ŞEF GÖREVDE
YÜKSELME SINAVI
DERS NOTLARI
2014
PTTBANK
DERS NOTLARI
PTT ANONİM ŞİRKETİ
İÇİNDEKİLER
Sayfa Numarası
I.
BÖLÜM
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI…………………… ..1 - 23
II.
BÖLÜM
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ………………………………………………25 - 212
III.
BÖLÜM
PTTBANK İŞLEMLERİ………………………………………………………… 214 - 329
IV.
BÖLÜM
PAZARLAMA……………………………………………………………………… ….331 - 366
V.
BÖLÜM
İNSAN KAYNAKLARI……………………………………………………………… 368 - 422
VI.
BÖLÜM
MUHASEBE VE FİNANSMAN…………………………………………………..425 - 492
VII.
BÖLÜM
SATINALMA……………………………………………………………………………494 - 518
VIII.
BÖLÜM
DEĞERLİ KAĞITLAR…………………………………………………………………520 - 577
IX.
BÖLÜM
DESTEK HİZMETLERİ…………………………………………………………… …679 – 661
I. BÖLÜM
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMAYLA İLGİLİ
KURALLAR
I. GİRİŞ
Yeryüzünde ortalama 4000 dil konuşulmaktadır. Bu dillerden sadece 118’i “Devlet Dili” olabilmiştir. “Devlet
Dilleri”nden biri de Türkçedir. Bu diller arasında en çok konuşulan on dil; Çince, İspanyolca, İngilizce,
Fransızca, Arapça, Hintçe, Bengalce, Portekizce, Rusça ve Türkçedir.
M.Ö. 3. yüzyılda Hun İmparatorluğunda kullanılan dil Türkçeydi. Bu tarih esas alındığında Türkçeyi 2300
yıldır kullanılan bir dil olarak kabul edebiliriz. Bu anlamda Türkçe, dünya dilleri arasında en eski ve en köklü
dillerden biri olma özelliği de göstermektedir.
Dünya dilleri, biçim (yapı) ve kaynak (köken) olmak üzere iki ayrı grupta değerlendirilmektedir:
A. Biçim Bakımından Dünya Dilleri
1. Tek Heceli Diller
Bu dillerdeki tüm sözcükler tek hecelidir. Sözcükler cümle içerisinde ek almadan kullanılırlar. Anlam,
genellikle sözcükler üzerine yapılan vurgu ve ton değişiklikleriyle belirlenir. Çince, Vietnam dili, Bask dili,
Himalaya ve Afrika dilleri bu grubun içindedir. Çincede bir sözcüğe farklı biçimde yapılan vurgularla 10-15
değişik anlam elde edilebilir.
2. Bitişken Diller (Eklemeli Diller)
Bu dillerde kelime türetilirken genellikle kök değişmez. Değişmeyen bu kök üzerine yapım ve çekim ekleri
eklenerek sözcükler oluşturulur. Bu grupta; Türkçe, Macarca, Moğolca gibi diller vardır.
3. Bükümlü Diller
Bu dillerde çekim ve yeni bir sözcüğün türetimi sırasında kök değişikliğe uğrar. Bükümlü diller kendi
aralarında “kök bükümlü” ve “gövde bükümlü” olmak üzere ikiye ayrılır. Arapça kök bükümlü;
Almanca, Fransızca, İngilizce gibi diller de gövde bükümlü dillerdendir.
B. Kaynaklan Bakımından Dünya Dilleri
1. Hint-Avrupa Dil Ailesi
Bu aile biri Avrupa’da, diğeri Asya’da olmak üzere iki büyük kola ayrılır. Bu kollar da kendi içinde başka
gruplara ayrılır:
a)
•
•
•
•
•
•
•
Avrupa Kolu
Germen dilleri: Almanca, Flemenkçe, İngilizce, İskandinav dilleri vd.
Roman dilleri: Latince, Fransızca, İspanyolca, İtalyanca, Portekizce vd.
Slav dilleri: Rusça, Bulgarca, Sırpça, Lehçe vd.
Baltık dilleri
Kelt dilleri
Yunanca
Arnavutça
b) Asya Kolu
• Sanskrit ve bugünkü Hint dilleri
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
1 / 664
• Farsça ve diğer İran dilleri
• Ermenice
2. Hami-Sami Dil Ailesi
Bu ailede; Arapça, İbranice, Süryanice, Aramice, Akatça, Habeş ve Kıpti dilleri vardır.
3. Bantu Dil Ailesi
Bu ailede; Orta ve Güney Afrika’da konuşulan diller vardır.
4. Çin-Tibet Dil Ailesi
Asya’da kullanılan Çince, Tibetçe, Tayland ve Burma dilleri bu dil ailesini oluşturur.
5. Ural-Altay Dil Ailesi
Bu gruptaki dillerin yakınlık ve benzerlikleri, Hint-Avrupa Dil Ailesi’ndeki dillerin yakınlık ve benzerliği
kadar net ortaya konulamamıştır. Ancak bu diller yapı bakımından birbirine benzer. Hepsi bitişken
dillerdir. Hepsinde belli bir derecede ünlü uyumu vardır. Söz diziminde sözcüklerin sıralanışı aynıdır.
(Türkçeye en çok benzeyen dil Moğolcadır.) Bu aile iki ana gruba ayrılır. Bu gruplar da kendi içlerinde
alt gruplara ayrılır:
a)
•
•
b)
•
•
•
•
•
Ural Kolu
Fin-Ugor dilleri: Fince, Macarca vd.
Samoyed dilleri
Altay kolu
Türkçe
Moğolca
Mançu-Tunguz dilleri
Japonca
Korece
Türkçenin yazılı döneminde bilinen ilk alfabesi Göktürk alfabesidir. Türkiye Türkleri 1928 yılında Latin
harflerini kabul etmişlerdir.
II. TÜRKÇEDE SESLER
Akciğerden gelen havanın ses yoluyla meydana getirdiği titretişime “ses” denir. Ses, dili oluşturan en
küçük birimdir.
Harf ise sesin yazıdaki karşılığıdır. Bir dildeki harflerin belirli bir sıraya göre dizilmiş bütününe “alfabe”
denir.
Türk alfabesi, Latin harfleri esas alınarak 1353 sayılı “Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkıda
Kanun” ile kabul edilmiştir. Bu Kanuna göre, Türk Alfabesinde 29 Harf bulunmaktadır. Bu harflerin
sıra sayıları, adları, kitap ve el yazısı biçimleri ile kodları TSE’nin Nisan 2005/TS 13148 numaralı
belgesi ile Türk Kodlama Sistemi adı altında ölçünlü (standart) hâle getirilmiştir. Konuyla ilgili olarak
söz konusu Yazım Kılavuzu ’na bakılabilir.
Türkçede sesler, “ünlüler” ve “ünsüzler” olmak üzere iki ana gruba ayrılır.
A. Türkçede Ünlüler ve Ünlü Uyumları
Ses yolunda herhangi bir engele çarpmadan çıkan seslere “ünlü” denir. Türkçede 8 ünlü vardır: a, e, ı,
i, o, ö, u, ü
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
2 / 664
Türkçede ünlüler: çıkış yeri ve dilin durumuna göre; “kalın ünlüler”, “ince ünlüler”, dudakların
durumuna göre; “yuvarlak ünlüler”, “düz ünlüler”, ağzın açıklığına göre; “geniş ünlüler” ve “dar
ünlüler” olmak üzere altı gruba ayrılır.
Çıkış yeri ve dilin durumuna göre;
• Kalın Ünlüler: a, ı, o, u
• İnce Ünlüler: e, i, ö, ü
Dudakların durumuna göre;
• Yuvarlak Ünlüler: o, ö, u, ü
• Düz Ünlüler: a, e, ı, i
Ağzın açıklığına göre;
• Geniş ünlüler: a, e, o, ö
• Dar Ünlüler: ı, i, u, ü
Ünlülerin birbirleriyle benzerlikleri veya uyumu noktasında Türkçenin iki önemli kuralı vardır. Bunlar,
“büyük ünlü uyumu” ve “küçük ünlü uyumu”dur.
1. Büyük Ünlü Uyumu
Bir kelimenin birinci hecesinde kaim bir ünlü (a, ı, o, u) bulunuyorsa, diğer hecelerdeki ünlüler de
kalın; ince bir ünlü (e, i, ö, ü) bulunuyorsa diğer hecelerdeki ünlüler de ince olur. Buna “büyük ünlü
uyumu” ya da “kalınlık incelik uyumu” denir.
“anlamak” sözü, büyük ünlü uyumuna bağlı olarak kalın ünlüyle başlamış ve yine kalın ünlüyle
bitmiştir.
“öncelikler” sözü ise ince ünlüyle başlamış ve ince ünlüyle bitmiştir.
Büyük ünlü uyumuna aykırı Türkçe kelimeler de vardır. Bunların bazıları şunlardır: anne, dahi, elma,
hangi, hani, inanmak, kardeş, şişman.
Alıntı kelimelerde büyük ünlü uyumu aranmaz: ahenk, badem, ceylan, çiroz, dükkân, fidan, gazete,
hamsi, kestane, keman, limon, model, nişasta, pehlivan, selam, sinema, tiyatro, viraj.
Birleşik kelimelerde de büyük ünlü uyumu aranmaz: açıkgöz, bilgisayar, çekyat, hanımeli vb.
Bazı ekler (-gil, -ken, -leyin, -mtırak, -yor ekleri) büyük ünlü uyumuna uymaz: akşam-leyin, bakla-gil-ler,
çalışır-ken, ekşi-mtırak, yürü-yor.
“-ki” aitlik eki büyük ünlü uyumuna uymaz: akşamki, yarınki, duvardaki, yoldaki, ondaki, yazıdaki, onunki.
2. Küçük Ünlü Uyumu
“Düzlük-yuvarlık uyumu” da denilen küçük ünlü uyumu iki yönlüdür:
Bir kelimenin ilk hecesinde düz ünlü (a, e, ı, i) varsa sonraki hecelerde de düz ünlü bulunur: anlaşmak,
yanaşmak, kayıkçı, ısırmak, ılıklaşmak, seslenmek, yelek, bilek, çilek.
Bir kelimenin ilk hecesinde yuvarlak ünlü (o, ö, u, ü) varsa bunu izleyen ilk hecede dar yuvarlak (u, ü) veya
geniş düz (a, e) ünlü bulunur: boyunduruk, çocuk, odun, yorgunluk, yoklamak, vurmak, yumurta, özlemek,
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
3 / 664
güreşmek, sürmek.
Bu ünlü düzenleri ve ilk heceyi izleyen ünlüler aşağıda belirtilmiştir;
İçinde a bulunan heceden sonra gelen hecede ya a, ya da ı olur: tanımak, anlam, alınmak.
İçinde e bulunan heceden sonra gelen hecede ya e, ya da i olur: ekmekçi, ezgi, emeklemek.
İçinde ı bulunan heceden sonra gelen hecede ya ı, ya da a olur: ılık, ılımak, ısınmak.
İçinde i bulunan heceden sonra gelen hecede ya i, ya da e olur: ilik, ilmek, izin.
İçinde o bulunan heceden sonra gelen hecede ya a, ya da u olur: koltuk, kollamak, korumak.
İçinde ö bulunan heceden sonra gelen hecede ya e, ya da ü olur: görülmek, köprücük, körük, köpük.
İçinde u bulunan heceden sonra gelen hecede ya u, ya da a olur: kurul, kullanmak.
İçinde ü bulunan heceden sonra gelen hecede ya ü, ya da e olur: büzülmek, dürüm, görünme, üzülme.
Küçük ünlü uyumuna aykırı bazı Türkçe kelimeler de vardır: avuç, avurt, çamur, kabuk, kavuk, kavun,
kavur-, kavuş-, savur-, yağmur.
Alıntı kelimelerde, küçük ünlü uyumu aranmaz: aktör, alkol, bandrol, daktilo, doktor, horoz, kabul,
kitap, konsolos, muzır, mühim, mümin, müzik, profesör, radyo, vakur.
Küçük ünlü uyumuna aykırı kelimelere getirilen ekler, kelimenin son ünlüsüne uyar: kavun-u,
konsolos-luğ-u, mümin-lik, müzik-çi, yağmur-luk.
“-ki” aitlik eki yalnızca birkaç örnekte küçük ünlü uyumuna uyar: bugünkü, öbürkü.
B) Türkçede Ünsüzler
Ses yolunda bir engele çarparak çıkan seslere “ünsüz” denir.
Dilimizde yirmi bir ünsüz vardır: b, c, ç, d, f, g, ğ, h, j, k, 1, m, n, p, r, s, ş, t, v, y, z.
Ünsüzler ses tellerinin titreşime uğrayıp uğramamasına göre iki gruba ayrılır:
Ses tellerinin titreşmesiyle oluşan ünsüzlere tonlu (yumuşak) ünsüzler adı verilir: b, c, d, g, ğ, j, 1, m,
n, r, v, y, z.
Ses telleri titreşmeden oluşan ünsüzlere tonsuz (sert) ünsüzler denir: ç, f, h, k, p, s, ş, t.
Kökeni Türkçe olan kelimelerin sonunda b, c, d, g ünsüzleri bulunmaz. Ancak, anlam farkını belirtmek
üzere ad, od, sac gibi birkaç kelimenin yazılışında buna uyulmaz: ad (isim), at (binek hayvanı); od
(ateş), ot (bitki); sac (yassı demir), saç (kıl).
Dilimizdeki hac, şad, yâd gibi birkaç örnek dışında, alıntı kelimelerde tonsuzlaşma kuralına
uyulmuştur: sebep (<sebeb), kitap (<kitab), bent (<bend), cilt (<cild), bant (<band), etüt (<etüd), metot
(<metod), standart (<standard), ahenk (<aheng), hevenk (<aveng), renk (<reng). Bu gibi alıntılar ünlü
ile başlayan bir ek aldıklarında kelime sonundaki tonsuz ünsüzler tonlulaşır: sebep/sebebi, kitap/kitabı,
bent/bendi, cilt/cildi, etüt/etüdü, metot/metodu, ahenk/ahengi, hevenk/hevengi, renk/rengi.
Ancak, bazı alıntı kelimelerde tonlulaşma (yumuşama) olmaz: ahlak/ahlakın, cumhuriyet/cumhuriyete,
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
4 / 664
evrak/evrakı, hukuk/hukuku, ittifak/ittifaka, sepet/sepeti, tank/tankı, bank/bankı.
Birden fazla heceli kelimelerin sonunda bulunan p, ç, t, k ünsüzleri ünlüyle başlayan bir ek aldığında
tonlulaşarak b, c, d, ğ’ye dönüşür: kelep/kelebi; ağaç/ağacı, kazanç/kazancı;
geçit/geçidi, kanat/kanadı; başak/başağı, bıçak/bıçağı. Tek heceli kelimelerin sonunda bulunan p, ç, t, k
ünsüzleri ise iki ünlü arasında çoğunlukla korunur: ak/akı; at/atı; ek/eki; et/eti; göç/göçü; ip/ipi;
kaç/kaçırıcı; kök/kökü; ok/oku; ot/otu.
Ancak, tek heceli olduğu hâlde sonundaki ünsüzü tonlulaşan kelimeler de vardır: but/budu, dip/dibi,
gök/göğü, kap/kabı, kurt/kurdu.
Dilimizde tonsuz (sert) ünsüzle biten kelimelere gelen ekler tonsuz (sert) ünsüzle başlar: aç-tı, aş-çı,
bak-tım, bas-kı, çiçek-ten, düş-kün, geç-tim, ipek-çi.
Türkçede kullanılan bazı kelimelerdeki b ünsüzünden önce gelen n ünsüzü m’ye dönüşür: saklambaç
(< saklambaç), dolambaç (< dolanbaç), ambar (< anbar), amber (< anber), cambaz (< canbaz), çember (<
çenber), kümbet (< gunbed).
III. TÜRKÇE YAZIM KURALLARI
A. Büyük Harf Kullanma
Büyük harflerin kullanıldığı yerler aşağıda sıralanmıştır:
Cümle büyük harfle başlar: “Ak akçe kara gün içindir.”
Cümle içinde tırnak veya yay ayraç içine alınan cümleler büyük harfle başlar ve sonlarına uygun
noktalama işareti (nokta, soru, ünlem) konur: Atatürk, “Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil
kanda mevcuttur!” diyor. Ancak, iki çizgi arasındaki açıklama cümleleri büyük harfle başlamaz: Bir
zamanlar -bu zamanlar çok da uzak değildir, bundan on, on iki yıl önce- Türk saltanatının maddi
sınırları uçsuz bucaksız denilecek kadar genişti. (Yakup Kadri Karaosmanoğlu)
İki nokta üst üsteden sonra gelen cümleler büyük harfle başlar: “Menfaat sandalyeye benzer:
Başında taşırsan seni küçültür, ayağının altına alırsan yükseltir.” (Cenap Şahabettin) Ancak, iki nokta
üst üsteden sonra cümle niteliğinde olmayan örnekler sıralandığında bu örnekl er büyük harfle
başlamaz: “Bu eskiliği siz de çok evde görmüşsünüzdür: duvarlarda çiviler, çivi yerleri, lekeler...”
(Memduh Şevket Esendal)
Rakamla başlayan cümlelerde rakamdan sonra gelen kelime büyük harfle başlamaz: “2005 yılında
Türk Dil Kurumunun 73. yılını kutladık.”
Örnek niteliğindeki kelimelerle başlayan cümlede de ilk harf büyük yazılır : “Banka, bütçe, devlet,
fındık, kanepe, menekşe, şemsiye” gibi yüzlerce kelime, kökenleri yabancı olmakla birlikte artık
dilimizin malı olmuştur. “Et-, ol-” fiilleri, dilimizde en sık kullanılan yardımcı fiillerdir.
Özel adlar büyük harfle başlar. Kişi adlarıyla soyadları büyük harfle başlar: Mustafa Kemal Atatürk,
İsmet İnönü, Kâzım Karabekir, Yunus Emre, Evliya Çelebi, Gevheri, Karacaoğlan.
Kişi adlarından önce ve sonra gelen saygı sözleri, unvanlar, lakaplar, meslek ve rütbe adları büyük
harfle başlar: Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk, Kaymakam Erol Bey, Sayın Prof. Dr. Haşan Eren,
Hamdi Bey, Ahmet Efendi.
Akrabalık bildiren kelimeler büyük harfle başlamaz: Tülay abla, Ayşe teyze.
Akrabalık bildiren kelimeler başa geldiğinde lakap yerine kullanıldığı için büyük harfle başlar: Nene
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
5 / 664
Hatun, Baba Gündüz, Dayı Kemal, Hala Sultan.
Bazı tarihî ve menkıbevi şahsiyetlerde ise akrabalık bildiren kelime sonda olduğu hâlde unvan
değeri kazandığı ve özel ada dâhil olduğu için büyük harfle yazılır: Gül Baba, Susuz Dede, Adile Hala,
Gülsüm Bacı, Sultan Ana.
Resmî yazılarda saygı bildiren sözlerden sonra gelen ve makam, mevki, unvan bildire n kelimeler de
büyük harfle başlar: Sayın Bakan, Sayın Başkan.
Hitap kelimeleri de büyük harfle başlar: Sevgili Kardeşim, Aziz Dostum.
Hayvanlara verilen özel adlar büyük harfle başlar: Sarıkız, Fino, Karabaş.
Millet, boy, oymak adları büyük harfle başlar: Türk, Alman, İngiliz, Kırgız.
Dil ve lehçe adları büyük harfle başlar: Türkçe, Almanca, Özbekçe.
Devlet adları büyük harfle başlar: Türkiye Cumhuriyeti, Azerbaycan Cumhuriyeti.
Din ve mezhep adları ile bunların mensuplarını bildiren sözler büyük harfle başlar: Müslümanlık,
Müslüman; Hristiyanlık, Hristiyan; Musevilik.
Din ve mitoloji ile ilgili özel adlar büyük harfle başlar: Tanrı, Allah, Cebrail, Zeus, Oziris, Kibele. Ancak
tanrı kelimesi özel ad olarak kullanılmadığında küçük harfle başlar: Eski Yunan t anrıları. Bazı dinî
terimlerin küçük harfle başlaması gelenekleş- miştir: cennet, cehennem, uçmak, tamu, peygamber,
sırat köprüsü.
Gezegen ve yıldız adları büyük harfle başlar: Merkür, Neptün, Plüton.
“Dünya, güneş, ay” sözcükleri gezegen anlamı dışında kullanıldığında küçük harfle başlar.
Yer adları (kıta, bölge, il, ilçe, köy, semt, cadde, sokak, semt vb.) büyük harfle başlar: Asya, Avrupa,
Afrika, Amerika; İç Anadolu, Doğu Anadolu.
Doğu ve batı sözleri yön bildirdiğinde küçük olarak yazılır: Bursa’nın doğusu. Bu sözler düşünce,
hayat tarzı, politika vb. anlamlar bildirdiğinde ise büyük olarak yazılır. Batı medeniyeti, Doğu
mistisizmi vb.
Yer adlarında ilk isimden sonra gelen deniz, nehir, göl, dağ, boğaz vb. tür bildiren ikinci isimler
büyük harfle başlar: Ağrı Dağı, Aral Gölü, Çanakkale Boğazı, Dicle Irmağı, Ege Denizi, Erciyes Dağı,
Fırat Nehri, Tuna Nehri.
Özel ada dâhil olmayıp tamlama kuran şehir, il, ilçe, bucak, belde, köy vb. sözler küçük harfle
başlar: Konya ili, Etimesgut ilçesi, Taflan köyü vb.
Mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak adlarında geçen mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak
kelimeleri büyük harfle başlar: Gazi Osmanpaşa Mahallesi, Yıldız Mahallesi, Karaköy Meydanı, Zafer
Meydanı, Gazi Mustafa Kemal Bulvarı, Ziya Gökalp Bulvarı, Nene Hatun Caddesi.
Yer bildiren özel isimlerde de kısaltmalı söyleyiş söz konusu olduğu zaman, kelime başında büyük
harf kullanılır: Hisar’dan, Boğaz’dan, Bulvar’dan.
Saray, köşk, han, kale, köprü, anıt vb. yapı adlarının bütün kelimeleri büyük harfle başl ar: Topkapı
Sarayı, Dolmabahçe Sarayı, İshakpaşa Sarayı, Çankaya Köşkü, Horozlu Han, Ankara Kalesi, Alanya
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
6 / 664
Kalesi, Galata Köprüsü, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü, Mostar Köprüsü, Beyazıt Kulesi, Zafer Abidesi,
Bilge Kağan Anıtı.
Kurum, kuruluş ve kurul adlarının her kelimesi büyük harfle başlar: Türkiye Büyük Millet Meclisi,
Türk Dil Kurumu, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Devlet Malzeme Ofisi, Millî Kütüphane, Çocuk
Esirgeme Kurumu, Atatürk Orman Çiftliği, Çankaya Lisesi, Anadolu Kulübü, Mavi Köşe Bakkaliye si, Türk
Ocağı, Yeşilay Demeği, Muharip Gaziler Demeği, Emek İnşaat; Bakanlar Kurulu.
Kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge, genelge adlarının her kelimesi büyük harfle başlar: Medeni
Kanun, Borçlar Hukuku (kanun), Atatürk Uluslararası Barış Ödülü Tüzüğü, Teli f Hakkı Yayın ve Satış
Yönetmeliği.
Kurum, kuruluş, kurul, merkez, bakanlık, üniversite, fakülte, bölüm, kanun, tüzük, yönetmelik vb.ni
bildiren kelimeler, belli bir kurum vb. kastedildiğinde büyük harfle başlar: Bu yıl Meclis, yeni
döneme erken başlayacaktır. Son aylarda Kurum, yazım konusunda yoğun bir çalışma içine girmiştir.
2876 sayılı Kanun bu yıl yeniden gözden geçiriliyor. Bu madde Yönetmelik’in 4’üncü maddesine aykırı
düşmektedir.
Kitap, dergi, gazete ve sanat eserlerinin (tablo, heykel, müzik) her kelimesi büyük harfle başlar:
Nutuk, Safahat, Kendi Gök Kubbemiz, Anadolu Notları, Sinekli Bakkal; Türk Dili, Türk Kültürü, Varlık;
Resmî Gazete, Hürriyet, Milliyet, Türkiye, Yeni Yüzyıl, Yeni Asır; Saraydan Kız Kaçırma.
Özel ada dâhil olmayan gazete, dergi, tablo vb. sözler büyük harfle başlamaz: Milliyet gazetesi, Türk
Dili dergisi, Halı Dokuyan Kızlar tablosu.
Büyük harflerin kullanıldığı yerlerde bulunan “ve, ile, ya, veya, yahut, ki, da, de” sözleriyle “mi, mi,
mu, mü” soru eki küçük harfle yazılır: Mai ve Siyah, Suç ve Ceza, Leyla ile Mecnun, Turfanda mı, Turfa
mı?
Millî ve dinî bayramlarla bayram niteliği kazanmış günlerin adları büyük harfle başlar: 29 Ekim
Cumhuriyet Bayramı, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, Ramazan Bayramı, Kurban
Bayramı, Nevruz Bayramı.
Kurultay, bilgi şöleni, açık oturum vb. toplantıların adlarında her kelime büyük harfle başlar: V.
Uluslararası Türk Dili Kurultayı, Manas Bilgi Şöleni.
Tarihî olay, çağ ve dönem adları büyük harfle başlar: Kurtuluş Savaşı, Millî Mücadele, Cilalı Taş Devri,
İlk Çağ, Yükselme Devri.
Tarihî dönem bildirmeyip, tür veya tarz bildiren terimler küçük harfle başlar : divan şiiri, divan
edebiyatı, halk şiiri, halk edebiyatı, eski Türk edebiyatı, Türk dili, Türk sanat müziği, Türk halk müziği,
tekke edebiyatı.
Özel adlardan türetilen bütün kelimeler büyük harfle başlar: Türklük, Türkleşmek, Türkçe, Türkolog,
Türkoloji, Avrupalı, Avrupalılaşmak.
Özel ad kendi anlamı dışında yeni bir anlam kazanmışsa büyük harfle başlamaz : acem (Türk
müziğinde bir perde), hicaz (Türk müziğinde bir makam), nihavent (Türk müziğinde bir makam), acemi
(tecrübesiz), amper (elektrik akımında şiddet birimi).
Para birimleri büyük harfle başlamaz: avro, dinar, dolar, lira, yeni kuruş.
Özel adlar yerine kullanılan “o” zamiri cümle içinde büyük harfle yazılmaz.
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
7 / 664
Yer, millet ve kişi adlarıyla kurulan birleşik kelimelerde özel adlar büyük harfle başlar: Antep fıstığı,
Brüksel lahanası, Japon gülü, Maraş dondurması, Van kedisi.
Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adları büyük harfle başlar: 29 Mayıs 1453 Salı günü, 29 Ekim 1923,
28 Aralık 1982'de göreve başladı.
Belirli bir tarihi belirtmeyen ay ve gün adları küçük harfle başlar: Okullar genellikle eylülün ikinci
haftasında öğretime başlar. Yürütme Kurulu toplantılarını perşembe günleri yaparız.
Levhalar ve açıklama yazıları büyük harfle başlar: Giriş, Çıkış, Müdür, Vezne, Başkan, Doktor, Otobüs
Durağı, Dolmuş Durağı, Şehirler Arası Telefon.
B. Birleşik Kelimeler
Belirtisiz isim tamlamaları, sıfat tamlamaları, isnat grupları, birleşik fiiller, ikilemeler, kısaltma grupları
ve kalıplaşmış çekimli fiillerden oluşan ifadeler, yeni bir kavramı karşıladıklarında birleşik kelime
olurlar: yer çekimi, hanımeli, beyaz peynir, açıkgöz, toplu iğne; eli açık, söz etmek, zikretmek, hasta
olmak, gelebilmek, alıvermek.
Birleşik kelimeler belirli kurallar çerçevesinde bitişik veya ayrı olarak yazılır:
1. Bitişik Yazılan Birleşik Kelimeler
Birleşik kelimeler aşağıdaki durumlarda bitişik yazılırlar:
Ses düşmesine uğrayan birleşik kelimeler bitişik yazılır, kaynana (< kayın ana), nasıl (< ne asıl), niçin (<
ne için), pazartesi (< pazar ertesi).
“Et-” ve “ol-” yardımcı fiilleriyle birleşirken ses düşmesine veya ses türemesine uğrayan birleşik
kelimeler bitişik yazılır: emretmek (<emir etmek), kaybolmak (<kayıp olmak); haletmek (<hal’
etmek=tahttan indirmek).
İki veya daha çok kelimeden oluşmuş Türkçe yer adları bitişik yazılır: Çanakkale, Gümüşhane;
Acıpayam, Pınarbaşı, Şebinkarahisar; Beşiktaş, Kabataş.
Şehir, kent, köy, mahalle, dağ, tepe, deniz, göl, ırmak, su vb. kelimelerle kurulmuş sıfat tamlaması ve
belirtisiz isim tamlaması kalıbındaki yer adları bitişik yazılır: Akşehir, Eskişehir, Atakent, Batıkent,
Konutkent, Yenimahalle, Karabağ, Uludağ; Kocatepe, Tınaztepe; Akdeniz, Karadeniz, Yeşilırmak ;
İncesu, Akçay.
Ara yönleri belirten kelimeler bitişik yazılır: güneybatı, güneydoğu, kuzeybatı, kuzeydoğu.
Bunlardan başka dilimizde her iki öğesi de asıl anlamını koruduğu hâlde yaygın bir biçimde
gelenekleşmiş olarak bitişik yazılan kelimeler de vardır:
• Baş sözüyle oluşturulan sıfat tamlamaları: başbakan, başçavuş, başeser, başhekim,
başhemşire.
• Bir topluluğun yöneticisi anlamındaki başı sözüyle oluşturulan belirtisiz isim tamlamaları:
aşçıbaşı, binbaşı, çarkçıbaşı, çeribaşı.
• Oğlu, kızı sözleri: çapanoğlu, eloğlu, hinoğluhin, elkızı.
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
8 / 664
• Ağa, bey, efendi, hanım, nine vb. sözlerle kurulan birleşik kelimeler: ağababa, ağabey,
beyefendi, efendibaba.
• Biraz, birkaç, birkaçı, birtakım, birçok, birçoğu, hiçbir, hiçbiri, herhangi belirsizlik sıfat ve
zamirleri de gelenekleşmiş olarak bitişik yazılır.
Ev kelimesiyle kurulan birleşik kelimeler bitişik yazılır: aşevi, bakımevi, basımevi, doğumevi.
Hane, name, zade kelimeleriyle oluşturulan birleşik kelimeler bitişik yazılır: çayhane, dershane,
kahvehane, yazıhane; beyanname.
Eczahane, hastahane, pastahane, postahane sözleri kullanımdaki yaygınlık dolayısıyla eczane, hastane,
pastane, postane biçiminde yazılmaktadır.
Kanunda bitişik geçen veya bitişik olarak tescil ettirilmiş olan kuruluş adları bitişik yazılır: İçişleri, Dışişleri,
Genelkurmay, Yükseköğretim.
2.Ayrı Yazılan Birleşik Kelimeler
Yol ve ulaşımla ilgili birleşik kelimeler: Arnavut kaldırımı; çevre yolu, deniz yolu, hava yolu, kara yolu, keçi
yolu; köprü yol.
Durum, olgu ve olay bildiren sözlerden biriyle kurulan birleşik kelimeler: açık oturum, açık öğretim, ana
dili, ay tutulması, baş ağrısı, baş belası, baş dönmesi, çıkış yolu, çözüm yolu, dil birliği, din birliği.
Bilim ve bilgi sözleriyle kurulan birleşik kelimeler: anlam bilimi, dil bilimi, edebiyat bilimi, gök bilimi, halk
bilimi.
Yuvar ve küre sözleriyle kurulan birleşik kelimeler: göz yuvarı, hava yuvarı, ısı yuvarı, ışık yuvarı, renk
yuvarı.
Yiyecek, içecek adlarından biriyle kurulan birleşik kelimeler: bohça böreği, su böreği, talaş böreği; badem
yağı, çiçek yağı, kuyruk yağı, arpa suyu.
Gök cisimleri: Çoban Yıldızı, Kervan Yıldızı, Kutup Yıldızı, kuyruklu yıldız; gök taşı, hava taşı, meteor taşı.
Benzetme yoluyla insanın bir niteliğini anlatmak üzere bitki, hayvan ve nesne adlarıyla kurulan birleşik
kelimeler: çetin ceviz, çöpsüz üzüm; eski kurt, sarı çıyan, sağmal inek.
Zamanla ilgili birleşik kelimeler: gece yarısı, gün ortası.
Kişi adlarından oluşmuş mahalle, bulvar, cadde, sokak, ilçe, köy vb. yer ve kuruluş adlarında sondaki
unvanlar hariç, şahıs adları ayrı yazılır: Yunus Emre Mahallesi, Gazi Mustafa Kemal Bulvarı, Ziya Gökalp
Bulvarı, Nene Hatun Caddesi, Fevzi Çakmak Sokağı, Cemal Nadir Sokağı.
C.Deyimlerin Yazılışı
Deyimler ayrı yazılır: akıntıya kürek çekmek, çam devirmek, çanak tutmak, gönlünden geçirmek, göz
atmak, kulak asmak, kulak vermek, çantada keklik, devede kulak, yağlı kuyruk, yüz görümlüğü.
Ç. İkilemelerin Yazılışı
İkilemeler ayrı yazılır: adım adım, ağır ağır, akın akın, allak bullak, aval aval (bakmak), cır cır (ötmek), çeşit
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
9 / 664
çeşit, derin derin, gide gide, güzel güzel, karış karış, bata çıka, çoluk çocuk, düşe kalka, eciş bücüş, eğri
büğrü, enine boyuna.
“m” ile yapılmış ikilemeler de ayrı yazılır: at mat, çocuk mocuk, dolap molap.
İsim durum ekleri ve iyelik ekiyle yapılan ikilemeler de ayrı yazılır: baş başa, diz dize, el ele, göz göze, iç
içe, omuz omuza, yan yana; baştan başa, daldan dala.
D. Bazı Kelime ve Eklerin Yazılışı
1.
Bağlaç Olan “da/de”nin Yazılışı
Bağlaç olan “da/de” ayrı yazılır. Kendisinden önceki kelimenin son ünlüsüne bağlı olarak ünlü
uyumlarına uyar: Kızı da geldi gelini de. Durumu oğluna da bildirdi. Sen de mi kardeşim?
Ayrı yazılan “da/de” hiçbir zaman “ta/te” biçiminde yazılmaz.
“Ya” sözüyle birlikte kullanılan “da” mutlaka ayrı yazılır:
ya da.
“da/de” bağlacını kendisinden önceki kelimeden kesme ile ayırmak yanlıştır: Ayşe de geldi (“Ayşe’de
geldi” yanlıştır).
2. Bağlaç Olan “ki”nin Yazılışı
Cümleleri, kelime gruplarını ve cümlecikleri birbirine bağlayan ve onlar arasında anlam ilgisi kuran “ki”
bağlacı ayrı yazılır: demek ki, kaldı ki, bilmem ki.
“Ki” bağlacı, birkaç örnekte kalıplaşmış olduğu için bitişik yazılır: belki, çünkü, hâlbuki, mademki,
meğerki, oysaki, sanki. Bu örneklerden çünkü sözünde ek aynı zamanda küçük ünlü uyumuna
uymuştur.
Şüphe ve pekiştirme göreviyle kullanılan ki sözü de ayrı yazılır: Babam geldi mi ki? Başbakan
konuşacak mı ki?
“Ki” bağlacı aşağıdaki örneklerde görüldüğü gibi bazı kelimelerle birlikte hazır söz kalıpları olarak
kullanılır: Ne yazık ki, tabii ki, muhakkak ki, elbette ki.
3. Soru Eki “mı/mi”, “mu/mü”nün Yazılışı
Bu ek gelenekleşmiş olarak ayrı yazılır ve kendisinden önceki kelimenin son ünlüsüne bağlı olarak ünlü
uyumlarına uyar:
Kaldı mı? Sen de mi geldin? Olur mu?
Soru ekinden sonra gelen ekler, bu eke bitişik olarak yazılır: Verecek misin? Okuyor muyuz?
4. “İle”nin Ek Olarak Yazılışı
İle ayrı olarak yazılabildiği gibi kelimelere eklenerek de yazılabilir. Kelimelere eklenerek yazıldığında ünlü
uyumlarına uyar.
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
10 / 664
“İle”, ünsüzle biten kelimelere ek olarak getirildiğinde “i”ünlüsü düşer ve bitişik yazılır: bulut-la (bulut
ile), çiçek-le (çiçek ile), kuş-la (kuş ile).
“İle”, ünlüyle biten kelimelere ek olarak getirildiğinde başındaki “i” ünlüsü düşer ve araya “y” ünsüzü
girer. Ek, ünlü uyumlarına uyar: arkadaşı-y-la (arkadaşı ile), anası-y-la, (anası ile), çevre-y-le (çevre ile).
5. Pekiştirmeli Sıfatların Yazılışı
Pekiştirmeli sıfatlar bitişik yazılır: apaçık, apak, büsbütün, çepeçevre, çırçıplak, çırılçıplak, dümdüz,
düpedüz, gömgök.
IV.
NOKTALAMA İŞARETLERİ
A. Nokta (.)
Cümlenin sonuna konur: Türk Dil Kurumu, 1932 yılında kurulmuştur.
Bazı kısaltmaların sonuna konur: Alb. (albay), Dr. (doktor), Yard. Doç. (Yardımcı Doçent), Prof.
(Profesör), Cad. (cadde).
Sayılardan sonra sıra bildirmek için konur: 3. (üçüncü), 15. (on beşinci); II. Mehmet, XIV. Louis, XV.
yüzyıl; 2. Cadde, 20. Sokak, 4. Levent.
Arka arkaya sıralandıkları için virgülle veya çizgiyle ayrılan rakamlardan yalnızca sonuncu rakamdan
sonra nokta konur: 3, 4 ve 7. maddeler; XII - XIV. yüzyıllar arasında.
Bir yazının maddelerini gösteren rakam veya harflerden sonra konur: I., 1., A., a.
Tarihlerin yazılışında gün, ay ve yılı gösteren sayıları birbirinden ayırmak için konur: 29.5.1453,
29.X.1923.
Tarihlerde ay adları yazıyla da yazılabilir. Bu durumda ay adlarından önce ve sonra nokta kullanılmaz:
29 Mayıs 1453, 29 Ekim 1923.
Saat ve dakika gösteren sayıları birbirinden ayırmak için konur: Tren 09.15’te kalktı.
Bibliyografik künyelerin sonuna konur: Agâh Sırrı Levend, Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri,
TDK Yayınları, Ankara, 1960.
Beş ve beşten çok rakamlı sayılar sondan sayılmak üzere üçlü gruplara ayrılarak yazılır ve araya nokta
konur: 326.197, 49.750.812,
Matematikte çarpma işareti yerine kullanılır: 4.5 = 20
B. Virgül (,)
Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime gruplarının arasına konur: “Sessiz dereler, solgun
ağaçlar, sarı güller”, “Zindana atılan mahkûmlar gibi titreşerek, haykırarak geri geri kaçmaya uğraşıyorduk.”
Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur: Bir varmış, bir yokmuş.
Cümlede özel olarak vurgulanması gereken öğelerden sonra
konur.
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
11 / 664
Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan öğeleri belirtmek için konur: “Saniye Hanımefendi,
merdivenlerde oğlunun ayak seslerini duyar duymaz, hasretlisini karşılamaya atılan bir genç kadın gibi,
koltuğundan fırlamış ve ona kapıyı kendi eliyle açmaya gelmişti.”
Cümle içinde ara sözleri ve ara cümleleri ayırmak için konur: Şimdi, efendiler, müsaade buyurursanız, size
bir sual sorayım. (Mustafa Kemal Atatürk)
Anlama güç kazandırmak için tekrarlanan kelimeler arasına konur: Akşam, yine akşam, yine akşam.
Göllerde bu dem bir kamış olsam! (Ahmet Haşim)
Konuşma çizgisinden önce konur: Bahçe kapısını açtı. Sermet Bey’e,
— Bu anahtar köşkü de açar, dedi. (Ömer Seyfettin)
Kendisinden sonraki cümleye bağlı olarak ret, kabul ve teşvik bildiren hayır, yok, evet, peki, öyle,
haydi gibi kelimelerden sonra konur: Peki, gideriz. Olur, ben de size katılırım. Haydi, geç kalıyoruz.
Bir kelimenin kendisinden sonra gelen kelime veya kelime gruplarıyla yapı ve anlam bakımından
bağlantısı olmadığını göstermek ve anlam karışıklığını önlemek için kullanılır: Bu, tek gözlü, genç
fakat ihtiyar görünen bir adamcağızdır.
Hitap için kullanılan kelimelerden sonra konur: Efendiler, bilirsiniz ki hayat demek, mücadele,
müsademe demektir.
Sayıların yazılışında, kesirleri ayırmak için konur: 38,6 (otuz sekiz tam, onda altı)
Metin içinde ve, veya, yahut bağlaçlarından önce de sonra da virgül konmaz: Nihat sabaha kadar
uyuyamadı ve şafak sökerken Faik'e bol teşekkürlerle dolu bir kâğıt bırakarak iki gün evvelki cephe
dönüşü kıyafeti ile sokağa fırladı. (Peyami Safa)
Metin içinde tekrarlı bağlaçlardan önce ve sonra virgül konmaz: Ya bu deveyi gütmeli ya bu diyardan
gitmeli. Siz ister inanın ister inanmayın, bir gün bile durmam. Öyle zekiler vardır, konuştular mı
ağızlarından bal akıyor sanırsın.
Şart ekinden sonra virgül konmaz: Tenha köşelerde ağız ağza konuşurken yanlarına biri gelecek
olursa hemen susuyorlardı.
Metin içinde zarf-fıil ekleriyle oluşturulmuş kelimelerden sonra virgül konmaz: Meydanlığa
varmadan bir iki defa İsmail kendisini gördü mü diye kahveye baktı. (Necati Cumalı)
C. Noktalı Virgül ( ;)
Cümle içinde virgüllerle ayrılmış tür veya takımları birbirinden ayırmak için konur: Erkek çocuklara
Doğan, Tuğrul, Aslan, Orhan; kız çocuklara ise İnci, Çiçek, Gönül, Yonca adları verilir.
Öğeleri arasında virgül bulunan sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur: Sevinçten, heyecandan
içim içime sığmıyor; bağırmak, kahkahalar atmak, ağlamak istiyorum.
Ç. İki Nokta (:)
Kendisinden sonra örnek verilecek cümlenin sonuna konur: Yeni harfler alındıktan sonra eski yazı ile bir
tek kelime bile yazmayan iki kişi görmüşümdür: Atatürk ve İnönü! (Falih Rıfkı Atay)
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
12 / 664
Kendisinden sonra açıklama yapılacak cümlenin sonuna konur: Bu kararın istinat ettiği en kuvvetli
muhakeme ve mantık şu idi: Esas, Türk milletinin haysiyetli ve şerefli bir millet olarak yaşamasıdır.
Edebî eserlerdeki karşılıklı konuşmalarda, konuşan kişinin adından sonra konur: Bilge Kağan: Türklerim,
işitin! Üstten gök çökmedikçe, alttan yer delinmedikçe, ülkenizi, törenizi kim bozabilir sizin?
D.Üç Nokta ( . . . )
Tamamlanmamış cümlelerin sonuna konur: Ne çare ki çirkinliği hemencecik ve herkes tarafından
görülüveriyordu da, bu yanı... (Tarık Buğra)
Alıntılarda; başta, ortada ve sonda alınmayan kelime ve bölümlerin yerine konur: ...derken şehrin öte
başından boğuk boğuk sesler gelmeye başladı... (Tarık Buğra)
Sözün bir yerde kesilerek geri kalan bölümün okuyucunun hayal dünyasına bırakıldığını göstermek
veya ifadeye güç katmak için konur: Sana uğurlar olsun... Ayrılıyor yolumuz! (Faruk Nafiz Çamlıbel)
Ünlem ve seslenmelerde anlatımı pekiştirmek için konur: Gölgeler yaklaştılar. Bir adım kalınca onu
kıyafetinden tanıdılar.
— Koca Ali... Koca Ali, be!.. (Ömer Seyfettin)
Karşılıklı konuşmalarda, yeterli olmayan, eksik bırakılan cevaplarda kullanılır:
— Kimsin?
— Ali...
— Hangi Ali?
Üç nokta yerine iki veya daha çok nokta kullanılmaz.
E.Soru İşareti (?)
Soru bildiren cümle veya sözlerin sonuna konur: Ne zaman tükenecek bu yollar, arabacı?
Bilinmeyen, kesin olmayan veya şüpheyle karşılanan yer, tarih vb. durumlar için kullanılır: Yunus Emre
(1240?-1320), (Doğum yeri: ?).
Soru ifadesi taşıyan sıralı ve bağlı cümlelerde soru işareti en sona konur: Çok yakından mı bu sesler, çok
uzaklardan mı?
F.Ünlem İşareti (!)
Sevinç, kıvanç, acı, korku, şaşma gibi duyguları anlatan cümlelerin sonuna konur: Ne mutlu Türk’üm
diyene! (Mustafa Kemal Atatürk)
Seslenme, hitap ve uyarı sözlerinden sonra konur: Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz’dir, ileri! (Mustafa Kemal
Atatürk)
Ünlem işareti, seslenme ve hitap sözlerinden hemen sonra konulabileceği gibi cümlenin sonuna da
konabilir: Sana uğurlar olsun... Ayrılıyor yolumuz!
Alay, kinaye veya küçümseme anlamı kazandırılmak istenen sözden hemen sonra yay ayraç içinde ünlem
işareti kullanılır: İsteseymiş bir günde bitirirmiş (!) ama ne yazık ki vakti yokmuş (!).
Ünlemden sonra üç nokta yerine iki nokta konulması yeterlidir: Gök ekini biçer gibi!.. Başaklar daha
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
13 / 664
dolmadan. (Tarık Buğra)
G.Kısa Çizgi (-)
Satıra sığmayan kelimeler bölünürken satır sonuna konur.
Ara sözleri ve ara cümleleri ayırmak için kullanılır: Küçük bir sürü -dört inekle birkaç koyun- köye giren
geniş yolun ağzında durmuştu. (Ömer Seyfettin)
Dil bilgisinde kökleri ve ekleri ayırmak için konur: al-ış, dur-ak, gör-gü-süz-lük.
Eklerin başına konur: -ak, -den, -ış, -lık.
Heceleri göstermek için kullanılır: a-raş-tır-ma, bi-le-zik, du-ruş-ma, ku-yum-cu-luk, prog-ram, ya-zar-lık.
Kelimeler arasında “-den...-a, ve, ile, ila, arasında” anlamlarını vermek için kullanılır: TürkçeFransızca Sözlük, Türk- Alman ilişkileri, Ural-Altay dil grubu, 09.30-10.30, Beşiktaş- Fenerbahçe
karşılaşması, Manas Destanı’nda soy-dil-din üçgeni, 1914-1918 Birinci Dünya Savaşı, 2003-2004
öğretim yılı.
Matematikte çıkarma işareti olarak kullanılır: 50 - 20=30
Ğ. Uzun Çizgi (—)
Yazıda satır başına alınan konuşmaları göstermek için kullanılır. Buna konuşma çizgisi de denir.
Frankfurt’a gelene herkesin sorduğu şunlardır:
— Eski şehri gezdin mi?
— Rothshild’in evine gittin mi?
— Goethe’nin evini gezdin mi? (Ahmet Haşim)
—
H. Eğik Çizgi (/)
Yan yana yazılması gereken durumlarda mısraların arasına konur: Korkma! Sönmez bu şafaklarda
yüzen al sancak/Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak/O benim milletimin yıldızıdır
parlayacak/O benimdir o benim milletimindir ancak. (Mehmet Akif Ersoy)
Tarihlerin yazılışında gün, ay ve yılı gösteren sayıları birbirinden ayırmak için konur: 18/11/1969.
Dil bilgisinde eklerin farklı biçimlerini göstermek için kullanılır: -lık /-lik, -madan /-meden.
I.Ters Eğik Çizgi (\)
Bilgisayar yazılımlarında art arda gelen dizinleri birbirinden ayırt etmek için kullanılır: C.\Dos>MD \Oyun
İ. Tırnak İşareti ( “ ” )
Başka bir kimseden veya yazıdan olduğu gibi aktarılan sözler tırnak içine alınır: Dil ve Tarih-Coğrafya
Fakültesinin ön cephesinde Atatürk’ün “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir.” vecizesi yer almaktadır.
Uzun alıntılarda her paragraf ayrı ayrı tırnak içine alınır.
Özel olarak belirtilmek istenen sözler tırnak içine alınır: Yeni bir “barış taarruzu” başladı.
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
14 / 664
Cümle içerisinde kitapların ve yazıların adları ve başlıkları tırnak içine alınır. Yahya Kemal’in bazı şiirleri
“Kendi Gök Kubbemiz” adı altında çıktı.
Cümle içerisinde özel olarak belirtilmek istenen sözler, kitapların ve yazıların adları ve başlıkları tırnak içine
alınmaksızın koyu yazılarak veya eğik yazıyla (italik) dizilerek de gösterilebilir.
J. Tek Tırnak İşareti (‘ ’)
Tırnak içinde verilen ve yeniden tırnağa alınması gereken bir sözü belirtmek için kullanılır: Edebiyat
öğretmeni “Şiirler içinde ‘Han Duvarları’ gibisi var mı?” dedi ve Faruk Nafiz’in bu güzel şiirini okumaya
başladı.
K. Yay Ayraç (() )
Cümlenin yapısıyla doğrudan doğruya ilgili olmayan açıklamalar için kullanılır: Anadolu kentlerini,
köylerini (Köy sözünü de çekinerek yazıyorum.) gezsek bile görmek için değil, kendimizi göstermek için
geziyoruz.
Yay ayraç içinde bulunan özel isimler ve yargı bildiren anlatımlar büyük harfle başlar ve sonuna uygun
noktalama işareti getirilir.
Hakkında açıklama yapılan söze ait ek, ayraç kapandıktan sonra yazılır: Yunus Emre (1240? 1320)’nin...
Tiyatro eserlerinde ve senaryolarda konuşanın hareketlerini, durumunu açıklamak ve göstermek
için kullanılır:
ihtiyar - (Yavaş yavaş Kaymakama yaklaşır.) Ne oluyor beyefendi? Allah rızası için bana da anlatın...
(Reşat Nuri Güntekin)
Alıntıların aktarıldığı eseri veya yazarı göstermek için kullanılır: Cihanın tarihi, vatanı uğrunda senin
kadar uğraşan, kanını döken bir millet daha gösteremez. Senin kadar kimse kendi vatanına sahip
olmaya hak kazanmamıştır. Bu vatan ya şenindir, ya kimsenin. (Ahmet Hikmet Müftüoğlu)
Alıntılarda, başta, ortada ve sonda alınmayan kelime ve bölümlerin yerine konulan üç nokta, yay ayraç
içine alınabilir.
Bir söze alay, kinaye veya küçümseme anlamı kazandırmak için kullanılan ünlem işareti yay ayraç içine
alınır.
Bir bilginin şüpheyle karşılandığını veya kesin olmadığını göstermek için kull anılan soru işareti yay
ayraç içine alınır.
Bir yazının maddelerini gösteren sayı ve harflerden sonra kapama ayracı konur: a), 2), VI)
L. Köşeli Ayraç ( [ ])
Ayraç içinde ayraç kullanılması gereken durumlarda yay ayraçtan önce köşeli ayraç kullanılır:
Halikamas Balıkçısı [Cevat Şakir Kabaağaçlı (1886-1973)] en güzel eserlerini Bodrum’da yazmıştır.
Bibliyografik künyelere ilişkin bazı ayrıntıları göstermek için kullanılır: Reşat Nuri [Güntekin],
Çalıkuşu, Dersaadet, 1922. Server Bedi [Peyami Safa]
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
15 / 664
M. Kesme İşareti (’)
Aşağıda sıralanan özel adlara getirilen iyelik, durum ve bildirme ekleri kesme işaretiyle ayrılır:
• Kişi adları, soyadları ve takma adlar: Atatürk’üm, Sultan Ana’nın, Kâzım Karabekir’i, Yunus Emre’yi,
Ziya Gökalp’tan.
Sonunda p, ç, t, k ünsüzlerinden biri bulunan Ahmet, Çelik, Çiçek, Halit, Mehmet, Mesut, Murat,
Özbek gibi özel adlara ünlüyle başlayan ek getirildiğinde kesme işaretine rağmen Ahmedi, Çeliği,
Çiçeği, Halidi, Mehmedi, Mesudu, Muradı, Özbeği, biçiminde son ses yumuşatılarak söylenir.
Özel adlar için yay ayraç içinde bir açıklama yapıldığında kesme işareti yay ayraçtan sonra konur.
Yunus Emre (1240?- 1320)’nin,
Özel adlar yerine kullanılan “o” zamiri cümle içinde büyük harfle yazılmaz ve kendisinden sonra gelen
ekler kesme işaretiyle ayrılmaz.
• Hayvanlara verilen özel adlar: Sarıkız’ın, Karabaş’a, Pamuk’u, Minnoş’tan.
• Millet, boy, oymak adlan: Türk’üm, İngiliz’den, Rus’muş, Oğuz’un.
• Devlet adlan: Türkiye Cumhuriyeti’ni, Osmanlı Devleti’ndeki, Amerika Birleşik Devletleri’ne,
Azerbaycan Cumhuriyeti ’nden.
• Din ve mitoloji ile ilgili özel adlar: Allah’ın, Cebrail’den, Zeus’u.
• Kıta, deniz, nehir, göl, dağ,; ülke, bölge, il, ilçe, köy, semt, bulvar, cadde, sokak vb. coğrafyayla ilgili
yer adları: Asya’nın, Marmara Denizi’nden, İç Anadolu’da, Doğu Anadolu’ya, Ankara’ymış, Taksim
Meydanı’ndan, Reşat Nuri Sokağı’na.
Yer bildiren özel isimlerde kısaltmalı söyleyiş söz konusu olduğu zaman ekten önce kesme işareti
kullanılır: Hisar’dan, Boğaz’dan.
• Gök bilimiyle ilgili adlar: Jüpiter’den, Venüs’ü, Samanyolu’nda.
• Saray, köşk, han, kale, köprü, anıt vb. adlan: Dolmabahçe Sarayı’nın, Ankara Kalesi’nden, Galata
Köprüsü’nün, Bilge Kağan Abidesi’nde, Çanakkale Şehitleri Anıtı’na.
• Kitap, dergi, gazete ve sanat eseri (tablo, heykel, müzik vb.) adları: Nutuk’ta, Safahat’tan, Sinekli
Bakkal’ı, Hürriyet’te, Resmî Gazete’de.
• Kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge ve genelge adları: Millî Eğitim Temel Kanunu’na, Medeni
Kanun’un, Aday Memurların Yetiştirilmelerine İlişkin Genel Yönetmelik’teki.
Belli bir kanun, tüzük, yönetmelik kastedildiğinde büyük harfle yazılan kanun, tüzük, yönetmelik
sözlerinin ek alması durumunda kesme işareti kullanılır:
“Bu Kanun’un 17. maddesinin c bendi...”
“Yukarıda adı geçen Yönetmelik’in 2’nci maddesine göre...
vb.”
Kurum, kuruluş, kurul ve iş yeri adlarına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz.
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
16 / 664
Özel adlara getirilen yapım ekleri, çokluk eki ve bunlardan sonra gelen diğer ekler kesmeyle
ayrılmaz: Türklük, Türkleşmek, Türkçü, Müslümanlık, Hristiyanlık, Avrupalı, Konyalı, Bursalı, Ahmetler,
HollandalIdan, Hristiyanlıktan.
Kişi adlarından sonra gelen saygı sözlerine getirilen ekleri ayırmak için konur: Nihat Bey’e, Ayşe
Hanım’dan.
Unvanlardan sonra gelen ekler kesmeyle ayrılmaz: Cumhurbaşkanınca, Başbakanca, Türk Dil Kurumu
Başkanına göre vb.
Kısaltmalara getirilen ekleri ayırmak için konur: TBMM’nin, BM’de.
Sayılara getirilen ekleri ayırmak için konur: 1985’te, 8’inci madde, 2’nci kat; 7,65’lik, 9,65’lik. 1919
senesi Mayısının 19’uncu günü Samsun’a çıktım.
Bir ek veya harften sonra gelen ekleri ayırmak için konur: a’dan z’ye kadar, b’nin m’ye dönüşmesi.
Akım, çağ ve dönem adlarından sonra gelen ekler kesmeyle ayrılmaz: Eski Çağın, Yükselme
Döneminin, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatına.
N. Denden İşareti (")
Bir yazıdaki maddelerin sıralanmasında veya bir çizelgede alt alta gelen aynı sözlerin, söz
gruplarının ve sayıların tekrar yazılmasını önlemek için kullanılır:
a. Etken fiil
b. Edilgen "
c. Dönüşlü "
ç. İşteş "
V. CÜMLE BİLGİSİ (SÖZ DİZİMİ)
Düşünce, duygu, durum veya bir olayı yargı bildirerek anlatan kelime (sözcük) veya kelime grubu
dizisine cümle (tümce) denir.
Cümlede kelimeler ve kelime grupları yargı bildirirken çeşitli görevler yüklenir. Bunlar cümlenin
öğelerini oluşturur.
Cümlenin öğeleri; cümlede bir yargı bildiren, ondan etkilenen veya etkileyen veya yargının geçtiği
zamanını veya yerini gösteren unsurlardır. Bunlar; yüklem, özne, nesne, dolaylı tümleç, zarf tümleci ve
edat tümleci olarak adlandırılır.
A. Cümlenin Öğeleri
1. Yüklem
Cümlede yargı bildiren çekimli unsura yüklem denir. Yüklem çekimli bir fiil veya ek fiille çekimlenmiş
bir isim olabilir.
İş, hareket, oluş, durum yüklem tarafından karşılanır. Cümlenin ana unsurunu yüklem oluşturur. Diğerleri
ise yüklemin anlamını zaman, yer vb. yönden destekleyen veya tamamlayan unsurlardır. Bir cümle birden
çok öğeden oluşabileceği gibi tek bir yüklemden de oluşabilir.
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
17 / 664
2. Özne
Yüklemin bildirdiği işi, hareketi yapan veya yargının gerçekleşmesine araç olan unsura özne denir.
Cümlenin temel öğesidir ancak her cümlede bulunmak zorunda değildir. Cümlede özneyi bulmak için
yükleme “kim” veya “ne” sorusunu sorarız. Cümlede olmayan, yüklemdeki kişi eklerinden anlaşılan
öznelere “gizli özne” adı verilir:
“Seni bu konuda daha önce uyardım.” cümlesinde, “Uyaran kim?” sorusunun yanıtı olan “ben” gizli
öznedir.
Yüklemi edilgen çatılı cümlelerde, aslında nesne olan öge “sözde özne” olarak kullanılır:
“Hırsız kıskıvrak yakalandı.” cümlesinde, yakalayan belli olmayıp “Yakalanan kim?” sorusunun yanıtı olan
“hırsız” sözde öznedir.
Yüklemi edilen çatılı cümlelerde bazen “-ce, tarafından, nedeniyle” gibi ek ve sözcükler kullanılmak
suretiyle işi bizzat yapan varlığa “örtülü özne” olarak yer verilebilir:
“Tüm sorularınıza kurumumuzca derhal yanıt verilecektir.” cümlesindeki “kurumumuzca” sözcüğü örtülü
öznedir.
3. Nesne (Düz Tümleç)
Nesne, cümlede yüklemin bildirdiği, öznenin yaptığı işten etkilenen unsurdur. Geçişli fiiller, nesneye
yönelerek onu etkiler. Geçişsiz fiillerde ise hareket öznenin üstündedir. Böyle fiiller nesne almaz. Nesne,
sadece yüklemi geçişli olan cümlelerde olur.
Nesne görevinde bulunan söz, “-i” durum ekini almışsa, nesneye “belirtili nesne” denir. Belirtili nesne,
yükleme “kimi” veya “neyi” sorusu sorularak bulunur:
“Dün geceki fırtına ağacın tüm dallarını kırdı.” cümlesindeki “ağacın tüm dallarını” kelime öbeği belirtili
nesnedir.
Nesne görevinde bulunan söz “-i” durum ekini almamışsa (yalın hâldeyse) buna, “belirtisiz nesne” denir.
Belirtisiz nesne, yükleme “kim” veya “ne” sorusu sorularak bulunur:
“Dün akşam eşine büyük bir buket çiçek götürmüş.” cümlesindeki “büyük bir buket çiçek” kelime öbeği
belirtisiz nesnedir.
4. Dolaylı Tümleç
Yönelme, bulunma ve çıkma bildirerek cümlenin anlamını tamamlayan unsura dolaylı tümleç denir. Dolaylı
tümleç olan öğe mutlaka “-e”, “-de”, “-den” durum eklerinden birini alır. Dolaylı tümleci bulmak için
yükleme; “kime”, “kimde”, “kimden”, “nereye”, “nerede”, “nereden” soruları sorulur:
“Annem geçen hafta Ankara’ya gitti.” cümlesindeki “Ankara’ya” kelimesi dolaylı tümleçtir.
5. Zarf Tümleci
Yön, zaman, tarz, sebep, miktar, vasıta ve şart bildirerek yüklemi tamamlayan unsura zarf tümleci denir.
Zarf tümlecini bulmak için yükleme; “nasıl”, “niçin”, “neden”, “ne kadar”, “ne zaman”, “kim tarafından”,
“ne tarafından” gibi sorular sorulur:
“Ahmet sabaha kadar ders çalışmış.” cümlesindeki “sabaha kadar” ifadesi zarf tümlecidir.
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
18 / 664
6. Edat Tümleci
Edat tümleci, bazı edatlarla öbekleşerek cümleyi “amaç, araç, birliktelik, özgülük, karşılaştırma vb.”
anlamlarla açıklayan unsurdur:
“Bu yaz ailesiyle Antalya’ya gidecek.” cümlesinde birlikteliği ifade eden “ailesiyle” sözcüğü edat
tümlecidir.
B. Cümle Çeşitleri
Cümleler anlam ve yapılarına, yüklemin türü ve yerine göre sınıflandırılır.
1. Yüklemin Türüne Göre Cümleler
a) Fiil Cümlesi
Yüklemi çekimli bir fiil veya fiil grubu olan cümlelerdir. Her türlü hareket, iş, oluş, fiil cümleleri ile
karşılanır. Bu sebeple fiil cümleleri, isim cümlelerine göre daha fazladır.
Geçişli fiil cümlelerinde cümle unsurlarının hepsi bulunabilir.
Sadrazam / o zaman / kethüdasını / Muhsin Çelebi'nin Üsküdar'daki evine gönderdi, (“göndermek"
geçişli fiil)
Geçişsiz fiil cümlelerinde nesne bulunmaz.
“Doktorun içine / birdenbire / bir hüzün / çöktü.”
b) İsim Cümlesi
Yüklemi ek fiille çekimlenmiş bir isim veya isim grubu olan cümlelere denir.
İsim ve isim grupları, “i-” ek fiili ile görülen geçmiş zaman, öğrenilen geçmiş zaman, geniş zaman ve
şart kipinde çekime girerek yüklem görevi yaparlar. Geniş zaman çekiminin 3. şahıslarında kullanılan dır/-dir eki, “durur” fiilinden ekleşmiştir. İsim cümlelerinde, kip eki taşımayan yükl emler de geniş
zaman ifade ederler. En çok kullanılan isim cümlesi; “var”, “yok” isimlerinin yüklem olduğu
cümlelerdir.
“Sekiz saattir trendeyim. Tren, boş ve neşesiz. Körfezde bizim Haliç suyunun koyu durgunluğu var.“
İsim cümleleri, genellikle iki unsurdan, özne ve yüklemden meydana gelir.
2. Yüklemin Yerine Göre (Dizilişlerine Göre) Cümleler
Yüklemin cümle içindeki yerine göre kurallı/düz cümle ve devrik cümle olmak üzere iki çeşit cümle
vardır.
a) Kurallı Cümle (Düz Cümle)
Yüklemi sonda bulunan cümle, kurallı cümledir. Türkçede cümlenin ana unsuru yüklem, genellikle
cümlenin sonunda bulunur. Yardımcı unsurdan ana unsura doğru diziliş, Türk cümle yapısının temel
özelliğidir. Yüklemi tamamlayan unsurlar, yüklemin önünde sıralanır. Yükleme en yakın unsur
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
19 / 664
genellikle belirtilmek istenen unsuru ifade eder.
“Arabalar çok yavaş ilerliyordu.”
b) Devrik Cümle
Devrik cümle, yüklemi sonda bulunmayan cümledir. Bu tür cümleler, daha çok şiir dilinde görülür.
Çünkü şiirde, kelimelerin ses yapısı, her zaman ön plandadır. Atasözlerinde, günlük konuşmalarda,
günlük konuşmaların aksettirildiği veya konuşma,
sohbet uslubunun hâkim olduğu eserlerde devrik cümle kullanılmıştır.
“Çok insan anlayamaz eski musikîmizden
Ve ondan anlamayan bir şey anlamaz bizden.”
3. Anlamlarına Göre Cümleler
a) Olumlu Cümle
Yargının gerçekleştiğini anlatan cümle, olumlu cümledir. Bu cümlenin yüklemi yapma, yapılma veya
olma bildirir.
“Kütüphanenin yolunu tuttu.”
b) Olumsuz Cümle
Yargının gerçekleşmediğini anlatan cümledir. Bu cümlelerin yüklemi yapmama, yap ılmama, olmama
bildirir.
“-ma, -me” olumsuzluk eki, “değil” edatı ve “yok” ismi, cümleyi olumsuz yapan unsurlardır. “Değil”
edatı, hem isim, hem de fiil cümlesini olumsuz yapar.
“Salih'i artık çarşıda bilen yoktu.”
c) Soru Cümlesi
Soru yoluyla bilgi almayı amaçlayan cümledir. Soru cümlesi, olumlu veya olumsuz olabilir. Soru
sıfatları, soru zamirleri, soru zarfları, soru edatları ve soru eki -mı/-mi, bir cümleye soru anlamı
kazandıran unsurlardır.
“Niçin Bursa’yı bu kadar seviyoruz?”
4. Cümle Çözümlemeleri
Yazılan her değerli eser, insanı geliştirir. özne
nesne yüklem
İnsan, erdemli olmak için çalışmalıdır.
özne zarf tümleci yüklem
Avse. bütün vaz kitap okudu.
özne zarf tümleci nesne yüklem
“Ayla kalemi masada gördü.” cümlesi etken bir cümledir.
Cümleyi, “Kalem görüldü.” biçimine getirdiğimizde cümle edilgen olur. Burada üç değişiklik olmuştur.
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
20 / 664
“Ayla” öznesi cümleden çıkmıştır. Fiile -ül edilgen eki getirilmiştir. “Kalemi” nesnesinden -ı eki
kaldırılmıştır.
VI.
YAZIŞMA KURALLARI
Devlet yönetiminde, ticaret alanında, eğitimde kullanılan yazışmalarda uygulanır.
Günlük hayatta ya da iş hayatında karşılaşılan başlıca iş yazılarına aşağıda yer verilmiştir:
A. Rapor
Herhangi bir konu, olay ya da sorunla ilgili olarak yapılan araştırma ve incelemenin sonuçların ı
belirtmek, varılan sonuçlarla ilgili değerlendirmeyi bildirmek için yazılan yazılara denir.
Hangi amaçla yazılırsa yazılsın rapor, önce rapora konu olan olay, durum ya da sorun belirtilerek
başlar. Daha sonra, inceleme ve araştırma sonucunda elde edilen bilgiler ve bulgular sıralanır. Son
bölümde ise raporu yazan kişinin o konuda vardığı yargılar, kendi kanıları yer alır.
Raporlar iş ve bilimsel raporlar olmak üzere ikiye ayrılır:
1. İş Raporları
Bilimsel bir araştırmadan çok; bir olayın ya da bir durumun değerlendirilmesini, bir soruşturmanın
sonuçlarını içeren çalışmalardır.
2. Bilimsel Raporlar
İnceleme ve araştırmaya dayanan ve konunun bilimsel yöntemlerle ele alındığı çalışmalardır.
Raporun en belirgin özelliği, tutanağa göre; çok daha uzun süreli olması, daha fazla belge ve bilgiye
dayanması, kişisel görüş ve yorumları içermesidir.
Herkes rapor hazırlayamaz. Rapor hazırlayan kişinin bilirkişi olması gerekir.
Raporlar, elde edilen belge ve bilgilere göre belli bir plan çerçevesinde, açık anlaşılır bir dill e ve
tartışmaya meydan vermeyecek bir şekilde kaleme alınmalıdır.
Rapor metninin en üst köşesine tarih, orta kısmına raporun adı, metin tamamlandıktan sonra alt
kısmına raporu hazırlayanların isimleri yazılmalı ve imzalanmalıdır.
B. Dilekçe
Bir durumu bildirmek, bir istek ya da dilekte bulunmak amacıyla yazılıp resmî veya özel kuruluşlara
gönderilen yazılara dilekçe denir.
İş başvurularında kişilerden dilekçeyle birlikte öz geçmiş de istenir.
Dilekçelerde istek ve dilekler, yalın ve açık bir biçimde belirtilmeli, sözü uzatmamalıdır. Eğer dilekçeye bir
belge eklenecekse, adresten sonra satır başı açılarak “Eki/Ekleri.” başlığı altında belgenin ne olduğu
belirtilmelidir. Ayrıca, istek bölümü, “Bilgilerinize arz ederim.” sözleriyle bitirilmelidir.
Dilekçeler düz beyaz çizgisiz kâğıda yazılır. El veya daktilo ile yazılan dilekçelerde hiçbir şekilde kısaltma
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
21 / 664
kullanılmamalıdır. Dilekçede özlü ve resmî bir üslup kullanılmalıdır. Dilekçeler belli bir plana göre yazılır.
İstek ve dilekler belirtildikten sonra üç ara verilerek sağ alt köşeye baş harf büyük olacak biçimde isim ve
soyadının tamamı büyük harfle yazılarak dilekçe sahibinin ad ve soyadı yazılır. Ad ve soyadın üstüne imza
atılır. Dilekçe sahibi, dilekçesinin sol alt tarafına adresini yazar.Resmî kurumlara yazılan imzasız dilekçeler
geçersiz sayılır.
A. Öz Geçmiş
Özgeçmiş; bir kimsenin eğitimi, iş deneyimi, sosyal etkinlikleri, kişisel özellikleriyle ilgili kendisinin verdiği
bilgileri, değerlendirmeleri içeren bir özettir.
Özgeçmişte şu hususlar yer alır: Adı, soyadı, doğum yeri ve tarihi, adresi, telefon numarası, elektronik
posta adresi, ilgi alanları, akademik unvanı (varsa), yayınları (varsa).
Ç. Tutanak
Yasama meclisleri, mahkemeler, kongreler vb. yerlerde yapılan toplantılarla herhangi bir olayın nasıl, ne
zaman, nerede ve ne şekilde meydana geldiğini, nasıl sonuçlandığını tespit eden kısa yazılara “tutanak”
denir. Kısaca, bir durumun ya da olayın nasıl oluştuğunu saptayıp anlatan, ilgililerce imzalanan yazılı
belgelere denir.
Tutanak, herhangi bir toplantının nasıl açıldığını, kimlerin neler konuştuğunu ve nasıl kapandığını objektif
olarak özlü bir biçimde ortaya koyan yazılardır. Bu tip tutanaklara “toplantı tutanağı” denir.
Aynı şekilde herhangi bir olayın oluş ve sonuçlarıyla ilgili objektif belge ve bilgileri kapsayan yazılara da
“olay tutanağı” denir.
Tutanağın en belirgin özelliği, bilirkişiler tarafından tutulması, kısa süreli yazılar olması (toplantı ya da olay
anında hazırlanması) ve hiçbir şekilde kişisel görüş ya da yorumlara yer verilmemesidir.
En üstte sağ köşeye tarih konur, ortasına TUTANAK ifadesi yazılarak başlanır. Metin tamamlandıktan sonra
metnin altı yetkililer tarafından imzalanır.
A. Resmî Yazı
Resmî Yazışmalarda Uygulanacak Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik, 2 Aralık 2004 tarihli ve 25658 sayılı
Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. Resmî yazılarla ilgili olarak bu yönetmelikte belirtilen hususlara uyulması
gerekmektedir. Yönetmeliğin 2’nci maddesinde kapsam alanı “bütün kamu kurum ve kuruluşları” biçiminde
geçmektedir. Söz konusu Yönetmelik metni için http://www.basbakanlik.gov.tr adresine bakılabilir.
Resmî yazılar; başlık, sayı ve kayıt numarası, tarih, konu, gönderilen makam ya da kişi, ilgi, metin, imza,
ekler ve dağıtım bölümlerinden oluşur.
Bir resmî yazıdaki “ilgi”, o yazıda anlatılan konunun daha önceki evrelerini belirtir.
Resmî yazılarda geçen kurum ve kuruluş adlarının baş harfleri, büyük yazılır ve bunlara gelen ekler
kesmeyle ayrılmaz.
‘"Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığının” örneğinde olduğu gibi.
Resmî yazışmalarda kullanılan kelimeleri ve kelimelerle kullanılacak yardımcı fiilleri doğru ve yerinde
kullanmak gerekir; “taahhüt almak” değil, “taahhüt etmek”, “tahakkuk yapmak” değil, “tahakkuk
etmek” örneklerinde olduğu gibi.
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
22 / 664
Yazılarda geçen mevzuat adlarının baş harfleri büyük yazılır. Duruma göre mevzuat adları ya da
mevzuattan yapılan alıntılar tırnak içinde verilir.
Resmî yazılarda alt makama hitaplarda “Rica ederim.”
Üst makama hitaplarda “arz ederim.” Alt ve üst makamlara birlikte gönderilen yazılarda ise “Arz ve
rica ederim.” ifadesi kullanılır.
Resmî yazı, dilekçe, mektup vb. evrakın ön yüzüne kayıt kaşesi basılmaz; ilgili birime ya da personele
havale yapılmaz. Bu tür işlemler evrakın arka yüzüne yapılır.
Resmî yazılarda zorunlu durumlar ve teknik terimler dışında yabancı sözcüklere yer verilmez,
yinelemelerden kaçınılır.
Yazımda ilgili Yönetmelik gereği Türk Dil Kurumu Yazım Kılavuzu’na uyulması zorunludur.
Resmî yazılar elle değil, elektronik ya da mekanik daktilo makinesi ya da bilgisayarla yazılır.
Resmî yazılarda gizlilik dereceleri, görev alanı ve hizmet özelliğine göre, kurum veya kuruluşça
belirlenir.
Resmî yazılar, kural olarak bir asıl, bir kopya olmak üzere iki nüsha hazırlanır.
Konuşurken en önemli sözcük vurgu ile belirtilir. Yazıda ise vurgulanmak istenen sözcük yükleme yakın
kullanılır.
Resmî yazılarda imza atmaya yetkili kişinin adının sadece baş harfi, soyadının ise bütün harfleri büyük
yazılır. Alta imza sahibinin makam adı yazılır. İmza ise şahsın isminin üstüne atılır.
(B) kurumu ya da kişisi (A) kurumuna bir yazı ya da dilekçe ile başvurmuşsa, (A) kurumunun karşı tarafa
yanıt olarak yazdığı yazının hitap cümlesinin biraz altına, “ilgi” denip iki nokta konduktan sonra, (B) kişisinin
ya da kurumunun yazısındaki tarih ve sayı belirtilir.
Resmî yazıların tarih ve sayıları rakamla yazılır.
Rakamlara getirilen “nci”, “inci” türü sıra belirten ekler kesme işaretiyle ayrılır.
B.
Genelge
Yasa ve yönetmeliklerin uygulanmasında yol göstermek, herhangi bir konuda aydınlatmak, dikkat
çekmek üzere ilgililere gönderilen yazı türüne “genelge” denir.
TÜRKÇE DİL BİLGİSİ VE YAZIŞMA KURALLARI
23 / 664
II.BÖLÜM
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
MEKTUP POSTASI GÖNDERİLERİ
1) GENEL HÜKÜMLER
a) Posta hizmetleri
Resmi Gazetede yayımlanarak 23.05.2013 tarihinde yürürlüğe giren 6475 Sayılı Posta Hizmetleri Kanunun
amacı; ülke genelinde posta hizmetlerinin kaliteli, sürekli, tüm kullanıcılar için karşılanabilir bir ücretle,
etkin, rekabete dayalı esaslar çerçevesinde sunulmasını sağlamak üzere posta sektörünün
serbestleştirilerek mali açıdan güçlü, istikrarlı ve şeffaflığı sağlanmış bir sektör oluşturulması ve bu sektörde
düzenleme ve denetimin gerçekleştirilmesi ile Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinin kuruluşu,
yapılanması, faaliyet konuları ve hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler, bir yıl içinde yürürlüğe konulur. Bu Kanunda öngörülen
yönetmelikler yürürlüğe konuluncaya kadar mevcut yönetmelikler ile diğer düzenlemelerin bu Kanuna
aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.
Yabancı memleketlerle olan genel ve özel sözleşme ve anlaşmalarda ve bunlarla ilgili kanun ve tüzüklerde
başka türlü gösterilmedikçe bu kanun hükümleri milletlerarasındaki posta işlerinde de uygulanır.
Posta işlemlerine ait olup, bu kanunda veya posta mevzuatında açıklanmamış olan hususlarda milletlerarası
sözleşme ve anlaşmalar ve bunların tüzüklerinin hükümleri uygulanır.
b) Posta tekeli
6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanununun 6. Maddesinin (a) fıkrası gereğince; temel ücret göz önünde
bulundurularak (Kurum: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumudur) Kurumun önerisi ve Bakanlığın teklifi ile
Bakanlar Kurulu tarafından ağırlığı veya ücreti belirlenen haberleşme gönderilerinin (kitap, katalog, gazete
ve süreli yayınlar hariç her hangi bir fiziksel araç üzerine yazılan veya elektronik ileti şeklinde hazırlanan,
gönderici tarafından gönderi üzerinde belirtilen adrese sevk ve teslim edilmesi gereken telgraf da dahil her
türlü gönderi) kabulü, toplanması, işlenmesi, sevki, dağıtımı ve teslimini ifade etmektedir.
(1) Aşağıdaki hizmetler evrensel posta hizmet yükümlüsünün tekelindedir:
a) Temel ücret göz önünde bulundurularak Kurumun önerisi ve Bakanlığın teklifi ile Bakanlar Kurulu
tarafından ağırlığı veya ücreti belirlenen yurt içi ve yurt dışı haberleşme gönderilerinin kabulü, toplanması,
işlenmesi, sevki, dağıtımı ve teslimi.
b) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun elektronik tebliğe ilişkin hükümleri saklı kalmak
kaydıyla, 7201 sayılı Kanun ve diğer kanunlar kapsamındaki elektronik ortam dâhil her türlü tebligatın
kabulü, toplanması, işlenmesi, sevki, dağıtımı ve teslimi.
c) Barışta Türk Silahlı Kuvvetlerinin posta hizmetleri.
ç) Postada alınacak ücretleri gösteren posta pulları, kişisel pul, anma pulları, posta kartları ve ilk gün
zarflarının bastırılıp satışa çıkarılması.
(2) Birinci fıkranın (a) bendine göre belirlenmiş olan ağırlık ve ücret limiti gönderi içerisindeki haberleşme
mahiyetindeki maddeye ilişkindir. Reklam, tanıtım, broşür gibi maddelerin ilavesi suretiyle ağırlığın aşılması
veya değişik promosyon ve iskonto usulleri uygulanarak ücret limitinin dışına çıkılması posta tekelinin ihlali
sayılır.
(3) Posta tekelini ihlal edenler, bu ihlal kapsamındaki gönderiler için evrensel posta hizmet yükümlüsünce
belirlenen posta ücretinin on katı tutarında meblağı evrensel posta hizmet yükümlüsüne tazminat olarak
ödemekle yükümlüdür. Bu tazminat, evrensel posta hizmet yükümlüsüne irat kaydedilir. Bu kapsamda
tespit edilen gönderiler, evrensel posta hizmet yükümlüsü tarafından gecikmeksizin alıcısına sevk edilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
25 / 664
Posta tekeli ihlali hakkındaki yaptırımlara ilişkin diğer mevzuat hükümleri saklıdır.
Bu kapsamda; Şirketimiz Evrensel Hizmet sağlayıcısı olarak belirlendiğinden, Açık ve kapalı mektuplarla,
üzerlerinde haberleşme niteliğinde yazılar bulunan kartların (Posta kartı) kabul, taşıma ve dağıtımı PTT’nin
tekeli altındadır.
Tekelin İstisnaları
Postaca kabul edilmeyecek olan veya kabulü şarta bağlı bulunan maddeler
 Kabul şartlarına uymayan,
 Kişilerin kendi gereksinim ve işleriyle ilgili olarak beraberinde taşıdığı veya bir başkasıyla gönderdiği,
 Kara, deniz ve hava taşıma kurumlarının kendi işleriyle ilgili kuruluşları arasında kendi araçlarıyla
taşıdığı,
 Posta hizmeti verilemeyen yerler arasında gönderilen mektup ve kartlar Posta Tekeli dışındadır.
c) Halka karşı sorumluluk
PTT yürürlükteki mevzuatta öngörülen hizmetleri yerine getirmekle yükümlüdür.
Zarar ve hasar zorlayıcı sebeplerden veya gönderici kusurundan kaynaklanırsa,
 Zarar ve hasar maddenin yapısı gereği doğmuşsa,
 Gönderinin içinde yasak maddeler varsa,
 Zorlayıcı sebeplerle kayıt ve belgelerin elden çıkarılması yüzünden gönderinin sahibine verildiği ispat
edilemiyorsa,
 Gönderi kanuni süresi içinde aranmamışsa,
 Yasalar gereğince yetkili makamlara verilen gönderi için,
 Hak sahipleri tarafından itirazsız kabul edilen gönderilerden
PTT idaresi sorumlu tutulamaz.
d) Posta hizmetlerinin gizliliği ve güvenliği
Hizmet sağlayıcıları ile posta hizmetlerinde çalışanlar veya herhangi bir şekilde posta hizmetleri ile ilgili
bilgiye sahip olanların, bu bilgileri ve posta hizmetleri ile ilgili ilişkileri açığa vurmaları, gönderileri açmaları,
içlerinde ne olduğunu araştırmaları, üçüncü kişilere bilgi vermeleri veya herhangi birinin bunları yapmasına
neden olmaları, gönderileri zapt veya yok etmeleri yasaktır.
Hizmet sağlayıcıları, yürüttüğü hizmetlerle ilgili olarak gerekli güvenlik önlemlerini almakla yükümlüdür.
Posta gönderileri, kanunla yetkili kılınan merciler dışındaki kişilerce alıkonulamaz, açılamaz ve içeriği
araştırılamaz.
İstisnalar





Elde kalan posta gönderileri, hak sahiplerinin saptanması açısından Mektup Postası gönderileri
Yönetmeliğinde belirtilen süre ve yöntemler çerçevesinde doğrudan doğruya açılabilir,
Taşıma sırasında zarara uğramış gönderiler doğrudan doğruya denetlenebilir,
Elden ele geçmesi yasaklanmış maddelerle ve yasada belirtilen yasaklara uymayan gönderilere devlet
adına el koyabilir.
Gümrüğe tabi gönderileri, gümrük işlemlerinin tamamlanabilmesi için alıkoyabilir,
Yargıç kararı veya Cumhuriyet Savcılığının yazılı isteğiyle, posta gönderilerinin el konulmuş miktarını,
hesap sahiplerinin hesap kalıntılarını ilgili kurumlara vermek, bir suçtan veya tutukluluğundan dolayı
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
26 / 664
ceza ile ilgili bir sorgu söz konusu olduğunda belli bireylerin posta ilişkilerinden yetkililere bilgi verir.
Ayrıca, hak sahibinin iflas etmesi veya yargıcın mal bildirimine karar vermesi durumunda PTT diğer posta
gönderilerini de ilgili mercilere teslim etmekle yükümlüdür.
Devlet haberleşme dokunulmazlığı konusunda yasal temsilci durumunda kişiler yararına başka istisnalar da
koyabilir.
e) Ücret almada yanılgılar
Hizmet sağlayıcıları tarafından posta hizmetleri karşılığında kullanıcılardan alınan ücret ve her türlü tahsilat
ile hesaplarda yanlışlık yapıldığının tespit edilmesi hâlinde eksik alınan paralar tahsil edilir veya fazla alınan
paralar iade edilir.
Bu gibi yanlışlıkların düzeltilmesi için zaman aşımı süresi, hesap yanlışlığını izleyen günden itibaren bir yıldır.
f) Yasak maddeler hakkında uygulamalar
Doğası, içeriği veya ambalajları nedeniyle kişileri tehlikeye düşürebilecek, posta maddelerini kirletebilecek,
parlatıp alevlenebilecek tehlikeli cisimler ve benzerleri kabul edilip dağıtılmak üzere varış merkezine
gelmişse herhangi bir şekilde yasal engel yok ise alıcısına verilir. Çevreyi kirleten, kokan, zarar veren gönderi
ise tutanakla imha edilmesi yoluna gidilir. Kanuna aykırı maddeler tespit edilirse yine tutanak düzenlenerek
ilgili makama teslim edilir.
5584 Sayılı Posta Kanununun 41. madde 1. fıkrası “B” bendine göre; afyon morfin, kokain gibi uyuşturucu
maddelerden oluşan gönderi) dağıtım anında gördüğünüzde, merkeze geri getirip en az 3 kişilik bir
tutanakla içindeki maddelerle birlikte Cumhuriyet Savcılığına teslim edilmesi gerekir.
Kabul aşamasında gözden kaçmış, dağıtım esnasında gönderi üzerinde hakaret edici, aşağılayıcı adresler
veya yasa ile yasaklanmış lakap, unvan ve deyimler yazılmış olduğunu gördüğünüzde yapılması gereken
işlem alıcılarına teslim edilmemesi olacaktır. Gönderici adresi üzerinde var ise iade edilmesi yoluna gidilir,
adres yok ise elde kalmış gönderi işlemi uygulanır. Ama içeriği farklı olan genel edep ve töreye uymayan
güvenliği bozucu, bir suç işlenmesini kışkırtıcı işaret resim ve yazılar taşıyan gönderilere rastlandığında bu
gönderiler kesinlikle iade edilmez.
Yasalara aykırı olduğu için yasal işlem yapılmak üzere yetkili mercilere teslim edilmesi gerekir.
Değer Konulmuş Mektup ile Yurtdışından Gelen Değer Konulmuş Mektuplar dışında diğer gönderilerden
değerli kâğıtlar (tahvil, hisse senedi gibi) ve para çıkması halinde yapılması gereken işlemler;
Dağıtım esnasında böyle bir durumla karşılaşıldığında bu gönderi içinde çıkan değerli madde ile merkeze
geri getirilecektir. Merkezdeki görevli kişinin alıcı vatandaşı merkeze davet etmesi gerekir. Alıcı kişi
geldiğinde değerine göre yurtiçi gönderilerden iki kat, yurtdışından gelen gönderilerden ise yurtdışı
değerlendirme ücreti alındıktan sonra gönderi değerli madde ile birlikte teslim edilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
27 / 664
2) MEKTUP POSTASI GÖNDERİLERİNİN SINIFLANDIRILMASI
Bunlardan mektuplar ve posta kartları LC (Lettre Carte Postale) olup, haberleşme maddeleri anlamına
gelir.
Basılmış Kâğıtlar, Küçük Paketler, Görme Engellilere Özgü Yazılar ise AO (Autres Objets) maddesi olarak
adlandırılır. Bunlara kaba mektup postası maddeleri de denilebilir; ve kapsamlarında haberleşmeye ilişkin
yazıların olmaması gerekir. Yurtiçi mektup postası gönderileri niteliklerine göre üçe ayrılırlar. Yurtdışı
mektup postası gönderileri ise niteliklerine göre beşe ayrılır. (Mektup, Posta Kartı, Basılmış Kağıtlar, Görme
Engellilere Özgü Yazılar ve Küçük Paketler)
— Mektuplar ve Posta Kartları: Genel anlamda içerisinde bulunan zaman ve kişilere ilişkin, kişisel ve güncel
haberleşme niteliğinde yazılar taşıyan gönderilerdir.
— Basılmış Kâğıtlar - Küçük Paketler: Kişisel haberleşme niteliğinde yazılar taşımaması gereken
gönderilerdir.
— Görme Engellilere Özgü Yazılar: Kişisel haberleşme niteliğinde yazılar içerebilir veya içermeyebilir. Yani
görme engellilere özgü yazı ile haberleşmeye ilişkin yazı yazılması niteliğini bozmaz. Fakat normal harf ve
alfabetik yazılarla haberleşme unsuru içeren yazıların yazılması gönderinin niteliğini bozar.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
28 / 664
a) Mektuplar ( lettre )
Tanım: Güncel ve kişisel haber niteliği taşıyan kağıt ve benzerlerine "Mektup" denir. Mektupların zarf
içinde olup olmamaları veya zarfların açık veya kapalı olmaları niteliklerini değiştirmez.
Mektuplarda Ağırlık ve Boyut Ölçüleri
Mektup
dışındaki
herhangi
bir
gönderinin tanımına uymayanlar ile kapalı zarf yahut ambalaj içinde yollanan gönderiler de mektup olarak
işlem görür.
b) Posta Kartları ( Carte Postale )
Tanım: Posta kartları, dikdörtgen biçiminde kartondan veya posta servislerinde işlemeyi güçleştirmeyecek
dayanıklılıkta kâğıttan yapılmış olmalı ve yüz taraflarının başında "Posta kartı" yurtdışına yollanacaklarda
"Carte Postale" yazısı bulunmalıdır. Ancak, bu yazı özel müesseseler tarafından basılan resimli kartlar için
zorunlu değildir.
Posta kartlarının yüz taraflarının en az sağ yarısı alıcı adresinin yazılmasına, pul yapıştırılmasına ve özel
hizmete ilişkin etiket veya işaretlerin konulmasına ayrılmış olmalıdır.
- Boyut Ölçüleri
Yurtiçi :
En az - 14 X 9 cm
En çok - 14.8 X 10.5 cm
Yurtdışı :
En az -14 X 9 cm
En çok -23.5 X 12 cm
(2 mm’lik hoşgörü olabilir. )
c) Basılmış Kâğıtlar ( Imprime )
Tanım: Herhangi bir kâğıt, karton veya başka bir madde üzerine el, makine veya fotoğraf gibi baskı tekniği
kullanılarak hazırlanan her türlü gazete, dergi, kitap, süreli veya süresiz birbirinin aynı olan yayın, broşür,
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
29 / 664
katalog, fotoğraf, fotoğraf kapsayan albüm, gravür, plan, harita gibi yazı, resim veya şekil taşıyan adresli
veya adressiz, kişisel haberleşme niteliği bulunmayan gönderiye Basılmış Kâğıt denir.
Basılmış kâğıt sayılmayan gönderiler
Basılmış kısımları gönderinin esasını teşkil etmediği açıkça görülen ve boş yerleri sonradan doldurulmak
üzere düzenlenmiş bulunan;
1) Üzerine başlık, alıcı veya gönderici adresi veya başka şeyler basılmış zarflar ile mektup veya yazı
kâğıtları,
2) Kartvizitler,
3) Resimli veya resimsiz her türlü kart,
4) Cilt halinde alındılar, fişler, defterler,
5) Bordrolar, formüller, cetvel veya listeler, basılmış kâğıt olarak kabul edilmezler.
Boş yeri sonradan doldurmak üzere hazırlanan ve bu nedenle kâğıtçılık eşyası sayılan bu gönderilerden,
ancak ciltlenmiş halde bulunan alındı, fiş, defter ve benzerleri dışında kalanlardan sayıları tek tek olarak
10'u geçmeyenleri basılmış kâğıt olarak kabul edilebilir.
Ayrıca,
6) Yazı makinesi ile elde edilen yazılarla kopya kâğıdı ile çoğaltılan suretler,
7) Değişebilir veya değişmez harfli damgalar kullanılarak elle yapılan baskılar,
8) Delikli kâğıt bantları ile üzerinde delik, çizgi veya işaret taşıyan mekanografik kartlar,
9) Filmler ve ses veya görüntü kaydedilmiş bantlar,
10) Kağıt para, banknot, tahvil, çek, bono, piyango bileti, posta veya diğer her türlü pul, ile elinde
bulunduranın yararlanacağı her türlü değer taşıyan kağıtlarda basılmış kağıt olarak kabul edilmez.
Bunlar, diğer gönderi türlerine uygun olarak kabul edilir.
Basılmış kâğıtlara sonradan yazılabilecek not ve ekler:
Basılmış kâğıtlara sonradan elle, yazı makinesi ile veya elle basılmak üzere hazırlanmış damga, klişe veya
şablonla aşağıda belirtilenlerin dışında hiç bir ilave yapılamaz:
1) Genel olarak basılmış kâğıtların tümüne,
A- Göndericinin ve alıcının adı, soyadı, memuriyet, iş veya ticaret unvanlarıyla adresleri, gönderinin
gönderildiği yer ve tarihi, gönderiye ait kayıt veya sıra numarası yazılabilir.
B- Birbirinden farklı ve değişik anlam ifade etmemek ve herhangi bir sözleşmeli dil niteliğinde olmamak
kaydıyla bazı kelimeleri karalamak, işaretlemek veya altını çizmek, baskı hatalarını düzeltmek izni verilir.
2) Yukarda belirtilen genel kural dışında, özellik gösteren aşağıdaki basılmış kâğıt türlerinden:
A- Kitap, gazete, dergi gibi yayınlara ilişkin sipariş veya abone kâğıtlarına bedel, ödeme usulü, katalog
numarası, yayının adı, türü ve niteliği ile ilgili bilgiler,
B- Basılmış edebiyat ve sanat eserlerine saygı ve sevgi anlamı taşıyan alışılmış bir sunuş yazısı,
C- Gazete ve dergi kupürleri üzerine kesildikleri gazete veya derginin adı, tarihi,
D- Matbaa provaları üzerine basıma ilişkin düzeltmeler, ilaveler, açıklayıcı bilgiler veya işaretler,
E- Kütüphanelerce kullanılan ödünç kitap verme formüllerine, istenen kitap adı, yazarı, kalacağı süre gibi
bilgiler,
F- Cari fiyat listeleri, ilan teklifleri, borsa ve piyasa cetvelleri, ticaret sirküleri ve tarifnameler üzerine
fiyatları ile fiyatı teşkil eden ifadeler,
G- Adres değişikliği kartlarına, yeni adresle değişiklik tarihi,
H- Moda mecmuaları içine ölçü ve çizimleri gösterir patronlar yazılabilir veya ilave edilebilir.
Basılmış kâğıtların tertip şekli
Basılmış kâğıtlar, içleri kolayca kontrol edilebilecek şekilde ve içindekileri yeter derecede koruyacak tarzda
açık zarf veya kuşak içinde ambalajlanmış olmalıdır. Posta kartı şekil, kalınlık ve büyüklüğünde olan
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
30 / 664
basılmış kâğıtlar zarfsız veya kuşaksız da postaya verilebilir. Bunların adres bulunan yüzlerine "Basılmış
Kâğıt", yurtdışına gönderilenlerine de ayrıca "Imprime" ifadesi yazılır.
Basılmış kâğıt kapsayan gönderilere, gönderenin adresini taşıyan bir kart, zarf veya kuşak ile içindekine ait
fatura veya ödeme formülünden başka bir şey konamaz, açık olsa bile mektup veya haberleşme niteliğinde
yazılar taşıyan kâğıtlar eklenemez, içindekinin, zarfının veya kuşağının üzerine bu tür yazılar yazılamaz.
Tebrikler
Ayrı bir mektup postası gönderi türü olmamakla birlikte, aşağıda belirtilen koşullara uymak kaydıyla
tebriklere de basılmış kâğıt işlemi uygulanır.
Üzerinde sadece tebrik, teşekkür, temenni, taziye (başsağlığı) selam ve sevgi ifadeleri bulunan, haber
mahiyetinde ifade ve yazılar bulunmayan resimli kartlar, kartvizitler, basılmış tebrik ve kutlama kartları ile
bayram ve yılbaşlarını kutlama amacıyla yurt içinde gönderilen basılmış kâğıtlar, tebrik olarak kabul edilir.
Yurtdışı varışlı tebrikler baskı tekniği dışında elle yazılacak yazılarda 5 kelimeyle sınırlıdır.
Üzerlerinde haberleşme mahiyetinde yazı ve ifadeler bulunan tebrikler ağırlığına göre mektup veya açıktan
verilmesi halinde posta kartı ücreti ile kabul edilir.
Tebriklerin tertip ve ambalajı ile postaya verilme koşulları basılmış kâğıtlardaki gibidir.
Basılmış Kâğıtların Ağırlık Hadleri
a)Yurt içi:
Basılmış kâğıtlar da ağırlık üst sınırı 3.000 gramdır. (3 kg).
Ancak, Dergi, Süreli Yayın, Kitap paket ve tomarları kapsayan basılmış kâğıtların en üst ağırlık haddi 5.000
gram (5 kg.) olabilir.
Diğer taraftan, istisnai bir durum olarak, dergi idarehaneleri ile bayii ve başbayilerden gönderilen süreli
yayın paket ve tomarlarının son ağırlık sınırı 10.000 gram (10 kg) olabilir.
b) Yurt dışı:
Normal koşullarda, yurt dışına yollanan mutat basılmış kâğıtların ağırlık üst sınırı 2.000 gram (2 kg) olmakla
birlikte, sadece kitap ve broşür kapsayan basılmış kâğıtlarda ağırlık üst sınırı 5.000 gram (5 kg)
olabilmektedir. Söz konusu bu uygulamada dünya ülkelerinden yalnızca İrlanda ve Kanada kendi ülkelerine
gönderilecek olan basılmış kâğıtların ağırlık üst sınırını 2.000 gram (2 kg) olarak belirlemiştir.
( M ) Torbası
Tanım: Aynı yer varışlı ve aynı alıcı adresli olup, kapsamında basılmış kâğıt bulunan yurtiçi ve yurtdışı olarak
(kayıtlı - kayıtsız) postaya verilmek istenen gönderilere (M) Torbası denir.
Ağırlık ölçüleri
Yurtiçi : 30 kg.
Yurtdışı : 30 kg. ( İngiltere 20 kg. )
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
31 / 664
M torbalarının kapsamında bulunan her bir gönderinin ağırlığı 2 kg olarak sınırlandırılmış iken her bir
gönderi ağırlığı, ekiyle birlikte 2 kg olarak sınırlandırılmıştır. (Genel Müd. Posta ve Kargo Hizmetleri
D.Bşk’nın 30.12.2013 tarih ve 161947 sayılı UPU’nun Doha/Katar Kongre kararı emri)
Adressiz Basılmış Kâğıtlar
Tanım: Üzerlerinde alıcı adresi bulunmayan, ev ve işyerlerine, sanat ve meslek ilgilerine göre kayıtsız olarak
yurtiçinde dağıtılmak üzere postaya verilen basılmış kâğıtlara adressiz basılmış kâğıt denir.
Kabul koşulları:




Metin itibariyle siyasal ve dinsel görüşleri yaymak amacıyla düzenlenmemiş,
Genel edep ve töreye uygun,
Onur kırıcı, aşağılayıcı suç işlemeye özendirici yazı, resim ve simgeler taşımayan,
Ülkenin bölünmez bütünlüğü ve Cumhuriyetin temel niteliklerine aykırı yazı taşımayan gönderiler.
Boyut Ölçüleri:
En az -14 X 9 cm.
En çok -29.7 X 21 cm.
Ağırlık Ölçüleri:
Her bir gönderi ağırlığı en fazla 500 gr. olmalıdır.
d) Küçük Paketler ( Petit Paquet )
Tanım: Ticari değeri olan veya olmayan kullanılabilecek her türlü eşya ile yiyecek kapsayan ve mektup
postası olarak gönderilmek istenen gönderilere küçük paket denir.
 Küçük paketlerin içine, altın, gümüş, platin vb. gibi değerli madeni taşlar ile süs eşyaları konulamaz,
 Küçük paketler, kişisel haberleşme mahiyetinde yazılar taşıyamaz,
 Gönderici ad, soyad ve adresi olmayan küçük paketlerin kabulü yapılmaz,
 Küçük paketler, kontrol edilebilir ambalaj içinde postaya verilir.
Yurtiçi kayıtlı küçük paket 01.01.2014 tarih itibari ile APS Kurye olarak kabul edildiğinden yurtiçi kayıtsız
ve kayıtlı küçük paket kabulü yapılamamakta, sadece yurtdışına küçük paket kabulü yapılabilmektedir.
K.K.T.C. Sivil adres varışlı Kayıtlı Küçük Paketlerin kabul işlemi ise K.K.T.C. varışlı taahhütlü mektup olarak
yapılacaktır.
Boyut Ölçüleri:
Mektuplarda olduğu gibidir.
Ağırlık Ölçüleri:
Yurtdışı: 2 kg.
e) Görme Engellilere Özgü Yazılar (Cecogramme )
özgü
Tanım: İster kişisel haberleşme, ister genel nitelikte yazılar olsun görme engellilere
işaretleri taşıyan maddeler, veya seslendirilmiş kayıtları ihtiva eden gönderilere
görme engellilere özgü yazı denir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
32 / 664
Boyut Ölçüleri :
Mektuplarda olduğu gibidir.
Ağırlık Ölçüleri:
Yurtiçi: 7 kg.
Yurtdışı: 7 kg.
Bu gönderiler, özel hizmet ücretleri hariç posta ücretinden muaftır.
3) MEKTUP POSTASI GÖNDERİLERİNE İSTENEBİLECEK ÖZEL HİZMETLER
a) Uçak ( Par Avion /Air mail)
Genel İlke: Mektup postası gönderilerinin, varış yerine daha çabuk ulaştırılması isteniyorsa, gönderici
gönderisine uçak hizmeti isteyebilir. Bu hizmetin yerine getirilebilmesi için posta ücretinin dışında tarifede
gösterilen uçak ek ücretinin de tam olarak ödenmesi gerekir. Bu gönderiler varış yerine uçaktan daha önce
diğer posta araçlarıyla ulaşacaksa yüzeyden de yollanırlar.
Uçakla yollanacak mektup postası gönderisinin alıcı adresi bulunan yüzüne, yurtiçinde "Uçak ile",
yurtdışına olanlara ise Par Avion / Air Mail sözcükleri taşıyan mavi renkli etiket yapıştırılır. Etiket yoksa kaşe
basılır veya bu sözcükler elle yazılmalıdır.
Yurtiçi:
Uçak Ek Ücreti Alınmayan Mektup Postası Gönderileri:
1) Mektuplar (Değer Konulmuş Mektuplar, Alma Haber Kartları da dahil)
2) Posta Kartları
Uçak Ek Ücreti Alınan Mektup Postası Gönderileri:
1) Basılmış Kağıtlar (Tebrikler dahil)
3) Görme Engellilere Özgü Yazılar
Bunlardan her 100 gr. ve kesri için uçak ek ücreti alınır.
Yurtdışı:
Yurtdışına kabul edilen mektup postası gönderilerinden varış ülkelerinin dahil olduğu gruba göre her 10
gram ve kesri için uçak ek ücreti alınır.
Yabancı ülkeler uçak ek ücreti yönünden 3 gruba ayrılmışlardır.
Ancak, I. grup ülkelere kabul edilen 20 gr.a kadar (20 gr. dahil) mektuplarla posta kartlarından uçak ek
ücreti alınmaz.
Yurtdışı varışlı tüm kayıtlı gönderiler Uçak Ek Ücreti ile kabul edilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
33 / 664
UÇAK EK ÜCRETLERİNE GÖRE ÜLKELERİN GRUP NUMARALARI (01.01.2013 İtibariyle)
GRU
P
NO
ÜLKE ADI
GRU
P
NO
Afganistan
1
Kanarya Ada. (Bak.İng.)
1
Marşal Adaları (Bak. ABD)
2
Tristan ve Kaik Adaları
2
Almanya
1
Karadağ
1
Martinik
2
Uganda
2
Andora (Bak.Fransa)
1
Katar
1
Mayotte
2
Venezuela
2
Arnavutluk
1
Kazakistan
1
Meksika
2
Vietnam
2
Asor (Bak.Portekiz)
1
Kıbrıs Rum Kesimi
1
Merkezi Afrika
2
Vijyeri Adları (Bak.İng.)
2
Avusturya
1
Kırgızistan
1
Midvey
2
Yeşil-Burun (Cap-Vert)
2
Azerbaycan
1
Kosova
1
Moğolistan
2
Zaire (Congo Rep Cum.)
2
Bahreyin
1
Kuveyt
1
Monserra
2
Zambiya
2
Balear Adaları (Bak. İsp)
1
Kuzey İrlanda (Bak. İng.)
1
Moris
2
Zimbabve (Eski Rodezya)
2
Belçika
1
Sen Kristof ve Nevis
1
Moritanya
2
Arjantin
3
Beyaz Rusya
1
Sırıbistan
1
Mozambik
2
Avustralya
3
B.A.E (Bak. Abudabi)
1
Slovakya
1
Myanmar
2
Batı Samao
3
Ajman
1
Slovenya
1
Namibya
2
Bolivya
3
Dubai
1
Sudan
1
Nepal
2
Fiji
3
Fujairah
1
Suriye
1
Nijer
2
Filipinler
3
Ras el Khaimah
1
Suudi Arabistan
1
Nijerya
2
Mikronezya
3
Şarja
1
Tacikistan
1
Nikaragua
2
Nauru
3
Um el Kayvan
1
Türkmenistan
1
Palaos Adaları (Bak. ABD9
2
Niü
3
Bosna-Hersek
1
Tunus
1
Panama Cumhuriyeti
2
Norfolk (Bak. Avustralya)
3
Cebelitarık
1
Ukrayna
1
Porto Riko
2
Papua Yeni Gine
3
Çek Cumhuriyeti
1
Ürdün
1
Reünyon
2
Paraguay
3
Danimarka
1
Vatikan (Bak. İtalya)
1
Rvanda
2
Peru
3
Ermenistan
1
1
Sen Tomas ve Prens Adaları
2
Pitkeyn Adaları
3
Estonya
1
Yemen
Yug. (SırıbistanKaradağ)
1
Fransız Guyanı
2
Salamon Adaları
3
Fas
1
Yunanistan
1
Gabon
2
Samoa Adaları
3
Feroe Adaları
1
Alaska (Bak. ABD)
2
Gambia
2
Fransız Plinezyası
3
Filistin
1
Amerika Birleşik Devlet.
2
Gana
2
Guam
3
Finlandıya
1
Angila
2
Gine
2
Guatemala
3
Letonya
1
Angola
2
Gine Bisau
2
3
Libya
1
Antigoa
2
Grönad
2
Kiribati ve Kristmas Adası
Kokos Adası (Bak.
Avustralya)
Litvanya
Lihtenştayn (Bak.
İsviçre)
1
Aruba
2
2
Kuk Adası
3
1
Asansiyon
2
Guadölup
Güney Afrika ( Eski
Honduras)
2
Şili
3
Lübnan
1
Bahama
2
Haiti
2
Takaleo
3
Lüksemburg
1
Bangladeş
2
Havai (Bak.ABD.)
2
Tonga
3
Macaristan
1
Barbad
2
Hindistan
2
Tuvalu
3
Mader (Bak.Portekiz)
1
Belize
2
Hollanda Antilleri
2
Uruguay
3
Makedonya
1
Benin
2
Hong Kong
2
Valis ve Futuna
3
Malta
Man Adası
(Bak.İngiltere)
1
Bermuda
2
Jamaika
2
Vanuatu
3
1
Borneo (Bak. Malezya)
2
Japonya
2
Yeni Kaledonya
3
Mısır
1
Botsvana
2
Kamerun
2
Yeni Zelanda
3
Moldova
1
Brezilya
2
Kamboçya
2
Monako
1
Bruney Darussalam
2
Kanada
2
Norveç
1
Burkina Faso
2
Karalin Adaları (Bak. ABD)
2
Oman
1
Burundi
2
Kayman
2
Özbekistan
1
Butan
2
Kenya
2
Pakistan
1
Cibuti
2
Kolombiya
2
ÜLKE ADI
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
ÜLKE ADI
GRU
P
NO
GRU
P
NO
ÜLKE ADI
34 / 664
3
Polanya
1
Çad
2
Komor
2
Portekiz
1
Çin Halk Cumhuriyeti
2
Kongo Cumhuriyeti
2
Romanya
1
Çin-Tayvan (Formoza)
2
2
Rusya Federasyonu
1
Dominik
2
Kore Cumhuriyeti
Kore Demokratik Halk
Cumhu.
San Marino
1
Dominiken
2
Kosta-Rika
2
Fransa
1
Ekvator Ginesi
2
Küba
2
Grönland
Güney Georgia (Bak.
İng.)
1
El Salvador
2
Sen Piyer ve Mikelon
2
1
Endonezya
2
Sen Vensan ve Greadines
2
Gürcistan
1
Eritre
2
Senagal
2
Hırvatistan
1
Etyopya
2
Sent Elen
2
Hollanda
1
Falkland
2
Sent Lusi
2
Irak
1
Fildişi Sahili
2
Seyşel
2
1. Grup Ülkeler*
İngiltere
1
Lao
2
Sierra Leone
2
2. Grup Ülkeler** : 0.15 TL.
İran
1
Lesoto
2
Singapur
2
3. Grup Ülkeler*** : 0.25 TL.
İrlanda
1
Liberya
2
Somali
2
İspanya
1
2
Sri Lanka (Seylan)
2
Not: 1. Grup Ülkeler için Mektup-
İsrail
1
Madagasgar
Makao (Bak. Hong
Kong)
2
Srinam
2
Posta Kartlarından 20 gr. Kadar
İsveç
1
Malavi
2
Svaziland
2
Uçak ek ücreti alınmamaktadır.
İsviçre
1
Maldiv
2
Tanzanya
2
İtalya
1
Malezya
2
Tayland
2
İzlanda
1
Mali
2
Togo
2
Jersey (Bak. İng.)
1
Mariyan Ada. (Bak.ABD)
2
Trinite ve Tobago
2
2
UYARI:
: 0.05 TL.
* Ücretler her 10 gr. Ve kesrinden
alınmaktadır.
b) Özel Ulak ( Express)
Mektup Postası Gönderilerinin varış merkezlerinde genel dağıtımı beklemeden, özel bir dağıtıcı tarafından
alıcıya götürülmesi hizmetidir. Varış Merkezinde Özel Ulak simgeli gönderi gözünüze çarptığında bunun
ivedi, beklemeksizin alıcısına götürülmesi gerektiğini unutmayınız. Çünkü bunun karşılığında bu hizmet için
ayrıca ücret alınmıştır.
Mektup postası gönderilerinin özel ulak işaretli kabul edilebilmeleri için; alıcı adresinin varış merkezinin
şehir dağıtım alanı içinde bulunması zorunludur.
Varış merkezinin şehir dağıtım alanı dışındaki adreslere, köylere ve ordu mensuplarının kıt'a adreslerine
özel ulak simgeli gönderiler kabul edilmez. (Askerlik şubesi, kuvvet komutanlığı gibi yerler kıt'a adresi olarak
değerlendirilemez.)
İlk götürülüşte teslim edilmeyen kayıtlı özel ulak işaretli gönderiler, normal dağıtımda tekrar götürülmek
üzere merkeze getirilir. Yine teslim edilemez ise haber kâğıdı bırakılarak merkezden teslim alınmaları
alıcılarına duyurulur.
Alıcı da varış merkezine yazılı başvurarak adına gelecek mektup postası gönderileri için özel ulak hizmeti
isteyebilir. Ücreti peşin alınır. Hizmet yerine getirilir. Yurtdışından gelenler için yurtiçi özel ulak ücreti alınır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
35 / 664
c) Postrestant ( Postrestante)
Alıcı adresi yerine "Postrestant" sözcüğü yazılan mektup postası gönderilerinin varış PTT merkezinde,
yasada belirtilen süre içinde, alıcılarının başvurusu halinde teslim edilmesi hizmetidir. Ancak, normal adresli
gönderilere de alıcılarının varış PTT merkezine yazılı başvuruları durumunda ücreti mukabilinde bu hizmet
uygulanabilir.
Kabul Koşulları:
— Gönderi üzerinde alıcının açık adı, soyadı ve "Postrestant" sözcüğünün yazılı olması gerekir,
— Alıcı adı yerine yalnız ilk harflerinin gösterilmesi, takma adlar, soyadları, simgeler, rakamlar ve sözleşmiş
dil kullanılan gönderiler kabul edilmez.
Ücretlendirme:
Yurtiçi:
Postrestant adresli gönderilerin postrestant ücreti gönderici tarafından ödenir. Ancak, kayıtsız mektup
postası gönderilerinin postrestant ücreti çıkış merkezinde ödenmemişse, varış merkezinde alıcısından alınır.
Postrestant ücreti ödenmemiş geri gelen mektup postası gönderilerinin postrestant ücreti göndericisinden
alınır.
Yurtiçi kargo ve APS Kurye gönderileri için postrestant hizmeti uygulanmaz.
Yurtdışı:
Yurtdışına kabul edilen mektup postası gönderilerinin postrestant ücreti varış yerinde alıcıdan alınır.
Yurtdışından gelen postrestant adresli gönderilerden yurtiçi postrestant ücreti alıcıdan alınır.
Teslimdeki Özellikler:


Postrestant adresli gönderilerin alıcısı kimliğini kanıtlamak zorundadır.
Reşit olmayanların adlarına gelecek postrestant adresli gönderiler, ancak bunların veli veya vasilerin
yazılı izni üzerine kendilerine verilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
36 / 664
d )Taahhütlü / Kayıtlı ( Recommande)
Kayıt hizmeti, bir mektup postası gönderisinin bu hizmete ilişkin ek ücretinin ayrıca ödenmesi koşuluyla,
kabulünden alıcısına teslimine kadar imza karşılığında alınıp verilmesi ve kaybı halinde hak sahibine
tazminat ödenmesini gerektiren bir hizmettir.
Düzenleme Koşulları:
1. Alıcı ad ve adresleri mürekkepli veya boyalı kalemle, yazı makinesiyle yazılmış veya basılmış olmalıdır.
2. Adresleri kurşun kalemle yazılmış olan, alıcı ad veya unvanı gösterilemeyen, sadece no.sunu taşıyan,
adresinde ad ve unvan yerine harfler, simgeler bulunan gönderiler kayıtlı olarak kabul edilemezler.
3. Kayıtlı gönderilerin adres bulunan yüzüne 13 karakterden oluşan ve RR ile başlayan barkod yapıştırılır.
4. Kayıtlı mektupların zarfları ve kapak yerleri temiz olmalı, açılıp kapanmış izlenimi taşımamalıdır. Böyle
durumlarda göndericiden zarfı değiştirmesi veya zarfın üzerine imzalaması gerekmektedir.
5. Gönderici adresi olmayan gönderiler kayıtlı olarak kabul edilebilir. (Yurtdışı Küçük paketler hariç.)
Yurtdışı küçük paket dışındaki taahhütlü gönderilere, gönderici alındı istemezse, ad ve adresini yazma
zorunluluğu yoktur.
Gönderici Adresi
Kabul İşlemleri:
RR 00014618463
Posta Alındısı ile
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
Alıcı Adresi
37 / 664
Göndericiler, kayıtla olarak postaya vermek istedikleri gönderileri için 150.0001–1000 stok numaralı posta
alındısını düzenleyip, gönderi ile birlikte gişeye getirir. Kayıtlı gönderiler için belirtilen koşullara uygun olup
olmadığı incelenir. Türüne, ağırlığına ve varsa ek hizmetine göre ücretlendirmesi yapılır.
Bu şekilde gişelerimize posta alındısı ile tek tek verilen yurtiçi kayıtlı mektup postası gönderileri ve değer
konulmuş mektuplarla bu gönderilerin ödeme şartlıları için 150.0001.1936, yurtdışı olanlarına ise
150.0001–2644 stok no.lu sonu TR ile biten barkod etiketi yapıştırılır.
Gişe personeli, göndericilerin doldurdukları 150.0001–1000 stok no.lu posta alındısını inceledikten sonra
alındının ilgili yerlerine;
-Gönderinin türünü,
-Değer konulmuş ise değerini,
-Ödeme şartlı ise ödeme bedelini,
-Ağırlığını,
-Alınan ücreti yazarak alındıyı tamamlar,
Daha sonra barkot etiketinin alt tarafındaki 13 karakterli iki küçük etiketten birini alındının ilgili yerine,
gönderi alma haberli ise ikinci küçük etiketi ise alma haber kartının arka kısmındaki kabul no. sütununa
yapıştırır. Sistemden kabul işlemini yaptıktan sonra, tarih damgası ve imza atarak onayladığı alındıyı
göndericiye vererek işlemi sonuçlandırır.
Posta Alındı Listesi ile
Postaya aynı anda ve çok sayıda kayıtlı gönderi veren kişi ve kurumlara PTT’ce bastırılan 13 karakterden
oluşan barkotlar zimmet karşılığı verilir.
Özel kişi veya kurumlar postaya kayıtlı olarak verecekleri gönderilerine, bu taahhüt barkotlarını yapıştırır,
iki nüsha düzenlenen 150.0001–1129 stok numaralı "Posta Alındı Listesine" sıra ile kaydederek ilgili PTT
işyerine getirirler.
Göndericiler tarafından iki nüsha olarak düzenlenen "Posta Alındı Listesine" kaydedilen gönderilerin
sayıları, ücretleri kontrol edildikten sonra toplu kabul ekranından kabulü yapılır. Sistemden alınan 2 nüsha
tevdi listesi tarih damgası ve imza atılarak onaylanır. Göndericinin getirdiği listeler onaylanmadan tevdi
listelerine eklenir. Alınması gereken ücretler varsa, alındıktan sonra bir nüshası göndericiye verilir, diğer
nüshası merkezde alıkonur.
Zimmet Defteri ile(Tevdi Listesi ile Resmi Daireler)
Taahhütlü gönderiler resmi dairelerce tarifesine göre pullandıktan veya ücret ödeme makinesinden
geçirildikten sonra, iki nüsha olarak düzenlenen zimmet defterine numaraları, gidecekleri yerler ve ücretleri
kaydedilmiş, adediyle ücret tutan toplam olarak gösterilmiş olarak gişelere verilir. Kabul sırasında
gönderiler, kayıtlarıyla tek tek karşılaştırılarak ücretleri kontrol edilir. Yanlışlık ve noksanlık görülürse
düzelttirilir, eksik ücretleri tamamlattırılır ve liste kayıtları da düzelttirilir. Dairelerce bu gönderilere
kendilerine verilen 150.0001.1936 stok no.lu yurtiçi veya 150.0001.2644 stok no.lu yurtdışı taahhütlü
barkot etiketleri yapıştırılmış ve zimmet defterlerindeki kayıtları hizasında da bu numaralar gösterilmiş
olmalıdır. PTT işyerine getirilen kayıtlı toplu gönderilerin gerekli kontrol işlemi bitirildikten sonra toplu
kabul ekranından kabul işlemi yapılır. Sistemden elde edilen 2 nüsha tevdi listesi tarih damgası ve imza ile
onaylanır. Göndericinin getirdiği 2 nüsha zimmet defteri veya listesi de tarafımızdan onaylanarak tevdi
listelerine eklenir. Birinci nüshası merkezimizde kalır, ikinci nüshası da alındı olarak göndericiye geri verilir.
Merkezimizde kalan birinci nüsha her daire için ayrı ayrı tutulan dosyalarında saklanır.
e) Alma haberli ( Avis de Reception) :
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
38 / 664
Kayıtlı posta gönderilerinin alıcılarına teslim edildiğinin göndericilerine bildirilmesi hizmetidir. Göndericiler,
ek hizmet ücretini ödemek koşuluyla kayıtlı mektup postası gönderileri için Alma Haberi hizmeti isteyebilir.
Gönderiler postaya verileceği zaman, Alma Haberi kartı basılı metne göre alıcı ve gönderici adresleri açık
olarak tükenmez veya mürekkepli kalemle doldurulup ilişkin olduğu gönderiye düşmeyecek şekilde tel
zımba ile iliştirilir, bağlanır veya yapıştırılır.
Alma haberi kartı üzerinde alıcı ve gönderici adreslerinin açık bir şekilde yazılıp yazılmadığının kabul
aşamasında denetlenmesi, kabul damgasının vurularak, gönderi barkodunun ilgili yerinde gösterilmesi
gerekir.
Bu özel hizmetli gönderilerde gönderi üzerine özel hizmet kaşesinin basılması, kaşe yoksa renkli kalemle
yurtiçine gidenlere "Alma Haberli" yurtdışına "A.R." deyimlerinin yazılması gerekir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
39 / 664
Alma haber kartı düşmüş ise varış merkezinde gönderi üzerindeki bilgilerden yararlanarak yeniden bir alma
haber kartı düzenleyerek yurtiçindeki alma haberi kartına "Re'sen düzenlenmiştir." Yurtdışı alma haberi
kartına "Etablid d'office" açıklaması yazılarak gönderiye eklenir.
Varış merkezinde uygulanacak işlemler
Alıcılarına gönderi teslim edilirken o gönderiyi aldığına ilişkin alma Haber Kartının arka yüzüne isim, imza ve
tarih attırılır.(eğer imza atmak istemezse o gönderi alıcısına teslim edilmez)
Merkeze getirilen alma haber kartı ilk posta ile göndericilerine yurt içinde kayıtlı olarak geri gönderilir. Bu
kartların özel yeri yollandığı gün, varış merkezince damgalanır.
f) Alıcının kendisine verilecek ( A remettre en main propre)
Alma haberli mektup postası gönderileriyle, değer konulmuş mektuplar, göndericinin isteği üzerine ve bu
hizmetlere ilişkin ücretler, çıkış merkezinde tam ve peşin ödenme koşuluyla alıcının kendisine verilecek
hizmeti yerine getirilir.
Göndericilerin gönderi üzerine "Kişiye Özel”,"Zata Mahsus" gibi yazmış olduğu deyimler ölçü olarak kabul
edilmez. Gönderici, alıcının kendisine teslim hizmetini istediğinde gönderi üzerine alıcının kendisine
verilecek ibaresi yazılır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
40 / 664
Kabul Koşulları:
1. Bu gönderilerin kayıtlı olarak postaya verilmeleri şarttır. Yurtiçinde bu hizmetin alma haberi ile birlikte
istenmesi zorunluluğu kaldırılmıştır. . Bu nedenle, "Alıcının Kendisine Teslim" hizmetinin tek başına talep
edildiği taahhütlü gönderilerin üzerine ek hizmet ve "Özel Görevlilere Teslim Edilebilir" şerhi yazılacak veya
kaşesi basılacak ve göndericiye imza ettirilecektir.
2. Görevlerinin taşıdığı önem ve özellik nedeniyle özel kalem müdürü, sekreter veya yaver gibi özel
görevliler aracılığı ile ilişki kurulabilen resmi ve özel kişiler adına yollanacak "Alıcının kendisine verilecek" ve
“alma haberli” kaydını taşıyan gönderiler, ancak bunların alma haberi kartlarına, göndericiler tarafından
"Alıcının kendisine teslim edilmemesi halinde özel görevlilere verilir" yazılı kısmı imza edilirse kabul
edilebilir, aksi takdirde bu tür gönderiler kabul edilmez.
3. Erler ve mahkûmlar adına kesinlikle alıcının kendisine verilecek özelliği taşıyan gönderiler kabul edilmez.
4. Gönderilerin üzerlerine; Yurtiçinde, Alıcının Kendisine Verilecek, Yurtdışında, A Remettre En Main Propre
deyiminin yazılması gerekir
Bu hizmetin istenmesi halinde alınacak ücretler;
1- Ağırlık kademesine göre posta ücreti,
2- Kayıt ücreti,
3- Alıcının kendisine verilecek özel hizmet ücretidir.
4- Varsa diğer ek hizmet ücretleri
Teslim İşlemleri:
Göndericiler tarafından özel görevlilerine teslim edilmesi istenen alma haberli gönderilerin alma
haberlerine teslim alanın ad ve soyadıyla görevi yazılmalıdır.
Alıcının Kendisine Verilecek kaydını taşıyan gönderiler alıcının vekil ve mutemetlerine teslim edilmez, bizzat
kendilerine teslim edilirler.
Aracı adresiyle gönderilenler ise aracı kişiye teslim edilir. Aracının bulunmaması durumunda, asıl alıcısı
bilinse dahi teslim edilmez.
Alıcıları ölmüş olanlar çıkış merkezine iade edilirler.
PTT velayet ve vesayet altında bulunanlar adına gelen alıcının kendisine verilecek işaretli gönderileri bu
kişilerin kendilerine teslim etmekle sorumlu değildir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
41 / 664
g) Ödeme Şartlı ( Contre Remboursement)
Teslimleri sırasında göndericisi tarafından şart koşulan bedelin alıcılardan tahsil edilerek göndericilerine
yollanması hizmetidir.
Kayıtlı olarak postaya verilen tüm posta gönderilerine ödeme şartlı hizmeti istenebilir.
-Yurtiçine ve yurtdışına kabul edilecek "Ödeme Şartlı" gönderilere konulacak bedel limitleri posta ücret
tarifesinde gösterilen sınırı aşamaz.
Yurtiçi:

Parası havale olarak gönderileceklerde Yurtiçi havale üst sınırı,

Parası çek hesabına gönderileceklerde ise havale üst sınırının iki katıdır.
Yurtdışı:
Ücret tarifesinin "Ödeme Şartlı Gönderi Ücreti" pozisyonunun açıklamalar bölümünde yazılı ülkelere
belirtilen miktara kadar.
h) Değer konulmuş / Sigortalı ( Avec valeur declaree )
İçlerine kâğıt para veya elinde bulunduranın yararlanabileceği değerli kâğıtlarla madeni paralar, değerli
maden ve taşlar konulan ve değerleri üzerine yazılan mektuplara, değer konulmuş mektup denir.
 Değer konulmuş mektuplara kapsamın gerçek değerinden fazla değer konulamaz. Ancak, daha düşük
değer konulabilir.
 Değer konulmuş mektuplar aynı zamanda ödeme şartlı da olabilir. Konulan değer ile ödeme bedeli aynı
olabileceği gibi farklı da olabilir.
Değer konulmuş gönderilere konulacak değer limitleri;
 Yurtiçinde uçakla gönderileceklerde: 20.000 TL, yüzeyden gönderileceklerde sınırsızdır.
 Yurtdışına varış ülkesine göre değişmekte olup; üst limit 653 DTS’yi geçemez.
Ücretlendirme:
Yurtiçi ve Yurtdışına; Ağırlığına Göre Posta Ücreti + Kayıt Ücreti + Maktu Ücreti + Değerlendirme Ücreti +
Varsa Özel Hizmet Ücreti
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
42 / 664
Sigortalama (değerlendirme) ücreti yurtiçi ve KKTC varışlı gönderilerde konulan değerin binde üçü (% 0,3)
oranında, yurtdışı varışlılarda ise konulan bedelin her 1 DTS ve kesrinden tarifedeki ücret alınır.
Değer konulmuş mektupların varış yerinde bekletilme süresi 15 gündür. Alıcı adresinde teslimi istenenlerin
ise bekletilme süresi 7 gündür.
Varsa diğer özel hizmetleri de şartları yerine getirilerek uygulanır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
43 / 664
NOT:
Tablodaki “Buresu de tri” ibaresi “Bureau de tri”olarak dikkate alınacaktır.
Tablodaki “Recommandee” ibaresi “Recommande” olarak dikkate alınacaktır.
4) ÜCRET ÖDEME YÖNTEMLERİ
Mektup Postası Gönderi Ücretleri;
a) Nakit
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
44 / 664
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
j)
k)
l)
Pulla
Ücret ödeme makinesiyle ( müşterilerin kullandığı)
Ücret alma makinesiyle ( İş yerlerimizde kullanılan)
Uluslararası cevap kuponuyla
P.P. damgasıyla
Alındıyla
Tahsilat makbuzuyla
Posta çekiyle
Kredi kartı ile
Banka havalesi ile (Sözleşmeli müşterilere)
Kurum ve Kuruluşlarla yapılan protokollere bağlı olarak PTT Posta Çeki ya da banka hesaplarına EFT
yöntemiyle
Tahsil edilir.
Ücretlerin Posta Gönderileri Üzerinde Gösterilmesi
-Pul ile
-Ücret alma makinesi damga tatbiki ile
-Ücret ödeme makinesi damga tatbiki ile
-PP damgası ile
-Gönderi üzerinde ücreti gösteren etiket ile
-2D (matris-kare) barkod ile (yalnızca birleşik posta ve mektup sepeti sistemi üzerinden kabul edilenler için)
a) Pul ile
Posta pulları gönderilerin kabul aşamasında, ara ve varış merkezlerinde ücret kontrolü açısından büyük
kolaylıklar sağlar. Pulların kontrol edilmesiyle o gönderilerin ücretlerin tam ödenip ödenmediği görülür.
Bunların denetimi ile postada ücret kaybı büyük ölçüde önlenmiş olur.
Posta Ücretlerinin Ödenmesinde Geçerli Sayılmayan Pullar Tatbikler Ve Damgalar:
GEÇERLİ SAYILMAYAN PULLAR, ÜCRET ALMA VE ÖDEME MAKİNESİ TATBİKLERİ
1. Üzerinde iptal izi bulunan veya üzerinde iptal izi bulunabilecek büyüklükte bir parçası eksik pullar,
2. İki veya daha fazla parçaya ayrılmış pullar,
3. Posta gönderisinin her iki tarafından görülecek şekilde kıvrılarak yapıştırılmış pullar,
4. Gönderiler üzerinden kesilerek başka gönderilere yapıştırılan pullar ile ücret alma veya ödeme
makineleri tatbikleri,
5. Daha önce kullanılmış pullar,
6. Tedavül tarihinden önce satışa çıkarılmış pullar,
7. Pul şeklinde olduğu halde PTT'nin çıkarmadığı veya taklit ve tağyir (değiştirme,
pullar ile ücret alma veya ödeme makineleri tatbik ve damgaları,
başkalaştırma) edilmiş
ücret ödemesinde geçerli sayılmaz.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
45 / 664
Geçerli sayılmaması gereken pul tatbik örnekleri
GEÇERLİ SAYILMAYAN PUL VE TATBİKLERE UYGULANACAK İŞLEMLER

Geçerli sayılmayan pullar ve tatbikler taşıyan kayıtsız mektup ve posta kartlarının, göndericileri
biliniyorsa ücretleri geçerli pullarla tamamlattırılır,

Bilinmiyorsa, bu pullar renkli kalemle bir çerçeve içine alınıp yan tarafına 0 (sıfır) rakamı konularak
ücreti alıcılarından iki kat alınmak üzere Takse işlemine tabi tutulur ve varış yerine gönderilir.

Geçerli sayılmayan pulları taşıyan diğer mektup postası gönderileri (AO maddeleri) varış yerlerine
yollanmayıp biliniyorsa göndericilerine geri verilir.

Aksi halde elde kalmış gönderi işlemine tabi tutulur.

Kayıtlı mektup ücretleri geçerli pullarla tamamlatılmadan ileri sevk edilmez,
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
46 / 664

Sevk edilmişse ücreti kusurlu personelden tahsil edilir.
 Tedavüle çıkarılmamış veya daha önce kullanılmış pullar; geçerli sayılmamakla birlikte bu pulları
taşıyan gönderiler varış yerlerine yollanır ve alıcılarına aşağıda belirtildiği şekilde teslim edilir:
 Bu gönderilerin posta ücretleri bu pulların vaktinden önce kullanılmasına neden olanlardan alınır.
 Tedavüle çıkarılmamış pulları taşıyan gönderiler dağıtıcılara kayıtlı verilerek alıcılarına zarf veya
kuşakları ya da pullu kısımları alındıktan sonra teslim edilir.
 Dağıtım sonunda bu gönderilere ait zarf, kuşak veya kesilmiş pullu parçalar dağıtıcılardan alınıp
Merkez Müdürleri tarafından imha edilir.
 Söz konusu pulları taşıyan zarf kuşak veya kesilmiş pullu parçalar alıcı tarafından geri verilmek
istenmezse gönderi Merkeze getirilerek pulu görünmeyecek şekilde iptal edilerek diğer gönderiler
gibi dağıtılır.




Daha önce kullanılmış pullar,
Pul şeklinde olduğu halde PTT'nin çıkarmadığı,
Taklit ve tağyir edilmiş pul,
Taklit ve tağyir edilmiş Ücret alma veya ödeme makineleri tatbik ve damgalarını kullananlar
hakkında
Türk Ceza Kanunu Hükümlerine göre kovuşturma yapılmak üzere bu tür pul taşıyan posta gönderilerinin
durumları bir tutanakla tespit edilir.
 Bu tür pul, tatbik ve damgaları taşıyan posta gönderileri çıkış yerinde görülür ve göndericisi belli
olursa tutanağın bir örneği ile birlikte o yer Cumhuriyet Savcılığına teslim edilir.
 Bunlar çıkış yerlerinden başka bir yerde görülür ve göndericisi belli olursa, çıkış yeri Cumhuriyet
Savcılığına verilmek üzere tutanağın bir nüshası ile birlikte çıkış PTT Merkezi Müdürlüğüne
gönderilir.
 Göndericileri belli olmayan bu tür posta gönderileri, düzenlenecek tutanağın bir örneğiyle birlikte
varış PTT Merkezi Müdürlüğüne gönderilir.
 Göndericisi belli olmayıp varış PTT Merkezine sevk edilen bu gönderilerin alıcıları merkeze davet
edilerek gelen gönderinin ücretini iki kat olarak tahsil ettikten ve göndericinin ad ve adresini bir
tutanakla saptadıktan sonra gönderinin zarf veya kuşağını alıkonarak kapsamı alıcısına teslim edilir.
 Bu gönderi kart ise yazılarını okutup kartı alıkoyar.
 Bunlar Cumhuriyet Savcılığına teslim edilmek üzere tutanağın bir örneğiyle birlikte çıkış PTT
Müdürlüğüne gönderilir.
Ancak,
 Alıcı iki kat ücreti vermez veya göndericinin ad ve adresini bildirmek istemezse veya pullu zarf kuşak
veya kartı veremeyeceğini bildirirse,
 Gönderi kendisine verilmeyerek olduğu gibi Cumhuriyet Savcılığına teslim edilmek üzere yine
tutanağın bir örneğiyle birlikte çıkış PTT Merkezi Müdürlüğüne gönderilir.
 Resmi Dairelerce pullanarak postaya verilmiş olan gönderiler üzerinde
Kullanılmış,
 Taklit veya tağyir edilmiş pulların görülmesi halinde bu tür gönderiler postaya verenin imzası da
alınarak bir tutanakla tespit edildikten sonra gönderiler,
 Tutanağın bir örneğiyle birlikte gönderici dairenin en yüksek amirine,
 Yargı kuruluşlarından verilenler Cumhuriyet Savcılığına bir yazı ile gönderilerek
 Türk Ceza Kanununa göre kovuşturma yapılması istenir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
47 / 664
 Söz konusu pulları kullananların posta pulu satıcısı veya
 PTT Acentesi olduğu anlaşılırsa haklarında yukarda açıklanan işlem uygulanmakla birlikte bunların
işlerine son verilerek durum Genel Müdürlüğe bildirilir.
 Daha önce kullanılmış pullarla taklit veya tağyir edilmiş pul ve tatbikler yurtdışına kabul edilmiş olan
posta gönderileri üzerinde görülürse,
 Bunlardan üzerinde gönderici ad ve adresi olanlar hakkında yukarda yazılı işlemler uygulanır.
 Gönderici ad ve adresi bulunmayanlar ile yurtdışından gelmiş olanlar hakkında Dünya Posta Birliği
Sözleşmesi ve İcra Tüzüğü hükümleri gereğince işlem yapılır.
Pulların Damgalama Şekillerinden Örnekler:
b) Ücret ödeme makinesiyle (müşterilerin kullandığı)
Firmaların, şirketlerin, resmi kurumların kullandıkları makinelere "Ücret Ödeme Makinesi” denir.
c) Ücret alma makinesiyle (İş yerlerimizde kullanılan)
PTT İşyerlerinde posta ücretlerinin alınmasında kullanılan, posta pulu yerine gönderi üzerine posta ücretini
gösteren ve damga tatbiki yapan makinelere "Ücret Alma Makinesi “denir.
Ücret alma ve ödeme makineleri damgalanacak gönderilerin üzerine basılacak tatbikler, açık, temiz ilk
bakışta okunacak şekilde olmalıdır.
Ücretlerin geçerli olabilmesi için ücret ve tarih tatbiklerinin mutlaka net, okunabilir olması gereklidir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
48 / 664
Ücret ve tarih rakamları okunmayan tatbikler geçerli sayılmaz. Bu özellikleri taşıyan gönderiler ağırlıklarına
göre posta pulu yapıştırılmak suretiyle ücretlendirildikten sonra varış merkezine gönderilir. Geçerli
sayılmayan tatbikler de çapraz iki çizgiyle ve tarih damgası ile iptal edilir. İptal edilen tatbikler karşılığında
kullanılan posta pulları kusurlu olanlara ödettirilir.
Ara merkezlerce tatbikleri iptal edilen gönderiler varış merkezlerince takse işlemine tabi tutulmaksızın
alıcılarına verilir ve iptal edilen tatbikleri ve alınması gereken ücret işaretlerini taşıyan zarf ambalaj veya
kuşakları alıcılarından geri alınır. Bunlar bu konuda düzenlenecek gerçeklemelere eklenerek Başmüdürlük
aracılığı ile çıkış merkezine yollanır.
Çıkış merkezi, tahakkuk eden posta ücretlerine karşı zarf, ambalaj ve kuşaklar üzerine yukarıda belirtilen
esaslar çerçevesinde posta pulu yapıştırıp iptal eder, zarf, ambalaj veya kuşakları gerçekleme ile varış
merkezine geri gönderir. Varış merkezi bunları alıcılarına teslim eder, teslim edemediklerini dosyasında
saklar.
Yurtdışına gidecek gönderilerin iptal edilen tatbiklerine karşılık alıp verme merkezlerince gönderiye posta
pulu yapıştırılarak iptal edilir. Yapıştırılan pullar bu konuda düzenlenecek gerçekleme ile çıkış merkezinden
istenir.
Ücret alma ve ödeme makinelerinde eksik ücret tatbiklerine takse uygulanmaz.
d) Uluslararası cevap kuponuyla
Uluslararası cevap kuponları, PTT merkez ve şubelerinde tarifesinde gösterilen ücreti karşılığı satılır.
Gerek yurt içinden gerek yurt dışından satın alınmış olan uluslararası cevap kuponları değiştirilmek üzere
gişelerimize getirildiğinde yurtdışına uçakla gönderilen ilk ağırlık kademesindeki kayıtsız bir mektup ücreti
tutarında bir veya birkaç posta pulu ile değiştirilir. Prensip olarak posta pulu ile değiştirilen uluslararası
cevap kuponları yukarıda belirtilen mektup ücreti tutarı karşılığında postada kullanılan diğer değerli
kağıtlar, damgalar veya posta ücret alma makine ve damgalarıyla da ücretlendirilebilir. Cevap kuponları
hiçbir surette para ile değiştirilmez.
Kuponların sağlanması:
Posta idareleri gereksinimlerini Dünya Posta Birliği(UPU)’nden sağlarlar. PTT Merkezleri uluslararası cevap
kuponu gereksinimlerini Başmüdürlüklerden sağlarlar.
Kuponların satışı:
-U.C. kuponlarının satışı UPU’ya üye ülkelerin isteklerine bırakılmıştır.
-U.C. kuponları PTT işyerlerinden yalnız Merkez ve Şubelerinde satılır.
-U.C. kuponlarını satan merkezin tarih damgasının kupon üzerine basılmasında herhangi bir sakınca
olmadığı gibi, zorunlulukta yoktur. Çünkü yeni tip U.C. Kuponları her ülkenin kısaltılması (TR) basılı olarak
hazırlanmaktadır.
-U.C. kuponu satışı yapmayan üye ülke posta idareleri de bu kuponları pulla değiştirmek zorundadır.
-Boyutları: 14,8 x 10,3 cm’dir ve UPU filigranlı kâğıtlara basılmaktadır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
49 / 664
Satışı yapan merkez
tarafından kaşelenir.
(Zorunluluk yoktur.)
Değişiklik yapan Merkez
tarafından kaşelenir.
(Zorunludur.)
e) P.P. ( Port Paye ) Damgasıyla
Üzerlerine P.P.(ücreti alınmıştır) damgası basılı bulunan ayrıca pul ve ücret ödeme makinesi tatbiki
taşımayan, aynı gönderici tarafından belirli aralıklarla toplu olarak postaya verilen gönderilerdir.
Satışı yapan merkez
tarafından
kaşelenmiş
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
Değişiklik yapan Merkez
tarafından kaşelenmiş
50 / 664
Kabul Koşulları:
 Gönderilerin; mektup, posta kartı, basılmış kağıt (kitap, gazete, dergi, broşür, bülten) veya APS Kurye
olması,
 Tertip ve ambalajları,
 Zarf veya kuşakları,
 Boyutları,
 Ağırlıkları birbirinin aynı olması gerekir.
Bu gönderilere ek hizmetler istenilebilir.
Bu koşullara uygun olarak postaya verilen kayıtsız gönderilerin her defasında 250 adet ten az, aylık miktarı
ise 3.000 adet ten az olmaması gerekir.
Genel Müdürlükçe özel durumlarda sadece yurtiçi taahhütlü gönderiler, bir defada 1.000 adetten az
olmamak ve P.P. damgasında gönderinin postaya veriliş tarihinin de bulunması koşuluyla kabulü yapılır.
P.P.damgası kullanıcıları tarafından postaya verilen gönderilerin posta ücretleri, Tahsilât Makbuzu
karşılığında, gönderilerin postaya verildiği sırada tam ve peşin olarak tahsil edilir.
Gönderilerin postaya verilmesi:
Bu tür gönderilerin üzerine yukarıda belirtildiği gibi pul, ücret ödeme makinesi tatbiki veya vinyet vb. şeyler
yapıştırılmaz ve basılmaz. Gönderinin adres bulunan yüzeyinin sağ üst köşesine bu amaçla hazırlanmış olan
P.P. damgası elle tatbik edilebileceği gibi bu damga matbaa makinesinde veya bilgisayarla da yapılabilir. Söz
konusu gönderilerin ücretleri sözleşmenin yapıldığı merkezine ödendikten sonra aynı PTT Merkezine
verilmek mecburiyetindedir. Başka bir merkeze verilemez veya posta kutularına atılamaz.
PTT bu tür gönderilerin yollanmasını ve teslimini kolaylaştırmak için varış yerine göre il, ilçe bazında
ayrılmasını göndericiden ister.
Göndericiler bu gönderilerini dilekçelerinde belirttikleri günlerde merkezin tespit edeceği saatlerde
getirirler. 150.0001.1946 stok no.lu liste göndericiler tarafından 3 nüsha olarak hazırlanır. Postaya verilecek
olan gönderilerle birlikte PTT Merkezine getirilir. Bu listelere her takvim yılı başında 1'den başlanarak
yılsonuna kadar birbirini izleyen sıra numarası verilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
51 / 664
Bu listeler gönderilerin kabulü sırasında kabul memuru tarafından incelenerek adet, tür ve
ücretlerin doğruluğu saptanır. Kabul memuru adı soyadını yazarak imzalar ve tarih damgası ile
onaylar, gönderilerin kabulü yapılır.
Üzerlerinde P.P. damgası basılı bulunan gönderiler hiçbir zaman ara ve varış merkezlerinde ücret
kontrolü yapılmaz. Bu gönderiler için ayda en az iki kez sayılarak ve tartılarak listeleriyle
karşılaştırılıp kabul işleminin yapılması gerekir. Kontroller sonucunda görülen yanlışlıklar
göndericisi huzurunda düzeltilerek, listeler imzalanır.
Kendilerine P.P. damgası verilen göndericilerin;
-Gönderilerin başka PTT Merkezine verilmek istenmesi,
-Gönderilerin mektup atma kutularına atılması,
-Damgaların amaç dışında kullanılarak, Kurumumuzu gelir kaybına uğratması,
-Göndericiye ait olmayan gönderiler için damganın kullanılması gibi durumlar söz konusu olduğunda, P.P.
damgası kullanma yetkisi iptal edilir.
Ücretlerin tahsili:
P.P. damgası kullanıcıları tarafından postaya verilen gönderilerin posta ücretleri, Tahsilât Makbuzu
karşılığında, gönderilerin postaya verildiği sırada tam ve peşin olarak tahsil edilir.
ÜCRET UYGULAMASI VE TAKSE İŞLEMLERİ
Ücretlerin ödenmesinde genel prensip
1- Posta gönderilerinin ücretleri çıkış yerinde ve gönderinin postaya verildiği sırada göndericiler tarafından
tam ve peşin olarak ödenir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
52 / 664
2- Kuruluşumuzun ikili anlaşmalarla belirlediği avans niteliğindeki ücretlendirme ile kredi kartı ile yapılan
ödeme yöntemleri tam ve peşin ödeme sayılır.
3-Mektuplar, basılmış kâğıtlar, tebliğ evrakı, APS Kurye, koli/kargo ve acele posta gönderilerinin ücretleri
avans niteliğindeki ücretlendirme, kredi kartı ve Genel Müdürlükçe belirlenen diğer esaslara göre yapılır.
Posta kutularından çıkan ücreti eksik ödenmiş yurt içi basılmış kâğıtlar, tebrikler, görme engellilere özgü
yazılar kabul edilir ve varış yerlerine yollanır.
Bu gönderilerden
(a) Ücretleri hiç ödenmemiş yurt içi varışlı,
(b) Ücretleri eksik ödenmiş olsa dahi yurt dışı varışlı,
Olanları kabul edilmez.
Ücreti ödenmemiş veya eksik ödenmiş ek hizmetli posta gönderileri
İstenen ek hizmetlerin ücretleri prensip olarak göndericiler tarafından tam ve peşin olarak ödenir.
Posta kutularından çıkan kayıtsız mektup ve posta kartlarından, istenen ek hizmetlere ait ücreti
karşılayacak kadar pul yapıştırılmamış olanların üzerlerinde bulunan özel işaretler çizilerek iptal edilerek
sevk edilir.
Posta kutularında çıkan mektup ve posta kartı dışında kalan yurtiçi diğer mektup postası gönderilerinin ek
hizmetten faydalanabilmesi için ödenmiş olan ücret, ek hizmet ücretinden fazla olmalı ve bu gönderiler
üzerine yapıştırılmış olan pul, ek hizmet ücretinden başka kayıtsız posta ücretinin bir kısmını da
karşılamalıdır. Aksi halde gönderi üzerinde bulunan özel işaretler iptal edilir.
Yurtiçi gönderilerde postrestant ücreti çıkış işyerlerinde ödenmediği takdirde varış işyerinde alıcıdan, geri
gönderilmesi halinde ise göndericiden alınır
Yurt dışına gönderilecek postrestant adresli gönderilerden postrestant ücreti alınmaz.
Ücretlerin tamamlattırılması
1-Takse işlemi uygulanmayan gönderilerde, ücreti tam olarak ödenmemiş olanların gönderici adresleri
biliniyorsa Eksik Ücretleri Tamamlatma Mektubu doldurulur ve gönderi ile birlikte dağıtım servisine verilir.
Aynı gönderici tarafından birden fazla gönderi postaya verilmişse bunların hepsi için bir mektup doldurulur
ve eksik ücretlerin toplamı bu mektupta gösterilir.
2- Dağıtım servisince bu gönderiler, göndericilerine ilk dağıtımda götürülür.
3- Ücreti tam olarak ödenmemiş gönderilerin göndericileri tanınmış müesseseler, bankalar ve iş sahipleri
olursa, eksik ücretler merkezde tamamlattırılmak üzere telefonla da haber verilebilir.
4-Göndericilerine götürülen ücreti tam olarak ödenmemiş gönderilerin ücretleri tamamlattırılır ve bu
gönderiler dağıtım dönüşü ilgili servise teslim edilir.
5-Ücretleri göndericilerce tamamlanmayan veya geri alınmayan gönderiler işyerine getirilerek elde kalan
gönderi işlemine tabi tutulur.
Takseli gönderilere uygulanacak işlemler
1- Gişe memurları; tarifesindeki tür, ağırlık ve ek hizmetlere göre gönderi ücretini alır.
2-“ Ücreti ödenmemiş veya eksik ödenmiş ek hizmetli posta gönderileri” başlıkları altında yer alan
maddeler kapsamında kabul edilecek gönderilerin üzerinde pul varsa yanına, yoksa pul yapıştırılması
gerekli olan sağ üst köşeye ve tarih damgasının yanına (T) işaretli damga basılır veya bu işaret kolayca
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
53 / 664
görülebilecek şekilde (T) işareti konur.
3- Yurt içi gönderiler için (T) işaretinin yanına eksik ücretin iki katı rakamla yazılır ve bu ücret, tarifede yazılı
takse ücretinden az olamaz.
4- Yurt dışı gönderiler için (T) işaretinin yanına bölü işareti konularak altına tarifedeki yurt dışı ilk ağırlık
kademesindeki mektup ücreti, üzerine ise eksik ücret yazılır.
5- Gişelerden ücreti eksik ödenmiş olarak yanlışlıkla kabul edilmiş kayıtlı/ kayıtsız gönderilerin eksik ücreti;
öncelikle göndericiden talep edilir, bu mümkün olmadığı takdirde kabul eden gişe memurundan tahsil
edilir.
Takseli gönderilerin yollanması
1-Takseli olarak yollanacak gönderiler, ayırım sırasında diğer gönderilere karıştırılmaz ve ayrı bir yerde
biriktirilerek, postanın kapatılması sırasında ayrı liyaslanır.
2-Liyas etiketi üzerine, kolayca görünecek şekilde (T) işareti yazılır ve bu liyas özel ulak, uçak gönderileri
gibi torbanın üstüne konur.
3- Bildirme kağıdı düzenlenmişse bunun özel yerine posta torbasında takseli gönderi olduğu işaret edilir.
Alıp verme merkezlerinde eksik ücretli yurt dışı varışlı gönderilere yapılacak işlemler
1- Alıp verme merkezlerinde yapılan kontrol sırasında ücretlerinin eksik olduğu tespit olunan ve (T)
işaretini taşımayan gönderiler ileriye sevk edilerek eksik ücret gerçekleme kâğıdı ile çıkış merkezine
bildirilir.
2- Gerçekleme kâğıdında gönderinin cinsi, varış yeri, varsa göndericinin adı, soyadı ve adresi ile çıkış
merkezinin tarih damgasının numarası ve eksik ücret değeri gibi bilgiler gösterilir.
3- Bu şekilde bir gerçekleme kâğıdı alan merkez tarafından, eksik ücret bedeli öncelikle göndericiden,
göndericiden alınamadığı takdirde kabul eden memurdan tahsil edilir.
Varış ve aracı işyerlerinde eksik ücretli gönderilere yapılacak işlemler
1- Varış ve aracı işyerlerinde posta açıldığında, bildirme kâğıdında postada takseli gönderiler bulunduğunu
gösterir işaret varsa, buna ait liyas ayrılarak diğer gönderilere karıştırılmaz.
2- Kontrol sırasında ücreti eksik ve hiç ödenmemiş görülen ancak çıkış yerinde takse işlemi uygulanmamış
olup takse işlemi uygulanabilecek kayıtsız gönderiler ile kayıtlı gönderilerin, cinsi, varış yeri, varsa
göndericinin adı, soyadı ve adresi ile çıkış merkezinin tarih damgasının numarası belirtilmek suretiyle bir
listesi düzenlenerek gerçekleme kâğıdı ekinde çıkış merkezine gönderilir.
Bu listeler işyerinde düzenli bir şekilde dosyalanarak saklanır.
Takse işlemi uygulanacak gönderilere “Takseli Gönderilere Uygulanacak İşlemler” ile Takse işlemi
uygulanmayan diğer kayıtsız gönderiler gerçekleme kâğıdı ekinde çıkış merkezine iade edilerek “Ücretlerin
Tamamlattırılması” işlemi uygulanır.
3-Takseli gönderileri ayrı bir liyas halinde göndermeyen işyerleri gerçekleme kâğıdı düzenlenmek suretiyle
uyarılır.
4-Takse işaretini taşıyan liyaslardan çıkan gönderilerle diğer gönderiler arasında bulunan ücreti
ödenmemiş veya eksik ödenmiş gönderiler varış merkezin durumuna göre, baş dağıtıcı veya ilgili personel
tarafından, her cihet dağıtıcısı için ayrı ayrı olmak üzere (150.0001-001111) stok numaralı "TAKSELİ
GÖNDERİLER LİSTESİ"ne kaydedilmek, alıcıdan tahsili gerekli ücretler tutarınca ayrıca pul verilmek ve
listenin alt kopyasına imza alınmak suretiyle dağıtıcılara verilir.
Yurt dışı alıp verme merkezinden gelen takseli gönderilere alıp verme merkezlerinde yapılacak işlemler
1- Yurt dışı alıp verme merkezlerinden gelen posta torbaları açıldığında takseli gönderiler ayrılır.
2-Ayrılan takseli gönderilerin yurt içi varış yerlerine yollanmalarında Liyas etiketi ve posta torbasına Takseli
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
54 / 664
olduğunu belirtir işaret konur. Bu gönderiler postanın kapatılması sırasında yurtiçi takseli gönderilerle bir
arada liyas yapılarak liyas etiketi üzerine kolayca görülecek şekilde (T) işareti konur ve ayrıca düzenlenmişse bildirme kağıdının ilgili yerinde postada takseli gönderi olduğu belirtilir.
Yurt dışı takseli gönderilerde alıcıdan alınacak ücretlerin varış yerlerinde hesaplanması
1- Yurtdışından gelen gönderilerin üzerlerine çıkış yerince (T) işareti ve eksik ücreti gösteren rakamlar
konulmuş ise, Posta ve Telgraf Ücret Tarifesinde belirtilen işleme ücreti alınır.
Takseli gönderilerin konutta teslimi
1- Dağıtıcılar, liste ile birlikte almış oldukları takseli gönderileri, gönderi alıcısına, adlarına takseli gönderisi
olduğunu ve ne kadar ücret ödemesi gerektiğini bildirir.
2- Alıcı istediği takdirde, gönderinin çıkış yeri ve göndericisi hakkında kendisine gerekli bilgi verilir. Ancak
açık bir posta gönderisi olsa bile, kapsamının alıcı tarafından incelenmesine izin verilmez.
3-Takseli gönderiler; eksik ücret karşılığı pul, ilgili gönderi üzerine alıcının huzurunda yapıştırılıp renkli
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
55 / 664
kalemle çizilerek iptal edildikten sonra alıcıya teslim edilir. Takseli gönderiler hiç bir kişi veya makama
takse ücreti alınmadan verilmez. Aksi halde bu ücret dağıtıcıya ödettirilir.
4- Dağıtıcı alıcı tarafından kabul edilmeyen takseli gönderilerin listedeki kaydı karşısına “kabul edilmedi”
şerhini verir.
5- Dağıtımdan dönen dağıtıcı, teslim edilen gönderilerden tahsil ettiği paraları, teslim edemeyip şerh
verdiği gönderilerin kayıtlı oldukları liste ile birlikte görevli personele verir. Listenin alt nüshası teslim eden
ve teslim alan tarafından imzalanır.
Takseli gönderilerin merkezde teslimi
1- Postrestant ve posta abone kutusu adresli olanlarla alıcısı adreste bulunamadığından teslim edilemeyip
merkeze geri getirilen takseli gönderiler, “Takseli Gönderilerin Konutta Teslimi” başlığı altında yer alan
maddeler uyarınca alıcıya merkezde teslim edilir.
2- Posta abone kutusu adresini taşıyan takseli gönderiler kutuya konmayarak bir haber kağıdı bırakılır ve
“Takseli Gönderilerin Konutta Teslimi” başlığı altında yer alan maddelere göre işlem uygulanır.
Takseli gönderilerin geri gönderilmesi
1-Alıcılarının kabul etmemesi veya adreslerinde bulunamaması halinde teslim edilemeyen takseli
gönderiler çıkış yerlerine geri gönderilir ve bu gönderiler merkezden kabul edilen diğer takseli gönderilerle
bir liyas içinde yollanır.
2- Alıcılarının kabul etmemesi veya adreslerinde bulunamaması sebebiyle teslim edilemeyen yurt dışından
gelmiş takseli gönderiler, teslim edilememe nedeni belirtilmek suretiyle çıkış ülkesine geri gönderilmek
üzere yurt dışı alıp verme merkezlerine yollanarak alıp verme merkezlerince düzenlenen yüzey postalarıyla
çıkış yerine gönderilir.
Geri gelen takseli gönderilere uygulanacak işlemler
1- Alıcılarına teslim edilemeyerek çıkış yerine geri gelen takseli gönderilerden gönderici adresi belli
olanları, diğer takseli gönderilerle birlikte (150.0001.001111) stok numaralı listeye kaydedilerek takse
ücreti göndericiden alınmak üzere dağıtıcıya verilir.
2-Göndericinin takse ücretini ödememesi halinde gönderi teslim edilmeyerek merkeze geri getirilir ve elde
kalmış gönderiler işlemine tabi tutulur.
Ücretten Muaf Gönderiler



PTT’ye ait servis gönderileri
Görme engellilere özgü yazılar (Ek hizmetleri hariç)
Harp esirlerine ilişkin haber büroları aracılığıyla gönderilen yurtdışı gönderiler posta ücretlerinden
tamamen ücretten muaftır.
b) Gidiş- Dönüş Ücretli




Adli Tıp
İcra Daireleri
Yargıtay
Mahkemelerin yurtiçinde ( kayıtlı / kayıtsız) ücretlerini kabul anında tam ve peşin olarak ödeyerek
yararlandıkları hizmet türüdür.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
56 / 664
Kayıtlı veya kayıtsız mektup olması kaydıyla, bu kuruluşlar tarafından resmi kurumlar, noterler ve bankalara
da gidiş-dönüşlü gönderiler postaya verilebilir.
c) Uluslararası Ticari Cevap Servisi ( CCRI / IBRS )
Tanım: Ülkemizde bulunan iş sahiplerinin yabancı ülkelerde bulunan müşterilerine yolladıkları gönderilerin
kapsamında veya ekindeki anket, sipariş formu, Pazar araştırması ve bilgi toplama gibi kart veya mektup
türündeki gönderilerin, ücretleri daha sonra ülkemizde ödenmek üzere alıcıları tarafından herhangi bir
ücret ödenmeksizin kendilerine iadesi hizmetidir.
Bu tip gönderilerde ağırlık en fazla 50 gr. olmalıdır. Boyut itibariyle de en az 14x9 cm. en fazla ise 12x23.5
cm. olmalıdır.
d) Toplu Posta Gönderileri Ücret İndirimi
Kapsam: Postaya çok sayıda toplu olarak verilen yurtiçi gönderilerinden;
-Kargo,
-APS Kurye,
-Kayıtlı Mektup
-Basılmış kağıtlara uygulanır.
Bu gönderilerin ağırlığı, ölçüleri ve özel hizmetleri bir birinin aynı olmalıdır.
APS Kurye, Kargo, kayıtsız mektuplar ve kayıtsız basılmış kâğıtlar için postaya verilen gönderi sayısının aylık
olarak değerlendirilmesi esas olmalıdır. Kayıtlı(taahhütlü) gönderiler için ise bir defada (tevdi listesi
bazında) verilen miktarlar dikkate alınır.
T.C
POSTA VE TELGRAF TEŞKİLATI ANONİM ŞİRKETİ
TOPLU POSTA GÖNDERİLERİ ÜCRET İNDİRİM TARİFESİ
AYLIK POSTAYA VERİLEN MEKTUP POSTASI GÖNDERİLERİ
BASILMIŞ KAĞITLAR
İNDİRİM
KAYITSIZ MEKTUPLAR
KAYITLI
Sayısı
( Adet )
20.000-1.000.000'a kadar
1.000.001-2.000.000'a kadar
2.000.001-3.000.000'a kadar
3.000.001-5.000.000'a kadar
5.000.000' den fazla
ORANI %
1
2
3
4
5
KAYITLI (TAAHHÜTLÜ)
MEKTUPLAR
Sayısı
( Adet )
50-3.000
3.001-25.000
25.000'den fazla
Sayısı
( Adet )
250-2.000
2001-5000
5.001-10.000
10.001-15.000
15.001-20.000
KAYITSIZ
İNDİRİM
KUTLAMA KARTLARI,
BAYRAM VE YILBAŞINI
İÇEREN KAYITSIZ TEBRİKLER
İNDİRİM
Sayısı (Adet)
ORANI %
SAYISI ( Adet)
ORANI %
1.000-10.000
10.001-20.000
20.001-50.000
50.001-60.000
60.001-80.000
10
15
20
25
30
250-2.000
2001 ve üzeri
30
35
20.001-30.000
80.001-90.000
35
ORANI %
30.001-45.000
90.001-100.000
40
1
2
3
45.000'den fazla
100.000'den fazla
45
AÇIKLAMALAR:
1- Gönderilerin türleri ile özel ve ek hizmetler bakımından birbirinin aynı olması (İndirim Esasları Madde 4/a),
2- Gönderilerin PTT A.Ş.Merkez Müdürlüğünün vereceği plana uygun şekilde ayrılmış olarak getirilmesi (İndirim Esasları Madde 11/b),
3- Adreslerde posta kod numarasının yazılmış olması ( Bu hüküm adressiz basılmış kağıtlarda uygulanmaz) (İndirim Esasları Madde 11/c),
4- Kayıtlı ve kayıtsız basılmış kağıt türündeki gönderiler için İdaremiz ile yıllık toplu posta gönderileri indirim sözleşmesi yapan kişi ve kuruluşlara yıl içinde 1
milyon adet veya üzerinde gönderi vermeyi taahhüt ve garanti etmesi kaydıyla %5 ilave indirim ile en yüksek indirim uygulanır. (Bu madde kapsamında yıllık
taahhüt ve garanti edilen miktarın altında gönderi veren kişi ve kurumlardan, haksız elde edilen bu indirim farkı PTT A.Ş.'ce geri alınır.)
5- Kayıtlı (taahhütlü) indirim oranları aylık değil, bir defada (aynı tevdi listesi ile) verilen gönderi miktarı dikkate alınarak belirlenir. Posta ve ek hizmet
ücretleri toplamı (KDV hariç) üzerinden indirim yapılır. Kayıtlı (tahhütlü) indiriminden yararlanabilmek için PTT A.Ş.'ce belirlenecek standart ve kurallara
göre (excel yada alanların ayrılabildiği metin dosyası) formatına uygun olarak, her bir gönderi üzerine yazılan gönderici, alıcı, tam ve doğru adres,kayıtlı
barkod eşleştirmesi, birim ağırlığı, gerektiğinde gönderi türü ve diğer ek hizmetleri içeren bilgilerin bilgisayara aktarılacak ortamlarda müşteri tarafından PTT
A.Ş.'ye getirilmesi yada sağlanması zorunludur.(İndirim Esasları Madde 10/3 ve Madde 11/d)
6- İndirimler posta ve ek hizmet ücretleri toplamından KDV hariç hesaplanır.
Toplu gönderi ücret indiriminden yararlanmak isteyen kişi ve kuruluşlar, kabul merkezinden temin
edecekleri “Başvuru Formunu” uygun biçimde doldurarak başvururlar. PTT merkezince gerekli inceleme
yapıldıktan sonra, üç nüsha olarak düzenlenen “Toplu Gönderi Sözleşmesi” karşılıklı olarak imzalanır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
57 / 664
YURTİÇİ TOPLU KARGO ve APS KURYE GÖNDERİLERİ ÜCRET İNDİRİM TARİFESİ
AYLIK POSTAYA VERİLEN KARGO VE APS KURYE GÖNDERİLERİ
ÜCRET İNDİRİM ORANI
(%)
SAYISI
(Adet)
CİRO (TL)
50 300
1.100 6.600
10
301 500
6.601 11.000
15
501 1.000
11.001 22.000
20
1.001 1.500
22.001 33.000
25
1.501 2.000
33.001 44.000
30
2.001 2.500
44.001 55.000
35
2.501 3.000
55.001 66.000
40
3.001 3.500
66.001 77.000
45
3.500 üzeri
77.000 üzeri
50
YURTİÇİ TOPLU KARGO ve APS KURYE GÖNDERİLERİ ÜCRET İNDRİM TARİFESİ
AYLIK POSTAYA VERİLEN KARGO VE APS KURYE GÖNDERİLERİ
AÇIKLAMA:
1- Tabloda yer alan adet ve ciro rakamları aylık olup adet veya ciro rakamlarının 12 ile çarpılması suretiyle yıllık taahhüt alınabilecektir.
2- Aylık verilen taahhütlerde kabul edilen gönderi sayısının 50 adet veya ücret tutarının 1.100 TL nin altında kalması ve yıllık verilen
taahhütlerde kabul edilen gönderi sayısının 600 adet veya ücret tutarının 13.200 TL nin altında kalması halinde indirim uygulanmaz.
3- Aynı anda 10 adetten az gönderi kabullerine ayrıca adresten alım ücreti taahhuk ettirilir.
4-Ücreti alıcıdan tahsil özel hizmetli verilen gönderiler adet olarak verilen taahhüttlere dahil edilecek olup, ciro olarak verilen taahhütlerde
dikkate alınmayacaktır.
5- Tabloda belirtilen aylık adet veya postaya verilen gönderilerin indirimsiz toplam ücreti (ciro) karşılığındaki indirim oranlarından hangisi
yüksek ise o indirim oranı uygulanması,
6- Dini bayramlar ve yılbaşı ile anneler, babalar, sevgililer günü ve PTT'nin kuruluş yıldönümü olan 23 Ekim gününden önceki 5 gün içinde
postaya verilen yurtiçi kargo ve APS Kurye gönderilerine % 10 indirim uygulanması, (sözleşmeli müşterilere bu indirim uygulanmaz.)
7- Müşteri potansiyeli ve maliyet analizleri göz önünde bulundurularak indirim oranının en fazla %50 ile sınırlı olması, Kamu İhale Kanununa
göre yapılan ihalelerde de bu indirimin en fazla %60 ile sınırlı olması, yapılan indirim sonucu gönderi türüne göre oluşan ücretin BTK
tarafından gönderi türüne uygun olarak belirlenen ücretin altında olmaması,
8- Sözleşmelerinde gönderi sayısı veya ciro taahhüt eden müşterilerin taahhütlerini yerine getirememeleri halinde yukarıda yer alan tarifeye
göre ücretlendirilmesi,
9-İndirimlerin Kargo/APS Kurye ve özel hizmet ücretleri toplamından KDV 'nin düşülerek kalan tutar üzerinden hesaplanması
Gerekmektedir.
Yurtdışı Varışlı Toplu Gönderiler
Ülkemizden yurtdışına aynı gönderici tarafından aynı ülkeye günde 1500 adet veya fazlası veya 2 haftada
5000 adet ve fazlası olarak kabul edilen yurtdışı mektup postası gönderileri toplu gönderi olarak kabul
edilmekte olup, bu tür gönderilerde kabul ücretine ilaveten tarifede belirtilen “yurtdışı toplu gönderi” ek
ücreti gönderi başına alınmaktadır.
e) Haber İsteme ( Reklamasyon )
Tanım: Postaya verilmiş Yurtiçi kayıtsız ve kayıtlı, Yurtdışı kayıtlı mektup postası gönderilerinin akıbeti
hakkında gönderici ve alıcının, gönderinin postaya verildiği günün ertesi gününden başlayarak bir yıl
içerisinde yapacakları başvuruya “Haber isteme” denir.
Yurtdışı mektup ve koli postası gönderileri için bu süre altı ay, APG’ler için ise dört ay ile sınırlıdır.
Göndericiye ilişkin bilgi ve belge gösterilerek her merkezden haber isteminde bulunulabilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
58 / 664
Yurtiçi haber isteme ücreti, postanın kabul tarihinden itibaren ilk 10 gün için ücretli, bu süreden sonra ise
ücretsizdir.( reklamasyon süresi içerisinde),
Yurtdışı haber istemeler ücretsizdir.
f) Geri Alma, Adres Değiştirme, Ödeme Bedelinin İptali ve Değiştirilmesi
Postaya verilen gönderinin, alıcıya teslim edilinceye kadar mülkiyet hakkı göndericiye aittir. Bu hizmet,
göndericinin bu süreçteki talebini kapsar. Gönderici tarafından Posta ve Telgraf Ücret Tarifesinde belirtilen
“Geri Alma, Adres Değiştirme veya Düzeltme, Başka Yere Yollama, Ödeme Şartını Kaldırma veya Ödenmesi
Şart Bedelde Artırma veya İndirme İstekleri” ücretinin ödenmesi gerekir.
Üzerinde gönderici ad-soyadı bulunmayan gönderilere bu hizmet uygulanmaz.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
59 / 664
AYIRIM SEVK İŞLEMLERİ
AYIRIM VE SEVK
Postada kabul edilen tüm gönderilerin kabul sonrası başlayıp, teslim edildiği zamana kadarki tüm aşamaları
Ayırım Sevk ve Dağıtım hizmetlerinin kapsamını oluşturur.
MERKEZLERİN AYRIM VE SEVK HİZMETLERİ YÖNÜNDEN SINIFLANDIRILMASI
Posta hizmetleri açısından PTT Merkezleri aşağıdaki şekilde sınıflandırılır.
1. Bölgesel İl Merkezi
Bölgesel İl Merkezi; Genel Müdürlükçe belirlenerek yetkilendirilen, aynı il merkezine bağlı işyerleri ile
aracılığını yaptığı diğer il merkezlerinin postalarına 24 saat açık ve kapalı işlem yapan PİM/KİM’lerdir.
2.İl Merkezi
Aynı ile bağlı iş yerlerinin postalarına açık ve kapalı işlem yapan PİM, KİM, Kargo işletme Şefliği veya PTT
Merkezidir.
3.İşleme Merkezleri
Kendisinden posta alıp veren merkezlere posta açısından yardımcı olan, daha fazla merkeze posta sevki
yapan, büyük organize merkezlerdir. Ancak İşleme Merkezleri 1.Dereceli ve 2.Dereceli işleme merkezleri
şeklinde bir sınıflandırmaya tabi tutularak incelenmektedir.
Postanın sevki açısından önem taşıyan
1.Dereceli İşleme Merkezleri Ankara, İstanbul (2), İzmir ve Adana’da faaliyet gösteren 5 İşleme Merkezidir.
 Avrupa Yakası Posta İşleme Merkezi
 Anadolu Yakası Posta İşleme Merkezi (150.Yıl)
 Ankara Posta İşleme Merkezi
 İzmir Posta İşleme Merkezi
 Adana Posta İşleme Merkezi
Bunların dışında faaliyet gösteren 2.Dereceli işleme merkezleri ise, posta sevki açısından büyük birer aracı
merkez özelliği taşır.
Bir ilde işleme merkezi kurulabilmesi için o ilde çok sayıda PTT merkez ve şubesinin bulunması gerekir.
Buradaki temel amaç, mevcut PTT merkez ve şubelerinin kabul ettikleri gönderilerin sevkinin tek bir
merkezden yapılmasını sağlamaktır.
İşleme merkezlerinde işleme zamanı mevcuttur.
4.Lokal (local) Merkezler
Sadece kabul işlemi yapan ve kabul ettikleri gönderilerini, sevk edilmek üzere bağlı olduğu işleme
merkezine veren merkezlerdir. Lokal merkezler sevk ve dağıtım işlemi yapmazlar. Ancak özelliğinden dolayı
bazı lokal merkezlere istisnai olarak dağıtım görevi (bünyevi dağıtım) verilmiştir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
60 / 664
5. Posta Sevki Açısından Hiçbir Yere Aracılık Etmeyen Merkezler
Posta sevki açısından hiçbir merkeze yardımcı olmayan, sadece tek bir merkezle posta alıp veren
merkezlerdir.
SERVİSLER
Postanın sevki ve teslimiyle ilgili doğrudan ilişkili olan servisler üç ana başlıkta toplanmaktadır.
1.Posta Giden Servisi
Posta gönderilerinin gidecekleri ünitelere göre ayırımlarının yapılarak liyas, torba, kap/kutu şeklinde,
gerekli formlar doldurularak, sevke hazırlandığı servistir.
2.Posta Gelen Servisi
Merkeze gelen postaların teslim alınarak açıldığı, ilgili ayrım kasalarında dağıtım cihetlerine, dağıtım
gruplarına ve mutemetliklere göre ayırımlarının yapıldığı servistir.
3.Posta Dağıtım Servisi
Posta Gelen Servisinden intikal eden gönderilerin alıcılarına teslim amacıyla cadde ve sokaklarına göre
ayırımlarının yapılarak, dağıtıma hazırlandığı servistir.
AYIRIM KASALARI
Ankara, İstanbul ve İzmir’deki İşleme merkezlerinde kurulu bulunan Otomatik Ayırım Makinelerini
(OMAS/OCR-CS) ayrı tutarsak, bütün Türkiye’de gönderi ayırım işlemleri manuel olarak yapılmaktadır. Tüm
gönderilerin, ayırım kasalarında gidecekleri yerlere göre ayırıma tabi tutuldukları kasalardır. Bu kasalar
gönderi türlerine göre aşağıdaki şekilde sınıflandırılır.
1.Kayıtsız İnce Maddeler Ayırım Kasaları
Bu kasalarda kısaca (LC) diye adlandırdığımız haberleşme niteliği taşıyan Mektuplar ve Posta Kartlarının
ayırımları yapılır.
2.Kayıtsız Kaba Maddeler Ayırım Kasaları
Bu kasalarda ise (AO) diye tanımlanan Basılmış Kâğıtlar, Görme Engellilere Özgü Yazılar ve Küçük
Paketlerden oluşan gönderiler ayırıma tabi tutulur.
3.Kayıtlı Maddeler Ayırım Kasaları
Postadaki tüm kayıtlı (mektup, posta kartı, basılmış kâğıt, tebliğ evrakı vs.) ve ödeme şartlı gönderilerin
ayırımlarının yapıldığı kasalardır.
POSTADA KULLANILAN FORMLAR
1.Bildirme Kâğıdı
Kayıtlı maddeler torbası içindeki tüm gönderilerin ayrıntılı dökümünün yapıldığı formdur. Bu form ile
postaların tam ve doğru olup olmadığının mutabakatı sağlanır.
2.Posta Teslim Bordrosu
Posta alınıp verilen merkezler arasında düzenlenir. Postaların teslim senedidir. Postalar bu belgeyle teslim
alınır, bu belgeyle teslim edilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
61 / 664
3.Koli/Kargo Yol Kâğıdı
Koli/Kargolarının ayrıntılı döküm listesidir.
4.Gerçekleme Kâğıdı
Postada görülen her türlü hatalı işlem ve düzensizlikleri çıkış merkezine bildirmek için düzenlenen formdur.
5.Muvazene Listesi
Merkeze gelen, merkezden giden ve merkezde kalan kayıtlı gönderilerin kaydedildikleri formdur.
6.Sefer Kâğıdı
Posta müteahhitlerinin (sürücülerinin), yapılan sözleşme koşullarına uyup uymadıklarını kontrol etmek için
düzenlenen formdur.
POSTALARIN ALINIP VERİLMESİNDE UYGULANACAK GENEL KURALLAR
Sevk yollarının belirlenmesi
Posta ve Kargo/Lojistik gönderilerinin sevk yolu, İşyerlerimizin doğrudan ve dolaylı posta hattı bağlantıları
dikkate alınarak Posta Hatları Optimizasyon Programından merkezi olarak belirlenir. Ancak posta irtibat ve
bağlantılarındaki olumsuzluklar (yeni hat kurulması, mevcut hattın iptali, hava muhalefeti nedeniyle
uçakların hareket etmemesi, karayolunun çeşitli nedenlerle ulaşıma kapatılması v.b.) nedeniyle postaların
sevkinin sağlanamaması halinde, merkezin belirleyeceği diğer en kısa yoldan sevk edilir.
Yüzeyden Posta Alıp Verme Şekilleri





İl Merkezi ile o ile bağlı aynı posta hattı üzerinde bulunan PTT Merkez ve Şubeleri ile PTT Kargo işyerleri
birbirleri adına doğrudan posta düzenler. Bu postalar İl Merkezi ile bağlı PTT ve Kargo işyerleri arasında
kurulan tali posta hattı veya posta ringi ile alınıp verilir.
İl Merkezi ile aynı posta hattı üzerinde yer alan diğer il merkezleri birbirleri arasında doğrudan posta
alıp verir.
İl Merkezleri bağlı oldukları Bölgesel İl Merkezleri (Adana, Afyon, Ankara, Bursa, Diyarbakır, Erzurum,
Gaziantep, İst. And. Yakası, İst. Avr.Yakası, İzmir, Kayseri, Samsun, Trabzon, Van) ile doğrudan posta alıp
verir.
İl Merkezleri aynı posta hattı üzerinde yer alan il merkezleri dışındaki il ve Bölgesel İl Merkezlerine
düzenleyecekleri postalarını bağlı oldukları Bölgesel İl Merkezleri vasıtası ile alıp verir.
Postalar/Kargolar, idari personel, üstenci veya uçak firması elemanı arasında posta teslim bordroları ile
teslim edilir ve alınır.
Uçak ile posta alıp verme şekilleri


İl merkezince, uçak ile doğrudan veya aktarmalı posta irtibatı olan il veya bölgesel il merkezine
doğrudan posta düzenlenir.
Postalar/Kargolar, idari personel, üstenci veya uçak firması elemanı arasında posta teslim bordroları ile
teslim edilir ve alınır.
KAYITSIZ MEKTUP POSTASI MADDELERİNİN LİYASLANMASINDA UYGULANACAK KURALLAR
İşyerleri adına liyas düzenlenmesi

İşyerleri, sevk edilecek en az 10 adet ve daha fazla sayıdaki mektup postası gönderilerini, boyutlarına
göre bir araya getirerek liyas yapar.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
62 / 664


Liyaslar, elden ele geçerken veya yolda dağılmayacak şekilde; Liyas bağlama, liyas poşetleme makinesi
veya iple karşılıklı iki yönden bozulmayacak şeklinde bağlanır.
Liyası bozacak durumda standart olmayan kaba ve yuvarlak maddeler ile büyük zarflar kırılıp
katlanmadan torbalara konulur.
İşyerleri adına on adetten az sayıdaki gönderilere liyas düzenlenmesi






Aynı ile bağlı, posta hattı üzerinde yer alan merkezler birbirleri adına liyas düzenler. Aynı posta hattı
üzerinde yer almayan il içi merkez ve şubeler için bağlı olunan il adına il içi vasıta liyası düzenlenir.
İl içinde sevk edilecek postalarda, aynı posta hattı üzerinde yer almayan merkezler adına çıkan 10
adetten az sayıdaki gönderiler bağlı olduğu il adına il içi varışlı gönderiler il içi vasıta, il dışı varışlı
gönderiler il dışı vasıta liyası düzenlenerek sevk edilir.
İl dışına sevk edilecek postalarda, aynı posta hattı üzerinde yer alan il merkezi ve bağlı bulunduğu
bölgesel il merkezleri adına liyas düzenlenir.
İl merkezlerince aynı posta hattı üzerinde yer almayan illere ait gönderilerin sayım sonucuna
bakılmaksızın tüm iller adına doğrudan liyas düzenlenir
Yurtdışı varışlı gönderilerden aynı ülke varışlı 10 adet ve üzeri gönderi için varış ülkesi adına, 10 adetten
az sayıda gönderi için UPİM adına liyas düzenlenir.
Şubeler ve acenteler bağlı bulunduğu merkezden postasını alıp verirler.
Liyas Etiketi Düzenlenmesi

Bir araya getirilen gönderiler üzerine manuel olarak düzenlenen liyas etiketinde örneğine uygun liyas
etiketlerinin ilgili kısmına varış yerinin adı yazılır, liyasın bağlandığı günü belirten “tarih damgası” basılır
ve etiketin üzerine ilgili personel tarafından personelin isim kaşesi tatbik edilerek veya ad ve soyadı
yazılarak imzalanarak konulur.
HER
Otomatik
mektupLIayırma
yapılan
ayrımlarda cihaz tarafından üretilen liyas etiketi
DÜZENLENEN
YAS IÇINsistemleri
LIYAS ETileIKET
I
gönderiler üzerine konularak liyas yapılır.
DÜZENLENIR.
LIYASTAN ÇIKAN YANLIS
GÖNDERILER
PTT
imza
PTT
ADET
VARIS YERI
Damga
LIYAS
imza
………………………………………….için
Damga
Bu liyastan çi kan yanli s gönderiler yukari da gösterilecek
Ve imzalandi ktan sonra gerçekleme kagi di na eklenerek
Çi ki s merkezine gönderilecek
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
63 / 664
KAYITLI VE KAYITSIZ MEKTUP POSTASI MADDELERİ İÇİN TORBA/KAP
DÜZENLENMESİNDE UYGULANACAK GENEL KURALLAR
Torba/Kap düzenlenmesi
İl Merkezi ile o ile bağlı aynı posta hattı üzerinde bulunan PTT Merkezleri birbirleri adına torba/kap
düzenler.

İl merkezi ile aynı posta hattı üzerinde yer alan diğer il merkezleri birbirlerine doğrudan torba/kap
düzenler.
 PİM/KİM bulunan illerde, Lokal Merkez ve Şubeler PİM/KİM’e, diğer illerde ise Şubeler bağlı olduğu
merkeze torba/kap düzenler.
 Aynı işyeri varışlı kayıtsız gönderi miktarı küçük boy posta torbasının yarısını geçmesi halinde doğrudan
kayıtsız torba/kap düzenlenir.
 Aynı işyeri varışlı kayıtsız gönderi miktarı torba/kabı yarısından az olması halinde kayıtlı gönderilerle
birleştirilerek Kayıtlı posta torbası/kabı düzenler.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
64 / 664




Aynı işyeri varışlı 10 adet ve üzeri kayıtlı gönderi olması halinde o işyeri adına doğrudan kayıtlı
torba/kap düzenlenir.
İl içinde sevk edilecek postalarda, aynı posta hattı üzerinde yer almayan merkez 10 adetten az sayıdaki
kayıtlı gönderiler ve/veya küçük boy torbanın yarısından az kayıtsız gönderiler olması halinde bağlı
olduğu il adına il içi vasıta torbası/kabı düzenlenir.
İl merkezlerince sayı ve miktara bakılmaksızın tüm iller adına doğrudan (kayıtlı-kayıtsız) torba/kap
düzenler.
Torba/kap düzenlenirken takseli gönderi ve kayıtsız küçük paket, gümrüklü, özel ulak, seçim gönderileri
varsa bunların adetleri bildirmeye yazılır ve torbanın göze çarpacak şekilde üst kısmına konulur. Bu tür
maddeler içeren torbalar kayıtlı torba özelliğini alır.
Bildirme düzenlenmesi




Torba/kap düzenlenirken gönderilerin varsa özel durumları (iade, alma haberli, seçim, özel ulak, ödeme
şartlı, değer konulmuş, mazbata, yurt dışı, gümrüklü, küçük paket v.b.) bildirmeye yazılır. Ayrıca, küçük
paket, gümrüklü, özel ulak, seçim, takseli kayıtsız gönderilerin ve boş torbanın adedi de bildirmeye
yazılır.
PTT işyerlerince transit torbalar bildirmenin transit torbalarla ilgili kısmına kaydedilerek aynı torba
içerisinde sevk edilir.
Bildirmenin ilgili yeri postayı düzenleyen veya düzenleyenler tarafından ad-soyadı kaşeleri tatbik
edilerek, imzalanır ve servisteki tarih damgası tatbik edilir.
Bildirmelere düzenlendiği günün tarih ve saat yazılarak, düzenleyen merkezden varış merkezleri itibarı
ile yılbaşında birden başlatılan ve yılsonuna kadar devam ettirilen bildirme numarası verilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
65 / 664
Torba/Kap etiketi düzenlenmesi
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
66 / 664




Kayda tabi olmayan haberleşme maddeleri torba/kaplarına örneğine uygun (150.0001-1604) beyaz
renkte etiket takılır. Bu etiketlere sistem üzerinden alınan torba/kap barkot etiketi yapıştırılır.
İçerisinde kayıtlı maddeler bulunan torba/kaplara örneğine uygun (150.0001-1605) kırmızı renkte etiket
takılır. Bu etiketlere sistem üzerinden alınan torba/kap barkot etiketi yapıştırılır.
Bir üniteye birden fazla torba/kap düzenlendiği takdirde torba/kapların etiketlerine sıra ile 1.2.3 gibi
sıra numarası verilir. Son torba/kaba (F) işareti yazılır. Düzenlenen bildirme kâğıdı da bu torba/kabın
içine konur.
Düzenlenen torba/kap etiketlerine; Postanın çıkış yeri ve varış yeri, bildirme numarası, düzenleme
tarihi, değer/sigorta bedeli, bildirmeye kayıtlı gönderi adedi ve ağırlığı ile torba/kabına kapatılacağı
emniyet kilidi numarası yazılır.
Torba/Kaplara emniyet kilidi takılması
Posta torba/kaplara gönderi türüne uygun emniyet kilidi takılarak kapatılır. Emniyet kilit numaraları torba
etiketine ve posta teslim bordrosuna yazılır.
Posta teslim bordrosu düzenlenmesi






Düzenlenen posta torba/kapları işyerleri arasında zimmetle alınıp verilir. Bu işlem posta teslim bordrosu
ile sağlanır.
Posta teslim bordrosunda postayı sevk eden ve teslim alan işyeri bilgileri, düzenleme tarih ve saati,
uçuş/plaka numarası, aktarma/uçuş plaka numarası, posta numarası ve yüzey/uçak gidiş şekli ile sevk
edilen postaların bildirme numarası, açıktan sevk edilenler için gönderi barkot numarası, cinsi, çıkış
işyeri adı, torba/kap adı, değer/sigorta bedeli, ödeme bedeli, emniyet kilit numarası ve ağırlık bilgileri
ile kayıt edilen postalara ait toplam parça adedi ve diğer yekûnlar belirtilir.
Posta teslim bordrolarına çıkış iş yerinde düzenleyen memur ile postayı taşıyan personel/posta
mutemedi tarafından, varış işyerinde de teslim alan memur tarafından ad-soyadı yazılarak imzalanır.
Posta teslim bordrosuna varış iş yerinde postanın teslim alındığı tarih ve saat yazılır.
Posta teslim bordroları en az 3 nüsha düzenlenmekle birlikte, posta alıp verme şekline ve ihtiyaca göre
daha fazla sayıda da düzenlenir.
Posta teslim bordosunda imzası bulunan her görevlide bir nüshası kalır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
67 / 664
Kayıtlı gönderilerin servisler arasında alınıp verilmesi

Kayıtlı gönderilerin aynı işyerinin servisleri/personeli arasında alınıp verilmesi halinde ''Kayıtlı Gönderi
Zimmet Listesi'' düzenlenir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
68 / 664


Servis/personel itibariyle iki nüsha düzenlenen teslim listesine yılbaşında 1'den başlayan, yılsonuna
kadar birbirini izleyen numara verilir.
Teslim listesine, kapsamındakilere ait barkot numarası, nevi, sigorta/değer bedeli, ödeme şartı bedeli
gibi diğer özel şartlar ile teslim tarihi, saati yazılır. İkinci nüshasına teslim alanın imzası alınarak kayıtlı
gönderilerle birlikte birinci nüsha teslim edilir.
POSTA SEVKİNDE GÖRÜLEN DÜZENSİZLİKLER HAKKINDA YAPILACAK İŞLEMLER
Gerçekleme kâğıdı
Posta maddelerinin kabul ve kayıt hatası, gecikmeli sevki, sevk yolunun yanlış belirlenmesi ile yanlış sevki,
eksiklik, fazlalık ve hasarlılık ile kapsamına müdahale edildiğini, zamanında tespit etmek, ilgili işyeri ile
personelini uyarmak, aydınlatmak suretiyle yanlışlık ve düzensizlikleri önlemek, gerektiğinde yapılacak
soruşturmaya ışık tutmak ve sorumluluktan kurtulmak için Yurtiçi-Yurtdışı Mektup, APS Kurye ve Kargo
postalarında ve bu postalardan çıkan maddelerde görülen düzensizlik, yanlış göndermeler, eksiklikler, hasar
ve benzeri hatalı işlemlerde varış ve aracı merkezlerce gerçekleme kâğıdı düzenlenir.
Ara ve varış işyerince gerçekleme kâğıdı düzenlenmesi





Gerçekleme kâğıdı en az üç nüsha düzenlenir. Bir nüshası düzenleyen merkezce saklanır. İki nüshası ilgili
merkeze yollanır. Birden fazla merkezi ilgilendirdiği takdirde gerçekleme kâğıdı ona göre çoğaltılır.
Tek personelle idare edilen işyerleri hariç, gerçekleme kâğıdının biri merkez müdürü ve/veya kontrol
görevlisi olmak üzere en az iki personel tarafından imzalanır ve ekleri ile birlikte (torba/kap etiket ve
plastik emniyet kilidi hariç) kayıtlı olarak gönderilir.
İşyerleri arasında düzenlenen gerçeklemelere rağmen aynı hataların devam etmesi halinde
gerçeklemeler Başmüdürlük nüshalı düzenlenir. Bu konuda düzenlenen gerçeklemeler gereği
sağlanarak sonucundan Başmüdürlükçe bilgi amacıyla Genel Müdürlüğe gönderilir.
Bir postayı alan işyeri son aracı merkeze, ilk postayla her hangi bir düzensizliği bir gerçekleme kâğıdıyla
bildirmediği takdirde, aksi sabit oluncaya kadar o postayı ve içindeki maddeleri tam ve düzenli olarak
almış kabul edilir.
Düzenleyen merkezlerce gerçeklemelere yılbaşında birden başlayıp yılsonuna kadar teselsülen devam
eden sıra numarası verilir. Gerçekleme kâğıdında, düzenleyen merkez gerçekleme numarası
düzenlendiği tarih saat posta/gönderi numarası, düzensizlik veya hatanın açıklaması, muvacehe
heyetinin ad soyadı ve imzaları ile düzensizliğin ilgili olduğu işyeri/işyerlerinin adı mutlaka belirtilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
69 / 664
Gerçekleme kâğıdını alan işyerince yapılacak işlem


Gerçekleme kâğıdını alan işyeri konu edilen hususlarda gerekli incelemeyi yapar ve mevzuata uygun
şekilde cevabını vererek geri gönderir. Bir ay içerisinde geri gönderilmezse gerçekleme kâğıdında iddia
edilen hususun doğruluğu kabul edilmiş sayılır.
İki nüsha gerçekleme kâğıdını alan merkez her ikisine de gerekli cevabı yazıp, gerektiğinde kayıtlarını
düzelttikten sonra bir nüshasını çıkış yerine gönderir.
Muvazene Listesi
Merkeze gelen, merkezden giden ve merkezde kalan kayıtlı gönderilerin kaydedildikleri formdur.
Sefer Kâğıdı
Posta sürücülerinin yapılan sözleşme şartlarına uyup uymadığını kontrol etmek için düzenlenen formdur.
İki nüsha olarak ilk merkez tarafından düzenlenir. Sefer Kâğıdı yol üzerindeki merkezlerde, posta geliş ve
hareket saatleri sefer kâğıdına yazılarak, ilgililer tarafından imzalanır ve tarih damgası basılır. Sürücü
uğradığı son merkezde sefer kâğıdının ilk nüshasını bırakır. Bu nüsha ay sonlarında ihaleyi yapan merkeze
gönderilir. Sefer kâğıdının ikinci nüshası mutemette kalır
PTT
SEFER KAĞIDI
Posta Mütahhidi…Ahmet ŞAHİN.
Posta Taşıyan
Müteahhitlere
ait
Turgut Reis Merkezinden İzmir Merkezine
Kamyon ile taşındığı postaya ait
Postanın
Geldiği
Yol üzerindeki
merkez
isimleri
saat
Dakika
Gecikme
Süresi
Çıktığı
Tarih
Saat
Dakika
Tarih
Saat
Dakik
a
Fazla
yük
miktarı
Kilo G.
Memurun
imzası
ve
merkezin tarih
damgası
Düşünceler
Yolda meydana gelen
gecikme
ve düzensizlik
sebepleri ve belge
gösterilip
gösterilmediği
189
POSTA ABONE KUTULARI
Adlarına gelen posta gönderilerini PTT işyerinden almak isteyenlere kiraya verilmek üzere PTT'ce
işyerlerine konulan kutulara "Posta Abone Kutusu" denir.
"Posta Abone Kutusu" kısaca "Kutu" ve bu kutuları kiralayan gerçek ve tüzel kişiler de kısaca "Abone" sözü
ile ifade edilmiştir.
KUTULARIN KİRAYA VERİLMESİ
Kutu bulundurulacak işyerleri:
Kutular, PTT'nin uygun göreceği PTT işyerlerinde bulundurulur. PTT, işyerinin durumuna ve istekli sayısına
göre kutu sayısını azaltıp çoğaltabilir.
Herhangi bir PTT işyeri bulunmayan veya her hangi bir işyerinin lokal dağıtım alanı içinde olmayan ve
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
70 / 664
özellikle turistik veya sayfiye yerlerinde kurulmuş bulunan toplu yerleşim alanındaki konut adreslerine
gelen gönderilerin dağıtım ve teslim işlemleri bu yöredeki konut sahipleri tarafından yaptırılmak kaydıyla
en yakın PTT işyerinin içinde veya dışında uygun görülecek bir yerine konulan kutular aracılığıyla yapılır.
Bu kutuların bakım ve onarımı kutu sahiplerine aittir.
Kiraya verilme:
Kutular, kutu kiralamak istenilen yerde konutu veya işyeri bulunan gerçek ve tüzel kişilere kiralanır.
İsteklinin belediye sınırları içinde veya bir PTT işyerinin şehir ve köy dağıtım alanı içinde konutu veya işyeri
bulunması yeterlidir.
Posta abone kutusu kiralamak isteyen ve konut adresi gösterenlerden, konutun bulunduğu yerin
muhtarından ikamet belgesi, işyeri adresi gösterenlerden ise Ticaret Sicilinden alınan belge istenir. Kimlik
kontrolü nüfus hüviyet cüzdanı veya sürücü belgesindeki bilgiler tespit edilerek ve fotokopisi alınarak
yapılır.
Uydurma ad ve unvan kullananlara, kimliğini ispat edemeyenlere, reşit olmayanlara, askeri öğrenci ve
erlere kutu kiralanmaz.
Ancak, bir meslek veya sanat sahibi olan 18 yaşını bitirmemiş küçüklere veli veya vasilerinin yazılı izni
üzerine kutu verilebilir.
Kutu kiralamak isteyen, kutunun bulunduğu PTT işyerine, mevzuata uygun bir yazı ile başvurur.
Abone, konut veya işyeri adresini bildirmek ve gerektiğinde kimliğini ispat etmek zorundadır.
Kutu kiralandıktan sonra abonenin adresi değişirse yeni adresin de ilgili PTT işyerine yazı ile bildirilmesi
gerekir.
Boş kutu bulunmaması:
PTT işyerinde boş kutu bulunmadığı takdirde başvuranların istekleri sıraya konur ve bu istekler kutu
boşaldıkça sıra ile karşılanır. Ancak adlarına çok sayıda gönderi gelen kişi ve teşebbüslere, ilgili Bölge
Başmüdürlüğünün uygun görmesi halinde sıraya bakılmaksızın kutu kiraya verilebilir.
Bir kutunun kaç kişiye kiraya verilebileceği:
Bir kutu, gerçek veya tüzel yalnız bir kişiye kiraya verilir.
Şehir dağıtım alanı dışında bulunan fabrika, imalathane, hastane, maden ocağı, çiftlik, otel, motel ve
benzeri kurumlardaki müdür, idareci, memur ve işçilerle hastalar, misafirler veya bir köy halkı adına gelen
posta gönderileri ve haber kâğıtları konulmak ve kutuyu açmak için bir veya yeteri kadar mutemet tayin
edilmek şartıyla sözü edilen kurumların müdür veya sahipleri yahut köy muhtarları tarafından da kutu
kiralanabilir.
Kutu kullanılması ile ilgili her türlü istekte bulunmak hakkı aboneye aittir. Abone olan gerçek veya tüzel
kişiler kutuyu başkasına terk veya devir edemezler. Böyle bir halde kutu derhal kapatılır ve kalan süreye ait
ücret de geri verilmez.
Kira süreleri:
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
71 / 664
Kira süresi en çok 1 yıl, en az 1 aydır.
Aylık kira süreleri, kiralandığı ayın ilk gününden, yıllık kira süreleri de ocak ayının birinci gününden başlar.
Yıllık abone olmak istediği halde yıl içinde başvuranların kira süresi yıl sonuna kadar aylık olarak hesaplanır.
Genel bütçeye giren dairelerle katma ve özel bütçeli dairelerin ve belediyelerin ve bunlara bağlı idare ve
kurumların yıllık kira süreleri, istenirse, mart ayından başlatılır.
Ücret:
Abonelerden alınacak ücretler posta ücretleri tarifesinde gösterilir.
Ücretler peşin olarak ve toptan alınır. Aboneye verilen vezne alındısında kutu kira süresinin sonu belirtilir.
Kutu kira süresi içinde yapılacak ücret tarifesi değişikliği yeni yılbaşında veya aboneliğin yenilenmesinde
dikkate alınır.
Genel Müdürlükçe yapılacak tebliğlerde belirtilen miktarda, adlarına bir gün içerisinde çok sayıda gönderi
gelen gerçek ve tüzel kişilere, kurum, kuruluş ve resmi dairelere alınacak taahhütnameye istinaden
öncelikli ve ücretsiz kutu tahsis edilebilir.
Öncelikli ve ücretsiz kutu tahsisinden sonra aboneye gelen gönderileri sayısında devamlılık arz eden bir
azalma olması halinde, aboneye gerekli bilgi verilmek suretiyle kutunun ücretli olarak tahsisi yoluna gidilir.
Ancak abonenin kutuyu ücreti mukabilinde istemesi halinde abonelik iptal edilir.
KUTULARIN KULLANILMASI
Kayıt etme işlemleri:
Her kutu için 150.10-1907 stok numaralı bir "Posta Abone Kutusu Kartı" düzenlenir. Bir kutu kiraya
verilince, o kutuya ait karta, gerekli kayıtlar yapılır. Kutu hakkında sonradan yürütülen işlemler de kart
üzerinde düzenli bir şekilde işlenir.
Abone kutularına ait gönderilerin ayırımının özel memurlar tarafından yapıldığı işyerlerinde kiralanan
kutuların numaraları ile kira sürelerinin bitim tarihi, abonenin ad ve adresi birer liste ile ayırım
memurlarıyla dağıtım servisine bildirilir. Her yeni işlemde kayıtlar gereğince işlenir. Kira süreleri biten
kutular listeden çıkarılır.
Kutu memurları, kutuların iç taraflarına yapıştıracakları birer etikete, abonenin ad ve soyadı veya unvanı ile
lüzumlu diğer bilgileri yazarak ona göre işlem yaparlar.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
72 / 664
Kutulara, kimlere ait gönderilerin konulacağı:
Kutuya genel olarak yalnız abone olan kişi veya kurum adına gelen gönderiler konur.
Ayrıca, kutu numarası yazılı olmak şartıyla abone olan kurumun müdür veya temsilcisi adına olan
gönderiler de kutulara konulur. Kurumun diğer men supları bu kutulardan faydalanamazlar.
Ancak:
a) Kutu numarası ve abonenin adı gösterilmek suretiyle bunun aracılığı ile başka kişiler adına gönderilen,
b) Kutu numarası gösterilmek suretiyle abonenin soyadını taşıyan kişiler adına gelen,
c) Acentesinin yazılı isteği halinde gemilere, gemi personeliyle yolcuları adlarına olan,
d) Şehir dağıtım bölgesi dışında bulunan kurumlarla köyler adına kiralanan kutulara, kutu numarası yazılı
olsun veya olmasın; o kurum ve köy adresiyle kişiler adına olan,
Posta gönderileriyle bunların haber kâğıtları konulur.
Gönderilerin kutulara konulması:
Gelen posta gönderilerinin veya bunlarla ilgili haber kâğıtlarının ayrılıp kutulara konulmasında esas,
gönderilerin üzerinde yazılı olan kutu numarasıdır. Bu numaralarda yapılmış olan yanlışlıkların sorumu,
göndericilere aittir.
Kutu numarası yazılmayan gönderiler:
Üzerinde kutu numarası yazılı olmayan gönderiler kutulara konulmaz. Abone, konut veya işyeri adresiyle
adına gelen posta gönderilerinin ve haber kâğıtlarının kutuya konulmasını yazı ile isteyebilir. Ancak bir
kısım gönderinin kutuya konulması, diğerlerinin adrese yollanması yolundaki istekler kabul edilmez.
Kutu numarası yazılı olmayan posta gönderilerinin ve haber kâğıtlarının kutuya konulmayıp adrese
götürülüp teslim edilmesinden sorumluluk kabul edilmez.
Kutulara konulmayacak gönderiler:
Teslim edilebilmesi için alıcıdan imza veya ücret ve resim alınması gereken posta gönderileri ile havaleler
ve büyüklükleri veya sayıları nedeniyle kutulara konulamayan gönderiler için abonenin gişeye başvurmasını
sağlamak üzere 150.10-1808 stok numaralı "Posta Abone Kutusu adresi ile gelen gönderilere ilişkin haber
kağıdı" kullanılır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
73 / 664
Haber kâğıdını aldığı halde 1 hafta içinde gişeye başvurmayan abonenin kutusuna 2.nüsha ve gerektiğinde
3.nüsha haber kâğıdı konur.
Bir aboneye, bir günde birden fazla çıkan kayıtlı posta gönderileri ve havaleler birbiri arkasına kaydedilerek
bunların hepsi için kutuya bir haber kâğıdı konur. Bu takdirde, haber kâğıdına, abonenin kaç tane gönderi
için çağrıldığı kaydedilir.
Abone, gişeye haber kâğıdı ile başvurduğunda kendisine teslim olunacak gönderilerin tamamı teslim
olunur ve hiçbir şeyin eksik kalmamasına dikkat edilir.
Kutu adresiyle gelen tebliğ kâğıtları:
Posta abone kutusu adresiyle gelen tebliğ kâğıtları kutuya konulmaz.
Bunlardan muhatabın tebliğ yapılabilecek adresi yazılı olmayanları hakkında hiçbir işlem yapılmayarak
gerekli şerh verilir ve çıkaran mercie geri gönderilir. Tebliğ kâğıdı üzerinde muhatabın konut veya işyeri
adresi de yazılı ise bu takdirde tebliğ orada yaptırılır ve bunların tebliğ edildikleri yer tebliğ mazbatası veya
alındısında gösterilir.
Yasak veya gümrüklü madde kapsadığı zannedilen gönderiler:
İçlerinde yasak maddeler bulunduğu sezilen adi mektuplarla gümrük vergisine tabi eşyayı kapsadığı
zannedilen yabancı ülkeler çıkışlı adi gönderiler kutulara konulmayarak abone, kutuya konulan haber
kâğıdı ile gişeye davet olunur.
Kutulara ait gönderi adresleri:
Posta kutusu işaret ve numarasıyla yollanan posta gönderilerinin ve havalelerin adreslerinde (posta
kutusu) veya kısaca (P.K.) işareti ile kutu numarasının açık olarak gösterildikten başka alıcının adı ve
soyadının, tüzel kişilikse unvanının bulunması gerekir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
74 / 664
Varış PTT işyeri adı ile yalnız kutu numarası yazılı olup alıcı ad ve soyadı yazılı olmayan posta
gönderilerinden yalnız adi olanları kutuya konur. Kayıtlı posta gönderisi ve havalelerden alıcı ad ve soyadını
taşımayanları ile mevzuattaki müsaadeler dışında aboneden başkaları adına gelen bütün posta gönderileri
ve havaleler çıkış yerine geri yollanırlar.
Bir kutunun kira süresi bittikten sonra yalnız kutu numarasıyla gelen gönderiler kutulara konulmayacağı
gibi eski aboneye de verilmez, bunlar derhal çıkış yerine geri gönderilir.
Kutuları açma süresi ve açmaya yetkili kişiler:
Kutular, PTT işyerinin açık bulunduğu süre içinde aboneler veya adamları tarafından açılabilir.
Abone PTT işyerinin kapalı bulunduğu gün ve saatlerde kutuyu açmak üzere işyerinin açılmasını isteyemez.
Abone kutusunu her açışta tamamen boşaltmak ve haber kâğıdı varsa bununla gişeye başvurmak
zorundadır. Bazı gönderilerin alınması, bir kısmının alınmayıp bırakılması veya kutuya sonradan bizzat veya
başkası tarafından alınmak üzere mektup ve saire konulması yasaktır.
Kutuların kapatılması hali ve ücretler:
Yersizlik veya imkânsızlık yahut başka bir sebeple lüzum ve zaruret görülerek bir işyerindeki abone
kutularının tamamının veya bir kısmının kapatılması gerekirse bu hususta Bölge Başmüdürlüğünün onayı
alınır.
Bu takdirde kapatılan kutu abonelerine, kalan süreye ait ücretler geri verilir. PTT işyerinin kapatılması
halinde de bu suretle işlem yapılır.
Abone isterse, kendine başka bir işyerinde tercihen ve sıraya bakılmak sızın kutu kiralanabilir.
Başka aboneye ait iken yanlışlıkla kendi kutusuna konulan gönderileri derhal geri vermediği anlaşılan
abonelere ilk defasında yazı ile uyarıda bulunulur. Bu hareketlerin tekrarı halinde kutu kapatılır ve kalan
süreye ait ücret de geri verilmez.
Kira süresinin bitiminden önce abonenin herhangi bir sebeple kutuyu bırakması halinde kira süresinin
artan kısmına ait ücret geri verilir.
Yeniden kiralanmayan kutular:
Kutu kira süresinin bitiminden 15 gün önce aboneye 150.10-1800 stok numaralı "Posta Abone Kutusu Kira
Süresi Bitimine Ait Haber Kağıdı" ile durum hatırlatılır.
Abone bu süre içinde ilgili memura başvurarak kutuyu kiralamadığı takdirde, sürenin bitiminde kutu
kapatılır ve anahtar geri alınır.
Abonenin haber kâğıdını almadığı veya hasta yahut başka yerde bulunduğu için başvuramadığı şeklinde
mazeret göstermesi kabul edilmez. Bunlardan tekrar abone olmak isteyenler hakkında, yeni başvuranlarla
ilgili işlemler aynen uygulanır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
75 / 664
Kira süresinin bitimine yakın geçici olarak başka yere gidecek olanlar yeni kutu ücretlerini önceden
ödeyebilir.
Kira süresi biten kutunun yeniden kiralanmasında aynı aboneden tekrar dilekçe alınmasına lüzum yoktur.
Ölenlerin ve bozulan tüzel kişiliklerin kutuları:
a) Gerçek kişiler adına kiralanan kutu, o kişinin ölümü veya kaybı halinde,
b) Tüzel kişiler veya ortaklıklar adına kiralanan kutu, tüzel kişiliğin ortadan kalkması veya ortaklığın
bozulması, hallerinde kapatılır ve kalan süreye ait ücret geri verilmez.
Ancak, ölen abonenin soyadını taşıyan ve evvelce bu kutudan yararlanmakta olan aile fertleri kira süresi
sonuna kadar bu kutudan yararlanmaya devam edebilirler.
İlişiği kesilen abone adına gelen gönderiler:
PTT'ce kapatılan veya aboneleri tarafından terk edilen kutulara, kutu numarası yazılarak eski aboneler
adına 3 ay içinde gelen gönderiler, bunların PTT'de bulunan adreslerine gönderilir.
Bu süreden sonra gelen gönderiler çıkış yerlerine geri yollanır.
Kutu anahtarları:
a) Her kutunun 2 anahtarı bulunur. Bunlardan biri aboneye verilir, diğeri PTT işyerinde yedek olarak
saklanır.
b) Anahtar kırılır, kaybedilir veya kilit kullanılamayacak hale gelirse, abone, durumu derhal ilgili PTT
personeline bildirir.
Anahtar kırılmışsa bunun parçaları geri alınarak yedek olanı aboneye verilir ve hemen yeni bir yedek
anahtar yaptırılır.
Abone anahtarı kaybettiği veya kilit bozulduğu takdirde kilit derhal değiştirilir. Yeni kilit takılıncaya kadar
kutuya bir şey konulmaz ve mümkün oldukça kiracıya geçici bir kutu verilir. Mümkün değilse, gönderilerini
gişeden alması rica edilir.
Kilit veya anahtarın abone tarafından yaptırılması veya değiştirilmesi, kutuya başka kilit eklenmesi yasaktır.
Böyle hallerde kutu kapatılır ve kalan süreye ait ücret geri verilmez.
Abone, kendine verilenden fazla anahtar isterse, gideri kendisi tarafından ödenmek ve kutu terk
edildiğinde PTT işyerine bedelsiz olarak geri verilmek şartıyla istenilen miktarda anahtar PTT işyerince
yaptırılarak aboneye verilir ve 150.10-1907 stok numaralı "Posta Abone Kutusu Kartı"nın düşünceler
sütununa durum yazılır.
Anahtar depozitosu ve bedeli:
PTT işyerlerince, abonelere verilen her kutu için günün şartlarına uygun anahtar depozito ücreti alınır.
Abonenin anahtarı kaybetmesi veya kira süresi sonunda geri vermemesi hallerinde, anahtar ve kilit için PTT
işyerince yapılmış olan masraf tutarı aboneden istenir, vermek istemediği takdirde varsa depozitosundan
düşülür veya genel hükümlere göre kendisinden tahsil edilir. Kilit veya anahtarın, kullanılırken ve abonenin
kusuru olmadan kırılması veya bozulması hallerinde onarım giderleri aboneden istenmez.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
76 / 664
Kira süresi sonunda anahtarı geri alınamayan kutu, kilidi değiştirilmeden başkasına kiraya verilmez.
Ayrıca;
Her PTT işyerinde, gerekli güvenliği sağlayacak şekilde ve mevcut kutu sayısı göz önünde bulundurularak
uygun sayıda yedek kilit ve anahtar bulundurulur.
Bozulmaları veya kırılmaları sebebiyle kutulardan çıkarılan kilitler ve anahtarlar, mümkünse onarılır ve
gerektiğinde tadil ettirilir. Mümkün değilse yenileri alınarak yedek miktar her zaman muhafaza edilir.
Posta Abone Kutusuna Gelen Gönderilerin bekletilme süresi:
a) Kutuya konulan adi posta gönderileri abone tarafından teslim alınmış sayılır
Bununla beraber, kutu kira süresinin sonuna kadar kutudan veya kutuya konulan haber kâğıdına rağmen
gişeden alınmayan adi gönderilerin abonenin dilekçesinde gösterdiği iş veya konut adresinde de teslimi
mümkün olmazsa, bunlar çıkış yerine geri gönderilir.
b) Taahhütlü mektup postası gönderileri, değer konulmuş mektup ve kutular, koliler ve havaleler geldikleri
tarihten başlayarak bir ay; bunlardan ödeme şartlı olanları 15 gün içinde alınmazsa çıkış yerine geri
gönderilir.
Geçici olarak başka bir yere gidecek ve kutularını açamayacak durumda olan abone, belirtilecek süre
zarfında adlarına gelecek gönderi ve havalelerin bekletilmesini veya göstereceği bir adrese yollanmasını
istediği takdirde buna göre işlem yapılır. Ancak, bunların bekletilme süresi (ödeme şartlı olanlar hariç) 2 ayı
geçemez. Bu takdirde bunlardan ayrıca postrestant ücreti alınır.
Geri alınabilecek gönderiler:
Aboneye imza karşılığı teslim olunmuş posta gönderileri ve havaleler geri alınmaz. Ancak aboneye ait
olmadığı halde yanlışlıkla teslim edilenler geri alınarak üzerlerine gerekli şerh verilir.
Kutulardan alınmış olan adi posta gönderilerinden açılmamış bir halde geri verilmek istenenleri 24 saat
içinde geri alınır. Bu süreden sonra geri verilmek istenenlerle açılıp tekrar kapatıldığı anlaşılanlar (kendine
ait olmadığı belirtilenler hariç) geri alınmaz.
Abone adresinin üçüncü kişilere bildirilmesi:
Abone, kutu kiralarken PTT işyerine verdiği dilekçede aksine bir kayıt koymadığı takdirde ad ve adresi PTT
işyeri ilgililerince isteyen üçüncü kişilere verilebilir. Ancak, kaza mercileri, adli makamlarla güvenlik
makamları, icra ve vergi dairelerince istenen abonenin adresi, abone adresinin bildirilmemesini istemiş
olsa dahi, verilir.
DAĞITIM HİZMETLERİ
DAĞITIMA AİT TANIMLAR
Posta dağıtım hizmetinde görevlendirilen ve unvanları aşağıda belirtilen personelin tümüne "dağıtım
personeli" denir. Dağıtım personeli şu şekilde tanımlanır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
77 / 664
a) Posta Dağıtım işlerini ve gerektiğinde Genel Müdürlükçe kendilerine verilen diğer görevleri yerine
getirmekle yükümlü olan personele "dağıtıcı" denir. Bunlar yaptıkları görev yer ve şekline göre "yaya
dağıtıcı", “motorize dağıtıcı” ve "köy dağıtıcısı" olarak adlandırılır.
b) Dağıtıcıların dağıtım hizmetlerini Mevzuat Hükümlerine göre yapmalarını sağlamak veya yaptıkları işleri
denetlemek, gerektiğinde dağıtım hizmetini fiilen yapmakla görevli olan personele "başdağıtıcı" denir.
DAĞITIM, TESLİM VE ÖDEME YERİ
Her PTT işyeri ilke olarak dağıtımını kendi yapar. Ancak, birden fazla işyeri olan yerleşme alanlarında
dağıtım işi bir veya birkaç işyerinde toplanabilir.
Yerel veya bölgesel dağıtım yapılmasına, dağıtımın gün, saat ve sayılarına ilişkin ilkeler Genel Müdürlükçe
saptanır.
Postrestant ve posta abone kutusu adresliler dışındaki mektup postası gönderileri, alıcının adresine
götürülerek dağıtılır.
Değer konulmuş mektup, havaleler ödeme şartlı mektup postası gönderileri haber kağıdı ile çağrılan
alıcılarına PTT işyerinde teslim edilir veya ödenir.
Genel Müdürlük, PTT işyerinde teslim veya ödenmesi gereken gönderi veya havalelerin bazı şartlarla
konutta teslim veya ödenmesine karar verebilir.
Dağıtım ünitesine gelen gönderiler ilke olarak varıştan sonraki ilk dağıtımına yetiştirilir. Ancak, gerektiğinde
mektup ve posta kartları ile gazete ve dergilere öncelik tanınır.
POSTALARIN AÇILMASI
Posta torbaları işyerinin iş hacmine ve organizasyonuna göre dağıtım veya gelen-giden servislerinde görevli
memurlar veya bunların denetiminde dağıtıcılar tarafından açılır.
Dağıtıcılar, işyeri için saptanan düzene göre gönderilerin grup ve ilk ayırımlarını yaptıktan sonra bunları
kendi dağıtım cihetine ait telli ayırım kasalarında sıralar.
Ayırım sırasında:
a) Pulları düşmüş, zarfları yırtılmış, ambalajları patlamış olan veya açılıp tekrar kapatılmış zannını veren;
b) Ücretleri hiç ödenmemiş veya eksik ödenmiş olan;
c) Üzerinde, posta ücretlerinin ödenmesinde geçerli olmayan pul veya soğuk damgalar bulunduğu görülen,
gönderilere rastlanırsa bunlar gereği yapılmak üzere ilgililere verilir.
DAĞITIMA GÖTÜRÜLMEYECEK GÖNDERİLER
Dağıtılmak üzere gelen gönderilerin ayırımı, sıralanması ve kontrolü sırasında rastlanan:
a) Yanlış gelen gönderiler;
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
78 / 664
b) Üzerlerinde hakaret veya aşağılayıcı adresler veya yasaklanmış lakap, unvan ve deyimler yazılı
gönderilerle, yasaklığı Posta Kanununda yazılı veya mevzuata uygun olarak amirleri tarafından kendilerine
bildirilmiş olan gönderiler;
c) İçinde yasak şeyler olduğu sezilen gönderiler;
d) Yetkili mercilerin yazılı isteği uyarınca alıcısına verilmemesi istenen gönderiler;
e) PTT işyerlerinde verilmesi mutat olan abone kutusu veya postrestant adresli gönderilerle bekletilmeleri
alıcıları tarafından istenenler ve adlarına çok sayıda gönderi geldiği için gönderilerini bir vekil veya mutemet
aracılığı ile PTT işyerinden alanlara ait gönderiler, dağıtımdan alıkonularak ilgililere veya servise verilir.
YANLIŞ GELEN GÖNDERİLERE YAPILACAK İŞLEMLER
Yanlış gelen gönderiler asıl varış yerine iletilmek üzere bekletilmeden giden servisine verilir. Belli bir
postadan çok sayıda yanlış gönderi çıkması ile belli bir merkezden sürekli olarak düzensiz posta alınması
halinde ilgililere bilgi verilir.
DAĞITIMA ÇIKILMASI
Dağıtıcılar hazırlıklarını bitirdikten sonra "Dağıtıcı çalışma saatlerini gösterir tablo" veya "köy sefer
programı" uyarınca dağıtıma çıkarlarken "dağıtım sefer defteri"ni imza ederler.
Dağıtılmak üzere sıralanan ve bağ yapılan gönderiler dağıtım sırasına göre çantanın içine konur. Çantaya
sığdırılamayan gönderilerin, adresleri başkaları tarafından görülmeyecek ve yağmur, kar gibi hava
şartlarından etkilenmeyecek şekilde taşınmasına özen gösterilir.
DAĞITIMDAN DÖNÜLMESİ
Dağıtıcılar, dağıtımdan sonra işyerine dönüşlerinde önce ilgili amirini görerek sefer defterine dönüş
saatlerini yazarlar. Bundan sonra, dağıtılan gönderilerin imzalı alındıları ile diğer kâğıtları ve varsa tahsil
edilmiş ücretleri Posta Dağıtım Hizmetleri Yönetmeliğinin ilgili bölüm ve kısımlarında belirtildiği şekilde
teslim ederler. Dağıtılamamış gönderiler çantalarında tutulmayıp ilgili servis, amir veya memurlara verilir.
Bunlar hakkında alınacak talimata göre işlem yapılır
Dağıtım sonunda merkeze dönüşte 15 dakikadan fazla bir gecikme olursa dağıtıcı gecikme sebebini amirine
bildirir. Bu durum amir tarafından dağıtım sefer defterine yazılır.
Dağıtıcılar, öngörülen dağıtım saatleri dışında amirinin emri veya izni olmadıkça dağıtımda bulunamazlar.
PTT İŞYERİNDE TESLİM EDİLECEK VEYA ÖDENECEK GÖNDERİLERE YAPILACAK İŞLEMLER
Aşağıda belirtilen gönderiler alıcılarına PTT işyerinde teslim edilir veya ödenir.
a) Postrestant adresli gönderilerle bekletilmeleri alıcısı tarafından istenen gönderiler,
b) Posta abone kutusu adresli gönderiler,
c) Değer konulmuş mektuplar,
d) Havaleler,
f) Ödeme şartlı mektup postası gönderiler,
g) Adreslerinde teslim edilmek veya ödenmek üzere dağıtıma götürülüp de herhangi bir nedenle dağıtım
olanağı sağlanamayarak alıcılarına haber kâğıdı bırakılmış olan gönderiler.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
79 / 664
Bunlardan; a) harfinde belirtilen gönderiler alıcısının başvurması üzerine, b) harfinde açıklanan gönderiler
kutularına atılmak suretiyle diğer harflerde belirtilen gönderiler de alıcılarının haber kâğıdıyla PTT işyerine
başvurması üzerine teslim edilir veya ödenir.
ALICISININ ADRESİNDE TESLİM EDİLECEK VEYA ÖDENECEK GÖNDERİLER
Aşağıda belirtilen gönderiler, alıcılarının adreslerine götürülerek dağıtılır:
a) Postrestant veya posta kutusu adresli olmayan mektup postası gönderileri,
b) "Konutta teslim" veya "özel ulak" işaretli,
- Deger konulmuş mektuplar
-Havaleler
c) Tebliğ evrakı ve vergi tebliğleri
d) PTT işyerlerinde teslimi gereken değer konulmuş mektup, havalelere ait haber kâğıtları.
e) limiti 3.000 TL ye kadar olan tüm ödeme şartlı gönderiler
ALICININ İSTEĞİNE GÖRE TESLİM VE ÖDEME YERİ
Alıcılarının yazılı istekte bulunmaları halinde:
a) "Konutta Teslim" veya "Özel Ulak" işareti taşımadıkları için PTT işyerlerinde teslim edilecek veya
ödenecek olan değer konulmuş mektup, değer konulmuş diğer gönderiler ile konutta teslim limitini
aşmayan offline havaleler alıcının adresinde,
b) Alıcı adresinde teslim edilecek olan posta gönderileri ile havaleler talep edilmesi halinde bekletilmek
suretiyle PTT işyerlerinde, teslim edilebilir veya ödenebilir.
Ancak, (a) şıkkındaki gönderiler için duruma göre "Konutta Teslim" veya "Özel Ulak", (b) şıkkındaki
gönderiler için de postrestant hizmetlerine ilişkin ek ücretin teslim veya ödeme sırasında tahsil edilir.
POSTA İLE SÜREKLİ İLİŞKİSİ BULUNAN GERÇEK VE TÜZEL KİŞİLERE GELEN GÖNDERİLERİN DAĞITIMI
Posta ile sürekli ilişkisi bulunan ve her zaman adreslerine çok sayıda gönderi gelen gerçek kişiler ile
ticarethane, kurum, ortaklık, resmi daire ve kuruluşlar gibi tüzel kişilere gelen gönderiler, bu kişilerin
istekleri halinde PTT işyerlerinde teslim edilebilir.
Gerekirse bu tür gönderiler, alıcılarına kapalı torbalarla da teslim edilebilir. Bu şekilde düzenlenen
torbaların etiketlerine dağıtım merkezinin adı ile alıcının adresi yazılır.
Bu tür gönderilerin teslim işlemleri sırasında postrestant ücreti alınmaz ve teslime ilişkin genel kurallar
uygulanır.
GÖNDERİLERİN TESLİMİ
PTT aracılığı ile dağıtılmak, teslim edilmek ve ödenmek üzere postaya verilen her türlü gönderi ve
bunlardan kayıtlı bulunanlardan haber kâğıtları genel olarak, adreste gösterilen alıcılarına verilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
80 / 664
Ancak, alıcılarının gösterilen adreste bulunmamaları halinde hangi gönderilerin alıcılarından başka kimlere
de verilebileceği, Posta Dağıtım Hizmetleri Yönetmeliğinin her gönderi türüne ilişkin özel kısımlarında
belirtilmiştir.
Bir gönderinin adresinde aracı adı varsa, alıcı bu aracı kişi sayılır ve ona göre işlem yapılır.
Bununla beraber, aleyhlerine mala el koyma veya haciz kararı verilmiş bulunanlar tarafından gönderilen
veya bunlar adına gelen gönderiler, yetkililerin yazılı isteği üzerine, kanunla belirtilen yerlere verilir. Alıcısı
aleyhine haciz konulmuş olup da herhangi bir vergi, ücret veya resim alındıktan sonra teslimi gereken
gönderiler ise, bu tür vergi, ücret ve resimlerin tahsilinden sonra haczi koyan mercie teslim olunur.
GÖNDERİLERİN ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE VERİLMESİ
Gerçek veya tüzel kişilik niteliğindeki alıcılar, adlarına gelmiş veya gelecek olan her türlü gönderiyi kendi
adlarına alabilmeleri için üçüncü bir kişiyi yazı ile yetkili kılabilirler.
Bu amaçla tayin olunan vekil veya mutemedin adı ve soyadı ile tatbik imzası yazıda gösterilmelidir.
PTT işyerine verilen bu yazıda belirtilen süre içinde, süre belirtilmemiş ise yazının iptali veya üçüncü kişinin
azledildiği PTT işyerine ayrıca bildirilmedikçe, yapılan teslim ve ödemeden PTT sorumlu değildir.
Bir kişinin mülkiyetinde bulunan para ve mallar üzerinde yapabileceği tasarruflardan olan "temlik" işlemi ile
yalnız emre yazılı değerli belgelerin devrinde kabul edilmiş bir usul olan "ciro" işlemi postada geçerli
değildir.
ALICILARINA VERİLMEYECEK GÖNDERİLER
Kanuna göre yetkili bulunan yer ve kişilerce ilgili PTT işyerlerine yazı ile bildirilmiş olmak kaydıyla
a) Velilik ve vasilik altında bulunanlar,
b) Hacir altına alınanlar,
c) İflas etmiş olanlar,
adlarına gelen gönderiler gerçek alıcılarına verilmez.
Bununla beraber, bu gönderilerin hangi hallerde kimlere verilebileceği ilgili mevzuatta belirtilmiştir.
BİRDEN FAZLA KURULCA TALEP EDİLEN TÜZEL KİŞİLİK ADINA GELEN GÖNDERİLER
Birden fazla kurulun bir tüzel kişiliği temsile yetkili olduğunu ileri sürerek o tüzel kişilik adına gelen posta
gönderileriyle havalelerin kendilerine teslim veya ödenmesini istemeleri halinde bunlardan:
a) Temsil iddiasında bulundukları tüzel kişiliği hukuken temsile yetkili olduklarını bir mahkeme kararıyla
tespit ettirmeyen,
b) Temsil iddiaları yargı kararı ile sonuca bağlanıncaya kadar gönderiler üzerine tedbir koydurmayan,
kurullara posta gönderileri teslim edilmez veya ödenmez.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
81 / 664
Bu kurullarca gönderilerin yasal bekleme süreleri içinde bir tespit veya tedbir kararı getirilmemesi halinde o
tüzel kişilik adına gelen gönderiler ile havaleler çıkış yerine geri gönderilir. Bu gönderilerin üzerine "Birden
fazla alıcı hak iddiasında bulunduğundan geri" ifadesini taşıyan bir damga basılır veya bu ifade elle yazılır.
Geri gelen bu tür gönderinin teslim edilmesi sırasında da birden fazla kurulun hak iddia etmesi halinde
gerekli yargı kararı getirilinceye kadar bunlar merkezde bekletilir.
KİMLİK TESPİTİ
Posta gönderileriyle havale bedellerinin teslim veya ödenmesi sırasında bunların alıcısı veya bunları almaya
yetkili olanların, teslim veya ödemeyi yapan PTT personelince tanınmamaları halinde bu kişilerin
kimliklerini ispat etmeleri gerekir.
Kimlik ispatı, fotoğraflı nüfus cüzdanı, sürücü belgesi, pasaport, avukat kimlik belgesi veya bunların yerine
geçen usulüne uygun bir resmi belge göstermek suretiyle yapılır. Ayrıca yabancılar için oturma tezkereleri
ile de sağlanır.
Bu belgelerin, fotoğraflı ve numaralı olması, düzenleyen kurumların yetkililerince imzalanıp resmi mühürle
tasdik edilmiş olması; belgelerde silinti ve kazıntı bulunmaması ve ayrıca süre belirtilmişse sürelerinin
geçmemiş olması gerekir.
Bu belgelere dayanılarak kimlik tespiti suretiyle yapılan teslim ve ödeme işlemlerinde, kimliğin hangi belge
ile tespit edildiği, belgeyi veren yerin veya makamın adı, memur olan alıcıların sicil numarası ile belgenin
tarih ve numarası, alıcının imzasının alındığı defter veya formüllere açıkça yazılır.
Kimliklerini bu belgelerle ispatlayacak durumda bulunmayan alıcılar ise kimliklerini, teslimi veya ödemeyi
yapacak PTT personelince tanınan ödeme gücü olan bir kimseye veya ilgili kurumların yetkililerine
imzalarını yazı ile tasdik ettirmek suretiyle de ispatlayabilirler.
İlgili daire ve kurumlar dışında kalan dernekler, özel birlikler ve siyasi partiler tarafından verilen üye
kartlarıyla öğrenci birlik ve kuruluşlarınca verilen şebeke kartları kimlik ispatı için geçerli değildir.
MÜHÜR VEYA ELLE YAPILMIŞ İŞARETLERİN TASDİKİ
Okuma yazma bilmeyenlere veya imza atamayanlara yapılacak teslim ve ödemelerde mühür veya elle
yapılmış işaret kullanıldığı takdirde, kimlik tespiti ile birlikte parmak izi alınır.
Mühür veya elle yapılmış bir işaretin kullanılmaması halinde, kimlik tespiti ile birlikte parmak izi alınması
yeterlidir.
Görme engellilere yapılacak teslim ve ödemelerde kimlik tespiti ile birlikte imza yeterlidir. Ancak, görme
engellilerin isteği halinde kimlik tespiti yapılan bir tanık huzurunda teslim ve ödeme yapılabilir.
ALICISI BULUNMAYAN GÖNDERİLER
Adreste dağıtılan her türlü gönderinin teslim veya ödenmesinde alıcılarının kesin olarak saptanabilmesi için
gerektiğinde apartman, otel v.b. görevlilerinden, komşulardan gerekli soruşturma yapılır.
Alıcının gösterilen adreste bulunmadığı anlaşılır ve nerede bulunabileceği de öğrenilemezse, o gönderinin
arkasına nereden ve kimlerden sorulduğu halde bulunamadığı dağıtıcı tarafından yazılıp imzalanır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
82 / 664
Soruşturma sırasında, başka bir tarafa taşınmış veya gitmiş oldukları öğrenilenlere ait gönderilerin
üzerlerine alıcıların yeni adresi yazılır. Arka tarafına da bu adresin nereden ve kimden öğrenildiği yazılarak
yeni adrese yollanmak üzere merkeze getirilir. Alıcı aynı dağıtım bölgesinde (cihette) bir başka yere
taşınmış ise gönderi aynı dağıtıcı tarafından yeni adreste teslim edilir.
Adres bırakmadan başka tarafa gitmiş olanlara ait gönderiler de arkalarına "Adres bırakmadan gitmiştir"
şerhi verilerek çıkış yerine geri yollanmak üzere yine merkeze getirilir.
Bu tür gönderilerin üzerinde "Özel Ulak" veya "Konutta Teslim" etiket veya yazısı varsa, bunların geri
gönderilmeleri sırasında bu işaretler çapraz iki kalın çizgi ile iptal edilir.
Göndericisine geri yollanmak üzere merkeze getirilen gönderilerin üzerindeki notun istenilen açıklıkta ve
nitelikte yazılmamış bulunması veya araştırmanın hatalı veya yetersiz yapıldığının anlaşılması halinde
alıcının yeniden araştırılması, kontrolle görevli personel tarafından sağlanır.
GÖNDERİLERİN ÜZERİNDEKİ ADRESTEN BAŞKA BİR YERDE VERİLMESİ
Alıcısının dağıtıcı tarafından tanındığı gönderiler aksine bir kayıt yok ise alıcı istediği takdirde alıcıya
merkezde, yol üzerinde veya rastlanılan herhangi bir yerde verilebilir.
TESLİM VE ÖDEME KOŞULU
Bir gönderinin teslim edilebilmesi için:
a) Kayıtlı posta gönderileriyle havalelere ait formül, defter veya alındılardaki ilgili yerlerin alıcı tarafından
imzalanması,
b) Varsa, posta ücretleriyle diğer paraların tahsil edilmesi,
şarttır.
KABUL EDİLMEK İSTENMEYEN GÖNDERİLER
Bir gönderinin, alıcısı tarafından kabul edilmek istenmemesi halinde, durum bu gönderinin, haber kâğıdının
veya bunlara ait kayıt ve kâğıtların uygun bir yerine yazılarak alıcısına imzalattırılır.
Alıcı bunu yapmaktan kaçınırsa, durum dağıtıcı tarafından yazılarak imzalanır.
Bu tür gönderilere herhangi bir nedenle teslim edilemeyen gönderiler gibi işlem uygulanır.
AYNI ALICIYA AİT BİRDEN FAZLA ADRESLİ GÖNDERİLER
Üzerinde aynı alıcıya ait olsa dahi, birden fazla adres ve teslim yeri gösterilmiş gönderiler dağıtılmayarak
gerekli meşruhat verilmek suretiyle çıkış yerine geri gönderilir.
AYNI İSİMDE BİRKAÇ ALICISI BULUNAN GÖNDERİLER
Bir posta gönderisinin adresinde yazılı adı ve soyadı taşıyan birden fazla kimse bulunur ve asıl alıcının kim
olduğu da kesin olarak saptanamazsa o gönderi üzerine durum yazılıp imzalanarak göndericisine geri
yollanmak üzere merkeze getirilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
83 / 664
GÖNDERİLERİN ÜZERİNDEKİ DİKKATE ALINMAYACAK YAZI VE İŞARETLER
Gönderiler üzerine yazılmış olan ve posta hizmet ve servisleriyle ilgisi bulunmayan "İvedi","Özeldir","Zata
Mahsus","Kişiye Özel","Önemli" veya "Gizli" gibi yazı ve işaretler dikkate alınmaz.
GERİ VE TEKRAR YOLLAMADA ETİKET VE DAMGA KULLANILMASI
Dağıtılamayıp tekrar veya geri yollanan gönderilere duruma uyan etiket yapıştırılır. Etiket yoksa bunun
yerini tutan damga basılır.
"ÖZEL ULAK" İŞARETLİ GÖNDERİLER
"Özel Ulak" işaretini taşıyan gönderilerin dağıtım, teslim şekli ve ödenmesinde, bu işareti taşımayanlara
uygulanan işlem aynen uygulanır. Ancak, bu gönderiler, görevlendirilmiş bulunan özel dağıtıcı ile ve genel
dağıtım beklenmeden teslim edilmek veya ödenmek üzere alıcının adresine götürülür.
İlk götürülüşte teslim ve ödenmesi sağlanamayan bu gönderiler üzerlerine gerekli şerh verilerek PTT
işyerine geri getirilirler.
Bunlardan:
a) Mektup postası gönderileri ilk normal dağıtımda tekrar götürülürler.
b) PTT işyerinde teslimi gerekenleri için ise PTT işyerlerinde teslim edilmek veya ödenmek üzere haber
kâğıdı bırakılır.
Gönderi teslim veya ödemenin yapılacağı PTT işyerine geri getirilir veya teslim olunur. Bununla birlikte,
karşılığında imza alınmaksızın teslimi gereken kayıtsız gönderiler, bu ilk götürülüşte teslim edilecek kimse
bulunmazsa, bu işareti taşımayan diğer kayıtsız gönderiler gibi, varsa posta kutularına, yoksa kapı veya
pencere altından içeri atılır.
"Özel Ulak" işaretli mektup postası gönderilerinin (kutuya veya kapı altına atılanlar dahil) dağıtımında
gönderi üzerine teslim tarihi ve saati dağıtıcı tarafından yazılarak imzalanır.
"Özel Ulak" işaretini taşıyan bir gönderinin alıcısına teslimi sağlanamadığı için çıkış yerine geri yollanması
sırasında, "Özel Ulak" etiket veya yazısı iki kalın çizgi ile iptal edilir.
Bu işareti çıkışta taşımayan gönderilerin alıcıları istekte bulunursa, gönderiler adrese özel ulakla
yollanabilir. Bu takdirde ek ücret teslim veya ödeme sırasında alıcıdan alınır. Bu gönderi yurtdışından
geliyorsa, alınacak ücret yine yurtiçi özel ulak ek ücretidir.
Köy dağıtımında özel ulak hizmeti uygulanmaz.
"KONUTTA TESLİM" İŞARETLİ GÖNDERİLER
Teslim veya ödeme işlemlerinin PTT işyerlerinde yapılması gereken değer konulmuş mektup ile havaleler ve
ödeme şartı mektup postası gönderiler buna ait ek ücretinin ödenmiş olması koşuluyla havaleler ve ödeme
şartlı gönderiler buna ait ek ücretinin ödenmiş olması koşuluyla göndericinin isteği üzerine alıcının adresine
götürülmek suretiyle teslim edilir veya ödenir.
Bu işareti çıkışta taşımayan posta gönderileriyle havalelerin alıcıları istekte bulunursa bunlar da konutta
teslim edilir veya ödenir. Bu takdirde hizmete ilişkin ek ücret teslim veya ödeme sırasında alıcıdan alınır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
84 / 664
Genel Müdürlükçe aksine bir talimat verilmedikçe, ilk götürülüşünde teslim veya ödenmesi sağlanamayan
bu tür gönderiler PTT işyerinde teslim edilmek veya ödenmek üzere haber kâğıdı bırakılmak suretiyle o
gönderi teslim veya ödemenin yapılacağı PTT işyerine geri getirilir veya teslim olunur.
YANLIŞ DAĞITILAN GÖNDERİLER
Adresin eksikliğinden, iyi yazılmamış olmasından, numara yanlışlığından veya isim benzerliğinden bir
gönderi asıl alıcısından başkasına verilmiş ise açılmış olsa dahi, açan tarafından uygun şekilde tekrar
kapatılıp, keyfiyetin şerh ve imza edilmesinden sonra geri alınması gerekir. Eğer o kimse bunu yazıp
imzalamaktan imtina eder veya yazı bilmediğini ifade ederse, dağıtıcı gönderinin arkasına "...... nedeniyle
..... ye teslim edilmiş olan bu .... kendisi tarafından açılmış ise de keyfiyeti yazıp imzalamaktan çekinmiştir
(yahut yazı bilmediğini belirtmiştir)" şeklinde bir şerh verip kendisi imzalar ve asıl alıcı aynı dağıtım
bölgesinde (cihetinde) ise ona teslim eder, değilse ona göre yeniden teslimi sağlanmak üzere merkeze
getirir.
Gerçek alıcısından başkasına yanlışlıkla verilen gönderilerin genel hükümler gereğince geri alınmaları
sağlanır.
Ancak, adreslerin tamam yazılmış veya asıl alıcılarının bilinen ve tanınan kişiler olmasına rağmen,
gönderilerin yanlış eksik veya düzensiz bir şekilde verilmiş olmasından buna sebebiyet veren personel
sorumlu tutulur.
GÖNDERİLERİN TESLİMDEN ÖNCE AÇILAMAYACAĞI
Alıcının, teslimden önce bir gönderinin içini görmek veya bunları okuyup öğrenmek yolundaki isteği, söz
konusu gönderi açık kart şeklinde olsa bile yerine getirilmez.
Bununla birlikte postada hasara uğramış veya yeniden ambalajlanmış (zarflanmış) bir gönderi istek üzerine
teslimden önce alıcı tarafından açılabilir. Ancak bu işlem merkezde yapılır.
DAĞITILAN GÖNDERİLERİN GERİ ALINABİLMESİ
Alıcısına usulünce teslim edilmiş olan bir gönderinin geri verilmesi isteği kabul edilmez.
ADRESLERİN DÜZELTİLEMEYECEĞİ VE DEĞİŞTİRİLEMEYECEĞİ
Teslim edilmeyen bir gönderinin adresi PTT personelince silinemez, düzeltilemez veya değiştirilemez.
Bu tür gönderilerin arkalarında yalnız teslim edilememe nedeni gösterilir. Ancak alıcısının yeni adresi
saptanan gönderiler hakkında gönderinin türüne ve aynı cihet sahasında dağıtılıp dağıtılmayacağı hususları
dikkate alınarak mevzuatta belirtildiği şekilde işlem yapılır.
ALICILARIN ADRES DEĞİŞTİRDİKLERİNİ BİLDİRMELERİ
Alıcılar, adreslerinde olacak değişiklikleri ilgili PTT işyerine yazı ile bildirmelidir. Bununla birlikte, bir kimse
adresini değiştirdiğini ve adına gelecek gönderilerin yeni adresine getirilmesini dağıtıcıya söylerse dağıtıcı
yeni ve eski adresleri kaydederek durumu amirine bildirir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
85 / 664
İstekte bulunan kişi tanınmıyorsa kendisinden kimliğini ispat etmesi istenir. Kimliğini ispat edemeyenlere
PTT İşyerine başvurması belirtilir.
ALICILARINA VERİLEMEYEN GÖNDERİLER
1) Dağıtılamayan ve geri gönderilmeleri gerekmeyen kayıtsız gönderilere ilişkin takseli gönderilerin dağıtım
ve teslimine ilişkin mevzuat hükümleri saklı kalmak şartıyla alıcılarına verilemeyen kayıtsız gönderiler için
aşağıdaki işlemler uygulanır.
a) Üzerinde yazılı adreste oturmayan veya yeni adresini bildirmeden başka yere giden veya alıcı tarafından
kabul edilmeyen gönderiler hemen geri gönderilir.
Alıcı adresinin değişmesi halinde bu gönderiler, üzerinde göndericinin tekrar yollamaya engel bir şerhi
bulunmadıkça, alıcının yeni adresine gönderilir.
b) Alıcısı ölmüş olup da mirasçıları tarafından 15 gün içinde kabul edilmeyen gönderiler bu sürenin sonunda
geri gönderilir.
c) Adresinde hazır bulunmadığı için alıcısına verilemeyen ve haber kâğıdı bırakıldığı halde bir hafta içinde
PTT işyerinden alınmayan gönderiler bu sürenin sonunda geri gönderilir.
d) Postrestant adresli gönderilerle bekletilmesi alıcı tarafından yazı ile istenen gönderiler geldikleri tarihten
başlamak üzere PTT Merkezinde iki ay bekletilir. Bu sure gönderici ve alıcının isteği ile uzatılamaz ve iki ay
için alınmayan söz konusu gönderiler geri gönderilir.
e) Posta abone kutularına konulan kayıtsız gönderiler kutu kira süresinin bitimine kadar alınmazlar ve
bunların kutu kiracısının adresinde de teslimi mümkün olmazsa, geri gönderilir.
2) Dağıtıcılar teslim edemedikleri gönderileri dağıtım bittikten sonra üzerlerinde tutamazlar. Bunlar,
alıcılarının başvurmaları halinde teslim edecek veya gerekirse çıkış merkezine geri gönderecek servislere
dağıtım biter bitmez teslim edilir. Geri getirilen gönderilere, gönderinin neden teslim edilemediği,
kimlerden sorulup araştırıldığı yazılır.
Verilen bu meşruhat ilgili servis yetkililerince yeterli görülmediği takdirde ya alıcının yeniden araştırılması
istenir veya meşruhatın gerekli açıklıkta yazılması sağlanır.
3) Ayrıca bu gönderilere dağıtılamama nedenini belirten, aşağıdaki Fransızca ve Türkçe etiketlerden uygun
olanı yapıştırılır veya bunun yerine geçen damga basılır.
- Ölmüş
…………..
Décédé
- Kabul edilmemiş
…………..
Refusé
- Gitmiş
…………..
Parti
- Bilinmiyor
…………..
Inconnu
- Adres yetersiz
…………..
Adresse insuffisante
- Aranmamış
…………..
Non reclamé
Yukarıdaki bilgilerin tümünü içeren etiket veya damga kullanıldığında uygun olan göz işaretlenir.
ELDE KALAN GÖNDERİLER
Her ne sebeple olursa olsun alıcılarına verilememiş olan maddeler hakkında aşağıda yazıldığı gibi işlem
yapılır:
a) Adres bırakmaksızın başka yere giden veya bulunamayan alıcılara ait olan veya bunlar tarafından kabul
edilmeyen KAYITSIZ ve taahhütlü haberleşme maddeleriyle değerli mektup ve kutular ve havaleler hemen
çıkış yerlerine geri gönderilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
86 / 664
b) Alıcıları ölmüş olup 15 gün içinde mirasçılar tarafından kabul edilmeyen KAYITSIZ ve taahhütlü
haberleşme maddeleri de çıkış yerlerine geri gönderilir.
Alıcıları ölmüş olan değerli mektup ve kutular ve havaleler için göndericilerin istekleri sorulur.
c) Alıcıları konutlarında bulunmadığı için verilemeyen taahhütlü haberleşme maddeleriyle değerli mektup
ve kutular bir hafta sonra çıkış yerlerine geri gönderilir.
d) Alıcıları postaneye çağırılan değerli mektup ve kutular geldikleri tarihten başlayarak 15 gün içinde
alınmazlarsa yine çıkış yerlerine geri gönderilir.
e) Alıcıları konutlarında bulunmayan havalelerle çağrı üzerine postaneden alınmayan havaleler de geldikleri
tarihten başlayarak bir ay sonra çıkış yerlerine geri yollanır.
Postrestant işaretiyle gelen veya saklanmaları alıcıları tarafından yazı ile istenilen kayıtsız ve taahhütlü
haberleşme maddeleriyle değerli mektup ve kutular ve havaleler sahipleri tarafından alınmak üzere iki ay
bekletilir. Bu süre geçtikten sonra çıkış yerlerine geri gönderilir.
Abone kutularına ait posta maddeleri kutu kira süresinin bitmesine kadar alınmazsa çıkış yerlerine geri
gönderilir. Ancak kayıtlı maddeler ve havaleler bir ay içinde alınmazlarsa geri gönderilir.
Ödeme şartlı postrestant maddeler 15 günden fazla bekletilemez.
Çıkış yerine geri gelen posta maddelerinden göndericileri belli olanlar merkezce sahiplerine verileceği gibi
belli olmayanlar da bunlar tarafından aranmaları beklenerek kayıtsızlar 3 ay taahhütlülerle değerli mektup
ve kutular bir yıl saklanır ve kayıt edileceği listelerle postane içinde ilan edilir. Bu sürelerin sonunda
sahipleri çıkmayanlar P.T.T. İdaresince tayin edilecek özel kurullar tarafından açılır. İçlerinden sahipleri
anlaşılabilenler kendilerine verilir; sahipleri anlaşılamayanlar ve bir değeri olmayanlar imha edilir. Değerli
olanlar satılır ve bedelleri, gerekirse postaca alınan ücret ve resimler alındıktan sonra sahiplerinin aramaları
beklenerek iki yıl saklanır. Bu süre içinde sahipleri çıkmayan paralar idareye gelir kaydedilir. Açılan
maddelerin kapsamından postayla gönderilmesi yasak maddeler çıkarsa bunlara yasak maddelere
uygulanması gereken hükümler uygulanır.
KAYITSIZ MEKTUP POSTASI GÖNDERİLERİNİN DAĞITILMASI
Kayıtsız mektup postası gönderileri şunlardır:
- Mektuplar (açık mektup ve hava mektupları dahil),
- Posta kartları,
- Basılmış kağıtlar (kitap, dergi, gazete, tebrik v.s.)
- Görme engellilere özgü yazılar,
- Küçük paketler,
Bunların teslimlerinde alıcıdan imza istenmez.
Kayıtsız posta gönderileri; uçak ile, özel ulak ile, postrestant işaretli olabilir.
KAYITSIZ GÖNDERİLERİN KİMLERE TESLİM EDİLECEĞİ
Kayıtsız mektup postası gönderileri alıcının adresine götürülerek dağıtılır. Genel olarak bunlar alıcılarına
verilir.
Ancak aşağıdaki hallerde özel işlem uygulanır:
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
87 / 664
a) Alıcıların bulunamamaları halinde bunlar, alıcıların tayin ettiği kimseye veya ailesinden yahut
hizmetçilerinden, müstahdemlerinden yetişmiş olan birine verilir veya varsa mektup kutusuna atılır. Bunlar
yoksa kapı veya pencere aralığından içeri atılır.
b) İşhanı veya apartman adresli olan gönderiler, varsa girişteki mektup kutularına atılır, yoksa apartman
görevlisine teslim edilir. Dağıtıcılar, bu gönderilerin dağıtımı için işhanı veya apartmanların ikinci
katlarından yukarı çıkmak zorunda değildir.
Ancak, apartman görevlisi olmayan ve kutu koymamakta ısrar eden apartman adresli alıcılara gelen
gönderiler, bunların girişlerinde uygun bir yere bırakılır.
c) Resmi daire, ticarethane, kurum, ortaklık ve benzerleri ile diğer tüzel kişiler adına gelen gönderiler,
bunların müdür, amir, başkan veya benzerleri olarak tanınan ve gerektiğinde bu sıfatlarını ispat eden
görevlilere veya bunların yazı ile gösterecekleri görevlilere teslim edilir.
d) Okullardaki öğrenciler öğrenci yurtları, hastane, hapishane, fabrika, maden ve kömür ocakları, tersane,
tiyatro, ote1, kahve, gazino, lokanta idarelerine ve bu gibi yerlerde bulunanlara ait kayıtsız gönderiler,
bunların müdür, kâtip, mutemet, sahip veya görevlilere verilir.
e) Takma adlı bir kişiye veya adrese gönderilen kayıtsız gönderiler bir konut veya işyeri adresini de taşıyorsa
bu yere gösterilir ve kabul olunursa teslim edilir. Ancak, takma ad kullanan yazar veya sanatçılara bu adları
ile gönderilmiş bulunan gönderiler, kendileri bilindikçe, asıl adlarına gelmiş olanlar gibi teslim olunur.
f) Serbestçe girilemeyen veya açıkta demirlemiş bulunan gemilerde bulunanlar adına gelen kayıtsız
gönderiler, geminin bağlı bulunduğu acenteye veya temsilcisine teslim olunur. Gemi rıhtıma yanaşmış ve
içine girmek mümkün ise gönderiler geminin kaptanına veya yetkili görevliye verilebilir.
g) Harp gemilerine ait gönderiler, doğrudan doğruya gemi kumandanına veya nöbetçi subayına teslim
edilir. Bu mümkün olmazsa ve PTT işyerinden aldırılacağı da bildirilmemişse Deniz Kumandanlığına, yoksa
Liman Reisliğine, yabancı harp gemilerine ait olanlar da geminin bağlı olduğu devletin konsolosluğuna
verilir.
h) Askeri kuruluş ve birliklerle buralardaki subay, astsubay ve erler adına gelen kayıtsız gönderiler, Milli
Savunma Bakanlığınca hazırlanan yönetmelik hükümleri gereğince mutemetler aracılığı ile PTT
işyerlerinden aldırılacağı bunların kumandanları tarafından bildirilmedikçe, buraların kumandan, kâtip veya
nöbetçi subaylarına teslim olunur. Askeri dairelerdeki askeri ve sivil personel adına gelen gönderiler
kendilerine, mümkün olmazsa kâtip veya arkadaşlarına veya görevlilere verilir.
KAYITSIZ GÖNDERİLERİN BIRAKILAMAYACAĞI YERLER
Dağıtıcılar, kayıtsız mektup postası gönderilerini bahçe kapılarından içeri atamayacakları gibi bir kaç ailenin
birlikte oturduğu ev veya apartmanların ortak kapıları altından da atamazlar.
Bundan başka resimli eserler, dergiler ve büyük boy gönderiler, bükülüp katlanarak mektup kutularına
sokulamaz, kapı veya pencere aralarına sıkıştırılamaz. Bu gibi gönderiler alıcılarına veya birlikte
oturanlardan birine teslim olunur. Teslim edilecek kimse bulunamazsa, adrese bırakılacak bir haber kâğıdı
ile keyfiyet alıcıya duyurularak, gönderi en yakın PTT işyerine teslim edilir.
Boşaltılmamış olduğu için dolu kutulara sokulamayan gönderiler de yine alıcılarına veya birlikte
oturanlardan birine verilir ve kutunun boşaltılması kendilerinden istenir.
VELİLİK VE VASİLİK ALTINDA BULUNANLAR ADINA GELEN KAYITSIZ GÖNDERİLER
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
88 / 664
Küçükler, deliler, bunaklar ve benzerleri gibi velilik veya vasilik altında bulunanlar adına gelen kayıtsız
gönderiler kanuna göre bunları almaya yetkili olan kişilere verilir.
Ancak, görünüşe göre, mümeyyiz olduğu açıkça anlaşılan küçükler adına gelen kayıtsız gönderiler alıcılarına
verilebilir.
İFLAS EDENLER ADINA GELEN KAYITSIZ GÖNDERİLER
İflas edenler adına gelen kayıtsız gönderiler, kanunla yetkili olan makamlar tarafından başka bir teslim yeri
PTT işyerine bildirilmedikçe, üzerlerinde gösterilen adresteki alıcısına teslim edilir.
ÖLMÜŞ OLANLAR ADINA GELEN KAYITSIZ GÖNDERİLER
Alıcıları ölmüş olan kayıtsız gönderileri teslim almaya, bunların mirasçıları yetkilidir.
Bununla birlikte, bu tür gönderiler, alıcıları gösterilen adreste bulunmayan diğer kayıtsız gönderiler gibi,
alıcının aile fertlerinden veya hizmetçilerinden yetişmiş olan birine veya aynı adreste bulunan müdür, kâtip,
mal sahibi gibi kimselere de verilebilir.
ALICILARI TARAFINDAN TESLİM ALINMAK İSTENMEYEN KAYITSIZ GÖNDERİLER
Alıcılar, adlarına gelen kayıtsız mektup postası gönderilerini almak istemezlerse bu gönderilerin arkasına
"kabul etmiyorum" şeklinde yazıp imza etmeleri kendilerinden istenir. Alıcı bunu yapmak istemezse,
dağıtıcı tarafından "kabul edilmemiş ve imzalanmak da istenmemiştir" şeklinde bir şerh verilerek imzalanır.
Bu gönderiler, göndericilerine geri yollanmak üzere merkeze getirilirler.
Alıcısı ölmüş olan kayıtsız gönderilerin yetkililerce kabul edilmemesi halinde de yukarıdaki gibi işlem yapılır.
DAĞITILAN KAYITSIZ GÖNDERİLERİN GERİ ALINMASI
Usulüne uygun olarak dağıtılmış olan kayıtsız mektup postası gönderileri geri alınmaz.
Ancak, yanlış teslim edilenlerle; kendisine bırakılan bir kimse tarafından alınıp da gerçek alıcısına
verilemeyen veya asıl alıcı tarafından kabul edilmediği bildirilen gönderiler geri alınır ve keyfiyet bunların
arkalarına şerh ve imza ettirilir. Bu şerh, gönderiyi geri veren tarafından yazılmak istenmezse dağıtıcı
tarafından yazılarak tarih ve imza atılır. Bunlardan açılmış olduğu anlaşılan gönderilerin üzerine keyfiyet,
geri verenlere şerh ve imza ettirilir.
Dağıtıcılar, yukarda sayılan genel yerlere bırakmış oldukları gönderilerden asıl alıcılarına verilmediği
anlaşılanları toplayıp her birine teslim edilememe sebeplerini ayrı ayrı yazarak göndericilerine iade edilmek
üzere merkeze getirir.
ADRESSİZ GAZETE VE DERGİLERİN LİSTESİNE GÖRE DAĞITILMASI
Üzerlerinde belirli bir alıcı ad ve adresi gösterilmeksizin gazete idarehaneleri, yayınevleri veya bayiler
tarafından abonelerine dağıtılmak üzere servislerimize çok sayıda verilen ve varış yerlerine tomar halinde
gelen gazete ve dergiler, göndericileri tarafından düzenlenerek daha önce gönderilmiş bulunan listelerde
gösterilen alıcılarına dağıtılır.
Bu dağıtım, daha önce alınmış olan listelerde bir değişiklik yapılmadıkça veya yeni bir liste alınmadıkça ilk
dağıtım listelerinde gösterilen alıcılarına adreslerinde yapılır. Bu gönderilerden köy varışlı olanları da diğer
kayıtsız gönderiler gibi köylerde dağıtılır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
89 / 664
Gelen tomarlardan çıkan gazete veya dergi adetlerinde, listesine göre eksiklik olduğu takdirde, durum
ilgililere bildirilerek çıkış merkezinden tamamlatılması sağlanır.
ADRESSİZ BASILMIŞ KÂĞITLARIN DAĞITIMI
Üzerlerinde alıcı ad ve adresi gösterilmeden ve dağıtılacakları yerler kabul sırasında göndericilerince
belirtilmiş olan çok sayıdaki basılmış kâğıtlar, belirtilen ticaret, sanat, meslek sahiplerine veya ev yahut
diğer adreslere dağıtılır.
Sayılarının çokluğu nedeniyle bunlar, en çok bir haftada bitirilmek üzere gerektiğinde birkaç seferde de
dağıtılabilir, Ancak, bayram ve yılbaşı gibi işlerin pek fazla olduğu zamanlarda ilgili amirin vereceği emirle
bunların dağıtılması ertelenebilir veya dağıtım süresi uzatılabilir.
TAKSELİ GÖNDERİLER VE ÜCRETLERİN KONTROLÜ
Dağıtıcılar, dağıtılmak üzere kendilerine verilen kayıtsız mektup postası gönderilerinden ücreti ödenmemiş
veya eksik ödenmiş olduğu halde çıkış yerinde takse işlemi uygulanmamış olan kayıtsız gönderileri takse
işlemine tabi tutmakla birlikte gerçekleme kâğıdı düzenlenmek üzere durumu amirine bildirirler.
Dağıtıma götürülen takseli gönderiler için 1111 stok numaralı Takseli Maddeler Listesi düzenlenir.
Takseli gönderiler, takse ücreti alınmadan ve karşılığında o gönderi üzerine pul yapıştırılıp silinmez kalemle
iptal edilmeden teslim olunmaz. Bu işlemi alıcı kim olursa olsun gereğince yapmamaktan dağıtıcı
sorumludur.
Alıcı, gelen gönderinin çıkış yeri ile gönderici ad ve adresini öğrenmek isterse, bunlar bilindiği takdirde
kendisine söylenebilir. Fakat gönderi açık veya posta kartı şeklinde bile olsa kapsamının incelenmesine izin
verilmez.
Takse ücreti ödenmeyen gönderiler "Takse ücreti ödenmemiştir", şerhi verilerek göndericisine geri
yollanmak üzere merkeze getirilir.
Tahsil edilen takse ücretleri ile takse ücretleri verilmeyen gönderiler 1111 stok numaralı Takseli Maddeler
Listesi ile birlikte merkeze dönüşte amire teslim olunur.
DAĞITILAMAYAN KAYITSIZ GÖNDERİLER
Dağıtılamayan ve geri gönderilmeleri gerekmeyen kayıtsız gönderilere ilişkin Takseli gönderiler hariç olmak
üzere aşağıdaki işlemler uygulanır.
a) Üzerinde yazılı adreste oturmayan yahut yeni adresini bildirmeden başka yere giden veya alıcı tarafından
kabul edilmeyen gönderiler hemen geri gönderilir.
Alıcı adresinin değişmesi halinde bu gönderiler, üzerinde göndericinin tekrar yollamaya engel bir şerhi
bulunmadıkça, alıcının yeni adresine gönderilir.
b) Alıcısı ölmüş olup da mirasçıları tarafından 15 gün içinde kabul edilmeyen gönderiler bu sürenin sonunda
geri gönderilir.
c) Adresinde hazır bulunmadığı için alıcısına verilemeyen ve haber kağıdı bırakıldığı halde bir hafta içinde
PTT işyerinden alınmayan gönderiler bu sürenin sonunda geri gönderilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
90 / 664
d) Postrestant adresli gönderilerle bekletilmesi alıcı tarafından yazı ile istenen gönderiler geldikleri tarihten
başlamak üzere PTT Merkezinde iki ay bekletilir. Bu sure gönderici ve alıcının isteği ile uzatılamaz ve iki ay
için alınmayan söz konusu gönderiler geri gönderilir.
e) Posta abone kutularına konulan adi gönderiler kutu kira süresinin bitimine kadar alınmazlar ve bunların
kutu kiracısının adresinde de teslimi mümkün olmazsa, geri gönderilir.
Dağıtıcılar teslim edemedikleri gönderileri dağıtım bittikten sonra üzerlerinde tutamazlar. Bunlar,
alıcılarının başvurmaları halinde teslim edecek veya gerekirse çıkış merkezine geri gönderecek servislere
dağıtım biter bitmez teslim edilir. Geri getirilen gönderilere, gönderinin neden teslim edilemediği,
kimlerden sorulup araştırıldığı yazılır.
Verilen bu meşruhat ilgili servis yetkililerince yeterli görülmediği takdirde ya alıcının yeniden araştırılması
istenir veya meşruhatın gerekli açıklıkta yazılması sağlanır.
Ayrıca bu gönderilere dağıtılamama nedenini belirten, aşağıdaki Fransızca ve Türkçe etiketlerden uygun
olanı yapıştırılır veya bunun yerine geçen damga basılır.
- Ölmüş
- Kabul edilmemiş
- Gitmiş
- Bilinmiyor
- Adres yetersiz
…………..
…………..
…………..
…………..
…………..
Décédé
Refusé
Parti
Inconnu
Adresse insuffisante
- Aranmamış
…………..
Non reclamé
Yukarıdaki bilgilerin tümünü içeren etiket veya damga kullanıldığında uygun olan göz işaretlenir.
Ancak, aşağıda yazılı kayıtsız gönderiler dağıtılmadıkları takdirde imha edilmek üzere Başmüdürlüğe
gönderilir.
a) Göndericinin adresi ve çıkış yeri belli olmayan posta kartları,
b) Fabrikalar, Sanayi ve Ticaret Evleri, Turizm Acenteleri, Eğlence yerleri, Mesleki Kuruluşlar ve dernekler ile
bunlara benzer Kurum ve kişiler tarafından gönderilen ve üzerlerinde fiyat gösterilmemiş olan:
- Reklam kağıtları,
- Prospektüsler,
- İlanlar.
Bununla birlikte yukarda sayılan türden oldukları halde üzerinde gönderici tarafından teslim edilememe
halinde geri gönderilmesi isteğine ilişkin bir not konulan gönderiler çıkış yerine geri yollanır.
TAAHHÜTLÜ GÖNDERİLERİN DAĞITIMI
Kabulü sırasında gönderici tarafından ek ücreti ödenmek suretiyle istekte bulunulmuş olması üzerine
karşılığında alındı verilmek veya tevdi listelerine veya zimmet defterlerine imza atılmak ve damga basılmak
suretiyle kabul edilip alıcısının imzası alınarak teslim olunan ve üzerlerinde taahhütlü olduklarını gösteren,
etiket veya işaret bulunan:
- Mektuplar (hava mektupları dahil)
- Posta kartları
- Basılmış kağıtlar (kitap, dergi, gazete, tebrik v.s.)
- Görme engellilere özgü yazılar
- Küçük paketler taahhütlü gönderilerdir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
91 / 664
Sözü edilen etiket ve işaretler şunlardır:
Taahhütlü - Recommandé (veya RR)
Alma haberli taahhütlü - Recommandé avis de réception veya (AR)
Resmi taahhütlü - RT
TAAHHÜTLÜ GÖNDERİLERİN DAĞITICILAR TARAFINDAN ALINIRKEN İNCELENMESİ
Dağıtıcılar, kendilerine dağıtılmak üzere verilen taahhütlü gönderileri alırken ambalajlarını (zarf, kuşak vs.)
dikkatle gözden geçirirler.
Ambalajlarında yırtıklık, bozukluk, açılıp kapandığını gösterir izler bulunan taahhütlü gönderiler emniyet
altına alındıktan ve gerekli meşruhat verildikten sonra teslim alınır. İtirazsız olarak alınan taahhütlü
gönderilerde sonradan görülecek eksiklik veya bozukluklardan dağıtıcı sorumludur.
DAĞITIMA GÖTÜRÜLMEYEREK GÖNDERİCİLERİNE GERİ YOLLANACAK TAAHHÜTLÜ GÖNDERİLER
Aşağıda gösterilen taahhütlü gönderiler dağıtıma götürülmeyerek göndericilerine geri yollanır.
a) Üzerinde birden fazla alıcı adı gösterilen taahhütlü gönderiler,
b) Alıcı adı tam gösterilmeyen, bunlar için sadece baş harfler, yalnız küçük adlar, uydurma veya takma adlar
ile herhangi bir uzlaşmalı işaret kullanılmış olan taahhütlü gönderiler.
Ancak, yukarıdaki (b) paragrafında sayılanlar içinde olup da, makam, unvan, rütbe gibi açıklayıcı bilgilerin
adreste gösterilmiş olması nedeniyle alıcısı kesinlikle tanınan taahhütlü gönderiler geri gönderilmeyerek
dağıtıma götürülür.
EKSİK ÜCRETLİ TAAHHÜTLÜ GÖNDERİLER
Dağıtıcılar, dağıtılmak üzere teslim aldıkları taahhütlü gönderilerden ücretinin eksik olduğunu gördüklerini
üzerlerine eksik ücret karşılığı pulun yapıştırılmak ve bu miktar pulun çıkış yerinden getirtilmesi için
gerçekleme düzenlenmesini sağlamak üzere ilgili amire verirler.
Bu tür gönderiler ancak bu işlemden sonra alıcılarına teslim edileceklerinden hiç bir surette takse işlemine
tabi tutulmazlar.
TAAHHÜTLÜ GÖNDERİLERİN KAYIT İŞLEMİ
Gelen taahhütlü gönderiler dağıtım cihetlerine göre ayrıldıktan Kayıtlı Posta Maddelerinin Otomasyon
Sistemine kaydedilir ve ilgili dağıtıcılara imza karşılığı teslim edilir.
Dağıtıcılar, gönderileri listelerdeki kayıtlarıyla karşılaştırırlar. Herhangi bir yanlışlık veya noksanlık varsa
bunları ilgililere düzelttirdikten sonra dağıtıma çıkarlar.
Dağıtıma çıkılırken, taahhütlü gönderiler kayıtsız gönderilerle birlikte dağıtım sırasına göre dizilerek çantaya
konur. Ancak, bunların kayıtsız gönderiler gibi dağıtılmasından, gerekli imzalar alınmadan alıcılarına
verilmesinden dağıtıcı sorumludur.
TAAHHÜTLÜ GÖNDERİLERİN TESLİMİ
Taahhütlü gönderiler genel kural olarak asıl alıcılarına veya varsa yazı ile atadıkları vekil veya
mutemetlerine, bunların da bulunmamaları halinde kendisiyle birlikte oturan ailesinden veya
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
92 / 664
hizmetçilerinden yetişmiş olan birine veya aynı yerde bulunan mal sahibi, müdür, kâtip gibi kimselere
teslim edilir.
Ancak, büyük ticaret hanlarıyla apartmanlarda oturanlar adına gelen taahhütlü gönderiler, bunların
görevlileri bulunsa bile üst katlara çıkılarak alıcılarına teslim edilir.
Taahhütlü gönderiler, alıcılarına "Dağıtım/Teslim Listesi" ve varsa alma haberi kartları imza ettirildikten ve
tarih yazdırıldıktan sonra verilir. Okunaklı olmayan imzaların altına alanın adı ve soyadı yazdırılır veya
dağıtıcı tarafından yazılır. Alıcı tarih koymazsa bu da dağıtıcı tarafından belirtilir.
Taahhütlü gönderinin alıcısından başka bir yetkiliye teslimi halinde alanın imzası üzerine "Vekili",
"Mutemedi", "Kâtibi", "Oğlu" ve benzerleri gibi ilgi derecesi ile adı ve soyadı yazdırılır. Bunlar gerektiğinde
dağıtıcılar tarafından da yazılabilir.
Resmi daire, kurum, dernek, ortaklık gibi tüzel kişiler adına gelen taahhütlü gönderiler bu kurumların yazı
ile atadığı mutemetlerine veya bunların müdür, amir veya kâtiplerine teslim olunur.
Söz konusu mutemedin adı, soyadı, görevi ve tatbik imzası bir sirküler veya özel yazı ile ilgili PTT işyerine
Kurum tarafından bildirilmelidir.
İçlerine serbestçe girilemeyen fabrika, atölye, tamirhane, maden ve kömür ocakları, tersane, gazino, otel,
hastane, okul ve öğrenci yurtlarında, ceza ve tutuk evlerinde bulunanlar adına gelen taahhütlü gönderilere
de alanın imzası üzerine "Vekili", "Mutemedi", "Kâtibi", "Oğlu" ve benzerleri gibi ilgi derecesi ile adı ve
soyadı yazdırılır. Bunlar gerektiğinde dağıtıcılar tarafından da yazılabilir.
Askeri birlik ve kurumlarla buralardaki ordu mensuplarına ve askeri okullardaki öğrencilere gelen taahhütlü
gönderiler.
Ordu Mensupları Adlarına Gönderilecek Posta Maddeleriyle Havalelerin Postahanelerden Alınma ve
Sahiplerine Verilme Tarzını Gösterir Yönetmelik hükümleri gereğince alıcılarının kendilerine ve Birlik
mutemetlerine teslim edilir.
Velilik ve vasilik altında bulunanlar (küçükler, akıl hastaları, bunaklar ve benzerleri) adına gelen taahhütlü
gönderiler, kanuna göre bunları almaya yetkili olan kişilere verilir.
Ancak, görünüşe göre, mümeyyiz olduğu açıkça anlaşılan küçükler adına gelen taahhütlü gönderiler
kendilerine verilebilir.
İflas edenler adına gelen taahhütlü gönderiler, kanunla yetkili olan makamlar tarafından PTT işyerine başka
bir teslim yeri bildirilmedikçe, üzerlerinde gösterilen adresteki alıcısın teslim edilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
93 / 664
Alıcıları ölmüş olan taahhütlü gönderileri teslim alma hakkı, bunların mirasçılarına aittir. 15 gün içinde
mirasçılar tarafından aranmayan taahhütlü gönderiler göndericilerine geri yollanır.
Ancak, alıcıları ölmüş olan "Alıcının kendisine verilecek" işaretini taşıyan gönderiler göndericilerine geri
yollanır.
"ALMA HABERLİ" TAAHHÜTLÜ GÖNDERİLERİN TESLİMİ
"Alma haberli" işaretini taşıyan taahhütlü gönderilerin teslimi sırasında alma haberi kartının boş yerleri
usulüne göre doldurulup alıcıya imzalattırıldıktan sonra, göndericisine gönderilmek üzere merkeze geri
getirir. Alıcısından başkasına teslim veya alıcı imzasının okunamaması halinde, teslim alanın adı soyadı ile
mutemedi, oğlu, eşi gibi açıklayıcı bilgiler alma haberlerine yazılır.
Üzerinde "Alma haberli" İşaretini taşıyan ve ücretinin de buna göre ödendiği anlaşılan taahhütlü bir
gönderinin alma haberi yoksa bunun için yeniden bir alma haberi düzenlenerek gönderiye eklenir.
ALICININ KENDİSİNE VERİLECEK"İŞARETİNİ TAŞIYAN TAAHHÜTLÜ GÖNDERİLERİN TESLİMİ
"Alıcının kendisine verilecek" işaretini taşıyan alma haberli taahhütlü gönderiler alıcının bizzat kendisine
teslim edilir. Alıcıları ölmüş ise göndericilerine geri gönderilir. Bunlar hiç bir surette alıcının vekil veya
mutemedine yahut bir başka yetkiliye verilmez. Aracı adresiyle gönderilen bu tür taahhütlüler aracı olarak
gösterilen kimseye teslim edilir. Aracının bulunamaması halinde bunlar gerçek alıcısı bilinse bile teslim
edilmeyerek göndericisine geri gönderilir.
Görevlerinin taşıdığı önem ve özellik nedeniyle özel kalem müdürü, sekreter ve yaver gibi özel görevliler
aracılığı ile temas edilebilen resmi ve özel kişiler adına yollanan "alıcının kendisine verilecek" gönderilerin
üzerinde "alıcının kendisine teslim edilememesi halinde özel görevlilerine verilebilir" notunu taşımalıdır. Bu
tür gönderilerin alma haberlerine teslim alanın ad ve soyadı ile görevi teslim sırasında yazılır. Yurtiçi kabul
ve varışlı yalnızca “Alıcının kendisine verilecek” ek hizmeti ile istenmiş gönderiler Dağıtım Teslim Listesine imza
alınarak yalnız alıcılarına teslim edilir, “Özel görevliye verilebilir” şerhi olanlar bu görevlilere teslim edildiğinde
gerekli açıklama Dağıtım ve Teslim Listesine de yazılır.
'Velilik veya vasilik altında bulunanlar adına gelen bu tür gönderilerin söz konusu kimselerin kendilerine
teslimi zorunlu değildir. Veli veya vasi men etmemişse gönderiler alıcının kendisine verilir.
‘’Kayıtlı Özel Ulak” ve "Alıcının kendisine verilecek" hizmetleri birlikte istenmiş gönderilerin alıcıları, ilk
dağıtımda bulunamazsa, gönderi ikinci dağıtımda bir daha götürülür. Bu götürülüşte de bulunamazsa bir
hafta içinde aranmayan bu tür gönderiler göndericilerine geri yollanır.
TAAHHÜTLÜ GÖNDERİLERİN OKUMA YAZMA BİLMEYENLERE, İMZA ATAMAYANLARA VE GÖRME
ÖZÜRLÜ OLANLARA TESLİMİ
Okuma yazma bilmeyen veya imza atamayanlar adına gelen taahhütlü gönderiler alıcılarına mühür veya
elle yapılmış bir işaret kullanılarak teslim edilebilir.
Mühür veya elle yapılmış bir işaretin kullanılmaması halinde, kimlik tespiti ile birlikte parmak izi alınarak
gönderi teslim edilir.
Görme engellilere yapılacak teslim ve ödemelerde kimlik tespiti ile birlikte imza yeterlidir. Ancak, görme
engellinin isteği halinde kimlik tespiti yapılan bir tanık huzurunda teslim ve ödeme yapılabilir.
KİMLİĞİN ARAŞTIRILMASI VE SAPTANMASI
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
94 / 664
Dağıtıcı taahhütlü gönderileri alacak olanı tanımıyorsa ondan kimliğini ispat etmesini ister. Belge göstererek
kimliğini ispat edemeyen kimse, imzasını dağıtıcı tarafından bilinen bir kimseye tasdik ettirebilirse adına
gelen taahhütlü gönderi kendisine teslim olunur. Aksi halde, alıcının merkeze başvurması istenir ve
merkeze geri getirilir. Gerekli araştırma merkezce yapıldıktan sonra gönderi teslim edilir.
Alıcıları tarafından bir hafta içinde aranılmayan bu tür gönderiler göndericilerine geri yollanır.
YANLIŞ TESLİM EDİLEN TAAHHÜTLÜ GÖNDERİLER
İsim benzerliği, numara yanlışlığı gibi nedenlerle bir taahhütlü gönderinin alıcısından başkasına verildiği
anlaşılırsa bu gönderi merkez amirinin uygun göreceği bir personel tarafından geri aldırılır. Bu şekilde geri
alınan gönderi açılmış ise, kapsamı saptandıktan sonra gönderi üzerine "Bu taahhütlü ........... tarihinde
yanlışlıkla ............... adresine ............ a teslim edilmiş ve .............. tarihinde açılmış olarak geri alındığında
içinde .................. bulunduğu görülerek önümüzde kapatılmıştır." şeklinde bir yazı yazılarak altı, gönderiyi
geri verenle birlikte imzalanır ve gerekli şekilde kapatılır. Gerekirse bunun için başka bir zarf kullanılır ve
içine konulacak eski zarftaki taahhüt numarası ve adresler aynen yeni zarfa yazılır. Bundan sonra,
gönderinin Dağıtım/Teslim Listesindeki kaydı hizasına bu yolda şerh verilir ve gönderi ya asıl alıcısına
yeniden imza alınmak suretiyle teslim edilir veya göndericisine geri yollanır.
Adreslerin tamam yazılmış bulunmasına veya alıcılarının bilinen ve tanınan kişiler olmasına rağmen, bir
taahhütlü gönderinin yanlış teslim edilmesinden buna sebebiyet veren dağıtıcı sorumludur.
ALICILARI TARAFINDAN TESLİM ALINMAK İSTENMEYEN TAAHHÜTLÜ GÖNDERİLER
Alıcılar, adlarına gelen taahhütlü gönderileri almak istemezlerse bu gönderilerin arkasına "kabul
etmiyorum" şeklinde yazıp imzalamaları kendilerinden istenir. Alıcı bunu yapmak istemezse, dağıtıcı
tarafından "kabul edilmemiş ve imzalanmak da istenmemiştir" şerhi verilerek imzalanır.
Alıcılarınca kabul edilmeyen gönderiler, göndericilerine geri yollanmak üzere merkeze getirilirler.
Alıcılarının gösterilen adreste dağıtım sırasında bulunmamaları nedeniyle, alıcılarından başkalarına da
verilebilecek gönderilerin bu kişiler tarafından alınmak istenmemesi halinde, bir hafta içinde aranmayan bu
tür gönderiler göndericilerine geri yollanır.
ALICILARINA VERİLEMEYEN TAAHHÜTLÜ GÖNDERİLER
1- Alıcılarına verilemeyen taahhütlü gönderiler için aşağıda belirtilen işlemler uygulanır.
a) Üzerinde yazılı adreste oturmayan veya tanınmayan veya yeni adresini bildirmeden başka yere giden
veya alıcı tarafından kabul edilmeyen taahhütlü gönderiler hemen çıkış yerlerine geri gönderilir.
Alıcının yeni adresinin saptanması halinde bu gönderiler üzerinde göndericinin tekrar yollamaya engel bir
şerhi bulunmadıkça alıcının yeni adresine gönderilir.
Kayıtlı bulundukları Dağıtım/Teslim Listesindeki özel yerleri veya alma haberleri alıcıları tarafından imza
edilmeyen taahhütlü gönderiler de alıcısına teslim edilmez ve hemen çıkış merkezine geri gönderilir.
b) Alıcısı ölmüş olup da mirasçıları tarafından 15 gün içinde kabul edilmeyen taahhütlü gönderiler, bu
sürenin sonunda çıkış yerine geri gönderilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
95 / 664
c) Adresinde hazır bulunamadığı için alıcısına verilemeyen ve haber kâğıdı bırakıldığı halde bir hafta içinde
PTT işyerinden alınmayan taahhütlü gönderiler bu süre sonunda çıkış yerine geri gönderilir.
d) Postrestant adresiyle gelen taahhütlü gönderilerle, bekletilmeleri alıcıları tarafından yazı ile istenen
taahhütlü gönderiler, alıcısı tarafından iki ay içinde alınmazlarsa bu sürelerin sonunda çıkış yerine geri
gönderilir.
Bu süre gönderici veya alıcının isteği üzerine hiçbir şekilde uzatılamaz.
e) Posta abone kutusu adresine gelen taahhütlü gönderiler bir ay içinde alınamazlarsa çıkış yerine geri
gönderilir.
2-Taahhütlü gönderilerin gösterilen adreste teslimi mümkün olmazsa adlarına gelen taahhütlü gönderiyi
almak üzere bölgesel dağıtım yapılan yerlerde en yakın PTT işyerine, yerel dağıtım yapılan yerlerde o
işyerine başvurmaları için haber kâğıdı düzenlenerek bu haber kâğıdı, alıcısı bulunmayan kayıtsız
gönderilerin bırakılabileceği yerlere bırakılır ve anılan gönderi yukarda sözü edilen işyerine teslim edilir.
Dağıtım/Teslim Listesindeki kaydı karşısında da "......... tarihinde saat ...... da kimse bulunamadığından
teslim edilememiş ve haber kağıdı bırakılmıştır" şerhi verilerek işyerinde teslim alan personele imza ettirilir.
HABER KÂĞITLARI
"Konutta Teslim" veya "Özel Ulak" işaretini taşımadıklarından PTT işyerlerinde verilmesi gereken:
a) Posta, telgraf ve çek ödeme havalelerinin,
b) Değer konulmuş mektupların,
c) Ödeme şartlı mektup postası gönderilerinin, teslim edilmesi veya ödenmesi için alıcılarının PTT
işyerlerine başvurması haber kâğıtları ile sağlanır.
Haber kâğıtları dağıtım servisine 8003 stok numaralı Evrak Teslim Defterine kaydedilerek imza karşılığında
verilir.
Dağıtım servisine verilen haber kâğıtları dağıtıma çıkarılmadan önce sisteme kaydedilerek görevli dağıtıcıya
Dağıtım Teslim listesine imza alınmak suretiyle verilir.
Dağıtıcı, Dağıtım/Teslim Listesine kaydedilen haber kâğıtlarını diğer kayıtlı gönderilerle birlikte yapacağı
dağıtım sırasına göre çantasına koyarak dağıtıma götürür.
HABER KÂĞITLARININ TESLİMİ
1. Posta, Telgraf ve çek ödeme havalelerine ve değer konulmuş mektuplara ait haber kâğıtları, kayıtlı
bulundukları Dağıtım/Teslim Listesindeki kayıtları hizasına imza alınmak suretiyle alıcılarına teslim edilir.
2. Ödeme şartlı mektup postası gönderilerine ait haber kâğıtları, kupon kısımlarına teslim tarihi yazılıp
alıcılarının imzası alınmak suretiyle teslim edilir. Bunlar için ayrıca Dağıtım/Teslim Listesine imza alınmaz.
Teslim edilen haber kâğıtlarının kupon kısımları merkeze getirilerek dağıtıcının Dağıtım/Teslim Listesine
alınacak imza karşılığında ilgili servise teslim edilir.
3. Alıcının bulunamaması nedeniyle alıcı adına başkasına yapılan teslimlerde, 1. maddede belirtilenler için
listenin, 2. maddede belirtilenler içinse kuponun uygun bir yerine imza alınıp tarih attırıldıktan sonra teslim
alanın adı soyadı ve vekil, mutemet vb. gibi ilgi derecesi yazılır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
96 / 664
HABER KÂĞITLARININ TESLİM EDİLEMEMESİ
Alıcı veya alıcı yerine haber kâğıdının teslim edilebileceği bir kimsenin adreste bulunamaması halinde,
dağıtıcı tarafından adrese, gereğince doldurulacak geçici haber kâğıdı bırakılarak alıcının, adına gelen
gönderenin bulunduğu işyerine başvurması sağlanır. Asıl haber kâğıdına da teslim edilememe nedeni
dağıtıcı tarafından yazılır ve bu haber kâğıdı merkeze geri getirilir.
Alıcının adresten kesin olarak ayrılmış olması halinde geçici haber kâğıdı düzenlenmez. Alıcının gittiği yeni
adres öğrenilebildiği takdirde arkasına dağıtıcı tarafından yeni adres yazılarak haber kâğıdı geri getirilir.
Teslim edilemeyen haber kâğıtları merkeze getirilerek dağıtıcının, Dağıtım/Teslim Listesine alınacak imza
karşılığında ilgili servise teslim edilir.
POSTRESTANT VEYA POSTA ABONE KUTUSU ADRESLİ GÖNDERİLERE AİT HABER KÂĞITLARININ TESLİMİ
Postrestant işaretiyle veya posta abone kutusu adresiyle gelen kayıtlı gönderilere ait haber kâğıtları
alıcılarına, postrestant veya posta abone kutusu gişe görevlileri tarafından alıcılarının başvurmaları üzerine
teslim edilir. Posta kutusu adresli olanların alıcılarının başvurmaları bu servisçe düzenlenerek kutuya konan
1808 stok numaralı haber kâğıdı ile sağlanır.
Haber kâğıtlarının postrestant veya posta abone kutusu servisine verilmesi ve bu servislerce de alıcılara
teslimi, diğer haber kâğıtlarındaki kayıt ve teslim esaslarına göre yürütülür.
KONUTTA TESLİM EDİLECEK DEĞER KONULMUŞ MEKTUPLAR
“Konutta Teslim” veya “Özel Ulak” işareti taşıyan değer konulmuş mektuplar veya Genel Müdürlükçe
konutta teslim ettirilmesi uygun görülenler gösterilen adrese dağıtıcılar tarafından götürülerek teslim edilir.
Alıcıları isterse bu işaretleri taşımayan değer konulmuş mektuplar da adrese götürülerek teslim edilir. Bu
durumda hizmete ilişkin ek ücret teslim sırasında 2016 stok numaralı alındı ile tahsil edilir.
DEĞER KONULMUŞ MEKTUPLARIN DAĞITICIYA TESLİMİ
Bu gönderiler, merkeze gelişlerinde ilgili memur tarafından gerekli kayıtları yapıldıktan sonra bunlar için
düzenlenen 1011 stok numaralı “Teslim Edilen Maddelere Mahsus Alındı”larıyla birlikte “Gelen Değer
Konulmuş ve Ödeme Şartlı Değer Konulmuş Mektuplar” Listesine kaydedilir, imza alınmak suretiyle
dağıtıcılara teslim edilir.
Bunların memurlardan alınırken kayıtları ile karşılaştırılarak dikkatle gözden geçirilmesi ve gerektiğinde
tartılıp ağırlıklarının kontrol edilmesi gerekir.
Mühürlerinde veya ambalajlarında bozukluk görülen veya açılmış tekrar kapanmış izlenimini veren yahut
adreslerinde silinti, kazıntı veya ilaveler bulunan değer konulmuş mektuplar dağıtıcılara verilmez. Bunların
teslim edilmesi için alıcıları merkeze çağrılır.
Dağıtılmak üzere teslim alınan değer konulmuş mektuplar Dağıtım/Teslim Listesine kaydedilir.
İtirazsız olarak teslim alınan değer konulmuş mektuplarda sonradan görülecek eksiklik veya bozukluklardan
dağıtıcı sorumludur.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
97 / 664
DEĞER KONULMUŞ MEKTUPLARIN KİMLERE TESLİM EDİLECEĞİ
Değer konulmuş mektuplar alıcının kendisine veya varsa mutemet veya vekiline teslim edilir.
Ancak,
A) Küçüklerden adına gelen değer konulmuş mektuplar alıcı mümeyyiz ise kendisine, mümeyyiz değilse
velisine teslim edilir.
Bir küçüğün mümeyyiz olup olmadığının takdir yetkisi dağıtıcınındır.
B) Mahcurlar adına gelen değer konulmuş mektuplar ilgili PTT Merkezine verilmiş olması gereken hacir
hükmüne göre ya kendisine veya yasal temsilcisine teslim edilir. Dağıtıma çıkan dağıtıcıya bu konuda
gereken talimat verilir.
Mahcur oldukları ilgili PTT Merkezine resmen bildirilmemiş olan alıcılara yapılacak ödemelerden PTT
sorumlu değildir.
C) Aracı adıyla gelen değer konulmuş mektuplarda aracı gerçek alıcı sayılır.
D) Alıcısı ölmüş değer konulmuş mektuplar göndericinin isteği sorularak alınacak cevaba göre işlem
yapılmak üzere değer konulmuş mektup alındısı ile birlikte merkeze getirilir.
KONUTTA TESLİM İŞARETLİ DEĞER KONULMUŞ MEKTUPLARIN ALICIYA TESLİM İŞLEMİ
Bu tür gönderiler alıcılarına, alıcının dağıtıcı tarafından tanınmaması halinde usulünce kimlik tespiti
yapıldıktan ve 1011 stok numaralı alındı üzerinde öngörülen yere imza alındıktan ve tarih yazdırıldıktan
sonra bu kişinin adı soyadı ve vekil, mutemet vb. gibi ilgi derecesi yazılır.
KONUTTA TESLİM EDİLEMEYEN DEĞER KONULMUŞ MEKTUPLAR
Bu tür gönderiler teslim edilmek üzere adreslere bir defa götürülür. Bu götürülüşte alıcısı veya alıcı adına
almaya yetkili kişi bulunamadığı için teslim edilemeyen değer konulmuş mektuplar için adrese haber kağıdı
bırakılarak değer konulmuş mektuplara “Alıcılarına verilemeyen taahhütlü gönderiler” başlıklı bölümün 2.
maddesinde belirtildiği gibi işlem yapılır. Teslim edilemeyen değer konulmuş mektup "Dağıtım/Teslim
Listesi"ndeki kayıtları hizasına imza alınmak suretiyle teslim işlemini yapacak olan merkeze verilir.
Alıcının gösterilen adresten kesin olarak ayrıldığı saptanmış ise durum değer konulmuş mektubun üstüne
ve 1011 stok numaralı teslim edilen maddelere mahsus alındıya yazılıp imzalandıktan sonra iade edilmek
veya sağlanabilmişse yeni adrese yollanmak üzere, "Dağıtım/Teslim Listesi"ndeki kayıtları hizasına imza
alınmak suretiyle teslim alındıkları ilgili servise verilir.
TESLİM EDİLEN VE EDİLEMEYEN DEĞER KONULMUŞ MEKTUPLAR İÇİN YAPILACAK İŞLEMLER
Teslim edilen değer konulmuş mektupların imzalı alındıları dağıtım sonunda kayıtlı bulundukları
Dağıtım/Teslim Listesindeki kayıtları hizasına imza alınmak suretiyle teslim alındıkları ilgili servise verilir.
Teslim edilemeyen değer konulmuş mektupların teslim edilememe nedeni gönderi ve alındı üzerine dağıtıcı
tarafından yazılıp imzalandıktan sonra kayıtlı bulundukları Dağıtım/Teslim Listesindeki kayıtları hizasına
imza alınmak suretiyle teslim alındıkları ilgili servise verilir.
ÖDEME ŞARTLI GÖNDERİLERİN KONUTTA TESLİMİ
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
98 / 664
Konutta teslim edilecek ödeme şartlı gönderiler "Konutta Teslim" ve "Özel Ulak" işareti taşıyan ödeme şartlı
gönderiler gösterilen adrese dağıtıcılar tarafından götürülerek teslim edilir.
ÖDEME ŞARTLI GÖNDERİLERİN DAĞITICILARA TESLİMİ
Konutta teslim edilecek ödeme şartlı gönderilerden;
Mektup postası gönderileri, teslim alındılarıyla birlikte dağıtıcı imzası bunların geliş kayıtlarının yapıldığı
listelerle, teslim edilir.
Dağıtıcılar ilgili memur veya servisten teslim alacakları ödeme şartlı gönderileri dikkatle kontrol ettikten
sonra teslim almalıdır.
İtirazsız olarak teslim alınan ödeme şartlı gönderilerde daha sonra meydana gelecek ambalaj bozukluğu
veya eksikliklerden doğan sorumluluk dağıtıcıya aittir.
Dağıtıcılar, ilgili memur veya servisten teslim aldıkları ödeme şartlı gönderileri listesine kaydederler.
ÖDEME ŞARTLI GÖNDERİLERİN KİMLERE TESLİM EDİLEBİLECEĞİ
Ödeme şartlı gönderilerin teslimi, değer konulmuş posta gönderilerinin teslimi hükümlerine tabi olup
alıcısına yahut mutemet veya vekiline, küçükler ile mahcurlar adına gelmiş olanlar da bunların kanuni
temsilcilerine verilir.
"Alıcının kendisine verilecek" işaretini taşıyan ödemeliler mutemet veya vekile verilmez.
Ancak küçükler veya mahcurlar adına gelen ödemelilere bu hizmetin uygulanabilmesi için alıcının
mümeyyiz olmasına ilaveten veli veya vasinin yazılı izni de gerekir.
Adrese götürülerek teslim edilecek ödeme şartlı gönderiler için 1011 stok numaralı alındı üzerine imza
alınmak ve ayrıca ödeme bedeli ile varsa diğer ücretler de tahsil edilmek suretiyle alıcılarına verilir.
Konuta götürme işlemi ödeme şartlılar için de bir defa yapılır.
Alıcı gönderi kapsamını görmek isterse, teslim işlemleri merkezde yapılmak üzere gönderi geri getirilir.
TESLİM EDİLEN VE EDİLEMEYEN ÖDEME ŞARTLI GÖNDERİLER İÇİN YAPILACAK İŞLEMLER
a) Teslim edilen ödeme şartlı gönderiler:
Dağıtıcılar, alıcılarına teslim edilen ödeme şartlı mektup postası gönderilerine ait imzalı alındılar ve tahsil
edilen bedellerle varsa diğer ücretleri, merkeze getirerek ilgili servise listedeki kayıtları hizasına imza
alınmak suretiyle teslim ederler.
b) Teslim edilemeyen ödeme şartlı gönderiler:
Konutta teslim edilmek üzere götürüldükleri halde alıcılarına teslim edilemeyen ödeme şartlı gönderilere,
konuta götürülüp de verilemeyen diğer gönderilere uygulanan işlemler uygulanır.
Bu durumda, mektup postası gönderileri için de teslim alındıları arkasına dağıtıcı tarafından gerekli
açıklama ve imza konularak ilgili memur veya servise geri verilmek üzere merkeze getirilir. Geri getirilen
ödeme şartlı gönderilerin dağıtıcıya ilk teslim edildiği halde olup olmadığı geri alan memur tarafından
kontrol edilmelidir.
DAĞITICILARIN GÖREVLERİ
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
99 / 664
Dağıtıcılar, alıcılarına dağıtılmak üzere kendilerine verilen kayıtsız ve kayıtlı gönderileri düzenlenen
programa uygun olarak dağıtım saatleri içinde ve merkez amirlerince saptanan esaslara göre Posta Dağıtım
Hizmetleri Yönetmeliğinde belirtilen kural ve yöntemleri uygulayarak dağıtır, teslim eder veya öder.
Dağıtıcılar, dağıtım sırasında kendilerine çok sayıda olmamak kaydıyla verilecek olan ilk ağırlık
kademesindeki kayıtsız mektup postası gönderilerini kabul ederek merkeze getirirler.
Bu hizmetin yerine getirilebilmesi için, bu tür gönderi ücretlerini karşılayabilecek cinsten olmak üzere
dağıtıcılara posta pulu ve posta kartları verilir. Avans olarak verilen bu pul ve kartların toplamı,
Başmüdürlüklerce saptanır. Ancak, bu miktar ilk ağırlık kademesindeki yurtiçi kayıtsız mektup ücretinin
yirmi katını geçemez. Dağıtıcılar avans olarak aldıkları pul ve kartları temiz ve arızasız bir şekilde saklar,
isteyenlere satarlar; sattıklarının yerlerine de merkeze dönüşte bedelini verip yenilerini almak suretiyle
avans tutarını muhafaza ederler. Ancak, bu pullardan bazı zaruretlerle bozulan veya yapışanlar olursa
bunlar merkezce değiştirilebilir.
DAĞITICILARIN KAPALI POSTALARI ALIP VERME GÖREVİ
Dağıtıcılar görevlendirildikleri takdirde, şehir içindeki iki PTT işyeri veya bu işyerleri ile yine şehir içindeki
iskele ve istasyonlar arasında alınıp verilmesi gereken kapalı postaları ve Koli/Kargoları da, posta alıp
verilmesine ilişkin kural ve yöntemleri belirlemek amacıyla düzenlenen “Posta Sevk Sistemi Esasları”na göre
alıp verirler.
Dağıtıcılar, posta ve Koli/Kargoları teslim alırken bunların torba veya ambalajlarına, bağ ve mühürlerine
bakarlar. Torba veya ambalajı yırtık, sökük, bağ ve mühürleri kopuk veya düzensiz olan postaların ve
Koli/Kargoların usulüne uygun şekle sokulması, bunları teslim edenden istenir. Bunlar sabit bir merkez veya
şubeden verilmek isteniyorsa, o işyeri bu postaları düzenli bir hale getirmek zorundadır. Aksi halde, dağıtıcı
bunları kabul etmez. Bu tür postalar iskele veya istasyonlarda gezici personel, sürücüler veya başka
dağıtıcılar tarafından verilmek istenir ise ve bunları yeniden düzenli bir hale getirmek için yeterli zaman da
yoksa, gecikmeyi önlemek için dağıtıcı bu postaları teslim alır ancak, bunların kayıtları karşısına ne halde
teslim alındığı yazıldıktan sonra teslim eden ve alan tarafından imzalanır.
İtirazsız olarak teslim aldıkları postalarda sonradan meydana çıkacak eksiklik ve bozukluklardan teslim alan
dağıtıcı sorumludur. Bu nedenle, dağıtıcılar imza ile aldıkları postaları, özenle taşıyarak yine imza
karşılığında ve arızasız olarak ilgili servis veya memura teslim etmek zorundadır.
DAĞITICILARIN DİĞER GÖREVLERİ
Dağıtıcılar, merkez ve şubelerde asli görevlerinin yanında merkez amirinin emriyle her türlü posta ve gişe
hizmetlerinde çalıştırılabilir.
POSTA KUTULARININ DAĞITICILAR TARAFINDAN AÇILMASI
Posta kutularının sayısı, bunları açmak için özel bir personel görevlendirilmesini gerektirecek kadar çok
değilse, her dağıtım bölgesindeki (cihetindeki) kutular bu bölgenin dağıtımını yapan dağıtıcılar tarafından
dağıtım sırasında; kutuların çok sayıda bulunması halinde ise bunları açmak üzere görevlendirilen şoför
veya yaya dağıtıcılar tarafından, postaların merkezden gidiş saatlerine göre düzenlenen programda
gösterilen saatlerde açılır.
KUTULARIN AÇILMASI
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
100 / 664
Kutuların açılması için özel olarak görevlendirilen dağıtıcılar, kutuları açmak üzere merkezden ayrılmadan
önce dağıtım sefer defterini imza ederler ve kutu anahtarlarını, kutulardan çıkacak gönderileri koymak için
yeteri kadar çantayı ve düzenleyecekleri kutu sefer jurnalini yanlarına alırlar.
Dağıtıcıların yanlarına alacakları kutu sefer jurnallerine, merkezin tarih damgası basıldıktan sonra
merkezden çıkış saati, kutuların ve pul satıcılıklarının yerleri ve numaraları ile dağıtıcının adı yazılır ve baş
dağıtıcı veya merkezin amiri tarafından imza edilir.
Dağıtıcı kutuları ve pul satıcılıklarını bu sefer jurnalindeki sıraya göre dolaşır ve kutuların açıldıkları saat ve
dakikaları da sefer jurnalinde gösterir.
Kutular açıldığında içlerinde gönderi kalmamasına dikkat edilir.
Kutulardan çıkan veya pul satıcılıklarından verilen posta gönderileri merkeze torba veya çanta içinde
getirilir. Bunların açıkta taşınması ve yolda herhangi bir kimseye gösterilmesi yasaktır.
MERKEZE DÖNÜŞTE YAPILACAK İŞLER
Merkeze dönüşte sefer jurnali merkez amirine, kutulardan çıkan veya pul satıcılıklarından toplanan posta
gönderileri de ilgili servise verilir. Merkeze dönüş saati hem sefer jurnaline hem de sefer defterine yazılır.
Posta kutuları merkezin amiri tarafından özel emir verilmedikçe saptanmış olan zamanlar dışında açılamaz.
Kutuların vaktinde açılmamasından ve açılan kutuların içlerinde bulunan gönderilerin tamamen alınıp
vaktinde merkeze getirilmemesinden dağıtıcı sorumludur.
KUTULARDAN EŞYA VE PARA ÇIKMASI
Posta kutularından para, pul veya benzeri değeri olan bir şey çıkarsa bunlar merkeze getirilerek amire
verilir ve hangi saatte açılan hangi kutudan çıktığı da bildirilir. Kutulardan para veya pul ile birlikte ücreti
ödenmemiş gönderi çıkar ve para veya pulun da eksik ücrete ait olduğu anlaşılırsa gönderiler pullanarak
damgalanır. Kutulardan yırtık çıkan gönderiler, arkalarına gerekli şerh verilerek ilgili amir önünde ıslah edilir
ve getiren dağıtıcı tarafından imzalanır.
KUTULARDAN ÇIKAN GÖNDERİLERİN DAMGALANMASI
Kutulardan toplanan gönderiler merkez amirinin görevlendirdiği kimseler tarafından damgalanır. Bu
damgalama sırasında gönderilerin birbirleri içine girmemiş ve kaymamış olmasına dikkat edilir.
KUTU AÇILIRKEN BİR GÖNDERİYİ GERİ ALMA İSTEĞİ
Kutu açılırken herhangi bir gönderinin göndericisi olduğu söylenerek gönderinin geri verilmesi veya
adresinin değiştirilmesi isteği dağıtıcı tarafından yerine getirilmez. Ancak, isteklinin ilgili merkezin amirine
başvurması gerektiği söylenir. Dağıtıcı söz konusu gönderiyi merkez amirine götürüp durumu bildirir.
Gönderici makul zaman içinde başvurursa merkez amiri gereğini yapar aksi halde gönderi varış yerine
yollanır.
KUTULARIN KONTROLÜ VE BAKIMI
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
101 / 664
Dağıtıcılar, kutuların temizliğine, boyalarının bozulmamasına, kilitlerinin iyi işlemesine, kapaklarının iyi
kapanmasına, siperlerinin muntazam olmasına ve işaret levhalarıyla açılış zamanlarına ait bilginin okunaklı
bulunmasına dikkat ederler. Onarım ve iyileştirmeye gerek götürülen kutuları sefer jurnallerine kısaca
yazarak amirlerine haber verirler.
Posta kutuları açma zamanı dışında haftada en az bir defa bunları açmakla görevli personel tarafından
temizlenir.
BOZUK VE KIRILMIŞ KUTULAR
Bir posta kutusunun tecavüze uğramış olduğu görülürse dağıtıcı veya kutu açmakla görevli personel hemen
en yakın karakola başvurarak durumu bildirmekle beraber kutu değiştirilinceye veya onarılıncaya kadar
içine atılabilecek gönderilerin muhafazası için tedbir alınmasını ister ve merkeze dönüşte amirine haber
verir.
Kullanılmayacak derecede kırılan veya bozulan kutu merkez amirinin izniyle yerinden çıkarılır ve yerine
yenisi konur.
KÖY DAĞITICILARI
Köy dağıtıcıları, kayıtlı ve kayıtsız mektup postası gönderilerini, belirli ağırlığa kadar Koli/Kargoları (ödeme
şartlılar dahil) belirli tutara kadar havale, tebliğ kağıtlarını; belirli tutardan fazla havalelerle belirli ağırlığı
aşan Koli/Kargoların haber kağıtlarını köylerde alıcılarına teslim, tebliğ etmek ve ödemek, köy posta
kutularını açmak, köylerde mektup postası gönderileriyle belirli ağırlığa kadar koli (ödeme şartlılar dahil) ve
belirli tutara kadar havale kabul etmekle görevli dağıtıcılardır.
Köy dağıtıcıları, yukarıdaki maddede yazılı hizmetlerle amirleri tarafından verilen diğer görevleri, Posta
Dağıtım Hizmetleri Yönetmeliği hükümlerine göre yapmakla yükümlüdür.
Köylerde dağıtılmak, teslim edilmek ve ödenmek üzere köy dağıtıcıları tarafından alınan gönderilerin
alıcılarına verilmelerinde gönderi türüne göre mevzuat hükümlerini aynen uygulanmakla görevlidir.
GÖNDERİLERİN, DAĞITICILARCA İLGİLİ MEMURDAN TESLİM ALINMASI
Köylerde oturanlar adına gönderilen;
a) Kayıtsız gönderilerin ilgili memurdan doğruca,
b) Kayıtlı mektup postası gönderileri,
c) Belirli tutara kadar havalelerin bedelleri ile bunlara ait yollama kâğıtları,
Dağıtım/Teslim Listesine imza karşılığında verilir.
SEFERE ÇIKIŞ
Köy dağıtıcıları dağıtım bölgesinde, önceden hazırlanmış olan sefer programına ve gerektiğinde amiri
tarafından verilen emre göre dağıtım yapmak üzere sefere çıkarken dağıtıcı çantası, posta kutularını açmak
için anahtar, ıstampa, alındı cildi, dağıtım sefer defteri ile sefer jurnali gibi bulunması gereken gereç ve
belgeleri yanına alır.
KÖYLERDE TESLİM EDİLECEK KAYITLI GÖNDERİLER
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
102 / 664
Köylerde oturanlar adına gönderilmiş kayıtlı mektup postası gönderileri Dağıtım/Teslim Listesindeki
kayıtları hizalarına imza alınmak suretiyle teslim edilir.
Alıcısı bulunamayan veya alıcısı tarafından kabul edilmeyen mektup postası gönderileri için gönderi üzerine,
gerekli bilgiler yazılmak suretiyle merkeze geri getirilerek göndericisine iade edilmesi için ilgili personele
teslim edilir.
KAYITSIZ MEKTUP POSTASI GÖNDERİLERİNİN KABULÜ
Köy dağıtıcıları dağıtımda bulundukları sırada verilmek istenen her türlü mektup postası gönderisini ücreti
karşılığında ve Askerlik Şubesi, Belediye Başkanlıkları veya Muhtarlarca tasdik edilmiş asker mektup ve
kartlarını ücret almadan kabul ederler.
Bunlar içinde dağıtıcının daha sonra uğrayacağı bir yer varışlı gönderi varsa bu gönderinin pulları renkli
kalemle iptal edilir ve gönderi aynı dağıtım seferinde alıcısına teslim edilir.
KAYITLI GÖNDERİLERİN KABULÜ
Dağıtımda bulundukları sırada köy dağıtıcılarına verilmek istenecek kayıtlı posta gönderileri karşılığında
alındı verilmek suretiyle kabul edilir. Bu iş için dağıtıcıya her parçası numaralanmış, merkezin resmi mührü
ile mühürlenmiş ve kaç alındı kapsadığı arkasına yazılmış bir cilt alındı verilir. Numaralarda karışıklık
olmaması için dağıtıcılara verilecek alındılar 1-50; 51-100; 101-150 gibi ellişer ile numaralanır ve kaç
numaraya kadar olan alındı cildinin hangi dağıtıcıya verildiği bir deftere kaydedilerek kaydı karşısına
dağıtıcının imzası alınır.
Dağıtıcı, gönderileri kabul ederken, bunların adreslerinin eksiksiz yazılmış ve ambalajının gereği gibi
kapatılmış olmasına dikkat eder, tarifeye göre ücretlerini alır, karşılığında kopya veya tükenmez kalemle ve
arasına karbon kâğıdı koymak suretiyle düzenleyeceği iki nüsha alındının birinci nüshasını göndericiye verir.
Taahhütlü gönderilerin pulları zarf veya ambalajlar üzerine yapıştırılarak sol tarafına "taahhütlü" kelimesi
yazılır ve altına alındıdaki sıra numarası gösterilir.
Havaleleri kabul ederken tahsil edilmesi gereken damga vergisi ücretlerini de ayrıca alır.
SEFER DÖNÜŞÜNDE MERKEZDE YAPILACAK İŞLER
Sefer dönüşünde doğruca merkeze gelen dağıtıcı sırayla şu
izin almadan merkezi terk edemez.
işleri yerine getirmeden ve amirlerinden
a) Sefer sırasında kabul ettiği ve posta kutularından topladığı kayıtsız posta gönderilerini ilgili personele
teslim eder.
b) Kabul ettiği kayıtlı gönderiler için göndericisine vermek üzere düzenlediği alındının ciltte kalan
suretindeki kayıtlara göre gerekiyorsa yollama kâğıtlarını düzenler ve bunları ilgili personele birer birer
teslim eder, ücretleri ile havale bedellerini yatırır ve bunlar için ilgili personelden aldığı alındıları ciltte kalan
suretine iliştirilmek suretiyle saklar.
c) Dağıtmak üzere sefere çıkarken yanına aldığı ve alıcılarına teslim ettiği kayıtlı posta gönderilerine ait
belgeleri dağıtıma çıkarken bu gönderileri teslim aldığı servise imza karşılığında verir.
d) Herhangi bir nedenle teslim edilemeyen veya alıcısı tarafından kabul edilmeyen kayıtlı posta
gönderilerini göndericilerine geri gönderilebilmeleri için yine ilgili servise imza karşılığında teslim eder.
e) Sefer defterlerini Baş dağıtıcıya veya ilgili memura verir.
f) Alındı ciltlerinin usulüne uygun olarak kullanılıp kullanılmadığının ve tahsil edilen paraların ilgililere teslim
edilip edilmediğini kontrol edilmesi için merkez amiri veya tayin edeceği görevli personele verir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
103 / 664
KÖY DAĞITICILARININ GÖREV MAHALLİ DIŞINDA GÖREV YAPMALARI
Asli görevleri gereği görev mahalli dışında ve belirli bir görev bölgesi içinde fiilen gezici olarak görev yapan
köy dağıtıcılarına bu görevlerinden dolayı ilgili kanun hükümleri uygulanır.
BAŞDAĞITICILARIN GÖREVLERİ
Genel olarak bir işyerindeki on ila on beş dağıtıcı için bir baş dağıtıcı kadrosu verilebilir. Bu sayıya şube
dağıtıcılarının sayısı dahil edilmez. Ancak, büyük dağıtım ünitelerinde, baş dağıtıcı sayısı cihet ve grup
adetlerine göre incelenerek saptanır.
Baş dağıtıcıların, biri dağıtıcı olarak hizmet etmek, diğeri de merkez dağıtıcılarının Posta Dağıtım Hizmetleri
Yönetmeliğine göre görev yapmalarını sağlamak ve yaptıkları işleri denetlemek üzere iki türlü görevi vardır.
Baş dağıtıcılar, dağıtım görevi yaptıkları zaman Posta Dağıtım Hizmetleri Yönetmeliğinin dağıtıcılarla ilgili
hükümlerini uygulamak zorundadır.
Baş dağıtıcılar, merkez amirinin tayin edeceği saatte merkeze gelerek, dağıtıcıların zamanında iş başına
gelip gelmediklerini ve devam defterini imzalayıp imzalamadıklarını kontrol ederler. Zamanında
gelmeyenlerin adları karşısına (gelmemiştir) ve mazeretlerini bildirip bildirmediklerine göre ".... sebebiyle
gelemeyeceğini bildirmiştir" yahut "mazeretini bildirmemiştir" şerhini vererek devam defterini belli saatten
10 dakika sonra amirlerine verir.
Baş dağıtıcılar, dağıtıcıların dağıtıma gecikmeksizin çıkmalarını sağlamak üzere, dağıtılacak gönderilerin
zamanında dağıtıcılar tarafından alınıp alınmadığını, ayırma ve sıralama işleminin belirli süre içinde yapılıp
yapılmadığını denetler.
Ayrıca, dağıtılacak kayıtlı gönderilerin dağıtıcılar tarafından teslim alınmasını ve bu gönderilerin, mevzuat
hükümleri çerçevesinde kayıt ve teslim işlemlerinin yapılmasını sağlar.
Bir gönderinin adresinde yanlışlık bulunur yahut dağıtıcının alıcıyı bulabilmesine yetecek kadar bilgi adreste
mevcut bulunmazsa, baş dağıtıcılar, diğer dağıtıcılardan sormak, olanaklar ölçüsünde başka kaynaklardan
araştırma ve soruşturma yapmak suretiyle bu tür gönderilerin alıcılarına teslimini sağlamaya çalışırlar.
Baş dağıtıcılar, dağıtılacak gönderilerin dağıtım sırasına göre sıralanıp sıralanmadığını ve başka cihetlere ait
gönderi bulunup bulunmadığını kontrol eder.
DAĞITICILARIN DAĞITIMA VEYA SEFERE ÇIKARKEN KONTROL EDİLMESİ
Baş dağıtıcılar, dağıtıcıların, dağıtıma veya köy seferine çıkmadan önce,
a) Üzerlerindeki resmi elbiselerin temiz ve düzgün, düğmelerinin ilikli, saçlarının temiz, sakallarının tıraş
edilmiş olup olmadığına,
b) Dağıtıcıların üzerlerinde bulunması gereken pul ve kartların bulunup bulunmadığına,
c) Kutuları açmakla görevli dağıtıcıların kutu defter jurnali, kutu anahtarları ve diğer gerekli eşyayı ve
çantalarını yanlarına alıp almadıklarına bakarlar ve gördükleri eksikleri tamamlatırlar.
Dağıtıma çıkacağı zaman dağıtıcıların merkezden çıkış saatleri ve götürdükleri kayıtlı gönderilerin sayıları
baş dağıtıcılar tarafından sefer defterine işaret edileceği gibi, varsa kutu sefer jurnalleri da doldurulup
hareket saatleri gösterilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
104 / 664
Dağıtıcılar dağıtıma çıkarken sefer defterinin özel yeri bunlara imza ettirilir.
Baş dağıtıcılar, dağıtımdan dönen dağıtıcıların sefer defterindeki adları karşısına merkeze dönüş saatini
işaret ederler ve geç gelenler olursa sebebini sorarak defterin düşünceler kısmına yazarlar. Bundan sonra
dağıtıcıların çantalarını kontrol ederler. Çantaların içlerinde dağıtılmamış posta gönderileri görürlerse
sebeplerini araştırırlar.
Teslim edilememe sebepleri üzerlerinde, alındılarda ve Dağıtım/Teslim Listelerinde yazılı gönderileri
incelerler ve bunlara ait şerhlerin doğruluğuna kanaat getirirlerse kendi imzaları ile tasdik ederler. Aksi
halde bu gönderiler, alıcıları tekrar araştırılıp bulunmak üzere sonraki dağıtımda ya aynı dağıtıcıya veya
başka bir dağıtıcıya verilir ve yine teslimi mümkün olmayan gönderiler ilgili amire veya memura geri verilir.
Bu suretle geri verilen posta gönderilerinin alıcılarının bulunabileceği sonradan anlaşılırsa durum ilgili amire
bildirilir. Henüz geri yollanmamış gönderiler tekrar araştırılmak ve mümkün olursa teslim ettirilmek üzere
alınıp dağıtıcıya verilir.
DAĞITIM VE SEFER BÖLGELERİNİN (CİHETLERİNİN) SAPTANMASI
Baş dağıtıcılar, şehir içi ve şehir dışı dağıtım bölgelerinin (cihetlerinin) harita, şema veya bu bölgelerin semt
ve sokaklarını, köylerini, şehir içinde her gün saat kaçta dağıtıma çıkılacağını, köyleri dolaşmaya haftanın
hangi gününde başlanıp hangi gün ve saatlerde hangi köylere uğranacağını ve ne vakit merkeze
dönüleceğini gösterir cetvelleri dağıtım servisine asarlar. Bu cetvellerde hangi dağıtıcıların hangi cihete
bakacağı da gösterilir. Dağıtıcıların dağıtım cihetleri gerektikçe değiştirilerek birden fazla dağıtım cihetini
öğrenmeleri sağlanır.
Başka bir cetvelde de posta kutularının bulundukları yerlere buralarda toplanan gönderilerin hangi
saatlerde ve hangi dağıtıcılar tarafından alınacağı belirtilir.
Bu cetveller ilgili amir tarafından da incelenip onaylanır, dağıtım ve seferler bu cetvellere göre yapılır.
Postaların geliş saatlerinde değişiklik olması veya başka sebepler yüzünden gerek şehir içi gerek köylere ait
gönderilerin dağıtılma ve kutuların açılma saatlerinde değişiklik yapılması gerekirse yeni cetveller yapılarak
merkez amirine verilir. Baş dağıtıcılar ve merkez amirleri dağıtım işlerinin ihtiyaca uygunluğunu daima
izlemekle görevlidir.
Adres değişiklikleri istekleri adres değişikliği kartına baş dağıtıcı veya bu işle görevli personel tarafından
kaydedilir. Bu kartlar dağıtım kasasında, adres değişikliği isteğinde bulunan alıcının eski adresteki sırasında
tutulur. Belirtilen kartlar altı ay sonunda işlemden kaldırılır.
DAĞITIM SEFER DEFTERLERİNİN VE JURNALLARININ GERİ ALINMASI
Merkezden çıkarken köy dağıtıcılarına verilen Dağıtım Sefer Defteriyle kutuları açacak olanlara verilen kutu
sefer jurnalleri merkeze dönüşlerinde baş dağıtıcılar tarafından alınarak incelenir.
Bu sırada Dağıtım Sefer Defterlerinde köylere gidiş ve çıkış saatleri ve kutu jurnallerinde kontrol işaretleri
veya açılma saatleri bulunup bulunmadığı, posta pulu satıcılıklarındaki gönderilerin alınıp alınmadığı
araştırılır.
Dağıtım Sefer Defterlerine göre bazı köylere uğranmadığı veya köylerde fazla kalındığı, merkeze geç
dönüldüğü ve kutulardan bazılarının açılmadığı anlaşılırsa bunlar baş dağıtıcı tarafından sebebi araştırılarak
merkez amirine bildirilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
105 / 664
MUVAZENE
Baş dağıtıcılar, dağıtıcılar tarafından her gün alınan kayıtlı gönderilerin dağıtımdan dönüşte muvazenesini
yaptırarak alınanlarla dağıtılan ve dağıtılamayanların sayısında bir fark bulunup bulunmadığını araştırır ve
bir fark görülürse durumu nedeniyle birlikte merkez amirine bildirir.
DAĞITIM GEREÇLERİNİN VE POSTA KUTULARININ BAKIMI VE ONARILMASI
Baş dağıtıcılar, dağıtım işlerinde kullanılan gereçlerin ve posta kutularının iyi kullanılmalarını ve bunların
bakımlarının zamanında yapılmasını, bozulanların da zamanında onarılmalarını sağlar.
DAĞITICILARIN HAL VE HAREKETLERİNİN İZLENMESİ
Baş dağıtıcılar, iş saatleri içinde dağıtıcıların dağıtımdan başka işlerle uğraşmalarına ve zorunlu olmayan bir
sebeple merkezden ayrılmalarına müsaade etmez ve dağıtıcıların usulsüz ve düzensiz olan her türlü hal ve
hareketlerini düzeltmeye çalışırlar. Usulsüz ve düzensiz hareketleri sürdürenleri bir yazı ile merkez amirine
bildirirler.
DAĞITICILARIN TAVIR VE HAREKETLERİ
Dağıtıcılar umumi yerlerde ve işyerlerinde ağırbaşlı davranmak, hafiflikle vasıflandırılabilecek hareketlerden
titizlikle kaçınmak zorundadır. Dağıtıma çıktıkları çantalarla veya ellerinde toplu gönderilerle gazino,
kahvehane ve lokanta gibi umuma mahsus yerlerde oturamazlar.
Dağıtıcıların selam vermesi, sağ elin kasket siperine götürülmesi, her iki elin de dolu olması halinde başın
hafifçe öne eğilmesi suretiyle yapılır. Dağıtıcılar, kapalı yerlerde kasketlerini çıkarırlar. Bina dahilinde iş icabı
uzun süre kalınacaksa kasket palto (parka) ve pelerinler vestiyere veya portmantoya asılır, vestiyer veya
portmanto yoksa yalnız kasket çıkarılarak sol koltuk altına veya sol ele alınır. Odalara veya salonlara
girildiğinde öncelikle o yerin amiri baş ile selamlanır ve ondan sonra görev yapılır.
DAĞITICILARIN KIYAFETİ İLE TAVIR HAREKETLERİNİN DENETİMİ
Merkez amirleri, Kontrol Şefleri ve Baş dağıtıcılar dağıtıcıların kıyafetlerini, iş sahipleriyle olan ilişkilerini,
tavır ve hareketlerini merkez içinde ve dışında daima kontrol ederler. Kılık ve kıyafet esaslarına uygun
olmayan dağıtıcılar görülen aksaklıklar giderildikten sonra göreve başlatılır.
Kıyafeti ile tavır ve hareketleri bu Yönetmelikte belirtilen şartlara uymayan veya tıraş olmadan göreve gelen
dağıtıcılara ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.
POSTA GİZLİLİĞİNE UYMA
Dağıtım personelinin, belli kişilerin posta ilişkilerini açığa vurmaları, mektupları açmaları, açık dahi olsa
içlerinde ne bulunduğunu araştırmaları veya haberleşme kâğıtlarındaki yazılar hakkında üçüncü kişilere
(gönderici ile alıcıdan ve bunların tayin ettikleri vekillerin dışındaki kişilere) bilgi vermeleri yahut herhangi
birine bunları yapmaya imkân bırakmaları yasaktır.
HALKLA İLİŞKİLER
Dağıtım personeli halkla ilişkilerinde nezaket kurallarına uymak ve tartışmalardan kaçınmak zorundadır. İşle
ilgili olarak sorulacak sorulara mevzuatın dahilinde cevap verilebilir veya soru sahiplerinin istedikleri bilgiyi
PTT işyerinden alabilecekleri yönünde bilgilendirme yapılabilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
106 / 664
Dağıtım personeli posta gönderilerinin adresini yazmaya zorlanamaz ve yazılmış olanları da düzeltemez ve
değiştiremez. Bundan başka alma ve ödeme haberleri, koli/kargo ve havale yollama kâğıtları ve
göndericinin veya alıcının beyan kâğıdı yerine geçebilecek formüller de yazılmaz ve yazılanlar üzerinde
düzeltme ve değişiklik yapılmaz.
DAĞITIM SIRASINDA BAŞKA İŞ YAPMA YASAĞI
Dağıtım personelinin Dağıtım Hizmetleri Yönetmeliğinde belirtilen görevler dışındaki işlerle uğraşmaları, bu
Yönetmelik hükümleri dışında herhangi bir gönderiyi merkeze getirmeleri veya merkezden götürmeleri
veya bunlarla birlikte başka şeyleri de götürüp getirmeleri, dağıtmaları yasaktır.
TEBLİGAT İŞLEMLERİ
Tanım:
Tebliğ; hukuki işlemlerin kanunda öngörüldüğü şekilde muhatabına veya muhatap adına kabule kanunen
yetkili şahıslara yazılı olarak bildirimi ve bu bildirimin yapıldığının, kanunda öngörüldüğü şekilde
belgelendirilmesi işlemine tebligat denir.
Tebligat, bilgilendirme yanında belgelendirme özelliği de bulunan bir usul işlemidir. Bir belgenin başarılı bir
şekilde muhatabına teslim edildiğinin biçimsel kanıtıdır.
Önemi:
Tebligat, hukuki sonuçlar doğurması bakımından çok önemli bir işlemdir. Bu nedenle sıkı kurallara
bağlanmıştır. Usulüne uygun yapılmadığı takdirde yapılan işlemler geçerli olmaz. Örneğin, tebliğ
yapılmadıkça, temyiz ve itiraz gibi yasa yollarına başvurma süreleri işlemeye başlamaz. Dolayısıyla verilen
kararın kesinleşmesi için tebligatın usulüne uygun olarak yapılmış olması gerekir.
Ödeme (icra) emirleri de tebliğ edilmedikçe haciz süreci başlamaz. Mahkemelerde taraflara davetiye tebliğ
edilmedikçe ihzar çıkarılamaz. Örnekler çoğaltılabilir.
Başvuru Kaynakları:
• 7201 Sayılı Tebligat Kanunu
• Diğer Yasaların Tebligata İlişkin Hükümleri (Vergi Usul Kanunu vb.)
• Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik
• Tebligat İşletme Esasları
• Adalet Bakanlığı ve PTT’nin Konuya İlişkin Genelgeleri
Çıkaran Merci Bakımından Türleri:
• Kazai (Adli)
• İdari
• Vergi (Mali)
Yapılış Biçimine Göre Türleri:
• PTT aracılığı ile
• Memur aracılığı ile
• Doğrudan
• İlanen
• E-tebligat
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
107 / 664
Tebligat Çıkarabilecek Merciler:
Tebligatı hangi kurum ve kişilerin çıkarmaya yetkili olduğu genel olarak 7201 sayılı Tebligat Kanunu’nun 1
inci maddesinde aşağıdaki şekilde belirtilmiştir:
 Kazaî merciler,
 10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli;
 (I) sayılı cetvelde yer alan genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri,
 (II) sayılı cetvelde yer alan özel bütçeli idareler,
 (III) sayılı cetvelde yer alan düzenleyici ve denetleyici kurumlar,
 (IV) sayılı cetvelde yer alan sosyal güvenlik kurumları
 İl özel idareleri
 Belediyeler
 Köy hükmî şahsiyetleri
 Barolar
 Noterler
I-IV sayılı cetvelde yer alan kurum ve kuruluşlara ilişkin liste www.ptt.gov.tr adresinde yayınlanmaktadır.
Tebliğ Evrakının Hazırlanması:
Kanunda sözü edilen “Tebliğ Evrakı”, tebliğ mazbatalı/alındılı zarf içinde gönderilen her nevi evraktır
(davaya ilişkin taraf dilekçeleri, ödeme emri, ödeme emrine itiraz, mahkeme ilamı vs.)
Tebliğ evrakı ile buna ait tebliğ mazbatalı/alındılı zarfın, tebliğ mazbatası/alındısı dışında kalan kısmı, tebliğ
evrakını çıkaran merci tarafından düzenlenir. (Tebligat İşletme Esasları m.11)
Tevdi Listesinin Düzenlenmesi:
Tebliğ mercileri, Tebligat Kanunu ve Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik hükümlerine
uygun olarak düzenlemiş oldukları tebligatlarını; Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğe ekli
8 no.lu örneğe göre iki nüsha olarak düzenleyecekleri “Tevdi Listesi”ne kayden PTT merkezlerine verirler.
Tebligat Kabul Edilemeyecek Adresler;
• P.K.
• Postrestant
• Vasıta (..... eliyle .....)
• Yurtdışı
• … Barosu Avukatlarından...
Tebliğ Evraklarının Ücretlendirilmesi:
Tebliğin PTT aracılığıyla yapılmasını isteyen merci, tarifede yazılı PTT ücretlerini tam ve peşin olarak öder.
(Posta çeki hesabı aracılığıyla ve kredi kartı ile yapılan ödemeler de peşin olarak değerlendirilir)
Tebliğ evrakı özel hizmet işaretli olduğu takdirde bu hizmetlere ilişkin ücretler de (Telgraf, Hızlı Tebligat
gibi) peşin olarak ödenir.
Tebliğ evraklarına takse işlemi uygulanmaz.
Varış veya ara işyerlerinde ücreti hiç ödenmemiş veya eksik ödenmiş tebliğ evrakı görülmesi halinde,
bunların eksik ücretleri tamamlanarak muhataplarına tebliği veya ileriye sevki sağlanır. Tamamlanan eksik
ücret çıkış işyerinden talep edilir.
Tebliğ Evraklarına İstenebilecek Özel Hizmetler
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
108 / 664



Telgraf (Normal ve Acele)
Hızlı Tebligat
Sigortalı (Değerli)
Tebliğ Veya Davetiyenin Gönderilmesinde Uyulacak Süreler
Normal posta yoluyla yapılacak tebliğ evrakı ve davetiyelerin, ilgililere ulaşması ve ilgililerin tebliğin veya
davetiyenin gereklerini yerine getirebilmeleri için tebliğ evrakının duruşma günü veya işlem tarihinden önce
gönderilmesi gerekir.
Bu nedenle, sürelerin hesaplanmasında evrakın gönderileceği yerin yakınlık veya uzaklığı, iklim koşulları,
ulaşım araçlarının durumu gibi hususların tebliği çıkaran merci tarafından göz önünde bulundurulması
gerekir.
PTT Kabul Memurunca Kontrol Edilecek Hususlar
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Tebliğ mazbatası dışında kalan kısımların tamamen ve okunaklı olarak doldurulup doldurulmadığı
Evrakı düzenleyen merciin ad ve adresinin ve posta kodunun yazılı bulunup bulunmadığı
Muhatabın adı, soyadı ve adresiyle varış merkezi adının yazılı olup olmadığı
Tebliği çıkaran merciin mühür ve imzasının tebliğ evrakı üzerinde ve tevdi listesinde bulunup
bulunmadığı
Zarfsız verilen davetiyelerin tebliğ mazbatasını kapsayıp kapsamadığı
Posta ücretlerinin tarifeye göre tam olup olmadığı
Tebliğ zarflarının kapalı bulunup bulunmadığı
Tevdi listesindeki kayıtlarla tebliğ evrakındaki kayıtların birbirini tutup tutmadığı
Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 15 inci maddesinde belirtilen sürelere uyulup
uyulmadığı (Söz konusu sürelerin evrakı çıkaran merci tarafından tayin edileceği ve müddetin
hesabında, evrakın gönderileceği mahallin yakınlık veya uzaklığı, mevsim koşulları, ulaşım araçlarının
durumu gibi hususların bu merci tarafından dikkate alınması gerektiği belirtilmekle birlikte, PTT
İşyerlerimizde tebliğ evrakı kabulü esnasında tebliğ evrakının muhatabına ulaşmasına çok kısa bir süre
kalmış olduğunun fark edilmesi veya muhatabın bulunduğu mahallin uzaklığı nedeniyle postaya verildiği
günden itibaren muhatabına gecikmeli olarak ulaştırılabileceğinin anlaşılması halinde, bu durumun
evrakı getiren görevliye bildirilmesi, ısrarı halinde de tevdi listesinin ilgili bölümüne gecikmeden PTT’nin
sorumluluğunun bulunmadığına ilişkin ihtirazi kayıt düşülmek suretiyle kabul edilmesi, dağıtım
esnasında ise dağıtıcı personelin muhatap adresi ile ilgili tespitlerini anılan Yönetmeliğin 15.
Maddesinde belirtilen hüküm göz önünde bulundurularak geciktirilmeden yerine getirmesine gereken
dikkat ve özenin gösterilmesi gerekmektedir.)
Hususlarını tebligat kabul memuru getirenin gözü önünde kontrol eder.
Yukarıdaki hususlardan birinin yanlış veya eksik olması halinde görevli memur, tebliğ evrakının tevdi
listesindeki kaydı hizasına keyfiyeti şerh ederek, tebliğ evrakını getirene geri verir.
Herhangi bir eksiklik olmadığı takdirde tevdi olunan tebligatları kabul eder ve sistemden üretilen tevdi
listesine tarih damgasını tatbik edip imzalar ve bir nüshasını, getirdikleri tevdi listesinin kendilerinde kalan
nüshasına ilaveten tebliği çıkaran kuruma verir. Ancak, tebliği veren Kurum tarafından talep edilmesi
halinde, sistemden alınan tevdi listesine ilaveten Kurum tarafından hazırlanmış olan tevdi listesi üzerinde
gerekli kontroller yapıldıktan sonra damgalanmasında herhangi bir sakınca bulunmamaktadır.
Kabul edilen tebliğ evrakları, ilgili mevzuatın gereklerine uygun olarak varış merkezlerine sevk edilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
109 / 664
Kabul Edilen Tebligatların İlgili Servislere Teslimi;
Postalardan çıkan tebliğ evrakından işyerinin dağıtım alanına ait olanları, gelen servisinde sisteme giriş
kayıtları yapıldıktan sonra sistemden alınan zimmet listesi ile birlikte imza karşılığında tebligat servisine
verilir. Başka işyerlerine ait olanlar ise yine sisteme gerekli kayıtları yapıldıktan sonra sistemden alınan
zimmet listesi ile birlikte giden servisine imza karşılığında verilir.
Geliş İşlemleri;
Postalardan çıkan tebliğ evrakı, bildirme kağıtlarıyla birlikte karşılaştırılarak gerekli incelemeler yapılıp,
çıkaran mercii tarafından tayin edilen müddetin hesabında mahallin yakınlık veya uzaklığı, mevsim koşulları,
ulaşım araçlarının durum gibi hususlar dikkate alınarak incelenir.
Tebliğ evrakının, ücretsiz veya eksik ücretli, yırtık ve zarfın açık veya kapsamın eksik olduğu, alıcı adresi
olmadığı gibi düzensizlikler görülürse, bu durum bildirme kâğıdına şerh edilip gelen posta servisi
memurlarınca imza edilerek varış damgası basılır.
Tebliğ Evraklarının Dağıtıma Hazırlanması;
Otomasyon Sistemine kaydedilen tebliğ evrakı için Teslim Belgesi üretilip ve imza karşılığı dağıtıcıya teslim
edilir.
DAĞITIM İŞLEMLERİ:
Tebliğ evrakı için teslim belgesi düzenlenmesi ve dağıtıcıya teslimi:
Cihetlere eklenen tebliğ evrakına sistemden 150.0001–001006 stok numaralı Teslim Belgesi düzenlenir.
Tebliğ evrakı, sistem aracılığıyla düzenlenen Teslim Belgesi ve Dağıtım/Teslim Listesi, ilgili dağıtıcıya imza
karşılığı teslim edilir.
Tebliğ evrakının muhatabına tebliği esnasında tebliğ mazbatasına, Teslim Belgesine ve Dağıtım/Teslim
Listesine imza alınır.
Teslim Belgeleri işyerinde sıralı bir şekilde saklanır.
Tebliğ Yeri:
Kural (Teb. K. m.10):
Tebligat, tebliğ yapılacak şahsa bilinen en son adresinde yapılır.
Bu adres, tebliğ evrakı üzerindeki adres olabileceği gibi tebliğ memurunun (dağıtıcı) araştırma sonucu tespit
edeceği adres de olabilir.
İstisna (Teb. K. m.10/3):
Muhatabın başvurması veya kabul etmesi halinde, kendisine her yerde tebligat yapılabilir Adresin dışında
tebligat, sadece muhatabın kendisine yapılabilir.
Tebligat Kimlere Yapılır?
Tebligatın muhatabı gerçek veya tüzel kişi olabilir.
Tebligatın muhatabı gerçek kişi ise; kural olarak tebligat, muhatabın bilinen en son adresinde bizzat
kendisine yapılır.
Tebligatın muhatabı tüzel kişi ise; kural olarak tebligat, tüzel kişinin adresinde bulunan yetkili temsilcilerine
yapılır. Yetkili temsilci birden fazla ise yalnız birine yapılır.
Muhatabın Adresinde Bulunmaması Halinde Muhatap Adına Kendisine Tebligat Yapılabilecek Kişilerde
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
110 / 664
Aranılan Özellikler:
1. İkamet Şartı (Teb. K. m.16):
Kendisine tebliğ yapılacak şahıs adresinde bulunmazsa tebliğ kendisi ile aynı konutta oturan kişilere veya
hizmetçilerinden birine yapılır.
Not: Muhatapla birlikte devamlı oturması gerekir. Akrabalık bağı da aranmamaktadır.
2. Yaş Şartı (Teb. K. m.22):
Muhatap yerine kendisine tebliğ yapılacak kimsenin görünüşüne nazaran 18 yaşından aşağı olmaması
gerekir. Gerçek yaşı 18 yaşından küçük olduğu halde görünüşe göre 18 veya daha yukarı yaştaymış gibi
görünen kimseye yapılacak tebligat geçerli sayılır.
3. Ehliyet Şartı (Teb. K. m.22):
Muhatap yerine kendisine tebliğ yapılacak kimsenin bariz bir şekilde ehliyetsiz bulunmaması gerekir.
“Tebligat Kanununun 22 nci maddesinde belirtilen ehliyetsizlik, sadece gayrı mümeyyizlik (temyiz kudretini
haiz olmama) durumundan ibaret değildir.
Akıl hastalığı veya zayıflığı gibi medeni hukuk anlamında temyiz kudretini ortadan kaldıran sebeplerden
dolayı tam ehliyetsizlik hali buraya girdiği gibi, diğer bir hastalık, sağırlık, körlük ve dilsizlik gibi sebeplerden
biri ile kendisi ile anlaşma imkânı olmayan kimse de bu madde anlamında ehliyetsiz sayılır. (Teb. Yön. 34).
4. Hukuki Hasım Olmama Şartı (Teb. K. m.39 - Teb. Yön.m.62):
Muhatap adına kendisine tebligat yapılabilecek kimselerin o davada muhatapla aralarında husumet
olmaması gerekir.
Muhatap adına adli tebligatı kabule kanunen yetkili kişiye tebligatın yapılmasına Tebligat kanununun 39
uncu maddesine göre bir engelin varlığından söz edebilmek için o kişinin, muhatabın taraf olduğu davada,
davacı veya davalı sıfatı ile karşı tarafta yer alması gerekmeyip, sadece o dava ile hasım olarak ilgisinin
bulunması yeterlidir.
Mesela, boşanma davasında davacı karının erkek kardeşinin, “davada taraf olmadığı halde tarafsız hareket
edemeyip kız kardeşinin yanında yer alacağı düşüncesinden hareketle” karı koca arasındaki bu davada
davalı kocaya nazaran dava ile hasım olarak ilgisi bulunduğunun kabul edilmesi gerekir.
TEBLİĞ EVRAKININ DAĞITIMI VE TESLİMİ İLE İLGİLİ TEMEL HÜKÜMLER
Gece Tebliğ Yapılması
Tebligat normal olarak işyerlerimizin çalışma saatleri içerisinde yapılır. Ancak, bu saatler dışında ve gece
vakti de tebliğ yapılması durumunda bu tebliğler geçerli sayılır.
Tatil Günlerinde Tebligat
İşyerlerimizin çalışma mesaisine göre gerektiğinde resmi ve adli tatil günlerinde de tebligat yapılabilir.
Tebligat, mesai saatleri içinde ve dışında, resmi tatil günlerinde, dini ve milli bayramlarda, adli tatilde,
cumartesi ve pazar günlerinde yapılabilir.
Avukatlık Bürolarına Yapılacak Tebligatlar:
Avukatlık bürolarına yapılacak tebligatlar resmi çalışma, gün ve saatleri içerisinde yapılır. (Tebligat Kanunu
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
111 / 664
m.11)
Teslim ve iade süresi
PTT işyerlerinde ek hizmet talep edilmeden kabul edilen tebliğ evrakının muhatabına tebliğ edilmesi aynı il
dağıtım sahası içerisinde ise en geç 5 iş günü, farklı il dağıtım alanında ise en geç 7 iş günü içerisinde yerine
getirilir.
Köy dağıtımına tabi yerlerde bu süreler dikkate alınmadan ilk köy dağıtım sefer programı ile dağıtımı
gerçekleştirilir.
Teslim mümkün olmayan tebliğ evrakının iadesi ile mazbataların çıkaran mercie tesliminde yukarıda
belirtilen sürelerin iki katı dikkate alınır.
Tebliğ Evrakının Bilinen En Son Adrese Tebliğ Edilmesi
Tebligat, öncelikle tebliğ yapılacak şahsın bilinen en son adresinde yapılır.
Bilinen en son adresin tebligata elverişli olmadığının anlaşılması veya tebligat yapılamaması hâlinde,
muhatabın adres kayıt sisteminde bulunan yerleşim yeri adresi, bilinen en son adresi olarak kabul edilir ve
tebligat çıkarmaya yetkili merciler tarafından tebliğ evrakı bu adrese düzenlenir.
Muhatabın adresi ikinci paragrafta belirtildiği gibi Adres Kayıt Sisteminden alınmış ve bu durum çıkaran
merci tarafından açık mavi renkte bastırılmış olan tebliğ zarfı üzerine elle, kaşe basmak suretiyle veya zarf
üzerinde matbu olarak açıkça belirtilmiş ise, tebliğ memurunca başkaca adres araştırması yapılmadan
tebligat bu adrese yapılır.
Tebliğ çıkarmaya yetkili merciler tarafından işyerlerimize açık mavi renk dışında tebliğ zarfları tevdi edilmesi
halinde de, tebliğ zarfı üzerine muhatap adresinin Adres Kayıt Sisteminden alındığı elle, kaşe basmak
suretiyle veya zarf üzerinde matbu olarak açıkça belirtilmiş ise, tebliğ memurunca üçüncü paragrafta
belirtilen işlem uygulanır.
Muhatabın, müracaatı halinde veya kabul ettiği takdirde her yerde tebligat yapılabilir.
Tebligatın Kime Yapılacağı
Kural olarak tebligat, tebliğ evrakında muhatap olarak gösterilen gerçek kişilerin kendilerine, muhatap
tüzel kişi ise, bu tüzel kişilerin yetkili temsilcilerine, yetkili temsilci birden fazla ise yalnız birine yapılır.
Vekile Tebligat
Vekil vasıtasıyla takip edilen işlerde tebligat vekile yapılır. Vekile bürosunda yapılacak tebligat, resmî
çalışma gün ve saatleri içinde yapılır. Hafta sonu ve resmi tatile rastlayan günlerde dağıtılamayan tebliğ
evrakı takip eden ilk iş gününde dağıtıma çıkarılır.
Vekil birden çok ise bunlardan birine tebligat yapılması yeterlidir. Eğer tebligat birden fazla vekile yapılmış
ise bunlardan ilkine yapılan tebliğ tarihi asıl tebliğ tarihi sayılır.
Kanuni Temsilciye Tebligat
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
112 / 664
Kanuni temsilcisi bulunanlara yapılacak tebligat temsilciye yapılır.
Kanuni temsilcisi bulunanlara kanun hükümleri gereğince bizzat kendilerine tebligat yapılması icap ederse
temsilciye tebligat yapılmaz. Bu durum, tebliğ evrakı üzerinde açıkça belirtilmişse tebliğ memurunca kanuni
temsilciye değil, muhatabın kendisine tebliğ edilir.
Aynı konutta oturan kişilere veya hizmetçiye tebligat
Tebligat yapılacak kişi adresinde bulunmaz ise tebliğ o adreste muhatapla aynı konutta oturan kişiye veya
muhatabın aynı adreste oturan hizmetçisine de yapılabilir.
Aynı adreste oturan kişilere yapılacak tebligatta birlikte oturma şartının dışında ayrıca kan bağı ve hısımlık
aranmaz.
Meslek ve Sanat Erbabına Tebligat
Belirli bir yerde devamlı olarak meslek veya sanatını icra edenlere, o yerde de tebligat yapılabilir.
Muhatabın işyerinde bulunmaması halinde tebliğ, aynı yerde sürekli olarak çalışan memur veya işçilerinden
birine yapılır.
Muhatap, meslek veya sanatını konutunda icra ediyorsa, kendisi bulunmadığı takdirde memur veya
müstahdemlerinden birine yapılır. Bunlardan hiç birinin bulunmaması durumunda tebliğ, aynı konutta
sürekli olarak oturan kişilere veya hizmetçilerinden birine yapılır.
Tüzel Kişilerin Memur ve Müstahdemlerine Tebligat
Tüzel kişiler adına tebligatı almaya yetkili kişiler, herhangi bir sebeple mutat iş saatlerinde işyerinde
bulunmamaları veya o sırada evrakı bizzat alamayacak bir halde olmaları durumunda tebliğ, tüzel kişinin o
yerdeki sürekli çalışan memur veya müstahdemlerinden birine yapılır.
Ancak, kendisine tebliğ yapılacak memur veya müstahdemin, tüzel kişinin o yerdeki teşkilatı veya personeli
içinde görev itibariyle tebligatın muhatabı olan tüzel kişinin temsilcisinden sonra gelen bir kimse veya evrak
müdürü gibi esasen bu tür işlerle görevlendirilmiş bir kişi olması gereklidir.
Bu kişilerin de bulunmaması halinde, o yerdeki diğer bir memur veya müstahdeme tebligat yapılır. Bu
durum tebligat mazbatasının ilgili bölümüne ayrıntılı olarak şerh edilir.
Otel, Hastane, Fabrika ve Okul Gibi Yerlerde Tebligat
Tebliğ yapılacak kişi; otel, pansiyon, hastane, tedavi veya istirahat evi, fabrika, okul, öğrenci yurdu, resmi
veya özel daire veya kurum gibi içine serbestçe girilemeyen veya arananın kolayca bulunması mümkün
olmayan bir yerde bulunuyorsa tebliğin yapılmasını, o yeri idare eden veya muhatabın bulunduğu kısmın
amiri temin eder.
Muhatap, bu kişiler tarafından derhal bulunmaz veya tebellüğden kaçınırsa yahut diğer bir sebeple tebliğin
temini mümkün olmazsa tebliğ o yeri idare eden veya muhatabın bulunduğu kısmın amirine yapılır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
113 / 664
Bu kişiler de tebliğ evrakını almak istemezler ise tebellüğden kaçınma işlemi uygulanır.
Er ve erbaşlara tebligat
Er ve erbaşlara (onbaşı, çavuş) yapılacak tebliğ, kıta komutanı ve kurum amiri gibi en yakın üste yapılır.
Nöbetçi amiri veya subayı, tebliğ memurunun, en yakın üste tebliğ yapmasını temin eder. Buna göre tebliğ
memuru, doğrudan doğruya nöbetçi amiri veya subayına başvurarak, muhatap er ve erbaşın en yakın
üstünü buldurup tebliğin yapılmasını sağlar.
Ancak, muhatabın terhis olması veya başka bir birliğe gitmesi hallerinde yeni adresi tespit edilerek Tebligat
Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 10 uncu maddesinde BELİRTİLEN MÜDDET TAYİNİ HUSUSU
gözetilerek yeni adresine sevk edilir.
Bununla birlikte muhatabın firar ettiğinin belirtilmesi halinde, bu durum mazbataya şerh edilerek çıkış
merciine iade edilir.
Diğer Askeri Şahıslara Tebligat
Er ve erbaşların dışında kalan askeri şahıslara (subay, astsubay, askeri memur vb.) birlik veya kurumda
tebligat yapılması gerektiğinde, tebliğin yapılmasını nöbetçi amiri veya subayı temin eder.
Muhatap bu kişiler tarafından derhal bulunmaz veya tebellüğden kaçınırsa veya diğer bir sebeple tebliğin
temini mümkün olmazsa, tebliğ o nöbetçi amiri veya subayına yapılır.
Tutuklu ve Hükümlülere Tebligat
Tutuklu ve hükümlülere tebligat yapılmasını, bu kişilerin bulunduğu kurum müdürü, müdür yoksa orayı
idare eden memur temin eder.
Tutuklu veya hükümlüye tebligat yapılamazsa, müdür veya memur tarafından belirtilen sebep tebliğ
memurunca tebliğ mazbatasına ayrıntılı şekilde şerh edilerek beyanda bulunanın imzası alınır. Beyanda
bulunanlar imza atmaktan kaçınırlarsa, bu durum mazbataya şerh edilir.
Bir yıl veya daha fazla hürriyeti bağlayıcı ceza ile mahkûm olup kendilerine kanuni temsilci atanmış olanlara
ait tebligat, ‘’KANUNİ TEMSİLCİYE TEBLİĞAT’’ başlığı altında yer alan hususlara göre yapılır.
Muhatap o anda bulunamıyorsa, hastanede bulunması halinde dahi tebligat, bu madde gereğince tutuklu
veya hükümlünün bağlı olduğu kurum müdürü veya idare eden memura yapılır.
Hükümlülük süresi bitmiş veya tutukluluk süresi sona ermişse, tebliğ evrakı Kurum müdürü veya idare eden
memuru tarafından beyan edilen adrese sevk edilir. Muhatap adresi tespit edilemezse tebliğ evrakı çıkaran
mercie iade edilir. Bu durumlar mazbatanın ilgili kısımlarına ayrıntılı şekilde şerh edilir.
Muhatap Adına Tebligat Yapılacak Kişilerde Aranacak Şartlar
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
114 / 664
Muhatap yerine kendisine tebliğ yapılacak kişinin görünüşüne nazaran onsekiz yaşından aşağı olmaması ve
açıkça anlaşılır bir şekilde ehliyetsiz bulunmaması gerekir.
Muhatap adına tebliğ yapılacak kişiler, aynı yerde sürekli olarak çalışan birisi olmalıdır.
Aynı adreste oturan kişilere yapılacak tebligatta birlikte oturma şartı yeterli olup, ayrıca kan bağı ve hısımlık
aranmaz.
Muhatap adına kendilerine tebliğ yapılabilecek kişilerin, o davada hasım olarak ilgileri varsa, muhatap adına
kendilerine tebligat yapılamaz.
Akıl hastalığı, akıl zayıflığı veya diğer bir hastalık veya engel sebebiyle kendisi ile anlaşma imkânı olmayan
kişiye tebligat yapılmaz.
Muhatap adına kendisine tebligat yapılacak olan, görünüşüne nazaran onsekiz yaşından aşağı veya açıkça
anlaşılır bir şekilde ehliyetsiz olur ve o adreste muhatap yerine tebligat yapılacak başka bir kişi de
bulunmazsa Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 30 ve 31 inci madde hükümlerine göre
işlem yapılır.
"Bizzat Muhataba Teslim Edilecektir" Şartlı Tebliğ Evrakı
Tebliğ evrakının üzerinde tebliğ evrakı çıkarmaya yetkili merci tarafından "bizzat muhataba tebliğ
edilecektir" şerhi ve bu hususta mahkemenin verdiği kararın tarih ve numarası gösterilmiş ise muhatabın
bizzat kendisine tebliğ edilme zorunluluğu bulunmaktadır.
Bu tür tebligatın muhataplarının adreslerinde bulunmamaları veya tebellüğden kaçınma hallerinde, bunlar
muhatap adına tebliğ yapılabilecek kimselere tebliğ edilmeyerek Tebligat İşletme Esaslarının 52, 53 ve 54
üncü maddelerine (Tebliğ İmkânsızlığı, Tebellüğden Kaçınma Ve Adresin Adres Kayıt Sisteminden (Mernis)
Alınması Halinde Tebliğ İmkânsızlığı Ve Tebellüğden Kaçınma) göre işleme tabi tutulur.
Bizzat muhataba tebliğ olunacak tebliğ evrakından bu hizmet için ayrıca ek ücret alınmaz.
Muhatabın Geçici Olarak Başka Yere Gitmesi
Muhatap adına kendilerine tebliğ yapılabilecek kişiler muhatabın geçici olarak başka yere gittiğini
belirtirlerse, tebliğ memuru, muhatabın hangi sebeple adresten geçici olarak ayrıldığını, beyanda bulunanın
adı ve soyadı, sıfatını (unvanını, ticaret unvanını v.b) tebliğ mazbatasına yazar. Tebliğ mazbatasını beyanda
bulunana imzalattırır ve tebliğ edilecek evrakı beyanda bulunana verir. Bu kişiler, tebliğ evrakını kabule
mecburdurlar.
Bu kişilerin beyanlarını imzadan kaçınmaları ve tebliğ evrakını kabul etmemeleri durumunda, tebliğ
memuru bu durumu tebliğ mazbatasına yazar, imzalar ve tebliğ olunacak evrakı, o yerin muhtar veya
ihtiyar heyeti üyesinden birine veya kolluk amir veya memurlarına imza karşılığında teslim eder ve teslim
ettiği kişinin adresini içeren 2 nolu haber kâğıdını gösterilen adresin kapısına yapıştırır.
Bu maddeye göre yapılacak tebligatlarda tebliğ, muhatap adına tebliğ yapılan kişilere verildiği tarihte veya
2 nolu haber kâğıdı kapıya yapıştırılmışsa bu tarihten itibaren onbeş gün sonra yapılmış sayılır.
TEBLİĞ İMKÂNSIZLIĞI VE TEBELLÜĞDEN İMTİNA (Teb. K. m. 21 / Teb. Yön. m. 29-31)
Tebligat Kanununun 21 inci maddesinde iki farklı durum düzenlenmiştir:
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
115 / 664
Tebliğ İmkânsızlığı
Tebligat adresinde muhatap veya muhatap adına tebligatı kanunen alabilecek kişilerden hiç kimsenin
olmaması durumunu ifade eder.
* Tebliğ evrakındaki adresin muhatabın Adres Kayıt Sistemindeki (MERNİS) adresi olduğu belirtilmişse;
Muhatap o adreste hiç oturmamış veya o adresten sürekli ayrılmış olsa dahi, tebliğ memuru tebliğ olunacak
evrakı, o yerin muhtar veya ihtiyar heyeti azasından birine veyahut zabıta amir ve memurlarına imza
karşılığında teslim eder ve tesellüm edenin adresini ihtiva eden ihbarnameyi (2 NOLU HABER KAGIDI)
gösterilen adresteki binanın kapısına yapıştırır. İhbarnamenin kapıya yapıştırıldığı tarih, tebliğ tarihi sayılır.
Adres kayıt sistemindeki adrese yapılacak tebligatlarda tebliğ memurunca ayrıca adres araştırması
yapılmaz. Komşu, yönetici veya kapıcıya bildirmez.
Muhatabın askere gittiği, hüküm giydiği veya yurtdışına çıktığının, taşınmak suretiyle o adresten devamlı
olarak ayrıldığının veya o adreste hiç oturmamış olduğunun öğrenilmesi veya adresin askeri birlik adresi,
cezaevi adresi gibi ikincil bir adres olması halinde de tebliğ evrakının üzerindeki adresin Adres Kayıt
Sisteminden alındığının açıkça belirtilmiş olması hallerinde başkaca adres araştırması yapılmaksızın tebliğ
gösterilen adrese yapılır.
Ancak, adresin kamulaştırma, deprem, yangın v.b nedenlerle yıkılmış veya bina özelliğini yitirmiş olması
durumlarında veya muhatap tüzel kişi olmasına rağmen adresin Adres Kayıt Sisteminden alındığının tebliğ
evrakı üzerine şerh edilmesi halinde 21 inci madde uygulanmaz. Mazbataya gerekli şerhler açık ve ayrıntılı
bir şekilde yazılarak çıkaran mercie iade edilir.
* Tebliğ evrakındaki adresin muhatabın Adres Kayıt Sistemindeki (MERNİS) adresi olduğu
belirtilmemişse;
MUHATAP VEYA MUHATAP ADINA TEBLİĞ YAPILABİLECEK OLANLARDAN HİÇBİRİ GÖSTERİLEN ADRESTE
SÜREKLİ OLARAK BULUNMAZSA Tebliğ memurunun, adreste bulunmama sebebini bilmesi muhtemel
komşu, kapıcı, muhtar, ihtiyar kurulu veya meclis üyeleri, zabıta amir ve memurlarından tahkik ederek
beyanlarını tebliğ tutanağına(mazbata) yazıp altını imzalatması, imzadan çekinmeleri halinde de bu
durumu yazarak imzalaması gerekir (Teb.Yön. m.30/1).
Tebliğ memuru, tebliğ imkânsızlığı nedeniyle tebliğ olunacak evrakı, o yerin muhtar veya ihtiyar heyeti veya
meclisi azasından birine veyahut zabıta amir veya memuruna ( polis veya jandarma ) imza mukabilinde
teslim eder.
Tebliğ memuru, tebliğ evrakını alan kişinin adresini belirten 2 NOLU HABER KAGIDI (ihbarnameyi ) tebliğin
gönderildiği adresin kapısına yapıştırır.
Tebliğ memuru ayrıca, durumun haber verilmesini, mümkün ise en yakın komşularından birine, varsa
yönetici veya kapıcıya bildirir (Teb.K m.21).
Tebellüğden İmtina
Muhatap veya muhatap adına tebligatı kanunen almaya yetkili kişiler tebligat adresinde bulunmalarına
rağmen, tebligatı kabul etmekten kaçınmaları durumunu ifade eder.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
116 / 664
Bu durumda tebliğ memuru, tebellüğden imtina edilmesi nedeniyle Teb.K.m.21’e göre işlem yapar. Ancak
bu durumda (tebellüğden imtina edilmesi durumunda) muhatap veya onun adına kendisine tebliğ evrakı
verilecek kişiler adreste bulundukları halde tebellüğden kaçınmışlar ise, bu kişilerin tebligattan haberleri
olduğuna göre, artık komşu, yönetici veya kapıcıya haber verilmesine gerek yoktur. Komşuya haber
verilmesine gerek bulunmaması haber kâğıdının yapıştırılmasına engel teşkil etmemektedir. Bu şekilde
tebliğ edilen tebligatın da 2 nolu haber kâğıdı adresin kapısına mutlak surette yapıştırılır.
Tebligat Kanunu’nun 35 inci Maddesine Göre Tebligat: (Değiştirilen adresin bildirilmesi zorunluluğu ve
yapılacak işlemler)
Muhataba veya adresinde onun yerine tebellüğ edebilecek birine tebligat yapılmasından veya Tebligat
Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 31 inci maddesi gereğince işlem yapılmasından sonra
muhatap bu adresini değiştirirse, yeni adresini hemen tebliği yaptırmış olan kaza merciine bildirmek
zorundadır. Bu takdirde bundan sonraki tebliğler, bildirilen yeni adrese yapılır.
Adresini değiştiren kimse yenisini bildirmediği ve adres kayıt sisteminde yerleşim yeri adresi de tespit
edilemediği takdirde, adres araştırması yapılmasına gerek kalmaksızın Tebligat Kanununun Uygulanmasına
Dair Yönetmeliğe ekli (6) nolu örneğe göre düzenlenecek tebliğ evrakının bir nüshası eski adrese ait binanın
kapısına asılır ve asılma tarihi tebliğ tarihi sayılır.
Bundan sonra eski adrese çıkarılmış tebligat muhataba yapılmış sayılır.
Daha önce tebligat yapılmamış olsa bile, tüzel kişiler bakımından ana statü, sicil, tüzük ve kuruluş senedi
gibi resmî kayıtlardaki adresleri esas alınır ve bu madde hükümleri uygulanır.
Muhatabın ölmesi halinde durum şerh edilerek çıkaran mercie iade edilir.
Daha önce yurtdışındaki adresine tebligat yapılmış Türk vatandaşı, yurtdışı adresini değiştirir ve bunu tebliğ
çıkaran mercie bildirmez, adres kayıt sisteminden de yerleşim yeri adresi tespit edilemezse bu kişinin
yurtdışında daha önce tebligat yapılan adresine Türkiye Büyükelçiliği veya Konsolosluğunca Tebligat
Kanununun 25/a ve Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 43 üncü maddelerine göre
gönderilen bildirinin adrese ulaştığının belgelendiği tarihten itibaren (30) gün sonra tebligat yapılmış sayılır.
Kamulaştırma, deprem, yangın vb. nedenlerle yıkılmış veya bina özelliğini tamamen kaybetmiş durumlar ile
Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğe ekli (6) numaralı örneğe göre düzenlenmiş tebliğ
evrakının muhatap adresinin kapısına yapıştırılması gerekliliğinin yerine getirilemeyeceği benzer
durumlarda dahi Tebligat Kanununun 35 inci maddesine göre çıkarılan tebliğ evrakı çıkaran mercie
doğrudan iade edilmez. Ancak, mazbatanın ilgili sütununa (6) nolu örnek formun kapıya yapıştırılamama
gerekçesi hiçbir tereddüde yer vermeyecek şekilde açıkça yazılarak tebligat çıkaran mercie gönderilir. Bu
işleme tabi tutulan tebliğ evrakının üzerine iade edildiği izlenimi verecek şekilde herhangi bir işaretleme
yapılmaz.
35. madde tebliğinin yapılabilmesi için;
-Daha önce muhataba aynı adreste en az bir tebligatın usulünce yapılmış olması,
-Muhatabın bundan sonra adresini değiştirmesi ve yeni adres bilgisini ilgili yargı merciine bildirmemesi,
-Tebliğ memurunun yeni adresi tespit edememesi ve tebliğ evrakını yargı merciine iade etmesi, durumunda
Adli, İdari ve Askeri kaza (yargı) mercilerince Tebligat Kanunun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğe ekli (6)
no.lu örneğe uygun olarak düzenlenmiş tebligat çıkarılır.
Tebligat Kanununun 35 inci maddesine göre tebligat çıkarma yetkisine yalnızca Adli, İdari ve Askeri kaza
(yargı) mercileri sahiptir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
117 / 664
Muhatabın Yeni Adresinin Tespit Edilmesi
Tebliğ memuru, muhatabın yeni adresini komşularından, muhtardan, zabıtadan veya başka bir suretle
tespit ettiği takdirde bu adresi tebliğ evrakının adres kısmına ve tebliğ mazbatasına yazar.
Bu durumda;
a) Yeni adres, aynı tebliğ memurunun dağıtım bölgesi içinde ise tebligat o adrese yapılır.
b) Yeni adres aynı PTT merkezinin diğer bir dağıtım bölgesinde veya başka bir PTT Merkezinin sahası içinde
bulunuyorsa, tebliğ evrakı, yeni adreste tebliğ edilmek üzere tebliğ memuru tarafından bağlı olduğu
merkeze geri getirilir.
c) Yeni adrese ilişkin bilgiler otomasyon sistemine girilerek gerekli adres değişikliği yapılır.
TEBLİĞ EVRAKININ DAĞITIMINDA TAKİP EDİLECEK USULLER
Kimlik araştırması
Tebliğ memuru, tebliğ yaparken, muhatabın veya muhatap adına tebligat yapılacak kişilerin kimlikleri ile
Tebligat İşletme Esaslarında belirtilen şartları taşıyıp taşımadıklarını incelemeye yetkilidir.
Kimlik ispatı, fotoğraflı ve T.C. Kimlik Numarası bulunan nüfus cüzdanı, sürücü belgesi ve pasaport
göstermek suretiyle yapılır. Bunların nevileriyle nerelerden verildikleri, numara ve tarihleri, mazbata/teslim
belgesi/posta tebliğ alındısının arkasına yazılır.
İmza Atamayanlara Tebligat
Kendisine tebliğ yapılacak kişi, imza atacak kadar yazı bilmez veya diğer sebeplerle imza atamayacak
durumda bulunursa (körlük, hastalık, yaralı olmak v.b sebepler) okuryazar komşulardan bir kimse,
okuryazar bir komşu bulunmaz veya bulunan komşu imzadan kaçınırsa tebliğ memurunun daveti üzerine
gelecek olan o mahalle veya köyün muhtar veya ihtiyar heyeti veya meclisi üyelerinden birisi yahut bir
kolluk görevlisi huzurunda aşağıdaki hükümlere göre tebligat yapılır:
Kendisine tebliğ yapılan kişinin sol elinin başparmağı, sol elinin başparmağı yoksa aynı elinin diğer bir
parmağı, sol eli yoksa sağ elinin başparmağı, bu da yoksa diğer parmaklarından biri bastırılır.
Tebliğ yapılacak kişinin iki eli de yoksa tebliğ evrakı kendisine verilir.
Tebliğ mazbatasında hangi elin hangi parmağının bastırıldığı ve sebebi, tebliğ yapılacak kişinin iki eli de
yoksa evrakın kendisine verildiği ve huzurunda tebligat yapılan şahsın kimliği yazılarak hazır bulunan şahsa
da imzalattırılır.
Tebliğ evrakının tebliğinde imza veya parmak izi yerine mühür basılması kabul edilmez ve mühür
karşılığında yapılan tebliğ geçerli olmaz.
Tebliğ mazbatasına veya tebliğ edilemeyen evraka yapılacak işlemler
Muhatabına tebliğ edilen evraka ait tebliğ mazbataları ile tebliğ edilemeyen tebliğ evrakı, çıkaran mercie
iade edilmek üzere tebliğ memuru tarafından geri getirilir.
Tebliğ memurundan alınan tebliğ mazbataları ile tebliğ edilemeyen tebligatlar kontrolle görevli personel
tarafından tetkik edilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
118 / 664
Mazbataya alınması gerekli şerhlerin eksik veya hatalı olduğu anlaşılan evraklar ilgili tebliğ memuruna geri
verilerek usulüne uygun bir şekilde doldurulması sağlanır. Muhatabın veya muhatap adına tebliğ evrakını
almaya yetkili kimselerin imzalarında bulunan eksiklikler söz konusu ise, bu eksikliklerin anılan kişilere
tamamlatılmasını teminen tebliğ evrakı tekrar dağıtıma çıkarılır.
Herhangi bir eksiklik veya hata görülmeyen mazbatalar ile tebliğ edilememiş tebligatlar sistem üzerinden
düşüm işlemi yapılarak çıkaran mercie iade edilmek üzere ilgili servise verilir. Çıkaran merciinin başka bir
işyerinin dağıtım alanında bulunması halinde bu işyerine sevk edilir.
Teslim veya iade işlemine ilişkin teslim belgeleri ilgili işyerinde sırasına göre saklanır.
Tebliğ evrakı için haber isteme ve inceleme talebi
Tebliğ evrakının süresi içerisinde muhatabına ulaştırılıp ulaştırılmadığı, usulüne uygun tebliğ edilip
edilmediği veya mazbatanın çıkaran mercie gönderilip gönderilmediği gibi hususlarda haber istemede
bulunulur. Bu hizmetten ücret alınmaz.
Tebliğ vaktinde yapılmaz veya tebliğ mazbatası belirlenen zamanda gelmezse tebligatı çıkaran merci
durumu herhangi bir PTT işyerine, Başmüdürlük veya Genel Müdürlüğe bildirir. Bildirimi alan birim şikâyet
konusu olan evrakın akıbeti hususunda en kısa sürede ilgili birimlerle irtibata geçerek inceme başlatır.
Yapılan araştırma ve takip sonucu, ilgili PTT işyeri, Başmüdürlük ve gerektiğinde Posta ve Telgraf Teşkilatı
Genel Müdürlüğü tarafından mümkün olduğu kadar kısa bir zaman içinde tebligatı çıkaran mercie veya
inceleme isteğinde bulunan kişiye haberleşmenin gizliliği ve tebligatın tarafları dikkate alınarak, 4982 sayılı
Bilgi Edinme Hakkı Kanunu, 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun, 1136 sayılı Avukatlık
Kanununun 2nci maddesi ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde bilgi verilir.
Yapılan inceleme sonucunda, tebliğ işlemlerinde kusuru tespit edilen personel hakkında ilgili kanun
hükümleri uyarınca işlem yapılacağından, görevli personelin bu görevi dikkatle eksiksiz ve hatasız yapması
sağlanır.
Tebliğ Evrakının Kaybı Halinde PTT'nin Sorumluluğu
PTT’ye tevdi edilen tebliğ evrakının, mücbir haller dışında kaybedilmesi halinde taahhütlü maddelerin kaybı
halinde uygulanan mevzuat maddeleri gereğince işlem yapılır. Çıkaran mercii tarafından talep edilecek
masraf miktarı, tebliğ evrakının tanzim ve tebliği için gerekli masraf miktarından fazla olamaz.
Tebliğ evrakı, postaya değerli olarak verilirse, kaybı halinde Değer Konulmuş Mektuplar Yönetmeliğinin
değerli maddeler hakkındaki hükümleri gereğince tazminat ödenir.
Tebliğ evrakının telgraf servisinde kayıp veya gecikmeye uğraması halinde taahhütlü maddelerin kaybı
halinde uygulanan mevzuat maddeleri gereğince işlem yapılır.
MALİ TEBLİGAT
Mali Tebligatın (Vergi Tebligatı) Kapsamı
Özel kanunlarda tebligata ilişkin bir hüküm bulunmaması halinde mali tebliğler, 7201 sayılı Tebligat Kanunu
ile Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik hükümlerine göre yapılır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
119 / 664
Mali tebligat; 7201 sayılı Tebligat Kanununun 1 inci, Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik ile
Tebligat İşletme Esasların 2nci maddesinde yer alan tebligat çıkarmaya yetkili mercilere ait vergi, resim ve
harçlar (Vergi Usul Kanununun 2. Maddesine göre Gümrük İdareleri tarafından alınan vergi ve resimler
hariç) ve bunlara ilişkin olup hüküm ifade eden her türlü belge ve yazıları içeren tebligattır.
Vergi Tebliğ Evrakının Düzenlenmesi
Mali tebligat, çıkaran merciler tarafından örneği Maliye Bakanlığınca tespit edilen özel zarflar içerisinde
kapalı ve tebliğ alındısı eklenmiş ve bunları çıkaran mercilerce eksiksiz ve okunaklı olarak doldurulmuş
olarak postaya verilmelidir.
Zarflarda iş yeri ve ikametgâh olmak üzere iki adres yeri bulunmakla beraber, bunlardan yalnızca birinin
gösterilmiş olması zorunludur.
Mali tebliğ zarfının postaya verilmesi ve diğer işlemler
Mali tebliğ zarfı bunları çıkaran dairelerce, 2 nüsha tevdi listesi düzenlenerek postaya verilir.
Mali tebliğ zarflarında ve tebliğ alındılarında boş yerlerin eksiksiz doldurulup doldurulmadığı ve posta
ücretinin tam olup olmadığı incelenir. İnceleme sırasında zarflarda, muhatabın her iki adresinin de yazılmış
olduğu görülürse, bunlardan fazla gösterilmiş olanı, getiren memura iptal ettirilerek bu durum kendisine
şerh ve imza ettirilir. Eksikliğin giderilmesinden sonra barkod numarası ile sisteme kaydedilerek kabul edilir.
Sistemden alınan 2 nüsha tevdi listesi damgalandıktan sonra bir nüshası göndericiye verilir.
Mali tebliğ zarfının yollanması, ilgili servise verilmesi, gelen mali tebliğ zarfının incelenmesi, görülen
düzensizliklere uygulanacak işlemler, dağıtım servisine intikal ettirilmesi ve teslim belgesi düzenlenmesinde
Tebligat İşletme Esaslarının 16–21 inci maddelerinde belirtildiği gibi işleme tabi tutulur.
Mali tebliğ zarfının kimlere teslim edileceği
Mali tebliğ zarfı, üzerlerinde adresleri yazılı mükelleflerin bizzat kendilerine (vergi cezası kesilenler dahil)
veya bunların usulüne uygun şekilde tayin ettikleri umumi vekillerine veya veli, vasi veya kayyum gibi
kanuni temsilcilerine, 150.0001–001006 stok numaralı Teslim Belgesi ile tebliğ alındıları imza ettirildikten
sonra teslim edilir.
Mali tebliğ zarfı, kendisine tebliğ yapılacak kimsenin bulunmaması halinde kendisiyle birlikte oturanlardan
veya işyerlerindeki memur veya müstahdemlerinden birine teslim edilir. Muhatap yerine bu şekilde
kendisine tebliğ yapılacak kimsenin görünüşü itibariyle 18 yaşından küçük ve gözle görülür şekilde ehliyetsiz
bulunmaması gerekir.
Veli, vasi ve kayyum birden fazla ise, tebliğ zarfı bunlardan birine teslim edilir. Ancak, tebliğin konusu olan
işe ayrı bir vasi veya kayyum bakmakta ise, tebliğ evrakı bu temsilciye teslim edilir.
Tüzel Kişilere Ait Vergi Tebliğlerinin Teslimi
Tüzel kişilere ait mali tebliğ zarfları; bunların başkan veya müdürlerine veya kanuni temsilcilerine teslim
edilir.
Tüzel kişiliği haiz kuruluşlarda birden fazla müdür, başkan veya kanuni temsilci varsa, mali tebliğ zarfının
bunlardan birine teslimi yeterlidir.
Birlik, dernek ve cemiyetlere yapılacak tebligat, yönetim kurulu başkanına veya idare heyeti kendi
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
120 / 664
azasından bir veya bir kaçına temsil yetkisi vermiş ise, tebligatın bunlardan birine yapılması yeterlidir.
Şirketlerle, tasfiye veya iflas halindeki tüzel kişilere ait tebligat tasfiye memuruna veya iflas masasına
yapılmalıdır.
Tüzel Kişiliği Olmayan Kuruluşlara Tebliğ Zarfının Teslimi
Tüzel kişiliği olmayan vakıflar ve cemaatler gibi teşekküllere ait mali tebligat, bunları idare edenlere veya
yetkili temsilcilerine teslim edilir. Vakıflar ve cemaatler mütevelli heyeti denilen kuruluşlar tarafından idare
olunur. Tebligatın mütevelli heyeti başkanına yahut kanuni temsilcilerine yapılması gerekir.
Kamu İdare ve Müesseselerine Ait Tebliğ Zarflarının Teslimi
Kamu idare ve müesseselerine (Merkezi, genel ve özel bütçeli tüm kurumlar) yapılacak tebligat, bu idare ve
müesseselerin en büyük amirlerine veya bunların muavinlerine veya en büyük amirin yetkili kılacağı
memurlara yapılır.
İl Özel İdarelerine yapılacak tebligat, illerde valilere veya yardımcılarına veya özel saymanlık müdürlerine,
kazalarda kaymakamlara veya özel saymanlık memurlarına yapılır.
Mahalli idarelere yapılacak tebligat, belediye başkanlarına, müdürlerine veya yetkili kıldıkları memurlarına
yapılır.
Erlere Ait Vergi Tebliği Zarflarının Teslimi
Kara, deniz, hava ve jandarma erlerine ait mali tebliğ zarfı birlik komutanı veya müessese amiri gibi erata en
yakın üst vasıtasıyla yapılır.
Mali tebliğ zarfı, havale ve tüm posta gönderilerini almak üzere tayin edilmiş birlik mutemetlerine teslim
edilmez. Ancak, en yakın üst mutemetlik görevini de yapıyorsa mali tebliğ zarfı bunlara teslim edilebilir.
Yabancı ülkelerde bulunan sivil ve askeri şahıslara ait mali tebliğ zarfı
Yabancı memleketlerde bulunan sivil şahıslara ait mali tebliğ zarfı, tebliği çıkaran merciin bağlı bulunduğu
bakanlık tarafından Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla veya doğrudan o yerdeki Türkiye Büyükelçiliği veya
konsolosluğuna da gönderilebildiğinden Türkiye siyasi memuru veya konsolosu vasıtasıyla da yaptırılabilir.
Askeri şahıslara ait olanlar da askeri şahısların bağlı bulundukları Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri ve
Jandarma Genel Komutanlıklarına gönderilmek suretiyle yapılır.
Yabancı memleketlerde bulunan sivil veya askeri şahıslara ait mali tebliğ zarfı yurt içindekilere benzer
şekilde postaya verilmek istenirse, bunlar kabul edilmez veya yanlışlıkla kabul edilmiş ise görüldüğü yerde
tutanak tutulmak suretiyle çıkaran mercie geri verilir.
Ancak, yabancı memlekette bulunan kimselere normal yoldan tebliğ yapılamayarak, ilan yoluyla tebliğe
gerek duyulursa, bu takdirde ilanı müteakip tebliğ olunacak evrakın örnekleri normal mektup zarfları içinde
mükellefin yabancı memlekette bilinen son adresine gönderilmek üzere postaya tevdi edilebilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
121 / 664
Bu zarfların ücretleri, taahhütlü veya alma haberli oluşlarına göre Posta ve Telgraf Ücret Tarifesinin yurtdışı
pozisyonuna göre tahsil edilir. Yurtdışından gelen alma haberi kartlarına ise otomasyon sistemi üzerinden
gerekli kayıtları yapılmak suretiyle çıkaran mercie teslim edilir.
Mali tebliğ zarfının mükellefin kendisinden başkasına verilmesi halinde yapılacak işlemler
Mali tebliğ zarfı, mükelleften başka kimselere verildiği takdirde, teslim edilen kimsenin mükellef ile olan
yakınlığı (eşi, annesi, kızı, vekili, vasisi, kayyumu, müdürü, memuru, müstahdemi, başkanı, komutanı, amiri
gibi) kimliği ile adı ve soyadı 150.0001–001006 stok no.lu Teslim Belgesi ve tebliğ alındısına açıkça yazılır.
Vergi Tebliğ Zarflarının Teslimine İlişkin Son İşlemler
Mali tebliğ zarfının teslimi sırasında, mükellef veya mükellef yerine zarfı teslim alan tarafından tebliğ
alındısına, teslim tarihi de yazılır. Bundan sonra tebliğ alındısının özel yeri tebligat yapan tebliğ memuru
tarafından imzalanır.
Tebliğ alındısının çıkaran mercie iadesi
Mükellefe veya Mükellef adına almaya yetkili kimselere teslim edilen mali tebligata ait tebliğ alındısı,
görevli personel tarafından incelenip eksiklik veya yanlışlık olmadığı anlaşıldıktan ve tarih damgası ile tatbik
edildikten sonra derhal çıkış merkezine veya tebliği çıkaran mercie iade edilir.
Tebliğ alındıları, çıkış yerlerine taahhütlüler gibi yollanır ve çıkaran mercilere sisteme gerekli kayıtları
yapılarak ve Dağıtım/Teslim listesine imza alınmak suretiyle teslim edilir.
Mali tebligat çıkaran mercilerin, tebliğ alındılarındaki imza, tarih ve diğer hususlarda eksiklik iddiasına ilişkin
düzeltme istekleri derhal ve ücretsiz olarak yerine getirilir.
Tebliğ Alındılarının Kaybolması
Mali tebligat çıkaran merci tarafından, tebliğ alındısının geri gelmediği bildirilirse, bunlar hakkında alma
haberi geri gelmeyen kayıtlı gönderiler gibi işlem yapılır.
Buna göre mali tebliğ zarfını çıkaran merci tarafından yeniden düzenlenen tebliğ alındısı varış merkezine bir
yazıyla yollanır ve tebliğ zarfının tebliğ edildiği kimseye imza ettirilerek iadesi sağlanır veya söz konusu
tebliğ evrakına ilişkin teslim belgesinin bir örneği çıkaran mercie verilir.
Mükellefin ölmesi veya adresini değiştirmesi halinde yapılacak işlemler
Mükellefin ölmesi halinde tebligat o adreste bulunanlarca alınmak istenmezse bu durum tebliğ memuru
tarafından zarf üzerine şerh edildikten sonra, tebligat çıkaran mercie iade edilir.
Mükellefin adresini değiştirmiş olması ve yeni adresinin tespit edilememiş olması halinde durum, tebliğ
zarfı üzerine ve 150.0001–001006 stok no.lu Teslim Belgesi üzerine şerh edilerek çıkaran mercie iade edilir.
Ancak, adresini değiştirmiş olan mükelleflerin yeni adresleri bilindiği ve mükellef de yeni adresinde
bulunduğu takdirde, mali tebliğ zarfı mükellefe yeni adresinde teslim edilerek, bunların hangi adreste
teslim edildiği tebliğ alındısına ve Dağıtım ve Teslim Listesine açıkça yazılır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
122 / 664
Yurtdışına gitmiş olanlara ait mali tebliğ zarfının, yeni adresi öğrenildiği takdirde üzerlerine şerh edilmek
suretiyle çıkaran mercie iade edilir.
Mükellefin adreste bulunamaması veya adresini geçici olarak terk etmesi halinde yapılacak işlem
Mükellefin, mali tebliğ zarfı üzerinde yazılı adresi geçici olarak terk etmiş olması ve ne zaman döneceğinin
de belli olmaması halinde haber kağıdı bırakılması ve tebliği yedi gün sonra adrese tekrar götürülmesi,
adreste yine bulunamaması halinde, tebliğ memuru tarafından bu durumun zarf üzerine ve Teslim
Belgesine (mükellef geçici olarak ...................ya gitmiştir gibi) şerh edilerek evrakın çıkaran mercie iade
edilmesi gerekir.
Ancak, mükellefin adresini geçici olarak terk ettiği, mükellefle birlikte bulunanlar veya komşuları veya
muhtar, zabıta memuru gibi kimseler tarafından beyan edilmişse, zarf üzerine verilen şerh beyanda
bulunana, kimliği de yazılarak, imza ettirilir. Beyanda bulunan imzadan kaçınırsa bu durum tebliğ memuru
tarafından şerh edilir.
Adresini geçici olarak terk etmiş olan mükellefin nereye ve hangi adrese gittiğinin ve ne zaman döneceğinin
tespit edilmesine çalışılmalıdır. Kısa sayılabilecek sürelerle adresinden ayrılmış olanlara ait mali tebliğ zarfı
için haber kâğıdı bırakılarak mükellefin dönüşü takip edilerek tebligatın teslimine çalışılır. Bu gibi mali
tebligat, 7 gün içinde mükellefe teslim edilmezse, teslim edilememe sebebi üzerine şerh edilerek çıkaran
mercie iade edilir.
Mükellefin dağıtım zamanlarında, yazılı adreste bulunmayacağı anlaşılır ve mali tebliğ zarfının kendisine
başka bir adreste teslim edilebileceği öğrenilirse tebligat bu adrese sevk edilerek mükellefe tebliğ edilir.
Mali tebliği zarfını tebellüğden kaçınılması
Mükellef veya mükellef adına mali tebliğ zarfının teslim edilebileceği kimse, tebligatı tebellüğden kaçınırsa,
tebliğ alındısı koparılır; zarf, komşu, muhtar, ihtiyar heyeti azası, zabıta memuru gibi kimseler huzurunda
mükellefin önüne bırakılmak suretiyle tebliğ yapılır. Bu durum tebliğ alındısına şerh edilerek hazır
bulunanlar ve tebliğ memuru tarafından imzalanır.
İmza atamayanlara ait mali tebliğ zarfının teslimi
Mükellef veya mükellef adına mali tebliğ zarfını teslim alan kimse, imza edecek kadar yazı bilmez veya
herhangi bir sebeple imza edemeyecek durumda bulunursa Tebligat İşletme Esaslarının Adli ve İdari
tebligata ilişkin 56ncı maddesinde belirtildiği şekilde tebliğ yapılır.
KAZAI VE İLANEN TEBLIGAT
Kazaî tebligatın kapsamı
Adli, idari ve askerî kaza mercilerince yapılacak tebligat işlerinde de Tebligat Kanununun Uygulanmasına
Dair Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Adresin bildirilmesi zorunluluğu ve yapılacak işlemler
Muhataba veya adresinde Yönetmeliğin gösterdiği usullere göre onun yerine tebellüğ edebilecek birine
tebligat yapılmasından veya Yönetmeliğin “Tebliğ imkânsızlığı ve tebellüğden kaçınma ile adres kayıt
sistemindeki adreste bulunamama halinde yapılacak işlem” başlıklı 31inci maddesi gereğince işlem
yapılmasından sonra muhatap bu adresini değiştirirse, yeni adresini hemen tebliği yaptırmış olan kaza
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
123 / 664
merciine bildirmek zorundadır. Bu takdirde bundan sonraki tebliğler, bildirilen yeni adrese yapılır.
Adresini değiştiren kişi yenisini bildirmediği ve adres kayıt sisteminde yerleşim yeri adresi de tespit
edilemediği takdirde, adres araştırması yapılmasına gerek kalmaksızın kazai merciler tarafından Yönetmelik
ekinde yer alan 6 numaralı örneğe göre düzenlenecek tebliğ evrakının bir nüshası eski adresin kapısına
yapıştırılır.
Tebligat Kanununun 35, Yönetmeliğin 57nci maddesi gereğince 6 örnek nolu formülle tebliğin yapılması
istendiğinde, tebligat memuru adrese gittiğinde muhatap veya muhatap adına tebliğ yapılacak kişiler o
anda orada bulunsalar bile, tebliğ bunlara tebliğ edilmeyip 6 örnek nolu formül kapıya yapıştırılır. Bu
yapıştırma tarihi tebliğ tarihi sayılacağından bu durum ayrıntılı olarak tebliğ mazbatasına şerh edilir.
Bundan sonra eski adrese çıkarılan tebliğler muhataba yapılmış sayılır.
Daha önce tebligat yapılmamış olsa bile, tüzel kişiler bakımından ana statü, sicil, tüzük ve kuruluş senedi
gibi resmî kayıtlardaki adresleri esas alınır ve bu madde hükümleri uygulanır.
Daha önce yurt dışındaki adresine tebligat yapılmış Türk vatandaşı, yurt dışı adresini değiştirir ve bunu
tebliği çıkaran mercie bildirmez, adres kayıt sisteminden de yerleşim yeri adresi tespit edilemezse, bu
kişinin yurt dışında daha önce tebligat yapılan adresine Türkiye Büyükelçiliği veya Konsolosluğunca
Yönetmeliğin 43 üncü maddesine göre gönderilen bildirimin adrese ulaştığının belgelendiği tarihten
itibaren otuz gün sonra tebligat yapılmış sayılır.
Kamulaştırma, deprem, yangın vb. nedenlerle yıkılmış veya bina özelliğini tamamen kaybetmiş durumlar ile
Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğe ekli (6) numaralı örneğe göre düzenlenmiş tebliğ
evrakının muhatap adresinin kapısına yapıştırılması gerekliliğinin yerine getirilemeyeceği benzer
durumlarda dahi Tebligat Kanununun 35 inci maddesine göre çıkarılan tebliğ evrakı çıkaran mercie
doğrudan iade edilmez. Ancak, mazbatanın ilgili sütununa (6) nolu örnek formun kapıya yapıştırılamama
gerekçesi hiçbir tereddüde yer vermeyecek şekilde açıkça yazılarak tebligat çıkaran mercie gönderilir. Bu
işleme tabi tutulan tebliğ evrakının üzerine iade edildiği izlenimi verecek şekilde herhangi bir işaretleme
yapılmaz.
Adresin meçhul olması
Bu Yönetmelik hükümleri uyarınca kendisine tebligat yapılamayan, tebliğ memuru tarafından adresi tespit
edilemeyen, adres kayıt sisteminde de yerleşim yeri adresi bulunmayan kişinin adresinin tespiti için
tebligatı çıkaran merci tarafından adres araştırması yapılır.
Tebligatı çıkaran merci, muhatabın adresini öncelikle resmî veya özel kurum ve dairelerden, bunlardan
sonuç alınamadığı takdirde kolluk vasıtasıyla araştırabilir ve tespit ettirebilir. Yapılan araştırmalara rağmen
muhatabın adresinin tespit edilememesi halinde adres meçhul sayılır.
Adresi meçhul olanlara tebligat ilanen yapılır.
İlânen tebligat, bu maddedeki usuller izlendikten sonra başvurulacak son çaredir.
İlanen tebligat usulü
İlanen tebliğ, Yönetmeliğin 48 inci maddesi gereğince ilgili merciin sebebini göstermek suretiyle vereceği
karar üzerine aşağıdaki şekilde yapılır:
a) İlan, kendisine tebliğ yapılacak kişinin en güvenilir bir şekilde öğrenmesini sağlayabilecek ve varsa tebliği
çıkaran merciin bulunduğu yerde yayımlanan bir gazetede ve elektronik ortamda Basın İlan Kurumu
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
124 / 664
vasıtasıyla yapılır. Muhatabın en güvenilir bir şekilde öğrenmesini sağlayabileceği umulan gazete, tebliği
çıkaran merciin bulunduğu yerde yayımlanan bir gazete ise, ayrıca bir diğer gazete ile ilan yapılmaz.
b) Tebliğ olunacak evrak ve ilan sureti bir ay süreyle tebliği çıkaran mercide herkesin kolayca görebileceği
bir yere asılır.
c) Merci, gerekirse, ikinci defa ilan yapılmasına karar verebilir. İkinci ilan da (a) ve (b) bendi hükümlerine
göre yapılır. İki ilan arasındaki süre bir haftadan az olamaz. İkinci ilan, gerekiyorsa yabancı ülke gazeteleriyle
de yaptırılabilir.
Adresi yabancı ülkede bulunanlara ilan yoluyla tebliğ yapılmasını gerektiren hallerde, tebliği çıkaran merci,
tebliğ olunacak evrak ile ilan suretlerini yabancı ülkede bulunan kişinin varsa bilinen en son adresine,
ayrıca, iadeli taahhütlü mektupla gönderir ve posta makbuzunu dosyasında saklar.
İlan, tebliği çıkaran merci tarafından yayımlattırılır.
İlanda; ilgililerin ad ve soyadları, işleri, yerleşim yeri veya adresleri, tebliğ olunacak evrakın içeriğinin özeti,
sebebi, ilanın hangi merciden verildiği, ilan daveti gerektiriyorsa nerede ve ne için, hangi gün ve saatte hazır
bulunacağı hususlarına yer verilir.
İlan yoluyla tebliğ, son ilan tarihinden itibaren yedi gün sonra yapılmış sayılır.
TEBLİĞ MAZBATASI
Tebliğ mazbatasında bulunması gereken bilgiler ve tanzimi
Tebliğ bir mazbata ile belgelendirilir. Tebliğ mazbatası, tebliğin ne zaman nerede ve kime yapıldığını
ispatlayan tek belgedir. Bu mazbatada;
a) Tebliği çıkaran merciin adı,
b) Tebliği isteyen tarafın adı, soyadı ve adresi,
c) Muhatabın adı, soyadı ve adresi,
ç) Tebliğin konusu,
d) Tebliğin kime yapıldığını ve tebliğ muhatabından başkasına yapılmış ise o kişinin adını, soyadını, adresini
ve tebellüğe ehil olduğu,
e) Tebliğin tarihi, saati ve nerede yapıldığı,
f) Muhatabın adreste bulunmaması, ölmesi veya adresinden sürekli olarak ayrılması, Tebliğ imkânsızlığı,
tebellüğden kaçınma ve adresin adres kayıt sisteminden (MERNİS) alınması halinde tebliğ imkânsızlığı ve
tebellüğden kaçınma (Tebligat İşletme Esasları 51, 52, 53 ve 54. maddeleri ) durumlarının gerçekleşmesi
halinde bu hususlarla ilgili hangi işlemlerin yapıldığını, adreste bulunmama ve kaçınma için gösterilen
sebebi,
g) Tebligatın adres kayıt sistemindeki yerleşim yeri adresine yapılması durumunda buna ilişkin kaydı,
ğ) Tebliğ evrakı kime verilmiş ise onun adı, soyadı, sıfatı ve imzası ile tebliğ memurunun adı, soyadı ve
imzası,
içermesi gerekir.
Tebliğ mazbatasında yukarıda belirtilen hususları kaydetmek için yeterli alan bulunmaması halinde tebliğ
memuru usulüne uygun şekilde mazbataya eklenti yapabilir.
Bu maddeye göre hazırlanarak bastırılan ve tebligatı çıkaran merci tarafından tanzim edilen Yönetmeliğe
ekli (3) numaralı örnek tebliğ mazbatasının ilgili bölümleri tebliğ memuru tarafından tebliğ yerinde fiili
duruma uygun şekilde elle veya kaşe basılmak suretiyle doldurulur.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
125 / 664
Mazbatanın yer aldığı sayfanın ön yüzünde muhatabın birden fazla adresine yer verilemez. Aksi halde tebliğ
mazbatası tebligatı çıkaran mercie iade edilir
Tebliğ Mazbatasının Düzenlenmesi
Tebliğ mazbatası, tebliğ yapıldığını veya yapılmadığını veya tebliğin ne şekilde ve şartlar altında yapıldığını
gösteren en önemli belge olduğundan, tebliğ memuru mazbatayı düzenlerken aşağıdaki hususlara dikkat
etmelidir.
a) Verilen şerhler mevzuata uygun olmalı ve gerçeği yansıtmalıdır.
b) Yazılar okunaklı ve fiili durumu belirtir şekilde olmalıdır.
c) Beyanda bulunanların kimlikleri yazılmalı ve imza veya parmak izi alınmalıdır. İmzalamaktan veya parmak
basmaktan kaçınıldığı takdirde tebliğ memuru bu hususu belirterek bizzat imza etmelidir.
ç) Tebliğ yapılan kimsenin kimliği açık olarak yazılmalı, imzası veya parmak izi alınmalıdır. Dağıtıcı
personelin de adı soyadı ve imzası mazbatada bulunmalıdır.
d) Tebliğ yapılacak kimsenin kimliği, tebellüğe ehil ve yetkili olup olmadığı araştırılmalıdır.
e) Tebliğ imkânsızlığı halinde tebliğ mazbatasının 3 no.lu satırı doldurulmalıdır.
f) Muhataba veya muhatap namına tebliğ yapılacak kişilere evrakın tebliği veyahut duruma göre yetkili
mercilere teslim edilmesi hallerinde, mazbataya yazılacak açıklamanın; kime, nerede, ne zaman (tarih ve
saat), neden ve nasıl sorularına cevap verebilecek şekilde olmasına dikkat edilmelidir.
Önemli Not: Mazbataya yazılan şerhlerin, tebliğ tarihinin (gün ve saat) ve atılan imzaların aynısının mutlaka
Teslim Belgesinde de yer alması gerekir.
(2) Tebliğ mazbatasının doldurulmasına ilişkin örnekler aşağıda belirtilmiştir.
1. Muhatap adresinde bulunmuş ve kendisine orada tebligat yapılmışsa tebliğ mazbatasının 1 no.lu
satırındaki "adresinde" kelimesinden sonra yazılı olan "veya …………..dâ' kelimesi çizilir ve "muhataba"
kelimesinden sonra gelen boşluğa da muhatabın adı ve soyadı yazılarak "tebliğ edilmiştir" şerhi konur.
Örnek - Adresinde veya ................da muhatap Zekai Akdağ'a tebliğ edilmiştir.
2. Tebliğ, muhatabın başvurmasıyla veya rızasıyla adresinden başka bir yerde yapılmış ise, 1 no.lu satırdaki
"adresinde veya" ibaresi çizilir; bu ibareden sonra gelen boşluğa tebligatın yapıldığı yer yazılır. "Muhatap"
kelimesinden sonra gelen boşluğa da muhatabın adı ve soyadı ile "tebliğ edilmiştir" şerhi verilir.
Örnek: Adresinde veya Balkan Pastanesinde muhatap Hakkı Akmehmet'e tebliğ edilmiştir.
3. Tebligat bir tüzel kişiye yapılmışsa, tebliğ mazbatasının 1 no.lu satırındaki "adresinde veya" ibaresi ve bu
ibareden sonra gelen boş yer ve "da" kelimesi çizilir "muhatap" kelimesinden sonraki boş yere "tüzel
kişiliğin temsilcisi olan …………’ye tebliğ edilmiştir" şerhi verilir.
Örnek: Adresinde veya ..............da muhatap Ziraat Bankası temsilcisi Av. Ahmet Gül'e tebliğ edilmiştir.
4. Tebligat, gerçek kişinin (muhatap) bulunmaması sebebiyle ailesi efradından veya hizmetçilerinden birine;
veya tüzel kişiliğin temsilcisinin bulunmaması sebebiyle memur veya müstahdemlerinden birine yapılmış
ise, tebliğ mazbatasının 2 no.lu satırının boş kısmına "muhatap veya mümessilin bulunmaması" yazılarak
"sebebiyle muhatap yerine" kelimelerinden sonraki boş yere "tebellüğe ehil olan ve birlikte oturduğu
…….….’ye tebliğ edilmiştir" şerhi verilir.
Örnek: Muhatabın bulunmaması sebebiyle muhatap yerine,
a. Tebellüğe ehil olan aynı konutta ikamet eden oğlu Tuncay Akbaş'a tebliğ edilmiştir.
b. Tebellüğe ehil olan aynı konutta ikamet eden kızı Tuna Yakamal'a tebliğ edilmiştir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
126 / 664
c. Karısı Esin Yıldırım'a tebliğ edilmiştir.
ç. Daimi hizmetçisi Fatma Fater'e tebliğ edilmiştir.
d. Şirket yetkilisi yurtdışına çıktığından, Muhasebe Müdürü Kemal Bulut’a tebliğ edilmiştir.
5. Muhatabın öldüğü, bilinmeyen adrese gittiği, onun yerine tebligat yapılacak bir kimsenin de
bulunamadığı, komşu, kapıcı, muhtar, zabıta memurlarından veya başka bir suretle öğrenildiği ve yeni
adresin de tespit edilemediği hallerde, mazbatanın 3 no.lu satırı doldurulur. Beyanda bulunan kişilerin
kimlik bilgileri yazılır. İmzası alınır. Durum mahalle muhtarına da tasdik ettirilir. Ölüm halinde muhtar
tasdikine gerek yoktur. Tebliğ memuru da ayrıca tarih yazarak imza eder.
Örnek 1: Tebliğin yapılması bu adresten ayrılmaları sebebiyle temin edilemediğinden ve yeni adres de
tespit edilemediğinden merciine iade.
Beyanda bulunan Komşusu Hüseyin Koca (imza)
Tebliğ memurunun imzası – 13.03.2012
Örnek 2: Tebliğin yapılması muhatabın ölmesi sebebiyle temin edilemediğinden merciine iade.
Beyanda bulunan: Eşi Hatice Yılmaz (İmza)
Tebliğ memurunun imzası – 13.03.2012
Örnek 3: Tebliğin yapılması muhatabın bu adresten ayrılması sebebiyle temin edilemediğinden ve yeni
adres de tespit edilemediğinden merciine iade.
5 No.lu daire komşusu adını ve imzasını vermekten kaçınmıştır.
Tebliğ memurunun imzası – 13.03.2012
Muhatabın adresi Adres Kayıt Sisteminden alınmış ve bu durum tebliğ evrakında açıkça belirtilmiş ise
mazbatanın 3 No.lu satırına bu durum aşağıdaki şekilde şerh edilir.
Örnek: Gösterilen adres muhatabın Adres Kayıt Sistemindeki adres olup, tebliğ imkânsızlığı nedeniyle
Tebligat Kanununun 21/2nci maddesi gereğince Beyazıt Mahallesi muhtarı İlhan Mercan’a 13.02.2012
tarihinde tebliğ edilmiştir.
6. Muhatabın geçici olarak başka yere gitmiş olduğundan bahisle, adına tebliğ yapılabilecek kimseler tebliği
kabul etmedikleri takdirde tebliğ mazbatasının 4 no.lu satırı doldurulur.
Örnek: Muhatabın muvakkaten İzmir’e gittiği karısı Ruhsar Sezik tarafından bildirildiğinden ve muhatap
adına tebligat yapılacak kişilerde aranacak şartları yerine getirmesine rağmen muhatap adına kabul
etmekten kaçındığından tebliğ evrakı mahalle muhtarına teslim edilmiş olup, düzenlenen 2 no.lu haber
kâğıdı muhatabın kolayca görebileceği kapısına yapıştırılmış olup, durumdan da apartman yöneticisi Ahmet
Karatay’a bilgi verilmiştir.
7. Muhatabın veya muhatap adına tebligat yapılabilecek kimselerin tebellüğden kaçınmaları halinde
mazbatanın 6 no.lu satırı doldurulur.
Örnek: Muhatap Hüseyin Gök tebellüğden kaçındığından evrak Kasımpaşa Mahallesi Muhtarı Abdullah
Gaga'ya teslim edilmiştir. Kapıya 13.03.2012'de 2 no.lu haber kâğıdı yapıştırılmıştır.
8. Tebliğ sırasında muhatabın adresinde kimse bulunmaması halinde mazbatanın 7 no.lu satırı doldurulur.
Örnek: Adreste kimse bulunmaması üzerine evrak Tekke Mahallesi Muhtarı Feyyaz Oral'a teslim edilmiştir.
Durum en yakın komşusu Ayşe Ak'a bildirilmiştir. Kapıya 13.03.2012'de 2 no.lu haber kağıdı yapıştırılmıştır.
9. Muhatap veya adına tebliğ yapılabilecek kişinin imza atamaması halinde mazbatanın 8 no.lu satırı
doldurulur.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
127 / 664
Örnek: Tebliğ, yapılacak kimse imza atamaması sebebiyle sol elinin başparmağı bastırılarak Hasan Kahya'nın
huzurunda tebliğ edilmiştir.
Tanık: Hasan Kahya (İmza) Tebliğ yapılanın kimliği ve parmak izi. Tebliğ Tarihi: 13.02.2012
Tebliğ memurunun imzası veya "tebliğ yapılacak kimsenin iki eli de olmadığından tebliğ evrakı Hasan
Kahya'nın huzurunda kendisine verilmiştir".
Şeklinde doldurularak altı yukarıdaki örnekte olduğu gibi imza edilir.
ÖZEL HİZMET İŞARETLİ TEBLİĞ EVRAKI
Uçak, telgraf ve diğer seri veya özel vasıtalarla tebligat
Tebligat, çıkaran merciler tarafından uçak, telgraf veya Hızlı Tebligat ek hizmetli olarak yaptırılabilir.(Tebliğ
evrakından uçak ek hizmet ücreti alınmamaktadır.)
Tebliğin bu ek hizmetlerden hangisiyle yapılacağı ilgilinin talebi üzerine veya resen, mahkeme başkanı,
hâkim veya tebliği yaptıracak diğer merciler tarafından kararlaştırılır. Hangi ek hizmetle gönderileceğinin
tebliğ evrakı üzerinde gösterilmesi gerekir.
Telgrafla tebliğ evrakının kabulü ve iletimi
Tebligatın çıkaran merci tarafından telgraf olarak gönderilmek istenmesi halinde; evrakı düzenleyen
merciin ad ve adresi; muhatabın adı, soyadı ve adresi ile tebliği çıkaran merciin mühür ve imzasının tebliğ
evrakı üzerinde ve Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğe ekli 8 nolu tevdi listesinde
bulunup bulunmadığı, telgrafın türü (normal veya acele) incelenir. Kabul işyerinde, tebliğ evrakı üzerindeki
çıkaran merci bilgileri, muhataba ait kimlik, adres bilgileri, tebligatın kapsamı ve kaydedilmesi gereken diğer
bilgiler (adresin MERNİS adresi olduğu gibi) telgraf otomasyon sistemine eksiksiz olarak girilir. Telgraf
tebliği evrakına sistemden numara verilir.
Telgraf Yönetmeliğinin “İhtirazi Kayıtla Kabul Edilecek Telgraflar” başlıklı 8 inci maddesinde belirtilen
hükümlere göre telgrafla tebligat gönderilmek isteniyorsa, tebligatın gecikmesinden PTT'nin sorumlu
olmayacağı göndericiye kabul sırasında açıklanıp, telgraf üzerine imzası alınarak ''ihtirazı kayıt'' la kabul
edilir.
Gişe memurunca kabul edilen telgraf tebliği, otomasyon sistemi üzerinden varış yerine iletilir.
Mali tebligat telgrafla kabul edilmez.
Telgrafla tebliğ ücretleri
Telgrafla yapılacak tebliğ evrakından ilk kademe hızlı tebligat ücretine ilaveten tarifesine göre ayrıca telgraf
ücreti alınır. Telgrafla tebligat ücreti kabul anında sistem aracılığıyla hesaplanır.
Telgrafla yapılacak tebliğ evrakı normal veya acele telgraf işaretiyle kabul edilir.
Kabul ücreti; nakit, posta çeki hesabı veya kredi kartıyla ödenebilir.
Telgraf tebliğlerinin gişe memurlarınca incelenmesi ve kabulü
Telgraf gişesine iki nüsha 8 örnek no.lu tevdi listesi ile birlikte verilen telgraf tebliğinin boş yerlerinin usule
uygun şekilde doldurulup doldurulmadığı, tevdi listesindeki kayıtlarına uygun olup olmadığı kontrol edilir.
İnceleme sonucunda herhangi bir eksiklik görülürse bu durum tevdi listesindeki kaydı karşısına
işaretlenerek telgraf getirene geri verilir. Sistemden alınan telgraf çıktısı ile tevdi listesinin bir örneği
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
128 / 664
gönderici tarafından imzalandıktan sonra tarih damgası basılıp kabul memurunca imzalanarak göndericiye
verilir.
Telgraf tebliğlerine ait tevdi listeleri kabul işyerlerince düzenli bir şekilde saklanır.
Telgraf tebliğlerine ait tebliğ mazbatalarının takibi
Telgrafla gönderilen tebliğ evrakına ait mazbatalar ile iade edilen veya yeni adrese sevk edilen tebliğ
evrakları bu noktadan sonra tüm sevk ve teslim/düşüm aşamalarında Hızlı Tebligat gibi işlem görür. Tebliğ
mazbataları geldikçe otomasyon sisteminden düşümü yapılarak çıkaran mercie iade edilir.
Telgraf tebliğlerine varış merkezlerinde uygulanacak işlemler
Bir telgraf tebliği alan merkez ilgili memuru, bu telgraf metninin gerekli bilgileri taşıyıp taşımadığını inceler.
Bir eksiklik gördüğü takdirde eksikliğin tamamlatılmasını kabul işyerinden ister.
Telgraf tebliğinde bir eksiklik görülmezse; alınan telgraf ilgili posta servisine imza karşılığında teslim edilir.
Telgraf servisinden alınan telgraf tebliğleri, tebligat servisince, telgrafla tebligata mahsus Tebligat
Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğe ekli 7 nolu örneğe uygun tebliğ mazbatalı zarfa aynı
Yönetmelik eki 3 nolu örnek form eklenerek ilgili kısımları eksiksiz ve okunaklı bir şekilde doldurulur ve
telgraf metni tebliğ mazbatalı zarf içine konularak zarfın ağzı kapatılır.
Tebliğ mazbatalı zarf (örnek 3) bastırılıncaya kadar ilgili kuruluşlardan temin edilerek veya sistemden çıktı
alınarak da kullanılabilir.
HIZLI TEBLİGAT
Kabul işlemleri
Hızlı Tebligat kabulünde “HT” rumuzlu veya “30–39” ile başlayan barkod kullanılır ve barkod numarası
kabul numarası yerine geçer. Otomasyon Sisteminde bu rumuzlarla takip edilir. Kabul sırasında tebliğ evrakı
üzerine Hızlı Tebligat olduğunu belirten etiket yapıştırılır, kaşe basılır veya elle yazılır. Talep eden kişi ve
kurumlara da örneğine uygun etiket veya kaşe yaptırılmasına Başmüdürlüğünce izin verilir.
Göndericiler, Hızlı Tebligat hizmetinden yararlanabilmek için; http://www.ptt.gov.tr web sayfası üzerinden,
Çağrı Merkezini arayarak veya herhangi bir PTT işyerine giderek, müracaat eder.
Şehir dağıtım alanı dışında kalan köy dağıtımına tabi yerler varışlı Hızlı Tebligat kabul edilmez. Ancak,
göndericisi tarafından gönderilmesinde ısrar edilen tebligatın üzerine, gecikmesinden PTT'nin sorumlu
olmayacağı yönünde şerh düşülmek ve imza alınmak suretiyle ''ihtirazı kayıt'' la kabul edilir. Hızlı Tebligat
hizmetine açık işyerine kadar bu hizmet ilkelerinden yararlanılır, sonrasında diğer posta mevzuatı
hükümleri uygulanır.
Aynı il dağıtım sahasında olup da dağıtım saatine yetişmeyecek Hızlı Tebligatlar ile iller arasında teslimi
sağlanacak Hızlı Tebligatların posta sevk saatinden sonra kabullerinin istenmesi halinde, bu istekler
“Gecikmeden PTT sorumlu değildir” şerhi alınmak suretiyle ihtirazı kayıt şartıyla kabul edilir.
Tebliğ evrakı çıkarmaya yetkili mercilerce işyerlerimize tevdi listesiyle getirilen Hızlı Tebligata yapıştırılmış
olan barkod etiketinin bir parçası tevdi listesine yapıştırılır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
129 / 664
İşyerlerimizde sistem marifetiyle 2 nüsha olarak üretilen tevdi listesi imzalanıp tarih damgası tatbik
edildikten sonra bir nüshası göndericiye verilir, diğer nüshası imzalanıp tarih damgası tatbik edildikten
sonra çıkaran merci tarafından getirilen tevdi listesine iliştirilmek suretiyle işyerinde saklanır. Talep eden
kişi ve kurumlara barkodlu tebliğ evrakı zarfı bastırılması için barkod aralığı verilir.
Çok sayıda Hızlı Tebligat vermek istediğini bildiren kişi ve kuruluşların tebligatları, adreslerinden kabul
edilebilir.
Ücretler ve tazminat
Hızlı Tebligatlar ağırlık sınırı aranmadan kabul edilir. Ücreti, Posta ve Telgraf Ücret Tarifesinde belirlenir.
Hızlı Tebligatların ücretleri, ücret ödeme-alma makinesi, posta pulu, resmi pul, posta çeki hesabı veya kredi
kartıyla ödenebilir. Hızlı Tebligatın kaybı halinde tazminatla ilgili taahhütlü mektup postası gönderilerine ait
hükümler aynen uygulanır.
Kabul saati, sevk yolu ve dağıtım zamanına göre süresi içerisinde alıcısına ulaştırılamayan Hızlı Tebligatların
kabul ücretinden kabul edildiği ağırlık kademesindeki normal tebligat ücreti düşüldükten sonra kalan kısmı
talep edilmesi durumunda göndericiye geri ödenerek gecikmeye neden olan personelden tahsil edilir.
Hızlı tebligat hizmetinin verildiği yerler
Hızlı Tebligat kabul hizmeti, tüm PTT işyerlerinden yapılmakta olup, dağıtım hizmeti ise tüm illerin şehir
dağıtım alanları içinde, iller arasında ve Genel Müdürlükçe belirlenen ilçelerdeki PTT Merkez ve Şubelerinde
verilir.
Ayrım ve sevk işlemleri
PTT İşyerlerinde tebligat servisinin içerisinde kabulden teslime kadar Hızlı Tebligat hizmeti veren bölüm
oluşturulur.
Hızlı Tebligat, bu hizmete özel torbalar içerisinde veya posta torbasına kapsamında “Hızlı Tebligat”
olduğunu açıkça belirtir etiket yapıştırılarak, kaşe basılarak veya bu ifade elle yazılarak, torba kapsamında
bulunan Hızlı Tebligat Bildirme Kâğıdına sistem aracılığıyla kaydedilerek, uçak sefer tarifesine göre öncelikle
uçakla sevk edilir.
Hızlı Tebligatın ayırım ve sevk işlemlerine ilişkin tüm hususlarda Posta Sevk Sistemi Esasları ve diğer posta
mevzuatı hükümleri uygulanır.
Dağıtım/teslim işlemleri ve süreler
Hızlı Tebligatın postaya verildiği şehir dağıtım alanı içerisinde 1 gün (24 saatte), il sınırları içinde kabulden
itibaren en geç ertesi gün, iller arasında ise kabulden itibaren en geç 2 gün sonra teslimi esastır.
Hızlı Tebligata ait mazbatanın çıkaran mercie iadesi ise tebligatın tesliminden itibaren en geç 2 gün
içerisinde yapılır. (Bu sürelerin hesabında dağıtım yapılmayan resmi tatil vb. süreler dikkate alınmaz.)
Hızlı Tebligat Servisinde hafta içi 08.00-20.00, cumartesi günlerinde 08.00-17.00 saatleri arasında mesai
uygulanır. Pazar, bayram ve diğer tatil günlerindeki mesai uygulaması Genel Müdürlükçe belirlenir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
130 / 664
Avukat tarafından takip edilen işlerde, avukatın bürosunda yapılacak Hızlı Tebligatlar da resmi çalışma gün
ve saatleri içerisinde yapılır.
TELGRAF HİZMETLERİ
TELGRAF HİZMETİNDE KULLANILAN TANIMLAR VE KISALTMALAR
Acele Telgraf: Alıcısına altı saat içerisinde teslim edilir ve normal telgrafın iki katı olarak ücretlendirilir.
BA: Bizzat alıcısına teslim edilecek telgraftır.
BGS: Belirli gün ve saatte teslimi istenen ek hizmet ile kabul edilen telgraftır.
CT: Cevaplı Telgraf. Gönderici tarafından alıcının kendisine cevaben çekeceği telgrafın ücretinin ödenmesi
hizmetidir.
e-Telgraf: PTT internet adresi üzerinden kabulü yapılan ve ücreti kredi kartı veya posta çeki hesabından
tahsil edilen telgrafa denir.
e-Telgraf abonesi: Kimlik bilgileri, abonelik sözleşmesiyle sistemde tanımlanan gerçek veya tüzel kişidir.
Fakstel: PTT işyerlerine gidilmeden faks cihazı bulunan telefon abonelerince fakstel hizmetine açık işyerine
iletilerek çekilen ve işyerince kabul işlemi yapılan telgraftır.
Fonotel: PTT çağrı merkezinin telefonla aranması ile kabul edilen ve ücretinin telefon faturası ile tahsil
edilen telgrafı ifade eder.
Gönderici: Bizzat veya vekili vasıtasıyla telgraf çeken gerçek veya tüzel kişidir.
Normal telgraf: Alıcısına yirmi dört saat içerisinde teslim edilen telgraftır.
Özel telgraf: Resmi daireler dışında kalan gerçek ve tüzel kişiler tarafından çekilen telgrafı,
POT: Postrestant adresli telgraf olup PTT işyerinde teslim edilir.
Resmi telgraf: Resmi kuruluşlar tarafından çekilen mühürlü ve antetli kağıda yazılmış gönderici
makamlarca imzalanmış telgraftır.
Resü: Telgrafın alıcısına teslim edildiğini gösteren teslim belgesidir.
Servis telgrafı: PTT işyerleri arasında çekilen telgraftır.
Telgraf: PTT tarafından kabul edilen ve elektronik ortamda iletilen ve PTT görevlisi tarafından belirtilen
adreste teslim edilen yazılı metne denir.
Telgraf alındısı: Telgrafın, kabul edildiği PTT işyerinin adı, kabul numarası ve tarihi ile ücretini gösteren
bilgisayar çıktısını ifade eder.
TELGRAF TÜRLERİ
Telgraflar resmi ve özel olmak üzere ikiye ayrılır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
131 / 664
RESMİ TELGRAFIN ÖZELLİKLERİ
Resmi kuruluşlarca çekilecek telgrafların, antetli ve resmi mühürlü kağıda yazılmış ve gönderici makamlar
tarafından imza edilmiş olması şarttır. Bu şartlardan herhangi birini taşımayan resmi telgraflar kabul
edilmez. Resmi telgrafı gişeye veren kişinin kimlik bilgileri alınır.
Kabulü yapılan resmi telgrafın çıktısı alınmak suretiyle göndericiye kontrol ettirilir ve imzası alınır. Telgraf
kopyası, sistem tarafından verilen sıra numarası yazılarak göndericiye verilir.
TELGRAF HİZMETİNDE KULLANILAN EK HİZMETLER
Telgraflarda, Acele, BA, BGS CT ve POT servis işaretleri kullanılır. Bu işaretler telgrafın üst kısmına gönderici
veya isteği halinde kabul sırasında gişe personeli tarafından yazılır ve varış PTT işyerine iletilir.
Acele telgraflar: Kabulünden itibaren altı saat içerisinde alıcısına teslim edilir. Normal telgrafın iki katı
ücret alınır.
Bizzat alıcısına teslim edilecek telgraflar (BA):Bizzat alıcısına teslim edilir. Bu telgraflar alıcısından
başkasına teslim edilmez.
Belirli gün ve saatte teslimi istenen telgraflar (BGS): Gönderici tarafından talep edilen gün ve saatte
alıcılarına teslim edilir. Köy varışlı telgraflar BGS ek hizmetiyle kabul edilmez.
Cevaplı telgraflar (CT): Gönderici tarafından alıcının kendisine cevaben çekeceği telgrafın ücretinin
ödenmesi hizmetidir. Ücreti alıcıdan alınmak kaydıyla cevaplı telgraf kabul edilmez. Telgraf, adına
gönderilmiş olan alıcı tarafından herhangi bir PTT işyerine üç ay içerisinde ibraz edilerek cevap hakkı
kullanılabilmektedir. Bu süre sonunda cevap hakkı kullanılamaz, sistem tarafından onay verilmez. Cevap
hakkı bir adet telgraf için kullanılır ve kullanılmaması halinde ücret iadesi söz konusu değildir, herhangi bir
hesaplaşma yapılmaz. Alıcı tarafından PTT işyerine intikal ettirilen cevaplı telgrafın aslı veya fotokopisi PTT
işyerinde saklanır.
Postrestant adresli telgraflar (POT): Alıcılarına PTT işyerlerinde teslim edilir.
SUÇ UNSURU BULUNUP BULUNMADIĞI YÖNÜNDEN İNCELENMESİ
PTT görevlilerince telgrafların kabulü esnasında, suç unsuru bulunduğu kanaatine varılması halinde,
göndericinin kimlik tespiti yapılarak varış yerine iletilir ve bu durum kabul yerinde Cumhuriyet savcılığına
bildirilir ve varış işyerine Cumhuriyet savcılığına bildirildiği konusunda bilgilendirilir.
PTT görevlilerince telgrafın kabulden sonraki herhangi bir aşamasında, suç unsuru bulunduğu kanaatine
varılması halinde durum Cumhuriyet savcılığına bildirilir.
Her iki durumda da telgraf alıcısına teslim edilir.
KİMLİK TESPİTİ YAPILMASINI GEREKTİREN HALLER
Aşağıda belirtilen telgraflar,
işyerinde kabul edilir:




kimlik
tespiti
yapılmak
ve
imzası
alınmak
suretiyle
PTT
Alıcısının maddi ve manevi yararı veya zararı olması muhtemel telgraflar,
Genel ahlak ve adaba aykırı telgraflar,
Hakaret, tehdit ve suç isnadı içeren telgraflar,
Devletin emniyeti, genel asayiş ve huzuru bozucu telgraflar,
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
132 / 664


Ait olduğu dilde normal manasında kullanılmayan kelime, tabir, rakam ve harf gruplarını içeren veya
uydurma yahut normal manayı ifade etmeyen kelimeler ile gizli bir manayı ifade eden rakamlar ve
kodlu yazılmış telgraflar,
Metni yabancı dille yazılmış telgraflar.
Göndericiler adına telgrafı gişeye verenler ile toplu imza atmak suretiyle telgraflarını gişeye verenler
kimliklerini ispat etmeye ve telgrafın gönderici adresi kısmına imzalarını atmaya mecburdurlar.
Bu madde kapsamında telgraf çekmek isteyen ancak kimliğini vermek istemeyen, telgrafını imzalamayan
ve gönderici adresi yazmak istemeyenin telgrafı kabul edilmez.
Kimlik ispatı, fotoğraflı nüfus cüzdanı, sürücü belgesi, pasaport, avukat kimlik belgesi veya bunların yerine
geçen usulüne uygun bir resmi belge göstermek suretiyle yapılır.
T.C. kimlik numarası veya gösterilen belgenin seri numarası, verildiği tarih ve resmi kurumun ismi telgrafın
arka kısmına yazılır.
PTT e-telgraf abonesi olup, kimlik bilgileri tanımlanmış kişilerin ayrıca kimlik tespiti yapılmaksızın her türlü
telgrafı kabul edilir.
İHTİRAZİ KAYITLA TELGRAF KABUL EDİLMESİ
Aşağıda belirtilen telgraflar ihtirazi kayıtla kabul edilir;









Mesaileri bitmiş veya bitmek üzere olan PTT iş yerlerine çekilecek telgraflar,
Adresleri alıcının yalnız ad ve soyadını kapsayan telgraflarla, adresleri yeterli olmayan telgraflar,
Büyük şehirlerde oturanlar adına yazılıp adreslerinde mahalle, cadde, sokak isimleri ile kapı, daire ve
kat numaraları bulunmayan ve kabulünde ısrar edilen telgraflar,
Askeri ve sivil okullarla, askeri birlik, cezaevleri ve hastane gibi yer adreslerine çekilen telgraflar,
Posta abone kutusu adresine çekilen telgraflar,
İl ve ilçe dağıtımı dışındaki ve köy adresli telgraflar,
Tatil günleri kapalı bulunan adreslere çekilen telgraflar,
Resmi daire adreslerine mesaisinin bitiminden önceki altı saat içinde ve mesai başlangıcına altı saatten
fazla zaman olması halinde çekilen acele telgraflar,
BGS ek hizmet işareti olan ve yirmi dört saatten az süre bulunduğu durumlarda normal telgraflar, altı
saatten az süre bulunduğu durumlarda acele telgraflar.
Bu telgrafların göndericileri, telgraflarının kabulünden önce gişe memurları tarafından gecikme ihtimali
hakkında bilgilendirilir. Ayrıca telgrafın altına veya arka kısmına “Gecikmeden PTT İdaresi Sorumlu
Değildir” açıklaması yazılır. Bu açıklamanın altı gönderici tarafından imzalanır. Bu tür telgrafların fonotel,
fakstel ve internet aracılığı ile gönderilmek istenmesi halinde, göndericiler yazılı veya sözlü olarak
uyarıldıktan sonra kabul işlemi yapılır.
TELGRAF KABUL USULLERİ
 PTT işyeri gişelerinden,
 PTT Çağrı Merkezinden,
 Fakstel Servisinden,
 İnternet üzerinden (ücreti kredi kartından tahsil edilmek suretiyle) kabul edilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
133 / 664
PTT İŞYERİNDE TELGRAF KABUL EDİLMESİ
Gönderici tarafından PTT işyerinden çekilmek istenen telgraf, Telgraf Hizmetleri Yönetmeliğine göre
düzenlenir.
Telgraf metni ve diğer bilgilerin ilgili menüden girişi yapılarak tamamlandığında iki suret çıktısı alınır.
Göndericiye kontrol ettirilerek girilen bilgiler doğru ise imzası alınmak suretiyle telgrafın kabulü yapılır.
Telgrafa sistem tarafından TG ile başlayan 13 karakterli barkod numarası verilmektedir. Telgraf kopyasının
bir örneği göndericiye alındı yerine kullanılmak üzere verilmesi gerekmektedir.
PTT ÇAĞRI MERKEZİNDEN TELGRAF KABUL EDİLMESİ
Telefon aboneleri kendi telefonlarından, ücreti telefon faturasıyla tahsil edilmek suretiyle PTT Çağrı
Merkezini arayarak telgraflarını yazdırabilirler.
Telgraf yazdıracak telefon aboneleri PTT Çağrı Merkezini arayarak çağrı bırakır. Görevli personel tarafından
abonenin telefon numarası alınır ve teyit edilir. Sistem üzerinden telgrafın kabul işlemi yapılıp iletimi
sağlanır.
Bu şekilde alınan telgraflar gişelerce kabul edilmiş telgraflar gibi varış yerlerine sistem üzerinden iletilir.
Ayrıca sistem tarafından bir nüsha telgraf alındısı düzenlenir.
Fonotel olarak çekilen telgrafların bir nüshası, kabul veya varış PTT işyerlerinde gönderici tarafından
yapılacak başvuru üzerine kimlik tespiti yapılarak imza karşılığı verilebilmektedir.
FAKSTEL SERVİSİNDEN TELGRAF KABUL EDİLMESİ
Faks cihazı bulunan telefon aboneleri tarafından ücreti telefon faturasıyla tahsil edilmek ve PTT işyerinde
bulunan faksa iletilmek suretiyle ve telefon numarası teyit edildikten sonra onay verilerek faks kabul
edilmektedir.
Faks cihazı bulunan telefon aboneleri tarafından talep edilmesi halinde; kabulü yapılmış barkodu verilmiş
telgrafın bir nüshası faks ücreti alınmak suretiyle gönderici faksına iletilir.
Ayrıca, bu nüsha göndericinin kabul veya varış PTT işyerine başvurusu üzerine kimlik tespiti yapılarak imza
karşılığı da verilebilir.
Fakstel hizmeti verilecek işyerleri Genel Müdürlükçe belirlenir.
FONOTEL VE FAKSTEL OLARAK KABUL EDİLMEYECEK TELGRAFLAR





Kod ve yabancı dille yazılmış yurtiçi telgraflar,
Varış yeri adresi yabancı dille, metin kısmı Türkçe yazılmış olanları hariç olmak üzere kod ve yabancı
dille yazılmış yurt dışı telgraflar,
Avukatlar tarafından fonotel olarak mahkemelere çekilen mazeret beyanı ile ilgili telgraflar hariç olmak
üzere gerçek ve tüzel kişilerce resmi makamlara çekilecek dilekçe mahiyetindeki telgraflar,
Telgraf Hizmetleri Yönetmeliği uyarınca kimlik tespiti gerektiren telgraflar,
Resmi telgraflar, fonotel ve fakstel olarak kabul edilmez.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
134 / 664
İNTERNET ÜZERİNDEN TELGRAF KABUL EDİLMESİ
e –Telgraf göndermek isteyen kullanıcılar ile e –telgraf abonelerine ait telgraflar PTT internet adresinin e –
telgraf menüsünde açılan sayfaya “bireysel müşteri girişi” veya “abone girişi” gerekli bilgileri girmek
suretiyle sistem üzerinden gönderme talebi verilir, Ankara PİM Telgraf Şefliğindeki “telgraf kontrol
birimi”nin onayı ile kabul işlemi tamamlanarak varış yerine iletilir. Varış merkezince de dağıtım ve teslim
işlemleri sağlanır.
e –Telgraf abonesi olmak isteyenler PTT işyerlerine müracaat ederek “PTT E –Telgraf Abonelik Sözleşmesi”
imzalar. Abonelik sözleşmesinde; abonenin kimlik ve iletişim bilgileri, tarafların karşılıklı hak ve
yükümlülükleri ile sözleşmenin konusu ve süresi yer almaktadır.
e –Telgraf abonelerince gönderilen telgraflara ilişkin tespit edilen ücret posta çeki hesabı veya kredi kartı
ile tahsil edilir. Diğer internet kullanıcıları tarafından gönderilen telgrafların ücretleri ise kredi kartı ile
tahsil edilir.
Fonotel ve fakstel olarak kabul edilmeyen telgraflar internetten de kabul edilemez. Ancak,
e –telgraf abonesi olanların kimlik tespitleri daha önce PTT işyerlerince yapıldığından her türlü telgrafı
kabul edilir.
e-telgraf internet aracılığı ile gönderilmekte ve kredi kartı veya posta çeki hesabından ücreti tahsil
edilmektedir.
TELGRAF ADRESİ
Telgraf adresi; telgrafların alıcılarına teslimini sağlamak için posta kodu, il, ilçe, bucak, köy ve mezra ismi,
mahalle, bulvar, cadde, sokak ve bina numarası gibi adres verilerini kapsar.
Göndericiler, adreslerde alıcının isim ve soyadı ile ticaret firmasının ismini herhangi bir dille yazabilirler.
Telgraf; ek hizmet işareti, adres, metin ve imza olmak üzere dört kısımdan oluşur.
Göndericiler telgraflarına ek hizmet işareti ve imza koyup koymamakta serbesttir.
Resmi telgraflar hakkında Telgraf Hizmetleri Yönetmeliğine göre işlem yapılır.
Telgraf Hizmetleri Yönetmeliğine göre kimlik tespiti yapılması gereken telgraflar dışındaki telgraflarda
gönderici adresinin yazılma zorunluluğu yoktur.
Yurtiçi telgraflar, adresleri Türkçe, metni Latin harfleriyle olmak kaydı ile yabancı dilde yazılabilir.
TELGRAFLARIN ÜCRETLENDİRİLMESİ
Telgraflar telgraf otomasyon sistemi üzerinden kabul edildiğinden kelime sayımı otomatik olarak
yapılmaktadır.
 Asgari ücret, on kelime ücretinden az olamaz.
 Alıcı adı soyadı, adresi ve varış yerini oluşturan karakterlerin toplamı beş kelime sayılır.
 BGS ek hizmetli telgraflarda kelime sayımına beş kelime ilave edilir.
 Telgraf metninde yazılanlar, üzerindeki imza ve resmi mühür gibi her şey kelime sayımına dâhil edilerek
PTT tarafından belirlenen ücret tarifesine göre ücretlendirilir.
 CT Ek hizmetli telgraflar kabul işlemi esnasında tüm ek hizmetler dahil olmak üzere toplam ücretin iki
katı olarak ücretlendirilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
135 / 664






Gönderici adı soyadı iki kelime sayılır.
Gönderici, adresinin karşı tarafa iletimini istiyorsa adres kelime sayımına dâhil edilir.
Kelime sayımında, her on karakter ve kesri bir kelime sayılır.
POT işaretli telgraflardan postrestant ücreti alınmaz.
Acele telgraflardan normal telgraf ücretinin iki katı olarak ücretlendirilir.
Birden fazla adresli telgraflarda, bütün adresler ve metin kelime sayımına dâhil edilir, her bir telgrafa
ayrı barkod verilerek ayrı ayrı ücretlendirilir.
TELGRAF ÜCRETLERİNİN TAHSİL EDİLMESİ
Telgraf ücretleri peşin olarak alınır.
Hesabında nakit bulunmak kaydıyla posta çeki hesabı veya kredi kartıyla işlem yapanlar ile telefon
faturasıyla tahsil edilen telgraf ücretleri peşin ödenmiş sayılır.
TELGRAF ÜCRETLERİNİN İADESİNİ GEREKTİREN HALLER





Göndericileri tarafından, telgrafın çekildiği tarihten itibaren üç ay içerisinde müracaat edilmek kaydıyla;
İhtirazi kayıtla kabul edilenler hariç, telgrafın süresi içerisinde alıcısına teslim edilmemesi,
Telgrafın teknik nedenlerden dolayı varış yerine iletilememesi,
Telgraf Hizmetleri Yönetmeliğine göre iletimi ve tesliminin durdurulması,
Telgraf alıcısına teslim edildikten sonra yerine getirilmediği anlaşılan ek hizmetler karşılığı olarak
alınmış ilave ücret olması hallerinde telgraf ücretleri göndericilerine iade edilir.
Ücret iadesi hakkındaki istekler, herhangi bir PTT işyerine yapılabilir. Böyle bir talebi alan işyeri bu hususta
gerekli araştırma yapmakla yükümlü olup, yapılan araştırma sonucunda iade edilen ücret kusurlularına
rücu edilir.
Ücret iadesi talebinde bulunan göndericilerin, ücretlerini almak üzere PTT işyerlerine bir yıl içerisinde
müracaat etmeleri gerekir. Bu süre içerisinde müracaat etmeyenlerin ücretleri iade edilmez.
ÜCRETSİZ OLARAK KABUL EDİLEN TELGRAFLAR
Aşağıda belirtilen telgraflar ücretsiz olarak kabul edilir.



Cumhurbaşkanı tarafından bizzat veya adına yetkililerce çekilecek yurtiçi telgraflar,
Tabii afetlerin meydana geldiğinin ihbarı ile afetin başlangıcından itibaren on beş gün içerisinde afete
ilişkin kurtarma, acil yardım ve benzeri amaçlarla çekilecek yurtiçi telgraflar,
Yalnız PTT işyerleri arasındaki telgraf hizmetleri ve PTT işlemleri ile ilgili olarak çekilecek servis
telgraflar.
TELGRAF ASIL VEYA ÖRNEKLERİNİN VERİLMESİ
Telgraf asıl veya örnekleri;


Gönderici ve alıcılar ile bunlar tarafından verilen vekaletnameye veya yazılı izne sahip olan, noterce
tasdikli imza sirküleri veya imza beyannamelerindeki imzayı taşıması ve resmi makamların izninin
antetli ve mühürlü kağıtta, o resmi dairenin evrak çıkış numarasını taşıması koşulu ile gerçek ve tüzel
kişilere,
Adli, idari, askeri mahkemeler ile Cumhuriyet başsavcılıklarına,
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
136 / 664
 Resmi makamların kendilerine çekilen telgrafları almaya yetki verdikleri idari amir ve memurlarına,
 Yetkili makamlarca inceleme ve soruşturma yapmak üzere görevlendirilmiş olanlara,
 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu ile ilgili diğer mevzuatın müsaade ettiği kişilere,
Mahkeme kararı aranmaksızın yazılı istekte bulunmaları halinde gizli bir yazıyla gönderilir.
Telgraf asıl veya örneklerini almaya yetkili makam veya şahıslar hakkında şikayeti içeren telgraflar,
kendilerine verilmeyerek şikayeti incelemeye yetkili makama verilir.
Yukarıda belirtilen makam, merci ve kişiler tarafından örnek talep edildiğinde ücret alınmaz.
TELGRAFLARIN İLETİMİNİN SAĞLANMASI
Telgraflar; PTT Çağrı Merkezinden fonotel, PTT işyerleri gişesi fakstel servisinden veya PTT internet
adresinden kabul edilerek sistem aracılığı ile varış PTT işyerine iletilir.
İLETİMDEN SONRA İPTAL EDİLEN TELGRAFLAR
Gönderici veya yetkili temsilcisi PTT işyerlerine verdiği telgrafların varış yerine iletilmiş olanlarının iptalini
isteyebilir. Bu durumda iptali istenilen telgrafların ücreti iade edilmez.
İptali istenen telgrafın alıcısına teslimi servis telgrafı ile durdurulur.
Alıcısına teslim edilen telgrafın iptali yapılamaz, ücret iadesi de söz konusu olmaz.
TELGRAFLARIN TESLİM EDİLMESİ
Telgraflar, alıcısının adı, soyadı ile teslim tarihi ve saati resüye yazılıp imza ettirildikten sonra kapalı olarak
teslim edilir. Telgraf başkasına okutturulmaz. Teslimi yapan dağıtıcı tarafından alıcının kimliği konusunda
tereddüde düşülmesi halinde alıcının kimlik tespiti yapılarak teslim edilir.
Alıcı teslim aldığı telgrafı iade edemez. Ancak, yanlışlıkla alıcısından başkasına teslim edilmiş olan telgrafın
arkasına iade tarihi ve nedeni yazılarak iade edenin imzası alınır. İade eden imza etmekten kaçınırsa
dağıtıcı tarafından durum şerh edilir ve telgraf işyerine geri getirilir.
TELGRAFLARIN TESLİM SIRASI
Telgraflar alınış tarihi sırasına ve ek hizmet türüne göre teslim edilir.
Acele telgraflar öncelikle teslim edilir.
BGS ek hizmetli telgraflar, göndericinin talep ettiği tarih ve saatte teslim edilir.
UMUMA AÇIK YER ADRESLİ TELGRAFLARIN TESLİM EDİLMESİ
Telgraflar; düğün, nişan, toplantı, açılış töreni, panel, festival, sempozyum gibi etkinliklerde bizzat alıcısına
tesliminin mümkün olmadığı hallerde, alıcının birinci derecede yakınına, özel kalem müdürüne,
sekreterine, etkinliği düzenleyen yetkiliye kimlik tespiti yapılarak teslim edilir.
Resmi kurumlar, okul, fabrika, tiyatro, kahvehane, misafirhane, gazino ve lokanta gibi umuma açık yer
adresli telgraflar, buraların sahip, yetkili personel ve hizmetlilerine teslim edilir.
Bu maddenin ikinci fıkrasında yer alan resmi kurum, okul, fabrika gibi yerlerin telgraflarını almak üzere
yetkili kıldıkları kişi veya kişilerin açık adresleri ve görevleri ile yetkilinin imza örneğini içeren yazılı
müracaatları bulunması halinde, buralara gelecek telgraflar yetkili kılınanlar haricinde kimseye teslim
edilemez.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
137 / 664
TOPLU KONAKLAMA YERLERİ ADRESLİ TELGRAFLARIN TESLİM EDİLMESİ
Otel, motel gibi yerlerde konaklayanlar adına gelen telgraflar, alıcılarının orada kalmasına rağmen dağıtım
sırasında bulunmadığının tespit edilmesi halinde, müdür veya resepsiyondaki görevliye resüye imza
alınmak suretiyle teslim edilir.
Alıcının söz konusu yerlerde kalmadığı ancak adres olarak bu yerleri gösterdiği anlaşılanların telgrafları,
haber kâğıdı bırakılarak PTT işyerine geri getirilir.
TUTUKLULAR ADINA GELEN TELGRAFLARIN TESLİM EDİLMESİ
Tutuklular adına gelen telgraflar, resüye imza alınmak sureti ile cezaevi yetkililerine teslim edilir.
ASKERİ BİRLİK ADRESLİ TELGRAFLARIN TESLİM EDİLMESİ
PTT işyerinin dağıtım sahası içinde bulunan askeri müessese ve birliklerle buradaki subay, astsubay, er,
erbaş ve diğer şahıslar adına gelen telgraflar yetkili kılınan kişiler tarafından alınır. Bu hususta bir yetkili
belirlenmemiş ise söz konusu telgraflar komutanlıkça gösterilecek yerdeki personele veya nöbetçi subayına
teslim edilir.
Posta - telgraf günlük dağıtım alanı dışında kalan yerlerdeki askeri birliklere gönderilen telgraflar,
komutanlıkça tayin edilecek mutemede PTT işyerinde teslim edilir.
Askeri şahısların müracaatı halinde adına gelen telgraf, kimlik tespiti yapılarak teslim edilir.
VELAYET VE VESAYET ALTINDA BULUNANLAR, ÖLENLER İLE İFLAS EDENLER ADINA GELEN TELGRAFLARIN
TESLİM EDİLMESİ
Velayet ve vesayet altında bulunanlar ile ölenler ve iflas edenler adına gelen telgraflar, ilgili mercilerce
yetkili kılınan kişilere teslim edilir.
ALICININ ADRESİNDE BULUNMAMASI HALİNDE YAPILACAK İŞLEMLER
Alıcı adresinde bulunmadığı takdirde, telgraf kendisi ile aynı konutta oturan kişilerden veya hizmetçilerden
birine teslim edilir.
Alıcı yazı ile müracaat ederek telgraflarını almaya yetkili birini göstermiş ise telgraf bu kişiden başkasına
teslim edilemez.
ALICISI TARAFINDAN TELGRAFIN KABUL EDİLMEMESİ HALİNDE YAPILACAK İŞLEMLER
Telgrafın alıcısı tarafından kabul edilmemesi halinde, telgraf açılmadan arkasına “kabul etmiyorum” diye
yazılarak alıcısı tarafından imzalanır. Alıcı imzadan imtina ederse, dağıtıcı tarafından telgrafın arkasına
“kabul edilmemiş ve imzadan imtina edilmiştir” notu yazılarak imzalanır.
ALICI ADRESİNDE TELGRAFI TESLİM ALACAK KİMSENİN BULUNMAMASI HALİNDE YAPILACAK İŞLEMLER
Alıcının adresinde telgrafı teslim edecek kimse bulunmadığı takdirde alıcı adresine haber kâğıdı bırakılarak
telgraf PTT işyerine geri getirilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
138 / 664
Kabul işleminden itibaren kırk sekiz saat içerisinde teslim edilemeyen telgraflar iptal edilir. İptal edilen ve
sisteme işlenen telgrafların PTT işyerinde bekleme süresi bir aydır. Bir ay içerisinde alıcının haber kâğıdı ile
PTT işyerine müracaatı halinde telgraf ücreti göndericisine herhangi bir nedenle iade edilmiş ise alıcıdan
ücreti alınmak suretiyle teslim edilebilir.
TELGRAF ALICILARININ ADRESLERİNİ DEĞİŞTİRMESİ DURUMUNDA YAPILACAK İŞLEMLER
Adreslerini değiştirmiş olan alıcıların yeni adresleri, muhtarlıktan ve diğer çevre sakinlerinden araştırılır ve
tespit edilmesi halinde, telgraflar yeni adreslerinde teslim edilir.
POSTRESTANT ADRESLİ TELGRAFLARIN TESLİM EDİLMESİ
Postrestant adresli telgraflarda, alıcının adı ve soyadının açık olarak gösterilmesi yeterlidir. Alıcının adı ve
soyadı açık olarak yazılı olmayan telgraflar kabul edilmez.
Postrestant adresli telgraflar, kimlik tespiti yapılarak alıcıya veya yetkili temsilcisine teslim edilir.
Alıcıları tarafından bir ay içerisinde alınmayan bu tür telgraflar iptal edilerek kabul PTT işyerine bilgi verilir.
POSTA ABONE KUTUSU ADRESLİ TELGRAFLARIN TESLİM EDİLMESİ
Adı ve soyadı yazılı posta abone kutusu adresi ile gelen telgraflara haber kâğıdı düzenlenerek posta
kutularına atılır.
Telgraf, haber kâğıdı ile müracaat eden alıcıya teslim edilir.
Haber kâğıdı ile bir ay içinde müracaat edilerek alınmadığı takdirde telgraf varış PTT işyerince iptal edilir.
Adı ve soyadı yazılı bulunmayan posta abone kutusu adresli telgraflar iptal edilir.
TATİL GÜNLERİNDE KAPALI OLAN ADRESLERE GELEN TELGRAFLARIN TESLİM EDİLMESİ
Tatil günleri kapalı bulunan adreslere gelen telgraflar, adreslerine götürülerek varsa nöbetçi memur veya
bu Yönetmelik kapsamında teslim edilebilecek kişilere teslim edilir. Böyle bir görevli yoksa haber kâğıdı
bırakılır.
Alıcı, tatil süresi içerisinde ilgili PTT işyerine başvurarak telgrafını teslim alabilir. Tatil süresi bitiminde,
işyerinden teslim alınmayan telgraflar adresinde alıcısına teslim edilir.
TELGRAFLARIN İLETİM VE TESLİMİNİN DURDURULMASI
Suçun delillerini oluşturduğundan şüphe edilen ve gerçeğin ortaya çıkarılması için soruşturma ve
kovuşturmada adliyenin eli altında olması zorunlu sayılıp, hâkimin veya gecikmesinde sakınca bulunan
hallerde Cumhuriyet savcısının kararı ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 129 uncu maddesi
uyarınca el konulan telgrafların iletimi durdurulur.
Hâkim tarafından bu yönde verilen bir kararın PTT işyerlerine bildirildiği veya Cumhuriyet savcılığı
tarafından böyle bir müracaat yapıldığı takdirde istenilen telgraf iletilmeden veya alıcısına teslim
edilmeden derhal mahkemeye veya Cumhuriyet savcılığına gönderilir.
Mahkeme veya Cumhuriyet savcısı tarafından iletimi ve teslimi durdurulmak istenen telgraflar istekten
önce iletilmiş ise, son PTT işyeri derhal durumdan haberdar edilerek telgrafın tesliminin durdurulması ve
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
139 / 664
isteği yapan mahkemeye veya Cumhuriyet savcılığına teslim edilmek üzere ilk PTT işyerine iadesi istenir.
Ancak telgraf alıcısına teslim edilmiş ise telgrafın örneği gönderilmekle beraber tesliminden de hâkim veya
Cumhuriyet savcılığına bilgi verilir.
Mahkemece veya Cumhuriyet savcılığınca iadesine karar verilen telgraflar derhal ilgililerine teslim edilir.
İletimi durdurulan telgrafların ücretleri, ancak iletimi durduran makamın yazılı izni alındıktan sonra
göndericilerine iade edilir. İletimi durduran makam, ücretin hemen iadesinde bir sakınca gördüğü takdirde
bunun ortadan kalktığı bildirilinceye kadar ücret iadesi yapılmaz.
KÖY ADRESLİ TELGRAFLARIN TESLİM EDİLMESİ
Köy adresli telgrafların dağıtım ve teslimine ilişkin usul ve esaslar PTT tarafından belirlenir.
Şehir dağıtım alanı dışında kalan yerlerde oturanlar adına kabul edilecek telgraflara köy dağıtımı esasları
uygulanır.
Köy varışlı normal telgraflar ihtirazi kayıtla kabul edilerek köy dağıtım sefer programına göre alıcısına
teslim edilir.
YURTDIŞINA GÖNDERİLEN VE YURTDIŞINDAN ALINAN TELGRAFLAR
Yurtdışı telgrafların alıp verme merkezi İstanbul Telgraf Müdürlüğüdür. Kabul birimlerimizde yurtdışı
menüsünden telgraflar kabul edilmekte olup, İstanbul Telgraf Müdürlüğüne ulaşmaktadır. Buradan
genteks sistemi ile yurtdışına keşide edilmektedir.
Yurtdışı kabullü yurtiçi varışlı telgraflarda da aynı şekilde İstanbul Telgraf Müdürlüğünce genteks sistemle
yurtdışından alınmakta olan telgraflar Telgraf Otomasyon Sistemi üzerinden varış yerine iletilmekte,
dağıtım ile teslimi sağlanmaktadır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
140 / 664
POSTA VE TELGRAF ÜCRET TARİFESİ
POSTA VE TELGRAF ÜCRET TARİFESİ İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR:
KAYITLI MEKTUP POSTASI GÖNDERİLERİNİN ÜCRETLENDİRİLMESİ
YURTDIŞI
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
141 / 664
Yurtdışı varışlı tüm kayıtlı gönderiler Uçak Ek Ücreti ile kabul edilir.
YURTİÇİ
Mektuplar
Mektuplar, Posta ve Telgraf Ücret Tarifesinin “Mektuplar” başlığı altındaki ağırlıklarına göre
ücretlendirilmekte olup, Mektup Postası Gönderilerinin alabilecekleri ek (özel) hizmetlerin bir veya bir
kaçını alabilmektedir. Bu takdirde aldığı ek (özel) hizmet veya hizmetlerin ücretleri ayrıca alınır
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
142 / 664
Uçak ek hizmeti ile yurtiçi ve AS-POS KKTC’ne kabul edilen mektuplardan uçak ek ücreti alınmaz. Yurtdışı 1.
Grup Ülkelere 20 grama kadar uçak ek ücreti alınmaz. 1.Grup ülkelerden 20 gramı geçenler ile 2. ve 3.
gruba uçak ek ücreti ile kabul edilenlerin her 10 gram ve kesrinden uçak ücreti alınır.
Kayıtlı Mektuplar ise “Kayıtlı Mektup Postası Gönderilerinin Ücretlendirilmesi” başlıklı tabloda belirtildiği
şekilde ücretlendirilmektedir.
Posta Kartları
Posta Kartları, Posta ve Telgraf Ücret Tarifesinin “Posta Kartları” başlığı ücretlendirilmekte olup, Mektup
Postası Gönderilerinin alabilecekleri ek (özel) hizmetlerin bir veya bir kaçını alabilmektedir. Bu takdirde
aldığı ek (özel) hizmet veya ücreti ayrıca alınır.
Uçak ek hizmeti ile ilgili uygulamaları Mektuplarda olduğu gibidir.
Kayıtlı Posta Kartları Kayıtlı Mektuplarda olduğu gibi ücretlendirilir
Basılmış Kâğıtlar
Basılmış Kâğıtlar, Posta ve Telgraf Ücret Tarifesinin “Basılmış Kâğıtlar” başlığı altındaki ücretlerle ağırlığına
göre ücretlendirilmekte olup, Mektup Postası Gönderilerinin alabilecekleri ek (özel) hizmetlerin bir veya bir
kaçını alabilmektedir. Bu takdirde aldığı ek (özel) hizmet ücreti ayrıca alınır.
Yurtiçi, AS-Pos KKTC varışlı uçak ek hizmeti ile kabul edilecek basılmış kâğıtlardan her 100 gram ve
kesrinden Uçak Ücreti alınır.
Yurtdışına uçak ek hizmeti ile kabul edilecek Basılmış Kâğıtların her 10 gram ve kesri için uçak ek ücreti
alınır.
Kayıtlı Basılmış Kâğıtlar ise “Kayıtlı Mektup Postası Gönderilerinin Ücretlendirilmesi” başlıklı tabloda
belirtildiği şekilde ücretlendirilmektedir.
Adressiz Basılmış Kâğıtlar
Adressiz Basılmış Kâğıtlar, Posta ve Telgraf Ücret Tarifesinin “Adressiz Basılmış Kâğıtlar” başlığı altında
ağırlığına göre ücretlendirilmekte olup, Bu gönderiler taahhütlü kabul edilmez ve ağırlığı 500 gramı
geçemez. Yurtdışına adressiz Basılmış Kâğıt Kabul edilemez.
Postaya Verilen Gazeteler
Gazeteler, Posta ve Telgraf Ücret Tarifesinin “Postaya Verilen Gazeteler” başlığı altındaki ücretlerle
ağırlığına göre ücretlendirilmekte olup, Mektup Postası Gönderilerinin alabilecekleri ek (özel) hizmetlerin
bir veya bir kaçını alabilmektedir. Bu takdirde aldığı ek (özel) hizmet ücreti ayrıca alınır.
Uçak ek hizmeti ile ilgili uygulamaları Basılmış Kâğıtlarda olduğu gibidir
Kayıtlı Gazeteler, Kayıtlı Mektup Postası Gönderilerinin Ücretlendirilmesi” başlıklı tabloda belirtildiği şekilde
ücretlendirilmektedir.
Kayıtlı Davetiye ve Tebrikler
Posta ve Telgraf Ücret Tarifesinin “Kayıtlı Davetiye ve Tebrikler” başlığı altındaki ücretlerle ağırlığına göre
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
143 / 664
Kayıtlı olarak kabul ve teslim edilmekte olup, Mektup Postası Gönderilerinin alabilecekleri ek (özel)
hizmetlerin bir veya bir kaçını alabilmektedir. Bu takdirde aldığı ek (özel) hizmet ücreti ayrıca alınır.
Bu gönderilerin ücreti taahhüt ücreti dahil olarak belirlendiğinden ayrıca taahhüt ücreti alınmaz.
Kapsamları kolaylıkla kontrol edilebilir olmalıdır.
250 gramdan fazla davetiye ve tebriklerden ağırlığına göre kayıtlı basılmış kâğıt ücreti alınır.
Ancak, kişi kurum ve kuruluşlarca talep edilmesi halinde bu gönderiler ağırlığına göre basılmış kâğıt ücreti
ile ücretlendirilerek kayıtsız olarak da kabul ve teslim edilir.
Uçak ek hizmeti ile ilgili uygulamaları Basılmış Kâğıtlarda olduğu gibidir
Görme Engellilere Özgü Yazılar
Görme Engellilere Özgü Yazılar, Posta ve Telgraf Ücret Tarifesinin “Görme Engellilere Özgü Yazılar” başlığı
altında 7 kg.a kadar ücretsiz olup, Mektup Postası Gönderilerinin alabilecekleri ek (özel) hizmetlerin bir
veya bir kaçını alabilmekte, sadece ek (özel) hizmet ücretleri alınır.
Uçak ek hizmeti ile ilgili uygulamaları Basılmış Kâğıtlarda olduğu gibidir
Küçük Paketler
Küçük Paketler, sadece yurtdışı olarak kabul edilebilmekte olup Posta ve Telgraf Ücret Tarifesinin “Küçük
Paketler ” başlığı altındaki ücretlerle ağırlığına göre ücretlendirilmekte, Mektup Postası Gönderilerinin
alabilecekleri ek (özel) hizmetlerin bir veya bir kaçını alabilmekte, bu takdirde aldığı ek (özel) hizmet ücreti
ayrıca alınır.
Yurtdışı küçük paketlere uygulanan uçak ek hizmetleri AO gönderilerde olduğu gibidir.
Tebliğ Evrakı
Tebligatlar, Posta ve Telgraf Ücret Tarifesinin “Tebligatlar” ve “Hızlı Tebligatlar” başlığı altındaki ücretlerle
ağırlığına göre ücretlendirilmekte olup, telgraf ile yapılacak tebliğ evrakından ilk kademe hızlı tebligat
ücretine ilaveten tarifesine göre telgraf ücreti alınır.
Telgraf ile yapılacak tebliğ evrakı normal veya acele telgraf işaretiyle kabul edilir.
Bunlardan adreste teslim ve uçak ek ücreti alınmaz.
TELGRAFLAR:
Yurtiçi Telgraflar
Yurtiçi Telgraflar, Posta ve Telgraf Ücret Tarifesinin “Yurtiçi Telgraflar” başlığı altındaki ücretlerle
ücretlendirilmekte olup, Normal ve Acele olarak kabul edilmektedir. Acele işaretli telgraflardan iki kat ücret
alınır.
Normal ve Acele Telgraflardan Asgari ücret ve her fazla kelime ücreti alınmaktadır. Asgari ücret 10 kelimeye
kadardır. Her fazla kelime ücreti asgari ücrete ilaveten alınır.
Belirli gün ve saatli telgraflarda kelime sayımına 5 kelime daha eklenir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
144 / 664
Postrestant işaretli telgraflardan postrestant ek ücreti alınmaz.
Birden fazla adresli telgraflarda bütün adresler ve metin kelime sayımına dahil edilir.
CT Ek hizmetleri Telgraf kabul işlemi esnasında tüm hizmetler dahil olmak üzere toplam ücretin iki katı
olarak ücretlendirilir.
Yurtdışı Telgraf
Yurtdışı Telgraflar, Posta ve Telgraf Ücret Tarifesinin “Yurtdışı Telgraflar” başlığı altındaki ücretlerle,
ülkelere göre kademelendirilerek ücretlendirilmektedir. Acele işaretli telgraflardan iki kat ücret alınır.
KARGO-APS KURYE HİZMETLERİ
KARGO/APS KURYE HİZMETLERİNE İLİŞKİN TANIMLAR
Kargo Gönderisi: Kapsamında eşya, dosya, doküman veya evrak bulunan belli bir ağırlık ve hacim üzerinde
bulunan ve PTT tarafından kabul edilen yurt içi varışlı gönderiyi,
APS Kurye Gönderisi: Kapsamında haberleşme maddesi, dosya, doküman, evrak veya eşya bulunan belli
bir ağırlık ve hacme kadar PTT tarafından kabul edilen yurt içi varışlı gönderiyi,
Nitelikli APS Kurye Gönderisi: Kapsamı Genel Müdürlükçe belirlenen yurtiçi varışlı APS Kurye gönderisini,
Kontrollü Teslim: Gönderici talebine istinaden teslim esnasında gönderi kapsamının alıcı tarafından
kontrol edilerek teslim alınmasını,
Normal Çalışma Saatleri Dışında Kabul: Kabul işyerinin mesai saatleri dışında gönderilerin kabul edilmesi
hizmetini,
Normal Çalışma Saatleri Dışında Teslim: Dağıtım işyerinin mesai saatleri dışında gönderilerin teslim
edilmesi hizmetini,
Port Paye (PP) abonesi: Standart bakımından birbirinin aynısı olan ve aynı ücret uygulanan, çok sayıda ve
sürekli olarak avans karşılığında postaya gönderi veren gerçek veya tüzel kişilerle bunların vekil veya
mutemetlerini,
PTT APS Kuryematik: Gönderilerin kabul ve tesliminde kullanılan personelsiz makineyi,
Ücreti Alıcıdan Tahsil: Yollama ücreti ve ek hizmet ücretlerinin alıcısından tahsilini,
Üçüncü Kişi: Gönderici ile alıcının veya bunların yerine sayılabileceklerin dışında kalan kişileri,
İfade eder.
Gönderilerin türleri
(1) Kargo ve APS Kurye gönderileri kargo, APS Kurye, nitelikli APS Kurye, yurt dışı koli ve yurt
dışı APG’den oluşmaktadır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
145 / 664
Gönderilerin kabul şartları
(1) Gönderilerin kabul edilebilmeleri için;
a) 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu ve Posta Tüzüğü ile Dünya Posta Birliği Kararlarında belirtilen yasak
olan maddeleri kapsamaması,
b) Yollama şekline ve taşıma araçlarına göre saptanan ağırlık ve boyutlara uygun olması,
c) Türüne ve ek hizmetine uygun olarak ambalaj edilmiş olması,
ç) Kabul formu, alındı ve tevdi listesinin usulüne uygun olarak doldurulmuş olması,
gerekir.
(2) Yurt dışı varışlı gönderinin yollama şekli, istenebilecek ek hizmetleri ve gönderi kapsamının kabul
edilebilirliği varış ülkesince belirlenir.
Gönderilerin kabulü
(1) Gönderiler, APS Kurye ve Kargo Yönetmeliğinde belirtilen kabul şartlarına göre kabul edilir. Gönderi
türleri itibari ile ağırlık, boyut ve hacim hadleri ücret tarifesinde gösterilir.
(2) Gönderilerin ağırlığı, boyutu, hacmi ile tür ve ek hizmetine bağlı olarak hangi PTT işyerlerince kabul ve
teslim edileceği, hangi gönderilerin gönderici adresinden kabul edileceği hususu Genel Müdürlükçe
belirlenir.
(3) Kapsamında haberleşme maddesi, dosya, doküman, evrak veya eşya bulunan maddeler yurt içi varışlı
APS Kurye gönderisi olarak kabul edilir. Şehir içi ve şehirlerarası varışlı olmasına göre, bu gönderilere farklı
ücret uygulanabilir.
(4) Kapsamında kişiye özel bilgi içeren banka kartları, pasaport, ruhsat, kimlik belgesi gibi üçüncü kişilerin
eline geçmesi halinde göndericisi veya alıcısı aleyhine ya da zararına kullanılabilecek türden maddeler
bulunan ve Genel Müdürlük tarafından uygun görülen gönderiler, yurt içi varışlı nitelikli APS Kurye
gönderisi olarak kabul edilir. Bu gönderiler sigortalı gönderiler gibi işleme tabi tutulur.
(5) Kapsamında eşya, dosya, doküman veya evrak bulunan ve ücret tarifesinde gösterilen ağırlık, boyut ve
hacim üzerindeki maddeler, yurt içi varışlı kargo gönderisi olarak kabul edilir. Bu gönderilere şehir içi
ve şehirlerarası varışlı olmasına göre farklı ücret uygulanabilir.
(6) Yurt dışına en süratli bir şekilde gönderilmek istenen ve kapsamında haberleşme maddesi, dosya,
doküman, evrak veya eşya bulunan maddeler yurt dışı APG olarak kabul edilebilir. Bu hizmete açık ülkeler
ve ülkeler itibariyle ağırlık ve boyut limitleri ücret tarifesinde gösterilir.
(7) Yurt dışına gönderilmek istenen ve kapsamında eşya bulunan maddeler, yurt dışı koli olarak, acele
yollanmak istenen koliler yurt dışı uçak, diğerleri yurt dışı yüzey kolisi olarak kabul edilir. Yollama şekline
göre bu hizmete açık ülkeler ve ülkeler itibariyle ağırlık ve boyut limitleri ücret tarifelerinde gösterilir.
(8) PTT kuryematik vasıtasıyla yapılan kabul işlemlerine ilişkin usul ve esaslar Genel Müdürlükçe belirlenir.
Gönderilerin ağırlık, boyut ve hacimleri
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
146 / 664
(1) Gönderilerin ağırlık, boyut ve hacimleri, uygulanan ek hizmete, kabul ve teslim yerine, taşıma araç
cinslerine göre tespit edilir ve ücret tarifesinde gösterilir.
(2) Gönderilerin bir yüzü 14x9 cm’den, tomar halinde ise uzun kenarı 10 cm’den az olamaz.
(3) Adli makamların gönderileri ile suç aletlerini kapsayan gönderilerin kabulünde ağırlık, boyut ve hacim
şartı aranmaz.
KABUL İŞLEMLERİ
Yurt içi kargo ve APS Kurye gönderileri; Şehir içi, PTT’de teslim ve şehirlerarası olarak farklı tarife
uygulanarak ücretlendirilmektedir.
Gönderilerin, kapsamında bulunan eşyanın ayrıntısının alındı üzerine yazılıp yazılmadığı, alındı üzerinde
gönderici ve alıcının ad veya unvanları ile adres veya iletişim; telefon, e-posta bilgilerinin, ek hizmet
isteğinin bulunup bulunmadığı kontrol edilir varsa eksiklikleri tamamlattırılır.
Kargo ve APS Kurye gönderilerinin kabulü için göndericiler tarafından alındı veyahut tevdi listesi tam ve
okunaklı olarak doldurulur, istenen ek hizmetler belirtilir. Kabulü yapılan gönderiler için kabul
personelince imzalı ve tarih damgası tatbik edilen alındı veya iki nüsha tevdi listesinden biri göndericiye
verilir. Tevdi listesi veya alındının diğer nüshası kabul işyerinde sırasında saklanır.
Köy dağıtımına tabi veya mutemet vasıtasıyla teslim edilecek veya içlerine serbestçe girilemeyecek yerler
varışlı kargo ve APS Kurye gönderisi yollanmak isteniyorsa, gönderinin gecikmesinde PTT’nin sorumlu
olmayacağı kabul sırasında açıklanıp alındı veya tevdi listesi üzerine göndericinin imzası alınarak ihtirazı
kayıtla kabul edilir.
Kargo ve APS Kurye gönderilerinin kabulünde öngörülen teslim süresi alındı üzerinde belirtilir. Köy ve içine
kolay girilemeyecek yerler (cezaevi, askeri birlik gibi yerler) varışlı gönderilere teslim süresi verilmez.
Genel kural olarak il merkezlerinde en fazla ağırlık olarak 50 kg, hacimsel olarak 200 desiye kadar, ilçe
merkezlerinde de en fazla 30 kg ve 150 desiye kadar olan kargolar, gönderici isteği üzerine adresten kabul
edilerek alıcı adresinde teslim edilir ve kargoların kabulünde öngörülen teslim tarihi alındı üzerinde
belirtilir. Özel sözleşmeye tabi kargolar bu hükmün dışındadır.
İl merkezlerinde en fazla ağırlık olarak 50 kg, hacimsel olarak 200 desinin, İlçe, belde ve köy adresi varışlı
30 kg ve 150 desinin üzerinde olan kargoların kabulünde öngörülen teslim tarihi belirtilmez ve bu
gönderiler alıcı adresinde teslim işaretli olarak kabul edilmez. Ayrıca bu gönderilerin gecikmesinden
PTT’nin sorumlu olmayacağı kabul sırasında açıklanıp, alındı veya tevdi listesi üzerine göndericinin imzası
alınarak ihtirazı kayıtla kabul edilir.
Kapsamında haberleşme niteliğinde yazı veya doküman bulunan APS Kurye gönderileri kapalı olarak
postaya verilmesi halinde kapsam kontrolü yapılmadan kabulü yapılır.
Genel kural olarak kapsamında eşya bulunan bütün gönderilerin kapsamları kontrol edilmekle birlikte,
sigortalı veya değer konulmuş, ödeme şartlı veya yasak madde bulunduğundan kuşku duyulan gönderiler
ile Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı, Başbakan, Bakanlar, Siyasi Parti Genel Başkanları,
Genel Kurmay Başkanı ve Kuvvet Komutanlarına yollanan gönderilerin tamamı mutlaka kontrol edilir. Söz
konusu makamlara yollanan gönderilerde, göndericinin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması halinde
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
147 / 664
geçerli bir kimlik belgesinden görülmek suretiyle nüfus ve vatandaşlık kimlik numarası alınarak merkezde
kalacak alındı formuna yazılır, yabancı uyruklu olması halinde ise pasaporta ait bir fotokopi söz konusu
alındı formuna eklenir.
Resmi kurumlar ile kapsamında mevzuatta belirtilen yasaklara uymayı yazılı olarak taahhüt eden tüzel kişi
ve ticaret unvanıyla çalışan gerçek kişiler tarafından yollanan gönderilerin kapsamları açılmadan kabul
edilir.
Gönderi kapsamının kontrol edilmesinin istenmemesi veya orijinal ambalajla postaya verilmek istenmesi
halinde taahhütname ve kimlik fotokopisi alınmak kaydıyla kabul yapılır. Alınan taahhütname ve kimlik
fotokopisi kabul işyerinde sırasında saklanır.
Özel sözleşmeye dayalı müşteriler ve resmi kurumlar hariç diğer müşteriler tarafından postaya verilecek
değer konulmuş veya sigortalı gönderiler ile kapsamında ticari eşya bulunan yurt dışı varışlı gönderilerin
kabul işlemi PTT işyerinde yapılır.
Gönderici adresinden veya işyerlerimizden bez torba içerisinde postaya verilen gönderilerin kabulünde
sarı etiket kullanılır ve emniyet aparatına takılır. Sistemden üretilen alındı sarı etiket üzerine yapıştırılır.
Yurtiçi kargo ve APS Kurye gönderilerinin kabulü esnasında kısa mesaj veya e-posta yoluyla göndericilerin
bilgilendirilebileceği hatırlatılır. Göndericinin hangi yolla bilgilendirilmek istediği, alındı da işaret edildikten
sonra cep telefon (GSM) numarası veya e-posta adresinden biri yazılır. Ayrıca istek, otomasyon sisteminin
gerektirdiği şekilde kayıt edilir. Gönderici adresinden kabulü yapılan ancak sehven hem cep telefon (GSM)
hem de e-posta adresi yazılarak işaretlenmiş veya işaretlenmemiş ise gönderici e-posta yoluyla
bilgilendirilir.
DEĞER KONULMUŞ VEYA SİGORTALI GÖNDERİLERİN KABULÜ
Göndericiler tarafından konulan değer veya sigorta bedeli, ambalajın adres bulunan yüzeyine, alındı veya
tevdi listesinde değerli veya sigortalı kelimesinin altına veya yanına rakam ve yazı ile Türk Lirası, yurt dışı
gönderilerde ise Özel Çekme Hakkı veya konvertibl para cinsinden biriyle silinti, kazıntı ve ilave yapılmadan
mürekkeple veya yazı makinesi ile yazılır. Yollama şekline göre konulan değer veya sigorta bedeli, tarifede
belirtilen üst limiti geçemez.
Gönderiler, zarf veya kutu içerisinde verilecek ise zarf veya kutunun ek yerleri ile alındı, kabul veya tevdi
listesinin düşünceler bölümüne gönderici imzası alınarak emniyet bandı yapıştırılır.
Gönderiler, özel emniyet zarfı veya poşeti içerisinde gönderilecek ise özel emniyet zarfının veya poşetinin
seri numarası, alındı veya tevdi listesinin ilgili bölümüne yazılır.
Gönderilerin bez torba içerisinde verilmesi halinde, torba ağzına Genel Müdürlükçe uygun görülen
emniyet aparatı takılır. Alındı üzerinde gönderici imzası bölümüne, alındı veya tevdi listesinin ilgili
bölümüne emniyet aparatının numarası yazılır.
Değer konulmuş veya sigortalı gönderilerin kapamasında mühür mumunun kullanılması halinde aşağıdaki
şekilde işlem tesis edilir.
a) Gönderi torba veya yekpare bez içinde tertiplenmiş ise; torba veya bezin ağzı, içindeki eşyanın hareket
etmesine meydan vermeyecek yerinden elle sıkılır, ancak devamlı olarak değer konulmuş veya sigortalı
gönderi yollamakta olan kuruluşlar tarafından kullanılan delikli torbalarda, içindeki eşyanın hareket edip
etmemesine bakılmayarak torba, deliklerin 1,5 cm altından elle sıkılarak burası aparatla kapatılır veya
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
148 / 664
sicimle üç defa sarılır ve sicim iki düğümle sıkıca bağlanır ve biz düğümün bulunduğu aksi istikametten
çıkacak ve bağın üstünde kalan deliklerin tamamından geçecek şekilde bu deliklere sokulur.
Her iki halde de sicimin düğümden sonra serbest kalan uçları birbirine sıkıca bağlanarak yukarıya doğru 3
cm.lik bir örgü meydana getirilir.
Sicimin serbest uçları, bez katlarını bozmayacak şekilde yine bir defa sarılır ve sicim iki düğümle sıkıca
bağlanır. Düğümden sonra serbest kalan ipuçları beze takılı bulunan bizin deliklerinden bir arada geçirilir.
Biz geri çekilmek suretiyle iplerin aksi tarafa yani 3 cm.lik örgünün bulunduğu tarafa alınması sağlanır ve
örgü bu iplerin arasına alınmak suretiyle iki defa düğümlenir.
Düğümden sonra serbest kalan ipuçlarına kapsül takılarak kapsül dibe kadar itilir. Kapsülden sonra kurşun
takılır ve düğüm yapılarak kapsüle iyice dayanacak şekilde itilir.
Bu işlemden sonra kapsüle kırmızı mum akıtılarak mühürlenir ve kurşun da kabul eden işyerinin
mengenesiyle sıkılır.
b) Kargo ve APS Kurye gönderileri, sandık veya kutu içinde tertiplenmiş ise;
Sandık veya kutuların alt ve üst kapaklarının yan tahtalarla birleştiği yerlerde her üç tahta üzerine gelecek
şekilde özel olarak açılmış bulunan oyuklara mühür mumu akıtılarak mühürlenir.
Sandık veya kutuların, mühürlenecek yan tahtalarının büyüklük veya küçüklüğüne göre mühür sayısı bir
yüzde 2 ile 4 adet olabilir.
Bir yüzün her köşesine mühür mumu akıtılması mümkün olduğu hallerde 4 köşenin de mühürlenmesi
gerekir. Bu mühürleme işi sandık veya kutunun karşılıklı her iki yüzünde de yapılır. Sandık veya kutunun
küçük olması nedeniyle alt alta gelen köşelerin ikisine birden oyuk açılması mümkün olmayan hallerde,
aynı yüzdeki ikinci mührün, diğeriyle aynı hizada olmayıp karşılıklı köşelerde olması gereklidir.
Bu mühürleme işinden sonra, sandık veya kutu yekpare bir sicimle alt ve üst kapakların yan tahtalarla
birleştikleri yerlerde karşılıklı açılan deliklerden geçirilerek sıkıca haçvari şekilde bağlanır. Bu durumda
meydana gelecek düğümü takiben ipuçlarına kapsül takılarak, kapsül dibe kadar itilir. Kabulden sonra
kurşun takılır ve düğüm yapılarak kapsüle iyice dayanacak şekilde itilir.
Bu işlemden sonra kapsüle kırmızı mum akıtılarak mühürlenir, kurşun da kabul eden işyerinin mengenesi
ile sıkılır.
Bununla beraber, yekpare olmayan fakat parçalı da bulunmayan sandık veya kutuların, bir yüzündeki
tahtaların aralık bırakılmaksızın birleştikleri yerlerde de yarısı bir parça, diğer yarısı da diğer bir parça
üzerine gelecek şekilde oyuklar açılmış ve buralar da mühürlenmiş olmalıdır. Bundan başka gönderilerinin
büyüklük ve ağırlığı ile taşınma şartları dikkate alınarak gerek mühürlerin bozulmaması, gerek sicimin
kopmaması için bir emniyet tedbiri olarak tel veya şerit çemberle de sarılması istenir.
Sigortalı veya değer konulmuş gönderilerinin bağlanmasında veya sarılmasında yekpare, sağlam ve iyi cins
İngiliz sicimi kullanılır.
Devamlı olarak sigortalı veya değer konulmuş gönderileri yollamakta olan resmi kurum, tüzel kişi ve
firmalar tarafından verilen gönderiler, yukarıda açıklandığı gibi bağlanmakla beraber, ipuçları
mühürlenmeden önce ayrıca bir kurşun takılıp, bu kurşun ilgili kuruluşların mengeneleri ile sıkılabilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
149 / 664
Adli gönderiler, kendi mevzuatı gereği kapama veya bağlama şekliyle kabul edilir.
ADRESTEN KABUL
Genel Müdürlükçe belirlenen ağırlık, boyut ve hacme kadar olan gönderiler, göndericinin isteği üzerine
belirtilen adresten tarifesinde belirtilen ücret alınarak kabul edilir. Alındı ve tevdi listesi üzerinde gönderici
adresinden kabul hizmetli olduğu gösterilir. Tarifede belirtilen sayı (10 adet) ve üzerinde gönderi veren
bireysel müşteriler ile adedine bakılmaksızın sözleşmeli müşterilerden adresten alım ücreti tahsil edilmez.
Özel sözleşmeye dayalı müşteriler ve resmi kurumlar hariç diğer müşteriler tarafından postaya verilecek
değer konulmuş veya sigortalı gönderilerin kabul işlemi PTT işyerinde yapılır.
SİPARİŞLERİN ALINMASI VE GÖNDERİCİ ADRESİNDEN KABUL
Yurtiçi kargo ve APS Kurye gönderileri için adresten kabul hizmeti verilir.
Internet adresinden veya iletişim kanallarıyla gelen istekler, ilgili personel tarafından gönderici ve alıcıya
ait bilgiler otomasyon sistemimizde müracaat formuna kayıt edilir. Müracaat formları ve alınan siparişlerin
ilgili elemanlara iletilmesini müteakip gereğin sağlanıp sağlanmadığını günlük olarak tutulacak bir liste ile
takip edilir.
Müşterinin vermiş olduğu verilere dayanarak gönderi kapsamı dikkate alınmak suretiyle, gönderinin ne
şekilde ambalaj edileceği, yaklaşık ne zaman adresten alınacağı ve ücreti, alıcısına ne kadar sürede teslim
edilebileceği uygun bir şekilde müşteriye bildirilir.
Görevlendirilecek araçlarla gönderici adresine gidilmek veya gönderici adresi civarında hareket halinde
PTT Kargo aracı varsa talimat verilmek suretiyle istek yerine getirilir. Bu istekler, sahada bulunan dağıtım
personeli el terminallerine veya varsa cep telefonlarına iletilmek suretiyle gerçekleştirilir.
Hangi araç ve görevliye talimat verildiği müracaat formuna veya sisteme kayıt edilir.
İşin yoğunluğuna göre alınan istekler hakkında planlama yapılarak güzergâh belirlenir, belirlenen güzergâh
veya güzergâhlara uygun olarak araç görevlendirilir.
Gönderici adresinden kabul işlemi yapacak personele, bağlı bulunduğu işyerinin son kabul saatine göre
düzenlenmiş ulaşım sürelerini gösterir liste ile yeterli sayıda kabul formu, alındı, kabulde ihtiyaç duyulacak
diğer malzeme ve donanım verilir. Yurtiçi kargo ve APS Kurye gönderilerinin kabulü gönderici tarafından
doldurulmuş alındı veya tevdi listesi ile yapılır.
İşyerine getirilen gönderiler zimmetle ilgili servis veya personele teslim edilir ve bu personel tarafından
gönderilerin usulüne uygun kabul işleminin yapılıp yapılmadığı kontrol edilir, otomasyon sistemine giriş
işlemi yapılmamış ise teslim alan personel tarafından sisteme giriş kaydı yapılır.
Düzenlenen alındı veya tevdi listelerinin bir sureti kabul işlemini yapan personelin bağlı bulunduğu
merkezde sırasında dosyalanarak saklanır.
İŞYERİNDEN KABUL
Usulüne uygun olarak gönderici tarafından düzenlenen alındı veya tevdi listesindeki veriler kontrol
edilerek varsa eksiklikler kabul personeli tarafından tamamlattırılır ve bu verilere dayanılarak sistemden
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
150 / 664
kabul işlemi gerçekleştirilir.
Düzenlenen alındı veya tevdi listelerinin bir sureti kabul merkezinde sırasında dosyalanarak saklanır.
GİDİŞ DÖNÜŞ ÜCRETLİ GÖNDERİLERİN KABULÜ
Gidiş dönüş ücretleri, kabul işyerince tarifesine göre alınır.
Kabul işyerince “Gidiş Dönüş Ücretlidir” ibaresi ve dönüşün APS Kurye veya kargo olacağı, alındı veya tevdi
listesi ile gönderilerin ambalajı üzerine yazılır. Ayrıca gönderi üzerindeki bu ibareye tarih damgası tatbik
edilir.
Gidiş dönüşlü gönderi kabul edilirken dönüş APS Kurye veya dönüş kargo seçilerek buna göre dönüş ücreti
alınır. Gidiş dönüşlü gönderi kabul edilirken dönüşün APS Kurye veya kargo olacağı sisteme girilir.
Dönüşte kabul barkodu ile birlikte getirilen gönderilerin kabulü, ücret alınmadan diğer gönderilerde
uygulanan usule göre yapılır. Alındı veya tevdi listesinin ilgili bölümüne PTT işyerince tarih ve kabul
numarasıyla “Dönüş ücreti peşin alınmıştır.” ibaresi yazılır.
Dönüşte ilk kademe ağırlığı derecesinde bir ağırlık fazlalığı var ise ağırlık farklılığı dikkate alınmaz.
Kabulden sonra ücret tarifesinde değişiklik olması halinde, dönüşte ücret farkı talep edilmez.
PTT İŞYERİNDE TESLİM EDİLECEK GÖNDERİLERİN KABULÜ
PTT işyerinde teslim edilecek gönderilerin kabulünde, ücret tarifesinde gösterilen ücret alınır. Alındı veya
tevdi listesi üzerinde “PTT İşyerinde Teslim” hizmetli olduğu gösterilir.
Alındı veya tevdi listesi üzerinde ise; alıcının ad veya unvanı ile birlikte adres yerine “PTT İşyerinde Teslim”
hizmetli olduğu ibaresi ve alıcının telefon numarası veya e-posta adresi göndericiye yazdırılır. Ayrıca
telefon ücreti alınmaz. Telefon numarası veya e-posta adresi belirtilmeyen “PTT İşyerinde Teslim” hizmetli
gönderiler kabul edilmez.
ŞEHİRİÇİ APS KURYE VE KARGO GÖNDERİLERİNİN KABULÜ
Aynı ilin veya aynı ilçenin dağıtım sahasında teslim edilecek şehir içi APS Kurye ve şehir içi kargo
gönderilerin kabulü ücret tarifesine göre ücretlendirilir.
Şehir içi APS Kurye ve şehir içi kargo gönderileri, kabul edildiği gün dağıtıma yetiştirilemeyecek ise ertesi
gün dağıtıma tabi tutulur. Kabul esnasında bu konuda göndericiye bilgi verilir. Otomasyon sisteminde şehir
içi olduğuna dair buton ile seçim yapılır.
KOLAY KIRILIR VE ÇABUK BOZULUR GÖNDERİLER
Kolay kırılır ve çabuk bozulur gönderiler, PTT tarafından uygun görülen yerler arasında kabul edilebilir. Bu
tür gönderilere kabul memurunca “Dikkat Kırılacak Eşya” veya “Çabuk Bozulur Madde” ibareli uyarı etiketi
yapıştırılır.
SERVİS GÖNDERİLERİ
PTT'nin kendi işleri ile ilgili olarak yurt içi ve yurt dışına gönderdiği gönderiler, servis işareti ile gönderilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
151 / 664
KABULÜ YAPILAN GÖNDERİ HESAPLARININ KONTROLÜ
Gerek işyeri gişelerinden, gerekse adresten kabul edilen gönderilerin gelirleri, merkez veznelerine
yatırılmadan önce, alınan ücretlerin tamam olup olmadığı, kabul edilen her gönderinin gün sonu işlem
listeleri, kabul listeleri üzerinden karşılaştırılmak suretiyle, merkezin kontrolle görevli personeli tarafından
günlük olarak kontrol edilir. Şubelerce kabul edilenlerin hesap kontrolü için kabul listesi ve alındı gün sonu
hesap özeti ekinde merkeze gönderilir. Kabul listesinin bir sureti şubece muhafaza edilir.
Kabul edilen ve sevk edilen gönderilerin muvazenesi sağlanarak kayıt dışı gönderi kalıp kalmadığı,
işyerinde kontrolle görevli personel tarafından kontrol edilir.
GÖNDERİCİ TALİMATI
Gönderinin, alıcısına teslim edilememesi durumunda uygulanacak işlemin, gönderici tarafından alındıda
açıkça belirtilmesi ve imzalanması gerekir. Gönderici; kabul esnasında gönderisinin alıcısına teslim
edilememesi halinde, aşağıda belirtilen talimatlardan birini isteyebilir.
a) Tarafına, bir teslim edilememe haberinin gönderilmesi,
b) Alıcıya haber verildiği tarihten itibaren belirtilen gün içinde alınmazsa geri yollanması,
c) İlk alıcıya teslim edilmek üzere alıcının yeni adresine tekrar yollanması,
ç) Aynı yerdeki başka bir alıcıya teslim edilmesi veya başka bir yerde oturan başka birine yollanması,
d) Kendi hesabına satılması,
e) Terk edilmiş sayılması,
Yukarıda belirtilen talimatların hangi gönderi türlerine uygulanacağı ve bu talimatlar dışındaki isteklerin
uygulanıp uygulanmayacağı Genel Müdürlükçe belirlenir. Yurt dışı varışlı gönderiler için verilebilecek
talimatlar varış ülkesince belirlenir.
Ücreti alıcıdan tahsil ek hizmetli gönderiler için terk edilmiş sayılması talimatı verilemez.
Göndericinin bulunduğu yere geri gelen gönderiler, teslim alınmadan talimat ile bir başka adrese
gönderilemez.
Gönderinin teslim edilemediğinin göndericiye bildirilmesi halinde gönderici, herhangi bir PTT işyeri
aracılığıyla varış PTT işyerine talimat verebilir. Göndericinin, teslim edilemeyen gönderisi ile ilgili talimat
verebilmesi için gönderisine ait alındıyı göstermesi istenir ve alındının ibrazı halinde talimatı alınır.
Alındının arkasına yazılan talimat gönderici tarafından imzalanır ve tarih damgası basılır. Sözleşmesi
bulunan göndericiler, alındı belgesi ibraz etmeden elektronik ortamda da çıkış veya varış PTT işyerlerine
talimat verebilir.
Gönderici, tarafına, bir teslim edilememe haberinin gönderilmesi halinde;
Alıcıya haber verildiği tarihten itibaren belirtilen gün içinde alınmazsa geri yollanması,
İlk alıcıya teslim edilmek üzere alıcının yeni adresine tekrar yollanması,
Aynı yerdeki başka bir alıcıya teslim edilmesi veya başka bir yerde oturan başka birine yollanması,
Kendi hesabına satılması,
Terk edilmiş sayılması,
Talimatlarından birini veya gönderisinin aynı alıcıya bir defa daha götürülmesini isteyebilir.
Gönderici, gönderisinin teslim edilememesi halinde haber verilmesini ikinci defa isteyemez. Bu takdirde
gönderi geri gönderilir.
Alıcıya haber verildiği tarihten itibaren belirtilen gün içinde alınmazsa geri yollanması talimatında
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
152 / 664
belirlenen süre, gönderinin varış yerinde bekleme süresini geçemez.
EK HİZMETLER
Gönderiler, Adresten Alma, Konutta Teslim, Alma Haberli, Alıcının Kendisine Verilecek, Ödeme Şartlı,
Kontrollü Teslim, Ücreti Alıcıdan Tahsil, Uçak, Normal Çalışma Saatleri Dışında Kabul ve Normal Çalışma
Saatleri Dışında Teslim ek hizmetli olarak kabul edilir. Gönderi türü itibariyle istenebilecek ek hizmetler
ücret tarifesinde gösterilir.
Konutta Teslim ve Normal Çalışma Saatleri Dışında Teslim ek hizmetlerini alıcı da isteyebilir.
TERTİP VE AMBALAJ
Gönderilerin kabul edilebilmesi için ambalajının gönderi kapsamının ağırlığına, niteliğine ve taşıma şekline
uygun, içindeki maddeyi baskıdan koruyacak, elden ele geçmeler sırasında kapsamını bozmayacak ve
içinden herhangi bir şey düşmeyecek, sızmayacak veya çıkarılamayacak, kişileri yaralamayacak, canlı
sağlığını tehdit etmeyecek, diğer gönderilere zarar vermeyecek, hasara uğratmayacak ve müdahale edilmiş
izlenimi bırakmayacak şekilde kapatılmış ve ambalaj edilmiş olması gerekir.
AMBALAJLAMADA ÖZEL KURALLAR
Özel olarak ambalaj edilmesi gereken maddeler ve bunların ambalaj şekilleri aşağıda belirtilmiştir.
a) Cam eşya veya kolay kırılabilir diğer eşyalar; taşıma sırasında birbirine veya kutunun iç kenarlarına
sürtünmesini veya çarpmasını önleyecek tarzda, içlerine kâğıt, talaş veya benzeri koruyucu maddeler
doldurulmuş ve beslenmiş olarak madenden, tahtadan, dayanıklı plastik maddeden veya sağlam karton
kutularla ambalaj edilir.
b) Sıvı ve kolayca sıvılaşabilen maddeler için iki kap kullanılır. Birinci kap sızdırmaz şekilde kapalı şişe,
çömlek, kavanoz, teneke veya plastik kutu ve benzeri ile ikinci kap maden, tahta, plastik veya sağlam karton
kutudan oluşturularak iki kap arası yeterli miktarda talaş, pamuk veya uygun herhangi bir koruyucu ve
emici madde ile beslenir.
c) Taşınması daha az sakıncalı olan merhem, sıvı sabun, reçine ve benzerleri gibi güç sıvılaşabilen yağlı
maddeler ve ipekböceği tohumları için de iki ambalaj kullanılır. Bunlar kutu, bez torba, plastik ve benzeri
maddeden yapılmış ilk ambalaja konulur. Bu ambalaj tahta, plastik, madeni veya yeterince dayanıklı bir
maddeden yapılmış ikinci bir ambalaj içine yerleştirilir.
ç) Anilin mavisi ve benzeri boyayıcı kuru tozlar; dayanıklı ve sızdırmaz teneke veya plastik kutulara ve bunlar
da ayrıca tahtadan, dayanıklı plastik maddeden veya sağlam oluklu kartondan yapılmış ikinci bir kutuya
konulur ve bu iki ambalaj arasına emici ve koruyucu başka maddeler yerleştirilir.
d) Boyayıcı olmayan kuru tozlar; maden, tahta, dayanıklı plastik madde veya kartondan kap, kutu, torbaya
bunlar da yukarıda sayılan maddelerin birinden yapılmış ikinci sağlam bir ambalaja yerleştirilir.
e) İlgili Bakanlıklarca gönderilmesine izin verilen ve tehlikeleri önlenmiş bulunan arı, ipekböceği ve sülükler
ile canlı böcekler, kapsamı korunacak ve kişiler için tehlike oluşturmayacak şekilde ambalaj edilir. Bu tür
gönderilerin üzerine canlı hayvan-live animals ibaresini taşıyan etiket yapıştırılır veya bu ibare belirgin bir
şekilde elle yazılır.
f) Selüloitten yapılmış her türlü maddelerle, yanabilen filmler ağızları sıkıca kapatılmış teneke veya plastik
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
153 / 664
kutulara ve bu kutular da oynamayacak şekilde bir başka kutuya yerleştirilir. Üzerlerine ve
yollama kâğıtlarına “Selüloitdir, ateşten ve ışıktan uzak tutulacaktır.” ibaresini taşıyan etiket yapıştırılır veya
bu ibare belirgin bir şekilde elle yazılır.
g) Radyoaktif maddeleri gönderebilecek yetkili kurumlar Genel Müdürlükçe bildirilir. Radyoaktif madde
kapsayan gönderilerin üzerlerine; radyoaktif madde-radioactive material ibaresini taşıyan ve ambalajın çıkış
yerine iadesi halinde üzeri resen çizilecek olan beyaz renkte bir etiket yapıştırılır. Bu gönderiler Uluslararası
Atom Enerjisi Ajansının tavsiyelerine uygun olarak ambalajlanır. Göndericinin, iç ambalaj üzerinde kendi ad
ve adresi ile birlikte gönderi kapsamını da belirtmesi gerekir.
Kapsamında acil ilaç veya numunelik kimyasal madde bulunan gönderiler, yukarıda belirtildiği gibi
ambalajlanmakla beraber, alındı ve ambalaj üzerine belirgin şekilde acil ilaç veya numunelik kimyasal
madde ibaresi yazılır veya varsa buna ait etiket yapıştırılarak kabul edilir.
AMBALAJSIZ KABUL ETME
Aşağıda yazılı olan hallerde gönderiler ambalajsız olarak kabul edilebilir:
a) Ayrılıp dağılmayacak şekilde iç içe giren veya bir araya getirilen maddeler,
b) Ticarette ambalaj edilmeleri mutat olmayan tek bir parçadan ibaret maddeler.
DEĞER KONULMAMIŞ GÖNDERİLERİN TERTİP VE AMBALAJI
Ambalajı bez torba veya çuval olan gönderilerin ağızları, kapsamına müdahaleye izin vermeyecek şekilde
emniyet aparatıyla kapatılır.
Ambalajı bez torba veya çuval olmayan değer konulmamış gönderiler hariç olmak üzere diğer gönderilere
Genel Müdürlükçe uygun görüldüğü durumlarda aparat takılır.
DEĞER KONULMUŞ VEYA SİGORTALI GÖNDERİLERİN TERTİP VE AMBALAJI
Değer konulmuş veya sigortalı olarak postaya verilmek istenen gönderiler için Tertip ve Ambalaj,
Ambalajlamada Özel Kurallar, Ambalajsız Kabul Etme başlıklarında açıklanan ambalaj kuralları
uygulanmakla beraber, kullanılacak ambalaj, emniyet aparatı veya malzemesi ile kapama usulü Genel
Müdürlükçe belirlenir. Buna ait işlemler kabul işlemleri bölümünde anlatılmıştır.
ADLİ TIP GÖNDERİLERİNİN AMBALAJI
Adli makamlar tarafından tahlil ve incelenmek amacıyla adli tıp ve benzeri yerlere gönderilen maddelerin
kabul edilebilmeleri için, bu maddelerin Tertip ve Ambalaj ile Ambalajlamada Özel Kurallar bölümde
açıklanan kurallara uygun olarak ambalajlanması gerekir.
Ayrıca;
a) Gönderilecek örnek maddeler fiziksel özelliklerine uygun naylon, plastik, bez torba, şişe, kavanoz veya
madeni kutu gibi ambalaj içine konur.
b) Gönderilecek ambalajın türü fark etmeksizin, örnek maddeler mutlaka naylon torba içerisine konur.
c) Gönderilerin boş kalan yerleri, uygun dolgu malzemesi konulmak suretiyle doldurulur.
ç) Adli tıp gönderileri değer gösterilmeden postaya verilse dahi, değer konulmuş veya sigortalı gibi tertip ve
ambalaj edilerek emniyete alınır ve değer konulmuş veya sigortalı gibi işleme tabi tutulur.
ADRESLERİN YAZILMASI
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
154 / 664
Gönderi üzerine veya bu gönderilere ait alındı veya tevdi listesine, yurt içi gönderilerde gönderici ve alıcının
adı, soyadı, varış yeri adı, posta kodu ile birlikte kendisini bulmaya yarayacak adres bilgileri tam ve okunaklı
bir şekilde; yurt dışı gönderilerde ise varış ülkesinin adı mutlaka Latin harfleri ile gönderici tarafından
yazılır. Gönderilerde göndericinin adı, soyadı ve tam adresinin yazılması zorunludur. Gönderilerin adresleri
silinti, kazıntı veya ilave yapılmadan ve silinmeyecek veya dağılmayacak şekilde yazılır.
Varış yeri adı ile aynı veya benzeri başka yerler bulunduğunda veya gönderilerin ilçeden daha küçük bir yere
gönderilmesi halinde, adreste varış yerinin altına veya yanına bağlı bulunduğu il ve ilçe adı yazılır. Yurt
içinde Türkçeden başka dillerde yazılı adresler taşıyan gönderiler kabul edilmez. Üzerlerinde birden fazla
alıcı ad veya adresi bulunan, aynı alıcıya ait birden fazla teslim yeri gösterilen veya alıcı adresleri rumuzla
yahut ad ve soyadlarının baş harfleriyle yazılan gönderiler de kabul edilmez. Özel sözleşmeli müşterilerin
gönderileri üzerinde birden fazla alıcı ve adres bulunabilir.
Ambalaj, zarf veya etiket üzerinde servise ait yazı ve işaretlerin yazılması ile etiketlerin yapıştırılması için
yeterli alanın bulunması zorunludur.
Yurt içinde herhangi bir adrese gönderilmek üzere postaya verilmek istenen, ancak gönderici adresi olarak
yurt dışında bir adres gösterilen gönderiler kabul edilmez.
KONTROLLÜ TESLİM HİZMETİ
Kontrollü teslim hizmeti: Kontrollü teslim hizmetli gönderilerin kabulünde, alındı üzerinde özel işaretler
bölümü ile alındı veya tevdi listesi ve ambalaj üzerine kontrollü teslim ifadesi yazılır. Gönderiler kapsam
kontrolü yapılarak teslim edilir.
ÜCRETİ ALICIDAN TAHSİL HİZMETİ
Ücreti alıcıdan tahsil hizmetli gönderilerin kabulünde, alındı üzerinde özel işaretler bölümü ile alındı veya
tevdi listesi ve ambalaj üzerine ücreti alıcıdan tahsil edilecektir ifadesi yazılır. Gönderinin alınmaması veya
iadesi hallerinde kabul ve iade ücretlerinin gönderici tarafından ödeneceğine dair yazılı ve imzalı beyanı
alınır.
ÜCRETLENDİRME VE ÜCRET ÖDEME YÖNTEMİ
Gönderilerin ücretlendirilmesi, gönderinin türüne, şehir içi/şehirlerarası olmasına ağırlığına veya hacmine,
değer konulmuş veya sigortalı olup olmadığına ve istenilen ek hizmetleri dikkate alınarak, ücret tarifesine
veya sözleşme ile belirlenen tarifeye göre yapılır.
ÜCRET ÖDEME YÖNTEMİ
Gönderilerin, ek hizmet ücretleri dâhil ücret tarifesine göre tahakkuk eden toplam ücreti; nakit, (peşin
banka hesabı veya dönemler itibariyle) kredi kartı, posta çeki hesabı, posta pulu, resmi pul, PP abonesi
olarak veya ücret ödeme makinesinden geçirilerek ve/veya vinyet veya beyaz kağıda ücret tatbiki alınmak
suretiyle tahsil edilir.
PTT’ye ait tüm servis gönderileri ile Cumhurbaşkanının adını veya Cumhurbaşkanlığı başlığını taşıyan yurtiçi
kargo ve kurye gönderileri ücretsiz olarak kabul edilir.
Ücreti alıcıdan tahsil edilecek kargo ve kurye gönderilerinin ücretleri, teslim merkezince tahsil edilerek ilgili
hesaba aktarılır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
155 / 664
TEKRAR YOLLAMA VE İADE ÜCRETİ
Herhangi bir şekilde göndericisine iade edilen APS Kurye gönderilerinden iade ücreti alınmaz. Ancak alıcı
adresinin il bazlı olarak veya alıcı adının değiştirilmesi suretiyle tekrar yollanan veya teslim edilen APS
Kurye gönderilerinden tarifesinde belirtilen ücret alınır. Sigortalı olarak tekrar yollanan APS Kurye
gönderilerinden sigortalama ücreti ayrıca alınır.
Herhangi bir şekilde göndericiye geri verilmek üzere iade edilen, alıcı adresinin il bazlı olarak veya alıcı
adının değiştirilmesi suretiyle tekrar yollanan veya teslim edilen koli ve kargo gönderilerinden tarifesinde
belirtilen ücret alınır. Değer konulmuş olarak tekrar yollanan kargo gönderileri ile yurtdışı kolilerden
değerlendirme ücreti ayrıca alınır.
Yanlışlıkla bir yere gelmiş olan veya zorlayıcı sebeplerle varış yerine götürülmeyerek geri çevrilen
gönderiler ile onbaşı dâhil onbaşıya kadar olan asker ve jandarma eratına gönderilenlerin tekrar yollanması
veya iade edilmesi durumunda tekrar yollama ve değerlendirme ücreti alınmaz.
Yurt içinde değer konulmuş veya sigortalı olarak kabul edilmesi gereken maddeler, değer konulmamış veya
sigortasız olarak kabul edilmez. Herhangi bir işyerinde bu tür madde kapsadığı ve değer konulmamış veya
sigortasız olduğu görülen gönderiler için bir tutanak düzenlenir ve kapsam değeri gönderi üzerine yazılarak
imzalanır. Teslim sırasında gönderi üzerine yazılacak değere göre iki kat değerlendirme ücreti alınır. İade
edilmesi veya tekrar yollanması halinde iki kat değerlendirme ücreti ile varsa tekrar yollama ücreti ve
değerlendirme ücreti göndericiden alınır.
Ücreti alıcıdan tahsil ek hizmeti ile kabul edilen gönderinin alınmaması veya iadesi halinde kabul ve iade
ücretleri göndericiden alınır.
Gidiş dönüş ek hizmetli olarak kabulü yapılmış gönderilerin teslim edilemeyerek iade edilmesi ve
göndericinin de talep etmesi halinde dönüş ücreti iade edilir ve varsa iade ücreti tahsil edilir.
Gönderici, alıcısına teslim edilemediğinden veya başka sebeplerle geri gelen gönderilere tahakkuk eden
ücretleri ödemekle yükümlüdür. Gönderici tarafından tahakkuk eden ücretlerin bekleme süresi içerisinde
ödenmemesi halinde göndericiye içindekilerin satılacağı yönünde yazılı bildirimde bulunulur.
Yazılı bildirimde bulunulamaz veya bildirimde bulunulmasına rağmen onbeş gün içerisinde gönderici ücreti
ödemez ise gönderi teslim edilmeyerek içindekiler satılır ve alacaklara mahsup edilir.
Bakiye alacak kaldığı takdirde genel hükümlere göre tahsil edilir. İdare, alacağından fazla bakiye elde ettiği
takdirde, gönderilerin satışından sonra bedellerinden varsa alınması gereken ücretler çıkarılır ve kalanı
havale veya posta çeki ücreti de düşülmek suretiyle göndericiye yollanır. Satıştan sağlanan para ile yapılan
kesintiler, havale veya posta çeki gönderme formunun özel yerinde belirtilir.
KABULDEN SONRA ALINACAK ÜCRETLER
Gönderilerin kabulünden sonra alınacak tüm ücretler makbuz, alındı belgesi veya fatura ile tahsil edilir.
AYIRIM VE SEVK
Kabul edilen gönderilerin aynı işyerinin servisleri arasında alınıp verilmesi halinde ''Zimmet Listesi''
düzenlenir. İki nüsha düzenlenen zimmet listesine teslim tarihi, saati ve servisi yazılır.
Genel kural olarak APS Kurye gönderileri kapalı torba/kap/kafes içerisinde sevk edilir. Bununla birlikte APS
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
156 / 664
Kurye gönderileri;
a) İl merkezi ile o ile bağlı aynı posta hattı üzerinde bulunan PTT merkez ve şubeler adına,
b) Lokal merkez ve şubeler tarafından sevk merkezi adına,
c) Aynı il sınırları içerisinde olup, aynı posta hattı üzerinde yer almayan PTT merkez ve şubelerce bağlı
olduğu il adına,
ç) İl merkezleri arasında ise, adedine bakılmaksızın kapalı torba/kap/kafes içerisinde yollanır.
d) Kapalı torba/kap/kafes içerisinde yollanacak APS Kurye gönderileri yol kâğıdına kaydedilir. Sigortalı ve
nitelikli APS Kurye gönderileri, diğer APS Kurye gönderilerinden ayrı olarak kapalı torba/kap/kafes içerisinde
sevk edilir. Oluşturulan her torba/kap/kafes için ayrı yol kâğıdı düzenlenir. Yol kâğıtlarına posta düzenlenen
her varış yeri için ayrı ayrı yılbaşında birden başlatılan ve yılsonuna kadar devam ettirilen numara verilir ve
yol kâğıtlarında düzenlendiği günün tarih ve saati bulunur.
e) Yol kâğıtlarında gönderilerin varsa özel durumları (iade, alma haberli, seçim, ödeme şartlı, sigortalı,
nitelikli vb.) belirtilir. İlgili yeri postayı düzenleyen veya düzenleyenler tarafından ad-soyadı kaşeleri ve
servisteki tarih damgası tatbik edilerek imzalanır.
f) Uçakla yollanacak kapalı torba/kaplar il bazlı olarak düzenlenir ve düzenlenen torba/kaplar, Genel
Müdürlükçe belirlenen ağırlığı geçemez. Havaalanı/limanının bulunduğu il merkezleri, aracılık yaptığı diğer
il merkezlerinden aldıkları küçük ve hafif transit torba/kapları açmadan, kendisinin aynı il adına düzenlediği
torba/kaplar ile birleştirerek bunları varış havaalanı/limanının bulunduğu il merkezi adına düzenlenecek
vasıta torba/kap içerisinde yollar. Düzenlenen vasıta torba/kap içerisine varış havaalanı/limanının
bulunduğu il merkezi varışlı ve bu ilin karayolu ile aracılık ettiği yerler varışlı torba/kaplar konulur.
Düzenlenen vasıta torba/kap ağırlığı Genel Müdürlükçe belirlenen ağırlığı geçtiği takdirde
havaalanı/limanının bulunduğu il merkezi varışlı torba/kaplar ayrı, havaalanı/limanının bulunduğu il
merkezinin karayolu ile aracılık yaptığı yerler için ayrı torba/kap düzenlenir. Posta teslim bordoları,
havaalanı/limanının bulunduğu il merkezlerince postanın varış havaalanı/limanının bulunduğu il merkezi
adına düzenlenir.
g) Düzenlenen yol kâğıtlarının bir nüshası çıkış işyerinde sırasında saklanır.
ğ) Düzenlenen torba/kap/kafeslere, etiket takılır. Bu etiketlere otomasyon sistemi üzerinden alınan torba
barkot etiketi yapıştırılır.
h) Düzenlenen torba/kap/kafesler emniyet kilidi ile kapatılır. Emniyet kilit numaraları torba etiketine ve APS
Kurye gönderileri posta teslim bordrosuna yazılır.
Yurtiçi kargolar ve adli APS Kurye gönderileri uçakla sevk edilmez. Yüzeyden sevk edilecek adli kargo ve APS
Kurye gönderileri açıktan alınıp verilir.
Genel kural olarak değer konulmuş ve konulmamış kargolar;
a) Posta teslim bordrolarına kayden açıktan alınıp verilir. Ancak torba/kap/kafes veya römork içerisinde
yollananlar için yol kâğıdı düzenlenir. Gönderilerin varsa özel durumları (iade, alma haberli, seçim, ödeme
şartlı, değer konulmuş) posta teslim bordroları ile yol kâğıtlarında belirtilir.
b) Uçakla yollanacak değer konulmuş/konulmamış APS Kurye gönderileri oluşturulan kapalı torba/kap
içerisinde sevk edilir. Genel Müdürlükçe belirlenen ağırlığı geçmemek üzere oluşturulan her kapalı
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
157 / 664
torba/kap için ayrı yol kâğıdı düzenlenir.
c) Yol kâğıtlarına posta düzenlenen her varış yeri için ayrı ayrı yılbaşında birden başlatılan ve yılsonuna kadar
devam ettirilen numara verilir ve yol kâğıtlarında düzenlendiği günün tarih ve saati bulunur.
ç) Yol kâğıdının ilgili yeri postayı düzenleyen veya düzenleyenler tarafından ad-soyadı kaşeleri ve servisteki
tarih damgası tatbik edilerek imzalanır.
Açıktan yollanan gönderiler de dâhil olmak üzere yol kâğıdı düzenlenmek suretiyle oluşturulan
torba/kap/kafes veya römorklar posta teslim bordrosu ile alınıp verilir. Römorkların varış merkezi için ayrı
posta teslim bordrosu düzenlenir.
POSTA TESLİM BORDROSU DÜZENLENMESİ
Düzenlenen torba/kap/kafes ile açıktan sevk edilen gönderiler, işyerleri arasında posta teslim bordrosuyla
alınıp verilir. Posta teslim bordroları en az üç nüsha düzenlenmekle birlikte, posta alıp verme şekline göre
ihtiyaç oranında daha fazla sayıda ve aynı varış yeri için değer konulmuş, seçim ve adli kargolar için ayrı,
diğer kargolar için ayrı posta teslim bordrosu düzenlenir. Posta teslim bordrolarına çıkış iş yerinde
düzenleyen personel veya görevli sevk personeli tarafından tüm nüshaları imzalanarak saat belirtilmek
suretiyle tarih damgası tatbik edilir. İlgili posta teslim bordrolarının tüm nüshaları yüklenici/mutemede
imzalattırıldıktan sonra bir nüshası çıkış iş yerinde sırasında saklanmak suretiyle diğer nüshaları ile
torba/kap/kafes ve açıktan sevk edilen gönderiler teslim edilir.
Aşağıda belirtildiği şekilde posta teslim bordrosu düzenlenir:
a) İl merkezi ile bu ile bağlı posta hattı üzerinde bulunan PTT Merkez ve şubeler arasında.
b) Lokal merkez ve şubeler tarafından, sevk merkezi adına.
c) Aynı il sınırları içerisinde olup, aynı posta hattı üzerinde yer almayan PTT Merkez ve şubeleri bağlı
olduğu il adına.
ç) Aynı posta hattı üzerinde bulunan il merkezleri birbirleri adına.
d) Aynı posta hattı üzerinde yer almayan il merkezleri ile sevk yolu üzerindeki bölge merkezi adına.
e) Uçak ile doğrudan ve/veya aktarmalı posta irtibatı olan il merkezi adına.
TAŞIMA
Gerek yükleme, tasnif, istifleme ve boşaltma, gerek taşıma sırasında gönderi, torba veya kapların hasara
uğramamaları veya birbirlerini zedelememeleri için gerekli dikkat ve itina gösterilir. Özellikle içinde
kırılacak eşya olduğu belirtilen kargo gönderileri diğerlerine nazaran daha dikkatle en üste gelecek şekilde
ve sirkülasyonu az olan bölümlere yerleştirilir ve kesinlikle hasara meydan vermeyecek şekilde taşınır.
İçlerinde arı, ipek böceği ve sülükler ile gönderilmesine izin verilen tehlikeleri önlenmiş canlı böcekler
bulunan gönderiler rutubetli, havası bozuk, sıcak ve tozlu yerlere konmaz. Bunlar bol hava alacak şekilde
yerleştirilir.
Selliloitden yapılmış her türlü maddelerle yanabilen filmleri kapsayan gönderiler, diğerlerinden ayrı
yerleştirilir ve ateşten uzak tutulur.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
158 / 664
Açıktan taşınan gönderiler özellikle bez, karton, kâğıt ve buna benzer hafif ambalajlı olanlar bir arada,
tahta ve benzeri sert ambalajlı olanlar bir arada olmak üzere ayrı ayrı yerlerde ve birbirlerini
zedelemeyecek şekilde taşınır ve yerleştirilir.
Hasarlı gönderiler emniyete alınmadan ileri sevk ve alıcılarına teslim edilmez.
ALIP VERMELERDE İNCELEME VE TORBA/KAP/ KAFES VE RÖMORKLARIN AÇILMASI
Gönderi, torba/kap/ kafes ve römorklar müteahhitlere veya taşımada görevli personele teslim edilirken ve
bunlardan teslim alınırken, teslim alanlar tarafından teslimle görevli olanların önünde dikkatlice incelenir.
İncelenirken;
Gönderi, torba/kap/kafes ve römorklar posta teslim bordrosu kayıtları ve etiket üzerindeki bilgiler
karşılaştırılır, postanın sıra no.su, gönderi, torba/kap ve kafes sayısı, römorklar dahil dış görünümleri,
bağlanması, kurşun veya kapama elemanlarının muntazam olup olmadığına bakılır.
Torba/kap/kafes ve römorklar açıldığında yol kâğıdı kayıtları ile kabul formların üzerindeki yazılı bilgiler ile
gönderilerin ambalajları kontrol edilir.
Açıktan yollanan gönderilerin posta teslim bordrosu kayıtları ile gönderilerin ambalaj şekli, görünümü,
alındıların uygunluğuna bakılır.
Uçakla gönderilen değer konulmuş veya sigortalı torba veya kaplar, posta teslim bordrosu kayıtları ile
etiket üzerindeki bilgiler karşılaştırılır. Değer konulmuş veya sigortalı postaların sıra no, torba veya kap
sayısı, torba veya kabın dış görünümü, kapama elemanları, bağlanması gibi ek güvenliğe ilişkin unsurların
sağlam olup olmadığı kontrol edilir.
Gönderi, torba/kap/kafes ve römorklarda bir eksiklik veya düzensizlik görülmezse, posta teslim bordrosu
imzalanmak suretiyle teslim alınır. Düzensizlik varsa durum tutanakla tespit edilir. Keyfiyet teslim
bordosuna da yazılıp imzalanır. Ayrıca gerçekleme tutulur.
Tutanak düzenlendiğinde tutanağın nüshaları ve ihtirazı kayıt ileri sürüldüğünde, posta teslim bordrosunun
her iki nüshası gönderi, torba/kap/kafes ve römorku teslim eden ve alan tarafından ad soyadı belirtilerek
karşılıklı imzalanır. Tutanağın bir nüshası ile posta teslim bordrosunun bir nüshası, teslim eden ve alan
tarafından muhafaza edilir.
Taşımada görevli personel, müteahhit veya işyerlerinden itirazsız, tutanaksız ve posta teslim bordrosu
üzerinde şerh konulmadan teslim alınan gönderi, torba/kap/kafes ve römorklar, eksiksiz ve kusursuz teslim
alınmış sayılır. Kontrol edilmeden, sayılmadan ve eksikliğin gereği yapılmadan teslim alınan gönderi,
torba/kap veya kafeslerde olabilecek kusurlarından teslim alanlar sorumlu olur.
TORBA/KAP/KAFES VE RÖMORKLARIN AÇILMASI VE GELİŞ KAYIT İŞLEMİ
Gelen torba/kap/kafes ve römorklar, işyerince oluşturulacak görme kurulu tarafından incelenir ve
kayıtlarla karşılaştırılır. Görme kurulu en az 2 kişiden oluşur. Torba/kap/kafes ve römorkların kapama
elemanlarının şekli bozulmayacak surette açılarak çıkan gönderiler yol kâğıdı ve kabul formundaki
kayıtlarıyla karşılaştırılır. Yol kâğıdı ve alındılarda yanlışlık ve eksiklik görülürse, yanlışların üzerleri
okunacak surette çizilip doğruları yazılır, eksiklikler tamamlanır.
Kapsamında değer konulmuş veya sigortalı gönderiler ile nitelikli APS Kurye ve seçim gönderileri bulunan
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
159 / 664
torba/kap ve kafesler diğer torba/kap ve kafeslerden ayrı olarak muhafazalı yerlerde açılarak işleme tabi
tutulur.
Yol kâğıdı görme kurulunda bulunanlar tarafından imza edilir ve tarih damgası basılır. Yapılan düzeltme ve
ilaveler ile görülen düzensizlikler gerçekleme kâğıdı ile aracı/çıkış işyerlerine duyurulur.
Teslim alınan torba/kap/kafes ve römorklardan çıkan gönderiler ile açıktan alınan gönderilerin geliş kayıt
işlemleri, teslim esnasında yapılır.
Eksiklik ve aksaklığa rastlanmayan torba/kap/kafes ve römorklardan çıkan ve açıktan gelen dağıtıma ait
gönderiler dağıtım servisine, başka işyerine sevk edilecek gönderi, torba ve kaplar ise; varış işyerine sevk
edilmek üzere ilgili servisine zimmetle teslim edilir.
GERÇEKLEME KÂĞIDI
Kargo ve APS Kurye gönderileri ile oluşturulan torba/kap/kafes ve römorkların kabul, kayıt hatası,
gecikmeli sevki, sevk yolunun yanlış belirlenmesi ile yanlış sevki, eksiklik, fazlalık ve hasarları ile kapsamına
müdahale edildiğini, zamanında tespit etmek, ilgili işyeri ile personelini uyarmak, aydınlatmak suretiyle
yanlışlık ve düzensizlikleri önlemek, sıralı takip etmeyen yol kâğıdı ve posta teslim bordrolarını araştırmak,
gerektiğinde yapılacak soruşturmaya ışık tutmak ve sorumluluktan kurtulmak için her türlü hatalı
işlemlerde varış ve aracı merkezlerce gerçekleme kâğıdı düzenlenir.
Gerçekleme kâğıdı en az üç nüsha düzenlenir. Bir nüshası düzenleyen işyerinde saklanır. İki nüshası ilgili
işyerine APS Kurye gönderisi olarak yollanır. Birden fazla işyerini ilgilendirdiği takdirde gerçekleme kâğıdı
ona göre çoğaltılır.
Tek personelle idare edilen işyerleri hariç, gerçekleme kâğıdının biri merkez müdürü ve/veya kontrol
görevlisi olmak üzere en az iki personel tarafından imzalanır. İstendiğinde ibraz edilmek üzere düzensizliğe
ilişkin torba/kap etiketi ve plastik emniyet kilidi, ambalaj v.s gibi malzemeler altı ay süre ile merkezinde
muhafaza edilir.
İşyerleri arasında düzenlenen gerçeklemelere rağmen aynı hataların devam etmesi halinde gerçeklemeler
Başmüdürlük nüshalı düzenlenir. Bu konuda düzenlenen gerçeklemeler gereği sağlanarak sonucundan
Başmüdürlükçe bilgi amacıyla Genel Müdürlüğe iletilir.
Bir gönderi veya torba/kap/kafes ve römorku alan işyeri son aracı işyerine, ilk postayla her hangi bir
düzensizliği bir gerçekleme kâğıdıyla bildirmediği takdirde, aksi sabit oluncaya kadar o gönderi veya
torba/kap/kafes ve römorku ve içindeki maddeleri tam ve sağlam olarak almış kabul edilir.
Düzenleyen işyerlerince gerçeklemelere yılbaşında birden başlayıp yılsonuna kadar teselsülen devam eden
sıra numarası verilir. Gerçekleme kâğıdında, düzenleyen işyerinin adı, tarih ve gerçekleme numarası
düzensizlik veya hatanın ayrıntılı açıklaması mutlaka belirtilir.
GERÇEKLEME KAĞIDINI ALAN İŞYERİNCE YAPILACAK İŞLEM
Gerçekleme kâğıdını alan işyeri konu edilen hususlarda gerekli incelemeyi yapar ve mevzuata uygun
şekilde cevabını vererek geri gönderir. Yirmi gün içerisinde geri gönderilmezse gerçekleme kâğıdında iddia
edilen hususun doğruluğu kabul edilmiş sayılır.
İki nüsha gerçekleme kâğıdını alan işyeri gerekli cevabı yazıp, gerektiğinde kayıtlarını düzelttikten sonra bir
nüshasını çıkış yerine gönderir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
160 / 664
Yurtdışından gelen koli ve APG’lerde görülen düzensizliklerle ilgili olarak düzenlenen gerçekleme ve
tutanaklar varsa aracı merkez ile ilgili alıp verme merkezine yollanır. İlgili alıp verme merkezince de
tercüme edilerek yurtdışı formüllere aktarılır ve o gönderiyi yollayan yabancı posta idaresinin alıp verme
merkezine gönderilir. Alınan ve yabancı posta idarelerince düzenlenen gerçekleme ve tutanakların
sonuçlandırılması yurtdışı alıp verme merkezleri tarafından Dünya Posta Birliği anlaşmaları veya ikili
anlaşma hükümlerine göre yapılır.
GÖNDERİLERİN AYIRIMI, SIRALANMASI VE KONTROLÜ
Dağıtım servisince grup ve ilk ayırımlarını yapılan gönderiler dağıtım cihetine göre ayrıma tabi tutulur.
Ayırım sırasında;
a) Yanlış gelen,
b) Üzerlerinde hakaret veya aşağılayıcı adresler yazılı gönderilerle, yasaklığı mevzuatında yazılı veya
mevzuata uygun olarak amirleri tarafından dağıtıma çıkarılmaması kendilerine bildirilmiş olan,
c) İçinde yasak şeyler olduğu sezilen,
ç) Yetkili mercilerin yazılı isteği uyarınca alıcısına verilmemesi istenen,
d) PTT işyerlerinde teslim, abone kutusu veya postrestant adresli gönderilerle bekletilmeleri alıcıları
tarafından istenenler ve adlarına çok sayıda gönderi geldiği için gönderilerini bir vekil veya mutemet
aracılığı ile PTT işyerinden alanlara ait olan,
e) Ücretleri hiç ödenmemiş veya eksik ödenmiş olan ve ücretlerinin ödenmesinde geçerli pullu olmayan,
f) Ambalajlarında yırtıklık, bozukluk, açılıp kapandığını gösterir izler bulunan,
g) Sözleşmeli gönderiler hariç üzerinde birden fazla alıcı adı gösterilen, aynı alıcıya ait olsa dahi, birden
fazla adres ve teslim yeri gösterilmiş olan,
ğ) Alıcı adı tam gösterilmeyen, bunlar için sadece baş harfler, yalnız küçük adlar, uydurma veya takma
adlar ile herhangi bir uzlaşmalı işaret kullanılmış olan,
gönderiler gereği yapılmak üzere ilgililere verilir.
Sözleşmeli gönderiler hariç, üzerinde birden fazla alıcı adı gösterilen, aynı alıcıya ait olsa dahi, birden fazla
adres ve teslim yeri gösterilmiş olan gönderiler ile alıcı adı tam gösterilmeyen, bunlar için sadece baş
harfler, yalnız küçük adlar, uydurma veya takma adlar ile herhangi bir uzlaşmalı işaret kullanılmış olan
gönderiler göndericisine teslim edilmek üzere iade edilir.
Yanlış gelen gönderiler asıl varış yerine iletilmek üzere bekletilmeden giden servisine verilir. Çok sayıda
yanlış gönderi çıkması ile belli bir merkezden sürekli olarak düzensiz gönderi alınması halinde ilgililere bilgi
verilir.
Adreste teslim edilecek gönderiler, dağıtım cihetlerine göre ayrıldıktan sonra, bu işle görevlendirilen
personel tarafından kayıtlanarak iki nüsha olarak alınan gönderi cihet listesine ilgili dağıtım personelinin
imzası alınarak birinci nüsha ile birlikte teslim edilir. Ödeme şartlı, ücreti alıcıdan tahsil ek hizmetli
gönderiler ile gümrük kontrolüne tabi tutulmuş yurt dışı gönderiler ilgili belgeleri ile birlikte dağıtım
elemanları tarafından kontrolü yapılarak teslim alınır. Dağıtım elemanları, gönderileri, ilgili belge ve cihet
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
161 / 664
listesi kayıtlarıyla karşılaştırırlar. Herhangi bir yanlışlık veya noksanlık varsa bunları ilgililere düzelttirdikten
sonra dağıtıma çıkarlar.
Dağıtıcılar, kendilerine dağıtılmak üzere verilen tüm gönderileri alırken ambalajlarını dikkatle gözden
geçirirler.
Ambalajlarında yırtıklık, bozukluk, açılıp kapandığını gösterir izler bulunanlar, emniyet altına alındıktan ve
gerekli meşruhat verildikten sonra teslim alınır. İtirazsız olarak alınan gönderilerde sonradan görülecek
eksiklik veya bozukluklardan dağıtım personeli sorumludur.
Dağıtıma çıkılırken dağıtım personeli tarafından gönderiler dağıtım güzergâhına göre dizilerek çantaya,
kaba veya araca konur.
PTT İŞYERİNDE TESLİM EDİLECEK GÖNDERİLER
Aşağıda belirtilen gönderiler alıcılarına PTT işyerinde teslim edilir.
a) Yurtdışı çıkışlı postrestant adresli gönderilerle bekletilmeleri alıcısı tarafından istenen gönderiler,
b) Posta abone kutusu adresli gönderiler,
c) İşyerinde teslim işaretli gönderiler,
ç) Konutta ödenen havale üst limitini geçen ödeme şartlı gönderiler,
d) Sözleşmesinde farklı bir hüküm bulunan gönderiler hariç, adreslerinde teslim edilmek üzere dağıtıma
götürülüp de herhangi bir nedenle dağıtım olanağı bulunamayarak alıcılarına ikinci haber kâğıdı bırakılmış
veya diğer iletişim araçlarıyla haber verilmiş olan gönderiler.
PTT İŞYERİ TESLİM VE YURTDIŞI POSTRESTANT EK HİZMETLİ GÖNDERİLERİN TESLİMİ
PTT işyerinde teslim edilecek gönderiler, alıcılarına veya yasal temsilcilerine kimlikleri tespit edilerek imza
karşılığı teslim edilir. Gönderileri teslim alan, alıcının kendisinden başkası ise alıcının yasal temsilcisi
olduğuna dair resmi ve geçerli belgeyi ibraz etmek zorundadır.
İşyerinde teslim edilecek tüm gönderiler teslim belgesine alıcıların imzası alınmak ve varsa alma haberi
kartları imza ettirildikten ve tarih yazdırıldıktan sonra gönderiler teslim edilir. Okunaklı olmayan imzaların
altına alanın adı ve soyadı yazdırılır veya gişe personeli tarafından yazılır. Alıcı tarih koymazsa gişe
personeli tarafından belirtilir.
ALICI VEYA GÖNDERİCİ İSTEĞİNE GÖRE TESLİM
Sözleşmesinde farklı bir hüküm bulunan gönderiler hariç, alıcıların veya göndericilerin istekte bulunmaları
ve konutta teslim ek hizmet ücretini ödemeleri şartıyla ve adreste teslim edilecek gönderi özelliklerini
taşımak kaydıyla işyerinde teslim işaretli, posta abone kutusu adresli ve ikinci kez dağıtıma çıkarılıp teslim
edilemeyerek ihbarlanan gönderiler dağıtıma çıkarılır.
SÜREKLİ İLİŞKİSİ BULUNAN GERÇEK VE TÜZEL KİŞİLERE GELEN
GÖNDERİLERİN TESLİMİ
Sürekli ilişkisi bulunan ve adreslerine çok sayıda gönderi gelen gerçek kişiler ile ticarethane, kurum,
ortaklık, resmi daire ve kuruluşlar gibi tüzel kişilere gelen gönderiler, bu kişilerin yazılı istekleri halinde
işyerlerinde, açıktan veya kapalı torba, kap içerisinde teslime ilişkin genel kurallar çerçevesinde teslim
edilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
162 / 664
ADRESTE TESLİM EDİLECEK GÖNDERİLERİN AĞIRLIK VE HACİM LİMİTLERİ
Bireysel kargolardan tarifede belirtilen ağırlık ve hacme kadar olan gönderiler, daha önceden belirlenmiş
araçlı/araçsız cihet parselasyonuna göre araçlarla veya yaya olarak dağıtıma çıkartılarak adreste teslim
edilir. Özel sözleşmelerde, belirtilen ağırlık ve hacimden fazla olan gönderilerin alıcı adresinde teslim
edilmesi hususunda hüküm konulmuş ise bu gönderiler de alıcı adresinde teslim edilir.
GÖNDERİLERİN TESLİMİ
Adreste teslim edilecek gönderiler, öncelikle alıcılarına kimlikleri görülerek, varsa vekil veya
mutemetlerine, bunların bulunmaması halinde alıcıyla birlikte oturan, görünüş itibariyle on sekiz yaşından
küçük ve bariz bir surette ehliyetsiz olmayan birine kimlik tespiti yapılarak imza karşılığı teslim edilir.
İşyerinde teslim edilecek tüm gönderiler ile ödeme şartlı, ücreti alıcıdan tahsil, yurtdışı ve Genel
Müdürlükçe bildirilen nitelikli gönderiler ister iş yerinde isterse alıcı adresinde teslim edilecek olsun teslim
belgesine, adreste teslim edilecek diğer gönderiler için ise cihet listesine alıcıların imzası alınmak ve varsa
alma haberi kartları imza ettirildikten ve tarih yazdırıldıktan sonra gönderiler teslim edilir. Okunaklı
olmayan imzaların altına alanın adı ve soyadı yazdırılır veya dağıtım elemanı tarafından yazılır. Alıcı tarih
koymazsa dağıtım elemanı tarafından belirtilir.
Gönderinin alıcısından başka bir yetkiliye teslimi halinde alanın imzası üzerine vekili, mutemedi, kâtibi,
oğlu ve benzerleri gibi ilgi derecesi ile adı ve soyadı yazdırılır. Bunlar gerektiğinde dağıtım elemanı tarafından da yazılabilir.
PTT Kuryematik cihazından teslim alınan gönderiler için alıcıya elektronik ortamda gönderilen bilgiler ile
teslim sağlandığından imza şartı aranmaz.
Kontrollü teslim ek hizmetli hariç gönderinin tesliminden önce varsa tahakkuk eden ücretler ile ödeme
şartlı olanların bedelleri kendilerinden tahsil edilir.
Yurtdışından gelen gümrük kontrolüne tabi gönderiler alıcısına gümrük işlemleri tamamlanmadan teslim
edilmez.
Adreste alıcı veya yetişkinin bulunmaması, adresin kapalı olması durumlarında gönderinin tekrar adrese
getirileceği hakkında, birinci haber kâğıdı bırakılır veya diğer iletişim kanallarıyla haber verilir. Haberde
gönderinin adrese ikinci kez getirileceği tarih ve yaklaşık saati ile işyeri telefon numarası belirtilerek o
tarihte adreste bulunulması istenir. Ayrıca, gönderi cihet listesine adrese gidildiğinin kanıtı olabilecek
(elektrik, su, doğalgaz abone numarası, komşu, yönetici, bina görevlisinin adı v.b.) bir bilgi not edilir.
Adrese ikinci kez gidilmeden önce varsa telefon numarası aranarak mutabakat sağlanır. Alıcıya
ulaşılamadığında haberde belirtilen gün ve saatte gönderi adrese götürülür. Alıcı yine adreste bulunmaz
ise gönderi üzerine ve gönderi cihet listesine, yapılan işlem açıklanır, tarih yazılarak en yakın işyerine
götürülür. İkinci haber kâğıdı bırakılmak veya diğer iletişim kanallarıyla haber verilmek suretiyle alıcının
müracaat edeceği iş yeri adı ve telefon numarası belirtilir gönderisini almak üzere alıcı, en yakın işyerine
davet edilir. Gönderi ilgili işyerine götürülerek görevli personelin adı, soyadı, imzası alınarak teslim edilir.
Alıcısına kolayca ulaşılamayan veya içlerine serbestçe girilemeyen yerler adresli gönderiler aşağıdaki
şekilde teslim edilir.
a) Resmi daire, dernek, kurum, şirket gibi tüzel kişiler adına gelen kargo ve APS Kurye gönderileri, bu
kurumların atadıkları mutemet veya yetkililerine, bu yerde çalışanlar adına gelenler de kendilerine, o anda
bulunmaması halinde müdür, amir veya aynı yerde görevli çalışma arkadaşlarından birisine,
b) İçlerine serbestçe girilemeyen fabrika atölye, maden ocakları, otel, hastane, okul, öğrenci yurtları, ceza
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
163 / 664
ve tutukevleri vb. yerlerde bulunanlar adına gelen kargo ve APS Kurye gönderiler hemen ulaşılması
durumunda alıcıların kendilerine, ulaşılmaması durumunda yetkili veya görevlendirilen mutemetlerine,
c) Subay ve erler adına gelen gönderiler, alıcıların kendilerine veya usulü dairesinde tayin edilmiş birlik
mutemetlerine,
Kimlikleri tespit edilip, sıfatları belirtilerek teslim edilir.
Ücret tarifesinde belirtilen ek ücret alınmak kaydıyla kabul edilen kolay kırılır ve çabuk bozulur işaretli
gönderiler, teslim esnasında alınması gereken ücretleri varsa tahsil edildikten sonra alıcı imzasının
alınmasını müteakip kapsamları kontrol edilerek teslim edilir.
Kontrollü teslim ek hizmetli gönderiler, teslimden önce ve alıcının huzurunda açılarak kapsam kontrolü
yapıldıktan sonra varsa tahakkuk eden ücretler ile ödeme şartlı olanların bedelleri kendilerinden tahsil
edilir.
Taşıma sırasında hasara uğramış olup, tekrar ambalaj edilmiş olan gönderilerin durumu hakkında gönderici
veya alıcıya teslimden önce bilgi verilir ve alıcı isterse, ödeme şartlı gönderilerde şart edilen bedel
alınmadan önce, kurul huzurunda açılıp kapsamı kendisine gösterilir. Bu durum bir tutanakla tespit olunur.
Alıcı bu tür gönderileri teslim alıp almamakta serbesttir.
ALMA HABERLİ GÖNDERİLERİN TESLİMİ
Alma haberli işaretini taşıyan gönderilerin teslimi sırasında alma haberi kartının ilgili yerleri usulüne göre
doldurulup alıcıya imzalattırıldıktan sonra, göndericisine gönderilmek üzere merkeze geri getirilir.
Alıcısından başkasına teslim veya alıcı imzasının okunamaması halinde, teslim alanın adı soyadı ile
mutemedi, oğlu, eşi gibi açıklayıcı bilgiler alma haberlerine de yazılır.
Üzerinde alma haberli işaretini taşıyan ve ücretinin de buna göre ödendiği anlaşılan bir gönderinin alma
haber kartı yoksa bunun için yeniden bir alma haberi düzenlenerek gönderiye eklenir.
ALICININ KENDİSİNE VERİLECEK EK HİZMETLİ GÖNDERİLERİN TESLİMİ
Alıcının kendisine verilecek ek hizmetli gönderiler alıcının bizzat kendisine teslim edilerek varsa alma
haberi kartı mutlaka imzalattırılır. Alıcıları ölmüş ise göndericisi tarafından verilecek talimata göre işlem
yapılır. Bunlar hiç bir surette alıcının vekil veya mutemedine yahut bir başka yetkiliye verilmez. Aracı
adresiyle gönderilen gönderiler, aracı olarak gösterilen kimseye teslim edilir. Aracının bulunamaması
halinde bunlar gerçek alıcısı bilinse bile teslim edilmeyerek göndericisine geri gönderilir.
Görevlerinin taşıdığı önem ve özellik nedeniyle özel kalem müdürü, sekreter ve yaver gibi özel görevliler
aracılığı ile temas kurulabilen resmi ve özel kişiler adına yollanan "alıcının kendisine verilecek" ek hizmetli
gönderiler, üzerinde "alıcının kendisine teslim edilememesi halinde özel görevlilerine verilebilir" notunu
taşımalıdır. Bu tür gönderilerin varsa alma haber kartı üzerine ve dağıtım/teslim (cihet) listesine teslim
alanın ad ve soyadı ile görevi teslim sırasında yazılır.
Veli veya vasi men etmemişse velilik veya vasilik altında bulunanlar adına gelen gönderiler alıcının
kendisine verilir.
DEĞER KONULMUŞ VEYA SİGORTALI GÖNDERİLERİN TESLİMİ
Değer konulmuş veya sigortalı gönderiler alıcının kendisine, varsa mutemet veya vekiline cihet listesine
imza alınmak suretiyle teslim edilir.
Küçükler adına gelen değer konulmuş veya sigortalı gönderiler alıcı mümeyyiz ise kendisine, mümeyyiz
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
164 / 664
değilse velisine teslim edilir. Bir küçüğün mümeyyiz olup olmadığının takdir yetkisi teslim işlemini yapan
PTT personeline aittir.
Mahcurlar adına gelen değer konulmuş veya sigortalı gönderiler ilgili PTT merkezine verilmiş olması
gereken hacir hükmüne göre ya kendisine veya yasal temsilcisine teslim edilir.
Aracı adıyla gelen değer konulmuş veya sigortalı gönderiler aracı olarak gösterilen kişiye teslim edilir.
Alıcısı ölmüş olan değer konulmuş veya sigortalı gönderiler hakkında göndericinin isteği doğrultusunda
işlem yapılır. Bu konuda çıkış merkezi aracılığı ile göndericiden yazılı ve imzalı isteği alındıktan sonra gereği
yapılır. Alıcısı ölmüş olan yurtdışından gelen değer konulmuş koliler ise çıkış yerlerine geri gönderilir.
Aleyhlerine mala el koyma veya haciz kararı verilmiş bulunanlara ilişkin gönderilerle, kanun hükümlerine
dayanılarak yetkili makamlar tarafından istenen gönderiler bu kararlarda belirtilen veya makamlarca
gösterilen yer veya kişilere teslim edilir.
ÖDEME ŞARTLI GÖNDERİLERİN TESLİMİ
Cihet listelerine kayıt işlemleri esnasında ödeme şartlı gönderiler için ayrıca teslim belgesi üretilir. Teslim
belgesinin numarası gönderi cihet listesinde gönderi hizasında gösterilir. Ödeme bedeli ile varsa diğer
ücretler de tahsil edildikten sonra (kontrollü teslim ek hizmetli olanlar hariç) teslim işlemi, bu Alma Haberli
Gönderilerin Teslimi, Alıcının Kendisine Verilecek Ek Hizmetleri Gönderilerin Teslimi ile Değer Konulmuş
veya Sigortalı Gönderilerin Tesliminde belirtilen hükümlere göre alıcının teslim belgesine imzası alınmak
suretiyle gerçekleştirilir.
Alıcının kendisine verilecek işaretini taşıyan ödeme şartlı gönderiler mutemet veya vekile verilmez. Ancak
küçükler veya mahcurlar adına gelen ödeme şartlı gönderilere bu hizmetin uygulanabilmesi için alıcının
mümeyyiz olmasına ilaveten veli veya vasinin yazılı izni alınır.
Dağıtım elemanları tarafından alıcılarına teslim edilen ödeme şartlı gönderilere ait imzalı teslim belgesi ve
tahsil edilen bedel varsa diğer ücretler aynı gün işyerine getirilerek ilgili personele zimmetle teslim edilir.
İhbarlı gönderiler, ilgili işyerine teslim edilirken teslim belgesine görevli memurun imzası alınmak ve tarih
damgası tatbik edilmek suretiyle zimmetle teslim edilir. İşyerinde bu gönderiler için ayrıca teslim belgesi
üretilir.
Teslim belgeleri üzerinden gönderilere ait ücretler takip edilir ve bu belgelere ilişkin varsa alındı ve tahsilât
belgesi birleştirilerek sırasında saklanır.
Alıcılardan tahsil edilen bedeller için havale veya çek formülünün gönderen kısmına gönderi alıcısının adı,
soyadı, unvanı, kimlik numarası ve adres bilgileri yazılır. Havale veya çekin kabulü esnasında gönderici notu
kısmına gönderinin barkodu yazılır.
ÜCRETİ ALICIDAN TAHSİL EK HİZMETLİ GÖNDERİLERİN TESLİMİ
Cihet listelerine kayıt işlemleri esnasında ücreti alıcıdan tahsil işaretli gönderiler için ayrıca teslim belgesi
üretilir. Teslim belgesinin numarası gönderi cihet listesinde gönderi hizasında gösterilir. Yollama ücreti ile
varsa diğer ücretler de tahsil edildikten sonra teslim işlemi, Alma Haberli Gönderilerin Teslimi, Alıcının
Kendisine Verilecek Ek Hizmetli Gönderilerin Teslimi ile Değer Konulmuş veya Sigortalı Gönderilerin
Tesliminde belirtilen hükümlere göre alıcının teslim belgesine imzası alınmak suretiyle gerçekleştirilir.
Dağıtım elemanları tarafından alıcılarına teslim edilen ücreti alıcıdan tahsil işaretli gönderilere ait imzalı
teslim belgesi ve tahsil edilen yollama ücreti varsa diğer ücretler aynı gün işyerine getirilerek ilgili
personele zimmetle teslim edilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
165 / 664
İhbarlı gönderiler, ilgili işyerine teslim edilirken teslim belgesine görevli memurun imzası alınmak ve tarih
damgası tatbik edilmek suretiyle zimmetle teslim edilir. İşyerinde bu gönderiler için ayrıca teslim belgesi
üretilir.
Teslim belgeleri üzerinden gönderilere ait ücretler takip edilir ve bu belgeler merkezinde sırasında saklanır.
Herhangi bir nedenle alıcılarına teslim edilemeyip göndericisine iadeten teslim edilen gönderilerin
yollama, iade ve varsa diğer ücretleri yine teslim belgesi ile takip edilir.
KONTROLLÜ TESLİM EK HİZMETLİ GÖNDERİLERİN TESLİMİ
Cihet listelerine kayıt işlemleri esnasında kontrollü teslim ek hizmetli gönderiler için ayrıca teslim belgesi
üretilir. Teslim belgesinin numarası gönderi cihet listesinde gönderi hizasında gösterilir. Teslimden önce
gönderi bir tanık ve alıcının huzurunda açılarak kapsam kontrolü yapıldıktan sonra varsa tahakkuk eden
ücretler ile ödeme şartlı olanların bedelleri kendilerinden tahsil edilir. Teslim işlemi, Alma Haberli
Gönderilerin Teslimi, Alıcının Kendisine Verilecek Ek Hizmetli Gönderilerin Teslimi ile Değer Konulmuş veya
Sigortalı Gönderilerin Tesliminde belirtilen hükümlere göre alıcının teslim belgesine imzası alınmak
suretiyle gerçekleştirilir. Kontrol sırasında herhangi bir düzensizliğin tespiti halinde Hasara Uğrayan veya
Emniyete Alınmış Gönderilerin Tesliminde belirtilen hükümlere göre işlem yapılır.
Dağıtım elemanları tarafından alıcılarına teslim edilen kontrollü teslim ek hizmetli gönderilere ait imzalı
teslim belgesi, varsa Hasara Uğrayan veya Emniyete Alınmış Gönderilerin Tesliminde düzenlenen tutanak
ile tahsil edilen ücretler aynı gün işyerine getirilerek ilgili personele zimmetle teslim edilir.
İhbarlı gönderiler, ilgili işyerine teslim edilirken teslim belgesine görevli memurun imzası alınmak ve tarih
damgası tatbik edilmek suretiyle zimmetle teslim edilir. İşyerinde bu gönderiler için ayrıca teslim belgesi
üretilir.
YURTDIŞI GÖNDERİLERİN TESLİMİ
Cihet listelerine kayıt işlemleri esnasında gümrük kontrolüne tabi tutulmuş yurtdışı çıkışlı ve iade
gönderiler için ayrıca teslim belgesi üretilir. Teslim belgesinin numarası gönderi cihet listesinde gönderi
hizasında gösterilir. Gümrüğe sunma, damga vergisi ile varsa gümrük vergisi ile diğer ücretler de tahsil
edildikten sonra teslim işlemi, Alma Haberli Gönderilerin Teslimi, Alıcının Kendisine Verilecek Ek Hizmetli
Gönderilerin Teslimi ile Değer Konulmuş veya Sigortalı Gönderilerin Tesliminde belirtilen hükümlere göre
teslim belgesine ve yollama liyası/etiketine alıcının imzası alınmak suretiyle teslim yapılır.
Dağıtım elemanları tarafından alıcılarına teslim edilen gönderilere ait imzalı teslim belgesi ile tahsil edilen
ücretler aynı gün işyerine getirerek ilgili personele zimmetle teslim edilir.
Teslim belgesine görevli memurun imzası alınmak ve tarih damgası tatbik edilmek suretiyle ihbarlı
gönderiler, ilgili işyerine teslim edilir. İşyerinde bu gönderiler için ayrıca teslim belgesi üretilir.
Teslim belgeleri üzerinde gümrüğe sunma, damga vergisi varsa gümrük vergisi ile diğer ücretler ayrı
kalemler halinde gösterilir ve bu ücretler teslim belgeleri üzerinden takip edilerek ilgili hesaplara
aktarılması sağlanır. Teslim belgeleri ile imzalı yollama liyası/etiketleri birleştirilerek merkezinde sırasında
saklanır.
Yurtdışı çıkışlı postrestant adresli gönderilerin teslimi esnasında tarifesine göre postrestant ücreti alınır.
ALICILARINA VERİLMEYECEK GÖNDERİLER
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
166 / 664
Kanuna göre yetkili bulunan yer ve kişilerce ilgili işyerlerine yazı ile bildirilmiş olmak kaydıyla;
a) Velilik ve vasilik altında bulunanlar,
b) Hacir altına alınanlar,
c) İflas etmiş olanlar,
adlarına gelen gönderiler gerçek alıcılarına verilmez. Gönderiler kanuna göre bunları almaya yetkili olan
kişilere verilir. Ancak, görünüşe göre, mümeyyiz olduğu açıkça anlaşılan küçükler adına gelen gönderiler
alıcılarına verilebilir.
BİRDEN FAZLA KURULCA TALEP EDİLEN TÜZEL KİŞİLİK ADINA GELEN GÖNDERİLER
Birden fazla kurulun bir tüzel kişiliği temsile yetkili olduğunu ileri sürerek o tüzel kişilik adına gelen
gönderilerin kendilerine teslimini istemeleri halinde bunlardan:
a) Tüzel kişilik adına hareket eden kişi veya kişilerin siciline kayıtlı olduğu ticaret odasından alınmış temsile
yetkili olduğuna dair belge ve imza sirküleri,
b) Vakıflar için Vakıflar Genel Müdürlüğünde tutulan sicile ilişkin belgeler,
c) Dernekler için İl Emniyet Müdürlüklerinde tutulan dernekler kütüğündeki kayda ilişkin belgelerin,
ibrazı istenir. Ancak tüzel kişiliği temsile yetkili olduğuna dair birden fazla kişi veya kurulun yetki belgesi
ibraz etmesi halinde hangi kişi veya kurulun yetkisine itibar edileceğinin belirlenmesi açısından
mahkemece verilmiş tespit kararı istenir.
Temsil iddiasında bulundukları tüzel kişiliği hukuken temsile yetkili olduklarını bir mahkeme kararıyla tespit
ettirmeyen, temsil iddiaları yargı kararı ile sonuca bağlanıncaya kadar gönderiler üzerine tedbir
koydurmayan kurullara gönderiler teslim edilmez ve olası zararlardan dolayı PTT sorumlu olmaz.
Kurullarca gönderinin yasal bekleme süreleri içinde bir tespit veya tedbir kararı getirilmemesi halinde o
tüzel kişilik adına gelen gönderi çıkış yerine geri gönderilir.
Geri gelen tüzel kişilik varışlı gönderinin teslim edilmesi sırasında da birden fazla kurulun hak iddia etmesi
halinde gerekli yargı kararı getirilinceye kadar bunlar işyerinde bekletilir.
İFLAS EDENLER ADINA GELEN GÖNDERİLER
İflas edenler adına gelen gönderiler, kanunla yetkili olan makamlar tarafından başka bir teslim yeri PTT
işyerine bildirilmedikçe, üzerlerinde gösterilen adresteki alıcısına teslim edilir.
ÖLMÜŞ OLANLAR ADINA GELEN GÖNDERİLER
Alıcısı ölmüş olan veya bekleme süresi içinde alıcısı ölen gönderiler mirasçılarına teslim edilmez. Bu tür
gönderiler için göndericinin isteği sorularak alınacak cevaba göre işlem yapılır. Cevap verme süresi otuz
günü geçemez.
ARACI ADRESLİ GÖNDERİLER
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
167 / 664
Bir gönderinin adresinde aracı adı varsa, alıcı bu aracı kişi sayılır ve ona göre işlem yapılır.
TESLİMDE İHTİRAZI KAYIT
Teslim sırasında alıcı, şüpheli bir hal bulunduğunu ileri sürerek gönderi kapsamının tespitini isterse,
teslimine ilişkin imza işlemi tamamlandıktan; ödeme şartlı olması halinde ödenmesi şart koşulan bedel
tahsil edildikten sonra bu isteği dağıtım sahasında alıcı haricinde bir tanık huzurunda açılarak yerine
getirilir. Gönderinin dış görünümü itibari ile açılıp, kapatılmış veya hasar izi taşıyıp taşımadığı belirtilmek
suretiyle alıcının ve tanık huzurunda açılan gönderilerden çıkan eşyanın ayrı ayrı cinsi, özelliği, miktarı ve
veya görülen düzensizlikler tutanakla tespit edilir. Tutanağın bir nüshası gönderi alıcısına verilir ve tahsil
edilen ödemeli bedeli iade edilmez.
PTT işyerinde teslim edilecek gönderi, alıcının isteği doğrultusunda açılmak istendiğinde teslimine ilişkin
imza işlemi tamamlandıktan, ödeme şartlı olması halinde ödenmesi şart koşulan bedel tahsil edildikten
sonra alıcıyla birlikte en az üç kişiden oluşacak komisyon huzurunda açılarak, çıkan eşyanın ayrı ayrı cinsi,
özelliği, miktarı ve eşyada görülen düzensizlikler tutanakla tespit edilir. Tutanağın bir nüshası gönderi
alıcısına verilir ve tahsil edilen ödemeli bedeli iade edilmez.
Yukarıda belirtilen hallerde PTT’nin sorumluluğunu gerektiren hasar veya eksiklik gibi bir durum ortaya
çıktığı veya gönderici veya alıcı tarafından bu tür bir iddiada bulunulduğu takdirde gönderici veya alıcı,
gönderi ambalajını ve içerisindeki şikâyete konu eşyayı PTT'ye vermek zorundadır. Hasar veya eksiklik
saptandığı takdirde, PTT tarafından gerekli inceleme veya soruşturma yapılır.
Taşıma sırasında hasara uğramış olup, tekrar ambalaj edilmiş olan gönderilerin durumu hakkında gönderici
veya alıcıya teslimden önce bilgi verilir ve alıcı isterse, ödeme şartlı gönderilerde şart edilen bedel
alınmadan önce, komisyon huzurunda açılıp kapsamı kendisine gösterilir. Bu durum bir tutanakla tespit
olunur. Alıcı bu tür gönderileri teslim alıp almamakta serbesttir.
Kontrollü teslim ek hizmetli gönderiler, teslimden önce ve alıcının huzurunda açılarak kapsam kontrolü
yapıldıktan sonra varsa tahakkuk eden ücretler ile ödeme şartlı olanların bedelleri alıcıdan tahsil edilir.
KİMLİK TESPİTİ
Gönderilerin teslimi sırasında bunların alıcısı veya bunları almaya yetkili olanların, dağıtım elemanlarınca
tanınmamaları halinde bu kişilerin kimliklerini ispat etmeleri gerekir.
Kimlik ispatı;
a) T.C. Nüfus cüzdanı
b) Resmi Daire ve Kurumlarca düzenlenmiş fotoğraflı kimlik belgeleri veya resmi belgeler,
c) Pasaport
ç) Yabancılar için oturma tezkereleri ile sağlanır.
Bu belgelerin, fotoğraflı ve numaralı olması, düzenleyen kurumların yetkililerince imzalanıp resmi mühürle
tasdik edilmiş olması; belgelerde silinti ve kazıntı bulunmaması ve ayrıca süre belirtilmişse sürelerinin
geçmemiş olması gerekir.
Yukarıda sayılan kimlik belgelere dayanılarak kimlik tespiti suretiyle yapılan teslim işlemlerinde, kimliğin
hangi belge ile tespit edildiği, belgeyi veren yerin veya makamın adı, memur olan alıcıların sicil numarası ile
belgenin tarih ve numarası, alıcının imzasının alındığı belgelerde açıkça yazılır.
Kimliklerini yukarıda sayılan belgelerle ispatlayacak durumda bulunmayan alıcılar ise kimliklerini Resmi
Daire ve Kurumların yetkililerine imzalarını yazı ile tasdik ettirmek suretiyle de ispatlayabilirler.
Resmi Daire ve Kurumlar dışında kalan dernekler, özel birlikler ve siyasi partiler tarafından verilen üye
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
168 / 664
kartlarıyla öğrenci birlik ve kuruluşlarınca verilen şebeke kartları kimlik ispatı için geçerli sayılmaz.
MÜHÜR VEYA ELLE YAPILMIŞ İŞARETLERİN TASDİKİ
Okuma yazma bilmeyenlere veya imza atamayanlara yapılacak teslimlerde mühür veya elle yapılmış işaret
kullanıldığı takdirde, kimlik tespiti ile birlikte parmak izi alınır.
Mühür veya elle yapılmış bir işaretin kullanılmaması halinde, kimlik tespiti ile birlikte parmak izi alınması
yeterlidir.
Görme engellilere yapılacak teslimlerde kimlik tespiti ile birlikte imza yeterlidir. Ancak, görme engellinin
isteği halinde kimlik tespiti yapılan bir tanık huzurunda teslimi yapılabilir.
ALICININ VE ADRESİN ARAŞTIRILMASI
Adreste teslim edilecek gönderinin tesliminde alıcılarının kesin olarak saptanabilmesi amacıyla,
gerektiğinde apartman, han ve otel görevlilerinden, komşulardan gerekli soruşturmada bulunulur veya
gönderi üzerindeki telefon numarası aranarak irtibat sağlanır.
ALICISI BULUNMAYAN GÖNDERİLER
Alıcının gösterilen adreste bulunmadığı anlaşılır ve nerede bulunabileceği de öğrenilemezse, gönderi cihet
listesi veya teslim belgesine nereden ve kimlerden sorulduğu dağıtım elemanı tarafından yazılıp imzalanır.
Araştırma sırasında, başka adrese taşınmış oldukları öğrenilenlere ait gönderilerin üzerlerine alıcıların yeni
adresi yazılır. Gönderi cihet listesine veya teslim belgesine bu adresin nereden ve kimden öğrenildiği
yazılarak yeni adrese yollanmak üzere işyerine getirilir. Alıcı aynı cihette bir başka yere taşınmış ise gönderi
aynı dağıtım elemanı tarafından yeni adreste teslim edilir. Farklı cihete ait ise gönderi ilgililere teslim edilir.
Adres bırakmadan başka tarafa gitmiş olanlara ait gönderilerin üzerine ve gönderi cihet listesine veya
teslim belgesine “adres bırakmadan gitmiştir” şerhi verilerek gönderici adresine geri yollanmak üzere
işyerine getirilir.
Göndericisine geri yollanmak üzere işyerine getirilen gönderilerin üzerindeki notun istenilen açıklıkta ve
nitelikte yazılmamış bulunması veya araştırmanın hatalı veya yetersiz yapıldığının anlaşılması halinde
alıcının yeniden araştırılması, kontrolle görevli personel tarafından sağlanır.
GÖNDERİLERİN ÜZERİNDEKİ ADRESTEN BAŞKA BİR YERDE VERİLMESİ
Aksine bir kayıt yok ise alıcı istediği ve dağıtım elemanı tarafından alıcı tanındığı takdirde gönderiler alıcıya
merkezde veya rastlanılan herhangi bir yerde teslim edilebilir.
HASARA UĞRAYAN VEYA EMNİYETE ALINMIŞ GÖNDERİLERİN TESLİMİ
Herhangi bir işyeri tarafından yeniden ambalajlanarak emniyete alınmış olarak gelen veya varış merkezince
bu işlemin yapılmasını gerektiren gönderi alıcısına ayrıntılı bilgi verilir ve teslim imzası alındıktan sonra
(ödeme şartlı gönderilerde şart edilen bedel alınmadan önce) gönderinin açılarak içindekilerden dolayı bir
isteği bulunup bulunmadığını bildirmesi ve bir istekte bulunacak olursa, zarf veya ambalajının alıkonulacağı
belirtilir. Alıcı bunu kabul ederse, gerekli imza işlemi tamamlandıktan sonra, alıcı haricinde bir tanık
huzurunda açılarak içinden çıkanlar dört nüsha düzenlenen bir tutanakla tespit edilir. Tutanağın bir nüshası
alıcıya verilir, bir nüshası çıkış merkezine, bir nüshası da bent ve ambalajıyla birlikte Başmüdürlüğe yollanır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
169 / 664
Bir nüshası da varış merkezinde saklanır. Gönderi kapsamının tetkik ve saptanması sonucunda alıcının, bir
eksiklik bulunmadığını bildirmesi halinde ise yine tutanak düzenlenir, ancak gönderiye ilişkin bent ve
ambalaj alınmaz ve tutanaklar herhangi bir yere gönderilmez.
KABUL EDİLMEK İSTENMEYEN GÖNDERİLER
Bir gönderinin, alıcısı tarafından kabul edilmek istenmemesi halinde, durum gönderinin üzerine ve gönderi
cihet listesinin ilgili yerine yazılarak alıcısına imzalattırılır. Alıcı imtina ederse, dağıtım elemanı tarafından
durum yazılarak imzalanır ve iade işlemine tabi tutulur.
GÖNDERİ ÜZERİNDEKİ DİKKATE ALINMAYACAK YAZI VE İŞARETLER
Gönderi üzerine yazılmış olan hizmetlerimizle ilgisi bulunmayan İvedi, Özeldir, Zata Mahsus, Kişiye Özel,
Önemli veya Gizli gibi yazı ve işaretler dikkate alınmaz.
GERİ VE TEKRAR YOLLAMADA ETİKET VE KAŞE KULLANILMASI
Dağıtılamayıp tekrar veya geri yollanan gönderiler için iade etiketi kullanılır. Etiket yoksa bunun yerini
tutan şekli ve içeriği aynı olan kaşe basılarak gerekçesi işaretlenir.
YANLIŞ DAĞITILAN GÖNDERİLER
Adresin eksikliğinden, iyi yazılmamış veya okunamamasından veya isim benzerliğinden bir gönderi asıl
alıcısından başkasına verilmiş ise açılmış olsa dahi, uygun şekilde tekrar kapatılıp, keyfiyet teslim alan
tarafından şerh ve imza edildikten sonra gönderi geri alınır.Eğer teslim alan, yazıp imzalamaktan kaçınır
yahut yazı bilmediğini söylerse, dağıtım elemanı tarafından gönderinin arkasına “...... nedeniyle ..... ye
teslim edilmiş olan bu .... kendisi tarafından açılmış ise de keyfiyeti yazıp imzalamaktan çekinmiştir yahut
yazı bilmediğini söylemiştir” şeklinde şerh verip kendisi imzalar ve asıl alıcı aynı dağıtım bölgesinde ise
kapsam ve ağırlık tespiti yapıldıktan sonra tutanak eşliğinde gönderiyi kendisine teslim eder, değilse
işyerine getirerek ilgili personele teslim eder.
Gerçek alıcısından başkasına yanlışlıkla verilen gönderi genel hükümler gereğince geri alınmaları sağlanır.
Adreslerin tamam yazılmış veya asıl alıcılarının bilinen ve tanınan kişiler olmasına rağmen, gönderilerin
yanlış eksik veya düzensiz bir şekilde verilmiş olmasından buna sebebiyet veren personel sorumlu tutulur.
TESLİMDEN ÖNCE GÖNDERİYİ AÇMA İSTEĞİ
Kontrollü teslim ek hizmetli gönderiler hariç, teslim sırasında alıcı, şüpheli bir hal bulunduğunu ileri sürerek
gönderi kapsamının tespitini isterse, teslimine ilişkin imza işlemi tamamlandıktan, ödeme şartlı olması
halinde ödenmesi şart koşulan bedel tahsil edildikten sonra bu isteği dağıtım sahasında alıcı haricinde, bir
tanık huzurunda açılarak yerine getirilir. Gönderinin dış görünümü itibari ile açılıp, kapatılmış veya hasar izi
taşıyıp taşımadığı belirtilmek suretiyle alıcının ve tanık huzurunda açılan gönderilerden çıkan eşyanın ayrı
ayrı cinsi, özelliği, miktarı ve eşya görülen düzensizlikler tutanakla tespit edilir. Tutanağın bir nüshası
gönderi alıcısına verilir, tahsil edilen ödemeli bedeli iade edilmez.
Kontrollü teslim ek hizmetli gönderiler hariç, PTT işyerinde teslim edilecek gönderi, alıcının isteği
doğrultusunda açılmak istendiğinde teslimine ilişkin imza işlemi tamamlandıktan, ödeme şartlı olması
halinde ödenmesi şart koşulan bedel tahsil edildikten sonra alıcıyla birlikte en az üç kişiden oluşacak kurul
huzurunda açılarak, çıkan eşyanın ayrı ayrı cinsi, özelliği, miktarı ve eşya görülen düzensizlikler tutanakla
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
170 / 664
tespit edilir. Tutanağın bir nüshası gönderi alıcısına verilir, tahsil edilen ödemeli bedeli iade edilmez.
Bu maddenin birinci ve ikinci fıkralarında bahsi geçen hallerde PTT’nin sorumluluğunu gerektiren hasar
veya eksiklik gibi bir durum ortaya çıktığı veya gönderici veya alıcı tarafından bu tür bir iddiada
bulunulduğu takdirde gönderici veya alıcı, gönderi ambalajını ve içerisindeki şikâyete konu eşyayı PTT'ye
vermek zorundadır. Hasar veya eksiklik saptanırsa, bu konuda PTT tarafından gerekli inceleme veya
soruşturma yapılır.
ALICILARIN ADRES DEĞİŞİKLİĞİ BİLDİRİMİ
Alıcılar, adreslerinde olacak değişiklikleri ilgili PTT işyerine yazı ile bildirebilir. Bununla birlikte, bir kimse
adresini değiştirdiğini ve adına gelecek gönderilerin yeni adresine getirilmesini dağıtım elemanına
ilettiğinde dağıtım elemanı tarafından yazılı isteği alınarak ilgili personele teslim edilir.
Bildirimde bulunan kişi tanınmıyorsa kendisinden kimliğinin ispat etmesi istenir.
TESLİM EDİLEMEYEN GÖNDERİLER
Dağıtıcılar teslim edemedikleri gönderileri dağıtım bittikten sonra üzerlerinde tutamazlar. Bunlar,
alıcılarının başvurmaları halinde teslim edecek veya gerekirse çıkış merkezine geri gönderecek servislere
dağıtım biter bitmez teslim edilir. Geri getirilen gönderilere, gönderinin neden teslim edilemediği,
kimlerden sorulup araştırıldığı yazılır. Verilen bu meşruhat ilgili servis yetkililerince yeterli görülmediği
takdirde ya alıcının yeniden araştırılması istenir veya meşruhatın gerekli açıklıkta yazılması sağlanır.
Alıcılarına teslim edilemeyen gönderiler ile ilgili olarak mevzuat doğrultusunda işlem yapılır.
DAĞITIM ELEMANI TARAFINDAN TAHSİL EDİLEN PARALARIN TESLİMİ
Dağıtım elemanı işyerine dönüşte, alıcılarına teslim ettiği gönderilerden tahsil edilen paraları, imza
karşılığında ilgili personele verir. Ayrıca, gönderiyi teslim alırken daha önce kendisinin imza ettiği kayıtlarını
da kapattırır. Teslim edilen gönderiye ait varsa imzalı teslim belgesi, alma haberi gönderi cihet listesi
üzerine kaydedildikten sonra hizalarına imza alınmak suretiyle ilgili personele teslim edilir.
DAĞITIMDAN DÖNÜŞ
Dağıtım elemanları, dağıtımdan sonra işyerine dönüşlerinde, dağıtılan gönderilerin cihet gönderi listesini,
alma haber kartlarını, teslim belgeleri ile diğer belgeleri ve varsa tahsil edilmiş ücretleri ilgili servis
sorumlularına teslim eder, var ise devirli bırakılan gönderiler için gönderi cihet listesine nedenlerini
açıklayarak, birinci ihbarı bırakılmış veya iade edilecek gönderilerini ilgili servis sorumlusuna zimmetle
teslim eder.
DAĞITIMDAN DÖNÜŞTE GECİKME
Dağıtım sonunda merkeze dönüşte gecikme olursa dağıtım elemanı gecikme sebebini ilgili servis
sorumlusuna bildirir. Bu durum servis sorumlusu tarafından gönderi cihet listesine şerh edilir.
BEKLEME SÜRESİ
Gönderilerin bekleme sürelerinin tespit ve uygulaması mevzuatta belirtilen hükümlere göre yapılır.
Göndericinin önceden veya sonradan verdiği bir talimat uyarınca gönderilerin "ilk alıcıya teslim edilmek
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
171 / 664
üzere başka bir adrese gönderilmesi", "aynı yerde veya başka adreste bir alıcıya teslimi" veya "başka bir
yerde oturan başka birine yollanması" söz konusu olduğu hallerde bekleme süreleri yeniden başlar.
DAĞITIM ELEMANLARININ GÖREVLERİ
Dağıtım elemanları, alıcılarına dağıtılmak üzere kendilerine verilen gönderileri düzenlenen programa
uygun olarak dağıtım saatleri içinde ve işyeri sorumlusunun kontrolünde ilgili mevzuatı doğrultusunda
dağıtır, teslim ve kabul eder.
Kabul ve dağıtım hizmetleri için gerekli malzeme, donanım ve alındıyı temin eder ve yanında bulundurur.
Dağıtım elemanları, şehir içindeki yerler arasında gönderi, torba/kap ve kafes alıp verme işlemlerinde de
görevlendirilebilirler.
Dağıtım elemanları, merkez ve şubelerde asli görevlerinin yanında işyeri sorumlusunun emriyle kabul,
ayrım, sevk, yükleme ve boşaltma hizmetlerinde çalıştırılabilir.
Motorize veya araçlı dağıtım elemanları PTT Kargo ve APS Kurye Gönderileri Yönetmeliği ile PTT Kargo APS
Kurye Gönderileri İşletme Rehberinde belirtilen kural ve yöntemlere göre kendilerine verilen görevleri
yaparlar. Görevlerini kullandıkları taşıtlarla yerine getirirler. Taşıtın herhangi bir nedenle çalışmaması
halinde ve yaya dağıtıma uygun olan gönderilerin dağıtımını taşıtsız olarak da yaparlar.
Köy dağıtım elemanları dağıtım bölgesinde, önceden hazırlanmış olan sefer programına ve gerektiğinde
işyeri sorumlusu tarafından verilen emre göre dağıtım yapmak üzere sefere çıkarken bulunması gereken
araç ve gereçler ile kabulde kullanılan belgeleri yanına alır.
Dağıtım veya kabul dönüşünde doğruca işyerine gelen dağıtım elemanı otomasyon sisteminin gerektirdiği
düşüm işlemlerini yerine getirmeden ve işyeri sorumlusundan izin almadan işyerini terk edemez. Teslim
edemediği gönderiler ile kabul ettiği gönderileri ve kabulde kullandığı formları, ücretlerin tahsilinde
kullanılan evrak ve ücretleri ilgili personele imza karşılığında teslim eder.
Dağıtım elemanı, işyerinde veya dışında İdareye ait her türlü araç, gereç ve malzemeyi temiz tutmak,
mümkün ise onarmak veya onarılmasını sağlamakla çalışma yerlerini temiz tutmakla görevlidir.
DAĞITIM KONTROL SORUMLULARININ GÖREVLERİ
Dağıtım kontrol sorumluları, baş dağıtıcı bulunmayan yerlerde baş dağıtıcının görevleriyle birlikte dağıtım
cihetlerinin parselasyonu, kadrolarının tespiti, dağıtım hizmetlerinin denetlenmesi ve incelenmesi
görevlerini yaparlar.
DAĞITIM KONTROL SORUMLULARININ DENETLEYECEĞİ VE İNCELEYECEĞİ İŞLER
Dağıtım kontrol sorumluları, denetleme ve inceleme görevlerini aşağıdaki konuları inceleyerek yaparlar,
tekliflerini ve gördükleri eksiklikleri raporlarında belirtirler.
Denetleme konuları;
a) Baş dağıtıcı ve dağıtım elemanlarının işyerinde ve dağıtım bölgelerinde görevlerini yapıp yapmadıkları,
b) Dağıtım elemanlarının yanlarında bulunması gereken kabul formu, alındı ve gerekli diğer materyallerin
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
172 / 664
olup olmadığı,
c) Gerekli doküman ve ücret tarifelerinin çantalarında bulunup bulunmadığı,
ç) Dağıtım elemanlarının işyerinde ve dışındaki hal ve hareketlerinin uygun olup olmadığı,
d) Dağıtım elemanlarının kendilerine verilen gereçleri iyi ve temiz tutup tutmadıkları,
e) Gönderilerin ayırımının süratle yapılarak dağıtıma gecikmesiz çıkılıp çıkılmadığı,
f) Gönderilerin ilk dağıtıma yetiştirilip yetiştirilmediği,
g) Dağıtımın usulüne göre yapılıp yapılmadığı ve gizliliğe uyulup uyulmadığı,
ğ) İçlerine serbestçe girilemeyen müesseselere ait gönderi dağıtımının usulüne uygun sağlanıp
sağlanmadığı,
h) Geri yollanan gönderilere verilen şerhlerin baş dağıtıcı veya bu işle görevlendirilmiş personel tarafından
tasdik edilip edilmediği,
ı) Elde kalan gönderilerin mevzuatına göre işleme tabi tutulup tutulmadığı.
Kadro ve malzeme ile ilgili inceleme konuları;
a) Dağıtım elemanı sayısının ihtiyaca uygun olup olmadığı,
b) Dağıtım cihetlerinin parselasyonunda isabetsizlik olup olmadığı,
c) Yürürlükteki sistem için lüzumlu malzemenin tamam olup olmadığı,
ç) Ayırım kasalarında ve cihetlerde etiketlemenin uygun olup olmadığı.
Köy dağıtım elemanları ile ilgili konular;
a) Köy dağıtım elemanı sayısının yeterli olup olmadığı, köy ve mezra sayısı, köy seferlerinin kaç günde bir
yapılmakta olduğu,
b) Seferlerin verilen emirler ve programlar uyarınca yapılıp yapılmadığı,
c) Köylerde gönderi dağıtım, teslim ve gönderi kabulünün gereğince yapılıp yapılmadığı.
DENETİM VE KONTROL İŞLEMİ
Baş dağıtıcıların görevleri ve Dağıtım Kontrol Sorumlularının Denetleyeceği ve İnceleyeceği İşler başlıklı
bölümlerde belirtilen işlemlerin kontrolüne ilaveten, merkez müdürü veya yetki verdiği amir, şef veya
kontrolle görevli personel tarafından;
Günlük olarak;
a) Ücretlendirme ve kabul işlemlerinin usulüne uygun yapılıp yapılmadığı,
b) Kabul edilen gönderiler ile ücreti alıcıdan tahsil ek hizmetli ve gümrüklü gönderilere ait paraların
hesaplara aktarılıp aktarılmadığı ve teslim edilen ödeme şartlı gönderilere ait bedellerin yatırılıp
yatırılmadığı, teslim belgelerinin sırasında saklanıp saklanmadığı,
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
173 / 664
c) Geliş kayıt, düşüm ve muvazene işlemlerinin yapılıp yapılmadığı,
ç) Kabul edilen gönderilerin sevk veya dağıtım servisine teslim edilip edilmediği,
d) Dağıtımın günlük yapılıp yapılmadığı, devir olup olmadığı,
e) İade ve ihbarlı gönderilerin usulüne uygun yapılıp yapılmadığı,
f) İade ve ihbarlı gönderilere dağıtım elemanı tarafından uygun şerh verilip verilmediği, ilgili kontrol
personelinin de imzasının bulunup bulunmadığı,
g) Gönderi türü itibariyle bekleme sürelerine riayet edilip edilmediği,
ğ) Posta hatları ile ringlerin süresinde gelip gelmediği, gönderi ve postaların düzenli olarak teslim edilip
edilmediği ile devir kalıp kalmadığı,
h) Değer konulmuş veya sigortalı gönderiler ile nitelikli APS Kurye gönderilerinin emniyetli yerlerde
muhafaza edilip edilmediği,
ı) Kurum ve müşteri talimatlarının yerine getirilip getirilmediği,
Haftada en az bir defa; ödeme şartlı, ücreti alıcıdan tahsil hizmetli ve gümrük kontrolüne sunulmuş
gönderilerin kontrolü yapılarak, teslim edilmeyen maddelerin mevcudiyeti veya iade kaydı, teslim
edilenlerin de imzalı teslim belgeleri ve havale kabul kayıtları görülür.
Bu kontrolde,
a) Teslim ve iade edilen ödeme şartlıların teslim ve iade kayıtlarına bakılarak işaretlenir. Teslim veya iade
işlemlerinin zamanında yapılıp yapılmadığı tetkik edilir.
b) Teslim edilen ödeme şartlıların tahsil edilen bedelleri için gerekli havalenin kabul işleminin yapılıp
yapılmadığına veya ilgili hesaplara aktarılıp aktarılmadığına bakılır.
c) Merkez dışında (konutta, şube veya köylerde) teslim edilmek üzere gönderilmiş olanların nizami şekilde
işleme tabi tutulmuş olup olmadığı tetkik edilir.
ç) Varış yerlerince teslim edilemediğinden göndericilerine verilmek üzere geri gelmiş olup da bekleyen
ödeme şartlı maddeler için gerekli ihbar, araştırma ilanı ve diğer elde kalma işlemlerinin yerine getirilmesi
sağlanır.
GÖNDERİLERİN VARIŞ YERİNDE BEKLEME SÜRESİ
Geldiği alıcıya haber kâğıdı veya diğer iletişim kanallarıyla bildirilen kargo gönderileri haber verildiği tarihin
ertesi gününden itibaren alınmak üzere PTT işyeri adresliler dâhil otuz gün, APS Kurye gönderileri yedi gün
bekletilir. Gönderici ve alıcının talebi halinde bu süre uzatılabilir veya kısaltılabilir.
Alıcıya, geldiği haber kâğıdı veya diğer iletişim kanalları yoluyla bildirildiği halde alınmayan gönderiler,
yukarıda belirtilen süre sonunda gönderici adresinin bulunduğu yere veya gümrük kontrolüne tabi ise ilgili
gümrükleme merkezine veya antrepoya geri gönderilir.
Gönderici, kargo gönderilerinin teslim edilemediğini kendisine bildirilmesini isterse bekleme süresi, teslim
edilememe haberinin düzenlendiği veya iletildiği tarihten başlayarak kargo gönderileri için otuz gün, APS
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
174 / 664
Kurye gönderileri için on beş günden fazla olamaz. Gönderici, teslim edilememe bilgisine bekleme süresi
içinde karşılık vermez ise bu süre sonunda geri gönderilir.
Alıcının adres bırakmaksızın başka yere gitmiş olduğu tespit edilirse veya alıcının adresi yanlış yahut alıcı
gösterilen adreste bilinmiyorsa veya gönderiyi kabul etmiyorsa, gönderici talimatı da bulunmuyorsa
gönderi bekletilmeksizin geri gönderilir.
Başka bir yere taşınmış olan ve yeni adresi bilinen kimseler adına gelen gönderilerin, alıcısının yazılı bir
isteği yoksa gönderici talimatına göre işlem yapılır. Gönderici talimatı veya alıcının yazılı isteği yoksa
gönderi bekletilmeksizin iade edilir.
Postrestant adresiyle gelen yurtdışı gönderiler, geldikleri tarihten başlayarak altmış günün sonunda
alınmazsa çıkış yerine geri gönderilir.
Yurtiçi kargo ve APS Kurye gönderilerine postrestant ek hizmeti uygulanmaz.
Posta abone kutusu adresiyle gelen kargo gönderileri ile yurt dışı koliler, geldikleri tarihten başlayarak otuz
günün sonunda, APS Kurye gönderileri ile yurt dışı APG’ler yedi günün sonunda teslimi sağlanamazsa geri
gönderilir.
Ödeme şartlı gönderilerin alıcı adresine bakılmaksızın bekleme süreleri on beş günden fazla olamaz.
Alıcısı ölmüş olan veya bekleme süresi içinde alıcısı ölen gönderiler mirasçılarına teslim edilmez. Bu tür
gönderiler için gönderinin yasal mirasçılara verilmesi veya iadesi hususunda göndericinin isteği sorularak
alınacak cevaba göre işlem yapılır. Cevap verme süresi otuz günü geçtiği takdirde iade işlemi gerçekleştirilir.
YASAKLAR
HABERLEŞME NİTELİĞİNDEKİ YAZILARDA YASAKLAR
Kargo gönderileri içlerine, kapsamına ilişkin satış fişi, fatura, irsaliye, makbuz, alındı, kullanım kılavuzu gibi
doküman haricinde açık olsa bile mektup veya haberleşme niteliğinde yazılar konulması yasaktır.
Ayrıca, haberleşme niteliğindeki yazılar kargo gönderileri ile yurt dışı kolilerin ambalajlarına yazılamaz.
Kabul esnasında kapsamında veya ambalajında haberleşme niteliğinde yazılar veya mektup bulunduğu
görülen kargo gönderileri ile yurt dışı koliler kabul edilmez.
Bunların kabulden sonra görülmesi halinde açık ve kapalı mektuplardan ve haberleşmeye dair yazılar
taşıyan diğer kâğıtlardan ağırlıklarına göre iki kat mektup ücreti alınır.
Bu yazıların tahta, kumaş, kitap ve benzeri maddelerin üzerlerinde, sargı veya ambalajlarında bulunması
halinde ise bunlardan kayıtsız bir mektubun ilk ağırlık kademesine göre iki kat posta ücreti alınır. APS Kurye
gönderileri hakkında yukarıda belirtilen hükümler uygulanmaz.
YASAK MADDELER
Gönderilerin içinde aşağıdaki maddelerin gönderilmesi yasaktır.
1-Tabiat ve mahiyetleri veya ambalajları dolayısıyla kişileri tehlikeye düşürebilecek, posta gönderilerini
kirletebilecek veya bozabilecek, parlayıp alevlenebilecek veya patlayabilecek nitelikte bulunan tehlikeli
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
175 / 664
maddeler,
2-Bozulabilecek biyolojik maddelerle radyoaktif maddeler,
3-Afyon, morfin, kokain ve esrar gibi uyuşturucu maddeler,
4-Üzerinde hakaret veya tezyif edici adres, genel edep ve töreye uymayan veya güvenliği bozucu ve suçu
teşvik edici işaret, resim ve yazılar taşıyan gönderiler,
5-Kanun, tüzük ve kararlarla alınması, satılması, taşınması veya elden ele geçmesi yasak edilen her türlü
maddeler,
6-Canlı hayvanlar ve böcekler,
7-Kurutulmuş veya başka suretle muhafazası sağlanmış olanlar dışındaki cansız hayvanlar ve böcekler,
8-Değer konulmuş veya sigortalı gönderiler dışında kalan gönderiler içine kağıt para, elinde bulunduranın
faydalanabileceği her türlü değerli kağıtlar, madeni para, altın, platin ve gümüş külçeleriyle değerli taşlar
veya bunlardan yapılmış eşya ve mücevher gibi değerli maddeler.
YASAK MADDELERDE İSTİSNALAR
Gönderilerin İçinde;
1-Tıbbi ve fenni bir amaçla gönderilen ve göndericilerin bu gibi yollamalara izinli bulundukları resmi
belgelerle belirtilen afyon, morfin ve kokain gibi uyuşturucular,
2-Arı, ipek böceği, sülük gibi ilgili Bakanlıklarca gönderilmesine yazılı izin verilen canlı böcekler,
3-Resmi kurumlarca incelenmek üzere adli tıbba gönderilen insan, hayvan organ veya salgıları ile suç
aletleri, tehlike ve zararları önlenmiş, canlının veya maddenin özelliğine uygun ambalaj edilmiş
gönderilerin, resmi olmayan kurumlar tarafından gönderilmek istenmesi halinde resmi kurumlardan alınan
yetki belgesi aslının kabul merkezinde alıkonulmak, kurum adı ile yetki belgesi tarih ve numarasının kabul
formu ile ambalajı üzerine de yazılmak üzere,
Kabul edilir.
Uçakla taşınan yurt içi ve yurtdışı gönderilerde hava taşımacılığı kuralları dikkate alınır.
RESMİ DAİRE VE KURULUŞLAR İÇİN ÖZELLİK ARZ EDEN MADDELERİN KABULÜ
Adli Tıp ve sağlık kurumlarına tahlil veya incelenmek amacıyla gönderilmek istenen insan, hayvan organ ve
salgıları gibi fena koku ve mikrop yayabilecek maddeler istisna olarak kabul edilir. Bu maddeler, resmi
kurum ve kuruluşlar yanında yetkilendirilmiş özel kurum ve kuruluşlarca da gönderilebilir. Resmi kurum ve
kuruluşlar dışında Adli Tıp ve sağlık kurumlarına yollanacak bu tür maddelerin kabulü için resmi dairelerin
her defasında yazılı izni istenir.
Tahlil veya incelenmek amacıyla gönderilmek istenen insan, hayvan organ ve salgıları gibi fena koku ve
mikrop yayabilecek maddelerin, gönderiler içinde kabul edilebilmesi için, ambalajda genel ve özel kurallara
uyulmakla birlikte aşağıdaki hususlar göz önünde bulundurulur.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
176 / 664
Gönderilecek örnekler, ilgili kurumca belirlenen özel ambalaj yanında genel ambalajlama kuralları da
dikkate alınarak, ambalajın boş kalan yerlerine muhtelif dolgu malzemesi kullanılarak sabitlenir. Dış
ambalaj üzerine bozulabilir, kokan maddedir veya açılması tehlikelidir gibi ibareler taşıyan bir etiket
yapıştırılır veya bu ibareler göze çarpacak büyüklükte gönderi üzerine yazılır.
Değer konulmuş veya sigortalı olmasa bile, değer konulmuş veya sigortalı gönderilere ilişkin ambalaj
koşullarına ayrıca uyulur.
Herhangi bir nedenle yolda akan veya fena koku yayan bu gönderiler için tutanak düzenlenerek derhal
mahalli mülki idare amirine bilgi verilir ve mülki amirin görevlendireceği ilgili kurum ve kuruluşun temsilcisi
ile PTT personeli tarafından oluşturulacak komisyon alınacak karara göre işlem yapılır.
Adli makamlar tarafından Adli Tıp ve benzeri yerlere gönderilen gönderiler herhangi bir nedenle yolda akar
veya fena koku yayarsa görüldükleri yerde bir tutanak düzenlenir ve tutanağın bir nüshası ile birlikte en
yakın Cumhuriyet Savcılığına teslim edilir. Bu tutanağın bir örneği gönderici adli makama verilmek üzere
çıkış işyerine yollanır.
PTT’NİN KABULE MECBUR OLMADIĞI MADDELER
PTT kolayca kırılabilecek, tabiatları gereğince kolayca bozulabilecek ve hasara uğrayabilecek ve fena
kokular yayabilecek maddeleri kabule mecbur değildir. Gerektiğinde bu tür maddeler için özel ambalaj
şartları tespit edilerek tebliğ edilir.
SORUMLULUK
PTT’NİN SORUMLULUĞU
PTT, gönderilerin kabulünden teslimine kadar geçecek süreçte Dünya Posta Birliği Kararları İcra Tüzüğü,
ikili anlaşmalar ve PTT Kargo ve APS Kurye Gönderileri Hakkında Yönetmelikte belirtilen hallerde ve ancak
belirlenen hadler içinde sorumludur.
Gönderilere ilişkin yapılan sözleşmelerde belirtilen sorumluluk hükümleri saklıdır.
Tabiat ve mahiyetleri bakımından hasar, kırılma, bozulma, kokma tehlikesi kuvvetli olan maddelerin
gönderilmesinde, zararın bu yüzden ileri geldiği kabul olunur. Ancak gönderme sırasında alınacak özel
tedbir için ek ücret alınmış ise PTT sorumludur.
Türkiye'den gönderilen bir posta gönderisinin milletlerarası sözleşme ve uzlaşmalara göre sorumluluk
kabul eden yabancı bir memlekette kaybolması veya hasara uğraması halinde PTT ilgili yabancı memleketin
vereceği tazminat derecesinde sorumludur.
TAZMİNATLAR VE BAŞVURU HAKLARI
TAZMİNAT İÇİN BAŞVURMA HAKKI VE ZAMANAŞIMI
Kabul edilen her gönderi için, hak aramak veya tazminat istemek veya dava hakkı göndericinindir.
Gönderici bu hakkını alıcıya devredebilir. Göndericinin bu hakkını alıcıya devrettiğini bildiren yazı alıcı
tarafından verilirse, PTT bu belgedeki imzanın tasdikini isteyebilir.
Alıcı, içi çalınmış veya hasara uğramış gönderileri teslim alırken ihtirazı kayıt ileri sürmüşse ve yapılan
tespitte de PTT'nin sorumluluğu ortaya çıkmışsa, tazminat alma hakkı kendisine geçer. Bu durumda
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
177 / 664
tazminat alıcıya ödenir.
Başvurma hakkı gönderinin kabul edildiği tarihin ertesi gününden başlayarak yurt içi gönderilerde bir
yılsonunda, yurt dışı gönderilerde ise gönderi türüne bağlı olarak Dünya Posta Birliği Kararları ve posta
idareleri ile yapılan ikili anlaşmalarda belirtilen süre sonunda zaman aşımına uğrar. Yurt dışı gönderiler için
bu süreler Genel Müdürlükçe ayrıca duyurulur. Bu süreler içinde PTT'ye veya mahkemeye başvurulursa
süre kesilir. Bununla beraber başvurma üzerine yapılan inceleme veya araştırma sonucunun ilgililere
bildirildiği tarihten itibaren yeni bir süre başlar ve süre yeni bir başvuru ile tekrar kesilmez.
PTT, kendisine başvurulması veya mahkeme yahut icraya başvurulduğunun tebliği hallerinde, lüzumlu kayıt
ve belgeleri anlaşmazlığın çözümüne kadar saklar. Ancak anlaşmazlık konusu ile ilgili olmayan posta
servisine ait evrakı iki yıldan fazla süre ile saklamak zorunluluğu bulunmamaktadır.
GERİ VERİLECEK POSTA ÜCRETLERİ
Kabul saati, sevk yolu, işleme ve dağıtım zamanına göre verilen süre içerisinde alıcısına ulaştırılamayan
kargo ve APS Kurye gönderilerinin kabulde alınan ücretleri, göndericinin talebi halinde iade edilir.
Tazminat ödenen gönderilerden kaybolmuş veya içindekilerin tamamı çalınmış veya hasara uğramış olanlar
için alınmış olan ücretler de ayrıca geri verilir. Ancak, tazminat değer konulmuş ve sigortalı gönderiler için
ödenecekse, alınmış olan değerlendirme ücreti ve maktu ücreti geri verilmez.
Gönderilerin içindeki eşyadan bir kısmı çalınmış veya hasara uğramış ise alınan ücretler geri verilmez.
Gönderici tarafından geri alma isteğinde bulunulması üzerine göndericisine teslim edilen gönderilerden
kabulde alınmış ücretler iade edilmez. Çıkış yerinden sevk edilmiş, kargo gönderilerinden ayrıca tarifesine
göre iade ücreti alınır. Yurt dışı varışlı koli ve APG’ler, çıkış yerinde iken geri alındığı veya yurt dışına
çıkarılmadan geri çevrildiği takdirde ağırlık veya hacme ve sevk yoluna göre tahakkuk ettirilecek yurt içi
ücretler alıkonularak geri kalanı göndericiye iade edilir.
TAZMİNAT VERİLDİKTEN SONRA BULUNAN GÖNDERİLER
Tazminat verildikten sonra gönderilerin bulunması halinde, verilen tazminat geri alınarak gönderi hak
sahibine teslim edilir. İçindekilerin bir kısmının bulunması veya eksiklik veya bozukluk hallerinde geri
alınacak tazminattan bu eksiklik veya bozukluğa isabet eden bedel indirilir.
Gönderilerin bulunduğuna dair bilginin verildiği tarihten başlayarak, üç ay içinde ilgili gelip bunu almazsa,
bütün hakları PTT'ye geçer. Ancak, bulunan gönderilerde bir eksiklik veya bozukluk bulunmaz ve buna
değerinden fazla tazminat verilmiş olduğu anlaşılırsa, genel hükümlere dayanarak verdiği fazla tazminatı
ilgiliden isteyebilir.
GERİ GELEN (ELDE KALAN) GÖNDERİLER
Alıcılarına herhangi bir şekilde teslimi sağlanamadığından gönderici adresinin bulunduğu işyerine geri gelen
gönderiler varsa ardiye ve tarifesinde belirtilen diğer ücretler alınmak suretiyle göndericiye teslim edilir.
Gönderici bulunamadığı veya kendisine haber verilemediği takdirde PTT işyerinde gönderilerin geri geldiği
üç ay süre ile ilan edilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
178 / 664
İlanın asıldığı tarihten başlayarak üç aylık süre içinde gönderici başvurmamış olursa gönderiler
Başmüdürlüğe yollanır. Başmüdürlük bu tür gönderileri Başmüdürlük adına bir işyerine yollanmasını
isteyebilir. Başmüdürlüklerde veya gönderinin yollandığı işyerinde Başmüdür tarafından seçilecek dört
kişilik bir kurul tarafından açılarak içlerinde göndericisini bulmaya yarayabilecek bir kayıt bulunan
gönderilerin göndericisi araştırılarak ona göre işlem yapılır.
Kurul tarafından açılan gönderilerin içlerindekiler, ayrıntılı şekilde tespit edilir. Bunlar para ise emanete
alınır, değilse aynı kurul tarafından değer tespiti yapılarak satılır.
Gönderilerden PTT'nin alacağı varsa, çıkan paradan veya satış bedelinden bu miktar düşülerek kalanı
gönderici adına emanet hesabına alınır.
Gönderici, gönderilerin postaya verildiği tarihin ertesi gününden başlayarak üç yıllık süre içinde gönderi
bedelini istemediği takdirde, bu para ve bedeller emanet hesabından çıkarılarak gelir kaydedilir.
Göndericisi bulunamadığından satılan gönderilerden elde edilen bedeller gönderici tarafından alınmadıkça
PTT'nin eksik kalmış alacakları aranmaz.
ÖDEME ŞARTLI KARGO / APS KURYE GÖNDERİLERİNE İLİŞKİN DİĞER HÜKÜMLER
ÖDEME ŞARTLI GÖNDERİ KABUL VE TESLİM İŞLEMİ YAPAN İŞYERLERİ
Gönderilerin ağırlığı, boyutu, hacmi ile tür ve ek hizmetine bağlı olarak hangi PTT işyerlerince kabul ve
teslim edileceği, hangi gönderilerin gönderici adresinden kabul edileceği hususu Genel Müdürlükçe
belirlenir.
Acenteliklerce ödeme şartlı işlemi yapılmaz.
ÖDEME ŞARTLI OLARAK GÖNDERİLECEK MADDELER
Kargo ve APS Kuryeler ve bunların değer konulmuş olanları ödeme şartlı olarak gönderilebilirler.
Ödeme Şartlı Hizmeti: Ödeme şartlı gönderilerin kabulünde ödenmesi şart koşulan bedel, kabul formu ve
alındının ilgili bölümlerine rakam ve yazıyla, alındı veya tevdi listesinin ilgili bölümüne sadece rakamla
ödeme şartlı olduğu belirtilerek yazılır. Ayrıca tahsil edilecek ödeme şart bedelinin yatırılacağı posta çek
numarası veya havale edilecek PTT işyeri kabul formuna, alındı listesine, tevdi listesine ve ambalaj üzerine
yazdırılır.
GÖNDERİ ALINDILARININ YAZILMASI
Ödeme şartlı olarak postaya verilmek istenen gönderiler üzerine ve kargo/APS Kurye alındılarına gönderici
ve alıcı adreslerinin tam olarak yazılması gerekir. Gönderinin kimlik veya vergi numarasının işyerinde
kalacak alındı suretine yazılması zorunludur.
Gerek gönderiler üzerindeki, gerekse bunlara ait alındılardaki bedele ait rakam ve yazılarda ve adreslerde
kazıntı, silinti, ilave ve benzer düzeltmeler tasdikli bile olsa kabul edilmez.
Ödenmesi şart koşulan miktar, rakam (ikişer çizgi arasına alınarak) ve yazı ile gösterilir.
Rakam ve yazıların mürekkepli tükenmez kalemle veya yazı makinesiyle yazılması gerekir. Kurşun kalemle
yazılanlar kabul edilmez.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
179 / 664
GÖSTERİLEBİLECEK ALICI VE GÖNDERİCİ SAYISI
Ödeme şartlı gönderilerle, bunların bedelleri için düzenlenen formüller üzerinde birden fazla alıcı ve
gönderici gösterilemez.
Birden fazla gerçek kişi isminden oluşan ortaklık ve benzeri tüzel kişilik unvanları ile aracı adresli olanlarda,
adreste birden fazla isim bulunması bu ilkeyi ihlal sayılmaz.
ÖDEME ŞARTLI MADDELERE UYGULANACAK DİĞER EK HİZMETLER
Ödeme şartlı olarak gönderilmek istenen maddelere, sınıflarına ait ağırlık ve boyut şartlarına uymak ve
öngörülen bedel sınırını aşmamak kaydıyla alma haberli, kontrollü teslim ve alıcının kendisine verilecek ek
hizmet işaretleri konulabilir.
ÖDENMESİ ŞART KOŞULABİLECEK BEDEL SINIRI
Postaya verilen bir ödeme şartlı için göndericisi tarafından ödenmesi şart koşulabilecek para limiti tek
havale formülüyle gönderilebilecek havale limitine eşittir. Alıcıdan tahsil edilen paranın çek hesabına
yatırılması halinde ise tahsili şart koşulabilecek bedel bu limitin en çok iki katıdır. Bu hüküm değer
konulmuş ödeme şartlılar için de geçerlidir.
ALINACAK ÜCRETLER
Ödeme şartlılar için, kabul işlemi sırasında, maddenin türüne ve taşıdığı ek hizmet işaretlerine göre, nakit
veya pul olarak alınması gereken ücretler alındı üzerinde gösterilir.
Alıcısına teslim edilenlerin tahsil edilen bedelleri için düzenlenen havaleler, ödeme şartlının varış yerince
bedelden düşülen havale ücretine tabidir. Reklamasyon, geri alma, adres ve miktar değiştirme ve başka
yere yollama istekleriyle, Geri Yollamada Ödeme Şartlılara Uygulanacak ücretler başlığı altında belirtilen
iadelerde, bu hizmetler için posta telgraf ücret tarifesinde öngörülen ücretler alınır.
KABULDE GİŞE İŞLEMLERİ
Kabulde, ödeme şartlılara ait oldukları gönderi türünün gerektirdiği işlemler uygulanır.
Ödeme şartlı kargo/APS Kuryeler de diğer kargo ve APS Kuryeler gibi KPAPG (kayıtlı otomasyon) sisteminde
kabul işlemi yapılır. Kabul işlemi yapılırken “ödeme şart bedeli” ile tahsil edilecek ödeme şart bedeli posta
çeki ile gönderilecekse posta çeki numarası, havale ile gönderilecek ise havale ibaresi sisteme girilir.
Ödeme şartlı kargo ve APS Kuryeler için sistemden üretilen veya manüel olarak doldurulan kargo/APS
Kurye alındısı verilir.
Alındılar üzerinde, göndericiden tahsil edilen ücretler de gösterilir.
SEVK İŞLEMLERİ
Kabul işlemi tamamlanan ödeme şartlı kargolar posta teslim bordrosuna, APS Kuryeler yol kâğıdına
kaydedilmek, bedelleri özel sütununa gösterilmek ve "düşünceler'' sütununa da ödeme şartlı oldukları
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
180 / 664
işaret edilmek suretiyle, varış yerlerine yollanır.
GELİŞ KONTROLÜ
Gelen torba/kap, kafes ve römorklar, işyerince oluşturulacak görme kurulu tarafından incelenir ve
kayıtlarla karşılaştırılır. Görme kurulu en az 2 kişiden oluşur. Torba/kap, kafes ve römorkların kapama
elemanlarının şekli bozulmayacak surette açılarak çıkan gönderiler yol kâğıdı ve kabul formundaki
kayıtlarıyla karşılaştırılır. Yol kâğıdı ve kabul formlarındaki yanlışlık ve eksiklik görülürse, yanlışların üzerleri
okunacak surette çizilip, doğruları yazılır, eksiklikler tamamlanır.
Posta Teslim Bordosu ve yol kâğıdı ile kargo/APS Kurye üzerinde gösterilen bedelin birbirini tutmaması
halinde, gönderi üzerinde yazılı olan miktar esas alınır ve Posta Teslim Bordosu ve yol kâğıdında gerekli
düzeltme yapılır.
Kargo ve APS Kuryelerde, ödenmesi şart koşulan miktarın kargo/APS Kurye üzerinde başka ve posta teslim
bordrosu/yollama kâğıdında başka olduğu durumda, en kısa zamanda çıkış merkezinden bilgi istenir.
Ayrıca, görülen diğer intizamsızlık hallerinde PTT Kargo ve APS Kurye Gönderileri Hakkında Yönetmelik
hükümlerine göre işlem yapılır.
ÖDEME ŞARTLILARIN GELEN SERVİSİNDEN TESLİM GİŞESİNE VERİLMESİ
Kargo ve APS Kuryeler KPAPG sisteminde işlemi yapılarak zimmetle dağıtım servisine verilir.
GELİŞ KAYITLARI
Ödeme şartlı kargo/ APS Kuryelerin;
- Değer konulmuş olanları 150.10-1209,
- Değer konulmamış olanları 150.10-1205
stok numaralı defterlere aylık sıra numarası verilerek kaydedilir ve kayıt numaraları kargo/ APS Kuryelerin
üzerine yazılır.
Geliş kayıtları yapılan ödeme şartlıların her biri için birer de 150.10-1011 stok numaralı "Teslim edilen
gönderilere mahsus alındı" düzenlenir.
ALICI KİMLİĞİNİN TESPİTİ
Ödeme şartlıların tesliminde alıcılar kimliklerini ispat etmek zorundadırlar. Kimliklerini ispat edemeyen
alıcılara teslim işlemi yapılmaz.
Ödeme şartlı gönderilerin teslimi
(1) Cihet listelerine kayıt işlemleri esnasında ödeme şartlı gönderiler için ayrıca teslim belgesi üretilir. Teslim
belgesinin numarası gönderi cihet listesinde gönderi hizasında gösterilir. Ödeme bedeli ile varsa diğer
ücretler de tahsil edildikten sonra teslim işlemi, bu Rehberin 29, 30 ve 31 inci maddesi hükümlerine göre
alıcının teslim belgesine imzası alınmak suretiyle gerçekleştirilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
181 / 664
(2) Alıcının kendisine verilecek işaretini taşıyan ödeme şartlı gönderiler mutemet veya vekile verilmez.
Ancak küçükler veya mahcurlar adına gelen ödeme şartlı gönderilere bu hizmetin uygulanabilmesi için
alıcının mümeyyiz olmasına ilaveten veli veya vasinin yazılı izni alınır.
(3) Dağıtım elemanları tarafından alıcılarına teslim edilen ödeme şartlı gönderilere ait imzalı teslim belgesi
ve tahsil edilen bedel varsa diğer ücretler aynı gün işyerine getirilerek ilgili personele zimmetle teslim edilir.
(4) İhbarlı gönderiler, ilgili işyerine teslim edilirken teslim belgesine görevli memurun imzası alınmak ve
tarih damgası tatbik edilmek suretiyle zimmetle teslim edilir. İşyerinde bu gönderiler için ayrıca teslim
belgesi üretilir.
(5) Teslim belgeleri üzerinden gönderilere ait ücretler takip edilir ve bu belgelere ilişkin varsa alındı ve
tahsilât belgesi birleştirilerek sırasında saklanır.
(6) Alıcılardan tahsil edilen bedeller için havale veya çek formülünün gönderen kısmına gönderi alıcısının
adı, soyadı, unvanı, kimlik numarası ve adres bilgileri yazılır. Havale veya çekin kabulü esnasında gönderici
notu kısmına gönderinin kabul merkezi, tarihi ve barkodu yazılır.
Kontrollü teslim ek hizmetli gönderilerin teslimi
(1) Cihet listelerine kayıt işlemleri esnasında kontrollü teslim ek hizmetli gönderiler için ayrıca teslim belgesi
üretilir. Teslim belgesinin numarası gönderi cihet listesinde gönderi hizasında gösterilir. Teslimden önce
gönderi bir tanık ve alıcının huzurunda açılarak kapsam kontrolü yapıldıktan sonra varsa tahakkuk eden
ücretler ile ödeme şartlı olanların bedelleri kendilerinden tahsil edilir. Teslim işlemi, bu Rehberin 29, 30 ve
31 inci maddesi hükümlerine göre alıcının teslim belgesine imzası alınmak suretiyle gerçekleştirilir. Kontrol
sırasında herhangi bir düzensizliğin tespiti halinde bu Rehberin 47 nci maddesi hükmüne göre işlem yapılır.
(2) Dağıtım elemanları tarafından alıcılarına teslim edilen kontrollü teslim ek hizmetli gönderilere ait imzalı
teslim belgesi, varsa 47 nci maddeye göre düzenlenen tutanak ile tahsil edilen ücretler aynı gün işyerine
getirilerek ilgili personele zimmetle teslim edilir.
(3) İhbarlı gönderiler, ilgili işyerine teslim edilirken teslim belgesine görevli memurun imzası alınmak ve
tarih damgası tatbik edilmek suretiyle zimmetle teslim edilir. İşyerinde bu gönderiler için ayrıca teslim
belgesi üretilir.
Teslimden önce gönderiyi açma isteği
(1) Kontrollü teslim ek hizmetli gönderiler hariç, teslim sırasında alıcı, şüpheli bir hal bulunduğunu ileri
sürerek gönderi kapsamının tespitini isterse, teslimine ilişkin imza işlemi tamamlandıktan, ödeme şartlı
olması halinde ödenmesi şart koşulan bedel tahsil edildikten sonra bu isteği dağıtım sahasında alıcı
haricinde, bir tanık huzurunda açılarak yerine getirilir. Gönderinin dış görünümü itibari ile açılıp, kapatılmış
veya hasar izi taşıyıp taşımadığı belirtilmek suretiyle alıcının ve tanık huzurunda açılan gönderilerden çıkan
eşyanın ayrı ayrı cinsi, özelliği, miktarı ve eşyada görülen düzensizlikler tutanakla tespit edilir. Tutanağın bir
nüshası gönderi alıcısına verilir, tahsil edilen ödemeli bedeli iade edilmez.
(2) Kontrollü teslim ek hizmetli gönderiler hariç, PTT işyerinde teslim edilecek gönderi, alıcının isteği
doğrultusunda açılmak istendiğinde teslimine ilişkin imza işlemi tamamlandıktan, ödeme şartlı olması
halinde ödenmesi şart koşulan bedel tahsil edildikten sonra alıcıyla birlikte en az üç kişiden oluşacak kurul
huzurunda açılarak, çıkan eşyanın ayrı ayrı cinsi, özelliği, miktarı ve eşyada görülen düzensizlikler tutanakla
tespit edilir. Tutanağın bir nüshası gönderi alıcısına verilir, tahsil edilen ödemeli bedeli iade edilmez.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
182 / 664
(3) Bu maddenin birinci ve ikinci fıkralarında bahsi geçen hallerde PTT’nin sorumluluğunu gerektiren hasar
veya eksiklik gibi bir durum ortaya çıktığı veya gönderici ya da alıcı tarafından bu tür bir iddiada
bulunulduğu takdirde gönderici ya da alıcı, gönderi ambalajını ve içerisindeki şikâyete konu eşyayı PTT'ye
vermek zorundadır. Hasar veya eksiklik saptanırsa, bu konuda PTT tarafından gerekli inceleme veya
soruşturma yapılır.
ŞUBELERCE TESLİM EDİLECEK ÖDEME ŞARTLI KARGO/APS KURYELER
Geliş kaydı yapılan ödeme şartlı kargo/APS Kuryelerden,
1)Dağıtımları bağlı bulundukları merkezce yapılan şubeler varışlı ödeme şartlı kargo ve APS Kuryeler,
gönderinin üzerine merkezce geliş kontrol işlemi yapıldıktan sonra zimmetle dağıtım servisine verilir.
2)Dağıtımları kendi bünyesinde yapılan şubelere ait ödeme şartlı Kargo ve APS Kurye gönderileri şube ile
ring bağlantısı varsa posta teslim bordrosu ve/veya yol kâğıdına kayden şubeye sevk edilir ve şube
tarafından tutulan ilgili defterlere kayıt edilir.
Bekleme müddeti içerisinde sahipleri tarafından alınmayan veya herhangi başka bir sebeple teslim
edilemeyen ödeme şartlı kargo/APS Kuryelerin teslim alındılarına teslim edilememe sebebi ve varsa
tahakkuk eden ardiye ücreti de yazıldıktan ve imzalanıp damgalandıktan sonra posta teslim bordrosu
ve/veya yol kâğıdına kayden kargo/APS Kurye ile birlikte bağlı olduğu merkeze geri çevrilir.
ÖDEME ŞARTLILARIN VARIŞ YERİNDE BEKLETİLME SÜRELERİ
Alıcıları tarafından kabul edilmeyen veya alıcıları adresten ayrılmış ödeme şartlılar bekletilmeyip hemen
geri yollanır.
Geldiği alıcıya haber kâğıdı veya diğer iletişim kanallarıyla bildirilen ödeme şartlı APS Kurye ve kargo
gönderileri ile yurt dışı koliler, haber verildiği tarihin ertesi gününden itibaren alınmak üzere 15 gün
bekletildikten sonra geri yollanır.
PTT işyeri teslimli veya bu işlemin uygulanması alıcıları tarafından istenilen bütün ödeme şartlılar, geldikleri
tarihten itibaren 15 gün içerisinde teslim alınmadıkları takdirde göndericilerine geri yollanır.
Alıcısı ölmüş olan veya bekleme süresi içinde alıcısı ölen gönderiler mirasçılarına teslim edilmez. Bu tür
gönderiler için gönderinin yasal mirasçılara verilmesi ya da iadesi hususunda göndericinin isteği sorularak
alınacak cevaba göre işlem yapılır. Cevap verme süresi otuz günü geçtiği takdirde iade işlemi gerçekleştirilir.
ÖDEME ŞARTLILARIN GERİ GÖNDERİLMESİ
Alıcıları tarafından kabul edilmeyen veya alıcıları bulunmayan,
Alıcılarına haber verilmiş olduğu halde yukarda gösterilen süreler içerisinde alınmayan,
Gönderici talimatıyla geri istenen ödeme şartlı kargo/APS Kuryeler göndericilerine yollanır.
Geri yollanacak ödeme şartlılar, değer konulmuş veya konulmamış Kargo ve APS Kuryeler, ödeme şartlı
servisince tanzim edilecek, zimmet listesine kaydedilerek giden servisine, oradan da gönderici adresinin
bulunduğu yere sevk edilir.
BEKLEME SÜRESİNİN YENİLENMESİ
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
183 / 664
Göndericinin önceden veya sonradan verdiği bir talimat uyarınca ödeme şartlı bir Kargo ve APS Kuryenin,
“ilk alıcıya teslim edilmek üzere başka bir adrese gönderilmesi", "aynı yerde veya başka adreste bir alıcıya
teslimi" veya "başka bir yerde oturan başka birine yollanması" söz konusu olduğu hallerde bekleme
süreleri yeniden başlar.
Geri gelen gönderiler
(1) Alıcılarına herhangi bir şekilde teslimi sağlanamadığından gönderici adresinin bulunduğu işyerine geri
gelen gönderiler varsa ardiye ve tarifesinde belirtilen diğer ücretler alınmak suretiyle göndericiye teslim
edilir.
(2) Gönderici bulunamadığı veya kendisine haber verilemediği takdirde PTT işyerinde gönderilerin geri
geldiği üç ay süre ile ilan edilir.
(3) İlanın asıldığı tarihten başlayarak üç aylık süre içinde gönderici başvurmamış olursa gönderiler
Başmüdürlüğe yollanır. Başmüdürlük bu tür gönderileri Başmüdürlük adına bir işyerine yollanmasını
isteyebilir. Başmüdürlüklerde veya gönderinin yollandığı işyerinde Başmüdür tarafından seçilecek dört
kişilik bir kurul tarafından açılarak içlerinde göndericisini bulmaya yarayabilecek bir kayıt bulunan
gönderilerin göndericisi araştırılarak ona göre işlem yapılır.
(4) Kurul tarafından açılan gönderilerin içlerindekiler ayrıntılı şekilde tespit edilir. Bunlar para ise emanete
alınır, değilse aynı kurul tarafından değer tespiti yapılarak satılır.
(5) Gönderilerden PTT'nin alacağı varsa, çıkan paradan veya satış bedelinden bu miktar düşülerek kalanı
gönderici adına emanet hesabına alınır.
(6) Gönderici, gönderilerin postaya verildiği tarihin ertesi gününden başlayarak üç yıllık süre içinde gönderi
bedelini istemediği takdirde, bu para ve bedeller emanet hesabından çıkarılarak gelir kaydedilir.
(7) Göndericisi bulunamadığından satılan gönderilerden elde edilen bedeller gönderici tarafından
alınmadıkça PTT'nin eksik kalmış alacakları aranmaz.
TESLİM KONTROLÜ
Geliş Kayıtları kısmında belirtilen işlemlerin kontrolüne ilaveten, merkez müdürü veya yetki verdiği amir
veya şef tarafından haftada en az bir defa ödeme şartlı servisinin ve şubelerin ödeme şartlıların kayıt
edildiği defterlerinin kontrolü yapılarak, teslim edilmeyen maddelerin mevcudiyeti veya iade kaydı, teslim
edilenlerin de imzalı teslim alındıları ve havale/çek kabul kayıtları görülür.
Bu kontrolde,
1) Teslim ve iade edilen ödeme şartlıların teslim ve iade kayıtlarına bakılarak işaretlenir. Teslim veya iade
işlemlerinin zamanında yapılıp yapılmadığı tetkik edilir.
2) Teslim edilen ödeme şartlıların tahsil edilen bedelleri için gerekli havalenin kabul işleminin yapılıp
yapılmadığına bakılır.
3) Merkez dışında (konutta, şube veya köylerde) teslim edilmek üzere gönderilmiş olanların nizami şekilde
işleme tabi tutulmuş olup olmadığı tetkik edilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
184 / 664
4) Varış yerlerince teslim edilemediğinden göndericilerine verilmek üzere geri gelmiş olup da bekleyen
ödeme şartlı maddeler için gerekli ihbar, araştırma ilanı ve diğer elde kalma işlemlerinin yerine getirilmesi
sağlanır.
GERİ ALMA VE ADRES DEĞİŞTİRME
Ödeme şartlılar, ait oldukları türdeki kayıtlı diğer posta maddelerinde olduğu gibi alıcısına teslim edilinceye
kadar geri alınabilir veya alıcıları değiştirilebilir.
Talimat Ücreti Alma
Gönderi kabul yerinden ileri yollanmamışsa ücret alınmaz.
Telgraf, Teleks ve Faks hizmeti ile yapılmak istenirse, ücreti ayrıca alınır.
Talimat sebebiyle gönderi ücretlerinde oluşabilecek ücret farkları ayrıca alınır.
ÖDENMESİ ŞART KOŞULAN BEDELİN DEĞİŞTİRİLMESİ
Ödeme şartlı göndericisi, ödenmesini şart koştuğu para miktarını arttırabilir, azaltabilir veya tamamen
kaldırabilir. Bu istek, öngörülen ücret karşılığı, varış yerine posta yoluyla veya faksla iletilir.
Bu isteğin yerine getirilmesi, gönderinin alıcıya teslim edilmemiş olması kaydıyla mümkündür.
EL KOYMA KARARLARININ ÖDEME ŞARTLI MADDELER YÖNÜNDEN UYGULANIŞI
Yetkili mercilerce, PTT merkezine, hakkında el koyma kararı bulunduğu bildirilen kişiler tarafından postaya
verilen ödeme şartlılar varış yerine sevk edilmeyip gösterilen merciye teslim edilir. Bu kişi adına gelen
ödeme şartlı havaleleri de kendisine ödenmeyip keza belirtilen merciye ödenir.
Bu kişiler aleyhine olan el koyma kararları, adlarına gelen ödeme şartlı gönderiler, bunlar için şart koşulan
bedel PTT'ye ödenmedikçe icra edilmez. Bekleme süresi içersinde bedeli ödenmeyen maddeler
göndericiye iade edilir. Bedeli ödendiği takdirde bedel göndericiye yollanır, maddenin kendisi alıcıya değil
ilgili merciye teslim edilir.
Değer konulmamış ve sigortalanmamış gönderilerin tazminat miktarı
(1) Değer konulmamış veya sigortalanmamış gönderilerin kaybolması, içindeki eşyanın tamamının veya bir
kısmının çalınması veya hasara uğraması hallerinde tazminat ödenir.
(2) Yurt içi değer konulmamış veya sigortalanmamış kargo ve APS Kurye gönderileri için ödenebilecek
tazminat, ek hizmetler haricindeki sadece ağırlık ve boyutuna göre kabul ücretinin on katından
fazla, taahhütlü mektuplar için ödenen taahhüt ücretinin elli katından az olamaz.
(3) Değer konulmamış veya sigortalanmamış ödeme şartlı gönderilerin kaybı, hasarı veya kapsam eksikliği
halinde ikinci fıkraya göre tazminat ödenir. Ödeme bedeli tahsil edilmeksizin gönderinin alıcısına teslim
edilmesi halinde şart koşulan bedel ödenir.
(4) Ödenecek tazminatın tespitinde, gönderinin kabul edildiği yerdeki ve zamandaki gerçek değeri ve hasar
halinde ise uğradığı zarar derecesi göz önünde bulundurulur.
Değer konulmuş ve sigortalı gönderilerin tazminat miktarı
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
185 / 664
(1) Değer konulmuş veya sigortalı gönderilerin kaybolması, içindeki eşyanın tamamının veya bir kısmının
çalınması veya hasara uğraması hallerinde ödenecek tazminatın en yüksek tutarı konulan değer miktarıdır.
Ancak, hasar veya eksiklik söz konusu olduğu takdirde hasar veya eksiklik derecesinde tazminat ödenir.
(2) PTT'ce, gönderilen gönderilerin içindeki eşyanın kabul edildiği tarihte konmuş olan değerden daha az
değerde olduğu ispat edilirse, bu değere göre tazminat ödenir.
(3)Kaybolan, çalınan veya hasara uğrayan gönderilerde kanun yoluyla hükümsüzlendirilmesi mümkün olan
kâğıtlar bulunuyorsa, PTT'nin bu kağıtları hükümsüzlendirme yoluna gidebilmesi için hak sahibinin alacağı
tazminat bedeline kadar olan hakkını PTT'ye bırakması gerekir. PTT’ye bırakmadığı ya da
kendisi hükümsüzlendirmeye gitmediği takdirde ödenecek tazminat, değer konulmamış gönderilerde
olduğu gibidir. Ayrıca, hükümsüzlendirme işlemi gerçekleşinceye kadar herhangi bir tazminat
ödenmez. Hükümsüzlendirmeden dolayı yapılmış masraflar PTT İdaresince karşılanır, tazminat ile birlikte
kusurlusuna rücu edilir.
(4) Sözleşmelerle, gönderilerde oluşabilecek zarara ilişkin özel düzenlemelere yer verilebilir.
(5) Değer konulmuş veya sigortalı ve ödeme şartlı gönderilerin kaybı, hasarı veya kapsam eksikliği halinde
birinci fıkraya göre tazminat ödenir. Ödeme bedeli tahsil edilmeksizin gönderinin alıcısına teslim edilmesi
halinde şart koşulan bedel ödenir.
ÖDEME ŞARTLI HİZMETİYLE İLGİLİ SINIRLAMALAR
Ödeme şartlı hizmeti konusunda aşağıdaki sınırlara riayet edilir.
1) Kabul işlemleriyle ilgili olarak; Değer konulmuş veya konulmamış her türlü madde için ödenmesi şart
koşulabilecek bedel:
A- Parası havale olarak gönderilecekler için: Yurtiçi havale limiti,
B- Parası posta çeki hesabına gönderilecekler için: Yurtiçi havale limitinin iki katı,
2)Teslim işlemleriyle ilgili olarak;
-PTT işyeri Teslim ek hizmetli olan kargo ve APS Kuryeler hariç tarifede belirtilen ağırlık/boyutu (sözleşmeli
müşteriler hariç) geçmeyen kargo ve APS Kuryeler adreste teslim edilir.
YURT DIŞI KOLİ/APG VE TURPEX GÖNDERİLERİ KABUL İŞLEMLERİ
YURT DIŞI GÖNDERİ TÜRLERİ, KABUL ŞARTLARI, GÖNDERİCİ TALİMATI
YURT DIŞI GÖNDERİ TÜRLERİ VE KABULÜ
Yurt dışına en süratli şekilde gönderilmek istenen ve kapsamında haberleşme maddesi, dosya, doküman,
evrak veya eşya bulunan maddeler yurt dışı APG olarak kabul edilebilir.
Yurt dışı varışlı APG'lerle ilgili işlemler ikili anlaşmalara göre yürütülmekte olup, mevcut durumda 110 ülke
ile APG anlaşmamız bulunmaktadır. Bu hizmete açık ülkeler ücret tarifesinde gösterilir.
Kapsamında doküman bulunan APG'lerin kabulünde ED ile başlayan ve TR ile biten 13 dijitli barkod
numaralı 4 nüshalı APG Adres Etiketi kullanılır.
Kapsamında eşya bulunan APG'lerin kabulünde ise EM ile başlayan ve TR ile biten 13 dijitli barkod numaralı,
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
186 / 664
iki nüsha gümrük beyannamesini kapsayan 6 nüshalı APG Adres Etiketi kullanılır.
Yurt dışına gönderilmek istenen ve kapsamında eşya bulunan maddeler, yurt dışı koli olarak, acele
yollanmak istenen koliler yurt dışı uçak, diğerleri yurt dışı yüzey kolisi olarak kabul edilir. Yollama şekline
göre bu hizmete açık ülkeler ve ülkeler itibariyle ağırlık limitleri ücret tarifelerinde gösterilir.
Yurt dışı kolilerin kabulünde CP ile başlayan ve TR ile biten 13 dijitli barkod numaralı 6 nüshalı koli yollama
liyası kullanılmaktadır.
Yurt dışına acele gönderilmek istenen kapsamında evrak, doküman, hediyelik eşya, bedelli-bedelsiz ve
geçici ihracat eşyaları, fuar ve sergilerde tanıtılacak ürün ve yayınlar, diplomatik gönderiler TURPEX olarak
kabul edilebilir. TURPEX belli bir teslim süresini taahhüt eden hızlı kargo /APS Kurye hizmetidir.
TURPEX gönderileri için TU ile başlayan ve TR ile biten 13 dijitli barkod numarasını taşıyan TURPEX Yollama
Liyası kullanılır.
Ticari niteliği olmayan, numunelik, hediyelik, zat ve aile ihtiyaçlarını karşılayan ve gönderim başına değeri
300 AVRO'yu geçmeyen eşyalar, Gümrük İdaresi ile ilişkilendirilmeden PTT yetkisinde koli veya APG olarak
kabul edilir.
Kapsam değeri 300 AVRO’nun üzerindeki gönderilerin kabulü gümrükçe görülerek çıkış izin belgeleri
alındıktan ve mühürlendikten sonra işyerlerimizce yapılır. Hangi tür maddelerin gümrüğün veya başka
mercilerin izniyle kabul edileceği Postada Gümrük ve Kambiyo Denetimi Rehberi’nin ilgili maddelerinde
belirtilmiştir.
Ticari amaçla yurt dışına gönderilmek istenen ve kapsam değeri 7500 AVRO’ya kadar olan eşyalar koli
olarak gönderilmek istenirse TİCARİ KOLİ, APG olarak gönderilmek istenirse ise TİCARİ APG olarak
gümrüğün izni alınmaksızın kabul edilir.
Gümrük İdaresine gösterilmeden (PTT yetkisinde) kabul edilecek koliler için tarifede belirtilen sayıda,
gümrüğün izni ile kabul edilecek koliler içinse tarifede belirtilen sayıdan iki nüsha fazla CN 23 Gümrük
Beyannamesi doldurulur.
TURPEX gönderileri için CN 22/CN 23 gümrük beyannameleri düzenlenmez. Kabul işleminden sonra
sistemden iki nüsha alınarak göndericisine imzalattırılan proforma fatura yukarıda belirtilen gümrük
beyannamelerin yerine geçer ve varış ülkesinde bu beyannameye göre gümrük işlemleri yapılır.
GÖNDERİCİ TALİMATI
Yurt dışı varışlı kolinin alıcısına teslim edilememesi durumunda uygulanacak işlemin, gönderici tarafından
kabul formunda açıkça belirtilmesi ve imzalanması gerekir. Gönderici; kabul esnasında kolisinin alıcısına
teslim edilememesi halinde, aşağıda belirtilen talimatlardan birini verebilir.
a) Alıcıya haber verildiği tarihten itibaren belirtilen gün içinde alınmazsa geri yollanması,
b) Aynı yerdeki başka bir alıcıya teslim edilmesi veya başka bir yerde oturan başka birine yollanması,
c) Terk edilmiş sayılması,
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
187 / 664
a) Yukarıda belirtilen talimatlar yanında, gönderinin yüzey veya uçakla derhal göndericiye iade
edilmesi.
TURPEX gönderisinin teslim edilememesi durumunda ise gönderici tarafından aşağıdaki talimatlardan biri
verilebilir
a) İade edilmesi
b) İmha edilmesi
Gönderici iade veya imhadan kaynaklanan tüm masrafları ödemekle yükümlüdür.
GÖNDERİLERİN AĞIRLIK, BOYUT LİMİTLERİ
Yurt dışına kabul edilecek APG, kolilerin maksimum ağırlığı 30 kg ile sınırlı olup, hangi ülkenin kaç kilograma
kadar koli ve APG kabulü yaptığı ücret tarifesinde gösterilir.
Yurtdışı koli ve APG’lerin uzun kenarı veya yüksekliği 100 cm'den fazla olmamak üzere, uzunluktan başka
bir yönde alınmış çevre toplamı ile birlikte 300 cm'yi geçemez.
Bireysel TURPEX gönderilerinin maksimum ağırlığı 30 kg en uzun kenarı veya yüksekliği 100 cm ile ile sınırlı
olmakla birlikte özel sözleşmelerde (toplu kabul veya proje gönderileri) ağırlık ve boyut sınırı
bulunmamaktadır.
EK HİZMETLER
Yurt dışı varışlı kolilerde;
 Uçak
 Postrestant
 Alma haberli
 Ödeme şartlı
 Değer konulmuş
Ek hizmetleri uygulanmaktadır.
Yukarıda belirtilen ek hizmet türlerinden hangilerinin uygulanacağı varış ülkesince belirlenir.
TURPEX gönderilerinde ise sadece değer konulmuş ek hizmeti uygulanmakta olup bu tutar maksimum 653
DTS’dir.
Yurt dışına değer konulmuş koli gönderilirken değer bedeli DTS cinsinden gösterilir. Üst değer limiti 653
DTS olup, hangi ülkenin kaç DTS' ye kadar değerli koli kabul ettiği Yurtdışı Posta ve Posta Paralı Hizmetleri
Genel Bilgiler Kılavuzunda ve Tarifede gösterilmiştir.
Ödeme şartlı kolilerde ödenmesi şart koşulan bedel varış ülkesine göre değişmekle beraber, hangi ülkenin
ne kadar tutarda ödeme şartlı kargo kabul ettiği Yurtdışı Posta ve Posta Paralı Hizmetleri Genel Bilgiler
Kılavuzunda gösterilmiştir. Ödeme Şartlı bedeli genel kural olarak varış ülkesinin para birimi cinsinden
gösterilir. Varış ülkesi para birimi konvertibl değilse ülkenin kabul ettiği konvertibl para cinsinden gösterilir.
Yurt dışı APG’lerde hiçbir ek hizmet uygulanmamaktadır.
TERTİP, AMBALAJ, ADRESLERİN YAZILMASI, YASAKLAR
Yurt içi kargolar için uygulanan ambalaj kuralları ve yasaklar yurt dışı koli ve APG'ler için de geçerlidir. Yurt
dışı gönderi kabulünde yurt içi kolilere uygulanan yasaklara ilaveten hava taşımacılığı kuralları ile varış ülke
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
188 / 664
veya posta idarelerinin belirlemiş oldukları yasak, sınırlandırma ve istisnalar da dikkate alınır. Bu yasak ve
kısıtlamalar Genel Müdürlükçe Teşkilata tebliğ edilir.
Her koli, kabul edilebilmesi için, alıcı ve göndericinin Latin harfleriyle ve Arap rakamlarıyla tam adreslerini
koli üzerinde veya buna sağlam olarak bağlanmış bir etiket üzerinde taşımalıdır. Varış ülkesinde başka harf
ve rakam kullanılıyorsa varış ülkesinin adının Latin harfleriyle (uluslararası geçerli İngilizce/Fransızca) ile
posta kodunun Arap rakamlarıyla da yazılması tavsiye olunur. Kurşun kalemle yazılmış adresler kabul
edilmez; bununla birlikte önceden ıslatılmış bir zemin üzerine adresi sabit kalemle yazılmış koliler kabul
edilir.
Alıcı olarak, gerçek veya tüzel yalnız bir kişi gösterilebilir. Bununla birlikte, belirlenmiş işletmelerce yalnız
Bay A işareti ile gösterilen kişi alıcı sayıldığından "..... de Bay A eliyle....... de Bay Z'ye" veya "A Bankası eliyle
Bay Z'ye" gibi adresler kabul edilebilir. Ancak A ve Z adresleri aynı ülkede bulunmalıdır.
Yurt dışı koli içlerine, kapsamına ilişkin satış fişi, fatura, irsaliye, makbuz, alındı, kullanım kılavuzu gibi
doküman haricinde açık olsa bile mektup veya haberleşme niteliğinde yazılar konulması yasaktır. Ayrıca,
haberleşme niteliğindeki yazılar yurt dışı kolilerin ambalajlarına da yazılamaz. Kabul esnasında kapsamında
veya ambalajında haberleşme niteliğinde yazılar veya mektup bulunduğu görülen yurt dışı koliler kabul
edilmez.
“ P. O. Box ” Posta kutusu adresli TURPEX gönderisi kabul edilmez.
Alıcı adreslerinde posta kodunun yazılması zorunludur.
24X33 cm.den küçük zarflar kabul edilmez.
YASAK MADDELERE UYGULANACAK İŞLEM
Kolinin kabulünden sonra kapsamında haberleşme niteliğinde yazı tespit edilmesi durumunda Posta
Tüzüğünün ilgili maddesine göre açık ve kapalı mektuplardan ve haberleşmeye dair yazılar taşıyan diğer
kâğıtlardan ağırlıklarına göre iki kat mektup ücreti alınır. Bu yazıların tahta, kumaş, kitap ve benzeri
maddelerin üzerlerinde, sargı veya ambalajlarında bulunması halinde ise bunlardan kayıtsız bir mektubun
ilk ağırlık kademesine göre iki kat posta ücreti alınır. Yanlışlıkla kabul edilmiş olanlar diğer yasak maddeler
hakkında, tespit edildikleri yerde Posta Tüzüğünün ilgili maddelerine göre işlem yapılır.
PTT’NİN KABULE MECBUR OLMADIĞI MADDELER
PTT kolayca kırılabilecek, tabiatları gereğince kolayca bozulabilecek ve hasara uğrayabilecek veya fena
kokular yayabilecek maddeleri kabule mecbur değildir. Gerektiğinde bu tür maddeler için özel ambalaj
şartları tespit edilerek tebliğ edilir.
ÜCRETLENDİRME VE ÜCRET ÖDEME YÖNTEMİ
Yurt dışı gönderilerin ücretlendirilmesi, gönderinin türüne, ağırlığına, değer konulmuş olup olmadığına ve
istenilen ek hizmetler dikkate alınarak, ücret tarifesine göre yapılır.
Ücret ödeme yöntemi
Gönderilerin, ek hizmet ücretleri dâhil ücret tarifesine göre tahakkuk eden toplam ücreti; nakit, kredi kartı,
posta çeki hesabı, posta pulu, resmi pul veya ücret ödeme makinesinden geçirilerek ve/veya vinyet veya
beyaz kâğıda ücret tatbiki alınmak suretiyle tahsil edilir.
Tekrar yollama ve iade ücreti
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
189 / 664
Yurt dışı çıkışlı olup da yurt içinde başka bir şehir adresine gönderilmek istenen APG’lerden veya kolilerden
yeniden yollama sebebiyle ağırlığına göre yurt içi APS Kurye /kargo yollama ücreti, değer konulmuş
kolilerden ayrıca değerlendirme ücreti Havale ve Kolilerin Kabulünden Sonra Alınacak Ücretlere Mahsus
Alındı ile alınır.
Gönderici, alıcısına teslim edilemediğinden veya başka sebeplerle geri gelen gönderilere tahakkuk eden
ücretleri ödemekle yükümlüdür.
Teslim işyerine gelen yurt dışı çıkışlı değer konulmuş ve ödeme şartlı tüm gönderiler ile kapsamında eşya
bulunan gümrüklenmiş gönderilerin herhangi bir nedenle alıcılarına teslim edilemeyerek iade işlemine tabi
tutulması veya başka bir ülkeye sevkinin istenmesi hallerinde bekleme süreleri dikkate alınır ve varsa
ardiye ücretine esas teşkil edecek süre belirtilir.
Gönderiler, PTT tarafından sağlanan hizmetlere ilişkin olarak alınan gümrüğe sunma ücreti ile gümrük
vergileri belirtilerek gümrükle olan ilişiğin kesilmesi için gümrüklemeyi yapan merkeze veya antrepoya
gönderilir. Gümrükleme merkezlerince, süresi içerisinde alıcıları tarafından alınmayanlar veya diğer
sebeplerden dolayı iade edilmesi veya başka bir ülkeye gönderilmesi gerekenler ile göndericisi tarafından
abandon (terk) talimatı verilen koliler ayrı ayrı listelenerek bir yazı ile gümrük idaresine verilir. İade
edilecek koliler Gümrük idaresinin izni alındıktan sonra yurt dışına gönderilmek üzere alıp-verme
merkezine gönderilir. Abandon koliler için ise gümrüğün talimatına göre tasfiye veya imha süreci başlatılır.
Yurt dışından gelen değer konulmamış bir gönderiden gümrükleme merkezince yapılan kontrol sırasında
kapsamında para, altın, gümüş, platin, işlenmiş veya işlenmemiş değerli taşlar gibi elinde bulunduranın
faydalanabileceği maddeler çıktığında değerlendirme ücreti alınarak teslim edilir. Teslim alınmaması veya
iadesinin talep edilmesi halinde Gümrük İdaresinden izin alınarak varış ülkesinin kabul şartları
doğrultusunda değer konulmuş olarak iade edilir.
YURTDIŞI VARIŞLI KOLİ VE APG’LERİN YURT İÇİNDE SEVK İŞLEMLERİ
Yurtdışı varışlı koli ve APG'lerin servislerimiz ve işyerlerimiz arasında sevki, bunları yabancı alıp verme
merkezlerine yollayacak olan yurtdışı alıp verme merkezlerimize kadar olan yollama işlemleri yurt içi
gönderilerde olduğu gibi yapılır ve genel kural olarak kapalı torba/kap/kafes içerisinde sevk edilir.
Ancak gümrüğün izniyle kabul edilen ve transit beyanına kaydedilen koli /APG postaları çıkış alıp verme
merkezlerinde transit beyannameleri kapatılmak üzere diğer APG ve koli postalarından ayrı olarak
GÜMRÜKLÜ posta olarak kapalı torba/kap içerisinde transit rejimi çerçevesinde sevk edilir.
Gümrüğün izni alınmadan kabul edilen ticari koli ve APG’ler için türüne uygun posta yapılır. Bu postaların
etiketine kırmızı kalemle TİCARİ ibaresi yazılır.
YURTDIŞI VARIŞLI APG'LERİN ALIP VERME MERKEZİNCE TESLİM ALINMASI VE SEVK İŞLEMLERİ
Çıkış veya aracı merkezlerden alıp verme merkezlerine intikal eden tüm APG postaları yurt içi mevzuata
uygun şekilde kontrol edilerek teslim alınır. Torbalar açıldıktan sonra gönderi ambalajının sağlam olup
olmadığı (değilse sağlamlaştırılır), alıcı adresi, gönderici adresi, ülke adı, APG adres etiketi üzerindeki
kapsam bilgilerinin İngilizce/Fransızca yazılıp yazılmadığı (yazılmamış ise çevirisi yapılır),ağırlığı (tartılmak
suretiyle), kontrol edilir. Gerektiğinde eksikliklerin tamamlattırılması için kabul merkeziyle irtibat kurulur.
Torba etiketi GÜMRÜKLÜ olarak düzenlenen APG postalarının transit beyannameleri transit rejim
çerçevesinde kapatılır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
190 / 664
Torba üzerinde TİCARİ ibaresi bulunan APG postalarından çıkan APG’ler için Elektronik Ticaret Gümrük
Beyannamesi (ETGB) verilir
Bu gönderiler varış ülkeleri itibariyle ayrıma tabi tutulur. Gönderi sayısına bakılmaksızın genel kural olarak
her idare için ayrı posta düzenlenir.
Postaların hangi uçak veya uçak şirketleriyle taşınacağı, uçuş sefer sayıları ile postaların düzenleneceği alıp
verme merkez isimleri Genel Müdürlükçe tebliğ edilir.
Her posta CN 31 EMS (APG) bildirme kâğıdı ile birlikte yollanır. Tüm APG'ler, 2 nüsha düzenlenen veya
otomasyon sisteminden alınan CN 31 EMS (APG) bildirme kâğıdına ayrıntılı olarak kaydedilir ve iade APG'ler
için Bildirmenin "Observations=DüşünceIer" sütununa "İade" anlamına gelen "Retour" ibaresi yazılır.
Düzenlenen postalara her varış alıp verme merkezi için ayrı ayrı yıllık sıra numarası verilir. APG'ler turunculacivert renkli özel torbalar içerisinde sevk edilir. Bildirme kâğıdının 1 inci nüshasının konulduğu torba
etiketine "F" işareti yazılır.
Düzenlenen posta bir torbadan ibaret ise bildirme kâğıdı ile birlikte torba manifestosu da aynı torba
içerisine konulur. Postanın birden fazla torbadan oluşması durumunda torba manifestoları ilgili torbalar
içerisinde yollanır.
Torbalarda CN 35 Etiket kullanılır veya otomasyon sisteminden alınan kendinden yapışkan kâğıt, kenarları
turuncu - lacivert olan boş etikete yapıştırılır.
APG postaları bildirme ve etiketlerde yazılı bilgiler baz alınarak en az 5 nüsha olarak düzenlenen veya
otomasyon sisteminden alınan CN 38 EMS (APS) Posta Teslim Bordroları ile sevk edilir.
YURTDIŞI VARIŞLI KOLİLERİN ALIP VERME MERKEZİNCE TESLİM ALINMASI VE SEVK İŞLEMLERİ
Çıkış veya aracı merkezlerden alıp verme merkezlerine intikal eden tüm koli postaları yurt içi mevzuata
uygun şekilde kontrol edilerek teslim alınır. Torbalar açıldıktan sonra gönderi ambalajının sağlam olup
olmadığı (değilse sağlamlaştırılır), alıcı adresi, gönderici adresi, ülke adı, Koli Yollama liyası üzerindeki
kapsam bilgilerinin İngilizce/Fransızca yazılıp yazılmadığı (yazılmamış ise çevirisi yapılır),ağırlığı (tartılmak
suretiyle), yolama liyasının gönderi üzerine yapıştırılıp yapıştırılmadığı kontrol edilir. Gerektiğinde
eksikliklerin tamamlattırılması için kabul merkeziyle irtibat kurulur.
Kabul merkezince Koli Yollama Liyası gönderi üzerine yapıştırılmamışsa ilgili Merkeze gerçekleme bülteni
düzenlenir.
Torba etiketi GÜMRÜKLÜ olarak düzenlenen koli postalarının transit beyannameleri transit rejim
çerçevesinde kapatılır.
Torba üzerinde TİCARİ ibaresi bulunan koli postalarından çıkan koliler için Elektronik Ticaret Gümrük
Beyannamesi (ETGB) verilir.
Bu gönderiler varış ülkeleri itibariyle ve yollama şekillerine göre ayrıma tabi tutulur. Gönderi sayısına
bakılmaksızın genel kural olarak her idare için ayrı posta düzenlenir.
Genel kural olarak kolileri kapsayan torba ve diğer kapların ağırlığı 32 kilogramdan fazla olmamalıdır.
Gerek Koli Ücret Tarifesinde gerekse CP 81 ve CP 82 Tablolarında hangi ülkelere direkt posta
düzenleneceği, hangi ülkelerin transit (açıktan transit-kapalı transit) olarak kullanılacağı belirtilmiştir.
Alıp verme merkezlerince yüzey kolileri ile uçakla sevk edilen yüzey kolileri (S.A.L) uçak kolileri CP 87 Uçak
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
191 / 664
Kolileri Yol Kâğıdına kapalı transit yüzey koliler de CP 88 Özel Yol Kâğıdına kaydedilir.
Yol kâğıtları en az 3 nüsha düzenlenir. Yollama şekillerine göre (yüzey, uçak, S.A.L, kapalı transit) yol
kâğıtları her çıkış alıp verme merkezince her varış alıp merkezi için yıllık sıra numarasına göre ayrı ayrı
numaralandırılır.
Kolilere ait dokümanlar genel kural olarak ait olduğu koli ile birlikte yollanır. Bunun yanı sıra hangi posta
idarelerine CP 92 Yollama Zarfı ile veya yol kâğıdına iliştirilmiş durumda gönderileceği Genel Müdürlükçe
ayrıca tebliğ edilir.
Değer konulmuş koliler ile ödeme şartlı kolilerin sayı ve ağırlığı gerektirdiği takdirde, ayrı torbalar içerisinde
sevk edilir.
Değer konulmuş kolileri kapsayan torba etiketlerine "VALEUR", ödeme şartlı kolileri kapsayan torba
etiketlerine de "REMB" ibaresi yazılır.
Değer konulmuş koliler değer konulmamış kolilerle aynı torba içerisinde sevk edildiği takdirde,
mühürlenmiş bir iç torba içerisine konulur.
-Yüzey koli postaları için sarı renkli CP 83,
-Uçak koli postaları için sarı renkli CP 84,
-Uçak ile taşınan yüzey koli postalan (S.A.L) için sarı renkli CP 85 etiketleri kullanılır. Yol kâğıdını kapsayan
torba etiketine "F" harfi yazılır.
Torbalarda, yukarıda belirtilen uygun etiketlerle birlikte usulüne uygun şekilde emniyet kilidi kullanılır.
TURPEX GÖNDERİLERİNİN ALIP VERME MERKEZİNCE TESLİM ALINMASI VE SEVKİ
Çıkış veya aracı merkezlerden alıp verme merkezlerine intikal eden tüm TURPEX postaları yurt içi mevzuata
uygun şekilde kontrol edilerek teslim alınır.
Postalardan çıkan gönderilerin ambalajının iyi durumda olup olmadığı, ağırlığı kontrol edilir ve tek tek
sistem üzerinden zimmet listesine kaydedilir. Zimmet listesine kaydedilen bu gönderiler yurt dışındaki
alıcılarına teslim edilmek üzere imza karşılığı Firma yetkilisine teslim edilir.
POSTA TESLİM BORDROLARININ DÜZENLENMESİ
Aracı taşıma şirketi veya servis ile aracı idare sayısına göre CN 37 Yüzey Posta Teslim Bordroları en az 2
nüsha olarak düzenlenir.
Havaalanında teslim edilecek postalara her uğrak yeri için 5 nüsha olmak üzere uçak postaları için CN 38,
uçak ile taşınan yüzey postaları (S.A.L) için de CN 41 Posta Teslim Bordrosu düzenlenir.
Teslim bordrolarının bir nüshası hava şirketi veya yer hizmetleri ile görevli kuruluş tarafından postaların
teslimi karşılığında imzalanır ve gönderici merkezde sırasında saklanır.
CN 38 veya 41 bordrolarının 2 nüshası postaları taşıyan şirketin yükleme havaalanındaki ilgililerine teslim
edilir. Diğer 2 nüshası da CN 45 Zarf içerisine konularak postalarla birlikte varış ülkesine sevk edilir.
Taşıyıcı şirkette kalan 2 nüshadan biri alıcı idare tarafından posta alındısı olarak imzalanarak tekrar taşıyıcı
şirkete verilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
192 / 664
YURTDIŞI ÇIKIŞLI APG'LERİN ALIP VERME MERKEZİNCE TESLİM ALINMASI, KONTROLÜ VE GERÇEKLEME
BÜLTENLERİNİN DÜZENLENMESİ
Postalar, posta teslim bordrosu kayıtlarına göre teslim alınır. Teslim sırasında, postayı oluşturan ve teslim
bordrosunda kayıtlı torbaların çıkış ve varış yerleri, torbaların kapatılma ve tertip şekilleri, teslim bordrosu
üzerinde yer alan bilgilerin doğruluğu ve CN 35 etiketlerinde belirtilen ağırlıklar kontrol edilir. Ancak tespit
edilen ağırlık 200 gr veya daha az ise çıkış merkezinin verileri geçerli sayılır.
Kötü durumda transit bir posta alındığında ve içindekilerin dokunulmuş olduğu kanısı uyandığında kapsamı
muayene edilir ve olduğu gibi yeni bir ambalaj içerisine konulur. Yeniden ambalajlayan merkezce orijinal
etiketteki bilgiler yeni etikete aktarılarak üzerine; '...........’de yeniden ambalajlanmıştır' anlamına gelen
"Remballé à......
" ibaresi yazılır ve tarih damgası basılır. Bu merkezce düzenlenen CN 43 gerçekleme
bülteninin bir kopyası yeniden ambalajlanan postaya konulur.
Varış merkezince Ülkemiz varışlı postalar alındığında;
Gerçek ağırlıkla yukarıda açıklanan limiti geçen bir torbanın belirtilmiş ağırlığı arasında farklılık olup
olmadığı
- Postanın tam olup olmadığı,
- Gönderildiği düzende gelip gelmediği,
- CN 31 EMS Bildirme kâğıdı alınıp alınmadığı
- CN 31 EMS Bildirme kayıtların doğruluğu,
-Kayıtsız gelen gönderi olup olmadığı
-Gelmeyen gönderi olup olmadığı
- Gönderinin hasarlı/ tecavüzlü veya ambalajının yırtık olup olmadığı
Kontrol edilir
Postalar açıldığında kapama elemanları (Kurşun, mühür, sicim, etiket) bir arada olacak şekilde sicim tek
yerden kesilir.
Yukarıda belirtilen düzensizliklerden en az bir tanesinin tespit edilmesi durumunda CN 43 EMS gerçekleme
bülteni düzenlenir.
Postadan CN 31 EMS bildirme kâğıdı çıkmamışsa suret bildirme kâğıdı düzenlenerek gerçekleme bültenine
eklenir.
Fazla veya eksik gönderi çıkması durumunda, fazla veya eksik çıkan APG’lerin barkod numaraları
gerçekleme bültenine kaydedilir.
Torba ağırlığında farklılık tespit edilmesi durumunda tespit edilen ağırlık gerçekleme bültenine kaydedilir.
Gönderinin hasarlı/tecavüzlü veya ambalajının yırtık olması durumunda gönderi tartılır ve re’sen açılarak
kapsamı kontrol edilir ve yazılı metne uygun olarak 3 nüsha CN 24 tutanak düzenlenir. Bir nüshası
gönderiye iliştirilerek muhafaza altına alınır. Üzerine belirtilen ağırlık ile emniyete alındıktan sonraki ağırlık
tespit edilerek gönderi üzerine ".......
= merkezinde resen mühürlenmiştir " veya "........ =
merkezinde tekrar ambalajlanmıştır" anlamına gelen " Scellé d'offıce à..." veya "Remballé à.......
"
ibareleri yazılarak gönderiyi mühürleyen veya ambalajlayan en az iki memur tarafından imzalanır ve tarih
damgası basılır.
Tespit edilen düzensizlikler en çabuk yoldan çıkış ve varsa aracı merkeze bildirilir.
Usulüne uygun olarak düzenlenen gerçekleme bülteni ile birlikte postaya ait etiket ve kapama
elemanları(sicim, mühür, kurşun vs. ), torba, iç torba, zarf, hasar veya tecavüze uğramış gönderiye ait
ambalajlar eklenerek varış idaresine gönderilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
193 / 664
Kapsamından dolayı gönderiye el konulması halinde üç nüsha CN 13 Tutanak düzenlenerek tüm ayrıntılar
belirtilir ve ilk iki nüshası taahhütlü olarak gönderinin çıkış merkezine yollanır.
Postaların taşınması, bir aracı şirket eliyle yapılıyorsa postaların aracı ve varış idaresi tarafından teslim
alındığında görülen düzensizliğin belirtildiği CN 38 Teslim Bordrosu taşıyıcı şirketin temsilcisine imzalattırılır.
CN 38 Bordrosunun tüm nüshaları taşıyıcı şirket ile ilgili ihtirazı kayıtları göstermelidir.
APG postaları posta teslim bordrosu olmaksızın geldiğinde bu postalar uçak şirketleri tarafından
düzenlenen CN 46 Ek Teslim Bordrosu ile teslim alınır. 2 nüshası ile birlikte durum CN 43 Gerçekleme
Bülteni vasıtasıyla çıkış idaresine iletilir.
YURTDIŞI ÇIKIŞLI KOLİLERİN ALIP VERME MERKEZİNCE TESLİM ALINMASI, KONTROLÜ VE GERÇEKLEME
BÜLTENİ DÜZENLENMESİ
Postalar, posta teslim bordrosu kayıtlarına göre teslim alınır. Teslim sırasında, postayı oluşturan ve teslim
bordrosunda kayıtlı torbaların çıkış ve varış yerleri, torbaların kapatılma ve tertip şekilleri, teslim bordrosu
üzerinde yer alan bilgilerin doğruluğu ve CP 83/CP84 etiketlerinde belirtilen ağırlıklar kontrol edilir.
Koli postaları posta teslim bordrosu olmaksızın geldiğinde bu postalar uçak şirketleri tarafından düzenlenen
CN 46 Ek Teslim Bordrosu ile teslim alınır. 2 nüshası ile birlikte durum CP 78 Gerçekleme Bülteni vasıtasıyla
çıkış idaresine iletilir.
Postaların taşınması, bir aracı şirket eliyle yapılıyorsa postaların aracı ve varış idaresi tarafından teslim
alındığında görülen düzensizliğin belirtildiği CN 37, CN 38 veya CN 41 Teslim Bordrosu taşıyıcı şirketin
temsilcisine imzalattırılır. CN 37, CN 38 veya CN 41 Bordrosunun tüm nüshaları taşıyıcı şirket ile ilgili ihtirazı
kayıtlan göstermelidir.
Yüzey postaları teslim alındığında CN 37 Teslim Bordrosunun olmaması durumunda, varış merkezince
alınan postaya göre 3 nüsha posta teslim bordrosu düzenlenir. 2 nüshası CP 78 Gerçekleme Bülteni
eşliğinde postanın alındığı merkeze gönderilir. Bu merkezce de gerekli inceleme ve imzadan sonra bir
nüshası iade edilir.
Posta teslim bordrosu olmaksızın uçak veya uçak ile taşınan yüzey postalan (S.A.L) geldiğinde bu postalar
uçak şirketleri tarafından düzenlenen CN 46 Ek Teslim Bordrosu ile teslim alınır. 2 nüshası ile birlikte durum
CP 78 Gerçekleme Bülteni vasıtasıyla çıkış idaresine iletilir.
Kötü durumda transit bir posta alındığında ve içindekilerin dokunulmuş olduğu kanısı uyandığında kapsamı
muayene edilir ve olduğu gibi yeni bir ambalaj içerisine konulur. Yeniden ambalajlayan merkezce orijinal
etiketteki bilgiler yeni etikete aktarılarak üzerine; '...........’de yeniden ambalajlanmıştır' anlamına gelen
"Remballé à......
" ibaresi yazılır ve tarih damgası basılır. Bu merkezce düzenlenen CP 78 gerçekleme
bülteninin bir kopyası yeniden ambalajlanan postaya konulur.
Varış merkezince Ülkemiz varışlı postalar alındığında;
Gerçek ağırlıkla yukarıda açıklanan limiti geçen bir torbanın belirtilmiş ağırlığı arasında farklılık olup
olmadığı
- Postanın tam olup olmadığı
- Gönderildiği düzende gelip gelmediği,
- CP 87 yol kağıdı alınıp alınmadığı
- CP 87 yol kağıtlarının doğruluğu,
-Kayıtsız gelen koli olup olmadığı
-Gelmeyen koli olup olmadığı
- Kolinin hasarlı/ tecavüzlü veya ambalajının yırtık olup olmadığı
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
194 / 664
Kontrol edilir.
Postalar açıldığında kapama elemanları (Kurşun, mühür, sicim, etiket) bir arada olacak şekilde sicim tek
yerden kesilir.
Yukarıda belirtilen düzensizliklerden en az bir tanesinin tespit edilmesi durumunda CP 78 gerçekleme
bülteni düzenlenir.
Postadan CP 87 koli yol kâğıdı çıkmamışsa suret yol kâğıdı düzenlenerek gerçekleme bültenine eklenir.
Fazla veya eksik koli çıkması durumunda, fazla veya eksik çıkan kolilerin barkod numaraları gerçekleme
bültenine kaydedilir.
Torba ağırlığında farklılık tespit edilmesi durumunda tespit edilen ağırlık gerçekleme bültenine kaydedilir.
Gönderinin hasarlı/tecavüzlü veya ambalajının yırtık olması durumunda gönderi tartılır ve re’sen açılarak
kapsamı kontrol edilir ve yazılı metne uygun olarak 3 nüsha CN 24 tutanak düzenlenir. Bir nüshası
gönderiye iliştirilerek muhafaza altına alınır. Üzerine belirtilen ağırlık ile emniyete alındıktan sonraki ağırlık
tespit edilerek gönderi üzerine ".......
= merkezinde resen mühürlenmiştir " veya "........ =
merkezinde tekrar ambalajlanmıştır" anlamına gelen " Scelle d'offıce â ..." veya "Remballe â.......
"
ibareleri yazılarak gönderiyi mühürleyen veya ambalajlayan en az iki memur tarafından imzalanır ve tarih
damgası basılır.
Tespit edilen düzensizlikler en çabuk yoldan çıkış ve varsa aracı merkeze bildirilir.
Usulüne uygun olarak düzenlenen gerçekleme bülteni ile birlikte postaya ait etiket ve kapama elemanları
(sicim, mühür, kurşun vs. ),torba, iç torba, zarf, hasar veya tecavüze uğramış gönderiye ait ambalajlar
eklenerek varış idaresine gönderilir.
Kapsamından dolayı gönderiye el konulması halinde üç nüsha CN 13 Tutanak düzenlenerek tüm ayrıntılar
belirtilir ve ilk iki nüshası taahhütlü olarak gönderinin çıkış merkezine yollanır.
Tek yerden kesilen kapama elemanları, gerçekleme bülteninin düzenlendiği tarihinden itibaren 6 hafta süre
ile saklanır. İstendiği takdirde bunlar çıkış posta idaresine gönderilir.
Varış alıp verme merkezince yol kâğıdında yanlışlık veya eksiklik görüldüğünde gerekli düzeltmeler yapılır,
ilk kayıtlar okunacak şekilde çizilir ve bu düzeltmeler en az 2 memur tarafından tespit edilir.
Torba veya torba kapsamına dokunulmuş olduğu veya başka herhangi bir düzensizlik olduğu kanısı uyandığı
takdirde alıp verme merkezince aynı şekilde usulüne uygun tespitler yapılır.
Görülen düzensizlikler, duruma göre 3 veya 4 nüsha düzenlenen CP 78 Gerçekleme Bülteni ile bildirilir.
Bültenin bir nüshası düzenleyen alıp verme merkezine, 2 nüshası gönderici alıp verme merkezine, 1 nüshası
postanın alındığı aracı alıp verme merkezine (posta direkt olarak alınmamışsa) taahhütlü olarak gönderilir.
Bir postanın veya postayı teşkil eden bir veya birkaç torbanın veya yol kâğıdının çıkmaması durumunda,
yukarıda belirtildiği şekilde işlem yapılarak suret yol kâğıdı düzenlenir.
Hisselere ilişkin düzensizliklerin yol kâğıdı başına 10 DTS' yi aşmaması halinde, değer konulmamış kolilerde
belirtilen ile tespit edilen ağırlık arasındaki fark 500 gramın altında ise değer konulmuş kolilerdeki ağırlık
farkı da 10 gramın altında olması durumunda gerçekleme bülteni düzenlenmeyebilir. Ancak bu ağırlık farkı
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
195 / 664
hisselerin değişmesine neden oluyorsa mutlaka gerçekleme bülteni düzenlenir.
İdarelerin sorumluluğunu gerektiren değer konulmuş kolilere ilişkin düzensizlikler, ayrıca telekomünikasyon
yoluyla (faks, telgraf vs.) bildirilir. Bu yolla gönderilen gerçekleme bültenlerinin asılları posta yoluyla ayrıca
gönderilir.
CP 78 Gerçekleme Bültenlerini alan merkezlerce, bunlar incelenip ve gerekirse görüşleri belirtildikten sonra
bir nüshası en çabuk yoldan iade edilir. İadeten alınan bültenler, ilgili yol kâğıdına iliştirilir.
Yol kâğıdında yapılan ve ispatı belgelere dayandırılmayan düzeltmeler hükümsüz sayılır. Bununla birlikte,
alınan gerçekleme bültenleri, gönderildikleri tarihten itibaren 1 ay içerisinde çıkış merkezine gönderilmez
ise olduğu gibi kabul edilmiş sayılır.
Yurtdışından gelen kolilerin yurtiçindeki sevki genel olarak yurtiçi mevzuat doğrultusunda yapılarak
türlerine ve yollama şekillerine göre gümrükleme merkezlerine yollanır.
YURTDIŞI ÇIKIŞLI APG VE KOLİ POSTALARININ ALIP VERME MERKEZLERİNDE AÇIM İŞLEMLERİ
Yurt dışından gelen kapsamında doküman bulunan veya haberleşme mahiyetindeki yazılar bulunan APG’leri
kapsayan "D" işaretli torbalar ilgili alıp verme merkezi personelinin oluşturacağı heyet önünde açılır.
Gümrüğün denetimine tabi olanlar ayrılır. Kapsamları itibariyle cinsi, türü, niteliği ile miktar ve değeri
gümrük etiketi veya deklarasyon anduanlardan veya varsa fatura veya satış fişinden kontrolleri yapılmak
suretiyle gümrük vergisine tabi olup olmayan gönderiler olmak üzere ikinci bir ayrım yapılır. Yapılan ayrım
sonucunda gümrük vergisine tabi olmadığı anlaşılan APG'lerin üzerine dikkat çekecek şekilde "Gümrükten
bağışıktır" ibaresi yazılarak veya kaşe tatbik ettirilerek en az iki PTT personeli tarafından imzalanır ve bu
gönderiler doğrudan doğruya ilgili servise teslim edilir veya doğrudan varış yerlerine sevk edilir.
Koli ve "M" (Marchandise: Ticari Eşya) işaretli APG torbalarından çıkan gönderiler:
Gümrük personelinin de bulunduğu kurul önünde açılan postalardan çıkan gönderiler varış yerleri itibariyle
gerekli ayrıma tabi tutulur.
Türlerine ve yollama şekillerine göre düzenlenen bildirme ve yol kâğıtlarına her varış gümrükleme merkezi
için yıllık ayrı ayrı sıra numarası verilir. Gönderiler türlerine uygun olarak sayısına bakılmaksızın torbalanır
ve torba etiketlerine " GÜMRÜKLÜ " ibaresi yazılarak kurşun veya emniyet kilidi takılmak suretiyle
emniyete alınır. İstendiğinde torba etiketlerine gümrüğün mührü tatbik ettirilerek yine gümrüğe ait
kurşunla veya bir başka yöntemle emniyete alınır.
Başka yer gümrüğüne sevk edilecek koli ve APG’ler için yine türlerine ve yollama şekline uygun direkt posta
düzenlenir ve ilgili posta teslim bordrolarına kaydedilerek her varış yeri ve yol şekline göre transit
hükümleri çerçevesinde sevk edilir. Gümrüklü gönderilerin gümrükleme merkezlerinde ve varış yerlerinde
kayıt, muayene, vergilerin tahsili ve teslimi Tek Merkez tebliğleri ve Postada Gümrük ve Kambiyo Denetimi
Rehberi’nde belirtilen hükümlere göre yerine getirilir.
Gümrük vergisi tahakkuk ettirilerek alıcı adresinde teslim edilmesinde sakınca görülmeyen veya gümrük
vergisinden muaf tutulan koliler ve APG’ler alıcılarına teslim edilir.
Gümrüğe tabi olmayan APG’ler alıp verme merkezince yol kâğıdına kaydedilerek kapalı torbalar içerisinde
direkt varış yerlerine gönderilir.
BEKLEME SÜRELERİ
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
196 / 664
Gümrük işlemlerinin sonuçlandırılması için gereken belgeleri veya bilgiyi vermek veya gelen gönderiyi
almak üzere alıcı haber kâğıdı aracılığıyla çağrılmaktadır. Gönderilerin bekleme süreleri türlerine ve ek
hizmetlerine göre aşağıda belirtilmiştir:
A - Yurt dışı çıkışlı APG'lerin bekletilme süresi;
1- Haber kâğıdı bırakıldığı tarihten itibaren 7 gün,
2- Postrestant
adresiyle gelen veya bekletilmesi alıcıları tarafından yazıyla istenen APG'ler geldiği
tarihten itibaren 60 gün,
3- Posta abone kutusu adresi varışlı APG'ler geldiği tarihten itibaren 7 gün
B-Yurt dışı çıkışlı koli postası gönderilerinin bekletilme süresi;
1- Değer konulmuş veya konulmamış koliler haber kâğıdının bırakıldığı günün ertesi gününden başlamak
üzere 30 gün,
2- Posta abone kutusu adresi varışlı değer konulmuş ve konulmamış koliler geldiği günden itibaren 30 gün,
3- Postrestant adresi varışlı veya bekletilmesi alıcı tarafından yazı ile istenen koliler geldiği günden itibaren
60 gün,
4- Ödeme şartlı veya ödeme şartlı değer konulmuş koliler haber kâğıdının bırakıldığı günün ertesi
gününden başlamak üzere 15 gün,
5- Postrestant adresi varışlı veya bekletilmesi alıcı tarafından yazı ile istenen veya posta abone kutusu
adresi varışlı ödeme şartlı veya ödeme şartlı değer konulmuş koliler geldiği günden başlamak üzere 15 gün,
İçerisinde başvurmadığı takdirde bu gönderiler, durumlarına uygun olarak iade veya elde kalmış işlemine
tabi tutulur.
GÜMRÜKLEME MERKEZİ DIŞINDAKİ YERLERDEN İADE İŞLEMLERİ
Gümrük vergisi ve posta gümrükleme ücreti tahakkuk ettirilmiş iade APG ve koliler defter kayıtları
kapatıldıktan ve varsa ardiye ücretine esas teşkil edecek süre belirtildikten sonra gümrükle olan ilişkisinin
kesilmesi için gümrükleme işlemini yapan merkeze gönderilir.
GÜMRÜKLEME MERKEZLERİNDEN İADE İŞLEMLERİ
Gümrükleme Merkezinde PTT personelince, gönderilerin kayıtlı bulundukları listedeki tarih ve sıra
numaraları, varsa çıkış numaraları, çıkış yerleri ile iade veya başka ülkeye yollama nedenleri, tarihleriyle
beraber bir yazıyla gümrüğe bildirilir. Gümrük idaresi PTT personeli ile birlikte bu gönderileri muayene
ederek varsa gümrük beyannamesi veya diğer belgelerle karşılaştırır, şüpheli bir durum tespit edilmediği
takdirde bunların kayıtları kapatılır.
GÜMRÜKLENMEMİŞ GÖNDERİLERİN İADE İŞLEMİ
Gelişte gümrükle ilişkilendirilmemiş APG’ler, APG yol kâğıdına kaydedilerek doğruca çıkış işlemini yapacak
ilgili alıp verme merkezine kapalı torba içerisinde sevk edilir.
HABER İSTEME FORMÜLÜ DÜZENLENME SÜRESİ VE TAZMİNAT ALMA HAKKI
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
197 / 664
PTT, gönderilerin kabulünden teslimine kadar geçecek süreçte Dünya Posta Birliği Kararları ve ikili
anlaşmalarda belirtilen hallerde ve ancak belirlenen hadler içinde sorumludur.
Ülkemiz çıkış ve yurt dışı varışlı koli, APG ve TURPEX gönderilerinin kaybı halinde; gönderi başına 40 DTS ve
her bir kilo ve kesri için 4.50 DTS karşılığı TL tazminat ile birlikte kabulde alınan yollama ücreti göndericiye
ödenir. APG’ler için ikili anlaşmalarla farklı tazminat miktarı belirlenmesi halinde Genel Müdürlükçe tebliğ
edilir.
Değer konulmuş kolilerin kaybı halinde değer konulan tutar karşılığı TL ile birlikte kabulde alınan ücretler
ödenir ancak değerlendirme ücreti göndericiye geri verilmez.
Ödeme Şartlı kolilerin kaybında yukarıda belirtildiği şekilde koli tazminatı ödenir. Ancak koli alıcısına teslim
edilmiş ödemeli bedeli tahsil edilmemiş ise göndericiye ödemeli bedeli tutarında tazminat bedeli ödenir.
Gönderilerin içindeki eşyadan bir kısmı çalınmış veya hasara uğramış ise kabulde alınan ücretler geri
verilmez.
Koli ve APG ve TURPEX gönderilerinde tazminat ödeme tutarları Genel Müdürlükçe ilgili başmüdürlüğe
yazılı olarak bildirilir.
Koli veya APG gönderici veya alıcı herhangi bir işyerlerimize veya bulunduğu ülkenin posta idaresine bağlı
herhangi bir işyerine başvurarak gönderisinin akıbetini araştırmak üzere haber isteme formülü
düzenletebilir.
Yurtdışı koli ve APG’ler için düzenlenen haber isteme süreleri İdaremizin üyesi olduğu Dünya Posta Birliği
Kararları ve ikili anlaşmalar ile belirlenmektedir. Buna göre; kabul edildiği tarihin ertesi gününden
başlamak üzere koliler için haber isteme formülü düzenleme süresi 6 ay, APG’ler için ise 4 ay ile sınırlıdır.
TURPEX gönderilerinde haber isteme formülü düzenleme süresi 6 aydır.
Yukarıda belirtilen sürelerin sonunda düzenlenen haber istemeler için varış posta idareleri aştırma yapmak
zorunda tutulamamakta ve kayıp, tecavüz veya hasar halinde ise sorumluluk almamaktadır.
Gönderinin kaybı halinde tazminat alma hakkı göndericiye ait olup, hakkından alıcı lehine vazgeçtiğini yazılı
olarak bildirmesi halinde tazminat alıcıya ödenir.
Alıcı, içi çalınmış veya hasara uğramış gönderileri teslim alırken ihtirazı kayıt ileri sürmüşse ve yapılan
tespitte de posta idaresinin sorumluluğu ortaya çıkmışsa, tazminat alma hakkı kendisine geçer. Bu
durumda tazminat alıcıya ödenir.
Yurt dışı varışlı koli ve APG’ler, çıkış yerinde iken geri alındığı veya yurt dışına çıkarılmadan geri çevrildiği
takdirde ağırlık ve sevk yoluna göre tahakkuk ettirilecek yurt içi kargo/APS Kurye ücretleri alıkonularak geri
kalanı göndericiye iade edilir.
HABER İSTEME FORMÜLLERİNİN DÜZENLENMESİ
Haber istemek için yazılı bir başvuruya gerek yoktur. Posta gönderisi veya havaleye ait alındı gösterilmesi
veya bunların alıcı ve göndericisinin adı, soyadı ve tam adresi, gönderenin türü, gönderi veya havalenin
postaya verildiği işyeri, çıkış tarih ve numarasının bildirilmesi yeterlidir.
Yabancı bir ülkeden Türkiye'ye veya diğer bir yabancı ülkeye gönderilen posta gönderilerine ait haber
istekleri kabul edilir. Gönderici/alıcı tarafından doğrudan veya bir dilekçeyle [gönderici-alıcı ad ve adresi
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
198 / 664
(posta kodu dâhil), kapsam, barkod numarası bilgilerini içeren] herhangi bir PTT Merkezine, ilgili alıp verme
merkezine, Başmüdürlüğe veya Genel Müdürlüğe başvurarak gönderisinin akıbetinin araştırılmasını talep
edebilir. Yazılı başvurularda yukarıda belirtilen zorunlu bilgiler eksik ise başvuru sahibine en seri yoldan
geri dönülerek eksik bilgiler tamamlattırıldıktan sonra haber isteme süreci başlatılır
GERİ ALMA, ADRES DEĞİŞTİRME, BAŞKA YERE YOLLAMA VEYA ÖDENMESİ ŞART KOŞULAN BEDELİN
DEĞİŞTİRİLMESİ İSTEĞİ FORMÜLÜN DÜZENLENMESİ VE YURTDIŞINA GÖNDERİLMESİ
İşyerlerimize teslim edilen koli veya APG göndericisi tarafından geri alınmak istenirse "Geri Alma, Adres
Değiştirme, Ödenecek Para Miktarını İptal Veya Tadil İsteği" formülü düzenlenir, düzenlenen formülün altı
göndericiye imzalatılır. İstek konusu koli veya APG henüz ileri yollanmamışsa gerekli işlemler yapılarak
sonucu göndericiye bildirilir, ileri sevk edilmişse çıkış merkezince düzenlenen formül doğruca, gönderiyi
yurtdışına yollayan alıp-verme merkezine gönderilir.
Gönderi bu merkezde ise gereği sağlanarak durum çıkış merkezine bildirilir. Gönderi gelmiş ve ileri sevk
edilmişse alıp-verme merkezince zaman kaybedilmeden formül üzerindeki bilgiler CN 17 formülüne
geçirilerek bu formül en seri şekilde varış merkezine gönderilir. Gerekli işlem yapıldıktan sonra varış
merkezinden alıp verme merkezine gelen formül üzerindeki bilgiler alıp-verme merkezi tarafından çıkış
merkezince düzenlenen formülün çıkış merkezine geri gönderilecek kısmına geçirilir ve bu kısım çıkış
merkezine gönderilir.
Geri alma, adres değiştirme ve ödeme bedelini değiştirme isteklerini kabul etmeyen ülkelere ait bilgiler
Genel Müdürlükçe tespit edilerek tebliğ olunur.
TAŞIMA HİZMETLERİ
POSTA HATLARI
Posta hatları, şehirlerarasında ve il merkezleri ile bağlı ilçe ve beldeleri arasında posta ve kargoların
taşınması için oluşturulan taşıma organizasyonudur.
Bu bağlamda, şehirlerarasında yapılan taşıma organizasyonları "ana posta hattı", il merkezleri ile bağlı ilçe
ve beldeleri arasında yapılan taşıma organizasyonları ise "tali posta hattı" olarak adlandırılmaktadır.
Posta hatlarında idare imkânları ile taşımacılık yapılabildiği gibi yaygın olarak üçüncü şahıslardan hizmet
alımına gidilmek suretiyle de taşıma yapılmaktadır.
İdare imkânları ile yapılan posta hattı taşımacılığı "Emanet Usulü" taşımacılık olarak adlandırılmaktadır.
Emanet Usulü taşımacılık, Tali Posta Hatları Hizmet Alımı Yönergesinde "İhaleye çıkılmasına gerek
duyulmaması veya her ne sebeple olursa olsun posta taşıma işinin ihale edilememesi veya tekrar ihaleye
çıkarılmasında bir fayda görülmemesi durumunda başmüdürlükçe lokal dışı bir postanın mutat vasıta kiralık
veya idare taşıtlarından faydalanmak suretiyle veya yaya olarak personel marifetiyle taşınması" şeklinde
tanımlanmıştır. Bu taşımacılıkta asıl olan personel eliyle yapılması olup, (lokal dışı) herhangi bir merkez
veya şubenin postası mutat vasıta (dolmuş, minibüs vs), kiralık taşıt veya İdaremiz taşıtlarından
faydalanmak suretiyle veya yaya olarak yapılmaktadır.
İhale usulü
Tali Posta Hatları Hizmet Alımı Yönergesi ile Sözleşme ve Şartname kapsamında ihale edilmektedir. Ayrıca,
taahhüt süresi, bazı özel şartlar ile ihale sürecinde dikkat edilmesi gereken hususlar "genel ihale tebliği" ile
Başmüdürlüklere duyurulmaktadır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
199 / 664
Posta hatlarında taşıma işlerinin hizmet alımı suretiyle üçüncü şahıslara yaptırılmasında aşağıda belirtilen
üç özel şart ileri sürülebilmektedir.
Münhasıran Posta Taşıma Şartlı: Postalarla birlikte hiçbir şekilde başka bir eşya, yolcu veya her hangi bir
şeyin taşınmasına izin verilmemesidir.
Yük ve Yolcu Taşıma Müsaadeli: Postalarla birlikte, yolcu veya taşınması yasak olmayan ve postalara zarar
vermeyecek maddelerin (yük) taşınmasının müsaade edilmesidir. Yük ve yolcu taşıma müsaadeli posta
hatlarında Tali Posta Hatları Hizmet Alımı Yönergesinin 27. maddesinde belirtilen ve düşük bedel olarak
kabul edilen parasal limitlerin altında kalmak veya bedelsiz olarak posta taşımaya istekli bulunması halinde,
ihaleye çıkarılmaksızın bu kişilerle sözleşme yapılabilmektedir. Bu şekilde yapılan sözleşmeler "Düşük
Bedelli" veya "Bedelsiz" olarak adlandırılmaktadır.
Elle Taşıma: Postaların üçüncü bir şahıs tarafından mutat araçlardan ve / veya deniz taşıtlarından
faydalanmak suretiyle taşınmasıdır. "Emanet Usulü" taşımacılıktan farkı taşımanın personel yerine üçüncü
şahıslar tarafından yapılmasıdır.
2011 yılı başından itibaren "İl Bazlı Ayrım" sistemine geçilmiş ve posta hatları da buna uygun şekilde karma
bölgesel sistem esas alınarak oluşturulmuştur. 13 il merkezi bölge olarak belirlenmiş ve diğer iller yakınlık
durumuna göre bu bölgelerden posta alıp verecek şekilde posta hattı bağlantıları sağlanmıştır.
Posta taşıyan araçların 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ve bu kanuna istinaden çıkarılan Karayolu
Taşıma Yönetmeliği kapsamında bir yetki belgesine kayıtlı olarak çalıştırılması gerekmektedir.
Bu bağlamda İdaremiz Karayolu Taşıma Kanunu ve Yönetmeliği kapsamında "Yurtiçi kargo işletmeciliği
yapacaklara" verilen "M2" türü yetki belgesine sahiptir.
Karayolları Taşıma Yönetmeliğinin İlgili maddeleri:
MADDE 6- (10) b) M2 yetki belgesi: Yurtiçi kargo işletmeciliği yapacaklara verilir.
Posta ve kargolar ile idaremizce taşınması uygun görülen maddelerin taşıma işlerinde kullanılan "özmal"
veya kiralama yöntemiyle edinilen "sözleşmeli" taşıtlar Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı
Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü nezdinde yetki belgesine kayıt ettirilmekte ve her bir taşıt için "Taşıt
Kartı" alınmaktadır.
ANA POSTA HATLARI
Sevk ve ayrımdan kaynaklanan aksaklıkların giderilmesi, ulaşım sürelerinin kısaltılması ve hizmet kalitesinin
artırılması amacıyla; sevk sistemi rehberindeki mevcut yapı yerine “il bazlı ayrım sistemi” benimsenmiş,
posta hatları da "il bazlı ve karma-bölge sisteminde sevk" yöntemi esas alınarak yeniden oluşturulmuştur.
SEFER KÂĞIDI
Sefer kâğıtları, posta taşıyan araçların güzergâh işyerlerine giriş çıkış saatlerinin ve taşımaya ilişkin
aksaklıkların yazıldığı bir formdur.
Posta Taşıma Hizmetine Ait Sözleşme ve Şartnamede "Mutemet/sürücüler, çıkış işyerince 2 suret olarak
tanzim edilen “Yol Sefer Kağıdı’nı alarak, tüm güzergah işyerlerinde giriş-çıkış saatlerini, araç kasa
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
200 / 664
kapılarına (yan kapılar dahil) takılan plastik emniyet kilitlerinin seri numaraları ile varsa açıklamaları
yazdıracak, işyerinin tarih damgası ile damgalandıktan sonra görevlilere imzalatacak ve seferi
tamamladıktan sonra 1 suretini son varış işyerinde ilgililere imza karşılığında teslim ederek, 1 suretini de
yüklenici adına muhafaza edecektir."
"Son varış işyerlerince (uç merkez) teslim alınan sefer kâğıtları belirli aralıklarla (hak ediş ödemesinin
yükleniciye her ayın 10’unda yapılacağı hususu göz önünde bulundurularak gerektiğinde faks ile fiili evrakın
ise kayıtlı olarak posta yoluyla günlük veya haftalık) kontrol merkezine gönderilecektir."
"Yüklenici, sefer kâğıtlarının bir örneğini sözleşme süresi bitiminden itibaren asgari üç yıl saklayacak,
istendiğinde ibraz edecektir. İbraz edemediği takdirde doğmuş veya doğacak olan tüm sorumluluk
yükleniciye aittir." Şeklinde hüküm bulunmaktadır.
POSTA VE KARGOLARIN ALINIP VERİLMESİ
Posta ve kargolar sayılarak değil sistemden tek tek kayıtları okutularak gerekli düşümler yapılarak alınıp
verilmelidir. Mutemetler, kendisine verilen her türlü posta maddesinin “posta teslim bordrosu”nda kayıtlı
olduğunu kontrol etmek ve imzalamak suretiyle teslim alacaktır. Hasar, kayıp, çalıntı, eksiklik, aksaklık ve
tecavüz gibi hallerde kusurlusunun tespiti için tutanak düzenlenmesi gerekmektedir.
Yüklenici mutemedi uhdesinde oluşan olumsuzluklarda tutulan tutanak da mutlak surette yüklenici
mutemedinin imzasına yer verilmelidir. Müşterinin tazminat talebi olduğunda mutemet imzası var ise ilgili
firmadan yok ise ilgili işyeri personelinden tazminat tahsil edilmektedir.
Taşıtlarda yer bulunduğu halde postaların bir kısmının veya tamamının teslim alınmaması veya gecikmeli
olarak varış yerine teslim edilmesi veyahut postaların yanlış bir işyerine bırakılması halinde
mutemet/sürücünün imzasının yer aldığı bir tutanak düzenlenir. Mutemedin imzadan imtina etmesi
halinde de düzenlenen tutanakta ayrıntıya (mutemet/sürücünün adı soyadı ve araç plaka bilgisinin de yer
aldığı) yer verilir. Ayrıca, sefer kâğıdına şerh düşülür.
Yüklenici veya mutemet/sürücülerine teslim edilen her türlü posta gönderileri, her ne suretle olursa olsun
kısmen veya tamamen hasara uğratılır, kaybedilir, çalınır veya bu gibi hallere meydan verilirse, idare
yürürlükte bulunan kanun, tüzük, yönetmelik ve sözleşme hükümleri gereğince hak sahiplerine ödemekle
yükümlü olduğu her türlü tazminatı yükleniciden tahsil eder.
Yüklenici, işin sözleşmeye uygun bir şekilde yerine getirilmemesinden kaynaklanan, bu konuda karar
vermeye yetkili mercilerce her türlü para cezası ve tazminatlar ile mahkemece karara bağlanmış doğrudan
veya dolaylı zararlardan sorumlu olacaktır. Bunun haricinde oluşabilecek kesinleşmiş mahkeme kararları
gereği İdarece ödenen tazminat tutarları da ayrıca yükleniciye rücu edilecektir.
Yüklenici veya mutemet/sürücü uhdesinde iken kısmen veya tamamen hasara uğrayan, kaybedilen, çalınan
postalar için mutemet/sürücünün imzasını da içeren veya imzadan imtina ettiğini belirten tutanak
düzenlenir.
Yüklenici veya mutemet/sürücü uhdesinde iken kayıp veya hasara uğrayan postalar, PTB’nin her sureti
üzerinde şerh edilir. PTB’nin boş bir yerine veya arka sayfasına aksaklıkla ilgili tereddüde yer vermeyecek
şekilde durumu açıklayıcı ifadelere yer verilerek, hemen altında mutemet/sürücünün adı, soyadı, imzası ve
araç plakasını içeren bilgilerin bulunması halinde söz konusu belge, tutanak yerine kabul edilecektir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
201 / 664
Tam ve sağlam olarak mutemet/sürücülere teslim edilen ve kapama elemanlarında her hangi bir düzensizlik
bulunmayan ve aynı şekilde İdarece teslim alınan kap içeriğinde bulunan gönderilerin eksik veya
fazlalığından yüklenici sorumlu olmayacaktır.
İşyerleri arasında kullanılan "gerçekleme kâğıdına" mutemet/sürücü imzası alınmaz.
Mücbir sebeplerden ve yolların kapanmasından dolayı postaların taşınması mümkün olmazsa, postalar
gerek her zamanki yolundan ve gerekse ona en yakın diğer emin bir yoldan taşınmasına imkân elverinceye
kadar bekletilir. Ayrıca, yüklenici bu hususu ispat eden resmi belgeleri, olayın vuku tarihinden itibaren en
geç on (10) iş günü içerisinde kontrol merkezine verir.
Bu suretle meydana gelen beklemelerde eğer yüklenici yolda ise yükleniciye istihkakı ödenir, henüz yola
çıkmamış ise istihkakı ödenmez, hakkında herhangi bir cezai işlem de yapılmaz.
Ancak, idare kendi imkânlarıyla veya diğer ulaşım taşıtlarıyla postaları taşıtabilir
ARAÇLARIN HAREKET ETTİRİLMESİ, GECİKMELER
Araçlar sefer tarifesinde belirtilen saatlerde merkezlerimizden hareket ettirilmelidir. Her türlü gecikme için
güzergâhta yer alan işyerlerinde görevli personel tarafından “Sefer Kâğıdı”na gecikme süresi ve nedeni
ayrıntılı olarak yazılır. Ayrıca, işyerlerimizden kaynaklı gecikmeler hariç aşağıda belirtilen sürelerin aşılması
halinde, ilgili işyerince yüklenici veya mutemedin de imzası alınarak tutanak tanzim edilir (mutemetler
imzadan imtina ederse tutanakta belirtilir) ve kontrol merkezine gönderilir.
Mücbir sebepler ve idareden kaynaklanan gecikmeler hariç, sefer tarifesinde gösterilen saatlere ve ulaşım
sürelerine uymak esastır.
Hava, yol ve trafik durumu dikkate alınarak;
Mesafe
Yaz dönemi Kış dönemi:
0 -250 km. arası için
30
45
251 -500 km. arası için
40
60
501 -800 km. arası için
60
90
800 km.den fazla olan yerler için 80
120 dakikadan fazla gecikme yapılamaz.
Ayrıca, sadece İstanbul Boğazında bulunan köprülerden geçiş yapmak zorunda olan araçlar için yukarıdaki
sürelere ilaveten en fazla 30 dakika ilave süre verilir.
1. Gecikme sürelerinin hesabında, en fazla hangi işyerine gecikmeli gidilmişse o dikkate alınır, idareden
kaynaklı (sefer tarifesinde gösterilen posta alış veriş süresi dışındaki) gecikmeler düşülür.
2. Gecikmeler kaza, yol kapanması veya diğer herhangi bir sebepten kaynaklanmışsa; yüklenici, 20 gün
içinde resmi ve geçerli belge veya delilleri ibraz etmek zorundadır. Yolların, yapım-onarım, iklim şartları,
trafik kazası veya güvenlik gibi nedenlerle kapalı olması, şehir içi trafik yoğunluğu gibi olumsuzluklar
nedeniyle yaşanan gecikmeler hakkında jandarma, trafik polisi gibi kolluk kuvvetleri ile konusuna göre
diğer görevlilerden sefer kâğıtlarına durumu açıklayıcı imzalı, sicilinin yer aldığı beyanların alınmış
olması halinde mazeret olarak kabul edilir. Bu şekilde beyanların alınamaması halinde,
mutemet/sürücülerden durumu ve gecikme nedenini açıklayıcı cep telefonu ve benzeri görüntülü
sistemlerle tarih ve saati görülecek şekilde kayıt altına alınan deliller istenir, ATS verileri ile
karşılaştırılmak suretiyle değerlendirilir. Posta taşıyan aracın kaza yapması halinde buna ait “kaza
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
202 / 664
raporu” 30 gün içinde kontrol merkezine verilir. Süresi içinde ibraz edilmeyen belgeler kabul
edilmeyecektir.
3. Yüklenicinin kusurundan kaynaklanan gecikmeler ATS verileri üzerinden tespit edilmiş ve yüklenici
tarafından da geçerli bir mazeret bildirilmemiş ise, İdare başka bir belge, tutanak vs. aramaksızın ceza
uygulamaya yetkili olacaktır.
4. Taşıt arızasından kaynaklanan ve tamir ve/veya parça değişimine dair fatura veya servis raporuna
dayandırılan veya araç değişikliği yapılacak durumlarda, gecikmeler için tolerans sürelerine ilaveten
arızanın yaşandığı tek yön posta hattının mesafesi;
250 km'ye kadar olanlarda 4 saat,
250-500 km arası olanlarda 6 saat,
500 km. üzerindeki mesafeler için 8 saat,
ilave süre verilir. Bu sürelerinde aşılması halinde fazla süreler için gecikme cezası uygulanır. Bir ay içerisinde
aynı aracın 3 (üç) defadan fazla arıza yapması durumunda, 3 (üç) defadan sonraki arızalar mazeret olarak
kabul edilmeyecektir.
5. Yüklenicinin veya mutemet/sürücülerin, yürürlükte bulunan kanun ve yönetmelik hükümlerine aykırı
eylemleri sonucu yetkililerce taşıtın alıkonulması veya trafikten men edilmesi sonucu yaşanacak
gecikme ve aksaklıklar mazeret olarak kabul edilmez.
6. Yukarıda belirtilen sürelerin aşılması yüklenici kusurundan kaynaklanmışsa ceza işlemi uygulanır.
POSTA HATLARI ÖDEMELERİ
Ana Posta Hattı: Ödeme Merkezi olarak tespit edilen 9 Başmüdürlük tarafından yapılmaktadır.
Ödemelerde, aylık istihkakın üzerine Sözleşme maddelerine göre fiyat farkı ilave edilerek ödeme
yapılmaktadır. Ana posta hatlarının ödeme merkezleri; İstanbul Avr, Ankara, İzmir, Adana, Afyonkarahisar,
Kayseri, Erzurum, Diyarbakır ve Sakarya Başmüdürlükleridir.
Tali Posta Hattı: Ödemeler ilgili Başmüdürlüğünce yapılmaktadır. Sözleşmesinde ve Şartnamede belirtildiği
şekilde sadece "akaryakıt fiyat farkı" ödenmektedir.
ŞEHİR İÇİ RİNG HİZMETLERİ
Şehir içi ring seferleri lokal işyerlerinden kabul edilen gönderilerin ana merkezde (PİM/KİM) toplanması,
dağıtıma verilecek gönderilerin ilgili dağıtım birimlerine götürülmesi ve uçak postalarının alınıp verilmesi
için oluşturulmaktadır.
Başmüdürlüklerce oluşturulan şehir içi ring programları ve bu husustaki teklifler değerlendirilerek gerekli
düzenlemeler yapılmakta ve ilgili Başmüdürlüklere yetki verilmektedir.
SEFER TARİFELERİ, SEVK YOLLARI, ULAŞIM SÜRELERİ
Ana ve tali posta hatlarının sefer tarifeleri bağlantılı posta hatları dikkate alınarak en uygun ulaşım
sürelerini oluşturacak şekilde düzenlenmektedir. Teftiş ve inceleme raporları ile Başmüdürlükler tarafından
yapılan teklifler değerlendirilmektedir.
Mektup, APS Kurye ve Kargo (Yüzey) gönderilerinin sevk yolları ile ülke genelindeki standart ulaşım süreleri
Posta Hatları Optimizasyon Projesi ile tespit edilmektedir.
POSTA HATLARI OPTİMİZASYON PROJESİ
İl ve ilçe olmak üzere haftada en az 5 gün düzenli sefer yapılan yaklaşık 1300 işyerimiz arasındaki ulaşım
süreleri, posta sevk yolları ve her bir işyerinin son kabul saatleri (Cut Off Time) optimizasyon projesi ile
belirlenmektedir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
203 / 664
Kargo/APS Kurye için işyerlerimiz arasındaki ulaşım süreleri ve sevk yolları ile lokal işyerleri dahil işyerimize
ait son kabul saatleri WEBKPAPG sistemine girilmekte, kargo/APS Kurye gönderilerinin kabulü aşamasında
müşteriye ön görülen ulaşım süresi ve teslim tarihi bilgisi verilmektedir.
Optimizasyon projesi, ayrıca Teşkilatımızın kullanımı amacıyla web ortamında yayınlanmaktadır. Veri tabanı
sürekli güncel tutulmakta ve gerekli çözümler üretilmektedir.
Ayrıca, görsel olarak Şematik Posta Haritası oluşturularak Başmüdürlüklere gönderilmektedir.
UÇAK POSTLARI
Yurtiçi Uçak Postaları
Halen yurtiçinde THY uçakları ile sözleşme kapsamında posta taşıttırılmaktadır. Havaalanları ile ilgili Merkez
arasında şehir içi ring sefer programı bulunan 23 ilde (Adana, Ağrı, Ankara, Antakya, Antalya, Batman,
Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kars, Kayseri, Konya, Malatya, Muş,
Samsun, Sivas, Şanlıurfa, Trabzon ve Van) uçakla posta taşınmaktadır.
THY ile imzalanan sözleşmeye göre, yurtiçi uçak taşıma ücretleri aylık toplam ağırlığı dikkate alınarak Genel
Müdürlükçe ödenmektedir.
EL TERMİNALİ
1.
El Terminalinin Tanımı
Giriş:
El terminali kullanımında temel amaç gönderileri alıcılarına teslim ederken veya bir gönderiyi kabul ederken
yaptığımız işlemlerin GPRS ile uydu üzerinden veya cradle ile yerel ağ üzerinden ana sisteme
ulaştırılmasıdır.
El terminali 3 bölümden oluşmaktadır: Dokunmatik ekran, Klavye ve Barkod okuyucu.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
204 / 664
El terminalinin ekranı üzerine özel kalemiyle yapılan dokunmaları algılayacak özelliktedir. Kullanıcı
tarafından ilgili menü kalem yardımıyla tıklanması veya menü adlarının önlerinde bulunan rakamların
klavyeden tuşlanmasıyla ulaşabilir.
El terminali ekranına kesici ve delici sivri aletlerle dokunulmamalıdır.
El terminalinin pili çıkartıldığında el terminalinin IP numarası silinir. Bu durumda yetkili personelden destek
alınması gerekmektedir. El terminalinin şarj süresi ilk kullanımdan önce 16 saat daha sonra terminali tam
kapasiteyle çalıştırabilmek için 4 saat şarj edilmelidir.
El terminalinde veri al, veri gönder veya teslim esnasında cihazda bir kilitlenme söz konusu ise el terminali
kalemi kullanılarak cihazın arkasındaki ilgili kısımdan resetleme işlemi yapılır.
EL TERMİNALİ KLAVYE TUŞLARI
Power tuşu
Enter tuşu
Backspace
Esc tuşu
Cap tuşu
Num tuşu
Num tuşu
Num  Aşağı yön tuşu
Num  Yukarı yön tuşu
Num   Sağ ve sol
yön tuşları
D tuşu
:
:
:
:
:
:
:
:
:
:
El terminalini acar ve kapatır.
 İmleci bir alt satıra getirmenizi sağlar
← Harfleri ve rakamları sağdan sola doğru siler.
Açılan pencerenin iptal edilmesini sağlar.
Büyük / Küçük harf yazı yazmayı sağlar.
Num tuşu yanık ise sayısal ifadeler yazılır.
Num tuşu sönük ise harfler yazılır.
Klavyenin tuş lambalarını yakar.
Ekran görüntüsünü kapatır açar.
Ekran parlaklığını sağlar.
: El terminalinde D tuşuna basıldığında tuşlar kilitlenir. Tekrar
basıldığında tuşlar açılır.
BİLGİ MESAJLARI
El Terminali Bilgi Mesajları
Barkot okutma : El terminalinin kenarlarındaki mavi düğmeler barkot okutmayı sağlar.
Main batteries very Low : Pil seviyesi çok düşük.
Yuva  var : Ağ bağlantısı var demektir.
V.3.3.1,5
: Programın versiyon numarasıdır.
GPS Cihazı Bilgi Mesajları
Yeşil ışık : GPRS de yeşil ışık yanıyorsa sinyal var demektir.
Mavi ışık : GPRS mavi ışık yanıp sönüyorsa veri alış verişi yapıldığını gösterir. Mavi ışık sürekli yanıyorsa bir
problem var demektir
2.
El Terminali Kullanımı
El terminali üzerinde bulunan kırmızı renkli power düğmesine basılarak açılır. Tıpkı bilgisayar ekranında
olduğu gibi sistem sizi masa üstüne getirir. Windows tabanlı bir işletim sistemi mevcuttur. PTTMobil
uygulamasını başlatmadan önce masaüstündeki My Device>FlashStorage içerisindeki Uzak Yönerimi
Başlat.exe uygulaması çalıştırılmalıdır. Bu uygulama çalıştırıldığında PTTMobil otomatik olarak çalışacaktır.
Uzak yönetim çalıştırılmadan PTT Mobil çalıştırılırsa program veri-gönder veri-al işlemlerinde hata alır.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
205 / 664
Ekran 1
Programa Giriş
Kullanıcıların sisteme girdiklerinde karşılarına gelecek olan ilk ekrandır (Ekran 2).
Ekran 2
Sicil ve Şifre bilgisini girip <Giriş> tuşuna basarak programa girersiniz. Bilgiler hatalı girildiyse (Sicil, Şifre)
ve/veya girilen kullanıcının bilgileri cihaza yüklü değil ise yeniden veri çekmenizi isteyen bir mesaj gelir
(Ekran 3).
Eğer 5 kez hatalı giriş yapıldı ise program kilitlenir. Bu durumda cihaz admin, sicil ve şifresiyle açılabilir.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
206 / 664
Ekran 3
<Çıkış> tuşuna basarak programdan çıkabilirsiniz.
Ana Menü
Gönderi Kabul, Teslim ve Manuel yüklemeleri içerir (Ekran 4).
Ekran 4
3.
Kabul İşlemi
Kabul toplu veya tek tek yapılabilir. Kabul işleminde, Barkot, Gönderen İsmi, Adres, Ağırlık gibi bilgiler
girilecektir. Toplu kabulde, gönderen isim, adres ve ağırlık bilgileri sabitlenecek, barkotlar sıra ile
okutulacaktır.
3.1.
Kabul menüsünde Barkot okutulduktan sonra, gelen Kabul Detay ekranında detayları girmelisiniz
(Ekran 5).
3.2. <İleri> tuşuna bastıktan sonra gelen Ek Hizmet tablosunda uygun alanlar girilmeli (Ekran 6).
(Önemli Uyarı; Barkot okuyucunun ışığı göze zararlıdır, göze tutulmamalıdır.)
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
207 / 664
Ekran 5
Ekran 6
3.3.
Sonraki ekranda; İmza ve Fotoğraf alınabilir.
Fotoğraf simgesi seçilip gelen ekranda Barkot okuyucu yardımıyla nesnenin fotoğrafını
çekebilirsiniz (Ekran 7).
(Öneli Uyarı ; Barkot okuyucunun ışığı göze zararlıdır, göze tutulmamalı)
simgesiyle Fotoğraf çekebilir.
simgesi kullanılarak gelen ekranda İmza alınabilir.
simgesiyle alınan İmza ve/veya Fotoğraf içeriği temizlenebilir.
Ekran 7
3.4.
İşlemler bittikten sonra <İleri> tuşuna basarsanız. Ekranda “Kayıt İşlemi Tamamlandı” mesajı
gelecektir.
3.5.
Mesajı Onayladıktan (OK) sonrada kaydın alındığını Kabul ekranında görürsünüz.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
208 / 664
4. Teslim İşlemi
Gönderi listesinin ve durumlarının gözüktüğü ekrandır. Ekranın altında gönderiler tiplerine göre durum
bilgileri Açık, İade ve Teslim şeklinde miktarları ile gösterilmektedir. Toplu teslim için ekranın altındaki
“Toplu Teslim” seçeneği işaretlenir.
a. Teslim işlemini yapabilmek için ilk olarak gönderi barkodunu okutmak gerekir (Ekran 8).
b. Barkodu okutulan gönderinin alıcı adresi bilgileri daha önce posta otomasyonu programına
kaydedilmişse otomatik olarak ekrana gelecektir.
4.1.
Ekran 8
Teslim Detayları ekranında Detay bilgiler ve Durum bilgisi girildikten sonra <İleri> tuşuna basılır
(Ekran 9).
Ekran 9
Ekran 10
4.2. Gelen Ek Hizmet ekranında Ücret ve Ücret detayları görülür (Ekran 10).
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
209 / 664
Ekran 11
Sonraki ekranda; isteğe bağlı olarak İmza ve Fotoğraf alınır ve Teslim işlemi tamamlanır (Ekran 11).
5. Manuel Yükleme
Gönderi bilgileri, teknik problemlerden dolayı merkezi sistemden alınamaz veya henüz merkezi sisteme
kaydı geçmemiş bir gönderi ile ilgili bir işlem yapılacak ise, Manüel yükleme ekranı kullanılarak, gönderi
kaydı terminalde oluşturulacaktır. Manüel Yüklenmiş kayıtlar sadece barkot bilgisi okutularak
zimmetlenecek ve teslim işlemi yapılabilecektir.
6. Telefon
Telefon aramaları ve SMS göndermek için kullanılması gereken ekrandır. Ekranın üst kısmında sırasıyla
Sinyal gücü göstergesi, Operatör bilgisi ve Arama bilgisi girişinin yapılabildiği alan yer alır.
Telefon numarasını yazdıktan sonra <AÇ> tuşuna basarak arama işlemini başlatabilir, <Kapat> tuşuna
basarak da mevcut aramayı sonlandırabilirsiniz. <Sil> tuşu basıldığında Arama bilgisi girişinin yapılabildiği
alan içerisini temizler.
7. Diğer Menü
Veri Transferi işlemlerini, Mesajlar ve Reklamasyon seçeneklerini içerir (Ekran 12).
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
210 / 664
Ekran 12
7.1. Veri Al
Veri Alma işlemi için kullanılması gerekir. Gelen mesaj onaylandıktan sonra Veri Alma işlemi başlatılır.
7.2. Veri Gönder
Veri Gönderme işlemi için kullanılması gerekir. Gelen mesaj onaylandıktan sonra Veri Gönderme işlemi
başlatılır.
7.3. Mesajlar
Merkezden gelen mesajların gösterildiği ekrandır. Listede Mesajlar geliş sırasında Başlık ve Saat bilgileriyle
gösterilir. Okunmamış mesajlar koyu renkte görüntülenir. Mesaj üzerine dokunarak mesajı seçebilirsiniz.
Seçilen mesajın içeriği ekranın altında gösterilir.
7.4. Reklamasyon
PTT merkezi sisteminden yapılabilen reklamasyon sorgusu, Merkezden gönderi durumu sorgulamak için
barkot okutularak terminalden de yapılabilir.
8. Önemli Bilgiler:
 Dağıtıcılarımız sabahleyin dağıtıma çıkmadan önce mutlaka veri al, veri gönder işlemini yapmak
suretiyle işe başlamalıdır.
 Dağıtıcının dağıtıma çıkmadan önce veri al işlemi yapmasının avantajı Teslim listesi ile el terminaline
yüklenen gönderi sayılarında bir uyumsuzluk mevcut ise, dağıtıma çıkmadan önce merkezde kayıt işlemi
yapan personele düzelttirme imkânı sağlamasıdır.
 Veri al, Veri gönder işlemi el terminali cradle (el terminalinin yerel ağ ile bağlantısını ve bataryasının şarj
olmasını sağlayan ünite) cihazına takılı iken daha hızlı ve sorunsuz yapılır.
 Veri al, Veri gönder işlemi yaparken cradle üzerinde bulunan kırmızı sinyal lambası yanıp söner.
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
211 / 664
Bu Bölümle İlgili Sorumlu Olunan Mevzuat
-
6475 Sayılı Posta Hizmetleri Kanunu
5584 Sayılı Posta Kanunun 6475 Sayılı Posta Hizmetlerine aykırı olmayan hükümleri
7201 Sayılı Tebligat Kanunu ve 6099 sayılı değişiklik kanunu
Dünya Posta Birliği Kararları
Tebligat Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik
Tebligat İşletme Esasları
Mektup Postası Gönderileri Yönetmeliği
Değer Konulmuş Mektuplar Yönetmeliği
Ücret Ödeme Makineleri Yönetmeliği
Ücret Alma Makineleri Yönetmeliği
P.P. Gönderiler Yönetmeliği
Posta Abone Kutuları Yönetmeliği
Posta Dağıtım Hizmetleri Yönetmeliği
PTT Kargo APS Kurye Gönderileri Hakkında Yönetmelik
PTT Kargo APS Kurye Gönderileri İşletme Rehberi
Toplu Posta Gönderileri Ücret İndirimi Esasları
Telgraf Hizmetleri Yönetmeliği
Haber İsteme Yönetmeliği
Yurtdışı Posta Sevk Sistemi Rehberi
Posta Sevk Sistemi Esasları
Postada Gümrük ve Kambiyo Denetimi Rehberi
Posta ve Telgraf Ücret Tarifesi
Yurtdışı Koli Ücret Tarifesi (Uçak/Yüzey)
POSTA VE KARGO İŞLEMLERİ
212 / 664
III.BÖLÜM
PTTBANK İŞLEMLERİ
SUÇ GELİRLERİNİN AKLANMASININ VE TERÖRİZMİN FİNANSMANININ ÖNLENMESİ
(MASAK)
GİRİŞ
Toplam Ekonomik Faaliyet
Kayıt dışı ekonomik
faaliyet
Kayıtlı ekonomik
faaliyet
Enformel
ekonomi
Suç
ekonomisi
Enformel
ekonomi
Gerçekleştirilen yasal faaliyetler sonucu elde edilen, ancak kayıt düzeni ve beyan dışında tutulan
vergilendirilmemiş kazançlar ve bu kazançların tekrar ekonomik faaliyetlerde kullanılması sonucu elde
edilen vergi dışı gelirlerden oluşan büyüklüktür.(Gri para-Kayıtdışı ekonomi)
Suç Ekonomisi
Yasa dışı faaliyetler, konusu suç teşkil eden ve yasalarla cezalandırılan faaliyetleri kapsamakta ve suç
ekonomisini oluşturmaktadır. Piyasa kanalı ile arz ve talebi oluşan ancak sağlık, güvenlik, ahlaki vb.
gerekçelerle üretim, dağıtım ve pazarlaması yasaklanan veya sıkı denetim altına alınan mal ve hizmetlerin
üretimi, dağıtımı ve/veya pazarlanmasına yönelik tüm işlemler suç ekonomisini oluşturmaktadır.
Kayıt dışı ekonomi – Suç ekonomisi
• Faaliyetin yasal – yasa dışı olmasına göre farklılık
•
Görevli ve sorumlu kamu birimlerindeki farklılık
•
Mücadele amaçlarındaki farklılık
•
Vergileme olanakları açısından farklılık
•
Cezalandırma tekniğindeki farklılık
AKLAMA
Suç kaynaklı gelirlere yasal bir görüntü kazandırılması amacıyla yapılan bütün faaliyetlere aklama
denir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
214 / 664
Aklama İle Mücadelenin Amacı; Suç gelirlerinden mahrum etmek suretiyle temel var olma nedenlerini
ortadan kaldırmak ve mali sistemlerin ve kurumların dürüst kalmasını sağlamak, toplumun güvenini
korumaktır.
AKLAMANIN AŞAMALARI
Başarılı bir aklamanın her zaman başlıca kuralı, yapılan işlemleri mümkün olduğunca yasal işlemlere
benzetmektir. Kara paranın aklanması işlemi aşağıda belirteceğimiz üzere genel olarak üç aşamadan
oluşmaktadır. Yerleştirme aşaması, ayırma aşaması ve bütünleştirme aşaması. Her kara para aklama
olayında bu aşamaların üçünün de ayrı ayrı gerçekleşmesi zorunlu değildir. Bazen bu aşamaların ikisi ya da
üçü tek bir işlemde gerçekleştirilebilir veya bazı aşamalar gerçekleştirilmeden kara paranın aklanması işlemi
yapılabilir.
1-) Yerleştirme Aşaması
Bu aşamada, suçtan elde edilen kazancın genellikle nakit para niteliğinde olması nedeniyle, suç
semeresi olan bu kazancın yasadışı kaynağının gizlenerek finansal sisteme yerleştirilmesi amaçlanmaktadır.
Tespit, takip, yakalama ve el koymanın en kolay aşamasıdır ve gelir nakit halinde değilse bu aşamaya gerek
yoktur.
Para;
•
Fiziki olarak yurtdışına çıkarılıp denetimin az olduğu ülkelerde bankaya yatırılabilir,
•
Küçük tutarlara bölünerek ülke içindeki çeşitli bankalara yatırılabilir,
•
Farklı kişiler adına açılmış hesaplara yatırılabilir,
•
Gayrimenkul, lüks araba, mücevher, antika veya sanat eseri alınabilir,
•
Hisse senedi, tahvil, bono, çek, poliçe gibi mali araçlara dönüştürülebilir,
•
Kredi kartı, çek ve diğer bankacılık imkanlarının kullanımının yaygınlaşmadığı ve kayıt dışı
ekonominin ve nakit kullanımının yaygın olduğu ve denetimin olmadığı ya da zayıf olduğu ülkelerde
kolayca tamamlanabilir.
2-) Ayrıştırma Aşaması
Bu aşamanın amacı yasadışı faaliyetlerden elde edilmiş olan kara para fonunu kaynağından fiziksel
ve nedensel olarak mümkün olduğu kadar uzaklaştırmak, böylelikle kara paranın izinin sürülmesi diğer bir
deyişle suç delillerinin bulunmasını imkansız hale getirmektir.
Fonun kaynağının kara olduğunu gizlemek, yani yasadışı kazancı kaynağından ayırmak için sıklık,
karmaşıklık ve hacim açısından yasal işlemlere benzeyen bir dizi mali işlem yapılır.
3-) Bütünleştirme Aşaması
Ayrıştırma aşamasında yasadışı kaynağı ile bağlantısı kesilen kara para bütünleştirme aşamasında
şüphe uyandırmadan yasal bir kimlikle mali sisteme dahil edilir. Kara paranın sahibi aklanmış olan kara
parayı yeniden elinde toplar, mali sistemde rahatça işlem yapmaya başlar ve akladığı fonlarla ilgili
ekonomik varlığını nereden bulduğu yönündeki bir soruya karşılık yasal mercileri ikna edecek bir cevap
PTTBANK İŞLEMLERİ
215 / 664
verebilir. Yani, bu aşamada artık paranın kaynağına ilişkin sorulabilecek bir soruya yasal bir açıklama
yapılabilir.
AKLAMA YÖNTEMLERİ
Kaç türlü kara para aklama yöntemi vardır sorusunun yanıtı, insanların yaratıcı zekası ile sınırlıdır. Bazı
kara para aklama yöntemleri şunlardır;
 Fonların fiziken ülke dışına kaçırılması
 Şirinler (Smurfing) yöntemi; Kara para aklamanın en bilinen yöntemidir. Bu yöntemde devamlı
olarak bilgi verme ve kimlik tespiti yükümlülüğü konusunda ülkelerin getirmiş oldukları yasal
sınırların altında işlem yaparak, anılan işlemlerin devamlı bilgi verme kapsamında yetkili kurumlara
bildirilmesinin veya kimlik tespiti yapılmasının engellenmesi amaçlanmıştır.
Örneğin; 20 kişi bir banka veya farklı şubelerine 9.000’er dolar yatırsa, günde 180.000 dolar yatırılmış
olur. Aynı işlem aynı kişiler tarafından bir başka bankaya da yapılsa, 10 günde 3.600.000 dolarlık bir tutar,
nakit bildirim zorunluluğu olmadan bankaya yatırılmış olur. Paranın bu şekilde mali sisteme dahil
edilmesiyle yerleştirme aşaması tamamlanmış olmaktadır.
 Parçalama (Structuring) Yöntemi; Bu yöntemde ise eldeki yasadışı fon küçük tutarlara bölünüp,
bunları bankaya yatıracak çok sayıda kişiyi her zaman bulmak mümkün olmayacağından, bu
durumda kişi sayısı yerine işlem sayısını arttırma suretiyle bildirimden kaçınmak mümkün
olabilmektedir.
Parçalama yöntemini şirinler yöntemine benzetebiliriz. Çünkü; her ikisinde de yüksek meblağlar düşük
miktarlara bölünerek işleme tabi tutulur. Her iki yöntemde de amaç; bilgi verme ve kimlik tespiti
yükümlülüğünden kurtularak dikkat çekmemektir.
 Vergi Cennetleri / Off-shore merkezleri; Vergi cenneti olarak bilinen ülke, bölge ya da merkezlerde
denetim ve gözetim zayıf olduğundan bankacılık işlemlerinde kimlik tespiti işlemi yapılmadığından,
belli tutarın üzerindeki tüm nakit işlemlerin ve şüpheli işlemlerin bildirim yükümlülüğü de genelde
olmadığından kara paranın nakledilmesi, yatırılması, transfer edilmesi ve dolayısıyla yasal bir gelir
haline getirilmesi daha kolay olmaktadır.
 Paravan veya hayali şirketler
 Oto-finans borç yöntemi (Loan-back); Bu yöntemde kıyı ötesi (off-shore) merkezlerde mevcut
finans kurumları aracılığıyla buralara ulaştırılan kara para, sahibine kredi olarak geri dönmektedir.
Kara para aklayıcısı kıyı ötesi merkeze gider ve kara parayı burada faaliyet gösteren bir bankaya
yatırır. Daha sonra kendi ülkesindeki bir bankadan, kıyı ötesi merkezindeki kara parasını teminat
göstererek kredi talebinde bulunur ya da herhangi biri üzerine yatırılmış olan kara parayı, kefili
benim diyerek teminat olarak gösterir. Bunun üzerine banka krediyi kendisine verir, aldığı kredi ile
istediği yatırımı yapar (otel, fabrika alabilir vb...). Süresi geldiğinde ise bankadan teminat göstererek
aldığı krediyi geri ödemez. Krediyi veren banka da bu kişinin teminat olarak gösterdiği kıyı ötesi
merkezindeki bankada bulunan parasını haciz eder. Böylelikle kara paraya meşru bir kaynak
sağlanır, otel ya da bir başka yatırım şeklinde aklanma işlemi gerçekleştirilmiş olur.
 Döviz büroları ;Döviz bürolarının çok büyük kara para aklama makineleri olduğu belirtilmektedir.
 Kumarhane ve Gazinolar,
 Sahte fatura / Hayali İhracat ; İthalat veya ihracat faturalarının olduklarından daha düşük veya daha
yüksek gösterilerek aradaki farkın kara para aklamak amacıyla kullanılması işlemidir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
216 / 664
 Fiktif veya yanlış isim ile hesap açma; Dikkat çekmemek veya sağlıklı bir inceleme yapılmasını
engellemek için işlem ya fiktif ya da başka birisinin ismi kullanılarak hesap açılabilir. Hesap açılması
esnasında, finansal kuruluşun işbirliği gerekebileceği gibi işlem sırasında kimlik bilgilerini sağlamada
gerekli olan asgari özenin gösterilmemesi veya ilgili kurumun yanıltılması olasılığı da söz konusu
olabilir.
 Nakit para kullanılan şirketlerin kullanılması (göstermelik şirketler); Çeşitli şirketlerden yararlanma
yönteminde; göstermelik şirketlerden, yasal olarak faaliyet gösteren şirketlerden, taşeron veya
paravan şirketlerden yararlanılmaktadır. Göstermelik şirketlerde yasal bir faaliyetin ve bir işyerinin
varlığı söz konusudur. Bu yöntemde hamburgerci, benzin istasyonu gibi nakit para akışının yoğun
olduğu işyerleri kurularak, yasadışı kaynaklardan gelen fonlar bu işyerlerinden elde edilen gelirlerle
karıştırılır. Böylelikle karaparaya söz konusu şirketlerden kazanılmış gibi bir görüntü sağlanabilir.
 Alternatif Havale Sistemleri (Alternative Remittance Systems)
 İnternet Bankacılığı…
SUÇ GELİRİ
Alt sınırı altı ay veya daha fazla hapis cezasını gerektiren bir suçtan kaynaklanan malvarlığı
değerlerini yurt dışına çıkarmak ve gayrimeşru kaynağını gizlemek veya meşru bir yolla elde edildiği
konusunda kanaat uyandırmak maksadıyla çeşitli işlemlere tabi tutmaktır.
Suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesine ilişkin usûl ve esaslar 5549 sayılı “Suç Gelirlerinin
Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun” kapsamında belirlenmiştir.
5549 sayılı Kanunda ve tali mevzuatta belirtilen yükümlüler;
a) Bankalar
b) Bankalar dışında banka kartı veya kredi kartı düzenleme yetkisini haiz kuruluşlar
c) Kambiyo mevzuatında belirtilen yetkili müesseseler
ç) Ödünç para verme işleri hakkındaki mevzuat kapsamındaki ikrazatçılar, finansman ve faktöring şirketleri
d) Sermaye piyasası aracı kurumları, vadeli işlemler aracılık şirketleri ve portföy yönetim şirketleri
e) Yatırım fonu yöneticileri
f) Yatırım ortaklıkları
g) Sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri ile sigorta ve reasürans brokerleri,
ğ) Finansal kiralama şirketleri
h) Sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde takas ve saklama hizmeti veren kuruluşlar
ı) Saklama hizmeti ile sınırlı olmak üzere İstanbul Altın Borsası Başkanlığı
i) Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi ile kargo şirketleri
j) Varlık yönetim şirketleri
k) Kıymetli maden, taş veya mücevher alım satımı yapanlar
l) Cumhuriyet altın sikkeleri ile Cumhuriyet ziynet altınlarını basma faaliyeti ile sınırlı olmak üzere Darphane
ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü
m) Kıymetli madenler borsası aracı kuruluşları
n) Ticaret amacıyla taşınmaz alım satımıyla uğraşanlar ile bu işlemlere aracılık edenler
o) İş makineleri dâhil her türlü deniz, hava ve kara nakil vasıtalarının alım satımı ile uğraşanlar
ö) Tarihi eser, antika ve sanat eseri alım satımı ile uğraşanlar veya bunların müzayedeciliğini yapanlar
p) Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü, Türkiye Jokey Kulübü ve Spor Toto Teşkilat Başkanlığı dâhil talih
ve bahis oyunları alanında faaliyet gösterenler
r) Spor kulüpleri
PTTBANK İŞLEMLERİ
217 / 664
s) Noterler
ş) Savunma hakkı bakımından diğer kanun hükümlerine aykırı olmamak kaydıyla 1136 sayılı Avukatlık
Kanununun 35 inci maddesinin ikinci fıkrası kapsamındaki işlerden taşınmaz alım satımı, şirket, vakıf ve
dernek kurulması, idaresi ve devredilmesi gibi işlerle sınırlı olmak üzere serbest avukatlar
t) Bir işverene bağlı olmaksızın çalışan serbest muhasebeci ve serbest muhasebeci mali müşavirler ile
yeminli mali müşavirler
u) Finansal piyasalarda denetim yapmakla yetkili bağımsız denetim kuruluşlarıdır.
5549 sayılı Kanunda ve tali mevzuatta düzenlenen yükümlülükler;
A.) Kimlik Tespiti (Müşterinin Tanınması)
B.) Şüpheli İşlem Bildirimi
C.) Eğitim, İç Denetim, Kontrol ve Risk Yönetim Sistemleri Oluşturma
D.) Uyum Görevlisi Atanması
E.) Devamlı Bilgi Verme
F.) Bilgi ve Belge Verme
G.) Muhafaza ve İbraz
A) KİMLİK TESPİTİ (MÜŞTERİNİ TANI PRENSİBİ)
Suç gelirlerinin aklanmasının ve terörün finansmanını önemli ölçüde önleyecek olan tedbirlerin
başında, müşterini tanı prensibine uygun olarak mali kuruluşların müşterilerinin kimliklerini bilmeleri
gelmektedir. Böylelikle hem hayali hesaplar açılamayacak hem de müşteriler kendi asıl kimlikleri ve işlerine
uygun olarak işlemlerini yapacaktır. İşlemlerin gizlenmesinin önlenmesi, kişilerin yapacağı işlemlerin
sorumluluğunu taşıması diğer bir ifadeyle işlemleri nedeniyle ilgili şahıslara ulaşabilmenin sağlanmış olması
kara para aklamayı büyük ölçüde önleyecektir.
“Bu nedenle, yükümlüler kendileri nezdinde yapılan veya aracılık ettikleri işlemlerde işlem
yapılmadan önce, işlem yapanlar ile nam veya hesaplarına işlem yapılanların kimliklerini tespit etmek
zorundadır.”
Müşterinin tanınması; Yükümlülerin, müşterileri ve müşterilerinin faaliyetleri ile ilgili olarak yeterli düzeyde
bilgi sahibi olması ve bu bilgileri edinmek amacıyla kendi bünyesinde politika ve prosedürler geliştirmesidir.
Müşterinin Tanınmasına Yönelik Önlemler


Müşterinin kimliğini tespit etmek ve müşterinin kimlik bilgilerini geçerli ve güvenilir belge ve bilgiler
kullanarak doğrulamak,
Nihai (Gerçek) faydalanıcının kim olduğunu belirlemek ve kimliğinin doğrulanabilmesi için gerekli
önlemleri almak,
Gerçek faydalanıcının tanınması; Yükümlüler bir başkası hesabına hareket edilip edilmediğini ve
işlemin gerçek faydalanıcısının kimliğini tespit etmek için gerekli tedbirleri alır. Gerçek Faydalanıcı;
Yükümlü nezdinde; İşlemi gerçekleştiren gerçek kişileri ve adına işlem yapılan gerçek kişi, tüzel kişi veya
tüzel kişiliği olmayan teşekkülleri kontrolünde bulunduran ya da bunlara ait hesap ya da işlemin nihai
faydalanıcısı durumunda olan gerçek kişilerdir.


İş ilişkisinin çeşidi ve kurulma amacı hakkında bilgi elde etmek,
Mesleği, iş geçmişi, mali durumu, hesapları, ticari faaliyetleri, yerleşik olduğu ülke ve ilgili diğer
göstergeleri dikkate alarak müşterilerinin aklama ve terörün finansmanı açısından risk profilini
PTTBANK İŞLEMLERİ
218 / 664
çıkarmak, yüksek risk taşıyan müşterilerini, iş ilişkilerini ve işlemleri belirlemek ve bunları devamlı
olarak takip etmek
Kimlik Tespiti Yapılacak Durumlar;
Tutara bağlı olmaksızın,
 Sürekli iş ilişkisi tesisinde (Sürekli iş ilişkisi tesisinde iş ilişkisinin amacı ve mahiyeti hakkında bilgi
alınır.)
 Şüpheli işlem bildirimini gerektiren durumlarda
 Daha önce elde edilen müşteri kimlik bilgilerinin yeterliliği ve doğruluğu konusunda şüphe
olduğunda kimlik tespiti yapılır.
“Sürekli İş İlişkisi yükümlü ile müşteri arasında; hesap açılması, kredi veya kredi kartı verilmesi, kiralık kasa,
finansman, faktoring, finansal kiralama, hayat sigortası veya bireysel emeklilik gibi hizmetler nedeniyle
kurulan, niteliği itibariyle devamlılık unsuru taşıyan iş ilişkisidir.”
Tutara bağlı olan durumlar;


İşlem tutarı ya da birbiriyle bağlantılı birden fazla işlemin toplam tutarı 20.000.- TL veya üzerinde
olduğunda,
Elektronik transferlerde işlem tutarı ya da birbiriyle bağlantılı birden fazla işlemin toplam tutarı
2.000.- TL veya üzerinde olduğunda kimlik tespiti yapılır.
PTT Bank İşlemlerinin Kimlik Tespiti Yapılacak Durumlara Göre Gruplandırılması
 Posta çeki hesabı açmak sürekli iş ilişkisi kapsamında tutara bağlı olmaksızın kimlik tespiti yapılacak
işlemlerdendir.
 PTT şubeleri arasındaki para transferleri havale işlemi kapsamında 20.000.- TL’lik işlem sınırına
tabidir.
 Yurt dışına gönderilen para transferleri elektronik transfer kapsamında 2.000.- TL’lik işlem sınırına
tabidir.
Gerçek Kişilerde Kimlik Tespiti ve Teyidi
Gerçek kişilerin kimlik tespitinde; ilgilinin adı, soyadı, doğum yeri ve tarihi, uyruğu, kimlik belgesinin türü
ve numarası, adresi ve imza örneği, varsa telefon numarası, faks numarası, elektronik posta adresi, iş ve
mesleğine ilişkin bilgiler ile Türk vatandaşları için bu bilgilere ilave olarak anne, baba adı ve T.C. kimlik
numarası alınır.
Kimlik tespitinde ilgilinin adı, soyadı, doğum yeri ve tarihi, anne ve baba adı, uyruğu ve kimlik
belgesinin türü ve numarasına ilişkin bilgilerin doğruluğu;


Türk uyruklular için T.C. nüfus cüzdanı, T.C. sürücü belgesi veya pasaport,
Türk uyruklu olmayanlar için pasaport, ikamet belgesi veya Bakanlıkça uygun görülen kimlik
belgesi,üzerinden teyit edilir. Yetkililerce istenildiğinde sunulmak üzere teyide esas kimlik
belgelerinin asıllarının veya noterce onaylanmış suretlerinin ibrazı sonrası okunabilir
fotokopisi veya elektronik görüntüsü alınır yahut kimliğe ilişkin bilgiler kaydedilir.
Gerçek Kişilerde Adres Tespiti ve Teyidi
PTTBANK İŞLEMLERİ
219 / 664
“Adres bilgisinin teyidi gerçek kişilerle sürekli iş ilişkisinin tesis edilmesi halinde yapılacaktır.”
Sürekli iş ilişkisi tesisinde beyan edilen adresin doğruluğu; yerleşim yeri belgesi, ilgili adına düzenlenmiş
elektrik, su, doğalgaz, telefon gibi abonelik gerektiren bir hizmete ilişkin olan ve işlem tarihinden önceki üç
ay içinde düzenlenmiş fatura, herhangi bir kamu kurumu tarafından verilen belge veya Başkanlıkça uygun
görülen diğer belge ve yöntemlerle teyit edilir. Teyide esas belgelerin okunabilir fotokopisi veya elektronik
görüntüsü alınır yahut belgeye ait ayırt edici bilgiler kaydedilir.
 BEDAŞ ve ASKİ gibi kamu kurumu niteliği olan kuruluşlarca verilen ve abonelere ilişkin adres
bilgilerinin yer aldığı listeler son üç aya ait olmak şartıyla kamu kurumu tarafından verilen belge
kapsamında adres teyidinde kullanılabilecektir.
 Müşteri ikamet veya iş adresinden hangisini beyan ederse o adres teyit edilecektir.
 Müşterinin birden fazla adresi olması durumunda, söz konusu adres bilgilerinden birinin teyidi
yeterlidir.
 Kredi kartı ekstresi, adres teyidi bakımından geçerli belge niteliğinde değildir.
 Kişinin beyan ettiği adreste görüldüğüne dair kredi kartı teslim tutanağı da adres teyidinde
kullanılabilecektir.
 Müşteri adresine alma haberli posta yoluyla tebligat yapılması durumunda, tebligatın müşteriye
yapıldığına dair belge de adres teyidinde kullanılabilir.
 Yurtlarda kalan reşit çocukların adres teyidi, öğrenim gördükleri okullardan ya da kaldıkları
yurtlardan alınacak adresi açıkça belirtir yazı üzerinden de yapılabilir.
 Ailesinin yanında ikamet eden reşit çocuklar ile eşlerde, üzerinde kayıtlı abonelik faturası
bulunmayan çocuk, kadın veya erkeğin adres teyidi, anne-baba veya eş üzerine düzenlenmiş
elektrik, su, doğalgaz, telefon gibi abonelik gerektiren fatura üzerinden yapılabilir. (Eşler için evlilik
cüzdanının ibrazı şartıyla)
 Yurtdışında yerleşik gerçek kişilerin adres teyidinde de, yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin adres
teyidinde kullanılacak belgeler kullanılacaktır. (Pasaport, pasaport yerine geçen belgeler)
 Abonelik gerektiren kurumlardan elektronik ortamda alınan elektronik faturalardan, yükümlü
tarafından ilgili kuruma ait olduğu elektronik olarak teyit edilebilenler de adres teyidinde geçerli
belge olarak kullanılabilecektir.
 Müşterinin daha önce alınmış ve teyidi yapılmış adres ve iletişim bilgilerinin güncellenmesi
sırasında, adres ve iletişim bilgilerinde değişiklik tespit edilmişse, yeni adres ve iletişim bilgileri de
teyit edilecektir.
Gerçek Kişilerde Kimlik Tespiti: Özel Durumlar
 KKTC vatandaşları
Türkiye’ye yolculuklarda pasaport yerine KKTC kimlik belgesi kullanabildiklerinden, kimlik tespitini
gerektiren işlemlerde pasaport yerine kimlik belgeleri kabul edilir.
 Avrupa Konseyi Üyesi Ülke vatandaşları
13 Aralık 1957 tarihli Avrupa Konseyi Üyesi Devletler Arasında Kişilerin Seyahatleri ile İlgili Avrupa
Anlaşması, Maksimum 3 ay süreli seyahat, Kazanç amacı olmayacak, Pasaport yerine Anlaşma ekinde yer
alan kimlik belgeleri kullanılır.
 Vatandaşlıktan Çıkma İzin Belgesi/ Vatandaşlıktan Çıkma Belgesi (Pembe Kart)
Türk Vatandaşlığından Çıkma İzin Belgesi, Kişinin başka bir devlet vatandaşlığına geçmesine yetkili Türk
makamlarınca izin verildiğini gösteren belgedir.
Türk Vatandaşlığından Çıkma Belgesi, İlgilinin Türk vatandaşlığından çıktığını gösteren ve verilmesi ile
Türk vatandaşlığının kaybedilmesi sonucunu doğuran belgedir.
Ticaret Siciline Kayıtlı Tüzel Kişilerde Kimlik Tespiti
PTTBANK İŞLEMLERİ
220 / 664






Ticaret siciline kayıtlı tüzel kişilerin kimlik tespitinde; tüzel kişinin unvanı, ticaret sicil numarası, vergi
kimlik numarası, faaliyet konusu, açık adresi, telefon numarası, varsa faks numarası ve elektronik
posta adresi ile tüzel kişiliği temsile yetkili kişinin adı, soyadı, doğum yeri ve tarihi, uyruğu, kimlik
belgesinin türü ve numarasına ilişkin bilgiler ve imza örneği ile Türk vatandaşları için bu bilgilere
ilave olarak anne, baba adı ve T.C. kimlik numarası alınır.
Tüzel kişiliğin unvanı, ticaret sicil numarası, faaliyet konusu ve adresinin teyidi ticaret siciline tescile
dair belgeler; vergi kimlik numarasının teyidi ise Gelir İdaresi Başkanlığının ilgili birimi tarafından
düzenlenen belgeler üzerinden yapılır.
Tüzel kişiyi temsile yetkili kişilerin kimlik bilgilerinin doğruluğu, belirtilen kimlik belgeleri; temsil
yetkileri ise tescile dair belgeler üzerinden teyit edilir.
Yetkililerce istenildiğinde sunulmak üzere, teyide esas belgelerin asıllarının veya noterce onaylanmış
suretlerinin ibrazı sonrası okunabilir fotokopisi veya elektronik görüntüsü alınır yahut kimliğe ilişkin
bilgiler kaydedilir.
Finansal kuruluşlar sürekli iş ilişkisi tesisinde, ilgili ticaret sicil memurluğu kayıtlarına başvurmak
veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin veri tabanından sorgulama yapmak suretiyle kendilerine
sunulan tescil belgelerinde yer alan bilgilerin güncelliğini ve doğruluğunu teyit eder.
Mevcut bir sürekli iş ilişkisi kapsamında, tüzel kişiyi temsile yetkili kişinin yazılı talimatıyla tüzel kişi
adına işlem talep edilmesi durumunda, talimatın şirket yetkilisine ait olduğundan emin olmak
kaydıyla, şirketi temsile yetkili kişinin kimlik bilgilerinin doğruluğu, kimlik belgelerinde yer alan
bilgileri içeren noter onaylı imza sirküleri üzerinden teyit edilebilir.
Müşterinin Tanınmasına İlişkin Esaslar
Ticaret Siciline Kayıtlı Tüzel Kişilerde Kimlik Tespiti
Alınan Bilgiler
Teyit Belgeleri
Tüzel kişiliğin;
 Unvanı,
 Ticaret sicil numarası,
 Faaliyet konusu,
 Adresi
Ticaret siciline tescile dair
belgeler
 Tüzel kişiliğin vergi
kimlik numarası
Gelir İdaresi tarafından
düzenlenen belgeler
 Telefon numarası,
 Faks numarası (varsa)
 E- posta adresi (varsa)
PTTBANK İŞLEMLERİ
221 / 664
Müşterinin Tanınmasına İlişkin Esaslar
Ticaret Siciline Kayıtlı Tüzel Kişilerde Kimlik Tespiti
Alınacak Bilgiler
Tüzel kişiliği temsile yetkili
kişinin;
► Adı ve soyadı,
► Doğum yeri ve tarihi,
►► Uyruğu,
► Kimlik belgesinin türü ve
numarası
Teyit Belgeleri
Türk uyruklular için T.C. nüfus cüzdanı,
T.C. sürücü belgesi veya pasaport
Türk uyruklu olmayanlar için pasaport,
ikamet belgesi veya Bakanlıkça uygun
görülen kimlik belgesi
► Türk vatandaşları için T.C. kimlik numarası, anne ve baba adı,
► Temsil yetkisi
► İmza örneği
Tescile dair belgeler
İlgiliye imza attırılır.
Adres ve iletişim bilgilerinin alınmasına ve teyit edilmesine gerek bulunmamaktadır.
Gerçek kişi ortakların kimlik tespitinde kimlik belgelerinde yer alan bilgileri içeren noter onaylı imza
sirküleri kullanılabilecektir. Tüzel kişiliğin % 25 ini aşan hissesine sahip gerçek kişi ortakların adres ve
iletişim bilgileri alınacak olup bu bilgilerin teyidinin yapılmasına gerek bulunmamaktadır. Tüzel kişiliğin
kuruluş anındaki ortaklık yapısının değiştiği konusu yükümlünün bilgisi dahiline girmesi durumunda, yeni
ortakların kimlik tespiti de Yönetmelik hükümlerine göre yapılacaktır.
 Yükümlüler sürekli iş ilişkisi kapsamında müşterisi olan bir tüzel kişiliği gerçekte yöneten,
kontrolünde veya sahipliğinde bulunduranlar hakkında doğru bilgilere ulaşmak için gerekli tedbirleri
alır.
Derneklerin kimlik tespitinde; derneğin adı, amacı, kütük numarası, açık adresi, telefon numarası, varsa
faks numarası ve elektronik posta adresine ilişkin bilgiler alınır. (Dernek Tüzüğü-Dernek Kütüğündeki kayda
ilişkin belgeler)


Derneği temsile yetkili kişinin kimlik bilgileri alınır ve teyit edilir.
Temsil yetkisi temsile yetkili olunduğuna dair belgeler üzerinden teyit edilir.
Vakıfların kimlik tespitinde; vakfın adı, amacı, merkezi sicil kayıt numarası, açık adresi, telefon numarası,
varsa faks numarası ve elektronik posta adresi alınır. (Vakıf Senedi ile Vakıflar Genel Müdürlüğünde tutulan
sicile ilişkin belgeler)


Vakfı temsile yetkili kişinin kimlik bilgileri alınır ve teyit edilir.
Temsil yetkisi temsile yetkili olunduğuna dair belgeler üzerinden teyit edilir.
Yabancı dernek ve vakıfların Türkiye’deki şube ve temsilciliklerinin kimlik tespiti, İçişleri Bakanlığındaki
kayda ilişkin belgeler esas alınmak suretiyle yapılır.
Sendika ve konfederasyonların kimlik tespitinde; bu kuruluşların adı, amacı, sicil numarası, açık adresi,
telefon numarası, varsa faks numarası ve elektronik posta adresi alınır. (Bu kuruluşların tüzükleri ile Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Çalışma Müdürlüklerinde tutulan sicile esas diğer belgeler)


Bu kuruluşları temsile yetkili kişinin kimlik bilgileri alınır ve teyit edilir.
Temsil yetkisi tescile dair belgeler veya temsile yetkili olunduğuna dair belgeler üzerinden teyit
edilir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
222 / 664
Siyasi parti teşkilatının kimlik tespitinde; siyasi partinin ilgili biriminin adı, açık adresi, telefon numarası,
varsa faks numarası ve elektronik posta adresi (Tüzükleri) alınır.
 Temsile yetkili kişinin kimlik bilgileri alınır ve teyit edilir.
 Yetki durumları temsile yetkili olunduğuna dair belgeler üzerinden teyit edilir.
Tüzel kişiliği olmayan teşekküllerde kimlik tespiti;


Apartman, site veya iş hanı yönetimi gibi tüzel kişiliği olmayan teşekküller adına yapılan işlemlerde;
teşekkülün adı, açık adresi ile varsa telefon numarası, faks numarası ve elektronik posta adresi
(Noter onaylı karar defteri) Temsile yetkili kişinin kimlik bilgileri alınır ve teyit edilir. Yetki durumları
ise noter onaylı karar defteri üzerinden teyit edilir.
Tüzel kişiliği olmayan iş ortaklıkları gibi teşekküllerin kimlik tespitinde; ortaklığın adı, amacı, faaliyet
konusu, açık adresi, telefon numarası, varsa faks numarası ve elektronik posta adresi (Noter onaylı
ortaklık sözleşmesi), Vergi kimlik numarası alınır ve GİB’nın ilgili birimi tarafından düzenlenen
belgeler üzerinden teyit edilir. Ortaklık adına işlem talep eden kişilerin kimlik bilgileri alınır ve teyit
edilir. Yetki durumları ise temsile yetkili olunduğuna dair belgeler üzerinden teyit edilir.
Kamu kurumlarında kimlik tespiti;


5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa göre genel yönetim kapsamındaki kamu
idareleri ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının müşteri olduğu işlemlerde, bunlar
adına işlem yapan kişinin kimliği tespit edilir.
Yetki durumu ise mevzuata uygun olarak düzenlenmiş yetki belgesi üzerinden teyit edilir.
Yurt Dışında Yerleşik Tüzel Kişilerde Kimlik Tespiti; Tüzel kişiliğin nevine göre Yönetmeliğin ilgili
maddelerindeki bilgiler aranacaktır. Türkiye Cumhuriyeti Konsoloslukları tarafından onaylanan veya
“Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Hakkında Lahey Sözleşmesi” çerçevesinde bu
sözleşmeye taraf ülke makamı tarafından tasdik şerhi düşülen örneklerinin noter onaylı Türkçe tercümeleri
gereklidir.
Başkası adına hareket edenlerde kimlik tespiti;
1) Tüzel kişiler veya tüzel kişiliği olmayan (TKO) teşekküller adına bunları temsile yetkili kimselerin
yetkilendirdiği kişilerce işlem talep edilmesi durumunda;
 Bir gerçek kişi müşteri adına başka bir kişi tarafından yapılan işlemlerde
 Küçükler ve kısıtlılar adına bunların kanuni temsilcileri tarafından yapılan işlemlerde başkası adına
hareket edilmektedir.
 Tüzel kişiler veya tüzel kişiliği olmayan (TKO) teşekküller adına bunları temsile yetkili kimselerin
yetkilendirdiği kişilerce işlem talep edilmesi durumunda;
1) Tüzel kişinin veya TKO Teşekkülün kimliği tespit edilir.
2) Tüzel kişiyi veya TKO Teşekkülü temsile yetkili kişinin kimliği tespit edilir. (Kimlik bilgilerini
içeren noter onaylı vekaletname veya imza sirküleri de kullanılabilir)
3) Tüzel kişiyi veya TKO Teşekkülü temsile yetkili kişinin yetkilendirdiği kişinin kimliği tespit
edilir.
 Ayrıca bu kişinin yetki durumu noter onaylı vekaletname veya temsile yetkili olanlar tarafından
verilmiş yazılı talimat üzerinden tespit edilir.
 Temsile yetkili kimselerin yazılı talimat üzerindeki imzaları bunlara ait noter onaylı imza sirküleri
üzerindeki imzalar ile teyit edilir.
2) Bir gerçek kişi müşteri adına başka bir gerçek kişi tarafından talep edilen işlemlerde;
 Gerçek kişi müşterinin kimliği tespit edilir.
 (Noter onaylı vekaletname de kullanılabilir)
 İşlem talep eden diğer gerçek kişinin kimliği tespit edilir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
223 / 664



Yetki durumu noter onaylı vekaletname üzerinden tespit edilir.
Müşterinin kimliğinin daha önce tespit edilmiş olması şartıyla yazılı talimat da yetkilendirmede
kullanılabilir. Bu durumda, yazılı talimat üzerinde yer alan müşteri imzasının yükümlü nezdindeki
imza ile teyit edilmesi gerekir.
Her iki gerçek kişinin de adres bilgileri alınacaktır. Ancak yapılan işlem sürekli iş ilişkisi kapsamında
ise sadece adına işlem yapılan kişinin adresi teyit edilecektir.
3) Küçükler ve kısıtlılar adına bunların kanuni temsilcileri/veli/vasi tarafından talep edilen işlemlerde;
 Adına işlem talep edilen küçük/kısıtlı ve işlemi talep eden kanuni temsilcinin/velinin/vasinin 6 ncı
maddeye göre kimlik tespiti yapılacaktır.
 Mahkeme kararıyla veli tayin edilenler ile vasi ve kayyımların yetkisi, ilgili mahkeme kararının aslı
veya noter tasdikli sureti üzerinden teyit edilir.
 Sürekli iş ilişkisinde, adres bilgilerinin teyidinde anne babanın adres teyidi yeterli olup ayrıca anne
veya babanın yanında ikamet eden reşit olmayan çocuğun adres teyidine gerek bulunmamaktadır.
Müteakip işlemlerde kimlik tespiti;
 Daha önce usulüne uygun olarak kimliği tespit edilenlerin,
 Sürekli iş ilişkisi kapsamındaki yüz yüze yapılan kimlik tespitini gerektiren müteakip işlemlerinde
kimlik tespiti,
 Kimliğe ilişkin bilgilerin yükümlüde bulunan bilgilerle karşılaştırılmasını müteakip, ilgili evraka işlemi
yaptıran gerçek kişinin ad ve soyadının yazılması ve imza örneğinin alınması suretiyle yapılacaktır.
 Alınan bilgilerin doğruluğundan şüpheye düşülmesi halinde bu bilgilerin doğruluğu, teyide esas
kimlik belgelerinin veya bunların noterce onaylanmış suretlerinin ibrazı sonrası bu belgelerde yer
alan bilgilerin yükümlüde bulunan bilgilerle karşılaştırılması suretiyle yapılır.
Elektronik Transferler
Gönderen adına bir finansal kuruluştan başka bir finansal kuruluştaki alıcıya elektronik araçlar
kullanılmak suretiyle belli tutardaki para ve menkul kıymetin gönderilmesi amacıyla yapılan işlemdir.
İki bin TL veya üzeri yurt içi ve yurt dışı elektronik transfer mesajlarında, gönderenin;
 Adı ve soyadına, ticaret siciline kayıtlı tüzel kişinin unvanına, diğer tüzel kişiler ve tüzel kişiliği
olmayan teşekküllerin tam adına,
 Hesap numarasına, hesap numarasının bulunmadığı durumda işlemle ilgili referans numarasına,
 Adresi veya doğum yeri ve tarihi veya müşteri numarası, vatandaşlık numarası, pasaport numarası,
vergi kimlik numarası gibi göndereni belirlemeye yarayan bilgilerden en az birine yer verilmesi
zorunludur.
“Yükümlüler kimlik tespiti kapsamında alınan bilgilerin teyidi amacıyla kullanılan belgelerin
gerçekliğinden şüphe duydukları durumda imkânların elverdiği ölçüde, belgeyi düzenleyen kişi ya da
kuruma veya diğer yetkili mercilere başvurmak suretiyle belgenin gerçekliğini doğrular.”
“Yükümlüler; Karmaşık ve olağandışı büyüklükteki işlemler ile görünürde makul hukuki ve ekonomik
amacı bulunmayan işlemlere özel dikkat göstermek, talep edilen işlemin amacı hakkında yeterli bilgi
edinmek için gerekli tedbirleri almak ve bu kapsamda elde edilen bilgi, belge ve kayıtları istenildiğinde
yetkililere sunmak üzere muhafaza etmek zorundadır.”
Müşteri durumunun ve işlemlerin izlenmesi
PTTBANK İŞLEMLERİ
224 / 664
Finansal kuruluşlar,
 Mesleği, iş geçmişi, mali durumu, hesapları, ticari faaliyetleri, yerleşik olduğu ülke ve ilgili diğer
göstergeleri dikkate alarak müşterilerinin aklama ve terörün finansmanı açısından risk profilini
çıkarmak,
 Yüksek risk taşıyan müşterilerini, iş ilişkilerini ve işlemleri belirlemek ve bunları devamlı olarak takip
etmek,
 Müşteri hakkındaki bilgi, belge ve kayıtları güncel tutmak zorundadır.
 Finansal kuruluşlar bu amaçla uygun risk yönetim sistemi oluşturur.
İşlemin reddi
 Yükümlüler, kimlik tespiti yapamadıkları veya iş ilişkisinin amacı hakkında yeterli bilgi
edinemedikleri durumlarda; iş ilişkisi tesis etmez ve kendilerinden talep edilen işlemi
gerçekleştirmezler. Bu kapsamda isimsiz veya hayali isimlere hesap açamazlar.
 Bu çerçevede, sürekli iş ilişkisi tesis edilmiş olmasına rağmen yönetmelikte belirtilen süreler
içerisinde adres teyidinin yapılamaması halinde yükümlüler, yüz yüze olmayan işlemler de dahil
olmak üzere kendilerinden talep edilen işlemleri gerçekleştiremezler.
 Yükümlüler yukarıda belirtilen hallerin şüpheli işlem olup olmadığını da ayrıca değerlendirirler.
İş ilişkisinin sona erdirilmesi
 Daha önce elde edilen müşteri kimlik bilgilerinin yeterliliği ve doğruluğu konusunda şüphe
duyulması nedeniyle yapılması gereken kimlik tespit ve teyidinin yapılamadığı durumda iş ilişkisi
sona erdirilir.
 Hesabın kredi işlemleri, haciz gibi çeşitli nedenlerle kapatılamaması durumunda, müşterinin söz
konusu hesap ile ilgili yüz yüze olmayan işlemler de dahil yeni işlem talepleri gerçekleştirilemez.
 Yükümlüler yukarıda belirtilen hallerin şüpheli işlem olup olmadığını da ayrıca değerlendirirler.
B) ŞÜPHELİ İŞLEMLER
Şüpheli İşlem; Yükümlüler nezdinde veya bunlar aracılığıyla yapılan veya yapılmaya teşebbüs edilen işleme
konu malvarlığının; yasa dışı yollardan elde edildiğine veya yasa dışı amaçlarla kullanıldığına, terörist
eylemler için ya da terör örgütleri, teröristler veya terörü finanse edenler tarafından kullanıldığına veya
bunlarla ilgili ya da bağlantılı olduğuna dair herhangi bir bilgi, şüphe veya şüpheyi gerektirecek bir hususun
bulunması halidir.
Şüphe unsuru; müşterinin kendisinde veya vekilinde, işlemde, işlemin taraflarında, işleme konu maddi
değerlerde ya da işleme konu belgelerde aranmalıdır.
Şüpheli işlem kavramında geçen işlem ifadesi tek bir işlem ile sınırlı olmayıp, şüphe veya şüpheyi
gerektirecek makul bir sebebin olup olmadığı, gerektiğinde birden çok işlem bir arada alınmak suretiyle
değerlendirilmelidir.
Şüpheli İşlem Bildirimi Zorunluluğu
İşlemlere konu malvarlığının yasa dışı yollardan elde edildiğine veya yasa dışı amaçlarla
kullanıldığına dair herhangi bir bilgi, şüphe veya şüpheyi gerektirecek bir hususun bulunması halinde bu
işlemlerin yükümlüler tarafından MASAK’a bildirilmesi zorunludur.
Şüpheli İşlem Bildirim Esasları
•
Uyum Görevlisi atanan yükümlülerde bildirimi uyum görevlileri yapar. Şirketimizde şüpheli işlem
bildirimleri, işleme ilişkin şüphenin oluştuğu tarihten itibaren en geç 5 (beş) iş günü içinde Posta
PTTBANK İŞLEMLERİ
225 / 664
Web ekranında “Masak” linki altında yer alan “Şüpheli İşlem Bildirim Formunu” (ŞİBF) doldurmak
suretiyle şüpheli işlem bildirimini gerçekleştirebilecektir.
Not: Şüpheli işlem bildirimleri şüphenin oluştuğu tarihten itibaren 10 (on) iş günü içinde Mali Suçları
Araştırma Kurulu Başkanlığına bildirilmesi gereklidir. Merkez ve şubelerde çalışan Ptt personeli ise
21.02.2014 tarih 12 sayılı tebliğe göre şüphenin oluştuğu tarihten itibaren 5 (beş) iş günü içinde Uyum
Birimine iletmesi gereklidir.
•
Bildirilen şüpheli işlem ile ilgili olarak işleme taraf olanlara bilgi verilemez.
•
Şüpheli işlem bildirimi, kimlik tespitinden sonra yapılır.
•
Herhangi bir parasal sınırlama yoktur.
•
Tespit tarihinden itibaren 5 (beş) iş günü içinde bildirilir.
•
Gerçekleşmiş işlemlerin yanı sıra teşebbüs aşamasında kalmış işlemlerde şüpheli işlem kapsamında
değerlendirilmelidir.
•
Şüpheli işlemlerin başka kamu kurum ve kuruluşlarına ( emniyet, cumhuriyet başsavcılıkları gibi)
bildirilmiş olması, şüpheli işlem bildirim yükümlülüğünü ortadan kaldırmadığı için bu gibi
durumlarda şüpheli olabilecek işlem ile ilgili derhal “ŞİB Formu” doldurularak Uyum Birimine
gönderilmesi gereklidir.
•
Bildirimde bulunulan işlemle ilgili olarak daha sonra yeni bilgi ve bulgular elde edildiği takdirde,
sistem üzerinden tekrar “Şüpheli İşlem Bildirim Formu” doldurulacak ve daha önce yapılan bildirime
ek olduğu belirtilerek gecikmeksizin Uyum Birimine gönderilecektir.
BİLDİRİMDE BULUNURKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
İlk olarak müşteriyi tanı ilkesinin gerekleri yerine getirilmeli, iş ilişkisinin çeşidi ve kurulma amacı
hakkında bilgi edinmelidir.
Bir işlemi gerçekleştirmeden veya bir hesap açmadan önce aşağıdaki hususlara dikkat etmelidir:
 Müşteri işlem yaparken kişisel bilgilerini verme konusunda istekli midir?
 Müşterinin yapmak istediği işlem, müşterinin bilinen faaliyetleri kapsamında mıdır?
 Yapılan işlem müşterinin iş ve kişisel faaliyetleri ile orantılı mıdır?
 Yapılan işlemin uluslararası niteliğinin bulunması durumunda, gerçekleştirilen işlem müşterinin
ekonomik faaliyetlerinin bir parçası mıdır?
 İşleme konu belgeler veya işleme ilişkin beyanatlarda gerçeğe aykırı bir durum veya tutarsızlık var
mıdır?
 Müşterinin veya işlemin taraflarının yasa dışı faaliyetlerle uğraştığına veya terör örgütleri ile
bağlantılı olduğuna yönelik belirtiler var mıdır?
 Şüpheli işlem tiplerine benzer işlemlerle karşılaştığında risk bazlı yaklaşım sergilemeli ve bu tür
işlemlerin şüphe unsuru taşıyıp taşımadığına daha fazla dikkat etmelidir.
 Her ne kadar şüpheli işlem tipleri arasında sayılmamakla birlikte mutat işlem trendlerinin dışında
kalan veya kurum politikaları gereği riskli görülen müşteri, bölge ve alanlarda aklama veya terörün
finansmanına ilişkin bir şüphe unsuru bulunup bulunmadığına dikkat etmelidir.
 Şüpheli işlemi fark eden PTT görevlisi öncelikle tutarına bakmaksızın kimlik tespiti yapacaktır.
İşlemin teşebbüs aşamasında kaldığı ve benzeri durumlarda eldeki imkanlar ölçüsünde kimlik tespiti
yapılmalıdır.
 İşlemin gerçekleştirilmesi esnasında kimlik tespiti yapılmış ve kimlik bilgileri temin edilmiş ise
yeniden kimlik tespiti yapılmaya gerek yoktur.
PTTBANK İŞLEMLERİ
226 / 664



Bildirim sürecinde, işlemin niteliği veya müşteri profiliyle ilgili daha ayrıntılı araştırma yapılması
gerekebilir. Yetki ve imkânlar ölçüsünde yapılacak bu araştırmanın amacı, şüpheyi destekleyecek ek
bulguların olup olmadığını tespit etmektir.
Araştırmalar yapılırken müşterinin, hakkında bildirimde bulunulacağından şüphelenmesine neden
olacak tutum ve davranışlardan kaçınılması gerekir.
Şüpheli işlemi fark eden görevli, Kurum iç prosedürleri uyarınca gecikmeksizin uyum görevlisine
dahili bildirimde bulunur.
“25.09.2008 tarihinde 585 sayılı “Şüpheli İşlem Bildirimi” tebliği yapılmış ve T.C. mevzuatının
hükümlerini ve MASAK tarafından suç gelirlerinin aklanmasına ve terörün finansmanına yönelik
olarak belirlenen şüpheli işlem tiplerini, ve çalışanlar tarafından Uyum Görevlisi’ne yapılacak dahili
bildirimlerin usul ve esaslarını düzenleyerek ilgili tüm personele tebliğ edilmek üzere Teşkilata
duyurulmuştur.”
“20.02.2014 tarihinde 12 sayılı “Şüpheli İşlem Bildirim Tebliği” tekrar yapılarak tüm teşkilata
bildirilmiştir.
 Dahili bildirim sistemi Kurum bünyesinde serbestçe belirlenebilir. Ancak sözlü bildirim bir usul
olarak belirlenemez.
 Uyum görevlisi tarafından kendisinden bilgi ve belge istenen birimler istenilen bilgi ve belgeleri
vermek ve gerekli kolaylığı sağlamak zorundadır.
PTTBANK İŞLEMLERİ
227 / 664
BİLDİRME
YÜKÜMLÜLÜĞÜ
NE
ZAMAN
ORTAYA
ÇIKAR
BİLDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ NE ZAMAN
ORTAYA ÇIKAR?
10 iş günü
10.06.2011
16.11.2011
31.10.2011
Şüphenin
oluştuğu tarih
işlemin
yapılışı
ŞİBF, şüphenin oluştuğu
tarihten itibaren en fazla 10 iş
günü içerisinde MASAK’a
gönderilmiş olmalıdır.
X
X
X
Uyum görevlisine
dahili bildirimde
bulunma
Konunun uyum görevlisince
değerlendirilmesi
Formun doldurularak
postaya verilmesi
ÖNEMLİ DURUMLARDA İŞLEMDEN KAÇINMA
İşleme konu malvarlığının suç gelirinin aklanması veya terörün finansmanıyla ilgili olduğuna dair
belge veya ciddi emare bulunması halinde işlemin gerçekleşmesinden imtina etmek mümkündür.
İşlemin gerçekleştirilmesinden kaçınma “çok ivedi” ibareli şüpheli işlem bildirim formunun
gecikmeksizin MASAK’a gönderilmesine kadar sürebilir. İşlemi gerçekleştirmekten kaçınmanın mümkün
olmadığı durumlarda işlem gerçekleştirdikten hemen sonra bildirimde bulunulur.
BİLDİRİMDE BULUNULDUĞUNUN GİZLİ TUTULMASI
Şüpheli işlem bildiriminde bulunulduğu hakkında yükümlülük denetimi ile görevlendirilen denetim
elemanları ve yargılama sırasında mahkemeler dışında işleme taraf olanlar dahil hiç kimseye bilgi verilemez.
BİLDİRİMDE BULUNANIN KORUNMASI
Yükümlülüklerini yerine getiren gerçek ve tüzel kişiler hiçbir şekilde hukukî ve cezaî bakımdan
sorumlu tutulamaz. Özel kanunlarda hüküm bulunsa dahi şüpheli işlem bildiriminde bulunanlara dair,
mahkeme dışında, üçüncü kişi, kurum ve kuruluşlara bilgi verilemez. Bu kişilerin kimliklerinin saklı tutulması
ve güvenliklerinin sağlanması için mahkemece gerekli önlemler alınır.
ŞÜPHELİ İŞLEM TİPLERİ
 Uzun süre işlem görmeyen hesaplara dönemsel olarak para yatırılması, çok düşük bir bakiyeye sahip olan
bir hesaba yüklü tutarlarda nakit yatırılması ve müteakiben yatırılan nakdin geri çekilmesi veya başka bir
veya birden çok hesaba havale edilmesi.
 Aralarında akrabalık veya herhangi bir iş ilişkisi bulunmadığı halde, aynı hesapta birçok kişinin imza
yetkisinin bulunması. İşyeri adresi olarak aynı adresi gösteren farklı şirketler veya tüzel kişiler tarafından
PTTBANK İŞLEMLERİ
228 / 664
açılan hesaplarda imza yetkisinin aynı kişi veya kişilere verilmesi.
 Aynı kişi tarafından çok sayıda hesap açtırılması ve bu hesaplara yatırılan küçük tutarların toplamda o
müşterinin ekonomik faaliyeti ile uyumsuz olması.
 Bir kişi veya kuruluşun hesabına görünürdeki ticari faaliyeti ile orantılı olmayan tutarlarda nakit
yatırılması.
 Bir terör örgütü ile bağlantılı olduğu bilinen gerçek veya tüzel kişiler adına hesap açılması.
 Hesaba ilişkin tüm işlemlerin ATM’ler vasıtasıyla yapılması.
 Ticari işletmelerin hesaplarına üçüncü şahıslarca normal ticari işlemleri dışında sık sık para yatırılması
veya üçüncü şahıslara bu şekilde ödemeler yapılması ya da normalde kişi ya da kurum adına çek veya diğer
ödeme araçlarıyla kolaylıkla yapılabilecek bir ticari işlem için, kişi ya da kurum hesabına yüksek tutarda
nakit yatırılması. Bir ticari tüzel kişilik adına faaliyetine uygun olmayan hesap açılması
 Kimlik tespitinden ve yasal yükümlülüklerden kaçınmak amacıyla işlemlerin düşük tutarlara bölünerek
yapılması. Alıcı ve göndericinin kimlik bilgilerinin verilmemesi veya verilmesinde isteksiz davranılması.
Kişilerin sabit bir adreslerinin olmaması ve adres bilgilerinin sürekli değişmesi.
 Üçüncü bir kişi tarafından müşteri adına döviz ile işlem yapılması ve işlemlerin müşteriyle hiç bir ticari
bağlantısı olmayan kişi veya ülkelerle gerçekleştirilmesi.
 Nakit işlemlerde bulunan farklı kişilerin aynı adres bilgilerini vermesi, özellikle iş ve ikametgah
adreslerinin aynı olması ve/veya belirtilen mesleği ile uyuşmaması.
 İşlemi yapan kişinin beyan ettiği mesleği veya faaliyet alanının, işlemin türü veya hacmi ile orantılı ve
uyumlu olmaması.
 Müşterinin kimliğinin tespiti veya doğrulanmasına ilişkin süreç sırasında (örneğin daha önce ya da halen
yaşanılan ülke, pasaportun ait olduğu ülke, pasaporta göre ziyaret edilen ülkeler ile ad, adres ve doğum
tarihini teyit etmeye yarayan dokümanlarla ilgili olarak) açıklanamayan tutarsızlıklar olması.
 Posta ya da kargoyla gönderilen eşyanın, göndericinin beyanından farklı bir eşya olduğunun açık bir
şekilde anlaşılması,
 Posta ve kargo kabul esnasında (Posta ve Kargo Taşımacılığına İlişkin) ilgili tebliğlere öre kabul edilmesi
yasak olan (kaçak sigara, tütün, uyuşturucu, elektronik eşya vb) posta ve kargo gönderilerinin olması,
 İlgili sektörde ticaret ya da imalat faaliyetinde bulunanlar dışındaki belli adreslere, sürekli olarak kıymetli
taş, maden vb. kıymetli değerler gönderilmesi,
 Terörizm ve kaçakçılığın yoğun olarak görüldüğü veya vergi cenneti olarak bilinen ve müşteriyle açık iş
bağlantısı olmayan ülkelere para gönderilmesi.
 Terör örgütlerine yasal görünümlü kaynak sağlanmasında dernek ve vakıf gibi kâr amacı gütmeyen
kuruluşlar sıklıkla kullanılır. Kar amacı gütmeyen bu kuruluşlara aidat, bağış veya yardım adı altında
sağlanan fonlar, bu kuruluşlar tarafından çeşitli yöntemler kullanılmak suretiyle terör örgütüne veya
teröristlere aktarılabilir.
 Kâr amacı gütmeyen kuruluşların beyan edilen amacı, faaliyetleri ve görünen kaynakları ile mali
işlemlerin niteliği, büyüklüğü ile orantılı olmayan miktarlarda hesaplarına para yatırılması. Banka hesabı ile
ilgili mali işlemlerin sıklığı ve tutarlarında ani artışlar ortaya çıkması, hesaba gelen paraların önemli bir
kısmının yurt dışı kaynaklı olması, hesabında paranın çok uzun süre bekletilmesi, yöneticilerinin yabancı
uyruklu olması, özellikle yabancı yöneticilerin ülkeleriyle yapılan büyük tutarlı işlemlerin varlığı ve paranın
gönderildiği yerin de riskli ülke olması, kuruluşun izah edilemeyen bağlantılarının bulunması; örneğin
birkaç kuruluşun birbirlerine para transferi yapması ya da aynı adresi, aynı idareciyi veya personeli
PTTBANK İŞLEMLERİ
229 / 664
paylaşması. Yeterli personel, uygun bir işyeri ya da telefon numaraları bulunmamasına rağmen yoğun
faaliyette bulundukları izlenimi yaratan hesap hareketlerinin bulunması olarak sayılabilir.
BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN İHLALİ HALİNDE CEZALAR-2014
CEZANIN MUHATABI
CEZA TÜRÜ
(Şüpheyi
gerektirecek
bulunmama)
Kurum Tüzel Kişiliği
durumda
(Şüpheyi
gerektirecek
bulunmama)
PTT Görevlisi
durumda
bildirimde
bildirimde
(Bildirimde bulunulduğu hakkında bilgi sızdırma)
PTT Görevlisi
10.000
(2014
için
İdari para cezası
8.796
TL
TL)
2.000
(2014
için
İdari para cezası
3.515
TL
TL)
1
yıldan
3
yıla
kadar
5.000 güne kadar Adli Para Cezası
hapis
5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17 (7)nci maddesine göre; İdari para cezaları her takvim yılı başından
geçerli olmak üzere o yıl için 4.1.1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298inci maddesi
hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır.
TERÖRÜN FİNANSMANI SUÇU
Terörün Finansmanı suçu 26693 sayılı “Terörün Finansmanına Yönelik Şüpheli İşlemlerin Bildirimi
Genel Tebliği” ile düzenlenmiştir.
Terörün esas amacı, bir toplumda korku yaratmak ve infial uyandırmak suretiyle bir hükümeti veya
uluslararası örgütü bir şey yapmaya veya yapmamaya zorlamaktır. Ulaşılmak istenilen hedef ne olursa olsun
tüm terör örgütleri faaliyetlerini gerçekleştirebilmek için finans kaynaklarına ihtiyaç duyarlar. Bu yüzden
terör örgütleri yeterli finansal kaynağa sahip olmak ve bu kaynakları ilgili kamu otoritelerinin dikkatini
çekmeksizin kullanmak isterler. Bu nedenle terörle mücadelede terör örgütlerini finansal kaynaklardan
mahrum bırakmak büyük önemi haizdir.
Terörün sadece yasadışı kaynaklardan elde edilmiş fonlarla değil, aynı zamanda yasal yollardan elde
edilmiş kaynaklarla da finanse edilebilmesi yükümlülerin terörün finansmanı ile ilgili şüpheli durumların
tespitinde daha dikkatli olmasını gerektirmektedir. Örneğin imalat veya hizmet sektöründe faaliyet
gösteren bir işletmenin yasal yollardan elde ettiği gelirlerinden terör örgütüne finansman desteği
sağlanabilir. Bu açıdan terörün finansmanının tespitinde fonun kaynağı kadar fonun kullanım alanının da
yakından izlenmesi ve bilinmesi gerekmektedir.
Bazı terör eylemlerinin gerçekleştirilebilmesi için küçük tutarlı fonların dahi yeterli olması, aklama
eylemlerinden farklı olarak, terörün finansmanı ile ilgili eylemlerin tespitinde yükümlülerin daha dikkatli
olmalarını gerektirmektedir.
Her kim tümüyle veya kısmen terör suçlarının işlenmesinde kullanılacağını bilerek ve isteyerek fon
sağlar veya toplarsa, örgüt üyesi olarak cezalandırılır. ( Beş yıldan on yıla kadar hapis cezası ) Fon,
kullanılmamış olsa dahi, fail aynı şekilde cezalandırılır.
Fon tabiri; para veya değeri para ile temsil edilebilen her türlü mal, hak, alacak, gelir ve menfaat ile
bunların birbirine dönüştürülmesinden hasıl olan menfaat ve değeri ifade eder.
Terörün Finans Kaynakları
Terör örgütleri, faaliyetleri için gerek duydukları finansman ihtiyaçlarını çeşitli kaynaklardan
sağlarlar. Bunlar gerek yasadışı faaliyetler gerekse yasal görünümlü faaliyetlerden sağlanan gelirler ile
teröre destek veren ülkelerce sağlanan yardımlardır.
PTTBANK İŞLEMLERİ
230 / 664
1 - Yasadışı Faaliyetlerden Sağlanan Kaynaklar
Terör örgütleri, çıkar amaçlı suç örgütleri tarafından da işlenen pek çok yasadışı faaliyetle önemli
miktarlarda kaynak sağlarlar. Bu faaliyetlerin başlıcaları uyuşturucu ve silah kaçakçılığı, insan ticareti,
göçmen kaçakçılığı, tehdit, şantaj, haraç, gasp, soygun ve adam kaçırmadır.
Uyuşturucu madde kaçakçılığı yasa dışı finans kaynaklarının başında gelmekte olup son yıllarda,
"narco-terörizm" kavramı, terör örgütleri ve uyuşturucu kaçakçıları arasındaki sıkı bağlantının
tanımlanmasında kullanılmaya başlanılmıştır.
Aynı şekilde silah kaçakçılığı ile terörizm arasında da doğrudan bir ilişki bulunmaktadır. Terör
örgütleri silah kaçakçılığı suretiyle hem silah ihtiyacını karşılamakta hem de gelir elde etmektedir.
Terörle doğrudan veya dolaylı olarak bağlantılı kişilerce baskı, tehdit ve şantaj uygulayarak, haraç
şeklinde para toplanması da yasa dışı bir finansman yöntemidir.
Terör örgütleri yurtdışında faaliyet gösteren şebekelerle de işbirliği içinde insan kaçakçılığı ve
göçmen ticareti yapmakta ve bunları meslek edinmiş suç şebekelerinin gelirlerinden pay almaktadır.
Gasp ve soygun, küçük çaplı terör örgütlerinin kullandığı ya da faaliyetlere başlangıç için gerekli
paranın bulunması amacıyla kullanılan bir yöntemdir.
Fidye amaçlı adam kaçırma faaliyetleri ise örgütlerin yaygın olarak kullandığı bir finansman
yöntemidir. Örgüt bu faaliyetlerde başarısını kanıtladığında adam kaçırmasına gerek kalmayıp korkutma ya
da tehdit yoluyla gelir temin etmeye devam etmektedir.
İhalelere katılan firma ve şahıslardan zor kullanma yoluyla fon toplanması da terör örgütlerinin
başvurdukları finansman yöntemleri arasındadır.
2 – Yasal Görünümlü Faaliyetlerden Sağlanan Kaynaklar
Terör örgütleri önemli miktarda finansmanı, yasal görünümlü faaliyetler aracılığı ile sağlamaktadır.
Bunlardan başlıcaları aşağıdaki gibi sıralanmaktadır:
a- Kâr amacı gütmeyen kuruluşların kullanılması: Terör örgütlerine yasal görünümlü kaynak
sağlanmasında dernek ve vakıf gibi kâr amacı gütmeyen kuruluşlar sıklıkla kullanılır. Bu
kuruluşlara aidat, bağış veya yardım adı altında sağlanan fonlar, bu kuruluşlar tarafından
çeşitli yöntemler kullanılmak suretiyle terör örgütüne veya teröristlere aktarılır. Bazı kişiler
çoğu zaman verdikleri paraların terör örgütlerine aktarılacağını bilmemekte, kâr amacı
gütmeyen kuruluşun açıkladığı yasal amacı çerçevesinde kullanılacağını düşünerek bağışta
bulunmaktadır. Bazı kişiler ise, terör örgütüne bilerek ve isteyerek finansman sağlamakta,
bunu yasal bir görüntü altında, örneğin bir yardımlaşma derneğine bağışta bulunma görüntüsü
altında gerçekleştirmekte, böylece kamu otoritelerinin dikkatini çekmeksizin terörü finanse
edebilmektedir.
b- Ticari işletmelerin kullanılması: Örgütle görünüşte bağlantısı olmayan kişiler adına kurulan
şirketlerin yasal faaliyetlerinden elde edilen gelirler terörün finansmanı için kullanılabilir. Çoğu
kez, bu şirketlerin faaliyet alanları aynı zamanda terör örgütüne lojistik destek sağlayacak
türden alanlardır. Terör örgütünün ihtiyaç duyacağı malları taşımak veya, uyuşturucu
ticaretinde kullanmak üzere nakliye şirketi kurulması, terör örgütü üyelerinin ülke dışına kolay
bir şekilde çıkarılması için seyahat acentesi kurulması buna örnek verilebilir. Bu açıdan
yükümlülerin, tüzel kişi müşterilerinin sahiplerinin kimler olduğu konusunda bilgi sahibi olması
ve şüpheli durumlarda gerekli araştırmayı yaparak MASAK’a bildirimde bulunması önem
kazanmaktadır.
c- Görsel ve basılı yayın organlarının kullanılması: Medya şirketleri, terör örgütlerinin gerek
propaganda yapmak gerekse finansman temini amacıyla kullandıkları araçlar arasında yer
PTTBANK İŞLEMLERİ
231 / 664
almaktadır. Özellikle terör örgütü yandaşları, terör örgütüne yakın görsel ve basılı yayın
organlarına reklam bedeli adı altında yüksek tutarlarda ödemeler yapmak suretiyle örgüte
finansman desteği sağlarlar. Aynı zamanda örgüt üyeleri, bu yayın organlarında çalışan kişiler
olarak gösterilmek suretiyle finansal olarak desteklenir.
Yukarıda sayılanlara ilave olarak terör örgütleri konser, şölen, sergi, kermes ve gösteri gibi çeşitli etkinlikler
düzenleyip bu etkinliklere katılım ücreti olarak gelir elde eder.
3 – Diğer Ülkelerce Sağlanan Kaynaklar
Terör örgütlerine, yukarıda sayılan finans kaynaklarına ilave olarak terörü uluslararası politika aracı
olarak kullanmak isteyen ülkelerce örgüt üyelerine sığınma hakkı verilmesi, ülke topraklarının üs olarak
kullanılmasına izin verilmesi gibi desteklerin yanında örtülü veya açık olarak finansal destek de
sağlanabilmektedir. Terör örgütlerine sağlanan örtülü finansal yardımlar, özellikle terör örgütüne yakın
dernek ve vakıflara para veya ayni yardımda bulunulması gibi yöntemlerle yapılabilmektedir. Daha sonra bu
yardımlar terör örgütüne aktarılmakta veya doğrudan söz konusu kuruluşlarca terör örgütünün yandaş
bulmasına, propagandasının yapılmasına veya toplumda sempati kazanmasına yardımcı olacak şekilde
kullanılmaktadır.
C) EĞİTİM, İÇ DENETİM, KONTROL VE RİSK YÖNETİM SİSTEMLERİ OLUŞTURMA
Bakanlık; eğitim, iç denetim, kontrol ve risk yönetim sistemleri oluşturulması ve bu Kanunla getirilen
yükümlülüklere uyumu sağlamak üzere, gerekli yetki ile donatılmış idarî düzeyde görevli tayin edilmesi de
dahil, gereken tedbirlerin alınması konusunda yetkilidir.
Yükümlü Kuruluşlar ;
 Değerlendirme - Mali Suçları Araştırma Uzmanları
 Araştırma ve inceleme – 7 grup inceleme elemanı*
 Yükümlülük denetimi - 7 grup inceleme elemanı*
(* Vergi Müfettişleri, Gümrük ve Ticaret Müfettişleri, Bankalar Yeminli Murakıpları, Hazine
Kontrolörleri, Sigorta Denetleme Uzman ve Aktüerleri, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu
ve Sermaye Piyasası Kurulu Uzmanları ) tarafından denetlemektedir.
“Uyum Programı kapsamında Şirketimizdeki iç denetim faaliyetleri, Denetim Hizmetleri Başkanlığı
aracılığı ile yürütülürken, eğitim faaliyetleri uyum görevlisi tarafından ilgili Daire Başkanlığı’nın
katılımıyla hazırlanır.”
D) UYUM GÖREVLİSİ ATANMASI
Amaç; Suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanının önlenmesi için, mevzuata (Kanun ve Kanun
uyarınca çıkarılan yönetmelik ve tebliğlere) gerekli uyumun sağlanmasıdır.
Uyum Programı Oluşturacak Yükümlüler;
 Bankalar (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ile kalkınma ve yatırım bankaları hariç)
 Sermaye piyasası aracı kurumları,
 Sigorta ve emeklilik şirketleri
 PTT Genel Müdürlüğü (Bankacılık faaliyetleriyle sınırlı olmak üzere)
Uyum Programının Kapsamı;
 Kurum politikası ve prosedürlerinin oluşturulması
 Risk yönetimi faaliyetlerinin yürütülmesi
 İzleme ve kontrol faaliyetlerinin yürütülmesi
 Eğitim faaliyetlerinin yürütülmesi
 İç denetim faaliyetlerinin yürütülmesi
PTTBANK İŞLEMLERİ
232 / 664

Uyum görevlisi atanması ve uyum birimi oluşturulması
“PTT Anonim Şirketi’nde uyum görevlisi olarak PttBank İşletme Dairesi Başkanı Cevdet YALÇINKAYA
görevlendirilmiştir.”
E) DEVAMLI BİLGİ VERME
Yükümlüler taraf oldukları veya aracılık ettikleri işlemlerden, Bakanlıkça belirlenecek tutarı aşanları
Başkanlığa bildirmek zorundadırlar. Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin olarak, yükümlüler dışındaki kamu
kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki kurum ve kuruluşlardan da Başkanlığa devamlı bilgi
vermeleri istenebilir.
F) BİLGİ VE BELGE VERME
Kamu kurum ve kuruluşları, gerçek ve tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan kuruluşlar;
• Başkanlık ve denetim elemanları tarafından istenilecek her türlü bilgi, belge, kayıt ve şifreleri tam ve
doğru olarak vermek ve gerekli kolaylığı sağlamakla yükümlüdür.
•
Yukarıdaki kişi, kurum ve kuruluşlar savunma hakkına ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla, özel
kanunlarda yazılı hükümleri ileri sürerek bilgi ve belge vermekten kaçınamazlar.
G) MUHAFAZA VE İBRAZ
Yükümlüler, bu Kanunla getirilen yükümlülüklere ve işlemlerine ilişkin her türlü ortamdaki;
• Belgeleri düzenleme tarihinden,
•
Defter ve kayıtları son kayıt tarihinden,
•
Kimlik tespitine ilişkin belgeleri ise son işlem tarihinden itibaren sekiz yıl süreyle muhafaza ve
istenmesi halinde yetkililere ibraz etmekle yükümlüdür.
YAPTIRIMLAR
Yükümlülük ihlâlinde idarî ceza
• Kimlik tespiti, Devamlı bilgi verme, Şüpheli işlem bildiriminde bulunma yükümlülüklerini ihlal eden
yükümlüye 5.000.-TL idari para cezası verilir. (2014 için 8.796 TL)
•
Yükümlünün banka, finansman şirketi, faktöring şirketi, ikrazatçı, finansal kiralama şirketi, sigorta ve
reasürans şirketi, emeklilik şirketi, sermaye piyasası kurumu veya yetkili müessese olması
durumunda idari para cezası iki kat olarak uygulanır. (2014 için 17.592 TL)
•
Kimlik tespiti ve şüpheli işlem bildirimi yükümlülüklerine aykırı davranılması durumunda,
yükümlülüğü yerine getirmeyen görevliye de ayrıca 2.000.- TL idari para cezası verilir. (2014 için
3.515 TL)
•
Yükümlülüğün ihlal edildiği tarihten itibaren üç yıl geçtikten sonra idari para cezası verilemez.
•
Şüpheli işlem bildiriminde bulunulduğunu açıklama, Bilgi ve belge verme, Muhafaza ve ibraz
yükümlülüklerini ihlal eden kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para
cezası verilir. Tüzel kişiler hakkında özel güvenlik tedbirleri de uygulanır.
PTTBANK İŞLEMLERİ
233 / 664
İDARİ PARA CEZASI
ADLİ PARA CEZASI
• Müşterinin Tanınmasına İlişkin
Esasların İhlali
• Şüpheli İşlem Bildiriminde
Bulunmamak
• Devamlı Bilgi Verme
Yükümlülüğünün İhlali
• Uyum Programına İlişkin İhlaller
• Şüpheli İşlem Bildirim
Gizliliğinin İhlali
• Bilgi Belge Vermemek
• Muhafaza ve İbraz
Yükümlülüğünün İhlali
SUÇ GELİRLERİNİN AKLANMASI İLE İLGİLİ HUKUKİ DAYANAKLAR
 5549 sayılı Kanun (Madde 3)
18/10/2006 tarih ve 26323 sayılı R.G.’de yayımlanmıştır.

Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında
Yönetmelik
09/01/2008
tarih ve 26751 sayılı R.G.’de yayımlanmış ve 01/04/2008 tarihinde yürürlüğe girmiştir. (02.01.2010
tarih ve 27450 sayılı R.G. değişiklik)

Terörün Finansmanına Yönelik Şüpheli İşlemlerin Bildirimi Genel Tebliği
07.11.2007 tarih ve 26693 sayılı R.G.’de yayımlanmıştır.

MASAK 5 - 6 - 7 - 8 ve 9 sıra No.lu Tebliğler

Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere
Uyum Programı Hakkında Yönetmelik
16/09/2008 tarih ve 26999
sayılı R.G.’de yayımlanmıştır.

Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun
16.02.2013 tarih ve 28561 sayılı R.G.’de yayımlanmıştır.

PTT Genel Müdürlüğü “Suç Gelirlerinin Aklanmasının Ve terörün Finansmanı ile Mücadele” Uyum
Programı
25.02.2009
tarih ve 102 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile de onaylanmıştır.

PTT Genel Müdürlüğü “Şüpheli İşlem Bildirimi” Tebliği
25.09.2008 tarihli 585 sayılı tebliğ.
YURTİÇİ HAVALE İŞLEMLERİ
PTTBANK İŞLEMLERİ
234 / 664
6475 Sayılı Posta Hizmetleri Kanununda;
Parasal posta hizmeti: Yurt dışı ve yurt içi havale, posta çeki, yapılacak anlaşmalar kapsamında vergi
dâhil her türlü tahsilat ve ödeme, bilet ve her türlü ticari ürünün fiziki ve elektronik ortamda satışı, döviz
alım ve satım işlemleri yapmayı ve Hazine bonosu, tahvil, hisse senedi ve değerli kâğıtların alım satımlarına,
sigortacılık işlemlerine ve her türlü şans oyunlarına aracılık etmeyi, ifade eder şeklinde tanımlanmıştır.
Yine aynı Kanun’un 22. Maddesinin 1. Bendinde; aşağıdaki Faaliyet konularımız ve nitelikleri
sayılmıştır.
PTT; yurt içinde ve yurt dışında her türlü taşımacılık hizmetlerini de içerecek şekilde posta, koli, kargo
ve lojistik hizmetleri, pul basımı ve satımı, denetlemeye ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla,
19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununa tabi olmaksızın, anılan Kanun kapsamında
belirtilen faaliyet konuları ile ilgili olarak bankalarla yapacağı sözleşmeler doğrultusunda bankalara
destek hizmeti, parasal posta hizmeti, ödeme hizmeti sunma, adres bilgi kayıt sistemi ve elektronik
sertifika hizmet sağlayıcılığı, elektronik ortam dâhil her türlü tebligat ve telgraf hizmetine ilişkin faaliyetler
ile esas sözleşmesinde belirlenen diğer faaliyetleri yürütür.
Havale: Özel veya tüzel kişilerce belirli bir miktar paranın PTT aracılığı ile yine özel veya tüzel kişilere
gönderilmesi için verilen yazılı emirdir.
-
Havaleler TL, USD ve EURO olarak kabul edilir.
Bir havale ile gönderilebilecek miktarın üst limitini PTT belirlemektedir.
Bugün için yurtiçi havalelerde limit 20.000 TL, 3.000 EURO ve 3.000 USD’dir.
Havale İşleminde Kullanılan Formüller:
Havale işlemleri için PTT’ce öngörülen belli şekil ve kapsamdaki basılı formüller kullanılır.
Havale Formüllerinin Doldurulması:
—Gönderici tarafından basılı metne uygun biçimde, mürekkepli veya tükenmez kalem, mürekkepli
klişe, matbaa yahut yazı makinesiyle tek nüsha olarak doldurulması,
—Alıcı ve gönderici isimlerinin kesinlikle yazılması,
—Alıcı ve gönderici ad ve adresiyle posta kod numaralarının alıcı veya göndericinin kolayca
bulunmasına elverecek kapsam ve açıklıkta gösterilmesi, kişi ve yer isimlerinde kısaltmalardan kaçınılması,
—Havale tutarının hem rakam hem yazıyla silinti, kazıntı ve düzeltme yapılmaksızın gösterilmesi,
—Bir havalede birden fazla alıcı ve gönderici gösterilmemesi gerekir. Birden fazla gerçek kişi
isminden oluşan ortaklık ve benzeri tüzel kişilik unvanları ile aracı adresli havalelerde adreste birden fazla
isim bulunması yukarıdaki ilkeyi ihlal saymaz.
Havale Türleri:
—On-line havale: Kabul edildiği an ödemeye hazır havaledir.
—Off-line (Posta) havale: Varış merkezince dökümü alındıktan sonra ödemeye hazır hale gelen
havaledir
Yurtiçi döviz havaleleri on-line olmak zorundadır.
Ek hizmetler:
—Konutta teslim: Gönderici tarafından yatırılan paranın normal dağıtım saati içerisinde alıcı
adresinde ödenmesidir.
—Postrestant: Geçici adrestir. Havale formülü üzerindeki alıcı adresi bölümüne postrestant ve
ödeme merkezinin adı yazılarak kabul edilir. Alıcının müracaatı üzerine PTT gişesinde ödemesi yapılır.
PTTBANK İŞLEMLERİ
235 / 664
—Telefonla Haber Verme: Ödeme merkezi tarafından alıcıya telefonla haber verme hizmetidir.
Kabul esnasında alıcının adresinin yazılması zorunluluğu vardır.
Ödeme Şartlı Havaleler
Alıcıya belli bir para karşılığı teslim edilmesi ve tahsil edilen paranın göndericiye iletilmesi şartıyla
postaya verilen maddelere "ödeme şartlı posta maddesi" denir.
Ödeme şartlı posta maddesi; ödeme şart bedeli tahsil edildikten sonra teslim edilir ve bedel posta
maddesinin göndericisinin çek hesabı yoksa adresine havale edilir.
Bu tür havalelerin mülkiyet hakkı alıcıya ait olduğundan iade edilmezler ve üst limiti havale kabul üst
limiti ile alt limiti ise havale kabul ücreti ile sınırlandırılır.
Ücretler:
—PTT gişesince kabulü yapılarak iletilen havale talimatı için “havale temel ücreti” alınır.
—Havaleye sonradan istenecek geri alma, adres değiştirme, alıcı ismi değiştirme isteği ücrete
tabidir.
—Göndericisi ek hizmet isteğinde bulunmuş ise ilgili ücretler havale temel ücretine eklenir.
—Ücretler alındı karşılığı nakit olarak tahsil edilir.
İstisnai durumlar:
—PTT’nin göndermiş olduğu havalelerden, havale temel ücreti ve ek hizmet ücreti alınmayacağı için
havale kabul edilirken “servis” seçilmelidir.
—Cumhurbaşkanının göndereceği havalelerden herhangi bir ücret alınmaz.
—Resmi kurumlar isterlerse havale temel ücretini pul olarak ödeyebilirler.
—Uygulama esasında birbiriyle çelişen ek hizmetler bir arada uygulanmaz.
Alıcı adresinin;
—Varış merkezinin dağıtım çevresi dışında bulunması,
—Serbestçe girilemeyen bir yer olması,
—Alıcının bir kamu hukuku tüzel kişiliği (resmi) olması durumunda
ve gönderilecek tutarın konuta götürülecek limitin üstünde olması halinde konutta teslim ek hizmeti ile
havale kabul edilmez.
Konutta teslim limiti bugün için 3.000 TL’dir.
Havalelerin sevki:
—PTT merkezlerince havalelerin kabul ve ödemesi bilgisayar ortamında yapılır.
—Kabulü yapılan havaleler tandemde (ana bilgisayar) toplanır.
—Postrestant ve telefonla haber verme ek hizmeti ile kabul edilmiş havaleler on-line olarak,
—Konutta teslim ek hizmetiyle kabul edilmiş ya da ek hizmet istenmemiş havaleler off-line (posta)
olarak tandemde yer alır.
Havalelerde mülkiyet hakkı:
Havaleler de genel olarak mülkiyet hakkı göndericisine aittir. İstisnai olarak, ödeme şartlı havaleler
ile göndericisi mutemet olan havalelerin mülkiyet hakkı alıcılarına aittir.
Göndericiler mülkiyet hakkına dayanarak;
—Havalelerini geri alabilirler,
—Başka bir yere sevk ettirebilirler,
—Başka bir alıcıya ödetebilirler.
PTTBANK İŞLEMLERİ
236 / 664
Ancak bu hak;
—Havale alıcısına veya göndericisine ödenince,
—Yetkili mercilerce havale bedeline el konulması ve bu durumun yazı ile PTT ye bildirmesiyle,
—Üç yıl süre ile alıcıya ya da göndericiye ödenmemesi durumlarında ortadan kalkar.
Havalelerde sorumluluk:
PTT, alıcılarına ödenmek üzere kabul ettiği havalelerin kaybından alıcı ve gönderici dışında kimselere
(yanlış kişilere) ödenmesinden havale tutarı kadar, eksik ödeme yapılmış havalelerden ise eksik ödenen
miktar kadar sorumludur.
Ancak;
—Gönderici hatasından kaynaklanan (isim veya adreslerin eksik veya yanlış doldurulması) hatalı
ödemelerde,
—Yetkili mercilerce el koyma kararının yazı ile bildirilip havalenin tahsil edilmesi,
—Zorlayıcı nedenlerle (sel, yangın, deprem vs.) havalelerin ödenip ödenmediğini gösteren belge ve
kayıtların yok olması durumunda (PTT ödeme konusundaki kusur ve ihmali, hak sahiplerince
ispatlanamıyorsa)
—Havalelerin kabul tarihinden itibaren üç yıl geçmesi, bu süre zarfında havalenin hak sahiplerine
ödenmemesi durumunda,
PTT sorumluluktan kurtulur.
PTT’nin sorumluluğunun devam ettiği durumlarda havalenin mülkiyet hakkı, hak sahibine, onlar ölmüş ise
varislerine aittir.
Geliş işlemleri:
Off-line havaleler için varış merkezi PİM’lerce gün içinde birkaç kez suret liste ve suret havale
dökümü alınır. Suret havale dökümünün bir nüshası havale alıcısına haber kağıdı olarak gönderilir.
Konutta teslim havale suret dökümleri, bedelleri ile alıcı adreslerine ödenmek üzere gönderilir.
Telefonla haber verme ek hizmeti ile kabul edilmiş havaleler için ise alıcılarına telefon edilir.
İade gelen havalelerinde dökümü alınarak hak sahibine haber kağıdı çıkartılır.
Havalelerin ödenmesi:
Gerçek Kişiler Adına Gelen Havaleler: Medeni haklarını kullanma ehliyetine sahip kişilerin adına gelen
havaleler, alıcının işitme, konuşma veya görme özürlü olup olmadığına bakılmaksızın kendisine veya tayin
etmişse mutemet veya vekiline ödenir.
Medeni haklarını kullanma ehliyetinden yoksun;
a) Küçükler adına gelen havaleler küçüğün velisine, velisi yoksa kanuni temsilcisine,
b) Mahcurlar adına gelen havaleler ise ilgili hakkındaki hacir kararının bir sureti ödeme yapan PTT
işyerine verilmiş olmak kaydıyla hacir hükmü kapsamına göre,
Ödenir.
Tüzel Kişiler Adına Gelen Havaleler:
a) Kamu hukuku tüzel kişilikleri adına gelen havaleler bu tüzel kişiliğin imza yetkisine sahip kişinin (başkan,
müdür, amir ve benzeri temsilci) imzasına veya resmi yazı ile tayin edeceği mutemedin imzasına ödenir.
b) Özel hukuk tüzel kişiliği:
1-Ticari amaçlı kurulmuş olanlar yetkilisine ödenirken, ticaret sicil tasdiknamesi, imza sirküleri alınır, bu
evraklarda yetkilinin adının ve imzasının olması gerekir. Yetkilinin atadığı kişilere ödenirken bunlara ilave
olarak vekaletname aranır.
PTTBANK İŞLEMLERİ
237 / 664
2- Başka amaçlı kurulmuş olanlar (dernek kulüp, oda vs) kuruluşun yetkilisine ödenirken yetki belgesi, imza
sirkülerinin olması gerekir. Yetkilinin atadığı kişilere ödenirken bunlara ilave olarak vekaletname aranır.
Kimlik Tespiti:
Havale bedellerinin ödenmesi sırasında alıcılar kimliklerini ispat etmek zorundadırlar.
Havale ödemelerinde geçerli kimlikler TC vatandaşları için nüfus cüzdanı, sürücü belgesi ve
pasaporttur. Yabancı uyruklular için ise pasaport veya ikamet belgesidir.
Geçerli kimlik ibraz etmeyenlere ödeme yapılmaz.
Geçerli kimlik belgesi (nüfus cüzdanı, sürücü belgesi) üzerinde T.C. kimlik numarasının bulunması
gerekmektedir. Ancak geçerli kimlik belgelerinde TC Kimlik numarası bulunmuyor ise beyan edilen TC
Kimlik No Kimlik Paylaşım Sisteminden sorgulanarak doğrulandıktan sonra Kimlik Paylaşım Sistemi (KPS)
nden alınan bilgi dökümü müşteriye imzalattırılarak işlem yapılabilecektir.
03/01/2012 tarih ve 125 sayılı tebliğ ile avukat kimlikleri de geçerli kimlik belgeleri kapsamına
alınmıştır.
Ödemede Özellik Gösteren Havaleler:
Alıcısı ölmüş havaleler:
Havalenin mülkiyet hakkının kime ait olduğuna bakılır. Hak sahibi gönderici ise; gönderici adresinin
bulunduğu PTT merkezi aracılığı ile istenecek gönderici talimatına göre gereği yapılır. Hak sahibi alıcı ise
alıcı varislerine ödeme yapılır.
İmza atamayan alıcılara yapılan ödemeler:
İmza atamayan alıcıların imza yerine sol elinin başparmak izi alınır. Başparmak yok ise diğer
parmaklardan birinin izi alınır, hangi parmak olduğu belge üzerine yazılır.
Yetkili mercilerce el konmuş havalelerin ödenmesi:
Yetkili merciin bu kararı resmi yazı ile PTT ye bildirmiş olması gerekir. Miktar belirtilmemiş ise
havalenin tamamı yetkili mercie,
Miktar belirtilmiş ise tamamı mahsuben havale hesabından düşülerek
ilgili mercie ödenir, alıcıya ait miktarlar ise imza karşılığı alıcıya ödenir.
Serbestçe Girilemeyen Yerlerdeki Kişilere Ödeme
Toplu halde bulunulan ancak serbestçe girilemeyen ya da alıcıya ulaşma güçlüğü olan yerlerdeki
gerçek kişiler adına gelen havale tutarı duruma göre o yerin mutemedine veya PTT işyerine havaleye ait
haber kağıdı ile başvuran alıcıya yahut alıcının vekiline ödenir.
Hastanelerdeki hastalar, cezaevlerindeki hükümlüler adına gelen havaleler genellikle bu kuruluşların
mutemetlerine, yoksa yöneticilerine, bunlarca alınmaması halinde haber kağıdı ile başvuran alıcı ya da alıcı
vekiline ödenir.
Okullardaki öğrenciler adına gelen havaleler okul mutemetlerine ya da okul yöneticilerine, bunlar
tarafından alınmaması durumunda ise medeni haklarını kullanma ehliyetine sahipse haber kağıdı ile
başvuran öğrencinin kendisine ödenir.
Askeri birliklerdeki erler (çavuş, onbaşı, er) adına gelen havaleler birlik mutemedine ödenir.
Askeri birlik mutemetlerine ait belgeler resimli ve tasdikli olmalı, altı ayda bir yenilenmelidir.
Kamu hukuku tüzel kişilikleri adına gelen havale bedelleri mutemetlere ödenir.
Yukarıda sayılanlar dışındaki toplu halde bulunulan ve serbestçe girilemeyen yerlerdeki kimseler
adına gelen havaleler, haber kağıdı ile başvurması halinde alıcının kendisine ya da tayin etmişse vekiline
ödenir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
238 / 664
Mutemetlere ödenen havaleler, PTT işyerlerinde mutemetlerce tutulan özel mutemet defterlerine
kaydedilir. Yapılan bu kayıtlar ödeme memurunca kontrol edildikten sonra bu kayıtların altına “……………
tarihinde …………. mutemedi ……. imzasına yukarıda kayıtlı …. adet havale tutarı olarak ……. TL ödenmiştir.”
şeklinde bir açıklama yazılıp memur tarafından imzalanarak havale tutarları mutemede ödenir.
Havale asılları ve haber kağıtları, mutemetlerce açık unvan ve isimleri yazılarak imza edilir.
Havalelerin Konutta Ödenmesi:
Bu ek hizmet işaretini taşıyan konutta ödenecek off-line havaleler “konutta ödenecek havaleler
defterine” kaydedilerek ilgili cihet dağıtıcısına imza karşılığı teslim edilir. Dağıtıcı bu havaleleri kendi
defterine kaydederek, paralarıyla birlikte ödenmek üzere konuta götürür. Ödeme işlemi gerçekleştirilen
havaleler, merkezde sistemden düşülür.
Konutta ödenmeyen havaleler için havalenin hangi merkeze bırakıldığını gösterir haber kağıdı
bırakılır.
Havalelerin Varış Yerinde Bekleme Süreleri:
Hak sahiplerine ödenmek üzere bekletilen havaleler ödeme yerlerince geliş tarihinden itibaren bir ay,
postrestant işaretli havalelerde geliş tarihinden itibaren iki ay süre ile alıcının başvurması için bekletilir.
Online havaleler kabul edildiği anda ödemeye hazır hale gelmekte, off-line havaleler ise aynı gün
suret havale dökümü alındığında ödemeye hazır hale gelmektedir. Bu nedenle mevcut otomasyon
sisteminde kabul tarihi ile geliş tarihi eşit kabul edilmekte ve yurtiçi havalelerin bekleme süreleri kabul
tarihine göre hesaplanmaktadır.
Ayrıca suret havale dökümünün ödeme merkezince herhangi bir sebeple aynı gün alınamaması
halinde, offline havalelerin sistem tarafından ertesi iş günü otomatik olarak ödemeye hazır hale gelmesi
sağlanmaktadır. Ödeme merkezlerine günde birkaç kez suret havale dökümünün alınması yönünde
talimatlar verildiğinden bu durum istisna sayılmakta ve bu havalelerin geliş tarihi de kabul tarihi olarak
değerlendirilmektedir.
Bekleme sürelerinin sonunda havaleler göndericilerine ödenmek üzere sistem tarafından otomatik
iade edilirler. Konutta teslim havalelerin de bekleme süresi 1 aydır ancak mükerrer ödemeden
kaçınılabilmesi için sistem tarafından otomatik olarak iade edilmezler ilgili personel tarafından resen iade
ekranından manuel olarak iade edilmesi gerekir.
Bekletilmeden Geri Yollanması Gereken Havaleler:
—Alıcı adresinin, alıcısının bulunmasına elvermeyecek derecede yetersiz olması,
—Alıcının gösterilen adresten ayrılmış olması, yeni adresinin bilinmemesi,
—Alıcının havale bedelini almayı reddetmesi,
—Alıcısına ödenmeden önce havale hakkında göndericiden bir PTT merkezi aracılığı ile “geri alma”
isteği alınması,
Durumlarında havaleler sistemden “resen iade” ekranından gönderici adresinin bulunduğu PTT işyerine
iade edilir.
İade İşlemi Gerektirmeyen Havaleler:
Ödeme şartlı madde bedellerini kapsayan havalelerle,
Göndericisi “mutemet” olan havalelerin mülkiyet hakkı alıcılarına ait olduğu için, bu havaleler
alıcılarına ödenemez ise de iade edilmeyerek varış merkezinde beklemeye devam ederler.
Ayrıca iade gelmiş havaleler ile ödeme bedelli ve mutemet havaleleri kabul tarihinden itibaren 36
aylık süre dolana kadar bekletilir, bu süre içinde bu havaleler için üç ayda bir hatırlatma ihbarı çıkarılması
gerekmektedir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
239 / 664
Yeni Adrese Sevk Edilmesi Gereken Havaleler:
—Havale alıcısının gösterilen adresten ayrılıp başka bir adrese gitmiş olduğunun belirlenmesi,
—Havale hakkında gönderici ya da alıcısından “adres değiştirme” isteği alınması,
—Alıcısı ölmüş havaleler için, göndericiden başka birine ödetme talimatı gelmiş olması
durumlarında havaleler sistemden yeni adrese sevk edilirler.
Çek Hesabına İşlenmesi İstenilen Havaleler:
Havale alıcıları adreslerine gelen havaleleri PTT işyerinden almayıp kendi posta çek hesabına
işlenmesini isteyebilirler.
Bu yöndeki istekler için varış yeri PTT merkezince bir dilekçe alınır ve sistemde resen iade
ekranından “çek hesabına işlendi” seçeneği seçilerek posta çek hesabına işlenmesi sağlanır.
İade Edilen Havalelerin Göndericilerine Ödenmesi:
Herhangi bir nedenle alıcısına ödenmediğinden gönderici adresinin bulunduğu PTT işyerine iade
gelen havaleler için göndericisi adına yeni bir haber kağıdı çıkarılır.
Ödeme anında alındı alınır, alındı yok ise göndericiden havale bilgilerini içeren ve alındının ibraz
edilmediğine dair bir dilekçe alınır ve kimlik tespiti yapılarak havale ödenir.
Göndericileri kendilerine ödenmek üzere gelen havaleyi, tekrar başka alıcıya ya da başka adrese
gönderemez.
Elde Kalan Havaleler:
Varış yerinde alıcısına ödenmediği halde iade edilmeyen ödeme şartlı havaleler ve göndericisi
mutemet olan havaleler ile
Alıcılarına ödenmeyip göndericisine geri (iade)gelmiş havaleler,
Kabul tarihinden itibaren 36 ayın sonunda ödenmezler ise elde kalan havale işlemine tabi tutulur ve
PTT’ye gelir kaydedilir.
Bu havaleler kabul tarihinden itibaren elde kaldı işlemine tabi tutulana kadar üç ayda bir hatırlatma
ihbarı düzenlenmesi gerekmektedir.
HAVALELER İLE İLGİLİ DİĞER İSTEKLER
Haber İsteme (Reklâmasyon):
Bir havale göndericisi ya da alıcısı, gönderilen paranın ödenmediği iddiasıyla akıbetini öğrenmek için
PTT’ye başvurabilir.
Başvurunun, havalenin kabul tarihinden itibaren 3 yıl içerisinde yapılması gerekir.
Araştırma istekleri ücrete tabidir.
Ancak;
Hak sahibinin doğrudan Genel Müdürlüğe ya da başmüdürlüklere başvurusu üzerine bu makamların
emriyle yapılan araştırmalar,
Gönderici ya da alıcısı resmi kurum olup bu kurumlardan gelen istekler üzerine yapılan araştırmalar,
Yetkili mercilerce, her türlü resmi tüzel ya da özel kişi havalesi hakkında istenen bilgi ve yaptırılan
araştırmalar
İçin ücret alınmaz.
PTTBANK İŞLEMLERİ
240 / 664
Haber İsteme ücreti:
Posta ile istenmişse, reklâmasyon ücreti,
Telgraf ile istenmişse, reklâmasyon ücreti + 15 kelime telgraf ücreti,
Faksla istenmişse, reklâmasyon ücreti + 1 sayfalık faks ücreti alınır.
Ücretler sistemden alınan 1016 no.lu makbuz karşılığı alınır.
Geri Alma Adres Değiştirme İstekleri:
Havale göndericisi alıcıya ödenmek üzere gönderdiği havale için geri alma, alıcı ismi ya da adresi
değiştirme talebinde bulunabilir.
Havale alıcısı da adres değiştirme talebinde bulunabilir.
Ancak;
Havalenin kabul işyerine göndericisi aleyhine, varış yerinde de alıcısı aleyhine yetkili mercilerce el
koyma kararı bildirilmiş ise,
Havalenin varış yerinde alıcısına ödenmesi
Durumlarından sonra yapılan geri alma, alıcı adresi ya da alıcı ismi değiştirme talimatları yerine
getirilmez.
Geri Alma Adres Değiştirme Ücretleri
Talimat telgraf ile iletilecekse; geri alma adres değiştirme ücreti + 15 kelimelik telgraf ücreti,
Faks ile iletilecekse; geri alma adres değiştirme ücreti + 1 sayfalık faks ücreti sistemden alınan1016
no.lu makbuz ile alınır.
Talimatı alan varış merkezi “resen iade” ekranından isteği yerine getirir.
Konutta Ödetme İstekleri:
Limit ve adres itibariyle uygun olan havaleler için havale alıcıları konutta teslim hizmetlerini yazılı
yada sözlü isteyebilirler.
Bu isteğe ait ücret ödeme sırasında 1016 no lu makbuzla tahsil edilir.
Üçüncü Kişiye (Mutemet-Vekil) Ödetme İstekleri:
Havale alıcıları adlarına gelen havale bedellerini gösterecekleri bir üçüncü kişiye ödenmesini
isteyebilirler. Bu isteğin havaleyi ödeyecek iş yerine yazılı olarak (mutemet dilekçesi) ya da vekaletname ile
yapılması gerekir.
“Şerh ( Açıklama Notu) Sureti “İstekleri:
Gönderici ya da alıcılar, özellikle ihtilaf konusu borç ve yükümlülüklerine ilişkin havalelerin
ödenmesinde bir diğerine karşı, haklarını korumak ve belgelemek bakımından havale formülü üzerine kayıt
ve açıklama notu koyabilir. Gönderdiği ya da iade ettirdiği havale üzerine karşı tarafça konulmuş olan
açıklamanın suretini isteyebilirler.
Alıcıya veya iadeten göndericiye yapılan ödeme sırasında üstüne açıklama notu yazılmış havaleler
için yapılan bu gibi istekler, istek sahibinden alınacak dilekçenin ilgili yerine yazılıp tasdik edilerek geri
verilir.
POSTA ÇEKİ İŞLEMLERİ
PTTBANK İŞLEMLERİ
241 / 664
Posta çeki: Bir hesap sahibi tarafından, bir miktar paranın hesabına borç kaydı suretiyle, kendisine veya
üçüncü bir şahsa ödenmesi ve yahut da üçüncü şahsın hesabına alacak kaydedilmesi hususunda verilen
yazılı emre posta çeki denir.
Posta çeki hesabı TL Pozisyonlu açılacağı gibi USD ve EURO Pozisyonlu olarak da açılabilecektir.
Gerçek veya tüzel kişilikler için döviz pozisyonlu posta çeki hesabı açılabilmekte (kamu tüzel kişilikler
için döviz pozisyonlu posta çeki hesabı açılamamaktadır.) ve döviz pozisyonlu posta çeki hesap açma
işlemleri daha önce TL cinsinden yapılan hesap açma işlemleri gibi yürütülmektedir.
Posta Çeki Hesap Açtırabilecek Kişiler:
— Medeni haklarını kullanma ehliyetine sahip kişilere,
— T.C. vatandaşı veya yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişilere,
İkametgah veya iş adresini MERNİS’ten teyit etmek kaydıyla posta çeki hesabı açılabilir.
Posta Çeki Hesap Sayısı ve Adı:
Hesaplar istenilen sayıda isme veya ticaret unvanına açılır. Hesabın adı gerçek kişiler için kimlik
belgelerinde, kamu tüzel kişilikler için kanunlarında, özel tüzel kişilikler için yetki belgelerinde kayıtlı olan
addır.
Posta Çeki Hesabının Açılması:
Posta çek hesapları PTT merkezlerince açılır.
Bu işlem için gişe personeli tarafından hesap açmak isteyen kişilerden alınan bilgiler sisteme girilir,
sistemden elde edilen hesap açma formu hesap sahibi veya yasal temsilcisi tarafından imzalandıktan sonra
merkez müdürü tarafından da imzalanarak resmi mühürle onaylanır.
Hesap açma formunun aslı, MERNİS’ten alınan kimlik ve adres teyidine ilişkin sistemden yazdırılan
belge on günde bir Başmüdürlükler kanalı ile Pttbank Daire Başkanlığına gönderilir. SGK ödemeleri için
açılan posta çeki hesapları için aktivasyon işleminden sonra alınan belgeler de hesap açma formu olarak
değerlendirilir ve diğer hesap açma formları ile birlikte Başmüdürlükler kanalı ile Genel Müdürlüğe
gönderilir.
Hesap açma formu ile diğer belgelerin bir fotokopisi dosyalanarak hesap açıldığı merkezde sırasında
saklanır.
İPÇ sözleşmeleri ile posta çeki hesap güncelleme formlarının Genel Müdürlüğe gönderilmesi
uygulaması kaldırıldığından merkezlerde sırasında muhafaza edilecektir.
PTT merkezlerinden gelen hesap açma formları Pttbank Daire Başkanlığınca posta çeki hesap
numarasına göre sıralanarak, dosyalanır. Herhangi bir incelemeye tabi tutulmaz, bütün sorumluluk hesabı
açan merkeze aittir.
Güven Akçesi:
Adına posta çek hesabı açılanlar, miktarı PTT’ce tespit olunacak güven akçesini sürekli olarak
hesaplarında bulundurmak zorundadır. Posta çek hesabı açtırmak isteyenlerden, hesabın açıldığı sırada
güven akçesi alınır.
Ancak; PTT birimleri ve kamu tüzel kişilikleri adına açılan hesaplar için güven akçesi zorunluluğu
yoktur.
Güven akçesi hesap sahibine hesap kapatıldığında iadeten ödenir.
Tasarruf Yetkisi:
Adına veya ticaret unvanına hesap açtıran kişi, bir veya daha fazla kimseye hesabı üzerinde
tasarrufta bulunma yetkisi verebilir. Hesap sahibinin gerek hesap açma işlemi sırasında gerek sonradan
verebileceği bu yetki konusundaki talebini PTT ye yazılı olarak bildirmesi gerekir. Bu yazılı bildirim, imzalı
dilekçe, vekâletname veya hesap açma formunun ilgili bölümüdür.
Bu işlem tamamen hesap sahibinin iradesine bağlıdır. Ancak bu talebin PTT görevlileri huzurunda
imzalanması gerekmektedir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
242 / 664
Hesap açma işlemi sırasında tasarruf yetkisi vermek istenildiğinde formun ilgili bölümleri tasarruf
yetkilileri tarafından imzalanır. Hesap açma işlemi sırasında tasarruf yetkisi verilmeyecekse formun ilgili
kısmı boş bırakılır.
Tasarruf Yetkisinin Sona Ermesi:
Tasarruf yetkisi, hesap sahibi tarafından tasarruf yetkisine ait belgenin olduğu PTT merkezine
yazılacak bir yazı ile geri alınabilir. Yetki hesap sahibi gerçek kişi ise ölümünün, tüzel kişilik ise, tüzel kişiliğin
sona erdiğinin PTT merkezince öğrenilmesi ile de sona erer.
Hesap Sahibinin Durumundaki Değişiklikler:
Adresi veya yetki verdiği kimseler konusunda olabilecek değişiklikleri, hesap sahibi 1 ay içerisinde
PTT’ye yazılı olarak bildirmek zorundadır.
Hesap Bildirimi:
Hesapları işlem gören posta çeki hesap sahiplerine işlemin ve hesabın bakiyesini gösteren bir hesap
bildirim cetveli aylık olarak hesap işlem gördüğü sürece gönderilir. Posta çeki hesap sahibi isterse, ebildirim şifresi alarak hesaplarını internet ortamında da izleyebilir.
Mülkiyet Hakkı:
Posta çek hesabında alacak kayıtlı miktar, yetkili mercilerce ihtiyatı tedbir veya kesin el koyma
halleri dışında, hesap kapatılıp tasfiye edilinceye kadar hesap sahibine ait olup, onun veya yetkilisinin
tasarrufundadır.
Ödeme Şartlı posta çeki işlemleri;
Alıcıya belli bir para karşılığı teslim edilmesi ve tahsil edilen paranın göndericiye iletilmesi şartıyla
postaya verilen maddelere "ödeme şartlı posta maddesi" denir.
Ödeme şartlı posta maddesi; ödeme şart bedeli tahsil edildikten sonra teslim edilir ve bedel posta
maddesinin göndericisinin varsa posta çeki hesabına yatırılır.
Ödeme şartlı posta çeki yatırma işleminin üst limiti havale kabul üst limitinin iki katı ile alt limiti ise
posta çeki yatırma ücreti arasında sınırlandırılır.
Posta Çekinde Sorumluluk:
Posta çek hesabında kayıtlı meblağ için, hesap sahibine karşı hesap kapanıp tasfiye edilinceye kadar
PTT sorumludur.
PTT, hesap sahibinin ödeme emriyle üçüncü şahıslara gönderdiği havaleler alıcısına ödeninceye
kadar hesap sahibine, gönderilen miktar kadar sorumludur.
Çek Hizmetleriyle İlgili Sınırlamalar:
Hesaplara gönderilebilecek asgari ve azami miktarlar ile hesaptan para çıkmasını öngören aktarma
veya ödeme emirlerinin kapsayacağı en az ve en yüksek miktarlar, hesaplarda bulundurulacak sürekli güven
akçesi ve çeşitli işlemlerde uygulanabilecek süreler PTT’ce sınırlandırılabilir veya değiştirilebilir.
Çek Hizmeti Meslek Sırrı ve Gizlilik:
PTT, yasal gerekler, kurumun yetkilendirdiği kişi ve kurumlar ve hesap sahibinin yazılı izni dışında,
hesap sahiplerinin hesap adetleri bunların açılma ve kapatılma tarihleri, bakiyeler, işleyiş biçimi, hesap
sahipleri arasında mevcut para ilişkileri ve hesap sahiplerinin adresleri hakkında üçüncü kişilere hiçbir
şekilde bilgi veremez, açıklamada bulunamaz.
Talimatlar:
Talimatlar, hesabın sahibi, tasarrufa yetkilisi veya vekili tarafından imza edilerek verilir.
Talimat üzerinde yer alan imza, PTT’de saklanan örnekleriyle karşılaştırmak suretiyle kontrol edilir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
243 / 664
Periyodik Talimat:
Hesap sahibi, vekili veya tasarruf yetkilisi tarafından verilecek talimat ile hesabında yeterli karşılık
bulunması kaydıyla belirli tarihlerde, belirli meblağların, belirttiği kişilere havale olarak gönderilmesini veya
başka bir posta çeki hesabına aktarılması sağlanabilir.
Söz konusu talimat Pttbank Daire Başkanlığına veya Merkez Müdürlüklerine yazılı olarak verilebildiği
gibi İPÇ aboneliği alınarak internet üzerinden elektronik ortamda da verilebilmektedir. İPÇ üzerinden
periyodik olarak bankaya havale talimatı verilmesi de mümkün bulunmaktadır.
Otomatik Talimat:
Hesap sahibi, vekili veya tasarruf yetkilisi tarafından verilecek talimat ile hesabında yeterli karşılık
bulunması kaydıyla Şirketimizle otomatik ödeme anlaşması bulunan Kurumlara ait faturaların
hesaplarından otomatik olarak ödenmesi sağlanmaktadır.
Söz konusu talimat Pttbank Daire Başkanlığına veya Merkez Müdürlüklerine yazılı olarak verilebildiği
gibi İPÇ aboneliği alınarak internet üzerinden elektronik ortamda da verilebilmektedir.
Posta Çeki Hesabına Para Yatırma İşlemi:
Posta çeki hesaplarına yapılan yatırma işleminde limit yoktur. Bu işlem için Basit Havale Formunun
doldurulması gerekmektedir.
Söz konusu formun:
—Silinmeyecek bir kalemle ya da yazı makinesiyle doldurulup, silinti, kazıntı karalama yapılmaması,
—Gönderici ad ve adresinin mutlaka yazılması, (Gönderici adresi olarak PTT Merkezinin
yazılmayacak),
—Yatırılacak miktarın yazı ve rakamla yazılması,
—Alıcı isminin ve hesap numarasının yazılması
Gerekir.
Ayrıca, varsa yatıran kişinin poliçe no, abone no, tahsis no, vergi sicil no gibi bilgilerin de gönderici
notuna yazılması gerekir.
Yatırma işlemi on-line olup anında hesaplara geçmektedir. Bu işlem için yatırma ücreti göndericiden
alınır. Ücret PTT’ce günün şartlarına göre belirlenir.
PTT Genel Müdürlüğünce yapılan protokoller gereğince uygun görülen posta çeki hesapları ile Kamu
kurum ve kuruluşları ile belediyelerin ve bunlara bağlı idare ve kurumların, vakıfların ve hesap sahiplerinin
kendi posta çeki hesaplarına yapılan kabul işlemlerinden posta çeki yatırma ücreti alınmaz
Belediyelerin posta çek hesabına para yatırma işlemlerinde yatırılan para vergi için yatırılıyorsa
mutlaka vergi seçeneğinin seçilmesi ve vergiye ait bilgilerin sisteme girilmesi gerekmektedir.
Posta Çeki Hesabından Ödeme İşlemi:
Posta çeki hesap sahipleri ya da vekili veya tasarrufa yetkili kişiler hesaplardan para çekebilirler.
Gerçek kişi posta çeki hesap sahipleri, Pttkartını ve kimliklerini ibraz ederek otomasyona açık bütün
PTT merkez ve şubelerinden,
Tüzel kişilik yetkilileri ise yetki belgesinin bulunduğu PTT merkezinden para çekebilmektedir.
Bir seferde TL posta çeki hesabından çıkacak miktar;
Gerçek Kişi durumundaki alıcılar için
: 30.000,00 TL
Özel Hukuk Tüzel Kişiliği durumundaki alıcılar için : 60.000,00 TL
Kamu Tüzel Kişiliği durumundaki alıcılar için
:
Sınırsız
Bir seferde Döviz Pozisyonlu posta çeki hesabından çıkacak miktar;
Gerçek Kişi durumundaki alıcılar için
5.000,00 USD veya 5.000,00 EURO
Özel Hukuk Tüzel Kişiliği durumundaki alıcılar için 20.000,00 USD veya 20.000,00 EURO
PTTBANK İŞLEMLERİ
244 / 664
olup hesabın açıldığı döviz cinsinden ödenecektir
Posta Çeki Hesabından Aktarma İşlemi:
Posta çeki hesap sahipleri ya da vekili veya tasarrufa yetkili kişiler hesaplarından belli miktardaki
paranın başka bir posta çeki hesabına aktarabilirler. Posta çeki aktarma işlemi sınırsızdır.
PTT Genel Müdürlüğünce yapılan protokoller gereğince uygun görülen posta çeki hesapları ile Kamu
kurum ve kuruluşları ile belediyelerin ve bunlara bağlı idare ve kurumların, vakıfların ve hesap sahiplerinin
kendi posta çeki hesaplarına yapılan kabul işlemlerinden posta çeki aktarma ücreti alınmaz.
Periyodik aktarma talimatlarından da aktarma ücreti alınır.
Yatırma ücreti alan bir posta çeki hesabından yatırma ücreti almayan bir posta çeki hesabına
aktarma yapılması halinde aktarma ücreti alınmaz ancak, yatırma ücreti almayan bir posta çeki hesabından
yatırma ücreti alan bir posta çeki hesabına yapılan aktarma işlemi ücretlidir.
Gerçek kişi posta çeki hesap sahipleri, Pttkartını ve kimliklerini ibraz ederek otomasyona açık bütün
PTT merkez ve şubelerinden,
Tüzel kişilik yetkilileri ise yetki belgesinin bulunduğu merkezden,
Basit havale formu doldurarak posta çeki hesaplarından istedikleri başka bir posta çeki hesabına
para aktarabilirler. Formun doldurulmasında yatırma işlemindeki kurallar geçerlidir.
İnteraktif posta çeki hizmeti:
Posta çeki hesap sahiplerine daha kaliteli, süratli ve rantabl hizmet verilebilmesi bakımından
01.06.2006 tarihinden itibaren interaktif posta çeki işlemlerine başlanılmıştır.
Bu hizmet ile posta çeki hesap sahipleri herhangi bir PTT işyerine gitmeden ev, ofis ve işyeri gibi
bulundukları yerden posta çeki işlemlerinin internet aracılığıyla yapabilmektedirler.
Bu çalışma ile posta çeki hesap sahipleri, hesaplarının detaylarının görüntüleyebilmekte, isme
havale işlemlerini yapabilmekte, başka bir posta çeki hesabına para aktarabilmekte, kredi kartı borcu
ödeme, su, telefon, GSM faturası ödeme işlemleri ile bankalara havale işlemlerini yapabilmektedir.
Bunun için posta çeki hesabı sahiplerinin bir işyerimize başvurarak İPÇ Abonelik Sözleşmesini
imzalaması gerekmektedir.
YURTDIŞI HAVALE İŞLEMLERİ
YURTDIŞI HAVALE TÜRLERİ
1-POSTA HAVALESİ
Posta havalesi hizmeti otomasyon ortamında, manuel olarak ve Şirketimiz sistemi üzerinden
verilmektedir. Bu kapsamda;
EUROGIRO ÜZERİNDEN:
Eurogiro (Avrupa Posta Bankaları ve Çek Merkezleri Bilgisayar Şebekesi) adı verilen şebeke
üzerinden hizmet veren ve Şirketimiz tarafından da anlaşma sağlanan Posta İdareleriyle otomasyon
ortamında verilmektedir. Bu şebeke üzerinden çoğunluğu Avrupa ülkesi 24 ülke ile hizmet sürdürülmekte
ancak Belçika ile 2013 yılından bu yana Belçika-Türkiye yönünde tek taraflı çalışılmaktadır.
Eurogıro Şebekesi Üzerinden Karşılıklı Havale Hizmeti Verilen Ülkeler
1-Almanya
2-Avusturya
3-Belçika
4-İsviçre
5-İtalya
PTTBANK İŞLEMLERİ
9-Slovakya
10-Portekiz
11-Letonya
12-Hırvatistan
13-Fransa
17-İspanya
18-Çek Cum.
19-Arnavutluk
20-Polonya
21-Bulgaristan
245 / 664
6-Japonya
7-Romanya
8-Sırbistan
14-Yunanistan
15-Macaristan
16-Brezilya
22- Tayland
23- Ukrayna
24- Litvanya
Elektronik ortamda yapılan havale hizmetine geçilmesiyle birlikte servis kalitesinde önemli bir
gelişme sağlanmış ve havalelerin ödeme süresi 3 ila 5 güne indirilmiştir.
Posta Bankaları ve idareleri arasındaki nakit ödemeler (hesaba para yatırma, hesaptan para ödeme,
hesaptan para aktarma vb.) çekli ödemeler, hesaplaşma işlemleri, posta ve çek havalesi hizmetleri,
araştırma istekleri ve cevaplar gibi işlemler aynı gün yapılır.
Söz konusu sistem üzerinden yapılan havale işlemleri için bu sisteme üye ülkelerle ile karşılıklı
protokol imzalanmakta olup bir işlemde gönderilecek ve ödenecek olan havale tutarlarına ilişkin üst limitler
ülkelerin talepleri ile belirlenir. Örneğin Almanya’ya bir işlemde gönderilebilecek üst limit 1.500 EURO ile
sınırlandırılmışken, Avusturya için 3.600 EURO ile sınırlandırılmıştır.
Havaleler gönderici ve alıcı ülkenin para birimi üzerinden yapabildiği gibi, 3. Bir ülkenin para birimi
ve karşılıklı anlaşmalarla belirlene para birimi üzerinden de yapılır. ( Bu Paragraf çıkarılmştır.)
Hazine Müsteşarlığınca Şirketimize verilen yetki dahilinde bir kişinin bir defada yurtdışına
gönderebileceği havale limiti 5.000 USD ve eşiti EURO ile sınırlandırılmış bulunmakla birlikte ödemelerde
herhangi bir sınır bulunmamaktadır.
EUROGIRO HAVALELERİNDE KABUL İŞLEMİ
• Gönderici tarafından MP1 kabul formu doldurulur
• Formda yer alan;
— paranın gönderileceği ülke,
— havale tutarı,
— alıcı ad ve soyadı,
— alıcı adres bilgileri,
— gönderici ad ve soyadı,
— gönderici adres bilgileri,
—göndericiye ait kimlik bilgileri (Türk vatandaşları için nüfus cüzdanı, yabancı vatandaşlar için ise
pasaport ve ülkemizde yerleşik yabancılar için ise bunlara ek olarak ikamet tezkeresi görülüp teyit
edildikten sonra) gişe personelince sisteme girilir.
EUROGIRO HAVALELERİNİN ALICISINA TESLİMİ
• Eurogiro havaleleri en geç 3–5 gün içerisinde alıcılarına ulaştırılır.
• Pttbank Daire Başkanlığında kurulu bulunan sisteme ulaşan havaleler anında alıcının ikamet
adresinin bulunduğu ildeki PİM’lere, PİM’in bulunmadığı yerlerde ise Merkez Müdürlüklerine suret
dökümleri alınmak üzere sevk edilir ve buradan alıcıya haber kağıdı yollanır.
• Bu haber kağıdıyla işyerlerimize gelen alıcının kimlik bilgileri tespit ve teyit edildikten sonra
havalenin alıcısına ödenmesi sağlanır.
• Haber kağıdı eline ulaşmamış alıcı ise herhangi bir PTT Merkezinden referans numarasıyla kimlik
tespit ve teyidinden sonra havalesini alabilir.
MANUEL OLARAK:
Eurogiro üzerinden çalışmayan ve Şirketimizle anlaşması olan Posta İdareleriyle de manuel olarak
yurtdışı havale hizmeti de verilmektedir.
Ayrıca 14 ülke ile karşılıklı, 1 ülke ile Türkiye-yurtdışı yönünde olmak üzere toplam 15 ülke ile de
manuel olarak yurtdışı havale hizmeti yürütülmektedir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
246 / 664
Karşılıklı
1-B.A.E (Liste)
2-Bosna-Hersek
3-Fas
4-Gürcistan (Faks havalesi)
5-İran
6-Katar
7-Kazakistan
8-Kırgızistan (Liste)
9-Malezya (Liste)
10-Mısır
11-Moldova
12-Sudan (Liste)
13-Suriye
14-Tacikistan
Türkiye’den yurtdışına (Tek
yönlü)
1-Makedonya
MANUEL YURTDIŞI HAVALENİN KABUL İŞLEMİ
• Gönderici tarafından MP1 kabul formunda yer alan;
— paranın gönderileceği ülke,
— havale tutarı,
— alıcı ad ve soyadı,
— alıcı adres bilgileri,
— gönderici ad ve soyadı,
— gönderici adres bilgileri,
—göndericiye ait kimlik bilgileri (Türk vatandaşları için nüfus cüzdanı, yabancı vatandaşlar
için ise pasaport ve ülkemizde yerleşik yabancılar için ise bunlara ek olarak ikamet tezkeresi görülüp teyit
edildikten sonra) gişe personelince sisteme girilir.
• Her bir havale için kayıtlarda tutulmak üzere sistem tarafından belirlenen K ile başlayan kabul
referans numarası MP1 kabul formunun üzerine el ile yazılır. (Referans numarası; gişe no, merkez
no, tarih ve kabul numarasından oluşur)
• Formun alındı ve asıl kısımları işlem yapan memur tarafından imzalanıp kabul damgası basıldıktan
sonra alındı kısmı göndericiye verilir, kalan kısmı ise kabulü yapan işyerimizce alıcısına ödenmek
üzere varış ülkesine posta yoluyla gönderilir.
• Gürcistan ile karşılıklı olarak havale hizmeti faks üzerinden, BAE, Kırgızistan, Malezya, Sudan ile
karşılıklı liste havalesi ile çalışıldığından bu ülkelere ait MP1 havale formları kayıtlı gönderi olarak
Pttbank Daire Başkanlığı’na gönderilir.
MANUEL YURTDIŞI HAVALENİN ALICISINA TESLİMİ
• Yurtdışı manuel havaleler en geç 10-15 gün içerisinde alıcılarına teslim edilmektedir.
• Pttbank Daire Başkanlığı’na ulaşan manuel havaleler sistem üzerinden alıcının ikamet adresinin
bulunduğu ildeki PİM’lere, PİM’in bulunmadığı yerlerde ise Merkez Müdürlüklerine suret dökümleri
alınmak üzere sevk edilir.
• PİM yada PİM’in bulunmadığı yerlerde Merkez Müdürlüklerince suret dökümleri günlük olarak
alınır ve haber kağıdı kayıtlı olarak düzenlenir ve alıcıya imza karşılığı teslim edilir.
• Bu haber kağıdıyla işyerlerimize gelen alıcının kimlik bilgileri tespit ve teyit edildikten sonra havale
alıcısına ödenir.
ŞİRKETİMİZ SİSTEMİ ÜZERİNDEN:
Bugün için anlaşma sağlanan K.K.T.C., Azerbaycan ve ileride başka ülkelerle de yaygınlaştırılması
hedeflenen proje kapsamında; İdaremiz otomasyon sisteminin web bağlantısı ile karşılıklı gerçekleştirilen
posta havalesi hizmetidir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
247 / 664
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ile daha önce manuel olarak yürütülmekte olan havale hizmeti
14/11/2007 tarihinden itibaren otomasyon ortamında yürütülmeye başlanmıştır.
Sivil KKTC adresli havalelerin sevki otomasyon ortamında sağlanmakta, on-line hizmeti sayesinde
alıcılar havalelerini birkaç dakika içerisinde alabilmektedir. Aynen Western Union kabul işleminde olduğu
gibi göndericiye sistem tarafından verilen bir referans numarası verilir, gönderici bu numarayı telefon ile
alıcıya bildirmek suretiyle alıcı parasını birkaç dakika içerisinde alabilir.
Azerbaycan ile de havalelerin sevki otomasyon ortamında sağlanmaktadır. Bu işlem Ülkemizden
Azerbaycan Posta İdaresi adına on-line havale kabulü yapılması ve havale bilgilerinin Azerbaycan/Bakü’de
belirtilen bir noktaya ulaştırılması, Azerbaycan’dan Türkiye yönünde gönderilecek havalelerin ise Bakü’de
belirtilen noktadan Türkiye’ye on-line gönderilmesi şeklinde gerçekleştirilir.
Azerbaycan yönünde havale kabul ve ödeme işlemleri diğer ülkelerde olduğu gibi “Yurtdışı Havale
Kabul”, “Yurtdışı Havale Ödeme” ekranı kullanılarak yerine getirilir.
Türkiye-Azerbaycan yönünde il adı belirtilmek suretiyle havale kabul işlemi yapılacak olup ekrandaki
bu alan zorunlu hale getirilmiştir. Azerbaycan-Türkiye yönünde kabul edilen havalelere ait haber kağıtları ve
listesi alıcının bulunduğu il tarafından gün başında sistemden alınır ve haber kağıtlarının alıcılarına
gönderilmesi sağlanır.
Kabul edilen havale bilgileri sistem üzerinden gönderileceğinden mükerrer ödemeye sebebiyet
verilmemesi bakımından Eurogiro ülkelerine kabul işleminde olduğu gibi MP1 “Yurtdışı Havale Kabul”
formları, gönderilmeyip herhangi bir araştırmaya esas olmak üzere merkezde sırasında muhafaza edilir.
Havalelerin ödeme işlemi U ile başlayan 24 haneli referans numarası sorgulanmak suretiyle yerine
getirilir.
2- WESTERN UNION
Western Union aracılığıyla sağlanan hızlı para transferi hizmetidir.
Bu hizmetle;
• 200’den fazla ülkede yaklaşık 486 bin acentede hızlı para transferi sağlanmaktadır.
• Şu an için otomasyona açık 2.000’den fazla işyerimizde verilmektedir.
• Alıcısına en geç 30 dakika içerisinde ulaştırılmaktadır.
• Kabul işlemleri EURO ve USD cinsinden, ödeme işlemleri ise EURO, USD veya müşterilerin istemesi
halinde TL olarak da yapılır.
WESTERN UNION HAVALELERİNİN KABUL İŞLEMİ
Gönderici tarafından bu hizmete özel 3 nüshalık kabul formu (yeşil renk) doldurulur.
Formda yer alan;
— paranın gönderileceği ülke,
— havale tutarı, alıcı ad ve soyadı,
— gönderici ad ve soyadı,
— gönderici adres bilgileri,
—göndericiye ait kimlik bilgileri (Türk vatandaşları için nüfus cüzdanı, sürücü belgesi, yabancı
vatandaşlar için pasaport ve ülkemizde yerleşik yabancılar için ise bunlara ek olarak ikamet tezkeresi
görülüp teyit edildikten sonra) gişe personelince sisteme girilir.
Sistemde kabul işleminin onaylanmasından sonra sistemin otomatik olarak verdiği havale kontrol
numarası (MTCN) alıcıya iletilmek üzere göndericiye verilir.
WESTERN UNION HAVALELERİNİN ÖDEME İŞLEMİ
• Gönderici ve alıcı ad ve soyadı,
• Gönderilen para tutarı,
• Göndericiye verilmiş olan havale kontrol numarası (MTCN),
PTTBANK İŞLEMLERİ
248 / 664
• Kimlik tespit ve teyidinden (Türk vatandaşları için nüfus cüzdanı, yabancı vatandaşlar için ise
pasaport ve ülkemizde yerleşik yabancılar için ise bunlara ek olarak ikamet tezkeresi görülüp teyit
edildikten) sonra havale alıcısına ödenir.
Ödeme esnasında Western Union’a ait ödeme formunun (sarı renk) arka yüzünde bulunan Hizmet
Şartlarının alıcıya okutularak boş bir nüshanın imzalatılması gerekmekte olup, sistemden alınan PTT Bank
İşlem Belgesi ile birleştirilerek merkezde sırasında saklanmakta, söz konusu belgenin diğer nüshası ise
alıcıya verilmektedir.
WESTERN UNION DESTEK MASASI TARAFINDAN YERİNE GETİRİLEN HİZMETLER
-Hizmete yeni açılacak olan İşyerlerimizin sisteme tanıtılması, o işyeri adına Dolar (ATZ) – Euro (A) hesap
numaraları ve Terminal ID numarası verilmesinin sağlanması,
-Merkez limit artırımının duruma göre artırılması,
-Western Union hizmeti veren PTT işyerlerine gerekli teknik destek verilmesi,
-İşyerlerimizce kabul esnasında meydana gelen hataların (döviz cinsi, miktar, alıcı adı, ülkesi vb.)
giderilmesine yönelik işlemlerin gerçekleştirilmesi,
-İşyerlerimizce kabul ve ödemede döviz cinsinin hatalı seçilmesinden dolayı iptali gereken işlemlerin
gereğinin sağlanması,
-Gönderici veya işyerlerimizce ülke değişiklikleri taleplerinde gerekli düzeltmenin sağlanması,
-İş yerlerimizce kabul edilen ancak bir şekilde ödenmeyip sistemde aktif olarak bekleyen ve 45 gün sonunda
pasif konuma geçen Western Union havalelerin, göndericisinin talimatı doğrultusunda yeniden aktif hale
getirilmesinin sağlanması,
YURTDIŞI ÖDEME ŞARTLI HAVALE HİZMETİ
Taahhütlü veya değer konulmuş (sigortalı) mektuplar ile değer konulmuş (sigortalı) veya
konulmamış (sigortasız) koliler postaya verme şartlarına uymak kaydıyla anlaşma yapılmış dış ülkelere
gönderilmek üzere ödeme şartlı olarak kabul edilir.
Gerek mektup postası gerekse koli postası gönderileri için kullanılmak üzere “TFP 3 – Uluslararası
Ödeme Şartlı Havalesi” adıyla tek tip formül kullanılır.
YURTDIŞI ÖDEME ŞARTLI HAVALESİ KABUL İŞLEMİ VE TFP3 FORMÜLÜNÜN KULLANIMI
• Yurtdışı ödeme şartlı gönderi kabulü sırasında TFP 3 ödemeli havalesi formülündeki alıcı ve
gönderici ad ve adresinin, ödeme şartlı bedelinin (rakamla ve yazıyla), ödemeli madde göndericisi
tarafından doğru ve okunaklı yazılıp yazılmadığı kabul memuru tarafından kontrol edilir.
• Ödemeli gönderiye ait kabul bilgilerinin (kabul tarihi, kabul no. vb.) TFP 3 formülünün alındı ve asıl
kısmında bulunan “Gönderinin Tanımı” (Identification de l’envoi) olarak belirtilen alana eksiksiz ve
düzgün bir şekilde yazılması sağlanır.
• Formülün en sağda bulunan parçası ödemeli bedelinin havalesi esnasında varış ülkesince
düzenleneceğinden, bu alan boş bırakılır.
• İlgili bölümleri usulünce doldurulan ve gerekli kontrolleri yapılan TFP 3 formülü koli yollama
kağıdına zımba ile düşmeyecek şekilde iliştirilir.
• Koli yollama kağıdına iliştirilen TFP 3 formülünün herhangi bir nedenle düşüp kaybolması
durumunda, maddenin ödemeli olduğunun belirlenmesi bakımından gerek koli yol kağıdına, gerekse
ödemeli maddenin üzerine görülecek şekilde turuncu renkli ödeme şartlı etiketi yapıştırılır.
YURTDIŞI ÖDEME ŞARTLI GÖNDERİLERİN TESLİMİNDE
PTTBANK İŞLEMLERİ
249 / 664
• Ödeme Şartlı gönderilerin teslimi sırasında gönderinin alıcısından T.C. kimlik, sürücü belgesi, vergi
kimlik ya da pasaport numarası gibi bilgilerden en az biri alınarak TFP3 formülünün ön yüzünde
uygun bir yere yazılır.
• Alıcıdan, ödemeli bedeline ilaveten Posta ve Telgraf Ücret Tarifesi’nde belirtilen yurtdışı havale
kabul ücreti ayrıca alınır.
• Ödeme şartlı havalelerin sistem üzerinden kabulü yapılacaktır. Kabul edilen ülke KKTC yada Eurogiro
sistemine dahil bir ülke ise TFP 3 formu merkezde sırasında saklanacaktır. Manuel bir ülke ise TFP 3
formu ilgili ülkenin adresine kayıtlı olarak postalanacaktır.
ÖDEME ŞARTLI HİZMETİ KARŞILIKLI VERİLEN ÜLKELER LİSTESİ
1-Almanya
2-Arnavutluk
3-Avusturya
4-Çek Cumhuriyeti
5-Fransa
6-İspanya
7-İsviçre
8-İtalya
9-K.K.T.C
10-Portekiz
11-Gürcistan
12-Moldova
13-Mısır
14-Yunanistan
15-Romanya
16-Macaristan
YURTDIŞI POSTA HAVALESİ KABUL İŞLEMLERİNDE İPTAL İŞLEMİ
• Yapılan yanlış bilgi girişinde; kontrol görevlisince sistem üzerinden iptal onayı verilmesini müteakip
sistemde “yanlış bilgi girişi” seçilerek hatalı işlemi yapan personel tarafından iptal işlemi
gerçekleştirildikten sonra tekrar kabul işlemi yapılır.
• Göndericinin vazgeçmesi durumunda; yazılı beyanı ile geri alma ücreti alınır, kontrol görevlisince
onay verildikten sonra sistemde “gönderici vazgeçti” seçilerek, anapara göndericiye ödenir.
• Otomasyon sistemi üzerinden yapılan kabul işlemleri aynı gün içerisinde ve aynı gişe tarafından iptal
edilebilir.
• Sonraki günlerde fark edilen yanlış bilgi girişi ve gönderici talepleri, merkezin bağlı olduğu
başmüdürlüğü üzerinden Pttbank Daire Başkanlığına aktarılır.
PTTBANK İŞLEMLERİ
250 / 664
DİĞER HUSUSLAR
Yurtdışı posta havalesi ile ilgili haber isteme (reklâmasyon) ve iade işlemleri merkezin bağlı olduğu
başmüdürlüğünün talebi üzerine Pttbank Daire Başkanlığı tarafından yürütülür.
Yurtdışı Posta Havalelerinin Bekleme Süresi
Eurogiro ve Şirketimiz sistemlerinden kabul edilen havalelerin bekleme süresi kabul tarihinden
itibaren 2 aydır.
Manuel havalelerin bekleme süresi ise kabul tarihini takip eden ayın sonuna kadardır.
Western Union havalelerin sistemde bekleme süresi kabul tarihinden itibaren 45 gündür.
Haber kağıtları;
Ödenmek üzere bekleyen yurtdışı posta havalelerinin alıcılarına bekleme süresi sonuna kadar
(dökümü alan merkez tarafından) her 10 günde bir hatırlatma kağıdı gönderilir.
Vekaletname ile ödeme;
Vekaletname ile yapılacak ödemelerde vekaletname üzerinde süre kısıtlaması getirilmemişse
alıcılardan yeni bir vekaletname istenmeyecektir.
Vekaletnamelerde “PTT” veya “Kamu Kurum ve Kuruluşları” ibaresinin yer alması gerekmektedir.
Vekaletname ile ödemelerde gerçek alıcının hayatta olup olmadığının tespiti amacıyla TC Kimlik
numarası ile KPS’den sorgulama yapılmak zorundadır.
Western Union havaleler vekaletname ile ödenmez.
PTTKART
Posta çeki hesap sahiplerine verilmekte olan Maestro logolu Pttkart’lar ile hesap sahiplerimizin
hesaplarını diğer banka hesapları gibi kullanabilmeleri sağlanmış olup, bu kapsamda müşterilerimizin
hesaplarındaki bakiyelerini Pttmatik’lerden olduğu gibi diğer tüm bankaların ATM’lerinden de sorgulayarak
gerektiğinde nakit çekim işlemi yapabilmeleri, hesaplarındaki bakiye kadar yurtiçinde ve yurtdışındaki
POS’la ödeme kabul eden tüm işyerlerinden mal/hizmet alımı yapabilmelerine olanak sağlanmıştır.
Pttkart’ların kullanımı için gerekli olan kart şifresi, PTT Merkez ve Şubelerinden posta çeki hesap
sahiplerine elden teslim edilmektedir.
Posta çeki hesabının açılması sonrasında Pttkart’ın otomatik olarak basımı gerçekleştirilerek hesap
sahibinin adresine gönderimi yapılmaktadır.
Kayıp, çalıntı ve arıza durumlarında yeni kart basım/değişim talepleri PTT Merkez ve Şubeleri ile ile
444 1 788 PTT Çağrı Merkezinden PTTFACE sistemi üzerinden alınmaktadır.
Pttkartlar Ocak 2013 tarihinde yapılan düzenleme ile tek kullanımlık SMS şifre ile internet üzerinden
alışveriş yapılmasına imkan verilmiştir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
251 / 664
PTT BONUS KREDİ KARTI
Kredi Kartları, mal ve hizmet alımlarında belirlenen kredi limitleri dâhilinde kullanılabilen,
kullanıcılarına bir ay süreyle faizsiz olarak ödeme imkanı sağlayan ödeme araçları olup ayrıca nakit avans
işlemi için de kullanılabilmektedir.
Şirketimiz nezdinde posta çeki hesap sahiplerine verilmekte olan kredi kartları Bonus markalı
MasterCard logolu kartlar olup söz konusu uygulama PTT bünyesinde “PTT Bonus Kredi Kartı” olarak
adlandırılmakta olup müşterilerimize classic, gold ve platinum olmak üzere 3 tür kredi kartı seçeneği
sunulmaktadır.
PTT Bonus Kredi Kartları ile Bonus fırsat ve ayrıcalıklarından faydalanılabilmekte yurtiçinde ve
yurtdışında tüm işyerlerinden tek ödeme veya taksitle alışveriş yapılabilmektedir. Ayrıca söz konusu kartlar,
Pttmatik’lerden belirlenen ücretler karşılığında nakit avans çekme işlemi için de kullanılabilmektedir.
PTT Bonus Kredi Kartı başvurusu yapılabilmesi için posta çeki hesap sahibi olunması gerekmekte
olup müşterilerimiz PTT Bonus Kredi Kartı başvurularını tüm PTT işyerlerinden yapabilmektedir.
Başvurularda müşterilerden istenilen gerekli evraklar;
- Nüfus Cüzdanı/Sürücü belgesi Fotokopisi,
- PTT İşbirliği ile Temel Bankacılık Hizmet Sözleşmesi
- “PTT Bonus Kredi Kartı Başvuru Formu
Müşterilerden gerekli evraklar alındıktan sonra başvuru işlemleri PostaWeb otomasyon sisteminde
Kredi Kartı İşlemleri altında yer alan Kredi Kartı Başvurusu ekranından yapılmaktadır.
Yapılan PTT Bonus Kredi Kartı başvuruları, bankacılık sistemi üzerinden sorgulanarak
değerlendirilmektedir. Başvuru sonuçları, müşterinin sistemde kayıtlı cep telefonu numarasına SMS olarak
gönderilmektedir.
Bununla birlikte; müşterilerimiz kredi kartı başvuru sonuçlarını PTT işyerlerinden öğrenebilme imkanına
da sahiptirler. PostaWeb otomasyon sisteminde KK işlemleri altında yer alan “KK İzleme” ekranında
müşterinin TCKNsi ile yapılacak sorgulama sonucunda başvurunun durumu öğrenilebilmektedir.
Ayrıca, her bir onaylanan başvuru için sistemden alınacak çıktı ile birlikte “Temel Bankacılık Hizmet
Sözleşmesi”, “PTT Bonus Kredi Kartı Başvuru Formu” ve “Nüfus Cüzdanı/Ehliyet Fotokopisi”nin Bankaya
günlük olarak gönderilmesi gerekmektedir.
PTT Bonus Kredi Kartı uygulamasında PTT merkezlerinde muhafaza edilmekte olan herhangi bir evrak
bulunmamakta olup müşterilerden alınan tüm evraklar, gerekli kontroller yapıldıktan sonra Bankaya
gönderilmektedir.
PTT Bonus Kredi Kartı Şifre İşlemleri
PTT Bonus Kredi Kartı sahipleri, kartlarını güvenli bir şekilde kullanabilmeleri için gerekli olan şifrelerini
2 şekilde alabilirler:
• Çağrı Merkezi (444 1 788):Müşteri, PTT Çağrı Merkezini arayarak güvenlik kontrolünden geçtikten
sonra başvuruda verdiği cep telefonuna SMS ile şifresi gider.
PTTBANK İŞLEMLERİ
252 / 664
•
SMS (3290): Müşteri başvuruda verdiği cep telefonundan 3290’a SMS gönderir ve cep telefonuna
şifre gider. Mesaj menüsüne sırasıyla, “SIFRE boşluk, istenilen 4 rakamlı şifre boşluk, kartın
arkasındaki 7 rakam” girilmelidir.
PTT İşyerlerinde PTT Bonus Kredi Kart’ları için şifre verme işlemi yapılmamaktadır. Şifre değiştirme
işlemleri ise; Pttmatik’lerden ve diğer banka ATM’lerinden yapılabilmektedir.
PTT Bonus Kredi Kartı Ücretleri
PTT Bonus Kredi Kartı sahiplerinden ilk yıl için kart ücreti alınmamakta olup 2. Yıl itibariyle kart türlerine
göre yıllık kart ücretleri aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:
• Classic 45 TL
•
Gold
50 TL
•
Platinum
55 TL
PTT Bonus Kredi Kartı Borç Ödemeleri
PTT Bonus Kredi Kartı borç ödemeleri; PTT işyerlerinden, Pttmatik’lerden ve İPÇ üzerinden
yapılabilmektedir.
PTT Bonus Kredi Kartları Ekstre dönemleri ve Son Ödeme Tarihleri
İki adet ekstre kesim dönemi bulunmaktadır:
 1. Dönem- Her ayın 8’i
 2. Dönem- Her ayın 24’ü
Son ödeme tarihi seçilen ekstre dönemine göre belirlenmektedir. Son ödeme tarihi, ekstre kesim
tarihinden 10 gün sonrasıdır. Geri ödeme süresi içerisinde resmi tatil bulunması durumunda tarihlerde
değişiklik olabileceği gibi son ödeme gününün resmi tatile denk gelmesi halinde de sonraki ilk iş günü son
ödeme tarihi olacaktır.
PTTKART ve PTT BONUS KREDİ KARTI DAĞITIM, TESLİM VE İMHA SÜREÇLERİ
Pttkart ve PTT Bonus Kredi Kartlarının APG olarak müşterilerin adreslerine gönderimi
sağlanmaktadır. Nitelikli gönderi kapsamına giren söz konusu kartlar alıcısına veya alıcısı dışında teslim
edilecek olan kişilere imza karşılığı teslim edilmektedir. Pttkartların teslim bilgisi KPAPG programında
“Teslim
Banka Kartı Teslim” menüsü kullanılarak girilmektedir. Teslimi sağlanamayan Pttkart ve PTT
Bonus Kredi Kartının PTT Merkez Müdürlüklerine ihbarlanması, ihbarlanan gönderilerin de PTT Merkezi
tarafından cihete kaydedilerek sisteme PTT İşyerine teslim bilgisi girilmesi gerekmektedir. PTT Merkezine
ihbarlı bırakılan gönderinin iade edilmeyerek kart sahibinin müracatı halinde teslim edilmek üzere PTT
Merkez kasasında muhafaza edilmesi gerekmektedir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
253 / 664
Çeşitli nedenlerden dolayı alıcısı veya alıcısı dışında teslim edilebilecek kişilere teslim edilemeyen
Pttkart ve PTT Bonus Kredi Kartları adreslerine ihbar bırakılarak en yakın PTT Merkezlerine bırakılmakta ve
Merkez kasasında bekleme müddeti (Pttkart için 60, PTT Bonus Kredi kartı için 30 gün) sonuna kadar
muhafaza edilmektedir. Söz konusu kartlar herhangi bir suretle Genel müdürlüğe gönderilmemektedir.
Bekleme süreci sonrası teslim edilemeyen Pttkart ve PTT Bonus Kredi Kartlar için KPAPG sistemi
üzerinden “Teslim İşlemleri” ekranında “Banka Kart İşlemleri” “Pttkart Teslim” menüsünden imha bilgisi
girilmektedir. İmha bilgisi girilen kartların fiziki imhası PTT Merkezlerince tutanak eşliğinde manyetik şeridi
ve/veya çipi kesilerek gerçekleştirilmektedir.
Ancak “vefat, kabul edilmedi veya Banka geri istedi” seçenekleri ile alıcısı veya alıcısı dışında teslim
edilecek kişilere teslim edilmeyen Pttkart ve PTT Bonus Kredi Kartları dağıtım birimlerince adrese en yakın
PTT Merkezine yol kağıdına kayden sevkedilerek söz konusu kartların imha işlemi bekleme müddeti
beklenmeden yukarıda belirtilen ekranlardan imha işlemi yapılmaktadır.
Ayrıca imha edilen Pttkart ve PTT Bonus Kredi Kartlarının barkod numaraları KPAPG sisteminden
listelenebilmektedir.
PTT Kredili Hesap
Posta çeki hesap sahiplerine hesaplarında yeterli bakiye olmaması durumunda acil nakit ihtiyaçları,
otomatik ödeme ve alışverişlerinde ek limit sağlayan bir kredili mevduat hesabıdır.
PTT Kredili Hesap;
• PTT İşyerlerinde
•
Pttmatik’lerde
•
İPÇ (İnteraktif Posta Çeki)de
•
Diğer bankalara ait tüm ATM’lerde
•
Alışverişlerde POS’larda
kullanılabilir.
PTT Kredili Hesap başvuruları Acentelikler hariç tüm PTT işyerlerinden yapılabilmekte olup başvuru için
gerekli evraklar aşağıdaki şekildedir:
- PTT Kredili Hesap Başvuru Formu
- PTT İşbirliği İle Temel Bankacılık Hizmet Sözleşmesi
- Nüfus Cüzdanı Fotokopisi
“PTT Kredili Hesap” başvurusu sırasında posta çeki hesap sahibinden alınacak olan “PTT Kredili Hesap
Başvuru Formu” daha sonradan hukuki takip için istenmediği sürece ilgili Bankasına gönderilmeyecek ve
posta çeki hesap sahibi ile ilgili olarak ileride doğabilecek ihtilaflı durumlarda kullanılmak üzere PTT
Merkezlerinde sırasında arşivlenerek saklanacaktır.
Şirketimizin bu tip ihtilaflı durumlarda herhangi bir maddi veya manevi zarar görmemesi için başvuru
formlarının ilgili mercilere zamanında ve düzgün bir biçimde gönderilmesi büyük önem taşıdığından söz
konusu evrakın hiçbir şekilde zayi olmayacak şekilde muhafazası ve arşivlenmesi konusunda birinci
derecede PTT Merkez Müdürleri veya yerine bakan personel sorumlu olacaktır.
PTT Kredili Hesap Başvuru Süreci
Başvuru işlemleri PostaWeb üzerinden yapılmaktadır.
“PTT Kredili Hesap” başvuru ekranındaki “KPS Sorgulama” bölümündeki bilgiler hesap sahibinin sözlü
beyanına göre doldurulduktan sonra hesap sahibinin kredibilitesi bankacılık sistemi üzerinden
sorgulanacaktır.
• Ön sorgulama sonucu olumlu olan posta çeki hesap sahiplerinden
PTTBANK İŞLEMLERİ
254 / 664
– Nüfus cüzdanı fotokopisi alınarak
– “PTT Kredili Hesap Başvuru Formu” ve
– “PTT İşbirliği İle Temel Bankacılık Hizmet Sözleşmesi”
doldurması istenilecektir.
PTT Kredili Hesap başvurusu tamamlanan hesap sahiplerinin cep telefonlarına PTT tarafından
hesabın kullanımına hazır olduğuna dair bir SMS gönderilmektedir.
PTT Kredili Hesap Faiz Oranı ve Hesaplaması
PTT Kredili Hesap faizi, kredinin kullanıldığı süre için günlük olarak ve sadece kullanılan tutar
üzerinden hesaplanmakta ve takip eden aybaşında müşterinin hesabına yansıtılmaktadır.
PTT Kredili Hesap Borç Ödeme
PTT Kredili Hesap limitini kullanan hesap sahibinin hesabında yeterli bakiye olması durumunda, borç
hesabından sistem tarafından otomatik olarak tahsil edilecektir. Hesapta yeterli bakiye olmaması
durumunda ise hesap sahibi PTT tarafından kendisine gönderilen hesap bildirim cetvelinden ya da PTT
işyerlerinden borç tutarını öğrenerek ödemesini gerçekleştirebilecektir.
Müşterinin Kredili Hesap Borçlarını Ödememesi Durumunda İzlenen Akış
Çeşitli nedenlerle anapara ve/veya faiz ödemeleri tahsil edilmemiş ve/veya ekstre borcu
ödenmemiş Kredili Hesap’lar gecikmeli olarak sınıflandırılmaktadır. Kredi kullanan Kredili Hesap
müşterilerinin ödemelerini geciktirmeleri ve bu nedenle idari ve/veya kanuni takibe düşmesi durumunda,
müşteri ile iletişim ve takip Banka tarafından gerçekleştirilmektedir.
PTT Kredili Hesap Limit Değişim İşlemleri
Müşterilerin mevcut PTT Kredili Hesap limitlerine ilişkin arttırma ya da azaltma yönündeki değişim
işlemleri, ekte bir örneği yer alan dilekçenin hesap sahibi tarafından doldurularak imzalanmasından sonra
PostaWeb otomasyon sisteminde “PTT Kredili Hesap İşlemleri” altındaki “PTT Kredili Hesap Limit
Arttırma/Azaltma” menüsünden yapılacaktır.
Söz konusu limit değişim talebine ilişkin müşteriden alınacak dilekçenin bir örneği, PostaWeb giriş
sayfasında “Matbu Evrak” başlığı altında “PTT Kredili Hesap Limit Değiştirme Talep Formu” adı ile yer
almaktadır.
Onaylanan PTT Kredili Hesap limit değişim taleplerine ilişkin müşteriden alınan dilekçe, PostaWeb
otomasyon sisteminde PTT Kredili Hesap İşlemleri altında yer alan Gönderilecek Evrak ekranından çıktı
alınarak Bankasına gönderilecektir.
ÖN YÜKLEMELİ PTTKART PROJELERİ

SOSYAL YARDIM ÖDEMELERİNE İLİŞKİN ÖN YÜKLEMELİ PTTKART
2022 sayılı Kanun kapsamında Yaşlılık, Muhtaç, Kimsesiz ve Engelli Maaşı, Şartlı Eğitim ve Şartlı
Sağlık Yardım Ödemeleri, Eşi Vefat Eden Kadınlara Yardım Ödemeleri, Evde Bakım Ücreti Ödemeleri,
Muhtaç Asker Ailelerine Yardım Ödemeleri ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığınca yapılan tüm
ödemelerin; sıra beklemeden Pttmatik’lerin yanı sıra tüm banka ATM cihazlarında nakit çekebilmeleri,
yurtiçi-yurtdışı alışverişlerde kullanabilmelerini sağlayan ön ödemeli Pttkartlar hak sahiplerinin kullanımına
verilmiştir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
255 / 664
Üzerinde isim yazılı olmayan ve Kadın hak sahipleri için pembe, erkek hak sahipleri için mavi renkte
tasarlanan Pttkartlar, hak sahipleri ilk alacakları sosyal yardım ödemeleri ile birlikte PTT İşyerlerinden elden
teslim edilmektedir.
Pttkartlar için hak sahiplerinden herhangi kart aidatı, işletim ücreti, güven akçesi vb. ücretler
alınmamaktadır. Tüm sosyal yardım ödemleri tek bir kart ile ödenmektedir.
Hak sahibinin sosyal yardım ödemesi Pttkart’ına yattığı an cep telefonuna gönderilen SMS ile yardım
tutarı bilgisi anlık olarak gönderilmektedir.

MOBİL FİNANSAL HİZMETLERE İLİŞKİN ÖN YÜKLEMELİ( VODAFONE CEP NAKİT VE AVEA A+PARA
KART) KARTLAR
GSM şirket abonelerinin mobil finansal servisleri banka müşterisi olmalarına gerek kalmaksızın
yapmalarına olanak sağlamak amacıyla Vodafone Dağıtım A.Ş. ile Cep Nakit Kart, Avea İletişim A.Ş. ile
A+para Kart adıyla mobil finansal hizmetlere ilişkin ön ödemeli kartlar hizmete verilmiştir. Ön ödemeli
kartlara Pttmatik, PTT İşyerleri ile GSM bayilerinden önce para yüklenir sonra da yüklenilen tutar kadar
harcama yapılabilir.
Ön ödemeli kartlar ile;
 Para Gönderimi: Ön ödemeli kart sahipleri diğer kart sahiplerine veya diledikleri GSM numarasına
para gönderimi yapabilirler.

TL Yükleme: Ön ödemeli kart sahipleri faturasız hatlara Cep Lira yüklemesi yapabilirler.

Alışveriş: Ön ödemeli kart sahipleri yurtiçi ve yurtdışındaki tüm Visa logolu işyerlerindeki POS
cihazları ile internet üzerinden alışveriş yapabilirler.

Nakit Para Çekme: Ön ödemeli kartla Pttmatik’lerden ücretsiz ve tüm banka ATM’lerinden
komisyon ödeyerek nakit para çekebilirler.

HGS Bakiye Yükleme: Ön ödemeli kart sahipleri HGS etiket/kartlara bakiye yükleme yapabilirler.
İşlemler nasıl yapılabilir?
Para gönderimi, TL yükleme, HGS bakiye yükleme, kart bakiye ve işlem hareketi sorgulama, kart kapatma
işlemleri 4848 Vodafone Cep Nakit Hattı’nı veya 511 AVEA hattını ücretsiz aranarak gerçekleştirebilir.
Bunun dışında ön ödemeli kartlar fiziksel olarak alışveriş yapmak ve nakit para çekmek için kullanılabilir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
256 / 664
PTTMATİK
Pttmatik Projesi ile Şirketimizin teknolojiyi en üst düzeyde kullanma vizyonunu en iyi şekilde temsil
etmesinin yanında 7 gün 24 saat kesintisiz hizmet sağlayan “Pttmatik” olarak adlandırılan banka ATM
özelliğindeki cihazlar aracılığıyla, müşterilerimize sıra beklemeksizin fatura tahsilatı, maaş ödemeleri ve
posta çeki işlemleri ile anlaşma sağlanan bankalara ait işlemleri yapabilmeleri sağlanmıştır.
Şirketimizin üstlendiği misyon nedeni ile coğrafi dağılım olarak diğer banka atm’lerinin coğrafi
dağılımından çok farklı durumda olan Pttmatikler, sektördeki diğer bankalara kıyasla çok daha kısa bir
geçmişe sahip olmasına rağmen hem cihaz sayısı hem de banka ve kredi kartı ile yapılan para çekme işlem
cirolarına göre 2013 yılında sektör sıralamasında ilk 10'a girmeyi başarmıştır. Para çekme işlemleri dışında
Pttmatiklerin diğer işlemlerde de yoğun kullanıldığı göz önüne alındığında Pttmatiklerin yurdun dört bir
yanında çok önemli bir ihtiyaca cevap verdiği görülmektedir. Ülke genelinde hiçbir banka ATM’sinin
bulunmadığı toplam 128 yerleşim yerinde sadece Pttmatik’ler vatandaşlarımıza hizmet vermektedir.
Yıllar İtibariyle Pttmatik
Sayıları
2009
167
2010
205
2011
1.006
2012
1.578
2013
1.826
2014 Hedefi
2.076
Pttmatik’te Verilecek Hizmetler:
PTTBANK İŞLEMLERİ
257 / 664
Pttmatiklerden; Pttkart, diğer Banka kartları ve kartsız işlemler yapılabilmektedir.
Pttkart ile Yapılan işlemler
Posta çeki yatırma, ödeme ve aktarma
Doğalgaz
Fatura
Tahsilatı
(Diyarbakırgaz)
Elektrik Fatura Tahsilatı (Tüm İller)
Su Fatura Tahsilatı (17 İl )
Posta çeki hesabı bakiye sorgulama
PTT Kart şifre değiştirme
Son 10 işlemi görüntüleme ve yazdırma
Türk Telekom Fatura Tahsilatı
(hesap hareketleri)
Emekli maaş ve yardım ödemeleri
HGS Bakiye Yükleme
GSM fatura tahsilatı (Turkcell, Avea,
Cep TL Yükleme (Vodafone, Avea)
Vodafone)
Bilgi
Güncelleme
(Telefon
ADSL fatura tahsilatı (TTNet)
Numarası)
Özel Telekom fatura tahsilatı (TellcomHarç, bağış yatırma
Superonline, Turknet)
Anlaşmalı Banka Kredi Kartı Tahsilatı (20
En yakın Pttmatik bilgisi
Banka)
Anlaşmalı Banka Bireysel Kredi Tahsilatı (4
Banka)
PTT Altın Satış İşlemleri
PTT Bonus Kredi Kartı İle Yapılan İşlemler:
Kredi Kartı Borcu Ödeme (Posta Çeki Hesabından)
Kredi Kartı Borcu Ödeme (Kartsız-Nakit)
Hesap Hareketleri Sorgulama
Hesap Özeti Sorgulama
Nakit Avans Çekme
Pttmatik’lerden Kartsız/Nakit Yapılan işlemler
Posta Çeki Hesabına Para Yatırma
HGS Bakiye Yükleme
Türk Telekom fatura tahsilatı
GSM fatura tahsilatı (Turkcell, Avea, Vodafone)
ADSL fatura tahsilatı (TTNet)
Su faturası tahsilatı (17 il)
Elektrik Fatura Tahsilatı (Tüm İller)
Doğalgaz fatura Tahsilatı (Diyarbakırgaz)
Özel Telekom fatura tahsilatı (Tellcom-Superonline,
Turknet)
Anlaşmalı Banka İşlemleri (Kuveyt Türk Kredi Kartı
Tahsilatı)
En yakın Pttmatik bilgisi
Yurtiçi Diğer Banka Kartları İle Yapılan İşlemler:
Para Çekme
Bakiye Sorgulama
PTTBANK İŞLEMLERİ
258 / 664
Yurtdışı Banka Kartları İle Yapılan İşlemler:
Para Çekme
Cep Nakit Kart / A+ Para Kart ile Yapılan İşlemler
Para Yatırma
Para Ödeme
TL Yükleme
Bakiye Sorgulama
Şifre Değiştirme
Pttmatik’lerden gerçek kişi posta çeki hesabından günlük para çekme limiti 1.500-TL olup 10 TL ve
katları şeklinde işlem yapılabilmektedir.
Pttmatik’lerden emekli maaş ve 2022 yardım ödemeleri hesabından günlük para çekme limiti
10.000-TL olup 10-TL ve katları şeklinde işlem yapılabilmektedir.
Pttmatik cihazlarına para yatırma işlemlerinde bir seferde en fazla 40 adet banknot
yatırılabilmektedir.
Nakit olarak fatura ödemelerinde, Pttmatikler yalnızca madeni para iadesi yapabilmekte olup,
Müşteriler fatura tutarının 10- TL fazlası tutarını Pttmatik para yatırma ünitesine verebilmektedir.
Pttmatik Sorumlusu
Pttmatik’lerin günlük işlemlerinin gerçekleştirilmesi ve sorunsuz çalışması için PTT Merkez Müdürü ile
birlikte kontrol görevlileri(şef, amir vb.) veya yerine bakan personel ve paralı posta hizmetlerinde çalışan en
az bir personel Pttmatik Sorumlusu olarak görevlendirilmiştir.
Pttmatik Sorumlusu;
 Pttmatik’lerin 7 gün 24 saat sorunsuz çalışması ve sağlıklı hizmet vermesi,
 Pttmatik kasa anahtarlarının ve şifresinin, “Mali Sorumluluk ve Kasa İşlemleri Yönergesi” ve ilgili
tebliğlerdeki hükümlere göre kullanılması ve saklanması,
 Pttmatik ile ilgili mutabakat formlarının düzenli şekilde doldurulup dosyalanması,
 Pttmatik’lerin data, telefon, elektrik vb. hatlarının fatura ödemelerinin takip edilmesi,
 Pttmatik’lerde para azaldığında eklenmesi, para bittiğinde ise konulması,
 Pttmatik ile ilgili birinci seviye müdahaleler olan; para, kâğıt, kart sıkışması vb. sorunların
giderilmesi,
 Arıza tespitine yardımcı olunması, arıza veya sorunun giderilmesi için girişimlerde bulunulması,
giderilemeyenlerin ilgililere bildirilmesi,
 Sarf malzemeleri bittiğinde yenisinin temin edilmesi,
 Pttmatik’lerin 2. Seviye teknisyen müdahalelerinde herhangi bir aksaklık yaşanmaması bakımından
İşletim Hizmetinde sorumlu Şirketin ATM Operasyon Birimine bildirilmesi,
 Pttmatik’lerde ortaya çıkan ve 1. Seviye müdahale sonucunda giderilemeyen sorunların ATM
Operasyon Birimine bildirilmesi,
 Pttmatik’te alıkonulan kartların toplanması, saklanması gerekli formların hazırlanması ve kartların
alıcılarına teslim edilmesi ile
 Pttmatiklere günlük yüklenecek para tutarının konulması yönünde yapılan Nakit Yönetim projesine
https://172.17.1.208/PAYSWeb/faces/login.xhtml?inst_id=PTT ekranından girerek cihazlara
konulacak paranın yüklemesinin yapılmasından ve gün sonu işlemlerinin gerçekleştirilerek
sonuçlandırılmasından sorumludur.
Pttmatik’lerde Alıkonulan Kartların Teslimi
Pttmatik tarafından alıkonulan kartların, kartın alıkonulduğu gün yapılacak olan gün sonu işlemini
takip eden ertesi iş günü teslim edilebileceği gibi aynı gün içerisinde de yapılabilecektir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
259 / 664
Pttmatik tarafından alıkonulan kartlar, “Alıkonulan Kart Tutanağı”na kaydedildikten sonra Merkez
kasasında muhafazaya alınacaktır.
5 iş günü içerisinde teslim alınmayan kartlar (pttkart ve diğer banka kartları) güvenlik politikaları
gereği usulünce imha edilerek tutanak altına alınacaktır.
Pttmatik Sarf Malzeme Temini
Pttmatik ile ilgili sarf malzemelerin ve basılı malzemenin takibi Merkezin Pttmatik Sorumlusu
tarafından yapılacaktır.
Her Pttmatik için bir adet sarf malzemesi yedekte tutulacaktır. Yedek sarf malzemesi Pttmatik’e
takıldığında bir adet ilgili sarf malzemesi Merkezin bağlı olduğu Başmüdürlük kanalıyla Malzeme Dairesi
Başkanlığı aracılığıyla Ana Depo Müdürlüğünden talep edilecektir.
EFEKTİF İŞLEMLERİ:
Efektif: Nakit biçimindeki yabancı paralar demektir. Paranın gerçek değeri, itibari değer. Kambiyo
rejimine göre "nakit yabancı para" demektir. Döviz kavramının aksine efektif kur, çek, senet, poliçe ve
hazine bonosu gibi ödeme araçlarını kapsamaz. Efektif satış kuru, döviz satış kurundan genellikle daha
yüksektir. Efektif ilk olarak “gerçekleşmiş” anlamında kullanılmaktadır. Örneğin, efektif kur, gerçekleşmiş
kur anlamında kullanılmaktadır. Bankaların kasalarında durduğu sürece, faiz kaybına yol açan, ancak dövize
çevrilerek yurt dışı banka hesaplarına intikal ettirildikten sonra faizlendirilebilinen kâğıt para olarak da
tanımlanabilir.
Döviz: Döviz, Ülkelerin elinde bulunan madeni ve kâğıt para cinsinden bütün ülke paraları ve bu
paralarla ödemeyi sağlayan her türlü hesap, belge ve vasıtaların tümüne denir. Uluslararası ödemelerde
geçerli olan yabancı para, para işlevi gören her tür bono, poliçe, kredi mektubu, havale ve benzeri varlıklar,
her türlü mal ve hizmet alımında, ödemede bulunulurken kullanılan paranın, alacaklı tarafından kabul
edilebilir cinsten olması gerekir.
Uygulamada, satın alınan bir malın bedelini, alıcı ülkenin yabancı para stoklarında satıcı ülkenin para
biriminden para olmaması durumunda, satıcı ülkenin kabul edeceği bir başka para birimi ile ödeme
gerçekleştirilir. Satıcı ülke de eline geçen bu para ile diğer ülkelerle alış verişini yapabilecektir. Bu
nedenledir ki ülkelerin uluslararası ticaret yapabilmeleri için ellerinde diğer ülkelerin paralarının stoklarında
bulunması gerekir. İşte bu ülkelerin elinde bulunan madeni ve kâğıt para cinsinden bütün ülke paraları ve
bu paralarla ödemeyi sağlayan her türlü hesap, belge ve vasıtaların tümüne döviz denir.
Şirketimiz Türk Parasının Kıymetini Koruma hakkındaki 07.08.1989 tarih ve 89/14391 Karar
Numarası ile 20249 sayı ve 11.08.1989 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe giren 32 sayılı karar uyarınca döviz
alım-satımı ile kur belirlemeye yetkilendirilmiş bulunmaktadır. Ayrıca PTT A.Ş.’nin Esas Sözleşmesi’nin Amaç
ve Faaliyet Konuları başlıklı 3 ncü maddesinin d bendinde “..döviz alım ve satım işlemleri yapmak..” ifadesi
yer almaktadır.
Ancak şu anda bu yetkilerden sadece efektif alış işlemleri kullanılmaktadır.
32 sayılı kararın “Döviz” başlıklı 4. Maddesinin (b) fıkrasında; “Türkiye'de yerleşik kişilerin
beraberlerinde döviz bulundurmaları, bankalar, yetkili müesseseler, PTT, kıymetli maden aracı kuruluşları
ile yurt dışında döviz alım satımına yetkili kuruluşlardan döviz satın almaları ve bunlara döviz satmaları,
dövizleri bankalarda açacakları döviz hesaplarında tutmaları, efektif olarak kullanmaları, bankalar
vasıtasıyla yurt içinde ve yurt dışında tasarruf etmeleri serbesttir.” denilmektedir.
Yine (d) fıkrasında, “Dışarıda yerleşik kişiler; bankalar, yetkili müesseseler, PTT, kıymetli maden aracı
kuruluşları ve aracı kurumlarla döviz alım ve satımı yapabilirler.” denilmektedir.
Türkiye'de yerleşik ve yerleşik olmayan kişiler döviz ve Türk Lirası üzerinden işlem yapabilirler.
Kişilerin döviz bulundurmaları serbesttir ve dövizlerin kaynağı sorulamaz. Dolayısı ile;
- Gerçek kişiler,
- Tüzel kişiler:
- Bankalar,
PTTBANK İŞLEMLERİ
260 / 664
- Yetkili Müesseseler,
- Özel Finans Kurumları,
- Kıymetli Maden Aracı Kuruluşları,
- Şirketler,
- T.C.PTT Genel Müdürlüğü birbirleri ile serbestçe döviz üzerinden işlem yapabilirler.
Efektif işlemleri, PTT merkezleri ve yetki verilen şubelerde otomasyon ortamında yapılmaktadır.
PTT Şubelerinin efektif işlemi yapma yetkisi bağlı olduğu merkezi tarafından verilmektedir.
Konvertibl Döviz: Diğer devletlerin paralarına serbestçe ve kolaylıkla çevrilebilen dövizlere,
konvertibl döviz ve yapılan bu işleme konvertibilite denir. Uluslararası işlemlerde genelde kullanılan döviz,
konvertbil dövizdir. Bir ülkenin parası diğer bir ülkenin parasına dünyanın her yerinde serbest bir şekilde
çevrilebiliyorsa o milli para için "tam konvertibl" denir. Dolayısıyla Konvertibl olan milli paralar uluslararası
ödeme aracı olarak kullanılırlar. Çünkü konvertibl bir paraya sahip olan bir ülke bunu istediği anda diğer bir
paraya kolaylıkla çevirebilir. Konvertibilite sonuçta, bir ülkenin ulusal parasının, değişim aracı olma, hesap
birimi olma, borç ödeme ve birikim aracı olarak kullanılma gibi işlevlerini, ülke sınırları dışında da
gerçekleştirmesidir.
Konvertibl Olmayan Döviz:Her devletin parasını konvertibl yapma imkanı yoktur. Çünkü konvertibl
para için önce ilgili devletin ödemeler bilançosu büyük ölçüde açık vermemesi; dünya ekonomisinde ortaya
çıkabilecek ani bir krizi karşılayabilecek ölçüde altın ve döviz rezervlerine sahip olması gerekmektedir.
Ayrıca parasına konvertibilite sağlayan devletin, diğer devletlerin kendi parasına karşı besledikleri güveni
sarsmamak için izleyeceği ekonomi politikasına da dikkat etmesi gerekir. Aksi halde ellerinde konvertibl
para tutan devletler, bunları diğer paralara çevirmek isterler ve sonuçta konvertibilite ortadan kalkar. Bir
ülke parası, diğer ülkelerin paraları ile cari döviz fiyatları (kurları) üzerinden serbestçe değiştirilemiyorsa o
ülkenin parasına konvertibl olmayan döviz denmektedir.
Merkez Bankası’nca konvertibl olarak kabul edilen aşağıdaki dövizlerin PTT merkez ve yetkilendirilen
şubelerden alımı yapılmaktadır:
PTTBANK İŞLEMLERİ
PARA BİRİMİ
KISALTMA
AMERİKAN DOLARI
USD
EURO
EUR
AVUSTRALYA DOLARI
AUD
BULGARİSTAN LEVA
BGN
DANİMARKA KRONU
DKK
İNGİLİZ STERLİNİ
GBP
İRAN RİYALİ
IRR
İSVEÇ KRONU
SEK
İSVİÇRE FRANGI
CHF
JAPON YENİ
JPY
KANADA DOLARI
CAD
KUVEYT DİNARI
KWD
NORVEÇ KRONU
NOK
261 / 664







ROMANYA LEYİ
RON
RUSYA RUBLESİ
RUB
SUUDİ ARABİSTAN RİYALİ
SAR
(İstanbul Anadolu ve Avrupa Yakası ile Antalya PTT Başmüdürlüğüne bağlı Merkez ve efektif işlemi
yapmaya yetkilendirilen şubelerde Rus Rublesi alımı da yapılmaktadır.)
Pttbank Daire Başkanlığı’na anlaşmalı banka tarafından gönderilen “Efektif Alış Kur Bilgileri” sisteme
girilerek tüm işyerlerimizde kullanılmaktadır.
Gün içinde efektif kurunda meydana gelen değişiklik anında sistemlere yansıtılmaktadır.
Efektif alım işlemlerinde efektif bozdurandan 14.05.2004 tarihinden itibaren % 2 komisyon
alınmaktadır.
Alınan efektiflerin satışı yapılmamakta, anlaşmalı bankaya belirli bir komisyon karşılığında
devredilmektedir.
Efektif alımında asgari ve azami bir sınır bulunmamakta olup, madeni yabancı para alınmaz ancak,
ödemelerde madeni Türk lirası verilebilmektedir.
Efektif alım işlemleri sırasında efektif bozduran kişi beyan etmek isterse adı, soyadı, pasaport
numarası, vergi veya T.C.kimlik numarası ile Türkiye’ye giriş tarihi sisteme kaydedilmektedir. (3.000
USD veya muadili efektif/döviz miktarının üzeri efektif alımlarında kimlik tespiti yapılması
zorunludur.)
Efektif alım işleminden sonra müşterilere; kişi isim beyan etmişse adı, soyadı, pasaport numarası,
vergi veya T.C. kimlik numarası, döviz miktarı, USD karşılığı, TL tutarı yazı ve rakamla, alınan
komisyon tutarı bilgileri yer alan PTTBank işlem belgesi verilmektedir.
Üç nüsha düzenlenen PTTBank işlem belgesinin birinci nüshası döviz bozdurana verilir, 2. nüshası
Başmüdürlüğe gönderilir, üçüncü nüshası ise işlem yapan PTT Merkezinde saklanır.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
İşyerlerimizde efektiflerin sahte olup olmadıkları efektif spesimen kataloğundaki örnekleri ile
karşılaştırılarak, uv (ultra viyola) lambalar ve elle gözle kontrol edilerek yapılmaktadır. Efektiflerin
konvertibıl olup olmadıkları kur listelerinden kontrol edilebilir.
Efektif işlemleri Postanet sistemi üzerinden “efektif döviz ve yabancı seyahat çeki işlemleri”
menüsünden “efektif işlemleri” tercih edilerek gerçekleştirilmektedir.
Ayrıca aylık olarak alımı yapılan efektiflerin takibi yapılmaktadır.
Aylık olarak 3 nüsha düzenlenen satın alınan efektif döküm cetveline işlenerek bir nüshası
başmüdürlüğe, bir nüshası Genel Müdürlüğe gönderilir. Diğer nüshası ise merkezde muhafaza edilir.
Satın alınan yabancı paralar “satın alınan efektif döviz kayıt defteri”ne iki nüsha olarak kaydedilir.
Sayfanın altına sadece alınan dövizler karşılığı verilen Türk parası toplamı yazılır
Her gün sonunda defter kapatıldıktan sonra “satın alınan dövizlerin tür olarak günlük toplamı”na
tahsis edilen sayfanın arka yüzü doldurulur.
“Satın alınan efektif döviz kayıt defteri”nin birinci nüshası kasa bildirim fişi ile birlikte ay sonunda
başmüdürlüğe gönderilir.
Her ayın sonunda döviz alım ve satım cetvellerinin arka yüzündeki icmaller “alınan ve satılan efektif
döviz aylık döküm cetveli”ne geçirilir.
TAHSİLAT İŞLEMLERİ
1-BANKA TAHSİLATLARI:
PTTBANK İŞLEMLERİ
262 / 664
PTT Genel Müdürlüğü, kendi mevzuatı çerçevesinde yetkili olduğu ve halen yürütmekte bulunduğu
faaliyetlerini, BDDK’nın (Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu) 29/04/2004 tarih ve 1262 Sayılı kararı
ile “PTTBank” tanıtıcı işareti adı altında sunmaktadır.
Şirketimiz ile Bankalar arasında 2000 yılında başlamış olan işbirliği çalışmaları artarak devam
etmekte olup, bugün itibariyle 26 Banka ile protokol imzalanmıştır.
Bankalar adına; Kredi Kartı ve Bireysel Kredi Tahsilatı, Nakit Yatırma, Dövizli Tahsilat işlemleri beyan
usulü gerçekleştirilmektedir.
Ayrıca, Aktifbank ve Garanti Bankası nakit yatırma işlemleri ve Citibank kurumsal nakit yatırma
işlemleri on.line olarak gerçekleştirilmektedir. Aktifbank nakit yatırma işlemleri Pttmatik’lerden de
yapılabilnektedir.
İşyerlerimizden off.line yürütülen kredi kartı, bireysel kredi tahsilatı ve nakit yatırma işlemleri banka
müşterisi tarafından ibraz edilen kredi kartı, hesap numarası üzerinden yine müşterinin belirttiği tutarın
girilmesi ile beyan usulü gerçekleştirilmektedir. Yapılan tahsilat karşılığında müşteriye ödemiş olduğu tutar,
kredi kartı veya hesap numarası hangi banka adına işlem yapmış olduğu ve işlemi yapan PTT işyerinin
bilgilerini kapsayan ve 2 nüsha düzenlenen PTTBank İşlem Belgesinin 1. nüshası verilmekte, 2. nüshası
merkezde sırasında saklanmaktadır.
Bankalar adına yapılan off.line tahsilata ait bilgiler tahsilatın yapıldığı gün en geç saat 21.00’a kadar
ilgili bankalara dosya olarak aktarılmakta, tutarları ise tahsilatı takip eden ilk iş günü bankanın belirtmiş
olduğu banka hesabına EFT olarak gönderilmektedir. Şirketimiz bankalardan yapmış olduğu işlemler
karşılığında aylık olarak fatura düzenlemek kaydı ile komisyon almaktadır.
Citibank, Bankasya, Denizbank adına yapılan tahsilatlara ait bilgiler günde iki defa aktarılmakta diğer
bankalar için bir defa aktarım yapılmaktadır. Günde iki defa aktarım yapılan bankalar için saat 14.00’a kadar
yapılan tahsilatların düzeltme işlemi 14.00’dan önce, 14.00’dan sonra yapılan tahsilatların düzeltmesi ise
saat 18.00’a kadar yapılabilmektedir.
Garanti Bankası ile imzalanan online para transferi protokolü kapsamında Posta Web sistemi
üzerinden online olarak TL, USD ve EURO para cinsinden olmak üzere Garanti Bankasında bulunan
hesaplara online Para Transferi İşlemleri yapılmaya başlanmıştır.
Şirketimiz ile Aktifbank arasında imzalanan protokoller uyarınca; Posta web sistemine eklenen
Aktifonline menüsünden, on.line olarak Nakit Yatırma, Nakit Çekme, İade UPT Ödemeleri, Referanslı
Ödeme, TL, USD ve EUR para cinsinden hesaba, karta, IBAN’a ve isme Ucuz Para Transferi işlemleri
yapılmakta olup, söz konusu işlemler yurtiçinde veya yurtdışında anlaşmalı kurum/kuruluşlara T.C.
vatandaşı veya yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişilerce yapılabilmektedir. Aynı paralelde, yurtiçi veya
yurtdışından gönderilen UPT ödemeleri T.C. vatandaşı veya yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişilere PTT
işyerlerinden ödenebilmektedir.
2-TÜRK TELEKOM TAHSİLATI:
Şirketimiz ile Türk Telekom A.Ş. arasında imzalanan protokol uyarınca işyerlerimizden Türk Telekom
haberleşme araçlarının fatura tahsilatı on-line olarak gerçekleştirilmekte olup, ayrıca posta çeki hesap
sahiplerinin Türk Telekom talimatlı fatura tahsilatları da yapılmaktadır.
Ayrıca posta çeki hesap sahibi müşteriler, İPÇ sistemi üzerinden Türk Telekom fatura ödemelerini
gerek on-line gerekse otomatik ödeme talimatı vererek yapabilmektedirler. Otomatik ödeme talimatları,
PTT Merkezleri ile Pttbank Daire Başkanlığı’na müracaat edilerek verilebileceği gibi İPÇ üzerinden de
verilebilmektedir.
3-GSM TAHSİLATI:
Şirketimiz ile GSM Şirketleri (Turkcell, Avea, Vodafone) arasında imzalanan protokoller uyarınca
işyerlerimizden GSM abonelerinin fatura tahsilatları on-line olarak gerçekleştirilmektedir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
263 / 664
Turkcell, Vodafone ve Avea Şirketlerine ait talimatlı abone tahsilatları gerçekleştirilmektedir.
Otomatik ödeme talimatları, PTT Merkezleri ile Pttbank Daire Başkanlığı’na müracaat edilerek verilebileceği
gibi İPÇ üzerinden de verilebilmektedir.
Ayrıca posta çeki hesap sahibi müşterileri, İPÇ sistemi üzerinden GSM Şirketlerine ait fatura
ödemelerini on-line olarak yapabilmektedirler.
İşyerlerimizden Pttcell abonelerinin fatura tahsilatları on-line olarak gerçekleştirilmektedir.
Talimatlı abone tahsilatları gerçekleştirilmektedir. Ayrıca posta çeki hesap sahibi müşterileri, İPÇ
sistemi üzerinden Pttcell fatura ödemelerini on-line olarak, Şirketimiz resmi internet sitesinde
(www.ptt.gov.tr) yer alan www.pttcell.com.tr adresinden de gerçekleştirilmektedir.
4-ÖZEL TELEKOM ŞİRKETLERİ TAHSİLATI:
Şirketimiz ile Özel Telekom Şirketleri arasında imzalanan protokoller uyarınca sorgulamalı olarak
veya posta çeki yatırma ekranından anlaşmalı Şirketler adına açılan posta çeki hesaplarına, Özel Telekom
Şirketi müşterilerinin fatura tutarlarının tahsilatı gerçekleştirilmektedir.
5-SU FATURASI TAHSİLATI:
Şirketimiz ile Belediye Başkanlıkları veya bağlı Kuruluşlar arasında müşterilerden, ilgili kurumdan
komisyon alınması şeklinde imzalanan protokoller uyarınca su faturası tahsilatları off-line veya on-line
olarak yapılmaktadır.
6-DOĞALGAZ FATURA TAHSİLATI/DOĞALGAZ YÜKLEME:
Şirketimiz ile anlaşma sağlanan Doğalgaz Dağıtım Şirketleri arasında müşterilerden, Şirketlerden
komisyon alınması şeklinde imzalanan protokoller uyarınca doğalgaz abonelerinin fatura tahsilatları off-line
veya on-line olarak yapılmaktadır.
İzgaz ve Başkentgaz ile off.line, İGDAŞ ve Bursagaz ile on.line depozito ödemeleri işlemlerine
başlanmıştır.
Başkentgaz ile yapılan anlaşma çerçevesinde Ankara ili mücavir alan sınırları içerisindeki PTT
işyerlerinden gaz satışı (Kart yüklemeleri) yapılmaktadır.
7-ELEKTRİK FATURA TAHSİLATI
Şirketimiz ile Türkiye Genelindeki tüm Elektrik Dağıtım Şirketleri arasında imzalanan protokol
uyarınca işyerlerimizden Elektrik abonelerinin Posta-web sistemimizden on-line fatura tahsilatları
yapılmaktadır.
8-VERGİ TAHSİLATI:
İzmit Belediyesi, Mamak Belediyesi, Kütahya Belediyesi, Talas Belediyesi ve Sultanbeyli Belediyesi ile
işyerlerimizden vergi tahsilatı yapılması hususunda karşılıklı protokoller imzalanmış, ancak henüz işlemlere
başlanmamıştır.
9- PRİM TAHSİLATI:
Şirketimiz ile Sosyal Güvenlik Kurumu arasında sürdürülen işbirliği kapsamında, SGK Prim Tahsilatları
işyerlerimizden yapılmaya devam edilmektedir.
Posta Web sistemi üzerinden “SGK Prim Tahsilatı” ekranından “SGK Tahsilatları” menüsü altında
aşağıda belirtilen 15 ayrı sorgu tipine ait tahsilat işlemi gerçekleştirilebilmektedir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
264 / 664
1-SGK Borçlanma
2-GSS Prim
3-EMSAN Prim
4-Ek Karşılıklar
5-Bağ-Kur Cari Dönem Prim
6-Bağ-Kur Prim
7-İşveren İcraları
8-Kira Tahsilat
9-Avans-Kişi Borcu-Yersiz Ödeme
10-Ek-5 Ek-6 Borçlanmaları
11-SSK Geçmiş Dönem
12-Bağ-Kur SGDP
13-Taksit ve İcra Ödemesi
14-SSK Prim
15-Bağ-Kur Taksit Peşinatı
Söz konusu tahsilatlarda PTT personelinden kaynaklanan hatalı işlemler gün içerisinde iptal
edilebilmektedir. İşlem doğru yapılmasına rağmen müşteri tarafından yapılan işlemin iptali talep edilmesi
halinde iptal işlemi gerçekleştirilmemektedir.
10-TRAFİK PARA CEZALARININ TAHSİLATI:
İşyerlerimizce trafik para cezalarının tahsili ile erişme kontrollü karayollarında kaçak geçiş
yapanlardan kesilen geçiş ücreti ve idari para cezalarının işyerlerimiz aracılığı ile tahsil edilmektedir.
Söz konusu tahsilatlar için aşağıdaki aktarma süreleri geçerlidir:
Pazartesi günü yapılan tahsilat tutarları Perşembe günü,
Salı ve Çarşamba günü yapılan tahsilat tutarları Cuma günü,
Perşembe ve Cuma günü yapılan tahsilat tutarları Salı günü
Bu günlerin resmi tatile rastlaması halinde izleyen ilk iş günü akşamına kadar Vergi Dairelerinin
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası şubeleri nezdindeki ilgili hesabına, nakden veya Elektronik Fon
Transferi (EFT) ile Vergi Daireleriyle ilişkilendirilen PTT merkezleri tarafından aktarılmaktadır.
Bununla birlikte PTT işyerlerimizden yapılan hatalı trafik cezası tahsilatlarının önlenmesi için; Trafik
İdari Para Cezaları ile Karayolları Geçiş Cezası tahsilatlarının ayrı menülerden yapılması amacıyla menü
ayrıştırmasına gidilmiş; ayrıca, tebligat üzerindeki CZ rumuzlu cezaların sisteme girildiğinde, karayolları
geçiş cezası ise trafik idari para cezasından tahsil edilememesi; benzer şekilde trafik idari para cezası ise de
karayolları geçiş cezasından tahsil edilememesi için sisteme uyarı mesajının getirilmesi uygulamasına
geçilmiştir.
11- ÖSYM SINAV ÜCRETİ TAHSİLATI İŞLEMLERİ:
Sınav başvuru ücret tahsilat işlemleri tüm PTT işyerlerinden yapılabilmektedir.
Adaylar tahsilat esnasında, T.C.Kimlik Numarası, adı-soyadı ve girecekleri sınavın adını
belirteceklerdir.
Sınav ücret tahsilat işlemlerinin iptali sadece aynı gün içerisinde yapılabilmektedir. Yatırılan günün
dışında ücret iptali yoktur.
PTTBANK İŞLEMLERİ
265 / 664
12- DİĞER TAHSİLATLAR:
Oriflame Kozmetik Ürünleri ve Dore Direkt Pazarlama A.Ş. ile imzalanan protokoller kapsamında
işyerlerimizden danışmaların sipariş ücret tahsilatı işlemleri masrafı müşteriden alınarak yapılmaktadır.
TÜBİTAK-Kamu SM ile imzalanan protokol kapsamında işyerlerimizden müşterilerin nitelikli
elektronik sertifika bedelleri TÜBİTAK-Kamu SM’nin posta çek hesabına yatırılarak yapılmaktadır.
TAHSİLAT İPTAL İŞLEMLERİ:
Gün içinde hatalı yapılan tahsilatların iptali sadece personel hatasından kaynaklanması durumunda
aynı gün içerisinde PostaWeb sisteminde kontrol görevlisince PostaNet sisteminde ise kontrol görevlisinin
onay vermesi kaydıyla ilgili personel tarafından yapılabilmektedir.
Protokole dayalı tahsilat işlemlerinde gerek müşteri talebi gerekse hatalı tahsilat nedeniyle
tahsilatın iptal edilmesi gerekebilmektedir.
A-
PTT personeli tarafından yapılan bir hatadan kaynaklanmayan bir tahsilatın müşteri tarafından aynı
gün iptal edilmesinin talep edilmesi durumunda tahsilat iptaline izin verilen kurumlar için (bazı
tahsilatlarda günlük olsa bile iptal işlemi yapılamamaktadır, SGK prim tahsilatı ve bazı Garanti
Bankası işlemleri gibi) kimlik tespiti yapılmak üzere gerçek kişilerde abonenin/müşterinin kendisinin
tüzel kişilerde ise yetkilisinin beyanı alınacaktır.
Tahsilatın yapıldığı günden daha sonraki müşteri taleplerinde ise aboneye/müşteriye ilgili
kurum/şirket nezdinde girişimde bulunması gerektiği bilgisi verilecektir. Müşterinin bu duruma itiraz
etmesi durumunda yapılan işlemlerin ilgili Kuruma aktarılması nedeniyle düzeltme işleminin
Şirketimiz tarafından yapılamayacağı, tahsilat bilgileri ile tutarlarının da ilgili kuruma aktarılmış
olması nedeniyle, müşterinin ilgili kurum nezdinde girişimde bulunması gerektiği belirtilecektir.
B-
Personel kaynaklı hatalı tahsilatın aynı gün fark edilmesi durumunda her halükarda hatalı tahsilat
iptal edilerek müşteri mağduriyetine yol açılmaması için doğru tahsilat yapılacak, iptalle ilgili olarak
müşteri bilgilendirilerek hatalı tahsilata ilişkin belge müşteriden alınacaktır.
C-
Aynı gün içerisinde fark edilemeyen ve personel hatasından kaynaklandığı anlaşılan hataların il
teşkilatı bulunan Türk Telekom, elektrik, doğalgaz şirketleri faturalarına, belediye başkanlıklarına ait
su faturaları ile Başmüdürlüklerce imzalanmış diğer protokole dayalı hizmetlere ilişkin olması
durumunda ise aşağıda ayrıntıları belirtilen şekilde hareket edilecektir;
1- Hatalı tahsilatın yapıldığı PTT Merkez Müdürlüğü müşterinin mağduriyetinin giderilmesini teminen
doğru tahsilatı gerçekleştirecek, hatalı işlemi gerçekleştiren merkezin bağlı bulunduğu Başmüdürlük
yukarıda sayılan kurum/şirketler nezdinde girişimde bulunarak hatalı işlemin iptali ve para iadesini
talep edecek,
2- İptalin ve para iadesinin ilgili kurum ya da şirketçe yapılmaması durumunda hatalı işleme ilişkin
tutarın öncelikle adına hatalı tahsilat yapılandan tahsili sağlanacak,
3- Posta Çeki Yatırma/Aktarma ya da SGK, İŞKUR ve Sosyal Yardım gibi anlaşmalı kurum ödeme
işlemlerindeki hatalı/fazla ödemelerde olduğu gibi hatalı tahsilatlarda da tahsilatı gerçekleştiren
merkez idare alacağı haline gelen tutarı lehine hatalı tahsilat yapılan adına önce borç kayıtlayacak,
4- Adına borç kaydı oluşturulan kişi şifahi ve yazılı olarak bilgilendirilerek tahsilat tutarını ödemesi
sağlanacak,
5- 3 ay içerisinde söz konusu tutarın ilgili PTT Merkez Müdürlüğünce tahsil edilememesi durumunda,
işleme ilişkin belgelerle birlikte konu bağlı bulunulan Başmüdürlüğe aktarılacak,
6- Başmüdürlük Hukuk Servisince hatalı işlemin tespitinden itibaren başlayacak bir yıllık zaman aşımı
süresi dikkate alınarak adına tahsilatın yapıldığı kişiden alacağın tahsili yönünde hukuki süreç
işletilecek,
PTTBANK İŞLEMLERİ
266 / 664
7- Buna göre Türk Ceza Kanu’nun “Kaybolmuş veya hata sonucu ele geçmiş eşya üzerinde tasarruf”
başlıklı 160. Maddesinde yer alan hüküm uyarınca Cumhuriyet Başsavcılığına adına hatalı tahsilat
yapılan 3.şahıs hakkında talimat beklenilmeksizin şikayet başvurusunda bulunulacak,
8- İdare alacağının 3. şahıstan rızaen veya hükmen tahsil edilmesi halinde mezkur şikayetten
vazgeçilecek,
9- Yasal sürecin dikkatle takibine karşın mezkur alacağın adına tahsilat yapılan kişiden alınamaması
durumunda söz konusu tutar ilgili personelden tahsil edilecektir.
D-
Genel Müdürlükçe imzalanmış ve il teşkilatı bulunmayan kurumlara ait protokole dayalı hizmetlere
ilişkin personel hatasından kaynaklanan, aynı gün içerisinde fark edilemeyen hatalarda doğru
tahsilat yapılacak hatalı tahsilatın düzeltilmesi için ise konu Genel Müdürlük PTTBank Daire
Başkanlığı Hesaplaşma Şube Müdürlüğüne aktarılacak, buraca hatanın ilgili kurum nezdinde
düzeltilmesi sağlanacaktır.
Genel Müdürlüğün ilgili Şubesi tarafından düzeltmenin kurum nezdinde yapılamaması halinde konu
Başmüdürlüğe bildirilecek ve Başmüdürlükçe yukarıdaki (C) bölümün 2. maddesinden itibaren
gerekli işlemler yapılacaktır.
E-
Müşteriden işlem ücreti alınan herhangi bir tahsilatın iptal edilmesi durumunda; tahsil edilen tutarın
yanı sıra her bir işlem başına alınan işlem ücretinin de müşteriye iade edilmesi gerekmekte ve aynı
tahsilatın tekrar yapılması durumunda yine her bir işlem başına işlem ücreti müşteriden alınacaktır.
Kontrol görevlisi bulunmayan Şubelerden yapılan iptallere telefonla şifahi olarak kontrol
görevlisinden onay alınarak iptal işlemi gerçekleştirilir. Bunlara ait iptal belgeleri de ilk ring ile bağlı olduğu
merkezine ulaştırılır. İptal belgesi, merkezinde kontrol görevlisince kontrol edilerek arkası imzalanır ve
sırasında muhafaza edilir.
Tahsilatın vatandaş beyanına göre iptal edilmesi halinde mutlak suretle tahsilat belgesi vatandaştan
geri alınarak iptal işlemi gerçekleştirilir. İptal belgesine müşteri tarafından iptal nedeni, adı-soyadı ve
telefon numarası bilgileri yazdırılarak imzası alınır ve iptal belgesi ile müşteriden geri alınan tahsilat belgesi
iliştirilerek sırasında muhafaza edilir. İptal belgesi hiçbir şekilde müşteriye verilmez.
Tahsilattan sonra vatandaşa verilen tahsilat belgesinde nüsha sayısı 1 olarak yer almakta olup,
bunun dışında aynı belgenin yazdırılması halinde yazdırılan nüsha sayısına göre bu numara değiştiğinden,
iptal işleminde vatandaştan geri alınan belgenin nüsha numarasına kontrol görevlilerince kontrol sırasında
dikkat edilecektir. Kontrol görevlilerince iptal işlemlerinde yapılan incelemede tereddüt olması durumunda,
vatandaş nezdinde girişimde bulunulur. İptal edilen işlemler de sistemden ayrı bir numara almaktadır.
TAHSİLAT İŞLEMLERİNDE DİĞER HUSUSLAR:
Online fatura tahsilatı yapılan Kurumlar ile bazı belediye başkanlıklarının günü geçmiş faturalarının
tahsilatları işyerlerimizce yapılabilmektedir. PostaNet 2004 sisteminde Abonenin bir sorgulamada varsa 4
dönem fatura bilgisi ekrana gelmekte, 4 dönemden fazla borcu var ise 4 dönem dışında kalanlara dönem
değiştirilerek ulaşılmaktadır.
Günlük olarak alınan ayrıntılı tahsilat listelerinin zaman ve işgücü kaybına neden olması, idaremize
ekonomik külfet getirmesi nedeniyle, 2006 Ağustos ayından itibaren ihtiyaç duyuldukça (kasanın eksik veya
fazla vermesi, müşteri şikayeti, kontrol görevlisinin ve kontrolörün talebi, teftiş mercilerinin takibi vb.
durumlarda) alınmaktadır.
PTT KREDİ İŞLEMLERİ:

Şirketimiz ile Aktif Yatırım Bankası A.Ş.(Parantez Kredi), ING Bank A.Ş.(Kredi Postam Kredisi),
Vakıfbank A.Ş. (Taksitli İhtiyaç Kredisi) ve Denizbank A.Ş. (Her Derde Deva Masrafsız İhtiyaç Kredisi)
PTTBANK İŞLEMLERİ
267 / 664







arasında devam eden işbirliği kapsamında Şirketimiz aracılığıyla emekli aylığı alanlara ve
personelimize yönelik olarak kredi başvurularının kabulü, kullandırım ve ödeme işlemleri
yapılmaktadır. Ayrıca ING Bank A.Ş. adına talep eden diğer müşterilere de kredi işlemleri
yapılmaktadır.
Şirketimiz aracılığıyla maaş alan müşteriler kapsamına sadece SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı maaşı
alan müşteriler girmekte olup, bunun dışındaki müşteriler (Aile Bakanlığı Ödemeleri, İl İlçe SYDV
ödemeleri, İş-Kur) sadece 3. kişilere kredi imkanı sunan bankalar adına başvuruda
bulunabilmektedirler.
Ayrıca yakın bir zamanda TEB adına da Şirketimiz aracılığıyla emekli aylığı alanlara ve personelimize
kredi işlemlerine yurt genelinde,
Odeabank adına ise Şirketimiz aracılığıyla emekli aylığı alanlar ve personelimiz dışında diğer
müşterilere de kredi işlemlerine pilot olarak başlanacaktır.
Anlaşmalı bankalar adına yapılan kredi işlemlerinde, kredi kullanmak üzere müracaat eden
müşterilerin ibraz ettiği tüm belgelerin ve özellikle geçerli kimlik belgesinin tüm kontrollerinin
yapılması, başvuru girişi yapılan bilgiler ile bu bilgilerin yer aldığı belgelerin tutarlılığı, başvuru sahibi
tarafından imzalanması gerekli olan belgelerde imzaların ve imza tutarlılığının kontrolü ile imzaların
eksiksiz olması gerekmektedir.
Kredi başvuruları sadece nüfus cüzdanı ile yapılabilmektedir.
İşyerlerimize Aktifbank kredisi kullanmak üzere müracaat eden ancak görme engelli olan veya
okuma-yazma-Türkçe bilmeyen müşteriler için sistemden“Vekaletle Emeklilere Parantez Kredi”
seçeneği seçilerek işlem yapılabilmektedir.
Bu müşterilerin kredi kullanabilmesi için müşterilerin vekaletname ile bir yakınlarına vekalet
vermeleri yeterlidir.
Kredi tutarı vekalet verilen kişiye değil sadece kredi müşterisinin kendisine ödenerek kredi işlemleri
tamamlanır.
İşyerlerimize IngBank kredisi kullanmak üzere müracaat eden ancak görme engelli olan veya okumayazma bilmeyen müşteriler için “Görme Engelliler/Okuma-Yazma Bilmeyenler için Beyan Formu”
doldurtularak işlem yapılabilmektedir.
Tüm kredi evraklarına okuma yazma bilmeyen kişi tarafından parmak basılmalıdır. Şahitlerin
imzalayacağı tek belge budur.
PTT merkezi içinden şahitlik yapmayı kabul edecek 2 kişi huzurunda müşteriye imzalatılacak
evraklar okunmalı, kendisinin rızası alındıktan sonra okuma yazma bilmeyen kişi tarafından parmak
basılmalı ve şahitler tarafından da ayrı ayrı bilgiler doldurulduktan sonra imzalanmalıdır.
Kredi tutarı şahitlik için hazır bulunanlara değil sadece kredi müşterisinin kendisine ödenerek kredi
işlemleri tamamlanır.
ÖDEME İŞLEMLERİ
1-SOSYAL GÜVENLİK KURUMU ÖDEMELERİ:
Şirketimiz ile Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı arasında imzalanan protokol kapsamında SGK’dan
maaş alan hak sahiplerinin (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı) işyerlerimizden ödeme işlemlerine devam
edilmektedir.
Gelir/aylık alan hak sahiplerinin konutta ödeme talepleri, herhangi bir yaş sınırı ve özür oranına
bakılmaksızın ücretsiz karşılanmaktadır.
Buna ek olarak Şirketimizden emekli maaşı alan SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı emeklilerine Eylül
2011 ayı itibari ile Pttkart tahsis edilerek, hak sahiplerinin maaş/aylıklarını bu kartlar vasıtasıyla
işyerlerimizden, Pttmatik cihazlarından veya diğer bankaların yurtiçi ve yurtdışı ATM’lerinden ödenebilmesi
ve alışverişlerinde kullanabilmeleri sağlanmıştır.
PTTBANK İŞLEMLERİ
268 / 664
2-AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI ÖDEMELERİ:
Şirketimiz ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü arasında sürdürülen
işbirliği uyarınca işyerlerimizden aşağıdaki ödemeler yapılmaktadır.
Bu ödemelerin tamamı sistemde ödenmek üzere 6 ay bekletilmekte, bu süre sonunda otomatik olarak
Bakanlığa iade edilmektedir.
a. 2022 Sayılı Kanun Ödemeleri:
2022 Sayılı Kanun kapsamında aylık alan hak sahiplerinin ödemeleri 3 ayda bir yalnızca PTT
işyerlerimizden ve konutta yapılmaktadır.
b. Şartlı Eğitim ve Şartlı Sağlık Yardımı Ödemeleri:
İhtiyaç sahibi ailelere, çocuklarını düzenli olarak okula göndermeleri şartıyla Şartlı Eğitim Yardımı
ödemeleri,
Okul çağı öncesi çocuklarının düzenli sağlık kontrollerini yaptıramayan ailelere ve anne adaylarına
düzenli Şartlı Sağlık Yardımı ödemeleri yapılmaktadır.
Kadının aile ve toplum içindeki konumunun güçlendirilmesi amacıyla iki ayda bir ödemeler
doğrudan annelere yapılmaktadır.
Şartlı Eğitim Yardımı ve Şartlı Sağlı Yardımı Ödemeleri, başvuran kişinin T.C. Kimlik numarası ile
kendisine ya da kanuni temsilcisine kimlik tespiti yapılarak tüm işyerlerimizden yapılmaktadır.Bu
ödemede konutta teslim hizmeti yoktur.
c. Eşi Vefat Eden Kadınlara Yönelik Düzenli Nakdi Sosyal Yardım Ödemeleri:
Eşi vefat etmiş ve muhtaç durumda bulunan, hiçbir Sosyal Güvenlik Kuruluşuna tabi olmayan ve bu
Kuruluşlardan gelir ya da aylık almayan kadınlara iki ayda bir başvuran kişinin T.C. Kimlik numarası
ile kendisine ya da kanuni temsilcisine kimlik tespiti yapılarak tüm işyerlerimizden yapılan
ödemelerdir.
d. Muhtaç Asker Ailelerine Yönelik Yapılan Sosyal Yardım Ödemeleri:
Evladı askerde olan ailelerden muhtaç olanlara iki ayda bir başvuran kişinin T.C. kimlik numarası ile
kendisine ya da kanuni temsilcisine kimlik tespiti yapılarak tüm işyerlerimizden yapılan
ödemelerdir.Bu ödemede konutta teslim hizmeti yoktur.
e. Evde Bakım Ücreti Ödemeleri:
Hasta ve bakıma muhtaç kişilere tüm işyerlerimizden en kısa sürede ödenmeye başlanacaktır.
f. İl / İlçe SYDV Ödemeleri:
2009 yılı başından itibaren Şirketimiz ile İl ve İlçelerde bulunan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma
Vakıfları arasında imzalanan protokoller uyarınca muhtaç durumdaki kişilere PTT işyerlerinde ve hak
sahiplerinin konutlarında yardım ödemesi işlemlerine başlanmıştır.
PTTBANK İŞLEMLERİ
269 / 664
3- İŞ-KUR ÖDEMELERİ
Şirketimiz ile İş-Kur Genel Müdürlüğü arasında sürdürülen işbirliği uyarınca işyerlerimizden aşağıdaki
ödemeler yapılmaktadır.
a. İşsizlik sigorta primi ödemesi,
b. İş kaybı tazminatı ödemesi,
c. Ücret garanti fonu ödemesi
d. Kısa çalışma ücreti ödemesi
e. Söz konusu ödemeler sadece PTT işyerlerinden yapılmakta olup, Pttkart uygulaması ve konutta teslim
hizmetimiz bulunmamaktadır.
İş-Kur ödemeleri 6 ay süre ile Şirketimizde bekletilmekte, hareket görmemesi halinde bekleme
müddeti sonunda ilgili Kuruma iade edilmektedir.
Ödemelerde Kimlik Tespiti;








Tüm ödemelerde kimlik tespiti esastır.
Ödemeler, hak sahibinin kendisine ödeme gününden itibaren kimlik tespiti (nüfus cüzdanı, sürücü
belgesi, pasaport, avukatlık kimliği ) yapılmak ve görülmek suretiyle yapılmaktadır. Hak sahibinin
kimlik tespitine esas ibraz ettiği belgede T.C Kimlik Numarası olması zorunluluğu aranmayacaktır.
SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı emeklilerine işyerlerimizden yapılan maaş ödemelerinde
oluşabilecek suiistimal ve yolsuzlukların önüne geçilebilmesini teminen ödemelere ilişkin kimlik
tespiti işlemleri kesinlikle Kimlik Paylaşım Sistemi (KPS) Nüfus Doğrulama ekranından emeklinin
ibraz ettiği geçerli kimlik belgesinin kontrol edilmesi suretiyle yapılacak olup, hak sahibinin kimlik
bilgilerinde herhangi bir tutarsızlık, eksiklik ve şüpheli durum olması halinde ödeme işlemi
yapılmayacaktır. Ayrıca KPS sisteminin çalışmaması nedeniyle sorgulama yapılamadığı durumlarda
kesinlikle ödeme işlemi gerçekleştirilmeyecektir. (Hesap aktivasyon ve bilgi güncelleme işlemlerinde
her halükarda kimlik fotokopisi alınacaktır)
Diğer ödemelerde ise ödemeyi alacak kişilerin Kimlik Paylaşım Sisteminden kimlik dökümü
alınmasında herhangi bir sorun yaşanması durumunda, yanlarında kimlik fotokopisi varsa ve gişe
görevlisine verirlerse alınacak yoksa emeklilerden kimlik fotokopisi istenmeyecektir. Ancak,
merkezde fotokopi cihazı var ise personel kimlik fotokopisini kendisi alacaktır. Kimlik fotokopisinin
alınamaması durumunda ise müşterinin ibraz ettiği kimlik belgesinden; kimlik türü, verildiği yer,
veriliş tarihi ve numarası, doğum yeri, doğum tarihi, nüfusa kayıtlı olduğu il/ilçe, anne adı, baba adı
ve T.C. Kimlik Numarası PTTBank İşlem Belgesinin işyerinde kalacak nüshanın arka yüzüne yazılır.
Tüm ödemelerde PTTBank İşlem Belgesinin ön yüzüne alıcının el yazısı ile adı soyadı, imzası, tarih ve
varsa telefon numarası yazdırılacaktır.
Ödeme işleminden sonra 2 nüsha olarak düzenlenen ve hak sahibine imzalatılan PTTBank İşlem
belgesinin birinci nüshası hak sahibine verilir. 2. nüshası merkezinde sırasında saklanacaktır.
Ödeme evrakının arkasına mutlaka alıcının el yazısı ile adı soyadı, imzası ve işlemin gerçekleştirildiği
o günkü tarihin yazdırılması, okuma yazması olmayanlar için ise sol elinin başparmağı ile parmak
bastırılması, sol el başparmağı yoksa diğer parmaklarından biri ile bu işlemin yapılarak hangi parmak
basıldıysa basılan parmağın adının yazılması (örneğin: sağ el işaret parmağı gibi) sağlanacaktır.
Sistemden yapılan sorgulamalı ödemelerde hak sahibinin evlenme ve boşanma nedeniyle soyadının
nüfus cüzdanında yer alan soyadından farklı olması durumlarında bayanlar için nüfus cüzdanının
arka tarafında “Kızlık Soyadı” alanında yer alan bilgi ya da beyan edilen evlilik cüzdanı/soyadı
değişikliğini gösterir belge kontrol edilerek ödeme yapılabilmektedir. (Bu kural sadece ödemeler için
geçerli olup, Pttkart aktivasyon işlemleri için kimlik bilgileri ile sistem bilgilerinin aynı olması
gerekmektedir.)
PTTBANK İŞLEMLERİ
270 / 664
Bu durumdaki ödemelerde ibraz edilen kimlik v.b. belgelerin birer fotokopisi ile ödeme işlemine
ilişkin KPS sorgusuna ait belge de dahil olmak üzere diğer belgeler birleştirilerek sırasında
saklanacaktır.
Ancak, hak sahibinin kendisine tahsis edilen maaş/aylık hesabını aktive ettirmek için ya da posta
çeki hesabına aktarılan maaş/aylığını almak için işyerlerimize başvurması halinde ilgili kişinin ibraz
ettiği kimlik bilgileri (adı, soyadı, seri numarası vb. gibi) ile Kimlik Paylaşım Sistemi Nüfus Doğrulama
ekranından otomatik olarak getirilen kimlik bilgilerinin uyuşmaması halinde söz konusu hesap
kesinlikle aktive edilmeyerek, hak sahibi nüfus cüzdanını değiştirmek ve güncellemek üzere nüfus
müdürlüklerine yönlendirilecektir.

İşyerlerimizden sorgulamalı olarak yapılmakta olan maaş/aylık ödemelerinde, hak sahibinin T.C.
Kimlik numarası girişi yapılarak sorgulama yapıldığında, sistem üzerinde görüntülenen adı soyadı
bilgilerinin uzun olması durumunda, ilgilinin sistemde soyadının eksik çıkması ya da çift isimli
olanlarda isimlerden birinde kısaltma olduğu durumlarda, hak sahibinin ibraz ettiği kimlik
belgesindeki diğer bilgilerle (T.C. kimlik numarası, sicil no, kısaltılamayan ad soyad, kimlik seri ve sıra
numarası vb. gibi.) Kimlik Paylaşım Sistemi Nüfus Doğrulama ekranından gelen bilgiler
karşılaştırılacak herhangi bir tutarsız durum yok ise ödeme işlemi gerçekleştirilecektir.

Vekil, vasi veya kayyıma gişelerden yapılacak ödemelerde, ödemeyi almak üzere işyerimize
müracaat eden kişinin ibraz ettiği geçerli kimlik belgesindeki bilgiler ile Kimlik Paylaşım Sistemi
Nüfus Doğrulama ekranından sorgulanacak kimlik bilgileri karşılaştırılarak doğruluğu teyit edilecek,
sonrasında KPS’den alınan döküm ile ilgilinin vekil, vasi veya kayyımlığını gösteren belgelerin aslı
görülerek bir örneği ödeme belgesine iliştirilerek işyerinde sırasında saklanacaktır. Kimlik tespiti
sadece vekil, vasi veya kayyım için yapılacak olup, gerçek hak sahibinin kimlik tespiti
yapılmayacaktır.
Vekaletname üzerinde yazılı hak sahibine ya da vekalet verilen kişilere ait bilgiler (adı soyadı, T.C.
Kimlik numarası v.b.) ile müracaat eden kişinin beyan ettiği bilgiler arasında farklılık olması
durumunda vekile ödeme işlemi yapılmayarak, vekaletnamenin yenilenmesi talep edilecektir.
Yabancı uyruklu kişilere yapılacak maaş/aylık ve sosyal yardım ödemelerinde işlemler, Nüfus ve
Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ve Nüfus Müdürlükleri tarafından verilen Yabancı Kimlik
numarası ile Kimlik Paylaşım Sistemi Yabancı Kimlik Sorgulama ekranından sorgulama yapılarak,
ekrana gelen kimlik bilgileri ile geçerli kimlik belgesi olarak kabul edilen ve müşteri tarafından ibraz
edilen pasaport, ikamet belgesi (ikamet tezkeresi), Maliye Bakanlığı Belgesi veya Vergi Kimlik
Kartındaki bilgiler karşılaştırılarak gerçekleştirilecektir.
Yabancı uyruklu kişilere sorgulamalı ödemelerden yapılacak ödemelerde sorgulama işlemi yabancı
kimlik numarasının yanı sıra SGK tarafından hak sahiplerine verilen tahsis numarası ile de
yapılabilecektir.
Doğumla Türk vatandaşı olup da, İçişleri Bakanlığından Türk vatandaşlığından çıkma izni olanlar ve
bunların Türk vatandaşlığından çıkma belgesinde kayıtlı reşit olmayan çocukları, üzerinde T.C. Kimlik
numarası yer alan 5203 Sayılı Kanunla Tanınan Hakların kullanılmasına ilişkin belgeden
yararlanmakta olup, bu belge tek başına kimlik belgesi yerine geçmemektedir. Bu nedenle sadece
bu belgenin ibrazı ile ödeme yapılmayacak olup, müracaat edenlerden bu belge ile birlikte
vatandaşlıklarını kazandıkları ülkenin resmi kimlik belgesi de istenecektir.
Okuryazar olmayan hak sahiplerine yapılacak ödemelerde şahit aranmayacak, ödeme işlemi
sonrasında yazdırılan PTTBank İşlem belgesine alıcının sol elinin başparmağı ile parmak bastırılması,
sol el başparmağı yok ise diğer parmaklarından biri ile bu işlem yapılarak hangi parmak basıldıysa
basılan parmağın adının yazılması sağlanacaktır.
Görme engellilere yapılacak maaş/aylık ve sosyal yardım ödemelerinde hak sahibinin şahit istemesi
durumunda; en fazla 2 şahit olmak üzere şahidin/şahitlerin kimlik tespiti yapılarak PTTBank İşlem
belgesinin arkasına şahidin/şahitlerin el yazısı ile adı soyadı, imzası, tarih ve varsa telefon numarası






PTTBANK İŞLEMLERİ
271 / 664
alınacak, şahit talep etmemesi durumunda ise tüm ödemelerde olduğu gibi ödeme işlemi
sonrasında yazdırılan PTTBank İşlem belgesinin arkasına hak sahibinin el yazısı ile adı soyadı, imzası,
tarih ve varsa telefon numarası yazdırılacaktır.
Velayete yapılan ödemelerde;

Anne ve babanın evliliği devam ettiği sürece 18 yaşından küçük çocukların velayetini anne ve baba
birlikte kullanabilmektedirler. Yani anne veya babadan birinin velayet altındaki çocuğun hak ettiği
tutarı almak için PTT işyerine müracaatı yeterlidir. Bu durumda velinin ve 18 yaşından küçük çocuğun
geçerli kimlik belgesinin ibrazı istenecektir.
Anne ve babadan birinin ölümü halinde sağ kalan ebeveyn, boşanmada ise kendisine velayet verilen
taraf çocuk adına işlem yapabilecektir. Velayet altındaki çocuğa yapılacak ödemelerde çocuğun halen
velayet altında bulunup bulunmadığına bakılacak olup, (yani çocuğun 18 yaşını doldurup doldurmadığı
nüfus cüzdanından kontrol edilecek ve çocuğun velayet altına alındığına dair mahkeme kararı da
ilgiliden istenecektir.) çocuğun 18 yaşını doldurduğu tarihten sonra velilerine herhangi bir ödeme
yapılmayacaktır.
18 yaşından küçük çocuk adına yatan maaşlarda, anne ve babadan birinin vefat etmiş olması halinde
sağ olan ebeveyn velayet hakkını haizdir.
Bununla birlikte sağ olan ebeveyn noter onaylı vekaletname ile üçüncü bir kişiyi vekil tayin ederek
çocuğuna ait aylığın vekile ödenmesini isteyebilir.
Evlilik dışı dünyaya gelen çocuklarla ilgili olarak Türk Medeni Kanununun 337. Maddesinde,




“Anne ve baba evli değil ise velayet anaya aittir. Ana küçük, kısıtlı veya ölmüş ya da velayet
kendisinden alınmışsa hakim, çocuğun menfaatine göre, vasi atar veya velayeti babaya verir.”
denilmektedir.
Yukarıdaki düzenlemenin 1.fıkrası gereği, ana ve babanın evli olmaması halinde velayet hakkı
anneye aittir. Anne ile çocuk arasındaki soy bağı doğumla kurulduğu için anne kanundan dolayı
doğrudan doğruya velayet hakkına sahip olmaktadır.
18 yaşından küçük ve evlilik dışı dünyaya gelen çocuğun babasının vefatı nedeniyle babasından aylık
bağlanması durumunda, çocuk adına yatan aylıklar mahkemece atanan bir vasi yok ise velayet
anneye ait olduğundan ödemeler de anneye yapılacaktır.
Vasi veya Kayyıma Ödemelerde;




Vesayet altında bulunan veya kendisine kayyım atanan kimselerin vasi veya kayyımlara yapılacak
ödemelerde, vasi ve kayyım olarak atamaya ilişkin vesayet makamı olan Sulh Hukuk Mahkemesince
verilen kararın ibrazı istenecektir. Sulh Hukuk Mahkemesince verilen kararda daha az bir süre
verilmişse karardaki süre gözetilecek, kararda süreye yer verilmemişse vasi olarak atanma
tarihinden itibaren iki yıl sonra yine Sulh Hukuk Mahkemesince verilen vasilik veya kayyımlık
süresinin uzatıldığına ilişkin karar istenilecektir.
18 yaşından küçük özürlüler için mahkemece özel bir vasi belirlenmemiş ise anne veya babasına
yapılacak ödemelerde vasilik belgesi talep edilmeyecektir.
Ergin (Vesayet altında bulunan 18 yaşından büyük) ancak rahatsızlığı nedeniyle bakıma muhtaç
çocuklar açısından hükmedilen velayete ilişkin olarak süre yönünden kısıtlayıcı bir düzenleme
bulunmadığından, bu kişiler için veli olduğunu belgeleyenlerden velayet süresiz olduğundan, ayrıca
ilgili Mahkemeden vasiliğin uzatılması kararı getirmeleri istenmeyecektir.
Türk Mahkemelerinin, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları yönünden münhasır yetkili olduğu velayetle
ilgili olarak yabancı mahkemelerce verilen kararların Türkiye’de tenfizi mümkün bulunmadığından,
PTTBANK İŞLEMLERİ
272 / 664
yurtdışından alınan ve Türkiye’de icra kabiliyeti bulunmayan vesayet kararları veya belgelerine
dayanılarak yabancı ülkelerce verilen Vasilik Belgesi ile vasiye ödeme yapılmayacaktır.
Vekaletname ile vekile ödemelerde;






Borçlar Kanununda vekalet ilişkisinin sona ermesine ilişkin düzenlemede herhangi bir süre
öngörülmediğinden verilen vekaletnamede herhangi bir geçerlilik süresi yer almıyor ise vekil
azledilinceye kadar vekaletname geçerlidir. Bu nedenle hukuken her yıl noter onaylı
vekaletnamenin yenilenmesi istenmeyecektir.
Vekaletnamelerin işyerlerimizde kullanılabilmesi için üzerinde; “PTT”, “PTT işyerleri”, “Kamu Kurum
ve Kuruluşlarından” veya “Tüzel Makam ve Kuruluşlardan” alacakların (alacak, maaş, aylık, ödeme,
yardım ödemesi, işsizlik ödemesi gibi ifadelerden herhangi birinin geçmesi yeterlidir) talep, tahsili
veya ahzu kabza ifadesinin bulunması gerekmektedir.
APOSTİL ibaresi taşıyan yurtdışı vekaletnamelerde Türkçe tercümeleri ile birlikte aslı veya tasdikli
örneği ibraz edilmelidir. APOSTİL ibaresi taşıyan vekaletnamelerde ayrıca o yerdeki Türk
Konsolosluğunun tasdiki aranmadan işlem yapılacaktır. (APOSTİL;bir belgenin gerçekliğinin tasdik
edilerek başka bir ülkede yasal olarak kullanılmasını sağlayan belge onay sistemidir.APOSTİL
kuralları sadece Lahey Konferansına üye veya taraf ülkeler arasında geçerlidir.)
APOSTİL ibaresi taşımayan yurtdışı vekaletnameler ile Türkçe tercümelerinde; belge asıl ya da
tasdikli suretleri üzerinden inceleme yapılmak şartıyla vekaletnamelerde o yerdeki Türk
Konsolosluğunun tasdiki ile işlem yapılacaktır.
K.K.T.C’den alınan vekaletname ile yapılacak ödemelerde; vekaletnamenin K.K.T.C. İçişleri
Bakanlığınca tasdik edilmesi ve Büyükelçiliğimiz Konsolosluk Şubesi tarafından onaylanması
gerekmektedir.
Avukatlık Kanununun "Örnek Çıkarabilme ve Tebligat Yapabilme Hakkı" başlıklı 56. Maddesinde;
"Usulüne uygun olarak düzenlenen ve avukata verilmiş olan vekaletname 52 nci maddede yazılı
dosyada saklanır. Avukat, bu vekaletnamenin örneğini çıkarıp aslına uygunluğunu imzası ile
onaylayarak kullanabilir. Avukatın çıkardığı vekaletname örnekleri bütün yargı mercileri, resmi daire
ve kurumlar ile gerçek ve tüzel kişiler için resmi örnek hükmündedir.
Asıllarının verilmesi kanunda açıkça gösterilmeyen hallerde avukatlar, takip ettikleri işlerde, aslı
kendilerinde bulunan her türlü kağıt ve belgelerin örneklerini kendileri onaylayarak
yargı
mercileri ile diğer adalet dairelerine verebilirler.”
Hükmü yer almaktadır.
Bu madde kapsamında avukatlar vekaletname örneklerini aslı gibidir ibaresiyle onaylamak suretiyle
gişelerimizden yapılan maaş/aylık ödemelerinde müvekkilleri adına işlem yapabileceklerdir.
Ancak, Avukat vekaletnamede belirlenmiş hususlarda talep tahsil işlemleri yapabilecek olup,
vekaletname kapsamı dışında bulunan hususlardaki talepler yerine getirilmeyecektir.

6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 506 ncı maddesinin birinci fıkrasında;
“Vekil, vekalet borcunu bizzat ifa etmekle yükümlüdür. Ancak vekile yetki verildiği veya durumun
zorunlu ya da teamülün mümkün kıldığı hallerde vekil, işi başkasına yaptırabilir.” hükmü yer
almakta olup, söz konusu hükümden de anlaşılacağı üzere; hak sahibi tarafından noter onaylı
vekâletname ile yetkilendirilen vekile, söz konusu vekâletname ile tevkil (vekil atama) yetkisi
verildiyse vekilin vekâlet konusu iş ya da işlerle ilgili olarak üçüncü bir şahsa vekâlet vermesinde
PTTBANK İŞLEMLERİ
273 / 664
hukuki bir sakınca bulunmadığından noter onaylı vekaletnamenin vekaleti ile işyerlerimize müracaat
edenlere maaş/aylık ve sosyal yardım ödemeleri yapılabilecektir.
Ancak böyle bir durumla karşılaşıldığında işyerlerimizce ödeme yapılmadan önce hak sahibi
tarafından vekile verilen noter onaylı vekâletnamede para çekme ve tevkil (vekil atama) yetkisi
verilmesi, vekil tarafından üçüncü şahsa verilen noter onaylı vekâletnamede ise, hak sahibinin
parasının çekilmesi konularında yetki verilmesi koşulları birlikte aranacaktır.
 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun vesayete ilişkin hükümlerinde açık bir yasak bulunmadığından,
vasinin vesayeti altındaki küçük ya da kısıtlı adına yatan maaşın çekilmesi hususunda noter onaylı
vekâletname ile üçüncü bir kişiyi vekil tayin etmesinde hukuken bir sakınca bulunmamaktadır.
Bu nedenle yurtiçinde Sulh Hukuk Mahkemesince tayin edilen vasinin de ödemeler için üçüncü bir
kişiye noter onaylı vekâletname ile vekil tayin etmesi halinde vekile maaş/aylık ve sosyal yardım
ödemeleri yapılabilecektir.
Konutta Teslim Maaş/Aylık Ödemeleri;



Konutta teslim hizmeti ile yapılan maaş/aylık ve sosyal yardım ödemelerinde, ödemeler hak
sahiplerinin konutunda yalnızca kendisine kimlik görülerek ve ödeme belgesinin personelde kalan
nüshasına tespit edilerek yapılacaktır. Kimlik tespitine yarayan belgeyi göstermeyen kişilere ödeme
yapılmayacaktır.
Konutta teslim emekli ve yardım ödemeleri tek merkezden döküm alınarak konuta adresine
gönderilmekte konutta hak sahibinin kendisine geçerli bir kimlik belgesi ibraz edilmesi ve imza
karşılığı olmak şartıyla ödeme yapılabilmektedir. Hak sahibinin adresinde bulunmaması durumunda
ödenecek gelir/aylıklara ait belge dağıtıcılar tarafından alıcı adresine en yakın PTT işyerine teslim
edilmektedir. Ödemenin ihbarlı olarak bırakıldığı işyerine aylık alanın telefon ederek ödemesinin
ikinci kez getirilmesini istemesi durumunda PTTBank İşlem Belgesi yazı ekinde konuta ikinci kez
ücretsiz olarak götürülmesi için Merkez+PİM’e sevk edilecek ve ödenmek üzere hak sahibinin
konutuna götürülecektir.
Hak sahibinin adresine ikinci kez gidilmesine rağmen ödeme yapılamaması durumunda, ödeme
evrakı, daha önce ödemenin ihbarlı olarak bırakıldığı işyerine teslim edilecek, bu işyeri tarafından ise
ödeme evrakı, bekleme müddeti süresince hak sahibine ödeme yapılabilmesi için muhafaza
edilecektir. Dolayısıyla ödemenin iki kez hak sahibinin adresine götürülmesine rağmen
yapılamaması durumunda, bekleme müddeti boyunca sadece ödemenin ihbarlı olarak bırakıldığı
işyeri tarafından ödeme yapılabilecektir.
Bekleme müddeti içerisinde ödemenin yapılamaması durumunda ödeme varakası iptal edilerek
döküm alınan merkeze yazı ilişiğinde gönderilecek ve sistem tarafından, söz konusu ödemenin ilgili
Kuruma iadesi sağlanacaktır.
Ayrıca ödemelerde;



Yoklama belgesi talep edilmeyecek ayrıca, ödeme sırasında SSK tarafından verilen özel belge
istenmeyecektir.
Vekaletin azli, maaşa haciz, tedbir, uyarı konulması, maaş üzerindeki mahkeme kararları
Başmüdürlüklerce Pttbank Daire Başkanlığı Ödeme İşlemleri Şube Müdürlüğüne yazılı bildirilecektir.
Şirketimizden sorgulamalı yöntemle maaş/aylık almakta olan hak sahiplerinin ölümü halinde
varislere kesinlikle ödeme yapılmayacaktır.
PTTBANK İŞLEMLERİ
274 / 664










Cezaevlerinde tutuklu/hükümlü bulunan hak sahiplerinin maaş/aylıkları hali hazırda cezaevi
mutemetlerine, noter onaylı vekaletname ile vekillerine, mahkemece belirlenen kişilere (vasi veya
kayyım) ödenebilmektedir. Ancak mutemet aracılığıyla hesap aktivasyon ve maaş hesaplarından
ödeme işlemleri kesinlikle gerçekleştirilmeyecektir.
İş-Kur ödemeleri sadece hak sahibinin kendisine ya da noterden alınmış vekaletname ile vekile
yapılmakta olup, cezaevi mutemetlerine kesinlikle ödeme yapılmayacaktır.
Bakımevlerinde kalan hak sahiplerinin ödemeleri Sosyal Güvenlik Kurumundan talep etmeleri
halinde kaldıkları bakımevlerinde kendilerine, noter vasıtasıyla vekil tayin ettikleri kişilere veya
mahkemece belirlenen kişilere (vasi veya kayyım) ödenebilecektir.
Şirketimiz aracılığıyla posta çeki hesabından maaş/aylık alan hak sahiplerinin maaş hesaplarına
üçüncü şahıslar tarafından para yatırılması halinde, maaş hesabına yatırılan söz konusu tutarlar hak
sahibinin kendisi dışında noter onaylı vekaletname ile tayin ettiği vekiline ya da mahkeme
tarafından hak sahibine tayin edilen vasi veya kayyıma ödenebilmektedir.
Başka bankadan maaş almakta iken maaşını Şirketimize aktarmak için işyerlerimize başvuran
müşterilerin e-Devlet şifresi üzerinden https://turkiye.gov.tr adresine giriş yapılarak maaş taşıma
işlemi işyerlerimizden yapılmak istendiğinde, sistemin hata vererek işleme izin vermemesi ya da
sistemin geçici olarak çalışmaması durumlarında, maaş taşıma işleminin yapıldığı sistemin Türksat
A.Ş.’ya ait sistemden SGK’ya bağlanan bir sistem olduğunun, sistemde yaşanan aksaklıkla
ilgili Şirketimizce yapılacak herhangi bir işlem bulunmadığının müşteriye bildirilmesi gerekmektedir.
e-Devlet şifresi üzerinden maaş taşıma işlemleri yalnızca SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı emeklileri
için geçerli olup, 2022 Sayılı Kanun kapsamındaki aylıklar sadece PTT tarafından ödendiğinden başka
bankaya taşınması mümkün bulunmamaktadır. e-Devlet şifresi üzerinden aylık taşıma taleplerinin
alınması durumunda taşıma işleminin gerçekleştirilmeyeceği bilgisinin talep eden kişilere
bildirilmesi gerekmektedir.
Maaş/aylık hesaplarını aktive ettiren ancak bir takım nedenlerle (eskiden olduğu gibi sorgulamalı
ödemelerden alma isteği, başka bankaya maaş taşıma, hesap sahibinin medeni hakları kullanma
ehliyetini kaybetmesi vb. gibi ) maaş hesaplarını kapattırmak için işyerlerimize başvuran hak
sahiplerinin maaş hesabı kapatma işlemleri merkezlerimizde kullanılmakta olan Posta Web
otomasyon sistemindeki “Posta Çeki İşlemleri” başlığı altındaki “Posta Çeki Kapatma” menüsünden
posta çeki hesabı kapatma işlemlerinde olduğu gibi yapılacaktır.
Kapatılan maaş/aylık hesaplarının bakiyeleri (güven akçesi) dahil PostaNET 2004 sistemi
“Sorgulamalı Ödeme İşlemleri” ana menüsü, “Emekli ve Sosyal Yardım Ödemeleri” ekranında yer
alan “5 YIL ISL.GOR./RESEN KAP.HES.AİT ÖDEMELER” ekranından “Resen Kapatılan Hesaplar”
seçeneği seçilerek hesap numarası ile sorgu yapılmak suretiyle hesap sahibine veya kanuni
temsilcisine ödenecektir.
Şirketimiz aracılığı ile sorgulamalı ödemelerden T.C. Kimlik numarası ile yapılan emekli ve yardım
ödemelerinde hak sahibinin ölümü durumunda işyerlerimizde varislere parçalı ödeme
yapılamadığından, bu tür ödemeler ilgili Kurumlara iade edilmek üzere Pttbank Daire Başkanlığı
Ödeme İşlemleri Şubesi Müdürlüğüne aktarılacaktır.
Şirketimiz aracılığı ile maaş/aylıklarını posta çeki hesaplarından alan hak sahiplerinin vefatı halinde
hesapta hiç bakiye bulunmaması halinde (güven akçesi hariç) ilgili hesaplar merkezlerimizce
kapatılmakta, hesapta güven akçesi dışında para bulunması halinde vefat nedeniyle kapatma işlemi
merkezlerimizce kesinlikle yapılmayacaktır.
Hesabında bakiye bulunan ve vefat nedeniyle kapatılacak olan emekli hesaplarına ait işlemlerin
başlatılması ve sonuçlandırılabilmesi için; hak sahibinin kanuni mirasçılarından alınan dilekçelere
(dilekçede varisin adres ve telefon bilgisi mutlaka olacak) veraset ilamı ve dilekçeyi getiren
mirasçının geçerli bir kimlik belgesinin (nüfus cüzdanı, ehliyet, pasaport, avukatlık belgesi)
fotokopisi eklenerek, Başmüdürlük kanalıyla PTT Genel Müdürlüğü ifadesiyle Pttbank Daire
Başkanlığı Ödeme İşlemleri Şubesi Müdürlüğüne üst yazı ile gönderilecektir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
275 / 664

Maaş/aylığını Şirketimiz aracılığıyla alan hak sahiplerinin işyerlerimizden maaş/aylık aldıkları
konusunda belge talep etmeleri durumunda; ödeme işlemleri ilgili Kurumlar tarafından gönderilen
ödeme bilgilerine istinaden yapıldığından belge talep eden müşteriye ya da Kuruma genele şamil
“maaşını …. PTT Merkezinden almaktadır” şeklinde bir yazı verilmemektedir.
Ancak Merkez Müdürlükleri talepte bulunan hak sahibine/Kuruma, bizzat ödemiş olduğu maaş/aylık
ilişkin dönem veya dönemlere ait bilgiyi yazılı olarak verebilmektedir. (Örneğin; ….. TC Kimlik
numaralı ….. ‘nın Mart/2014 dönemine ait 2.200,00 TL, Nisan/2014 dönemine ait 2.250,00 TL Emekli
Sandığı/SSK/Bağkur/2022 sayılı Kanuna göre Şirketimize gönderilen maaşı/aylığı ….. PTT Merkez
Müdürlüğümüzden ödenmiş olup, söz konusu kişiye ilişkin maaş/aylık bilgilerinin maaş/aylığı
bağlayan ilgili Kurumdan istenmesi gerekmektedir.)
SİGORTACILIK İŞLEMLERİ
Sigorta:Kişilerin bazı şartlar altında karşılaşacakları, zarara ve gelir kaybına yol açan olayların ekonomik
sonuçlarından kendilerini korumak için belli bir ücret karşılığında risklerini devrettiği anlaşmadır.
Poliçe:Sigortalanan mal veya cana ait belirleyici bilgileri, sigortanın başlangıç ve bitiş tarihlerini,ödenecek
prim ve teminat tutarlarını vb. içeren sözleşmeye ait yazılı belgedir.
Sigortalı:Yaşamı, sahip olduğu maddi varlıkları ya da sağlık giderleri sigortayla teminat altına alınan kişidir.
Sigorta Ettiren:Sigortacı ile sigorta sözleşmesini yapan ve prim ödeme yükümlülüğü altına giren
kişidir.sigorta ettiren ile sigortalı aynı kişi olabilir.
Prim:Sigorta primi sigortalının ödediği ücrettir. Bu ücret sigorta riskinin karşılığı, idari giderler, komisyonlar,
kar gibi unsurları içerir.
Teminat: Sigortacının sigortalıya rizikonun gerçekleşmesi halinde vermeyi taahhüt ettiği güvencedir.
Hasar: Sigorta Poliçesi genel şartlarında yer alan rizikonun gerçekleşmesi (menfaatin zarara uğraması)
halinde, sigortacının tazminat ödeme doğması durumudur.
Sigortacılık hizmetlerini tek bir çatı altında toplayarak; sigorta şirketlerinin üye olduğu bir
platformun oluşturulması, üye Sigorta Şirketlerinin bu platformda sunmuş olduğu ürünlerin pazarlanması,
işbu ürünlerin müşterilere teminat-fiyat alternatifleriyle sunulması için Şirketimiz üzerinden sigorta
acenteliği hizmeti verilmesi amacıyla PTT Sigorta Yeri adı altında bir platform oluşturulmuştur.
Müşterinin talep ettiği sigorta hizmetinin sistem üzerinden girişi sağlanarak platforma dahil tüm sigorta
şirketlerinin teklifleri fiyata göre ekran üzerinde gösterilmekte ve müşterinin en uygun ya da alışkanlığı
doğrultusunda seçim yapması sağlanmıştır.
Sigorta acentesi olarak işyerlerimizden Zorunlu Trafik, DASK, Ferdi Kaza, Hayat, Sağlık Sigortası,
Yurtiçi ve Yurt Dışı Seyahat Sigortası poliçe satışı yapılmaktadır. Şirketimiz yetkisiz acente olarak
faaliyetlerini bu alanda sürdürmektedir.
GEDİK YATIRIM İŞLEMLERİ:
Şirketimiz ile Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş. arasında, Gedik yatırım müşterisi olarak işlem
yapmak isteyen müşterilerinin, PTT işyerlerinde bulundurulacak Gedik Yatırım Yatırım hesabı (müşteri
vadeli işlem yapmak istiyorsa ayrıca VOB sözleşmesi de doldurarak imzalanması gerekmektedir.)
sözleşmelerini doldurması sonrası bu belgelerin anılan Şirkete Yurtiçi APS Kurye olarak iletilmesi,
gönderilen sözleşmelere istinaden müşterilerin başvurularının Şirket tarafından onaylanmasını müteakip,
müşterilerin Şirketin posta çeki hesabına yatıracakları tutarların tahsilatı ve talep edilmesi durumunda
Şirket hesaplarından müşterilerin posta çeki hesaplarına para aktarılması işlemlerinin yapılması konusunda
bir protokol imzalanmıştır.
Protokol kapsamında Şirket ile iş ilişkisine girmek üzere PTT işyerlerine müracaat eden müşterilerin
mutlaka posta çeki hesabı olması ya da açtırması gerekmektedir.
Daha sonra işyerlerimizde Gedik Yatırım tarafından gönderilen sözleşmelerin müşteri tarafından
doldurulması ile birlikte gerekli diğer evraklar alınarak (Kimlik Paylaşım sisteminden alınacak kimlik dökümü
PTTBANK İŞLEMLERİ
276 / 664
ve Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminden alınacak Adres Teyit Belgesi) Yurtiçi APS Kurye olarak Şirkete
iletilmektedir.
Müşteri tarafından imzalanarak Gedik Yatırıma iletilen sözleşme ile müşteriye Gedik Yatırım nezdinde
işlem yapabilmesi için bir yatırım hesabı açılmakta, sonrasında müşteri Şirketin posta çeki hesabına para
yatırabilecek, yatırmış olduğu ve Şirkete aktarılan paraların iadesini de yine Şirketten talepte bulunması
sonrası Şirketin posta çeki hesabından talep eden müşterinin posta çeki hesabına yatırılabilecektir.
Ayrıca aylık olarak müşterilere Şirket tarafından gönderilecek ekstre, mutabakat gibi belgelerin
müşteriler tarafından imzalanması sonrası faks ile Şirkete iletilmesi işlemleri de protokol kapsamında yerine
getirilecektir.
Müşteriler adına Şirkete iletilen gönderilere ilişkin Yurtiçi APS Kurye ve faks ücretleri için Gedik
Yatırım tarafından ayrıca bir posta çeki hesabı açılmıştır. Müşteriler bu işlemleri herhangi bir ücret
ödemeden yapabileceklerdir. Gönderi veya faks bedeli ise Şirketin bu işlemler için açılmış olan posta çeki
hesabından karşılanacaktır.
DİĞER TİCARİ İŞLEMLER
1-ABONELİK VE BAŞVURU İŞLEMLERİ:
PTTCELL İŞLEMLERİ:
Şirketimiz ile AVEA İletişim Hizmetleri A.Ş. arasında imzalanan “Mobil İş Ortaklığı” protokolü
kapsamında bir GSM markası olarak Pttcell faturalı/faturasız yeni sim kart satışı, numara taşıma, yedek sim
kart, hat devri ve hat iptali işlemlere başlanılmıştır. İşlemler tarayıcı kurulumu yapılan PTT merkez
müdürlüğümüzden ve şubelerinden yapılmaktadır.
Faturalı ve faturasız hat aktivasyonları ve numara taşıma işlemlerinde müşterilere form doldurtarak, kimlik
fotokopileri ve son üç aya ait fatura ya da adres paylaşım sistemi üzerinden çıktı alınarak işlem
gerçekleştirilir. Kimlik fotokopisinin ön ve arka yüzüne merkez kaşesi vurulur ve evraklar tarayıcıda
taratılarak Pttcell Aktivasyon Merkezine iletim sağlanır.
Faturasız yeni hat aktivasyonları sırasında müşteriden vergi bedeli olarak ücret alınır, faturalı yeni hat
aktivasyonlarında ilk başvuruda herhangi bir ücret alınmaz. Faturalı faturasız numara taşıma ve yedek sim
kart verme işlemlerinden müşterilerden ücret alınmaz. Vergi bedeli 12 ay boyunca eşit taksitlerle müşteri
faturasına yansıtılır.
ADSL ABONELİK İŞLEMLERİ:
TTNET A.Ş. ADSL abonelik ve ön iptal başvuru işlemleri PTT merkezlerinden yapılabilmekte olup,
iptal işlemleri TTNET bürolarından yapılmaktadır.
TÜRKSAT A.Ş. ABONELİK İŞLEMLERİ:
Kablo TV. Ve Kablo Net başvuru işlemleri internet üzerinden http://ktv.turksat.com.tr adresi girilerek
açılan pencereden Türksat yetkililerince ilgili personele elden teslim edilecek kullanıcı adı ve şifre yazılarak
yapılır. İşlemden sonra alınacak 2 nüsha abonelik formu merkezde kontrol görevlisi tarafından ve abone
tarafından imzalanır bir nüshası aboneye verilir, bir nüshası ise Türksat’a gönderilmek üzere merkezde
muhafaza edilir.
E-DEVLET KAPISI ŞİFRE DAĞITIMI:
Şifre alma talebi ile başvuran vatandaştan kimlik belgesini ibraz etmesi istenir (kabul edilebilir kimlik
belgeleri; Nüfus Cüzdanı, Pasaport, Sürücü Belgesi, Evlilik Cüzdanı, Avukat Kimliği) Belirtilen belgeler içinde,
yalnızca TC Kimlik Numarası bulunanlar kabul edilir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
277 / 664
T.C. Kimlik no bildirilen Merkez Müdürü; https://kayit.turkiye.gov.tr/SifreDagitimHizmeti/
adresinden giriş yaparak sol alt köşedeki menünün en altındaki “İlk Memur Giriş” tıklayacak, açılan sayfada
T.C. Kimlik no ve kendisi için geçici verilen “Aile Sıra No + Cilt No” rakamlarından oluşan şifre ile giriş
yapıldıktan sonra barkod girilir, İl, Merkez seçilerek kaydet işleminden sonra taahhütname imzalanır ve
barkodu girilen zarftaki e-Devlet şifresi aktive olur.
Merkez Müdürü kendi e-Devlet şifresini aldıktan sonra yukarıda belirtilen adres üzerinden işlemleri
tekrarlayarak ilgili personele taahhütname imzalattırıp şifre zarfını verir ve böylelikle vatandaşlara e-Devlet
şifresi
vermeye yetkili kılar. Görevli gişe memuru;
İnternet
Explorer
sayfasından
https://kayit.turkiye.gov.tr/SifreDagıtımHizmeti/ adresine girerek web sayfasını açar. TÜRKSAT A.Ş.
tarafından oluşturulan şifre dağıtım ara yüzüne kendisine ait kimlik doğrulama verileri ile giriş yapacaktır.
Vatandaşın T.C. Kimlik numarasını sisteme girerek kimlik bilgilerini doğrulayacaktır. Vatandaş, daha önceki
bir tarihte, şifre almış ise bu durumu ara yüzdeki bir seçenek ile belirleyecek ve açıklama bilgisini
seçecek/girecektir. Hizmetin sunulduğu PTT Merkez bilgilerini ve şifreyi alan vatandaşa dair ek
yetkilendirme bilgisi varsa bu bilgiyi TÜRKSAT tarafından sağlanan ara yüze girecektir.
Vatandaşa kapalı zarf içerisinde bir şifre teslim edilecek, zarfın üzerindeki barkodu uygulamadaki
yerine Barkod okuyucu ile okutacaktır. Barkod okuyucu olmayan Merkezlerimizde ilgili alana elle giriş
yapılacaktır. Okutulan barkodun ve T.C. kimlik numarasının işlendiği “e-Devlet Kapısı Şifre Taahhütnamesi”
metnini baskı için açacak, açılan metni yazıcıdan bastıracaktır. e-Devlet Kapısı Şifre Taahhütnamesi metnini
vatandaşa verecek, vatandaşın ad-soyad ve tarihi kendi el yazısı ile yazmasından sonra imzalatıp geri
alacaktır. Vatandaşın taahhütnameyi her hangi bir sebeple imzalamaması durumunda, ara yüzden kaydın
iptalini seçerek kayıt işlemini yapmayacaktır. Kaydın iptal edilmesi durumunda basılı taahhütnameyi iptal
edecektir.
Şirketimiz ile Türksat A.Ş. arasında sürdürülen işbirliği kapsamında tüm Merkez Müdürlükleri ile
yetkilendirilen şubelerden 18 yaşını tamamlamış olan şahıslara (gerçek kişiler) “e-Devlet Kapısı” şifre zarfı
dağıtım hizmeti verilmektedir.
“e-Devlet Kapısı” Şifre Zarfı Dağıtımında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar;
1-“e-Devlet Kapısı” şifre zarfı işlemlerinde taahhütnameye imza atamayacak durumda olan
vatandaşların işlemleri; Okuma yazma bilmeyen kişilerin, parmak basmak suretiyle imzaladığı “e-Devlet
Kapısı” şifre taahhütnamelerinin içeriği hakkında bilgi sahibi olduğu hususunda tereddütlerin önüne
geçilmesi amacıyla; “e-Devlet Kapısı” şifre taahhütnamelerinin ilgiliye okunması için bir şahit aranması
(şahit şifre talebinde bulunan kişi tarafından getirilebileceği gibi PTT şifre zarfı verme işlemini gerçekleştiren
personel ya da işlemi gerçekleştiren personel dışında başka bir personelde olabilir.) ve bu şahit tarafından,
taahhütnamenin sesli olarak okunması, taahhütnameye de “Okuma-yazma bilmeyen………..’ye sesli olarak
okunmuştur” yazılıp şahit tarafından da imzalanmasından sonra ilgili kişinin parmak izinin alınması
sağlanacaktır. (Taahhütnamede hem şahidin imzası hem de okuma yazma bilmeyen kişinin parmak izinin
bulunması gerekmektedir.)
Okuma yazma bilmeyen ya da bedensel engelli kişiler tarafından el ile yapılmış işaret veya mühür ile
taahhütnamenin imzalanması durumunda ise, mühür veya işaretin kişinin her zaman aynı biçimde
kullandığı mühür veya işaret, yani mutat imzası olduğu noktasında tereddüde yer bırakmamak amacıyla
kullanılan işaret ya da mührün kişinin imzası olduğuna dair resmi kurumdan alınan belgeyi ibraz etmesi
istenecektir. (Örneğin ellerini kullanamayan bir kişi mühür aracılığıyla ile imza atmak isterse, mührün kendi
imzası yerine geçtiğine dair noterden alınmış belgeyi sunmak zorundadır.
2-Vasi/Vekil tayin edilen kişinin “e-Devlet Kapısı” şifre alım işlemleri; “Vatandaş Kayıt Tipi”
menüsünden vasilik veya vekillik belgesinde göre; “Vasi ile Vatandaş Kaydetme”/ “Vekil ile Vatandaş
Kaydetme” linki işaretlendikten sonra vatandaşı vasisi/vekili aracılığıyla kaydetme ekranına geçmek üzere
ilerle butonuna basılacaktır.
PTTBANK İŞLEMLERİ
278 / 664
Açılan ekranda hem adına şifre verilecek olan şahsın hem de mahkeme/noter tarafından vasi/vekil
tayin edilmiş olan kişinin T.C. Kimlik Numaraları girilerek adına şifre verilecek olan şahıs ile mahkeme
tarafından/noter tarafından vasi/vekil tayin edilmiş olan kişinin nüfus bilgileri sorgulanarak işlem
gerçekleştirilecektir.
Kaydedilen (adına şifre alınan) vatandaşın vasisine /vekiline imzalatılmak üzere iki nüsha çıktısı
alınan “e-Devlet Kapısı şifre taahhütnamesinin Vasi/Vekil tarafından, Vasi/Vekil olarak imzaladığının şerh
(….adına vasisi/vekili olarak….) düşülerek imzalanması, ardından bir nüshasının mutlaka vatandaşın
vasisine/vekiline teslim edilmesi diğer nüshasının ise Türksat A.Ş.’ye gönderilmesi gerekmektedir.
İşlemler sırasında; vekilin almış olduğu vekaletnamede “e-Devlet Kapısı” şifresi alınmasına ve şifre
alınabilmesi amacıyla vekalet veren adına taahhütte bulunmasına yetkilidir.” İbaresi içeren noterden
düzenlenmiş vekaletname ile vekilin kimliğini ibraz etmesi gerekmektedir.
Vasi atanan kişinin ise kimliği ile birlikte vasi atandığına ilişkin mahkeme kararının onaylı bir suretini
ibraz etmesi gerekmektedir. Ancak, vesayet belgesinde vekaletnamede olduğu gibi, “e-Devlet Kapısı” şifresi
alınabilmesi yönünde bir hüküm bulunması aranmayacaktır.
İbraz edilen diğer belgeler kullanıcıların kimlik bilgilerinin teyidi amacıyla kullanılıp başvuru sahibine
iade edilecektir.
3-Türkiye’de herhangi bir nedenle bulunan ve kendisine Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel
Müdürlüğü tarafından geçici kimlik numarası verilen kişilerin şifre talep etmesi durumunda kişiden “İkamet
Tezkeresi” ve “Pasaport” ibraz etmesi gerekmektedir.
4-5901 Sayılı Yasa gereği kendi isteğiyle vatandaşlıktan çıkan başvuru sahibinin 5203 Sayılı Kanunla
tanınan hakların kullanılmasına ilişkin belge olan “Mavi Kart” sahiplerine bu kartın yanında uyruğunda
bulunulan devlet makamlarınca verilmiş fotoğraflı nüfus cüzdanı, pasaport veya sürücü belgesi ibrazı ile “eDevlet Kapısı” şifre zarfı dağıtım hizmeti verilmektedir.
Ancak, 6304 Sayılı Kanundaki değişiklik uyarınca “Mavi Kart”ın ibraz edilemediği durumlarda kişiden
uyruğunda bulunulan devlet makamlarınca verilmiş üzerinde kimlik bilgilerini gösteren yukarıda belirtilen
belgelerden birinin ibraz edilmesi istenmekte ve kişinin beyan ettiği TCKN ile “Kimlik Paylaşım Sistemi”
aracılığıyla kişinin kimlik bilgisi ile ibraz edilen belgede yer alan bilgilerin uyumluluğunun kontrol
edilmesinin akabinde şifre zarfı verme işlemi gerçekleştirilmektedir.
5-Hükümlülere “e-Devlet kapısı” şifre zarfı verme işlemlerinde; ilgili yasal mevzuat hükümleri
kapsamında; konu Adalet Bakanlığı Ceza Ve Tevkif Evleri Genel Müdürlüğü’nün değerlendirmesine tabi
olup, adı geçen Genel Müdürlük tarafından, hürriyeti bağlayıcı cezaya mahkum olan hükümlü ve tutuklu
bulunan kişilerin “e-Devlet şifresi alabileceklerine yönelik yazılı izni ve onayı sonucunda e-Devlet şifresi
verilmektedir.
6-Vatandaşın talep etmesi durumunda belli bir süre aranmaksızın iptal işlemi gerçekleştirilmektedir.
İptal işlemi sadece Türksat A.Ş. tarafından yönetici olarak tanımlanan personel tarafından
gerçekleştirilebilmektedir. Hatalı yapılan işlemler ise işlemin yapıldığı gün içerisinde ”hatalı işlem sil”
menüsünden yapılabilmektedir.
2-BİLET SATIŞI:
TCDD BİLET SATIŞ İŞLEMLERİ:
PTT Merkezlerindeki gişe bilgisayarlarından TCDD’nin sistemine bağlanarak müşterinin talebi
doğrultusunda istenilen hatta göre ücret tahsil edildikten sonra yolcu bileti satışı yapılmaktadır. Bilet tutarı
tam olarak ve nakden tahsil edilir. İade ve değiştirme işlemleri PTT Merkezlerinde bilgisayar ortamında
yapılır. İade ve değiştirme işlemi sırasında biletin PTT’den alındığına dikkat edilmesi gerekmektedir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
279 / 664
Gidiş/dönüş biletlerin değiştirilmesi durumunda biletin her iki yönü de iptal olduğundan sadece gidiş tarih
veya saatinin değiştirilmesi durumunda dahi dönüş biletinin de yeniden verilmesi gerekmektedir.
Teslim alınan TCDD’ye ait satılmamış bir veya birden fazla biletin zayi edilmesi halinde durum
TCDD’ye yazılı olarak aylık bildirilir. Bilet zayiinden dolayı TCDD’nin uğrayabileceği zararlar kusurlulardan
tahsil edilir. Bilet satışını müteakip TCDD Yolcu Bileti formu bilgisayardan yazdırılarak müşteriye verilir,
TCDD yolcu biletinin satışı TCDD’nin önceden bildireceği ve TCDD bilgisayar programlarında bulunan
ücretler üzerinden yapılır. TCDD adına bir aylık yapılan bilet satışlarına ait rapor merkezlerce
Başmüdürlüklere, Başmüdürlüklerce de TCDD’nin belirtmiş olduğu adrese takip eden ayın ilk 3 iş günü
içerisinde aylık ve servis APG olarak gönderilir.
MİLLİ PİYANGO BAŞBAYİLİK İŞLEMLERİ:
Şirketimiz ile Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü arasında imzalanan protokol kapsamında; Milli
Piyango İdaresince tertip edilen piyango biletlerinin ilgili İdare mevzuatı çerçevesinde PTT’ye sevki, PTT
işyerlerinde perakende satışı ve PTT tarafından bayilere toptan satışı ile PTT’ce satılamayan biletlerin iadesi,
PTT’ce doğrudan talihlilere veya bordro ekinde bayiler tarafından ibraz edilen ikramiyelerin ödenme
işlemleri tüm PTT merkez ve şubelerinden yapılmaktadır.
İşyerlerimizden son beş rakamına kadar isabet eden ikramiyeler ödenebilmekte olup, son beş rakam
üzeri (6 ve 7 rakamı) ikramiyeli biletlerin ikramiyelerinin ödenebilmesi için öncelikle Ankara PTT
Başmüdürlüğü Destek Hizmetleri Merkez Müdürlüğü’nden (Temerküz Şube) provizyon alınması
gerekmekte ve provizyon alındıktan sonra ödeme yapılacak bilet üzerine kesinlikle “ödendi” damgasının
basılmadan ve biletin delinmeden ikramiye ödemesinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
3-ÜRÜN SATIŞ İŞLEMLERİ:
ÖZEL TELEKOM ŞİRKETLERİNE AİT TELEFON ARAMA KARTI SATIŞI:
Türk Telekom ve anlaşma sağlanan diğer Özel Telekom Şirketlerine ait arama kartı satışları tüm PTT
işyerlerinden yapılmaktadır. Türk Telekom kartları peşin, diğer özel telekom şirketlerine ait kart satışları ise
konsinye usulü alınmaktadır.
Türk Telekom dışındaki özel Telekom şirketlerine ait satışlar sonrasında konsinye ürün satış
ekranından sisteme giriş yapılmaktadır. Bu giriş işlemlerinin satış anında veya en geç günlük olarak
yapılması gerekmektedir. Şirketlere satışlar karşılığında gönderilen paralar personelimizce satışı yapılan
kartların sisteme girişine göre gönderilmektedir. Bu nedenle satışların mutlaka sisteme girmesi
gerekmektedir. Bir özel Telekom şirketine ait en fazla 5 (beş) farklı kart satışı yapılmaktadır.
SANAL TL/CEPLİRA YÜKLEME:
AVEA TL Yükleme;




TL satışı PostaNet 2004 programı üzerinden gerçekleştirilmektedir.
Avea müşterisi istenilen tutarı ve yüklenecek GSM telefon numarasını “Faturasız Hat Sanal
Kontör Formu”na kendi el yazısı ile doldurup formu imzalamak suretiyle gişe memuruna
yazılı bildirecektir.
Formlar müşteriler tarafından 1 nüsha doldurulacak ve satış işlemi sonrası usulüne uygun
olarak PTT işyerlerinde tahsilat belgesi ile birlikte sırasında saklanır.
Sanal TL satışları müşterinin sözlü beyanı üzerine yapılmaz, kendi el yazısı ile doldurup
imzaladığı form üzerinden yapılır. Hatalı bir işlem söz konusu ise TL miktarı iade edilmez,
zarar kusurlu personelden tahsil edilir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
280 / 664
Pttcell TL Yükleme;

TL yükleme işlemleri Posta Net 2004 programı üzerinden gerçekleştirilmektedir ayrıca,
Pttmatik, İPÇ ve Acente sistemlerinden ayrıca Şirketimiz resmi internet sitesinde
(www.ptt.gov.tr) yer alan www.pttcell.com.tr adresinden de gerçekleştirilmektedir.
TURKCELL TL Yükleme;




TL Yükleme PostaWeb programı üzerinden gerçekleştirilmektedir.
Turkcell müşterisi TL tutarını ve yüklenecek GSM telefon numarasını “Faturasız Hat Sanal
Kontör Formu”na kendi el yazısı ile doldurup formu imzalamak suretiyle gişe memuruna
yazılı olarak bildirir.
Formlar müşteriler tarafından 1 nüsha doldurulacak ve satış işlemi sonrası usulüne uygun
olarak PTT işyerlerinde tahsilat belgesi ile birlikte sırasında saklanır.
Turkcell on-line TL yükleme satışının yanında 01.02.2010 tarihinden itibaren bedeli banka
kartından tahsil edilmek üzere GSM numarası ve talep edilen TL miktarı belirtilerek online
sanal TL satışına başlanmıştır. İşlemler PostaWeb sistemi üzerinden gerçekleştirilecek olup,
“Turkcell TL Yükleme” işlemi seçilerek yapılacaktır. (Buraya kadarki tüm işlemler nakit satış
ile aynıdır.) Açılan sayfada ödeme şekli “Banka Kartı” seçildikten sonra TL yüklenilmesi
istenen GSM numarası, TL tutarı, banka kartı numarası, son kullanma tarihi bilgileri (ay ve yıl
olarak), CVC no (Banka kartının arka yüzünde bulunan 3 haneli güvenlik numarası) girilerek
işlem sorgulanır ve açılan ekranda GSM numarası girilerek TL satış işlemi onaylanır. Bankanın
TL yükleme onay mesajına istinaden kısa sürede işlemin gerçekleşeceği ve işlem
tamamlandıktan sonra SMS ile bilgi verileceği müşteriye PTT çalışanı tarafından iletilecektir.
Bu işlemin iptal ve iadesi mümkün değildir. Hatalı bir işlem söz konusu ise TL miktarı iade
edilmeyecek, zarar kusurlu personelden tahsil edilir.
VODAFONE CEPLİRA Yükleme;



TL satışı PostaNet 2004 programı üzerinden gerçekleştirilmektedir. Vodafone müşterisi
istenilen tutarı ve yüklenecek GSM telefon numarasını “Faturasız Hat Sanal Kontör
Formu”na kendi el yazısı ile doldurup formu imzalamak suretiyle gişe memuruna yazılı
bildirecektir.
Formlar müşteriler tarafından 1 nüsha doldurulacak ve satış işlemi sonrası usulüne uygun
olarak PTT işyerlerinde tahsilat belgesi ile birlikte sırasında saklanır.
Sanal TL satışları müşterinin sözlü beyanı üzerine yapılmaz, kendi el yazısı ile doldurup
imzaladığı form üzerinden yapılır. Hatalı bir işlem söz konusu ise TL miktarı iade edilmez,
zarar kusurlu personelden tahsil edilir.
KİTAP SATIŞI:
Şirketimizle Kitap TH Şirketi arasında imzalanan protokol kapsamında PttKitap markası adı altında
https://www.pttkitap.com/ internet adresinden kitap satışı yapılmaktadır.
TELEFON MAKİNESİ VE KATALOG SATIŞI:
PTT merkez ve şubelerinden çeşitli Şirketlere ait ürünlerin (pul kataloğu, telefon makinesi vb.) satışları
gerçekleştirilmektedir.
KÖMÜR SATIŞI:
PTTBANK İŞLEMLERİ
281 / 664
Şirketimiz ile Safi Katı Yakıt A.Ş. ve Belko Ankara Kömür Ltd.Şti. arasında yapılan protokoller
kapsamında işyerlerimizden kömür satışı yapılmaktadır.
PTT ALTIN İŞLEMLERİ:
Şirketimiz ile İstanbul Altın Rafinerisi A.Ş. (İAR) arasında, İAR tarafından konsinye olarak teslim
edilecek gram altın çeşitlerinin “Pttaltın” adı altında işyerlerimizden ve Pttmatik’lerden müşterilere satışa
sunulması, satılan altınların geri alınması işlemlerine başlanmıştır.
İşyerlerimizden satılacak
altın çeşitleri 0,50 gram, 1 gram, 1,50 gram, 2,50 gram, 5,00 gram ve 10,00 gram sertifikalı GRAMALTIN
olarak; Pttmatiklerden ise sadece 1,00 gram Pttmatik altını satılmaktadır.
Sadece işyerlerimizden ve Pttmatik’lerden satılan gram altın çeşitlerinin alış işlemi işyerlerimizce
gerçekleştirilecektir.
İşlemler işyerlerimizde http://ptt.iar.com.tr adresi üzerinden Postaweb kullanıcı bilgileri ile giriş
yapılarak gerçekleştirilmekte olup, altın fiyat bilgisi anlık olarak web servisler aracılığıyla Şirket’ten
alınmaktadır.
750,00 TL tutarı satış işlemlerinde fatura verilmesi zorunlu olduğundan bu tutardaki satışlarda;
müşterinin Ad-Soyad, T.C./Vergi No ile Adres bilgisinin girilmesi zorunlu olup, işleme ilişkin fatura Şirket
tarafından müşterinin beyan ettiği adrese gönderilecektir.
İşlem yaptıran müşterinin işlem tutarı 750,00 TL’nin altında olsa bile fatura talep etmesi
durumunda; aynı şekilde Ad-Soyad, T.C./Vergi No ile Adres bilgisi girilerek Şirket tarafından fatura
gönderilmesi sağlanabilecektir.
Pttmatiklerden yapılacak işlemlerde, Wincor-Nixdorf marka Pttmatik’lerin sadece 50 Kr.’lik bozuk
para kaselerinden (Hopperından) 1 Gr. lık altın satışı gerçekleştirilmektedir. Diebold marka Pttmatik’lerden
altın satım işlemi yapılmamaktadır.
HIZLI GEÇİŞ SİSTEMİ (HGS)
31.12.2010 tarihinde Şirketimiz ile Karayolları Genel Müdürlüğü arasında; ücretli geçiş yapılan
otoyol ve köprülerde kuyrukların önlenmesi, vatandaşlarımızın hizmeti en kısa sürede ve ucuz şekilde
alabilmesini teminen OGS ve KGS dışında yeni bir sistem olan Hızlı Geçiş Sisteminin (HGS) kurulması ve
işletilmesi amacıyla bir protokol imzalanmıştır.
Protokol ile HGS sisteminin işletilmesine dair yetki münhasıran PTT’ye verilmiştir.
Hızlı Geçiş Sistemi tüm Türkiye’de 17.09.2012 tarihinde devreye alınmıştır.
HGS Nedir?
Otoyollar ve/veya köprülerde seyreden taşıtların ödeme noktalarında durmadan geçmelerini ve
geçiş ücretlerini de kart veya pasif RFID etiket üzerinden ödemelerini sağlayan yüksek teknoloji ürünü
sistemdir.
HGS Sisteminin temeli, araç üzerinde bulunan RFID etiketlerinin otoyol şeritlerinde, RFID okuyucu
anten tarafından okunarak giriş ve çıkış verilerinin oluşturulmasına dayanmaktadır.
HGS’nin Avantajları:
-Engelsiz Geçiş,
-Geçiş Anında Otomatik Ücret Tahsili,
PTTBANK İŞLEMLERİ
282 / 664
-Trafik Akışında Süreklilik, Pasif RFID teknolojisi sayesinde uzun kullanım ömrü ve düşük maliyetli
olması,
-Plaka Tanıma Sistemi sayesinde kaçak ve aranan araçların tespiti anında yapılabilmektedir.
HGS Etiket Çeşitleri: Sistemde iki tip etiket kullanılmaktadır.
1- Yapışkan Tipi Etiket: Araçta içerden cama yapıştırılarak kullanılacak ve çıkarıldığında işlevini
yitirecek türden bir etikettir.
2- Kart Tipi Etiket: Yapıştırılmayan fakat cama yerleştirilecek bir muhafaza kabı içinde kullanılacak
etiket türüdür.
HGS Etiketinin Özellikleri:
1. Bu etiketler pilsiz olup, çalışma enerjisini radyo frekanslı okuyucudan geçerken almaktadır.
2. Üzerine geçiş bilgisi yazılabilen, silinebilen, silikon korumalı, çıkartılmak istendiğinde kendi
kendisini yok eden ürünlerdir.
3. Yüksek güvenlik seviyesinde ve klonlanamaz ürünlerdir.
4. Sistem ile geçiş anında otomatik ücret tahsili, pasif RFID olarak tanımlanan radyo frekanslı kimlik
tanımlama teknolojisiyle yapılacaktır.
HGS’de Ücretlendirme Nasıl Olacak?
Araçların otoyol şeritlerine giriş ve çıkış verileri kullanılarak ödemeleri gereken ücret hesaplanacak,
ücret karşılığı miktar müşterinin etikete bağlı hesaplarından karşılanacaktır.
Ücretlendirme 3 şekilde olmaktadır.
1. Sistem, Giriş ve Çıkış bilgilerini eşleştirerek ücretlendirme yapar ve HGS hesabından geçiş ücreti
düşülür.
2. Çıkışlarda etiketin okunamaması durumunda plakadan HGS hesabı belirlenerek giriş ve çıkış bilgileri
eşleştirilir ve ücretlendirme yapılır.
3. Çıkışlarda etiketin okunamaması ve plakanın otomatik olarak belirlenememesi durumunda, geçişe
ait fotoğraf ilgili personel tarafından incelenerek plaka HGS hesabı ile eşleştirilir ve ücretlendirme
yapılır.
Giriş bilgisi belirlenemediği durumlarda geçiş ücreti en uzak mesafe üzerinden hesaplanmaktadır. Bu
durumla karşılaşıldığında müşterinin dilekçesi üzerine giriş bilgisi belirlenerek HGS hesabından düşülen
fazla ücret HGS hesabına iade edilmektedir.
Etiket Satın Alırken Etiket Fiyatına Ek Olarak Araç Sınıflarına göre en az yatırılması gereken tutarlar
belirlenmiştir. Bunlar:
Etiket Fiyatı ( Yapışkan Tipi 5 TL, Kart Tipi 15 TL )
1.Sınıf Araç İçin Toplamda En az Yatırılması Gereken Tutar: Etiket Fiyatı +30 TL
2.Sınıf Araç İçin Toplamsa En az Yatırılması Gereken Tutar: Etiket Fiyatı +37,5 TL
3.Sınıf Araç İçin Toplamda En az Yatırılması Gereken Tutar: Etiket Fiyatı +53,0 TL
4.Sınıf Araç İçin Toplamda En az Yatırılması Gereken Tutar: Etiket Fiyatı + 67,5 TL
5.Sınıf Araç İçin Toplamda En az Yatırılması Gereken Tutar: Etiket Fiyatı + 81,5 TL
PTTBANK İŞLEMLERİ
283 / 664
En az yatırılması gereken tutarlar blokeli olmayıp müşterilerce kullanılabilecektir. Ayrıca, daha sonra
yapılacak yükleme işlemlerinde bir sınırı olmayıp, müşteri istediği miktarı yükleme yapabilecektir.
HGS İHLAL DURUMLU GEÇİŞLER:
HGS işlemlerinde 2 tip ihlal vardır:
1. HGS etiketi olmayan araçlara ait ihlalli geçişler;
İhlalli geçişinden itibaren yedi (7) gün içerisinde HGS ürününü aldığı takdirde geçiş normal olarak
ücretlendirilir.
2. HGS etiketi olduğu halde geçiş ücretini karşılayacak yeterli bakiye olmaması durumundaki ihlalli
geçişler;
İhlalli geçişinden itibaren yedi (7) gün içerisinde HGS ürününe geçiş ücretini karşılayacak tutarda
para yüklendiğinde takdirde geçiş normal olarak ücretlendirilir
Müşteri bakiyesi yetersiz olduğunda ( geçiş ücretlerini karşılayamadığında ) müşteriye bakiyesinin
yetersiz olduğunu ve 7 gün içerisinde yükleme yaptığı takdirde cezai işlem uygulanmayacağı cep mesajıyla
iletilmektedir.
Müşteri 7 gün içerisinde para yatırdığı takdirde tebligat üretilmeyecektir.
HGS Etiketi bulundurmadan geçiş yapan araçların plakaları, sistem tarafından çekilen fotoğraflardan
tespit edilerek, cezai işlemler için plaka sahibine tebligat yapılacaktır.
HGS Etiketleri Nasıl ve Nerelerden Alınacak?
PTT müşterilerine ait posta çeki hesabına bağlı olarak veya herhangi bir hesaba gerek olmadan nakit
olarak satın alınabilecektir. Bunun yanında PTT posta çeki hesap sahipleri ve PTT bonus kart sahipleri
isterlerse hesaplarından otomatik ödeme talimatı da verebilecektir. Tüm PTT merkez ve şubeleri ile otoyol
üzerindeki 33 PTT İşyeri aracılığı ile satış ve dolum yapılabilmekte, Pttmatiklerden ve epttavm sitesinden de
dolum işlemleri yapılabilmektedir.
Otoyol üzerinde Kurulan 33 PTT İşyerinin Bulunduğu İstasyonlar:
 Niğde-Şanlıurfa Otoyolunda: Adana Batı, Adana Doğu, İskenderun, Gaziantep Batı, Şanlıurfa, Mersin
İstasyonları.
 Ankara-Edirne Otoyolunda: Akıncı, Edirne, Çorlu, Babaeski, Adapazarı, Gerede, Çamlıca, Boğaziçi
köprüsü, Gebze, Dilovası, Kandıra, FSM Köprüsü, Kınalı, Hadımköy, Avcılar, Mahmutbey istasyonları
 İzmir-Aydın-Çeşme Otoyolu: Aydın, Belevi, Çeşme, Germencik, Işıkkent, Narlıdere İstasyonları.
Diğer Satış Kanalları
Anlaşmalı Bankalar, anlaşmalı petrol istasyonları, AVEA bayileri, anlaşmalı diğer çeşitli kurum ve
kuruluşlar aracılığı ile ürün satışları yapılmaktadır.
Protokol imzalanan bankalar:
-İŞBANKASI
-ALBARAKATÜRK
-GARANTİ
-TEB
-KUVEYTTÜRK
-DENİZBANK
PTTBANK İŞLEMLERİ
284 / 664
-YAPIKREDİ
-VAKIFBANK
-BANKASYA
-HALKBANKASI
-TÜRKİYE FİNANS
-AKBANK
-ZİRAAT BANKASI
-FİNANSBANK
Anlaşmalı Petrol İstasyonları :






PETROL OFİSİ
SHELL
BP
OPET
TPPD
TOTAL
Bankalarla Yapılan Protokoller:
Bankaların HGS İşlemleri yapabilmeleri için öncelikle PTT ile “HGS İşlemlerine ilişkin Bankacılık
Protokolü” imzalaması gerekmektedir.
Protokol imzalayan Bankalar kendi Müşterileri için HGS etiketi satış ve dolum işlemleri
yapabilmektedirler.
Her Banka sadece kendi satışını yaptığı HGS etiketlerine dolum işlemi yapabilmekte, PTT ya da Başka
bir Banka tarafından satışı yapılan HGS etiketlerine bakiye yükleyememektedir. Aynı şekilde PTT de diğer
Bankalara ait etiketlere bakiye yükleyememektedir.
Bankalarla imzalanan protokol gereği Bankalar, Müşterilerine ait HGS Hesapları kullanılarak yapılan
geçişlerde geçişlerin karşılığı olan parasal bedelleri Kredi Kartları ile ilişkilendirilmiş Hesaplar ise geçişin
onay tarihinden itibaren azami 19 (ondokuz) gün içerisinde, diğer HGS hesapları kullanılarak yapılan
geçişlerde ise geçişin onay tarihinden itibaren azami 6 (altı) gün içerisinde PTT’nin ilgili hesabına hiçbir
kesinti yapılmadan aktarmaktadır.
Ayrıca, imzalan protokol gereği Bankalar HGS ürünlerini bir Kredi Kartına veya Banka Hesabına bağlı
olarak satışını gerçekleştirmekte, nakit HGS satış ve dolum yapamamaktadır.
Bankalara HGS etiketleri PTT tarafından temin edilmektedir.
HGS Geçiş Bedellerinin Karayollarına Aktarılması:
HGS’den geçiş yapan Müşterilere ait geçiş bedelleri Kredi Kartı Hesapları ile ilişkilendirilmiş HGS
hesaplarına ait geçişler ise 20 (yirmi) gün sonra, diğer HGS hesaplarına ait geçişler ise 7(yedi) gün sonra
Karayolları Genel Müdürlüğü( KGM) hesabına aktarılmaktadır.
HGS Müşteri Hizmetleri:
HGS ile ilgili ayrıntılı bilgiye, HGS ürünlerinin bakiye bilgisi ve HGS geçiş ihlal kayıtlarının bilgilerine
müşteriler “http://hgsmusteri.ptt.gov.tr” adlı internet sayfasından ulaşılabilmektedir.
PTT MERKEZ VE ŞUBELERİ İLE OTOYOL ÜZERİNDEKİ PTT İŞYERLERİNDEN YAPILAN HGS İŞLEMLERİ
Pttface uygulaması kullanılarak HGS ile ilgili aşağıdaki işlemler yapılmaktadır;
PTTBANK İŞLEMLERİ
285 / 664
Bilgi Güncelleme
Hızlı Nakit Satış
Ürün Satış
Bakiye Yükleme
Ürün Durum Görüntüle
KGS’den Bakiye Aktarma
KGS Bakiye Hareket Listesi
Bakiye Aktarım
Ürün İptal
Geçiş Hareketleri
Ürün Hareket Listesi
Mutabakat
Bakiye Aktarım İzleme
İptal Geri Ödeme
Plaka Ekle
Formlar
TEKNİK BİLGİ:
HGS Nedir: Otoyollar ve/veya köprülerde seyreden taşıtların ödeme noktalarında durmadan
geçmelerini ve geçiş ücretlerini de kart veya pasif RFID etiket üzerinden ödemelerini sağlayan yüksek
teknoloji ürünü sistemdir.
HGS Sisteminin Temeli, araç üzerinde bulunan RFID (radyo frekansı kullanarak nesneleri tekil ve
otomatik olarak tanıma yöntemi) etiketlerinin otoyol şeritlerinde, RFID okuyucu anten tarafından okunarak
giriş ve çıkış verilerinin oluşturulmasına dayanmaktadır.
HGS’nin Avantajları: Engelsiz Geçiş, Geçiş Anında Otomatik Ücret Tahsili, Trafik Akışında Süreklilik,
Pasif RFID teknolojisi sayesinde uzun kullanım ömrü ve düşük maliyetli olması HGS kartlarının avantajlarıdır.
HGS Etiket Çeşitleri: Sistemde iki tip etiket kullanılacaktır. Bunlardan birisi yapışkan tipi etiket
dediğimiz araçta içerden cama yapıştırılarak kullanılacak ve çıkarıldığında işlevini yitirecek türden bir etiket,
diğeri de kart tipi etiket dediğimiz yapıştırılmayan fakat cama yerleştirilecek bir muhafaza kabı içinde
kullanılacak etiket türüdür.
HGS Etiketinin Özellikleri: Bu etiketler pilsiz, çalışma enerjisini radyo frekanslı okuyucudan geçerken
alan, üzerine geçiş bilgisi yazılabilen, silinebilen, silikon korumalı, çıkartılmak istendiğinde kendi kendisini
yok eden, yüksek güvenlik seviyesinde ve klonlanamaz ürünlerdir. Sistem ile geçiş anında otomatik ücret
tahsili, pasif RFID olarak tanımlanan radyo frekanslı kimlik tanımlama teknolojisiyle yapılacaktır.
HGS Sistemi Kurulacak Plaza ve Gişeler (Toplam 95 plazada 384 gişeye)
Türkiye Geneli Paralı Otoyollar
Ankara-Edirne Otoyolu
Niğde-Şanlıurfa Otoyolu
FSM ve Boğaziçi Köprüleri
İzmir-Çeşme-Aydın Otoyolu
TOPLAM
Plaza Adet
46
34
2
13
95
Gişe Adet
182
126
14
62
384
HGS BAYİ /İSTASYON İŞLEMLERİ
PTTBANK İŞLEMLERİ
286 / 664
Genel Müdürlüğümüz ile Karayolları Genel Müdürlüğü arasında imzalanan HGS protokolü
kapsamında çeşitli kurum ve kuruluşlarla yapılan anlaşmalar sonucu Sözleşmeler düzenlenip
Başmüdürlüklerimize gönderilmektedir.
Sözleşme imzalayacak Bayi/İstasyonun hazırlaması gereken bir takım evraklar gereklidir.
Bu evraklar;
Gerçek kişiler için ;
PTT tarafından onaylı geçerli kimlik fotokopisi,
Vergi Kimlik Numarası beyanı,
X Şirketi (AVEA, BP, SHELL vs) Bayi/İstasyon yetkilisi olduğuna dair belge
Teminat Mektubu
Tüzel Kişiler için;
Ticaret Sicil Gazetesinin aslı veya PTT tarafından onaylı sureti,
Tüzel kişiliği temsil imzaya yetkili kişilere ait imza sirküleri aslı veya PTT tarafından onaylı sureti,
Teminat Mektubu
*** Bu evrakların yanında yapılacak işlem limitini belirleyen Teminat mektubu ile (Teminat
mektubunun alt limiti Genel Müdürlüğümüzce belirlenmektedir.
Teminat mektubu;
Bankalar tarafından verilmiş,
Hazine Müsteşarlığınca uygun görülen ve PTT tarafından kabul edilen finans kuruluşlarınca verilmiş
teminat mektuplarını,
Devlet tahvilleri ve hazine kefaletini haiz tahvil ve hazine bonoları
T.C. Merkez Bankası’ nca konvertibl olarak kabul edilen dövizleri
2983 sayılı Tasarrufların Teşviki ve Kamu Yatırımlarının Hızlandırılması Hakkında Kanuna göre
çıkartılan menkul kıymetleri,
İfade eder.
Bu evraklar ile PTT Merkezine başvuran Bayi/İstasyon PTT Merkezi ile karşılıklı iki nüsha olarak
düzenlenmiş sözleşme imzalanır.
Sözleşme imzalanmasını müteakip PTT Merkezi tarafından tanımlama işlemlerine geçilir.
PTT İŞYERLERİ
PTT İşyerleri; merkez, şube ve acenteliklerden oluşmaktadır. PTT İşyerlerinin açılmasına,
kapatılmasına veya birinden diğerine dönüştürülmesine ilişkin işlemlere Genel Müdürlükçe karar verilir.
1.
MERKEZLER
Merkez; Başmüdürlüğe bağlı olarak hizmet veren ve müdür tarafından yönetilen PTT işyeridir.
Teşkilatımızda; Posta Dağıtım Merkezleri, Posta İşleme Merkezleri, Posta İşleme ve Dağıtım Merkezleri,
Dağıtım ve Toplama Merkezleri, Kargo İşleme Merkezleri, Kargo Dağıtım Merkezleri, Kargo Geçiş Merkezleri
ve Telgraf Merkezleri şeklinde merkezlerimiz bulunmaktadır.
Aşağıda belirlenen şartlardan herhangi birisine sahip olan yerlerde merkez açılabilir.
1- İl ve ilçe merkezlerinde,
2- Dağıtıcılar hariç 7 personeli bulunan veya bu seviyede iş hacmine sahip yerlerde merkez açılabilir
veya bu yerlerdeki şube veya şube şeflikleri merkeze dönüştürülebilir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
287 / 664
Ancak, hizmet açısından özelliği olan, denetim ve kontrolünün başka bir merkezden sağlanması uygun
bulunmayan yerlerde merkez açılabilir.
Daha önce açılmış olup, sonradan meydana gelen değişiklikler nedeniyle varlığında ve devamında gerek
ve zorunluluk bulunmayan hal ve yerlerdeki merkezler şubeye dönüştürülebilir.
2.
ŞUBELER
Şube; bağlı olduğu merkez müdürlüğünün kontrolünde çalışan, işlemleri PTT personeli tarafından
yürütülen, bağlı olduğu merkezin gişesi veya servisi şeklinde yönetilen PTT işyeridir.
Şubeler, şube ve şube şefliği olmak üzere iki gruba ayrılır.
Kadrosu azami 2 memur ve dağıtıcıdan ibaret olan şubelerde, var ise memurlardan birisi, memur yok
ise dağıtıcılardan birisi şube sorumlusu olarak görev yapar.
Üç memur gerektiren şubeler, 3’üncü memur yerine 1 şef tayin edilmek suretiyle şube şefliği haline
getirilebilir.
Şube ve şube şefliklerinin merkez müdürlüklerine bağlı olarak görev yapmaları esastır.
2.1.
Şubelerin Açılması-Kapatılması ve Merkeze Dönüştürülmesi
Şube açılmasında karlılık ve verimlilik ilkeleri yanında, şube için elverişli bir işyerinin sağlanabilmiş
olması ve şube açılacak yerin bağlı bulunduğu İdari yerleşme yeriyle olan ulaşım olanakları göz önünde
bulundurulur.
Şubelerin (lokal şubeler dahil) açılması ve kapanması ile merkez veya acenteliklerin şubeye
dönüştürülmesine ilişkin işlemler hakkında "yerel özellikler de göz önünde bulundurularak"
Başmüdürlüklerce düzenlenen rapor ve teklifler üzerine Genel Müdürlükçe gerekli kararlar alınır.
 Aşağıdaki şartlardan birine uyan yerlerde şube açılabilir:
a) Bucaklarda ve belediyesi bulunan köylerde,
b) Nüfusu 2000'den fazla olan belediyesiz köylerde,
c) En yakın PTT işyerine 10 kilometreden fazla uzaklıkta olan ve ikiden fazla köy yolunun kavşak
noktasında veya çevre köylerle yakın ilişkisi bulunan köy veya yerleşme merkezlerinde,
d) Gar-Otogar-Deniz Limanı, Havaalanı/Havalimanı gibi ulaşım yerleri ile gümrük kapılarının gerek
görülenlerinde,
e) Önemli karayollarının belli başlı kesişme noktalarındaki yerleşme merkezlerinde,
f) Turistik faaliyet gösteren yerlerle fuar, sergi, panayır, kongre veya toplantı yerlerinde sürekli,
mevsimlik veya geçici olarak,
g) Memur veya işçi çalıştıran kamu veya özel sektör işyerlerinden gerekli görülenlerde,
h) İş hacmini hafifletmek ve iş sahiplerine kolaylık sağlamak amacıyla PTT işyeri bulunan büyük ve
kalabalık yerleşim yerlerinde,
i) Ortalama aylık geliri şube giderlerini karşılayacak durumda olan yerlerde,
PTTBANK İŞLEMLERİ
288 / 664
j) Acentelik açılması gerekirken devletin asayiş ve güvenliği yönünden sakıncalı olduğu Valilik yazısı ile
belirlenen toplu yerleşim yerlerinde,
k) Yukarda sayılanlar dışında kalıp da şube açılması gerekli görülen veya yarar sağlayacağı umulan hal
ve yerlerde.
 Aşağıdaki şartlardan birine uyan yerlerde lokal şube açılabilir:
a) En yakın PTT işyerine en az 2 kilometre veya daha uzak olan toplu yerleşim yerlerinde, (şubenin
faaliyete geçirileceği yerde, tespit edilen mesafede bina bulunmadığı takdirde bu mesafe
değiştirilebilir.)
b) En yakın PTT işyerine en az 1 kilometre olan ve işyeri şartlarına uygun ücretsiz yer verilen ve yapılan
inceleme sonunda gelirinin giderini karşılayacağı saptanan organize sanayi bölgeleri, 100 ve daha
fazla işyeri bulunan sanayi siteleri, çarşı, han gibi ticari yerler ile büyük askeri birlik, üniversite
kampüsü, adliye sarayı gibi kamuya ait yerler ve gar, otogar, deniz ve havalimanı gibi ulaşım yerleri
ile gümrük kapılarının gerek görülenlerinde,
c) En yakın işyerine 4 kilometre veya daha uzak olan ve çevreye hizmet edebilecek merkezi bir yerde
işyeri şartlarına uygun ücretsiz yer verilen ve yapılan inceleme sonucunda gelirinin giderini
karşılayacağı saptanan otel, motel, kamping, tatil köyü, tatil siteleri gibi yerlerde toplam 600 yatak
kapasiteli turistik belgeli tesislerde.
 Aşağıda belirtilen şartlardan herhangi birinin oluşması halinde şubeler merkeze dönüşebilir:
a) İlçeye dönüştürülen bucaklardaki şubeler,
b) Son 6 aylık iş hacminin günlük ortalaması 3 memurluk iş gücünü dolduran (dağıtım hizmetleri hariç)
ve bu miktar personel ile kira, aydınlatma, ısıtma gibi aylık giderleri karşılayacak aylık gelir
sağlayacağı tespit edilen şubeler (lokal şubeler hariç),
c) Kendisinden yol olan 5 ve daha çok sayıda şube, acente ve 3 veya daha çok cihet üzerinden posta
dağıtımı yapan şubeler (lokal ve merkezi dağıtıma tabi olan şubeler hariç).
 Bununla birlikte, devamına gerek veya zorunluluk duyulmayan veya şube açılması için sayılan
koşulların değişmesi yahut ortadan kalkması halinde şubelerin geçici veya sürekli olarak
kapatılmasına karar verilebilir.
2.2.
Acenteliklerin Şubeye Dönüştürülmesi
Yapılan inceleme sonucu yerel gereksinimleri karşılayamadığı saptanan ve şube açılması için
öngörülen yukarıdaki koşulların meydana geldiği hal ve yerlerdeki PTT acentelikleri kapatılarak bu yerlerde
PTT şubesi açılmasına karar alınabilir.
Ayrıca,
a) 2 personel ile kira, aydınlatma, ısıtma, posta taşıma gibi çeşitli aylık giderleri karşılayacak aylık
gelir sağlayacağı tespit edilen acenteliklerin,
PTTBANK İŞLEMLERİ
289 / 664
b) Birden fazla işyerine yol verme durumunda olan ve kendisine irtibatlı işyerleri ile kendisinin bir
önceki yılın son altı ayına göre hesaplanan aylık ortalama geliri iki personelin aylık ortalama
giderini karşılayan acenteliklerin,
c) Devletin asayişi ve güvenliği yönünden faaliyetine devam etmesinin sakıncalı olacağı valilik
yazısı ile belirlenen acenteliklerin şubeye dönüştürülebilmesine karar alınabilir.
2.3.
Merkezlerin Şubeye Dönüştürülmesi
Daha önce açılmış olup, sonradan meydana gelen değişiklikler nedeniyle varlığında ve devamında
gerek ve zorunluluk bulunmayan hal ve yerlerdeki merkezler şubeye dönüştürülebilir.
2.4.
Şubelerin Yönetimi
Şubeye verilen görevler bağlı bulunduğu merkezin kadrosundan ayrılan bir memur veya dağıtıcı
tarafından yapılır. Ancak iş kapasitesi ve çalışma saatleri gerektirdiğinde şubeye daha fazla personel
verilebilir.
Bu durumda şubenin yönetiminden sorumlu personeli merkez müdürü seçer.
2.5.
Şube Personelinin Nitelikleri
a. Şube personeli veya sorumlusu olarak görevlendirilecek personelin:
b. PTT'de en az 3 yıl hizmet yapmış olması,
c. Ancak, 3 yıl hizmet yapmış atanabilecek personel bulunamaması halinde,
i.
ii.
iii.
iv.
Asaleti tasdik edilmiş olması,
Tüm gişe hizmetlerinde 6 hafta çalışması,
Şube işlemlerini yapabilecek yetenek ve bilgiye sahip bulunduğunun Merkez Müdürünce
yazılı olarak bildirilmesi,
Bir şubede, şube memurunun yanında 2 hafta çalıştırıldıktan sonra, o şube memurundan,
şube işlemlerini yapabilir görüşünün alınması kaydı ile, PTT'de en az 3 yıl hizmet yapmış
olması koşulu aranmayabilir.
d. İşletme servislerinde çalışmış olması veya bu servislerle ilgili geniş bilgi sahibi bulunması,
e. PTT’deki görevi süresince kuşku verici bir davranışının bulunmaması,
f. Müstakilen görev yapabilme ve karar verebilme yeteneğine sahip olması,
g. İş sahipleriyle olan ilişkilerinde nazik, ciddi ve ölçülü olması gereklidir.
2.6.
Merkez ve Şubelerin Çalışma Saatleri
Yönetim Kurulumuzun 09/08/2010 tarihli ve 278 sayılı kararı ile Şirketimizin halen faaliyette olan
merkez ve şubelerinde hafta içi, Cumartesi, Pazar ve Resmi Tatil günlerinde uygulanacak mesai saatleri
belirlenmiş, hafta içi, Cumartesi, Pazar ve Resmi Tatil günlerinde belirlenen mesai saatinin uzatılması,
kısaltılması, kaldırılması, Cumartesi, Pazar veya Resmi Tatil günleri kapalı olan merkez veya şubenin
PTTBANK İŞLEMLERİ
290 / 664
mesaiye açılması ve uygulanacak mesai saatinin tespit edilmesi, yeni açılacak merkez ve şubelerde, hafta
içi, Cumartesi, Pazar ve Resmi Tatil günleri uygulanacak mesai gün ve saatlerinin belirlenmesi hususunda
Genel Müdür’e yetki verilmiştir. Merkez ve şubelerin çalışma saatleri verilen yetki çerçevesinde Genel
Müdür tarafından belirlenmektedir.
Dağıtım hizmeti verilen şubelerde, günde bir kez olmak üzere şube personeli tarafından yapılacak olan
dağıtım hizmetinin saat ve süresi ise, şubenin çalışma gün ve saatleri içinde olmak kaydıyla bağlı olduğu
merkez müdürlüğünce belirlenir.
2.7.
Şubelerin Bağlı Bulundukları Merkezlerle İlişkileri
2.7.1. Şube Binaları:
Şube çalışabilmesi için elverişli işyerlerinin sağlanması, kiralanması, kira bedellerinin ödenmesi,
bağlı oldukları merkez müdürlüklerince yerine getirilir. Şube binalarının ısıtma ve aydınlatma giderleri de
bağlı bulunduğu merkez müdürlüğünce karşılanır.
2.7.2. Şube Gereksinimlerinin Sağlanması:
Şube çalışmalarının aksaksız olarak sürdürülmesini sağlamak amacıyla her türlü:
a. Eşya, malzeme ve maddi duran varlıklar,
b. İşletmeye ilişkin telgraf ve telefon haberleşmesini sağlayacak telefon, santral gibi cihazlarla,
servis işaretlerine ait lastik damga, ıstampa, tarih damgası, terazi gibi alet ve edevat,
c. Kanun, tüzük, yönetmelik tarife gibi yayınlanmış mevzuat ile zaman zaman yapılacak olan
bunlara ek veya değişiklik yayınları,
d. Basılı kağıt, formül ve kırtasiye,
e. Temizlik, ısıtma ve aydınlatma malzemesi şubenin bağlı bulunduğu merkez müdürlüğünce
sağlanır.
Yukarıda belirtilen işlemlere ilişkin her türlü ödenek temini, kasa ve mahsup muameleleri gibi
muhasebe kayıt ve işlemleri merkez müdürlüğünce yapılır.
2.7.3. Şubenin Bağlı Olduğu Merkezle Yönetimsel İlişkisi:
Şubelerin yönetimine ilişin her türlü emir ve talimat, bağlı bulunduğu merkez tarafından şubeye
yazılı olarak verilir, şube personeli bu emirleri aynen yerine getirmekle ve bu emirleri muntazam bir şekilde
saklamakla sorumludur.
2.7.4. Şube İle İlgili Yazışmalar:
Şube işlemleri ile ilgili olarak yapılacak her türlü yazışma, şubenin bağlı bulunduğu merkez
müdürlüğünce yapılır.
Şube personeli bu yazışma ile ilgili yazı ve reklamasyon cevaplarını geciktirmeden bağlı olduğu merkez
müdürlüğüne bildirmek zorundadır.
2.8.
Şubelerin Denetimi
2.8.1. Şube Denetiminin Amacı:
PTTBANK İŞLEMLERİ
291 / 664
Bağlı bulundukları merkezlerin birer gişesi durumunda olan PTT şubelerinin denetimindeki amaç,
şubece yürütülmekte olan işlemlerin mevzuata uygun şekilde ve istenilen düzeyde yürütülmesini
sağlamaktır.
Bu denetimler sonunda görülen aksaklıkların giderilmesi için alınacak önlemler ve yapılacak uyarıların
yanında, şube personelinin mesleki bilgisini arttıracak öğretici açıklamalarda bulunularak yetiştirilmesini
sağlamak temel amaçtır.
2.8.2. Denetimin Kimler Tarafından Yapılacağı:
Şubenin denetimi, bağlı bulunduğu merkezin müdürü tarafından yapılır.
Ancak merkez müdürü bu denetim görevini, varsa müdür yardımcısına veya amirlerden birisine de
yaptırabilir.
Şube denetimiyle görevlendirilen personele gerekiyorsa “Harcırah Kanunu”na göre yol ve zaruri
giderleriyle gündelikleri ödenir.
2.8.3. Denetimin Zaman ve Süresi:
Şubeler, Başmüdürlüklerce yapılacak programa göre yılda üç ayda bir olmak üzere yılda en az dört kez
denetlenir. Başmüdürlüklerce yapılan program şubenin bağlı bulunduğu merkeze "Kişiye Özel" işaretli bir
yazı ile bildirilir.
Şube denetimleri bir günde tamamlanır, daha uzun zamanın gerekmesi halinde gerekçe bildirilerek
Başmüdürlükten ona göre talimat alınır. Lokal şubeler, Başmüdürlükten izin alınmasına gerek olmadan
olağan denetim dışında sık sık denetlenir.
2.8.4. Denetimin Ne Şekilde Yapılacağı:
Şube işlemlerinin denetlenmesi, incelenen konuya ilişkin mevzuat hükümlerine göre ve şubedeki
mevcut kayıtlar üzerinden yapılır.
Görülen aksaklıkların ilgili kayıtlar üzerine işaretlenmek, imzalanmak ve ayrıca şube personeline
öğretici açıklamalarda bulunmak suretiyle giderilmesi ve tekrarına yer verilmemesi için gerekli önlemlerin
alınması sağlanır.
Şubedeki denetim sonunda düzenlenecek raporun 1 nüshası şube gelen evrak dosyasına konur.
2.8.5. Denetim Dışında Şubelerin Takip ve Kontrolü:
Şubeler, yukarıda belirtilen denetimler dışında da bağlı bulundukları merkez müdürleri veya onun
görevlendireceği bir yetkili tarafından:
a) İşlemlerin doğruluğu, günlük, haftalık ve aylık dönemlerde merkeze getirilen veya getirttirilen
belgeler üzerinden,
b) Dağıtım saatleri dışında şubenin açık olup olmadığının telefonla,
c) Şubece kullanılıp bitirildikten sonra merkeze gönderilen alındı ile defter suretlerinin, daha önce
merkeze yollanmış belgelerdeki kayıtlarıyla karşılaştırılmasıyla,
d) Sık sık ve devamlı olarak takip ve kontrol edilir. Bu denetimlerin sonunda, şubenin yerinde
incelenmesini gerektirecek bir yön görülürse durum Başmüdürlüğe bildirilir ve alınacak emre göre
hareket edilir.
2.8.6. Şubelerin Olağanüstü Denetimi:
Şubeler bağlı bulunduğu merkezin teftişi sırasında teftiş ve soruşturma yöntemlerine göre
denetleneceği gibi yolsuzluk veya usulsüzlük ihbarı ile kuşku doğurucu yakınmalar üzerine de
Başmüdürlüğün talimatı uyarınca olağanüstü denetime tabi tutulur.
PTTBANK İŞLEMLERİ
292 / 664
2.8.7. Denetim Sonunda Rapor Düzenlenmesi:
Denetim sonunda, denetimi yapan tarafından bir rapor düzenlenir.
Bu raporda;
a) Yapılan sayıma göre para ve pul mevcutlarının kayıtlara uygun olup olmadığı,
b) Bekleyen ödeme şartlı gönderilerin sayısının uygun olup olmadığı,
c) Şube işlemleri ile ilgili her türlü defter, formül ve kayıtların usulüne göre işlenmiş olup olmadığı,
d) Hangi işlemlerin tek tek veya sondaj suretiyle denetime tabi tutulduğu,
e) İşyerinin gereği gibi temiz ve düzenli bir şekilde tutulup tutulmadığı,
f) Her türlü dosya, kayıt ve evrakın düzenli bir şekilde bulunup bulunmadığı,
g) Yanlış, düzensiz veya mevzuata aykırı bir durumla karşılaşılmış olup olmadığı, karşılaşılmış ise
bunların giderilmesi veya düzeltilmesi için ne yolda işlem yapıldığı ve tekrar edilmemesi için ne gibi
önlemler alındığı ayrıntılı olarak belirtilir.
Denetim sonunda, denetimi yapan tarafından düzenlenen rapora ödeme şartlı gönderiler sayım
tutanağı eklendikten sonra raporun aslı Başmüdürlüğe gönderilir, bir örneği merkezdeki dosyasında,
üçüncü örnek ise şubenin gelen evrak dosyasında saklanır.
2.9.
Şubelerin Yapacakları İşlemler
2.9.1. Şubelerin Yapacakları veya Yapmayacakları İşlemlerin Saptanması:
Şubelerce PTT hizmetlerinden hangilerinin halka sunulacağı ve hangi tür hizmetlerin şubelerce
yapılamayacağı Genel Müdürlükçe saptanır. Saptanan bu hizmetler, şubelerin tümü için geçerli olabileceği
gibi, özelliği göz önünde tutularak bazı şubelerde bir kısım PTT hizmetlerinin yaptırılmaması veya bazı
hizmetlerin ilaveten yaptırılması Genel Müdürlüğün yetkisindedir.
2.9.2. Şubelerde Yapılan İşlemlerde Değişiklik Yapılması:
Bir şubede yapılmakta olan hizmetlerden bazılarının kapatılmasına, daha önce yapılmamakta olan bazı
hizmetlerin de ilaveten açılmasına Genel Müdürlükçe karar verilir.
Bu konudaki kararlar, Genel Müdürlükçe resen alınabileceği gibi, yerel koşulların olumlu veya olumsuz
yönde değişiklik göstermesi üzerine merkez müdürlüğünün teklifi ve Başmüdürlüğün görüşü üzerine,
gerekçesine dayanılarak Genel Müdürlükçe kararlaştırılır.
2.9.3. Şube Hesaplarının Muhasebeleştirilmesi:
Şubelerce elde edilen posta, telgraf ve telefon gelirleri ile tahsil edilen veya ödenen her türlü paralar,
şubece düzenlenen kayıtlara göre bağlı bulunduğu merkez hesaplarında muhasebeleştirilir. Bu işlemler,
"PTT Şubeler Rehberi"nde belirtilen esaslara göre yapılır.
2.9.4. Şubelerde Yapılacak Posta Hizmetleri:
Şubelerce, posta hizmetlerinden aşağıda yazılı olanları yapılır:
a) Pul, posta kartı ve diğer değerli kağıtları satmak,
PTTBANK İŞLEMLERİ
293 / 664
b) Uluslararası cevap kuponu satmak ve bunları kabul etmek,
c) Yurtiçi ve yurtdışı özel ve resmi mektup, posta kartı, tebrik, basılmış kağıt, körlere özgü yazı veya
küçük paket gibi her türlü adi ve taahhütlü mektup postası gönderilerini kabul etmek,
d) Askeri okullar, öksüz yatılı okulları ve Darüşşafaka öğrencileri ile onbaşıya kadar (onbaşı dahil) asker
ve jandarma eratının gönderecekleri 100 grama kadar ağırlıktaki yurtiçi adi mektup ve kartlarla
bunların aile ve akrabaları tarafından sözügeçen öğrenci ve erata gönderilecek aynı ağırlığa kadar
olan adi mektup ve kartları, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığından gönderilip, doktorlar tarafından
doldurularak postaya verilen bulaşıcı hastalıkları bildiren adi kartları, binde beş oranında ücrete
tabi gönderiler olarak kabul etmek,
e) Posta ve telgraf havalesi ile posta çeklerini kabul etmek ve ödemek,
f) Genel Müdürlükçe uygun görülen yerlerde yurt içi kargo ile kurye kabul ve teslim etmek,
g) Tebliğ kağıtları ile vergi tebliğ kağıtlarını kabul ve tebliğ etmek,
h) Ödeme şartlı posta gönderilerini kabul ve teslim etmek,
i) Genel Müdürlükçe uygun görülen yerlerde;
1. Yurt dışı koli kabul etmek,
2. Gümrük işlemleri yapılmış yurt dışı koli ve yurt dışı Acele
3. Posta Gönderisi teslim etmek,
4. Değerli yurt içi kargo ve sigortalı kurye kabul ve teslim etmek,
j) Şube dağıtım alanı içinde oturanlar adresine gelen her türlü mektup postası gönderilerini dağıtmak
veya teslim etmek,
k) Teslim veya ödeme işlemleri merkezde yapılması gereken, belirlenen limitten fazla ağırlıklardaki
kolilerle, fazla bedeldeki havalelerin, ödeme şartlı gönderilerin ve gümrüklü gönderilerden şube
dağıtım alanı içinde oturanlar adresine gelenlerin haber kağıtlarını dağıtmak veya teslim etmek.
2.9.5. Şubelerde Yapılmayan Posta Hizmetleri:
Şubelerde, aşağıda yazılı olan posta hizmetleri yapılmaz:
a) Resmi posta pulu satışı,
b) Adressiz basılmış kağıt kabulü,
c) Değeri ne olursa olsun posta pullarının para ile veya başka değerdeki pulla değiştirilmesi,
d) Yurtiçi ve yurtdışı değer konulmuş mektup ve koli kabul ve teslimi.
Ancak, Genel Müdürlükçe saptanacak şubelerde bu hizmetler yapılabilir.
2.9.6. Şubelerde Yapılacak Telgraf Hizmetleri:
Şubelerce aşağıda yazılı telgraf hizmetleri yapılır:
a) Her tür yurtiçi telgraf kabulü,
PTTBANK İŞLEMLERİ
294 / 664
b)
c)
d)
e)
Telgraf kısa adres kaydı,
Kredili telgraf abone kaydı ve bunların ücretlerinin takip ve tahsili,
Özel izin verilmiş olması halinde yurtdışı telgraf kabulü,
Telgrafların keşidesi, şebeke bağlantı durumuna göre şube personelince sağlanır.
2.9.7. Telgraf Dağıtım ve Teslim Hizmeti:
Yukarıda yazılı telgraf hizmetlerinin yapılmakta olup olmadığına bakılmaksızın, şube dağıtım alanı
içinde oturanlar adresine gelen her tür yurtiçi ve yurtdışı telgraflar alıcılarına şube personelince dağıtılarak
teslim olunur. Bu hizmet "Telgraf Dağıtım Hizmetleri Yönetmeliği" esaslarına göre yapılır.
2.10. Şube Personeline İlişkin Hükümler
2.10.1. Şube personelinin görev süresi:
Şube personeli belirlenen dağıtım saatleri dışında, şube çalışma saatlerine uygun olarak şubeyi açık
tutmak ve görevinin başında bulunmak zorundadır. Herhangi bir nedenle bu durumun aksaması halinde
durum merkez müdürüne bildirilir.
2.10.2. Şube Personelinin Tavır ve Hareketleri:
Şube personeli, gerek şubedeki görevi gerek dağıtım sırasında ağırbaşlı davranmak, kılık ve kıyafetlerini
istenilen şekil ve temizlikte tutmak, iş sahipleriyle olan ilişkilerinde ölçülü, nazik ve ciddi davranmak zorundadır. Bunlar çalışma saatleri içinde ilgisi veya gereği olmayan, yerlerde bulunamaz veya oturamazlar.
Şube personeli, işyeri içinde veya dışında teşekküle ait her türlü araç, gereç ve malzemeyi temiz tutmak,
bozulanları mümkün ise onarmak veya onarılmasını sağlamakla yükümlüdür. Bu personel, çalışma yerlerini
temiz tutmakla da görevlidir.
2.10.3. Haberleşme Gizliliği:
Şubeler tarafından görülen işlere, bu şubede görevlendirilen personelden başka kimse el süremez.
Görevli, yetkili veya ilgili personel dışındaki kimselerin şubedeki servislere veya halka açık olmayan
kısımlara girmelerine izin verilmez.
Şube personelinin, kişilerin her türlü haberleşme ilişkilerini açığa vurmaları, mektupları açmaları, açık
dahi olsa içlerinde ne bulunduğunu araştırmaları veya haberleşme kağıtlarındaki yazılarla telgraf ve telefon
haberleşmeleri hakkında üçüncü kişilere (gönderici ile alıcıdan veya bunların tayin ettikleri vekillerin
dışındaki kişilere) bilgi vermeleri yahut herhangi birine bunları yapmaya imkan bırakmaları yasaktır.
3.
ACENTELİKLER
Acentelik; PTT Acentelikleri Yönetmeliğinde belirtilen esaslara göre açılıp, özel hukuk hükümlerine
dayanılarak hazırlanan sözleşme ile bağlı olduğu PTT merkezinin denetim ve gözetiminde, gerçek ya da
tüzel kişiler tarafından faaliyetini sürdüren PTT işyeridir.
Acente ise, PTT Acentelikleri Yönetmeliğinde belirtilen esaslara göre ve belirli bir bey’iye karşılığında
PTT adına görev yapan gerçek ya da tüzel kişidir.
3.1. Acenteliğin Açılması Usulü
3.1.1. Açılabilecek Yerler:
Acentelikler; PTT işyeri bulunmayan yerleşim yerlerinde, sürekli veya mevsimlik açılabilir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
295 / 664
3.1.2. Acentelik Açılması:
PTT hizmetlerinin yürütülmesi için açılmasına ihtiyaç duyulan ve yarar görülen acenteliklerin her biri
için başmüdürlüklerce PTT merkez müdürlüklerine, “Açılacak PTT İşyerleri İçin Toplanacak Bilgi Formu”
düzenlettirilir.
Bu form, Başmüdürlüğün görüşü de belirtilmek suretiyle Genel Müdürlüğe gönderilir.
Gönderilen bu form göz önünde bulundurularak acenteliğin açılmasına ve kapatılmasına Genel
Müdürlükçe karar verilir.
3.1.3. Acenteliklerin İlanı:
Acentelik açılacak yerler tespit edildikten sonra; PTT’nin resmi internet sitesinde, başmüdürlükler ve
merkez müdürlüklerin ilan tahtalarında; belediyelerde, köylerde ve mahalle muhtarlıklarında; hoparlör
veya diğer ilan vasıtalarıyla; köylerde köy odalarında veya diğer ilan vasıtalarıyla bir hafta süreyle duyurulur
ve duyuruya dair tutanak düzenlenir. Duyuruda duyurunun bitim tarihinden itibaren on günlük başvuru
süresi tanındığı belirtilir. Bu sürenin sonunda başvurular değerlendirilmek üzere Genel Müdürlüğe
gönderilir.
3.1.4. Acentelerde Aranacak Şartlar:
Acentelik başvurusunda bulunan gerçek kişilerde ve Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş
tüzel kişilerin temsilcilerinde aşağıda belirtilen şartlar aranır.
a)
b)
c)
d)
T.C. vatandaşı olmak,
Reşit ve mümeyyiz olmak,
Bir yargı kararı ile kamu haklarını kullanmaktan yoksun bırakılmamış olmak,
Türk Ceza Kanununun 53’üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten
işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına yada affa uğramış
olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı
suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet,
irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas,
ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı
değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkum olmamak.
e) Askerliğini yapmış, tecilli veya muaf olmak
f) En az lise veya dengi okul mezunu olmak,
g) PTT merkez müdürlüğünce uygunluğu kabul edilen bir işyerini temin etme imkanına
sahip bulunmak.
3.1.5. Acente Olmak İçin Başvuru Şekli:
Acenteliğe istekli olan gerçek ya da tüzel kişiler, PTT merkez müdürlüğüne bir dilekçe ile başvurur. Bu
dilekçeye,
a) Gerçek kişiler için;
i. T.C. Kimlik Numarası beyanı,
ii. Diploma veya mezuniyet belgesinin aslı veya PTT tarafından onaylanmış sureti,
iii. Adli sicil kaydı bulunmadığına dair yazılı beyanı,
iv. Erkek adayların askerlikle ilişiği olmadığına dair yazılı beyanı,
v. Sağlıkla ilgili olarak görevini devamlı yapmaya engel bir durum olmadığına dair yazılı
beyanı,
b) Tüzel kişiler için;
PTTBANK İŞLEMLERİ
296 / 664
i. Ticaret Sicil Gazetesinin aslı veya PTT tarafından onaylı sureti,
ii. Tüzel kişiliği temsil ve ilzama yetkili kişilere ait imza sirküleri aslı veya PTT tarafından
onaylı sureti,
iii. Tüzel kişiliği temsil ve ilzama yetkili kişiler için adli sicil kaydı bulunmadığına dair yazılı
beyanı,
Eklenir.
3.1.6. Acentelik Başvurularının Değerlendirilmesi:
Acentelik açılmasına karar verilen yerler için, başvuruda bulunanlar arasından, acentelerde aranacak
şartlar ve acente olmak için başvuru şeklinde aranan şartlar ve öğrenim durumları göz önünde
bulundurularak iki ay içinde Genel Müdürlükçe belirlenir.
Acentelik başvurusu uygun görülen kişi Genel Müdürlükçe acente olarak görevlendirilir ve görevine
başlaması ilgili Başmüdürlüğüne, Başmüdürlüğünce de ilgili PTT merkez müdürlüğüne bildirilir.
3.1.7. Acentenin Çalışacağı İşyerinin Özellikleri:
Acentelik olarak kullanılacak işyerinin;
a) Herkesin ulaşabileceği merkezi bir yerde,
b) PTT hizmetlerinin verilmesine uygun ve güvenliği sağlanmış,
c) PTT tarafından belirlenecek ölçütlere uygun olarak tasarlanmış ve donatılmış,
olması zorunludur.
Acentelik hizmetlerinin yapılacağı işyerinin uygunluğu Başmüdürlük tarafından tespit edilir.
3.1.8. Sözleşme ve Teminat:
Genel Müdürlükçe belirlenen örnek sözleşme, acente ile merkez müdürü tarafından 3 nüsha
imzalanır, masrafları acente tarafından karşılanarak notere tasdik ettirilir. Sözleşmenin 1 nüshası merkezde,
1 nüshası acentede, 1 nüshası da noterde kalır.
Acentelikte yapılacak işlerin türü, önemi, aylık tahmini trafiği ve hasılat miktarı göz önünde
bulundurularak, PTT’nin muhtemel zararlarını karşılamak üzere başmüdürlükçe saptanacak miktarda,
sözleşme süresine bir yıl ilave edilmek suretiyle hesaplanacak süreye göre kati teminat alınır. Bu teminat
işlem limitinin altında olamaz.
Teminat, acentelik faaliyete geçtikten sonra iş hacmine göre değiştirilebilir.
Teminat; tedavüldeki Türk parası; bankalar tarafından verilmiş, teminat mektupları ile Hazine
Müsteşarlığınca uygun görülen ve PTT tarafından kabul edilen finans kuruluşlarınca verilmiş teminat
mektupları; Devlet tahvilleri ve hazine kefaletini haiz tahviller ve hazine bonoları; Türkiye Cumhuriyet
Merkez Bankasınca konvertibıl olarak kabul edilen dövizler; 2983 sayılı Tasarrufların Teşviki ve Kamu
Yatırımlarının Hızlandırılması Hakkında Kanuna göre çıkartılan menkul kıymetler şeklindedir.
Teminat mektubu şeklinde alınan teminatların en az iki yıl süreli olması gerekmektedir.
3.1.9. Sözleşme Süresi:
Acentelik sözleşmesi en az bir yıl süreli yapılır.
Taraflar sözleşme süresinin bitiminden en az bir ay önce sözleşmeyi fesih iradesini yazılı olarak
bildirmedikleri takdirde, sözleşme aynı şartlarda bir yıl daha uzar.
3.1.10. İşlem Limiti:
Acenteliklerde, sistem üzerinden işlem limiti kadar hizmet verilebilir. İşlem limitinin dolması
durumunda tahsil edilen tutar ve işlemlere ilişkin bilgi ve belgeler merkeze teslim edilerek işlem limiti
tekrar açılır.
Acentelerin, otomasyon üzerinden yapmış oldukları işlemleri iptal etme yetkisi yoktur.
PTTBANK İŞLEMLERİ
297 / 664
Otomasyon sistemi üzerinden yapılan işlemler her ne sebeple olursa olsun başka bir yöntemle
yapılamaz.
PTT acentelerinden, en az 5.000 TL en fazla 75.000 TL olmak üzere Başmüdürlüklerce saptanan
miktarda alınan teminat üzerinden, 500 TL pul kredisi, 1.500 TL donanım bedeli düşülerek kalan miktar
acenteliğin işlem limiti olarak belirlenmektedir.
3.1.11. Devir ve Temlik Yasağı:
Acenteler, acenteliği PTT’nin muvafakatı olmaksızın üçüncü kişilere devredemezler.
Acentelik faaliyetinden kaynaklanan bey’iye üçüncü kişilere devir ve temlik edilemez.
3.1.12. Vergi, Resim, Harç ve Fonlar:
Acente verdiği hizmetlerin sonucunda sağladığı gelire ve işyerine ilişkin her türlü vergi, resim, harç ve
fonları usulüne göre ilgili kuruma ödeyecektir.
3.1.13. Acentelerin Sorumluluğu:
Acenteler, görevlerini yaparlarken PTT memurları gibi sorumludurlar.
3.2. Acenteliklerin Bağlı Bulundukları Merkezle İlişkileri
3.2.1. Acenteliğin Bağlanacağı PTT merkezi:
Acentelikler, o yerin idari yönetimine göre en yakın PTT merkezine bağlanır.
Ancak, bulunduğu yerin yol durumu, merkeziyle olan ilişkilerinin kolaylığı, gönderilerin daha çabuk ve
kolaylıkla alınıp verilebilmesini teminen aynı başmüdürlüğün bir başka merkezine de bağlanabilir.
Acenteliğin başka bir Başmüdürlüğe bağlı bir merkeze bağlanması, Genel Müdürlüğün izni ile yapılır.
3.2.2. Acentenin Eğitimi:
Acenteye, bağlı bulunduğu merkez müdürlüğü tarafından, yapacağı işler ve bu işlerin nasıl yapılacağı
anlatılır ve bununla ilgili yayınlar kendisine verilir.
Acente ayrıca işlerin nasıl yapıldığını göstermek amacıyla merkez müdürlüğünde eğitime tabi tutulur.
Eğitim döneminde acentenin başarılı olamaması ve bu görevi yapamayacağının merkez müdürünce tespiti
halinde, sözleşmesi feshedilerek teminatı iade edilir ve bu durum bir tutanak ile Başmüdürlük vasıtasıyla
Genel Müdürlüğe bildirilir.
Merkez müdürlüğünce acenteye; faaliyete başladıktan sonra yılda en az bir kez eğitim verilir.
3.2.3. Acentelere Verilecek Malzeme:
Acentelere PTT tarafından; PTT acenteliği levhası, banko, PTT Acentelikleri Yönetmeliğinin bir nüshası
ile birlikte ilgili diğer yayınlar, ücret tarifeleri, bilmeleri gereken her türlü tebliğ ve genelgeler; yapacakları
işlerin kaydedilmesi için gerekli olan defter, liste, alındı, formül, etiket, çuval, torba, ip, emniyet kilidi,
mengene ve damgalar, gerekli olan diğer her çeşit evrak ve eşya ile otomasyon sistemi için gerekli
donanım, acentenin bağlı bulunduğu merkez müdürlüğü demirbaşının ayrı ayrı listelerine kaydedilmek
suretiyle karşılıklı imzalanarak teslim edilir. Bu listelerin bir nüshası merkezde alıkonulur, diğer nüshası
acenteye verilir.
Bunlardan tüketime tabi olanlar bittikçe, acenteye ihtiyacı kadar yeniden verilir.
Otomasyon sisteminde kullanılan sarf malzemeleri, PTT tarafından karşılanır.
PTTBANK İŞLEMLERİ
298 / 664
Acente, PTT tarafından verilen demirbaş eşya ile basılı kağıt dışındaki tüm ihtiyaçlarını kendisi karşılar.
Hat tesisi ile bunların işletilmesine ilişkin her türlü giderler PTT tarafından karşılanır.
Acente; kendisine teslim edilen eşya, mühür ve damgaların, doğru biçimde kullanılmasından ve
korunmasından sorumludur.
3.2.4. Mevzuat ve Tarife Değişikliklerinin Acentelere Bildirilmesi:
Her türlü mevzuat ve tarife değişiklikleri merkez müdürlüğünce acentelere derhal yazılı olarak
bildirilir ve bu konuda ayrıca aydınlatıcı bilgi verilir.
3.2.5. Acenteler Tarafından Tutulacak Defterler:
Acenteler tarafından, gelen ve giden evrak defteri olmak üzere iki defter tutulur.
Acente; bu defterlerden gelen evrak defterine, merkez müdürlüğünden veya dışarıdan gelen her tür
yazının geliş sıra numarasını, tarihini, gönderen makam veya kişiyi, yazının kendi tarih ve numarası ile
konusunu kaydeder. Kendi yazacağı yazıları da giden evrak defterine, aynı bilgileri kapsayacak şekilde
kaydeder.
Alınan yazılarla, yazılan yazıların birer kopyası gelen ve giden olmak üzere iki ayrı dosyada saklanır.
İşletme esaslarına ve mevzuata ilişkin olarak bağlı olduğu merkez müdürlüğünden alınan yazı ve
emirler gereği yapılmak üzere okunduktan sonra tarih sırasına göre ayrıca dosyalanır.
3.2.6. Acenteliğin Günlük Çalışma Süresi:
Acenteliklerin hafta içi günlerinde 09.00-12.30 ve 13.30-17.00 saatleri arasında açık bulundurulması
esastır. Bunun dışındaki çalışma gün ve saatleri Başmüdürlükçe belirlenir.
Acenteliklerin açık bulunduğu gün ve saatler ile postanın geliş ve gidiş gün ve saatlerini gösterir bir
tablo, acenteliğin dışarıdan görülebilecek bir yerine asılır.
3.2.7. Acentelerin Haberleşme Gizliliğine Uyma Zorunluluğu:
Acenteler ve vekil acentelerin, kişilerin her türlü haberleşme ilişkilerini açığa vurmaları; mektupları
açmaları, açık dahi olsa içlerinde ne bulunduğunu araştırmaları veya haberleşme kağıtlarındaki yazılarla
posta ve telgraf haberleşmeleri veya havale, çek ve tahsilat bilgileri hakkında gönderici ile alıcıya veya
bunların tayin ettikleri vekillerin dışındaki kişilere bilgi vermeleri yahut herhangi birine bunları yapmaya
imkan vermeleri yasaktır.
3.2.8. Acentelere Yapılacak Başvuru ve Şikayetler:
Acenteler, yaptıkları işlerle ilgili olarak başvuru sahipleri tarafından yapılan yazılı veya sözlü başvuru
ve yakınmaları dinler; bunlardan kendileri tarafından cevaplandırılabilecek veya sonuçlandırılabilecek
olanlarını çözümler, çözümleyemediklerini en kısa sürede yazılı olarak merkez müdürlüğüne bildirir. Merkez
müdürlüğünce yapılan araştırma sonucu başvuru sahibine bildirilir.
Bu araştırma herhangi bir ücret alınmasını gerektiriyorsa, ücret başvuru sahibinden acentece tahsil
edilir.
3.2.9. Acentelerin Merkezle İlişkileri:
Acenteler, kabul ettikleri her türlü posta ve telgraf hizmetlerinden elde ettikleri gelirlerle tahsil
ettikleri paraları ve bunlara ait belge ve kayıtları merkeze getirip teslim eder; verilecek olanları da
merkezden alarak alıcılarına teslim eder, öder veya dağıtırlar. Acenteler ihtiyaçları olan pul ve diğer
malzemeyi merkeze gelişlerinde alırlar.
PTTBANK İŞLEMLERİ
299 / 664
Acente,yukarıda belirtilen işler için;
a) Bağlı bulunduğu merkeze 5 kilometreye kadar uzaklıkta bulunan acenteler haftada en az 3 kez,
b) Bağlı bulunduğu merkeze 5 kilometreden onbeş kilometreye kadar uzaklıkta bulunan acenteler
haftada en az 2 kez,
c) Bağlı bulunduğu merkeze 15 kilometreden uzakta olan acenteler haftada en az 1 kez,
d) İşlem limiti dolduğunda ise derhal,
Merkeze gelmek zorundadır.
Acentelerin merkeze geleceği günler bağlı oldukları merkez müdürü tarafından tespit edilir ve
Başmüdürlüğe bildirilir.
Acenteliğin bulunduğu yerde motorize dağıtım yapılması halinde, acentenin merkeze haftalık geliş
adedi, haftada bir defadan az olmamak kaydıyla, öngörülen geliş adedinden haftalık motorize dağıtım sayısı
düşülmek suretiyle tespit edilir.
3.2.10. Acentelere Verilecek Bey’iye:
Acenteye, yürürlükte bulunan mevzuata göre ödenecek KDV düşüldükten sonra her ay;
a) Kabul ettiği posta ve telgraf hizmetleri ile havale/çek hizmetlerinden elde edilen
gelirden % 50 oranında,
b) Sözleşmeye dayalı olarak yürütülen hizmetler karşılığında PTT’ nin aldığı komisyondan % 40 oranında bey’iye verilir.
c) Acenteye, bir ayda posta ve telgraf hizmetleri karşılığında verilecek bey’iye miktarı,
2.000 adet yurt içi ilk ağırlık kademesindeki mektup ücretini geçemez.
Geçen miktar için bey’iye verilmez.
d) Acenteye bir ayda havale/çek işlemleri ile sözleşmeye dayalı işlemlerde verilecek
bey’iye miktarı Posta ve Telgraf Ücret Tarifesinin Yurtiçi Posta Havalesi (TL) ilk
kademe ücretinin 500 katını geçemez. Geçen miktar için bey’iye verilmez.
Gönderilerin dağıtımı ve PTT’nin ücretsiz yaptığı işlemler için ayrıca bir bey’ iye verilmez.
3.2.11. Acentelere Bey’iyenin Ödenmesi:
Acentelerin posta ile merkeze gönderdikleri veya bizzat gelerek teslim ettikleri her türlü posta,
telgraf, koli ve havalelere ait listelerdeki bilgiler ile sözleşmeye dayalı hizmetleri kapsayan bilgiler ay
sonlarında düzenli olarak merkez müdürlüğü tarafından toplanır.
Acenteliklerin gelirleri, PTT tarafından hazırlanan acenteler bildirim listesi üzerindeki ücretlerin
toplamına göre hesaplanır.
Hesaplanan bey’iyeler acenteye ertesi ayın onuncu gününden itibaren merkez müdürlüğünce
ödenir. Ödeme evrakına icmal acente bildirim listesinin bir örneği eklenir.
Acenteye merkeziyle yaptığı temas adedine ve belediyece belirlenen toplu taşıt ücretlerine göre,
geliş ve gidiş masrafları ödenir. Toplu taşıt olmaması durumunda emsal toplu taşıt ücreti ödenir.
Bir önceki takvim yılı içerisinde acentelere ödenen en yüksek bir aylık bey’iye gözetilmek suretiyle,
PTT Yönetim Kurulu’nca belirlenecek aylık miktardan daha az aylık bey’iye elde eden acentelere, 16
PTTBANK İŞLEMLERİ
300 / 664
yaşından büyüklere uygulanan asgari ücret brüt tutarını geçmemek üzere, PTT Yönetim Kurulu’nca
belirlenecek oranlara göre her ay yardım yapılabilmektedir.
3.2.12. Vekil Acente:
Hastalık, tedavi ve benzeri sebeplerle geçici olarak işyerinden ayrılmak zorunda kalan bir acente,
noterden vereceği vekâletname ile her türlü hukuki ve mali sorumluluğu kendisine ait olmak üzere, PTT
Acentelikleri Yönetmeliğinde düzenlenen acente olma şartlarını taşıyan bir kişiyi vekil acente tayin edebilir.
Vekil acente tayin edilmediği hallerde acentelik mazeret ortadan kalkıncaya kadar geçici olarak
kapatılır. Her iki halde de bu süre bir yıl içerisinde toplam 3 aydan fazla olamaz.
Acente; vekil acente tayin ettiğini ve vekil acentenin başlayış ve ayrılış tarihlerini mazeretin
gerçekleştiği tarihten itibaren düzenlenen vekâletname ile birlikte en geç yedi gün içerisinde merkez
müdürlüğüne bildirir, merkez müdürlüğünce de Başmüdürlüğe bilgi verilir.
3.3. Acentelik Hizmetleri
3.3.1. Acentelikte Yapılacak Hizmetler:
Acentelikte yapılacak hizmetler aşağıda belirtilmiştir:
a) Pul, posta kartı, pullu zarf, kuşak, hava mektubu ve postada kullanılan diğer değerli
kağıtların satışı,
b) Yurtiçi ve yurtdışı her türlü kayıtlı ve kayıtsız mektup postası gönderilerinin kabulü
ve taşınması,
c) Genel Müdürlükçe belirlenen limiti geçmeyen posta çeki ve havalelerin kabulü veya
ödenmesi,
ç) G3 yetki belgesine sahip olmak koşuluyla yurt içi kargo-kurye kabulü ve teslimi,
d) Acentelik dağıtım alanı içinde olan adreslere ait her türlü mektup postası gönderileri
ve haber kağıtlarının dağıtım ve teslimi,
e) Teslim ve ödeme işlemleri merkezde yapılması gereken, belirlenen limitten fazla
ağırlıktaki kargolarla, fazla bedeldeki havalelerden ödeme şartlı gönderiler ile gümrüklü
gönderilerden acentelik dağıtım alanı içindeki adreslere gelenlerin haber kağıtlarının
dağıtım ve teslimi,
f)
Yurtiçi ve yurtdışı telgraf kabulü,
g) PTT’nin üçüncü kişilerle imzaladığı sözleşmelere dayalı olarak yürüttüğü diğer
hizmetler.
Yukarıda belirtilen hizmetlerin tamamının acenteler tarafından yerine getirilmesi esastır. Ancak,
acenteliklerin konumu, özelliği ve merkeziyle olan irtibatı gibi hususlar göz önünde bulundurularak, bu
hizmetlerden bazılarının acenteye yaptırılmamasına Genel Müdürlükçe karar verilebilir.
3.3.2. Acenteliklerde Yapılamayacak Hizmetler:
Acenteliklerde aşağıda belirtilen hizmetler yapılamaz:
PTTBANK İŞLEMLERİ
301 / 664
a) Resmi posta pulu satışı,
b) Uluslararası cevap kuponu satışı ve kabulü,
c) Değeri ne olursa olsun posta pullarının para ile veya başka değerdeki pulla
değiştirilmesi,
ç) Adli ve vergi tebliğ kağıdı kabulü ve teslimi,
d) Yurtiçi ve yurt dışı değer konulmuş mektup ve koli kabul ve teslimi,
e) Gümrük işlemine tabi gönderi kabul ve teslimi,
f) Ödeme şartlı posta gönderilerinin kabul ve teslimi.
3.3.3. Acenteliklerde Yapılan Hizmetler Karşılığında Alınacak Ücretler:
Acenteler hizmetlerinin karşılığında iş sahiplerinden ücret tarifelerinde gösterilen ücreti veya yapılan
işlem ile ilgili otomasyon sistemi üzerinde beliren ücreti alırlar.
Acenteler yukarıda belirtilenler dışında iş sahiplerinden herhangi bir ücret alamazlar.
3.3.4. Acenteliklerde Yapılan İşlemlere İlişkin Mevzuat Hükümleri:
Acenteliklerde yapılması öngörülen hizmetler, ilgili PTT mevzuatı hükümlerine göre yürütülür.
Sözleşmeye dayalı olarak verilen hizmetler PTT tarafından belirlenen kurallara göre yürütülür.
3.4. Acenteliklerin Denetimi, Gözetimi, Acentelik İlişkisinin Sona Ermesi ve Sonuçları
3.4.1. Denetim ve Gözetim Sorumluluğu:
Acentelikler, bağlı bulunduğu merkezin denetim ve gözetimi altındadır. Bu denetim ve gözetimden
merkez müdürü sorumludur.
3.4.2. Denetim ve Gözetim Usulü:
Acentelik işlerinin mevzuat ve emirlere uygun olup olmadıkları, acentelik işlerinde hata ve aksaklık
bulunup bulunmadığı, merkez müdürü veya tayin edeceği bir görevli tarafından her ay, merkezine getirilen
kayıt ve defterlere bakılarak veya gerektiğinde acenteliğe gidilerek kontrol edilir. Görülen hata, aksaklık
veya usulsüzlükler yazı ile acenteye bildirilir. Acente kendisine bildirilen aksaklıkları düzeltmek zorundadır.
Acentelikler yılda en az bir defa Başmüdürlüklerce yapılacak programa göre görevlendirilecek
personel tarafından mahallinde denetlenir.
Acenteler PTT'nin denetim ve gözetimle görevli ve yetkili personelinin işlerini çabukluk ve kolaylıkla
yapmalarını sağlamakla yükümlüdür.
Acentenin teftiş ve kontrole rıza göstermemesi veya zorluk çıkarması gibi hallerde, başmüdürlükçe
acentenin faaliyeti denetim ve gözetim sonuçlanıncaya kadar durdurulabilir. Bu durum Genel Müdürlüğe
bildirilir.
3.4.3. Acentelik Sözleşmesinin PTT Tarafından Feshedileceği Haller ve Fesih Usulü:
Acentelik sözleşmesi;
a) Devletin asayiş ve güvenliği yönünden acentenin faaliyetine devam etmesinin
sakıncalı olacağının resmi yazı ile bildirilmesi,
b) Acentelik için taşınması gereken şart ve niteliklerinden en az birinin yitirilmesi,
c) Acentenin aleyhine iflas kararı alınması veya acentenin konkordato ilan etmesi ya da
borçlarını ödemekte acze düşmesi,
PTTBANK İŞLEMLERİ
302 / 664
ç) Acenteliğin PTT’nin muvafakatı olmaksızın üçüncü kişilere devredilmesi,
Hallerinde, ayrıca ihtara gerek kalmaksızın PTT tarafından tek taraflı olarak feshedilir ve acentelik
kapatılır.
3.4.4. Acente Tarafından Sözleşmenin Feshedilme Usulü:
Acente, sözleşmenin normal ya da uzatılmış süresinin dolmasından bir ay önce sözleşmeyi fesih
isteğini yazılı olarak bildirirse, sözleşme süresinin bitiminde fesholur.
Sözleşmenin feshedildiği Başmüdürlük tarafından Genel Müdürlüğe bildirilir.
Acentenin talebi ve Genel Müdürlüğün uygun görmesi halinde sözleşme her zaman sona erdirilebilir.
3.4.5. Acentelik İlişkisinin Kesilme Usulü:
Sözleşmesi herhangi bir sebeple sona eren acentelerin son güne kadar kullandıkları her türlü liste,
defter, alındı ve belgeler ile pul ve sair nakit mevcutları ve ayrıca kendilerine teslim edilmiş bulunan her
türlü işletme malzeme ve cihazları iki nüsha düzenlenen listeye kaydedilerek listenin bir nüshası ile birlikte
merkez müdürlüğünce teslim alınır. Listenin ikinci nüshası ilgiliye, vekiline veya varislerine imza karşılığı
verilir.
3.4.6. Acentenin Ölmesi:
Acentenin ölmesi halinde acentelik sözleşmesi sona erer. Bu durumda merkez müdürlüğünden iki
personel ve varsa acentenin varislerinden birinin katılımıyla kurulacak bir komisyon tarafından,
acentelikteki işlem ve mevcutlar tespit edilir ve bu eksiklikler acentenin teminatından tahsil edilir.
3.4.7. Acentenin Tüzel Kişiliğinin Sona Ermesi:
Tüzel kişi acentenin tüzel kişiliğinin sona ermesi halinde merkez müdürlüğünden iki personel ve tüzel
kişiliği temsilen bir yetkilinin katılımıyla kurulacak bir komisyon tarafından, acentelikteki işlem ve mevcutlar
tespit edilir ve bu eksiklikler acentenin teminatından tahsil edilir.
3.4.8. Teminatın İadesi:
Sözleşmesi sona eren acentelerden alınan teminatlar, sözleşmenin fesih tarihinden itibaren 1 yıl
geçmeden iade edilmez.
3.4.9. Acentelere Uygulanacak Cezai Şartlar:
Acente şikayete veya zarar ve ziyana sebebiyet verdiği veya bu gibi durumlara yanında çalışanlardan biri
tarafından sebebiyet verildiği takdirde, kendisine verilecek aşağıda belirtilen para cezası ile zarar ve hasar
bedellerini itirazsız öder, gerektiğinde bunların alacağından ve teminatından kesilmesine karşı gelemez.
(1) Acentenin;
a) Acentelik hizmetini PTT Acentelik Yönetmeliği ve kendisine verilen veya tebliğ olunan diğer
mevzuat hükümlerine göre yapmadığı,
b) Çalışma saatleri içinde işyerinin başında bulunmadığı, iş sahiplerinin isteklerini yerine
getirmediği veya iş sahiplerine fena muamelede bulunduğu,
PTTBANK İŞLEMLERİ
303 / 664
c) Bağlı bulunduğu merkezi tarafından sorulan konularda zamanında ve gerekencevabı vermediği,
istenilen bilgi ve belgeleri göndermediği,
ç) Çalışmasında düzensizlik ve kayıtsızlık gösterdiği,
d) PTT'ye ait her türlü eşya ve malzemenin korunmasında gerekli titizliği göstermediği,
e) Posta gönderileri ile havalelerinin alınıp verilmesinde, telgraf haberleşmesinin sağlanmasında
veya sözleşmeye dayalı olarak yürütülen hizmetlerin verilmesinde
gecikmeye, yanlışlığa ve aksaklığa meydan verdiği,
Tespit edilince kendisine yazılı bildirimde bulunularak 1 (bir) hafta içerisinde gerekli düzeltmelerin
yapılması istenir. Bu sürede gerekli düzeltmenin yapılmaması halinde hizmetleri karşılığı olarak kusurun
vuku bulduğu tarihten bir önceki aya ait beyiyenin fiilin ağırlığına göre % 10’u ile % 50’si arasında cezai şart
olarak kesinti yapılır.
(2) Merkezine gelmesi gereken sürelerde merkez müdürlüğüne gelmeyen ve süresi içerisinde acenteliğe
dönmediği tespit edilen acenteye, ödenen geliş gidiş ücretinden her sefere düşen miktarın iki katı tutarında
kesinti yapılır.
Kötü hava koşulları, su baskını, trafik kazası gibi mücbir sebepler, resmi belge ile saptanmış ise bu para
kesilmez.
(3) Acentenin;
a) İlişkide bulunduğu memur ve iş sahiplerine hakaret ettiği veya işyerinde kavga
çıkardığı,
b) Hizmetini düzgün ve kusursuz yapmadığı, kayıtlarını düzenli tutmadığı,
c) Bağlı bulunduğu merkez müdürü tarafından verilen emirleri yerine getirmediği,
d) İş sahiplerinden usulsüz olarak herhangi bir para aldığı ya da menfaat sağladığı,
e) Gönderileri, belge ve kayıtları merkezine teslim etmediği veya kendisine dağıtmak
veya teslim etmek üzere verilenleri almadığı,
f) PTT'nin itibarını sarsacak veya zararına neden olacak hareketlerde bulunduğu,
g) Ölüm, hastalık veya benzeri haklı bir nedene dayanmaksızın işyerini iki günden fazla terk ettiği
veya kapattığı,
Tespit edildiğinde, herhangi bir ihtara gerek kalmaksızın fiilin ağırlığına göre hizmetlerine karşılık
kusurun vuku bulduğu tarihten bir önceki aya ait beyiyenin yüzde ellisinden az olmamak üzere tamamına
kadar cezai şart olarak kesinti yapılır.
(4) Acentenin,
a) PTT'ye ait malları sattığı, bu sözleşme gereği kendisine teslim edilen para, pul ve
her türlü eşyayı başka işlerde kullandığı veya kullandırdığı,
PTTBANK İŞLEMLERİ
304 / 664
b) PTT'nin veya iş sahiplerinin zarar veya aleyhine olacak bir harekette bulunduğu,
c) Haberleşme gizliliğini, ihlal ettiği veya açığa vurduğu yahut bunu başkasının yapmasına
sebebiyet verdiği,
ç) Her türlü posta gönderisini ve telgrafları bilerek yok ettiği veya değiştirdiği,
d) Gönderi ve belgelerdeki pulları söktüğü, evvelce kullanılmış olan pul ve değerli kağıtları her ne
şekilde olursa olsun tekrar kullanmak suretiyle, menfaat sağladığı veya bu fiilin yapılmasına
sebebiyet verdiği,
e) Gerçeğe aykırı tarih ve damga tatbik ettiği,
f) Merkezince istenilen bilgi ve belgelerde gerçek dışı veya kayıtlara uymayan beyanlarda
bulunduğu,
g) Ücret tarifelerinde belirtilen ücretlerden fazla ücret aldığı,
h) Herhangi bir nedenle 6 ay veya daha fazla mahkûmiyetle hapis cezası aldığı,
i) PTT'nin görevli veya yetkililerince acenteliğin teftiş ve kontrolüne izin vermediği,
j) Bunlardan başka durumlarda bu sözleşme ile verilen hak ve yetkisini kötüye kullandığı,
k) Acentelere uygulanacak cezai şartların birinci ve ikinci maddelerinde belirtilen fiillerden
herhangi birini bir yılda beş defa, üçüncü maddesinde belirtilen fiillerden
herhangi birini
üçüncü defa yaptığı,
Tespit edildiğinde, sözleşme ihtara gerek kalmaksızın PTT tarafından tek taraflı feshedilir ve gerekli
hallerde hakkında ayrıca suç duyurusunda bulunulur.
Cezai şartların dördüncü maddesi kapsamında sözleşmenin feshedilmesi halinde fiilin işlendiği aya ait,
kabul ettiği posta ve telgraf hizmetleri ile havale/çek hizmetleri ile sözleşmeye dayalı olarak yürütülen
hizmetlerine karşılık verilecek bey’iye acenteye ödenmez.
(5) Bu maddelere göre cezai şartın uygulanması halinde PTT’nin yoksun kaldığı gelir ve tazminat hakları
saklıdır.
(6)Bu maddelerin hükümlerine göre sözleşmesi feshedilen acentenin yeniden acentelik talebi iki yıldan
önce kabul edilmez.
Acente, sözleşmenin normal ya da uzatılmış süresinin dolmasından bir ay önce sözleşmeyi fesih
isteğini yazılı olarak bildirir, sözleşme süresinin bitiminde fesholur.
Acentenin talebi ve Genel Müdürlüğün uygun görmesi halinde sözleşme her zaman sona erdirilebilir.
A) HACİZ İŞLEMLERİ
HACZİN TANIMI
Borcunu ödemeyen borçlunun menkul, gayrimenkul malları yanında, üçüncü kişilerde bulunan hak ve
alacaklarının yetkili mercilece tahsili işlemidir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
305 / 664
HACİZ EMİRLERİNİ GÖNDEREN MERCİLER
-İcra Müdürlükleri
-Vergi Daireleri
-Belediye Başkanlıkları
-Sosyal Güvenlik Kurumları
ŞİRKETİMİZE TEBLİĞ EDİLEN HACİZ EMİRLERİNİN ÇEŞİTLERİ

Normal Haciz müzekkeresi

Birinci Haciz İhbarnamesi

(İİK 89/1)

İkinci Haciz İhbarnamesi

(İİK 89/2)

Üçüncü Haciz İhbarnamesi

(İİK 89/3)

6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkındaki Kanununun 79. Maddesi gereği gelen haciz
bildirileri.
HACİZ İŞLEMİNE GEÇMEDEN ÖNCE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

İşlemlerin gerçekleştirilebilmesi için mutlaka haciz yazısının aslı gereklidir.

İçerik itibariyle Şirketimize ait mi?

İcra yazısının çeşidi nedir?

İcra müdürlüğünün adı var mı?

Dosya tarih ve numarası belirtilmiş mi?

Borçlu isimleri belirtilmiş mi?

Müzekkerelerde /haciz ihbarnamelerinde/ haciz bildirilerinde borçlu/borçlulara ait Vergi Kimlik /
T.C. Kimlik Numarası bulunuyor mu?

Borç miktarı belirtilmiş mi?
•
Gelen haciz müzekkeresi ve haciz ihbarnameleri üzerinde posta pulu var mı yok mu?
•
Bizden ne isteniyor?
•
T.C. Kimlik Numarasından/Vergi Kimlik Numarasından yapılan sorgulama sonucunda tespit edilen
hesabın adı ile borçlu adı birebir tutuyor mu?
•
Gelen haciz müzekkereleri ve haciz ihbarnameleri üzerinde cevap için gerekli posta pulu var mı?
PTTBANK İŞLEMLERİ
306 / 664
PTT Genel Müdürlüğü
Parasal Posta İşletme Daire Başkanlığı
HESAP NUMARASINDAN BİR HESABA AİT AÇIK HACİZLERİ SORGULAMA
HACİZ UYGULAMA AŞAMALARI

Posta Web Ekranı, Raporlar menüsünden Posta Çeki Hesap Sorgu kısmı seçilerek T.C. Kimlik ya da
Vergi Kimlik Numarası girilir ve borçluya ait posta çeki hesabı olup olmadığı tespit edilir.

T.C. Kimlik veya Vergi Kimlik Numarasından tespit edilen hesabın borçlu adı veya unvanının
uyuşması halinde, PTT Face sisteminden maaş hesabı olup olmadığı tespit edilerek, yukarıda
belirtilen kontrol işlemlerini müteakip haciz giriş işlemine başlanılır.
PTT Genel Müdürlüğü
Parasal Posta İşletme Daire Başkanlığı
HACİZ VE BLOKE GİRİŞ İŞLEMLERİ
SİSTEME HACİZ GİRİŞİNİN YAPILMASI

Hesap numarası kısmına: Borçluya ait olduğu tespit edilen posta çeki hesap numarası (birden fazla
hesap tespit edilmesi halinde alt alta gelecek şekilde sıralanır) yazılarak F2 tuşuna basılır ve
sorgulama işlemi yapılır.

Bu aşamada borçlu adı veya unvanı ile tespit edilen hesap isminin tutup tutmadığına bakılıp tutması
halinde uygulamaya devam edilir.

Haciz bloke tipi kısmı:
PTTBANK İŞLEMLERİ
307 / 664


Posta çeki hesabına konacak haczin kesin ya da bloke olması durumuna göre, bu alanda belirtilen
rakamlardan biri seçilerek giriş yapılır.
.Haciz Bloke tipi kısmı: Posta çeki hesabına konacak haczin kesin ya da bloke olması durumuna göre, bu
alanda aşağıda belirtilen rakamlardan (KOD) biri seçilerek giriş yapılır.
 Gerçek kişiler ve tüzel kişilerde bloke için (7)
 Gerçek ve tüzel kişilerde kesin haciz için (9 )
 Haciz miktarı kısmına:
 a)Hesapta yeterli bakiye varsa belirtilen borç miktarı kadar,
 b)Hesapta yeterli bakiye yoksa hesapta bulunan miktardan havale düşüldükten sonra kalan kısmına
haciz girişi yapılır.
 Haciz bloke koyan kısmına: Müzekkereyi veya ihbarnameyi gönderen merciinin ismi yazılır.
 Dosya No kısmına: Müzekkerede veya ihbarnamedeki dosya numarası girilir.
 Ödeme şekli kısmına:
 Para miktarının başka bir posta çeki hesabına AKTARILMASI isteniyorsa (A), havale ÖDEME olarak
gönderilecekse (O), BANKA hesabına gönderilecek ise (B) seçeneği seçilir.
 ÖDEME ŞEKLİ (A) SEÇİLDİĞİNDE
 Aktarma no kısmı aktif hale gelir.
 Aktarılacak posta çeki hesap numarası ilgili alana yazılır ve F7 tuşuna basılarak giriş işlemi
tamamlanır.
 ÖDEME ŞEKLİ (O) OLARAK SEÇİLDİĞİNDE
 Aktif hale gelen varış merkezi kısmına:
 * Havalenin sevk edileceği varış merkezinin adı girilerek;
 F7 tuşuna basılır.
 Böylece haciz giriş işlemi tamamlanmış olur.
 ÖDEME ŞEKLİ (B) OLARAK SEÇİLDİĞİNDE
 Aktif hale gelen IBAN NO kısmına ilgili banka IBAN numarası yazılıp, F7 tuşu tıklanarak giriş işlemi
tamamlanmış olur.
Haciz Müzekkere Örneği:
T.C. ANKARA
10. İCRA MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı: 2006/2626 ES.
PTT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
PARASAL POSTA İŞLETME DAİRESİ BAŞKANLIĞI
ALACAKLI
:Muhsin BATUR
VEKİLİ
:Av. K.Okan Özyurt-Av.Bilal Çalışır
BORÇLU
:1-Osman Kızıltoprak T.C: 43528912908 (1543241)
2-Suna Yılmaz
T.C: 55537725631 KAYIT BULUNAMADI
3-İshak KESKİN
T.C: 7354201873452 (6543269)
BORÇ MİKTARI:5.000,00 YTL faiz ve masraflar hariç.
Yukarıda adı soyadı ve adresi belirtilen borçlunun VARSA ŞİRKETİMİZ NEZDİNDEKİ POSTA ÇEKİ vs.
HESABINDA BULUNAN HAK VE ALACAKLARININ borç miktarı kadarının haczine karar verilmiştir.
Karar gereğince işlem yapılarak yapılacak kesintinin dosyamıza gönderilerek sonucundan bilgi
verilmesi rica olunur.
29.12.2009
PTTBANK İŞLEMLERİ
308 / 664




Şirketimizce tebliğ alınan müzekkere örneğinden de görüleceği üzere; müzekkerede belirtilen
dosyaya ait birden fazla borçlu ve bunlara ait tek bir borç miktarı yer almaktadır.
Hesap numarası olup olmadığına dair yapılan sorgulama işlemi sonucunda dosya
borçlu/borçlularından hesap numarası olan ve olmayanlar tespit edilir.
Bu müzekkere için haciz tatbik işlemi daha önceden açıklanan haciz giriş işlemindeki gibi tespit
edilen çek hesap numaraları sırası ile ilgili alana girildikten sonra F2 tuşuna basılarak sorgulama
işlemi yapılır.
Diğer alanlara ait işlemler ise “haciz giriş işlemleri” kısmında belirtilen şekilde haciz tatbik edilir.
ORTAK HACİZ KOYMA İŞLEMİNDE BORÇLULARDAN HERHANGİ BİRİNİN HACZİNİN KALDIRILMASI
TALEBİ HALİNDE;





Tek hesaptan haciz koyma/kaldırma ekranı seçilir.
Bu ekranın Hesap No kısmına haczin kaldırılması talep edilen borçluya ait hesap numarası yazılır.
Haciz no kısmına; Bir hesaba ait açık hacizleri sorgulama ekranından alınan haciz numarası girilir.
Açıklama kısmına; haciz müzekkere ve ihbarnamelerinde belirtilen tarih, dosya numarası ve ilgili icra
müdürlüğünün adı girilir ve ENTER tuşuna basılarak “işlem türü” menüsüne geçilir.
İşlem türü menüsünden “haciz kaldır” seçeneği seçilerek F5 tuşu ile tek hesaptan haciz kaldırma işlemi
gerçekleştirilmiş
olur.
Yukarıda belirtilen tek hesaptan haciz kaldırma işleminin yanlış yapıldığının tespiti durumunda yapılacak
işlemler;




Tek hesaptan haciz koyma/kaldırma ekranı seçilir.
Bu ekranın Hesap No kısmına; haczi yanlış kaldırılan borçluya ait hesap numarası yazılır.
Haciz no kısmına; Bir hesaba ait kapalı hacizleri sorgulama ekranından alınan haciz numarası yazılır.
Açıklama kısmına; “sehven kaldırılan haciz “ibaresi yazılarak ENTER tuşu ile “işlem türü” menüsüne
geçilir.
 İşlem türü menüsünden “haciz ekle” seçeneği seçilerek F5 tuşu ile yanlış kaldırılan haczin yeniden
ekleme işlemi gerçekleştirilmiş olur.
KAMUYA TAHSİS EDİLMEMİŞ HAK VE ALACAKLARIN HACİZ İŞLEMİ

Öncelikle, muhtelif icra müdürlüklerinden gönderilen haciz emirlerinde belirtilen “ kamuya tahsis
edilmiş gelirler” ve “ kamuya tahsis edilmemiş gelirler “ ifadelerinin ne anlama geldiğinin bilinmesi
gerekmektedir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
309 / 664

5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun 15. maddesine göre belediyenin proje karşılığı borçlanma yoluyla
elde ettiği gelirleri, şartlı bağışlar ve kamu hizmetlerinde fiilen kullanılan malları ile belediye
tarafından tahsil edilen vergi, resim ve harç gelirleri kamuya tahsis edilmiş gelirler olup, bunların
dışında kalan gelirler ise kamuya tahsis edilmemiş gelirlerdir.
KAMUYA TAHSİS EDİLMİŞ GELİR ÖRNEKLERİ:







1-Emlak Vergisi.
2-Çevre Temizlik Vergisi. (ÇTV)
3-Yangın Sigorta Vergisi.
4-İlan ve Reklam Vergisi.
5-Ölçü ve Tartı Aletleri Muayene Harcı.
6- Bina İnşaat Harcı
KAMUYA TAHSİS EDİLMEMİŞ GELİR ÖRNEKLERİ:

1-Yol Harcamalarına Katılma Payı.

2-Kanalizasyon Harcamalarına Katılma Payı.

3-Su Tesisleri Harcamalarına Katılma Payı.

4-Kira Bedelleri.

Borçlu Belediyeye ait posta çeki hesabının olup olmadığının tespiti yapılır.

Posta çeki hesabının tespiti halinde ilk olarak belediyenin ilgili hesaplarına haciz tatbik edilir.

Söz konusu posta çeki hesaplarının haciz konulduğu tarih itibariyle bakiyeleri tespit edilir.

Hesap Bildirim Özet Sorgulama” menüsünden o günkü bakiyenin geriye dönük olarak hangi
tarihten itibaren hesaplara yatırılmaya başladığının tespiti yapılır.
PTTBANK İŞLEMLERİ
310 / 664

Tespit edilen tarihler arasına ait hesap bildirim cetvel dökümü alınarak bunun üzerinden kamuya
tahsis edilen gelirlerle, diğer gelirlerin ayırımı yapılır.
 Belediye posta çeki hesaplarına önceden konulan haciz kaldırılarak yapılan ayrıştırma işlemi sonucu
tespit edilen kamuya tahsis edilmemiş tutardan, havale ücreti düşüldükten sonra kalan miktar
üzerinden ilgili hesaplar üzerine haciz tatbik edilir.
HACİZ KALDIRMA (İPTAL) İŞLEMİ





T.C./Vergi Kimlik numarasından posta çeki hesabı tespit edildikten sonra “hesap numarasından bir
hesaba ait açık haciz sorgulama” programından hesaba daha önceden aynı dosya numarası
üzerinden haciz tatbik edilip edilmediğinin kontrolü yapılır.
Haciz konulduğu tespit edildi ise aynı programdan haciz numarası alınır.
Haciz iptal programında haciz numarası kısmına tespit edilen haciz numarası girilerek F2 tuşu ile
sorgulanır.
F2 tuşu ile sorgulama işlemi yapıldığında ekranda daha önceden konulan hacizle ilgili tüm bilgiler
görüntülenir.
İcra müdürlüğü tarafından gönderilen haciz kaldırma yazısında belirtilen icra müdürlüğünün adı,
dosya numarası, borçlu kimlik bilgileri tutuyorsa İPTAL tuşuna basılarak haciz kaldırılır.
PTTBANK İŞLEMLERİ
311 / 664
HACİZ DÜZELTME İŞLEMLERİ
İcra Müdürlüklerinden daha önceden tatbik edilen haciz işlemleri ile ilgili olarak haciz düzeltme
talebine yönelik gelen yazılara ait yapılması gereken işlemler aşağıda sıralanmıştır.
1) Dosya numarası düzeltme işlemi.
2) Tutar düzeltme işlemi.
3) Haciz-Bloke tipi düzeltme işlemi.
4) Varış Merkezi/IBAN NO düzeltme işlemi.
PTTBANK İŞLEMLERİ
312 / 664
Tatbik edilen haciz işlemleri ile ilgili olarak gerek haczi koyan merciden gerekse borçlu tarafından
haciz konulan posta çeki hesabından ne kadar paranın ödendiğine dair bilgi talepleri aşağıda yer alan
“Haciz Talimatı Ödeme Takip Kartı’’ menüsünden temin edilir.
Hesap numarasından bir hesaba ait açık hacizleri sorgulama ekranından haciz tatbik edilen borçluya
ait hesabın haciz numarası alınır. Haciz talimatı Ödeme Takip Kartı menüsüne geçilir.Haciz talimatı
Ödeme Takip Kartı menüsündeki hesap numarası alanına borçlu hesap numarası, haciz numarası alanına
ise bir hesaba ait açık hacizleri sorgulama ekranından alınan haciz numarası girilerek F2 butonu
tıklanır.Bu işlem sonucunda; haciz tatbik edilen çek hesabından hangi tarihte hangi kabul numarası ile ne
kadar miktarda para gönderildiğine dair bilgiler görüntülenmiş olur.Talep edilmesi halinde bu menüden
alınan bilgiler ilgili mercilere sunulur.
PTTBANK İŞLEMLERİ
313 / 664
HACİZ YAZIŞMA ŞEKİLLERİ
1- NORMAL HACİZ MÜZEKKERELERİ:
a) İcra Müdürlüklerinden gelen bu tür müzekkere içeriğinde; Borçlunun Şirketimiz nezdindeki her türlü
hak ve alacaklarına( posta çeki hesabı, havale vb.) sadece haciz konulması talep ediliyor ise;
Müzekkerelerin tebliğ alındığı anda sistemden yapılacak sorgulama işlemi ile bu hak ve alacaklardan
herhangi biri, birkaçı ya da tamamının borcu karşılamaya yeterli olduğunun anlaşılması halinde;
Borç miktarı kadar haciz konularak, aynı gün içerisinde ilgili icra müdürlüğüne ve borçluya cevap
verilir.
Hukuk Müşavirliğinin 10/02/2011 tarih ve 795 sayılı yazısı gereği, haciz tatbik edildikten sonra
yapılan işlem sonucundan ayrıca borçluya durumu bildirme yükümlülüğünün olmadığı, bildirimin
yapılmamasından dolayı Şirketimizin yasal bir sorumluluğu bulunmamaktadır.
Ancak, borçlu bir Belediye Başkanlığı ise bildirimde bulunulması Şirketimiz menfaatine olacaktır.
Takip borçlularının Şirketimiz nezdinde bulunan doğmuş doğacak alacaklarının haczedilmesine ilişkin
haciz müzekkereleri, haciz bildirileri ve haciz ihbarnamelerine tebliğ anında posta çeki hesabındaki
durum gözetilerek cevap verilmesi, müstakbel bir alacağın bulunduğu hususu açıkça bilinmiyorsa cevap
tarihinden sonra hesaba gelecek miktarlar yönünden haciz işleminin tatbik edilmemesinde hukuki bir
sakınca bulunmamaktadır.
PTTBANK İŞLEMLERİ
314 / 664
b) Müzekkerelerde borçlunun/ borçluların her türlü hak ve alacaklarına(posta çeki hesabı, havale vb.)
kesin haciz konulması ve paranın ödenmesinin talep edilmesi durumunda;
Müzekkerelerin tebliğ alındığı anda sistemden yapılacak sorgulama işlemi ile bu hak ve alacaklardan
herhangi biri, birkaçı ya da tamamının borcu karşılamaya yeterli olduğunun anlaşılması sonucu, borç
miktarı kadar haciz konularak aynı gün içerisinde ilgili icra müdürlüğüne cevap verilir.
NOT: İcra Müdürlüklerine, Vergi Dairelerine vb. yapılan ödemeler buna ilişkin bir program vasıtasıyla
günlük olarak sistem üzerinden otomatik olarak gerçekleştirilmektedir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
315 / 664
c) Müzekkerelerde borçlunun her türlü hak ve alacaklarına(posta çeki hesabı, havale v.b) sadece
haciz konulması talep ediliyor ise;
• Müzekkerelerin tebliğ alındığı anda sistemden yapılan sorgulama işlemi ile; bu hak ve alacaklardan
herhangi biri, birkaçı ya da tamamının borcu karşılamaya yeterli olmadığının anlaşılması sonucu,
• Müzekkerelerin tebliğ alındığı anda ilgili posta çeki hesabında bulunan mevcut miktardan havale
ücreti düşüldükten sonra kalan kısmına haciz konularak aynı gün içerisinde icra müdürlüğüne cevap
verilir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
316 / 664
d) Müzekkerelerde haciz konulan miktarın ödenmesi talep ediliyor ise;


Müzekkerelerin tebliğ alındığı anda sistemden yapılan sorgulama işlemi ile; borçlunun hak ve
alacaklardan herhangi biri, birkaçı ya da tamamının borcu karşılamaya yeterli olmadığının
anlaşılması halinde;
Müzekkerelerin tebliğ alındığı anda ilgili posta çeki hesabında bulunan mevcut miktardan havale
ücreti düşüldükten sonra kalan kısmına haciz konularak aynı gün içerisinde icra müdürlüğüne cevap
verilir.
e)Yapılan araştırmada; Müzekkerelerde belirtilen borçlunun/borçluların herhangi bir hak ve alacaklarına
rastlanılmadığı tespit edilirse; icra müdürlüğüne konu hakkında süresinde yazılı bilgi verilir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
317 / 664
f) Müzekkerelerin tebliğ alındığı anda sistemden yapılan sorgulamada borçlunun tespit edilen hak ve
alacaklardan herhangi biri, birkaçı ya da tamamında hiçbir meblağın bulunmadığının anlaşılması halinde;
icra müdürlüğüne konu hakkında süresinde yazılı bilgi verilir.
PTTBANK İŞLEMLERİ
318 / 664
NOT:Normal haciz müzekkerelerinde aşağıda açıklanan birinci ve ikinci haciz ihbarnamelerinde olduğu gibi
itiraz etme zorunluluğu bulunmamaktadır.
Bu nedenle karışıklığa ve yanlış uygulamalara sebebiyet verilmemesi açısından kesin ya da ihtiyati hacze
ilişkin olarak İcra Müdürlüklerine yazılan bilgilendirme yazılarında itiraz etme ibaresinin kullanılmamasının
daha doğru olacağı düşünülmektedir.
2-BİRİNCİ HACİZ İHBARNAMELERİ :
a) İcra Müdürlüklerinden gelen bu tür ihbarname içeriğinde borçlunun/borçluların Şirketimiz nezdinde
her türlü hak ve alacaklarına (posta çeki hesabı, havale v.b) ihtiyati haciz konulması talep ediliyor
ise; ihbarnamenin tebliğ alındığı anda sistemden yapılan sorgulama ile bu hak ve alacaklardan
herhangi biri, birkaçı ya da tamamının borcu karşılamaya yeterli olduğu anlaşıldıktan sonra,
Borç miktarı kadar haciz konularak mutlaka aynı gün içerisinde ilgili icra müdürlüğüne cevap verilir.
İlgili İcra Müdürlüğünden müzekkere ve ikinci haciz ihbarnamesi ile paranın gönderilmesi talep
edilirse;
Konulan bloke kesin hacze çevrilerek ödeme işleminin gerçekleştirilmesi sağlanır.
b)Haciz ihbarnamelerinde belirtilen borçlunun/borçluların her türlü hak ve alacaklarına (posta çeki
hesabı, havale v.b) yine ihtiyati haciz konulması talep ediliyor ve sistemden yapılan sorgulama ile
bunlardan herhangi biri, birkaçı ya da tamamının borcu karşılamaya yeterli olmadığının anlaşılması
halinde;

İhbarnamenin tebliğ alındığı anda posta çeki hesabında bulunan mevcut miktardan havale ücreti
düşüldükten sonra kalan kısmına haciz konularak, kalan kısım için icra müdürlüğüne verilecek cevabi
PTTBANK İŞLEMLERİ
319 / 664
yazıda; “kalan kısma itiraz ediyoruz” şeklindeki ifadenin mutlaka kullanılıp, aynı gün içerisinde
icra müdürlüğüne cevap verilir.
c) Haciz ihbarnamelerinde borçlunun/borçluların her türlü hak ve alacaklarına(posta çeki hesabı,
havale v.b) haciz konulması talep ediliyor ve ihbarnamenin tebliğ alındığı anda sistemden yapılan
sorgulamada; ihbarnamede belirtilen borçlunun/ borçluların herhangi bir hak ve alacaklarına
rastlanılmadığı tespit edilir ise;

İhbarnamenin tebliğ alındığı aynı gün içerisinde İcra müdürlüğüne konu hakkında bilgi verilir.
Verilen cevabi yazıda; mutlaka “borcun tamamına itiraz ediyoruz’’ şeklindeki ifade kullanılır.
PTTBANK İŞLEMLERİ
320 / 664

d )Haciz ihbarnamelerinde borçlunun/borçluların her türlü hak ve alacaklarına(posta çeki hesabı,
havale vb.) ihtiyati haciz konulması talep ediliyor ve ihbarnamenin tebliğ alındığı anda sistemden
yapılan sorgulamada; ihbarnamede belirtilen borçlunun/ borçluların adına kayıtlı posta çeki hesabı
bulunmakla birlikte, hesapta herhangi bir meblağın olmadığı tespit edilirse;
Tespit edilen posta çeki hesabına haciz tatbik edilmeden durum aynı gün içerisinde icra
müdürlüğüne bildirilir ve verilecek cevabi yazıda; mutlaka ‘’borcun tamamına itiraz ediyoruz.”
şeklinde ifade kullanılır.
PTTBANK İŞLEMLERİ
321 / 664
3-İKİNCİ HACİZ İHBARNAMELERİ:
İcra İflas Kanununun 89. maddesi gereği; üçüncü şahıs kendisine tebliğ edilen birinci haciz
ihbarnamesinin kendisine tebliğinden itibaren 7 gün içinde itiraz etmezse mal yedinde veya borç
zimmetinde sayılır ve kendisine gönderilen haciz ihbarnamesine süresinde itiraz etmediği, bu nedenle
de malın yedinde veya borcun zimmetinde sayıldığı ikinci bir ihbarname ile bildirilir.
Bu ikinci ihbarnamede ayrıca; üçüncü şahsın ihbarnamenin kendisine tebliğinden itibaren 7 gün
içinde 89. maddenin ikinci fıkrasında belirtilen sebeplerle itirazda bulunması, bulunmadığı takdirde
zimmetinde sayılan borcu icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmesi
istenir.
NOT : İkinci haciz ihbarnamelerine, yapılan icra işlemlerine göre bilgi verilir.(örneğin: verilen
cevabi yazının muhtelif nedenlerden dolayı ilgili icra müdürlüğüne ulaşmaması)
4-ÜÇÜNCÜ HACİZ İHBARNAMELERİ
İkinci haciz ihbarnamesine süresi içinde itiraz etmeyen ve zimmetinde sayılan borcu icra
dairesine ödemeyen veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmeyen üçüncü şahsa 15 gün
içinde parayı icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı teslim etmesi yahut bu süre içinde menfi
tespit davası açması, aksi takdirde zimmetinde sayılan borcu ödemeye veya yedinde bulunan malı
teslime zorlanacağı bildirilir.
Bu bildirimi alan üçüncü şahıs, icra takibinin yapıldığı veya yerleşim yerinin bulunduğu yer
mahkemesinde süresi içinde menfi tespit davası açtığına dair belgeyi bildirimin yapıldığı tarihten
itibaren 20 gün içinde ilgili icra dairesine teslim ettiği takdirde, hakkında yürütülen cebri icra işlemleri
menfi tespit davası sonunda verilen kararın kesinleşmesine kadar durur.
PTTBANK İŞLEMLERİ
322 / 664
Söz konusu belgenin 20 gün içinde ilgili icra dairesine verilmemesi halinde; 3’üncü haciz
ihbarnamesinin tebliğinden itibaren 15 gün içinde zimmette sayılan borcun veya yedinde olan malın
ilgili icra dairesine teslim edilmesi; aksi halde cebri icra yoluyla borcun tahsil edileceği veya malın
aynen alınacağı ihtar olunur.
ÖNEMLİ NOT: Bu tür haciz ihbarnameleri tebliğ alınır alınmaz gereği için aynı gün içerisinde önceki
yazışmaları ile birlikte Başmüdürlük Hukuk İşleri Müdürlüklerine aktarılması gerekmektedir.
5-6183 SAYILI AMME ALACAKLARININ TAHSİLİ USULÜ HAKKINDAKİ KANUN KAPSAMINDA GELEN
HACİZ BİLDİRİLERİ
Anılan Kanunun 79. Maddesi gereğince bu kanuna tabi Kurumlar (Vergi Daireleri, Belediyeler,
Sosyal Güvenlik Kurumları vb. ) tarafından gönderilen haciz bildirileridir.
Bu tür haciz bildirilerine de; İcra İflas Kanununun 89/1 maddesi kapsamında alınan birinci haciz
ihbarnamelerine uygulanan işlemler aynen uygulanır.
NOT: İcra İflas Kanununun 89/1’inci maddesi uyarınca gönderilen birinci haciz ihbarnamelerine, 6183
sayılı Amme Alacaklarının tahsili Usulü Hakkında Kanun kapsamında alınan haciz bildirilerine yasal
olarak cevap verme ve itiraz etme süresi bunların tebliğ tarihinden itibaren 7 gündür.
7 günlük sürenin hesap edilmesi.
Hukuk sistemimizde süreye tabi işlerde, evrakın alındığı ( gelen evraka giriş kaydının yapıldığı)
tarih tebliğ tarihidir. Bir hakkın kullanımı veya ileri sürülmesiyle ilgili süreler tebliğ tarihinin bir sonraki
gün (tatil gününe isabet etse dahi) başlar ve belgede verilen günün mesai saatinin bitiminde sona erer.
Örnek verilecek olunursa; 18/03/2013 tarihinde Genel Müdürlüğümüzce tebellüğ edilerek barkot
yapıştırılan bir haciz ihbarnamesinin 19/03/2013 tarihinden sayılmak ve bu tarih dahil olmak üzere 7
PTTBANK İŞLEMLERİ
323 / 664
günlük süresinin bitim tarihi 25/03/2013 mesai bitimimidir. 25/03/2013 tarihinin hafta sonu veya dini
veya milli bayram gibi resmi tatil gününe isabet etmesi halinde ise, ilk mesai günü (iş günü) işlemin asıl
veya nöbetçi icra dairesi nezdinde yapılmasına ilişkin son gündür.
Son günün Hükümetçe verilen idari izine isabet etmesi halinde, idari izinler resmi tatil
olmadığından, o gün veya o günden önce işlem yapılması icap etmektedir.
Ancak, gerek yukarıda belirtilen örnek yazışmalarda,
gerekse 10.12.2012 tarihli ve
B.11.2.PTT.0.07.01.00 /304.07/4338 sayılı tebliğimizde; takip borçlularının Şirketimiz nezdinde bulunan
doğmuş doğacak alacaklarının haczedilmesine ilişkin haciz müzekkerelerine, haciz ihbarnamelerine ve
haciz bildirilerine bunların tebliğ alındıkları anda posta çeki hesabındaki durum gözetilerek yapılan işlem
sonucundan “aynı gün içerisinde” cevap verileceği ifade edilmiştir.
Yukarıda belirtilen evraklara bunların tebliğ alındığı tarihten sonra işlem yapılıp cevap verilmesi
halinde, dosya borçlusu/ borçlularının çek hesaplarına yatırılan paraların çekilme riski bulunacağından
bu açıdan sorun yaşanılacağı kaçınılmaz olacaktır. Bu durumun önlenebilmesi içi de hesapların her gün
kontrol edilmesi gerekecektir.
Haciz İhbarnameleri ve haciz bildirilerinde belirtilen borçlu/borçluların posta çeki hesabı
bulunmakla birlikte, hesapta herhangi bir meblağın bulunmaması durumunda dahi, ilgili icra müdürlüğü
ve vergi dairesi müdürlüğüne yapılan işlem sonucundan yasal süre içerisinde cevap verilmemesi halinde
borç tutarı Şirketimiz zimmetinde sayılır.
İFLASIN AÇILMASI
İcra ve İflas Kanunun 38’inci maddesinde düzenlenen; “İflas hükmünün icra veya iflas dairesine
tebliğini müteakip dairece müflis (iflas eden) tarafından gönderilen veya müflisin namına gelen mektup,
telgraf ve havalenamelerle paket ve kolilerin, gümrüğe vürut eden (gelen) ve edecek olan (gelecek olan)
malların ve banka ve noterdeki mevduat ve rehinlerin müflise verilmeyerek masa emrine hazır
bulundurulması hakkında Posta ve Telgraf ve Gümrük İdareleri ile banka ve noterlere tebligat yapılır’’
hükmü gereğince borçlu adına gelen tüm gönderiler, havaleler ve koliler ile Şirketimizde herhangi bir
alacağı bulunuyorsa bu alacakların iflas masasına teslim edilmesi gerekir.
İFLASIN KAPATILMASI
İflasın kapatılmasına dair müzekkereler ise; bilgi amaçlı olup, iflasın devamı sırasında yapılan
işlemlerin sona erdirilmesi sonucunu doğurur.
PTTBANK İŞLEMLERİ
324 / 664
T.C./VERGİ KİMLİK NUMARASINDAN YAPILAN SORGULAMADA; TESPİT EDİLEN POSTA ÇEKİ
HESABININ İCRA EMİRLERİNDE BELİRTİLEN DOSYA BORÇLUSUNUN/BORÇLULARININ ADI VE UNVANI
İLE UYUŞMAMASI DURUMUNDA İLGİLİ İCRA MÜDÜRLÜĞÜNE YAZILACAK YAZI ÖRNEĞİ.
PTTBANK İŞLEMLERİ
325 / 664
ŞİRKETİMİZE
İNTİKAL
EDEN
HACİZ
İHBARNAMELERİ
VEYA
HACİZ
MÜZEKKERELERİNE
CEVAP
İÇİN
GEREKLİ
POSTA
PULUNUN
KONULMAMIŞ
OLMASI HALİNDE İLGİLİ İCRA MÜDÜRLÜĞÜNE VERİLECEK CEVABİ YAZI ÖRNEKLERİ
İcra müdürlüklerinden gelen ve üzerlerinde cevap için yeterli/hiç posta pulu bulunmadığı tespit
edilen haciz müzekkerelerinde belirtilen dosya borçlusunun/borçlularının,
Şirketimizden olan alacakları üzerine haciz işlemi mutlaka uygulanıp, İcra Müdürlüğü’ne bilgi
verilmeden müzekkere üzerinde pul çıkmadığına dair bir tutanak tutularak dosyalanacaktır.
ilgili icra müdürlüğünden bilgi verilmediği hususunda yine pulsuz tekit yazısı gelmesi halinde;
İcra Müdürlüğü’ne aşağıdaki şekilde cevap verilecektir.
a)Haciz Müzekkereleri İçin Örnek Cevabi Yazı Metni
ANKARA 14. İCRA MÜDÜRLÜĞÜNE
İlgi: 13/03/2012 tarihli ve 2012/1010 sayılı haciz müzekkeresi.
İlgi müzekkerenizde cevap için yeterli /hiç posta pulu bulunmadığından müzekkerenizle
yapılması istenilen husus hakkında bilgi verilememiştir. İş bu yazımız tarihi itibariyle geçerli Posta ve
Telgraf Ücret Tarifesine göre 4.00- TL’lik posta pulu bedelinin gönderilmesi halinde yapılan işlem
hakkında Müdürlüğünüze bilgi verilecektir.
Bilgilerinize arz ederiz.
b) İİK’nun
89’uncu
Maddesi
Haciz İhbarnameleri İçin Örnek Cevabi Yazı Metni
Uyarınca
Tanzim
Edilmiş
KASTAMONU 3. İCRA MÜDÜRLÜĞÜNE
İlgi: 24/04/2012 tarihli ve 2011/11203 sayılı birinci haciz ihbarnamesi.
İlgi haciz ihbarnamesinde belirtilen dosya borçlusu Kadir BULUT’ un Şirketimizde adına kayıtlı
1901280 numaralı posta çeki hesabı mevcuttur. İhbarnamenin tebliğ alındığı tarihte hesapta herhangi
bir meblağ bulunmadığından haciz tatbik edilememiş olup, borcun tamamına itiraz ediyoruz.
Ayrıca,ilgi haciz ihbarnamesinde cevap için yeterli /hiç posta pulu bulunmadığından, İş bu yazımız
tarihi itibariyle geçerli Posta ve Telgraf Ücret Tarifesine göre 4,00.-TL’lik posta pulu bedelinin
gönderilmesini arz ederiz.
c) 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Hakkında Kanunun 79’uncu Maddesi
Gönderilmiş Haciz Bildirilerinde,
Uyarınca
Cevap için posta pulu eklenmesi hususunda mevzuatta bir hüküm veya tebliğ bulunmadığından,
bildirilere cevap için gerekli posta pulu eklenip eklenilmediğine bakılmaksızın haciz işleminin
uygulanarak süresi içinde bilgi verilmesi gerekmektedir.
ŞİRKETİMİZE
ELDEN
İÇİN YAPILACAK İŞLEMLER

TESLİM
EDİLEN
HACİZ
MÜZEKKERELERİ
Uygulama, 05/03/2012 tarihli ve B.11.2.PTT.0.07.00.07-305.02/ 3134 sayılı tebliğimizin 6’ıncı
maddesinde de belirtildiği üzere; Şirketimize gelen ve üzerlerinde elden takip edileceğine dair
uyarıcı ibare olmayan müzekkereler kesinlikle kabul edilmeyecektir. ”Elden Takiplidir” ifadesinin
yer alması halinde söz konusu müzekkereler teslim alınacaktır. Elden teslim alınan müzekkere
cevabının zorunluluk olmamasına rağmen cevapları elden de verilebilecektir. Ancak, teslim edilen
kişinin kimlik bilgileri kesinlikle alınacak ve yazının bizde kalan nüshasına elden teslim alındığına dair
PTTBANK İŞLEMLERİ
326 / 664
bir ibarenin yazılıp teslim edilen kişiye imzalattırılacaktır. Bu durumda kesinlikle kişiden pul talep
edilmeyecektir.
Buna ilaveten;

Müzekkereyi elden teslim edecek olan iş sahibinin (alacaklı veya kanuni temsilcisi), icra müdürü
tarafından tasdikli kimlik fotokopisinin, müzekkere ile birlikte bir zarf içerisine konulmuş olması,

Elden takip edilecek müzekkerelerin PTT Merkezlerine kapalı zarf içerisinde sadece iş sahipleri veya
avukatlarınca verilmesi gerekmektedir.

Elden takipli müzekkerelerin tebliğimizde ve yukarıda belirtilen şartları taşıması halinde gereği
sağlanacaktır. Müzekkerenin elden takibi hususunda tereddüt oluşması durumunda ise ilgili icra
müdürlüğünden gerekli bilgilerin teyidi alınmak suretiyle müzekkerenin gereği sağlanacaktır.
HACİZ MÜZEKKERELERİNİN İÇERİĞİNE GÖRE
(7= BLOKE, 9= KESİN) HACİZ TATBİKİ

İcra müdürlüklerinden gönderilen haciz müzekkereleri içeriğinde;

Haciz tatbik edilecek borçlunun/ borçluların her türlü hak ve alacaklarından,

Borcu karşılayacak kısmın ilgili icra müdürlüklerinin dosyasına ödenmesi hususunda bir açıklama
olmamasına rağmen müzekkerelerin alt veya üst kısımlarında ilgili Banka Şubelerinin hesap
numaralarının belirtildiği, bu durumda borçlunun /borçluların hak ve alacakları üzerine hangi tür
(bloke, kesin) haciz tatbik edileceği, icra kesintilerinin ilgili dosyaya ödenip ödenmeyeceği
hususunda tereddütler oluşmaktadır.

Bu durumda, Şirketimize gönderilen haciz müzekkerelerinin metin kısmında haczedilen miktarın icra
müdürlüklerinin ilgili hesaplarına gönderilmesi/yatırılması/ödenmesi hususu açıkça belirtilmedikçe,
başka bir ifadeyle sadece haciz şerhi konulması veya bloke konulması belirtilmekteyse, borçlu
hakkında (Bloke=7) olarak haciz uygulanıp ilgili icra müdürlüğüne bilgi verilecektir.
B) MUHASEBE İŞLEMLERİ
HAVALE UYGUNLUK LİSTELERİNİN KONTROLÜ
ÖDENEN HAVALELER
MUHASEBE HESAP HESAP ADI:
NO
327.99.0000.00
Ödenen İç Havaleler
327.99.0000.02
327.99.0010
327.99.0000.01
327.99.0004.00
KABUL EDİLEN HAVALELER
MUHASEBE HESAP HESAP ADI:
NO
327.00.0000.00
Kabul
Edilen
İç
Havaleler
Ödenen
Yurtdışı 327.00.0000.02
Kabul Edilen Yurtdışı
Havaleleri
Havaleleri
Yurtdışı
İadeten
Ödenen Havaleler
Ödenen Posta Çeki 327.00.0000.01
Kabul Edilen Posta
Havaleleri
Çeki Havaleleri
Ödenen
Döviz 327.00.0004.00
Kabul Edilen Döviz
Pozisyonlu
Posta
Pozisyonlu
Posta
PTTBANK İŞLEMLERİ
327 / 664
327.99.0005.00
327.99.0013.00
327.99.0003.05
327.99.0015.04
327.99. 0015.12
Çeki Havaleleri (USD
+ EURO )
Ödenen Yurtiçi Döviz 327.00.0005.00
Havaleleri
(USD+EURO))
Western Union
327.00.0013.00
Ödeme
( USD + EURO
)
Sosyal
Kart 327.00.0005.05
Sorgulamalı
Ödemeleri
Pttmatik Diğer Banka
Nakit
Çekme
İşlemleri
Bonus Kredi Kartı
Ödeme İşlemleri
Çeki Havaleleri (USD
+ EURO )
Kabul Edilen Yurtiçi
Döviz
Havaleleri
(USD+EURO)
Western Union
Kabul
(USD+EURO)
Sosyal
Kart
Sorgulamalı Kabulleri
-
-
-
-
Başmüdürlüklerden merkezler bazında aylık olarak gönderilen söz konusu hesaplara ilişkin
havale uygunluk bildirim cetvellerinin, Bilişim Daire Başkanlığınca hazırlanan bir program üzerinden
merkez ve şube gişeleri bazında aylık olarak sistemden alınan icmal listeleri, Muhasebe ve Finansman
Yazılım Sisteminden (MFYS) alınan muhasebe hesap föyleri ile gerek görülmesi halinde merkezlerden
temin edilen merkez defter dökümleri üzerinden yapılan kontrol işlemi sonucu tespit edilen hataların
(uygunluk cetveli, icmal listeleri ve hesap föyleri hesap farklılıkları) Başmüdürlüklerle yazışmalarının
yapılarak neticelendirilmesi.
Bilişim Daire Başkanlığınca hazırlanan PÇB 2005 programının “ Elde Kalan Havale “ menüsünden
alınan otuz altı aylık bekleme müddetini doldurmuş havalelerin listesi üzerinden İdaremize gelir
kaydedilmesinin sağlanması.
PTTBANK İŞLEMLERİ
328 / 664
PTTBANK İŞLEMLERİ
329 / 664
IV.BÖLÜM
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
TANITIM ALANLARI VE YÖNTEMLERİ
TANITIM ALANLARIMIZ










PTT iş yerleri,
LCD Ekranlar, (KDMYS),
Camönü Tanıtım Panoları,
Şirketimiz web sitesi ve diğer web siteleri,
PTT arsa ve binaları,
PTT’ye ait inşaatların etrafında bulunan güvenlik çemberleri,
Fuarlar, festival, şenlikler gibi organizasyonlar,
PTT İşyerleri açılışları,
Medya organları (Yazılı ve Görsel Medya) vb.
Açık hava mecra alanları, (Billboard, totem, saha kenarları vb.)
PTT’ DE UYGULANAN TANITIM YÖNTEMLERİ









Tanıtım materyalleri,
Promosyon ürünleri,
Organizasyonlara katılım,
Tanıtım Toplantısı, Açılış ve Kutlama Törenleri Düzenlemek,
Görsel ve yazılı medya araçları,
Flam uygulamaları,
LCD Ekranlar,
Araç giydirme,
Dış cephe giydirme, vb.
1- Tanıtım Materyalleri:
a) Afiş
Üzerlerinde Kurumsal logomuz ile hizmetlerimizi tanıtıcı objelerin bulunduğu “Tanıtım Afişleri”
hazırlanarak tüm işyerlerimizde teşhir edilmesi sağlanmaktadır. Ebatları 50cm x 70cm veya 64cm x
90cm’dir.
b) Broşür ve el ilanları
Hizmetlerimiz ile ilgili açıklayıcı bilgiler ve objelerin bulunduğu el ilanı, el kitapçığı ve broşürler
hazırlanmaktadır. El ilanı ebatları 10,5cm x 21cm, 21cm x 21cm (Tek kırım) ve 31,5cm x 21 cm (çift
kırım)’dir.
Bunlar ise;
 İşyerlerimizdeki gişelerde,
 Dağıtıcılarımız vasıtası ile ev ve işyeri adreslerinde,
 Posta Çeki hesap sahiplerine hesap ekstresi ile,
 Fuar, sergi, festival vb. organizasyonlarda,
 Müşteri ziyaretlerinde vb.
değerlendirilmektedir.
c) Tanıtım ve Reklam Filmi
PTT’yi ve hizmetlerini tanıtıcı filmler hazırlatılmakta, açılış ve kutlama törenlerinde, iştirak edilen veya
düzenlenen organizasyonlarda, tanıtım toplantılarında yayınlanmakta ayrıca reklam filmleri
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
331 / 664
hazırlatılarak KDMY sisteminin kurulu bulunduğu işyerlerimizdeki LCD ekranlarda, Ulusal ve yerel
Televizyon kanallarında yayınlanmaktadır.
d) Billboard ve CLP
Billboard ve CLP kiralayarak hizmetlerimizi tanıtmak üzere görsel teşhiri yapılmaktadır. Ayrıca
İşyerlerimiz önünde bulunan Billboard ve CLP‘lerde Şirketimiz hizmetlerinin tanıtımı yapılmaktadır.
e) Diğer materyaller
Ünitelerimizin tanıtım faaliyetlerinde kullandıkları tanıtım standı, billboard, roll-up (rollbanner) ihtiyaçları
karşılanmakta ve bunlarda kullanılacak objeler hazırlanarak intranette yayınlanmaktadır.
2- Promosyon ürünleri:
Şirketimizin müşteri, rakip veya tedarikçilerine yönelik olarak rekabette avantaj
sağlamak üzere
promosyon ürünleri hazırlanarak tanıtım faaliyetlerinde kullanılmaktadır.
3- Organizasyonlara Katılım:
Şirketimizce katılım sağlanan fuar, şenlik, festival gibi organizasyonlarda gerek stant kurarak gerekse
geçici işyeri açarak hizmetlerimizin tanıtımı yapılmaktadır.
4- Tanıtım Toplantısı, Açılış ve Kutlama Törenleri Düzenlemek:
a) Tanıtım Toplantıları
Şirketimiz ile kurum, kuruluş ve firmalarla imzalanan protokoller sonucunda yürütmekte olduğumuz
ortak çalışmaları kamuoyuna duyurmak amacı ile tanıtım toplantıları düzenlenmektedir.
Ayrıca yeni bir hizmetimizin kamuoyuna duyurulması ve tanıtılması amacı ile tüm ünitelerimiz ile
koordineli bir şekilde aynı gün, aynı saatte ve hatta bazı illerimiz ile canlı bağlantı da kurularak geniş
katılımlı törenler düzenlenmektedir.
b) Açılış Törenleri
PTT Bank konsepti dahilinde yenilenen iş yerlerimiz için ayrı veya toplu açılış törenleri düzenlemek sureti
ile kamuoyuna duyurusu yapılmaktadır.
c) Kutlama törenleri
Kuruluş Yıldönümünü kutlama törenidir. Kuruluş Yıldönümü kutlamaları çerçevesinde tüm illerimizde
etkinlikler düzenlenmektedir.
5 – Medya Araçları:
Medya araçlarından azami bir şekilde faydalanılarak hizmetlerimizin tanıtımı sağlanmaktadır. Medya
araçlarının kullanımı; Yazılı ve görsel basın aracılığıyla reklam yayınlanması şeklinde olmaktadır.
Ayrıca;
-Açık hava ve kapalı alan mecraları kullanılarak hizmetlerimizi tanıtan reklamlar kamuoyuna
duyurulmaktadır. Bu alanlar billboardlar, totemler, CLP ler, spor alanları vb alanlardır.
6- Flam uygulamaları:
Üzerinde tanıtıcı reklam veya sloganın yer aldığı klişeler işyerlerimizdeki ücret alma makinelerine
takılarak geçen gönderiler üzerine flam tatbik edilmek sureti ile yapılmaktadır.
Flam tatbiki ücreti karşılığı üçüncü şahıslara ait reklamlar için kullanılmakta olup reklam alınmayan
zamanlarda ise Şirketimiz hizmetlerinin tanıtımı yapılmaktadır.
7- LCD Ekranlar (KDMYS):
Şirketimiz hizmetlerinin tanıtımı, reklam alınması, gerektiğinde Ulusal TV kanallarının müşterilerimize
izletilmesi amacıyla müşteri kabulünün yapıldığı kapalı alanlarda PTT Bank konsepti dahilindeki 671
Merkeze 740 adet LCD ekran kurulumu sağlanmıştır.
PTTBank konsepti dahilinde Merkezlerde kurulu bulunan LCD ekranların Reklam Alanının İdaremize gelir
sağlamasını teminen ekranların işletiminin 3.şahıslara kiralanmıştır.
Ayrıca, yayın süresinin %25’i ile LCD ekranların Video alanı dışında kalan arka planın kullanım hakkı
Şirketimize ait olup bu alanda müşterilerimizi bilgilendirmek amacıyla döviz kurları, hava durumu ve
Şirketimiz hizmetlerini içeren görseller ile animasyonlar yayınlanmaktadır.
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
332 / 664
8- Araç giydirme :
Hizmetlerimizde kullanılmakta olan İdare malı ve kiralık araçlarda gerek sticker gerekse giydirme
uygulaması yapılarak hizmetlerimizin tanıtımı yapılmaktadır.
9- Dış cephe giydirme (Duvar giydirme):
Konumu müsait olan hizmet binalarımızın dış cephesine büyük çaplı tanıtım afişleri asılmak suretiyle de
tanıtım yapılabilmektedir.
REKLAM
Reklam; gazete, dergi, radyo, televizyon, afiş, tabela gibi tanıtım alanları aracılığı ile çeşitli mal ve
hizmetlerin geniş halk kitlelerine tanıtımıdır. Bu mal ve hizmetlerin nereden, nasıl, ne fiyata alınacağı ve
nasıl kullanılacağı hakkında tüketiciye bilgi veren ve ona parasını en iyi şekilde nasıl değerlendireceğini
gösteren bir araçtır.
PTT’DE REKLAM
Ücretli Reklam Alınması:
Şirketimize ait bina ve arsalarımızda müsait görülen yerlere sair eşya ve malzemeye, hizmette kullanılan
evrak ve formüllere, PTT’ce çıkartılan neşriyata ve bütün posta maddeleri üzerine ücreti karşılığı reklam
alınmaktadır.
Reklamların kabulü, ücretlendirilmesi, içeriği ve yayınlanmasına ilişkin hususlar “PTT Reklam
Yönetmeliği”nde belirtilmiştir.
Reklam Alanları:
a) Bina, Arsa ve Tesisler
Binaların ön cephesine, gişelerde memurların çalıştıkları kısımlara, çıkartılmasından sonra eski hallerine
konulması mümkün olmayacak yerler dışında binanın estetiğini bozmamak, hizmeti aksatmayacak
şekilde;
1- Antre, müşteri salonu, pasaj, sahanlık, merdiven ve sütun gibi yerlere, cephesini örtmemek,
çirkinleştirmemek ve zarar vermemek üzere bina dışına reklam alınabilir,
2- PTT arsalarına reklam alınabilir,
3- PTT işyerlerindeki reklam cihazlarına ve reklam verenlerin koyacakları cihazlara (Kayan yazılı reklam
panosu, TV, video, elektronik ve dijital sistemler gibi) reklam alınır,
4- PTT binalarının uygun görülecek yerlerine iş akışını engellememek ve estetiği bozmamak kaydıyla
yiyecek, içecek vb. otomatlar kurulabilir, takvim, termometre, saat vb. reklam malzemeleri asılabilir.
b) Basılı Evrak, Formül vb. Neşriyat Vasıtası İle Yapılacak Reklamlar
Posta hizmetlerinde kullanılan formüllerden hangilerine reklam kabul edileceği PTT Genel
Müdürlüğünce tespit edilir. Reklam basılacak formüller halkın kullanmasına mahsus veya halka verilecek
formüllerdir.
c) Posta Maddelerine Yapıştırılacak Reklam Etiketleri ve Basılacak Reklam Damga ve Klişeleri
Posta maddelerine yapıştırılacak reklam etiketleri ile basılacak reklam damga ve klişelerinin metin, şekil
ve boyutları ile basımı PTT’nin tetkik ve onayına bağlıdır.
Reklam damga ve klişelerinin (flamların) boyutları 4,3 cm x 3,3 cm’yi, etiketlerin boyutları ise zarf
boyutunun %25’ini geçemez. PTT’ce uygun görülen reklam etiketleri sahipleri tarafından bastırılarak
uygulanmak üzere PTT’ye teslim edilir. Bu etiketler uygun görülecek PTT Merkezlerine gönderilir ve o
merkezlerce kabul edilen ve dağıtılan posta maddelerinin üzerine yapıştırılır.
d) Gönderi Üzerine Reklam Alınması
Pencereli veya adres etiketli olan gönderilere ait zarfın sol yarısına ve arka kısmının tamamına (PP
damgalı gönderiler dahil) PTT’nin onayı alınmak kaydıyla reklam alınabilir.
PTT’nin onayı alınmadan üzerine reklam alınarak postaya verilen gönderilerden gönderi ücretinin 4 (
dört ) katı oranında ek ücret alınır.
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
333 / 664
Reklam Alınması ve Uygulanmasında Dikkat Edilecek Hususlar
1-Reklamlarda; kanuna, ahlak ve adaba aykırı, halkı aldatıcı, yanıltıcı,haksız rekabete veya karşılıklı
cevaplaşmaya yol açıcı, diğer ürün veya nitelikleri kötüleyici, herhangi bir ürünün israfını telkin veya ima
edici ve genel olarak memleketin ekonomik durumuna zarar verici hususlara yer verilemez, siyasi
propaganda yapılamaz.
2-Reklam talebi illerde ilgili PTT Merkezine veya Başmüdürlüğe yapılır, birden fazla Başmüdürlüğe bağlı
işyerlerini kapsıyor ise Genel Müdürlüğe yapılır.
3-Reklam etiketleri ve reklam damgaları aynı konuda faaliyet gösteren diğer kişi ve kurumlara ait posta
maddelerine basılamaz. (Örn. Dershane gibi özel eğitim kurumlarına ait reklam sloganları AÖF ve ÖSS’ye
ait gönderiler üzerine uygulanamaz.)
PTT işyerleri kendi reklamlarımızı yayınlamak için Türkiye genelinde yaygın ideal mekanlardır. Bu itibarla
özellikle iç mekanlarda kendi hizmetlerimiz ile ilgili tanıtım materyallerinin sunumuna öncelik
verilmektedir.
İkinci planda ise merkezin konumu müsait ise görüntü kirliliği yaratmayacak ve hizmeti aksatmayacak
şekilde üçüncü şahıslardan gelen reklamlara da yer verilebilmektedir.
Ücretsiz Reklam alımı:
Posta Tüzüğünün 82. maddesine göre; Yurdun kalkınması, savunması, halkın eğitimi, sağlık ve tarım
mücadelelerine ilişkin propaganda, afiş, döviz, damga ve flamalar ilan ve reklam anlamının dışındadır.
PTT, etkili resmi daire ve kurumların yalnız bu konulara ilişkin propaganda, afiş, döviz, damga, flama ve
klişelerini imkanları oranında ve ücret almaksızın PTT binalarına asabilir ve posta gönderilerine basabilir.
Propaganda malzemesine ait giderler istekte bulunanlar tarafından karşılanır.
PAZARLAMA NEDİR
Pazarlamaya ve pazara bakışı modern bir hikayeyle de anlatabiliriz:
Amerikalı büyük bir ayakkabı firması, pazar araştırması yapması için bir çalışanını Afrika’ya yollar.
İncelemelerini bitirip Amerika’ya dönen çalışan genel müdürüne araştırma sonucunu şöyle açıklar:
“Müdür bey, Afrika’da kimse ayakkabı giymiyor. Orada yatırım yapmak doğru olmaz”. Ve firma Afrika’da
yatırım yapmaz.
Başka bir ayakkabı firması da aynı şekilde bir çalışanını Afrika’ya pazar araştırması yapmaya yollar. Bu
çalışan ise müdürüne sonucu gayet heyecanlı bir şekilde şöyle açıklar:
“Müdür bey, Afrika’da çok büyük paralar kazanabiliriz, kimsenin ayakkabısı yok. Herkese ayakkabı
satabiliriz” Sonuç: Firma büyük paralar kazanır,
İnsanların gerçekleştirdikleri üretimlerinin kendilerine yettiği dönemlerde pazarlama kavramı söz konusu
değildi. Bireylerin kendine yeter yapıdan sosyo-ekonomik bir düzene geçmesi sürecinde pazarlama
olgusu doğmuş ve gelişmiştir. İş bölümü ve paylaşımın gelişmesi paralelinde sanayileşme ve nüfusun
kentleşmesi, rekabet ortamları, yeni iş modelleri ve müşteri beklentilerinin tercih noktasında
farklılaşması pazarlamanın gelişme sürecini ortaya çıkararak uygulamaların çeşitlilik kazanmasına sebep
olmuştur.
Pazarlama, kaynaklardan yararlanılarak üretilen ürün ve hizmetlerin en son tüketicinin eline geçene
kadar gerçekleştirilen faaliyetleri ve satış sonrası verilen hizmetleri kapsayan süreçtir. Pazarlama satış
değildir. Pazarlamanın amacı satış çabasını gereksiz kılacak uygulamaları hayata geçirerek süreç ve
maliyetleri kısaltmak, bunun yanı sıra müşteri memnuniyet ve sadakatini en üst düzete çıkarmaktır.
Pazarlama konusuna yönelik yapılmış çok sayıda tanım bulunmaktadır. Çoğu kişinin pazarlama
kavramından anladığı birbirinden farklıdır. Dar anlamdaki pazarlama tanımlarında dağıtım yönlü,
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
334 / 664
mülkiyet yönlü ve yönetimsel pazarlama tanımları şeklinde bir ayrıma gidilmektedir. Söz konusu
tanımlarda pazarlama kavramındaki ağırlık noktaları önem kazanmaktadır. Kapsamlı pazarlama
tanımlarında ise işletme faaliyetlerinin bütünü pazarlamaya odaklanarak ele alınmaktadır.
Genel bir tanım olarak pazarlama; müşterilerin gereksinimlerini ve beklentilerini anlama ve bu
çerçevede hizmetlerin nasıl tasarlanıp sunulabileceğini planlama işlemidir.
Pazarlamaya ilişkin en yaygın kullanılan tanım, kişilerin ve örgütlerin amaçlarına uygun şekilde, değişimi
sağlamak üzere ürünlerin, hizmetlerin ve düşüncelerin oluşturulması, fiyatlandırılması, dağıtımı ve satış
çabalarını planlama ve uygulama sürecidir.






Pazarlama, insan gereksinimlerinin ve isteklerinin doyurulmasına yöneliktir.
Pazarlama, değişimi kolaylaştırır ve gerçekleştirir. (Trampa)
Pazarlama şartlara ve mekanlara göre farklılaşan eylemlerden oluşur.
Pazarlama bireyler ve örgütler tarafından yapılır.
Pazarlamanın konusu ürünler, hizmetler ve değerlerdir.
Pazarlama planlı eylem ve denetimler sonucu gerçekleşir.
Tüm tanımların ortak noktasında müşteri tatmini, değişim, rakiplere üstünlük sağlama, pazar fırsatlarını
belirleme, kurumun pazardaki konumunu iyileştirmek için kaynakları akılcı kullanmak, öncelikli hedef
pazarı belirlemek ve pazar payını artırmaktır. Pazarlama kavramı tüm örgüt çalışanlarının benimsemesi
ve titizlikle uygulaması gereken bir kurumsal değer olmalıdır.
Günümüzde pazarlama, her geçen gün önem kazanan ve daha geniş kitlelerin ilgilendiği bir alan olarak
karşımıza çıkmaktadır. Pazarlama kavramı içinde yer alan başlıca öğeleri şu şekilde sıralamak
mümkündür: Gereksinimler, istekler ve talepler, ürünler, değer, fiyat, tatmin, takas, ilişkiler ve ağlar,
pazarlar, pazarlamacılar ve olası müşteriler.
Rekabet ortamında pazarlamanın rolü öylesine artmıştır ki tüm kuruluşlar kendi bünyeleri içinde bu
konu ile ilgili birimler oluşturarak, bu sayede varlıklarını sürdürebilir hale gelmişlerdir.
Pazarlama ekonomik sistemin bir parçası olarak şekil, zaman, yer ve sahiplik olmak üzere dört tür fayda
sunar. Şekil faydası ürünlerin tüketicilere istedikleri şekilde ulaştırılması ile sunulur.
Böylelikle tüketiciler ürünleri istedikleri büyüklükte, miktarda ya da biçimde satın alabilirler.
Yalnız yaşayan bir kişi için bir kilogramlık deterjan ya da bir litrelik meşrubat yeterli olur, ancak beş kişiden
oluşan bir aile aynı ürünleri büyük olasılıkla daha yüksek miktarlarda satın alacaktır. Pazarlama farklı
tüketicilerin ihtiyaçlarındaki farklılıklara uygun şekillerde ürün alternatiflerini sunar. Onlarca hatta yüzlerce
farklı çikolata, onlarca farklı otomobil modeli, yüzlerce farklı model buzdolabı ya da televizyon ve benzeri
ürün çeşitlilikleri ürünlerin farklı biçimlerde sunulması sonucunda ortaya çıkan ihtiyaç farklılıklarına uygun
seçeneklerdir. Zaman faydası tüketicinin istediği zaman ürünün hazır bulundurulmasıdır. Yer faydası ürünün
tüketicinin istediği yerde hazır bulundurulmasıdır. Örneğin, pazarlama kanalında yer alan perakendeci
kuruluşlar istediğimiz zaman istediğimiz ürünü satın alabilmemizi sağlamaktadırlar. Sahiplik ya da mülkiyet
faydası ise tüketicinin bir ürüne sahip olmasının sağlanmasıdır. Pazarlama sürecinin işleyebilmesi için
mutlaka gerçekleşmiş olması gereken değişim ya da mübadele sahiplik faydasının gerçekleşmesini sağlar.
“Pazarlama, müşteriler için değer yaratma, değeri tanıtma ve sunmayı hedefleyen ve organizasyona ve
onun paydaşlarına fayda sağlama amacıyla müşteri ilişkilerini yönetmeye yönelik bir süreçler dizisi ve
örgütsel bir fonksiyondur Pazarlamanın iki veya daha fazla taraf arasında gerçekleşen bir değişim ya da
mübadele süreci olduğunu söyleyebiliriz. Bununla birlikte değişimin gerçekleşebilmesi için belirli şartların
gerçekleşmiş olması gereklidir.
Bunlar;
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
335 / 664
• Alıcı ve satıcı şeklinde en az iki tarafın olması gerekir,
• Taraflardan her biri karşı tarafa önerebileceği bir değere sahip olmalıdır,
• Tarafların birbirlerinden haberdar olması gerekir,
• Taraflardan her biri karşı tarafın önerisini kabul veya reddetme serbestisine sahip olmalıdır,
• Taraflar bu değişimden fayda elde edeceklerine inanmalı ve bunun için istekli olmalıdırlar.
PAZARLAMA KARMASI (BİLEŞENLER)
Pazarlama karması esasen 12 ayrı fonksiyondan oluşmakta ise de, (ürün planlama, fiyatlandırma,
markalama, dağıtım, satış, reklam, tanıtımlar, ambalajlama, gösteri, hizmet verme, insan gücü ve analiz)
zaman içerisinde uygulamaları gruplandırma ve karışıklığa mahal vermeme adına terminolojide dört ana
başlığa indirgenmiştir. (Ürün, yer, fiyat, tanıtım) (product, place, price, promotion) İngilizce baş
harflerinden yola çıkarak, pazarlama karması 4P şeklinde sembolleştirilmiştir
Sözlüğe bakıldığında pazarlama karmasını oluşturan kelimelerin Türkçe karşılıkları verilirken “product”
için mal, mamul; “place” için yer, dağıtım, dağıtım kanalları, mekân; “promotion” için tutundurma,
tanıtım, satış eylemleri, yükseltim terimlerinin kullanılmakta olduğu görülmektedir
Dünyadaki ekonomik ve teknolojik değişimden pazarlama da kendisine düşen payı almaktadır.
Pazarlama karması dendiğinde ilk akla gelen, geleneksel ürün merkezli pazarlama (4P), yerini müşteri
merkezli pazarlamanın formülü olan 4C’ye bırakmaktadır. Bu yeni anlayışta söz konusu olan elemanlar
müşteriye sunulan değer (customer value), müşteri maliyeti (customer cost), müşteriye uygunluk
(customer convenience) ve müşteri iletişimidir (customer communication) 4P’deki elemanların 4C’deki
karşılıkları şu şekildedir.




Ürün müşteriye sunulan değer
Yer müşteriye uygunluk, rahatlık
Fiyat ürünün müşteriye maliyeti
Tutundurma müşteri ile olan ilişki
4P kapsamında yer alan pazarlama karması öğelerine ait tanımlar kısa olarak yer almaktadır:
1-Ürün:
Pazarlama karmasının temel öğesidir. Ürün kalite, tasarım ve marka gibi önemli birtakım öğeleri içeren
ve firma tarafından pazara sunulan nesnedir. Firmalar sundukları bir ürünün parçası olarak kiralama,
dağıtım, onarım, eğitim vb farklı hizmetleri de sağlamalıdır. Sadece ürünün nitelikleri değil, müşteriye
sağlayacağı yararlar da tanımlanmalıdır
2-Yer:
Ürünün tüketiciler tarafından temin edilebilmesi ve erişilebilmesi için gerekli faaliyetleri içerir. Yer
elemanı, bir işletme kitabında iki temel ekonomik işlev olan üretim ve tüketimden yola çıkılarak
tanımlanmaktadır. Üretimin genellikle bir yere bağlı ve miktar olarak önemli boyutlarda olduğu, buna
karşılık tüketimin geniş bir alana farklılaşarak yayılmış ve küçük miktarlardan oluştuğu ifade
edilmektedir. Bu durumda üretim ile tüketim arasında yer, zaman ve miktar bakımından
uyumsuzlukların olduğunu söylemek olanaklıdır. İşte üretim ile tüketimin uyumunu sağlayacak eleman,
yer elemanı olarak karşımıza çıkmaktadır. Yer elemanı, dağıtım yollarının ve kanallarının seçilmesi
işlemleriyle birlikte aracılarla olan ilişkileri kapsamaktadır. Müşteriler için merkezi bir yerin seçilmesi,
hem maliyetten hem de zamandan tasarruf sağlaması bakımından önemlidir.
3-Fiyat:
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
336 / 664
Müşterilerin sunulan ürün veya hizmeti almak için ödemeleri gereken bedeldir. Fiyat sunulan ürünün
değerine uygun olmalıdır, aksi takdirde alıcılar rakip kurumun ürünlerini tercih edecektir. Fiyat, tarihsel,
teknik ve toplumsal olarak pazarlama karmasının çok önemli bir elemanı olmakla beraber, çeşitli
dönemlerde ortaya çıkan krizlerin neden olduğu enflasyon olgusuna kadar devam etmiş ve fiyat tercih
kararını etkileyen bir değişken haline gelmiştir.
4-Tutundurma:
Pazarlama karmasının dördüncü elemanı olan tanıtım, işletmelerin ürünlerini hedef pazara tanıtmak ve
iletişim kurmak için yaptıkları çeşitli faaliyetleri içermektedir. Kuruluşlar kurumsal reklam, halkla ilişkiler,
doğrudan pazarlama gibi konuları da içeren bir iletişim ve tanıtım programı oluşturmalıdır.
TUTUNDURMA KARMASI ELEMANLARI
Günümüzde, rekabet ve seçenek bolluğunun etkileriyle hiçbir ürün veya hizmetin kendini satabilme ve
kabul görme kabiliyeti kalmamıştır. Ürün veya hizmetler birçok işletme tarafından hazırlanarak
tüketicinin beğenisine sunulmaktadır. Bu anlamda tüketici talep ve ihtiyaçlarını gidermek amacı ile
üretilen ürünlerin bilinirliği ve tanıtılması pazarlama birimlerinin içinde tanıtım faaliyetleri ile
uygulamaların yeniden tanımlanmasını gerekli kılmıştır. Bu uygulamalar tutundurma karması elemanları
olup halkla ilişkiler, reklam, doğrudan posta ve tele-pazarlama ve satış başlıkları altında ele alınmaktadır.
1-Halkla ilişkiler:
Kurumun içinde bulunduğu toplumla olan diyaloğudur. Halkla ilişkilerin ilk adımı, toplumun kuruma karşı
tutumunu değerlendirmeye ihtiyaç duymasıdır. Değerlendirme işleminden sonra, yeni hareket tarzlarını
benimsemek için stratejik içerikli faaliyetlerin planlanmasına gereksinim duyulmaktadır.
Halkla ilişkilerin öncelikleri arasında; kurumun toplum tarafından benimsenmesini sağlamak, toplumun
kuruma karşı olumsuz bir tutum ve davranış göstermesini engellemek, kurumun içinde bulunduğu yakın
ve uzak çevresiyle etkileşimi sağlayarak olumlu kurum imajı yaratmak gelmektedir. Burada dikkat
edilmesi gereken husus halkla ilişkiler stratejisini, işletmelerin genel stratejilerinden bağımsız
düşünmemeleri gerektiğidir. Halkla ilişkiler stratejisi, işletmelerin genel stratejilerinden doğrudan
etkilenmekte ve uygulamaları etkilemektedir.
2-Reklam:
Değerlerin, hizmetlerin, ürünlerin tanıtıldığı/sunulduğu bir pazarlama aracıdır. Reklamla ilgili içeriklere
bakıldığında kurumsal reklam olgusunun ele alındığı birçok çalışma görülmektedir. Kurumsal reklam;
halkla ilişkilerin kuruma ilişkin olumlu kamuoyu yaratmada reklamdan araç olarak yararlandığı faaliyet
türü olarak tanımlanmaktadır Reklamın üretilen bir malın satışını arttırma amacıyla sadece müşterilere
veya potansiyel müşterilere yönelik olduğu bilinen bir gerçektir. Halkla ilişkiler ise doğrudan doğruya mal
satma amacını taşımamakla birlikte; bir kurumun ya da kişinin saygınlığını ve iyi tanınmasını sağlamayı
ve bunu yükselterek devam ettirmeyi hedeflemektedir.
3-Doğrudan Posta:
Hedeflenmiş potansiyel müşterilere mesaj ve bilgilerin basılı materyaller ve e-mailler vasıtası ile,
değişime neden olmayı amaçlamakla birlikte, mesajları alıcının ihtiyaçları doğrultusunda özgünleştirme
olanağını da sunmaktadır.
4-Telepazarlama:
Müşterilere doğrudan ulaşmak için telefon açmak sureti ile planlı şekilde kullanan bir pazarlama
taktiğidir. Telepazarlamada amaç, iletişim teknolojisi ve eğitilmiş personel aracılığıyla, hedef müşteri
gruplarını harekete geçirmektir. Telepazarlamanın teknik olarak tek başına uygulanabilirliğinin olmasına
karşın, diğer pazarlama teknikleriyle entegre bir şekilde kullanılması halinde elde edilecek sonuçlar da
beklentiyi karşılayacak noktada gerçekleşecektir.
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
337 / 664
Telepazarlama tekniğinin pazarlama alanındaki uygulamaları üç grupta incelenmektedir.
Bunlar:
 Reklamcılık sürecindeki uygulamalar
 Satış sürecindeki uygulamalar
 Satış geliştirme sürecindeki uygulamalardır.
Yukarıda yer alan dörtlüye (halkla ilişkiler, reklam, doğrudan posta ve telepazarlama) günümüzde
beşincisini eklemek mümkündür. O da Internet’tir. Internet ve Internet aracılığıyla gerçekleştirilen
pazarlama uygulamaları çok daha kısa sürelerde işletmelerin mesaj ve ürünlerini ekonomik yoldan
tüketici kitlesi ile buluşturmaktadır.
HİZMET PAZARLAMASI
Hizmet pazarlaması konusuna girmeden önce hizmet kavramı üzerinde durulmasının faydalı olacağı
düşünülmektedir. Hizmetin ne olduğuna ilişkin yapılmış olan tanımlar irdelendiğinde, farklı tanımları
görmek mümkündür. Aşağıda bu tanımlardan bazılarına yer verilmektedir.
“Gayri maddi olan ve gereksinimleri gideren tüm faaliyetler”
“Bir faaliyetin temel amacı veya unsuru olarak tüketici isteklerini giderici nitelikte, belirlenebilen soyut
çabalar”
“Üretildiği anda alıcıya değer aktaran soyut bir ürün”
Hizmetlerin Özellikleri:
Yukarıda yer alan tanımlar arasında hizmete özgü nitelikleri yansıtma açısından, sınırlı ölçeklerde dahi
olsa, bir beraberlikten söz edilebilirse de, gerçekte, herkes tarafından benimsenen genel bir hizmet
tanımına rastlanılmamıştır. Hizmeti açıklayabilmek için hizmete özgü niteliklerin neler olduklarını
belirtmek konuyu incelerken doğru bir yaklaşım olacaktır.
Hizmetlere yönelik olarak temel özelliklere bakıldığında aşağıdaki unsurlar ön plana çıkmaktadır:
 Soyut olmaları (dokunulmazlık, fiziksel varlığa sahip olmama)
 Heterojen olmaları (türdeş olmama)
 Üretim ve tüketimlerinin eş zamanlılığı (ayrılmazlık)
 Dayanıksız olmaları (stoklanamama)
Hizmet Pazarlama Karması:
Hizmet işletmeleri pazarlama ilkelerini uygularken, genellikle pazarlama planlarını pazarlama karması
etrafında örgütlemektedirler Pazarlama karması; ürün, yer, fiyat ve tanıtım öğelerinden oluşmaktadır.
Olay hizmet pazarlamasına geldiğinde bu öğelerin yeterli olmadığı görülmektedir. Bu nedenle hizmet
pazarlama karmasına üç öğe daha eklenmektedir. Söz konusu öğeler; insan (personnel-people), fiziksel
olanaklar (physical facilities) ve işlem yönetimidir (process management). Hizmet pazarlama karmasında
doğal olarak ürünün yerini hizmet almakta, yer öğesi için de dağıtım kullanılmaktadır.
Tüm bunlar dikkate alındığında hizmet pazarlama karmasının öğeleri:
•Hizmet
•Dağıtım
•Fiyat
•Tanıtım
•İnsan
•Fiziksel olanaklar
•İşlem yönetimidir.
Aşağıda bu öğeler tek tek açıklanmaktadır.
1-Hizmet:
Geleneksel pazarlama karmasının temel öğesi olan ürünün yerini, hizmete ilişkin pazarlama karmasında
“hizmet” almaktadır. Bir hizmet alıcı ve satıcı tarafından farklı şekilde algılanabilmektedir. Hizmet alıcıya
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
338 / 664
sunulan yarardır. Somut hizmet, hizmetlerin soyutluk özelliği olmasından dolayı bir tezat olarak
görülmemelidir. Burada ifade edilmeye çalışılan hizmetin özellikleri, niteliği, tarzı ve markasıdır. Tüm
hizmet, hizmetin elde edilmesinde tüketicinin kabul ettiği ya da denediği toplam maliyet ve faydadır.
2-Dağıtım:
Hizmetlerin pazarlanmasında hizmetin fiziksel bir hareketi olmamasına karşın, hizmetin tüketiciye
ulaştırılması gerekmektedir. Bu durumda araya toptancılar, perakendeciler ve acenteler gibi örgütler
girebilmektedir. Fakat hizmetlerin doğası gereği doğrudan bir dağıtım kanalı kullanmak en sık rastlanan
yoldur. Hizmetlerin pazarlanmasında taşıma, depolama gibi fiziksel dağıtım işlemlerinin geçerliliğinin
olmadığı bir ortamda, hizmeti üreten ile hizmetten yararlanan arasında doğrudan ilişkilerin geliştirilmesi
gerekliliği ortaya çıkmaktadır.
3-Fiyat:
Ürün pazarlamasında tüketicinin ürüne ödediği bedel olan fiyat, hizmet pazarlaması söz konusu
olduğunda hizmeti satın alanın hizmeti meydana getirenlere ödediği bedel olarak düşünülmektedir. Kimi
zaman fiyat, sunulan hizmetin kalitesi hakkında da ipucu vermektedir. Fakat yine de sunulan hizmetin
fiyatının beklenenden düşük olması hizmetin kalitesiz olduğu anlamına gelmemelidir. Rekabet olayı kimi
zaman hizmetin fiyatını hizmeti alan açısından son derece cazip kılabilmektedir. Maliyet hizmetin fiyatını
doğrudan etkileyen bir faktördür. Maliyetin artması veya azalması hizmete yapılacak olan zam veya
indirime zemin hazırlamaktadır.
4-Tutundurma:
Hizmet pazarlama karmasında tanıtım elemanının çabaları genel olarak aşağıdaki olayları
gerçekleştirmeyi amaçlamaktadır.
Hizmetin faydasını potansiyel müşterilere haber vermek,
 Müşteri ile hizmeti bir araya getirmeye çalışmak,
 Hizmeti önceden kullanan müşteriye daha sonra bunu hatırlatmak,
 Uygun imajı sağlayacak talebi elde etmek ve geliştirmek,
 Hizmet ve örgütü farklılaştırmak.
Tanıtım faaliyetlerinde hizmetlerin soyut olma özelliğinden kaynaklanan birtakım sıkıntılar
bulunmaktadır. Hizmetin fizikselliğinin olmaması, ürün pazarlamasına oranla tanıtımı zorlaştıran bir
durumdur. Potansiyel pazara gösterilebilecek elle tutulur bir varlığa sahip olunmadığı için, tanıtım
faaliyetlerinde hizmetin sağladığı faydalar üzerinde durulması sağlıklı bir yaklaşım olacaktır.
5-İnsan:
Hizmetin ulaştırılmasında yer alan ve hizmet alıcısının algılamalarını etkileyen tüm bireyler hizmet
pazarlama karmasının insan öğesini oluşturmaktadır. Söz konusu bireyler işletmenin personeli,
müşteriler ve hizmetten yararlanabilecek diğer müşterilerdir. Nitelikli hizmet verebilmek için hem
hizmeti sağlayan hem de alan kişilerin tatminlerinin sağlanması çok önemlidir. Dikkatli seçilmiş, iyi
yetiştirilmiş, yetenekli ve tatminkar ücretle çalışan hizmet personeli daha iyi hizmet üretmektedir. Bu tür
çalışanlar hem daha düşük düzeyde kontrol gerektirmekte, hem de işlerinde daha uzun süre kalma
eğiliminde olmaktadırlar.
6-Fiziksel olanaklar:
Söz konusu pazarlama karması elemanı, hizmetin sunulduğu işletme ile müşterinin etkileşimde
bulunduğu çevre ve koşulları ifade etmektedir. Bu durumda fiziksel olanaklar dahilinde hem hizmetin
verildiği yerin yerleşim düzeni gibi hizmetin bütününü içine alan nesneler hem de verilen hizmete
yönelik hazırlanmış el kitapları gibi hizmeti temsil eden nesneler yer alabilmektedir.
Fiziksel olanakların hizmet işletmelerine yönelik önemi, tüketicinin satın alma kararına ulaşmasında,
satın aldığı hizmetten tatmin olmasında ve hizmeti tekrar satın almasında oynadığı rolden
kaynaklanmaktadır (Üner, 1994:6). Tüketicinin hizmeti tekrar talep etmesinde fiziksel ortam önemli bir
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
339 / 664
unsur olduğundan işletmeler imkanları oranında hizmet verdikleri ortamı sıcak hale getirmeye
çalışmaktadırlar. Hizmeti veren işletmenin fiziki koşulları, müşterilerin tatmini ve olumlu imaj yaratılması
yanında işletme çalışanlarının başarısında ve iş tatmininde de etkili olmaktadır. Bu yüzden müşteri ve
personelin bir arada bulunduğu ortam hem kurumsal amaçlar hem de pazarlama amaçları göz önünde
bulundurularak düzenlenmelidir.
7-İşlem yönetimi:
İşlem yönetimi, hizmetin tüketicinin gereksinim duyduğu zamanda hazır bulundurulmasını ve belli bir
kalitede sunulmasını içermektedir. İyi bir işlem yönetimine sahip olmanın bir işletmeye sağlayacağı en
önemli fayda, hizmet arzının ve talebinin dengede tutulmasıdır. İşlem yönetiminin uğraştığı konular;
hizmet için talebin en üst düzeyde olduğu dönemleri yönetmek ve hizmet kurumundaki uzmanlık
düzeyleriyle farklı müşteri gereksinimlerini karşılamaktır.
İşlem yönetimindeki temel kavramlardan biri taleptir. İşletmeler taleplere göre stratejilerini belirlemek
durumundadır. Talebin yüksek olduğu dönemlerdeki uygulamalar ile düşük olduğu dönemlerdeki
uygulamalar farklılık gösterir. Talebin karşılanmasının personel sayısına bağlı olduğu durumlarda ek
personel (geçici de olabilir) istihdamının sağlanması mantıklı bir yaklaşımdır. Kimi zaman da kurum
içindeki bazı hizmetlerde karşılanamayacak düzeyde talep artışının olduğu gözlenmektedir. Bu problem
kurum içinde gerekli olan personel kaydırmasının yapılması ile çözülebilmektedir. Bunun için kurum
içindeki personelin çalıştığı birim dışındaki birimlerde yapılan işlere aşinalığının olması gerekmektedir.
Talebin düşük olduğu dönemlerde ise tanıtım çabalarının artırılması ile talebin istenilen düzeye
çıkarılması sağlanmaktadır.
BİREYSEL PAZARLAMA
İşletme tarafından sunulan ürün veya hizmetlerin, bilinirlik, tanıtım ve tüketiminin sağlanması amacı ile
kişisel kullanıma yönelik ihtiyaç ve talepler dikkate alınarak kime, nasıl, ne şekilde, nerede, hangi kanaldan
satarız stratejilerini geliştirip, satış sonrası raporlamaları yapan, ayrıca müşterilerin tüketim tercihleri göz
önüne alınarak İşletme bünyesinde var olan ve tüketimi gerçekleşen ürün ve hizmetlerin, tamamlayıcısı
veya kullanımı söz konusu olabilecek diğer ürün ve hizmetlerin de tüketiciye ulaştırılmasıdır.
Bireysel pazarlamanın hedefinde her ne kadar kişisel kullanıma yönelik planlama ve uygulama süreçleri söz
konusu olsa da aile, arkadaş grupları, öğrenci grupları, spor takımları, vb.. gibi topluluklar da bu kapsamın
içine girmektedir.
Planlamalar, uygulamalar, ürün ve hizmetlerin yanı sıra bireysel müşteriler noktasında işletmelerin bireysel
pazarlama departmanlarının en önemli görevlerinden bir tanesi de müşterilerle olan karşılıklı
etkileşimlerdir. Bu amaçla bireysel pazarlama kapsamında çalışanlar kurum kültürünü, aktarma, temsil
yetenekleri, satış teknikleri vb.. yanı sıra günümüzün en kıt kaynağı olan müşteri ihtiyaç ve isteklerini
karşılayacak değeri müşteri algısına göre sunmalı müşteriyi kazanmalı, müşteri memnuniyetini sağlayarak,
mevcut müşterilerde sadakat oluşturacak faaliyetleri de gerçekleştirmelidir.
Bireysel pazarlamanın en önemli görevleri arasında satış geliştirme, satış kapatma ve satış sonrası
servislerin çok dikkatli olması gereken konu, dinlemek, anlamak ve müşteri talebini doğru alabilmektir.
Müşteri istekleri ihtiyaçların karşılanmasını sağlayacak ve birlikteliği sağlayacak önemli çözümleri de
beraberinde taşımaktadır. Eğer ürünün performansına yönelik müşteri algılamaları satın alma öncesinde
oluşturulan müşteri beklentilerinin altında kalırsa, müşteri memnuniyetsizliği ortaya çıkar.
Bireysel Pazarlamanın bir diğer misyonu ise İşletme ile müşteri arasında kontak görevi görmesidir. Bir
ürünün değer önerisi ile müşteri tarafından algılanan değerin örtüşmesi neticesinde alışveriş
gerçekleşecektir. Bu anlamda çalışanlar mevcut ürün ve hizmetlerin tüketici beklentileri ile örtüşmesi adına
düzenli gözlemler, raporlamalar ve iş-ürün geliştirmeye yönelik inovatif çözümleri de önermek
durumundalar. Aksi takdirde müşteriler arayış içerisine girerek ihtiyaç ve taleplerini pazardaki diğer
alternatifler arasından seçecektir.
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
340 / 664
Bireysel pazarlama aşırı derecede iletişime maruz kalan tüketiciler için İşletmelerin çağdaş dinamikleri
yakalayacak ve sürdürülebilirlik hedef ve stratejilerini tayin edecek hayati bir birimdir.
KURUMSAL PAZARLAMA
Pazarlamanın müşteri ihtiyaç ve taleplerinin tespit edilerek karşılanması ve memnuniyetin sağlanması gibi
bir misyonu vardır. Ancak pazarlamanın odağında olan Tüketici-Müşteri- Alıcı diye tanımlanan hedef kitle
her zaman insan olmayabilir. Kamu Kuruluşları, özel sektör işletmeleri (Üretici, Toptancı, Perakendeci)
vb..gibi bünyeler de birer müşteridir. Bir
kısım tüketiciler ise satın aldıkları mal ve hizmetleri kendi tüketimleri için değil başkalarının ihtiyaçlarını
karşılayacak mal ve hizmetlerinin üretiminde kullanmaktadır. Faaliyet gösterdikleri alanda üretimini
gerçekleştirdikleri ürün ve hizmetlerin imalatı ve sunumu noktasında tedarikçi firmalar, ara ürün üreten
firmalar veya lojistik hizmetler gibi tamamlayıcı bir takım mal ve hizmetlere ihtiyaç duyarlar. Bu anlamda
faaliyet gösteren her işletme kurumsal pazarlama alanı olarak tanımlanır.
Kurumsal pazarlamanın bireysel pazarlamadan farkı müşterisinin duygu, fizyolojik ihtiyaçlar, kişisel algı,
zevke göre beğenme vb.. gibi unsurlardan uzak, İkame veya tamamlayıcı unsurların ihtiyacını görme
kapasitesi, kalitesi ve ekonomikliği ile ölçülmesidir.
Kurumsal pazarlama kapsamında hedef müşteri grupların tüketimine sunulacak ürünler mevcut hali ile
sunulabileceği gibi ihtiyacın beklentisine yönelik birtakım geliştirmelere de ihtiyaç duyabilir. Hatta öyle bir
ihtiyaç gündeme gelir ki pazarlama hedefinde olan tüketici firma ile müşterek Ar-Ge faaliyetleri
gerçekleştirilebileceği gibi kazan-kazan esasına dayalı iş birlikleri ve yeni bir iş modeli de ortaya çıkabilir. Bu
anlamda kurumsal pazarlamanın hedef kitlesi her zaman nihai tüketici olmayabilir ve İşletmeye yeni bir
takım açılımlar sağlayabilir. Pazarlama disiplininin tüm yaklaşımları ve uygulama metotları kurumsal
pazarlama içinde geçerlidir.
Bireysel ve Kurumsal Tüketici Davranışlarının Karşılaştırılması
Özellik
Bireysel Tüketici
Kurumsal Tüketici
1. Satın alıcıların sayısı
Çok sayıda
Sınırlı
2. Coğrafi dağılım
Çok dağınık
Yoğunlaşmış
3. İş hacmi
Küçük
Çoğunlukla büyük
4. Satın alma amacı
Duygusal ihtiyaç
5. Satın alma sıklığı
Çok sık
Rasyonel, net
Tesisler ve hizmetler seyrek,
Girdiler ve yardımcı mallar sık
6. Ürün bilgisi
Düşük bilgi
Yüksek teknik bilgi
7. Pazar bilgisi
Düşük
Yüksek
8. Satın alma davranışı
9. Karar verme süreci
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
Prosedürü yok
Karmaşık
Prosedürü var
Açık bir prosedür var
341 / 664
10. Ürünler
11. Satıcı tüketici ilişkisi
12. Talep
13. Talebin esnekliği
Standart
Kısa pazarlıklar
Teknik, özelleştirilmiş
Uzun süren müzakereler
Doğrudan talep
Türetilmiş talep
Yüksek
Düşük
PAZAR BÖLÜMLENDİRMESİ
Pazar bölümlendirmesi (market segmentation) kavramı sunulan ürün ve hizmetlere farklı seviyelerde
ihtiyaç duyan veya sunulan hizmetlerle alakadar olmayan bireylerin oluşturduğu bir pazar hedefini işaret
etmek için kullanılmaktadır. Bir kurumun ürün ve hizmetlerine talep gösteren bireylerin oranı ile
kurumun ürün ve hizmetleriyle ilgilenmeyen bireylerin oranını belirleme işlemine pazar bölümlendirmesi
denilir. Pazar bölümlendirmesi cevap arayan birtakım kuşkuların giderilmesine ve hedeflere ulaşılmasına
olanak sağlar: Kurumun asıl müşterileri kimlerdir? Bu müşterilerin ihtiyaç ve beklentileri ne oranda
benzerlik ve farklılıklar arz etmektedir? Müşteriler arasında hangi kesim verilen hizmet ve ürünleri ne
sıklıkta tüketmektedir? Ürün ve hizmetleri hiç kullanmayanlar kimlerdir?
Pazar bölümlendirmesinin başlangıcı hedef pazarın belirlenmesidir. Hedef pazarın belirlenmesinde kitle
pazarlaması (mass marketing), ürün farklılaştırılması (product differentiated) ve hedef pazarlama (target
marketing) olmak üzere üç yaklaşım kullanılmaktadır.
Kitle pazarlamasında pazarlama, ürün veya hizmeti tüm bireyler düşünülerek üretir ve yaygın dağıtıma
gider. Kitle pazarlamasında maliyetler ve fiyatlar en düşük düzeydedir, bunun sonucunda geniş bir
kesime ürün/hizmet sunulur. Ancak tüketici tercihlerinin farklılığı göz önüne alınmaz. Ürün
farklılaştırmasında ise ikiden çok ürünün özelliklerinde farklılaştırmaya gidilerek ayırt edici yönler
üzerinde durulmaktadır. Hedef pazarlamasında mevcut pazarlardan odaklanmak istenilen pazar
seçilerek, bu grubun gereksinimlerine uygun pazarlama karması geliştirilmesi yoluna gidilmektedir.
Kurumlar bu üç yaklaşımı da kullanmaktadır. Öte yandan son yıllarda kitle pazarlaması ve ürün
farklılaştırmasından hedef pazarlamaya doğru bir kayma vardır.(Odaklı gruplar-ihtisaslaşmış üretimler)
Hedef pazarlamanın diğerlerine oranla daha çok başvurulan bir yaklaşım olmasının temel nedenleri
şunlardır: Kurumlar pazarın bölümlerine dikkat ederek bazı fırsatlar elde edebilirler, pazardaki kişilerin
gereksinim ve isteklerini daha iyi geliştirebilirler ve pazarlama bileşenlerini daha iyi belirleyebilirler.
Pazar içinde yer alan kişiler kimi özelliklerinden dolayı birbirlerinden farklılık göstermekte ve gruplara
ayrılmaktadır. Söz konusu özellikler; coğrafik (ülke, şehir, bölge), demografik (cinsiyet, yaş, eğitim,
medeni durum, gelir), psikolojik (sosyal sınıf, yaşam tarzı, kişilik) ve davranışsal (anlayış, tavır, ürün
kullanımı) özellikler olarak gruplandırılabilmektedir.
PAZAR ARAŞTIRMASI
Pazar bölümlendirmesi öncesinde yapılması gereken önemli bir faaliyet pazar araştırmasıdır (market
research). Pazar araştırmaları, pazarları ölçmeyi, tanımlamayı ve sınamayı amaçlamaktadır. Hangi
ürünlerin ne amaçla, kimler tarafından, nasıl, ne kadar ve nereden satın alındığı sorularının cevapları
pazar araştırmalarının sonunda belirlenmektedir.
Pazar araştırmasının aşamaları.
1-Sorunun tanımlanması:
Pazar araştırması sorunun belirlenmesi ile başlar. Problem, rekabet içinde bulunulan kuruluşların
davranışları üzerine odaklanabilir veya hizmetlerdeki boşlukların tanımlanmasını ya da problemli
durumlara ilişkin çözümler aranmasını gerektirebilir.
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
342 / 664
2-Amaçların tanımlanması:
Sorunun tanımlanmasından sonraki aşama pazar araştırmasının amaçlarını tanımlamaktır. Araştırma
amaçları sadece hangi bilgilerin toplandığını değil aynı zamanda bu bilgilerin nasıl toplanacağını da
gösterecektir.
3-Bilgilerin nereden elde edileceğinin saptanması:
Birçok kanaldan araştırmada değerlendirmek amacıyla bilgi elde etmek mümkündür. Bu bilgilerin elde
edilebileceği yerler; bilgi merkezleri, devlet yayınları, çeşitli istatistik kuruluşlarının yapmış olduğu
çalışmalar, anketler vb.leridir.
4-İkincil verilerin toplanması:
Bu aşamada pazar araştırması için gerekli bilgilere en uygun şekilde nasıl ulaşılabileceğini gösteren kişi
ve kaynaklardan yararlanılır.
5-Araştırma tekniğinin tasarlanması:
Bu aşamada hangi tekniğin kullanılacağına karar verilir. Pazar araştırmasında kullanılabilecek teknikler:
Anket, gözlem ve deneme-yanılmadır.
6-Örnek alınması:
Pazar araştırmalarında pazarın tamamı üzerinde araştırma yapmak çoğu kez mümkün olmamaktadır. Bu
durumda örnek alma yoluna gidilir. Evreni oluşturan farklı grupların olması halinde rastgele tabakalı
örneklem alma tercih edilmelidir.
7-Birincil verilerin toplanması:
Bu aşamada direk olarak pazara yönelik bilgiler elde edilmektedir. Genellikle birincil verilerin
toplanmasında anket tekniği kullanılmaktadır.
8-Verilerin analizi: Toplanan veriler uzmanlar tarafından analiz edilir.
9-Bulguların sunumu: Son aşamada değerlendirilen veriler rapor halinde sunulur.
PAZARLAMA ARAŞTIRMASI
Pazarlama araştırması (marketing research), pazar araştırmasına oranla çok daha kapsamlı bir araştırma
olup, işletmenin uzun ve kısa süreçte pazar payını ve satış hacmini belirlemeyi amaçlamaktadır
Pazarlama araştırması, pazarlama karmasını, fiyatlandırma araştırmasını, reklamın etkinliğini ve
pazarlama iletişiminin tamamını incelemektedir. Pazarlama araştırmasının önemi; pazarın
belirlenebilmesi, uygun bir pazarlama karması oluşturulabilmesi ve pazarlama karmasının sürekli olarak
gözden geçirilip değerlendirilebilmesi için gerekli olan, pazar bilgileri elde edip, bu verileri
kullanmasından kaynaklanmaktadır. Tüm bunlar göz önünde tutularak pazarlama araştırması, pazarlama
fırsat ve problemlerini tanımlama, pazarlama faaliyetlerini değerlendirme ve oluşturma, pazarlama
performansını izleme ve pazarlamayı bir işlem olarak anlamak için kullanılan bilgi yoluyla pazarlamacı ile
tüketici, müşteri ve toplum arasında ilişki kuran bir işlemler bütünüdür.
İşletmelerde pazarlama araştırmaları ana hatları ile üç ayrı düzende yapılmaktadır. Bunlardan ilki;
işletmede pazarlama araştırması bölümü bulunmakta ve pazarlama araştırması dışında herhangi bir
sorumluluğu bulunmayan tam zamanlı araştırmacı ya da araştırma grup veya grupları araştırmayı
yürütmektedir. İkinci yöntem olarak işletme, pazarlama araştırmasını, araştırmadan başka görevleri de
bulunan bir yöneticinin sorumluluğuna vermektedir. Üçüncü bir durum ise pazarlama araştırmasının
işletme dışında bir kuruluş tarafından gerçekleştirilmesi yönündedir.
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
343 / 664
Pazarlama araştırması temel ve uygulamalı araştırmalar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Temel
araştırmaların en önemli özelliği; elde edilecek bilginin kısa veya uzun dönemde kullanılacağını dikkate
almadan, genel olarak pazarlama sisteminin herhangi bir yönüyle ilgili bilginin genişletilmesini
hedefleyen çabalar içinde olmasıdır. Uygulamalı araştırmalar ise yöneticilerin belli sorunlarla ilgili daha
iyi kararlar almaları için onlara yardımcı olunmasına yönelik çalışmalardır.
Pazarlama araştırmaları rastgele yapılan çalışmalar değildir, belirli bir plan dahilinde sistemli olarak
yapılmalıdır. Pazarlama araştırması, problemin belirlenmesinden araştırma raporunun yazımına kadar
süren bir dizi aşamayı içerir. Aradaki aşamalar ise araştırmanın planlanması, araştırma planının
uygulanması, verilerin analizi ve yorumudur. Pazarlama araştırmasında yapılması gereken ilk iş
problemin ortaya konulmasıdır. Araştırmanın sağlıklı yürütülebilmesi için problemin saptanması
aşamasına özellikle dikkat edilmelidir. Problemin belirlenmesi aşamasını takip eden araştırmanın
planlanmasında, problemin nedenlerini açığa çıkartacak hangi tip verilerin ve yöntemlerin kullanılacağı,
bilginin kimlerden ve nasıl elde edileceği gibi soruların yanıtlarına karar verilmektedir. Araştırma planının
uygulanması sürecinde veriler toplanmaktadır. Daha sonra toplanan veriler sınıflandırılıp, analiz
edildikten sonra yorumlanır. Bu noktada bulguları yorumlayan kişi ya da kişilerin özellikleri de önem
kazanmaktadır.
ÇAĞRI MERKEZLERİ VE PAZARLAMA
Çağrı merkezleri dünyada olduğu gibi ülkemizde de önemi ve işlevi giderek artan çağdaş bir
uygulamadır.Çağrı merkezi pazarlamanın hedeflerini desteklemek için pozisyonlanmıştır. Ortak bir tanım
bulunmamasına rağmen, çağrı merkezi; kurumun kendisiyle temas etmesini istediği müşteriler,
tedarikçiler, bayiler vs.. ile etkileşim içinde olmasını sağlayan "iletişim merkezlerine" verilen addır.
Pazarlama kavramının temel ilkesi, müşterinin neye ihtiyaç duyduğunu bilmek, ürün ve hizmeti
müşterinin ihtiyaçlarına göre biçimlendirmektir. Bu doğrultuda son yıllarda çağrı merkezlerinin de
pazarlama faaliyetlerindeki önemi artmaya başladı. Bunun en önemli sebebi ise farklı uygulamaların
iletişim teknolojilerindeki gelişmeler sayesinde daha kolay gerçekleştirilebilmesidir. Müşteri değerinin
artması ve teknolojinin gelişimine paralel olarak, çağrı merkezlerinin önemi de giderek artmaya başlıyor.
Çağrı merkezi bir çok organizasyonun interaktif ve müşterilerin kolaylıkla erişebildiği yüzüdür. Çağrı
merkezlerinin pazarlamadaki rolü, müşteri ile kurulan iletişim açısından gerek işletmelere, gerekse
tüketicilere büyük avantajlar sunmaktadır. Çağrı merkezlerinin en büyük avantajı, iş süreçlerine bağlı
olarak işlem verimliliğini artırılmasında ve müşteri işlemlerine artı değerler katmasıdır.
Müşteri İlişki Yönetimi (Customer Relationship Management, CRM) kavramının önem kazanmasıyla
müşterinin o anki işlemi değerlendirilirken geçmişteki hareketleri ve işlemleri de dikkate alınır.
Uygulamalar basit ekran bilgilerinden ses çağrısı geldiğinde arayan hakkındaki bilgilerin operatörün
ekranında görüntülenmesi ve CRM çözümleri ile desteklenmesine kadar değişir, çağrı merkezi müşteri
veri tabanı şebekeleriyle birleşir. Bu uygulamalar ise pazarlama stratejilerinin, ulaşılmak istenen hedefler
doğrultusunda yeniden şekillendirilmesine ve uygulanmasına yardımcı olur.
Çağrı merkezlerinin bir diğer önemi ise rekabet ortamında işletmelerin git gide zorlanmaya başladıkları
müşteri sadakatini oluşturmaya yardımcı olmasıdır. Mevcut müşteriyi elde tutmanın maliyeti, yeni bir
müşteriyi kazanmaya göre on kat daha düşük maliyetlidir. Müşteriler kendi aralarında konuşur ve
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
344 / 664
aldıkları ürün veya hizmetlerle ilgili bilgiler aktarırlar. Memnuniyetsiz bir müşteri yaşadığı deneyimi
çevresindeki en az yirmi kişi ile paylaşmakta ve onları etkilemektedir.
Çağrı merkezlerinin rolü müşteri memnuniyetini sağlama anlamında gerekli ve işletmenin devamlılığı
adına hayati öneme sahiptir.
Çağrı Merkezleri ile müşteri bilgileri tek bir merkezde etkili biçimde toplanmış olur. Oluşturulan veri
tabanı ile potansiyel, kurumsal ve bireysel müşteri bilgileri ile etkin satış ve pazarlama faaliyeti
gerçekleştirilebilir.
PTT ÇAĞRI MERKEZİ
444 1 788
444 1 788 PTT Çağrı Merkezi, Posta çeki hesap bakiyeleri ve hesap hareketleri ile kayıtlı gönderi takibinin
yapılabilmesini, interaktif posta çeki şifre sorunlarının daha kolay çözümlenebilmesini ve vatandaşlarımızın
PTT ile ilgili herhangi bir konuda bilgi alabilmelerini, talep ve önerilerini dile getirmelerini veya Kurumumuz
hizmetleri ile çalışanları hakkında şikayetlerini kolaylıkla bildirmelerini teminen 10/07/2007 tarihinde
hizmete sunulmuş olup 7/24 IVR (sesli yanıt ) sistemi ve müşteri temsilcileri tarafından verilmektedir.
Bu kapsamda 169-141-119 çağrı servisleri de 444 1 788 numaralı telefon üzerinden tek nokta olarak
02/12/2013 tarihinde hizmet vermeye başlamıştır.
Çağrı Merkezimizin Yaptığı İşlemler
KARGO
 Gönderi sorgulama
 Posta kodu sorgulama
 Teslimat süresi sorgulama
 Kargo ücreti hesaplama
 Sipariş ekle
 Sipariş iptal
 Sipariş sorgulama
 İsimden sorgulama
 Yurtdışı teslim süresi
PARASAL POSTA
 İPÇ (interaktif posta çeki hesabı)
 Güvenlik ayarları sıfırlama
 İnternet bloke kaldırma
 İnternet bloke etme
 Şifre bloke etme
 Şifre bloke kaldırma
 Hesap bilgileri sorgulama
 Hesap hareketleri sorgulama
 Kredi kesintileri sorgulama
 Emekli ödemeleri sorgulama
 KPS(Mernis) sorgulama
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
345 / 664











Hgs hesap bilgisi sorgulama
Hgs geçiş bilgisi sorgulama
Kart Numarasından müşteri bilgileri sorgulama
İsim – Soyisim, müşteri numarası, TC kimlik numarasına göre müşteri bilgileri sorgulama
Yeni kart talebinde kart basım talebi
Yeni kart talep durumu sorgulama
Yeni kart gönderi takibi
Kart bloke etme
HGS ürün durumu görüntüleme
HGS geçiş hareketleri görüntüleme
HGS ürün hareket listesi
TELGRAF REKLAMASYON
 Telgraf kabulü
 Çoklu telgraf gönderimi
 Telgraf reklamasyonu
Diğer İşlemler:
 Sosyal Medya Takip ve Analizi
 Çağrı Merkezi web sitesi www.aloptt.gov.tr
 www.aloptt.gov.tr üzerinden webchat ile müşterilerle iletişim
 0850 222 1 788 numaralı telefon ile işitme ve konuşma engelli müşterilerimiz için uyumlu cep
telefonlarından görüntülü konuşma imkanı
 119, 141, 169 numaralı telefonlar ile yapılan işlemler
 Mobil Uygulama
Çağrı Merkezinin Yararları:
 Organizasyon ile müşteriler arasında köprü görevi görür,
 Müşteri sadakatinin artmasına etkide bulunur,
 İletişim kontrollü ve kaliteli bir biçimde sağlanır,
 Düzenli ve sürekli veri akışına olanak tanır,
 Müşteri veritabanı oluşumu ile pazarlama faaliyetlerinin etkinleşmesine imkan tanır,
 Ürün, hizmet / süreç iyileştirmeleri için geri besleme sağlar,
 Etkin kaynak planlaması ile maliyetlere olumlu etki eder, verimlilik sağlar,
 Self servis hizmetlerin kullanılmasına destek olur,
 Gelir yaratmak için kullanılır, gelir artışına etki eder,
 Müşteri memnuniyetini arttırır,
 Şirket imajına olumlu katkıda bulunur.
CRM VE PAZARLAMA
CRM nedir:
Ürün veya hizmeti, doğru müşteriye, doğru fiyatla, doğru yerde ve zamanda sunmaktır.
Müşteri merkezli bir iş stratejisi ve kültürünün hammaddesidir.
Uzun soluklu müşteri ilişkilerini oluşturan ve devamını sağlayan değer üretimi ve yönetimi stratejisidir.
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
346 / 664
Müşteriyi tanımak, tanımlamak, uygun hizmet ve ürünlerin oluşturarak ve verilerin ilgili birimlerle
paylaşılmasıdır.
CRM’in pazarlamaya katkıları nelerdir:
Mevcut müşteriyi elde tutmak ve yeni müşteri kazanmak, bir şirketin en önemli beklenti ve uğraşları
arasındadır. Yeni müşterilerle ilişki kurar ancak yönetip, takip edemeyiz. Potansiyel müşterilerimiz
kimler? Onlar için nasıl bir süreç ile takip etmeliyiz? Fırsatları nasıl belirleyebiliriz? türünde soruların
yanıtlarını CRM sayesinde bulabiliriz. Bu anlamda ana başlıklarla CRM’in işletmeye katkılarını şu şekilde
sıralayabiliriz;
 Eski müşterinin yeniden kazanılması.
 Müşteri sadakati yaratma.
 Yeni müşteri bulma
 Çapraz satış yapma
CRM AMAÇLARI
CRM’in tanımı ve katkılarını belirtikten sonra işletmeler için önemini belirtmekte fayda var. CRM ‘in
amaçlarını şu şekilde sıralamak mümkündür:
1-Müşteri ilişkilerini karlı hale getirmek:
Pazarlama ve satış birimlerinin müşteriler ile uzun dönemli ve karlı ilişkiler kurup elde edilen verileri
muhafaza etmelerini sağlamak.
2-Farklılaşma sağlamak:
Ürünlerin benzer olduğu pazarda farkı yakalayabilmek, müşterileri detaylı olarak tanımak ve onlar için
özel üretim ve pazarlama stratejileri saptamak.
3-Maliyetleri asgari düzeye indirmek:
İyi tasarlanmış bir CRM projesine ayrılan bütçenin kısa zamanda ve kar realizasyonu ile geri dönüşü
mümkündür. Mevcut müşterilerden gelecek ilave satışlar, müşteriyi muhafaza etmenin getireceği
kazançlar, satış maliyetlerinde sağlanacak tasarruf ve şirket içi iletişim maliyetlerindeki azalmalar göz
önüne alınırsa ayrılan bütçe kısa bir sürede geri alınabilir.
4-İşletmenin verimi artırmak:
İşletmeler faaliyetini kendi ihtiyaçlarına göre tasarlamıştır. Günümüzde ise dıştan içe, yani müşteri
ihtiyaç ve beklentileri doğrultusunda üretimler gerçekleştirilmelidir.
5-Entegre ve uyumlu faaliyetler gerçekleştirmek:
CRM satış, pazarlama, müşteri hizmetleri faaliyetlerini internet fırsatları ile birleştirir, tüm bu
faaliyetlerin uyumlu olarak çalışmasını sağlar. Hem geleneksel satış kanallarından elde edilen bilgiler,
hem de diğer alternatif kanallardan sağlanan bilgiler sentezlenerek yüksek düzeyde müşteri bilgisi ve
ilişkisi fırsatı sağlanır.
6-Müşteri talep ve ihtiyaçlarını gidermek:
İşletmeler, Müşterilerini CRM vasıtası ile tanırlar. Alınan geri bildirimler sayesinde üretimleri onların
istediği şekilde yapmak mümkün olur.
Sonuç olarak, günümüzde bolluk ekonomisi yaşanıyor. Müşterilerin her sektörde çok fazla seçenekleri
mevcut, alternatifleri fazla, kurum değiştirmek konusunda hiç tereddüt etmemektedirler. Sadakat
müşterilere önem vererek, onları daha yakından tanıyarak, edinilen bilgiler üzerine stratejiler kurarak ve
tüm müşterileri işletme sürecinin bir parçası haline getirerek sağlanabilir.
CRM AŞAMALARI
İşletmelerin CRM uygulamalarını hayata geçirebilmeleri için bir takım aşamaları gerçekleştirmeleri
gerekmektedir. Bu aşamalar:
İlişki Bazlı Pazarlama Stratejisi: İlk adım olarak işletmede ilişki bazlı pazarlama stratejisinin
oluşturulmasıdır.
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
347 / 664
CRM ‘in amacı ilişki yönetimidir. Bu sebeple müşteri ile ilişkileri maksimize edebilecek bir kurumsal
strateji oluşturmak ilk adımdır. İşletme içinden bir CRM takımı kurulmalıdır. Böyle bir değişimi
gerçekleştirirken sadece tepe yönetim ve danışmanlar yeterli olmayacaktır. Değişim için kesinlikle sinerji
gereklidir. CRM takımının içerisinde farklı konumlarda farklı alanlarda işletme personeli olmalıdır. Takım
kurulduktan sonra farklılık analizinin yapılması gerekir. İşletme nerededir? Nerede olmalıdır? Neler
yapılmalıdır? Sorularının cevapları aranmalıdır. Mümkünse farklılık analizine CRM takımından daha geniş
bir grupla başlamak çok daha faydalı olacaktır. Daha geniş katılım sayesinde daha fazla deneyim ve
görüşün ortaya çıkması ve sinerji sağlanır. Farklılık analizinde amaç mevcut iş tasarımının müşteri
etkileşimini maksimize edebilecek iş tasarımıyla arasındaki farkları ortaya çıkarmaktır. Farklılık analizinde
aşağıdaki aşamaları ele almak gereklidir.
1-Süreçler:
İşletmenin mevcut iş süreçleri dışarıdan içeriye doğru tasarlanıp tasarlanmadığının bilinmesi gereklidir.
Yani müşterinin ihtiyaçlarını öğrenmeye ve ilişki geliştirmeye süreçler uygun mudur? Sorusunun cevabı
aranmalıdır.
2-Bilgi Stratejisi:
Müşterilerden elde edilen bilgilerin (tüm bilgilerin) gerektiği gibi rekabette öne geçirecek şekilde
kullanılıp kullanılamadığının bilinmesi gerekir. İşletmenin her departmanında farklı bilgiler olabilir.
3-Müşteri İlişkileri:
İşletmenin müşterileriyle uzun dönemli ve kalıcı ilişkiler kurabilmesi için gerekli bilgi, aktivite ve süreçleri
kapsamaktadır. Bu ilişkilere kurum çalışanlarının hazır olması gereklidir.
4-Kurum Kültürü:
CRM uygulamasının başarı kazanabilmesi için çalışanların müşteri merkezli davranışa sahip olması ve
değişimlere açık olması gereklidir.
5-Ürün ve Hizmetler:
CRM, müşteriler ile sürekli öğrenen ilişkiler kurmak ve bu ilişkiler çerçevesinde müşteriler için “butik”,
kişiye özel, üretim yapmaktır. Üretilen mal ve hizmetler bir takım bileşenlerine ayrılmalıdır. Temel ürün
veya hizmet üzerine eklenecek başka ürünler, hizmetler ile sağlanabilir. Müşterilerden toplanan
bilgilerle farklı modüller oluşturulabilir. Bu modüller farklı kombinasyonlarda bir araya getirilerek birçok
değişik ürün elde edilebilir. Ne kadar çok modül oluşturulursa o kadar farklı ürün üretmek mümkündür .
6-Dış Odaklılık:
Dış odaklılıkla anlatılmak istenen rakiplerin konuyla ilgili durumudur.
7-Teknoloji:
Teknoloji seçilirken ve uygulanırken tamamen müşteriler göze alınmalıdır.
8-Fonksiyonların Tasarımı:
CRM uygulamasına başlandığı zaman yapılan işlerde köklü bir takım değişimler olur. Bu değişimleri
çalışanların çoğu istemezler. Alışık oldukları bir işleyiş vardır ve bu değişmektedir. Hatta değişimi
istemeyenlerin sayısı isteyenlerden fazla olacaktır. Bu sebeple başlarken CRM takımına her kademeden
çalışan alınmıştır. Bu değişimler sinerji ile gerçekleştirilmelidir.
MARKA VE PAZARLAMA
Marka genel anlamda işletme ile tüketicinin ortak amaçlar ve değerler etrafında birleştiği karşılıklı
kazanımlar elde edebilecekleri isim veya semboldür. Marka ürün değildir. Ürün veya hizmetler içinde
bulunulan dönemin dinamiklerine göre şekil veya içerik değiştirebilirler, ancak marka bütün süreci
içerisine alan işletmenin vaatleri ve tüketici beklentilerinin bütünüdür.
Marka pazarlama karmasının alt elemanlarındandır. Ancak günümüz ekonomisinde marka pazarlama
stratejileri ve bunu sağlayan kurumun özünü oluşturur hale gelmiştir. Günümüzde müşteri ihtiyaç ve
beklentileri ürün veya hizmetten ziyade materyal değerinin dışında sağlanacak faydalar ve sürekliliği
üzerine yoğunlaşmış durumdadır.
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
348 / 664
Bu anlamda marka işletmenin içerisinde yer alan birimler arası koordinasyonu ve sürdürülebilir kaliteli
hizmeti sağlamanın yegane aracı konumundadır.
Marka, sosyal, ekonomik ve teknolojik alanlarda yaşanan değişimlerin sonucunda yeni çevresel koşullara
uyum sağlayacak nitelikte ürünler sunabilmeli. Tüketicilerin değişen ihtiyaç ve beklentilerini
karşılayabilmek, hedeflenmelidir. Bu açılardan, başarılı olmak ve geleceği idare edebilmek için pazarlama
stratejilerinin rasyonel bir şekilde yapılandırılması gerekmektedir. Bu anlamda, marka yönetiminin de
önemi açığa çıkmaktadır. Toplum tarafından bilinen marka olmak, tüketicinin markayı kabul sürecini
hızlandırmak birtakım sorumlulukları da beraberinde getirmektedir. Gelecek dönemlerde ise, tüketici
güvenini kazanmanın daha da önem taşıyacağı muhakkaktır. Bu nedenle tüketicilere anlamlı gelen,
güvenilir bilgiler aktarmak marka yönetimi çalışmalarının odak noktasını oluşturmaktadır.
MARKA KONUMLANDIRMA
Markanın konumlamasında (brand positioning), ürünün ilk akla gelen özelliği önem taşımaktadır.
Yöneticilerinin bu özelliği tüketicilerin zihnine kazımasındaki başarısı markayı daha da yaygınlaştırır ve
ömrünü uzatır. Örneğin Volvo deyince akla hemen güvenliğin gelmesi, İsveç şirketinin konumlamada
başarılı olduğunu gösterir. Bir marka hakkında fikri sorulan tüketici, net bir şey söyleyemiyorsa ve sözü
uzatıyorsa, o markanın konumlaması başarısız olmuş demektir.
Konumlandırma stratejisi ürün ve onun en önemli bileşeni olan markaların tüketiciler tarafından
tanımlanmasına ve rakiplerine göre tüketici zihninde belirli bir yer edinmesine yönelik uygulamalar
biçiminde ifade edilmektedir. Konumlandırma tüketicilere, ürünlerini nasıl sunulduğu ve neyin
sunulduğundan çok, bir ürün veya markanın tüketiciler tarafından nasıl algılanacağını bildiren bir
ifadedir.
Konumlandırma stratejileri, marka aracılığıyla tüketicilere bir değer, bir vaat aktarma aracı olarak
kullanılmaktadır. Marka konumu, hedef tüketici, avantaj yaratma, aktif iletişim ve kimlik, değer ifadesi
olarak dört bileşenden oluşmaktadır.
Marka
konumu
rekabet
avantajını
yansıtmalıdır.
Markanın
konumu,
anlaşılır
ve
tüketiciyi
motive
edici
tarzda
olmalıdır.
Güçlü bir marka konumu için firmanın SWOT analizinden elde ettiği sonuçlar ve marka yapısı bileşenler
arasında
bir
uyum
sağlamalı,
bunlar
bütünleştirilmeye
çalışılmalıdır.
Marka kişiliğinin marka konumuna etkisi göz önünde bulundurulmalıdır.
Bir marka konumu, pazarlama karmasının tüm bileşenlerinin aktif bir biçimde kullanılması ve hedef
tüketicilere doğrudan ulaşılmasıyla mümkün olmaktadır. Özellikle, ürünlerin pazara giriş aşamasında
çok dikkatlice düşünülmelidir. Yeni ürün kategorilerinin hedef pazardaki kabul sürecinin, pazarda
büyüme ve olgunluk aşamalarındaki kadar hızlı olmalıdır. Marka konumu, tüketicilerin markayı algılayış
biçimi ve rekabet ortamında farklılaştırıcı öğe olarak değerlendirildiğinde, gerek yeni ürünler gerekse
geliştirilmiş ürünler için merkezi iki öğenin varlığından söz edilmektedir. Güçlü bir marka konumu,
marka bileşenlerinin güçlendirilmesi dışında, hedef tüketici yapısının ve tüketicinin satın alma davranış
tarzları ve ürün benimseme süreçleri çok iyi analiz edilmelidir.
Başarılı bir marka konumlanması için:
• Pazarın tanımlanması
• Rakiplerin tanımlanması
• Rakiplerin algılanma şekli ve nedenlerinin belirlenmesi
• Rakiplerin konumlarının tanımlanması
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
349 / 664
• Tüketici analizi
•Konum seçimi
•Konumun test edilmesi
Firmaların markaları için seçebileceği konum aşağıda sıralanan öğeleri kapsamalıdır. Bunlar;
•Tüketicilerin gözüne çarpmalı ve onlara gerçek değerler sunulmalıdır
•Kurumun kapasitesini de yansıtarak markanın gerçek gücü oluşturulmalıdır.
•Rakiplerin marka konumundan farklılaşmalıdır.
•Pazarda net bir iletişim sağlayabilecek kapasiteye sahip olmalıdır.
Konumlama sırasında ürünün en dikkate değer niteliklerinin tek tek incelenmesi ve en önemli bir iki
niteliğin ön plana çıkarılması gerekir. Aynı çalışmanın başlıca rakipleri için yapılması ise pazardaki
konumlamaya ışık tutar. Temel niteliklerin karşılaştırılması, konumlamanın hangi konuda ve nasıl
yapılacağı hakkında önemli ipuçları verir. Markaya özünü ve ruhunu veren bu niteliklerin dört-beş
kelimeyi geçmeyen etkili bir cümle ile ifade edilmesi konumlamanın başarısını yükseltir. Başarılı bir
konumlama ise markanın yaygınlığının ilk koşuludur. İyi bir konumlama için tüketicilerin bir üründe
nelere değer verdiği ve hangi koşullarda markaya bağlandığı bilinmelidir. Bu nedenle ancak tüketici
odaklı şirketler, uzun ömürlü ve yaygın bilinen markalara sahip olabilir.
Toplum ve ekonomi değiştikçe, yeni trend ve modalar ortaya çıktıkça, konumlamanın da yenilenmesi
gerekir. Teknolojik gelişme ve tüketici tercihlerindeki değişiklikler de “yeniden konumlama”
(repositioning) çalışmalarını zorunlu kılar.
Şirketler, ürün/hizmetlerinin satın alınması amacıyla, markalarını tüketicilerin zihninde somut neden ve
yararları ifade edecek bir konumlandırma yapmalıdırlar.
MÜŞTERİ VE PAZARLAMA
Eskiden manavların, kasapların duvarlarını süsleyen birtakım duvar yazıları bugün aslında üretim ve
hizmet sektörünün temel felsefesi olmuştur. Bu duvar yazıları, yine kurum ve kuruluşların misyon ve
vizyonlarının belirlenmesinde önemli rol oynamış ve ana hedeflerinin belirlenmesinde öncelikle katkıda
bulunmuştur.
Bu duvar yazılarına birkaç tane örneği sayacak olursak:
•Müşteri kraldır!
•Müşteri velinimetimizdir!
•Müşteri, patronumuzdur!
İddia ediyorum şu an dünyada yaşayan tek kral var. Onu hepimiz tanıyoruz aslında, yeni kral artık
tüketici. Bundan sonra her işletme müşterisi kadar konuşacak. Sizin müşteriniz kaç ayar? Size ne kadar
bağlı. Eğer size bağlı bir müşteriniz var ve sizde bunun zafer sarhoşluğunu yaşıyorsanız, sakın
aldanmayın. günümüzde müşteri, eskiden olduğu gibi işletmelere bağlılık gösteremiyor.İnceliyor, elekten
geçiriyor ve çıkarı olan tarafa doğru yöneliyor. Kral artık özgür ve seyyah.
Pazarlama ürünü her şart altında satma, Pazar payı yakalama, ürün çeşitlemesi ve reklama dayalı bir
sürecin adıdır. Bu zihniyetle hareket eden pazarlama faaliyetleri esnek üretim ve pazarlama modelleri
sayesinde bir de baktılar ki, sadık müşteriler uçup gitmiş. Nereye? Başka bir firma ya da markaya.
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
350 / 664
Neden? Oradaki ürün veya davet daha cazip geldiği için. İşte o gün bu gündür en büyük müşteridir,
müşteri kraldır. Bu ortamı yaratan aslında üreticilerden başkası değildir.
Peki, kimdir müşteri? Genellikle müşteri deyince son kullanıcı veya tüketici anlaşılmaktadır. Yine müşteri,
ürün ya da hizmeti satın alan kimse, kurum ya da kuruluştur diyebiliriz. Ancak günümüzde müşteri
kavramı daha da derinleştirilerek ikiye ayrılmış durumdadır. Bunlar da iç ve dış müşterilerdir.
1-İç müşteri:
Bir kuruluşta tedarikçiden başlayarak dış müşterilere kadar devam eden süreçlerde birbirine ürün ve
hizmet verenler iç tedarikçi, ürün ve hizmet alanlar ise iç müşteri olarak adlandırılmaktadır. Örnek
verecek olursak; hizmet sektöründe bir aşçı ile garson arasındaki ilişki de tam bir müşteri tedarikçi
ilişkisidir.
2-Dış müşteri:
Kuruluşun ürün ve hizmetini son kullanıcıya kadar ulaştıran zincir içerisinde yer alan tüm kullanıcılar diye
adlandırabiliriz. Otomotiv sektörünü düşünürsek, otomobilleri satın alan son kullanıcılar müşteri
niteliğindedir. Otomobil üreticileri de kendilerine malzeme sağlayan lastik üreticilerinin, yedek parça
üreticilerinin son müşterisidir.
Müşteri ilişkileri yönetimi ile ilgili farklı yazarlar tarafından farklı pek çok amaç ortaya konmuştur.
Bu amaçların ortak olanları değerlendirildiğinde belli başlı şu amaçların ortaya çıktığı görülmektedir:
•Satış oranlarını ve müşteri kârlılığını artırmak
•Müşteri tatminini geliştirmek
• Satış, pazarlama ve yönetim maliyetlerini düşürmek
•Müşteri tutma ve müşteri bağlılığını artırmak
•Müşteri değeri yaratmak
•Müşteri hizmetini geliştirmek
• Müşteri etkileşimi sağlamak
•Müşteri bilgisi elde etmek
•Mal ve hizmetleri kişiselleştirmek
Geleneksel pazarlama ile ilişkisel pazarlama arasında birtakım yaklaşım farklılıkları bulunmaktadır.
Geleneksel pazarlamada tek satış veya işlem, kesintili müşteri ilişkisi, kısa dönemli bakış açısı, müşteri
hizmetleri üzerinde az odaklanma, sadece üretici elemanlarının kaliteyle ilgilenmeleri ve tüm
müşterilere eşdeğer davranma konuları üzerinde odaklanılırken, ilişkisel pazarlamada ise müşteriyi elde
tutma, sürekli müşteri ilişkisi, uzun dönemli bakış açısı, müşteri hizmetleri üzerinde çok durma, tüm
çalışanların kaliteyle ilgilenmesi ve değer esasına göre müşteriye yaklaşım söz konusudur.
İlişkisel pazarlamanın hedefleri müşteri kazanma, müşteriyi tatmin etme, elde tutma ve ilişkileri sürekli
geliştirmektir. Bunun yanı sıra müşteri ilişkileri yönetiminin sağladığı birtakım yararlar bulunmaktadır. Bu
faydalar müşterilere ve işletmeye faydalar olmak üzere iki grup altında sınıflandırılabilir. Müşteriye
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
351 / 664
sağladığı faydalar ise; güven verme, sosyal fayda sağlama ve özel muameledir. İşletmelere ise sadık bir
müşteri grubu yaratma, kâr marjını korumak, tatmin sağlamak, müşteri ve çalışanların işletmeye olan
sadakatlerini geliştirmektir.
Müşteri ilişkileri yönetiminin belli başlı amaçları; satış ve kârlılığı geliştirmek, müşteri tatminini artırmak,
satış, pazarlama ve yönetim maliyetlerini düşürmek, müşteri tutma ve bağlılığı yaratma, müşteri değeri
yaratma, müşteri hizmetini geliştirme, müşteri etkileşimi sağlama, müşteri bilgisi elde etme ve mal ve
hizmetleri kişiselleştirmektir.
PTT SOSYAL MEDYA
( Facebook- Twitter)
 Yaşadığımız teknoloji çağı kuruluşların pazarlama faaliyetlerini dijital ortamda da
gerçekleştirmelerini zorunlu hale getirmiştir. Sosyal medya kanalları kuruluşların ve müşterilerin
yeni buluşma adresi konumuna gelmiştir. Bu sayede müşteri ve kuruluşlar arasındaki iletişim
engelleri ortadan kalkmıştır. Kuruluşumuz bu doğrultuda facebook ve twitter platformlarında
kurumsal sayfalar açmış olup müşterilerine bu şekilde ulaşmaktadır.
 www.facebook.com/PTT.Kurumsal ve www.twitter.com/PTTKurumsal sayfalarımız 20/06/2011
tarihinde kurularak hizmetlerimiz hakkında müşterilerimize bilgi vermek, tanıtıcı faaliyetlerde
bulunmak ve müşterilerimiz ile iletişim halinde talep ve önerileri anında cevaplamak amaçlanmıştır
 Sosyal medya aracılığı ile kayıtlı üye sayımızın artırılarak hizmet içeriklerinin bilinmesi,
faydalanılması ve müşteri ilişkileri yönetimi gereği kuruluşumuz hizmetleri düzenli olarak
tanıtılmakta ve kurumsal bilgiler bu mecralar aracılığıyla üyelerimizle paylaşılmaktadır.
 Kurumsal içeriğimiz ve faaliyetlerimizin bilinirliğini ölçmek ve müşterilerimizin bu içeriklerden
faydalanmaları amacıyla çeşitli yarışmalar düzenlenerek müşteri deneyim ortamları
oluşturulmaktadır.
 Bu kapsamda üyelerimizden gelen talep, öneri ve şikayetler içerik ve konularına göre tasnif edilerek
ilgili birimlerle gerekli koordinasyon sağlanmak suretiyle aynı gün içerisinde sonuçlandırılmaktadır.
HALKLA İLİŞKİLER
BİLGİ EDİNME HAKKI
09/10/2003 tarihli 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu 24.10.2003 tarihli ve 25269 Resmi Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Bu kanunun amacı; demokratik ve şeffaf yönetimin gereği olan eşitlik, tarafsızlık ve açıklık ilkelerine uygun
olarak kişilerin bilgi edinme hakkını kullanmalarına ilişkin esas ve usulleri düzenlemektir
Türkiye'de ikamet eden yabancılar ile Türkiye'de faaliyette bulunan yabancı tüzel kişiler, isteyecekleri bilgi,
kendileriyle veya faaliyet alanlarıyla ilgili olmak kaydıyla ve karşılıklılık ilkesi çerçevesinde, bu kanun
hükümlerinden yararlanırlar.
Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerden doğan hak ve yükümlülükleri saklıdır.
Kurum ve kuruluşların sahip oldukları kayıtlarda yer alan bu Kanun kapsamındaki her türlü veri, bilgi,kanun
kapsamındaki yazılı, basılı veya çoğaltılmış dosya, evrak, kitap, dergi, broşür, etüt, mektup, program,
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
352 / 664
talimat, kroki, plân, film, fotoğraf, teyp ve video kaseti, harita, elektronik ortamda kaydedilen her türlü
bilgi, haber ve veri taşıyıcıları ise belge niteliğindedir.
Bilgi edinme başvurusu, başvuru sahibinin adı ve soyadı, imzası, oturma yeri veya iş adresini, başvuru sahibi
tüzel kişi ise, tüzel kişinin unvanı ve adresi ile yetkili kişinin imzasını ve yetki belgesini içeren dilekçe ile;
istenen bilgi veya belgenin bulunduğu kurum veya kuruluşa yapılır.
Bu başvuru, kişinin kimliğinin ve imzasının veya yazının kimden neşet ettiğinin tespitine yarayacak başka
bilgilerin yasal olarak belirlenebilir olması kaydıyla elektronik ortamda veya diğer iletişim araçlarıyla da
yapılabilir.
Dilekçede, istenen bilgi veya belgeler açıkça belirtilmelidir.
BİMER (BAŞBAKANLIK İLETİŞİM MERKEZİ)
20 Ocak 2006 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunan 2006/3 sayılı Başbakanlık
Genelgesiyle, Başbakanlık İletişim Merkezi–BİMER kurulmuş bulunmaktadır.
Kuruluşumuz da, söz konusu genelge uyarınca BİMER sistemine dahil edilmiştir.
Bakanlık merkez ve taşra teşkilatları, valilikler ve kamu hizmeti yürütmekte olan kamu iktisadi kurum ve
teşekküllerinin, vatandaştan gelecek şikayet ve talepleri merkezi bir birim içinde değerlendirip düzenlemek
ve koordinasyonunu sağlamak amacıyla kurulmuş bulunan BİMER, 24.02.2006 tarihi itibariyle faaliyete
geçmiş olup, ülke genelinde tesis edilmiş bulunan 150 numaralı kısa telefon hattı aracılığıyla da merkeze
ulaşmak mümkün hale getirilmiştir.
BİMER’e yapılan müracaatlar yazılı yapılabileceği gibi, e-posta, telefon, faks veya ALO 150 – Doğrudan
Başbakanlık hattı aracılığıyla da yapılmakta olup, tüm başvurular " 4982 Sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu,
3071 Sayılı Dilekçe Hakkı Kanunu ve 2006/3 Başbakanlık Genelgesine" göre işleme alınmaktadır.
Bimer’e www.bimer.gov.tr internet adresinden ulaşılmaktadır.
Yapılan düzenleme gereğince, vatandaşlarımızın kuruluşumuzla ilgili şikayet, dilek, talep ve görüşlerinin
daha hızlı değerlendirilmesi ve kanunla konulmuş bulunan süre sınırlarına kesinkes uyulması amacıyla;
Genel Müdürlüğümüz Kurul ve Daire Başkanlıklarında Kurul ve Daire Başkanları, Başmüdürlüklerde
Başmüdür, Müstakil Ünite Müdürlüklerinde ise Müstakil Ünite Müdürü, Bilgi Edinme Hakkı Kanunu ve
2006/03 Sayılı Genelge hükümlerinin uygulanmasından ASLİ sorumludurlar.
İNFO (İNFORMATİON)
Kuruluşumuz resmi internet sitesinde “Bize Ulaşın” ile info@ptt.gov.tr adresi 2006 Nisan ayından itibaren
faaliyete geçmiştir.
Müşterilerin başvuru kanalları aracılığıyla göndermiş oldukları mesajların Pazarlama Daire Başkanlığı Halkla
İlişkiler Şube Müdürlüğünce değerlendirilerek ilgili birimlere yönlendirmenin yapılması ve yönlendirme
yapılan Birim tarafından müşterinin öneri, talep ve şikayetlerinin cevaplandırılmasını kapsamaktadır.
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
353 / 664
İNFO kanalıyla gelen öneri, talep ve şikayetlerde;
Genel esaslar:
1- PTT A.Ş personeli çözüm sürecinde objektiflik kriterlerini göz önünde bulundurur:
• Şikayet prosedürü açıktır ve müşteriler tarafından erişilebilirdir.
• Başvuruların ele alınmasında önyargısız ve adil davranılır.
• Başvuruların konusu ile ilgili gerçeklerin ortaya çıkarılmasında bütünlüğe özen gösterilir,
taraf olan kişilerin hepsi dikkate alınır.
• Başvuruda bulunan müşteriye ait bilgiler gizlidir. Bilgiler, yasal zorunluluk halleri haricinde başvurunun
çözümü için PTT A.Ş dışında üçüncü şahıslar ile paylaşılmaz.
2-Başvuruların değerlendirilmesi için müşteriden herhangi bir ücret talep edilmez, herhangi bir şekilde
kazanç sağlanmaz. (Bilgi Edinme Kanundaki düzenlemeler hariç)
3-Bu prosedürün uygulamasında Genel Müdürlükte, Birim Üst Yöneticileri, Başmüdürlüklerde, Başmüdürler
birinci derecede sorumludur.
4-Başvuruların tamamı info yazılımında kayıt altına alınmaktadır.
5-PTT personelinin tamamı kendisine ulaşan başvuruyu kayıt altına alınmasını sağlamak üzere sistemde
tanımlı personele iletmekle sorumludur. Sistemde tanımlı kullanıcılar ise sisteme kayıt etmek zorundadır.
6-Merkez ve şubelerdeki personel; kendisine iletilen başvuruların kayıt altına alınmasının sağlanması ve
Merkez Müdürüne iletilmesinden sorumludur.
7- İnfo sisteminde tanımlı Birim Yöneticisi, Birim Alt Yöneticisinin yıllık izinli, sıhhi izinli veya görevli olması
halinde; yerine görevlendirilecek personelin, işlemleri yürütebilmesi için sisteme kayıt edilmesi sağlanır.
Başvuruların Kayıt Altına Alınması:
1- Başvuruların kayıt altına alınması sırasında 4 ana başvuru türü bazında sınıflandırma yapılır;
 Müşteri Şikayeti
 Görüş/Öneri
 Soru/Bilgilendirme
 Teşekkür
2- Telefon ile alınan başvurular “Alındığı Anda Çözümlenebilen Şikayetler” kapsamında değil ise “Telefon
Başvuru Bilgi Formu” aracılığı ile kayıt altına alınır. Kayıt altına alınan bilgilerin info yazılımı aracılığı ile aynı
gün sisteme kayıt edilmesi sağlanır.
3-İnfo yazılımı aracılığı ile sisteme kayıt edilen ve e-posta adresi bulunan müşterilerin başvurularına ait
alındı bilgisi, sistem tarafından müşterinin e-posta adresine otomatik olarak verilmektedir.
4- E-posta adresi bulunmayan müşterilerimize alındı bilgisi; iletişim bilgilerine göre 2 gün içerisinde
başvuruyu alan birim tarafından telefon veya posta ile verilmektedir. Bununla ilgili bilgi ve hangi yolla
bildirim yapıldığı sisteme kayıt edilmektedir. İletişim bilgileri bulunmayan veya yanlış olan müşterilerimize
alındı bilgisi verilememektedir.
5- Başvuruların Kayıt Altına Alınmasında Dikkat Edilecek Noktalar
Başvuruyu kayıt altına alan personelin, başvurunun hangi kanalla geldiğini ( Fax, dilekçe, e-posta, telefon,
posta vb.), müşterinin adı ve soyadı, başvurunun türü, konusu, gelen başvurunun tarihi, başvurunun kayıt
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
354 / 664
tarihi, müşterilerle iletişimi sağlayacak bilgi alanlarının doldurması zorunludur.
6- Çağrı Merkezi aracılığı ile kayıt altına alınan başvurular
Müşteriler, 444 1 PTT (788) numaralı çağrı merkezi aracılığı ile tüm başvurularını iletebilirler. Çağrı
merkezi personeli tarafından alınan bu başvurular info yazılımı ile otomatik olarak kayıt altına
alınmaktadır.
7- PTT web sayfası aracılığı ile kayıt altına alınan başvurular
PTT web sayfası (www.ptt.gov.tr) ziyaretçilerinin "Bize Ulaşın" menüsü altındaki form ve info@ptt.gov.tr eposta aracılığı ile alınan başvurular info yazılımına otomatik olarak kayıt edilmektedir.
8- PTT personeli aracılığı ile kayıt altına alınan başvurular
Müşteriler tarafından PTT personeline iletilen sözel (telefon görüşmesi, yüzyüze yapılan görüşmeler) veya
yazılı (posta, faks, dilekçe, e-posta vb.) başvuruların ilgili personel tarafından info yazılımı aracılığı ile aynı
gün sisteme kayıt edilmesi sağlanmaktadır.
9- Öneri ve Şikayet Kutusu aracılığı ile kayıt altına alınan başvurular
Öneri ve Şikayet kutuları her pazartesi Birim Üst Yöneticisinin yazılı olarak görevlendirdiği personel
tarafından açılır. Kutudan form çıkması halinde Genel Müdürlükte ve Başmüdürlükte Birim Yöneticisine,
Merkezlerde Merkez Müdürüne iletilir. Herhangi bir doküman çıkmaması halinde bu durum tutanak altına
alınır.
Başvuruların Değerlendirilmesi:
1-PTT web sayfası (www.ptt.gov.tr) ziyaretçilerinin "Bize Ulaşın" menüsü altındaki form, info@ptt.gov.tr ve
Çağrı Merkezi aracılığı alınan başvurular info yazılımı aracılığı ile Genel Yöneticiye aktarılır. Genel Yönetici
tarafından değerlendirilen başvuru, konusuna göre ilgili Birim Yöneticisine aktarılır.
Birim Yöneticisi, iletilen başvuruyu değerlendirerek ilgili Birim Alt Yöneticisine aktarır. Birim Alt Yöneticisi
tarafından incelenen başvurular gerekiyorsa ve tanımlanmış ise birimindeki ilgili Kullanıcıya aktarılır.
Mesaja cevap verecek personel, başvurunun takibi, sonuçlandırılması, yapılan işlemin sisteme kayıt
edilmesi ve başvuru sahibinin bilgilendirilmesi ve gerektiğinde başvuru konusunda ihtiyaç duyulan
bilgilerin temin edilmesi ile sorumludur.
Kendisine iletilen başvurunun çözümü ile ilgili işlemleri tamamladıktan sonra başvuru ile ilgili konuyu ve
kategorisini de belirleyerek işlemi sonlandırır.
Kendilerine yönlendirilen mesajları alan Yöneticiler, yönlendirilen başvuruların konusu kendi
sorumluluğunda değilse başvurunun statüsünü “İade” yaparak başvuruyu iade edebilir.
2-Genel Müdürlükte; telefon, yüz yüze yapılan görüşmeler ve yazılı (posta, faks, e-posta vb.) olarak alınan
ve Kullanıcı tarafından sisteme kayıt edilen başvuruların çözümü Kullanıcı sorumluluğunda ise gereği
kendisi tarafından sağlanır.
Konunun çözümü kendi sorumluluğu dışında ise başvuru, Genel Yöneticiye aktarılır. Genel Yönetici
tarafından değerlendirilen başvuru konusuna göre ilgili Birim Yöneticisine aktarılır.
Genel Müdürlükte; Öneri ve Şikayet kutuları aracılığı ile alınan ve Birim Yöneticisi tarafından sisteme kayıt
edilen başvuru, konusu itibariyle kendi birimi sorumluluğunda ise konu ile ilgili Birim Alt Yöneticisine,
başka bir Birimin sorumluluğunda ise Genel Yöneticiye aktarılır. Genel Yönetici tarafından değerlendirilen
başvuru, konusuna göre ilgili Birim Yöneticisine aktarılır.
3-Merkezlerde; telefon, yüz yüze yapılan görüşmeler, yazılı (posta, dilekçe, faks, e-posta vb.) ve Öneri ve
Şikayet kutuları ve şubeler aracılığı ile alınan ve tanımlanmış personel tarafından sisteme kayıt edilen
başvuruların çözümü Merkez Müdürlüğü sorumluluğunda ise gereği kendisi tarafından sağlanır.
Konunun çözümü kendi sorumluluğu dışında ise başvuru Genel Yöneticiye aktarılır.
Genel Yönetici tarafından değerlendirilen başvuru konusuna göre ilgili Birim Yöneticisine aktarılır.
4-Başmüdürlükte; telefon, yüz yüze yapılan görüşmeler, yazılı (posta, dilekçe, faks, e-posta vb.) ve Öneri
ve Şikayet kutuları aracılığı ile alınan ve tanımlanmış personel tarafından sisteme kayıt edilen başvuruların
konusu itibariyle kendi birimi sorumluluğunda ise gereği kendisi tarafından sağlanır. Başvuru konusu
kendi birimi içinde başka bir müdürlüğü ilgilendiriyorsa ilgili Birim Alt Yöneticisine, başka bir birimi
ilgilendiriyorsa Genel Yöneticiye aktarılır.
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
355 / 664
5-Bu konu ile ilgili dokümanlar varsa ilgili birime sistem üzerinden aktarılır.
6-Birden fazla birimi ilgilendiren başvuru olması durumunda; Genel Yönetici tarafından konunun
çözümünü sağlayacak ve başvuru sahibine sonucundan bilgi vererek kapatma işlemini gerçekleştirecek
olan birim “Koordinatör” statüsünde, çözümünde bilgisine ihtiyaç duyulan birim/birimler ise “Gereği”
statüsünde seçilerek aktarılır.
7-Birden fazla birime gönderildiği anlaşılan maillerin sisteme tekrar kayıt edilmesini önlemek amacıyla
ilgililer tarafından info@ptt.gov.tr adresine gönderilmesi sağlanır. Bu yolla sisteme kayıt edilen
başvuruların gereği Genel Yönetici tarafından sağlanır.
İlk Değerlendirme Ve Önceliklendirme:
1-İnfo yazılımına kayıt edilen başvurular ile ilgili önceliklendirme şu şekilde belirlenir:
Acil Öncelik: Çok yüksek önem seviyesini gösterir önceliklendirme statüsüdür.
Kuruluşumuzun, müşterilerimizin, personelimizin güvenliğini ve sağlığını tehdit edecek şikayetin oluşmasına
neden olacak durumlar,
Maddi kayıplara ilişkin başvurular (yanlış para aktarmaları vb.),
Teslimat problemleri (Eksik, yanlış teslim edilme veya teslim edilememe),
Teknik altyapı problemleri ile ilgili başvurular,
Yasalara aykırı uygulama gibi kurumsal itibarı zedeleyecek durumların ortaya çıkması,
Aynı müşteriden gelen, tekrar eden (aynı ay içerisinde, aynı müşteri, aynı konu) olumsuz geri bildirimler
alınması durumunda da yüksek önceliklendirme yapılır.
Normal Öncelik: Müşteri süreçlerini doğrudan etkilemeyen ama iyileştirme ihtiyacı duyulan uygulamalar
için kullanılacak önceliklendirme statüsüdür.
Teslimat problemleri (geç teslim),
Parasal işlemlere ilişkin başvurular (hesap hareketleri, havale işlemleri vb.),
Personel davranışları ile ilgili şikayetler,
Personelin bilgi yetersizliği,
Taahhütlerin yerine getirilememesi,
Düşük Öncelik: Müşteri süreçlerini doğrudan etkilemeyen, genel konularda iyileştirme ihtiyacı duyulan
uygulamalar için kullanılacak önceliklendirme statüsüdür.
Bilgi güncellemeleri,
Bilgi talepleri,
Öneriler,
Teşekkür,
Diğer başvurular.
2-İnfo yazılımı tarafından otomatik olarak Genel Yöneticiye aktarılan mesajların önceliği Genel Yönetici
tarafından belirlenen önceliklendirme kriterlerine göre belirlenir.
3-Telefon, yüz yüze yapılan görüşmeler, yazılı (posta, dilekçe, faks, e-posta vb.) ve Öneri ve Şikayet kutuları
aracılığı ile alınan başvuruların önceliği, kayıt eden personel tarafından belirlenen önceliklendirme
kriterlerine göre belirlenir.
Başvuruların Değerlendirilmesi ve Çözüm Geliştirilmesi:
1-İnfo yazılımı aracılığı ile Genel Yöneticiye aktarılan mesajlar, okunduktan 1 saat içerisinde statü
“Yönlendir ” yapılarak ilgili Birim Yöneticisine aktarılır.
2-Birim Yöneticisine aktarılan mesajlar 2 saat içerisinde statü “Yönlendir” yapılarak ilgili Birim Alt
Yöneticisine aktarılır.
3-İlgili Birim Alt Yöneticisine aktarılan mesajlar 2 saat içerisinde statü “Yönlendir” yapılarak Kullanıcıya
aktarılır.
4-Kullanıcı, kendisine aktarılan mesajları belirlenen önceliklendirme süresi içerisinde çözümleyerek
başvurunun sonuçlandırılması sağlanır. Çözüm ile ilgili yapılan işlemi sisteme kayıt edilir ve müşteriyi çözüm
ile ilgili bilgilendirilir.
5-İnfo yazılımına kayıt edilen başvuruların çözümü kayıt edenin sorumluluğunda ise belirlenen
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
356 / 664
önceliklendirme süresi içerisinde sonuçlandırılması sağlanır. Çözüm ile ilgili yapılan işlemi sisteme kayıt
edilir ve müşteri çözüm ile ilgili bilgilendirilir.
6-Eğer kendi sorumluluğunda değil ise statüyü “İade” yaparak 2 saat içerisinde bir üst kullanıcıya aktarır.
7-Kullanıcı tarafından Birim Alt Yöneticisine iade edilen mesajlar 2 saat içerisinde statüyü “İade” yapılarak
Birim Yöneticisine aktarılır. Birim Alt Yöneticisi tarafından Birim Yöneticisine iade edilen mesajlar, kendi
birimi sorumluluğunda değilse 2 saat içerisinde statü “İade” yapılarak Genel Yöneticiye ya da kendi birimi
içerisinde başka bir Birim Alt Yöneticisine yönlendirilir.
8-Belirlenen süreler mesai saatleri için geçerli olup mesai saatleri dışında gelen mesajların aktarımı takip
eden iş günü yapılır.
9-Yönlendirilen başvurular için ilgililere mail ile bilgi verilir. Ayrıca işlem için bekleyen mesajlar ile ilgili gün
içerisinde bilgilendirme mesajları atılır.
Çözümlerin Müşteri ile Paylaşılması:
1-Başvuruların çözümlenme süreleri şu şekilde belirlenmiştir:
Acil öncelikteki başvuruların 3 iş günü,
Normal öncelikteki başvuruların 5 iş günü,
Düşük öncelikteki başvuruların 7 iş günü,
içerisinde kapatılması sağlanır.
2-Yapılan değerlendirmeler sonucunda, başvurunun çözümü için yapılacak araştırmanın daha önce
belirlenen süreler içerisinde tamamlanmaması durumunda “Araştırma Devam Ediyor” statüsü seçilir.
Müşteriye bu durum ve öngörülen süre sistem tarafından bildirilir.
3-Başvurunun çözümü sağlandıktan sonra Kullanıcı tarafından belirlenen çözüm, sisteme kayıt edilerek
müşteriye bildirilir ve statü "Problem Giderildi" yapılarak başvuru sonuçlandırılır.
4- E-posta adresi bulunmayan müşterilerimize verilen cevap; iletişim bilgilerine göre başvuruyu alan birim
tarafından telefon veya posta ile verilmektedir. Bununla ilgili bilgi ve hangi yolla bildirim yapıldığı sisteme
kayıt edilmektedir. İletişim bilgileri bulunmayan veya yanlış olan müşterilerimize cevap verilememektedir.
5-Başvurunun çözümlenmesinin ardından, başvuru sahibinin sağlanan çözüm ile ilgili memnuniyeti e-posta
adresi aracılığı ile sorgulanır. E-posta adresi aracılığı ile yapılan çözümle ilgili memnuniyet sorgulamasına
cevap vermeyen veya e-posta adresi bulunmayan başvuru sahiplerine Pazarlama Daire Başkanlığı veya
Çağrı Merkezi tarafından telefon aracılığı ile ulaşılır ve çözüm ile ilgili memnuniyeti sorgulanır.
Memnuniyet bilgisi sisteme kayıt edilir.
6-Müşteri sunulan çözümle ilgili memnuniyetini teyit ediyorsa şikayet kapanır.
7-Müşterinin önerilen hiçbir çözümü kabul etmemesi ve mutabakat sağlanamaması halinde şikayet
kapatılmaz ve açık bırakılır. Mutabakat sağlanamaması durumunda şikayette bulunan müşteriye, yasal
hukuki yollardan hak aramak gibi dış çözümlere başvurma hakkına sahip olduğu bildirilir.
8-Açık kalan şikayetler, üçer aylık dönemlerde izlenmeye devam edilir ve şikayet tarihinden itibaren 1 yıl
içerisinde müşterinin bir dış çözüme (yasal hukuki yollar) başvurduğuna dair müşteriden herhangi bir bilgi
ya da resmi makamlardan bir bilgilendirme gelmemesi halinde şikayet kapatılır.
9-Müşteri ile mutabakat sağlanamayan ve açık tutulan şikayetlerin izlemesi şikayet tarihinden 1 yıl
sonraya kadar yapılır. Bir yıl sonunda müşterinin dış çözüme yönelmemesi durumunda şikayet kapatılır.
10-1 yıllık izleme süresi içerisinde müşterinin dış çözüme yönelmesi halinde, şikayet açık bırakılır ve dış
çözüm sonuçlanana kadar şikayet kapatılmaz.
Başvuruların Takip Statüleri :
İnfo yazılımında kayıt altına alınan başvurular için statüler aşağıdaki gibidir.
Yönlendir: Başvurunun ilgili yöneticiye veya kullanıcıya yönlendirildiği anda seçilecek statüdür.
Koordinatör: Başvurunun çözümünü sağlayacak ve başvuru sahibine sonucundan bilgi vererek kapatma
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
357 / 664
işlemini gerçekleştirecek olan birim için seçilen statüdür.
Gereği: Başvurunun çözümünde bilgisine ihtiyaç duyulan birim veya birimler için seçilen statüdür.
İade: Başvurunun kendi sorumluluğunda olmadığı durumlarda ilgili birime aktarılması için seçilen statüdür.
Problem Giderildi: Müşteri başvurusu ile ilgili olarak çözümlenmiş ve çözümü müşteri ile paylaşılmış
olan başvurular için kullanılacak statüdür.
Araştırma Devam Ediyor: Müşteri başvurusu ile ilgili olarak çözüm sürecinin belirlenen süreler içinde
gerçekleşmeyeceği tespit edilen durumlarda seçilen statüdür.
Kapatıldı: Memnuniyet sorgulaması yapılan ve çözümden memnun kalan müşteriler için kullanılan bir
statüdür.
Kapatılmadı: (Mutabakat sağlanmadı) Memnuniyet sorgulaması yapılan ve çözümden memnun kalmayan
müşteriler için kullanılan statüdür.
Memnun: Müşteri başvurusu ile ilgili olarak, başvurunun çözümü ve şikayet yönetim süreci ile sorgulaması
yapılan ve memnun olan müşteriler için kullanılan statüdür.
Memnun değil: Müşteri başvurusu ile ilgili olarak, başvurunun çözümü ve şikayet yönetim süreci ile
sorgulaması yapılan ve memnun olmayan müşteriler için kullanılan statüdür.
Müşteri Başvurularının Raporlanması
1-Müşteri başvuruları ile ilgili tüm kayıtlar info yazılımı üzerinde tutulmaktadır.
2- Başvuru sayıları,
Zaman performansları,
Başvuru kanalları,
Birimler,
Başvuru konuları,
Başvuru konusu kategorisi,
Başvuru türleri,
Çözüm performansları,
Süreç ve sunulan çözüm memnuniyeti,
bazında raporlama yapılabilmektedir.
3-Her ay sonunda, Genel Yönetici tarafından başvurularla ilgili Yönetim Temsilcisine performans raporu
hazırlanır ve Üst yönetime sunulur.
4-Genel Müdürlükte; Birim yöneticileri tarafından aylık olarak Birim Üst Yöneticisine birim sonuçları hakkında rapor
sunulur. Birim Üst Yöneticisi tarafından ise üçer aylık periyotlarda Yönetim Temsilcisine rapor sunulur.
Başmüdürlükte; Birim yöneticileri tarafından aylık olarak Birim Üst Yöneticilerine birim sonuçları hakkında rapor
sunulur. Birim Üst Yöneticisi tarafından ise Genel Müdürlük ilgili birimlerine üçer aylık periyotlarda raporlama
yapılır.
Bu bölümle ilgili sorumlu olunan mevzuat
- 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu
-3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun
-2006/3 Başbakanlık Genelgesi
BİLGİ EDİNME HAKKI KANUNU
Kanun No. 4982
Kabul Tarihi : 9.10.2003
BİRİNCİ BÖLÜM
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
358 / 664
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1. — Bu Kanunun amacı; demokratik ve şeffaf yönetimin gereği olan eşitlik, tarafsızlık ve açıklık
ilkelerine uygun olarak kişilerin bilgi edinme hakkını kullanmalarına ilişkin esas ve usulleri düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2. — Bu Kanun; kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının
faaliyetlerinde uygulanır.
1.11.1984 tarihli ve 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair Kanun hükümleri saklıdır.
Tanımlar
MADDE 3. — Bu Kanunda geçen;
a) Kurum ve kuruluş: Bu Kanunun 2 nci maddesinde geçen ve kapsama dahil olan bilgi edinme başvurusu
yapılacak bütün makam ve mercileri,
b) Başvuru sahibi: Bu Kanun kapsamında bilgi edinme hakkını kullanarak kurum ve kuruluşlara başvuran
gerçek ve tüzel kişileri,
c) Bilgi: Kurum ve kuruluşların sahip oldukları kayıtlarda yer alan bu Kanun kapsamındaki her türlü veriyi,
d) Belge: Kurum ve kuruluşların sahip oldukları bu Kanun kapsamındaki yazılı, basılı veya çoğaltılmış
dosya, evrak, kitap, dergi, broşür, etüt, mektup, program, talimat, kroki, plân, film, fotoğraf, teyp ve video
kaseti, harita, elektronik ortamda kaydedilen her türlü bilgi, haber ve veri taşıyıcılarını,
e) Bilgi veya belgeye erişim: İstenen bilgi veya belgenin niteliğine göre, kurum ve kuruluşlarca, başvuru
sahibine söz konusu bilgi veya belgenin bir kopyasının verilmesini, kopya verilmesinin mümkün olmadığı
hâllerde, başvuru sahibinin bilgi veya belgenin aslını inceleyerek not almasına veya içeriğini görmesine veya
işitmesine izin verilmesini,
f) Kurul: Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulunu,
İfade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Bilgi Edinme Hakkı ve Bilgi Verme Yükümlülüğü
Bilgi edinme hakkı
MADDE 4. — Herkes bilgi edinme hakkına sahiptir.
Türkiye'de ikamet eden yabancılar ile Türkiye'de faaliyette bulunan yabancı tüzel kişiler, isteyecekleri bilgi
kendileriyle veya faaliyet alanlarıyla ilgili olmak kaydıyla ve karşılıklılık ilkesi çerçevesinde, bu Kanun
hükümlerinden yararlanırlar.
Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerden doğan hak ve yükümlülükleri saklıdır.
Bilgi verme yükümlülüğü
MADDE 5. — Kurum ve kuruluşlar, bu Kanunda yer alan istisnalar dışındaki her türlü bilgi veya belgeyi
başvuranların yararlanmasına sunmak ve bilgi edinme başvurularını etkin, süratli ve doğru sonuçlandırmak
üzere, gerekli idarî ve teknik tedbirleri almakla yükümlüdürler.
Bu Kanun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren diğer kanunların bu Kanuna aykırı hükümleri uygulanmaz.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bilgi Edinme Başvurusu
Başvuru usulü
MADDE 6. — Bilgi edinme başvurusu, başvuru sahibinin adı ve soyadı, imzası, oturma yeri veya iş
adresini, başvuru sahibi tüzel kişi ise tüzel kişinin unvanı ve adresi ile yetkili kişinin imzasını ve yetki belgesini
içeren dilekçe ile istenen bilgi veya belgenin bulunduğu kurum veya kuruluşa yapılır. Bu başvuru, kişinin
kimliğinin ve imzasının veya yazının kimden neşet ettiğinin tespitine yarayacak başka bilgilerin yasal olarak
belirlenebilir olması kaydıyla elektronik ortamda veya diğer iletişim araçlarıyla da yapılabilir.
Dilekçede, istenen bilgi veya belgeler açıkça belirtilir.
İstenecek bilgi veya belgenin niteliği
MADDE 7. — Bilgi edinme başvurusu, başvurulan kurum ve kuruluşların ellerinde bulunan veya görevleri
gereği bulunması gereken bilgi veya belgelere ilişkin olmalıdır.
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
359 / 664
Kurum ve kuruluşlar, ayrı veya özel bir çalışma, araştırma, inceleme ya da analiz neticesinde
oluşturulabilecek türden bir bilgi veya belge için yapılacak başvurulara olumsuz cevap verebilirler.
İstenen bilgi veya belge, başvurulan kurum ve kuruluştan başka bir yerde bulunuyorsa, başvuru dilekçesi
bu kurum ve kuruluşa gönderilir ve durum ilgiliye yazılı olarak bildirilir.
Yayımlanmış veya kamuya açıklanmış bilgi veya belgeler
MADDE 8. — Kurum ve kuruluşlarca yayımlanmış veya yayın, broşür, ilân ve benzeri yollarla kamuya
açıklanmış bilgi veya belgeler, bilgi edinme başvurularına konu olamaz. Ancak, yayımlanmış veya kamuya
açıklanmış bilgi veya belgelerin ne şekilde, ne zaman ve nerede yayımlandığı veya açıklandığı başvurana
bildirilir.
Gizli bilgileri ayırarak bilgi veya belge verme
MADDE 9. — İstenen bilgi veya belgelerde, gizlilik dereceli veya açıklanması yasaklanan bilgiler ile
açıklanabilir nitelikte olanlar birlikte bulunuyor ve bunlar birbirlerinden ayrılabiliyorsa, söz konusu bilgi veya
belge, gizlilik dereceli veya açıklanması yasaklanan bilgiler çıkarıldıktan sonra başvuranın bilgisine sunulur.
Ayırma gerekçesi başvurana yazılı olarak bildirilir.
Bilgi veya belgeye erişim
MADDE 10. — Kurum ve kuruluşlar, başvuru sahibine istenen belgenin onaylı bir kopyasını verirler.
Bilgi veya belgenin niteliği gereği kopyasının verilmesinin mümkün olmadığı veya kopya çıkarılmasının
aslına zarar vereceği hâllerde, kurum ve kuruluşlar ilgilinin;
a) Yazılı veya basılı belgeler için, söz konusu belgenin aslını incelemesi ve not alabilmesini,
b) Ses kaydı şeklindeki bilgi veya belgelerde bunları dinleyebilmesini,
c) Görüntü kaydı şeklindeki bilgi veya belgelerde bunları izleyebilmesini,
Sağlarlar.
Bilgi veya belgenin yukarıda belirtilenlerden farklı bir şekilde elde edilmesi mümkün ise, belgeye zarar
vermemek koşuluyla bu olanak sağlanır.
Başvurunun yapıldığı kurum ve kuruluş, erişimine olanak sağladığı bilgi veya belgeler için başvuru
sahibinden erişimin gerektirdiği maliyet tutarı kadar bir ücreti bütçeye gelir kaydedilmek üzere tahsil
edebilir.
Bilgi veya belgeye erişim süreleri
MADDE 11.— Kurum ve kuruluşlar, başvuru üzerine istenen bilgi veya belgeye erişimi onbeş iş günü
içinde sağlarlar. Ancak istenen bilgi veya belgenin, başvurulan kurum ve kuruluş içindeki başka bir birimden
sağlanması; başvuru ile ilgili olarak bir başka kurum ve kuruluşun görüşünün alınmasının gerekmesi veya
başvuru içeriğinin birden fazla kurum ve kuruluşu ilgilendirmesi durumlarında bilgi veya belgeye erişim otuz
iş günü içinde sağlanır. Bu durumda, sürenin uzatılması ve bunun gerekçesi başvuru sahibine yazılı olarak ve
onbeş iş günlük sürenin bitiminden önce bildirilir.
10 uncu maddede belirtilen bilgi veya belgelere erişim için gereken maliyet tutarının idare tarafından
başvuru sahibine bildirilmesiyle onbeş iş günlük süre kesilir. Başvuru sahibi onbeş iş günü içinde ücreti
ödemezse talebinden vazgeçmiş sayılır.
Başvuruların cevaplandırılması
MADDE 12. — Kurum ve kuruluşlar, bilgi edinme başvurularıyla ilgili cevaplarını yazılı olarak veya
elektronik ortamda başvuru sahibine bildirirler. Başvurunun reddedilmesi hâlinde bu kararın gerekçesi ve
buna karşı başvuru yolları belirtilir.
İtiraz usulü
MADDE 13. — Bilgi edinme istemi 16 ve 17 nci maddelerde öngörülen sebeplerle reddedilen başvuru
sahibi, yargı yoluna başvurmadan önce kararın tebliğinden itibaren onbeş gün içinde Kurula itiraz edebilir.
Kurul, bu konudaki kararını otuz iş günü içinde verir. Kurum ve kuruluşlar, Kurulun istediği her türlü bilgi
veya belgeyi onbeş iş günü içinde vermekle yükümlüdürler.
Kurula itiraz, başvuru sahibinin idarî yargıya başvurma süresini durdurur.
Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu
MADDE 14. — Bilgi edinme başvurusuyla ilgili yapılacak itirazlar üzerine, 16 ve 17 nci maddelerde
öngörülen sebeplere dayanılarak verilen kararları incelemek ve kurum ve kuruluşlar için bilgi edinme
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
360 / 664
hakkının kullanılmasına ilişkin olarak kararlar vermek üzere; Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu
oluşturulmuştur.
Kurul; birer üyesi Yargıtay ve Danıştay genel kurullarının kendi kurumları içinden önerecekleri ikişer aday,
birer üyesi ceza hukuku, idare hukuku ve anayasa hukuku alanlarında profesör veya doçent unvanına sahip
kişiler, bir üyesi Türkiye Barolar Birliğinin baro başkanı seçilme yeterliliğine sahip kişiler içinden göstereceği
iki aday, iki üyesi en az genel müdür düzeyinde görev yapmakta olanlar ve bir üyesi de Adalet Bakanının
önerisi üzerine bu Bakanlıkta idarî görevlerde çalışan hâkimler arasından Bakanlar Kurulunca seçilecek
dokuz üyeden oluşur.
Kurul üyeliğine önerilen adayların muvafakatları aranır.
Kurul Başkanı, kurul üyelerince kendi aralarından seçilir.
Kurul, en az ayda bir defa veya ihtiyaç duyulduğu her zaman Başkanın çağrısı üzerine toplanır.
Kurul üyelerinin görev süreleri dört yıldır. Görev süresi sona erenler yeniden seçilebilirler. Görev süresi
dolmadan görevinden ayrılan üyenin yerine aynı usule göre seçilen üye, yerine seçildiği üyenin görev
süresini tamamlar. Yeni seçilen Kurul göreve başlayıncaya kadar önceki Kurul görevine devam eder.
Kurul üyelerine 10.2.1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla fiilen
görev yaptıkları her gün için uhdesinde kamu görevi bulunanlara (1000), uhdesinde kamu görevi
bulunmayanlara ise (2000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak
miktarda huzur hakkı ödenir. Bu ödemelerde damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz.
Kurul, belirleyeceği konularda komisyonlar ve çalışma grupları kurabilir; ayrıca gerekli gördüğü takdirde,
ilgili bakanlık ile diğer kurum ve kuruluşların ve sivil toplum örgütlerinin temsilcilerini bilgi almak üzere
toplantılarına katılmaya davet edebilir.
Kurulun sekretarya hizmetleri Başbakanlık tarafından yerine getirilir.
Kurulun görev ve çalışmalarına ilişkin esas ve usuller Başbakanlıkça hazırlanarak yürürlüğe konulacak bir
yönetmelikle düzenlenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Bilgi Edinme Hakkının Sınırları
Yargı denetimi dışında kalan işlemler
MADDE 15. — Yargı denetimi dışında kalan idarî işlemlerden kişinin çalışma hayatını ve mesleki onurunu
etkileyecek nitelikte olanlar, bu Kanun kapsamına dahildir. Bu şekilde sağlanan bilgi edinme hakkı işlemin
yargı denetimine açılması sonucunu doğurmaz.
Devlet sırrına ilişkin bilgi veya belgeler
MADDE 16. — Açıklanması hâlinde Devletin emniyetine, dış ilişkilerine, millî savunmasına ve millî
güvenliğine açıkça zarar verecek ve niteliği itibarıyla Devlet sırrı olan gizlilik dereceli bilgi veya belgeler, bilgi
edinme hakkı kapsamı dışındadır.
Ülkenin ekonomik çıkarlarına ilişkin bilgi veya belgeler
MADDE 17. — Açıklanması ya da zamanından önce açıklanması hâlinde, ülkenin ekonomik çıkarlarına
zarar verecek veya haksız rekabet ve kazanca sebep olacak bilgi veya belgeler, bu Kanun kapsamı
dışındadır.
İstihbarata ilişkin bilgi veya belgeler
MADDE 18. — Sivil ve askerî istihbarat birimlerinin görev ve faaliyetlerine ilişkin bilgi veya belgeler, bu
Kanun kapsamı dışındadır.
Ancak, bu bilgi ve belgeler kişilerin çalışma hayatını ve meslek onurunu etkileyecek nitelikte ise,
istihbarata ilişkin bilgi ve belgeler bilgi edinme hakkı kapsamı içindedir.
İdarî soruşturmaya ilişkin bilgi veya belgeler
MADDE 19. — Kurum ve kuruluşların yetkili birimlerince yürütülen idarî soruşturmalarla ilgili olup,
açıklanması veya zamanından önce açıklanması hâlinde;
a) Kişilerin özel hayatına açıkça haksız müdahale sonucunu doğuracak,
b) Kişilerin veya soruşturmayı yürüten görevlilerin hayatını ya da güvenliğini tehlikeye sokacak,
c) Soruşturmanın güvenliğini tehlikeye düşürecek,
d) Gizli kalması gereken bilgi kaynağının açığa çıkmasına neden olacak veya soruşturma ile ilgili benzeri
bilgi ve bilgi kaynaklarının temin edilmesini güçleştirecek,
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
361 / 664
Bilgi veya belgeler, bu Kanun kapsamı dışındadır.
Adlî soruşturma ve kovuşturmaya ilişkin bilgi veya belgeler
MADDE 20. — Açıklanması veya zamanından önce açıklanması hâlinde;
a) Suç işlenmesine yol açacak,
b) Suçların önlenmesi ve soruşturulması ya da suçluların kanunî yollarla yakalanıp kovuşturulmasını
tehlikeye düşürecek,
c) Yargılama görevinin gereğince yerine getirilmesini engelleyecek,
d) Hakkında dava açılmış bir kişinin adil yargılanma hakkını ihlâl edecek,
Nitelikteki bilgi veya belgeler, bu Kanun kapsamı dışındadır.
4.4.1929 tarihli ve 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu, 18.6.1927 tarihli ve 1086 sayılı Hukuk
Usulü Muhakemeleri Kanunu, 6.1.1982 tarihli ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu ve diğer özel
kanun hükümleri saklıdır.
Özel hayatın gizliliği
MADDE 21. — Kişinin izin verdiği hâller saklı kalmak üzere, özel hayatın gizliliği kapsamında, açıklanması
hâlinde kişinin sağlık bilgileri ile özel ve aile hayatına, şeref ve haysiyetine, meslekî ve ekonomik değerlerine
haksız müdahale oluşturacak bilgi veya belgeler, bilgi edinme hakkı kapsamı dışındadır.
Kamu yararının gerektirdiği hâllerde, kişisel bilgi veya belgeler, kurum ve kuruluşlar tarafından, ilgili kişiye
en az yedi gün önceden haber verilerek yazılı rızası alınmak koşuluyla açıklanabilir.
Haberleşmenin gizliliği
MADDE 22. — Haberleşmenin gizliliği esasını ihlâl edecek bilgi veya belgeler, bu Kanun kapsamı
dışındadır.
Ticarî sır
MADDE 23. — Kanunlarda ticarî sır olarak nitelenen bilgi veya belgeler ile, kurum ve kuruluşlar
tarafından gerçek veya tüzel kişilerden gizli kalması kaydıyla sağlanan ticarî ve malî bilgiler, bu Kanun
kapsamı dışındadır.
Fikir ve sanat eserleri
MADDE 24. — Fikir ve sanat eserlerine ilişkin olarak yapılacak bilgi edinme başvuruları hakkında ilgili
kanun hükümleri uygulanır.
Kurum içi düzenlemeler
MADDE 25. — Kurum ve kuruluşların, kamuoyunu ilgilendirmeyen ve sadece kendi personeli ile kurum içi
uygulamalarına ilişkin düzenlemeler hakkındaki bilgi veya belgeler, bilgi edinme hakkının kapsamı
dışındadır. Ancak, söz konusu düzenlemeden etkilenen kurum çalışanlarının bilgi edinme hakları saklıdır.
Kurum içi görüş, bilgi notu ve tavsiyeler
MADDE 26. — Kurum ve kuruluşların faaliyetlerini yürütmek üzere, elde ettikleri görüş, bilgi notu, teklif
ve tavsiye niteliğindeki bilgi veya belgeler, kurum ve kuruluş tarafından aksi kararlaştırılmadıkça bilgi
edinme hakkı kapsamındadır.
Bilimsel, kültürel, istatistik, teknik, tıbbî, malî, hukukî ve benzeri uzmanlık alanlarında yasal olarak görüş
verme yükümlülüğü bulunan kişi, birim ya da kurumların görüşleri, kurum ve kuruluşların alacakları
kararlara esas teşkil etmesi kaydıyla bilgi edinme istemlerine açıktır.
Tavsiye ve mütalaa talepleri
MADDE 27. — Tavsiye ve mütalaa talepleri bu Kanun kapsamı dışındadır.
Gizliliği kaldırılan bilgi veya belgeler
MADDE 28. — Gizliliği kaldırılmış olan bilgi veya belgeler, bu Kanunda belirtilen diğer istisnalar
kapsamına girmiyor ise, bilgi edinme başvurularına açık hâle gelir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Ceza hükümleri
MADDE 29. — Bu Kanunun uygulanmasında ihmâli, kusuru veya kastı bulunan memurlar ve diğer kamu
görevlileri hakkında, işledikleri fiillerin genel hükümler çerçevesinde ceza kovuşturması gerektirmesi hususu
saklı kalmak kaydıyla, tâbi oldukları mevzuatta yer alan disiplin cezaları uygulanır.
Bu Kanunla erişilen bilgi ve belgeler ticarî amaçla çoğaltılamaz ve kullanılamaz.
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
362 / 664
Rapor düzenlenmesi
MADDE 30. — Kurum ve kuruluşlar, bir önceki yıla ait olmak üzere;
a) Kendilerine yapılan bilgi edinme başvurularının sayısını,
b) Olumlu cevaplanarak bilgi veya belgelere erişim sağlanan başvuru sayısını,
c) Reddedilen başvuru sayısı ve bunların dağılımını gösterir istatistik bilgileri,
d) Gizli ya da sır niteliğindeki bilgiler çıkarılarak ya da bu nitelikteki bilgiler ayrılarak bilgi veya belgelere
erişim sağlanan başvuru sayısını,
e) Başvurunun reddedilmesi üzerine itiraz edilen başvuru sayısı ile bunların sonuçlarını,
Gösterir bir rapor hazırlayarak, bu raporları her yıl Şubat ayının sonuna kadar Bilgi Edinme Değerlendirme
Kuruluna gönderirler. Bağlı, ilgili ve ilişkili kamu kurum ve kuruluşları raporlarını bağlı, ilgili ya da ilişkili
oldukları bakanlık vasıtasıyla iletirler. Kurul, hazırlayacağı genel raporu, söz konusu kurum ve kuruluşların
raporları ile birlikte her yıl Nisan ayının sonuna kadar Türkiye Büyük Millet Meclisine gönderir. Bu raporlar
takip eden iki ay içinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığınca kamuoyuna açıklanır.
Yönetmelik
MADDE 31. — Bu Kanunun uygulanması ile ilgili esas ve usullerin belirlenmesine ilişkin yönetmelik,
Kanunun yayımını takip eden altı ay içinde Başbakanlık tarafından hazırlanarak Bakanlar Kurulunca
yürürlüğe konulur.
Yürürlük
MADDE 32. — Bu Kanun yayımı tarihinden itibaren altı ay sonra yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 33. — Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
İletişim
DİLEKÇE HAKKININ KULLANILMASINA DAİR KANUN
Kanun Numarası
Kabul Tarihi
Resmî Gazete
: 3071
: 1/11/1984
: 10.11.1984/18571
Amaç:
Madde 1 – (Değişik: 2/1/2003-4778/23 md.)
Bu Kanunun amacı, Türk vatandaşlarının ve Türkiye'de ikamet eden yabancıların
kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek ve şikâyetleri hakkında, Türkiye Büyük Millet Meclisine
ve yetkili makamlara yazı ile başvurma haklarının kullanılma biçimini düzenlemektir.
Kapsam:
Madde 2 – (Değişik: 2/1/2003-4778/24 md.)
Bu Kanun, Türk vatandaşları ve Türkiye'de ikamet eden yabancılar tarafından Türkiye
Büyük Millet Meclisi ile idarî makamlara yapılan dilek ve şikâyetler hakkındaki başvuruları
kapsar.
Dilekçe hakkı:
Madde 3 – Türk vatandaşları kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek ve şikayetleri
hakkında, Türkiye Büyük Millet Meclisine ve yetkili makamlara yazı ile başvurma hakkına
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
363 / 664
sahiptirler.
(Ek: 2/1/2003-4778/25 md.) Türkiye'de ikamet eden yabancılar karşılıklılık esası
gözetilmek ve dilekçelerinin Türkçe yazılması kaydıyla bu haktan yararlanabilirler.
Dilekçede bulunması zorunlu şartlar:
Madde 4 – (Değişik: 2/1/2003-4778/26 md.)
Türkiye Büyük Millet Meclisine veya yetkili makamlara verilen veya gönderilen
dilekçelerde, dilekçe sahibinin adı-soyadı ve imzası ile iş veya ikametgâh adresinin
bulunması gerekir.
Gönderilen makamda hata:
Madde 5 – Dilekçe, konusuyla ilgili olmayan bir idari makama verilmesi durumunda,
bu makam tarafından yetkili idari makama gönderilir ve ayrıca dilekçe sahibine de bilgi
verilir.
İncelenemeyecek dilekçeler:
Madde 6 – Türkiye Büyük Millet Meclisine veya yetkili makamlara verilen veya
gönderilen dilekçelerden;
a) Belli bir konuyu ihtiva etmeyenler,
b) Yargı mercilerinin görevine giren konularla ilgili olanlar,
c) 4 üncü maddede gösterilen şartlardan herhangi birini taşımayanlar,
İncelenemezler.
Dilekçenin incelenmesi ve sonucunun bildirilmesi:
Madde 7 – (Değişik: 2/1/2003-4778/27 md.)
Türk vatandaşlarının ve Türkiye'de ikamet eden yabancıların kendileri ve kamu ile
ilgili dilek ve şikâyetleri konusunda yetkili makamlara yaptıkları başvuruların sonucu veya
yapılmakta olan işlemin safahatı hakkında dilekçe sahiplerine en geç otuz gün içinde
gerekçeli olarak cevap verilir. İşlem safahatının duyurulması halinde alınan sonuç ayrıca
bildirilir.
Türkiye Büyük Millet Meclisine yapılan başvuruların incelenmesi:
Madde 8 – (Değişik: 2/1/2003-4778/28 md.)
Türkiye Büyük Millet Meclisine gönderilen dilekçelerin, Dilekçe Komisyonunda
incelenmesi ve karara bağlanması altmış gün içinde sonuçlandırılır. İlgili kamu kurum veya
kuruluşları Türkiye Büyük Millet Meclisi Dilekçe Komisyonunca gönderilen dilekçeleri otuz
gün içinde cevaplandırır. İnceleme ve karara bağlamanın esas ve usulleri Türkiye Büyük
Millet Meclisi İçtüzüğünde gösterilir.
Kaldırılan hüküm:
Madde 9 – 26 Aralık 1962 tarih ve 140 sayılı Türk Vatandaşlarının Türkiye Büyük
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
364 / 664
Millet Meclisine Dilekçe ile Başvurmaları ve Dilekçelerin İncelenmesi ile Karara
Bağlanmasının Düzenlenmesine Dair Kanun yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçici Madde 1 – (3071 sayılı Kanunun kendi numarasız geçici maddesi olup
teselsül için numaralandırılmıştır.)
Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünde gerekli değişiklikler yapılıncaya kadar, 140
sayılı Türk Vatandaşlarının Türkiye Büyük Millet Meclisine Dilekçe ile Başvurmaları ve
Dilekçelerin İncelenmesi ile Karara Bağlanmasının Düzenlenmesine Dair Kanunun Dilekçe
Komisyonunun çalışma esas ve usullerine ilişkin hükümlerinin uygulanmasına devam
olunur.
Yürürlük:
Madde 10 – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme:
Madde 11 – Bu Kanun hükümlerini Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı ile Bakanlar
Kurulu yürütür.
Genelge
Başbakanlıktan:
Konu: Başbakanlık İletişim Merkezi
(BİMER)-Doğrudan Başbakanlık.
Genelge
2006/3
Günümüzde kamu yönetimi literatüründe "Yönetişim" ve "Yönetime katılma"
kavramları ön plana çıkmıştır. Yönetim tekniği olduğu kadar bir değeri de ifade eden bu
kavramların hayata geçirilebilmesi için yurttaşların yönetime ilişkin şikayet, talep, görüş ve
önerilerini kolayca iletebilmelerine yönelik iyi işleyen, hızlı ve etkin bir sistemin kurulması,
yönetimin başarısı için olduğu kadar, demokrasinin sağlıklı bir biçimde işlemesi açısından da
vazgeçilmez bir gerekliliktir. Bu şikayet, talep, görüş ve önerilerin derhal işleme alınıp
değerlendirilmesi, sonuçlandırılması ve ilgilisine süratle cevap verilmesi de aynı derecede
önem taşımaktadır. Bu düşünceler ışığında, kamu kurum ve kuruluşlarının halkla ilişkiler
uygulamalarına ilişkin yeni bazı düzenlemelerin yapılması uygun görülmüştür.
Başbakanlığa yapılacak başvuruların tüm yurt sathında kabulünü ve Bakanlıklar ile
valiliklere yapılan müracaatların Başbakanlıktan izlenebilmesini amaçlayan ve Başbakanlık
İletişim Merkezi (BİMER)– Doğrudan Başbakanlık olarak isimlendirilen düzenleme, Türkiye
genelinden aranabilir bir telefon numarası tahsisi ile bir bilgi işlem programı kullanılmasını
öngörmektedir. Böylece, vatandaşlar tarafından yapılan yazılı veya sözlü başvuruların
gereğinin yapılması amacıyla süratle ilgili kamu kuruluşu veya birimine ulaştırılması,
mümkün olan en kısa sürede cevap verilmesi, gecikme halinde ilgili birimlerin uyarılması,
bütün bu işlemlerin bir otomasyon sistemi içinde yürütülmesi, istatistiksel raporlarının
alınması ve merkezden denetlenebilmesi sağlanmış olacaktır.
Sistemin kuruluş ve işleyişine ilişkin hususlar aşağıda belirtilmiştir.
1. Bakanlıklarda, fiziki olarak erişimi kolay bir noktada halkla ilişkiler müracaat bürosu
kurulacak, bu bürolarda halkla ilişkiler konusunda hizmet verebilecek nitelikte ve yeterli
sayıda personel görevlendirilecektir. Valilik ve kaymakamlıklar da kendi düzenlemelerini bu
mantık içinde gerçekleştireceklerdir.
2. Başbakanlık İletişim Merkezi (BİMER)– Doğrudan Başbakanlık için Türkiye genelinde
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
365 / 664
kullanılmak üzere "150" numaralı kısa telefon hattı tahsis edilmiştir. Bu numara illerden
arandığında valilik halkla ilişkiler müracaat bürosunda bulunan telefon hattı devreye girecek
ve buradaki halkla ilişkiler görevlileri tarafından alınacak müracaat, Başbakanlık İletişim
Merkezi (BİMER)– Doğrudan Başbakanlık web arayüz programı kullanılarak sisteme
girilecektir.
3. Bakanlıklar ve valilikler Başbakanlık Halkla İlişkiler Daire Başkanlığı ile;
kaymakamlıklar ise valiliklerle koordinasyon içerisinde bu sistem ile uyumlu çalışacak iletişim
ve bilişim sistemlerini oluşturacaklardır.
4. 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu, 3071 sayılı Dilekçe Hakkı Kanunu, 5176 sayılı
Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında
Kanun ile insan hakları ihlallerine ilişkin müracaatlar da bu bürolara bizzat ya da
Başbakanlık İletişim Merkezi (BİMER)– Doğrudan Başbakanlık numarası veya Başbakanlık
web sayfası aracılığı ile yapılabilecektir.
5. Diğer kamu kurum ve kuruluşlarının benzer amaçla kullandıkları telefon numaraları
da uygun bir zamanda bu sisteme dahil edilecektir. Bu sayede vatandaşların müracaatlarını
her zaman hatırlanabilir tek bir numaradan yapması ve müracaat sürecinin basitleştirilmesi
sağlanmış olacaktır. Sistemin tam olarak hayata geçirilmesi ile önemli ölçüde tasarruf
sağlanması da beklenmektedir.
6. Başbakanlık İletişim Merkezi (BİMER)– Doğrudan Başbakanlık uygulamasına
24/02/2006 tarihinde geçilmiş olacaktır. Bakanlık, valilik ve kaymakamlıklar gerekli olan
fiziki mekan, personel, iletişim ve bilişim altyapısını bu tarihe kadar oluşturacaktır.
Bilgilerini ve gereğini önemle rica ederim.
PAZARLAMA İŞLEMLERİ
366 / 664
V.
BÖLÜM
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
İSTİHDAM ŞEKİLLERİ
Şirketimizde 4 farklı statüde personel istihdam edilmektedir:
1) 399 sayılı kanun hükmünde kararname eki ı sayılı cetvele tabi kadrolu personel,
2) 399 sayılı kanun hükmünde kararname eki ıı sayılı cetvele tabi sözleşmeli personel,
3) idari hizmet sözleşmeli personel (PTT A.Ş. olduktan sonra açıktan alınan personelin tamamı bu statüde
istihdam edilmektedir.)
4) 4857 sayılı iş kanununa tabi işçi personel.
399 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME EKİ I SAYILI CETVELE TABİ KADROLU PERSONELİN ÖDEV VE
SORUMLULUKLARI
1-Sadakat:
Devlet memurları, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına ve kanunlarına sadakatle bağlı kalmak ve milletin
hizmetinde Türkiye Cumhuriyeti kanunlarını sadakatle uygulamak zorundadırlar. Devlet memurları bu
hususu "Asli Devlet Memurluğuna" atandıktan sonra en geç bir ay içinde kurumlarınca düzenlenecek
merasimle yetkili amirlerin huzurunda yapacakları yeminle belirtirler ve özlük dosyalarına konulacak
aşağıdaki "Yemin Belgesi" ni imzalayarak göreve başlarlar.
‘Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına, Atatürk İnkılap ve İlkelerine, Anayasada ifadesi bulunan Türk
Milliyetçiliğine sadakatle bağlı kalacağıma; Türkiye Cumhuriyeti kanunlarını milletin hizmetinde olarak
tarafsız ve eşitlik ilkelerine bağlı kalarak uygulayacağıma; Türk Milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve
kültürel değerlerini benimseyip, koruyup bunları geliştirmek için çalışacağıma; insan haklarına ve
Anayasanın temel ilkelerine dayanan milli, demokratik, laik, bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyetine
karşı görev ve sorumluluklarını bilerek, bunları davranış halinde göstereceğime namusum ve şerefim
üzerine yemin ederim.’
2-Tarafsızlık ve devlete bağlılık:
Devlet memurları siyasi partiye üye olamazlar, herhangi bir siyasi parti, kişi veya zümrenin yararını veya
zararını hedef tutan bir davranışta bulunamazlar; görevlerini yerine getirirlerken dil, ırk, cinsiyet, siyasi
düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep gibi ayırım yapamazlar; hiçbir şekilde siyasi ve ideolojik amaçlı
beyanda ve eylemde bulunamazlar ve bu eylemlere katılamazlar.
Devlet memurları her durumda Devletin menfaatlerini korumak mecburiyetindedirler. Türkiye Cumhuriyeti
Anayasasına ve kanunlarına aykırı olan, memleketin bağımsızlığını ve bütünlüğünü bozan Türkiye
Cumhuriyetinin güvenliğini tehlikeye düşüren herhangi bir faaliyette bulunamazlar. Aynı nitelikte faaliyet
gösteren herhangi bir harekete, gruplaşmaya, teşekküle veya derneğe katılamazlar, bunlara yardım
edemezler,
3-Davranış ve işbirliği:
Devlet memurları, resmi sıfatlarının gerektirdiği itibar ve güvene layık olduklarını hizmet içindeki ve
dışındaki davranışlarıyla göstermek zorundadırlar.
Devlet memurlarının işbirliği içinde çalışmaları esastır.
4-Yurt dışında davranış:
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
368 / 664
Devlet memurlarından sürekli veya geçici görevle veya yetişme, inceleme ve araştırma için yabancı
memleketlerde bulunanlar Devlet itibarını veya görev haysiyetini zedeleyici fiil ve davranışlarda
bulunamazlar.
5-Mal bildirimi:
Devlet memurları, kendileriyle, eşlerine ve velayetleri altındaki çocuklarına ait taşınır ve taşınmaz malları,
alacak ve borçları hakkında, özel kanunda yazılı hükümler uyarınca, mal bildirimi verirler.
6-Basına bilgi veya demeç verme:
Devlet Memurları, kamu görevleri hakkında basına, haber ajanslarına veya radyo ve televizyon kurumlarına
bilgi veya demeç veremezler. Bu konuda gerekli bilgi ancak bakanın yetkili kılacağı görevli illerde valiler
veya yetkili kılacağı görevli tarafından verilebilir.
Askeri hizmet ile ilgili bilgiler özel kanunların yetkili, kıldığı personel dışın da hiç bir kimse tarafından
açıklanamaz.
7-Resmi belge, araç ve gereçlerin yetki verilen mahaller dışına çıkarılmaması ve iadesi:
Devlet memurları görevleri ile ilgili resmi belge araç ve gereçleri, yetki verilen mahaller dışına çıkaramazlar,
hususi işlerinde kullanamazlar. Devlet memurları görevleri icabı kendilerine teslim edilen resmi belge, araç
ve gereçleri görevleri sona erdiği zaman iade etmek zorundadırlar. Bu zorunluluk memurun mirasçılarına da
şamildir.
399 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME EKİ I SAYILI CETVELE TABİ KADROLU PERSONELİN GENEL
HAKLARI
1-Uygulamayı isteme hakkı:
Devlet memurları, bu kanun ve bu kanuna dayanılarak yayınlanan tüzük ve yönetmeliklere göre tayin ve
tespit olunup yürürlükte bulunan hükümlerin kendileri hakkında aynen uygulanmasını istemek hakkına
sahiptirler.
2-Güvenlik:
Kanunlarda yazılı haller dışında Devlet memurunun memurluğuna son verilmez, aylık ve başka hakları
elinden alınamaz.
3- Emeklilik:
Devlet memurlarının, özel kanununda yazılı belirli şartlar içinde, emeklilik hakları vardır.
4-Çekilme:
Devlet memurları, bu kanunda belirtilen esaslara göre memurluktan çekilebilirler.
5- Müracaat, şikayet ve dava açma:
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
369 / 664
Devlet memurları kurumlarıyla ilgili resmi ve şahsi işlerinden dolayı müracaat; amirleri veya kurumları
tarafından kendilerine uygulanan idari eylem ve işlemlerden dolayı şikayet ve dava açma hakkına
sahiptirler.
Müracaat ve şikayetler söz veya yazı ile en yakın amirden başlayarak silsile yolu ile şikayet edilen amirler
atlanarak yapılır.
Müracaat ve şikayetler incelenerek en kısa zamanda ilgiliye bildirilir. Müracaat ve şikayetlerle ilgili esas ve
usuller Başbakanlıkça hazırlanacak bir yönetmelikle düzenlenir.
6-Sendika kurma:
Devlet memurları, Anayasada ve özel kanununda belirtilen hükümler uyarınca sendikalar ve üst kuruluşlar
kurabilir ve bunlara üye olabilirler.
7-İzin:
Devlet memurları, bu kanunda gösterilen süre ve şartlarla izin hakkına sahiptirler.
8-Kovuşturma ve yargılama:
Devlet memurlarının görevleri ile ilgili veya görevleri sırasında işledikleri suçlardan dolayı soruşturma ve
kovuşturma yapılması ve haklarında dava açılması özel hükümlere tabidir.
9-İsnat ve iftiralara karşı koruma:
Devlet memurları hakkındaki ihbar ve şikayetler, garaz veya mücerret hakaret için, uydurma bir suç isnadı
suretiyle yapıldığı ve soruşturma veya yargılamanın tabi olduğu kanuni işlem sonucunda bu isnat sabit
olmadığı takdirde, merkezde bu memurun en büyük amiri, illerde valiler, isnatta bulunanlar hakkında kamu
davası açılmasını Cumhuriyet Savcılığından isterler.
399 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME EKİ I SAYILI CETVELE TABİ KADROLU PERSONELE İLİŞKİN
YASAKLAR
1-Toplu eylem ve hareketlerde bulunma yasağı:
Bu Kanunun 21 nci maddesi ile hükme bağlanan hakkın kullanılmasında birden fazla Devlet memurunun
toplu olarak söz ve yazı ile müracaatları ve şikayetleri yasaktır.
Devlet memurlarının kamu hizmetlerini aksatacak şekilde memurluktan kasıtlı olarak birlikte çekilmeleri
veya görevlerine gelmemeleri veya görevlerine gelip de Devlet hizmetlerinin ve işlerinin yavaşlatılması veya
aksatılması sonucunu doğuracak eylem ve hareketlerde bulunmaları yasaktır.
2- Grev yasağı:
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
370 / 664
Devlet memurlarının greve karar vermeleri, grev tertiplemeleri, ilan etmeleri, bu yolda propaganda
yapmaları yasaktır.
Devlet memurları, herhangi bir greve veya grev teşebbüsüne katılamaz, grevi destekleyemez veya teşvik
edemezler.
3- Ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma yasağı:
Memurlar Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette
bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kolektif
şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar. (Görevli oldukları kurumların
iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevler hariç).
Memurların üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri ile kanunla kurulmuş yardım
sandıklarının yönetim ve denetim kurulları üyelikleri görevleri ve özel kanunlarda belirtilen görevler bu
yasaklamanın dışındadır.
4-Hediye alma, menfaat sağlama yasağı:
Devlet memurlarının doğrudan doğruya veya aracı eliyle hediye istemeleri ve görevleri sırasında olmasa
dahi menfaat sağlama amacı ile hediye kabul etmeleri veya iş sahiplerinden borç para istemeleri ve almaları
yasaktır.
5-Denetimindeki teşebbüsten menfaat sağlama yasağı:
Devlet memurunun, denetimi altında bulunan veya kendi görevi veya mensup olduğu kurum ile ilgisi olan
bir teşebbüsten, doğrudan doğruya veya aracı eliyle her ne ad altında olursa olsun bir menfaat sağlaması
yasaktır.
6-Gizli bilgileri açıklama yasağı:
Devlet memurlarının kamu hizmetleri ile ilgili gizli bilgileri görevlerinden ayrılmış bile olsalar, yetkili bakanın
yazılı izni olmadıkça açıklamaları yasaktır.
399 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME EKİ II SAYILI CETVELE TABİ SÖZLEŞMELİ
PERSONELİN ÖDEV VE SORUMLULUKLARI
1-Tarafsızlık
Sözleşmeli personel, herhangi bir siyasi parti, kişi veya zümrenin yararını veya zararını hedef tutan bir
davranışta bulunamaz. Görevini yerine getirirken dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve
mezhep gibi ayırım yapamaz, hiçbir şekilde siyasi ve ideolojik amaçlı beyanda bulunamaz ve bu çeşit
eylemlere katılamaz.
2-Teşebbüs Personelinin Yükümlülük ve Sorumlulukları
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
371 / 664
Teşebbüs ve bağlı ortaklıkların genel müdür, müessese müdürü, yönetim ve danışma kurulu veya yönetim
komitesi üyeleri ile her çeşit personeli;
a) Teşebbüs ve bağlı ortaklıklara verilen sermayeyi ve sağlanan diğer kaynakları verimlilik ve karlılık
esaslarına göre kullanmak ve değerlendirmek hususunda gereken gayret ve basireti göstermekle sorumlu
ve yükümlü olup, görevleri ile ilgili olarak mensup oldukları teşebbüs ve bağlı ortaklığa verdikleri zarardan
dolayı özel hukuk hükümlerine tabidirler.
b) Teşebbüslerin ve bağlı ortaklıkların paralarına ve para hükmündeki evrak ve senetlerine ve diğer
mevcutlarına karşı işledikleri suçlar ile bilanço, tutanak, rapor ve benzeri her türlü belge ve defterleri
üzerinde işledikleri suçlar ile ifa ettikleri görevlerinden doğan suçlardan dolayı memur sayılarak haklarında
Türk Ceza Kanununun 2 nci kitap üçüncü ve altıncı baplarındaki hükümler uygulanır.
c) Görevlerini yaptıkları sırada öğrendikleri gizli bilgileri, görevden ayrılmış olsalar bile, yetkili amirin izni
olmadan açıklayamazlar. Aksi halde haklarında Türk Ceza Kanununun 229 uncu maddesi hükümleri
uygulanır.
d) Teşebbüs genel müdürü ve yönetim kurulu üyelerinin görevlerini icra sırasında işledikleri suçlardan
dolayı yargılanmaları, ilgili bakanın iznine bağlı olup; bu konuda Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin
Yargılanması Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
399 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME EKİ II SAYILI CETVELE TABİ SÖZLEŞMELİ
PERSONELİN GENEL HAKLARI
1-Sosyal Güvenlik
– Sözleşmeli statüde istihdam edilecek personel, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununa tabidir.
2-Çekilme
– Sözleşmeli personel, bu Kanun Hükmünde Kararname ile sözleşmesinde belirtilen şartlarla görevinden
çekilme hakkına sahiptir.
3-Sendika Kurma
– Sözleşmeli personel, Anayasada ve özel kanununda belirtilen hükümler uyarınca sendikalar ve üst
kuruluşlar kurabilir ve bunlara üye olabilir.
399 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME EKİ II SAYILI CETVELE TABİ SÖZLEŞMELİ
PERSONELE İLİŞKİN YASAKLAR
1-Grev Yasağı
Sözleşmeli personelin grev kararı vermesi, bu yolda propaganda yapması, herhangi bir greve veya grev
teşebbüsüne katılması, grevi desteklemesi yahut teşvik etmesi yasaktır.
2-Başka İş ve Hizmet Yasağı
– Teşebbüs ve bağlı ortaklıkların genel müdür, müessese müdürleri ile yönetim kurulu ve yönetim komitesi
üyeleri ve her çeşit personeli bu Kanun Hükmünde Kararnamede öngörülen haller dışında başka bir işle
meşgul olamazlar.
Birinci fıkrada sayılanlar;
a) Anonim şirketler hariç olmak üzere, çalıştıkları kuruluşların faaliyet konusuna giren mal ve hizmetlerin
istihsal ve ticareti ile uğraşan şirketlere ortak olamazlar. Bunların eşleri ile reşit olmayan çocukları da aynı
yasaklara tabidir.
b) Teşebbüs yönetim kurulunun muvafakati üzerine teşebbüs veya bağlı ortaklıkların iştiraklerinin yalnız
birisinde olmak kaydıyla bulundukları yerdeki, uygun aday bulunamaması halinde başka yerdeki iştiraklerin
yönetim kurulu üyeliğine, denetçiliğine ve tasfiye kurulu üyeliğine getirilebilirler.
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
372 / 664
İlgili Bakanlık personeli de, kendi görevlerine ek olarak bakanın izni ile teşebbüs genel müdürü tarafından,
bu fıkrada adı geçen görevlere atanabilirler.
Aşağıda gösterilen iş ve hizmetler bu maddede öngörülen iş ve hizmet yasağının kapsamı dışındadır.
a) Esas görevlerine halel gelmemesi ve teşebbüs genel müdürü veya yetki vereceği diğer amirlerin uygun
görmesi şartıyla, her türlü eğitim ve öğretim faaliyetlerinde görev alınması,
b) Kanunla kurulmuş sosyal güvenlik kuruluşları, kamu kurumu niteliğini haiz kuruluşlar, teşebbüsün
faaliyetleri ile ilgili sosyal ve mesleki nitelikteki kuruluşların yönetim, denetim ve istişare organlarında görev
alınması,
c) Kişiler, kurum ve kuruluşlarca, görevleri dolayısıyla teşebbüs ve bağlı ortaklık personeli aleyhine açılan
davalarda, teşebbüs genel müdürünün uygun görmesi şartıyla görevlendirilecek avukatlarca savunma
yapılması,
d) Bilirkişilik ve hakemlik gibi kanunlardan doğan görevler.
Kısmi zamanlı olarak istihdam edilen sözleşmeli personelin hangi iş veya hizmetleri yapamayacağı
sözleşmelerinde belirtilir.
Bu madde hükümlerine aykırı hareket edenlerin sözleşmeleri fesih edilir.
3-Hediye Alma ve Menfaat Sağlama Yasağı
– Sözleşmeli personelin, doğrudan doğruya veya aracı eliyle hediye istemesi ve görevi sırasında olmasa dahi
menfaat sağlama amacı ile hediye kabul etmesi veya iş sahiplerinden borç para istemesi ve alması yasaktır.
4-Basına Bilgi veya Demeç Verme Yasağı
– Sözleşmeli personel, göreviyle ilgili konularda basına, haber ajanslarına veya radyo ve televizyon
kurumlarına yetkili amirlerinin izni olmadan bilgi veya demeç veremez.
5-Siyasi Faaliyet Yasağı
–Teşebbüs ve bağlı ortaklıkların bu Kanun Hükmünde Kararnameye tabi personeli siyasi faaliyette
bulunamaz ve siyasi partilere üye olamazlar.
6-Toplu Eylem ve Hareketlerde Bulunma Yasağı
– Sözleşmeli personelin, teşebbüs veya bağlı ortaklığın hizmetlerini aksatacak şekilde kasıtlı olarak birlikte
çekilmeleri veya görevlerine gelmemeleri veya göreve gelirde hizmetlerin yavaşlatılması veya aksatılması
sonucunu doğuracak eylem ve hareketlerde bulunmaları, toplu olarak söz veya yazı ile müracaat ve
şikâyetleri yasaktır.
İDARİ HİZMET SÖZLEŞMELİ PERSONELİN GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLARI
İdari Hizmet Sözleşmeli Personel, 6475 sayılı Kanunun 27 enci Maddesinin birinci fıkrası gereğince 657 sayılı
Kanun ve diğer Kanunların sözleşmeli personel hakkındaki hükümlerine tabi olmaksızın idari hizmet
sözleşmesi ile istihdam edilir. Bu personel sosyal güvenlik bakımından 5510 sayılı Kanunun 4 üncü
Maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine (SSK üyesi) tabidir.
Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Görev yapan İdari Hizmet Sözleşmeli personel hakkında
Yönetmelikle düzenlenen, personelin görev yetki ve sorumlulukları aşağıda belirtilen alt başlıklar halinde
düzenlenmiştir.
Görevin yerine getirilmesi
(1) Personel; görevini, haiz olduğu yetkileri kullanmak suretiyle, zamanında ve en iyi şekilde yerine
getirmekle yükümlü olup, görevlerinin gereği gibi yerine getirilmesinden, yetkilerinin zamanında ve
gereğince kullanılmasından sorumludur.
(2) Yöneticiler, sorumluluğundaki birimlerin düzenli işlemesinden, personelin çalışmasından, gerekli
önlemlerin alınmasından ve işlerin zamanında ve gereği gibi sonuçlandırılmasından sorumludur.
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
373 / 664
(3) Personelin kastı, kusuru veya ihmali sonucu PTT’nin mal, para ve para hükmündeki değerlerinin
zarar görmesi durumunda, bu zararın ilgili personelden tahsili esastır. Zararın tazmininde genel hükümler
uygulanır.
(4) Personelin, çalışma saatleri içerisinde görevinin başında bulunması ve bu süre içerisinde görevinin
dışında başka bir işle uğraşmaması esastır.
Hizmet alanlarla ilişkiler
Personel, hizmet sunumunda hizmet alanlara Yönetim Kurulunca belirlenen ilkeler, nezaket kuralları
ve mevzuat çerçevesinde her türlü kolaylığı gösterecek şekilde davranmakla sorumludur.
Etik ilkelere bağlılık
Personel görevlerini kurumsal etik politikasına uygun olarak tarafsızlık, dürüstlük ve adalet ilkeleri
çerçevesinde yürütür.
Kurumsal stratejilere bağlılık
Personel, görevlerini ifa ederken kurumsal stratejilere uygun hareket etmek, PTT’nin menfaatlerini
korumak ve PTT’yi zarara uğratacak her türlü eylem ve işlemden kaçınmak zorundadır.
Davranış ve iş ilişkileri
Personel, hizmet içindeki ve dışındaki davranışlarında, iş ilişkilerinde PTT’yi temsil ettiği bilinciyle
hareket etmek ve bu görevin gerektirdiği itibar ve güvene layık olduğunu göstermek zorundadır.
Mal bildirimi
Personel, kendileri ve eşleri ile velayetleri altındaki çocuklarına ait taşınır ve taşınmaz malları, alacak
ve borçları hakkında, 19.4.1990 tarihli ve 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla
Mücadele Kanunu uyarınca mal bildiriminde bulunmakla yükümlüdür.
İhbar yükümlülüğü
Personel, PTT’nin zararına neden olan herhangi bir fiil ve davranışı öğrendiği takdirde, keyfiyeti derhal
yetkili amirlerine haber vermek zorundadır.
Kanunsuz emir
(1) Personel, amirinden aldığı emri yerine getirmekle görevlidir. Ancak, amirinden aldığı emri
Anayasa, kanun, tüzük ve yönetmelik hükümlerine aykırı görürse yerine getirmez ve bu aykırılığı o emri
verene bildirir. Amir emrinde ısrar eder ve bu emrini yazı ile yenilerse emri yerine getiren sorumlu olmaz,
sorumluluk emri verene aittir.
(2) Konusu suç teşkil eden emir hiçbir şekilde yerine getirilemez, yerine getiren personel
sorumluluktan kurtulamaz.
Şahsi hallerde meydana gelen değişikliklerin bildirilmesi
Personel; yerleşim yeri adresi ve iletişim bilgileri ile evlenme, boşanma, nüfus bilgileri, doğum ve
ölüm gibi şahsi hallerde meydana gelecek her türlü değişikliği otuz gün içerisinde birimine bildirmekle
yükümlüdür. İletişim adresinde meydana gelen değişiklik bildirilmediği takdirde, personelin bilinen en son
adresine yapılacak bildirimler tebellüğ edilmiş sayılır.
Devir ve teslim zorunluluğu
Personel, kendisine verilen veya zimmetli olarak teslim edilen para ve para niteliğindeki değerler ile
mülkiyeti PTT’ye ait her türlü nesneyi işyerinde özenle kullanmak ve sözleşmesinin sona ermesi veya başka
bir işyerine nakli halinde sorumlu personele derhal zimmetle teslim etmek zorundadır.
İDARİ HİZMET SÖZLEŞMELİ PERSONELİN HAKLARI
İş güvencesi hakkı
Bu Yönetmelikte belirtilen haller dışında personelin sözleşmesine son verilemez.
Sosyal güvenlik hakkı
Posta Hizmetleri Kanununun geçici 6 ncı maddesinde yer alan hükümler saklı kalmak kaydıyla
personel, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılır ve 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik
Sigortası Kanunu hükümlerine tabidir.
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
374 / 664
İzin hakkı
Personel, bu Yönetmelikte belirtilen süre ve şartlarla izin hakkına sahiptir.
Sendikal faaliyette bulunma hakkı
Yöneticiler, denetim personeli ve avukatlar dışındaki PTT personeli, 25/6/2001 tarihli ve 4688 sayılı
Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu hükümlerine tabi olup, anılan Kanunda belirtilen
hükümler uyarınca, sendika kurabilir ve bunlara üye olabilir.
Dernek kurma hakkı
Personel, aralarında dayanışmayı sağlamak ve müşterek haklarını korumak amacıyla 4/11/2004
tarihli ve 5253 sayılı Dernekler Kanunu hükümleri uyarınca dernek kurabilir ve bunlara üye olabilir.
Müracaat, şikâyet ve dava açma hakkı
Personel, PTT ile ilgili veya şahsi işlerinden dolayı müracaat, amirleri veya birimleri tarafından
kendilerine uygulanan idari eylem ve işlemlerden dolayı şikâyet ve yargı yoluna başvurma hakkına sahiptir.
İsteği ile görevden ayrılma hakkı
Personel, sözleşmede belirtilen esaslar çerçevesinde görev yaptığı birime önceden yazılı olarak
bildirmek suretiyle görevinden ayrılma hakkına sahiptir.
İDARİ HİZMET SÖZLEŞMELİ PERSONELE İLİŞKİN YASAKLAR
Basına bilgi veya demeç verme yasağı
Genel Müdürün yetkili kılacağı görevliler dışında hiçbir personel, PTT’yi ilgilendiren konular hakkında
basına ve her türlü iletişim kanallarına bilgi veya demeç veremez.
Menfaat sağlama ve hediye alma yasağı
(1) Personelin, görevi içinde veya dışında her ne şekilde olursa olsun görevi ile ilgili unvan ve
yetkilerini kullanarak kendileri, yakınları veya üçüncü kişiler lehine menfaat sağlaması ve aracılıkta
bulunması yasaktır.
(2) Personelin, tarafsızlığını, performansını, kararını, görevini yapmasını etkileyen veya etkileme
ihtimali bulunan, ekonomik değeri olan ya da olmayan, doğrudan ya da dolaylı hediye kabul etmesi
yasaktır.
(3) Bu maddede öngörülen yasaklar, personelin eş ve çocukları için de geçerlidir.
Gizli bilgileri açıklama yasağı
Personelin, PTT hizmet ve faaliyetleri ile ilgili gizli bilgileri, hizmet alanlara ve anlaşmalı kuruluşlara ait
sırları açığa vurmaları, görevlerinden ayrılmış olsalar dahi yasaktır.
Başka iş ve hizmet yasağı
(1) Personel, idari hizmet sözleşmesi ile üstlenmiş olduğu görevlerini aksatacak ya da etkileyecek
başka bir iş veya hizmette çalışamaz ve 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümleri
uyarınca tacir veya esnaf sayılmasını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz.
(2) Personel, Genel Kurul kararı ile PTT ve iştiraklerinin yönetim kurulu üyeliğine getirilebilir.
(3) Aşağıda gösterilen iş ve hizmetler bu maddede öngörülen başka iş ve hizmet yasağının kapsamı
dışındadır.
a) Esas görevlerine halel gelmemesi ve Genel Müdür veya yetki vereceği diğer amirlerin uygun
görmesi şartıyla, her türlü eğitim ve öğretim faaliyetlerinde görev alınması.
b) Faaliyet konusu PTT’nin görev alanına girmeyen şirketlere, yönetici olmamak kaydıyla ortak
olunması (kolektif şirketlerde ortak veya komandit şirketlerde komandite ortak olmak hariç).
c) Genel Müdürden izin alınmak kaydıyla, bilirkişilik ve hakemlik gibi görevlerin yapılması.
ç) Üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri ile kanunla kurulmuş yardım sandıklarının
yönetim ve denetim kurulları üyelikleri görevleri ve özel kanunlarda belirtilen görevler ile Genel Müdür
veya yetki vereceği amirden izin almak kaydıyla yapılan insani ve sosyal amaçlı gönüllü çalışmalar.
(4) Bu madde hükümlerine aykırı hareket edenlerin sözleşmeleri feshedilir.
Toplu eylem yasağı
Personel, toplu halde görevden çekilemez, boykot ve grev yapamaz, hizmetleri yavaşlatacak veya
aksatacak eylem ve hareketlerde bulunamaz.
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
375 / 664
Siyasi faaliyet yasağı
Personel, siyasi faaliyette bulunamaz ve siyasi partilere üye olamaz. Ancak, personelin genel ve yerel
seçimlerde aday olabilmeleri ve seçilmeyenlerin durumu hakkında 26/4/1961 tarihli ve 298 sayılı Seçimlerin
Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
Çalışma saatleri
Haftalık çalışma süresi kırk saattir. İş ve işyerinin çalışma şartları dikkate alınarak tatil ve çalışma
günleri, günlük çalışmanın başlama ve bitiş saatleri ile günlük sekiz saatin üzerinde çalışmayı gerektiren
hizmetlerdeki çalışma şekillerinin tespitine Genel Müdür yetkilidir. Personele haftada en az bir gün istirahat
hakkı verilmesi zorunludur.
4857 SAYILI İŞ KANUNUNA TABİ İŞÇİ PERSONEL: (Özlük ve mali hakları 4857 sayılı İş Kanunu ve Toplu İş
Sözleşmesi hükümlerine göre düzenlenir.)
İSTİHDAM İŞLEMLERİ
Kuruluşumuz 23/05/2013 tarih ve 28655 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 09/05/2013
tarih ve 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu ile Anonim Şirket olarak yapılandırılmıştır ve 04/10/2013 tarih
ve 28785 sayılı Resmi Gazete’de Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet
Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmelik yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Bu kanun ve yönetmelik hükümlerince
 “PTT personeli, 657 sayılı Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli personel hakkındaki hükümlerine
tabi olmaksızın idari hizmet sözleşmesi ile istihdam edilir

Kamu Personel Seçme Sınavına katılanlar arasından seçilecek olan sözleşmeli personelin; işe alma,
unvan, sayı, atama, görevlendirme, eğitim, terfi, görevde yükselme, disiplin, izin, görevden alma,
sözleşmenin yenilenip yenilenmemesi veya sona erdirilmesine ilişkin hususlar Bakanlar Kurulu
kararı ile yürürlüğe konulan yönetmelikle düzenlenir.
 Sözleşmeli personel, sosyal güvenlikleri bakımından 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendi hükümlerine tabidir. …”,
Hükümleri yer almaktadır.
İdari Hizmet Sözleşmeli Olarak İşe Alınacaklarda Aranacak Genel ve Özel Şartlar
Pozisyon ve ihtiyaç durumuna göre personel alımı, KPSS’ ye katılmış ve Yönetim Kurulunca belirlenen asgari
puanı almış olanlar arasından yapılır. İşe alınacaklarda aranılacak şartlar şunlardır:
a) 29.5.2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi kapsamında yer alanlar ile
PTT’nin yurtdışındaki işyerlerinde istihdam edilecekler hariç olmak üzere Türk vatandaşı olmak.
b) Ons ekiz yaşını tamamlamış ve otuz beş yaşından gün almamış olmak.
c) Kamu haklarından yasaklı bulunmamak.
ç) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa
bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı altı ay veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa
bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp,
rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma,
edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık
suçlarından mahkûm olmamak.
d) Askerlikle ilgisi bulunmamak, askerlik çağına gelmemiş olmak veya askerlik çağına gelmiş ise muvazzaf
askerlik hizmetini yapmış veya erteletmiş olmak.
e) Engelli personel çalıştırılmasına ilişkin mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, yurtiçinde ve
yurtdışında devamlı görev yapmasına engel olabilecek beden veya akıl hastalığı bulunmadığını resmi sağlık
kurulu raporu ile belgelemek.
f) Başka kuruluşlara karşı mecburi hizmet yükümlülüğü bulunmamak.
g) Atanacağı pozisyon için Yönetim Kurulu tarafından belirlenen öğrenim şartını haiz olmak.
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
376 / 664
ğ) Yönetim Kurulunca uygun görülen pozisyonlar için yapılacak yazılı ve/veya sözlü sınavlarda başarılı
olmak.
h) Herhangi bir sosyal güvenlik kurum veya kuruluşundan emekli olmamak.
ı) Daha önce çalıştıkları kamu kurum veya kuruluşlarından disiplin cezası ile işten çıkarılmış olmamak.
 PTT’ye alınacak personelde aranacak öğrenim durumu, yabancı dil, deneyim ve fiziksel özellikler gibi
hizmetin gerektirdiği özel şartların Yönetim Kurulu tarafından tespit edileceği belirtilmiştir.
Alımlarda aşağıda belirtilen özel şartlar ayrıca aranır;
a) Mühendis olarak atanabilmek için;
1) Fakültelerin Yönetim Kurulunca belirlenecek mühendislik bölümlerinden mezun olmak,
b) Mimar olarak atanabilmek için;
1) Fakültelerin mimarlık bölümlerinden mezun olmak,
c) Avukat olarak atanabilmek için;
1) Hukuk Fakültesi mezunu olmak,
2) Avukatlık ruhsatını almış olmak.
ç) Tekniker olarak atanabilmek için;
1) En az iki yıllık mesleki veya teknik eğitim veren yüksekokulların Yönetim Kurulunca belirlenecek
bölümlerinden mezun olmak,
d) Gişe Görevlisi/Büro Görevlisi olarak atanabilmek için;
1) En az dört yıllık eğitim veren Yükseköğretim Kurumlarının, Yönetim Kurulunca belirlenecek
bölümlerinden mezun olmak.
e) Dağıtıcı olarak atanabilmek için;
1) En az iki yıllık eğitim veren yüksekokulların, Yönetim Kurulunca belirlenecek bölümlerinden mezun
olmak,
2) Her türlü iklim ve yolculuk koşullarında posta dağıtım işini yaya şekilde yapabilecek derecede sağlıklı
olduğunu, erkeklerde en az 1.68 cm, bayanlarda en az 1.60 cm boyunda olduğunu, kilo ile boy arasındaki
farkın 15’den fazla olmadığını sağlık kurulu raporu ile belgelemek,
3) En az B sınıfı sürücü belgesine sahip olmak.
(2) Birinci fıkrada yazılı okullara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilmiş yurtdışı okulların
istenen bölümlerinden mezun olmak.
Duyuru
1) Personel alımı, ülke genelinde tirajı yüksek ulusal gazetelerden üçünde her biri farklı tarihlerde olmak
üzere ilan edilir. Ayrıca PTT’nin internet sayfasında duyurulur.
2) İlanda;
a) Atama yapılacak unvan/pozisyonların birimi ve sayısı,
b) Aranacak şartlar,
c) Başvuru zamanı, yeri ve şekli,
ç) Ayrıca sözlü ve/veya yazılı sınav yapılması halinde zamanı, yeri ve şekli.
Yer alır.
İş Başvurusu
1) Başvurular için, personel alım ilanını müteakip en az beş günlük başvuru süresi tanınır.
2) Başvurular PTT tarafından oluşturulan iş başvuru formu doldurulmak suretiyle şahsi müracaat şeklinde
alınabileceği gibi internet ortamında da alınabilir.
3) Müracaat formunda tercih edilen unvan ve görev yeri mutlaka belirtilir. Belirtilmediği takdirde
başvuruda bulunulmamış sayılır.
Alım Yöntemleri
1) Alımlar aşağıdaki yöntemlerle yapılır:
a) KPSS puanı ile doğrudan,
b) KPSS puanı ve sözlü sınav yoluyla,
c) KPSS puanı ve yazılı sınav yoluyla,
ç) KPSS puanı, yazılı ve sözlü sınav yoluyla,
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
377 / 664
(2) İhtiyaç duyulan pozisyonlar için KPSS’ ye katılmış adaylar arasından yapılacak alımlarda; hangi
pozisyonların sınavsız, hangilerinin sözlü, hangilerinin yazılı, hangilerinin yazılı ve sözlü sınav aracılığıyla
yapılacağı Yönetim Kurulu tarafından belirlenir.
Sınav Kurulu
1) Personel alımı için sözlü, yazılı veya yazılı ve sözlü sınav yapılmasına karar verilmesi halinde sınav kurulu
teşkil edilir.
2) Sınav Kurulu, Merkez Teşkilatında Genel Müdürün görevlendireceği Genel Müdür Yardımcısının veya
İnsan Kaynakları Daire Başkanının başkanlığında, Denetim Hizmetleri Başkanı, I. Hukuk Müşaviri veya Daire
Başkanları ile ihtiyaç görülmesi halinde sınav yapılacak branşlarla ilgili Daire Başkan Yardımcıları ve Hukuk
Müşaviri arasından en az beş üye; Taşra Teşkilatında Başmüdürün başkanlığında insan kaynakları birimi
sorumlusu ile Başmüdürün belirleyeceği, başmüdür yardımcısı veya müdür düzeyinde en az beş üyeden
oluşur. Aynı usulle yedek üyeler de belirlenir.
3) Sınav kurulunu oluşturan üyeler işe alınacak adaylarda aranan öğrenim seviyesinden daha düşük
seviyede olamazlar.
4) Sınav kurulunun başkan ve üyeleri; eşlerinin, üçüncü dereceye kadar (bu derece dâhil) kan ve ikinci
dereceye kadar (bu derece dâhil) kayın hısımlarının katıldıkları sınavda görev alamazlar. Yerine yedek üye
katılır.
5) Gerektiğinde birden fazla sınav kurulu oluşturulabilir.
6) Sınav kurulunun büro hizmetleri insan kaynakları birimlerince yürütülür.
Sınav Kurulunun Görevleri
1) Sınav kurulunun görevleri şunlardır:
a) Sınavların özelliklerine göre sınav konularını belirlemek.
b) Sınav süreçlerinin sorunsuz tamamlanması için gerekli tedbirleri almak.
c) Sınav sonuçlarını değerlendirmek ve duyurmak.
ç) İtirazları inceleyip karara bağlamak.
d) Sınavlara ilişkin diğer iş ve işlemleri yürütmek.
Yerleştirme
1) Personel alımının KPSS puanı ile doğrudan yapılmasına karar verilmesi durumunda; başvuruların tamamı
insan kaynakları birimlerince KPSS puan sırasına göre değerlendirmeye tabi tutulur ve tercihleri de dikkate
alınarak ilan edilen unvan ve yerlere yerleştirmeleri yapılır.
2) Personel alımının sözlü sınav ile yapılmasına karar verilmesi durumunda;
a) Sözlü sınav konuları sınav kurulunca belirlenir.
b) İlan edilen pozisyon sayısının dört katını aşmamak üzere KPSS puan sırası esas alınarak sınav kurulunca
belirlenecek sayıya kadar aday sözlü sınava çağrılır.
c) Sözlü sınav soruları, aday sayısından az olmamak üzere hazırlanacak kapalı ve numaralandırılmış zarflar
içerisine konulur. Sözlü sınava alınan aday bu zarflar arasından birini seçmek suretiyle soruları cevaplar.
Adayların özgüven, muhakeme gücü, zekâ, kavrama hızı, ifade yeteneği, hal ve hareketleri gibi kişisel
özellikleri ile genel kültür bilgisi de göz önünde tutulur.
ç) Sınav notu KPSS puanı ile sözlü sınav notunun ortalamasından oluşur. Sınav notu en yüksek olandan
başlamak üzere ilan edilen pozisyon kadar atama yapılır. Puanların eşit olması halinde KPSS puanı yüksek
olan, KPSS puanlarının da eşit olması durumunda diploma tarihi itibariyle önce mezun olmuş olan, bunun
da aynı olması halinde yaşı büyük olan, her ikisinin de aynı olması durumunda ise KPSS sonucu yeni
açıklanan aday tercih edilir.
3) Personel alımının yazılı sınav ile yapılmasına karar verilmesi durumunda;
a) Yazılı sınav konuları sınav kurulunca belirlenir.
b) KPSS puan sırası esas alınarak, ilan edilen pozisyon sayısının dört katını aşmamak üzere sınav kurulunca
belirlenecek sayıya kadar aday yazılı sınava çağrılır.
c) Sınav notu KPSS puanı ile yazılı sınav notunun ortalamasından oluşur. Sınav notu en yüksek olandan
başlamak üzere ilan edilen pozisyon kadar atama yapılır. Puanların eşit olması halinde KPSS puanı yüksek
olan, KPSS puanlarının da eşit olması durumunda diploma tarihi itibariyle önce mezun olmuş olan, bunun
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
378 / 664
da aynı olması halinde yaşı büyük olan, her ikisinin de aynı olması durumunda ise KPSS sonucu yeni
açıklanan aday tercih edilir.
4) Personel alımının yazılı ve sözlü sınav şeklinde yapılmasına karar verilmesi durumunda;
a) Yazılı ve sözlü sınav konuları sınav kurulunca belirlenir.
b) KPSS puan sırası esas alınarak, ilan edilen pozisyon sayısının dört katını aşmamak üzere sınav kurulunca
belirlenecek sayıya kadar aday yazılı sınava çağrılır.
c) Yazılı sınavdan yüz üzerinden en az yetmiş puan alan adaylar sözlü sınava çağrılır.
ç) Sözlü sınav bu maddenin ikinci fıkranın (c) bendinde belirtildiği şekilde yapılır.
d) Sınav notu; yazılı ve sözlü sınav notunun ortalaması sonucu bulunan puan ile KPSS puanının
ortalamasından oluşur. Sınav notu en yüksek olandan başlamak üzere ilan edilen pozisyon kadar atama
yapılır. Puanların eşit olması halinde KPSS puanı yüksek olan, KPSS puanlarının da eşit olması durumunda
diploma tarihi itibariyle önce mezun olmuş olan, bunun da aynı olması halinde yaşı büyük olan, her ikisinin
de aynı olması durumunda ise KPSS sonucu yeni açıklanan aday tercih edilir.
5) Sınav duyurusunda ilan edilen pozisyon sayısının yüzde otuzu kadar aday ayrıca yedek olarak belirlenir.
İlan edilen pozisyonlardan boş kalanlar ile göreve başlayıp da altı ay içerisinde görevden ayrılanların yerine
yedekler arasından başarı sırasına göre atama yapılır. Yedek adayların yerleştirmesi yapılırken boş kalan
pozisyonlar için yeniden tercihleri alınır. Bu uygulama en çok iki kez tekrar edilir.
6) İlan edilen pozisyonlara atananların tamamının göreve başlaması ve nihayet yerleştirme sonuçlarının ilan
edilmesini müteakip altı ay geçmekle yedeklik hakkı sona erer.
Sınav Sonuçlarına İtiraz
1) Sınav kurulunca değerlendirme sonuçları en yüksek puandan başlamak üzere sıraya konularak sınav
sonuç listesi hazırlanır ve Kurul tarafından imzalanır. Sonuçlar sınav kurulu tarafından ilan edilir.
2) Sınava katılanlar, sınav sonuçlarına ilan tarihinden itibaren yedi gün içerisinde yazılı olarak itiraz
edebilirler. Bu itirazlar sınav kurulu tarafından en geç onbeş gün içinde incelenir ve sonuç ilgiliye bildirilir.
İstenecek Belgeler ve Atama
1) Bu usul ve esasların 11 inci maddesinde belirtilen usullerle yapılan personel alımlarının sonuçları PTT’nin
internet sayfasında ilan edilir ve adayların başvuru formunda beyan ettikleri e-posta adreslerine ayrıca
bildirilir.
2) Ataması yapılacak adaylardan aşağıdaki belgeler istenir:
a) Nüfus cüzdanı fotokopisi,
b) Kamu Personeli Seçme Sınavı sonuç belgesinin internet çıktısı,
c) Öğrenim durumunu gösterir belge,
ç) Adli sicil kaydının bulunmadığına dair beyan,
d) Askerlikle ilişiği olmadığına dair beyan,
e) İş isteme beyannamesi,
f) Mal bildirim beyannamesi,
g) Atanacağı pozisyonda çalışmasında sakınca olmadığına ilişkin sağlık kurulu raporu,
ğ) Başka kurum veya kuruluşa karşı mecburi hizmetle yükümlü bulunmadığına dair yazılı beyan,
h) 8 adet 4,5x 6 ebadında vesikalık fotoğraf,
3) Yerleştirilen adaylar, yerleştirme sonuçlarının ilanından itibaren on gün içinde ikinci fıkrada istenen bilgi
ve belgelerle birlikte yerleştirildiği ünitenin insan kaynakları birimine müracaat eder. Bu süre içerisinde
müracaat etmeyenlerin dosyaları işlemden kaldırılır.
4) İnsan kaynakları birimlerince gerekli şartları taşıdıkları tespit edilen adaylar atamaları yapılmak üzere
Genel Müdürlüğe bildirilir. Genel Müdürlükçe de atamaları yapılarak adayların başvuru formunda yer alan
adreslerine tebliğ edilir. Adaylar atama kararının kendilerine tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içerisinde
göreve başlamak zorundadır. Belgeyle ispatlanabilir mücbir sebep olmadıkça bu süre içinde göreve
başlamayanların atamaları iptal edilir. Askerlik hariç, mücbir sebeplerle göreve başlamama hali iki ayı aştığı
takdirde atama işlemi iptal edilir. Askerlik görevi devam edenler, atama kararının kendilerine tebliğ
tarihinden itibaren onbeş gün içinde asker olduklarına ilişkin belgeyi ibraz etmek zorundadırlar.
5) Ataması yapılacak adayların birinci fıkranın (ç), (d) ve (ğ) bendinde bulunmuş oldukları beyanlar ile
vermiş oldukları belgelerin doğruluğu PTT tarafından tespit edilir. Gerçeğe aykırı belge veya beyanda
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
379 / 664
bulunanların atamaları yapılmaz. Atama yapılmış olsa dahi iptal edilir. Bu kişiler hiçbir hak talebinde
bulunamazlar.
Diğer Kurumlardan Atamalar ve Yeniden Görev Talepleri
1) Kamu kurumlarında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/A ve KPSS sonuçlarına göre atanmış olup
4/B statüsünde çalışanlar ile 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 3/b ve 3/c maddeleri uyarınca
halen çalışanlar ve sayılan statülerde bulunmak kaydıyla kendi istekleri ile kurumlarından veya PTT’den
ayrılanlardan, PTT’de işe girmek isteyenler;
a) Niteliklerine uygun boş pozisyon ve ihtiyaç bulunması,
b) Uyarma ve kınama hariç disiplin cezası almamış olmaları,
c) Görevinden ayrılanların ayrılış tarihi üzerinden on sene geçmemiş olması,
ç) Kırkbeş yaşını doldurmamış olmaları,
d) Ayrıldıkları kurumda en az iki yıl hizmetlerinin bulunması,
e) Atanacağı unvan için bu usul ve esaslarda öngörülen diğer şartları taşımaları,
şartıyla atamaya yetkili makamlarca göreve başlatılabilir.
2) Bu şekilde atanacak personel sayısı bir önceki yılda ayrılan personel sayısının yüzde ikisini geçemez.
3) Sözleşmenin yenilenmemesi nedeniyle emeklilik hakkı dolmadan ilişiği kesilen personel, yeniden işgücü
ihtiyacı hâsıl olduğunda, birinci fıkradaki disiplin cezası ile ilgili sınırlama hariç diğer sınırlamalara tabi
olmaksızın işe alınabilir.
Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında
Yönetmeliğin 11’inci maddesinde ilk defa İdari Hizmet Sözleşmeli personel olarak işe alınacakların giriş
sınavları belirtilmiştir.
Giriş sınavları
1) KPSS’ ye katılmış olanlar arasından yapılacak personel alımlarında; hangi pozisyonların doğrudan KPSS
puan sıralamasına göre, hangilerinin ayrıca yazılı ve sözlü ya da yalnızca sözlü sınavla alınacağı hususu
Yönetim Kurulu tarafından belirlenir.
2) Yönetim Kurulu tarafından iş gereklerine uygun olarak sözlü veya yazılı ve sözlü sınavla alımı yapılacağı
belirlenen pozisyonlar için gerekli KPSS puanını haiz olup başvuruda bulunan adaylardan, en yüksek puanlı
adaydan başlamak üzere alım yapılacak sayının dört katına kadar aday sınava çağrılır.
3) Yukarıdaki fıkralarda sözü edilen yazılı ve/veya sözlü sınavlara ilişkin usul ve esaslar Yönetim Kurulu
tarafından belirlenir.
Atama ve sözleşme imzalamaya yetkili merciler
(1) Personelden;
a)Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları Genel Kurul,
b) Denetim Hizmetleri Başkanı, I. Hukuk Müşaviri, Daire Başkanı, Başdenetçi, Müşavir ve Başmüdürler
Yönetim Kurulu,
c) Diğer personel Genel Müdür tarafından atanır.
2) Genel Müdür, atama yetkisini sınırlarını açıkça belirtmek kaydıyla kısmen veya tamamen devredebilir.
3) Personel ile idari hizmet sözleşmesi imzalamaya Genel Müdür yetkilidir. Genel Müdür bu yetkisini daha
alt kademelere devredebilir.
Kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan personelden veya PTT’den ve diğer kurumlardan ayrılanlardan
PTT çalışmak isteyenlerin İdari Hizmet Sözleşmeli personel olarak işe alınmaları Yönetmeliğin 13’üncü
maddesinde düzenlenmiştir.
Diğer atamalar (Madde 13): “ (1) Kamu kurum ve kuruluşlarında Devlet Memurları Kanununa göre memur
olarak çalışanlar, KPSS sonuçlarına göre atanmış olup aynı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre
çalışanlar, 22/1/1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) ve (II) sayılı cetvellerde yer
alan kadro ve pozisyonlarda çalışanlar ve sayılan statülerde bulunmak kaydıyla kendi istekleri ile
kurumlarından veya PTT’den ayrılanlardan, PTT’de çalışmak isteyenler; niteliklerine uygun boş pozisyon ve
ihtiyaç bulunması, uyarma ve kınama hariç disiplin cezası almamış olmaları, görevinden ayrılanların ayrılış
tarihi üzerinden on sene geçmemiş olması, kırkbeş yaşını doldurmamış olmaları ve ayrıldıkları kurumda en
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
380 / 664
az iki yıl hizmetlerinin bulunması şartıyla, atamaya yetkili makamlarca PTT’de göreve başlatılabilir. Bu
şekilde atanacak personel sayısı bir önceki yılda PTT’den ayrılan personel sayısının yüzde ikisini geçemez.
(2) PTT, 101 inci madde uyarınca sözleşmenin yenilenmemesi nedeniyle emeklilik hakkı dolmadan ilişiği
kesilen personeli yeniden işgücü ihtiyacı hâsıl olduğunda, birinci fıkradaki disiplin cezası ile ilgili sınırlama
hariç diğer sınırlamalara tabi olmaksızın işe alabilir.”
İşe başlama süresi
(1) Bir göreve açıktan atanan personel, atama onayının kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren onbeş gün
içerisinde atandıkları yerdeki göreve başlamak zorundadır. Mücbir sebepler dışında, bu süre içinde
görevlerine başlamayanların atamaları iptal edilir. Belge ile ispatı mümkün zorlayıcı sebepler nedeniyle
göreve başlamama hali iki ayı aştığı takdirde atama işlemi iptal edilir.
Deneme süresi ve idari hizmet sözleşmesi
1) Deneme süresi, açıktan ilk defa atanan personelin, atandığı pozisyonun gerektirdiği görev ve
sorumlulukları gereğince yerine getirip getiremediğine karar vermek için uygulanan süre olup, dört aydır.
2) Personelle dört aylık deneme sözleşmesi imzalanır. Personelin bağlı olduğu birim yöneticisi, dört aylık
sürenin bitiminden en geç onbeş gün önce personelin verimliliği, performansı, görevine ve etik ilkelere
bağlılığı, işyerindeki uyumu ve iş disiplini hakkında değerlendirme raporu düzenleyerek insan kaynakları
birimine aktarır. Hakkında düzenlenen rapor olumsuz olan personelin sözleşmesi yenilenmeyerek, merkez
teşkilatında ilgili daire başkanlığının, taşra teşkilatında ise başmüdürlüğün görüşü ile birlikte sunulan
raporun atamaya yetkili makamca onaylanması halinde PTT ile ilişiği kesilir.
3) Deneme süresi içerisinde uyarma ve kınama cezası dışındaki disiplin cezalarını gerektirir davranışlarda
bulunanların deneme süresi sonu beklenmeksizin birim yöneticisinin teklifi, merkez teşkilatında ilgili daire
başkanlığının, taşra teşkilatında ise başmüdürlüğün görüşü üzerine atamaya yetkili makamın onayı ile PTT
ile ilişikleri kesilir.
4) Deneme süresi sonunda atandığı pozisyonun gerektirdiği nitelik ve özel şartları taşıdığına karar
verilenlerin müteakip sözleşmesi cari yılsonuna kadar yapılır.
5) Personel ile imzalanacak müteakip sözleşmeler, takvim yılı itibarıyla yıllık olarak düzenlenir. Sözleşme
süreleri sona eren personelin idari hizmet sözleşmeleri, fesih kararı alınmadıkça, meydana gelecek ücret
artışından yararlanmak suretiyle başka bir işleme gerek kalmaksızın yenilenmiş sayılır
6) İdari hizmet sözleşmelerinin içeriği ve hazırlanmasına ilişkin usul ve esaslar Yönetim Kurulunca belirlenir.
ASKERLİK İŞLEMLERİ
Şirketimizde 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki I sayılı Cetvele tabi kadrolu personelden
muvazzaf askerlik hizmetini yapmak üzere görevinden ayrılanlar terhislerini müteakip göreve başlayıncaya
kadar ücretsiz izinli sayılırlar. Askerlik hizmetini yapmak üzere görevinden ayrılan kadrolu personel, 657
sayılı Devlet Memurları Kanununun 83’üncü maddesine göre terhisine müteakip 30 gün içinde göreve
başlamak üzere başvuru yapmak zorundadır. Süresi içinde başvuru yapan personelin başvuru tarihinden
itibaren 30 gün içinde göreve başlatılır.
657 sayılı Kanunun 83’üncü maddesi: “Devlet memuru iken muvazzaf askerlik hizmetini yapmak üzere silah
altına alınanlardan askerlik görevini tamamlayıp memuriyete dönmek isteyenler, terhis tarihinden itibaren
30 gün içinde kurumlarına başvurmak ve kurumları da başvurma tarihinden itibaren azami 30 gün içinde
ilgilileri göreve başlatmak zorundadırlar.
Bunların muvazzaf askerlikte geçen süreleri muvazzaf askerliğe ayrıldıkları sırada iktisap etmiş oldukları
derecede kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirilir. Bu gibilerin muvazzaf askerliğe ayrılmadan
önce işgal ettikleri kadroda kazandıkları kademe ilerlemeleri ayrıca göz önünde bulundurulur. Askerlik
öncesi kademe ilerlemeleri ile askerlikte geçen süre toplamının 3 yılı aşan kısmı usulü dairesinde üst
dereceye terfi ettikleri zaman bu derecede kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirilir.”
Şirketimizde 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname eki II sayılı Cetvele tabi sözleşmeli personel olarak
görev yapan personelden muvazzaf askerlik görevini yapmak üzere görevinden ayrılanların pozisyonları
saklı tutulur. Muvazzaf askerlik görevini ifa için görevinden ayrılan sözleşmeli personel askerlik hizmetinin
bitiminden itibaren 1 ay içinde başvurduğu takdirde teşebbüs ve bağlı ortaklıklarca işe başlatılır.
399 sayılı KHK’nın 24’ncü maddesi : “Muvazzaf askerlik görevini ifa için görevinden ayrılan sözleşmeli
personel askerlik hizmetinin bitiminden itibaren 1 ay içinde başvurduğu takdirde teşebbüs ve bağlı
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
381 / 664
ortaklıklarca işe başlatılır. Muvazzaf askerlikte geçen süreler, muvazzaf askerliğe ayrıldıkları sırada iktisap
etmiş oldukları emekli keseneğine esas derecelerinde kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirilir.”
Şirketimizde İdari Hizmet Sözleşmeli personel olarak göreve başlayan personelin muvazzaf askerlik
hizmetini yapmak üzere görevinden ayrılması halinde askerlik süresince ücretsiz izinli sayılırlar. Muvazzaf
askerlik hizmetini tamamlayan İdari Hizmet Sözleşmeli personel otuz gün içerisinde PTT’deki görevine
dönmek için müracaat etmesi halinde göreve başlatılır.
Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında
Yönetmeliğin “Muvazzaf askerlik hizmetini yapanlar” başlıklı 48’inci maddesinde “(1) Muvazzaf askerlik
hizmetini yapmak üzere silah altına alınan personel askerlik süresi boyunca ücretsiz izinli sayılır ve
pozisyonu saklı tutulur. Barışta ve seferde muvazzaf askerlik görevi dışında silah altına alınan personel, silah
altında bulunduğu sürece ücretli izinli sayılır.
(2) Muvazzaf askerlik hizmetini tamamlayan personel otuz gün içerisinde PTT’deki görevine dönmek için
müracaat etmesi halinde göreve başlatılır. Bu süre içerisinde müracaat etmeyenlerin PTT ile ilişiği kesilir.”
hükmü yer almaktadır.
MEVCUT PERSONEL İLE İLGİLİ DÜZENLEMELER
Posta Hizmetleri Kanununun “Mevcut personel” başlıklı Geçici 5’inci maddesinde “(1) Bu Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihte mülga T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğünde çalışan;
a) 657 sayılı Kanuna tabi memurların,
b) 22/1/1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvele tabi kadrolu
personelin,
c) 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (II) sayılı cetvele tabi sözleşmeli personelin,
ç) İş sözleşmesi ile görev yapan işçilerin, mevcut statüleri ile PTT’de istihdamlarına devam olunur.”
Posta Hizmetleri Kanununun “Personel statüsü değişikliği” başlıklı Geçici 6’ncı maddesinde “(1) Mülga T.C.
Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğünde 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c)
bendine tabi olarak çalışan ve mevcut statülerinde PTT’de istihdamına devam olunan personel ile işçi
statüsünde istihdam edilen personelden isteyenler Yönetim Kurulunca belirlenen esaslar çerçevesinde bu
Kanunda tanımlanan sözleşmeli personel statüsüne geçirilebilir, geçmek istemeyenler ile geçmesi uygun
görülmeyenlerin tabi olduğu mevzuatına göre istihdamına devam olunur.
(2) Geçici 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamında çalışmakta iken birinci fıkra
kapsamında sözleşmeli personel statüsüne geçirilenlerden;
a) 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi uyarınca haklarında 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye
Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulananların sözleşmeli olarak atandıkları tarihten
başlayarak otuz gün içinde 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre
sigortalı olma talebinde bulunmamaları hâlinde, emekli kesenekleri kendilerince, kurum karşılıkları PTT
tarafından karşılanmak suretiyle 5434 sayılı Kanun ile ilgileri devam ettirilir. Bu şekilde 5434 sayılı Kanunla
ilgileri devam ettirilenlerin emeklilik hak ve yükümlülüklerinin tespitinde, önceden emeklilik hak ve
yükümlülüklerine esas alınmakta olan kadro, görev veya pozisyonları aynı şekilde dikkate alınmaya devam
olunur. Ayrıca, bu şekilde ilgi devamında geçen süreleri kıdem aylıklarının hesabında dikkate alınır ve
bunların emeklilik keseneğine esas aylık kazanılmış hak aylık derece ve kademeleri de genel hükümler
çerçevesinde yükseltilmeye ve ilerletilmeye devam olunur. 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi
gereğince 5434 sayılı Kanuna göre emekli keseneği ve kurum karşılığı ödenenlerden 5510 sayılı Kanunun 4
üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre sigortalı olma talebinde bulunanların sigorta primleri ile
sosyal güvenliğe ilişkin diğer hak ve yükümlülükleri ise 5510 sayılı Kanunun ilgili hükümlerine göre belirlenir
ve geçici 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamında geçmiş hizmet süreleri, iş sonu
tazminatına hak kazanmada ve hesabında dikkate alınır.
b) 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra göreve başlayan ve aynı Kanunun 4 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılmak suretiyle sigorta primine esas
kazançları aynı Kanunun 80 inci maddesine göre belirlenenler ise taleplerine bakılmaksızın 5510 sayılı
Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılır.”
Hükümleri yer almaktadır.
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
382 / 664
Yönetim Kurulunun 20/11/2013 tarih ve 70 sayılı kararı ile Personelin İdari Hizmet Sözleşmeli Statüye
Geçişine İlişkin Usul ve Esaslar belirlenmiştir.
Personelin İdari Hizmet Sözleşmeli Statüye Geçişine İlişkin Usul ve Esaslar’ın 4‘üncü maddesinde idari
hizmet sözleşmesine geçiş usulü düzenlenmiştir.
(1) İdari hizmet sözleşmeli personel statüsüne geçmek isteyenler, görev yaptığı birime yazılı şekilde
müracaat eder. Bu talep, birim yöneticisi tarafından onbeş gün içerisinde kendi görüşü ile birlikte Genel
Müdürlük İnsan Kaynakları Daire Başkanlığına aktarılır. Talepler, Yönetim Kurulunca değerlendirilerek
karara bağlanır ve sonuçları birimi aracılığıyla kendisine tebliğ edilir.
(2) Sözleşmenin taraflarca imzalandığı tarihi takip eden ayın 15 inde personel yeni statüye geçmiş sayılır.
Personelin İdari Hizmet Sözleşmeli Statüye Geçişi
Personelin İdari Hizmet Sözleşmeli Statüye Geçişi, Personelin İdari Hizmet Sözleşmeli Statüye Geçişine
İlişkin Usul ve Esasların 5’inci maddesine göre yapılır.
(1) Posta Hizmetleri Kanununun yürürlüğe girdiği tarihte, PTT’de çalışan mevcut personelden;
a)Genel Müdür; İdari Hizmet Sözleşmeli Genel Müdür pozisyonuna,
b)Genel Müdür Yardımcısı; İdari Hizmet Sözleşmeli Genel Müdür Yardımcısı pozisyonuna,
c)Teftiş Kurulu Başkanı; İdari Hizmet Sözleşmeli Denetim Hizmetleri Başkanı pozisyonuna,
ç)I.Hukuk Müşaviri; İdari Hizmet Sözleşmeli I. Hukuk Müşaviri pozisyonuna,
d)Basın yayın ve Halkla İlişkiler Müşaviri; İdari Hizmet Sözleşmeli Sözleşmeli Müşavir pozisyonuna,
e)Posta ve Telgraf Dairesi Başkanı, Kargo ve Lojistik Daire Başkanı, Parasal Posta İşletme Dairesi Başkanı,
Tanıtım ve Pazarlama dairesi Başkanı,Teknik İşler ve Otomasyon Dairesi Başkanı, Yapı İşleri Dairesi Başkanı,
Muhasebe ve Finansman Dairesi Başkanı, Malzeme Dairesi Başkanı, İnsan Kaynakları Daire Başkanı, Strateji
Geliştirme Daire Başkanı, Sağlık ve Sosyal İşler Daire Başkanı, Eğitim Dairesi Başkanı,İdari işler Dairesi
Başkanı; İdari Hizmet Sözleşmeli Daire Başkanı pozisyonuna,
f)Başmüfettiş; İdari Hizmet Sözleşmeli Başdenetçi pozisyonuna,
g)Müfettiş; İdari Hizmet Sözleşmeli Denetçi pozisyonuna,
g)Müfettiş Yardıcmcısı; İdari Hizmet Sözleşmeli Denetçi Yardımcısı pozisyonuna,
ğ)Başmüdür; İdari Hizmet Sözleşmeli Başmüdür pozisyonuna,
h)Müşavir; İdari Hizmet Sözleşmeli Müşavir pozisyonuna,
ı)Hukuk Müşaviri; İdari Hizmet Sözleşmeli Hukuk Müşaviri pozisyonuna,
i)Daire Başkan Yardımcısı; İdari Hizmet Sözleşmeli Daire Başkan Yardımcısı pozisyonuna,
j)Başmüdür Yardımcısı; İdari Hizmet Sözleşmeli Başmüdür Yardımcısı pozisyonuna,
k) Şube Müdürü; İdari Hizmet Sözleşmeli Şube Müdürü pozisyonuna,
l)Müdür; İdari Hizmet Sözleşmeli Müdür pozisyonuna,
m) Kontrolör; İdari Hizmet Sözleşmeli Kontrolör pozisyonuna veya en az on yıl hizmeti olmak kaydıyla İdari
Hizmet Sözleşmeli Müdür veya Şube Müdürü pozisyonuna,
n) Avukat; İdari Hizmet Sözleşmeli Avukat pozisyonuna veya en az on yıl hizmeti olmak kaydıyla İdari
Hizmet Sözleşmeli Müdür veya Şube Müdürü pozisyonuna,
o) Grup Başmühendisi; İdari Hizmet Sözleşmeli Teknik Müdür pozisyonuna,
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
383 / 664
ö) Başmühendis; İdari Hizmet Sözleşmeli Başmühendis pozisyonuna,
p) Mühendis; İdari Hizmet Sözleşmeli Mühendis pozisyonuna veya en az on yıl hizmeti olmak kaydıyla İdari
Hizmet Sözleşmeli Müdür veya Şube Müdürü pozisyonuna,
r) Mimar; İdari Hizmet Sözleşmeli Mimar pozisyonuna veya en az on yıl hizmeti olmak kaydıyla İdari Hizmet
Sözleşmeli Müdür veya Şube Müdürü pozisyonuna,
s) Müdür Yardımcısı (Müstakil Ünite Müdür Yardımcılığı yapmış olanlar hariç), Uzman, Amir Şef; İdari
Hizmet Sözleşmeli Şef pozisyonuna,
ş) Programcı, Sistem Programcısı, Teknik Uzman, Teknik Amir,İstatistikçi; İdari Hizmet Sözleşmeli Teknik Şef
pozisyonuna,
t) Veznedar; İdari Hizmet Sözleşmeli Veznedar pozisyonuna,
u) Memur, İdari Hizmet Sözleşmeli Gişe Görevlisi/Büro Görevlisi pozisyonuna,
ü) Başdağıtıcı; İdari Hizmet Sözleşmeli Başdağıtıcı pozisyonuna,
v) Dağıtıcı; İdari Hizmet Sözleşmeli Dağıtıcı pozisyonuna veya 4 yıllık yükseköğrenim mezunu şartıyla İdari
Hizmet Sözleşmeli Gişe Görevlisi/Büro Görevlisi pozisyonuna,
y) Tekniker; İdari Hizmet Sözleşmeli Tekniker pozisyonuna,
z)Başteknisyen, Teknisyen;
1)Yönetim Kurulu tarafından norm belirlenmiş branşlara uygun alanlardan mezun olmak şartıyla iki yıllık
Teknik Meslek Yüksekokulu mezunu olanlar İdari Hizmet Sözleşmeli Tekniker pozisyonuna,
2) 4 yıllık yükseköğrenim mezunu olmak şartıyla İdari Hizmet Sözleşmeli Gişe Görevlisi/Büro Görevlisi
pozisyonuna,
3) 2 yıllık yükseköğrenim mezunu olmak şartıyla İdari Hizmet Sözleşmeli Dağıtıcı pozisyonuna,
aa)Mütercim; 4 yıllık yükseköğrenim mezunu olmak şartıyla İdari Hizmet Sözleşmeli Gişe Görevlisi /Büro
Görevlisi pozisyonuna,
bb)Hemşire, Laborant;
1) 4 yıllık yükseköğrenim mezunu olmak şartıyla İdari Hizmet Sözleşmeli Gişe Görevlisi /Büro Görevlisi
pozisyonuna,
2) 2 yıllık yükseköğrenim mezunu olmak şartıyla İdari Hizmet Sözleşmeli Dağıtıcı pozisyonuna,
cc) Şoför, Aşçı, Hizmetli,İşçi; En az 2 yıllık yükseköğrenim mezunu olmak şartıyla İdari Hizmet Sözleşmeli
Dağıtıcı pozisyonuna veya 4 yıllık yükseköğrenim mezunu olmak şartıyla İdari Hizmet Sözleşmeli Gişe
Görevlisi /Büro Görevlisi pozisyonuna,
Yönetim Kurulunca uygun görülmesi halinde geçişleri sağlanır. Bu personelle, yaş hadlerini aşmayacak
şekilde üç yıl süreli idari hizmet sözleşmesi imzalanır.
2) Geçişler Yönetim Kurulunun takdirinde olup; Şirketin personel politikası, hedef ve stratejileri ile boş
pozisyon durumu, liyakat ve birim yöneticisinin görüşü esas alınarak karar verilir.
3) Birinci fıkrada karşılıkları öngörülmeyen kadro/pozisyonlar mevcut statülerinde göreve devam ederler.
KARİYER PLANLAMA İŞLEMLERİ
PTT A.Ş de çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmelik gereğince görevde yükselme
ve koşulları aşağıda açıklandığı şekilde düzenlenmiştir.
Görevde yükselme, personelin yetki ve sorumluluk bakımından bir üst göreve atanmasıdır.
Denetim Hizmetleri Başkanı, I. Hukuk Müşaviri, Daire Başkanı, Daire Başkan Yardımcısı, Başmüdür,
Başmüdür Yardımcısı, Müşavir, Teknik Müdür, Özel Kalem Müdürü, Hukuk Müşaviri ve Başmühendis
unvanlarına sınavsız atama yapılır. Ancak, bu pozisyonlara yapılacak atamalarda aşağıda belirtilen şartlar
aranır.
a) Denetim Hizmetleri Başkanı pozisyonuna atanabilmek için Başdenetçi olarak en az bir yıl çalışmış
olmak.
b) I. Hukuk Müşaviri pozisyonuna atanabilmek için Hukuk Müşaviri olarak en az bir yıl çalışmış olmak.
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
384 / 664
c) Daire Başkanı pozisyonuna atanabilmek için;
- Fakülte veya en az dört yıllık yüksekokul mezunu olmak,
- Başmüdür veya Daire Başkan Yardımcısı olarak en az bir yıl çalışmış olmak veya Başmüdür
Yardımcısı, Şube Müdürü veya Teknik Müdür olarak en az üç yıl çalışmış olmak veya Müdür olarak en az
dört yıl çalışmış olmak.
ç) Hukuk Müşaviri pozisyonuna atanabilmek için Avukat olarak PTT’de fiilen on yıl çalışmış olmak.
d) Daire Başkan Yardımcısı pozisyonuna atanabilmek için;
- Fakülte veya en az dört yıllık yüksekokul mezunu olmak,
- Başmüdür Yardımcısı, Şube Müdürü veya Teknik Müdür unvanlarında en az iki yıl çalışmış olmak
veya Müdür olarak en az üç yıl çalışmış olmak veya Kontrolör olarak on yıl çalışmış olmak,
- Daha önce PTT’de Müstakil Ünite Müdür Yardımcısı olarak en az bir yıl çalışmış olmak.
e) Müşavir pozisyonuna atanabilmek için;
- Fakülte veya en az dört yıllık yüksekokul mezunu olmak,
- Daire Başkanı, Başmüdür veya daha üst unvanlarda çalışmış olmak.
f) Başmüdür pozisyonuna atanabilmek için;
- Fakülte veya en az dört yıllık yüksekokul mezunu olmak,
- Başmüdür Yardımcısı olarak en az bir yıl çalışmış olmak veya Şube Müdürü, Teknik Müdür veya
Müdür unvanlarında en az iki yıl çalışmış olmak.
g) Başmüdür Yardımcısı pozisyonuna atanabilmek için;
- Fakülte veya en az dört yıllık yüksekokul mezunu olmak,
- Şube Müdürü, Teknik Müdür veya Müdür unvanlarında en az bir yıl çalışmış olmak,
- Daha önce PTT’de Müstakil Ünite Müdür Yardımcısı olarak en az bir yıl çalışmış olmak,
- Kontrolör olarak on yıl çalışmış olmak.
ğ) Teknik Müdür pozisyonuna atanabilmek için;
- Başmühendis olarak iki yıl çalışmış olmak,
- Mühendis veya Mimar olarak PTT’de fiilen on yıl çalışmış olmak.
h) Özel Kalem Müdürü pozisyonuna atanabilmek için;
- Dört yıllık yüksekokul mezunu olmak,
- Kamu kurum ve kuruluşlarında beş yıl hizmeti bulunmak.
ı) Başmühendis pozisyonuna atanabilmek için Mühendis veya Mimar olarak PTT’de fiilen sekiz yıl
çalışmış olmak.
 Başdenetçi ve sekiz yıl Denetçi pozisyonlarında çalışan personel, ikinci fıkranın (c), (d), (e), (f)
ve (g) bentlerinde sayılan görevde yükselmeye tabi pozisyonlara atanabilir.
Şeklinde düzenlenmiştir.
UNVAN DEĞİŞİKLİĞİ VE GÖREVDE YÜKSELME
-
Kuruluşumuzda 399 SKHK ye tabi personelin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği ile ilgili
hususlar Posta Ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme Ve
Unvan Değişikliği Yönetmeliği ile belirlenmiş olup bunlardan bazıları aşağıda belirtilmiştir.
 Memur pozisyonuna atanabilmek için;
1) En az dört yıllık yüksekokul mezunu olmak,
2) Dağıtıcı veya Şoför olarak en az beş yıl çalışmış olmak veya,
3) Aşçı veya Hizmetli olarak en az sekiz yıl çalışmış olmak.
 Şef pozisyonuna atanabilmek için;
1) Fakülte veya en az dört yıllık yüksekokul mezunu olmak,
2) Veznedar olarak en az üç yıl çalışmış olmak veya,
3) Mütercim, Başdağıtıcı veya Memur olarak en az dört yıl çalışmış olmak.
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
385 / 664
 Müdür Yardımcısı pozisyonuna atanabilmek için;
1) Fakülte veya en az dört yıllık yüksekokul mezunu olmak,
2) Teknik Uzman veya Uzman olarak çalışıyor olmak veya,
3) Teknik Amir veya Amir olarak en az bir yıl çalışmış olmak veya,
4) Şef olarak en az dört yıl çalışmış olmak veya,
5) Avukat, Mühendis, Mimar, İstatistikçi, Çözümleyici, Sistem Programcısı veya
Programcı olarak en az altı yıl çalışmış olmak veya,
6) Veznedar olarak toplam sekiz yıl çalışmış olmak.
-
PTT A.Ş de İdari Hizmet Sözleşmeli Olarak Çalıştırılacak Personele uygulanacak olan İdari
Hizmet Sözleşmeli Personelin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliğine İlişkin Usul ve
Esaslara göre ise;
 Görevde yükselme ve unvan değişikliğine tabi pozisyonlar
1) Görevde yükselmeye tabi pozisyonlar;
- Şube Müdürü, Müdür, Şef, Teknik Şef, Başdağıtıcı, Gişe/Büro Görevlisi.
2) Unvan değişikliğine tabi pozisyonlar;
- Mühendis, Mimar, Avukat, Tekniker.
 Görevde yükselme sınavına alınacaklarda aranacak şartlar
1) Bu usul ve esaslarda belirtilen pozisyonlara görevde yükselme suretiyle atanabilmek için;
- Kuruluşta en az iki yıl fiilen çalışmış olmak,
- Son üç yıl içerisinde “Yıllık ücret artışından yararlandırmama” cezası almamış olmak,
- Görevde yükselme sınavının ilan edildiği tarihte, bu usul ve esasların 6’ncı maddesi ile belirlenen özel
şartlarda sayılan pozisyonlarda halen çalışıyor olmak,
şartları aranır.
 Görevde yükselme sınavına tabi olarak atanacaklarda aranacak özel şartlar
Bu usul ve esaslara tabi pozisyonlara görevde yükselme suretiyle yapılacak atamalarda aranacak özel
şartlar aşağıda belirtilmiştir.
a) Şube Müdürü pozisyonuna atanabilmek için;
1) Fakülte veya en az dört yıllık yüksek öğrenim veren kurumlardan mezun olmak,
2) Şef olarak en az üç yıl çalışmış olmak veya,
3) Veznedar olarak toplam sekiz yıl çalışmış olmak.
b) Müdür pozisyonuna atanabilmek için;
1) Fakülte veya en az dört yıllık yüksek öğrenim veren kurumlardan mezun olmak,
2) Şef olarak en az üç yıl çalışmış olmak veya,
3) Veznedar olarak toplam altı yıl çalışmış olmak
c) Teknik Şef pozisyonuna atanabilmek için;
1) En az iki yıllık teknik yüksek öğrenim veren kurumlardan mezun olmak,
2) Tekniker pozisyonunda en az dört yıl çalışmış olmak.
ç) Şef pozisyonuna atanabilmek için;
1) Fakülte veya en az dört yıllık yüksek öğrenim veren kurumlardan mezun olmak,
2) Veznedar veya Başdağıtıcı olarak en az üç yıl çalışmış olmak veya,
3) Gişe/Büro Görevlisi olarak en az dört yıl çalışmış olmak.
d) Başdağıtıcı pozisyonuna atanabilmek için;
1) En az iki yıllık yüksek öğrenim veren kurumlardan mezun olmak,
2) Dağıtıcı olarak en az dört yıl çalışmış olmak.
e) Gişe/Büro Görevlisi pozisyonuna atanabilmek için;
1) Fakülte veya en az dört yıllık yüksek öğrenim veren kurumlardan mezun olmak,
2) Dağıtıcı olarak en az beş yıl çalışmış olmak,
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
386 / 664
 Unvan değişikliği sınavına tabi olarak atanacaklarda aranacak şartlar
Unvan değişikliği suretiyle yapılacak atamalarda, pozisyonlara göre aşağıda belirtilen şartlar aranır:
a) Mühendis pozisyonuna atanabilmek için;
- Fakültelerin Yönetim Kurulunca belirlenecek mühendislik bölümlerinden mezun olmak.
b) Mimar pozisyonuna atanabilmek için;
- Fakültelerin Mimarlık bölümlerinden mezun olmak.
c) Avukat pozisyonuna atanabilmek için;
- Hukuk fakültesi mezunu olmak,
- Avukatlık ruhsatını almış olmak.
ç) Tekniker pozisyonuna atanabilmek için;
- En az iki yıllık mesleki veya teknik eğitim veren yüksek öğrenim kurumlarının Yönetim
Kurulunca belirlenecek bölümlerinden mezun olmak,
 Sınav duyurusu ve başvuru
- Görevde yükselme suretiyle atama yapılacak pozisyonlar yazılı sınavlardan en az bir ay önce
duyurulur. Başvuru süresi, 5 günden az olmamak şartıyla Sınav Kurulunca belirlenir. Sınav
Kurulunca, asıl aday sayısını aşmamak kaydıyla tespit edilecek yedek aday sayısı duyuruda
belirtilir. İlan edilen pozisyonlar için belirlenen başvuru tarihinin son günü itibarıyla aranan
nitelikleri taşıyan personel, başvuru şartlarını taşıdığı farklı unvanlı pozisyonlardan sadece biri
için duyuruda belirtilen şekilde başvuruda bulunabilir. Aylıksız izinde bulunanlar dâhil olmak
üzere, ilgili mevzuatı uyarınca verilen izinleri kullanmakta olanların da sınava katılmaları
mümkündür.
- İlan edilen pozisyonlara sınavsız atanma hakkına sahip olanlar, bu pozisyonlar için başvuruda
bulunamazlar.
- Yapılan başvurular insan kaynakları birimlerince incelenerek, aranan şartları taşıyanlar internet
adresinde ilan edilir.

Görevde yükselme yazılı sınavı
Yazılı sınava ilişkin esaslar şunlardır;
- Yazılı sınav, konu başlıklarına duyuruda yer verilmek suretiyle Kuruluşça belirlenecek
konularda yapılır.
- Yazılı sınav Kuruluşça yapılabileceği gibi Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı, Milli
Eğitim Bakanlığı, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Genel Müdürlüğüne veya
yükseköğretim kurumlarından birisine yaptırılabilir.
- Yazılı sınav, yüz tam puan üzerinden değerlendirilir. Yazılı sınavda başarı puanının en az kaç
olması gerektiği Sınav Kurulunca belirlenir ve duyuruda belirtilir.
- Aynı unvan için birden fazla grup oluşturulmak suretiyle sınav yapılabilir. Bu durumda adaylar
gruplardan yalnızca birisine müracaat edebilirler.

Sözlü sınav
Şube Müdürü ve Müdür unvanları için aşağıdaki esaslara göre ayrıca sözlü sınav yapılır.
a) Yazılı sınavda en yüksek puan alan adaydan başlamak üzere ilan edilen pozisyon sayısının beş
katına kadar aday sözlü sınava çağrılabilir. Çağrılacak son adayla aynı puana sahip olan adayların tamamı
sözlü sınava alınır.
b) Aday, sınav kurulunun her bir üyesi tarafından;
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
387 / 664
- Sınav konularına ilişkin bilgi düzeyi,
- Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü,
- Liyakati, temsil kabiliyeti, tutum ve davranışlarının göreve uygunluğu,
- Özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı,
- Genel kültürü ve genel yeteneği,
- Bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı,
esas alınarak yüz tam puan üzerinden değerlendirilir. Her üyenin vermiş olduğu puanların aritmetik
ortalaması alınarak personelin sözlü sınav puanı tespit edilir. Sözlü sınavda yüz üzerinden en az yetmiş puan
alanlar başarılı sayılır.
 Başarı puanı
Başarı puanı şu şekilde belirlenir;
a) Görevde yükselme suretiyle ilan edilen boş pozisyon sayısı kadar atama yapılmasında başarı
puanı esas alınır. Başarı puanı, şube müdürü ve müdür pozisyonlarına atanacaklar için sözlü sınav;
diğer pozisyonlara atanacaklar için yazılı sınav puanı esas alınmak suretiyle tespit edilir ve internet
adresinde ilan edilir. Başarı puanlarının eşit olması halinde sırasıyla;
- Askerlik ile kamu kurum ve kuruluşlarında geçen fiili hizmet süresi dâhil, işçi statüsü ve geçici
personel statüsünde geçirilen süreler hariç hizmet süresi fazla olanlara,
- PTT’deki hizmet süresi fazla olana,
- Daha üst öğrenimi bitirmiş olanlara,
- Üst öğrenim mezuniyet notu yüksek olanlara,
öncelik verilir.
b) Görevde yükselme sınavında başarılı olmalarına rağmen, ilan edilen kadro veya pozisyon sayısı
nedeniyle ataması yapılamayan personelden Sınav Kurulunca ihtiyaç duyulması halinde asıl aday
sayısını aşmayacak kadar aday yedek olarak belirlenebilir.



-
-
 Unvan değişikliği sınavı
Bu usul ve esasların 7 nci maddesinde belirtilen unvan değişikliğine tabi pozisyonlara personelin
atanması, sözlü sınava ilişkin hükümleri hariç olmak üzere bu bölümde belirtilen usul ve esaslar
çerçevesinde yapılacak unvan değişikliği sınavı sonucundaki başarısına göre yapılır.
Unvan değişikliği sınavı, görev alanları ve atama yapılacak görevin niteliğine ilişkin konularda Ölçme,
Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi
Enstitüsü Genel Müdürlüğüne veya yükseköğretim kurumlarından birisine yazılı olarak yaptırılır.
Bu sınavda yüz puan üzerinden en az yetmiş puan alanlar başarılı sayılırlar.
Bu usul ve esaslar kapsamındaki personelden doktora öğrenimini bitirmiş olanlar, unvan değişikliği
sınavına katılmaksızın öğrenimle ihraz edilen görevlere atanabilirler.
 Sınav kurulu
Sınav kurulu, merkez teşkilatında; Genel Müdürün görevlendireceği Genel Müdür Yardımcısının
veya İnsan Kaynakları Daire Başkanının başkanlığında beş üyeden, taşra teşkilatında ise;
Başmüdürün başkanlığında insan kaynakları birimi sorumlusu ile Başmüdürün belirleyeceği üç kişi
olmak üzere toplam beş üyeden oluşur. Aynı usulle yedek üyeler de belirlenir.
Taşra teşkilatında, Genel Müdürlükçe personel görevlendirilmek suretiyle sınav kurulu
oluşturulabilir.
Sınav kurulunu oluşturan üyeler görevde yükselme sınavına alınacak personelden öğrenim ve ihraz
ettikleri unvanlar itibariyle daha düşük seviyede olamazlar.
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
388 / 664
-
-
Sınav kurulunun başkan ve üyeleri; eşlerinin, üçüncü dereceye kadar (bu derece dâhil) kan ve ikinci
dereceye kadar (bu derece dâhil) kayın hısımlarının katıldıkları sınavda görev alamazlar; aksi halde
sınav kurulu üyelikleri sona erer, yerine yedek üye katılır. Sınav Kurulu, üye tam sayısı ile toplanır ve
kararlar oy çokluğu ile alınır.
Sınav kurulunun sekreterya hizmetleri insan kaynakları birimlerince yürütülür.

Sınav kurulunun görevleri
- Sınav kurulunun görevleri aşağıda belirtilmiştir:
- Sınavların yapılmasını ve sonuçlarının ilanını sağlamak,
- Sınav sonuçlarına yapılan itirazları sonuçlandırmak,
- Sözlü sınava çağrılacak aday sayısını belirlemek,
- Sınavda başarılı olup, ataması yapılamayan personelden asıl aday sayısını aşmayacak
şekilde yedek aday belirlemek ve bunu da ilanda duyurmak,
- Sınavlara ilişkin diğer işlemleri yürütmek.

Sınav sonuçlarının açıklanması ve itiraz
-
Sınav kurulu, kendisine intikal ettiği tarihten itibaren beş iş günü içerisinde sınav sonuçlarını
internet adresinde ilan eder.
Adaylar, ilandan itibaren beş iş günü içerisinde sınav sonuçlarına itiraz edebilir.
Herhangi bir nedenle iptal edilen sorulara tekabül eden puanlar eşit şekilde diğer sorulara
dağıtılır.
-
 Sınavı kazananların atanması
- Atanmaya hak kazanan personel, başarı sıralaması listesinin kesinleşmesini müteakip başarı
puanlarına göre atanır.
- Kurumlarca tercih alınması durumunda ise başarı puanları esas alınarak ilgili personelin
tercihlerine göre atamaları yapılır.
- Duyurulan pozisyonlardan; atanma şartlarını taşımadıkları için sınavların geçersiz sayılması
veya bu sebeple atamaların iptal edilmesi, atanılan göreve geçerli bir mazeret olmaksızın
süresi içinde başlanılmaması ya da atanma hakkından vazgeçilmesi,emeklilik, ölüm,
memurluktan çekilme veya çıkarılma, başka unvanlı pozisyonlara ya da başka bir kuruma
naklen atanma, sebepleriyle boş kalan veya boşalanlara, sınav sonucunun ilan edildiği
tarihten itibaren altı aylık süreyi aşmamak üzere aynı unvanlı pozisyonlar için yapılacak
müteakip sınava ilişkin duyuruya kadar yedek adaylar arasından başarı sırasına göre atama
yapılabilir.
- Haklarında atama şartlarının kaybedilmesini gerektirecek nitelikteki eylemlerinden dolayı adli
veya idari bir soruşturma veya kovuşturma bulunanların atamaları, soruşturma veya
kovuşturma sonuçlanıncaya kadar bekletilir. Sınavın yapılmasından önce ya da sınav
yapıldıktan sonra atanma şartlarından herhangi birini kaybedenlerin atamaları yapılmaz,
yapılmış ise iptal edilir.
- (5) Görevde yükselme sınavına herhangi bir sebeple katılamayanlar ile başarısız olan
veya yedeklerden altı ay içindeki müteakip sınava ilişkin duyuruya kadar atanmamış
olanlar ya da atanma haklarından herhangi bir sebeple feragat edenler, aynı unvanlı
pozisyonlara yapılacak atamalar için bu usul ve esaslarda öngörülen bütün kurallara
tabidir.
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
389 / 664
TAHAKKUK İŞLEMLERİ
Kuruluşumuzda aylık alan Memur personel üç grupta toplanmaktadır.
399 SKHK eki I sayılı cetvele tabi personel (Kadrolu),
399 SKHK eki II sayılı cetvele tabi personel (Sözleşmeli)
6475 Sayılı Kanuna tabi İdari hizmet sözleşmeli personel
399 SAYILI KHK EKİ I SAYILI CETVELE TABİ PERSONEL ÜCRETLERİ
GELİRLER:
I sayılı cetvele tabi personelin almakta olduğu aylığın unsurları aşağıda gösterilmiştir.
Aylık: Derece/Kademe Göstergesi + Ek göstergenin cari katsayı ile çarpılması suretiyle bulunur. Gelir
Vergisi ve Damga Vergisi kesintisi yapılır.
Kıdem Aylık: Personelin kazanılmış hak aylığına esas hizmet yılı ile (20) gösterge rakamı çarpımının maaş
aylık katsayısı ile çarpılması sonucu bulunur. En fazla 25 yıl için verilir. Gelir Vergisi ve Damga Vergisi
kesintisi yapılır.
Taban Aylık: Maliye Bakanlığınca belirlenen taban aylık katsayısının 1000 gösterge ile çarpımı sonucu
bulunur. (01.01.2014 tarihi itibari ile 1,205274x1000=1.205,27 TL) Gelir Vergisi ve Damga Vergisi kesintisi
yapılır.
Özel Hizmet Tazminatı: En Yüksek Devlet Memuru aylığının, maaş aylık katsayısı ile çarpımı sonucu
bulunan rakamın (1500+8000=9500x0,076998=731,48) (2014 yılı için) kişilerin Derece/Kademe, unvan ve
hizmet gruplarına göre Yanödeme Kararnamesinde belirlenen oran ile çarpımı) sonucu bulunan miktar özel
hizmet tazminatı olarak ödenir. Sadece Damga Vergisi kesintisi yapılır.
Ek Ödeme: 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Ek 9 uncu maddesi gereğince, en yüksek Devlet
memuru aylığının (9500 gösterge rakamı ile memur aylık katsayısının çarpımı sonucu bulunacak tutara), bu
madde kapsamındaki (I) sayılı Cetvelde yer alan unvanlarına karşılık gelen oranların çarpımı sonucu
bulunan miktardır. Sadece Damga Vergisi kesintisi yapılır.
Ek Ödeme Oranları:
Hukuk Müşaviri, Müşavir, Başmüdür Yardımcısı, Şube Müdürü, Müdür % 170
Yan Ödeme: Bakanlar Kurulunca belirlenen Yan ödeme kararnamesi ile unvanlara göre kaç puan üzerinden
iş riski, işgüçlüğü, temininde güçlük zammı belirlenir. Bu puanların toplamı ile yan ödeme için tespit edilen
katsayının çarpılması suretiyle bulunur. Gelir Vergisi ve Damga Vergisi kesintisi yapılır.
Lisan Tazminatı: ÖSYM tarafından yapılan dil sınavı (YDS) sonucuna göre;
Yabancı dilinden yararlanılan kadrolu personele,
A düzeyi ( 96-100 ) puan alanlar 1200 puan x katsayı,
A düzeyi ( 90- 95 ) puan alanlar 900 puan x katsayı,
B düzeyi ( 80- 89 ) puan alanlar 600 puan x katsayı,
C düzeyi ( 70-79 ) puan alanlar 300 puan x katsayı,
Yabancı dil bilgisinden kurumlarınca yararlanılmayan kadrolu personele,
A düzeyi için (90-100) puan alanlar 750 puan x katsayı,
B düzeyi için (80-89 ) puan alanlar 500 puan x katsayı,
C düzeyi için (70-79) puan alanlar 250 puan x katsayı,
Rakamının aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutardan Damga Vergisi kesilerek ödeme yapılır.
Ücret ve Tazminat Göstergesi:
666 sayılı KHK ile düzenlenen 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Ek 10 uncu maddesi gereğince, bu
madde kapsamında bulunan (II) ve (III) sayılı Cetvellerde unvanlarına yer verilen personele ücret ve
tazminattan oluşan iki unsur üzerinden ödeme yapılmaktadır. Kuruluşumuzda İdari Hizmet Sözleşmesine
geçmemiş olan Başmüfettiş, Müfettiş, Müfettiş Yardımcısı ve Başmüdür unvanlı personele ücret göstergesi
ve tazminat göstergesi üzerinden maaş ödenmektedir.(Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcısı, Teftiş Kurulu
Başkanı, I.Hukuk Müşaviri, Daire Başkanı unvanlarındaki personel idari hizmet sözleşmesine geçtiğinden,
idari hizmet sözleşme esaslarına göre ücret ödenmektedir. )
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
390 / 664
Ücret ödemesi gelir vergisi ve damga vergisine tabi olup, tazminat ödemesi ise sadece damga vergisine
tabidir.
Örneğin; Müfettiş Yardımcısı unvanının
Ücret Göstergesi
: 32.855
Tazminat Göstergesi : 16.800
KESİNTİLER:
Artış Keseneği
Aylıkları terfi suretiyle artanların ilk aya ait artış farkları ve aynı miktarda kurum karşılıkları Sosyal Güvenlik
Kurumuna gönderilir. Bu ayda eski aylığa ait kesenek ve kurum karşılığı kesilir.
Hizmet Borçlanması
Askerlik veya diğer hizmetlerini Emekli Sandığına borçlananlardan emekli aidatı kadar kesinti yapılır. Gelir
vergisinden muaftır.
Emekli.Keseneği





Aylık
Kıdem Aylık
Taban Aylık
En Yüksek Devlet Memuru aylığının emekli keseneği hesabında aşağıdaki oranlar uygulanmaktadır.
Ek Göstergelere göre
6400 – 7600
% 180
4800 – 6400
% 150
3600 – 4800
% 130
2200 – 3600
% 70
Diğerleri
% 40
Oranları alınarak dört unsurun toplamının%16’sı emekli aidatı olarak kesilir. Kurum karşılığı oranı ise %
20’dir.Ayrıca %12 oranında Genel Sağlık Sigortası kurum tarafından ödenmektedir.
Gelir Vergisi
Aylık + Kıdem Aylık + Taban Aylık + Yan Ödeme = Toplamından Emekli Keseneği + Sakatlık Muafiyeti (
varsa) + Sendika Aidatı(üye olanlar için) düşüldükten sonra vergi dilimine isabet oranda Gelir Vergisi kesilir.
Damga Vergisi
Eş ve Çocuk yardımı hariç bütün istihkaklardan % 0,759 oranında Damga Vergisi kesintisi yapılmaktadır.
İcra Kesintisi
Brüt maaştan (Eş+Çocuk ödeneği hariç) kanuni kesintiler (G.Vergisi+Emekli Aidatı+Damga V.) düşüldükten
sonra bulunan net aylığının 1 / 4’ü oranında kesinti yapılmaktadır.
Sendika Aidatı
Aile yardımı hariç tüm gelirlerin toplamının % 0,5’i oranında sendika aidatı kesilmektedir. Gelir Vergisinden
muaftır.
DİĞER ÖDEMELER:
Ölüm Yardımı Ödeneği
Memurun ölümü halinde ölüm yardımı sağlığında beyanname verdiği kişiye, beyanname vermemiş ise;
eşine ve çocuklarına, bunlar yoksa anne ve babasına, bunlar da yoksa kardeşlerine ödeme yapılır.
a) Memurun ölümü halinde, En Yüksek Devlet Memuru aylığının (ek gösterge dahil) iki katı tutarında,
b) Memurun bakmakla yükümlü olduğu eşinin veya çocuklarının ölümü halinde En Yüksek Devlet Memuru
aylığı (ek göstergesi dahil) tutarınca ödeme yapılır.
399 SAYILI KHK EKİ II SAYILI CETVELE TABİ PERSONEL ÜCRETLERİ
GELİRLER:
Temel Ücret
Kuruluşumuzda 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin II sayılı cetveline tabi pozisyonlarda çalışan
sözleşmeli personelin temel ücret grupları Yüksek Planlama Kurulunca belirlenmektedir. Belirlenen bu ücret
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
391 / 664
gruplarına göre Yönetim Kurulumuzca personelin unvanı, eğitim düzeyi, iş gerekleri, işyeri ve çalışma
şartlarına göre sözleşme temel ücretleri tespit edilmektedir.
Sözleşmeli olarak çalışan personelin temel ücreti esas olarak I.inci düzey olup, iş gerekleri ve çalışma şartları
itibariyle farklılık arz eden görevler için temel ücret II.inci veya III.üncü düzeyden belirlenmektedir.
Ek Ödeme
Sözleşmeli personele, unvanlarına göre en yüksek devlet memuru aylığına aşağıda belirtilen oranların
uygulanması sonucu bulunan tutarda ek ödeme verilmektedir.
a) Grup Başmühendisi, başmühendis, mühendis, mimar, teknik amir, teknik uzman,
müdür yardımcısı, kontrolör, diş tabibi, tabip, uzman tabip % 82
b) Uzman, amir, şef, koruma güvenlik grup şefi % 67
c) Tekniker % 48
d) Başteknisyen, teknisyen, laborant % 47
e) Diğer unvanlar % 42
Kıdem Ücreti
399 sayılı KHK’nin 28 inci maddesine göre;
6-10 yıl hizmeti olanlara temel ücretlerinin
%2
11-15 yıl ,,
,,
,,
%3
16-20
,,
,,
,,
%4
21- daha yukarısı ,,
,,
%5
oranında temel ücretlere ilave olarak kıdem ücreti verilmektedir.
Başarı Ücreti
Kamu İktisadi Teşebbüsleri sözleşmeli Personel Sicil ve Başarı Değerlemesi Hakkındaki Yönetmeliğe göre
yapılan sicil ve başarı değerlemesi sonucunda;
(A) düzeyinde olanlara temel ücretlerinin
% 8’i
(B) ,,
,,
,,
% 4’ü
(C) ,,
,,
,,
% 2 ‘si
oranında başarı ücreti ödenmektedir.
(D) düzeyinde bulunanlara başarı ücreti ödenmemektedir.
Yabancı Dil Ücreti
399 sayılı KHK’nin 30/b maddesi gereğince; 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesi
uyarınca yapılacak yabancı dil bilgisi seviye tespit sınavı esas alınarak, yabancı dil bilgisi seviyeleri;
A düzeyi için
% 10
B düzeyi için
% 5
C düzeyi için
% 2
Oranında bilinen her yabancı dil için temel ücrete ilave yapılır.
a)Yabancı dil sınavları, sınavın yapıldığı tarihten itibaren 5 yıl süreyle geçerlidir. Bu
sürenin bitiminde sınava girmeyenlerin yabancı dil seviyeleri bir alt düzeye inmiş
sayılır, seviyeleri ( C ) düzeyinde olanların yabancı dil tazminatları kesilir.
b) Aynı dil için birden fazla sınava katılanlara, en yüksek seviye esas alınır.
KESİNTİLER:
Artış Keseneği
Aylıkları terfi suretiyle artanların ilk aya ait artış farkları ve aynı miktarda kurum karşılıkları Sosyal Güvenlik
Kurumuna gönderilir. Bu ayda eski aylığa ait kesenek ve kurum karşılığı kesilir.
Hizmet Borçlanması
Askerlik veya diğer hizmetlerini Emekli Sandığına borçlananlardan emekli aidatı kadar kesinti yapılır. Gelir
vergisinden muaftır.
EMEKLİ KESENEĞİ
01.10.2008 den önce işe başlayanlar için
 Aylık
 Kıdem Aylık
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
392 / 664
 Taban Aylık
 En Yüksek Devlet Memuru aylığının emekli keseneği hesabında aşağıdaki oranlar uygulanmaktadır.
 Ek Göstergelere göre
6400 – 7600
% 180
4800 – 6400
% 150
3600 – 4800
% 130
2200 – 3600
% 70
Diğerleri
% 40
Oranları alınarak dört unsurun toplamının%16’sı emekli aidatı olarak kesilir. Kurum karşılığı oranı ise %
20’dir.Ayrıca %12 oranında Genel Sağlık Sigortası kurum tarafından ödenmektedir.
01.10.2008 den sonra ilk defa işe başlayanlar için
 Aylık
 Kıdem Aylık
 Taban Aylık
 Tazminatlar (Özel hizmet tazminatı,…)
dört unsurun toplamından;
Personelden
Malullük, Yaşlılık,Ölüm Primi %9, Genel Sağlık Sigortası %5 olmak üzere toplam %14
İşverenden
Malullük, Yaşlılık,Ölüm Primi %11, Genel Sağlık Sigortası %7,5 olmak üzere toplam %18,5
Oranlarında kesinti yapılır.
Gelir Vergisi
Sözleşme Brüt (Temel Ücret+Kıdem+Başarı+Dil tazminatı) Ücretinden Emekli Keseneği + Sakatlık
Muafiyeti ( varsa) + Sendika Aidatı(üye olanlar için) düşüldükten sonra vergi dilimine isabet oranda Gelir
Vergisi kesilir.
Damga Vergisi
Eş ve Çocuk yardımı hariç bütün istihkaklardan % 0,759 oranında Damga Vergisi kesintisi yapılmaktadır.
İcra Kesintisi
Brüt maaştan (Eş+Çocuk+Ek Ödeme hariç) kanuni kesintiler (G.Vergisi+Emekli Aidatı+Damga V.)
düşüldükten sonra bulunan net aylığının 1 / 4’ü oranında kesinti yapılmaktadır.
Sendika Aidatı
Aile yardımı ve Ek Ödeme hariç tüm gelirlerin toplamının % 0,5’i oranında sendika aidatı kesilmektedir.
Gelir Vergisinden muaftır.
DİĞER ÖDEMELER:
Ölüm Yardımı Ödeneği
657 Devlet Memurları Kanunun 208 maddesine göre, Memurun ölümü halinde ölüm yardımı sağlığında
beyanname verdiği kişiye, beyanname vermemiş ise; eşine ve çocuklarına, bunlar yoksa ana ve babasına,
bunlar da yoksa kardeşlerine ödeme yapılır.
NOT: Ölüm yardımı anne ve babanın ölümü halinde ödenmez.
399 KHK nin 32.maddesine göre, Personelin ölümü halinde, sözleşme temel ücretinin iki katı tutarında
memurun bakmakla yükümlü eşinin ve çocuklarının ölümü halinde sözleşme temel ücreti tutarınca ödeme
yapılır.
6475 S. KANUNA TABİ İDARİ HİZMET SÖZLEŞMELİ PERSONEL ÜCRETLERİ
GELİRLER:
Sözleşme ücreti; temel ücret, ikramiye, performans ücreti ve ilave ödemelerden oluşur.
Temel ücret: Temel ücret tablosunda pozisyonlar için belirlenen ücret esas alınır.
İkramiye: Temel ücretin 1/6 sı tutarında, fiilen çalışan personele her ayın 15’inde peşin olarak ödenir.
Performans ücreti: Performans Değerlendirme Yönetim Sistemi doğrultusunda hayata geçirildiği zaman
uygulamaya alınacak ücret olup, şu an için herhangi bir ödeme yapılmaz.
İLAVE ÖDEMELER:
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
393 / 664
Yabancı dil ücreti
A düzeyi için sözleşme temel ücretinin %5’i
B düzeyi için sözleşme temel ücretinin % 3’u
C düzeyi için sözleşme temel ücretinin % 2’i
Oranında dil ücreti sadece bir yabancı dil için her ay ödenecektir. Personelin sınav sonuç belgesini ibraz
ettiği tarihi takip eden aybaşından itibaren ödenecektir. Ücret için Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit sınavı
(YDS) esas alınacak olup, bunun dışındaki belgeler için ödeme yapılmaz.
Kıdem Ücreti
Teknik Müdür, Başmühendis, Mühendis ve Mimar unvanlı personel için PTT’de fiilen geçen hizmeti dikkate
alınarak;
-5 ile 10 yıl arası hizmeti olanlara temel ücretinin yüzde onu,
-10 yıldan fazla hizmet olanlara temel ücretinin yüzde onbeşi,
Diğer personel için, Askerlik hizmeti ile Sosyal Güvenlik kurumuna prim ödenerek geçen toplam hizmet
süreleri dikkate alınarak;
- 5 ile 10 yıl arası hizmeti olanlara temel ücretinin yüzde ikisi,
-10 ile 20 yıl arası hizmeti olanlara temel ücretinin yüzde üçü,
- 20 yıl ve üstü hizmeti olanlara temel ücretinin yüzde dördü,
tutarında kıdem ücreti her ay ödenir.
DİĞER İLAVE ÖDEMELER:
a) İstanbul ilinde fiilen görev yapan Başmüdürlere temel ücretinin yüzde on beşi, diğer personele temel
ücretinin yüzde onu,
b) Faaliyet içi gelirleri dikkate alınarak (birleşik posta gelirleri hariç) Türkiye sıralamasına göre (İstanbul ili
hariç) ilk on sırada yer alan Başmüdürlüklerde fiilen görev yapan Başmüdürlere temel ücretinin yüzde onu,
Bu illerin il merkezlerinde ve merkez nüfusu ellibinin üzerinde olan ilçe merkezlerinde bulunan lokal
işyerlerinde fiilen görev yapan personel ile merkez nüfusu ellibinin altında olmakla birlikte bir önceki yıl
rakamlarına göre karda olan ilçe merkezlerinde bulunan lokal işyerlerinde fiilen görev yapanlara temel
ücretinin yüzde beşi,
(2014 yılı için Ankara, İzmir, Antalya, Bursa, Kocaeli, Konya, Adana, Mersin, Muğla, Samsun illeri)
c) Posta İşleme, Kargo İşleme, Posta İşleme ve Dağıtım, Posta Dağıtım, Kargo Dağıtım ve birinci sınıf PTT
Merkezlerinde fiilen görev yapan Şef ve Müdürlere temel ücretlerinin yüzde beşi,
d) ikinci sınıf PTT Merkezlerinde fiilen görev yapan Müdürlere temel ücretlerinin yüzde üçü,
e) üçüncü sınıf PTT Merkezlerinde fiilen görev yapan Müdürlere temel ücretlerinin yüzde ikisi,
f) Dağıtıcılardan tebligat, kayıtlı posta, telgraf, koli-kargo, ödemeli kargo ve konutta teslim gibi hizmetleri
aynı zamanda araç kullanarak fiilen yerine getirenlere aylık brüt 50 TL,.
g) Gişede fiilen görev yapan Gişe Görevlisi personele aylık brüt 50 TL,
tutarında her ay ilave ücret ödenir.
Aile Yardımı
Her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışmayan veya herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan
ücret almayan eş için (Çocuk yardımı yapılmamaktadır.) brüt asgari ücret tutarının yüzde yirmisi oranında
eş yardımı ödenir.
Yemek Yardımı
a) Yemek çıkarılan veya taşımalı yemek hizmeti sunulan birimlerde, personelin yemek ücreti PTT tarafından
karşılanır.
b) Yemek çıkarılmayan birimlerde ise personelin fiilen çalıştığı gün sayısı kadar, brüt asgari ücret tutarının
binde beşi oranında günlük yemek yardımı takip eden ayda maaş ile birlikte ödenir.
Ancak, merkez nüfusu yüzbini aşan yerleşim yerlerinde çalışan dağıtıcılara ise fiilen dağıtımda çalıştığı gün
sayısı dikkate alınarak 2100 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak brüt
rakam üzerinden takip eden ayda maaş ile birlikte yemek bedeli ödenir.
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
394 / 664
c) Biriminde yemek çıktığı halde, görevi icabı bu imkandan faydalanamayan personele de bu günlerle sınırlı
olmak üzere (b) fıkrasında belirtilen ücret ödenir.
d) Yemek çıkartılan birimlere uzaklığı öğle arası gidip gelme ve yemek yeme mesafesinde bulunan
birimlerde çalışan personele yemek yardımı yapılmaz.
Başka Kurumlarda Geçici Görevli olanlar
Başka kurumda geçici görevli olarak çalışan personele temel ücret, aile yardımı, doğum yardımı, ölüm
yardımı ve kıdem ücreti dışında herhangi bir ücret ödenmez.
Deneme süresindeki personel
Deneme sözleşmesi imzalamış personele bu süre zarfında temel ücret, aile yardımı, doğum yardımı, ölüm
yardımı ve yemek yardımı dışında, fazla çalışma dahil herhangi bir ücret ödenmez.
KESİNTİLER:
Sosyal Güvenlik Kurumu kesintisi
İdari Hizmet Sözleşmeli Personel, Sosyal Güvenlik yönünden iki ayrı grupta belirlenir.
5510 sayılı Kanunun 4/a kapsamındaki sigortalılar. (Bunlar yeni işe girenler ile 5510 sayılı Kanunun
yürürlüğe girdiği Ekim 2008’den sonra PTT’de işe girmiş olup da idari hizmet sözleşmeli statüye
geçenlerdir.)
5510 sayılı Kanunun 4/c kapsamındaki sigortalılar. (Bu personel de 6475 sayılı Kanun yürürlüğe girdiğinde
PTT personeli olup, 5510 sayılı Kanun yürürlüğe girmeden önce Emekli Sandığına tabi hizmeti bulunan
personeldir.)
Prime Esas Kazancın Tespiti: (5510 sayılı Kanunun 4/a kapsamında olanlar için)
Temel ücret, ikramiye, performans ücreti, yabancı dil ücreti, kıdem ücreti, diğer ilave ödemeler, fazla
çalışma ücreti ve vekalet ücreti,
Yemek Yardımının günlük asgari ücretin % 6’sı oranndaki tutarı muaf tutulmak üzere kalan miktar,
Aile yardımınıdan asgari ücretin % 10’u oranındaki tutarı muaf tutulmak üzere kalan miktar,
Toplamından,
% 15 oranında sigortalıdan,
% 22,5 oranında işveren hissesi olarak sigorta primi kesilir.
Gelir Vergisi
Aile yardımı, toplu sözleşme primi, doğum ve ölüm yardımları hariç diğer ücretlerin toplamından, sigorta
primi varsa sakatlık muafiyeti ve sendika kesintisi düşüldükten sonra kalan tutarın tamamından vergi
dilimine isabet oranında gelir vergisi kesilir. (Kesilen gelir vergisinden asgari geçim indirim tutarı
düşülecektir.)
Damga Vergisi
Aile yardımı, doğum ve ölüm yardımları hariç bütün istihkaklardan binde 7,59 oranında damga vergisi
kesintisi yapılır.
İcra Kesintisi
Aile yardımı, doğum ve ölüm yardımları hariç gelirler toplamından, kanuni kesintiler (gelir vergisi+sigorta
primi+damga vergisi+ varsa nafaka kesintisi) düşüldükten sonra bulunan net aylığın 1/ 4’ü oranında kesinti
yapılır.
Sendika Aidatı
Sendika üyesi olan personelden, aile yardımı, doğum ve ölüm yardımları hariç gelirler toplamının binde 5’i
oranında sendika aidatı kesilir.
DİĞER ÖDEMELER:
Doğum Yardımı
Personelin çocuğunun dünyaya gelmesi durumunda, brüt asgari ücret tutarının yüzde ellisi oranında doğum
yardımı ödenir.
Ölüm Yardımı
Personelin eş veya çocuğunun ölümü halinde iki aylık, kendisinin ölümü halinde dört aylık temel ücreti
tutarında ölüm yardımı ödenir.
Fazla Çalışma
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
395 / 664
Personele ayda elli saati aşmamak üzere fazla çalışma yaptırılabilir. Fazla çalışmalar için ödenecek saat
ücreti, personelin temel ücretinin 240’a bölünmesiyle bulunacaktır. Ancak, resmi ve dini bayram tatillerinde
bu ücret yüzde elli oranında artırılarak ödenecektir.
Nöbetli çalışan personele ise aylık çalışma süresinin 192 saati aşması halinde, aşan süreler için fazla
çalışma ücreti ödenir.
399 SAYILI KHK EKİ I VE II SAYILI CETVELE TABİ PERSONEL İÇİN ORTAK UYGULAMALAR
Aile Yardımı
Eş Yardımı: menfaat karşılığı çalışmayan veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan aylık almayan eş
için 2134 gösterge rakamının memur maaş katsayısı ile çarpımı sonucu bulunan tutar herhangi bir vergiye
tabi tutulmaksızın ödenir. (2134 x 0,076998 =164,31 TL) (01.01.2014 tarihi itibariyle)
Çocuk Yardımı: Her çocuk için 250 (250 x 0,076998=19,25) puan memur maaş katsayısı çarpımı sonucu
bulunan tutar kesintisiz ödenir. 72 ay dahil olmak üzere 0-6 yaş arası çocuklar için bir kat artırımlı (500
puan) (500x 0, 076998=38,50) (01.01.2014 tarihi itibariyle) uygulanır.
Bu yardım menfaat karşılığı çalışmayan çocuklar için ödenir. 25 yaşını bitirdiği halde evlenmemiş kız
çocukları ile malullükleri resmi sağlık kurulu raporuyla tespit edilenler için süresiz olarak ödenmeye devam
edilir. Bu yardım Çocuğun ölmesi, evlenmesi, erkek çocuklarının 25 yaşını doldurması halinde ödenmez.
Not: Boşanma veya ayrılık vukuunda çocuk için verilecek aile yardımı ödeneğinin hangi tarafa ve ne oranda
verileceği mahkeme kararında belirtilmemiş ise;
a) Eşlerden her ikisinin memur veya birinin memur diğerinin İş Kanunu kapsamında
çalışması halinde, çocuk için verilecek aile yardımı ödeneği, mahkeme kararıyla
çocuğun velayeti verilen tarafa ödenir.
b) Eşlerden biri memur, diğeri çalışmıyor ve çocuğun velayeti mahkeme kararı ile
çalışmayan eşe verilmiş ise, aile yardımı ödeneği çalışan eşe verilir.
Doğum Yardımı Ödeneği
657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 207. Maddesine göre, Devlet memurlarından (Sözleşmeli ve Kadrolu
personel) çocuğu dünyaya gelenlere 2500 gösterge rakamının aylık katsayısı ile çarpılması sonucu elde
edilecek miktarda doğum yardımı ödeneği verilir.
Ana ve babanın her ikisi de Devlet Memuru iseler ödenek yalnız babaya verilir. Eşlerden birine iş akdi veya
toplu sözleşme gereği yapılan doğum yardımı ödeneği daha yüksek ise, memur olan eşe ayrıca doğum
yardımı ödeneği ödenmez, daha düşük ise yalnız aradaki fark ödenir.
Mahkemelerce verilen ayrılık süresi içinde doğan çocuklar için bu yardım anaya verilir. Doğum yardımı
ödeneği hiçbir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ve ödeme emri aranmaksızın derhal ödenir. Bu yardım
borç için haczedilemez.
2500 X 0,076998(maaş katsayı) =192,50 TL (01.01.2014 tarihi itibariyle)
399 SAYILI KHK EKİ I SAYILI,II SAYILI CETVELE TABİ PERSONEL İLE 6475 SAYILI KANUNA GÖRE İDARİ
HİZMET SÖZLEŞMELİ PERSONEL İÇİN ORTAK UYGULAMALAR
Vergi Dilimleri (2014 yılında uygulanan)
11.000 TL ye kadar
% 15
11.000-27.000 TL arası
% 20
27.000-97.000 TL arası
% 27
97.000-den fazlası % 35 oranında Gelir Vergisi kesilir.
Asgari Geçim İndirimi
Asgari Geçim İndirimi, indirimin uygulanacağı takvim yılının başında geçerli olan 16 yaşından büyük işçiler
için uygulanan asgari ücretten kesilen gelir vergisi üzerinden hesaplanır.
Asgari Geçim İndirimi Oranı
- Mükellefin kendisi için
% 50
- Mükellefin eşi için
% 10
- Mükellefin İlk 2 çocuğu için
% 7,5
- Diğer çocuklar için
% 5
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
396 / 664
olmak üzere ücretlinin şahsi ve medeni durumu dikkate alınarak yukarıdaki oranlara göre hesaplanan tutar,
Gelir Vergisinden mahsup edilir.
Sakatlık Muafiyeti
2014 yılı için belirlenen oranlar;
1.Derece
(80-100) : 800.00 TL
2.Derece
(60- 80) : 400.00 TL
3.Derece
(40- 60) : 190.00 TL
Sağlık Yardım Sandığı Kesintisi
Tüm çalışanlar sandığın üyesidir.Sağlık Yardım Sandığı Yönetim Kurulunca aidat miktarı belirlenmekte olup,
2014 yılında sağlık yardım sandığına kesinti olarak tüm personelden 10.00 TL kesilir. Ayrıca, bakmakla
yükümlü olan aile fertlerinden her biri için 5.00 TL aidat kesilir.
Biriktirme ve Yardım Sandığı Kesintisi
Biriktirme Yardım Sandığından gelen listelere göre üye olan personelin maaşından kesinti yapılır.
Toplu Sözleşme Primi
Sendikaya üye olan personele Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarında 45 TL Toplu Sözleşme Primi ödenir.
HARCIRAHLAR:
6245 sayılı Harcırah Kanununun 5.maddesinde: “Harcırah; yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer
değiştirme masrafını ihtiva eder. İlgili, bu Kanun hükümlerine göre bunlardan birine, birkaçına veya
tamamına müstehak olabilir.” denilmektedir.
Harcırahlar
1- Daimi Memuriyet Harcırahı,
2- Geçici görev harcırahı,
3- Yurtdışı görev harcırahı,
olmak üzere üç başlık altında toplanmıştır.
399 sayılı KHK eki I cetvele tabi personelin harcırah yevmiyeleri her yıl Maliye Bakanlığınca Bütçe
Kanununda belirlenir. II sayılı cetvel için Bütçe Kanununda belirtilen yevmiler üzerinden Yönetim Kurulunca
belirlenir. 6475 sayılı Kanuna tabi idari hizmet sözleşmeli personelin harcırah yevmiyeleri ise Yönetim
Kurulunca belirlenir.
DAİMİ MEMURİYET HARCIRAHININ HESABI:
Memuriyette iken görev yeri farklı bir belediye hudutlarına tayin edilenlere ö daimi memuriyet harcırahı
ödenir.
1- YEVMİYE: Kişi ve bakmakla yükümlü olduğu kimseler için yolda geçen süreye göre ödenir. (aile efradının
hepsine veriliyor)
2- YOL GİDERİ: Otobüs veya tren ücreti ödenir.
3- KM PRİMİ: Km x ( yevmiyenin %5)
Eş durumundan naklen giden personele km priminin yarısı ödenir.
4- YER DEĞİŞTİRME MASRAFI: Yevmiyesinin (kendisi için 20 katı, bakmakla yükümlü olduğu kişi başına 10
katı, toplam 40 katını geçemez) toplam 60 katını geçmemek üzere ödenir.
GEÇİCİ GÖREV HARCIRAHLARI:
Harcırah Kanunun 39. Maddesinde: “Resmi Görevle memuriyet mahalli içinde bir yere gönderilenlere
gündelik verilmez. Geçici görevle memuriyet mahalli dışındaki bir yere gönderilenlerden, buralarda ve
yolda öğlen (saat13.00) ve akşam (19.00) yemeği zamanlarından birisini geçirenlere 1/3, ikisini geçirenlere
2/3 oranında ve geceyi de geçirenlere tam gündelik verilir.” denilmektedir.
PERSONEL HAREKETLERİ İŞLEMLERİ
399 SAYILI KHK’YA TABİ PERSONEL İÇİN ATAMA VE YER DEĞİŞTİRME İŞLEMLERİ
Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü Personeli Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği 1 Aralık 2007
tarih ve 26717 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış olup, muhtelif tarihlerde söz konusu yönetmelikte bazı
düzenlemeler yapılmıştır.
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
397 / 664
Söz konusu Yönetmeliğe göre;
Yer değiştirme suretiyle atama (Madde 11)
Yer değiştirme suretiyle atama aşağıdaki durumlarda gerçekleştirilir.
a) İsteğe bağlı,
b) Eş durumu,
c) Sağlık durumu,
ç) Olağanüstü ve zaruri haller,
d) Hizmet gereği,
e) Süreye bağlı,
f) 3 üncü hizmet bölgesine yapılacak atama.
İsteğe bağlı yer değiştirmeler (Madde 12)
(1) Bulundukları il sınırları içerisinde talep tarihi itibariyle en az iki yıl çalışan personel yer değiştirme
suretiyle atama isteğinde bulunabilir.
(2) Personelin isteğe bağlı yer değiştirme başvuruları, senede bir defa Haziran ayı içinde bu Yönetmeliğin
ekinde yer alan Ek-2 Nakil Talep Formu ile yapılır. Haziran ayı içinde yapılan başvurular Ağustos ayı sonuna
kadar atamaya yetkili birim tarafından sonuçlandırılır. Yapılacak atama işleminde istekte bulunan
personelin görev yeri ile atanmak istediği yerin norm durumu dikkate alınır.
(3) Bu dönem dışında personelin isteğe bağlı yer değiştirme talebi kabul edilmez.
(4) Yer değiştirme başvurusu, personelin çalıştığı birime yapılır ve başvurunun yapıldığı takvim yılı için
geçerlidir.
Eş durumu nedeniyle yer değiştirmeler (Madde 14)
(1) Eş durumuna dayanarak personelin yer değiştirme isteğinde bulunabilmesi için; aile nüfus kayıt örneği
ile birlikte, eşinin 8/6/1984 tarihli ve 217 sayılı Devlet Personel Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında
Kanun Hükmünde Kararnameye tabi bir kurumda çalıştığını belgelemesi gerekir.
(2) Kuruluşta çalışıp da her ikisi de yer değiştirmeye tabi olan eşlerden, ast durumunda olanın görev yeri üst
durumda olana bağlı olarak değiştirilebilir.
(3) Farklı kurumlarda çalışıp da her ikisi de yer değiştirmeye tabi olan eşlerden unvan, kadro ve görev
bakımından daha altta bulunanın görev yeri yukarıda bulunana bağlı olarak değiştirilir.
(4) Eşi başka kurumda çalışanların yer değiştirme isteğinin kabul edilebilmesi, eşinin çalıştığı kurum
itibariyle kendisinin bulunduğu yere veya yakınındaki bir yere atanmasına imkan bulunmadığının
belgelenmesine bağlıdır. Bu belgenin ilgili kurum veya kuruluşun merkez teşkilatı ilgili birimlerince verilmesi
gerekmektedir.
(5) Bu madde kapsamında yapılacak atamalarda süre ve yer değiştirme suretiyle atama dönemini bekleme
şartı aranmaz. Atama tarihinden sonra eş durumu mazereti ortaya çıkanlar hariç olmak üzere, görevde
yükselme suretiyle başka bir görev ve unvana atananlar, atandıkları görevde iki seneyi doldurmadıkça eş
durumu gerekçesi ile nakil talebinde bulunamazlar.
Sağlık durumu nedeniyle yer değiştirmeler (Madde 15)
(1) Kendisinin, eşi, çocukları veya kanunen bakmakla yükümlü olduğu kimselerden birinin personelin görev
yaptığı yerde kalmasının sağlık durumunu tehlikeye koyacağını tam teşekküllü hastanelerden alınacak sağlık
kurulu raporuyla belgelendirenler, tedavinin yapılabileceği bir sağlık kurumunun bulunduğu veya
yakınındaki bir yere yer değiştirme suretiyle atanabilirler.
(2) Bu madde kapsamında yapılacak atamalarda süre ve yer değiştirme suretiyle atama dönemini bekleme
şartı aranmaz.
Olağanüstü ve zaruri hallerde yer değiştirmeler (Madde 16)
1) Genel hayatı etkileyen deprem, su baskını, yangın ve benzeri doğal afetler ile durumlarını
belgelendirmek şartıyla özel hayatı olumsuz etkileyen nedenlere bağlı olarak görevini verimli biçimde
yerine getirme imkânı kalmayanlardan yer değiştirme suretiyle atanma talebinde bulunanların atamaları
yapılabilir.
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
398 / 664
2) Bu madde kapsamında yapılacak atamalarda süre ve yer değiştirme suretiyle atama dönemini bekleme
şartı aranmaz.
Hizmetin gereği olarak yer değiştirmeler (Madde 17)
(1) Aşağıda belirtilen hallerde hizmetin gereği olarak yer değiştirme suretiyle atama yapılabilir.
a) Norm kadro durumu gereği,
b) Birim kapatılması/açılması, şubeye dönüştürülmesi veya görev yaptığı birimin başka bir birime
bağlanması,
c) Kadro/pozisyonun iptal edilmesi,
ç) Sicil raporu notunun olumsuz olması,
d) Haklarında teftiş, inceleme, idari veya adli soruşturma nedeniyle aynı yer ve/veya görevde
kalmalarında sakınca görülmesi.
e) İş gücü ihtiyacındaki değişmelerin karşılanması.
(2) Birinci fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerine göre yer değiştirme suretiyle yapılacak atamalarda bulunduğu
birimde, birime en son geldiği tarih itibariyle geçen hizmet süresi esas alınır ve yer değiştirmeler hizmeti en
az olandan başlanmak üzere yapılır. Hizmet sürelerinin eşit olması halinde atamaya Kuruluştaki görev süresi
en az olan personelden başlanır. Bu gerekçe ile nakli yapılacak personelin 14 üncü madde hükümleri
uyarınca eş durumu mazereti bulunması ve eşinin o yerden ayrılmasının mümkün olmadığını belgelemesi
durumunda bu personel değerlendirme dışı bırakılarak sıradaki personelin nakli sağlanır.
(3) Bu madde kapsamında yapılacak atamalarda süre ve yer değiştirme suretiyle atama dönemini bekleme
şartı aranmaz.
Süreye bağlı yer değiştirmeler (Madde 18)
(1) Başmüdür,Başmüdür Yardımcıları ve Müdürler süreye bağlı olarak yer değiştirme suretiyle atamaya
tabidir.
(2) Başmüdür ve Başmüdür Yardımcılarından, süreye bağlı olarak aynı yer ve unvanda, yer değiştirme
suretiyle atama dönemi itibariyle beş yılını, müdür unvanlı personelden ise aynı il içerisinde ve aynı
unvanda yedi yılını dolduranların aynı bölge içinde veya üst bölgeye talep etmeleri halinde ise alt hizmet
bölgelerine Kurumun ihtiyaçları doğrultusunda atamaları yapılarak görev yerleri değiştirilir. Müdür unvanlı
personelden, daha önce görev yaptıkları birimden farklı ihtisas gerektiren başka bir birime ataması
yapılanlar bir aylık hizmet içi eğitime tabi tutulur.
(3) Bu şekilde görev yeri değiştirilenler iki yıl süre ile eski görev yerlerine dönemez ve bu süre içinde eski
görev yerlerinde geçici görevlendirilemezler.
Hizmet bölgeleri (Madde 19)
Personelin süreye bağlı yer değiştirmelerine esas olan iller üç hizmet bölgesine ayrılmış olup, hizmet
bölgelerine giren iller aşağıda yer alan cetvelde belirtilmiştir.
I.BÖLGE
II.BÖLGE
III.BÖLGE
1- Adana
1- Afyonkarahisar
1- Artvin
2- Ankara
2- Bolu
2- Elazığ
3- Bursa
3- Bilecik
3- Erzincan
4- Gaziantep
4- Burdur
4- Erzurum
5- İçel
5- Düzce
5- Kahramanmaraş
6- İstanbul
6- Giresun
6- Malatya
7- İzmir
7- Isparta
7- Sivas
8- Kocaeli
8- Kütahya
8- Şanlıurfa
9- Aydın
9- Ordu
9- Diyarbakır
10- Balıkesir
10- Osmaniye
10- Adıyaman
11- Çanakkale
11- Rize
11- Ağrı
12- Denizli
12- Samsun
12- Bingöl
13- Edirne
13- Kırklareli
13- Bitlis
14- Kayseri
14- Trabzon
14- Hakkari
15- Tekirdağ
15- Uşak
15- Kars
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
399 / 664
16- Konya
17- Manisa
18- Muğla
19- Sakarya
20- Antalya
21- Hatay
22- Zonguldak
23- Eskişehir
16- Bartın
17- Karabük
18- Kırıkkale
19- Amasya
20- Çankırı
21- Çorum
22- Kastamonu
23- Kırşehir
24- Nevşehir
25- Niğde
26- Sinop
27- Tokat
28- Yozgat
29- Aksaray
30- Karaman
31- Kilis
32- Yalova
16- Mardin
17- Muş
18- Siirt
19- Tunceli
20- Ardahan
21- Iğdır
22- Batman
23- Şırnak
24- Gümüşhane
25- Bayburt
26- Van
Üçüncü hizmet bölgesine yapılacak atamalar (Madde 20)
(1) Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin Ekinde yer alan
cetvelde 5 inci ve 6 ncı hizmet bölgesi olarak belirlenen iller, bu Yönetmeliğe ekli cetvelde üçüncü hizmet
bölgesi olarak belirlenmiştir.
(2) Başmüdür ve Başmüdür Yardımcısı kadrolarına ilk defa atanacak olanların üçüncü hizmet bölgesi olarak
belirlenen illere atanmaları ve bu hizmet bölgelerinde iki yıl görev yapmaları zorunludur. Ancak, diğer
unvanlarda bu hizmet bölgelerinde en az dört yıl görev yapmış olanlarda bu şart aranmaz.
(3) Üçüncü hizmet bölgesine dahil illerde boş kadro bulunmaması sebebiyle diğer bölgelere ataması yapılan
personelin, atandığı ilde iki yıl çalışmış olması şartıyla, üçüncü hizmet bölgesinde kadroların boşalması
halinde atanma tarihlerine göre boşalan kadrolara atamaları yapılır.
(4) Yıllık, mazeret ve sağlık izinlerinin tamamı ile hizmet içi eğitimde başarılı geçen sürelerin tamamı üçüncü
bölge hizmetinden sayılır.
(5) İki yıl süreyle üçüncü hizmet bölgesine atananlar bu süre içinde, bu bölge dışındaki illere geçici olarak
görevlendirilemez ve bu Yönetmeliğin 14 ve 15 inci maddesinde yer alan hükümlerden yararlanamazlar.
Bölge hizmetinden sayılmayacak süreler (Madde 21)
(1) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 108 inci maddesi uyarınca aylıksız izin almak suretiyle geçirilen
süreler bölge hizmetinden sayılmaz.
Atamalarda görev yerine hareket ve işe başlama süresi (Madde 22)
(1) Atama ve yer değiştirmelere ilişkin işlem evrakı en geç yedi gün içinde ilgililere tebliğ edilir. Tebliğ tarihi
itibariyle de ayrılışları sağlanır.
(2) İlk defa veya yeniden ya da yer değiştirme suretiyle ataması yapılanların süresi içerisinde göreve
başlamalarında, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 62 nci ve 63 üncü maddeleri ile 399 sayılı Kanun
Hükmünde Kararnamenin 9 uncu maddesi hükmü uygulanır.
İDARİ HİZMET SÖZLEŞMELİ PERSONEL İÇİN ATAMA VE YER DEĞİŞTİRME İŞLEMLERİ
Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında
Yönetmelik 04/10/2013 tarih ve 28785 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
Yer değiştirme suretiyle atama (Madde 56)
1- Yer değiştirme suretiyle atama aşağıdaki durumlarda Yönetim Kurulu tarafından gerçekleştirilir.
a) İsteğe bağlı.
İNSAN KAYNAKLARI İŞLEMLERİ
400 / 664
b) Eş durumu.
c) Sağlık durumu.
ç) Olağanüstü ve zorunlu haller.
d) Hizmet gereği.
e) Süreye bağlı.
2- Yer değiştirme suretiyle atama yapılabilmesi, atama yapılacak birimdeki pozisyonun normunun uygun
olmasına bağlıdır.
3- Yer değiştirme işlemlerine ilişkin usul ve esaslar Yönetim Kurulunca belirlenir.
İsteğe bağlı yer değiştirmeler (Madde 57)
1- Personel bulunduğu ilde üç yıl çalıştıktan sonra yer değiştirme suretiyle atama isteğinde bulunabilir.
2- Yer değiştirme başvurusu, personelin çalıştığı birime yapılır ve başvurunun yapıldığı takvim yılı için
geçerlidir.
3- PTT yer değiştirme taleplerini yerine getirip getirmemekte serbesttir.
Eş durumu nedeniyle yer değiştirmeler (Madde 58)
1- Eş durumuna dayanarak personelin yer değiştirme isteğinde bulunabilmesi için; aile nüfus kayıt örneği ile
birlikte, eşinin bir kamu kurum veya kuruluşunda çalıştığını ve naklinin yapılmasına imkân bulunmadığını
belgelemesi gerekir.
Sağlık durumu nedeniyle yer değiştirmeler (Madde 59)
1- Kendisi, eşi, çocukları ve

Öğretmen Grup Ders Baş. Saat Bit. Saat Tarih Derslik ADALET 1

Android için BBM-Kullanıcı Kılavuzu

POSTA-KARGO İŞLEME VE DAĞITIM - Türk Haber-Sen

Derginin içeriğini görmek için TIKLAYINIZ

Dalaman PTT Merkez Müdürlüğü

Söz konusu yönetmelik kapsamında yetki belgesi alacak

Davranış Yönetmeliği - Kimberly

Ücret tarifeleri listesi

Sigorta Acenteleri ve Acentelik Faaliyeti Denetim Rehberi Taslağı

KIBRIS TÜRK POSTALARI 50.YILI ULUSLARARASI PUL

Fotoğraf: Engin Çolakoğlu - Birleşik Metal-İş

ÇARŞAMBA - Resmi Gazete

procedura gewıss operazıonı sıgnıfıcatıve e con partı

MARDiN - Gönül Bekin Şahkulubey

TBMM Başkanlığı Evrak Yönetmeliği

Yatırımlarımız