3 İÇİNDEKİLER Merhaba B aharın müjdecisi olarak bilinen ve ‘kor halindeki ateş’ anlamına gelen cemrelerden ilki, Şubat’ın 20’sinden sonra havaya, bir hafta sonra da suya düşüyor. Cemrelerin üçüncüsü ve sonuncusu da, 6 Mart 2014 tarihinde toprağa düştü. Cemrenin toprağa düşmesiyle birlikte sıcaklığın toprakta başlayacağına, baharın geldiğine inanılıyor. İnanış bu ama biz kış mevsimini bile yaşayamadan, bahar mevsimine girdik bile. Yeterli yağışın olmaması susuzluk tehlikesini de beraberinde getiriyor. Boş barajlar, kurumaya yüz tutmuş nehirlerin imdadına, baharda alınacak yağışların, ‘Hızır’ gibi yetişmesidir temennimiz. Hemen her alanda düzenlemelerin arttığı bir dönemi yaşıyoruz. İç denetçiler olarak, düzenlemelerin değişen dünyasına hazırlıklı olmamız ve uyum sağlamamız büyük önem taşıyor. 28 Mayıs 2014 tarihinde yürürlüğe girecek olan yeni Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun, aynı zamanda tüketici olan bizleri derinden etkileyecek önemli düzenlemelerden birisi. Kanunun hazırlanmasında önemli rol üstlenen Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu yetkilileri Aysberg sayfamız için bir araya geldi. Moderatörlüğünü Garanti Bankası Yönetim Kurulu ve Denetim Komitesi Üyesi Dr. Cüneyt Sezgin’in yaptığı yuvarlak masa toplantısında ayrıca bankacılık ve rekabet hukuku konusunda uzman konuklar da yer aldı. Düzenlemelere uyum sağlamanın önem kazandığı günümüzde, uzmanlarla tartışılan bu konunun notlarından, herkesin faydalanmasını diliyoruz. Bu sayıdaki Aysberg toplantımızı tarihi bir mekanda düzenledik. Osmanlı İmparatorluğu’nun resmi bankası ve hazinedarı olan, o dönem Bank-i Osmanî-i Şahane adıyla anılan ve sonrasında Osmanlı Bankası ve günümüzde Salt İstanbul olan tarihi binada gerçekleştirdik. 150 yılı aşan bu tarihi yolculuğun özetini Yakın Plan sayfalarında yer verdik. Ayrıca Yakın Plan sayfalarında, kamu kurumlarındaki iç denetim faaliyetlerinin koordinasyonu ile sorumlu olan Maliye Bakanlığı İç Denetim Koordinasyon Kurulu (İDKK) Başkanı İlhan Hatipoğlu ile röportaj gerçekleştirdik. Kamu olarak son dönemde yapılan ilgi çekici çalışmaları bu röportajda okuyabilirsiniz. Aynı zamanda, 2014-2016 döneminde, TİDE’nin yönetim, denetleme ve etik kurullarında görev alacak meslektaşlarımızı belirlediğimiz, 19. Olağan Genel Kurulumuzu yaptık. Kurullara seçilen meslektaşlarımızı Yansıma bölümünde kısaca tanıtmaya çalıştık. Yeni dönemde görev alacak meslektaşlarımıza dergimiz aracılığıyla bir kez daha başarılar diliyoruz. 9 Mayıs 2014 tarihinde, 3.’sünü düzenleyeceğimiz Akademik Forum 2014’ü gerçekleştireceğiz. Galatasaray Üniversitesi Ortaköy Kampüsü’nde gerçekleşecek olan Forum, Mesleki Mükemmelliğin Akademik Geleceği, ‘Araştırma, Eğitim, Kariyer’ başlığını taşıyor. Meslektaşlarımızın, akademisyenlerin, çeşitli meslek kuruluşu temsilcilerinin ve yöneticilerinin yer alacağı Forum’a hepinizi bekliyoruz. Bir sonraki sayımızda görüşmek dileklerimizle, Yayın Kurulu İÇ DENETİM / BAHAR 2014 Uluslararası İç Denetçiler Enstitüsü (IIA) tarafından yayınlanan dergiden aldığımız ve Türkçeye çevirdiğimiz, ‘2020’de İç Denetim’ başlıklı makaleyi Ataç sayfalarımızda okuyabilirsiniz. Makalede, günümüzün düşünce liderlerinin iç denetimin geleceğine dair bakışları sunuluyor. Liderlerin, mesleğin zorlukları ve fırsatlarının nerelerde olacağını tahmin etmeye çalıştıkları bu makalenin tüm meslektaşlarımıza fayda sağlamasını istiyoruz. 4 İÇİNDEKİLER Türkiye İç Denetim Enstitüsü Derneği “Yaptıkları işin doğruluğuna inanan insanlar çalışmalarının denetlenmesinden, karşı fikirlerin ortaya atılmasından ve tercihleri üzerinden münakaşa yapmaktan zevk alırlar” Adına İmtiyaz Sahibi Ali Kamil UZUN Yıldız Posta Cad. Akın Sitesi 1. Blok No: 6 K: 5 D: 10 Gayrettepe / İstanbul Mustafa Kemal Atatürk Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Gürdoğan YURTSEVER Yıldız Posta Cad. Akın Sitesi 1. Blok No: 6 K: 5 D: 10 Gayrettepe / İstanbul Yayın Direktörü Ali Kamil UZUN KONGRE PROGRAMI Genel Yayın Yönetmeni Gürdoğan YURTSEVER 11 Kasım 2013, Pazartesi Editörler Ersin GÜNERALP, Ethem YENİGÜN Seyfullah ATÇI, Umut ENGİN, Mustafa Tevfik KARTAL 08:00-08:30 Kayıt Yayın Kurulu Aysberg......................................................6 08:30-09:00 Açılış Konuşmaları - Fuji 1 Salonu Cüneyt Sezgin, Beşir Özmen, Bülent Bozdoğan, Özlem Aykaç İğdelipınar, Ali Kamil Uzun Düzenlemelerin Yeni Dünyasına Denetçiler Olarak Özlem İĞDELİPINAR - CIA, CCSA, TİDE Yönetim Kuruluİç Başkanı Gürdoğan Yurtsever, Doç. Dr. Serhat Yanık Hazır- Kurumsal mıyız? Risk Yönetimi Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Aysan SİNANLIOĞLU Hakem Kurulu Prof. Dr. Nuran Cömert, Prof. Dr. Nejat Bozkurt Richard CHAMBERS - Uluslararası İç Denetçiler Enstitüsü (IIA) Başkanı - Video Açılış Mesajı Prof. Dr. İdil Kaya, Prof. Dr. Mustafa Aysan Prof. Dr. Ömer Lalik, Prof. Dr. Melih Erdoğan Paydaşlarımızın Beklentilerini Karşılamak - Fuji 1 Salonu Prof. Dr. Seval Selimoğlu, Prof. Dr. Göksel Yücel, 09:00-10:00 Yeşil Kalem...............................................28 Günther MEGGENEDER - ista International GmbH, İç Denetim Başkan Yardımcısı, IIA Eski BaşkanıDoç. Dr. Serhat Yanık, Doç.Dr. Özgür Çatıkkaş Yusuf Aytürk – Caner Akbaba 10:00-10:30 Kahve Arası KATKIDA BULUNANLAR Denetimde Örnekleme: Parasal Birim Örneklemesi ve Ali Kamil Uzun, Caner Akbaba, Dr. Cüneyt Sezgin, Gökhan 10:30-14:15 PARALEL OTURUMLAR Elibol, Gürdoğan Yurtsever, İlhan Hatipoğlu, Mustafa Şavluk, Bir Uygulama Onur Genç, Onur Özker, Seçil Tutkun, Salim Kadıbeşegil, Şahin Risk Esaslı Denetim Planlaması ve Raporlaması - Fuji 1 Salonu Reel Sektörde Alacak Riskinin Yönetimi - Fuji Salonu Ardıyok, Tuba İnci,2Yusuf Aytürk, Zülfikar Şahin 10:30-11:15 Hakan AYTEKİN - Ortak - Danışmanlık Bölümü, KPMG Türkiye Kasım AKDENİZ - Yönetim Kurulu Üyesi ve GenelREKLAM Müdür, KKB Sevilay ÇALIŞKAN Suistimal Riski ve Analitik Yaklaşımlar - Fuji 1 Salonu Risk Yönetiminin Denetimi - Fuji 2 Salonu Parmak İzi..................................................37 Gül SARAÇOĞLU - Direktör - Kurumsal Risk Hizmetleri, Andreas KALLIS- Satış Direktörü - Kurumsal Yönetim, İLETİŞİM ADRESİ Risk ve Uyum, Tuba İnci Yıldız Posta Cad. Akın Sitesi 1. Blok 11:30-12:15 Deloitte Türkiye Thomson Reuters No: 6 K: 5 D: 10 Gayrettepe / İstanbul SosyalMüdür Medya Rüzgarını Hizmetleri, Yakalıyoruz, Peki Ya Riskler… Tel: 0 212 212 55 25 Faks: 0 212 212 55 26 Ali TUNCEL - Kıdemli – Danışmanlık E-posta: tide@tide.org.tr / dergi@tide.org.tr Deloitte Türkiye http://www.tide.org.tr 12:15-13:30 Öğle Yemeği Yıllık Abone Bedeli: 60 TL KDV dahildir. Ataç..........................................................40 İki Yıllık Abone Bedeli: 120 TL KDV dahildir. Sosyal Medya Riski ve Denetimi - Fuji /1 Çeviren: Salonu Onur Özker Bilgi Sistemleri Uygulamalarında İç Denetim - Fuji 2 Salonu Russell A. Jackson YAPIM 13:30-14:15 Doğan TANRISEVEN - Direktör - Risk Danışmanlık Füsun Patoğlu Şirket Ortağı Risk, Süreç ve Teknoloji Hizmetleri, 2020’de İç Denetim Rota Yayın Yapım Tanıtım Ticaret Ltd. Şti. Hizmetleri, EY Türkiye PwC Türkiye Prof. N. Mazhar Ökten Sk. No:1 Rota Binası 34360 Şişli-İstanbul İç Denetimin Yarattığı Katma Değerin Ölçümü (Performans değerlendirmesi) - Fuji 1 Salonu Tel: 0 212 224 01 44 Faks: 0 212 233 72 43 14:30-15:30 E-Posta: rota@rotayayin.com.tr Evren SEZER - Ortak Kurumsal Risk Hizmetleri, Deloitte Türkiye Çizgi Ötesi................................................46 http://www.rotaline.com 15:30-16:00 Kahve Arası Salim Kadıbeşegil YAYIN TÜRÜ Yaygın Süreli Yayın İç Denetim ve Risk Yönetiminin Sinerjisi ile Kurumsal Yönetimde Değer Yaratmak - Fuji 1 Salonu İtibar Ekonomisi ve Rekabet 16:00-17:00 Norman D. MARKS - CPA, CRMA, OCEG, Risk Yönetimi Enstitüsü Onur Üyesi BASKI TARİHİ Nisan 2014 17:00-17:30 Kapanış ve Plaket Töreni - Fuji 1 Salonu 12 Kasım 2013, Salı Ayraç........................................................48 Ersin Bulut BASKI ve CİLT TOR Ofset San.ve Tic. Ltd. Şti. Akçaburgaz Mh. 116. Sk. No:2 Esenyurt - İstanbul Tel: (0212) 886 34 74 (Pbx) Faks: (0212) 886 34 80 tor@torofset.com.tr GeneveE-Posta: Salonu İÇ DENETİM / BAHAR 2014 08:30-09:30 Kayıt ve TanışmaBardağın Kahvaltısı Dolu Tarafını Görebilen Denetçiler Aranıyor Neuchatel Salonu 09:30-10:00 Açılış Konuşması - Ali Kamil UZUN, TİDE Kurucu ve Onursal Başkanı Özlem İĞDELİPINAR - CIA, CCSA, TİDE Yönetim Kurulu Başkanı Türkiye İç Denetim Enstitüsü Derneği tarafından Yakın Plan.................................................50 üç ayda bir yayımlanır. 1. Çalıştay - Norman D. MARKS - CPA, CRMA, OCEG, 1. Çalıştay - Jean-Pierre Garitte, Bağımsız Yönetim Danışmanı Yazıların fikri sorumluluğu yazarlarına aittir. Bank-ı Onur Osmanî-i 10:00-13:00 Risk Yönetimi Enstitüsü Üyesi Şahane’den Salt İstanbul’a Uzun “İç Denetimin Yarattığı Katma Değerin Ölçümü” VİZYON “İç Denetim ve Risk Yönetiminin Sinerjisi” Bir Yolculuk Mesleki yayıncılıkta küresel değer yaratmak 10:00-11:00 Sunum Sunum MİSYON İDKK Başkanı İlhan Hatipoğlu: Kurumsal Yönetimin güvencesi iç denetim ile ilgili; 11:00-11:30 Kahve Arası Kahve Arası pay ve menfaat sahipleri, mesleğin profesyonelleri “Yakın gelecekte kamuda iç denetim hak ettiği yere ve çözüm ortağı olarak hizmet gören kurum 11:30-12:30 İyi Uygulama Örnekleri İyi Uygulama Örnekleri ve kuruluşlar için iletişim, paylaşım ve 12:30-13:00 Soru-Cevap gelecektir” Soru-Cevap referans kaynağı olmak. 13:00-14:30 Öğle Yemeği Öğle Yemeği 2. Çalıştay - Jean-Pierre Garitte, Bağımsız Yönetim Danışmanı 1. Çalıştay - Norman D. MARKS - CPA, CRMA, OCEG, Yansıma....................................................62 14:30-17:30 “İç Denetimin Yarattığı Katma Değerin Ölçümü” Risk Yönetimi Enstitüsü Onur Üyesi Türkiye İç Denetim Enstitüsü’nün Yeni Kurulları “İç Denetim ve Risk Yönetiminin Sinerjisi” Göreve Başladı 14:30-15:30 Sunum Sunum 15:30-16:00 Kahve Arası Kahve Arası 16:00-17:00 İyi Uygulama Örnekleri İyi Uygulama Örnekleri 17:00-17:30 Soru-Cevap Pano..........................................................69 Soru-Cevap (The Institute of (The Institute of Internal Auditors Internal Auditors TİDE; konu, konuşmacı ve oturum saatlerinde değişiklik yapma hakkını saklı tutar. Chairman’s Special Publication Contest Katılımcılar, katıldıkları her gün için 7 CPE kredisine hak kazanacaktır. Quiz..........................................................73 Recognition Award) Newsletter Category) Ana Sponsor Summary..................................................74 Kongre Sponsorları (The Institute of Faaliyet Sponsorları Internal Auditors Membership Competition) (The Institute of Basın Sponsoru Internal Auditors International Mastering Advocacy Program Award) TÜRKİYE İÇ DENETİM ENSTİTÜSÜ YAYINLARI “Değişim, gelişim ve büyümenin ortağı olmak” Sosyal Medya - Kurumsal Yönetim ve Risk Rehberi Kitap, çalıştığı kuruma değer katmak isteyen bütün profesyoneller için kurumsal sosyal medya stratejisinin hazırlanması, sosyal medya politikalarının oluşturulması, sosyal medyanın takip edilerek kuruma olan etkilerinin ölçülmesi, sosyal medya fırsat ve risklerinin belirlenerek yönetilmesi ve kurumun sosyal medya faaliyetlerinin denetlenmesi konularında rehberlik yapıyor. Akademik Forum 2012 Kitapta, Türkiye İç Denetim Enstitüsü’nün, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi ve Muhasebe Öğretim Üyeleri Bilim ve Dayanışma Vakfı (MÖDAV) ile birlikte 16 Mayıs 2012 tarihinde “Denetim Mesleğinin Gelişimi ve Beklentiler” temasıyla gerçekleştirdiği ikinci Akademik Forum olan Akademik Forum 2012’de sunulan bilimsel tebliğler ve konuşmalar yer alıyor. Meslekte Mükemmelliğin Küresel Paydaşı: Türkiye İç Denetim Enstitüsü Denetim Enstitüsü’nün kurumsal tarihi ve iç denetim mesleğinin yakın tarihini ortaya koyan, TİDE Yönetim Kurulu Başkanı Gürdoğan Yurtsever tarafından yazılan, Editörlüğü TİDE Kurucu ve Onursal Başkanı Ali Kamil Uzun tarafından yapılan, yüzden fazla kişinin katkıda bulunduğu, “Meslekte Mükemmelliğin Küresel Paydaşı: Türkiye İç Denetim Enstitüsü” kitabı, meslektaşlar, akademisyenler ve konuyla ilgilenenler için başvuru kitabı niteliğinde… İç Denetim, Kurumsal Yönetim, Risk Yönetimi ve İç Kontrol Çetin Özbek tarafından kaleme alınan ve günümüz iç denetim mesleğini her yönüyle inceleyen kitap, kurumsal yönetim, risk yönetimi, iç kontrol kavramlarının içeriği ile uluslararası standartlara uygun bir iç denetim faaliyetinin söz konusu kavramlar ışığında, bir kurumda nasıl uygulanabileceğini ele alan ülkemizdeki ilk kaynak çalışma niteliği taşıyor. Akademik Forum 2010 Kitapta, Türkiye İç Denetim Enstitüsü’nün, Marmara Üniversitesi ve Muhasebe Öğretim Üyeleri Bilim ve Dayanışma Vakfı (MÖDAV) ile birlikte 13 Mayıs 2010 tarihinde “İç Denetim Mesleğinin Akademik Gelişiminde İş Dünyasının Beklentileri, Üniversitelerimizin İhtiyaçları” temasıyla gerçekleştirilen ilk Akademik Forum olan Akademik Forum 2010’da sunulan bilimsel tebliğler ve konuşmalar yer alıyor. Türkiye’de İç Denetim Üzerine Yapılan Akademik Çalışmaların Analizi: 1985-2010 Türkiye İç Denetim Enstitüsü Akademik İlişkiler Komitesi tarafından hazırlanan çalışmada, iç denetim alanında 1985-2010 yılları arasında yapılmış olan yüksek lisans ve doktora çalışmaları ortaya koyuluyor ve analiz ediliyor. İletişim için: Tel: 0212 212 55 25 - Faks: 0212 212 225 55 26 E-Posta: tide@tide.org.tr - Web adresi: http://www.tide.org.tr