Yıl: 8 Sayı: 78/ Mart 2014 Year: 8 Issue: 78/ March 2014 www.recyclingdergisi.com Yayıncı - Publisher GRUP E YAYINCILIK DAN. ORG. TUR.TİC. LTD. ŞTİ. info@grupe.com.tr İmtiyaz Sahibi ve Sorumlu Genel Yayın Yönetmeni / CEO Türkay ÖZGÜR turkay@grupe.com.tr Yayınlar Genel Koordinatörü Publishing General Coordinator Şenol BAŞTAKAR senol@grupe.com.tr Editör Editor Erdinç AK info@grupe.com.tr Görsel Yönetmen Visual Director Cüneyt MERT cuneyt@grupe.com.tr Reklam ve Halkla İlişkiler Sorumlusu Advertising and Public Relations Specialist Aslı ATİK asli@grupe.com.tr Fotoğraflar / Photos Mehmet GÜNDOĞDU info@grupe.com.tr Avrupa ve Ortadoğu Temsilcisi Europe and Middle East Representative Güllü ALDAĞ g.aldag@hotmail.de İngilizce’ye Çeviri / English Translation UTH Baskı - Printing Matsis Matbaa Sistemleri Tevfikbey Mahallesi Dr. Ali Demir Caddesi No:51 34290 Sefaköy / İSTANBUL Tel: 0 212 624 21 11 DANIŞMA KURULU Consultative Committee Yurtiçi Dağıtım National Distribution Aras Kargo - PTT Yurtdışı Dağıtım International Distribution TNT - PTT İdare Merkezi GRUP E YAYINCILIK Kozyatağı 19 Mayıs Mah. İnönü Cad. No: 85/12 34744 Erenköy-İstanbul / TÜRKİYE Tel: +90 216 360 46 36 - 360 43 33 Fax: +90 216 360 46 65 www.recyclingdergisi.com info@grupe.com.tr reindustry@gmail.com Ayda Bir Yayınlanır It is published once within a month Yayın Türü Yaygın Süreli Yayın Type of Publication National Periodic Yayın Dili Publication Language Türkçe - İngilizce / Turkish - English ISSN - 1307-7546 Teknik Özellikler Technical Character A4 (21 cm x 29.7 cm) Kağıt / Paper Mat Kuşe - Matte glossy paper Fiyatı: 10 TL / 12 EURO 22-23 EKİM 2014 ANKARA Kozyatağı 19 Mayıs Mah. İnönü Cad. No: 85/12 Erenköy-İstanbul / TÜRKİYE Tel & Phone : 0090 216 360 46 36 - 0090 216 360 43 33 - 0090 216 360 31 95 Fax: 0090 216 360 46 65 Web: www.recyclingdergisi.com / www.grupe.com.tr E-mail: reindustry@gmail.com / info@grupe.com.tr Vergi Dairesi: Erenköy Vergi No : 411 034 0766 Ticaret Sicil: 634404 4 • MART / MARCH 2014 Prof Dr. Aysel ATIMTAY Mustafa AKALP Prof. Dr. Ata AKÇIL Av. Beyhan ASLAN Prof. Dr. Semiha ARAYICI Prof. Dr. Savaş AYBERK Prof. Dr. Mehmet Emin BİRPINAR Doç. Dr. Müfide BANAR Ömer BENLİ Dr. Oğuz CAN Prof. Dr. Mustafa ÇANAKCI Prof. Dr. İsmet ÇOK Dr. Esra Bozyazı DAYLAN Prof. Dr. Ahmet DEMİR Dr. Haluk DOĞU Prof. Dr. Osman Nuri ERGÜN Av. Zafer ERGÜN Prof. Dr. M. Talha GÖNÜLLÜ Dr. Fatih HAMŞİOĞLU Ediz HUN Murat ILGAR Prof. Dr. Mehmet KARPUZCU Prof. Dr. Adem ÖZER Prof. Dr. İzzet ÖZTÜRK Prof. Dr. Mustafa ÖZTÜRK Muhammet SARAÇ Rıfat Ünal SAYMAN Prof. Dr. Hasan Zuhuri SARIKAYA Prof. Dr. İsmail TORÖZ Dr. Fevzi TOKSOY Korhan UL Okyar YAYALAR Dr. Veysel YAYAN Prof Dr. Ülkü YETİŞ Dr. Caner ZANBAK Her hakkı saklıdır. Recycling INDUSTRY Dergisi, GRUP E YAYINCILIK DANIŞMANLIK TUR. VE ORG. TİC. LTD. ŞTİ.’nin lisansıyla yayınlanmaktadır. Dergide yeralan haber, makale, fotoğraf ve illustrasyonların elektronik ortamlar dahil olmak üzere çoğaltılma hakları Recycling INDUSTRY Dergisi’ne ve GRUP E YAYINCILIK’a aittir. Yazılı izin olmaksızın çoğaltılması yasaktır. Recycling INDUSTRY Dergisi’nde yayınlanan ilanların tüm hukuki sorumluluğu firmalara, köşe yazarlarının yazıları yazarına aittir. Recycling INDUSTRY Dergisi’nden kaynak gösterilse dahi yazılı izin alınmadan alıntı yapılamaz, fotoğraf kullanılamaz. All rights reserved.The Recycling INDUSTRY Magazine is published under the license of GRUP E YAYINCILIK DANIŞMANLIK TUR. VE ORG. TİC. LTD. CO. Rights of reproducing news, articles, pictures and illustrations in the magazine including electronic media are vested in the INDUSTRY Magazine and GRUP E YAYINCILIK. Reproduction without written consent is prohibited. All legal liability of ads given out in Recycling INDUSTRY Magazine is on the part of the respective companies whereas articles of all columnists are on the part of the respective writer. No excerpt from the Recycling INDUSTRY Magazine can be taken and picture can be used without written consent even if acknowledged. www.recyclingdergisi.com İçindekiler SAYFA / PAGE SAYFA / PAGE Contents 20 30 Hurda gemiler sanayi denizine demir attı.. Gemi sökümü ve geri dönüşümü yıllık 720 milyon TL’ye yaklaşan ekonomik değeriyle Türkiye’de yıldızı parlayan sektörler arasında yerini aldı. Sektör son yıllardaki çalışmalarıyla uluslararası alanda da göz dolduruyor. Sektörün acil sorunlarının çözülmesiyle birlikte ekonomiye katkısının hızla artacağı öngörülüyor. TÜKÇEV Başkanı Aslan, ülkenin görülmemiş bir susuzluk tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirterek uyardı: Tasarruf Alarmı Şart! “Eğer gerekli önlemleri almaz, çok acil bir şekilde tasarruf alarmı vermezsek, önümüzdeki yaz, ülke olarak büyük su sıkıntısıyla karşı karşıya kalabiliriz” önemsiyor 2014’TE REKORUMUZU EGALE EDECEĞİZ... “2013’te dur durak bilmeyen bir tempoyla faaliyetlerimizi yürüttük. TÜMAKÜDER olarak 2014’te sosyal sorumluluk projelerine ağırlık vererek Türkiye’yi karış karış gezeceğiz.” 46 • MART / MARCH 2014 www.recyclingdergisi.com SAYFA / PAGE İş sağlığı ve güvenliğini çok 54 46 SAYFA / PAGE TÜMAKÜDER Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Akalp: 5-9 Mayıs 2014 IFAT’da yenilikler Su ve atık su arıtma dalında birçok yeni fikir www.recyclingdergisi.com Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Akalp 8 • MART / MARCH 2014 www.recyclingdergisi.com SAYFA / PAGE SAYFA / PAGE 34 38 Oto geri dönüşümünde yeni sayfa açıldı... Ömrünü tamamlamış araçlarla ilgili faaliyet gösteren Remer firması AB standartlarında hizmet ilkesi ile çalışmalarına hız verdi. Remer’de ÖTA sistemini geliştirilmesi projesinin içinde yer alıyor... 68 SAYFA / PAGE Etis Lojistik Genel Müdürü Erdal Kılıç Etis Lojistik’ten yeşil adım İntermodal Taşımacılıkla “Akıl karı” çözümleri ile müşterileriyle empati kuran Etis Lojistik’ten yeşil yatırım. Etis, özmal filosundaki araçlarını birer birer çevre dostu CNG’li motorlara çeviriyor. 68 • MART / MARCH 2014 www.recyclingdergisi.com ntermodal taşımada sektörün iddialı oyuncularından Etis Lojistik, operasyonel gücünü şimdi çevre ve atmosfer dostu yeşil adımla takviye ediyor. Özmal filosundaki 50’ye yakın çekici bulunduran Etis, gerek piyasa kiralamaları gerekse özmal filosuyla karayolunda yarattığı yüksek trafiğin çevreye, doğaya ve insana olan olumsuz etkilerini azaltmak için önemli bir adım attı. Etis, özmal filosundaki Man Marka 2011 model çekicisini Şubat ayında NaturgelGaz tesislerinde CNG dönüşümünü tamamlatarak filonun öncü çevre dostu aracı haline getirdi. monoyakıt sistemine geçti ve başarılı bir CNG dönüşümü gerçekleştirildi” dedi. Dönüşümle birlikte çekici aracın sadece CNG ile çalışabileceğini söyleyen Kılıç, sözlerine şöyle devam etti: “CNG motorunun testlerde ölçülen karbonmonoksit (CO) oranı, mazotlu araçlara göre yaklaşık yüzde 50 oranında düşük seyretti. Mazotlu bir aracın ortalama karbon emisyonu hacimsel olarak yüzde 0.12 iken dönüşüm sonrası CNG’li motorda bu yaklaşık yüzde 0.06’lara kadar düşüyor. Bu düşüşte günde 300 km yol yapan bir ticari araç için ayda yaklaşık 3 Kg karbonmonoksit (CO)’in atmosfere salınmaması anlamına geliyor.” Daha düşük karbon emisyon değerleri Dönüşümle ilgili ilgili bir değerlendirme yapan Etis Lojistik Genel Müdürü Erdal Kılıç, “1 haftalık detaylı bir montaj ve test sürecinden geçen Man çekici yüzde 100 başarı elde ederek Yakıttan büyük tasarruf ve masrafsız motor CNG Dönüşümü yapılan araçlarda önemli avantajlardan birinin de karbon emisyonunu azaltan total yakıt tüketim oranı olduğuna dikkat çeken Erdal Kılıç, CNG motorlarının yol ko- İ www.recyclingdergisi.com Son bir kaç yılda 850 bin ton atık asfaltı geri kazandırdık... İSFALT, büyük miktardaki atık asfalt kütleleri döküm alanlarına nakledilmek yerine geri dönüştürüyor ve çevreyi koruyor. İSFALT geri dönüşümden 22 milyar TL’lik bir tasarruf sağlıyor. REKLAM İNDEKSİ/ ADVERT INDEX SAYFA / PAGE AGED BENLİ ÇEVKO DİSAN EXITCOM IREMCON IFAT İSTAÇ LASDER MESEK METAL PETDER ŞALLILAR TÜMAKÜDER TÜRKTAY TURKCELL TÜKÇEV YEŞİL KAMERA 15 ARKA KAPAK İÇİ ARKA KAPAK 13 ÖN KAPAK İÇİ 6-7 19 5 33 11 17 53 3 67 45 29 79 MART / MARCH 2014 • 9 Atık Yönetim Sistemi’nin çarkları hızlanıyor... Türkay Özgür CEO / Genel Yayın Yönetmeni T .C. Çevre ve Şehircilik Bakanı İdris Güllüce ile 2014 Ocak Ay’ında Ankara’da makamında yaptığımız görüşmede; sektör ve Türkiye açısından son derece sevindirici gelişmelerin olacağının izlenimlerini aldık. Ulusal atık yönetim planının güncellenerek, verimli ve etkin bir şekilde kullanılması, yatırımların bu çerçevede gerçekleştirilmesi amacıyla; yerel ve bölgesel planlar hazırlanacağını öğrendik. *** Prof. Dr. Mustafa Öztürk’ün Müsteşarlık’a, Ahmet Varır’ın ise Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Atık Yönetimi Daire Başkanlığı’na getirilmesi; atığı bilen ve tanıyan kişiler olmaları itibarıyla da 2023 vizyonun yakalanması yönünden geniş bir kesim tarafından memnuniyetle karşılandı. *** T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanı İdris Güllüce’nin talimatları sonrasında görüyoruz ki atık yönetimi katında son iki ayda yoğun bir trafik ve hareketlilik göze çarpıyor. Önceki yazılarımda sık sık vurguladığım üzere, atıklar Türkiye için son derece önemli ve stratejik bir boyut içinde multidispliner bir anlayışla ele alınmayı gerektiriyor. *** Şu an gördüğümüz kadarıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2023 yılı hedefleri kapsamında atığı daha etkin bir şekilde yönetmek için somut hedefler belirliyor. Bu hedefler aynı zamanda bakanlığın 2023 vizyonunu da şekillendiriyor. Yaptığım görüşmelerde edindiğim izlenimlere göre kabaca şu unsurlar önümüzdeki yıl öne çıkacak: Ambalaj atıklarının daha etkin bir yöntemle toplanması ve 2020 yılına kadar yaklaşık %65’nin toplanması yönünde planlamalar yapılıyor. *** Bu amaçla 2023 yılına kadar tüm belediyelerin atık getirme merkezi kurması ve vatandaşların atıklarını geri kazanılabilir ve organik olarak ayıracağı ikili toplama sistemine geçilmesi düşünülüyor. Yine bu noktada dergimizin aynı zamanda danışma kurulu üyesi de olan T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşarı Mustafa Öztürk’ün dergimize verdiği röportajlarda sık sık altını çizdiği modern tesislerin kurulmasına yönelik çalışmalar hız kazanacak. Belediyelerde 2023 10 • MART / MARCH 2014 Yapı yılında nüfusun %100’üne düzenli depolama tesisleri ile hizmet verilecek. Bu da bize yaklaşık 115 -120 tesisin kurulması gerektiğini gösteriyor. En önemli hususlardan biri de 2023 yılında oluşması öngörülen tahmini 2 milyon tonun (tehlikesiz+tehlikeli) üzerindeki sanayi kaynaklı atığın çevreyle uyumlu şekilde yönetimi noktasında etkin bir çalışma yürütüleceğidir. Yani İZAYDAŞ Genel Müdürü Muhammet Saraç’ın deyimiyle, sanayicinin yan yollara sapmasının önü de önemli oranda kesilecek. *** Geçtiğimiz yıl ulusal atık yönetim planın güncellenmesi gerekliliğine vurgu yapmış ve bölgesel planlamalara işaret etmiştik. Gördüğümüz kadarıyla bu konuda da ciddi adımlar atılıyor. Öte yandan atık geri dönüşüm tesislerine teşviklerin verileceği yönünde bir izlenim edindik. Önümüzdeki günlerde bakanlık tarafından yapılacak açıklama ve açılımlarda fotoğrafı daha iyi göreceğiz ancak tencere tava diye nitelendirdiğimiz pek çok firmanın ve usulsüzlüklerle işini götürmeye çalışanların da yakın takibe alındığını da görüyoruz. Özellikle bu noktada beklenti, haksız rekabete yol verilmemesi ve Türkiye’de yatırım yapmak isteyen firmaların önün açılmasıdır. Önümüzdeki dönemde evsel atıktan enerji kazanımı konusunun, bu yönde yaptığımız yayınların da etkisiyle, Türkiye’de büyük yatırımlarla neticeleneceği görülüyor. Bu konuya önümüzdeki sayı detaylarıyla gireceğiz. Ancak şu kadarını belirtelim, bu yönde Japonya’da incelemelerde bulunulacak ve Marmara Bölgesi’nde bu tesisin kurulmasına yönelik çalışmalar hız kazanacak. *** Bir diğer önemli husus ise atık yağ konusunda atılacak adımlar ile 2023 yılında piyasada oluşacak yaklaşık 500 bin ton atık yağın %75 oranında toplanmasının hedeflendiğidir. Tüm bu veriler, EKİM 2014’te ANKARA’da düzenlenecek TÜRKTAY Paneli’nin ne denli önemli bir hal aldığını da gösteriyor. Hem yapılacak… hem konuşulacak… hem tartışılacak… hem paylaşılacak… hem hedeflere yaklaşılacak... *** Ciddi ve kararlı bir atık yönetimi, ufukta görülüyor… Türkiye’nin buna ihtiyacı var, bu gün için, gelecek için… www.recyclingdergisi.com Haber Çevre ve Şehircilik Bakanı İdris Güllüce: Geri dönüşümden ekonomiye 2,1 milyarlık katkı sağlandı... Çevre ve Şehircilik Bakanı İdris Güllüce, 2013 yılında, geri dönüşüme tabi tutulan atıkların rakamlarını açıkladı. Bakan Güllüce “2013 yılında geri dönüşümden ekonomiye 2,1 Milyar TL. destek sağlandı” dedi. 12 • MART / MARCH 2014 evre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre geri dönüşümün ekonomiye katkısı her geçen yıl artıyor. Atık yağlar, plastikler, kâğıt karton atıkları geri dönüşüm ile ekonomiye geri kazandırılıyor. 2013 Yılı’nda ne kadar atık toplandığını ve ekonomiye ne kadar katkı sağlandığını Çevre ve Şehircilik Bakanı İdris Güllüce açıkladı. Bakan Güllüce yaptığı açıklamada; “Ömrünü tamamlamış 117 bin ton lastikten 37,5 milyon, 64 bin ton atık akümülatörden 87,5 milyon, 18 Bin 750 ton atık motor yağından 23 milyon, 10 bin 648 adet ömrünü tamamlamış hurda araçtan 59 milyon, 1 milyon 900 bin ton kâğıt, plastik, cam ve metal ambalaj atığından 1,1 milyar TL. ekonomiye katma değer kazandırılmıştır” dedi. Bakan Güllüce Ç sözlerine şöyle devam etti: “Ayrıca 232 adet söküm amaçlı gelen gemiden 750 bin ton hurda ve bu hurdaların geri dönüşümünden yaklaşık 720 milyon TL. gelir elde edilmiştir. Buna ilave olarak, çevresel etkileri yüksek olan 526 ton atık pil de toplanarak bertarafı sağlanmıştır.” Atıkların ekonomiye bir diğer katkısının ise “istihdam” olduğunu vurgulayan Bakan Güllüce: “Türkiye 2002 yılında bu alanda yaklaşık 5 bin çalışan ve 60 milyon TL. katma değer sağlayan bir noktada iken 2013 yılında 60 bin çalışan ve 1,3 milyar TL. katma değer sağlayan bir noktaya gelmiştir. Bu rakamlara yurtdışından ülkemize getirilerek sökümü yapılan ve demir çelik sanayisine hammadde oluşturan gemi söküm hizmetlerini de eklersek ekonomik kazanç 2,1 Milyar TL’yi bulmuş durumdadır” şeklinde konuştu. www.recyclingdergisi.com Çevre boyutuyla yerel seçimler... Av. Beyhan ASLAN Tüketici ve Çevre Eğitim Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı D Serbest Kürsü emokratik hak ve sorumluluğumuz gereği; 30 Mart Pazar günü doğumdan – ölüme hizmetlerine ihtiyaç duyacağımız yerel yöneticilerimizi seçmek için sandık başındayız. Siyasi Partilerin Belediye Başkan Adayları halka hizmet usul ve esaslarına ilişkin projeleriyle halkın kantarında tartılıyorlar. Yerel yöneticilik gibi ağır sorumluluğu taşımaya soyunmuş adaylara başarılar diliyorum. Temennim çevre kirliliğine yol açmadan huzur içinde demokratik bir yarış olmasıdır… Duamda; çevre bilinci yüksek halkın sağlıklı bir çevrede yaşama hakkına saygılı çevre konusunda yerel stratejik ve eylem planları olan adayların seçilmesidir. Çevre sorunlarının evrensel etki niteliği yanında çevre sorunlarını çıkışında yerel olma özelliği vardır. *** Belediyeler; çevre mevzuatımızın bütün metinlerinde çevrenin korunmasında sorumluluk ve yaptırımlarla donatılmıştır. Önemli olan sorumluluğun farkında olan yöneticidir. Samimiyetin testi teoride değil uygulamadadır. Bu seçimlerin çevre konusunda lider belediye başkanlarını tanıma şansını bize vermesini umuyorum… *** Belediyelerimizin yerel eylem palanlarını oluşturup, uygulamaya geçebilmesinin yanı sıra; çevre sorunlarında başarıya ulaşmaları için merkezi hükümetten ciddi destelere, özellikle finansman ve kadro deste- 14 • MART / MARCH 2014 ğine, halkın bilinçlenmesine yönelik eğitim desteğine ihtiyacı vardır. Çevre seferberliği; merkezi hükümet, yerel yönetimler, sivil toplum örgütleri ve halkın katkısı ile gerçekleşirse başarıya ulaşacaktır. Bu seferberlikte en önemli muharip güç belediyelerin heyecanları ve projeleri olmalıdır. *** Havanın, suyun, toprağın kirliliğinin önlenmesi, gürültüden, kokudan, çirkin görsellikten uzak sağlıklı bir çevreye ulaşmak sorumluluğu belediyelerin asıl görevidir. *** Başkanı olduğu coğrafyanın düzenli ve sağlıklı gelişimini ve planlı kentleşmeyi sağlamak, yapılaşmayı denetlemek, halkına temiz suyu ulaştırmak, kaçakları önleyerek suyun israfının önüne geçmek, her türlü atığın özellikle evsel atıkların toplanmasını sağlayıp atıkların cins ve özelliklerine göre değerlendirilmesi için atık sektörü ile birlikte çalışmak, halkın teneffüs ettiği havasını, içtiği suyu, soluduğu havasının temizliğine özen göstermek, bitki ve hayvanların yaşam alanlarıyla, insan hakları gibi hayvan haklarını da korumak… *** Dünyayı Allah’ın bir emaneti olduğu bilinciyle koruyup, kollamak, emanete ihanet etmeden gelecek nesillerin istifadesine sunmalıyız. Dert edinen belediye başkanlarımızı seçilmesi temennisiyle seçimlerin ülkemize atık sektörümüze insanımıza hayır ve şans getirmesini diliyorum. www.recyclingdergisi.com ÇEVKO yeniden yapılandı... Bakış Mete İmer ÇEVKO Vakfı Genel Sekreteri Değerli Okuyucular, T ürkiye’de ambalaj atıklarının sürdürülebilir bir sistem içinde geri kazanılmasına katkı sağlamak amacıyla kurulmuş olan ÇEVKO Vakfı, bu yıl 23. yılına girdi. Benim de ÇEVKO’nun yönetiminde olduğum son on yıl içinde bu konuda ülkemizde bir dizi yasal düzenleme yayımlandı. Uygulamada hala sorunlarımız olmasına karşın, yüzlerce toplama-ayırma ve geri dönüşüm firması kuruldu. Binlerce piyasaya süren ambalaj atıklarıyla ilgili sanayi sorumluluğunu yerine getirmek üzere sistem içinde yer aldı. Her yıl yüz binlerce ton ambalaj atığı geri kazanıldı. ÇEVKO olarak 2005 yılında, bir sivil toplum kuruluşu olmanın yanında, yetkilendirilmiş kuruluş olarak uygulamanın içinde yer almaya karar verdiğimiz ve bakanlıktan yetki alarak yola çıktığımız günden itibaren iş hacmimiz genişledi. Kadromuzu arttırdık. Kurumsallaşarak üstlendiğimiz sorumlulukları en iyi şekilde yerine getirmek önceliğimiz oldu. Bu gün gelinen noktada, organizasyonumuzu yeniden yapılandırarak, her iki alandaki artan gereksinim ve taleplere yanıt vermek üzere, yetkilendirilmiş kuruluş faaliyetlerini yürütmekte olan iktisadi işletmemizin yönetimi ile vakıf yönetimimizi ayırdık. Vakfımızın kamu ve yurtdışındaki kurumlarla ilişkileri, eğitim ve iletişim, Yeşil Nokta, ülkemizdeki geri kazanım sisteminin ve yasal düzenlemelerin iyileştirilmesi için politika, proje ve öneri üretmekle ilgili sorumluluklarını Genel Sekreterlik altında topladık. Yurtdışındaki etkinliklerimiz ile ilgili bir örnek olması bakımından, 2013 yılında Avrupa’da kurulan EXPRA (Extended Producer Responsibility Alliance) adlı kar amacı gütmeyen ve ambalaj atıkları konusunda sanayi sorumluluğunu savunan örgütte ÇEVKO Vakfı’nın hem kurucu, hem de yönetim kurulu üyesi olarak yer almasından ülkemiz ve kurumumuz adına gurur duyduğumuzu belirtmek istiyorum. 2013 yılında 1.664 ekonomik işletmenin ambalaj atıklarıyla ilgili yükümlülüğünü yerine getirdik. 21 ilde 20.000.000 kişiyi kapsayan 117 belediyeyle işbirliği halindeyiz. Bu bölgelerde ambalaj atıklarını kaynağında ayrı toplayan kişi sayısı yaklaşık 18.000.000’a ulaştı. 2013 yılında ÇEVKO’nun katkısıyla 503.279 ton ambalaj atığı geri kazanıldı. Böylece 94.309 ton cam, 35.322 ton metal, 142.765 ton plastik, 206.058 ton kağıt/karton, 16.211 ton kompozit ve 8.614 ton da ahşap ambalaj atığı geri dönüşüme sevk edildi. 2013 yılında geri dönüşüme sevk edildiğini belgelediğimiz 503.279 ton ambalaj atığının, kendi hesaplarımıza göre, ülkemize olan çevresel ve ekonomik katkılarını sizlerle paylaşmak istiyorum: Yapılan geri kazanım çalışma- 16 • MART / MARCH 2014 ları sonucunda 380 dönümlük bir orman arazisini kaplayacak miktarda ağacın kesilmesi önlendi. Bir binek otomobilin Türkiye’yi bir uçtan diğer uca 1,4 milyon kez kat edebileceği miktarda yakıt tasarrufu sağlandı. İzmir ilinin yaklaşık 12 günlük su gereksinimini karşılayacak miktarda su tasarruf edildi. 400 futbol sahası büyüklüğünde düzenli atık depolama sahasından tasarruf edildi. Atmosfere 593.897 ton CO2 eş değerinde daha az sera gazı atıldı; bu miktar 30.000 uçağın dünyanın çevresini bir kez dönmesi sonucunda yaptığı emisyonun sıfırlanması anlamına geliyor. Bursa ilinin 1 yıllık elektrik gereksimi kadar elektrik tasarruf edildi. 2013 yılında ÇEVKO’nun içinde bulunduğu geri dönüşüm çalışmaları sonucunda elde edilen tasarrufların parasal değeri 1,4 milyar TL oldu. Sistemin doğru bir şekilde çalışması için tüketicilerin ambalaj atıklarını kaynağında ayrı biriktirmeleri gerekiyor. Atıkların, düzgün bir şekilde toplanıp, düzgün bir şekilde ayrılması dönüşümde önemli bir süreç. Ambalaj atıklarının oluştuğu yerde yani evlerde, işyerlerinde, okullarda, sağlık kuruluşlarında, atığı üretenler tarafından temiz ve sağlıklı bir şekilde çöpten ayrı bir torba veya kutu içinde biriktirilmesi gerekiyor. Biriktirilen bu atıklar belediye tarafından çöpten ayrı olarak temiz ve düzenli bir şekilde toplanıp ayırma tesisine götürülür. Ayırma tesisinde türlerine göre ayrılan atıklar geri dönüşüm endüstrisine sevk edilir. Bütün gelişmiş ülkelerde de benimsendiği gibi ambalaj atıklarının geri kazanımının en verimli, en sağlıklı ve en ekonomik yolu kaynağında ayrı toplamadır. Sistemin doğru bir şekilde çalışması için tüketicilerin bu konudaki hassasiyetleri çok önemli. Ülkemizde ilgili tüm tarafların üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmesini ve ülkemizde geri dönüşümün yaygınlaşarak her geçen yıl çevresel ve ekonomik yararların artmasını diliyorum. Saygılarımla www.recyclingdergisi.com Atık yağ toplanmasında karşılaşılan sorunların aşılması için çözüm önerileri... Aydın Özbey PETDER Projeler ve Dış İlişkiler Koordinatörü P ETDER (Petrol Sanayi Derneği) 23 Eylül 1996 Tarihi’nde, petrol ürünlerinin üretimden tüketime kadar olan faaliyetler zinciri üzerinde çalışmalar yapmak amacı ile ülkenin önde gelen akaryakıt dağıtım şirketleri tarafından kurulmuştur. PETDER’in bugün itibariyle toplam on üç üyesi bulunmaktadır. Alpet, Aytemiz, Belgin, BP, Gulf, ExxonMobil, Opet, Petline, OMV Petrol Ofisi, Shell, Shell & Turcas, Total, Turcas ve Turkuaz, PETDER üyesi kuruluşlardır. PETDER’in kurucu üyeleri ise BP, ExxonMObil, Opet, Petrol Ofisi ve Shell ve TOTAL’dir. 2004 yılında yayınlanan “Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği” ile birlikte PETDER, üyelerinin yönetmelikten kaynaklı sorumluluklarını yerine getirmek üzere, motorlu taşıtlarda kullanılan ve atık hale gelen motor yağlarının araç servisleri, akaryakıt istasyonları, kamuya ait araç bakım istasyonlarından doğru koşullarda lisanslı ve yetkili ekiplerce toplamak üzere “Atık Yağların Yönetimi Projesi”ni başlatmıştır. Toplanan yağlar lisanslı işletmelerde işlem görüyor Proje kapsamında PETDER tarafından toplanan atık yağlar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından lisanslandırılmış tesislerde; çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde işlem görmekte ve aynı zamanda, atık yağların zararları ve ne şekilde değerlendirilmesi gerektiğine ilişkin konularla ilgili, toplumun bilinçlendirilmesi sağlanmaktadır. PETDER, atık motor yağlarının toplanması konusunda Bakanlıkça yetkilendirilmiş tek kuruluştur. Atık yağların, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca belirlenen esaslar dahilinde hammadde ve enerji geri kazanımı amacı ile rafinasyon ve rejenerasyon tesisleri, çimento, kireç ve demir-çelik fabrikalarında işlenmesi, ihracı veya bertaraf edilmesi ile çevre ve insan sağlığına zarar verebilecek atık yağlar ülke ekonomisine kazandırılmaktadır. Atık yağlar çevre ve insan sağlığını tehdit ediyor Bir litre atık motor yağının içme suyuna karışması durumunda bir milyon litre su içilemez hale gelmekte, toprağa karışması durumunda ise doğal yaşam olumsuz etkilenmektedir. Atık motor yağlarının çevreye ve insan sağlığına etkileri göz önünde bulundurulduğunda, PETDER’in ücretsiz olarak Türkiye genelinde sunduğu atık motor yağı toplama hizmetinin önemi daha da öne çıkmaktadır. 9 yılda 29 milyon TL kaynak kullanıldı PETDER’in son dokuz yılda topladığı atık yağ miktarı 142.342 ton, proje için bu dönemde kullanılan kaynak miktarı ise 29 milyon TL’dir. Sunulan bu hizmet ve altyapı ile PETDER ekibinin yılda 15.000’in üzerindeki telefon görüşmesine karşın, oluştuğu tahmin edilen atık motor yağlarının sadece %16’sı PETDER’e 18 • MART / MARCH 2014 Pencere teslim edilmekte, kalan kısım ise kayıt dışı kalmaktadır. Bunun sebepleri arasında atık motor yağı üreticilerinin bu konudaki bilinç eksikliği ve atık motor yağlarının kayıt dışı faaliyetlere konu edilmesi, diğer bir deyişle toplanıp kar amaçlı olarak satılması yer almaktadır. Söz konusu satışlardan elde edilen kayıt dışı gelirler ve bunların ülke ekonomisine verdiği zararların yanı sıra, atık motor yağlarının bilinçsiz bir şekilde yakılması veya kullanıma sunulması sağlık açısından sadece tehlike yaratmakla kalmamakta, can kayıplarına da neden olabilmektedir. Toplumsal bilincin gelişmesi gerekiyor Atık yağların yönetimine ilişkin olarak 2004 yılından itibaren yasal düzenlemeler, cezai yaptırımların yeterli olduğunu düşünüyoruz. Kanunen, atık motor yağlarının kontrolsüz ortamlarda yakılması, dökülmesi veya lisanslı olmayan kişilere verilmesi mümkün değildir. Ancak bunun mutlaka atık motor yağlarının taşıdığı risklere ve ülke ekonomisine kattığı değerlere ilişkin toplumsal bilinçle desteklenmesi, bu bilincin de bireysel çıkarların üstüne çıkması gerekmektedir. Atık motor yağlarının yetkili kuruluşa teslim edilmesi konusunda ülke genelinde bir bilinç oluşturmak üzere, cezalandırma veya şikayet yöntemlerinin ancak kısa vadeli geçici çözümler sağlayacağı görüşüyle, PETDER olarak eğitim ve ikna yöntemlerini değerlendirmekteyiz. Farkındalık yaratmak üzere atık motor yağlarına ilişkin risk ve değerleri gerek katıldığımız toplantı ve etkinliklerde gerekse medya nezdinde sürekli olarak dile getirmekte, atık motor yağı üreticilerinin yoğunlaştığı noktalarda sunumlar gerçekleştirmekteyiz. “Bir Varil Bir Ağaç” projemiz kapsamında ise, kamu kurumlarından topladığımız her bir varil atık motor yağına karşılık doğaya bir ağaç kazandırmaktayız. Finansmanı PETDER tarafından karşılanan bu proje ile, 16.500 adedi 2013 yılında olmak üzere, üç yılda doğaya 56.500 adet ağaç kazandırmış bulunmaktayız. Proje ve fidan dikimleri sürmekte, bu rakam artmaktadır. Dolayısıyla atık motor yağlarının toplanması hizmetimizle sadece çevreye karşı olası riskleri azaltmakla kalmamakta, aynı zamanda çevreye katkı sağlamayı amaçlamaktayız. Ülkemizde her tür atık maddenin geri dönüşümüne ve değerlendirilmesine ilişkin bireysel ve toplumsal bilinç ger geçen yıl daha da gelişmektedir. Bu gelişimde hem sivil toplum örgütleri hem de Recycling Industry gibi medya yayınları büyük rol ve görev üstlenmektedir. Bu alandaki çalışmaların hız kesmeden devam etmesi ve mümkün olduğunca çok kişi ve kuruma ulaşması; yeni nesillerin geri dönüşümün neden gerekli olduğu konusunda eksiksiz bir bilgi birikimiyle yetişmesi gerekmektedir. Atık motor yağları alanında, PETDER olarak ihtiyaç duyulabilecek bilgi ve hizmeti sağlamaya her zaman hazırız. www.recyclingdergisi.com >$40$$*-.+.)(+$0(-(- $+$"$&;(-$.1<&$+#(-(8 :!7=1 &!&$! /($ /)-&"'# ($!!$ !)!-! 555(%!2#$2("*$21$- @-7!-=-?-#$&$+$-32=*13 2=*!,,!##$*.-.,(1(3!0= &1 /($&!""$%&0$11!&&"#!-+-! %*"$"'!!/1$1!$(+0!1%&$&$)%,)-! .*%'!' $- -*!(''%$$%-+- -*!)$$!-! =-7302#=1<=-#!*(#(&;$0%3!0+!0=-=#!8(7!0$2$#(- presented by IFAT CHINA | EPTEE | CWS : !7=1 555($$6/."., :*(, 555(%!2(-#(!"., 555(%!2#$ 30(8,4$("2#<2( $+ 9(-%.,$11$,3$-"'$-".,20 Haber Gemi Geri Dönüşüm Dosyası 1 hurda gemiler sanayi denizine DEMIR ATTI Gemi sökümü ve geri dönüşümü yıllık 720 milyon TL’ye yaklaşan ekonomik değeriyle Türkiye’de yıldızı parlayan sektörler arasında yerini aldı. Sektör son yıllardaki çalışmalarıyla uluslararası alanda da göz dolduruyor. Sektörün acil sorunlarının çözülmesiyle birlikte ekonomiye katkısının hızla artacağı öngörülüyor. 20 • MART / MARCH 2014 www.recyclingdergisi.com www.recyclingdergisi.com MART / MARCH 2014 • 21 Haber ürkiye pek çok sektörde AB standartlarında yapıya kavuşmuş duruma geldi. Son 20 yıldaki gelişim ve değişim aslında 1923’ten bu yana genel fotoğrafa çok uygun, baş döndürücü bir görünüm ortaya koymaktadır. Makro bazda bakıldığında Türkiye büyük atılımlar ve gelişmeler göstermiş ve potansiyelini sürekli diri tutmayı başarmıştır. Özellikle özel sektördeki sıçramalar ülkenin gelişiminde birinci derecede rol oynamıştır. Pek çok sektörde sorunlara süratle çözüm bulunmakta ve sorunlar global standatlarda çözüme kavuşabilmektedir. Yine bu bağlamda çevre alanında da pek çok gelişmenin yaşandığını görmekteyiz. Sorunlarla karşılaşılmasına rağmen günden güne bu sorunlara çözüm getirme iradesi etkisini artırmaktadır. Çevrenin ekonomik, ekolojik, sosyal ve hukuki boyutu iyi bir atık yönetimiyle ancak belirlenmiş hedeflere ulaşabilecektir. İşte bu noktada gemi geri dönüşüm sektörü Türkiye açısından enine boyuna geliştirilmesi kaçınılmaz bir gerçeklik olarak öne çıkmaktadır. Hurda gemilerden çıkarılan sarı ve kızıl alüminyum, T Gemi Geri Dönüşüm Dosyası 1 Bazı üçüncü dünya ülkelerinde gemi söküm işlemleri son derece trajik görüntülerin ortaya çıkmasına ve ciddi sayıda kayıpların yaşanmasına neden oluyor. Gemi geri dönüşümünde başarılı bir atık yönetim sistemine sahip olan Türkiye’de tüm prosesler uluslarraası standartlara uygun şekilde gerçekleştiriliyor. 22 • MART / MARCH 2014 www.recyclingdergisi.com dökümhanelerde Türk otomotiv sanayinin kullandığı çeşitli malzemeleri üreterek, yakın bir zamana kadar yurt dışından ithal edilen malzemelerin yurt içinde imal edilmesini de sağlamaktadır. Recycling Industry dergisi gemi sökümü ve geri dönüşümü tüm detaylarıyla ele alıp, Atık Yönetimi’nin sistemi içerisinde, birkaç sayı devam edecek ve özel bir dosya haber çalışması yapıyor. Konunun uzmanlarının bildiği gibi ömrünü tamamlamış gemilerin ithalatında Basel Sözleşmesi Notifikasyon sistemi kullanılmakta olup, ülkemize getirilen hurda gemiler için, Notifikasyon formunun yanı sıra tehlikeli madde envanter raporu istenmekte, gemilerin envanter raporları incelenerek, Notifikasyon formunun onaylanması suretiyle gemi ithalatlarına izin verilmektedir. Gemi geri dönüşüm sektöründeki küresel anlamda düzenlenmesi amacı ile IMO önderliğinde Türkiye’nin de imzaladığı 1115 Mayıs 2009 tarihinde Hong Kong sözleşmesi imzaya açılarak nihai hale getirilmiş ve son olarak ilgili altı rehber de Uluslararası Denizcilik Örgütünce kabul edilmiştir. Ayrıca, Avrupa Komisyonu Hong Kong Sözleşmesi’ni Gemi söküm çalışmaları çevresel pek çok riski beraberinde getiriyor. Fotoğraflarda görüldüğü gibi özellikle Uzakdoğu ülkelerinde insan hayatı ve çevre hiçe sayılarak çalışmalar yürütülüyor. www.recyclingdergisi.com MART / MARCH 2014 • 23 Haber Gemi Geri Dönüşüm Dosyası 1 Ülkemizde tek gemi söküm bölgesi olan Aliağa’da lisanslandırılmış, Gemi Söküm Yetki Belgesi almış, 21 gemi geri dönüşüm firması mevcut. uyumlaştırmak üzere gemi geri dönüşümle ilgili tüzük hazırlamış ve 10/12/2013 tarihinde 2013/1257/EC sayılı Regülasyon ile AB müktesebatında yer almıştır. Ancak tüzük 31/12/2015’te yürürlüğe gireceğinden henüz AB ülkelerinde farklı uygulamalar yapılmakta, Yunanistan gibi bazı ülkeler Basel sözleşmesi Notifikasyon prosedürünü uygulamakta iken, İngiltere ise sadece devlet gemilerinde Basel prosedürünü uygulamaktadır. AB Gemi Söküm Yönetmeliği Aralık 2013’te AB Resmi Gazetesi’nde yayımlandı. Türkiye dünyanın bu alanda en önemli aktörlerinden biri olarak dünyadaki gelişmeleri de yakından takip ediyor. Yönetmeliğin amacı gereksiz ekonomik zorluklar yaratmadan, özellikle Güney Asya’da AB bayraklı 24 • MART / MARCH 2014 gemilerin geri dönüşümü ile bağlantılı olumsuz etkilerini azaltmak. Yeni Gemi Söküm Yönetmeliği AB Üye Devletin bayrağını taşıyan büyük ticari açık deniz gemileri için geçerli olmakla birlikte AB limanlarındaki yabancı gemiler için de geçerli olacak. Yeni kurallara göre, gemilerde belirli tehlikeli maddelerin yüklenmesi veya kullanılması yasak ya da kısıtlı olacak. Bu tehlikeli maddeler, asbest, ozon tabakasına zarar veren maddeler, PCB, PFOS ve anti-kirlenme bileşikleri ve sistemlerini kapsıyor. Geminin geri dönüşüme gitmesi için ise öncelikle geminin bir geri dönüşüm planının gemi sahibi tarafından sağlanan bilgilere dayanarak hazırlanması gerekiyor. Türkiye ciddi boyutlarda hurda ithalatı yapmakta olup, bunların arasında hurda gemiler www.recyclingdergisi.com Gemi söküm sanayinde tam kapasite ile çalıştığında (900.000 LDT ) 26 parselde yaklaşık 1500 personel çalışmaktadır. Firmaların işlerini yaptırdıkları yüklenici, taşeron, nakliyeciler ve diğer yardımcı hizmetler ve yan sanayide çalışan personelle istihdam yaklaşık 8500 kişiyi bulmaktadır. de önemli bir yer tutmaktadır. Gerek Hong Kong Sözleşmesi’nde gerekse AB Tüzüğü’nde çevre mevzuatı kapsamında yürütülmesi gereken hükümler bulunduğundan, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından “Hurda Gemi Geri Dönüşümüne İlişkin Tebliğ Taslağı” hazırlanarak 2013 yılında Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’ndan görüş talep edildi. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’ndan konuya ilişkin sektörün önünü açacak görüş bekleniyor. Gemi sökümüne yönelik yapılan düzenlemelerin geliştirilmesi ve iyileştirilmesi Türkiye’ye önemli kazanımlar sağlayacaktır. Türkiye bugün gemi söküm faliyetlerinden yıllık yaklaşık 720 milyon TL’lik bir ekonomik değer kazanmaktadır. Bu alanda yapılması beklenen düzenlemelerde özellikle atık yönetimine ilşkin unsurlar da büyük önem taşıyor. Diğer yandan Gemi Sökümcüleri Derneği’nin geçmiş dönemde atık yönetiminden kaynaklı karnesinde kırıklar olduğundan Çevre ve Orman Bakanlığı zamanında yayınlanan Talimat’la bu alanda düzenlemeye gidildi. Özellikle tehlikeli atık sınıfına girip bertaraf edilmesi gereken atıkların firmalara verilmesi ciddi sorunların oluşmasına sebebiyet vermekteydi. Öte yandan dernekle ilgili zaman zaman tüm atıkların belirlenen yerler dışında hurdacılara gönderildiği yönünde idiaalarda ciddiye alınmalı, konu araştırılmalıdır. Gemi söküm bölgesinde son zamanlarda yaşanan kazalar ve bu kazaların sebep olabileceği can, mal ve çevre emniyeti boyutları göz önünde bulundurularak, yaşanabilecek her türlü riskli durumun titizlikle ele alınabilmesi ve gerekli tedbirlerin www.recyclingdergisi.com alınması hususlarında, ivedilikle gerekli tedbirlerin alınabilmesi ve daha dinamik yönetim sistemlerinin oluşturulabilmesini teminen mevzuat çalışması yapılması Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından gerekli görüldü. Öte yandan, Aliağa Gemi Söküm Bölgesi’nde, gemi söküm faaliyetinde bulunmak isteyen gerçek ve tüzel kişilere Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın 08/03/2004 tarih ve 225396 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Gemi Söküm Yönetmeliği hükümleri uygulanmakta olup, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı eşzamanlı incelemeler yapılarak tesisin çevre mevzuatına uygun kriterleri sağladığı tespit edildiği takdirde Gemi Söküm Yetki Belgesi ve Gemi Söküm İzin Belgesi verilmektedir. Gemi Geri Dönüşüm sanayinin ülke ekonomisine sağladığı faydalar temelde hammadde, katma değer ve istihdamdır. Gemi söküm sanayinin ülke ekonomisine katkısı, özetle, gemi sökümünde çalışan personel ve işçilerin istihdamı ile, demir hurda için yurt dışına ödenen dövizden tasarruf ve kabaca ton başına 50 USD söküm maliyet bedelinin ülke sınırları içinde kalması demektir. Bu suretle 50 milyon USD’lık bir döviz kazancı sağlanmaktadır. Ayrıca söküm yapan firmalarımızın işlerini yaptırdıkları yüklenici, taşeron, nakliyeci ve diğer hizmetleri yapanlar da nazara alındığında, en az 3000-3500 kişilik direkt bir istihdam yaratıldığı görülmektedir. Gemi sökümü ilk bakışta ithalata dayalı bir sanayi olarak düşünülmesine rağmen yurt içinde üretim yapan demir-çelik fabrikaları kendileri için gerekli hammad- MART / MARCH 2014 • 25 Haber Gemi Geri Dönüşüm sektörü gözden ırak genellikle geri kalmış ülkelerin bir sektörü iken, küresel ısınma ve işsizliğin arttığı, doğal kaynakların azaldığı günümüzde, bütün ülkelerin dikkatle izlediği bir faaliyet alanı oldu. Halen dünyada 5’i Avrupa Birliği ülkesi 16 ülkede gemi geri dönüşüm faaliyetleri yapılmaktadır. 26 • MART / MARCH 2014 Gemi Geri Dönüşüm Dosyası 1 deyi doğrudan ithal yoluyla temin etmeyip, gemi sökümcülerinden temin etmeleri demir-çelik fabrikalarının maliyetlerine yansıyarak rekabet açısından önemli bir avantaj sağlayacaktır. Şöyle ki: demir çelik fabrikalarının yurt dışından ithal yoluyla sağlayacakları hurdayı 2 birim fiyat olarak kabul edersek, gemi sökümcüler aynı hurdayı 1 birim fiyatla ithal edip, kendi katkılarının eklenmesiyle demir-çelik fabrikalarında 1.5 birim fiyatına satabileceklerdir. Aradaki 0.5 birim katma değer, ülke ekonomisine 1 birim kazanç sağlayacaktır. Gemi söküm sanayinde tam kapasite ile çalıştığında (900.000 LDT ) 26 parselde yaklaşık 1500 personel çalışmaktadır. Firmaların işlerini yaptırdıkları yüklenici, taşeron, nakliyeciler ve diğer yardımcı hizmetler ve yan sanayide çalışan personelle istihdam yaklaşık 8500 kişiyi bulmaktadır. Gemi söküm sanayi, yarattığı bu faydaların yanı sıra Aliağa ve çevresinde nakliyeciliğin gelişmesine de katkıda bulunmuştur. Balıkesir’de gemi söküm sektörüne bağlı olarak kurulan haddehanelerde kare, lama ve silme üretiminde gemi sacı kullanılmakta ve haddehanelerde 300 civarında işçi istihdamı sağlanmaktadır. Denizli’de ise yurt dışına ihraç yapan, hurda gemi saçı kullanan haddehaneler mevcut olup, 400 civarında işçi çalıştırılmaktadır. Günlük kapasite de 50 ila 1000 ton arasındadır. www.recyclingdergisi.com Genellikle bir geminin ömrü ortalama 20 ila 35 yıl arasında değişmektedir. Geminin bakım ve işletme maliyetleri olası gelirlerini aşmaya başladığında, ya da ikinci el piyasası söz konusu gemi için bir seçenek olmadığında bir gemiyi hurdaya gönderme kararı alınır. www.recyclingdergisi.com MART / MARCH 2014 • 27 Domatesin tadı tuzu kalmadı... Ediz HUN Uzman Biyolog edizhun@grupe.com.tr S ofralarımızın baş tacı domates, ihtiva ettiği magnezyumun % 24’ünü, kalsiyumun % 46’sını, demirin % 27’sini ve bakırın % 76’sını kaybetti. 50 yıl önce bir tek domateste bulunan besin değerini almak için bugün 10’dan fazla domates yemek gerekiyor. Sevgili okuyucularımız, “Eskiden...” şeklinde başlayan özlem cümlelerinin gereği olan şartları, alışkanlıkları, eşyaları ve tatları günümüze birebir taşımamız hâliyle mümkün değil. Ancak söz konusu sağlık olunca daha iyisini yapmamız gerekmez mi? Sıhhatin de en önemli şartlarından biri sağlıklı ve dengeli beslenmektir. Bundan hareketle Sayın Yalçın Odabaşı’dan daha önce elimize ulaşan ve bir derleme olan “Domates” yazısını sizlere aynen sunuyorum... İngiltere’de yapılan bir araştırmaya göre 1940 ila 1991 yılları arasında sebzeler içerdikleri magnezyumun %24’ünü, kalsiyumun %46’sını, demirin %27’sini ve bakırın %76’sını kaybetti. Graham Harvey’nin kaleme aldığı “Gerçek Gıda Neden Yediklerimizin Besin ve Mineral Değerleri Düşük Bunu Bertaraf Etmek İçin Ne Yapabiliriz?” adlı kitapta, “Bir tek domatesin 1940’ta ihtiva ettiği bakırı almak için 1991 ürünü 10 domates yemek gerekiyor” deniliyor. Bol taze sebze ve meyve yiyor olsanız bile durumunuz sandığınız kadar parlak olmayabilir. Toprağın hor kullanılması, suni gübreler, genetik yapısı değiştirilmiş tohumlar aldığımız gıdaların besin değerini talan etti. Meyve ve sebzeye sinen tarım ilaçlarının zehirleyici etkileri de cabası... BM tarafından yayınlanan bir rapora göre dünyada 2 milyar insan ‘gizli açlık’ çekiyor. Demir, çinko, iyot, A vitamini ve folik asit dahil birçok vitamin ve mineralleri yeterli miktarlarda alamıyor. Bunların eksikliğinin yol açtığı sayısız hastalık var. YANLIŞ GIDA HASTA EDİYOR Graham Harvey’e göre disleksiyadan (öğrenme bozukluğu) kalp rahatsızlıklarına birçok hastalığın aldığımız gıdayla ilişkisi var. İnekler doğada değil ahırlarda yapma yemlerle karınlarını doyurdukları için sağlıksız oluyorlar (deli dana hastalığını hatırlayın) ve sütleri de insanlara pek yaramıyor. Doğada beslenen hayvanların sütünde bol miktarda bulunan bazı yağ asitleri, özellikle Omega 3, ahır hayvanlarının sütünde çok az var. Gıdasında yeterli miktarda Omega 3 türü yağ asidi bulunmayan insanların depresyon, şizofreni, hiperaktivite, alzheimer gibi hastalıklara tutulma ihtimali daha büyüktür. Kansere eğilim daha yüksektir. Meyve ve sebzenin besin değerlerinin düşük olmasının ne- 28 • MART / MARCH 2014 Yeşil Dünya deni, tarımda kullanılan suni gübrenin, besin zengini ürün alınmasını sağlayan doğal dengeyi bozmasından kaynaklanmaktadır. GÜN IŞIĞI GÖREN TAVUKLAR Organik ürünlerin gittikçe revaç kazanmasının sebebi, modern yöntemlerle elde edilen meyve ve sebzelerin sağlığa zararlı oluşudur. Doğal gıda almak istiyorsanız kırlarda karnını doyuran inekler, gün ışığı gören tavuklar ve iyi toprakta yetişen meyve ve sebzede ısrarlı olun, diyor yazar Harvey. Ya da, mümkün olduğu kadar kendi sebze ve meyvenizi yetiştirin... ORGANİK ÜRÜN NEDİR? Organik ürün, en az üç yıl tarım ilacı kullanılmamış, otoyollardan uzak topraklardan, genleriyle oynanmamış tohum kullanılarak ve tarım ilaçlarından kaçınılarak elde edilen ürüne denir. KRİSTOF KOLOMB’UN HEDİYESİ KIRMIZI İLAÇ Domates (Solanum lycopersicum) patates (Solanum tuberosum) ile yakın akrabadır. 1492’den sonra Kristof Kolomb ve keşif ekibiyle ilk kez Avrupa’ya getirilmiştir. Menşei Orta ve Güney Amerika’dır. Özellikle Meksika’daki MAYA Medeniyeti zamanında büyük miktarda yetiştirilip kullanılmıştır. A, B1, B2, C, E ve Niacin vitaminleri bakımından zengin olan domates, özellikle diğer minerallere nazaran yüksek miktarda Potasyum içermektedir. Domatese kırmızı rengini veren Likopen ise kuvvetli bir antioksidan olup, kanser koruyucu olarak bilinmektedir. Avrupa’da ve ülkemizde geçen yüzyılın başından itibaren sofralarımızın vazgeçilmezi olarak tarımsal üretimi hızlanmıştır. Ancak, besin değeri düşük topraklarda, suni kimyasal gübreler ve genetik yapısı değiştirilmiş tohumlarla yetiştirilip, çeşitli tarım ilaçlarıyla hastalıklara karşı mücadele edilmesi sonucunda domates ihtiva ettiği yüksek besin değerini maalesef büyük ölçüde kaybetmiştir. Değerli çevre dostları, gelecek ay görüşmek dileğiyle sevgilerimi sunuyorum, esen kalın. Vakıf TÜKÇEV Başkanı Aslan, ülkenin görülmemiş bir susuzluk tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirterek uyardı: TASARRUF ALARMI ŞART! “Eğer gerekli önlemleri almaz, çok acil bir şekilde tasarruf alarmı vermezsek, önümüzdeki yaz, ülke olarak büyük su sıkıntısıyla karşı karşıya kalabiliriz” 30 • MART / MARCH 2014 www.recyclingdergisi.com ağmur ve kar yağışı oranlarının, geçmiş yıllara nazaran ciddi bir düşüş yaşadığını, bu nun da susuzluk teh likesini üst boyutlara çıkardığını söyleyen Tüketici ve Çevre Eğitim Vakfı (TÜKÇEV) Başkanı Av. Beyhan Aslan “Eğer gerekli önlem ler almaz, çok acil bir şekilde tasarr uf alarmı vermezsek, önümüzdeki yaz ülke olarak büyük su sıkıntısıyla kar şı karşıya kalabiliriz” dedi. Her gü n gazetelerde uzmanların susuzluk, meteorolojik kuraklık uyarılarında bulunduğunu, barajlardaki su seviye lerinin de daha şimdiden yüzde 20 sev iyelerine düş- Y www.recyclingdergisi.com tüğünü sözlerine ek leyen TÜKÇEV Başkanı Beyhan Aslan “Bilindiği gibi Birleşmiş Milletler, dü nyanın susuzluk problemleri yaşaya cağını yıllar öncesinden ilan etmiş, dünyanın aslında su fakiri bir gezeg en olduğunu önemle vurgulamıştı. Sayılan ülkeler arasında da ülkemizin de ‘su fakiri’ ülkeler içerisinde yer aldığını rakamlarla ortaya koymuştu. Bu uyarıları ne kadar dikkate aldık bile miyorum ama bu yıl ki yağış miktarla rındaki düşüşe baktığımızda, nasıl bir tehlikeyle karşı karşıya kaldığımızı rahatlıkla görebiliriz” diyerek konuş masını şöyle sürdürdü: “Ülkemiz su kaynaklarının etkili ve bilinçli biçim de kullanılma- MART / MARCH 2014 • 31 Vakıf ması büyük bir susuzluk tehlikesi ile karşı karşıya kalma sorununu yaşayacağımızı gösteriyor. Türkiye bu yıl ve gelecek yıllarda çok ciddi bir su kriziyle mücadele etmek zorunda kalacak. Ülkemizin geleceği için sahip olduğumuz su kaynaklarının bilincine vararak, sahip olduğumuz bu kaynakların sanayiden tarıma hemen her ortamda ve alanda bilinçli ve etkili kullanımına dair tedbirlerin alınması yönünde ciddi çalışmaların başlatılması, büyük önem arz etmektedir. Yarından tezi yok, tüm toplumu ve kuruluşları kapsayacak şekilde su konusunda “Tasarruf Alarmı” verilmelidir.” Türkiye genelinde 20 milyon evde sadece basit yöntemlerle günde 200 milyon ile 400 milyon litre arası su tasarrufu sağlanacaktır. Her gün evlerden 10.000 ile 20.000 arası su tankerini dolduracak kadar su boşu boşuna akmaktadır. 32 • MART / MARCH 2014 SUYUMUZUN SADECE YÜZDE 1’İ İÇİLEBİLİR DURUMDA… Yapılan araştırmaların ve bilimsel tespitlerin, içilebilir su oranı hakkında yeterli bilgileri sunduğunu da vurgulayan TÜKÇEV Başkanı Aslan ” Dünya yüzeyinin %70’inden fazlası okyanus ve denizler kaplamaktadır. Okyanus ve denizlerdeki suyun %97’si tuzlu ve %3’ü tatlı sudur. Tatlı suyun %75’i kutuplarda buzul halde ve büyük bir bölümü ise yer altındaki derinliklerdedir. Bu %3 olan tatlı suyun %1’i içilebilir. Yani 3334 bardak sudan sadece 1 bardak su içilebilir durumdadır. Altın değerindeki bu maddenin önemi apaçık ortadadır. Buna rağmen halen daha değerinin bilinmemesini anlamakta zorluk çekiyorum” dedi. SORUMSUZCA TÜKETMEMELİYİZ… Bugünkü suyu kullanım kültürümüze baktığımızda, çok net rakamlarla facianın istatistiksel olarak ortaya konduğunu da belirten Aslan konuşmasını şöyle sürdürdü: “Rakamlara baktığımızda, kişi başı tuvalette (1525 lt), 5 Dakikalık Duşta (9- 130 lt), Küvette Duş (90-150 lt), El Yıkama (Akan Suyla- 8 lt.), Diş Fırçalama (Akan Suyla-14 lt), Bulaşık Yıkama (el ile-114 lt), Bulaşık Makinesi ( 60 lt), Elbise Yıkama (200 lt), İçilen Su- (8 lt - 10 lt), Yemek (40 lt) Araba Yıkama (300 lt), Çimleri Sulama (500 lt) su kullanmaktadır. Yapılan hesaplara göre, her bir evde dikkatli kullanım sonucunda günde en az 10 litre ve ortalama 20 litre suyun korunabileceğini düşündüğümüzde, yapılacak hesap çok basittir. Türkiye genelinde 20 milyon evde sadece basit yöntemlerle günde 200 milyon ile 400 milyon litre arası su tasarrufu sağlanacaktır. Her gün evlerden 10 000 ile 20 000 arası su tankerini dolduracak kadar su boşu boşuna akmaktadır. İşte bunun için de kuraklık riski olsun olmasın, en değerli ve yaşamsal varlığımız olan suyun, tasarruflu kullanılması çok önemlidir. Hele hele bu yıl ki verileri dikkate aldığımızda, tasarruf zorunlu ve acil tedbir olarak hızla devreye alınmalıdır. Bu konuda başta devletimiz olmak üzere bizim gibi sivil toplum örgütleri ve birey olarak her bir insan gereğini yapmak için çaba göstermelidir.” www.recyclingdergisi.com Firma OtO geri dönüşümünde yeni sayfa açıldı... Ömrünü tamamlamış araçlarla ilgili faaliyet gösteren Remer firması AB standartlarında hizmet ilkesi ile çalışmalarına hız verdi. Remer’de ÖTA sisteminin geliştirilmesi projesinin içinde yer alıyor... Afrika ve Uzakdoğuda otomobil mezarlıkları oluşmuş durumda. Araçlar gelişigüzel parçalanıyor. emer, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Ömrünü Tamamlamış Araçların Kontrolü Yönetmeliği çerçevesinde ÖTA ekonomik operatörü olarak, otomotiv geri dönüşüm çalışmalarını başarıyla yürütüyor. Bu alanda ilkeli bir anlayışla hareket eden firmanın Genel Müdürü Günay Dar’la firmanın yeni merkezinde bir araya geldik. Firmanın yeni binasında faaliyetlerin titizlikle yürütüldüğünü gördük. Son derece önemli ve yaygın markaların araçlarının sökümlerini yapan firma, kısa zamanda büyük gelişme kaydetmiş. Remer’in ÖTA hizmet organizasyonundan; arındırma – söküm alanlarına kadar geniş bir yelpazede hizmet sunuğunu belirten Günay Dar “Tüm bu süreçte çevre ve insan sağlığının korunması için araçlardan kaynaklanan atıkların oluşumunu engelleyerek, ömrünü tamamlamış araçlar ve bunlara ait parçaların yeniden kullanımını, geri dönüşüm ve geri kazanım işlemleri ile bertaraf edilecek atık miktarını R 34 • MART / MARCH 2014 www.recyclingdergisi.com AB Atık Yönetmeliği’nde hurda araçlardan kaynaklanan atıkların çevreye zarar vermeden yönetilmesi temel amaçtır. Yönetmelik oto üreticilerini geri dönüşüme teşvik ediyor. azaltarak, faaliyetlerimizi yürütüyoruz” dedi. Her sene hurda araçlardan başarılı bir şekilde yönetilmesi gereken tonlarca atık ortaya çıktığını belirten Dar, 2011’in Ocak ayında, Türkiye’nin, hurda araçlar konusunda Avrupa gerekliliklerini karşılayacak yeni bir mevzuatın uygulanmasını kabul ederek, yürürlüğe soktuğunu vurgulayarak: “Bu gereklilikler, araçların parçalara ayrılması ile geri dönüşüm işlemlerini çevreye daha duyarlı bir şekilde yürütmenin yanı sıra, yeniden kullanım, geri dönüşüm ve araçlar ile araç parçalarının geri kazanımı konusunda daha net hedefler belirlemekle birlikte, üreticileri geri dönüştürülebilir araçlar üretmeleri konusunda teşvik ediyor. Hollanda hükümeti, Türkiye’nin bu konudaki çalışmalarını destekleme kararı alarak ortak bir proje yürütme kararı aldı. Bir Hollanda kuruluşu olan NL EVD International, Ameco ve Seda’yı “Türkiye’deki Hurda Araçların Yönetim Sisteminin Geliştirilmesi” isimli projenin uygulanması için çalışmaya davet etti. Bu proje, Türkiye’de araçların işlevsel bir şekilde parçalarına ayrılması ile daha www.recyclingdergisi.com gelişmiş bir Hurda Araç Yönetimi ve Geri Dönüşüm İşlemleri için ÖTA Sunum ve Eğitim Tesisi oluşturmayı hedeflemektedir. Proje PSO Environment (PSO-M) programı ile finanse edilmekte ve taşınırlık sektörünün Hollanda öncüsü olan ARN tarafından desteklenmektedir” dedi. Projenin hem Türkiye hem de kendileri açısından önemine vurgu yapan Dar, projenin temel amacının ÖTA’ların zararlı çevresel etkilerini azaltmak amacı başta olmak üzere; Türk Devleti ve endüstrisi ile tamamen işbirliği içerisinde çalışan, hurda geri dönüşümü ile ilgili yönetmelikler ile uyumlu, devletin mali desteği olmadan bağımsız bir şekilde ticari faaliyetlerini sürdürebilecek, kar getiren bir tesis kurmak olduğunu ifade etti. “Türkiye’de ÖTA yönetimi ve geri dönüşümü için AB standartlarında örnek bir Sunum ve Eğitim Tesisi tasarlayıp, gerçekleştirerek; hurda araçlar başta olmak üzere, atıkların yönetilmesi ile ilgili genel bilgi seviyesi, eğitim ile yükseltilecektir” diyen Günay Dar “Farkındalığın artması ve eğitimin iyileştirilmesiyle, hurda araçların yönetimi çevreye du- Günay Dar: “ÖTA geri dönüşümünde kayıt dışılığın sona erdirilmesi denetim mekanizmalarının güçlendirilmesinden geçiyor. Türkiye bu alandaki ekonomik potansiyeli dikkate almalı” MART / MARCH 2014 • 35 Firma Gerçekleştirdiğimiz yatırım ile ÖTA hizmeti sunduğumuz tüm taraflara uluslararası standartlara uygun hizmet sunuyoruz. Henüz işin başındayken sektörde denetim mekanizmazı etkin bir şekilde işletilmeli... yarlı bir şekilde yürütülecektir. Ekonomik gelişmeler açısından, planlanmış olan Türkiye ‘2020 yılındaki Hurda Araç politikasına genel bakış’ projesi için kapsamlı ve net bir kaynak olması beklenmektedir. Proje çerçevesinde, özel sektörün yanı sıra Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın da yoğun bir şekilde çalışmalara destek olması beklenmektedir” dedi.Remer’in ÖTA Sistem Otomasyonu hakkında da bilgi veren Dar: “Ömrünü Tamamlamış Araç (ÖTA) operasyon ve iş süreçlerinin takip edilmesi, geri dönüşüm ve yeniden kullanım oranlarının kayıt altına alınması, yeniden kullanılabilir yedek parçaların orijinal parça kodlarıyla barkodlanması, sektörün her yönüyle kayıt altına alınarak ülke ekonomisine katma değer sağlaması, konusunda uzman kurumsal firmaların sektöre kazanılması için “ÖTA Sistem Otomasyonu’nu kurmaktır. ÖTA Otomasyon Sistemi; Yönetmeliğe uygun 36 • MART / MARCH 2014 ÖTA online iş akış takibinin yapıldığı, parça katalog bilgilerinin sunulduğu, yeniden kullanılabilir yedek parçaların kayıt altına alınıp barkodlanarak depo sistemine aktarıldığı, atık kayıt ve istatistiklerinin yapılabildiği, resmi kurum ve kuruluşlara yasal raporlamanın yapıldığı, sektör standartlarının oluşturulması, sigorta iade, mevcut spot, orijinal ve yan sanayi yedek parçaların kayıt altına alınıp barkodlanıp, depo sistemine dahil edildiği pek çok unsuru içermektedir. Şu an çalışmakta oldukları otomobil markalarına verdikleri hizmetin kalitesine de değinen Günay Dar: “Yaptığımız çalışmalarda müşterimize tüm süreçleri izletiyor ve güven esaslı hizmet sunuyoruz. Türkiye’nin önde gelen otomobil markalarıyla sürekli artan miktarlarda çalışmalarımızı yürütüyoruz. ÖTA’da hem içte hem dışta denetlenebilir bir sistem dahilinde faaliyetlerimizi sürdürüyoruz” dedi. www.recyclingdergisi.com ÖTA geri dönüşümünde illegal çalışmalar mutlaka engellenmelidir. “Hurda bir araçtan çıkan sıvı atıklar kesinlikle çevreye gelişi güzel bırakılmamalıdır. Sağlıklı bir sistemin inşaası için, hurdacı zihniyetinin, önüne geçilmelidir”. www.recyclingdergisi.com MART / MARCH 2014 • 37 Röportaj Genel Müdür Çağatay Kalkancı 850 Son bir kaçç yılda bin ton atık asfaltı geri kazandırdık... 38 • MART / MARCH 2014 www.recyclingdergisi.com İSFALT sayesinde ayrıca, büyük miktardaki atık asfalt kütleleri döküm alanlarına nakledilmek yerine geri dönüştürülüyor ve çevre korunmuş oluyor. 986 yılında yola çıkan İstanbul Asfalt Fabrikaları (İSFALT), İstanbul Büyükşehir ve ilçe belediyelerinin asfalt ihtiyacını karşılamak amacıyla kuruldu. İstanbul’da her yıl ortalama 5 - 6 milyon ton asfalt üretiliyor. İstanbul yollarından yılda kazınan asfalt miktarı ise yaklaşık 500 bin tonu buluyor. İSFALT’ın kazınan bu atık asfalt kütlelerini geri dönüştürmek için kurduğu Habibler’deki yeni plent, sahip olduğu çift kurutuculu sistem sayesinde % 50’ ye kadar hatta bazı karışımlar için daha fazla sıcak geri dönüşüm malzemesi kullanımına imkân veriyor. Böylelikle daha az bitüm ve agregayla üretim yapabilen tesis, asfalt ham- 1 maddelerinden ciddi bir tasarruf yapılmasını sağlıyor. Tesis sayesinde ayrıca, büyük miktardaki atık asfalt kütleleri döküm alanlarına nakledilmek yerine geri dönüştürülüyor ve çevre korunmuş oluyor. Şirket olarak 2013 yılını geri dönüşüm miktarı, ciro, yeni yatırım, yurtiçi ve yurtdışı yapılanması açısından nasıl geçirdiklerini İsfalt Genel Müdürü Çağatay Kalkancı ile konuştuk. Habibler Asfalt Fabrikası’nda kurulan yeni plentle birlikte İSFALT’ın geri dönüşümlü asfalt üretmeye uygun plent sayısının 8’e ulaştığını belirten Kalkancı şunları söyledi: “Elimizde bulunan diğer tesislerde de geri dönüşüm miktarını daha fazla kullanmak için ilave sistemler en- İstanbul’da her yıl ortalama 5 - 6 milyon ton asfalt üretiliyor. İstanbul yollarından yılda kazınan asfalt miktarı ise yaklaşık 500 bin tonu buluyor. www.recyclingdergisi.com MART / MARCH 2014 • 39 Röportaj “Son yıllarda yaklaşık 850 bin ton atık asfaltı geri kazandırdık. Bunun da maddi getirisi yaklaşık olarak 22 milyar lirayı buluyor.” tegre edildi. Bu tesislerle yılda 200 bin ton kazınmış asfalt kullanılarak 700 bin ton geri dönüşümlü asfalt üretilmesi planlanıyor. Son yıllarda yaklaşık 850 bin ton atık asfaltı geri kazandırdık. Bunun da maddi getirisi yaklaşık olarak 22 milyar lirayı buluyor.” “2014 yılında asfalta katılacak geri dönüşüm malzeme miktarını arttırmak en önemli hedeflerimizden biri” 40 • MART / MARCH 2014 Geri dönüşüme yönelik, 2014 yılı ve sonrası için firma olarak beklenti ve hedeflere ilişkin ise Kalkancı şu bilgileri aktardı: “Asfalt sektöründe geri dönüşüm uygulayabilmek için iyi bir laboratuvara sahip olmak gerekmektedir. Bu noktada, hem tasarımı iyi yapmak, hem üretimi hem de uygulama esnasındaki kontrolleri çok iyi takip etmek kaçınılmazdır. Bu konuda Ar-Ge’ye yatırım yapan kazanır. 2014 yılında asfalta katılacak geri dönüşüm malzeme miktarını arttırmak en önemli hedeflerimizden biri. Bunun dışında kentsel dönüşümden çıkan inşaat atıklarının asfalt karışımları içinde kullanılması yönünde de ciddi laboratuvar çalışmalarımız var. 2014 yılı içinde bu konuda önemli adımlar atmış olacağız”. Geri dönüşümle ilgili yatırım planlamalarına ilişkin sorularımızı da yanıtlyan Kal- kancı İsfalt’ın, Türkiye’de asfaltta geri kazanım konusunda çalışan en ciddi kurumlardan biri olduğunu belirterek. “Uzman bir ekibi bulunan ve geniş teknik donanıma sahip laboratuvarlarında asfaltta geri kazanım konusu üzerine çalışmalar yürüten İsfalt, kazılan asfaltın yüzde 100’ünü yeniden kullanmayı hedefliyor. Öyle ki İsfalt, bir kg atık asfaltı dahi geri dönüşümle ülke ekonomisine yeniden kazdırmayı planlıyor” dedi. Son dönemlerde sektörün gündeminde öne çıkan konulara da değinen İsfalt Genel Müdürü Çağatay Kalkancı: “Sektör, bu konuda yeni yeni toparlanma aşamasında. Çünkü öncelikle geri dönüşüm mantığının tamamen oturtulması gerekiyor. Sektör üretse bile geri dönüştürülmüş malzemeyi asfalt kullanıcılarının tamamının kabullenmesi lazım. Ayrıca, özellikle büyük şehirlerde yollardan kazılan malzemelerin depolanacağı alanlara ihtiyaç var. Çünkü malzemenin bir ön işlemden geçirilmesi, kırılması ve de elenmesi lazım. Kullanım bundan sonra olabiliyor. Bu da çevreyi rahatsız etmeden olmalı. Ancak bütün bunlar yatırım ve www.recyclingdergisi.com buradaki maliyet geri dönüştürülmüş malzeme üzerine binmektedir. Bu da geri dönüşüm malzemesi kullanılarak üretilen karışımlardan beklenen düşük fiyatın ortaya çıkmamasına neden olmakta, cazibesini kaybetmektedir” dedi. Sektörde yaşanan sorunlara da değinen Kalkancı şu değerlendirmelerde bulundu: “Avrupa’da asfaltta geri kazanım işinin yaklaşık 30 yıllık bir geçmişi bulunuyor. Avrupa’da geri kazanım çalışmalarının bu derece erken başlamasının en önemli nedenlerinden biri ülkelerin çoğunda doğal taşın az olması ayrıca ülkelerin bu konuda kullanıcılara vergi muafiyeti gibi kolaylıklar sağlamasıdır. Türkiye’de bu alandaki çalışmaların geç başlanması ülkemizde agreganın ucuz temin ediliyor oluşudur. Ancak, çevre koruma bilincinin henüz www.recyclingdergisi.com tam oluşmamasını da geri dönüşüm konusunda gecikme nedenlerimiz arasında sayabiliriz. Birkaç yıl öncesine kadar her yerde rahatlıkla taş ocağı açılabiliyordu. Ocaktan aldığınız taşın maliyeti, işlenmiş asfalt geri dönüşüm malzemesinin maliyetine yakın olması, asfalt geri dönüşümü için yapılacak yatırımın maliyetinin yüksek olması gibi faktörler bu uygulamanın geç başlamasına neden oldu. Ancak anlaşıldı ki hiçbir kaynak sonsuz değildir ve bu alanda önlemler alınmaya başlandı. Bu konunun daha da teşvik edilmesi lazım. Geri dönüşüm kullanılarak üretilen malzemenin orijinal malzeme ile üretilen karışımlarla aynı özelliklerde olduğunun anlatılması hatta kullanıcılara kolaylıklar sağlayacak sistemlerin de oluşturulması gerekir. MART / MARCH 2014 • 41 Haber İSFALT’ın eğitimleri Türkiye’den sonra yurtdışına da açıldı... Türkiye’nin 81 vilayetine asfalt eğitimi veren İSFALT, yurtiçindeki eğitimlerini sürdürürken bir taraftan da yurtdışından gelen taleplere cevap veriyor. 42 • MART / MARCH 2014 stanbul Asfalt Fabrikaları (İSFALT), asfalt üretim teknikleri ve kaliteli asfalt uygulamaları konusunda bilgi ve tecrübelerini paylaşmayı sürdürüyor. Bu çerçevede Türkiye’nin 81 vilayetine asfalt eğitimi veren İSFALT, yurtiçindeki eğitimlerini sürdürürken bir taraftan da yurtdışından gelen taleplere cevap veriyor. Asfalt üretim teknikleri ve kaliteli asfalt uygulamaları konusunda Türkiye’nin önde gelen kuruluşu olan İstanbul Asfalt Fabrikaları (İSFALT), bu alandaki bilgi ve tecrübelerini uzun bir maratonla Türkiye’nin 81 vilayetiyle paylaşmıştı. İSFALT’ın uzman eğitmen kadrosunca verilen eğitimler ses getirmişti. İstanbul Büyükşehir İ Belediyesi iştiraki olan şirket, Türkiye Belediyeler Birliği işbirliği ile ülke genelinde gerçekleştirilen asfalt eğitimlerini tamamladıktan sonra talep eden kurum ve kuruluşlara eğitim vermeye devam ediyor. Bu çerçevede Elazığ Fırat Üniversitesine ve Yozgat Belediyesine yerinde eğitim verilirken Ordu Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü’ne bağlı bir ekip de İSFALT’ta eğitim aldı. İSFALT eğitimlerde yurtdışına da açıldı. Bu çerçevede Irak’ın Süleymaniye ve Ramadi belediyeleri ile Sudan’ın Hartum Belediyesinden teknik heyetlere eğitimler verildi. İSFALT’ın seminerlerinde kaliteli asfalt üretimi ve seyir konforu sağlayan yollar için teknik ve ekonomik çözüm www.recyclingdergisi.com İSFALT’ın asfalt seminerlerinde şu konular ele alınıyor: yolları konuları ele alınıyor. Eğitim çalışmalarıyla yurtiçindeki ve yurtdışındaki mahalli idarelerin, asfalt ve yol yapım konularında kaliteye ulaşmalarının yanı sıra giderlerden tasarruf sağlamaları da hedefleniyor. Seminerler çerçevesinde, İsfalt’ın teknik konularda uzman eğitmenleri, A’dan Z’ye asfaltı anlatmanın yanı sıra eğitim verilen coğrafyaya özel asfalt uygulamaları ile İsfalt’ın iş süreçleri konularında da katılımcılara bilgi veriyor. Eğitmenlerin tecrübelerini de aktardıkları asfalt eğitimlerinde, ayrıca kaliteli asfalt üretimi ve seyir konforu sağlayan yollar için ekonomik çözüm teklifleri üzerinde duruluyor. Yollarda doğru ve bilinçli çalışmaları yurdun her tarafına ulaştıracaklarına dikkat çeken İsfalt yetkilileri, eğitimler sayesinde yollarda kalite ve konfor bilincinin yükseleceğini belirtiyorlar. ˾ÓãËÒŷÜŷØÖÏÜàÏ]ÝÐËÖÞŷÜŷØ yelpazesi ˾ÓÞŷ×ÖŷÝěÍËÕÕËÜěŬě×ÖËÜÎË kalite kontrol esasları ˾ÝÐËÖÞ×ËÖäÏ×ÏÖÏÜÓàÏÞËÝËÜě× yöntemleri ˾ÝÐËÖʵËãÏØÓÖÓÕÖÏÜ ˾ÝÐËÖÞŷÜÏÞÓ×Ó ˾ÝÐËÖÞÎěŬěŷÜŷØÖÏÜÓØŷÜÏÞÓ×Ó ˾ÙÖÖËÜěØÚÜÙÔÏÖÏØÎÓÜ×ÏÏÝËÝÖËÜě ˾ÝÐËÖÞßãÑßÖË×ËÞÏÕØÓÕÖÏÜÓ ˾ËÍËÕËÚËÕÖËÜěÎŷäÏØÖÏ×Ï ve tranşe uygulamaları İSFALT eğitimlerde yurtdışına da açıldı. Bu çerçevede Irak’ın Süleymaniye ve Ramadi belediyeleri ile Sudan’ın Hartum Belediyesinden teknik heyetlere eğitimler verildi. www.recyclingdergisi.com MART / MARCH 2014 • 43 Tehlikeli atık taşımacılığında yaşanan problemler... Fatih Saltabaş İstaç A.Ş. Endüstriyel Atık Müdürü TAYÇED Genel Sekreteri Ü lkemiz hızla gelişmektedir. Bu süreçte Avrupa Birliği üyeliği perspektifinde ihtiyaç duyulan yasal düzenlemeler bir bir hayata geçirilmektedir. Bu kapsamda atık taşıma sektörü ile ilgili olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 18 Ocak 2013 tarihinde Atıkların Karayolu İle Taşınmasına İlişkin Tebliğ yayımlanmıştır. Tebliğ ile; atıkların, üreticisinden bertarafçısına kadar olan yolculuğunun güven içerisinde gerçekleştirilmesi için asgari şartlar ve paydaşların yükümlülükleri tanımlanmıştır. Tebliğde atıkların fiziki hareketinin aynı zamanda online olarak takibini sağlayan Mobil Tehlikeli Atık Takip Sistemi (Motat)’ni devreye almak üzere sisteme 2 yeni paydaş eklenmiştir. Mobil takip cihazlarının çalışması için gerekli altyapının kurulması, montaj ve bakım işi Atık Takip Servis Sağlayıcısı (ATSS) tarafından sağlanacaktır. Sistemin kullanımı sırasında taşıyıcı lisansı olan firmalara eğitim destek ve danışmanlık hizmeti ise Atık Takip Hizmet Sağlayıcısı (ATHS) tarafından sağlanacaktır. Ancak altyapının kurulmasında yaşanılan gecikme nedeniyle online izlemeyi sağlayacak olan mobil cihazların araçlara takılması için verilen süre 1 Ocak 2015 yılına kadar uzatılmıştır. O tarihe kadar atık taşıma sürecinin tebliğde istenilen kurguda gerçekleşebilmesi için sektörde yaşanan problemlerin çözülmesi gerekmektedir. Atık taşıma araçlarının uygunluğu Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na bağlı olan Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından kontrol edilmektedir. Ancak aracın uygunluk değerlendirmesi yapılırken farklı uygulamalar ile karşılaşılmaktadır. Bazı TSE Müdürlükleri atıkların tehlikelilik özelliklerini ifade eden H kodları üzerinden hareket ederken bazıları ise atık kodlarına göre hareket etmektedir. Kodlara göre yapılan değerlendirmede ise sübjektif kriterlere dayanan sıkıntılar ortaya çıkmaktadır. Kodlar sığdırılamadığı için uygunluk belgesinin tek sayfa olarak düzenlenmek istenmesi, atık tanımı kısmında geçen “Yağ” ifadesi nedeniyle yağlı atık kodlarının tümünün listeden çıkarılması, kodu 18 ile başlayan atıkların tamamının tıbbi atık olarak değerlendirilmesi, bir aracın bu kadar kodu taşıyamayacağı hususu vb. Tebliğde yer aldığı üzere tehlikeli atık araçları ile taşınabilecek atık kodlarını belirleme görevi Çevre İl Müdürlükleri tarafından gerçekleştirilmeli, bu belir belirlenen kodlar için aracın uygunluk durumu TSE tarafından değerlendirilmelidir. Tebliğ ile tehlikeli atık taşıma araçlarının, Tehlikeli Malların Karayoluyla Uluslararası Taşınmasına İlişkin Avrupa Anlaşması (ADR)’na uygun olması istenmektedir. Araçların sonradan ADR’ye uygun hale getirilmesi gerek maliyeti gerekse uygulaması açısından mümkün değildir. Bu nedenle şu anda sektörde kullanılan 2.000-2.500 lisanslı aracın bu kapsamda ADR’ye uygun imal edilen araçlar ile 2015 yılına kadar değiştirilmesi gerekmektedir. Araçların ADR’ye uygunluğu, 10 yaş sınırında olduğu gibi yeni lisans başvurusu sırasında kontrol edilseydi araçların değiştirilmesi zamana 44 • MART / MARCH 2014 Gündem yayılmış olacaktı. Bu yapılmayarak sektördeki firmalara kısa sürede ciddi mali yük getirilmiştir. Üstelik bu araçlar, yerli üretimi bulunmadığı için ithal edilmek zorunda kalınacaktır. Burada ortaya çıkan bir başka problem ise şehir içerisinde düşük miktardaki atıkların toplanmasında kullanılan 3-5 ton istiap haddine sahip küçük araçların ADR’ye uygun olarak üretiminin olmamasıdır. Bu nedenle şehir içerisinde trafiğin yoğun olduğu bölgelerde bulunan firmalardan, atık alım noktasında büyük problemler yaşanacağını düşünülmektedir. Tehlikeli atık taşıma araçlarına takılması istenilen tehlikelilik işaretlerinin kullanımı, birden çok atık kodunu birlikte taşıyan araçlarda mümkün değildir. Bu uygulama ancak tek tip atık taşıyan araçlarda uygulanabilmektedir. Bu bakımdan; tek tip atık taşıyan açık kasa ve tanker tipi araçlarda zorunlu olması, parça parça atık taşıyan kapalı kasa kamyonların zorunluluk kapsamından çıkarılması gerekmektedir. Tehlikeli atıkların taşınması sırasında çevre ve insan sağlığına zarar vermemesi için gerekli ambalajlamanın yapılması atık üreticisinin sorumluluğundadır. Ancak fiili durumda pek çok orta ve küçük ölçekli firma, maliyetler nedeniyle bu hususa dikkat etmemektedir. Daha atıkların düzgün ambalajlanması hususunda istenilen düzeye gelememişken, atık üreticilerine ADR mevzuatına uygun UN sertifikalı ambalaj kullanımı zorunluluğu getirmek, oluşacak yüklü maliyetler nedeniyle kurulmaya çalışılan atık yönetim sisteminin önünü kesecektir. Büyükşehirlerde tehlikeli atıkların şehir merkezlerinde yer alan atık üreticilerinden toplanması ve şehir içinde taşınması kaçınılmaz bir durumdur. İl trafik komisyonlarınca uygulanan yol yasakları bu nakliye operasyonlarını uygulanamaz hale getirmektedir. İstanbul özelinde bir de buna köprü yasakları eklenmiştir. Tehlikeli atık taşıyan araçlar yetkililerce tehlikeli madde taşıyan araçlar statüsünde değerlendirilmektedir. Bu araçların köprü geçişine, önceden izin alınmak suretiyle gece yarısından sonra konvoy halinde ve eskort eşliğinde izin verilmektedir. Bu kural istenilen belgelerin (MSDS-Malzeme Güvenlik Bilgi Formu) temini açısından ancak ürün bazlı ve miktarı minimum 3-4 tonun üzerinde olan atıklar için uygulanabilir olmaktadır. Sektörün ve bertaraf tesislerinin çalışma saatleri dikkate alındığında yetkili organlarca bu kurallarda istisnai durumların tanımlanması yerinde olacaktır. Tebliğde atık üreticilerinin Ulusal Atık Taşıma Formu (UATF) temini sırasında kayıt altına alınması amaçlanmıştır. Uygulamayı kolaylaştırmak için, Ulusal Atık Taşıma Formu (UATF) atık üreticisi yerine lisanslı atık taşıyıcı firmalar tarafından temin edilmelidir. UATF doldurulduğunda zaten atık üreticisi kayıt altına alınmaktadır. Motat sisteminin kurulması ve yukarıda bahsedilen problemlerin ortadan kaldırılması ile tehlikeli atık taşıma sektörünün çok daha iyi yerlere geleceği düşünülmektedir. www.recyclingdergisi.com Dernek TÜMAKÜDER Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Akalp: İş sağlığı ve güvenliğini çok önemsiyor 2014’TE REKORUMUZU EGALE EDECEĞİZ... “2013’te dur durak bilmeyen bir tempoyla faaliyetlerimizi yürüttük. TÜMAKÜDER olarak 2014’te sosyal sorumluluk projelerine ağırlık vererek Türkiye’yi karış karış gezeceğiz.” 46 • MART / MARCH 2014 www.recyclingdergisi.com Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Akalp SIRRIMIZ HEYECANI KAYBETMEMEK... Dinazmizmi ile adeta gençlere taş çıkartan TÜMAKÜDER Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa AKALP, 2013 yılında yaklaşık 18 ilde pek çok konferansa ve panele katıldı... İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ÖNEMLİ... “Atık akümülatörlerden ve bileşenlerinden kaynaklanan sağlık sorunları ve alınması gereken tedbirler konulu bir bilgilendirme ve eğitim toplantıları başlattık.” YERİNDE İNCELİYORUZ... BAKANLIKLA İŞBİRLİĞİ ANA HEDEF. “TÜMAKÜDER olarak üyelerimizin her platformda sorunlarını ve çözüm önerilerini dile getiriyoruz. Türkiye’nin saygın ve seçkin firmalarına TÜMAKÜDER çatısı altında hizmet ediyoruz.” “Geçtiğimiz yıllarda, bakanlık ile işbirliğini, ana hedef olarak önde tuttuk. Bakanlıkça düzenlenen tüm toplantılara, katıldık...” www.recyclingdergisi.com MART / MARCH 2014 • 47 T.C. Çevre ve Şehircilik Eski Bakanı Erdoğan Bayraktar Dernek KAT ILIMCIYIZ... “2013’te gerçekleştirilen etkinliklerde güncel ve yeni gelişmelere ışık tutarak, tartışarak, çevrenin korunmasına ve atık ekonomisinin gelişimine katılımlarımızla destek verdik” TÜMAKÜDER 2013’te yaklaşık 40 bin km’lik yol yaptı. Edirne’den Van’a yüzlerce üniversite öğrencisinin yanısıra, pek çok kurum ve kuruluşun temsilcisiyle de bir araya geldi. ÜMAKÜDER geçtiğimiz yıl gerçekleştirdiği faaliyetler ve sosyal sorumluluk projelerine sağladığı destekle adından çok söz ettirdi. Yoğun bir trafik içinde bulunan TÜMAKÜDER Başkanı Mustafa Akalp ile 2013’ün kazanımlarını ve 2014 programı ile hedeflerini konuştuk. 2014 yılında Artvin, Denizli, Isparta, Karaman, Zonguldak, Muğla, Tekirdağ, Mardin, Bolu ve Kütahya gibi pek çok ilde eğitim çalışmalarını üniversite ve yerel yönetimlerle işbirliği içinde yapacaklarını dile getiren Akalp “Tüm bu süreç içinde Recycling Industry dergisinin katkılarına da ayrıca teşekkür ediyorum” dedi. Tüm Akü İthalatçıları ve Üreticileri Derneği, T Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü (APAK) Yönetmeliği’nin 2005 yılında yürürlüğe girmesinin hemen sonrasında kuruldu. Kar amacı gütmeyen, Çevre ve Orman (Şehircilik) Bakanlığı tarafından Yetkilendirilmiş Kuruluş olan TÜMAKÜDER, üyeleri adına, APAK Yönetmeliği doğrultusunda, atık akümülatörlerin, toplanmasını, taşınmasını, geri dönüşüme teslim edilmesini ve kamuoyunun bilinçlendirilmesini sağlıyor. 2013 yılında çok sayıda çalışma gerçekleştiren TÜMAKÜDER sosyal sorumluluk projelerine de önemli katkılar sağladı. TÜMAKÜDER Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Akalp, 2013 yılı faaliyetlerini değerlendirmeden önce kuruluş gerekçelerini ve sürecine ilişkin kı- BİLGİ PAYLAŞTIKCA BÜYÜR, ÇOĞALIR... “TÜRKTAY sektör açısından son derece önemli bir platform oluşturuyor. Dinamik ve farklı perspektiflerle atık yönetimi burada konuşuluyor.” 48 • MART / MARCH 2014 www.recyclingdergisi.com MEDYAYLA HEDEFE RAHAT ULAŞT IK... “Çalışmalarınızın hedef kitlesine ulaşmasında medyanın katkısı büyük. Katıldığımız etkinliklerde yerel medyanın ilgisi atık yönetimi adına son derece sevindiriciydi.” Recycling INDUSTRY İmtiyaz Sahibi Türkay Özgür YEŞİLÇAM... Mustafa Akalp, Ediz Hun’la birlikte Yeşil Kamera Film Festivali kapsamında Edirne ve Van’da öğrencilerle bir araya geldi. İkili Yeşil Kamera Jüri toplantısında da film seçimlerinde bir hayli zorlandı. TBMM Çevre Komisyonu Başkanı Erol Kaya HER BİR ÖDÜL BİZE GÜÇ VERİYOR... 2013’te çok sayıda plaket aldık. TÜMAKÜDER olarak aldığımız her plaket yüzümüzü güldürdü. Özellikle çocuklara ve gençlere yönelik çalışmalar bizi yeni çalışmalar için motive etti.” ÇEVRENİN ÇEVRESİ ÇOK GENİŞ... “Çevre sağlıktan hukuka, ekonomiden, ekolojiye siyasetten, bürokrasiye çok yönlü bir kavram. Türktay’da bunu çok net gördük. Pek çok bakanlık ve kuruluş oradaydı.” www.recyclingdergisi.com MART / MARCH 2014 • 49 Dernek Ankara’da gerçekleşen Yeşil Kamera Kısa Film Festivali kapsamında gerçekleşen panelde konuşmacı olarak yer alan TÜMAKÜDER Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Akalp dernek faaliyetlerine ilişkin açıklamalarda bulundu. saca bilgi verdi: “Derneğimiz, yönetmelikte tarif edilen teknik kriterleri yerine getirmeyi, atık akümülatörlerin toplanması ve taşınmasıyla ilgili geçici depoların oluşturulmasını öncelikli hedef olarak belirlemişti. Ancak yönetmelikte çok uygun olmayan bir tarif var. Atık akümülatörler konusunda depo kurmak isteyen bir ticari kuruluş, akümülatör ithalatçıları, üreticileri ya da üst kuruluşundan yetki almak durumunda. Bu, ticari bir kuruluşun, ticari bir kuruluştan ya da üst kuruluşundan yetki alması gibi bir garip durumu ortaya çıkarıyor. Bu maddeyi kullanarak sektör, yok edilmeye çalışıldı. Yönetmelik yayınlanmadan önce asıl işi yapan, atık akümülatör toplayanlar yok edilmeye çalışıldı. Türkiye’deki atık akümülatör pazarı tek bir kanala yönlendirilmeye çalışıldı. Ancak, TÜMAKÜDER’in kurulmasıyla, bu olumsuz anlayış bozuldu. Herhangi bir bedel, çıkar beklemeksizin, teknik kriterleri yerine getiren kuruluşları biz yetkilendirdik ve bakanlıktan izin belgesini almasını sağladık. Sonuçta, TÜMAKÜDER olmasaydı, yok olacak bir atık akümülatör depolama sektörü, derneğin varlığıyla birlikte sektör haline geldi. Derneğimizin ‘bir sektör yarattık’ sloganının öyküsü budur…” Atık akümülatörlerin ‘Tehlikeli Atık’ kategorisine girdiğini vurgulayan Mustafa Akalp, sözlerini şöyle sürdürdü: “Tehlikeli atıklar, bedelsizdir, bedelsiz olarak toplanmak durumundadır’ gibi bir prensip vardı. Biz, TÜMAKÜDER olarak, buna da karşı çıktık. Bir nesnenin tehlikeli atık olması, onun sadece nasıl yönetileceğini belirler. Hangi prensiplere göre toplanacak, taşınacak ve depolanacak; teknik kriterler buna göre belirlenmek durumunda. Bunun değerinin olup olmadığının, piyasa tarafından belirlenmesi gerekir. Bedel konusu ayrı bir konudur. Tehlikeli atık ya da özel atık olması ise ayrı bir konudur. Sektörde maalesef çıkarcı bir yaklaşım sergilendi ve bu nedenle bazı yanlış adımlar atıl- ÇOCUKLAR GELECEĞİMİZ “TÜMAKÜDER olarak çocukların çevre bilinci kazanmasına yönelik sosyal sorumluluk projelerine desteğimiz sürecek. Çocuklar Türkiye’nin geleceğidir. Onlara sahip çıkıyoruz...” 50 • MART / MARCH 2014 www.recyclingdergisi.com 2014’te de eğitimler devam edecek TÜMAKÜDER 2013 yılında Kayseri, Niğde, Karabük, Edirne, Van, Antalya, Trabzon, Urfa ve İstanbul gibi pek çok il’de etkinliklerde yer alarak geri dönüşüm konusuda bilgilendirmelerde bulundu. dı. Kendi sektörümüzle ilgili konuyu Rekabet Kurumu’na taşıdık. Kurum gerekçeli kararını açıkladı ve sonuçta sevinerek görüyoruz ki bütün sektörlerde de benzeri yönetmelikler revize ediliyor. TÜMAKÜDER’in, Rekabet Kurumu’ndan aldığı bu karar, bütün atık sektörlerinde de emsal oluşturdu. TÜMAKÜDER’in, kendi sektöründe serbest rekabeti hakim kılmaya çalıştığını hatırlatan Akalp, “TÜMAKÜDER, 2005 yılından bu yana, serbest rekabet içinde çalışan sistemi hızlı bir şekilde devreye sokmaya çalıştı. Geçtiğimiz yıllarda biz, yükümlülüklerimizin yerine getirilmesi konusunda, yüzde 97.5’leri yakaladık. Akümülatör sektöründeki payımız yaklaşık yüzde 27’dir. İthalatçıların, doğrudan gümrük beyannameleriyle belirli bir ithalatları var. Devlet tarafından bilinen, kayda geçmiş verilerle ortaya çıkıyoruz. Bizce sektörün şu anda en büyük sıkıntısı, gerek akümülatör gerekse atık akümülatör konusunda kayıt dışı ekonominin halen varlığını sürdürüyor olmasıdır. Çünkü çok önemli miktarda kayıt dışı faaliyet var. Bu konuda ciddi adımların atıldığını düşünüyoruz. Akümülatör üretimiyle ilgili yapılan beyanlar ile Türkiye’deki taşıt üretimi, ithalatı ve var olan taşıt envanteri karşılaştırıldığında çok önemli farklılıklar ortaya çıkıyor. Bunların bir şekilde açıklanıyor olması lazım... Bakanlığa, bu kayıt dışılığın önlenmesi amacıyla, varlığımız boyunca tüm desteğimizi sürdürdük, bundan sonra da sürdürmeye kararlıyız. Bu konuda atılacak tüm adımları da destekleriz.” 2013’te Türkiye genelinde eğitim çalışmalarına ağırlık verdiklerini ortaya çıkan veriler neticesinde 2014’te de aynı anlayışla çalışmaların devam edeceğini belirten Akalp “Eğitim zincirimiz sürekli genişliyor, çalışmalarımız ne kadar yaygınlaşırsa başta üyelerimiz olmak üzere tüm taraflar büyük kazanımlar elde edecek düşüncesindeyim, yani 2014’te de bize, ‘bir dünya turu!’ daha görünüyor” dedi... Trabzon Çevre ve Şehircilik İl Müdürü Ali Vedat ÇİFTÇİ ile TÜMAKÜDER Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Akalp 2013’te Yeşil Kamera Festivali’nde birarada görülüyor. www.recyclingdergisi.com “Geçtiğimiz yıllarda, bakanlık ile işbirliğini, ana hedef olarak önde tuttuk. Bakanlıkça düzenlenen tüm toplantılara, -sadece özel nedenlerle katılamadığımız bir iki toplantı dışında-, istisnasız katıldık. Ama tüm toplantılarda mutlaka temsil edildik. Şimdiye kadar düzenlenen tüm etkinliklerde yer aldık. *** Sektörün geleceği için, bakanlığın daha amaca dönük etkinlikler yapması için, yapıcı eleştirilerde de bulunduk, bunu bir görev edindik ancak bakanlığın tüm çalışmalarını desteklemeye çalıştık. Çünkü bakanlığın yaptığı çalışmalar ne kadar yaygın biçimde bilinir olursa, bundan akümülatör sektörü de mutlaka yarar sağlar. *** Çalışmalarımızı bundan sonra da aynı şekilde sürdüreceğiz. Atık sektörü her şeyden önce, çok büyük bir sektör. Menfaat çatışmaları da var ve bu da çok doğal. Ama bu menfaat çatışmalarının nasıl uzlaştırılacağı konusunda bakanlığa da çok önemli görevler düşüyor. *** Bakanlığın derleyici, toplayıcı olması önemli. Bizim geçen yıllarda başlattığımız bir eğitim çalışması zinciri vardı. Hedef kitle, atık akümülatör sektöründeki firmalarda çalışan işçilerdi. Atık akümülatörlerden ve bileşenlerinden kaynaklanan sağlık sorunları ve alınması gereken tedbirler konulu bir bilgilendirme ve eğitim toplantıları başlattık. *** Önümüzdeki dönemde bu eğitim zincirini genişletmeyi, çalışanlarla beraber işverenleri de bilgilendirecek eğitim toplantılarını yaygınlaştırmayı düşünüyoruz. ” MART / MARCH 2014 • 51 Haber Plastik sektöründe birlik ve değişim rüzgarı PAGEV’in en genç başkanı Yavuz Eroğlu oldu “Plastik sektörü için birlik, PAGEV’e yeni bir vizyon” hedefi ile hareket eden Yavuz Eroğlu liderliğindeki “PAGEV Değişim Grubu” seçimleri kazanarak önümüzdeki dönem PAGEV Yönetimi’ni üstlendi. ürkiye ekonomisinin lokomotif sektörleri arasında yer alan plastik sektörünün temsilciliğini üstlenen Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı’nın (PAGEV) 15 Şubat 2014 Cumartesi günü gerçekleştirilen olağan genel kurul toplantısında yeni yönetimi de seçildi. “Plastik sektörü için birlik, PAGEV’e yeni bir vizyon” hedefi ile hareket eden Yavuz Eroğlu liderliğindeki “PAGEV Değişim Grubu” seçimleri kazanarak önümüzdeki dönem PAGEV yönetimini üstlendi. T İki listenin yarıştığı ve PAGEV tarihindeki en yüksek katılımlı Genel Kurul’da Sem Plastik Genel Müdürü 52 • MART / MARCH 2014 Yavuz Eroğlu, PAGEV’in en genç başkanı olurken başkan yardımcılığına Enformak Plastik’ten Ahmet Meriç seçildi. PAGEV’in yenilenen Yönetim Kurulu Üyeleri ise Reha Gür, Abdülkadir Topuçar ve Cihan Sönmez oldu. PAGEV Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Eroğlu, seçim sonuçlarını değerlendirirken, “Seçime katılan tüm sektör temsilcilerimize teşekkür ediyoruz. Yeni yönetim olarak en önemli misyonumuz sektörü birleştirmek, bütünleştirmek, geçmiş ve geleceğiyle plastik sektörünün sesi ve öncüsü olmaktır. PAGEV, geçmişte olduğu gibi gelecekte de plastik sektörünün çatı kuruluşu ve sesi olmaya devam edecektir” dedi. www.recyclingdergisi.com Fuar Fair 5-9 Mayıs 2014 IFAT’da yenilikler Su ve atık su arıtma dalında birçok yeni fikir www.recyclingdergisi.com Innovations at IFAT Plenty of new ideas in water and waste-water treatment www.recyclingdergisi.com MART / MARCH 2014 • 55 Fuar Bu yıl size IFAT 2014 yeter... Dünyanın her yerinden gelen uzmanları bir araya getiren fuar alternatifsiz. 3 bin katılımcı günümüzün strateji ve çözümlerini bu fuarda tanıtıyor. 56 • MART / MARCH 2014 Fair çme suyu üretimi ve atık su arıtma artı tüm ilgili taşıma, yönetim ve izleme işlevleri, Münih’te düzenlenen dünyanın önde gelen çevre teknolojisi fuarı IFAT’taki temel konulardır. Su ve atık su sektörünün tüm segmentlerinde, sektörün 5-9 Mayıs 2014 tarihlerinde Messe München fuar merkezinde tüm profesyoneller için yeniliklerde hâlâ geniş seçenekler bulunuyor. Dergimizin de yer aldığı 7-8 Ocak 2014 tarihinde gerçekleşen İ Drinking water production and the treatment of waste water, plus all the associated transport, management and monitoring functions, are central themes at the world’s leading environmental technology exhibition, IFAT in Munich. In all segments of the water and waste-water industry, there is still plenty of scope for innovations, as the sector will be amply demonstrating at the Messe München exhibition center between May 5 and 9, 2014. Here are just some examples of what the exhibitors www.recyclingdergisi.com Su ve atık su sektörünün tüm segmentlerinde, sektörün 5-9 Mayıs 2014 tarihlerinde Messe München fuar merkezinde tüm sunumlarını geniş bir zeminde aktaracağı görülüyor. In all segments of the water and waste-water industry, there is still plenty of scope for innovations, as the sector will be amply demonstrating at the Messe München exhibition center between May 5 and 9, 2014. Media Dialog’ta etkinlik öncesinde katılımcıların neler sergilediklerine dair birkaç örnek vermek gerekirse öncelikle, su çevrimi gibi, su ve atık su işlemeyle uğraşan sektörün her zaman hareket halinde oluğu görüldü. Yeni ürünler ve çözümler ortaya çıkmakta, bu alandaki şirketler ve pazarlar sürekli olarak yeni takım yıldızlarında yeniden şekillenmektedir. Örneğin Siemens geçen yılın Kasım ayında “Su Teknolojileri” işletme birimini satarak, su ve atık su arıtım sistemleri geliştirmeye ve pazarlamaya başladı. www.recyclingdergisi.com showcased ahead of the event, at the Media Dialog which took place on January 7 and 8, 2014. Like the water cycle itself, the industry involved in the processing of water and waste water is always in motion. New products and solutions keep emerging, and the companies and the markets in these fields are constantly re-forming in new constellations. In November last year Siemens, for example, sold its “Water Technologies” business unit, set up to develop and market systems to MART / MARCH 2014 • 57 Fuar IFAT’ta Siemens’in takdim edeceği çözümlerden biri modüler su yönetim yazılımı Siwa’dır. Bu ürün örneğin, simülasyonlar yardımıyla şebeke operatörlerinin karmaşık su ve atık su şebeklerini optimum hale getirmesine yardım eder. At IFAT one of the solutions Siemens will be presenting is its modular watermanagement software, Siwa. With the aid of simulations, for example, this product helps network operators optimize complex water and waste-water networks. 58 • MART / MARCH 2014 Fair Bu yıl Mayıs’ta düzenlenecek uluslararası çevre teknoloji fuarı IFAT, bu global işletme için pazara Siemens’in artık sektör ve belediye yetkilileri için otomasyon, kontrol ve tahrik sistemleriyle su sektörüne yoğunlaştığını göstermek için iyi bir fırsattı ortaya koyuyor. IFAT’ta Siemens’in takdim edeceği çözümlerden biri modüler su yönetim yazılımı Siwa’dır. Bu ürün örneğin, simülasyonlar yardımıyla şebeke operatörlerinin karmaşık su ve atık su şebeklerini optimum hale getirmesine yardım eder. Şirket ayrıca “Leak (Sızıntı)” modülünün su taşıma sistemlerindeki sızıntılarının yerini belirleyebilir. Bazıları satış yaparken, diğerleri satın alır: 2012’de Amerikan şirketi Ashbro- treat water and waste water. The international environmental technology show IFAT, coming up in May this year, is an opportunity for this global enterprise to show the market that Siemens is now concentrating in the water sector on automation, control and drive systems for industry and municipal authorities. At IFAT one of the solutions Siemens will be presenting is its modular watermanagement software, Siwa. With the aid of simulations, for example, this product helps network operators optimize complex water and wastewater networks. Also, the “Leak” module, says the company, can identify and localize leaks in water transport systems. www.recyclingdergisi.com ok Simon-Hartley’ı iktisap eden Alfa Laval, sektörde veya belediye yetkilileri tarafından atık su arıtma ürün yelpazesini tamamladı. Bu birlikteliğin sonuçlarından biri, Alfa Laval tarafından başlatılan ancak yeni iktisaptan elde edilen teknoloji ve teknik bilgi temelinde geliştirilen bir disk filtresi olan yeni Iso-Disc’tir. Iso-Disc örneğin işlem akıntılarının ve yüzey suyunun arıtım işlemlerinde üçüncü filtrasyonda kullanılır. Alfa Laval, kare veya dikdörtgen Iso-Disc filtre tabakalarının mevcut filtre tank ve havuzlarına kolayca uyum sağladığını belirtiyor. Bu nedenle iyileştirme için idealdirler ve yalnızca 30 cm su sütunu kadar düşük bir itme gücü gerektirirler. İmalatçısı Huber SE olan Rotamat perdeler ve ince perdeler, şimdiden atık su arıtma işlevi için dünyanın dört bir yanında binlerce kez takıldı. Bu ürün ailesinin IFAT fuarında gösterimde olacağı yeni bir gelişmesi, RPPS Star perde sistemidir. Şirkete göre bu ürünün yıldız şekilli tamburu yüksek ayırma verimliliği sunar ve yüksek üretim kapasitesi vardır. Rotamat segmentimde yeni olan bir diğer ürün RoMem Sıvı mikro perdedir. Büyük membran perde yüzeyi, atık su akıntılarından yosun, asıltı madde ve saç tellerini enerji verimliliği sağlayarak çıkarır. Ayrıca Huber uzmanlarına göre RoMem Sıvı MBR tesislerinin (boş lif membran tesisler) işletim istikrarını artırır. Pompalar olmadan modern su arıtma sistemlerinin hayal edilmesi imkânsızdır. Nitekim pompa pazarı çok çeşitlidir ve şaşırtıcı olmayan şekilde IFAT’ta çok sayıda pompa tedarikçisi ürünlerini teşhir etmektedir. İlerleyen boşluk (kavite) pompaları, www.recyclingdergisi.com Some are selling, others are buying: By acquiring the US-American company Ashbrook Simon-Hartley in 2012 Alfa Laval has rounded off its product spectrum for waste-water treatment in industry or by municipal authorities. One of the results of this teaming up is the new Iso-Disc, a disc filter launched by Alfa Laval but developed on the basis of the technology and know-how from the new acquisition. Iso-Disc is used, for example, in tertiary filtration, the treatment of process streams and surface water. The square or rectangular Iso-Disc filter plates, says Alfa Laval, fit easily into existing filter tanks and basins. They are therefore ideal for retrofits and require only a low driving force of a 30 cm water column. The Rotamat screens and fine screens from manufacturer Huber SE have already been installed around the world many thousands of times in waste-water treatment. A new development in this product family to be on show at IFAT is the RPPS Star screen system. According to the company the star-shaped screen drum of this product delivers high separation efficiency and has a high throughput capacity. Also new in the Rotamat segment is the RoMem Liquid microscreen. Its large membrane screening surface removes algae, suspended material and hair from the waste-water streams in an energyefficient way. In addition, according to the Huber experts, RoMem Liquid improves the operational stability of MBR plants (hollow fiber membrane plants). Without pumps it is impossible to Pompalar olmadan modern su arıtma sistemlerinin hayal edilmesi imkânsızdır. Nitekim pompa pazarı çok çeşitlidir. IFAT’ta çok sayıda pompa tedarikçisi ürünlerini teşhir etmektedir. Without pumps it is impossible to imagine modern water treatment systems. And indeed the market in pumps is very diverse and, not surprisingly, there are a large number of suppliers of pumps exhibiting at IFAT. MART / MARCH 2014 • 59 Fuar İçme, işleme, atık su arıtmada amaç, verimli şekilde ve olabildiğince istenmeyen maddeleri gidermektir. Bu iş için Blücher Grubu, mekanik ve emici özellikleri bireysel olarak belirlenebilen 0.2 mm ila 0.7 mm yuvarlak parçacıklar şeklinde yüksek performanslı emiciler üretiyor. Allweiler is using a new material for the stators in its progressing cavity pumps: Alldur was specially developed for conveying abrasive waste water. The formulation of this elastomer is designed for highest possible wear- and impact-resistance. 60 • MART / MARCH 2014 Fair susuzlaştırılmış çamur veya gübre, silaj ve biyogaza dönüştürülmek üzere biyo atık gibi yüksek oranda kuru içeriği olan medyayı taşımada iyi performans gösterirler. Taşıma prensibi, sabit statörde sallanan çarkı temel alır. Özellikle çark tasarımı, daha iyileştirme potansiyeli sunar. Örneğin imalatçı Netzsch muhafazası daha kolay olan yeni bir stator takdim ediyor. iFD-Stator 2.0 durumunda elastomer statöre vulcanize edilmez, bunun yerine mükemmel şekilde uyum sağlayacak şekilde şekillendirilir. Netzsch’e göre bunun anlamı, yenisiyle değiştirilmesi gerektiğinde kolayca çıkarılıp geri dönüştürülebilir bir malzeme olarak bertaraf edilebileceğidir. Yeni bir statörün takılması hızlı ve kolaydır. İyileştirilmiş tasarım, başlatma ve çalıştırma için gereken torku azaltarak enerji maliyetlerini azaltır. Allweiler ilerleyen boşluk pompalarında statörler olarak yeni bir malzeme kullanıyor: Alldur aşındırıcı atık su taşıma amacıyla özel olarak geliştirildi. Bu elastomerin formülasyonu, olası en yüksek aşınma ve darbe dayanımı için tasarlanır. Bu durum, statörün hizmet ömrünü, dolayısıyla tüm pompanın hizmet ömrünü artırır. İçme, işleme ve atık su arıtmada amaç, verimli şekilde ve olabildiğince istenmeyen maddeleri gidermektir. Bu iş için Blücher Grubu, mekanik ve emici özellikleri bireysel olarak belirlenebilen 0.2 mm ila 0.7 mm yuvarlak parçacıklar şeklinde yüksek performanslı emiciler üretir. Saratech adı altında üretilen ürünün performansını artırmak için şirket şu anda sürekli ters akış emicisi üzerinde çalışıyor. Yeni sistem, reaktördeki emicileri suyun akış yönünün tersine taşır. Ardından imagine modern water treatment systems. And indeed the market in pumps is very diverse and, not surprisingly, there are a large number of suppliers of pumps exhibiting at IFAT. Progressing cavity pumps give good performance in conveying media that has a high proportion of dry content, for example, dewatered sludge or manure, silage and biowaste for processing into biogas. The conveyancing principle is based on a rotor that oscillates in a fixed stator. In particular the design of the stator offers still further optimization potential. Manufacturer Netzsch, for example, is presenting a new stator which is easier to maintain. In the case of the iFD-Stator 2.0, the elastomer is not vulcanized into the stator, but is instead shaped perfectly to fit inside it. According to Netzsch, this means that when it needs to be replaced, it can simply be removed and disposed of as recyclable material. A new stator is quick and easy to insert. In addition the improved design reduces the torque required for start and operation, thus reducing energy costs. Allweiler is using a new material for the stators in its progressing cavity pumps: Alldur was specially developed for conveying abrasive waste water. The formulation of this elastomer is designed for highest possible wear- and impact-resistance. This increases the service life of the stator and therefore of the whole pump. In the treatment of drinking, process and waste water the aim is to remove unwanted substances as efficiently and as thoroughly as possible. For this job the Blücher Group manu- www.recyclingdergisi.com sahada ilgili rejenerasyon teknolojisi, kirletici maddeleri toplayan yuvarlak parçacıkları temizler ve böylece kapalı emici devre oluşturulmuş olur. Şirkete göre işlemin avantajları, yüksek filtre hızı, nispeten daha az mekân gereklilikleri ve kütle kaybı olmadan daha düşük emici miktarıdır. Sonuç olarak ömür boyu maliyetler düşürülebilir. IFAT’ta Blücher şu anda pilot aşamasında olan sürekli ters akış emicisini geniş bir ticari kitleye ilk kez tanıtıyor olacak. BASF imalatı Zetag Ultra, suatık su arıtımında iyileştirilmiş katı/sıvı ayrışımı için yeni bir flokülenttir. Çok yüksek köprüleme kabiliyeti nedeniyle bu ultra yüksek moleküler toz, iyileştirilmiş flok entegrasyonu ve bu nedenle, geliştirilmiş susuzlaştırma performansı sunar. Bu kimyasallar şirketine göre dünya çapındaki tesis denemeleri, yeni ürünle susuzlaştırılmış çamurdaki topak katıların ortalama yüzde 15 arttığını göstermektedir. Su-atık su tesislerinden deşarjda daha yüksek katı bileşen olması, taşıma, bertaraf ve yakma işlemlerinde enerji tasarrufu sağlar. Geniş ölçüm teknolojisi alanı da su ve atık su arıtma pazarının bir parçasıdır. İyileştirme yapılan alan, kullanıcı dostu alanıdır. Akıllı telefonlar ve tabletler Macherey-Nagel’in yeni ürün yelpazesi Nanocolor UV/VIS II’nin sezgisel işletim ve simge temelli menülerinin altında yatan ilham kaynaklarıydı. Şirkete göre eğitim almamış biri bile bu cihazı kullanarak suyun UV analizini gerçekleştirebilir. Entegre renkli ölçüm ve bulanıklık ölçüm işlevi artı küvet test programıyla Nanocolor UV/ VIS II, içme suyu ve atık su alanında pek çok izleme görevine uygundur. factures high-performance adsorbers in the form of 0.2 mm to 0.7 mm spherical particles whose mechanical and adsorptive properties can be individually determined. In order to further improve the performance of the product established under the name of Saratech, the company is currently working on a continuous reverse flow adsorber. The new system conveys the adsorbents in a reactor in the opposite direction to the flow of water. Then, on site, an associated regeneration technology cleans the spherical particles that have collected the impurities, so that a closed adsorbency cycle is created. The advantages of the process, according to the company, include high filter speed, comparatively low space requirements, and a lower quantity of adsorbents, without any loss of mass. As a result, lifetime costs can be reduced. At IFAT Blücher will be presenting its continuous reverse flow adsorber – currently at the pilot stage – for the first time to a broad trade audience. Zetag Ultra from BASF is a new flocculent for improved solid/liquid separation in waste-water treatment. Because of its very high bridging capabilities, this ultra-high molecular powder offers improved floc integrity and therefore advanced dewatering performance. According to this chemicals company, plant trials worldwide have shown that with the new product cake solids in dewatered sludge increase by an average of 15 percent. The higher solid component in the discharge from waste-water treatment plants saves energy on transport, disposal and incineration.The broad field of measurement technology is also a part of the market in water and waste-water treatment. One aspect where improvements are being made here is in user-friendliness. Smartphones and tablets were the inspiration behind the intuitive operation and the iconbased menus of Macherey-Nagel’s new spectrophotometer Nanocolor UV/VIS II. According to the firm, even the untrained can carry out a UV analysis of water using this device. With its integrated color measurement and turbidity measurement function, plus a cuvette test program, Nanocolor UV/VIS II is suitable for many monitoring tasks in the area of drinking water and waste water. Geniş ölçüm teknolojisi alanı da su ve atık su arıtma pazarının bir parçasıdır. İyileştirme yapılan alan, kullanıcı dostu alanıdır. The broad field of measurement technology is also a part of the market in water and waste-water treatment. One aspect where improvements are being made here is in user-friendliness. MART / MARCH 2014 • 61 Ödül Award SOLAR IMPULSE ÖNCÜSÜ BERTRAND PICCARD “Green Cowbell 2014 Ödülü’nün” SAHİBİ... Solar Impulse pioneer Bertrand Piccard receives “Green Cowbell Award 2014” Piccard, Brian Jones ile birlikte, motor veya kumanda olmadan Dünya’yı hiç durmadan balonla gezen ilk kişi oldu. Together with Brian Jones, Piccard was the first person to circumnavigate the Earth in a balloon – non-stop, without an engine or steering. 62 • MART / MARCH 2014 r. Bertrand Piccard “Green Cowbell Ödülü”nün bu yılki sahibi oldu. 55 yaşındaki maceraperest, çevre koruma alanındaki hizmetleri ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını teşvik eden yorulmak nedir bilmez çalışmaları vesilesiyle ödüle layık görüldü. Piccard, Brian Jones ile birlikte, motor veya kumanda olmadan Dünya’yı hiç durmadan balonla gezen ilk kişi oldu. Piccard, önümüzdeki yıl güneş enerjili uçakla dünyayı gezmeyi planladığı sonraki projesi için hazırlık aşamasında. “Piccard, kendisini doğal kaynakların korunmasına adamış bir kişilik. Onu ayrıcalıklı kılan yalnızca cesareti ve maceraya susamışlığı değil, aynı zamanda maceralarını çevreyle uyum içinde gerçekleştirme yönündeki D Dr Bertrand Piccard is this year’s winner of the “Green Cowbell Award”.The 55-year-old adventurer received the award for his services to environmental protection and his untiring work in promoting the use of renewable sources of energy. Together with Brian Jones, Piccard was the first person to circumnavigate the Earth in a balloon – non-stop, without an engine or steering. He is currently making preparations for his next project, in which he plans to fly around the world in a solar-powered aircraft sometime next year. “Piccard is a personality who has dedicated himself to the protection of natural resources. It is not only his courage and thirst for adventure which set him apart, but also his constant efforts to undertake his adventures in harmony with the environment,” was the summing-up of the jury in www.recyclingdergisi.com Bu yılki IERC’ye 60 katılımcının yanı sıra uluslararası geri dönüşüm sektöründen 500’den fazla temsilci katıldı. IERC 2015, önümüzdeki yıl da Salzburg düzenlenecek. aralıksız çabasıdır” sözleri Piccard’a ödülü takdim eden jürinin sözlerinin özetini oluşturuyordu. Ödül töreni, bu yıl Avusturya/Salzburg’ta her yıl ICM AG (www.icm.ch) tarafından organize edilen ve sahnelenen Uluslararası Elektronik Geri Dönüşüm Kongresi’nde (IERC 2014) gerçekleşti. Jüri üyeleri arasında IERC Yürütme Komitesinin de üyeleri olan, ticaret ve bilim dünyasının ünlü temsilcileri yer alıyor. İlk kez 2007 yılında verilen Green Cowbell Ödülü o günden bugüne gıpta edilen uluslararası bir ödül haline geldi. İsviçre’nin Cowbell ödülü, yılda bir kez, çevre koruma alanına yönelik taahhütleriyle olağanüstü katkılarda bulunan kişilere verilmektedir. Geçmişte çevreye yönelik hizmetleri için onurlandırılan ödül sahipleri arasında AB milletvekili Karl-Heinz Florenz, MBA Polymers’in kurucusu Mike Biddle, ABD çevre koruma kuruluşu Basel Eylem Ağı ve “Recycling International”ın yayıncısı ve baş editörü Manfred Beck gibi ünlü isimler yer alıyor. Bu yılki IERC’ye 60 katılımcının yanı sıra uluslararası geri dönüşüm sektöründen 500’den fazla temsilci katıldı. IERC 2015, 21-23 Ocak 2015 tarihinde, bir kez daha Salzburg adresinde düzenlenecek. presenting the award to Piccard. The presentation took place at this year’s International Electronics Recycling Congress (IERC 2014) in Salzburg, Austria, which is organised and staged by ICM AG (www.icm.ch) every year. The jury includes well-known representatives from the worlds of commerce and science, who are also members of the IERC Steering Committee. Since it was first presented in 2007, the Green Cowbell Award has become a highly coveted international trophy. Once a year the Swiss cowbell is awarded to personalities who have made outstanding contributions with their commitment to environmental protection. Winners who have been honoured for their services to the environment in the past include such distinguished names as EU parliamentarian Karl-Heinz Florenz, the founder of MBA Polymers Mike Biddle, Jim Puckett from the US environmental protection organisation Basel Action Network and Manfred Beck, publisher and editor-in-chief of “Recycling International”. More than 500 representatives from the international recycling industry participated in this year’s IERC, along with 60 exhibitors. The IERC 2015 will be held from January 21 to 23, 2015 and the venue will again be Salzburg. More than 500 representatives from the international recycling industry participated in this year’s IERC, along with 60 exhibitors. The IERC 2015 will be held from January 21 to 23, 2015 and the venue will again be Salzburg. Soldan sağa: Dr. Viktor Haefeli, Jeanette Duttlinger, Dr. Bertrand Piccard, Roger Burri www.recyclingdergisi.com From left to right: Dr. Viktor Haefeli, Jeanette Duttlinger, Dr. Bertrand Piccard, Roger Burri ICM Hakkında ICM, otomobil geri dönüşümü, elektronik ve bataryalar alanlarında uzmanlaşmış kongrelerin organizasyonunda uluslararası bir liderdir. Bu atık kolları, yıllardır dünyanın en hızlı büyüyen emtia pazarları arasındadır. ICM tarafından düzenlenen kongrelerden biri, her yıl Salzburg’ta gerçekleşen “International Electronics Recycling Congress (IERC) (Uluslararası Elektronik Geri Dönüşüm Kongresi”dir. Sektörden, devlet kuruluşlarından ve akademik kurumlardan gelen 500’ü aşkın uluslararası uzman, bu platformu en son geri dönüşüm teknolojileri, yönetmelikler, imalat süreçleri ve ham maddeleri ele alma amacıyla kullanırlar. Konferansın ardından yaklaşık 60 fuar standıyla ticari fuar ve başlıca ham madde şirketlerine yapılacak tesis turları gerçekleştirilir. ICM AG, 2000 yılından beri Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya’da konferanslar düzenlemekte olan İsviçreli bir şirkettir. Şirket Jeanette Duttlinger tarafından kuruldu ve ekibi, Almanca, İngilizce, İspanyolca, İtalyanca, Fransızca, Portekizce, Çince ve Mandarin konuşan 12 çalışandan oluşur. About ICM ICM is an international leader in the organisation of congresses specialising in the fields of car recycling, electronics and batteries. These waste streams have been among the world’s fastest growing commodity markets for years. One of the congresses organised by ICM is the “International Electronics Recycling Congress IERC”, which takes place every year in Salzburg. Over 500 international experts from industry, government agencies and academic institutes use this platform to discuss the latest recycling technologies, regulations, manufacturing processes and raw materials. The conference is accompanied by a trade exhibition with some 60 exhibition stands and includes plant tours to leading raw material companies. ICM AG is a Swiss company which has organised conferences in Europe, North America and Asia since the year 2000. The company was founded by Jeanette Duttlinger and her team consists of 12 employees who speak German, English, Spanish, Italian, French, Portuguese, Chinese and Mandarin. MART / MARCH 2014 • 63 Haber News ACE highlights growing appetite for environmental liability insurance in Turkey ACE: “Türkiye’de Çevre Sorumluluk Sigortasına Yönelik Talep Artıyor” Çevresel risklere yönelik Türkiye’de sigorta talebinin arttığına dikkat çekiliyor. Ancak atık toplama ayırma ve geri dönüşüm tesislerinde hala iş yerlerinin sigortalanmasında ciddi problemler bulunuyor. 64 • MART / MARCH 2014 CE Group, şirketlerin gitgide daha fazla çevresel riskle karşılaşması, dünya çapında kanun ve mevzuat kapsamlarının giderek genişlemesi ve uyumluluk zorunluluklarının artması sonucunda, Türkiye’de çevre sorumluluk sigortasına yönelik talebin de arttığına dikkat çekti. A Çevresel riskler ACE’nin EMEA 2013 Artan Riskler Barometresi’nde ikinci sırada yer alıyor. Buna göre Avrupa, Orta Doğu ve Afrika (EMEA) bölgesindeki şirketlerin yüzde 42’si çevresel riskleri, ticari işlemlerini mali anlamda olumsuz etkileme ihtimali en yüksek yeni risklerden biri olarak görüyor. Şirketlerin yaklaşık dörtte ACE Group has highlighted the growing appetite for environmental liability insurance in Turkey as businesses in the country increasingly consider the growing range of environmental risks facing them and face the challenges of compliance with an expanding body of legislation and other regulations worldwide. Environmental risk ranked second in ACE’s EMEA Emerging Risks Barometer 2013, with 42% of businesses in the region categorising it as one of the emerging risks most likely to have a negative financial impact on their business. Nearly three quarters (73%) of firms said that their shareholders are taking environmental risk more seriously. Within the sub-region www.recyclingdergisi.com Deniz kirliliğinin, Türkiye gibi 8. bin kilometreden fazla sahil şeridine sahip bir ülkede faaliyet gösteren şirketler için oluşturduğu hassasiyete ve pek çok şirketin karşı karşıya olduğu çevre sigortası açıklarına dikkat çekiliyor. üçü (yüzde 73), hissedarlarının çevresel riskleri daha fazla ciddiye almaya başladığını belirtirken, Türkiye ile Orta Doğu ve Kuzey Afrika (MENA) bölgelerinde ise, şirketlerin yüzde 38’i çevresel riskleri en önemli artan riskler listesinde üçüncü sırada gösteriyor. İstanbul’da bu yıl ikincisi düzenlenen Reactions Turkey Sigorta ve Reasürans Konferansı’nda sigorta sektörü profesyonelleri ile bir araya gelen ACE Çevresel Risk Mühendisi Nicolas Givelet, çevresel risk sigortasının Türk şirketler için hem varlık değerlerini korumak hem de itibar riskini yönetmek açısından uzun vadede çok önemli olduğunu vurguladı. Givelet, deniz kirliliğinin, Türkiye gibi 8. bin kilometreden fazla sahil şeridine sahip bir ülkede faaliyet gösteren şirketler için oluşturduğu hassasiyete ve pek çok şirketin karşı karşıya olduğu çevre sigortası açıklarına dikkat çekti. Givelet, uygun çevre sigortası kapsamı sağlamak için en iyi strate- www.recyclingdergisi.com of Turkey and MENA, 38% of companies viewed environmental risk as likely to have an adverse effect on their business, ranking it third in the list of top emerging risks. Speaking to the insurance market professionals at the 2nd Reactions Turkey Insurance and Reinsurance Conference in Istanbul, ACE’s Environmental Risk Engineer for Continental Europe, Nicolas Givelet, stressed how environmental risk cover makes long-term business sense for Turkish companies both in terms of protecting asset values and managing reputational risk. Givelet highlighted the adverse potential of marine pollution for businesses operating in Turkey, a country with more than 8,000 kilometres of coastline, as well as the gaps in environmental insurance cover that many businesses in the country currently face. He stressed that the best strategy for getting appropriate 53 ülkede faaliyette bulunan ACE pek çok farklı müşterisine ticari ve kişisel yangın ve sorumluluk sigortası, ferdi kaza sigortaları, reasürans ve hayat sigortaları sunmaktadır. MART / MARCH 2014 • 65 Haber News ACE Group Hakkında ACE Group, dünyanın en büyük yangın ve sorumluluk sigortacılarından biridir. 53 ülkede faaliyette bulunan ACE pek çok farklı müşterisine ticari ve kişisel yangın ve sorumluluk sigortası, ferdi kaza sigortaları, reasürans ve hayat sigortaları sunmaktadır. ACE Group’un ana şirketi olan ACE Limited, New York borsasında (NYSE) işlem görmekte ve S&P 500 endeksinde yer almaktadır. jinin, Türk şirketlerin maruz kaldıkları potansiyel çevresel risklere dair kapsamlı bir risk analizi yapması ve mevcut sigorta kapsamının yeterli olup olmadığını dikkatli bir şekilde değerlendirmesi gerektiğinin altını çizdi. Nicolas Givelet, ACE’s Environmental Risk Engineer for Continental Europe, said: “Businesses in Turkey and across the wider EMEA region in all industries are increasing realising the threat posed by environmental risks to their financial future. Still, our client research suggests a significant level of confusion among companies on the extent of the environmental insurance cover they currently have, if any. As the Turkish economy continues to grow and Turkish companies expand their operations internationally, we are committed to working with them to provide comprehensive market-leading environmental insurance cover and access to our international network and know-how.” 66 • MART / MARCH 2014 ACE Çevresel Risk Mühendisi Nicolas Givelet, konuyla ilgili yorumunda: “Türkiye ve EMEA bölgesindeki farklı alanlarda faaliyet gösteren şirketlerde, çevresel risklerin finansal gelecekleri açısından getirdiği risklere dair bilinç artıyor. Ancak, müşteri araştırmalarımız, şirketlerin şu anda sahip oldukları çevre sigortası kapsamının boyutu hakkında yeterince bilgi sahibi olmadığını da gösteriyor. Türkiye ekonomisi büyüme ivmesini sürdürdüğü ve Türk şirketlerin operasyonları uluslararası alanda genişlediği sürece, bu pazara piyasadaki en iyi çevresel sigorta kapsamını sunmayı ve uluslararası ağımız ile bilgi birikimimize erişim sağlamayı sürdüreceğiz” dedi. environmental cover is for Turkish businesses to conduct a thorough risk analysis of their exposure to potential environmental risks and carefully consider whether their existing insurance cover is adequate. www.recyclingdergisi.com Haber Yeni nesil CNG’li filoy a geçiş başladı... Etis Lojistik Genel Müdürü Erdal Kılıç Etis Lojistik’ten yeşil adım İntermodal Taşımacılıkla “Akıl karı” çözümleri ile müşterileriyle empati kuran Etis Lojistik’ten yeşil yatırım. Etis, özmal filosundaki araçlarını birer birer çevre dostu CNG’li motorlara çeviriyor. 68 • MART / MARCH 2014 ntermodal taşımada sektörün iddialı oyuncularından Etis Lojistik, operasyonel gücünü şimdi çevre ve atmosfer dostu yeşil adımla takviye ediyor. Özmal filosundaki 50’ye yakın çekici bulunduran Etis, gerek piyasa kiralamaları gerekse özmal filosuyla karayolunda yarattığı yüksek trafiğin çevreye, doğaya ve insana olan olumsuz etkilerini azaltmak için önemli bir adım attı. Etis, özmal filosundaki Man Marka 2011 model çekicisini Şubat ayında NaturgelGaz tesislerinde CNG dönüşümünü tamamlatarak filonun öncü çevre dostu aracı haline getirdi. monoyakıt sistemine geçti ve başarılı bir CNG dönüşümü gerçekleştirildi” dedi. Dönüşümle birlikte çekici aracın sadece CNG ile çalışabileceğini söyleyen Kılıç, sözlerine şöyle devam etti: “CNG motorunun testlerde ölçülen karbonmonoksit (CO) oranı, mazotlu araçlara göre yaklaşık yüzde 50 oranında düşük seyretti. Mazotlu bir aracın ortalama karbon emisyonu hacimsel olarak yüzde 0.12 iken dönüşüm sonrası CNG’li motorda bu yaklaşık yüzde 0.06’lara kadar düşüyor. Bu düşüşte günde 300 km yol yapan bir ticari araç için ayda yaklaşık 3 Kg karbonmonoksit (CO)’in atmosfere salınmaması anlamına geliyor.” Daha düşük karbon emisyon değerleri Dönüşümle ilgili ilgili bir değerlendirme yapan Etis Lojistik Genel Müdürü Erdal Kılıç, “1 haftalık detaylı bir montaj ve test sürecinden geçen Man çekici yüzde 100 başarı elde ederek Yakıttan büyük tasarruf ve masrafsız motor CNG Dönüşümü yapılan araçlarda önemli avantajlardan birinin de karbon emisyonunu azaltan total yakıt tüketim oranı olduğuna dikkat çeken Erdal Kılıç, CNG motorlarının yol ko- İ www.recyclingdergisi.com “Etis’in dönüşüm yaptığı TGS 19.400 tipi 40 tonluk Man çekicisi dışında doğrudan CNG’li araç üreten iveco ile de filo yenilemeyle ilgili temasları sürüyor.Yeni nesil CNG motorlar sessiz çalışması ve düşük emisyon değerleri ile atmosfer ve ozon dostu yakıt kullanan motorlar olarak biliniyor” şulları performans ve sürüş etkisine göre yüzde 30 ortalama yakıt tasarrufu ile filo yönetimindeki yakıt harcamalarında tasarruf sağladığını ifade etti. Kılıç, “Etis’in dönüşüm yaptığı TGS 19.400 tipi 40 tonluk Man çekicisi dışında doğrudan CNG’li araç üreten iveco ile de filo yenilemeyle ilgili temasları sürüyor. Yeni nesil CNG motorlar sessiz çalışması ve düşük emisyon değerleri ile atmosfer ve ozon dostu yakıt kullanan motorlar olarak biliniyor” diye konuştu. Kılıç: “Yeşil yatırımda öncüler arasında olmaktan mutluyuz” Lojistik faaliyetlerini yönetirken verimliliği ve müşteri memnuniyetini hedefledikleri gibi çevre bilincinin www.recyclingdergisi.com gelişmesine de önem verdiklerini kaydeden Etis Lojistik Genel Müdürü Erdal Kılıç, bu doğrultuda CNG teknolojisini önemsediklerini ve yakından takip ettiklerini ifade etti. Kılıç, “Uygulama teknolojilerinin yaygın olmaması ve gerekli uzmanlığın bulunamamasına rağmen CNG dönüşümü konusunda öncü rol oynamakta kararlıyız. Servis sağlayıcılar ve CNG istasyonlarının hızla artabilmesi için buradaki kararlılığımızın önemli olduğuna inanıyoruz. Türkiye gibi enerji ithalatçısı olan ülkelerde, hepimiz düşük yakıt sarfiyatlı ve teknolojileri takip etmeliyiz. Böylece hem tasarruf sağlayarak hem de çevreyi koruyarak bütün paydaşlarımızı memnun edebiliriz” diye konuştu. Etis Lojistik Hakkında Etis Lojistik, Marmara denizinde etkili bir çözüm ortağı olması amacıyla 2007 yılında kurulmuştur. 2010 yılı sonundan bu yana Gübre Fabrikaları T.A.Ş ve NESMA GROUP ortaklığındaki Negmar Denizcilik Yatırım A.Ş. iştiraki olarak faaliyetlerine devam etmektedir. Etis Lojistik, firmaların ihtiyaçlarına göre projeler geliştirerek kaynakların optimal seviyelerde kullanılmasını ve müşterilerin zamandan ve lojistik maliyetlerden en iyi verimi elde etmesini sağlayarak yüksek kalite ve düşük maliyetlerle güçlü bir hizmet akışı sağlamaktır. Bitmiş ürün, hammadde ve yarı mamüllerinin yurt içinde İstanbul, Hatay, Balıkesir, Kocaeli, İzmir, Kütahya, Samsun ve Tekirdağ şehirlerinde bulunan lojistik merkezlerinden Türkiye ‘de 81 ile batıdan doğuya kuzeyden güneye komple veya parsiyel bazda taşımaları Etis kalitesiyle güvenli bir şekilde gerçekleşmektedir. Sevkiyatların terminlere uyumlu kalarak yapılması için sevkiyat merkezlerinde depolama hizmetleri gerçekleştirilerek optimum maliyet yakalanmaktadır. Ayrıca bu sayede sevkiyat kapasite kullanımı daha verimli hale getirilmektedir. Müşterilerimizin tüm ürünleri kaza, hırsızlık, hasar gibi olabilecek her türlü riske karşı depodan teslim alındığı andan varış merkezindeki teslimatına kadar güvence altındadır. MART / MARCH 2014 • 69 Haber Toplanan her atık plastik geri dönüşümle 1 HAYVAN YUVASININ TUĞLASI OLACAK! PAGDER’in “Sıcak Bir Yuva Her Canlının Hakkıdır” sloganıyla sahipsiz sokak hayvanları için düzenlediği “Yuvaya Dönüşen Plastikler Projesi” düzenlenen basın toplantısıyla hayata geçti. 70 • MART / MARCH 2014 ürkiye’nin en önemli sorunlarından biri olan atıkları kaynağında ayrı toplama, ayırma ve geri dönüşüm uygulamalarının ülke geneline yayılması büyük önem taşıyor. PAGDER (Türkiye Plastik Sanayicileri Derneği), aslında birer değerli hammadde olan plastik atıklarla ilgili çevre ve geri dönüşüm bilinci yaratırken, bireysel olarak da kaynağında ayrı toplama alışkanlığını kazandıracak; ayrıca sokak hayvanlarının da T yaşam koşullarını iyileştirecek önemli bir proje hayata geçiriyor. Defalarca geri dönüştürülebilme özelliği taşıyan atık plastikler, hayvanları sıcak bir yuvaya kavuşturacak! PAGDER’ in öncülüğünde başlayan “Sıcak Bir Yuva Her Canlının Hakkıdır” sloganı taşıyan “Yuvaya Dönüşen Plastikler” kampanyası, Türkiye’nin geniş katılımlı ve önemli çevre ve geri dönüşüm projelerinden biri olmaya aday. Proje kapsamında ihtiyacı bulu- www.recyclingdergisi.com Her biri defalarca geri dönüştürülebilme özelliği taşıyan atık plastiklerin (Plastik yoğurt-peynir kapları, pet şişeler ve kapakları, deterjan şişeleri, eski plastik oyuncaklar, işlevini kaybetmiş plastik damacanalar, plastik askılar vb.) yüzde 100 geri dönüşümü sağlanarak plastik hayvan yuvaları yapılacak. nan hayvan bakımevleri başta olmak üzere ülke genelinde toplanacak (Plastik yoğurt-peynir kapları, pet şişeler ve kapakları, deterjan şişeleri, eski plastik oyuncaklar, işlevini kaybetmiş plastik damacanalar, plastik askılar vb.) tüm plastik atıkların yüzde 100 geri dönüşümü sağlanarak plastik yuvalar yapılacak. İlk etapta pilot bölge olarak İstanbul’da 3 bin sahipsiz hayvana sıcak bir yuva sağlamayı, ileriki dönemde de ülke geneline yayılmayı hedefleyen kampanyada, geri dönüşüm yoluyla da önemli ekonomik ve çevresel artı değerler yaratılması bekleniyor. Projeye önemli kurum ve kuruluşlardan tam destek! “Sıcak Bir Yuva Her Canlının Hakkıdır” projesinin detayları, PAGDER’in ev sahipliğinde düzenlenen basın toplantısıyla paylaşıldı. Toplantıya, PAGDER (Plastik Sanayicileri Derneği) Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Semerci ile üst düzey yetkililerinin yanı sıra T.C.Orman Su İşleri Bakanlığı-İstanbul www.recyclingdergisi.com 1. Bölge Müdürü Haluk Özder, Ataşehir Belediyesi Başkan Yardımcısı Namık Sürmen, Zeytinburnu Belediyesi Proje Koordinatörü Mehmet Uçar; PLASFED (Plastik Sanayicileri Federasyonu) Yönetim Kurulu Başkanı ve İKMİB (İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhr. Birliği - projenin basın lansman sponsorluğunu da üstlendi.) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Selçuk Aksoy, HAYTAP (Hayvan Hakları Federasyonu) Başkanı Nesrin Çıtırık ve federasyona bağlı 16 üye dernek yetkilileri; SHKD (Sahipsiz Hayvanları Koruma Derneği) Yöneticisi Veteriner Hekim Murat Bekhan, BGD (Barınak Gönüllüleri Derneği) Yönetim Kurulu Başkanı Aslı Varlıer Pelit, ÇEVKO (Çevre Koruma ve Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfı) Genel Müdürü Yaşar Nadir Atilla ile sahipsiz kedi-köpekler için yapılacak yuvalarının yapımını üstlenen proje ana sponsoru Benoplast; projeye platin sponsorluğuyla katkı sağlayan BASF yetkilileri MART / MARCH 2014 • 71 Haber Türkiye plastik sektörü Avrupa ikincisi dünya 7’ncisi!.. Hüseyin Semerci, Türkiye plastik sektörünün başarılarının da ne yazık ki bilinmediğini, plastik üretimini 8,1 milyon tona yükselterek şu anda Türkiye’nin İtalya’yı sollayarak Almanya’nın ardına yerleşerek Avrupa’nın ikinci büyük plastik üreticisi olduğunu, dünya sıralamasında ise üretim miktarı bazında yüzde 2,8 payla 7’nci ülke konumuna yükseldiğini aktardı. Semerci, “Plastik sektörü, 14 bin dolayında şirketiyle 250 bin kişilik istihdam yaratan Türkiye plastik sektörünün ağırlıklı kısmını oluşturan mamullerde, 2013 yılı üretimde değer bazında yüzde 17 artışla 34.3 milyar dolar üretim değerine ulaşıldı. Plastik mamullerde 2013 sonunda bir önceki yıla göre yüzde 13 artışla, 4 milyar 583 milyar dolar ihracat yapıldı. Plastik mamullerde yurt içi talebin tamamına yakını karşılandı; kişi başına plastik mamul tüketimi 74 kg oldu. 1 milyar 680 milyon dolar dış ticaret fazlası verildi. Açıkçası, doğru bilgilere sahip olan herkesin, özellikle medyanın kamuoyunu doğru bilgilerle aydınlatması, bugün burada sizlerle paylaştığımız projemizin ülke başarısı için de büyük önem taşıyor, siz değerli basın mensubu dostlarımızın da gönüllülük esasına dayalı bu projenin faydalarını görerek, kamuoyuna duyurum için haber desteklerinizi vereceğinize inanıyoruz” dedi. Burak Emiralioğlu, Ümit Hançer, Arzu Aksoy Bilgen, TÜYAP’dan Tamer Güzelaydın, proje altın sponsorluğunu üstelenen Naksan Holding Genel Müdürü Murat Zar, PAGDER&ASLAN OSB Yönetim Kurulu Başkanı Fidan Aslan, Gema Polimer’den Erkan Aydın ve Petkim’den Memduh Taşlıcalı katıldı. Projeye gümüş sponsor olarak destek veren Şenmak’tan Selim Şen, Chemorbis yetkilileri, Bak Plastik, Akay Stand, AKMİB (Akdeniz İhracatçı Birlikleri), Ravago Grup’tan Yakup Ülçer ile Engel’den Kadir Topuçar da basın toplantısında yer aldı. “Tüm Türkiye’ye projemize katılım için çağrıda bulunuyoruz; PAGDER olarak 685 plastik kulübe bağışımızla projemizi başlatıyoruz” Hayvan hakları ve hayvanları koruma konusunda gönüllü olarak birçok çalışma yapan Tuna Arman’ın proje yüzü olduğu basın toplantısında konuşan PAGDER Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Semerci, “Projemizle, toplumumuzun çevre, geri dönüşüm ve sokak hayvanlarına dikkat çekmeyi; sadece ilgili bakanlıkların, yerel belediyelerin, vakfı ve derneklerin çabalarıyla değil, tüm kamuoyunun katılımıyla, el ele verildiğinde bu sorunların çözülebileceğini kanıtlamayı amaçlıyoruz. PAGDER olarak projemize ilk katkıyı da yine biz yapıyor; 685 plastik yuva bağışında bulunuyoruz. Birçok hayvan severin, hayvan hakları koruma derneklerinin de kendi olanakları kapsamında çare üretmeye çalıştıkları sokak hayvanları, sevimli dostlarımız kedi ve köpeklerle ilgili sorunların etkili, insancıl ve kalıcı bir şekilde çözülebilmesinin yolları uzun zamandır araştırılıyor; yıllardır yerel yönetimler de bu sorunla başa çıkmak için uğraşıyorlar. Ancak, sahipsiz sokak hayvanlarının sayılarının çok fazla oluşu özellikle büyük metropoller başta olmak üzere Türkiye’nin birçok kentinde süregelen bir sorun. Bu projemizle yine yanlış bilinen bir algıyı da düzeltmeyi, ülke ekonomimize de zarar veren bir alışkanlığı değiştirmeyi hedefliyoruz. Afişlerle, billboard’larla, üniversiteler arası düzenlediğimiz ve 10 bin lira para ödüllü yarışmamızla hayata geçerek kamuoyunu bilgilendirecek kamu spot filmimizle, sosyal medya çalışmalarıyla ve siz değerli basın mensuplarının haber destekleriyle, defalarca geri dönüştürülebilen atık plastiklerin aslında birer hammadde de olduğunu ve geri dönüşümle yeniden birçok mamule dönüşebildiğini; plastiğin doğa dahil tüm canlılar için dost olduğunu bir kez daha anlatmış olacağız. Şayet, yerinde, kaynağında ayrıştırma ÇEVRE TEMİZLİĞİNE, GERİ DÖNÜŞÜME KATKI SAĞLA, HEM DE YUVA YAP! 72 • MART / MARCH 2014 www.recyclingdergisi.com alışkanlığını; çevre ve geri dönüşüm bilincini tüm toplumumuza kazandırabilirsek, sokaktaki canlılar için de sıcak bir yuvaya dönüşebilen plastik ile ilgili haksızca oluşturulan olumsuz imajımıza da pozitif katkı sağlamış olacağız” dedi. Plastik hayvan yuvaları özel kalıp maliyetleri yüzünden bir türlü hayata geçememişti! Dayanıklılık, hijyenin kolayca sağlanabilmesi gibi birçok açıdan ahşap kulübelere kıyasla kedi-köpekler açısından daha uygun özellikler taşıyan plastik hayvan yuvalarının yapımının özel kalıp maliyetlerinin 500 bin dolarlara varan yüksek maliyetlerde olması nedeniyle bugüne kadar hayata geçemediğini aktaran Hüseyin Semerci, bu sorunu projenin ana sponsorluğunu da üstlenen Benoplast ile aştıklarını belirtti. Semerci, “Toplanan atık plastiklerle, soğuğa, yağmura dayanıklı, kolayca yıkanabilen, şık tasarımlı, kaliteli plastik yuvalar yapılacak. İşbirliği yapan, projeye destek veren bireylerin, firmaların, derneklerin isimleri de bu yuvaların üzerine yazılacak. Buradan tüm çevrecileri, hayvan severleri ve dernekleri, birlikleri, belediyeleri, firmaları ve projemizin sürdürülebilirliğini sağlayacak her bireye destek vermeye, kampanyamıza katılmaya çağırıyoruz. Plastik atıklar dahil tüm atıkları çöpe, sokağa atmak yerine kaynağında ayrıştıralım. Böylece hem ülke ekonomimize kazandıralım hem doğayı-çevreye atarak, bırakarak, üstelik suçunu da plastiğe yükleyerek, görüntü kirliliği yaratmayalım, hem de önemli sosyal bir sorunlarımızdan biri www.recyclingdergisi.com olan sokak hayvanlarına sıcak bir yuvaya dönüştürelim. Unutmayalım ki, her atık plastik bir cana sıcak bir yuvanın tuğlası olacak” dedi. Hayvan severler, projenin “iyi bir fikir” olmaktan çıkıp başarılı ve uzun soluklu bir uygulamaya dönüşebilmesi için bireysel sponsorluklar yoluyla da projeye katılabilecek; yuva ihtiyacı bulunan hayvan bakımevlerine, kontrollü bölgelere bu yuvalardan temin edebilecek! Hüseyin Semerci, ülkemize, çevreye ve sahipsiz sokak hayvanlarına fayda getirecek bu projenin sürdürülebilirliğinin sağlanmasının, ülke geneline yayılmasının en önemli hedefleri olduğunu aktardı. Bir sivil toplum örgütü olarak bu projeyle ilgili kendi imkanları dahilinde her türlü katkıyı sağladıklarını; ancak çok büyük çaplı ve uzun soluklu olması gereken bu projede herkesin desteğine ihtiyaç bulunduğunu paylaştı. Semerci, arzu eden firma ya da hayvan severlerin yuva ihtiyacı bulunan hayvan bakımevlerine ya da konutunun bulunduğu siteye vb. bu plastik yuvalardan sağlayabileceğini, bireysel sponsorluklarla da bu projenin iyi bir fikir olmaktan çıkıp başarılı bir uygulamaya dönüşebileceğinin altını çizdi. Semerci, “Bireysel olarak, bu yuvalardan ihtiyacı olan yerlere temin etmek isteyenler için de özel bir hesap açılıyor; 350 TL gibi uygun bir rakamla, bir yuva alan kişi, bir tane yuvayı da ihtiyacı bulunan hayvan bakımevine bağış yapmış olacak. Yani bu projeye katılan herkesin katkısı, projenin tüm ülke geneline yayılması ve sürdürülebilirliği için kullanılacak” dedi. Projeyle plastik ile ilgili bilinen yanlışların da doğruları anlatılacak ! Bu projenin plastikle ilgili yanlış bilinenlerin doğrularını da anlatmayı hedeflediğini söyleyen Hüseyin Semerci, “Tüketicilerin sorumluluk paylaşımını esas alan, sürdürülebilir bir geri kazanım sisteminin kurulmasına katkıda bulunmayı da hedeflediğimiz projemizdeki bir diğer amacımız da bugünkü refahımızı sağlayan plastik ile gerçekleri bıkıp usanmadan anlatmak… Çünkü plastiğe büyük haksızlıklar yapılıyor; çeşitli nedenlerle ortaya atılan ve “şehir efsaneleri” ile bilgilerin doğruluğu, yanlışlığı araştırılmadan önyargıların oluştuğunu ve insanları olumsuz etkilediğini görüyoruz. Alternatif malzeme üreticilerinin de pazar kaybetme kaygısı ile her gün artan ölçüde ve bilimselliğe dayanmayan iddialarla plastiğe saldırılması, plastikle ilgili kamu algısının olumsuzlaştırılmasına neden olmaktadır. Oysa plastikler üretim, kullanım ve geri dönüşüm safhalarında en çevreci malzemelerdir; tıptan eczacılık, kozmetik, ilaç sanayine, inşaata, teknik parçalara, tekstilden sportif eşyalara, otomotive kadar çok sayıda sanayi kolunda kullanılıyor. Defalarca geri dönüştürülebilme özelliği taşıyan plastikler geri dönüştürüldüğünde kaynak tasarrufu ve ülke ekonomisine çok büyük katkı sağlarlar. Gelişen teknolojiye paralel olarak her gün yeni uygulamalara imkan sağlayan plastiklerin ekonomik ve kolay uygulanabilir olması, diğer maddelere göre tüketimini hızla artırıyor; yapılan tüm ölçümlemeler, araştırmalar plastiğin birçok kişi tarafından bilinmeyen benzersiz ve olumlu yanlarını da ortaya koyuyor” dedi. MART / MARCH 2014 • 73 Kentsel Madencilikte Biyolojik Süreçler ile Atıklardan Metal Kazanımı... Kim./Bio. Ceren ERÜST- Müh. Merve ŞAHİN- Dr. Ayşenur TUNCUK- Prof. Dr. Ata AKCİL Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta Prof. Dr. Hacı DEVECİ / Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon Araştırma / İnceleme H ızla artan nüfus ve endüstriyel uygulamaların genişlemesi ile birlikte gelişen teknoloji, atık üretiminde hızlı artışa neden olmaktadır. Hızla artan atıkların ikincil kaynak olarak potansiyeli, atıkların geri dönüşümüne yönelik araştırma ve geliştirme çalışmalarını motive etmektedir. Çevre güvenliği için uygun atık yönetim stratejilerinde amaç, atıkların ihtiva ettikleri toksik elementlerin stabilizasyonu ve metalik değerlerin geri kazanımı için atık malzemelerin değerlendirilmesi üzerinedir. Atık yönetimi kapsamında bugüne kadar çeşitli seçenekler test edilmiştir. Ancak, son yıllarda, atık yönetimi için biyohidrometalurjik yaklaşımların geliştirilmesine yönelik araştırmalar hızla artmıştır. Atıkların geri dönüşümü, en uygun atık yönetimi yaklaşımı olarak öngörülmektedir. Dünya’da yapılan çalışmalarda, atıkların ikincil kaynak olarak değerlendirilmesine yönelik çevresel, teknik ve ekonomik açıdan uygun bir geri dönüşüm yönteminin geliştirilmesi hedeflenmektedir. Bunun yanı sıra, atıkların sınıflandırılarak toplanması konusunda tüketicilerin bilinçlendirilmesi ve geri dönüşüme tabi tutulacak atık oranlarının arttırılması, atıklardan Cu, Au, Ag ve Pd kazanımı başta olmak üzere metallerin geri kazanımı, atıkların rehabilitasyonu ve dolgu alanlarına depolanacak atık miktarının azaltılması gibi birçok konu da büyük önem arz etmektedir. Düşük tenörlü ikincil kaynaklara uygulanan biyolojik işlemler, geleneksel hidrometalurjik ve pirometalurjik işlemlere göre daha ekonomik ve çevre dostu bir yöntem olarak değerlendirilmektedir. Biyolojik süreçler Biyohidrometalurjik yöntemler, doğal biyojeokimyasal süreçlere dayanarak geliştirilmiştir (Bosecker, 1994; Torma, 1988). Bu yöntemler, geleneksel yöntemler ile değerlendirilemeyen, özellikle metal içeriği düşük tenörlü cevherlerin değerlendirilmesine olanak sağlamaktadır (Rawlings, 1998; Rossi, 1990). Benzer şekilde bu yöntemlerden, atıklardan metallerin geri kazanımında da yararlanılabilir. Biyohidrometalurji genellikle herhangi bir toksik kimyasal madde kullanımı olmaksızın, uygun koşullar altında yapılabilir (Anjum vd., 2012). Kimyasal liç çok hızlı ve verimlidir ancak çevresel problemler yaratmaktadır. Diğer yandan biyoliç nispeten daha az maliyetli bir tekniktir (Pant vd., 2012). Bazen biyohidrometalurjik yöntemler ile metal kazanımı pirometalurjik ve hidrometalurjik adımlarla birlikte kullanılmaktadır. Metallerin geri kazanımı için kullanılan biyohidrometalurjik yöntemler daha az enerji gerektiren ve zehirli gaz emisyo- 74 • MART / MARCH 2014 nunun olmadığı çevre dostu bir yöntemler olarak görülmektedir (Rawlings, 2004; Akcil, 2004; D’Hugues ve Spolaore, 2008; Anjum vd., 2010; Brierley, 2010; Anjum vd., 2012). İkincil kaynakların geri dönüşümü, sadece sınırlı doğal/mineral kaynaklar üzerindeki yükü azaltarak metal kaynaklarını korumak için değil, aynı zamanda bertaraf nedeniyle çevresel bozulmayı azaltmak için de kritik öneme sahiptir. Yığın/ döküm ve biyoreaktör (STR / CSTR) liçi kullanılarak bakır, altın, nikel ve uranyum için biyo-hidrometalurjik süreçlerin başarısı ile ikincil kaynaklardan değerli metallerin ekstraksiyonu son yıllarda büyük ilgi görmektedir. Metalürji ve sanayi işlemlerinde oluşturulan yan ürünler ve kentsel atıklar için biyoliç süreçlerini geliştirmek amacıyla önemli çabalar gösterilmiştir. Katı atıklarda metallerin çoğunluğu, metalik ve oksitli formda bulunur. Oksitli formdaki metaller, heterotrofik mikroorganizmalar tarafından bir enerji kaynağı sağlanarak çözünür hale getirilebilirler; ancak, elementer formdaki metaller için oksitleyici bir ortam gerekir (Lee ve Pandey, 2012). Metallerin biyoliçinde, asidofilik autotrophic bakteriler (e.g. Acidithiobacilli sp.), heterotrofik bakteriler (e.g. Pseudomonas sp., Bacillus sp.) ve heterotrofik mantarlar (e.g. Aspergillus sp., Penicillium spp.) kullanılabilir (Schinner ve Burgstaller, 1989). Biyohidrometalurjik yöntemler, çok çeşitli endüstriyel ve kentsel atıklardan metallerin kazanımı için araştırılmıştır (Erust vd., 2013). Elektronik atıklar Elektrik-elektronik ekipmanlar (EEE) için tüketim ile sonuçlanan büyük ölçekli üretim talebi son yıllarda hızla artmıştır. Bilgisayarların satış ortalaması yıllık ~ %10 ‘un üzerinde artış eğilimindeyken, cep telefonlarının yıllık satışının 2009 yılında 1,2 milyar dolar olduğu tahmin edilmiştir (Kang ve Schoenung, 2005). Elektronik cihaz teknolojisindeki hızlı ilerleme, cep telefonları ve PCB içeren elektrik-elektronik ekipmanların ömründeki azalma ile sonuçlanmaktadır. Kullanım ömrü dolan ekipmanlar (bilgisayarlar, televizyonlar, baskılı devre kartları vb.) bertaraf için atık haline gelir. Bu elektrikli-elektronik cihazların atıklarının tümü “E-atık (AEEE)” olarak bilinmektedir (UNEP, 2006). Aynı zamanda e-atıklar, Avrupa’nın en hızlı büyüyen atık akımlarından biridir. Avrupa’da yıllık açığa çıkan kullanım ömrü dolan e-atıkların 25-30 kg kadarı, toplam atık miktarının yaklaşık% 5’ini oluşturmaktadır (EC, 2006). Elektronik atık üretim tonajı, diğer atıklara oranla 2-3 kat daha hızlı artmıştır (Grossman, 2006; U.S. EPA, 2008). Herhangi bir ön işlem gerekmeden, elektronik atıkların sadece az bir kısmı geri kazanılmakta, geriye kalanı ise bertaraf www.recyclingdergisi.com edilmektedir (Cui ve Zhang 2008; Ilyas vd, 2009). Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı (US-EPA) tarafından e-atık üretimi ile ilgili verilerde, 2000-2007 yılları arasında yaklaşık 500 milyon bilgisayarın atıldığı ve toplam 2 milyon ton üretilen atıkların arasında, yalnızca 400 bin tonunun başarıyla geri kazanıldığı belirtilmiştir (U.S. EPA, 2008). Ancak, Doğal Kaynaklar Savunma Konseyi tarafından yapılan tahminlerde, 2006 yılında, 1 milyon cep telefonuyla birlikte 0.3 milyon bilgisayarında imha edildiği belirtilmiştir (NRDC, 2008). Türkiye’de elektronik atığın sadece %1’lik bir kısmı geri dönüşüme tabi olmaktadır. Bu nedenle, Türkiye’de giderek artmakta olan AEEE’nin akımını yönetmek için, halkın bilinçlendirilmesi ve atık toplama oranının arttırılabilmesi için geri dönüşüm projeleri geliştirilmelidir (Akcil vd., 2009; Ciftlik vd., 2009; Yazici vd., 2009). Elektronik atıklar yaklaşık olarak %10-20 Cu, %1-5 Pb, %1-3 Ni ve %0.3-0.4 Ag, Au, Pb içermektedir. E-atık, organik olarak klorlu/bromlu alev geciktiriciler ve inorganik olarak çoğu tehlikeli olan ve doğada bulunan Hg, Pb gibi, organik (>1000) ve inorganik maddeleri de içermektedir. Bu maddelerin toksik doğası nedeniyle, belediye atıkları ile elektronik atıkların birlikte depolanması ve bertarafı, önemli çevresel problemlere neden olmaktadır.Atık depolama alanlarında, ağır metal kirliliğinin (özellikle Hg ve Pb) ana kaynağı, elektronik atıklardan kaynaklanmaktadır. Öte yandan, elektronik atıklar yüksek temel ve değerli metal içerikleri nedeniyle, potansiyel bir ikincil kaynak olarak kabul edilmektedir. Elektronik cihazların önemli bir parçası olan baskılı devre kartları da yüksek düzeyde metal içermektedir. Baskılı devre kartları, altın cevheri (~1-10 g/ton Au) ve bakır cevheriyle (~0,5-1% Cu) karşılaştırıldığında, sırasıyla, 25-250 kat altın ve 20-40 kat bakır içermektedir ( Yazici ve Deveci, 2009). Sadece beş yıl içinde, buzdolapları, televizyonlar, cep telefonları, bilgisayarlar gibi elektronik cihazların bertaraf veya geri dönüşümü Birleşmiş Milletler tarafından yayımlanan bir araştırmaya göre, yüzde 33 oranında büyüyecektir. E-atık olarak bilinen kullanılmış elektrikli ve elektronik cihazların miktarının dünya çapında 2017 yılında 65.4 milyon metrik tona ulaşması beklenmektedir (http://www.usnews.com/ news/articles/2013/12/16/un-seeks-to-solve-growingglobal-e-waste-problem). Demontaj, boyut küçültme ve zenginleştirme gibi mekanik ön hazırlık işlemlerinin ardından biyoliç işlemi uygulanmaktadır. E-atıkların biyoliçinde asidofilik mikroorganizmalar, esas olarak liç reaktiflerini çözelti ortamında üretmek için kullanılmaktadır. E-atıklarda metallerin (e.g. bakır), metalik formda bulunmasından dolayı, liç işleminde bir oksitleyiciye ihtiyaç vardır. Asidofilik demir oksitleyici bakteriler ile atıklardaki demirin çözünmesi ve çözünen Fe(II)’nin, bakır ve diğer bir çok metal için kuvvetli bir oksitleyici olan Fe(III) dönüştürülmesi mümkündür . Benzer şekilde, ortama uygun bir kükürt bileşiği (örneğin S0) ilave etmek suretiyle, kükürt oksitleyici bakteriler veya ile metallerin çözünmesi için gerekli asidik bir ortam sağlanabilir (Brandl vd., 2001). Bunun dışında, heterotrofik mikroorganizmalar ile uygun bir organik substrattan metal oksitler için liç reaktifi olarak organik asitler üretilebilir. Biyohidrometalurjik işlemler, pH, sıcaklık, büyüme ortamı bileşim, oksijen ve karbondioksit içeriği vb gibi önemli parametreler ile birlikte WEEE’de ve asit / baz tüketiminde toksit elementler gibi diğer parametrelerin kontrolüyle optimize edilebilmektedir. E-atıkların biyoliçi üzerine yapılan çalışmaların ayrıntıları Tablo 1’de özetlenmiştir. Kullanılmış piller Kullanılmış Piller ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği, AB direktifi ile uyumludur ve pillerin ithalatinı, kullanımı, toplanması, bertarafını ve geri dönüşümünü düzenleyen bir yönetmeliktir. Türkiye’de toplam 10.000 metrik ton, taşınabilir pil tüketilmektedir. 2 yıllık ortalama pil ömrü ile 30 milyondan fazla cep telefonu kullanıcısı göz önüne alındığında, atık akışında, cep telefonlarında kullanılmış pil miktarı yaklaşık 900 metrik tondur (Aktas vd., 2004). 13 firma geri kazanım lisansı almış olmasına rağmen, Türkiye’de hala kullanılmış pillerden geri kazanım yapılmamaktadır. Türkiye’de harcanan piller ayrı değil, diğer katı atıklar (kullanılmış pillerin yaklaşık %2’si ayrı toplama noktalarından tahsil edilmektedir) ve belediye atıklarıyla birlikte depolanmaktadır. Kullanılmış piller diğer atıklarla birlikte bertaraf edilememektedir, varolan çeşitli yöntemlerle geri dönüştürülmesi gerekmektedir. Biyohidrometalurjik yöntemler kullanarak pillerden değerli metallerin geri kazanımı üzerine yapılan çalışmalar Tablo 2’de verilmiştir (Tablo 2). Kullanılmış katalizörler Katalizör atıklarından en önemlisi Al, V, Mo, Ni ve Fe gibi metaller açısından zengin ve değerli bir kaynak olan, petrol rafinerilerinde üretilen hidro-işleme katalizörleridir. Kullanılmış petrol rafinerisi katalizörlerinin miktarı yılda 150.000170.000 tondur (Dufrense, 2007). Atık sahalarında depolanmadan önce kullanılmış katalizörlerin geri dönüşümü, ağır metallerin salınımı nedeniyle oluşacak çevre kirliliğinin önlenmesi bakımından büyük önem taşımaktadır. Kullanılmış katalizörlerden metallerin geri kazanımında çeşitli yöntemler kullanılabilmektedir. Kulla- www.recyclingdergisi.com MART / MARCH 2014 • 75 76 • MART / MARCH 2014 www.recyclingdergisi.com nılmış petrol katalizörlerinin biyoliçi, biyohidrometalurjide gelişmekte olan araştırma uygulamalarından biri olmasına rağmen, laboratuvar ölçekli testlerle sınırlıdır; şu ana kadar pilot çapta bir uygulama henüz yapılmamıştır. Kullanılmış katalizörlerden V, Fe ve Ni‘in uzaklaştırılması veya geri kazanımında farklı reaktifler kullanılabilir (Furimsky, 1996). Katı katalizörler metal oksit ya da sülfürlü bileşikler içerirler ve 2 ya da 3 yıldan sonra yenilenmeleri gerekir. Bu yüzden, her yıl önemli miktarda kullanılmış katalizörler katı atık olarak ortaya çıkmaktadır. Toksik kimyasal içerikleri nedeniyle kullanılmış katalizörler için çevresel düzenlemeler gerekmektedir. Ayrıca alüminyum oksit ve silikat içeren kullanılmış katalizörler, geri kazanımda ekonomik öneme sahiptir (Tavassoli vd., 2012). Biyohidrometalurjik yaklaşımlar kullanılmış katalizörlerden metal kazanımında, fizikokimyasal süreçlere göre daha ekonomik ve çevre dostudur. Biyohidrometalurjik yöntemlerin uygulamaları ve geri kazanım miktarları Tablo 3’te verilmiştir. Tablo 3. Kullanılmış katalizörlerin biyoliçi üzerine Ar-Ge çalışmaları Stratejiler ve Gelecek Önerileri Endüstriyel ve kentsel atıkların yönetimi, ülkelerin sürdürülebilir kalkınması açısından büyük önem taşımaktadır. Yüksek metal içerikleri nedeniyle çevresel etkileri ve ikincil kaynak olarak ekonomik potansiyeli dikkate alındığında bu atıkların geri dönüşümü, en uygun atık yönetimi yöntemi olarak kabul edilmektedir. Atıkların değerlendirilmesine ve metallerin geri kazanımına yönelik olarak, geleneksel metalürjik yöntemlere dayalı yöntemler mevcuttur. Ancak atıkların etkin bir biçimde toplanması, düşük maliyetli, çevresel açıdan uygun ve küçük ölçekli uygulamalar için uygun geri dönüşüm süreçlerinin geliştirilmesi gerekir. Özellikle düşük tenörlü ve geleneksel yöntemler ile değerlendirilemeyen cevherin değerlendirilmesine olanak sağlaması nedeniyle maden ve metalurji sektöründe biyohidrometalurjinin önemi giderek artmaktadır. Ekonomik ve çevresel açıdan daha uygun olmaları nedeniyle biyohidrometalurjik yöntemler, atıklardan metallerin kazanılmasında da potansiyel yöntemlerden biri olarak ilgi görmüştür. Atık elektrikli ve elektronik eşyalar, atık piller ve atık katalizörlerden metallerin geri kazanımına yönelik olarak biyoliç prosesleri araştırılmıştır. Ancak bu çalışmalar büyük ölçüde laboratuvar çalışmaları ile sınırlı kalmıştır. Biyoliç proseslerinin etkinliğinin büyük ölçekli çalışmalarla da ortaya konması gerekir. Kaynaklar Akcil, A., 2004. Potential bioleaching developments towards commercial reality: Turkish metal mining’s future. Miner. Eng. 17, 477–480. Akcil, A., Yazici, E., Deveci, H., 2009. E-wastes: Mines of Future. Recycling Technology 28, 35-37. Aktas, S., Sirkeci, A.A., Acma, E., 2004. Current Situation of Scrap batteries in Turkey. J Power Sources 130, 306-308. www.recyclingdergisi.com Amiri, F., Mousavi, S.M., Yaghmaei, S., 2011a. Enhancement of bioleaching of a spent Ni/Mo hydroprocessing catalyst by Penicillium simplicissimum. Separation and Purification Technology 80, 566–576. Amiri, F., Yaghmaei, S., Mousavi, S.M., 2011b. Bioleaching of tungsten-rich spent hydrocracking catalyst using Penicillium simplicissimum. Bioresource Technology 102, 1567–1573. Anjum, F, Bhatti, HN, Asgher, M, Shahid, M., 2010. Leaching of metals from black shale using organic acids produced by Aspergillus niger. J. Appl. Clay Sci. 3–4(47), 356–361. Anjum, F, Shahid, M, Akcil, A., 2012. Biohydrometallurgy techniques of low grade ores: A review on black shale. Hydrometallurgy 117–118, 1–12. Bas, A.D., Deveci, H., Yazici, E.Y., 2013. Bioleaching of copper from low grade scrap TV circuit boards using mesophilic bacteria. Hydrometallurgy 138, 65–70. Bharadwaj, A., Ting, Y-P. 2013. Bioleaching of spent hydrotreating catalyst by acidophilic thermophile Acidianus brierleyi: Leaching mechanism and effect of decoking. Bioresource Technology 130, 673–680. Bosecker, K., 1994. Mikrobielle Laugung (leaching), in: Präwe, P., Faust, U., Sittig, W., Sukatsch, D.A., (Eds.), Handbuch der Biotechnologie, Oldenbourg, München, pp. 835–858. Brandl, H., Bosshard, R., Wegmann, M., 2001. Computer-munching microbes: metal leaching from electronic scrap by bacteria and fungi. Hydrometallurgy 59, 319–326. Brandl, H., Lehmann, S., Faramarzi M.A., Martinelli, D., 2008. Biomobilization of silver, gold, and platinum from solid waste materials by HCN-forming microorganisms. Hydrometallurgy 94, 14–17. Brierley, C.L., 2010. Biohydrometallurgical prospects. Hydrometallurgy 104, 324–328. Cerruti, C., Curutchet, G., Donati, E., 1998. Bio-dissolution of spent nickel–cadmium batteries using Thiobacillus ferrooxidans. Journal of Biotechnology 62, 209–219. Chenglong, Z., Jingwei, W., Jianfeng, B., 2010. Production of High Purity Copper from Bio-leaching Solutions of Waste Printed Circuit Boards. International Conference on Digital Manufacturing & Automation, p. 1-4. Choi, M., Cho, K., Kim, D., 2004. Microbial recovery of copper from printed circuit boards of waste computer by Acidithiobacillus ferrooxidans. Journal of Environmental Science and Health 39, 2973-2982. Ciftlik, S., Handiri, I., Beyhan, M., Akcil, A., Ilgar, M., Gonullu, T., 2009. Electrical and Electronic Waste (E-Waste) Management, Economics and Evaluation in Terms of Potential Metal Recovery (TURKAY 2009), Istanbul. 3(1), 261-267. Creamer, N.J., Victoria S., Henderson, J., Lynne E., 2006. Palladium and gold removal and recovery from precious metal solutions and electronic scrap leachates by Desulfovibrio desulfuricans. Biotechnology Letters 28, 1475–1484. Cui, J., Zhang, L., 2008. Metallurgical recovery of metals from electronic waste: A review. Journal of Hazardous Materials 158, 228-256. D’Hugues, P., Spolaore, P., 2008. Biohydrometallurgy applied to exploitation of black shale resources: overview of bioshale FP6 European project. Bioshale consortium. Trans. Nonferrous Metall. Soc. China 6, 87. Dufrense, P., 2007. Hydroprocessing catalyst regeneration and recycling. Appl. Catal. A. Gen. 322, 67-75. EC., 2006. Implementation of Waste Electric and Electronic Equipment Directive in EU 25. European Commission, DirectoriteGeneral Joint Research Center, Institute for Prospective Technological Studies, Technical Report Series. Prepared by Savage, M, Ogilvie, S, Slezak, J, Artim, E, EUR 22231 EN, 108, www.jrc.es. Erust, C., Akcil, A., Gahan, C.S., Tuncuk, A., Deveci, H., 2013. Biohydrometallurgy of secondary metal resources: a potential alternative approach for metal recovery. J Chem Technol Biotechnol 88, 2115–2132. Faramarzi, M.A., Stagars, M., Pensini, E., Krebs, W., Brandl, H., MART / MARCH 2014 • 77 2004. Metal solubilization from metal-containing solid materials by cyanogenic Chromobacterium violaceum. Journal of Biotechnology 113, 321–326. Furimsky, E., 1996. Spent refinery catalysts: environment, safety and utilization. Catal. Today. 30, 223-286. Gholami, R.M., Borghei, S.M., Mousavi, S.M., 2010 Heavy metals recovery from spent catalyst using acidithiobacillus ferrooxidans and acidithiobacillus thiooxidans. ICCCE 2010 - 2010 International Conference on Chemistry and Chemical Engineering, Proceedings, Article number 5560422, p. 331-335. Gholami, R.M., Mousavi, S.M., Borghei, S.M., 2012 Process optimization and modeling of heavy metals extraction from a molybdenum rich spent catalyst by Aspergillus niger using response surface methodology. Journal of Industrial and Engineering Chemistry 18, 218–224. Grossman, E., 2006. Digital dilemma. Waste Age 37, 18. Ilyas, S., Anwar, M.A., Niazi, S.B., Ghauri, M.A., 2007. Bioleaching of metals from electronic scrap by moderately thermophilic acidophilic bacteria. Hydrometallurgy 88, 180–188. Ilyas, S., Ruan, C., Bhatti, H.N., Ghauri, M.A., Anwar, M.A., 2010. Column bioleaching of metals from electronic scrap. Hydrometallurgy 101, 135–140. Kang, H.Y., Schoenung, J., 2005. Electronic Waste Recycling: A Review of U.S. Infrastructure and Technology Options. Resources, Conservation and Recycling 45, 368-400. Lee, J., Pandey, B.D., 2012. Bio-processing of solid wastes and secondary resources for metal extraction – A review. Waste Management 32, 3–18. Mishra, D., Kim, D.J., Ralph, D.E., Ahn, J.G., Rhee, Y.H., 2007. Bioleaching of vanadium rich spent refinery catalysts using sulfur oxidizing lithotrophs. Hydrometallurgy 88, 202–209. Mishra, D., Kim, D., Ralph, D.E., Ahn, J., Rhee, Y., 2008a. Bioleaching of metals from spent lithium ion secondary batteries using Acidithiobacillus ferrooxidans. Waste Management 28, 333–338. Mishra, D., Kim, D.J., Ralph, D.E., Ahn, J.G., Rhee, Y.H., 2008b. Bioleaching of spent hydro-processing catalyst using acidophilic bacteria and its kinetics aspect. Journal of Hazardous Materials 152, 1082–1091. NRDC. Natural Resources Defence Council- Annual report, (2008). http://www.nrdc.org/recycling/default.asp. Pant, D., Joshi, D., Upreti, M.K., Kotnala, R.K., 2012. Chemical and biological extraction of metals present in E waste: A hybrid technology. Waste Management 32, 979–990. Pradhan, D., Ahn, J.G., Kim, D.J., Lee, S.W., 2009. Effect of Ni2+, V4+ and Mo6+ concentration on iron oxidation by Acidithiobacillus ferrooxidans. Korean J. Chem. Eng. 26, 736-741. Pradhan, J.K., Kumar, S., 2012. Metals bioleaching from electronic waste by Chromobacterium violaceum and Pseudomonads sp. Waste Management & Research 30, 1151–1159. Rawlings, D.E., 1998. Industrial practice and the biology of leaching of metals from ores, J. Ind. Microbiol. Biotechnol., 20, 168–274. Rawlings, D.E., 2004. Microbially assisted dissolution of minerals and its use in the mining industry. Pure Appl. Chem. 76, 847–859. Rossi, G., 1990. Biohydrometallurgy, McGraw-Hill, New York. Santhiya, D., Ting, Y-P., 2005. Bioleaching of spent refinery processing catalyst using Aspergillus niger with high-yield oxalic acid. Journal of Biotechnology. 116, 171-184. Santhiya, D., Ting, Y-P., 2006. Use of adapted Aspergillus niger in the bioleaching of spent refinery processing catalyst. Journal of Biotechnology 121, 62-74. Schinner, F., Burgstaller, W., 1989. Extraction of zinc from industrial waste by Penicillium sp. Appl.. Environ. Microbiol. 55, 1153–1156. Tavassoli, S., Asghari, I., Amiri, F., Mousavi, S.M., 2012. A rewiew on the bioleaching of spent refinery catalysts Part I: Process Fundamentals. Hydrometallurgy (In Press). Torma, A.E., 1988. Leaching of metals, in: Rehm, H.J., Reed, G. (Eds.), Biotechnology, vol. 6b, Verlag Chemie, Weinheim, pp. 367–399. 78 • MART / MARCH 2014 Tran, C.D., Lee, J-C., Pandey, B.D., Jeong, J., Yoo, K., Huynh, T.H., 2011 Bacterial cyanide generation in the presence of metal ions (Na+, Mg2+, Fe2+, Pb2+) and gold bioleaching from waste PCBs. Journal of Chemical Engineering of Japan. 44, 692-700. Trimm, D.L., 1989. Deactivation, Regeneration and Disposal of Hydroprocessing Catalysts. Stud. Surf. Sci. Catal. 53, 41-60. UNEP., 2006. The Environment in the News. UNEP (United Nations Enviroment Programme), p. 11-59. U.S. EPA., 2008. Electronics Waste Management in the United States Approach 1. Final EPA530-R-08-009, p. 1-35 (Available from http://www.epa.gov/osw/conserve/ materials/ecycling/ docs/app-1.pdf, 05.05.2013). Velgosová, O., Kaduková, J., Marcincáková, R., Palfy, P., Trpcevská, J., 2013. Influence of H2SO4 and ferric iron on Cd bioleaching from spent Ni–Cd batteries. Waste Management 33, 456–461. Vestola, E.A., Kuusenaho, M.K., Närhi, H.M., Tuovinen, O.H., Puhakka, J.A., Plumb, J.J., Kaksonen A.H., 2010. Acid bioleaching of solid waste materials from copper, steel and recycling industries. Hydrometallurgy 103, 74–79. Yamane, L.H., Espinosa, D.C.R., Tenório, J.A.S., 2011. Recovery of copper from printed circuit boards waste by bioleaching. TMS Annual Meeting, p. 45-52. Yang, J., Wang, Q., Luoa, Q., Wang, Q., Wu, T., 2009. Biosorption behavior of heavy metals in bioleaching process of MSWI fly ash by Aspergillus niger. Biochemical Engineering Journal 46, 294–299. Yazici, E., Deveci, H., Akcil, A., 2009. Recovery from Recycling: E-Wastes, Recycling Industry, 26, 59-62. Wu F., Sun Y., Xin B., Li L., 2008. Bioleaching of nickel and cobalt from spent nickel metal hydride batteries by Acidithiobacilli spp.. Journal of Beijing Institute of Technology 17, 489-494. Xiang, Y., Wu, P., Zhu, N., Zhanga, T., Liud, W., Wu, J., Li, P., 2010. Bioleaching of copper from waste printed circuit boards by bacterial consortium enriched from acid mine drainage. Journal of Hazardous Materials 184, 812–818. Xin, B., Jiang, W., Aslam, H., Zhang, K., Liu, C., Wang, R., Wang, Y., 2012a. Bioleaching of zinc and manganese from spent Zn–Mn batteries and mechanism exploration. Bioresource Technology 106, 147–153. Xin, B., Jiang, W., Li, X., Zhang, K., Liu, C., Wang, R., Wang, Y., 2012b. Analysis of reasons for decline of bioleaching efficiency of spent Zn–Mn batteries at high pulp densities and exploration measure for improving performance. Bioresource Technology 112, 186–192. Xin, B., Zhang, D., Zhang, X., Xia, Y., Wu, F., Chen, S., Li, L., 2009. Bioleaching mechanism of Co and Li from spent lithium-ion battery by the mixed culture of acidophilic sulfur-oxidizing and ironoxidizing bacteria. Bioresource Technology 100, 6163–6169. Zeng, G., Denga, X., Luo, S., Luo, X., Zou, J., 2012. A coppercatalyzed bioleaching process for enhancement of cobalt dissolution from spent lithium-ion batteries. Journal of Hazardous Materials 199– 200, 164– 169. Zhao, L., Yang, D., Zhu, N., 2008a. Bioleaching of spent Ni–Cd batteries by continuous flow system: Effect of hydraulic retention time and process load. Journal of Hazardous Materials 160, 648–654. Zhao, L., Zhu, N., Wang, X., 2008b. Comparison of bio-dissolution of spent Ni–Cd batteries by sewage sludge using ferrous ions and elemental sulfur as substrate. Chemosphere 70, 974–981. Zhu, N., Xiang, Y., Zhang, T., Wu, P., Dang, Z., Li, P., Wu, J., 2011. Bioleaching of metal concentrates of waste printed circuit boards by mixed culture of acidophilic bacteria. Journal of Hazardous Materials 192, 614-619. Zhu, N., Zhang, L., Li, C., Cai, C., 2003. Recycling of spent nickel– cadmium batteries based on bioleaching process. Waste Management 23, 703–708. http://www.usnews.com/news/articles/2013/12/16/un-seeksto-solve-growing-global-e-waste-problem, Erişim tarihi; 07.02.2014. www.recyclingdergisi.com 2013-2014 5.ULUSLARARASI YEŞİL KAMERA ÜNİVERSİTELER ARARASI KISA FİLM YARIŞMASI 2014 ‘’ÇEVRE SINIR TANIMIYOR” Başvuru ve Filmlerin Teslim Tarihi: 1 Aralık 2013 - 28 Mart 2014 Telefon: 0 216 360 46 36 Faks: 0 216 360 46 65 Web: www.yesilkamera.com E-Mail: info@grupe.com.tr Organizasyon: Grup E Sensörlü Tasnif 2014 11 Mart 2014 - 13 Mart 2014 Aachen (Almanya) İşleme ve Geri Dönüşüm Bölümü, RWTH Aachen Üniversitesi Tel: +49 241 80 95 967 Faks: +49 241 8092 232 sbs-conference@lists.rwth-aachen.de www.ifa.rwth-aachen.de *** PETRO ÇEVRE 2014 7. Sempozyumu ve Petrol ve Petrokimya Sanayi Çevre İlerleme sergisi 24-26 Şubat 2014 Seef Merkezi, Suudi Arabistan Al Khobar, www.petroenvironment.com Tel: +44 203 463 1023 Email: marco@bme-global.com *** Geri dönüşüm süreçleri ve teknolojileri fuarı 2014 21-22 .05.2014 Münih / Almanya Messe Westfalenhallen Dortmund Rheinlanddamm 200 44139 Dortmund Tel +49 (0) 89 127 165 0 Faks +49 (0) 89 127 165 111 *** Güneydoğu Avrupa Atık Yönetimi ve Geri Dönüşümü Fuarı 2014 5-7 Mart 2014 Sofya - Bulgaristan Tel: +359 32 912 900 www.viaexpo.com office@ viaexpo.com *** RWM Geri Dönüşüm ve Atık Yönetimi Fuarı Birmingham Tarih: 16.09.2014 - 18.09.2014 Fuar İletişim: www.rwmexhibition.com Fuar yeri: NEC Ulusal Fuar Merkezi West Midlands B40 1NT, Birmingham, Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda 80 • MART / MARCH 2014 IFAT Hindistan Mumbai Su, kanalizasyon, çöp ve geri dönüşüm için Uluslararası fuar 09.10.2014 - 11.10.2014 Fuar yeri: Istanbul Fuar Merkezi’nde (BEC) Batı Ekspres Yolu 400063 Mumbai, Maharashtra, Hindistan *** Ekotech Kielce Atık yönetimi, geri dönüşüm ve ekoloji için Ticaret fuarı 18.03.2014 - 20.03.2014 www.ekotech.targikielce.pl Fuar yeri: Kielce Fuarları Zakladowa 1 25672 Kielce, Polonya *** Geri dönüşüm Technik Dortmund Geri dönüşüm teknolojileri fuarı 21.05.2014 - 22.05.2014 www.easyfairs.com Fuar yeri: Westfalenhallen Rheinlanddamm 200 44139 Dortmund, Kuzey Ren-Vestfalya, Almanya *** Entech Pollutech Asya Bangkok Çevre teknolojileri için Uluslararası fuar 04.06.2014 - 07.06.2014 www.entechpollutec-asia.com Fuar yeri: Bangkok Uluslararası Ticaret ve Fuar Merkezi BITEC 88 Bangna-Trad Road, Bangna 10260Bangkok, Bangkok, Tayland *** Indo Atık Surabaya Atık yönetim teknolojileri ve çözümleri fuarı 21.03.2014 - 23.03.2014 www.indowaste.com Fuar yeri: Grand City Expo Jl Gubeng Pojok Dalam Surabaya Surabaya, Doğu Java, Endonezya Hamburg TREND Hamburg Fuar ve teknoloji, geri dönüşüm, atık yönetimi ve sürdürülebilirlik konusunda konferans 07.10.2014 - 08.10.2014 www.hamburgtrend.info Fuar yeri: Handelskam Adolphsplatz 1 20457 Hamburg, Hamburg, Almanya *** TerraTec Leipzig Çevre Teknolojisi ve Hizmetleri Fuarı 27.01.2015 - 29.01.2015 www.terratec-leipzig.de Fuar yeri: Messe Leipzig Messe-Allee 1 04356 Leipzig, Saksonya, Almanya *** IFAT Entsorga Su, kanalizasyon, çöp ve geri dönüşüm için Uluslararası fuar 05.05.2014 - 09.05.2014 www.ifat.de Fuar yeri: Messe München Messegelände 81823 Münih, Bavaria, Almanya *** INTERGEO Eurasia-Jeoinfarmasyon, Arazi Yönetimi, Yapı Endüstrisi ve Çevre Konulu Konferans ve Fuarı 28-29 Nisan 2014 WOW Kongre Merkezi - İstanbul www.intergeo-eurasia.net *** IREMCON Uluslararası Çevre Kongresi İstanbul TÜRKİYE 2014 Organizasyon: Grup E *** TÜRKTAY 2014 Türkiye’de Tüm Yönleriyle Atık Yönetimi Paneli (22-23 Ekim) Organizasyon: Grup E www.recyclingdergisi.com 2013-2014 5TH INTERNATIONAL GREEN CAMERA WORLD INTERUNIVERSITY SHORT MOVIE COMPETITION “THE ENVIRONMENT HAS NO LIMITS” Date of application: 1 December 2013 Deadline for delivery of movies: 28 March 2014 Phone: 0 216 360 46 36 Fax: 0 216 360 46 65 Web: www.yesilkamera.com E-Mail: info@grupe.com.tr Organization: Grup E Sensor - Based Sorting 2014 11 March 2014 - 13 March 2014 Aachen (Germany) Department for Processing and Recycling, RWTH Aachen University Phone: +49 241 80 95 967 Fax: +49 241 8092 232 sbs-conference@lists.rwth-aachen.de www.ifa.rwth-aachen.de *** PETRO ENVIRONMENT 2014 7th Symposium and exhibition on Environmental Progress in the Petroleum&Petrochemical Industry 24-26 February 2014 Seef Center, Al Khobar, Kingdom of Saudi Arabia www.petroenvironment.com Phone: +44 203 463 1023 *** Recycling Processes and Technologies Fair Dortmund / Germany 21.05.2014-22.05.2014 Place of the Fair : Messe Westfalenhallen Dortmund Rheinlanddamm 200 44139 Dortmund Phone +49 (0)89 127 165 0 Fax +49 (0)89 127 165 111 *** WASTE MANAGEMENT & RECYCLING Exhibition & Conference for South-East Europe 5-7 March 2014, Sofia, Bulgaria T +359 32 912 900 office@viaexpo.com www.viaexpo.com *** RWM Recycling & Waste Management Exhibition Birmingham 16.09.2014 - 18.09.2014 Trade Show Contact: www.rwmexhibition.com Fair location: NEC National Exhibition Center West Midlands B40 1NT Birmingham, Birmingham, Great Britain & Northern Ireland www.recyclingdergisi.com IFAT India Mumbai International trade fair for water, sewage, refuse and recycling Date: 09.10.2014 - 11.10.2014 Fair location: Bombay Exhibition Center (BEC) Western Express Highway 400063 Mumbai, Maharashtra, India *** Ekotech Kielce Trade fair for waste management, recycling and ecology 18.03.2014 - 20.03.2014 www.ekotech.targikielce.pl Fair location: Kielce Trade Fairs Zakladowa 1 25672 Kielce, Poland *** Recycling Technik Dortmund Trade fair of recycling technologies Date: 21.05.2014 - 22.05.2014 www.easyfairs.com Fair location: Westfalenhallen Rheinlanddamm 200 44139 Dortmund, North Rhine-Westphalia, Germany *** Entech Pollutech Asia Bangkok International trade fair for environmental technologies Date: 04.06.2014 - 07.06.2014 www.entechpollutec-asia.com Fair location: Bangkok International Trade & Exhibition Center BITEC 88 Bangna-Trad Road, Bangna 10260 Bangkok, Bangkok , Thailand *** İndo Waste Surabaya Trade fair for waste management technologies and solutions 21.03.2014 - 23.03.2014 www.indowaste.com Fair location: Grand City Expo Jl Gubeng Pojok Dalam Surabaya Surabaya, East Java, Indonesia Hamburg TREND Trade fair and conference on technology, recycling, waste management and sustainability 07.10.2014 - 08.10.2014 www.hamburgtrend.info Fair location: Handelskammer Adolphsplatz 1 20457 Hamburg, Hamburg, Germany *** TerraTec International Trade Fair for Environmental Technology and Services 27.01.2015 - 29.01.2015 www.terratec-leipzig.de Fair location: Messe Leipzig Messe-Allee 1 04356 Leipzig, Germany *** IFAT Entsorga Munich International trade fair for water, sewage, refuse and recycling 05.05.2014 - 09.05.2014 www.ifat.de Fair location: Messe München Messegelände 81823 Munich, Bavaria, Germany *** INTERGEO Eurasia-Trade Fair and Conference for Landmanagement, Geoinformation, Building Industry,Enviroment 29-29 April 2014 WOW Convention Center - İstanbul www.intergeo-eurasia.net *** IREMCON International Environmental Congress İstanbul - Turkey 2014 Organization: Grup E *** TÜRKTAY 2014 All Aspects of Waste Management Panel in Turkey (22-23 October) Organization: Grup E MART / MARCH 2014 • 81 GRUP E YAYINCILIK DANIŞMANLIK TURİZM VE ORGANİZASYON TİC.LTD.ŞTİ Kozyatağı 19 Mayıs Mah. İnönü Cad. No: 85/12 Erenköy-İstanbul / TÜRKİYE Tel & Phone : 0216 360 46 36 - 0216 360 43 33 - 0216 360 31 95 - Fax : 0216 360 46 65 Web: www.recyclingdergisi.com / www.grupe.com.tr E-mail: reindustry@gmail.com / info@grupe.com.tr Abonelik formu ◗ 1 Yıllık Abonelik 120 TL (Kdv Dahil) Toplu aboneliklerde (10 ve üzeri) yüzde 10 indirim uygulanır Firma Adı / Soyadı Görevi Adres : : : : Tel : Vergi Dairesi : ❏ ❏ Faks: Vergi No: E-mail: Web: Abone bedelinizi bankanıza yatırdım. Makbuz ilişiktedir .... / .../20... - .... / .../20... Aboneliğimin her yıl otomatik olarak yenilenmesini istiyorum. Kaşe: İmza: Abone Yapan Yetkili Subscription form ◗ Subscription for 1 year 140 Euro, 10 or over subscriptions, reduce the price by %15 Company Name Name/Surname Occupation Address : : : : Phone Tax Office : : Fax: Tax Number: ❏ Subscription price is paid, receipt is attached ❏ I want my subscription to be renewed. Seal: E-mail: Web: ..../..../20.... - ..../..../20.... Signature: VAKIFBANK Hesap Numaraları / Account Numbers Şube: Yakacık Kodu: 124 GARANTİ BANKASI Hesap Numaraları / Account Numbers Şube: İnönü Caddesi Kodu: 799 AKBANK Hesap Numaraları / Account Numbers Şube: Sahrayıcedid Kodu: 218 IBAN No: TL : TR730001500 158007294511827 IBAN No: TL : TR81 0006 2000 7990 0006 2978 43 EURO : TR51 0006 2000 7990 0009 0905 28 IBAN No: TL : TR23 0004 6002 1888 8000 0424 67 82 • MART / MARCH 2014 www.recyclingdergisi.com
© Copyright 2024 Paperzz