mugla - TC Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

T.C.
GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI
STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞKANLIĞI
TARIMSAL YATIRIMCI DANIŞMA OFİSİ
MUĞLA İLİ
TARIMSAL
YATIRIM REHBERİ
EYLÜL 2014
m
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
İÇİNDEKİLER
TARIMSAL YAPI ............................................................................................................................. 3
GENEL BİLGİLER ......................................................................................................................... 4
TARIM ALANLARININ DAĞILIMI VE ÜRETİM MİKTARI .................................................... 4
BİTKİSEL ÜRETİM ........................................................................................................................ 5
HAYVAN VARLIĞI ....................................................................................................................... 7
TARIM VE TARIMA DAYALI SANAYİ ............................. Hata! Yer işareti tanımlanmamış.
TARIMSAL YATIRIM POTANSİYELİ ........................................................................................ 9
MUĞLA’DA TARIMA YATIRIM YAPMAK İÇİN 10 NEDEN ................................................ 10
MUĞLA’DA TARIMA YATIRIM YAPMAK İÇİN 10 NEDEN ................................................ 11
MUĞLA’DA TARIMSAL YATIRIM İÇİN UYGUN SEKTÖRLER VE ALANLAR ............... 12
TEŞVİK VE DESTEKLER............................................................................................................. 15
KIRSAL KALKINMA YATIRIMLARINI DESTEKLEME PROGRAMI ................................. 16
TARIMSAL KREDİLER .............................................................................................................. 19
YATIRIM TEŞVİKLERİ............................................................................................................... 22
KALKINMA AJANSLARI TARAFINDAN DESTEKLENEN ALANLAR ............................... 29
KOSGEB HİZMET VE DESTEKLERİ ........................................................................................ 31
İletişim Bilgileri ................................................................................................................................ 33
m
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
TARIMSAL
YAPI
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
m
GENEL BİLGİLER
İl Nüfusu*
Toplam yüzölçümü
Toplam tarım alanı (2013)*
ÇKS’ye kayıtlı Çiftçi Sayısı (2013)**
ÇKS’ye kayıtlı Arazi Varlığı (2013)**
: 866 Bin Kişi
: 13.338.000 da
: 2.280.667 da
: 28 Bin 242 Kişi
: 1.012.793 da
TARIM ALANLARININ DAĞILIMI VE ÜRETİM MİKTARI
Tarla Bitkileri
Meyve
Sebze
Kaynak: *TÜİK, **TRGM
Alan (da)*
2013 üretim (ton)*
786.724
1.138.877
192.140
780 Bin
521 Bin
949 Bin
m
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
BİTKİSEL ÜRETİM
1
2
3
4
5
TARLA ÜRÜNLERİ VERİLERİ
Ürün Adı (ilk 5 ürün)
2002 üretim (ton)
Buğday
110 Bin
Mısır(Dane)
18 Bin
Arpa
14 Bin
Patates
50 Bin
Pamuk(Kütlü)
20 Bin
2013 üretim(ton)
83 Bin
17 Bin
15 Bin
18 Bin
2 Bin
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
m
1
2
3
4
5
MEYVECİLİK VERİLERİ
Meyve Türü (ilk 5 ürün)
2002 üretim (ton)
Portakal
62 Bin
Zeytin
153 Bin
Limon
20 Bin
Nar
1.400
Mandalina
24 Bin
1
2
3
4
5
SEBZE ÜRETİM VERİLERİ
Ürün Adı (ilk 5 ürün)
2002 Üretim (ton)
Domates
405 Bin
Karpuz
94 Bin
Hıyar
43 Bin
Patlıcan
47 Bin
Fasulye (Taze)
14 Bin
Kaynak: TÜİK
2013 üretim(ton)
233 Bin
92 Bin
62 Bin
67 Bin
12 Bin
2013 Üretim (ton)
588 Bin
102 Bin
70 Bin
38 Bin
18 Bin
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
m
HAYVAN VARLIĞI
BÜYÜKBAŞ HAYVAN SAYILARI
Büyükbaş Sayısı
2002 (Baş)
2013 (Baş)
Sığır (Kültür)
23.604
81.265
Sığır (Melez)
60.780
83.747
Sığır (Yerli)
27.343
15.468
Sığır Toplam
111.727
180.480
Manda
0
0
Toplam
111.727
180.480
KÜÇÜKBAŞ HAYVAN SAYILARI
Küçükbaş Sayısı
2002 (Baş)
2013 (Baş)
Koyun (Merinos)
3624
21.319
Koyun (Yerli)
80.755
113.659
Keçi (Kıl)
140.735
187.210
Keçi (Tiftik)
0
350
Toplam
225.114
322.538
Kaynak: TÜİK
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
m
TARIM VE TARIMA DAYALI SANAYİ
KONU
Süt ve Süt Ürünleri
Et ve Et Ürünleri
Su Ürünleri İşleme
Meyve-Sebze işleme- paketleme
Hububat ve Bakliyat Üretimi
Katı ve Sıvı Bitkisel Yağ
SAYI
26
16
12
215
-
-
KONU
Ekmek ve ekmek çeşitleri üretimi
Makarna ve İrmik Üretimi
Yumurta Paketleme
Dondurulmuş Gıda
Hazır Yemek, Tabldot Yemek
Hazır çorba ve bulyon, puding, toz
karışımlar, mayonez, sos vb
Kuruyemiş ve Çerezler
Baharat İşleme
Alkolsüz İçecekler
Alkollü İçecekler
Bal, polen, arı sütü ve temel petek
üretimi ve ambalajlama
Gıda Katkı ve Aroma Maddeleri
-
Gıda ile Temas Eden Maddeler
1
40
Yem
3
405
Diğer
-
-
Şeker Üretimi (paketleme hariç)
Zeytinyağı
Konserve ve Salça
Fermente ve salamura ürün üretimi
143
15
Pastacılık Ürünleri Üretimi
244
Nişasta ve Nişasta mamulleri
Bisküvi, Çikolata, Kakaolu ve
Benzeri Ürünler
Un üretimi
Unlu mamuller üretimi
Kaynak: İl Gıda Tarım Hayvancılık Müdürlüğü, 2013
SAYI
326
5
47
15
7
2
9
66
-
m
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
TARIMSAL
YATIRIM POTANSİYELİ
m
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
MUĞLA’DA TARIMA YATIRIM YAPMAK İÇİN 10 NEDEN
1. 1124 km kıyı şeridi uzunluğu, coğrafi yapısı, konumu ve zengin tatlı su kaynakları
varlığı nedeniyle zengin su ürünleri varlığına ve kültür balıkçılığı altyapısına sahip
olması,
2. İli genelinde zeytinciliğin yoğun bir şekilde yapılması, coğrafi ve ekolojik yapısı
nedeniyle farklı bölgelerinde kaliteli ve değişik lezzette zeytinyağı elde edilmesi,
özellikle iç bölgelerde iklimsel nedenlerden dolayı erken toplanan zeytinlerin yağ
kalitesinin yüksek olması,
3. Konumu ve değişik yükseltilere sahip ilimizde birçok ılıman ve suptropik iklim
bitkilerinin üretimi ve hayvancılığın farklı kollarının yapılabilmesi,
4. Turizm sektörünün gelişmiş olması nedeniyle bu sektörün farklı çeşit ve kriterlerde ürün
taleplerinin olması,
5. Sahip olduğu doğal değerler;
a)709 adet “tescil edilmiş taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları” sit alanı olması,
ülkemizdeki toplam doğal sit alanının % 23'ünün ilimizde bulunması,
b)Engebeli ve genelde kıraç arazilere sahip olması nedeniyle özellikle yüksek
bölgelerde arazilerin küçük olması, bu alanlarda yoğun tarımın daha az yapılması,
c) Tarımsal üretime olumsuz etkisi olabilecek sanayi tesislerinin az olması.
d) Yerel çeşitler ve yerel hayvan ırklarıyla hala üretimin yapılıyor olması ve bu nedenle
“Organik tarım” faaliyetleri için büyük bir potansiyel olması, Sahil turizminin yanında
yayla ve tarım turizmine de uygun olması,
m
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
MUĞLA’DA TARIMA YATIRIM YAPMAK İÇİN 10 NEDEN
6. İlde kara, deniz ve hava ulaşım ağının gelişmiş olması nedeniyle ürün sevkiyatının
kolay olması,
7. Örtüaltı yetiştiriciliğinde özellikle Fethiye ve Ortaca ilçelerinin üreticilerin teknoloji ve
üretim teknikleri bakımından gerekli bilgiye sahip olması, ihracata yönelik yapılan
üretim alanlarında seralarımızın hızla modernleşmesi, ürün paketleme ve ihracatçı
firmaların artması,
8. İlin ormanlık alanlarının geniş olması nedeniyle özellikle doğadan toplanan endemik,
tıbbi ve aromatik bitkiler yönünden zengin olması,
9. Muğla zengin florasıdan ve çam ormanlarından elde edilen çam balı üretimi bakımından
önemli bir yere sahiptir. İlimizin kovan varlığı ve bal üretiminde ülke genelinde ilk
sırada olması, Muğla Arı Yetiştiricileri Birliğinin bulunması ve Türkiye’de üretilen çam
ballarının % 75-80’i Muğla ilinde üretilmesi, Türkiye çam balı üretim sahasının %
80’ini oluşturması, Türkiye’nin bal ihracının, % 90’ını Muğla’da üretilen çam balları
oluşturması,
10. Tarımsal üretim alanlarında basınçlı sulama sistemlerinin yaygınlaşmasıyla son yıllarda
sulanabilir tarım alanlarının artması,
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
m
MUĞLA’DA TARIMSAL YATIRIM İÇİN UYGUN SEKTÖRLER VE ALANLAR
SEKTÖR ADI
AÇIKLAMA
İyi Tarım
Uygulamaları
İyi tarım uygulamaları kaliteli ve verimli bir tarımsal üretim ve de
güvenli gıda açısından önemlidir. Üreticilerin kazancı ve rekabet
gücü artarken, tüketicilerin sağlığı da korunmuş olur. İyi tarım
uygulamaları sadece tüketiciyi değil çevreyi ve üreticileri de
koruyucu bir üretim modelidir. İlimizde yetişen bütün ürünler için
uygulanabilir. Devlet desteği olması da cazibesini arttırmıştır.
Ürün paketleme,
dolum ve depolama
tesisleri
Narenciye, Zeytinyağı, Bal, Meyve-Sebze ürünlerine yönelik tesisler
yatırım için uygun tesislerdir.
Ürün İşleme Tesisleri
Süt ve süt ürünleri
Her türlü ürünün yetiştirilebildiği ilde meyvecilik, sebzecilik ve süt
ürünlerinde ürünlerin değerlendirilmesi amacıyla ürün işleme
tesisleri kurulabilir. Özellikle meyve, sebze ve hayvancılıkta ürün
işleme tesislerinin kurulmasına ihtiyaç vardır.
Muğla, yem bitkileri yetiştiriciliğinde oldukça iyi yol almıştır. Buna
bağlı olarak hayvancılık da açık ahır ve yem bitkisi silajları ile
gelişen bir sektördür.
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
m
SEKTÖR ADI
Hayvancılık
Arıcılık
Organik Tarım
AÇIKLAMA
İlin doğal yapısı nedeniyle keçi yetiştiriciliğine uygun olup özellikle kıl
keçisi yetiştiriciliği yapılabilir. Son yıllarda Keçi peyniri ve sütünün
değerinin anlaşılması nedeniyle pazarlamada sorun yaşatmamaktadır.
Ayrıca yöre üreticisi de bu konuda hevesli ve yatkındır.
Son yıllarda arı yan ürünlerine olan polen, propolis, arı zehiri gibi
ürünlerin api terapide kullanılması yaygınlaştığından dolayı halk
arasında bu ürünler önemli bir yere sahip olmuştur. Yukarıda da
belirtildiği gibi arıcılık Muğla’da yoğun olarak yapılmakta ve gerekli
potansiyel bulunmaktadır.
Kimyasallarla kirlenmemiş üretim alanları oldukça geniştir. Yerli çeşitlerle ve yerli
ırklarla üretim yapan pek çok küçük üretici mevcuttur. Doğal sit alanlarının
genişliği de ilin doğasının bozulmadan kalması yönünde önemli faktörlerden
biridir. İlimizde 157.818 da alanda (Doğadan toplanan alan dâhil) 812 üretici 21
işletme ile 59 farklı üründe organik üretim yapmaktadır. Muğla Merkeze bağlı 2
köyde organik tarım çalışmalarına başlanmıştır. Muğla merkezde 19 üretici ile 590
küçükbaş yetiştiricilik yapılmaktadır. Köyceğiz İlçemizde Çandır Organik Köy
Projesi Kapsamında 47 üretici ile başlatılmıştır. Ayrıca 2354 adet kovanla organik
arıcılık yapılmaktadır. İlimizin Datça İlçesinde gerçekleşen bir proje ile iki farklı
alan organik arıcılarımızın konaklaması için belirlenmiştir
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
m
SEKTÖR ADI
AÇIKLAMA
Meyvecilik ve sebzecilik
İlin Datça İlçesinde badem ve Turfanda çağla üretimi, Ula, Köyceğiz,
Ortaca ve Fethiye'de narenciye ve nar yetiştiriciliği, Fethiye'nin
yaylalarında, Ula ve Kavaklıdere İlçelerinde elma, ceviz ve kiraz,
yetiştiriciliği, yüksek bölgeler hariç ve başta Milas İlçesi olmak üzere
hemen tüm ilçelerinde zeytincilik yapılmaktadır. Ayrıca İlin her bölgesi
bağcılık için uygundur. Bağcılıkta turfanda, çekirdekli kuru üzüm ve
şarapçılık olarak değişik sektörler geliştirilebilir.
Sulanabilir alanlar sebzeciliğin her türü için uygundur. Sahil yörelerimizde
seracılık ana geçim kaynaklarından biridir. Yazlık ve kışlık sebzelerde
erken ve geç turfanda sebze yetiştiriciliği yapılmaktadır. Özellikle Datça
İlçesindeki güz domatesi yetiştiriciliği geniş alanlarda yapılmakta ve iyi
gelir getirmektedir.
Su Ürünleri
İlimizde, su ürünleri üretiminde kullanılan alan ve kaynaklar
düşünüldüğünde, kaynakların uygun ve tam kapasite ile kullanıldığı
ve üretim haddini doldurmuş olduğu görülmektedir. Ancak ilimizin
deniz ve su kaynakları potansiyeli dikkate alındığında yeni
potansiyel alanların belirlenmesi ile yeni üretim alanlarının açılması
ve yeni yatırımların yapılması mümkün olacaktır.
m
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
TEŞVİK VE
DESTEKLER
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
m
KIRSAL KALKINMA YATIRIMLARINI DESTEKLEME PROGRAMI
UYGULAYICI KURUM: GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI
EKONOMİK YATIRIMLAR
DESTEK KAPSAMI
KİMLER BAŞVURABİLİR
YATIRIM KONULARI
YATIRIM TUTARI VE
DESTEK ORANI
Tarımsal ürünlerin işlenmesi, depolanması ve paketlenmesine yönelik yeni yatırımlar
ile mevcut faal olan veya olmayan tesislerin kapasite artırımı ve teknoloji
yenilenmesine yönelik yatırımlar ya da kısmen yapılmış yatırımların tamamlanmasına
yönelik yatırımlar
Gerçek ve tüzel kişiler
 Bitkisel Ürün İşlenmesi, Paketlenmesi ve Depolanması
 Hayvansal Ürün İşlenmesi, Paketlenmesi ve Depolanması
 Su Ürünleri İşlenmesi, Paketlenmesi ve Depolanması
 Tarımsal Ürünlerin Depolanması (Çelik Silo ve Soğuk Hava Deposu)
 Alternatif enerji kaynakları kullanan yeni seraların yapımına yönelik yatırımlar
 Tarımsal faaliyetlere yönelik alternatif enerji kaynaklarından jeotermal, biyogaz,
güneş ve rüzgar enerjisi üretim tesisleri
 Hayvansal Orjinli Gübre İşlenmesi ve Paketlenmesi
 Koyun, Keçi ve Manda konularında sabit yatırımlar
 Kütlü Pamuk konusunda teknoloji yenileme ve kapasite artırımı
 Hibeye Esas Yatırım Miktarı
 Gerçek Kişilerde
: 300.000 TL
 Tüzel kişilerde
: 800.000 TL
 Hibe Desteği Oranı
: %50
NOT: Uygulamaya ilişkin detaylar 14.12.2013 tarih ve 28851 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Kırsal Kalkınma Yatırımlarının
Desteklenmesi Programı Kapsamında Tarıma Dayalı Ekonomik Yatırımların Desteklenmesi Hakkında Tebliğ’de (Tebliğ No:
2013/59)” yer almaktadır.
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
m
BİREYSEL SULAMA YATIRIMLARININ DESTEKLENMESİ
DESTEK KAPSAMI
Kırsal alanda ekonomik ve sosyal gelişmeye katkı sağlamak için,
belirlenmiş bireysel sulama makine ve ekipmanları alımlarını ve yerinde
montajını desteklemek amacıyla yapılması gerekenlere ilişkin hususları kapsar.
KİMLER
BAŞVURABİLİR
Gerçek ve Tüzel Kişiler
YATIRIM
KONULARI
YATIRIM TUTARI
VE DESTEK ORANI










Tarla içi damla sulama sistemi kurulması
Tarla içi yağmurlama sulama sistemi kurulması
Tarla içi mikro yağmurlama sulama sistemi kurulması
Lineer sistem yağmurlama sulama makinesi alınması
Center pivot sistem yağmurlama sulama makinesi alınması
Tamburlu sistem yağmurlama sulama makinesi alınması
Güneş enerjili sulama sistemleri kurulması
Gerçek kişiler için
: 100.000 TL
Tüzel kişiler için
: 200.000 TL
Hibe Desteği Oranı
: %50
NOT: Uygulamaya ilişkin detaylar 14.05.2014 tarih ve 29000 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Kırsal Kalkınma Yatırımlarının
Desteklenmesi Programı Kapsamında Bireysel Sulama Makine-Ekipman Alımlarının Desteklenmesi Hakkında Tebliğ’de (Tebliğ no:
2014/13)” yer almaktadır.
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
m
MAKİNE VE EKİPMAN ALIMLARININ DESTEKLENMESİ PROGRAMI
DESTEK KAPSAMI
Bu Tebliğ, kırsal alanda ekonomik ve sosyal gelişmeye katkı sağlamak için çiftçilerin makine ve ekipman alımlarını ve
yerinde montajını desteklemek amacıyla yapılması gereken usul ve esasları kapsar.
KİMLER
BAŞVURABİLİR
Gerçek ve Tüzel Kişiler







DESTEKLENEN
MAKİNEEKİPMANLAR














YATIRIM TUTARI
VE DESTEK ORANI

Anıza doğrudan ekim makinesi
Arıcılık makine ve ekipmanı
Balıkçı gemilerinde soğuk depo
Balya makinesi
Bahçe traktörü
Biçerbağlar
Biçerdöver ürün hasasında kullanılan
verim ölçer kiti
Canlı balık nakil tankı
Çayır biçme makinesi
Çeltik fide dikim makinesi
Çiftlik gübresi dağıtma makinesi
Dal parçalama makinesi
Diskli tırmık
Dip kazan
El traktörü
Fındık toplama makinesi
Fındık, mısır, çeltik, ayçiçeği, k. Çekirdeği
kurutma makineleri
File sisteminin kurulması
Güneş kolektörü
Kimyevi gübre dağıtma makinesi
Hibeye Esas Yatırım Miktarı;
 Gerçek Kişilerde
: 50.000 TL
 Tüzel kişilerde
: 100.000 TL
Hibe Desteği Oranı
: %50





















Mibzer
Mini yükleyici
Motorlu tırpan
Pamuk toplama makinesi
Pancar söküm makinesi
Patates söküm makinesi
Pülverizatör
Sap parçalama makinesi
Sap toplamalı saman makinesi
Silaj makinesi
Sıra arası çapa makinesi
Su ürünlerinde buzlama makinesi
Su ürünleri için kuluçka dolabı
Süt sağım ünitesi ve soğutma tankı
Süt analiz cihazı
Tambur filtre
Taş toplama makinesi
Tarım römorkları
Toprak frezesi
Yem hazırlama makinesi
Zeytin hasat makinesi
NOT: Uygulamaya ilişkin detaylar 10.05.2014 tarih ve 28996 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi
Programı Kapsamında Makine ve Ekipman Alımlarının Desteklenmesi Hakkında Tebliğ’de (Tebliğ No: 2014/10)” yer almaktadır.
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
m
TARIMSAL KREDİLER

UYGULAYICI KURUM: ZİRAAT BANKASI, TARIM KREDİ KOOPERATİFLERİ
2014 YILI DÜŞÜK FAİZLİ YATIRIM ve İŞLETME KREDİSİ UYGULAMALARI
İNDİRİM ORANI (%)
Yatırım
İşletme Dönemi
Dönemi
/Kredisi
KREDİ KONULARI
Kredi Üst
Limiti(TL)
HAYVANSAL ÜRETİM KONULARI
Damızlık süt sığırı
yetiştiriciliği
Yaygın hayvansal
üretim
Damızlık
Büyükbaş Hayvan
Küçükbaş Hayvan
750.000 TL'ye kadar
750.001-5.000.000 TL
5.000.001-20.000.000 TL
50.000 TL'ye kadar
50.001-500.000 TL
Etçi sığır yetiştiriciliği
Düve yetiştiriciliği
Yetiştiriciliği
Besiciliği
Yetiştiriciliği
Besiciliği
Arıcılık
Kanatlı sektörü
Kanatlı sektörü damızlık yetiştiriciliği
Su ürünleri yetiştiriciliği
Su Ürünleri
Su ürünleri avcılığı
100
75
50
50
25
100
100
50
50
100
100
50
50
100
100
50
50
50
25
50
25
100
100
25
50
100
50
50
25
100
50
25
20.000.000
500.000
7.500.000
7.500.000
3.000.000
5.000.000
5.000.000
1.500.000
1.500.000
3.000.000
7.500.000
5.000.000
2.000.000
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
m
2014 YILI DÜŞÜK FAİZLİ YATIRIM ve İŞLETME KREDİSİ UYGULAMALARI
İNDİRİM ORANI (%)
KREDİ KONULARI
Yatırım
Dönemi
İşletme Dönemi
/Kredisi
Kredi Üst
Limiti (TL)
BİTKİSEL ÜRETİM KONULARI
Kontrollü örtüaltı
tarımı
750.000 TL'ye kadar
50
50
750.001 -5.000.000 TL
50
25
5.000.001 -10.000.000 TL
25
25
50.000 TL'ye kadar
50
50
50.001 - 500.000 TL
25
25
Çok yıllık yem bitkisi üretimi
100
75
2.500.000
Yurt içi sertifikalı tohum, fide, fidan üretimi
100
100
10.000.000
Yurt içi sertifikalı tohum, fide kullanımı
50
50
Yurt içi sertifikalı fidan kullanımı
Süs bitkisi üretimi
İyi tarım/Organik tarım uygulamaları
50
50
50
50
50
50
1.000.000
5.000.000
2.500.000
5.000.000
Yaygın bitkisel
üretim
10.000.000
500.000
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
m
2014 YILI DÜŞÜK FAİZLİ YATIRIM ve İŞLETME KREDİSİ UYGULAMALARI
İNDİRİM ORANI (%)
KREDİ KONULARI
Yatırım
Dönemi
İşletme Dönemi
/Kredisi
Kredi Üst
Limiti (TL)
MUHTELİF KONULAR
Tarımsal mekanizasyon
50
50
1.500.000
Modern basınçlı sulama
100
100
1.500.000
Arazi alımı
Diğer üretim konulan
25
25
25
25
500.000
500.000
TARIMSAL AMAÇLI KOOPERATİFLERİN ÜRETİM KONULARI
Damızlık Süt Sığırı Yetiştiriciliği
100
75
7.500.000
Büyükbaş Hayvan Besiciliği
75
50
5.000.000
Küçükbaş Hayvan Besiciliği
100
75
5.000.000
Kontrollü Örtü Altı Tarımı
75
75
7.500.000
Su Ürünleri Avcılığı
Tarımsal Ürünler İşleme, Paketleme, Depolama
Tesisi
75
75
3.000.000
75
50
5.000.000
m
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
YATIRIM TEŞVİKLERİ
UYGULAYICI KURUM: EKONOMİ BAKANLIĞI, Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye
Genel Müdürlüğü
GENEL AÇIKLAMALAR
İlgili Mevzuat
 19.06.2012 tarih ve 28328 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yatırımlarda Devlet
Yardımları Hakkında Karar”
 20.06.2012 tarih ve 28329 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Yatırımlarda Devlet
Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2012/1)”
Sabit yatırım tutarı ve asgari kapasite
 Yatırımların destek unsurlarından yararlanabilmesi için asgari sabit yatırım tutarının; 1 inci
ve 2 nci bölgelerde birmilyon Türk Lirası, 3 üncü, 4 üncü, 5 inci ve 6 ncı bölgelerde ise
beşyüzbin Türk Lirası olması gerekir. Ayrıca, yatırımların asgari kapasite, sabit yatırım
tutarı ve diğer şartları sağlaması da gerekir.
 Finansal kiralama yöntemiyle yapılacak yatırımlarda finansal kiralamaya konu makine ve
teçhizata ait toplam tutarın, her bir finansal kiralama şirketi için asgari ikiyüzbin Türk Lirası
olması gerekir.
 Teşvik belgesi kapsamında yatırım harcaması olarak kabul edilen maddi olmayan duran
varlıkların (marka, lisans, know-how vb.) oranı, teşvik belgesinde kayıtlı toplam sabit
yatırım tutarının yüzde ellisini aşamaz.
m
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
Müracaat
 Teşvik belgesi müracaatları, Ekonomi Bakanlığına yapılır. Ancak, genel teşvik uygulamaları
kapsamında yer alan ve sabit yatırım tutarı onmilyon Türk Lirasını aşmayan, tebliğle
belirlenecek yatırımlar için yatırımcının tercihine bağlı olarak yatırımın yapılacağı yerdeki
yerel birimlere de müracaat edilebilir.
Teşvik belgesi
 Yatırımların destek unsurlarından yararlanabilmesi için, projenin uygun görülmesi ve teşvik
belgesi düzenlenmesi gerekir.
Diğer desteklerden yararlanma
Bu kapsamdaki destek unsurlarından yararlanan yatırım harcamaları, diğer kamu kurum ve
kuruluşlarının desteklerinden yararlanamaz. Ancak, diğer kamu kurum ve kuruluşlarının sadece
sübvansiyonlu kredi desteğinden yararlanan yatırımlar, bu Karar kapsamında faiz desteği dışındaki
diğer destek unsurlarından yararlandırılabilirler.”
Tarım sektörüne ilişkin değerlendirme
 Tarım Sektörüne yönelik yatırımlar, “Genel Teşvik Sistemi” ve “Bölgesel Teşvikler”den
yararlanabilir.
m
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
GENEL TEŞVİK SİSTEMİ

Bölge ayrımı yapılmaksızın, belirlenen asgari sabit yatırım tutarı şartı ile diğer Tebliğ şartlarını sağlayan
Tarımsal yatırımlar, Genel Teşvik Sistemi kapsamında;
 Gümrük Vergisi Muafiyeti
 KDV İstinası desteğinden faydalanılabilir.

Ayrıca, Bölgesel Teşvik Sistemi kapsamında teşvik belgesi düzenlenebilecek olan yatırımlar için talep
edilmesi halinde Genel Teşvik Uygulamaları çerçevesinde belge düzenlenebilir.

Genel teşvik sistemi kapsamında teşvik edilemeyecek yatırımlar:
o Un, irmik (makarna imalatı ile entegre irmik yatırımları ve mısır irmiği yatırımları hariç), yem (balık
unu, balık yağı, balık yemi ve entegre hayvancılık üretimi içindeki yem üretimi hariç), mısır nişastası
ve nişasta bazlı şeker.”
o Dışarıya yemek hizmeti sunan işletmeler (hazır yemek).
o Küp şeker.
o 5 dekarın altındaki seracılık yatırımları.
o Bitkisel üretim (5 dekar ve üstü seracılık yatırımları, kültür mantarı yetiştiriciliği ve entegre
hayvancılık yatırımları içerisindeki yem bitkileri yetiştiriciliği hariç).
o Bölgesel uygulamalar kapsamında teşvik edilecek entegre hayvancılık yatırımları ve şartlı
desteklenecek hayvancılık yatırımları dışındaki hayvancılık yatırımları.
o 5 ton/gün ve altında üretim kapasitesine sahip süt işleme yatırımları.
Teşviki belirli şartlara bağlı yatırım konuları:
o Süt yönlü büyükbaş entegre yatırımlarında asgari 150 büyükbaş,
o Et yönlü büyükbaş entegre yatırımlarında asgari150 büyükbaş,
o Damızlık büyükbaş entegre hayvan yetiştiriciliğinde (et/süt yönlü) asgari150 büyükbaş/dönem,
o Kanatlı entegre yatırımlarında 100.000 adet/dönem,
o Süt ve et yönlü küçükbaş entegre yatırımlarında (damızlık dahil) 1.000 küçükbaş dönem şartı aranır.

MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
m
BÖLGESEL TEŞVİKLER
Muğla ilinde Bölgesel Teşvikler Kapsamında Desteklenen Tarımsal Sektörler
BÖLGESEL TEŞVİKLERDEN
YARARLANACAK SEKTÖRLER
ASGARİ YATIRIM TUTARLARI VEYA
KAPASİTELERİ
Entegre hayvancılık yatırımları (entegre
damızlık hayvancılık yatırımları dahil)*
1 Milyon TL
Gıda ürünleri ve içecek imalatı**
2 Milyon TL
Su ürünleri yetiştiriciliği (Balık yavrusu
ve yumurtası üretimi dahil)
1 Milyon TL
Soğuk hava deposu hizmetleri
Lisanslı depoculuk
Seracılık
1.000 metrekare
2 Milyon TL
40 Dekar
*Süt yönlü büyükbaş entegre yatırımlarında 500 büyükbaş, et yönlü büyükbaş entegre yatırımlarında 700
büyükbaş/dönem, damızlık büyükbaş entegre yatırımlarında 500 büyükbaş, damızlık küçükbaş entegre yatırımlarında
2.000 küçükbaş, süt ve et yönlü küçükbaş entegre yatırımlarında 2.000 küçükbaş/dönem ve kanatlı entegre
yatırımlarında 200.000 adet/dönem asgari kapasite şartı aranır (damızlık kanatlı entegre yatırımlarında kapasite şartı
aranmaz).
**Gıda ürünleri ve içecek imalatı yatırımlarından "makarna, makarna ile entegre irmik yatırımları, şehriye, kuskus,
yufka, kadayıf, pirinç, ev hayvanları için hazır yem, balık unu, balık yağı, balık yemi, ekmek, rakı, bira, kuruyemiş,
turşu, linter pamuğu, çay, fındık kırma/kavurma, hazır çorba ve et suları ve müstahzarları üretimleri ile tahıl ve
baklagil tasnif ve ambalajlanması" yatırımları bölgesel teşviklerden yararlanamaz.
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
m
BÖLGESEL TEŞVİKLER
Muğla ilinde Bölgesel Teşvik Kalemleri
DESTEK UNSURLARI
31.12.2014 tarihine kadar
başlanılan yatırımlar
GÜMRÜK VERGİSİ MUAFİYETİ
KDV İSTİSNASI
VERGİ İNDİRİMİ
Yatırıma Katkı Oranı (%)
Vergi İndirim Oranı (%)
SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ
Desteğin Uygulama Süresi
Desteğin Sabit Yatırım Tutarına Oranı (%)
YATIRIM YERİ TAHSİSİ
01.01.2015 tarihinden
itibaren başlanılan
yatırımlar
TÜM SEKTÖRLERDEKİ TEŞVİK BELGELİ
YATIRIMLAR
TÜM SEKTÖRLERDEKİ TEŞVİK BELGELİ
YATIRIMLAR
15
50
10
30
2 yıl
10
TÜM SEKTÖRLERDEKİ TEŞVİK BELGELİ
YATIRIMLAR
m
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
BÖLGESEL TEŞVİK KALEMLERİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR
Gümrük Vergisi Muafiyeti: Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yurt dışından temin edilecek yatırım malı
makine ve teçhizat için gümrük vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanır.
KDV İstisnası: Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yurt içinden ve yurt dışından temin edilecek yatırım malı
makine ve teçhizat için katma değer vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanır.
Vergi İndirimi: gelir veya kurumlar vergisinin, yatırım için öngörülen katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli
olarak uygulanmasıdır.
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği: Yatırım Teşvik Belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için
ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının belirli bir süre Bakanlıkça
karşılanmasıdır.
Yatırım Yeri Tahsisi: Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiş bölgesel desteklerden yararlanacak yatırımlar için
Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yatırım yeri tahsis edilebilir.
m
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
BİR ALT BÖLGE DESTEĞİNDEN FAYDALANMA
Bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında teşvik belgesi düzenlenen yatırımlar, aşağıdaki
şartlarından en az birini sağlaması durumunda vergi indirimi ve sigorta primi işveren hissesi desteği
açısından bulundukları bölgenin bir alt bölgesinde sağlanan oran ve sürelerde bu desteklerden
yararlanabilir.
Sağlanması gerekli şartlar
 Yatırımın Organize Sanayi Bölgesinde gerçekleştirilmesi,
 Yatırımın aynı sektörde faaliyet gösteren en az beş gerçek veya tüzel kişinin ortağı olduğu
yatırımcı tarafından gerçekleştirilmesi ve ortak faaliyet gösteren alanda entegrasyonu
sağlayacak bir yatırım olması.
m
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
KALKINMA AJANSLARI TARAFINDAN DESTEKLENEN ALANLAR
UYGULAYICI KURUM: GÜNEY EGE KALKINMA AJANSI
Kalkınma Ajansları, Kalkınma Ajansı Yönetim Kurulunun kararlaştırdığı ve Kalkınma
Bakanlığının onayladığı Çalışma Programı ve Bütçe doğrultusunda hazırlanan ve finanse edilen
Mali Destek Programları kapsamında tarım sektörüne de destek sunabilmektedirler.
Bu programlar kapsamında, destek için öncelikli alanlar, örnek proje konuları ve
başvuru koşulları Ajansların web-sitelerinde ilan edilmekte ve Başvuru rehberlerinde
ayrıntılı bilgiler yer almaktadır.
Kalkınma Ajansları, detayları yıllık çalışma programında ve başvuru rehberinde açıkça
belirtilmek kaydıyla;
 Yerel idarelere,
 Üniversitelere,
 Kamu kurum ve kuruluşlarına,
 Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarına,
 Sivil toplum kuruluşlarına,
 Kâr amacı güden işletmelere,
 Kooperatif ve birliklere,
 Gerçek ve tüzel kişilere, proje veya faaliyetleri için “Kalkınma Ajansları Proje ve Faaliyet
destekleme Yönetmeliği’nde belirtilen usul ve esaslar dâhilinde “mali ve teknik” olmak
üzere iki konuda destek sağlanmaktadır.
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
m
Mali Destek Türleri:
Doğrudan Finansman Desteği
Doğrudan finansman desteği, ajansın esas itibarıyla proje teklif çağrısı yöntemiyle kullandırdığı
desteklerden oluşur. Ancak ajans istisnai olarak, proje teklif çağrısı yapmaksızın ve proje
hazırlığı konusundaki yükümlülüklerinden bazılarını hafifletmek veya proje hazırlık sürecini
doğrudan yönetmek suretiyle, doğrudan faaliyet desteği ve güdümlü proje desteği şeklinde de
doğrudan destek sağlayabilir. Bu destek 3 şekilde sağlanır; “Güdümlü Proje Desteği”,
“Doğrudan Faaliyet Desteği” ve “Proje Teklif Çağrısı”
Faiz Desteği
Faiz desteği, kâr amacı güden gerçek ve tüzel kişilerin başvuru rehberinde belirtilen nitelikteki
projeleri için, ilgili aracı kuruluşlardan alacakları krediler karşılığında ödeyecekleri faiz
giderlerinin, Ajans tarafından karşılanmasını öngören karşılıksız yardımdır.
Faizsiz Kredi Desteği
Faizsiz kredi desteği, ajans tarafından kâr amacı güden gerçek ve tüzelkişilerin başvuru
rehberinde belirtilen nitelikteki projeleri için, ilgili aracı kuruluşlar eliyle kredi verilmesini ve
bu mali desteğin bu Yönetmelikte belirtilen usul ve esaslar dahilinde ajansa faiz ödenmeksizin
taksitler halinde geri ödenmesini öngören karşılıksız yardımdır.
Faizsiz kredi desteğinde, yararlanıcıya sözleşme tarihinden itibaren en az üç ay geri ödemesiz
dönem tanınır ve geri ödeme işlemleri, sözleşme tarihinden itibaren en fazla dört yıl içinde
tamamlanır.
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
m
KOSGEB HİZMET VE DESTEKLERİ
Desteklenen Sektörler
1- Madencilik ve taş ocakçılığı
2- İmalat
3- Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı
4- Su temini; kanalizasyon, atık yönetimi ve iyileştirme faaliyetleri
5- İnşaat
6- Toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı
7- Ulaştırma ve depolama
8- Konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri
9- Bilgi ve iletişim
10- Mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler
11- İdari ve destek hizmet faaliyetleri
12- Kültür, sanat, eğlence, dinlence ve spor
13- Diğer hizmet faaliyetleri
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
m
Destek Programları
1234567-
Genel Destek Programı
Ar-ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Programı
Kobi Proje Destek Programı
Girişimcilik Destek Programı
Tematik Destek Programı İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı
Gelişen İşletmeler Piyasası Kobi Destek Programı
Finansman Destekleri (Kredi Faiz)
Kosgeb Hizmet ve Destekleri Veri Tabanına Kayıt
Bir işletmenin KOSGEB Desteklerinden yararlanabilmesi için öncelikle veri tabanına kayıt olması
gerekmektedir. Veri tabanına kayıt işlemleri için http:\\www.kosgeb.gov.tr adresinden “E-KOBİ”
tıklanıp KOSGEB’ e ilk kayıt linkini seçip işletmeye ait bilgiler girilir kaydedilip sonraki sayfada
KOBİ Bilgi Beyannamesi doldurulur.
MUĞLA
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
m
İletişim Bilgileri
 Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı - Tarımsal Yatırımcı Danışma Ofisi (TARYAT)
Adres: Eskişehir Yolu 9. Km Yeni Bina 14.Kat Lodumlu / ANKARA
Tel: 0 (312) 258 84 52 0 (312) 258 84 09
Faks: 0 (312) 258 85 16
Web: www.taryat.gov.tr
E-posta: taryat@tarim.gov.tr
 Ekonomi Bakanlığı- Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü
Adres: İnönü Bulvarı No:36 06510 Emek / ANKARA
Tel: 0 (312) 444 63 63
Web: www.ekonomi.gov.tr
E-posta: tesvik@ekonomi.gov.tr

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı– Muğla İl Müdürlüğü
Adres: Musluhittin Mah.Rıfat Ayaydın Cad.Hasat Sk. No:1MUĞLA
Tel: 0 (252) 214 12 50
Faks: 0 (252) 214 12 42
Web : www.mugla-tarim.gov.tr
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
m

Muğla Valiliği
Adres: Merkez MUĞLA
Tel: 0 (252) 214 12 34
Faks: 0 (252) 214 31 88
Web : www.mugla.gov.tr
E-posta: mugla@icisleri.gov.tr

Güney Ege Kalkınma Ajansı
Adres: EGS PARK Kongre ve Kültür Merkezi 20085 DENİZLİ
Tel: 0 (258) 371 88 44
Faks: 0 (258) 371 88 47
Web: www.geka.org.tr
E-posta: info@geka.org.tr

Muğla Yatırım Destek Ofisi
Adres: Şeyh Mah. Turgutreis Cad. Belediye Kapalı Otoparkı Kat:1
Tel: 0 (252) 213 17 92; 0 (252) 213 17 93
Faks: 0 (252) 213 17 82
E-posta: mugla@geka.org.tr
m
MUĞLA İLİ TARIMSAL YATIRIM REHBERİ
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
Strateji Geliştirme Başkanlığı
Stratejik Yönetim Daire Başkanlığı
TARIMSAL YATIRIMCI DANIŞMA OFİSİ
EYLÜL 2014