Üç Boyutlu Görüntüler ile Tanı Konulan Bir Trakeal

Education - Cardiothoracic Image / Eğitim - Kardiotorasik İmaj
Eurasian J Pulmonol 2014; 16: 135-6
Üç Boyutlu Görüntüler ile Tanı Konulan Bir
Trakeal Divertikül Olgusu
A Tracheal Diverticulum Case Diagnosed with ThreeDimensional Images
Feyza Yılmaz1, Selim Kervancıoğlu2
İnayet Topçuoğlu Tıp Merkezi, Radyoloji Bölümü, Gaziantep
Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi, Radyoloji Anabilim Dalı, Gaziantep
1
2
Trakea veya ana bronş ile devamlılık gösteren hava dolu lezyon olarak tanımlanan trakeal divertikül,
paratrakeal lezyonların %1-2’sini oluşturur (1). Trakeal divertiküller sıklıkla asemptomatik olmakla birlikte kronik öksürük, dispne, stridor ve tekrarlayan trakeobronşite neden olabilirler (2). Bronkoskopide
trakeal lümen ile divertikül bağlantısı görülemediğinde tanı atlanabilir. Volümetrik çok kesitli bilgisayarlı tomografi (ÇKBT) ile trakeal divertiküllere noninvaziv olarak kolayca tanı konulabilir.
Altmış iki yaşındaki erkek hasta, kronik öksürük nedeniyle ÇKBT tetkiki için bölümümüze başvurdu. Altmış paket.yıl sigara kullanımı öyküsü olan hastanın fizik muayenesinde bulgu yoktu. Spirometrik ölçümleri ve rutin laboratuvar sonuçlarında anormal bir bulgu saptanmayan olgunun toraksın tomografik incelemesi, 64 kanallı BT cihazı (VCT XTe Light Speed; General Electric, Milwaukee, USA) ile gerçekleştirildi.
Kesit kalınlığı 3-5 mm, pitch 1,5, rekonstrüksiyon aralığı 2-3 mm idi. Aksiyel görüntülerden “multiplanar
reformation (MPR), maksimum intensity projection (MIP)” ve üç boyutlu “volume rendering (VR)” yöntemleriyle elde edilen rekonstrüksiyon görüntüleri üzerinde değerlendirmeler yapıldı. Torasik girim düzeyinde, trakeal lümenin sağ posterolateral kesiminde oval-düzensiz yüzeyli içi hava dolu lezyon tespit
edildi (Resim 1, 2). Trakeal lümen ile olan dar bağlantıyı göstermek trakeal divertikül tanısı için önemli
olduğundan oblik görüntüler sayesinde bağlantı gösterildi (Resim 3). Duvarda kalınlaşma veya kalsifikasyon mevcut değildi. İleri tetkik olarak bronkoskopi önerilen hasta, bu işlemi kabul etmedi.
Received Date / Alındığı Tarih: 30.01.2014
Accepted Date / Kabul Tarihi: 11.02.2014
Address for correspondence / Yazışma Adresi
Feyza Yılmaz, İnayet Topçuoğlu Tıp Merkezi,
Radyoloji Bölümü, Gaziantep, Türkiye
E-mail / E-posta: feyzagelebekyilmaz@hotmail.com
© Copyright 2014 Turkish Respiratory Society (TRS)
Eurasian J Pulmonol 2014
DOI: 10.5152/ejp.2014.29981
• Available online at www.eurasianjpulmonol.com
Trakeal divertiküller sıklıkla ince duvarlı, lobülasyonlar içerebilen, boyut olarak milimetrik boyuttan 3-4 cm çapa kadar ulaşabilen lezyonlardır. Trakea duvarı ile hava kesesi arasındaki bağlantı oldukça dar olup longitudinal uzunluğu sesil formunda 5 mm, pedinküle formunda ise 15 mm’ye
kadar ulaşabilir. Divertikül ayırıcı tanısında mutlaka bronkojenik kist, laringosel, faringosel, Zenker divertikülü, ösefagus divertikülü, apikal paraseptal bül ve akciğer apikal herniasyonu düşünülmelidir (3).
Trakealdivertikül; konjenital ve edinsel olmak üzere 2 tipe ayrılır. Konjenital trakeal divertikül, erkeklerde
daha sık görülür. Vokal kordların 4-5 cm altında ya da karinanın birkaç cm üstünde, sıklıkla trakeanın
sağında yer alırlar. Çapları küçüktür ve trakea ile bağlantıları dardır. Konjenital divertiküller, trakeal duvar katmanlarının tamamını içerir ve içleri sıklıkla mukus ile doludur. Divertikül duvarındaki kartilajinöz
halkalar, divertikülün büyük olasılıkla konjenital olduğunu düşündürmelidir. Eğer divertikül duvarında
kartilajinöz halka izlenmiyorsa, divertikül edinsel olabilir. Nadiren trakeo-ösefajiyal fistül gibi diğer konjenital anomalilerle birlikte bulunabilirler (4). Edinsel trakeal divertiküller, herhangi bir seviyede bulunmakla birlikte sıklıkla posterolateral bölgede, intratorasik ve ekstratorasik trakea arasında yer alabilirler.
Konjenital trakeal divertikülden daha büyüktürler ve boyunları daha geniştir. Bronkopulmoner hastalıklara eşlik eden kronik öksürük sonucunda artan intraluminal basınç, trakea duvarındaki zayıf noktalarda
müköz membran herniasyonuna neden olur ve divertikül meydana gelir. Divertikül tek ya da çok sayıda
olabilir. Konjenital divertikülden farklı olarak, edinsel tipte duvar sadece respiratuar epitelyum içerir. Çok
sayıda edinsel trakeal divertikül, trakeobronkomegali ile birlikte görülebilir (5).
Trakeal divertikül tanısında baryumlu radyolojik çalışmalar, endoskopik tetkikler ve BT kullanılabilir (6).
Bilgisayarlı tomografide divertikül boynu, tekrarlayan enfeksiyonlara sekonder kalınlaşmış divertikül
135
Yılmaz ve Kervancıoğlu. Trakeal Divertikül
Resim 1. BT 3 boyutlu VR görüntülemede anteroposterior
bakıda sağ paratrakeal divertikül
Eurasian J Pulmonol 2014; 16: 135-6
Resim 3. BT aksiyel kesitte oblik bakıda sağ paratrakeal divertikül ve boynu izlenmekte
Sonuç olarak; çok ince boyunlu olsa bile trakeal divertiküller, fiberoptik bronkoskopiye gerek kalmadan, yeni jenerasyon ÇKBT ile noninvaziv olarak tanı alabilmekte; rekonstrüksiyon ve volume rendering
görüntüler ile divertikülün sınırları, içeriği ve trakeal lümen ile bağlantısı gösterilebilmektedir. Bu nedenle, trakeal divertikül düşünülen
olgularda ÇKBT incelemesi öncelikli olarak seçilmelidir.
Etik Komite Onayı: N/A.
Hasta Onamı: Yazılı hasta onamı bu çalışmaya katılan hastadan alınmıştır.
Hakem Değerlendirmesi: Dış bağımsız.
Yazar Katkıları: Fikir - F.Y.; Tasarım - F.Y., S.K.; Denetleme - S.K.; Kaynaklar - F.Y.;
Veri toplanması ve/veya işlemesi - F.Y., S.K.; Analiz ve/veya yorum - F.Y., S.K.;
Literatür taraması - F.Y., S.K.; Yazıyı yazan - F.Y.; Eleştirel İnceleme - S.K.
Çıkar Çatışması: Yazarlar çıkar çatışması bildirmemişlerdir.
Finansal Destek: Yazarlar bu çalışma için finansal destek almadıklarını beyan
etmişlerdir.
KAYNAKLAR
Resim 2. BT 3 boyutlu VR görüntülemede sol lateral bakıda sağ
paratrakeal divertikül
duvarı ve divertikül etrafındaki inflamatuvar değişiklikler görülebilir.
Boynu çok küçük olsa bile, yeni jenerasyon ÇKBT ile divertikül saptanabilmektedir.
Trakeal divertiküller bakteriler için bir rezervuar görevi gördüğünden,
BT ile ayırıcı tanıya gidilmeli ve semptomatik olgular mutlaka tedavi
edilmelidir. Tedavide genç olgularda cerrahi rezeksiyon; yaşlı ve düşkün olgularda ise antibiyotik, mukolitik ve fizyoterapi gibi konservatif
medikal tedaviler yapılabilir (5, 6).
136
1. Endo S, Saito N, Hasegawa T, Sato Y, Sohara Y. Tracheocele: surgical and
thoracoscopicfindings. Ann Thorac Surg 2005; 79: 686-97. [CrossRef]
2. Waite S, Sharma A, Machnicki S. Right paratrachealaircyst (trachealdiverticulum). Applied Radiology 2003; 32.
3. Han S, Dikmen E, Aydin S, Yapakci O. Tracheal diverticulum: a rarecause of
dysphagia. Eur J Cardio thorac Surg 2008; 34: 916-7. [CrossRef]
4. Early EK, Bothwell MR. Congenital tracheal diverticulum. Otolaryngol
Head Neck Surg 2002; 127: 119-21. [CrossRef]
5. Soto-Hurtado EJ, Penuela-Ruiz L, Rivera-Sanchez I, Torres-Jimenez J.
Tracheal diverticulum: a review of the literature. Lung 2006; 184: 303-7.
[CrossRef]
6. Caversaccio M, Becker M, Zbären P. Tracheal diverticulum presenting
with recurrent laryngeal nerve paralysis. Ann Otol Rhinol Laryngol 1998,
107: 362-4.