PESTİSİTLER - WordPress.com

PESTİSİTLER
Yaprak dökücü
(defoliant)
Dayanıklı (2-5
yıl) (1-18
Orta Dayanıklı
ay) (1-2
Dayanıksız
hafta)
Metilen Klorür
Triklor etan
Ksilen
Yayıcı
sis
Çekici (Atractant)
İşlevlerine
göre
Kaçırıcı (Repellent)
Büyüme yönlendirici (Growth Reguloter)
PESTİSİTLE
R
İNERT
Etkili oldukları
canlıya göre
Fungusit
Akansit
Nematosit
Rodentisit
Mollusisit Avisit
BİLEŞEN
Yapıştırıc
ı
Sulandırı
cı Yağlar
kar
Dezenfekta
n
Kısırlaştırıcı
İnsektisit Herbisit
Çözücü
Adjuvan
Dayanıklılık
sürelerine
göre
Kurutucu
(desicrant)
Organik fosforlular
N-Metil karbamatlar
Kimyasal tiplerine
göre
Klorlu hidrokarbonlar
Bitkisel kaynaklılar
Arsenikliler Fenoksi alifatik asitler
yağmur
Bitkiler
Solunan hava
ÇEVRE
Yüzeyel su
Yer altı
suyu
canlılar
besinler
toprak
Hayvanlar
İnsan
Göz
Sindirim
Solunum
Deri
Duman
Sis
Aerosol
Besin maddelerinin üretimi, tüketimi, depolanmaları esnasında
besinlere zarar veren mikroorganizma ve zararlıları uzaklaştırmak
veya yok etmek, bunlara ilave olarak bitkilerin büyümesini
düzenlemek amacıyla da kullanılabilen kimyasal yada biyolojik
ürünlerin tümüne pestisit adı verilmektedir.
İstenmeyen bitki ve hayvanların (pestlerin) öldürülmesinde
kullanılan kimyasal, fiziksel veya biyolojik ürünlerin tümü.
PESTİSİTLERİN SINIFLANDIRILMASI
Pestisitler; kullanım alanları göz önüne alındığında aşağıdaki şekilde
sınıflandırılabilirler.
1. İnsektisitler:
2. Rodendisitler:
3. Fungusitler:
4. Mitisitler:
5. Larvasitler:
6. Bakterisitler:
7. Nematositler:
8. Akarisitler:
9. Mollusitler:
10. Herbisitler:
Böcekleri öldürenler
Kemiricileri öldürenler
Mantarları öldürenler
Keneleri öldürenler
Larvaları öldürenler
Bakterileri öldürenler
Solucanları öldürenler
Örümcekleri öldürenler
Salyangozları öldürenler
Yabancı otları öldürenler
 Günümüzde yaklaşık 40.000 pestisit var.
 Bunların içinde 900 değişik aktif madde bulunmaktadır.
 Halen dünyada yılda 1,8 milyar kilogram pestisit kullanılmaktadır.
 Her gün binlerce kimyasala maruz kalıyoruz.
 Hava, su, gıda ve tozlar yolu ile
 Pestisit kalıntılarının en önemli kaynağı gıdalardır.
TÜM PESTİSİTLER ZEHİRDİR...
Üretimi ve kullanımı
Tarımda kullanım; % 75-80
Tarım dışı kullanım; Ahşap koruyucu, çimler, evler, işyerleri,
endüstride kullanım
(koruyucular, boyalar, yapıştırıcılar, çadır yapımında kullanılan
kumaşlar, kemiriciler ve vektörlerle savaşta, uçaklarda)
RAF ÜSTÜ KULLANIM
Aerosol, band, yem, evcil hayvan bakım ürünü, bahçe ve bitkisel
çit bakımı amacı ile kullanılmaktadır.
Evde kullanılan pestisitler;
Herbisit; 2,4, glyphosate (Roundup), simazine.
İnsektisit; diazinon, chlorpyriphos, carbaryl, dichlorvos (DDVP),
metoksiklor, malathion, pyrenthrin, pyrethroid, propoxur
(Baygon)
Fungusitler; manb, captan, benomyl, chlorothalonil (Daconil)
Ø
1940 ‘da böceklere karşı savaşta pestisit kullanımı,
Ø
1942 ‘de yaygın DDT kullanımı başladı.
Ø
1943’de parathion
Ø
1942’de savaşta İtalya’da tifüs salgınında kullanıldı ve çok
etkili oldu.
Ø
İlk pestisit yasası ABD’de çıkartıldı.
Ø
1970’de EPA kuruldu.
Ø
1962’de Rachel Carson DDT ve klorlu hidrokarbonların toksik,
ekolojik ve insan sağlığına olumsuz etkilerini “Silent Spring”
adlı kitabında dile getirdi.
Ø
1929 Araclor (Polisiklik Klorinatlı Bifeniller )
Ø
1933 Hekzaklorobenzen (ilk fungusit )
Ø
İlk kullanılan maddeler arsenik ve kükürt
Ø
Botanik kökenli maddeler - nikotin (balık avlamak için(16.yy)
Ø
Krizantemden elde edilen piretrum (19.yy)
Ø
Bakır-arsenik bileşikleri (patates böceğine karşı)
Ø
Cıva ve kurşun bileşikleri
Kaynak: National Geographic, 1945 (Resimaltı yazısı: D.D.T. İnsanlara zararsız olan
güçlü insektisit).
DDT-1948
www.flahumforms.org/FloridaDream/index.htm
Evde ve mutfakta DDT kullanılması
http://www.knowdrama.com/images/science_ddt.jpg
DDT- Van (1949)
Van’da bit ve pirelere karşı DDT kullanılması
http://www.kesfetmekicinbak.com/atlasdan/eskiatlas/00177/
Ø
1960’lı
yıllarda
DDT’nin
farelerde
kanserojen
olduğu
gösterildi.
Ø
1955’te
DSÖ’nün
başlatmış
olduğu
sıtma
eradikasyon
programında kullanıldı ve 15 milyon yaşamı kurtardı.
Ø
Sivrisineklerle beslenen pek çok hayvan türünün de ölümüne
neden olduğu belirlendi.
Ø
1969 yılında İsveç’te, 1971’de ABD’de yasaklandı.
Halk sağlığı için kullanılacak pestisitin nitelikleri
canlıya spesifik olarak toksik olmalıdır.
 İnsanlara zarar vermemelidir.
 Ucuz olmalıdır.
 Kolay uygulanabilmelidir.
 Toksik olmayan maddelere kolayca dönüşebilmelidir.
 Yanıcı, korozif ve patlayıcı olmamalıdır.
 Boyayıcı etkisi olmamalıdır.
 Hedef
Pestisitler tüm dünyada

Hava

Yağmur, kar

Toprak

Yüzeyel ve yeraltı suları

Sis

Arktik buzullar

Gıdalarda tespit edilmektedirler.
TOPRAĞA KARIŞAN PESTİSİTLERİN HAREKETİ
BUHARLAŞMA
Rüzgarla taşınım
ADSORBSİYON
Kil
DEGRADASYON
Toprağa karışma
Organik Madde
DİFUZYON - YIKANMA
KİMYASAL DEĞİŞİM
Yağmur
Toprağın yapısı, su kapsamı
Herbisitlerde yıkanma fazladır
Toprağın katalizörlüğü – asit yapısı,
Demiroksit içeriği
Güneş ışını
OHPestisitlerde -COO
-NH2
-NO2
BİTKİLERİN YAPISINA GİREBİLİRLER.
Mikroorganizmalar
bu grupları hedef alarak parçalar
PESTİSİTLERİN
SAĞLIK
ETKİLERİ
PESTİSİTLERİN insanlara OLUMSUZ ETKİSİ
ağız yoluyla
ANİ ZEHİRLENME LD 50 (Letal Doz
50)
deri yoluyla
solunum yoluyla
YAVAŞ ZEHİRLENME
Pestisit zehirlenmesinin belirtileri, hafif bir cilt tahrişinden komaya ve hatta
ölüme kadar farklılık gösterebilir.
Pestisit zehirlenmelerinin en büyük bölümünden insektisitler sorumludurlar. En
ciddi ve tehlikeli pestisit zehirlenmeleri organofosfat ve karbamat
insektisitlerinden kaynaklanmaktadır.
PESTİSİTLERİN çiftlik hayvanlarına OLUMSUZ ETKİSİ
ağız yoluyla
deri yoluyla
solunum yoluyla
ANİ ZEHİRLENME
LD 50 (Letal Doz
50)
YAVAŞ ZEHİRLENME
/BİRİKİM
Et, süt, yumurta..
PESTİSİTLERİN faydalı böceklere OLUMSUZ ETKİSİ
Belirtiler:
Arı hareketsizliği
Arı kovanlarının önünde çok sayıda ölü arı
Önlemler:
Faydalı böceklerin duyarlı olduğu dönemde ilaçlamaktan kaçınmalı
Gereksiz tekrarlı ilaçlamalardan kaçınmalı
Uygun dozlarda kullanmalı
İlaçlama gece yapılmalı
Çiçeklenme devresinde ilaçlama yapılmamalı
Toz preparatlardan kaçınmalı
PESTİSİTLERİN balıklara OLUMSUZ ETKİSİ
Suda eriyenler
Ani yoğunluk artışı
Granül ve tozlar
Yavaş yavaş salınım
ANİ ÖLÜM
DOLAYLI ETKİ
PESTİSİTLERİN kuş/yabani hayvanlara OLUMSUZ ETKİSİ
Doğrudan temas
Ölmüş hayvanları yemek
ÖLÜM
BİRİKİM
Fonksiyon bozukluğu
Üreme azalması
PESTİSİT kalıntılarının OLUMSUZ ETKİSİ
Akut etki
Yüksek doz ilaçlı yiyecek-içecek
Zehirlenme
LD 50
ÖLÜM
Düşük doz ilaçlı yiyecek-içecek
Kronik etkilenim
Birikim
MAK
Pestisitler Vücuda Nasıl Girer ?
 Deri (en çok) Pestisidler, etkilenimden sonra aylarca deride
kalabilirler.
 Deri yolu ile alınan pestisitin emilme hızı bazı faktörlerden
etkilenmektedir;
 Ciltte yara, kesik ya da ezik varsa
 Cilt nemli veya terli ise
 Pestisit ciltte uzun süre kalırsa
 Özellikle vücudun belli bölgeleri pestisitle temas etmişse.
Örneğin yaygın olarak kullanılan “PARATHİON” için
emilim hızları
kulak yolundan %47
kafa derisinden %32
avuç içinden %12
ön koldan %8.6
gözler ve genital bölgeden %100
olarakta adlandırılan, parathion-etil veya dietil
parathion , bir olan organofosfat bileşiktir.
 Güçlü bir insektisit ve akarisit.
 Bu insanlar da dahil olmak üzere hedef dışı organizmalar için
çok toksiktir.
 Kullanımı yasak ya da kısıtlı birçok
ülkede ve tüm kullanım onu
yasaklamak için öneri söz
konusudur.
 Parathion
BIYOLOJIK BIRIKIM
Biyolojik birikimle canlıların vücudunda yoğunlaşabilir.
(Biyokonsantrasyon,biyomagnifikasyon)
Pestisit
Toprak
Su kütleleri
Planktonlar (265 kat)
Küçük balıklar (500 kat)
Büyük balıklar (75.000 kat)
Kuşlar (80.000 kat)
SAĞLIK ETKİLERİ
KRONİK
AKUT
Ø
Kanser riski
Ø
Aplastik anemi
Ø
Doğum defektleri
Ø
Üreme sistemi ve fertilite üzerine olumsuz etkiler
Ø
Nörolojik hasar
Ø
Endokrin bozukluklar
Zehirlenmeler
KANSER
Pestisitlerin bazıları toksikolojik açıdan bir zarar oluşturmazken, bazılarının
kanserojen, sinir sistemini etkileyici ve hatta mutasyon oluşturucu etkiler saptanmıştır.

İstatistiksel olarak
Çiftçilerde:
dudak,
cilt,
beyin,
multipl myeloma,
Karaciğer,
akciğer
önemli
risk
artımı
saptananlar:
mide,
prostat,
Hodgkin hastalığı,
lösemi
testis
Pestisitlerin İnsan ve Çevre Sağlığına Etkilerini Azaltmak İçin
Alınması Gereken Önlemler
1. “Hasat-İlaçlama aralığı” belirlenmeli, yeterince uzun olmalı ve
üreticiler bu süreye uymalıdır.
2. Gıdaların işleme sürecinde pestisit azaltıcı uygulamalar
(ysp)yapılmalı
3. Her bir pestisit için LD 50 dozu bilinmeli, açıkça yazılmalı.
4. İnsan ve çevresi için daha az toksik olan pestisitler tercih
edilmelidir.
5. Kalıcı Organik kirliliğe neden olan Cl HC (DDT, Dieldrin,
Endrin, Heptaklor) yasaklanmalıdır.
6. Uygulayıcılar eğitilmeli, uygulamada çocuklar çalıştırılmamalı,
özel ekipman ve elbise maske vb. kullanılmalıdır. Preparat
hazırlanırken ve uygulama sırasında bir şey yenmemeli,
içilmemelidir.
7. Aşırı dozdan ve gereksiz tekrarlı uygulamalardan kaçınmalıdır.
8. Havadan ilaçlama yapılacağı zaman meteorolojik koşullara
dikkat edilmeli, arı üreticileri uyarılmalıdır.
9. İlaçlamada kullanılan alet ekipman imha edilmelidir.
Pestisit uygulanırken dikkat edilmesi gereken noktalar
şunlardır
1. Pestisit uygulanmadan önce uygun pestisit seçimi ve bunların
uygulanmasına yönelik bilgilerin sağlanmasına yönelik olarak ilgili
kuruluş ve teknik adamlara danışılmalıdır.
2. Pestisitlerin kullanımı için alınması gereken koruyucu gereçler
hazırlanmalıdır.
3. Pestisit uygulanırken mutlaka tulum giyilmeli ve tulum kesinlikle
eve sokulmamalıdır.
4. Rüzgara karşı pestisit uygulanmamalıdır.
5. Uygulama sırasında diğer hayvan ve canlılara zarar vermemek
için gerekli önlemler alınmalıdır.
6. Pestisit kaplarına hiç bir yiyecek konulmamalıdır.
7. Hazırlanan pestisit solüsyonları eve sokulmamalıdır.
8. Uygulama sırasında ağız ve burun kapatılmalıdır.
9. İnsektisit uygulamasında kullanılan araç ve gereçler imha
edilmelidir.
GIDA İŞLEME SÜRECİNDEKİ ÖNLEMLER
Besinlerin iyice yıkanması,
Kabuklarının soyulması,
Isıl işlemlerle muamele edilmesi (kaynatma, pişirme vb),
Ultraviyole ışınlanması (örneği sütte olduğu gibi),
Hidrojen peroksit gibi bazı katkı maddelerinin ilave edilmesi
Kalabalık yerleşim yerlerinin havadan ilaçlaması çok tehlikelidir.
Pulvarizatör bakım ve kullanımı
İlaçlama teknik ve becerisi eğitimi
Pestisitler uygun doz ve teknikle kullanılmalı
Kısa sürede direnç gelişmesi
Peel it
Boil it
Cook it
Or forget it...
İNSEKTİSİTLER
1. KLORLU HİDROKARBON YAPISINDAKİ İNSEKTİSİTLER
a) Diklorodifeniltrikloretan (DDT), aldrin, dieldrin, klordan vb.
2.ASETİLKOLİN ESTERAZ İNHİBİTÖRLERİ
a)Organofosfatlı insektisitler: Malation, Paration, diazinon, dikorvos vb.
b) Karbamat grubu insektisitler: Aldikarb, tiram vb.
3. PİRETROİT GRUBU İNSEKTİSİTLER
a) Sentetik piretroid insektisitler: Permetrin, sipermetrin vb
4. KARBAMATLAR
HERBİSİSİTLER
Zararlı otlara karşı kullanılan maddelerdir.
Turuncu ajan: Yaprak dökücü bir herbisit
Klorlu organik herbisit: Dalapon
Kullanılan ilk herbisitler: 2,4-dinitro-o-krezol, 3-indolilasetikasit
FUNGİSİTLER
Mantarları yok etmek için kullanılan maddelerdir.

Download Report