Klinik Sorumlu Hemşirelerin Sosyotropi Otonomi Kişilik Özellikleri

TosunÖ,BayatM,ErdemE,KorkmazZ,AvcıÖ
SAĞLIKBİLİMLERİDERGİSİ
JOURNALOFHEALTHSCIENCES
ErciyesÜniversitesiSağlıkBilimleriEnstitüsüYayınOrganıdır
AraştırmaYazısı
2014;23:99-103
*KLİNİKSORUMLUHEMŞİRELERİNSOSYOTROPİOTONOMİKİŞİLİKÖZELLİKLERİ
THECLINICHEADNURSES’SOCIOTROPICAUTONOMICPERSONALITYFEATURES
ÖznurTOSUN1,MeralBAYAT1,EmineERDEM1,ZübeydeKORKMAZ1,ÖzlemAVCI2
1ErciyesÜniversitesiSağlıkBilimleriFakültesi,Hemşirelik AD,Kayseri
2KocaeliÜniversitesiKocaeliSağlıkYüksekokulu,Kocaeli
ÖZET:Sosyotropi,kişinindiğ erinsanlarlaolumluilişkilerkurabilmesi, otonomi ise bireyin bağ ımsızlığ ı olarak tanımlanmaktadır.Hemşirelerinniteliklibakımsunabilmeleriiçinsosyotropiveotonomiö zellikleriningelişmişolmasıgerekmektedir.Bu
araştırma, klinik sorumlu hemşirelerin sosyotropi otonomi
kişilik ö zelliklerini belirlemek amacı ile tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırma, kurum izni alınan bir ü niversite hastanesindeçalışanveonamlarıalınan50kliniksorumluhemşiresiile
iletoplanmıştır.Araştırmayakatılanhemşirelerinyaşveçalışma yılı ortalamaları sırasıyla 37.62±4.44 ve 18.43±4.82 yıl
olarak bulunmuştur. Hemşirelerin; %82.0’ının ö nlisans mezunuolduğ uve%84.0’ınındahaö ncebaşkabirkurumdaçalışmadığ ıbelirlenmiştir.Hemşirelerin;%86.0’ınınmeslekderneğ ine
ü yeolmadıkları,%72.0’ınınbilimselyayıntakipetmedikleri,%
74.0’ınınhizmetiçieğ itimlerekatıldıklarıve%54.0’ınınçalıştıklarıklinikteotonomdavranışlarınındesteklendiğ isaptanmıştır.
Hemşirelerin;sosyotropiveotonomipuanortalamalarısırasıyla 69.70±16.11 (28-101), 77.08±18.57 (22-107) olarak belirlenmiştir.Evli,40yaşveü zeri,21yılveü zeriçalışmayılıolan,
cerrahikliniklerindeçalışan,çalıştıklarıklinikteotonomdavranışları desteklenen klinik sorumlu hemşirelerin sosyotropi ve
otonomi; bilimsel yayınları takip eden, hizmetiçi eğ itimlere
katılan hemşirelerin otonomi puan ortalamalarının yü ksek
olduğ u, fakat aralarındaki farkın istatistiksel olarak ö nemli
olmadığ ısaptanmıştır(p>0.05).
Bu bulgulara gö re; hemşirelerin otonom davranışlarının desteklenmesi ve mesleki otonomiyi geliştirecek şekilde eğ itim
programlarınınoluşturulmasıö nerilebilir.
ABSTRACT: Sociotropy is to establish positive relationships
dual'sindependence.Nursesshouldhaveadvancedsociotropic
autonomicpersonalityfeaturesforcarequality.
Thisstudywasconducteddescriptivelytodeterminetheclinic
head nurses’ sociotropic autonomic personality features. The
studysampleconsistedofthe50clinicheadnursesinanuniversityhospital.Inthestudy,thepermissionoftheinstitution
andinformedconsentfromnursesweretaken.Thedatawere
collectedbyaquestionnaireform,Sociotropy-AutonomyScale.
The mean age and working years of the nurses were
37.62±4.44 and 18.43±4.82 years, respectively. Of the nurses,
82.0% held associate degree, 84.0% did not work at another
institutionbefore,86.0%werenotmembersofanyprofession
74.0% participated inservice training and 54.0% supported
theirautonomicbehaviorsinclinics.Themeansociotropyand
autonomyscoreswere69.70±16.11(28-101),77.08±18.57(22
-107),respectively.Themeansociotropyandautonomyscores
ofthenursesmarried,aged40andoveryearsold,hadworking
duration 21 years and above, working in surgical clinics and
supported for their autonomic behaviors in clinics were high
(p>0.05). Also, the mean autonomy scores of the nurses who
trainingwerehigh(p>0.05)
Inconlusion,trainingprogramsdevelopingprofessionalautonomy is recommended and the autonomous behaviors of the
nursesshouldbesupported.
Anahtarkelimeler: Kliniksorumlu hemşire,otonomi, sosyotropi
Keywords:Clinicheadnurse,autonomy,sociotropy
GİRİŞKişilik;bireyinzihinsel,bedenselveruhsalfarklılıklarınındavranışbiçimiveyaşamatarzınayansımasıdır (1). Bilişsel kuramcılardan biri olan Beck, kişiliğ in
sosyotropiveotonomiolmakü zereikiboyutuolduğ unu
savunmaktadır (2,3). Sosyotropi kavramı, kişinin diğ er
insanlarla olumlu ilişkiler kurabilme ö zelliğ i; otonomi
kavramı ise, bireyin bağ ımsızlığ ını, kişisel haklarını koruyabilmeveartırabilmeö zelliğ iolaraktanımlanmaktadır(3-5).Yapılançalışmalarda,kendikararlarınıverme,
aileile uyum problemiyaşama, kontrol kaybıve algılanan başarısızlık durumlarının otonomi kişilik ö zelliklerini (6-8); kişiler arası sorun yaşama durumunun ise
sosyotropikişilikö zelliklerini(7)etkilediğ ibelirlenmiştir. Sosyotropi kişilik ö zellikleri baskın olan bireyler
MakaleGelişTarihi:07.03.2014
MakaleKabulTarihi:16.07.2014
reddedilme gibi durumlara aşırı duyarlı iken, otonomi
kişilik ö zellikleri baskın olan bireyler bağ ımsızlığ a ve
CorrespondingAuthor:
AD/Kayseri
Tel:03522076666/28568
e-mail:obasdas@erciyes.edu.tr
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (2)
99
KlinikSorumluHemşirelerinSosyotropiOtonomiKişilikÖzellikleri
başarıyaö nemverirler(9).Meslekilekişilikö zellikleri
arasında ö nemli bir bağ vardır. Kendi kişiliğ ine uygun
mesleğ iseçenbireyler,yaptıklarıiştedahabaşarılıolurlar(10).Birbü tü nolarakinsanabakımverenhemşirelikmesleğ iniü stlenenkişilerde,hemsosyotropihemde
otonomikişilikö zelliklerininbulunmasıö nemlidir.
Toplumlar,toplumsaldinamikler,sağ lıkbakımgereksinimleri ve sağ lık politikaları değ işirken, hemşirelerden
mevcut ve olası sorunlara karşı bireyin, ailenin, toplu-
ve hü manistik bir yaklaşımla tanımlamaları ve karşılamaları beklenmektedir (11). Bu amaç doğ rultusunda,
hemşirelerin hizmet sunduğ u tü m bireyler, içinde bulunduğ u meslek ü yeleri vediğ er sağ lık ekibi ü yeleri ile
sağ lıklı bir iletişim kurmaları gerektiğ inden sosyotropi
kişilik ö zelliklerinin gelişmiş olması gerekmektedir.
Ayrıca, hemşirelerin yö netici, bakım verici, karar verici
gibirolveişlevlerinikullanarakniteliklibakımsunabilmeleri için otonomi kişilik ö zelliklerinin iyi gelişmiş
olmasıistenmektedir.
Klinik sorumlu hemşireleri, klinikteki işlerin yö netimi
ve klinikte çalışan hemşireler ile diğ er sağ lık meslek
ü yeleriarasındakiişbirliğ inisağ layıcıpozisyonundadırlar, aynı zamanda hasta bakımına yö n vermekte, hatta
zaman zaman hasta bakımına katılmaktadırlar. Klinik
sorumlu hemşirelerin sosyotropi ve otonomi kişilik
ö zelliklerinin bu sorumluluklarını yerine getirmede
etkiliolduğ udü şü nü lmektedir.
GEREÇveYÖNTEM
Bu araştırma, klinik sorumlu hemşirelerin sosyotropikotonomikkişilikö zelliklerinibelirlemekamacıileEylü lEkim 2011 tarihlerinde tanımlayıcı olarak yapılmıştır.
Araştırmanın yapılması için kurum izni ve çalışmaya
katılmayı kabul eden hemşirelerden yazılı onam alınmıştır. Araştırmaya, ü çü ncü dü zey sağ lık hizmeti veren
birü niversitehastanesindeçalışankliniksorumluhemşirelerinin (toplam 55 klinik sorumlu hemşiresi) alınması planlanmış, araştırma 50 hemşire ile tamamlanmıştır. Veriler, yü zyü ze gö rü şme yö ntemiile araştırmacılartarafındangeliştirilenAnketFormuveSosyotropitoplanmıştır.
Beck ve arkadaşları tarafından geliştirilen, revizyon çalışmaları yapılan ve Tü rkçe geçerlik ve gü venirlik çalış-
sosyotropi ve otonomi ile ilişkili ö zellikleri ö lçmeyi
ğ in sosyotropialtboyutuonaylanmama kaygısı,ayrılık
kaygısı ve başkalarını memnun etme bö lü mlerinden;
otonomialtboyutuisekişiselbaşarı,ö zgü rlü kveyalnızlıktan hoşlanma bö lü mlerinden oluşmaktadır. SOö lçekte her madde 0-4 arasında puanlanmaktadır. Sosyotropi ve otonomi alt ö lçeklerinden iki ayrı toplam
puaneldeedilir,herbiraltö lçektenalınabilecekenyü ksekpuan120’dir.Sosyotropiveotonomialtö lçekpuanlarınınyü ksekolması,yü kseksosyotropikkişilikveotonomi ö zelliklerini gö stermektedir. Verilerin istatistiksel
değ erlendirmesinde; Shapiro-Wilk, tek yö nlü varyans
analizi, Kruskall-Wallis, student t, Mann-Whitney U ve
100
korelasyon testleri kullanılmıştır. Bu araştırmada Sosyotropiolarakbulunmuştur.
BULGULAR
Araştırmayakatılankliniksorumluhemşirelerinyaşve
çalışmayılıortalamalarısırasıyla37.62±4.44yıl(32-52)
ve18.43±4.82yıl(11-30)olarakbulunmuştur.Hemşirelerin;%74.0’ınınevli,%82.0’ınınö nlisansmezunuolduğ u, %52.0’ının dahili tıp kliniklerinde çalıştığ ı ve %
84.0’ının daha ö nce başka bir kurumda çalışmadığ ı belirlenmiştir.Hemşirelerin;%86.0’ınınmeslekderneğ ine
ü ye olmadıkları, %72.0’ının bilimsel yayın takip etmedikleri,%74.0’ınınhizmetiçieğ itimlerekatıldıklarıve%
54.0’ının çalıştıkları klinikte otonom davranışlarının
desteklendiğ isaptanmıştır(Tablo1).
Tablo1.Kliniksorumluhemşirelerintanıtıcıvemeslekiö zellikleri
TanıtıcıveMeslekiÖzellikler
Yaş(yıl)
n
30-34
13
26.0
13
37
26.0
74.0
35-39
40veü zeri
MedeniDurum
Bekar
Evli
EğitimDurumu
Sağ lıkMeslekLisesi
Lisansveü zeri
ÇalışmaSüresi(yıl)
11-15
16-20
21veü zeri
DahaÖnceBaşkaBirKurumdaÇalışma
Durumu
Evet
Hayır
ÇalıştığıKlinik
Dahilitıp
Cerrahitıp
HizmetİçiEğitimeKatılmaDurumu
Evet
Hayır
DerneğeÜyeOlmaDurumu
Evet
23
14
4
36.0
32.0
32.0
Toplam
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (2)
10.0
8
42
16.0
84.0
24
48.0
26
37
13
7
36
Bazen
8.0
18
16
16
Hayır
KlinikteOtonomDavranışlarınDesteklenmeDurumu
Evet
Hayır
28.0
82.0
5
43
Evet
46.0
41
Hayır
BilimselYayınlarıTakipEtmeDurumu
%
14
52.0
74.0
26.0
14.0
86.0
28.0
72.0
27
54.0
50
100.0
13
10
26.0
20.0
TosunÖ,BayatM,ErdemE,KorkmazZ,AvcıÖ
Klinik sorumlu hemşirelerinin; sosyotropi ve otonomi
puan ortalamaları sırasıyla 69.70±16.11 (28-101),
77.08±18.57(22-107)olarakbelirlenmiştir(Tablo2).
Tablo 2. Klinik sorumlu hemşirelerin sosyotropi ve otonomi
puanortalamaları
SOSOTÖ
x  SS
Med(Min-Max)
SosyotropiAltÖlçeği
Onaylanmamakaygısı
Ayrılıkkaygısı
Başkalarınımemnun
etme
ToplamPuan
OtonomiAltÖlçeği
Kişiselbaşarı
Yalnızlıktanhoşlanma
ToplamPuan
22.90±5.93
24.0(8.0-33.0)
15.06±4.72
15.0(4.0-25.0)
31.74±8.29
69.70±16.11
33.50±7.85
31.50±8.94
12.08±4.54
77.08±18.57
32.0(12.0-46.0)
70.0(28.0-101.0)
35.0(13.0-47.0)
32.5(7.0-44.0)
12.0(2.0-22.0)
78.5(22.0-107.0)
Evli,40yaşveü zeri,21yılveü zeriçalışmasü resiolan,
dahaö ncebaşkabirkurumdaçalışmayanvecerrahitıp
kliniklerinde çalışan klinik sorumlu hemşirelerin sosyotropi ve otonomi; bilimsel yayınları takip eden, hizmetiçi eğ itimlere katılan hemşirelerin otonomi puan
ortalamalarının yü ksek olduğ u, ancak aradaki farkın
istatistiksel olarak ö nemli olmadığ ı bulunmuştur
(p>0.05)(Tablo3).
Klinik sorumlu hemşirelerin tanıtıcı ve mesleki ö zellik-
hemşirelerin yaş, medeni durum, eğ itim durumu, daha
ö nce herhangi bir kurumda çalışmış olma, çalıştığ ı klinik,hizmetiçieğ itimekatılma,bilimselyayıntakipetme
belirlenmiştir (p>0.05). Sadece, hemşirelerin çalışma
sü resi arttıkça, otonomi alt boyutu ö zgü rlü k bö lü mü puan ortalamalarınındaarttığ ı belirlenmiştir (r=0.294,
p=0.039).
TARTIŞMA
Hemşireler, bireylerin optimum sağ lık dü zeyine ulaşabilmeleri amacına yö nelik, sağ lığ ın korunması, sü rdü rü lmesivegeliştirilmesiiçinbilgivedeneyimlerinikullanarak bakım vermekten sorumludurlar (11, 14). Bununla birlikte, bakım verirken çeşitli kurumsal ya da
mesleki sorunlarla karşı karşıya kalmaktadırlar. Bu
sorunların ü stesinden gelebilmelerinde ve sundukları
bakımınniteliğ inibelirlemedehemşirelerinkişilikö zellikleriö nemlibirfaktö rolarakkarşımızaçıkmaktadır.
Sosyotropi kişilik ö zelliğ i gelişen, duygu, dü şü nce ve
davranışlarının farkında olan hemşire, bakım verirken
kendiniyetkingö rmekteveotonomisiniyenidurumlara
yeni tutumlar geliştirerek kullanabilmektedir. Otonomi
kişilik ö zelliğ i gelişen, kendini tanıyan, bağ ımsız kararlar verebilen hemşire, sunduğ u bakımda hemşirelik
boyutunu tanımlayarak bilinçli karar verebilmekte, bakım stratejisi belirleyerek amaçlı ve kontrollü bakım
verebilmektedir (5,15-18). Bu araştırmada klinik sorumlu hemşirelerin; sosyotropi puanları 69.70±16.11
(28-101), otonomi puanları ise 77.08±18.57 (22-107)
olarak belirlenmiştir. Klinik sorumlu hemşirelerinin
otonomi puan ortalamalarının sosyotropi puan ortalamalarındandahayü ksekolduğ usaptanmıştır(p<0.001).
Bu bulgu, Malak ve ark. (19) çalışmasının bulguları ile
benzerlik gö stermektedir. Otonomi alt boyutunun ö zgü rlü k,kişiselbaşarıveyalnızlıktanhoşlanmabö lü mlerinden oluştuğ u dikkate alındığ ında; hemşirelerin bağ ımsız kararlar alabilmeleri ve otonom davranışlarının
çalıştıkları klinikteki meslektaşları ve diğ er sağ lık çalışanları tarafından desteklenmesi nedeni ile otonomi
puanortalamalarınındahayü ksekolduğ usö ylenilebilir.
Collins ve Henderson (20), eğ itim dü zeyi yü kseldikçe
otonomidü zeyininyü kseldiğ ini,fakatçalışmasü resinin
bunu etkilemediğ ini belirtmektedirler. Bu araştırmada
Collins ve Henderson’ın belirttiğ inden farklı olarak kliniksorumluhemşirelerinçalışmasü resiarttıkça,otonomialtboyutuö zgü rlü kbö lü mpuanlarınındaarttığ ı,yani
otonomidü zeyininyü kseldiğ i,eğ itimdü zeyininisebunu
etkilemediğ i belirlenmiştir (sırasıyla; p=0.039, p>0.05).
Bu durumun klinik sorumlu hemşirelerin çalıştıkları
kurumdadeneyimsahibiolmaları,meslekikıdemarttıkça kendine olan gü venlerinin artması, daha ö zgü r ve
rahat kararlar verebilmelerinden kaynaklandığ ı dü şü nü lmektedir. Araştırmada, yaş ve çalışma sü resi fazla
olankliniksorumlu hemşirelerinsosyotropipuanortalamalarınındayü ksekolduğ u,ancakaradakifarkınistatistiksel olarak ö nemli olmadığ ı bulunmuştur (p>0.05).
Kliniksorumluhemşirelerinsosyotropipuanortalamalarının yü ksek olmasının nedeni, hem iş hem de sosyal
ilişkilerindedahafazlakişiileiletişimkurmaları,kişiler
arasıiletişimdedeneyimkazanmaları,bağ ımsızkararlar
verebilmeleri ve bu kararlarının çalıştıkları klinikte
destekleniyorolmasındankaynaklanıyorolabilir.
Bu araştırmada bilimsel yayınları takip edenve hizmet
içieğ itimlerekatılankliniksorumluhemşirelerininotonomipuanortalamalarıyü ksekbulunmuştur(TabloIII).
Bu bulgu, bilimsel yayın takibi ve hizmetiçi eğ itim gibi
aktivitelerin,kliniksorumluhemşireleringü ncelmesleki bilgilerini, gö rev, yetki ve sorumluluklarına ilişkin
bilgilerinivedolayısıileotonomipuanortalamalarınıda
artırdığ ı şeklinde yorumlanabilir. Bununla birlikte, cerrahitıpkliniklerindeçalışankliniksorumluhemşirelerinin hem sosyotropi hem otonomi puan ortalamalarının
dahili tıp kliniklerinde çalışan klinik sorumlu hemşirelerden daha yü ksek olduğ u bulunmuştur. Cerrahi tıp
kliniklerinde çalışan klinik sorumlu hemşirelerin çalıştıklarıkliniklerinö zelliklerinedeniilehızlıkararalmalarınıgerektirendurumlarladahasıkkarşılaştıklarıiçin
sosyotropi ve otonomi puan ortalamaları daha yü ksek
olabilir.
Meslek ü yelerinin sahip oldukları bireysel otonomileri,
profesyonel statü kazanmalarında rol oynamaktadır
(5,15-18).Sosyotropikişilikö zelliğ iningelişmişolması,
mesleğ ebağ lılığ azeminhazırlayacakvemeslekleşmeye
katkısağ layacaktır(2,5,21).Bireyselotonomininmesleğ eyansımasıiledestekleyicisosyalilişkilerkuvvetlenecektir(18).Bunedenlehemşirelerinsosyotropiveotonomikişilikö zellikleriningelişmesiverecekleribakımın
nitelikliolmasıaçısındanvazgeçilmezdir.
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (2)
101
KlinikSorumluHemşirelerinSosyotropiOtonomiKişilikÖzellikleri
AraştırmanınSınırlılıkları
Klinik sorumlu hemşirelerin sosyotropi-otonomi kişilik
ö zellikleri ö lçek sonuçları ile değ erlendirildiğ inden sonuçların subjektif olması kaçınılmazdır. Araştırmada
ö rneklem seçimine gidilmeyip,hastanede çalışan klinik
sorumlu hemşirelerin tü mü ne ulaşılmaya çalışılmıştır.
Araştırmanınyapıldığ ıtarihlerdebeşhemşireçalışmaya
katılmak istememiş, çalışma 50 (%90.9’u) hemşire ile
yapılmıştır.
rinin sosyotropi ve otonomi; bilimsel yayınları takip
edenvehizmetiçieğ itimlerekatılanhemşirelerinotonomi puan ortalamalarının yü ksek olduğ u, fakat aralarındaki farkın istatistiksel olarak ö nemli olmadığ ı saptanmıştır(p>0.05).
Araştırmada elde edilen bulgular doğ rultusunda aşağ ıdakiö nerilerdebulunulabilir:
1.Hemşirelerinbilimselyayıntakipetmelerininveotonomdavranışlarınındesteklenmesivemeslekiotonomi-
Tablo3.Kliniksorumluhemşirelerintanıtıcıvemeslekiö zelliklerinegö resosyotropi-otonomiö lçeğ ipuanortalamaları
TANITICIveMESLEKİÖZELLİKLER
SOSOTÖPUANORTALAMALARI
SosyotropiPuanı
OtonomiPuanı
x  SS
x  SS
13
23
14
72.07±12.20
66.47±16.65
72.78±18.36
F=0.853
75.07±11.71
76.00±19.47
80.71±22.60
F=0.373
Lisansveü zeri
4
41
5
72.25±17.80
67.92±16.07
82.20±11.25
F=1.866
78.50±16.17
75.85±19.49
86.00±10.65
F=0.669
ÇalışmaSüresi(yıl)
11-15
16-20
21veü zeri
18
16
16
69.66±16.23
66.37±11.94
73.06±19.57
F=0.680
74.72±16.43
76.56±16.58
80.25±22.97
F=0.375
ÇalışılanKlinik
Dahilitıp
Cerrahitıp
26
24
68.19±11.57
71.33±20.05
t=-0.671
76.23±13.48
78.00±23.14
t=-0.327
HizmetİçiEğitimeKatılmaDurumu
Evet
Hayır
37
13
69.59±16.03
70.00±17.00
t=-0.077
77.97±17.35
74.53±22.26
t=0.570
BilimselYayınlarıTakipEtmeDurumu
Evet
Hayır
14
36
68.28±17.09
70.25±15.93
t=-0.384
77.85±16.85
76.77±19.41
t=0.183
72.18±15.88
71.69±11.61
60.40±19.60
F=2.187
80.88±15.85
76.07±15.35
68.10±26.50
F=1.814
N
Yaş(yıl)
30-34
35-39
40veü zeri
EğitimDurumu
Sağ lıkMeslekLisesi
KlinikteOtonomDavranışlarınDesteklenmeDurumu
Evet
27
Hayır
13
Bazen
10
SONUÇveÖNERİLER
Evli, 40 yaş ve ü zeri, 21 yıl ve ü zeri çalışma yılı olan,
cerrahitıpkliniklerindeçalışan,çalıştıklarıklinikteotonomdavranışlarıdesteklenenkliniksorumluhemşirele102
p=0.433
p=0.166
p=0.512
p=0.506
p=0.939
p=0.703
p=0.124
p=0.691
p=0.517
p=0.690
p=0.746
p=0.572
p=0.856
p=0.174
yi geliştirecek şekilde hizmet içi eğ itim programlarının
oluşturulmasıö nerilebilir.
2. Hemşirelik eğ itim programlarında, sadece otonominin değ il, sosyotropi-otonomi kişilik ö zelliklerinin bir-
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (2)
TosunÖ,BayatM,ErdemE,KorkmazZ,AvcıÖ
likte geliştirilmesine yö nelik ders programları ve ders
içeriklerioluşturulmasıö nerilir.
3.Hemşirelerinsosyotropiveotonomikişilikö zellikleri
belirlemekamacıyladahabü yü kbirö rneklemdebenzer
birçalışmanınyapılmasıö nerilir.
*Buçalışma;UluslararasıKatılımlı14.UlusalHemşirelik
Kongresi’nde (25-27 Ekim 2013, Muğ la) poster bildiri
olaraksunulmuştur.
KAYNAKLAR
1.
2.
3.
4.
5.
ErdemR,YıldırımHH,AtillaGveark.Hastaneçalışanlarının kişilik ö zellikleri ve zamanı kullanma
Dergisi2009;12:105-120.
BagbyRM,GilchristEJ,RectorNA,etal.Thestability
andvalidityofthesociotropyandautonomypersonality dimensions as measured by the revised personal style inventory. Cognit Ther Res 2001; 25:
765-779.
Frewen PA, Dozois DJA. Social, achievement, and
control dimensions of personality-life event vulnerabilitytodepression.CognitTherRes2006;30:117.
15. ÇamO,EnginE.Psikiyatrikliniğ indeçalışanhemşirelerde farkındalık eğ itiminin bireysel performans
standartlarına etkisi. Anatolian Journal of Psychiatry2006;7:82-91.
16. AdamsD,MillerBK.Professionalisminnursingbehaviorsofnursepractitioners.JProfNurs2001;17:
203-210.
17. WyndCA.Currentfactorscontributingtoprofessionalisminnursing.JProfNurs2003;19:251-261.
18. MacDonald C. Nurse autonomy as relational. NursingEthics2002;9:194-201.
19.
-otonomi
kişilikö zelliklerivetü kenmişlikdü zeyleriarasındaSağ lıkBilimleriFakü ltesiHemşirelikDergisi2011;1
-16.
20. Collins SS, Henderson MC. Autonomy: Part of the
nursingrole?NursingForum1991;26:23-29.
21. Bieling PJ, Beck AT, Brown GK. The sociotropy–
autonomy scale: Structure and implications. Cognit
TherRes2000;24:763-780.
otonomikişilikö zellikleri,yaşamolaylarıvedepresifbelirtiler.Tü rkPsikDerg2001;12:273-282.
KayaN,AştıT,Acaroğ luR,veark.Hemşireö ğ rencilerin sosyotropik-otonomik kişilik ö zellikleri ve
sitesi Hemşirelik Yü ksekokulu Dergisi 2006; 10: 111.
6. CampbellDG,KwonP,ReffRC,WilliamsMG.Sociotropyandautonomy:Anexaminationofinterpersonal and work adjustment. J Pers Assess 2003; 80:
206-207.
7. SatoT,McCannD.Individualdifferencesinrelatednessandindividuality:Anexplorationoftwoconstructs.PersIndividDif1998;24:847-859.
8. Sato T. Sociotropy and autonomy: The nature of
vulnerability.JPsychol2003;137:447-466.
9. Lynch TR, Robins CJ, Morse JQ. Couple functioning
in depression: The roles of sociotropy and autonomy.JClinPsychol2001;57:93-103.
10. Rojewski JW, Kim H. Career choice patterns and
behaviorofwork-boundyouthduringearlyadolescence.JCareerDev2003;30:89-108.
11. ErdemirF.Hemşireninrolveişlevlerivehemşirelik
relikYü ksekokuluDergisi1998;2:59-63.
12. Şahin N,UlusoyM,ŞahinN.Exploringthesociotropy-autonomy dimensions in a sample of Turkish
psychiatricinpatients.JournalofClinicalPsychology1993;49:751-763.
13. Savaşır I, Şahin NH. Bilişsel-Davranışçı Terapilerde
14.
Ankara,1997,ss54-61.
versitesiHemşirelikYü ksekokuluDergisi2002;5:1
-8.
Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2014 ; 23 (2)
103

Download Report