Damızlık Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvan Yetiştiriciliği

Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü
Damızlık Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvan Yetiştiriciliği
24.12.2012-02.06.2013
Göttingen-ALMANYA
Dr. Mesut YILDIRIR
Hayvan Genetik Kaynakları Araştırmaları
Çalışma Grubu
28 Mayıs 2014
1
SUNU İÇERİĞİ
 Eğitimin yeri ve kapsamı
 Göttingen Üniversitesi Ziraat
Fakültesi
 Hayvansal Üretim Sistemleri
Bölümümde yürütülen çalışmalar
 Faaliyetler
2
2
Dr. Mesut YILDIRIR
Koyuculuk Araştırma İstasyonu Müdürlüğü Bandırma-BALIKESİR
• Kıvırcık Koyunu Halk Elinde Islah Projesi-Balıkesir
• Karacabey Merinosu Döl Verimi Besleme İlişkileri
• Hayvan Genetik Kaynakları Koruma Projesi, Sakız ve Çine Çaparı Koyun
Irkları
• Kıl Keçisi ve Saanen Keçisi Melezlerinin Performanslarının Karşılaştırılması
Damızlık Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvan Yetiştiriciliği
George August-Göttingen Üniversitesi Ziraat Fakültesi-Almanya
Hayvan Genetik Kaynakları Araştırmaları Koordinatörlüğü – TAGEM
3
Göttingen Üniversitesi Ziraat Fakültesi
*
Hayvansal Üretim Sistemleri Bölümünde
Yürütülen Çalışmalar
4
George-August Göttingen Üniversitesi
George August Göttingen Üniversitesi;
 1737 yılında 4 fakülte ile açılmıştır.
 Tarımsal eğitim 1884 yılında tarımsal kimya ile yaşam bilimleri
fakültesinde başlamış,
 Ziraat Fakültesi ise 1952 yılında 7. fakülte olarak açılmıştır.
Üniversitede başlıca;
 Doğa bilimleri, matematik ve bilgi işlem
 Tıp
 Hukuk, ekonomi ve sosyal bilimler
 Din ve insan bilimleri
 Enstitüler
5
George August Göttingen Üniversitesi Ziraat Fakültesi
 Bitkisel Üretim
 Ekonomi ve Kırsal Kalkınma
 Hayvansal Üretim;
o Su Ürünleri
o Biyometri
o Mikrobiyoloji ve Hayvan Sağlığı
o Moleküler Biyoloji ve Moleküler Tanımlama
o Çiftlik Hayvanları Ekolojisi
o Çiftlik Hayvanları Üretim Sistemleri
o Hayvansal Ürünler ve Ürün Kalitesi
o Üreme ve Biyoteknoloji
o Hayvan Besleme
o Tropik ve Subtropik Bölgelerde Hayvan Yetiştiriciliği
o Hayvan Islahı ve Genetik
o İşleme Teknolojileri
o Ruminant Yetiştiriciliği
6
Çiftlik Hayvanları Üretim Sistemleri
Ana Bilim Dalında Yürütülen Çalışmalar
 Hayvan refahına uygun üretim sistemlerinin geliştirilmesi
 Hayvan sağlığı ve refahı üzerine etkili yetiştiricilik ve yönetim
uygulamaları konularında araştırmalar
 Hayvansal üretim sistemlerinin değerlendirilmesine yönelik
sistemlerin geliştirilmesi
 Parazitlerin hayvan davranışları, ekonomisi ve ürün kalitesi
üzerine etkilerinin belirlenmesi yönelik çalışmalar
 Ruminant ve kümes hayvanlarında parazit dayanaklılığına
yönelik özelliklerin belirlenmesi konulu araştırmalar
 Spor amaçlı at yetiştiriciliğinde bazı davranış özelliklerinin
belirlenmesine yönelik çalışmalar
7
Çiftlik Hayvanları Üretim Sistemleri Ana Bilim Dalı
8
Çiftlik Hayvanları Üretim Sistemleri Ana Bilim Dalı
9
Çiftlik Hayvanları Üretim Sistemleri Ana Bilim Dalı
10
Faaliyetler;
Teknik Geziler
11
Teknik Gezi
12
Teknik Gezi
13
Teknik Gezi
14
Teknik Gezi
15
Teknik Gezi
16
Primat Araştırma Merkezi
Enfeksiyoz hastalık biyolojisi; viral, solunum sistemi
hastalıkları ve yeni ortaya çıkan virüsler gibi hastalık
etmenleri ve tedavileri konularında çalışmalar
Neuroscience; stres, bilgi işleme süreçleri ve görme
konularında çalışmalar
Primat biyolojisi; primatlarda sosyal etkileşimler ve
çeşitli davranış konularında çalışmalar
17
Sababurg; hayvanat bahçesi
18
Sababurg; hayvanat bahçesi
19
Sababurg; hayvanat bahçesi
20
Sababurg; hayvanat bahçesi
21
Boer Keçilerinde Gebelik Döneminde Kullanılan
Yemlik Sayısının Hayvan Refahı ve Davranışları
Üzerine Etkileri
22
Hayvan Refahı ve Davranışları
 Hayvan refahı; hayvanın çevresi ile uyum içerisinde olduğu durum ifade etmektedir
 Hayvanların nasıl yemlendiğine, barındırıldığına, muamele gördüğüne,
yakalandığına, taşındığına, kesildiğine bağlı acısız veya stresten uzak sistemler
 Refahı değerlendirmek için üretim, sağlık, davranış, kalp atışı, stres hormonları gibi
fizyolojik belirteçler
23
Hayvan Refahı ve Davranışları
Avrupa Birliği programlarında hayvan refahı
konusunda yürütülen bazı proje başlıkları;
Organik çiftlik sistemleri
Belirli hastalıklara dayanıklılık açısından genetik seleksiyon
Biyoteknolojik uygulamalar
Embriyo manipulasyonları (in vitro fertilizasyon ve klonlama) açısından
Hayvanların taşınma esnasında yaralanma ve stresi azaltmak için uygulamalar
Tüketici açısından ve ahlaki olarak sosyal ve yasama uygulamaları
24
Giriş:
Hayvan davranışları hayvan refahının belirlenmesi açsından bir araç olarak
kullanılabilmektedir.
Yem, yemleme alanı, gezinti alanı ve bunlara benzer kaynaklar kısıtlı olduğunda
rekabet ve stres ile ilgili davranışlarda artış gözlenmektedir.
Amaç:
Keçilerde yemlik sayısına bağlı olarak hayvan refahı açısından gözlenen bazı önemli
davranışların ilişkileri:
– Agonistik davranışlar
– Rekabet
– Yemleme davranışları
– Dinlenme davranışları
– Genel aktivite
– Stereotipik davranışlar
25
Materyal ve Metot
FP-1.0
10 yemlik alanı
10 gebe keçi
FP-0.5
5 yemlik alanı
10 gebe keçi
Video kaydı: 24 s
6 hafta – 2 tekerrür
Şekil 1. Denemenin yapıldığı ağıl düzeni
26
Takip Edilen Davranış Özellikleri
Özellik
Tanım
Birim
Beslenme
Yem tüketimi süresi ve sıklığı
Süre ve sıklık
Yatma
Yatma süresi ve sıklığı
Süre ve sıklık
Ayakta durma
Ayakta durma süresi ve sıklığı
Süre ve sıklık
yemliğe teşebbüs
Yemliğe ulaşmak için çaba sarfetme
Süre ve sıklık
sırada bekleme
Yemlikte sıra bekleme
Süre ve sıklık
İki veya daha fazla hayvanın karşılıklı etkileşimi
Sıklık
İki veya daha fazla hayvanın karşılıklı etkileşimi
Sıklık
Konfor davranışları
Rekabet
Agonistik davranış
kavga, tos vurma,
yerinden etme,
korkutma, geri çekilme
27
Performans Verileri; canlı ağırlık
CA (kg)
P>0.05
66
64
62
60
58
56
54
52
65.0
64.5
FP-1
P>0.05
57.1
FP-0.5
56.5
0
Haftalar
6
Şekil 2. Uygulama gruplarında deneme başı (0) ve deneme sonu (6) canlı
ağırlıklar
28
Davranış Verileri; günlük dağılım
4000
3500
3000
saniye
2500
FP-1
2000
FP-0.5
1500
FP-1
1000
FP-0.5
500
0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
Saatler
Şekil 6. Gruplara göre yemleme (──) ve yatma (···) davranışların günlük dağılımı
29
Davranış Verileri; günlük davranış bütçesi (%)
100
2,3
0,1
2,4
0,6
3,7
95
4,2
P<0.001
3,5
3,1
2,1
3,8 P<0.001
agresyon
davranış (%)
90
rekabet
21,7
P<0.001
85
19,9
17,2
yem
19,9
18,6
74,1
74,6
orta
düşük
konfor
80
75
75,9
74,9
FP-1
FP-0.5
77,1
70
Grup
yüksek
Sosyal hiyerarşi seviyesi
30
Davranış Verileri; günlük davranış bütçesi (%)
100
2.28
0,03
1.77
0,07
2.88
2.43
0,21
1,21
3.22
5.31
95
7,40
4,05
P<0.001
90
20,93
85
23,30
agresyon
rekabet
yem
16,57
20,81
konfor
80
18,85
16,33
71.75
73.08
orta
düşük
P<0.001
75
79.79
77.23
74.39
76.10
70
yüksek
orta
FP-1
Grup FP-1.0
düşük
yüksek
FP-0.5
Grup FP-0.5
Sosyal hiyerarşi seviyesi
31
Davranış Çalışmasına İlişkin Sonuçlar
 Yemlik sayısının kısıtlanması yem yeme davranışı süresinin
azalmasına neden olmaktadır.
 Yemlik sayısının azaltılması rekabet davranışını artırmaktadır.
 Hiyerarşiye bağlı olarak rekabet ve konfor davranışlarında önemli
etkiler gözlenmektedir. Yüksek kategorideki keçiler daha az rekabet
davranışı gösterirken alt kategorideki keçiler daha fazla rekabet
davranışı göstermektedir.
 Orta kategorideki keçiler düşük ve yüksek kategorideki keçilerden
daha fazla agonistik davranış göstermektedirler.
32
Faaliyetler;
Türkiye’ye düzenlenen teknik gezi
33
Türkiye Gezisi; Bandırma ziyareti
34
Türkiye Gezisi; Bandırma ziyareti
35
Türkiye Gezisi; Bandırma ziyareti
36
TEŞEKKÜRLER
myildirir@tagem.gov.tr
www.gsb.gov.tr
37
Arz ederim
38