08.11.2014 Vejetatif Üreme EKİM 2.HAFTA MİTOZ VE EŞEYSİZ ÜREME Ana canlıdan kopan bir parçanın yeni bir banlı oluşturmasıdır. Bitkilerde görülür. Çiçeksiz bitkiler genellikle bu şekilde ürer. •Söğüt, gül gibi bitkilerden koparılan dalların toprağa sokulmasıyla yeni bir bitki oluşur. •Parçalara ayrılan patetesin toprağa atılmasıyla her parçadan bir bitki büyür. •Vejetatif üreme ana bitkiyle aynı özellikte olan bitkilerin oluşmasını sağlar. •Kaliteli bir bitkiye sahip olan çiftçier bu bitkileri vejetatif olarak üreterek verimli bitkilerinin sayısını arttırırlar. 2 PARTENOGENEZ ○ Döllenmemiş yumurtanın gelişerek yeni bir bireyi meydana getirmesine partenogenez denir ○ →Partenogenez; arılarda, karıncalarda, yaprak bitlerinde, su pirelerinde, bazı çekirgelerde, bazı kelebeklerde ve bazı kertenkele türlerinde görülür . ○ Bal arılarında partenogenez: ○ →Bal arılarında; dişi kraliçe arı, erkek arı, ve dişi işçi arı olmak üzere üç çeşit arı bulunur. ○ →Kraliçe ve işçi arı 2n, erkek arı ise n kromozomludur. ○ →Üremeye sadece kraliçe ve erkek arılar katılır. ○ →İşçi arılar ise bal ve polen toplar, petek örer, yavruları (larvaları) besler ve kovanı korur. 3 4 Kraliçe arı mayoz bölünmeyle yumurta hücrelerini oluşturur. →Erkek arılar ise mitoz bölünmeyle sperm hücrelerini oluşturur. →Daha sonra erkek arı ile kraliçe arı çiftleşir. →Kraliçe arı erkek arıdan gelen sperm hücrelerini bir kese içinde depolar. ○ →Kraliçe arı yumurta hücrelerini oluşturduğu zaman, kesenin ağzı açıksa; sperm hücresi ile yumurta hücresi birleşir ○ ve zigot oluşur. ○ ○ ○ ○ ○ 5 6 1 08.11.2014 Bira mayası hücresi nasıl çoğalır? ○ →Zigot, bal ve polenle beslenerek gelişirse; işçi arı oluşur. ○ →Zigot, arı sütü ile beslenerek gelişirse kraliçe arı oluşur. ○ →Eğer kraliçe arı, yumurta hücrelerini oluşturduğu zaman kesenin ağzı kapalıysa; yumurta hücresi döllenmeden gelişir ve erkek arı oluşur. ○ →Bu olaya partenogenez denir. A) B) C) D) Bölünerek Tomurcuklanarak Suyla şişerek Enine parçalanarak 7 8 Aşağıdakilerden hangisi doğru eşleştirilmiştir? a) b) c) d) Polip- Tomurcuklanarak Terliksi Hayvan- Sporlanma ile Öğlena –Tomurcuklanarak Sünger- Bölünme ile 9 Deniz yıldızı ve planaryada görülen üreme tipi hangisidir? a) b) c) d) Tomurcuklanma Bölünme Sporlanma Regenersyon ile 10 2