KİTAP DÜNYASI İncelenen Hayatlar Yazan: Stephen Grosz Çeviren: Begüm Kovulmaz Sayfa Sayısı: 199 “Düşündüğümüz, yaptığımız şeylerin tutsağı olmak, dürtüle‐ rimiz, aptalca seçimlerimiz ta‐ rafından köşeye sıkıştırılmak, mutsuzluk veya korku tuzağına düşmek, kendi tarihimizce mahkûm edilmek; bunlar ha‐ yatta çoğumuzun deneyimledi‐ ği şeyler. Böyle anlarda ilerleye‐ mediğimizi hissederiz ama bir çıkar yol olduğuna da inanırız. Bir hastam “Değişmek istiyo‐ rum yeter ki değişmeme gerek kalmasın” demişti bütün saflı‐ ğıyla. ... Bu kitap değişimi konu alıyor. Değişimle kayıp hissi bir‐ birine göbekten bağlı olduğundan –yitirmeden değişim de ol‐ maz– kitap yitimden de söz ediyor.” Hepimiz öykü anlatıcısıyız ‐ yaşadığımız hayatı anlayabilmek için öyküler anlatırız. Ancak anlatmak yetmez: Dinleyen biri de olmalıdır. İşte Stephen Grosz, dinleyen o kişi. da kullanıldığına tanık olduğumuz maddelerin (baharatlar, C vitamini, şeker, ipek ve naylon, boyalar, aspirin, doğum kont‐ rol hapı, morfin‐nikotin‐kafein, zeytinyağı, tuz vs.) yapıtaşları‐ nı oluşturuyor. Bize gayet sıradan görünen, varlıklarına fazla‐ sıyla alıştığımız bu maddelerin geçmişte ne kadar önemli olay‐ ları tetiklediğini öğreniyoruz: Coğrafi keşifler ve göçler, sö‐ mürgecilik ve kölelik, tıp ve mühendislikte kaydedilen devrim niteliğinde gelişmeler, toplumsal cinsiyet rollerinin ve kültü‐ rel yapıların dönüşümü, doğal çevrede meydana gelen ciddi tahribat… İnsanların bu maddeleri elde etmek için neleri gö‐ ze aldığını, bu süreçte tesadüflerin ne kadar büyük bir rol oy‐ nadığını görüyoruz. Kitabın kimya boyutu da tarih boyutu kadar ilginç. Herşeyden önce, incelenen moleküllere kendilerine has özelliklerini ka‐ zandıran kimyasal yapılar hakkında bilgi sahibi oluyoruz. Çok küçük bir yapısal değişikliğin ne kadar kritik bir fark yaratabil‐ diğine tanık oluyoruz. Üstelik anlatılanları kavramak için ihti‐ yacımız olan tek şey bir parça merak. Napolyon'un Düğmeleri konuya ilgi duyan herkesi kimyanın şaşırtıcı dünyasına buyur ediyor ve eşikten bir kere geçtikten sonra çevremizdeki mad‐ delere yepyeni bir gözle bakmaya başlıyoruz. Senaryolar Yazan: Onat Kutlar Sayfa Sayısı: 275 Sayfa Grosz, Yapı Kredi Yayınları’ndan çıkan ve binlerce saatlik psi‐ kanaliz seanslarından damıttığı İncelenen Hayatlar kitabında en şaşırtıcı insan davranışlarının arkasında yatan gizli duygula‐ rı ortaya çıkarıyor. Bunu yaparken mesleki jargondan arınmış, edebi bir dil kurmayı da başarıyor. Türk Sineması’nda iz bırakmış üç film: Yusuf ile Kenan, Hazal, Hakkâri’de Bir Mevsim. Biri fil‐ me alınmış üç sinopsis: Kuyu‐ caklı Yusuf, Kürk Mantolu Ma‐ donna, İstanbul... Onat Kut‐ lar’ın senaristliğinde bambaşka bir değer kazanmıştı her biri. Şimdi tamamı Yapı Kredi Ya‐ yınları’ndan çıkan Senaryolar Kitaptaki öyküler gündelik hayatımızın parçaları: Sevdiğimiz insanlarla, söylediğimiz yalanlarla, başa çıkmak zorunda kaldı‐ ğımız değişikliklerle ve yasla ilgili. Bütün bu öyküler, bize ken‐ dimizi nasıl yitirdiğimizi ve nasıl bulabileceğimizi anlatıyor. İncelenen Hayatlar aslında çok basit bir sürece dayanıyor: Konuşmak, dinlemek ve anlamak. Napolyon'un Düğmeleri Dünya Tarihini Değiştiren 17 Molekül Yazarlar: Penny Le Couteur Jay Burreson Çeviren: Raşit Gürdilek Sayfa Sayısı: 376 Napolyon'un Düğmeleri insan‐ lık tarihini değiştiren on yedi molekül ve bileşiğin hem hikâ‐ yelerini hem de kimyasal yapı‐ larını anlatan, böylece kimyayla tarihi harmanlayan bir kitap. Ele alınan moleküller gündelik hayatta sık sık kullandığımız ya 62 Actual adıyla bu kitapta. 1965’de ise Türk Sinematek derneğinin kurucuları arasında yer alan ve 1976 yılına kadar yöneticiliğini yapan; kuruluşundan başlayarak İstanbul Film Festivali düzenleme kurulunda ve 1981’den ölümüne dek İKSV yönetim ve icra kurulu üyeliğinde bulunan; 1978’de Kültür Bakanlığı Sinema Yapım ve Gösterim Merkezi’nin kuruluş çalışmalarında yer alan Onat Kutlar’a, si‐ nemaya katkılarından dolayı, 1975 yılında Polonya’dan kültür nişanı, 1994 yılında ise Fransa’dan Chevalier de l’ordre des Arts et des Lettres nişanı verilmişti. “Sinema bizden Onat Kutlar’ı çaldı. İyi oldu diyemiyorum. Ama kötü oldu da diyemiyorum. Sinematek serüveniyle, genç sinemacılarla olan yakın ilişkile‐ riyle, sinema yazılarıyla ve özellikle senaryo çalışmalarıyla, sa‐ nırım edebiyata yaptığı katkıların çok daha üzerinde ve çok da‐ Medicine Mart 2014 KİTAP DÜNYASI ha yararlı katkılarda bulundu Türk sinemasına. Şunu da ekle‐ yeyim ki Onat, sağlığında senaryolarını kitaplaştırmayı düşün‐ müş ama bu fırsatı bulamamıştı” (Ferit Edgü’nün sunu yazısın‐ dan). İşte Deniz, Maria Yazan: Ferit Edgü Sayfa Sayısı: 84 “Kadın, Ne çok şey unuttun, dedi. Adam, O kadar çok şey ansıyo‐ rum ki, dedi. Onlar da senin unuttukların. Uzun bir susuştan, birkaç yu‐ dum şarap içildikten sonra, ka‐ dın, Üşüyorum, dedi. Erkek, kulağı, çakıllara çarpan küçük, kırılgan dalgalarda, duy‐ madı üşüyorum sözcüğünü. Gene de (sözcüklerin garip rastlantısı!), Ben de, dedi.” İşte Deniz, Maria’da Ferit Edgü’nün hem 1950’lerde oluşan öy‐ kü anlayışını sürdüren örnekler hem de kısa, çok kısa, tüm faz‐ lalıklarından arındırılmış, ayıklanmış, “dil”in içindeki cevhere varmaya çalışan minimal öyküler yer alıyor. Mim Savaşları Neoklasik İktisadın Yaratıcı İmhası Yazan: Kalle Lasn, Adbusters Çeviri: Merve Erol, Yücel Göktürk, Yiğit Atılgan Sayfa Sayısı: 400 Gerçek dünyanın sorunları bü‐ tün ağırlığıyla hissedilirken, hep aynı Gayrisafi Milli Hasıla, arz‐ talep ve piyasa hurafeleriyle oyalanmaktan usandığınızı biliyo‐ ruz. Mim Savaşları, bütün sosyal bilim öğrencileri için gerçek sorulara gerçek cevaplar arayan alternatif bir iktisat ders kita‐ bı. Hatta iktisatla hiç ilgilenmemiş ya da iktisattan soğumuş olanların da heyecanla okuyacağı, sanat, aktivizm ve mizahla dopdolu bir kitap bu. Kapitalizm derinleşen bir krizde. Kritik bir yol ayrımındayız: Ya ayan beyan ortada olan tüm tutarsızlıkları gözardı ederek sta‐ tükoyu kabulleneceğiz ya da “uyumsuzların” yanında yer ala‐ rak iktisattaki paradigma değişimini savunacak ve böylece in‐ sanlığın ve gezegenin yok oluşa sürüklenmesini engeleyeceğiz. Bu kitabın hayal gücünüzü tetiklemesini, seçimlerinizi yapar‐ ken size esin kaynağı olmasını umut ediyoruz. Mart 2014 Actual Şemsiye Yazan: Will Self Çeviren : Sıla Okur Sayfa Sayısı: 370 Çocukluğu baskı altında geçen Audrey yetişkinliğinde de ben‐ zer sorunlarla mücadele et‐ mektedir. Savaş sırasında silah fabrikasında çalışırken kendi benliği ile yaşadığı dünya ara‐ sındaki bağlar tamamen ko‐ punca soluğu akıl hastanesinde alır. “İdealist” doktoru oynayan psikiyatr Zack Busner, artık kural haline gelmiş kimi uygulama ve ilaçları sorgulamaya ve farklı yöntemler bulmaya çalışır. Ancak Busner’ın kendi ruh sağlığı ne kadar yerindedir; sırlarından, geçmişinden ve bugü‐ nünden uzaklaşıp Audrey’ye yardım edebilecek midir? Tam kırk dokuz yıl akıl hastanesinde birlikte yaşayan Audrey Death ile Zack Busner’ın hayatları ekseninde, farklı zaman ve mekân katmanlarında ilerleyen bu çarpıcı roman, aile, iş, mül‐ kiyet, savaş, hastaneye kapatılma gibi konulara eğilirken genel kabul gören ahlaki kalıpların temellerini sarsıyor. Will Self, eleştirmenlerin başyapıt olarak niteleyip övgüyle kar‐ şıladığı son romanı Şemsiye’de, yirminci yüzyıla tanıklık eden kahramanlarının hayatını anlatırken sunduğu güçlü moder‐ nizm eleştirisiyle günümüz dünyasını okurları için daha anlaşı‐ lır ve gerçek kılıyor. İntihar Yazan: Eouard Levé Çeviren : Orçun Türkay Sayfa Sayısı: 81 Édouard Levé, yirmi yıl önce in‐ tihar etmiş, belki hayali belki de gerçek çocukluk arkadaşına uzun bir mektup niteliğindeki İntihar’da, hayatı reddeden kahramanının gerçekçi bir portresini sunuyor. Yetenek‐ leri, arzuları ve duyarlılıklarıyla yazıya taşıdığı kahramanının intihar etmeye karar verip bu ey‐ lemi gerçekleştirmesini tüm aşamaları ve en ince ayrıntılarıyla anlatıyor. Kitabı tamamlayıp yayıncısına teslim ettikten sadece on gün sonra ise kendi hayatına tıpkı arkadaşının yaptığı gibi intihar ederek son veriyor. Kısa ömrü boyunca kurmacayla gerçeği birbirinden ayırmayan Levé, hayatına nasıl son vereceğini hem bir roman hem de bir anı kitabı özelliği taşıyan İntihar’da anlatıp sonra uygulamasıy‐ la dünya edebiyatının sonsuza dek genç kalacak, kült yazarla‐ rından biri olmuştur. Medicine 63
© Copyright 2025 Paperzz
