ΠΑΙΔΙΚΑ ΣΡΑΤΜΑΣΑ ΣΟ ΣΟΜΑ Τν λα θηππήζεη έλα παηδί ηα δόληηα ηνπ θαη θπξίσο ηα πξόζζηα, είλαη θάηη πνπ κπνξεί λα ζπκβεί αλά πάζα ζηηγκή θαη δπζηπρώο απηό δε γίλεηαη θαη ηόζν ζπάληα. Σύκθσλα κε έξεπλεο πνπ πξόζθαηα αλαθνηλώζεθαλ ζηηο ΗΠΑ, ην 20% ηνπ παηδηθνύ πιεζπζκνύ έρεη ηνπιάρηζηνλ κηα εκπεηξία από νδνληηθό ηξαύκα. Καη απ' απηά ηα παηδηά ην 70-80% κτύπησαν ζηελ ειηθία κεηαμύ 2 θαη 4 εηώλ. Αθόκα, από ηα παηδηά κε ηζηνξηθό ηξαύκαηνο ζηελ ειηθία κεηαμύ 8 θαη 10 εηώλ, ηα αγόξηα έρνπλ ρηππήζεη ηξεηο θνξέο πεξηζζόηεξν από ηα θνξίηζηα. Από έλα ρηύπεκα ζηελ πεξηνρή ηεο ζηνκαηηθήο θνηιόηεηαο, κπνξνύκε λα έρνπκε πνιιέο εθβάζεηο. Από ην λα κελ ζπκβεί ηίπνηα ην αλεζπρεηηθό, κέρξη ην δόληη (ή ηα δόληηα) λα ζπάζεη, λα λεθξσζεί ή λα θύγεη ηειείσο από ηε ζέζε ηνπ. Οη ζπλέπεηεο ηόζν γηα ην παηδί όσο θαη γηα ηνπο γνλείο ηνπ από έλα ηέηνην αηύρεκα είλαη πξάγκαηη πνιιέο, όπσο πόλνο, θόβνο, αγσλία, ηαιαηπσξία, άγρνο γηα ηελ νδνληηαηξηθή απνθαηάζηαζε. Κη αθόκα, άιιεο θνξέο από έιιεηςε ελεκέξσζεο, άιιεο θνξέο από ακέιεηα ή παληθό, παξαιείπνληαη πξάμεηο πνπ αλ γίλνληαλ ίζσο θαη λα ήηαλ ζσηήξηεο γηα θάπνην δόληη πνπ ηειηθά ράλεηαη. Καη βέβαηα ν ηξαπκαηηζκόο κπνξεί λα έρεη δπζάξεζηεο επηπηώζεηο ζηα δόληηα ή θαη γεληθόηεξα ζην ζηόκα ηνπ παηδηνύ. Οη ζπλέπεηεο απηέο κπνξεί λα είλαη αηζζεηηθέο θαη ιεηηνπξγηθέο, θπξίσο όηαλ πξόθεηηαη γηα θάπνην κόληκν δόληη, απώιεηα ρώξνπ αλ είλαη λενγηιό (παηδηθό), ηξαπκαηηζκόο ηνπ κόληκνπ δνληηνύ πνπ βξίζθεηαη από θάησ θαη πξόθεηηαη λα αλαηείιεη, δπζθνιία ηεο πξνζζεηηθήο απνθαηάζηαζεο θπξίσο ζε κηθξέο ειηθίεο, ςπρνινγηθόο ηξαπκαηηζκόο από ην θελό ζην ζηόκα, θξπκκέλν ρακόγειν ή αγέιαζην πξόζσπν, θιπ. Καη λα πξνζζέζνπκε ηηο κεηαθηλήζεηο θαη ην θόζηνο ζεξαπείαο. Σε όιεο ηηο πεξηπηώζεηο ρξεηάδεηαη λα επηζθεθηεί ην παηδί ηνλ νδνληίαηξν ην ηαρύηεξν δπλαηό (κηζή έσο δπν ην πνιύ ώξεο) πεγαίλνληαο βέβαηα θαη ην δόληη (ή δόληηα) πνπ έρεη βγεη από ηε ζέζε ηνπ. Μεηά ηελ παξέιεπζε δπν σξώλ θαη γηα όζε επηπιένλ θαζπζηέξεζε, ε πηζαλόηεηα γηα ηε ζσηεξία ηνπ δνληηνύ κεηώλεηαη ζεκαληηθά. Ωζηόζν ππάξρνπλ ηξόπνη κε ηνπο νπνίνπο κπνξνύκε λα πξνιάβνπκε έλα ηέηνην ηξαύκα ή ηνπιάρηζηνλ λα κεηώζνπκε ηηο ζπλέπεηεο ηνπ. Έηζη ην πην ζεκαληηθό εζείο ζαλ γνλείο , λα κελ ράζεηε ηελ ςπρξαηκία ζαο, θαζώο ην παηδί ζαο είλαη απηό πνπ έρεη απόιπηε αλάγθε από ηε δηθή ζαο ζπκπαξάζηαζε ή παξνρή άκεζεο πξώηεο βνήζεηαο. 1. Παξαηεξείζηε ηελ πεξηνρή πνπ έρεη ηξαπκαηηζζεί. Αλ ππάξρεη αηκνξξαγία, ζθνππίζηε κε απαιέο θηλήζεηο κε έλα θαζαξό θνκκάηη βακβάθη ή αθόκα θαιύηεξα κηα απνζηεηξσκέλε γάδα, ώζηε λα έρεηε έλα θαζαξό νπηηθό πεδίν. 2. Κνηηάμηε αλ θάπνην από ηα δνληάθηα ηνπ παηδηνύ έρεη ζπάζεη. 3. Με πνιύ ειαθξέο θηλήζεηο δνθηκάζηε λα δείηε αλ ην ρηππεκέλν ή ηα ρηππεκέλα δόληηα, θνπληνύληαη. 4. Παξαηεξείζηε αλ ε πεξηνρή ησλ νύισλ, γύξσ από ην ρηππεκέλν δόληη, αηκνξξαγεί θαη αλ ιείπεη θάπνην από ηα δόληηα ηνπ παηδηνύ. 5. Παξαηεξείζηε ηα καιαθά κόξηα: ρείιε, γιώζζα, κάγνπια θαη νύια γύξσ από ηελ πεξηνρή ηνπ ηξαύκαηνο αλ είλαη αθέξαηα. 6. Επηθνηλσλήζηε ακέζσο κε ηνλ νδνληίαηξν θαη δώζηε ηνπ ηελ εηθόλα ηνπ ηξαύκαηνο ηνπ παηδηνύ ζαο. Αλαθέξεηε ηελ ειηθία ηνπ παηδηνύ θαη αλ ην ηξαπκαηηζκέλν δόληηα είλαη λενγηιό (παηδηθό) ή κόληκν(ην έρεη αιιάμεη). Σηε δπζάξεζηε πεξίπησζε πνπ παξαηεξήζεηε όηη θάπνην δόληη έρεη πεηαρηεί από ην ζηόκα ηνπ παηδηνύ νιόθιεξν (αθέξαην), καδί κε ηε ξίδα ηνπ, ηόηε αθνινπζείζηε ηελ παξαθάησ δηαδηθαζία: Τι θα μπορούζαηε να κάνετε άμεζα, εζείς οι γονείς, ζηην αηστή περίπηωζη ενός ηρασμαηιζμού ηοσ παιδιού ζας; 1. Ξεπιύλεηε ην δόληη κε ζθέην, άθζνλν, θξύν λεξό ηεο βξύζεο 2. Ξαλαηνπνζεηείζηε ην δόληη ζηε ζέζε ηνπ θαη δώζηε ζην παηδί λα δαγθώζεη έλα θνκκάηη θαζαξό βακβάθη. Αλ θάηη ηέηνην είλαη αδύλαηνλ, ηνπνζεηείζηε ην δόληη ζε κηθξό δνρείν (ην νπνίν λα ζθξαγίδεη θαιά), κέζα ζε θπζηνινγηθό νξό (αλ είλαη δπλαηόλ) ή θξέζθν θξύν γάια. Έλα παηδί κπνξεί λα κάζεη πσο λα απνθύγεη λα ηξαπκαηηζηεί, όηαλ θαηαλνήζεη ηνπο ηξόπνπο κε ηνπο νπνίνπο κπνξεί λα ηξαπκαηηζηεί θαη ζειήζεη λα ηνπο απνθεύγεη. Μπνξεί αθόκα λα κάζεη ηξόπνπο απηνπξνζηαζίαο όηαλ βξεζεί αληηκέησπν κε παξάγνληεο ή ζπλζήθεο πνπ ζα κπνξνύζαλ λα ην ηξαπκαηίζνπλ (αζιεηηζκόο, πνδήιαην, θιπ). Τέινο, αλ παξ' όια απηά ην παηδί είλαη αδύλαηνλ λα απνθύγεη ηνπο ηξαπκαηνγόλνπο παξάγνληεο (π.ρ. αζιεηέο, παηδηά κε πξνηεηακέλα ηα κπξνζηηλά ηνπο δόληηα θιπ) ζα κπνξνύζε λα κεηώζεη θαηά πνιύ κεγάιν πνζνζηό ηνλ θίλδπλν από έλαλ πηζαλό ηξαπκαηηζκό ηνπ ρξεζηκνπνηώληαο θαηάιιεινπο πξνζηαηεπηηθνύο λάξζεθεο πνπ γίλνληαη από ηνπο Οδνληίαηξνπο. Σηελ Ακεξηθή είλαη ππνρξεσηηθό ζε όια παηδηά πνπ αζινύληαη λα θνξνύλ ηέηνηνπο πξνζηαηεπηηθνύο λάξζεθεο . Σπλνςίδνληαο ινηπόλ, ην νδνληηθό ηξαύκα ζηα παηδηά είλαη έλα πηζαλό ζύκβακα πνπ δε ζα πξέπεη λα παληθνβάιιεη ηνπο γνλείο. Αληίζεηα ζα πξέπεη λα θαζεζπράζνπλ ην παηδί ηνπο, πνπ ζα έρεη ηξνκάμεη θαη κε ςπρξαηκία λα θάλνπλ ηηο πξώηεο βνήζεηεο θαη λα επηθνηλσλήζνπλ κε ηνλ νδνληίαηξν. Αιιά ην ζεκαληηθόηεξν είλαη, λα κάζνπλ το παιδί κε πνηνπο ηξόπνπο ελδέρεηαη λα ηξαπκαηηζηεί, λα ηνπ δείμνπλ πσο κπνξεί λα ηνπο απνθύγεη θαη λα ην εθπαηδεύζνπλ λα ρξεζηκνπνηεί ηνπο πξνζηαηεπηηθνύο λάξζεθεο, όηαλ παίδεη ή αζιείηαη. Είλαη άιισζηε γλσζηό όηη ε καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη. Νίθνο Παπαδόπνπινο Χεηξνπξγόο Οδνληίαηξνο oralcare@cytanet.com.cy
© Copyright 2024 Paperzz
