Свињарство UVOD - www . fznh . ukim . edu . mk

Универзитет „Св. Кирил и Методиј“ ‐ Скопје
Факултет за земјоделски науки и храна ‐ Скопје
Свињарство
Проф. д‐р Сретен АНДОНОВ
Асис. м‐р Александар УЗУНОВ
Предмет: Основи на сточарско производство
Материјал: www.fznh.ukim.edu.mk/stocarstvo
Предавање бр. 11
UVOD
• Mesto i zna~ewe na sviwarskoto
proizviodstvo vo sto~arstvoto
– industrisko proizvodstvo
– bazirano na gotovi koncentrirani smeski
– konkurent vo ishranata na lu|eto
|
– proizvodstvo na proteinska hrana - meso
(sve`o i za prerabotki)
– vo minatoto bile izvor i na enegretska
hrana - mast
3
1
Biolo{ki specifi~nosti
• Spa|aat vo grupata omnivora
• Ima izdol`ena glava koja prodol`uva vo
rilo i ima rilna koska
• Ranostasno
R
(prv
(
pripust na 210 dena))
• Poliestri~no (2-2,5 prasewa godi{no –
indeks na prasewe)
• Mnoguplodno (10-16 `ivorodeni prasiwa
– rekord 28)
4
Biolo{ki specifi~nosti
• Doma{ni `ivotni koi imaat najgolem
prinos na meso – randmanot kaj sviwite
iznesuva 50 - 70 %
• Visoka efikasnost vo iskoristuvaweto na
hrana (konverzijate e 3 - 3,2 kg/kg prirast)
• Visokoprofitabilno industrisko
proizvodstvo
[ema na sviwarskoto proizvodstvo
Odgleduva~ki materijal
Sto~na hrana
Sviwarski
Farmi
T
Trgovci
Klanici
Sve`o meso
Prerabotki
Potro{uva~i
6
2
Proizvodstvo na Meso
• Bekon (`iva masa 100-120 kg, na vozrast od
5 - 7 meseci)
• Prasiwa (specifi~en proizvod)
• Specifi~ni proizvodi za ograni~eni
pazari (Parma – ham; Cerdo – Iberico)
• Pazar na zamrznato meso
• Pazari na sve`o meso
Metod na odgleduvawe
• Mnogu kompleksen
• Potrebno da se zadovolat mnogu
kriteriumi, koi generalo mo`e da se
podelat kako karakteristiki na:
– majkite,
– goenicite
Majki
– visoka plodnost na
majkite (mnogu prasiwa
vo tekot na 1 godina)
– dobra sposobnost na majkite – vikoka
mle~nost (mnogu odgledani prasiwa)
– odli~na sposobnost za povtorno
aktivirawe vo reprodukcija (za 4-6 dena po
odbivawe na prasiwata)
– dolgove~nost vo proizvodni uslovi
3
Goenici
– golema vitalnost
– brz
r prirast
r r
– otpornost na odgleduva~ki bolesti
– visoka iskoristlivost na hranata
– visoka mesnatost
– niska zastapenost na mast vo trupot
Kako da se zadovolat site ovie
barawa?
• Vo selekciskite {emi se koristat tri,
~etiri ili pove}e ~istorasni linii, koi
se vkrstuvaat za da se dobie maksimalen
heterozis.
r
• Bezuslovno vodewe na uredna i precizna
proizvodna evidencija na farmite
(softverski re{enija)
• Proizvodstvo na samite farmi ili vo
specijalni odgleduva~ki centri
Tro linisko odgleduvawe 1
• Potrebno e odr`uvawe na ~istite linii
(3) preku tn GGP (pra-dedovska genracii)
• Se proizveduvaat ~istoliniski grla koi se
nameneti za vkrstuvawe so drugi linii GP (dedovska genracii)
• So nivno vkrstuvawe se dobiva F1 - PS
(maj~inska generacija)
12
4
Tro linisko odgleduvawe 2
• PS se vrkrstuva so termianlna rasa za
proizvodstvo na goenik
• So vkrstuvawe na GP treba da se postignat
maksimalni reproduktivni osobini (mnogu
prasiwa), koi se efektuiraat vo F1 (majka
na komercijalnite goenici).
• So vkrstuvawe na F1 so terminalna rasa efekti za goenici
Tro linisko odgleduvawe 3
Linija AA * Linija BB
⇓
F1 (AB) * Linija CC
⇓
Goenik ((AB)C)
Pozna~ajni rasi
• Berk{ir
– Angliska rasa koja e osnovo polo`nik
na mnogu kulturni rasi
15
5
Pozna~ajni rasi
• [panski rasi – specifi~no proizvodstvo
na pa{a, zaradi specifi~na pr{uta
16
Pozna~ajni rasi
• Durok
– Amerikanska rasa koja se koristi kako
terminalna rasa – konformacija na
trupot
17
Pozna~ajni rasi
• Landras
– Mnogu eksploatiana rasa so izrazena
dol`ina na trupot, konverzija na hrana,
prirast i tenka grbna slanina
18
6
Pozna~ajni rasi
• Bela dolga
(Large White)
– Mnogu dolga so izrazena mesnatost,
dobra prilagodlivost kon razli~ni
uslovi
19
Pozna~ajni rasi
• Jork{ir
– Odli~na majka, mnogu upotrebuvana vo
modernoto sviwarstvo (po osetliva kon
neoptimalni odgleduva~ki uslovi)
20
Pozna~ajni rasi
• Jork{ir
21
7
Pozna~ajni rasi
• Pietren
– Belgiska rasa so najizrazena
konformacija na trupot (selekcija kon
stres negativni grla)
22
Pozna~ajni rasi
• Kineska rasa
Mej{an
– Mnogu visoka plodnost, so mnogu slabi gojni
spoosbnosti i lo{ kvalitet na meso
23
Odgleduva~ki kompanii
•
•
•
•
Pig Improvement Company
Topigs
Danbreed ...
S
Site
koristat pove}e
} liniski hibridi
b
i
sproveduvaat mnogubrojni vnesovi na
drugi rasi (linii) vo zavisnost od
potrebite na pazarite
8
Sviwarstvoto vo Makedonija
• Op{ti karakteristiki
– relativno mal broj na industriski
kapaciteti (desetina)
– semjeni farmi so nisko produktivno
proizvodstvo
Ete toa e se za
sviwarstvoto
9