Μάρτιος - Απρίλιος 2011 - Τεύχος 124 - €6,00
Διμηνιαία έκδοση του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων - Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων
• Αφιέρωμα στους Ελληνες του Βελγίου • Νύφες αλά... Ιαπωνικά
• Οδοιπορικό στις Βυζαντινές Εκκλησίες της Τραπεζούντας
• Σχολείο για τα Ελληνόπουλα της Μοζαμβίκης • Αρχαία Ελληνικά ‘μιλά’ ο Δον Καμίλο
Μάρτιος - Σεπτέμβριος 2011
Περιοδική Εκθεση Πολιτιστικού Ιδρύματος
Τραπέζης Κύπρου και Ιεράς Μητροπόλεως Μόρφου
‘Η Μόρφου ως Θεομόρφου. Του χθες,
του σήμερα και του αύριο’
Τα εγκαίνια της έκθεσης με τίτλο
‘Η Μόρφου ως Θεομόρφου.
Του χθες, του σήμερα και του
αύριο’, που διοργανώνεται από
το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης
Κύπρου σε συνεργασία με την Ιερά
Μητρόπολη Μόρφου τελέστηκαν
στις 22 Μαρτίου 2011 από τον
Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Κύπρου
κ.κ. Χρυσόστομο και τον Πρόεδρο
του Διοικητικού Συμβουλίου της
Τράπεζας Κύπρου κ. Θεόδωρο
Αριστοδήμου.
Σ
την έκθεση παρουσιάζονται περισσότερα από 130 αντικείμενα
(εικόνες, ξυλόγλυπτα, ιερά σκεύη, άμφια, χειρόγραφα, παλαιές εκδόσεις), που χρονολογούνται από τον 9ον μέχρι τον 21ον αιώνα. Πρόκειται
για πολύτιμα έργα εκκλησιαστικής τέχνης από την ελεύθερη περιοχή και
κειμήλια προσφύγων και επαναπατρισθείσες ή διασωθείσες εικόνες, βιβλία,
ξυλόγλυπτα από την κατεχόμενη περιοχή της Μητροπόλεως.
Στην έκθεση παρουσιάζεται πλούσιο εποπτικό υλικό με χάρτες της περιφέρειας Μόρφου, φωτογραφίες των μνημείων προέλευσης των αντικειμένων,
όπως και σπάνιες εκδόσεις από τις συλλογές του Πολιτιστικού Ιδρύματος
με υλικό που τεκμηριώνει απολεσθέντα και ανευρεθέντα αντικείμενα.
Παρουσιάζονται ακόμη φωτογραφίες με τις εργασίες συντήρησης από
το Τμήμα Αρχαιοτήτων σε εκκλησιαστικά μνημεία της Ιεράς Μητροπόλεως
Μόρφου, τα τελευταία δέκα χρόνια. Ειδική αναφορά γίνεται στα κατεχόμενα
εκκλησιαστικά μνημεία της Μητροπόλεως Μόρφου και στις καταστροφές
που υπέστησαν από τους Τούρκους εισβολείς, οι συνεχείς προσπάθειες που
καταβάλλονται για τη συντήρησή τους, καθώς και οι έρευνες εντοπισμού
και επαναπατρισμού κινητών εκκλησιαστικών κειμηλίων της Μητροπόλεως
από το εξωτερικό.
Την έκθεση συνοδεύει ομότιτλος επιστημονικός κατάλογος που
αποτελείται από 270 σελίδες και διανθίζεται με περισσότερες από 170
ασπρόμαυρες και έγχρωμες φωτογραφίες. Παράλληλα έχει κυκλοφορήσει
από το Πολιτιστικό Ίδρυμα και την Ιερά Μητρόπολη Μόρφου η έκδοση Η
Μόρφου ως Θεομόρφου. Από την Επισκοπή των Σόλων στη Μητρόπολη
Μόρφου του Μητροπολίτου Μόρφου Νεοφύτου που αποτελείται από 44
σελίδες και διανθίζεται με 25 φωτογραφίες και ένα χάρτη.
Οι εκδόσεις διατίθενται από την Αγορά, το πωλητήριο του Πολιτιστικού
Ιδρύματος Τραπέζης Κύπρου. ■
2
Άγιοι Ανδρόνικος και Αθανασία,
Ίσως τέλη 13ου αι.
Παρεκκλήσιο των αγίων Ανδρονίκου και Αθανασίας, Καλοπαναγιώτης
Ευαγγέλιο, 1928
Ναός Αγίας Παρασκευής, Μόρφου. Προσωρινά στο Επισκοπείο Μόρφου, Ευρύχου
Η εικόνα προέρχεται από Παρεκκλήσιο των αγίων Ανδρονίκου και Αθανασίας
στον Καλοπαναγιώτη. Η εικόνα που δημοσιεύτηκε από τον καθηγητή Γεώργιο
Σωτηρίου το 1935 και από τον D. Talbot Rice το 1936 κλάπηκε γύρω στο 1936
και πωλήθηκε στο εξωτερικό, όπου και κατέληξε στο Ίδρυμα Charles Pankow
στις ΗΠΑ. Εντοπίστηκε στον οίκο δημοπρασιών Sotheby’s στη Νέα Υόρκη και
επαναπατρίστηκε στην Κύπρο το 2007. Τώρα εκτίθεται στο Εικονοφυλάκιο της
Μονής του Αγίου Ιωάννου του Λαμπαδιστού στον Καλοπαναγιώτη.
Το Ευαγγέλιο του ναού της Αγίας Παρασκευής Μόρφου, εκλάπη από
τους Τούρκους εισβολείς μετά το 1974 και εντοπίστηκε να πωλείται στην
Κωνσταντινούπολη. Επαναπατρίσθηκε με ενέργειες του Πανοσιολογιωτάτου
Ηγουμένου Κύκκου και τώρα Μητροπολίτου Κύκκου και Τηλλυρίας κ. Νικηφόρου
και της Αδελφότητας της Μονής. Επεστράφη στον Πανιερώτατο Μητροπολίτη
Μόρφου κ. Νεόφυτο κατά τη διάρκεια των εγκαινίων της έκθεσης «Ιερά
Μητρόπολις Μόρφου, 2000 Χρόνια Τέχνης και Αγιότητος», που παρουσιάστηκε
στο Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου το 2000.
Επιστήθιος σταυρός - λειψανοθήκη από ορείχαλκο.
9ος - 10ος αιώνας. Ναός Αγίου Ιωάννη Προδρόμου, Πρόδρομος.
Αρχάγγελος Μιχαήλ, 14ος αι.
Ναός Παναγίας Χρυσοκουρδαλιώτισσας, Κούρδαλι
Επιστήθιος, χυτός σταυρός ο οποίος αποτελείτο από δύο αρθρωτά μέρη με
έξεργο διάκοσμο. Στον ενδιάμεσο κενό χώρο που σχηματιζόταν τοποθετούνταν
άγια λείψανα ή τίμιο ξύλο. Σώζεται μόνο η κύρια όψη του σταυρού με τον
κρίκο ανάρτησης. Στο κέντρο κυριαρχεί η μορφή του Εσταυρωμένου Χριστού,
ο οποίος πλαισιώνεται σε μικρότερη κλίμακα από τις ολόσωμες μορφές της
Παναγίας και του Ιωάννη, στα άκρα των πλάγιων κεραιών. Οι τέτοιου τύπου
σταυροί θεωρείται ότι έχουν κωνσταντινουπολίτικη προέλευση.
Η εικόνα συντηρήθηκε πρόσφατα. Κάτω από κακότεχνη επιζωγράφιση του
20ού αιώνα αποκαλύφθηκε μία πολύ αξιόλογη σε ποιότητα παλαιολόγειας
τεχνοτροπίας εικόνα στην Κύπρο.
3
περιεχόμενα
06
22
Ζακλίν ντε Ρομιγί: Τα ελληνικά την έκαναν ευτυχισμένη............................................ 5
24
Λατρεία για τον Καζαντζάκη στον αραβικό κόσμο.................................................... 31
Ομογενής ο νέος διευθυντής του FBI στη Φιλαδέλφεια...................................... 32
Αφιέρωμα
Υβόννη Χαντ: Μια Αμερικανίδα με… ελληνικό DNA.............................................. 33
Οι Ελληνες του Λιμβούργου: Μαρτυρίες για την ‘οδύσσεια’
της μετανάστευσης........................................................................................................................................................... 6
Daydreaming: Εκατό Ελληνες του Βελγίου ονειρεύονται
την Ελλάδα.............................................................................................................................................................................. 10
Νέα του ΣΑΕ..................................................................................................................................................................... 34
Συνέντευξη του Ρώσου ελληνιστή Ντιμίτρι Μιχαλέφσκι..................................... 36
Φύτεψε τις Ρίζες Σου στην Ελλάδα: Εξωραϊσμός τμημάτων
του αρχαιολογικού χώρου της αρχαίας Ελεύθερνας στην Κρήτη............. 38
Τάνγκο-Χασάπικο: Oταν η μουσική του Πιατσόλα συναντά
το ‘Ζορμπά’ του Θεοδωράκη....................................................................................................................... 14
Νύφες αλά... Ιαπωνικά........................................................................................................................................... 18
Αρχαία Ελληνικά ‘μιλούν’ οι Δον Καμίλο και Σέρλοκ Χολμς........................... 21
Οδοιπορικό στις βυζαντινές εκκλησίες της Τραπεζούντας.............................. 22
Δ. Καστανάς: O ‘Μister Greek TV’ των ΗΠΑ...................................................................... 40
Βουλή των Ελλήνων.................................................................................................................................................. 42
Ομογενειακά νέα.......................................................................................................................................................... 44
Δικό τους σχολείο απέκτησαν τα ελληνόπουλα της Μοζαμβίκης.......... 24
Τα δομικά υλικά του μέλλοντος είναι εδώ!
Το αρνάκι... ‘Λουκούμι’, που γλυκαίνει τις ζωές των παιδιών........................... 26
Ελληνες και Κύπριοι στη Διεθνή Καινοτομία........................................................................... 47
Γ. Μπίζος: Oλες μας τις δυνάμεις για την επιστροφή
Ανταποκρίσεις................................................................................................................................................................ 48
των Γλυπτών του Παρθενώνα ..................................................................................................................... 28
Εκδήλωση για τα 20χρονα της οργάνωσης ‘Ομόνοια’
στη Δερβιτσάνη................................................................................................................................................................ 30
Πρωτοπόρος η Κρήτη στην Ελλάδα και τη Μεσόγειο........................................... 50
Eνημέρωση............................................................................................................................................................................ 52
Εξώφυλλο: Το «Αχίλλειον» στην Κέρκυρα
ΕΚΔΟΣΗ
Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων Α.Ε.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ
Λιάνα Αλεξανδρή
ΟΜΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Διαμαντένια Ριμπά
Σ’ ΑΥΤΟ ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝ:
Διμηνιαία έκδοση για την Ελληνική Ομογένεια
ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011, ΤΕΥΧΟΣ 124
4
Α. Αμπατζής, Α. Βικέτος, Π. Γιούλτση,
Α. Γούτα, Α. Έλλις, Ν. Καραθάνου,
Π. Παναγιώτου, Σ. Παπαδοπούλου,
Σ. Προκοπίδου, Ι. Φραγκούλη, Σ. Χατζημανώλης
ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ - MARKETING ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ
Βασιλική Θεοτοκάτου (theotoka@ana-mpa.gr)
Βαγγέλης Πάλλας (pallas1946@yahoo.gr)
LAY-OUT - ΕΚΤΥΠΩΣΗ
Μαυρογένης Α.Ε.
Ολύμπου 3, Καλοχώρι, Θεσσαλονίκη
Τηλ.: 2310 700 770 - Fax: 2310 700 767
e-mail: mavrogenis@hol.gr
Ελληνική Διασπορά
Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων
Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων
Κουντουριώτου 11 - 546 25 Θεσσαλονίκη
Τηλ.: 2310 244 101 (10 γραμμές) • Fax: 2310 244 100 & 105
e-mail: mpa@ana-mpa.gr • www.ana-mpa.gr
Τα ελληνικά
την έκαναν
ευτυχισμένη
Μια μεγάλη φίλη της
Ελλάδας, μια γυναίκα που
αφιέρωσε όλη της τη
ζωή στην προώθηση της
ελληνικής γλώσσας και του
ελληνικού πολιτισμού, η
Ζακλίν ντε Ρομιγί, έφυγε
από τη ζωή πλήρης ημερών,
σε ηλικία 97 ετών, στις 17
Δεκεμβρίου 2010.
Α
καδημαϊκός, η Ζακλίν ντε Ρομιγί άφησε πίσω της εκτός των
άλλων ένα σημαντικό έργο για την Αθήνα του 5ου αιώνα απ’ όπου «ξεκίνησαν όλα»: η φιλοσοφία, η ιστορία, η τραγωδία, η κωμωδία, οι σοφιστές.
Γεμάτη θαυμασμό για την εποχή εκείνη, μελέτησε πολύ Θουκυδίδη, που
τη γοήτευσε με την ωραιότητα και την ευαισθησία του λόγου του (και τον
οποίο αποκαλούσε «έναν από τους άνδρες της ζωής της»), καθώς επίσης
τον Όμηρο, τον Αισχύλο, τον Ευριπίδη.
Όσοι συνάντησαν αυτή τη μικροκαμωμένη γυναίκα με τα μπλε μάτια
και τα λευκά μαλλιά, διαπίστωσαν ότι τα ελληνικά την έκαναν ευτυχισμένη,
ότι τη διέκρινε μια βαθειά εσωτερική γαλήνη και ότι ήταν ένας άνθρωπος
παθιασμένος και με χιούμορ παρά το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια
ήταν τυφλή.
Η Ζακλίν ντε Ρομιγί γεννήθηκε στις 26 Μαρτίου του 1913 στην πόλη
Σαρτρ. Ο εβραίος πατέρας της σκοτώθηκε στο μέτωπο όταν η Ζακλίν ήταν
ενός έτους. Τη μεγάλωσε η μητέρα της, μυθιστοριογράφος. Σπούδασε Λατινικά και Αρχαία Ελληνικά στο «Lycee Moliere». Σε ηλικία μόλις 17 ετών, το
1933, γίνεται η πρώτη γυναίκα υποψήφια στο Concours General της Γαλλίας
(γενικές εξετάσεις για αριστούχους), ύστερα η πρώτη γυναίκα καθηγητής
στο περίφημο College de France και η δεύτερη γυναίκα ακαδημαϊκός στη
Γαλλική Ακαδημία, μετά την Μαργκερίτ Γιουρσενάρ.
Μεταφράστρια των Ελλήνων κλασικών στα γαλλικά η Ζακλίν ντε Ρομιγί, δημοσίευσε πλήθος μελετών για την αρχαία ελληνική γραμματεία και
ιστορία ενώ δίδαξε ως καθηγήτρια της αρχαίας ελληνικής γραμματείας
στα πανεπιστήμια της Λιλ, της Σορβόνης και στο College de France. Διατέλεσε διδάκτωρ σε μερικά από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου,
ανάμεσα στα οποία αυτά της Οξφόρδης, των Αθηνών, του Δουβλίνου, του
Μόντρεαλ και του Γέιλ.
Το 1995 της δόθηκε η ελληνική υπηκοότητα και το 2001 ανακηρύχθηκε
πρέσβειρα του Ελληνισμού. ■
5
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Οι Έλληνες
του Λιμβούργου:
Μαρτυρίες
για την
‘οδύσσεια’ της
μετανάστευσης
‘Στο σαρμπονάζ
(ανθρακωρυχείο), όταν
ήσουν μόνος σου στη
γαλαρία, η μόνη χαρά
ήταν που έβλεπες ποντίκια
ζωντανά! Γιατί, όταν ήσουν
μόνος σου, στο βάθος, ζωή
δεν υπήρχε. Ήταν μόνο
πέτρα και σίδερα... κι έβλεπες
το ποντίκι και χαιρόσουν!
Κανένας ανθρακωρύχος δεν
σκότωσε ποντίκι, καμία φορά.
Τα ταΐζαμε, μας περιμένανε,
μας τρώγανε το ψωμί από
εκεί που το κρεμάγαμε...
Είχαμε παρέα!’.
6
➊
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
➋
➌
της Διαμαντένιας Ριμπά
Η
➍
➎
➏
συγκλονιστική αυτή μαρτυρία του Κρητικού Μανώλη Καφ-
φάτου, που εργάστηκε από τα δεκαοκτώ του χρόνια σε ανθρακωρυχεία του Βελγίου, είναι μια από τις πολλές, συγκινητικές ιστορίες, που
δημοσιεύονται στο βιβλίο-λεύκωμα της Μαρίας Δερμιτζάκη, με τίτλο «Οι
Έλληνες στο Λιμβούργο μέσα από την οπτική και τις αφηγήσεις των Ελλήνων Μεταναστών».
Μέσα από τις επιλεγμένες αφηγήσεις τριάντα ανδρών και γυναικών, στις
περίπου τριακόσιες σελίδες του βιβλίου, πλαισιωμένες από ασπρόμαυρές
και έγχρωμες φωτογραφίες, ζωντανεύουν τα 50 χρόνια μεταναστευτικής
πορείας και προσαρμογής της ελληνικής κοινότητας στο Λιμβούργο.
Το βιβλίο κυκλοφόρησε στη φλαμανδική γλώσσα και έτυχε ιδιαίτερης
προσοχής από τους Βέλγους. Η δε έρευνα διήρκησε τρία χρόνια και επικεντρώθηκε στις τρεις γενιές Ελλήνων της βελγικής επαρχίας, όπου ζουν
περίπου 4.000 Έλληνες. Το προϊόν της έρευνας αποτέλεσε ένα πρώτης
τάξεως υλικό για ένα ντοκιμαντέρ με το ίδιο θέμα.
«Ήταν μια δυνατή εμπειρία. Ήρθαν στιγμές που δάκρυσα, με τις περιγραφές τους», αναφέρει στην «Ελληνική Διασπορά», από τις Βρυξέλλες, η
36χρονη Μαρία Δερμιτζάκη και σημειώνει: «Αυτό που διαχέεται έντονα στο
βιβλίο και στο ντοκιμαντέρ είναι η αμεσότητα αυτών των ανθρώπων. Είναι
σημαντικό να δεις το πόσο υπερήφανοι αισθάνονται για το ότι τα κατάφεραν, παρ΄ όλες τις δυσκολίες που είχαν να αντιμετωπίσουν».
Κομμάτι της Βελγικής ιστορίας
Το βιβλίο προλογίζουν η Δρ Ιστορίας του Πανεπιστημίου της Λιέγης,
Αμαλία Αλεξίου, και ο Βέλγος Ιστορικός Δρ Rob Belemans, οι οποίοι ήταν
οι κύριοι ομιλητές στην παρουσίαση του βιβλίου, στις 18 Μαρτίου, στο δημαρχιακό μέγαρο της πόλης του Γενκ (Genk), στο Λιμβούργο. Την εκδήλωση
διοργάνωσαν ο οργανισμός «Erfgoedcel Mijn-Erfgoed», το Cultuurcentrum
και η πολιτιστική εταιρία Tirasila. Το βιβλίο, πάντως, δεν έχει κυκλοφορήσει
στα ελληνικά, καθώς δεν έχει εκδηλωθεί κάποιο ενδιαφέρον, γεγονός για
το οποίο η Μαρία Δερμιτζάκη δεν κρύβει την πικρία της.
«Για τους Βέλγους, η ιστορία των Ελλήνων μεταναστών στη χώρα τους,
είναι κομμάτι και της δικής τους ιστορίας. Η έρευνά μου έχει ως στόχο τις
επόμενες γενιές Ελλήνων, αλλά και τους Βέλγους, ώστε να γνωρίσουν, να
νιώσουν καλύτερα τους Έλληνες γείτονές τους. Γιατί, μόνο γνωρίζοντας τον
άλλο, τον διαφορετικό, μπορούμε να τον κατανοήσουμε και να συμβιώσουμε
μαζί του αρμονικά. Η ακμάζουσα κοινότητα των Ελλήνων, αν και αρκετά καλά
ενσωματωμένη στη βελγική κοινωνία, παραμένει σε μεγάλο βαθμό άγνωστη,
κατά τρόπο ώστε για ένα μεγάλο ποσοστό Βέλγων, η φολκλορική εκδοχή
της «Ελλάδας του Ζορμπά» να είναι πιο οικεία απ’ ό,τι η αυθεντική πολιτισμική φυσιογνωμία των εγκατεστημένων στο Βέλγιο ελληνικής καταγωγής
συμπολιτών τους», επισημαίνει η Μαρία Δερμιτζάκη.
1. Το πρώτο Πάσχα στο Βέλγιο. Heusden, 1962. (Αρχείο Γ. Πιστόλας)
2. Ρίνα Δέλιου, (τρίτη από αριστερά), με παραδοσιακή φορεσιά. Παλαιοχώριο, Χαλκιδική.
Δεκαετία ’50. (Αρχείο Ρ. Δέλιου)
3. Οικογένεια Στάθη Παλαιοχώριο, Χαλκιδική. Δεκαετία ’50. (Αρχείο Ρ. Δέλιου)
4. Διαμαντής Οξινούδης, έξω από το ξενοδοχείο Continental, στο Waterschei, Λιμβούργο,
1957. (Αρχείο Μ. Χουχούμη)
5. Άγνωστος στο Zwartberg, Λιμβούργο. Δεκαετία ’50. (Αρχείο Σ. Ζέρβας)
6. Δεκαετία ’50 (Αρχείο Α. Ρουμελιώτη)
Μετά το κλείσιμο των ανθρακωρυχείων, πολλοί από τους Έλληνες μετανάστες, που εν τω μεταξύ ενσωματώθηκαν πλήρως, έχοντας συνήθως
παιδιά και εγγόνια, μετακινήθηκαν στις Βρυξέλλες.
«Τρεις γενιές, η κάθε μια με τη δική της, πολύ ξεχωριστή ιστορία, και με
το δικό της τρόπο, αντιμετωπίζουν τη διαφορά ανάμεσα στην ελληνική καταγωγή και την επίκτητη βελγική ταυτότητα», σημειώνει η κα Δερμιτζάκη.
«Μια κατάσταση, που διαμορφώθηκε στο βάθος του χρόνου και βρίσκεται
ακόμη σε πλήρη εξέλιξη, εντελώς χαρακτηριστική της ευρωπαϊκής ιστορίας,
η οποία συντελεί στο μετασχηματισμό των ταυτοτήτων», προσθέτει.
Το όλο πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε από τον επιχορηγούμενο από
τη φλαμανδική κυβέρνηση οργανισμό «Erfgoedcel Limburg» και την πόλη
του Γενκ, με την υποστήριξη των Ελληνικών Κοινοτήτων της επαρχίας του
Λιμβούργου, την Ομοσπονδία Ελληνικών Κοινοτήτων Βελγίου, το Φλαμανδικό Ινστιτούτο για την Προφορική Ιστορία «Faro», το Μουσείο των
Ανθρακωρυχείων στην περιοχή του Beringen «Mijnmuseum’ of Beringen»
και το «Museum van de Mijnwerkers Woning» (Μουσείο του Σπιτιού του
Ανθρακωρύχου) στο Eisden του Λιμβούργου.
Χαρακτηριστικές μαρτυρίες
Οι Έλληνες του Λιβούργου μιλούν, μέσα από την καρδιά τους, για τις
ελληνικές ρίζες τους, τις συνθήκες της μετανάστευσής τους, τις συνήθως
εντυπωσιακές ταξιδιωτικές τους περιπέτειες, την άφιξη τους στο κρύο
7
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
➊
➋
Βέλγιο, τη διαμονή τους στα καταλύματα, τα όνειρα και τις επιθυμίες τους
και για την εργασία τους στην παραγωγή, σε σχέση με άλλες εθνότητες
-Ιταλούς, Πολωνούς, Ισπανούς, Τούρκους, Μαροκινούς, Βέλγους.
Μιλούν ακόμη για τη σημερινή τους θέση στη βελγική κοινωνία, τις
αναμνήσεις από την πατρίδα που άφησαν, αλλά και τις απόψεις τους για
τη σύγχρονη Ελλάδα, την προσέγγιση της ελληνοβελγικής ταυτότητας,
τις προσδοκίες τους για το μέλλον και την ενδεχόμενη επιστροφή στην
Ελλάδα. Η πρόσμιξη ελληνικών, φλαμανδικών και ιδιαίτερων διαλεκτικών
στοιχείων από την ντοπιολαλιά των μεταναστών, όπως λέει η κα Δερμιτζάκη,
αναδεικνύει την πολυπλοκότητα, την ποικιλία και την «πολυχρωμία» της
κοινωνίας των Ελλήνων μεταναστών στο Βέλγιο.
«Ο κάθε γονιός ήθελε το παιδί του να αποφύγει το ορυχείο, να μην
κατεβεί στα 1000 μέτρα κάτω από τη γη να δουλέψει. Διότι ήταν ένας
πόλεμος, από τη στιγμή που μπαίναμε στο ασανσέρ, στην κάσα όπως τη
λέγαμε, για να κατεβούμε και μετά να βγούμε απάνω», λέει χαρακτηριστικά
ο Σίμος Καραγάννης.
«Όταν βγαίναμε, ήμασταν ευχαριστημένοι, που γλιτώσαμε το τομάρι
μας και βγήκαμε ζωντανοί! Γιατί από τη στιγμή που μπαίναμε μέσα στην
κάσα για να κατεβούμε να πάμε για δουλειά, όποιος πει ότι θυμόταν μάνα,
πατέρα, παιδιά, γυναίκα, το λέει ψέματα! Πηγαίναμε σ’ έναν πόλεμο! Είναι
η πιο ανθυγιεινή και η χειρότερη δουλειά που υπήρξε στη ζωή! Είκοσι έξι
χρόνια έκανα εκεί μέσα», θυμάται.
16χρονη στο Γενκ
Η Ρήνα Δέλιου βρέθηκε στο Βέλγιο το 1962, σε ηλικία 16 ετών. Πήγε στο
Γενκ σε μια θεία της, υποτίθεται για να προσέχει τα μωρά της, μέχρι να βρει
δουλειά. «Ό,τι μπορέσαμε κάναμε! Μεγαλώσαμε εμείς, μεγαλώσαμε και τα
παιδιά μας. Φυσικά, η ζωή μας ήταν δύσκολη στην αρχή. Δεν ξέραμε τη
γλώσσα και τους νόμους, δεν ξέραμε τίποτα εδώ! Είχαμε κάποιους διερμηνείς, που όπως ήθελαν τα έλεγαν και ό,τι ήθελαν μας έλεγαν! Πιστεύαμε ό,τι
μας έλεγαν αυτοί, που δήθεν ήξεραν κάτι παραπάνω από μας. Οι διερμηνείς
ήταν Έλληνες, αλλά τι ήξεραν κι αυτοί; Ήξεραν μόνο μερικά γερμανικά από
τον πόλεμο ...», λέει η κα Δέλιου.
Η ίδια αναφέρεται στη «μαύρη επταετία» στην Ελλάδα, που μοιραία επηρέασε και τη ζωή των Ελλήνων στο Βέλγιο. «Με τη χούντα δεν ήταν ωραία
τα πράγματα. Γιατί, η δικτατορία άλλους μας είχε ενώσει πολύ, ενώ άλλους
μας είχε χωρίσει στα άκρα! Τόσο, που δεν θέλαμε να πούμε ούτε καλημέρα
ο ένας στον άλλον! Έμειναν, όμως, αυτά...», θυμάται η Ρήνα Δέλιου.
Και συνεχίζει: «Σ’ εμένα, κατά τη δικτατορία ήρθαν να ελέγξουν μέσα στο
σπίτι μου ότι δήθεν, ως κομμουνιστές, είχαμε όπλα και θέλαμε να επιτεθούμε
στο «Ελληνικό Σπίτι», στο Winterslag, την επέτειο της 21ης Απριλίου! Μα,
εμείς δεν είχαμε ιδέα. Έψαξαν, αλλά δεν βρήκαν τίποτα. Φυσικά, δεν ήταν
το μοναδικό σπίτι που έψαξαν, αλλά και του πατέρα μου, του θείου μου!
8
➌
➍
➎
Έψαξαν πάρα πολλούς Έλληνες που ήταν αριστεροί!».
Σε άλλο σημείο της αφήγησής της σημειώνει: «Εκείνη την εποχή είχαμε
πρόβλημα με τα προξενεία και τις ελληνικές πρεσβείες. Γιατί, όταν θέλαμε
να πάμε να πάρουμε κάποιο έγγραφο από ένα προξενείο, μας έλεγαν: Εσείς
φύγετε! Είστε Βούλγαροι!».
Οι στιγμές του αποχωρισμού μένουν ανεξίτηλες, όσα χρόνια κι ν περάσουν. Και η φωνή του Καζαντζίδη, βάλσαμο στις καρδιές των μεταναστών...
«Ο μπαμπάς μου είδε ότι δεν καλυτέρευε η ζωή κι έτσι έφυγε, το 1957,
για το Βέλγιο. Τα χρόνια εκείνα, όταν φεύγανε για τα ξένα, ακολουθώντας με
τη λύρα και με τραγούδια, τους πηγαίναμε με τα πόδια από το χωριό μέχρι
το Κιλκίς, όπου θα παίρνανε το λεωφορείο για την Αθήνα για να πάρουνε
το καράβι από τον Πειραιά. Κλαίγοντας πηγαίναμε! Κι ο μπαμπάς μου έτσι
έφυγε, σαν τώρα το θυμάμαι ...», αναφέρει η Ειρήνη Κοκκινίδου, ο πατέρας
της οποίας δούλεψε τελικά στο ανθρακωρυχείο του Ζβάρτμπεργκ. Σ’ έναν
χρόνο έκανε πρόσκληση στην οικογένειά του.
«Όταν φτάσαμε στο σιδηροδρομικό σταθμό της Λιέγης -αφηγείται η
κα Κοκκινίδου- μύριζε μια παράξενη μυρωδιά... Παράξενη, αλλά εμένα μ’
άρεσε! Μας εξήγησαν ότι ήταν η μυρωδιά από το κάρβουνο. Ήρθαμε στο
Λιμβούργο, αλλά δεν είχαμε σπίτι κι έτσι μείναμε στη αρχή σε κάποιους
φίλους. Μετά, μείναμε στις παράγκες στο Τριούβε, πήραμε και μερικά έπιπλα της κακιάς ώρας... Καλή ήταν η παράγκα, δεν ήταν χειρότερα απ’ όταν
ήμασταν στην Ελλάδα. Θυμάμαι που στην αρχή, δεν χορταίναμε να τρώμε
λευκό ψωμί με μαργαρίνη!».
Νοσταλγία
Η νοσταλγία για την Ελλάδα ήταν έντονη, όπως και η ανάγκη για διασκέδαση. «Πολύ κλαίγαμε εκείνα τα χρόνια, πάρα πολύ! Ο μπαμπάς μου
όλη μέρα έβαζε τα τραγούδια του Καζαντζίδη στο πικ-απ, τα άκουγε και
έκλαιγε κι εκείνος. Λέγαμε, θα καθίσουμε ένα χρόνο και θα φύγουμε πίσω
στην Ελλάδα... Τότε, δεν ήταν όπως σήμερα. Μαζευόμασταν στα σπίτια και
κάναμε το τραπέζι στους Έλληνες εργένηδες, που μένανε στις καντίνες, για
να μην νιώθουν μοναξιά. Τους πλέναμε και τα ρούχα. Ε, μετά, με τα χρόνια
συνηθίσαμε. Αλλά ακόμα, όλοι στην οικογένεια ακούμε τα τραγούδια του
Καζαντζίδη, τραγούδια για την ξενιτιά! Ακόμα νοσταλγώ εγώ, φυσικά, μα
δεν μπορώ να φύγω πίσω, τα παιδιά μας παντρευτήκανε εδώ. Αλλιώς, θα
έφευγα!», λέει η κα Δέλιου.
Μέσα από τις αφηγήσεις των δεύτερης γενιάς Ελλήνων διαφαίνεται και
η αναγνώριση για τις θυσίες των γονιών τους. «Όταν ήμουν μικρό παιδί,
ήξερα ότι ο πατέρας μου είναι στο βάθος και δουλεύει. Εμείς, τα παιδιά,
όμως είχαμε ευκαιρίες, που ο πατέρας μου δεν τις είχε. Ο πατέρας μού
είπε: «Εμείς σου δίνουμε τις ευκαιρίες, εσύ φρόντισε να πηγαίνεις καλά στο
σχολείο και κάνε ό,τι μπορείς στο ποδόσφαιρο, γιατί δεν θέλω τα παιδιά
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
1. O Σ. Ζέρβας στο ανθρακωρυχείο του Zwartberg,
Λιμβούργο. Δεκαετία ’60. (Αρχείο Σ. Ζέρβας)
2. Η Ε. Σιδέρα με την κόρη της Μαρία έξω από
την παράγκα όπου διέμενε η οικογένεια, Houthalen.
Αρχές δεκαετίας ’70. (Αρχείο Μ. Σιδέρα)
3. Η Πολυξένη Ρουμελιώτη με τα παιδιά της κατά
τους πρώτους μήνες διαμονής στο Βέλγιο.
Δεκαετία ’60. (Αρχείο Α. Ρουμελιώτη)
4. Ο Δ. Οξινούδης στο ανθρακωρυχείο του
Waterschei, Λιμβούργο, 1960. (Αρχείο Μ. Χουχούμη)
5. Φωτογραφία που έστειλε ο Αλκιβιάδης Νίκου
στην γυναίκα του στην Ελλάδα, από την κλινική
A. Dumont, μετά από τραυματισμό στο
ανθρακωρυχείο. 1964 (Αρχείο Α. Νίκου)
6. Οικογένεια Αλκιβιάδη Τασούλα, Επισκοπικό,
Ιωάννινα, 1958. (Αρχείο Αριστέας Νίκου)
7. Η οικογένεια του Κ. Κοκκινίδη στο Driehoeven,
Genk, 1959. (Αρχείο Ειρ. Κοκκινίδου)
8. Ο Γ. Ελευθερούδης, άγνωστος, και ο Δ. Οξινούδης
στην κουζίνα του ξενοδοχείου Continental, στο
Waterschei, Λιμβούργο, 1957. (Αρχείο Μ. Χουχούμη)
➏
μου να πάνε στο ανθρακωρυχείο. Εγώ
πηγαίνω εκεί πέρα, και ξέρω τι είναι».
Εμείς, τα παιδιά, αυτό δεν το ξεχάσαμε»,
εξιστορεί ο Εμμανουήλ Καραγιάννης.
Ο ίδιος γεννήθηκε το 1966, στο Βέλγιο.
Εκεί πήγε σχολείο και υπηρέτησε στο
στρατό. Ως ποδοσφαιριστής ξεκίνησε
την καριέρα του στο Eisden, το 1976. Για
πολλά χρόνια έπαιξε στην KSV Waregem
και στην πρώτη κατηγορία του βελγικού
πρωταθλήματος, για να ακολουθήσουν
πολλές ομάδες, όπως η RSC Anderlecht
και η Germinal Beerschot. Το 2004, αποφάσισε να σταματήσει το ποδόσφαιρο,
αφού είχε παίξει για πολλά χρόνια και
στην Εθνική Ομάδα του Βελγίου.
«Είμαι Βέλγος, αλλά το αίμα μου είναι
ελληνικό!», δηλώνει κατηγορηματικά ο
Εμμανουήλ Καραγιάννης.
➐
➑
Περιοδεύουσα έκθεση φωτογραφίας και ντοκιμαντέρ
Το εκπληκτικό φωτογραφικό υλικό, που συγκεντρώθηκε κατά την έρευνα,
συνέθεσε και μια μοναδική έκθεση, με τίτλο «Οδύσσεια προς την ευτυχία.
Έλληνες μετανάστες στο Λιμβούργο», η οποία παρουσιάστηκε, με πολύ μεγάλη επιτυχία, σε τρεις πόλεις του Βελγίου, με την υποστήριξη των Ελληνικών
Κοινοτήτων του Λιμβούργου και τον οργανισμό «Erfgoedcel Limburg».
Συγκεκριμένα, παρουσιάστηκε στην Ελληνική Κοινότητα του Γενκ, καθώς
και στο Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο του Μασμέχελεν, στο πλαίσιο του
Φεστιβάλ «Kleurijk Maasmechelen», το Μάιο του 2008, και στο Φεστιβάλ
«Le Grand Bazar», στο πολιτιστικό κέντρο του Χαουτάλεν, το φθινόπωρο
της ίδιας χρονιάς. Ειδικότερα, την έκθεση στο δημαρχείο του Γένκ, από τις
22 Φεβρουαρίου έως τις 11 Απριλίου του 2010, επισκέφθηκαν πάνω από
5.000 άτομα, ελληνικής και μη καταγωγής.
Τις ημέρες αυτές, η έκθεση παρουσιάζεται στο «Amsab-museum» του
Ινστιτούτου Κοινωνικής Ιστορίας (AMSAB) της Γάνδης (www.amsab.be).
Η προσέλευση του κοινού, από τις 14 Ιανουαρίου είναι αξιοσημείωτη και
αναμένεται να συνεχιστεί με τους ίδιους ρυθμούς μέχρι τις 15 Απριλίου,
όταν θα κλείσει τις πύλες της.
Όλες οι βιντεοσκοπημένες συνεντεύξεις των Ελλήνων του Λιμβούργου,
αξιοποιήθηκαν. Μαζί με το πλούσιο φωτογραφικό υλικό που συγκέντρωσε
η Μαρία Δερμιτζάκη, αποτέλεσαν ένα πρώτης τάξεως υλικό για ένα ντοκιμαντέρ, διάρκειας 80 λεπτών, στα φλαμανδικά, με ελληνικούς υπότιτλους,
που ήδη έχει παρουσιαστεί στις εκθέσεις, που προηγήθηκαν, ενώ δεν
αποκλείεται να αγοραστεί από το AMSAB. Σημαντική ήταν η βοήθεια του
Βέλγου συζύγου της, σκηνοθέτη, Vital Schraenen, ο οποίος ανέλαβε την
επιμέλεια και το μοντάζ του ντοκιμαντέρ.
«Είναι πολύ σημαντικό για τον ελληνισμό του Βελγίου, που όλο αυτό το
υλικό δεν θα χαθεί, καθώς το Ινστιτούτο αυτό καταγράφει, αρχειοθετεί και
διατηρεί ντοκουμέντα και αρχεία», επισημαίνει η κα Δερμιτζάκη, η οποία δεν
μας κρύβει ότι σκοπεύει να συνεχίσει την έρευνά της και σε άλλες πόλεις
και περιοχές του Βελγίου, ώστε να προβεί σε μια εις βάθος καταγραφή των
βιωμάτων των Ελλήνων μεταναστών και των απογόνων τους.
■
9
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
‘Daydreaming:
Εκατό Έλληνες
του Βελγίου
ονειρεύονται
την Ελλάδα’
Σπύρος Παλούκης
10
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
1. Γιώργος Σαραφιανός,
ανθρακωρύχος, Σαρλερουά
2. Λιλή Λαμπρέλλη,
επαγγελματίας αφηγήτρια
παραμυθιών, Βρυξέλλες
3. Χρήστος Δουλκερίδης,
πολιτικός, Βρυξέλλες
Θ
α μπορούσε ένα όνειρο να γίνει φωτο-
γραφικό λεύκωμα, συνδέοντας ταυτόχρονα
εκατό, άγνωστους μεταξύ τους, ανθρώπους; Όταν
το όνειρο αυτό είναι η Ελλάδα και οι άνθρωποι
αυτοί βρίσκονται μακριά από την πατρίδα, η απάντηση είναι πως «ναι» κι αυτό μας αποδεικνύει
ο νεαρός φωτογράφος-συγγραφέας, Σπύρος
Παλούκης, με το λεύκωμά του «Daydreaming:
εκατό Έλληνες του Βελγίου ονειρεύονται την
Ελλάδα».
Στο σπάνιο και πρωτότυπο, για τα ελληνικά
δεδομένα, εικαστικό δημιούργημα του 30χρονου
καλλιτέχνη από την Έδεσσα, εκατό Έλληνες από
διάφορες κοινωνικοοικονομικές βαθμίδες, από
πολλές πόλεις του Βελγίου, «στήθηκαν» απέριττοι στο φακό του, αφήνοντάς τον να καταγράψει
τις ιστορίες τους, τις εστίες και τα όνειρά τους,
εκμυστηρευόμενοι τα μύχια της ψυχής τους «για
την πατρίδα της καρδιάς τους».
Αυτό ήταν και το όραμα του Σπύρου, όταν
ξεκίνησε τη φωτογράφηση, το Νοέμβριο του
2009. Μέσα σε τέσσερεις μήνες «όργωσε» κυριολεκτικά το Βέλγιο, που ήδη είχε αγαπήσει μέσα
από τη συμμετοχή του σ’ ένα πρόγραμμα του
Erasmus (Εράσμους), το 2003. Ήρθε κοντά σε
ανθρώπους, που δεν γνώριζε, αλλά στη συνέχεια
έγιναν αγαπημένα μέλη της δικής του οικογένειας,
όπως μας εξομολογείται. Βρυξέλλες, Αμβέρσα,
Γάνδη, Γκενκ, Μονς, Καρενιόν, Λιέγη, Σαρλερουά,
είναι ορισμένοι μόνο από τους σταθμούς που τον
οδήγησαν στην πραγμάτωση μίας υπόσχεσης, που
είχε δώσει στον εαυτό του.
Έρωτας για το Βέλγιο
«Μέσα από το Erasmus ξεκίνησε ο έρωτάς
μου με το Βέλγιο», αφηγείται στην «Ελληνική
Διασπορά» ο Σπύρος Παλούκης, που αβίαστα
κερδίζει το συνομιλητή του με τη φρεσκάδα
του νέου, που ξέρει να ονειρεύεται με τα μάτια
ανοιχτά, πράγμα σπάνιο στις μέρες μας.
«Επέλεξα τότε- συνεχίζει- τη Γάνδη. Στη συνέχεια, έχοντας σπουδάσει Πληροφορική (ΤΕΙ)
στη Θεσσαλονίκη και φωτογραφία (stereosis),
έκανα μάστερ, αλλά και πρακτική στην Κομισιόν.
Το 2005, έκανα και το μεταπτυχιακό μου στις
Αμερικάνικες Σπουδές (University of Antwerp).
Φεύγοντας, υποσχέθηκα στον εαυτό μου να ξα-
ναγυρίσω στο Βέλγιο, ως φωτογράφος, με τους
δικούς μου όρους και κανόνες. Το βιβλίο αυτό
ήταν τελικά για μένα ένα ‘στοίχημα’, αλλά και μία
ευχή. Επέστρεψα από το Βέλγιο, έχοντας κάνει
πράξη ένα όνειρό μου κι αυτό μού δίνει την
αυτοπεποίθηση να επιλέξω το πώς θα κινηθώ
στο μέλλον».
Στους τέσσερις μήνες της φωτογραφικής περιπλάνησης-αναζήτησης των ιδανικών πορτρέτων,
ο Σπύρος Παλούκης απαθανάτισε περισσότερους
από 200 Έλληνες. Με την ολοκλήρωση της φωτογράφησης ξεκίνησε άλλος ένας «μαραθώνιος»: να
κάνει την τελική επιλογή των εκατό προσώπων, να
μεταφραστούν οι λεζάντες του κάθε «ονείρου»
στα αγγλικά, και στις τρεις βασικές γλώσσες
που ομιλούνται στο Βέλγιο: γαλλικά, φλαμανδικά
και γερμανικά. Έτσι, το Νοέμβριο του 2010, το
βιβλίο μπήκε στο τυπογραφείο, για να κυκλοφορήσει από τον εκδοτικό οίκο «Fata Morgana
Publications» (Εκδόσεις Φάτα Μοργκάνα), που
δημιούργησε ο ίδιος.
Παρά το νεαρό της ηλικίας του, ο Σπύρος
Παλούκης έχει ήδη καταφέρει να ξεχωρίσει, μέσα
κι έξω από την Ελλάδα, αποσπώντας βραβεία σε
διάφορους διαγωνισμούς. «Σταθμός» στην έως
τώρα πορεία του, η δεύτερη θέση που κατέλαβε
στο διεθνή φωτογραφικό διαγωνισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Cantaria+10», με θέμα τη φιλία.
Επίσης, το Φωτογραφικό Κέντρο Αθηνών τον συμπεριέλαβε μέσα στους δέκα καλύτερους νέους
φωτογράφους της Ελλάδας, για το έτος 2008/09,
έπειτα από παρουσίαση μέρους της δουλειάς του
στο Διεθνή Μήνα Φωτογραφίας (APhF:08).
Το «Daydreaming: εκατό Έλληνες του Βελγίου
ονειρεύονται την Ελλάδα», είναι το τρίτο του κατά
σειρά βιβλίο. Προηγήθηκαν «Ο Καρλομάγνος και
η κάμερα με τα μυστικά» (2008, εκδ. Μαγικό Κουτί), και το λεύκωμα «Έδεσσα», το 2009. Στα άμεσα
σχέδιά του είναι η έκδοση ενός μυθιστορήματος,
με τίτλο «Η γενιά του Black Out».
➊
➋
➌
Φωτογραφικό παραμύθι
Η Έδεσσα, η δική του «Ιθάκη», συνυφασμένη
με την ιερή μορφή της μητέρας του, όπου πάντα
επιστρέφει, τροφοδοτεί και μία άλλη έμπνευση
του Σπύρου Παλούκη, ένα «Φωτογραφικό Παραμύθι», όπως το ονομάζει, με αφορμή τα 100
11
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
➊
➋
➌
12
χρόνια από την απελευθέρωση της πόλης, το 2012.
Πρόκληση για τον ίδιο αποτελεί κι ένα βιβλίολεύκωμα με Έλληνες του Παρισιού, μια όμορφη
σύλληψη, ως ιδέα, την οποία ελπίζει να μοιραστεί
μαζί μας στο προσεχές μέλλον.
Πόση Ελλάδα μπορεί να χωρέσει σε μια χώρα
της Ευρώπης; «Σε αυτό το ερώτημα αποπειράθηκα
ν’ απαντήσω μέσω της φωτογραφίας, γνωρίζοντας
ότι η Ελληνική Κοινότητα του Βελγίου αποτελείται
από ανθρώπους, που μόχθησαν κι εξελίχθηκαν
εντός της πολυσυλλεκτικής βελγικής κοινωνίας»,
σημειώνει ο Σπύρος Παλούκης.
«Όλοι τους είχαν τη διάθεση να παλέψουν
στη ζωή τους και να πετύχουν. Έφθασαν εκεί
κυνηγώντας τ’ όνειρό τους, αυτό το απροσδιόριστο εσωτερικό συναίσθημα, που πολλές φορές
αποτελεί εφόδιο πιο χρήσιμο και πιο απαραίτητο
κι από τα χρήματα, τις σπουδές ή την κοινωνική
θέση... Κυνηγώντας το όνειρο, που δίνει λάμψη
στο παρόν και φωτίζει το μέλλον», τονίζει.
Φιλοδοξώντας ν’ αφήσει ένα φωτογραφικό
χνάρι στη Σύγχρονη Ελληνική Διασπορά του Βελγίου, δίνοντας βήμα στους ανώνυμους κι επώνυμους
πρεσβευτές του ελληνισμού, ο Σπύρος Παλούκης
κατάφερε τελικά αυτό που ποθούσε: συνέθεσε
ένα χαρακτηριστικό παζλ ανθρώπων, ως κομμάτι
της εθνικής μας ταυτότητας, της πολιτισμικής μας
παράδοσης, αποτίνοντας, όπως λέει, φόρο τιμής
στις πανάρχαιες διαδρομές των αποδήμων ανά
την υφήλιο. Ένας πρωτότυπος συνδυασμός εικόνας και κειμένου, ονείρου και πραγματικότητας,
που σιγά-σιγά ξετυλίγει ένα νήμα.
«Είναι αυτό το ίδιο νήμα που, αν αρχίσω
να το κλώθω, νιώθω ότι φωτίζω ένα μέρος της
ζωής μου, αλλά και της ζωής των ανθρώπων
που φωτογραφήθηκαν. Και τελικά της ζωής των
Ελλήνων της Ευρώπης, αν αναλογιστούμε ότι το
Βέλγιο ήταν η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα, στην οποία
μετανάστευσαν Έλληνες, μετά το τέλος του Β’
Παγκοσμίου Πολέμου. Κοιτώντας για μια ακόμη
φορά όλα τα πορτρέτα, στην τελική, συνειρμική,
διαισθητική σειρά, μοιάζουν με κομμάτια ενός
παζλ, με τις παραμέτρους μίας εξίσωσης που
ζητά να επιλυθεί, ενόσω προκύπτουν αυθόρμητα
τα ερωτήματα: Πόση Ελλάδα μπορεί να χωρέσει
στο Βέλγιο; Πόσα όνειρα σε ένα βιβλίο; Πόσες
ψυχές διάπλατα ανοιχτές;», λέει χαρακτηριστικά
ο Σπύρος Παλούκης.
να φωτογραφίσει, επιβεβαιώνοντας για μια ακόμη
φορά τη δύναμη του φακού. Ένα «κλειδί», που τού
άνοιξε πόρτες, τις οποίες, υπό κανονικές συνθήκες, δύσκολα θα μπορούσε να διαβεί.
Στο «Daydreaming» του Σπύρου Παλούκη
χωρούν όλοι: από τον Χρήστο Δουλκερίδη, παιδί
Ελλήνων μεταναστών, που έγινε υπουργός στο
Βέλγιο, μέχρι τον πρώτο μετανάστη ανθρακωρύχο, από τους πλήρως ενταγμένους στην τοπική
κοινωνία καλλιτέχνες της νέας γενιάς, μέχρι την
απλή εργάτρια ενός εργοστασίου, από το μικρό
μαθητή, που περήφανα φορά τη στολή του
τσολιά, μέχρι τον Μητροπολίτη Βελγίου κ. Παντελεήμονα. Υπάλληλοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
συγγραφείς, επιστήμονες, εικαστικοί, δάσκαλοι,
αθλητές, κ.ά., μας κοινωνούν με τα αισθήματά
τους την Ελλάδα της καρδιάς τους. Μιλούν, όλοι
τους, με «ανοιχτή» την ψυχή, για το όνειρο που
ενίοτε τους πληγώνει, που στοιχειώνει τις νύχτες,
λυτρώνει όμως τις μέρες τους, εκεί στην καρδιά
της ενωμένης Ευρώπης.
Ας τους αφουγκραστούμε…
Γιώργος Σαραφιανός, ανθρακωρύχος, Σαρλερουά: «Ονειρεύομαι η πατρίδα να κατορθώνει να
ανακάμπτει πάντοτε από τις κατά καιρούς κρίσεις
που περνά, γιατί όταν η Ελλάδα είναι καλά, είμαστε
καλά κι εμείς εδώ στην ξενιτιά. Θέλω το καλύτερο
για την Ελλάδα, που αγαπώ να την επισκέπτομαι
κάθε χρόνο και μετά να επιστρέφω στη δεύτερη
πατρίδα μου, το Βέλγιο».
Όνειρα με κλειστά τα μάτια και ανοιχτή την ψυχή…
Χρήστος Δουλκερίδης, πολιτικός, Βρυξέλλες:
«Ονειρεύομαι μια Ελλάδα που θα φέρει στον
κόσμο καινούριες απαντήσεις στο τι σημαίνει
Κράτος και Δημοκρατία στον 21ο αιώνα. Μια
Ελλάδα, που θα είναι ικανή να εκμεταλλευτεί
τα μαθήματα και τις εμπειρίες που γνώρισαν οι
Έλληνες παντού στον κόσμο. Ονειρεύομαι μια
Ελλάδα, που μπορεί με τη σειρά της να ενισχύσει
τα ανθρώπινα και πολιτικά δικαιώματα για όλους
τους πολίτες της, Έλληνες και μετανάστες. Ονειρεύομαι μια Ελλάδα, που θα σέβεται παραπάνω
τη φύση έχοντας συνειδητοποιήσει ότι αυτή
είναι η μεγαλύτερη περιουσία της και ότι έχει
υποχρέωση να την παραδώσει στα παιδιά της
σε καλύτερη κατάσταση. Ονειρεύομαι να είμαστε
ικανοί να χτίσουμε μια Ελλάδα που θα θαυμάζουν
οι επόμενες γενιές, όπως εμείς θαυμάζουμε με
περηφάνια τους αρχαίους προγόνους μας».
Ακολουθώντας το παράδειγμα του σπουδαίου
Γερμανού φωτογράφου Ογκίστ Σαντέρ (August
Sander) και βαδίζοντας στα χνάρια του φωτογραφικού Άτλαντα του γερμανικού λαού (1920),
ο Σπύρος Παλούκης αποπειράται ν’ απεικονίσει
την ελληνική Κοινότητα του Βελγίου. Όπως μας
λέει, το βιβλίο του αποτελεί μία προσπάθεια «να
εισβάλει» με τη φωτογραφική του μηχανή στον
μικρόκοσμο του κάθε της μέλους, που επέλεξε
Λιλή Λαμπρέλλη, επαγγελματίας αφηγήτρια
παραμυθιών, Βρυξέλλες: «Ονειρεύομαι το νόστο
σε μία Ελλάδα, όπου η αγριάδα των Βαλκανίων
θα υποχωρεί στη γλυκύτητα της Μεσογείου, η
μελαγχολία του Βυζαντίου θα συνυπάρχει με
το εκτυφλωτικό φως των αρχαίων προγόνων, η
ξενία του Ομήρου θα ξαναβρεί το παλιό νόημά
(που εξάλλου δεν έχασε ποτέ) κι ο ξενόφοβος
ΑΦΙΕΡΩΜΑ
Κύκλωπας θα τυφλωθεί ξανά και ξανά από τον
πολύτροπο Οδυσσέα».
Μητροπολίτης Βελγίου, Ολλανδίας και Λουξεμβούργου, κ. Παντελεήμων, Βρυξέλλες: «Ονειρεύομαι να προοδεύει ο ελληνισμός του Βελγίου.
Να αξιώσει ο Θεός τους Έλληνες να καταλάβουν
υψηλές θέσεις στη βελγική κοινωνία και να ζήσουν
καλύτερα χρόνια από εμάς. Ποτέ όμως να μην
ξεχνούν ότι υπάρχουν συγγενείς, φίλοι, γονείς
που έχουν ενταφιαστεί στο Βέλγιο αγωνιζόμενοι
να προσφέρουν ένα καλύτερο μέλλον στα παιδιά
τους, πράγμα που το πέτυχαν. Ένα ‘ευχαριστώ’
στους προγόνους είναι το ελάχιστο δυνατό που
μπορεί να κάνει κάποιος που αγαπάει πραγματικά
την καταγωγή του».
Ανδρέας Σίμος, μαθητής, Βρυξέλλες: «Ονειρεύομαι τον ήλιο στην Ελλάδα, το παιχνίδι στη
θάλασσα, τον παππού και τη γιαγιά».
Φανούρης Τρικίλης, δάσκαλος παραδοσιακών
χορών, Σαρλερουά: «Ονειρεύομαι ο ελληνικός
χορός να εξακολουθεί να υπάρχει στους αιώνες
ως εκπληκτικός τρόπος έκφρασης και επικοινωνίας για τους ερωτευμένους του ελληνικού
κόσμου!».
Χριστίνα Ασημακοπούλου-Σκόνδρα, ιδιωτική
υπάλληλος, Βρυξέλλες: «Ονειρεύομαι μια σκηνή
βγαλμένη από μια ανάμνηση. Μεσημέρι. Βρεγμένο
μαλλί, πρόχειρα «ξεπλυμένο» από το αλάτι της
θάλασσας. Αφόρητη ή, μάλλον, οριακά υποφερτή
ζέστη. Έξω ησυχία. Όλοι κοιμούνται. Ανυπομονώ
να φάω τα γεμιστά της γιαγιάς μου...»
Μιχάλης Βαφείδης, τορναδόρος, γλύπτης, Λιέγη:
«Ονειρεύομαι να μπορέσω μια μέρα να ασχοληθώ
μονάχα με την τέχνη που με γεμίζει και με γαληνεύει. Να γυρίσω πίσω στην Ελλάδα και να έχω
χρόνο αποκλειστικά για τη γλυπτική. Να κοιμάμαι
όσο το δυνατόν λιγότερο, ξυπνώντας νωρίς και
δουλεύοντας πολύ, πάνω σ’ αυτό που αγαπώ».
Στέλλα Εμμανουηλίδου, εργάτρια, Βρυξέλλες:
«Ονειρεύομαι να γυρίσω κάποια στιγμή στην
πατρίδα, αλλά σε μια Ελλάδα που να υπολογίζει
και να σκέφτεται τα παιδιά της. Ονειρεύομαι μια
Ελλάδα που θα καταφέρει να γίνει μια χώρα με
καλύτερο εργασιακό σύστημα και ποιοτικότερη
παιδεία, περίθαλψη και πρόνοια για τις μονογονεϊκές οικογένειες. Πρέπει να αλλάξουν πολλά στην
πατρίδα για να παραμείνουν (ή και να γυρίσουν)
οι Έλληνες στη χώρα τους».
Μαρία Παφίλη, δασκάλα γιόγκα, Βρυξέλλες:
«Ονειρεύομαι έναν τόπο που υπάρχει μόνο
ως ανάμνηση πια. Τη γειτονιά της παιδικής μου
ηλικίας, με τις αλάνες, τους χωματόδρομους, με
αυτοφυή βλάστηση και παιδιά να παίζουν στους
1. Κώστας Πετρίδης, υπεύθυνος ασφαλείας, Βρυξέλλες
2. Μιχάλης Βαφείδης, τορναδόρος, γλύπτης, Λιέγη
3. Μαρία Παφίλη, δασκάλα γιόγκα, Βρυξέλλες
4. Θανάσης Κοκκίνης, δάσκαλος καράτε, Λιέγη
5. Μητροπολίτης Βελγίου, Ολλανδίας και
Λουξεμβούργου, κ. Παντελεήμων, Βρυξέλλες
6. Στέλλα Εμμανουηλίδου (εργάτρια) Βρυξέλλες
δρόμους. Μέσα σε λιγότερο από δύο δεκαετίες
όλα αντικαταστάθηκαν από τσιμέντο. Δεν αναγνωρίζω πλέον το τοπίο. Όταν επιστρέφω με
το μυαλό στο σπίτι μου, στην Ελλάδα, είμαι πάλι
στη δεκαετία του ‘80, παιδί ανέμελο που παίζει.
Ακούω τα τζιτζίκια τις καλοκαιρινές μέρες, μυρίζω τις μυρωδιές της άνοιξης που αναδίδουν οι
κίτρινες μαργαρίτες, το χαμομήλι και οι πασχαλιές... Περιμένω τη μαμά μου να μου φωνάξει
από το μπαλκόνι να επιστρέψω στο σπίτι για
βραδινό...».
➍
Κώστας Πετρίδης, υπεύθυνος ασφαλείας, Βρυξέλλες: «Ονειρεύομαι να ζήσω στην Ελλάδα, με
τη γυναίκα και τα παιδιά μου, μια ζωή απλή χωρίς
άγχος και πίεση».
Θανάσης Κοκκίνης, δάσκαλος καράτε, Λιέγη:
«Ονειρεύομαι να μπορεί να κάνει ο κάθε άνθρωπος ως επάγγελμα αυτό που πραγματικά
αγαπάει και τον γεμίζει. Εγώ δεν σταμάτησα ποτέ
να εργάζομαι, γιατί απλούστατα ασχολήθηκα με
το Καράτε, που είναι η ζωή μου. Καθημερινά
παίρνω δύναμη από τα μάτια των μαθητών μου,
τις επιτυχίες των παιδιών και των δυο εγγονών
μου στο Καράτε, και την αγάπη που δείχνουν για
τον αθλητισμό. Ταυτόχρονα όμως, κάθε ημέρα,
έρχεται και η Ελλάδα στο νου μου η εικόνα της
επιστροφής στην πατρίδα. Ευτυχώς, έχω την
τύχη να βρίσκομαι συχνά στην Ελλάδα, ειδικά
τα καλοκαίρια, εκεί όπου η ψυχή μου αγαλλιάζει
αγναντεύοντας τη θάλασσα».
Delirium Framboise (συγκρότημα hip-hop), Βρυξέλλες: «Ονειρευόμαστε να περάσουμε το μήνυμα
της μουσικής μας σε όλη την Ελλάδα».
➎
➏
Στο τέλος του λευκώματος ο Σπύρος Παλούκης καταθέτει το δικό του όνειρο: «Ονειρεύομαι να μιλάμε στον Ενεστώτα. Να μην ξεχνάμε τα
όνειρά μας. Να συντονιζόμαστε με το ρυθμό του
κόσμου και τους άλλους ανθρώπους, ουσιαστικά.
Να αγαπάμε όσους μας περιβάλλουν γιατί αυτοί
είναι ο καθρέφτης που μας δείχνει πως να αλλάξουμε προς το καλύτερο. Να επιτρέπουμε στον
εαυτό μας την ελπίδα. Να μη στεκόμαστε τυφλοί
μπροστά στο φως του Ελληνισμού. Να βλέπουμε
το Βέλγιο σα μια μικρή Ελλάδα. Να ζούμε τη ζωή
κοιτώντας με τα μάτια της ψυχής».
Και το όνειρο συνεχίζεται… Δ.Ρ. ■
13
‘Τάνγκο-Χασάπικο’
Oταν η μουσική
του Πιατσόλα συναντά
το ‘Ζορμπά’
του Θεοδωράκη
Ένας Έλληνας ναύτης, χαρακτηριστική
φιγούρα με το μαύρο κασκέτο του,
χορεύει σε κάποιο λιμάνι χασάπικο.
Εικόνες σαν αυτή, από μια Ελλάδα
που χάνεται, ‘ντυμένες’ με τη μουσική
δύο κορυφαίων συνθετών, του Μίκη
Θεοδωράκη και του Άστορ Πιατσόλακαι όχι μόνο- ‘πάντρεψε’ επί σκηνής ο
ομογενής Γιώργος Δερμιτζάκης, σε μια
μοναδική παράσταση, με τίτλο ‘ΤάνγκοΧασάπικο’, που ανέβασε το περασμένο
φθινόπωρο στο θέατρο Γκλόμπο του
Μπουένος Άιρες. Μια παράσταση που
‘έκλεψε’ την καρδιά όλων όσοι την
παρακολούθησαν.
Σ
τα 77 του χρόνια, ο Γιώργος Δερμιτζάκης, γιος μεταναστών από
την Κρήτη, συνέθεσε αριστουργηματικά τις χορογραφίες του πάνω
σε δύο χορούς, το τάνγκο και το χασάπικο, που έχουν ως «πατρίδα» τους
το … λιμάνι (Πειραιάς-Μπουένος Άιρες), αλλά και κοινή ρυθμική αναλογία- δυο επί τέσσερα.
Η πολύ μεγάλη απήχηση του έργου ήταν και το έναυσμα για τα γυρίσματα ενός ντοκιμαντέρ, με πρωτοβουλία του Ελληνικού Πολιτισμικού Κέντρου
«Νόστος» του Μπουένος Άιρες, που ολοκληρώθηκαν μέσα σε λίγους μόνο
μήνες. Ένα ντοκιμαντέρ, που έρχεται να αναδείξει τη σχέση του μαέστρου
με τους χορευτές και την προσπάθεια του να μεταβιβάσει και να ενώσει
την ελληνική και αργεντίνικη κουλτούρα, μέσω του χορού.
Έτσι μεγάλωσε, άλλωστε, ο Γιώργος Δερμιτζάκης στο Μπουένος Άιρες,
όπου οι γονείς του πήγαν το 1925, από τα Χανιά της Κρήτης. Ο πατέρας,
14
υπάλληλος στα τραμ, η μητέρα να μεγαλώνει τα δύο παιδιά, στο σπίτι, όπου
μιλούσαν μόνο ελληνικά. Πίστευαν ότι μία μέρα θα γυρίσουν στην Ελλάδα,
ένα όνειρο που ακύρωσε, τελικά, ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος…
Ένας πολιτικός μηχανικός, δεινός χορευτής
Ο Γιώργος Δερμιτζάκης σπούδασε πολιτικός μηχανικός στο πανεπιστήμιο του Μπουένος Άιρες, όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε, και ανέλαβε
μεγάλα έργα στην Αργεντινή. Το πάθος του, όμως, ήταν ο χορός. Ένα
πάθος που γεννήθηκε στα εφηβικά του χρόνια, βλέποντας αμερικάνικα
μιούζικαλς, δουλεύοντας ως πωλητής σοκολάτας στους κινηματογράφους.
Αλλά και οι χοροεσπερίδες που οργάνωναν οι Έλληνες μετανάστες, με
κάθε αφορμή, ήταν «μαγευτικές» για το μικρό Γιώργο, που στόχο είχε
βάλει να γίνει χορευτής.
«Φυσικά, εμένα μου άρεσαν οι ελληνικοί χοροί που έχουν λεβεντιά, αλλά
και το τάνγκο. Προσωπικά, με μάγευαν οι κρητικοί χοροί, που ξεκίνησα να
χορεύω στα 14 μου χρόνια, κρυφά από τους γονείς. Αργότερα, και ενώ είχα
ήδη ολοκληρώσει τις σπουδές μου και εργαζόμουν ως πολιτικός μηχανικός,
ξεκίνησα τη συστηματική ενασχόλησή μου με το χορό», αφηγείται στην
«Ελληνική Διασπορά», από το Μπουένος Άιρες, ο Γιώργος Δερμιτζάκης.
Ξεκίνησε να χορεύει σε θεατρικές παραστάσεις. Άρεσε πολύ η εμφάνισή
του, και έτσι χόρεψε και σε κάποιες ταινίες. Από τις αρχές της δεκαετίας του
΄60 δημιούργησε και χορευτικό συγκρότημα, στην Πανελλήνια Κοινότητα,
με Ελληνόπουλα και Αργεντινούς.
Παράλληλα, άρχισε να κάνει δικές του χορογραφίες. Έτσι, τη δεκαετία
του ΄70 ανέβασε το δικό του «Ζορμπά, El griego», που γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Ακολούθησαν άλλες χορογραφίες, όπως η «Φαίδρα», η «Ψυχοκόρη»,
η «Ταβέρνα», κ.ά. Τα έργα ανέβαιναν πάντα με χορηγίες Ελλήνων μεταναστών
που τον στήριξαν, όπως ο μεγαλοεπιχειρηματίας Οδυσσέας Γεωργάλος, για
τον οποίο τρέφει ιδιαίτερη αγάπη. Ο «Ζορμπάς», όμως, του Δερμιτζάκη,
συνεχίζει και σήμερα να παίζεται, με επιτυχία, όχι μόνο στην Αργεντινή,
αλλά και στην Ουρουγουάη, το Περού, τη Βραζιλία, τη Χιλή κ.ά.
➋
➊
1. O Γιώργος Δερμιτζάκης με τη
σύζυγό του Αγγελική.
2. O Γιώργος Δερμιτζάκης (Δ) με
τον Μίκη θεοδωράκη, Μπουένος
Άιρες 1993.
3. H Κωνσταντίνα Μπούσμπουρα
4. O Γιώργος Δερμιτζάκης με τον
Μάριο Κουτσοβίτη
5. Χριστίνα Τσαρδίκος, πρόεδρος
του «Νόστου».
➍
➌
Παντρεύτηκε την Αγγελική Σιδεράκη, ομογενή κι αυτή, με ρίζες στη Χίο
και την Καππαδοκία της Μικράς Ασίας, με την οποία ευτύχησε να αποκτήσει
δύο παιδιά και τέσσερα εγγόνια. Η Αγγελική, εκτός από καλή σύζυγος και
μητέρα, είναι και παρτενέρ του στο χορό. Μαζί συνέλαβαν την ιδέα για το
«Τάνγκο-Χασάπικο», το 1985, ακούγοντας μία κασέτα που τους είχαν στείλει
από την Ελλάδα, με τη μουσική από την ταινία «Τα Πέτρινα Χρόνια».
«Όταν την άκουσε η γυναίκα μου, στην αυλή του σπιτιού μας, μού είπε:
Γιώργο αυτό είναι τάνγκο. Έτσι γεννήθηκε το Τάνγκο-Χασάπικο», λέει ο
Γιώργος Δερμιτζάκης. Και συνεχίζει: «Θα γνωρίζετε ασφαλώς ότι οι Αργεντινοί αγαπούν την ελληνική μουσική, την Ελλάδα γενικότερα. Αρκεί να
σας πω ότι προτού ξεσπάσει η κρίση στο Μπουένος Άιρες υπήρχαν εννέα
ελληνικά μαγαζιά, όπου πήγαιναν όλοι για να ακούσουν ελληνική μουσική.
Αλλά και ελληνικές παραστάσεις. Θυμάμαι, στο θέατρο ‘Alvear’, ανέβηκε
το 1988 η παράσταση «Μία ελληνική νύχτα», όπου με κάλεσε ο Μαραγκός
και εμφανίστηκα με την Αγγελική και χορέψαμε τάνγκο-χασάπικο. Ο κόσμος έκλαιγε».
Τι είναι, τελικά το Τάνγκο-Χασάπικο;
Να πώς περιγράφει ο Γιώργος Δερμιτζάκης το «πάντρεμα» αυτό των
δύο χορών, συμβόλων της Αργεντινής και της Ελλάδας: «Το τάνγκο και το
χασάπικο είναι αστικοί χοροί, με ρυθμό δυο τέταρτα (quatro). Είναι χοροί
που έχουν σχεδόν όμοια κοινωνικά, γεωγραφικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά. Το εφαλτήριο αυτής της πολιτισμικής ανταλλαγής και στις δυο
χώρες είναι το λιμάνι (puerto). Αλλά και το νόημα των στίχων είναι στην
ουσία το ίδιο. Βρέχει στη φτωχογειτονιά, βρέχει και στη καρδιά μου’, είναι
στίχοι τάνγκο… Τελικά, συνοψίζει την ταυτότητα μας, την ταυτότητα μου,
την ταυτότητα όλων των Ελλήνων, που ζούμε στο Μπουένος Άιρες. Είμαστε
Αργεντινοί και Έλληνες ταυτόχρονα. Αυτή η σύνθεση παρουσιάζεται μέσα
από το τάνγκο- χασάπικο. Μέσα από το χορό μεταδίδονται οι δυο πολιτισμοί, τα συναισθήματα των δυο λαών, οι δυο ζωτικές ενέργειες, που έχουν
ως αποτέλεσμα να παράγεται η συμβίωση του τάνγκο με το χασάπικο».
➎
Η γνωριμία με το Μίκη
Στάθηκε τυχερός στο να ακούει καλή ελληνική μουσική, χάρη σ’ έναν
Έλληνα διπλωμάτη, που του προμήθευσε μπομπίνες με έργα του Θεοδωράκη και του Χατζηδάκι, έργα σπουδαία, όπως λέει. Με το Θεοδωράκη
είχε, μάλιστα, την τύχη να γνωριστεί το 1993, στο Μπουένος Άιρες, όπου
είχε πάει ο μεγάλος μας συνθέτης.
«Η εθνική μας ταυτότητα είναι το ζεμπέκικο και το χασάπικο». Τα
λόγια αυτά, που του είπε ο Μίκης σ’ αυτή τη μοναδική συνάντησή τους,
εκφράζουν και τον ίδιο τον Δερμιτζάκη, γι΄ αυτό και τον άγγιξαν ιδιαιτέρα,
όπως και ο μεγάλος μας δημιουργός.
«Ήμασταν όλοι ενθουσιασμένοι από το μεγάλο αυτό πολιτιστικό γεγονός, που μας έκανε διπλά υπερήφανους», θυμάται ο Δερμιτζάκης. «Μου
έκανε ιδιαίτερη εντύπωση- μας λέει- η απλότητα του Θεοδωράκη. Γνωριστήκαμε στις πρόβες. Από τη συνάντησή μας αυτή κρατώ, μέχρι σήμερα,
τη ζεστασιά και τη φιλικότητά του. Ενδιαφέρθηκε και για τη δουλειά μου,
γεγονός που φυσικά με κολάκευσε. Μάλιστα, μου είπε ότι, όταν ξαναπαρουσιάσω το δικό μου ‘Ζορμπά, El griego’ να του πω με πόσα όργανα θα ήθελα
να είναι η ενορχήστρωση, ώστε να μου στείλει την παρτιτούρα. Τελικά, ο
Μίκης κράτησε την υπόσχεση. Μου έστειλε, αργότερα, την ενορχήστρωση
του έργου, που την κρατώ ως φυλαχτό».
15
Οι Έλληνες της Αργεντινής προσπαθούν να κρατήσουν την πολιτιστική
τους ταυτότητα, παρ΄ όλες τις αντιξοότητες, επισημαίνει ο Γιώργος Δερμιτζάκης, επισημαίνοντας πως η οικονομική κρίση, ασφαλώς, έχει αρνητικό
αντίκτυπο, αν όμως θέλεις να προσφέρεις, τίποτα δεν σε σταματά.
«Χρειάζονται θαρραλέα βήματα, όπως πράττει η πρόεδρος του Ελληνικού Πολιτισμικού Κέντρου ‘Νόστος’, Χριστίνα Τσαρδίκος. Πρέπει να κάνουμε το παν, ώστε να κρατήσουμε, πρωτίστως, ζωντανό το ενδιαφέρον των
Αργεντινών για τον πολιτισμό μας και αυτό κάνει ο ‘Νόστος’, σημειώνει.
‘Η Ελλάδα και οι χοροί της είναι η ζωή μου’
Η Ελλάδα και η Κρήτη, ειδικότερα, είναι για την οικογένεια Δερμιτζάκη κάτι το ξεχωριστό. Τα τελευταία χρόνια, οι επισκέψεις έχουν αραιώσει
αισθητά, λόγω της οικονομικής κρίσης, αυτό όμως δεν μειώνει τη λαχτάρα
και το νόστο για την πατρίδα της καρδιάς.
Και τι καλύτερο από το να συνεχίσει αυτό που δημιούργησε, με το να
μυεί νέους χορευτές, ελληνικής και μη καταγωγής, στο μαγικό κόσμο που
του επιφύλαξε τόσες χαρές.
Ένας από αυτούς είναι και ο 30χρονος Μάριος Κουτσοβίτης, ο οποίος
συνεργάζεται με το Γιώργο Δερμιτζάκη τα τελευταία οκτώ χρόνια. Χορογράφος, με σπουδές στο Μπουένος Άιρες, ο Μάριος δηλώνει ξετρελαμένος
με το χασάπικο και το ζεϊμπέκικο, κορυφαίους χορούς για τον ίδιο, που
τους βάζει ακόμη και πάνω από το τάνγκο.
«Όταν χορεύω ελληνικούς χορούς, αισθάνομαι απόλυτα Έλληνας. Δεν
ξέρω πώς να το εξηγήσω, αλλά νιώθω ότι οι χοροί αυτοί ρέουν στο αίμα
μου, είναι η ζωή μου όλη. Μ’ αυτούς μεγάλωσα και νοιώθω τυχερός που
μπόρεσα να κάνω επάγγελμά μου τη διδασκαλία τους», δηλώνει με υπερηφάνεια ο Μάριος, στην «Ελληνική Διασπορά».
«Είμαι χαρούμενος που πέρα από το γκρουπ του Δερμιτζάκη, διδάσκω
σε πέντε χορευτικά, στο ‘Νόστο’ και σε ελληνικές κοινότητες, εδώ στο
Μπουένος Άιρες», συμπληρώνει.
Δεν είναι, όμως, μόνο οι χοροί, αλλά και τα ήθη, τα έθιμα και η ελληνορθόδοξη πίστη, που με ευλάβεια τού μεταλαμπάδευσαν οι γονείς του,
Χρήστος και Φρόσω, με ρίζες στη Σπάρτη και τον Πειραιά.
Το όνειρο του Μάριου, είναι να ανέβει το «Τάνγκο- Χασάπικο» στην
Ελλάδα, που έχει να επισκεφθεί ο ίδιος από το 2001. Έως τότε, αρκείται
να «σερφάρει» στο διαδίκτυο, για να χορτάσει τη δίψα που τον βασανίζει
γλυκά, όπως λέει.
Μία νεαρή πολίτης του Κόσμου σκηνοθετεί το
‘Τάνγκο-Χασάπικο’
Το πτυχίο οικονομικών επιστημών, που έλαβε από την ΑΣΟΕΕ, δεν
ήταν αυτό που τελικά αναζητούσε η Κωνσταντίνα Μπούσμπουρα. Έτσι,
αποφάσισε να συνεχίσει τις σπουδές της στο πανεπιστήμιο της Σαλαμάνκα,
ακολουθώντας λατινοαμερικανικές σπουδές και στη συνέχεια στο πανεπιστήμιο της Σεβίλλης, απ’ όπου πήρε πτυχίο Ανθρωπολογίας.
Σήμερα, ασχολείται επαγγελματικά με την έρευνα στο χορό, τον οποίο
αντιλαμβάνεται, όπως λέει, ως ένα δυναμικό πεδίο σχέσεων και αντιθέσεων.
«Πιστεύω στη δύναμη του χορού να παράγει και να προάγει πολιτισμό και
κυρίως Τέχνη. Με ενδιαφέρει ο χορός ως επάγγελμα, πώς αντιλαμβανόμαστε
κοινωνικά το επάγγελμα του χορευτή, χορογράφου, η θέση του επαγγέλματος στον ευρύτερο χώρο της Τέχνης και της κουλτούρας», τονίζει στην
«Ελληνική Διασπορά» η Κωνσταντίνα Μπούσμπουρα.
Ασχολήθηκε με τον κλασικό χορό από την ηλικία των έξι ετών. Στη
Σεβίλλη σπούδασε και φλαμένγκο, για έξι χρόνια, και γενικά έκανε ανθρωπολογική έρευνα και πρότζεκτ πάνω στο φλαμένγκο.
Ζώντας στο εξωτερικό από το 2000, η Κωνσταντίνα είχε βάλει ως
σκοπό να ενθαρρύνει κάποια επαγγελματική σχέση με την Ελλάδα, σε
διαπολιτισμικό επίπεδο. Η κατάλληλη αφορμή δόθηκε το 2009, με το
ντοκιμαντέρ της «Εl Sentir desde afuera» (Feeling from outside), που πα16
ρουσιάστηκε στο πρώτο φεστιβάλ εθνογραφικού ντοκιμαντέρ της Αθήνας.
Το ντοκιμαντέρ ήδη είχε αποσπάσει το πρώτο βραβείο «video art», στο
διαγωνισμό «Σύνορα χωρίς χαρτιά», που διοργάνωσε ο δήμος της Σεβίλλης.
Συμμετείχε, επίσης, στην Μπιενάλε νέων καλλιτεχνών στα Σκόπια, το 2009
και σε πολλά διεθνή φεστιβάλ.
«Αυτή ήταν και η αφετηρία για όλα τα επόμενα πρότζεκτ μου στο
επίπεδο του εθνογραφικού ντοκιμαντέρ», αναφέρει η κα Μπούσμπουρα
και προσθέτει: «πλέον, ασχολούμαι σε επαγγελματικό επίπεδο με το ταγκό
και η έρευνά μου εστιάζεται στον σύγχρονο χορό».
Οι επαφές της νεαρής σκηνοθέτιδας με την Αργεντινή ξεκίνησαν το
2001, όταν φοιτήτρια ακόμη γνώρισε τον Αργεντινό σύντροφό της, στο
πανεπιστήμιο της Salamanca.
« Έκανα το πρώτο μου ταξίδι τον Αύγουστο του 2001, λίγους μήνες
πριν ξεσπάσει η γνωστή σε όλους μας κρίση της Αργεντινής. Το Μπουένος
Άιρες με συνεπήρε, αρχικά, σαν πολυπολιτισμική πόλη, όπως και η μουσική του Πιατσόλα», αναφέρει στην «Ελληνική Διασπορά», η Κωνσταντίνα
Μπούσμπουρα.
Την απόφαση για οριστική εγκατάσταση την πήρε το 2008, όταν ένιωσε
ότι η σχέση της με την Ισπανία είχε ολοκληρωθεί και αναζητούσε πλέον
νέους ορίζοντες. «Ήταν η πιο καλή και ώριμη επιλογή της ζωής μου. Σταθμός στην ολοκληρωτική μου εγκατάσταση στο Μπουένος Άιρες στάθηκε η
συνεργασία μου με δύο γυναίκες: την Χριστίνα Τσαρδίκος και την Τζούλια
Χάιμαν. Η Χριστίνα με κάλεσε να κάνω μαθήματα στο ‘Νόστο’ και μέσα
από τη δυναμικότητά της γνώρισα τον Ελληνισμό του Μπουένος Άιρες. Η
Τζούλια Χάιμαν είναι η επαγγελματική συνεργάτης μου και πολύ καλή μου
φίλη. Γνωριστήκαμε στο πανεπιστήμιο και αρχίσαμε αμέσως να δουλεύουμε
σε εθνογραφικά, οπτικοακουστικά πρότζεκτ πάνω στο χορό», τονίζει.
Τι σημαίνει για την ίδια ο ελληνισμός που συνάντησε στην άκρη αυτή
του κόσμου; «Είναι- μας λέει- ο ‘Νόστος’, η ψυχή και τα μάτια της Χριστίνας,
το έργο του Δεμιρτζάκη, οι Αργεντινοί που ενθουσιάζονται μόλις ακούσουν
Ελλάδα, οι δρόμοι με τις ελληνικές ονομασίες, το ταγκό της Νεφέλης, που το
χορεύουν στον πολυσύχναστο δρόμο ‘Florida’. Αλλά και η ελληνική μουσική
που ακούγεται και σήμερα στα αρμενικά εστιατόρια, το ελληνικό σχολείο, οι
Έλληνες του Μπουένος Άιρες, που ταξιδεύουν με τη μνήμη τους, οι μαθητές
μου που λατρεύουν τη γλώσσα και την κουλτούρα μας…».
Οπότε η πρόταση της Χριστίνας Τσαρδίκος για τα γυρίσματα του
ντοκιμαντέρ «Τάνγκο-Χασάπικο» βρήκε γόνιμο έδαφος. «Όταν μιλάμε
στην Αργεντινή για ελληνικούς χορούς, σίγουρα μιλάμε για το Γιώργο
Δερμιτζάκη», της είπε.
«Το τάνγκο και το χασάπικο ενώνονται στο λιμάνι, μέσα από τους μετανάστες. Εκεί, οι ρυθμικές τους αναλογίες βρίσκουν και τις πολιτισμικές
και δημιουργείται η συμβίωση. Αυτή είναι η βασική ιδέα του ντοκιμαντέρ»,
σημειώνει η κα Μπούσμπουρα.
Από την πρώτη στιγμή ενθουσιάζεται με το πάθος και την αγάπη του
Γιώργου Δερμιτζάκη και του Μάριου Κουτσοβίτη για τους ελληνικούς χορούς,
που έχουν ιδιαίτερη σημασία για τους Έλληνες της διασποράς. Η επαφή με
το έργο και την προσωπικότητα του Γιώργου Δερμιτζάκη, της έβγαλε αγάπη, ταύτιση και ανάγκη να μιλήσει στην Ελλάδα για την πολιτισμική δύναμη
αυτού του ανθρώπου. «Ταυτίστηκα γιατί κι εγώ νιώθω, όπως ο Δερμιτζάκης,
ότι η ταυτότητά μου είναι ελληνική στη μήτρα της, αλλά εμπλουτισμένη με
πολλά πολιτισμικά στοιχεία. Όπως δηλαδή και το τάνγκο-χασάπικο, που
αντιπροσωπεύει την ταυτότητα των Ελλήνων που ζουν στην Αργεντινή»,
σημειώνει η νεαρή σκηνοθέτιδα.
Και συμπληρώνει: «Ανακάλυψα, παράλληλα, την απόλυτη ταύτιση στα
ενδιαφέροντά μου: την αγάπη για το χορό και τη δημιουργία μιας νέας
ταυτότητας, μέσω του τάνγκο, και το χασάπικο που ανέκαθεν θεωρούσα
μέρος της παγκόσμιας ελληνικής κληρονομιάς. Τα γυρίσματα οργανώθηκαν
πολύ γρήγορα, χάρη στην ομάδα που συνεργάστηκα και κυρίως τη συμπαραγωγό Τζούλια Χάιμαν». Δ.Ρ. ■
Aπό τα γυρίσματα του
ντοκιμαντέρ «ΤάνγκΧασάπικο».
Γλέντι ελλήνων στο Μπουένος
Άιρες (δεκαετία του΄60).
17
➊
‘Νύφες’ αλά...
Ιαπωνικά
Λίγο-πολύ όλοι γνωρίζουν για τα
‘πλοία με τις νύφες’ που μετέφεραν
χιλιάδες Ελληνίδες στην Αμερική και
την Αυστραλία για να παντρευτούν
έναν άνδρα που δεν είχαν ποτέ
συναντήσει. Αυτό που δεν είναι
γνωστό είναι πως Ελληνίδες νύφες
έφτασαν ως και την… Ιαπωνία.
❸
18
➋
του Σωτήρη Χατζημανώλη
Τ
ο αποκαλύπτει ο πανεπιστημιακός καθηγητής, Αναστάσιος
Τάμης, ο οποίος σύντομα θα παρουσιάσει το νέο βιβλίο του «Οι Έλληνες στην Άπω Ανατολή» που θα εκδοθεί από τον Εκδοτικό Οίκο Βάνιας
της Θεσσαλονίκης. Το βιβλίο θα έχει συνολικά 580 σελίδες και θα περιέχει
και 480 σπάνιες φωτογραφίες που μαρτυρούν την ελληνική μεταναστευτική
εμπειρία σε Ινδίες, Κίνα, Μαντζουρία, Ιαπωνία, Κορέα και Φιλιππίνες. Ένα
από τα πιο ενδιαφέρονται κεφάλαια στην ενότητα για την Ιαπωνία είναι οι
Ελληνίδες νύφες που έφτασαν εκεί.
Ελληνίδα η σούπερ ντίβα της Ιαπωνίας
Όπως μας εξηγεί ο καθηγητής Τάμης όλα άρχισαν με τη σοπράνο
Ακριβή Ασημακοπούλου: «Ιδιαίτερα σημαντική για τα πολιτιστικά δρώμενα της Ιαπωνίας κατά την μεταπολεμική περίοδο υπήρξε η εγκατάσταση
και πολιτιστική συμβολή της μεγάλης σοπράνο Ακριβής Ασημακοπούλου
Fukuzawa (1916-2001). Η Ακριβή γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη από Έλληνες
Κωνσταντινουπολίτες γονείς, που είχαν διαφύγει πρόσφυγες στην πρωτεύουσα της Μακεδονίας. Το 1940, σπουδάζοντας μουσική και τραγούδι στο
Παρίσι, γνώρισε και νυμφεύθηκε, κάτω από δύσκολες συγκυρίες, τον Shindaro
Fukuzawa μορφωτικό ακόλουθο της Ιαπωνίας στο Παρίσι και εγγονό του
μεγάλου Ιάπωνα ακαδημαϊκού και διανοούμενου Yukichi Fukuzawa, ιδρυτή
του Πανεπιστημίου Keio του Τόκιο.
Στις ημέρες που ακολούθησαν το ζεύγος Fukuzawa συνελήφθηκε από
τα αμερικανικά στρατεύματα στο Βερολίνο και οδηγήθηκε στα στρατόπεδα
αιχμαλώτων στην Νέα Υόρκη, την Πενσυλβάνια και το Σιάτλ, πριν από την
απελευθέρωσή του και την παράδοσή του στα αμερικανικά στρατεύματα
κατοχής της Ιαπωνίας στην Uraga (5 Δεκεμβρίου 1945). Από την εποχή
αυτή άρχισε η θριαμβευτική καλλιτεχνική σταδιοδρομία της Ακριβής Ασημακοπούλου, η οποία μέσα από τις άριές της στα μεγαλύτερα θέατρα της
Ιαπωνίας εισήγαγε στην Άπω Ανατολή την ευρωπαϊκή κλασική μουσική. Η
Ακριβή Ασημακοπούλου Fukuzawa, η ντίβα της Ιαπωνίας υποδύθηκε δεκάδες καλλιτεχνικούς ρόλους, ανέβασε δεκάδες συμφωνικές συνθέσεις με τη
Συμφωνική Ορχήστρα του Τόκιο, εξέδωσε δεκάδες δίσκους, συνεργάστηκε
με τους μεγαλύτερους Ιάπωνες και Ευρωπαίους Διευθυντές Ορχήστρας
συμμετείχε ενεργά σε καλλιτεχνικές εταιρείες και ώθησε τους Ιάπωνες να
αγαπήσουν την καλλιτεχνική παράδοσης της Δύσης.
❹ ❺
1. Έλληνες στην Ιαπωνία το 1952 (Τόκιο).
2. Λέγεται Χρήστος Δουκάκης, ντυμένος με κινέζικη αμφίεση και ήταν θείος του
αδελφού του υποψήφιου προέδρου των ΗΠΑ, Μάικλ Δουκάκη. Η φωτογραφία είναι
από το Χαρμπίν της Κίνας όπου βρέθηκε και επιστολή της μάνας του ομογενούς
πολιτικού των ΗΠΑ προς τον «Κινέζο» συγγενή του.
3. Ελληνικό επιχειρηματικό δαιμόνιο στην Κορέα, την εποχή που πολεμούσαν εκεί
Έλληνες. «Κατάστημα Δώρων και Σουβενίρ των αδερφών Θεοφάνη». Φωτογραφία
του 1952.
4. Μικρασιάτες πρόσφυγες στην Μαντζουρία της Κίνας το 1923.
5. Χορωδία Ελληνίδων στο Ντάρεν της Κίνας το 1943.
6. Έλληνες που σπούδασαν στο περίφημο St Francis Xaviers College της Σαγκάης.
Φωτογραφία του 1939.
Η κόρη της, Ειρήνη Fukuzawa βαπτίσθηκε Ορθόδοξη από τον Βύρωνα
Θεοφάνη στον Ορθόδοξο ναό του Αγίου Νικολάου του Τόκιο και διανύει μια πλούσια καλλιτεχνική καριέρα στην αρχιτεκτονική και στις καλές
τέχνες. Έργα της εκθέτονται στα μουσεία της Αμερικής, της Ιαπωνίας και
της Ευρώπης».
Η Ακριβή Ασημακοπούλου Fukuzawa, λοιπόν, ήταν η πρώτη Ελληνίδα
νύφη της Ιαπωνίας. Όπως αναφέρει ο καθηγητής Τάμης ακολούθησαν εκατοντάδες. Οι περισσότερες παντρεύτηκαν εύπορους και καλλιεργημένους
Ιάπωνες και ασχολούνταν με την φιλανθρωπία και την πολιτιστική δράση.
Μεταξύ τους βρισκόταν ανεπίσημα στις ελληνορθόδοξες εκκλησίες του
Τόκιο και της Γιοκοχάμα αλλά δεν γινόταν εύκολα αποδεκτές στην ελίτ
της ιαπωνικής εκκλησίας.
Ο κ. Τάμης αναφέρει και συγκεκριμένες περιπτώσεις. Όπως της Κατερίνα Ναγκάγια (Ελευθερίου) από την Ξάνθη που παντρεύτηκε τον Ιάπωνα
Φουσάο Μαγκάγια και εγκαταστάθηκαν στο Τόκιο. Ο Φουσάο ασπάστηκε
την Ορθοδοξία, βαπτίστηκε Ιωάννης και χειροτονήθηκε ορθόδοξος ιερέας
στο Τόκιο! Εντύπωση προκαλεί το γεγονός πως, σύμφωνα με τον κ. Τάμη,
οι περισσότερες Ελληνίδες βάπτισαν τα παιδιά τους ορθόδοξα και τους
διδάσκουν την ελληνική γλώσσα στην Ιαπωνία.
Γιαπωνέζες στην Ελλάδα
Ο ομογενής πανεπιστημιακός σημειώνει όμως πως στην δεκαετία του
‘60 έφτασαν και στην Ελλάδα πολλές νύφες από την Ιαπωνία που είχαν
παντρευτεί Έλληνες, κυρίως ναυτικούς. Συνολικά εκτιμά ότι έφτασαν στην
Ελλάδα 700 νύφες από την Ιαπωνία και μάλιστα είχαν κάνει και την οργάνωση Sakura Club for Permanent Women Residents in Greece. Αλλά κι οι
περισσότερες δεν μπόρεσαν να προσαρμοστούν στην Ελλάδα.
Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της φάσης αυτής δεν έλειψαν και οι κοινωνικές τραγωδίες. Εκατοντάδες Έλληνες ναυτικοί που βρέθηκαν στα λιμάνια
της Ιαπωνίας για σύντομη παραμονή δημιούργησαν σχέσεις με ντόπιες
Γιαπωνέζες, όπως μαρτυρούν τα διπλωματικά αρχεία και οι εκθέσεις κληρικών και προξενικών υπαλλήλων. Πολλές ντόπιες γυναίκες στη συνέχεια
ακολούθησαν τους συζύγους τους στην Ελλάδα ύστερα από πρόσκλησή
τους, άλλες όμως εγκαταλείφτηκαν απροστάτευτες. Ορισμένες, ακόμη και
παντρεμένες, παρουσιάστηκαν σε ελληνικά προξενικά γραφεία και επέ-
❻
στρεψαν διαμαρτυρόμενες τα ελληνικά τους διαβατήρια, άλλες διεκδίκησαν
με πείσμα να εντοπίσουν τους ναυτικούς συζύγους τους στη Ελλάδα και
άλλες οδηγήθηκαν σε εκτρώσεις ή φόνευσαν τα βρέφη τους, αδύναμες
να τα στηρίξουν οικονομικά, όπως μαρτυρούν τα αρχεία στο νεκροταφείο
Yamate, έξω από τη Γιοκοχάμα.
Ελληνες στην Απω Ανατολή
Πρόσφυγες και εκτοπισμένοι Έλληνες, θύματα κοινωνικο-οικονομικών
και πολιτικών συγκυριών από το χώρο της Ρωσίας, φιλοπερίεργοι έμποροι
από τη Βαλκανική και τη Μικρά Ασία, Xιώτες, Σάμιοι και Κασιώτες, Επτανήσιοι νησιώτες ναυτικοί και τυχοδιώκτες, μέλη πολύτεκνων οικογενειών
ήσαν οι πρώτοι Έλληνες έποικοι που εγκαταστάθηκαν στις χώρες της
Νοτιανατολικής Ασίας, Άπω Ανατολής και Ειρηνικού, σύμφωνα με τον
καθηγητή Τάμη.
Αρκετοί από αυτούς είχαν πρωταρχικά εγκατασταθεί στα μεγάλα αστικά
κέντρα της Αλεξάνδρειας, της Κωνσταντινούπολης, της Σμύρνης, της Αγίας
Πετρούπολης, της Οδησσού και της Φιλιππούπολης από το 1725. Αυτό
τουλάχιστον μαρτυρούν οι ταφόπετρες στο κοιμητήριο του Καθολικού
Ναού της Παναγίας στο προάστιο Murghihatta της Καλκούτας, όπου είναι
θαμμένοι αρκετοί απ’ αυτούς. 1953).
Η δεύτερη φάση (1960-1985) χαρακτηρίζεται για τα οικονομικά της
χαρακτηριστικά και είναι η πλέον πολυάριθμη. Στην περίοδο αυτή πάνω
από 7.000 Έλληνες εγκαταστάθηκαν στα λιμάνια της Ιαπωνίας και στο Τόκιο ως αποτέλεσμα των πολύπτυχων δράσεων της ελληνικής ναυτιλιακής
πρωτοβουλίας, από την ρομαντική εποχή του Σ. Λιβανού και Α. Σ. Ωνάση
μέχρι και τις λαμπρές ημέρες του Π. Τσάκου.
Ήταν η εποχή που πάνω από 1000 εμπορικά πλοία και δεξαμενόπλοια
κατασκευάζονταν ετησίως στα ναυπηγεία της Ιαπωνίας, χιλιάδες ελληνικά
πλοία κατέπλεαν ετησίως στα λιμάνια της χώρας με τα ελληνικά τους πληρώματα, ενώ σε χιλιάδες ανέρχονταν οι Έλληνες που εργάζονταν σε ιαπωνικά
ναυπηγεία, σε ναυτιλιακές εταιρείες νηολόγησης και τροφοδοσίας. Δεν είναι
υπερβολικό να διατυπωθεί η άποψη ότι κατά την περίοδο αυτή η ελληνική
ναυτιλία υπήρξε, μετά την αμερικανική συμβολή και παρουσία, ο δεύτερος
κυριότερος παράγοντας συγκρότησης της οικονομίας της μεταπολεμικής
Ιαπωνίας στα αμέσως μεταπολεμικά χρόνια, ένα γεγονός που δεν αγνοεί η
19
Σήμερα οι Έλληνες της Ιαπωνίας είναι κατά κύριο λόγο απότοκα διεθνικών γάμων, κυρίως Ελληνίδες νυμφευμένες με ντόπιους Ιάπωνες, τέκνα
των πρώτων εποίκων που δικτυώθηκαν κοινωνικά και ενσωματώθηκαν διαμορφώνοντας δικές τους οικογένειες και στελέχη ελληνικών ή πολυεθνικών
βιομηχανιών, ναυτιλιακών γραφείων και εμπορικών επιχειρήσεων.
Απίστευτη ιστορία
Έλληνες στην Ιαπωνία (μαζί με κάποιους στρατιώτες από την Κορέα) εκκλησιάζονται στην
ορθόδοξη εκκλησία του Αγίου Νικολάου στο Τόκιο το 1951.
Η καταγραφή της απίστευτης και άγνωστης ιστορίας των Ελλήνων της
Άπω Ανατολής ξεκίνησε το 2006 από τον καθηγητή Τάμη. Όπως μας είπε
ο ίδιος οργανώθηκαν συνεντεύξεις Ελλήνων εποίκων, που πέρασαν τη ζωή
τους στις χώρες αυτές, αντλήθηκαν πληροφορίες από τα προσωπικά αρχεία των Ελλήνων που βρέθηκαν εκεί, ερευνήθηκαν τα αρχεία των χωρών, οι
εθνικές τους βιβλιοθήκες, τα ιστορικά και διπλωματικά έγγραφα της εποχής
και μέσα στα πλαίσια της προφορικής ιστορίας οργανώθηκαν προσωπικές
συνεντεύξεις με δεκάδες εποίκους.
Σύμφωνα με τον κ. Τάμη, από το 1880 χρονολογούνται οι πρώτες εγκαταστάσεις των Ελλήνων στην Κίνα και στην Ιαπωνία. Στην Κίνα οι πρώτοι
Έλληνες εγκαταστάθηκαν στη Μαντζουρία, και ιδιαίτερα στις πόλεις Χαρμπίν και Ντάρεν, ύστερα από ένα περιπετειώδες οδοιπορικό δια μέσου
της Ρωσίας και της αχανούς νότιας Σιβηρίας.
Τα κύματα των Ελλήνων εποίκων πυκνώνουν αμέσως μετά τη ρωσική
Επανάσταση και στη συνέχεια στην περίοδο 1932-1949 εξαιτίας των διωγμών που υπέστησαν από το σταλινικό καθεστώς. Ένα άλλο μεγάλο κύμα
εποικισμού με Σαμιώτες, Χιώτες κι άλλους νησιώτες ξεκινά στις αρχές
του 20ου αιώνα δια τη θαλάσσης, προς τη Σαγκάη και στη συνέχεια στην
βόρεια Κίνα και Μαντζουρία, όπου καταπιάνονται με το εμπόριο των ποτών και τα αρτοποιεία. Πολλοί απ αυτούς μετά την επανάσταση του Μάο
κατέληξαν στην Αυστραλία.
Ο Λευκάδιος εθνικός λογοτέχνης της Ιαπωνίας
Ελληνικές οικογένειες στο Τόκιο, στην οικία του Βύρωνος Θεοφάνη.
Ελληνοπούλες στη Σαγκάη το 1942. Ο μοναδικός άντρας που διακρίνεται είναι ο Γιάννης
Μπουχούτσος.
ιαπωνική βιβλιογραφία και πολιτεία. Στα δύσκολα αυτά χρόνια η οικονομία
της Ιαπωνίας στηρίχτηκε σχεδόν αποκλειστικά στις επενδύσεις του αμερικανικού και ελληνικού κεφαλαίου. Ο αριθμός των Ελλήνων εποίκων στην
Ιαπωνία συρρικνώθηκε προοδευτικά από 7000 το 1985 σε λιγότερους από
600 τώρα, ως αποτέλεσμα της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας, μας λέει
ο καθηγητής Τάμης.
20
Στην Ιαπωνία καταφθάνουν μετά το 1860 οι πρώτοι Έλληνες ορθόδοξοι από την Αγία Πετρούπολη και την Οδησσό, μέχρι και το 1890, όταν
εγκαταστάθηκε εκεί ο Πατρίκιος Λευκάδιος Χερν, που γεννήθηκε στην
Λευκάδα από την Ρόζα Κασιμάτη και από Ιρλανδό ιατρό του βρετανικού
στρατού, τον Κάρολο Χερν. Ο Πατρίκιος Χερν, ύστερα από μία ιδιόμορφη
ζωή στην Ελλάδα, Ιρλανδία και ΗΠΑ όπου εργάστηκε ως δημοσιογράφος
και συγγραφέας πηγαίνει στην Ιαπωνία, την οποία αποδέχεται ως πατρίδα
του και αναδεικνύεται ένας από τους κορυφαίους λογοτέχνες της χώρας
αυτής, αφού έφερε την Ιαπωνία με τα συγγράμματά του στη Δύση και την
έκανε γνωστή.
Συνεργάτιδα του πρωτοποριακού ερευνητικού αυτού προγράμματος
στην Ιαπωνία ήταν η Φαίη Σαββαΐδου, η οποία σπούδασε ιαπωνική λογοτεχνία και ζει εδώ και 15 χρόνια στην ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή
του Τόκιο.
Ιδιαίτερα σημαντική είναι, και δίδεται για πρώτη φορά στην παγκόσμια
βιβλιογραφία, η τρίτη έξοδος και προσφυγιά των Ποντίων από τη Νότιο
Ρωσία προς την Ανατολική Σιβηρία και Κίνα όπου συνολικά 5.500 Πόντιοι
Έλληνες διωγμένοι, εξορισμένοι και εκτοπισμένοι καταφεύγουν από το
1917-1921 και 1932-1939 στο Χαρμπίν και Μούγντεν της Κίνας ακολουθώντας
τους συντοπίτες τους Ρώσους φυγάδες και μετά το 1949 μεταφυτεύονται
και πάλι ως πρόσφυγες στην Ιαπωνία, στην Αυστραλία και Βόρεια Αμερική.
Η ιστορία αυτή των Ποντίων δίδεται για πρώτη φορά με αναφορά στα ιαπωνικά αρχεία, αλλά και στις διηγήσεις των επιγόνων τους που συνάντησε
ο συγγραφέας σε όλες τις γειτονιές του κόσμου.
Ο καθηγητής Σπύρος Βρυώνης (ΗΠΑ) συμμετέχει στο βιβλίο αυτό με
την εισαγωγή που είναι μια αξιολόγηση του βιβλίου και με έναν επίλογο
που αναφέρεται στους συγγενείς του Κεφαλλονίτες που είχαν εποικήσει
την Βόρεια Κίνα και τη Μαντζουρία.
Το βιβλίο κυκλοφορεί στην αγγλική γλώσσα, μεταφράζεται και στα
Ελληνικά και αναμένεται να κυκλοφορήσει και στα κινέζικα.
■
της Π. Γιούλτση
Ε
μπνευστής της συνάντησης αυτής ήταν ο Χουάν Κοντέρχ, Ισπα-
νός καθηγητής ελληνικών στο πανεπιστήμιο St. Andrews της Σκοτίας,
ο οποίος αποφάσισε, μετά από συνεννόηση με ελληνικό εκδοτικό οίκο, να
«κυκλοφορήσει» ένα βιβλίο με αποσπάσματα έργων που διδάσκει ο ίδιος
στο πανεπιστήμιο, μεταφρασμένων στα αρχαία ελληνικά.
Ο Χουάν Κοντέρχ έγινε ευρύτατα γνωστός στην Ελλάδα όταν δημιούργησε μια ιστοσελίδα στην οποία δημοσιεύει διεθνή ειδησεογραφία
στα αρχαία ελληνικά. Σχετικό θέμα είχε φιλοξενήσει πρώτη η «Ε.Δ.» προ
διετίας, συνοδευόμενο από συνέντευξη με τον καθηγητή.
«Σκοπός του Κοντέρχ είναι να επισημάνει ότι η γλώσσα αυτή κάθε άλλο
παρά νεκρή είναι» επισημαίνει στην «Ε.Δ.» ο εκδότης Γιάννης Καραδέδος. Ο
ίδιος ήρθε σε επικοινωνία με τον καθηγητή και συμφώνησαν να εκδώσουν
ένα βιβλίο στα αρχαία ελληνικά και τα αγγλικά προκειμένου να μεταφέρουν
κλασσικά μυθιστορήματα στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό.
«Το γεγονός ότι ένας Ισπανός καθηγητής που εργάζεται στην Αγγλία,
βάζει δύο μυθιστορηματικούς χαρακτήρες διαφορετικής καταγωγής να
μιλούν αρχαία ελληνικά δημιουργεί μια σουρεαλιστική κατάσταση. Αυτή η
σύλληψη, παρόλο που φαίνεται παράταιρη, εκφράζει την αγάπη του Κοντέρχ για τη διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών αλλά και μια ικανοποίηση
για την «επιστροφή» της αρχαίας ελληνικής γλώσσας από το πουθενά»
τονίζει ο κ. Καραδέδος.
Αρχαία ελληνικά
‘μιλούν’ οι
Δον Καμίλο και
Σέρλοκ Χολμς
Οταν ο Δον Καμίλο, συντηρητικός ιερέας
της Τοσκάνης, συνάντησε το διάσημο
ντετέκτιβ του βροχερού Λονδίνου,
Σέρλοκ Χολμς, ‘συνομίλησαν’ για πρώτη
φορά στα … αρχαία ελληνικά.
Μπεστ Σέλλερ
Σύμφωνα με τον εκδότη, το βιβλίο αυτό ανήκει ήδη στα μπεστ σέλλερς
ενώ έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον για την προώθησή του στο εξωτερικό, δεδομένου ότι αφενός είναι δίγλωσσο, αφετέρου απευθύνεται σε σπουδαστές
της αρχαίας ελληνικής γλώσσας και γραμματείας παγκοσμίως. «Άλλωστε,
οποιοσδήποτε μπορεί και μιλά την ελληνική γλώσσα μπορεί να παρακολουθήσει τη συνάντηση του Δον Καμίλο με τον Σέρλοκ Χολμς, καθώς η γλώσσα
που χρησιμοποιεί ο καθηγητής είναι απλοποιημένη» σημειώνει.
Στις σελίδες της έκδοσης και συγκεκριμένα στην ιστορία με τίτλο
«Η πομπή» συνυπάρχουν ο Δον Καμίλο, (Κάμιλλος), ο Πεππόνε (Πεπών),
κομμουνιστής ταγματάρχης του χωριού, οι υποστηρικτές του (οι του Πεπόνος επιτήδειοι) και οι υπόλοιποι κάτοικοι (οι κωμήται). Στην ιστορία του
Σέρλοκ Χολμς (Σέρλωκ Όλμης), υπό τον τίτλο «Η περίπτωση των τριών
μαθητών» (Το των τριών μαθητών σύμβημα) συμμετέχουν ακόμη ο γνωστός Γουάτσον (Ουάζων), ο καθηγητής Χίλτον Σόαμς ( Ίλτων Σωάμης) και
ο υπηρέτης Μπάννιστερ (Βαννίστηρ).
Σχολιάζοντας την επιλογή των χαρακτήρων των μυθιστορικών αποσπασμάτων, ο κ. Καραδέδος επισημαίνει ότι πρόκειται για πρόσωπα που
έχουμε όλοι μας, λίγο πολύ, συναντήσει στη λογοτεχνία και έχουν ως κοινό
παρονομαστή τη συνύπαρξη διαφορετικών ειδών εξουσίας. Περιγράφοντας,
εξάλλου, τις εντυπώσεις του ελληνικού αναγνωστικού κοινού, κάνει λόγο
για εντυπωσιασμό αλλά και απορία σχετικά με την αφορμή της έκδοσης
του βιβλίου. «Ο Χουάν Κοντέρχ έχει μια φοβερή αίσθηση του χιούμορ,
έντονη δημιουργική διάθεση και μεράκι για οτιδήποτε κάνει. Εκφράζει μέσα
από τη δουλειά του το διαχρονικό ενδιαφέρον για τις αρχαίες ελληνικές
σπουδές και την αρχαία ελληνική γλώσσα που διδάσκεται σήμερα σε πολλά
πανεπιστήμια του εξωτερικού και καταφέρνει να επιβιώνει σε πείσμα των
καιρών» αναφέρει ο Έλληνας εκδότης.
Σε όσους, άλλωστε, έχουν πάθος με την αρχαία ελληνική γλώσσα,
συνιστά μια επίσκεψη στην ηλεκτρονική του σελίδα http://www.akwn.net,
για μια «γεύση» από τη διεθνή ειδησεογραφία, μεταφρασμένη στα αρχαία
ελληνικά. Από τον συγκεκριμένο ιστοχώρο μπορεί κανείς να ενημερωθεί
για τις επιθέσεις κατά του Καντάφι (Οι σύμμαχοι τω Γαδδάφι επιτίθενται),
για τους μεγιστάνες της Μόσχας (Πλείονες πολυπλούσιοι εν τη Μόσχη ή
εν τη Νέα Υόρκη) αλλά και για την κατάρρευση ουρανοξύστη στο Τόκιο
μετά τον πρόσφατο ισχυρό σεισμό (Υψηλότατον της οικουμένης πύργον
εν τω Τόκιο τελευτώσιν). ■
21
Η ‘καλλίστη
των πόλεων
της Ανατολής’
Οδοιπορικό στις βυζαντινές εκκλησίες
της Τραπεζούντας
του Αριστείδη Βικέτου
Ω
ς η «καλλίστη των πόλεων της Ανατολής» χαρακτηριζόταν
κατά την βυζαντινή εποχή η Τραπεζούντα. Αργότερα την είπαν «Βασίλισσα» του Πόντου. Η Τραπεζούντα (Τrapzon στα τουρκικά) βρίσκεται
στο βορειοανατολικό τμήμα της Τουρκίας και θεωρείται σημαντικό λιμάνι
στη Μαύρη Θάλασσα και μητρόπολη της νοτιοανατολικής πλευράς του
Εύξεινου Πόντου. Η ιστορία της πόλης, που σήμερα αναπτύσσεται με ταχείς
ρυθμούς, τοποθετείται στον 7ο αιώνα π.Χ., που την ίδρυσαν Σινωπείς άποικοι. Σταυροδρόμι εμπορικών δρόμων διά ξηράς και θαλάσσης, πρωτεύουσα
της Αυτοκρατορίας, που ιδρύθηκε από τους Κομνηνούς μετά την άλωση
της Κωνσταντινούπολης το 1204 από τους Σταυροφόρους, ορμητήριο των
στρατευμάτων της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, κέντρο διοικητικής περιφέρειας, μεγάλο αστικό και πολιτιστικό κέντρο του Ελληνισμού του Πόντου
μέχρι την Μικρασιατική Καταστροφή και την ανταλλαγή των πληθυσμών που
ακολούθησε, η Τραπεζούντα με τη διαχρονική ακμή της γέννησε πολλούς
θρύλους με πρωταγωνιστές ένδοξους αυτοκράτορες, λόγιους και σοφούς,
ήρωες που πολέμησαν σαν λιοντάρια, αγίους και μάρτυρες.
22
Χριστιανικό κέντρο
Ο χριστιανισμός διαδόθηκε στον Πόντο πολύ νωρίς από τους Αποστόλους Ανδρέα και Πέτρο, με πρώτο ιεραποστολικό σταθμό την Αμισό.
Σημαντικότερος μάρτυρας του Χριστού ο Ευγένιος από την Τραπεζούντα,
ο οποίος τιμάται ως φωτιστής, διδάσκαλος και πολιούχος της Τραπεζούντας, αλλά και όλων των Ελλήνων του Πόντου μέχρι τις μέρες μας. Ο
Πόντιος Βησσαρίων, ο μετέπειτα καρδινάλιος, και ο φιλόσοφος Γεώργιος
ο Τραπεζούντιος κατέχουν ακόμη και σήμερα ξεχωριστή θέση στα ευρωπαϊκά γράμματα.
Η Τραπεζούντα τον 14ο αιώνα υπήρξε κέντρο της αστρονομίας και
των μαθηματικών, με ονομαστούς δασκάλους τον Γρηγόριο Χιονιάδη, τον
Κωνσταντίνο Λουκύτη και τον κληρικό Μανουήλ.
Ο περίφημος «δρόμος του μεταξιού», που ένωνε την Άπω Ανατολή
με τη Δύση, περνούσε από το λιμάνι της Τραπεζούντας, ενώ γίνεται λόγος
και για παραμονή στην πόλη του Μάρκο Πόλο κατά την επιστροφή του
από την Κίνα.
➋
➌
Τα βυζαντινά μνημεία
➍
➎
Η πόλη είναι χτισμένη πάνω σε ράχες, ανάμεσα σε βαθιά φαράγγια
που κατεβαίνουν χαμηλά μέχρι τη θάλασσα. Σε μια απ’ αυτές τις πλαγιές
βρίσκεται η ερειπωμένη ακρόπολη της Τραπεζούντας, το παλάτι και το
κάστρο των Κομνηνών. Το παλάτι των Μεγάλων Κομνηνών βρίσκεται στην
Ακρόπολη. Η απουσία συστηματικής ανασκαφικής έρευνας δεν επιτρέπει
τη διατύπωση ασφαλών πορισμάτων για το χώρο. Στο οικοδομικό συγκρότημα, το οποίο χρονολογείται αδρομερώς το 13ο αιώνα, οδηγούσε η νότια
είσοδος της ακρόπολης: Γύρω από μια πλατεία, τη γνωστή ως «Επιφάνεια»,
οργανώνονταν τα διοικητικά κτήρια και οι κατοικίες των Μεγάλων Κομνηνών.
Η εντυπωσιακή περιγραφή του παλατιού της Τραπεζούντας, που σώζεται
από τις αρχές του 15ου αιώνα στο Εγκώμιον Τραπεζούντος του Βησσαρίωνος, τονίζει την οχυρή θέση των βασιλικών διαμερισμάτων και εξαίρει τη
μεγαλοπρέπεια των εσωτερικών χώρων.
1. Η Αγία Σοφία, η οποία λειτουργεί ως μουσείο
2. Η Μονή Παναγίας Θεοσκεπάστης
3. Αποψη από το εσωτερικό του Αγίου Ευγενίου, που σήμερα είναι τέμενος
4. Τέμενος και η Παναγία Χρυσοκέφαλος, Μητρόπολη της Τραπεζούντας
5. Ερείπια από τα τείχη των Κομνηνών
Η Αγία Σοφία
Άλλη σημαντική βυζαντινή εκκλησία είναι αυτή του Αγίου Ευγενίου.
Χτισμένη μόλις 190 μέτρα ανατολικά της ακρόπολης της Τραπεζούντας και
με θέα προς το φαράγγι που την περιβάλλει, διακρινόταν για την οχυρή
θέση της. Πρόκειται για μια βασιλική που μετασκευάστηκε σε τρουλαίο
ναό. Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς κατασκευάστηκε ο ναός, πάντως στις
αρχές του 11ου αιώνα υπήρχε ήδη, οπότε ο αυτοκράτορας Βασίλειος Β΄
Βουλγαροκτόνος χορήγησε τη διακόσμησή του. Οι τοιχογραφίες του 14ου
αιώνα στο εσωτερικό του είναι σήμερα ασβεστωμένες, αφού ο ναός μετατράπηκε σε τέμενος με την ονομασία «Γενί Τζουμά Τζαμί».
Σ’ ένα ακρωτήριο στη δυτική πλευρά της πόλης, που το δροσίζει η
αύρα της θάλασσας, βρίσκεται ο ναός της Αγίας Σοφίας, ο οποίος σήμερα
λειτουργεί ως μουσείο. Πρόκειται για εκκλησία με εξέχουσα θέση τόσο
ανάμεσα στα μνημεία του Πόντου, όσο και ανάμεσα στα βυζαντινά μνημεία ευρύτερα, που οφείλει τη σημασία της στη σύνδεσή της με ποικίλες
ιστορικές και αρχαιολογικές παραμέτρους. Η ιδιομορφία του ναού έγκειται
κυρίως στη συνύπαρξη ετερόκλητων επιδράσεων, οι οποίες παραπέμπουν
άλλοτε στη Δύση (σε σχέση με τη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή) και
άλλοτε στην Ανατολή.
Ο ναός, σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο, νάρθηκα και τρία
εντυπωσιακά πρόπυλα, αποτελεί το κέντρο ενός ευρύτερου οχυρωμένου
οικοδομικού συγκροτήματος. Πλαισιώνεται από έναν πύργο με παρεκκλήσι,
καθώς και από κατάλοιπα μιας μικρότερης εκκλησίας, αλλά και άλλων κτισμάτων, κατά πάσα πιθανότητα μοναστηριακών. Η Αγία Σοφία μετατράπηκε
σε τζαμί το 1557 και εγκαταλείφθηκε τον 19ο αιώνα. Στα μέσα της δεκαετίας
του ’50 άρχισαν από Βρετανούς αρχαιολόγους εργασίες αποκατάστασης
του ναού, που διήρκεσαν περίπου δέκα χρόνια. Αποκαλύφθηκαν εξαιρετικές τοιχογραφίες, που είχαν καλυφθεί με ασβέστη, του 13ου αιώνα και
έργα της βυζαντινής τέχνης της πρώιμης Παλαιολόγειας αναγέννησης.
Στον περίβολο σώζεται το καμπαναριό, που κτίστηκε το 1443 και είναι
βενετικού ρυθμού.
Η Παναγία Θεοσκέπαστος
Ο λαξευτός ναός της Παναγίας Θεοσκεπάστου, ένα καθίδρυμα που
συνδέθηκε στενά με την οικογένεια του Αλεξίου Γ΄ Μεγάλου Κομνηνού
(1349-1390), φέρει έντονη τη σφραγίδα της ταφικής λειτουργίας του, όπως
συμβαίνει και στην περίπτωση άλλων σημαντικών εκκλησιαστικών ιδρυμάτων της Τραπεζούντας. Ο ναός ανήκει σε ένα ευρύτερο μοναστηριακό
συγκρότημα, που εντοπίζεται στις πλαγιές του όρους Μίνθριον. Το 1843,
στο πλαίσιο ανακαίνισης έγιναν εκτεταμένες επεμβάσεις, που αλλοίωσαν
το μνημείο.
Ο Άγιος Ευγένιος
Η Παναγία Χρυσοκέφαλος
Τελευταίος σταθμός της περιδιάβασης η Παναγία Χρυσοκέφαλος,
του 10ου αιώνα, η οποία μετατράπηκε το 1461 σε τέμενος του Πορθητή.
Η παράδοση αποδίδει την επωνυμία «Χρυσοκέφαλος» είτε στη χάλκινη
κάλυψη των πλακών του τρούλου του ναού, που από μακριά φάνταζε χρυσός, είτε - το πιθανότερο - στην ύπαρξη σε αυτόν εικόνας της Θεοτόκου
με ανάλογη χρυσή επένδυση. Είναι κρίμα που σήμερα δεν έχει διασωθεί η
εντυπωσιακή εσωτερική του διακόσμηση.
Κατά τη διάρκεια της Αυτοκρατορίας των Μεγάλων Κομνηνών ο ναός
υπήρξε μητρόπολη της Τραπεζούντας, χώρος πραγματοποίησης επίσημων
τελετών και στέψεων, σπουδαίο ταφικό καθίδρυμα αλλά και καταφύγιο στις
δύσκολες στιγμές. Στη Χρυσοκέφαλο έχουν ταφεί και δύο μητροπολίτες
του 14ου αιώνα, ο Βαρνάβας (1333) και ο Βασίλειος (1364) και μέλη της
δυναστείας των Μεγάλων Κομνηνών.
Άλλες σημαντικές βυζαντινές εκκλησίες της Τραπεζούντας, που έγιναν
τζαμιά, είναι η Αγία Άννα, ο Άγιος Ανδρέας, ο Άγιος Μιχαήλ, ο Άγιος Φίλιππος και ο Άγιος Σάββας. ■
23
➊
Δικό τους σχολείο
απέκτησαν τα Η
ελληνόπουλα
της Μοζαμβίκης
της Διαμαντένιας Ριμπά
Ένα όνειρο πολλών ετών των
ελάχιστων απομεινάντων
Ελλήνων της Μοζαμβίκης,
έλαβε σάρκα και οστά, μετά
από πολλές δεκαετίες. Το νέο
ελληνικό σχολείο που ήθελαν
για τα παιδιά τους λειτουργεί
στην πρωτεύουσα Μαπούτο
από τις αρχές Ιανουαρίου και
εγκαινιάστηκε ανήμερα των
Τριών Ιεραρχών, στο πλαίσιο
της σχολικής γιορτής που
διοργάνωσαν.
προσπάθεια ξεκίνησε πριν από περίπου τρία χρόνια, με την
απόσπαση μιας εκπαιδευτικού από την Ελλάδα, η οποία διδάσκει τα
22 παιδιά (7 έως 18 ετών), μεταξύ αυτών και δύο ιθαγενών και άλλα δύο
με ρώσικη καταγωγή. «Είναι μία ιδιαίτερη στιγμή για όλους εμάς, καθώς
εκπληρώθηκε ο πρωταρχικός μας στόχος. Τα παιδιά μας διδάσκονται,
πλέον, σε ένα αξιοπρεπές, σύγχρονο σχολικό περιβάλλον, με νέα θρανία,
αυτόνομους χώρους υγιεινής και κλιματιστικό, άκρως απαραίτητο για τις
εδώ συνθήκες», επισημαίνει στην «Ελληνική Διασπορά», από το Μαπούτο,
ο επίτιμος πρόξενος της Ελλάδας στη Μοζαμβίκη, επιχειρηματίας Γεράσιμος Μαρκέτος.
Εν τω μεταξύ, αναμορφώθηκε ένας από τους χώρους, δίπλα από τις
σχολικές εγκαταστάσεις, σε ένα πλήρες εξοπλισμένο διαμέρισμα για να
φιλοξενεί τους εκάστοτε Έλληνες εκπαιδευτικούς, που με συνέπεια στέλνει
το Υπουργείο Παιδείας Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων από το 2008,
για το οποίο είναι ευγνώμονες οι ομογενείς μας.
«Εκτιμούμε απεριόριστα τη στήριξη της Ελλάδας σε αυτό το έργο, τη
θυσία που κάνει στους ζοφερούς οικονομικούς καιρούς με το να αποσπά
εκπαιδευτικούς στον μακρινό τόπο που ζούμε για να καλύπτει τις ανάγκες
των παιδιών μας. Αποφασίσαμε, λοιπόν, να κάνουμε κάτι δημιουργικό μέσα
στη μιζέρια των καιρών. Να δηλώσουμε «παρών» σε μια Ελληνική φωτεινή
πραγματικότητα, που θα έρθει μόνο αν το θελήσουμε, σε πείσμα των καιρών,
σε πείσμα της αδράνειας. Αυτό τόνισα και στα εγκαίνια του σχολείου μας,
ευχαριστώντας όλους αυτούς που συνέβαλαν για την ολοκλήρωση του και
ειδικά το Υπουργείο Εξωτερικών, που μέσω της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού συνέβαλε ουσιαστικά στην υλοποίησή του».
Συμμετοχή στη Μαθητιάδα
Οι προσπάθειες που καταβάλλονται από την εκπαιδευτικό Λαμπρινή
Κολαίτη-Αντζουλέτ, αποδίδουν ήδη καρπούς. Το 2010 τρεις μαθητές της
αρίστευσαν στις εξετάσεις για το πιστοποιητικό ελληνομάθειας, που διενεργεί η περίφημη ελληνική σχολή ΣΑΧΕΤΙ, στο Γιοχάνεσμπουργκ. Φέτος,
το Μάιο, θα πάνε και άλλα παιδιά του σχολείου. Ελπίδα των ομογενών μας
είναι να συνεχιστούν τα προγράμματα φιλοξενίας, ειδικά για τα παιδιά, που
επιστρέφουν «πιο Ελληνάκια», όπως λέει ο κ. Μαρκέτος. Η συμμετοχή
24
πέντε μαθητών από τη Μοζαμβίκη στην Η’ Μαθητιάδα Σερρών, το 2009,
αποτέλεσε γεγονός για τα παιδιά της παροικίας μας. Υπάρχουν, βέβαια, και
ομογενείς τρίτης ηλικίας, οι οποίοι είναι άποροι και δεν έχουν επισκεφθεί
την Ελλάδα, εδώ και τουλάχιστον 30 χρόνια.
Στα άμεσα σχέδια των ελλήνων της Μοζαμβίκης, που έχουν πολύ καλή
συνεργασία με το Συντονιστή του ΣΑΕ της Περιφέρειας Αφρικής/ΕγγύςΜέσης Ανβατολής, Χάρη Γκουβέλη, είναι η ίδρυση Κοινότητας, αλλά και ο
εμπλουτισμός της δανειστικής βιβλιοθήκης.
➋
Από το χθες στο σήμερα
Η κάποτε ακμάζουσα ελληνική παρουσία, που μέχρι την ανεξαρτητοποίηση το 1974 ανερχόταν στα περίπου 2.000 άτομα, σήμερα περιορίζεται
στις περίπου 70 οικογένειες (κάπου 150 άτομα) στην πρωτεύουσα Μαπούτο
και μόνο τρεις Έλληνες στη συμπρωτεύουσα, Μπέϊρα.
Η εύρωστη παρουσία των Ελλήνων στα χρόνια πριν την ανεξαρτησία,
κυρίως στο Μαπούτο (σ.σ παλιά ονομασία Λορέντσο Μάρκες), μαρτυρούν
και σήμερα οι υποδομές που άφησαν οι πρωτοπόροι Έλληνες, θα μας πει ο
κ. Μαρκέτος. Η αρχαιότερη ορθόδοξη εκκλησία στην Υποσαχαρική Αφρική,
είναι αυτή της Αγ. Τριάδας, στο κέντρο της Μπέϊρα, που οικοδομήθηκε στα
τέλη του 19ου αιώνα, από τους νησιώτες έλληνες μετανάστες που συγκρότησαν τη δική τους κοινότητα. Πολύ μεγάλη, για τα τοπικά δεδομένα, είναι
και η εκκλησία των Παμμέγιστων Ταξιαρχών, στο κέντρο του Μαπούτο.
Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι η πρώτη και μεγαλύτερη ελληνική
παροικία της Μοζαμβίκης δημιουργήθηκε το 1899. Ως πρώτοι Έλληνες
που εγκαταστάθηκαν στη Μπέιρα αναφέρονται οι καταγόμενοι από τη
Λήμνο αδερφοί Παναγιώτης και Δημήτριος Παρασκευάς, οι οποίοι άνοιξαν
αρτοποιείο το 1892.
Την εποχή εκείνη, στα τέλη του 19ου αιώνα, σημειώνεται η ομαδική
μετανάστευση Ελλήνων νησιωτών, κυρίως από την Κρήτη, την Κάσο και τη
Λήμνο, οι οποίοι απασχολήθηκαν στην κατασκευή της σιδηροδρομικής
γραμμής από τους Πορτογάλους, που θα ένωνε τη Μπέιρα με το Σόλσμπερι, στη Νότια Ροδεσία. Με την ολοκλήρωση των έργων οι περισσότεροι ομογενείς μας παρέμειναν εκεί και ασχολήθηκαν με το εμπόριο και
τη γεωργία. Μερικοί Έλληνες έγιναν ιδιοκτήτες αγροκτημάτων. Το 1899 η
ελληνική παροικία στη Μπέιρα ήταν πλέον γεγονός.
➌
➍
Οι Ελληνες στο Μαπούτο
Η ελληνική κοινότητα του Μαπούτο, ιδρύθηκε περίπου δύο δεκαετίες
μετά, το έτος 1928. Αξίζει να αναφερθεί ότι η ελληνική, που ήταν η δεύτερη σε μέγεθος κοινότητα μετά την πορτογαλική, διατηρούσε σχολείο
και εκκλησία. Μεγάλη και εύπορη ελληνική κοινότητα ιδρύθηκε και στην
επαρχία της Βίλα Πέρι.
Με την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας, το 1974, οι περισσότεροι Έλληνες
εγκατέλειψαν τη Μοζαμβίκη, καθώς δεν υπήρχαν οι προοπτικές για την ανάπτυξη ιδιωτικής πρωτοβουλίας, σημειώνει ο κ. Μαρκέτος. Μεταξύ αυτών που
έφυγαν τότε, ήταν και η οικογένεια της συζύγου του, Μαρία Μακροπούλου.
Οι γονείς της, όπως και πολλοί άλλοι, πήγαν στη Μοζαμβίκη με το πρώτο
μεγάλο κύμα ελλήνων μεταναστών, μετά τη Μικρασιατική καταστροφή. Τελικά, ο Γεράσιμος και η Μαρία, που είχαν παντρευτεί στην Ελλάδα, πήγαν
στη Μοζαμβίκη, το 1994, δύο χρόνια μετά την συνθήκη ειρήνης, που έβαλε
τέλος στο 17ετή εμφύλιο πόλεμο.
«Επιλέξαμε συνειδητά με τη σύζυγό μου να έρθουμε στη Μοζαμβίκη,
αν και οι συνθήκες δεν είναι και οι ιδανικότερες για επιχειρηματική δράση», επισημαίνει ο 40χρονος Γεράσιμος Μαρκέτος, ο οποίος έχει δική
του βιομηχανία πλαστικών ειδών. Μεταξύ των κύριων προβλημάτων, όπως
αναφέρει, είναι το υψηλό ποσοστό αναλφαβητισμού, η μεγάλη φτώχεια,
η μεγάλη παιδική θνησιμότητα κ.ά. Προβλήματα στα οποία δεν μένουν
απλοί θεατές οι ομογενείς μας, όπως και το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας,
που αναβάθμισε σε επισκοπή της τη Μοζαμβίκη. Η ενθρόνιση του πρώτου επισκόπου Μοζαμβίκης, κ. Ιωάννη, θα γίνει με κάθε επισημότητα την
ερχόμενη Κυριακή.
1. O επίτιμος πρόξενος της Ελλάδας στη Μοζαμβίκη, Γεράσιμος Μαρκέτος, με τον
επίσκοπο Ιωάννη σε πρόσφατη επίσκεψή μας στον sheik amenoudin, πρόεδρο του
συμβούλιου εκκλησιών της Μοζαμβίκης, με στόχο την σύσφιξη του διάλογου μεταξύ των
εκκλησιών.
2. O Γεράσιμος Μαρκέτος, με μοζαμβικανούς υποτρόφους στη Θεσσαλονίκη, μετά την
ορκωμοσία τους.
3. Η εκπαιδευτικός, Λαμπρινή Κολαίτη-Αντζουλέτ, με τους μαθητές της στο νέο ελληνικό
σχολείο στο Μαπούτο της Μοζαμβίκης.
4. Μία από τις τρεις τάξεις του νέου ελληνικού σχολείου στο Μαπούτο.
«Νιώθουμε μεγάλη ικανοποίηση από την απόφαση αυτή του Πατριάρχη μας, Θεόδωρου Β΄, που πρακτικά σημαίνει και την ανάπτυξη του
ιεραποστολικού έργου στη χώρα αυτή, έργο τόσο απαραίτητο για όλες
τις χώρες της Αφρικής», σημειώνει ο κ. Μαρκέτος. Και καταλήγει: «Θα
ήθελα να επισημάνω, επίσης, τις αγαστές σχέσεις που έχουμε με τους
ντόπιους, που μας εκτιμούν ιδιαίτερα, αν και είμαστε ελάχιστοι. Γι΄ αυτό
και πριν από χρόνια χαιρετίσαμε την πρωτοβουλία για δέκα υποτροφίες
σε Μοζαμβικανούς, από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας της Ελλάδας. Αυτή
είναι μία επένδυση για την Ελλάδα, καθώς οι νέοι αυτοί είναι οι εν δυνάμει
φιλέλληνες, οι άνθρωποι που θα καταλάβουν ανώτερες και ανώτατες θέσεις
στη Μοζαμβίκη». ■
25
Το αρνάκι...
‘Λουκούμι’,
που γλυκαίνει
τις ζωές
των παιδιών
Ενα αρνάκι «άσπρο και παχύ»,
γλυκό σαν ... «Λουκούμι»,
διηγείται τις ιστορίες του σε
παιδιά στην Αμερική, μέσα
από την πένα του ομογενή Νικ
Κατσόρις (Nick Katsoris), ο
οποίος διαθέτει τα έσοδα από
τις πωλήσεις των βιβλίων του σε
αντικαρκινικό νοσοκομείο και σε
ιδρύματα για παιδιά.
της Νατάσας Καραθάνου
Τ
ο αρνάκι, που είναι ο ήρωας των τεσσάρων βιβλίων του Κατσόρι,
το λένε «Λουκούμι», όνομα που εμπνεύστηκε ο συγγραφέας από τα
εύγεστα λουκούμια! « Ήμασταν με την οικογένειά μου στην κουζίνα του
σπιτιού μας, στη Νέα Υόρκη, όταν κάποιος συγγενής, μας έφερε ένα κουτί
λουκούμια από την Ελλάδα. Τότε, σκέφτηκα να ονομάσω τον ήρωα των ιστοριών μου ‘λουκούμι’, επειδή τα αρνάκια είναι κι αυτά άσπρα κι …αφράτα»,
εξηγεί, μιλώντας στην «Ελληνική Διασπορά» ο κ. Κατσόρις.
Ο συγγραφέας, ομογενής τρίτης γενιάς, έχει τιμηθεί δύο φορές με το
«iParenting Media Award» και δωρίζει όλα τα κέρδη των βιβλίων του στο
αντικαρκινικό νοσοκομείο παίδων «St. Jude».
«Έχω πάει πολλές φορές στο νοσοκομείο για να διαβάσω τα βιβλία μου
στα παιδιά και η εμπειρία αυτή μού άλλαξε τη ζωή, αφού έβλεπα τον πόνο
στα μάτια τους», αφηγείται ο 44χρονος ομογενής, ο οποίος στοχεύει στη
δημιουργία ενός χώρου, μέσα στο νοσοκομείο, όπου τα παιδιά θα παίζουν,
ξεχνώντας για λίγο τα προβλήματα υγείας.
Στον αγώνα του για την υποστήριξη των παιδιών, πάντως, έχει «επιστρατεύσει» διάσημους ομογενείς, για να διαβάσουν τις ιστορίες του «Λουκούμι»,
στο cd που περιλαμβάνεται στο βιβλίο.
Άνιστον και Δουκάκη στην αφήγηση
«Αφηγητές στα βιβλία μου είναι η Τζένιφερ Άνιστον και ο επίσης ηθοποιός πατέρας της, Τζον, η βραβευμένη με Όσκαρ, Ολυμπία Δουκάκη, ο
Κωνσταντίνος Μαρούλις (Constantine Maroulis) από το American Idols, η
δημοσιογράφος του CBS, Αλέξις Χριστόφορους (Alexis Christoforous),
όπως και η διάσημη τραγουδίστρια Γκλόρια Γκέινορ (Gloria Gaynor)»,
αναφέρει ο κ. Κατσόρις.
Περήφανος για την ελληνική καταγωγή του, ο 44χρονος συγγραφέας
26
επισκέπτεται συχνά τη χώρα μας και συμμετέχει ενεργά σε κοινωφελείς
δράσεις για τους ομογενείς των ΗΠΑ. Ως πρόεδρος και ιδρυτής του Ταμείου Υποτροφιών των Hellenic Times (Ηellenic Τimes Scholarship Fund)
της Νέας Υόρκης, έχει απονείμει περισσότερες από 700 υποτροφίες τα
τελευταία 20 χρόνια, συνολικού ύψους 1,7 εκατομμυρίων δολαρίων, και στις
14 Μαΐου, που θα εορταστούν τα 20 χρόνια από την ίδρυση της οργάνωσης,
θα χορηγηθούν άλλες 400 υποτροφίες σε Ελληνοαμερικανούς φοιτητές.
«Οι γιαγιάδες και οι παππούδες μου, και από τους δύο γονείς μου, με
καταγωγή από Ναύπακτο, Κυπαρίσσι Πελοποννήσου και Αναβρυτή Λακωνίας,
μετανάστευσαν σε πολύ μικρή ηλικία στην Αμερική. Εγώ πάλι, σπούδασα
νομική και γνώρισα την Ελληνίδα σύζυγό μου, Βούλα, επίσης δικηγόρο, σε μία
…πίστα χορού», μας λέει, σε άπταιστα ελληνικά, ο κ. Κατσόρις, ο οποίος είναι
πατέρας δύο παιδιών, του 7χρονου Κωνσταντίνου και της 2χρονης Ιουλίας.
«Έχω, όμως, κι ένα τρίτο παιδί, το ‘Λουκούμι’», προσθέτει, χαριτολογώντας,
και σημειώνει ότι πηγή έμπνευσής του ήταν τα παιδιά του.
Οι περιπέτειες του «Λουκούμι»
«Το Λουκούμι έπρεπε να επιστρέψει στην Αμερική από την Ελλάδα μαζί
με την οικογένειά του. Μπήκε, όμως, σε λάθος αεροπλάνο, έπειτα πήρε λάθος
τρένο και στη συνέχεια ανέβηκε σε λάθος βάρκα. Σ’ αυτό το ταξίδι στην
Ελλάδα, την Ιταλία, τη Γαλλία και μετά στο Μαρόκο, το Λουκούμι συναντάει
το Φιστίκι τη γάτα, τον Ντιν το σκύλο και τη Μαρίκα τη μαϊμού, που θα το
βοηθήσουν να βρει το δρόμο για το σπίτι του».
Αυτή είναι η περίληψη του πρώτου βιβλίου με τίτλο «Λουκούμι», το
οποίο μάλιστα έχει μεταφραστεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις «Λιβάνη»
και προτρέπει, όπως λέει ο συγγραφέας, τα παιδιά να μην απομακρύνονται,
όταν είναι έξω, από τους οικείους τους και να μην περιφέρονται μόνα τους.
“Το Λουκούμι έπρεπε να επιστρέψει στην
Αμερική από την Ελλάδα μαζί με την
οικογένειά του. Μπήκε, όμως, σε λάθος
αεροπλάνο, έπειτα πήρε λάθος τρένο και
στη συνέχεια ανέβηκε σε λάθος βάρκα.
Σ’ αυτό το ταξίδι στην Ελλάδα, την Ιταλία,
τη Γαλλία και μετά στο Μαρόκο, το
Λουκούμι συναντάει το Φιστίκι τη γάτα,
τον Ντιν το σκύλο και τη Μαρίκα τη
μαϊμού, που θα το βοηθήσουν να βρει το
δρόμο για το σπίτι του...”
Τα επόμενα τρία βιβλία είναι τα, «Growing up with Loukoumi» (Μεγαλώνοντας με το Λουκούμι), «Loukoumi’s good deeds» (Οι καλές πράξεις του
Λουκουμιού) και «Loukoumi’s gift» (Το δώρο του Λουκουμιού), τα οποία ο
κ. Κατσόρις θέλει να μεταφραστούν στα ελληνικά και να κυκλοφορήσουν
στη χώρα μας.
«Μάλιστα για το ‘Growing up with Loukoumi’, συνεργάστηκα για την
ηχογράφηση της ιστορίας με την Άννα Βίσση και την κόρη της, Σοφία, και
σύντομα αναμένεται να κυκλοφορήσει το cd», αναφέρει ο κ. Κατσόρις.
Τέλος, τον Οκτώβριο, στην Αμερική, θα κυκλοφορήσει ένα βιβλίο με τις 50
αγαπημένες συνταγές από την παιδική ηλικία, διάσημων καλλιτεχνών, όπως
η Νικολ Κίντμαν και η Τέιλορ Σουίφτ, στις οποίες βέβαια, «δεν θα περιλαμβάνεται συνταγή για αρνάκι!», ξεκαθαρίζει, γελώντας, ο κ. Κατσόρις. ■
27
Γιώργος Μπίζος
Oλες μας τις δυνάμεις
για την επιστροφή των Γλυπτών
του Παρθενώνα
Ο
δηγός τους, το όραμα της αλησμόνητης Μελίνας Μερκούρη, που
ήγειρε το θέμα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα από
το Βρετανικό Μουσείο, στη διάρκεια της υπουργίας της, συνεπαίρνοντας
τους Έλληνες και τους φιλέλληνες όλου του κόσμου. Για τους απανταχού
ομογενείς, ο αγώνας για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, τα
«ιερά και σεβάσμια τμήματα της ζώσης ψυχής του Ελληνισμού», όπως πολύ
εύστοχα τα χαρακτήρισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, έχει
γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής τους, εκεί στις δεύτερες πατρίδες.
Στη διεθνή ημερίδα που οργανώθηκε στο Αμφιθέατρο του νέου Μουσείου της Ακρόπολης, από το “ Ίδρυμα Διεθνών Νομικών Μελετών, Ηλία
Κρίσπη», το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Μουσείο Ακρόπολης
και το Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού (ΣΑΕ), έλαβαν μέρος διακεκριμένοι
Έλληνες από το χώρο της Διασποράς, μεταξύ αυτών ο έγκριτος νομικός
Γιώργος Μπίζος, γνωστός, διεθνώς, ως ο συνήγορος του Νέλσον Μαντέλα.
Τι σημαίνουν για τον ίδιο τα Γλυπτά του Παρθενώνα; «Είναι το διαχρονικό σύμβολο του πνεύματος του Ελληνισμού, όπως είναι η Φλόγα των
Ολυμπιακών Αγώνων, όπως είναι οι Δελφοί… Τα έχουν σεβαστεί, αιώνες
τώρα, όλοι. Ξένοι συγγραφείς τα έχουν εκθειάσει με έργα τους, όπως ο
28
Σαίξπηρ. Όλα αυτά είναι ενδείξεις ότι σέβονται το ελληνικό πνεύμα και
πρέπει να τους δοθεί η ευκαιρία να αποδείξουν ξανά την αγάπη τους αυτή.
Δεν υπάρχει ιστορικός, ο οποίος δεν τονίζει ότι, αν δεν υπήρχε ο Περικλής,
εάν δεν είχε γίνει η Μάχη του Μαραθώνα, η Μάχη της Σαλαμίνας, δεν θα
υπήρχε ο σημερινός παγκόσμιος πολιτισμός», τονίζει στην «Ελληνική Διασπορά», ο Γιώργος Μπίζος.
Να κάνουμε ό,τι μπορούμε
Στα 82 του χρόνια, ο κ. Μπίζος, ο οποίος έχει πρωτοστατήσει και στη
συγκέντρωση υπογραφών για την Ολυμπιακή Εκεχειρία, δίνει τη μάχη για
την επιστροφή των Γλυπτών και ελπίζει να προλάβει να τα δει στη πατρίδα.
«Αξίζει να δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις για τα Γλυπτά του Παρθενώνα,
το καλύτερο ‘κόσμημα’ του Ελληνισμού και να κάνουμε ό, τι μπορούμε για
την επιστροφή τους από το Βρετανικό Μουσείο. Κι ας μην ξεχνάμε ότι
κανείς δεν έχει καταδικαστεί ποτέ, γιατί προσπάθησε και απέτυχε. Αυτός
που δεν έχει τίποτα να κερδίσει, είναι αυτός που σταυρώνει τα χέρια και
λέει ότι δεν έχω τι άλλο να κάνω. Πρέπει να κάνουμε ό, τι μπορούμε», λέει
χαρακτηριστικά ο κ. Μπίζος.
Μέλος της Βρετανικής Επιτροπής για την Επιστροφή των Γλυπτών
του Παρθενώνα, πάτρωνας της αντίστοιχης επιτροπής της Ν. Αφρικής,
που δημιουργήθηκε πριν από έναν χρόνο, ο Γιώργος Μπίζος πιστεύει ότι
το θέμα, αν εξαντληθούν όλα τα περιθώρια, μπορεί να λυθεί μέσω της
δικαστικής οδού.
«Έχουν γίνει μερικές προσπάθειες, αλλά όχι αρκετές, καθώς δεν είχαν
βρει το στόχο τους. Σε συνάντηση που είχα με το διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου, Νιλ Μακ Γκρέγκορ, πριν από δύο χρόνια, στο Λονδίνο, του
τόνισα ότι η πράξη του Λόρδου Έλγιν ήταν παράνομη. Του είχα πει, επίσης,
ότι καμία ελληνική κυβέρνηση δεν θα δεχτεί να δανειστεί τα Γλυπτά του
Παρθενώνα. Σήμερα, μετά από διακόσια και πλέον χρόνια, η άρνησή τους
δεν μπορεί να βασίζεται σε ένα δήθεν φιρμάνι, από Αιγύπτιο αξιωματούχο.
Και λέω δήθεν, αφού φιρμάνι μπορούσε να εκδώσει μόνο ο σουλτάνος.
Πρωτότυπο δεν υπάρχει, αλλά μόνο μία μετάφραση επιστολής από τα αγγλικά στα ιταλικά, καθώς ο Έλγιν είχε δώσει τότε εντολή σε έναν Ιταλό να
κόψει τα Γλυπτά. Βάσει αυτού του ανύπαρκτου φιρμανιού, πέρασε νόμος
από τη Βρετανική Βουλή το 1816 να μεταφερθούν τα Γλυπτά στο Βρετανικό Μουσείο. Σε αυτό το νόμο στηρίζονται και σήμερα οι άνθρωποι του
Βρετανικού Μουσείου», υπογραμμίζει ο κ. Μπίζος και προσθέτει ότι «οι
προσπάθειες πρέπει να στραφούν προς το Βρετανικό Κοινοβούλιο, ώστε
να ακυρώσει το νόμο αυτό. Μόνο τότε το Βρετανικό Μουσείο δεν θα έχει
πλέον λόγους να μην επιστρέψει τα Γλυπτά. Οι πιέσεις πρέπει, συνεπώς,
να εστιαστούν σε διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο. Πρέπει να εκμεταλλευτούμε τις προσωπικές μας γνωριμίες, καθώς έχουμε πολλούς φίλους
στην Αγγλία σε υψηλές θέσεις. Να σας θυμίσω ότι ακόμα και ο σημερινός
αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Νικ Κλεγκ, είχε ταχθεί υπέρ της επιστροφής, όταν ήταν ευρωβουλευτής».
Το λόγο έχει η δικαιοσύνη
Ο Γιώργος Μπίζος επισημαίνει ότι, εφόσον δεν πειστεί το Βρετανικό
Κοινοβούλιο, ο άλλος δρόμος είναι αυτός της δικαιοσύνης. «Εξετάζω πλέον
σοβαρά και αυτό το ενδεχόμενο. Δεν θέλω να πάμε στα δικαστήρια, αλλά,
εν ανάγκη είναι ο μόνος άλλος τρόπος. Πιστεύω ότι η παράνομη πράξη του
Έλγιν μπορεί να αποδειχτεί. Αυτό, βέβαια, δεν μπορεί να γίνει από κάποια
Επιτροπή για την Επιστροφή των Γλυπτών, καθώς η νομοθεσία της Ελλάδας
είναι ξεκάθαρη ότι όλα τα αρχαία, όποτε και αν βρέθηκαν, όπου κι αν βρίσκονται, είναι περιουσία του ελληνικού κράτους. Οι Επιτροπές για τα Γλυπτά
μπορούν, όμως, να συγκεντρώσουν πολύτιμες μαρτυρίες και ντοκουμέντα,
τα οποία θα δοθούν στο Υπουργείο Πολιτισμού. Παράλληλα θα πρέπει
και η Ελληνική Βουλή να πάρει απόφαση/ψήφισμα, με το οποίο θα ζητάει
επίσημα την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, όπως έχουν πράξει
ήδη το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και άλλα ξένα κοινοβούλια, π.χ. κάποιων
Πολιτειών των ΗΠΑ, της Νέας Ζηλανδίας, κ.ά. Έτσι, θα αποστομώσουμε
και το διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου, Νιλ Μακ Γκρέγκορ, ο οποίος
δεν χάνει ευκαιρία να λέει ότι η Ελλάδα δεν έχει ζητήσει ποτέ επισήμως
την επιστροφή των Γλυπτών».
Μιλώντας για το ρόλο των ανά τον κόσμο Επιτροπών για την Επιστροφή
των Γλυπτών του Παρθενώνα, ο Γιώργος Μπίζος επισημαίνει ότι θα πρέπει
να εστιάσουν τώρα την προσοχή τους στην οργάνωση επισκέψεων ξένων
αξιωματούχων και προσωπικοτήτων, πρώτα απ΄ όλα Βρετανών βουλευτών
και πολιτικών, στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης. Θεωρεί, επίσης, αναγκαία τη
χάραξη κοινής γραμμής όλων των Επιτροπών με το Υπουργείο Πολιτισμού
της Ελλάδας, ενόψει και των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου του 2012.
Το βιβλίο του Κρίστοφερ Χίτσενς
«Είμαι κάθετα αντίθετος με τις φωνές που ακούγονται ότι δεν πρέπει
η Ελλάδα να δώσει τη Φλόγα για την Ολυμπιάδα του Λονδίνου. Πρόκειται
για ανοησία, καθώς με αυτόν τον τρόπο θα χάσουμε τους φίλους, τους
οποίους έχουμε και θέλουμε να πολλαπλασιάσουμε, κυρίως στην Αγγλία.
Ο Γιώργος Μπίζος με το Γρηγόρη Νιώτη.
Ας μην ξεχνάμε ότι δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι η πλειοψηφία της κοινής
γνώμης της Μεγάλης Βρετανίας τάσσεται υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών
στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης», τονίζει ο κ. Μπίζος.
Στο πλαίσιο αυτό, επισημαίνει και την ανάγκη να διανεμηθεί παντού το
πολύτιμο, όπως το χαρακτηρίζει, βιβλίο του γνωστού Βρετανού δημοσιογράφου και συγγραφέα, Κρίστοφερ Χίτσενς. Στο βιβλίο αυτό, απαριθμούνται και
καταρρίπτονται, με ντοκουμέντα, ένα-ένα τα επιχειρήματα του Βρετανικού
Μουσείου υπέρ της παραμονής των Γλυπτών του Παρθενώνα στο Λονδίνο.
Αυτό ήταν και το πρώτο μέλημα της Επιτροπής της Ν. Αφρικής, στην οποία
συμμετέχουν προσωπικότητες απ’ όλα τα στρώματα της κοινωνικής ζωής
του τόπου, που χρηματοδότησε την επανέκδοση του βιβλίου του Χίτσενς,
το οποίο προλογίζει η Νοτιοαφρικανή Νομπελίστα, Νάντιν Γκόρντιμερ.
Πρόεδρος της επιτροπής είναι ο νομικός Βάιος Κόκορης.
Προσωπικός φίλος του Γιώργου Παπανδρέου, τον οποίο εκτιμά απεριόριστα, ο Γιώργος Μπίζος, δεν παραλείπει να αναφερθεί, με συγκίνηση,
και στη σημερινή κατάσταση της Ελλάδας.
«Δεν είναι η πρώτη μπόρα που περνάει η Ελλάδα, περάσαμε και μεγαλύτερες. Αυτό που χρειάζεται είναι ενότητα του ελληνικού λαού. Στενοχωριέμαι, όταν ακούω για μικροπολιτικές ατζέντες, από μερικά κόμματα.
Όταν το πλοίο είναι στη φουρτούνα δεν μαλώνεις με τον καπετάνιο, τον
εμπιστεύεσαι! Αυτό που προέχει είναι η ενότητα. Πιστεύω, ότι παρ’ όλες
τις δυσκολίες η Ελλάδα δεν θα χαθεί, θα πάρουμε όμως ένα μάθημα για το
μέλλον», καταλήγει. ■
29
Εκδήλωση για τα 20χρονα
της οργάνωσης στη Δερβιτσάνη
20 χρόνια
‘Ομόνοια’
Την ικανότητα που επέδειξε η
οργάνωση της ελληνικής μειονότητας
«Ομόνοια», να συσπειρώσει το
ελληνικό στοιχείο και να συντονίσει
την αγωνιστικότητα των ελληνικής
καταγωγής πολιτών της Αλβανίας,
τονίζει ο Πρόεδρος της Ελληνικής
Δημοκρατίας, Κάρολος Παπούλιας,
σε μήνυμά του με την ευκαιρία
των 20 χρόνων από την ίδρυση
της οργάνωσης, που γιορτάστηκε
πανηγυρικά στη Δερβιτσάνη.
να διασφαλιστεί μία υγιής και ισχυρή παρουσία των Ελλήνων μειονοτικών
στην Αλβανία».
Η εκδήλωση για τα 20χρονα της ‘Ομόνοιας’, στο πολιτιστικό κέντρο
Δερβιτσάνης, αποτέλεσε γιορτή για την ελληνική μειονότητα, με τη συμμετοχή εκπροσώπων της ελληνικής πολιτείας και μεγάλου πλήθους ομογενών.
Την ελληνική κυβέρνηση εκπροσώπησε ο υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος
για θέματα Απόδημου Ελληνισμού, Δημήτρης Δόλλης.
Στην εκδήλωση παρέστησαν -μεταξύ άλλων- ο πρόεδρος της ‘Ομόνοιας’,
Βασίλης Μπολάνος, ο πρόεδρος του ΚΕΑΔ, Βαγγέλης Ντούλες, ο πρέσβης
της Ελλάδας στα Τίρανα, Νικόλαος Πάζιος, ο πρόξενος Αργυροκάστρου,
Ιωάννης Ριζόπουλος, ο εκπρόσωπος της ΝΔ, πρώην βουλευτής Λευκάδας,
Θοδωρής Σολδάτος, όπως και ο βουλευτής ΠΑΣΟΚ Ιωαννίνων, Μιχάλης
Παντούλας. Επίσης, το «παρών» έδωσε και ο ελληνικής καταγωγής βουλευτής του LSI, Βαγγέλης Τάβος.
Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν το πρωί στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου, όπου τελέστηκε Θεία Λειτουργία, πρωτοστατούντος του μητροπολίτη
Αργυροκάστρου, Δημητρίου. Στη συνέχεια, τελέστηκε μνημόσυνο για τους
εκλιπόντες ιδρυτές και αγωνιστές της ‘Ομόνοιας’.
Για την ιστορία, το έργο και τους αγώνες της οργάνωσης μίλησε ο
πρόεδρός της, Βασίλης Μπολάνος, ενώ ο πρόεδρος του ΚΕΑΔ, Βαγγέλης
Ντούλες, αναφέρθηκε στην ανάγκη της πραγματικής και όχι ψευδεπίγραφης
ενότητας. «Υπάρχει αγωνία μεταξύ των Βορειοηπειρωτών, για την ενότητα.
Θέλουν να μεταφέρουν αυτό το μήνυμα, ότι πρέπει να είμαστε ενωμένοι
όχι σε μια ψευδεπίγραφη ενότητα, αλλά σε μια ενότητα στόχων», είπε
χαρακτηριστικά.
Στήριξη από την Ελλάδα
Ο Υφυπουργός Εξωτερικών, Δ. Δόλλης (κ),
ο πρόεδρος της «Ομόνοιας», Βασίλης
Μπολάνος (α), ο πρόεδρος του ΚΕΑΔ,
Βαγγέλης Ντούλες (δ).
«Γ
ια όλους εμάς η ‘Ομόνοια’, όπως άλλωστε το όνομά της υπονοεί,
ιδρύθηκε και ενηλικιώθηκε ως η οργάνωση όλων των Ελλήνων της
Αλβανίας και ο φορέας εκείνος, που έσκυψε πάνω από τα προβλήματα των
Ελλήνων μειονοτικών για να τους προστατεύσει σε ένα συχνά όχι φιλικό
περιβάλλον και πάλεψε για την εκπλήρωση των δικαίων τους», τονίζει -μεταξύ άλλων- στο μήνυμά του ο κ. Παπούλιας.
«Στόχος και ταυτόχρονα ευχή μου κατά την επέτειο αυτή είναι, στις μελλοντικές δράσεις, το στοιχείο της ενότητας να διατηρηθεί και να απαλλαγεί
από κάθε λογική αποκλεισμού», επισημαίνει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας,
τονίζοντας ότι «οι συνθήκες στην Αλβανία έχουν αλλάξει ριζικά και μαζί
με αυτές είναι διαφορετικά τα μέσα που υπάρχουν στη διάθεσή μας για
30
Τη στήριξη της Ελλάδας προς την ‘Ομόνοια’, μετέφερε ο υφυπουργός
Εξωτερικών, Δημήτρης Δόλλης, ο οποίος εξήρε τη δράση της οργάνωσης,
όπως και του ΚΕΑΔ, όλα αυτά τα χρόνια.
«Όλοι γνωρίζουμε πολύ καλά τις σκληρές μάχες που δόθηκαν και όσα
κερδήθηκαν στην 20χρονη πορεία. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το συνολικό
ισοζύγιο και ο πολιτικός απολογισμός της δράσης και της λειτουργίας της
‘Ομόνοιας’ και του ΚΕΑΔ είναι θετικά, ειδικά ως προς τους στόχους της
συσπείρωσης και ενιαίας εκπροσώπησης όλων των Ελλήνων της Αλβανίας,
της διεκδίκησης των αυτονόητων και αναφαίρετων δικαιωμάτων μας και
κυρίως της εμπέδωσης ενός αισθήματος εμπιστοσύνης και ασφάλειας, που
πηγάζει από την ύπαρξη ενός φορέα, που έχει φωνή για το σύνολο του
ομογενειακού πληθυσμού», τόνισε -μεταξύ άλλων- ο κ. Δόλλης.
Παράλληλα, επισήμανε ότι υπάρχουν αιτήματα εκείνης της εποχής, που
μας απασχολούν και σήμερα, αλλά και αρνητικά σημεία που εμφανίζονται,
όταν λησμονείται ότι η ‘Ομόνοια’ είναι μία και πρέπει να αγκαλιάζει όλους
τους μειονοτικούς.
«Όταν εκκρεμούν και χρονίζουν προβλήματα όπως το ιδιοκτησιακό, η
επιστροφή των κοινοτικών και εκκλησιαστικών περιουσιών, η αντικειμενική
απογραφή, το εκπαιδευτικό και πολλά άλλα, θα ήταν βαρύ πολιτικό σφάλμα
να προωθούνται προσωπικές φιλοδοξίες, να ενισχύονται ανώφελες ρήξεις
και τελικά να μην αντιμετωπίζονται οι προκλήσεις που είναι μπροστά μας»,
είπε χαρακτηριστικά η κ. Δόλλης.
Καταλήγοντας, ο υφυπουργός Εξωτερικών επεσήμανε ότι η ελληνική
εθνική μειονότητα μπορεί και πρέπει να αποτελέσει πόλο και γέφυρα φιλίας
μεταξύ των δύο λαών, υπό την αυτονόητη προϋπόθεση ότι θα δοθούν λύσεις
για την κατοχύρωση όλων των δικαιωμάτων. «Άλλωστε, η Αλβανία», είπε, «είναι πλέον μέλος του ΝΑΤΟ και άρα σύμμαχος με την Ελλάδα και ακολουθεί
πορεία ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης, για την οποία έχει τη στήριξή μας. Είναι
αυτονόητο ότι καλείται να αποδεχτεί και να εφαρμόσει τα ευρωπαϊκά πρότυπα και επιταγές».
Δ.Ρ. ■
Λατρεία για
τον Καζαντζάκη
στον αραβικό
κόσμο
Π
ρόκειται για μία πρωτοβουλία δημοσιογράφων και
συγγραφέων του Αραβικού κόσμου, που λατρεύουν το
έργο του μεγάλου Έλληνα συγγραφέα, την οποία ανακοίνωσε
σε εκδήλωση της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη
(ΔΕΦΝΚ), στη Βηρυτό, ο καθηγητής φιλοσοφίας, δημοσιογράφος
και συγγραφέας, Iskandar Habbache.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους λάτρεις του έργου του Καζαντζάκη στη Βηρυτό, παρουσίασε το θέμα της ομιλίας του
Προέδρου της ΔΕΦΝΚ, Γιώργου Στασινάκη, που εστίασε σε
δύο άγνωστες πτυχές του έργου του μεγάλου μας στοχαστή: οι
σχέσεις του με τον αραβικό κόσμο και τη Γαλλία. Η εκδήλωση,
που τέθηκε υπό την αιγίδα της Ελληνικής Πρεσβείας στο Λίβανο, διοργανώθηκε σε συνεργασία με την Ελληνική Κοινότητα
Βηρυτού και τον Σύνδεσμο Λιβανέζων Πτυχιούχων Ελληνικών
Πανεπιστημίων.
«Είναι γνωστοί οι δεσμοί του Νίκου Καζαντζάκη με τον
αραβικό κόσμο-χριστιανικό και μουσουλμανικό», αναφέρει ο κ.
Στασινάκης, ο οποίος ήταν κεντρικός ομιλητής στην εκδήλωση
της Βηρυτού. Και συνεχίζει: «Μέσα από τα ταξίδια και τα κείμενά
του, ο Καζαντζάκης εκφράζει το βαθύ του θαυμασμό για την
ιστορία, τον πολιτισμό, τους ανθρώπους και τα τοπία των αραβικών χωρών. Από την πλευρά τους, πολλοί Άραβες διανοούμενοι
εκδηλώνουν, εδώ και πολλά χρόνια και με διάφορους τρόπους
(μεταφράσεις, διακίνηση των βιβλίων, εκδηλώσεις), το μεγάλο
ενδιαφέρον τους για το έργο του μεγάλου μας Κρητικού».
Είκοσι χιλιάδες αντίτυπα του δοκιμίου
του Νίκου Καζαντζάκη «Ασκητική», σε
μετάφραση του Sayed Ahmad ali Bilal και
με τίτλο «Σουφισμός-Σωτήρες του Θεού»,
διανεμήθηκε δωρεάν από τις εφημερίδες
«Assafir», του Λιβάνου, «Al mada» και
«Al ittihad», του Ιράκ, «Al bayan», των
Ενωμένων Αραβικών Εμιράτων, «Al kahira»,
της Αιγύπτου και «Al Qabass», του Κουβέιτ.
Και στα αραβικά
Εντωμεταξύ, το ενημερωτικό δελτίο της ΔΕΦΝΚ «Synthesis»,
που δημοσιεύεται κάθε τετράμηνο στα αγγλικά, γαλλικά, ελληνικά, ισπανικά, ιταλικά, πορτογαλικά και ρωσικά, θα δημοσιεύεται
εφεξής και στα αραβικά, όπως μας είπε ο κ. Στασινάκης, ώστε
το ενδιαφερόμενο κοινό να μπορεί να έχει καλύτερη γνώση του
έργου του Νίκου Καζαντζάκη.
Κατά την παραμονή του στο Λίβανο, ο κ. Στασινάκης ενημερώθηκε ότι στα βιβλιοπωλεία της Δαμασκού και της Βηρυτού
κυκλοφορούν μεταφρασμένα στα αραβικά τα βιβλία του Ν.
Καζαντζάκη «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά», «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται», «Ο Καπετάν Μιχάλης», «Ο τελευταίος
πειρασμός», «Ο φτωχούλης του Θεού», «Οι αδερφοφάδες» και
«Ασκητική». Μερικά από αυτά, μάλιστα, έχουν επανεκδοθεί πρόσφατα ή έχουν μεταφραστεί ξανά από τα αγγλικά ή τα γαλλικά
και διακινούνται σε μεγάλο αριθμό αντιτύπων.
Η ΔΕΦΝΚ, όπως επισημαίνει ο κ. Στασινάκης, έχει μέλη
στις εξής αραβικές χώρες: Αίγυπτο, Αλγερία, Ενωμένα Αραβικά
Εμιράτα, Ιορδανία, Ιράκ, Κατάρ, Λίβανος, Λιβύη, Μαρόκο, Μπαχρέιν, Ομάν, Σουδάν και Τυνησία, έχοντας διοργανώσει, εδώ και
22 χρόνια, δεκάδες εκδηλώσεων.
■
31
Ομογενής ο νέος
διευθυντής του FBI
στη Φιλαδέλφεια
Ενας ομογενής, ο Ελληνοαμερικανός, Γεώργιος Βενιζέλος,
διορίστηκε διευθυντής της
Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας
Ερευνών (FBI) στη Φιλαδέλφεια των
ΗΠΑ, κομίζοντας πείρα πολλών
ετών και πολλές επιτυχίες στον
τομέα των ερευνών και εξιχνίασης
εγκλημάτων κάθε μορφής.
Ξ
εκίνησε τη σταδιοδρομία του στο FBI το 1991 από τη Βοστόνη,
όπου ασχολήθηκε με θέματα εγκλημάτων του κοινού ποινικού κώδικα.
Το 1997 προήχθη σε διευθυντική θέση, στο Τμήμα του FBI στην Ουάσιγκτον,
ενώ υπηρέτησε και σε διευθυντική θέση στη Νέα Υόρκη.
Σε συνέντευξή του στον «Εθνικό Κήρυκα» ο κ. Βενιζέλος εξέφρασε
τη χαρά του για το διορισμό του στο Τμήμα της Φιλαδέλφειας, που όπως
λέει, «είναι ένα από τα καλύτερα και μεγαλύτερα του FBI σ’ όλη τη χώρα».
Στη νέα περιοχή της δικαιοδοσίας του επιβλέπει και συντονίζει περί τους
επτακόσιους υπαλλήλους. Όπως επισημαίνει έχει να αντιμετωπίσει πολλά
προβλήματα εγκληματικότητας.
«Έχουμε λίγο απ’ όλα. Επίσης, μας απασχολούν περιπτώσεις τρομοκρατίας που έχουν εμφανιστεί στη διάρκεια ετών», επισημαίνει ο κ. Βενιζέλος.
«Επειδή η Φιλαδέλφεια βρίσκεται σε στρατηγική θέση, ανάμεσα στη Νέα
Υόρκη και την Ουάσιγκτον, υπάρχει η ανησυχία για τρομοκρατικό πλήγμα,
κάπου στην περιοχή, γι’ αυτό πρέπει συνεχώς να είμαστε σε ετοιμότητα.
Η τρομοκρατία θα είναι πάντοτε η προτεραιότητά μας, διότι θέλουμε να
προλαμβάνουμε και όχι να αντιδρούμε, αφότου εκδηλωθεί».
Ο πατέρας του Γεώργιου Βενιζέλου μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες στη δεκαετία του 1940, από την περιοχή της Καλαμάτας. Η μητέρα
του γεννήθηκε στην πόλη του Λόουελ της Μασαχουσέτης, με καταγωγή
από τη Μεσσηνία. Και οι δύο γονείς του έχουν φύγει από τη ζωή.
«Ο πατέρας μου ήταν καπετάνιος λιμένος και εργαζόταν για την
εταιρεία «Hellenic Lines», με έδρα τον Πειραιά, αλλά και το Μπρούκλιν
της Νέας Υόρκης», θυμάται ο κ. Βενιζέλος. «Όταν ερχόταν το πλοίο στο
λιμάνι του Μπρούκλιν ο πατέρας μου ήταν υπεύθυνος για την εκφόρτωση
και φόρτωσή του».
Ο ίδιος γεννήθηκε και μεγάλωσε στην πόλη Ετζγουότερ του Νιού
Τζέρσεϊ. Σπούδασε στο πανεπιστήμιο Φόρνταμ. Για την Ελλάδα, την οποία
έχει επισκεφθεί πολλές φορές, τρέφει ξεχωριστά αισθήματα. «Είμαι πάρα
πολύ υπερήφανος για την ελληνική μου κληρονομιά. Η σύζυγός μου είναι
Ελληνίδα και έχουμε τέσσερα παιδιά, που πήγαν στο ελληνικό και το κατηχητικό σχολείο».
Γνωρίζει αρκετά καλά την ελληνική γλώσσα, και όπως είπε, χαμογελώντας,
θα μπορούσε να την ήξερε καλύτερα. «Η γιαγιά μου μού έλεγε πάντοτε: να
μου μιλάς ελληνικά, κι εγώ της απαντούσα στα αγγλικά. Καταλαβαίνω πολύ
καλύτερα τα ελληνικά, από ό,τι μπορώ να μιλήσω», υπογραμμίζει.
Τέλος, ο ομογενής αστυνομικός, με αφορμή την «τραγωδία» στην
Αριζόνα επισημαίνει, μεταξύ άλλων, πως η εύκολη πρόσβαση που έχουν οι
άνθρωποι στα όπλα συνιστά πρόβλημα στις μέρες μας. Δηλώνει πάντως ότι
δεν φοβάται για τη ζωή του, διότι κάνοντας αυτή την εργασία, τόσα χρόνια,
επικεντρώνεται σε αυτό που έχει να κάνει και δεν σκέπτεται ότι θα μπορούσε να του συμβεί κάτι κακό.
Δ.Ρ. ■
32
Υβόννη Χαντ
της Σοφίας Παπαδοπούλου
Γ
εννήθηκε χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από την Ελλάδα κι όμως
στο ... DNA της «κουβαλούσε» πολλά ελληνικά χαρακτηριστικά- τουλάχιστον πολιτιστικά. Αυτό δείχνει η επί δεκαετίες ενασχόλησή της με την
ελληνική χορευτική και μουσική παράδοση και η μεγάλη της αγάπη για τη
χώρα μας και τη γλώσσα της. Ο λόγος για την Αμερικανίδα ερευνήτρια,
Υβόννη Χαντ, η οποία έχει καταφέρει να θεωρείται από πολλούς που
ασχολούνται με το αντικείμενο, αυθεντία στο είδος.
Η κ. Χαντ κατάγεται από το Σιάτλ (Seattle) των ΗΠΑ, τη μεγαλύτερη
πόλη της πολιτείας Ουάσιγκτον και το σημαντικότερο αστικό και οικονομικό κέντρο, στα βορειοδυτικά της χώρας. Κτισμένο στην ακτή του όρμου
Έλιοτ, μέσα στο Πάτζεντ Σάουντ, μια στενή λωρίδα του Ειρηνικού ωκεανού,
που εισχωρεί στην πολιτεία της Ουάσιγκτον, το Σιάτλ δεχόταν- κι εξακολουθεί να δέχεται- Έλληνες ναυτικούς, οι οποίοι «κουβαλούν» μαζί τους
τα τραγούδια και τη μουσική παράδοση του τόπου τους.
Έτσι, η Υβόννη γνώρισε την ελληνική μουσική παράδοση κι όταν ήρθε
για πρώτη φορά στην Ελλάδα, το 1975 για έναν μήνα, θέλησε να μάθει περισσότερα γι’ αυτήν, να εντρυφήσει σε κάθε πτυχή της, ν’ αποκαλύψει τα
καλά κρυμμένα «μυστικά» της.
Παίρνοντας μια «γεύση» το 1975, επέστρεψε έπειτα από τρία χρόνια,
το 1978, για έναν ακόμη μήνα, οπότε κι αποφάσισε πως θέλει να ασχοληθεί ενδελεχώς με το αντικείμενο αυτό, που πλέον είχε «κατακτήσει» την
καρδιά της. Έτσι, το 1979 αποφάσισε να έρθει και να μείνει στην Ελλάδα
έναν χρόνο. Έμεινε τελικά 14!
Μια Αμερικανίδα
με… ελληνικό
DNA
Στην Αθήνα και τις Σέρρες
«Έμενα στην Αθήνα, αλλά ταξίδεψα παντού. Δούλευα και δίδασκα και
χορό τόσο εντός του ελληνικού χώρου όσο και στην Ευρώπη και δυοτρεις φορές γύρισα για έναν μήνα στην Αμερική για να διδάξω κι εκεί»,
μας λέει η κα Χαντ, η οποία μας εξομολογείται πως πρώτη και μεγάλη της
αγάπη ήταν η Ήπειρος.
«Η μουσική, οι χοροί. Κάτι με τραβάει εκεί», μας λέει και προσθέτει:
«Υπάρχει μεγάλη ποικιλία και το πιο ωραίο είναι ότι η παράδοση είναι ακόμη
ζωντανή στο μέρος αυτό».
Ωστόσο, το ανήσυχο πνεύμα της την έκανε να αναζητήσει νέες χορευτικές διεξόδους και τότε ήταν που «ανακάλυψε» τη μεγάλη χορευτική
παράδοση των Σερρών. «Στο θέατρο ‘Δόρα Στράτου’ είδα έναν άνθρωπο
να χορεύει καταπληκτικούς χορούς. Όμοιους είχα δει στη Βουλγαρία. Δεν
ήξερα, όμως, ότι υπάρχουν και στην Ελλάδα. Αυτό είναι, βέβαια, λογικό, αφού
στις περιοχές κοντά στα σύνορα είναι λογικό οι λαοί να έχουν κοινούς
χορούς», μας εξηγεί η κα Χαντ, η οποία μελετά τα τελευταία δέκα χρόνια
τη χορευτική παράδοση της περιοχής, με έδρα τη Νιγρίτα.
Με επίκεντρο την πλούσια χορευτική παράδοση των Σερρών, η Υβόννη
Χαντ ασχολείται, επίσης, με χορούς απ’ όλη την ελληνική επικράτεια και
μεταξύ των ιδιαίτερων ενδιαφερόντων της συγκαταλέγονται χοροί από την
Κύθνο, την Κάρπαθο, την Κρήτη και τα υπόλοιπα ελληνικά νησιά.
Από το πλούσιο χορευτικό ρεπερτόριό της δεν λείπουν, επίσης, χοροί
από διάφορες περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης, την Πελοπόννησο, τη Θεσσαλία και τον Πόντο. Εξάλλου, είναι μέλος αρκετών ελληνικών
καθώς και διεθνών χορευτικών ομάδων κι έχει δώσει διαλέξεις σε πολλά
κολλέγια και πανεπιστήμια, απ’ άκρη σ’ άκρη των Ηνωμένων Πολιτειών σε
ό,τι αφορά τους ελληνικούς χορούς και τη διδασκαλία τους.
Με άσβεστο πάθος για την ελληνική χορευτική παράδοση, η Υβόννη
Χαντ διδάσκει ελληνικούς χορούς, σε όλα τα επίπεδα, σε Αμερικανούςακόμη κι Έλληνες- φοιτητές και μαθητές στις ΗΠΑ, από το 1973, ενώ από
το 1981 οργανώνει θερινά χορευτικά σεμινάρια στην Ελλάδα κι έχει διδάξει
σ’ όλη την Ευρώπη.
Την αγάπη της για την ελληνική μουσική και χορευτική παράδοση την
αποτύπωσε, με γλαφυρό τρόπο στο βιβλίο της, με τίτλο «Traditional Dance
in Greek Culture» (εκδ. Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, 1996), καθώς και
στο CD «Zourna: Masters of Flambouro», που ετοίμασε μαζί με το Neal
Sandler και τον καταγόμενο από την Πρώτη Σερρών μουσικό Χρήστο
Γκοβέτα και το οποίο ηχογραφήθηκε στις ΗΠΑ. Παρά το γεγονός δε, ότι,
η καταγωγή της δεν έχει ελληνικές ρίζες, μας μιλά σε άψογη ελληνική, μια
γλώσσα που, όπως μας λέει, αγαπά πολύ.
Η Υβόννη Χαντ μπορεί να βρίσκεται, αυτό τον καιρό στην Αμερική,
αλλά σκοπεύει να επιστρέψει πολύ σύντομα στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στις Σέρρες για τις Απόκριες, οπότε και στην περιοχή στήνεται μεγάλο
πανηγύρι.
Μια ανεκτίμητη προσφορά
Πριν από μερικούς μήνες, η κ. Χαντ παραχώρησε στη Δημόσια Κεντρική
Βιβλιοθήκη Σερρών το αρχείο που συγκέντρωσε, ύστερα από συστηματική
έρευνα 25 χρόνων στην περιοχή.
Το αρχείο περιλαμβάνει πλούσιο υλικό σχετικό με τη μουσική και
λαογραφική παράδοση του νομού Σερρών και ιδιαίτερα: ηχογραφημένες
συνεντεύξεις από κατοίκους του νομού (πολλοί από τους οποίους δεν βρίσκονται εν ζωή), πλήθος φωτογραφιών και βιντεοκασετών από παραδοσιακά
έθιμα και γλέντια, δίσκους cd, dvd, αλλά και πολλά βιβλία.
Το υλικό και ότι περιλαμβάνεται σ’ αυτό έχει, κατά την εκτίμηση των
ειδικών, μεγάλο αρχειακό και μουσικοπολιτισμικό ενδιαφέρον για τις Σέρρες και την ευρύτερη περιοχή του νομού, αφού θα αποτελέσει πηγή για
την άντληση σημαντικών πληροφοριών και θα συμβάλει στην προαγωγή
της τοπικής ιστορίας.
Η ευγενική και συνάμα γενναιόδωρη προσφορά αυτή της Υβόννης Χαντ
έγινε αποδεκτή ομόφωνα από το Εφορευτικό Συμβούλιο της Βιβλιοθήκης,
ο πρόεδρος της οποίας, Μητροπολίτης Σερρών και Νιγρίτης Θεολόγος, της
προσέφερε «τιμής ένεκεν» μια αναμνηστική πλακέτα.
■
33
NEA ΤΟΥ ΣΑΕ
Δ. Δρούτσας
Δεντροφύτευση
στο Καστελόριζο
Θ
ερμές ευχαριστίες προς τον υπουργό Εξωτερικών, Δη-
μήτρη Δρούτσα, εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου
του Ελληνοαμερικανικού Ιδρύματος «Φύτεψε τις ρίζες σου στην
Ελλάδα», εκφράζει ο πρόεδρός του και συντονιστής του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού (ΣΑΕ) Περιφέρειας ΗΠΑ, Θεόδωρος
Σπυρόπουλος, για τη συμμετοχή του στη δενδροφύτευση που
πραγματοποιήθηκε στο Καστελόριζο στις 30 Μαρτίου, με χορηγία του Ιδρύματος.
«Κύριε Υπουργέ, η συμμετοχή σας στη δενδροφύτευση στο
ακριτικό Καστελόριζο, αναπτερώνει τις δυνάμεις μας να συνεχίσουμε το έργο μας σε κάθε γωνιά της Ελλάδας», τονίζει ο κ.
Σπυρόπουλος στην επιστολή που απέστειλε στον κ. Δρούτσα,
υπογραμμίζοντας ότι «το ξεκάθαρο μήνυμα που στείλατε από
τον ιστορικό αυτό τόπο της πατρίδας, έκανε όλους τους Έλληνες
υπερήφανους, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα τον καθημερινό αγώνα
των κατοίκων του, που όπως τονίσατε, μας διδάσκουν τι σημαίνει
να είσαι αληθινός και ουσιαστικός πατριώτης. Σε μία προσπάθεια να
σταθούμε κοντά σε αυτούς τους ήρωες της καθημερινότητας που
βιώνουν, έχοντας το Καστελόριζο στην καρδιά μας, όπως όλοι οι
ομογενείς, θα συνεχίσουμε, με τις δυνάμεις μας, το έργο μας».
Στη συνέχεια, στην επιστολή του προς τον υπουργό Εξωτερικών, ο κ. Σπυρόπουλος επισημαίνει ότι «η δεντροφύτευση ήταν ένα
πρώτο βήμα, προς αυτή την κατεύθυνση. Έχουμε ήδη εκφράσει
την προθυμία μας να ανταποκριθούμε στις άμεσες ανάγκες του
νησιού, ιδιαίτερα στις εκπαιδευτικές και αναμένουμε τις σχετικές
προτάσεις του δημάρχου του Καστελόριζου για την ανάληψη
σχετικών πρωτοβουλιών. Επίσης, παροτρύνουμε τους ομογενείς
που θα ταξιδέψουν εφέτος στην Ελλάδα να επισκεφθούν και το
όμορφο αυτό νησί.
«Οι προσπάθειές μας, όμως, δεν περιορίζονται μόνο στο
Καστελόριζο. Από τον περασμένο Φεβρουάριο, ανακοινώσαμε
στους δήμους των ακριτικών νησιών του Αιγαίου, μέσω της δραστήριας «Ομάδας Αιγαίου», την πρόθεσή μας να χορηγήσουμε
δενδροφυτεύσεις, όπως ήδη πράξαμε στη Σάμο και τη Ρόδο, στις
αρχές του χρόνου».
Το Ίδρυμα «Φύτεψε τις ρίζες σου στην Ελλάδα», με έδρα το
Σικάγο, δραστηριοποιείται πάνω από δέκα χρόνια, υλοποιώντας
δεντροφυτεύσεις στην Ελλάδα, σε συνεργασία με φορείς της
Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Το ποσό της χορηγίας-κίνητρο για κάθε
δενδροφύτευση 4.000 δενδρυλλίων, ανέρχεται στο ποσό των
10.000 δολαρίων. Από τον Δεκέμβριο του 2007 το πρόγραμμα
τέθηκε υπό την αιγίδα του ΣΑΕ.
Η δενδροφύτευση στο Καστελόριζο έγινε σε συνεργασία
με το Δήμο Μεγίστης (Καστελόριζο) και το Δήμο Ξάνθης, με την
φροντίδα της «Εταιρεία Μελέτης και Καταγραφής Αποδήμου
Ελληνισμού».
34
NEA ΤΟΥ ΣΑΕ
Ο
Πρόεδρος του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού (ΣΑΕ), κ. Στέφανος
Π. Ταμβάκης απέστειλε στην Αναπληρωτή Υπουργό Παιδείας, Δια βίου
Εκπαίδευσης και Θρησκευμάτων, κα Φώφη Γεννηματά, τις προτάσεις Περιφερειών
του ΣΑΕ, για την Ελληνόγλωσση Εκπαίδευση στη Διασπορά. Η κατάθεση των
προτάσεων έγινε στο πλαίσιο του ανοιχτού διαλόγου του Υπουργείου, ενόψει
της ψήφισης του σχετικού νέου Νόμου.
«Σε απάντηση της επιστολής-πρόσκλησής σας να συμμετέχουμε, ασκώντας
τον γνωμοδοτικό και συμβουλευτικό μας ρόλο, στην δημόσια διαβούλευση για
την Ελληνόγλωσση Εκπαίδευση στον Απανταχού Ελληνισμό, σας διαβιβάζω τις
προτάσεις, όπως διατυπώθηκαν από τέσσερεις σημαντικές Περιφέρειες του
Ελληνισμού, αυτές των Η.Π.Α., της Άπω Ανατολής & Ωκεανίας, της Κεντρικής
& Νοτίου Αμερικής και Αφρικής-Εγγύς/Μέσης Ανατολής», επισημαίνει ο κ.
Ταμβάκης στην επιστολή του προς την κα Γεννηματά, την οποία ευχαριστεί για
τις πρωτοβουλίες της και την ουσιαστική και αποτελεσματική συνεργασία, που
ανέπτυξε με το ΣΑΕ και τις Ομογενειακές Οργανώσεις, από την πρώτη ημέρα
ανάληψης των καθηκόντων της.
«Είμαστε στη διάθεσή σας και θα συνεχίσουμε τη συνεργασία μας, στις
επόμενες φάσεις, μέχρι την τελική ψήφιση του Νομοσχεδίου για την Ελληνόγλωσση Εκπαίδευση, κυρίως δε κατά την εφαρμογή και υλοποίησή του, αφού
άλλωστε η Ελληνική Γλώσσα και η Παιδεία των Ομογενών αποτελούν πρωταρχικό και κυρίαρχο ζήτημα για όλους μας. Είναι η πρώτη μας προτεραιότητα και
φροντίζουμε ώστε οι περισσότερες δράσεις μας να κινούνται γύρω από αυτό
τον άξονα», τονίζει ο Πρόεδρος του ΣΑΕ.
Οι ολοκληρωμένες προτάσεις, που κατατέθηκαν στην Αναπληρωτή Υπουργό
Παιδείας, Δια βίου Εκπαίδευσης και Θρησκευμάτων, κα Φώφη Γεννηματά, έχουν
αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του ΣΑΕ: www.sae.gr.
Κατατέθηκαν
οι προτάσεις του ΣΑΕ
για την Ελληνόγλωσση
Εκπαίδευση
της Διασποράς
Απεβίωσε ο πρώην
ταμίας του ΣΑΕ
Κωνσταντίνος
Γεωργανάς
“Ε
φυγε” στις 28 Μαρτίου από τη ζωή ο Κωνσταντίνος Γεωργανάς, πρώην ταμίας του Συμ-
βουλίου Απόδημου Ελληνισμού (ΣΑΕ) και εξέχων στέλεχος της ομογένειας, στον Καναδά. Ο
πρόεδρος του ΣΑΕ, Στέφανος Ταμβάκης, εξέφρασε τα θερμά συλλυπητήρια του ίδιου και της ευρύτερης οικογένειας του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού για τον αδόκητο χαμό του Κώστα Γεωργανά,
τονίζοντας: “Με τον Κώστα Γεωργανά συνεργαστήκαμε στενά από την ίδρυση του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού και μοιραστήκαμε κοινά οράματα και ανησυχίες για την δικτύωση των απανταχού
Ελλήνων. Θα τον θυμόμαστε πάντα ως ένα σεμνό, ακούραστο εργάτη για τα ιδανικά της πατρίδας και
της ομογένειας”.
Ο Κωνσταντίνος Γεωργανάς γεννήθηκε στις 16 Ιουλίου το 1946 στο χωριό Χιράδες της Πελοποννήσου, γιος του Νικολάου και της Δήμητρας Γεωργανά. Είχε μία αξιοσημείωτη πορεία στο CBIC
– Corporate and Commercial Banking, για πάνω από τριάντα χρόνια. Μετά τη συνταξιοδότηση του
2003, ίδρυσε τη συμβουλευτική εταιρία Hyperion International Inc..
Υπήρξε θερμός υποστηρικτής της Ελληνορθόδοξης Εκκλησίας και εξαιρετικά δραστήριος σε
θέματα που αφορούσαν την κοινότητα, αλλά και σε φιλανθρωπικούς οργανισμούς, αναλαμβάνοντας
ηγετικές θέσεις και ως μέλος Συμβουλίων, σε διεθνές και εθνικό επίπεδο.
Μεταξύ άλλων, ήταν Άρχων Νοτάριος και Πρόεδρος – Αδελφότητα Αρχόντων του Οικουμενικού
Πατριαρχείου στον Καναδά, Ταμίας και Μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ελληνορθόδοξης Μητρόπολης του Τορόντο και Καναδά, Διευθυντής, Ταμίας και Μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του
Hellenicare Inc. (φιλανθρωπική οργάνωση), Διευθυντής του Εμπορικού Επιμελητηρίου Toronto East/
Scarborough – Διευθυντής και Πρόεδρος της Επιτροπής Συγκέντρωσης Πόρων του Ελληνικού Γηροκομείου «Hellenic Home for the Aged», κ.ά. ■
35
Συνέντευξη του Ρώσου ελληνιστή
Ντιμίτρι Μιχαλέφσκι
Διέξοδο από την
κρίση στον αρχαίο
ελληνικό πολιτισμό
Έχοντας το αρχαίο ελληνικό θέατρο ως «μοντέλο» και αρχή της
σύγχρονης ανθρωπότητας, μας εξηγεί, με επιστημονικά επιχειρήματα, την
ιδέα δημιουργίας ενός τρόπου σκέψης που θα οδηγήσει τη σύγχρονη
κοινωνία στην προοπτική και τη σωστή- με γνώμονα τον άνθρωπο, όπως
τονίζει- ανάπτυξη.
«Πάντα είχα μια ιδιαίτερη ανησυχία για το θέμα του αρχαίου ελληνικού
πολιτισμού. Μού φαινόταν ότι, η ανθρωπότητα δεν βαδίζει στα μονοπάτια
που έδειξαν οι αρχαίοι Έλληνες. Πάντα είχα μια μεγάλη αγάπη για τους
αρχαίους ελληνικούς μύθους, με τους οποίους μεγάλωσα από μικρό παιδί.
Έτσι, κάποια στιγμή παράτησα τη δόξα και το χρήμα (σ.σ. ο Ντμίτρι Μχαλέφσκι έχει σπουδάσει ηλεκτρολόγος-μηχανικός και οι εφευρέσεις του με
βάση το λέιζερ, τη δεκαετία του ‘70 «πρωταγωνιστούσαν» σε θεατρικές
παραστάσεις και συναυλίες μεγάλων ποπ σταρ της Σοβιετικής Ένωσης,
ενώ κάποτε ήταν ο μοναδικός σκηνοθέτης φωτισμού στη χώρα του) και
κλείστηκα στη βιβλιοθήκη, μελετώντας τα κείμενα των αρχαίων Ελλήνων,
σε μετάφραση στη ρωσική γλώσσα».
Το Ίδρυμα «Αρχή»
της Σοφίας Προκοπίδου
«Η
αρχή και η βάση όλων μας είναι η Αρχαία Ελλάδα, που- δυ-
στυχώς- την ξεχάσαμε». Μ’ αυτή τη φράση, ο Ρώσος συγγραφέας
κι ερευνητής του αρχαίου ελληνικού θεάτρου, Ντιμίτρι Μιχαλέφσκι (Dmitri
Mikhalevski) προειδοποιεί ότι αυτή η ... αμνησία, όπως λέει, έφερε τη σημερινή κρίση, όχι μόνο στους κόλπους της αρχαιοελληνικής επιστήμης και
εκπαίδευσης, αλλά και σε θέματα κοινωνικά και οικονομικά.
Ο Ρώσος ελληνιστής μελετά τα τελευταία 25 χρόνια το αρχαίο ελληνικό θέατρο ως ένα «εργαλείο» για την ανάπτυξη της ανθρωποκεντρικής
κοινωνίας. Σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ σημειώνει ότι, «αν εφαρμόσουμε τις ιδέες των αρχαίων Ελλήνων, θα μπορέσουμε να σχεδιάσουμε την
ανάπτυξη της κοινωνίας, με τέτοια σιγουριά, όπως αυτή που σχεδιάζουμε
σήμερα τα διαστημόπλοια και τις πτήσεις στο διάστημα. Θα μπορέσουμε
να δημιουργήσουμε νέα εκπαιδευτικά-μορφωτικά προγράμματα, με νέα
αντίληψη για την ιστορία του πολιτισμού, νέες τεχνολογίες και επιχειρηματικές δραστηριότητες. Γιατί, όλα αυτά είναι ανθρωποκεντρικά», τονίζει
ο Ρώσος ελληνιστής.
Και προσθέτει: «Σήμερα, φτάσαμε στην άκρη του γκρεμού, επειδή, πλέον,
δεν υπολογίζεται ο άνθρωπος ως βασικός παράγοντας της κοινωνίας, με
αποτέλεσμα ο ίδιος ο άνθρωπος να μην αναπτύσσεται πλέον πνευματικά
και να μην μπορεί να δημιουργεί και να παράγει».
Σύμφωνα με τον Ντιμίτρι Μιχαλέφσκι, «αν θέλουμε να δημιουργήσουμε έναν καλύτερο κόσμο, πρέπει να ξέρουμε και να κατανοήσουμε ότι, η
Ελλάδα και ο αρχαίος της πολιτισμός είναι τα θεμέλια του πολιτισμού μας,
της σύγχρονης ανθρωπότητας του 21ου αιώνα».
Ο βασικός πρωταγωνιστής
Στον τρόπο σκέψης του Ρώσου ελληνιστή κυριαρχεί ο ανθρώπινος
παράγοντας κι αυτό καταδεικνύει και η ακόλουθη τοποθέτησή του: «Σήμερα, θεωρείται ότι η απόκτηση του κέρδους γίνεται με απλά τεχνάσματα,
με επαγγελματικές και τεχνολογικές μεθόδους και παράλληλα με χρήση
της πολιτικής και κοινωνικής απάτης, αλλά, μακροπρόθεσμα, αυτή η λογική
φέρνει την ανθρωπότητα στην καταστροφή, επειδή δεν υπολογίζεται ο
άνθρωπος ως βασικός πρωταγωνιστής της ιστορίας».
Ο Ντιμίτρι Μιχαλέφσκι είναι απόλυτος σε ό,τι αφορά τις απόψεις του
για τη μεγάλη σημασία του ελληνικού πνεύματος ως μια σωτήρια δύναμη
για το μέλλον: «Εδώ, πρέπει να βρούμε τρόπο να επιστρέψουμε στην αρχή,
στις ιδέες των αρχαίων Ελλήνων. Διαφορετικά, η ιστορία θα μετατραπεί
σ’ ένα χάος».
36
Όλα τα παραπάνω, ο Ντιμίτρι Μιχαλέφσκι τα περιγράφει στο βιβλίο
του- στη ρωσική γλώσσα- «Άγνωστος Αρχαίος Ελληνικός Κόσμος. Μεγάλος
μύθος για τη μεγάλη τραγωδία» (εκδ. Αλήθεια, Αγία Πετρούπολη).
Εκτός της ενδελεχούς μελέτης των αρχαίων Ελλήνων στοχαστών, ο Ντιμίτρι Μιχαλέφσκι έκανε ένα ακόμη «βήμα, με τη λειτουργία του ιδρύματος
«Αρχή», στο οποίο, όπως επισημαίνει, «όλοι μας, εκπρόσωποι διαφόρων
εθνικοτήτων κι επαγγελμάτων, άνθρωποι που δεν γνωρίζονταν από πριν, ο
καθένας, με το δικό του τρόπο, έφτασε στην αρχαία Ελλάδα».
Εκτός του συγκεκριμένου ιδρύματος, ιδιαίτερη μνεία αξίζει να γίνει στη
συμβολή του στην ανάπτυξη των καλλιτεχνικών σχέσεων Ελλάδας- Ρωσίας
και στα συμπόσια που διοργανώνει, στα οποία παρουσιάζονται- μεταξύ άλλων- έργα και ζητήματα που άπτονται της τέχνης, του θεάτρου, της μουσικής,
βασισμένα πάντα στην αρχαία ελληνική σκέψη για τον Άνθρωπο.
Μάλιστα, στο ξεκίνημα της όλης προσπάθειάς του είχε αρωγό και συμπαραστάτη τον τότε Γενικό Πρόξενο της Ελλάδας στην Αγία Πετρούπολη
και βυζαντινολόγο, Δημήτρη Λέτσο, ενώ, στο πλαίσιο ενός συμποσίου στην
Ακαδημία Θεατρικών Τεχνών της Αγίας Πετρούπολης, έγινε και η παραγωγή
του θεατρικού έργου του Έλληνα συγγραφέα Πάρι Τακόπουλου, «Τελευταία Έκτρωση». Ο ίδιος ο συγγραφέας είχε συγκινηθεί βαθύτατα από το
σεβασμό, που, όπως μας λέει, έδειξαν οι Ρώσοι στο έργο του.
Ελληνικό μονόπρακτο στην Αγ. Πετρούπολη
«Ο Ντιμίτρι Μιχαλέφσκι μού πρότεινε να συμπεριλάβει το μεγαλύτερο
από τα μονόπρακτά μου, την «Τελευταία Έκτρωση» στο συμπόσιο. Κατόπιν
αυτού, πήγα μαζί του στην Αγία Πετρούπολη, όπου με σύστησε στο Διευθυντή της Κρατικής Ακαδημίας Θεατρικών Τεχνών της Αγίας Πετρούπολης
Σεργέι Τσερκάσκι (Sergei Tcherkasski), ο οποίος και αποφάσισε να το ανεβάσει σε μορφή ‘αναλογίου’. Η μεγάλη μου έκπληξη ήταν, όταν έφθασα λίγες
μέρες πριν από την έναρξη του Φεστιβάλ στην Αγία Πετρούπολη να μάθω
πως το έργο μου είχε ετοιμαστεί σαν κανονική θεατρική παράσταση και
σκηνοθετηθεί από έναν νέο σκηνοθέτη το Μαξίμ Μιχαίλοφ, του Στούντιο
του Βλαντίμιρ Νορένκο, κατ’απαίτηση των 24 νέων ηθοποιών σπουδαστών
αλλά και του ίδιου του Σεργκέι Τσερκάσκι . Το έργο, όπως ανέφερε σε μία
συνέντευξή του στο θεατρικό περιοδικό Φουαγιέ, ο Σεργκέι Τσερκάσκι, είχε
τέτοια επιτυχία που παρέμεινε στο ρεπερτόριο της Θεατρικής Ακαδημίας
και μετά το Συμπόσιο», τονίζει ο Πάρις Τακόπουλος.
Και καταλήγει: «Θέλω να τονίσω τη μεγάλη αγάπη που δείχνουν οι Ρώσοι για κάθε τι ελληνικό, είτε παλιό είτε νέο, μια αγάπη που δεν έχει όρια,
αν κρίνει κανείς από το συγγραφικό έργο του Ντιμίτρι Μιχαλέφσκι και τις
επιτυχημένες προσπάθειές του να πραγματοποιήσει το όνειρό του να φέρει
την αρχαία Ελλάδα πλησιέστερα στη σύγχρονη Ρωσία, είτε με τα έργα των
αρχαίων τραγικών και κωμικών ποιητών, είτε μέσω του σύγχρονου νεοελληνικού θεατρικού λόγου». ■
Φύτεψε τις Ρίζες Σου στην Ελλάδα
Εξωραϊσμός
τμημάτων του
αρχαιολογικού
χώρου της
αρχαίας
Ελεύθερνας
στην Κρήτη
Με επιτυχία ολοκληρώθηκαν
οι εργασίες εξωραϊσμού του
Δυτικού Αρχαιολογικού Τομέα της
Ελεύθερνας με τη χρηματοδότηση
ύψους 10.000 δολαρίων από το
Ίδρυμα ‘Φύτεψε τις Ρίζες Σου στην
Ελλάδα’. Τις εργασίες επέβλεψαν
ο Αρχαιολόγος Νικόλαος
Μαραγκουδάκης σε συνεργασία
με τον Πρόεδρο της Κοινότητας
και Δημοστικό Σύμβουλο Νικόλαο
Πετρακάκη.
38
«Σ
την τοποθεσία αυτή», εξηγεί ο καθηγητής Ανθρωπο-
λογίας στο Adelphi University Δρ. Αναγνώστης Αγελαράκης
ο οποίος έλαβε τη σχετική πρωτοβουλία «βρίσκεται και το μοναδικό νεκροταφείο της Ορθής Πέτρας της εποχής του Σιδήρου που
έφερε στο φως με τις ανασκαφές του ο Δρ. Νικόλαος Σταμπολίδης.
Πρόκειται για μεγάλης σημασίας εύρημα και οι εργασίες εξωραϊσμού
ανέδειξαν τον ευρύτερο χώρο».
«Η κύρια προσπάθεια ανάδειξης έγινε στη θέση ‘Λιβάδα’, στον
χώρο νότια και νοτιοδυτικά του φυλακίου του αρχαιολογικού χώρου της Ορθής Πέτρας, εξηγεί ο Δρ. Αγελάρακης. «Ο χώρος αυτός
χρησίμευε παλαιότερα ως αγροκήπιο των δημοτικών σχολείων της
Ελεύθερνας και της Αρχαίας Ελεύθερνας».
Πρόκειται για ένα χώρο τριγωνικής κατόψεως (πλευρές 100 x 150
x 100μ), ο οποίος ορίζεται από δυτικά και νότια από τμήματα του
διεθνούς μονοπατιού Ε4 και ανατολικά από την πλατεία του φυλακείου.
Είναι κατάφυτος από πολύ ψηλά δέντρα όπως κυπαρίσσια, ευκαλύπτους, πεύκα, και πλατάνους, πολλά από τα οποία φύτεψε ο παλαιός
δάσκαλος του χωριού Ε. Νικολουδάκης, ήδη από την δεκαετία του
1930. Υπάρχει τρεχούμενο νερό το χειμώνα και πάρα πολύ δροσιά
το καλοκαίρι. Δυστυχώς, η εγκατάλειψη των αγροκηπίων για πολλά
χρόνια τα μετέτρεψε σε αδιαπέραστο δάσος με οργιώδη βλάστηση,
γεμάτο βάτους και σπασμένα κλαδιά.
Αρχικός στόχος των εργασιών ήταν ο καθαρισμός του χώρου
από τη χαμηλή βλάστηση, ο καθαρισμός και η αραίωση των δέντρων,
πολλά από τα οποία, όντας νεαρά, κυρίως πλάτανοι και κυπαρίσσια
επιτυχώς μεταφυτεύθηκαν αλλού.
Οι εργασίες που πραγματοποιήθηκαν αφορούσαν στον καθαρισμό και αποψίλωση του δάσους, πυροπροστασία, τοποθέτηση
μονοπατιών από οικολογικά, εντόπια υλικά, περίφραξη του χώρου
με καλαίσθητο ξύλινο κιγκλίδωμα, με χρήση της ήδη διαθέσιμης
για τα μονοπάτια ξυλείας και δημιουργία καθιστικών. Φυτεύθηκαν
υδρόφυλλα, καρποφόρα δέντρα, όπως καστανιές οι οποίες συμβάλλουν στον εμπλουτισμό του εδάφους για καλλιέργεια λουλουδιών,
και πρασιές όλων των ειδών των αγρίων λουλουδιών της Κρήτης, τα
οποία οι τουρίστες λατρεύουν και τα φωτογραφίζουν μανιωδώς. Την
άνοιξη θα ακολουθήσει κατασκευή ξερολιθιών μικρού ύψους, ώστε
να στραγγίζονται τα νερά και να συγκρατείται το χώμα, όπου υπήρχε
μεγάλη κατωφέρεια.
Στη θέση «Πηγαϊδάκι» στη δυτική πλαγιά του λόφου της αρχαίας Ελεύθερνας, ακριβώς δυτικά της αρχαίας κρήνης, πάλι σε
χώρο ο οποίος παλαιότερα χρησίμευε ως αγροκήπιο, φυτεύθηκαν 4
σειρές με εσπεριδοειδή (λεμονιές, πορτοκαλιές, νεραντζιές, κιτριές,
μανταρινιές, περγαμόντα). Και αυτός ο χώρος απέκτησε φράχτη,
ενώ μπορεί εύκολα να ποτίζεται από το νερό της κρήνης, το οποίο
τρέχει και το καλοκαίρι. Μαζί με αυτά φυτεύθηκαν πλάι στην κρήνη
αειθαλείς πλάτανοι.
Επίσης, για τον εμπλουτισμό της δεντροφύτευσης, αγοράσθηκαν ελαιόδενδρα, άριες, αμυγδαλιές, πικροδάφνες και δρύες και
χαρουπόδεντρα που φυτεύθηκαν στα κράσπεδα των οδών Αρκαδίου- Ελεύθερνας, Ελεύθερνας- Αρχαίας Ελεύθερνας, Αρχαίας
Ελεύθερνας-Κυνηγιανών.
Μέσα στον Ιανουάριο ξεκίνησαν νέες αναδασωτικές εξορμήσεις
στον Ταΰγετο, ενώ το Ίδρυμα καταβάλλει προσπάθεια να διοργανώσει
δενδροφυτεύσεις στην Κύπρο και να εδραιώσει επικοινωνία με τους
νέους ηγέτες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην Ελλάδα.
■
Δημήτρης Καστανάς
O ‘Μister
Greek TV’
των ΗΠΑ
Τη δική του ξεχωριστή πορεία διαγράφει
στο χώρο των ομογενειακών ΜΜΕ ο
Δημήτρης Καστανάς, ιδρυτής και διευθυντής
του τηλεοπτικού σταθμού NGTV (Εθνικό
Ελληνικό Κανάλι Αμερικής), με έδρα τη
Νέα Υόρκη. Τιμώντας την πολύπλευρη
προσφορά του, το διοικητικό συμβούλιο
της Ομοσπονδίας Ελληνικών Σωματείων
Μείζονος Νέας Υόρκης, τον επέλεξε, φέτος,
να είναι ένας από τους τελετάρχες στην
παρέλαση του Ελληνισμού, στην 5η λεωφόρο
του Μανχάταν.
της Διαμαντένιας Ριμπά
«Α
ποτελεί για μένα τιμή και δικαίωση
η επιλογή αυτή, που έρχεται να αναγνωρίσει τους αγώνες και τις θυσίες μου, όλα αυτά τα
χρόνια», επισημαίνει στην «Ελληνική Διασπορά»,
από τη Νέα Υόρκη, ο κ. Καστανάς. «Δεν ήταν καθόλου εύκολη υπόθεση, όχι μόνο η ίδρυση και η
λειτουργία ενός ελληνικού τηλεοπτικού σταθμού
στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και η διατήρησή
του, για 36 χρόνια, συνεχίζοντας ν’ αποτελεί το
μοναδικό ελληνόφωνο, 24ωρο τηλεοπτικό σταθμό,
40
εκτός των ελληνικών συνόρων», σημειώνει.
Γεννημένος στο χωριό Μώλος της Φθιώτιδας,
ο Δημήτρης Καστανάς επέλεξε, στην ηλικία των
25 ετών, το δρόμο της ξενιτιάς, έχοντας σπουδάσει νομικά, ενώ εργαζόταν στην Ιονική-Λαϊκή
Τράπεζα. Ήταν Φεβρουάριος του 1968.
«Είχα όνειρα πολλά ως νέος άνθρωπος. Η
Ελλάδα, όμως, ειδικά τότε, δεν πρόσφερε ευκαιρίες», μας λέει ο κ. Καστανάς και προσθέτει:
«Στην Αμερική, λίγο-πολύ, πέρασα από διάφορα
στάδια, όπως εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες.
Στη Νέα Υόρκη έκανα διάφορες δουλειές, τον
πρώτο καιρό, από εργάτης σε βενζινάδικο μέχρι
υπάλληλος σε ανθοπωλείο. Είμαι περήφανος γι
αυτό το κομμάτι της ζωής μου, γιατί ήταν για μένα
ένα ολόκληρο πανεπιστήμιο».
Στη συνέχεια, μέσα σε μια εξαετία, με σκληρή
εργασία, όπως λέει, κατάφερε να αποκτήσει μερικά εστιατόρια. Από μικρός, όμως, είχε πάθος με τη
δημοσιογραφία, την πολιτική και το θέατρο. Όταν,
λοιπόν, «στάθηκε στα πόδια του» οικονομικά και
κατάφερε να έχει κάποια χρήματα, σκέφτηκε ότι
μέσω της τηλεόρασης θα μπορούσε, κατά κάποιο
τρόπο, να ασχοληθεί και με τις τρεις του αγάπες,
όπως τονίζει. Και το κατάφερε.
Στις 25 Σεπτεμβρίου 1975, ξεκίνησε στην
αμερικανική τηλεόραση εβδομαδιαία ελληνική
εκπομπή, μια τολμηρή και πρωτοποριακή κίνηση για τα χρόνια εκείνα, ανοίγοντας καινούριους
ορίζοντες για την ελληνοαμερικανική κοινότητα.
Κάθε Κυριακή, από το κανάλι 47 της μητροπολιτικής περιοχής Νέας Υόρκης και από κανάλια
συνολικά 14 πολιτειών, προβαλλόταν, αρχικά ένα
ωριαίο και στη συνέχεια δίωρο πρόγραμμα, γεμάτο Ελλάδα.
Το 1987, προχώρησε σ’ ένα ακόμη σημαντικό
βήμα, υπογράφοντας συμβόλαιο με τη μεγάλη
καλωδιακή εταιρία «Time Warner». Το NGTV, ο
πρώτος ελληνικός ιδιωτικός σταθμός σ’ όλο τον
κόσμο, με προγράμματα επί 24ωρου βάσεως, ήταν
γεγονός. Την ίδια περίοδο, εξέδωσε το δίγλωσσο
περιοδικό ποικίλης ύλης «ΕΣΕΙΣ», το οποίο κυκλοφορεί, ανελλιπώς, μέχρι σήμερα.
«Στην αρχή, δεν είχα την πολυτέλεια να έχω
συνεργάτες για όλους τους κλάδους. Επομένως,
έκανα το σκηνοθέτη, τον παραγωγό και τον παρουσιαστή. Ήταν πολύ κουραστικό, αλλά απέκτησα μια μοναδική εμπειρία, που με βοήθησε στη
μετέπειτα προσπάθειά μου, όταν δημιούργησα
το δικό μου τηλεοπτικό σταθμό. Το 1987, έκανα το μεγάλο άλμα, λειτουργώντας τηλεοπτικό
σταθμό. Ήμουν ο πρώτος, εκτός των συνόρων
της Ελλάδας, που αποπειράθηκα να λειτουργήσω
ελληνική τηλεόραση επί 24ωρου βάσεως. Επιπλέον, η προσπάθεια γινόταν στην Αμερική, όπου το
τηλεοπτικό κοινό γνώριζε από τηλεόραση και θα
μπορούσε να κάνει συγκρίσεις με τα προγράμματα στα αμερικανικά κανάλια. Και μην ξεχνάτε,
επίσης, ότι, τότε, στην Ελλάδα υπήρχε μόνο η
κρατική ΕΡΤ, κανένας άλλος σταθμός», επισήμανε
χαρακτηριστικά ο «Μister Greek TV» των ΗΠΑ,
όπως έχουν αποκαλέσει το Δημήτρη Καστανά.
Δύσκολος ο αγώνας και πολλά χρήματα απαιτήθηκαν για να μπορέσει από τη μια να μεταφέρει
την Ελλάδα στα σπίτια των χιλιάδων ομογενών
και από την άλλη το τηλεοπτικό πρόγραμμα να
είναι σοβαρό και ενδιαφέρον, ώστε να κερδίσει
τους Ελληνοαμερικανούς τηλεθεατές.
«Αυτό το κοινό, λοιπόν, το κέρδισα, προσπαθώντας παράλληλα να μην μεταφέρω την εικόνα της
«ψωροκώσταινας», αλλά την εικόνα μιας Ελλάδας,
που μας έκανε όλους περήφανους με την ιστορία
και τον πολιτισμό της», τονίζει ο κ. Καστανάς.
Και, όπως είναι φυσικό, μιλάει με αγάπη για το
δημιούργημά του, το NGTV, που σήμερα είναι
ένας ολοκληρωμένος τηλεοπτικός οργανισμός,
με όλων των ειδών τα προγράμματα, δίνοντας
έμφαση στην ενημέρωση, την επιμόρφωση και την
ψυχαγωγία. Επίσης, ως ομογενειακός σταθμός, το
NGTV έχει και μια άλλη σημαντική αποστολή.
«Το NGTV συμβάλλει σημαντικά στην προώθηση και την προβολή των εθνικών θεμάτων του
Ελληνισμού στην Αμερική. Επίσης, λειτουργούμε
και ως ‘συνδετικός κρίκος’ ανάμεσα στην Ομογένεια και την Ελλάδα, αλλά και μεταξύ των ομογενών. Κατάφερα να κάνω συνεργασίες, αυξάνοντας
βέβαια κατακόρυφα το κόστος, με τους μεγαλύτερους τηλεοπτικούς σταθμούς της Ελλάδας, με
αποτέλεσμα να επιλέγουμε τα καλύτερα, τα πιο
αξιόλογα και τα πιο δημοφιλή προγράμματα. Έτσι,
ο τηλεθεατής του NGTV έχει τη δυνατότητα
και το πλεονέκτημα να έχει σφαιρική εικόνα απ’
όλους σχεδόν τους τηλεοπτικούς σταθμούς της
γενέτειρας», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Το NGTV είναι ταυτισμένο με την πορεία των
ομογενών τα τελευταία 35 χρόνια. Συμπορεύεται
με τους αγώνες, τις χαρές, τις επιτυχίες και τις
θλίψεις που βιώσανε όλοι μαζί, σύμφωνα με τον
κ. Καστανά, ο οποίος εκφράζει την υπερηφάνεια
του για τη συμβολή του σταθμού σε εθνικούς,
φιλανθρωπικούς και κοινωνικούς σκοπούς, με τη
διοργάνωση τηλεμαραθωνίων. Χαρακτηριστικό
παράδειγμα το ένα και πλέον εκατομμύριο δολάρια, που είχαν συγκεντρωθεί συνολικά για τα
καρκινοπαθή Ελληνόπουλα.
Σήμα κατατεθέν του σταθμού, με πρώτη την
εκπομπή «Λες και ήταν χθες», αποτελούν οι παραγωγές του κ. Καστανά.
«Σε καθημερινό επίπεδο, έχουμε δελτία ειδήσεων με την τοπική και την ευρύτερη αμερικανική
ειδησεογραφία. Επίσης, σε τακτά χρονικά διαστήματα, προβάλλουμε συνεντεύξεις με στελέχη της
Ομογένειας και της δημόσιας ζωής στις ΗΠΑ,
καθώς και με όσους πολιτικούς, καλλιτέχνες και
επιχειρηματίες, από την Ελλάδα και την Κύπρο,
επισκέπτονται τις ΗΠΑ. Δικές μας παραγωγές
είναι και μερικές εξειδικευμένες εκπομπές, όπως
ιατρικού και εκκλησιαστικού περιεχομένου. Κάθε
Κυριακή πρωί μεταδίδουμε τη Θεία Λειτουργία
από τον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Τριάδας, στο
Μανχάταν, σε ζωντανή σύνδεση, ενώ κάθε Σαββάτο βράδυ παρουσιάζω την εκπομπής «Λες και
ήταν χθες». Μετά από τόσα χρόνια, φανταστείτε
τι υλικό υπάρχει στα αρχεία μας. Θέλοντας, λοιπόν, να ανατρέξω στο παρελθόν και να θυμηθώ
μαζί με τους τηλεθεατές εικόνες, πρόσωπα και
γεγονότα, που βιώσαμε τηλεοπτικά μέσα σ’ αυτά
τα χρόνια, κάνω αυτή την εκπομπή».
Στην ερώτηση, αν βλέπει μέλλον για την ελληνική τηλεόραση στην Αμερική, ο κ. Καστανάς
απαντά: «Και φυσικά υπάρχει μέλλον και αυτό
αποδεικνύεται από το ποσοστό των νέων τηλεθεατών μας, ο αριθμός των οποίων κάθε χρόνο
αυξάνεται συνεχώς. Τι σημαίνει αυτό; Άτομα
δεύτερης, τρίτης και τέταρτης γενιάς ομογενών
βλέπουν ελληνική τηλεόραση. Πιστεύω για δυο
λόγους: πρώτο, με τη σημερινή τεχνολογία και
τη μείωση των αποστάσεων, τα νέα παιδιά της
ελληνοαμερικανικής κοινότητας γνωρίζουν πολύ
περισσότερα πράγματα για τη σημερινή Ελλάδα
-όχι για την πολιτική της, γιατί αυτή είναι θλιβερή,
αλλά για τη μουσική της, το ποδόσφαιρό της, το
μπάσκετ και το φαγητό της. Και αυτό το πάθος το
βλέπουμε κάθε φορά που η Ελλάδα συμμετέχει
σε πανευρωπαϊκούς και παγκόσμιους αγώνες. Το
είδαμε και με τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας. Δεύτερο, όπως και να το κάνουμε, η ελληνική
τηλεόραση έχει βελτιωθεί πάρα πολύ. Υπάρχουν
παραγωγές που δεν έχουν να ζηλέψουν σε τίποτα
από την αμερικανική τηλεόραση. Αφού ακόμη
και αρκετές τηλεοπτικές σειρές συγκεντρώνουν
υψηλά ποσοστά τηλεθέασης ανάμεσα στις νέες
γενιές της Ομογένειας».
Καταλήγοντας, ο κ. Καστανάς δεν παραλείπει
να μας εκφράσει την ανησυχία του για τον τρόπο,
με τον οποίο η γενέτειρα αξιοποιεί τα ομογενειακά Μέσα Ενημέρωσης. «Μετά λύπης, μπορώ να
πω ότι το «εθνικό κέντρο» δεν μπόρεσε, δεν
θέλησε και δεν βρήκε ακόμη τους τρόπους να
αξιοποιήσει αυτόν τον κόσμο και να σταθεί δίπλα
μας, σ’ εμάς τα ομογενειακά ΜΜΕ, ώστε να μας
στηρίξει, να συνεργαστεί μαζί μας, να μας πει πώς
μπορούμε μαζί να προβάλλουμε την Ελλάδα, τα
εθνικά μας θέματα και τον πολιτισμό μας».
Εκφράζει, τέλος, την ευχή «η σημερινή κυβέρνηση, με επικεφαλής τον Γιώργο Παπανδρέου,
να αντιμετωπίσει με περισσότερη αγάπη και σεβασμό τον Απόδημο Ελληνισμό» και καταλήγει:
«Ο κ. Παπανδρέου είναι και ο ίδιος ομογενής και
προσδοκώ ότι με ευαισθησία και πολλή προσοχή
θα ενδιαφερθεί για τα θέματα των αποδήμων και
ειδικότερα των ομογενειακών ΜΜΕ, γιατί αν κάποτε πάψουν να υπάρχουν τα δικά μας μέσα δεν θα
υπάρχει βάθρο και φωνή των ομογενών».
■
41
ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Ο Πρόεδρος της Βουλής
με τον Αναπληρωτή
Πρωθυπουργό
του Ισραήλ
Τ
η βούληση για αναβάθμιση της συνεργασίας μεταξύ του Ελληνι-
κού Κοινοβουλίου και της Κνεσσέτ εξέφρασε ο Πρόεδρος της Βουλής
κ. Φίλιππος Πετσάλνικος κατά τη συνάντηση που είχε το μεσημέρι με τον
Αναπληρωτή Πρωθυπουργό και Υπουργό Εξωτερικών του Ισραήλ κ. Avigdor
Liberman. Στη συνάντηση παρευρέθησαν ο Αντιπρόεδρος της Βουλής κ.
Γρηγόρης Νιώτης, ο Πρέσβης της Ελλάδας στο Τελ Αβίβ κ. Κυριάκος Λουκάκης και ο Πρέσβης του Ισραήλ στην Αθήνα κ. Arye Mekel.
Υποδεχόμενος ο Πρόεδρος της Βουλής τον επικεφαλής της ισραηλινής
διπλωματίας δήλωσε, μεταξύ άλλων: «Με ιδιαίτερη χαρά υποδεχόμαστε
στο Ελληνικό Κοινοβούλιο τον εκπρόσωπο μιας γειτονικής χώρας με την
οποία οι σχέσεις μας είναι πολύ καλές και αναπτύσσονται ακόμη περισσότερο μετά και από τις συναντήσεις των Πρωθυπουργών των δύο χωρών,
των κυρίων Παπανδρέου και Νετανιάχου, τόσο στο Ισραήλ όσο και στην
Ελλάδα πριν από μερικούς μήνες.
Είμαι σίγουρος ότι και η δική σας επίσκεψη εδώ θα συμβάλλει στην
περαιτέρω ανάπτυξη των σχέσεων σε όλα τα επίπεδα και στους τομείς της
οικονομίας, του εμπορίου και της ενέργειας, καθώς και στην ενδυνάμωση
της συνεργασίας προς όφελος των λαών των δύο χωρών αλλά και της ευρύτερης περιοχής της ανατολικής Μεσογείου.
Θα ήθελα να εκφράσω, για ακόμα μία φορά, και εκ μέρους του Εθνικού
Κοινοβουλίου την οδύνη μας για τις καταστροφές που συνέβησαν πρόσφατα στο Ισραήλ εξαιτίας των πυρκαγιών, που οδήγησαν και στην απώλεια
ανθρώπινων ζωών. Γνωρίζουμε τις διαστάσεις τέτοιων προβλημάτων από το
παρελθόν και στη χώρα μας και γι’ αυτό καταβάλαμε κάθε δυνατή προσπάθεια να συνδράμουμε στην αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων».
Ο κ. Liberman στην αντιφώνησή του υπογράμμισε: «Ευχαριστώ πολύ
που μου δίνετε την ευκαιρία να επισκεφθώ το Ελληνικό Κοινοβούλιο. Για
άλλη μια φορά σας ευχαριστώ θερμά για την πολύτιμη βοήθειά σας στην
αντιμετώπιση των φονικών πυρκαγιών που έπληξαν τη χώρα μας, η οποία
ήταν αποφασιστικής σημασίας. Επίσης θα ήθελα να ευχαριστήσω την Ελλάδα για τη στάση της στα θέματα που μας απασχολούν.
Εκτιμούμε πολύ τις εξαίρετες διμερείς σχέσεις μεταξύ των χωρών
μας και εδώ θα ήθελα να αναφερθώ στην τηλεφωνική επικοινωνία που
είχαν οι Πρωθυπουργοί μας, κύριοι Νετανιάχου και Παπανδρέου, για την
42
έναρξη κοινών υπουργικών συμβουλίων. Αυτό πιστεύω ότι φέρνει στο
αποκορύφωμά της την καλή συνεργασία ανάμεσα στις δύο χώρες και τις
δύο κυβερνήσεις».
Ο κ. Πετσάλνικος εξέφρασε την ιδιαίτερη εκτίμηση της ελληνικής πλευράς στη στάση του Ισραήλ στα εθνικά μας θέματα, ενώ αναφέρθηκε και στη
σημαντική παρουσία των Ελλήνων της ισραηλίτικης κοινότητας σε όλους
τους τομείς της οικονομικής και κοινωνικής ζωής της χώρας μας.
■
Επίσκεψη του Προέδρου της
Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης
του ΟΑΣΕ στο Κιργιστάν
Τ
ο Κιργιστάν επισκέφθηκε ο Πρόεδρος της Κοινοβουλευ-
τικής Συνέλευσης του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) και κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος
του ΠΑΣΟΚ Πέτρος Ευθυμίου. Ο κ. Ευθυμίου πραγματοποίησε συναντήσεις με την Πρόεδρο του Κιργιστάν Roza Otunbaeva, με τον
Πρόεδρο του Κοινοβουλίου του Κιργιστάν Akhmatbek Keldibekov,
καθώς και με τον Υπουργό Εξωτερικών κ. Ruslan Kazakbaev.
Ο Πρόεδρος της Κ.Σ. του ΟΑΣΕ, στο πλαίσιο της επίσκεψής
του μίλησε στην ολομέλεια του Κοινοβουλίου του Κιργιστάν, μετά
από πρόσκληση του Προέδρου του. Συμμετείχε, επίσης, σε συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με θέμα «Προώθηση του ρόλου και των
αρμοδιοτήτων του Κοινοβουλίου», όπου παρέστησαν οι αρχηγοί
των πολιτικών κομμάτων του Κιργιστάν, κυβερνητικοί αξιωματούχοι,
βουλευτές-μέλη της αντιπροσωπείας του Κιργιστάν στη Συνέλευση του ΟΑΣΕ, καθώς και εκπρόσωποι Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης.
■
ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Σεμινάριο του ΝΑΤΟ στην Αθήνα
για Μεσόγειο - Μ. Ανατολή
Με τον Πρόεδρο
της Αρμενίας
«Π
ολιτική αναταραχή, οικονομική αβεβαιότητα και ασφάλεια
στη Μεσόγειο», ήταν το θέμα του σεμιναρίου, το οποίο διεξήχθη
σε συνεργασία με τη Βουλή των Ελλήνων και οργανώθηκε από την Ειδική
Ομάδα για τη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του ΝΑΤΟ, στο πλαίσιο των τακτικών συναντήσεών της, με τη
συμμετοχή κοινοβουλευτικών αντιπροσωπειών από τις χώρες της ευρύτερης περιοχής. Κατά την έναρξη του σεμιναρίου μίλησαν, ο Πρόεδρος της
Βουλής, Φίλιππος Πετσάλνικος, ο Πρόεδρος της Ειδικής Ομάδας για τη
Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή,Vahit Erdem, ο επικεφαλής της ελληνικής
αντιπροσωπείας στην Κ.Σ. του ΝΑΤΟ, Βουλευτής Ευτύχιος Δαμιανάκης, ο
Πρόεδρος της Κ.Σ. του ΝΑΤΟ, Dr. Karl Lamers και ο Υπουργός Εξωτερικών
της χώρας μας, Δημήτρης Δρούτσας.
Ο κ. Πετσάλνικος, κατά την ομιλία του, αφού επεσήμανε, μεταξύ άλλων,
ότι η Ελλάδα, λόγω και της γεωγραφικής θέσης της ως χώρα-κλειδί για τις
εξελίξεις στη ΝΑ Μεσόγειο, αποτέλεσε μία από τις βασικές χώρες που
πρωτοστάτησαν στην καθιέρωση του πολιτικού διαλόγου του ΝΑΤΟ με τις
επτά χώρες της Μεσογείου (Αλγερία, Αίγυπτο, Ισραήλ, Ιορδανία, Μαυριτανία,
Μαρόκο και Τυνησία), υπογράμμισε τη σημαντική συνεισφορά της χώρας μας
στο Μεσογειακό Διάλογο, από την έναρξή του το 1994 έως σήμερα, λόγω των
μακροχρόνιων και παραδοσιακά καλών σχέσεων φιλίας και συνεργασίας με
όλες τις χώρες της περιοχής. Αναφέρθηκε, επίσης, στην πρόσφατη συμμετοχή της Ελλάδας στην ασφαλή απομάκρυνση χιλιάδων πολιτών διαφόρων
χωρών από χώρες με ιδιαίτερη ένταση και κινδύνους, όπως η Λιβύη.
Ο Πρόεδρος της Βουλής τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι «η συνεργασία των
χωρών της Μεσογείου συμβάλλει όχι μόνο στην ανάπτυξη της περιφερειακής ασφάλειας και σταθερότητας, αλλά και στην αμοιβαία κατανόηση και
προσέγγιση, καθώς αφορά σε βασικά ζητήματα που απασχολούν τις Κυβερνήσεις, όπως είναι η τρομοκρατία, η λαθρομετανάστευση, η ασφάλεια
και προστασία των θαλασσίων και χερσαίων συνόρων, η διαχείριση κρίσεων,
το λαθρεμπόριο, η καταπολέμηση της πειρατείας κ.ο.κ.».
Ευτ. Δαμιανάκης: ‘Στόχος η ενδυνάμωση της ασφάλειας
στην περιοχή’
Ο επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας στην Κοινοβουλευτική
Συνέλευση του ΝΑΤΟ κ. Ευτύχιος Δαμιανάκης τόνισε, μεταξύ άλλων στην
ομιλία του, ότι «οι διαθέσιμοι πόροι για την αναπτυξιακή βοήθεια και την οικοδόμηση δημοκρατικών κρατικών θεσμών θα πρέπει να επανεξετασθούν».
«Θα πρέπει να γίνει κατανοητό από όλους», υπογράμμισε, «ότι η επένδυση
πόρων στους τομείς αυτούς, ενισχύοντας την ευημερία του συνόλου των
πολιτών των αναπτυσσόμενων κρατών, συμβάλλει και στην ενδυνάμωση της
ίδιας της ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή. Όσες περισσότερες χώρες
ακολουθούν το μονοπάτι μιας σταθερής και βιώσιμης ανάπτυξης, τόσο λιγότεροι άνθρωποι θα αισθάνονται περιθωριοποιημένοι και θα επιδιώκουν την
πάση θυσία έξοδο από τις χώρες τους».
■
Μ
ε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Αρμενίας κ. Σερζ
Σαργκσιάν ο οποίος πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στη χώρα
μας, συναντήθηκε στο Κοινοβούλιο ο Πρόεδρος της Βουλής Φίλιππος
Πετσάλνικος. Τον Πρόεδρο της Αρμενίας συνόδευαν ο Υπουργός Εξωτερικών της χώρας κ. Edward Nalbandian, η Υπουργός Πολιτισμού κυρία
Hasmik Poghosyan και η Υπουργός Διασποράς κυρία Hranush Hakobyan.
Από ελληνικής πλευράς στη συνάντηση παρέστησαν οι Αντιπρόεδροι της
Βουλής κ.κ. Ροδούλα Ζήση και Βαΐτσης Αποστολάτος.
Στη διάρκεια της συνάντησής τους οι κ.κ. Πετσάλνικος και Σαργκσιάν
επαναβεβαίωσαν τις άριστες σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών σε όλα τα
επίπεδα και εξέφρασαν τη βούληση για συνεχή αναβάθμιση των σχέσεων
αυτών.
Ο Πρόεδρος της Βουλής απένειμε στον Πρόεδρο της Αρμενίας το
Χρυσό Μετάλλιο της Βουλής των Ελλήνων που φέρει ανάγλυφη τη μορφή
του Περικλή, ως εκδήλωση τιμής και αναγνώρισης των αμοιβαίων συναισθημάτων φιλίας μεταξύ Ελλάδας και Αρμενίας.
Ο κ. Πετσάλνικος εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι με την επίσκεψη του
Προέδρου της Αρμενίας στη χώρα μας «ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στις ήδη
άριστες σχέσεις των δύο χωρών σε όλα τα επίπεδα, οικονομικό, πολιτικό,
πολιτιστικό, μορφωτικό».
Επίσης, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην περαιτέρω ανάπτυξη και διεύρυνση των σχέσεων των δύο Κοινοβουλίων, κατεύθυνση προς την οποία
εργάζεται και η Ομάδα Φιλίας Ελλάδας-Αρμενίας και υπενθύμισε την εδώ
παρουσία προ μερικών μηνών του Προέδρου της Εθνοσυνέλευσης της
Δημοκρατίας της Αρμενίας κ. Hovic Abrahamyan.
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος της Αρμενίας ευχαρίστησε τον Πρόεδρο της Βουλής για την εγκάρδια υποδοχή στο ελληνικό Κοινοβούλιο,
επισημαίνοντας ότι «η επίσκεψη στην Ελλάδα σφυρηλατεί στη σύγχρονη
εποχή τη μακραίωνη φιλία μεταξύ των δύο χωρών».
Ο κ. Σαργκσιάν έδωσε έμφαση στη σημασία της υποστήριξης φίλων
χωρών, όπως η Ελλάδα, σε θέματα ζωτικής σημασίας για την Αρμενία. «Οι
καιροί αλλάζουν αλλά πάντα υπάρχουν σημαντικά θέματα που απασχολούν τις χώρες μας. Τα κοινά συμφέροντα μας οδηγούν στην ανάγκη να
αναβαθμίσουμε τη συνεργασία των δύο χωρών» τόνισε ο Πρόεδρος της
Αρμενίας. ■
43
ομογενειακά νέα
Νέος Πρόεδρος της
Επιτροπής Διασποράς, ο
βουλευτής Ευρυτανίας,
Ηλίας Καρανίκας
O
βουλευτής Ευρυτανίας, Ηλίας Καρανίκας,
είναι ο νέος πρόεδρος της
Ειδική Μόνιμη Επιτροπή
Ελληνισμού της Διασποράς
της Βουλής των Ελλήνων. Ο
κ. Καρανίκας γεννήθηκε το
1946στο χωριό Χρύσω, Ευρυτανίας. Είναι Χειρουργός
–Ορθοπεδικός, διευθυντής
Ορθοπεδικής Κλινικής Νοσοκομείου Παίδων Αθηνών
«Αγία Σοφία».
Φοίτησε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και υπήρξε υπότροφος
του Συλλόγου των εν Αμερική Ευρυτάνων, «Το Βελούχι». Ειδικεύτηκε στην Ορθοπεδική Χειρουργική και
Τραυματολογία στην Πανεπιστημιακή Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εξειδικεύτηκε στην Ορθοπεδική
Παίδων και ανακηρύχθηκε
διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1978.
Συμμετείχε στη συγγραφή
επιστημονικών συγγραμμάτων, ενώ έχει επιστημονικές
δημοσιεύσεις σε Ελληνικά
και Διεθνή περιοδικά και
Π
ερισσότεροι από 400
νέοι και νέες, ποντιακής καταγωγής, από όλη
την Ευρώπη, συμμετείχαν
στις εργασίες της 17ης Πανευρωπαϊκής Συνδιάσκεψης
Ποντιακής Νεολαίας, που
πραγματοποιήθηκε στις 26
και 27 Μαρτίου στην πόλη
Nauheim της Γερμανίας.
Τα θέματα της συνδιάσκεψης έδωσαν, για άλλη μια
χρονιά, ερεθίσματα για πολσυμμετοχές – ανακοινώλές ερωτήσεις και τοποθεσεις σε Ελληνικά και Διεθνή τήσεις, παρέχοντας στους
Επιστημονικά Συνέδρια.
νέους την ενημέρωση και
Είναι μέλος Ελληνικών και
τη γνώση που χρειάζονται
Ευρωπαϊκών επιστημονικών για να δημιουργήσουν νέες
εταιρειών και υπήρξε μέλος δραστηριότητες και συνερτης Διεθνούς Αμνηστίας και γασίες, αναφέρεται σε ανατης Ομάδας Αλληλεγγύης
κοίνωση της Ομοσπονδίας
Ευρυτάνων Γιατρών. Εξελέγη Συλλόγων Ελλήνων Ποντίων
βουλευτής με το ΠΑ.ΣΟ.Κ. στην Ευρώπη (ΟΣΕΠΕ).
στο Ν. Ευρυτανίας το ΣεΙδιαίτερη αίσθηση προκάπτέμβριο του 2007 και τον λεσε η παρουσίαση του βιΟκτώβριο του 2009. Για την βλίου, με τίτλο «Τέχνη συπροσφορά του στην Ευρυ- ναντά ιστορία - Η ζωή στον
τανία έχει τιμηθεί από την
Πόντο», που επιμελήθηκε
Πανευρυτανική Ένωση και
η Συντονιστική Επιτροπή
από την Ένωση Ευρυτάνων Νεολαίας και δημιουργήθηΕπιστημόνων.
κε με τη βοήθεια των νέων
Είναι παντρεμένος με την
των Συλλόγων της ΟΣΕΠΕ,
παιδίατρο Βάσω Λεκέα και με στόχο την ενασχόληση
έχουν δύο παιδιά, τη Μαρι- και ευαισθητοποίηση των
λένα και το Δημήτρη.
νέων ανθρώπων με την
Β΄ Συνέδριο Παγκοσμίου
Συμβουλίου Ηπειρωτών
Εξωτερικού
44
17η Πανευρωπαϊκή Συνδιάσκεψη
Ποντιακής Νεολαίας
Α
πόδημοι Ηπειρώτες μέλη των Ηπειρωτικών
Συλλόγων και Αδελφοτήτων
ανά τον κόσμο θα λάβουν
μέρος στο Β΄ Τακτικό Συνέδριο του Παγκοσμίου
Συμβουλίου Ηπειρωτών
Εξωτερικού (ΠΣΗΕ), που
θα πραγματοποιηθεί στα
Ιωάννινα και από τις 29 έως
τις 31 Ιουλίου, όπως ανακοινώθηκε από τον Πρόεδρο
του Παγκοσμίου Συμβουλίου, Χρυσόστομο Δήμου, σε
συνεδρίαση του Παγκοσμίου Συμβουλίου στο «Ηπειρωτικό Σπίτι» στην Αστό-
ιστορία και τη λαογραφία
των Ελλήνων του Πόντου.
Το δίγλωσσο βιβλίο (ελληνικά και γερμανικά) περιέχει πολλές ενδιαφέρουσες
ιστορίες που κατέγραψαν
οι νέοι, ακούγοντας τους
γονείς και τους παππούδες
τους να μιλούν για την ιδιαίτερη πατρίδα τους, τον
Πόντο. Επίσης, περιέχει
σκίτσα και ζωγραφιές που
φιλοτέχνησαν, με θέμα «Η
Ζωή στον Πόντο», μέσα
από τις οποίες δημιούργησαν τη δική τους εικόνα
για τη ζωή στον Πόντο. Το
βιβλίο πωλείται με το συμβολικό ποσό τον 5 ευρώ
και τα χρήματα θα διατεθούν σε δύο φιλανθρωπικά
ιδρύματα, στη Γερμανία και
στην Ελλάδα, που θα επιλέξουν οι νέοι. Στο πλαίσιο
της Συνδιάσκεψης έγινε
ενημέρωση και για την
ανανεωμένη, τρίγλωσση (ελληνικά, γερμανικά, αγγλικά),
ιστοσελίδα της Ομοσπονδίας: www.osepe.de. Την
ιστοσελίδα δημιούργησε
και επιμελείται ο Σύλλογος
«Εύξεινος Πόντος» Στοκχόλμης, αποδεικνύοντας ότι
οι νέες τεχνολογίες μπορούν να εκμηδενίσουν τις
χιλιομετρικές αποστάσεις
και να συμβάλλουν στην
άμεση συνεργασία.
Οι εργασίες της Πανευρωπαϊκής Συνδιάσκεψης
έκλεισαν με συζήτηση γύρω
από θέματα που αφορούν
σε καινοτόμες μελλοντικές
δραστηριότητες της Ποντιακής Νεολαίας.
Οι νέοι ανανέωσαν το
ραντεβού τους για τις
επόμενες επετειακές εκδηλώσεις της Ομοσπονδίας
στις 7 Μαΐου στην πόλη
του Ντόρτμουντ και στις 11
Ιουνίου στο 30ο Φεστιβάλ
Ποντιακών Χορών Νεολαίας στην πόλη της Στουτγάρδης.
ρια της Νέας Υόρκης.
Οι εργασίες του Συνεδρίου
θα ολοκληρωθούν στις 31
Ιουλίου, με την ορκωμοσία
του νέου Διοικητικού Συμβουλίου του Παγκοσμίου
Συμβουλίου Ηπειρωτών
Εξωτερικού, στη Μητρόπολη Ιωαννίνων. Ένα δεύτερο
θέμα που απασχόλησε τη
συνεδρίαση του ΠΣΗΕ
ήταν η μεγαλύτερη κινητοποίηση, ενόψει του Προγράμματος Ελληνομάθειας
για νέους και νέες απόδημους, Ηπειρωτικής καταγωγής, που θα πραγματο-
ποιηθεί για τέταρτη συνεχή
χρονιά στα Ιωάννινα, σε
συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της πόλης.
Κατά την παραμονή τους
στη Νέα Υόρκη, ο πρόεδρος του ΠΣΗΕ κ. Δήμου
και ο αντιπρόεδρος, κ.
Γκαλίτσης, παραβρέθηκαν
σε εκδήλωση των Βορειοηπειρωτών της Νέας Υόρκης,
με στόχο τη συγκέντρωση
χρημάτων για την ανάπλαση
της εκκλησίας του Αγίου
Αθανασίου, στους Βουλιαράτες.
ομογενειακά νέα
Επίσημη επίσκεψη
Πεταλωτή στο ΓερμανοΕλληνικό Επιχειρηματικό
Σύνδεσμο
Π
ολύωρη συζήτηση
με την ηγεσία του
Γερμανο-Ελληνικού Επιχειρηματικού Συνδέσμου
(DHW) στην Κολωνία είχε
ο Υπουργός και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Γιώργος
Πεταλωτής, επ’ ευκαιρία επίσκεψής του στη Γερμανία.
Τον υπουργό υποδέχθηκε
ο Πρόεδρος του DHW και
Ευρωβουλευτής των Γερμανών Φιλελευθέρων Δρ.
Γιώργος Χατζημαρκάκης,
παρουσία του Γενικού Προξένου της Ελλάδος στην
Κολωνία Νικολάου Πλεξίδα, του Αντιπροέδρου του
DHW Φαίδωνα Κοτσαμπόπουλου, του Προέδρου της
Γερμανο-Ελληνικής Ένωσης
Προστασίας Ιδιοκτητών
Ακινήτων Εξωτερικού δικηγόρου Δημήτρη Κούρου,
του Γραμματέα του ΠΑΣΟΚ
Ηλία Μαυροειδάκου, μελών
της Δ.Ε. τους Συνδέσμου και
στελεχών μεγάλων γερμανικών επιχειρήσεων.
Στην εισαγωγή του ο Πρόεδρος του DHW αναφέρθηκε στον ρόλο της οργάνωσης ιδιαίτερα κατά την
διάρκεια του έτους 2010,
ενός έτους δύσκολου τόσο
για την Ελλάδα όσο και για
την ομογένεια της Γερμανίας. Ο DHW κατάφερε να
λειτουργήσει σαν γέφυρα
όχι μόνον για την προσέλκυση επενδύσεων και την
προώθηση επιχειρηματικών
συνεργασιών αλλά και για
την παραμονή πολλών απογοητευμένων γερμανικών
επιχειρήσεων στην Ελλάδα.
Στη συνέχεια υπογράμμισε
την συμβολή της Γερμανίας
στην ελληνική οικονομία
εφόσον αυτή όχι μόνον
παραμένει ο μεγαλύτερος
επενδυτής και εμπορικός
εταίρος της Ελλάδος, αλλά
και επειδή εν μέσω κρίσης
παρουσιάζει αύξηση στην
απορρόφηση ελληνικών
προϊόντων. Από την άλλη
εξήρε την σημασία της ομογένειας η οποία σύμφωνα
με πρόσφατες στατιστικές
της Γερμανίας ανέρχεται
σε 403.000 άτομα και παρουσιάζει ένα συνεχώς
αυξανόμενο επιχειρηματικό
δυναμικό. Τέλος επανέλαβε
την πρότασή του προς την
Διπλωμάτης
ανέλαβε
τη θέση
του Γενικού
Διευθυντή
στην ΓΓΑΕ
Ευρωπαϊκή Ένωση για ένα
σχέδιο «Μάρσαλ» για την
Ελλάδα: «Η Ελλάδα έχει την
δυνατότητα άμεσης οικονομικής βοήθειας ύψους
20 δις Ευρώ που θα πρέπει
όμως να πάνε αποκλειστικά
στην ανάπτυξη τα επόμενα
τρία χρόνια. Γι αυτόν τον
σκοπό χρειαζόμαστε την
συνεργασία της ελληνικής
κυβέρνησης και των αρμόδιων φορέων». Από μέρους
του ο κ. Πεταλωτής με πολύ
ειλικρίνεια αλλά και με σαφήνεια παρουσίασε το δύσκολο έργο, το βεβαρυμένο
πρόγραμμα και τις διαρθρωτικές αλλαγές που έχει
αναλάβει να φέρει εις πέρας
η κυβέρνηση καλώντας τους
ομογενείς επιχειρηματίες να
στηρίξουν όλα αυτά ευχαριστώντας τους συγχρόνως
για όλες τις δραστηριότητες
και τις πρωτοβουλίες τους
υπέρ της Ελλάδος. «Η κυβέρνηση καλείται σήμερα
να κάνει άλματα ανάπτυξης»
τόνισε ο κ. Πεταλωτής επα-
ναλαμβάνοντας την ρήση
του Πρωθυπουργού ότι
«εργαζόμαστε όλοι για να
μετατρέψουμε την κρίση
σε ευκαιρία». Στη συζήτηση
που ακολούθησε εθίγησαν
μεταξύ άλλων και τα εξής
θέματα: νέος αναπτυξιακός νόμος και ο ρόλος του
Invest in Greece, ομόλογα
αποδήμων, Γραφεία Τύπου
και ΕΟΤ στην Γερμανία, στήριξη ίδρυσης επιχειρήσεων
και ειδικά των νέων επιχειρηματιών στους τομείς της
καινοτομίας, ελληνομάθεια –
επαγγελματική εκπαίδευση
και κατάρτιση, νέος ρόλος
του συνδικαλισμού, ρόλος
των ΜΜΕ στην ανάπτυξη
και προώθηση της γερμανοελληνικής φιλίας, κ.α.π. Αποχαιρετώντας τον Υπουργό
ο εκπρόσωπος τύπου και
Αντιπρόεδρος του DHW,
Φαίδων Κοτσαμπόπουλος,
εξήρε την συνεργασία της
οργάνωσης με την Γεν. Γραμματεία Τύπου και Πληροφοριών.
Ε
νας έμπειρος διπλωμάτης καριέρας, ο Πέτρος Παναγιωτόπουλος,
Πληρεξούσιος Υπουργός
Β΄, του Υπουργείου Εξωτερικών, ανέλαβε τη θέση
του Γενικού Διευθυντή στην
Γενική Γραμματεία Αποδήμου Ελληνισμού (ΓΓΑΕ), με
απόφαση του αρμοδίου
Υφυπουργού Εξωτερικών,
Δημήτρη Δόλλη.
Σημειώνεται ότι για πρώτη
φορά διπλωμάτης αναλαμβάνει της θέση του Γενικού
Διευθυντή στην ΓΓΑΕ.
ομογενειακά νέα
Δικτύωση ελληνικών επιχειρήσεων στην Γερμανία
Η
οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα, η
εξέλιξη των γερμανοελληνικών εμποροοικονομικών
σχέσεων και η σημασία της
Γερμανίας για την ευρωπαϊκή επιχειρηματικότητα
γενικά ήταν οι κύριοι λόγοι
για τους οποίους η S&B
Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε.
μέσω της θυγατρικής στην
Γερμανία ανέλαβε πρωτοβουλία για τη δικτύωση των
ελληνικών επιχειρήσεων
που δραστηριοποιούνται
στην Γερμανία.
Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας αυτής η S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε. κάλεσε
τις ελληνικές επιχειρήσεις
σε συνάντηση γνωριμίας σε
κεντρικό ξενοδοχείο του
Ντίσελντορφ. Στην πρόσκληση ανταποκρίθηκαν
πρόθυμα μεγάλες ελληνικές
εταιρείες με επιτυχημένη
επιχειρηματική δραστηριότητα στην Γερμανία όπως
η Aegean, η Frigoglass, η
ALUMINCO, η TePro Metall
του ομίλου ΒΙΟΧΑΛΚΟ, η
Μαθιός Πυρίμαχα κ.α.
Κεντρικοί ομιλητές της συνάντησης ήταν ο Πρόεδρος
του Δ.Σ. της S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε. και πρώην
Πρόεδρος του ΣΕΒ Οδυσσέας Κυριακόπουλος και
ο Πρόεδρος του ΓερμανοΕλληνικού Επιχειρηματικού
Συνδέσμου (DHW) και Ευρωβουλευτής των Γερμανών
Φιλελευθέρων Δρ. Γιώργος
Χατζημαρκάκης επι κεφαλής κλιμακίου μελών της
Διοικούσας Επιτροπής του
Συνδέσμου.
Στη συνάντηση συζητήθηκαν θέματα συνεργασίας,
δικτύωσης, εκμετάλλευσης
συνεργειών και προβολής
της επιτυχημένης ελληνικής
Οργανώνονται οι
ζημιωθέντες από την
VDV Leben ομογενείς
της Γερμανίας
Γυναίκες επιχειρηματίες
του DHW σε διαρκή
διάλογο με κοινωνία
και επιμελητήρια
Μ
Ε
ετά την απόφαση της
Επιτροπής Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης
(ΕΠΕΙΑ) στην Ελλάδα να
αναστείλει άμεσα όλες τις
ασφαλιστικές εργασίες της
VDV Leben στην Ελλάδα και
στο εξωτερικό ήλθε πριν λίγες μέρες και η σχετική απόφαση της γερμανικής αρμόδιας εποπτικής αρχής BaFin.
Με την σειρά της και αυτή
έχει ενεργοποιήσει όλες τις
απαραίτητες διαδικασίες για
την διασφάλιση των συμφερόντων των ασφαλισμένων
στην παραπάνω εταιρεία
τόσο στην Ελλάδα όσο και
46
στην Γερμανία.
Για την καλύτερη ενημέρωση των ασφαλισμένων αναφορικά με τις υποχρεώσεις
τους απέναντι στην εταιρεία μετά από την παραπάνω εξέλιξη όπως και την
προστασία και την σωστή
διεκδίκηση των απαιτήσεών
τους προς την VDV Leben
δημιουργήθηκε σχετική
πρωτοβουλία ζημιωθέντων
στην Γερμανία που συντονίζεται από τον Έλληνα
δικηγόρο στο Ντίσελντορφ
Δημήτρη Κούρο, τηλ. 0049
175 412 5229, info@kouros.
de, www.kouros.de
λληνίδα επανεξελέγη
για τα επόμενα τρία
χρόνια στην ολομέλεια του
Εμπορικού Επιμελητηρίου
Αμβούργου ενός εκ των
μεγαλυτέρων επιμελητηρίων
της Γερμανίας.
Πρόκειται για την Δρ. Βιργινία
Green, Διευθύνουσα Σύμβουλο και ιδιοκτήτρια της
ENCOS GmbH Engineering
& Construction & Service
στο Αμβούργο.
Παράλληλα, η κ. Green κέρδισε και πάλι την εμπιστοσύνη
των μελών για την θέση της
προέδρου της Επιτροπής
για την Καινοτομία. Η ολο-
μέλεια του επιμελητηρίου
συνεδριάζει κάθε μήνα και
αποτελεί το κύριο σώμα που
εκπροσωπεί τα συμφέροντα
του συνόλου της οικονομίας
και των επιχειρήσεων στο
Αμβούργο. Για τις 55 θέσεις
στην ολομέλεια υπήρξαν 80
υποψήφιοι από όλους τους
κλάδους. Στις εκλογές ισχύει
η αρχή «μία εταιρεία - μία
ψήφος», ανεξάρτητα από
το μέγεθος της εκάστοτε
εταιρείας, του αριθμού των
απασχολουμένων και του
κύκλου εργασιών.
Η Δρ. Βιργινία Green είναι
επίσης μέλος της Επιτροπής
επιχειρηματικής παρουσίας
στην Γερμανία. Πολλοί μίλησαν για τα πλεονεκτήματα
της επιχειρηματικής δραστηριότητας και στις δύο
χώρες καθώς και του ρόλου της στην ανάπτυξη διαπροσωπικών σχέσεων και
απορρόφησης κατάλληλου
ανθρώπινου δυναμικού. Τονίσθηκε επίσης η σημασία
ύπαρξης ενός κοινού φορέα προώθησης των παραπάνω πρωτοβουλιών όπως,
αδιαμφισβήτητα πλέον, είναι
ο Γερμανο-Ελληνικός Επιχειρηματικός Σύνδεσμος
(DHW) και υπογραμμίσθηκε ο ρόλος που αυτός μπορεί να διαδραμματίσει για
την εξομάλυνση, ενίσχυση
και ενδυνάμωση των επιχειρηματικών σχέσεων μεταξύ
των δύο λαών, όπως αυτό
έχει ήδη ζητηθεί από πλευράς της ομοσπονδιακής κυβέρνησης της Γερμανίας και
ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη.
Βιομηχανίας και Έρευνας της
Παγγερμανικής Ένωσης των
Επιμελητηρίων, μέλος της
συνέλευσης «Τίμιος ΄Εμπορος Αμβούργου», μέλος της
Ένωσης Γερμανών Μηχανικών,
επικεφαλής του τμήματος
Αμβούργου του ΓερμανοΕλληνικού Επιχειρηματικού
Συνδέσμου (DHW) και μέλος της Γερμανικής Εταιρείας
για το Πετρέλαιο και την
Χημεία του Άνθρακα.
Τα δομικά υλικά του μέλλοντος είναι εδώ!
Ελληνες και
Κύπριοι
στη Διεθνή
Καινοτομία
στο Λονδίνο, αλλά και ένας επαρχιακός δρόμος στην Κύπρο), απαίτησε
την απόλυτη αφοσίωση μιας ομάδας ερευνητών στο Πανεπιστήμιο του
Σέφιλντ, οι οποίοι δημιούργησαν το νέο υλικό, εκμεταλλευόμενοι και τη
στήριξη του ευρωπαϊκού προγράμματος EcoLanes.
Με επικεφαλής τον καθηγητή του τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του
πανεπιστημίου, Κύπρο Πλακούτα, μια ομάδα ερευνητών κατάφερε να δημιουργήσει το υλικό, που εμφανίζει ελάχιστες φθορές για διάστημα 30-40
ετών, είναι φθηνότερο κατά 12% σε σχέση με την άσφαλτο, ενώ ένα από τα
βασικά συστατικά του είναι οι ίνες χάλυβα, από παλιά λάστιχα αυτοκινήτων
και φορτηγών. Μεταξύ των άλλων, το νέο υλικό υπολογίζεται ότι μειώνει κατά
10% και την κατανάλωση καυσίμων από τα διερχόμενα αυτοκίνητα.
Οικοδομές που απορροφούν CO2
της Αλεξάνδρας Γούτα
Σ
τη Μασαχουσέτη είναι οι «μάγοι» του MIT. Στην Καλιφόρνια, οι
επιστήμονες-σαΐνια του Caltech. Στο Λονδίνο, οι πολυεθνικές ομάδες
των πανεπιστημίων και των τμημάτων Έρευνας και Ανάπτυξης (R&D) των
μεγάλων εταιρειών. Μέσα από τα εργαστήριά τους, βγαίνουν -ή θα είναι έτοιμα να κάνουν το «ντεμπούτο» τους στην αγορά σε λίγα χρόνια- τα δομικά
υλικά του μέλλοντος: κεραμίδια-χαμαιλέοντες, μπετόν που αυτοθεραπεύεται, ηλιακοί συλλέκτες-νάνοι, ικανοί να λειτουργούν τη νύχτα, άσφαλτος, η
οποία αξιοποιεί ως πρώτη ύλη τα λάστιχα των φορτηγών, μεταλλικό γυαλί
και τσιμέντο ...απορροφητήρας διοξειδίου του άνθρακα.
Ανάμεσα στους εφευρέτες περιλαμβάνονται Έλληνες και Κύπριοι,
κάποιοι από τους οποίους έχουν μάλιστα προχωρήσει την εφεύρεσή
τους ένα βήμα παραπέρα, «χτίζοντας» τις εμπορικές προοπτικές της. Με
κονδύλια από κοινοτικά προγράμματα ή με χρηματοδότηση από τους
ερευνητικούς προϋπολογισμούς των επιχειρήσεων, κάνουν το τεχνικό
θαύμα καθημερινότητα.
Η «Ε.Δ.» παρουσιάζει μερικά από τα δομικά υλικά -άλλα περισσότερο
και άλλα λιγότερο γνωστά- που αν δεν καθορίσουν το μέλλον των κατασκευών, τουλάχιστον είναι πολλά υποσχόμενα.
Χρησιμοποιώντας τα λάστιχα των φορτηγών
για ασφαλτόστρωση
Σε κάποιους πολυσύχναστους δρόμους της Ρουμανίας και της Τουρκίας,
οι διερχόμενοι οδηγοί μπορεί να απολαμβάνουν την εξαιρετική ποιότητα του
οδοστρώματος, αλλά σίγουρα δεν μπορούν να φανταστούν ότι τα οχήματά
τους «πατούν» πάνω σε ένα πρωτοποριακό υλικό οδοποιίας, για το οποίο
έχουν χρησιμοποιηθεί και ανακυκλωμένα λάστιχα φορτηγών!
Πριν η συγκεκριμένη «άσφαλτος» στρωθεί πιλοτικά σε κάποιους δρόμους (μεταξύ των οποίων και οι είσοδοι ενός εμπορευματικού κέντρου
Κύπρος Πλακούτας
Νικόλαος Βλασόπουλος
«Πράσινο» τσιμέντο
Η χρήση του τσιμέντου ευθύνεται για το 5% των παγκόσμιων ρύπων
διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Τι θα συνέβαινε, αν αντί το τσιμέντο να
παράγει CO2, το απορροφούσε; Ομάδα ερευνητών στη Βρετανία και το
Imperial College πιστεύει ότι είναι δυνατόν. Μεταξύ αυτών, ο Έλληνας
ερευνητής του Imperial College, Νικόλαος Βλασόπουλος, ιδιοκτήτης της
εταιρείας Novacem, με έδρα το Λονδίνο, η ανακάλυψη του οποίου έχει ήδη
προσελκύσει την προσοχή μεγάλων βιομηχανιών.
Ως πρώτη ύλη, το νέο υλικό βασίζεται στο πυριτικό μαγνήσιο, ένα
υλικό με διαθεσιμότητα περίπου 10.000 δισ. τόνων παγκοσμίως. Χρειάζεται
λιγότερη θερμότητα στην παραγωγή του, ενώ καθώς σκληραίνει απορροφάει και μεγάλες ποσότητες CO2. Σύμφωνα με τη Novacem, μπορεί να
απορροφήσει, καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής του, γύρω στους 0,6 τόνους CO2
για κάθε τόνο τσιμέντου (το συμβατικό τσιμέντο εκπέμπει 0,4 τόνους για
κάθε τόνο τσιμέντου). Το νέο υλικό υπολογίζεται ότι θα κυκλοφορήσει
στην αγορά εντός πενταετίας.
Βέβαια, η ιδέα του «πράσινου» τσιμέντου δεν προέρχεται από παρθενογένεση. Επιστήμονες στο Αϊντχόβεν κατάφεραν, επίσης, να δημιουργήσουν
ένα ειδικό «φωτοκαταλυτικό» σκυρόδεμα, που εξολοθρεύει όσους ρύπους
απορροφά, χρησιμοποιώντας το φως και τη βροχή. Πρώτη διδάξασα είναι
πάντως η Ιαπωνία, όπου τα φωτοκαταλυτικά υλικά έχουν την τιμητική τους,
με τα σπίτια να βάφονται με διοξείδιο του τιτανίου και πολλούς δρόμους
στο Τόκιο να είναι στρωμένοι με ειδικού τύπου σκυρόδεμα.
Γυαλί εναντίον ... χάλυβα
Στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας (Caltech), ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Δρα Μάριο Δημητρίου, δημιούργησε ένα νέο
κράμα, που μοιάζει μεν με γυαλί, αλλά μπορεί να ανταγωνιστεί τον χάλυβα
σε σκληρότητα και ανθεκτικότητα! Το κράμα αποτελεί συνδυασμό «άμορφων» μετάλλων, που είναι ταυτόχρονα σκληρά και ανθεκτικά, δύο ιδιότητες
που δεν συνδυάζονται στον επιθυμητό βαθμό σε πολλά -ή και σε κανέναμέταλλα. ■
Γυαλί εναντίον... χάλυβα
47
ανταποκρίσεις
Επιτροπή Ακινήτων
στην Τένεδο
ΤΟΥΡΚΙΑ, του Α. Αμπατζή
Ο
λοκληρώθηκε υπέρ της κοινότητας της Κοιμήσεως της Θε-
οτόκου στην Τένεδο η διαδικασία αποζημίωσης και επιστροφής
των ακινήτων που είχαν δημευθεί, μετά από απόφαση που είχε λάβει το
Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ). Η διαδικασία
ολοκληρώθηκε μετά την απόφαση που έλαβε στις 30 Μαρτίου Πρωτοδικείο
στην Τένεδο (διαδικασία κτηματογράφησης), αλλά με τρόπο πρωτότυπο,
αφού οι τουρκικές αρχές είχαν εφαρμόσει την απόφαση του ΕΔΑΔ προτού ακόμη συνέλθει το τουρκικό Δικαστήριο, το οποίο αποφάσισε ότι δεν
υπάρχει αντικείμενο δίκης.
Το ΕΔΑΔ στις 6 Οκτωβρίου 2009 είχε κρίνει ότι έχει παραβιαστεί το
δικαίωμα ατομικής ιδιοκτησίας λόγω της δήμευσης οκτώ ακινήτων της
κοινότητας, η οποία είχε κάνει ισάριθμες προσφυγές. Από αυτές για τις
πέντε περιπτώσεις το ΕΔΑΔ επιδίκασε αποζημίωση 173.000 ευρώ, ενώ για
τα υπόλοιπα τρία ακίνητα έκρινε ότι πρέπει να επιστραφούν. Μετά την
απόφαση αυτή του ΕΔΑΔ, η κλασσική νομική διαδικασία ήταν να ζητηθεί
αναψηλάφηση από το τουρκικό δικαστήριο που είχε αποφασίσει τη δήμευση. Πράγμα που ζητήθηκε από πλευράς κοινότητας. Η δίκη είχε οριστεί
για τις 30 Μαρτίου.
Η τουρκική πλευρά, στις 27 Απριλίου 2010 είχε καταβάλει το ποσό
των 173.000 ευρώ που είχε επιβληθεί ως πρόστιμο. Ένα χρόνο αργότερα
χωρίς να περιμένει την αναψηλάφηση στο δικαστήριο, προχώρησε και
στην κτηματογράφηση υπέρ της κοινότητας, δηλαδή στην επιστροφή των
τριών ακινήτων.
Στις 3 Φεβρουαρίου 2011 η διεύθυνση δημοσίων κτημάτων της νομαρχίας Δαρδανελίων με έγγραφό της προς τη διοίκηση επαρχίας της Τενέδου
ζήτησε την «άμεση μεταβίβαση» των τίτλων των τριών ακινήτων στην κοινότητα, δηλαδή την εγγραφή τους στο κτηματολόγιο, υπέρ της κοινότητας.
Στο έγγραφο γινόταν λόγος για την απόφαση του ΕΔΑΔ.
Μία μέρα αργότερα, στις 4 Φεβρουαρίου, η διοίκηση επαρχίας ζήτησε
την εγγραφή των τίτλων από τη διεύθυνση κτηματολογίου Τενέδου. Στο
έγγραφο αυτό αναφέρθηκαν λεπτομερώς οι περιπτώσεις των πέντε ακινήτων για τα οποία καταβλήθηκε η αποζημίωση των 173.000 ευρώ και των
τριών ακινήτων η μεταβίβαση των οποίων ζητήθηκε. Τελικά η διεύθυνση
κτηματολογίου, στις 8 Φεβρουαρίου 2011 προχώρησε στην εγγραφή των
τίτλων υπέρ της κοινότητας.
Σύμφωνα με μία άποψη, στο γεγονός ότι η Τουρκία προχώρησε στην
άμεση διευθέτηση της υπόθεσης και την εφαρμογή της απόφασης του
ΕΔΑΔ ως προς την εγγραφή των τίτλων, συνέβαλε το ότι ήταν η περίοδος κατά την οποία είχε την προεδρία στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στο
οποίο υπάγεται το ΕΔΑΔ. Η Τουρκία ανέλαβε την εξάμηνη προεδρία στις
10 Νοεμβρίου 2010.
Μετά από όλα αυτά, το Δικαστήριο στην Τένεδο συνήλθε προχτές μετά
το αίτημα αναψηλάφησης, αλλά αποφάσισε ότι δεν υπάρχει αντικείμενο
για τι δίκη, αφού στο μεταξύ έχει εφαρμοστεί η απόφαση του ΕΔΑΔ. Την
άποψη αυτή εξέφρασαν κατά την ακροαματική διαδικασία οι δικηγόροι και
της κοινότητας, αλλά και του τουρκικού θησαυροφυλακίου. Η απόφαση είναι
εφέσιμη. Την όλη υπόθεση χειρίστηκε από πλευράς κοινότητας ο δικηγόρος
Ιωάννης Κτιστάκις, νομικός σύμβουλος του Οικουμενικού Πατριαρχείου και
ο τούρκος συνεργάτης του Τζεμ Σοφούογλου οι οποίοι είχαν χειριστεί και
την υπόθεση της επιστροφής του κτιρίου του Ορφανοτροφείου Πριγκήπου
στο Οικουμενικό Πατριαρχείο ενώπιον του ΕΔΑΔ.
Ομογενής σοπράνο στα
χνάρια της Κάλλας
ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ, του Σ. Χατζημανώλη
Η
ελληνικής καταγωγής σοπράνο Έλενα Ξανθουδάκη, θα έχει
τον κεντρικό ρόλο της Ευρυδίκης στην όπερα του Χάιντν «Η ψυχή
του φιλοσόφου», η οποία θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά στην Αυστραλία
από την Όπερα Pinchgut του Σίδνεϊ.
Η Έλενα Ξανθουδάκη γεννήθηκε στη Μελβούρνη, αλλά ζει μόνιμα
στη Γλασκώβη. Σπούδασε δύο χρόνια αστροφυσική, προτού επιλέξει να
48
αφιερωθεί στην όπερα. Η 29χρονη ομογενής χαρακτηρίζεται ανερχόμενο
αστέρι από τον αυστραλιανό αλλά και το διεθνή Τύπο. Η ίδια αναφέρει
ότι εμπνέεται από την ελληνίδα σοπράνο Μαρία Κάλλας και την αυστραλή
σοπράνο Joan Sutherland. «Έχω το καλύτερο και από τους δύο κόσμους»,
δηλώνει.
Ο δρόμος προς τη διεθνή καταξίωση της ξεκίνησε το 2003, όταν κέρδισε το Μεγάλο Βραβείο, Ορατόριο-Λιντ, του διεθνούς διαγωνισμού «Μαρία
Κάλλας» που έγινε στην Αθήνα. Αυτή η διάκριση την οδήγησε στο Musical
Olympus International Festival, στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας, όπου
γίνεται η παρέλαση των καλλιτεχνών που έχουν διακριθεί στους σπουδαιότερους διεθνείς διαγωνισμούς. Ήταν η μόνη καλλιτέχνιδα από την Αυστραλία.
Ακολούθησαν πολλά άλλα βραβεία, ογδόντα συνολικά, ενώ πρόσφατα ήρθε
τρίτη στο διαγωνισμό Operalia του Πλάσιντο Ντομίνγκο.
Μετά τις παραστάσεις στο Σίδνεϊ, η Έλενα θα εμφανιστεί σε παράσταση
της Όπερα του Κεμπέκ στον Καναδά ενώ για το 2011, εκτός των άλλων,
έχει ήδη κλείσει παραστάσεις στη New York Metropolitan Opera και στη
Royal Opera House Covent Garden του Λονδίνου.
ανταποκρίσεις
Επίτιμος διδάκτωρ της
Ιατρικής Σχολής του
Πανεπιστημίου Αθηνών ο
καθηγητής Α. Παπαγεωργίου
Ελληνικής καταγωγής
ο νέος πρόεδρος του
Ρεπουμπλικανικού κόμματος
ΗΠΑ, του Π. Παναγιώτου
Ε
λληνικής καταγωγής είναι ο νέος πρόεδρος του Ρεπουμπλικανι-
ΚΑΝΑΔΑΣ, της Ι. Φραγκούλη
Ε
πίτιμος διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου
Αθηνών αναγορεύθηκε ο καθηγητής της Παιδιατρικής, Μαιευτικής
και Γυναικολογίας του Πανεπιστημίου McGill του Καναδά δρ. Απόστολος
Παπαγεωργίου σε επίσημη τελετή που πραγματοποιήθηκε στις 18 Μαρτίου
στη Μεγάλη Αίθουσα Τελετών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Σε επιστολή του προς τον δρα Απόστολο Παπαγεωργίου
ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Θεοδόσιος Πελεγρίνης, μεταξύ
άλλων, αναφέρει: «Με την απονομή του ύψιστου ακαδημαϊκού τίτλου που το
Πανεπιστήμιο Αθηνών σας προσφέρει, επιθυμεί να τιμήσει στο πρόσωπό
σας το διακεκριμένο επιστήμονα για τη μακροχρόνια και ουσιώδη προσφορά σας στην Ιατρική. Εκ παραλλήλου, το γεγονός αυτό θα αποτελέσει
μεγάλη τιμή για το Πανεπιστήμιό μας, καθώς θα συμπεριληφθεί στα μέλη
της πανεπιστημιακής μας κοινότητας μια προσωπικότητα της δικής σας
αξίας και ακτινοβολίας».
Με ιδιαίτερη συγκίνηση ο δρ. Παπαγεωργίου, διεθνούς ακτινοβολίας
νεογνολόγος, αλλά και παιδίατρος των Ελληνοπαίδων του Μόντρεαλ δέχθηκε
την πρόσκληση δηλώνοντας αποκλειστικά στην «Ε.Δ.»: «Είναι μεγάλη τιμή να
δεχτώ αυτόν τον τίτλο, καθώς έχω πραγματοποιήσει όλες τις σπουδές και
την ειδικότητά μου στο εξωτερικό. Αυτός ο σύνδεσμος με τον ακαδημαϊκό
κόσμο της Ελλάδας αποτελεί για μένα την επισφράγιση της επιστημονικής
μου καριέρας. Νιώθω ιδιαίτερα προνομιούχος που έχω ασκήσει την ιατρική
μου ειδικότητα σε ένα τομέα, ο οποίος έχει σημειώσει τα τελευταία χρόνια
δραματική πρόοδο στον τομέα της επιβίωσης των νεογνών. Είμαι πραγματικά
ευνοημένος γιατί με άλλους συναδέλφους της γενεάς μου έζησα μέρα με
τη μέρα την εντυπωσιακή πρόοδο της νεογνολογίας».
Oμιλία Ομπάμα στην
ειδική τελετή για την
25η Μαρτίου
ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ, του Α. Έλλις
Τ
ους δεσμούς που ενώνουν τις ΗΠΑ και την Ελλάδα υπογράμμισε
ο πρόεδρος Ομπάμα μιλώντας σε ειδική τελετή που φιλοξένησε ο Λευκός Οίκος με την ευκαιρία του εορτασμού της ελληνικής ανεξαρτησίας.
Ο Αμερικανός πρόεδρος αναφέρθηκε στις κοινές αξίες και τα ιδεώδη
που ενώνουν τους δυο λαούς και τόνισε ότι οι ιδρυτές της αμερικανικής δημοκρατίας ήταν θαυμαστές της ελληνικής φιλοσοφίας και Ιστορίας. Σημείωσε,
κού κόμματος στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Ρέινς Πρίμπους γεννήθηκε
στις 18 Μαρτίου 1972 στην πόλη Κενόσα της πολιτείας Γουισκόνσιν από
μητέρα ελληνικής καταγωγής και πατέρα γερμανικής. Ο 38χρονος πολιτικός
διαδέχτηκε τον πρώτο Αφροαμερικανό πρόεδρο των Ρεπουμπλικανών,
Μάικλ Στιλ.
Ο ομογενής Ρέινς Πρίμπους, ο οποίος διετέλεσε πρόεδρος του κόμματός του στην πολιτεία όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε, καλείται να διαχειριστεί
το μεγάλο χρέος του Ρεπουμπλικανικού κόμματος και παράλληλα να ενώσει τις δυνάμεις του κόμματος εν όψει των προεδρικών εκλογών του 2012,
αντιμετωπίζοντας την «ακραία πτέρυγα» με το «κόμμα του τσαγιού».
«Πρέπει να συγκεντρώσουμε πάρα πολλά χρήματα, να ενωθούμε ως
κόμμα, να οικοδομήσουμε πάνω στην επιτυχία και στις νίκες που πετύχαμε
τον περασμένο Νοέμβριο στις ενδιάμεσες εκλογές και να ανακτήσουμε
την αξιοπιστία μας», δήλωσε ο νέος επικεφαλής της Εθνικής Επιτροπής
των Ρεπουμπλικανών.
Ο κ. Πρίμπους ενεργοποιήθηκε στο Ρεπουμπλικανικό κόμμα από την
παιδικά του χρόνια και ως εθελοντής εργάστηκε σε πολιτικές εκστρατείες
σε ηλικία 16 ετών. Σπούδασε αγγλική φιλολογία, νομικά και πολιτικές επιστήμες και σύμφωνα με την προσωπική ιστοσελίδα του είναι ταυτισμένος
με τις παραδοσιακές θέσεις των Ρεπουμπλικανών στα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα των Ηνωμένων Πολιτειών. Παντρεύτηκε το 1999 και ζει στο
Γουισκόνσιν με τη σύζυγό του Σάλι και τα δυο τους παιδιά.
επίσης, πως όταν ήρθε η ώρα της ελληνικής επανάστασης, οι εξεγερμένοι
Έλληνες άντλησαν δύναμη από την υποστήριξη της Αμερικής.
Στη συνέχεια εξήρε τον ηγετικό ρόλο του Αρχιεπισκόπου Δημητρίου
στους κόλπους της ελληνικής ομογένειας, και επεσήμανε τη συνεχιζόμενη
στενή σχέση ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ελλάδα που, όπως είπε, συνεργάζονται, όχι μόνο για τη δική τους ασφάλεια, αλλά και για την ελευθερία
άλλων λαών και ανέφερε τις περιπτώσεις του Αφγανιστάν, αλλά και τώρα
της Λιβύης.
Ο Αμερικανός πρόεδρος ολοκλήρωσε την ομιλία του υπογραμμίζοντας
τον ρόλο της ελληνοαμερικανικής κοινότητας, και υπογράμμισε τη συμβολή
των ελληνικής καταγωγής μελών του Κογκρέσου.
Στην εκδήλωση ήταν παρόντες, μεταξύ άλλων, ο βουλευτής Τζον Σαρμπάνης, όπως και η ιστορική φυσιογνωμία του Ελληνισμού της Αμερικής
και πρώην γερουσιαστής, Πολ Σαρμπάνης. Την ελληνική κυβέρνηση εκπροσώπησε ο υφυπουργός Εξωτερικών, Δημήτρης Δόλλης.
49
Πρωτοπόρος
η Κρήτη στην
Ελλάδα και
τη Μεσόγειο
Μέσα σ΄ένα δυσμενές από τις
συγκυρίες τοπίο για τη χώρα μας,
ξεκίνησε τα πρώτα του βήματα
ένας νέος θεσμός, που για πολλά
χρόνια παρέμενε ανεκπλήρωτο
αίτημα. Ο θεσμός αυτός, της
Αιρετής Περιφερείας, από τον
Ιανουάριο του 2011 αποτελεί
πλέον μια πολλά υποσχόμενη
πραγματικότητα.
του Περιφερειάρχη Κρήτης
Σταύρου Αρναουτάκη
50
Θ
εωρώ μεγάλη τιμή που είμαι ο πρώτος εκλεγμένος Περιφερειάρχης
Κρήτης εκπροσωπώντας έτσι ολόκληρη την Κρητική Κοινωνία. Μια κοινωνία
που κατέχει μια ιδιαίτερη θέση στην ιστορία, τον πολιτισμό, την οικονομία, ενώ
πρωταγωνιστεί στην διατήρηση αξιών που έχουν εκλείψει σε πολλά μέρη του
αναπτυγμένου κόσμου.
Πολλά στοιχεία έχουν συνδυαστεί διαχρονικά με καταπληκτικό τρόπο προκειμένου να δημιουργηθεί αυτό που όλοι θαυμάζουν, αναγνωρίζουν ή αναζητούν,
δηλαδή αυτό που εν ολίγοις αποδίδεται με τον όρο «Κρητική Ψυχή».
Για όλους εμάς, την πρώτη εκλεγμένη διοίκηση της Κρήτης, η τιμή ταυτίζεται με
το βάρος της υποχρέωσης να φανούμε αντάξιοι μιας τεράστιας κληρονομιάς.
Βεβαίως η Κρήτη δεν είναι μόνο η κληρονομιά της. Είναι και οι προκλήσεις
και οι ανάγκες της σημερινής και αυριανής πραγματικότητας που πρέπει να απαντηθούν.
Την αρμονική σύνδεση του παρελθόντος με το παρόν και το μέλλον, μέσα
από ένα σύγχρονο και ρεαλιστικό όραμα, επιδιώκουμε να επιτύχουμε σαν νέα
περιφερειακή κυβέρνηση, κεφαλαιοποιώντας κάθε θετική ή αρνητική εμπειρία
από τις μέχρι σήμερα επιλογές.
Όμως στην παρούσα φάση οφείλουμε, πρωτίστως, να δώσουμε στον Κρητικό λαό μια νέα αισιοδοξία, μια νέα ώθηση που θα ενισχύει ακόμη περισσότερο
την ταυτότητα της Κρήτης ως περιοχή πρωτοπόρος στην Ελλάδα, στην Ευρώπη,
στη Μεσόγειο.
Από την Μινωική Κρήτη μέχρι σήμερα η Κρήτη υπήρξε μια εξωστρεφής
οντότητα. Αυτό επιδιώκουμε και σήμερα μέσα από ένα σχεδιασμό που λαμβάνει
σοβαρά υπόψη:
• την κομβική γεωγραφική της θέση στο χώρο της Νοτιοανατολικής Μεσογείου
• την ακτινοβολία της στον Ευρωπαϊκό Χώρο και
• την ισχυρή διεθνή παρουσία της μέσα από την δράση των εκπαιδευτικών κι
ερευνητικών της ιδρυμάτων, την τουριστική επιχειρηματικότητα και την διακίνηση
των φημισμένων αγροτικών της προϊόντων.
Ωστόσο, δεν πρέπει να παραβλέψουμε το γεγονός ότι στο σύγχρονο ανταγωνιστικό κόσμο που ζούμε, δεν αρκεί μια περιοχή να διαθέτει πλεονεκτήματα.
Θα πρέπει αυτά να συνδυαστούν με στρατηγικές, σχεδιασμό, οργάνωση και
ξεκάθαρους στόχους. Αυτή είναι η συνταγή αν θέλει να παίξει πρωταγωνιστικό
ρόλο, να είναι ανταγωνιστική και να μπορεί να καθορίζει σε μεγάλο βαθμό το
μέλλον των κατοίκων της.
Αυτά τα «αναγκαία εργαλεία» επιδιώκουμε να διαμορφώσουμε στο νησί μας
παράλληλα με μια νέα αντίληψη, μια νέα νοοτροπία κι ένα νέο τρόπο σκέψης,
δράσης και συμπεριφοράς προκείμενου όλα τα προαναφερόμενα να μπορούν να
εφαρμοστούν και να φέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Έχουμε επίγνωση της δυσκολίας των επιλογών μας. Όμως είμαστε σίγουροι
ότι ένας τόπος όπως η Κρήτη, όπου κάθε υλικό η αϋλο τμήμα της εκπέμπει ή
μαρτυρεί πολιτισμό, αξίες και ουσιαστικές ανθρώπινες σχέσεις, δεν μπορεί παρά
να αξίζει τη μεγάλη προσπάθεια. Μια τέτοια προσέγγιση δεν μας αφήνει περιθώρια
για συμβιβασμούς με τη μετριότητα, την αναβλητικότητα λόγω μικροσυμφερόντων,
την απώλεια ευκαιριών και χρόνου.
Είμαστε πεπεισμένοι ότι ένας σημαντικά ευνοημένος τόπος από τη φύση,
τις κλιματολογικές και γεωγραφικές συνθήκες σε συνδυασμό με έναν δυναμικό
ανθρώπινο παράγοντα που έχει γράψει τη δική του σελίδα στην εθνική και παγκόσμια ιστορία, δεν μπορεί παρά να βρίσκεται στις πρώτες θέσεις των εξελίξεων,
διασφαλίζοντας κοινωνική και οικονομική ευημερία στους κατοίκους του, καθώς
και ενθουσιασμό και υπερηφάνεια στους απανταχού Κρητικούς της διασποράς.
Το μεγάλο χρέος όλων μας κατ’ επέκταση δεν είναι άλλο, από την διασφάλιση της ταυτότητας μας, τη σοβαρότητα της δράσης και της σκέψης μας όπου
κι αν κατοικούμε, εργαζόμαστε ή ονειρευόμαστε. Εν ολίγοις, καλούμαστε όλοι να
κρατήσουμε ζωντανή εκείνη την Κρήτη που δεν μπορείς να περιγράψεις αλλά
μπορείς μονάχα να ζήσεις. ■
Περιφέρεια Κρήτης
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
Συνάντηση Πεταλωτή Δημητρίου στην Κολωνία
M
ε τον Πρόεδρο της ΟΕΚ
Κώστα Δημητρίου συναντήθηκε στο πλαίσιο επίσκεψής του στην
Κολωνία ο Υπουργός και κυβερνητικός
εκπρόσωπος Γιώργος Πεταλωτής.
Σε εποικοδομητικό κλίμα συζητήθηκαν οι σχέσεις με τα γερμανικά
μέσα ενημέρωσης και οι δυνατότητες παρέμβασης της ΟΕΚ τόσο στη
διαμόρφωση πολιτικών έναντι της
Ελλάδος όσο και του κλίματος που
εκάστοτε δημιουργείται αναφορικά
με θέματα ελληνικού ενδιαφέροντος.
Αντικείμενο της ανταλλαγής απόψεων
ήταν επίσης η αναβάθμιση του προγράμματος της δορυφορικής τηλεόρασης της ΕΡΤ για τους απόδημους, αλλά και ο χώρος των ομογενειακών
μέσων ενημέρωσης.
Ο κύριος Πεταλωτής αποδέχθηκε πρόταση της ΟΕΚ για συμμετοχή σε
ημερίδα που θα οργανώσει η ΟΕΚ στη Βόννη με αντικείμενο το όλο πλέγμα
των σχέσεων με τα γερμανικά και ελληνικά ΜΜΕ στη Γερμανία.
Ο κύριος Δημητρίου επεσήμανε τις αρνητικές επιπτώσεις που θα έχει
για τον Ελληνισμό της Γερμανίας η κατάργηση ελληνικών Προξενείων στη
Γερμανία, δεδομένου μάλιστα ότι ούτε η σχετική απόφαση για ίδρυση ΚΕΠ
στο εξωτερικό έχει υλοποιηθεί ούτε μέτρα εκσυγχρονισμού και εξορθολογισμού της λειτουργίας και των διαδικασιών στα Ελληνικά Προξενεία έχουν
ακόμη ληφθεί. Ο πρόεδρος της ΟΕΚ παρακάλεσε τον κύριο Πεταλωτή να
μεταφέρει στον Πρωθυπουργό και στον Υπουργό Εξωτερικών τις ανησυχίες
αυτές των αποδήμων της Γερμανίας.
Η Φώφη Γεννηματά
στη Στουτγκάρδη
Σ
υνάντηση με την αναπληρώτρια υπουργό Παιδείας
Φώφη Γεννηματά είχαν ο Πρόεδρος
και ο Αντιπρόεδρος της ΟΕΚ Κώστας
Δημητρίου και Γιώργος Παπαδόπουλος στη Στουτγάρδη στο πλαίσιο
περιοδείας της κυρίας Γεννηματά στη
Γερμανία. Συζητήθηκαν τα θέματα της
Παιδείας εν όψει της δημόσιας διαβούλευσης για την εκπαίδευση των
Ελληνοπαίδων της Διασποράς.
Οι εκπρόσωποι της ΟΕΚ υπογράμμισαν την σημασία αναβάθμισης
της παρεχόμενης εκπαίδευσης στα
Ελληνόπουλα της Γερμανίας και της ενίσχυσης της πολιτιστικής τους
ταυτότητας, τόσο στα αμιγή ελληνόφωνα σχολεία όσο και στα τμήματα
μητρικής γλώσσας και επεσήμαναν την αναγκαιότητα εξεύρεσης ικανοποιητικών μεταβατικών λύσεων για το άμεσο διάστημα μετά την ψήφιση
του σχετικού νόμου.
Η κ. Γεννηματά αποδέχθηκε πρόσκληση να συμμετάσχει σε σχετική
ημερίδα που θα οργανώσει η ΟΕΚ στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης
αρχών για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση.
52
Έκθεση στο Ινστιτούτο Γκαίτε
‘Από το γερμανικό φιλελληνισμό
στις ελληνικές κοινότητες
της Γερμανίας’
Σ
ειρά εκδηλώσεων για την επέτειο των 125 χρόνων από την
ίδρυση του Γενικού Προξενείου της Γερμανίας στη Θεσσαλονίκη οργανώθηκαν στη συμπρωτεύουσα με πρώτη την Έκθεση «Από το γερμανικό
φιλελληνισμό στις ελληνικές κοινότητες της Γερμανίας», που είχε παρουσιαστεί πέρυσι στην Αθήνα σε συνεργασία της Πρεσβείας και του Ιδρύματος
της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία.
Κατά τα εγκαίνια της Έκθεσης παρουσιάστηκε ο τόμος «Ορόσημα ελληνογερμανικών σχέσεων (πρακτικά του ομώνυμου Συνεδρίου που είχε γίνει
τον Απρίλιο του 2010 στην Αθήνα) από το Γεν. Γραμματέα του Ιδρύματος
της Βουλής καθηγητή Ευάγγελο Χρυσό, ενώ για τα 125 χρόνια ιστορίας
του Γερμανικού Προξενείου στη Θεσσαλονίκη μίλησε ο Γενικός Πρόξενος
Wolfgang Hoelscher-Obermaier.
Στα πλαίσια των εκδηλώσεων πραγματοποιήθηκε, εξάλλου, στο Ινστιτούτο Γκαίτε διάλεξη του καθηγητή Hans Eideneier με θέμα «Ελληνες
και Γερμανοί – Εικόνες του άλλου», ενώ ημερίδα για την επέτειο έναρξης
της εκτόπισης των Εβραίων της Θεσσαλονίκης οργανώθηκε στις 15/3 με
γενικό θέμα «Βόρεια Ελλάδα, Ηπειρος και Θεσσαλία την εποχή του Εθνικοσοσιαλισμού».
Εισηγητές ήταν ο καθηγητής Χάγκεν Φλάισερ του Πανεπιστημίου
Αθηνών («Η Θεσσαλονίκη στη σκιά της σβάστικας»), ο δρ Νικόλαος
Τζαφλέρης, συνεργάτης του Μουσείου Ολοκαυτώματος των ΗΠΑ, («Ο
Βόλος κάτω από την κατοχή του Άξονα»), η ιστορικός Ρένα Μολχο, η
οποία παρουσίασε το βιβλίο του Κρίστοφερ Σμινκ Γκουστάβους, «Μνήμες
Κατοχής, τόμος ΙΙ, Ιταλοί και Γερμανοί στα Γιάννενα και η καταστροφή της
Εβραϊκής Κοινότητας», ο Πρόεδρος Παραρτήματος Θεσσαλονίκης της
Πανελλήνιας Οργάνωσης Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης, Παρασκευάς
Σοφιδιώτης («Ο ανθρώπινος παράγοντας σε εποχή πολέμου») και ο πρώην
πρέσβης Wolfgang Schultheiss («Το Γερμανικό Υπουργείο Εξωτερικών και
η διατήρηση της μνήμης»).
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την προβολή της ταινίας «Ο Χαγκεν
Φλάισερ και οι Πόλεμοι της Μνήμης» του Ηλία Γιαννακάκη («Παρασκήνιο», ΕΤ1).
Α
ρθρα για τη Διδασκαλία Νέων
Ελληνικών σε Κλασικούς Φιλολόγους στην Γεωργία, την Επίδραση της
Ελληνικής στην σερβική γλώσσα, την
Ταινία «Το φουκάρι τη γενία» στην
ελληνοκαλαβρέζικη διάλεκτο, την Ακύρωση της απονομής των βραβείων του
9ου Διαγωνισμού Αρχαίων Ελληνικών
κ.ά., περιλαμβάνονται στο νέο τεύχος 4
(81) του περιοδικού Ελληνική Διεθνής
Γλώσσα, το οποίο εκδίδει ο Οργανισμός
για την Διάδοση της Ελληνικής Γλώσσας
Αθηνών.
Πολύ ενδιαφέρουσα είναι και η
ομιλία της Υπουργού Παιδείας κας Ά.
Διαμαντοπούλου στην Συνάντηση Εργασίας για την «Ελληνική Γλώσσα και
την Γλωσσική Αγωγή», μέσω της οποίας
παρουσιάζεται μια νέα εθνική στρατηγική για την γλώσσα μας.
‘Ελληνική
Διεθνής
Γλώσσα’
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
Επέκταση
και Ανάπτυξη
για την
Goldair Cargo
στη Βόρεια
Ελλάδα
Σ
ημαντικό παράγοντα στην ανάπτυξη της Goldair Cargo αποτελεί
η δραστηριότητα της Εταιρείας στη Β. Ελλάδα και ειδικά στη Θεσσαλονίκη. Η Goldair Cargo προσφέρει υπηρεσίες σε 500 επιχειρήσεις, ναυλώνοντας περισσότερα από 80 αυτοκίνητα την εβδομάδα για τις ανάγκες
εισαγωγών-εξαγωγών τους, διατηρεί ιδιόκτητες εγκαταστάσεις logistics
στη ΒΙ.ΠΕ. Σίνδου, ενώ αναπτύσσει συστηματικά και τις αεροπορικές και
θαλάσσιες μεταφορές.
Ο Όμιλος Εταιρειών Goldair Cargo είναι σήμερα μια από τις 10 μεγαλύτερες Εταιρείες Διεθνών Μεταφορών και Logistics στην Ελλάδα, με
τζίρο που ξεπερνά τα 43 εκατ. Ευρώ με δεσπόζουσα θέση στην Ευρώπη,
τα Βαλκάνια και τις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ.
20 χρόνια
Hermes Expo
Σ
ημαντικούς εκθέτες από την Ελλάδα, τα Βαλκάνια και τις ΗΠΑ
προσέλκυσε και φέτος η 20η Hermes Expo που οργανώθηκε στις 2 και
3 Απριλίου στο Tropicana Hotel του Ατλάντικ Σίτυ των ΗΠΑ και πλαισιώθηκε
από πολλές παράλληλες εκδηλώσεις. Όπως επεσήμανε ο εμπνευστής και
εδώ και 2 δεκαετίες οργανωτής της, Παύλος Κοτρώτσος, οι εκδηλώσεις
που πλαισίωσαν την Έκθεση άρχισαν φέτος στις 31 Μαρτίου με τη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο Radisson Hotel της Νέας Υόρκης, σε
συνεργασία με το Εμπορικό Επιμελητήριο του Queens και συνεχίστηκε στο
Ατλάντικ Σίτυ με Συμπόσιο στο Tropicana Hotel, Συνέδριο για την Υγεία σε
συνεργασία με την Ελληνική Ιατρική Εταιρία της Φιλαδέλφιας και της Νέας
Υόρκης, το Συμπόσιο Νέων Επιχειρηματιών και Απασχόλησης, το Δείπνο και
την απονομή βραβείων σε πρόσωπα και Οργανισμούς που συνεισέφεραν
στην Ελληνική Κοινότητα των ΗΠΑ, και βέβαια, τις συναντήσεις με τους
Εκθέτες και τους χορηγούς της Έκθεσης στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο
εντός του Tropicana Hotel.
Βράβευση Ελλήνων Εκπαιδευτικών
Με σεβασμό και εκτίμηση πρός το διαχρονικό έργο του Ελληνα εκ-
Πανελλαδικός Διαδικτυακός
Διαγωνισμός
‘inart Design Competition’
Ο
διαδικτυακός Διαγωνισμός «inart Design Competition» οργα-
νώνεται για 1η χρονιά σε πανελλαδικό επίπεδο από την εταιρία inart
Κωνσταντινίδου ΑΕ με την υποστήριξη της Αντιδημαρχίας Πολιτισμού
του Δήμου Θεσσαλονίκης. Στόχος του διαγωνισμού είναι να δοθεί η ευκαιρία σε Έλληνες δημιουργούς να αναδειχθούν και να προβληθούν στο
χώρο του industrial design, αλλά και να ενταχθούν τόσο στην ελληνική όσο
και την παγκόσμια αγορά μέσω της έναρξης παραγωγής των έργων τους.
Καταληκτική ημερομηνία του διαγωνισμού η 15η Ιουνίου 2011. Στη συνέχεια,
παιδευτικού, η Επιτροπή Παιδείας του ΕλληνοΑμερικανικού Εθνικού Συμβουλίου με την ευκαιρία της διοργάνωσης της 20ης επετείου της Ερμής
Εξπό και σε συνεργασία με την επιτροπή παιδείας ΣΑΕ Αμερικής και την
Ομοσπονδία Ελλήνων Εκπαιδευτικών, επέλεξαν τους ακόλουθους για τη
καθιερωμένη βράβευση, με το βραβείο “Ερμής Εξπό Ιντερνάσιοναλ”, για τη
πολυετή υπηρεσία τους και προσφορά, στη Ελληνική γλώσσα και πολιτιστική
μας κληρονομιά, μέσω της Ελληνικής Παιδείας τις ΗΠΑ: Δρ. Γεώργιος Μελικόκης, Φωτεινή Μαντζίνη, Ανδριάννα Φιλιώτη, Τζόη Πετράτος, Χριστίνα
Τετόνης, Αννα Μέγαρη, Δημοσθένη Τριανταφύλλου μαζί με το απογευματινό
σχολείο Γυμνάσιο στις Τάξεις 7,8,9 της Αναλήψεως Φέρβιου Νέας Ιερσέης, Ντενίς Μακρή, πρόεδρο ΠΤΟ του Fantis, και τούς υποστηρικτές των
Ελληνικών Σχολείων και του Ελληνικού Πολιτισμού Δρ. Γεώργιο Δρογκάρη
και Στέφανο Τσεπερλή.
Η απονομή των βραβείων έγινε στις 2 Απριλίου, σε επίσημο δείπνο,
στο ξενοδοχείο Τροπικάνα στο Ατλάντικ Σίτυ.
η έκθεση των καλύτερων συμμετοχών και η βράβευση των νικητών θα πραγματοποιηθεί τέλη Σεπτεμβρίου στη γκαλερί Tsatsis Projects/Art Forum.
Στο διαγωνισμό μπορούν να λάβουν μέρος αρχιτέκτονες, απόφοιτοι ή
τελειόφοιτοι σχολών βιομηχανικού σχεδίου από όλη την Ελλάδα, και κάθε
άτομο με κλίση στο σχέδιο, σύμφωνα με τις προδιαγραφές που υποδεικνύονται στην ιστοσελίδα www.inart-designcompetition.gr.
Η Κριτική Επιτροπή του διαγωνισμού απαρτίζεται από επιφανείς προσωπικότητες του χώρου όπως: O industrial & product designer, κ. Κωνσταντίνος Χούρσογλου, ο λέκτορας στο Τμήμα Βιομηχανικού Σχεδιασμού
του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του ΑΠΘ, κ. Γιώργος
Λιαμάδης, ο θεωρητικός τέχνης & επίκουρος καθηγητής ΑΠΘ του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών, κ. Χάρης Σαββόπουλος, ο
αρχιτέκτονας, φωτογράφος και καλλιτέχνης, κ. Άρις Γεωργίου, η θεωρητικός
τέχνης & λέκτορας ΑΠΘ του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών, κ. Σάνια Παπά, ο Καθηγητής Χαρακτικής του ΑΠΘ, κ. Ξενής Σαχίνης.
Η επιτροπή θα προτείνει:
• Τη βράβευση των τριών (3) καλύτερων συμμετοχών με χρηματικό έπαθλο και τη δυνατότητα ένταξης στην ετήσια παραγωγή της εταιρίας inart,
η οποία δραστηριοποιείται στο χώρο της διακόσμησης και του επίπλου
εξάγωντας στην Ευρώπη και τη Μ. Ανατολή.
• Επιλογή των καλύτερων είκοσι (20) συμμετοχών και παρουσίασή τους στην
γκαλερί Tsatsis Projects/Art Forum της Θεσσαλονίκης κατά την ημέρα της
βράβευσης των νικητών του Διαγωνισμού.
53
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
Έκθεση
Leonardo
da Vinci
στη Θεσσαλονίκη
Ε
χοντας κάνει το γύρο του κόσμου παρουσιάζεται και στη Θεσ-
σαλονίκη, στο Μύλο η Έκθεση Leonardo da Vinci, με 118 Σχέδια, 25
Μηχανές και Κατασκευές και 12 Σταθμούς Multimedia, που ξεδιπλώνουν
το ταλέντο του ιδιοφυούς καλλιτέχνη και επιστήμονα. Η έκθεση, το υλικό
της οποίας προέρχεται από ιδιωτική συλλογή, έχει περιοδεύσει σε όλο
τον κόσμο, από τις ΗΠΑ έως την Αυστραλία και έχει προσελκύσει μέχρι
σήμερα 5 εκατ. Επισκέπτες. Την οργάνωση ανέλαβε η Εταιρία Interfrom AE
με την προσωπική εποπτεία του Προέδρου της Δημήτρη Μουσμουλίδη,
υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας, της Περιφέρειας Κ. Μακεδονίας,
του Δήμου Θεσσαλονίκης και της ΔΕΘ. Η Έκθεση χωρίζεται στις εξής
ενότητες: Ανατομία, Μαθηματικά και Γεωμετρία, Μηχανική, Πτητικές Μηχανές, Μέτρηση του Χρόνου, Νερό, Γέφυρες και Κανάλια, Αρχιτεκτονική
και Οχυρωματικά Έργα και Στρατιωτική Μηχανική.
Κολωνία
Ακαδημαϊκή διάκριση
για Ελληνίδα Επιστήμονα
Β
ραβείο καλύτερης διδακτορικής διατριβής που εκπονήθηκε στο
Αθλητικό Πανεπιστήμιο της Κολωνίας δόθηκε στην Ελληνίδα επιστήμονα Λήδα Μαδεμλή που την τελευταία 5ετία σαρώνει τις διακρίσεις στον
τομέα της Εμβιομηχανικής. Η κ. Μαδεμλή κατέκτησε επίσης την πρώτη
θέση (Βραβείο Νέου Επιστήμονα) στο 4ο Συνέδριο της Γερμανικής Εταιρίας Εμβιομηχανικής στο Αμβούργο της Γερμανίας το 2005, και την 4η θέση
μεταξύ 92 συμμετοχών από 63 χώρες για εισήγησή της στο 11ο Διεθνές
Συνέδριο του ECSS στη Λωζάνη της Ελβετίας το 2006.
Η Λήδα Μαδεμλή αποφοίτησε με άριστα από το ΤΕΦΑΑ του ΑΠΘ,
έκανε Μεταπτυχιακές Σπουδές με υποτροφία στο Ινστιτούτο Εμβιομηχανικής
και Ορθοπεδικής του Αθλητικού Πανεπιστημίου της Κολωνίας και απέκτησε
το Διδακτορικό της με γενικότερο θέμα τις «Επιπτώσεις της κόπωσης στο
μυϊκό σύστημα» στο ίδιο Πανεπιστήμιο με «άριστα μετ’ επαίνου».
Εξελέγη Λέκτορας στο ΤΕΕΦΑ Σερρών του ΑΠΘ το 2009 ενώ συμμετείχε σε Ερευνητικά Προγράμματα του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και
Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ) στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Βιομετρικής ACTIVIO, ενώ εργάστηκε ως επιστημονική βοηθός επί
τετραετία στο Ινστιτούτο Εμβιομηχανικής και Ορθοπεδικής του Αθλητικού
Πανεπιστημίου της Κολωνίας.
Συμμετείχε, ως εμβιομηχανικός, σε πέντε Ερευνητικά Προγράμματα του
ΑΠΘ και δημοσίευσε δεκάδες συγγράμματα με θέματα Εμβιομηχανικής
στην Ελλάδα και το Εξωτερικό.
54
‘Eφυγε’ ο Έλληνας χορευτής
Αλέκος Τσούνης Μπάλσας
Σ
ε ηλικία 81 ετών ο Αλέκος άφησε την τελευταία του πνοή σε οίκο
ευγηρίας στο Λουτράκι, ο διακεκριμένος Έλληνας χορευτής στο εξωτερικό Αλέκος Τσούνης Μπάλσας. Ο Αλέκος Μπάλσας γεννήθηκε στο
Στροφύλι Κηφισιάς και ήταν ο μικρότερος από τα δεκατρία παιδιά της
οικογένειάς του. Με τεράστιο ταλέντο στο μπαλέτο ο Αλέκος, που ήταν
από τους χορευτές της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, εξασφάλισε υποτροφία
και συνέχισε τις σπουδές του στον χορό, στο Μιλάνο. Με παρτενέρ την
ξακουστή αμερικανίδα ηθοποιό και χορεύτρια Βέρα Άλεν δούλεψε στα διασημότερα καμπαρέ του Παρισιού, όπως το Lido, αλλά και στο μεγαλύτερο
Καζίνο της πόλης. To 1958, όταν ολοκληρώθηκε η κατασκευή του Stardust
Hotel, του μελαγύτερου ξενοδοχείου, τότε, στο Λας Βέγκας υπέγραψε
ένα συμβόλαιο για να προσφέρει θέαμα μέχρι τα επόμενα 25 χρόνια, κάτι
που δεν είχε καταφέρει κανένας άλλος χορευτής. Τον Αλέκο κάλεσε στην
Αμερική ο ελληνικής καταγωγής, Σπύρος Σκούρας διευθυντικό στέλεχος
σε κινηματογραφικές εταιρείες και πρόεδρος της 20th Century Fox από
το 1942 έως και το 1962. «Ο Αλέκος ήταν τόσο γνωστός στο ακροβατικό
μπαλέτο την περίοδο εκείνη όσο η Μαρία Κάλλας στο τραγούδι» δηλώνει
η ανηψιά του Λούσι Τσουνή. Ο Αλέκος Μπάλσας χόρεψε με τη δική του
παράσταση στο περίφημο ξενοδοχείο Ceasars Palace και για χρόνια ήταν
ο πρώτος χορευτής του γνωστού μπαλέτου Les Folie Bergeres. Όταν ο
ίδιος αποσύρθηκε λόγω ηλικίας, τα ακροβατικά μπαλέτα σταμάτησαν και
άλλαξαν ρεπερτόριο. Επιπλέον, έκανε την εναρκτήρια χορογραφία στην
πρώτη διεθνή Ολυμπιάδα που έγινε στο Παναθηναϊκό Στάδιο το 1968. Η
κηδεία του έγινε στο Μελλίσι Κορινθίας.
Εκθεση στο Μέγαρο
της Θεσσαλονίκης
Μ
ε μια εντυπωσιακή έκθεση (η πρώτη για το νέο κτίριο, Μ2) το
Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης και το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης εγκαινιάζουν μια νέα περίοδο συνεργασίας. Πρόκειται για το
δεύτερο σταθμό της συγκεκριμένης περιοδεύουσας έκθεσης του ιδρύματος
Apollonia, European Αrt Εxchanges, σε συνεργασία με το ΚΜΣΤ, η οποία
έχει ως θέμα τη πρόθεση να οραματιστούμε μια παράλια Ευρώπη και να
σκεφτούμε αυτήν και τον πολιτισμικό πλουραλισμό της ξεκινώντας από
τις θάλασσές της και από τις γειτνιάζουσες περιοχές Η έκθεση «Παράθυρα στη Θάλασσα. Η Ευρώπη μετά το Τείχος
του Βερολίνου» παρουσιάστηκε πρώτα στο Στρασβούργο και τώρα στη
Θεσσαλονίκη. Δύο εμβληματικές πόλεις, που συμβολίζουν απόλυτα αυτές
τις συνοριακές και περιφερειακές περιοχές, οι οποίες είναι ανοιχτές στις
ανταλλαγές και στην συνύπαρξη διαφόρων πολιτισμών. Είναι η κατάληξη μιας σειράς αναζητήσεων που πραγματοποιήθηκε
μέσα από ταξίδια εξερευνήσεων και συναντήσεων με τους πολιτισμικούς
παράγοντες της παράλιας Ευρώπης. Από την Βαλτική θάλασσα μέχρι την
Μεσόγειο, περνώντας από τη Μαύρη Θάλασσα… και όχι μόνο.
Στόχος της έκθεσης είναι να δώσει μια εικόνα της εικαστικής πραγματικότητας έτσι όπως έχει διαμορφωθεί μέσα από τις αλλαγές που καθορίζουν
το νέο γεωπολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό και καλλιτεχνικό τοπίο της Ευρώπης, αλλά και να αναδείξει τους κοινούς προβληματισμούς, τις διαφορές
και τις ομοιότητες εντός των φυσικών ορίων μιας ηπείρου που, ανεξάρτητα
από το κοινό της όνομα, είναι πολυπρόσωπη και με ενδιαφέρουσες ιδιαιτερότητες ως προς την πολιτισμική της, τουλάχιστον, φυσιογνωμία.
Η έκθεση εγκαινιάστηκε στις 8 Απριλίου 2011, στο νέο κτίριο του
Οργανισμού Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης και θα διαρκέσει μέχρι
τις 5 Ιουνίου.
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
Βράβευση του ΑΠΕ-ΜΠΕ
Γ
ια την πολυετή, συνεχή και ανεκτίμητη προσφορά του στο χώρο
των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, τιμήθηκε φέτος το Μακεδονικό
Πρακτορείο Ειδήσεων από την Ένωση Επιχειρήσεων Διαφήμισης και
Επικοινωνίας Βορείου Ελλάδος (ΕΕΔΕΒΕ) στην 7η Βραδιά Επικοινωνίας,
που πραγματοποιήθηκε σε κεντρικό ξενοδοχείο της Θεσσαλονίκης. Την
τιμητική πλακέτα παρέλαβε ο διευθυντής του ΑΠΕ / ΜΠΕ δημοσιογράφος
κ. Σταύρος Τζίμας. Τιμήθηκαν επίσης πρόσωπα από το χώρο των Επιχειρήσεων, των Μ.Μ.Ε., της Διαφήμισης, των Εκδόσεων, της Τηλεόρασης κ.ά. Στην ομιλία του ο πρόεδρος της ΕΕΔΕΒΕ κ. Ντίνος Κωστόπουλος
δημοσιοποίησε τα οικονομικά στοιχεία των επιχειρήσεων διαφήμισης στην
περιφέρεια, σύμφωνα με τα οποία ο κλάδος διέρχεται βαθειά κρίση με τα
αποτελέσματα να συνεχίζουν να επιδεινώνονται για τρίτη συνεχή χρονιά.
Η πτώση του τζίρου των επιχειρήσεων επικοινωνίας και διαφήμισης στη
Βόρεια Ελλάδα το 2009 ήταν κατά μέσο όρο 45%, το 2010 ακόμη περισσότερη 50% . Κάλεσε τους επιχειρηματίες και τα επιμελητήρια να αντιδράσουν
άμεσα για την αντιμετώπιση της οικονομικής καταιγίδας που διέρχεται ο
τόπος και πολύ περισσότερο οι Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις. Επαγγελματικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης
Ευκαιρίες για τη γυναικεία
επιχειρηματικότητα μέσα
από την κρίση
«Ε
νώ στην Ευρώπη οι γυναίκες κατέχουν γύρω στο 30% της
επιχειρηματικότητας, στη χώρα μας από 17% που ήταν το 2009
έπεσε στο 13% το 2010», τόνισε ο πρόεδρος του ΕΕΘ, Μιχάλης Ζορπίδης
Το βραβείο στο ΜΠΕ παρέδωσε στον διευθυντή κ. Σταύρο Τζίμα ο
Αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης κ. Απόστολος Τζιτζικώστας και ο επίτιμος
πρόεδρος της ΕΕΔΕΒΕ κ. Μιχάλης Κωτίδης.
κατά τη διάρκεια ημερίδας με θέμα «Ευκαιρίες για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα μέσα από την κρίση» που πραγματοποιήθηκε στο Επαγγελματικό
Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης (ΕΕΘ).
Από την πλευρά της η υφυπουργός Εσωτερικών, Θεοδώρα Τζάκρη
ανακοίνωσε ότι θα λαμβάνουν πριμοδότηση 10% στο εξής όσες επιχειρήσεις έχουν συσταθεί από γυναίκες ή ανήκουν σε γυναίκα σε ποσοστό
τουλάχιστον 51%, στο πλαίσιο του προγράμματος «Νέα Καινοτομική Επιχειρηματικότητα», προϋπολογισμού 30 εκατ. ευρώ. Κατά την διάρκεια της
ομιλίας της, επιπλέον η κ. Τζάκρη υπογράμμισε ότι στο πλαίσιο του προγράμματος «Θυρίδες Νεανικής Επιχειρηματικότητας», παρέχεται στήριξη
σε επιχειρηματικές δράσεις νέων γυναικών που αντιμετωπίζουν προβλήματα
ανεργίας, σε τομείς σχετικούς με την πράσινη ανάπτυξη, τον πολιτισμό
και την κοινωνία. Στην ανισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών ως προς
την συμμετοχή τους στα διοικητικά συμβούλια, σε ευρωπαϊκό επίπεδο,
αναφέρθηκε η αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Ρόδη Κράτσα. «Μόνο
μία στις 10 θέσεις μελών διοικητικών συμβουλίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση
καταλαμβάνεται από γυναίκες και μόνο το 3% των υψηλόβαθμων στελεχών
ανήκει στο γυναικείο φύλο», τόνισε μεταξύ άλλων η κ. Κράτσα ενώ εκτίμησε
πως μέχρι το 2015 το αντίστοιχο ποσοστό θα ανέλθει στο 30%.
Στην ημερίδα εισηγήτριες ήταν επίσης η Γενική Γραμματέας Ισότητας
των Φύλων, Μ. Στρατηγάκη, η Πρόεδρος του ΕΕΔΕΓΕ, Σ. Οικονομάκου, η
Γραμματέας Γυναικείων Θεμάτων της ΝΔ, Κ. Παπακώστα και η Γενική Γραμματέας του ΕΕΔΕΓΕ, Σ. Σιωζοπούλου.
Το Δίκτυο Βιολογικών
Προϊόντων στην 4η Biologica
Μ
ε το σύνθημα «Ας μετατρέψουμε την κρίση σε ευκαιρία!!!!» πραγ-
ματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη η 4η έκθεση βιολογικών προϊόντων
Biologica, στην οποία το Δίκτυο Βιολογικών Προϊόντων διοργάνωσε
ομαδική συμμετοχή των εταιρειών-μελών του εξασφαλίζοντας καλύτερους
οικονομικούς όρους, ενώ ως κύριος συνεργαζόμενος φορέας της έκθεσης
σε συνεργασία με τη HELEXPO και το Δίκτυ ΠΡΑΞΗ έχει αναλάβει τη διοργάνωση όλων των παράλληλων εκδηλώσεων. Φέτος, βασικό μέλημα του
Δικτύου ήταν η στοχευμένη διοργάνωση εκδηλώσεων, οι οποίες ανταποκρίνονται στη σημερινή πραγματικότητα και στις ανάγκες του κλάδου των
βιολογικών προϊόντων.
Μεταξύ των παράλληλων εκδηλώσεων περιλαμβανόταν: Ενημερωτική
Ημερίδα με θέμα «Βιολογική Γεωργία: Άξονες για την ανάπτυξη και διεύρυνση
του κλάδου». Η ημερίδα είχε στόχο την ενημέρωση των συμμετεχόντων για
τις τάσεις που επικρατούν στον κλάδο των βιολογικών προϊόντων. Επιπλέον, στα πλαίσια της εκδήλωσης αναπτύχθηκαν θέματα που αφορούν στις
ελληνικές εξαγωγές βιολογικών προϊόντων και στην εξέλιξη των προϊόντων
ιδιωτικής ετικέτας. Ακόμη, πραγματοποιήθηκε Workshop με θέμα: «Καινοτομία στα οινοποιεία: Βιολογικοί Αμπελώνες - Εξοικονόμηση Ενέργειας και
Διαχείριση Αποβλήτων».
55
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
Δημήτριος Μπεναρδάκης
Η απίστευτη
περιπέτεια
της σορού
ενός επιφανούς
Ελληνα
της
Ρωσίας
λαμπρές δωρεές του Μπεναρδάκη στην Αγία Πετρούπολη ήταν η ανέγερση, με δικά του έξοδα, της ελληνικής εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου, στη
λεωφόρο Λίγκοφσκι. Εκεί, έπειτα από προσωπική εντολή του Αλέξανδρου
Β’, ενταφιάστηκε ο Μπεναρδάκης το 1870».
Ιατροδικαστική έρευνα
Η σορός του Δημητρίου Μπεναρδάκη ταριχεύτηκε στη Γερμανία και
βρισκόταν στη σαρκοφάγο για 92 ολόκληρα χρόνια. Όταν, το 1962, οι εργάτες άνοιξαν τη σαρκοφάγο, δεν ήξεραν τι να κάνουν με τα λείψανα ενός
αγνώστου, που φορούσε ρούχα μιας παλαιάς εποχής. Κατά τη διάρκεια της
ημέρας, τα λείψανα βρίσκονταν εκτεθειμένα, σε ανοιχτό χώρο. Στη συνέχεια, στάλθηκαν στο ιατροδικαστικό νεκροτομείο Νο 1. Από τότε, και για
πολλά χρόνια, ήταν άγνωστη η τύχη της σορού του Μπεναρδάκη. Όλες οι
προσπάθειες για να βρεθεί η σορός απέβησαν μάταιες.
«Αναζητώντας τα λείψανα του Μπεναρδάκη, απευθύνθηκαν σε μας, το
2006, οι εκπρόσωποι της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων Ρωσίας»,
αναφέρει ο εμπειρογνώμονας του Γραφείου Ιατροδικαστικής Εμπειρογνωμοσύνης της Αγίας Πετρούπολης, Γιούρι Γκάλτσεφ και προσθέτει: «έπειτα
από επισταμένη έρευνα, που διήρκεσε δύο χρόνια, διαπιστώθηκε ότι τα
λείψανα του γνωστού Έλληνα χρησιμοποιούνταν ως εκπαιδευτικά ανατομικά
παρασκευάσματα. Δυστυχώς, καταφέραμε να βρούμε και να συγκεντρώσουμε μόνο μεμονωμένα κομμάτια».
Οι εμπειρογνώμονες του Γραφείου Ιατροδικαστικής Εμπειρογνωμοσύνης
της Αγίας Πετρούπολης, με έξοδα του Φιλανθρωπικού Ιδρύματος του βουλευτή της Κρατικής Δούμας, Ιβάν Σαββίδη, πραγματοποίησαν ιατροδικαστική
έρευνα, που διήρκεσε ενάμισι χρόνο. Το πόρισμα των εμπειρογνωμόνων
απέδειξε ότι ήταν πράγματι τα λείψανα του Δημήτρη Μπεναρδάκη. Όμως,
έμεινε ακόμα ένα μυστικό: πού εξαφανίστηκε η καρδιά του; Για το μυστικό
αυτό μίλησε ο Διευθυντής της Ιατροδικαστικής Έδρας της Κρατικής Ιατρικής Ακαδημίας «Ι.Μέτσνικοφ», Γιεβγκένι Μίσιν: «Όταν το 1962 η σορός του
Μπεναρδάκη βρισκόταν για δέκα ημέρες στο νεκροτομείο, οι υπάλληλοί
μας αφαίρεσαν την καρδιά, ως μοναδικό έκθεμα. Μετά απ’ αυτό, τα λείψανα
του Μπεναρδάκη άρχισαν να μελετούν άλλοι εμπειρογνώμονες, που δεν
είχαν καθόλου στοιχεία για την καρδιά του. Τότε, γεννήθηκε ο μύθος ότι
τη θάψανε ξεχωριστά, στην Ελλάδα. Στην πραγματικότητα, η καρδιά του
μέσα σε σφραγισμένη ειδική φιάλη διατηρούνταν έκτοτε στο Μουσείο της
έδρας μας, υπηρετώντας εκπαιδευτικούς σκοπούς».
Τελετή στην Αγία Πετρούπολη
Ν
οέμβριος του 1962. Κατά την εκσκαφή των θεμελίων της ελληνικής
εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου, στην λεωφόρο Λίγκοφσκι, στην Αγία
Πετρούπολη, που κατεδαφίστηκε για να ανεγερθεί στη θέση της η Μεγάλη
Αίθουσα Συναυλιών «Οκτιάμπρσκι», έκπληκτοι οι εργάτες ανακάλυψαν μία
σαρκοφάγο, η οποία περιείχε ταριχευμένη τη σορό ενός πλούσια ντυμένου
άντρα. Κάτι τέτοιο ποτέ δεν είχε ξανασυμβεί στην πόλη.
Η είδηση δεν δημοσιεύθηκε τότε στον Τύπο. Μόνο έπειτα από περισσότερο από τριάντα χρόνια, το Μάρτιο του 1996, οι άμεσα συμμετέχοντες σ’
εκείνη την ιστορία, οι οποίοι έκαναν έρευνα για τα λείψανα που είχαν βρεθεί
το 1962, μίλησαν για πρώτη φορά στην εφημερίδα «Σανκτ-Πετερμπούργκσκιε
Βέντομοστι». Ήταν, τελικά, τα λείψανα ενός εξαίρετου εκπρόσωπου της
ελληνικής διασποράς, του Δημητρίου Μπεναρδάκη, το όνομα του οποίου
είχε ξεχαστεί για πολλά χρόνια.
«Στην ιστορία της Ρωσίας, ο Μπεναρδάκης μπήκε ως μεγάλος επιχειρηματίας, ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους του 19ου αιώνα,
ευεργέτης και φιλάνθρωπος, που άφησε βαθιά χνάρια στο ρωσικό πολιτισμό. Έχαιρε μεγάλου σεβασμού και στη χώρα μας και στην Ελλάδα»,
επισημαίνεται σε σχετικό άρθρο του Σεργκέι Γκλέζεροβ, στην εφημερίδα
«Σανκτ-Πετερμπούργκσκιε Βέντομοστι». Και προστίθεται: «Μία από τις πιο
56
Τον περασμένο Δεκέμβριο, στη Λάβρα του Αλεξάντρ Νέφσκι πραγματοποιήθηκε επίσημη τελετή στη μνήμη του Δημήτρη Μπεναρδάκη, με τη
συμμετοχή εκπροσώπων του Κοινοβουλίου της Αγίας Πετρούπολης, των
Γενικών Προξένων της Ελλάδος και της Κύπρου, εκπροσώπων της ελληνικής
κοινότητας, ορθοδόξων κληρικών, επιστημόνων κ.ά.
Στο ναό της Αγίας Τριάδας της Λάβρας διεξήχθη τρισάγιο και στη
συνέχεια, στο Πνευματικό Διαφωτιστικό Κέντρο «Αγίου Πνεύματος», οι
εμπειρογνώμονες του Ιατροδικαστικού Γραφείου παρέδωσαν επίσημα
στην ελληνική πλευρά τη λειψανοθήκη με τα λείψανα και το πιστοποιητικό
γνησιότητάς τους. Ο διδάκτωρ Γιεβγκένι Μίσιν παρέδωσε στους εκπροσώπους της ελληνικής πλευράς την καρδιά του Μπεναρδάκη, τονίζοντας
ότι υπάρχουν δύο δυνατότητες: να παραμείνει στο μουσείο της Έδρας της
Ιατροδικαστικής Εμπειρογνωμοσύνης ή να ενταφιαστεί μαζί με τα λείψανα
που ταυτοποιήθηκαν.
«Μετά από πολλά χρόνια θριαμβεύει η δικαιοσύνη. Χάρη στις ενέργειες
μιας ομάδας εμπνευσμένων ανθρώπων, έγινε δυνατός ο ενταφιασμός των
λειψάνων του Δημήτρη Μπεναρδάκη, σύμφωνα με τους κανόνες της χριστιανικής πίστης», επισήμανε ο Ιβάν Σαββίδης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας
Ελληνικών Κοινοτήτων της Ρωσίας. «Η πράξη αυτή έχει βαθιά πνευματική
σημασία και αποτελεί σημαντικό γεγονός στην κοινωνική ζωή, όχι μόνο της
Αγίας Πετρούπολης, αλλά και όλης της Ρωσίας», υπογράμμισε. Δ.Ρ. ■

Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος

Τεύχος 21ο - Ιούλιος 2012

Τεύχος 125 - ΑΠΕ-ΜΠΕ

ιανουαριος 2014

Σεπτέμβριος

εκδοση 2 ιανουαριου 2014

Η εργασία

ΕΔΩ - Rethymnon.biz

Teuxos 31.indd

Teuxos 28.indd

Η πορεία του έργου LIFE Pinus για τον Πάρνωνα Νέος νόμος