REPUBLIKA SRPSKA
VLADA
E
PRIJEDLOG
ZAKON
O ZAŠTITI OD POŽARA
Banja Luka, jun 2012. godine
Prijedlog
ZAKON
O ZAŠTITI OD POŽARA
I OSNOVNE ODREDBE
Član 1.
Ovim zakonom propisuje se sistem zaštite od požara, prava i obaveze privrednih društava i
drugih pravnih lica, republičkih organa uprave i drugih organa, jedinica lokalne samouprave,
preduzetnika i drugih fizičkih lica kao subjekata zaštite od požara (u daljem tekstu: subjekti zaštite od
požara), mjere zaštite od požara, planiranje i organizovanje zaštite od požara, organizacija vatrogasne
službe, gašenje požara, nadzor nad sprovođenjem mjera zaštite od požara i finansiranje zaštite od
požara.
Član 2.
(1) Zaštita od požara obuhvata skup mjera i radnji upravne, organizacione, materijalno-tehničke,
obrazovne i propagandne prirode, koje se preduzimaju radi sprečavanja izbijanja i širenja požara,
njegovog otkrivanja i gašenja, te spasavanja ljudi, imovine i životne sredine ugroženih požarom.
(2) Zaštita od požara organizuje se i sprovodi u svim mjestima i na svim objektima koji su izloženi
opasnostima od izbijanja i širenja požara.
Član 3.
Zaštita od požara je djelatnost od posebnog interesa za Republiku Srpsku.
Član 4.
Izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu imaju sljedeća značenja:
a) požar – proces nekontrolisanog sagorijevanja gorive materije kojim se ugrožavaju život i
zdravlje ljudi, materijalna dobra i životna sredina, a koji je karakterističan po istovremenom otpuštanju
toplote, dima, toksičnih gasova i plamena,
b) požarni sektor – granica širenja požara koja se određuje na osnovu analize požarnog
opterećenja, načina širenja požara, požarnog rizika i materijalne vrijednosti objekta u kojem se
određuje,
v) dimovod – unutrašnji dio dimnjaka kroz koji se odvodi dim,
g) teritorijalna vatrogasna jedinica je vrsta profesionalne vatrogasne jedinice koja se osniva na
području opštine ili grada,
d) preduzetna vatrogasna jedinica je vrsta profesionalne vatrogasne jedinice koja se osniva u
privrednim društvima i drugim pravnim licima i
đ) dobrovoljna vatrogasna jedinica je vrsta vatrogasne jedinice koja se formira u jedinicama
lokalne samouprave, vatrogasnim društvima, privrednim društvima, drugim pravnim licima, republičkim
organima uprave ili drugim organima.
II PRAVA I OBAVEZE SUBJEKATA ZAŠTITE OD POŽARA
Član 5.
Vlada Republike Srpske (u daljem tekstu: Vlada) na prijedlog Ministarstva unutrašnjih poslova (u
daljem tekstu: Ministarstvo) donosi godišnji program aktivnosti sprovođenja posebnih mjera zaštite od
požara od interesa za Republiku Srpsku.
Član 6.
(1) Subjekti zaštite od požara dužni su da u sprovođenju mjera zaštite od požara postupaju u
skladu sa ovim zakonom, planovima zaštite od požara i opštim aktima subjekata zaštite od požara.
(2) U izvršavanju obaveza iz stava 1. ovog člana ostvaruje se saradnja sa ovlašćenim privrednim
društvima i drugim pravnim licima iz člana 23. ovog zakona i privrednim društvima i pravnim licima koja
su stručno osposobljena i registrovana za vršenje djelatnosti zaštite od požara.
(3) Direktor privrednog društva ili drugog pravnog lica, odnosno rukovodilac koji rukovodi
republičkim organom uprave ili drugim organom, rukovodni radnici u privrednom društvu i pravnom
licu, odnosno radnici sa posebnim ovlašćenjima u republičkom organu uprave, svaki u svom djelokrugu
odgovorni su za organizovanje i sprovođenje zaštite od požara, posebno za primjenu propisanih i
naloženih mjera, održavanje u ispravnom stanju i namjensku upotrebu opreme i sredstava za gašenje
požara, kao i za upoznavanje radnika sa opasnostima od požara u vezi sa njihovim poslovima i zadacima.
(4) Svaki građanin koji primijeti požar ili neposrednu opasnost od požara dužan je da ga ugasi ili
otkloni neposrednu opasnost od požara, ako to može učiniti bez opasnosti za sebe ili drugog.
Član 7.
Za organizovanje i ostvarivanje zaštite od požara, u skladu sa ovim zakonom, drugim propisima i
opštim aktima, odgovorni su:
a) u privrednim društvima i drugim pravnim licima – direktor,
b) u političkim strankama i udruženjima građana – izvršni organi i
v) u republičkim organima uprave i drugim organima – rukovodioci koji rukovode tim organima.
Član 8.
(1) Radi utvrđivanja odgovarajuće organizacije i preduzimanja drugih mjera potrebnih za
uspješno funkcionisanje i sprovođenje mjera zaštite od požara, subjekti zaštite od požara razvrstavaju se
u četiri kategorije I, II, III i IV stepena rizika ugroženosti od požara, a zavisno od tehnološkog procesa,
vrste materijala koji proizvode, prerađuju ili uskladištavaju, vrste materijala upotrijebljenog za izgradnju
objekta i značaja objekta.
(2) Ministar unutrašnjih poslova (u daljem tekstu: ministar) donosi rješenje kojim razvrstava
subjekte zaštite od požara u odgovarajuće kategorije stepena rizika ugroženosti od požara, na koje se
može izjaviti žalba u roku od 15 dana od dana prijema rješenja.
(3) Ministar donosi propise o uslovima, osnovima i mjerilima za razvrstavanje privrednih
društava i drugih pravnih lica, republičkih organa uprave i drugih organa i preduzetnika, u odgovarajuće
kategorije stepena rizika ugroženosti od požara.
(4) U određenim slučajevima, ministar može odrediti, zbog privrednog, kulturnog, istorijskog i
drugog značaja djelatnosti koje vrše subjekti zaštite od požara da oni budu razvrstani u kategoriju
neposredno višeg stepena rizika ugroženosti od požara.
Član 9.
(1) Privredna društva i druga pravna lica razvrstana u kategoriju I stepena rizika ugroženosti od
požara dužna su da donesu plan zaštite od požara i da imaju vlastitu vatrogasnu jedinicu sa
odgovarajućim brojem radnika na organizovanju i sprovođenju preventivnih mjera zaštite od požara.
(2) Privredna društva i druga pravna lica razvrstana u kategoriju II stepena rizika ugroženosti od
požara obavezna su da donesu planove zaštite od požara i da imaju odgovarajući broj radnika radi
vršenja poslova stalnog dežurstva, neposrednog gašenja požara i sprovođenja preventivih mjera zaštite
od požara radi organizovanja službe zaštite od požara.
(3) Subjekti zaštite od požara, razvrstani u kategoriju III stepena rizika ugroženosti od požara
obavezni su da imaju najmanje jednog radnika koji neposredno organizuje i sprovodi preventivne mjere
zaštite od požara.
(4) Subjekti zaštite od požara, razvrstani u kategoriju IV stepena rizika ugroženosti od požara
moraju da imaju najmanje jednog radnika zaduženog za organizovanje i sprovođenje preventivnih mjera
zaštite od požara ili ugovor sa ovlašćenom ustanovom.
(5) Subjekti zaštite od požara razvrstani u kategorije iz st. 1. do 4. ovog člana donose opšti akt o
zaštiti od požara.
Član 10.
(1) Subjekti zaštite od požara dužni su da pod uslovima i na način propisan ovim zakonom
učestvuju u gašenju požara i spasavanju ljudi i imovine ugroženih požarom i da daju na raspolaganje
svoja prevozna, tehnička i druga sredstva potrebna za gašenje požara i spasavanje ljudi i imovine
ugroženih požarom.
(2) Subjekti zaštite od požara dužni su da:
a) obavijeste sve radnike koji su izloženi opasnosti od požara ili mogu da budu izloženi opasnosti
od požara, o mjerama i radnjama koje se preduzimaju, a odnose se na zaštitu od požara i
b) daju uputstva da radnici prestanu raditi u slučaju opasnosti od požara i da se upute na sigurno
mjesto.
(3) U slučaju izbijanja požara, od radnika se ne smije zahtijevati da nastave rad u situaciji u kojoj
postoji opasnost za njihov život i zdravlje.
(4) Subjekti zaštite od požara dužni su da omoguće radnicima da preduzmu mjere i radnje u
skladu sa svojim znanjima i raspoloživim tehničkim sredstvima radi izbjegavanja posljedica opasnosti od
požara, u slučaju kada postoji ozbiljna opasnost po njihovo zdravlje ili zdravlje drugih lica usljed požara, a
neposrednog rukovodioca nije moguće kontaktirati.
(5) Zbog preduzimanja mjera i radnji iz stava 4. ovog člana radnici ne snose odgovornost, osim
ako su postupali namjerno ili iz krajnje nepažnje.
Član 11.
(1) Privredno društvo i drugo pravno lice, kao i fizičko lice koji izrađuju tehničku dokumentaciju,
investitori i izvođači radova na objektima dužni su da u izradi tehničke dokumentacije i građenju
primjenjuju propisane mjere i normative zaštite od požara.
(2) Za građevinski materijal, elemente, opremu i druge materijale koji se ugrađuju u objekat, a
koji su od posebnog značaja za sprečavanje nastanka ili širenja požara u tom objektu, moraju se
obezbijediti dokazi o njihovoj vatrootpornosti i požarnim karakteristikama.
(3) Za finalnu obradu vodoravnih i vertikalnih površina izlaza i izlaznih puteva u objektima smiju
se ugrađivati samo materijali određenih požarnih karakteristika.
(4) Za ugrađeni materijal iz stava 2. ovog člana izvođač radova dužan je da pribavi dokaze o
njihovoj vatrootpornosti i požarnim karakteristikama i da ih na uvid Ministarstvu prije izdavanja
saglasnosti iz člana 24. stav 1. ovog zakona.
Član 12.
Osim mjera zaštite od požara propisanih ovim zakonom, skupštine opština – grada, mogu u
skladu sa potrebama propisati i druge mjere kojima je cilj sprečavanje izbijanja i širenja požara i
spasavanje ljudi i imovine ugroženih požarom, u skladu sa zakonom.
III PLANIRANjE I ORGANIZOVANjE ZAŠTITE OD POŽARA
Član 13.
(1) Organizovanje i sprovođenje zaštite od požara vrši se na osnovu ovog i drugih zakona i
propisa donesenih na osnovu zakona i opštih akata, kao i planova zaštite od požara.
(2) U skladu sa zakonom i drugim propisima, plan zaštite od požara na nivou opštine donosi
skupština opštine, a skupština grada donosi plan zaštite od požara na nivou grada, odnosno opština u
sastavu grada.
(3) Planove zaštite od požara donose privredna društva i druga pravna lica, republički organi
uprave i drugi organi, u skladu sa ovim zakonom, odlukama i planovima zaštite od požara opštine i
drugim propisima.
(4) Plan zaštite od požara u privrednim društvima i drugim pravnim licima donosi odgovarajući
organ upravljanja, a u republičkim organima uprave i organima opštine, odnosno grada, rukovodilac koji
rukovodi tim organom.
(5) Republički organi uprave, grad i opština, u skladu sa svojim pravima i dužnostima, utvrđenim
zakonom, brinu se o uspješnom funkcionisanju zaštite od požara i sprovođenju propisanih mjera od
privrednih društava i drugih pravnih lica, republičkih organa uprave i drugih organa, preduzetnika i
drugih fizičkih lica i vrše druge zakonom određene poslove u vezi sa sprovođenjem i unapređivanjem
zaštite od požara.
Član 14.
(1) U planovima zaštite od požara utvrđuju se:
a) procjena ugroženosti od požara,
b) organizacija zaštite od požara,
v) način upotrebe vatrogasnih jedinica,
g) sistem obavještavanja,
d) postupak u slučaju požara,
đ) tehnička oprema i sredstva za gašenje požara,
e) način snabdijevanja vodom,
ž) putevi, prolazi i prilazi,
z) saradnja sa drugim vatrogasnim jedinicama, jedinicama i formacijama Oružanih snaga
Bosne i Hercegovine i
i) druge mjere potrebne za uspješno funkcionisanje i unapređivanje zaštite od požara i
sprovođenje nadzora nad izvršavanjem mjera zaštite od požara.
(2) Metodologiju za izradu planova zaštite od požara u skladu sa odredbama stava 1. ovog člana
utvrđuje ministar.
IV MJEPE ZAŠTITE OD POŽARA
Član 15.
Mjere zaštite od požara u smislu ovog zakona su:
a) izbor lokacije i dispozicije objekata, kao i izbor materijala, uređaja, instalacija i
konstrukcija kojim se sprečava požar ili mogućnost izbijanja i širenja požara svodi na
najmanju mjeru,
b) izgradnja prilaznih puteva i prolaza,
v) obezbjeđenje potrebnih količina vode i drugih sredstava za gašenje požara,
g) izbor i održavanje tehnoloških procesa i uređaja kojima se obezbjeđuje sigurnost protiv
požara,
d) zabrana upotrebe otvorene vatre i drugih izvora paljenja u objektima i prostorijama u
kojima bi zbog toga moglo doći do požara,
đ) način spasavanja ljudi i imovine,
e) postavljanje uređaja za javljanje, gašenje požara i sprečavanje njegovog širenja, uređaja
za mjerenje koncentracije eksplozivnih smjesa (gasovi, pare i prašina) i drugih uređaja za
kontrolu bezbjednog odvijanja tehnološkog procesa,
ž) održavanje i kontrola ispravnosti uređaja i instalacija čija neispravnost može uticati na
nastanak i širenje požara i
z) organizovanje službe osmatranja i obezbjeđenje opreme i sredstava za gašenje šumskih
požara.
Član 16.
(1) Prostornim, urbanističkim, regulacionim planom i urbanističkim projektom u odnosu na
mjere zaštite od požara utvrđuju se:
a) sistem objekata vodosnabdijevanja, razvoj primarne i sekundarne mreže sa
odgovarajućim kapacitetima za potrebe zaštite od požara,
b) udaljenost između zona predviđenih za industrijske objekte, skladišta zapaljivih tečnosti,
gasova i eksplozivnih materija,
v) udaljenost između objekata različite namjene unutar industrijske zone i
g) širina puteva koji omogućavaju pristup vatrogasnim vozilima do svakog objekta i njihovo
manevrisanje za vrijeme gašenja požara.
(2) Za prostorne, urbanističke i regulacione planove, urbanistički projekat, kao i za njihove
izmjene ili dopune, prije donošenja, potrebno je pribaviti mišljenje Ministarstva u pogledu planiranih
mjera zaštite od požara.
(3) Ministar donosi propis o tehničkim normativima za pristupne puteve, okretnice i uređene
platoe za vatrogasna vozila u blizini objekta kod kojih je povećan rizik od požara.
Član 17.
(1) Građevinski objekti grade se na mjestu i na način da se time ne stvara opasnost od požara za
druge objekte.
(2) Na postojećim objektima ne mogu se izvoditi radovi koji bi mogli dovesti do smanjenja
bezbjednosti od požara na objektu ili na susjednim objektima.
(3) Izvođač radova na objektima iz st. 1. i 2. ovog člana dužan je da pisano odredi i preduzme
potrebne mjere za sprečavanje izbijanja i širenja požara i obezbijedi potrebna sredstva i opremu za
gašenje požara.
Član 18.
(1) U tehničkoj dokumentaciji za stambene objekte sa četiri i više nadzemnih etaža, objektima
namijenjenim za javnu upotrebu u kojima se okuplja ili boravi, odnosno radi veći broj lica (bolnice,
hoteli, pansioni, ugostiteljski objekti, sportske i druge dvorane, robne kuće, tržni centri, škole,
željezničke i autobuske stanice, aerodromi i drugi slični objekti) i u industrijskim objektima, određuju se
požarni sektori.
(2) Sprovođenje odgovarajućih mjera zaštite od požara u objektima iz stava 1. ovog člana zavisi
od namjene, izdvojenosti i visine objekata, čija se klasifikacija, stepen otpornosti prema požaru i
bezbjednost evakuacije određuje propisom o tehničkim normativima zaštite od požara koji donosi
ministar.
Član 19.
(1) Iz požarnih sektora u objekatima iz člana 18. ovog zakona mora biti omogućena bezbjedna
evakuacija u slučaju požara, a putevi evakuacije moraju imati dovoljnu propusnost i biti na siguran način
zaštićeni od vatre i dima.
(2) Požarni sektori određuju se na osnovu standarda i analize požarnog opterećenja, načina
širenja požara, požarnog rizika i materijalne vrijednosti objekta ili njegovog dijela.
Član 20.
(1) Odobrenje za građenje objekata neće se izdati ukoliko se ne pribavi saglasnost Ministarstva
za predviđene mjere i normative zaštite od požara u tehničkoj dokumentaciji.
(2) Ministarstvo u sjedištu daje saglasnost za građenje:
a) objekata za preradu nafte, naftnih derivata, zapaljivih tečnosti i gasova,
b) objekata za proizvodnju eksplozivnih materija,
v) industrijskih objekata u kojima se na jednom lokalitetu u više objekata obavlja jedinstven
tehnološki proces,
g) objekata za proizvodnju električne energije,
d) objekata za proizvodnju energije iz obnovljenih izvora energije (vjetar, biogas, solarna
energija, geotermalna energija, deponijski gas, gas iz komunalnih otpadnih voda), kao i
elektrana sa kombinovanom proizvodnjom,
đ) visokih brana i akumulacija napunjenih vodom, jalovinom ili pepelom za koje je propisano
tehničko osmatranje,
e) transformatorskih postrojenja snage iznad 20 MVA,
ž) tunela dužih od 1000 m,
z) međunarodnih i magistralnih produktovoda, gasovoda i naftovoda za transport, gasovoda
nazivnog radnog natpritiska više od 16 bara, ukoliko prelaze najmanje dvije opštine,
magistralnih i regionalnih toplodalekovoda, objekata za proizvodnju biodizela,
i) stadiona za 10.000 i više gledalaca, objekata konstruktivnog raspona 50 m i više, objekata
visine 50 m i više, silosa kapaciteta više od 10.000 m3,
j) postrojenja za tretman opasnog otpada, spaljivanjem ili hemijskim postupcima, kapaciteta
više od 70 t dnevno,
k) postrojenja za tretman neopasnog otpada spaljivanjem, termičkim i/ili fizičkim, fizičkohemijskim, hemijskim postupcima, kao i centralnih skladišta i/ili deponija za odlaganje
opasnog otpada,
l) regionalnih deponija, odnosno deponija za odlaganje neopasnog otpada za područje
nastanjeno sa više od 200.000 stanovnika,
lj) aerodroma za međunarodni avio-saobraćaj,
m) pristaništa, luka, marina i pristana (pontona),
n) javne željezničke infrastrukture sa priključcima,
nj) telekomunikacionih objekata, odnosno mreža, sistema ili sredstava koji su
međunarodnog i magistralnog značaja i telekomunikacionih objekata koji se grade na
teritoriji dviju ili više opština, zaključno sa glavnim kapacitetima,
o) dalekovoda koji se grade na teritoriji dviju ili više opština i
p) drugih objekata od posebnog značaja za Republiku.
(3) Nadležni centar javne bezbjednosti Ministarstva (u daljem tekstu: Centar) daje saglasnost za
građenje:
a) objekata i prostora namijenjenih za obavljanje poslovnih djelatnosti,
b) naftovoda, produktovoda i gasovoda,
v) transformatorskih postrojenja snage do 20 MVA,
g) dalekovoda koji se grade na teritoriji opštine,
d) skladišnih objekata,
đ) industrijskih objekata u kojima se na jednom lokalitetu u jednom objektu obavlja
jedinstven tehnološki proces,
e) tunela dužine od 200 m do 1000 m,
ž) objekata koji su namijenjeni za javnu upotrebu u kojima se okuplja ili boravi, odnosno radi
veći broj lica (bolnice, hoteli, pansioni, ugostiteljski objekti, sportske i druge dvorane, robne
kuće, tržni centri, škole, željezničke i autobuske stanice, aerodromi i drugi slični objekti),
z) objekata zdravstvenih ustanova, stacionara i domova za smještaj lica sa posebnim
potrebama i objekata kazneno-popravnih ustanova,
i) objekata blokovskog tipa i visokih objekata,
j) auto-puteva i brzih puteva, putnih objekata i saobraćajnih priključaka na ove puteve i
graničnih prelaza i
k) nadzemnih i podzemnih garaža za automobile.
(4) Za individualnu stambenu izgradnju i objekte koji se povremeno koriste za boravak i odmor
nije potrebna saglasnost iz stava 3. ovog člana.
(5) Saglasnost na predviđene normative zaštite od požara u tehničkoj dokumentaciji za građenje
magacina za smještaj eksplozivnih materija kao i objekata za uskladištavanje i trgovinski promet
zapaljivih tečnosti, zapaljivih gasova i gasa u bocama izdaje Ministarstvo u sjedištu, odnosno nadležni
Centar u skladu sa čl. 49. i 62. Zakona o prometu eksplozivnih materija i zapaljivih tečnosti i gasova
(„Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 78/11).
(6) Ministar donosi propis o tehničkim normativima za zaštitu elektroenergetskih postrojenja i
uređaja od požara.
Član 21.
(1) Privredna društva i druga pravna lica koja izrađuju tehničku dokumentaciju za građenje
objekata dužna su da:
a) pri izradi tehničke dokumentacije ugrade sve propisane mjere zaštite od požara u skladu
sa tehnološkim projektnim zadatkom,
b) uz tehničku dokumentaciju izrade prilog zaštite od požara sa naznakom svih opasnosti
koje se mogu pojaviti pri korišćenju objekta i mjera koje su predviđene u tehničkoj
dokumentaciji da bi se ove opasnosti otklonile i
v) navedu sve propise koji su korišćeni pri izradi tehničke dokumentacije.
(2) Prilog iz stava 1. tačka b) ovog člana izrađuje se za svaki objekat ili dio objekta ili instalacije
koje su predmet projektovanja i sadrži izjavu sa potpisom odgovornog projektanta koji rukovodi izradom
tehničke dokumentacije u cjelini za izvođenje objekata ili postrojenja i projektanta za zaštitu od požara.
(3) Projektanti iz stava 2. ovog člana dužni su da uz projekat prilože ispravu kojom dokazuju da je
projektovanje objekta, odnosno tehničko-tehnološkog procesa izvršeno u skladu sa zakonom i propisima
donesenim na osnovu zakona.
(4) Projektant za zaštitu od požara iz stava 2. ovog člana može biti lice koje je u stalnom radnom
odnosu u privrednom društvu i drugom pravnom licu iz stava 1. ovog člana i koje ima visoku ili višu
stručnu spremu ili završene studije prvog ciklusa sa 240 ESTЅ bodova ili 180 ESTЅ bodova, tehničkog
smjera i položen stručni ispit za rad na poslovima zaštite od požara.
(5) Privredno društvo i drugo pravno lice koje izrađuje tehničku dokumentaciju, odnosno prilog
zaštite od požara iz stava 1. tačka b) ovog člana, a nema zaposleno lice koje ispunjava uslove za
odgovornog projektanta za zaštitu od požara, zaključuje ugovor sa privrednim društvom ili drugim
pravnim licem registrovanim za izradu projektne dokumentacije, koje u stalnom radnom odnosu ima
zaposlenog odgovornog projektanta za zaštitu od požara.
Član 22.
(1) Za objekte i radove za koje je potrebna saglasnost Ministarstva u sjedištu za predviđene
mjere i normative zaštite od požara u tehničkoj dokumentaciji, kao i za industrijske objekte i objekte
namijenjene za javnu upotrebu u kojima se sakuplja ili boravi veći broj lica, uz tehničku dokumentaciju
investitor je dužan da priloži i poseban elaborat u kome se na sažet i cjelovit način na osnovu grafičkih
priloga, proračuna i tekstualnih objašnjenja moraju prikazati sve mjere zaštite od požara predviđene u
tehničkoj dokumentaciji, sa predviđenim, odnosno odabranim sistemom zaštite od požara, njegovom
funkcionalnosti i efikasnosti.
(2) Za objekte iz stava 1. ovog člana, za koje su posebnim propisom određene mjere zaštite od
požara, investitor ne prilaže poseban elaborat već uz tehničku dokumentaciju izrađuje prilog zaštite od
požara iz člana 21. stav 1. tačka b) ovog zakona.
Član 23.
(1) Za izradu elaborata iz člana 22. ovog zakona može se ovlastiti organizacija koja ima kadrove
koji imaju odgovarajuću visoku školsku spremu ili završene studije prvog ciklusa sa 240 ESTЅ bodova,
najmanje tri godine radnog iskustva u odgovarajućoj struci i položen stručni ispit u toj struci, od kojih
najmanje jedno lice mora da ima položen stručni ispit za rad na poslovima zaštite od požara.
(2) Ovlašćenje iz stava 1. ovog člana na zahtjev privrednog društva ili drugog pravnog lica daje
Ministarstvo u sjedištu.
(3) Rješenjem se ukida dato ovlašćenje ako se u organizaciji iz stava 1. ovog člana promijene
okolnosti tako da organizacija ne ispunjava propisane uslove ili ako se u postupku nadzora utvrdi da se
organizacija prilikom izrade elaborata ne pridržava propisa i drugih normativa zaštite od požara.
Član 24.
(1) Odobrenje za upotrebu izgrađenog ili rekonstruisanog objekta ili dijela objekta koji
predstavlja ekonomsko-tehničku cjelinu i kao takav se može samostalno koristiti daje se nakon što
Ministarstvo da saglasnost da su u njima sprovedene mjere zaštite od požara predviđene u tehničkoj
dokumentaciji.
(2) Saglasnost iz stava 1. ovog člana za objekte iz člana 20. stav 2. ovog zakona daje Ministarstvo
u sjedištu, a za objekte iz člana 20. stav 3. ovog zakona daje nadležni Centar.
(3) Odobrenje za upotrebu objekta u kojem je ugrađeni sistem za dojavu i gašenje požara,
uređaji za kontrolno i zaštitno djelovanje i uređaji za sprečavanje širenja požara može se izdati nakon što
se ispita njihova ispravnost i optimalno djelovanje u skladu sa projektnim rješenjem i primijenjenim
standardima i normativima.
(4) Ispitivanje iz stava 3. ovog člana i periodično ispitivanje prema tehničkim propisima i
uputstvu proizvođača mogu vršiti samo privredna društva i druga pravna lica koja su registrovana za tu
djelatnost i koji su dobili odobrenje Ministarstva.
(5) Ministar donosi propis o tehničkim normativima za stabilne instalacije za dojavu požara.
Član 25.
(1) Električne, ventilacione, gasne, naftovodne, toplovodne, gromobranske i druge instalacije i
uređaji, kao i dimovodi, moraju se postaviti, odnosno izvoditi, koristiti i održavati prema propisanim
tehničkim normativima i obaveznim standardima i uputstvima proizvođača, o čemu mora postojati
dokumentacija.
(2) Instalacije i uređaji iz stava 1. ovog člana, kao i dimovodi i ložišta mogu se upotrebljavati
samo ako su ispravni i ako su pravilno postavljeni.
Član 26.
(1) Zapaljive materije mogu se držati i uskladištavati samo u objektima koji su za to podešeni ili
preuređeni u skladu sa tehničkim i drugim propisima.
(2) Otvorena vatra (otvorena ložišta, otvoreni plamen i slično) koja se koriste u tehnološkim
procesima ili u postupku rada u poslovnom prostoru mogu se upotrebljavati samo u skladu sa tehničkim
i drugim propisima.
Član 27.
(1) Pri izgradnji ili rekonstrukciji vodovodne mreže u naseljenim mjestima mora se obezbijediti
protočni kapacitet, pritisak i hidrantska mreža za efikasno gašenje požara.
(2) Ministar donosi propis o tehničkim normativima za hidrantsku mrežu za gašenje požara.
Član 28.
(1) Subjekti zaštite od požara dužni su da drže u pripravnosti ispravne uređaje, alat i opremu za
gašenje požara na mjestima koja su lako pristupačna (podest, hodnik, trijem i slično), zaštićenim od
visokih i niskih temperatura, mehaničkih, hemijskih i drugih oštećenja.
(2) U poslovnom prostoru u kojem, s obzirom na prirodu posla koji se obavlja, prijeti opasnost
od izbijanja ili širenja požara moraju se preduzeti propisane mjere ili mjere naložene od nadležnog
inspektora za zaštitu od požara (držanje u pripravnosti odgovarajućih sprava, alata i drugih sredstava za
početno gašenje požara, kao i druge odgovarajuće mjere).
Član 29.
(1) Gradovi, opštine, mjesne zajednice, privredna društva i druga pravna lica, republički organi
uprave i drugi organi, preduzetnici u oblasti poljoprivrede i poljoprivredni proizvođači za vrijeme žetve i
vršidbe preduzimaju posebne mjere zaštite strnih usjeva od požara.
(2) Pod posebnim mjerama zaštite strnih usjeva od požara podrazumijeva se: organizovanje
stalnog dežurstva, osmatračke službe, službe veze i obavještenja i kontrola nad sprovođenjem tih i
drugih mjera zaštite od požara.
(3) Propise o posebnim mjerama zaštite od požara šuma i usjeva donosi ministar nadležan za
poslove poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede u saradnji sa ministrom.
Član 30.
(1) U objektima u kojima se održavaju javni skupovi, priredbe, sajmovi i slično, organizatori su
dužni da za vrijeme njihovog trajanja obezbijede vatrogasno dežurstvo.
(2) U privrednim društvima i drugim pravnim licima vatrogasno dežurstvo se organizuje i u toku
procesa rada kada je povećana opasnost od izbijanja požara.
(3) Pod vatrogasnim dežurstvima iz st. 1. i 2. ovog člana podrazumijeva se prisustvo više lica
stručno osposobljenih za gašenje požara sa odgovarajućom opremom i sredstvima za blagovremeno
gašenje početnih požara.
(4) Pri projektovanju i izgradnji visokih stambenih objekata namijenjenih za javnu upotrebu u
kojima se okuplja ili boravi, odnosno radi veći broj lica (bolnice, hoteli, pansioni, sportske i druge
dvorane, robne kuće, tržni centri površine više od 500 m2, aerodromi i drugi slični objekti) i industrijskim
objektima obavezno je postavljanje uređaja koji omogućavaju otkrivanje i javljanje požara.
(5) U objektima u kojima se odvijaju tehnološki procesi u kojima se proizvode, prerađuju, koriste
i uskladištavaju zapaljive, eksplozivne i druge opasne materije, pored uređaja iz stava 4. ovog člana,
obavezna je i ugradnja:
a) uređaja koji omogućavaju blagovremeno gašenje požara (stabilni sistemi za gašenje
požara) i sprečavanje njegovog širenja,
b) uređaja za mjerenje koncentracije eksplozivnih smjesa (gasovi, pare i prašina) i
v) drugih uređaja za kontrolu bezbjednog odvijanja tehnološkog procesa, zavisno od
namjene objekata i opasnosti od pojave požara.
(6) Ministar donosi propis o tehničkim normativima za izradu tehničke dokumentacije kojom
moraju biti snabdjeveni sistemi, oprema i uređaji za otkrivanje požara i alarmiranje.
Član 31.
(1) Strano privredno društvo koje stavlja u promet uređaje, opremu i sredstva za zaštitu od
požara i eksplozija dužno je da prije stavljanja u promet pribavi atest (ispravu) registrovane ili ovlašćene
organizacije u smislu Zakona o standardizaciji u Republici Srpskoj („Službeni glasnik Republike Srpske“,
broj 13/02), a za opremu koja se koristi u tehnološkim i drugim procesima sa lako zapaljivim ili
eksplozivnim materijama dužno je da Ministarstvu u sjedištu dostavi dokaz o izvršenom ispitivanju
njihove usklađenosti sa propisima i standardima o zaštiti od požara i eksplozija zemlje porijekla.
(2) Za stavljanje u promet uređaja, opreme i sredstava za zaštitu od požara i eksplozija iz stava 1.
ovog člana, potrebno je pribaviti mišljenje Ministarstva u sjedištu.
Član 32.
(1) Korisnici ručnih i prevoznih aparata za gašenje početnog požara dužni su da obezbijede
redovno ispitivanje aparata prema uputstvu proizvođača, odnosno standardima, a najmanje jednom
godišnje.
(2) Ispitivanje aparata iz stava 1. ovog člana koji se nalaze u upotrebi može vršiti privredno
društvo i drugo pravno lice i preduzetnik koji su registrovani za tu djelatnost, a imaju odgovarajuću
tehničku opremu, poslovni prostor i stručne radnike i koji za to dobiju odobrenje Ministarstva.
(3) O izvršenim ispitivanjima i pregledima vodi se evidencija, koja sadrži identifikacioni broj
aparata, ime radnika koji vrši ispitivanje i datum ispitivanja.
(4) Evidenciju iz stava 3. ovog člana propisuje ministar.
Član 33.
(1) Korisnik objekta u kojem su ugrađeni sistemi za dojavu i gašenje požara, hidrantska mreža,
uređaji za kontrolu i zaštitno djelovanje i urađaji za sprečavanje širenja požara, dužan je da obezbijedi
njihovu ispravnost, funkcionalnost, kao i njihovo redovno ispitivanje prema tehničkim propisima i
uputstvu proizvođača, a najmanje jednom godišnje, o čemu mora da vodi evidenciju.
(2) Ispitivanje hidrantske mreže može vršiti privredno društvo i drugo pravno lice koje je
registrovano za obavljanje te djelatnosti, a ima odgovarajuću opremu i zaposlene radnike sa najmanje
srednjom stručnom spremom tehničke struke i položenim stručnim ispitom za rad na poslovima zaštite
od požara.
(3) Ispitivanje hidrantske mreže za vlastite objekte može vršiti privredno društvo i drugo pravno
lice, pod uslovom da ima odgovarajuću opremu i zaposlene radnike sa najmanje srednjom stručnom
spremom tehničke struke i položenim stručnim ispitom za rad na poslovima zaštite od požara.
(4) Nakon izvršenog pregleda i ispitivanja iz stava 2. ovog člana privredno društvo i drugo pravno
lice obavezni su da sačine zapisnik o izvršenom ispitivanju, koji potpisuju lice koje je izvršilo ispitivanje i
odgovorno lice koje ima najmanje višu stručnu spremu ili završene studije prvog ciklusa sa 180 ESTЅ
bodova, tehničkog smjera i položen stručni ispit za rad na poslovima zaštite od požara.
(5) Odgovorno lice iz stava 4. ovog člana može biti i lice koje je izvršilo ispitivanje hidrantske
mreže iz st. 1. i 3. ovog člana.
Član 34.
(1) Privredna društva i druga pravna lica, republički organi uprave i drugi organi dužni su da
opštim aktom utvrde mjere i radnje u vezi sa sprovođenjem i unapređivanjem zaštite od požara i odrede
radnika koji je odgovoran za sprovođenje mjera zaštite od požara i stručno osposobljen za vršenje
poslova zaštite od požara.
(2) Izuzetno od stava 1. ovog člana, privredna društva i druga pravna lica, republički organi
uprave i drugi organi iz člana 9. stav 4. ovog zakona mogu povjeriti sprovođenje mjera zaštite od požara
privrednom društvu, drugom pravnom licu ili preduzetniku koji su osposobljeni i registrovani za tu
djelatnost i imaju u radnom odnosu najmanje jedno zaposleno lice sa položenim stručnim ispitom za rad
na poslovima zaštite od požara, kojima dostavljaju sve podatke bitne za bezbjednost radnika sa
stanovišta zaštite od požara.
(3) Subjekti zaštite od požara, razvrstani u odgovarajuću kategoriju stepena rizika ugroženosti od
požara, dužni su da organizuju zaštitu od požara, u skladu sa rješenjem o razvrstavanju.
(4) Subjekti zaštite od požara, polazeći od svojih uslova i potreba, a u skladu sa propisima o
zaštiti od požara, utvrđuju opštim aktom:
a) radna uputstva koja moraju sadržavati mjere zaštite od požara za sve tehnološke jedinice
gdje postoji opasnost od požara, uz bližu razradu obaveza prema radnom uputstvu i drugim
propisima svakog pojedinog radnika u pogledu kontrole i sprovođenja propisa iz oblasti
zaštite od požara, kao i mjere prve pomoći i mjere za evakuaciju radnika,
b) organizaciju, djelokrug i ovlašćenje službe zaštite od požara,
v) način vršenja unutrašnje kontrole sprovođenja zaštite od požara, te dužnosti,
odgovornosti i ovlašćenja radnika koji tu kontrolu neposredno vrše, stručnu spremu
rukovodioca službe i drugih radnika koji obavljaju poslove zaštite od požara,
g) postupak i način upoznavanja radnika prilikom stupanja na rad ili raspoređivanja na drugo
radno mjesto sa opasnostima od požara koje se tiču tog radnog mjesta, kao i način
obučavanja radnika u rukovanju sredstvima i opremom za gašenje požara,
d) prostorije, prostore i mjesta na kojima se ne smije proizvoditi, koristiti ili prenositi
otvorena vatra,
đ) vrstu i količinu opreme i sredstava za gašenje požara, raspored opreme i sredstava, kao i
vrijeme povremenog ispitivanja njihove ispravnosti,
e) zadatke i odgovornosti radnika koji rukovode poslovima u vezi sa sprovođenjem zaštite od
požara,
ž) odgovornost radnika zbog nepridržavanja propisanih mjera zaštite od požara,
z) dužnosti i ponašanje radnika u slučaju izbijanja požara i
i) način saradnje službe zaštite od požara sa ostalim službama koje rade na unapređivanju
zaštite od požara, službom zaštite na radu, sistemom organa civilne zaštite, službom hitne
pomoći i ovlašćenim privrednim društvima i drugim pravnim licem iz člana 23. ovog zakona.
(5) Odgovorno lice iz stava 1. ovog člana, radnik privrednog društva, drugog pravnog lica i
preduzetnik kojem je povjereno sprovođenje mjera zaštite od požara, kao i rukovodilac posebno
organizovane službe zaštite od požara iz stava 4. tačka v) ovog člana može biti lice koje ima najmanje
srednju stručnu spremu tehničkog smjera i položen stručni ispit za obavljanje poslova zaštite od požara.
(6) Odgovorno lice iz stava 1. ovog člana, ne smatra se odgovornim za posljedice nastale usljed
zakonom preduzetih aktivnosti na poslovima zaštite od požara.
(7) Odgovorno lice iz stava 1. ovog člana ima pravo da zahtijeva od subjekata koji su ga odredili
da preduzmu odgovarajuće mjere i da ih upozna sa prijedlozima za ublažavanje opasnosti od požara za
radnike.
(8) Ministar propisuje program i način polaganja stručnog ispita za radnike iz stava 5. ovog
člana.
Član 35.
Privredna društva i druta pravna lica i republički organi uprave i drugi organi dužni su da na
zahtjev Republičke uprave za inspekcijske poslove (u daljem tekstu: Inspektorat) dostave opšti akt o
zaštiti od požara.
Član 36.
(1) Privredna društva i druga pravna lica, republički organi uprave i drugi organi dužni su da
obezbijede obuku koja se sastoji u informisanju i upoznavanju svakog radnika prema posebno
utvrđenom programu u pogledu opasnosti od požara koje se tiču poslova i zadataka na koje je
raspoređen, kao i o mjerama i sredstvima za gašenje požara, praktičnoj upotrebi priručnih aparata,
uređaja i opreme i sredstava za gašenje požara i da ih upoznaju sa materijalnom i drugom odgovornošću
zbog nepridržavanja propisanih mjera zaštite od požara prilikom:
a) zapošljavanja,
b) premještaja ili promjene posla,
v) uvođenja nove radne opreme ili promjene opreme i
g) uvođenja novih tehnologija.
(2) Subjekti zaštite od požara dužni su da jedanput u toku tri godine vrše provjeru znanja radnika
iz stava 1. ovog člana, o čemu se vodi evidencija.
(3) Obuka radnika u smislu stava 1. ovog člana sprovodi se u toku radnog vremena.
(4) Odredbe st. 1, 2. i 3. ovog člana primjenjuju se i na preduzetnike.
Član 37.
(1) Direktor privrednog društva ili drugog pravnog lica, odnosno rukovodilac koji rukovodi
republičkim organom uprave ili drugim organom, rukovodni radnici u privrednom društvu i pravnom
licu, odnosno radnici sa posebnim ovlašćenjima u republičkom organu uprave, dužni su da konsultuju
radnike i omoguće im da učestvuju u raspravama o svim pitanjima koja se odnose na bezbjednost sa
stanovišta zaštite od požara.
(2) U stambenim zgradama, stambeno – poslovnim zgradama, stambenim zgradama sa
garažama i poslovnim zgradama, za koje je posebnim propisima predviđeno formiranje zajednice etažnih
vlasnika, za sprovođenje propisanih i naloženih mjera zaštite od požara odgovorni su organi zajednice
formirani u skladu sa stim propisima, a u ostalim zgradama odgovoran je vlasnik zgrade.
(3) Subjekti zaštite od požara, koji imaju zaključen ugovor sa ovlašćenom ustanovom iz člana 9.
stav 4. ovog zakona, ne oslobađaju se odgovornosti za obavljanje poslova zaštite od požara.
(4) Lica iz st. 1. i 2. ovog člana oslobađaju se odgovornosti u slučaju kada su požari nastali kao
posljedica više sile koja je van njihove kontrole ili posebnih događaja čije posljedice nije bilo moguće
predvidjeti.
Član 38.
Osiguravajuća društva koja posluju na teritoriji Republike Srpske dužna su da o svim saznanjima
očigledne povrede zakona i drugih propisa, prilikom utvrđivanja rizika i procijene štete nastale od
požara, bez odlaganja obavijeste nadležni Centar.
V ORGANIZACIJA VATROGASNE SLUŽBE
1. Vatrogasne jedinice
Član 39.
(1) Radi učestvovanja u sprovođenju preventivnih mjera zaštite od požara, koje su u funkciji
blagovremenosti i povećanja efikasnosti vatrogasne intervencije, gašenje požara i spasavanje ljudi i
imovine ugroženih požarom i elementarnim nepogodama, sprovođenje mjera zaštite od požara
utvrđenih planom zaštite od požara opštine – grada, pružanje tehničke pomoći u nezgodama i opasnim
situacijama, te obavljanje i drugih poslova u ekološkim i drugim nesrećama, osnivaju se vatrogasne
jedinice.
(2) Vatrogasne jedinice mogu biti profesionalne vatrogasne jedinice i dobrovoljne vatrogasne
jedinice.
(3) Profesionalne vatrogasne jedinice osnivaju se u skladu sa ovim zakonom za područje opštine
ili grada ili za dio tog područja kao teritorijalne vatrogasne jedinice, a u privrednim društvima i drugim
pravnim licima kao preduzetne vatrogasne jedinice.
(4) Dobrovoljne vatrogasne jedinice formiraju se u vatrogasnim društvima, a mogu se formirati i
u privrednim društvima i drugim pravnim licima, jedinicama lokalne samouprave, republičkim organima
uprave i drugim organima.
(5) Teritorijalne vatrogasne jedinice ostvaruju zadatke jedinica civilne zaštite u skladu sa
Zakonom o civilnoj zaštiti („Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 26/02, 39/03 i 29/10).
Član 40.
(1) Teritorijalna vatrogasna jedinica osniva se odlukom skupštine opštine ili grada, kao posebna
unutrašnja organizaciona jedinica administrativne službe opštine, odnosno grada.
(2) Odlukom iz stava 1. ovog člana utvrđuju se djelokrug i nadležnost teritorijalne vatrogasne
jedinice.
(3) Preduzetne vatrogasne jedinice osnivaju privredna društva i druga pravna lica.
Član 41.
(1) Dvije ili više opština mogu sporazumno osnovati zajedničku teritorijalnu vatrogasnu jedinicu.
(2) Opština može sporazumno sa jednim ili više privrednih društava i drugih pravnih lica osnovati
zajedničku profesionalnu vatrogasnu jedinicu.
(3) Dva ili više privrednih društava i druga pravna lica mogu sporazumno osnovati zajedničku
preduzetnu vatrogasnu jedinicu.
Član 42.
(1) Teritorijalnom vatrogasnom jedinicom rukovodi starješina teritorijalne vatrogasne jedinice,
kojeg imenuje načelnik opštine, odnosno gradonačelnik na osnovu sprovedenog javnog konkursa.
(2) Nadležni organ opštine, odnosno grada donosi propis o unutrašnjoj organizaciji i
sistematizaciji radnih mjesta u opštinskoj, odnosno gradskoj vatrogasnoj jedinici nakon pribavljenog
mišljenja Ministarstva u sjedištu.
Član 43.
(1) Za starješinu profesionalne vatrogasne jedinice može se imenovati lice, na način propisan
članom 42. stav 1. ovog zakona, koje ima najmanje višu stručnu spremu ili završene studije prvog ciklusa
sa najmanje 180 ECTS bodova, tehničkog smjera.
(2) Starješina profesionalne vatrogasne jedinice može imati zamjenika, koji ispunjava uslove iz
stava 1. ovog člana.
Član 44.
(1) U jedinicama lokalne samouprave sa više od 20.000 stanovnika obavezno se osniva
teritorijalna vatrogasna jedinica.
(2) U jedinicama lokalne samouprave do 20.000 stanovnika obavezno se osniva teritorijalna
vatrogasna jedinica ili dobrovoljna vatrogasna jedinica sposobna za gašenje požara.
(3) Izuzetno od stava 2. ovog člana, dobrovoljna vatrogasna jedinica ne mora se osnivati, ako je u
naseljenom mjestu osnovana zajednička profesionalna vatrogasna jedinica iz člana 41. stav 2. ovog
zakona.
Član 45.
(1) Vatrogasne jedinice dužne su da međusobno sarađuju u gašenju požara i spasavanju ljudi i
imovine ugroženih požarom i u vanrednim situacijama.
(2) U skladu sa odlukom Vlade ili zaključenim ugovorom o međunarodnoj saradnji vatrogasne
jedinice sarađuju sa vatrogasnim jedinicama susjednih država radi gašenja požara i spasavanja ljudi i
imovine ugroženih požarom.
Član 46.
(1) Profesionalne vatrogasne jedinice donose godišnji plan i program za stručno osposobljavanje
i usavršavanje vatrogasaca i njihovu spremnost za brzo i efikasno djelovanje u izvršavanju zadataka, kao i
način vršenja provjere stručnog znanja vatrogasaca.
(2) Ministarstvo u sjedištu daje saglasnost na plan i program iz stava 1. ovog člana, a kontrolu
nad njegovim izvršavanjem vrši nadležni Centar.
(3) Vatrogasne jedinice iz stava 1. ovog člana nakon izvršavanja plana i programa stručnog
osposobljavanja i usavršavanja vatrogasaca organizuju provjeru stručnog znanja vatrogasaca.
(4) Profesionalni vatrogasac koji prilikom provjeravanja stručnog znanja ne pokaže
zadovoljavajući uspjeh ne može nastaviti rad na poslovima i zadacima na koje je raspoređen.
(5) Odredbe st. 1, 2, 3. i 4. ovog člana odnose se i na dobrovoljne vatrogasne jedinice.
Član 47.
(1) Profesionalne i dobrovoljne vatrogasne jedinice dužne su da vode evidenciju o požarima i
elementarnim nepogodama, kao i evidenciju o učešću u gašenju požara i spasavanju ljudi i imovine.
(2) Profesionalne vatrogasne jedinice i dobrovoljne vatrogasne jedinice iz člana 44. ovog zakona
dužne su da skupštini opštine, na njen zahtjev, dostavljaju stalne i povremene izvještaje koji se tiču
poslova zaštite od požara i da odmah nakon izvršene intervencije na gašenju požara i spasavanju ljudi i
imovine ugroženih požarom obavijeste nadležni Centar.
Član 48.
Za vrijeme vršenja dužnosti, vatrogasci su dužni da nose uniformu, a pri gašenju požara i
spasavanju ljudi i imovine dužni su da nose i propisanu zaštitnu opremu.
Član 49.
(1) Profesionalna vatrogasna jedinica i dobrovoljna vatrogasna jedinica iz člana 44. ovog zakona
moraju imati najmanje 12 vatrogasaca.
(2) Prilikom utvrđivanja broja vatrogasaca u svim vatrogasnim jedinicama mora se voditi računa
o sposobnosti i spremnosti vatrogasne jedinice tako da svaka smjena koja je na dužnosti bude po svom
brojnom sastavu i tehničkoj opremi sposobna za efikasno gašenje požara.
(3) U svakoj smjeni mora biti prisutan broj vatrogasaca određen planom zaštite od požara.
(4) U vrijeme obavljanja poslova i zadataka vatrogasac ne smije biti pod uticajem alkohola ili
opojnih droga ili psihotropnih supstanci.
(5) Tehnička oprema i sredstva za gašenje požara moraju biti ispravna, u pripravnosti i održavati
se prema uputstvu proizvođača, o čemu se vodi evidencija.
Član 50.
(1) Za vatrogasca u profesionalnoj vatrogasnoj jedinici može se primiti lice koje, pored opštih
uslova, ispunjava i sljedeće posebne uslove:
a) da ima najmanje stručnu spremu kvalifikovanog radnika odgovarajuće tehničke struke
(vatrogasne, građevinske, metalske, bravarske, hemijske, električarske i druge struke),
b) da nije starije od 25 godina i
v) da je zdravstveno i psihofizički sposobno za vršenje poslova gašenja požara i spasavanja
ljudi i imovine.
(2) Zdravstvene i psihofizičke uslove iz stava 1. ovog člana propisuje podzakonskim aktom
ministar nadležan za poslove zdravlja i socijalne zaštite.
(3) Lice iz stava 1. ovog člana može učestvovati u gašenju požara ako je položilo stručni ispit za
vatrogasca u profesionalnoj vatrogasnoj jedinici.
(4) Opštim aktom teritorijalne vatrogasne jedinice, odnosno privrednog društva i drugog
pravnog lica koje je osnovalo preduzetnu vatrogasnu jedinicu mogu se propisati i drugi posebni uslovi za
obavljanje poslova i zadataka vatrogasca.
Član 51.
(1) Stručni ispit za rukovodioca akcije gašenja požara dužni su da polože starješine
profesionalnih vatrogasnih jedinica, njihovi zamjenici, radnici profesionalnih vatrogasnih jedinica koji
rukovode jedinicom za gašenje požara, kao i rukovodioci dobrovoljnih vatrogasnih jedinica koji rukovode
jedinicom u gašenju požara.
(2) Izuzetno od odredbe stava 1. ovog člana, članovi (vatrogasci) dobrovoljnih vatrogasnih
jedinica koji te dužnosti ne obavljaju profesionalno, polažu ispit za rukovodioca akcije gašenja požara,
odnosno za zvanje vatrogasca u dobrovoljnoj vatrogasnoj jedinici po pravilima Vatrogasnog saveza
Republike Srpske.
(3) Radnici profesionalnih vatrogasnih jedinica koji rukovode jedinicom za gašenje požara, kao i
rukovodioci dobrovoljnih vatrogasnih jedinica iz stava 1. ovog člana koji rukovode jedinicom u gašenju
požara, mogu polagati stručni ispit za rukovodioca akcije gašenja požara ako imaju položen stručni ispit
za vatrogasca u profesionalnoj vatrogasnoj jedinici i jednu godinu radnog iskustva na poslovima
vatrogasca, nakon položenog stručnog ispita za vatrogasca.
(4) Ministar donosi propise o programu i načinu polaganja stručnog ispita za profesionalne
vatrogasce i rukovodioce akcije gašenja požara, kao i propise o uniformi i funkcionalnim oznakama
vatrogasaca u profesionalnim vatrogasnim jedinicama i pravila službe u vatrogasnim jedinicama.
Član 52.
(1) Stručni ispit iz člana 51. stava 1. ovog zakona, kao i stručni ispit iz člana 50. stav 3. ovog
zakona polaže se pred ispitnom komisijom koju imenuje Centar.
(2) Komisija iz stava 1. ovog člana ima pet članova od kojih jedan član mora biti iz Ministarstva u
sjedištu, a jedan iz Vatrogasnog saveza Republike Srpske.
(3) Troškove polaganja stručnog ispita snosi vatrogasna jedinica ako je ona kandidata uputila na
polaganje.
(4) Visinu troškova za polaganje stručnog ispita određuje ministar.
Član 53.
(1) U profesionalnim vatrogasnim jedinicama i u dobrovoljnim vatrogasnim jedinicama iz člana
44. ovog zakona rad se odvija u smjenama, s tim što rad u jednoj smjeni ne može trajati duže od 12
časova.
(2) Rad u jednoj smjeni može se produžiti samo ako je to neophodno za gašenje požara i
spasavanje ljudi i imovine, kao i za vršenje neodložnih poslova i zadataka određenih opštim aktom
vatrogasne jedinice.
2. Vatrogasna društva
Član 54.
(1) Radi organizovanog dobrovoljnog učestvovanja građana u gašenju požara i spasavanju ljudi i
imovine ugroženih požarom i elementarnim nepogodama, kao i radi preventivne djelatnosti,
propagiranja vatrogastva i vršenja drugih zadataka u vezi sa zaštitom od požara, u skladu sa ovim
zakonom i planom zaštite od požara, fizička lica i privredna društva i druga pravna lica mogu osnivati
vatrogasna društva.
(2) Dva ili više privrednih društava i drugih pravnih lica mogu osnovati zajedničko vatrogasno
društvo.
Član 55.
(1) Vatrogasno društvo u svom sastavu mora imati dobrovoljnu vatrogasnu jedinicu obučenu za
gašenje požara.
(2) Rok u kojem se formira dobrovoljna vatrogasna jedinica, kao i broj vatrogasaca utvrđuje se
Statutom vatrogasnog društva.
(3) Lice koje nije navršilo 18 godina života ne može biti u sastavu dobrovoljne vatrogasne
jedinice, odnosno vršiti gašenje požara.
(4) U dobrovoljne vatrogasne jedinice mogu se angažovati i profesionalni vatrogasci.
(5) U dobrovoljnim vatrogasnim jedinicama iz člana 44. ovog zakona starješine vatrogasne
jedinice i rukovodioci akcije gašenja požara u smjenama, poslove i zadatke obavljaju profesionalno.
Član 56.
(1) U dobrovoljnoj vatrogasnoj jedinici iz člana 44. ovog zakona starješina i rukovodilac akcije
gašenja požara u smjenama moraju ispunjavati iste uslove za zasnivanje radnog odnosa kao i starješina i
rukovodilac akcije gašenja požara u teritorijalnoj vatrogasnoj jedinici.
(2) Za profesionalno obavljanje poslova starješine i rukovodioca akcije gašenja požara u
dobrovoljnim vatrogasnim jedinicama, osim dobrovoljnih vatrogasnih jedinica iz člana 44. ovog zakona,
može se primiti na rad lice koje ispunjava uslove iz člana 50. stav 1. t. a) i v) i člana 51. stav 3. ovog
zakona.
(3) Za profesionalnog vatrogasca u sastavu dobrovoljne vatrogasne jedinice može se primiti na
rad lice koje ispunjava uslove propisane za vatrogasca u profesionalnoj vatrogasnoj jedinici iz člana 50.
st. 1. i 3. ovog zakona.
(4) Profesionalni vatrogasci u dobrovoljnim i preduzetnim vatrogasnim jedinicama imaju ista
prava, obaveze i odgovornosti koje su ovim zakonom utvrđene za profesionalne vatrogasce u
teritorijalnim vatrogasnim jedinicama.
Član 57.
(1) Vatrogasci u dobrovoljnim vatrogasnim jedinicama vrše poslove besplatno.
(2) Licima koja u dobrovoljnoj vatrogasnoj jedinici obavljaju poslove i zadatke, a nisu u radnom
odnosu, skupština opštine, kao i vatrogasno društvo mogu odrediti novčanu nagradu.
Član 58.
Privredno društvo ili drugo pravno lice može odrediti novčanu nagradu vatrogascima
dobrovoljne vatrogasne jedinice ili odrediti kao mjerilo za učestvovanje u raspodjeli sredstava za plate.
Član 59.
(1) Jedinice lokalne samopuprave, privredna društva i druga pravna lica, republički organi uprave
i drugi organi i preduzetnici pomažu vatrogasna društva u sprovođenju aktivnosti za koje su osnovana.
(2) Ako se planom zaštite od požara predviđaju obaveze vatrogasnog društva, odnosno
dobrovoljne vatrogasne jedinice u gašenju požara, spasavanju ljudi i imovine ugroženih požarom i
elementarnim nepogodama, opštine, privredna društva i druga pravna lica, republički organi uprave i
drugi organi dužni su u tom slučaju da dobrovoljnoj vatrogasnoj jedinici obezbijede sredstva za vršenje
zadataka koji proizlaze iz plana zaštite od požara.
(3) U dobrovoljnim vatrogasnim jedinicama iz stava 2. ovog člana mora se obezbijediti da u
svakoj smjeni bude raspoređen najmanje jedan radnik sa položenim stručnim ispitom za rukovodioca
akcije gašenja požara.
Član 60.
(1) Članovi dobrovoljnih vatrogasnih jedinica koji su u radnom odnosu, imaju pravo na naknadu
plate za vrijeme odsustvovanja sa rada, kada u sastavu vatrogasne jedinice učestvuju radi gašenja
požara, spasavanja ljudi i imovine ugroženih požarom ili elementarnim nepogodama.
(2) Naknadu plate iz stava 1. ovog člana isplaćuje radnicima privredno društvo i drugo pravno
lice, republički organ uprave i drugi organ i preduzetnik kod kojeg su zaposleni.
(3) Ako se na traženje ovlašćenog lica gašenje požara, odnosno spasavanje ljudi i imovine vrši na
području druge opštine, naknada iz stava 2. ovog člana vrši se na teret te opštine, ako opština u kojoj se
nalazi sjedište vatrogasne jedinice odbije da plati naknadu.
(4) Naknada iz stava 3. ovog člana isplaćuje se u visini plate koju bi radnik ostvario da je obavljao
svoje redovne poslove i zadatke.
(5) Članovi dobrovoljne vatrogasne jedinice koji nisu u radnom odnosu, kada učestvuju u
gašenju požara ili spasavanju ljudi i imovine, mogu od opštine tražiti naknadu u roku od 30 dana od dana
izvršene akcije gašenja požara, odnosno spasavanja, a visinu naknade utvrđuje skupština opštine.
Član 61.
(1) Radi ostvarivanja zajedničkih ciljeva, vatrogasna društva i profesionalne vatrogasne jedinice
na području jedne ili više opština mogu se udruživati u vatrogasni savez.
(2) Vatrogasni savez iz stava 1. ovog člana i vatrogasne jedinice, kao i vatrogasna društva mogu
se udruživati u Vatrogasni savez Republike Srpske.
(3) Vatrogasni savez Republike Srpske, pored poslova i zadataka utvrđenih statutom, vrši
sljedeće poslove i zadatke:
a) prati sprovođenje planova zaštite od požara i predlaže mjere za unapređivanje
vatrogastva i za usklađivanje planova zaštite od požara prema stvarnim potrebama,
b) pruža stručnu pomoć vatrogasnim savezima, vatrogasnim društvima i vatrogasnim
jedinicama,
v) u saradnji sa vatrogasnim jedinicama i vatrogasnim društvima vrši stručno
osposobljavanje vatrogasaca i utvrđuje plan i program osposobljavanja rukovodilaca i
vatrogasaca u dobrovoljnim vatrogasnim jedinicama,
g) donosi pravila kojima se utvrđuju pojedina pitanja za koja su članovi saveza
zainteresovani da budu jedinstveno regulisana i
d) propagira vatrogastvo i preduzima mjere za njegovo razvijanje i unapređivanje.
VI GAŠENjE POŽARA
Član 62.
(1) Ukoliko građanin nije u mogućnosti da ugasi požar ili otkloni neposrednu opasnost od
izbijanja požara, dužan je da o požaru obavijesti vatrogasnu jedinicu, operativni centar grada – opštine ili
policijsku stanicu.
(2) Privredno društvo i drugo pravno lice, republički organi uprave i drugi organi ili preduzetnik,
u slučaju saznanja za požar, imaju obavezu da o tome odmah obavijeste najbližu vatrogasnu jedinicu,
operativni centar grada – opštine ili policijsku stanicu.
Član 63.
(1) Nakon saznanja o požaru, vatrogasna jedinica je dužna da odmah pristupi njegovom gašenju,
spasavanju ljudi i imovine ugroženih požarom, bez obzira na to o čijim materijalnim dobrima je riječ.
(2) Na način iz stava 1. ovog člana vatrogasna jedinica učestvuje i u otklanjanju posljedica u
elementarnim nepogodama i težim nesrećama, u okviru djelokruga poslova, odnosno prema
sposobnosti i opremljenosti.
Član 64.
(1) Ako vatrogasna jedinica ne može da ugasi požar, starješina jedinice zatražiće pomoć od
drugih vatrogasnih jedinica sa područja opštine ili od najbliže jedinice ili formacije Oružanih snaga Bosne
i Hercegovine.
(2) Vatrogasne jedinice od kojih je zatražena pomoć dužne su da pruže pomoć u skladu sa
opštinskim planom zaštite od požara.
(3) U gašenju požara i spasavanju ljudi i imovine ugroženih požarom učestvuje Republička
uprava civilne zaštite.
(4) Ako se gašenje požara ili spasavanje ljudi i imovine ne može postići na način predviđen u
stavu 1. ovog člana, gradonačelnik ili načelnik opštine može zatražiti od drugih gradonačelnika ili
načelnika opštine da učestvuju sa svojim vatrogasnim jedinicama u gašenju požara i spasavanju ljudi i
imovine ugroženih požarom.
(5) Gradonačelnici ili načelnici opština mogu da pruže traženu pomoć, a obavezni su da pomoć
pruže po zahtjevu Republičke uprave civilne zaštite i da obezbijede neophodan broj vatrogasaca i
tehničke opreme za zaštitu od požara na svom području.
Član 65.
Gašenjem požara rukovodi starješina ili drugi rukovodilac vatrogasne jedinice koja je prva počela
da gasi pažar, ukoliko se starješine, odnosno rukovodioci vatrogasnih jedinica koje učestvuju u gašenju
požara drugačije ne dogovore.
Član 66.
Radi efikasnijeg i nesmetanog gašenja požara i spasavanja ljudi i imovine, rukovodilac gašenja
požara može da:
a) zabrani pristup nepozvanim licima u blizini mjesta požara, kao i saobraćaj pored tog
mjesta,
b) naredi evakuaciju lica i uklanjanje stvari iz susjednih objekata koji su ugroženi požarom,
kao i da preduzme mjere za obezbjeđenje stvari koje su evakuisane,
v) naredi prekid dovođenja električne energije i plina,
g) naredi djelimično ili potpuno rušenje objekta preko koga bi se požar mogao proširiti, ako
se širenje požara ne može spriječiti na drugi način,
d) ograniči djelimično ili potpuno dovod vode drugim potrošačima u zoni u kojoj se pojavi
požar ili u cijelom naselju radi obezbjeđenja potrebne količine vode za gašenje požara,
đ) naredi korišćenje vode iz obližnjih bunara, cisterni, rezervoara, kanala i slično, koji
pripadaju privrednim društvima i drugim pravnim licima, republičkim organima uprave i
drugim organima i preduzetnicima,
e) naredi korišćenje vozila privrednog društva i drugih pravnih lica, republičkih organa
uprave i drugih organa, preduzetnika i fizičkih lica radi prevoženja nastradalih u požaru do
najbliže zdravstvene ustanove,
ž) nasilno otvori zaključani objekat ili prostoriju radi gašenja požara i spasavanja ljudi i
imovine,
z) naredi licima koja stanuju u neposrednoj blizini mjesta požara, kao i licima koja se zateknu
na mjestu požara da pruže pomoć u gašenju požara i spasavanju ljudi i imovine i
i) naredi upotrebu sredstava za uzbunjivanje i obavještavanje radi bržeg okupljanja
vatrogasaca.
Član 67.
(1) U slučaju izbijanja požara većih razmjera, opasnosti od naglog širenja požara, opasnosti da
požar ugrozi život ljudi ili imovine u većem obimu, kad raspoložive vatrogasne jedinice ne mogu suzbiti
požar, gradonačelnik ili načelnik na području grada, odnosno opštine može narediti svim sposobnim
građanima na području opštine starijim od 18 godina da učestvuju u gašenju požara i spasavanju ljudi i
imovine ugroženih požarom i da za potrebe gašenja daju na raspolaganje alat, prevozna, tehnička i
druga sredstva.
(2) Gašenjem požara i spasavanjem ljudi i imovine u slučaju iz stava 1. ovog člana rukovodi
gradonačelnik ili načelnik opštine, odnosno lice koje ovlasti gradonačelnik ili načelnik opštine, a ako je
požar zahvatio područje grada ili više opština - Republička uprava civilne zaštite.
(3) Gradonačelnik ili načelnik opštine može, pod uslovima iz stava 1. ovog člana, narediti
subjektima zaštite od požara da za potrebe gašenja stave na raspolaganje potreban broj ljudi, alat,
prevozna, tehnička i druga sredstva potrebna za gašenje požara i spasavanje ljudi i imovine.
(4) Na lica koja po odredbama stava 3. ovog člana učestvuju u gašenju požara primjenjuju se
odredbe propisa o zdravstvenom osiguranju ako to pravo ne mogu ostvariti po drugom osnovu.
Član 68.
Teritorijalne vatrogasne jedinice dužne su da u gašenju požara pruže pomoć vojnim vatrogasnim
jedinicama na traženje vojnog starješine.
Član 69.
Članovi vatrogasnih društava, za vrijeme stručnog osposobljavanja i usavršavanja, kao i
učestvovanja u gašenju požara i spasavanju ljudi i imovine ugroženih požarom i elementarnim
nepogodama, u vršenju zadataka svoje vatrogasne jedinice, kao i lica koja učestvuju u gašenju požara i
spasavanju ljudi i imovine ugroženih požarom u vršenju svojih dužnosti u skladu sa odredbama čl. 62. i
67. ovog zakona imaju prava iz zdravstvenog osiguranja u skladu sa zakonom.
Član 70.
(1) Vatrogasne jedinice koje po zahtjevu za pružanje pomoći učestvuju u gašenju požara i
spasavanju ljudi i imovine ugroženih požarom i elementarnim nepogodama izvan područja svog
djelovanja imaju pravo na naknadu stvarne štete prouzrokovane na tehničkoj opremi, kao i naknadu
neophodnih troškova koje su imale pri učestvovanju u gašenju požara (oštećena oprema, sredstva
utrošena za gašenje požara, gorivo, dnevnice i drugo).
(2) Naknadu iz stava 1. ovog člana snosi opština koja je tražila pomoć, a opština koja je isplatila
naknadu može da traži povrat isplaćene naknade od privrednog društva i drugog pravnog lica ili
preduzetnika čija je imovina spasavana.
Član 71.
(1) Naknadu u visini stvarne štete privrednim društvima i drugim pravnim licima, preduzetnicima
i građanima u slučajevima iz člana 66. t. g), đ) i e) ovog zakona plaća opština na čijem području je požar
gašen.
(2) Visinu štete iz stava 1. ovog člana utvrđuje skupština opštine, odnosno grada.
VII NADZOR NAD SPROVOĐENjEM MJERA ZAŠTITE OD POŽARA
Član 72.
(1) Upravni nadzor nad sprovođenjem ovog zakona vrši Ministarstvo.
(2) Nadzor nad sprovođenjem mjera zaštite od požara određenih ovim zakonom i planovima
zaštite od požara, kao i nad sprovođenjem propisa o tehničkim normativima u pogledu zaštite od požara
vrši Inspektorat.
(3) Inspekcijske poslove iz stava 2. ovog člana iz oblasti zaštite od požara vrše inspektori za
zaštitu od požara.
(4) Kontrolu nad radom vatrogasne jedinice u pogledu spremnosti i tehničke opremljenosti
jedinice, stručnog osposobljavanja i usavršavanja vatrogasaca i sposobnosti vatrogasne jedinice za
gašenje požara vrši Centar.
(5) Izuzetno od stava 2. ovog člana, kontrolu nad primjenom propisa o tehničkim normativima
zaštite od požara kod privrednih društava ili drugih pravnih lica koja uz tehničku dokumentaciju za
građenje izrađuju priloge i elaborate zaštite od požara u skladu sa čl. 21. i 22. ovog zakona vrši inspektor
za eksplozivne materije i poslove zaštite od požara u Ministarstvu.
Član 73.
(1) Opštinske, odnosno gradske organizacione jedinice za zaštitu od požara, posredstvom
radnika teritorijalne vatrogasne jedinice, vrše pojedine stručne poslove nadzora koji se odnose na
blagovremenost i povećanje efikasnosti vatrogasne intervencije, funkcionalnost i ispravnost
vodozahvata, hidranata, aparata za gašenje požara, dimovoda, odlaganja zapaljivih tečnosti i gasova i
drugih zapaljivih materijala u podrumima, na tavanima i drugim mjestima koja predstavljaju opasnost,
prohodnost požarnih puteva i prilaza električnim razvodnim tablama, hidrantima, aparatima, blokadnim
ventilima gasnih instalacija i instalacija sa zapaljivim tečnostima, zabranu korišćenja otvorenog plamena i
pušenja na požarno ugroženim prostorima.
(2) Poslove iz stava 1. ovog člana mogu vršiti samo vatrogasci koji su položili stručni ispit za
rukovodioca akcije gašenja požara.
(3) O izvršenoj kontroli sačinjava se zapisnik sa prijedlogom mjera za otklanjanje uzroka koji
mogu da dovedu do izbijanja i širenja požara, koji se dostavlja vlasniku, odnosno korisniku objekta.
(4) Ako vlasnik, odnosno korisnik objekta ne izvrši predložene mjere iz stava 3. ovog člana,
vatrogasna jedinica iz stava 1. ovog člana o tome odmah obavještava Inspektorat.
(5) Nadzor nad vršenjem poslova iz stava 1. ovog člana vrši Inspektorat.
Član 74.
(1) U vršenju inspekcijskog nadzora nadležni inspektor pored opštih ovlašćenja propisanih
Zakonom o inspekcijama („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 74/10), ima ovlašćenje i da:
a) naloži da se preurede, premjeste, odnosno demontiraju dimnjaci, peći, instalacije i drugi
uređaji od kojih prijeti opasnost da izazovu požar,
b) naloži da se izvrši popravka, rekonstrukcija, dogradnja i pregradnja na objektima,
instalacijama i uređajima u svrhu sprečavanja, izbijanja i širenja požara,
v) zabrani upotrebu objekta ili postrojenja ako se njihovim preuređenjem ili drugim mjerama
ne može otkloniti opasnost od požara za takve ili susjedne objekte,
g) naloži uklanjanje građevinskih i drugih prepreka, instalacija i uređaja koji bi u slučaju
izbijanja požara predstavljali smetnju za brzo i efikasno spasavanje ljudi i imovine i gašenja
požara,
d) zabrani pušenje i upotrebu otvorene vatre i svjetiljki sa otvorenim plamenom na prostoru
gdje se koriste eksplozivne materije, zapaljive tečnosti i gasovi, kao i druge lako zapaljive
materije,
đ) naloži da se izvrši popravka, rekonstrukcija, dogradnja i pregradnja na objektima radi
sprečavanja ubacivanja predmeta izvana koji bi mogli prouzrokovati požar,
e) naloži da se uvede stalni nadzor na mjestima gdje su smještene zapaljive materije,
ž) naloži da se izvrši nabavka neophodne vatrogasne opreme i sredstava za gašenje požara u
skladu sa planom ili pravilnikom zaštite od požara, kao i njihovo čuvanje i održavanje u
ispravnom stanju,
z) naloži da se vrši redovno otklanjanje otpadnih materijala i drugih predmeta sa mjesta na
kojima predstavljaju opasnost za nastanak požara,
i) naloži da se izvrši obilježavanje požarnih puteva i redovno vrši njihovo održavanje,
j) zabrani dalje izvođenje radova dok izvođač radova ne preduzme potrebne mjere za
sprečavanje izbijanja i širenja požara i ne obezbijedi potrebna sredstva i opremu za gašenje
požara,
k) zabrani dalju gradnju objekta dok se ne otklone nedostaci u projektnoj dokumentaciji
izrađenoj suprotno propisima, standardima i drugim normativima zaštite od požara i
l) naredi preduzimanje i drugih mjera propisanih tehničkim propisima, radi sprečavanja
izbijanja i širenja požara.
(2) Prije određivanja mjera iz stava 1. t. a) do g) ovog člana inspektor može odrediti i stručni
komisijski pregled objekta i postrojenja.
(3) Inspektor za eksplozivne materije i poslove zaštite od požara u vršenju kontrole nad radom
vatrogasne jedinice ima ovlašćenje i dužnost da preduzme sljedeće mjere:
a) naloži vatrogasnoj jedinici da nabavi tehničku opremu i sredstva koja nedostaju, u skladu
sa planom zaštite od požara (grada, opštine ili privrednog društva) i programom opremanja
vatrogasne jedinice,
b) naloži popravak postojeće vatrogasne opreme i sredstava,
v) naloži stručno osposobljavanje i usavršavanje vatrogasaca i
g) naredi preduzimanje i drugih mjera radi ukupnog poboljšanja efikasnosti vatrogasne
jedinice.
(4) Inspektor za eksplozivne materije i poslove zaštite od požara u vršenju kontrole primjene
propisa o tehničkim normativima zaštite od požara kod privrednih društava i drugih pravnih lica koji uz
tehničku dokumentaciju za građenje izrađuju priloge i elaborate zaštite od požara iz čl. 21. i 22. ovog
zakona ima ovlašćenje i dužnost da preduzme sljedeće mjere:
a) naloži privrednom društvu i drugom pravnom licu da u određenom roku otkloni nedostatke u
tehničkoj dokumentaciji i istu uskladi sa odgovarajućim tehničkim propisima,
b) naloži privrednom društvu i drugom pravnom licu da u određenom roku izvrši popunu radnih
mjesta sa odgovarajućim brojem radnika u skladu sa članom 22. ovog zakona, potrebnih za
izradu elaborata zaštite od požara i
v) da ukine ovlašćenje koje je izdato privrednom društvu i drugom pravnom licu u skladu sa
članom 23. st. 1. i 2. ovog zakona.
(5) Žalba na rješenje iz stava 4. tačka v) ovog člana ne odgađa izvršenje rješenja.
Član 75.
Ako se utvrdi da se pri korišćenju objekta ili dijela objekta ili instalacija ili uređaja ne sprovode
propisane ili naložene mjere zaštite od požara, pa zbog toga prijeti neposredna opasnost od izbijanja
požara, inspektor za zaštitu od požara zabranjuje dalje korišćenje objekta ili dijela objekta ili instalacija ili
uređaja dok se propisana, odnosno naložena mjera ne sprovede.
Član 76.
Ako inspektor utvrdi da su stavljeni u promet uređaji, sredstva i oprema iz člana 30. ovog zakona
uz koje uvoznik ili zastupnik strane firme nije korisniku isporučio potrebnu dokumentaciju, on rješenjem
zabranjuje njihovu dalju upotrebu.
Član 77.
(1) Privredna društva i druga pravna lica, republički organi uprave i drugi organi, preduzetnik i
druga fizička lica obavezni su da u određenim rokovima otklone nedostatke naložene izvršnim rješenjem
inspektora za zaštitu od požara.
(2) Privredna društva i druga pravna lica, republički organi uprave i drugi organi, preduzetnik i
druga fizička lica iz stava 1. ovog člana, dužni su da odmah, a najkasnije u roku od tri dana od isteka roka
iz stava 1. ovog člana, pisano obavijeste inspektora da su postupili po rješenju.
VIII FINANSIRANjE SISTEMA ZAŠTITE OD POŽARA
Član 78.
Privredna društva i druga pravna lica, republički organi uprave i drugi organi, preduzetnik i druga
fizička lica finansiraju sistem zaštite od požara kao dio redovne djelatnosti.
Član 79.
(1) Sredstva za rad teritorijalnih vatrogasnih jedinica osnovanih u opštini, odnosno gradu kao
posebnih unutrašnjih organizacionih jedinica obezbjeđuju se u budžetu opštine, odnosno grada, kao i iz
namjenskih sredstava za ove jedinice u ostvarivanju zadataka civilne zaštite i prihoda koje ostvare
vršenjem usluga koje ne spadaju u redovnu djelatnost ovih jedinica, te drugih izvora u skladu sa
zakonom.
(2) Sredstva za rad preduzetnih vatrogasnih jedinica obezbjeđuje privredno društvo ili drugo
pravno lice koje je osnovalo tu jedinicu, kao i iz namjenskih sredstava za ostvarivanje zadataka civilne
zaštite, osnovana u skladu sa Zakonom o civilnoj zaštiti.
Član 80.
(1) Sredstva za rad vatrogasnih društava i dobrovoljnih vatrogasnih jedinica koje su formirane u
vatrogasnim društvima obezbjeđuju se iz budžeta opštine, odnosno grada, članarina i poklona,
namjenskih sredstava koja se daju na korišćenje kao oprema i inventar za ostvarivanje zadataka ovih
jedinica u funkcionisanju civilne zaštite u skladu sa Zakonom o civilnoj zaštiti („Službeni glasnik Republike
Srpske“, br. 26/02, 39/03 i 29/10), te iz drugih izvora.
(2) Sredstva za rad dobrovoljnog vatrogasnog društva koje je osnovano za jedno ili više
privrednih društava ili drugih pravnih lica i za rad dobrovoljne vatrogasne jedinice toga društva
obezbjeđuju se iz sredstava privrednog društva, odnosno drugih pravih lica za koja je društvo osnovano,
i drugih izvora.
Član 81.
(1) Privredna društva i druga pravna lica koja na teritoriji Republike Srpske obavljaju djelatnost,
obračunavaju i uplaćuju naknadu u visini 0,04% od poslovnog prihoda za realizaciju posebnih mjera
zaštite od požara iz člana 5. ovog zakona. Naknada po osnovu obračunate obaveze uplaćuje se na račune
javnih prihoda Republike Srpske za opšte uplate.
(2) Raspored prikupljenih sredstava po ovom osnovu vrši Ministarstvo finansija, na sljedeći
način:
a) 40% na poseban račun Vatrogasnog saveza Republike Srpske, koja isključivo služe za
realizaciju projekata tehničkog opremanja vatrogasnih jedinica u Republici Srpskoj, a prema planu koji
usvoji Vatrogasni savez Republike Srpske i
b) 60% na račun budžeta opštine, odnosno grada prema sjedištu privrednog društva i drugog
pravnog lica koje uplaćuje naknadu, koja isključivo služe za realizaciju projekata tehničkog opremanja
vatrogasnih jedinica opština ili gradova i izgradnju objekata koje koriste vatrogasne jedinice za svoje
aktivnosti i čuvanje vatrogasne opreme (vatrogasni domovi i spremišta) u skladu sa planom koji usvoji
skupština opštine – grada.
(3) Vlada daje saglasnost na plan utroška sredstava iz stava 2. tačka a) ovog člana.
(4) Utrošak namjenskih sredstava iz stava 2. tačka a) ovog člana vrši se isključivo u skladu sa
zakonom.
(5) Realizaciju i utrošak sredstava iz st. 1. i 2. ovog člana prati Ministarstvo, a kontrolu naplate i
utroška sredstava vrši nadležni organ ili služba u čiji djelokrug spada kontrola i naplata poreza.
(6) Teritorijalne profesionalne i dobrovoljne vatrogasne jedinice u Republici Srpskoj dodijeljenu
vatrogasnu opremu iz stava 2. ovog člana knjiže kao svoja osnovna sredstva.
(7) Obavezu plaćanja naknade nemaju budžetski korisnici i republički organi uprave,
humanitarne i nevladine organizacije, udruženja građana i fondacije.
(8) Grad ili opština mogu uvoditi posebne takse radi obezbjeđivanja sredstava, samo za
opremanje i razvoj vatrogasnih jedinica.
(9) Vatrogasni savez Republike Srpske, gradovi i opštine, dužni su da izrade godišnji izvještaj o
realizaciji sredstava za tehničko opremanje vatrogasnih jedinica opštine ili grada, i izgradnju objekata
koje koriste vatrogasne jedinice za svoje aktivnosti i čuvanje vatrogasne opreme, dobijenih po osnovu
naknade iz stava 1. ovog člana i izvještaj dostave Vladi, najkasnije do 15. januara naredne godine.
Član 82.
(1) Sredstva za rad opštinskog, odnosno gradskog vatrogasnog saveza obezbjeđuju se od
članarina vatrogasnih društava, iz budžeta i drugih izvora.
(2) Sredstva za rad Vatrogasnog saveza Republike Srpske obezbjeđuju se iz članarina koje plaćaju
opštinski i gradski vatrogasni savezi, dopunskih sredstava iz budžeta Republike Srpske i drugih izvora.
IX KAZNENE ODREDBE
Član 83.
(1) Novčanom kaznom od 3.000 KM do 15.000 KM kazniće se za prekršaj privredno društvo ili
drugo pravno lice iz člana 23. ovog zakona ili privredno društvo i drugo pravno lice koje izrađuje tehničku
dokumentaciju za građenje objekata, odnosno novčanom kaznom od 3.000 KM do 10.000 KM kazniće se
za prekršaj fizičko lice koje izrađuje tehničku dokumentaciju za građenje objekata, ako:
a) ne utvrdi propisanu organizaciju (član 9),
b) suprotno propisima, standardima i drugim normativima zaštite od požara potvrdi da su u
potpunosti primijenjeni propisi, standardi i drugi normativi zaštite od požara kojima je
obezbijeđena funkcionalnost i efikasnost tehničkom dokumentacijom privrednih, odnosno
odabranih mjera i normativa zaštite od požara (član 21. stav 3. i član 23. stav 1) i
v) ne postupi u skladu sa propisima i standardima pri ispitivanju iz člana 24. stav 4, člana 32.
stav 2. i člana 33. ovog zakona, te ako ta ispitivanja vrši bez odobrenja iz člana 24. stav 4. i
člana 32. stav 2. ovog zakona.
(2) Za prekršaje iz stava 1. ovog člana kazniće se preduzetnik registrovan za vršenje djelatnosti
zaštite od požara novčanom kaznom od 1.000 KM do 10.000 KM.
(3) Za prekršaje iz stava 1. ovog člana kazniće se i odgovorno lice u privrednom društvu ili
drugom pravnom licu iz člana 23. ovog zakona ili privrednom društvu i drugom pravnom licu ili
preduzetniku registrovanom za vršenje djelatnosti zaštite od požara novčanom kaznom od 500 KM do
3.000 KM.
(4) Ako Vatrogasni savez Republike Srpske, sredstva za tehničko opremanje vatrogasnih jedinica
koriste suprotno odredbama iz člana 81. stava 1. ovog zakona kazniće se novčanom kaznom od 3.000
KM do 15.000 KM, a odgovorno lice u Vatrogasnom savezu Republike Srpske, gradu ili opštini kazniće se
novčanom kaznom od 300 KM do 1.000. KM.
Član 84.
(1) Novčanom kaznom od 1000 KM do 10.000 KM kazniće se za prekršaj privredno društvo ili
drugo pravno lice ako:
a) pri izvođenju radova na objektima ne preduzme potrebne mjere za sprečavanje izbijanja i
širenja požara i ne obezbijedi potrebna sredstva i opremu za gašenje požara (član 17. stav 3),
b) ne odredi požarni sektor ili ne sprovede sve tehničke mjere na osnovu kojih su ovi sektori
određeni (član 18),
v) upotrebljava neispravne ili nepravilno postavljene instalacije, uređaje, kao i dimovode i
ložišta ili nema dokumentaciju o održavanju (član 25),
g) drži ili uskladištava lako zapaljive materije protivno odredbama člana 26. stav 1. ovog
zakona ili koristi otvorenu vatru protivno odredbi člana 26. stav 2. ovog zakona,
d) ne drži u pripravnosti uređaje, opremu i alat za gašenje požara na mjestima koja su lako
pristupačna (član 28. stav 1),
đ) ne obezbijedi vatrogasno dežurstvo (član 30.) i ako ne obezbijedi redovno ispitivanje
ručnih i prevoznih aparata za gašenje početnog požara (član 32. stav 1),
e) ne obezbijedi redovno ispitivanje ispravnosti i funkcionalnosti uređaja, odnosno sistema
za dojavu i gašenje požara prema uputstvu proizvođača, a najmanje jedanput godišnje i ako
o tome ne postoji evidencija (član 33),
ž) stavi u promet uređaje, opremu i sredstva protivno odredbama člana 31. ovog zakona ili
ako ne izrši naređenje o zabrani upotrebe takve opreme (član 76),
z) se ponaša suprotno odredbi člana 34. ovog zakona,
i) ne izvrši obučavanje i upoznavanje radnika sa opasnostima od požara i praktičnom
upotrebom sredstava za gašenje požara kao i propisanu provjeru radnika u rukovanju
aparatima za početno gašenje požara (član 36),
j) ne donese plan i program stručnog usavršavanja vatrogasaca ili ne organizuje njegovo
sprovođenje ili ne vrši provjera stručnog znanja vatrogasaca (član 46),
k) ne obezbijedi brojnost vatrogasaca (član 49. stav 3) ili su vatrogasci pod uticajem
sredstava iz člana 49. stav 4. ovog zakona ili ne održava tehničku opremu iz sredstava u
skladu sa članom 49. stav 5. ovog zakona,
l) po saznanju za požar ne postupi u skladu sa članom 62. stav 2. ovog zakona,
lj) sprečava ili ometa izvršenje naređenja rukovodioca gašenja požara (član 66),
m) bez opravdanih razloga ne stavi na raspolaganje alat, prevozna, tehnička i druga sredstva
potrebna za gašenje požara i spasavanje ljudi i imovine (član 67. stav 3) i
n) ne uplaćuju obaveze iz člana 81. ovog zakona.
(2) Za prekršaje iz stava 1. ovog člana kazniće se preduzetnik novčanom kaznom od 500 KM do
5.000 KM.
(3) Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se novčanom kaznom od 150 KM do 1.500 KM i
odgovorno lice u privrednom društvu, drugom pravnom licu ili preduzetnik.
Član 85.
Novčanom kaznom od 100 KM do 1.000 KM kazniće se za prekršaj fizičo lice ako:
a) upotrebljava neispravne ili neispravno postavljene instalacije, dimovode ili ložišta (član
25. stav 2),
b) drži ili uskladištava lako zapaljive materije protivno odredbi člana 26. stav 1. ovog zakona
ili koristi otvorenu vatru protivno odredbi člana 26. stav 2. ovog zakona,
v) vlasnik poslovnog prostora
ne preduzme propisane ili naložene mjere zaštite od požara (član 28. stav 2),
g) ne obezbijedi redovno ispitivanje ručnih i prevoznih aparata za gašenje početnog požara
(član 32. stav 1),
d) postupi protivno odredbi člana 6. stav 4. i člana 62. stav 1. ovog zakona,
đ) sprečava ili ometa izvršenje naređenja rukovodioca gašenja požara (čl. 65. i 66) i
e) bez opravdanog razloga odbije da učestvuje u gašenju požara i spasavanju ljudi i imovine
ugroženih požarom ili ako odbije da stavi na raspolaganje vatrogasnoj jedinici alat, tehnička
sredstva, prevozna i druga sredstva potrebna za gašenje požara i spasavanje ljudi i imovine
(član 67. stav 1).
X PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Član 86.
Postojeće vatrogasne jedinice i vatrogasna društva osnovana u skladu sa ranije važećim
zakonom, uskladiće svoje poslovanje sa odredbama ovog zakona u roku od godinu dana od dana
stupanja na snagu ovog zakona.
Član 87.
Ministar će u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona donijeti sljedeće
propise:
a) Pravilnik o uslovima, osnovima i mjerilima za razvrstavanje privrednih društava i drugih
pravnih lica, republičkih organa uprave i drugih organa i preduzetnika u odgovarajuće kategorije
ugroženosti od požara (član 8. stav 3),
b) Metodologiju za izradu planova zaštite od požara (član 14. stav 2),
v) Pravilnik o tehničkim normativima za pristupne puteve, okretnice i uređene platoe za
vatrogasna vozila u blizini objekta kod kojih je povećan rizik od požara (član 16. stav 3),
g) Pravilnik o tehničkim normativima zaštite od požara u objektima namijenjenim za javnu
upotrebu u kojima se okuplja, boravi ili radi veći broj lica (član 18. stav 2),
d) Pravilnik o tehničkim normativima za stabilne instalacije za dojavu požara (član 24. stav 5),
đ) Pravilnik o tehničkim normativima za hidrantsku mrežu za gašenje požara (član 27. stav 2),
e) Pravilnik o tehničkim normativima za izradu tehničke dokumentacije kojom moraju biti
snabdjeveni sistemi, oprema i uređaji za otkrivanje požara i alarmiranje (član 30. stav 6),
ž) Pravilnik o vođenju evidencije iz člana 32. stav 4. ovog zakona,
z) Pravilnik o programu i načinu polaganja stručnog ispita za profesionalne vatrogasce i
rukovodioce akcije gašenja požara (član 51. stav 4),
i) Pravilnik o uniformi i funkcionalnim oznakama vatrogasaca u profesionalnim vatrogasnim
jedinicama (član 51. stav 4) i
j) Pravila službe vatrogasnih jedinica (član 51. stav 4).
(2) Ministar će u roku iz stava 1. ovog člana, u saradnji sa ministrom nadležnim za poslove
energetike, donijeti Pravilnik o tehničkim normativima za zaštitu elektroenergetskih postrojenja i
uređaja od požara (član 20. stav 6).
Član 88.
Ministar nadležan za poslove poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, u saradnji sa ministrom
donosi propise o posebnim mjerama zaštite od požara šuma i usjeva (član 29. stav 3).
Član 89.
Ministar nadležan za poslove zdravlja i socijalne zaštite donosi propis o zdravstvenim i
psihofizičkim uslovima koji moraju da ispunjavaju vatrogasci u profesionalnim vatrogasnim jedinicama
(član 50. stav 2).
Član 90.
Do donošenja propisa Republike Srpske primjenjuju se sljedeći preuzeti propisi:
a) Pravilnik o smještaju i držanju ulja za loženje („Službeni list SFRJ“, broj 45/67),
b) Pravilnik o tehničkim mjerama za pogon i održavanje elektroenergetskih postrojenja
(„Službeni list SFRJ“, broj 19/68),
v) Pravilnik o zaštiti na radu pri izradi eksploziva i baruta i manipulisanju eksplozivima i
barutima („Službeni list SFRJ“, broj 56/69),
g) Pravilnik o tehničkim normativima za zaštitu od statičkog elektriciteta („Službeni list SFRJ“,
broj 62/73),
d) Tehnički propisi o gromobranima („Službeni list SFRJ“, br. 13/68 i 13/78),
đ) Pravilnik o tehničkim normativima za zaštitu niskonaponskih mreža i pripadajućih
transformatorskih stanica („Službeni list SFRJ“, broj 13/78),
e) Pravilnik o vatrogasnoj službi na aerodromu („Službeni list SFRJ“, broj 13/79),
ž) Pravilnik o tehničkim normativima za pokretne zatvorene sudove za komprimirane tečne i
pod pritiskom rastvorene gasove („Službeni list SFRJ“, br. 25/80 i 9/86),
z) Pravilnik o tehničkim normativima za uređaje za automatsko zatvaranje vrata ili klapni
otpornih prema požaru („Službeni list SFRJ“, broj 35/80),
i) Pravilnik o jugoslovenskim standardima za protiveksplozijsku zaštitu („Službeni list SFRJ“,
broj 18/61),
j) Pravilnik o tehničkim normativima za stabilne posude pod pritiskom („Službeni list SFRJ“,
broj 16/83),
k) Pravilnik o tehničkim normativima za sisteme za odvođenje dima i toplote nastalih u
požaru („Službeni list SFRJ“, broj 45/83),
l) Pravilnik o tehničkim normativima za zaštitu visokih objekata od požara („Službeni list
SFRJ“, broj 7/84),
lj) Pravilnik o tehničkim normativima za uređaje u kojima se nanose i suše premazna
sredstva („Službeni ist SFRJ“, broj 57/85),
m) Pravilnik o tehničkim normativima za postavljanje kotlarnica na otvorenom prostoru
(„Službeni list SFRJ“, broj 12/85),
n) Pravilnik o tehničkim uslovima i normativima za bezbjedan transport tečnih i gasovitih
ugljovodonika magistralnim naftovodima i gasovodima i naftovodima i gasovodima za
međunarodni transport („Službeni list SFRJ“, broj 26/85),
nj) Pravilnik o tehničkim normativima za zaštitu skladišta od požara i eksplozija („Službeni list
SFRJ“, broj 24/87),
o) Pravilnik o tehničkim normativima za električne instalacije niskog napona („Službeni list
SFRJ“, br. 53/88 i 54/88),
p) Pravilnik o tehničkim normativima za stabilne uređaje za gašenje požara ugljen-dioksidom
(„Službeni list SFRJ“, br. 44/83 i 31/89),
r) Pravilnik o tehničkim normativima za sisteme za ventilaciju ili klimatizaciju („Službeni list
SFRJ“, broj 38/89),
s) Pravilnik o tehničkim normativima za postavljanje stabilnih sudova pod pritiskom za tečni
ugljen-dioksid („Službeni list SFRJ“, broj 39/90),
t) Pravilnik o tehničkim normativima za cijevne vodove za gasoviti kiseonik („Službeni list
SFRJ“, broj 52/90),
ć) Pravilnik o tehničkim normativima za zaštitu elektroenergetskih postrojenja i uređaja od
požara („Službeni list SFRJ“, broj 74/90),
u) Pravilnik o tehničkim normativima za pregled i ispitivanje stabilnih sudova pod pritiskom
za tečni ugljen-dioksid („Službeni list SFRJ“, broj 76/90),
f) Pravilnik o tehničkim normativima za hidrantsku mrežu za gašenje požara („Službeni list
SFRJ“, broj 30/91) i
h) grupe jugoslovenskih standarda sa obaveznom primjenom.
Član 91.
Stupanjem na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o zaštiti od požara („Službeni glasnik
Republike Srpske“, br. 16/95, 16/02, 2/05, 1/08).
Član 92.
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u „Službenom glasniku Republike
Srpske“.
Broj: __________________
Datum:_________________
PREDSJEDNIK
NARODNE SKUPŠTINE
Mr Igor Radojičić
OBRAZLOŽENjE
PRIJEDLOGA ZAKONA O ZAŠTITI OD POŽARA
I
USTAVNI OSNOV
Ustavni osnov za donošenje Zakona o zaštiti od požara sadržan je u odredbama Amandmana
XXXII stav 1. t. 2. i 13. na član 68. Ustava Republike Srpske kojim je propisano da Republika uređuje i
obezbjeđuje bezbjednost i zaštitu životne sredine.
II USKLAĐENOST
SA
USTAVOM,
NORMATIVNOPRAVNE TEHNIKE
PRAVNIM
SISTEMOM
I
PRAVILIMA
Prema Mišljenju Republičkog sekretarijata za zakonodavstva broj: 22/01-021-479/12 od 8. juna
2012. godine, ustavni osnov za donošenje ovog zakona sadržan je u Amandmanu XXXII stav 1. t. 2. i 13.
na član 68. Ustava Republike Srpske kojim je propisano da Republika uređuje i obezbjeđuje bezbjednost
i zaštitu životne sredine.
Programom rada Vlade Republike Srpske za 2012. godinu predviđeno je donošenje ovog zakona.
Predloženim zakonom propisuje se sistem zaštite od požara, prava i obaveze privrednih društava i
drugih pravnih lica, republičkih organa uprave i drugih organa, jedinica lokalne samouprave
preduzetnika i drugih fizičkih lica kao subjekata zaštite od požara, mjere zaštite od požara, planiranje i
organizovanje zaštite od požara, organizacija vatrogasne službe, gašenje požara, nadzor nad
sprovođenjem mjera zaštite od požara i finansiranje zaštite od požara.
Republički sekretarijat za zakonodavstvo se aktom broj: 22/01-021-147/12 od 5. marta 2012. godine
pozitivno izjasnio za donošenje Nacrta zakona, a koji je Narodna skupština Republike Srpske na redovnoj
sjednici usvojila 4. aprila 2012. godine i Zaključkom odlučila da se sprovede javna rasprava.
Razlike Prijedloga u odnosu na Nacrt zakona o zaštiti od požara rezultat su uvaženih primjedaba,
prijedloga i sugestija koje su iznesene na javnoj i stručnoj raspravi sprovedenoj o Nacrtu ovog zakona.
Između ostalih, pored jasnije i preciznije definisanih odredaba koje se odnose kako na pojam zaštite
od požara, određivanja objekata namjenjenih za javnu upotrebu u kojima se okuplja veći broj ljudi, šta
sve podrazumjeva obuka radnika privrednih društava i drugih pravnih lica u pogledu zaštite od požara,
ovim prijedlogom se jasnije određuje nadležnost Ministarstva unutrašnjih poslova u sistemu zaštite kao
djelatnosti od posebnog interesa za Republiku.
Takođe, Prijedlogom se ukida obaveza investitoru, koja je bila predviđena Nacrtom, da prilaže
poseban elaborat, s tim da uz tehničku dokumentaciju izrađuje samo prilog zaštite od požara, dok je
odredba o određivanju naseljenih mjesta prema industrijskoj razvijenosti brisana, te izvršeno
usklađivanje sa Odlukom o kriterijumima za ocjenu stepena razvijenosti jedinica lokalne samouprave u
Republici Srpskoj („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 62/10).
Isto tako, smanjena je starosna granica sa 30 na 25 godina, kao poseban uslov, za lice koje se može
primiti za vatrogasca u profesionalnoj vatrogasnoj jedinici, kako je bilo propisano Nacrtom, a povećana
starosna granica sa 16 na 18 godina za lica koja mogu da učestvuju u gašenju požara i spasavanju ljudi i
imovine ugroženih od požara.
Budući da postoji ustavni osnov za donošenje ovog zakona i da je Zakon usaglašen sa pravnim
sistemom Republike Srpske i Pravilima normativno-pravne tehnike za izradu zakona i drugih propisa
Republike Srpske („Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 13/06 i 20/06) mišljenje je da se o Prijedlog
zakona o zaštiti od požara može uputiti Vladi na razmatranje.
III USKLAĐENOST SA PROPISIMA EVROPSKE UNIJE
Prema Mišljenju Ministarstva za ekonomske odnose i regionalnu saradnju broj: 17.03-0201005/12 od 12. juna 2012. godine, a nakon uvida u propise Evropske unije i analize odredaba Prijedloga
zakona o zaštiti od požara, ustanovljeno je da EU acquis sadrži odredbe koje su relevantne za predmet
uređivanja dostavljenog Prijedloga i da je obrađivač vršio djelimično usklađivanje sa njima, zbog čega u
Izjavi o usklađenosti stoji ocjena „djelimično usklađeno“.
Materiju dostavljenog Prijedloga kao primarni izvor uređuje Ugovor o funkcionisanju Evropske
unije, prečišćen tekst, Naslov X, Socijalna politika, čl. 151, 153. i 156. („Službeni glasnik Evropske unije“
2010/C 83, 30.03.2010.) / Treaty on the functioning of the European Union (consolidated version), Title
X, Social Policy, Articles 151, 153. and 156. Official Journal of the European Union, 2010/C 83,
30.03.2010. Navedenim odredbama, između ostalog, određeno je da Unija ima za cilj da se osiguraju
zaštita zdravlja i bezbjednost radnika poboljšanjem radnog okruženja i uslova rada, te tako preventivno
utiče na smanjenje nesreća na radu i profesionalnih oboljenja.
Predmetnu materiju uređuje i Povelja o osnovnim pravima Evropske unije, član 31, („Službeni
glasnik Evropske unije“, 2010/C 83, 30.03.2010.) / Charter of Fundamental Rights of the European Union,
Article 31, Official Journal of the European Union, 2010/C 83, 30.03.2010. Prema navedenoj odredbi,
radnik ima pravo na uslove rada koji će omogućiti da se poštuju njegovo zdravlje, bezbjednost i
dostojanstvo.
Predlagač je vršio djelimično usklađivanje sa Direktivom Savjeta 89/391/EES Evropskog
parlamenta od 12. juna 1989. godine o uvođenju mjera radi poboljšanja bezbjednosti i zdravlja radnika
na radu, (OJ L 183, 29.06.1989., p. 1) / Council Directive 89/391/EES of 12 June 1989 on the introduction
of measures to encourage improvements in the safety and health of workers at work (OJ L 183,
29.06.1989., p. 1).
Odredba iz člana 5. stav 1. Direktive, u kojoj je ustanovljena obaveza za poslodavca da osigura
bezbjednost i zdravlje radnika u svakom aspektu koji je u vezi sa radom, djelimično je preuzeta članom 6.
Prijedloga kojim je utvrđena obaveza da svi subjekti zaštite od požara moraju postupiti u skladu sa ovim
zakonom, planovima zaštite od požara i opštim aktima subjekata zaštite od požara.
Odredba iz člana 5. stav 2. Direktive djelimično je preuzeta članom 37. stav 3. Prijedloga kojim
je određeno da se subjekti zaštite od požara, koji imaju zaključen ugovor sa ovlašćenom ustanovom iz
člana 9. stav 4. ovog zakone, ne oslobađaju odgovornosti za obavljanje poslova zaštite od požara.
Odredba iz člana 6. Direktive koja propisuje da će poslodavac preduzeti neophodne mjere za
zaštitu na radu koje, između ostalog, uključuju pružanje neophodnih informacija i obuka radnicima,
djelimično je preuzeta članom 36. Prijedloga, kojima je propisano da su privredna društva i druga pravna
lica, republički organi uprave i drugi organi dužni da obezbijede obuku koja se sastoji u informisanju i
upoznavanju svakog radnika o mjrama i sredstvima za gašenje požara, praktičnoj upotrebi aparata,
uređaja i opreme i sredstava za gašenje požara, te da ih upoznaju sa materijalnom i drugom
odgovornošću zbog nepridržavanja propisanih mjera zaštite od požara.
Odredba iz člana 7. Direktive o službama zaštite i prevencije djelimično je preuzeta čl. 9. i 34.
Prijedloga u kojima je, između ostalog, propisano da su privredna društva i druga pravna lica, republički
organi uprave i drugi organi dužni opštim aktom utvrditi mjere i radnje u vezi sa provođenjem i
unapređenjem zaštite od požara i odrediti radnika koji je odgovoran da se stara o sprovođenju mjera
zaštite od požara i koji je stručno osposobljen za vršenje poslova zaštite od požara.
Odredba iz člana 8. Direktive o obavezama poslodavca da u slučaju požara preduzme mjere
kojima se omogućuje pružanje prve pomoći, gašenje požara i evakuacije, djelimično je preuzeta čl. 10. i
34. Prijedloga, u kojima je propisano da su subjekti zaštite od požara dužni da obavijeste sve radnike,
koji su ili koji bi mogli biti izloženi opasnosti od požara, o mjerama i radnjama koje se preduzimaju, a
odnose se na zaštitu od požara. Isti su dužni dati radnicima uputstva o prestanku rada u slučaju
opasnosti od požara, te ih uputiti na sigurno mjesto.
Ostali primjeri izvršene transpozicije sadržani su u Uporednom prikazu usklađenosti Prijedloga
zakona o zaštiti od požara sa pravnom tekovinom Evropske unije i pravnim aktima Savjeta Evrope.
Donošenjem ovog zakona djelimično će se ispuniti obaveza iz člana 77. SSP, koja je preuzeta u
cilju postepenog usklađivanja zakonodavstva sa propisima EU u oblasti zdravlja i bezbjednosti na radu.
IV PROCJENA UTICAJA ZAKONA, DRUGIH PROPISA I OPŠTIH AKATA NA
UVOĐENjE NOVIH, IZMJENU ILI UKIDANjE POSTOJEĆIH
FORMALNOSTI KOJE OPTEREĆUJU PRIVREDNO POSLOVANjE
U Prijedlogu zakona o zaštiti od požara zadržane su formalnosti propisane važećim Zakonom o
zaštiti od požara, s tim da je u članu 20. u st. 2. i 3. precizirano u kojim slučajevima saglasnost za
građenje daje Ministarstvo u sjedištu, a u kojim slučajevima to radi nadležni centar javne bezbjednosti,
te u pojedinim slučajevima neznatno izmijenjene, što je detaljnije obrazloženo na propisanom obrascu.
V RAZLOZI ZA DONOŠENjE ZAKONA
Zakon o zašititi od požara, koji se primjenjuje u Republici Srpskoj, 1995. godine donijela je
Narodna skupštine Republike Srpske, koji je i objavljen u „Službenom glasniku Republike Srpske“, broj
16/95. S obzirom na to da su od donošenja Zakona tri puta rađene izmjene i dopune Zakona („Službeni
glasnik Republike Srpske“, br. 16/02, 2/05 i 1/08), kao i Prečišćeni tekst Zakona („Službeni glasnik
Republike Srpske“, broj 6/09), te da se primjenom ukazala potreba za izmjenama i dopunama tog
zakona, pristupilo se aktivnosti izrade novog teksta Zakona radi čega je sačinjen ovaj prijedlog.
Izradi ovog zakona pristupilo se u nastojanju da se problematika zaštite od požara reguliše u
skladu sa odredbama i standardima Evropske unije i da Zakon bude primjeren našim uslovima i
potrebama i usaglašen sa odredbama drugih zakona, da se izvrši poboljšanje teksta Zakona i ispravke
grešaka i nejasnoća u Zakonu, kao i da se propišu odgovarajuće kaznene odredbe za prekršaje koji su se
pokazali opravdanim u toku primjene Zakona, te propišu odredbe za donošenje pravilnika iz oblasti
Zakona o zašititi od požara, koji su u nadležnosti donošenja Ministarstva unutrašnjih poslova i drugih
ministarstava.
VI OBRAZLOŽENjE PREDLOŽENIH RJEŠENjA
Čl. 1–3. Prijedloga zakona sadrže opšte odredbe kojima je propisan predmet i subjekti koji vrše
organizovanje zaštite od požara, brinu se o njenom uspješnom funkcionisanju i učestvuju u njenom
sprovođenju; sadrže definiciju zaštite od požara, kao i obavezu organizovanja u svim mjestima i na svim
objektima koji su izloženi opasnostima od izbijanja i širenja požara, te sadrže odredbu kojom je
određeno da je zaštita od požara djelatnost od posebnog javnog interesa.
Član 4. propisuje značenje izraza upotrijebljenih u ovom zakonu.
Član 5. propisuje da Vlada Republike Srpske na prijedlog Ministarstva unutrašnjih poslova donosi
godišnji program aktivnosti sprovođenja posebnih mjera zaštite od požara od interesa za Republiku
Srpsku.
Čl. 6–7. propisana je obaveza privrednim društvima i drugim pravnim licima, republičkim
organima uprave i drugim organima, preduzetnicima i drugim fizičkim licima da u sprovođenju mjera
zaštite od požara postupaju u skladu sa ovim zakonom, te lica odgovorna za organizovanje i ostvarivanje
zaštite od požara, u privrednim društvima i drugim pravnim licima, u političkim strankama, udruženjima
građana, u republičkim organima uprave i drugim organima.
Čl. 8–9. propisan je način razvrstavanja u kategorije ugroženosti od požara privrednih društava i
drugih pravnih lica, republičkih organa uprave i drugih organa, te preduzetnika, kao i obaveze subjekata
razvrstanih u odgovarajuće kategorije ugroženosti od požara.
Član 10. propisuje opštu obavezu učestvovanja u gašenju požara i spasavanju ljudi i imovine
ugroženih požarom, te postupanje poslodavca prema radnicima u slučaju opasnosti od požara.
Član 11. propisuje obavezu subjektima koji rade tehničku dokumentaciju, kao i investitorima i
izvođačima građevina i građevinskih cjelina, da u izradi tehničke dokumentacije i građenju primjenjuju
propisane mjere i normative zaštite od požara.
Član 12. propisuje mogućnost skupštinama opština – gradova da donesu i druge mjere kojima je
cilj sprečavanje izbijanja i širenja požara i spasavanje ljudi i imovine ugroženih požarom, kada je to ovim
zakonom određeno.
Čl. 13–14. propisuje način organizovanja i sprovođenja zaštite od požara, obavezu donošenja
plana zaštite od požara; sadržaj plana zaštite od požara i metodologiju za izradu planova zaštite od
požara u skladu sa propisanim sadržajem.
Član 15. propisuje mjere zaštite od požara.
Član 16. propisuje osnovni sadržaj prostornog, urbanističkog i regulacionog plana ili
urbanističkog projekta u odnosu na mjere zaštite od požara, kao i obavezu prije donošenja, pribavljanja
mišljenja Ministarstva u pogledu primijenjenih mjera zaštite od požara.
Član 17. propisuje mjesto gradnje građevinskih objekata, da se time ne stvara opasnost od
požara za druge objekte, uslove gradnje i obaveze izvođača radova na objektima.
Čl. 18–19. propisuje požarne sektore i način njihovog određivanja.
Član 20. propisuje davanje saglasnosti na projektovane mjere i normative zaštite od požara
predviđene u tehničkoj dokumentaciji za građenje objekata, od Ministarstva u sjedištu i nadležnog
centra javne bezbjednosti.
Član 21. propisuje dužnosti privrednih subjekata pri izradi tehničke dokumentacije za građenje
objekata.
Član 22. propisuje obavezu investitorima da izrade elaborate zaštite od požara, za objekte i
radove za koje je potrebna saglasnost Ministarstva u sjedištu.
Član 23. propisuje uslove za ovlašćivanje privrednih subjekata za izradu elaborata zaštite od
požara.
Član 24. propisuje davanje saglasnosti na izvedene mjere i normative zaštite od požara
predviđene u tehničkoj dokumentaciji za upotrebu objekata, od Ministarstva u sjedištu i nadležnog
centra javne bezbjednosti.
Član 25. propisuje uslove korišćenja instalacija i uređaja, kao i dimovoda.
Član 26. propisuje objekte i uslove u kojima se mogu uskladištavati zapaljive materije.
Član 27. propisuje obavezu obezbjeđenja protočnog kapaciteta, pritiska i hidrantske mreže koji
su potrebni i za efikasno gašenje požara, pri izgradnji ili rekonstrukciji vodovodne mreže u naseljenim
mjestima.
Član 28. propisuje obavezu držanja u pripravnosti ispravnih uređaja, alata i opreme za gašenje
požara na mjestima koja su lako pristupačna.
Član 29. propisuje posebne mjere zaštite od požara šuma i usjeva od požara.
Član 30. propisuje vatrogasno dežurstvo, kao i obavezu postavljanja uređaja koji omogućavaju
otkrivanje i javljanje požara, pri projektovanju i izgradnji.
Član 31. propisuje uslove za stavljanje u promet uređaja, opreme i sredstava za zaštitu od požara
i eksplozija.
Član 32. propisuje obavezu i način ispitivanja aparata za gašenje početnog požara.
Član 33. propisuje obaveze korisnika objekta u kojem su ugrađeni sistemi za dojavu i gašenje
požara, hidrantska mreža, uređaji za kontrolu i zaštitno djelovanje i uređaji za sprečavanje širenja
požara, da obezbijedi njihovu ispravnost, funkcionalnost, kao i njihovo redovno ispitivanje prema
tehničkim propisima i uputstvu proizvođača.
Član 34. propisuje sadržaj opšteg akta zaštite od požara i obavezu određivanja radnika koji je kao
odgovorno lice dužan da se brine o sprovođenju mjera zaštite od požara, kao i obavezu organizovanja
zaštite od požara, u skladu sa rješenjem o razvrstavanju.
Član 35. propisuje obavezu dostavljanja opšteg akta o zaštiti od požara.
Član 36. propisuje obavezu obuke koja se sastoji u informisanju i upoznavanju radnika u pogledu
opasnosti od požara koji se tiču poslova i zadataka na koje je raspoređen.
Član 37. propisuje odgovornost direktora i drugih rukovodnih radnika za organizovanje i
sprovođenje zaštite od požara.
Član 38. propisuje obavezu osiguravajućih društava koja posluju na teritoriji Republike Srpske da
o svim saznanjima očigledne povrede zakona i drugih propisa, prilikom utvrđivanja rizika i procjene štete
nastale od požara, bez odgađanja obavijeste nadležni centar javne bezbjednosti.
Čl. 39–41. propisuju se razlozi i uslovi osnivanja vatrogasnih jedinica.
Članom 42. propisuje se lice i imenovanje lica koje rukovodi Teritorijalnom vatrogasnom
jedinicom.
Članom 43. propisuju se uslovi za imenovanje starješine profesionalne vatrogasne jedinice.
Član 44. propisuje uslove za osnivanje teritorijalnih vatrogasnih jedinica za naseljena mjesta.
Član 45. propisuje saradnju vatrogasnih jedinica u gašenju požara i spasavanju ljudi i imovine
ugroženih požarom.
Član 46. propisuje obavezu profesionalnih vatrogasnih jedinica da donesu godišnji plan i
program stručnog osposobljavanja i usavršavanja vatrogasaca, te davanje saglasnosti na isti od
Ministarstva u sjedištu i nadzora nad njegovim izvršavanjem od nadležnog centra javne bezbjednosti.
Član 47. propisuje obaveze profesionalnih i dobrovoljnih vatrogasnih jedinica u pogledu vođenja
propisanih evidencija i dostavljanja izvještaja.
Član 48. propisuje obavezu nošenja uniforme i propisane zaštitne opreme od strane
vatrogasaca.
Član 49. propisuje broj vatrogasaca u vatrogasnim jedinicama i obavezu da tehnička oprema i
sredstva za gašenje požara budu ispravna i u pripravnosti.
Član 50. propisuje koje uslove mora da ispunjava lice koje se zapošljava kao vatrogasac u
profesionalnoj vatrogasnoj jedinici.
Čl. 51–52. propisuju uslove polaganja stručnog ispita za profesionalnog vatrogasca i rukovodioca
akcije gašenja požara.
Član 53. propisuje rad u smjenama u vatrogasnim jedinicama.
Čl. 54–55. propisuju razloge i način osnivanja vatrogasnih društava.
Član 56. propisuje uslove za starješinu i rukovodica akcije gašenja požara u dobrovoljnim
vatrogasnim jedinicama, kao i uslove za profesionalnog vatrogasca u sastavu dobrovoljne vatrogasne
jedinice.
Čl. 57–60. propisuju da vatrogasci u dobrovoljnim vatrogasnim jedinicama, po pravilu, vrše
poslove besplatno, ali im se može odrediti novčana nagrada, propisuju obavezu pomaganja vatrogasnih
društava u sprovođenju aktivnosti za koje su osnovana; pravo članova dobrovoljnih vatrogasnih jedinica
na naknadu za vrijeme odsustvovanja sa rada.
Član 61. propisuje ciljeve i uslove udruživanja vatrogasnih jedinica u vatrogasni savez.
Čl. 62–65. propisuju obavezu građana da učestvuju u gašenju požara, postupanje vatrogasne
jedinice po saznanju da je izbio požar, traženje pomoći od drugih vatrogasnih jedinica, učestvovanje
Republiče uprave civilne zaštite i rukovođenje gašenjem požara.
Član 66. propisuje prava rukovodioca gašenja požara u postupku gašenja požara i spasavanja
ljudi i imovine.
Član 67. propisuje obavezu građana starijih od 18 godina da učestvuju u gašenju požara i
spasavanju ljudi i imovine ugroženih požarom i da za potrebe gašenja stave na raspolaganje alat,
prevozna, tehnička i druga sredstva, te je propisan način rukovođenja u slučaju da je požar zahvatio
područje grada ili više opština.
Član 68. propisuje dužnosti teritorijalnih vatrogasnih jedinica da u gašenju požara pruže pomoć
vojnim vatrogasnim jedinicama na traženje vojnog starješine.
Član 69. propisuje da članovi vatrogasnih društava i lica koja učestvuju u gašenju požara i
spasavanju ljudi i imovine imaju prava iz zdravstvenog osiguranja.
Čl. 70–71. propisuju pravo vatrogasne jedinice koje po zahtjevu za pružanje pomoći učestvuju u
gašenju požara i spasavanju ljudi i imovine ugroženih požarom i elementarnim nepogodama izvan
područja svog djelovanja, da imaju pravo na naknadu stvarne štete, i da štetu snosi opština koja je tražila
pomoć. Naknadu stvarne štete privrednim društvima i drugim pravnim licima plaća opština na čijem
području je požar gašen.
Član 72. propisuje nadzor nad sprovođenjem mjera zaštite od požara određenih ovim zakonom i
planovima zaštite od požara, kao i nad sprovođenjem propisa o tehničkim normativima u pogledu zaštite
od požara.
Član 73. propisuje povjeravanje nadzora u pojedinim stručnim poslovima opštinskim, odnosno
gradskim organizacijama uprave za zaštitu od požara.
Član 74. propisuje ovlašćenja i dužnosti inspektora za zaštitu od požara, te inspektora za
eksplozivne materije i poslove zaštite od požara u vršenju nadzora nad radom vatrogasne jedinice.
Čl. 75–76. propisuju ovlašćenja inspektora za zaštitu od požara, da može zabraniti dalje
korišćenje objekta ili dijela objekta ili instalacija ili uređaja dok se propis, odnosno naložena mjera ne
sprovedu, kao i zabraniti dalju upotrebu uređaja za koji uvoznik ili zastupnik strane firme nije korisniku
isporučio potrebnu dokumentaciju.
Član 77. propisuje obaveze privrednih društava i drugih pravnih lica, republičkih organa uprave i
drugih organa, preduzetnika i drugih fizičkih lica da u određenim rokovima otklone nedostatke naložene
izvršnim rješenjem inspektora za zaštitu od požara.
Čl. 78–82. propisuju finansiranje zaštite od požara.
Čl. 83–85. propisane su kazne za nepostupanje po odrebama ovog zakona.
Čl. 86–89. propisuju donošenje propisa na osnovu ovog zakona.
Član 90. propisuje primjenu propisa bivše SFRJ do donošenja odgovarajućih propisa Republike
Srpske.
Član 91. propisuje da stupanjem na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o zaštiti od požara
(„Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 16/95, 16/02, 2/05 i 1/08).
Član 92. propisuje stupanje na snagu Zakona.
VII RAZLIKE PRIJEDLOGA U ODNOSU NA NACRT ZAKONA
Razlike Prijedloga u odnosu na Nacrt zakona o zaštiti od požara rezultat su uvaženih primjedaba,
prijedloga i sugestija koje su iznesene na javnoj i stručnoj raspravi sprovedenoj o nacrtu ovog zakona.
Naime, Narodna skupština Republike Srpske je na Sedamnaestoj sjednici održanoj 4. aprila 2012. godine
razmatrala Nacrt zakona o zaštiti od požara i Zaključkom broj: 01-508/12 od 04. aprila 2012. godine
odlučila da se sprovede javna rasprava, s obzirom na to da se Nacrtom zakona uređuju pitanja koja su od
posebnog značaja za građane i o kojima je neophodno da se najšire konsultuju zainteresovani organi i
organizacije, naučne i stručne institucije.
Pored navedenog, Ministarstvo unutrašnjih poslova u sjedištu sprovelo je i stručnu raspravu o
Nacrtu zakona o zaštiti od požara u cilju iznalaženja kvalitetnijih rješenja, s obzirom na specifičnu
materiju koja je predmet regulisanja ovog zakona.
U cilju realizacije gorenavedenog Zaključka Narodne skupštine javna rasprava o ovom zakonu
sprovedena je u Centru javne bezbjednosti Banja Luka, 17. aprila 2012. godine (amfiteatar Uprave za
policijsko obrazovanje) za područje grada i svih opština koje pokriva CJB Banja Luka, u Centru javne
bezbjednosti Bijeljina, 19. aprila 2012. godinu (sala Narodne biblioteke „Filip Višnjić“) za područje svih
opština koje pokriva CJB Bijeljina i CJB Doboj i u Centru javne bezbjednosti Trebinje, 19. aprila 2012.
godine (sala Skupštine opštine Trebinje) za područje grada i svih opština koje pokriva CJB Trebinje i CJB
Istočno Sarajevo.
Stručna rasprava o ovom zakonu sprovedena je u Banjoj Luci, 27. aprila 2012. godine u
amfiteatru Uprave za policijsko obrazovanje.
U odnosu na Nacrt zakona, razlike koje su nastale kao rezultat prihvaćenih prijedloga i
primjedaba sa javne i stručne rasprave, te ugrađenih u prijedlog ovog zakona ogledaju se u sljedećim čl.
1, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 13, 18, 20, 22, 34, 35, 36, 37, 39, 40, 42, 43, 44, 45, 46, 50, 51, 55, 59, 62, 67, 71, 72,
73, 74, 75, 77, 79, 80, 81, 83, 84, 85, 87 i 90, s tim što je u Prijedlogu zakona brisan član 44. Nacrta
zakona i ugrađen u član 72. stav 4. Prijedloga zakona.
− Član 1. – izvršeno normativno – tehničko uobličavanje teksta.
− Član 2 – dopunjen pojmom „životna sredina“ u skladu sa dopunom člana 4. tačka a).
− Član 3 – zaštita od požara definisana kao djelatnost od posebnog interesa za Republiku Srpsku.
− Član 4 – preciznije definisan pojam požara u smislu preciziranja da se istim ugrožava život,
zdravlje ljudi, materijalna dobra i životna sredina, kao i pojam dobrovoljna vatrogasna jedinica u
smislu mogućnosti formiranja iste i u jedinicama lokalne samouprave,
− Član 5 – izmijenjen tako što je propisano da prijedlog godišnjeg programa aktivnosti sprovođenja
posebnih mjera zaštite od požara od interesa za Republiku Srpsku daje Ministarstvo unutrašnjih
poslova Vladi Republike Srpske, a ne Republička uprava za inspekcijske poslove.
− Član 7 – preciznije propisan stav 1. u smislu odgovornosti za organizovanje i ostvarivanje zaštite
od požara, te brisane riječi: „po pravilu“.
− Član 8 – u st. 2. i 3. izvršena dopuna riječima: „stepena rizika“, čime je precizno određen pojam
kategorije stepena rizika ugroženosti od požara.
− Član 9 – izvršena je dopuna u stavu 1. ovog člana u smislu obaveze da privredna društva i druga
pravna lica razvrstana u kategoriju I stepena rizika ugroženosti od požara imaju vlastitu
vatrogasnu jedinicu u cilju boljeg organizovanja i kvalitetnijeg sprovođenja preventivnih mjera
zaštite od požara.
− Član 13. izvršena izmjena u stavu 2. u smislu propisivanja obaveze donošenja plana zaštite od
požara od skupštine grada koji u svom sastavu nema opštine,
− Član 18 – izvršena dopuna u stavu 1. i preciznije određeni objekti namijenjeni za javnu upotrebu
u kojima se okuplja ili boravi, odnosno radi veći broj lica i to riječima: „ugostiteljski objekti, tržni
centri, željezničke i autobuske stanice“, pojam „saobraćajne stanice“ je brisan. Takođe je
izvršena dopuna novim stavom 2. kojim je precizirano od kojih segmenata, u vezi sa objektima iz
stava 1. ovog člana, zavisi sprovođenje odgovarajućih mjera zaštite od požara, te propisan pravni
osnov za donošenje propisa o tehničkim normativima zaštite od požara u nadležnosti ministra
unutrašnjih poslova.
− Član 20 – izvršene izmjene u st. 2. i 3. ovog člana tako što su preciznije određeni objekti za koje
saglasnost za građenje daje Ministarstvo u sjedištu, odnosno nadležni centar javne bezbjednosti.
Takođe je izvršena dopuna novim stavom 5. gdje je precizno navedeno da Ministarstvo u
sjedištu izdaje saglasnost za predviđene normative zaštite od požara u tehničkoj dokumentaciji
za građenje magacina za smještaj eksplozivnih materija, kao i objekata za uskladištavanje i
trgovinski promet zapaljivih tečnosti, zapaljivih gasova i gasa u bocama.
− Član 22 – izmijenjen stav 1. koji se odnosi na ocjenu elaborata, jer istu više ne vrši Ministarstvo,
pa su brisane riječi ''radi ocjene'', a ostali dio teksta prilagođen kontekstu istog stava, izvršena je
i dopuna novim stavom 2. u kojem je za objekte iz stava 1. ovog člana za koju su posebnim
propisom određene mjere zaštite od požara, ukinuta obaveza investitoru da prilaže poseban
elaborat, s tim da uz tehničku dokumentaciju izrađuje samo prilog zaštite od požara u skladu sa
ovim zakonom,
− Član 34 – izvršena dopuna u stavu 3. u smislu preciznog određivanja pojma kategorije stepena
rizika, tako što su dodate riječi: „stepena rizika“.
− Član 35 – izvršena izmjena člana zbog normativno tehničke obrade, s obzirom da je naveden
naziv Republičke uprave za inspekcijske poslove i naznaka da će se u daljem tekstu koristi riječ
''Inspektorat''.
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
Član 36 – izvršena izmjena odnosi se na priciziranje obuke radnika privrednog društva i drugog
pravnog lica republičkih organa uprave i drugih organa u smislu da se obuka odnosi na
informisanje i upoznavanje svakog radnika prema utvrđenom programu zaštite od požara, te da
su subjekti zaštite od požara dužni da jedanput u toku tri godine vrše provjeru znanja radnika u
smislu ovog člana, a ne „najmanje jedanput godišnje“ kako je bilo navedeno Nacrtom zakona.
Član 37. izvršena je izmjena stava 2. u cilju preciziranja odredbe,
Član 39. izvršena dopuna u stavu 4. u smislu davanja mogućnosti formiranja dobrovoljne
vatrogasne jedinice i u jedinicama lokalne samouprave,
Član 40 – izvršena je izmjena u stavu 1, te precizirana organizacija terigorijalne vatrogasne
jedinice, posebne unutrašnje organizacione jedinice administrativne službe opštine, odnosno
grada,
Član 42 – izvršene izmjene u st. 1. i 2. u smislu određivanja da načelnik opštine, odnosno
gradonačelnik imenuje starješine teritorijalne vatrogasne jedinice i organa opštine, odnosno
grad nadležnog za donošenje prvilnika o unutrašnjoj organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta u
opštinskoj, odnosno gradskoj vatrogasnoj jedinici.
Član 43 – izvršene izmjene u stavu 1. i brisane riječi: „smjer zaštite od požara i drugog“.
Član 44. Nacrta zakona je brisan.
Član 44. Prijedloga zakona (član 45. Nacrta zakona) – izvršene izmjene u st. 1. i 2. tako što je
obaveza osnivanja terigorijalne vatrogasne jedinice vezana za broj stanovnika u jedinici lokalne
samouprave.
Član 45. Prijedloga zakona (član 46. Nacrta zakona) – dopunjen u stavu 1. riječima: „i u
vanrednim situacijama“, čime je konkretnije određena obaveza međusobnih saradnji
vatrogasnih jedinica, te izvršena dopuna novim stavom 2. kojim je propisana saradnja
vatrogasnih jedinica sa vatrogasnim jedinicama susjednih država, radi gašenja požara i
spasavanja ljudi i imovine ugroženih požarom.
Član 46. Prijedloga zakona (član 47. Nacrta zakona) – izvršena izmjena u stavu 2. i riječ: „nadzor“
zamijenjena je riječju: „kontrola“.
Član 50. Prijedloga zakona (član 51. Nacrta zakona) – izvršena izmjena u stavu 1. tačka b) kojom
je izmijenjena starosna granica sa 30 na 25 godina, kao poseban uslov, za lice koje se može
primiti za vatrogasca u profesionalnoj vatrogasnoj jedinici.
Član 51. Prijedloga zakona (član 52. Nacrta zakona) – izmijenjen u st. 2. i 3, te konkretnije
određena lica koja polažu stručni ispit za rukovaoca akcije gašenja požara, odnosno uslovi za
polaganje stručnog ispita.
Član 55. Prijedloga zakona (član 56. Nacrta zakona) – izmijenjen u stavu 2. kojim je konkretno
precizirano da se Statutom vatrogasnog društva određuje rok u kome se formira dobrovoljna
vatrogasna jedinica.
Član 59. prijedloga Zakona (član 60. nacrta Zakona) – izvršena izmjena u stavu 1. tako što je riječ
''opštine'', zamijenjena riječima ''jedinice lokalne samouprave'',
Član 62. Prijedloga zakona (član 63. Nacrta zakona) – izmijenjen i usklađen sa odredbama
Zakona o civilnoj zaštiti, pa su riječi: „opštinski centar za osmatranje i obavještavanje“
zamijenjeni riječima: „operativni centar grada – opštine“.
Član 67. Prijedloga zakona (član 68. Nacrta zakona) – izmijenjen u stavu 1. pomjeranjem
starosne granice sa 16 na 18 godina za lica koja mogu da učestvuju u gašenju požara i
spasavanju ljudi i imovine ugroženih od požara, te u stavu 2. izvršena dopuna da gašenje požara,
spasavanje ljudi, pored gradonačelnika ili načelnika opštine, može rukovoditi lice kojeg ovlasti
gradonačelnik ili načelnik opštine.
Član 71. prijedloga Zakona (član 72. Nacrta zakona) - izvršena izmjena u stavu 1. tako što su riječi
''zanatskim radnjama'', zamijenjene riječju ''preduzetnicima '',
Član 72. Prijedloga zakona (član 73. Nacrta zakona) – dopunjen je novim stavom 1. kojim je
propisano da upravni nadzor nad sprovođenjem ovog zakona vrši Ministarstvo, kao i novim st. 4.
(član 44. Nacrta zakona) i 5. kojim je propisana nadležnost centra javne bezbjednosti da vrši
stručnu kontrolu nad radom vatrogasne jedinice, odnosno nadležnosti inspektora za eksplozivne
materije i poslove zaštite od požara Ministarstva da izuzetno vrši kontrolu nad primjenom
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
propisa o tehničkim normativima zaštite od požara kod privrednih društava ili drugih pravnih lica
koji uz tehničku dokumentaciju za građenje izrađuju priloge i elaborate zaštite od požara u
skladu sa ovim zakonom.
Član 73. Prijedloga zakona (član 74. Nacrta zakona) – izvršena dopuna u stavu 1. pa je poslije
riječi: „gradske“ dodata riječ: „organizacione“.
Član 74. Prijedloga zakona (član 75. Nacrta zakona) – izvršena izmjena u stavu 1. u smislu
preciziranja teksta, u smislu propisanih ovlaštenja Zakonom o inspekcijama i ovim zakonom, u
stavu 3. riječ: „nadzora“ zamijenjena riječju: „kontrole“, te izvršena dopuna novim st. 4. i 5.
kojim su propisana ovlašćenja inspektora za eksplozivne materije i poslove zaštite od požara u
vršenju kontrole propisa o tehničkim normativima zaštite od požara, kao i mjere koje mogu
preduzimati.
Član 75. Prijedloga zakona (član 76. Nacrta zakona) – stav 2. ovog člana je brisan jer je pitanje
odgođenog dejstva žalbe na rješenje inspektora za zaštitu od požara regulisano Zakonom o
inspekcijama u Republici Srpskoj.
Član 77. Prijedloga zakona (član 78. Nacrta zakona) – izvršena je izmjena u stavu 1. pa su riječi:
„pravosnažnim rješenjem“ zamijenjene riječima: „izvršnim rješenjima“, čime je izvršeno
usklađivanje sa Zakonom o inspekcijama u Republici Srpskoj.
Član 79. Prijedloga zakona (član 80. Nacrta zakona) – izvršena izmjena u stavu 1. tako što su
riječi „kao posebne organizacije“ zamijenjen riječima: „kao posebnih unutrašnjih organizacionih
jedinica“.
Član 80. Prijedloga zakona (član 81. Nacrta zakona) u stavu 1. brisana riječ: „teritorijalnih“.
Član 81. stav 5. Prijedloga zakona (član 80. Nacrta zZakona) dopunjen je tako što je propisano da
realizaciju i utrošak sredstava iz st. 1. i 2. ovog člana prati Ministarstvo.
Član 83. Prijedloga zakona (član 84. Nacrta zakona) – u stavu 1. brisana tačka g) jer je isti
prekršaj već propisan Zakonom o inspekcijama u Republici Srpskoj.
Član 84. Prijedloga zakona (član 85. Nacrta zakona) – u stavu 1. u tački lj) brisane riječi: „ili
inspektora za zaštitu od požara“ čime je izvršeno usklađivanje sa tekstom člana 66. ovog zakona,
te brisana tačka n) iz istih razloga navedenih u prethodnom članu.
Član 85. Prijedloga zakona (član 86. Nacrta zakona) – u tački v) riječi: „vlasnik radnje“
zamijenjene riječima: „vlasnik poslovnog prostora“, te brisana tačka ž) iz istih razloga navedenih
u prethodnom članu.
Član 87. Prijedloga zakona (član 88. Nacrta zakona) – izvršena dopuna u stavu 1. novom tačkom
g) kojom je propisano da će ministar unutrašnjih poslova donijeti Pravilnik o tehničkim
normativima zaštite od požara u objektima namijenjenim za javnu upotrebu u kojima se okuplja,
boravi ili radi veći broj lica.
Član 90. Prijedloga zakona (član 91. Nacrta zakona) – brisane su t. g), d), đ) i t) iz razloga što je
predmetna materija već regulisana podzakonskim aktima.
Od primjedaba, sugestija i prijedloga iznesenih na javnoj i stručnoj raspravi koje su razmatrane
prilikom definisanja teksta Prijedloga zakona, nisu prihvaćene sljedeće, i to:
− Primjedba koja se odnosi na dopunu člana 4. Nacrta zakona, u kojem je definisano značenje
pojmova u smislu ovog zakona, da se posebno definiše pojam „spasavanje“, nije usvojena.
Naime, smatramo da navedeni pojam nije pojam koji se treba posebno objašnjavati, jer se
spasavanje odnosi na zaštitu od požara, koja je predmet ovog zakona. Treba navesti da je u
postupku izrade i Nacrt zakona o zaštiti i spasavanju u vanrednim situacijama.
− Primjedba na član 7. Nacrta zakona (narodnog poslanika Mirka Kojića), da se izvrši definisanje
člana 7. i da se precizno definiše odgovorno lice za ostvarivanje i organizovanje zaštite od
požara, nije prihvaćena, s obzirom na to da su članom 7. detaljno navedena odgovorna lica u
privrednim društvima, političkim organizacijama, republičkim organima uprave i drugim
organima, a članom 34. stav 1. propisano je da su navedeni organi svojim opštim aktom dužni da
utvrde mjere i radnje u vezi sa sprovođenjem i unapređivanjem zaštite od požara i da odrede
radnika koji je odgovoran za sprovođenje mjera zaštite od požara.
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
Primjedba na član 8. Nacrta zakona, da se u njemu izvrši dopuna novim stavom 5. i da se
rješenje o kategorizaciji subjekata dostavlja i vatrogasnoj jedinici u sjedištu subjekta (regije
Bijeljina), nije prihvaćena, jer se dostavljanje takvog rješenja vrši subjektu kod koga je izvršena
kategorizadija i koji može na navedeno rješenje izjaviti žalbu.
Primjedba predstavnika Profesionalne vatrogasne jedinice Gradiška i Teritorijalne vatrogasne
jedinise Nevesinje na član 10. Nacrta zakona, da su st. 2, 3, 4. i 5. nepotrebne jer su mjere i
radnje subjekata zaštite od požara navedene u tački 4. člana 34, nije prihvaćena jer se u
navedenim st. 2, 3, 4. i 5. radi o opštim obavezama subjekata zaštite od požara, a u članu 34.
stav 4. propisane su konkretne mjere koje subjekti zaštite od požara moraju utvrditi opštim
aktom.
Primjedba PVJ Gradiška i TVJ Nevesinje na član 23. Nacrta zakona, da se dopuni stav 3. člana 23.
tako da se dodaju riječi: „ne pridržava propisane metodologije za izradu istih“, nije prihvaćena,
jer je stavom 3. navedeno da se „ne pridržava propisa i drugih normativa zaštite od požara“, a
članom 14. stav 2. i 88. tačka b) Prijedloga zakona, regulisano je da će ministar unutrašnjih
poslova donijeti metodologiju za izradu planova zaštite od požara u roku od godinu dana od
dana stupanja na snagu ovog zakona.
Primjedba TVJ I. Sarajevo i Nevesinje i PVJ Gradiška, na član 27. nacrta Zakona, da se doda nova
tačka kojom bi bilo regulisano da pravno lice koje upravlja vodosnabdjevanjem u naseljenom
mjestu dužno je da obezbijedi: pritisak, katastar podzemnih instalacija i hidranata, održavanje
hidrantne mreže, ispitivanje hidrantne mreže i ispitivanje, nije prihvaćena iz razloga što je
članom 27. stav 2. i članom 88. tačka g) prijedloga Zakona, regulisano je da će ministar
unutrašnjih poslova donijeti pravilnik kojim će biti regulisana ova materija.
Primjedba TVJ Nevesinje i PVJ Gradiška na član 30. stav 4. Nacrta zakona, da u istom veći broj
lica treba precizirati i odrediti koliko lica, nije prihvaćena iz razloga što se odnosi na objekte
namijenjene za javnu upotrebu u kojima se okuplja i boravi veći broj lica, kao što su bolnice,
hoteli, robne kuće i slično, te bi određivanjem najmanjeg broja ili broja lica koja u njima borave
bilo nesvrsishodno.
Primjedba PVJ Gradiška i TVJ Nevesinje na član 32. stav 1. nacrta Zakona, da se aparati za
gašenje početnog požara umjesto jednom godišnje ispituju svakih šest mjeseci, nije prihvaćena,
jer smatramo da ponuđeno rješenje prijedloga Zakona sadrži taj okviru.
Primjedba na član 34. stav 5. (regija Bijeljina), da radnik kao odgovorno lice za sprovođenje
mjera zaštite od požara, odnosno vršenja poslova zaštite od požara kojeg određuje privredno
društvo i drugo pravno lice, republiči organi uprave i drugi organi umjesto uslova „najmanje
srednje stručne spreme tehničkog smjera“ ima „najmanje višu stručnu spremu“, odnosno
„najmanje srednju stručnu spremu tehničkog smjera“, zavisno od kategorije stepena rizika
ugroženosti od požara, nije prihvaćena, jer će kategorizacija stepena rizika ugroženosti zaštite od
požara biti određena posebnim rješenjem ministra unutrašnjih poslova, te da ponuđeno rješenje
u navedenom članu i stavu ostavlja mogućnost subjektu zaštite od požara da odredi odgovornog
radnika, u smislu ovog člana i sa višim stepenom stručne spreme tehničkog smjera.
Primjedba na član 36. Nacrta zakona (narodni poslanik Mirko Kojić), da se preciznije odredi ko
ide na obuku zaštite od požara, nije prihvaćena, jer je to članom 36. dato kao diskreciono pravo
privrednom društvu i drugom pravnom licu da prema programu obuke koji utvrdi, odredi način
sprovođenja obuke.
Primjedba na član 39. Nacrta zakona (Vatrogasno društvo Foča), da se propiše da se dobrovoljne
vatrogasne jedinice formiraju u teritorijalnim vatrogasnim društvima i industrijskim vatrogasnim
društvima, nije prihvaćena iz razloga što su navedene odredbe formulisane članom 39. stav 4.
Primjedba na član 41. Nacrta zakona (Rafinerija Brod), da se dopuni st. 2. i 3. da preduzetnom
vatrogasnom jedinicom rukovodi starješina preduzetne vatrogasne jedinice kojeg imenuje
odgovarajući organ upravljanja, privrednog društva i da privredno društvo donosi akt o
organizaciji i sistematizaciji radnih mjesta na koji nadzorni odbor društva daje svoje mišljenje,
nije prihvaćena, jer je u članu 41. stav 2. već propisano da opština sporazumno sa jednim ili više
privrednih društava i drugih pravnih lica može osnovati zajedničku profesionalnu vatrogasnu
−
−
−
−
−
−
−
−
−
−
jedinicu, a stavom 3. da dva ili više privrednih društava mogu sporazumno osnovati zajedniču
preduzetnu vatrogasnu jedinicu.
Primjedba na član 43. Nacrta zakona (PVJ Gradiška, regija Bijeljina i TVJ Nevesinje, da se u stavu
1. bude formulisano kao u prethodnom, odnosno važećem Zakonu o zaštiti od požara, da je
starješina vatrofasne jedinice radnik sa određenom funkcijom u zavisnosti od formacije
vatrogasne jedinice, nije prihvaćena, nije materija koja se raguliše zakonom, već podzakonskim
aktom profesionalne vatrogasne jedinice.
Primjedba na član 51. stav 3. Nacrta zakona (član 50. stav 3. Prijedloga zakona), (regija Gradiška,
regija Bijeljina i TVJ Nevesinje), prema kojoj treba omogućiti vatrogascu koji nije položio stručni
ispit za profesionalnog vatrogasca da učestvuje u gašenju požara nije prihvaćena, jer smatramo
da vatrogasac mora da položi stručni ispit radi svoje bezbjednosti da bi mogao da učestvuje u
gašenju požara.
Primjedba na član 52. stav 3. Nacrta zakona (član 51. stav 3. Prijedloga zakona), (Vatrogasni
savez Republike Srpske), koja se odnosi na godine radnog iskustva (najmanje dvije godine) koje
predstavljaju uslov za polaganje stručnog ispita za rukovodioce u vatrogasnim jedinicama, nije
uvažena, jer smatramo da je sadašnja formulacija od jedne godine radnog iskustva opravdana.
Primjedba na član 54. Nacrta zakona (član 53. Prijedloga zakona), (regija Gradiška, regija
Bijeljina, TVJ Nevesinje i TVJ Istočno Sarajevo i Inspektorat za eksplozivne materije i poslove
zaštite od požara u MUP-u RS) prema kojem bi bio uveden beneficirani radni staž za vatrogasce,
nije uvažena jer se je ovo pitanje regulisano Uredbom o postupku utvrđivanja radnih mjesta na
kojima se staž osiguranja računa sa uvećanim trajanjem („Službeni glasnik Republike Srpske“, br.
34/04 i 41/07).
Primjedba na član 55. Nacrta zakona (član 54. Prijedloga zakona), (Vatrogasno društvo Foča)
kojom se traži da se precizira šta predstavlja vatrogasno društvo, nije uvažena, jer je vidljivo da
je riječ o dobrovoljnom vidu organizovanja građana radi zaštite od požara.
Primjedba na član 73. Nacrta zakona (član 72. Prijedloga zakona), kojom se traži proširivanje
ovlašćenja inspektora za eksplozivne materije i poslove zaštite od požara nije prihvaćena, jer nije
u skladu sa Zakonom o inspekcijama u Republici Srpskoj („Službeni glasnik Republike Srpske“,
broj 74/10).
Primjedbe na član 82. Nacrta zakona (član 81. Prijedloga zakona) koje su iznesene od poslanika
Narodne skupštine, Privredne komore Republike Srpske, Vatrogasnog saveza Republike Srpske,
Saveza opština i gradova Republike Srpske, te i od većeg broja učesnika u javnoj i stručnoj
raspravi, a koje se odnose na smanjenje procenta za obračun naknade koju uplaćuju privredna
društva i druga pravna lica od poslovnog prihoda za realizaciju posebnih mjera zaštite od požara,
kao i na raspored prikupljenih sredstava u ovom momentu nije moguće uvažiti iz razloga što
prikupljena sredstva po ovom osnovu služe za realizaciju zaštite od požara, a koja je definisana
kao djelatnost od posebnog interasa za Republiku Srpsku. Takođe smatramo da pitnje drugačije
raspodjele navedenih sredstava treba detaljnije razmatrati na drugim nivoima.
Prijedlog kojim se traži povećanje novčanih kazni, nije prihvaćen jer smatramo da su kazne
adekvatno propisane. Što se tiče kažnjavanja fizičkih lica u Zakonu o poljoprivrednom zemljištu
(„Službeni glasnik Republike Srpske“, br. 93/06, 86/07 i 14/10) u članu 25. propisana je zabrana
spaljivanja organskih ostatake poslije žetve i drugih otpadaka na poljoprivrednom zemljištu, a u
Zakonu o šumama („Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 75/08) u članu 56. propisana je
zabrana paljenja vatre u šumi i na zemljištu u blizini šume i na udaljenosti manjoj od 100 metara
od ruba šume (narodni poslanici Dušica Savić, Obren Marković, Gordana Đurić). Ostali sličajevi
su regulisani.
Iz gorenavedenih razloga nisu prihvaćene primjedbe na član 85. stav 1. tačka l) nacrta Zakona
(član 84. Prijedloga zakona), (VSRS) i na član 86. Nacrta zakona (član 85. Prijedloga zakona),
(regija Gradiška i Bijeljina).
Prijedlog da se poslije člana 86. doda novi član prema kojem za poslove nadzora i sprovođenja
kaznenih odredbi su nadležni grdski – opštinski organ, komunalna policija i CJB (TVJ Trebinje)
nije prihvatljiv, jer je riječ o prekršajima, gdje se nakon sprovedenog postupka izriče sankcija od
suda.
−
−
VIII
Pod pojmom Regija Gradiška podrazumijeva se PVJ Gradiška, DVD Laktaši, TVJ Srbac i DVD
Prnjavor.
Pod pojmom Regija Bijeljina podrazumijeva se Vatrogasna jedinica Bijeljina, Područno odjeljenje
civilne zaštite Bijeljina, TVJ Derventa i industrijska profesionalna vatrogasna jedinica Rafinerija
Brod.
FINANSIJSKA SREDSTVA
Za sprovođenje ovog zakona nisu potrebna dodatna finansijska sredstva.

Profil istraživačke grupe

Full page photo

Sustavi zaštite za hotele

Primjena atmosferskih modela u zaštiti šuma od požara Ivana

Proračun konstrukcija na djelovanje realnog požara

Elaborat zaštite od požara

INFO-KIT - Uprava za šume

Dojava požara • Plinodetekcija • Odimljavanje

popis dokumenata i propisa - opcina

Prirucnik Uvod u projektiranje sustava za dojavu