01-KATHI-19-5_KATHI 5/18/13 12:05 AM Page 1 ΝΕΟ Τ.309/19/5/2013 ΕΚΔΟΣΗ €2,90 ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ ΜΕ 2ο ΠΕΡΙΟΔΙΚO ΜΑΖΙ ME ΤΟ 2ο CD TOY ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΗΤΡΟΠΑΝΟΥ €5,90 ¥¥ ¥¢47)44%2à ΤΙΜΗ €1 ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΙ ΑΚΟΛΟΥΘΩΣ €3.50 ΣΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ |T131 ΙΟΥΝΙΟΣ ‘13 ΑΠΛΗ ΕΚΔΟΣΗ €1,50 GOSSIP GIRL - ',!-/52 ¢£ ΜΕ ΤΗΝ «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΣΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΜΕ €2.00 Ψάξ και βρείτε τα τελευταία Ψάξτε 2 δωροκουπόνια αξίας €500 από τις υπεραγορές € äïĄćôæèåÝÚÕ äĂüďąðĊôĆøýôü ăďĆôĆćĂýĂĐĄøÿôĆø øćôüĄøòøąýôþþüćðĊĀøą ýôüôûþúćðą ΒΕAUTIFUL PEOPLE 3%89 £¢ª¯ª£ ¢ª ¥ ¢ª ¥ ª¥ ª£¢¢¥¢ª ¢ ¥¢ ¥¥¢¥ª ¥£¢¢¥¢ª ¢ £¥ Nina’s Fashion €37 All day look A Savil €89 èäßäéæÚáÖèíâ&(/(%5,7,(6 ãÖâÝÞÖäáäæêÜáÚÖåäìÜ âÝÞ âÝ âÝÞÖäáäæêÜáÚÖåäìÜ ÝÞÖ ÞÖ Öäá Ö áäæê äæ æê æêÜ êÜá áÚÖåäì áÚ Öåä Öå åäì äìÜ ìÜ €49.95 Pink Woman €7.99 Charles & Keith €44.95 Nina’s Fashion €16.90 ØãÞÝàÕÚãèàÙçÛáÙÕÙ&/$66 ΛΕΥΚΩΣΙΑ Κυριακή 19 Μαΐου 2013 ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Eτος 5ο B Aρ. φύλλου 240 Σταθερότητα και μετά άρση περιορισμών Για να αρθούν οι περιορισμοί στις κυπριακές τράπεζες θα πρέπει πρώτα να έχει διασφαλιστεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα, τονίζει ο αρμόδιος Ευρωπαίος επίτροπος Μισέλ Μπαρνιέ. Σε αποκλειστική συνέντευξη στην «Κ» ξεκαθαρίζει ότι ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας θα στηρίζει τις τράπεζες, αφού προηγουμένως εξαντληθούν όλες οι εναλλακτικές επιλογές, περιλαμβανομένου και του κουρέματος. Σελ. 4 ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΤΡΟΪΚΑΣ Κρίνεται το μέλλον τραπεζοϋπαλλήλων Μείωση προσωπικού και καταστημάτων στο μικροσκόπιο της Τρόικας από την Τρίτη. Η αποκατάσταση της υγείας του χρηματοπιστωτικού συστήματος θα απαιτήσει πρόσθετα μέτρα, προειδοποιεί το ΔΝΤ. Οικονομική, σελ. 5 Η τιμή της «Καθημερινής» Η απλή έκδοση της εφημερίδας «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ», στο €1,50. Στα €2,90 μαζί με το περιοδικό Beautiful People, και στα €5,90 μαζί με 2 περιοδικά και τα μουσικά CD, πρώτων εκτελέσεων. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Αναζήτηση πολλών δυνατοτήτων Τα site αναζήτησης απαντούν πλέον και σε ολόκληρες προτάσεις. Η νέα τεχνολογία θα εκτιμά ποιες πληροφορίες χρειάζεται ο χρήστης, και θα του τις παρέχει πριν καν τις ζητήσει. Αθλητισμός, σελ. 11 ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Σαββόπουλος για κάθε ηλικία Μουσική, θέατρο, σινεμά και εργαστήρια δημιουργίας στο τριήμερο Παιδικό Φεστιβάλ Πολιτισμού στη Λεμεσό, με υψηλό προσκεκλημένο τον Διονύση Σαββόπουλο. Τέχνες, σελ. 3 – 1,50 (ΑΠΛΗ ΕΚΔΟΣΗ) - – 2,90 (ΒΑΣΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ) - – 5,90 (ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ) Κυπριακή Πολιτική και Oικονομική Eφημερίδα Χαλαρώνει τη θηλιά η Μέρκελ Φωτιές στη συγκυβέρνηση από Ντάουνερ Κίνητρα για στήριξη των χωρών που είναι σε Μνημόνιο μετά την επανεκλογή της Μερική στροφή από την πολιτική της σκληρής δημοσιονομικής προσαρμογής φαίνεται να ετοιμάζει το Βερολίνο, χαράζοντας νέο προσανατολισμό με παροχή κινήτρων που θα προωθούν τον ανταγωνισμό και την ανάπτυξη, στην Κύπρο και σε άλλες χώρες που υπάγονται σε Μνημόνιο. Αυτό προκύπτει από την ενημέρωση της οποίας έτυχε η «Κ» από κορυφαία στελέχη της γερμανικής κυβέρνησης. Η στροφή της καγκελαρίου Μέρκελ Αποστολή της «Κ» στο Βερολίνο αναμένεται να εκδηλωθεί αμέσως μετά τη σίγουρη επανεκλογή της τον προσεχή Σεπτέμβριο. Η Γερμανία προτίθεται να προτείνει πακέτο έκτακτων μέτρων για την καταπολέμηση της ανεργίας και την ενίσχυση της ανάπτυξης. Για τη Γερμανία το υπαρξιακό πρόβλημα της Ευρωζώνης εντο- Τεστ αντοχών οι εξελίξεις πίζεται πλέον στη Γαλλία και την Ιταλία και όχι στις χώρες που βρίσκονται σε Μνημόνιο. Το Βερολίνο θα πιέσει ασφυκτικά για την υιοθέτηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στις συγκεκριμένες χώρες, κάτι που, σύμφωνα με την επικρατούσα άποψη, θα τους επιτρέψει να επιστρέψουν σε αναπτυξιακούς ρυθμούς, έστω και αν χρειαστεί να κάνει υπαναχωρήσεις στο δημοσιονομικό σκέλος των υποχρεώσεών τους. Σελ. 4 Δοκιμασία των θεμελίων της συγκυβέρνησης σε πρακτικό επίπεδο αποτελούν οι εξελίξεις στο Κυπριακό, με τα δύο κόμματα, ΔΗΚΟ και ΕΥΡΩΚΟ, να προβληματίζονται αλλά να βασίζονται στις προεκλογικές δεσμεύσεις του Νίκου Αναστασιάδη. Πέντε εξ αυτών θεωρούνται «ιερές» και αναμένουν ότι ο σύμμαχός τους στο Προεδρικό δεν θα τους προδώσει. Το Προεδρικό αντιλαμβάνεται ότι έκανε «γκάφα» στη διαχείριση του εγγράφου. Σελ. 6 Η γενναία και ωραία Αντζελίνα Τζολί Παγκόσμια αίσθηση ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ – ΛΟΝΔΙΝΟ προκαλεί η αποκάλυψη της διάσημης ηθοποιού Αντζελίνα Τζολί ότι υποβλήθηκε σε προληπτική εκτομή των μαστών της, επειδή διέθετε το γονίδιο BRCA 1 που αυξάνει δραματικά τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου του στήθους και των ωοθηκών. H ενέργειά της επιδοκιμάστηκε αλλά πυροδότησε και έντονο προβληματισμό. Κάποιοι πιστεύουν ότι η αποκάλυψη της διάσημης σταρ θα προκαλέσει μια τάση για επεμβάσεις ακόμα και όταν δεν είναι ιατρικώς απαραίτητες. Σελ. 18 Υγροποίηση αερίου εν πλω Προσπερνάει τους αγωγούς Πολιτικά και τεχνικά δεδομένα στην Κύπρο και το Ισραήλ φαίνεται να επιβάλλουν τη σοβαρή εξέταση της επιλογής της πλωτής υγροποίησης φυσικού αερίου (FLNG). Η επιλογή δείχνει να καθίσταται ακόμη πιο φυσιολογική για τη Noble από τη στιγμή που η εταιρεία έχει διαμορφώσει ήδη σαφή προτίμηση για τη μη χρήση αγωγών στην εξαγωγή του προϊόντος της από την ανατολική Μεσόγειο. Οικονομική, σελ 4 Κινητικότητα για το Κυπριακό Έντονο είναι το ενδιαφέρον για το Κυπριακό και από πλευράς ΗΠΑ και Μ. Βρετανίας αλλά θέλουν να κάνουν διακριτικές κινήσεις. Σελ. 6 ΑΓΓΕΛΟΣ ΒΟΤΣΗΣ Προς διαγραφές στελεχών στο ΔΗΚΟ ASSOCIATED PRESS Ο ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ ΜΠΑΡΝΙΕ ΣΤΗΝ «Κ» €1000 www.kathimerini.com.cy Αναταράξεις στην Αθήνα από τη «Χρυσή Αυγή» Οι ακρότητες στις οποίες προβαίνει την εδραιώνουν στην πολιτική σκηνή Προβληματισμό και ανησυχία προκαλούν στην ελληνική πολιτική ηγεσία και στα κόμματα του συνταγματικού τόξου οι κλιμακούμενες προκλήσεις της Χρυσής Αυγής, εντός κι εκτός Βουλής, αλλά και το ότι το πολιτικό μόρφωμα του κ. Νίκου Μιχαλολιάκου βρίσκεται σταθερά σε διψήφιο ποσοστό σε όλες τις δημοσκοπήσεις, ενώ ταυτόχρονα τείνει εμπράκτως να κινείται εκτός των ορίων της νομιμότητας. Πάντως, ο προωθούμενος «αντιρατσιστικός» νόμος, που επιχειρείται να λειτουργήσει ως μοχλός προστασίας από τις ακρότητες της Χρυσής Αυγής, προκαλεί τριβές μεταξύ των τριών κυβερνητικών εταίρων. Σελ. 4 Κατάσκοπος ή δόλωμα; Έκπληξη στο Ιράν από τον Ραφσατζανί Διεκδικεί την Προεδρία Σοσιαλιστής με δεξιά πολιτική Στροφή από τον Ολάντ Μπορεί ο Σοσιαλιστής Φρανσουά Ολάντ να εξελέγη με σύνθημα τη διασφάλιση της εργασίας, αλλά η άνοδος στην προεδρία της Γαλλίας τον υποχρέωσε να αναθεωρήσει πολλές από τις θέσεις του. Η στροφή που έκανε στα εργασιακά, καθιστά ευκολότερες τις απολύσεις και τις μειώσεις μισθών, γεγονός που προκαλεί τριβές στην κυβέρνησή του. Η μεταρρύθμιση προβλέπει αποτροπή των απεργιών με διάλογο. Σελ. 19 ASSOCIATED PRESS Σ H M E PA ΑΕΛ και Απόλλωνας προετοιμάζονται για τον τελικό κυπέλλου της Τετάρτης. Η «Κ» αναλύει τα αγωνιστικά τους στοιχεία. +(< +( +(< (< (< BLO BL BLONDIE! LON OND NDI DIIE! Red Herring Mindy €34.30 ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Τα δυνατά όπλα των φιναλίστ σε οποιοδήποτε από ττα 3 πακέτα προσφορών της εφημερίδας çèÚààÖâÞßäàÖäé çè èÚàà ààÖ âÞßäà Þßäà ßä äà àÖä Öäé ¥¥¢ª £¥¥ ¥ ¥¢ª 62 ΜΑΖΙ ΜΕ ΚΕΡΔΙΣΤΕ Σενάρια ψυχρού πολέμου αναδεικνύει η νέα υπόθεση κατασκοπείας που καταγγέλλει η Μόσχα εναντίον της Ουάσινγκτον, με φερόμενο ως πρωταγωνιστή τον Αμερικανό Ράιαν Φογκλ, ο οποίος υπηρετούσε στην πρεσβεία της χώρας του στη Μόσχα. Πολλά τα ερωτηματικά της υπόθεσης. Σελ. 18 Κάθε άλλο παρά χωρίς έκπληξη θα είναι οι προεδρικές εκλογές της 14ης Ιουνίου στο Ιράν, αφού ένας 78χρονος πολιτικός «βαρέων βαρών» ήρθε να ταράξει τα νερά στην πολιτική ζωή της χώρας που τελεί στο μικροσκόπιο της διεθνούς κοινότητας. O Ακμπάρ Χασεμί Ραφσατζανί αποφάσισε να αναμετρηθεί με τον εκλεκτό του απερχόμενου προέδρου Μαχμούντ Αχμεντινετζάντ. Διετέλεσε δύο φορές Πρόεδρος της χώρας και επί οκτώ χρόνια πρόεδρος της Βουλής. Πολλοί λένε ότι είναι ο πλουσιότερος άνθρωπος του Ιράν. Σελ. 18 Αυτονόητες πρέπει να θεωρούνται οι διαγραφές στελεχών του ΔΗΚΟ δηλώνει σε συνέντευξή του στην «Κ» ο Άγγελος Βότσης. Ο εκ Λεμεσού βουλευτής μιλάει για τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό αλλά και για την οικονομία. Σελ. 9-10 ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ Η ουσία Η δικαιολογημένη αντίδραση της Λευκωσίας στις πρόσφατες ενέργειες του ειδικού συμβούλου του γ.γ. του ΟΗΕ, Αλεξάντερ Ντάουνερ, αποτελεί τη μία πτυχή του θέματος αλλά σε καμία περίπτωση δεν εξαντλεί την ουσία του. Πέραν της επικοινωνιακής διαχείρισης του ζητήματος, εντός και εκτός Κύπρου, η ηγεσία μας θα κληθεί πολύ σύντομα να αγγίξει την αμιγώς πολιτική πτυχή του εθνικού μας προβλήματος και εκ των πραγμάτων θα υποχρεωθεί να τοποθετηθεί επί όλων των πτυχών του Κυπριακού. Ως εκ τούτου, λοιπόν, προέχει ο σχεδιασμός των επόμενων βημάτων προτού οι εξελίξεις εγκλωβίσουν την ε/κ σε μια πορεία χωρίς επιστροφή. Κανονικώς εχόντων των πραγμάτων οι δημόσιες αντιπαραθέσεις για διαφωνίες επί των συγκλίσεων που επιτεύχθηκαν την τετραετία 2008-2012 θα έπρεπε να είχαν τερματιστεί την επομένη των εκλογών. Έστω και την υστάτη οι πολιτικοί μας ηγέτες με πρώτο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας οφείλουν να ασχοληθούν με το διά ταύτα. Σελ. 20 02-KATHI_NEW_KATHI 5/17/13 9:13 PM Page 2 2 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Kυριακή 19 Μαΐου 2013 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ Γράφει ο ΜΙΧAΛΗΣ ΤΣΙΚΑΛAΣ Οι τρελοί με τα σκιάχτρα Διερευνητική κι-κι ρι κου! ματικών στανών, όπως γινόταν από το ’60 και εντεύθεν. Αυτοί οι κύριοι θεωρούν ότι θα επιπλεύσουν εκμεταλλευόμενοι τα κέρδη από τους υδρογονάνθρακες –ήδη επί τούτω άρχισαν να στήνουν κυκλώματα– και πως σε πεντέξι χρόνια θα γίνουν και πάλι οι σωτήρες μας, θα μας βγάλουν από το Μνημόνιο και με τα ρέστα θα μας στέλνουν ξανά ομαδικά διακοπές στα εφτάστερα ξενοδοχεία του Σαρμ Ελ Σέιχ ή για να γδύνουμε την Ερμού στην Αθήνα. Αυτοί είναι οι ηγέτες μας, που δεν μπορούν να αντιληφθούν ότι οι καπνοί που αχνά άρχισαν να φαίνονται, ξεκινώντας από τα κράσπεδα του Ιράν και φτάνοντας στα σύνορα του Ισραήλ, είναι τα καζάνια της κολάσεως ενός προαναγγελθέντος πολέμου, με ό,τι αυτό σημαίνει για την Κύπρο, που βρίσκεται στην ίδια αυλή. Είναι αυτοί που θεωρούν αποδεκτό, ο Αναστασιάδης και ο Έρογλου να πουν ό,τι θέλουν όταν συναντηθούν, φτάνει να μην πουν δημόσια ότι μίλησαν για το Κυπριακό…! Παρακμιακοί, γελοίοι και επικίνδυνοι! Κι επικίνδυνοι διότι δεν αντιλαμβάνονται ούτε τι διαβάζουν από ΜΜΕ καθόλου τυχαία. Έγραφε στις 27 Απριλίου, μεταξύ άλλων, ο Economist, για τους Κύπριους που «δεν χάνουν την ευκαιρία να χάσουν ευκαιρία»(!), ότι μετά το κούρεμα και λόγω της κατάρρευσης του τομέα των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί κατά 15% αυτό το έτος, ένα άλλο 15% το 2014, ίσως και 5% περισσότερο το 2015. Ένα πλήγμα ανάλογο με αυτό του 1974, με το πραξικόπημα και την εισβολή που διχοτόμησε το νησί. Για να επιστρέψει η Κύπρος στο επίπεδο του ΑΕΠ που ήταν πριν από το κούρεμα, θα χρειαστούν επώδυνες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και πολλά σκληρά χρόνια. Ωστόσο, σημειώνει ο Economist, το νησί, σε αντίθεση με την υπόλοιπη πολιορκούμενη περιφέρεια της Ευρωζώνης, έχει δύο πολλά υποσχόμενες πηγές ανάπτυξης που περιμένει να αξιοποιήσει: τους υδρογονάνθρακες και την τουριστική βιομηχανία, η οποία είναι υπανάπτυκτη και έχει πολλά περιθώρια για τις ξένες επενδύσεις. Ο καλύτερος τρόπος για να αξιοποιήσει η Κύπρος όσο το δυνατόν γρηγορότερα και τις δύο δυνατότητες που έχει, είναι να μπαλώσει τη 40χρονη διαίρεση που την κρατά μοιρασμένη. Και όχι φυσικά να αφήσει τους τρελούς με τα σκιάχτρα να ανατινάξουν και την τελευταία ελπίδα σωτηρίας, τα γκάζια! Ο Άρπαλος του Μαχάτα, προσοχή στο όνομα, ήταν παι- δικός φίλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου και λαμόγιο από τα λίγα. Κατά την εκστρατεία του στην Περσία ο Αλέξανδρος τον είχε ορίσει βασικό ταμία και διαχειριστή του βασιλικού θησαυροφυλακίου. Πριν από τη μάχη της Ισσού ο Άρπαλος έφυγε προς τα δυτικά, παίρνοντας μαζί του όλα τα χρήματα της στρατιάς. Πρώτο χτύπημα: Ο Μ. Αλέξανδρος δέχτηκε τη συγγνώμη του και τον διορίζει εκ νέου γενικό διαχειριστή των θησαυρών του κράτους. Ε, δεν έβαζε μυαλό όσο μεγάλος στρατηλάτης κι αν ήταν. Ξεκινώντας για την τελευταία του εκστρατεία προς την Ινδία, ο Άρπαλος… άρπαξε και πάλι την ευκαιρία και επιδόθηκε στην κατασπατάληση των χρημάτων του Βασιλικού θησαυροφυλακίου. Όταν όμως έμαθε πως ο Αλέξανδρος νίκησε και επέστρεφε στη Βαβυλώνα έχοντας πληροφορίες για τις ατασθαλίες του, υπεξαίρεσε 5.000 τάλαντα και απέδρασε στη Μικρά Ασία και από εκεί στην Αθήνα για να αποφύγει τη βασιλική οργή. Οι Αθηναίοι αντιμετώπισαν με έντονη καχυποψία την έλευση του Άρπαλου και ενώ αρχικώς του απαγορεύτηκε η είσοδος στην πόλη –μετά από εισήγηση του Δημοσθένη– ο στρατηγός Φιλοκλής επέτρεψε την είσοδο του Άρπαλου στην Αθήνα ατομικά ως ικέτη. Ο Άρπαλος αμέσως άρχισε να δωροδοκεί πολιτικούς της αντιμακεδονικής μερίδας, ενώ διέδιδε στην πόλη ότι ο Αλέξανδρος αντιμετώπιζε ανυπέρβλητες δυσκολίες στην Περσία και ότι ήταν ευκαιρία για την Αθήνα να διεκδικήσει εκ νέου την ανεξαρτησία της. Ο στρατηγός Αντίπατρος τότε, τοποτηρητής του Αλέξανδρου στη Μακεδονία, απαίτησε με αγγελιαφόρο του την άμεση παράδοση του Άρπαλου. Ο Δημοσθένης υποστήριξε μια μέση λύση: Οι Αθηναίοι δεν θα παρέδιδαν τον Άρπαλο στον Αντίπατρο, αλλά θα τον φυλάκιζαν και θα κατέθεταν τα χρήματά του στην Ακρόπολη, ώσπου να αποφασίσουν αν τελικώς θα τον παρέδιδαν στον Αλέξανδρο. Όταν όμως συνελήφθη ο Άρπαλος, ενώ είχε εισέλθει στην πόλη με 700 τάλαντα, βρέθηκαν πάνω του μόλις τα 350. Η συνέχεια ήταν εξίσου δραματική. Ο Άρπαλος κατάφερε να δραπετεύσει από τις αθηναϊκές φυλακές και κατέφυγε στην Κρήτη, η απόδρασή του όμως, αποτέλεσε σκάνδαλο για τους Αθηναίους που γιγαντώθηκε, όταν μαθεύτηκε πως στην Ακρόπολη τελικώς ήταν κατατεθειμένα 350 τάλαντα. Η φιλομακεδονική παράταξη κατηγόρησε τον Δημοσθένη ότι είχε χρηματιστεί από τον Άρπαλο και εσκεμμένα είχε αποκρύψει το έλλειμμα στα χρήματα που βρέθηκαν στον Μακεδόνα αποστάτη. Ο Δημοσθένης ζήτησε από τον Δήμο να γίνει λεπτομερής έρευνα επί του θέματος από τον Άρειο Πάγο και για όσους βρεθούν αποδείξεις να εισαχθούν σε δίκη. Μετά από έρευνες και ανακρίσεις το πόρισμα κατέληξε σε έναν κατάλογο ονομάτων όσων είχαν χρηματιστεί από τον Άρπαλο. Ποιο ήταν το πρώτο όνομα στη λίστα; Του Δημοσθένη, του ίδιου δηλαδή που είχε ζητήσει διερευνητική επιτροπή, ο οποίος φέρεται να πήρε 20 τάλαντα αποδεικνύοντας τον πλήρη εκμαυλισμό και τη σήψη που είχε επέλθει στην Αθηναϊκή Δημοκρατία την εποχή εκείνη. Ο Δημοσθένης παραδέχθηκε ότι έλαβε το ποσό αυτό από τον Άρπαλο, αλλά το απέδωσε αυτούσιο στο ταμείο του Θεωρικού που παρουσίαζε έλλειμμα. Η απόφαση του δικαστηρίου ήταν καταδικαστική. Ο Δημοσθένης καταδικάστηκε σε βαρύ πρό- paraschosa@kathimerini.com.cy Σχολιάστε στο www.kathimerini.com.cy O ΦΙΛΙΣΤΩΡ ΠΟΡΕΙΑ ΕΙΡΗΝΗΣ: Οι κομμουνισταί επραγματοποίησαν προχθές Κυριακήν την προαγγελθείσαν «πορείαν ειρήνης» από Μαραθώνος εις Αθήνας. Εκινητοποίησαν πανηγυρικώς τον μηχανισμόν των και προέβησαν εις «επίδειξιν θρασύτητος», η οποία υπήρξεν αποτέλεσμα της επιδειχθείσης εκ μέρους της Κυβερνήσεως [Γεωργίου Παπανδρέου] ανοχής. Η εκδήλωσις, την οποίαν η Κυβέρνησις δεν απηγόρευσεν, προφανώς λόγω ανειλημμένης προεκλογικώς υποχρεώσεώς της προς την ΕΔΑ, συμφώνως προς την οποίαν δεν θα επέτρεπε, μετεκλογικώς, την παραβίασιν της «δημοκρατικής» τάξεως, εσημείωσεν επιτυχίαν, με αποτέλεσμα νε δικαιωθούν όσοι αρχήθεν εξέφρασαν σοβαράς ανησυχίας ότι η ακολουθουμένη υπό της Ενώσεως Κέντρου τακτική απλώς αποθρασύνει τον κομμουνισμόν. ΕΠΑΝΑΠΑΤΡΙΣΜΟΣ: Ο πρόεδρος της Κυβερνήσεως κ. Γεώργιος Παπανδρέου ερωτηθείς σχετικώς με τας αδείας προσκαίρου επισκέψεως εκ των χωρών του παραπετάσματος τριών γνωστών κομμουνιστών, ετόνισεν ότι η γραμμή της Κυβερνήσεως είναι αμετάβλητος. Διά τον επαναπατρισμόν θα εξετάζονται αι ατομικαί περιπτώσεις. ΑΘΗΝΩΝ ΕΞΑΠΛΩΣΙΣ: Ο εξωραϊστικός σύλλογος Νέας Κυψέλης καταγγέλλει προς τους αρμοδίους υπουργούς, ότι τας τελευταίας ημέρας διάφοροι άστεγοι καταλαμβάνουν ελευθέρους χώρους πλησίον της δεξαμενής και επί των οδών Δοϊράνης και Σ. Λέκα, όπου κτίζουν παρανόμως προχείρους παράγκας ή στήνουν σκηνάς απειλούντες τους ιδιοκτήτας των πλησίων οικιών, εφ’ όσον θελήσουν να τους εμποδίσουν. Αποτέλεσμα της δημιουργηθείσης καταστάσεως είναι να διατρέχη η δημοσία υγεία άμεσον κίνδυνον λόγω της παντελούς ελλείψεως βόθρων και όλων γενικώς των μέσων τηρήσεως των στοιχειωδών όρων υγιεινής. JOSE DE BUSTINDUY: Απέθανε την πρωίαν της Κυριακής μία από τας εξόχους φυσιογνωμίας της μουσικής μας ζωής: Ο καθηγητής Ιωσήφ Μπουστίντουϊ. Η κηδεία του έγινε χθες το απόγευμα εκ του ναού των Καθολικών. Εις την νεκρώσιμον ακολουθίαν παρέστησαν: Ο στρατηγός Κ. Δόβας, εκπρόσωπος του υπουργείου Παιδείας, εκπρόσωπος του εν Αθήναις Ισπανού πρέσβεως, οι καθηγηταί του Ωδείου Αθηνών και του Ωδείου Πειραιώς, οι συνθέται: Μ. Παλλάντιος, Α. Ευαγγελάτος, Μ. Βάρβογλης, Γ. Σκλάβος, ο ακαδημαϊκός κ. Η. Βενέζης, οι σπουδασταί των Ωδείων, πολλοί καλλιτέχναι και άλλος κόσμος. [...] Ο Μπουστίντουϊ εβοήθησε εις μέγα βαθμόν την ανάπτυξιν της μουσικής μας ζωής και εις την ανάδειξιν μεγάλου αριθμού αξιόλογων βιολιστών. Ετάφη εις το Α΄ Νεκροταφείον. [...]. ψετε τα του κουρέματος, που οφείλατε να γνωρίζατε αλλά ελπίσατε σε λάθος φίλους, για τη διερευνητική δεν υπάρχει καμία δικαιολογία εφόσον παρουσιάστηκε από εσάς σαν το πρώτο μεγάλο βήμα προς την κάθαρση και όχι σαν μία ακόμη βουτιά προς τον γκρεμό. Στον γκρεμό που πέσαμε ήδη από τα μέσα του Μάρτη. Οι υπόνοιες συγκάλυψης είναι ορατές και οι δικαιολογίες των εκάστοτε μελών της επιτροπής, οι οποίοι, αφού με δόξα και τιμή Αντωνάκη μου (από το «Η δε γυνή να φοβήται τον άντρα») δέχονται την ανάληψη αυτής της υπεύθυνης θέσης και μετά από λίγο θυμούνται ότι έχουν και άλλες ασχολίες, είναι τουλάχιστον γλαφυρές. Αν θέλαμε πραγματικά να έχουμε αποτελέσματα, λέω εγώ με το φτωχό μου το μυαλό, θα είχαμε αναθέσει το έργο, διότι περί τέτοιου πρόκειται, σε ποινικούς. Ποιος φταίει κύριε, αυτός, έλα εδώ να δικαστείς να μάθουμε την αλήθεια να τελειώνουμε δίχως την ύπαρξη αποδιοπομπαίων τράγων αλλά στη βάση συμπερασμάτων και γεγονότων. Διαφορετικά το θέμα πάει και πάει και πάει. Αλλά από την άλλη σκέφτομαι, μήπως είναι προεδρικά κληρονομικό να μην υπάρχει καλή σχέση μεταξύ του αναθέτοντος την έρευνα με τον πραγματοποιούντα την έρευνα; Η υπόθεση Πολυβίου, μας διδάσκει, ο Δημοσθένης μας διδάσκει που δέχτηκε την τιμωρία από την επιτροπή την ύπαρξη της οποίας ο ίδιος επεδίωξε, αλλά εμείς αρνούμαστε να μάθουμε. Είναι τόσο απλό! Το θέμα είναι τι θα συμβεί όταν θα τελειώσουν οι μπαταρίες στους φακούς και δεν βλέπουμε πια ούτε καν αυτά τα λίγα που ξέρουμε σήμερα… tsikalasm@sppmedia.com Με άριστα το 10 Γράφει Ο ΣΠΟΝΔΟΦOΡΟΣ Η στήλη θέλει να καταγγείλει τον ΔΗΣΥ και το ΔΗΚΟ που με δυσπιστία 1αντιμετωπίζουν την πρόταση του ΑΚΕΛ για Στη Λίρα. διέξοδο στην κρίση μέσω της λίρας. Είναι προφανές πως το Κόμμα του Λαού ζητά να επιστρέψουμε στις παραδόσεις μας και ειδικότερα στους χορούς με λίρες και λαούτα. Κακόπιστοι. Πήγε ο Αφέντης Ταγίπ στον Λευκό Οίκο και ο Μπαράκ τον υπο2δέχθηκε με τιμές βασιλιά. Όλοι θεώρησαν Μυστική διπλωματία. Στον Ερντογάν. πως το έκανε από αγάπη προς τη χώρα των Τούρκων, η chief of the staff Elsa Loutsios όμως γνωρίζει την αλήθεια. Όλα έγιναν για να μπορέσει να δικαιολογήσει ο Ομπάμα τις τιμές που θα αποδώσει στον Healthy Πρόεδρο όταν με το καλό ο Λίο μπει σε ηλικία που μπορεί να ταξιδέψει. Ήδη η Elsa έχει παραγγείλει το Alaya της για το επίσημο δείπνο. Έπεσαν όλοι να σταματήσουν τη λειτουργία της σχολής 3μη αντιλαμβανόμενοι τη ζημιά που αυτό θα Στην Ιατρική Σχολή. προκαλέσει στην κυπριακή οικονομία. Η χώρα μετά την καταστροφή του χρηματοοικονομικού της τομέα οφείλει να μετεξελιχθεί από «οικονομικός παράδεισος» σε «παράδεισος πλαστικών». Μόνο το συνάλλαγμα που θα γλυτώσουμε από τις Κύπριες που το κάνουν στο εξωτερικό είναι η μισή δόση του ρωσικού δανείου. Λουκ υπουργός από την Ντόλη να 4ορίσειΛούκιΠοινικό Ανακριτή για το περιστατικό Στον Ληστή των φούρνων. Ζήτησε ο με τον ληστή των φούρνων και τον αστυνο- AP 19.V.1964 στιμο 50 ταλάντων και επειδή δεν είχε να το πληρώσει, φυλακίστηκε. Έτσι πρέπει να δουλεύουν οι διερευνητικές επιτροπές: Μπαμ-μπαμ να τελειώνουμε και όχι να ψάχνουμε με διερευνητικές και κόντρα διερευνητικές, με άτομα που μένουν και που φεύγουν, τι έγινε και ο σύγχρονος Άρπαλος κατέληξε την κυπριακή Δημοκρατία στην αγκαλιά της Τρόικας. Από τότε που ο ίδιος ο Πρόεδρος Αναστασιάδης… διέταξε τη δημιουργία της εν λόγω επιτροπής, υπό την αίρεση να ελεγχθεί και ο ίδιος πρώτος από όλους, πιο πολύ ασχολούμαστε με το ποιος μένει και το ποιος φεύγει αλλά και γιατί, παρά τα μέχρι τώρα αποτελέσματα της διερευνητικής που είναι αόρατα και κανένας φακός δεν θα τα φέρει στο φως Μα ποια αποτελέσματα; Ούτε ποδοσφαιρική ομάδα να ήταν με τα τόσα μέσα έξω που και τέτοια να ήταν, θα είχαμε μια καλύτερη εικόνα του ποιος παίζει μπάλα και ποιος σέρνεται! Έχετε την εντύπωση δηλαδή κύριοι εσείς που συστήσατε αυτή την παρωδία μέχρι τώρα, ότι αν ρωτήσετε έναν άνθρωπο τυχαία στον δρόμο θα σας απαντήσει για το ποια είναι ακριβώς η σύνθεση της επιτροπής; Περισσότερες πιθανότητες έχει να σας εξιστορήσει την ιστορία του Δημοσθένη παρά να απαντήσει με βεβαιότητα για ένα από τα πλέον κρίσιμα ζητήματα της νεότερης κυπριακής ιστορίας: Αν δεν μάθουμε τι και ποιος φταίει που χρεοκοπήσαμε, τι άλλο πρέπει να ξέρουμε; Και γιατί όλη αυτή κωλυσιεργία επιτέλους, τι δεν πάει καλά ή μάλλον, τι δεν πήγε από την αρχή καλά με την όλη υπόθεση της διερευνητικής που πλέον έχει μετουσιωθεί σε ένα φιάσκο επικών διαστάσεων; Αυτή κύριε Αναστασιάδη είναι η απάντησή σας στο 50+% του κόσμου που σας ψήφισε; Άντε και δεν είχατε χρόνο να μαζέ- Eνώνουμε Δυνάμεις Επιλογή: ΜΙΧΑΛΗΣ Ν. ΚΑΤΣΙΓΕΡΑΣ 49 χρόνια πρίν στην «Κ» ΣΚΙΤΣΟ: Μυρτώ Αριστείδου Τ ΚΟΣΜΟΣ ΥΨΙΚΑΜΙΝΟΣ Γράφει ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ ις τελευταίες βδομάδες φτάνουν στη Λευκωσία καθαρά μηνύματα από τη διεθνή κοινότητα για την ανάγκη επίλυσης του Κυπριακού. Μάλιστα, από εξαιρετικά σημαντικά πολιτικά φόρουμ, όπως το ΝΑΤΟ (βλ. δηλώσεις Ράσμουσεν) και τη δική μας την Ε.Ε. (βλ. δηλώσεις Ρεν). Παράλληλα, βλέπουμε το Κυπριακό να εμφανίζεται δεύτερο μετά το Συριακό στην ατζέντα της συνάντησης Ομπάμα-Ερντογάν κι όμως εδώ ακούμε τον κυβερνητικό εκπρόσωπο να επιμένει ότι η συνάντηση Αναστασιάδη με τον Έρογλου στις 29 Μαΐου είναι κοινωνική. Το χειρότερο είναι ότι, πριν από τον εκπρόσωπο, βγήκε στο ΡΙΚ το πρωί της ίδιας μέρας ο πρόεδρος της Βουλής, Γιαννάκης Ομήρου, και αποκάλυψε ότι ενημερώθηκε από τον Πρόεδρο ότι ο τελευταίος έστειλε επιστολή στον γ.γ. των Η.Ε., στην οποία διατυπώνονται έντονες παρατηρήσεις για το γεγονός ότι ο Αλεξάντερ Ντάουνερ επιχειρεί να προσδώσει πολιτικό περιεχόμενο στη συνάντηση που θα έχει με τον Έρογλου στις 29 Μαΐου. Έλεος πλέον, έλεος. Αν στο σημείο που έχετε φτάσει την Κύπρο δεν κατανοείτε τι γίνεται γύρω σας, κι αν εσείς, κύριε Αναστασιάδη, περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο, επιμένετε να θέλετε να πείσετε τον κόσμο όλο ότι η πρώτη συνάντησή σας με τον Έρογλου μετά την εκλογή σας, και σε αυτές τις συνθήκες, είναι αμιγώς κοινωνική, τότε να πάτε σπίτι σας. Διότι είστε πιο επικίνδυνος από κάποιον που απλώς λέει «δεν θα δω τον Έρογλου, δεν πάω σε συνομιλίες τώρα». Αφού αυτά τα είπατε και σας απάντησαν εσχάτως... Δεν καταλάβατε ακόμα ότι άλλοι κρατάνε και το καρπούζι και το μαχαίρι; Τι σημαίνει κοινωνική συνάντηση με τον Έρογλου; Θα ανταλλάξετε συνταγές για πουρέκκια της αναρής; Ή μήπως είναι για να μη δυσαρεστήσετε τους εταίρους σας στη συγκυβέρνηση; Αντίθετα, πρέπει να ανησυχείτε πολύ, διότι ουδείς των πολιτικών ηγετών έχει τα κότσια να βγει δημοσίως και να πει ότι αυτή είναι η ώρα που πρέπει να δούμε πώς πάμε σε μια λύση του Κυπριακού κατά το δυνατόν πιο ωφέλιμη για τον τόπο. Κι αυτό δυστυχώς διότι όλοι αυτοί οι κύριοι, μέλη μιας κλίκας βολεμένης και διαπλεκόμενης, ευελπιστούν ότι η Τράπεζα Κύπρου θα κατορθώσει να σταθεί στα πόδια της, προστατεύοντας όλους τους μεγαλόσχημους νονούς και διασώζοντας όλο το αλγεινό κατεστημένο που οδήγησε στην οικονομική καταστροφή. Ασφαλώς όλο το τίμημα θα το πληρώσει και θα σκάσει ο λαός, τα πρόβατα των κομ- ΕΛΛΑΔΑ Σε γνωρίζω απο την όψη... μικό που έκανε τη δουλειά του. Βέβαια, για το σκάνδαλο της πτώχευσης της χώρας ο Λούκι ζήτησε διερευνητική επιτροπή και όχι Ποινικό Ανακριτή. Ε Ντόλη; Η στήλη αφουγκραζόμενη το λαϊκό αίσθημα ζητά από τον δι5οικητή της Κεντρικής να κάνει το καθήκον Στον Βαρώτσο. του. Να στείλει δώρο στον τ. Πρόεδρο Χριστόφια το γλυπτό του Βαρώτσου που υπάρχει έξω από τη Λαϊκή Τράπεζα. Η αφαιρετική τέχνη συναντά την αφαιρετική πολιτική. Η Miss Gallitziano έχει όλα όσα θα ήθελε ένας ά6ντραςCarmen στη σύγχρονή γυναίκα: Ρουμάνικη θηΣτους φίλους μας. λυκότητα και ευφυΐα με τη δύναμη της εβραϊκής φυλής. Η πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος του Keshner Gallitziano Group είναι ο άτυπος πρεσβευτής του Ισραήλ στην Κύπρο και θιασώτης του κυπριακού (αντρικού) πολιτικοοικονομικού συστήματος. Στη σελίδα της στο Facebook (www.facebook.com /gallitziano.carmen) θα τη δείτε σε φωτο- γραφίες με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, όλους τους πρώην ΥΠΟΙΚ του τόπου, μεγάλες επιχειρηματικές προσωπικότητες διεθνούς κύρους όπως ο Τόνι Μπλερ, ο Μπιμπί Νετανιάχου, ο Σιμόν Πέρεζ, ο Μπιλ Κλίντον, ο Σόλωνας Κασίνης, ο Μιχαλάκης Λεπτός, ο Νεοκλής Συλικιώτης κ.ά. Με ένα χείμαρρο από χρυσάστα μαλλιά, λάγνα μάτια της γάτας και 7χείληφι που ξεχειλίζουν από πνεύμα, η Στο φως. Gallitziano Carmen αντικατοπτρίζει την προοπτική ανάπτυξης των Κύπρο-Ισραηλινών σχέσεων οι οποίες με την εμπλοκή της μπορούν να φτάσουν στην κορύφωση. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που σ’ αυτήν στρέφονται οι περισσότεροι Κύπριοι πολιτικοί για συμπαράσταση. Η στήλη, αν και προσπάθησε να προσεγγίσει με αγωνία τα αποτελέσματα της συνάντησης του Προέδρου μας με την Πρόεδρο του Gallitziano Group, αλλά και τι τους έφερε κοντά στο Τελ Αβίβ, δεν κατέστη δυνατόν να ενημερωθούμε μιας και κανείς απο ΥΠΕΞ, και Προεδρία δεν γνώριζε πώς βρέθηκε να συναγελάζεται ο Πρόεδρος με την ξανθιά δυναμική κυρία. Αυτό θα πει μυστική διπλωματία. Στην περίπτωση νύφης της Αγίας Παρασκευής η επι8στήμητηςσηκώνει τα χέρια ψηλά. Η «κακιά» Στην Τράπεζα Κύπρου. Λαϊκή, έγινε κύριος μέτοχος και μοχλός εξυγίανσής της. Γιατρέ τα χάπια μου. Τελικά αυτή η κυβέρέχει ελπίδα μόνον σε αυτούς που 9δεννηση υπολογίζαμε στην πρώτη ανάγνωση Στα αουτσάιντερ. των ονομάτων που την απαρτίζουν. Μετά τον συμπαθητικό Σποκ της Οικονομίας Χάρη Γεωργιάδη ο οποίος προσπαθεί, δουλεύει, και άρχισε να κερδίζει την εμπιστοσύνη μας αλλά και των Ευρωπαίων, ο Κυριάκος, αδελφός της Αιμιλίας, Κενεβέζος εξελίσσεται στη νέα θετική έκπληξη. Γλύτωσε τους έκτακτους απο τα δόντια της Δρακουλέσκου και τώρα μαθαίνω πως παίζει γιο-γιο τους υπηρεσιακούς. Είδες; Όσοι θεωρούν πως η χώρα μας πρέπει επιτέλους να βρει 10 τον δικό μας εθνικό ύμνο, τώρα είναι η ώρα Alcohol is free. των πράξεων, η ιστορική συγκυρία. Alcohol is free. Πρόεδρος Δ.Σ.: ΚΩΣΤΑΣ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗΣ n Διευθύνων Σύμβουλος: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΟΤΤΙΔΗΣ n Διευθυντής: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΧΟΣ n Αρχισυντάκτης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Υπεύθυνος Οικονομικού: ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΕΡΣΙΑΝΗΣ n Υπεύθυνος Καλλιτεχνικού: ΚΩΣΤΑΣ ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ n Υπεύθυνος Ατελιέ: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΔΑΜΙΑΝΟΥ Iδιοκτησία «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΚΔΟΣΗ ΚΥΠΡΟΥ ΛΤΔ» Eκδίδεται σε συνεργασία και μετά από άδεια της εταιρείας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε. Νίκου Κρανιδιώτη 7Ε, 3ος όροφος, 2411 Έγκωμη, Λευκωσία, Κύπρος e-mail: info@kathimerini.com.cy Τηλ.: 22472500 Fax: Σύνταξη +357 22472540 Fax: Διαφημιστικό Τμήμα - Μικρές Αγγελίες +357 22472550 Διευθυντής: ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ n ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, αναπαραγωγή, διασκευή ή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Διεύθυνση συντάξεως: ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ - ΚΩΣΤΗΣ ΦΑΦΟΥΤΗΣ 03-ADV LIDL.qxp_KATHI 5/17/13 5:42 PM Page 4 04-POLITIKH_KATHI 5/17/13 10:07 PM Page 4 4 l Διαβάστε στο Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ www.kathimerini.com.cy ΠΟΛΙΤΙΚΗ Kυριακή 19 Μαΐου 2013 Ελπίδα σε άτεκνα ζευγάρια δίνει νεότερη εξέλιξη στην εξωσωματική γονιμοποίηση ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Ηπιότερη στάση ετοιμάζει η Άνγκελα Μέρκελ Του απεσταλμένου μας στο Βερολίνο ΝΙΚΟΥ ΧΡΥΣΟΛΩΡΑ «Επίθεση γοητείας» προς τις χώρες που βρίσκονται σε Μνημόνιο φαίνεται ότι θα επιχειρήσει το Βερολίνο, όπως τουλάχιστον προκύπτει από αποκλειστική πληροφόρηση της «Κ» από κορυφαία στελέχη της γερμανικής κυβέρνησης, την εβδομάδα που πέρασε. Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», θα γίνει νύξη από το Βερολίνο προς τον Ευρωπαίο επίτροπο Αλμούνια, ώστε οι ευρωπαϊκοί κανόνες ανταγωνισμού να γίνουν πιο ελαστικοί για χώρες που βρίσκονται σε Πρόγραμμα Προσαρμογής. Δεύτερον, θετικά φαίνεται να αντιμετωπίζεται από κύκλους της γερμανικής κυβέρνησης το αίτημα διαφόρων χωρών για μείωση του ΦΠΑ σε τομείς που συνδέονται άμεσα με την ανταγωνιστικότητα της τουριστικής βιομηχανίας, όπως π.χ. η εστίαση. Μάλιστα, ασκήθηκε και κριτική για τη δυσλειτουργία στις διαπραγματεύσεις μεταξύ Τρόικας και εθνικών κυβερνήσεων, αλλά και για την άκαμπτη στάση της Κομισιόν σε καίρια ζητήματα, με παράγοντες της γερμανικής κυβέρνησης να διαρρέουν ότι οι κανόνες δεν αποτελούν αυταξία, αλλά θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για να επιλύονται συγκεκριμένα προβλήματα. Όπως γίνεται όμως αντιληπτό, κάτι τέτοιο δεν θα έχει συμβεί μέχρι τον Σεπτέμβριο, οπότε και θα διεξαχθούν οι γερμανικές εκλογές, εξ ου και η αντιμετώπιση της συγκεκριμένης ημερομηνίας ως ορόσημο είναι λάθος, εφόσον βεβαίως η καγκελάριος Μέρκελ επανεκλεγεί, όπως άλλωστε προβλέπεται από τις δημοσκοπήσεις. Η Γερμανία έχει επίσης την πρόθεση να προτείνει πακέτο έκτακτων μέτρων για την καταπολέμηση της ανεργίας και την ενίσχυση της ανάπτυξης, συγκαλώντας μάλιστα ενδεχομένως και ειδική σύνοδο, με τη συμμετοχή των υπουργών Εργασίας της Ε.Ε., γι’ αυτό τον σκοπό. Από πλευράς Βερολίνου δεν υπάρχει καμία αντίρρηση για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών των κρατών της Ευρωζώνης (π.χ. προμηθευτές, επιστροφές ΦΠΑ), έστω και αν κάτι τέτοιο θα είχε προσωρινά αρνητική επίδραση στο έλλειμμα. Ακόμη και προγράμματα πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, αντίθετα στη γενικότερη λογική της επιμήκυνσης του χρόνου εργασίας, θα γίνουν αποδεκτά, εφόσον αποδειχθεί ότι συμβάλλουν άμεσα στη μείωση της ανεργίας στους νέους. Τέλος, AP Κίνητρα για ανάπτυξη σε χώρες που είναι σε Μνημόνιο μελετά το Βερολίνο - Πληροφορίες για κινήσεις μετά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου Για τη Γερμανία το γενεσιουργό πρόβλημα της Ευρωζώνης εντοπίζεται πλέον στη Γαλλία και την Ιταλία και όχι στις χώρες που βρίσκονται σε Μνημόνιο. έκπληξη προκάλεσε η ξεκάθαρη αποστασιοποίηση της Γερμανίας από επιλογές της Τρόικας και των εθνικών κυβερνήσεων για αντιμετώπιση της κρίσης με βραχυπρόθεσμα μέτρα, όπως αυξήσεις φόρων, αντί με μεσοπρόθεσμες μεταρρυθμίσεις. Οι λόγοι που οδήγησαν σε αυτή τη –διακριτική μεν, ορατή δε– στροφή του Βερολίνου δεν έχουν μέχρι στιγμής γίνει κατανοητοί στις Βρυξέλλες. Βέβαιο είναι πάντως ότι υπάρχει έντονη ενόχληση για την προσπάθεια των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων να επιρρίψουν την αποκλειστική ευθύνη για τα οικονομικά τους προβλήματα στο Βερολίνο. Εξίσου έντονη είναι η δυσαρέσκεια για την πρόσφατη αποστροφή του προέδρου της Κομισιόν, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, για την εξάντληση της κοινωνικής αποδοχής της λιτότητας. Τέλος, είναι σαφές ότι, για τη Γερμανία, το υπαρξιακό πρόβλημα της Ευρωζώνης εντοπίζεται πλέον στη Γαλλία και την Ιταλία και όχι στις χώρες που βρίσκονται σε Μνημόνιο. Το Βερολίνο θα πιέσει ασφυκτικά για την υιοθέτηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στις συγκεκριμένες χώρες, κάτι που, σύμφωνα με την επικρατούσα άποψη, θα τους επιτρέψει να επιστρέψουν σε αναπτυξιακούς ρυθμούς, έστω και αν χρειαστεί να κάνει υπαναχωρήσεις στο δημοσιονομικό σκέλος των υποχρεώσεών τους. Σε κάθε περίπτωση, οι γνωστές κόκκινες γραμμές της Γερμανίας παραμένουν ανέγγιχτες: «μη συμβατικές» παρεμβάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ώστε να αυξηθεί η ρευστότητα στον ευρωπαϊκό Νότο δεν γίνονται επί του παρόντος αποδεκτές, αφού τα οικονομικά προβλήματα δεν λύνονται με νομισματικά μέσα, σύμφωνα με αξιωματούχους της κυβέρνησης του Βερολίνου. Επίσης, η Γερμανία επιμένει ότι η ανάπτυξη δεν μπορεί να έλθει μέσω της δημιουργίας νέων χρεών και ότι η δημοσιονομική πειθαρχία δεν οδηγεί απαραιτήτως στην ύφεση. Τέλος, αδύνατη θεωρείται η πλήρης τραπεζική ενοποίηση χωρίς αλλαγή των Συνθηκών, διαδικασία η οποία, κατά το Βερολίνο, πρέπει να αρχίσει, αργά ή γρήγορα. Ισορροπίες για Κυπριακό Σε σχέση με το Κυπριακό, το Βερολίνο θεωρεί ότι η εξεύρεση λύσης στο πολιτικό πρόβλημα και η επανένωση θα συμβάλουν στην υπέρβαση της κρίσης, αφού, εκτός των άλλων, αυτό θα έχει και οικονομικά οφέλη. Ωστόσο, δεν είναι προς το παρόν εμφανής η διάθεση να ασκηθεί αφόρητη πίεση ώστε να ξεκινήσουν οι συνομιλίες για την επίλυση του εθνικού ζητήματος, καθώς η Γερμανία αντιλαμβάνεται την ευαίσθητη πολιτική συγκυρία. Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, οι σχέσεις του Βερολίνου με την Αθήνα δεν έχουν καμία σχέση με το ψυχροπολεμικό κλίμα που επικρατούσε στις σχέσεις Μέρκελ-Παπανδρέου. Η Γερμανία αναγνωρίζει ότι αυτή η ένταση είχε εγείρει αμφιβολίες για την παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ, αλλά εκτιμά ότι ήταν απαραίτητη για να περάσει το μήνυμα της ανάγκης υλοποίησης των δεσμεύσεων της Αθήνας. Ο ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ ΜΙΣΕΛ ΜΠΑΡΝΙΕ ΣΤΗΝ «Κ» Σταθερότητα και μετά άρση των περιορισμών n Στήριξη τραπεζών πρώτα με ανασφάλιστες καταθέσεις και μετά από εθνικές αρχές ή τον ΕΜΣ n Κακή η απόφαση που πήραμε για την Κύπρο μέσα στα μαύρα μεσάνυκτα Συνέντευξη στον ΝΙΚΟ ΧΡΥΣΟΛΩΡΑ Αναστασιάδης και Σαμαράς προσπαθούν Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕΜΣ) θα παρεμβαίνει για την απευθείας ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών της Ευρωζώνης, αφού έχουν εξαντληθεί όλες οι εναλλακτικές, συμπεριλαμβανομένης και της απομείωσης των ανασφάλιστων καταθέσεων (δηλαδή των καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ), δηλώνει σε αποκλειστική συνέντευξη στην «Κ» ο αρμόδιος Ευρωπαίος Επίτροπος Μισέλ Μπαρνιέ. Μολονότι τελικές αποφάσεις δεν έχουν ληφθεί, η συναίνεση που φαίνεται να διαμορφώνεται, όπως τουλάχιστον προκύπτει από τα λεγόμενα του κ. Μπαρνιέ, είναι προς την κατεύθυνση της παγίωσης του «Κυπριακού» μοντέλου. Παρόλα αυτά, ο κ. Μπαρνιέ θεωρεί δεδομένο ότι η τραπεζική ενοποίηση θα θωρακίσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ευρωζώνης, καθιστώντας το ενδεχόμενο πλήγματος στις καταθέσεις ακραίο σενάριο. Ο Γάλλος Επίτροπος για την Εσωτερική Αγορά διατυπώνει μάλιστα τη διαφωνία του με τον Γερμανό υπουργό Οι- –Πιστεύετε ότι οι ευρωπαϊκές αποφάσεις που ελήφθησαν για την Ελλάδα και την Κύπρο ήταν σωστές; < < < < < < < «Θέλουμε να αποφύγουμε να πληρώνουν οι φορολογούμενοι για τις διασώσεις τραπεζών και να ξέρουν όλοι τους κανόνες σε περίπτωση τραπεζικών χρεοκοπιών» τονίζει στην «Κ» ο Γάλλος Επίτροπος Μισέλ Μπαρνιέ, αρμόδιος για την εσωτερική αγορά. κονομικών, ως προς αυτό το ζήτημα, εκτιμώντας ότι η τραπεζική ενοποίηση δεν απαιτεί αλλαγή των Ευρωπαϊκών Συνθηκών. –Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω από το ζήτημα της Κύπρου κύριε Επίτροπε. Στην ανακοίνωσή σας της 28ης Μαρτίου, επισημαίνατε ότι τα περιοριστικά μέτρα στη διακίνηση κεφαλαίων θα είναι προσωρινά. Ωστόσο, οι περιορισμοί παραμένουν. Πότε θα αρθούν ώστε να επανακάμψει και τυπικά η Κύπρος στους κανόνες της Ευρωζώνης; –Ορισμένοι περιορισμοί έχουν ήδη αρθεί και παρακολουθούμε, σε στενή συνεργασία με τις κυπριακές αρχές και τους υπόλοιπους. Τα μέτρα αυτά δεν θα είναι μόνιμα, καθώς πρώτα απ’ όλα κάτι τέτοιο δεν θα ήταν προς το συμφέρον της χώρας. Για να αρθούν όμως τα μέτρα θα πρέπει πρώτα να έχει διασφαλιστεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Κοιτάζουμε το ζήτημα μαζί με τις κυπριακές αρχές, αλλά δεν μπορώ να σας δώσω σαφές χρονοδιάγραμμα για την πλήρη απελευθέρωση των περιορισμών. –Έχω ακούσει πολλούς Ευρωπαίους αξιωματούχους να λένε ότι η Κύπρος «δεν είναι μοντέλο» για ανάλογες περιπτώσεις τραπεζικών κρίσεων στο μέλλον. Διαβάζοντας όμως τις προτάσεις σας για το κοινό πανευρωπαϊκό καθεστώς εκκαθάρισης των τραπεζών, βλέπω ότι προβλέπουν ακριβώς ό,τι έγινε στην Κύπρο. Γιατί, λοιπόν, δεν είναι μοντέλο η Κύπρος; –Πρώτα απ’ όλα γιατί όλοι θα ξέρουν τους κανόνες από την αρχή. Κάτι τέτοιο δεν ίσχυε στην περίπτωση της Κύπρου, όπου πήραμε AP Καταθέτες, ομολογιούχοι και μέτοχοι των τραπεζών έχουν δικαίωμα να γνωρίζουν τους κανόνες του παιχνιδιού μία κακή απόφαση για τις ασφαλισμένες καταθέσεις (δηλ. λιγότερο από 100.000 ευρώ) μέσα στα μαύρα μεσάνυχτα και σε κατάσταση κρίσης. Κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί ξανά. Καταθέτες, ομολογιούχοι και μέτοχοι των τραπεζών έχουν δικαίωμα να γνωρίζουν τους κανόνες του παιχνιδιού. Πράγματι, η πρόταση της Κομισιόν προβλέπει την απομείωση των ανασφάλιστων καταθέσεων (δηλ. άνω των 100.000 ευρώ) σε περιπτώσεις τραπεζικής χρεοκοπίας, αλλά μόνο ως έσχατη λύση, δηλαδή σχεδόν ποτέ δεν θα χρειαστεί κάτι τέτοιο. Ο λόγος που διατυπώσαμε την πρόταση είναι επειδή θέλουμε να αποφύγουμε να πληρώνουν οι φορολογούμενοι για τις διασώσεις τραπεζών και να ξέρουν όλοι τους κανόνες σε περίπτωση τραπεζικών χρεοκοπιών. –Γνωρίζω πολύ καλά πόσο τεράστιες είναι οι προσπάθειες που καλούνται να καταβάλλουν οι Έλληνες και οι Κύπριοι. Ο πρωθυπουργός Σαμαράς και ο πρόεδρος Αναστασιάδης είναι γενναίοι άνθρωποι που πήραν τη δύσκολη απόφαση να μη θυσιάσουν το μέλλον, στον βωμό του παρόντος. Πιέζω στην Κομισιόν να βρούμε τη σωστή ισορροπία ανάμεσα στη δημοσιονομική προσαρμογή και στην ανάπτυξη και τα μέτρα εξυγίανσης που λαμβάνουμε να μην καταστρέφουν την οικονομική δραστηριότητα. Σε γενικές γραμμές, οι αποφάσεις μας ήταν οι σωστές. Και είμαι σίγουρος ότι και η Κύπρος και η Ελλάδα, με τα πλεονεκτήματα που διαθέτουν, θα καταφέρουν να βγουν από την κρίση. –Η πρόταση σάς όμως δεν περιέχει πρόνοια για την απευθείας ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών από τον ΕΜΣ. Σύντομα, μία τέτοια δυνατότητα θα υπάρχει. Πότε όμως θα παρεμβαίνει ο ΕΜΣ; Αφού πληγούν οι ανασφάλιστες καταθέσεις ή πριν; –Σκοπός μας είναι να μην χρησιμοποιείται δημόσιο χρήμα για τη διάσωση τραπεζών. Ωστόσο, κάποιες φορές, θα είναι απαραίτητο να παρέμβουν είτε οι εθνικές αρχές είτε ο ΕΜΣ. Αυτό θα γίνεται αφού έχουν όμως συμμετάσχει στη διάσωση οι ανασφάλιστες καταθέσεις. Τίποτα βέβαια δεν έχει αποφασιστεί ακόμη, αλλά αυτή είναι η συναίνεση που διαμορφώνεται. Και είναι λογικό. –Μα δεν φοβάστε ότι στην επόμενη όξυνση της κρίσης σε χώρα της ευρωπαϊκής περιφέ- ρειας, όσοι έχουν καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ, θα τις αποσύρουν μαζικά; –Αυτοί οι άνθρωποι δεν προστατεύονται ούτως ή άλλως σήμερα, μόνο οι καταθέσεις μέχρι 100.000 ευρώ είναι απολύτως προστατευμένες και ασφαλισμένες. Οι ανασφάλιστες καταθέσεις μάλιστα θα είναι πιο ασφαλείς μόλις εγκριθεί η Οδηγία μας, αφού προβλέπει ότι θα χρησιμοποιούνται μόνο ως έσχατο μέσο. –Γενικά πάντως, η Τραπεζική Ενοποίηση της Ευρωζώνης προχωράει με αργούς ρυθμούς. Πότε αναμένετε να έχει ολοκληρωθεί; –Η Δημοκρατία χρειάζεται περισσότερο χρόνο απ’ όσο επιτρέπουν οι αγορές. Ήδη έχουμε φτάσει σε συμφωνία για τον Ενιαίο Μηχανισμό Εποπτείας των Τραπεζών της Ευρωζώνης που θα τεθεί σε ισχύ από την άνοιξη του 2014. Μέσα στις επόμενες εβδομάδες, θα καταθέσω την πρότασή μου για το ενιαίο σύστημα εκκαθάρισης των τραπεζών και μέσα στο καλοκαίρι ελπίζω να έχουμε συμφωνία επί των προτάσεων για το εναρμονισμένο σύστημα εγγύησης των καταθέσεων. Μέχρι το τέλος < < < < < < < Απομείωση ανασφάλιστων καταθέσεων σε περιπτώσεις τραπεζικής χρεοκοπίας, αλλά μόνο ως έσχατη λύση της τρέχουσας κοινοβουλευτικής περιόδου (Μάιος 2014), όλα τα βασικά νομοθετικά στοιχεία για την τραπεζική ένωση θα έχουν ψηφιστεί. Νομίζω ότι είναι ρεαλιστικός στόχος. –Όμως ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, δήλωσε ότι η πλήρης τραπεζική ένωση απαιτεί αναθεώρηση των Συνθηκών... –Συμμερίζομαι τις ανησυχίες του κ. Σόιμπλε να έχουν οι αποφάσεις μας ισχυρή νομική βάση. Αλλά πιστεύω ότι η ενιαία αρχή εκκαθάρισης των τραπεζών δεν χρειάζεται αναθεώρηση των Ευρωπαϊκών Συνθηκών. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι όταν αναθεωρηθούν οι Συνθήκες, δεν θα πρέπει να αδράξουμε την ευκαιρία για να βελτιώσουμε όσα θα έχουμε ήδη αποφασίσει. 05-ADV PAPAFILIPOU_KATHI 5/17/13 5:44 PM Page 4 06-POLITIKH_KATHI 5/17/13 11:23 PM Page 6 6 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ Διαβάστε στο www.kathimerini.com.cy ΠΟΛΙΤΙΚΗ Kυριακή 19 Μαΐου 2013 Η Samsung επενδύει 1 τρισ. ευρώ για την προώθηση της τεχνολογίας ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Σκληρό ροκ για τη συγκυβέρνηση Αρχίζει για τα καλά ο προβληματισμός σε ΔΗΚΟ και ΕΥΡΩΚΟ – ελπίζουν στις προεδρικές κόκκινες γραμμές Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΣΑΓΓΑΡΗ Την ώρα που όλοι ανέμεναν πως η Οικονομία, οι ιδιωτικοποιήσεις και ενδεχόμενες απολύσεις του Δημοσίου Τομέα θα αποτελούσαν το «πρώτο πραγματικό τεστ» της συγκυβέρνησης και κυρίως μεταξύ Προεδρικού και ΔΗΚΟ, το «κυπριακό» κάνει την επανεμφάνιση του με ιδιαίτερη δυναμική, σε σημείο που μπορεί να απειλήσει τη συνοχή της συγκυβέρνησης. Σε ΔΗΚΟ και ΕΥΡΩΚΟ άρχισε για τα καλά ο προβληματισμός για το πώς θα διαχειριστούν την όλη κατάσταση, μιας και είναι πλέον αντιληπτό πως οι συνομιλίες θα αρχίσουν τον ερχόμενο Σεπτέμβριο ενώ μετά και την παράδοση στους δύο ηγέτες του εγγράφου συγκλίσεων – αποκλίσεων των δύο πλευρών είναι εμφανές πως οι διεργασίες έχουν ήδη αρχίσει. ΔΗΚΟ και ΕΥΡΩΚΟ ευελπιστούν στις προεκλογικές δεσμεύσεις του Νίκου Α< < < < < < < Πέντε κόκκινες γραμμές Συνομιλώντας με κομματικούς αξιωματούχους, και από το ΔΗΚΟ και από το ΕΥΡΩΚΟ, εντοπίζεται πως όντως υπάρχει κάποιος προβληματισμός για τις εξελίξεις γύρω από το κυπριακό. Ωστόσο οι ηγεσίες των δύο κομμάτων «ελπίζουν» πως ο Νίκος Αναστασιάδης θα παραμείνει «σταθερός στις προεκλογικές του δεσμεύσεις». Ήδη ο Μάριος Καρογιάν εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία υπενθυμίζει κάποιες εξ’ αυτών και με «έμμεσο και διπλωματικό» τρόπο «στέλλει σινιάλο» στον Πρόεδρο Αναστασιάδη. Πέντε από τις προεκλογικές δεσμεύσεις του Νίκου Αναστασιάδη θεωρούνται ως «κύρια σημεία» τόσο για το ΔΗΚΟ όσο και το ΕΥΡΩΚΟ. Αυτές είναι: 1. «Επιβάλλεται πριν από την έναρξη ενός νέου κύκλου συνομιλιών η αξιολόγηση των προτάσεων που υποβλήθηκαν μέχρι τώρα στα πλαίσια του ενδοκυπριακού διαλόγου. Προτάσεις και προσφορές που υποβλήθηκαν κατά τον τελευταίο κύκλο συνομιλιών από την πλευρά μας ή και συγκλίσεις που υπήρξαν κατά τη διάρκεια των συνομιλιών και βρίσκονται σε πλήρη δυσαρμονία με το καλώς νοούμενο συμφέρον του λαού και τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες και απορρίπτονται από τη συντριπτική πλειοψηφία των Ελληνοκυπρίων και της ηγεσίας τους να αποσυρθούν. (Εκ περιτροπής προεδρία, παραμονή 50.000 εποίκων, προτάσεις για περιουσιακό, πρόταση για τις τέσσερις ελευθερίες στους Τούρκους υπηκόους που αποτυπώνονται στις συγκλίσεις και στο «Περίγραμμα Λύσης»)». 2. «Η σημερινή μορφή των συνομιλιών έχει αποτύχει. Γι’ αυτό προ της εμπλοκής στον οποιοδήποτε διάλογο προς επίλυση του κυπριακού, η ολομέλεια του Εθνικού Συμβουλίου, αφού μελετήσει όλες τις παραμέτρους, θα έχει καθοριστικό ρόλο στην απόφαση για την όποια νέα διαδικασία η οποία θα πρέπει να διασφαλίζει την ενεργό εμπλοκή της Ε.Ε. και να καθιστά την κατοχική δύναμη υπόλογη για τις όποιες προτάσεις θα καταθέτει η άλλη πλευρά». 3. «Δεν θα τεθούν ή επιβληθούν δεσμευτικά χρονοδιαγράμματα για την κατάληξη σε λύση» 4. «Δεν θα ασκηθεί οποιασδήποτε μορφής επιδιαιτησία». 5. «Το σχέδιο Ανάν, η φιλοσοφία του, η αρχιτεκτονική του και οι αρχές του απορρίφθηκαν από τη συντριπτική πλειοψηφία του Κυπριακού Ελληνισμού, επειδή ο λαός έκρινε ότι συγκρούεται με τις αρχές μιας λειτουργικής, βιώσιμης και δίκαιης λύσης. Συνεπώς η επαναφορά του ίδιου σχεδίου στο σύνολο του ή με φραστικές ή διακοσμητικές αλλαγές είτε η διαμόρφωση ενός νέου σχεδίου που θα είναι παραλλαγή του σχεδίου Ανάν, δεν θα μπορούσε ποτέ να γίνει αποδεκτή... Η απόρριψη του σχεδίου Ανάν από την συντριπτική πλειοψηφία του κυπριακού λαού στο δημοψήφισμα της 24ης Απριλίου 2004 δεσμεύει την ελληνοκυπριακή πολιτική ηγεσία στο σύνολό της ανεξάρτητα από οποιαδήποτε διαφορετική θέση τηρήθηκε στο δημοψήφισμα». Το έγγραφο Ντάουνερ αιφνιδίασε την πολιτική ηγεσία και έφερε σε ιδιαίτερα δυσχερή θέση τον Πρόεδρο, ο οποίος διαμαρτυρήθηκε έντονα στον ίδιο τον γ.γ. του ΟΗΕ για τις ενέργειες του ειδικού του Συμβούλου. Δεν ήξερε τίποτα το ΔΗΚΟ Καθησυχάζει ο Αναστασιάδης Αξιοσημείωτο είναι πως η ηγεσία του ΔΗΚΟ δεν είχε ενημέρωση από προηγουμένως από τον Ν. Αναστασιάδη για το έγγραφο του ΟΗΕ με τις συγκλίσεις και τις αποκλίσεις. Αυτό προκάλεσε έντονο προβληματισμό στον πέμπτο όροφο του κόμματος με στενούς συνεργάτες του Μάριου Καρογιάν να «δυσανασχετούν», αφού αυτό τους προκάλεσε προβλήματα «χωρίς λόγο και αιτία. Δεν υπήρχε κανένας λόγος να προκληθεί αυτή η αναστάτωση λόγω κακής διαχείρισης του όλου ζητήματος από πλευράς Προεδρικού. Διότι επί της ουσίας δεν είναι ούτε κακό ούτε μεμπτό το ότι ετοιμάστηκε ένα έγγραφο με τις συγκλίσεις και τις αποκλίσεις. Άλλωστε αυτό θα αποτελέσει και τον οδηγό για τα επόμενα βήματα. Ω- Από την πλευρά του το Προεδρικό αναγνωρίζει πως επρόκειτο για «γκάφα διαχείρισης» το θέμα με το έγγραφο Ντάουνερ, ωστόσο θεωρεί πως τα Ηνωμένα Έθνη δεν χειρίστηκαν το όλο ζήτημα «έντιμα». Δηλαδή ενώ αυτή η πρόθεση υπήρχε και κοινοποιήθηκε προς τις δύο πλευρές, τα Ηνωμένα Έθνη παρέδωσαν το έγγραφο γρηγορότερα στην Τουρκοκυπριακή πλευρά με αποτέλεσμα να υπάρξει αποκάλυψη από τον τουρκοκύπριο πολιτικό Ιζέτ Ιζτζάν και να μένει εκτεθειμένη η Ελληνοκυπριακή πλευρά και πιο συγκεκριμένα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο οποίος μάλιστα την προηγούμενη της αποκάλυψης προήδρευσε συνεδρίας του Εθνικού Συμβουλίου. Το Προεδρικό αντιλαμβάνεται πως έγινε παράβλεψη να μην υπάρξει ενημέρωση στόσο η διαχείριση του ζητήματος προκάλεσε αναστάτωση χωρίς να υπάρχει λόγος», ήταν τα λόγια στενού συνεργάτη του κ. Καρογιάν. Πάντως εντός του ΔΗΚΟ δημιουργείται επιπλέον ζήτημα αφού ενόψει και των ενδοκομματικών εκλογών το κεφάλαιο «κυπριακό» αναμένεται να αναδειχθεί ως μείζον θέμα στην επιχειρηματολογία των δύο πιθανών υποψηφίων, Ν. Παπαδόπουλου και Μ. Καρογιάν. Τα πρώτα δείγματα γραφής διαφάνηκαν από την περασμένη Παρασκευή κιόλας, όπου και οι δύο τοποθετήθηκαν με τον πρώτο να χρησιμοποιεί μια κάπως «πιο σκληρή γλώσσα» και με το δεύτερο να εγείρει θέμα Ντάουνερ αλλά και να στέλλει τα «σήματά του» προς το λόφο του Προεδρικού. των πολιτικών αρχηγών για τούτο, ωστόσο δεν κρίνεται ότι επρόκειτο για «απόκρυψη» ή «σκόπιμη μη ενημέρωση». Ως εκ τούτου, με οδηγίες του Ν. Αναστασιάδη το έγγραφο διαβιβάστηκε την ίδια ημέρα προς τους πολιτικούς αρχηγούς και παράλληλα ο Πρόεδρος προέβη σε διαβήματα προς τα Ηνωμένα Έθνη, εκδηλώνοντας προς τον ίδιο τον γ.γ. του ΟΗΕ την δυσαρέσκεια του για τον τρόπο χειρισμού της υπόθεσης από τον Αλεξάντερ Ντάουνερ και τους εκπρόσωπους του διεθνούς οργανισμού στην Κύπρο. Προειδοποίησε μάλιστα με άρνηση να παραστεί στο δείπνο που θα παραθέσει στις 29 Μαΐου στους δύο ηγέτες ο Αλεξάντερ Ντάουνερ εάν δεν ξεκαθαρίσει ότι η συνάντηση θα έχει αμιγώς κοινωνικό χαρακτήρα. Κλίμα για κινητικότητα στο Κυπριακό Ενδείξεις για σκλήρυνση τουρκικών θέσεων ΝΈΑ ΥOΡΚΗ Ανάλυση του ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΖΟΥΠΑΝΙΩΤΗ Αν εξαιρέσει κανείς τον αιφνιδιασμό όλων στην Κύπρο από την επίδοση του εγγράφου των Ηνωμένων Εθνών με τις συγκλίσεις και τις αποκλίσεις και τον θόρυβο που προκλήθηκε από την απόκρυψή του από το Εθνικό Συμβούλιο, τα φώτα της προσοχής για το Κυπριακό ήταν και πάλι εστιασμένα στις ΗΠΑ, όπου η αμερικανική πολιτική ηγεσία αφιέρωσε ολόκληρη την Πέμπτη στον Τούρκο πρωθυπουργό Ταγίπ Ερντογάν, κατά την επίσκεψή του στην Ουάσινγκτον. Ενώ μία μέρα νωρίτερα, ο γ.γ. του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, αιφνιδίασε τον Βρετανό πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον, θέτοντάς το Κυπριακό εκτός ατζέντας. Το Κυπριακό ηγέρθηκε στη σχεδόν τρίωρη συνομιλία Ομπάμα – Ερντογάν στο Λευκό Οίκο, ωστόσο οι βασικές συζητήσεις φαίνεται πως έγιναν στο γεύμα εργασίας που παρέθεσαν στο Τούρκο πρωθυπουργό, ο αντιπρόεδρος Μπάιντεν κι ο υπουργός Εξωτερικών, Τζον Κέρι, στον Λευκό Οίκο και αργότερα το βράδυ στο δείπνο που παραχώρησε ο Μπαράκ Ομπάμα. Οι δημόσιες δηλώσεις δεν αποκαλύπτουν πολλά πράγματα, αφού ο μεν Αμερικανός πρόεδρος δεν το ήγειρε, ο δε Τούρκος πρωθυπουργός κάτι είπε, αλλά χάθηκε στη μετάφραση. Και το απομαγνητοφωνημένο κείμενο που δόθηκε από τον Λευκό Οίκο, δεν είναι καθόλου διαφωτιστικό. «Η Τουρκική Δημοκρατία Βόρειας Κύπρου ήταν πάντοτε υπέρ …. Στην Κύπρο πιστεύουμε υπάρχει σημαντική ευκαιρία για επίτευξη μία συμφωνίας στο κυπριακό πρόβλημα κι αυτή είναι μία περιοχή στην οποία συνεχίζουμε να εστιαζόμαστε». Οι πληροφορίες που προέρχονται από τουρκικές πηγές αναφέρουν ότι ο Τούρκος πρωθυπουργός μίλησε για ευκαιρία που ανοίγεται τώρα που στην προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας βρίσκεται ο Νίκος Αναστασιάδης. Ζήτησε την αυξημένη διπλωματική υποστήριξη των ΗΠΑ, οι συνομιλίες να ξεκινήσουν το συντομότερο δυνατό και να μην τραβήξει η διαδικασία επ’ αόριστο. Συνέδεσε το καλό κλίμα των διαπραγματεύσεων με την αποφυγή έντασης, εστιάζοντας την προσοχή του στη διακοπή των ερευνών της Κύπρου στην ΑΟΖ της. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν πληροφορίες αν η αμερικανική πλευρά ή- Στις 30 Μαΐου, δηλαδή μία ημέρα ΚΥΠΕ ναστασιάδη για το κυπριακό έτσι ώστε να μπορέσουν να συγκρατήσουν ενδοκομματικές φωνές, οι οποίες είναι θέμα χρόνου, το πότε θα αρχίσουν να ακούγονται. Ήδη εντός του ΔΗΚΟ, ο Νικόλας Παπαδόπουλος, έθεσε «σκληρή γραμμή» προς το Νίκο Αναστασιάδη απαιτώντας την απόρριψη της βάση των συνομιλιών στην οποία διεξαγόταν ο διάλογος μεταξύ Δημήτρη Χριστόφια – Μεχμέτ Αλί Ταλάτ και αργότερα Ντερβίς Έρογλου. Εντός του ΕΥΡΩΚΟ αναμένεται επίσης πως αρκετά θα είναι τα στελέχη, τα οποία θα ασκήσουν κριτική για τον τρόπο που εξελίσσεται η υπόθεση «έναρξης συνομιλιών». ΚΥΠΕ Ποιες πέντε προεκλογικές δεσμεύσεις του Νίκου Αναστασιάδη θεωρούν ΔΗΚΟ και ΕΥΡΩΚΟ ως άκρως σημαντικές για τη συνέχιση της συνεργασίας Παγιδευμένος από τον Αλεξάντερ Ντάουνερ αισθάνεται ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, ο οποίος διαμαρτυρήθηκε με επιστολή στον γ.γ. του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν. γειρε στους Τούρκους θέμα μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης και Αμμοχώστου, όπως ο υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι φέρεται να υποσχέθηκε στον Κύπριο ομόλογό του, Ιωάννη Κασουλίδη. Ωστόσο, η αμερικανική πλευρά επιβεβαίωσε πως παρότι αντιλαμβάνεται πλήρως πως η Λευκωσία να εμπλακεί σε απευθείας συνομιλίες πριν το φθινόπωρο, έχει την άποψη ότι η διαδικασία δεν μπορεί να είναι χρονοβόρα. Ο βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών, Έρικ Ρούμπιν θα βρίσκεται στη Λευκωσία τις ημέρες που θα λάβει χώρα το δείπνο που παραθέτει ο Αλεξάντερ Ντάουνερ προς του δύο ηγέτες, το ίδιο και ο αντίστοιχος αξιωματούχος του Φόρεϊν Όφις που χειρίζεται το κυπριακό. Στο δείπνο αναφέρθηκε σύμφωνα με διπλωματική πηγή και ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, στη συνομιλία του με τον Ντέιβιντ Κάμερον, εκφράζοντας την ελπίδα ότι θα αποτελέσει μια νέα αρχή για τη διαδικασία. Ο εκπρόσωπος του γ.γ. στη δήλωσή του είπε πως «ο γενικός γραμματέας ανέπτυξε τη σημασία της χρησιμοποίησης του προσεχούς διαστήματος ως ευκαιρία για να σημειωθεί πρόοδος στο κυπριακό πρόβλημα». Σύμφωνα με διπλωματική πηγή, ο Βρετανός είπε πως σύντομα θα έχει την ευκαιρία να συναντηθεί με τον πρόεδρο Αναστασιάδη και θα τον ενθαρρύνει να εργαστεί για λύση. Κλειδί η βάση Παρότι όλες οι πληροφορίες συνέκλιναν πως το έγγραφο των συγκλίσεων/αποκλίσεων δεν θα δινόταν πριν από το καλοκαίρι «για να μην καεί», επιλέχθηκε τελικά το αντίθετο, γιατί επιθυμία των Ηνωμένων Εθνών είναι να μελετηθεί από τα μέρη και να ξεκαθαριστεί (ιδίως για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας που έχει πει πως υπάρχουν θέματα που δεν τον δεσμεύουν) ποια είναι η νέα πραγματικότητα. Το θέμα του εγγράφου όντως δεν συζητήθηκε στη συνάντηση Κασουλίδη – Μπαν, ωστόσο ο γενικός γραμματέας ήταν σαφής στο θέμα του ξεκαθαρίσματος για το ποια θέματα ξανανοίγουν από μέρους της Ελληνοκυπριακής πλευράς. Το έγγραφο δεν αναμένεται να συζητηθεί στη διάρκεια του δείπνου που θα παραθέσει ο Ντάουνερ στις 29 Μαΐου στους Αναστασιάδη-Έρογλου, καθώς φαίνεται ότι θα δοθεί χρόνος στα μέρη να το μελετήσουν. Δεν αποκλείεται κάποια στιγμή οι απαντήσεις να δοθούν γραπτώς στα Ηνωμένα Έθνη. Με βάση τα σημερινά δεδομένα, ο χαρακτήρας που δίδεται στο δείπνο από τον ΟΗΕ και τον διεθνή παράγοντα είναι μάλλον συμβολικός, καθώς οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων συναντιούνται εκ νέου μετά από 15 μήνες. Σίγουρα θα γίνουν οι σχετικές βολιδοσκοπήσεις γύρω από τη διαδικασία, μέχρι την επανέναρξη των απευθείας συνομιλιών, ενώ αντίθετα δεν φαίνεται ότι θα γίνει συζήτηση για μέτρα εμπιστοσύνης, ιδίως όταν δεν υπάρχουν ενδείξεις για συμφωνία της τουρκικής πλευράς. Ο Ν. Αναστασιάδης στην επιστολή που απέστειλε στον Μπαν Κι Μουν ξεκαθαρίζει ότι το δείπνο θα πρέπει να έχει κοινωνικό και μόνον χαρακτήρα. μετά το δείπνο του με τους Αναστασιάδη-Έρογλου, ο Αλεξάντερ Ντάουνερ αναμένεται να ενημερώσει μέσω τηλεδιάσκεψης το Συμβούλιο Ασφαλείας για το Κυπριακό, όπου και θα δώσει μία πρώτη ένδειξη για τα επόμενα βήματα. Την ίδια στιγμή, καθώς παραμένουν αβέβαια τα νέα δεδομένα στο Συμβούλιο Ασφαλείας, άρχισε ήδη να κινείται διερευνητικά ενόψει και της συζήτηση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, ανεβάζοντας τους τόνους και επιδιώκοντας να αλλάξει τα δεδομένα. Στη συζήτηση που έγινε πρόσφατα στην 5η Επιτροπή της Γενικής Συνέλευσης (ασχολείται με θέματα προϋπολογισμού του ΟΗΕ) για τη χρηματοδότηση των ειρηνευτικών επιχειρήσεων, ο Τούρκος αντιπρόσωπος ουσιαστικά ζήτησε αλλαγή των όρων εντολής της δύναμης, η οποία θα πρέπει να προσαρμοστεί στις πραγματικότητες. Πέραν των αναφορών του για «αρχαϊκές πρακτικές» (π.χ. στη διανομή από τη δύναμη τροφίμων στις «μειονότητες του βορρά», τη στιγμή που έχουν ανοίξεις τόσες διαβάσεις), έθεσε θέμα και κάλυψης από τη δύναμη του θαλάσσιου χώρου της Κύπρου, για αποφυγή εντάσεων. Ρώτησε, επίσης, αν το Σ.Α. προτίθεται να ανανεώσει τη θητεία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ με την παρούσα εντολή ή να προσαρμοστεί στις τρέχουσες πραγματικότητες. Η αντιπρόσωπος της Κύπρου απάντησε πως οι όροι εντολής καθορίζονται από το ψήφισμα 186/64 και το θέμα δεν αφορά την 5η επιτροπή που ασχολείται με την οικονομική πτυχή του θέματος. Παράλληλα, αναρωτήθηκε πως μπορεί να μιλάει για εντάσεις η Τουρκία, που κατέχει μέρος της νήσου με 37 χιλιάδες στρατιώτες και οι απειλές της είναι αυτές που τις προκαλούν. Στο θέμα δεν δόθηκε συνέχεια, καθώς δεν ήταν της αρμοδιότητας της 5ης Επιτροπής, όμως διπλωματικές πηγές το θεωρούν ένδειξη των τουρκικών προθέσεων ενόψει των συζητήσεων στο Σ.Α. τον Ιούλιο. ΤΟ ΕΓΓΡΑΦΟ ΝΤΑΟΥΝΕΡ Στο διαμοιρασμό της εξουσίας οι πλείστες συγκλίσεις Στο επίμαχο 77σέλιδο έγγραφο που υπέβαλε ο Ντάουνερ στις δύο πλευρές, με ημερομηνία 30 Απριλίου 2013, καταγράφεται η πορεία των διαπραγματεύσεων επί προεδρίας Χριστόφια κατά την περίοδο 20082012 και παρουσιάζονται τις συγκλίσεις και αποκλίσεις σε όλα τα κεφάλαια και πτυχές του Κυπριακού. Όπου υπάρχουν διαφωνίες καταγράφεται η θέση της κάθε πλευράς. Καλύπτονται όλες οι πτυχές του Κυπριακού, δηλαδή, τα θέματα του διαμοιρασμού των εξουσιών και της διακυβέρνησης, τα θέματα της Ε.Ε., οικονομία, ιθαγένεια, ασφάλεια-εγγυήσεις και εδαφικό. Όπως περιγράφεται στο έγγραφο, συγκλίσεις προκύπτουν κυρίως στα θέματα του διαμοιρασμού της εξουσίας. Στο θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας υπάρχουν συγκλίσεις επί της αρχής, παρά τις όποιες διαφωνίες. Στις συγκλίσεις περιλαμβάνεται και η δέσμευση για τις τέσσερις ελευθερίες. Όπως αναφέρεται η ε/κ πλευρά συμφωνεί καταρχήν για την απόλαυση των τεσσάρων ελευθεριών από Τούρκους υπηκόους. Σύμφωνα με το έγγραφο, η ελληνοκυπριακή πλευρά εξέφρασε την ανάγκη να διαβουλευθεί πρώτα με την Ελλάδα σχετικά με το πιο πάνω θέμα. Αναφέρεται ότι οι δύο ηγέτες θα απευθυνθούν από κοινού στην Ευρωπαϊκή Ένωση έτσι ώστε να αρχίσει η απαραίτητη εργασία αναφορικά με τον τρόπο που αυτό θα διευθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά από αίτημα του γ.γ. του ΟΗΕ. Αυτό θα γίνει με τρόπο ώστε να μην αλλοιώνεται η δημογραφική αναλογία μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Όπως αναφέρεται, το πιο πάνω θα τελεί υπό την αίρεση συμφωνίας για το θέμα των Τούρκων υπηκόων/εποίκων που κατοικούν στο βορρά πριν από τη λύση. Περαιτέρω σημειώνεται ότι οι Ε/κ και οι Τ/κ θα έχουν το δικαίωμα μόνιμης κατοικίας στην άλλη Συνιστώσα Πολιτεία/Ομόσπονδη Μονάδα υπό τον όρο συμφωνημένων περιορισμών. Οι μόνιμοι κάτοικοι θα έχουν δικαίωμα άσκησης ορισμένων πολιτικών δικαιωμάτων (δηλαδή τοπικές και ευρωεκλογές) βάσει αυτής της ιδιότητας. Οι κάτοχοι «εσωτερικής ιθαγένειας» θα ασκούν όλα τα πολιτικά δικαιώματα αλλά θα ψηφίζουν για τη Γερουσία με βάση την κοινότητα στην οποία ανήκουν. Οποιοιδήποτε περιορισμοί στην κατοικία δεν θα παρεμποδίζουν την ελεύθερη διακίνηση σε ολόκληρη την Κύπρο. Οι Κύπριοι πολίτες θα έχουν το δικαίωμα να διαμένουν, οπουδήποτε στην Κύπρο το οποίο θα τους επιτρέπει να εργάζονται, να ασκούν επάγγελμα, να εγκαθιδρύουν και να λειτουργούν επιχείρηση ή να εμπλέκονται σε οποιαδήποτε οικονομική δραστηριότητα. Εδαφικό και εγγυήσεις Διαφωνίες υπάρχουν στο εδαφικό και στο θέμα των εγγυήσεων. Συγκεκριμένα στο εδαφικό, συγκλίσεις καταγράφονται μόνο σε σχέση με την ανάγκη εδαφικών αναπροσαρμογών και στο γεγονός ότι το κεφάλαιο αυτό θα συζητηθεί στην τελευταία φάση των διαπραγματεύσεων. Πέραν τούτων, είναι σαφές πως οι διαφωνίες είναι πολλές και σημαντικές και εκφράζουν τις πάγιες θέσεις. Στο θέμα των εγγυήσεων η ελληνοκυπριακή πλευρά παραμένει στην πάγια θέση για τον τερματισμό των συνθηκών εγγυήσεων και συμμαχίας και αποχώρηση των στρατευμάτων. Η τ/κ πλευρά ζητά συνέχιση των εγγυήσεων τόσο στο ομόσπονδο κράτος όσο και στο συνιστών. 07-POLITIKI_KATHI 5/17/13 6:43 PM Page 7 Kυριακή 19 Μαΐου 2013 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ l 7 ΚΟΣΜΟΣ Παραμένουν τα αγκάθια στις σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ Του ΝΙΚΟΥ ΣΤΕΛΓΙΑ Μπορεί η αμερικανική πλευρά να επεφύλαξε μεγάλες τιμές και ανέσεις στον Τούρκο πρωθυπουργό, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στους συνεργάτες του και στην οικογένειά του, κατά την επίσκεψή τους στις ΗΠΑ, ωστόσο τα μεγάλα «αγκάθια» στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις εξακολουθούν να αποτελούν αιτία «αναταράξεων» στις διμερείς σχέσεις των δύο κυβερνήσεων. Οι πρώτες τουρκικές εκτιμήσεις τονίζουν ότι στη συνάντηση κορυφής της Πέμπτης η τουρκική πλευρά δεν κατάφερε να εξασφαλίσει τη συγκατάθεση της αμερικανικής πλευράς < < < < < < < Το Κυπριακό στην ατζέντα της συνάντησης στον Λευκό Οίκο για αποστολή ξένων στρατευμάτων στη Συρία. «Το γεγονός ότι οι ΗΠΑ δεν επιθυμούν να επαναλάβουν τα μεγάλα λάθη τα οποία ήρθαν στο προσκήνιο στην περίπτωση της αμερικανικής εισβολής στο Ιράκ, δυσχεραίνει το έργο και τους σχεδιασμούς του κ. Ερντογάν». Αυτή την άποψη συμμερίζονται οι Τούρκοι αναλυτές και ακαδημαϊκοί λίγες μόλις ώρες μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης Ερντογάν-Ομπάμα. Παρά τις αβρότητες και τα εκατέρωθεν εγκωμιαστικά σχόλια στο περιθώριο της συνάντησης, που δημιούργησαν την εντύπωση ότι οι σχέσεις μεταξύ των δύο ανδρών είναι άριστες, η πραγματικότητα είναι αρκετά διαφορετική. Είναι γεγονός πως υπήρξε μια περίοδος που η αλληλοεκτίμηση ανάμεσα στους δύο ηγέτες αποτυπωνόταν στις συχνές τηλεφωνικές τους συνομιλίες αλλά και στις από κοινού φωτογραφίσεις τους. Οι εποχές αυτές, ωστόσο, ανήκουν στο παρελθόν, καθώς η εγκαρδιότητα που κάποτε χαρακτήριζε τη σχέση τους επισκιάστηκε από τις διαφορές τους όσον αφορά τις εξελίξεις στη Συρία, την κατάσταση στο Ιράκ και την ειρηνευτική διαδικασία για τη Μέση Ανατολή. Το συριακό ζήτημα, όπως ήταν αναμενόμενο άλλωστε, μονοπώλησε τη συνάντηση της περασμένης Πέμπτης στον Λευκό Οίκο, με τον κ. Ερντογάν να εκφράζει ποικιλοτρόπως στον Αμερικανό πρόεδρο την έντονη ανησυχία του για την παρατεταμένη αστάθεια στα νότια σύνορα της Τουρκίας. Ομπάμα και Ερντογάν συμφώνησαν ότι η απομάκρυνση του Σύρου προέδρου, Μπασάρ αλ Άσαντ, αποτελεί προϋπόθεση για την πολιτική επίλυση του Συριακού. Ωστόσο, οι διαφωνίες μεταξύ των δύο πλευρών παραμένουν. Το χάσμα απόψεων μεταξύ Ουάσινγκτον και Άγκυρας είχε διαφανεί από τις αρχές του περασμένου μήνα, όταν ο κ. Ερντογάν είχε χαρακτηρίσει τη σφαγή στο χωριό Αλ Μπάιντα της Συρίας ως «εθνοκάθαρση», λέξη που ουδέποτε χρησιμοποίησαν οι ΗΠΑ. Την περασμένη εβδομάδα δε, ο κ. Ερντογάν κατηγόρησε ευθύς αμέσως το συριακό καθεστώς για την πολύνεκρη τρομοκρατική επίθεση στο Ρεϊχανλί της νότιας Τουρκίας, την ώρα που η Ουάσινγκτον απέφευγε να επιρρίψει ευθύνες οπουδήποτε. Στη συνάντηση της Πέμπτης, ο Τούρκος πρωθυπουργός έθεσε ζήτημα δημιουργίας ζώ- AP Χάσμα μεταξύ Ομπάμα και Ερντογάν, με κύρια σημεία διαφωνίας το Παλαιστινιακό και τη συριακή κρίση Η κρίση στη Συρία και οι σχέσεις της Τουρκίας με τη Χαμάς δημιουργούν χάσμα μεταξύ Ουάσινγκτον και Άγκυρας, όπως διαπιστώθηκε στη θερμή, κατά τα άλλα, συνάντηση Ερντογάν-Ομπάμα στον Λευκό Οίκο την Πέμπτη. νης απαγόρευσης πτήσεων πάνω από τη Συρία, μολονότι γνώριζε ότι η απάντηση του συνομιλητή του θα ήταν αρνητική. «Δεν υπάρχει μαγική φόρμουλα για τη Συρία», δήλωσε ο πρόεδρος Ομπάμα, που έδειξε να εναποθέτει ουσιαστικές ελπίδες στις συνομιλίες με τους Ρώσους. Οι πιέσεις του κ. Ερντογάν απέφεραν, εντούτοις, μια δέσμευση ότι ο Λευκός Οίκος θα επανεξετάσει τον εξοπλισμό των ανταρτών με σύγχρονα όπλα από την 1η Ιουνίου, οπότε και λήγει το εμπάργκο όπλων της Ε.Ε. στη Συρία, ενώ οι δύο πλευρές συμφώνησαν ότι ο Μπασάρ αλ Άσαντ δεν αποτελεί μέρος μιας λύσης. Ένα ακόμη «αγκάθι» στις σχέσεις Ομπάμα-Ερντογάν αποτελεί η επιμονή του τελευταίου στη διεθνή αναβάθμιση της Χαμάς. Οι συστάσεις που δέχθηκε ο Τούρκος πρωθυπουργός προκειμένου να ακυρώσει το προγραμματισμένο για τα τέλη του μήνα ταξίδι του στη Γάζα δεν οδήγησαν σε κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα. Το ταξίδι, το οποίο οπωσδήποτε θα προκαλέσει την αντίδραση του Τελ Αβίβ, θα πραγματοποιηθεί πιθανότατα κανονικά, πλην όμως ο πρόεδρος Ομπάμα φέρεται να εξασφάλισε τη «Ευκαιρία η κυπριακή οικονομική κρίση» Για ευκαιρία λύσης του Κυπριακού έκανε λό- γο ο Τούρκος πρωθυπουργός στις συνομιλίες με τον Μπαράκ Ομπάμα στη συνάντηση της Πέμπτης και, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» από την τουρκική πλευρά, εξέφρασε την πεποίθηση ότι πλέον έχουν σχηματιστεί όλες οι κατάλληλες προϋποθέσεις για την άμεση επίλυση του Κυπριακού. Σύμφωνα με τον κ. Ερντογάν και τον στενό κύκλο των συνεργατών του, η εκλογή του Νίκου Αναστασιάδη και κυρίως η οικονομική κρίση στην Κύπρο ανοίγουν τον δρόμο για την άμεση επίλυση του Κυπριακού. Οι πληροφορίες της «Κ» από την άλλη πλευρά της πράσινης γραμμής δείχνουν ότι στους κόλπους της τ/κ ηγεσίας και κοινότητας αυτή είναι η επικρατέστερη άποψη. Οι τ/κ πηγές εκφράζουν όλο και περισσότερο την άποψη ότι το Κυπριακό ενδέχεται να μπει σε «τροχιά λύσης» το αργότερο μέχρι το 2015. δέσμευση του κ. Ερντογάν ότι θα αναλάβει πρωτοβουλίες για την άμεση βελτίωση των σχέσεων με το Ισραήλ, στον απόηχο της συγγνώμης του Μπενιαμίν Νετανιάχου για την αιματηρή επιδρομή στο τουρκικό πλοίο Μαβί Μαρμαρά τον Ιούνιο του 2010. Διαφωνίες, που παραμένει αμφίβολο αν αμβλύνθηκαν την Πέμπτη, υφίστανται και για το Ιράκ. Ο κ. Ερντογάν αγνοεί εδώ και μήνες τις εκκλήσεις της Ουάσινγκτον για αποκατάσταση των σχέσεων με τον σιίτη πρωθυπουργό του Ιράκ, Νούρι αλ Μαλίκι, προχωρώντας σε σύσφιγξη των σχέσεων με το ιρακινό Κουρδιστάν. Η συνάντηση Ομπάμα-Ερντογάν άμβλυνε κάποιες έστω από τις διαφορές μεταξύ των δύο κρατών όσον αφορά το συριακό ζήτημα. Όπως έγραψε η Τζόις Καράμ στην αραβική εφημερίδα του Λονδίνου «Αλ Χαγιάτ», «οι φιλοδοξίες της Τουρκίας υπό τον κ. Ερντογάν και η επιφυλακτική στάση του προέδρου Ομπάμα καθιστούν βέβαιες νέες διαφωνίες στο μέλλον, δίχως κάτι τέτοιο να συνεπάγεται υποβάθμιση της στρατηγικής συμμαχίας ΗΠΑΤουρκίας στον τομέα της ασφάλειας, αλλά και του εμπορίου». 08-PARASKHNIO_KATHI 5/17/13 9:19 PM Page 8 8 l Διαβάστε στο Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ www.kathimerini.com.cy ΠΟΛΙΤΙΚΗ Kυριακή 19 Μαΐου 2013 Οι άνθρωποι που έχουν στο σπίτι κατοικίδια κινδυνεύουν λιγότερο από προβλήματα καρδιάς ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Πάει και η Λαϊκή Τράπεζα, ο επόμενος παρακαλώ... Χρειάζονται κότσια •••• Δοκιμάζουν το γλυκό Μάλιστα, η στήλη μαθαίνει ότι ήδη έχει μπει επί τάπητος ένα συγκεκριμένο μεγάλο ενεργειακό project, το οποίο τρέχει ο Λυκ, ο Γκλόμπαλ. Οι πληροφορίες που λαμβάνει η στήλη λένε ότι, ο Γκλόμπαλ στις επαφές που πραγματοποιεί, δεν διστάζει –προκειμένου να πείσει– να χρησιμοποιεί το πολύ χαριτωμένο, «ο Νίκος και ο Μάριος», θέλοντας να δείξει ότι η άνεση με τον οποία κινείται εκπορεύεται από πολύ ψηλά. Κι ύστερα σου λένε ότι προσπαθούμε να πείσουμε ότι βάλαμε νου. Ισσιώνει ο νούρος του σιύλλου; •••• Όλα για τη μίζα Το έλεγε με περηφάνια –μου φάνηκε– το στέλεχος της Αρχής Λιμένων λες κι εμπνεύστηκαν κάτι μεγαλεπήβολο που θα μας έβγαζε απ’ την κρίση. Όχι, αντίθετα ήθελε να μας αποδείξει πως μπορούν να ξεγελάνε και τις Τρόικες και όλους του Ευρωπαίους «περικεντέδες»... Η Αρχή που ως γνωστό έχει χοντρό πορτοφόλι, θα αγοράσει ένα κτίριο καινούργιο – από αυτά που έμειναν στα απούλητα, με μίζα μισό εκατομμύριο ευρώ! Αυτό είναι το μεγαλεπήβολο, η μίζα! Είπατε κάτι; Υπάρχει κανένα Σώμα που να δέχεται παραγγελίες τύπου, «μια νιτρογλυκερίνη με ολίγη»; •••• Κινέζικες ενέσεις Οι αγορές ακινήτων από ξένους – κυρίως Κινέζους, όχι μόνο συνεχίζονται αλλά αναμένεται να ρυφών του ΔΗΣΥ. Αλλά αυτοί έχουν κάθε λόγο, όπως είναι λογικό, να «ευλογούν τα γένια τους». Όμως εμείς μάθαμε ότι την ίδια θετική εντύπωση αφήνει ο Λακκοτρύπης και στους ξένους με τους οποίους συναντάται. « Έξυπνος. Δεν διαθέτει σπουδαίο πολιτικό υπόβαθρο και σκέψη αλλά είναι ικανότατος και καλός τεχνοκράτης». Ας ελπίσουμε ότι θα συνεχίσει έτσι ο νεαρός υπουργός. Η άλλη πλευρά του Ιανού έχει αντίθετες πληροφορίες τις οποίες όμως θα πρέπει να διασταυρώσει για να τις βάλει κάτω στο χαρτί. Διότι η μίζα είναι όπως τη μύγα. Αν δεν χέσει δεν μπορείς να αποδείξεις ότι ήταν εκεί... •••• Προς φαρμακευτικές εταιρείες Επειδή δεν είδα κανένα να το γράφει κι αυτά πια δεν τα αντέχω, έχω να δηλώσω ότι την ώρα που αποκαθήλωναν την ταμπέλα της Λαϊκής, θα έπρεπε να ήταν εκεί και να την παραλάβουν, ο Κίκης και ο Πάμπος Ιωαννίδης (εκ μέρους του Τάσσου), ο Αυξέντης, ο Χριστόδουλος και ο Βγενό και κάμποσες περικοκλάδες –όπως ο Φιλίππου κ.ά.– που συνέτειναν στον πανολεθρίαμβο της Τράπεζας και της Κύπρου ολάκερης... Αλληλούια. καταγράψουν και αύξηση μετά τις πρόσφατες ουσιαστικές βελτιώσεις στην πολιτική για έκδοση άδειας μόνιμης παραμονής από το ΥΠΕΣ. Τους τελευταίους οκτώ μήνες που εφαρμόζεται η συγκεκριμένη πολιτική, πωλήθηκαν σε αλλοδαπούς σχεδόν 900 ακίνητα. Μόνο τον Απρίλιο και παρά το αρνητικό κλίμα που διαμορφώθηκε μετά τις αποφάσεις του Eurogroup για την Κύπρο, πωλήθηκαν σε αλλοδαπούς 108 ακίνητα (έναντι 67 τον Μάρτιο). Με τις βελτιώσεις διευκολύνεται η αγορά δύο ακινήτων αντί ενός. Συνολικά από τον Ιανουάριο του 2012 μέχρι σήμερα, πωλήθηκαν (σε Κύπριους και αλλοδαπούς) πέραν των 7.500 ακινήτων. Λαμβανομένης υπόψη της σημαντικής υποχώρησης της οικοδομικής δραστηριότητας, μάλλον είναι θέμα μηνών να εξαντληθεί το υφιστάμενο απόθεμα των εταιρειών και να βάλουν μπρος τις μηχανές για νέα έργα, με ό,τι σημαίνει αυτό (έσοδα για το κράτος και θέσεις εργασίας). •••• Καλός ο Λακκοτρύπης Ακούγαμε τα διάφορα σχόλια εντός Κύπρου ότι «είναι ικανότατος» και κυρίως «ορεξάτος για δουλειά», ο υπουργός Εμπορίου και πως «λαμβάνει πρωτοβουλίες και είναι οξυδερκής». Αυτά ήταν τα σχόλια πάνω – κάτω από τους πολιτικούς κύκλους του ΔΗΚΟ, του Προεδρικού και των πα- Ο ΗΡΩΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ Σωκράτης Χάσικος Είχαμε εσχάτως την εμπειρία συναδέλφου ο οποίος νοσηλεύτηκε στο χειρουργικό τμήμα του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας, όπου παρατηρείται έλλειψη μαξιλαριών παρακαλώ. Εισήχθη ο άνθρωπος και του έδωσαν ένα «αυτοσχέδιο» μαξιλάρι. Την άλλη μέρα αγόρασε φυσικά μαξιλάρι κι έβαλε μπρος μια πρόχειρη έρευνα στη διάρκεια της οποίας διαπίστωσε ότι η δουλειά που γίνεται στο τμήμα είναι εξαιρετική, όμως πενταπλασιάστηκε τώρα με την κρίση και πολλά από τα αναλώσιμα δεν φτάνουν, ενώ άλλα εμμέσως τα τρώει το ψαλίδι των εξοικονομήσεων. Δεν φτάνει μόνο η φιλότιμη προσπάθεια του ιατρικού, νοσηλευτικού και άλλου προσωπικού, χρειάζεται πλέον η συνδρομή όλων μας. Για παράδειγμα 50 μαξιλάρια και 100 σεντόνια πόσο οικονομικό βάρος μπορεί να είναι για μια από τις φαρμακευτικές εταιρείες της Κύπρου, την ώρα που μοιράζονται μεταξύ τους ένα δισεκατομμύριο ευρώ τον χρόνο για τις προμήθειες φαρμάκων στον τόπο; Δωρίστε, λοιπόν, εταιρείες μερικών εκατοντάδων ευρώ αναλώσιμα στο χειρουργικό του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας κι εμείς θα σας χειροκροτήσουμε πρώτοι. Εγώ, πάντως, θα βρω ποιές είναι οι εταιρείες αυτές και την επόμενη βδομάδα θα απευθυνθώ στην καθεμία με το όνομά της! •••• Τα τρικ των μεσολαβητών Ο υπουργός Εσωτερικών Σωκράτης Χάσικος μάς έχει προκύψει ο τσάρος που κόβει και ράβει και κανέναν δεν φοβάται. Απεναντίας, οι υπάλληλοι του Υπουργείου του «τρέμουν μην τους κατεβεί ο υπουργός». Απτό δείγμα γραφής η μετακίνηση από τον Αναδασμό (ακόμα υπάρχει αυτό το Τμήμα;) υπαλλήλων για να βοηθήσουν στην προσπάθεια εκτίμησης όλων των ακινήτων της Κύπρου. Βάλε πίεση, Σωκράτη εσύ σούπερ σταρ... Κάποτε ο Δ. Χριστόφιας έστειλε με την ευκαιρία της Πρωτοχρονιάς ευχετήρια κάρτα στον Ταλάτ, λέγοντάς του ευτυχισμένο (νομίζω το 2009 ήταν) και να φέρει τη λύση κι αυτό μπήκε σε έκθεση του γ.γ. του ΟΗΕ, παραλίγο σαν καταληκτικό χρονοδιάγραμμα! Κάπως έτσι δουλεύουν ορισμένες φορές τα πράγματα στο Κυπριακό, με τους ειδικούς συμβούλους και αντιπροσώπους απογοητευμένους από τις «συνομιλίες κωφών» να προσπαθούν να κάνουν την τρίχα … τριχιά μπας και με τη βοήθεια του διεθνούς παράγοντα «γωνιάσουν» τις δύο πλευρές. Αρκετές φορές το καταφέρνουν, η «εγχείρηση» επιτυγχάνει, αλλά ο ασθενής αποθνήσκει. Τώρα, με αλλαγή στην προεδρία, πήγε πάλι ο Ντάουνερ να δοκιμάσει πάλι τα δικά του τρικ. •••• Το τρικ του Ντάουνερ Έτσι, λοιπόν, ο καλός σου ο Αλέξανδρος χωρίς καν να περιμένει να δει αν θα γίνει η συνάντηση Κασουλίδη – Μπαν στη Νέα Υόρκη (λίγο έλειψε λόγω κακοκαιρίας να μη γίνει) κάλεσε δύο υψηλόβαθμους αξιωματούχους (των ΗΠΑ και της Βρετανίας) να βρίσκονται στην Κύπρο στις 29 Μαΐου, την ημέρα που θα παρέθετε το γεύμα στους Αναστασιάδη – Έρογλου. Κι αφού τελικά έγινε η συνάντηση, άρχισε να εκδίδει ανακοινώσεις στη Λευκωσία για το πόσο ενθαρρύνθηκε από τη συνάντηση Κασουλίδη – Μπαν. Και βέβαια η συνάντηση ήταν πολύ καλή και βέβαια συμφώνησαν ότι θα εργαστούν με ειλικρίνεια για λύση όμως το καλό και το ενθαρρυντικό (όπως μάθαμε αργότερα) για τον Ντάουνερ, ήταν το έγγραφο που παρέλαβαν οι δύο πλευρές, με τις συγκλίσεις και τις αποκλίσεις. Αυτό όμως έγινε πριν... Υπήρξε όμως και το άλλο «σημαδιακό». Να καταγραφεί στην ανακοίνωση του εκπροσώπου του γ.γ. για τη συνάντηση, πως συζήτησαν οι κ.κ. Κασουλίδης και Μπαν τις εξελίξεις μεταξύ Σέρβων και Κοσοβάρων. Κι αυτό δεν ήταν τίποτε άλλο από μία παρότρυνση του Μπαν Κι Μουν προς τον κ. Κασουλίδη, να επιδειχθεί πολιτική βούληση στο Κυπριακό. «Ορίστε τι κατάφεραν οι Σέρβοι με τους Κοσοβάρους», φέρεται πως είπε. Αυτό, για την παρούσα βοηθό του κ. Ντάουνερ ήταν συζήτηση του θέματος του Κοσόβου, ή καλύτερα μία προειδοποίηση για το πώς μπορούν να παρουσιάσουν το άσπρο μαύρο. Επίλογος •••• Έχουν καμιά σχέση όλα αυτά με την ουσία του Κυπριακού; Και ναι και όχι. Καθώς η νομική φύση του προβλήματος εξαρτάται από τις αποφάσεις του Σ.Α. του ΟΗΕ, οι οποίες επηρεάζονται από τις εκθέσεις του γ.γ. και τις εισηγήσεις του ειδικού του συμβούλου, η δημιουργία ενός κλίματος πιέσεων και μετά ενός αρνητικού κλίματος, από τυπικό θέμα γίνεται ουσιαστικό. Τον Ιούλιο παρότι δεν θα έχουν ξεκινήσει ακόμη συνομιλίες, η υιοθέτηση του ψηφίσματος της ΟΥΝΦΙΚΥΠ δεν θα είναι εύκολη υπόθεση, καθώς ήδη η Τουρκία ήγειρε θέμα «εκσυγχρονισμού της εντολής» για να καλύπτει και τη θαλάσσια περιοχή γύρω από την Κύπρο. Πώς αυτό θα γίνει δεκτό από τους «5» είναι άγνωστο, αφού ακόμη καλά – καλά δεν ξέρουμε πώς θα αντιδρά η Ρωσία έναντι της Κύπρου στο Σ.Α., μετά το «κούρεμα» των καταθέσεων. Να διυλίζουμε τον κώνωπα χάνοντας της ουσία, αλλά να μην αφήνουμε και να περνούν πράγματα, ιδίως σε επίπεδο εκθέσεων και ψηφισμάτων. Αυτό είναι το «ηθικό δίδαγμα» και προ παντός ψυχραιμία. Γράφει Ο ΙΑΝΟΣ ΒΟΛΕΣ «Κουντούν το αφκόν με την μανιβέλλαν» Toυ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΑΠΑΡΗ Á «Ρε φίλε, λειτουργούν οι τράπεζες στην Κύπρο;», ή- ταν η απλή απορία ξένου επιχειρηματία προς Κύπριο εμπορευόμενο. Ο άνθρωπος δεν πίστευε στα αφτιά του, έλεγε τον πόνο του και οργιζόταν με την κατάντια των αρμοδίων. Άλλα μας λένε, άλλα μας διαβεβαιώνουν και άλλα κάνουν με τη μεγάλη Τράπεζα Κύπρου. Τι κάνει επιτέλους αυτός ο «στρατός» ακριβοπληρωμένων υπαλλήλων στην Κεντρική Τράπεζα και στο Υπουργείο Οικονομικών, μονολογούσε ο Κύπριος επιχειρηματίας, ο οποίος αδυνατούσε να κατανοήσει τις νομικίστικες δικαιολογίες που προβάλλονται. Á Άραγε το γραφειοκρατικό κατεστημένο κατάφερε να «καταπιεί» και να ανατρέψει εξαγγελίες και διαβεβαιώσεις και των σημερινών «ορεξάτων» κυβερνώντων; Η τραγωδία μας είναι ότι «τζοιμούμαστεν», ότι επιμένουμε να «κουντούμεν το αφκόν με την μανιβέλλαν», και δεν καταλαβαίνουμε σε ποιο βάραθρο πέσαμε, μονολογούσε θλιμμένος ο δαιμόνιος επιχειρηματίας. Á Η περίφημη ρήση για «κοινωνική συνοχή», δηλαδή για διατήρηση της κοινωνικής τάξης και προώθηση της κοινωνικής αλληλεγγύης, η οποία ακουγόταν κατά κόρον τις πρώτες μέρες μετά το «κούρεμα», φαίνεται ότι ξεχνιέται μέρα με τη μέρα. Οι πολιτικοί και οι αξιωματούχοι του Δημοσίου επέστρεψαν στις ατέλειωτες συσκέψεις, επιβεβαιώνοντας τον κανόνα, ότι όσοι δεν σκέφτονται συσκέπτονται. Ο κοσμάκης άρχισε να χάνει την υπομονή του, παρακολουθώντας μεγαλόστομες υποσχέσεις, οι οποίες διαψεύδονται την επομένη. Η ανεργία εκτοξεύεται στα ύψη, διαλύοντας ψυχές και σώματα, τα κοινωνικά παντοπωλεία δεν προλαβαίνουν τους πεινασμένους, ενώ η εγκληματικότητα άρχισε να δείχνει τα φοβερά της δόντια. AP Διερωτάστε εδώ και μήνες κατά πόσον θα σωθεί η Τράπεζα Κύπρου. Σας λέω όχι, δεν θα σωθεί. Διότι αν σωθεί με τους «όρους», που έθεσαν για να τη διασώσουν οι διασώστες της, τότε θα ήταν καλύτερα να την έκλειναν από τον Μάρτη, αφού θα κληθούμε να πληρώσουμε την ατολμία της πολιτικής και την υστέρηση της τραπεζικής σοφίας εξίσου ακριβά όσο μας στοίχησε, ημών των φορολογουμένων, το κούρεμα στο σύνολό του. Πού είναι το πρόβλημα και δεν προχωρεί η Τράπεζα Κύπρου; Εκεί όπου βρισκόταν πάντα. Θα πρέπει να απολυθούν αμέσως 4.000 υπάλληλοι. Δηλαδή να ληφθεί πολιτική απόφαση και μάλιστα άμεσα, διότι οι μισθοί πέφτουν κάθε τέλος του μήνα. Πείτε μου ποιος πολιτικός αρχηγός έχει τα κότσια (διότι από τα άλλα ουδείς έχει) να πει «ναι, αφού πρέπει να γίνει ας γίνει, τουλάχιστον να διασώσουμε τη μία τράπεζα», μήπως σωθεί και η οικονομία. Αυτοί όμως εξακολουθούν ακόμα να τρέχουν να σώσουν τα κομματικά μαγαζιά και παραμάγαζα και τα υπόλοιπα είναι προφάσεις εν αμαρτίαις και τις αμαρτίες της πολιτικής θα τις πληρώσετε εσείς, αγαπητοί ζοππόβορτοι, όπως έλεγε κι ο μακαρίτης ο Δέρβης. άνεργος; Κερδισμένοι στο τέλος της ημέρας δεν θα ήταν μόνο οι νέοι, αλλά και η κοινωνία και σίγουρα το «φαιδρό» μας κράτος. Á Η κοινή λογική δεν είναι καθόλου κοινή, όταν υπει- σέρχεται η κατάρα του πολιτικού κόστους και υπερισχύουν οι σκοπιμότητες της άγρας ψήφων. Η «καταραμένη» αλλά «καλή» Τρόικα καταγράφει τα αυτονόητα και ζητά να διορθωθούν, αυτά τα οποία δεν τόλμησαν να διορθώσουν κυβερνήσεις για δεκαετίες. Η πλάκα είναι ότι πολλές από τις εισηγήσεις προέρχονται από υποδείξεις ευσυνείδητων δημοσίων υπαλλήλων. Τελικά, «χωρίς τον διάβολο κανείς δεν μπορεί να αγιάσει» και η κυπριακή «μίζερη» πολιτική κάστα και το «θλιβερό» γραφειοκρατικό κατεστημένο θέλουν τον «κακό» για να προχωρήσουν μπροστά. Á Τα πράγματα είναι πολύ απλά, αν ρωτήσεις και τον Á Η πλάκα είναι ότι οι περισσότεροι Κύπριοι νέοι έχουν Á Και το βασανιστικό ερώτημα, η απλή απορία: Αν έβα- Á Η κρίση αποτελεί ευκαιρία για τομές και σήμερα εί- «τελευταίο» λογικό νοικοκύρη σε αυτό το νησί. Δεν γίνεται το ένα παιδί σου «να τρώει και να πετάσσει» και το άλλο σου παιδί την ίδια ώρα «να πεινά». Δεν είναι δυνατόν οι νέοι και μορφωμένοι να μην μπορούν να βρουν δουλειά, να ψυχοπλακώνονται και να «σκοτώνουν» τις ώρες τους στις καφετέριες, «σκοτώνοντας» και τις πανάκριβες γνώσεις που απέκτησαν με κόπο και πόνο. Και την ίδια ώρα, να κατέχουν διευθυντικές θέσεις με εξωφρενικούς μισθούς άνθρωποι με ελάχιστα προσόντα και ανίκανοι να προσαρμοστούν στις νέες ανάγκες της επαγγελματικής ζωής. Άσε και τους «ακριβούς» συνταξιούχους, οι οποίοι λαμβάνουν πολλαπλές συντάξεις πολλών χιλιάδων ευρώ τον μήνα. ζαν πλαφόν στους μισθούς και τις συντάξεις των «ρετιρέ», με τις εξοικονομήσεις δεν θα μπορούσαν να μαζέψουν χρήματα, ώστε κανένας νέος να μη μένει πολλά πτυχία, κατέχουν ξεχωριστές γνώσεις, αντιλαμβάνονται την «κοροϊδία» των μεγαλυτέρων, πληγώνονται με την κατάντια του τόπου τους, αλλά και αυτοί αναζητούν τον εύκολο δρόμο της θεσούλας στο Δημόσιο για «να κάτσουν και να απλώσουν ζάμπα», έστω και αν αυτό σημαίνει ότι ρίχνουν την ίδια ώρα στον κάλαθο των αχρήστων γνώσεις που απέκτησαν με πολλά ξενύχτια και με τεράστιες δαπάνες των γονιών. Η απαγόρευση των προσλήψεων στο Δημόσιο ίσως αποτελέσει το καλύτερο κίνητρο στους νέους ώστε να αναζητήσουν την τύχη τους στον σκληρό ιδιωτικό τομέα, όπου πρέπει να δουλέψεις διπλά για να εξασφαλίσεις τα μισά χρήματα από αυτά που προσφέρει ο δημόσιος τομέας. ναι η ώρα να γίνουν «θαύματα» στην Κύπρο. Φτάνει να σταματήσουν αυτοί που λαμβάνουν αποφάσεις να «κουντούν το αφκόν με την μανιβέλλαν». 09-POLITIKI_KATHI 5/17/13 6:42 PM Page 9 Kυριακή 19 Μαΐου 2013 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ l 9 ΚΟΣΜΟΣ Αυτονόητες οι διαγραφές στο ΔΗΚΟ Άγγελος Βότσης: Έχουμε ξεκάθαρη συμφωνία με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη για το Κυπριακό Συνέντευξη στον ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΣΑΓΓΑΡΗ «Ικανοποιημένοι από την έως τώρα διακυβέρνηση» Αυτονόητες πρέπει να θεωρούνται οι διαγραφές στελεχών στο ΔΗΚΟ δηλώνει ο Άγγελος Βότσης, ο οποίος δεν αποκλείει να εξεταστεί και θέμα Νικόλα λέγοντας πως «οι συμπεριφορές όλων μας θα εξεταστούν από την Κεντρική Επιτροπή». Ως προς το Κυπριακό, ο εκ Λεμεσού ΔΗΚΟϊκός βουλευτής υπενθυμίζει την προεκλογική συμφωνία μεταξύ του κόμματός του και του Νίκου Αναστασιάδη, ενώ για την έως τώρα πορεία της συγκυβέρνησης δηλώνει ικανοποίηση. Για την οικονομία σημειώνει ότι η Κύπρος μπορεί να απεμπλακεί από το Μνημόνιο μετά το 2016. –Κύριε Βότση, πολλοί υποστηρίζουν πως μόλις αρχίσουν οι συνομιλίες για το Κυπριακό, το ΔΗΚΟ θα βρεθεί σε δύσκολη θέση και θα αποχωρήσει από τη συγκυβέρνηση… Πώς σχολιάζετε; –Ας μην προτρέχουμε. Στο Κυπριακό υπάρχουν ξεκάθαρες θέσεις στο πρόγραμμα του νέου ΜΑΡΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ –Δύο μήνες διακυβέρνηση Αναστασιάδη. Είναι ικανοποιημένο το ΔΗΚΟ για την έως τώρα πορεία; < < < < < < < Βάσει της δανειακής σύμβασης μπορούμε να απεμπλακούμε από την εποπτεία της Τρόικας μετά τον Μάρτιο του 2016 «Η δική μας πλευρά έχει δηλώσει και διά του υπουργού Εξωτερικών στον γ.γ. του ΟΗΕ ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν δεσμεύεται από συγκεκριμένες πρόνοιες που είχε προτείνει ο κ. Χριστόφιας στις συνομιλίες» δηλώνει στην «Κ» ο Άγγελος Βότσης. Προέδρου, το οποίο εγκρίθηκε από τον κυπριακό λαό και αυτό το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί. Θα εργαστούμε όλοι μαζί συντονισμένα, υπεύθυνα και δημιουργικά. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε την τουρκική βουλιμία. –Ποια είναι τα κεντρικά σημεία της συμφωνίας ΔΗΚΟ – Ν. Αναστασιάδη στο Κυπριακό ώστε το κόμμα σας να στηρίξει την υποψηφιότητά του; –Επιγραμματικά… –Ναι… –Απόσυρση των γενναιόδωρων προσφορών του κυρίου Χριστόφια. Μη επαναφορά είτε του σχεδίου Ανάν είτε οποιασδήποτε παραλλαγής του, που θα βασίζεται σε παρόμοια αρχιτεκτονική. Πρωτοβουλία της δικής μας πλευράς για πρόταση Σχεδίου Λύσης που θα βασίζεται στις αρχές και στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και στο ευρωπαϊκό κεκτημένο. –Παρουσιάστηκε όμως ένα έγγραφο με συγκλίσεις και αποκλίσεις… –Η δική μας πλευρά έχει δηλώσει και διά του υπ. Εξωτερικών στον γ.γ. του ΟΗΕ ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν δεσμεύεται από συγκεκριμένες πρόνοιες που είχε προτείνει ο κ. Χριστόφιας στις συνομιλίες. Τις οποίες εμείς λέμε πως ήταν «γενναιόδωρες προσφορές». Όπως ανέφερα και προηγουμένως αυτό περιλαμβάνεται στη συμφωνία μας με τον Νίκο Αναστασιάδη. Συνεπώς, καλώ τον κ. Ντάουνερ να σημειώσει στις καταγραφές του την αντίθεση της δικής μας πλευράς με τις πρόνοιες στις οποίες διαφωνούμε και καταγράφονται στα έγγραφα. –Αυτό όμως θα πρέπει να το πράξει και ο Πρόεδρος, να δηλώσει δηλαδή τη διαφωνία του… –Βεβαίως. Αυτό περιλαμβάνει η προεκλογική συμφωνία μας και όπως σας έχω πει το έχει ήδη δηλώσει και ο κ. Κασουλίδης ότι ο Πρόεδρος θα το πράξει. –Συμφωνείτε πως οι Συνομιλίες για το Κυπριακό μπορούν να αρχίσουν τον ερχόμενο Σεπτέμβριο; –Αν οι εκπρόσωποι του ΟΗΕ καταφέρουν να πείσουν την Τουρκία και την Τ/κ πλευρά να επανέλθουν στη συζήτηση στη σωστή βάση των συνομιλιών και να σταματήσουν να ορέγονται τα δύο κράτη και τη διχοτόμηση, τότε ναι πιστεύω ότι το φθινόπωρο η οικονομία μας θα μπει σε πιο σταθερούς ρυθμούς για να μπορέσουμε να αφιερώσουμε όλες μας τις δυνάμεις στη προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού. Στέλνω παράλληλα το μήνυμα προς κάθε αποδέκτη τόσο εντός όσο και εκτός της Κύπρου ότι για το ΔΗΚΟ δεν τίθεται θέμα διασύνδεσης των προβλημάτων της οικονομίας, ή ακόμα των θεμάτων του φυσικού αερίου με το Κυπριακό. Μπορεί να έχουμε δεχθεί ισχυρό πλήγμα στην οικονομία μας αλλά σίγουρα δεν είμαστε έτοιμοι να ξεπουλήσουμε πατρίδες. Δεν άντεξε ο λαός μας 39 χρόνια κατοχής για να απεμπολήσει τα δίκαια και τα δικαιώματά του. Παράλληλα, τα ευρήματα στην ΑΟΖ της Κύπρου ανήκουν αποκλειστικά στην Κυπριακή Δημοκρατία η οποία μπορεί να μετατραπεί και με τη δημιουργία του Τερματικού υγροποίησης σε ένα ενεργειακό κόμβο στην περιοχή με όλες τις θετικές προοπτικές. Οικονομικές και γεωστρατηγικές. –Για την οικονομία. Είσαστε συγκυβέρνηση αλλά μέχρι σήμερα δεν μας πείσατε ότι διαθέτετε συγκεκριμένο πλάνο να μας βγάλετε από την κρίση και να επέλθει ανάπτυξη… –Το πρώτο μέλημα ήταν να αποφευχθεί η χρεοκοπία του τόπου μας. Για να επιτευχθεί αυτό έπρεπε να συνομολογηθεί και να υπογράφει το Μνημόνιο και η δανειακή σύμβαση και να αρχίσει η εκταμίευση των χρημάτων που θα δανειστούμε. Αυτά έχουν γίνει .Τώρα το μέλημα μας θα πρέπει να είναι πως ομαλοποιείται το –Η νέα κυβέρνηση είχε ένα πολύ δύσκολο ξεκίνημα όταν κλήθηκε να αντιμετωπίσει το αδιέξοδο, που παρέλαβε από την προηγούμενη κυβέρνηση, και να αποφύγει τη καταστροφική χρεοκοπία. Έπρεπε να λάβει σκληρές αποφάσεις και τις πήρε. Δεν επέλεξε την απραξία και την αναβλητικότητα. θεωρώ ότι η νέα κυβέρνηση κινείται σωστά και ως Δημοκρατικό Κόμμα μας αφήνει ικανοποιημένους. Εμείς σαν ΔΗΚΟ θα κάνουμε ότι περνά από το χέρι μας για να πετύχει η κυβέρνηση Αναστασιάδη για το καλό του τόπου μας. Είναι παράλληλα ευχής έργο να πετύχουμε τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση μεταξύ όλων των πολιτικών δυνάμεων στο πλαίσιο της προσπάθειας αντιμετώπισης αυτής της πολύ δύσκολης κατάστασης με εθνική ομοψυχία. Αυτός ήταν, είναι και θα είναι μόνιμος στόχος και επιδίωξη του κόμματός μας. τραπεζικό μας σύστημα, και πως αυτή η συμφωνία θα εφαρμοστεί χωρίς ένα δεύτερο Μνημόνιο. Για να το αποφύγουμε χρειάζονται άμεσα αναπτυξιακές δράσεις. Ήδη ο Πρόεδρος έχει εξαγγείλει αρκετά μέτρα που είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Τώρα θα πρέπει αυτά τα μέτρα να υλοποιηθούν άμεσα και να εμπλουτιστούν και με άλλα. Εδώ θα κριθούμε όλοι και από αυτές μας τις επιδόσεις θα κριθεί και η παραπέρα εξέλιξη της οικονομίας μας… –Διευκρινίστε μας όμως κάτι. Υπάρχει σχέδιο για γρηγορότερη έξοδο από το Μνημόνιο και αποδέσμευση από την Τρόικα; –Παράλληλα με τα πιο πάνω θα πρέπει να μελετήσουμε και όλα τα πιθανά σενάρια και να προσπαθήσουμε να έχουμε μπροστά μας εναλλακτικές λύσεις, ώστε μόλις μπορέσουμε να καταφέρουμε την έξοδο από την εποπτεία και έλεγχο της Τρόικας να μπορούμε να το κάνουμε. –Πότε το υπολογίζετε εσείς να μπορεί να γίνει αυτό; –Αυτό, βάσει της δανειακής σύμβασης, μπορεί να γίνει μετά τον Μάρτιο του 2016. Αυτή η προετοιμασία θα μας είναι, επίσης, χρήσιμη ώστε να μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τυχόν νέες απαιτήσεις των δανειστών μας για να μη βρεθούμε ξανά προ αδιέξοδου διλήμματος. –Το ΔΗΚΟ είχε έντονη θέση με τις ιδιωτικοποιήσεις των ημικρατικών οργανισμών. Τελικά αυτό δεν αποφεύγεται, σύμφωνα και με το Μνημόνιο… Πρόκειται για στροφή του κόμματός σας; –Το ΔΗΚΟ εξακολουθεί να έχει την ίδια θέση και θα προσπαθήσει μέσα και από το Μνημόνιο που συμφωνήθηκε να βρει εκείνους τους τρόπους ώστε οι ημικρατικοί οργανισμοί που έχουν εθνική και κοινωνική σημασία να παραμείνουν υπό τον έλεγχο του κράτους, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θα μαζέψουμε τα λεφτά τα οποία προβλέπονται βάσει του Μνημονίου για τους ημικρατικούς οργανισμούς ή θα εμποδίσουμε οποιαδήποτε συμμετοχή στους οργανισμούς αυτούς και επενδυτών. Η ΚΕ θα μας κρίνει όλους –Το ΔΗΚΟ εισέρχεται σε πορεία εκλογών. Θα δούμε τον Άγγελο Βότση να διεκδικεί θέση στην ανώτατη πυραμίδα; –Ο Άγγελος Βότσης δηλώνει πάντα παρών από τα 14 του χρόνια που εντάχθηκε στη νεολαία του Κόμματος. Έτσι παρόλο που η διεκδίκηση αξιωμάτων, ποτέ δεν ήταν αυτοσκοπός και όσοι με γνωρίζουν το πιστεύουν αυτό που λέω άσχετα αν αποτελεί κλισέ για τους πολιτικούς, δεν μπορώ να αποκλείσω τίποτα. Αν δική μου υποψηφιότητα θα βοηθήσει το κόμμα και τα καλώς νοούμενα συμφέροντα του θα το κάνω χωρίς δεύτερη σκέψη. Αν δική μου υποψηφιότητα δεν θα εξυπηρετήσει τα καλώς νοούμενα συμφέροντα του κόμματος και πάλι χωρίς δεύτερη σκέψη δεν θα το κάνω. –Αντιπρόεδρος ή αναπληρωτής πρόεδρος; –Όλα θα τα δούμε στο πλαίσιο του τι έχω πει πιο πάνω. Θεωρώ ότι όποιο και να είναι το αξίωμα του καθενός θα πρέπει να κάνει τη δουλειά του καλά και να τιμά αυτό το αξίωμα. Αυτό έχει σημασία και όχι το αξίωμα αυτό καθ’ αυτό. Και έτσι θα πρέπει όλοι να κρινόμαστε κατά την άποψή μου. –Συμφωνείτε με διαγραφές στελεχών από το κόμμα, από τη στιγμή που, ως μέλη σας, εμφανίστηκαν στο πλευρό του Γιώργου Λιλλήκα; –Θεωρώ ότι αυτό είναι αυτονόητο. Όσοι έχουν τραβήξει τον δρόμο τους έχουν κάνει ήδη τις επιλογές τους και θα πρέπει και τυπικά να βρεθούν έκτος κόμματος. –Συμπεριλαμβάνεται στα πρόσωπα αυτά και ο Νικόλας Παπαδόπουλος; –Η Κεντρική Επιτροπή θα μελετήσει τις συμπεριφορές όλων μας και θα κριθούμε όλοι ανάλογα. 10-POLITIKH_KATHI 5/17/13 11:24 PM Page 10 10 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ Διαβάστε στο ΠΟΛΙΤΙΚΗ www.kathimerini.com.cy Kυριακή 19 Μαΐου 2013 Το BlackBerry Messenger επεκτείνεται και σε άλλα λειτουργικά ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ Από αύριο στα δύσκολα το ΔΗΚΟ ΑΡΘΡΟ / Tου ΑΛΕΞΗ ΓΑΛΑΝΟΥ Το Εκτελεστικό Γραφείο τη Δευτέρα θα διαμορφώσει πρόταση προς την Κ.Ε. του Σαββάτου Ο Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΣΑΓΓΑΡΗ Σε ενδοκομματική «κάθαρση» προχωρεί το ΔΗΚΟ αρχίζοντας από αύριο, Δευτέρα, τις διαδικασίες που βρίσκονταν μέχρι σήμερα, λόγω των εξελίξεων στην οικονομία, σε αναμονή. Το Διευρυμένο Εκτελεστικό Γραφείο του ΔΗΚΟ (μέλη Εκτελεστικού και βουλευτές) συνέρχεται αύριο με σοβαρά θέματα στην ατζέντα του με δύο από αυτά να ξεχωρίζουν και να έχουν ιδιαίτερη σημασία. Την ίδια ώρα, εκτυλίσσεται πόλεμος παρασκηνιακών επαφών και διαβουλεύσεων ως προς τις ενδοκομματικές εκλογές και κυρίως με το ποιοι θα είναι τελικά υποψήφιοι για τη θέση της Προεδρίας του κόμματος. Την τε- Το όνομα του Μάρκου Κυπριανού άρχισε να μπαίνει και αυτό στο παιχνίδι δίπλα από τα ονόματα των Μάριου Καρογιάν και Νικόλα Παπαδόπουλου, για τη θέση της προεδρίας του κόμματος. Ο πρώην ΥΠΕΞ μιλώντας στην «Κ» δεν διέψευσε ούτε και επιβεβαίωσε σχετικές πληροφορίες που τον θέλουν «να προβληματίζεται για τη θέση του προέδρου του ΔΗΚΟ», σημειώνοντας, ωστόσο, πως «η προσοχή μου αυτή την ώρα είναι στραμμένη στη δικαστική διαδικασία». Η διαδικασία αυτή αναμένεται να ολοκληρωθεί στο πρώτο δεκαήμερο του Ιούνη, και εάν η απόφαση του Δικαστηρίου είναι αθωωτική για τον Μάρκο Κυπριανού, τότε ουσιαστικά λύνονται τα χέρια του για να εισέλθει για τα καλά στο κομματικό παρασκήνιο. Ο Μάρκος Κυπριανού συναντήθηκε ήδη και με τον Νικόλα Παπαδόπουλο αλλά και με τον Μάριο Καρογιάν. Με τον πρώτο προ περίπου ενός μηνός και με το δεύτερο την περασμένη βδομάδα. Πάντως, τόσο ο ίδιος όσο και το περιβάλλον του διατηρούν, επί του παρόντος, αποστάσεις και από τους δύο πιθανούς υποψηφίους. Μάλιστα, πληροφο- Ο κ. Κυπριανού συναντήθηκε χωριστά με τους Μάριο Καρογιάν και Νικόλα Παπαδόπουλο. Οι τελικές αποφάσεις του πρώην ΥΠΕΞ θα εξαρτηθούν από την έκβαση της δίκης για το Μαρί, στην οποία είναι κατηγορούμενος. ρίες θέλουν τον Μάρκο Κυπριανού να είναι έτοιμος να διαφωνήσει και δημόσια στην περίπτωση προσπάθειας διαγραφής του Νικόλα Παπαδόπουλου, χωρίς όμως αυτό να μπορεί να ερμηνευτεί ως «κίνηση προσέγγισης», αφού κατά τον ίδιο τρόπο θα μπορούσε να ερμηνευτούν και οι πληροφορίες που θέλουν τον πρώην ΥΠΕΞ να έχει ήδη «κλείσει συμφωνία» με τον Μάριο Καρογιάν για στήριξη του δεύτερου στην προεδρία του κόμματος. «Εάν ο Μάρκος Κυ- πριανού δεν διεκδικήσει την Προεδρία του ΔΗΚΟ, τότε δεν υπάρχει κανένας λόγος να ταχθεί στο όποιο στρατόπεδο. Είτε του ενός είτε του άλλου», σημείωσε χαρακτηριστικά στην «Κ» στενός συνεργάτης του κ. Κυπριανού. Πάντως, κομματικοί αξιωματούχοι εκτιμούν πως «τελικά ο Μάρκος Κυπριανού δεν θα κατέλθει. Ο Μάρκος θα κατέλθει μόνο εάν αποσυρθούν όλοι οι πιθανοί υποψήφιοι υπέρ της δικής του υποψηφιότητας». Στήνει την ομάδα του ο Αβέρωφ Νεοφύτου Εντός των ημερών οι αποφάσεις για τους στενούς συνεργάτες του νέου προέδρου του ΔΗΣΥ. Εντός των επόμενων ημερών αναμένεται να ανακοινωθούν και οι στενοί συνεργάτες του νέου προέδρου του ΔΗΣΥ. Ο Αβέρωφ Νεοφύτου θα πληρώσει τρεις θέσεις, οι οποίες κρίνονται ως άκρως σημαντικές, αφού πρόκειται ουσιαστικά για «πόστα-κλειδιά» για τον εκάστοτε πρόεδρο του κόμματος. Οι θέσεις είναι του εκπροσώπου Τύπου, του διευθυντή του Γραφείου Προέδρου και του γενικού διευθυντή του κόμματος. Πληροφορίες που ήθελαν τον Θανάση Τσώκο στη θέση του εκπροσώπου Τύπου του κόμματος φαίνεται να μην υπάρχουν πλέον και το πρό- σωπο που θα αναλάβει το συγκεκριμένο πόστο θα είναι «καθαρή επιλογή του προέδρου», σημείωσε χαρακτηριστικά στην «Κ» αξιωματούχος της Πινδάρου. Για τη θέση του γενικού διευθυντή, ενδεχομένως να κληθεί να αναλάβει τη θέση ο νυν διευθυντής Οργανωτικού, Δημήτρης Στυλιανού. Τούτο αφενός διότι ο κ. Στυλιανού χαίρει της εμπιστοσύνης του Αβέρωφ Νεοφύτου και αφετέρου προς εξοικονόμηση πόρων, μιας και στην περίπτωση που αναλάβει ο κ. Στυλιανού και τη θέση του γεν. διευθυντή δεν θα υπάρξει επιπρόσθετο κόστος για το κόμμα. ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ Στο παιχνίδι και ο Μάρκος Κυπριανού ΜΑΡΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Στην αυριανή συνεδρία του Εκτελεστικού Γραφείου αναμένεται να συζητηθούν τέσσερα θέματα. Το ΔΗΚΟ την επόμενη μέρα. Αξιολόγηση πεπραγμένων προ και μετά των προεδρικών εκλογών. Δρομολόγηση διαδικασιών συνεδρίων. Και τέλος θα οριστεί ο αντικαταστάτης του Φώτη Φωτίου στη θέση του εκπροσώπου Τύπου. Ενδιαφέρον έχουν κυρίως το δεύτερο και τρίτο θέμα, αφού στη μεν αξιολόγηση της πορείας του κόμματος πριν και μετά τις εκλογές του Φεβρουαρίου θα συζητηθεί και το θέμα διαγραφής ή όχι ΔΗΚΟϊκών, στη δε «δρομολόγηση διαδικασιών συνεδρίων» θα πέσουν στο τραπέζι και οι πρώτες ημερομηνίες τόσο για το Καταστατικό όσο και για το Εκλογικό Συνέδριο. Πιο συγκεκριμένα, στην «αξιολόγηση των πεπραγμένων πριν και μετά τις προεδρικές εκλογές», εντάσσεται και η εξέταση συμπεριφορών μελών του ΔΗΚΟ κατά την προεκλογική αλλά και τη μετέπειτα περίοδο. Δεδομένες θεωρούνται οι διαγραφές των Χρίστου Σενέκη, Ανδρέα και Σίμου Αγγελίδη, ενώ θα εξεταστεί και το θέμα Χρύση Παντελίδη, ο οποίος ήταν στενός συνεργάτης του Τάσσου Παπαδόπουλου και διατηρεί άριστες σχέσεις με τη Στράκκα. Τις όποιες αποφάσεις, ωστόσο, θα τις λάβει η Κεντρική Επιτροπή το Σάββατο, στις 25 Μαΐου. Δηλαδή η όποια διαγραφή θα γίνει κατόπιν έγκρισης του ανώτατου Σώματος του ΔΗΚΟ, το οποίο είναι η Κεντρική Επιτροπή. Με αυτό τον τρόπο ο Μάριος Καρογιάν θέλει να στείλει το μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση πως ό,τι αποφασιστεί θα έχει την πλειοψηφία του ανώτατου οργάνου του κόμματος. Πάντως, δεν αποκλείεται να εγερθεί και «θέμα Νικόλα» με τις εκτιμήσεις όμως των αξιωματούχων του ΔΗΚΟ να κάνουν λόγο για «μη διαγραφή του». Στο δεύτερο και πιο ενδιαφέρον θέμα που είναι η «Δρομολόγηση διαδικασιών για τα Συνέδρια», το Εκτελεστικό Γραφείο θα διαμορφώσει πρόταση, την οποία επίσης θα υποβάλει ενώπιον της Κεντρικής Επιτροπής προς έγκριση ή απόρριψη. Τα μέλη του Εκτελεστικού θα αποφασίσουν εάν θα γίνει πρώτα Καταστατικό Συνέδριο και αργότερα Εκλογικό. Ή εάν αυτό θα αφεθεί να αποφασιστεί από την Κεντρική Επιτροπή. Η επικρατούσα τάση, ωστόσο, στο ΔΗΚΟ είναι να προηγηθεί το Καταστατικό Συνέδριο έτσι ώστε η νέα ηγεσία που θα αναλάβει το κόμμα να μπορεί να εφαρμόσει τις αλλαγές. Εάν τελικώς αποφασιστεί να προηγηθεί το Καταστατικό Συνέδριο, τότε χρονολογικά κρίνεται αμφίβολο εάν θα ολοκληρωθεί η προεργασία πριν από το καλοκαίρι και ως εκ τούτου πιο πιθανή περίοδος σύγκλησής του θεωρείται το ερχόμενο φθινόπωρο. Τουτέστιν, το Εκλογικό Συνέδριο που θα ακολουθήσει, θα τοποθετηθεί είτε εντός του τελευταίου τριμήνου του τρέχοντος έτους είτε στο α΄ τρίμηνο του 2014. Ως προς τον αντικαταστάτη του Φώτη Φωτίου, στη θέση του εκπροσώπου Τύπου, ο Μάριος Καρογιάν θα διαμορφώσει πρόταση με συγκεκριμένο όνομα και θα τη θέσει ενώπιον του Εκτελεστικού Γραφείου. Όπως πληροφορείται η «Κ» σοβαρό ενδεχόμενο υπάρχει να προταθούν δύο ή τρία πρόσωπα που θα στελεχώνουν το Γραφείο Τύπου και τις θέσεις Εκπροσώπου και Αναπληρωτή Εκπροσώπου. Υπάρχουν σκέψεις για τους Άγγελο Βότση και Κίκη Θεοδότου (μέλος Εκτελεστικού Γραφείου). Ήδη ο κ. Θεοδότου εμφανίζεται εκ μέρους του ΔΗΚΟ για επίσημες ανακοινώσεις και δηλώσεις. ΜΑΡΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Δύο θέματα «φωτιά» Θέμα αντικομματικής συμπεριφοράς και ενδεχομένως και διαγραφών θα τεθεί στο Διευρυμένο Εκτελεστικό του ΔΗΚΟ, για στελέχη που στήριξαν Λιλλήκα. ΚΥΠΕ λευταία εβδομάδα, στο παιχνίδι μπήκε και το όνομα του Μάρκου Κυπριανού, και ως εκ τούτου το παρασκήνιο φούντωσε για τα καλά. ΚΥΠΕ < < < < < < < Καθορίζεται ημερομηνία των ενδοκομματικών εκλογών – αρχίζει η μάχη μεταξύ Καρογιάν- Νικόλα ΚΟΣΜΟΣ Οσα ξέχασαν οι εταίροι μας ι αποφάσεις του Eurogroup για την Κύπρο έθεσαν το κράτος μας και τον καθένα από εμάς μπροστά σε νέα δεδομένα, τα οποία για πολλούς προβάλλουν, υπό τις παρούσες συνθήκες, ως αδιέξοδα. Οι αποφάσεις προκάλεσαν σοκ στην κυπριακή κοινωνία και κλόνισαν την εμπιστοσύνη των πολιτών προς θεσμούς και αξίες, άτομα και οργανισμούς. Το κλίμα είναι ανησυχητικό, πρώτα απ’ όλα γιατί ευνοεί συμπεριφορές που κάθε άλλο παρά ανταποκρίνονται στο ζητούμενο. Τα προσωπικά συμφέροντα δύσκολα μπορούν να παραμεριστούν. Πολλές φορές εμείς οι ίδιοι, εν ονόματι της Τρόικας ή της έκρυθμης κατάστασης, προωθούμε δικούς μας σχεδιασμούς και απωθημένες φιλοδοξίες. Έτσι, αντί μιας εποικοδομητικής συλλογικής προσπάθειας αντιμετώπισης του χάους, επιδεινώνουμε την κατάσταση και εντείνουμε την ανασφάλεια των πολιτών. Το θέμα είναι πολύπλοκο και πολυεπίπεδο, όμως θα ήθελα να περιοριστώ σε δύο πτυχές του, κρίσιμες πιστεύω για τις παραπέρα ενέργειες και επιλογές μας. Η πρώτη αφορά τη στάση των εταίρων μας. Οφείλουμε να καταγράψουμε τη συμπεριφορά τους, μακριά από αντιευρωπαϊκές ιδεολογικές προκαταλήψεις. Μια ομάδα Ευρωπαίων ηγετών, ο καθένας με τη δική του στενά εθνική ή οικονομική ατζέντα, με επίκεντρο έναν ανανεωμένο γερμανικό ηγεμονισμό, ανατίναξε τη βάση του χρηματοπιστωτικού μας συστήματος, βύθισε το πλοίο Κύπρος και κατέστρεψε την αυτοπεποίθησή μας και την εμπιστοσύνη του ενός προς τον άλλον και όλων προς το μέλλον. Το έπραξε εκμεταλλευόμενη δικές μας αδυναμίες και λάθη, σε μια ιστορική συγκυρία πολύ δυσμενή για την Κύπρο και σε ένα μεσοδιάστημα μεταξύ της έκρηξης στο Μαρί και των προεδρικών εκλογών, όταν το πολιτικό σύστημα αδυνατούσε να αντιμετωπίσει τον επερχόμενο όλεθρο. Οι Ευρωπαίοι εταίροι μας δεν έλαβαν υπόψη τη μεγάλη θυσία που έκανε η Κύπρος για να επιβιώσει το ευρώ και η Ελλάδα στο ευρώ, με τα 4,5 δισ. ευρώ. Μια πράξη δικής μας απρονοησίας και ευρωπαϊκής αχαριστίας. Δεν έλαβαν υπόψη, αλλά και δεν προβλήθηκε από εμάς, το γεγονός ότι η Κύπρος είναι μια χώρα υπό ημικατοχή, με τους αρχικούς πλουτοπαραγωγικούς της πόρους λεηλατημένους και ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού της με στερημένα τα ανθρώπινα και ιδιοκτησιακά του δικαιώματα. Δεν έλαβαν υπόψη το γεγονός ότι η Κύπρος ουσιαστικά βρίσκεται κάτω από έναν ναυτικό και αεροπορικό αποκλεισμό από την Τουρκία και ότι η ίδια η Ευρώπη δεν έκανε τίποτα για να την υποχρεώσει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της. Η δεύτερη πτυχή αφορά τη δική μας στάση έναντι των εξελίξεων. Έχω την εντύπωση ότι το σοκ δεν «άγγιξε» την πολιτική ηγεσία και τα κάθε λογής πολιτικά και οικονομικά κατεστημένα, στον βαθμό που καθήλωσε την κοινωνία. Έτσι, οι πολίτες παρακολουθούν αμήχανοι και αγανακτισμένοι τη συνέχιση των νοοτροπιών και πρακτικών που μας οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση: πολιτικές αντιπαραθέσεις, αλληλοεπίρριψη ευθυνών, προσπάθειες αυτοδικαίωσης, διεκδικήσεις κεκτημένων, βολέματα, κωλυσιεργίες κ.ά. Η συζήτηση που ξεκίνησε σε διάφορα επίπεδα, με τρόπο επιφανειακό και επιπόλαιο, για τον αριθμό των δήμων στην Κύπρο, είναι ενδεικτική των πιο πάνω φαινομένων. Ενώ έχει οριστεί επιτροπή για να μελετήσει σε βάθος την αναδιάρθρωση της τοπικής αυτοδιοίκησης –μη αποκλειόμενης και της μείωσης των δήμων– σπεύδουν διάφοροι, νυν ή πρώην δήμαρχοι, υπουργοί, βουλευτές, δημοσιογράφοι, δημοτικοί γραμματείς ή μηχανικοί, να διατυπώσουν απόλυτες τοποθετήσεις για το πόσοι ακριβώς πρέπει να είναι οι δήμοι. Και τις διατυπώνουν είτε απαξιώνοντας τους θεσμούς της τοπικής αυτοδιοίκησης είτε εμφανίζοντας αυτό το ζήτημα περίπου ως το πρόβλημα που, εάν αντιμετωπιστεί με τον διαφορετικό τρόπο που ο καθένας εξ αυτών πιστεύει, θα λυθούν όλα τα προβλήματα. Εάν το ζητούμενο για τον τόπο είναι η διόρθωση των κακώς εχόντων, η γρήγορη επάνοδος στην οικονομική ανάπτυξη και η στήριξη των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, η λύση δεν μπορεί να είναι η συνέχιση των αντιπαραθέσεων μεταξύ κυβέρνησης, κομμάτων, Κεντρικής Τράπεζας, συντεχνιών και εργοδοτών. Εάν το ζητούμενο για την τοπική αυτοδιοίκηση είναι η πιο οικονομική και αποτελεσματική λειτουργία των δήμων και η καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών μακριά από γραφειοκρατικούς μηχανισμούς, η λύση δεν μπορεί να είναι η αντιπαράθεση για το ποιοι δήμοι θα επιβιώσουν ή ποιοι θα επικρατήσουν σε βάρος των άλλων. Εκείνο που δυστυχώς παρακολουθούν οι πολίτες είναι μια έλλειψη συντονισμού, μακροπρόθεσμου σχεδιασμού και στρατηγικής. Ανησυχούν για την ανυπαρξία μιας ομάδας διαχείρισης κρίσης κοντά στον Πρόεδρο. Αυτή είναι η εντύπωσή τους. Μπορεί να μην ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, όμως συμβάλλει στη δημιουργία του σημερινού άσχημου κλίματος έλλειψης εμπιστοσύνης. Εδώ που έχουμε οδηγηθεί, ως αποτέλεσμα όλων των πιο πάνω, το «ισχύς εν τη ενώσει» δεν αποτελεί ευχή ή σύνθημα κενό περιεχομένου. Αποτελεί προϋπόθεση επιβίωσης. Καλούμαστε όλοι να σταθούμε μαζί απέναντι στη μοίρα μας. Να προχωρήσουμε ενωμένοι και με σοβαρότητα και να αλλάξουμε εκεί που πρέπει. Ο κ. Αλέξης Γαλανός είναι δήμαρχος Αμμοχώστου, πρόεδρος της Ένωσης Δήμων Κύπρου και πρώην πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων. Τελετή αποφοίτησης Σχολής Καταναλωτών Η Σχολή Καταναλωτών έχει την τιμή και τη χαρά να σας προσκαλέσει στην τελετή λήξης των διαλέξεων για το έτος 2012-2013 που θα γίνει στις 21 Μαΐου 2013. Ώρα έναρξης: 5:30 μ.μ. Αμφιθέατρο Millenium M-203, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας. Ομιλητής: κ. Σόλωνας Κασίνης, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Κυπριακής Εταιρείας Υδρογονανθράκων (ΚΡΕΤΥΚ), με θέμα «Το φυσικό αέριο και οι προοπτικές αξιοποίησής του». 11-ADV MEE MOB_KATHI 5/17/13 5:45 PM Page 4 12-GNOMES_KATHI 5/17/13 10:10 PM Page 12 Διαβάστε στο Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Κλασικό - Πρακτικό - Οικονομικό Ο Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ Α. ΛΑΜΠΙΤΣΗ ι πρόσφατες δηλώσεις στην Επιτροπή Παιδείας της Βουλής, του υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού, κ. Κυριάκου Κενεβέζου, για τις άμεσες προτεραιότητες της υπουργίας του, μεταξύ των οποίων είναι η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού συστήματος σε σχέση και με τις δαπάνες του κράτους γι’ αυτήν, ίσως να δίνει την ευκαιρία για έναν ευρύτερο προβληματισμό για τα εκπαιδευτικά μας ζητήματα. Όταν, μάλιστα, συμβαίνουν γεγονότα όπως αυτά που περνά η κυπριακή κοινωνία σήμερα, τότε τα θέματα εξετάζονται και από άλλες σκοπιές που ως χθες μπορεί να μην τις έβλεπε κανείς. Σε περιόδους δυσκολιών και αβεβαιότητας οι άνθρωποι ενεργοποιούνται, για να αντιμετωπίσουν καλύτερα τις δυσκολίες. Η εκπαίδευση είναι τομέας έντονης ενεργοποίησης, επειδή σ’ αυτήν στηρίζεται όλη η μετέπειτα εξέλιξη. Κάθε αλλαγή στην κοινωνία και στην οικονομία σχετίζεται πάντοτε με αλλαγές στην εκπαίδευση. Σε πρόσφατο άρθρο του με τίτλο «Προς την Κοινωνία της Γνώσης» (Φιλελεύθερος, 28.04.13), ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου, κ. Κωνσταντίνος Χριστοφίδης, εισηγείται μεταξύ άλλων την επιστροφή στο δοκιμασμένο μοντέλο «κλασικό, πρακτικό και οικονομικό». Αφού ο κ. υπουργός θα θέσει υπό κρίση τα πάντα, ας εξετάσει και την άποψη αυτή. Ίσως, μάλιστα, η επιστροφή στα παλιά –με τις ανάλογες προσαρμογές στο σήμερα– να είναι και ο μόνος τρόπος να ενισχυθεί η Τεχνική Εκπαίδευση, που φαίνεται να είναι ο μεγάλος ασθενής του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ η Τεχνική Εκπαίδευση στις ευρωπαϊκές χώρες ανθεί, στην Κύπρο βρίσκεται σε ανυποληψία. Όπως ανακοινώθηκε πρόσφατα, στη Φιλανδία το ποσοστό των μαθητών που φοιτά στην Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση ανέρχεται στο 56%, στη Γερμανία φτάνει το 68%, ενώ στην Αυστρία ξεπερνά αυτό το ποσοστό. Η παρώθηση ενός τόσο υψηλού ποσοστού νέων προς την Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση έχει άμεση σχέση με τη μείωση της ανεργίας. Όπως, δε, δήλωσε και ο διευθυντής Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, κ. Μαρκάτζιης, ίσως αυτό να μην είναι άσχετο με τα οικονομικά προβλήματα των χωρών στις οποίες έχει παρέμβει η Τρόικα, όπου η Τεχνική Εκπαίδευση είναι υποβαθμισμένη. Σε μας, δυστυχώς, οι αντιλήψεις είναι τέτοιες που εξακολουθούμε να θεωρούμε ως καλύτερα τα επαγγέλματα του «λευκού κολάρου» από τα χειρονακτικά επαγγέλματα. Άσχετο με αυτές τις αντιλήψεις δεν μπορεί να είναι το γεγονός ότι ένας γραφέας στο Δημόσιο ανεβαίνει σε ψηλότερη μισθολογική κλίμακα από έναν νοσηλευτή. Βέβαια, το ερώτημα που τίθεται είναι με ποιον τρόπο θα μπορούσε να δημιουργηθεί ροή μαθητών προς την Τεχνική Εκπαίδευση. Η απάντηση δεν είναι εύκολη και θα απαιτηθούν συντονισμένες προσπάθειες από μέρους όλων. Εν πάση περιπτώσει, ίσως οι οικονομικές συγκυρίες να προσφέρονται για την ανάληψη πιο έντονων προσπαθειών, χρησιμοποιώντας σε μεγαλύτερο βαθμό τα ΜΜΕ. Επιβάλλεται, επιπλέον εντονότερη προσπάθεια από μέρους της Υπηρεσίας Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής, έτσι ώστε οι μαθητές, αλλά και οι γονείς τους, να είναι περισσότερο ενημερωμένοι για τις ανάγκες της οικονομίας. Μία, δε, καλή προοπτική είναι οι ευκαιρίες που διανοίγονται με την επικείμενη ανόρυξη του φυσικού αερίου και των τεχνικών που θα απαιτηθούν για τη διεκπεραίωση του όλου έργου. Δεν θα πρέπει όταν έρθει εκείνη η στιγμή να αναγκαστούμε να εισάγουμε τεχνικούς και τεχνίτες από το εξωτερικό και οι δικοί μας να είναι άνεργοι του «κολάρου». Το εκπαιδευτικό σύστημα πρέπει να δημιουργήσει νέους προσανατολισμούς, οι οποίοι να ανταποκρίνονται στις ανάγκες της οικονομίας. Και, ακόμα, δεν μπορεί το όλο θέμα να είναι άσχετο με τη φιλοσοφία των τάξεων μικτής ικανότητας, που έχουν καταντήσει το μνήμα του Αγίου Νεοφύτου. Ένα άλλο εκπαιδευτικό ζήτημα, στο οποίο αναφέρθηκε ο ΥΠΠ, είναι και αυτό του καταλόγου διοριστέων και της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών. Δεν υπάρχει υπουργός Παιδείας που να μην αναφέρθηκε σ’ αυτά τα δύο θέματα με την ανάληψη των καθηκόντων του. Ίσως τώρα να προσφέρεται η ευκαιρία για επίλυση των δύο προβλημάτων, επειδή βρισκόμαστε στην αρχή της θητείας της παρούσας κυβέρνησης. Είναι δεδομένο ότι θα απαιτηθεί χρόνος και ισχυρή θέληση, για την επίτευξη του πιο πάνω στόχου. Πάντως, οι ως τώρα αναληφθείσες προσπάθειες κατέληξαν στο κενό, επειδή ο κάθε υπουργός, εξακριβώνοντας τις αντιδράσεις που υπήρχαν, παρέπεμπε τα θέματα στις ελληνικές καλένδες. Είναι, όντως, γεγονός πως απαιτείται πολλή προσοχή και διπλωματία για την επίτευξη αυτού του στόχου, ο οποίος είναι εξαιρετικά σημαντικός. Είναι αδιανόητο να έχεις εκπαιδευτικούς πολύ υψηλού επιπέδου και την ίδια στιγμή να μην έχεις, παρά τις υψηλές δαπάνες, τα ανάλογα αποτελέσματα. Δεν μπορεί το όλο σύστημα διοίκησης των εκπαιδευτικών, μέρος του οποίου είναι και το σύστημα αξιολόγησης, να είναι άσχετο με το φαινόμενο. Όποιος το λύσει εποικοδομητικά, θα δώσει μεγάλη ώθηση στο εκπαιδευτικό σύστημα. lampitsis.p@cytanet.com.cy www.kathimerini.com.cy Kυριακή 19 Μαΐου 2013 Περισσότερες αγορές κάνουν όσοι κατεβάζουν και «πειρατικό» υλικό ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Μεγαλώνει ο συριακός εφιάλτης της Τουρκίας Του ΠΕΤΡΟΥ ΖΑΡΟΥΝΑ Η αποτυχία των υποστηριζόμενων και από την Άγκυρα αντικαθεστωτικών δυνάμεων να ανατρέψουν τον Άσαντ έχει οδηγήσει σε ένα παρατεταμένο εμφύλιο πόλεμο. Υπάρχει πλέον άμεση ή και έμμεση εμπλοκή και περιφερειακών δυνάμεων όπως του Ιράν, της Λιβανικής Χεζμπολά, της Σ. Αραβίας, του Κατάρ και του Ισραήλ. Η σημερινή αστάθεια, που όπως όλα δείχνουν αναμένεται να διαρκέσει χρόνια, κινδυνεύει να μεταδοθεί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο και στο εσωτερικό της Τουρκίας. Οι πρόσφατες βομβιστικές επιθέσεις στην τουρκική πόλη Σεϊχενλί αποτελούν ένα αιματηρό δείγμα αυτού του κινδύνου. Οι επιθέσεις αυτές έρχονται κατά τρόπο τραγικό να επιβεβαιώσουν τις επισημάνσεις που υπάρχουν στη σχετική έκθεση της Διεθνούς Ομάδας Κρίσεων (International Crisis Group). Οι δράστες, όπως δείχνουν τα στοιχεία των τουρκικών αρχών, ήταν Τούρκοι ακροαριστεροί. Αυτοί βρήκαν στην υπό των αντικαθεστωτικών ελεγχόμενη περιοχή της Συρίας τα φονικά φορτία. Από εκεί τα μετέφεραν στο τουρκικό έδαφος μέσα από τα πωρώδη τουρκοσυριακά σύνορα. Οι εκρήξεις αυτές πέραν από τα θύματα τους προκάλεσαν και αντιπαραθέσεις μέσα στην ίδια την Τουρκία. Από τη μία είχαμε διαδηλώσεις και μικρό-συγκρούσεις στην περιοχή των εκρήξεων με τον γηγενή τουρκικό πληθυσμό να ζητάει την εκδίωξη των Σύρων προσφύγων τους οποίους θεώρησε υπεύθυνους. Από την άλλη έγιναν η αφορμή για να ασκηθεί από την αντιπολίτευση σφοδρή κριτική στην ακολουθούμενη μέχρι σήμερα πολιτική για το θέμα της Συρίας από την πλευρά της κυβέρνησης Ερντογάν. Ο απόηχος έφτασε μέχρι και τις Βρυξέλλες όπου έκανε δηλώσεις ο αρχηγός του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος Κιλιτσντάρογλου. Η επίσημη τουρκική ηγεσία τήρησε ακόμα μία φορά προσεκτική στάση και απόφυγε τα όποια αντίποινα κατά της Δαμασκού την οποία είχε αρχικά κατηγορήσει ως υπεύθυνη. Αντί αυτού κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να αντιδράσει. Η στάση αυτή εξηγείται από το γεγονός ότι η Τουρκία έχει από καιρό αποφασίσει ότι τυχόν μονομερής στρατιωτική εμπλοκή της στη Συρία θα είναι μία περι- AP l πέτεια με απρόβλεπτους κινδύνους. Η συνεχής διόγκωση του αριθμού των Σύρων προσφύγων, που σήμερα πλησιάζουν το μισό εκατομμύριο, προκαλεί σοβαρές ανησυχίες καθώς στην περιοχή της προσωρινής τους εγκατάστασης διαβιεί η αραβική και αλεβίτικων θρησκευτικών πεποιθήσεων μειονότητα της Τουρκίας. Ο Ερντογάν επιμένει να πιέζει τους συμμάχους του στο ΝΑΤΟ και ιδιαίτερα τις ΗΠΑ ώστε να δημιουργήσουν από κοινού αρχικά μία ζώνη απαγόρευσης πτήσεων εντός του συριακού εδάφους και στη συνέχεια μία ζώνη ασφάλειας επί του εδάφους. Αυτό ήταν και το κύριο ζητούμενο της επίσκεψης Ερντογάν στην Ουάσινγκτον. Εκεί μετέφερε και τα στοιχεία που σύμφωνα με την Τουρκία καταδεικνύουν τη χρήση χημικών όπλων από την πλευρά του καθεστώτος Άσαντ. Στόχος του να οδηγήσει τον πρόεδρο Ομπάμα σε αποδοχή των τουρκικών αιτημά- των για περισσότερη δράση. Από τις δηλώσεις που έγιναν μετά την επίσημη συνάντηση στο Λευκό Οίκο καταδεικνύεται ότι οι ΗΠΑ έκαναν ένα βήμα πίσω, αφού συμπεριέλαβαν τα διπλωματικά μέτρα στους ενδεχόμενους τρόπους αντίδρασης σε περίπτωση που αποδειχθεί η χρήση χημικών όπλων. Πέραν από τη γενική τοποθέτηση για φυγή του Άσαντ, και όχι και του καθεστώτος του, οι ΗΠΑ δεν φάνηκαν πρόθυμες να ακολουθήσουν τη σύμμαχο τους Τουρκία σε μία πορεία κλιμάκωσης. Αντίθετα, φαίνεται να επιμένουν στη διαδικασία της Γενεύης στην οποία συνεργάζονται στενά με τη Ρωσία για επίτευξη μίας πολιτικής διευθέτησης. Τα μακάβρια και αποκρουστικά εγκλήματα πολέμου που συνεχώς διαπράττουν οι αντικαθεστωτικοί και η πλήρης ταύτιση κάποιων από αυτούς με την Αλ Κάιντα έχουν απομακρύνει το ενδεχόμενο εξοπλισμού τους από τη Δύση γενικά και τις ΗΠΑ ειδικότερα. Οι πρόσφατες πολεμικές επιτυχίες των δυνάμεων του συριακού στρατού που συνεπικουρούνται από αλεβίτικες και μπααθικές πολιτοφυλακές, καθώς και δυνάμεις της Χεζμπολά τείνουν να δημιουργήσουν νέα πολιτικοδιπλωματικά δεδομένα. Το πιο σημαντικό από αυτά φαίνεται να είναι τα ανοίγματα της Σαουδικής Αραβίας προς το καθεστώς του Άσαντ και ο διάλογος που έχουν ξεκινήσει με το Ιράν για την κατάσταση στη Συρία σε συνδυασμό με την εμπλοκή που παρατηρείται στον σχηματισμό κυβέρνησης στον γειτονικό Λίβανο. Όλα τα πιο πάνω μαρτυρούν ότι η τουρκική πολιτική στη Συρία είτε υπάρξει ειρήνευση είτε όχι έχει ουσιαστικά αποτύχει. Στην περίπτωση της ειρήνευσης το σύστημα Μπάαθ αναμένεται να συνεχίσει να παίζει σημαντικό ρόλο στη διαχείριση της εξουσίας ακόμα και χωρίς τον Άσαντ. Σίγουρα οι σχέσεις του με την Τουρκία δεν θα είναι και οι καλύτερες. Στην περίπτωση δε συνέχισης του εμφύλιου πολέμου η Συρία είναι πολύ πιθανόν να χωριστεί ντε φάκτο σε μικρά κρατίδια ή ζώνες ελέγχου. Μία από αυτές θα είναι η αλαουίτικη στη δυτική παραλιακή ζώνη. Οι σφαγές σουνιτών αμάχων στην πόλη Μπανιάς είναι δυνατόν να αποτελούν μία μορφή εθνοκάθαρση με στόχο τη δημιουργία αυτής της ζώνης. Η άλλη πιθανή ζώνη θα είναι η κουρδική στη βορειοανατολική γωνιά της χώρας που ήδη ντε φάκτο αυτοδιοικείται. Κάτι τέτοιο θα αύξανε τις πιέσεις και στο εσωτερικό της ίδιας της Τουρκίας. Η επίσκεψη Ερντογάν όπως σωστά είχαν προβλέψει Αμερικανοί αναλυτές όπως ο Χένρυ Μπάρκι δεν απέδωσε τα αναμενόμενα από την πλευρά της Τουρκίας. Μπορεί οι δύο χώρες να συμφωνούν επί της αρχής στο να φύγει ο Άσαντ αλλά διαφωνούν τόσο στο πώς όσο και στο ποιος θα τον διαδεχθεί. Διαφωνίες υπάρχουν και σε άλλα περιοχικά θέματα όπως η κατάσταση στο Ιράκ, η επικείμενη επίσκεψη Ερντογάν στη Γάζα κ.λπ. Ο κ. Πέτρος Ζαρούνας είναι διεθνολόγος και πρόεδρος της επιτροπής διεθνών σχέσεων του Δημοκρατικού Κόμματος. Οι «λεπτομέρειες» είναι ουσιώδεις φίλε υπουργέ Του ΚΛΑΥΔΙΟΥ ΜΑΥΡΟΧΑΝΝΑ Σ ε απαντήσεις του σε δημοσιογράφο γιατί οι Κυπριακές Αερογραμμές δεν «επενδύουν», αυξάνοντας τις πτήσεις τους προς τη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη, όταν οι ανταγωνιστές τους έχουν πολλαπλάσιες πτήσεις και γιατί ανταγωνιστικές με τις Κυπριακές Αερογραμμές εταιρείες πετούν μέχρι και πέντε πτήσεις ημερησίως, ενώ οι Κυπριακές Αερογραμμές περιορίζονται σε μία, ο αρμόδιος υπουργός των Κυπριακών Αερογραμμών φίλος κ. Μητσόπουλος δεν είπε λέξη για τον παράγοντα που λέγεται Τουρκία. Πρόσφατα η κυβέρνηση αναστάτωσε το ταξιδιωτικό κοινό με δηλώσεις αξιωματούχων της περί κλεισίματος της εταιρείας και τώρα απέφυγε, επιμελώς, να θίξει το εμπάργκο που επιβάλλει στις Κυπριακές Αερογραμμές η Τουρκία. Αυτό το θέμα προφανώς δεν είναι τώρα στην ατζέντα της. Γι’ αυτό ίσως ο υπουργός απάντησε γενικόλογα στον δημοσιογράφο του ΡΙΚ, (Πρώτη Ενημέρωση 16.5.2013) λέγοντας ότι ο ίδιος δεν είναι «μάνατζερ», ούτε «ειδικός» ούτε «εμπειρογνώμονας» της εταιρείας και ότι αυτά τα πράγματα, δηλαδή η δρομολόγηση πτήσεων με αυξημένες συχνότητες προς τη Μόσχα και Αγία Πετρούπολη πρέπει να είναι αντικείμενο διαρκούς μελέτης από τεχνοκράτες της Εταιρείας. Επειδή το θέμα είναι πρωτίστως πολιτικό με καταλυτικές οικονομικές επιπτώσεις στη λειτουργία και την προσαρμογή του πτητικού έργου των Κυπριακών Αερογραμμών θα ανέμενε κάποιος από τον πολιτικό προϊστάμενο ενός Υπουργείου με αντικείμενο τις αεροσυγκοινωνίες να έλεγε κάποια ουσιώδη πράγματα. Περίμενα από τον φίλο κ. Μητσόπουλο, έστω κι αν δεν είναι «μάνατζερ» της Εταιρείας να έλεγε για παράδειγμα, ότι την ίδια ώρα που οι ανταγωνίστριες εταιρείες των Κυπριακών Αερογραμμών αυξάνουν τον αριθμό των πτήσεών τους, η αεροπορική Εταιρεία της Κύπρου δυσκολεύεται να το πράξει γιατί αντιμετωπίζει την απαγόρευση EPA 12 της Τουρκίας να πετά πάνω από τον εναέριο χώρο της. Θέλουν οι πολίτες να ακούσουν τον υπουργό τους να ενημερώνει το κοινό ότι λόγω αυτού του εμπάργκο οι Κυπριακές Αερογραμμές υποχρεώνονται να φθάνουν στον προορισμό τους με μία ώρα επιπλέον καθυστέρηση σε κάθε πτήση για να φθάσουν στη Μόσχα και ακόμη περισσότερο χρόνο στην Αγία Πετρούπολη. Αυτό, είναι ένα μεγάλο ανταγωνιστικό μειονέκτημα των ΚΑ, γιατί για να μεταφέρουν προς και από την πρωτεύουσα και συμπρωτεύουσα της Ρωσίας ένα επιβάτη, ο τελευταίος πρέπει να πετά δύο περίπου ώρες περισσότερο απ’ ό,τι πετούν οι ανταγωνίστριες εταιρείες! Κι αυτό δυστυχώς μετρά πολύ εις βάρος των Κυπριακών Αερογραμμών. Ήθελα ακόμη να ακούσω τον φίλο κ. υπουργό να εξηγεί πώς ενώ το ταξιδιωτικό ρεύμα προς την Κύπρο αυξάνεται από Ανατολάς και ιδιαίτερα από τη Ρωσία η Εταιρεία του νησιού μας στερείται της δυνατότητας να απλώσει εκεί τα φτερά της, καθώς η απόσταση που έχει να διανύσει σε πολλούς από αυτούς τους προορισμούς (ρωσικές πόλεις) συγκριτικά με τους ανταγωνιστές της, καθιστούν τελείως απαγορευτικό τέτοιο εγχείρημα. Είναι αλήθεια ότι οι Κυπριακές Αερογραμμές έτυχαν από την κυβέρνηση Χριστόφια και ελπίζω να συνεχίσουν να τυγχάνουν οικονομικής αποζημίωσης την οποία διεκδίκησε και λαμβάνει η Εταιρεία, εξαιτίας του τουρκικού εμπάργκο, αλλά αυτό, αφορά μόνο το κόστος των επιπλέον καυσίμων λόγω της μεγαλύτερης απόστασης. Μια σειρά από άλλους παράγοντες, όπως π.χ. η μεγαλύτερη διάρκεια των πτήσεων που περιορίζει τον χρόνο αξιοποίησης του αεροπλάνου για δρομολόγηση πτήσεων σε άλλους προορισμούς, επηρεάζοντας τη δομή του πτητικού προγράμματος δεν λαμβάνονται καθόλου υπόψη, όπως και η απώλεια εισοδήματος λόγω του ότι η Εταιρεία εκ των πραγμάτων δεν μπορεί λόγω τεράστιας απόστασης να δραστηριοποιηθεί σε πολλές πόλεις και αεροδρόμια της Ρωσίας. Είναι προφανές πως αν το τουρκικό εμπάργκο δεν υπήρχε θα μπορούσαν κάλλιστα οι Κυπριακές Αερογραμμές να πρωταγωνιστούσαν στη μεταφορά των Ρώσων επιβατών που κατακλύζουν την Κύπρο και αυξάνονται ραγδαία, όμως, υποχρεώνονται να περιορίσουν το μερίδιο τους σε αυτή την αγορά μόλις στο 10%! Το ποσοστό αυτό αναφέρθηκε στη Λογοδοσία του προέδρου της Εταιρείας κ. Σταύρο Σταύρου κατά την Ετήσια Γενική Συνέλευσή της που έγινε στην αρχή του 2013 μαζί με τη θέση πως «αν η Τουρκία δεν ακολουθούσε αυτή την τακτική σίγουρα το μερίδιο των Κυπριακών Αερογραμμών στη ρωσική αγορά θα ήταν αισθητά μεγαλύτερο και τα έσοδα αναλόγως αυξημένα. «Με ένα μερίδιο αγοράς της τάξης του 30% στη Ρωσία –που θεωρείται πολύ φυσιολογικό και εφικτό στην περίπτωση που δεν υπήρχε το εμπάργκο»– είχε δηλώσει ο κ. Σταύρου, «οι Κυπριακές Αερογραμμές θα είχαν ετήσια έσοδα πέραν των 55 εκατ. ευρώ που σήμερα κανείς δεν υπολογίζει». Τέτοιες ουσιώδεις «λεπτομέρειες» πρέπει όλοι να τις γνωρίζουμε μαζί και ο φίλος υπουργός Συγκοινωνιών που έχει καθηκόντως γνώμη για όλα όσα συμβαίνουν στις Κυπριακές Αερογραμμές. Ο κ. Κλαύδιος Μαυροχάννας είναι μηχανικός αεροσκαφών στις Κυπριακές Αερογραμμές, πρώην βουλευτής. Τέσσερεις προτάσεις διά παν (αν)αρμόδιο Α ς μου επιτραπεί –ποιητική αδεία– να ξεκινήσω αυτό το άρθρο λέγοντας ότι δεν πρόκειται να ασχοληθώ με το Κυπριακό. Το μέγα αυτό θέμα (του χρόνου θα έχουμε τα 40χρονα της κατοχής) το αφήνω στην εγγονή μου, η οποία, όταν μεγαλώσει, θα έχει μπόλικο χρόνο να ενδιατρίψει στο εθνικό μας θέμα, αφού θα υπάρχουν μέχρι τότε πάρα πολλά σχέδια, ιδέες, δείκτες και άλλα συναφή για να τα μελετήσει, όπως πράττει κάθε ιστορικός... Θα ασχοληθώ με δυο-τρία απλά θέματα που όλως παραδόξως δεν έχουν περάσει από το μυαλό των υπευθύνων που χειρίζονται όλα όσα απασχολούν την καθημερινότητα του πολίτη. 1. Τα φάρμακα: Δεν είναι η πρώτη φορά (ούτε η τελευταία υποψιάζομαι) που οι κρατικές υπηρεσίες ακυρώνουν ένα είδος φαρμάκου και το αντικαθιστούν με άλλο, παρόμοιο μεν, Του ΑΚΗ ΦΑΝΤΗ αλλά διαφορετικού προσφοροδότη. Βλέπετε, ο χρυσούς κανόνας της χρηστής διοίκησης επιτάσσει όπως κερδίζει η χαμηλότερη προσφορά. Ωραία, ουδεμία ένσταση. Τι γίνεται όμως όταν κατ’ επανάληψη εξαφανίζεται το νέο σκεύασμα και οι ασθενείς αναμένουν για μέρες μέχρι να τροφοδοτηθεί η αποθήκη από τον νέο προσφοροδότη; Η απάντηση είναι ότι απλώς δεν γίνεται τίποτα και ουδείς φαίνεται να συγκινείται από την προφανή παραβίαση του σχετικού κοντράτου. Παράδειγμα: Πριν από λίγους μήνες, όσοι έπαιρναν το χάπι για την πίεση Atacant το αντικατέστησαν με το Valsartan, το οποίο συχνά-πυκνά... δεν υπάρχει. Τουλάχιστον τις πρώτες 15 μέρες του Μαΐου το εν λόγω φάρμακο (των 80mg) δεν έχει παραδοθεί στα κρατικά φαρμακεία. Ασχολείται κανείς; 2. Αφού μιλάμε για φάρμακα και νοσοκομεία, να αναφέρουμε ακόμη μια στρέβλωση που προκαλεί ταλαιπωρία στους ασθενείς. Κάθε ασθενής έχει τον φάκελό του. Κάθε φορά γίνεται ο χαμός μέχρι να βρεθεί και να παραδοθεί στον δικαιούχο που θα επισκεφθεί τον γιατρό του. Απορία: Δεν γίνεται κάθε ασθενής να κατέχει τον δικό του ιατρικό φάκελο και να τον φέρνει στον γιατρό κάθε φορά που επισκέπτεται το νοσοκομείο; Τι λένε επ’ αυτού οι υπεύθυνοι; Πήγαν καμιά φορά ως απλοί ασθενείς στα νοσοκομεία μας για να διαπιστώσουν τι μεγάλη ταλαιπωρία υφίσταται ο κοσμάκης μέχρι να εξυπηρετηθεί; Αν όχι, καλά κάνουν να το πράξουν. Είμαι βέβαιος ότι, αν το κάνουν, θα λύσουν το πρόβλημα του συστήματος, ίσως και άλλα παρόμοια. 3. Τα Κέντρα Εξυπηρέτησης του Πολίτη είναι από τους πιο πετυχημένους νέους θεσμούς που εισήχθησαν στην καθημερινότητά μας. Ωστόσο, προϊόντος του χρόνου, η δουλειά τους έχει πολλαπλασιαστεί κι έτσι κατάντησαν μαρτύριο για κάθε έναν που τα επισκέπτεται για να εξυπηρετηθεί. Οι υπάλληλοι κάνουν καλά τη δουλειά τους και ο κόσμος είναι ικανοποιημένος. Τι εμποδίζει τους αρμόδιους να δημιουργήσουν κι άλλα περιφερειακά Κέντρα Εξυπηρέτησης του Πολίτη; Να μια απλή ιδέα που θα βοηθούσε αφάνταστα τον κόσμο και ταυτόχρονα θα έδινε την ευκαιρία να γίνουν και οι πολυθρύλητες μετατάξεις υπαλλήλων στην πράξη. 4. Το τελευταίο είναι πολύ πιο σοβαρό και σημαντικό από τα προηγούμενα. Αφορά στο συγκοινωνιακό, που μέρα με τη μέρα γίνεται χειρότερο και καταντά ένας βραχνάς για τον κάθε οδηγό. Οι «τέχνες» με την «επανάσταση» –δήθεν– των λεωφορείων απέτυχαν παταγωδώς, από κάθε άποψη. Επρόκειτο για μια τεράστια βλακεία, που την πληρώνουμε –στην κυριολεξία και όχι μεταφορικά– με αρκετά εκατομμύρια για να μεταφέρονται ξένοι και συνταξιούχοι. Δεν λύσαμε ούτε στο ελάχιστο το συγκοινωνιακό μας πρόβλημα. Όλα τα σκεφτόμαστε, αλλά την πιο προφανή λύση δεν την έχω δει, ούτε ακούσει ή διαβάσει από κανέναν αρμόδιο ή αναρμόδιο. Το μετρό! Να φτιάξουμε μετρό, όπως έκαναν τόσες και τόσες πόλεις πριν από μας τους «έξυπνους». Δεν θα ανακαλύψουμε τον τροχό. Απλώς μέσα σε λίγα χρόνια θα έχουμε λύσει σε μέγιστο βαθμό το συγκοινωνιακό και ταυτόχρονα στην παρούσα συγκυρία θα δίναμε δουλειά σε χιλιάδες ανέργους. Και όλα αυτά με ξένα κόλλυβα, αφού τέτοια πρότζεκτ χρηματοδοτούνται και από κοινοτικά κονδύλια. O κ. Άκης Φάντης ήταν κυβερνητικός εκπρόσωπος επί προεδρίας Γιώργου Βασιλείου. 13-GNOMES KIPROS.qxp_KATHI 5/17/13 11:28 PM Page 13 Κυριακή 19 Mαΐου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ Να ξεκαθαρίσουμε τι επιδιώκουμε Γενοκτονιών Μνημεία... Του ΑΝΤΩΝΗ ΠΟΛΥΔΩΡΟΥ Του ΠΕΤΡΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ αρακολουθώντας κανείς τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση επιλέγει να διαπραγματευτεί το Κυπριακό, με την επαναφορά της πρότασης για επιστροφή των Βαρωσίων και το παράλληλο άνοιγμα λιμανιού υπό την αιγίδα της Ε.Ε., δεν μπορεί να μη διερωτηθεί για τις επιδιώξεις μας. Διότι ξεκάθαρα η συγκεκριμένη πρόταση θέτει υπό αμφισβήτηση τον δεδηλωμένο στόχο της προσπάθειας εξεύρεσης λύσης. Η ιστορία δείχνει ότι, για να συγκεντρώνει ένα πρόβλημα οποιαδήποτε πιθανότητα επίλυσης, κυρίως από τη στιγμή που στον λαό δεν υπάρχει η ωριμότητα που να του επιτρέπει να ζυγίσει νηφάλια τα δεδομένα, θα πρέπει η υφιστάμενη κατάσταση να είναι τέτοια που να δημιουργεί πιέσεις προς την κατεύθυνση λύσης. Αν όχι, τότε θα πρέπει το κίνητρο ή η προοπτική που δίνει να είναι ισχυρότερα του ρίσκου που το άγνωστο μιας αλλαγής κουβαλά. Το σημαντικότερο κίνητρο για τους Ε/κ είναι η επιστροφή. Για τους Τ/κ η βελτίωση των οικονομικών τους δεδομένων. Εξ ου και το 2004 το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών που τάχθηκαν υπέρ του προτεινόμενου σχεδίου από την ε/κ κοινότητα προερχόταν από την επαρχία της Αμμοχώστου, που ήταν στις περιοχές υπό επιστροφή. Οι δε Τ/κ το στήριξαν σε μεγάλο ποσοστό διότι επανένωση σήμαινε ένταξη και της δικής τους κοινότητας στην Ε.Ε., και άρα οφέλη, κυρίως οικονομικά. Η πρόταση της κυβέρνησης, αποκομμένη από ένα συνολικό σχέδιο λύσης, αφαιρεί το σημαντικότερο κίνητρο και από τις δύο κοινότητες. Και παράλληλα απομακρύνει το ενδεχόμενο νέων πιέσεων από τους Τ/κ προς την Τουρκία για λύση και άρση του εμπάργκο. Στην ουσία κλείνει το Κυπριακό, χωρίς όμως να αναιρεί τα αρνητικά της σημερινής κατάστασης. Λέχθηκε ότι η πρόταση έγινε για να διαφανούν οι προθέσεις της Τουρκίας. Ως μια προσπάθεια να κερδηθούν οι εντυπώσεις. Αυτό που αμφισβητείται όμως πλέον από τη διεθνή κοινότητα δεν είναι οι προθέσεις της Τουρκίας αλλά οι δικές μας. Η άλλη πλευρά, πέραν του ότι ήταν αυτή που αποδέχθηκε το τελευταίο σχέδιο λύσης, είναι αυτή που σήμερα πιέζει για επανέναρξη των συνομιλιών. Τη στιγμή που η δική μας πλευρά εκφράζει ανησυχία για τυχόν εξελίξεις, θέτει προϋποθέσεις για να επανέλθει στις συνομιλίες και τα βάζει με τον αντιπρόσωπο του γ.γ., ενώ ο πιο στενός συνεργάτης του Τ. Παπαδόπουλου, Γ. Λιλλήκας, αποκαλύπτει δημοσίως ότι διαπραγματευτήκαμε το Σχέδιο απλώς για τα μάτια της διεθνούς κοινότητας και με στόχο να ξεγελάσουμε την Ε.Ε. Επαναφέροντας λοιπόν μια πρόταση 20 χρόνια μετά που οι ίδιοι την απορρίψαμε για δεύτερη φορά, απλώς στέλνουμε το μήνυμα ότι, όχι μόνο δεν αποτελεί προτεραιότητά μας η συνολική επίλυση του Κυπριακού, αλλά ότι επιδίωξή μας είναι –όπως και προ του 2004– με τεχνάσματα να φρενάρουμε τις όποιες εξελίξεις. Ο Μίμης Ανδρουλάκης έχει γράψει ότι «ηγέτης γίνεσαι όταν το εσωτερικό σου ρολόι συγχρονίζεται με το ρολόι της ιστορίας». Έχουμε αποδείξει πέραν πάσης αμφιβολίας ότι ηγέτες δεν διαθέτουμε. Θα ήταν όμως εγκληματικό εάν, δύο μήνες μετά την κατάρρευση της οικονομίας, λόγω του ότι επιλέξαμε να διαχειριστούμε το θέμα με δημαγωγίες, πολιτικές εσωτερικής κατανάλωσης και τακτικισμούς (επειδή δεν θέλαμε λόγω πολιτικού κόστους να κάνουμε το αυτονόητο), επιλέγαμε με τον ίδιο τρόπο να διαχειριστούμε και το Κυπριακό. Συνεχίζοντας να βάζουμε στη ζυγαριά μια ιδεατή «κατά φαντασία λύση» και τη σημερινή κατάσταση και σπρώχνοντας τις όποιες επώδυνες αποφάσεις για το μέλλον. Το τι σημαίνει άλλωστε συνέχιση της υφιστάμενης κατάστασης ανέλυσε στο βιβλίο του ο Γ. Λιλλήκας όταν βρέθηκε για λίγο διάστημα εκτός πολιτικής και εκτός δημαγωγίας: «Συνέχιση της κατοχής και των κινδύνων που αυτή περικλείει, χωρίς κανείς να μπορεί να προεξοφλήσει ότι η κατάσταση δεν θα μονιμοποιηθεί ... (ανοικτό το ενδεχόμενο) αναγνώρισης δεύτερου κράτους ή ... να επιβληθεί το μοντέλο της Ταϊβάν ή του Κοσόβου… Στην πραγματικότητα ο κυπριακός ελληνισμός χάνει το 37% του κυπριακού εδάφους». Οι επιλογές είναι μπροστά μας. Αν κρίνουμε ότι ένα βελούδινο διαζύγιο με επιστροφή της Αμμοχώστου είναι, υπό τα σημερινά δεδομένα, καλύτερο από μια συνολική λύση, ας βγούμε να το πούμε και να το διαπραγματευτούμε. Αλλά ας πάψουμε να θεωρούμε ότι μπορούμε να ξεγελάσουμε τους πάντες. Αν κάτι έδειξε το 2ο Eurogroup είναι ότι πόρρω απέχουμε από το να μπορούμε να χαρακτηρισθούμε ως οι πιο έξυπνοι της διεθνούς κοινότητας. Και μόνο το ότι βγαίνουμε και παραδεχόμαστε δημοσίως ότι το 2004 ξεγελάσαμε την Ε.Ε. δεν αποτελεί και την καλύτερη απόδειξη υψηλού δείκτη ευφυΐας. Διαφορετικά, αν επιλέξουμε συνέχιση της ίδιας πορείας, θα πρέπει να αναλάβουμε και τις ευθύνες που προκύπτουν. Κι όχι, όταν τα αποτελέσματα των δικών μας ενεργειών και των άλλων θα είναι μπροστά μας, να πούμε ότι κάποιοι μας παγίδευσαν. E Το Κυπριακό στο νέο περιβάλλον Τ Του ΛΑΡΚΟΥ ΛΑΡΚΟΥ ο Κυπριακό εδώ και χρόνια απουσιάζει από τη διεθνή ατζέντα. Για λόγους που σχετίζονται με τις επιλογές της ε/κ ηγεσίας το 2004, το Κυπριακό «απεσύρθη» από τα διεθνή βήματα, πρώτον, για να προστατευτεί η ίδια από την υποχρέωση να απαντήσει στο ερώτημα «αν απορρίπτετε την πρόταση του ΟΗΕ, τι ακριβώς ζητάτε», δεύτερον, για να κατασκευαστεί ευκολότερα η θεωρία ότι όλος ο πλανήτης συνωμότησε κατά των Ε/κ και, τρίτον, για να εμπεδωθεί στο εσωτερικό της ε/κ κοινωνίας η «πεποίθηση» ότι χρειάζεται να προστατεύσουμε την Κυπριακή Δημοκρατία από τον κίνδυνο «κατάλυσής» της (Το τελευταίο σημείο είναι η ουσία της αντίληψης που υποστηρίζει να μείνουμε όπως είμαστε. Εν πάση περιπτώσει, σε περίπτωση λύσης του Κυπριακού, το συνταγματικό πλαίσιο του 1960 θα αναθεωρηθεί, άρα η Κυπριακή Δημοκρατία εντάσσεται σε μια νέα συνταγματική ρύθμιση με τη σύμφωνη γνώμη της!). Για δεκαετίες ο ΟΗΕ αποτελούσε την ασπίδα της διεθνοποίησης του Κυπριακού. Κάθε χρόνο η Γ.Σ. του ΟΗΕ αποτελούσε την κορωνίδα των μαχών κάθε κυπριακής κυβέρνησης για να έχει το Κυπριακό διεθνή διάσταση και να ασκούνται πιέσεις στην κατοχική δύναμη. Αν και ο ΟΗΕ διαθέτει περιορισμένες δυνάμεις, εντούτοις η συμβολή του στην άσκηση πίεσης επί της Τουρκίας δεν μπορεί να υποτιμηθεί. Άλλωστε, τα ψηφίσματα της Γ.Σ. και του Σ.Α. του ΟΗΕ για δεκαετίες έδωσαν τον τόνο στις διπλωματικές μάχες σε πολλά διεθνή βήματα. Από το 2004 η σχέση της Λευκωσίας με τον ΟΗΕ άλλαξε. Η εξοντωτική κριτική στον ΟΗΕ, η άνευ προηγουμένου διαστρέβλωση των εισηγήσεών του για επίλυση, η διαλυτική κριτική στους απεσταλμένους του γ.γ. για το Κυπριακό και εν τέλει η παγίδευση της ε/κ ηγεσίας στις δικές της αδιέξοδες πρακτικές οδήγησαν το Κυπριακό έξω από τη σφαίρα των σωμάτων του ΟΗΕ. Άλλωστε τι ακριβώς θα ζητούσε η ε/κ ηγεσία σε μια πιθανή προσφυγή της στον ΟΗΕ; Έτσι το Κυπριακό σταδιακά έχει διολισθήσει στην κατηγορία του «μη θέματος» στη διεθνή ατζέντα και εκείνη η ηγεσία που μεγάλωσε γενεές Ελληνοκυπρίων με σύνθημα τη διεθνοποίηση και τις προσφυγές στον ΟΗΕ, σιώπησε για να συγκαλύψει δικές της απρονοησίες. Η Τουρκία αξιοποίησε αυτή την επιλογή και βελτίωσε την εικόνα της για ένα θέμα που, κατά τη φράση του Ερντογάν, «όποια πέτρα σήκωνα το έβρισκα από κάτω!». Με παρεμβάσεις σε διεθνή βήματα πέτυχε να αμβλύνει μερικώς τη διεθνή πίεση εις βάρος της, προβάλλοντας τη για πρώτη φορά ευθυγράμμισή της με κείμενο του ΟΗΕ για την επίλυση του Κυπριακού, ενώ κέρδισε πόντους για την οικονομική ανάπτυξη των Τ/κ με την εφαρμογή του κανονισμού για την «πράσινη γραμμή», σε συνεργασία με την Ε.Ε. και με την έγκριση της κυπριακής κυβέρνησης. Σήμερα οι εξελίξεις απαιτούν μια διαφορετική διαχείριση, ζητούν να αναγνώσουμε προσεκτικά κάθε ση- μαντικό σημείο της διεθνούς, ευρωπαϊκής και κυπριακής ατζέντας και με βάση αυτήν να «επανεφεύρουμε» την ευρωπαϊκή διάσταση ενός προβλήματος που συνδέεται τόσο με την ευρωπαϊκή πολιτική σταθερότητας στην Α. Μεσόγειο (φυσικό αέριο, αγωγοί μεταφοράς ενέργειας, επιχειρήσεις έρευνας/διάσωσης, γεωγραφική θέση της νήσου, Αραβική Άνοιξη), όσο και με τις ευρωτουρκικές σχέσεις (ενταξιακές, κεφάλαια, διασύνδεση επίλυσης του Κυπριακού με την προοπτική στις ευρωτουρκικές σχέσεις). Το σημερινό status quo επηρεάζει αρνητικά ισχυρά διεθνή συμφέροντα και η επίλυση θα υποβοηθήσει, εκτός από τους Κυπρίους, τη σταθερότητα και την ανάπτυξη στην περιοχή, συνεπώς η ιδέα της επίλυσης χρειάζεται να αποκτήσει ισχυρή διεθνή υποστήριξη (Ε.Ε., ΟΗΕ, ΗΠΑ, Ισραήλ, Ρωσία). Σε αυτή την κατεύθυνση χρειάζεται η «απελευθέρωση» της Λευκωσίας από πρακτικές που απέτυχαν στο παρελθόν και η ενεργητική διαχείριση των βασικών πτυχών του επόμενου βήματος – Ε.Ε. με προτάσεις και ρόλο στην επίλυση, διορισμός σημαντικού Ευρωπαίου ως απεσταλμένου της Ε.Ε. για το Κυπριακό, αξιοποίηση του φυσικού αερίου σε περιβάλλον ασφάλειας, υπέρβαση της οικονομικής κρίσης με φόντο τη μία Κύπρο, ευρωπαϊκή «βόρεια» πολιτική για τους Τ/κ, αντιμετώπιση πρώτα των πτυχών που συνδέονται με το εδαφικό και το συνταγματικό, δραστήρια κοινή γνώμη με θετικό βλέμμα στο μέλλον. www.larkoslarkou.org.cy χω με προσοχή παρακολουθήσει την πρόσφατη επίσκεψη του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη στο γειτονικό Ισραήλ. Οπωσδήποτε η επίσκεψη αυτή καθ’ εαυτή –και παρά το γεγονός ότι δεν έχει υπογραφεί καμία νέα διμερής συμφωνία μεταξύ των δύο κρατών– αποτελεί ένα ιστορικό γεγονός. Οι συναντήσεις (Σιμόν Πέρες, Βενιαμίν Νετανιάχου, Πατριάρχης Ιεροσολύμων Θεόφιλος), οι ομιλίες (Επιχειρηματικό Φόρουμ Εμπορικών Επιμελητηρίων Κύπρου και Ισραήλ, Πανεπιστήμιο Τελ Αβίβ) και οι επισκέψεις (Μουσείο και Μνημείο Ολοκαυτώματος) του Προέδρου ήταν αρκετές. Είναι όμως για την επίσκεψη στο Μνημείο του Ολοκαυτώματος για την οποία θα κάνω αναφορά σε αυτό εδώ το άρθρο. Κατά την εκεί επίσκεψή του, λοιπόν, ο Πρόεδρος προχώρησε στην ακόλουθη δήλωση: «αυτό που καταγράφεται είναι το πόσο ο σεβασμός στην Ιστορία και στις θυσίες ενός λαού και στην υπεράσπιση ιδεών υπαγορεύει σε όλα τα κράτη, ιδιαίτερα και σε εμάς, να έχουν ανάλογα Μνημεία που να θυμίζουν πραγματικά τους αγώνες για επιβίωση» μέσα από την οποία έπιασα τον εαυτό μου να συμφωνεί σε απόλυτο βαθμό μαζί του. Βλέποντας, λοιπόν, την συγκίνηση η οποία διακατείχε τον Πρόεδρο κατά τη διάρκεια της δήλωσής του, αλλά και την αποφασιστικότητα την οποία έδειξε ως προς την δημιουργία ανάλογων μνημείων και στη δική μας χώρα πήρα την απόφαση όπως προβώ σε μια εισήγηση. Η εισήγησή μου λοιπόν είναι όπως το πρώτο μνημείο αυτής της φύσεως στην πατρίδα μας να είναι αφιερωμένο στη «Γενοκτονία των Κυπρίων Καταθετών» της Τράπεζας Κύπρου και της Λαϊκής. Με όλη την καθαρότητα της συνείδησής μου θεωρώ ότι ο ιστορικός του μέλλοντος θα έχει πολλά τραγικά και τερατώδη να αναφέρει ως προς αυτή τη Γενοκτονία. Πρόκειται για μία ομάδα ανθρώπων η οποία τον Μάρτιο του 2013 θυσιάστηκε με τη συναίνεση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, έπειτα από εισηγήσεις αλλά και παροτρύνσεις Κυπρίων «Νέο-Οικονομολόγων» ακαδημαϊκών. Οι επιστήμονες αυτοί ως «αγνοί» πατριώτες και επίσημοι συμβουλάτορες του κ. Αναστασιάδη τον παρότρυναν όπως προχωρήσει σε αυτή την κίνηση «για το καλό της Πατρίδας.» Αρχικά, το σχέδιο προέβλεπε αποκοπή/αρπαγή 6,75%-10% από τους καταθέτες όλων των ντόπιων τραπεζικών ιδρυμάτων. Έπειτα το πλάνο άλλαξε και το σχέδιο μετεξελίχθηκε σε Γενοκτονία των καταθετών δύο και μόνο ντόπιων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Η κίνηση αυτή ήταν επιβεβλημένη για δύο λόγους: 1) από τη μία θα δημιουργούσε λιγότερους διαμαρτυρόμενους και 2) θα εισέρρεαν 10 δισ. ευρώ στα κρατικά ταμεία για να καταβληθούν και να καλυφθούν άμεσα οι δικοί τους μισθοί, επιδόματα, αποζημιώσεις και κονδύλια για ερευνητικά προγράμματα! Η Γενοκτονία του 2013 ουσιαστικά έθεσε τέρμα στην ευημερία της ζωής (και όχι μόνο) των καταθετών της Τράπεζας Κύπρου και της Λαϊκής – συμπεριλαμβανομένων και των δικών μου γονέων– αλλά και άφησε ευνουχισμένους τους επαΐοντες αυτών (παιδιά και εγγόνια) για το υπόλοιπο της δικής τους ζωής. Με απλά λόγια ξεκλήρισε οικογένειες οι οποίες είχαν κάνει το σφάλμα να μην έχουν δάνεια, να είναι τακτικοί στις υποχρεώσεις τους, αλλά και να καταβάλλουν κρατικούς, δημοτικούς φόρους και τέλη πάντοτε στην ώρα τους. Και αφού οι ίδιοι οι καταθέτες στην πλειονότητά τους –δυστυχώς– δεν αντέδρασαν ποτέ όσο δυναμικά και δραστικά θα ανέμενε κανείς, το Μνημείο αυτό θα βρίσκεται εκεί για να μας θυμίζει να μνημονεύουμε και να «τιμούμε» όχι μόνο τη Γενοκτονία των Κυπρίων Καταθετών αλλά και την έλευση του «λυτρωτικού» Κυπριακού Μνημονίου Το όραμα του Νίκου στο Δείπνο του 2008… Η Κύπρος και η Λέσχη Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΣΑΓΓΑΡΗ Του ΛΕΥΤΕΡΗ ΑΔΕΙΛΙΝΗ Τ ώρα είναι η ώρα για ξεκάθαρες τοποθετήσεις και κουβέντες. Μέχρι το φθινόπωρο θα εισέλθουμε για τα καλά στο Κυπριακό. Αλλά για να μην οδηγηθούμε και πάλι σε ναυάγιο, που είναι και το πιο πιθανό, ο Νίκος Αναστασιάδης θα πρέπει να καλέσει τους εταίρους του στη συγκυβέρνηση, ΔΗΚΟ και ΕΥΡΩΚΟ, να επανατοποθετηθούν στο Κυπριακό. Με σταράτες κουβέντες. Τι θέλουν; Τα περί λύσης που να τα χωράει όλα (όπως στο προεκλογικό πρόγραμμα του Νίκου Αναστασιάδη) θα πρέπει να τα αφήσουμε στην άκρη, εάν θέλουμε επιτέλους να είμαστε ειλικρινείς απέναντι στους πολίτες. Η λύση που περιγράφεται στο προεκλογικό πρόγραμμα του Νίκου Αναστασιάδη είναι ανέφικτη. Διότι ΟΥΤΕ επιστροφή ΟΛΩΝ των περιουσιών στους νόμιμους κατοίκους τους μπορεί να επιτευχθεί ΟΥΤΕ και επιστροφή ΟΛΩΝ των προσφύγων (όσοι δηλαδή έχουν σήμερα προσφυγική ταυτότητα) μπορεί να επιτευχθεί. ΟΥΤΕ όμως και ελεύθερη εγκατάσταση κατά τα πρώτα στάδια τουλάχιστον της λύσης… Συνεπώς, πρώτα και κύρια θα πρέπει να ξέρουμε τι θέλουμε. Και προπάντων θα πρέπει να ξέρει ο Νίκος Αναστασιάδης μέχρι ποιο σημείο μπορούν και θέλουν να τον ακολουθήσουν οι εταίροι του ΔΗΚΟ και ΕΥΡΩΚΟ. Αρχικά θα πρέπει να ξεκαθαριστεί: Συμφωνούν να αρχίσουν οι Συνομιλίες απ’ εκεί όπου έμειναν μεταξύ Χριστόφια – Έρογλου, νοουμένου ότι θα αποσυρθούν οι «απαράδεκτες» προτάσεις του Δ. Χριστόφια; (ως προς την παραμονή όμως των 50.000 ε- ποίκων, πρέπει να ευχόμαστε «μακάρι να μείνουν μόνο τόσοι»). Οπότε, ΔΗΚΟ και ΕΥΡΩΚΟ να ξεκαθαρίσουν: Να αρχίσουμε τις συνομιλίες απ’ εκεί όπου μείναμε ή μήπως θέλουν μία ΝΕΑ ΒΑΣΗ στις συνομιλίες; Και όταν λέγεται για «νέα βάση» εκ των πραγμάτων αυτό σημαίνει αρχή συνομιλιών εκ του μηδενός… < < < < < < < Το χαμένο όραμα του Αναστασιάδη που είχε τότε στα δείπνα και τα δύο ερωτήματα που έπρεπε να είχε ήδη θέσει σε ΔΗΚΟ και ΕΥΡΩΚΟ… Άρα το πρώτο ερώτημα που θα πρέπει ο Νίκος Αναστασιάδης να υποβάλει στους εταίρους του, ΔΗΚΟ και ΕΥΡΩΚΟ, είναι το ανωτέρω. Το δεύτερο ερώτημα, είναι μέχρι ποιου σημείου είναι διατεθειμένα αυτά τα κόμματα να στηρίξουν την προσπάθεια εξεύρεσης λύσης; Μέχρι τέλους; Ή μέχρι να σοβαρέψουν οι συνομιλίες και βρεθούμε στο παρά ένα της λύσης (διότι μόνο έτσι θα παρατείνουν την παραμονή τους στη συγκυβέρνηση). Εάν οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα των δύο κομμάτων (όπως και του ΔΗΣΥ) είναι καταφατικές, τότε η λύση μπορεί να εξευρεθεί όντως εντός τριών μηνών. Δηλαδή, μέχρι το τέλος του 2013 μπορούμε να έχουμε λύση και την πρωτοχρονιά του 2014 να λειτουρ- γήσει ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β΄ την Αγία Σοφία. Και ο Νίκος Αναστασιάδης αντί να στέλλει επιστολές στον Μπαν Κι Μουν μέσα από τις οποίες να του ζητά «προσωπική εγγύηση» ότι το δείπνο στις 29 του μηνός θα είναι μόνο ένα κοινωνικό γεγονός (!) και όχι δείπνο ουσίας (!!), είναι καλύτερα «να λογαριαστεί» πρώτα με τους εταίρους του για να ξέρει τι κάνει… Και αυτά τα δύο ερωτήματα έπρεπε να τους τα είχε ήδη υποβάλει. Αλλά για χάριν ιστορίας, και κυρίως για να τα ξαναδιαβάσει ο Πρόεδρος και οι Σύμβουλοι του ώστε να θυμηθούν, ας δούμε τι δήλωσε ο Νίκος Αναστασιάδης στις 23 Μαρτίου 2008, τότε ως ηγέτης της αξιωματικής αντιπολίτευσης, για το δείπνο που θα είχε στις 8 Απριλίου 2008 με τον Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, τότε ηγέτη της τουρκοκυπριακής πλευράς στην οικία του πρώτου στη Λεμεσό. Αντιγράφω από τηλεγράφημα του ΚΥΠΕ: «Δεν θα είναι απλά μια κοινωνική συνάντηση αλλά θα υπάρξει και ένας διάλογος για τον κοινό οραματισμό, να δούμε την πατρίδα μας να επανενώνεται. Όχι υπό την έννοια των διαπραγματεύσεων βεβαίως, άλλοι έχουν την ευθύνη και το ρόλο και δεν θα υποκαταστήσουμε κανένα». Ερώτημα: Αυτός ο «διάλογος για κοινό οραματισμό, να δούμε την πατρίδα μας να επανενώνεται», χάθηκε Πρόεδρε; Όποιος ανεβεί στον λόφο, χάνει το όραμά του; tsangarisp@kathimerini.com.cy Σχολιάστε στο www.kathimerini.com.cy Τ ο τέλος του κυπριακού ονείρου τον περασμένο Μάρτιο πυροδότησε αντίδραση και προκάλεσε πίκρα για τη στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άλλοτε η αντίδραση είναι ήπια, με παράπονο για την ανυπαρξία κοινοτικής αλληλεγγύης και άλλοτε ακραία, με ηχηρές φωνές να ζητούν έξοδο από το ευρώ. Χωρίς υπερβολές, το σοκ ήταν μεγάλο. Και ακόμα δεν έχουμε πλήρη εικόνα για το τι έρχεται τα επόμενα χρόνια. Η κυβέρνηση, τα κόμματα, οι πολίτες, η κοινωνία όλη, προσπαθούμε να σταθούμε στα πόδια μας. Για να βγούμε από τα δύσκολα, όμως, χρειάζεται τόλμη, ειλικρίνεια και γνώθι σαυτόν. Η μόνιμη γκρίνια, τα παράπονα και η δυσαρέσκεια κατά της Ένωσης δεν βγάζουν πουθενά. Καλλιεργούν την ιδέα ότι για αυτά που μας συμβαίνουν φταίνε μόνο οι ισχυροί εταίροι. Οι Γερμανοί και οι δορυφόροι τους, που μοιράζουν παιχνίδι στη Γηραιά Ήπειρο. Οι δανειστές φέρονται, αναμφίβολα, με λάθος τρόπο στις μνημονιακές χώρες και με κάμποση αλαζονεία. Άλλο τόσο λάθος, όμως, είναι να επιμένουμε, πολλοί από μας, ότι αυτοί είναι οι μόνοι φταίχτες για το χάλι μας. Είναι καιρός να δούμε καθαρά, κυρίως οι πολιτικές δυνάμεις, και τον δικό μας ρόλο. Πού και πώς τα κάναμε μαντάρα στην οικονομία, αλλά και τι είδους εταίρος είμαστε για τους υπόλοιπους Ευρωπαίους. Προσωπικά, δεν εξετάζω καν το ενδεχόμενο αποχώρησης από την Ένωση. Γιατί εκεί οδηγεί τυχόν εθελούσια έξοδος από το ευρώ. Είναι τουλάχιστον έωλο να πιστεύει κανείς ότι η Κύπρος θα εκμεταλλευθεί το φυσικό αέριο, θα χτίσει στέρεη σχέση με το Ισραήλ, θα συνεννοηθεί με την Άγκυρα, θα χει- 13 ΚΟΣΜΟΣ ΑP Π ΠΟΛΙΤΙΚΗ l ριστεί τις απειλές της, χωρίς να είναι μέλος της ευρωπαϊκής λέσχης. Στην Κοινότητα η Κύπρος μετράει ήδη εννιά χρόνια, ως πλήρες μέλος. Ας αφήσουμε κατά μέρος για λίγο το τι έκανε η Ευρώπη για μας και ας κοιτάξουμε τι κάναμε εμείς για εκείνη. Φθάσαμε στην ένταξη, το 2004, διατυμπανίζοντας ότι πρώτο μέλημα ήταν η λύση του κυπριακού. Κάπως έτσι κατάφεραν οι τότε κυπριακές κυβερνήσεις να αποσυνδέσουν < < < < < < < Η αξία μιας χώρας δεν μετριέται μόνο με το μέγεθος, το χρήμα ή την ισχύ. Μετριέται και με τις δημιουργικές, καινοτόμες ιδέες που προωθεί, ρεαλιστικές πολιτικές επωφελείς για την ίδια και τους συμμάχους της την ένταξη στην Ε.Ε. από τη διευθέτηση του πολιτικού προβλήματος. Στο μυαλό των περισσοτέρων, όμως, η ευρωπαϊκή ιδιότητα ήταν η οδός για κερδίσει η μικρή Κύπρος πλεονέκτημα έναντι της Τουρκίας. Ελέγχοντας την ευρωπαϊκή της πορεία με τα περίφημα μικρά και μεγάλα βέτο. Αν, ως εκ θαύματος, προέκυπτε και λύση ακόμα καλύτερα. Αν όχι, και πάλι ωραίοι θα ήμασταν. Είμαι σχεδόν σίγουρος ότι αυτές οι σκέψεις θα πέρασαν σίγουρα από το μυαλό του αείμνηστου Τάσσου Παπαδόπουλου και του Γιώργου Ιακώβου την ώρα που υπέγραφαν τη συνθήκη προσχώρησης στη Στοά του Αττάλου. Όπως είχαν περάσει από τη σκέψη και του Γλαύκου Κληρίδη τα προηγούμενα χρόνια. Ελάχιστοι είχαν την οξυδέρκεια να λάβουν σοβαρά υπόψη τις προσδοκίες των νέων εταίρων. Και σίγουρα αυτοί δεν ήταν στην τότε κυβέρνηση. Τι κι αν ανέμεναν όλοι στις Βρυξέλλες πως το κυπριακό πολιτικό σύστημα θα έκανε τα πάντα για να μπει επανενωμένο το νησί στη λέσχη. Οι προσδοκίες των κοινοτικών έμειναν ανεκπλήρωτες, η ένταξη προχώρησε κανονικά, αλλά η Κύπρος ελάχιστα πρόσφερε στους εταίρους της. Αντίθετα, η Κοινότητα φορτώθηκε τον μπελά, άρχισαν τα ακροβατικά με την Τουρκία και οι σχέσεις Ε.Ε.-ΝΑΤΟ έγιναν πολύ δύσκολες. Μέχρι το 2010 στην Ε.Ε. είχαν μια διόλου κολακευτική εικόνα για την Κύπρο. Έβλεπαν μια μονοθεματική χώρα που ζητούσε διαρκώς να της λύσουν οι Βρυξέλλες το πρόβλημα, χωρίς η ίδια να δείχνει διάθεση για ουσιαστικούς συμβιβασμούς. Και το χειρότερο, δεν έκανε τίποτα για να εκπονήσει πολιτικές με θετικό αντίκτυπο στους εταίρους της. Στο Κυπριακό έχει τώρα προστεθεί και η οικονομία. Ο βραχνάς για όλους είναι διπλός και η ανάγκη για αλλαγή ρότας επιβεβλημένη. Η αξία και η σοβαρότητα μιας χώρας δεν μετριέται μόνο με το μέγεθος, το χρήμα ή την ισχύ. Μετριέται και με τις δημιουργικές, καινοτόμες ιδέες που προωθεί. Ρεαλιστικές προτάσεις, πολιτικές επωφελείς για την ίδια και τους εταίρους, τους συμμάχους της. Για ομαλό μνημόνιο, χωρίς νέες δυσάρεστες εκπλήξεις, είναι ανάγκη να κερδηθεί ξανά η εμπιστοσύνη των Βρυξελλών. Να δείξει η Κύπρος ότι μπορεί να γίνει ενεργός εταίρος, που λύνει αντί να δημιουργεί προβλήματα. 14-GNOMES-ELLADA_KATHI 5/17/13 11:36 PM Page 14 14 l Kυριακή 19 Μαΐου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Ο μόνος δρόμος Μετά την ανατροπή καθεστώτων, η διάλυση αραβικών χωρών; Του ΑΛΕΞΗ ΠΑΠΑΧΕΛΑ Του ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑ Κ άποιοι κατασκεύασαν ένα «κτήνος» και τώρα που το βλέπουν αναρωτιούνται «τι είναι τούτο πάλι;». Τη Χρυσή Αυγή, αλλά και τα συνθήματα και τις συμπεριφορές της, την έφτιαξαν όχι ένας αλλά πολλοί. Πρώτα απ’ όλα η Δεξιά, η οποία όχι απλώς έχασε τη μάχη για τον νόμο και την τάξη, αλλά ζητούσε και συγγνώμη όταν έπρεπε να τα επιβάλει. Οταν οι γειτονιές της Αθήνας παραδόθηκαν στην ανομία και σε συμμορίες κάθε εθνικότητας, κάποιος έπρεπε να καλύψει το κενό. Οι φοβισμένοι συ< < < < < < Ο φασίζων μικροαστικός λαϊκισμός της Χρυσής Αυγής κρυβόταν μέσα στα μεγάλα και μικρά κόμματα, στον συνδικαλιστικό αλλά και τον τηλεοπτικό λόγο ντηρητικοί νοικοκυραίοι ένιωσαν ότι δεν ανήκαν πουθενά και πως σε λίγο θα έπρεπε να ντρέπονται για αυτά που πιστεύουν... Ηλθαν και οι περικοπές του Μνημονίου και έδεσε η σούπα. Τη Χρυσή Αυγή όμως την έφτιαξαν και όλοι εκείνοι οι οποίοι στο όνομα του ιερού αντιμνημονιακού αγώνα καθιέρωσαν τις ύβρεις, τους προπηλακισμούς, τις βαριές κουβέντες για δωσίλογους και ταγματασφαλίτες. Είναι τρελή υποκρισία να θυμώνουμε σήμερα με τη Χρυσή Αυγή όταν έχουν προηγηθεί δεκάδες πολιτικοί, δημοσιογράφοι, «προσωπικότητες» που έχουν πει πολύ χειρότερα πράγματα είτε από το βήμα της Βουλής είτε από τα ραδιοτηλεοπτικά μικρόφωνα. Ο φασίζων μικροαστικός λαϊκισμός της Χρυσής Αυγής κρυβόταν μέσα στα μεγάλα και μικρά κόμματα, στον συνδικαλιστικό αλλά και τον τηλεοπτικό λόγο. Διαβάστε ανακοινώσεις καθωσπρέπει συνδικαλιστικών οργανώσεων που εκπροσωπούσαν επιστήμονες και καμαρώστε τον χρυσαυγίτικο λόγο σε όλη του την ανάπτυξη. Τι κάνει η Χρυσή Αυγή; Αποθεώνει και φτάνει στα απώτατα όρια τον ακραίο λαϊκίστικο λόγο διαφόρων πολιτικών, τις θεωρίες συνωμοσίας που ανέδειξε το κομμάτι του Διαδικτύου που μοιάζει με υπόνομο και τα συνθήματα που εκτόξευσαν οι πλασιέ της αγανάκτησης. Ο λόγος της Χρυσής Αυγής έχει λίγο από όλες τις φάσεις του καταραμένου μεταπολιτευτικού λαϊκισμού: λίγο «η Ελλάδα ανήκει στους Ελληνες», λίγο «βρισκόμαστε σε κατοχή», λίγο «φωτιά και τσεκούρι στους προσκυνημένους» και λίγο «όλα τα αποφασίζουν οι Αμερικανοί, οι Eβραίοι και οι μασόνοι». Ο ρατσισμός και η δολοφονική βία κατά μεταναστών είναι ασφαλώς τα στοιχεία που την κάνουν να διαφέρει από όλους τους άλλους. Το ζήτημα είναι τι κάνουμε τώρα. Αν το σημερινό πολιτικό σύστημα συνεχίσει να παίζει με τους επικοινωνιακούς όρους της Χρυσής Αυγής, ζήτω που καήκαμε. Αν πάλι ένα κομμάτι της Αριστεράς ακολουθήσει μια πιο ακραία γραμμή με το επιχείρημα «αν δεν εκφράσουμε εμείς την οργή, ο κόσμος θα πάει στη Χρυσή Αυγή», θα μπούμε σε επικίνδυνα μονοπάτια. Για μένα ένας είναι ο δρόμος. Πρέπει όλα τα κόμματα της δημοκρατικής νομιμότητας να αποφασίσουν ποιοι βασικοί κανόνες πρέπει να γίνονται σεβαστοί, όσο και να πιέζονται από αγανακτισμένους οπαδούς τους ή τις δημοσκοπήσεις. Η μη χρήση βίας, η προστασία της ελευθερίας του λόγου, ανεξαρτήτως διαφωνιών, η αποφυγή ακραίου διχαστικού λόγου, η προστασία των ανίσχυρων έναντι κάθε άρρωστου διώκτη, η επιβολή του νόμου έναντι όλων ανεξαιρέτως είναι -υποθέτω- θεμελιώδεις κανόνες που μπορούν να ενώσουν όλους όσοι ανησυχούν πράγματι για τη δημοκρατία σε αυτόν τον τόπο. Μεταρρυθμιστικές αποτυχίες Του ΚΩΣΤΑ ΙΟΡΔΑΝΙΔΗ Ε πί μισό αιώνα -από την εποχή της κυβερνήσεως του Γεωργίου Παπανδρέου έως το «δράμα» των Πανελλαδικών Εξετάσεων σήμερα- η χώρα ταλανίζεται από τον εφιάλτη των εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων, κάθε μορφής και εμπνεύσεως. Η αρμοδιότητα αξιολογήσεως αυτής της ασυνάρτητης πορείας ανήκει στην τάξη των εκπαιδευτικών και ειδημόνων στην οποία δεν ανήκει ο συντάκτης του παρόντος κειμένου. Υπάρχει όμως ένα θέμα που δεν θα πρέπει να διαφεύγει της προσοχής του μέσου Ελληνα πολίτη. Το σύνολο των μεταρρυθμίσεων που προκαλεί πάντοτε αντιδράσεις -ενίοτε της πλέον < < < < < < Η μείζων αποτυχία στο θέμα της Παιδείας είναι ότι το σύστημα της μεταπολίτευσης δεν κατάφερε να προσδιορίσει τη θέση του Ελληνα πολίτη στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα οξείας μορφής- αφορά οργανωτικές μεταβολές του εκπαιδευτικού συστήματος και όχι το περιεχόμενο ή την ουσία της Παιδείας αυτής καθαυτής. Σήμερα τα πανεπιστήμια εκτός των θεωρητικών σχολών έχουν στόχο την παροχή δεξιοτήτων στους νέους προκειμένου να ενταχθούν στην παραγωγή πληρέστερα εξοπλισμένοι. Ανάγκες, που καλύπτονταν από τις τεχνικές σχολές κατά το παρελθόν, εμπίπτουν πλέον στην ανώτατη εκπαίδευση. Παρέλκει η ενασχόληση και με το θέμα αυτό διότι δεν αρμόζει να οικτίρει κάποιος την τροπή που έχουν λάβει διεθνώς τα πράγματα. Υπάρχει όμως πάντα το θέμα της Παιδείας -κατ’ εξοχήν πολιτικό- διότι αφορά τη διαμόρφωση χαρακτήρος της νέας γενιάς -με άλλα λόγια τον τύπο του πολίτη που η πολιτεία θεωρεί ιδανικό και αναγκαίο, ώστε να εξακολουθεί να υφίσταται διαχρονικά σε αρμονία και διαφορετικότητα συγχρόνως προς τον υπόλοιπο κόσμο. Η κρισιμότατη αυτή διαδικασία συντελείται κατά τη μέση εκπαίδευση. Τότε διαμορφώνεται συνείδηση και χαρακτήρας και είχε δίκιο ο Δούκας του Ουέλιγκτον όταν υποστήριζε ότι τη μάχη του Βατερλώ εναντίον του Βοναπάρτη την εκέρδισε το «πνεύμα του Ητον» - η μέση σχολή της ανωτάτης τάξεως της Βρετανίας. Διερωτάται κανείς ποιος είναι ο τύπος του Ελληνα που θέλει να διαμορφώσει ο εκάστοτε υπουργός Παιδείας στα χρόνια της μεταπολιτεύσεως. Στα χρόνια που η ιδεολογία του εθνικού κράτους ήταν πανίσχυρη τα πράγματα ήσαν απλά. Το κράτος προέβαλλε το ιδεολογικό του σύστημα και οι νέες ιδέες, ο αντίλογος, αναζητούνταν εκτός της ύλης των γυμνασιακών εγχειριδίων. Στη διάρκεια της μεταπολιτεύσεως έγινε μία προσπάθεια εμπεδώσεως της «δημοκρατικής συνειδήσεως» των νέων. Αλλά αντί δημιουργίας «δημοκρατικών» πολιτών, κατίσχυσαν οι συμπεριφορές χάους και αναρχίας. Παράλληλα, η προσπάθεια απεξαρτήσεως του νέου ανθρώπου από την εθνική, παραδοσιακή θεώρηση πραγμάτων οδήγησε στα περί «συνωστισμού» στη Σμύρνη κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922. Οι Ελληνες νεωτεριστές φαίνεται να ενεργούν με τη βεβαιότητα υπάρξεως του «Ευρωπαίου πολίτη», σε μια στιγμή που ο εθνικισμός επανακάμπτει στην Ευρώπη. Η μείζων αποτυχία στο θέμα της Παιδείας είναι ότι το σύστημα της μεταπολιτεύσεως δεν κατάφερε να προσδιορίσει τη θέση του Ελληνα πολίτη στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα και τον κατέστησε άφρονα δανειολήπτη. Δίχως, ωστόσο, αίσθημα αποστολής, δίχως συγκεκριμένο ρόλο στο σύστημα όπου ένα άτομο καλείται να δημιουργήσει ή απλώς να λειτουργήσει δεν έχει προοπτική επιβιώσεως ως πολίτης. Εκπίπτει σε μονάδα παραγωγική ή σε περιθωριοποιημένο άνεργο, άνευ χαρακτηριστικών, που μόνον διά της Παιδείας μπορεί να αποκτήσει. Η θύελλα που χτύπησε τις αραβικές χώρες τα τελευταία δύο χρόνια δεν ανατρέπει μόνο καθεστώτα, αλλά υπονομεύει και την εδαφική ακεραιότητα πολλών κρατών. Από τη Λιβύη έως τη Συρία και το Ιράκ, γίνεται όλο και πιο πιθανό ότι ο μόνος τρόπος για να επιτευχθεί κάποια μορφή ειρήνης στο εγγύς μέλλον είναι να αλλάξει ο χάρτης της Μέσης Ανατολής – ο χάρτης που σχεδιάστηκε από τις νικήτριες δυνάμεις μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο πάνω στα ερείπια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ισως αυτό που συμβαίνει σήμερα θα είναι μια διόρθωση, μια νέα αναδιανομή λαών και συνόρων, που θα βασίζεται πάνω στην εθνική τους οντότητα και όχι στις γραμμές που χάραξαν Ευρωπαίοι πριν από έναν αιώνα. Ισως, επίσης, να είναι η αρχή μιας μακράς διαδικασίας, όπου κάθε λαός, κάθε εθνική και θρησκευτική ομάδα θα προσπαθεί να επιβληθεί στις άλλες. Σε κάθε περίπτωση, αλλαγές συνόρων θα δημιουργήσουν νέες εντάσεις και απρόβλεπτες εξελίξεις για μεγάλο διάστημα, πριν επιτευχθεί κάποια ισορροπία στην περιοχή. Οι θηριωδίες απ’ όλες τις πλευρές της Συρίας, όπου περισσότεροι από 80.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί και πάνω από 1,5 εκατ. έχουν ξεσπιτωθεί, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η σημαντική αυτή χώρα δεν θα μπορέσει να επιστρέψει εύκολα στην ομαλότητα. Ετσι, ύστερα από δύο χρόνια εντεινόμενων συγκρούσεων, η Συρία φαίνεται να διαμελίζεται: ένα κομμάτι ελέγχεται από τις κυβερνητικές δυνάμεις του καθεστώτος του Μπασάρ Ασαντ, το οποίο στηρίζεται από το Ιράν και τους αντάρτες της Χεζμπολάχ του Λιβάνου άλλο ελέγχεται από σουνίτες, που είναι η πλειονότητα στη χώρα, όπου ακραίοι ισλαμιστές ασκούν όλο και περισσότερη επιρροή οι Κούρδοι του Βορρά κυριαρχούν στη δική τους περιοχή και έχουν επαφές με Κούρδους της Τουρκίας και του Ιράκ. Η Τουρκία, το Κατάρ και η Σαουδική Αραβία διαδραματίζουν κυρίαρχο ρόλο στη στήριξη των αντικαθεστωτικών, ενώ το Ιράν (και οι σύμμαχοί του στον Λίβανο), καθώς και η Ρωσία, στηρίζουν τον Ασαντ και τους αλεβίτες που ελέγχουν το καθεστώς. Αυτό σημαίνει ότι και οι δύο αντιμαχόμενες πλευρές έχουν αρκετά εφόδια να συνεχίσουν τη μάχη για μεγάλο διάστημα. Οσο η μία πλευρά επιχειρεί να «καθαρίσει» τα εδάφη της από αντιπάλους, τόσο θα εντείνεται η φρίκη. Η κτηνωδία του πολέμαρχου που έβγαλε τα σωθικά καθεστωτικού στρατιώτη και έκανε πως τα έτρωγε είναι ενδεικτική: το έκανε για να σπείρει τον τρόμο στους εχθρούς, για να τραπούν σε φυγή. Τέτοιες < < < < < < Ηταν καιρός –έναν αιώνα μετά το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας– να καθορίσουν το μέλλον τους οι Αραβες χωρίς τα σύνορα που επέβαλαν ξένες δυνάμεις τακτικές βλέπουμε σε κάθε πόλεμο – από τον Τρωικό έως τη Γιουγκοσλαβία, πριν από 20 χρόνια, έως σήμερα. Το αποτέλεσμα είναι ότι, ενώ η Συρία ήταν μια ενιαία χώρα με ισχυρή κρατική οντότητα για πολλά χρόνια, η δύσκολη αλλά αναπόφευκτη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας μάς διδάσκει ότι είναι εξαιρετικά απίθανο να πετύχουν οι διάφορες ομάδες της Συρίας να συνυπάρξουν πάλι. «Η μόνη πραγματική έκβαση που βλέπω για τα επόμενα πέντε με δέκα χρόνια είναι μια σειρά καντονίων που θα συνάπτουν τακτικές εκεχειρίες, επειδή έχουν κουραστεί από την αιματοχυσία», σχολίασε στους New York Times ο Τζόσεφ Χολοουέι, αναλυτής του Ινστιτούτου για τη Μελέτη του Πολέμου στην Ουάσιγκτον. «Η πορεία είναι καθορισμένη, με ή χωρίς τον Ασαντ». Εάν, όμως, αρχίσει η διάλυση στη Συρία, είναι άγνωστο πού θα τελειώσει, επειδή κάθε εθνική και θρησκευτική ομάδα στην περιοχή θα θέλει να εξασφαλίσει μια περιοχή όπου θα αισθάνεται ασφαλής από τους εχθρούς της. Αυτή η φυγόκεντρη δύναμη θα δημιουργήσει αλλεπάλληλες αποσχίσεις σε μια περιοχή όπου, όπως σχολιάστηκε στο παρελθόν, οι συνοριακές γραμμές χαράχτηκαν για να εξασφαλίσουν αέναες διενέξεις, για χάρη ευρωπαϊκών συμφερόντων. Ο Λίβανος, η Ιορδανία, το Ιράκ, η Σαουδική Αραβία έως και οι μη αραβικές χώρες Τουρκία, Ιράν και Ισραήλ κινδυνεύουν να βρεθούν με νέα πολιτικά μορφώματα στα σύνορά τους. Αυτά θα ασκούν μεγάλη επιρροή στις διαφορετικές θρησκευτικές και εθνικές οντότητες σε κάθε μία από αυτές τις χώρες. Για παράδειγμα, πώς θα διαχειριστεί η Τουρκία άλλη μία κουρδική οντότητα στα σύνορά της, εκτός από αυτήν στο Ιράκ; Ηταν καιρός –έναν αιώνα μετά το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας– να καθορίσουν το μέλλον τους οι Αραβες χωρίς τα σύνορα που επέβαλαν ξένες δυνάμεις. Αλλά όσο εξελίσσεται η βίαιη αναδιανομή εδαφών, πόρων και επιρροής μεταξύ των αντίπαλων χωρών και των ομάδων που στηρίζουν, τόσο πιο πολύ φαίνεται ότι η διαδικασία θα είναι μακρόχρονη, οδυνηρή και απρόβλεπτη. E Π Ι ΦΥΛ Λ Ι Δ Α Mια ρεαλιστική «πολιτική ουτοπία» Tου ΧΡΗΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΡΑ O όρος «πολιτική ουτοπία» δηλώνει στόχους πολιτικούς αντικειμενικά ανέφικτους. Mπορεί όμως να δηλώνει και στόχους απλώς υποκειμενικά απροσπέλαστους. Eίναι άλλο πράγμα οι δεδομένοι, φανερά για όλους ανυπέρβλητοι αποκλεισμοί από μεγαλεπήβολες στοχεύσεις, και εντελώς άλλο η υποκειμενική ανικανότητα, απαιδευσία ή ατολμία που αποκλείει τους διαχειριστές της πολιτικής εξουσίας από ζωτικές σκοποθεσίες. H διάκριση του ρεαλιστικού από τον ουτοπικό χαρακτήρα μιας πολιτικής στόχευσης, η «αντικειμενική» της εκτίμηση, δεν είναι καθόλου εύκολη – καθόλου συνάρτηση της «γνώμης των πλειόνων»: O ταλαντούχος ηγέτης ενδέχεται να βλέπει δυνατότητες, εκεί που εμείς οι υπόλοιποι βλέπουμε μόνο αποκλεισμούς – όπως ο προικισμένος ζωγράφος βλέπει χρώματα, εκεί που εμείς διακρίνουμε μόνο κλιμακώσεις του γκρίζου. Tυπικό παρακολούθημα της ιστορικής παρακμής του Eλληνισμού σήμερα είναι και η συλλογική, παραλυτική των πάντων ακρισία: η άνοδος σε καίριες ηγετικές θέσεις ακόμα και ανθρώπων με φανερή διανοητική υστέρηση, η ανάθεση καίριων πολιτικών ευθυνών σε εντελώς αδοκίμαστους για το πολιτικό τους ταλέντο «τεχνοκράτες». (Θυμηθείτε: Δημ. Δρούτσας, υπουργός Eξωτερικών!, Γ. Παπακωνσταντίνου και I. Στουρνάρας, «τσάροι» της Oικονομίας!, Πάνος Παναγιωτόπουλος, υπουργός Eθνικής Aμυνας! και πλήθος ανάλογα). Eρώτημα για όσους ακόμα αντιστέκονται στην ακρισία: H Eλλάδα «των πέντε θαλασσών και των δύο ηπείρων» ήταν ένας αντικειμενικά ανέφικτος πολιτικός στόχος ή μια σκοποθεσία ρεαλιστική που την ακύρωσε η ανικανότητα και απαιδευσία των διαχειριστών της πολιτικής; Για την ιστορική έρευνα και τον πολιτικό ρεαλισμό δεν υπάρχουν «βλάσφημες» υποθέσεις εργασίας. Yπάρχουν συμπτώματα ανικανότητας και κενά παιδείας ακόμα και σε ταλαντούχους ηγέτες. Στο πεδίο της ευρωπαϊκής πολιτικής σκακιέρας η αλυτρωτική πολιτική του Eλευθερίου Bενιζέλου εμφανίστηκε ως στόχευση που αφορούσε άμεσα την Eυρώπη ή ως μονομερής εθνικιστική επιδίωξη ενός βαλκανικού κρατιδίου; Διαφάνηκε στην πολιτική του Bενιζέλου ίχνος προσπάθειας να πεισθούν οι Eυρωπαίοι ότι ο Eλληνισμός είναι, εκ των πραγμάτων, πολιτισμικό ανάχωμα προστατευτικό της Eυρώπης από τα (οποιουδήποτε είδους) ποσοτικά μεγέθη της Aσίας; Oτι είναι αδύνατο να επιβιώσει ιστορικά αυτό το ανάχωμα, αν δεν «πατάει» και στις δυο όχθες του Aιγαίου, ευρωπαϊκή και ασιατική; Διαφαίνεται στην πολιτική του Bενιζέλου η επίγνωση ότι, με την Tουρκία κυρίαρχη της Iωνίας και των Δαρδανελλίων, η Eυρώπη περιέρχεται σε ομηρεία: οι λαοί της, η ευημερία τους, τα πολιτισμικά τους επιτεύγματα εξαρτώνται από τους γεωπολιτικούς σχεδιασμούς της Tουρκίας; Eίναι μάλλον σαφές ιστορικά ότι το νεωτερικό ελλαδικό κρατίδιο οφείλει την ύπαρξή του στον τότε (αρχές του 19ου αιώνα) συγκυριακό ρομαντισμό των Φιλελλήνων της Eυρώπης: Hθελαν οι Φιλέλληνες να δημιουργηθεί ένα κρατίδιο, πολιτικά και οικονομικά υπό τον έλεγχο της Δύσης (αφού αυτή είχε «διασώσει» και «συνέχιζε» την ελληνικότητα, δηλαδή την αρχαιοελληνική κληρονομιά) με τόση έκταση όση χρειαζόταν για να περιλαμβάνει τις αρχαιοελληνικές τοπωνυμίες: Aθήνα, Σπάρτη, Θήβα, Mυκήνες, Δελφοί κ.λπ. Eίχε άραγε έλλειμμα παιδείας ο Bενιζέλος για να διαβλέψει ότι ήταν αδιανόητο να ανεχθούν οι Δυτικοί οποιαδήποτε μορφή επανασύστασης του «Bυζαντίου», που παρέμενε ο πιο μισητός, απεχθής και βδελυρός γι’ αυτούς αντίπαλος; Hταν ποτέ δυνατό να επιτρέψει η Δύση ενοποίηση και πολιτική αυτονομία των γηγενών ελληνικών πληθυσμών της Kωνσταντινούπολης, Iωνίας, Φρυγίας, Λυκαονίας, Παμφυλίας, Kιλικίας, Γαλατίας, Kαππαδοκίας, Πόντου, Aιολίας, Aμασείας, Aνατολικής Pωμυλίας και Θράκης – του Eλληνισμού που σάρκωνε ζωντανή την πολιτισμική του ταυτότητα και όχι μια εθνικιστική κρατική ρητορεία; Hταν δυνατό να αγνοεί ο Bενιζέλος τους χλευασμούς και τις ύβρεις του Bολταίρου ή του Mοντεσκιέ για το ψευδωνύμως λεγόμενο «Bυζάντιο», το μένος που έτρεφε η Δύση για τον ελληνικό κόσμο της ρωμαϊκής «οικουμένης»; H εμμονή στην παραδειγματική περίπτωση Bενιζέλου δικαιολογείται από τις ομοιότητες που εμφανίζουν οι συγκυρίες τότε και σήμερα: Tότε στόχος ήταν η Eλλάδα των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών, σήμερα στόχος, μάλλον κοινά αποδεκτός, είναι η Eλλάδα - μέλος της Eυρωπαϊκής Eνωσης και μέλος της Eυρωζώνης. Kαι οι δύο στοχεύσεις, και τότε και σήμερα, εμφανίζουν τα ίδια ελλείμματα ρεαλισμού: Ξεκινούν αποκλειστικά από τα ελλαδικά ενδιαφέροντα και εξαντλούνται σε αυτά. Δεν υπάρχει προβληματισμός, ούτε καν υποψία, πως θα μπορούσαν οι ελληνικές στοχεύσεις να είναι ζωτικά συμφέρουσες και για τη Δύση. Σήμερα, η μετοχή μας στον εταιρισμό των εθνών της E.E. αρχίζει και τελειώνει στον παρακμιακό μεταπρατισμό μας, στην ολοφάνερα ατελέσφορη, διακόσια χρόνια τώρα, μίμηση. Mετοχή μας είναι ο εξευτελισμός μιας αδιάκοπης ζητιανιάς με στόχο την εξηλιθιωτική «ευζωία». Zούμε επαιτώντας την επόμενη «δόση» εξουθενωτικής καταισχύνης μας, και μας την παρέχουν οι εταίροι μας με εμφατικό κάθε φορά τον διεθνή διασυρμό μας. Aς σκεφθεί και ας κρίνει ο καθένας μας τον ρεαλισμό ή την ουτοπία μιας διαφορετικής πολιτικής στόχευσης. Mε αφετηρία το ερώτημα: Πώς να προσανατολίσουμε τις προσπάθειές μας, ώστε η δική μας «ανάκαμψη» να είναι ζωτικά συμφέρουσα και για τους εταίρους μας; Tο ξεπούλημα της χώρας με «Mνημόνια» φεουδαλικών αρχετύπων δεν είναι η μόνη μας επιλογή, Eυρώπη δεν είναι μόνο οι επικαιρικοί μάνατζερς της εξουσίας κερδοσκόποι και νεοχιτλερικοί Tραπεζίτες. Mόνο μωρόνοες αδυνατούν να αντιληφθούν ότι η «ανάκαμψη» της Eλλάδας απαιτεί θεμελιακές αλλαγές στην οργάνωση και λειτουργία του κρατικού μας σχήματος. Kαι επειδή η ιστορική περίοδος είναι σαφώς μεταβατική σε διεθνή κλίμακα, οι μεταρρυθμιστικές μας πρωτοβουλίες θα μπορούσαν να ενδιαφέρουν ζωτικά την E.E. ως πρωτοποριακός πειραματισμός σε ευρωπαϊκά πλαίσια. Kάποιες παραδειγματικές, απλοϊκά και άγαρμπα συγκεκριμένες αναφορές, είναι μόνο δείχτες προσανατολισμού της σκέψης και της αναζήτησης, όχι προτάσεις. H εμπορευματοποίηση της πολιτικής, διεθνές, οξύτατο πρόβλημα σήμερα. Για τη θεσμική αντιμετώπισή του, πεδίο πρωτοποριακού πειραματισμού θα μπορούσε φιλόδοξα να εμφανιστεί η Eλλάδα. Ξαναζωντανεύοντας θεσμικά συμμετοχικές (όχι μόνο αντιπροσωπευτικές) λειτουργίες «πόλεως» σε μικρές αυτοδιαχειριζόμενες κοινότητες – με καίριο περιορισμό τού συγκεντρωτικού, αυτονομημένου από την κοινωνία, κράτους. Πρωτοποριακός πειραματισμός και η θεσμική αντίσταση στην αυτονόμηση της οικονομίας από την κοινωνία: Nα αξιοποιηθεί λ.χ. η πείρα από το «αλληλέγγυον» – υποκείμενο φορολογικής υποχρέωσης η κοινότητα και όχι το άτομο, ώστε να κοινωνείται ευέλικτα η συνεισφορά στα κοινά. Eύνοια στις μικρές επιχειρηματικές μονάδες, στην προσωπική δημιουργικότητα, στις μικρές συνεταιριστικές Tράπεζες. Xωρίς κανένα παραπάνω κόστος, η Eλλάδα μπορεί να έχει τα αρτιότερα κλασικά λύκεια της Eυρώπης. Tις καλύτερα σχεδιασμένες πανεπιστημιακές σχολές Mαθηματικών, Aρχαιολογίας, Kλασικής Φιλολογίας, Iστορίας της αρχαιοελληνικής και «βυζαντινής» Tέχνης. Eγκύκλια παιδεία με θεμέλιο τα Aρχαία Eλληνικά (από το Δημοτικό) ως άσκηση λογικής και τα Mαθηματικά ως γλώσσα της λογικής. Oροι ενεργητικής επανένταξης του Eλληνισμού στην Iστορία. Ο ανταγωνισμός για τα παγκάκια Του ΠΑΣΧΟΥ ΜΑΝΔΡΑΒΕΛΗ Ν α ήταν μόνο τα παγκάκια! Καλώς ή κακώς, η κ. Κική Δημουλά διατύπωσε καθυστερημένα μια σοφιστεία που χρόνια αναπτύσσεται σε όλες τις δυτικές κοινωνίες: πώς μοιράζονται τα οφέλη μιας οργανωμένης κοινωνίας ανάμεσα στους γηγενείς, οι οποίοι τα χρηματοδότησαν, και στους μετανάστες που τα απολαμβάνουν ασχέτως αν δεν συμμετείχαν στη δημιουργία τους. Τα παγκάκια, δηλαδή, είναι ένα ελάχιστο κομμάτι των παροχών που προσφέρει το κράτος. Υπάρχουν κι άλλα, για τα οποία σύντομα θα δημιουργηθεί θέμα χρήσης τους. Είναι το κράτος πρόνοιας, η υγεία, η παιδεία, η χρήση των επιδοτούμενων από τους φορολογούμενους δημόσιων μεταφορών κ.λπ. Οσο και να κραυγάζουν οι υπερευαίσθητοι, είναι ένα θέμα που πρέπει να συζητηθεί και να διευθετηθεί, διότι αποτελεί την πρώτη ύλη που τροφοδοτεί τον λαϊκό ρατσισμό. Εμφανίζεται τώρα, διότι οι κακές υπηρεσίες που προσέφερε το κράτος και πριν από την κρίση του 2009 δεν γίνονταν πεδίο ανταγωνισμού μεταξύ γηγενών και μεταναστών. Τότε δανεικά υπήρχαν και τα προβλήματα διευθετούντο με αύξηση και των ιδιωτικών δαπανών. Στην υγεία εξασφαλιζόταν με το «φακελάκι», στην παιδεία με τα φροντιστήρια και σε ό,τι αφορά τα παγκάκια της Κυψέλης ή τον δημόσιο χώρο γενικώς, με τη μετακίνηση των γηγενών στα προάστια. Τώρα όμως τα πράγματα άλλαξαν. Οι δημόσιες υποδομές, τις οποίες κάποτε απαξιώναμε, έγιναν αναγκαίες και εκ των πραγμάτων πεδίο ανταγωνισμού. Εύφορο, δηλαδή, χωράφι για την ανάπτυξη του ρατσισμού. Και δεν είναι μόνο αυτό... Γράφαμε παλαιότερα ότι ο ελληνικός αντιρατσισμός ήταν ρηχός και οφειλόταν στην ιδεολογική κατίσχυση της Αριστεράς. «Η κυριαρχία της Αριστεράς -όσο κι αν ωφέλησε τη χώρα σε πρώτο επίπεδο- στην ουσία έκρυψε το πρόβλημα κάτω από το χαλί της απαξίωσης. Δεν υπάρχει συστηματική δουλειά και ουσιαστική παιδεία πίσω από την ελληνική ανεκτικότητα... Αυτή είναι επιφανειακή. Για πολλούς λόγους. Κατ’ < < < < < < Η ηθική απαξία του ρατσισμού είναι αναγκαία, αλλά όχι ικανή συνθήκη αρχάς οι κοινωνίες στα δύσκολα κρίνονται. Η Ελλάδα της Μεταπολίτευσης ζει μια χωρίς προηγούμενο περίοδο ευημερίας. Οι μετανάστες βοηθούν σ’ αυτήν. Είναι φιλί ζωής στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Τι θα γίνει όμως αν αυτό το μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης φυλλορροήσει; Είναι δεδομένο ότι η μετανάστευση δεν μοιράζει εξίσου την ευλογία της στις οικονομίες του κόσμου. Βοηθάει κυρίως τους επιχειρηματίες, ενώ πλήττει τα χαμηλά στρώματα – είτε γιατί το (έτσι κι αλλιώς φτωχό) κράτος πρόνοιας μοιράζει τα οφέλη του σε περισσότερους είτε γιατί λειτουργεί σαν μοχλός πίεσης στα εργατικά εισοδήματα» («Ελλάδα και ρατσισμός», 22.8.2004). Με άλλα λόγια, η ηθική απαξία του ρατσισμού είναι αναγκαία, αλλά όχι ικανή συνθήκη να καταπολεμήσει το φαινόμενο. Ο προ της κρίσης ελληνικός αντιρατσισμός είχε εκτός από ηθικά κηρύγματα και ισχυρή οικονομική βάση. Οι μικρομεσαίοι, που αποτελούσαν τον κορμό της ελληνικής οικονομίας, χρειάζονταν τους ανασφάλιστους και με χαμηλά μεροκάματα μετανάστες για να συντηρήσουν το στρεβλό οικονομικό μοντέλο της χώρας. Με μαρξιστικούς όρους, ο αντιρατσισμός ήταν το εποικοδόμημα. Το οικοδόμημα «είναι η οικονομία, ανόητε». Το αντίστροφο συμβαίνει τώρα: ο ρατσισμός μπορεί να αποκτήσει ισχυρή οικονομική βάση διά του ανταγωνισμού στις έτσι κι αλλιώς φτωχές παροχές του κράτους. Οι υπόγειες διεργασίες στην κοινωνία λειτουργούν ανεξαρτήτως της ηθικής αγανάκτησης. Τα προβλήματα δυστυχώς δεν λύνονται με αφορισμούς. Αντιμετωπίζονται με απαντήσεις ουσίας και ουχί με κραυγές. pmandravelis@kathimerini.gr 15-ellada_KATHI 5/17/13 10:49 PM Page 15 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Κυριακή 19 Mαΐου 2013 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ l ΚΟΣΜΟΣ ΦΑΛΗΡΕΥΣ / Tου ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ Ο Μια πρόταση για το «studio» του σωφρονιστικού συστήματος ταν καμιά φορά βλέπουμε στην τηλεόραση εικόνες από την προσαγωγή κάποιου επικίνδυνου κακοποιού της κατηγορίας των «σκληρών» (π.χ., του φυράματος των Πάσσαρη, Ριζάι κ.ά.), μπορεί να το έχετε προσέξει ότι δεν είναι σπάνιο ο κακοποιός να εμφανίζεται χαμογελαστός σαν να μην τρέχει τίποτε. Το παράδοξο θέαμα σε κάνει να σκέπτεσαι τότε ότι ο προσαγόμενος είναι μάλλον εκτός πραγματικότητος. Η αλήθεια, όμως, είναι διαφορετική: ο χαμογελαστός κακοποιός είναι απολύτως εντός πραγματικότητος - ιδίως όταν προέρχεται από εκείνες τις γειτονικές χώρες, τις οποίες οι κανόνες της πολιτικής ορθότητος απαιτούν πλέον να προσδιορίζουμε ως χώρες της «Νοτιοανατολικής Ευρώπης», όπως είναι η σικ ονομασία των Βαλκανίων. Οι περισσότεροι, φαντάζομαι, θυμόμαστε το επιχείρημα με το οποίο οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι απέτρεψαν την εγκατάσταση στις φυλακές της χώρας συστήματος που θα έθετε εκτός λειτουργίας τα κινητά τηλέφωνα: ήταν οι ενδεχόμενοι κίνδυνοι για την υγεία των ιδίων, αλλά και των κρατουμένων, οι οποίοι -αλίμονο- ποτέ δεν χάνουν την ανθρώπινη ιδιότητά EUROKINISSI / ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΝΤΖΙΑΡΗΣ Αυτή η συμπεριφορά έχει σχέση με τη χώρα προέλευσης του κακοποιού, αλλά -ας μην παρεξηγηθώ, παρακαλώ- δεν οφείλεται σε αυτή καθαυτή την εθνική προέλευσή του. Δεν είναι, προς Θεού, ζήτημα «ράτσας» η εγκληματικότητα. Είναι, κυρίως, ζήτημα των ποικίλων συνθηκών που επιτρέπουν την ανάπτυξή της. Ο κακοποιός της εικόνας, που επικαλούμαι ως επιχείρημα της θέσης που θέλω να υποστηρίξω, δεν χαμογελά αναιδώς επειδή είναι από την τάδε ή τη δείνα χώρα και δήθεν έχει «κάτι διαφορετικό στο DNA του». Χαμογελά, επειδή ξέρει ότι θα εκτίσει την ποινή του σε περιβάλλον με τις ευνοϊκότερες συνθήκες που θα μπορούσε να επιθυμεί, δηλαδή σε μια ελληνική φυλακή, όπου σχεδόν όλα επιτρέπονται... ξήγηση: αν το έχετε προσέξει, το παραδοσιακό κόκκινο φως των maisons de tolerance έχει πλέον αντικατασταθεί από την επιγραφή «studio», με λάμπες νέον...). Alexios, directed by Oliver Stone... τους, όσο κακά πράγματα και αν έχουν κάνει. Περιέργως, τα ίδια κριτήρια δεν ισχύουν, λ.χ., για αίθουσες συναυλιών στο εξωτερικό, οι θαμώνες των οποίων ανήκουν στην ελίτ που μπορεί να πληρώνει το ποσό μιας σύνταξης του ΙΚΑ για ένα εισιτήριο. Δεν ισχύουν ούτε καν στη Βουλή των Ελλήνων! Η θεωρούμενη -πάλι με τους κανόνες της πολιτικής ορθότητοςκατ’ εξοχήν ισχυρή, μοχθηρή και συμφεροντολόγος «συντεχνία» έχει δεχθεί την εγκατάσταση παρόμοιου συστήματος στην αίθουσα του βουλευτηρίου. Στις φυλακές της χώρας, εντούτοις, δεν επιτρέπεται. Γιατί; Μόνον με υποθέσεις μπορώ να απαντήσω - υποθέσεις βασισμένες στην κοινή λογική. Δεν επιτρέπεται, διότι διάφορες ομάδες συμφερόντων βολεύονται από τη λειτουργία των -υποτίθεται απαγορευμένων- κινητών στις φυλακές. Κατ’ αρχάς, αυτοί (όποιοι και αν είναι...) που κερδίζουν από την πώλησή τους μέσα στις φυλακές και μάλιστα σε τιμές εξωφρενικές, όπως διαβάζουμε. Επειτα, βολεύονται οι κακοποιοί, οι οποίοι έτσι αποκτούν τη δυνατότητα να διευθύνουν μέσα από τη φυλακή τη λειτουργία των κυκλωμάτων που ελέγχουν. Ποιος χάνει από την κατάσταση αυτή; Ολοι εμείς οι υπόλοιποι: η ευρύτερη κοινωνία που υφίσταται τις συνέπειες της εγκληματικότητας. Δεν είναι τυχαία φαινόμενα ούτε οι δικαστικοί αγώνες, στους οποίους αποδύονται σκληροί κακοποιοί προκειμένου να εκτίσουν την ποινή τους στην Ελλάδα ούτε οι θεαματικές αποδράσεις που πραγματοποιούνται από έγκλειστους της συγκεκριμένης κατηγορίας. Θυμηθείτε μόνο τις δεκαοκτώ χειροβομβίδες και τις πεντακόσιες σφαίρες από καλάσνικοφ που έριξαν κατά την πρόσφατη απόδρασή τους οι δώδεκα Αλβανοί κακοποιοί από τις φυλακές Τρικάλων. Τα χειρότερα καθάρματα από τις χώρες των Βαλκανίων, αλλά και του Καυκάσου, επιδιώκουν να αναπτύσσουν τις δραστηριότητές τους στην Ελλάδα, για τον πολύ απλό λόγο ότι η χώρα είναι, γενικώς, ένα... «studio». (Πραγματολογική επε- Τι μπορούμε να κάνουμε; Λυπάμαι αν σας δυσαρεστώ, αλλά όχι πολλά ωστόσο, κάτι το μπορούμε. Ομως, προτού φθάσω σε αυτό, επιτρέψτε μου μία παρέκβαση, που αφορά το γιατί δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά. Συνιστώ σε όσους φίλους έχουν θεωρητικά ενδιαφέροντα, ειδικότερα δε για τις αιτίες της ισχύος, της ευημερίας, αλλά και της φτώχειας των εθνών, να διαβάσουν το εξαιρετικό βιβλίο «Why Nations Fail», που έγραψαν δύο καθηγητές σε κορυφαία αμερικανικά πανεπιστήμια, ο Νταρόν Ατσέμογλου του ΜΙΤ και ο Τζέιμς Ρόμπινσον του Χάρβαρντ. Εν ολίγοις, υποστηρίζουν ότι η οικονομική ευημερία είναι αποτέλεσμα των πολιτικών θεσμών κάθε κοινωνίας. Τους θεσμούς αυτούς οι συγγραφείς διακρίνουν σε δύο βασικές κατηγορίες: από τη μία πλευρά, εκείνους που αποκαλούν «inclusive», τους οποίους χαρακτηρίζει ο απαραίτητος για τη λειτουργικότητά τους συγκεντρωτισμός της εξουσίας, καθώς επίσης ο πλουραλισμός ως προς την έκφραση της ποικιλίας των συμφερόντων σε μία κοινωνία και, από την άλλη πλευρά, εκείνους που αποκαλούν «extractive», δηλαδή θεσμούς που αποσπούν πόρους ή προνόμια από το σύνολο προς όφελος συγκεκριμένων ομάδων. Οι χώρες που ευημερούν είναι εκείνες με πολιτικούς θεσμούς του πρώτου τύπου (inclusive): θεσμούς που επιτρέπουν την ασφάλεια και τη σαφήνεια στα δικαιώματα ιδιοκτησίας, την ανεξαρτησία και το ανεπηρέαστο του συστήματος απονομής της δικαιοσύνης και, τέλος, ένα τέτοιο επίπεδο παροχής υπηρεσιών από πλευράς του Δημοσίου ώστε οι κανόνες του παιχνιδιού να είναι -κατά το δυνατόν πάντα- οι ίδιοι για όλους. Το εν λόγω βιβλίο αξίζει εκτεταμένης παρουσίασης (κάτι που σκοπεύω να κάνω προσεχώς), ό- Φετίχ Το ανδρικό τσαντάκι που κρα- τούσε ο πάντα αρειμάνιος Χρήστος Παππάς, καθώς οδηγούσε την αποχώρηση της Κ.Ο. της Χρυσής Αυγής από τη Βουλή την περασμένη Παρασκευή... μως, για την περίπτωση του θέματος που συζητούμε, μία διαπίστωσή του έχει σημασία: ότι η μορφή των θεσμών κάθε κοινωνίας πολύ δύσκολα ξεφεύγει από την ιστορική εξέλιξη των κοινωνιών μέσα στις οποίες δημιουργούνται και αναπτύσσονται. Αυτό, για το θέμα μας, σημαίνει, πολύ απλά, ότι δεν μπορείς από τη μια μέρα στην άλλη να αλλάξεις τη νοοτροπία ή το ποιόν των ανθρώπων που εργάζονται σήμερα στο σωφρονιστικό σύστημα. Ούτε μπορείς να τους απολύσεις με μια απόφαση -όπως, π.χ., ο Ρέιγκαν απέλυσε τους ελεγκτές εναερίου κυκλοφορίας τη δεκαετία του 1980 στις ΗΠΑ- και να προσλάβεις ιδανικούς ανθρώπους. Παράλληλα, όμως, με την μακροπρόθεσμη (και, αλίμονο, αμφίβολης έκβασης...) προσπάθεια αναμόρφωσης του θεσμού του σωφρονιστικού συστήματος στην Ελλάδα, μπορείς να επιδιώξεις τη σύναψη διμερών συμφωνιών με χώρες όπως η Αλβανία, η Ρουμανία και η Γεωργία, ώστε οι προερχόμενοι από αυτές τις χώρες κακοποιοί να εκτίουν τις ποινές τους εκεί: στο «εξπρές του μεσονυκτίου». Αφού, δηλαδή, εμείς δεν μπορούμε άμεσα να βελτιώσουμε το σύστημά μας, μπορούμε τουλάχιστον να εξαλείψουμε έναν από τους παράγοντες που κάνουν την Ελλάδα ιδεώδη προορισμό για μία κατηγορία κακοποιών, τη σκληρότερη. Δεν λύνουμε το πρόβλημα της εγκληματικότητας έτσι, όμως μία από τις αιτίες της την αντιμετωπίζουμε. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί η πρόοδος γίνεται πάντα με μικρά βήματα και θέλει χρόνο... kassimatis@kathimerini.gr 15 16-ELLADA_KATHI 5/17/13 10:42 PM Page 16 16 l Kυριακή 19 Μαΐου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Το φαινόμενο της Χ.Α. και οι αρρυθμίες που προκαλεί Οι κλιμακούμενες ακραίες ενέργειες την εδραιώνουν στην πολιτική σκηνή Του Κ. Π. ΠΑΠΑΔΙΟΧΟΥ Τις θύελλες που επί χρόνια άφησαν να σπαρούν, αδιαφορώντας αρχικά για τις αιτίες που επέτρεψαν την άνοδο της Χρυσής Αυγής και στη συνέχεια για τις συνθήκες που συνέβαλαν στη «γιγάντωση» του φαινομένου, επιχειρούν να αντιμετωπίσουν οι πολιτικές ηγεσίες των κομμάτων του συνταγματικού τόξου. Η Χρυσή Αυγή, παρά τις κλιμακούμενες προκλήσεις των στελεχών της εντός και εκτός της Βουλής, με τελευταίες τις εικόνες σοκ της περασμένης Παρασκευής στην Ολομέλεια του Σώματος, εδραιώνεται δημοσκοπικά ως τρίτη δύναμη στην πολιτική σκηνή. Μάλιστα, πολλοί παράγοντες απ’ όλα τα κόμματα του συνταγματικού τόξου, εκφράζουν φόβους ότι στις ευρωεκλογές του 2014, τα ποσοστά της Χρυσής Αυγής είναι πιθανόν να εκτοξευτούν, αφού η ψήφος στη συγκεκριμένη εκλογική αναμέτρηση είναι παραδοσιακά χαλαρή και το κόμμα του κ. Μιχαλολιάκου εμφανίζεται να εκφράζει σε μεγάλο βαθμό το λεγόμενο «αντισυστημικό» ρεύμα στην ελληνική κοινωνία. Σε κάθε περίπτωση, είναι προφανές ότι το μοντέλο του εμπάργκο που έχουν κηρύξει στη Χρυσή Αυγή, τόσο τα πολιτικά κόμματα, όσο και τα ΜΜΕ, παρότι εν πολλοίς επιβεβλημένο λόγω των ακραίων θέσεων που εκφράζει, ελάχιστα απέδωσε. Ουσιαστικά, Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ, αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκονται στο σημείο μηδέν ως προς την αντιμετώπιση του φαινομένου της Χρυσής Αυγής. Είναι, δε, ορατό ότι όχι μόνο αδυνατούν να βρουν κοινό τόπο μεταξύ τους, αλλά σε μεγάλο βαθμό διαχειρίζονται το πρόβλημα όχι αυτοτελώς, αλλά και ως παράμετρο των μεταξύ τους διαγκωνισμών. Σε σταυροδρόμι βρίσκεται πρωτίστως η Ν.Δ., η οποία ακόμη και στα υψηλότερα κλιμάκια εμφανίζεται διχασμένη ως προς τη διαχείριση της Χρυσής Αυγής. Ορισμένοι θεωρούν πως η Ν.Δ. πρέπει να αντιμετωπίσει τη Χρυσή Αυγή ως βασικό της πολιτικό αντίπαλο. Ομως, μερίδα στελεχών εκτιμά πως η συνεχής στοχοποίηση της Χρυσής Αυγής, αλλά και η προβολή των ακροτήτων των βουλευτών της, όχι μόνον δεν την αποδομεί, αλλά αντιθέτως ενισχύει τα ποσοστά της. «Τα επεισόδια που δημιουργεί η Χρυσή Αυγή δεν λειτουργούν εις βάρος της αλλά υπέρ της» όταν μονοπωλούν τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, αναφέρει, χαρακτηριστικά, συνομιλητής του πρωθυπουργού Αντ. Σαμαρά. Ενώ άλλος αμφισβητεί κατά πόσο ο αποκλεισμός της από τα τηλεοπτικά παράθυρα είναι σκόπιμος: «Εάν ήταν υποχρεωμένοι να μιλήσουν για την οικονομία, την υγεία ή την παιδεία, θα ήταν πολύ εύκολο να εκτεθούν και να αντιληφθεί η κοινή γνώμη ότι δεν έχουν τίποτα να της προσφέρουν», αναφέρει. Από την πλευρά του, ο ΣΥΡΙΖΑ αντιμετωπίζει επίσης με έκδηλο προβληματισμό και αμηχανία τη δημοσκοπική άνοδο της Χρυσής Αυγής. Πάντως, στελέχη της Ν.Δ., του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ καταλογίζουν στην ηγεσία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης πως η σύγκρουση του κ. Γ. Δραγασάκη με τους βουλευτές της Χρυσής Αυγής την περασμένη Παρασκευή υποκρύπτει πολιτικές σκοπιμότητες. Οπως σημειώνουν, η Κουμουνδούρου εγκαταλείπει σταδιακά το δίπολο «μνημόνιο - αντιμνημόνιο», οπότε είναι τώρα πιο εύκολο να επιτεθεί στη Χρυσή Αυγή, οι ψηφοφόροι της οποίας είναι φανατικοί αντίπαλοι της δανειακής σύμβασης. Μάλιστα, σπεύδουν να προσθέσουν πως ούτε το «τάιμινγκ» της προχθεσινής αντιπαράθεσης στη Βουλή μεταξύ του Γ. Δραγασάκη και βουλευτών της τελευταίας ήταν τυχαίο, καθώς, όπως υποστηρίζουν, σε ένα βαθμό είχε ως στόχο να επισκιάσει τη δεύτερη ημέρα της επίσκεψης του κ. Σαμαρά στην Κίνα. Για το ΠΑΣΟΚ και τη ΔΗΜΑΡ, το μέτωπο με τη Χρυσή Αυγή είναι πολιτικά μονόδρομος -παρότι η κριτική που της ασκείται εκ μέρους τους αποδεικνύεται αναποτελεσματική- καθώς αμφότεροι απευθύνονται σε ακροατήριο με κεντροαριστερές καταβολές: Δεν είναι τυχαίο ότι ο κ. Ευ. Βενιζέλος ήταν ο πρώτος που πρότεινε την ανάληψη πρωτοβουλιών από το σύνολο των κομμάτων του λεγόμενου συνταγματικού τόξου με στόχο την αντιμετώπιση του φαινομένου. Ούτε ότι ο κ. Φ. Κουβέλης, διά του αρμόδιου υπουργού Δικαιοσύνης Αντ. Ρουπακιώτη, «έπιασε το νήμα», πρωτοστατώντας στην προώθηση του «αντιρατσιστικού» νόμου. Μάλιστα, καθώς στις αρχές τις εβδομάδας είναι προγραμματισμένη συνάντηση του κ. Ρουπακιώτη με εκπροσώπους του ΠΑΣΟΚ -τους κ. Κουκουλόπουλο και Πρωτόπαπα- δεν αποκλείεται να υπάρξει διαγκωνισμός μεταξύ των δύο κομμάτων για τη μεγαλύτερη δυνατή αυστηροποίηση του συγκεκριμένου νομοθετικού πλαισίου. Ομως, στην πραγματικότητα, το νομοσχέδιο βρίσκεται στον αέρα, καθώς στενοί συνεργάτες του κ. Σαμαρά εκτιμούν πως με την παρούσα του μορφή όχι μόνο δεν θα συμβάλει στην πολιτική αντιμετώπιση της Χρυσής Αυγής, αλλά θα διαταράξει ανεπανόρθωτα τις σχέσεις της Ν.Δ. με δύο από τους βασικούς πυλώνες πολιτικής επιρροής της, την Εκκλησία και τις Ενοπλες Δυνάμεις, ενώ θα προκαλέσει και την έντονη αντίδραση του ΚΚΕ. Το μυστικό της αποβολής Η προκλητικότατη συμπεριφορά, το πρωί της Παρασκευής, βουλευτή της Χ.Α. εντός της Ολομέλειας, αποτέλεσε αφορμή και αιτία -για πρώτη φορά στην Ιστορία- να ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός εσωτερικής ασφάλειας που υπάρχει στο Κοινοβούλιο, προκειμένου να αποβληθεί από την αίθουσα. Ωστόσο, η αποχώρηση της εθνικιστικής κοινοβουλευτικής ομάδας είχε ως αποτέλεσμα να μη χρειαστεί η επέμβαση των ανδρών της ασφάλειας έως τέλους. Ο Κανονισμός της Βουλής έχει σχετικές προβλέψεις, πλην όμως ουδέποτε, ούτε και τώρα -ευτυχώς για την εικόνα του ελληνικού Κοινοβουλίου- χρειάστηκε να εφαρμοστούν στο σύνολό τους. Ποιο είναι όμως το «σχέδιο» για τέτοιες περιπτώσεις, τα πρώτα στάδια του οποίου πρόλαβαν να ενεργοποιηθούν; Ο πρόεδρος -ή ο ασκών καθήκοντα προεδρεύοντος- μπροστά σε ένα βουλευτή που επιδείκνυε αντικοινοβουλευτική συμπεριφορά και αρνούνταν να επανέλθει στην τάξη, κάλεσε τον φρούραρχο να προσέλθει στην Ολομέλεια προκειμένου να απομακρύνει τον βουλευτή. Αστυνομικός, με πολιτικά, που ήταν παρών, εξήλθε και ειδοποίησε αμέσως τηλεφωνικά τον φρούραρχο. Σύμφωνα με μαρτυρίες, εκείνος εντός δύο λεπτών εισήλθε στην αίθουσα. Προχθές, ωστόσο, δεν χρειάστηκε να παρέμβει αφού μεσολάβησε η αποχώρηση των βουλευτών της Χ.Α... Η κυβέρνηση και τα «άκρα» Του ΓΙΩΡΓΟΥ Π. ΤΕΡΖΗ Ως πρακτική εφαρμογή της «θεωρίας των δύο άκρων» αντιμετώπισε η Νέα Δημοκρατία όσα διαδραματίστηκαν την Παρασκευή στην αίθουσα του ελληνικού Κοινοβουλίου με πρωταγωνιστή τον βουλευτή της οργάνωσης Χρυσή Αυγή, Π. Ηλιόπουλο, δίνοντας στίγμα και της στάσης που θα κρατήσει στη, σύμφωνα με τους γαλάζιους, επιδίωξη της Κουμουνδούρου να αναδείξει ως «αντίπαλό» της τη Χρυσή Αυγή. Με τον ΣΥΡΙΖΑ αντιμνημονιακό και τη Χρυσή Αυγή «αντισυστημική», ο κίνδυνος για την κυβέρνηση, που εφαρμόζει μια δυσάρεστη πολιτική με βαριές κοινωνικές συνέπειες, είναι να βρεθεί εγκλωβισμένη στο δίπολο αυτής της αντιπαράθεσης. Η ανάδειξη των «δύο άκρων» έχει στόχο το μετριοπαθές ακροατήριο που υπό προϋποθέσεις θα μπορούσε να ενισχύσει εκλογικά τη Νέα Δημοκρατία. Πέραν της προσπάθειας για αντιστροφή της οικονομικής κατάστασης, που θα μπορούσε να αφαιρέσει επιχειρήματα από τον ΣΥΡΙΖΑ και ταυτόχρονα να πιστώσει κάποιες πρώτες επιτυχίες στο κυβερνητικό σχήμα, η φαρέτρα του κ. Σαμαρά περιλαμβάνει και μια σειρά από πολιτικές πρωτοβουλίες και θέσεις, με στόχο ευρύτερα ή πιο εξειδικευμένα ακροατήρια. Το δόγμα «νόμος και τάξη», επί παραδείγματι, απηχεί οριζόντια στο εκλογικό σώμα, και ενδεχόμενες επιτυχίες -ή για την ακρίβεια αποτροπή ατυχημάτων- μπορούν να πιστωθούν θετικά. Aντιστοίχως, οι αναφορές του κ. Σαμαρά στις επιδιώξεις του ελληνικού έθνους και στην υπέρβαση της κρίσης είναι στοιχεία που, ούτως ή άλλως, βρίσκονται στην ατζέντα του πρωθυπουργού και αναμένεται να επανέλθουν με έμφαση στην τελική ευθεία των συνεδριακών διαδικασιών του κόμματος. Από εκεί και πέρα, οι πρωτοβουλίες αφορούν και εξειδικευμένα ακροατήρια, κάποτε παραδοσιακές δεξαμενές ψηφοφόρων για τη Ν.Δ. Ενοπλες Δυνάμεις και Σώματα Ασφαλείας, η ιεραρχία της Εκκλησίας (στα γραφεία της οποίας < < < < < < Πρωτοβουλίες για την αντιστροφή της οικονομικής κατάστασης αφαιρούν επιχειρήματα από ΣΥΡΙΖΑ και Χ.Α. συνωθούνται όλοι οι, μεσαίου ή μικρού μεγέθους, «ηγέτες» των σχημάτων της Δεξιάς) επιχειρείται να προσεγγισθούν ώστε να σταματήσει η διαρροή προς τη Χρυσή Αυγή. Οποιος παρακολούθησε την ομιλία του κ. Αντώνη Σαμαρά στα εγκαίνια του παραρτήματος του βαυαρικού ινστιτούτου Hanns Seidel στην Αθήνα, σχετικά με τον ρόλο της θρησκείας στην Ευρώπη, επαναβεβαίωσε την τάση του πρωθυπουργού για μιας μορφής ελληνική χριστιανοδημοκρατία. Αυτά βέβαια παραμένει αμφίβολο αν αρκούν, καθώς, όπως άπαντες αναγνωρίζουν, θεμέλιο της παρουσίας της Χρυσής Αυγής στο πολιτικό σκηνικό αποτελούν η οικονομική κρίση και η απονομιμοποίηση των κομμάτων ε- ξουσίας. Αρα, εκτιμούν ότι η επιτυχία της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης αποτελεί το μόνο ισχυρό όπλο για την αντιμετώπιση της οργάνωσης. Ενόψει εκλογών Παρά το γεγονός ότι οι στενοί συνεργάτες του κ. Σαμαρά σημειώνουν την κρισιμότητα της περιόδου, στο Μαξίμου η συζήτηση ενόψει της επόμενης εκλογικής χρονιάς έχει ανοίξει. Αποτελεί ειλημμένη απόφαση η από κοινού διεξαγωγή των ευρωεκλογών με τις αυτοδιοικητικές, τον προσεχή Μάιο. Στο επιτελείο του κ. Σαμαρά εκτιμάται ότι ακόμη κι αν στις, χαλαρές, ευρωεκλογές κυριαρχήσει ο αντιευρωπαϊσμός, στις παράλληλες αυτοδιοικητικές η Ν.Δ. και γενικά τα κόμματα της τρικομματικής θα μπορέσουν να αναδειχθούν νικητές. Προς αυτή την κατεύθυνση βρίσκεται σε εξέλιξη μια σειρά πρωτοβουλιών με στόχο: • Την κατά το δυνατόν συσπείρωση των δυνάμεων δεξιά της Ν.Δ., πλην Χρ. Αυγής. Η κινητικότητα γύρω από τον κ. Γ. Καρατζαφέρη, εν μέρει προκληθείσα από τον ίδιο, είναι ενδεικτική. • Τη δημιουργία προϋποθέσεων σύμπραξης με ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ, όπως επίσης και με ευρύτερες δυνάμεις. •Την αναζήτηση ισχυρών υποψηφίων που θα εξασφαλίσουν τα μεγάλα αστικά κέντρα και τις περιφέρειες, όχι μόνον έναντι του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και απέναντι στους υποψηφίους της Χρυσής Αυγής. Στο πλαίσιο αυτό, και έναντι των πιο χαμηλών τόνων υποψηφιοτήτων, ακούγεται ο κ. Μ. Βορίδης ως πιθανός υποψήφιος για τον Δήμο Αθηναίων. Τι συμβαίνει με το «αντιρατσιστικό» Οταν σβήνουν οι τηλεοπτικές κάμερες Σε τροχιά ρήξης κινούνται η Γενική Γραμματεία της κυβέρνησης και το υπουργείο Δικαιοσύνης σε ό,τι αφορά το «αντιρατσιστικό» νομοσχέδιο. Οι κ. Παναγιώτης Μπαλτάκος και Αντώνης Ρουπακιώτης βρίσκονται εμφανώς στα ιδεολογικά και πολιτικά χαρακώματα, με τον πρώτο να επικαλείται τη στήριξη του ίδιου του πρωθυπουργού (εξ ου και η αρχική ανακοίνωση ότι το «πάγωμα» του νομοσχεδίου ήταν απόφαση και του υπουργού Επικρατείας κ. Δημ. Σταμάτη), τον δε υπουργό Δικαιοσύνης να παραπέμπει, από το βήμα της Βουλής την Παρασκευή, στη στήριξη της ΔΗΜΑΡ και του κ. Φώτη Κουβέλη. Οι διαρροές, δε, των προηγούμενων ημερών (σ.σ. «το νομοσχέδιο δεν αποσύρεται» η πλευρά Ρουπακιώτη, «τα νομοσχέδια κατατίθενται από τον γραμματέα της κυβέρνησης» η πλευρά Μπαλτάκου) και, κυρίως, οι δημόσιες αιχμές και η απειλή παραίτησης του κ. Ρουπακιώτη επιβεβαιώνουν ότι η εξεύρεση συμβιβαστικής λύσης θα αποτελέσει πονοκέφαλο όχι μόνον για τους δύο νομικούς, αλλά και για τους πολιτικούς αρχηγούς της τρικομματικής. Το νομοσχέδιο έρχεται να αυστηροποιήσει το νομικό πλαίσιο για πολίτες, κόμματα, βουλευτές, αλλά και Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης που «παροτρύνουν, προκαλούν ή διεγείρουν σε βιαιοπραγίες ή μίσος κατά προσώπου ή ο- Του ΓΙΩΡΓΟΥ Σ. ΜΠΟΥΡΔΑΡΑ μάδας προσώπων», σε εφαρμογή απόφασης–πλαισίου της 2008/913/ΔΕΥ του Συμβουλίου της Ε.Ε. Η έννοια του «μίσους» (σε παλαιότερη έκδοση χρησιμοποιήθηκε ο όρος «εχθροπάθεια») μοιάζει να είναι το πρώτο σημείο τριβής. Αν και εμφανής στόχος είναι η Χρυσή Αυγή, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις στενών συνεργατών του πρωθυπουργού, η διάταξη μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε διώξεις ιεραρχών της Εκκλησίας, φέρνοντας έτσι τη Ν.Δ. σε ρήξη με ένα κρίσιμο για την ίδια πολιτικό ακροατήριο. < < < < < < Οι διαρροές, οι δημόσιες αιχμές και η επανεκκίνηση του νομοσχεδίου με την επιστροφή του κ. Σαμαρά Προς επίρρωσιν της θέσης τους, επικαλούνται τις δημόσιες θέσεις της Εκκλησίας της Ελλάδος, π.χ., για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Δεύτερο σημείο τριβής αποτελεί η αναφορά στους αρνητές ή εγκωμιαστές «εγκλημάτων γενοκτονίας, εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας και εγκλημάτων πολέμου, όπως αυτά ορίζονται από το καταστατικό του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου και του Διεθνούς Στρατοδικείου, καθώς και των εγκλημάτων του ναζισμού». Το προβληματικό στοιχείο, λένε στο Μαξίμου, είναι ότι η ελληνική Βουλή έχει αναγνωρίσει τρεις γενοκτονίες (Ελλήνων του Πόντου, Αρμενίων, Ελλήνων της Μικράς Ασίας), οι οποίες δεν περιλαμβάνονται στην παραπάνω περιγραφή. Υπενθυμίζουν, δε, ότι σε απόφαση του Ευρωκοινοβουλίου, από τον Απρίλιο του 2009, έχουν καταδικαστεί για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας τόσο ο ναζισμός όσο και ο κομμουνισμός. Υιοθέτηση της διάταξης ως έχει, λένε οι ίδιες πηγές, θα προκαλούσε αντιδράσεις για τη μη νομική κάλυψη των διωγμών εναντίον του ποντιακού ή του μικρασιατικού ελληνισμού και των Αρμενίων και θα έδινε επιχειρήματα στη Χρ. Αυγή. Ενδεχόμενη υιοθέτηση της απόφασης του Ευρωκοινοβουλίου στο σύνολό της θα οδηγούσε, άμεσα, στα δικαστήρια το σύνολο των στελεχών του ΚΚΕ, όπως αντιστοίχως και την κ. Μαρία Ρεπούση για τη Μικρασιατική Καταστροφή, πιθανόν ύστερα από μηνύσεις των ίδιων των χρυσαυγιτών, καταλήγουν. Η επιστροφή του κ. Σαμαρά αναμένεται να επανεκκινήσει τις διαδικασίες προσαρμογής του νομοσχεδίου, αν και πολλοί πλέον στο «γαλάζιο» στρατόπεδο κάνουν λόγο για την ανάγκη συγγραφής του εκ του μηδενός... ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΕΡΖΗΣ Οταν «κλείνουν» οι κάμερες του εσωτερικού κυκλώματος της Βουλής ή όταν κινούνται σε χώρους εκτός της «εμβέλειάς» τους, οι βουλευτές του νεοεισελθέντος στο ελληνικό Κοινοβούλιο εθνικιστικού κόμματος κινούνται δίχως να θορυβούν και πάντα σε ομάδες τουλάχιστον τριών-τεσσάρων ατόμων. Αν, μάλιστα, δεν υπήρχαν και οι γνωστές κατά καιρούς «εκρήξεις» τους, τόσο εντός της Ολομελείας όσο και σε άλλες αίθουσες κοινοβουλευτικών συνεδριάσεων, θα έλεγε κανείς πως η παρουσία τους εντός του Ναού της Δημοκρατίας είναι εξαιρετικά «προσεκτική»: Σαν να ακολουθούν εντολή και με απόλυτη στρατιωτική πειθαρχία αποφεύγουν όχι μόνο να «προκαλούν», αλλά ακόμα και να συχνάζουν όπως όλοι οι άλλοι σε κοινόχρηστους χώρους. Χαρακτηριστικότερο όλων είναι ότι δεν συνηθίζουν να τρώνε στο εστιατόριο. Το φαγητό τους το παίρνουν σε πακέτο και το καταναλώνουν στα γραφεία τους, στον πρώτο όροφο του μεγάρου της Βουλής. Ούτε, όμως, στο καφενείο έχουν εμφανιστεί. Μάλιστα κοινοβουλευτικός παρατηρητής με πείρα σημειώνει στην «Κ» ότι αποφεύγουν ακόμα και να περάσουν μέσα από τον χώρο του καφενείου: Στη διαδρομή τους από την Ολομέλεια προς τα γραφεία τους ακολουθούν περιμετρικά ορισμένους εσωτερικούς διαδρόμους για να προσεγγίσουν τον «χώρο τους». Καφέ, αναψυκτικό ή κάποιο σάντουιτς, προφανώς θα το παραγγέλνουν τηλεφωνικά. Φυσικά, ούτε για το Εντευκτήριο των βουλευτών γίνεται λόγος. Στην ιστορική, δηλαδή, αίθουσα όπου συχνάζουν μέλη του Κοινοβουλίου προκειμένου να συζητήσουν, να «ερευνήσουν» το Διαδίκτυο σε σταθερούς ηλεκτρονικούς υπολογιστές που έχουν < < < < < < Με πειθαρχία τα στελέχη της Χ.Α. αποφεύγουν να προκαλούν και να συχνάζουν σε κοινόχρηστους χώρους τοποθετηθεί στον χώρο ή για να παρακολουθήσουν τηλεόραση, σε κάποιο διάλειμμα συνεδριάσεων. Εκεί, ίσως να έχει καταγραφεί και η μοναδική εξαίρεση, ως προς τον «άτυπο και αυστηρό κανόνα» περί τις δημόσιες εμφανίσεις των Χρυσαυγιτών: «Φίλαθλος», προφανώς, ο Δημ. Κουκούτσης έχει εμφανιστεί -κατά κανόνα σε νύχτες ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου- προκειμένου να παρακολουθήσει κάποιον αγώνα. Η ομαδικότητα στις κινήσεις τους καταγράφεται όταν σε συνεδριάσεις της Ολομέλειας προγραμματίζεται ομιλία στελέχους: Είτε ομιλητής είναι ο πρόεδρος Μιχαλολιάκος είτε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος είτε κάποιος εκ των βουλευτών, με... διαβαθμίσεις ως προς τον αριθμό των κάθε φορά παρόντων (άπαντες την ώρα του αρχηγού, λιγότεροι σε βουλευτήομιλητή) τα μέλη της εθνικιστικής Κ.Ο. εισέρχονται, ακούν και αποχωρούν αμέσως. Στα αξιοσημείωτα, επίσης, είναι ότι ακολουθώντας κοινοβουλευτική τακτική γνωστή έως τώρα μόνο για το ΚΚΕ, δεν χειροκροτούν τον ομιλητή - αν και εδώ υπήρξαν κάποιες εξαιρέσεις κυρίως για τους Μιχαλολιάκο και Κασσιδιάρη. Από την άλλη, αμιγώς δική τους συνήθεια και νέα για τα κοινοβουλευτικά ήθη, είναι εκείνη που θέλει στις συνεδριάσεις της Κοινοβουλευτικής Ομάδας να προσέρχονται ως ακροατές-χειροκροτητές πάρα πολλοί μη κοινοβουλευτικοί: Συνεργάτες των βουλευτών ή και εξωκοινοβουλευτικά στελέχη, κατόπιν προσκλήσεως, «γεμίζουν» την αίθουσα της Γερουσίας, ούτως ώστε στα τηλεοπτικά πλάνα η ισχύς του εν λόγω κόμματος να εμφανίζεται πολλαπλάσια εκείνης την οποία αντανακλά η μόλις 18μελής ομάδα βουλευτών. 17-ellada_KATHI 5/17/13 10:36 PM Page 17 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Κυριακή 19 Mαΐου 2013 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ Ο τζουντόκα, ο Πούτιν και τα Λιπάσματα στην Καρβάλη Ο Αρκάντι Ρότενμπεργκ, ιδιοκτήτης της Ντιναμό Μόσχας και προσωπικός φίλος του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, είναι 58 ετών και με τον αδελφό του, Μπόρις Ρότενμπεργκ, συγκαταλεγόταν στους 100 πλουσιότερους ανθρώπους της Ρωσίας για το 2010. Σήμερα η περιουσία του Ρότενμπεργκ υπολογίζεται στα 3,3 δισ. δολάρια. Οι αδελφοί Ρότενμπεργκ και ο Πούτιν εξασκούνταν μαζί στο τζούντο τη δεκαετία του ’60 και ο Αρκάντι Ρότενμπεργκ ήταν πρόεδρος του αθλητικού συλλόγου της Αγίας Πετρούπολης του οποίου επίτιμος πρόεδρος είναι ο Πούτιν. Οι αδελφοί Ρότενμπεργκ έχτισαν σταδιακά την αυτοκρατορία τους στηριγμένοι στη Stoygazmontaz, μια εταιρεία που παράγει σωλήνες για τους αγωγούς της Gazprom. Το 2009 η Stoygazmontaz κέρδισε, σύμφωνα με το Bloomberg, 19 διαγωνισμούς από την Gazprom, μεταξύ των οποίων έναν για τον αγωγό στο Σότσι, όπου θα διεξαχθούν οι χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες το 2014, και έναν για το Βλαδιβοστόκ, όπου έλαβε χώρα η Σύνοδος Κορυφής Ασίας - Ειρηνικού το 2012. Ο Αρκάντι Ρότενμπεργκ, που αποκαλείται και «βασιλιάς του αρκτικού κύκλου» εξαιτίας των δραστηριοτήτων του στη συγκεκριμένη περιοχή, είπε στη ρώσικη εφημερίδα «Κόμερσαντ» ότι κερδίζει αυτές τις δουλειές όχι εξαι- τίας των σχέσεών του με την πολιτική εξουσία, τις οποίες δεν αρνήθηκε, αλλά λόγω του ότι η εταιρεία του έχει τη μοναδική δυνατότητα σε όλη τη Ρωσία «να παραδίδει έγκαιρα γιγάντια εγχειρήματα που αναλαμβάνει». Οι σχέσεις των Ρότενμπεργκ με την Ελλάδα ήταν μάλλον αδύναμες, αν εξαιρέσει κανείς τον γιο του Μπόρις Ρότενμπεργκ, Μπόρις τζούνιορ, που έπαιξε στον Ολυμπιακό Λευκωσίας. Στο πρόσφατο παρελθόν οι Ρότενμπεργκ ενδιαφέρθηκαν για τη Βιομηχανία Φωσφορικών Λιπασμάτων (ΒΦΛ) στη Νέα Καρβάλη. Μια επιχείρηση που αποτελεί το «μήλον της Εριδος», κυρίως λόγω της θέσης της στα «οικόπεδα» που περνούν οι διάφοροι αγωγοί φυσικού αερίου. Για λογαριασμό των Ρότενμπεργκ, ένας Ελληνας σύμβουλος και μια γερμανική εταιρεία συμβούλων επισκέφθηκαν μια σειρά ελληνικών τραπεζών για να εξετάσουν από κοινού αν είναι δυνατόν ένα «κούρεμα» των υποχρεώσεων της ΒΦΛ προς τις τράπεζες. Μέχρι την εξαγορά της εταιρείας από τον επιχειρηματία Λαυρέντη Λαυρεντιάδη, η ΔΕΠΑ είχε το 33% της εταιρείας και είχε στόχο στις εγκαταστάσεις της να δημιουργήσει το δεύτερο, μετά τη Ρεβυθούσα, σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου. Οι τράπεζες (Εμπορική, Alpha, Εθνική), που είχαν επίσης μετοχική συμμετοχή στην εταιρεία, πήραν 85 εκατομμύρια από την πώληση της ΒΦΛ, που πα- 17 ΚΟΣΜΟΣ Η «αντίστροφη ροή» και ο ΕΦΚ Το παρασκήνιο ενός deal που εκκολάπτεται μεταξύ Αθήνας, Μόσχας και... Καβάλας Του ΤΑΣΟΥ ΤΕΛΛΟΓΛΟΥ l Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν τη δεκαετία του ’60 εξασκούνταν στο τζούντο με τον Αρκάντι Ρότενμπεργκ. Ο «βασιλιάς του αρκτικού κύκλου», όπως αποκαλείται ο Ρώσος μεγιστάνας, συγκαταλέγεται στους πλουσιότερους ανθρώπους της Ρωσίας, με την περιουσία του να υπολογίζεται σήμερα στα 3,3 δισ. δολάρια. ρουσίαζε ήδη τότε ένα μεγάλο χρέος προς τη ΔΕΠΑ. Το τέρμιναλ Ερχόμενοι στο σήμερα, πηγές προσκείμενες στη διοίκηση της ΒΦΛ ανέφεραν ότι η παρούσα ιδιοκτησία δεν διαπραγματεύεται τη βιομηχανία και το τέρμιναλ από κοινού. «Το τέρμιναλ είναι άλλο κομμάτι», λένε. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», οι απεσταλμένοι των Ρότενμπεργκ θα έδιναν 70 εκατομμύρια ευρώ για τη ΒΦΛ μετά το «κούρεμα» και προφανώς χωρίς να συνυπολογίζεται το χρέος της βιομηχανίας προς τη ΔΕΠΑ. Η ΒΦΛ χρησιμοποιεί το φυσικό αέριο ως πρώτη ύλη στην παραγωγή λιπάσματος και δαπανά ένα ποσό που προσεγγίζει τα 80 εκατομμύρια για την αγορά του. Υπό αυτή την έννοια είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής φυσικού αερίου στη βόρεια Ελλάδα. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η ρωσική πλευρά προσπάθησε και με άλλο, πιο άμεσο τρόπο, να πείσει τον βασικό μέτοχο της ΒΦΛ να πουλήσει την εταιρεία, χωρίς ωστόσο επιτυχία. Παραγωγή αμμωνίας Στο πλαίσιο της βολιδοσκόπησης των προθέσεων της ελληνικής πλευράς, οι απεσταλμένοι των Ρότενμπεργκ ήρθαν σε επαφή με ανώτερο κυβερνητικό αξιωματούχο, εξηγώντας το επιχειρηματικό τους σχέδιο στην ελληνική πλευρά. Αυτό περιελάμβανε την ανάπτυξη της παραγωγικής εγκατάστασης της ΒΦΛ για την παραγωγή και εμπορία αμμωνίας, έναν τομέα στον οποίο επίσης δραστηριοποιούνται οι αδελφοί Ρότενμπεργκ. Ο Αρκάντι Ρότενμπεργκ κατέχει τον κολοσσό παραγωγής λιπασμάτων MinUdobrenjia και ένα εργοστάσιο αμμωνίας στη ρωσική Απω Ανατολή. Η ΒΦΛ πραγματοποιεί εξαγωγές 400.000 τόνων τον χρόνο κάνοντας έναν κύκλο εργασιών 100-110 εκατομμυρίων ευρώ, αλλά το κρίσιμο ζήτημα είναι αν και κατά πόσον τα σημερινά συμβόλαια που έχει για προμήθεια αερίου θα διατηρηθούν και μετά την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ... Κρίσιμο ζήτημα, που συνδέεται με την τύχη της Βιομηχανίας Φωσφορικών Λιπασμάτων (ΒΦΛ), είναι το κατά πόσον έχει ολοκληρωθεί ο ενεργειακός σχεδιασμός της περιοχής. Το μέλλον της συγκεκριμένης βιομηχανίας συναρτάται στενά με αυτή την παράμετρο. Διασφαλίζοντας το τέρμιναλ της ΒΦΛ, ο προμηθευτής της χώρας διασφαλίζει και την πύλη εισόδου του υγροποιημένου φυσικού αερίου, όχι μόνο στη βόρεια Ελλάδα αλλά πιθανώς και στη Βουλγαρία, καθώς, θεωρητικά, με την κατασκευή του αγωγού που θα συνδέει τις δύο χώρες θα δίνεται αέριο και από τον Νότο προς τον Βορρά. Το 2009 στην τελευταία κρίση Ουκρανίας – Ρωσίας, η Gazprom έκοψε το αέριο προς την Ουκρανία με αποτέλεσμα να εγκαινιασθεί η «αντίστροφη ροή» (reverse flow) επί ένα τριήμερο από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία με υγροποιημένο φυσικό αέριο από τη Ρεβυθούσα. Αυτή η προσωρινή κατάσταση θα μπορούσε να μονιμοποιηθεί όσο απελευθερώνονται τα δίκτυα, αλλά και εφόσον η χώρα μας αποκτήσει σύνδεση και με άλλους αγωγούς (π.χ. ΤΑP), καθώς μια σειρά επενδύσεων στο σύστημα μεταφοράς (ΔΕΣΦΑ) στην περιοχή της βόρειας Ελλάδας δίνει μεγαλύτερη «ευελιξία» στην ελληνική αγορά φυσικού αερίου. Την ίδια ώρα η ΒΦΛ, που έχει πετύχει ρύθμιση με τη ΔΕΠΑ, εδώ και ένα τρίμηνο αποπληρώνει 6-7 εκατομμύρια ευρώ τον μήνα και ταυτόχρονα επισημαίνει διαρκώς ότι η περίπτωσή της είναι διαφορετική από εκείνη των άλλων βιομηχανικών καταναλωτών, καθώς στην παραγωγή λιπάσματος το φυσικό αέριο χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη και όχι ως καύσιμο. Ετσι η ΒΦΛ ζητάει παραδοσιακά και ανεξάρτητα από τα χρέη της να απαλλαγεί από τον ΕΦΚ και ταυτόχρονα, όπως σε άλλες χώρες της Ε.Ε., να ενταχθεί σε καθεστώς «φθηνότερου αερίου». Στη Ρουμανία η τοπική βιομηχανία λιπασμάτων τροφοδοτείται από αέριο που παράγεται στη χώρα και είναι κατά πολύ φθηνότερο από το ρωσικό, προκειμένου να διατηρηθεί σε ένα κόστος παραγωγής που να την καθιστά ανταγωνιστική. Το πρόβλημα με αυτού του είδους τις ρυθμίσεις για τη ΔΕΠΑ είναι ότι ανοίγουν τον ασκό του Αιόλου για «ειδικές εξαιρέσεις». 18-KOSMOS_KATHI 5/17/13 10:25 PM Page 18 18 l Kυριακή 19 Μαΐου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ AFP / LEON NEAL ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ Η απόφαση της Αντζελίνα Τζολί επαινέθηκε από πολλούς ειδικούς και οργανώσεις ασθενών, ωστόσο είναι αρκετοί εκείνοι που εκφράζουν τον προβληματισμό τους. AFP Η ειδική περίπτωση της Aντζελίνας Τζολί O Ακμπάρ Χασεμί Ραφσατζανί (αριστερά) το 2009 ήρθε σε ρήξη με τον αγιατολάχ Χαμενεΐ (δεξιά). Σήμερα η υποψηφιότητα για τις προεδρικές εκλογές της 14ης Ιουνίου του πρώτου μοιάζει με ανοιχτή πρόκληση εναντίον του δεύτερου. Τα υπέρ και τα κατά της δημοσιοποίησης Τάραξε τα νερά στο Ιράν το «παρών» του Ραφσατζανί Το 1974 η Μπέτι Φορντ, τότε πρώτη κυρία των ΗΠΑ, αποκάλυψε ότι είχε υποβληθεί σε μαστεκτομή. Με τη δήλωσή της αποστέρησε από την ασθένεια το πέπλο μυστικότητας με το οποίο την κάλυπταν οι άρρωστοι και άνοιξε μια νέα σελίδα στην προσέγγιση της ασθένειας. Πριν από μερικές ημέρες, μια άλλη πρώτη κυρία, του θεάματος αυτή τη φορά, η Αντζελίνα Τζολί, ανάγκασε την κοινή γνώμη να εστιάσει την προσοχή της στην ίδια ασθένεια. Mόνο που αυτή τη φορά το μήνυμα ήταν πολύ πιο ηχηρό: «Mια γυναίκα με γενετική προδιάθεση για καρκίνο του μαστού πρέπει να αισθάνεται αρκετά δυνατή και να επιλέξει τη μαστεκτομή αν θέλει να αποτρέψει με αυτό τον τρόπο την εμφάνιση της νόσου». Με το άρθρο της στους New York Times η ηθοποιός εξηγεί πως η απόφασή της επηρεάστηκε από την εμπειρία που είχε βλέποντας τη μητέρα της να πεθαίνει σε ηλικία 56 ετών από καρκίνο των ωοθηκών και πως η αγάπη της για τα παιδιά της την οδήγησε στην προληπτική μαστεκτομή. Πολλοί ειδικοί και οργανώσεις ασθενών επαίνεσαν τον τρόπο με τον οποίο προσέγγισε τις εναλλακτικές λύσεις και ενδυναμωμένη με γνώση έλαβε την απόφασή της. Η δημοσιοποίηση της προσωπικής της ιστορίας θα κάνει κάποιες γυναίκες με βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού να υποβληθούν στη γενετική εξέταση, κι έχοντας μπροστά τους τα δεδομένα, να κάνουν τις δικές τους επιλογές. Από την άλλη, κάποιοι ειδικοί διατυπώνουν τον φόβο ότι η αποκάλυψη της Τζολί θα παρερμηνευθεί και θα πυροδοτήσει μια τάση για μαστεκτομές ακόμα και όταν δεν κρίνονται ιατρικώς απαραίτητες. Τα τελευταία χρόνια, εξάλλου, οι γιατροί καταγράφουν ραγδαία αύξηση των λεγομένων προφυλακτικών / προληπτικών μαστεκτομών σε γυναίκες που έχουν εμφανίσει καρκινικό όγκο στον έναν μαστό και αποφασίζουν να αφαιρέσουν και τον άλλο, παρότι δεν διαθέτουν τις μεταλλάξεις που αυξάνουν τον κίνδυνο επανεμφάνισης της νόσου. Ωστόσο, η κατάσταση της διάσημης ηθοποιού είναι σπάνια. Μεταλλάξεις των BRCA1 - BRCA2 προκαλούν μόλις το 5% έως 10% των καρκίνων του μαστού και 10% έως 15% των καρκίνων των ωοθηκών στις ΗΠΑ. Ο δρ Κένεθ Οφιτ, επικεφαλής του τμήματος γενετικής στο Αντικαρκινικό Κέντρο Μεμόριαλ Σλόαν Κέτερινγκ της Νέας Υόρ- Πρόκληση εναντίον Χαμενεΐ η κάθοδός του ως υποψηφίου στις προεδρικές εκλογές Του ΠΕΤΡΟΥ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Μέχρι το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, οι ιρανικές προεδρικές εκλογές της 14ης Ιουνίου περνούσαν στα ψιλά του διεθνούς Τύπου. Μετά την αμφιλεγόμενη επανεκλογή του Μαχμούντ Αχμεντινετζάντ στη σφοδρή αναμέτρηση του 2009, το «Πράσινο Κίνημα» της αντιπολίτευσης γνώρισε την καταστολή και οι δύο μεταρρυθμιστές υποψήφιοι, Μιρχοσεΐν Μουσαβί και Μεχντί Καρουμπί, συνεχίζουν να τελούν υπό κατ’ οίκον περιορισμό. Δεδομένου ότι ούτε ο έντονα πολωτικός Αχμεντινετζάντ δύναται, βάσει του Συντάγματος, να διεκδικήσει και τρίτη συνεχή προεδρική θητεία, η πλειονότητα των διεθνών αναλυτών αντιμετώπιζε τις φετινές εκλογές ως ενδοοικογενειακή αναμέτρηση μεταξύ εκλεκτών του συντηρητικού θεοκρατικού κατεστημένου, υπό τον ανώτατο ηγέτη αγιατολάχ Χαμενεΐ. Το σκηνικό πλήξης ανατινάχθηκε μεμιάς από την υποψηφιότητα που κατέθεσε στις «δώδεκα παρά πέντε», λίγες ώρες προτού εκπνεύσει η σχετική προθεσμία, ένας πολιτικός βαρέων βαρών, που αποτελεί κόκκινο πανί για την ηγετική μερίδα του συστήματος. Πρόκειται για τον Ακμπάρ Χασεμί Ραφσατζανί, την υποψηφιότητα του οποίου έσπευσε να αγκαλιάσει το σύνολο των μεταρρυθμιστών, συμπεριλαμβανομένων 46 συνεργατών του προκατόχου του Αχμεντινετζάντ, Μοχάμεντ Χαταμί, ο οποίος πέρασε στην Ιστορία ως «αγιατολάχ Γκορμπατσόφ» για τις μεταρρυθμιστικές, όσο και ατελέσφορες τάσεις του. Η αλήθεια είναι ότι ο 78χρονος Ραφσατζανί δεν είναι ο καλύτερος ορισμός του «αντάρτη». Μέλος του ανώτατου ιερατείου, μεγαλοεπιχειρηματίας -πολλοί λένε ότι είναι ο πλουσιότερος άνθρωπος στο Ιράν- διετέλεσε δύο φορές πρόεδρος της Ισλαμικής Δημοκρατίας και επί οκτώ χρόνια πρόεδρος της Βουλής. Με δυο λόγια, αποτελεί σάρκα εκ της σαρκός του ιρανικού κατεστημένου. Ωστόσο, αυτός ο άνθρωπος δεν δίστασε να προσχωρήσει στο «Πράσινο Κίνημα» και να έρθει σε μετωπική ρήξη με τον Χαμενεΐ, το 2009, παρακινούμενος (και) από τη βαθιά του αντιπάθεια για τον Αχμεντινετζάντ, από τον οποίο είχε ηττηθεί εντελώς απροσδόκητα στις προεδρικές εκλογές του 2005. Εκτοτε το ιερατείο τού απαγόρευσε να προΐστα< < < < < < Συκοφαντίες και επιθέσεις από τους ανθρώπους της εξουσίας σε βάρος του πρώην προέδρου ται στις καθιερωμένες προσευχές της Παρασκευής (κάτι σαν... καθαίρεση από το Πολιτικό Γραφείο), ενώ τα παιδιά του συνελήφθησαν και η μεγαλύτερη κόρη του πέρασε έξι μήνες στη φυλακή. Τούτων δοθέντων, η υποψηφιότητα Ραφσατζανί μοιάζει με ανοιχτή πρόκληση εναντίον του Χαμενεΐ, φέρνοντάς τον σε πολύ δυσχερή θέση. Ο ανώτατος ηγέτης δύναται να εμποδίσει την επιστροφή του Ραφσατζανί στην προεδρία μέσω του απολύτως ελεγχόμενου Συμβουλίου Επίβλεψης, το οποίο καλείται να εγκρίνει τις υποψηφιότητες – στις προηγούμενες εκλογές, επί συνόλου 450 υποψηφιοτήτων, ενέκρινε μόλις... τέσσερις! Μια παρόμοια κίνηση, όμως, θα αποτελούσε βαρύτατο πλήγμα στο κύρος των εκλογών, πολύ περισσότερο που θα έχει στόχο όχι κάποιον «ακραίο» ριζοσπάστη, αλλά έναν ιστορικό ηγέτη της Ισλαμικής Δημοκρατίας, τον ντε φάκτο αρχηγό των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων στον μακρύ πόλεμο με το Ιράκ. Πάντως, τα όργανα άρχισαν κιόλας. Ο αδελφός του Χαμενεΐ έσπευσε να εμφανίσει τον Ραφσατζανί περίπου ως «λακέ του ιμπεριαλισμού», χαρακτηρίζοντας την υποψηφιότητά του «την καλύτερη επιλογή για την αμερικανική συνωμοσία» κατά του Ιράν. Λίγο πιο κομψή, αλλά στο ίδιο μήκος κύματος, ήταν η παρέμβαση του ίδιου του Χαμενεΐ, την περασμένη Τετάρτη. Ο ανώτατος ηγέτης κάλεσε τους ομοεθνείς του να εκλέξουν έναν «ευσεβή, επαναστάτη και αποφασιστικό πολιτικό», προειδοποιώντας ότι «οι εχθροί» του Ιράν «θα ήθελαν να δουν στην εξουσία έναν άνθρωπο ο οποίος θα σύρει τη χώρα στον δρόμο της εξάρτησης, της αδυναμίας και της οπισθοδρόμησης». Αμέσως μετά, περίπου 100 βουλευτές έκαναν αίτηση στο Συμβούλιο Επίβλεψης να ακυρώσει την υποψηφιότητα του Ραφσατζανί. Η αλήθεια είναι ότι ο πρώην πρόεδρος υπήρξε διαχρονικά οπαδός της βελτίωσης των σχέσεων με τις ΗΠΑ και ότι προώθησε, επί των ημερών του, φιλελεύθερες οικονομικές μεταρρυθμίσεις που του εξασφάλισαν σημαντική υποστήριξη από την ανώτερη τάξη και τα εύπορα μεσαία στρώματα, αλλά και έντονη μνησικακία από τα φτωχότερα. Σε κάθε περίπτωση, η υποψηφιότητά του υποχρέωσε τους συντηρητικούς να συμπτύξουν τις γραμμές τους, αναζητώντας έναν ισχυρό ανθυποψήφιο ο οποίος θα δώσει με αξιώσεις νίκης τη μάχη. Οι πληροφορίες του δυτικού Τύπου συγκλίνουν στην εκδοχή ότι τις περισσότερες πιθανότητες συγκεντρώνει ο στενός συνεργάτης του Χαμενεΐ και επικεφαλής των Ιρανών διαπραγματευτών για το πυρηνικό πρόγραμμα, Σαέντ Τζαλιλί. Ιδωμεν... Και ο εκλεκτός του Αχμεντινετζάντ Μαζί με τον Ραφσατζανί, μια άλλη υποψηφιότητα της τελευταίας στιγμής πυράκτωσε την προεκλογική ατμόσφαιρα στο Ιράν. Πρόκειται για τον υπ’ αριθμόν ένα σύμβουλο του Αχμεντινετζάντ, Εσφαντιάρ Ραχίμ Μασεΐ. Η υποψηφιότητά του αποτελεί ευθεία πρόκληση για τον Χαμενεΐ, ο οποίος είχε θέσει βέτο στην πρόθεση του Αχμεντινετζάντ να διορίσει τον προστατευόμενό του αντιπρόεδρο της κυβέρνησης. Σε αντίθεση με τον Ραφσατζανί, ο Μασεΐ όχι μόνο δεν προέρχεται από τις τάξεις του ιερατείου, αλλά θέτει υπό αμφισβήτηση τον καθοριστικό ρόλο του στο πολιτικό σύστημα της χώρας. Αχμεντινετζάντ και Μασεΐ εκφράζουν έναν ριζοσπαστικό εθνικισμό-λαϊκισμό, δίνοντας προτεραιότητα στην ιρανική εθνική ταυτότητα έναντι της ισλαμικής ορθοδοξίας. Δεν είναι τυχαίο που το θεοκρατικό κατεστημένο κάνει λόγο για «ρεύμα παρέκκλισης» από τις ισλαμικές αρχές, ένας χαρακτηρισμός που θα μπορούσε, στο μέλλον, να στοιχίσει στους εκπροσώπους του κάτι πολύ περισσότερο από τις πολιτικές τους φιλοδοξίες. Πολιτικοί αναλυτές θεωρούν πιθανή την ακύρωση της υποψηφιότητας Μασεΐ από το Συμβούλιο Επίβλεψης, κάτι που ήδη ζήτησαν 150 βουλευτές, οι οποίοι, μάλιστα, έθεσαν ζήτημα δίωξης του Αχμεντινετζάντ, χαρακτηρίζοντας παράνομη παρέμβαση στην προεκλογική εκστρατεία την ανοιχτή υποστήριξη του εκλεκτού του. Οσο κι αν φαίνεται παράξενο στη Δύση, η πιο ριζοσπαστική κριτική στο ιερατείο, αυτή τη στιγμή, εκφράζεται από το στρατόπεδο του Αχμεντινετζάντ, το οποίο έχει υιοθετήσει ως κεντρικό του σλόγκαν το «Ζήτω η Ανοιξη», κάτι που παραπέμπει στις αραβικές εξεγέρσεις! κης, λέει ότι το 30% των γυναικών που είναι φορείς των μεταλλάξεων αποφασίζει και υποβάλλεται σε προληπτική μαστεκτομή, ενώ οι γυναίκες που έχουν δει συγγενείς τους να πεθαίνουν χτυπημένες από τη νόσο σε νεαρή ηλικία είναι αυτές που αποφασίζουν ευκολότερα να υποβληθούν στην επέμβαση. «Είναι πολύ σημαντικό ο κόσμος να κατανοήσει ότι η κατάσταση για τους φορείς των γονιδίων αυτών είναι ιδιαίτερη», προσθέτει η δρ Μόνικα Μόροου, επικεφαλής του τμήματος καρκίνου του μαστού στο Μεμόριαλ Σλοαν Κέτερινγκ. Η προληπτική / προφυλακτική μαστεκτομή έχει νόημα μόνο για τις γυναίκες που διατρέχουν ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο να νοσήσουν. Αντιθέτως, η τάση που διαπιστώνεται μεταξύ γυναικών, που παρότι δεν διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο επιλέγουν τη μαστεκτομή ως μέτρο πρόληψης, είναι < < < < < < Κάποιοι πιστεύουν ότι η αποκάλυψη της διάσημης σταρ θα πυροδοτήσει μια τάση για επεμβάσεις ακόμα και όταν δεν είναι ιατρικώς απαραίτητες ανησυχητική. Κάποιες θεωρούν ότι ο κίνδυνος του καρκίνου ή της επανεμφάνισής του είναι πολύ μεγαλύτερος από ό,τι πραγματικά είναι, ενώ άλλες πιστεύουν ότι η εμφάνισή τους, με τη αποκατάσταση και των δύο μαστών, θα είναι καλύτερη. Το γεγονός ότι η Τζολί είναι μητέρα έξι παιδιών, διάσημη ηθοποιός που πάντα υποδύεται δυναμικές γυναίκες, προφανώς θα επηρεάσει πολλές. Ομως, όπως υπογραμμίζει η δρ Ιζαμπέλ Πεντροσιάν, ογκολόγος στο αντικαρκινικού κέντρου Μ. Ντ. Αντερσον στο Χιούστον του Τέξας, «η περίπτωση της Αντζελίνα Τζολί είναι ιδιαίτερη και δεν πρέπει επ’ ουδενί οι γυναίκες να ακολουθήσουν το παράδειγμά της χωρίς πρώτα να το συζητήσουν με τους ειδικούς και να πεισθούν ότι αυτή η λύση είναι αναγκαία». Και καταλήγει: «Ας ελπίσουμε ότι η δημοσιοποίηση του δικού της προβλήματος θα κάνει όσες γυναίκες έχουν μητέρες, θείες, γιαγιάδες κι αδελφές, που έχουν νοσήσει από καρκίνο του μαστού ή των ωοθηκών, να εξετασθούν για να δουν μήπως έχουν και αυτές τα γονίδια». THE NEW YORK TIMES Η παράξενη ιστορία Aμερικανού «κατασκόπου» από το κρύο Τα εργαλεία δουλειάς, η στάση των ΗΠΑ, η δημοσιότητα από τους Pώσους και τα πολλά ερωτήματα της υπόθεσης Εφτασε στη συνάντηση με δύο περούκες, μία ξανθιά -που ήδη φορούσε κάτω από το καπέλο του μπέιζμπολ- και μία καφέ κρυμμένη στο σακίδιό του, μαζί με μία πυξίδα, έναν χάρτη των δρόμων της Μόσχας και 130.000 δολάρια σε χαρτονομίσματα. Ηταν, όπως λένε οι αξιωματούχοι των ρωσικών υπηρεσιών πληροφοριών, πράκτορας της CIA. Στόχος του; Η στρατολόγηση ενός Ρώσου αξιωματικού των υπηρεσιών ασφάλειας, προκειμένου να κατασκοπεύει για λογαριασμό των ΗΠΑ. Μάλιστα, στο σακίδιο βρέθηκε και μια επιστολή που προσέφερε «ένα εκατομμύριο δολάρια ετησίως για τη μακροχρόνια συνεργασία» και έφερε την υπογραφή «Οι Φίλοι Σου». Την Τρίτη, ο Αμερικανός Ράιαν Φογκλ, ο οποίος εργαζόταν στην πρεσβεία των ΗΠΑ στη Μόσχα ως τρίτος γραμματέας του πολιτικού τμήματος, συνελήφθη, και μία ημέρα μετά αφέθηκε ελεύθερος με την εντολή να εγκαταλείψει τη Ρωσία ως persona non grata, δηλαδή ως ανεπιθύμητος. Η Ρωσική Υπηρεσία Ομοσπονδιακής Ασφάλειας (FSB) έδωσε στη δημοσιότητα το βίντεο της σύλληψης του Αμερικανού. Ο Φογκλ απαθανατίζεται ξαπλωμένος μπρούμυτα σε δρόμο της Μόσχας, τη στιγμή που Ρώσος πράκτορας του φοράει τις χειροπέδες πίσω από την πλάτη. Ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έχει επανειλημμένως εκφράσει υποψίες για την ανάπτυξη αμερικανικών δικτύων κατασκοπείας με μοναδικό στόχο την υπονόμευσή του. Ετσι, άδραξε την ευκαιρία να γελοιοποιήσει τις ΗΠΑ δίνοντας στη δημοσιότητα φωτογραφίες με τις περούκες και με όλα τα άλλα «εργαλεία κατασκοπείας» που μετέφερε ο Φογκλ. Σύμφωνα με Ρώσο αξιωματούχο, ο Αμερικανός προσπάθησε να στρατολογήσει έναν πράκτορα της υπηρεσίας αντικατασκοπίας με ειδικότητα και γνώση στα τεκταινόμενα στον Καύκασο, μια περιοχή που -μετά τη βομβιστική επίθεση στη Βοστώνη- ενδιαφέρει εξαιρετικά τις ΗΠΑ. Βέβαια, τα παράδοξα των εξελίξεων στη Μόσχα αφήνουν πολλά ερωτήματα και προβληματίζουν. Για ποιο λόγο άραγε μια χώρα που μπορεί να σκοτώνει τρομοκράτες με τηλεχειριζόμενα αεροσκάφη ένιωσε την ανάγκη να στείλει έναν άνθρωπο με χάρτη και πυξίδα στους μοσχοβίτικους δρόμους; «Eίναι παράξενο», υπογραμμίζει ο ρεπόρτερ Αντρέι Σολντάτοφ, ο οποίος έχει γράψει πολλά βιβλία για τις ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας και δημιούργησε την ιστοσελίδα Agentura.ru, < < < < < < Ρώσος ειδικός πιστεύει πως πρόκειται για επιχείρηση «δόλωμα» που έστησαν οι Ρώσοι EPA Tων DAVID M. HERSZENHORN & ELLEN BARRY THE NEW YORK TIMES Ο Αμερικανός Ράιαν Φογκλ μπροστά στα σύνεργα της δουλειάς του, κατά τους Ρώσους. όπου καταγράφεται η δραστηριότητα των υπηρεσιών πληροφοριών ανά τον κόσμο. Ο ίδιος πιστεύει πως πρόκειται για επιχείρηση «δόλωμα» που έστησαν οι Ρώσοι. Eάν θεωρούσαν τον Φογκλ σοβαρή απειλή -εξηγεί ο δημοσιογράφος- θα τον είχαν αφήσει να ολοκληρώσει την αποστολή στρατολόγησης ή θα τον «καθοδηγούσαν» σε κάποιον διπλό πράκτορα έτσι ώστε να μάθουν περισσότερα για τα «ενδιαφέροντα» των Αμερικανών. Βέβαια, προηγούμενη «κίνηση» στην σκακιέρα της μεταψυχροπολεμικής κατασκοπείας απέβη εις βάρος των Ρώσων. Το 2010 οι αμερικανικές αρχές συνέλαβαν δέκα «εν υπνώσει πράκτορες» της Ρωσίας που ζούσαν πολλά χρόνια στις ΗΠΑ παριστάνοντας τους Αμερικανούς. Κάποιοι, μάλιστα, ήταν ζευγάρια με παιδιά, επαγγελματίες με καλή σταδιοδρομία. Ουδέποτε έστειλαν την παραμικρή πληροφορία στη Μόσχα και όταν τελικά συνελήφθησαν, δεν τους απαγγέλθηκαν κατηγορίες για κατασκοπεία αλλά για «αδήλωτη εργασία». Τελικά, απελάθηκαν στη Ρωσία, στο πλαίσιο ανταλλαγής με τέσσερις άνδρες που είχαν καταδικαστεί ως κατάσκοποι από το Κρεμλίνο. Τι ακριβώς περίμενε να επιτύχει ο Φογκλ με την κακής ποιότητας και προσαρμογής περούκα που ήταν έτοιμη να πέσει από το κεφάλι του σε κάθε τράνταγμα; Πολλά ερωτήματα μένουν αναπάντητα. Ο Αμερικανοί τηρούν σιγή ιχθύος σχετικά με το τι πραγματικά συμβαίνει, ενώ την Τετάρτη ανώτατοι Ρώσοι αξιωματούχοι δήλωναν ότι -παρά το επεισόδιο- δεν πρόκειται να διαταραχθούν οι σχέσεις των δύο χωρών. 19-KOSMOS_KATHI 5/17/13 10:15 PM Page 19 Kυριακή 19 Μαΐου 2013 ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΑΤΙΑ Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΓΝΩΜΕΣ ΕΛΛΑΔΑ «Ναρκοπέδιο» το υπ. Οικονομικών Οι μεταρρυθμίσεις στα εργα- º ÓÎ Σημαντική νίκη κατήγαγαν την περασμένη Τρίτη η γαλλική κυβέρνηση και ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, καθώς η γαλλική Γερουσία ψήφισε υπέρ μιας, περιορισμένης ωστόσο, μεταρρύθμισης της αγοράς εργασίας, την οποία είχε ήδη υπερψηφίσει η Εθνοσυνέλευση. Ομως ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Λοράν Φαμπιούς αποκάλυψε την ύπαρξη σοβαρών εντάσεων στο εσωτερικό της γαλλικής κυβέρνησης, καθώς επέκρινε τους χειρισμούς του υπουργού Οικονομίας, Πιερ Μοσκοβισί. Οι επικρίσεις του Φαμπιούς εντείνουν τις πιέσεις προς τον πρόεδρο Ολάντ ώστε να προχωρήσει σε ανασχηματισμό της κυβέρνησής του, έναν μόλις χρόνο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του. Ο Φαμπιούς έχει διατελέσει ο ίδιος υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας και δήλωσε ότι επί του παρόντος το συγκεκριμένο υπουργείο χρειάζεται ένα αφεντικό. Ερωτηθείς αν θα υπάρξουν σύντομα αλλαγές στην κυβέρνηση, ο Φαμπιούς τόνισε ότι το ζήτημα αυτό θα συζητηθεί. Οι δηλώσεις Φαμπιούς περιόρισαν τον αντίκτυπο της επιτυχίας του Γάλλου προέδρου αναφορικά με τις συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις. Η νέα νομοθεσία είναι αποτέλεσμα δύσκολων διαπραγματεύσεων μεταξύ της γαλλικής κυβέρνησης, των εργοδοτών και των συνδικάτων, οι οποίες ολοκληρώθηκαν τον περασμένο Ιανουάριο. Η νέα νομοθεσία REUTERS/BENOIT TESSIER Νίκη του Ολάντ, που καθιστά ευκολότερες τις απολύσεις – Γκρίνια στην κυβέρνηση αποτελεί επιτυχία για τον πρόεδρο Ολάντ και τη στρατηγική του, η οποία συνίσταται στο να αποτρέπει τις απεργίες με τον διάλογο και τη συναίνεση μεταξύ των κοινωνικών εταίρων. Τα νέα μέτρα δεν προκαλούν σεισμό στα εργασιακά στη Γαλλία. Ωστόσο καθιστούν ευκολότερο για τις επιχειρήσεις το να απολύουν εργαζομένους και το να μειώνουν τις αμοιβές των εργαζομένων αλλά και τις ώρες εργασίας τους. Παράλληλα, η νέα νομοθεσία αυξάνει τα πλεονεκτήματα για αυτούς που εργάζονται με συμβάσεις εργασίας περιορισμένου χρόνου, συμβάσεις που απεδείχθησαν πολύ δημοφιλείς για τις εταιρείες οι οποίες δεν θέλουν να προσλαμβάνουν εργαζομένους πλήρους απασχόλησης. Οι εν λόγω συμβάσεις εργασίας αντιπροσωπεύουν το 80% όλων των νέων εργασιακών συμβάσεων στη Γαλλία. «Είναι μια από τις στιγμές που έγινε ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός», δήλωσε ο υπουργός Εργασίας, Μισέλ Σαπέν, ο οποίος ήταν επικεφαλής των διαπραγματεύσεων μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων. Το αντιπολιτευόμενο κεντροδεξιό κόμμα UMP απείχε από την ψηφοφορία στη Γερουσία ενώ οι Κομμουνιστές ψήφισαν εναντίον των νέων μέτρων. Με τη νέα νομοθεσία, οι επιχειρήσεις θα μπορούν ευκολότερα να προσλαμβάνουν και να απολύουν εργαζομένους, ενώ θα έχουν το δικαίωμα να τους ζητήσουν να δέχονται μικρότερες αμοιβές και να εργάζονται λιγότερες ώρες, εν Η μεταρρύθμιση στα εργασιακά αποτελεί επιτυχία για τον Γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ και τη στρατηγική του, η οποία συνίσταται στο να αποτρέπει τις απεργίες με τον διάλογο και τη συναίνεση μεταξύ των κοινωνικών εταίρων. < < < < < < Οι επικρίσεις του ΥΠΕΞ Λοράν Φαμπιούς εντείνουν τις πιέσεις για ανασχηματισμό, ύστερα από μόλις ένα χρόνο διακυβέρνησης μέσω κρίσης, με αντάλλαγμα τη διασφάλιση της θέσης εργασίας τους. Σχεδόν 3,5 εκατομμύρια χαμηλά αμειβόμενοι εργαζόμενοι θα αποκτήσουν επιπλέον πλεονεκτήματα ως προς τις ασφαλιστικές εισφορές για την περίθαλψη, τις οποίες θα καλύπτουν οι εργοδότες. Επιπλέον, 38 ÊÔÄÒÇ Ä Ì Ï Ö ¨ ª £¢ª 38th CYPRUS INTERNATIONAL FAIR ¥ÎÍ ¢ÊÓÐÁÑÈÎ Ç 38Ç ÈÄÔÍ»Ö ÊÔÄÒÇ ¿ÏÑÎØ ÑÒÆлØÃÇ ÒÆÌ ÍÇÉÍÌÍË»¿ É¿Ç ÒÇÕ ÃÎÇÖÃÇкÑÃÇÕ ÐÖº пÒÇÉÏÌ ÉÓ¹ÑÃÔÌ ¾ÎÐÍ× ÑÒ¿ÓË»ØÍÌÒ¿Õ Ò¿ ÂÃÂÍ˹̿ ÎÍ× ÃÎÇÉпÒÍ¾Ì ÑºËÃп ÑÒÆÌ ×ÎÐǿɺ ÍÇÉÍÌÍË»¿ É¿Ç ËÃÒ ¿Î¼ ÂÇ¿À;ÊÃ×ÑÆ Ëà ÒÆÌ ÃËÎÍÐÍÀÇÍËÆÖ¿ÌÇɺ ÉÍÇ̼ÒÆÒ¿ ÒÍ× Ò¼ÎÍ× Ë¿Õ, É¿ÓÏÕ É¿Ç ÒÆÌ ¿ÌÒ¿Êʿź ¿Î¼ÁÃÔÌ Ëà ÒÍ ©ÎÍ×ÐÅÃ»Í Ì¹ÐÅÃÇ¿Õ, ËÎÍлÍ× ÇÍËÆÖ¿Ì»¿Õ É¿Ç ¤Í×ÐÇÑË;, ¿Ì¿ÉÍÇÌÏÌÃÇ ÒÆ ËÃÒ¿É»ÌÆÑÆ ÒÆÕ ÆËÃÐÍËÆÌ»¿Õ ÎпÅË¿ÒÍÎÍ»ÆÑÆÕ ÒÆÕ 38ÆÕ ÇÃÓÌÍ¾Õ jÉÓÃÑÆÕ ¿Î¼ ÒÇÕ 24 ¿ÛÍ× ÑÒÇÕ 4 ¡ÉÒÔÀлÍ× Ëà ÂÇÐÉÃÇ¿ ˹ÖÐÇ ÒÇÕ 9 ¡ÉÒÔÀлÍ× 2013. ÉÍÎ¼Õ ÒÆÕ ÇÃÓÌÍ¾Õ jÉÓÃÑÆÕ ¿Î¼ ÒÆÌ ÎÐÏÒÆ ÖÐÍÌÇ É¿ÓÇÃÐÏÑÃÔÕ ÒÆÕ, Ã»Ì¿Ç Æ ÑÒºÐÇÈÆ ÒÍ× ÃËÎÍлÍ× É¿Ç ÒÆÕ ¿ÅÍÐÕ ÑÒÍÌ Ò¼ÎÍ Ë¿Õ É¿ÓÏÕ É¿Ç Æ ¿ÌÂÃÇÈÆ ÒÔÌ Â×Ì¿ÒÍÒºÒÔÌ É¿Ç ÎÐÍÍÎÒÇÉÏÌ ÒÆÕ ÍÇÉÍÌÍË»¿Õ Ë¿Õ, ÑÒ¼ÖÍÇ ÎÍ× Î¿Ð¿Ë¹ÌÍ×Ì Ë¹ÖÐÇ É¿Ç ÑºËÃп ¿Ì¿ÊÊÍ»ÔÒÍÇ. 24Æ ¿»Í× 2013 ÔÕ ÆËÃÐÍËÆÌ»¿ ¹Ì¿ÐÈÆÕ ÒÆÕ 38ÆÕ ÇÃÓÌÍ¾Õ jÉÓÃÑÆÕ Ã»Öà ɿÓÍÐÇÑÒû ¿Î¼ ÒÍ ÙÍ ÒÍ× 2012 Ëà ÒÆ ÊºÈÆ ÒÆÕ ÎÃÐÑÇÌºÕ ¹ÉÓÃÑÆÕ. ¡Ç ÑÆËÃÐÇÌ¹Õ ¼ËÔÕ Ñ×ÌÓºÉÃÕ É¿ÓÏÕ É¿Ç ÒÍ ¿»ÒÆË¿ Îп ÎÍÊÊÏÌ Î¿Ð¿ÂÍÑÇ¿ÉÏÌ ÃÉÓÃÒÏÌ ÅÇ¿ ËÃÒ¿É»ÌÆÑÆ ÒÆÕ ÆËÃÐÍËÆÌ»¿Õ, ;ÒÔÕ ÏÑÒà ̿ ÒÍ×Õ ÂÍÓû Ã×É¿Çл¿ Ì¿ ÎÐÍÃÒÍÇË¿ÑÒÍ¾Ì É¿Ç Ì¿ ÎÐÍÖÔкÑÍ×Ì ÑÒÇÕ ¿Ì¿ÅÉ¿»ÃÕ Î¿Ð¿ÅÅÃÊ»ÃÕ É¿Ç ÃÉÒÃÊÔÌ»ÑÃÇÕ ÒÔÌ ÎÐÍÙ¼ÌÒÔÌ ÒÍ×Õ, ÎÍ× ÃÇÂÇÉ Ä¹ÒÍÕ Ã»Ö¿Ì É¿Ó×ÑÒÃкÑÃÇ, ͺÅÆÑ¿Ì ÒÆÌ ÐÖº ÑÒÆ ÊºÁÆ ÒÆÕ ÑÖÃÒÇÉºÕ ¿Î¼Ä¿ÑÆÕ. Ò¼ÖÍÕ ÒÆÕ ÐÖºÕ, ÂÃÌ Ã»Ì¿Ç ¿ÎÊ É¿Ç Ë¼ÌÍ Æ ÎпÅË¿ÒÍÎÍ»ÆÑÆ ÃÉÓ¹ÑÃÔÌ ¿ÊÊ É¿Ç Í ÑÔÑÒ¼Õ ÒмÎÍÕ ÂÇÍÐÅÌÔÑÆÕ É¿Ç Î¿ÐÍ×Ñ»¿ÑÆÕ ÎÐÍÕ ÃλÒÃ×ÈÆ ÒÍ× ¿ÌÒÇÉÃÇËÃÌÇÉ; ÑÉÍÎ;, ÂÆʿº ÒÆÕ ÑÔÑÒºÕ ÎÐÍÏÓÆÑÆÕ ÒÆÕ ÃÇÉ¼Ì¿Õ ÒÆÕ ×ÎÐÇ¿ÉºÕ ÍÇÉÍÌÍË»¿Õ. ÎÍÊÍÅ;˿ÑÒà ÅÇ¿ ÒÆÌ ÍÎÍǿºÎÍÒà Ò×Ö¼Ì Ò¿Ê¿ÇÎÔл¿ ÎÐÍÉ¿ÊÃ»Ò¿Ç ÑÒÍ×Õ ÃÉÓ¹ÒÃÕ ¼ËÔÕ Ã»Ë¿ÑÒà À¹À¿ÇÍÇ ÎÔÕ Æ ËÃÒ¿É»ÌÆÑÆ ÒÆÕ ÆËÃÐÍËÆÌ»¿Õ Ó¿ ÊÃÇÒÍ×ÐźÑÃÇ ÓÃÒÇÉ ÎÐÍÕ ¼ÄÃÊÍÕ ¼ÊÔÌ ÒÔÌ ÃËÎÊÃÉÍ˹ÌÔÌ. ¡Ç ÃÌÂÇ¿ÄÃмËÃÌÍÇ ËÎÍÐÍ¾Ì Ì¿ ÃÎÇÉÍÇÌÔÌÍ¾Ì Ëà ÒÆÌ ÐÖº пÒÇÉÏÌ ÉÓ¹ÑÃÔÌ ÑÒÍ ÒÆʹÄÔÌÍ 22-203600. 4 - 9ѼÎØ Á ¢ÊÓÕ 13 20 www.csfa.org.cy 19 ΚΟΣΜΟΣ Νέος νόμος για την αγορά εργασίας και στη Γαλλία Των STEVEN ERLANGER και DAVID JOLLY THE NEW YORK TIMES l οι επιχειρήσεις θα έχουν φορολογικά κίνητρα για να προσλαμβάνουν εργαζομένους με συμβάσεις εργασίας αορίστου χρόνου. Παρότι δύο εκ των πλέον μαχητικών συνδικάτων της Γαλλίας αντιτάχθηκαν στα νέα μέτρα, άλλα μεγάλα συνδικάτα τάχθηκαν υπέρ τους. Στη Γαλλία, υπάρχει ευρεία συναίνεση ότι η χώρα θα πρέπει να μειώσει το σχετικά υψηλό κόστος εργασίας της αν επιδιώκει να γίνει πιο ανταγωνιστική σε σχέση με άλλες χώρες, και ιδιαιτέρως απέναντι στους γείτονές της τους Γερμανούς. Η Γερμανία προχώρησε εδώ και μία δεκαετία στη μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας και σήμερα το ποσοστό της ανεργίας ανέρχεται στο 5,4%. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ταχθεί υπέρ αυτών των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στη Γαλλία, ως μέσο για να τονωθούν η απασχόληση και η ανάπτυξη. Ακόμη και η ίδια η γαλλική κυβέρνηση παραδέχεται ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα, μεταξύ των οποίων και αλλαγή στο συνταξιοδοτικό σύστημα. Η κρίση πλήττει τη Γαλλία ενώ το ποσοστό της ανεργίας έφθασε στο 11%. Στους δε νέους, το πρόβλημα είναι πολύ πιο έντονο καθώς το ποσοστό των ανέργων ανέρχεται σε 26%. Aπό την πλευρά τους, οι Βρυξέλλες πιέζουν τον πρόεδρο Ολάντ, του οποίου το ποσοστό της δημοτικότητας βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλό επίπεδο, να μειώσει τις δημόσιες δαπάνες. σιακά έγιναν αφορμή για να αναδειχθούν οι τριγμοί στο εσωτερικό της γαλλικής κυβέρνησης. Η αντιπαράθεση μεταξύ του υπουργού Εξωτερικών, Λοράν Φαμπιούς, και του υπουργού Οικονομικών, Πιερ Μοσκοβισί, είναι ενδεικτική. Ο Μοσκοβισί θεωρείται πραγματιστής και μετριοπαθής και εκφράζει την κεντρώα και την πιο δεξιά πτέρυγα του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Ο Μοσκοβισί όμως έρχεται σε αντιπαράθεση με τους υφυπουργούς του και δέχεται επικρίσεις εξαιτίας αυτών. Οταν ο υφυπουργός του και αρμόδιος για Ζητήματα Προϋπολογισμού, Ζερόμ Καϊζάκ, αναγκάστηκε να παραιτηθεί όταν αποκαλύφθηκε ότι διατηρούσε μυστικούς λογαριασμούς σε τράπεζες της Ελβετίας, το σκάνδαλο που ξέσπασε ήταν τεράστιο, κατέφερε σοβαρό πλήγμα στη γαλλική κυβέρνηση και είχε αντίκτυπο και στον Μοσκοβισί. Επιπλέον, ο Αρνό Μοντεμπούρ, έτερος υφυπουργός του Μοσκοβισί, αρμόδιος για τη Βιομηχανία, προέρχεται από την αριστερή πτέρυγα του κόμματος και είναι πολέμιος της παγκοσμιοποίησης. Σημειωτέον ότι ο Αρνό Μοντεμπούρ είχε και προεδρικές φιλοδοξίες ενόψει των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία το 2012. Οι προσπάθειες του Γάλλου προέδρου Φρανσουά Ολάντ να επιτύχει συναίνεση μεταξύ όλων των τάσεων του Σοσιαλιστικού Κόμματος έχουν ως συνέπεια να δημιουργούνται συνεχώς εντάσεις στο υπουργείο Οικονομίας: από τη μια πλευρά, ο Μοντεμπούρ επιδιώκει την εφαρμογή πολιτικής προστατευτισμού. Από την άλλη, ο Μοσκοβισί προσπαθεί να πείσει τον κόσμο ότι η Γαλλία είναι ανοιχτή στις επενδύσεις και τον ανταγωνισμό. 20-ADV MITROPANOS_KATHI 5/17/13 7:36 PM Page 4 ¨«²µ¢©ª¨¢µ²¨´²µ ±¶¨¾»±±¾»¹º¦·¹¿ ¢´¨± ²²ª¨³¯±¦´¤© °Ã¨¶¹¿§·«¾»«¹Ç®³1R Το 3ο κατά σειρά άλμπουμ με τις μεγαλύτερες επιτυχίες του Δημήτρη Μητροπάνου ολοκληρώνει τη μουσική συλλογή της Καθημερινής. 28 ξεχωριστά τραγούδια σε ένα διπλό μουσικό άλμπουμ που δεν πρέπει να λείπει από καμία μουσική βιβλιοθήκη. CD1 1. ΠΑΝΤΑ ΓΕΛΑΣΤΟΙ 2. ΤΟ ΖΕΪΜΠΕΚΙΚΟ ΤΟΥ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ 3. AΓΑΠΗ ΔΙΚΟΠΗ 4. ΜΙΑ ΕΚΔΡΟΜΗ 5. ΧΡΟΝΙΑ ΣΑΝ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΑ 6. Η ΕΘΝΙΚΗ ΜΑΣ ΜΟΝΑΞΙΑ 7. ΜΑΝΑ ΠΟΥ ΖΩ 8. ΑΠΟΨΕ ΧΑΣΑΜΕ ΚΙ ΟΙ ΔΥΟ 9. ΥΠΟΒΡΥΧΙΟ 10. ΚΑΘΕ ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ 11. Η ΑΓΑΠΗ ΜΑΣ ΔΕΝ ΠΡΟΛΑΒΕ ΝΑ ΖΗΣΕΙ 12. ΚΑΖΑΜΠΛΑΝΚΑ 13. TΙ ΣΟΥ ΦΤΑΙΕΙ 14. ΠΟΙΟΣ ΜΕ ΒΑΦΤΙΣΕ ΣΕ ΘΟΛΟ ΝΕΡΟ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΜΑΪΟΥ ΤΟ 1ο CD ΚΑΙ Η ΠΟΛΥΤΕΛΗΣ ΚΑΣΕΤΙΝΑ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ OIK_01-COVER.e$S_OIK_01 5/17/13 8:34 PM Page 2 Κ Υ Ρ Ι Α Κ Η 1 9 Μ Α Ϊ ΟΥ 2 0 1 3 Μεταβολές εβδομάδας X.A.K. X.A. -0,06% 7,58% Dow Jones Nasdaq Nikkei Dax FTSE 100 Πετρέλαιο €/$ 1,39%* 1,30%* 2,40%* 1,42%* 1,40%* 0,70% 0,70% Πρόσθετα μέτρα στον τραπεζικό τομέα ΣΗΜΕΡΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Προβληματισμός για την ανάπτυξη Πλησιάζει η ώρα για να ανοίξει το ζήτημα της μείωσης καταστημάτων και προσωπικού Η τάση στις συζητήσεις περί νέων μο- ντέλων ανάπτυξης είναι να γίνεται αναφορά σε τομείς που ήδη έχουν σημαντική συνδρομή στην εθνική παραγωγή. Υπάρχουν όμως για κάθε χώρα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που ενδεχομένως δεν έχουν αξιοποιηθεί στο έπακρο. Σελ. 6 ΚΥΠΡΟΣ Η αποκατάσταση της υγείας του χρηματοπιστωτικού συστήματος θα απαιτήσει πρόσθετα μέτρα, προειδοποιεί το ΔΝΤ στην τελευταία του έκθεση για την κυπριακή οικονομία. Ήδη την Τρίτη καταφθάνει στη Λευκωσία κλιμάκιο της Τρόικας για διήμερη επίσκεψη εργασίας, κατά τη διάρκεια της οποίας θα αφιερώσει μεγάλο χρόνο στην εξέταση της κατάστασης στον Οι αδύναμοι κρίκοι στο ξέπλυμα τραπεζικό τομέα. Ένα από τα ζητήματα που ενδεχομένως να τεθούν είναι το ζήτημα των εξαιρέσεων στο κούρεμα των καταθέσεων στην Τρ. Κύπρου, με το ΔΝΤ να τάσσεται κατά, προειδοποιώντας για άνιση μεταχείριση μεταξύ των ανασφάλιστων καταθετών. Στο επίκεντρο της επισκόπησης θα βρεθεί η κατάσταση στην Τράπεζα Κύπρου, με την Τρόικα να εμφανίζεται υπέρ της τάχιστης εξόδου της τράπεζας από το καθεστώς της εξυγίανσης. Το θέμα συζητήθηκε και στην τελευταία συνεδρίαση του Eurogroup, με τους εκπροσώπους της Τρόικας να θέτουν ζήτημα καθυστερήσεων στην όλη διαδικασία. «Θα εξεταστούν τα προβλήματα που έχουν προκύψει και θα παρέχουν βοήθεια για να ξεπεραστούν. Η Τρόικα επιθυμεί να έχει ιδίαν άποψη», εξηγεί Αναβαθμίζονται οι αναπτυσσόμενοι Συστημικά προβλήματα και εμπόδια στην εφαρμογή των απαιτούμενων μέτρων για την καταπολέμηση του ξεπλύματος μαύρου χρήματος εντόπισαν οι οίκοι Moneyval και Deloitte Ιταλίας. Στο στόχαστρο και το Μητρώο Εταιρειών, για τη βραδύτητα καταγραφής των αλλαγών στη δομή των εταιρειών και τροποποιήσεων στα έγγραφα καταχώρισης. Σελ. 6 χείριση των ζητημάτων της Τράπεζας Κύπρου. Κυβερνητικές πηγές δεν κρύβουν τη δυσαρέσκειά τους για τον μη διορισμό νέου εκτελεστικού διευθυντή, αφήνοντας να εννοηθεί ότι δεν έχουν τηρηθεί τα συμφωνηθέντα. Δεν κρύβουν, μάλιστα, και την ανησυχία τους για την πορεία της τράπεζας, εξαιτίας των καθυστερήσεων στην παύση του καθεστώτος εξυγίανσης. Σελ. 5 Τρίτο πακέτο μέτρων για ξένα κεφάλαια Με δεδομένα τα προβλήματα στον τραπεζικό τομέα και την αδυναμία του να χρηματοδοτήσει την πραγματική οικονομία και τη δυσχερή θέση στην οποία βρίσκεται μεγάλο μέρος των κυπριακών επιχειρήσεων, η προσέλκυση ξένων παραγωγικών επενδύσεων αποτελεί τη μόνη οδό για να υπάρξει ανάπτυξη και συγκράτηση της ύφεσης. Το πακέτο που μελετά η κυβέρνηση –το ζήτημα το χειρίζεται η Προεδρία της Δημοκρατίας– θα δίνει βάρος στις ξένες επενδύσεις και εξετάζονται θεσμοί όπως της ταχείας αδειοδότησης (fast track) και των Συμπράξεων Δη- ΔΙΕΘΝΗ Η ΕΚΤ δεν θέλει άρρωστες τράπεζες Από το 2014 θα απομονωθούν οι αδύ- ναμες τράπεζες και θα καταστεί δυσκολότερο να λαμβάνουν οικονομική βοήθεια, με βάση τον σχεδιασμό που γίνεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η προσέγγιση αυτή των πραγμάτων αποτυπώνει την εντεινόμενη ανησυχία της ΕΚΤ σχετικά με τους κινδύνους που ενέχει το εγχείρημα της στήριξης τραπεζών. Σελ. 9 μόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Το ΔΝΤ, σε έκθεση που δημοσιοποιήθηκε μετά την απόφαση του Ταμείου να συμμετάσχει στο πρόγραμμα στήριξης της Κύπρου, υπογραμμίζει με πιο ξεκάθαρο τρόπο, απ’ ό,τι οι Ευρωπαίοι, τους κινδύνους εκτροχιασμού του προγράμματος. Τονίζεται ότι οι μακροοικονομικοί κίνδυνοι στην Κύπρο παραμένουν ασυνήθιστα υψηλά, δεδομένης της αβεβαιότητας των επιπτώσεων της τραπεζικής κρίσης και της δημοσιονομικής εξυγίανσης στην οικονομική δραστηριότητα και την προσαρμογή του επιχειρηματικό μοντέλο. Σελ. 3 Κερδίζει έδαφος η υγροποίηση ΚΑΡΙΕΡΑ Αναγκαίες δεξιότητες εσωτερικού ελέγχου AP Η ετήσια έρευνα της PwC για τον Ε- σωτερικό Έλεγχο δίνει την εικόνα της βραδυπορίας των επιχειρήσεων να αναπτύξουν τις απαραίτητες δεξιότητες στις διευθύνσεις Εσωτερικού Ελέγχου, με τις οποίες θα είναι σε θέση να ελέγχουν στοχευμένα και αποτελεσματικά τις περιοχές υψηλού κινδύνου, όπως αυτές διαμορφώνεται σήμερα στις επιχειρήσεις. Σελ. 8 στην «Κ» αρμόδια κυβερνητική πηγή. Όλα αυτά, ενώ παραμένει η ένταση μεταξύ κυβέρνησης και Κεντρικής. Παρά το γεγονός ότι έχουν κηρύξει επίσημα ανακωχή, τα απόνερα της έντασης των προηγούμενων εβδομάδων δεν έχουν κοπάσει και στην πράξη παραμένει ένα κλίμα αμοιβαίας καχυποψίας. Η απόσταση μεταξύ κυβέρνησης και Κεντρικής αποτυπώνεται στη δια- Ο νέος επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), ο Βραζιλιάνος Ρομπέρτο Αζεβέδο, ενισχύει τον διεθνή ρόλο των αναπτυσσόμενων οικονομιών. Διαδέχεται έναν Δυτικό, τον Γάλλο Πασκάλ Λαμί, έχοντας ευρεία στήριξη εντός και εκτός Λατινικής Αμερικής. Επιπλέον, παραγκώνισε οκτώ υποψηφίους, μεταξύ των οποίων και τον Μεξικανό Ερμίνιο Μπλάνκο, τον οποίο προωθούσαν οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. Κάποιοι ενθουσιώδεις πολιτικοί παρατηρητές συνέκριναν την εκλογή Ρομπέρτο Αζεβέδο με την ανάδειξη του Αργεντινού Πάπα Χόρχε Μπεργκόλιο, επισημαίνοντας πως η εξέλιξη αυτή αποδίδει τα πρέποντα στη Λατινική Αμερική. «Η Βραζιλία είναι η πατρίδα μου, αλλά δεν βρίσκομαι στον ΠΟΕ για να προωθώ την ατζέντα της», δήλωσε πρόσφατα o Ρομπέρτο Αζεβέδο, ο οποίος έχει σπουδάσει μηχανικός και διεθνείς σχέσεις, ενώ είναι παντρεμένος με την πρέσβειρα της Βραζιλίας στον ΟΗΕ, Μαρία Ναζαρέθ Αράνι. Οι αντιδράσεις στη δημιουργία τερματικού κοντά στο Βασιλικό μπορεί να μην είναι ιδιαίτερα μεγάλες αλλά τα τεχνικά δεδομένα επιβάλλουν τη σοβαρή εξέταση της επιλογής της πλωτής υγροποίησης (Floating Liquified Natural Gas, FLNG). Το ρήγμα του «Ερατοσθένη», ουσιαστικά ένα μεγάλο υποθαλάσσιο όρος, καθιστά εξαιρετικά προβληματική και ιδιαίτερα δαπανηρή την ανάπτυξη αγωγού που να μεταφέρει το φυσικό αέριο από την περιοχή εξόρυξης στο τεμάχιο «Αφροδίτη» προς την ξηρά όπου θα γίνεται η υγροποίηση. Όσον αφορά στην οικονομική λογική μιας τέτοιας κίνησης, αποφασιστικής σημασίας στοιχείο θα ήταν και ο όγκος παραγωγής, όχι μόνο στο «Αφροδίτη», αλλά και στα άλλα τεμάχια εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Φυσιολογικά, ένας τέτοιος αγωγός δεν θα μετέφερε στην ξηρά μόνο την παραγωγή του Αφροδίτη, αλλά και το αέριο από άλλα κοιτάσματα. Η επιλογή του FLNG καθίσταται ακόμα πιο φυσιολογική για τη Noble από τη στιγμή που η εταιρεία έχει διαμορφώσει ήδη σαφή προτίμηση για τη μη χρήση αγωγών στην εξαγωγή του προϊόντος της από την ανατολική Μεσόγειο. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εταιρείες εξόρυξης αναμένουν με μεγάλο ενδιαφέρον την ολοκλήρωση των μελετών και την παραγωγή πλωτών μονάδων υγροποίησης φυσικού αερίου. Η επιλογή αφορά, κατά βάση, σε μικρά κοιτάσματα που βρίσκονται μακριά από στεριά, γεγονός που καθιστά την αξιοποίησή τους ακριβή. Σελ. 4 Α Ν Α Λ Υ Σ Η από τoν ΜΙΧΑΛΗ ΠΕΡΣΙΑΝΗ Μετά την καταστροφή... Όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα για τα καλά πλέον προς την οικονομική ανάπτυξη, την τόνωση της ανταγωνιστικότητας και την αύξηση της παραγωγικότητας της οικονομίας. Υπάρχουν, φυσικά, πολλές εκκρεμότητες. Τα περιοριστικά μέτρα είναι ακόμα πραγματικότητα και, παρ’ όλο που αποφεύχθηκε το σπάσιμο του φράγματος με τη μέχρι πρότινος προδιαγραφόμενη φυγή της RCΒ, η οικονομία ακόμα βρίσκεται κάτω από μεγάλη πίεση. Η εξεύρεση διευθύνοντος συμβούλου για την Τράπεζα Κύπρου απειλεί να μετατραπεί σε φιάσκο, την ώρα μάλιστα που η τράπεζα έχει ακόμα πολλά προβλήματα να αντιμετωπίσει για να μπορέσει να σωθεί. Η στάση που τηρούν πολλοί από τους εμπλεκόμενους, με διάθεση να μη βιάζονται, με την τρίτου χαβά έρευνα για CEO και με τις συνεχείς παρεμβάσεις από την Κεντρική Τράπεζα, δείχνει πως μάλλον δεν θα μπορέσει να σωθεί ούτε η Κύπρου, με όσα αυτό μπορεί να συνεπάγεται. Η φυγή ξένων επενδύσεων μπορεί να είναι μικρότερη από ό,τι φοβόμασταν, αλλά η Κύπρος θα πρέπει να μπει σε < < < < < < < Πλέον απαιτείται έργο από την κυβέρνηση, με πολλές αλλαγές να επείγουν έναν νέο κύκλο οικονομικής δραστηριότητας, χωρίς εύκολα μεγάλα κέρδη ή φθηνή πίστη. Μπροστά στις συνεχιζόμενες απειλές για την οικονομία, όμως, είναι επίσης προφανές πως το τσουνάμι έχει περάσει και πως πλέον έχουμε μπροστά μας μόνο μετασεισμούς και εκροή των νερών. Όπως πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις, τα χειρότερα αρχίζουν όταν πλέον έχει τελειώσει το πρώτο κύμα της καταστροφής: Αμέσως αρχίζεις να μετράς νεκρούς και αγνοούμενους, να αντιμετωπίζεις λιμούς και λοιμούς, να αναζητάς φάρμακα και να ξαναχτίζεις ό,τι έμεινε. Ήδη, η κυβέρνηση επιχείρησε με μια πρώτη προσπάθεια να κρατήσει ξένους επενδυτές με την παραχώρηση ιθαγένειας. Αυτή ήταν μια πρώτη αντίδραση, η οποία θα πρέπει πλέον να μπει στα πλαίσια μιας ευρύτερης και ολοκληρω- μένης οικονομικής πολιτικής. Πριν η κυβέρνηση λάβει αποφάσεις για τους τομείς και κλάδους που θέλει να προωθήσει, αλλά και για το πώς θα τους προωθήσει, ως πρώτη κίνηση θα πρέπει να αφήσει την οικονομία να στείλει αυτή τα μηνύματά της. Δεν εννοώ, φυσικά, τα μηνύματα των επιχειρηματιών, τις επίμονες εκκλήσεις τους και τις προσωπικές τους ατζέντες. Οι επιχειρηματίες μιλούν με τα λεφτά τους: Πού επενδύουν; Τι αγοράζουν; Αυτά τα στοιχεία θα δείξουν πολύ πιο ξεκάθαρα, από ό,τι οι δηλώσεις και τα σχόλια των επιχειρηματιών, τι θέλει η οικονομία. Για να γίνει κάτι τέτοιο, φυσικά, θα πρέπει να αλλάξουν πολλά πράγματα. Πρώτον, η συλλογή πληροφοριών σχετικά με την οικονομία είναι κάπου μεταξύ τριτοκοσμικής και ντροπιαστικής. Βασικά στοιχεία, που θα πρέπει να καθοδηγούν την άσκηση της οικονομικής πολιτικής, είτε δεν συλλέγονται (π.χ. καταβολές Κοινωνικών Ασφαλίσεων ανά μήνα και κατηγορία) είτε τηρούνται ως να ήταν μυστικό εθνικής ασφαλείας (π.χ. κρατικές δαπάνες ανά αναλυτική κατηγορία, ανά μήνα). Άλλες φορές, υ- πάρχουν στοιχεία, αλλά αυτά δεν παρουσιάζονται αναλυτικά (π.χ. έσοδα ΦΠΑ ανά αναλυτική κατηγορία). Χωρίς αυτά τα στοιχεία, δεν υπάρχει τρόπος η εκάστοτε κυβέρνηση να παρακολουθεί στενά τι κάνει η οικονομία για να λάβει αποφάσεις. Δεύτερον, και όταν πλέον θα συλλέγονται τέτοια στοιχεία, θα πρέπει να δίνονται δημοσίως σε όλους. Η λογική που κυκλοφορεί στο Υπουργείο Οικονομικών πως αυτά είναι κρατικά μυστικά, εκτός από ξεπερασμένη, είναι και χαζή. Εξάλλου, στελέχη του Υπουργείου ευχαρίστως πασάρουν αυτά τα στοιχεία σε ξένους επενδυτές, hedge funds και διάφορους άλλους. Αλλά δεν μπορούν να τα δώσουν στο κοινό για να δοκιμαστούν έναντι στοιχείων οι αποφάσεις τους. Τρίτον –κι εδώ διαφωνεί έντονα μαζί μου η ακαδημαϊκή κοινότητα–, οι ακαδημαϊκοί δεν έχουν κάνει τη δουλειά τους. Ρόλος τους στην κοινωνία δεν είναι να μας περιγράψουν την επίδραση, για παράδειγμα, ενός νέου φόρου στην οικονομία, με γενικότητες. Από την αύξηση του ΦΠΑ, πόσο και πού θα επηρεαστεί φέτος ο πληθωρισμός; Η μείωση των επιτοκίων, πώς και πόσο θα επηρεάσει τον κάθε κλάδο της οικονομίας; Τι επιδράσεις θα έχει στην οικονομία η πιστωτική συρρίκνωση; Πόσο και σε ποιους τομείς; Πόσο θα επηρεάσει η εσωτερική υποτίμηση το βιοτικό επίπεδο; Τέτοιες ερωτήσεις είναι εύκολο να απαντηθούν από οποιονδήποτε οικονομικό αναλυτή. Οι ακαδημαϊκοί οφείλουν να μετρήσουν τις σχέσεις, να τις αναλύσουν και να μπουν σε βάθος. Ο διορισμός ενός αμιγώς ακαδημαϊκού Οικονομικού Συμβουλίου από τον Πρόεδρο ανοίγει την πόρτα για να γίνει κάτι προς αυτή την κατεύθυνση – αλλιώς οι ακαδημαϊκοί διορισμοί θα πρέπει να κριθούν ως επικοινωνιακή κίνηση, όπως την εξυπνάδα του ΑΚΕΛ που επικαλείται την «έρευνα», την οποία όμως δεν δείχνει δημοσίως. Πέρα από αυτά, η κυβέρνηση θα πρέπει να σκεφτεί τρόπους που δεν είναι συμβατοί με την ορθόδοξη οικονομική πολιτική που έχει ήδη φέρει τον τόπο ώς εδώ. Γιατί, ας πούμε, να μη δίνουμε άμεσα υπηκοότητα σε όποιον έχει με- www.pwc.com.cy ƪȺLjljİnjIJǏǔLJİǁIJİıIJǎĮǘǏLjǎǍİljLjnjǙnjIJĮǐıǀNjİǏĮ ƶĮǐĮljǎǘNjİưĮLJĮǁnjǎǑNjİIJLjLJƿNJİIJİnjĮljƾnjİIJİljĮLjıĮǐǑȺǎıIJdžǏǁDžǎǑNjİnjĮįdžNjLjǎǑǏDŽǀıİIJİIJdžnjĮǍǁĮȺǎǑDždžIJƾIJİƧǍǁĮȺǎǑıIJdžǏǁDžİIJĮLjıIJdžDŽnjǙıdžȺǎǑĮǍLjǎȺǎLjǎǘnjǎLj İȺĮDŽDŽİNJNjĮIJǁİǐNjĮǐĮȺǗİLjįLjljǎǘǐıİǒǙǏİǐƪȺLjljİnjIJǏǔnjǗNjĮıIJİıIJdžnjȺĮǏǎǒǀƪNJİDŽljIJLjljǙnjƶǑNjǃǎǑNJİǑIJLjljǙnjĭǎǏǎNJǎDŽLjljǙnjƸȺdžǏİıLjǙnjĮNJNJƾljĮLjƸȺdžǏİıLjǙnj ƩLjİLJnjǎǘǐƶǑNjNjǗǏijǔıdžǐ ταπτυχιακό από κορυφαίο πανεπιστήμιο; Γιατί να μη δίνουμε και φορολογικές διακοπές για όσους τους απασχολούν, και επιστροφή όλων των φόρων τους μετά από π.χ. 48 μήνες; Οι μεταπτυχιακοί, εξάλλου, δεν ανταγωνίζονται με βάση τον μισθό, όπως οι ανειδίκευτοι εργάτες, για παράδειγμα. Ανταγωνίζονται με βάση την παραγωγικότητά τους. Όλα αυτά θα πρέπει να αναλυθούν πολύ πιο βαθιά από ό,τι σε αυτό το σύντομο άρθρο. Αλλά θα πρέπει να αναλυθούν. Σύντομα ο υπουργός Οικονομικών θα μάθει κι αυτός πως η πιο ιερή παράδοση στο Υπουργείο του είναι οι εξωφρενικές εκτιμήσεις για την οικονομία: Ούτε οκτάχρονο δεν μπορεί να πάρει σοβαρά τις εκτιμήσεις των προϋπολογισμών. Καιρός να αλλάξουμε στάση εάν θέλουμε να έχουμε κάποια επίδραση σε βάθος χρόνου. Επίσης, πρέπει να προχωρήσει το ΓεΣΥ και να εκπονηθεί ΜΔΠ. Και τα λεφτά από το γκάζι, μακριά από τους πολιτικούς. www.fortheisland.wordpress.com Σχολιάστε στο www.kathimerini.com.cy OIK_02-DHKTHS_OIK_02 5/17/13 7:51 PM Page 2 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΑΠΟΨΗ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ / Toυ PEDRO NICOLACI DA COSTA / REUTERS Τα 2,5 τρισ. δολάρια της Fed δεν αρκούν... Με τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ να κυμαίνεται περίπου στο μισό του στόχου του 2% ετησίως που θέτει η Fed, η κεντρική τράπεζα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια σοβαρή δοκιμασία, ενώ ορισμένοι εμπειρογνώμονες αναρωτιούνται αν θα χρειαστεί να ενισχύσει το ήδη επιθετικό πρόγραμμά της επενδύσεων σε ομόλογα του Δημοσίου. Στα τέλη του 2008, κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης, η τράπεζα μείωσε το βασικό επιτόκιό της δανεισμού σχεδόν στο μηδέν. Εκτοτε έχει εξαγοράσει ομόλογα αξίας άνω των 2,5 τρισ. δολ., σε μια προσπάθεια ενίσχυσης της αναιμικής ανάκαμψης της οικονομίας και επιτάχυνσης των ρυθμών μείωσης της ανεργίας. Παρ’ όλες τις προσπάθειες, όμως, ο προτιμώμενος δείκτης του πληθωρισμού, ο αποκαλούμενος δείκτης Δαπανών Προσωπικής Κατανάλωσης, υποχωρεί στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων τριάμισι ετών, κάτω από τη μία ποσοστιαία μονάδα. Περαιτέρω, όπως εκτιμάται από την ίδια τη Fed, ο στόχος της για τον πληθωρισμό θα παραμείνει ελλειμματικός για πολλά χρόνια ακόμη. «Λένε ότι θα χαράξουν νομισματοπιστωτική πολιτική με τρόπο που θα διασφαλίζει μελλοντικό πληθωρισμό στα επίπεδα του στόχου του 2%», αναφέρει ο Τζάστον Γούλφερς, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν. «Προς το παρόν εκτιμούν ότι το εν λόγω ποσοστό θα κυμανθεί σε χαμηλότερα επίπεδα... αλλά και ότι η ανεργία θα διατηρηθεί υψηλή... οπότε, όλα δείχνουν ότι η Fed θα χρειαστεί να λάβει περαιτέρω μέτρα ενίσχυσης της οικονομίας». Αυτό μπορεί ν’ αποτελέσει γεγονός αν συνεχιστεί η τάση επιβράδυνσης των πληθωριστικών πιέσεων στην αμερικανική οικονομία. Οπως δήλωσε πρόσφατα ο πρόεδρος της περιφερειακής κεντρικής τράπεζας του Σεντ Λούις, Τζέιμς Μπούλαρντ: «Είμαι απολύτως πρόθυμος να υπερασπιστώ τον πληθωρισμό... Αν λέμε ότι πρέπει να πιάσουμε το 2%, πρέπει να πιάσουμε το 2%...». Προς το παρόν. ωστόσο, οι αξιωματούχοι της Fed δεν θεωρούν υπαρκτό τον κίνδυνο του αποπληθωρισμού. Στη συνεδρίαση του συμβουλίου χάραξης πολιτικής την περασμένη εβδομάδα, αποφασίστηκε ότι η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ θα συνεχίσει να εκτελεί το αξίας 85 δισ. δολ. πρόγραμμά της επενδύσεων σε κρατικά ομόλογα. Η σχετική ανακοίνωση δεν δημιούργησε καμία αίσθηση πανικού. Στην ίδια ανακοίνωση, η Fed συνέχισε να αναφέρεται στον πληθωρισμό –όπως κάνει από τον Δεκέμβριο– ως «κυμαινόμενο σε επίπεδα ελαφρώς κατώτερα του στόχου». Οι αξιωματούχοι της «παρηγορούνται» από τη σχετική σταθερότητα των προσδοκιών για την εξέλιξη των πληθωριστικών πιέσεων, οι οποίες –προσδοκίες– θεωρούνται ενδεικτικές για την πραγματική διαμόρφωση του πληθωρισμού. Ο αποβιώσας μονεταριστής οικονομολόγος Μίλτον Φρίντμαν υποστήριζε ότι ο πληθωρισμός «είναι παντού και πάντα ένα νομισματικό φαινόμενο». Ωστόσο, η τρέχουσα περίοδος, με τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ κατώτερο του επιθυμητού, μας υπενθυμίζει ότι υπάρχουν και άλλοι παράγοντες, όπως ο προϋπολογισμός του ομοσπονδιακού κράτους, οι οποίοι συντείνουν στον καθορισμό της ποσότητας του χρήματος που πρέπει να διοχετευθεί στην πραγματική οικονομία. Αν επιταχυνθούν οι ρυθμοί ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας μέσα στο 2013, καθώς θα αρχίσει να μειώνεται η επίδραση των μέτρων λιτότητας που επέβαλε η Ουάσιγκτον, τότε πιθανότατα ο πληθωρισμός θα αναζωπυρωθεί. Αυτό εκτιμούν πολλοί οικονομολόγοι ότι θα συμβεί. Α Ν Α ΛΥ Σ Η Tων B. GRANVILLE*, H. O. HENKEL** και S. KAWALEC*** Για να διασωθεί η Ε.Ε. πρέπει να διαλυθεί η νομισματική ένωση Τις παραμονές του αμερικανικού εμφυλίου πολέμου, ο Αβραάμ Λίνκολν είπε το περίφημο: «Ενα σπίτι διηρημένο δεν μπορεί να σταθεί». Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Ενωση πρέπει να αντικρίσει κατάματα την πικρή αλήθεια. Η ρήση του Λίνκολν πρέπει να ειπωθεί αντίστροφα. Για να επιβιώσει η Ευρωπαϊκή Ενωση χρειάζεται να «διαιρεθεί» το ευρώ. Από τη συνθήκη της Ρώμης το 1957 έως την Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη το 1986, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πραγματοποίησαν τη μεγαλύτερη ειρηνική επανάσταση που είδε ποτέ η ευρωπαϊκή ήπειρος στη μακρά και πλήρη εντάσεων ιστορία της. Η δημιουργία του ενιαίου νομίσματος στηρίχθηκε σε αυτήν την αξιοσημείωτη επιτυχία. Και ήταν αυτό το οποίο αποτέλεσε το επόμενο, απαραίτητο βήμα προς την ενοποίηση και την ευημερία. Η οικονομική κρίση στη νότια Ευρώπη αποδεικνύει ότι το ευρωσύστημα, τουλάχιστον ως υφίσταται σήμερα, αποτελεί πλέον θανάσιμο κίνδυνο τόσο για την ενοποίηση όσο και για την ευημερία. Η Ελλάδα, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ιταλία και η Κύπρος βρίσκονται παγιδευμένες στην ύφεση και δεν μπορούν να ανακτήσουν την ανταγωνιστικότητά τους μέσω μιας υποτίμησης. Ενας φαύλος κύκλος αντιδράσεων και λαϊκισμού στον Νότο και η άνοδος του εθνικισμού στον Βορρά καταλύουν την Ενωση. Η κρίση δεν υποχωρεί ακόμη. Η Γαλλία, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στην Ευρώπη, βυθίζεται τώρα σε βαθιά επιβράδυνση. Οπως και οι υπόλοιπες χώρες του Νότου, χρειάζεται να ανακτήσει την ανταγωνιστικότητά της. Οπως κι εκείνες, ως μέλος της Ευρωζώνης, δεν έχει τα «μέσα». Λόγω του μεγέθους της και λόγω του πρωταγωνιστικού ρόλου της στην εξέλιξη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η Γαλλία είναι ουσιαστικός παράγοντας για το σπάσιμο αυτού του φαύλου κύκλου. Ας δούμε όμως το πρόβλημα. Η πραγματικότητα αποδεικνύει ότι το ευρώ δεν πέτυχε τον στόχο της περαιτέρω σύγκλισης ανάμεσα στις μεγάλες χώρες-μέλη του και τις αποκαλούμενες χώρες της περιφέρειας. Το ενιαίο νόμισμα, αντιθέτως, χειροτέρευσε το αποκαλούμενο χάσμα ανταγωνιστικότητας, που ήταν αποτέλεσμα των διαφορών στα ποσοστά του πληθωρισμού και της μονάδος κόστους εργασίας. Κάτι πρέπει να αλλάξει, και αυτό είναι το ίδιο το ευρωσύστημα. Για να διασωθεί η Ευρωπαϊκή Ενωση, πρέπει να διαλυθεί η νομισματική. Το ιστορικό παράδειγμα είναι αυτό της προστασίας του συστήματος του χρυσού κανόνα στον Μεσοπόλεμο, που κατέστρεψε τη δημοκρατία σχεδόν σε ολόκληρο τον κόσμο. Μόνο μία χώρα μπορεί να ηγηθεί της πρωτοβουλίας ελεγχόμενης διάσπασης του ευρωσυστήματος, μέσω της εξόδου από αυτό των πλέον ανταγωνιστικών κρατών. Δεν είναι άλλη από τη Γαλλία. Για άλλη μια φορά, το μέλλον της Ευρώπης βρίσκεται στα χέρια της γαλλικής ελίτ. * Καθηγήτρια Διεθνούς Οικονομίας στο Queen Mary University, στο Λονδίνο. ** Καθηγητής Διεθνούς Διοίκησης στο University of Mannheim και πρώην πρόεδρος της Συνομοσπονδίας Γερμανικών Βιομηχανιών. *** Επικεφαλής της Capital Strategy και πρώην υφυπουργός Οικονομικών της Πολωνίας. Κυριακή 19 Mαΐου 2013 ΔΗΚΤΗΣ Σκάνδαλο Bloomberg Πρόσβαση στα στοιχεία και τις έρευνες πελατών τους. «Κοινή πρακτική» που τελικά πιάστηκε τυχαία όταν δημοσιογράφος ρώτησε σε συνέντευξη για τις συνήθειες αναζήτησης συγκεκριμένου στελέχους εταιρείας. <<<<< Medicine Η Ουάσινγκτον είναι γνωστή για τα καλά εστιατόριά της και ιδίως για την αιθιοπιανική της κουζίνα. Μάλιστα, η κοινότητα Αιθιοπιανών στην Ουάσινγκτον είναι αρκετά μεγάλη και πολύ δραστήρια. Έτυχε, λοιπόν, πριν από μερικές ημέρες, να ρωτήσει σερβιτόρα από την Αιθιοπία Κύπριο που ήταν στην Ουάσινγκτον (κυρίως) για διακοπές, από πού είναι. Στο άκουσμα της Κύπρου, η νεαρή αντέδρασε με μεγάλη χαρά: A, Cyprus! Κάνετε πολλά φάρμακα εσείς! <<<<< Να σκεφτούμε Όταν λέμε πως δεν υπάρχει βιομηχανία στην Κύπρο που να μπορεί να κάνει μεγάλες εξαγωγές, καλά θα κάνουμε να φέρνουμε στο μυαλό μας τα δύο θηρία της φαρμακοβιομηχανίας που τα πάνε όλο και καλύτερα. Μπορούμε, ακόμα, να σκεφτούμε και τις βιομηχανίες εκείνες (αφαλάτωση, αλουμίνια κτλ.) που πραγματικά μπορούν να κάνουν το βήμα παραπάνω και να αναπτυχθούν. Κάτω από τη μύτη μας, βασανίζονται πολλοί επιχειρηματίες που δεν είχαν την τύχη να γίνουν λογιστές για να τους λαμβάνουν άπαντες υπόψη. <<<<< Πλακάκια Αρκετή παρέα με το Προεδρικό κάνει συγκε- κριμένο πρώην στέλεχος της Τράπεζας Κύπρου. Μάλιστα, από ό,τι έμαθε ο Δήκτης από συναδέλφους του, ο συγκεκριμένος κύριος ευ-δοκιμάζει τα νερά, αφού ο ίδιος έχει φύγει, να διοριστεί ως CEO ο γιος του. Κάπως έτσι διαλύθηκε ο τόπος και κάποιοι δεν λένε να καταλάβουν και συνεχίζουν με το ίδιο στυλ. <<<<< ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ 2 Τίτλοι τέλους χωρίς happy end… μια πρώτη ευρωπαϊκή εξόρμηση. Ο Πρόεδρος θα συμμετάσχει την προσεχή εβδομάδα στη Σύνοδο Κορυφής, στις Βρυξέλλες, όπου θα συζητηθούν θέματα ενέργειας και φοροδιαφυγής. Θα είναι το πρώτο τετ-α-τετ του Νίκου Αναστασιάδη μετά τα όσα έγιναν στην Κύπρο. Ακολουθεί το ταξίδι στο Παρίσι, το δεύτερο δεκαήμερο του Ιουνίου, και η συνάντηση με τον Φρανσουά Ολάντ. Ο Γάλλος πρόεδρος προσπαθεί να πάρει τα πάνω του και προωθεί την ιδέα της πολιτικής ένωσης της Ε.Ε. <<<<< Κι αυτοί Ροσίνσκα-γκέιτ Εν τω μεταξύ, ας προσέχουν όμως και εκεί στον λόφο του Προεδρικού. Περίεργες παρέες άρχισαν να κάνουν, μας φαίνεται, ιδίως αν λάβει κανείς υπόψη και τις κρυφές ατζέντες που προωθούνται – εις βάρος της ατζέντας του ίδιου του Προεδρικού. <<<<< Εξωθεσμικές πρακτικές Μέσα σε όλο αυτό, οφείλει να αποκατα- στήσει και τις άγαρμπες ενέργειες παρέμβασης σε ανεξάρτητη διοικητική αρχή, για να μη γινόμαστε και διεθνώς ρεζίλι. Η παύση του βοηθού διοικητή, πέρα από εξόφθαλμα αντισυνταγματική ενέργεια, είναι και ένα από τα χειρότερα μηνύματα που δόθηκαν στην αλλαγή της ηγεσίας σε θέματα ενότητας, αλλά και εύρυθμης λειτουργίας της Κεντρικής, γιατί όλοι καταμαρτυρούν ότι ο κ. Σταυρινάκης είναι άριστος γνώστης όλων των θεμάτων. Εάν δεν το πράξει, θα ακυρωθεί δικαστικά και το ρεζίλι θα είναι πολλαπλάσιο… Γι’ αυτό άλλωστε την έκανε γυριστή με ελαφριά πηδηματάκια και ο έντιμος γενικός. Πρόεδρος αντί προέδρου… Ο λόφος του Προεδρικού επίσης οφείλει να αποφασίσει ποιος είναι ο πρόεδρος, γιατί μετά τις τόσες πολλές επισκέψεις γνωστού αυτοαποκαλούμενου προέδρου για ψύλλου πήδημα χάσαμε τον μπούσουλα… Τελικά ο αυτοαποκαλούμενος πρόεδρος έχει καταντήσει πολύ γραφικός… Ευρωπαϊκή εξόρμηση Στο Προεδρικό, πάντως, ετοιμάζονται για αλλά και η εφημερίδα δικαιώνονται. Η σήψη και η διαφθορά στο γραφείο του Εφόρου Εταιρειών και η συνεχιζόμενη ατιμωρησία με τις ευλογίες του αδέκαστου γενικού εισαγγελέα οδήγησε σε αποξένωση της περιουσίας από τους νόμιμους ιδιοκτήτες της… Η Κυπριακή Δημοκρατία θα κληθεί οσονούπω να καταβάλει εκατομμύρια ευρώ αποζημιώσεις, αλλά ποιος νοιάζεται γι’ αυτό… <<<<< Αδιάφθορος Γενικός Όταν ο ίδιος ο θεματοφύλακας της τήρη- σης της ποινικής διαδικασίας δεν παραιτείται όταν κάνει ρουσφέτι για τον γιο του, πώς μπορεί να έχει έξωθεν καλή μαρτυρία; Και αυτά είναι μόνο η αρχή… Όταν πρωτοετής φοιτητής της νομικής μπορεί να διαβάσει κοινοτική οδηγία και να βγάλει συμπεράσματα, ο Γενικός αρνείται την <<<<< «Δώρο» της ΕΚΤ Αν πραγματοποιηθεί, θα αποτελέσει σίγου- ρα το «δώρο» της ΕΚΤ προς την Ευρωζώνη για το 2013. Ο επικεφαλής της ιταλικής τράπεζας Unicredit, Φεντερίκο Γκιζόνι, «κάρφωσε» τον πρόεδρο της ΕΚΤ, λέγοντας ότι ο Μάριο Ντράγκι υποστηρίζει σφόδρα την αγορά τιτλοποιημένων ενυπόθηκων δανείων από την κεντρική τράπεζα. «Θα ήταν ένα από τα λίγα αποτελεσματικά μέτρα που θα μπορούσαν να λάβουν», είπε ο κ. Γκιζόνι αναφερόμενος στο ενδεχόμενο η ΕΚΤ να αρχίσει να αγοράζει από τις τράπεζες (ή να δέχεται ως εγγύηση για την παροχή ρευστότητας) δέσμες δανείων προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Ενδιαφέρον θα έχει η στάση που θα κρατήσει η Γερμανία. <<<<< Λιγότερες και ακριβότερες Η κατακόκκινη Ferrari προκαλεί ρίγη συ- γκίνησης στους λάτρεις της αυτοκίνησης σε όλο τον κόσμο, όσα χρόνια κι αν περάσουν, όσο κι αν αλλάξει η παγκόσμια οικονομία. Η εταιρεία, πάντως, που κατασκευάζει αυτό το υπερπολυτελές και γρήγορο αυτοκίνητο με αρχική τιμή τις 185.000 ευρώ, έχει πλήρως συνειδητοποιήσει την αξία του. Αν και οι πωλήσεις της Ferrari αυξάνονται παρά την κρίση, εφέτος η παραγωγή της θα περιοριστεί. Όπως εξήγησε ο πρόεδρός της, Λούκα Κορντέρο ντι Μοντετζέμολο, «από τον ιδρυτή της Ferrari, Έ- RESPECT ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ <<<<< <<<<< Δυστυχώς, για ακόμα μια φορά, η στήλη εφαρμογή του, γιατί άραγε;;; Μείνετε συντονισμένοι γιατί θα υπάρξει συνέχεια… Ο κυπριακός τουρισμός Σε μια ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία, η του- ριστική βιομηχανία του τόπου προσπαθεί να σταθεί υπερπηδώντας εμπόδια που δεν έχουν μπροστά τους άλλοι προορισμοί. Οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων είναι ένα πρωτοφανές μέτρο για ευρωπαϊκή χώρα και κανένας τουρίστας δεν πρόκειται να εξετάσει ειδικότερα ζητήματα. Ο τουρίστας έχει λίγες ημέρες στη διάθεσή του για διακοπές και δεν θέλει τίποτα να τις διασαλεύσει. Η δουλειά που γίνεται στο παρασκήνιο, σε όλη την αλυσίδα του τουρισμού, για να κρατηθεί όρθιο το κυπριακό τουριστικό προϊόν, είναι μεγάλη. ΑΡΘΡΟ ντζο Φεράρι, έμαθα να μην ακούω όσους με προειδοποιούν ότι η μείωση της παραγωγής θα ωφελήσει τους ανταγωνιστές μας και γνωρίζω πως με τον τρόπο αυτό θα προστατεύσω μακροπρόθεσμα τη μοναδικότητα του εμπορικού μας σήματος». <<<<< Οι φίλοι Ο Μοχάμεντ ελ Εριάν της PIMCO επισημαί- νει ότι οι κεντρικές τράπεζες είναι οι καλύτεροί μας φίλοι, όχι επειδή αγαπούν τις αγορές, αλλά επειδή μπορούν να επιτύχουν τους μακροοικονομικούς τους στόχους μόνο μέσω των αγορών. <<<<< Αθήνα καλεί Λονδίνο Στο Λονδίνο βρίσκεται ο αναπληρωτής διευ- θύνων σύμβουλος της Eurobank, Νικόλαος Καραμούζης, όπου έχει σειρά επαφών με επενδυτικούς και τραπεζικούς παράγοντες της χώρας. Αυτή τη φορά το κλίμα για την Ελλάδα είναι πολύ διαφορετικό, καθώς έπειτα από πολύ καιρό επικρατεί ούριος άνεμος. Ο κ. Καραμούζης στις συναντήσεις του θα παρουσιάσει τις τελευταίες εξελίξεις στην οικονομία, την πρόοδο που έχει συντελεστεί τόσο σε ό,τι αφορά τη δημοσιονομική προσαρμογή όσο και τις διαρθρωτικές αλλαγές, αλλά και τις προοπτικές του εγχώριου τραπεζικού συστήματος. <<<<< Λίγοι δίνουν πλέον μέρισμα Ακόμη φτωχότερο μερισματικά θα είναι το 2012 για τις ελληνικές εισηγμένες, αφού ακόμη και κερδοφόρες εταιρείες επιλέγουν να μη διαθέσουν μέρισμα, προκειμένου να διατηρήσουν τα ταμειακά τους διαθέσιμα σε επαρκές επίπεδο. Ωστόσο, υπάρχουν και οι εισηγμένες που αύξησαν το μέρισμα, όπως το Πλαίσιο Computers, που, από τα 8 σεντ του ευρώ το 2011, θα διανείμει μέρισμα 12 σεντ το 2012 (αύξηση 50%). Τα Ελληνικά Πετρέλαια και η Motor Oil θα διανείμουν αντίστοιχα μέρισμα 0,15 ευρώ ανά μετοχή και 0,30 ευρώ, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο επιστροφής κεφαλαίου. Ο ΟΠΑΠ το 2012 θα διανείμει μέρισμα 0,57 ευρώ έναντι μερίσματος 0,72 ευρώ το 2011. diktis@kathimerini.com.cy / Του ΜΑΡΙΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Καλές πρακτικές στην Τοπική Αυτοδιοίκηση Η Κυπριακή Ακαδημία Δημόσιας Διοίκησης (ΚΑΔΔ) είναι ο φορέας που έχει την ευθύνη για τη συνεχή βελτίωση της αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας και γενικότερα τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης προς όφελος του πολίτη, κυρίως μέσω της ανάπτυξης και εφαρμογής πολιτικής μάθησης. Ως εκ τούτου δεν θα μπορούσε να μας αφήσει ασυγκίνητους η πρόκληση και η ανάγκη για ενίσχυση της διοικητικής και ηγετικής ικανότητας των Οργανισμών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ). Σε συνεργασία με την Ένωση Δήμων Κύπρου και την Ένωση Κοινοτήτων Κύπρου αλλά και με τη στήριξη του Υπουργείου Οικονομικών και του Υπουργείου Εσωτερικών, η ΚΑΔΔ ανέλαβε τον σχεδιασμό και την υλοποίηση του Έργου με τίτλο «Εκπαίδευση για την Ανάπτυξη της Διοικητικής και Ηγετικής Ικανότητας στους ΟΤΑ». Τα έργο υλοποιείται με τη συγχρηματοδότηση κατά 85% από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και 15% από την Κυπριακή δημοκρατία και εντάσσεται στις δράσεις του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ) 2007-2013. Στο πλαίσιο της Σύμβασης «Μαθησιακές δραστηριότητες σε θέματα διοίκησης και ηγεσίας για τους ΟΤΑ της Κυπριακής Δημοκρατίας», τους μήνες Μάιο και Ιούνιο 2012, πραγματοποιήθηκαν τέσσερεις τριήμερες εκπαιδευτικές αποστολές στο Ηνωμένο Βασίλειο, δύο για δήμαρχους και δύο για δημοτικούς γραμματείς. Οι εκπαιδευτικές επισκέ- ψεις ήταν η επιστέγασμα του εκπαιδευτικού προγράμματος, αφού σε αυτές οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να αντλήσουν πληροφόρηση αλλά και να γνωρίσουν καλές πρακτικές εφαρμογής των αρχών και εργαλείων σε θέματα Διοίκησης και Ηγεσίας. Ο φορέας ο οποίος φιλοξένησε τις αποστολές ήταν ο οργανισμός «South East Employers» που εδρεύει στο Winchester. Συγκεκριμένα οι συμμετέχοντες κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής αποστολής: • Γνώρισαν πρακτικές για το πώς η άσκηση σωστής Ηγεσίας μπορεί να εφαρμοστεί αποτελεσματικά στους ΟΤΑ. • Είδαν πώς η άσκηση αποτελεσματικής Ηγεσίας ανταποκρίνεται στη διαχείριση αλλαγών και στις προκλήσεις κάτω από συνθήκες οικονομικής κρίσης. • Έγιναν κοινωνοί πρακτικών βημάτων με τα οποία οι τοπικοί άρχοντες δίνουν ώθηση στην απρόσκοπτη παροχή υπηρεσιών από τους Δήμους και συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των πιέσεων που δέχονται οι τοπικές κοινωνίες λόγω της κρίσης (ανεργία, φτώχεια, κοινωνική απομόνωση κ.ά.). • Διέκριναν τη σημασία της επικοινωνίας του οράματος σε όλα τα επίπεδα ενός οργανισμού και πως αυτό συμβάλλει στη ενίσχυση της δέσμευσης του προσωπικού στους στόχους του Οργανισμού. • Ανέπτυξαν το προσωπικό τους σχέδιο δράσης, το οποίο βασίστηκε στην συνολική εμπειρία που αποκόμισαν από την εκπαίδευση στην Κύπρο και στο Ηνωμένο Βασί- λειο, το οποίο θα κληθούν να εφαρμόσουν στους Οργανισμούς τους. Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να επισκεφθούν το Serle’s House Winchester, όπου έγιναν δεκτοί από τον πρόεδρο του Hampshire County Council και τους παρουσιάστηκαν χρηματοδοτούμενα από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης Έργα σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος και κλιματικών αλλαγών και ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας. Επιπρόσθετα, έγιναν παρουσιάσεις από επικεφαλής της Τοπικής Αυτοδιοίκησης της περιοχής της Νοτιοανατολικής Αγγλίας σε θέματα άσκησης ηγεσίας αλλά και ανάπτυξης συνεργασιών μεταξύ γειτονικών δήμων. Σημαντική ήταν η επίσκεψη στο σύγχρονο κτήριο της δημοτικής υπηρεσίας του Havant Borough Council όπου είδαν πώς επιτυγχάνεται στην πράξη η παροχή ποιοτικών υπηρεσιών στους δημότες σε συνθήκες οικονομικής κρίσης. Εξετάστηκαν θέματα συνεργασιών ιδιωτικού δημόσιου τομέα, χρήσης της τεχνολογίας (paper less organization) και μείωσης του κόστους μέσω της παροχής κοινών υπηρεσιών με άλλους δήμους. Η ιδιαιτερότητα της συγκεκριμένης δημοτικής υπηρεσίας είναι ότι εξυπηρετεί δύο διαφορετικούς δήμους, το Havant Borough Council και το East Hampshire Borough Council, και είναι το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τέτοιας μορφής συνεργασίας. Σημειώνουμε και την επίσκεψη στη περιοχή Hayling Island η οποία αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα συνεργασίας μεταξύ διαφορετικών δήμων στην κοινή διαχείριση του παραλιακού μετώπου και στην προστασία του περιβάλλοντος. Έγινε ανασκόπηση των εμπειριών που αποκόμισαν οι δήμαρχοι και οι δημοτικοί γραμματείς τόσο από την εκπαίδευση στην Κύπρο όσο και από την εκπαιδευτική αποστολή στο Ηνωμένο Βασίλειο και προχώρησαν στον σχεδιασμό του δικού τους σχεδίου δράσης το οποίο θα εφαρμόσουν στους Οργανισμούς τους βάζοντας στην πράξη εργαλεία και πρακτικές σε θέματα Διοίκησης και Ηγεσίας. Αρκετοί δήμαρχοι τόσο μέσω αρθρογραφίας και συνεντεύξεων στον ημερήσιο Τύπο όσο και σε ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς προέβησαν σε εκτεταμένη αναφορά στις καλές πρακτικές που είδαν στο Ηνωμένο Βασίλειο αλλά και περιέγραψαν με ποιους τρόπους αυτές μπορούν να εφαρμοστούν στους δικούς τους Οργανισμούς, προς όφελος πάντα του πολίτη. Κλείνοντας νιώθουμε την υποχρέωση ως Κυπριακή Ακαδημία Δημόσιας Διοίκησης να ευχαριστήσουμε και να αποδώσουμε τα εύσημα στους δημάρχους και τους δημοτικούς γραμματείς για το ενδιαφέρον που επέδειξαν και για την προσπάθεια που καταβάλλουν ώστε να παρέχουν στους πολίτες αναβαθμισμένες ποιοτικά υπηρεσίες και καλύτερη ποιότητα ζωής. O κ. Μάριος Κωνσταντίνου είναι λειτουργός επιμόρφωσης Α, Κυπριακή Ακαδημία Δημόσιας Διοίκησης. OIK_03-oikonomia_OIK_07-oikonomia 5/17/13 7:52 PM Page 3 O I KO N O M I A Κυριακή 19 Mαΐου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 3 ΣΔΙΤ και fast track για να έρθουν επενδύσεις Η ανακοίνωση του τρίτου πακέτου μέτρων για την ανάπτυξη τοποθετείται στις αρχές Ιουνίου Ζεστό χρήμα από το εξωτερικό θα προσπαθήσει να προσελκύσει στην Κύπρο η κυβέρνηση μέσα από το τρίτο πακέτο μέτρων ανάπτυξης, το οποίο βρίσκεται υπό επεξεργασία. Με δεδομένα τα προβλήματα στον τραπεζικό τομέα και την αδυναμία του να χρηματοδοτήσει την πραγματική οικονομία –τουλάχιστον στον βαθμό που το έπραττε στο παρελθόν– και την πορεία ύφεσης – που χαρακτηρίζεται από συρρίκνωση της κατανάλωσης και αναβολή νέων επενδύσεων– και τη δυσχερή θέση στην οποία βρίσκεται μεγάλο μέρος των κυπριακών επιχειρήσεων, η προσέλκυση ξένων παραγωγικών επενδύσεων αποτελεί τη μόνη οδό για να υπάρξει ανάπτυξη και συγκράτηση της ύφεσης. Το πακέτο που μελετά η κυβέρνηση –το ζήτημα το χειρίζεται η Προεδρία της Δημοκρατίας– θα δίνει βάρος στις ξένες επενδύσεις και εξετάζονται θεσμοί όπως της ταχείας αδειοδότησης (fast track) και των Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Το περίγραμμα των προθέσεων της κυβέρνησης συζητήθηκε και στην πρόσφατη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου, όπου τα θέματα της ανάπτυξης βρέθηκαν στο επίκεντρο. Κατά τη συνεδρίαση έγιναν συγκεκριμένες προτάσεις που έχουν σχέση με επενδύσεις και ανάπτυξη. Η ανακοίνωση του τρίτου πακέτου μέτρων για την ανάπτυξη τοποθετείται στις αρχές Ιουνίου. Η μικρή καθυστέρηση από τον αρχικό προγραμματισμό (τα μέτρα θα ανακοινώνονταν τέλη Μαΐου) οφείλεται στις διεθνείς υποχρεώσεις του Προέδρου και ειδικότερα στην προετοιμασία για τη Σύνοδο Κορυφής της προσεχούς εβδομάδας και της επίσκεψης του Προέδρου Αναστασιάδη στο Παρίσι στα μέσα Ιουνίου, όπου θα συναντηθεί με τον Γάλλο Πρόεδρο, Φρανσουά Ολάντ. Ενέσεις αισιοδοξίας Η κυβέρνηση, πάντως, επιδίδεται σε ασκήσεις αισιοδοξίας μεταδίδοντας σε όλους τους τόνους την πεποίθησή της ότι η πιστή εφαρμογή του Μνημονίου και των υποχρεώσεων που έχει αναλάβει η χώρα, η πειθαρχία και η προσήλωση στον στόχο, αποτελούν την ασφαλέστερη οδό για να εξέλθει η Κύπρος από τη σημερινή δεινή θέση και το Μνημόνιο. Η κυβέρνηση βλέπει ήδη θετικές ενδείξεις, όπως η απελευθέρωση της πρώτης δόσης, το γεγονός ότι η έκθεση της MoneyVal για το θέμα του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος δεν ήταν < < < < < < < Η κυβέρνηση επιδίδεται σε ασκήσεις αισιοδοξίας, μεταδίδοντας σε όλους τους τόνους την πεποίθησή της ότι η πιστή εφαρμογή του Μνημονίου αποτελεί την ασφαλέστερη οδό για να εξέλθει η Κύπρος από τη σημερινή δεινή θέση και το Μνημόνιο ιδιαίτερα αρνητική, ενώ μια ξένη τράπεζα –η ρωσική RCB– συνεχίζει τη δραστηριότητά της χωρίς να εκδηλώνει τάσεις φυγής, παρά τους αρχικούς στόχους. Στο Προεδρικό βλέπουν μικρά βήματα ανάκτησης της εμπιστοσύνης στο τραπεζικό σύστημα και στην κυπριακή οικονομία. «Πιστεύουμε ακράδαντα ότι η σωστή εφαρμογή του Μνημονίου θα μας παρέχει περισσότερη πολιτική αξιοπιστία και κύρος ως χρηματοοικονομικό κέντρο, διότι θα δίνει το πιστοποιητικό ότι είμαστε σοβαροί και ότι όντως θέλουμε το συντομότερο να βγούμε από τη δανειακή σύμβαση», είναι η επίσημη θέση που εξέφρασε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Χρήστος Στυλιανίδης. Τα ΣΔΙΤ Ανάμεσα στα θεσμικά μέτρα που εξετάζονται είναι η διαμόρφωση θεσμικού πλαισίου για τις Συμπράξεις Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), κάτι που αποτελεί άλλωστε και προεκλογική δέσμευση της ίδιας της κυβέρνησης, αλλά και μνημονιακή υποχρέωση. Η αρετή των ΣΔΙΤ είναι ότι μπορούν να γίνουν μια σειρά από δημόσιες επενδύσεις, που υπό άλλες συνθήκες θα α- ΚΥΠΕ Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗ Τα περίγραμμα των προθέσεων της κυβέρνησης συζητήθηκαν και στην πρόσφατη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου, όπου τα θέματα της ανάπτυξης βρέθηκαν στο επίκεντρο. Κατά τη συνεδρίαση έγιναν συγκεκριμένες προτάσεις που έχουν σχέση με επενδύσεις και ανάπτυξη. ναβάλλονταν. Ακόμη και φυλακές μπορούν να κατασκευαστούν μέσω ΣΔΙΤ, με τον κράτος να καταβάλει ένα τίμημα (σε μορφή μισθώματος) για τη χρήση των κτηριακών εγκαταστάσεων που θα κατασκευάσει ο ιδιώτης. Το δύσκολο κομμάτι αφορά το θεσμικό πλαίσιο, το οποίο πρέπει να είναι διαφανές και σύγχρονο, καθώς σε έργα ΣΔΙΤ εμπλέκονται δικηγορικές εταιρείες, τράπεζες, κατασκευαστές και φυσικά το ίδιο το κράτος. Επίσης, μπορεί να ανατεθεί στον ιδιωτικό τομέα η εκτέλεση δημόσιου έργου, με πιο συνηθέστερο το- μέα την αποκομιδή και διαχείριση των απορριμμάτων. Μια μορφή ΣΔΙΤ αποτελεί το έργο του αεροδρομίου της Λάρνακας. Το Μνημόνιο ορίζει ότι πρέπει να δημιουργηθεί ένας κατάλογος ΣΔΙΤ, που να περιλαμβάνει πληροφορίες για τους στόχους των υφιστάμενων και σχεδιαζόμενων συμπράξεων και πιο λεπτομερή πληροφόρηση για υπογεγραμμένα συμβόλαια, περιλαμβανομένης της φύσης τους, τον ιδιώτη εταίρο, την αξία του κεφαλαίου, τις μελλοντικές πληρωμές εξυπηρέτησης, το μέγεθος και τη φύση ενδεχομένων ευθυνών, το ποσό και τους όρους της χρηματοδότησης. Οι κατάλογοι αυτοί πρέπει να επικαιροποιούνται ετησίως από το 2014 και θα περιλαμβάνεται ως δήλωση ΣΔΙΤ (Statement of PPPs) και «Δήλωση Ενδεχομένων Ευθυνών» (Statement of Contingent Liabilities) σε παραρτήματα του προϋπολογισμού. Μέχρι το τέλος του 2013 θα πρέπει να έχει τεθεί σε ισχύ επαρκές νομικό και θεσμικό πλαίσιο για ΣΔΙΤ, σχεδιασμένο σύμφωνα με την καλύτερη πρακτική, που να περιλαμβάνει εκ των προτέρων εκτίμηση και παρακολούθηση των δημοσιονομικών κινδύνων από την εμπλοκή των ΣΔΙΤ και παραχωρήσεων, σε σύγκριση με άλλες δημόσιες επενδύσεις. Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει δεσμευτεί ότι δεν θα υπεισέλθει σε οποιαδήποτε νέα διαδικασία προσφορών και δεν θα υπογράψει οποιοδήποτε νέο συμβόλαιο ΣΔΙΤ πριν από την εφαρμογή του νομικού και θεσμικού πλαισίου για τις ΣΔΙΤ. seitanidisi@kathimerini.com.cy Το καμπανάκι του ΔΝΤ και το αέριο Το ΔΝΤ, σε έκθεση που δημοσιοποιήθηκε μετά την απόφαση του Ταμείου να συμμετάσχει στο πρόγραμμα στήριξης της Κύπρου, υπογραμμίζει με πιο ξεκάθαρο τρόπο, απ’ ό,τι οι Ευρωπαίοι, τους κινδύνους εκτροχιασμού του προγράμματος. Τονίζεται ότι οι μακροοικονομικοί κίνδυνοι παραμένουν ασυνήθιστα υψηλά, δεδομένης της αβεβαιότητας των επιπτώσεων της τραπεζικής κρίσης και της δημοσιονομικής εξυγίανσης στην οικονομική δραστηριότητα και την προσαρμογή του επιχειρηματικό μοντέλο. Το ΔΝΤ προειδοποιεί ότι οι χρηματοοικονομικοί κίνδυνοι είναι ιδιαίτερα οξείς, συμπεριλαμβανομένων της παρατεταμένης ανησυχίας για την υψηλή εξάρτηση της μεγαλύτερης τράπεζας για από την Κεντρική Τράπεζας, της αύξησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, καθώς και των μελλοντικών επιπτώσεων των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων και των πι- θανών συνεπειών από την πρόωρη άρση τους. Στους κινδύνους προστίθεται και ένα ερωτηματικό για την πολιτική αποφασιστικότητα εφαρμογής όλων των πτυχών του προγράμματος πολιτικής. Η επαλήθευση των κινδύνων θα μπορούσε να οδηγήσει σε υψηλότερο ύψος χρέος και στην ανάγκη για πρόσθετα μέτρα για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους. Μια προσεκτική ανάγνωση των εκθέσεων βιωσιμότητας που συνοδεύουν το κυπριακό μνημόνιο και των επιστολών πρόθεσης της κυπριακής πλευράς προς ΔΝΤ και ESM, με τις οποίες ζητείται η χρηματοδοτική στήριξη της χώρας, διαπιστώνει κανείς ότι τα έσοδα από το φυσικό αέριο αποτελούν κομμάτι της λύσης για την οικονομία της Κύπρου. Ο υπουργός Οικονομικών, Χάρης Γεωργιάδης, μιλώντας στο Associated Press δεν απέκλεισε την προπώληση αποθεμάτων φυσικού αερίου. Αρχικά σημείωσε ότι πρέπει να γίνουν πολλά για την αξιοποίηση του φυσικού αερίου, αλλά υπέδειξε ότι «όλες οι δυνατότητες θα πρέπει να εξεταστούν στο πλαίσιο της λήψης των αποφάσεων που θα μεγιστοποιήσουν το όφελος για την οικονομία μας». Ταυτόχρονα ο κ. Γεωργιάδης έστειλε το μήνυμα ότι η Κύπρος είναι αποφασισμένη να λάβει όλες τις αναγκαίες αποφάσεις. «Δεν είναι ένας διαγωνισμός δημοτικότητας», ανέφερε, σημειώνοντας ότι «δεν θα είναι εύκολο, εγώ δεν πρόκειται να παρουσιάσω μια ρόδινη εικόνα». Αξίζει να σημειωθεί ότι στην έκθεση του ΔΝΤ τονίζεται ότι απαιτείται χρόνος για να μπορέσει η κυπριακή οικονομία να διορθώσει τις ανισορροπίες της, να προσαρμοστεί ο χρηματοπιστωτικός τομέας στις βαθιές διαρθρωτικές αλλαγές και να ανοικοδομηθεί ένα βιώσιμο επιχειρηματικό μοντέλο. OIK_04-oikonomia_OIK_06-oikonomia 5/17/13 7:40 PM Page 4 4 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Κυριακή 19 Mαΐου 2013 Και τώρα υγροποιημένο αέριο εν πλω Πολιτικά και τεχνικά δεδομένα στην Κύπρο και το Ισραήλ προκρίνουν ως προσφορότερη την επιλογή του FLNG Του ΜΙΧΑΛΗ ΠΕΡΣΙΑΝΗ Δεν θέλει αγωγό η Noble Η επιλογή της πλωτής υγροποίησης για την εκμετάλλευση και εξαγωγή του φυσικού αερίου αποτελεί ένα από τα πιο βασικά –αν όχι το βασικότερο– σενάρια που απασχολούν τις εταιρείες εξόρυξης. Ήδη, στο Ισραήλ γίνεται έντονη δημόσια συζήτηση για την επιλογή αυτή, όχι μόνο για τους προφανείς, τεχνικής φύσεως λόγους, αλλά και για πολιτικούς λόγους: Η εν πλω υγροποίηση αποτελεί μια θεωρητικά ασφαλή επιλογή αντί για την επίγεια υγροποίηση που αποτελεί «υψηλής αξίας» στόχο για αντιπάλους της χώρας. Ακόμη πιο σημαντικές, όμως, είναι και οι πολλές αντιδράσεις που εισπράττει η κυβέρνηση του Ισραήλ από τοπικές κοινωνίες που βρίσκονται κοντά στις προτεινόμενες περιοχές ανάπτυξης τερματικών αερίου. Στο λιμάνι Ashdod, κοντά στο οποίο έχει ήδη αναπτυχθεί τερματικό για την παραγωγή του κοιτάσματος «Μαίρι- Η επιλογή του FLNG καθίστα- Οι αντιδράσεις στη δημιουργία τερματικού κοντά στο Βασιλικό μπορεί να μην είναι ιδιαίτερα μεγάλες αλλά τα τεχνικά δεδομένα επιβάλλουν τη σοβαρή εξέταση της επιλογής της πλωτής υγροποίησης (Floating Liquified Natural Gas, FLNG) Β» και για το «Ταμάρ», ήδη υπάρχουν πολλές έντονες αντιδράσεις, οι οποίες αντανακλούν και τη γενικότερη διάθεση που υπάρχει στη χώρα σχετικά με την ανάπτυξη τερματικών φυσικού αερίου. Αυτά τα δεδομένα έχουν βάλει την επιλογή της πλωτής υγροποίησης (Floating Liquified Natural Gas, FLNG) στο τραπέζι για τα καλά. Στην περίπτωση της Κύπρου, η κατάσταση είναι ακόμη πιο ξεκάθαρη. Μπορεί μεν οι αντιδράσεις στη δημιουργία τερματικού κοντά στο Βασιλικό να μην είναι ιδιαίτερα μεγάλες –ιδίως μετά και την παραπλήσια ανάπτυξη της Vitol που ετοιμάζει τερματικό πετρελαίου– αλλά τα τεχνικά δεδομένα επιβάλλουν τη σοβαρή εξέταση της επιλογής για FLNG (μιλάμε πάντα για υγροποίηση, όχι αποϋγροποίηση). Το ρήγμα του «Ερατοσθένη», ουσια- EPA < < < < < < < Η επιλογή του FLNG καθίσταται ακόμα πιο φυσιολογική για τη Noble από τη στιγμή που η εταιρεία έχει διαμορφώσει ήδη σαφή προτίμηση για τη μη χρήση αγωγών στην εξαγωγή του προϊόντος της από την ανατολική Μεσόγειο. στικά ένα μεγάλο υποθαλάσσιο όρος, καθιστά εξαιρετικά προβληματική και ιδιαίτερα δαπανηρή την ανάπτυξη αγωγού που να μεταφέρει το φυσικό αέριο από την περιοχή εξόρυξης στο τεμάχιο «Αφροδίτη» προς την ξηρά όπου θα γίνεται η υγροποίηση. Όσον αφορά στην οικονομική λογική μιας τέτοιας κίνησης, αποφασιστικής σημασίας στοιχείο θα ήταν και ο όγκος παραγωγής, όχι μόνο στο «Αφροδίτη», αλλά και στα άλλα τεμάχια εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Φυσιολογικά, ένας τέτοιος αγωγός δεν θα μετέφερε στην ξηρά μόνο την παραγωγή του Αφροδίτη, αλλά και το αέριο από άλλα κοιτάσματα. Εξίσου σημαντική είναι και η επιλογή για μεταφορά και του αερίου από το «Λεβιάθαν» στις κυπριακές ακτές, μια επιλογή που δεν αποκλείεται από το Ισραήλ, το οποίο θα μπορούσε να προχωρεί σε κατευθείαν εξαγωγή εντός ευρωπαϊκών συνόρων, προς την Ε.Ε. Αυτές οι παράμετροι θα έκριναν τόσο την οικονομική λογική ενός αγωγού, όσο και τα τεχνικά χαρακτηριστικά του: Πού θα κτιστεί, από πού θα περνά, τι διάμετρο θα έχει κ.λπ. Προκρίνεται το FLNG Αξιοσημείωτο είναι πάντως και το γεγονός ότι η Noble Energy τηρεί μια θετική στάση απέναντι στο FLNG. «Θεωρούμε πως είναι μια βιώσιμη και ανταγωνιστική επιλογή», σχολίασε ο Κιθ Έλλιοτ, αντιπρόεδρος της εταιρείας με ευθύνη για την ανατολική Μεσόγειο. Οι μελέτες για ανάπτυξη της σχετικής τεχνολογίας ακόμα συνεχίζονται, αλλά η Noble φαίνεται να γλυκοκοιτάζει την πλωτή υγροποίηση ως το βασικό- τερο σενάριο για τις επιλογές της. Αξίζει να σημειωθεί πως η εταιρεία θεωρεί πως η χρήση αγωγών (μετά την υγροποίηση ή συμπίεση) για σκοπούς εξαγωγής του προϊόντος, δεν είναι ελκυστική. Έτσι, η επιλογή του FLNG καθίσταται ακόμη πιο «λογική». «Έχουμε ακόμα πολλά να μάθουμε για το FLNG. Πρόκειται για την τελευταία λέξη της τεχνολογίας και σίγουρα αποτελεί επιλογή για την ανατολική Μεσόγειο», τόνισε ο κ. Έλλιοτ. Κατά τη διάρκεια του ΟTC, εκπρόσωπος της Technip σχολίασε στην «Κ» πως, πράγματι, η εταιρεία συζητά με τη Noble. «Σίγουρα, για τα μεγέθη των αναγκών της Noble, δεν είναι κατάλληλο το Prelude. Όταν μιλάμε για το πρωτότυπο, το ‘‘σκάφος 001’’, πρέπει να είσαι μια Shell ή μια Exxon για να έχεις τα μεγέθη», σχολίασε ο εκπρόσωπος της Technip. «Σίγουρα, όμως, μιλάμε με τη Noble για επιλογές που να αφορούν στις δικές τους ανάγκες, με κινήσεις που να εξασφαλίζουν εξυπηρέτηση των κοιτασμάτων τους στην ανατολική Μεσόγειο μέσα από την τεχνολογία FLNG». Σημειώνεται, επίσης, πως η Delek έχει ήδη προσεγγίσει, σύμφωνα με πληροφορίες μας, την Technip, η οποία ναυπηγεί το «επιστημονικής φαντασίας» τέρας, «Prelude», για να συζητήσουν τις επιλογές του FLNG. H Delek έχει επίσης «συζητήσει το θέμα» και με την Daewoo, στην οποία ανήκει το ένα από τα δύο ναυπηγεία που χρησιμοποιεί η Technip για το Prelude (το άλλο είναι της Samsung). Η Daewoo προορίζεται για ναυπήγηση του σκάφους Prelude που παράγγειλε η Petronas. ται ακόμα πιο φυσιολογική για τη Noble από τη στιγμή που η εταιρεία έχει διαμορφώσει ήδη σαφή προτίμηση για τη μη χρήση αγωγών στην εξαγωγή του προϊόντος της από την ανατολική Μεσόγειο. Η προτίμηση αυτή δημιουργεί τις συνθήκες που καθιστούν πιο λογική επιλογή την υγροποίηση εν πλω. Η στάση της Noble όσον αφορά στον αγωγό είναι μάλλον σαφής: «Πιστεύουμε πραγματικά πως το LNG είναι η κατάλληλη επιλογή», είπε ο Κιθ Έλλιοτ. «Οι αγωγοί είναι εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση, και όχι μόνο για πολιτικούς λόγους. Ούτως ή άλλως, οι αγωγοί δεν συσχετίζονται ευνοϊκά με το φυσικό αέριο». Η στάση έχει πολλά να κάνει και με τις προοπτικές εξασφάλισης αγορών για τη Noble. «Θέλουμε να διαθέτουμε το προϊόν μας στην παγκόσμια αγορά. Το LNG σου επιτρέπει να κάνεις ακριβώς αυτό το πράγμα», τόνισε ο κ. Έλλιοτ. Με τα ναύλα να καθίστανται όλο και φθηνότερα για το LNG, και με την τεχνολογία να μειώνει τα κόστη σχεδόν σε ολόκληρο το φάσμα εργασιών της υγροποίησης, είναι σαφές πως η ευελιξία που επιτρέπει η επιλογή του LNG, αποτελεί ένα σημαντικό επιπλέον στοιχείο που να προκρίνει υγροποίηση έναντι της συμπίεσης. Αυτά τα δεδομένα, καθιστούν ακόμη πιο λογική επιλογή την εν πλω υγροποίηση, νοουμένου πάντα πως τα άλματα που κάνει μέχρι σήμερα η σχετική τεχνολογία θα συνεχίσουν να καταγράφονται και πως οι επιλογές θα βρίσκονται ήδη σε φάση υλοποίησης και αξιοποίησης μέχρι το χρονικό σημείο κατά το οποίο θα ληφθούν οι τελικές αποφάσεις. Αυτό το σημείο, όταν θα έχει πλέον «κλείσει» για τα καλά το θέμα, τίθεται, σύμφωνα με πληροφορίες, μέσα στο 2016, ίσως ακόμα και το 2017. Ραγδαία η εξέλιξη της τεχνολογίας στις πλωτές μονάδες Του ΜΙΧΑΛΗ ΠΕΡΣΙΑΝΗ < < < < < < < Επικρατεί ενθουσιασμός στη βιομηχανία, που εκτιμά πως θα αλλάξουν τα δεδομένα ώς το τέλος της δεκαετίας Με αυτές τις αλλαγές να έχουν ήδη προχωρήσει στο στάδιο της εισαγωγής (π.χ. οριζόντιες γεωτρήσεις, χημική επεξεργασία των «πηγαδιών» και διάσπαση των πετρωμάτων με υγρά), το επόμενο μεγάλο βήμα αφορά πλέον στην εν πλω υγροποίηση του φυσικού αερίου. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορούν οι εταιρείες εξόρυξης να προχωρήσουν σε επί τόπου φόρτωση των τάνκερ αερίου, τα οποία θα κατευθύνονται άμεσα προς τις αγορές. Σήμερα, μοναδική επιλογή είναι να μεταφέρεται στη στεριά το «ακαθάριστο» μεθάνιο όπου υγροποιείται, με τη μεταφορά αυτή να γίνεται συνήθως με αγωγούς που είναι εξαιρετικά ακριβοί. Στις περιπτώσεις μάλιστα που λόγω απόστασης ή γεωλογικών δεδομένων δεν μπορούν να αναπτυχθούν αγωγοί, τα κοιτάσματα παραμένουν ανεκμετάλλευτα. Prelude Με ταχείς ρυθμούς προχωρεί η Technip στον σχεδιασμό και ναυπήγηση του Prelude, το οποίο θα είναι ένα θηριώδες σκάφος του οποίου οι διαστάσεις προκαλούν δέος. Είναι το μεγαλύτερο σκάφος που έχει ναυπηγηθεί ποτέ και σύμφωνα με τη Samsung, της οποίας τα ναυπηγεία έχουν ήδη αρχίσει δουλειά, θα είναι έτοιμο το 2017. Το «Πρελούδιο», που θα είναι έξι φορές μεγαλύτερο από τα αεροπλανοφόρα κλάσης Nimitz (τα μεγαλύτερα στον κόσμο) θα έχει μήκος περίπου μισό χιλιόμετρο και ύψος 70 ορόφων από την ίσαλο γραμμή, μέχρι την κορυφή του. Λόγω του μεγέθους του, το σκάφος θα μπορεί να αντέξει τους μεγαλύτερους τυφώνες (κατηγορίας 5), και οι 3 κινητήρες 6700 ίππων θα το διατηρούν σταθερό στο νερό ανά πάσα στιγμή. Χρειάστηκαν 1,6 εκατ. ανθρωποώρες εργασίας για να ολοκληρωθεί η φάση της «έρευνας και ανάπτυξης» για το σκάφος. Σε αυτό εργάστηκαν 600 μηχανικοί για τον σχεδιασμό του. Πελάτες της Technip για το Prelude είναι η βραζιλιάνικη Petrobras και η μαλαισιανή Petronas, με το κόστος να φτάνει στα έξι δισ. δολάρια για το κάθε σκάφος. Το συμβόλαιο σχεδιασμού για την πρώτη έχει ήδη ολοκληρωθεί, σύντομα θα έχει ολοκληρωθεί και ο σχεδιασμός για την Petronas, μητρική της γνωστής μας Vitol. H Technip δηλώνει ανοικτά πως έχει αντιμετωπίσει πολλά προβλήματα στην εκπόνηση του τεραστίων διατάσεων έργου, τόσο λόγω των προκλήσεων της εν πλω υγροποίησης (π.χ. οι θερμοκρασίες -161 βαθμών κελσίου και η δραματική μείωση του όγκου του αερίου μετά την υγροποίηση), όσο και λόγω του μεγέθους του σκάφους. Η πυρασφάλεια, η πλοήγηση και πλοϊμότητα, η ασφάλεια προσωπικού από τυχών καταστροφές (πχ εκρήξεις), κ.λπ. έπρεπε να σχεδιαστούν από την αρχή. Το σκάφος που θα αξιοποιήσει το κοίτασμα «Prelude» της Αυστραλίας (εξού και η ονομασία της κλάσης αυτής των σκαφών), το οποίο βρίσκεται σε απαγορευτικά μεγάλη απόσταση από την ξηρά, αποτελεί τον πραγματικό πρωτοπόρο της βιομηχανίας. EPA Με βασικό τους ενδιαφέρον την εκμετάλλευση των απομονωμένων κοιτασμάτων φυσικού αερίου, οι εταιρείες εξόρυξης αναμένουν με μεγάλο ενδιαφέρον την ολοκλήρωση των μελετών και την παραγωγή πλωτών μονάδων υγροποίησης φυσικού αερίου. Η επιλογή αφορά, κατά βάση, σε μικρά κοιτάσματα που βρίσκονται μακριά από στεριά, γεγονός που καθιστά την αξιοποίησή τους ακριβή. Σε γενικές γραμμές, τα «εύκολα» κοιτάσματα, σε ρηχό βάθος και με καλή πωρότητα πετρωμάτων και «καθαρό» προϊόν, έχουν σχεδόν εξαντληθεί. Γι’ αυτό και η βιομηχανία του αερίου κοιτάζει με μεγάλο ενδιαφέρον στην εισαγωγή νέων μέσων εξόρυξης που να θέτουν πλέον στο παιχνίδι και τα μη οικονομικά κοιτάσματα. Το World Energy Agency προβλέπει πως η ζήτηση για φυσικό αέριο, που φέτος είναι στα 3,3 tcf τον χρόνο, θα αυξηθεί στα 5 tcf to 2035, καταγράφοντας μια αύξηση 50%. Το World Energy Agency προβλέπει πως η ζήτηση για φυσικό αέριο, που φέτος είναι στα 3,3 tcf τον χρόνο, θα αυξηθεί στα 5 tcf το 2035, καταγράφοντας μια αύξηση 50%, παρά την υποτονική ζήτηση των τελευταίων μηνών, η οποία μείωσε τα κέρδη του φυσικού αερίου σε σχέση με τα κέρδη που αποκομίζουν οι εταιρείες από το πετρέλαιο. Οι ίδιες οι επιχειρήσεις εκτιμούν πως περισσότερα από 2.000 tcf βρίσκονται ανεκμετάλλευτα σε υποθαλάσσια κοιτάσματα παγκοσμίως. Πάντως, με δεδομένο πως τα κυπριακά κοιτάσματα είναι σχετικά «εύκολα» (ρηχά, ευνοϊκές γεωλογικές συνθήκες, κοντά στη στεριά κ.λπ.), αυτό θα αποτελέσει ένα πλεονέκτημα για την Κύπρο, αφού με τις τιμές να είναι δεδομένες παγκο- σμίως, ενδεχομένως θα έχουμε συγκριτικά φτηνή παραγωγή. SBM Η SBM έχει προχωρήσει περισσότερο από τις περισσότερες εταιρείες στην προετοιμασία πλωτών εξεδρών υγροποίησης. Η εταιρεία ανακοίνωσε, στο πλαίσιο του Συνεδρίου OTC πως είναι πλέον έτοιμη να αρχίσει δοκιμές σε μοντέλα για έλεγχο των σχεδίων που έχουν ολοκληρωθεί. Η εταιρεία εκτιμά πως, καθώς οι εταιρείες θα αναγκαστούν να αρχίσουν εκμετάλλευση των πιο δύσκολων (και ιδίως απομακρυσμένων) κοιτασμάτων, η ζήτηση για FLNG θα αυξηθεί δραματικά την επόμενη δεκαετία, ενώ μέχρι το 2018 οι κεφαλαιουχικές δαπάνες για FLNG αναμένεται πως θα συνεχίσουν να αυξά- νονται. H SBM σχεδιάζει σκάφη που να μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε κοιτάσματα μικρότερα από την «Αφροδίτη», της τάξης των 0,2 μέχρι 5 tcf, ανάλογα με το ύφος της παραγωγής. Υπάρχουν περίπου 700 τέτοια κοιτάσματα παγκοσμίως. Η Αφροδίτη εκτιμάται στα 7 tcf. Ωστόσο, η εταιρεία έχει επιλέξει τη μετατροπή υφιστάμενων τάνκερ φυσικού αερίου σε FLNG, αντί για τη ναυπήγηση νέων σκαφών, γεγονός που την καθιστά, εκτός από πρωτοπόρο, και αρκετά φτηνή επιλογή. Ουσιαστικά, η SBM προτείνει τη συνένωση δύο υφιστάμενων τάνκερ LNG σε ένα, δημιουργώντας έτσι τη σχετική πλατφόρμα. Σε παρόμοια φάση σχεδιασμού και παραγωγής βρίσκεται και η βρετανική FlexLNG. Και οι δύο «προέρχονται» από εργασίες FPSO (πλωτή παραγωγή, αποθήκευση και εκφόρτωση), αλλά για πρώτη φορά σχεδιάζεται και υγροποίηση. Άλλες εταιρείες Πάντως, στους ηγέτες του FLNG καταγράφονται επίσης και η Royal Dutch Shell, ενώ οι πρώτες σημαντικές κινήσεις εντοπίζονται και από εταιρείες όπως η Exxon Mobil, η Woodside και η Chevron. Πληροφορίες αναφέρουν επίσης πως στην κούρσα έχουν μπει, εκτός αγοράς, και κρατικά εργαστήρια σχεδιασμού της Κίνας, και ίσως ακόμα και του Πακιστάν. Αυτές οι πληροφορίες, όμως, δεν κρίνονται ως σοβαρές από τη διεθνή βιομηχανία. Η κινέζικη κρατική εταιρεία (CNOOC), πάντως διαρρέει πως «ετοιμάζει» μονάδα για την περιοχή του Tianjin. OIK_05-oikonomia_OIK_07-oikonomia 5/17/13 7:38 PM Page 5 O I KO N O M I A Κυριακή 19 Mαΐου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ l 5 Στο μικροσκόπιο της Τρόικας και πάλι οι τράπεζες Η αποκατάσταση της υγείας του χρηματοπιστωτικού συστήματος θα απαιτήσει πρόσθετα μέτρα, προειδοποιεί το ΔΝΤ Το κλιμάκιο της Τρόικας που έρχεται την Τρίτη στην Κύπρο για διήμερη επίσκεψη εργασίας θα αφιερώσει μεγάλο χρόνο στην εξέταση της κατάσταση στον τραπεζικό τομέα. Ένα από τα ζητήματα που ενδεχομένως να τεθούν είναι το ζήτημα των εξαιρέσεων στο κούρεμα των καταθέσεων στην Τρ. Κύπρου, με το ΔΝΤ να τάσσεται κατά, προειδοποιώντας για άνιση μεταχείριση μεταξύ των ανασφάλιστων καταθετών. Τo ζήτημα των εξαιρέσεων σχετίζεται άμεσα με τη διαχείριση της μείωσης του προσωπικού στη νέα Τράπεζα Κύπρου. Το σχέδιο αναδιάρθρωσης της τράπεζας –η εκπόνηση του οποίου αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση– εκτιμάται βάσιμα ότι θα οδηγήσει σε συρρίκνωση δραστηριοτήτων, καταστημάτων και φυσικά προσωπικού. Αριθμοί για τις αποχωρήσεις προσωπικού δεν υπάρχουν, αλλά η επιτυχία μιας εθελούσιας εξόδου –που θα έχει ως αποτέλεσμα να αποφευχθούν οι απολύσεις– εξαρτάται από τα ωφελήματα που θα προσφερθούν στο προσωπικό. Κομβικό σημείο αποτελεί η κατάσταση του Ταμείου Πρόνοιας της Λαϊκής. Για όλα τα ανωτέρω θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις τις επόμενες εβδομάδες. Η νέα επίσκεψη Η διάλυση της Λαϊκής Τράπεζας και η εξυγίανση της Τράπεζας Κύπρου δεν αποτελούν την κατάληξη των όσων πρέπει να γίνουν στον τραπεζικό τομέα, όπως επισημαίνει ξεκάθαρα το ΔΝΤ στην τελευταία έκθεσή του για την Κύπρο, κάτι που έρχεται να επιβεβαιώσει η επίσκεψη του κλιμακίου. Στο επίκεντρο της επισκόπησης θα βρεθεί η κατάσταση στην Τράπεζα Κύπρου, με την Τρόικα να εμφανίζεται υπέρ της τάχιστης εξόδου της τράπεζας από το καθεστώς της εξυγίανσης. Το θέμα συζητήθηκε και στην τελευταία συνεδρίαση του Eurogroup, με τους εκπροσώπους της Τρόικας να θέτουν ζήτημα καθυστερήσεων στην όλη διαδικασία. «Θα εξεταστούν τα προβλήματα που έχουν προκύψει και θα παρέχουν βοήθεια για να ξεπεραστούν. Η Τρόικα επιθυμεί να έχει ιδίαν άποψη», εξηγεί στην «Κ» αρμόδια κυβερνητική πηγή. Το ΔΝΤ, που έχει τον πρώτο λόγο στα ζητήματα των τραπεζών, στην έκθεσή του ξεδιπλώνει τα επόμενα βήματα αλλά και τους κινδύνους. Η αποκατάσταση της υγείας του χρηματοπιστωτικού συστήματος θα απαιτήσει πρόσθετα μέτρα, σημειώνεται. Οι βραχυπρόθεσμα κίνδυνοι χαρακτηρίζονται υψηλοί. Οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων παραμένουν στη θέση τους και η αναμενόμενη βαθιά ύφεση επηρεάζει τους ισολογισμούς των τραπεζών, ενώ η αβεβαιότητα των καταθετών παραμένει. Στα πρόσθετα μέτρα που απαιτούνται περιλαμβάνονται η διευκόλυνση της αναδιάρθρωσης των ιδιωτικών χρεών, η ενίσχυση της τραπεζικής εποπτείας και η ενίσχυση της καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Στα επόμενα βήματα περιλαμβάνεται η ανεξάρτητη αποτίμηση του ενεργητικού στην Τράπεζα Κύπρου, μέχρι το τέλος Ιουνίου, από την οποία μπορεί να προκύψουν πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες και πρόσθετο «κούρεμα» για τους καταθέτες. Μετά την ολοκλήρωση της ανεξάρτητης αποτίμησης, η Τρ. Κύπρου θα μπορούσε να αποκτήσει εκ νέου πρόσβαση στα συνήθη μέσα αναχρηματοδότησης του Ευρωσυστήματος και να συνεχίσει την κανονική της δραστηριότητα, στο πλαίσιο ενός νέου επιχειρηματικού σχεδίου. Το τελευταίο πρέπει να ετοιμαστεί ώς τον Σεπτέμβριο του 2013. Αξίζει να σημειωθεί ότι βασική δουλειά της μεταβατικής διοίκησης είναι η εκπόνηση ενός νέου επιχειρηματικού σχεδίου και η αναδιάρθρωση της τράπεζας, στη βάση του σχεδίου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε επίπεδο συνεργειών μετά την απορρόφηση της «καλής» Λαϊκής, δηλαδή τη μείωση καταστημάτων και προσωπικού. Σε ό,τι αφορά τις άλλες τράπεζες, η ανακεφαλαιοποίηση πρέπει να γίνει εντός έξι μηνών, με βάση το δυσμενές σενάριο της PIMCO. Ωστόσο, υπάρχει συμφωνία να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος, ώστε η ανακεφαλαιοποίηση να γίνει με ιδιωτικά κεφάλαια. Αν τελικά αυτό δεν καταστεί δυνατόν, ανακεφαλαιοποίηση θα γίνει με δημόσιο χρήμα, αφού υποβληθούν επιχειρηματικά σχέδια με σαφείς στόχους μείωσης, συμπεριλαμβανομένων της εκποίησης των μη βασικών δραστηριοτήτων τους και της μείωσης του λειτουργικού κόστους. Εν αναμονή διευθύνοντος συμβούλου ΓΤΠ Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗ Σε σύσκεψη υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, οι εκτελεστικοί διευθυντές των τραπεζών συζήτησαν για τα προβλήματα του τραπεζικού τομέα σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, ενώ εξετάστηκε και το θέμα της μείωσης των επιτοκίων. Αμοιβαία καχυποψία κυβέρνησης-Κεντρικής Παρά το γεγονός ότι κυβέρνηση και Κεντρική Τρά- πεζα έχουν κηρύξει επίσημα ανακωχή, τα απόνερα της έντασης των προηγούμενων εβδομάδων δεν έχουν κοπάσει και στην πράξη παραμένει ένα κλίμα αμοιβαίας καχυποψίας. Η πραγματικότητα είναι ότι η Κεντρική Τράπεζα έχει τον πρώτο και τελευταίο λόγο, πολύ περισσότερο μετά την κατάρτιση του προκαταρκτικού ενοποιημένου ισολογισμού της νέας Τράπεζας Κύπρου (όπως έχει διαμορφωθεί με τη μεταβίβαση στοιχείων ενεργητικού της «καλής» Λαϊκής Τράπεζας) και την έκδοση μετοχών υπέρ της «κακής» Λαϊκής Τράπεζας ύψους 727 εκατ. ευρώ. Με το 20%, η «κακή» Λαϊκή είναι ρυθμιστής των διοικητικών εξελίξεων. Η Κεντρική, ως αρχή εξυγίανσης, διοικεί ουσιαστικά, μέσω του εκκαθαριστή, την «κακή» Λαϊκή. Με το 20% στα χέρια της «κακής» Λαϊκής μπορεί να τρέξει και το σενάριο εισόδου στρατηγικού επενδυτή στην Τρ. Κύπρου, μέσω της πώλησης του πακέτου των μετοχών. Ο προκαταρκτικός ισολογισμός της «νέας» Τράπεζας Κύπρου απεικονίζει μια υπερτράπεζα με ενεργητικό 38,3 δισ. ευρώ και με βασικό δείκτη ιδίων κεφαλαίων ως 13% (συμπεριλαμβανομένων των καταθέσεων στις οποίες με ασφαλιστικά μέτρα δεν έχει γίνει κούρεμα), δίνοντας στην τράπεζα ένα επιπλέον μαξιλαράκι για την απορρόφηση πι- seitanidisi@kathimerini.com.cy θανών πρόσθετων ζημιών από τον νέο διαγνωστικό έλεγχο στο χαρτοφυλάκιό της. Ο νέος διαγνωστικός έλεγχος θα λαμβάνει υπόψη τη νέα κατάσταση στην πραγματική οικονομία και είναι απαραίτητος για να καθοριστεί το τελικό ποσοστό των ανασφάλιστων καταθέσεων –δηλαδή άνω των 100.000 ευρώ– που θα μετατραπούν σε μετοχές. Το ποσοστό αυτό μπορεί να ανέλθει το μέγιστο σε 22,5%, ενώ ήδη έχει γίνει κούρεμα 37,5% (συγκεντρώθηκαν κεφάλαια 3,186 δισ. ευρώ). Ωστόσο, και αυτή η διαδικασία έχει αποτελέσει σημείο αντιπαράθεσης μεταξύ Κ.Τ. και κυβέρνησης. Η Κεντρική αναφέρει ότι η διαδικασία επιλογής του ανεξάρτητου οίκου που θα διενεργήσει την αποτίμηση έχει ολοκληρωθεί και ο οίκος θα διοριστεί μόλις συμπληρωθούν από την κυβέρνηση οι θέσεις που παραμένουν κενές στο Διοικητικό Συμβούλιο της Κεντρικής Τράπεζας, ούτως ώστε να υπάρχει η απαραίτητη απαρτία για τη λήψη απόφασης διορισμού. Η κυβερνητική πλευρά απαντά λέγοντας ότι θα προχωρήσει σε διορισμό, αλλά αναμένει πρώτα να ολοκληρωθούν οι κοινοβουλευτικές διαδικασίες με την ψήφιση νόμου που θα προβλέπει αύξηση των μελών του Δ.Σ., ενώ εκφράζεται απορία πώς ελήφθησαν πολύ πιο σοβαρές αποφάσεις χωρίς να απαιτείται έγκριση του Δ.Σ. Η απόσταση μεταξύ κυβέρνησης και Κεντρικής αποτυπώνεται στη διαχείριση των ζητημάτων της Τράπεζας Κύπρου. Κυβερνητικές πηγές δεν κρύβουν τη δυσαρέσκειά τους για τον μη διορισμό νέου εκτελεστικού διευθυντή, αφήνοντας να εννοηθεί ότι δεν έχουν τηρηθεί τα συμφωνηθέντα. Δεν κρύβουν μάλιστα την ανησυχία τους για την πορεία της τράπεζας, εξαιτίας των καθυστερήσεων στην παύση του καθεστώτος εξυγίανσης. Η Κ.Τ. απάντησε με εκτενή ανακοίνωση για τη διαδικασία εξυγίανσης της Τρ. Κύπρου, στην οποία τονίζεται ότι έχει διοριστεί Διοικητικό Συμβούλιο από τις 26 Απριλίου, το οποίο έχει την ευθύνη για τον καθορισμό της μελλοντικής πορείας της τράπεζας, συμπεριλαμβανομένου του καταρτισμού σχεδίου αναδιάρθρωσης. Το Συμβούλιο, τονίζεται, βρίσκεται στη διαδικασία διορισμού πρώτου εκτελεστικού διευθυντή, κάτι το οποίο αναμένεται να γίνει εντός των ημερών. «Θα προχωρήσουμε σύντομα στον διορισμό», επιβεβαίωσε την Παρασκευή ο πρόεδρος του Δ.Σ., Σοφοκλής Μιχαηλίδης. Όπως είχε γράψει την περασμένη Κυριακή η «Κ», ο ανώτατος εκτελεστικός διευθυντής αναζητείται εκτός Κύπρου. Οι διεργασίες είναι πράγματι εντατικές, ώστε τις επόμενες ημέρες να βρεθεί το πρόσωπο που θα αναλάβει το δύσκολο έργο της αποκατάστασης της εμπιστοσύνης καταθετών και επενδυτών προς την τράπεζα. Την περασμένη εβδομάδα βρέθηκε στη Λευκωσία ο κυπριακής καταγωγής αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, Μιχάλης Κολακίδης, ο οποίος συζήτησε με τον διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, Πανίκο Δημητριάδη. Στα προσόντα του κ. Κολακίδη καταγράφονται το γεγονός ότι δεν έχει… εργαστεί στην Κύπρο και ότι δεν έχει καμία επαφή με το εγχώριο επιχειρηματικό κατεστημένο. Τραπεζικά στελέχη σημειώνουν ως πρόσθετο προσόν ότι έχει εργαστεί και εκτός τραπεζικού τομέα, στον Όμιλο Τιτάν. Πολλούς οπαδούς στην κυπριακή πρωτεύουσα συγκεντρώνει και το πρόσωπο του πρώην προέδρου της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, Τάκη Αράπογλου, ο οποίος αρνήθηκε τη θέση, αλλά από κυπριακές πηγές αφήνεται να εννοηθεί ότι υπάρχει ανοικτός δίαυλος επικοινωνίας, από τη στιγμή που ο κ. Αράπογλου διορίστηκε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της τράπεζας. Τα πεπραγμένα του κ. Αράπογλου στην Εθνική Τράπεζα θεωρούνται από Κύπριους τραπεζίτες αδιαμφισβήτητα θετικά, ενώ τονίζεται ιδιαίτερα η διεθνής του εμπειρία. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Η Eurobank Cyprus Ltd, λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα που έχουν δημιουργηθεί μετά την απόφαση του Eurogroup της 25ης Μαρτίου 2013 και με στόχο να δώσει τον απαιτούμενο χρόνο στους πελάτες της που έχουν επηρεαστεί από την πιο πάνω απόφαση να προβούν στις διάφορες ενέργειες που απαιτούνται για την ομαλοποίηση των οικονομικών τους εκκρεμοτήτων, ανακοινώνει ότι θα προχωρήσει άμεσα με τις πιο κάτω διευκολύνσεις προς τους πελάτες της: ● ● ● Αναστολή λήψης νομικών μέτρων για περίοδο 60 ημερών, με ισχύ από 15 Μαΐου 2013, για όλους του πελάτες της Τράπεζας των οποίων οι δανειακοί λογαριασμοί παρουσιάζουν καθυστερήσεις ή / και οι τρεχούμενοι λογαριασμοί παρατραβήγματος παρουσιάζουν υπερβάσεις. Αναστολή επιβολής τόκου υπερημερίας και συναφών χρεώσεων για περίοδο 60 ημερών, με ισχύ από 15 Μαΐου 2013, για όλους τους πελάτες των οποίων η Τράπεζα δεν έχει προχωρήσει μέχρι την ημερομηνία της παρούσας ανακοίνωσης σε τερματισμό των πιστωτικών τους διευκολύνσεων. Αξιολόγηση και αναπροσαρμογή των όρων αποπληρωμής δανείων / πιστωτικών διευκολύνσεων πελατών των οποίων τα οικονομικά δεδομένα έχουν επηρεαστεί αρνητικά από την απόφαση του Eurogroup αλλά συνεχίζουν να διατηρούν και να αποδεικνύουν ικανοποιητική δυνατότητα αποπληρωμής. Τέλος διευκρινίζεται ότι η σχέση των πελατών με την Τράπεζα συνεχίζει να διέπεται από τους όρους όλων των σχετικών συμβάσεων και γενικών όρων συναλλαγών που έχουν συνομολογηθεί μεταξύ της Τράπεζας και των πελατών της οι οποίοι εξακολουθούν να ισχύουν και να είναι δεσμευτικοί. Λευκωσία, 14 Μαΐου 2013 OIK_06-oikonomia_OIK_06-oikonomia 5/17/13 7:08 PM Page 6 6 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Κυριακή 19 Mαΐου 2013 Αναζητώντας μοντέλο ανάπτυξης Ένας παράγοντας που θέτει όρια στην προσπάθεια ανάκαμψης είναι το μέγεθος της οικονομίας Η συζήτηση περί του νέου μοντέλου οικονομικής ανάπτυξης που καλείται να διαμορφώσει η κυπριακή κυβέρνηση, μετά τις εξελίξεις στον τραπεζικό τομέα, έχει αρχίσει και εκτός Κύπρου, από τον διεθνή Τύπο, οικονομολόγους και αναλυτές. Όπως επισημαίνεται, μαζί με το χρηματοπιστωτικό κλάδο θα επηρεαστεί και μεγάλο μέρος του υπόλοιπου τριτογενούς τομέα που παράγει πάνω από το 80% του κυπριακού ΑΕΠ, συνυπολογίζοντας τον τουρισμό. Η συζήτηση, πάντως, πέρα από τις ανησυχίες και τις επιφυλάξεις, αναδεικνύει και μια σειρά επιλογών και προοπτικών. Σε ό,τι αφορά τις τράπεζες, το νέο τοπίο αλλάζει τις ισορροπίες. «Από τη μία πλευρά θα μπορούσε να είναι μια ευκαιρία για τις θυγατρικές ξένων τραπεζών να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους και από την άλλη θα είναι δύσκολο να ανταγωνιστούν την Τράπεζα Κύπρου, έναν θεσμό που θα κατέχει τεράστιο μερίδιο της αγοράς», δήλωσε η Καίτη Φυλακτή, καθηγήτρια Διεθνών Χρηματοοικονομικών στο Cass Business School στο Λονδίνο. Εκτός τραπεζικού συστήματος, η Κύπρια καθηγήτρια εκτιμά ότι δεν υπάρχει λόγος να σταματήσει να είναι ελκυστικό το μοντέλο της παροχής υπηρεσιών προς διεθνείς επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων ασφαλιστικών, ναυτιλιακών και νομικών υπηρεσιών. «Σημαντικός αριθμός των πυλώνων αυτού του μοντέλου που έχουν καταστήσει την Κύπρο ελκυστική εξακολουθούν να υφίστανται: θεσμική σταθερότητα, χαμηλά επίπεδα διαφθοράς και γραφειοκρατίας, εργατικό δυναμικό με υψηλή μόρφωση, σταθερό νομικό σύστημα που βασίζεται στα βρετανικά πρότυπα, καλή γεωγραφική τοποθεσία, καλή υποδομή επικοινωνιών. Μπορεί ο ευνοϊκός συντελεστής φορολογίας επιχειρήσεων να έχει αυξηθεί, αλλά η Κύπρος διατηρεί ένα εκτενές δίκτυο διμερών φορολογικών συνθηκών», σημειώνει. Σύμφωνα με την κ. Φυλακτή, η παράλληλη μείωση στους μισθούς που θα προκύψει από την αυξανόμενη ανεργία και η μείωση των τιμών θα καταστήσουν την Κύπρο πιο ανταγωνιστική και πιο ελκυστική. «Θα πρέπει επίσης να δοθεί έμφαση στην ενθάρρυνση άλλων υπηρεσιών, όπως ιατρικές και εκπαιδευτικές. Το γεγονός ότι η Κύπρος είναι πιο σταθερή πολιτικά από άλλες χώρες στην περιοχή ενισχύει περαιτέρω την ελκυστικότητά της», πρόσθεσε. Τα αγροτικά προϊόντα Η τάση στις συζητήσεις περί νέων μοντέλων ανάπτυξης είναι να γίνεται αναφορά σε τομείς που ήδη έχουν σημαντική συνδρομή στην εθνική παραγωγή. Υπάρχουν όμως για κάθε χώρα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που ενδεχομένως δεν έχουν αξιοποιηθεί στο έπακρο. «Νομίζω ότι κάτι που λείπει από τη συζήτηση, όπως και στην Ελλάδα, είναι η βιομηχανοποίηση της γεωργικής παραγωγής, δηλαδή η επεξερ- Ο τουρισμός, πάντως, είναι αναπόφευκτα ένας από τους τομείς που λαμβάνει κορυφαία θέση στη συζήτηση περί α- νάπτυξης. < < < < < < < Η τάση στις συζητήσεις περί νέων μοντέλων ανάπτυξης είναι να γίνεται αναφορά σε τομείς που ήδη έχουν σημαντική συνδρομή στην εθνική παραγωγή γασία-μεταποίηση αγροτικών προϊόντων», επισήμανε ο Βασίλης Μοναστηριώτης, ανώτερος λέκτορας Πολιτικής Οικονομίας Νοτιοανατολικής Ευρώπης στο London School of Economics. Όπως εξήγησε, υπάρχει η δυνατότητα παραγωγής εμπορικά κατοχυρωμένων και άλλων προϊόντων που μπορούν να πιάσουν τη δική τους θέση στη διεθνή αγορά. Για αυτά θα μπορούσε να αναπτυχθεί ένα μοντέλο εκβιομηχάνισης για την παραγωγή ποσοτήτων αρκετών ώστε να δημιουργηθεί ένα εξαγωγικό μοντέλο. Κατά τον κ. Μοναστηριώτη αυτή η ελαφριά βιομηχανία θα μπορούσε να έχει παράπλευρες ωφέλειες και για άλλους τομείς, για παράδειγμα τον οικοδομικό και τις χρηματοπιστωτικές ή νομικές υπηρεσίες. «Για να στηριχθούν αυτές οι υποβοηθητικές υπηρεσίες μετά την ανατροπή του τραπεζικού σκηνικού από το οποίο εξαρτιόνταν πρέπει να βρεθούν άλλοι κλάδοι παραγωγής που θα τις χρειάζονται. Νομίζω ότι για παράδειγμα ο τουρισμός στο σημείο αυτό δεν μπορεί να συμβάλει όσο η βιομηχανία». Τουρισμός Ο τουρισμός, πάντως, είναι αναπόφευκτα ένας από τους τομείς που λαμβάνει κορυφαία θέση στη συζήτηση περί ανάπτυξης. Οι ειδικοί στο Λονδίνο επισημαίνουν μεν τον έντονο ανταγωνισμό που αντιμετωπίζει η Κύπρος και την ανάγκη διορ- θωτικών κινήσεων, όπως για παράδειγμα στο κόστος των υπηρεσιών, αλλά αναγνωρίζουν ότι υπάρχουν δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης. Όπως πρόσφατα έγραψε στη στήλη του ο πιο αναγνωρίσιμος δημοσιογράφος τουριστικών θεμάτων στη Βρετανία, Σάιμον Κάλντερ, παρά την κρίση στο νησί «ο ήλιος ακόμα λάμπει, τα βουνά θα είναι θαυμάσια και η υποδοχή από τους Κυπρίους όπως πάντα ζεστή». Στο μυαλό πολλών ο τουρισμός συνοδεύεται ως βασική αναπτυξιακή προοπτική από τη ναυτιλία. Σε πρόσφατη συνέντευξή του στο ΚΥΠΕ ο διευθυντής της ναυτιλιακής εταιρείας Zela Shipping με έδρα τη βρετανική πρωτεύουσα και πρόεδρος της Κυπριακής Ένωσης Πλοιοκτητών, Γιώργος Μούσκας, σημείωσε ότι η ναυτιλία μπορεί να αναδειχθεί σε άξονα ανάπτυξης. «Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να προσπαθήσουμε να προωθήσουμε την κυπριακή σημαία ακόμα περισσότερο, ιδίως στην Ελλάδα. Η Κύπρος είναι Ο παράγοντας φυσικό αέριο Δεν μπορεί κανείς να παραγνωρίσει ασφαλώς τον πα- ράγοντα φυσικό αέριο. Οι περισσότεροι παρατηρητές τουλάχιστον στη Βρετανία πιστεύουν πως η Κύπρος έχει μπροστά της μια σπάνια οικονομική προοπτική, η οποία όμως δύσκολα μπορεί να αξιοποιηθεί άμεσα. «Ακόμα δεν ξέρουμε πόσο γρήγορα και τι μεγέθους κέρδη θα αρχίσει να παράγει (το φυσικό αέριο). Αν η Κύπρος πηγαίνει προς το μοντέλο της Νορβηγίας για τη διαχείριση των εσόδων, τότε αυτό σημαίνει ότι τα λεφτά δεν θα χρησιμοποιηθούν άμεσα, αλλά ως μακροπρόθεσμη εγγύηση, το οποίο είναι πολύ καλό και χρήσιμο και μπορεί να χρηματοδοτήσει την ανάπτυξη», είπε ο κ. Μοναστηριώτης. Ο Κρίστοφερ Κόουτς μελετά με προσοχή τις προοπτικές που δημιουργεί στην ευρύτερη περιοχή ο εντοπισμός φυσικού αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ ως αναλυτής θεμάτων ενέργειας στη Μεσόγειο. Μιλώντας στο ΚΥΠΕ, ανέφερε ότι ο όποιος πραγματικός αντίκτυπος στην κυπριακή οικονομία απέχει ακόμα πολύ για να επηρεάσει τις τρέχουσες οικονομικές προκλήσεις. «Βραχυπρόθεσμα το φυσικό αέριο πιθανότατα θα παίξει μεγαλύτερο ρόλο ως εργαλείο διαπραγμάτευσης παρά ως παράγοντας άμεσης οικονομικής ανάπτυξης ή ανάκαμψης. Πριν από την εγκατάσταση των αναγκαίων υποδομών για τη μεταφορά του αερίου σε μια βιώσιμη αγορά και την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης που θα ενθαρρύνει τις κρίσιμες ξένες επενδύσεις, η Κύπρος δεν θα πρέπει να στηριχθεί στα προσδοκώμενα έσοδα για να καλύψει τις άμεσες οικονομικές της ανάγκες», σημείωσε. Αναφέρθηκε δε στην ανάγκη αντιμετώπισης της εσωτερικής ζήτησης αλλά και του «ρευστού περιφερειακού πολιτικού περιβάλλοντος» πριν από την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων εξαγωγής. Ο διεθνής αναλυτής εκτίμησε επίσης ότι το αέριο θα αντιμετωπιστεί από την κυβέρνηση Αναστασιάδη ως μέσο διασφάλισης οικονομικής στήριξης από την Ευρώπη με αντάλλαγμα τη μελλοντική συνεργασία και ανάμιξη στη διαδικασία παραγωγής. «Για την ώρα το αέριο παραμένει υπό τον εγχώριο έλεγχο, αλλά δεδομένου του μεγέθους των οικονομικών προβλημάτων της χώρας δεν είναι ξεκάθαρο πόσο περισσότερο θα μπορέσει η κυβέρνηση να το κρατήσει εκτός διαπραγματεύσεων», σχολίασε ο Κρίστοφερ Κόουτς. φθηνότερη από άλλες χώρες για τη νηολόγηση πλοίων», είχε αναφέρει ο κ. Μούσκας. Ένας παράγοντας που κατά τον Βασίλη Μοναστηριώτη θέτει όρια στην κυπριακή προσπάθεια ανάκαμψης είναι το μέγεθος της οικονομίας του νησιού και η γεωγραφία. «Η Κύπρος δεν μπορεί να βασιστεί σε μεγάλης κλίμακας παραγωγή που να της επιτρέπει να είναι ανταγωνιστική. Αφ’ ετέρου επειδή είναι μικρή οικονομία ό,τι και να κάνει θα είναι σε κάποιον τομέα υψηλής εξειδίκευσης. Θα μπορούσε ο τομέας αυτός να χτιστεί εντός ενός παραγωγικού δικτύου προσφοράς που να συνδέεται και με άλλες χώρες, αλλά για την Κύπρο θα είναι δύσκολο επειδή οι υπόλοιπες χώρες είναι η Ελλάδα και τα μέλη της Ε.Ε. που είναι μακριά». Κάτι άλλο που μπορεί να γίνει σε μικρή κλίμακα είναι οι νέες τεχνολογίες που έχουν να κάνουν κυρίως με ICT (τεχνολογία πληροφοριών και επικοινωνιών) ή χρηματοοικονομικά προϊόντα, λογισμικόκ.λπ. «Δεδομένου ότι η Κύπρος έχει ένα πλεονέκτημα με το δυνητικό ανθρώπινο κεφάλαιό της, ιδίως με τον επαναπατρισμό καλών αποφοίτων, κάτι τέτοιο μπορεί να αναπτυχθεί. Δηλαδή μπορεί να στηθεί μια επιχείρηση δέκα ατόμων με μια κεφαλαιακή βάση σχετικά μικρή και να έχει ανταγωνιστικό προϊόν», πρόσθεσε ο Έλληνας οικονομολόγος. Ανεξαρτήτως τομέων, ο Βασίλης Μοναστηριώτης επισήμανε την ανάγκη μιας πολυσχιδούς οικονομικής στρατηγικής, με ποικιλία στην οικονομική δραστηριότητα. «Η μονοκαλλιέργεια δεν είναι καλός οδηγός. Θα πρέπει να υπάρχουν τουλάχιστον δύο-τρεις τομείς ως κεντρικοί, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι οι άλλοι τομείς αφήνονται στην τύχη τους. Η ισορροπία μεταξύ κινήτρων για τους κεντρικούς τομείς και πώς αυτά επηρεάζουν τους υπόλοιπους κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας χρήζει επίσης μεγάλης προσοχής». Το ερώτημα στο μυαλό όλων είναι πότε η Κύπρος θα βρει τα πόδια της. «Το πόσο γρήγορα θα βγούμε από τον καταστροφικό αντίκτυπο της κρίσης εξαρτάται πάρα πολύ από το πόσο μπορεί η κυβέρνηση να εφαρμόσει καινοτόμες πολιτικές, οι οποίες ενθαρρύνουν την αναδιάρθρωση της οικονομίας», είπε η Καίτη Φυλακτή. «Η κυπριακή κυβέρνηση το είχε κάνει με επιτυχία μετά την τουρκική εισβολή του 1974. Το ερώτημα είναι αν μπορεί να το κάνει πάλι. Ασφαλώς εκείνη την εποχή η Κύπρος δεν ήταν μέλος μιας νομισματικής ένωσης, είχε μεγαλύτερη ευελιξία στις πολιτικές της. Ίσως αυτό είναι ένα μάθημα, το οποίο θα μπορούσε να την υποχρεώσει να αναθεωρήσει τη συμμετοχή στην ΟΝΕ, παραμένοντας μόνο μέλος της Ε.Ε.», πρόσθεσε η καθηγήτρια του Cass Business School, θέτοντας μία παράμετρο που διχάζει οικονομολόγους στη Βρετανία αναφορικά με όλη την περιφέρεια της Ευρωζώνης. ΚΥΠΕ ρωση των τραπεζών ήταν ανεπαρκής όπως και η λήψη των ενδεδειγμένων μέτρων για την περίπτωση. Το πρόβλημα αυτό είναι εντονότερο όταν πρόκειται για «πρόσωπα με πολιτική έκθεση», όπως τα χαρακτηρίζει η έκθεση, το ποσοστό των οποίων φθάνει στο 10% του δείγματος. Η Deloitte διαπιστώνει, άλλωστε, μεγάλη απόκλιση στο ποσοστό των πελατών με μεγάλο ρίσκο από τη μία τράπεζα στην άλλη, καθώς σε μια τράπεζα περιοριζόταν στο 8% και σε άλλη έφθανε στο 58%. Οι δύο οίκοι διαπίστωσαν, επίσης, πως οι κυπριακές τράπεζες δεν ανανεώνουν τακτικά τις πληροφορίες που έχουν για το μέγεθος του κινδύνου ενός πελάτη. Σε ό,τι αφορά τα προβλήματα στο Μητρώο Εταιρειών, που είναι αναγκαίο για να μπορούν οι τράπεζες να επιστρατεύσουν τα μέτρα κατά του ξεπλύματος χρήματος, διαπιστώνεται πως δεν καταγράφονται οι συχνά ταχύτατες αλλαγές που σημειώνονται στη δομή των εταιρειών και τροποποιήσεις στα έγγραφα καταχώρισης.Δυσχεραίνεται, έτσι, ο εντοπισμός και η επαλήθευση της ταυτότητας των επιχειρήσεων. Υπογραμμίζεται ειδικότερα ότι το Μητρώο δεν καταγράφει έναν σημαντικό αριθμό οικονομικών ανακοινώσεων. Στα τέλη Φεβρουαρίου 2013 καταχωρίστηκαν στο Μητρώο 270.741 εταιρείες εκ των οποίων οι 56.815 είχαν εγγραφεί από τις αρχές του 2010. Τέλος, οι τράπεζες δεν καταγγέλλουν σημαντικό αριθμό ύποπτων συναλλαγών. Είναι ενδεικτικό ότι για τους πελάτες του δείγματος δεν έχει υπάρξει καμία καταγγελία στις αρμόδιες αρχές στο διάστημα 2008-2010, ενώ το 2011 έγινε μία καταγγελία και λίγες το 2012. Χρονιά προκλήσεων για την κυπριακή βιομηχανία Με την ευκαιρία της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης της Οι κερκόπορτες της Κύπρου στο μαύρο χρήμα Τέσσερα θεμελιώδη κενά στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της Κύπρου ανίχνευσαν και αναφέρουν στη σχετική έκθεσή τους οι οίκοι Moneyval και Deloitte. Επισημαίνουν πως πρόκειται για συστημικά προβλήματα και εμπόδια στην εφαρμογή των απαιτούμενων μέτρων για την καταπολέμηση του ξεπλύματος μαύρου χρήματος. Ειδικότερα, διαπιστώνουν ανεπαρκή έλεγχο των πελατών και του προφίλ των επιχειρήσεων και τον βαθμό επικινδυνότητάς τους, μεγάλη εξάρτηση των κυπριακών τραπεζών από τους διαμεσολαβητές, προβλήματα στο Μητρώο Επιχειρήσεων, αλλά και ανεπαρκή δραστηριοποίηση των τραπεζών σε ό,τι αφορά την καταγγελία των ύποπτων συναλλαγών. Το πρώτο τρωτό σημείο που εντοπίζουν οι δύο οίκοι είναι πως οι κυπριακές τράπεζες δεν γνωρίζουν καλά τους πελάτες τους. Τονίζουν, ειδικότερα, ότι στο 70% των πιο περίπλοκων περιπτώσεων που εξέτασαν, διαπίστωσαν πως υπάρχουν ονομαστικοί μέτοχοι, ενώ μεσολαβούν τρία επίπεδα ανάμεσα στον πελάτη και τον τελικό δικαιούχο του λογαριασμού. Η ταυτότητα του τελικού δικαιούχου του λογαριασμού εντοπίζεται μέσω ανεξάρτητης πηγής μόλις στο 9% των περιπτώσεων αυτών. Περίπου στο 27% των καταθετών διαπιστώθηκε ανεπαρκής ενημέρωση για τον πελάτη και τον τελικό δικαιούχο, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τα δάνεια ήταν 11%. Μολονότι, τόσο η Moneyval όσο και η Deloitte διαπίστωσαν πως οι κυπριακές τράπεζες συνεργάζονται με πελάτες που εκτιμάται ότι παρουσιάζουν ρίσκο (αν και όχι απαραιτήτως «υψηλό»), η ενημέ- ΣΥΝΤΟΜΑ Ομοσπονδίας Εργοδοτών & Βιομηχάνων (ΟΕΒ) που θα πραγματοποιηθεί αύριο, Δευτέρα 20 Μαΐου, στο ξενοδοχείο Hilton Park, στη Λευκωσία, και την οποία έχει προσκληθεί να προσφωνήσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, η ΟΕΒ προέβη σε μια επισκόπηση της κατάστασης που επικρατεί στην κυπριακή βιομηχανία. Ειδικότερα, σημαντική μείωση παρουσίασε ο ρυθμός ανάπτυξης του τομέα της μεταποίησης κατά το 2012, ο οποίος ήταν αρνητικός γύρω στο 6,9% σε σύγκριση με αρνητικό ρυθμό ύψους 3% το 2011. Η συνεισφορά του στο ΑΕΠ ήταν 5,5% σε σύγκριση με 5,7% το 2011. Μεγάλη βαρύτητα εξακολουθεί να αποδίδει η ΟΕΒ στους οικονομικούς δείκτες που επηρεάζουν τον τομέα της βιομηχανίας, τον οποίο θεωρεί ως βασικό παράγοντα για σταθερή οικονομική ανάπτυξη. Η διατήρηση των επιπέδων ανταγωνιστικότητας αλλά και των θέσεων εργασίας σε αυτή τη δύσκολη περίοδο για τις κυπριακές βιομηχανίες είναι κρίσιμης σημασίας. Για τον λόγο αυτό η ΟΕΒ έχει προβεί σε διαβήματα προς αρμόδιους κρατικούς φορείς και υπηρεσίες έτσι ώστε να διασφαλίσει τη βιωσιμότητα του τομέα της βιομηχανίας στον μέγιστο δυνατό βαθμό. Μεταξύ των θεμάτων που απασχόλησαν την ΟΕΒ κατά το 2012 είναι τα ακόλουθα: -Η συγκράτηση του λειτουργικού κόστους των βιομηχανιών, γεγονός που θα συμβάλει στη βελτίωση της απόδοσης του τομέα. Ιδιαίτερη δραστηριότητα αναπτύχθηκε στη συγκράτηση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας, νερού, δημοτικών τελών, ενοικίου στις βιομηχανικές περιοχές και ζώνες, περιβαλλοντικών υποχρεώσεων κ.ά. -Η σταθερότητα και ευρωστία της κυπριακής βιομηχανίας συνδέεται άμεσα με τη συγκράτηση των συνεχώς αυξανόμενων ποσοστών ανεργίας. Η ΟΕΒ έπραξε ό,τι ήταν δυνατόν κατά το 2012, έτσι ώστε να μη χαθούν άλλες θέσεις εργασίας. -Η εξασφάλιση της απαιτούμενης κρατικής στήριξης της βιομηχανίας μέσω των διαφόρων χρηματοδοτικών σχεδίων, η οποία αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για το μέλλον της βιομηχανίας. Έντονα εκδηλώθηκε η ανησυχία της ΟΕΒ από τις συνεχιζόμενες περικοπές των κονδυλίων στα διάφορα σχέδια στήριξης και ανάπτυξης της επιχειρηματικής δραστηριότητας. -Η συνέχιση της συμμετοχής των κυπριακών επιχειρήσεων σε εξειδικευμένες εκθέσεις του εξωτερικού, παρά τον περιορισμό των σχετικών κονδυλίων από το κράτος κατά το 2012, και η διερεύνηση ξένων αγορών. Οι ώρες λειτουργίας της έκθεσης «Ταξίδι 2013» σήμερα Κυριακή είναι 2:00-10:00 μ.μ. Η είσοδος για το κοινό ανέρχεται στα 3 ευρώ και για τα παιδιά κάτω των 12 ετών είναι δωρεάν. Αναζητώντας διακοπές στην 16η Έκθεση «Ταξίδι» Ολοκληρώνεται σήμερα η 16η Έκθεση «Ταξίδι 2013», στον Εκθεσιακό χώρο της Αρχής Κρατικών Εκθέσεων Κύπρου. Ο πρόεδρος του ACTA, Βικτώρ Μαντοβάνη, τονίζει ότι η έκθεση αποτελεί σημείο αναφοράς για τα ταξίδια των Κυπρίων στο εξωτερικό, αφού οι Κύπριοι ενημερώνονται για τα διαθέσιμα πακέτα αλλά και για τα εξειδικευμένα ταξίδια διακοπών στο εξωτερικό που προσφέρουν οι διοργανωτές ταξιδίων. Στη φετινή έκθεση «Ταξίδι 2013» συμμετέχουν πέραν των 30 εκθετών και καλύπτονται συνολικά 1.300 τ.μ. εκθεσιακού χώρου. Στη φετινή έκθεση μετέχουν, με δικά τους περίπτερα, ξένες χώρες, οργανισμοί ταξιδίων, αεροπορικές εταιρείες, αλυσίδες κυπριακών και ξένων ξενοδοχείων, περιφερειακοί τουριστικοί οργανισμοί της Κύπρου και της Ελλάδας, εταιρείες με χώρους στάθμευσης κοντά στα αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου και άλλοι εμπλεκόμενοι φορείς στον τομέα των ταξιδίων και του τουρισμού. Ειδική θεματολογία της φετινής έκθεσης αποτελεί ο «Γαστρονομικός Τουρισμός» με αντιπροσώπευση από την Κύπρο, την Ελλάδα, την Ιταλία και την Πορτογαλία. Ο κ. Μαντοβάνη, αναφερόμενος στον εισερχόμενο τουρισμό, είπε ότι η φετινή χρονιά θα είναι αρκετά δύσκολη, λόγω της δυσφήμησης που δέχτηκε το νησί μας κατά την περίοδο που οι τράπεζες ήταν κλειστές, αλλά επικρατεί η αισιοδοξία ότι, με τις προσπάθειες όλων των εμπλεκόμενων φορέων, η Κύπρος θα μπορέσει να διατηρήσει τους περσινούς αριθμούς αφίξεων. Οι ώρες λειτουργίας της έκθεσης «Ταξίδι 2013» σήμερα Κυριακή είναι 2:00-10:00 μ.μ. Η είσοδος για το κοινό ανέρχεται στα 3 ευρώ και για τα παιδιά κάτω των 12 ετών είναι δωρεάν. Ξετυλίγοντας τα δίχτυα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης Ο Όμιλος Ροταράκτ Λευκωσίας πραγματοποιεί το Το κυπριακό φυσικό αέριο Η Κύπρος μπορεί να επιστρατεύσει τα αποθέ- ματά της σε φυσικό αέριο για να καλύψει έως και το 40% των αναγκών της Ευρώπης την επόμενη δεκαετία και να συνεισφέρει, έτσι, σε μια μείωση της ευρωπαϊκής ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία. Την εκτίμηση αυτή εξέφρασε χθες ο επικεφαλής της εταιρείας φυσικού αερίου της Κύπρου, Χαράλαμπος Ελληνας. Ο κ. Ελληνας προσέθεσε πως το φυσι- κό αέριο μπορεί να ενθαρρύνει την Κύπρο και την Τουρκία να διευθετήσουν τις διαφορές τους. Τόνισε επίσης πως οι κυπριακές αρχές θα προωθήσουν σχέδια για την ανάπτυξη μονάδας υγροποίησης, που θα αναλάβει τη διαχείριση των εξαγωγών από το 2020. Σημειωτέον ότι, προς το παρόν, η ζήτηση της Ευρώπης για φυσικό αέριο είναι σχεδόν 500 εκατ. κυβικά μέτρα ετησίως. Σάββατο 25 Μαΐου 2013 ημερίδα με θέμα «Ξετυλίγοντας τα Δίχτυα των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης» στις 10:30 π.μ. στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, Αίθουσα 010 - Κτήριο 7, Κέντρο Κοινωνικών Δραστηριοτήτων. Σκοπός της ημερίδας είναι να συζητηθεί η ανάπτυξη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στις επιχειρήσεις, καθώς και οι προσωπικές εμπειρίες ατόμων που σε επαγγελματικό ή προσωπικό επίπεδο χρησιμοποιούν αυτά τα μέσα. Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει ομιλίες και συζήτηση. Η ημερίδα θα ξεκινήσει με τον κ. Χρίστο Βαλανίδη της Cosine Consultants Ltd, ο οποίος θα αναπτύξει το πρόγραμμα «Δικτυωθείτε και Εξελιχθείτε», και θα ακολουθήσει ο δημοσιογράφος και blogger κ. Μιχάλης Περσιάνης, ο οποίος θα αναπτύξει το θέμα «Κοινωνικά Δίκτυα Vs Συμβατικά ΜΜΕ». Στην ημερίδα θα συμμετάσχει επίσης η πρώην λειτουργός Επικοινωνίας του υφυπουργού Ευρωπαϊκών Θεμάτων κ. Πόλυ Παπαβασιλείου, η οποία θα αναπτύξει τον ρόλο των κοινωνικών δικτύων κατά την Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε. OIK_07-oikonomia_OIK_07-oikonomia 5/17/13 10:06 PM Page 7 ΕΛΛΑΔΑ Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Μέσω τραπεζών οι πληρωμές φόρων EUROKINISSI < < < < < < Η εφαρμογή του ενιαίου φόρου στα ακίνητα θα ξεκινήσει τον Ιούνιο του 2014, ενώ η αναπροσαρμογή αντικειμενικών τον Ιούνιο του 2013 μοσχέδιο που θα κατατεθεί στη Βουλή τον επόμενο μήνα. Συγκεκριμένα στην έκθεση αναφέρεται ότι η φορολογική μεταρρύθμιση θα ολοκληρωθεί με την κατάθεση και ψήφιση του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος που θα εγκριθεί μέχρι το τέλος του Ιουνίου 2013. Ο νέος κώδικας θα ενοποιήσει και θα απλοποιήσει την ισχύουσα νομοθεσία, καθιστώντας την πιο προσιτή για τους απλούς φορολογούμενους, καθώς και το κλείσιμο πολλών «παραθύρων» με στόχο να περιοριστεί η φοροδιαφυγή. Στην έκθεση επισημαίνεται ότι η φορολογική μεταρρύθμιση θα διευρύνει σημαντικά τη φορολογική βάση. Η κατάργηση των φορολογικών απαλλαγών αναμένεται να δημιουργήσει σημαντικά πρόσθετα έσοδα, δεδομένου ότι πάνω από το ήμισυ των αυτοαπασχολουμένων δηλώνουν εισόδημα μικρότερο των 5.000 ευρώ ετησίως. Ταυτόχρονα το Μνημόνιο περιγράφει αναλυτικά τις δράσεις που πρέπει να αναλάβει η κυβέρνηση στους επόμενους μήνες για την αναδιάρθρωση των φορολογικών διαδικασιών. Ειδικότερα: 1. Οι αρχές εντός του τρέχοντος μήνα θα πρέπει να προχωρήσουν στην κατάρτιση των ελεγκτών κυρίως εκείνων που ασχολούνται με τη συλλογή των φόρων και των οφειλών. 2. Η Γενική Γραμματεία Δημοσίων εσόδων θα πρέπει μέχρι τον Ιούνιο να έχει ολοκληρώσει τις διαδικασίες για τις ανεπίδεκτες είσπραξης οφειλές. 3. Από τον Σεπτέμβριο οι επιχειρήσεις και οι αυτοαπασχολούμενοι θα υποχρεούνται να πληρώνουν το ΦΠΑ μέσω τραπεζικού λογαριασμού με πάγια εντολή προ την εφορία. 4. Από τον Ιούνιο όλες οι πληρωμές φόρων θα γίνονται μέσω τραπεζών. Δηλαδή δεν θα χρειάζεται να πηγαίνουν οι φορολογούμενοι στις εφορίες για την πληρωμή των φόρων. 5. Τέλος στις ρυθμίσεις - φορολογικές αμνηστίες τόσο για οφειλές στο Δημόσιο όσο και στα ασφαλιστικά Ταμεία κατά τη διάρκεια των ετών που καλύπτονται από το πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής. 6. Οι αρχές θα δημιουργήσουν μια ειδική ομάδα εργασίας για να εξετάσουν το απόθεμα καθυστερούμενων οφειλών των τεσσάρων μεγαλύτερων Ταμείων Κοινωνικής Ασφάλισης, να αξιολογήσουν την εισπραξιμότητα, και να εντοπίσουν καθυστερήσεις για τη μεταφορά τους στον νέο ενιαίο φορέα συλλογής του. Η ομάδα εργασίας θα αναπτύξει ένα πλαίσιο για τον συντονισμό και την ολοκλήρωση των φόρων και των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, τη συλλογή καθυστερούμενων μέχρι τον Σεπτέμβριο 2013. 7 Των ΝΙΚΟΥ ΧΡΥΣΟΛΩΡΑ και ΣΩΤΗΡΗ ΝΙΚΑ Του ΠΡΟΚΟΠΗ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ Σύμφωνα με το νέο Μνημόνιο μπαίνει τέλος στις ρυθμίσεις - φορολογικές αμνηστίες τόσο για οφειλές στο Δημόσιο όσο και στα ασφαλιστικά Ταμεία κατά τη διάρκεια των ετών που καλύπτονται από το πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής. l Εύσημα, αλλά και... αστερίσκοι στην έκθεση της Κομισιόν Στα 4,7 δισ. ευρώ τα φορολογικά έσοδα το 2014, σύμφωνα με το Μνημόνιο Εσοδα ύψους 4,7 δισ. ευρώ προβλέπεται στο επικαιροποιημένο Μνημόνιο ότι θα εισπραχθούν το 2014 από τους φόρους στα ακίνητα και τις αλλαγές (που έχουν γίνει) στη φορολογία των φυσικών προσώπων και των αυτοαπασχολούμενων. Η εφαρμογή του ενιαίου φόρου στα ακίνητα θα ξεκινήσει τον Ιούνιο του 2014, δεδομένου ότι μέχρι τότε οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πληρώνουν το ειδικό τέλος ακινήτων μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ καθώς και τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας για το 2013. Το Μνημόνιο προβλέπει και δράσεις για την είσπραξη των φόρων όπως για παράδειγμα την πληρωμή του ΦΠΑ. Από τον Σεπτέμβριο ο ΦΠΑ θα πληρώνεται μέσω τραπεζικού λογαριασμού στο Δημόσιο από τους υπόχρεους με πάγια εντολή στο τέλος κάθε μήνα. Στην έκθεση της Κομισιόν που συνοδεύει το επικαιροποιημένο Μνημόνιο, τα στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναγνωρίζουν την αποτυχία στην είσπραξη των προβλεπόμενων εσόδων από την εξίσωση των ειδικών φόρων κατανάλωσης σε πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης. Ωστόσο, στην έκθεση δεν γίνεται καμία αναφορά για ενδεχόμενη μείωση των ΕΦΚ παρά μόνο για τον ΦΠΑ στην εστίαση. Συγκεκριμένα, τονίζεται ότι δεν υπήρχε περιθώριο στις πρόσφατες διαπραγματεύσεις για μείωση των συντελεστών του ΦΠΑ, αλλά το θέμα θα εξεταστεί τον προσεχή Ιούνιο. Σχετικά με τη φορολογική μεταρρύθμιση αναμένεται να αποδώσει στον προϋπολογισμό καθαρά έσοδα κοντά στα 2 δισ. ευρώ κάτι που θα φανεί στα έσοδα του επόμενου έτους. Τα περισσότερα από τα οφέλη, για τον προϋπολογισμό, θα προέλθουν από την κατάργηση των επιδομάτων, από την αναμόρφωση του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων, την αλλαγή του τρόπου φορολόγησης των αυτοαπασχολούμενων και τη διατήρηση των τεκμηρίων, που πιθανόν το 2014 να καταργηθούν με την εφαρμογή του περιουσιολογίου. Ολες αυτές οι αλλαγές θα συμπεριληφθούν στο νο- ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Με συγκρατημένη αισιοδοξία σχολίαζαν την έκθεση της Κομισιόν για την Ελλάδα ανώτεροι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, οι οποίοι εμπλέκονται στην υλοποίηση του Προγράμματος Προσαρμογής για τη χώρα μας. Οι ίδιες πηγές τόνισαν ότι η δημοσιονομική προσαρμογή που πέτυχε η Ελλάδα, αλλά και διαρθρωτικές δράσεις όπως η απελευθέρωση της αγοράς εργασίας, αποτελούν εντυπωσιακά επιτεύγματα, που καταγράφονται σε διεθνείς δείκτες. Μάλιστα, οι Βρυξέλλες συμμερίζονται την αισιοδοξία του υπουργείου Οικονομικών ότι καλώς εχόντων των πραγμάτων, η Ελλάδα θα επιστρέψει μερικώς στις αγορές ομολόγων μέσα στο 2014. Εντούτοις, η πλήρης απεξάρτηση από τα χρήματα του Μηχανισμού Στήριξης θα αργήσει και θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τις αποφάσεις που θα λάβει η Ευρωζώνη για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Πάντως, ακόμη και στο δημοσιονομικό σκέλος, οι προκλήσεις παραμένουν. Μολονότι κύκλοι της Κομισιόν επισημαίνουν ότι είναι ακόμη νωρίς για να κάνουμε προβλέψεις, η υπόθεση εργασίας παραμένει ότι τα έτη 2015 -16 θα παρουσιαστεί «τρύπα» στα δημοσιονομικά ίση με 2,1% του ΑΕΠ. Προσέθεταν, βεβαίως, πως θα γίνει κάθε δυνατή προσπάθεια να καλυφθεί το κενό χωρίς εισπρακτικά μέτρα, αλλά εγγυήσεις δεν μπορούν να δοθούν. Επίσης, η πρόβλεψη είναι ότι η Ελλάδα δεν θα πετύχει φέτος πρωτογενές πλεόνασμα, αλλά η χρονιά θα κλείσει με απόλυτη πρωτογενή ισορροπία (0%), όπερ σημαίνει ότι δεν θα μπορέσει να διεκδικήσει το 2014 απομείωση του χρέους, σε συνέχεια της απόφασης του Eurogroup, του περασμένου Νοεμβρίου. Μάλιστα, στο επικαιροποιημένο Μνημόνιο προβλέπεται ότι στον επόμενο έλεγχο η κυβέρνηση θα λάβει και νέα μέτρα, εάν χρειαστεί, για να επιτευχθεί ο στόχος του 2014. Σε ό,τι αφορά τα υπόλοιπα μέτωπα, η τρόικα καταφθάνει αρχές Ιουνίου στην Αθήνα για την επόμενη αξιολόγηση. Υπενθυμίζεται ότι τα προαπαιτούμενα για τη δόση του Ιουνίου είναι η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, η ψήφιση των νομοσχεδίων για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά και κατά της διαφθοράς. Επίσης, η τρόικα αναμένει να δει τα ονόματα των 12.500 υπαλλήλων που μπαίνουν σε καθεστώς κινητικότητας. Είναι διατεθειμένη να συζητήσει με την κυβέρνηση το θέμα της μείωσης του ΦΠΑ στην εστίαση, αλλά παράγοντες με τους οποίους συνομίλησε η «Κ» διερωτώνται αν είναι πράγματι αυτός ο πλέον παραγωγικός τρόπος να χρησι- ΑΠΕ Κυριακή 19 Mαΐου 2013 Η τρόικα δεσμεύει την κυβέρνηση να ετοιμάσει μέχρι τον Ιανουάριο του 2014 σχέδιο για την αντιμετώπιση της μακροχρόνιας ανεργίας με έμφαση στα φτωχά νοικοκυριά. μοποιηθούν τα όποια δημοσιονομικά περιθώρια υπάρχουν και όχι για παράδειγμα σε προγράμματα επανένταξης νέων στην αγορά εργασίας. Μέσα στον Ιούνιο η τρόικα αναμένει, επίσης, την ολοκλήρωση της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. Απαίτηση των Βρυξελλών είναι να αποπληρωθούν και ληξιπρόθεσμες οφειλές του κράτους, από τη δόση που εκταμιεύθηκε χθες, καθώς στο Μνημόνιο ασκείται κριτική για καθυστερημένη αποπληρωμή τους, αλλά και να επιταχυνθεί η πορεία των αποκρατικοποιήσεων, όπου τα αποτελέσματα έως σήμερα είναι απογοητευτικά. Επιπλέον, η Κομισιόν στην έκθεσή της υποστηρίζει ότι στην εφαρμογή του ελληνικού προγράμματος υπάρχουν 4 ρίσκα: 1. Κατά πόσον θα μπορέσει η κυβέρνηση να αντιμετωπίσει τα κεκτημένα συμφέροντα και να προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις. 2. Η προσδοκώμενη ανάκαμψη της οικονομίας είναι ακόμα υπό την πίεση της δημοσιονομικής προσαρμογής και της ύφεσης στην Ευρωζώνη. 3. Ενδεχομένως να υπάρξει αντίσταση στη φορολογική μεταρρύθμιση και στου Δημοσίου εν γένει. 4. Η μη έγκαιρη προώθηση των μεταρρυθμίσεων στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει στη μη επίτευξη των στόχων για την ανάπτυξη που έχουν τεθεί για το 2014. OIK_08-kariera_OIK_06-oikonomia 5/17/13 7:36 PM Page 8 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΚΑΡΙΕΡΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Κυριακή 19 Mαΐου 2013 Στο «τραπέζι» η αναλογική συμμετοχή γυναικών στα Δ.Σ. των επιχειρήσεων Ανάπτυξη «εδώ και τώρα» των δεξιοτήτων εσωτερικού ελέγχου των επιχειρήσεων Ερευνα της PwC καταδεικνύει σημαντική βραδυπορία στην προετοιμασία για τη διαχείριση κινδύνων Της ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΔΑΜΟΥΛΙΑΝΟΥ Συμμετοχές Στην έρευνα συμμετείχαν 1.700 στελέχη -διευθυντές Εσωτερικού Ελέγχου, διευθύνοντες σύμβουλοι, πρόεδροι Επιτροπών Ελέγχου, διευθυντές Διαχείρισης Κινδύνων κ.ά.- από 60 χώρες. Στην Ελλάδα πήραν μέρος 20 επιχειρήσεις που αντιπροσωπεύουν όλους σχεδόν τους κλάδους της οικονομίας - Τράπεζες, Ασφάλειες, Βιομηχανία, Τηλεπικοινωνίες, Πληροφοριακή, Μεταφορές, Εμπόριο, Υγεία. «Η έρευνα μας δείχνει ότι το 80% των συμμετεχόντων πιστεύει πως οι κίνδυνοι αυξάνονται. Ομως, μόνο το 12% πιστεύει ότι η δική τους επιχείρηση διαχειρίζεται τους κινδύνους αυτούς επιτυχώς. Ωστόσο, η κάλυψη που παρέχει ο Εσωτερικός Ελεγχος στις νέες περιοχές κινδύνου είναι εξαιρετικά κρίσιμη και δίνει μια μοναδική ευκαιρία στις διευθύνσεις Εσωτερικού Ελέγχου να αποδείξουν χειροπιαστά την αξία ΝΙΚΟΣ ΠΗΛΟΣ Η 9η παγκόσμια ετήσια έρευνα της PwC για τον Εσωτερικό Ελεγχο, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα, δίνει σαφή την εικόνα της βραδυπορίας των επιχειρήσεων να αναπτύξουν τις απαραίτητες δεξιότητες στις διευθύνσεις Εσωτερικού Ελέγχου, με τις οποίες θα είναι σε θέση να ελέγχουν στοχευμένα και αποτελεσματικά τις περιοχές υψηλού κινδύνου, όπως αυτές διαμορφώνεται σήμερα στις επιχειρήσεις. Τα αποτελέσματα της έρευνας καταδεικνύουν επίσης με σαφήνεια τους τέσσερις συγκεκριμένους τομείς στους οποίους διακρίνονται οι επιτυχημένες διευθύνσεις Εσωτερικού Ελέγχου από τις υπόλοιπες. Πρώτον, διαθέτουν περισσότερο ισχυρές βάσεις σε ό,τι αφορά τις ελεγκτικές δεξιότητές τους. Δεύτερον, συνεργάζονται περισσότερο αποδοτικά με άλλες παρεμφερείς μονάδες μέσα στην εταιρεία - όπως με τη διεύθυνση Συμμόρφωσης είτε τη διεύθυνση Ποιότητας. Τρίτον, ενσωματώνουν περισσότερο αποτελεσματικά τους αναδυόμενους κινδύνους στο ελεγκτικό πλάνο τους. Τέταρτον, συμμετέχουν ενεργά σε πρωτοβουλίες της διοίκησης -λ.χ. εισαγωγή νέων προϊόντων, νέα κεφαλαιουχικά έργα, συγχωνεύσεις και εξαγορές- ώστε να παρέχουν τις συμβουλευτικές υπηρεσίες τους σε ό,τι αφορά την κάλυψη των σχετικών κινδύνων (www.pcw.com/gr). Η εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στις 23 Μαΐου 2013 στην αίθουσα Ερμής του Χρηματιστηρίου Αθηνών, με θέμα «Κάνοντας τη διαφορά στην Ανταγωνιστικότητα, Γυναίκες στην κορυφή των επιχειρήσεων», δεν θα είναι μόνο η αξιόπιστη ανατομία μιας «ιστορικής», άνισης αξιοποίησης ανθρώπινου δυναμικού και ταλέντων -κάτι που η Ευρώπη δεν επιθυμεί να το ανέχεται πλέον- αλλά και ό,τι καλύτερο θα μπορούσε να προσφέρει σε κάθε ενδιαφερόμενο η συζήτηση, καθώς και ο διάλογος και ο αντίλογος, μεταξύ των έγκριτων ομιλητών. Στο πλαίσιο των συμπερασμάτων της έρευνας προτείνονται επίσης και τα κύρια βήματα στα οποία πρέπει να προχωρήσουν τόσο τα Διοικητικά Συμβούλια, όσο και οι Επιτροπές Ελέγχου, αλλά και οι διοικήσεις και οι διευθυντές Εσωτερικού Ελέγχου «προκειμένου να ενισχυθεί η αξία που μπορεί και πρέπει να προσδώσει ο Εσωτερικός Ελεγχος στις επιχειρήσεις». Με πρώτη την προτροπή προς τα Δ.Σ. «Κάνετε περισσότερες ερωτήσεις», υπογραμμίζεται ότι «η παρακολούθηση του συστήματος διαχείρισης κινδύνου αποτελεί βασική ευθύνη κάθε Επιτροπής Ελέγχου». Ωστόσο, τα μέλη της θα πρέπει να εξετάζουν διαρκώς αν οι ενέργειες του Εσωτερικού Ελέγχου ευθυγραμμίζονται με τους σημαντικότερους κινδύνους που απειλούν τη λειτουργία της επιχείρησης και αν η διεύθυνση Εσωτερικού Ελέγχου έχει καταστρώσει ένα σαφές στρατηγικό πλάνο για την ενίσχυση των δεξιοτήτων της, ώστε να είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις που διαμορφώνει αυτό ακριβώς το «διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον κινδύνων». Στην Ελλάδα πήραν μέρος 20 επιχειρήσεις που αντιπροσωπεύουν όλους σχεδόν τους κλάδους της οικονομίας - Τράπεζες, Ασφάλειες, Βιομηχανία, Τηλεπικοινωνίες, Πληροφοριακή, Μεταφορές, Εμπόριο, Υγεία. < < < < < < Στην έρευνα συμμετείχαν 1.700 στελέχη από 60 χώρες που μπορούν να προσθέσουν στις επιχειρήσεις. Ο μόνος τρόπος όμως να το επιτύχουν αυτό είναι μέσω της συνεχούς και δυναμικής προσπάθειας για ενίσχυση των δεξιοτήτων τους» σχολιάζει ο κ. Κυριάκος Ανδρέου, Partner, επικεφαλής του Συμβουλευτικού Κλάδου της PwC στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τις απόψεις όπως τις εκφράζουν οι συμμετέχοντες στην έρευνα, «οι δεξιότητες και ο τρόπος λειτουργίας πολλών διευθύνσεων Εσωτερικού Ελέγχου δεν εξελίσσονται επαρκώς, έτσι ώστε να συμβαδίζουν με τις αλλαγές και κινδυνεύουν να περιθωριοποιηθούν, ενώ χάνουν και την αξία και τη σημασία τους για τις διοικήσεις των επιχειρήσεών τους». Εννοείται ότι οι αλλαγές είναι δεδομένες και αναφέρονται: η αστάθεια στις αγορές, η αυξημένη περιπλοκότητα των επιχειρηματικών κινδύνων, όπως Συγκεκριμένο σχέδιο Οπως το προσδιορίζει ο κ. Περρής, «οι διευθυντές Εσωτερικού Ελέγχου θα πρέπει να καταστρώσουν ένα συγκεκριμένο σχέδιο ανεβάζοντας σημαντικά τον πήχυ της απόδοσης σε σχέση με το παρελθόν. Αυτό μπορεί να σημαίνει ενίσχυση των δυνατοτήτων της διεύθυνσης Εσωτερικού Ελέγχου σε νέες και αναδυόμενες περιοχές κινδύνου, είτε την παροχή υψηλότερου επιπέδου υπηρεσιών στις περισσότερο παραδοσιακές περιοχές ελέγχου. Σε κάθε περίπτωση όμως, ο χρόνος για τη λήψη των αποφάσεων και την ανάληψη των σχετικών δράσεων είναι τώρα. Διαφορετικά ο Εσωτερικός Ελεγχος κινδυνεύει να εκφυλισθεί σε μια περιθωριοποιημένη μονάδα, με πολύ μικρή προστιθέμενη αξία για τη λειτουργία της επιχείρησης». και οι συνεχείς μεταβολές, το πολιτικό και ρυθμιστικό περιβάλλον, που «δημιουργούν όλο και περισσότερες ευκαιρίες στις διευθύνσεις Εσωτερικού Ελέγχου να συνεισφέρουν στις επιχειρήσεις τους με έναν πραγματικά ουσιαστικό τρόπο». Προσδοκίες Οπως επισημαίνει ο κ. Κώστας Περρής, επικεφαλής του Τμήματος Παροχής Υπηρεσιών Εσωτερικού Ελέγχου της PwC στην Ελλάδα, «οι Επιτροπές Ελέγχου και οι διοικήσεις αναμένουν πλέον περισσότερα από τις διευθύνσεις Εσωτερικού Ελέγχου. Ωστόσο, για να μεγιστοποιηθεί η αξία που προσθέτει ο Εσωτερικός Ελεγχος σε κάθε επιχείρηση, θα πρέπει να εξασφαλίζεται η ευθυγράμμιση σε πολλαπλά επίπεδα. Πρέπει να υπάρχει σαφής κατανόηση και ευθυγράμμιση των προσδοκιών όλων των ενδιαφερομένων μερών, ευθυγράμμιση ως προς τις θεωρούμενες περιοχές υψηλού κινδύνου όπως και ευθυγράμμιση των δεξιοτήτων του Εσωτερικού Ελέγχου με τις απαιτήσεις του σήμερα και με τις ανάγκες του αύριο». Η σημερινή κατάσταση Συγκεκριμένα, θα παρουσιάσουν τη σημερινή κατάσταση για τη συμμετοχή γυναικών στα διοικητικά συμβούλια των επιχειρήσεων, ποιες είναι οι ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για την αύξηση της συμμετοχής αυτής, ποιες είναι οι εμπειρίες των κρατών-μελών -αλλά και των ιδίων των επιχειρήσεων σχετικά με τις μεθόδους που ακολουθούν-, κυρίως όμως ποια είναι τα αποτελέσματά τους. Την εκδήλωση διοργανώνουν η Ελληνική Εταιρεία Διοικήσεως Επιχειρήσεων και συγκεκριμένα, ο Τομέας Ηγεσίας (ΤΗΓΕ) και ο Τομέας Ανάπτυξης Γυναικών Μάνατζερ (ΤΟΓΜΕ) μαζί με το Ελληνικό Συμβούλιο Εταιρικής Διακυβέρνησης (ΕΣΕΔ), το οποίο, ως γνωστόν, έχει ιδρυθεί από τα Ελληνικά Χρηματιστήρια Α.Ε. (ΕΧΑΕ) και τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ) και αποτελεί τον εξειδικευμένο φορέα για τη διάδοση των αρχών της Εταιρικής Διακυβέρνησης. Η εκδήλωση έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και Οι εταιρείες έχουν αρχίσει επιπραγματοποιείται ενόψει τέλους να αντιλαμβάνονται ότι ετης επεξεργασίας της ο- άν θέλουν να παραμείνουν ανταδηγίας του Ευρωπαϊκού γωνιστικές σε μια γηράσκουσα Κοινοβουλίου και του Ευ- κοινωνία δεν μπορούν να αγνορωπαϊκού Συμβουλίου. Α- ούν το γυναικείο δυναμικό. φορά τη μεθοδολογία για την προβλεπόμενη στα- < < < < < < διακή εισαγωγή γυναικών στα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών, η οποία μπορεί να επιτευχθεί είτε με την ψήφιση ρυθμιστικής οδηγίας είτε με αυτορρύθμιση της αγοράς. Κεντρική ομιλήτρια θα είναι η ευρωβουλευτής Ρόδη Κράτσα, η οποία είναι και η εισηγήτρια της πρότασης εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένονται οι απαντήσεις που θα δοθούν κατά το σημαντικό αυτό φόρουμ στα εξής ερωτήματα: ποια τα πλεονεκτήματα από την ενεργό συμμετοχή περισσότερων γυναικών στελεχών στη διοίκηση επιχειρήσεων. Ποια η θέση της Ελλάδας στην παγκόσμια εικόνα σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή των γυναικών στη λήψη αποφάσεων οικονομικής επιρροής. Γιατί θεωρείται σκόπιμη μια ρύθμιση εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τι προβλέπει η Οδηγία, ποιο το χρονοδιάγραμμα, τα ποσοτικά και τα ποιοτικά στοιχεία της. Ποια είναι η παγκόσμια και η ευρωπαϊκή πραγματικότητα σε σχέση με την ουσιαστική συμμετοχή γυναικών σε θέσεις ευθύνης. Ποιος ο ρόλος του Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης για τις επιχειρήσεις. «Δώστε περισσότερα» Το δεύτερο βήμα που απευθύνεται στα μέλη της Ανώτερης Διοίκησης αρχίζει με την προτροπή «Εχετε μεγαλύτερες προσδοκίες». Επισημαίνεται ότι η διοίκηση θα πρέπει να απαιτεί την ύπαρξη μιας ισχυρής διεπιχειρησιακής διαδικασίας αξιολόγησης κινδύνων, η οποία θα επιτρέψει στα διοικητικά στελέχη, στον Εσωτερικό Ελεγχο και στο Δ.Σ. να έχουν μιαν ανοιχτή και παραγωγική επικοινωνία σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των κινδύνων. «Η διοίκηση θα πρέπει να αναμένει από τη διεύθυνση Εσωτερικού Ελέγχου να έχει είτε να αποκτήσει άμεσα τις απαιτούμενες ικανότητες, προκειμένου να συνεισφέρει αποτελεσματικά στην ελεγκτική κάλυψη των περιοχών υψηλότερου κινδύνου». Τέλος, με την προτροπή «Δώστε περισσότερα» προς τους διευθυντές Εσωτερικού Ελέγχου, επισημαίνεται ότι «ο διευθυντής Εσωτερικού Ελέγχου θα πρέπει να έχει ένα στρατηγικό όραμα που να ευθυγραμμίζεται με τις προσδοκίες του Δ.Σ. και της Διοίκησης, περιλαμβανομένου και ενός σχεδίου επένδυσης στους κατάλληλους πόρους για την υλοποίηση του ελεγκτικού έργου». Ενημερωτική εκδήλωση ενόψει της Ευρωπαϊκής Οδηγίας διοργανώνουν η ΕΕΔΕ και το ΕΣΕΔ xd@kathimerini.gr Πρακτικά παραδείγματα Θα παρουσιασθούν, επίσης, πρακτικά παραδείγματα από ευρωπαϊκές χώρες αλλά και η εικόνα της συμμετοχής γυναικών στα Δ.Σ. στην Ελλάδα. Ενώ, τον βαθμό ωριμότητας της ελληνικής αγοράς θα αποδώσουν τα ευρήματα έρευνας για τις γυναίκες στην κορυφή των επιχειρήσεων. Οπως είναι γνωστό, μαχητική πολιτική για τις ποσοστώσεις γυναικών στα διοικητικά συμβούλια εταιρειών στην Ευρώπη ασκεί η αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επίτροπος Δικαιοσύνης, Βίβιαν Ρέντινγκ, η οποία δεν παραλείπει ποτέ να καταθέτει τη νηφάλια δήλωσή της «δεν μου αρέσουν οι ποσοστώσεις. Μου αρέσει όμως αυτό που πετυχαίνουν». Τα σχετικά αριθμητικά στοιχεία που παρουσίασε στο Παγκόσμιο Φόρουμ του Νταβός επιβεβαιώνουν την πολιτική της, αφού «η κανονιστική πίεση αποδίδει καρπούς». Οπως είπε, «οι εταιρείες έχουν αρχίσει επιτέλους να αντιλαμβάνονται ότι εάν θέλουν να παραμείνουν ανταγωνιστικές σε μια γηράσκουσα κοινωνία δεν μπορούν να αγνοούν το γυναικείο δυναμικό: 60% των αποφοίτων πανεπιστημίων είναι γυναίκες». Αναφέρθηκε επίσης σε παραδείγματα που έδωσαν χώρες όπως το Βέλγιο, η Ιταλία, η Γαλλία, οι οποίες θέσπισαν πρόσφατα νομοθεσία και άρχισαν να εμφανίζουν πρόοδο. Πρόγραμμα Adecco Way to Work σε περισσότερες από 50 χώρες < < < < < < Διαγωνισμός για νέους «Around the World in 80 Jobs» και χαρακτηρίζει την ανεργία που μαστίζει τους νέους «ανεπίτρεπτη». Εξηγεί ότι μέσω του συγκεκριμένου προγράμματος η Adecco επιθυμεί να κάνει την εξειδίκευση και την εμπειρία της προσιτή σε όλους όσοι αναζητούν εργασία και να τους προσφέρει βαθύτερη γνώση σε ό,τι αφορά τον κόσμο της απασχόλησης και τις απαιτήσεις του. Ως ένα μέρος του Προγράμματος Adecco Way to Work, ανακοινώθηκε επίσης και ο διαγωνισμός Around the World in 80 Jobs. Πρόκειται για μια διαδικασία επιλογής που υπάρχει στη συγκεκριμένη ιστοσελίδα, με βάση την οποία αυτό το καλοκαίρι θα δοθεί η ευκαιρία σε οκτώ νέους να ταξιδέψουν και να γνωρίσουν τον κόσμο της εργασίας μέσα από 80 διαφορετικά επαγγέλματα σε ολόκληρο τον κόσμο. Κατόπιν, μέσα από τα κανάλια κοινωνικής δικτύωσης, ο καθένας τους θα μοιρασθεί τις εμπειρίες που θα έχει αποκομίσει από δέκα διαφορετικά επαγγέλματα. Οσον αφορά τα στοιχεία για την ανεργία, είναι όντως θλιβερά. Στην Ευρώπη, περισσότεροι από 5,6 εκατ. άνθρωποι κάτω των 25 ετών είναι άνεργοι, ενώ στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό ανέρχεται σε 58,4%. Σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας, υπολογίζεται ότι παγκοσμίως περισσότεροι από 75 εκατ. νέοι βρίσκονται σε αναζήτηση εργασίας. ΧΡ. ΔΑΜΟΥΛΙΑΝΟΥ ΧΡ. ΔΑΜ. Πιο κοντά επιχειρηματίες και ακαδημαϊκοί REUTERS Την Τρίτη 30 Απριλίου 2013 «οι πόρτες των γραφείων και οι καρδιές της Adecco Ελλάδος ήταν ανοιχτές» για τους άνεργους νέους, αλλά και τους λιγότερο νέους, προκειμένου να τους ενημερώσουν για τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους στην αναζήτηση εργασίας και να αυξήσουν τις πιθανότητες επιτυχημένης διεκδίκησης της θέσης που επιθυμούν. Ασφαλώς «δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε θέσεις εργασίας εάν δεν υπάρχουν, ωστόσο μπορούμε να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες προϋποθέσεις για κάθε υποψήφιο, ώστε να εκμεταλλευθεί με επιτυχία την πρώτη επαγγελματική ευκαιρία που θα του παρουσιαστεί», δήλωσε ο γενικός διευθυντής της Adecco Ελλάδος, Κωνσταντίνος Μυλωνάς, όταν προσκάλεσε κάθε ενδιαφερόμενο να επωφεληθεί από το Πρόγραμμα Adecco Way to Work (www.adeccowaytowork. com), όπως και από τα χρήσιμα εργαλεία βελτίωσης δεξιοτήτων που προσφέρει η νέα ιστοσελίδα του ομίλου. Στις 30 Απριλίου περισσότεροι από 10.000 εργαζόμενοι στον όμιλο Adecco σε 50 χώρες διοργάνωσαν περισσότερες από 1.000 ενέργειες σε 500 πόλεις για να μοιραστούν την εμπειρία και την τεχνογνωσία τους και να προσφέρουν βοήθεια σε νέους που αναζητούν εργασία. Γιατί πιστεύουν ότι «η εργασία είναι αναφαίρετο δικαίωμα όλων». Δεν μπορούμε να ρισκάρουμε να χάσουμε μιαν ολόκληρη γενιά» δηλώνει ο CEO του ομίλου Adecco, Πατρίκ ντε Μεζενέρ, ο οποίος βγήκε στους δρόμους των Βρυξελλών για να συμμετέχει ενεργά στο Πρόγραμμα - Τα στοιχεία για την ανεργία είναι όντως θλιβερά. Στην Ευρώπη, περισσότεροι από 5,6 εκατ. άνθρωποι κάτω των 25 ετών είναι άνεργοι, ενώ στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό ανέρχεται σε 58,4%. Σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας, υπολογίζεται ότι παγκοσμίως περισσότεροι από 75 εκατ. νέοι βρίσκονται σε αναζήτηση εργασίας. Το ΚΕΒΕ υποστηρίζει ότι η συνεχώς αναβαθμιζόμενη συνεργασία μεταξύ επιχειρηματικής και ακαδημαϊκής κοινότητας συμβάλλει στη σταθερή ανάπτυξη της οικονομίας. Το θέμα συζητήθηκε και σε συνάντηση μελών του ΚΕΒΕ με την επίτροπο Εκπαίδευσης, Πολιτισμού, Πολυγλωσσίας και Νεολαίας, κ. Ανδρούλλα Βασιλείου. Στη συνάντηση συζητήθηκαν πολύ σημαντικά θέματα που άπτονται των αρμοδιοτήτων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι εκπρόσωποι του Επιμελητηρίου εξέφρασαν την ετοιμότητα και θέλησή τους για στενή συνεργασία με την επίτροπο και τονίστηκε η σημασία που έχει για την Κύπρο γενικότερα η ανάπτυξη συνεργασιών με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα όργανά της. Μεγάλο μέρος της συζήτησης αφιερώθηκε στη σημασία που πρέπει να δοθεί στην ανάπτυξη ολοκληρωμένης στρατηγικής για βελτίωση των σχέσεων της επιχειρηματικής κοινότητας με την ακαδημαϊκή και την όσο το δυνατόν καλύτερη συνεργασία μεταξύ πανεπιστημίων και βιομηχανίας προς όφελος της οικονομίας. Επιπρόσθετα, συζητήθηκαν θέματα όπως η αναγκαιότητα ύπαρξης ενός θεσμοθετημένου συστήματος συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης, ο τρόπος ανάπτυξης συνεργασιών μεταφοράς γνώσεων και τεχνολογίας, η συνεργασία για επαγγελματικά συστήματα μαθητείας και το πρόγραμμα διά βίου μάθησης. ASSOCIATED PRESS 8 OIK_09-oikonomia_OIK_07-oikonomia 5/17/13 8:35 PM Page 9 ΔΙΕΘΝΗ Κυριακή 19 Mαΐου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Αποφασισμένη να τελειώσει με τις «άρρωστες» τράπεζες η ΕΚΤ Της ΖΩΡΖΕΤ ΖΟΛΩΤΑ Στήριξη 1 τρισ. ευρώ Η ίδια η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν τοποθετήθηκε στο θέμα, ενώ ήδη το 2012 διέθεσε σε χαμηλότοκα δάνεια 1 τρισεκατομμύριο ευρώ σε τράπεζες στην Ευρωζώνη και έκτοτε έχει παράσχει απεριόριστη στήριξη σε αυτές. < < < < < < «Οι Κεντρικές Τράπεζες παρέχουν ρευστότητα έναντι εγγυήσεων. Τι μπορείς, όμως, να κάνεις για τις εθισμένες τράπεζες;» διερωτάται πηγή, που γνωρίζει τη φιλοσοφία της ΕΚΤ Η πιο αυστηρή στάση της ΕΚΤ ενδεχομένως να συνιστά και μία απάντηση στους ίδιους τους περιορισμούς, στους οποίους θα υπόκειται από το 2014 με την ανάληψη του εποπτικού ρόλου της. Το Βερολίνο έχει ενστάσεις ως προς τη δημιουργία ξεχωριστού φορέα, ο οποίος θα αναλαμβάνει την εκκαθάριση και τη διάλυση προβληματικών τραπεζών, ενώ παραμένει ακόμα ασαφές το εάν η ΕΚΤ θα δεχθεί ούτως ή άλλως την εποπτεία, ακόμα κι αν διαδραματίζει και τον ρόλο του εκκαθαριστή. BLOOMBERG O νέος ρόλος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) όσον αφορά την εποπτεία του τραπεζικού κλάδου συνολικά στην Ευρωζώνη θα σημάνει ότι από το 2014 θα απομονωθούν οι αδύναμες τράπεζες και θα καταστεί δυσκολότερο να λαμβάνουν οικονομική βοήθεια. Τα σχετικά ανέφεραν καλά πληροφορημένες πηγές, οι οποίες επισήμαναν ότι αυτή η σκλήρυνση της στάσης θα δώσει τη δυνατότητα στην ΕΚΤ να εξακολουθήσει να διοχετεύει κεφάλαια στους μεγαλύτερους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, πιέζοντας ταυτόχρονα τους πιο αδρανείς να βελτιώσουν την κεφαλαιακή τους επάρκεια, να παρακινεί τις εθνικές Κεντρικές Τράπεζες να αναλάβουν προβληματικές μονάδες ή να αναγκάζει αυτές τις μονάδες να αποδομούνται. Η προσέγγιση αυτή των πραγμάτων αποτυπώνει την εντεινόμενη ανησυχία της ΕΚΤ σχετικά με τους κινδύνους που ενέχει το εγχείρημα της στήριξης τραπεζών, με αποκλειστικά προβληματικά περιουσιακά στοιχεία ως εγγυήσεις. Εν τω μεταξύ, είχε προηγηθεί μία πρωτόγνωρη για τα δεδομένα της Ευρωζώνης απειλή εκ μέρους του προέδρου της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, προς τη Λευκωσία ότι θα διακοπεί η επείγουσα χρηματοδότηση προς τις κυπριακές τράπεζες εν μέσω της σοβαρής οικονομικής κρίσης της χώρας, η οποία οδήγησε στο κλείσιμο μιας τράπεζες στο πλαίσιο του προγράμματος διάσωσης. «Οι Κεντρικές Τράπεζες παρέχουν ρευστότητα έναντι εγγυήσεων. Τι μπορείς, όμως, να κάνεις για τις εθισμένες τράπεζες;» διερωτάται πηγή, που γνωρίζει τη φιλοσοφία της ΕΚΤ. «Εάν μία τράπεζα κατ’ εξακολούθηση προσφεύγει για ρευστότητα στην ΕΚΤ, τότε η ΕΚΤ θα δυσκολέψει τη διαδικασία. Ισως θα πρέπει η προσφεύγουσα να καταβάλει υψηλότερο τίμημα και οι κανόνες που ισχύουν για τη ρευστότητα να τροποποιηθούν». l 9 Καταλυτικής σημασίας για το ευρώ η τραπεζική ένωση Περιορίζει τις εγγυήσεις μέσω προβληματικών περιουσιακών στοιχείων Του JOHN O’DONNELL / REUTERS ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Η πιο αυστηρή στάση της ΕΚΤ ενδεχομένως να συνιστά και μία απάντηση στους ίδιους τους περιορισμούς, στους οποίους θα υπόκειται από το 2014 με την ανάληψη του εποπτικού της ρόλου. Συνήθως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εξαρτάται από την ενημέρωση, την οποία λαμβάνει από τις εθνικές αρχές σχετικά με τις τράπεζες που δανείζονται από αυτήν. Εντούτοις, αυτό το καθεστώς θα αλλάξει, όταν αναλάβει τον εποπτικό ρόλο από του χρόνου. Αφ’ ης στιγμής έχει τέτοιες αρμοδιότητες, θα μπορεί να χρησιμοποιεί τη γνώση της για να εντοπίζει τράπεζες με αναιμικό κεφάλαιο, να απαιτεί την ενίσχυσή του και να προειδοποιεί ότι, σε αντίθετη περίπτωση, οι τράπεζες κινδυνεύουν να αποκλειστούν από τις χρηματοδοτικές λειτουργίες. Μία τέτοια κίνηση ουσιαστικά θα οδηγεί σε κλείσιμο της προβληματικής τράπεζας, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με το επιχείρημα που θέλει την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να έχει πλήρως διακριτό ρόλο ως εποπτεύουσα αρχή στην Ευρωζώνη αφενός και ως θεματοφύλακα της νομισματικής πολιτικής αφετέρου. «Ο επόπτης μπορεί να αποφανθεί ότι οι εγγυήσεις αυτής της τράπεζας δεν ανταποκρίνονται στις προβλεπόμενες προδιαγραφές», ανέφερε η ανωτέρω πηγή. «Εάν σε διάστημα μερικών μηνών δεν κατορθώσει το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα να κάνει ανακεφαλαιοποίηση, τότε δεν θα πληροί τα κριτήρια χρηματοδότησής του από την ΕΚΤ». Ποιοτικές εγγυήσεις Οι τράπεζες έχουν σωρεύσει δι- σεκατομμύρια ευρώ σε επισφαλείς πιστώσεις, ενώ η ανάγκη στήριξης του κλάδου συνολικά προκάλεσε άμβλυνση των κανόνων περί των εγγυήσεων. Οπερ σημαίνει ότι οι τράπεζες έχουν τη δυνατότητα να δανειστούν με δεύτερης ποιότητας εγγυήσεις και αυτό με τη σειρά του αφήνει την ΕΚΤ με ελάχιστη κάλυψη και προστασία, σε περίπτωση, κατά την οποία κάποιο ευμέγεθες τμήμα των πιστώσεων των 850 δισεκατομμυρίων ευρώ, που έχει χορηγήσει, δεν αποπληρωθεί. Συνεπώς, κάθε ευρωπαϊκή τράπεζα με ποιοτικές εγγυήσεις μπορεί να δανειστεί από την ΕΚΤ, αλλά το συγκεκριμένο πλαίσιο υπόκειται σε αλλαγές. Κι αυτό θα συμβεί, εάν η ΕΚΤ θελήσει να τιμωρήσει ορισμένες τράπεζες, επιβάλλοντάς τους υψηλότερο επιτόκιο. Η θέση της ΕΚΤ ως εποπτικού φορέα θα ενδυναμωθεί, αποτελώντας το πρώτο βήμα δημιουργίας ενός κοινού τραπεζικού συστήματος παρακολούθησης, ελέγχου και στήριξης τραπεζών στην Ευρωζώνη. Tη δική του εκτίμηση στο ακανθώδες ζήτημα της τραπεζικής ένωσης παρουσιάζει ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Standard & Poor’s. Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης τονίζει ότι η δημιουργία τραπεζικής ένωσης είναι προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της οικονομικής ένωσης στην Ευρωζώνη, αποδεσμεύοντας τα κράτη-μέλη από το δυσβάσταχτο κόστος της διάσωσης των προβληματικών τραπεζών τους. Κατά τη Standard & Poor’s, βασικά «συστατικά» μιας τραπεζικής ένωσης είναι ένα ταμείο εκκαθάρισης των τραπεζών (SRM) που θα χρηματοδοτείται από τον ίδιο τον κλάδο, ένα ενιαίο σύστημα εγγύησης των καταθέσεων, τη δυνατότητα ανακεφαλαιοποίησής τους από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης (ESM) και μια ενιαία αρχή εποπτείας. Ολα, ωστόσο, θα εξαρτηθούν από την αποφασιστικότητα και τη φιλοδοξία των Ευρωπαίων αξιωματούχων για την ολοκλήρωση αυτού του εγχειρήματος, γεγονός που θα καθορίσει τους μηχανισμούς που εν τέλει θα τεθούν σε εφαρμογή. Αυτήν την εβδομάδα κατέστη, σαφές, ότι επικρατεί χάσμα απόψεων ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και το Βερολίνο για τη χρονική στιγμή που θα πρέπει να συσταθεί ο ενιαίος μηχανισμός εκκαθάρισης προβληματικών τραπεζών (SRM). Ο κ. Ασμουσεν, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ, ξεκαθάρισε ότι οι μηχανισμοί για την τραπεζική ένωση θα πρέπει να έχουν τεθεί σε λειτουργία μέχρι τα μέσα του 2014, καταδεικνύοντας την επιθυμία της ΕΚΤ να δρομολογηθεί άμεσα η δημιουργία τραπεζικής ένωσης. Αντίθετα, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, φαίνεται να μην επιθυμεί τίποτα παραπάνω από την αναβάθμιση της ΕΚΤ σε ανώτατη εποπτική αρχή του κλάδου. «Η δημιουργία ενός SRM θα απαιτούσε τη αλλαγή των ευρωπαϊκών συνθηκών» δήλωσε ο κ. Σόιμπλε, μια στάση που ενισχύει τις υποψίες που θέλουν τη Γερμανία να μην προχωρά σε καμία πρωτοβουλία πριν τις εκλογές του ερχόμενου Σεπτεμβρίου. Οι αναλυτές της S&P θεωρούν ότι οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης με επαρκείς πόρους θα συνεχίσουν να προστατεύουν τους ομολογιούχους υψηλής εξασφάλισης (senior bondholders) σε συστημικές τράπεζες μέσα στα επόμενα τρία ή πέντε χρόνια, τουλάχιστον μέχρι να ανακάμψουν οι οικονομίες και οι ισολογισμοί των τραπεζών τους. Η Standard & Poor’s, ωστόσο, δεν πιστεύει ότι θα συμβεί το ίδιο για τους ομολογιούχους χαμηλής εξασφάλισης (junior bondholders), καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι αυτή η κατηγορία επενδυτών δεν θα επωφεληθεί από κυβερνητική παρέμβαση. Γεγονός είναι ότι στην περίπτωση της Ιρλανδίας αυτή η κατηγορία επενδυτών σε τραπεζικά ομόλογα υπέστη απώλειες έως και 90%. Συν τοις άλλοις, φέτος καταρρίφθηκε το ταμπού του «κουρέματος» στις καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ. Αυτός ήταν ο όρος που τέθηκε για τη διάσωση της Κύπρου. < < < < < < Ταμείο εκκαθάρισης των τραπεζών, εγγύηση καταθέσεων, ανακεφαλαιοποίηση από τον ESM, ενιαία εποπτική αρχή αποτελούν κατά τη S&P τα σημεία-κλειδιά της τραπεζικής ένωσης Ο κ. Ασμουσεν τάσσεται υπέρ ενός καταμερισμού των απωλειών που προκύπτουν από το κόστος διάσωσης μιας τράπεζας, με πρώτους στην ιεραρχία τους μετόχους, δεύτερους τους ομολογιούχους μειωμένης εξασφάλισης και μετά τους ανασφάλιστους ομολογιούχους αυξημένης εξασφάλισης. Μόνον εφόσον εξαντληθούν αυτές οι εναλλακτικές θα «πειράζονται» οι καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ, είπε ο κ. Ασμουσεν. Η Γερμανία και η Ολλανδία θεωρούν ότι με αυτό το σύστημα θα αυξηθεί το κόστος χρηματοδότησης των τραπεζών, διότι θα είναι λιγότεροι εκείνοι που θα είναι πρόθυμοι να επενδύσουν σε ομόλογα ευρωπαϊκών τραπεζών, μειώνοντας έτσι την προσφορά και διατηρώντας σε υψηλά επίπεδα τις αποδόσεις. Το Παρίσι και το Λονδίνο επιθυμούν μεγαλύτερη ευελιξία στον καταμερισμό των απωλειών, μια πρόταση που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί ότι θα ευνοεί τους ισχυρούς στην Ευρωζώνη. Η Standard & Poor’s επισημαίνει ότι σε κάθε περίπτωση ο ESM διαθέτει περιορισμένη δανειοδοτική δυνατότητα με κεφάλαια 500 δισ. ευρώ. Εάν, δηλαδή, παρείχε κεφάλαια στήριξης στον τραπεζικό κλάδο δεν θα είχε τη δυνατότητα να στηρίξει παράλληλα κυβερνήσεις της Ευρωζώνης. Η Standard & Poor’s τονίζει ότι μια τραπεζική ένωση θα περιορίσει την αλληλοεξάρτηση τραπεζών και κρατών. O K_10 XAK_new_O K_14 XAK 5 17 13 10 27 PM Page 10 10 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η OIKONOMIA ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΥΠΡΟΣ (ΧΑΚ) KΛEIΣIMO 17/5 TIMH ΠPOHΓ. EBΔ. ΔIAΦ. EBΔ. METABOΛH % KΛEIΣIMO XΡΕΟΓΡΑΦΑ 0,160 0,160 0,000 0,00% A&P (ANDREOU & PARASKEVAIDES) ENTERPRISES PUBLIC COMPANY LTD 0,100 0,100 0,000 0,00% A. PANAYIDES CONTRACTING PUBLIC LTD 0,042 0,042 0,000 0,00% 0,000 0,000 0,000 0,00% 0,010 0,010 0,000 0,00% Κυριακή 19 Mαΐου 2013 ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ KΛEIΣIMO 17/5 TIMH ΠPOHΓ. EBΔ. ΔIAΦ. EBΔ. METABOΛH % XΡΕΟΓΡΑΦΑ 4,03 0,001 0,001 0,000 0,00% REGALLIA HOLDINGS & INVESTMENTS PUBLIC LTD 0,02 42,11 0,001 0,001 0,000 0,00% RENOS HATZIOANNOU FARM PUBLIC COMPANY LTD 0,30 0,054 0,054 0,000 0,00% ROLANDOS ENTERPRISES PUBLIC LTD 2,92 0,050 0,050 0,000 0,00% ROYAL HIGHGATE PUBLIC COMPANY LTD 1,65 0,002 0,000 0,00% SAFS HOLDINGS PUBLIC LTD 0,14 2,56 17/5 TIMH ΠPOHΓ. EBΔ. ΔIAΦ. EBΔ. METABOΛH % XΡΕΟΓΡΑΦΑ 29,24 0,009 0,009 0,000 0,00% ELMA HOLDINGS PUBLIC COMPANY LTD 3,66 0,880 0,880 0,000 0,00% EMPIRE CAPITAL INVESTMENTS PUBLIC LTD A. TSOKKOS HOTELS PUBLIC LTD 10,55 0,105 0,097 0,008 8,25% ERMES DEPARTMENT STORES PLC 18,38 A. ZORBAS & SONS PUBLIC LTD 0,00 0,024 0,024 0,000 0,00% EUROPROFIT CAPITAL INVESTORS PUBLIC LTD 0,75 A.L. PROCHOICE GROUP PUBLIC LTD 1,59 0,003 0,003 0,000 0,00% FINIKAS AMMOCHOSTOU PLC 0,15 KEΦAΛAIOΠOIHΣH KEΦAΛAIOΠOIHΣH KEΦAΛAIOΠOIHΣH 0,017 0,017 0,000 0,00% ACTIBOND GROWTH FUND PUBLIC COMPANY LTD 0,99 0,130 0,130 0,000 0,00% G.A.P. VASSILOPOULOS PUBLIC LTD 5,04 0,002 0,000 0,000 0,000 0,00% AD Shopping Galleries Plc 0,00 0,090 0,090 0,000 0,00% HARVEST CAPITAL MANAGEMENT PUBLIC LTD 1,26 0,070 0,070 0,000 0,00% SALAMIS TOURS (HOLDINGS) PUBLIC LTD 1,510 1,510 0,000 0,00% “AGROS DEVELOPMENT COMPANY “”PROODOS”“ PUBLIC LTD” 5,42 0,118 0,118 0,000 0,00% HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD 81,78 0,002 0,002 0,000 0,00% SEA STAR CAPITAL PLC 1,26 0,002 0,002 0,000 0,00% AIAS INVESTMENT PUBLIC LTD 0,16 100,000 100,000 0,000 0,00% HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD – Bonds 2019 90,00 0,041 0,041 0,000 0,00% SFS GROUP PUBLIC COMPANY LTD 2,73 0,149 0,149 0,000 0,00% ALKIS H. HADJIKYRIACOS (FROU-FROU BISCUITS) PUBLIC LTD 14,73 100,000 100,000 0,000 0,00% HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD - CAPITAL SECURITIES 17,19 0,001 0,001 0,000 0,00% ALKIS H. HADJIKYRIACOS (FROU-FROU BISCUITS) PUBLIC LTD 0,02 23,000 23,000 0,000 0,00% HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD 32,52 0,210 0,210 0,000 0,00% STADEMOS HOTELS PLC 6,83 100,000 100,000 0,000 0,00% Alpha Bank Ltd - Bonds 2013/2018 100,00 46,000 40,000 6,000 15,00% HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD BONDS 2016 29,23 0,002 0,002 0,000 0,00% STARIO PORTFOLIO INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD 0,08 SUPHIRE HOLDINGS PUBLIC LTD 0,051 0,049 0,002 4,08% AMATHUS PUBLIC LTD 4,49 0,054 0,055 -0,001 -1,82% INTERFUND INVESTMENTS PLC 3,05 0,010 0,010 0,000 0,00% 100,000 100,000 0,000 0,00% AMATHUS PUBLIC LTD (GUARANTEED BONDS 2010-2015) 8,80 0,043 0,043 0,000 0,00% ISXIS INVESTMENT PUBLIC LTD 0,47 0,136 0,140 -0,004 -2,86% 0,091 0,095 -0,004 -4,21% APOLLO INVESTMENT FUND PLC 5,15 0,073 0,073 0,000 0,00% JUPITER PORTFOLIO INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD 0,260 0,260 0,000 0,00% TOP KINISIS TRAVEL PUBLIC LTD 3,18 0,053 0,053 0,000 0,00% ASTARTI DEVELOPMENT PLC 5,30 0,105 0,108 -0,003 -2,78% 0,010 0,010 0,000 0,00% TOXOTIS INVESTMENTS PUBLIC LTD 0,21 5,46 K + G COMPLEX PUBLIC COMPANY LTD 4,56 1,24 THE CYPRUS CEMENT PUBLIC COMPANY LTD 18,72 10,50 25,42 0,590 0,590 0,000 0,00% K. ATHIENITIS CONTRACTORS DEVELOPERS PUBLIC LTD 7,26 96,500 96,500 0,000 0,00% K. ATHIENITIS CONTRACTORS DEVELOPERS PUBLIC LTD –Guaranteed Bonds 9,65 2,000 2,000 0,000 0,00% TRIENA INVESTMENT PUBLIC COMPANY LTD - CAPITAL 373,39 0,045 0,045 0,000 0,00% K. KYTHREOTIS HOLDINGS PUBLIC LTD 1,91 0,800 0,800 0,000 0,00% TRIENA INVESTMENT PUBLIC COMPANY LTD - INCOME 2,18 Bank Of Cyprus Public Company Ltd – Capital Securities 12/2007 20,40 0,000 0,000 0,000 0,00% KANIKA HOTELS PUBLIC COMPANY LTD 0,00 0,520 0,520 0,000 0,00% TRIENA INVESTMENT PUBLIC COMPANY LTD - INTERNATIONAL 0,71 0,00% Bank Of Cyprus Public Company Ltd – Convertible Bonds 2013/2018 14,73 0,015 0,015 0,000 0,00% KARAOLIS GROUP PUBLIC LTD 0,34 0,020 0,020 0,000 0,00% UNIFAST FINANCE & INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD 0,20 0,00% Bank Of Cyprus Public Company Ltd – Convertible Capital Securities 14,76 0,119 0,119 0,000 0,00% KARKOTIS MANUFACTURING & TRADING PUBLIC LTD 1,04 0,275 0,275 0,000 0,00% UNIGROWTH INVESTMENTS PUBLIC LTD 10,84 0,643 0,643 0,000 0,00% USB Bank Plc 0,650 0,650 0,000 0,00% ATLANTIC INSURANCE COMPANY PUBLIC LTD 0,100 0,100 0,000 0,00% AVACOM PUBLIC COMPANY LTD 0,208 0,208 0,000 0,00% BANK OF CYPRUS PUBLIC COMPANY LTD 92,000 92,000 0,000 0,00% 54,000 54,000 0,000 20,200 20,200 0,000 7,92 0,42 3,70 21,500 21,500 0,000 0,00% Bank of Cyprus Public Company Ltd (Convertible Enhanced Capital Securities) 92,13 0,209 0,209 0,000 0,00% KARYES INVESTMENT PUBLIC COMPANY LTD 100,000 100,000 0,000 0,00% Bank of Cyprus Public Company Ltd (Convertible Enhanced Capital Securities) 39,71 0,350 0,350 0,000 0,00% KEO PLC 0,145 0,145 0,000 0,00% BLUE ISLAND PLC 2,24 0,000 0,000 0,000 0,00% KNOSSOS INVESTMENTS PUBLIC LTD 0,00 100,000 100,000 0,000 0,00% USB BANK PLC (BONDS 2009/ 2019) 8,00 0,039 0,039 0,000 0,00% C.C.C. TOURIST ENTERPRISES PUBLIC COMPANY LTD 5,53 0,585 0,585 0,000 0,00% KRONOS PRESS DISTRIBUTION AGENCY PUBLIC COMPANY LTD 11,93 100,000 100,000 0,000 0,00% USB BANK PLC (CONVERTIBLE BONDS 2010/ 2020) 1,21 0,033 0,033 0,000 0,00% C.T.O. PUBLIC COMPANY LTD 6,89 0,052 0,058 -0,006 -10,34% LAIKI CAPITAL PUBLIC CO LTD 14,86 0,041 0,041 0,000 0,00% CEILFLOOR PUBLIC COMPANY LTD 0,21 0,230 0,230 0,000 0,00% L.P. TRANSBETON PUBLIC LTD 1,97 0,410 0,420 -0,010 -2,38% VASSILICO CEMENT WORKS PUBLIC COMPANY LTD 29,49 1,000 1,000 0,000 0,00% VISION INTERNATIONAL PEOPLE GROUP PUBLIC LTD 75,00 29,26 0,032 0,032 0,000 0,00% CHARILAOS APOSTOLIDES PUBLIC LTD 1,60 0,139 0,139 0,000 0,00% LASER INVESTMENTS GROUP PLC 8,58 0,024 0,024 0,000 0,00% CHRIS JOANNOU PUBLIC LTD 0,24 0,057 0,056 0,001 1,79% LEPTOS CALYPSO HOTELS PUBLIC LTD 5,80 6,410 6,410 0,000 0,00% Woodland Designs PLC 83,33 0,045 0,045 0,000 0,00% CLARIDGE PUBLIC LTD 4,87 0,032 0,032 0,000 0,00% LIBERTY LIFE INSURANCE PUBLIC COMPANY LTD 2,91 0,250 0,250 0,000 0,00% WOOLWORTH (CYPRUS) PROPERTIES PLC 28,66 0,003 0,003 0,000 0,00% CLR INVESTMENT FUND PUBLIC LTD 0,19 0,011 0,010 0,001 10,00% 0,093 0,093 0,000 0,00% CONSTANTINOU BROS HOTELS PUBLIC COMPANY LTD 0,095 0,095 0,000 0,00% 0,243 0,243 0,000 0,00% 0,017 0,017 0,000 1,350 1,350 0,045 0,045 44,100 0,86 0,001 0,001 0,000 0,00% LIBRA HOLIDAYS GROUP PLC 14,95 0,250 0,246 0,004 1,63% LOGICOM PUBLIC LTD COSMOS INSURANCE PUBLIC COMPANY LTD 1,71 0,110 0,110 0,000 0,00% LORDOS HOTELS (HOLDINGS) PUBLIC LTD 3,85 CYPRINT PLC 1,25 0,056 0,056 0,000 0,00% LORDOS UNITED PLASTICS PUBLIC LTD 2,69 0,00% CYPRUS AIRWAYS PUBLIC LTD 6,65 0,011 0,012 -0,001 -8,33% LOUIS PLC 5,07 0,000 0,00% CYPRUS FOREST INDUSTRIES PUBLIC LTD 4,13 0,179 0,179 0,000 0,00% MALLOUPPAS & PAPACOSTAS PUBLIC CO LTD 7,73 0,000 0,00% CYPRUS POPULAR BANK PUBLIC CO LTD 72,50 0,011 0,012 -0,001 -8,33% MINERVA INSURANCE COMPANY PUBLIC LTD 0,86 44,100 0,000 0,00% CYPRUS POPULAR BANK PUBLIC CO LTD - CAPITAL SECURITIES 88,20 0,500 0,500 0,000 0,00% MITSIDES PUBLIC COMPANY LTD 4,10 35,000 35,000 0,000 0,00% CYPRUS POPULAR BANK PUBLIC CO LTD – Capital Securities 84,78 0,011 0,011 0,000 0,00% MODESTOU SOUND & VISION PUBLIC COMPANY LTD 0,16 32,100 32,100 0,000 0,00% CYPRUS POPULAR BANK PUBLIC CO LTD 94,86 0,160 0,160 0,000 0,00% NEMESIS CONSTRUCTIONS PUBLIC COMPANY LTD 9,77 0,311 0,301 0,010 3,32% CYPRUS TRADING CORPORATION PLC 29,00 0,008 0,008 0,000 0,00% OCEAN TANKERS HOLDINGS PUBLIC COMPANY LTD 2,37 0,097 0,097 0,000 0,00% CYTRUSTEES INVESTMENT PUBLIC COMPANY LTD 4,32 0,011 0,011 0,000 0,00% OPTIONS CASSOULIDES PLC 0,51 0,003 0,003 0,000 0,00% D & M TELEMARKETING PUBLIC LTD 0,02 0,020 0,020 0,000 0,00% ORFANIDES PUBLIC COMPANY LTD 1,62 0,002 0,001 0,001 100,00% 0,249 0,266 -0,017 -6,39% DEMETRA INVESTMENT PUBLIC LTD 0,052 0,057 -0,005 -8,77% 0,055 0,055 0,000 0,002 0,002 0,600 0,33 0,075 0,074 0,001 1,35% PANDORA INVESTMENTS PUBLIC LTD 31,83 49,80 0,830 0,720 0,110 15,28% PETROLINA (HOLDINGS) PUBLIC LTD 72,63 Dimco Plc 4,21 0,095 0,095 0,000 0,00% PHIL. ANDREOU PUBLIC LTD 4,28 0,00% DISPLAY ART PLC 0,74 0,480 0,480 0,000 0,00% PHILOKTIMATIKI PUBLIC LTD 2,31 0,000 0,00% DODONI PORTFOLIO INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD 0,56 0,075 0,075 0,000 0,00% PIERIDES HOLDINGS PLC 1,66 0,600 0,000 0,00% DOME INVESTMENTS PUBLIC COMPANY LTD 15,00 0,080 0,080 0,000 0,00% PIPIS BROS FARMS PUBLIC COMPANY LTD 0,77 0,025 0,025 0,000 0,00% EFREMICO HOLDINGS PUBLIC LTD 0,28 0,040 0,040 0,000 0,00% PRIMETEL PLC 0,385 0,385 0,000 0,00% ELLINAS FINANCE PUBLIC COMPANY LTD 6,16 101,230 101,230 0,000 0,00% PRIMETEL PLC – Bonds 2009/2014 D.H. CYPROTELS PLC K MO MH ΠPOH Ο Μ ΝΗ B ΟΜ K ΦΟΡ B ΟΜ M ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ BO H % ΚΥΡΙΑ ΑΓΟΡΑ 2,760 1,160 0,253 0,720 0,681 23,100 0,270 0,293 0,620 5,600 0,939 1,090 0,055 0,460 2,330 0,351 4,670 8,400 0,371 0,359 1,830 0,381 0,520 1,240 0,789 2,180 0,591 0,684 1,490 2,430 17,060 1,850 9,150 6,890 1,140 1,650 0,387 0,537 6,070 6,010 1,520 1,250 0,855 1,760 0,500 0,666 0,409 2,340 16,000 1,380 4,280 2,520 0,930 0,405 0,242 3,570 0,727 1,980 0,393 0,207 0,897 0,891 0,688 0,290 0,399 0,171 2,570 0,350 12,500 0,397 9,150 0,190 2,170 0,565 5,210 0,592 0,240 0,654 1,610 0,140 0,225 24,180 21,410 8,220 7,400 0,348 0,586 0,475 0,654 1,460 5,810 1,560 5,370 0,100 0,532 4,830 0,860 1,980 0,354 2,370 3,540 1,810 2,400 14,180 6,550 0,549 0,400 0,675 1,070 0,210 0,375 0,575 2,550 1,040 0,276 0,520 0,498 23,100 0,203 0,344 0,681 5,050 0,790 1,040 0,052 0,480 2,230 0,377 4,680 7,600 0,359 0,290 0,995 0,298 0,485 1,130 0,766 2,170 0,575 0,668 1,370 2,240 15,000 1,800 8,300 5,900 1,030 1,580 0,361 0,536 5,750 5,860 1,350 1,220 0,822 1,420 0,480 0,805 0,409 2,140 15,850 1,440 4,000 2,480 0,900 0,345 0,234 3,620 0,630 1,950 0,384 0,207 0,833 0,942 0,699 0,237 0,411 0,160 2,400 0,269 11,550 0,300 8,600 0,185 2,240 0,636 4,860 0,590 0,265 0,601 2,040 0,132 0,220 23,990 19,610 7,380 6,920 0,397 0,568 0,442 0,295 1,350 5,600 1,510 5,250 0,108 0,633 4,480 0,840 1,890 0,360 2,370 3,410 1,910 2,500 13,940 6,550 0,509 0,400 0,649 0,977 0,220 0,380 0,485 0,210 0,120 -0,023 0,200 0,183 0,000 0,067 -0,051 -0,061 0,550 0,149 0,050 0,003 -0,020 0,100 -0,026 -0,010 0,800 0,012 0,069 0,835 0,083 0,035 0,110 0,023 0,010 0,016 0,016 0,120 0,190 2,060 0,050 0,850 0,990 0,110 0,070 0,026 0,001 0,320 0,150 0,170 0,030 0,033 0,340 0,020 -0,139 0,000 0,200 0,150 -0,060 0,280 0,040 0,030 0,060 0,008 -0,050 0,097 0,030 0,009 0,000 0,064 -0,051 -0,011 0,053 -0,012 0,011 0,170 0,081 0,950 0,097 0,550 0,005 -0,070 -0,071 0,350 0,002 -0,025 0,053 -0,430 0,008 0,005 0,190 1,800 0,840 0,480 -0,049 0,018 0,033 0,359 0,110 0,210 0,050 0,120 -0,008 -0,101 0,350 0,020 0,090 -0,006 0,000 0,130 -0,100 -0,100 0,240 0,000 0,040 0,000 0,026 0,093 -0,010 -0,005 0,090 8,24% 11,54% -8,33% 38,46% 36,75% 0,00% 33,00% -14,83% -8,96% 10,89% 18,86% 4,81% 5,77% -4,17% 4,48% -6,90% -0,21% 10,53% 3,34% 23,79% 83,92% 27,85% 7,22% 9,73% 3,00% 0,46% 2,78% 2,40% 8,76% 8,48% 13,73% 2,78% 10,24% 16,78% 10,68% 4,43% 7,20% 0,19% 5,57% 2,56% 12,59% 2,46% 4,01% 23,94% 4,17% -17,27% 0,00% 9,35% 0,95% -4,17% 7,00% 1,61% 3,33% 17,39% 3,42% -1,38% 15,40% 1,54% 2,34% 0,00% 7,68% -5,41% -1,57% 22,36% -2,92% 6,88% 7,08% 30,11% 8,23% 32,33% 6,40% 2,70% -3,13% -11,16% 7,20% 0,34% -9,43% 8,82% -21,08% 6,06% 2,27% 0,79% 9,18% 11,38% 6,94% -12,34% 3,17% 7,47% 121,69% 8,15% 3,75% 3,31% 2,29% -7,41% -15,96% 7,81% 2,38% 4,76% -1,67% 0,00% 3,81% -5,24% -4,00% 1,72% 0,00% 7,86% 0,00% 4,01% 9,52% -4,55% -1,32% 18,56% ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ ΑΙΓΑΙΟΥ (ΚΟ) ΑΙΟΛΙΚΗ ΑΕΕΧ (ΚΟ) ΑΚΡΙΤΑΣ (ΚΟ) ΑΛΚΟ ΕΛΛΑΣ (ΚΟ) ΑΛΟΥΜΥΛ (ΚΟ) ALPHA TRUST ΑΝΔΡΟΜΕΔΑ ΑΕΕΧ (ΚΟ) ΒΑΛΚΑΝ ΑΚΙΝΗΤΑ (ΚΟ) ΒΑΡΒΕΡΗΣ Ν. - MODA BAGNO (ΚΟ) ΒΙΟΚΑΡΠΕΤ (ΚΟ) ΒΙΟΧΑΛΚΟ (ΚΑ) ΒΙΣ (ΚΟ) ΒΟΓΙΑΤΖΟΓΛΟΥ SYSTEMS (ΚΟ) Γ.Ε. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ (ΚΟ) ΓΑΛΑΞΙΔΙ (ΚΟ) ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (ΚΟ) ΓΕΝΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΟΥ (ΚΟ) ΔΑΙΟΣ ΠΛΑΣΤΙΚΑ (ΚΟ) ΔΕΗ (ΚΟ) ΔΡΟΜΕΑΣ (ΚΟ) ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ (ΚΟ) ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (KO) ΕΙΔΗΣΕΟΦΩΝΙΚΗ ΕΛΛΑΣ (ΚΟ) ΕΚΤΕΡ (ΚΟ) ΕΛ. ΒΙΟΜ. ΖΑΧΑΡΗΣ (ΚΑ) ΕΛΑΣΤΡΟΝ (ΚΟ) ΕΛΒΑΛ (ΚΑ) ΕΛΒΕ (ΚΟ) ΕΛΓΕΚΑ (ΚΟ) ΕΛΙΝΟΙΛ (ΚΟ) ΕΛΛΑΚΤΩΡ (ΚΟ) ΕΛΛΑΔΟΣ ΤΡΑΠΕΖΑ (ΚΟ) ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ (ΚΟ) ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ (ΚΟ) ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ (ΚΟ) ΕΛΤΟΝ (KΟ) ΕΛΤΡΑΚ (ΚΟ) ΕΠΙΛΕΚΤΟΣ (ΚΟ) ΕΤΕΜ (ΚΑ) ΕΥΑΘ (ΚΟ) ΕΥΔΑΠ (ΚΟ) ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ (ΚΟ) ΙΑΣΩ (ΚΟ) ΙΑΤΡΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝ (ΚΟ) ΙΚΤΙΝΟΣ ΕΛΛΑΣ (ΚΟ) ΙΛΥΔΑ (ΚΟ) ΙΝΤΕΑΛ ΟΜΙΛΟΣ (ΚΟ) ΙΝΤΕΡΤΕΚ (ΚΟ) ΙΝΤΡΑΛΟΤ (ΚΟ) ΚΑΕ (ΚΟ) ΚΑΡΑΜΟΛΕΓΚΟΣ (ΚΟ) ΚΑΡΑΤΖΗ (ΚΟ) ΚΕΚΡΟΨ (ΚΟ) ΚΛΟΥΚΙΝΑΣ - ΛΑΠΠΑΣ (ΚΟ) ΚΛΩΣ/ΓΙΑ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ (ΚΑ) ΚΟΡΔΕΛΛΟΥ Χ. ΑΦΟΙ (ΚΟ) ΚΟΡΡΕΣ (ΚΟ) ΚΡΕΤΑ ΦΑΡΜ (ΚΟ) ΚΡΙ - ΚΡΙ (ΚΟ) ΚΤΗΜΑ ΛΑΖΑΡΙΔΗ (ΚΟ) ΚΥΠΡΟΥ ΤΡΑΠΕΖΑ (ΚΟ) ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ Η.- F.H.L. (ΚΟ) ΚΥΡΙΑΚΟΥΛΗΣ (ΚΟ) ΛΑΝΑΚΑΜ (ΚΟ) ΛΕΒΕΝΤΕΡΗΣ Ν. (ΚA) ΛΕΒΕΝΤΕΡΗΣ Ν. (ΠA) ΛΙΒΑΝΗΣ (ΚΟ) ΛΟΥΛΗ ΜΥΛΟΙ (ΚΟ) ΜΑΘΙΟΣ ΠΥΡΙΜΑΧΑ (ΚΟ) ΜΕΤΚΑ (ΚΟ) ΜΟΤΟΔΥΝΑΜΙΚΗ (ΚΟ) ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ (ΚΟ) ΜΟΥΖΑΚΗΣ (ΚΑ) ΜΟΧΛΟΣ (ΚΟ) ΜΠΗΤΡΟΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ (KO) ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ (ΚΟ) ΝΑΚΑΣ ΜΟΥΣΙΚΗ (ΚΟ) ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (ΚΟ) ΝΗΡΕΥΣ (ΚO) ΝΤΡΟΥΚΦΑΡΜΠΕΝ (ΚΟ) ΙΝΤΕΡΓΟΥΝΤ - ΞΥΛΕΜΠΟΡΙΑ (ΚO) ΙΝΤΕΡΓΟΥΝΤ - ΞΥΛΕΜΠΟΡΙΑ (ΠO) ΟΛΘ (ΚΟ) ΟΛΠ (ΚΟ) ΟΠΑΠ (ΚΟ) ΟΤΕ (ΚΟ) ΠΑΪΡΗΣ ΠΛΑΣΤΙΚΩΝ (ΚΟ) ΠΑΠΟΥΤΣΑΝΗΣ (ΚΟ) ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ (ΚΟ) ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΡΑΠΕΖΑ (ΚΟ) ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ (ΚΟ) ΠΛΑΙΣΙΟ COMPUTERS (ΚΟ) ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΘΡΑΚΗΣ (ΚΟ) ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΚΡΗΤΗΣ (ΚΑ) ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ (ΚΟ) ΡΕΒΟΪΛ (ΚΟ) ΣΑΡΑΝΤΗΣ ΓΡ. (ΚΟ) ΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΚΥΛ/ΜΥΛΟΙ (ΚΟ) ΣΙΔΕΝΟΡ (ΚΟ) ΣΠΥΡΟΥ ΑΓΡ. ΟΙΚ. (ΚΟ) ΣΩΛ/ΓΕΙΑ ΚΟΡΙΝΘΟY (ΚΟ) ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ (ΚΟ) ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ (ΚΟ) ΤΖΙΡΑΚΙΑΝ ΠΡOΦΙΛ (ΚΑ) ΤΙΤΑΝ (ΚΟ) ΤΙΤΑΝ (ΠΟ) ΥΓΕΙΑ (ΚΟ) ΦΙΕΡΑΤΕΞ (ΚΟ) ΧΑΪΔΕΜΕΝΟΣ (ΚΟ) ΧΑΛΚΟΡ (ΚΑ) ΧΑΤΖΗΚΡΑΝΙΩΤΗ Ε. ΥΙΟΙ (ΚΟ) A.S. COMPANY (ΚΟ) ALPHA ΒΑΝΚ (ΚΟ) MO KΦ O ΠO H H 197,11 12,97 3,29 12,38 14,99 6,21 5,43 5,51 14,87 1.117,05 4,67 6,89 4,26 6,48 200,11 8,45 70,05 1.948,80 12,88 4,91 2.244,68 10,61 5,85 45,57 14,71 270,54 7,82 21,84 35,50 430,11 338,89 54,66 2.796,56 450,39 30,47 24,99 20,15 16,11 220,34 640,07 41,81 66,44 74,16 50,30 4,50 5,53 4,59 371,97 1.071,17 13,45 62,83 8,32 37,40 4,66 5,14 48,02 21,43 65,47 6,21 371,59 20,58 6,77 4,09 2,41 0,86 1,32 39,12 3,44 649,38 4,64 1.013,66 6,12 9,96 8,95 609,13 3,75 5,74 41,65 6,24 4,90 0,58 243,73 535,25 2.622,18 3.627,11 1,73 29,77 9,60 747,74 10,32 128,28 71,68 147,03 2,43 11,85 167,94 3,60 190,56 10,07 294,28 386,99 59,96 3,05 1.092,76 49,58 167,85 4,08 5,63 108,37 0,85 8,20 6.280,67 0,580 0,323 2,200 0,449 0,306 21,970 0,288 0,520 0,040 0,169 0,655 6,530 0,606 MH ΠPOH Ο Μ ΝΗ B ΟΜ 0,254 0,367 2,070 0,410 0,290 20,740 0,267 0,569 0,040 0,166 0,265 6,460 0,599 ΑΝΟΔΟΣ 0,326 -0,044 0,130 0,039 0,016 1,230 0,021 -0,049 0,000 0,003 0,390 0,070 M BO H % 128,35% -11,99% 6,28% 9,51% 5,52% 5,93% 7,87% -8,61% 0,00% 1,81% 147,17% 1,08% % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % ΠΤΩΣΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ ATTICA BANK (ΚΟ) AUDIOVISUAL (ΚΟ) AUTOHELLAS (ΚΟ) BYTE COMPUTER (ΚΟ) CENTRIC ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ (ΚΟ) COCA-COLA HBC AG (ΚΟ) CPI (ΚΟ) CYCLON ΕΛΛΑΣ (ΚO) CYPRUS POPULAR BANK (KO) DIONIC (ΚΟ) EUROBANK ERGASIAS (ΚΟ) EUROBANK PROPERTIES (ΚΟ) MO KΦ O ΠO H H MH ΠPOH Ο Μ ΝΗ B ΟΜ ΦΟΡ B ΟΜ 142,03 14,68 79,99 7,10 30,94 7.799,88 2,85 13,87 162,62 5,30 362,18 398,33 M M M M M M M M M M M Φ Φ Μ ΥΠΟ ΑΝΑΣΤΟΛΗ % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % Φ M M ΚΑΤΗΓΟΡ Α ΧΑΜΗΛΗΣ Δ ΑΣΠΟΡΑΣ Μ Μ ΜΨ Μ ΜΜ M M % % % % M M M M KΦ O ΠO H H ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ BO H % ΚΑΤΗΓΟΡ Α ΠΡΟΣ Δ ΑΓΡΑΦΗ M M M M M % % % % % % % % % % % % % % % % % ΜΜ % % % ΜΜ ΜΜ Μ Μ Μ Ψ Μ Μ Μ Μ Μ Μ Μ Μ Μ Μ ΜΜ Φ Φ Μ Φ M M ΕΝΑΛΛΑΚΤ ΚΗ ΑΓΟΡΑ Δ ΑΧΕ Ρ ΣΗ ΚΕΦΑΛΑ ΩΝ % ΕΜΠΟΡ Ο ΕΝΔΥΜΑΤΩΝ ΚΑΤΗΓΟΡ Α ΕΠ ΤΗΡΗΣΗΣ % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % LAIKI CAPITAL PUBLIC CO LTD DIMCO PLC LOUIS PLC MINERVA INSURANCE COMPANY DEMETRA INVESTMENT PUBLIC LTD Λεωφ.Αρχ. Μακαρίου Γ’, αρ. 50, Kτήριο Άλφα, 1ος όροφος, 1065 Λευκωσία Τηλ.: 22 710710 Fax: 22339332, www.globalcapital.com.cy 5,06 ΚΑΤΗΓΟΡ Α Δ ΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣ ΜΩΝ ΑΜΟ ΒΑ ΩΝ ΚΕΦΑΛΑ ΩΝ % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % -10,34% -8,77% -8,33% -8,33% -6,39% 100,00% D.H. CYPROTELS PLC 15,28% PETROLINA (HOLDINGS) PUBLIC LTD 15,00% HELLENIC BANK PUBLIC COMPANY LTD 10,00% XENOS TRAVEL PUBLIC LTD 8,25% ERMES DEPARTMENT STORES PLC K ΦΟΡ B ΟΜ 0,39 Οι μεγαλύτερες μεταβολές της εβδομάδας 15,30 ΕΛΛΑΔΑ (ΧΑ) - XENOS TRAVEL PUBLIC LTD 18,52 % ΕΞΟΠΛ ΣΜΟΣ ΤΗΛΕΠ ΚΟ ΝΩΝ ΩΝ Φ % ΕΠΕΝΔΥΤ ΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣ ΕΣ % Μ ΑΤΡ ΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣ ΕΣ % Μ % Μ Μ Μ Μ Μ M ΛΟΓ ΣΜ ΚΟ % Φ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ Β ΟΜΗΧΑΝ ΚΟΥ ΕΞΟΠΛ ΣΜΟΥ Φ Μ Μ Μ Λ ΑΝ ΚΟ & ΧΟΝΔΡ ΚΟ ΕΜΠΟΡ Ο ΤΡΟΦ ΜΩΝ % Μ ΤΡΟΦ ΜΑ % Μ Μ ΥΠΗΡΕΣ ΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣ ΑΣ & Δ ΑΧΕ Ρ ΣΗΣ ΑΠΟΡΡ ΜΜΑΤΩΝ % ΥΠΗΡΕΣ ΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝ ΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓ ΣΤΩΝ % % % Μ Φ Μ M ΥΠΗΡΕΣ ΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ % Μ Μ M Φ Μ Μ Μ Μ Μ M Φ Μ ψ Μ Μ OIK_11-synallagma_OIK_15_synallagma 5/17/13 7:00 PM Page 11 ΑΓΟΡΕΣ Κυριακή 19 Mαΐου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ανοδος 12% στη ζήτηση για χρυσά κοσμήματα Ισχυρή ώθηση λόγω πτώσης τιμών μετά τη φυγή επενδυτικών κεφαλαίων από το πολύτιμο μέταλλο Αύξηση κατά 12% σημείωσε η ζήτηση για χρυσά κοσμήματα το πρώτο τρίμηνο του 2013, συνεχίζοντας την τάση που επικράτησε το τελευταίο τρίμηνο του περασμένου έτους. Οφείλεται στην υποχώρηση που γνωρίζει από την αρχή του έτους η τιμή του χρυσού καθώς σημειώθηκαν μεγάλες εκροές επενδυτικών κεφαλαίων από τις προθεσμιακές αγορές και τα διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια. Παράλληλα οφείλεται στην άνοδο των εισοδημάτων στις ραγδαία αναπτυσσόμενες οικονομίες της Ινδίας και της Κίνας, που αντιπροσώπευ- New York/Nέα Yόρκη (Σε δολάρια) Πριν από το κλείσιμο 3M COMPANY/d ALCOA INC/d ALLEGHENY TECH/d ALTRIA GROUP/d AMAZON COM/d AMER ELEC PWR/d AMER EXPRESS C/d AMER INTL GROU/d AMGEN/d APPLE INC/d AVON PRODUCTS/d BAKER HUGHES I/d BANK OF AMERIC/d BAXTER INTL IN/d BOEING CO/d BRISTOL MYERS /d CAMPBELL SOUP /d CATERPILLAR IN/d CIGNA CORP/d CISCO SYSTEMS/d CITIGROUP/d CERVECERIAS/d COCA-COLA CO/d COLGATE PALMOL/d COMPUTER SCIEN/d DANAOS CORP/d DIANA SHIPPING/d DOW CHEMICAL C/d DRYSHIPS/d DU PONT CO/d EMC CORP/d ENTERGY CP/d EXCEL MARITIME/d EXELON CORP/d EXXON MOBIL/d FEDEX CORP/d FORD MOTOR CO/d FREESEAS INC/d GENERAL DYNAMI/d GENERAL ELEC C/d H J HEINZ CO/d HALLIBURTON CO/d HARTFORD FINL/d HEWLETT-PACKAR/d HOME DEPOT INC/d HONEYWELL INTL/d INTEL CORP/d INTL BUS MACHI/d INTNL PAPER CO/d JOHNSON JOHNSO/d JPMORGAN CHASE/d LAZARD/d L BRANDS INC/d MCDONALD’S COR/d MERCK & CO/d MICROSOFT CP/d MORGAN STANLEY/d NORFOLK SOUTHE/d ORACLE CORP/d PEPSICO INC/d PFIZER INC/d PROCTER & GAMB/d RADIOSHACK/d RAYTHEON CO/d ROCKWELL AUTOM/d SCHLUMBERGER L/d SOUTHERN/d STEALTHGAS/d THE AES CORP/d Ραγδαία άνοδος της ζήτησης από αναπτυσσόμενες οικονομίες όπως η Ινδία και η Κίνα. Κίνα η ζήτηση για ράβδους χρυσού και χρυσά νομίσματα έφθασε τους 109,5 τόνους, καταγράφοντας επίπεδα υπερδιπλάσια του μέσου όρου των τελευταίων πέντε ετών που ήταν 43,8 τόνοι. Σε ό,τι αφορά, άλλωστε, τις κεντρικές τράπεζες, το πρώτο τρίμηνο του έτους προσέθεσαν συνολικά 109,2 τόνους χρυσού στα διαθέσιμά τους, καταγράφοντας το ένατο συναπτό τρίμηνο αγορών χρυσού από τον τομέα τους. Παράλληλα, όμως, η ζήτηση για χρυσό μειώθηκε 13% στο ίδιο χρονικό διάστημα κυρίως εξαιτίας των εκροών από τα διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια που, όπως επισημαίνει το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού, ισοδυναμούν με μείωση 7% των συνολικών τοποθετήσεών τους σε χρυσό και οι οποίες επι- σκίασαν τη μεγάλη αύξηση των επενδύσεων σε ράβδους χρυσού και χρυσά νομίσματα. Μείωση κατά 4% σε ετήσια βάση σημείωσε, άλλωστε, η ζήτηση για χρυσό από τον τομέα της τεχνολογίας. Η αξία της ζήτησης από τον κλάδο ήταν 5,4 δισ. δολάρια καταγράφοντας μείωση 7%. Σε ό,τι αφορά την προσφορά χρυσού παρέμεινε σχεδόν σταθερή στο τρίμηνο, στους 1.051,6 τόνους. Η παραγωγή των χρυσωρυχείων έφθασε τους 688 τόνους, καταγράφοντας αύξηση 4% σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2012. EMΠOPEYMATA ΞENA XPHMATIΣTHPIA (Πηγή: Reuters) Eταιρείες σαν συνολικά το 62% της παγκόσμιας ζήτησης για κοσμήματα σε αυτό το χρονικό διάστημα. Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού, που έδωσε χθες τα στοιχεία αυτά στη δημοσιότητα, σε σύγκριση με το περασμένο έτος στις δύο χώρες αυξήθηκε η ζήτηση για κοσμήματα κατά 15% και 19% αντιστοίχως. Σε παγκόσμιο επίπεδο η ζήτηση έφθασε τους 551 τόνους συνολικής αξίας 28,9 δισ. δολαρίων, ενώ στο ίδιο χρονικό διάστημα η παγκόσμια ζήτηση, είτε σε μπάρες είτε σε νομίσματα, έφθασε τους 963 τόνους αξίας 50,5 δισ. δολ. Στην 111,54 8,56 29,15 37,36 265,48 49,38 72,57 45,35 105,76 436,09 23,48 46,33 13,46 71,69 96,94 43,32 48,13 87,25 67,61 23,80 51,15 33,37 43,31 62,60 42,74 4,30 10,51 35,28 2,12 55,62 24,01 69,84 0,60 34,97 91,14 99,87 14,80 0,78 76,99 23,31 72,42 43,94 30,98 21,39 77,01 78,87 24,25 205,71 47,91 87,61 51,36 34,45 50,75 101,48 46,44 34,07 24,49 79,31 34,46 84,26 29,45 80,49 4,09 65,78 89,77 75,73 46,62 10,00 12,97 Πρ/νο 111,50 8,50 29,01 37,46 266,56 49,41 72,78 45,58 107,42 428,85 23,74 46,01 13,44 70,55 97,02 44,34 48,14 87,00 68,10 21,21 51,34 33,45 42,92 124,55 44,71 4,18 10,12 35,34 1,87 55,55 23,02 69,61 0,42 35,19 91,24 100,28 14,67 0,66 76,61 23,24 72,47 44,13 30,83 20,97 77,88 79,89 24,20 203,32 48,68 87,64 51,09 34,60 50,86 101,95 46,73 33,85 24,86 80,36 33,99 84,25 29,56 80,68 4,18 65,77 89,65 75,68 46,66 10,37 13,08 TSAKOS ENERGY/d TYCO INTL/d UNISYS CORP/d UNITED TECH CP/d US BANCORP/d VERIZON COMMS/d WAL-MART STORE/d WALT DISNEY CO/d WELLS FARGO & /d 3,83 33,91 18,68 95,40 34,43 53,26 78,13 66,91 39,52 London/Λονδίνο Εταιρείες 3I GROUP/d ADMIRAL GROUP/d AGGREKO/d ANGLO AMERICAN/d ANTOFAGASTA/d ARM HOLDINGS/d ASSOC.BR.FOODS/d ASTRAZENECA/d AVIVA/d B SKY B/d BAE SYSTEMS/d BARCLAYS/d BG GROUP/d BHP BILLITON/d BP/d BR LAND CO/d BRIT AM TOBACC/d BT GROUP/d BURBERRY GRP/d BUNZL/d CAIRN ENERGY/d CAPITA PLC/d CARNIVAL/d CENTRICA/d COMPASS GROUP/d DAILY MAIL TST/d DIAGEO/d DOLPHIN CAP IN/d ENTERPRISE INN/d GLAXOSMITHKLIN/d HAMMERSON/d HAYS/d HSBC HOLDINGS/d IMPERIAL TOBAC/d INTERCONT HOTE/d ITV/d JOHNSON MATTHE/d KAZAKHMYS/d KINGFISHER/d LAND SECS GROU/d LEGAL & GENERA/d LLOYDS BNK GRP/d MAN GROUP/d MARKS & SP./d MORRISON SUPMK/d NATIONAL GRID/d NEXT/d OLD MUTUAL/d PEARSON/d PORVAIR/d PRUDENTIAL/d RECKIT BNCSR G/d REED ELSEVIER/d RENTOKIL INITI/d REXAM PLC/d RIO TINTO/d ROLLS ROYCE PL/d RSA INSRANCE G/d ROYAL BANK SCO/d ROYAL DTCH SHL/d SABMILLER/d Χθεσινό 345,80 1262,55 1741,39 1544,00 924,00 1097,13 1925,00 3394,00 349,00 811,69 406,40 318,65 1222,50 1900,00 465,80 638,50 3753,00 316,30 1450,00 1322,00 281,00 939,50 2400,38 386,16 883,50 763,50 2059,50 38,00 111,31 1717,50 549,50 96,15 751,05 2304,00 1954,00 131,20 2631,33 351,90 329,10 989,00 186,10 60,27 126,70 439,80 282,60 844,50 4648,00 221,50 1202,49 276,00 1178,55 4780,00 761,00 93,45 530,00 2914,00 1208,00 115,60 318,80 2218,50 3640,00 3,69 34,15 18,57 95,81 34,34 53,60 79,86 67,67 39,30 (Σε πέννες) Προ/νο 363,40 1283,00 1749,00 1544,00 919,00 1097,00 2031,00 3374,50 323,10 826,00 400,90 318,65 1222,50 1905,00 467,60 634,00 3757,00 312,60 1425,00 1333,00 276,30 947,50 2389,00 385,90 878,00 763,50 2059,50 36,25 111,40 1717,50 554,00 96,00 754,40 2290,00 1954,00 129,20 2649,00 352,20 326,70 985,00 186,30 59,37 124,90 436,00 283,10 844,50 4615,00 221,00 1206,00 276,00 1181,00 4780,00 764,50 94,25 537,50 2914,00 1225,00 113,50 307,00 2226,50 3657,00 SAGE GROUP/d 352,11 352,20 SAINSBURY(J)/d 374,50 377,30 SCHRODERS/d 2550,55 2560,00 SCHRODERS NV/d 2004,81 2000,00 SSE PLC/d 1598,00 1591,00 SEVERN TRENT/d 2066,83 2090,00 SHIRE/d 2058,00 2040,00 SMITH&NEPHEW/d 783,50 780,00 SMITHS GROUP/d 1328,00 1315,00 STANDRD CHART /d 1577,50 1577,50 TATE & LYLE/d 871,07 874,00 TESCO/d 375,40 375,40 UNILEVER/d 2855,00 2852,00 UNITED UTIL GR/d 762,50 762,50 UBM/d 731,60 733,00 VODAFONE GROUP/d 198,40 195,20 WHITBREAD/d 2750,00 2701,00 WILLIAM HILL/d 449,20 435,90 WOLSELEY/d 3328,00 3379,00 WPP PLC/d 1162,00 1156,00 XSTRATA/d 0,00 963,50 YELL GROUP/d 1,12 1,16 Zurich /Zυρίχη Εταιρείες ABBLTDN/d ADECCON/d BALOISEHLDN/d CLARIANTN/d CSGROUPAG/d GIVAUDANN/d HOLCIMN/d INTERSHOPI/d JULIUSBAERN/d LONZAGRPAGN/d NESTLESA/d NOVARTISN/d RICHEMONTI/d ROCHEHOLDING/d SGSN/d SWATCHGROUPI/d SWISSLIFEHLD/d SWISSCOMN/d SYNGENTAN/d UBSAGN/d ZURICHINSURAN/d (Σε ελβ.φρ.) Χθεσινό 21,40 55,70 94,25 14,46 28,75 1260,00 77,70 319,75 39,92 73,80 66,70 72,20 88,80 246,00 2300,00 594,00 153,70 436,00 398,00 17,53 261,30 Προ/νο 21,60 55,00 94,40 14,42 28,88 1270,00 77,30 320,50 39,20 73,65 67,95 73,10 82,55 247,80 2343,00 580,00 154,00 434,10 398,90 17,65 270,30 Frankfurt/Φρανκφούρτη (Σε ευρώ) Εταιρείες Χθεσινό ALLIANZ SE/d 118,62 BAY MOT WERKE/d 71,40 BAYER N AG/d 84,80 BEIERSDORF/d 71,62 DAIMLER AG N/d 47,19 DEUTSCHE BANK /d 36,43 DEUTSCHE POST /d 19,84 DT BOERSE N/d 46,64 DT TELEKOM N/d 9,97 DT LUFTHANSA A/d 15,74 E.ON SE NA/d 12,88 FRESENIUS MEDI/d 52,91 HENKEL AG&CO V/d 77,53 HEIDELBERGCEME/d 60,54 INFINEON TECH /d 6,41 LINDE/d 152,68 MAN SE/d 85,53 METRO AG/d 24,36 MLP/d 5,41 MUENCH. RUECK /d 150,80 RWE AG/d 27,20 SAP AG/d 62,69 SIEMENS N/d 80,80 Προ/νο 118,15 71,80 85,00 69,94 46,50 36,87 19,91 47,00 9,79 15,70 12,90 53,17 76,80 59,96 6,48 151,30 85,91 24,60 5,38 150,20 27,38 63,84 81,10 THYSSEN KRUPP/d TUI N/d VOLKSWAGEN AG/d 15,24 9,73 154,68 14,80 9,41 154,90 Amsterdam/Aμστερνταμ (Σε ευρώ) Εταιρείες AEGON AHOLD KON AKZO NOBEL AIR FRANCE - K7,37 ARCELORMITTAL ASML HOLDING BAM GROEP KON BOSKALIS WESTM CORIO FUGRO HEINEKEN ING GROEP KONINKLIJKE DS KPN KON PHILIPS KON R.DUTCH SHELL RANDSTAD REED ELSEVIER SBM OFFSHORE TOMTOM N.V. UNILEVER CERT WERELDHAVE WOLTERS KLUWER Χθεσινό 5,00 12,37 49,38 7,43 9,79 60,54 3,87 32,03 35,12 43,48 57,49 6,84 48,91 1,68 22,52 26,20 33,53 12,98 13,44 3,72 32,85 56,54 17,01 Milano/Mιλάνο 9,76 60,82 3,72 32,02 36,10 43,46 57,70 6,89 49,00 1,68 22,40 26,35 33,57 12,97 13,36 3,66 32,89 58,44 17,03 (Σε ευρώ) Εταιρείες Χθεσινό A2A SPA/d 0,64 ATLANTIA/d 13,82 AZIMUT HLDG/d 15,52 BANCO POPOLARE/d 1,21 CIR-COMP/d 0,87 ENEL/d 2,93 EXOR/d 24,61 ENI/d 18,85 FINMECCANICA/d 4,57 GENERALI ASS/d 14,65 GEOX/d 2,28 IMPREGILO/d 4,38 INTESA SANPAOL/d 1,47 LUXOTTICA/d 42,15 MEDIASET/d 2,50 MEDIOBANCA/d 5,18 MEDIOLANUM/d 5,60 PIRELLI & C/d 8,65 PARMALAT/d 2,36 RCS MEDIAGROUP/d 0,66 PRYSMIAN/d 15,85 SNAM/d 3,83 STMICROELEC.N./d 7,22 TELECOM ITALIA/d 0,66 TENARIS/d 16,86 TERNA/d 3,49 UNICREDIT/d 4,29 Tokyo/Tόκιο Εταιρείες AJINOMOTO/d ASAHI GROUP HL/d ASAHI KASEI/d ASTELLAS PHARM/d BANK OF YOKOHA/d BRIDGESTONE CO/d CANON INC/d CASIO COMPUTER/d CITIZEN HOLDIN/d Προ/νο 5,01 12,41 49,40 Προ/νο 0,63 13,95 15,84 1,18 0,87 2,94 24,66 18,97 4,39 14,58 2,25 4,16 1,46 42,23 2,36 5,18 5,47 8,75 2,35 0,68 15,82 3,79 7,20 0,64 16,89 3,51 4,19 (Σε γιέν) Χθεσινό 1507 2748 732 5850 594 3590 3775 964 653 ΣΥΝΑΛΛΑΓΜA Προ/νο 1500 2766 720 6010 609 3590 3740 971 689 CLARION/d CREDIT SAISON/d DAIWA SEC GROU/d FUJI HEAVY IND/d FUJIFILM HOLDI/d FUJITSU LTD/d HINO MOTORS/d HITACHI/d HONDA MOTOR/d IHI/d ISUZU MOTORS/d JPN STEEL WORK/d KAWASAKI HVY I/d KEIO/d KOBE STEEL/d KONICA MINOLTA/d JTEKT/d MITSUB UFJ FG/d MITSUBISHI COR/d MITSUBISHI ELE/d MITSUBISHI MOT/d NEC CORPORATIO/d NIKON CORP/d NIPPON EXPRESS/d NISSAN MOTOR C/d NOMURA HOLDING/d NTT/d OBAYASHI CORP/d ODAKYU ELEC RA/d OSAKA GAS/d PIONEER/d RICOH CO LTD/d SECOM/d SEVEN & I HLDG/d SHARP CORP/d SHIMIZU CORP/d SHISEIDO/d SONY CORP/d SUMITOMO CORP/d SUZUKI MOTOR/d TAISEI CORP/d TDK CORPORATIO/d TOBU RAILWAY/d TOKYO DOME COR/d TOKYO ELEC PWR/d TOKYO ELECTRON/d TOKYO GAS/d TOPY INDS LTD/d TORAY INDUSTRI/d TOSHIBA CORP/d TOYOBO/d TOYOTA MOTOR C/d YAMAHA CORP/d YAMATO HOLDING/d 145 2688 989 2408 2482 422 1682 742 4175 382 901 624 348 830 133 760 1194 706 1897 1175 126 259 2830 495 1160 917 5460 576 1174 457 264 1291 5480 3920 487 390 1514 2082 1350 2837 370 4040 570 681 613 5710 613 227 743 510 170 6450 1173 2063 Paris/Παρίσι Εταιρείες ACCOR/d AIR LIQUIDE/d ALSTOM/d AXA/d BNP PARIBAS/d BOUYGUES/d CAP GEMINI/d CARREFOUR/d CASINO GUICHAR/d CREDIT AGRICOL/d DANONE/d DASSAULT SYSTE/d EADS/d EDF/d ESSILOR INTERN/d FRANCE TELECOM/d 149 2679 1002 2395 2505 429 1666 739 4185 383 872 627 345 837 133 751 1179 732 1900 1180 129 260 2729 495 1147 924 5550 601 1189 461 263 1247 5640 4065 463 400 1472 2072 1353 2852 379 3965 583 668 513 5660 616 235 746 523 172 6440 1188 2078 (Σε ευρώ) Χθεσινό 26,80 95,91 28,22 15,11 45,85 20,67 39,39 23,34 83,60 7,28 58,87 93,97 43,30 17,19 88,63 8,21 Προ/νο 26,06 97,88 29,05 14,97 45,75 21,35 39,55 23,60 83,65 7,19 58,88 93,30 43,12 18,14 88,90 8,32 L’OREAL/d L.V.M.H./d LAFARGE/d LAGARDERE S.C./d MICHELIN/d PERNOD RICARD/d PEUGEOT/d PPR/d PUBLICIS GROUP/d RENAULT/d SAINT-GOBAIN/d SANOFI/d SCHNEIDER ELEC/d SOCIETE GENERA/d SODEXO/d STMICROELECTRO/d TF1/d THALES/d TOTAL/d VEOLIA ENVIRON/d 136,65 140,40 54,05 27,05 68,05 93,70 6,49 175,45 55,25 59,19 33,00 84,62 59,25 30,77 66,97 7,22 8,01 36,22 38,55 10,66 Madrid/Mαδρίτη Εταιρείες ABERTIS/d ACCIONA SA/d ACERINOX/d ADOLFO DOMINGU/d AMPER/d ANTENA 3 DE TV/d BBVA/d BCO DE SABADEL/d BK PASTOR/d BK POPULAR/d BODEGAS RIOJAN/d CAMPOFRIO FOOD/d CAT OCCIDENTE/d CIE AUTOMOTIVE/d CONS AUX FERR/d DINAMIA CAP PR/d DURO FELGUERA/d EADS/d ELECNOR/d ENAGAS/d ENDESA/d ERCROS/d FUNESPANA/d GAMESA/d GAS NATURAL/d IBERPAPEL/d INDO INTL/d INMOB COLONIAL/d JAZZTEL/d MAPFRE/d METROVACESA/d MIQUEL Y COSTA/d NATRA/d NH HOTELES/d PAP Y CART EUR/d PESCANOVA/d PRISA/d RED ELECTR COR/d SACYR-VALLE/d BANCO SANTANDE/d SEDA BARCELONA/d SOTOGRANDE/d TELEFONICA/d TUBACEX/d TUBOS REUNIDOS/d URBAS/d VIDRALA/d VINICOLA DEL N/d ZARDOYA OTIS/d ZELTIA/d 135,90 137,90 53,86 27,72 68,15 94,24 6,56 173,00 55,24 58,50 32,47 84,77 58,95 30,60 64,87 7,21 8,03 36,25 38,90 10,65 (Σε ευρώ) Χθεσινό 14,36 48,49 8,00 3,98 1,33 4,80 7,44 1,58 0,00 0,60 4,27 4,80 17,92 5,63 312,70 6,25 5,39 43,29 8,45 20,12 17,96 0,41 5,92 3,16 16,49 14,52 0,60 1,09 5,79 2,81 2,26 22,40 1,33 2,73 2,84 5,91 0,22 41,38 1,71 5,44 0,78 2,69 11,18 2,54 1,63 0,01 26,50 14,05 10,99 1,59 Προ/νο 14,84 49,23 8,11 3,93 1,34 4,77 7,46 1,60 3,50 0,60 4,29 4,82 17,83 5,65 311,25 6,22 5,40 43,10 8,57 20,08 18,08 0,41 5,92 3,14 16,57 14,63 0,60 1,12 5,77 2,86 2,26 22,40 1,34 2,72 2,85 5,91 0,21 41,47 1,69 5,43 0,82 2,69 11,18 2,50 1,66 0,01 26,69 14,05 11,26 1,52 NOMIΣMATA H M E P H Σ I E Σ ( S P O T ) K A I Π P O Θ E Σ M I A K E Σ T I M E Σ Σ Y N A Λ Λ A Γ M AT O Σ Aγορά HΠA Πώληση SPOT AΝΑ ΔΟΛΑΡΙΟ 1 μήνας 3 μήνες 6 μήνες 12 μήνες SPOT 1 μήνας AΝΑ EΥΡΩ 3 μήνες 6 μήνες 12 μήνες SPOT AΝΑ 100 ΓΙΕΝ 1 μήνας 3 μήνες 6 μήνες 12 μήνες SPOT AΝΑ ΣΤΕΡΛΙΝΑ 1 μήνας 3 μήνες 6 μήνες 12 μήνες EYPΩΠAΪKH ENΩΣH Aγορά Πώληση IAΠΩNIA Aγορά Πώληση 0.7762 -0.0001 -0.0005 -0.001 -0.0023 102.5 -0.01 -0.05 -0.11 -0.32 102.55 -0.01 -0.05 -0.11 -0.31 0.6556 0.0001 0.0004 0.0006 0.001 0.6558 0.0001 0.0004 0.0006 0.0011 132.01 0.01 0.02 0.02 -0.03 132.13 0.01 0.02 0.02 -0.01 0.8443 0.0003 0.001 0.0018 0.0037 0.845 0.0003 0.001 0.0019 0.0039 0.6393 0.0002 0.0006 0.0013 0.0029 0.6398 0.0002 0.0007 0.0013 0.003 0.7765 -0.0001 -0.0005 -0.001 -0.0022 1.2879 0.0002 0.0008 0.0016 0.0037 1.2884 0.0002 0.0008 0.0017 0.0039 0.9751 0.0001 0.0004 0.0011 0.003 0.9756 0.0001 0.0005 0.0011 0.003 0.7568 -0.0001 -0.0001 -0.0001 0.0001 0.7575 0 -0.0001 -0.0001 0.0002 1.5248 -0.0003 -0.0009 -0.0015 -0.0024 1.5253 -0.0003 -0.0008 -0.0014 -0.0023 1.1835 -0.0005 -0.0014 -0.0027 -0.0054 1.1843 -0.0004 -0.0013 -0.0026 -0.0051 156.29 -0.05 -0.16 -0.33 -0.73 Aγορά AΓΓΛIA Πώληση 156.42 -0.05 -0.16 -0.32 -0.71 H τιμή spot είναι η τιμή που είχε το νόμισμα χθες στις 17.00 ώρα Eλλάδος. Πηγή: HSBC Bank plc Για να υπολογισθούν οι προθεσμιακές τιμές για 1 μήνα, 3 μήνες και 12 μήνες, προσθέτουμε [ή αφαιρούμε αν έχει αρνητικό πρόσημο (-)] στις τιμές spot τα αντίστοιχα ψηφία. ΔΕΙΚΤΕΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ l 11 OIK_12-ADV CCM.qxp_KATHI 5/17/13 5:41 PM Page 4 SP_01 COVER_SPOR 5/17/13 5:55 PM Page 4 www.kathimerini.com.cy/sport KΥΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 2013 ΑΠΟΕΛ ΟΜΟΝΟΙΑ ΑΝΟΡΘΩΣΗ Eπικίνδυνο αυτό που κάνει ο ΑΠΟΕΛ Από τις εντάσεις στις στενές επαφές Χρωστάει παντού η Ανόρθωση Πολλά θέματα εκκρεμούν πριν από τη Γενική Συνέλευση της εταιρείας που είναι ορισμένη για τη Δευτέρα 27 Μαΐου. Σελ. 3 Πώς άλλαξαν προς το καλύτερο οι σχέσεις μεταξύ της διοίκησης της Ομόνοιας και των οργανωμένων οπαδών. Σελ. 4 Σε τραπεζικά ιδρύματα, μέλη του σωματείου, πιστωτές και παίκτες της οφείλει χρήματα η «Κυρία». Σελ. 5 Στα χαρτιά καλύτερη η ΑΕΛ Τον τελικό κυπέλλου δεν θα κρίνουν τα προγνωστικά, αλλά το πάθος και η τύχη ομάδα του και η απόδοσή του θα καθορίσει και την εικόνα που θα βγάλει ο Απόλλωνας στον αγωνιστικό χώρο. Εάν τα χαφ της ΑΕΛ το βγάλουν από το παιχνίδι (πράγμα φοβερά δύσκολο) τότε ο Απόλλωνας χάνει τον άνθρωπο η παρουσία του οποίου ρυθμίζει την απόδοση της ομάδας. Του ΧΡΙΣΤΟΥ ΖΑΒΟΥ Μπορεί η κουβέντα γύρω από τον τελικό να περιστρέφεται γύρω από το όνομα του διαιτητή ή τον πανικό που δημιουργήθηκε για να βρει κάποιος ένα εισιτήριο, ωστόσο το αγωνιστικό κομμάτι, το οποίο μάλιστα θα κρίνει και τον αγώνα, μπήκε σε δεύτερη μοίρα. Η «Κ» φέρνει στο προσκήνιο τους ανθρώπους η απόδοση των οποίων θα κρίνει το 71ο τελικό κυπέλλου Κύπρου Coca Cola την Τετάρτη (22/05, 19:00) στο Τσίρειο. Μέσα από τη θεωρία και την αξιολόγηση των μονάδων της κάθε ομάδας προκύπτει μια σχετική υπεροχή της ΑΕΛ, η οποία τουλάχιστον στα χαρτιά θεωρείται πιο ισχυρή ομάδα σε σύγκριση με τον Απόλλωνα. Βέβαια, το απόγευμα της Τετάρτης η κάθε θεωρητική ανάλυση μάλλον πετιέται στον κάδο των αχρήστων, αφού αστάθμητοι παράγοντες όπως η τύχη και το πάθος των ομάδων θα κρίνουν τον αγώνα. Επιτελικό χαφ Τερματοφύλακας Ματίας Ντεγκρά: Πρόκειται για ένα από τα τοτέμ της κίτρινης φυλής. Η παρουσία του την περσινή χρονιά τον έκανε να μοιάζει σούπερ ήρωα σε κινούμενα σχέδια για μικρά παιδιά. Σε σχέση με το Μπρούνο Βάλε ο Αργεντινός πορτιέρο έχει πολλά περισσότερα επιτεύγματα να επιδείξει συνεπώς παίρνει θετικό πρόσημο σε σχέση με το συνάδελφό του. Μπρούνο Βάλε: Ξεκίνησε τη σεζόν με τον χειρότερο δυνατό τρόπο δείχνοντας επιρρεπής σε ατομικά λάθη που στοιχίζουν στην ομάδα του. Μετά από λίγους μήνες με την παρουσία του όχι μόνο κατάφερε να ανατρέψει την κακή εικόνα αλλά εξελίχθηκε ως μια από τις σημαντικότερες μονάδες του ρόστερ. Προς το παρόν μειονεκτεί έναντι του αντιπάλου, αλλά εάν ο Απόλλωνας πάρει το κύπελλο με αποκρούσεις του Πορτογάλου τότε ο Βάλε γίνεται ο Ντεγκρά των Απολλωνιστών. Δεξί μπακ Μάρκο Αϊρόσα: Πρόκειται χωρίς καμία αμφιβολία για ένα από τα πιο ολοκληρωμένα μπακ που κυκλοφορούν στο νησί. Τόσο αμυντικά όσο και επιθετικά παίρνει άριστα στην καλή του μέρα, ενώ απέδειξε πολλάκις ότι μπορεί να εκμηδενίσει ακόμη και τον πιο ποιοτικό εξτρέμ του πρωταθλήματος (βλέπε Εφραίμ, Μαντούκα ή Λαβόρδε). Σε σχέση με το αντίπαλο δεξί μπακ μειονεκτεί όσον αφορά τη σταθερότητα στην απόδοση όπως επίσης και στην εμπειρία σε τελικούς του θεσμού. Τόνι Λόπεζ: Μπορεί να μην έχει την εκρηκτικότητα που έχει το αντίπαλο δεξί μπακ ωστόσο ο 34χρονος Πορτογάλος διαθέτει εμπειρία τελικών όσο λίγοι στον αγωνιστικό χώρο. Κύπελλο με την ομάδα του 10, φιναλίστ το 11 ο Λόπεζ είναι επίσης ένας ολοκληρωμένος μπακ που δείχνει μάλιστα συνεπής σ’ όλες τις δύσκολες αποστολές της ομάδας του. Λόγω εμπειρίας αλλά και της σταθερότητας που δείχνει στα μεγάλα ματς παίρνει θετικό πρόσημο στη σύγκριση. Αριστερό μπακ Καρλίτος: Αμυντικά σου δίνει την εντύπωση ότι είναι απροσπέλαστος. Επιθετικά δεν έχει την ανάλογη απόδοση, ωστόσο, η συμμετοχή του στο συνολικό παιχνίδι της ομάδας χαρακτηρίζεται ως άψογη. Λόγω κιόλας της αντοχής που δείχνει μέχρι και το τελευταίο λεπτό η απόδοση του 25χρονου Πορτογάλου μπορεί να κρίνει πολλά για την ομάδα του κυρίως αμυντικά. Γιώργος Βασιλείου: Τον τελευταίο καιρό έχει ανεβάσει στροφές δείχνοντας ότι αδικήθηκε κατά τη διάρκεια της χρονιάς. Ως Λεμεσιανός γνωρίζει πολύ καλά τις ΑΕΛ και Απόλλωνας θα αναμετρηθούν την Τετάρτη (22/05, 19:00) στο Τσίρειο για δεύτερη φορά στην ιστορία τους σε τελικό κυπέλλου Κύπρου. ιδιαιτερότητες του ματς, ωστόσο, στο βιογραφικό του δεν αναγράφονται σημαντικά ματς, αφού είναι μόλις η πρώτη του χρονιά που αγωνίζεται με φανέλα μεγάλης ομάδας. Στόπερ Έτβιν Ουόν: Ο καλύτερος και πιο ολοκληρωμένος στόπερ που παίζει ποδόσφαιρο στην Κύπρο. Στη μέρα του μπορεί να κάνει μια άμυνα μόνος του δίνοντας έτσι τους παίκτες την ευκαιρία να νιώθουν ιδιαίτερα ασφαλείς. Αγωνιζόμενος από το καλοκαίρι του 2008 στην ΑΕΛ γνωρίζει όσο λίγοι τη σημασία του αγώνα. Γιώργος Μερκής: Ο καλός Μερκής είναι χωρίς καμία αμφιβολία το καλύτερο εγχώριο προϊόν στη θέση του στόπερ. Γεννημένος Απολλωνίστας ένα από τα σημαντικότερα χάι-λάιτ της καριέρας του είναι το γκολ που πέτυχε στον τελικό με τον ΑΠΟΕΛ πριν από τρία χρόνια δίνοντας στην ομάδα του το κύπελλο. Μειονεκτεί έναντι του αντιπάλου του, όχι σε θέματα προσφοράς και προσωπικότητας, αλλά στα φυσικά χαρακτηριστικά (βλέπε ταχύτητα, σωματική δύναμη και άλμα). Στόπερ Ντόσα Ζούνιορ: Μαζί με τον Ουόν ορθώνουν τείχος μπροστά στην εστία του Ντεγκρά. Τα τελευταία δύο χρόνια η εξέλιξή του είναι τέτοια που μοιάζει να αδικείται αγωνιζόμενος στο Κυπριακό ποδόσφαιρο. Αμυντικός που κυριαρχεί στον αέρα, ο Πορτογάλος είναι ικανός να καθορίσει τις τύχες του αγώνα λόγω της έφεσης που έχει να σκοράρει μέσω στημένων φάσεων… πράγμα που έχει κάνει πολλές φορές σε σημαντικούς μάλιστα αγώνες. Αγγελής Χαραλάμπους: Μιλώντας για εξέλιξη ο Κύπριος αμυντικός είναι το απόλυτο παράδειγμα. Θα μπορούσε άνετα να πάρει το άτυπο βραβείο του καλύτερου πρωτοεμφανιζόμενου ποδοσφαιριστή τη φετινή χρονιά, αφού από τα αζήτητα της Ανόρθωσης κατάφερε να αναδειχθεί σε βασικό στόπερ της Εθνικής Κύπρου. Μολονότι έδειξε απίστευτη ωριμότητα κατά τη διάρκεια της χρονιάς, ματς όπως αυτό της Τετάρτης ψήνουν ένα ποδοσφαιριστή, βοηθώντας τον να μεγαλώσει ποδοσφαιρικά. Αμυντικό χαφ Ντεντέ: Πραγματικός χαμάλης μπορεί κατά τη διάρκεια του α- Οι αρχηγοί Νικολάου και Μερκής. < < < < < < < Μπεμπέ: Στο πρόσωπό του επικεντρώνεται αυτό που οι ειδικοί λένε «βραζιλιάνικο ποδόσφαιρο». Γρήγορες μεταβιβάσεις, πρέσινγκ, εξαιρετικό κράτημα της μπάλας, πάσα ακριβείας και σουτ έξω από την περιοχή. Ο μικρός μάγος είναι η μονάδα μέσα από την οποία ξεκινούν οι επιθέσεις των κίτρινων. Εάν πιάσει απόδοση τότε η ΑΕΛ έχει πάνω το χέρι. Σε αντίθετη περίπτωση οι του Ζόρζε Κόστα θα κλατάρουν τουλάχιστον από τον άξονα Γιώργος Θεοδωρίδης: Ντελικάτος ποδοσφαιριστής με δηλητηριώδες αριστερό πόδι που μπορεί να προκαλέσει ζημιά σε κάθε στημένη φάση. Πολύ πιο στατικός από τον αντίπαλό του στην ΑΕΛ ο Ελλαδίτης χαφ θα πρέπει να βρει χώρο για να περάσει πάσες διαφορετικά τα αντίπαλα σκυλιά μπορεί να τον εξαφανίσουν μέσα στον αγωνιστικό χώρο. Δεξί χαφ Ζοσέ Μοντέιρο: Παίκτης ρολίστας ο οποίος ανάλογα το ματς μπορεί να αναδειχθεί σε ηγέτη στην ομάδα του. Ακραίος χαφ που βοηθά την ομάδα και αμυντικά οι διεισδύσεις του Πορτογάλου ή η μετατροπή του ως κρυφό φορ αποτελούν σημαντικό πρόβλημα για τον κάθε αντίπαλο προπονητή. Λόγω εμπειρίας ο Πορτογάλος παίρνει θετικό πρόσημο σε σύγκριση με τον αντίπαλο του στον Απόλλωνα Άλεξ Κωνσταντίνου: Δεν έχει να ζηλέψει τίποτα ως προς την ποδοσφαιρική ποιότητα, ωστόσο, είναι άπειρος και η εν λόγω διαπίστωση αποτελεί ντεσαβαντάζ στις αναλύσεις που γίνονται γι’ αυτά τα παιχνίδια. Ο ενθουσιασμός που τον χαρακτηρίζει δεν μπορεί να προβλεφθεί, αφού καμία φορά μπορεί να αποτελέσει μειονέκτημα σε παιχνίδια που η μπάλα καίει. Ο Απόλλωνας δείχνει να υπερτερεί στις θέσεις των κεντρικού χαφ και δεξιού μπακ, λόγω Αριστερό χαφ Αμτανί και Λόπεζ Ορλάντο Σα: Στη συγκεκριμένη γώνα και ανάλογα με τις ανάγκες του παιχνιδιού να μετατραπεί σε στόπερ κλείνοντας έτσι κάθε χώρο στον ανασταλτικό χώρο της μεσαίας γραμμής. Οι φυσικές αντοχές του αναγκάζει τους αντιπάλους να νιώθουν την ανάσα του πιέζοντας τους για το λάθος. Μειονεκτεί ως χαφ στο επιθετικό του κομμάτι, αφού τόσο η πάσα του όσο και οι προωθήσεις του χαρακτηρίζονται πολλές φορές ως ελλιπείς. Οράσιο Καρντόσο: Ο μοναδικός λόγος που στη σύγκριση εξισώνεται με τον αντίπαλο έχει να κάνει με την καριέρα του συνολικά και όχι με την προσφορά του στον Απόλλωνα. Εάν ο Χριστάκης Χριστοφόρου καταφέρει να του βγάλει τον καλό του εαυτό τότε ο Απόλλωνας θα βάλει στις τάξεις του ένα ολοκληρωμένο χαφ, καθαρό προϊόν της ανεξάντλητης αργεντίνικης σχολής στη συγκεκριμένη θέση. Κεντρικό χαφ Εστεμπάν Σακέτι: Ένα ακόμη προϊόν της μεγάλης των Αργεντινών σχολής στη θέση του αμυντικού χαφ. Εντυπωσιακός ως προς τις φυσικές τους αντοχές σού δίνει την εντύπωση ότι αγωνίζεται με τέσσερεις και όχι δύο πνεύμονες. Υστερεί στην τελική πάσα και στα επιθετικά του καθήκοντα. Ρασίντ Αμτανί: Είναι ο φύσει ηγέτης της ομάδας. Αμυντικό χαφ που κάνει όλες τις δουλειές στην θέση τόσο ο Σα όσο και ο Παπουλής αποτελούν τα μεγάλα ερωτηματικά των δύο ομάδων. Για την ΑΕΛ, εάν επιλεχθεί τελικά, ο Σα απομένει να δούμε ποια θα είναι η απόδοσή του. Ο καλός Σα μπορεί να πάρει την ομάδα πάνω του σε αντίθετη περίπτωση τον ψάχνεις στο γήπεδο. Φώτης Παπουλής: Επίσης ερωτηματικό για την ομάδα του Απόλλωνα. Ένα περίπου ισχύει ό,τι και για τον Πορτογάλο συνάδελφό του. Εάν το πάθος του Παπουλή βγει εποικοδομητικά στον αγωνιστικό χώρο τότε ο Απόλλωνας θα έχει στη διάθεσή του ένα παίκτη που ανύποπτο χρόνο μπορεί να κάνει τη ζημιά. Ό,τι δηλαδή και ο Σα για την ΑΕΛ. Oι φιναλίστ face to face ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΝΔΕΚΑΔΩΝ Ματίας Ντεγκρά + Ετβιν Ουόν Μπρούνο Βάλε Γιώργος Μερκής + Ντόσα Ζούνιορ Αγγελής Χαραλάμπους + Μάρκο Αϊρόσα Καρλίτος + Ντεντέ = Εστεμπάν Σακέτι Τόνι Λόπεζ + Γιώργος Βασιλείου Οράσιο Καρντόσο = Ρασίντ Αμτανί + Μπεμπέ + Ζοσέ Μοντέιρο + Γιώργος Θεοδωρίδης Αλεξ Κωνσταντίνου Επιθετικός Πατρίκ Βουό: Το σκοράρισμα έχει πια μπει για τα καλά στο παιχνίδι του. Φορ που ξέρει να παίζει με την μπάλα στα πόδια ο Ιβοριανός συμμετέχει και στο αμυντικό παιχνίδι της ομάδας πρεσάροντας την αντίπαλη άμυνα. Ρομπέρτο Γκαρσία: Επιθετικός με φινέτσα, ιδιαίτερα δυνατός στο ψηλό παιχνίδι με έφεση στο σκοράρισμα. Η παρουσία του στον Απόλλωνα βοηθά την ομάδα να αναπτύσσεται επιθετικά, αφού γνωρίζει πολύ καλά πώς να σπάει την μπάλα δίνοντας στην ομάδα την ευκαιρία να βγει μπροστά. Μολονότι δεν έχει προσφέρει όσο ο Βουό στην ΑΕΛ ο Ισπανός φαίνεται ισάξιος κυρίως λόγω της εμπειρίας του. Ορλάντο Σα = Πατρίκ Βουό = Φώτης Παπουλής = Ρομπέρτο Γκαρσία = SP_02 PARASKHNIO_SPOR 5/17/13 5:55 PM Page 2 2 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Π Α ΡΑ Σ Κ Η Ν Ι Ο ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Kυριακή 19 Mαΐου 2013 Εκλογική μάχη «Δεν υπάρχει τρόπος να αποφευχθεί η εκλογική διαμάχη», ανέφερε στη στήλη άνθρωπος του ΑΠΟΕΛ που παρακολουθεί από κοντά τις παρασκηνιακές επαφές των μετόχων. Δεδομένο είναι το ενδιαφέρον του Χριστόφορου Ποταμίτη, ο οποίος θα έχει έναν ή ακόμα και δύο αντιπάλους στη διεκδίκηση του προεδρικού θώκου. Είδε και Πίντο Ξεκίνησαν λάθος πρόσφατο ΑΠΟΕΛ-Ομόνοια για να παρακολουθήσει, εκτός από τον Δημήτρη Χριστοφή, και τον Έλιο Πίντο. Για την ώρα προτάσεις δεν έγιναν και σε καμία περίπτωση οι Ισραηλινοί δεν προσφέρουν τα ποσά που έχουν γραφτεί για τον Κύπριο ποδοσφαιριστή, αλλά ούτε φυσικά και για τον Πορτογάλο. την αποχώρηση του Ιβάν Γιοβάνοβιτς θα ήταν δύσκολη για τον ΑΠΟΕΛ. Πάντως, τα πρώτα δείγματα ήταν αρνητικά, με πολλές διαρροές για τα τεκταινόμενα στον Αρχάγγελο, αλλά και την «γκάφα» με το κλείσιμο προπονητή ενώ εκκρεμούσε το θέμα με το UEFA PRO. Άνθρωπος της Μακάμπι Χάιφα βρέθηκε στο Ήταν γενικά αντιληπτό ότι η περίοδος μετά Εμπλέκουν την Ομόνοια Το έχουν παράπονο στην Ομόνοια ότι τον τελευ- ταίο καιρό δέχονται πολλή πίεση από μη αθλητικά ΜΜΕ, για λόγους που δεν έχουν σχέση με το ποδόσφαιρο. Για τον λόγο αυτό, οι άνθρωποι του «τριφυλλιού» έχουν σκληρύνει τη στάση τους. Εκδίδουν ανακοινώσεις με αρκετές σπόντες, ενώ προχωρούν και σε μέτρα κατά ΜΜΕ. Βοήθεια μάνατζερ Χρωστάνε τις εισφορές Για τέσσερα-πέντε χρόνια οι ατζέντηδες έκαναν πλάκα στην πλάτη της Ανόρθωσης. Τώρα η «Κυρία» ζητά τη βοήθειά τους ώστε να καταφέρει να απελευθερωθεί από τα πολλά συμβόλαια παικτών που έχει, και μάλιστα ο στόχος της είναι να γλυτώσει 1-2 μηνιάτικα της τρέχουσας σεζόν από τον καθένα. Στήριξη αλλά και αποχή; Η Ανόρθωση βρίσκεται σε πολύ δύσκολη οικονο- μική κατάσταση και χρειάζεται τη στήριξη όλων όσοι ανήκουν στο οικοδόμημα της ομάδας. Οι οργανωμένοι οπαδοί εξέδωσαν ανακοίνωση πριν από μερικές μέρες, καλώντας τους Ανορθωσιάτες σε σύμπνοια και ενότητα για να σώσουν «τη μεγαλύτερη ιδέα αυτού του τόπου». Την ίδια στιγμή, όμως, γνωστοποιούν ότι συνεχίζουν την αποχή από τους αγώνες της ομάδας. Ένα γεγονός που στοιχίζει οικονομικά στην ομάδα. Φάκελοι και κοινωνία Ο τρόπος χειρισμού της υπόθεσης με τους φακέλους που έρχονται από την UEFA για αγώνες που πιθανόν να έχουν στηθεί, προκαλεί γέλωτα σε όλους τους φιλάθλους. Παρά τις ενδείξεις για στημένα παιχνίδια και το γεγονός ότι είναι οι ΛΑΘΟΣ ΠΑΣΑ Toυ ΣΤΈΛΙΟΥ ΣΤΈΛΙΟΥ Αυτό προκαλεί περισσότερη αλλεργία Ανακοίνωσε πρόσφατα η ΚΟΠ ότι από τη νέα χρονιά οι ομάδες που θα πηγαίνουν διαβάθμιση από την α΄ στη β΄ κατηγορία θα είναι τέσσερεις. Θυμίζουμε ότι και φέτος υπάρχει ένα τέτοιο ενδεχόμενο, αφού η τρίτη ομάδα που θα τερματίσει στο γ΄ γκρουπ θα παίξει αγώναμπαράζ κόντρα στην 4η ομάδα της β΄ κατηγορίας (Αναγέννηση Δερύνειας), με έπαθλο την παρουσία στα μεγάλα σαλόνια για τη νέα χρονιά. Σύμφωνα με την αλλαγή, πλέον θα διαβαθμίζονται απευθείας οι τέσσερεις ομάδες (δύο στην κανονική διάρκεια και δύο στη φάση των ομίλων), χωρίς να υπάρχει αγώνας μπαράζ, ενώ ισάριθμες ομάδες θα ανεβαίνουν από την α΄ στη β΄ κατηγορία. Το μέτρο αυτό πάρθηκε σε μία προσπάθεια να περιοριστούν οι στημένοι αγώνες. Εκτιμάται η προσπάθεια της ΚΟΠ και ευελπιστώ σύντομα να υπάρξουν και άλλες κινήσεις για να ξεπεραστεί αυτό το σοβαρό πρόβλημα που ταλαιπωρεί καιρό τώρα το κυπριακό πρωτάθλημα και ολοένα φουντώνει. Είναι τόσο εκνευριστικό που κατάντησε συνήθειο και δεν παραξενεύει καθόλου όταν γνωστοποιηθεί μία νέα παραλαβή φακέλου – κίτρινου ή κόκκινου– από την UEFA για ύποπτους αγώνες. Κάποιες φορές μάλιστα τελειώνει ένας αγώνας και απλώς… περιμένουμε ποια μέρα θα έρθει η ειδοποίηση από την ΚΟΠ για την ενημέρωση της οποίας θα τύχει από την ευρωπαϊκή ομοσπονδία. Η ΚΟΠ λέει ότι το μέτρο της διαβάθμισης τεσσάρων ομάδων είναι μέτρο καταπολέμησης των στημένων αγώνων. Δεν λέω, μπορεί να βοηθήσει, όμως θα ήταν σοφότερο να αναζητηθεί η πηγή του προβλήματος. Δεν χρειάζεται να αγχώνεται το αρμόδιο τμήμα ότι δεν μπορεί να βρει από πού αρχίζει το κακό. Ας αρχίσει το ψάξιμο από τις ομάδες που το όνομά τους αναγράφεται τις περισσότερες φορές στους ύποπτους φακέλους και ίσως βγει μια άκρη – προς Θεού δεν αφήνω αιχμές για κάποια ομάδα. Γιατί αυτό, κύριε πρόεδρε της ΚΟΠ, Κωστάκη Κουτσοκούμνη, είναι που πρέπει να σας προκαλεί αλλεργία, και όχι, όπως δηλώσατε πρόσφατα, «η όλη συζήτηση για τον διαιτητή του τελικού, αν θα είναι Κύπριος ή ξένος», η οποία, όπως είπατε, «μου προκαλεί αλλεργία». stelious@kathimerini.com.cy Μέχρι και μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Ανόρθωσης δεν έχουν πληρώσει τις εισφορές που έκαναν στους εορτασμούς των 102 χρόνων από την ίδρυση της «Κυρίας». Κάποιοι δηλαδή (δύο όπως μαθαίνει η στήλη) έκαναν απλά σόου στα Gala Dinner. Η υπόθεση με τους φακέλους αποτελεί σημαντικό πλήγμα για την ΚΟΠ. Ο πρόεδρος Κώστας Κουτσοκούμνης καλείται να αναλάβει δράση. ίδιες ομάδες που εμπλέκονται κάθε εβδομάδα, εντούτοις δεν λογοδοτεί, ούτε τιμωρείται κανείς. Η όλη υπόθεση αντανακλά τη γενική ανομία και ανοχή που κυριαρχεί στη νήσο Κύπρο. Οι διαιτητές τι λένε; Εδώ και μερικές εβδομάδες ακούγονται και γρά- φονται πολλά για τους Κύπριους διαιτητές και τις δυνατότητές τους, με αφορμή τον τελικό κυπέλλου μεταξύ ΑΕΛ και Απόλλωνα. Οι μόνοι που δεν πήραν θέση για όλο αυτό τον τζέρτζελο είναι οι ίδιοι οι διαιτητές. Αλήθεια, τι λένε οι ίδιοι γι’ αυτή την πολεμική που τους γίνεται; Μάχη και από τα ΜΜΕ Δεν είναι μόνο οι οπαδοί της ΑΕΛ και του Απόλλωνα που έδωσαν «μάχη» για να εξασφαλί- σουν είσοδο στο Τσίρειο την ημέρα του τελικού κυπέλλου την ερχόμενη Τετάρτη. Η μικρή χωρητικότητα των δημοσιογραφικών του σταδίου της Λεμεσού ανάγκασε την ΚΟΠ να βάλει περιορισμό, παραχωρόντας μόνο μία διαπίστευση σε κάθε Μέσο. Ευτύχιος και τραμπολίνο Το έχουμε ξαναγράψει αλλά θα το ξαναπούμε, επειδή πραγματικά το γεγονός αυτό προκαλεί (αμήχανο) γέλιο. Το άθλημα του Ευτύχιου Έλληνα (ο μηχανοκίνητος αθλητισμός) δεν είναι ολυμπιακό, έτσι δεν δικαιούται οικονομική στήριξη από τις αθλητικές αρχές του τόπου. Όμως αν η πατρίδα μας αναδείξει στο μέλλον έναν αθλητή τοπ επιπέδου στο… τραμπολίνο, τότε θα δικαιούται επιχορήγηση, επειδή είναι ολυμπιακό άθλημα. Ό,τι να ’ναι… Η επιστροφή του Γιόκκα Μετά από χρόνια, η γνώριμη φωνή του Δημήτρη Γιόκκα επέστρεψε στις τηλεοράσεις μας. Ο δημοσιογράφος, ο οποίος είναι και συνεργάτης της «Καθημερινής», προσκλήθηκε από τον Γιώργο Τρίκκο του ΡΙΚ στη ζωντανή μετάδοση του αγώνα του Ευτύχιου Έλληνα στη Βαρκελώνη. Η μεγαλύτερη αποστολή Οι 135 αθλητές και οι περίπου 65 προπονητές, ιατροί, φροντιστές, συνοδοί και λειτουργοί που θα εκπροσωπήσουν την Κύπρο στους ΑΜΚΕ στο Λουξεμβούργο στα τέλη Μαΐου, θα συνθέσουν τη μεγαλύτερη αποστολή της χώρας μας που ταξίδεψε ποτέ για να λάβει μέρος στους Αγώνες. Το 2007 στο Μονακό η κυπριακή αποστολή ήταν παρόμοια σε μέγεθος, αλλά λίγο μικρότερη. Η ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ ΤΙ ΛΕΣ ΤΩΡΑ Τρελά πράγματα ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΜΑΪΟΥ 17:00 ΕΘΝΙΚΟΣ – ΝΕΑ ΣΑΛΑΜΙΝΑ 17:00 ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ – ΑΛΚΗ CytaVision1 LTV1 Έχω παρακολουθήσει πολλά ντέρμπι μεταξύ ΑΠΟΕΛ και Ομόνοιας και πάντα νιώθω ότι τα έχω δει όλα. Αλλά κάθε φορά διαψεύδομαι. Την περασμένη εβδομάδα αυτό που δεν περίμενα ποτέ να δω ήταν βόμβες μολότοφ στα χέρια των οπαδών. ΕΛΛΑΔΑ – ΣΟΥΠΕΡ ΛΙΓΚΑ ΠΛΕΪ ΟΦ 18:15 ΠΑΟΚ – ΠΑΣ ΓΙΑΝΝΕΝΑ 20:30 ΑΣΤΕΡΑΣ – ΑΤΡΟΜΗΤΟΣ Novasports2 Novasports1 ΙΣΠΑΝΙΑ – ΠΡΙΜΕΡΑ ΝΤΙΒΙΖΙΟΝ ΛΕΒΑΝΤΕ – ΒΑΓΙΕΚΑΝΟ ΛΑ ΚΟΡΟΥΝΙΑ – ΕΣΠΑΝΙΟΛ ΣΑΡΑΓΟΣΑ – ΑΘΛΕΤΙΚ ΜΠΑΡΤΣΕΛΟΝΑ – ΒΑΓΙΑΔΟΛΙΔ LTV Sports2 Τα υβριστικά συνθήματα για λαγούς, Νουέβο Κάμπο και λοιπά, το ξύλο στην τάφρο, οι κροτίδες, είναι πράγματα που για κάποιον αρρωστημένο λόγο μάς φαίνονται πλέον φυσιολογικά. LTV SportsHD LTV SportsHD ΑΓΓΛΙΑ – ΠΡΕΜΙΕΡ ΛΙΓΚ 18:00 18:00 18:00 18:00 18:00 18:00 18:00 18:00 18:00 18:00 ΝΙΟΥΚΑΣΛ – ΑΡΣΕΝΑΛ LTV ΓΟΥΕΣΤ ΜΠΡΟΜ – ΜΑΝΤΣΕΣΤΕΡ Γ. LTV SportsHD ΤΣΕΛΣΙ – ΕΒΕΡΤΟΝ LTV PremierHD ΤΟΤΕΝΑΜ – ΣΑΝΤΕΡΛΑΝΤ LTV Sports2 ΓΟΥΙΓΚΑΝ – ΑΣΤΟΝ ΒΙΛΑ ΛΙΒΕΡΠΟΥΛ – ΚΠΡ ΜΑΝΤΣΕΣΤΕΡ Σ. – ΝΟΡΙΤΣ ΣΑΟΥΘΑΜΠΤΟΝ – ΣΤΟΟΥΚ ΣΟΥΟΝΣΙ – ΦΟΥΛΑΜ ΓΟΥΕΣΤ ΧΑΜ – ΡΕΝΤΙΝΓΚ ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ – ΠΡΙΜΕΡΑ ΛΙΓΚΑ 18:00 18:00 18:00 18:00 18:00 18:00 18:00 18:00 ΠΑΣΟΣ ΦΕΡΕΪΡΑ – ΠΟΡΤΟ ΜΠΕΝΦΙΚΑ – ΜΟΡΕΪΡΕΝΣΕ ΜΠΕΪΡΑ ΜΑΡ – ΣΠΟΡΤΙΝΓΚ ΖΙΛ ΒΙΘΕΝΤΕ – ΕΣΤΟΡΙΛ ΓΚΙΜΑΡΑΕΣ – ΡΙΟ ΑΒΕ ΝΑΣΙΟΝΑΛ – ΑΚΑΝΤΕΜΙΚΑ ΟΛΑΝΕΝΣΕ – ΜΑΡΙΤΙΜΟ ΣΕΤΟΥΜΠΑΛ – ΜΠΡΑΓΚΑ Διαγραμμένος από μέλος της Ανόρθωσης ήταν ο Ανδρέας Παντελή. Ο πρόεδρος Σάββας Κάκος ζήτησε από τα υπόλοιπα μέλη του σωματείου να δεχτούν επανεγγραφή του κ. Παντελή, κάτι που έγινε πριν από την έναρξη της Έκτακτης Γενικής Συνέλευσης. Toυ ΗΡΟΔΟΤΟΥ ΜΙΛΤΙΑΔΟΥΣ ΚΥΠΡΟΣ – Α΄ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 13:00 18:00 20:00 22:00 Τον δέχτηκαν Novasports2 Novasports3 NIOΥΚΑΣΛ - ΑΡΣΕΝΑΛ ΚΥΡΙΑΚΗ / 18:00 / LTV ΙΤΑΛΙΑ – ΣΕΡΙΕ Α 21:45 21:45 21:45 21:45 21:45 21:45 21:45 21:45 21:45 21:45 ΡΟΜΑ – ΝΑΠΟΛΙ ΙΝΤΕΡ – ΟΥΝΤΙΝΕΖΕ ΣΙΕΝΑ – ΜΙΛΑΝ ΚΑΛΙΑΡΙ – ΛΑΤΣΙΟ ΜΠΟΛΟΝΙΑ – ΤΖΕΝΟΑ ΑΤΑΛΑΝΤΑ – ΚΙΕΒΟ ΠΑΛΕΡΜΟ – ΠΑΡΜΑ ΠΕΣΚΑΡΑ – ΦΙΟΡΕΝΤΙΝΑ ΣΑΜΠΝΤΟΡΙΑ – ΓΙΟΥΒΕΝΤΟΥΣ ΤΟΡΙΝΟ – ΚΑΤΑΝΙΑ ΕΛΛΑΔΑ – Α1 ΜΠΑΣΚΕΤ CytaVision1 CytaVision2 CytaVision3 CytaVision4 ΔΕΥΤΕΡΑ 20 ΜΑΪΟΥ ΚΥΠΡΟΣ – ΒΡΑΒΕΥΣΕΙΣ ΚΟΠ 20:00 ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ LTV1 ΙΣΠΑΝΙΑ – ΠΡΙΜΕΡΑ ΝΤΙΒΙΖΙΟΝ 23:00 ΜΑΓΙΟΡΚΑ – ΜΠΕΤΙΣ LTV SportsHD ΤΕΤΑΡΤΗ 22 ΜΑΪΟΥ ΕΛΛΑΔΑ – ΣΟΥΠΕΡ ΛΙΓΚΑ ΠΛΕΪ ΟΦ ΣΚΩΤΙΑ – ΠΡΕΜΙΕΡ ΛΙΓΚ 14:45 ΡΟΣ – ΙΝΒΕΡΝΕΣ 14:45 ΝΤΑΝΤΙ ΓΙΟΥΝ. – ΣΕΛΤΙΚ 14:45 ΣΕΝΤ ΤΖΟΝΣΤΟΝ – ΜΑΔΕΡΓΟΥΕΛ 17:00 ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ – ΗΛΥΣΙΑΚΟΣ CytaVision5 18:15 ΠΑΣ ΓΙΑΝΝΕΝΑ – ΑΤΡΟΜΗΤΟΣ 20:30 ΑΣΤΕΡΑΣ – ΠΑΟΚ Novasports2 Novasports2 ΚΥΠΡΟΣ – ΤΕΛΙΚΟΣ ΚΥΠΕΛΛΟΥ 19:00 ΑΕΛ – ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ LTV1 DE ZAΒΟΥ / Toυ ΧΡΙΣΤΟΥ ΖΑΒΟΥ Κρατήστε μακριά τους ηλίθιους! Ένα από τα πιο ευπώλητα βιβλία που κυκλοφορούν στα βιβλιοπωλεία της Αθήνας έχει τίτλο «Οι βασικοί νόμοι της ηλιθιότητας». Ο συγγραφέας, μέσα από μια δική του μέθοδο, προσπαθεί να ερμηνεύσει το τι εστί ανθρώπινη ηλιθιότητα και πόσο επικίνδυνη είναι για το ανθρώπινο είδος. «Οι ηλίθιοι συνιστούν την πιο επικίνδυνη ομάδα ανθρώπων. Είναι παντού, προέρχονται απ’ όλες τις κοινωνικές τάξεις και είναι έτοιμοι να προκαλέσουν ζημιά στους άλλους και φυσικά στον εαυτό τους», αναφέρει ο συγγραφέας Κάρλο Τσιπόλα, το συμπέρασμα του οποίου μάλλον ταιριάζει γάντι στον άμοιρο τόπο μας. Μέσα από τα ποδοσφαιρικά δρώμενα του νησιού διαπιστώνει κανείς εύκολα πόσο επικίνδυνοι είναι οι «ηλίθιοι» ως προς την εξέλιξη του αθλήματος και την ανάπτυξη ενός υγιούς ανταγωνιστικού μοντέλου. Τα παραδείγματα είναι δεκάδες και δεν χρειάζεται καν να μπούμε σε λεπτομέρειες. Δεν είναι δύσκολο να ανατρέξει κανείς σε ματς, ακόμη και αδιάφορα, όπου βλέπεις κάποιους από το είδος των ηλιθίων να μπαίνουν στο γήπεδο για να ρίξουν τάχατες μολότοφ στους αντιπάλους. Είναι κάποιοι άλλοι νυχτόβιοι που και καλά για να το παίξουν φανατικοί και αδίστακτοι δεν διστάζουν να προκαλέσουν ζημιές στον ποδοσφαιριστή αντίπαλης ομάδας, για να επιδιώξουν τι; Το πολύ-πολύ να πωρωθούν ακόμη περισσότερο οι συμπαίκτες του, προσπαθώντας έτσι να δώσουν απαντήσεις στο γήπεδο και παίρνοντας με αυτό τον τρόπο μια άτυπη εκδίκηση για λογαριασμό του συναδέλφου τους. Δεν είναι επίσης δύσκολο να καταλάβεις ότι το είδος των ηλιθίων, εκμεταλλευόμενο την ανικανότητα του κράτους, στήνει παιχνίδια λες και είναι στο σπίτι του ανάβοντας το μαγκάλι για να ψήσει σούβλα. Γιατί ακόμη και το «στήσιμο» χρειάζεται κάποια κομψότητα. Δεν γίνεται να παίζονται παιχνίδια και η υπόλοιπη ποδοσφαιρική Κύπρος να προβλέπει σωστά το αποτέλεσμα. Ως προς αυτό το θέμα, η μόνη αρχή που συμμετέχει στο όλο σκηνικό είναι το κυπριακό ταχυδρομείο. Η UEFA στέλνει τον φάκελο και ακολούθως η ΚΟΠ τον προωθεί στις αστυνομικές αρχές. Γενικώς η ηλιθιότητα χτυπάει κόκκινο στον τόπο. Πρέπει να βρεθεί κάποιος τρόπος ούτως ώστε να εξουδετερωθεί άμεσα, διαφορετικά θα κυριεύσει και οι συνέπειες δεν θα είναι ευχάριστες για κανένα. Κ α θ η μ ε ρ ι ν ό α θ λ η τ ι κ ό π α ρ α σ κ ή ν ι ο σ τ ο w w w. k a t h i m e r i n i . c o m . c y Αλλά, που να πάρει, οι βόμβες μολότοφ σε ποδοσφαιρικό γήπεδο της Κύπρου δεν είναι κάτι φυσιολογικό! Δεν τολμώ πλέον να πω ότι τα έχω δει όλα, γιατί είμαι σίγουρος ότι οι χούλιγκαν κάτι θα σκεφτούν πάλι και θα μας εκπλήξουν. Εν τω μεταξύ, τώρα που το σκέφτομαι και μετά απ’ όλα όσα έγιναν στο τελευταίο ΑΠΟΕΛΟμόνοια, εκείνο το μαραφέτι που αποκάλυψε η αστυνομία και με το οποίο υποτίθεται ότι θα ανίχνευε στις εισόδους του σταδίου τα εκρηκτικά, τι απέγινε; Σοβαρά. Τι απέγινε; Και μια και αναφέρομαι στο συγκεκριμένο μαραφέτι, ξοδεύτηκαν λεφτά (του κράτους) για να αγοραστεί; Τι λέμε για το μαραφέτι όμως; Εδώ έφεραν πριν από το ντέρμπι ειδικές κάμερες υψηλής ευκρίνειας, με τις οποίες κατέγραψαν με πλήρη λεπτομέρεια τους χουλιγκανισμούς της περασμένης εβδομάδας. Και όμως μια εβδομάδα μετά τον αγώνα, δεν κυκλοφόρησε ούτε μία φωτογραφία των χούλιγκαν, για να βρεθούν και να οδηγηθούν ενώπιον της δικαιοσύνης. Ούτε τη φάτσα του τύπου με τις μολότοφ είδαμε, ούτε αυτού που χρησιμοποιούσε τη φωτοβολίδα για να απωθήσει στιούαρντ, ούτε αυτού που χτύπησε τον επιτηρητή. Σε μια χώρα όπου η ατιμωρησία είναι κάτι δεδομένο και φυσιολογικό, οι χούλιγκαν ξέρουν πως, ακόμα κι αν βγάλουν το κασκόλ από το πρόσωπο, δείχνοντας τη φάτσα τους στις κάμερες, δεν πρόκειται να λογοδοτήσουν. Τώρα που το σκέφτομαι, τι τα λέω όλα αυτά για λογοδοσίες και αηδίες; Στην Κύπρο δεν λογοδοτεί ποτέ κανένας για τίποτα. Εδώ, πήραμε τον τροϊκανό για υπάλληλο της Κεντρικής Τράπεζας και τον κουλιαντιρίζαμε στις απόρρητες συσκέψεις… miltiadouse@kathimerini.com.cy SP-03_SPOR 5/17/13 5:57 PM Page 3 Π ΟΔ ΟΣΦΑ Ι Ρ Ο Kυριακή 19 Μαΐου 2013 Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ l 3 Είναι επικίνδυνο αυτό που κάνει ο ΑΠΟΕΛ Πολλά θέματα εκκρεμούν πριν από τη Γενική Συνέλευση της εταιρείας που είναι ορισμένη για τη Δευτέρα 27 Μαΐου Του ΣΤΕΛΙΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ Η χρονιά έφτασε επίσημα στο τέλος, με τους ιθύνοντες του ΑΠΟΕΛ από καιρό να έχουν αρχίσει να σκέφτονται την επόμενη χρονιά. Σε καμία περίπτωση όμως δεν βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο οι οποιεσδήποτε εργασίες έχουν γίνει στον προγραμματισμό. Το σκηνικό συνεχίζει να περικλείεται από μία αβεβαιότητα σε σημείο που να καταντά επικίνδυνο για την ομάδα της Λευκωσίας. Ίσως, θα ήταν φρονιμότερο να είχε συγκληθεί Έκτακτη Γενική Συνέλευση, ώστε το νέο συμβούλιο που θα σχηματιστεί να πάρει τις αποφάσεις που θα αφορούν τον ΑΠΟΕΛ της νέας χρονιάς. Αντιθέτως, τώρα τα διάφορα θέματα φαίνεται να παίρνουν παράταση μετά τη Γενική Συνέλευση, που έχει οριστεί για τη Δευτέρα 27 Μαΐου. Η καθυστέρηση που παρατηρείται σε όλα τα επίπεδα, λειτουργεί σαν αποτρεπτικός παράγοντας για να προχωρήσει σε σωστές βάσεις ο προγραμματισμός της ομάδας. Και τα πράγματα δεν είναι καθόλου εύκολα, καθώς –θυμίζουμε– ότι ο προϋπολογισμός της ομάδας έχει αποφασιστεί να μειωθεί κατά 40% σε σχέση με τη σεζόν που ολοκληρώθηκε. Θα πέσει δηλαδή γύρω στα επτά εκατομμύρια ευρώ. Στη φετινή χρονιά διατηρήθηκε ένα μπάτζετ που ξεπερνούσε τα 12 εκατομμύρια και έτσι αντιλαμβάνεται κανείς ότι η προσπάθεια για να υπάρξουν μειώσεις είναι αρκετά δύσκολη. Ολα ανοικτά για τη Γ.Σ. Ο πρόεδρος Φοίβος Ερωτοκρίτου ενημέρωσε ότι φεύγει, το ίδιο έκαναν επίσημα και οι δύο αντιπρόεδροι Γιώργος Γεωργίου και Ανδρέας Σπυρίδης, ενώ το ίδιο προτίθεται να κάνουν και άλλα μέλη του συμβουλίου, όπως οι Άλκης Φιλίππου και Γιάννης Πανταζής – ίσως να ακολουθήσουν και άλλοι. Ως εκ τούτου, φαίνεται η Γενική Συνέλευση να μετατρέπεται και σε εκλογική για την ανάδειξη νέου Διοικητικού Συμβουλίου, με τις πληροφορίες να δίνουν και να παίρνουν για το ποιος θα βρεθεί στον προεδρικό θώκο της εταιρείας. Ο πρόεδρος του Σωματείου, Χριστόφορος Ποταμίτης, με δηλώσεις του, άφησε να εννοηθεί ότι δεν ενδιαφέρεται για την προεδρία, αλλά θα συμμετέχει στο συμβούλιο της εταιρείας υπό την ιδιότητα του πρόεδρου του Σωματείου. Στις προ- Αλαλούμ με προπονητή O Πορτογάλος Πάουλο Σέρτζιο. Συνεχίζοντας στην πυραμίδα… αβε- Με τις αποχωρήσεις να είναι γνωστές –με βάση τις δηλώσεις που έγιναν– ίσως θα ήταν προτιμότερο να συγκληθεί έκτακτη Γενική Συνέλευση στον ΑΠΟΕΛ. εκλογικές διεργασίες ακούγονται διάφορα για τη διάδοχη κατάσταση. Μία πλευρά της πληροφόρησης δεν αποκλείει το ενδεχόμενο κάποιοι από τους παραιτηθέντες τελικά να μην προχωρήσουν στις προαγγελίες αποχώρησής του και να διεκδικήσουν πόστο στη νέα διοίκηση. Από εκεί και πέρα, η φημολογία θέλει κάποιους από τους αποχωρήσαντες να αποτελούν ένα από τα δύο «στρατόπεδα» που δημιουργούνται, με κάποιους εξωδιοικητικούς παράγοντες, όπως οι Πρόδρομος Πετρίδη και Κυριάκος Ζιβανάρης –δήλωσε ότι δεν τον ενδιαφέρει επάνοδος στα διοικητικά– να είναι στο άλλο. Σημαντικό ρόλο θα έχουν σαφώς και οι μεγαλομέτοχοι του ΑΠΟΕΛ, στους οποίους φυσικά συγκαταλέγονται και ονόματα που έχουν προαναφερθεί. Στα διάφορα πηγαδάκια συζητείται και πιθανότητα δραστηριοποίησης στη νέα διοίκηση των Βάσου Ηλιάδη, Χάρη Φωτίου και Άρη Βασιλόπουλου. Στο περίμενε οι ανανεώσεις Η καθυστέρηση στα θέματα διοίκησης προπονητή, αφήνει ανοικτές και τις υποθέσεις με τους ποδοσφαιριστές, όπως του Αλέξανδρου Τζιόλη, του οποίου λήγει το συμβόλαιο. Η μία εκκρεμότητα δημιουργεί προβλήματα στην άλλη και ως επακόλουθο η καθυστέρηση στα θέματα της διοίκησης και προπονητή, αφήνει ανοικτές και τις υποθέσεις με τους ποδοσφαιριστές. Κάποιους λήγουν τα συμβόλαιά τους, σε άλλους θα προταθούν μειώσεις για την επόμενη ημέρα, όμως ακόμη κανείς δεν μπορεί προδικάσει το τι μέλλει γενέσθαι με όλους αυτούς. Σχετικά με τους Μπιτόν και Τζιόλη είναι σημαντικές οι θέσεις που θα εκφέρουν οι ομάδες τους, Στάνταρντ Λιέγης και Μονακό αντίστοιχα, ενώ οι Μαντούκα, Πίντο, Ολιβέιρα και Αλεξάνδρου είναι στο περίμενε για το τι θα γίνει. Οι Μαρίνος Σατσιάς και Μάριος Ηλία πιθανόν να διάνυσαν την τελευταία τους ποδοσφαιρική χρονιά. Από εκεί και πέρα, στους περισσότερους ποδοσφαιριστές –αν όχι σε όλους– θα προταθεί μείωση στις απολαβές, με όλα τα σενάρια να είναι ανοιχτά σε περίπτωση διαφωνιών με κάποιους από αυτούς. Όσον αφορά για κινήσεις ενίσχυσης η γνώμη του νέου προπονητή έχει βαρύνουσα σημασία, όπως φυσικά και στις περιπτώσεις των ποδοσφαιριστών του υπάρχοντος ρόστερ. Θυμίζουμε όμως ότι ένα από τα μεταγραφικά αποκτήματα του καλοκαιριού θα είναι ο Πιέρος Σωτηρίου, ο οποίος έκλεισε στον ΑΠΟΕΛ από τον περασμένο Ιανουάριο, ενώ εντείνονται οι πληροφορίες που θέλουν και τον Καρλίτο της ΑΕΛ να ντύνεται στα γαλαζοκίτρινα της ομάδας της Λευκωσίας. βαιότητας του ΑΠΟΕΛ, επόμενο θέμα είναι ο αντικαταστάτης του Ιβάν Γιοβάνοβιτς. Οι διεργασίες της τριμελούς επιτροπής (Άντης Πολυδώρου, Τάκης Αντωνίου, Μιχαλάκης Ραφαήλ) κατέληξαν σε… ολίσθημα, ανακοινώνοντας την –έστω και κατ’ αρχήν– συμφωνία με τον Πέδρο Εμάνουελ, ο οποίος τελικά είχε πρόβλημα με το δίπλωμά του, το οποίο δεν του επέτρεπε να κοουτσάρει την ομάδα ως πρώτος προπονητής. Στον ΑΠΟΕΛ μπορούσαν να μην εξέδιδαν την ανακοίνωση προτού τα ενεργοποιηθούν τα πάντα, σύμφωνα με τους κανονισμούς, όμως βιάστηκαν να ενημερώσουν για τη συμφωνία. Φυσικά, δεν είναι τυχαίο ότι και η άλλη επιλογή, ο Πάουλο Σέρτζιο, είναι και αυτός από την Πορτογαλία, αφού είναι ξεκάθαρη η επιθυμία για να πάρουν προπονητή που να προέρχεται από τη Νότια Ευρώπη, με προτίμηση σε αυτούς που προτείνει ο μάνατζερ Κώστας Χριστοδούλου «Καραβίδας». Ενώπιον των αρμοδίων έφθασαν και προτάσεις και για άλλους Πορτογάλους προπονητές, αλλά και Ισπανούς, περιπτώσεις που τελικά δεν μελετήθηκαν αρκετά. Πάντως, εάν η επιλογή προπονητή γίνει πριν από την Γενική Συνέλευση αποτελεί ρίσκο για την ομάδα της Λευκωσίας, καθώς η νέα διοίκηση θα έχει τη δική της φιλοσοφία και πιθανόν να μην αποτελεί μέρος αυτής ο προπονητής που θα έχει επιλεχθεί. SP-04_SPOR 5/17/13 5:57 PM Page 4 4 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Π ΟΔ ΟΣΦΑ Ι Ρ Ο Kυριακή 19 Μαΐου 2013 Από τις εντάσεις στις στενές επαφές Οι κινήσεις επαναπροσέγγισης Από την πρώτη στιγμή που ο Στέ- Πώς άλλαξαν οι σχέσεις της διοίκησης και των οργανωμένων της Ομόνοιας Του ΗΡΟΔΟΤΟΥ ΜΙΛΤΙΑΔΟΥΣ Όσοι ήταν παρόντες στην εκλογική Γενική Συνέλευση της Ομόνοιας στις 30 Ιουνίου 2012 στο οίκημα της ΠΕΟ, δεν πρόκειται να ξεχάσουν όσα διαδραματίστηκαν. Οι οπαδοί του «τριφυλλιού», διαμαρτυρόμενοι για το γεγονός ότι δεν είχαν δικαίωμα εισόδου στην αίθουσα της συνέλευσης, αποτέλεσμα της δυσκολίας εγγραφής μελών στο σωματείο, προχώρησαν σε προπηλακισμούς και ζημιές. Δυόμισι μήνες αργότερα και ενώ ο Μιλτιάδης Νεοφύτου είχε αποχωρήσει < < < < < < < Ο Στέλιος Μυλωνάς πήγε αρκετές φορές στο Φαν Κλαμπ και είδε παιχνίδια μαζί με τους οργανωμένους από την κερκίδα από την προεδρία, η προσωρινή –τότε– διοίκηση του Στέλιου Μυλωνά συγκάλεσε μεγάλη ανοικτή παγκύπρια συγκέντρωση στην Κρατική Έκθεση με θέμα το οικονομικό. Η αίθουσα ήταν γεμάτη και το κλίμα εξαιρετικό, μέχρι που, προς το τέλος της συγκέντρωσης, δημιουργήθηκε ένταση, όταν οπαδοί διαμαρτυρήθηκαν ξανά για τον ίδιο λόγο. Το κλίμα μεταξύ διοίκηση και οπαδών ήταν σε άσχημο σημείο… Την 1η Μαΐου 2013 ο πρόεδρος της Ομόνοιας, Στέλιος Μυλωνάς, ως διαιτητής στο πλαίσιο του Fan Day, σφύριζε τον φιλικό αγώνα μεταξύ των παλαιμά- χων του «τριφυλλιού» και του Πράσινου Λαού. Ο ισχυρός άνδρας της Ομόνοιας έδειξε κίτρινη κάρτα σε οπαδό-ποδοσφαιριστή, απέβαλε τον… βοηθό διαιτητή (ο οποίος προερχόταν από τις τάξεις της κερκίδας), ενώ τα έβαλε και με τους προπονητές της ομάδας του Λαού, τους ηθοποιούς Λώρη Λοΐζίδη και Μαρίνο Χατζηβασιλείου. Εκείνη την ημέρα, οκτώ περίπου μήνες μετά την ένταση στην ανοικτή συγκέντρωση στην Κρατική Έκθεση, τα πάντα είχαν αλλάξει στην Ομόνοια. Οι σχέσεις διοίκησης και οργανωμένων όχι μόνο βελτιώθηκαν, αλλά έφτασαν σήμερα να βρίσκονται σε εξαιρετικό σημείο. O Στέλιος Μυλωνάς «κιτρινίζει» οπαδό της Ομόνοιας, όμως τα έχει βρει με τους οργανωμένους. Η σημερινή κατάσταση Η εικόνα της 24ης Φεβρουαρίου 2011, όταν οι οπαδοί εισέβαλαν στην προπόνηση της ομάδας στο «Ηλίας Πούλλος» και κτύπησαν ποδοσφαιριστές, διαμαρτυρόμενοι για την απόδοση της ομάδας, δείχνει να ανήκει στο μακρινό παρελθόν. Σήμερα οι οργανωμένοι οπαδοί είναι δίπλα στην ομάδα ό,τι και να συμβαίνει στο γήπεδο, ενώ βρίσκονται σε ανοικτή γραμμή επικοινωνίας με τη διοίκηση, με τις δύο πλευρές να κάνουν συχνές συναντήσεις. «Από το Σεπτέμβρη μέχρι σήμερα κτίσαμε μια σχέση αλληλοσεβασμού. Ειδικά τους τελευταίους δύο μήνες ήρθαμε κοντά. Τους μιλάμε πια καθαρά και ο κόσμος το εκτίμησε αυτό», λέει στην «Καθημερινή» το μέλος της διοίκησης της Ομόνοιας και συνδετικός κρίκος με τους οπαδούς, Χριστόδουλος Χριστοδούλου, ο οποίος συνέχισε: «Είμαστε συνέχεια σε επαφή. Πριν από Η εικόνα της 24ης Φεβρουαρίου 2011, όταν οι οπαδοί εισέβαλαν στην προπόνηση της ομάδας στο «Ηλίας Πούλλος», δείχνει να ανήκει στο μακρινό παρελθόν. λίγες μέρες, μάλιστα, είχαμε συνάντηση με τη Θύρα 9 και όλα τα ΣΥ.ΦΙ. Μην ξεχνάμε ότι είμαστε και εμείς φίλαθλοι της Ομόνοιας». Ο συντονιστής της Θύρας 9, Μάριος Αργυρού, μίλησε και αυτός στην «Καθημερινή»: «Σε σύγκριση με τις προηγούμενες διοικήσεις, οι σχέσεις τώρα με τη διοίκηση είναι σε πολύ καλή κατάσταση, σχεδόν άριστες. Βρίσκονται στο καλύτερο σημείο». Πώς άλλαξαν οι σχέσεις Για να ανατραπεί το κλίμα που υπήρχε και οι σχέσεις από ταραχώδεις να με- τατραπούν σε εξαιρετικές, χρειάστηκαν να γίνουν αρκετές επαφές και ενέργειες. Πρώτα, η αλλαγή της ηγεσίας του σωματείου βοήθησε πάρα πολύ την κατάσταση. «Ήρθε πιο κοντά στους οπαδούς η νέα διοίκηση του Στέλιου Μυλωνά και ο ίδιος ο Στέλιος ήρθε κοντά στους φιλάθλους, όπως και ο συνδετικός κρίκος, ο Χριστόδουλος. Είναι μια επαφή που δεν υπήρχε παλιά», λέει ο Μάριος Αργυρού. Ο Χριστόδουλος Χριστοδούλου από την πλευρά του μίλησε για τις ενέργειες κτισίματος εμπιστοσύνης μεταξύ διοίκησης και οπαδών: «Στόχος του νέου Δ.Σ., όταν ανέλαβε, ήταν να έρθει κοντά στους φιλάθλους. Από την πρώτη στιγμή πήγα σε όλα τα ΣΥ.ΦΙ. και στη Θύρα. Σιγά-σιγά αποκτήθηκε αμοιβαία εμπιστοσύνη. Και εγώ ένας απ’ αυτούς είμαι». Επί Μιλτιάδη Νεοφύτου οι σχέσεις με τους οπαδούς ήταν σε κάκιστο σημείο. Η αλλαγή αυτού του γεγονότος ήταν μια από τις προτεραιότητες της νέας διοίκησης. «Ξεκινήσαμε επαφές. Πήγαμε και τους βρήκαμε. Μιλήσαμε με ειλικρίνεια μαζί τους και οι ίδιοι κατάλαβαν ότι είναι το μοναδικό μας στήριγμα. Βοήθησαν και οι πολλές παγκύπριες συγκεντρώσεις, οι οποίες οργανώνονταν από τους φιλάθλους και εμείς δίναμε το παρών μας», τονίζει ο Χριστόδουλος Χριστοδούλου. «Ζητήσαμε διαφάνεια από τη διοίκηση και μέχρι στιγμής την έχουμε. Ανταποκρίθηκε ο πρόεδρος και δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα», λέει ο Μάριος Αργυρού. Οι εξετάσεις όλων των αιτήσεων για μέλη και η έγκριση τους βοήθησε στο κτίσιμο εμπιστοσύνης, όπως και η σημαντική πτώση των τιμών στα διαρκείας, ενώ πλέον συχνές είναι οι δηλώσεις των διοικούντων σχετικά με τους φιλάθλους στις οποίες… στάζουν μέλι. λιος Μυλωνάς ανέλαβε την προεδρία της Ομόνοιας, φρόντισε να κτίσει γέφυρες επικοινωνίας με τους οπαδούς, σε αντίθεση με τον προκάτοχο του Μιλτιάδη Νεοφύτου. Οι επισκέψεις του Μυλωνά στο Φαν Κλαμπ της Θύρας 9 είναι συχνές, ενώ είδε και παιχνίδια μαζί με τους οργανωμένους από την κερκίδα, όπως στον αγώνα με την ΑΕΚ στο ΓΣΖ. Μετά το παιχνίδι με τον Απόλλωνα στο Τσίρειο και την ήττα, φρόντισε να κάτσει με τους οπαδούς για αρκετή ώρα στην κερκίδα και να συζητήσει μαζί τους, ηρεμώντας τα πνεύματα. «Κάνει πράγματα που δεν έκαναν οι άλλες διοικήσεις», λέει στην «Κ» ο Μάριος Αργυρού. Από την πλευρά τους οι οργανωμένοι έχουν βελτιώσει πολύ τη συμπεριφορά τους στην κερκίδα και η ομάδα πλέον δεν δέχεται τις ίδιες τιμωρίες όπως πέρσι, όταν αντιμετώπισε αρκετές ποινές κεκλεισμένων των θυρών. Αυτό κατέστη εφικτό μετά από μεγάλη προσπάθεια από τους οργανωμένους. Όμως το σημείο που άλλαξε ολοκληρωτικά τις σχέσεις διοίκησης-οπαδών ήταν –όσο και να φαίνεται περίεργο– η κακή οικονομική κατάσταση του σωματείου! Το άνοιγμα των διοικούντων προς τον κόσμο στις αρχές Μαρτίου βρήκε αμέσως στήριγμα από τους οργανωμένους οπαδούς. «Εκείνες τις ημέρες ήρθε μόνος του στο Φαν Κλαμπ ο Στέλιος Μυλωνάς, απάντησε σε όλες μας τις ερωτήσεις, δέχτηκε αρκετές δύσκολες ερωτήσεις και όταν είδαμε την ειλικρίνειά του, ήμασταν οι πρώτοι που δώσαμε τα χίλια ευρώ», λέει ο Μάριος Αργυρού. Από τότε έγιναν δεκάδες εκδηλώσεις με πρωτοστάτες τους οργανωμένους οπαδούς της Ομόνοιας. Το Fan Day των οργανωμένων στο «Ηλίας Πούλλος» έφερε στα ταμεία του σωματείου περίπου 30.000 ευρώ, οι παγκύπριες συγκεντρώσεις διεξάγονταν μετά από ενέργειες των οπαδών, ενώ τα ΣΥ.ΦΙ. και η Θύρα έκαναν συνεχώς καλέσματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για οικονομική στήριξη της ομάδας. «Οι οργανωμένοι ήταν το Α και το Ω για μένα. Χωρίς αυτούς δεν θα μαζεύαμε τα λεφτά και δεν θα ήμασταν εδώ που είμαστε τώρα», παραδέχεται ο Χριστόδουλος Χριστοδούλου. Eτσι θα αποκτήσει η AEK στόφα μεγάλης ομάδας Οι παράγοντες που πρέπει να λειτουργήσουν για να μείνει η ομάδα της Λάρνακας ανάμεσα στους πρωταγωνιστές του πρωταθλήματος Του ΣΤΕΛΙΟΥ ΣΤΕΛΙΟΥ Στη διάρκεια της χρονιάς υπήρχαν περιπτώσεις που η ΑΕΚ έδινε την εντύπωση ότι μπορούσε να υπερβάλει εαυτόν και να διεκδικήσει ακόμη και αυτό τον τίτλο του πρωταθλήματος. Σε σημαντικά σημεία της σεζόν, όμως, η ομάδα της Λάρνακας υστέρησε και έτσι δεν μπόρεσε να κάνει ακόμη μεγαλύτερο βήμα στη φετινή χρονιά. Όπως και να έχει, οι κιτρινοπράσινοι τα τελευταία χρόνια βρίσκονται σε ανοδική πορεία και θέλουν να παραμείνουν στη συνείδηση του φίλαθλου κόσμου ως μία από τις μεγάλες ομάδες του κυπριακού πρωταθλήματος. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να λειτουργήσουν κά- Η ισοπαλία (1-1) με την Αγία Νάπα στην 19η αγωνιστική, κράτησε οριστικά την ΑΕΚ πίσω από τις δύο πρώτες θέσεις στη βαθμολογία. < < < < < < < Σε σημαντικά σημεία της σεζόν, η ομάδα της Λάρνακας υστέρησε και έτσι δεν μπόρεσε να κάνει ακόμη μεγαλύτερο βήμα στη φετινή χρονιά ποιοι παράγοντες που στη νέα χρονιά να την βοηθήσουν να βρεθεί ξανά στα ψηλά δώματα της βαθμολογίας και γιατί όχι να κερδίσει κάτι περισσότερο από ό,τι στη φετινή χρονιά. Παρούσα στα δύσκολα Στη διάρκεια της χρονιάς, η ΑΕΚ είχε να λέει για κάποια φοβερά επιτεύγματα, όπως το γεγονός ότι στις πρώτες οκτώ αγωνιστικές ήταν αήττητη, αλλά και ό,τι πέτυχε σημαντικά διπλά επί ΑΠΟΕΛ, Ομόνοιας και Ανόρθωσης. Σε περιπτώσεις όμως που το… σίδερο έβραζε, η ομάδα της Λάρνακας έδειξε ότι δεν είχε τη στόφα της μεγάλης ομάδας για να μπορέσει να κάνει το κάτι παραπάνω. Ευκαιρίες για να μπλεχτεί περισσότερο στα σενάρια του τίτλου είχε πολλές στη διάρκεια της σεζόν, όμως δεν τις εκμεταλλεύτηκε, ενώ στο κύπελλο η παρουσία στα ημιτελικά κόντρα στον Απόλλωνα –κυρίως στο πρώτο ματς στο Τσίρειο– δεν ήταν αυτή που άρμοζε για να κερδηθεί η πρόκριση στον τελικό. Εκμετάλλευση της έδρας Παρά το γεγονός ότι οι Λαρνακείς πήραν σημαντικά διπλά, δεν μπόρεσαν Για να παραμείνει σε ανοδική πορεία, η ομάδα της Λάρνακας καλείται, με ακόμη πιο μικρό προϋπολογισμό, να κάνει καλές επιλογές στη στελέχωση του ρόστερ. Δικαιολογημένα τα παράπονα των ανθρώπων της ΑΕΚ για τη μικρή παρουσία των οπαδών στα παιχνίδια της ομάδας. να εκμεταλλευτούν καθόλου την έδρα τους, το στάδιο ΓΣΖ, χάνοντας κρίσιμους βαθμούς. Από τα 16 εντός έδρας παιχνίδια, στα μισά η ΑΕΚ έφυγε με σκυμμένο το κεφάλι από την έδρα της. Και το μεγαλύτερο δυστύχημα δεν είναι ότι έχασε από ομάδες των πάνω διαζωμάτων (ΑΕΛ, Ομόνοια, ΑΠΟΕΛ, Ανόρθωση), αλλά ότι απώλεσε και βαθμούς σε παιχνίδια με Νέα Σαλαμίνα και Δόξα. και αν τελικά η ομάδα της Λάρνακας αλλάξει διοικητική ηγεσία. Να έρθει κοντά ο κόσμος Είναι αλήθεια ότι τα παράπονα που εκφράζουν κατά διαστήματα οι άνθρωποι της ΑΕΚ δεν είναι καθόλου υπερβολικά. Η παρουσία του κόσμου στα παιχνίδια της ομάδας δεν είναι σε καμία περίπτωση η αναμενόμενη. Ναι μεν ο κόσμος στις κερκίδες δεν παίζει μπάλα, αλλά πολλές φορές αυτός… μπορεί να κερδίσει ένα παιχνίδι. Δεν είναι τυχαίο, επίσης, ότι αρκετές ομάδες, αν και μπορεί να κάνουν χρόνια να κατακτήσουν τίτλο, συγκαταλέγονται ανάμεσα στις ισχυρές του πρωταθλήματος, λόγω του κόσμου που «κουβαλούν» μαζί τους. Να μη χαλάσει η χημεία Ο Μπεν Σιμόν κερδίζει τις εντυπώσεις στον πάγκο, όμως η παρουσία του, αν και έχει συμβόλαιο, δεν είναι σίγουρη για τη νέα χρονιά – μάλλον θα επιστρέψει στο Ισραήλ. Επίσης, βασικοί ποδοσφαιριστές, όπως οι Χαΐμοφ και Ντα Σίλβα, κατά πάσα πιθανότητα θα αποτελέσουν παρελθόν. Επομένως, είναι ανοικτό το ενδεχόμενο να αλλάξουν αρκετά πρόσωπα στην ομάδα της Λάρνακας, όμως θα πρέπει να μη χαλάσει η χημεία των τελευταίων χρόνων. Το οικογενειακό κλίμα που εξήραν όλοι στην ομάδα πρέπει να κρατηθεί. Ασφάλεια από διοίκηση Μπάλα δεν παίζει ούτε η διοίκηση, όμως είναι ένας παράγοντας που μετρά στην καλή πορεία μίας ομάδας. Όταν οι συνθήκες που δημιουργούνται είναι ιδανικές για τους ποδοσφαιριστές, ώστε να κάνουν ανενόχλητοι τη δουλειά τους, τότε έχουν και μεγαλύτερες ορέξεις να βγάλουν την ποιότητά τους στον αγωνιστικό χώρο. Η διοίκηση του Κώστα Μιχαηλίδη τα τελευταία χρόνια διαχειρίζεται πολύ καλά την ομάδα και αν εξαιρεθεί το τελευταίο διάστημα που καθυστέρησαν κάπως οι οφειλές προς τους ποδοσφαιριστές, κατά τα άλλα η ΑΕΚ είναι από τις ομάδες που είναι στην καλύτερη κατάσταση όσον αφορά το οικονομικό. Αυτό πρέπει να κρατηθεί και στη νέα χρονιά, έστω Ανεξαρτήτως του αν θα μείνει ή θα φύγει ο πρόεδρος, είναι σημαντικό να κρατηθεί η διοικητική σταθερότητα. Καλές μεταγραφικές επιλογές Είναι δεδομένο ότι το μπάτζετ θα πέσει ενόψει της χρονιάς και μάλλον δεν θα ξεπερνά τα 2 εκατομμύρια ευρώ. Γι’ αυτό, για να παραμείνει η ΑΕΚ σε ανοδική πορεία, καλείται, με ακόμη πιο μικρό προϋπολογισμό, να κάνει καλές επιλογές στη στελέχωση του ρόστερ. Ακόμη και αν φύγουν σημαντικοί ποδοσφαιριστές, είναι πολύ σημαντικό να έρθουν στην ομάδα αντικαταστάτες που να μπορούν να βοηθήσουν αγωνιστικά και να κρατήσουν τη δυναμική σε καλά επίπεδα. Στις προηγούμενες μεταγραφικές περιόδους, η ομάδα της Λάρνακας κατάφερε να πάρει καλούς παίκτες που δεν κοστίζουν. Έχουμε σημειώσει αρκετές φορές ότι έχουν δημιουργηθεί διασυνδέσεις με καλές «πηγές» εύρεσης ποδοσφαιριστών σε προσιτές τιμές, που αποδεικνύονται λίρα εκατό για τα δεδομένα του κυπριακού πρωταθλήματος. Αυτό είναι απαραίτητο να γίνει και στη φετινή πορεία του προγραμματισμού, με βάση το ότι θα μειωθεί κι άλλο ο προϋπολογισμός της ομάδας για τη νέα χρονιά. SP-05_SPOR 5/17/13 5:58 PM Page 5 Π ΟΔ ΟΣΦΑ Ι Ρ Ο Kυριακή 19 Μαΐου 2013 Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ l 5 Χρωστάει παντού η Ανόρθωση Οφείλει χρήματα σε τραπεζικά ιδρύματα, μέλη του σωματείου, πιστωτές και παίκτες της Του ΣΙΜΟΥ ΠΑΦΙΤΗ Για πρώτη φορά στην Ανόρθωση αποφάσισαν να κοιτάξουν κατάματα το οικονομικό πρόβλημα του σωματείου. Τα προηγούμενα χρόνια οι εκάστοτε διοικήσεις κορόιδευαν τον κόσμο της ομάδας και κατ’ επέκταση τον εαυτό τους, παρουσιάζοντας τη μισή αλήθεια. Το χρέος εκτινάχθηκε στα ύψη. 13 εκατ. ευρώ δεν είναι δα και αμελητέο ποσό, ιδίως στους χαλεπούς οικονομικά καιρούς που διανύει η Κύπρος. Η πραγματικότητα είναι πως σημαντικό μέρος < < < < < < < Το χρέος που ανακοινωνόταν στην εκάστοτε Γ.Σ. δεν ανταποκρινόταν στην αλήθεια και ο κόσμος της ομάδας δίκαια νιώθει αίσθημα κοροϊδίας αυτού του ποσού (2,9 εκατ. ευρώ) θα εξοφληθεί μεσοπρόθεσμα από εκχωρήσεις στις τράπεζες εγγυημένων εισπράξεων του σωματείου, ενώ ένα άλλο μέρος (2,2 εκατ. ευρώ) αφορά προσωπικά δάνεια μελών της Ανόρθωσης που τουλάχιστον δεν απειλούν άμεσα τη βιωσιμότητα της ομάδας. Η «Κυρία» χρειάζεται μεσοπρόθεσμα 4,6 εκατ. ευρώ. Αν και δεν οριοθετήθηκε χρονικός ορίζοντας, το ποσό αυτό πρέπει να εξευρεθεί στους επόμενους έξι μήνες, το αργότερο σε ένα χρόνο. Πρόκειται για εξαιρετικά ψηλό νούμερο και χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να εξευρεθεί. Άμεσα, η ομάδα της Αμμοχώστου χρειάζεται 1,2 εκατ. ευρώ για να περάσει τα κριτήρια Ιουνίου και το ποσό αφορά οφειλές προς τους ποδοσφαιριστές (τρία μηνιάτικα) και τον Σίνισα Ντομπρασίνοβιτς, στον οποίο οφείλονται, με απόφαση της επιτροπής επίλυσης διαφορών, 150.000 ευρώ. Βάλσαμο αποτελεί η μεταγραφή του Ρικάρντο Λαβόρδε στη ρωσική Κρασνοντάρ, αφού οι κυανόλευκοι θα βάλουν στα ταμεία τους όσα χρειάζονται για τα επικείμενα κριτήρια Ιουνίου της UEFA. Πού χρωστάει Πάνω από 10 εκατ. ευρώ σε μισθούς παικτών ξόδεψε η Ανόρθωση τα τελευταία πέντε χρόνια. Οι συνεχείς αλλαγές του ρόστερ και η κατά διαστήματα υπέρογκη σπατάλη για μεταγραφές «αστέρων» που θα λύτρωναν την «Κυρία» κόστισαν τον «κούκο αηδόνι». Τα 13 εκατ. ευρώ οφείλονται σε τραπεζικά ιδρύματα, στο κράτος, σε ποδοσφαιριστές και σε μέλη του σωματείου που επωμίστηκαν προσωπικό χρέος. Δάνεια επί δανείων, ώστε να αποζημιώνονται οι ποδοσφαιριστές, αύξησαν το χρέος σε τραπεζικά ιδρύματα στα 6.793.000 ευρώ. Από αυτά, 2,9 εκατ. ευρώ θα εξοφληθούν μεσοπρόθεσμα από εκχωρήσεις εγγυημένων εισπράξεων του σωματείου. Στο σύνολο των τραπεζικών δανείων συμπεριλαμβάνεται και αυτό της Κτηματικής (η οποία υπόκειται στην Ανόρθωση, επομένως δεν αποτελεί «αγκάθι»), το οποίο ανέρχεται στις 842.000 ευρώ. Περίπου 2,2 εκατ. ευρώ του χρέους αφορούν προσωπικά δάνεια νυν και πρώην μελών του διοικητικού συμβουλίου. Από αυτά το μισό εκατομμύριο έχει ήδη δωριστεί στην Ανόρθωση, ενώ το υπόλοιπο 1,7 εκατ. ευρώ όχι μόνο δεν απειλεί το σωματείο, αλλά ουδείς γνωρίζει αν θα βγει ποτέ από το ταμείο του σωματείου. Προσωπικό δάνειο έκανε, σύμφωνα με πληροφορίες, Η πραγματικότητα είναι πως 2,9 εκατ. ευρώ θα εξοφληθούν μεσοπρόθεσμα από εκχωρήσεις στις τράπεζες εγγυημένων εισπράξεων, ενώ 2,2 εκατ. αφορούν προσωπικά δάνεια μελών της Ανόρθωσης που δεν απειλούν άμεσα τη βιωσιμότητα της ομάδας. Σε τραπεζικά ιδρύματα 6,8 Οφειλές προς το κράτος (φόρος εισοδήματος και κοινωνικές ασφαλίσεις) Τα οφειλόμενα της Ανόρθωσης Του ΗΡΟΔΟΤΟΥ ΜΙΛΤΙΑΔΟΥΣ Οι στόχοι της ακαδημίας Ο Άμπι Σπύρου, εκ μέρους της Arsenal Soccer Schools, μίλησε στην Δύο ποδοσφαιριστές της σχολής Άρσεναλ, οι Κωνσταντίνος Πολ Κυπριανού και Άλεξ Πασχαλίδης, θα μεταβούν τον Ιούνιο στη Θεσσαλονίκη για να δοκιμαστούν στο καμπ των «κανονιέρηδων». Οι διάφορες ηλικιακές ομάδες λαμβάνουν μέρος στο πρωτάθλημα της ΠΟΑΠ και σε τουρνουά όπως αυτό της Αγ. Νάπας «Καθημερινή» για τους στόχους της ακαδημίας: «Θέλουμε να δώσουμε την ευκαιρία στα παιδιά να κοινωνικοποιηθούν, να εξασκηθούν στο ποδόσφαιρο και να μάθουν να παίρνουν εντολές από τους προπονητές. Όλα αυτά γίνονται μέσα από συγκεκριμένα ασκησιολόγια που στέλνονται από την Άρσεναλ. Οι προπονητές δεν δουλεύουν από μόνοι τους, αλλά επιμορφώνονται από την αγγλική ομάδα, πάνε σε σεμινάρια και δέχονται και επισκέψεις μερικές φορές τον χρόνο από τους ανθρώπους της Άρσεναλ». Η συνεργασία με την Αρσεναλ Η σχολή της Άρσεναλ στην Κύπρο λειτουργεί υπό τις κατευθυντήριες γραμμές της αγγλικής ομάδας. Το κυπριακό παρακλάδι ανήκει στον τομέα ευθύνης της νοτιοανατολικής Μεσογείου. Η βάση της περιοχής είναι η Θεσσαλονίκη, όπου η Άρσεναλ διατηρεί σχολή ποδοσφαίρου, στην οποία μετέχουν οι ελίτ ποδοσφαιριστές της ευρύτερης περιοχής, με όλα τα έξοδα 2,9 στην αγγλική ομάδα. Στην ελίτ σχολή της Άρσεναλ στην ελληνική πόλη αγωνίζονται ποδοσφαιριστές ηλικίας 12 με 16 ετών, οι οποίοι για τέσσερα χρόνια περνάνε από ενδελεχή έλεγχο και εκμάθηση από τους προπονητές των «κανονιέρηδων». Όταν φτάσουν τα 16 τους χρόνια, γίνεται η επιλογή και οι νεαροί ποδοσφαιριστές είτε συνεχίζουν στο Λονδίνο και στις εγκαταστάσεις της Άρσεναλ, είτε παραχωρούνται σε άλλες ομάδες και αρχίζουν εκεί την επαγγελματική τους καριέρα. Για να γίνουν δεκτοί στη σχολή της Άρσεναλ στη Θεσσαλονίκη οι φερέλπιδες ποδοσφαιριστές της νοτιοανατολικής Μεσογείου, πρέπει να περάσουν πρώτα από το καμπ στη Μακεδονική πόλη, το οποίο φέτος θα γίνει το διήμερο 1-2 Ιουνίου. Εκεί θα μεταβούν φέτος έξι Κυπριόπουλα, που γεννήθηκαν το 2001. Πρόκειται για τους Ιάκωβο Σαββίδη, Οδυσσέα Σπυρίδη, Στέφανο Ασσιώτη, Ανδρέα Χρυσοστόμου, Γιάννη Κυριακίδη και Κωνσταντίνο Πολ Κυπριανού, με τον τελευταίο να ανήκει στη σχολή της Άρσεναλ στην Κύπρο. Στη Θεσσαλονίκη θα μεταβεί και ο Άλεξ Πασχαλίδης, επίσης της Άρσεναλ, ο οποίος είναι γεννημένος το 2002, για να πάρει εμπειρίες. Όσοι Κύπριοι επιλεχθούν, θα κληθούν να ενσωματωθούν στην ελίτ σχολή της Άρσεναλ στην Ελλάδα. 2,2 Προσωπικά δάνεια μελών νυν και πρώην Δ.Σ. ο πρόεδρος Σάββας Κάκος, ύψους μισού εκατομμυρίου, προκειμένου η Ανόρθωση να περάσει τα κριτήρια Μαΐου, ενώ περίπου 1,2 εκατ. ευρώ έβαλε στην ομάδα ο Χρίστος Πουλλαΐδης. Στα 2,9 εκατ. ευρώ φθάνουν οι οφειλές της «Κυρίας» προς το κράτος, σε κοινωνικές ασφαλίσεις και φόρο εισοδήματος. Σε αυτό τον τομέα η ο- Ο Αρα Πετροσιάν είναι ο χεντ κόουτς - Στενή συνεργασία με την ομάδα < < < < < < < 13,1 εκατομμύρια ευρώ Διακόσια παιδιά απασχολούνται στην ακαδημία της Αρσεναλ Γύρω στα 200 παιδιά από 4 μέχρι 13 ετών αγωνίζονται στις ακαδημίες της Arsenal Soccer School στην Κύπρο, η οποία στεγάζεται στα γήπεδα φούτσαλ στον χώρο του Κεραυνού Στροβόλου. Η σχολή διατηρεί στενή και συνεχή συνεργασία με την Arsenal FC, η οποία επιβλέπει και συντονίζει όλες τις σχολές της ανά το παγκόσμιο. Ο Άρα Πετροσιάν είναι ο χεντ κόουτς της κυπριακής σχολής και παράλληλα τεχνικός διευθυντής της νοτιοανατολικής Ευρώπης της Arsenal Soccer Schools. Οι προπονήσεις στην ακαδημία της Άρσεναλ στην Κύπρο είναι καθημερινές για τα παιδιά μεγαλύτερων ηλικιών, ενώ οι μικρότεροι προπονούνται λιγότερες φορές την εβδομάδα, πάντα ανάλογα με την ηλικία τους. Αυτή την περίοδο γίνονται ενέργειες από τους ανθρώπους της σχολής της Άρσεναλ για σύναψη συνεργασίας με ομάδα στην οποία θα μεταπηδούν οι παίκτες όταν κλείνουν τα 13 τους χρόνια ή για εξεύρεση μεγαλύτερου χώρου για να μπορούν να στεγάσουν τη συγκεκριμένη ηλικιακά ομάδα των «κανονιέρηδων». Έξι προπονητές απασχολούνται στην σχολή της Άρσεναλ στην Κύπρο. Τον χεντ κόουτς Άρα Πετροσιάν πλαισιώνει ο Γιώργος Κυπριανού, ο οποίος παράλληλα είναι γυμναστής στην Εθνική Κύπρου U19, ο Περικλής Αντωνίου, πρώην προπονητής στην Εθνική φούτσαλ της Ουαλίας, ο Κρίστοφερ Παπαδόπουλος και ο Ρος Πίνκους, ενώ τις υπηρεσίες του προσφέρει και ο προπονητής τερματοφυλάκων Χριστόφορος Λοΐζου, ο οποίος παράλληλα εργάζεται και για τις μικρές Εθνικές Κύπρου. Οι διάφορες ηλικιακές ομάδες της Arsenal Soccer School λαμβάνουν μέρος στο νεοσύστατο πρωτάθλημα ακαδημιών της Παγκύπριας Ομοσπονδίας Ακαδημιών Ποδοσφαίρου (ΠΟΑΠ), το οποίο ολοκληρώθηκε πριν από μερικές εβδομάδες, ενώ στη διάρκεια της σεζόν λαμβάνει μέρος σε τουρνουά, μεταξύ των οποίων και αυτό της Αγίας Νάπας. Στη φετινή διοργάνωση τον Απρίλιο του 2013, η Άρσεναλ έφτασε στον τελικό της κατηγορίας 2002 (U11). ΣΥΝΟΛΟ 1,2 οφειλόμενα σε παίκτες (τρία μηνιάτικα) και προσφυγή Ντομπρασίνοβιτς μάδα της Αμμοχώστου ήρθε σε διακανονισμό και καταβάλλει μηνιαίες δόσεις των 56.000 ευρώ για εξόφληση των οφειλών της, ενώ ένα ποσό θα πληρώνεται από χορηγίες του ΚΟΑ για διαγραφή χρέους προς το κράτος πριν από το 2006. Τρία μηνιάτικα, το σύνολο των οποίων ξεπερνά κατά λίγο το 1 εκατ. ευρώ, οφείλει στους ποδοσφαιριστές η Ανόρθωση, ενώ το παζλ των 13 εκατ. ευρώ κλείνει ο Σίνισα Ντομπρασίνοβιτς, στον οποίο η «Κυρία» χρωστά 150.000 ευρώ και είναι η μοναδική τελεσίδικη απόφαση που υπάρχει από την επιτροπή επίλυσης διαφορών. Σύντομα όμως ακολουθούν οι περιπτώσεις των Μπρούνο Σεϊρού, Εμάνουελ Περόνε, Μπιέλ Μεντίνα και Λούκας Κονσίστρε. Ψέματα και εισηγήσεις Από πλεόνασμα το 2008, η Ανόρθωση βρίσκεται πέντε χρόνια μετά με χρέος 13 εκατ. ευρώ. Σε αυτή την πενταετία η «Κυρία» άλλαξε πέντε προέδρους. Όχι μόνο ουδείς πήρε σοβαρά το οικονομικό πρόβλημα που μεγάλωνε μέρα με τη μέρα και πλέον γιγαντώθηκε, αλλά με ελλειμματικούς προϋπολογισμούς διόγκωναν τη «μαύρη τρύπα». Το χρέος που ανακοινωνόταν στην εκάστοτε Γενική Συνέλευση δεν ανταποκρινόταν στην αλήθεια. 1,7 εκατ. ευρώ χρέος παρουσιάστηκε το 2009, 1,9 εκατ. ευρώ το 2010, 2,3 εκατ. ευρώ το 2011 και 5,6 εκατ. ευρώ το 2012. Σαφέστατα το χρέος της Ανόρθωσης δεν αυξήθηκε κατά 7 εκατ. ευρώ στη φετινή σεζόν. Κάπου εκεί άλλωστε ήταν ο προϋπολογισμός της «Κυρίας». Ο κόσμος της ομάδας δίκαια νιώθει αίσθημα κοροϊδίας και αντιπαθεί όλες ανεξαιρέτως τις διοικήσεις από το 2008 μέχρι σήμερα. Χωρίς άλλη επιλογή, η διοίκηση της Ανόρθωσης αρχίζει οικονομική εκστρατεία. Την ίδια ώρα, όμως, οι φίλοι της ομάδας δεν δείχνουν έτοιμοι να δώσουν από το υστέρημά τους, βλέποντας το αγαπημένο τους σωματείο να βουλιάζει μέρα με τη μέρα από επαναλαμβανόμενα λάθη. Σύμπνοια και συσπείρωση ακούνε, αλλά δεν βλέπουνε. Όσοι ήταν παρόντες το βράδυ της περασμένης Τετάρτης στη Γενική Συνέλευση λένε ότι την ένιωσαν. Αν τα λόγια δεν γίνουν πράξεις και οι διοικούντες, νυν και πρώην, λειτουργούν με μυστικοπάθεια, αποξενωμένοι από τον κόσμο της ομάδας, η Ανόρθωση θα κινδυνέψει. Πρώτιστος στόχος είναι η ευαισθητοποίηση του κόσμου. Δεδομένη είναι η μείωση του προϋπολογισμού ενόψει της νέας περιόδου σε όσο το δυνατόν χαμηλότερα ποσά. Πέραν του Λαβόρδε, θα γίνει προσπάθεια πώλησης και άλλων ποδοσφαιριστών, ώστε να μπουν λεφτά στο ταμείο της ομάδας. Στην Τακτική Συνέλευση, που θα πραγματοποιηθεί την 31η Μαΐου, ο πρόεδρος Σάββας Κάκος θα παρουσιάσει ευέλικτες προτάσεις με στόχο την οικονομική εξυγίανση του σωματείου. SP-06_SPOR 5/17/13 5:59 PM Page 6 6 l Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΘΛ Η Τ Ι Σ Μ ΟΣ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Kυριακή 19 Μαΐου 2013 Στο πολυαναμενόμενο αθλητικό γεγονός θα συμμετέχουν πυγμάχοι ολυμπιακού επιπέδου από τρεις ηπείρους και 15 χώρες, ανάμεσά τους και η Κύπρος. Νιώσε την αδρεναλίνη στο FXTM International Limassol Boxing Cup Ο Ολυμπιακός έφθασε στη δεύτερη συνεχόμενη κατάκτηση της Ευρωλίγκας, βασιζόμενος σε ένα πλάνο που πριν από τρία χρόνια έμοιαζε να είναι... αναποτελεσματικό. Το παρελθόν φωτίζει το μέλλον Ολυμπιακός και ελληνικό μπάσκετ βαδίζουν με γνώμονα την επιτυχημένη στρατηγική τους Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΒΑΛΑΒΑΝΗ Η δεύτερη συνεχόμενη κατάκτηση του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος από τον Ολυμπιακό, η ένατη συνολικά για το ελληνικό μπάσκετ και τέταρτη στην τελευταία πενταετία από τους δύο «αιώνιους» εκπροσώπους μας στην Ευρωλίγκα, απέδειξε ότι η διαχρονικότητα του αθλήματος και σε συλλογικό επίπεδο -εκτός από το εθνικό- είναι απαράμιλλη. Σε πλήρη αντίθεση με τους πακτωλούς εκατομμυρίων ευρώ και δολαρίων που δίνουν η ΤΣΣΚΑ Μόσχας και οι τουρκικές ομάδες, αλλά και τη δαπανηρή πολιτική των ισπανικών ομάδων, ο Ολυμπιακός επιβεβαίωσε για μια ακόμα φορά ότι ο πρωταθλητισμός δεν χρειάζεται μόνο χρήματα, γιατί όσα κι αν δοθούν, δεν υπογράφεται κανένα συμβόλαιο με την κατάκτηση κάθε τίτλου. Η επόμενη ημέρα της κατάκτησης του τρίτου ευρωπαϊκού τίτλου του και ενώ στοχεύει στη διατήρηση και των ελληνικών πρωτείων του, βρίσκει τον Ολυμπιακό σε θέση ισχύος για τον σχεδιασμό που πρόκειται να κάνει. Είθισται ύστερα κάθε μεγάλη επιτυχία για τις διοικήσεις και τους παίκτες των οποίων ολοκληρώνονται τα συμβόλαιά τους, να υπάρχει το δύσκολο σκέλος των διαπραγματεύσεων. Ο αντικειμενικός στόχος του Ολυμπιακού θα είναι η μεγαλύτερη δυνατή διατήρηση της ομάδας που κατέκτησε τους δύο τίτλους, καθώς και η ενίσχυσή της σε συγκεκριμένες θέσεις που είχαν εντοπιστεί αδυναμίες, ανεξαρτήτως της επιτυχίας. Ο Σπανούλης Πέρυσι, μετά την κατάκτηση της κορυφής σε Ελλάδα και Ευρώπη, άλλαξε ο προπονητής, υπογράφτηκε νέο συμβόλαιο με τον Πρίντεζη, αποκτήθηκαν οι Περπέρογλου και Μαυροειδής. Αυτό το καλοκαίρι, το μεγάλο ζητούμενο των ερυθρολεύκων είναι η παραμονή του Βασίλη Σπανούλη, ο οποίος εξαργύρωσε τα 7 εκατ. ευρώ του πρώτου συμβολαίου του, με τέσσερις τίτλους μέχρι τώρα. Συνεπώς, η διαπραγμά- < < < < < < Οι ερυθρόλευκοι θα επιχειρήσουν να κρατήσουν και την επόμενη περίοδο τον ίδιο επιτυχημένο κορμό τευση για τις αποδοχές του επόμενου συμβολαίου, έχουν συγκεκριμένη αφετηρία, παρά τη συνέχιση της περιορισμένης οικονομικής τακτικής του Ολυμπιακού. Στα χέρια του πολυτιμότερου παίκτη της φετινής Ευρωλίγκας και των δύο τελευταίων φάιναλ φορ, θα φτάσουν πιθανότατα προτάσεις αρκετών ευρωπαϊκών ομάδων. Ο ίδιος ο Σπανούλης θα μιλήσει πρώτα με τον Ολυμπιακό κι αν δεν συμφωνήσει, θα εξετάσει άλλες προτάσεις. Είναι, αυτονόητα, κοινό όφελος του Ολυμπιακού και του Σπανούλη να ανανεώσουν τη συνεργασία τους για τη στόχευση κι άλλων τίτλων. Πιθανότατα, η διαπραγμάτευση δεν θα κινηθεί με γνώμονα το «τόσα δίνω, πόσα θες», αλλά τίποτα δεν μπορεί να αποκλεισθεί για τόσο μεγάλα ποσά. Δεδομένη και δικαιολογημένη αύξηση αποδοχών από τις 200 χιλιάδες δολάρια που λαμβάνει, θα ζητήσει ο Κάιλ Χάινς για την προσφορά του τα δύο τελευταία χρόνια. Προσφορές άλλων ομάδων, εφόσον υπάρξουν, θα παίξουν σημαντικό ρόλο και στην περίπτωση του Αμερικανού σέντερ «τσέπης». Παρελθόν θα αποτελέσουν ο Πάουελ και ο Γκετσεβίτσιους, ενώ υπό συζήτηση είναι η αντικατάσταση ή όχι του Αντιτς. Οι ερυθρόλευκοι, εφόσον διατηρήσουν ατόφια την περιφερειακή γραμμή τους, θα ενισχυθούν στη θέση του δεύτερου ψηλού, αλλά κι αν υπάρξει ευκαιρία επιλογής με καλύτερο παίκτη από τον μαχητικότατο Σερμαντίνι. Πάντως, ο Ολυμπιακός έχει ήδη προχωρήσει σε μεταγραφή με τον νέο Ελληνα πολίτη, Γιάννη Αντετοκούμπο να υπάρχει κατ’ αρχήν συμφωνία, ενώ ενδιαφέρον υπάρχει και για τον Νίκο Παππά του Πανιωνίου. Η ForexTime Ltd (FXTM) φέρνει κοντά σας μια από τις πιο συναρπαστικές διοργανώσεις αγώνων πυγμαχίας της χρονιάς: το «FΧΤΜ International Limassol Boxing Cup», ένα διεθνές πρωτάθλημα που θα πραγματοποιηθεί στην Κύπρο υπό την αιγίδα της FXTM ARAVIS BOXING TEAM, με συνδιοργανωτές την Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Πυγμαχίας, την Κυπριακή Ομοσπονδία Πυγμαχίας, τον Δήμο Λεμεσού και το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου. Στο πολυαναμενόμενο αθλητικό γεγονός θα συμμετέχουν πυγμάχοι ολυμπιακού επιπέδου από τρεις ηπείρους και 15 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Κύπρου, και αναμένεται να προσελκύσει ένα ενθουσιώδες κοινό από εκατοντάδες αθλητές και οπαδούς της πυγμαχίας. Οι προκριματικοί πραγματοποιήθηκαν στις 17 και 18 Μαΐου στο Φυτίδειο Αθλητικό Κέντρο (ΓΣΟ) στο παραλιακό μέτωπο της Λεμεσού, ενώ οι τελικοί θα πραγματοποιηθούν την Κυριακή 19 Μαΐου, στο «Σπύρος Κυπριανού» στη Λεμεσό. Όλοι οι αγώνες θα είναι ανοικτοί στο κοινό με ελεύθερη είσοδο. Κατά τη διάρκεια του πρωταθλήματος, περίπου 100 πυγμάχοι θα συμμετέχουν σε 60 αγώνες σε 10 κατηγορίες κιλών που θα δοκιμάσουν τη δύναμη, την ταχύτητα και την αντοχή τους, προσφέρο- Το προπονητικό γαϊτανάκι που αναστατώνει τους πάγκους των ευρωπαϊκών ομάδων < < < < < < Οι τελικοί θα πραγματοποιηθούν την Κυριακή 19 Μαΐου, στο «Σπύρος Κυπριανού» στη Λεμεσό ντας συναρπαστικό θέαμα. Ο ιδρυτής της ForexTime, Andrey Dashin, που είναι και ο ίδιος ενθουσιώδης πυγμάχος, δήλωσε: «Είμαστε ενθουσιασμένοι που χορηγούμε αυτό το Πρωτάθλημα Πυγμαχίας και είμαι σίγουρος ότι θα είναι μια φανταστική διοργάνωση που θα παρουσιάσει ένα εξαιρετικό αθλητικό θέαμα που κανείς δεν πρέπει να χάσει. Προσωπικά είμαι αφοσιωμένος στην ανάπτυξη του αθλήματος της πυγμαχίας στην Κύπρου, ειδικότερα ανάμεσα στη νέα γενιά, καθώς πιστεύω ότι προσφέρει μια εξαιρετική ευκαιρία στους νέους να μάθουν την πειθαρχία και την αθλητοπρέπεια. Ελπίζω ότι αυτή η διοργάνωση θα ενθαρρύνει το ενδιαφέρον στο άθλημα και θα βοηθήσει στην ανακάλυψη των ανεξερεύνητων δυνατοτήτων των μελλοντικών πυγμάχων του νησιού». Επισκεφθείτε τη σελίδα www. facebook.com/ForexTime/events για περισσότερες πληροφορίες και για να δηλώσετε συμμετοχή σε αυτή την κορυφαία διοργάνωση αγώνων πυγμαχίας. Η ΚΥΠΡΟΣ ΠΑΙΖΕΙ ΤΕΝΙΣ Κορυφαίοι ποδοσφαιρικοί σύλλογοι αλλάζουν τεχνικούς, δημιουργώντας ένα άκρως ενδιαφέρον... ντόμινο Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Ενα εντελώς διαφορετικό σκηνικό όσον αφορά τους ευρωπαϊκούς συλλόγους αναμένουν οι ποδοσφαιρόφιλοι από το καλοκαίρι, καθώς κατά μία παράξενη σύμπτωση ένας μεγάλος αριθμός (σχεδόν όλοι) των κορυφαίων και πλουσιότερων συλλόγων της Ευρώπης αλλάζει προπονητή ενόψει της νέας σεζόν. Αυτό καθιστά εξαιρετικά ενδιαφέρουσα όχι μόνο την επόμενη χρονιά αλλά ακόμη και το ίδιο το καλοκαίρι, όπου θα γίνει μάχη για την καλύτερη επιλογή τεχνικού, και οι προπονητές θα δείξουν στην προετοιμασία τα πρώτα δείγματα γραφής τους. Φέτος αναμένεται ένα άνευ προηγουμένου προπονητικό γαϊτανάκι στο επίπεδο του Τσάμπιονς Λιγκ που υπό< < < < < < < Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε πώς θα προσαρμοστούν οι σύλλογοι στις απαιτήσεις των νέων τεχνικών τους για μισθό και μεταγραφές σχεται ανατροπές στη νέα περίοδο. Θα έχει ενδιαφέρον να δούμε πώς θα προσαρμοστούν οι πολυέξοδοι σύλλογοι στις απαιτήσεις των νέων τεχνικών τους για μισθό και μεταγραφές δεδομένης πλέον της αυστηρής επιβολής και του οικονομικού ευ αγωνίζεσθαι (financial fair play) από την UEFA. Τον τελευταίο μήνα έχει προκύψει επιδημία αλλαγών στους κορυφαίους πάγκους, με κυρίαρχη την αποχώρηση του σερ Αλεξ Φέργκιουσον από τον πάγκο της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ύστερα από 26 χρόνια, και τη συμφωνία ήδη για την αντικατάστασή του από τον Ντέιβιντ Μόγιες της Εβερτον. Τη θέση του κ. Μόγιες στο Γκούντισον Παρκ λέγεται ότι είναι πιθανόν να πάρει ο Ρομπέρτο Μαρτίνεζ, που αν και υποβιβάστηκε με τη Γουίγκαν στη δεύτερη κατηγορία (την Τσάμπιονσιπ), πρόλαβε να χαρίσει στους «Λάτικς» το Κύπελλο Αγγλίας και μια θέση στο Γιουρόπα Λιγκ της νέας σεζόν. Την ώρα που στο Ολντ Τράφορντ ο σερ Αλεξ αποχωρούσε με δόξα και τιμή από τον πάγκο (τυπικά αποχωρεί αύριο το βράδυ), πιο πέρα στην ίδια πόλη η διοίκηση της Μάντσεστερ Σίτι υπολόγιζε τα 7 εκατ. λίρες που θα δώσει ως αποζημίωση στον Ρομπέρτο Μαντσίνι, που μετά την ήττα από τη Γουίγκαν στο κύπελλο είδε την πόρτα της εξόδου, προς μεγάλη μάλιστα απογοήτευση των οπαδών της ομάδας. Οι ίδιοι δεν θέλουν καν να ακούν για τον διάδοχο του Ιταλού, που θα είναι ο Χιλιανός Μανουέλ Πελεγρίνι. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη διάρκεια του τελικού έβριζαν χυδαία τη διοίκηση της Σίτι. Κι όμως, ο τεχνικός της Μάλαγα έχει καλό βιογραφικό τόσο με την ομάδα της Ανδαλουσίας που έφτασε στα προημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ φέτος όσο και με τη Βιγιαρεάλ, που έφτασε έως και τα ημιτελικά. Με τη Ρεάλ δεν τα κατάφερε μόνο. Τώρα φέρεται να έχει συμφωνήσει με τη Σίτι για δύο χρόνια. Στη Ρεάλ όχι μόνο πάνε για αλλαγή προπονητή, με δεδομένη την αποχώρηση του Ζοζέ Μουρίνιο που αναλαμβάνει κατά πάσα βεβαιότητα την Τσέλσι, αλλά και για αλλαγή φιλοσοφίας, καθώς φαίνεται ότι έχουν χτυπήσει την πόρτα του πολύ πιο χαμηλών τόνων Κάρλο Αντσελότι. Οσο κι αν η Παρί Σεν Ζερμέν δεν είναι διατεθειμένη προς το παρόν να τον αφήσει να φύγει, όπως η ίδια ανακοίνωσε μέσα στην εβδομάδα, μάλλον πρόκειται για περίπτωση όπου «σαν θέλει η νύφη κι ο γαμπρός τύφλα να ’χει ο πεθερός». Αγνωστο παραμένει το αν θα πάρει άλλον προπονητή και η Μπαρτσελόνα, αφού η κλονισμένη υγεία του Τίτο Βιλανόβα τού στέρησε τη δυνατότητα να προπονεί για μεγάλα διαστήματα την ομάδα φέτος, κάτι που οι «μπλαουγκράνα» το πλήρωσαν στην Ευρώπη. Ακόμη και για την Αρσεναλ ακούστηκε ότι είναι πιθανόν να υπάρξει αλλαγή προπονητή, με τον Αρσέν Βενγκέρ που πέρασε τη δυσκολότερη χρονιά του στο βόρειο Λονδίνο να φέρεται ως υποψήφιος για να επιστρέψει στον πάγκο της φιλόδοξης Μονακό, ωστόσο το σενάριο αυτό έχει ατονήσει και η πιθανή εξασφάλιση μιας θέσης στα προκριματικά του Τσάμπιονς Λιγκ του 2013-14 που μάλλον παίρνει η Αρσεναλ από την Τότεναμ διατηρεί τον κ. Βενγκέρ στο «Εμιρεϊτς». Ετσι περιμένουμε να δούμε ποιος θα είναι ο προπονητής που θα χειριστεί τα εκατομμύρια του ιδιοκτήτη των Μονεγάσκων, Ντμίτρι Ριμπολόβλεφ. Νέα εποχή Ο Φέργκιουσον (πάνω αριστερά) παραχωρεί τη θέση του στη Γιουνάιτεντ, στον Μόγιες (πάνω δεξιά), ο Μαντσίνι (μέση αριστερά) αποχωρεί με τον Πελεγρίνι (μέση δεξιά) προ των πυλών της Σίτι, ενώ φαβορί για αντικαταστάτης του Μουρίνιο (κάτω αριστερά) στη Ρεάλ είναι ο Αντσελότι (κάτω δεξιά). Μεγάλο θα είναι το ενδιαφέρον στο Μόναχο για την αναμόρφωση της φιναλίστ του Τσάμπιονς Λιγκ και πρωταθλήτριας Γερμανίας, Μπάγερν, μετά την αποχώρηση του Γιουπ Χάινκες το καλοκαίρι και την ανάληψη της τεχνικής ηγεσίας από τον Πεπ Γκουαρδιόλα. Αλλαγές σημειώνονται ακόμη και σε ομάδες όπως η Βέρντερ Βρέμης, που μετά από 14 χρόνια ανακοίνωσε την περασμένη Τετάρτη ότι τερματίζει τη συνεργασία της με τον Τόμας Σάαφ. Η καταστροφική σεζόν που έκανε η Ιντερ φέτος, που την άφησε και εκτός Ευρώπης, φαίνεται να κλείνει το κεφάλαιο του Αντρέα Στραματσόνι στον πάγκο της. Εκ των φαβορί να τον διαδεχθεί είναι ο λίαν επιτυχημένος προπονητής της Νάπολι, Βάλτερ Ματσάρι, σύμφωνα με τον ιταλικό Τύπο. Τέλος βορειότερα, στην Ολλανδία, τις τύχες της Αϊντχόφεν αναλαμβάνει για τα επόμενα τέσσερα χρόνια ο πρώην άσος της ομάδας Φίλιπ Κοκού. Θα διαδεχθεί τον Ντικ Αντβοκαατ, που απέτυχε με την ομάδα της Φίλιπς τόσο σε πρωτάθλημα όσο και σε κύπελλο φέτος. Επικεντρωμένος στην Ακαδημία του ο Χατζηγεωργίου Μετά από δέκα μήνες στο τουρ της ΑΤΡ, όντας προπονητής του Μάρκου Παγδατή, ο 49χρονος πολύπειρος κόουτς Γιάννος Χατζηγεωργίου, με τη λύση της συνεργασίας του με τον Λεμεσιανό τενίστα, επέστρεψε στην Κύπρο. Μία επιστροφή που του φέρνει ελάχιστες στιγμές ξεκούρασης, μιας και ο Λευκωσιάτης προπονητής βρίσκεται μπροστά από ακόμη μία πρόκληση στην καριέρα του, την ίδρυση Ακαδημίας Τένις. Μίας ιδιωτικής πρωτοβουλίας, που αναμένεται να λάβει σάρκα και οστά τον ερχόμενο Ιούλιο, στον χώρο δίπλα από τις εγκαταστάσεις του Κεραυνού Στροβόλου, με την επωνυμία Masters Tennis Academy. Ο Χατζηγεωργίου θα αφήσει αναγκαστικά για λίγο τις ρακέτες και τα μπαλάκια του τένις, έχοντας να επιβλέψει και να συντονίσει από κοντά τις εργασίες, οι οποίες βρίσκονται σε τελικό πλέον στάδιο. Σύμφωνα με τον πρώην ομοσπονδιακό προπονητή, τα τέσσερα (σκληρής επιφάνειας Plexipave) γήπεδα αναμένεται να είναι έτοιμα την ερχόμενη εβδομάδα, με τα τερτίπια του καιρού τις τελευταίες ημέρες να έχουν καθυστερήσει λίγο την αποπεράτωσή τους. Ο Γιάννος αναμένεται να πιάσει ρακέτα στο νέο του πλέον σπίτι την 1η Ιουλίου, ημερομηνία έναρξης του πρώτου Summer School της Ακαδημίας, διάρκειας πέντε εβδομάδων. ΓΡΑΦΕΙ: CyprusTennisSociety.com SP-07 TECHOLOGIA_SPOR 5/17/13 5:37 PM Page 7 Kυριακή 19 Μαΐου 2013 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Ιδιωτικότητα Τα «ψαχτήρια» καταλαβαίνουν «Ψήφο εμπιστοσύνης» για τη δουλειά της Expect Labs αποτελεί το γεγονός ότι στον προηγούμενο κύκλο χρηματοδότησής της συμμετείχε και η Google, η οποία έχει ήδη αναπτύξει το Google Now, έναν «ψηφιακό βοηθό» που ενσωματώνει τη δική της εκδοχή «προβλεπτικής αναζήτησης». Σε αντίθεση με την τεχνολογία της Expect Labs, το Google Now προσπαθεί να προσδιορίσει ποιες πληροφορίες χρειάζεται ο χρήστης βασιζόμενο σε άλλες παραμέτρους – όπως το ιστορικό των αναζητήσεών του, τη γεωγραφική του τοποθεσία ή την ατζέντα του. Ετσι, σε χώρες σαν τις ΗΠΑ όπου λειτουργεί πλήρως (και στις οποίες δεν συγκαταλέγεται η Ελλάδα), συνεκτιμά την κίνηση στους δρόμους για να ειδοποιεί τον κάτοχο της συσκευής πότε πρέπει να ξεκινήσει για τα ραντεβού του ή «καταλαβαίνει» από τις αναζητήσεις ποια είναι η αγαπημένη του ομάδα, για να τον ενημερώνει για τις ειδήσεις της. Η Google υποστηρίζει ότι το Google Now «δίνει απαντήσεις σε ερωτήματα, πριν καν αυτά διατυπωθούν». Μάλιστα, ενώ έως πρόσφατα ήταν διαθέσιμο μόνο για «έξυπνες» συσκευές με λειτουργικό Android (Android 4.1 και άνω), πριν από 10 ημέρες ενσωματώθηκε στην εφαρμογή Google Search για τα iPhone και τα iPad. Μία κίνηση που δείχνει πως, κυρίως χάρη στο Google Now, ο ιντερνετικός κολοσσός θεωρεί πως η εφαρμογή του μπορεί να ανταγωνιστεί επάξια τον «ψηφιακό βοηθό» Siri της Apple. Από την άλλη πλευρά, για να λειτουργήσει η «προβλεπτική αναζήτηση», συγκεντρώνονται τόσο πολλά δεδομένα για τον χρήστη, που δημιουργούνται εύλογα ανησυχίες για την προστασία της ιδιωτικότητας. «Το Google Now καταλήγει να ξέρει τελικά περισσότερα για σένα απ’ ό,τι η οικογένειά σου», γράφει χαρακτηριστικά το σάιτ ReadWrite. ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΑΚΙΝΗΤΑ§ Πωλείται μονοκατοικία 200τ.μ. σε μισό οικόπεδο. Γωνιακή τύπου, πάνω - κάτω. 3 υπν., 2 πάρκινγ, τζάκι. Ανεξάρτητη, ανακαινισμένη εξ. του 1997. Εξαιρετική κατάσταση, εξαιρετική ευκαιρία. Τηλ: 99662395. Πωλείται καινούργιο διαμέρισμα, ισόγειο 2 υπνοδωματίων με A/C κοινή πισινα,2 parking και μεγάλη βεράντα με κήπο στην περιοχή Τάφοι των Βασιλέων, με τίτλο ιδιοκτησίας στην Παφο.Τιμη:130.000 Τηλ. 99425558 Πωλείται διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων στο Κολόσσι επιπλωμένο, με κλιματισμό σε όλους τους χώρους. Διαθέτει αποθήκη και καλυμμένο χώρο στάθμευσης σε πολύ καλή τιμή. Πληροφορίες 99009501 Πωλείται διαμέρισμα στο Παραλίμνι (περιοχή Ορφανίδη), ενός υπνοδωματίου, 60 τ.μ., με δύο κλιματιστικά, εντοιχισμένα στην κουζίνα, επιπλωμένο, με πάρκινγκ. Με τίτλο ιδιοκτησίας. Τιμή: 78.000. Τηλ:99851521 Πωλείται διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων στο Κολόσσι 90 τ.μ. σε πολύ ήσυχη περιοχή. Βρίσκεται στον 1ο όροφο και είναι πλήρως επιπλωμένο. Υπάρχει κλιματισμός σε όλους τους χώρους. Διαθέτει επιπλέον τουαλέτα ξένων, δύο καλυμμένες βεράντες, αποθήκη και καλυμμένο χώρο στάθμευσης. Η πολυκατοικία είναι 4 χρονών. Τιμή συζητήσιμη. Πληροφορίες 99009501. Πωλείται κατάστημα σε κεντρικό δρόμο της Πάφου 130τ.μ. πάνω - κάτω με υπόγειο χώρο στάθμευσης και μικρή αποθήκη. τηλ. 99425558. ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΝΤΑΙ Ενοικιάζεται διαμέρισμα 3 υπνοδωματίων σε μικρή πολυκατoικία κοντά στην αμερικανική και ρωσική πρεσβεία στη Λευκωσία. 3 bedroom , 2 WC, sitting room/dining area , central heating, 2 a/c, covered parking. Ενοίκιο 700 €. Τηλ. 9765089. Ενοικιάζονται δωμάτια και suites. Επιπλωμένα με τηλεόραση και κουζίνα. Σε τιμή 300euro. Το ρεύμα και το νερό συμπεριλαμβάνονται μέσα στο ενοίκιο. Τηλ: 99944777. Ενοικιάζεται Διαμέρισμα Μονάρι στη Πανεπιστημιούπολη ενός υπνοδωματίου σε ήσυχη περιοχή της Αγλαντζιάς, κοντά στο πανεπιστήμιο σε χαμηλή τιμή.(2 μόλις χρονών). Πληροφορίες τηλ. 99-584270. Ενοικιάζεται διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων στη Ξυλοφάγου. Ενιαίος μεγάλος χώρος κουζίνας και σαλονιού, επιπλωμένο, εξοπλισμένο με οικιακές συσκευές, χώρος στάθμευσης. Τιμή: 250 ευρώ Τηλ: 35796791951. Ενοικιάζεται στην Έγκωμη απέναντι από τα φώτα του Hilton Park χώρος 2200τ.μ. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ l 7 Τα site αναζήτησης απαντούν πλέον και σε ολόκληρες προτάσεις Του ΚΩΣΤΑ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ Περίπου μια εικοσαετία πέρασε από τότε που εμφανίστηκαν τα πρώτα ιντερνετικά «ψαχτήρια» και, στα χρόνια που μεσολάβησαν, έχουν εμπλουτισθεί με καινούργιες τεχνολογίες, οι οποίες λύνουν τα χέρια όποιου ψάχνει πληροφορίες στο web. Ενδεικτική περίπτωση η «σημασιολογική αναζήτηση», με βάση την οποία τα «ψαχτήρια» έχουν αρχίσει να «καταλαβαίνουν» τα δεδομένα στον παγκόσμιο ιστό, αλλά και τις προτάσεις που διατυπώνει ο χρήστης. Ετσι, μπορούν π.χ. να αντιλαμβάνονται ερωτήσεις του τύπου «θα πρέπει να πάρω ομπρέλα μαζί μου σήμερα;», < < < < < < Η νέα τεχνολογία θα εκτιμά ποιες πληροφορίες χρειάζεται ο χρήστης, και θα του τις παρέχει πριν καν τις ζητήσει. για να τις απαντούν απευθείας. Ακόμη καλύτερα, όπως στην περίπτωση του «ψηφιακού βοηθού» Siri της Apple, η σημασιολογική αναζήτηση συνδυάζεται συχνά με την αναγνώριση φωνής, ώστε να μην είναι ανάγκη να πληκτρολογεί κανείς τις ερωτήσεις του. Η αλήθεια είναι πως οι παραπάνω τεχνολογίες χρειάζονται ακόμη βελτίωση, ενώ υποστηρίζουν περιορισμένες γλώσσες, από τις οποίες απουσιάζουν τα ελληνικά. Ωστόσο, ορισμένες εταιρείες προετοιμάζουν ήδη τα «ψαχτήρια» της επόμενης γενιάς, τα οποία θα λειτουργούν με βάση την «προβλεπτική αναζήτηση», χάρη στην οποία οι υπολογιστές πλέον θα εκτιμούν ποιες πληροφορίες χρειάζεται ο χρήστης, και θα του τις παρέχουν πριν καν τις ζητήσει. Μάλιστα, αν και με την «προβλεπτική αναζήτηση» ασχολούνται ιντερνετικοί κολοσσοί όπως η Google, βασικός πρωταγωνιστής είναι μια μικρή αμερικανική επιχείρηση, η Expect Labs. Κάτι που αποδεικνύεται από το γεγονός ότι στην Expect Labs αποφάσισαν την περασμένη εβδομάδα να επενδύσουν από τα οποία τα 1000τ.μ. είναι στεγασμένα. Ιδανικός χώρος για οποιαδήποτε εργασία. Για πληροφορίες 22673403 - 99908143. Ενοικιάζεται κεντρικός γραφειακός χώρος στην Οδό Στασάνδρου (πάροδος Λεωφ. Αρχ. Μακαρίου ΙΙΙ, Λευκωσία). Λεπτομέρειες: 3ος όροφος, χώρος 75 τ.μ., πλήρως κλιματιζόμενος, υπόγειος χώρος στάθμευσης. Τηλ: 97776756. Ενοικιάζεται μοντέρνο διαμέρισμα στην Έγκωμη 80τμ, 2 υπνοδωμάτια, 2ος όροφος, κατασκευή:2009, Πλήρως επιπλωμένο, Κεντρική Θέρμανση, Κλιματισμός, Αποθήκη, Στεγασμένος Χώρος Στάθμευσης, Δίπλα από Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, Θέα Χώρος Πρασίνου, τιμή: 750€. 99689498. Ενοικιάζεται διαμέρισμα δύο υπνοδωματίων στην Αγλατζιά (πίσω από Λεωφόρο Αγλατζιάς και πολύ κοντά στο Πανεπιστήμιο) σε άριστη κατάσταση. Διαθέτει κουζίνα, σαλόνι, αποθήκη, πάρκινγκ, κλιματισμό (ζεστό-κρύο) ενώ στο κυρίως υπνοδωμάτιο υπάρχει επιπλέον τουαλέτα. Διαθέσιμα και ηλεκτρικά είδη. Εύκολη πρόσβαση στον αυτοκινητόδρομο και στο κέντρο της πόλης. Τιμή 500 ευρώ, με τα κοινόχρηστα. Τηλ: 99-882757 Ενοικιάζεται σπίτι στην Ξυλοτύμπου 3 υπνοδωματίων, πλήρως επιπλωμένο, εξοπλισμός κουζίνας, 320 ευρώ. Τηλ: 99659429. Ενοικιάζεται αποθήκη 1050τ.μ. ή δυο αποθήκες 500τ.μ. ή μια στην Βιομηχανική περιοχή Αραδίππου. Τηλ: 99585495. Ενοικιάζεται διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων στη Δερύνεια, κοντά στο νοσοκομείο Αμμοχώστου. Ευρύχωρο, επιπλωμένο, εξοπλισμένο με οικιακές συσκευές, κλιματιζόμενο και καλυμμένο χώρο στάθμευσης. Τηλ: 35799776613. Ενοικιάζεται ανώγειως οικία στη Λάρνακα, στη περιοχή Δροσιά, τριών υπνοδωματίων μη επιπλωμένη, με χώρο στάθμευσης, σε ύσηχη περιοχή. Λογικό ενοίκιο. Για πληροφορίες τηλ. 99-622-402. Κος Σάββας- Η σημασιολογική αναζήτηση -στην εφαρμογή Siri της Apple- συνδυάζεται συχνά με την αναγνώριση φωνής, ώστε να μην είναι ανάγκη να πληκτρολογεί κανείς τις ερωτήσεις του. η Intel, η Samsung και η Telefonica, ο τέταρτος τηλεπικοινωνιακός πάροχος στον κόσμο. Το όραμα της εταιρείας είναι «σε λίγα χρόνια, οι συσκευές να γνωρίζουν ποιοι είμαστε και να αντιλαμβάνονται τι λέμε, για να προβλέπουν τις ανάγκες μας», δήλωσε σε συνέντευξη ο ιδρυτής της Timothy Tuttle. Πιο συγκεκριμένα, η ιδέα της Expect Labs είναι με την «προβλεπτική αναζήτηση» να αναλύονται σε πραγματικό χρόνο οι συνομιλίες του χρήστη, ώστε να του παρέχεται αυτόματα Λάρνακα Ενοικιάζεται οροφοδιαμέρισμα στο Καϊμακλί. Αποτελείται από τρία υπνοδωμάτια en suite και κοινόχρηστη κουζίνα, τραπεζαρία και σαλόνι. Mε πλήρη επίπλωση ή χωρίς έπιπλα. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 99327245. Ενοικιάζεται διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων, 80 τ.μ., με 2 βεράντες και ιδιωτικό χώρο στάθμευσης σε ολοκαίνουργια πολυκατοικία, στη περιοχή Αγαπήνωρος στη Κάτω Πάφο. Τιμή ευκαιρίας. Περισσότερες πληροφορίες στα τηλέφωνα 99632077, 99328326. Ενοικιάζεται ανακαινισμένο διαμέρισμα 2 υπνοδωματίων στον 6ο όροφο πολυκατοικίας, στη Λεωφόρο Καντάρας στο Καϊμακλί, με μερικά έπιπλα, κατάλληλο και για νεαρούς γονείς με παιδί. Τηλ. 99 468268. Ενοίκιο 350 ευρώ. Ενοικιάζεται ρετιρέ 180τ.μ. με απρόσκοπτη θέα, στην Αγλαντζιά, παρά το ΚΕΜΑ. Διαθέτει 3 υπνοδωμάτια , 2 αποχωρητήρια, αποθήκη, κεντρική θέρμανση, κλιματιστικά σε όλους τους χώρους, φούρνο και κεραμική εστία, ψυγείο και πλυντήριο ρούχων. Τιμή: 650 ευρώ (συζητήσιμη). Ιάκωβος 99606-586. Ενοικιάζεται αποθήκη με εμβαδό 350 τ.μ. εις Βιομ. περιοχή Αραδίππου. Διαθέτει γραφείο - κουζίνα - και 2 αποχωρητήρια. Διαθέτει επίσης πόρτα ασφαλείας και εύκολη και γρήγορη πρόσβαση στον αυτοκινητόδρομο. Τηλ. 99- 634-136. Λάρνακα. συνεδριάσεων / σαλονι, όπως επίσης και 2 αποχωρητήρια (1 για ξένους και 1 προσωπικής χρήσης με μπάνιο). Επίσης παρέχεται ανσανσέρ για τον δεύτερο όροφο μόνο. Για πληροφορίες παρακαλώ επικοινωνήστε: 99523068 / 99123583 Ενοικιάζεται διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου, επιπλωμένο, εις περιοχή Ξενοδοχείου "Palm Beach " εις τουριστική, περιοχή Λάρνακας. Πέντε λεπτά από τη θάλασσα. Λογικό ενοίκιο, Για ραντεβού: 99037111 . Κον Λευτέρη . 99-906-042 Παναγιώτης. ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΟΙΚΟΠΕΔΑ ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΟΙΚΙΣΤΙΚΑ ΜΕΓΑΛΑ ΟΙΚΟΠΕΔΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΝΑΒΑΡΓΟΣ ΣΤΗΝ ΠΑΦΟ ΑΠΟ 626τμ ΜΕΧΡΙ 776τμ,ΣΔ60%, με τίτλους. Όλα τα οικόπεδα είναι στον ίδιο δρόμο και εφάπτονται μεταξύ τους. Απολαμβάνουν θεά προς τις γύρω περιοχές. Η περιοχή είναι από τις αναπτυσσόμενες της πόλης με νεόκτιστες επαύλεις. Τηλ: 96885030 ιδιοκτήτης. ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΩ ΠΑΦΟ 96 Τ.Μ. Το κατάστημα αποτελεί μέρος του ‘Λιμνάρια Complex’ και βρίσκεται σε προνομιακή τοποθεσία έχοντας την πρόσοψη στον κύριο δρόμο. Το κατάστημα βρίσκεται σε καλή κατάσταση με ψευδοροφή, κρυφό φωτισμό, κλιματισμό τύπου VRV , εφαρμοστό χαλί, ηλεκτροκίνητη σκιάστρα, σύστημα συναγερμού, CCTV και αλλα. Τηλ: 96885030 ιδιοκτήτης. ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΟΙΚΟΠΕΔΟ 1,789τμ ΜΕ ΣΔ 140% ΜΕ ΤΙΤΛΟ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΕ- συναφές περιεχόμενο – όπως άρθρα, εικόνες και βίντεο. Σύμφωνα με την Intel και τη Samsung, η ιδέα αυτή θα δώσει νέα δυνατότητες «έξυπνης» αλληλεπίδρασης στις τηλεοράσεις, τα tablet PC και τα smartphone – πιθανότατα, «παρακολουθώντας» συνεχώς τι λέει ο χρήστης τους. Οσον αφορά την Telefonica, αποτελεί μια ευκαιρία για να προσφέρει στους πελάτες της καινούργιες υπηρεσίες. Εξάλλου, η Expect Labs υποστηρίζει πως σε δέκα χρόνια θα χρησιμοποιείται σε όλες τις τηλεφωνικές ΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΖΩΝΗΣ ΣΤΗ ΛΕΜΕΣΟ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΓΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΗ. Το οικόπεδο βρίσκεται σε κεντρικό σημείο της πόλης, γειτνιάζει με πληθώρα υπηρεσιών και διευκολύνσεων και απολαμβάνει καλή προσπέλαση προς όλες τις κατευθύνσεις. Τηλ: 96885030 ιδιοκτήτης. ΠΩΛEITAI ΟΙΚΙΣΤΙΚΟ ΤΕΜΑΧΙΟ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΓΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΗ. Το οικιστικό τεμάχιο βρίσκεται στην περιοχή Φοινικαρια. Ολικο εμβαδο 5,686 με Σ.Δ 20%.Τηλ : 96885030 ιδιοκτήτης. PLOTS OF LAND FOR SALE. ANAVARGOS AREA. GREAT INVESTMENT OPPORTUNITY. The plots can be sold as a single unit or individually. From 626 sq.m up to 776 sq.m with building factor 60% and title deeds. Mountain and sea view with nice villas developing around the area. Tel: 96885030 owner. COMMERCIAL PROPERTY FOR SALE IN KATO PAFOS 96sq.m. The shop is within the ‘’Limnaria Complex’’ and faces the main road Melina Merkouri Avenue. It’s in a good condition with suspended ceiling, recessed lighting, VRV AC, fitted carpet, motorized louvers, CCTV and more. Tel: 96885030 owner. GREAT INVESTMENT OPPORTUNITY. PLOT OF LAND FOR SALE 1,789 sq.m, AT THE AREA OF AGIA ZWNI. BUILDING FACTOR 140% WITH TITLE DEED. The land is located at a central point of the city, very close to various amenities and κλήσεις. Σε πρώτη φάση, πάντως, η Expect Labs θα αξιοποιήσει τη χρηματοδότηση για να τελειοποιήσει και να επεκτείνει σε περισσότερες γλώσσες την εφαρμογή MindMeld που έχει ήδη κυκλοφορήσει για να επιδείξει την τεχνολογία. Διαθέσιμη προς το παρόν μόνο για τα iPad και iPhone, και μόνο για τα αγγλικά, η MindMeld θυμίζει μία τυπική πλατφόρμα για την πραγματοποίηση βιντεοκλήσεων, όπως το Skype. Με τη διαφορά όμως ότι στο παρασκήνιο καταγράφει τα λόγια του χρήστη, για να προσδιορίσει ποια δεδομένα του είναι απαραίτητα. Για παράδειγμα, αν η εφαρμογή αντιληφθεί πως οι συνομιλητές αναφέρονται σε κάποια σημαντική είδηση, θα προβάλει σχετικά άρθρα και στιγμιότυπα που έχει «αλιεύσει» από το Ιντερνετ. Αν στη συνέχεια αρχίσουν να μιλούν για κηπουρική, θα εμφανίσει τη λίστα των φυτών που μπορούν να καλλιεργηθούν τη συγκεκριμένη εποχή. Κι αν στο τέλος αποφασίσουν να συναντηθούν, θα προτείνει τα καταστήματα με τις καλύτερες κριτικές τα οποία βρίσκονται στην περιοχή που αποφάσισαν να συναντηθούν. Για όλες αυτές τις λειτουργίες, η application επιστρατεύει την ίδια τεχνική αναγνώρισης ομιλίας με το Siri, αλλά και μια μέθοδο σημασιολογικής αναζήτησης που έχει αναπτύξει η Expect Labs, με σκοπό η εφαρμογή να «καταλαβαίνει» το αντικείμενο της συνομιλίας. Με τη μέθοδο αυτή, αναλύεται ανά πάσα στιγμή το προηγούμενο δεκάλεπτο της συνομιλίας, ώστε ένα μαθηματικό μοντέλο να προβλέψει από το θέμα ποιες πληροφορίες είναι χρήσιμο να εμφανισθούν στην οθόνη της συσκευής. Παρόλο που η MindMeld αποτελεί απλώς μια επίδειξη της πλατφόρμας της Expect Labs, οι εντυπώσεις που έχει αφήσει σε όλους τους ειδικούς είναι κάτι παραπάνω από θετικές. Πάντως, μία ανάλογη τεχνολογία «προβλεπτικής αναζήτησης» αναπτύσσει και η εταιρεία PureDiscovery, η οποία στοχεύει ωστόσο να την εφαρμόσει αρχικά σε εταιρικά δίκτυα και μετά να την επεκτείνει σε όλο το web. has excellent accessibility. Tel: 96885030 owner. RESIDENTIAL LAND FOR SALE GREAT INVESTMENT OPPORTUNITY. The plot of land is located at the area of Foinikaria. Total area 5,686 with a 20% Building Factor. Tel: 96885030 owner TOSHIBA Μεταμόρφωση με ένα κουμπί Χάρη στο αποσπώμενο πληκτρολό- γιό του, ο νέος Portégé Z10t της Toshiba μπορεί με το πάτημα ενός κουμπιού να «μεταμορφώνεται» από λάπτοπ σε tablet PC, και αντίστροφα. Ο Z10t διαθέτει οθόνη αφής 11,6 ιντσών, ανάλυσης Full HD, και πετυχαίνει μεγάλες ταχύτητες στην εκτέλεση προγραμμάτων, έχοντας επεξεργαστή Intel Core για ultrabook και σκληρό δίσκο SSD. SAMSUNG Για εξαιρετική ακουστική Ο δυνατός και «ζεστός» ήχος είναι το «σήμα κατατεθέν» του νέου soundbar HW-F751 της Samsung, το οποίο λανσαρίστηκε πρόσφατα στην ελληνική αγορά. Με καλαίσθητο ντιζάιν, η ηχόμπαρα είναι επιπλέον απλή στη χρήση της και συνδέεται ασύρματα με τις τηλεοράσεις Samsung, δίνοντας τέλος στα καλώδια. Το ενσωματωμένο γυροσκόπιο αντιλαμβάνεται τον τρόπο εγκατάστασης -πάνω σε έπιπλο ή σε τοίχο- προσαρμόζοντας τα ηχεία για εξαιρετικές ακουστικές εμπειρίες. λένης, Ηλιούπολη στο Δάλι Λευκωσίας. Το οικόπεδο εφάπτεται με πεζόδρομο και έχει τίτλο ιδιοκτησίας. Για πληροφορίες τηλ. 99458745 Πωλείται Suzuki Hayabusa του 2001 σε άριστη κατάσταση. Δεκτός οποιοσδήποτε μηχανικός έλεγχος. Τιμή 5.800 ευρώ, συζητήσιμη. Τηλ. 96427168. ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ Πωλείται Mercendes – Benz CLK 200K Convertible, automatic, petrol, 2000cc, 10/2002, Black leather seats (gray), Avantgarde, Electric seats, Alarm, With the new Mercedes key fob, 18 inch amg rims, Carbon details. Tιμή: 8.500, τηλ: 99302099 Πωλείται οικόπεδο γωνιακό 550τ.μ. στη Σκαρίνου, πίσω από τη Συνεργατική, €85.000 περισσότερα. Τηλ. 99597344. Πωλείται Citroen c3 pluriel 2004, 16 άλογα, αρ. εγγραφής KHD, 90.000 χλμ., περασμένο ΜΟΤ μέχρι τέλος 2013, σύστημα triptonic. Τιμή 5.500 ευρώ, συζητήσιμη. Τηλ. 97624180 Λευκωσία. Πωλούνται οικόπεδα στην περιοχή Αγίου Αθανασίου στη Λεμεσό από 320.000 ευρώ, 630τ.μ. και άνω. Με συντελεστή δόμησης 80%, Τηλ: 70008333. OPEL VECTRA 18CC, registration DAF, 1993, manual, airbags, air-condition, car radio, silver color, special price: 800 euro only! Call 22101858. Πωλείται χωράφι οικιστικό στον Λυθροδόντα 950 τετραγωνικά στο κέντρο του χωριού σε ήσυχη γειτονία. Τηλ. 99586460. Πωλείται GolF IV Tdi Van 110 hp χρώματος ασήμι 3.500 ευρώ. Τηλ. 99997147. Πωλείται μεγάλο οικόπεδο στην είσοδο του χωριού Έμπα μόλις 2 χιλιόμετρα από την πόλη της Πάφου. Δυνατότητα εμπορικής ανάπτυξης. Τηλ. 99429221 email: giannos.ioannou@gmail.com Πωλείται οικιστικό οικόπεδο στο Γέρι, 531 τετραγωνικά μέτρα. 100% Συντελεστής Δόμησης, 3 ορόφοι. Τιμή:180.000. Τηλ. Επικοινωνίας: 99461279 Πωλείται χωράφι στον Πρωταρά εις Προφήτη Ηλία με εμβαδό 4,800 τ.μ. Εφάπτεται σε κύριο δρόμο και έχει 10% κάλυψη για οικοδομή. Τιμή ευκαιρίας. Τηλ. 99634136. Πωλείται σε νεόκτιστη περιοχή οικόπεδο 533 τ.μ. στην περιοχή Αγ. Κων/νου και Ε- Πωλείται Toyota Starlet Glanza 13άρι turbo, χρώματος ασημί, γραμμένο και επιθεωρημένο, 4.500 ευρώ. Τιμή συζητήσιμη! 96766150 Λεμεσός. Πωλείται Mercedes e 220 CDI μοντέλο 2001 silver, MOT 5/2014, πρόσφατο γενικό service, full extra, 5.500 ευρώ, λόγω αναχώρησης στο εξωτερικό. Για περισσότερες πληροφορίες 99177507. Πωλείται αμάξι Renault Megane Cabrio, έτος 2006 16 άλογα, αρ. εγγραφής KJY, περασμένο ΜΟΤ, σύστημα triptonic, leather, με αρκετά extra. Τιμή 5.800 ευρώ, συζητήσιμη. Τηλ. 99850944 Λεμεσός. Πωλείται GolF IV Tdi Van 110 hp, χρώματος ασήμι. Tιμή 3500. Τηλ 99997147. Πωλείται μοτοσυκλέττα σκούτερ Piaggio μοντέλο Beverly - Anniversary Edition, κυβισμού 500 κ.ε. χρώματος μολυβί, έτους 2012, παρα πολύ καλή κατάσταση, με εγγύηση αντιπροσωπείας 2 χρόνια με χιλιόμετρα 2400 , ένας ιδιοκτήτης . Tηλ. 99634136, ή 97686236. Λάρνακα. ΔΙΑΦΟΡΑ Πωλείται περίπτερο money gram dvd club. Πωλείται επικερδής επιχείρηση στον ίδιο χώρο λειτουργεί υπηρεσία money gram, υπάρχει ενσωματωμένο dvd club και τεράστιο περίπτερο. Επίσης στον ίδιο χώρο λειτουργεί και κατάστημα αθλητικών παπουτσιών. Πλούσιο stock. Πωλείται λόγο άλλων ασχολιών των ιδιοκτήτων. Τηλ. 99843498. ΠΩΛΕΙΤΑΙ ΚΑΤΟΙΚΙΑ Πωλείται από ιδιώτη ανεξάρτητη μοντέρνα πολυτελής κατοικία στην περιοχή Καλλιθέας- Κάλσπεργκ , καινούργια, 180 τετραγωνικών μέτρων κλειστοί καλυμμένοι χώροι σε μισό οικόπεδο , τριών υπνοδωματίων και σοφίτας. Τα δωμάτια έχουν μετατραπεί σε δύο μεγάλα και στο κυρίως δωμάτιο υπάρχει αποχωρητήριο και μπάνιο. Εξωτερικά υπάρχουν μεγάλες βεράντες μπροστά και πίσω, ενώ υπάρχει και μεγάλη αυλή στο πίσω μέρος. Είναι πλήρως εξοπλισμένη με θέρμανση και σώματα ηλεκτρικής, A/C ζεστό – κρύο σε όλους τους χώρους , μοντέρνα κουζίνα και νησίδα με μοντέρνες οικιακές συσκευές, σύστημα συναγερμού, τζάκι, γυψοσανίδες με spot lights, αποθήκη κτισμένη, παρκέ σε όλους τους χώρους , όλα σε καινούργια κατάσταση. Υπάρχει πρόνοια για πισίνα. ΤΙΜΗ €295,000 συζητήσιμη (με ή χωρίς συσκευές αναλόγως). Δεν υπόκειται σε ΦΠΑ, με τίτλο ιδιοκτησίας. Η οικία είναι έτοιμη για παράδοση. Γίνεται δεκτή και ανταλλαγή με διαμέρισμα στην Λευκωσία. Τηλ: 99203420 Ενοικιάζεται ανεξάρτητη μονοκατοικία στην περιοχή Ζακάκι. Είναι 150 τετραγωνικά μέτρα με 3 υπνοδωμάτια. Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε στο τηλέφωνο 99552063. Ενοικιάζεται διαμέρισμα 220 τετραγωνικών, 4 υπνοδωματίων, ανακαινισμένο, στην Λεοφώρο Αθαλάσσας, στον δεύτερο όροφο. Μεγάλη κουζίνα με αποθηκευτικό χώρο, μεγάλος χώρος υποδοχής και αίθουσα § ¥ §¬¥ ¿È×ÎÆÕÂÌ¿ÎÊÔÉØÑ×ÍƾÕÂÊÈÓÂÇÆÊÂ̽ ÆѾÑÍ×ÔÉÔÆÆËÂÊÓÆÕÊÌ¡ÙÂÎÉͽÕÊν ÍÉÓÐÇÐÓ¾ÆØ ÆÚÌ×Ծ Ενοικιάζεται Ενοικιάζεται διαμέρισμα 3 υπνοδωματίων σε μικρή πολυκατoικία κοντά στην Αμερικανική και Ρωσική πρεσβεία, καθιστικό, τραπεζαρία, 2 WC, κεντρική θέρμανση, 2 split units, στεγασμένο παρκινγκ και αποθήκη. Τηλ. 99677954 Ενοικιάζετε διαμέρισμα ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΑΙ Ενοικιάζεται πολυτελές διαμέρισμα 3 υπνοδωματίων στη περιοχή Hilton Park. Το κυρίως υπνοδωμάτιο διαθέτει en-suite μπάνιο, έχτρα δωμάτιο μπάνιου και έχτρα αποχωρητήριο για ξένους, πολύ μεγάλους χώρους καθιστικού, τραπεζαρίας και TV, πολύ μεγάλη κουζίνα με έχτρα χώρο για τραπεζαρία, δωμάτιο γραφείου, καλυμμένα μπαλκόνια, καλυμμένο χώρο σταθμεύσεις, πλήρες air condition και κεντρική θέρμανση, πλήρως επιπλωμένο, 260 τ. μ. Τιμή €800. ΤΗΛ: 99635711 Ενοικιάζεται διαμέρισμα στην Αγλαντζιά δύο υπνοδωματίων, καινούριο, πολυτελές, σε πολυκατοικία κατασκευής 2010, πλήρως επιπλωμένο. Μεγάλη βεράντα, καινούρια έπιπλα, καινούριες ηλεκτρικές συσκευές, 2 wc, storage heaters, a/c, blinds, parking. 550€ Τηλέφωνο 99598836 Ενοικιάζεται διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου στον Λυκαβητό, φωτεινό, με θέα το πάρκο, με μεγάλη βεράντα, επιπλωμένο, με όλες τις ηλεκτρικές συσκευές, a/c & θέρμανση, αποθήκη και χώρο στάθμευσης. Τιμή 460 ευρώ. Τηλ. 99455246 SP-08-ADV ADSTORE_KATHI 5/17/13 5:38 PM Page 4 TEXNES-01 COVER_TEXNES 5/17/13 11:26 AM Page 8 Kυριακή 19 Μαΐου 2013 Η Τέχνη σε ρόλο πρωταγωνιστικό Η κοινωνική παρέμβαση της «IsNotGallery» με την ομαδική έκθεση «D.I.Y Cyprus» Του ΜΙΧΑΛΗ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Φωτογραφίες: ΜΑΡΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ βίωσή μας μέσα από αυτό το γεγονός που μας κτύπησε την πόρτα. Όταν όλα καταρρέουν μπροστά μας σαν χάρτινος πύργος τότε αναλαμβάνουμε μόνοι μας να τα βγάλουμε πέρα», εξηγεί ο Άντρος Ευσταθίου. Έτσι, η ομαδική αυτή έκθεση τιτλοφορείται σήμερα «D.I.Y. Cyprus», δηλαδή Do it yourself. «Σήμερα που διανύουμε την εποχή της απλοποίησης και οφείλουμε να πάρουμε τη ζωή κυριολεκτικά στα χέρια μας τα κάνουμε όλα μόνοι μας. Κάντο μόνος σου λοιπόν!», αναφέρει ο κ. Ευσταθίου. H συγκεκριμένη ομαδική έκθεση έρχεται σήμερα για να λειτουργήσει αφυπνιστικά σε μια κοινωνία όπου το βόλεμα κυριαρχούσε και κυριαρχεί, σύμφωνα με τον επιμελητή της και οι καλλιτέχνες να βγουν ξανά μπροστά με «αγνά» έργα τέχνης, έργα αληθινά που θα λειτουργούν ως φάροι μιας πιο καθαρής και σύγχρονης κοινωνίας. «Φτάνει πια με τα διακοσμητικά έργα που εμείς οι ίδιοι δημιουργήσαμε για να καλύψουμε ένα κομμάτι της αδηφάγου καταναλωτικής μας κοινωνίας, τα οποία είχαν ξεπέσει σε σύμβολα οικονομικού στάτους», δηλώνει ο επιμελητής της έκθεσης Άντρος Ευσταθίου. Η IsNotGallery, λοιπόν, απευθύνοντας ανοικτή πρόσκληση σε καλλιτέχνες μετά τα τελευταία Μπορεί άραγε η Τέχνη στη δύσκολη περίοδο την οποία διανύουμε να διαδραματίσει έναν πιο ουσιαστικό και πρωταγωνιστικό ρόλο παρεμβαίνοντας δραστικά; Ποιος είναι ο ρόλος του καλλιτέχνη σήμερα και πιο συγκεκριμένα πως οι άνθρωποι των τεχνών μπορούν να έχουν ρόλο και λόγο έξω από το θεωρητικό τους πλαίσιο και να παρέμβουν ουσιαστικά και πιο πρακτικά σε αυτό που βιώνουμε σήμερα; Λαμβάνοντας υπόψη τις περιόδους της ανθρώπινης ιστορίας ανέκαθεν η Τέχνη διαδραμάτιζε ουσιαστικό και πρωτεύοντα ρόλο λειτουργώντας ως ο πυρήνας αντίδρασης ενάντια σε ολιγαρχικά καθεστώτα και έντονες πολιτικοκοινωνικές ανακατατάξεις. Αυτά είναι τα ερωτήματα που αναδύονται σήμερα, όχι μόνο στην Κύπρο αλλά γενικότερα στον κόσμο και απασχολούν έντονα τους ανθρώπους της Τέχνης. Ερωτήματα που ανέκαθεν τίθενται σε περιόδους όπως αυτή που βιώνουμε σήμερα και αποτελούν την αφετηρία από την οποία δημιουργούνται νέες τάσεις και τομές στην τέχνη που λειτουργούν δραστικά στο κοινωνικό “ Ο κάθε καλλιτέχνης οφείλει να είναι παρατηρητής του κοινωνικού περικείμενου και να προχωρά σε δημιουργία έργων τα οποία θα θέτουν επί τάπητος ερωτήματα πλαίσιο, αναδεικνύοντας την άλλη όψη του ρόλου της Τέχνης και του καλλιτέχνη γενικότερα. Μέσα από αυτά τα συμφραζόμενα και λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση που δημιουργήθηκε από τις 15 Μαρτίου στη χώρας μας η «IsNotGallery» εμπνεύστηκε τη θεματική της ομαδικής έκθεσης «D.I.Y. Cyprus». Έτσι, η γκαλερί «IsNotGallery» και ο ιδιοκτήτης της Άντρος Ευσταθίου λίγες μέρες μετά το ξέσπασμα της κρίσης στην Κύπρο και όλων εκείνο των γεγονότων που επακολούθησαν απεύθυνε ανοιχτή πρόσκληση σε καλλιτέχνες για να δημιουργήσουν εμπνεόμενοι μέσα από αυτά τα γεγονότα. Σύμφωνα με τον κ. Ευσταθίου, που είναι και ο επιμελητής της έκθεσης ο ρόλος του καλλιτέχνη και της Τέχνης γενικότερα είναι να αναλύει, να κρίνει, να προβληματίζεται και να προβληματίζει για κοινωνικά φαινόμενα είτε αυτά κινούνται σε ρυθμούς φυσιολογικούς είτε ενίοτε ξεφεύγουν σε βαθμό που αυτά προκαλούν αναταραχές στον κοινωνικό ιστό της χώρας. «Οι καλλιτέχνες πρέπει να στέκουν με θάρρος απέναντι στα κοινωνικά δρώμενα. Ο κάθε καλλιτέχνης οφείλει να είναι παρατηρητής του κοινωνικού περικείμενου και να προχωρά σε δημιουργία έργων τα οποία θα θέτουν επί τάπητος ερωτήματα». Ταυτόχρονα, όμως, τα έργα οφείλουν να λειτουργούν δραστικά στο κοινωνικό σύνολο εξάγοντας συμπεράσματα. Λαμβάνοντας ως δεδομένο ότι η Τέχνη έχει χρέος όπως ακριβώς και οι καλλιτέχνες έχουν χρέος απέναντι στην κοινωνία με τον δικό τους τρόπο να την αφυπνίσουν, η «IsNotGallery» πρότεινε αυτή την καινοτόμα προσπάθεια με βασικό της σκοπό την παρέμβαση αλλά και τον προβληματισμό. «Σήμερα το μόνο που μας απομένει είναι η προσωπική μας προσπάθεια, η δύναμη του μυαλού μας, η δική μας δημιουργικότητα. Στοιχεία τα οποία θα συμβάλουν στην επι- Η ομαδική έκθεση περιλαμβάνει γλυπτά, εγκαταστάσεις, φωτογραφία και έργα κλασικής ζωγραφικής. Έργο του Sandiago Fuentes Bo. “ Λαμβάνοντας υπόψη τις περιόδους της ανθρώπινης ιστορίας ανέκαθεν η Τέχνη διαδραμάτιζε ουσιαστικό και πρωτεύοντα ρόλο, λειτουργώντας ως ο πυρήνας αντίδρασης τραγικά γεγονότα ζήτησε να δημιουργήσουν έργα τα οποία θα επισημαίνουν τη λάθος πορεία μας ως κοινωνία αλλά και θα δείχνουν μια πιο «καθαρή» και «υγιή» πορεία προς τα εμπρός. Έργα τα οποία θα δημιουργηθούν με πιο αγνά κίνητρα, ακριβώς για να αποφύγουμε την περίπτωση στην οποία πολλές φόρες πέσαμε μέσα, την περίπτωση που δημιουργήσαμε έργα απλώς για να εξυπηρετήσουν την καταναλωτική μανία της κοινωνίας. Μέσα από ένα πλήθος προτάσεων που έφτασαν στην γκαλερί έγινε η επιλογή των έργων τα οποία προέρχονται από δεκαεννέα Κύπριους, Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες. Η ομαδική έκθεση περιλαμβάνει γλυπτά, εγκαταστάσεις, φωτογραφία και έργα κλασικής ζωγραφικής που το καθένα ξεχωριστά δίνει το δικό του σαφές μήνυμα απέναντι στην κατάσταση την οποία ζούμε σήμερα. Έργο του Rock the Dog. Οι συμμετοχές Οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν είναι οι Άγγελος Μακρίδης, Κλίτσα Αντωνίου, Έφη Σαββίδου, Κων/νος Στέφανου, Τατιάνα Φεραχιάν, Ελένη Τζιρκαλλή, Άντρος Ευσταθίου, Σοφία Παπακώστα, Έλενα Χρίστου, Στέλιος Ερμογενίδης, Rock the Dog, Ρήνος Στεφανή, Sandiago Fuentes Bo, Μαρία Ανδρέου, Μαρία Παπαχαραλάμπους, Λίλια Χατζηγεωργίου, Έλενα Αποστόλου, Ισμήνη Χαχολιάδου και Χάρης Κυπριανού. info H ομαδική έκθεση «DIY Cyprus» θα διαρκέσει μέχρι τις 15 Ιουνίου, στην IsNotGallery, Λευκωσία. Ώρες λειτουργίας: 10:00-13:00 και 17:0020:00 Δευτέρα-Παρασκευή και Σάββατο 10:0014:00. Πληρ. 22343670/99569490. Έργο της Σοφίας Παπακώστα. Έργο του Άγγελου Μακρίδη. ΕΠΙΣΗΣ / Του ΚΩΣΤΑ ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ Για μια χούφτα δισ. ευρώ Η σχεδόν πλήρης υποταγή της πολιτικής σε αριθ- μούς και δείκτες της οικονομετρίας, με άξονα την παροντική οικονομική θεώρηση μιας ευημερούσας και ηγεμονεύουσας χώρας στον ενιαίο πολιτικό χώρο της Ε.Ε., είναι το μεγαλύτερο γεγονός αλλαγής στον σύγχρονο ευρωπαϊκό πολιτικό πολιτισμό. Και μιλάμε για «παροντική οικονομική θεώρηση», επειδή όταν η Γερμανία, περί ης ο λόγος, προχωρούσε στην οικονομική επανένωσή της μετά την πολιτική επανένωση του Οκτωβρίου του 1990, παρουσίαζε επί χρόνια υπέρογκα ελλείμματα και χρέη, προκειμένου να δημιουργήσει ανάπτυξη και απασχόληση στην ανατολική επικράτειά της. Πέρασαν από τότε σχεδόν 23 χρόνια και ακόμα δεν τα κατάφερε, όπως καταδεικνύουν οι δικές της εσωτερικές στατιστικές για τις διαφορές απασχόλησης και πλούτου ανάμεσα στις δύο περιφέρειές της. Εύλογο ερώτημα: Πώς θα τα καταφέρει σήμερα με το πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα του ευρωπαϊκού Νότου, επιβάλλοντας, με όπλο τη δανειοδοτική της ευχέρεια, την πολιτική ακραίας λιτότητας, μείωσης ελλειμμάτων και χρέους; Απόσπασμα από άρθρο στο Spiegel του Wolfgang Münchau, οικονομικού ανταποκριτή των Financial Times (3/10/12): «Η βιαστική επανένωση της Γερμανίας κόστισε περίπου 2 τρισεκατομμύρια ευρώ (!) σε μεταβιβάσεις χρημάτων και αυτό ήταν το μεγαλύτερο παράδειγμα οικονομικής κακοδιαχείρισης στην ιστορία του κόσμου. Ήταν ένα αρνητικό ρεκόρ, το οποίο κινδυνεύει να ξεπεραστεί μόνο τώρα με την κρίση του ευρώ. Κανέναν δεν πρέπει να εκπλήσσει το γεγονός ότι οι (πρώην Δυτικοί) Γερμανοί, οι οποίοι έπρεπε να συμβιβαστούν με τις μεταβιβαστικές πληρωμές προς την Ανατολική Γερμανία (και πρέπει να εξακολουθούν να τις υπομένουν), δεν θέλουν να συμβαίνει ακριβώς το ίδιο με την Ευρώπη. Λόγω του κόστους της επανένωσης, η Γερμανία εισήχθη στο ευρώ με μια φουσκωμένη συναλλαγματική ισοτιμία. Το αποτέλεσμα ήταν ότι για μια ολόκληρη δεκαετία η γερμανική οικονομική πολιτική επικεντρώθηκε στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Γερμανίας έναντι όλων των άλλων χωρών, αντί για την ενίσχυση των οικονομικών επιδόσεων της Ευρωζώνης στο σύνολό της. Και αυτό ήταν μία από τις κύριες αιτίες της κρίσης που προέκυψε αργότερα». Επίσης: «Ενώ από το 1996 η Γερμανία συνέβαλλε στην ευρωπαϊκή θεσμοθέτηση του δημοσιονομι- κού ελέγχου με το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης (Συνθήκη του Μάαστριχτ), που δρομολογούσε το ενιαίο νόμισμα, το 1998 τονιζόταν με εσωτερικό υπόμνημα της καγκελαρίας προς τον καγκελάριο Χέλμουτ Κολ ότι η συνεχής αύξηση του γερμανικού χρέους δημιουργεί νομικό ζήτημα επειδή η Συνθήκη του Μάαστριχτ παρέχει τη δυνατότητα κάποιας εξαίρεσης μόνο αν το επίπεδο του χρέους μειώνεται. Και μετά την έκδοση του ευρώ, το 2002, η Γερμανία αντιμετώπιζε αυξανόμενα προβλήματα ανεργίας, μηδενικής ανάπτυξης και ανοδικής πορείας του δημοσιονομικού ελλείμματος. Ο καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ είχε ξεκινήσει το δεύτερο μισό του 2003 προσπάθειες να πείσει τους Ευρωπαίους εταίρους και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι έπρεπε να χαλαρώσουν τις αυστηρές προϋποθέσεις του Συμφώνου Σταθερότητας. Και έτσι έγινε, με τη σύμφωνη γνώμη της Γαλλίας. Δικαιολογία και στις δύο περιπτώσεις το κόστος της γερμανικής επανένωσης» (16/09/12, Spiegel, Γιώργος Ρωμαίος, Βήμα). Για να ξεκαθαρίσουμε: Ποιος φταίει για το χρέος που δημιουργεί ένα κράτος; Φυσικά το ίδιο το κράτος. Το πώς αυτό συμβαίνει, εξυπηρετώντας κυρίως το διεθνές επενδυτικό κεφάλαιο παράλληλα με τις κομματικές πελατειακές του σχέσεις, το έχουμε αναλύσει σε σειρά άρθρων πριν από δύο χρόνια. Όταν όμως για την επίλυση του προβλήματος της υπερχρέωσης χρειάζεται το οικονομικό εργαλείο του νομίσματος και αυτό το ορίζουν άλλοι εκτός του κράτους (ΕΚΤ και Ευρωομάδα), τότε ποιος έχει την ευθύνη για τη σωστή αντιμετώπισή του; Κυρίως αυτοί που επιβάλλουν τη συνταγή της επίλυσης και λιγότερο αυτοί που εκβιαζόμενοι την αποδέχονται. Ειδικά μάλιστα στην περίπτωση της Κύπρου, η συνταγή επίλυσης είναι κατάφωρα άδικη για όλον τον πληθυσμό ενός νησιού που τελεί υπό ημικατοχή (κοινωνικό και οικονομικό κόστος), σχεδόν απομονωμένο στην άκρη της Ανατολικής Μεσογείου (κόστος μεταφοράς προσώπων και προϊόντων). Είναι τουλάχιστον εγκληματικό να ισοπεδώνεις σε μια νύχτα έναν ολόκληρο παραγωγικό τομέα χωρίς να έχεις οποιαδήποτε εναλλακτική οδό απασχόλησης των εργαζομένων και των εξαρτωμένων από αυτόν και με όλες τις καταστροφικές παρενέργειες στην υπόλοιπη οικονομική δραστηριότητα. Από 8 έως 11 δισ. χρειαζότανε η Κύπρος για να σώσει τις τράπεζές της και με την ανάπτυξη που θα χρηματοδοτούσανε στο πεδίο της ενέργειας οι ίδιες θα τα αποπληρώνανε μέχρι το 2030. Συγκρίνετε αριθμούς: 305 δισ. είναι το σημερινό χρέος της Ελλάδας και 2 τρισ. στοίχισε στη Γερμανία η επανένωσή της (μέχρι πρότινος μεταβίβαζε στην ανατολική της επικράτεια 100 δισ. ανά έτος). Μας πιάσανε χρεωμένους, μικρούς, αχάπαρους και βολικούς και μας ξεσκίσανε… Ζήτω το έτος των Ευρωπαίων πολιτών. Υ.Γ. Αφού πρώτα άκουσε τα «εξ αμάξης» στο δι- οικητικό συμβούλιο του ΔΝΤ για τη σοβαρή πιθανότητα μη βιωσιμότητας του κυπριακού χρέους και για την κατ’ αρχήν αποδοχή της κατάσχεσης καταθέσεων κάτω των 100 χιλιάδων ευρώ, η κ. Λαγκάρντ βγήκε με δηλώσεις περί αυστηρής τήρησης του μνημονιακού προγράμματος στην Κύπρο. Είναι άραγε μέσα σε αυτό το πρόγραμμα το επιπλέον 5% του ΑΕΠ που θα πρέπει να εξοικονομηθεί τα επόμενα χρόνια, σύμφωνα με την ίδια; Το είδατε πουθενά εσείς; Γιατί με απλές μαθηματικές πράξεις αυτό το ποσοστό μεταφράζεται σε 30% επιπλέον μειώσεις μισθών στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Ξανά ζήτω! TEXNES-02 ATZENTA_TEXNES 5/17/13 11:16 AM Page 2 2 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Kυριακή 19 Μαΐου 2013 ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΜΟΥΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟ Εκδηλώσεις - Κύπρος ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΙΔΕΕΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ Εκδηλώσεις - Ελλάδα Μη χάσετε ΚΥΡΙΑΚΗ 19.5 ΘΕΑΤΡΟ Σάββατο 25 και Κυριακή 26 Μαΐου «Η ουσία του αδιαχώριστου» «Η ρομαντική μου ιστορία» από θέατρο Νέου Κόσμου «Η Ουσία του Αδιαχώριστου» είναι ένα αυτοσχέδιο σωματικό θεατρικό κομμάτι με αποσπάσματα από την «Ασκητική» του Ν. Καζαντζάκη σαν κεντρικό σημείο και παρουσιάζεται από τη σκηνή ενηλίκων των Υπερβατικών Θεατρικών Εργαστηρίων. Η ανθρωπότητα υποφέρει από την ψευδαίσθηση ότι είμαστε ξέχωροι από τους άλλους, και ότι οικογένεια, εθνικότητα, φυλή κ.ά. είναι υπαρκτοί διαχωρισμοί. Αυτό γεννάει την ασυνειδησία: την ψευδαίσθηση ότι αν δρούμε μόνο για το δικό μας συμφέρον θα ωφεληθούμε.Μουσική: Αγγελική Κουάλη, σκηνοθεσία: Κορίνα Κονταξάκη, χορογραφίες: Έλσα Σουρουλλά. Ώρα 6.00 και 8.00 μ.μ., Πολιτιστικό και ερευνητικό ίδρυμα ARTos. Πληρ. 22445455. «H Ρομαντική μου ιστορία» του νεότατου Σκωτσέζου συγγραφέα D. C. Jackson είναι ένα έργο που με εργαλείο το χιούμορ μιλάει για τη μοναξιά, τη δυσκολία της επικοινωνίας, την αυταπάτη, την αγάπη, την πάλη των δύο φύλων και τους συμβιβασμούς. Στην αρχή την ιστορία την παρακολουθούμε από τη σκοπιά του άντρα, που υποτίθεται ότι προσπαθεί να βγει από μια σχέση που δημιούργησε με μια συνάδελφο μόλις έπιασε δουλειά στο γραφείο. Όμως την ιστορία την ακούμε και από την πλευρά της γυναίκας και τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Οι τρεις ηθοποιοί ερμηνεύουν και τους 21 ρόλους του έργου. Παίζουν: Μάκης Παπαδημητρίου, Κατερίνα Λυπηρίδου, Σύρμω Κεκέ. Σκηνοθεσία: Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος. Ώρα 8:30 μ.μ, θέατρο Ριάλτο, Λεμεσός. Πληρ. 77777745. ΕΚΔΗΛΩΣΗ Φεστιβάλ Πολιτισμού και Περιβάλλοντος O ραδιοσταθμός Άστρα 92.8, σε συνεργασία με το Δήμο Στροβόλου και το Γραφείο του Επιτρόπου Περιβάλλοντος, διοργανώνει και φέτος το Φεστιβάλ Περιβάλλοντος, Πολιτισμού και Ανθρωπιάς, παρουσιάζοντας μια σειρά από εκθέσεις και δράσεις, που στόχο έχουν να ενεργοποιήσουν οικολογικές, καλλιτεχνικές και πάνω από όλα ανθρώπινες ευαισθησίες των Κυπρίων συμπολιτών μας. Ειδικά για φέτος, ο ραδιοσταθμός αποφάσισε να δείξει έμπρακτα τη συμπαράστασή του στους δυσπραγούντες συμπολίτες μας και σε συνεργασία με τον Ερυθρό Σταυρό και τον Ανάκυκλο, θα συγκεντρώσει ρούχα, τρόφιμα και φάρμακα καθ’ όλη τη διάρκεια του φεστιβάλ. Στο Πάρκο Ακρόπολης του Δήμου Στροβόλου, από τις 11 το πρωί μέχρι τις 7 μ.μ. ΔΕΥΤΕΡΑ 20.5 ΘΕΑΤΡΟ Ήχος και εικόνα στο γυμνό σώμα του Βόυτσεκ Ο καλλιτέχνης Achim Wieland, με αυτή τη δεύτερη «αφήγηση» του Βόυτσεκ, του νευρωτικού, ποιητικού κειμένου του Γκεόργκ Μπύχνερ, στον φυσικό χώρο μιας σύγχρονης σκηνής, αναζητά πιθανούς ήχους και εικόνες που μπορούν να ακουμπήσουν στο γυμνό σώμα του αποσπασματικού αυτού λόγου, ή μάλλον του μισοτελειωμένου αυτού «τραγουδιού». Παίζουν: Μάριος Ιωάννου, Έλενα Καλλινίκου. Ώρα 8.30 μ.μ., στο στεγασμένο πάρκινγκ, πρώην αποθήκες Ορεινού, που βρίσκεται στα νότια του Δημοτικού Πολιτιστικού Ιδρύματος Πάνος Σολωμονίδης. Πληρ. 99286908. ΒΙΒΛΙΟ Διά χειρός Μιχάλη Πουμπουρή «Οι περιπέτειες του Αλή» είναι το νέο βιβλίο του βετεράνου πολιτικού Μιχάλη Πουμπουρή, το οποίο θα παρουσιαστεί σε εκδήλωση που διοργανώνει η Επαρχιακή Επιτροπή του ΑΚΕΛ Αμμοχώστου. Την παρουσίαση του βιβλίου θα κάνει ο λογοτέχνης κ. Θωμάς Συμεού. Στην αίθουσα του Πολιτιστικού Ομίλου Βασιλιτζιά στη Λάρνακα, στις 8 μ.μ. Πληρ. 24653758. Τρίτη 21 Μαΐου 13ο Διεθνές Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Φάρος Το Φεστιβάλ έχει αδιαμφισβήτητα καθιερωθεί σαν ο σημαντικότερος ετήσιος μουσικός θεσμός στην Κύπρο και έχει αναγνωρισθεί παγκοσμίως, χαρίζοντας έτσι στη χώρα μας μια σημαντική θέση στον διεθνή πολιτιστικό χάρτη. Το 13ο Διεθνές Φεστιβάλ Μουσικής Δωματίου Φάρος καλωσορίζει στην Κύπρο ορισμένους από τους πιο εξαίρετους καλλιτέχνες του διεθνούς μουσικού στερεώματος, για οκτώ συναυλίες σε τρεις μοναδικούς χώρους: «Ο εχθρός μου» της Σ. Ζαχαράτου Πανεπιστημίου 22 Στο Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης παρουσιάζεται για λίγες βραδιές το θεατρικό έργο της Σόνιας Ζαχαράτου «Ο εχθρός μου» σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Καντιώτη με τη Γεωργία Ζώη και τον Βαγγέλη Στρατηγάκο. Στις 9.30 μ.μ. Πειραιώς 206, Ταύρος Την εντυπωσιακή Μεσαιωνική Έπαυλη στο αρχαίο χωριό των Κουκλιών – γενέτειρα της θεάς Αφροδίτης. Το The Shoe Factory – ένας σύγχρονος συναυλιακός χώρος που βρίσκεται στην οδό Ερμού στην παλιά Λευκωσία. Το The Olive Grove – ένας ονειρικός, υπαίθριος συναυλιακός χώρος, ο οποίος περιστοιχίζεται από το ειδυλλιακό δάσος του Δελίκηπου. Όλες οι παραστάσεις αρχίζουν στις 8:30 μ.μ. Πληρ. 22663871. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Τετάρτη 22.5 Εκθεση έργων Μιχ. Μακρουλάκη Εως τις 14 Ιουνίου παρουσιάζε- ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Κυριακή 19.5 ΤΡΙΤΗ 21.5 ΤΕΤΑΡΤΗ 22.5 ΜΟΥΣΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟ « Ένα φεγγάρι κόκκινο» «Αυτό το σπίτι» Το Πρόγραμμα Κοινωνικής Προσφοράς της καλλιτεχνικής περιόδου 201213, υπό τον τίτλο « Ένα φεγγάρι κόκκινο» πραγματοποιείται από το Κλιμάκιο της Συμφωνικής Ορχήστρας Κύπρου υπό τη διεύθυνση του Roland Melia και με σολίστ τη μετζοσοπράνο Καίτη Οικονομίδου. Τα επιλεγμένα έργα αποπνέουν μια καλοκαιρινή ρομαντική ατμόσφαιρα. Επιλεγμένα τραγούδια του Μάνου Χατζηδάκι πλάι σε κομμάτια του κλασικού ρεπερτορίου εμπνευσμένα από χορούς, καθώς και χορούς που γράφτηκαν για ταινίες. Η μετζοσοπράνο Καίτη Οικονομίδου θα ερμηνεύσει, ανάμεσα σε άλλα, έξι αγαπημένα τραγούδια του Χατζηδάκι. Ώρα 8.00 μ.μ., Δημοτική Πινακοθήκη Λάρνακας. Πληρ. 22 463144. Στο πλαίσιο του προγράμματος National Theater of London Live, οι Κύπριοι θεατρόφιλοι θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν τη νέα παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου του Λονδίνου. Πρόκειται για το πετυχημένο, γεμάτο ενέργεια και κριτική, καινούργιο έργο του James Graham. Ένα κωμικό-τραγικό έργο που ξεγυμνώνει την πολιτική και τους πολιτικούς, παρουσιάζοντας τις πρακτικές αυτών που βρίσκονται στα παρασκήνια και χρησιμοποιούν επιλεκτικά και ευκαιριακά τους νόμους, έτσι ώστε να ελίσσονται ανάμεσα στις αντικρουόμενες απόψεις των μελών του Κοινοβουλίου. Σκηνοθεσία του Jeremy Herrin. Παίζουν οι Phil Daniels, Matthew Pidgeon, Charles Edwards, Reece Dinsdale, Harrison, Jack Weatherill. Ώρα 8:30 μ.μ., θέατρο Ριάλτο, Λεμεσός. Πληρ. 77777745. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ ΘΕΑΤΡΟ «Μια επιστολή προς την Κύπρο» «Ορνιθες τ’ Αριστοφάνη» ΠΕΜΠΤΗ 23.5 Η γκαλερί σύγχρονης τέχνης Chiaki Kamikawa Contemporary Art παρουσιάζει τη διεθνή ομαδική έκθεση έργων με τον τίτλο «Μια επιστολή προς την Κύπρο» που θα διαρκέσει μέχρι την 1η Ιουνίου. Σε αυτή την πρόταση ανοικτής πρόσκλησης, ζητήθηκε από του καλλιτέχνες να θεωρήσουν τα έργα τους ως επιστολές γραμμένες και προορισμένες για την Κύπρο. Κατόπιν, τα έργα θα έπρεπε να ταχυδρομηθούν στον προορισμό τους, ασχέτως εάν οι καλλιτέχνες είχαν έμμεση ή άμεση σχέση με την Κύπρο. Ο προορισμός και το γενικό θέμα Κύπρος, ήταν ελεύθερης αντίληψης και αντιμετώπισης για τον κάθε καλλιτέχνη. Κάθε Τρίτη και Παρασκευή από τις 10:00 μέχρι τις 13:00 και από τις 16:00 μέχρι τις 18:00 και Σάββατο από τις 10:00 μέχρι τις 13:00. Πληρ. 99311225. ΘΕΑΤΡΟ Κυριακή 19.5 το 2012, στην Αρχαιολογική Εταιρεία. Ωρα έναρξης της συνεδρίας στις 12 το μεσημέρι. Εξάλλου από την Πέμπτη (23/5) θα διενεργηθεί τριήμερο παζάρι της Αρχαιολογικής Εταιρείας (παλαιά της βιβλία, εκδόσεις τρίτων, ιστορικά, αρχαιολογικά, φιλολογικά και λογοτεχνικά, τόμους παλαιών και νέων περιοδικών, δημοσιεύματα, περιοδικά, μονογραφίες, σειρές) στη μεγάλη αίθουσα του Μεγάρου της. Την κυπριακή κωμωδία του Ανδρέα Κουκίδη «Οι όρνιθες τ’ Αριστοφάνη» σε σκηνοθεσία του Χάρη Πισία παρουσιάζει ο Θεατρικός Όμιλος Διγενής Αγίας Μαρίνας Ξυλιάτου. Τα καθαρά έσοδα θα διατεθούν για την αγορά μηχανήματος για το παιδογκολογικό τμήμα του Μακάριου Νοσοκομείου στη Λευκωσία. Διοργανωτής είναι η Νεολαία του Δήμου Λαπήθου, ο οποίος έθεσε την εκδήλωση υπό την αιγίδα του. Για προπώληση εισιτηρίων και πληροφορίες τηλ. 99874915. Στο Αμφιθέατρο της ΠΑΣΥΔΥ (λεωφ. Δημοσθένη Σεβέρη 3, Λευκωσία). Στις 8 μ.μ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 24.5 ΜΟΥΣΙΚΗ Παπιγιόν band στο RED Η Μαρία Θεοδότου, ο Άγγελος Αυγουστή, η Χριστίνα Νικηφόρου, η Νιόβη Χαραλάμπους και ο Χρίστος Νικολάου συναντούν επί σκηνής τους Παπιγιόν, σε ένα ανατρεπτικό και εκρηκτικό live. Ένα μοναδικό πάντρεμα τριών ερμηνευτών, με δύο ηθοποιούς και τέσσερεις βιρτουόζους μουσικούς, σε μια διαφορετική παράσταση. Τραγουδούν κομμάτια από την ελληνική ροκ μουσική σκηνή, ερμηνεύουν έντεχνα ακούσματα, φλερτάρουν με την ποπ, μας ξανασυστήνουν μεγάλα τραγούδια σε απρόβλεπτες διασκευές και καταλήγουν με μια εκδρομή στο καλό ελληνικό λαϊκό τραγούδι. Ώρα 11:00 μ.μ, Μουσική Σκηνή RED, Λευκωσία, κάθε Παρασκευή και Σάββατο. Πληρ. 22767711. Το Βερολίνο της Φ. Ακριθάκη Eκθεση «Fofi’s Berlin. Το Βερο- λίνο της Φώφης Ακριθάκη» στο Μουσείο Αλεξ Μυλωνά-Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Ενα αφιέρωμα στο «Εστιατόριον» της Φώφης Ακριθάκη, το οποίο για είκοσι χρόνια αποτέλεσε ονομαστό στέκι του Βερολίνου. Πλατεία Αγίων Ασωμάτων 5, Θησείο Βασ. Σοφίας 9 και Μέρλιν 1 ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ Πέμπτη 23.5 Εγκαίνια έκθεσης Α. Κυριτσόπουλου Εγκαίνια της έκθεσης ζωγραφι- κής του Αλέξη Κυριτσόπουλου με τίτλο «Επεξεργασίες του τυχαίου» στην Γκαλερί Σκουφά. Με έργα που προβάλλουν μια άμεση σύνδεση με τον αυθόρμητο κόσμο του ζωγράφου. Στις 7.30 μ.μ. Σκουφά 4, Κολωνάκι- ΣΑΒΒΑΤΟ 25.5 ΘΕΑΤΡΟ «Τρόικα; βάρτου... ρίγανη!» ται στο Ιδρυμα Θεοχαράκη η έκθεση «Μακρουλάκης. Η Αρμονία των Εικόνων. 19562013», αναδρομική έκθεση του καταξιωμένου ζωγράφου Μιχάλη Μακρουλάκη. Εργα μικρών και μεγάλων διαστάσεων από το 1956 έως σήμερα, άλλα φιλοτεχνημένα στην Αθήνα, τη Σύρο και άλλα στην Τεχεράνη. ΧΟΡΟΣ Τρίτη 21.5 Tο Σατιρικό Θέατρο αυτό το καλοκαίρι ανεβάζει την επίκαιρη σατιρική κωμωδία του Βασίλη Κωνσταντίνου «Τρόικα; βάρτου…ρίγανη!», σε σκηνοθεσία Στέλιου Καυκαρίδη. Η ιστορία εκτυλίσσεται σε μια κοινότητα όπου ο ήρωας σκαρφίζεται ένα κόλπο για να την ξεγελάσει. Πείθει τους ανυποψίαστους κατοίκους να επενδύσουν στην έξυπνη ιδέα του, του δίνουν όλες τους τις οικονομίες και υπόσχεται ότι θα τους τις επιστρέψει στο πενταπλάσιο. Μια κωμωδία επίκαιρή με πολλά ξεκαρδιστικά στιγμιότυπα. Παίζουν: Πόπη Αβραάμ, Μαριάννα Καυκαρίδου, Βασίλης Μιχαήλ, Φώτης Αποστολίδης, Ανδρέας Ρόζου κ.ά. Πρεμιέρα το Σάββατο 25 Μαΐου, ώρα 8:30 μ.μ., Πολιτιστικό Κέντρο Βλαδίμηρος Καυκαρίδης, Λευκωσία. Πληρ. 22421609. Eπιμέλεια: ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ art@kathimerini.com.cy Η Αγ. Στελλάτου σε νέα χορογραφία Η παράσταση της γνωστής χο- ρογράφου Αγγελικής Στελλάτου «Μικρές ζωές ή το σώμα που κατοικώ» παρουσιάζεται έως τις 30 του μήνα στο Θέατρο του Νέου Κόσμου. Χορεύουν η Ιωάννα Αποστόλου και η Αγγελική Στελλάτου. Στις 9.30 μ.μ. Αντισθένους 7 και Θαρύπου ΜΟΥΣΙΚΗ Παρασκευή 24.5 Dee Bridgewater στο Gazarte Στο Gazarte εμφανίζεται για δύο βραδιές (24, 25/5) η ντίβα της τζαζ Dee Dee Bridgewater με τραγούδια από δύο διαφορετικά άλμπουμ, το «Midnight Sun» και το «Eleanora Fagan (1915-1959): To Billie with love from Dee Dee Bridgewater». ΕΚΔΗΛΩΣΗ Κυριακή 19.5 Αρχαιολογική Εταιρεία Δημόσια Συνεδρία υπό την προεδρία του Βασιλείου Χ. Πετράκου με θέμα το έργο της Αρχαιολογικής Εταιρείας κατά Βουτάδων 32-34 Eπιμέλεια: ΝΕΛΛΗ ΑΜΠΡΑΒΑΝΕΛ abravanel@kathimerini.gr ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Duke of York’s Theatre www.dukeofyorkstheatre.co.uk «Passion Play». Οπως έγραψε ο Μάικλ ΛΟΝΔΙΝΟ ΘΕΑΤΡΟ Μπίλινγκτον στον «Γκάρντιαν», «το έργο του Πίτερ Νίκολς, που πρωτοανέβηκε το 1981, αποτελεί μέρος της ανεπίσημης δραματουργικής τριάδας για την απιστία: ήλθε μετά την “Προδοσία” του Πίντερ (1978) και πριν από το “The Real Thing” του Στόπαρντ (1982) και τα τρία έργα εστιάζουν στο άγχος της μοιχείας, με το έργο του Νίκολς να αποκτά τη μεγαλύτερη ζωντάνια όταν σπρώχνει την οδύνη στα άκρα». To ερωτικό τρίγωνο Bush Theatre www.bushtheatre.co.uk «Disgraced». Το έργο του Αγιάντ Αχτάρ, που παρουσιάστηκε με μεγάλη επιτυχία στο Σικάγο και στη Νέα Υόρκη και κέρδισε φέτος το βραβείο Πούλιτζερ θεατρικού έργου, έκανε την πρεμιέρα του στο Λονδίνο, σκηνοθετημένο από τη Νάντια Φολ. Ο 42χρονος Αμερικανός συγγραφέας, ο οποίος κατάγεται από το Πακιστάν, αφηγείται εδώ την ιστορία του Αμίρ, ενός επιτυχημένου δικηγόρου ινδικής καταγωγής, ο οποίος απολαμβάνει μια άνετη και ανέμελη ζωή στη Νέα Υόρκη δουλεύοντας σε μεγάλη πολυεθνική εταιρεία και παντρεμένος με λευκή Αμερικανίδα. Ωστόσο, μετά την 11η Σεπτεμβρίου, τα προβλήματα της «πολλαπλής» ταυτότητάς του –Αμερικανός ή Ασιάτης, μουσουλμάνος ή θρησκευτικά ουδέτερος, παθητικός παρατηρητής της αδικίας ή ακτιβιστής– έρχονται στην επιφάνεια. Η ένταση κορυφώνεται σε ένα γεύμα στο σπίτι του, όπου μια φιλική αρχικά συζήτηση κλιμακώνεται σε επικίνδυνη λογομαχία αναστατώνοντας την φαινομενικά ακύμαντη επιφάνεια της ζωής του. Οι παραστάσεις έχουν προγραμματιστεί να διαρκέσουν έως τις 22 Ιουνίου. στο «Passion Play» το αποτελούν ο Τζέιμς και η Ελινορ, παντρεμένοι εδώ και 25 χρόνια και φαινομενικά πανευτυχείς, και η Κέιτ, μία νεαρή γυναίκα που έρχεται να διαταράξει τη γαλήνη τους. Οι κριτικές για την παράσταση, που σκηνοθέτησε ο Ντέιβιντ Λεβό, είναι πολύ ευνοϊκές, με ιδιαίτερα θερμά σχόλια για την ερμηνεία της Ζόι Γουαναμέικερ στον ρόλο της Ελινορ (εδώ, δεξιά, μαζί με την Αναμπελ Σόλεϊ, που υποδύεται την Κέιτ). Εως τις 3 Αυγούστου. ΕΚΘΕΣΗ National History Museum www.nhm.ac.uk «Sebastiao Salgado: Genesis». Η σειρά φωτογραφιών «Γένεσις» είναι αποτέλεσμα ενός οκτάχρονου σχεδίου που πραγματοποίησε ο Σεμπαστιάο Σαλγκάδο. Ο φημισμένος Βραζιλιανός φωτο- ταν πιο εύκολο να καεί»). Εως τις 16 Ιουνίου. Πανκ στο Μετροπόλιταν Η εναντίωση στο κοινωνικό κατε- γράφος ταξίδεψε σε 32 χώρες αναζητώντας τόπους που έχουν μείνει ακόμη άθικτοι από την επέλαση της «πολιτισμένης» ανθρωπότητας. Από την Αφρική μέχρι τα νησιά Γκαλάπαγκος, από τη σκοτεινή, θερμή ζούγκλα του Αμαζονίου μέχρι το παγερό φως της Αρκτικής, ο φακός του εστιάζει σε τοπία, ζώα, φυτά, αλλά και κοινότητες αυτοχθόνων, εικόνες που αντιπροσωπεύουν τις πιο αγνές και ανέγγιχτες, όπως ο ίδιος τις χαρακτηρίζει, γωνιές του πλανήτη μας, τη σοφία της φύσης και της αρχέγονης ανθρώπινης παράδοσης, όπως επιβιώνει στον σημερινό κόσμο και όπως πρέπει να προστατευθεί από την οριστική καταστροφή. Η «Γένεσις» είναι το τρίτο παγκόσμιας εμβέλειας εγχείρημα του Σαλγκάδο, μετά τις πολυβραβευμένες συλλογές του «Εργάτες» και «Μεταναστεύσεις». Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 8 Σεπτεμβρίου. ΠΕΚΙΝΟ ΕΚΘΕΣΗ Ullens Center for Contemporary Art, UCCA www.ucca.org.cn «Duchamp and/or/in China». Ο Μαρ- σέλ Ντισάν (1887-1968) δημιούργησε πάνω από 20 «boite-en-valise», ένα είδος φορητών μουσείων που περιείχαν μερικές δεκάδες μικροσκοπικές αναπαραστάσεις έργων του. Ενα από αυτά τα σύνολα είναι η αφετηρία για τη διερεύνηση της επιρροής του Γάλλου στημένο, στην αστική ευπρέπεια, στους κανόνες οποιασδήποτε προέλευσης ήταν στον πυρήνα της πανκ κουλτούρας όπως αναδύθηκε τη δεκαετία του ’70, στους κόλπους αρχικά της βρετανικής νεολαίας. Εκφράστηκε με εκρηκτικό τρόπο στη μουσική –Sex Pistols, Ramones, Blondie κ.ά.–, στην ποίηση, στην «τέχνη του δρόμου», αλλά η πιο πρόδηλη έκφρασή της ήταν στο στυλ των νεαρών θιασωτών της – ρούχα σκισμένα, παραμάνες και ξυραφάκια, μακό με προκλητικές στάμπες, εξωφρενικές κομμώσεις. Το πανκ κίνημα έκανε τον κύκλο του, ωστόσο η αισθητική επιρροή του παρέμεινε ισχυρή και δεν άργησε να αφομοιωθεί από το «κατεστημένο» της μόδας. Αυτό είναι το θέμα της έκθεσης «Punk: Chaos to Cuture», στο Μουσείο Μετροπόλιταν της Νέας Υόρκης (έως 14/8), όπου παρουσιάζονται αυθεντικές πανκ αμφιέσεις μαζί με σχέδια και ρούχα υψηλής ραπτικής που τις μιμούνται, με τη συνοδεία μουσικής, βίντεο και πλούσιου φωτογραφικού υλικού. καλλιτέχνη, εκ των πρωτεργατών του ντανταϊσμού, στους Κινέζους σύγχρονους καλλιτέχνες, όπως αναδεικνύεται με την παράλληλη παρουσίαση έργων του Ντισάν και περίπου 15 Κινέζων καλλιτεχνών οι οποίοι υιοθέτησαν κάποιες από τις ιδέες και τις μεθόδους του. Ανάμεσά τους ο Γουάνγκ Λουγιάν, ο Σονγκ Ντονγκ, ο Αϊ Γουέι Γουέι και ο Χουάνγκ Γιονγκ Πινγκ, ο οποίος τη δεκαετία του ’80 ίδρυσε μια βραχύβια «ντισανική» κολεκτίβα. Ενα από τα πιο εμβληματικά έργα του, που παρουσιάζεται στην έκθεση, είναι η σειρά φωτοαντιγράφων της αυτοπροσωπογραφίας του Λεονάρντο ντα Βίντσι, προοδευτικά καμένων από τον καλλιτέχνη (εδώ η εικόνα με τίτλο «Η γενειάδα ή- ΣΤΟΚΧΟΛΜΗ ΕΚΘΕΣΗ Moderna Museet www.modernamuseet.se «Νίκι ντε Σεντ Φαλ: Το κορίτσι, το τέρας και η θεά». Κόρη μεγαλοαστικής οικογένειας με ευγενείς και τραπεζίτες με- ταξύ των στενών συγγενών της, η Νίκι ντε Σεντ Φαλ (1930-2002) έσπασε τα δεσμά ενός ασφυκτικά συντηρητικού οικογενειακού περιβάλλοντος για να αφοσιωθεί στην τέχνη. Τράβηξε αρχικά την προσοχή με τη σειρά «Shooting paintings», όπου πυροβολούσε σωληνάρια μπογιάς στερεωμένα πάνω σε καμβά. Συνδέθηκε με το κίνημα των Νέων Ρεαλιστών (Αρμάν, Κλάιν, Κρίστο) και αναζήτησε πρωτότυπους δημιουργικούς τρόπους για να αφηγηθεί τις εμπειρίες της, να επουλώσει τα τραύματά της και να εστιάσει στους αντιφατικούς ρόλους της γυναίκας μέσα στον σύγχρονο κόσμο. Η έκθεση περιλαμβάνει μερικά από τα πιο εμβληματικά έργα της, όπως τα μεγάλων διαστάσεων πολύχρωμα γλυπτά της (εδώ το «Devouring Mothers», 1970), καθώς και την ταινία της «About my Father», μια φροϊδική εξερεύνηση της σχέσης με τον πατέρα της, όπου αναμειγνύει αυτοβιογραφικά και μυθοπλαστικά στοιχεία. Εως την 1η Δεκεμβρίου. Επιμέλεια: ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΤΟΥΠΑΚΗ TEXNES-03 POLITISMOS_TEXNES 5/17/13 11:18 AM Page 3 Kυριακή 19 Μαΐου 2013 ΕΒΔΟΜΑΔΑ Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΙΔΕΕΣ 3 «Οι ελληνικές παραγωγές δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από τις αντίστοιχες άλλων ευρωπαϊκών θεάτρων», ισχυρίζεται ο 35χρονος βαρύτονος Διονύσης Σούρμπης που εμφανίζεται αυτές τις ημέρες στην «Εύθυμη Χήρα». Μουσική, θέατρο, σινεμά και εργαστήρια δημιουργίας στο τριήμερο Παιδικό Φεστιβάλ Πολιτισμού στη Λεμεσό Ο βαρύτονος Διονύσης Σούρμπης στη Βασιλική Οπερα του Λονδίνου ΑΠΕ Συνέντευξη στον ΔΗΜΗΤΡΗ ΡΗΓΟΠΟΥΛΟ Ο Διονύσης Σαββόπουλος θα διαβάσει παραμύθια, ενώ στη συνέχεια η παιδική χορωδία της «Διάστασης» θα ερμηνεύσει τραγούδια του. Παρασκευή 24/5, Σάββατο 25/5, Κυριακή Θεατρικό εργαστήρι από τον Paolo Baiocco. ANTΡΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ info 26/5 στο Κέντρο Λανίτη (Χαρουπόμυλοι), περιοχή Μεσαιωνικού Κάστρου, Λεμεσός. Πληροφορίες, τηλ. 25372855 l ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ Σαββόπουλος και όχι μόνο για μικρούς και μεγάλους Νότα χαράς και αισιοδοξίας φιλοδοξεί να προσφέρει αυτές τις δύσκολες μέρες το 2ο Παιδικό Φεστιβάλ Πολιτισμού που διοργανώνει, στο Κέντρο Λανίτη στη Λεμεσό (περιοχή Μεσαιωνικού Κάστρου), το Φιλανθρωπικό Ίδρυμα Funraising. Το Φεστιβάλ, που αρχίζει την Παρασκευή 24/5 και ολοκληρώνεται την Κυριακή 26/5, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων παραμυθοδιαβάσματα, εργαστήρια τέχνης, παιδικές χορωδίες, παραστάσεις θεάτρου, κινηματογράφο και μουσική. Συγκεκριμένα, το φεστιβάλ θα ξεκινήσει την Παρασκευή (19.30) με τον Διονύση Σαββόπουλο, ο οποίος με τη χαρακτηριστική του εκφραστικότητα θα διαβάσει παραμύθια σε μεγάλους και μικρούς, ενώ θα ακολουθήσει και μια σύντομη συναυλία με τραγούδια του από την παιδική χορωδία του Πολιτιστικού Ομίλου «Διάσταση». Το ίδιο ακριβώς πρόγραμμα ισχύει για το πρωινό του Σαββάτου (11.30). Το απόγευμα του Σαββάτου θα πραγματοποιηθεί ένα εργαστήρι χαρακτικής (16.0018.00) με τον Κύπριο χαράκτη Χαμπή, ο οποίος στη συνέχεια θα αφηγηθεί το παραμύθι του «Ο Σπανός τζι’ οι Σαράντα Δράτζιοι» (18.00), συνοδευόμενος μάλιστα από τραγούδια που έχουν γραφτεί ειδικά για την εν λόγω ιστορία, σε στίχους Ανδρέα Παράσχου και μουσική Γιώργου Κάρβελλου. Το βράδυ του Σαββάτου (20.00) τα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία να ζήσουν την εμπειρία του θερινού σινεμά στο Κάστρο, την Κυριακή (11.00-19.00) θα πραγματοποιηθεί ένα Εργαστήρι Κατασκευών και Δημιουργικότητας με το κατασκευαστικό παιχνίδι «Engino Play to Invent», αλλά και ένα Εργαστήρι Αφίσας και Ζωγραφικής (17.00-19.00), ενώ, τέλος, ο Ιταλός σκηνοθέτης Paolo Baiocco θα πραγματοποιήσει ένα Θεατρικό Εργαστήρι (11.30). ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ Εργαστήρι χαρακτικής από τον Χαμπή. Στις 26 Αυγούστου πολλοί από εμάς θα απολαμβάνουμε τα τελευταία μας μπάνια στις ελληνικές θάλασσες. Για τον Διονύση Σούρμπη θα είναι μια από τις πιο σημαντικές Δευτέρες της ζωής του. Εκείνη την ημέρα έχει προγραμματιστεί η πρώτη πρόβα για την παρθενική του εμφάνιση στη Βασιλική Οπερα του Λονδίνου, στον πρώτο ρόλο βαρύτονου στην «Τουραντότ» του Πουτσίνι. Θα υποδυθεί τον Πιγκ. Σηματοδοτεί ένα τέλος και μια αρχή η εμφάνιση σε ένα από τα μεγαλύτερα λυρικά θέατρα στον κόσμο που θα έχει και συνέχεια. Το 2015, πάντα στο Κόβεντ Γκάρντεν και πάντα στη Βασιλική Οπερα, θα ερμηνεύσει Σίλβιο στους «Παλιάτσους» του Λεονκάβαλο. Για τον 35χρονο Διονύση Σούρμπη είναι η επιβράβευση μιας επίπονης πορείας από τη θέση έκτακτου χορωδού της Εθνικής Λυρικής Σκηνής προς την κορυφή. Από το 2005, όταν κέρδισε την υποτροφία Μαρία Κάλλας και μετακόμισε στο Τρεβίζο της Ιταλίας για να εμβαθύνει στην τέχνη του μαθαίνοντας στο πλευρό του δεύτερου μεγάλου δασκάλου του, μαέστρου Κλοντ Τιολάς (ο πρώτος, χρονικά, ήταν ο Γιώργος Σαμαρτζής στα πρώτα χρόνια της Αθήνας), μέχρι σήμερα, και στον πρωταγωνιστικό ρόλο στην «Εύθυμη Χήρα» που συνεχίζεται στο θέατρο Ολύμπια της οδού Ακαδημίας, ο Διονύσης Σούρμπης μελετάει με πάθος, γίνεται καλύτερος, κυνηγάει ακροάσεις στο εξωτερικό και καταξιώνεται ως μια από τις πιο σημαντικές νέες ελληνικές φωνές. Ετσι, το Λονδίνο αναδεικνύεται σε ένα ορόσημο για την καριέρα του Σούρμπη, ο οποίος ετοιμάζεται να δοκιμαστεί σε ένα από τα πιο ανταγωνιστικά θέατρα της Ευρώπης. «Είναι μια αρχή», μας λέει ο νέος Ελληνας βαρύτονος, με την επίγνωση των προκλήσεων που έχει μπροστά του. «Αισθάνομαι υπερήφανος γιατί κατά κάποιον τρόπο θα εκπροσωπήσω τη χώρα μου. Δεν πάω να αποδείξω κάτι, αλλά νομίζω ότι θα υπάρχει ένα υπόγειο μήνυμα ότι σε αυτήν τη γωνιά της Ευρώπης, με τα τόσα προβλήματα, καταφέρνουμε πράγματα». Ο ίδιος πιστεύει ότι εκπροσωπεί μια «σχολή» που έχει ιδιαίτερη ζήτηση. «Η μεσογειακή φωνή έχει μια ζεστασιά που δεν τη βρίσκεις αλλού. Εχουμε συναίσθημα, έχουμε τον πόνο, έχουμε τη χαρά. Εχουμε κάτι άλλο γιατί είμαστε κάτι άλλο». Ο Διονύσης Σούρμπης ήθελε να γίνει λυρικός τραγουδιστής από 13 χρόνων. Οχι τυχαία: γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Ζάκυνθο. «Ηταν το όνειρό μου». Και το κυνήγησε. Πρόλαβε τη δεκαετία του ’80 τις καντάδες με τις άμαξες. Από τα 11 οι χορωδίες (εκκλησιαστική και μεικτή), η τρομπέτα στην μπάντα του δήμου. Δεν θα ξεχάσει μια Κυριακή που, παιδί ακόμα, τον πήραν στην εκκλησιά. Εψελνε στην εκκλησία της Φανερωμένης. Αυτό ήταν: μαγεύτηκε. «Σήμερα τα πράγματα είναι διαφορετικά, ένα νέο παιδί δεν βρίσκει τα ερεθίσματα που είχα εγώ, τις ταβέρνες με τις καντάδες, για παράδειγμα. Αλλά η μουσική εξακολουθεί να έχει μια ιδιαίτερη θέση στη ζωή του νησιού». Στην εφηβεία κυνήγαγε τις μεταδόσεις όπερας στο κρατικό ραδιόφωνο, αγόραζε δίσκους. Οταν έγινε 18 και τελείωσε τη στρατιωτική του θητεία, δεν είχε καμία αμφιβολία. Θα άφηνε το νησί για σπουδές φωνητικής στην Αθήνα. Ολα πήγαν κατ’ ευχήν. ΔΕΝ ΣΤΑΜΑΤΑΜΕ ΠΟΤΕ ΝΑ ΟΝΕΙΡΕΥΟΜΑΣΤΕ Μυρτώ Αριστείδου δημοσιογράφος περιοδικού must Η ζωή είναι ωραία TEXNES-04 BIBLIO_TEXNES 5/17/13 11:19 AM Page 4 4 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Kυριακή 19 Μαΐου 2013 ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΜΟΥΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΕΞ ΑΦΟΡΜΗΣ Του ΑΝΤΩΝΗ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ Η συγγραφέας Ζέφη Κόλια προτείνει: ΖΕΡΒΑ Ευπάλιο Δωρίδος, Μ. Παρασκευή 2013 Ο σοι τη Μ. Εβδομάδα εξόρμησαν από την πρωτεύουσα για την εορτή του Πάσχα, και ήταν πολυάριθμοι, αν κρίνω από το χωριό του πατέρα μου που έμοιαζε περισσότερο με καλοκαιρινό θέρετρο παρά με ανοιξιάτικο προορισμό, θα ένιωσαν φαντάζομαι για μια ακόμη φορά το παράδοξο των σύγχρονων καιρών: μόνο οι θρησκευτικοί εορτασμοί εξακολουθούν να γεννούν γνήσιο αίσθημα συλλογικής χαράς γιατί, περιέργως, τότε μόνο νιώθεις πως έχει μεγαλύτερη βαρύτητα από πού έρχεσαι παρά το πού πηγαίνεις! Η κατάμεστη πλατεία του χωριού κάτω από τους δίδυμους αρχαιοπρεπείς πλατάνους της αχούσε από τις αφηγήσεις και τα καλαμπούρια των παλαιών που δυστυχώς πλέον ανήκουν ως επί το πλείστον στη γενιά μου. Το απογευματάκι, οι κατανυκτικοί ψαλμοί του πατροπαράδοτου πένθους θα τύλιγαν με τη γλυκύτητά τους το ολάνθιστο και ήρεμο τοπίο. Στη Μαντήλω, που είχε κατεβάσει νερά, όπως τότε που ήμασταν μικροί, κόαζαν όλη νύχτα τα βατράχια. Και προς τα ξημερώματα, μια κουρούνα έσκουζε με τη ρουμελιώτικη φωνίτσα της «ουσκούρ, ουσκούρ» (γαλλιστί βοήθεια). Ναι και η φύσις αποκαραδοκεί την ανάσταση, φωνάζοντας βοήθεια! Οσο κι αν φωνασκούμε όμως, λίγα πράγματα μένουν από τη γνήσια πίστη και ακόμη λιγότερα από τις λιτές και μετρημένες κοινωνίες που θεμελίωνε. Ο συνετός άνθρωπος ξέρει ότι, παρά τη νοσταλγία που τον κάνει να τρέχει στα χωριά και τις εξοχές για να γιορτάσει την Ανάσταση, ποτέ δεν θα είναι στο ύψος του θεολογικού νοήματος της μεγάλης εορτής. Ο Χριστός δεν αναστήθηκε για τη μακροημέρευση του φυσικού ανθρώπου που είναι φόβος, επιθυμία και ελπίδα. Το αντίθετο μάλιστα. Σηκώθηκε για να τον απελευθερώσει από τη φυσική ζωή και γι’ αυτό η αναστάσιμη ζωή δεν είναι η κανονική ζωή που ξέρουμε και ζούμε όπως όπως. Η αληθινή ζωή του Χριστού πατάει τη φυσική ζωή, διά της νεκρώσεως και του θανάτου. «Οποιος βλέπει πρόσωπο θεού, που ’ναι η ίδια η ζωή, πρέπει να πεθάνει», έγραφε τη Μ. Παρασκευή του 1713, ο Εγγλέζος με- ΙΔΕΕΣ Guillaume Apollinaire: Ο περιπατητής των δύο όχθεων, οδοιπορικό στο Παρίσι, εκδ. Φαρφουλάς Flaneur: αυτός που περιπλανιέται άσκοπα, χαζεύοντας. Ο Γκιγιόμ Απολινέρ περιπλανάται στους δρόμους του Παρισιού, στις όχθες του Σηκουάνα, στις μισογκρεμισμένες στοές, στις βιβλιοθήκες και στα καφέ, ξεθάβοντας ιστορίες για πρόσωπα ξεχασμένα, τις οποίες ανασυνθέτει από θραύσματα διαλόγων, τίτλους βιβλίων, απαρχαιωμένα αντικείμενα του πρώιμου μοντερνισμού και διαφημιστικές αφίσες. Η τελευταία συνάντηση του εμβληματικού ποιητή της πρωτοπορίας με εκπροσώπους της περασμένης γενιάς –συμβολιστές ποιητές και εκκεντρικούς καλλιτέχνες με τις θεσπέσιες φάρσες και τα ηρωικά μεθύσια τους– σε μια ύστατη ματιά σαν χάδι σ’ έναν κόσμο που χάνεται. Ταιριαστός αποχαιρετισμός σε ό,τι αγάπησε: ήταν το τελευταίο βιβλίο που εξέδωσε πριν πεθάνει. Πρώτα σε πωλήσεις Η Αποκαθήλωση του Χριστού, 1164, Νέρεζι, Αγιος Παντελεήμονας. < < < < < < Δεν πρέπει να αποδίδουμε και μεγάλη αξία στη ζωή και τις υποσχέσεις της, αν θέλουμε να ζήσουμε καλά, όσο θα ζήσουμε. ταφυσικός ποιητής John Donne, υποχρεωμένος να ταξιδεύει προς τα δυτικά την ημέρα που η καρδιά του ήταν όλη στραμμένη προς την ανατολή της Ανάστασης. Η πίστη μπορεί να ενδιαφέρει ακόμη ως προσωπικό βίωμα, διότι η πίστη δεν είναι, ούτε ποτέ ήταν, εύκολο πράγμα. Αλλά το κοινοτικό ήθος δεν νοιάζεται και πολύ για την ατομική πίστη, επειδή ακριβώς δεν αντιλαμβάνεται το άτομο με τον τρόπο του σπουδαίου Εγγλέζου ποιητή, ο οποίος ξέρει να παίρνει απόσταση για να κατανοήσει με σπαρακτική ειλικρίνεια τη σχέση του με την πίστη. Και επειδή ακριβώς η ιδιωτική πίστη δεν έχει μεγάλη πέραση στη γλώσσα μας, γι’ αυτό μένουν τόσο ζωντανές ακόμη οι θρησκευτικές εορτές στον τόπο μας που κατά τ’ άλλα είναι πλέον απολύτως εκκοσμικευμένος. Ποιο μπορεί να είναι το πνευματικό νόημα της Αναστάσεως σήμερα για μας τους πολλούς που δεν διαθέτουμε ίσως το σπάνιο δώρο της πίστης, πλην νιώθουμε, τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο, το παμπάλαιο πένθος των παλαιών για την αληθινή ζωή και επαναλαμβάνουμε τις ευωχίες μιας λησμονημένης προσδοκίας; Ανάσταση, σκεπτόμουν, ένα πράγμα μπορεί να σημαίνει σήμερα: ότι δεν πρέπει να αποδίδουμε και μεγάλη αξία στη ζωή και τις υποσχέσεις της, αν θέλουμε να ζήσουμε καλά, όσο θα ζήσουμε. Οτι η πιο θανάσιμη αρρώστια είναι η σύγχρονη «μελλοντοπάθεια» και ότι το μέλλον, πηγή κάθε δυστυχίας κατά την πανάρχαια σοφία, είναι κατάρα ως σύστημα προόδου, κυρίως όταν αφηνόμαστε να πιστέψουμε πως θα ευτυχήσουμε, αλλάζοντας τα πάντα. ΑΠΟΚΡΙΣΕΙΣ Tης ΤΙΤΙΚΑΣ ΔΗΜΗΤΡΟΥΛΙΑ ΚΩΣΤΑΣ Γ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Παιδικό κουρείο εκδ. Κέδρος Μ ε ένα «εναρκτήριο τέλος» ξεκινά η νέα ποιητική συλλογή του Κ.Γ. Παπαγεωργίου. Με την αποδοχή του κύκλου των εγκοσμίων, που εν προκειμένω ξεκινά με έναν ουρανό χωμάτινο και καταλήγει στο τέλος στα κομμένα μαλλιά στο παιδικό κουρείο, στην παιδιάστικη άρνηση του κύκλου - ξυνόν γαρ αρχή και πέρας επί κύκλου περιφερείας. Σ’ αυτό τον κύκλο, λοιπόν, που αγκαλιάζει όλους τους άλλους που σχεδιάζουν πενήντα κοντά χρόνια τώρα τα ποιήματα του Παπαγεωργίου, περιέχεται ο κόσμος: οργανική κι ανόργανη ύλη που μεταμορφώνεται διαρκώς, δρόμοι και υπαινικτική συνύπαρξη, Ιστορία και ψίθυροι, νεκροί και ζωντανοί, χρώματα, μουσικές κι αρώματα που επενδύουν ορίζοντες, λύπες και μνήμες ξαμολημένες και πικρές μες στην αδυναμία τους, πράγματα και ονόματα ματωμένα και κενά, γράμματα ένυλα, πεζά και κεφαλαία, αισθήματα και φυσικά φαινόμενα. Μέσα στον κόσμο αυτό, τον οποίο το ποιητικό υποκείμενο περιγράφει αποστασιοποιημένα στις πιο κρυφές του συναντήσεις, μεταλλάξεις και στιχομυθίες, παίρνει και το ίδιο θέση: «όσο για μένα εγώ», λέει και ξαναλέει, για να ξεχωρίσει τη δική του διαδρομή από τα αξεχώριστα κι αυτά που για πάντα θα μείνουν ενωμένα -της θέας συμπεριλαμβανομένης, καθώς «ακροβατεί στα πιο απόκρημνα σημεία του αίματος» και χάνεται, εν επιγνώσει, στα «καταγώγια του ύπνου». Το ίδιο αυτό εγώ αξιώνεται να δει «τα πράγματα να σπαρταρούν πιασμένα στο αγκίστρι του ονόματός τους. Και άδεια ονόματα ύστερα να σέρνονται παρασυρμένα από τη δύναμη ενός τίποτα». Αρνείται τη μνήμη, αυτό «το ξέφωτο του μαραμένου λυρισμού, με νοσταλγίες απάνεμες μιας εποχής που με κατάντησε». Σ’ αυτόν τον κόσμο περιφέρει λυπημένος ο ποιητής ό,τι έχει από αυτόν απομείνει, όπως λέει, τον κόσμο του χρήματος που σημαίνει «το ξεψύχισμα του νοήματος». Τον κόσμο όπου «ένας ευαίσθητος άνθρωπος δεν μπορεί παρά να λιμοκτονεί στη θέα του φθινοπώρου, όταν «η κάθε ιθαγένεια ταλαντεύεται ανάμεσα στη στέρηση και την ιδιοτελή φιλανθρωπία. / Ή ανάμεσα στο σαν ψεύτικο όμορφο και στο αληθινό ηλιοβασίλεμα της μακρινής πατρίδας του άστεγου», όπου «χρόνια τώρα στοιβάζονται ακατάστατα των ηττημένων τα διανυμένα χιλιόμετρα». Δέντρα, ρίζες, κλαδιά, χώμα σε ένα τοπίο που αναπτύσσεται προς όλες τις κατευθύνσεις του πλανήτη, πατημασιές που μόνο σε ίχνη ξέρουν να γυρνούν, πέτρες που κυκλώνουν τα φύλλα και τα νέμονται, νερά που δεν τρέχουν και στάλες βροχής που, μετέωρες, γίνονται φθόγγοι ή ορίζουν ποιητική. Πόλη ρημαγμένη με ανθρώπους νεκροζώντανους, χρόνος έξω από τον ανθρώπινο και πάλι ανθρώπινος κι αυτός, διεσπαρμένος σε μια ύλη αναβράζουσα. Δρώμενα στημένα με τα ελάχιστα, που ούτε καν αυτά δεν διασφαλίζει η σύγχρονη πολιτική συνθήκη. Αποδραματοποιημένη ελεγεία και λόγος ο παντοδύναμος, αυτό που κανείς δεν μπορεί να πάρει από τον ποιητή, ακόμα κι όταν είναι σιγή, κενό στη σελίδα, αποσιώπηση: πένθος για μια ζωή που κλείνει τον κύκλο της μαζί με την Ιστορία, ακολουθώντας πάντως την αέναη περιστροφή των άστρων και μετέχοντας, εκούσα άκουσα, στα παιχνίδια της ανίκητης ύλης. Και μια τελευταία διάσταση του «Παιδικού κουρείου»: η συλλογή αποτελεί μια συνεισφορά στη μεγάλη συζήτηση που ξεκινά και πάλι με ένταση για το και πώς πρέπει να περνά η εποχή στο έργο του ποιητή και του καλλιτέχνη, ειδικά σε καιρούς κρίσης σαν αυτούς που διανύουμε. Τοποθετείται λοιπόν η ποίησή του ανάμεσα στα απλουστευτικά «πρέπει», εντάσσοντας την αγωνία της πολιτικής συνθήκης και τις αλλαγές στον περιβάλλοντα κόσμο στην ιδιαίτερη, δική της μεταφυσική και οντολογική διερώτηση, με τρόπο που δύσκολα διαχωρίζεται από την υπόλοιπη ύλη της. Κάτι τέτοιο, βέβαια, θέλει πολλή μαστοριά. Αλλά είναι προφανώς και μείζον ζητούμενο, όταν δεν θέλουμε την τέχνη επικαιρική, αλλά πραγματικά του καιρού της. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Τέχνη πραγματικά του καιρού της 1 Φιλελεύθερος σοσιαλισμός 2 Χρυσή Αυγή του Κάρλο Ροσέλι εκδ. Πόλις Ο συγγραφέας θεωρεί το σοσιαλιστικό κίνημα ως «λογική ανάπτυξη», ως ιστορική συνέχεια ή ως «αληθινό κληρονόμο» της φιλελεύθερης παράδοσης. του Ν. Χασαπόπουλου εκδ. Λιβάνης Το χρονικό της Χρυσής Αυγής, οι ιδεολογικές και πολιτικές της καταβολές, οι κατά καιρούς αλλαγές του προσωπείου της. Πώς ξεκίνησε, πώς διαμορφώθηκε, ποια πολιτικά μοντέλα πρεσβεύει. ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΞΕΝΗ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ ΝΤΟΝΑΤΟ ΚΑΡΙΖΙ Το δικαστήριο των ψυχών μετ.: Εφη Καλλιφατίδη εκδ. Ωκεανίδα, σελ. 544 - 19 ευρώ Η Λάρα εξαφανίστηκε PERCIVAL EVERETT Η θεραπεία του νερού μετ.: Δημήτρης Αθηνάκης εκδ. Πόλις, σελ. 276 Ο Ισμαήλ Κίντερ, επιτυχη- τιάτικο πρωινό, ο επιτυχημένος συγγραφέας παιδικών βιβλίων Στίβεν Λιούις βγαίνει με την τρίχρονη κορούλα του για ψώνια στο σούπερ μάρκετ. Καθώς περιμένουν στην ουρά, η προσοχή του στιγμιαία διασπάται και όταν, μετά από δευτερόλεπτα, στρέφεται προς την κόρη του, το παιδί έχει εξαφανιστεί. Από εκείνη τη στιγμή αρχίζει η αγωνιώδης αναζήτηση του χαμένου παιδιού και η περιδίνηση του πατέρα στο κενό της απώλειας που θα επηρεάσει βαθιά τη σχέση του με τη γυναίκα του, με την ψυχή του και με τον ίδιο τον χρόνο. Το μυθιστόρημα έλαβε το Βραβείο Whitbread. και δεν της μένει ακόμα πολύς χρόνος. Σε ένα παλιό καφέ της Ρώμης δύο ιερωμένοι μελετούν τον φάκελό της. Ο Κλεμέντε είναι ο καθοδηγητής, ο Μάρκους είναι ένας σκοτεινός κυνηγός, εκπαιδευμένος να ξετρυπώνει το κακό. Η Σάντρα εργάζεται στη σήμανση και δουλειά της είναι να φωτογραφίζει τον τόπο του εγκλήματος. Η ματιά της, αντικειμενική σαν φωτογραφικός φακός, αναγνωρίζει κάθε άσχετη λεπτομέρεια γιατί εκεί ξέρει πως φωλιάζει το κακό. Οταν οι δρόμοι του Μάρκους και της Σάντρα διασταυρώνονται, φέρνουν στο φως ένα τρομαχτικό μυστικό, κρυμμένο στα άδυτα του Βατικανού. μένος συγγραφέας ερωτικών μυθιστορημάτων ζει απομονωμένος στο βουνό. Μετά τη φρικτή δολοφονία της εντεκάχρονης κόρης του αποφασίζει να τιμωρήσει εκείνον που θεωρεί ένοχο. Στο υπόγειο του σπιτιού του υποβάλλει το θύμα σε βασανιστήρια. Μέσα στο παραλήρημα της οργής και της θλίψης του, ο Ισμαήλ Κίντερ εντάσσει στοιχεία της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας, της γλωσσολογίας και της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Ο Εβερετ έγραψε το μυθιστόρημα ως απάντηση στις θηριωδίες που διεπράχθησαν στο όνομα σωτηρίας των ΗΠΑ στο Γκουαντάναμο και στο Αμπού Γκράιμπ. ΙΑΝ ΜΑΚΓΙΟΥΑΝ Χαμένο παιδί μετ.: Κατερίνα Σχινά εκδ. Πατάκη, σελ. 400 Ενα συνηθισμένο σαββα- ΠΟΙΗΣΗ ΠΑΙΔΙΚΟ EMILY DICKINSON Επειδή δεν άντεχα να ζήσω φωναχτά επιμ.: Λιάνα Σακελλίου εκδ. Gutenberg, σελ. 580 Μία από τις μεγαλύτερες ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΤΡΙΒΙΖΑΣ Αν σου πέσει ένα βουβάλι στο κεφάλι εικ.: Βαγγέλης Ελευθερίου εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 112 - 14,99 ευρώ Ποιο πράγμα στη ζωή έ- ποιήτριες του 19ου αιώνα και μία από τις πιο μυστηριώδεις φιγούρες της παγκόσμιας γραμματείας, συνέθεσε περισσότερα από 1.700 ποιήματα, δημοσίευσε όμως μόνον δέκα όσο ζούσε. Ο τόμος περιλαμβάνει μια αντιπροσωπευτική ανθολογία ποιημάτων και επιστολών (60 ποιήματα, 165 επιστολές) από όλες τις περιόδους της παραγωγής της, μεταφρασμένων από τους Λ. Σακελλίου, Α. Γρίβα και Φ. Μαντά. Η μονογραφία της επιμελήτριας παρουσιάζει σφαιρικά και διεξοδικά τον βίο, το έργο, την υποδοχή, τις ερμηνείες και την τύχη του έργου. χει τη μεγαλύτερη αξία; Μήπως τα παράσημα; Μήπως τα βραβεία; Μήπως τα διαμάντια; Μήπως τα χρυσωρυχεία; Τίποτε απ’ όλα αυτά. Τη μεγαλύτερη αξία την έχει κάτι άλλο το οποίο αποκαλύπτεται στις σελίδες του βιβλίου. Το «Αν σου πέσει ένα βουβάλι στο κεφάλι» είναι ένα βιβλίο χαράς, ένα βιβλίο παρηγοριάς, ένα βιβλίο αντίδοτο κατά της στενοχώριας και της απαισιοδοξίας. Είναι ένα βιβλίο δώρο για όσους αντιμετωπίζουν αναποδιές και ατυχίες. Τι πρέπει δηλαδή να κάνεις αν σου πέσει μια κεραμίδα στο κεφάλι, αν σου κουτσουλίσει ένας κόνδορας το καινούργιο σου καπέλο ή αν σε πάρει μια πεινασμένη αρκούδα στο κατόπι; TEXNES-05 CINEMA_TEXNES 5/17/13 11:20 AM Page 5 Kυριακή 19 Μαΐου 2013 ΕΒΔΟΜΑΔΑ Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΙΔΕΕΣ Πάρτι χωρίς τον Σκοτ Φιτζέραλντ Στον «Υπέροχο Γκάτσμπι», ο Μπαζ Λούρμαν έμεινε πιστός στις λέξεις, αλλά εξαφάνισε το πνεύμα του συγγραφέα ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ Δείτε Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΠΟΥΡΑ Οχι πως είναι απαραίτητο οι ταινίες να ’χουν σαν φάρο βιβλία από τα οποία προέρχονται, όταν, όμως, ποντάρουν ακόμη και τα ρέστα τους σε λογοτεχνικούς μύθους, η σύγκριση μαζί τους μπορεί να αποβεί και μοιραία. Το Χόλιγουντ έπαιξε πολλά στον «Μεγάλο Γκάτσμπι» του Σκοτ Φιτζέραλντ, ορόσημο της λογοτεχνίας, που έχει ξαναγίνει ταινία στο παρελθόν. Το αποτέλεσμα ήταν μια κινηματογραφική φούσκα, από τις μεγαλύτερες των τελευταίων χρόνων. Το μελάνι δε που ξοδεύτηκε εδώ και ενάμιση χρόνο για το παρασκήνιο του «Υπέροχου Γκάτσμπι» (έτσι τιτλοφορήθηκε εδώ) θα μπορούσε να πνίξει ολόκληρη τη λογοτεχνική κληρονομιά του Φιτζέραλντ. Η ταινία του Μπαζ Λούρμαν είναι εκκωφαντική και απίστευτα βαρετή. Υβρίδιο βιντεοκλίπ, διαφήμισης, πασαρέλας και δράματος εποχής με πρόσχημα ένα μυθιστόρημα που συνόψισε το γκρέμισμα του αμερικανικού ονείρου. Για να γίνει πιο εντυπωσιακή η φούσκα, επιστρατεύτηκε και το 3D. Οταν σου έρχονται κατάμουτρα οι αιωρούμενες λέξεις του αφηγητή (το alter ego του Φιτζέραλντ), τότε ξυπνάς και αντιλαμβάνεσαι το μέγεθός της. Ξέφρενες νύχτες Ο «Μεγάλος Γκάτσμπι» ξανάρθε στην οθόνη σαν υπερθέαμα ενός ατελείωτου πάρτι της «χαμένης γενιάς» του ’20. Της γενιάς, που εκτινάχτηκε μέχρι τ’ άστρα στα ανέμελα χρόνια του συνεχούς limit up της Γουόλ Στριτ και γκρεμίστηκε στο κραχ του ’29, όταν έσβησαν τα φώτα. Υψηλή ραπτική, που μας δίνει μιαν αίσθηση της χλιδής αλλά και του υλικού κορεσμού της ανώτερης κοινωνικής τάξης εκείνης της εποχής. Πανάκριβα αυτοκίνητα σούπερ επιδόσεων· παλάτια σε ένα σκηνικό που κάποιες στιγμές μοιάζει με Ντίσνεϊλαντ· λίγο μπαρόκ για να δέσει η υπερβολή του Λούρμαν και μουσική, μια μείξη τζαζ και χιπ χοπ στις πιο ενδιαφέρουσες στροφές «Ο υπέροχος Γκάτσμπι» (The Great Gatsby, 2013) Η Ντέιζι Μπιουκάναν (Κάρεϊ Μάλιγκαν) είναι ο ρομαντικός έρωτας του Τζέι Γκάτσμπι (Λεονάρντο ντι Κάπριο). του δίσκου, που δεν σταματά να παίζει… Ολα αυτά συνθέτουν μια virtual σαλάτα στον «Υπέροχο Γκάτσμπι». Ο Λούρμαν έμεινε πιστός στις λέξεις του Φιτζέραλντ, εξαφάνισε όμως το πνεύμα του. Οι διάλογοι είναι διαφωτιστικοί για τον Γκάτσμπι και το χιμαιρικό όνειρό του. Ακούμε πολλά για τον μυστηριώδη αυτόν Κροίσο, που είχε το χάρισμα να ελπίζει πάντα για το καλύτερο και την ικανότητα να εκμεταλλεύεται τις ευκαιρίες. Αυτοδημιούργητος, έζησε το όνειρό του σαν μια ψευδαίσθηση δύναμης, που μπορεί να νικήσει ακόμη και τον χρόνο. Ο Γκάτσμπι ήταν ένας φτωχός που προσπέρασε για λίγο ακόμη και αυτούς που γεννήθηκαν πλούσιοι στη μεγάλη λεωφόρο του αμερικανικού ονείρου. Ξέχασε όμως ότι το παρελθόν τον ακολουθούσε σαν σκιά. Η προβλήτα στη θάλασσα μπροστά από το παλάτι του στο Λονγκ Αϊλαντ φαντάζει μέσα “ στην ομίχλη σαν μια ημιτελής γέφυρα που δεν θα φτάσει ποτέ μέχρι απέναντι, μέχρι το πράσινο φως του φάρου μπροστά από την έπαυλη της Ντέιζι, του ρομαντικού έρωτά του. Ακούμε πολλά για τον Γκάτσμπι, οι λέξεις όμως ηχούν σαν κούφιες σε μια ταινία που θα ’θελε να μιμηθεί τον «Πολίτη Κέιν». Η ταινία είναι υβρίδιο βιντεοκλίπ, διαφήμισης, πασαρέλας και δράματος εποχής, με πρόσχημα ένα μυθιστόρημα που συΑξεπέραστος Ρέντφορντ νόψισε το γκρέμισμα Ο Λούρμαν με το πυροτέχνημά του μας δείχνει άθελά του τον δρόμο του αμερικανικού για το κινηματογραφικό παρελθόν ονείρου. του Γκάτσμπι, τον «Μεγάλο Γκάτσμπι» του Τζακ Κλέιτον, με τον αξεπέραστο Ρόμπερτ Ρέντφορντ σε έναν από τους διασημότερους ρόλους του. Ο Ρέντφορντ ήταν τυχερός. Είχε απέναντί του έναν σκηνοθέτη που έβγαλε την ταινία από το φανταχτερό της ντεκόρ, αλλά και από την ψυχολογία του εμμονικού ήρωά της (στοιχείο που επιχειρεί αδέξια να εκμεταλλευτεί ο Λούρμαν), για να της προσδώσει κοινωνικό βάρος. Είχε και το υποδειγματικό σενάριο του Φράνσις Κόπολα για οδηγό. Ο Γκάτσμπι του Ρέντφορντ είναι η πιο ρομαντική κινηματογραφική αποτύπωση του αμερικανικού ονείρου. Ενα φωτεινό και αθώο πρόσωπο με σκοτεινό παρελθόν σε μια Εδέμ, στην οποία το μάτι του Θεού έχει αντικατασταθεί από τη φθαρμένη γιγάντια διαφημιστική ταμπέλα ενός οφθαλμίατρου. Σε μια μοιραία στροφή του δρόμου, όπου συναντιούνται δύο κόσμοι: οι φτωχοί και οι πλούσιοι. Ο Λεονάρντο ντι Κάπριο, ο σημερινός Γκάτσμπι, ουσιαστικά δεν έχει ρόλο. Ποζάρει διαρκώς μέχρι τις δύο τελευταίες σεκάνς του «Υπέροχου Γκάτσμπι», στις οποίες ανασύρει τη μανιέρα του. Είναι οι στιγμές που ο Λούρμαν βλέπει μπροστά του έναν ήρωα εγκλωβισμένο στις εμμονές του. dbouras@kathimerini.gr 1922, Νέα Υόρκη. Ο Νικ Κάραγουεϊ, επίδοξος συγγραφέας, έχει μια καλή δουλειά στη Γουόλ Στριτ και μονοκατοικία στο Λονγκ Αϊλαντ. Γείτονάς του είναι ο πάμπλουτος Τζέι Γκάτσμπι, για τον οποίο δεν γνωρίζει κανείς τίποτα. Στα πάρτι που διοργανώνει τακτικά στην έπαυλή του, συγκεντρώνεται ο αφρός της κοσμικής Νέας Υόρκης. Ο μυστηριώδης Κροίσος προσκαλεί σε ένα πάρτι του τον Νικ και του ζητάει με τον τρόπο του να γίνουν φίλοι. Η φιλία του Νικ είναι μια γέφυρα για να πλησιάσει ο Γκάτσμπι μια παλιά του αγαπημένη, την Ντέιζι, η οποία τον παράτησε για να παντρευτεί έναν αριστοκράτη. Γυρίστηκε από τον Μπαζ Λούρμαν. Παίζουν: Λεονάρντο ντι Κάπριο, Τόμπι Μαγκουάιρ, Κάρεϊ Μάλιγκαν, Τζόελ Εντγκερτον, Ισλα Φίσερ. (Προβάλλεται στις αίθουσες) «Ο μεγάλος Γκάτσμπι» (Τhe Gatsby, 1974) Μία από τις πιο σκοτεινές ταινίες για το αμερικανικό όνειρο έχει για πρωταγωνιστή της έναν από τους πιο λαμπρούς σταρ του αμερικανικού σινεμά, τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ (φωτ.). Το σενάριο του Φράνσις Κόπολα αναδεικνύει στο έπακρο το πνεύμα του λογοτεχνικού έργου του Σκοτ Φιτζέραλντ. Η σκηνοθεσία του Τζακ Κλέιτον είναι αριστοτεχνική. Παίζουν επίσης: Μία Φάροου, Μπρους Ντερν, Σαμ Γουότερσον, Σκοτ Ουίλσον. (Σε dvd) l 5 TEXNES-06 IDEES_TEXNES 5/17/13 11:21 AM Page 6 6 l Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η Kυριακή 19 Μαΐου 2013 ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΜΟΥΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΙΔΕΕΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ Ανθρωποφαγία στο Διαδίκτυο Τρεις συγγραφείς σχολιάζουν τα social media, με αφορμή τη δημόσια σύρραξη για τις δηλώσεις της Κικής Δημουλά Της ΓΙΟΥΛΗΣ ΕΠΤΑΚΟΙΛΗ H ιντερνετική πραγματικότητα είναι συχνά σκληρή. Ανελέητη. Τελευταίο «θύμα» της η Κική Δημουλά. Ενα άρθρο της δημοσιογράφου Αννας Δαμιανίδη στην «Εφημερίδα των Συντακτών» ήταν η αφορμή για να ερμηνευθούν ως ρατσιστικές κάποιες δηλώσεις της 82χρονης ποιήτριας και να ξεκινήσει διαδικτυακή σύρραξη με απόλυτα ανθρωποφαγικά χαρακτηριστικά. Στον ψηφιακό κόσμο, άνθρωποι ζωντανοί έχουν αναρτηθεί ως νεκροί –ακόμη και από δημοσιογραφικά sites έγκυρων εφημερίδων– , καλλιτέχνες και συγγραφείς έχουν χλευαστεί, απειληθεί, ταπεινωθεί, στο Facebook και το Twitter. Θυμός, εμπάθεια και εμμονές, ναρκισσισμός και μνησικακία, όλα υπάρχουν σε αφθονία στη νέα ψηφιακή πραγματικότητα. Σπανίζουν η ψυχραιμία, ο επιβεβλημένος χρόνος ωρίμασης της σκέψης πριν κανείς πατήσει το enter και είναι πια πολύ αργά. Τρεις συγγραφείς –με έντονη δραστηριότητα στα social media–, η Λένα Διβάνη, ο Χρήστος Χωμενίδης και ο Θανάσης Χειμωνάς, σχολιάζουν την καινούργια δημόσια σφαίρα, τα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης. “ «Ανέκαθεν υπήρχε στην Ελλάδα η μανία για αποκαθήλωση του άλλου. Και με τα πνεύματα, λόγω κρίσης, πολύ οξυμένα, τέτοια φαινόμενα παίρνουν μεγαλύτερη έκταση». Εικονογράφηση: Αλέξανδρος Ανδριτσόπουλος Το κτήνος μέσα μας «Το γεγονός ότι μπορούμε ελεύθερα και ανώνυμα να κοινοποιήσουμε τις απόψεις μας απελευθερώνει το κτήνος μέσα μας», υποστηρίζει η Λένα Διβάνη. «Aυτή τη στιγμή δεν χρειάζεται κανένας κόπος για να γράψει κανείς το οτιδήποτε. Οπότε το κάθε ανώνυμο κτήνος ξυπνάει πανεύκολα και υλοποιεί πανεύκολα την κτηνωδία του. Τώρα λοιπόν που ο καθένας ζει τη ματαίωσή του –με τον έναν ή τον άλλον τρόπο– αντί να πάει στον ψυχίατρο βρίζει κάποιον, και νιώθει καλύτερα. Ειδικά μέσα στην ασφάλεια της ανωνυμίας. Αρα, το πρώτο είναι ότι κάποιος μπορεί, γι’ αυτό και το κάνει, και το δεύτερο ότι έχει ένα κακό φορτίο να πετάξει – κι αυτό το τελευταίο συνδέεται με τη σημερινή οικονομική και κοινωνική κρίση». Μαζί με την κρίση «Τα social media στην Ελλάδα έκαναν το μπουμ τους μαζί με την κρίση. Eίναι συνομήλικα της κρίσης», σημειώνει ο Χρήστος Χωμενίδης, ο οποίος συχνά έχει υποστεί έντονο bullying στο Facebook. «Αν είχαν εμφανιστεί πριν από την κρίση ή αν υπήρχε η κρίση πριν από αυτά, ποια θα ήταν η κοινωνική συμπεριφορά; Με έχει απασχολήσει έντονα αυτό το ερώτημα χωρίς να έχω καταφέρει να βρω απάντηση. Η μία εκδοχή λέει πως σε οποιαδήποτε οι- κονομική και κοινωνική κατάσταση βρισκόταν η χώρα, τα social media ως αναπαράγοντα σε μεγάλο βαθμό τη λογική ενός φωταγωγού, θα επετίθεντο επί δικαίων και αδίκων. Σύμφωνα με την άλλη εκδοχή, κατά κάποιο τρόπο όλο αυτό το οποίο συμβαίνει είναι αποτέλεσμα της κρίσης, και αν το δεχθούμε ως τέτοιο, θεωρώ ότι είναι πολύ καλύτερα να βρίζει ο άλλος μέσα από τα social media και να εκτονώνεται με αυτόν τον τρόπο παρά να βρίσκεται σε μια τρομερή ένταση, η οποία μπορεί να του βγει στον δρόμο». Θύματα οι επώνυμοι Για τον Θανάση Χειμωνά όλο αυτό δεν είναι καινούργιο. «Λίγο–πολύ πάντα υπήρχε αυτή η διάθεση για ανθρωποφαγία, απλώς τα τελευταία χρόνια έχει ευνοηθεί πολύ από την τεχνολογία. Παλιά, για να “θάψει” κανείς κάποιον έπρεπε να πάει στην Ομόνοια και μαζί με άλλους να αρχίσουν να βρίζουν. Τώρα σε ένα δευτερόλεπτο γράφεις κάτι και άμα είσαι τυχερός μπορεί να κυκλοφορήσει παντού. Επίσης, δεν είναι τυχαίο ότι πάντα τα θύματα είναι οι –λίγο ή πολύ– επώνυμοι. Ανέκαθεν υπήρχε στην Ελλάδα αυτού του είδους το μίσος και η μανία για αποκαθήλωση του άλλου. Και προφανώς, σε μια εποχή που λόγω της κρίσης τα πνεύματα είναι πολύ οξυμένα, τέτοιου είδους φαινόμενα παίρνουν μεγαλύτερη έκταση». Ετοιμοι να πιστέψουν οτιδήποτε “ «Δεν είναι η ζωή τα social media, μια πλάκα είναι, ίσως κι ένας τρόπος να αντιλαμβανόμαστε τι απασχολεί μια μερίδα της κοινωνίας και να γνωριζόμαστε, αλλά μην τα αντιμετωπίζουμε ως υποκατάστατο της όποιας κοινωνικής ζωής μας». ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ «Δεν έχω ποτέ σκεφτεί να μη δηλώσω κάτι για να μην αντιμετωπίσω θύελλα αντιδράσεων, αλλά από ένα σημείο κι ύστερα δεν ασχολούμαι και τόσο πολύ. Βαριέμαι», απαντάει ο Χρήστος Χωμενίδης στην ερώτηση πώς στέκεται ο καλλιτέχνης ως δημόσιο πρόσωπο σε αυτή τη νέα ψηφιακή πραγματικότητα. Δεν μας ξέρουν «Η αλήθεια είναι ότι πάντα πρέπει να βουτάς τη γλώσσα σου στο μυαλό σου πριν μιλήσεις. Αυτή είναι μια παλαιά συμβουλή. Αλλά αυτό που έχω αντιληφθεί, είναι ότι εκεί μέσα δεν αντιμετωπίζεσαι ως συγγραφέας, διότι αυτοί οι οποίοι σε κρίνουν δεν γνωρίζουν το έργο σου. Τους είσαι άγνωστος ως συγγραφέας και πιστεύω ότι γενικά η κατηγορία συγγραφέας τούς είναι εχθρική. Αρα μιλάμε επί της ουσίας για ένα λούμπεν κομμάτι του πληθυσμού, το οποίο αποκτάει τη δυνατότητα να έρθει σε επαφή μαζί σου για να σε προσβάλει, να σε χλευάσει, να σε απειλήσει λεκτικά. Ολοι αυτοί, είτε δηλώνουν αριστεροί, είτε δηλώνουν δεξιοί, είτε οτιδήποτε, είναι πνευματικά τέκνα του Σωτηρίου Κούβελα, ο οποίος έλεγε ότι “οι ποιητές είναι λαπάδες”. Και επίσης υπάρχει και η άλλη καραμέλα: Οτι δεν έχουμε τους πνευματικούς ανθρώπους που μας αξίζουν, έχουμε τον Χωμενίδη, τον Χειμωνά και τη Σώτη Τριανταφύλλου. Μα δεν μας ξέρουν. Αν είχαν διαβάσει τα βιβλία μου, θα γνώριζαν ότι η στάση μου απέναντι στα πράγματα κάθε άλλο παρά συστημική είναι. Τους ενδιαφέρουμε μόνο ως σύμβολα ενός πράγματος, το οποίο δεν έχουμε ερωτηθεί εάν θέλουμε να συμβολίζουμε. Δεν είναι η ζωή τα social media, μια πλάκα είναι, ίσως κι ένας τρόπος να αντιλαμβανόμαστε τι απασχολεί μια μερίδα της κοινωνίας και να γνωριζόμαστε, αλλά μην τα αντιμετωπίζουμε ως υποκατάστατο της όποιας κοινωνικής ζωής μας. Γιατί υπάρχει και η παγίδα, ειδικά για έναν συγγραφέα, να νομίσει ότι το έργο του είναι το στάτους του». Υπήρχε βάση «Πάντα πρέπει να σκέφτεσαι διπλά», συμφωνεί και ο Θανάσης Χειμωνάς. «Σε αρκετές περιπτώσεις, βέβαια, υπήρχε μια βάση σ’ αυτό που έγινε, δεν έγινε από το πουθενά. Δηλαδή στην περίπτωση της Κικής Δημουλά, όπως ακούστηκαν στην αρχή, οι δηλώσεις της ήταν σε μεγάλο βαθμό ρατσιστικές, στη δεύτερη φάση, αυτήν της απομαγνη- τοφώνησης, ήταν πολύ λιγότερο ρατσιστικές, αλλά αν κανείς απομόνωνε κάποια πράγματα θα μπορούσε να βρει ένα-δυο σφάλματα. Προφανώς, πάντα πρέπει να προσέχεις τι λες, αλλά μη φτάνουμε και στο άλλο άκρο». Δεν είμαστε βουλευτές Στον αντίποδα, η Λένα Διβάνη υποστηρίζει ότι κανείς «δεν οφείλει τίποτα. Φυσικά, αν είσαι νοήμων άνθρωπος και καταλαβαίνεις πώς παίζεται το παιχνίδι, είσαι πιο προσεκτικός. Από την άλλη μεριά, δεν είμαστε ούτε βουλευτές ούτε υπουργοί, μπορούμε να λέμε ό,τι γουστάρουμε. Και επίσης, δεν είμαστε το έργο μας. Υπάρχει μια άλλη κατηγορία –οι δημόσιοι διανοούμενοι ας πούμε– οι οποίοι οφείλουν να γνωρίζουν το Μέσο και να είναι προσεκτικοί αν θέλουν να παίξουν αυτό τον ρόλο. Αλλά, ας μην αφήσουμε απ’ έξω και τους δημοσιογράφους, που συχνά αναπαράγουν κάτι χωρίς κανέναν έλεγχο. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν είναι παιδί του Τέρη Χρυσού και της Ντόρας. Είναι το δεύτερο σε αναζήτηση στο Google αυτήν τη στιγμή. Οι άνθρωποι, δυστυχώς, είναι έτοιμοι να πιστέψουν οτιδήποτε». Της ΠΟΠΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΟΥ Μας ήρθε πάλι το τρελό καρναβάλι Μεγάλη η ανάγκη της διασκέδασης στις εποχές της κρίσης. Οσο πιο μακρινό μοιάζει το όνειρο μιας καλύτερης ζωής, όσο δυσκολότερα γίνονται τα σχέδια για το μέλλον, τόσο περισσότερο κερδίζει έδαφος το παρόν, οι στιγμές που μπορεί κανείς να ξεχαστεί γελώντας και γλεντώντας το εφήμερο της ύπαρξής του. Τι ιδανικό περιβάλλον για να συνεχίσει απρόσκοπτα, σαν να μην έχει αλλάξει τίποτε και πολύ περισσότερο οι ανάγκες του φιλοθεάμονος κοινού, να υπηρετεί την αισθητική του καρνάβαλου μια τηλεόραση που επένδυσε εξαρχής στο εφήμερο, στην έτοιμη λύση, στον μιμητισμό, συχνά με γελοία αποτελέσματα, τα οποία προβάλλονταν μάλιστα ως «ιδανική τηλεόραση». Μια τηλεόραση που ταυτίστηκε με την αφασική διασκέδαση της πίστας στα χρόνια της ψευδοευημερίας του τόπου, μοιράζοντας αφειδώς όνειρα ενός αέναου γλεντοκοπήματος, το οποίο ανήγαγε σε μνημειώδες «χαρακτηριστικό» της φυλής, πολιτισμική της «ιδιαιτερότητα» απέναντι στους «ξενέρωτους» άλλους λαούς, και δη του Βορρά. Με αυτή την έννοια θα μπορούσε να θεωρηθεί απολαυστικός αυτοσαρκασμός της πάλαι ποτέ σοουμπίζνες ένα τηλεοπτικό σόου σαν το «Your face sounds familiar», όπου μεταμφιέζονται σε καρικατούρες διασημοτήτων της πίστας διάφοροι εγχώριοι καλλιτέχνες. Ενα είδος σάτιρας των προτύπων που κυριαρχούσαν την εποχή που δοξάζονταν οι πίστες και που ο μιμητισμός των αοιδών τροφοδοτούσε τη βιομηχανική παραγωγή όμοιων τραγουδιστικών προϊόντων, εξοντώνοντας κάθε ταλέντο και αποκλείοντας κάθε δημιουργική μουσική έκφραση. Διασκεδαστική σάτιρα βεβαίως, αν το σόου προβαλλόταν άπαξ και δεν κατέφευγε στο άλλοθι της φιλανθρωπικής προσφοράς για να «αθωώσει» την άνευ νοήματος επανάληψή του κάθε Κυριακή. Και ακόμη χειρότερα, την προβολή του ανήμερα Πάσχα εν είδει εορταστικού προγράμματος, μετατρέποντας την Πασχαλιά σε Αποκριά. Και μη χει- “ Mια τηλεόραση που παραπαίει στους καιρούς της κρίσης και αναπαράγει τον χειρότερο εαυτό της, δείχνοντας την αδυναμία της να έχει ιδέες που να αφορούν την εποχή, το κοινό και τις πραγματικές του ανάγκες. ρότερα; Φαίνεται ότι το χειρότερα δεν έχει πάτο σε αυτή την τηλεόραση, που πιάνεται από τις περούκες και τα ψηλοτάκουνά της για να επιβιώσει στην κρίση. Και κυρίως να συντηρήσει με κάθε τρόπο τον ψευτοδιονυσιασμό παλαιών εποχών, τότε που τα μπερλουσκονικά σόου, τα μπιγκμπραδερικά ριάλιτι και τα ψευτοτάλεντ σόου συνέθεταν την ατμόσφαιρα μιας εποχής της ευκολίας και της σύντομης διαδρομής για τη δόξα, μέσω ακραίων, καρναβαλικών τηλεοπτικών εμφανίσεων. Αραγε, από την τηλεοπτική ψυχαγωγία μας έλειπε αυτό το ισπανικής εμπνεύσεως σόου, που στην ελληνική τουλάχιστον εκδοχή του μοιάζει με σχολική αποκριάτικη παράσταση; Γιατί οι μεταμφιέσεις με κολλημένες ψεύτικες μύτες, σαγόνια, φρύδια, μουστάκια και περούκες, ψηλοτάκουνα για άνδρες και ανδρικά κοστούμια για γυναίκες, οι οποίοι πιθηκίζουν, συνήθως ατυχώς, δημοφιλείς αοιδούς, δεν είναι παρά βαμπιρισμός των υπολειμμάτων μιας αλ- λοτινής κραταιάς βιομηχανίας της διασκέδασης. Το αποτέλεσμα, κάτι μεταξύ ντραγκ κουίν σόου και ρετρό πάρτι μεταμφιεσμένων, απ’ όπου απουσιάζει εντέλει το χιούμορ. Γιατί, αν αυτός ήταν ο ρόλος της υποτιθέμενης κριτικής επιτροπής, που συμπληρώνει αυτό το θέατρο του παραλόγου βαθμολογώντας την πιστότητα των πιθηκισμών και των αποκριάτικων μακιγιάζ, δεν δείχνει να διαθέτει ίχνος. Εξαντλείται στα χάχανα, στα οποία επιδίδεται σε κάθε εμφάνιση μεταμφιεσμένου καλλιτέχνη, υποθέτουμε για να υπογραμμίσει ένα κλίμα ιλαρότητας, που η ίδια ακυρώνει με σοβαροφανή, αποθεωτικά, μέχρις εξοντώσεως της λογικής, σχόλια, τόσο για τους καρναβαλιστές όσο και για τα πρότυπα που μιμούνται. Σχόλια χωρίς μέτρο, που εξισώνουν καριέρες, ταλέντα, διάρκεια στον χρόνο και προσφορά στην ελληνική μουσική. Σχόλια χωρίς αιδώ για ορισμένους εκ των μη ευρισκομένων εν ζωή δημιουργών και οι οποίοι το τε- λευταίο που θα φαντάζονταν όταν τραγουδούσαν καημούς και πόνους του λαού, θα ήταν μια τέτοιου είδους βαμπιρική επίθεση στην εικόνα τους, την οποία άλλωστε πλέον δεν μπορούν να ελέγξουν. Το πρόβλημα, όμως, δεν είναι ένα ακόμη καρναβαλικό τηλεοπτικό θέαμα, αλλά μια τηλεόραση που παραπαίει στους καιρούς της κρίσης και αναπαράγει τον χειρότερο εαυτό της, δείχνοντας την αδυναμία της να έχει ιδέες που να αφορούν την εποχή, τον τόπο, το κοινό και τις πραγματικές του ανάγκες. Μια τηλεόραση που «βουλώνει» τρύπες στο πρόγραμμά της με φθηνά τουρκοσάπουνα, ίσως αυτά καλύτερα στο κάτω κάτω, σαν μόδα που περνά, όπως εκείνη των βραζιλιάνικων παρόμοιων, από τη θλίψη μιας πανηγυρτζίδικης ανακύκλωσης εγχώριων, πολυκαιρισμένων υλικών ή και ολοκαίνουργιων, που μην έχοντας πεδίο να λάμψουν και να εξελιχθούν παγιδεύονται στην κινούμενη άμμο του πανικού μιας τηλεόρασης δίχως μέλλον. TEXNES-07 TV_Texnes 5/17/13 11:22 AM Page 7 Kυριακή 19 Μαΐου 2013 Η Κ ΑΘ Η Μ Ε Ρ Ι Ν Η ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΜΟΥΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ l 7 ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ 6/5/2013 - 12/5/2013 ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ ΕΙΔΑΝ ΙΔΕΕΣ ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΝΤΙΘΕTΟ ΠΛΑΝΟ Το 30,9% είδαν συνδρομητικά και θεματικά κανάλια Πάμε πακέτο 120.000 Η ενίσχυση των καναλιών σε πλατφόρμες και το ρεκόρ του «Πάμε πακέτο» Σίγμα 09/05 41,1% Του ΜΙΧΑΛΗ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Τα νέα δεδομένα που δημιουργήθηκαν στη χώρα μας μετά τη 15η Μαρτίου και όλα όσα ακολούθησαν είχαν άμεσο αντίκτυπο και στην εγχώρια τηλεοπτική βιομηχανία η οποία βιώνει τη δυσκολότερή της περίοδο με αποτέλεσμα την ενδυνάμωση των καναλιών σε πλατφόρμες αλλά και των θεματικών που περιλαμβάνονται στις κατηγορίες «Others» και «Other Cy». Αυτή τη χρονιά νιώσαμε ότι η τηλεοπτική περίοδος διεκόπη στα μέσα Μαρτίου και μέχρι τα τέλη Απριλίου επικρατούσε αβεβαιότητα με το μέλλον πολλών παραγωγών που σταμάτησαν τόσο να μεταδίδονται όσο και να γυρίζουν καινούργια επεισόδια. Η μεγάλη φουρτούνα κάπου κόπασε και δειλά-δειλά τα προγράμματα επανήλθαν στην κανονική τους ροή, ενώ το μόνο κανάλι που επωφελήθηκε από αυτή την κατάσταση ήταν το ΡΙΚ το οποίο συνέχισε κατά τη διάρκεια της κρίσης να μεταδίδει κανονικά τα προγράμματά του. Μέσα από αυτή την κατάσταση δημιουργήθηκε μια νέα κατάσταση στο κυπριακό τηλεοπτικό πεδίο. Η κατηγορία των «Others» δηλαδή που περιλαμβάνει τις πλατφόρμες Cytavision, Primetel, Cablenet, τα Dreambox, τις Nova Gr και Cy και άλλα ξένα κανάλια και κονσόλες τύπου Playstation ενδυναμώθηκε ιδιαίτερα, σημειώνοντας μεγάλη αύξηση στα ποσοστά της φτάνοντας από το 13% και 14% στο 20,3% την περασμένη εβδομάδα. Μεγάλη, λοιπόν, μερίδα του τηλεοπτικού κοινού μετακινήθηκε στις εναλλακτικές επιλογές αυτών των καναλιών που Πατάτες αντιναχτές 89.000 ΡΙΚ1 10/05 29,3% Άσπρα μπαλόνια 80.000 Σίγμα 08/05 27,9% Νιώσε με 63.000 ΑΝΤ1 10/05 22,4% του προσφέρεται σήμερα στην Κύπρο. Ταυτόχρονα, όμως, αισθητή ήταν και η άνοδος του ΡΙΚ1 αυτή τη χρονική περίοδο το οποίο αύξησε ιδιαίτερα τα νούμερα των καθημερινών του παραγωγών. Τέλος, σχε- OTHERS ΡΙΚ1 20,3% Κλεμμένα όνειρα δόν ανεπηρέαστο παρέμεινε το Σίγμα το οποίο δεν είχε μεγάλα σκαμπανεβάσματα στα νούμερά του, αλλά αντιθέτως κατάφερνε κάθε εβδομάδα να διατηρείται στην κορυφή με μερίδιο τηλεθέασης που ξεπερνούσε το 18%. Χαμένοι όμως από αυτή την κατάσταση ήταν τόσο ο ΑΝΤ1 όσο και το Mega που περιορίζονταν στο 15% και 13% αντίστοιχα, σχεδόν κάθε εβδομάδα. Την περασμένη εβδομάδα το σκηνικό ήταν ακριβώς αυτό που περιγράψαμε. Τα συνδρομητικά κανάλια κέρδισαν τη μερίδα του λέοντος, αφήνοντας πίσω τους τα παραδοσιακά κανάλια ανοικτής ζώνης, το Σίγμα παρέμεινε σταθερό στα ποσοστά του, ενώ το ΡΙΚ1 συγκέντρωσε 17,7% αφήνοντας πίσω ΑΝΤ1 και Mega. Το Plus Tv, όπως μας ενημέρωσε η Nielsen περιελήφθη στην κατηγορία των Other Cy, διότι έπαψε να είναι συνεργάτης της εταιρείας, γεγονός που ίσως όμως αλλάξει τις επόμενες εβδομάδες. Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται ιδιαίτερα η στροφή του κυπριακού κοινού τόσο στα συνδρομητικά κανάλια όσο και στα θεματικά, αφού, αν συμψηφίσουμε τα ποσοστά του, μας δίνουν ένα ποσοστό που φτάνει το 30,9%. Συμπερασματικά, λοιπόν, βλέπουμε ότι σχεδόν το 1/3 των Κυπρίων τηλεθεατών παρακολούθησαν την περασμένη εβδομάδα συνδρομητικά και θεματικά κανάλια, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό διαμοιράστηκε στα παραδοσιακά κανάλια ανοικτής ζώνης τα οποία έχουν πολλές μετακινήσεις στα κοινά τους. Τόσο η κρίση και η μείωση φρέσκου τηλεοπτικού προγράμματος όσο και το γεγονός ότι πλησιάζουμε στο καλοκαίρι και ξεκινούν οι επαναλήψεις ενισχύουν σημαντικά τα κανάλια πλατφόρμα και αυξάνουν το κοινό που παρακολουθεί πλέον τα κυπριακά κανάλι από τις πλατφόρμες. PLUS TV MEGA 17,8% 2,2% 13% Αφιέρωμα στις Κάννες από το Novacinema 2 Το 66o Φεστιβάλ Καννών άνοιξε τις πόρτες του στις 15 Μαΐου και το Novacinema 2 συμμετέχει στη λαμπερή αυτή γιορτή του σινεμά. Μέχρι τις 27 Μαΐου, το κινηματογραφικό κανάλι της Nova Cyprus θα προβάλλει, κάθε βράδυ στις 22:00, τις καλύτερες ταινίες που συμμετείχαν σε φεστιβάλ περασμένων ετών, ενώ πριν από την κάθε προβολή, θα μεταδίδονται τα νέα κάθε ημέρας, σε πεντάλεπτη ειδική εκπομπή. Σημειώνεται ότι φέτος πρόκειται να ηγηθεί της κριτικής επιτροπής του επίσημου διαγωνιστικού EΡΤ 1,4% 58.000 Mega 11/05 22,5% ΣΙΓΜΑ ANT1 18,3% ΡΙΚ2 15,1% 2,5% CY PAY 0,9% OTHER CY OTHERS: DreamBox, Nova Gr, Nova Cy, Ξένα κανάλια των CytaVision, Primetel, Cablenet. OTHER CY: Extra, Capital, MADcy, Music Tv. CY PAY: LTV, LTV 1, 2, 3, LTV SPORTS 1, 2, CYTACINEMA, CYTASPORTS, NRG. 10,6% τμήματος ο διάσημος Αμερικανός σκηνοθέτης Στίβεν Σπίλμπεργκ. Όλη η κινηματογραφική ατμόσφαιρα από τις κοσμοπολίτικες Κάννες, θα συνοδεύει το κινηματογραφικό αφιέρωμα του Novacinema 2, το οποίο περιλαμβάνει τις ακόλουθες ταινίες: «Martha Marcy May Marlene» (19/5), « Όσο Υπάρχουν Άνθρωποι» (20/5), «Polisse» (22/5), «Πρέπει να μιλήσουμε για τον Κέβιν» (23/5), «Drive» (24/5), «To Δέρμα που Κατοικώ» (25/5), «Εκεί που Χτυπά η Καρδιά μου» (26/5) και «Ασυγκράτητη Οργή» (27/5). ΠΗΓΗ: NIELSEN AUDIENCE MEASUREMENT ΡΙΚ1 ΤHΛ.: 22862000 ΡΙΚ2 ΤHΛ.: 22862000 18.15 Πατάτες αντιναχτές 23.05 07.30 10.30 12.30 Θεία Λειτουργία Σάββατο κι απόβραδο (E) H ύπαιθρος Εβδομαδιαία εκπομπή με θέματα από την κυπριακή αγροτική ζωή. Kύπρος ένα ταξίδι Ένα οδοιπορικό και μια περιδιάβαση στην Κύπρο του χθες και του σήμερα. Είμαστε εδώ Νεανική εκπομπή. EIΔHΣEIΣ Mε καλή παρέα Ψυχαγωγική, ενημερωτική εκπομπή με τη Bίβιαν Kανάρη. Tετ-Α-Τετ (E) Αμύνεσθαι περί πάτρης EIΔHΣEIΣ Πατάτες αντιναχτές (E) Σατιρική εκπομπή. Eγώ κι εσύ Κυπριακή κωμική σειρά με τους Φώτη Γεωργίδη, Δανάη Χρίστου. Mιας ημέρας έρωτας (E) Kυπριώτικο σκετς. EIΔHΣEIΣ Πάμε παραδοσιακά Ψυχαγωγική εκπομπή, με την Άντρη Καραντώνη Τετ-Α-Τετ Eκπομπή με τον Tάσο Tρύφωνος. EIΔHΣEIΣ Κυπριώτικο σκετς (E) Mε καλή παρέα (E) Πάμε παραδοσιακά (E) Είμαστε εδώ (E) 08.00 Παιδική ζώνη H Ρόζι και οι φίλοι της Mπομπ ο μάστορας Pinky and the Brain Βig cartoonie show Τσάουντερ Χάντι Μάνι Μπάρνι Τα τρελά καρτούνς Ντάφι Ντακ Ανιμάνιακς 11.50 Στη χώρα του γιατί Γιατί ΤV (Ε) 12.35 Παιδική ζώνη (Ε) 14.00 Διαγωνισμός Τραγουδιού Εurovision 2013 Tελικός (Ε) 17.00 Μηχανοκίνητος αθλητισμός (Ε) Εκπομπή με όλα όσα αφορούν τον μηχανοκίνητο αθλητισμό. 17.30 Το ανθρώπινο θαύμα Σειρά ντοκιμαντέρ. 18.00 FXTM Limassol International Boxing Cup Aπό τη Λεμεσό. 20.00 EIΔHΣEIΣ Στην αγγλική. 20.10 EIΔHΣEIΣ Στην τουρκική. 20.20 NRG Zone Weekend 21.00 X-Factor USA (Ε) Διαγωνισμός ταλέντων. 23.05 Lost (6oς κύκλος). Σειρά μυστηρίου. 23.45 EIΔHΣEIΣ (Ε) Στην αγγλική και τουρκική. 13.00 13.30 14.00 14.30 16.30 17.30 18.00 18.15 19.00 19.30 20.00 21.30 22.30 23.30 23.45 00.15 02.15 03.15 Lost MEGA 23.30 ΤHΛ.: 22477777 21 06.00 Ρετιρέ (E) Eλληνική σειρά. 07.00 Θεία Λειτουργία Απευθείας μετάδοση. 09.40 Max adventures Παιδικό πρόγραμμα. 09.50 Μια στιγμή δύο ζωές Ελληνική σειρά. 10.20 Κλεμμένα όνειρα (E) Ελληνική σειρά. 11.00 Chuk Ξένη σειρά. 11.50 Οι Βασιλιάδες (E) 13.00 Oι κηπουροί του MEGA Εκπομπή κηπουρικής. 14.00 Πίσω στο σπίτι (E) Ελληνική σειρά, με τους Μαρία Καβογιάννη, Θοδωρή Αθερίδη, κ.ά. 15.00 Blue Streak Κωμωδία δράσης με τους Μάρτιν Λόρενς, Λουκ Γουίλσον, κ.ά. 16.30 Επτά θανάσιμες πεθερές (E) 18.00 EIΔHΣEIΣ 18.10 Επτά θανάσιμες πεθερές Συνέχεια. 19.00 Anonymous (E) 20.20 EIΔHΣEIΣ 21.30 Μουσικό κουτί - Live Ψυχαγωγική εκπομπή, με τον Γιώργο Ρούσσο. 23.30 21 Ξένη ταινία, με τους Τζίμι Στέρτζες, Κέβιν Σπέισι, κ.ά. 01.00 Τhe gathering Mίνι σειρά, με τους Πίτερ Γκάλαχερ, Τζέιμι Λιν Σίγκλερ, κ.ά. Επεισόδιο 2ο. 02.20 Έχεις μέσον (E) ANT1 ΤHΛ.: 22200200 ΣΙΓΜΑ ΤHΛ.: 22580100 MADcy ΤHΛ.: 22877200 TV PLUS ΤHΛ.: 22600600 01.00 Bράδυ 21.30 Rocky V 19.30 Fashion music project 21.00 Body of Lies 05.15 Ας πρόσεχες (E) Eλληνική σειρά. Πρωινή ενημέρωση Οι ντετέκτιβ (E) Eλληνική σειρά. To πιο γλυκό μου ψέμα (E) Oι Mεν και οι Δεν (E) Δείξε μου το φίλο σου (E) Steps (E) Ελληνική σειρά. Μax adventures Παιδικό πρόγραμμα. Santa Γιολάντα (E) Κυπριακή σειρά. Πόσο γλυκά με σκοτώνεις (E) Eλληνική σειρά. Τα μαχαιρώματα (E) Εξαιρετικά αφιερωμένο (E) Μουσική εκπομπή. Για την αγάπη σου (E) Κυπριακή σειρά. Θα βρεις τον δάσκαλό σου (E) Ελληνική σειρά. Το καφέ της Χαράς (E) Ελληνική σειρά. Tα νέα του ANT1 σε 10’ Συνέχεια της σειράς Βαλς με 12 θεούς (E) Tα νέα του ANT1 Υour Face Sounds Familiar Ζωντανό show με τη Μαρία Μπεκατώρου. Tίτλοι ειδήσεων Αθλητικές ειδήσεις Oικογένεια της συμφοράς - (Ε) Bράδυ Talk show με τον Πέτρο Κωστόπουλο. 07.25 Ζωή ποδήλατο (Ε) Kυπριακή σειρά. Βουράτε γειτόνοι (Ε) Kυπριακή σειρά, με τους Γιώργο Ζένιο, Άλκηστις Παυλίδου κ.ά. UEFA Champions League Magazine Μες στην καλή χαρά Ψυχαγωγική εκπομπή, με τη Ναταλία Γερμανού. Σιγά μην το ’ξερες (Ε) Τηλεπαιχνίδι γνώσεων και τύχης με τον Τόνυ Δημητρίου. Eφτά ουρανοί και σύννεφα αλήτες (Ε) Kυπριακή σειρά. Τhe CooΚΙΝG Eκπομπή μαγειρικής με τον Αλέξανδρο Παπανδρέου. Tομές στα γεγονότα Πάμε πακέτο (Ε) Eκπομπή με τη Bίκυ Xατζηβασιλείου. Tομές στα γεγονότα Rocky V Tαινία δράσης, με τους Σιλβέστερ Σταλόνε, Τάλια Σάιαρ. Γεγονότα σε τίτλους Iστορίες του αστυνόμου Μπέκα (Ε) Ελληνική αστυνομική σειρά με τον Ιεροκλή Μιχαηλίδη. Mες στην καλή χαρά (Ε) Μαγκαζίνο (Ε) 06.00 08.00 11.00 12.30 Wake Up... Hits Breakfast Breaking MAD Music For your Mp3 Player Αll Hits Non Stop Greeks Only Mixer Mixer MAD Top 5 US Top 5 Greeklish 30 Best Videos Fashion Music Project Mixer Games Τime Machine All Hits Non Stop 06.50 07.50 10.45 11.35 12.05 13.00 13.40 15.40 16.40 17.30 19.00 19.30 EIΔHΣEIΣ (Aπό το Star) Παιδική ζώνη Φ+Μ Live Εξελίξεις στη showbiz LTV Sports News (E) Εξελίξεις στη showbiz Κουίζ fun Μεσημεριανή Mελέτη Στην κουζίνα με την Ντίνα Μίλα (E) Εξελίξεις στη showbiz Another Cinderella Story Κωμωδία. Body of Lies Περιπέτεια με τους Λεονάρντο Ντι Κάπριο, Ράσελ Κρόου, κ.ά. The Legend of Bruce Lee Περιπέτεια. 06.00 06.20 06.50 07.20 07.50 08.40 09.30 09.40 10.30 11.20 12.10 13.50 15.15 16.50 18.00 18.10 19.30 20.20 21.15 23.55 00.00 00.10 01.00 08.30 09.30 10.00 14.00 15.20 17.20 18.10 18.15 20.15 21.30 23.45 23.50 00.30 04.20 13.00 13.30 14.30 15.30 16.00 16.30 17.00 19.30 20.00 21.00 21.30 23.00 21.00 23.00 ERT WORLD 06.45 Σαββατοκυρίακο στη ΝΕΤ 08.00 Θεία Λειτουργία 10.30 Mediterraneo 11.00 Από την Αυστραλία με αγάπη 12.00 EIΔHΣEIΣ 12.30 Απόστροφος 13.15 Σαν σήμερα τον 20ο αιώνα (E) 13.30 Διασπορά 15.00 EIΔHΣEIΣ 16.00 Ο τόπος και το τραγούδι του 17.00 Τα μυστικά της μουσικής 18.00 ΕIΔHΣEIΣ 18.10 Ανταποκριτές 19.10 Μαρτυρίες (E) 20.00 Η μηχανή του χρόνου (E) 21.00 EIΔHΣEIΣ 22.00 Αθλητική Κυριακή 01.00 Τα μυστικά της μουσικής (E) NOVACINEMA 1 07.55 League of extraordinary gentlemen 09.45America’s sweethearts 11.30 $5 a day 13.15 The Artists 15.00 Person of Interest, II 15.50 Cine News 16.50 Fast Five 19.05 Rise of the planet of the apes 21.00 Person of interest, ΙΙ 22.00 Battleship 00.20 Ghost Rider: Spirit of vengeance 02.00 Once fallen 03.35 The son of no one NOVASPORTS 1 EXTRA ΤHΛ.: 25715111 LTV ΤHΛ.: 22357272 19.30 Ελληνική ταινία 21.00 W.E. 07.00 11.00 11.50 12.00 14.00 15.00 16.45 Παιδική ζώνη Στην κουζίνα Ιατρική Ελληνική ταινία Tο ταξίδι της ζωής Tο πάρτι της ζωής σου EIΔHΣEIΣ Στη νοηματική. Eλληνική ταινία EIΔHΣEIΣ Extra Ελληνική ταινία 7 μέρες Κύπρος Je T’ aime EIΔHΣEIΣ 07.30 10.00 12.00 14.00 16.00 18.00 Eat Pray Love The Soccer Nanny The road American Flyers The Penthouse Αγγλικό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου (Live) LTV Sports News W.E. Centurion Zώνη ενηλίκων 48 hrs Αnother 48 hrs 17.00 18.45 19.30 21.30 23.00 23.45 20.00 21.00 23.00 00.45 03.00 04.45 13.00 Πορτογαλικό Πρωτάθλημα 15.00 Super League Κ17 - Final Four, Τελικός (E) 17.00 Eric The King (E) 20.30 Αστέρας Τρίπολης-Ατρόμητος (Live) 22.30 Στιγμιότυπα Nascar (E) 23.30 ΠΑΟΚ-ΠΑΣ Γιάννινα 01.30 Αγώνες Αυτοκινήτων FIA GT Racing - Βέλγιο, Κύριος Αγώνας (E) 03.00 Μπέιζμπολ (Τέξας Ρέιντζερς- Ντιτρόιτ Τάιγκερς) (Live) LTV SPORTS 1 07.00 Πόκερ (Ε) 08.00 Τρελά και απίθανα σπορ (Ε) 09.00 Ρόντεο (Ε) 10.00 Iσπανικό Πρωτάθλημα (Ε) 11.45 Iσπανικό Πρωτάθλημα (Ε) 13.45 Χωρίς παρωπίδες (Ε) 14.45 Ιπποδρομίες (Live) 20.00 Ισπανικό Πρωτάθλημα (Live) 22.00 Πρωτάθλημα Α΄ Κατηγορίας 2012/2013 00.00 Αγγλικό Πρωτάθλημα TEXNES-08-ADV EFKOLA_TEXNES 5/17/13 11:28 AM Page 8 ΤΕΥΧΟΣ 14 |ΙΟΥΝΙΟΣ 2013 ³´¦·¾³´¯¼¯Ç½¯³¼ ¶¯ §²·³´ «»È¶«¾« ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 26 MAΪΟΥ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
© Copyright 2024 Paperzz