ΤΕΥΧΟΣ 118 25 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013 ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΕΝΤΥΠΗ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ) ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ (Ε.Ε.Ι.Ε.Π.) χχχ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΥ ΣΤΟ ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. εργασiα ΚΑΙ υγεία ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΜΕ Γ.Σ.Ε.Ε. ΚΑΙ Σ.Ε.Β. ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΨΨΨΨΨΨΨΨΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ NEA ΑΛΛΑΓΗ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΥ ΤΗΣ Γ.Σ.Ε.Ε. ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ Η κατάσταση που είχε δημιουργηθεί τις προηγούμενες ημέρες στο Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.) κυρίως για τα τρέχοντα οικονομικά ζητήματα, οδήγησε σε αλυσιδωτές αντιδράσεις, τόσο από την πλευρά της Διοίκησης, όσο και από την πλευρά των εργαζόμενων. Ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ινστιτούτου κ. Θ.Κ. Κωνσταντινίδης είχε επικοινωνία κατά τις προηγούμενες ημέρες, τόσο με τον Πρόεδρο της Γ.Σ.Ε.Ε. κ. Γιάννη Παναγόπουλο, όσο και με τον Εκτελεστικό Αντιπρόεδρο του Σ.Ε.Β. κ. Χρήστο Κυριαζή, θέτοντας τα επιτακτικά ΚΡΙΣΙΜΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΓΙΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΔΟΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧμμμμμμμμμμμμμμμμμμμμμμμμμΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ Η οικονομική και κοινωνική κρίση που διανύει η ελληνική κοινωνία έχει επηρεάσει έντονα κάθε τομέα. Βεβαίως δεν άφησε ανέγγιχτους και τους φορείς Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας. Ηδη έχει τεθεί ζήτημα της «διασύνδεσης» του Ινστιτούτου Ερευνας Νοσημάτων Θώρακα, Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (Ι.Ε.Ν.Θ.Υ.Α.Ε.) με το Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακα Αθήνας (Γ.Ν.Ν.Θ.Α.) «Σωτηρία». Η ευγενής πρόθεση του Διοικητή της 1ης Υ.ΠΕ. (Δ.Υ.ΠΕ. Αττικής) κ. Βασίλειου Κοντοζαμάνη, που υποκρύπτεται στο σχετικό έγγραφο (με αρ. πρωτ. Δ.Υ.ΠΕ. Αττικής οικ. 4898/19.02.2013) είναι πρωτίστως η διασφάλιση της εργασίας του προσωπικού του Ινστιτούτου, ωστόσο είναι αβέβαιο άν η διασύνδεση με το Σωτηρία διασφαλίζει και τη σωτηρία της Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας στο δημόσιο τομέα. Μελέτες επί μελετών προδιέγραφαν το Ι.Ε.Ν.Θ.Υ.Α.Ε. ως μοναδικό δημόσιο φορέα που θα μπορούσε να διαδραματίσει παραγωγικό ρόλο (μη ελεγκτικό) στην προαγωγή της υγείας του προσωπικού των δημόσιων υπηρεσιών και ιδιαίτερα του κρίσιμου τομέα των υπηρεσιών παροχής φροντίδας υγείας. Η διασύνδεση με ένα Νοσοκομείο, ακόμα και με αυτό που ανήκει κτητικά στη συγγενή προς την Ιατρική της Εργασίας ειδικότητα της Πνευμονολογίας, δεν εγγυάται διόλου την κατοχύρωση του ρόλου της Πρόληψης, της Αγωγής και Προαγωγής Υγείας των εργαζομένων. Αντίθετα, η μονοκρατορία της Κλινικής Ασκησης της Ιατρικής, πρόκειται να απορροφήσει κάθε ψήγμα της έννοιας της Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας από το Ινστιτούτο. Επιπροσθέτως η διοικητική αυτή ρύθμιση, ακυρώνει τους όρους του κληροδομήματος και επομένως επιστρέφεται η σχετική δωρεά, ζήτημα που δεν φαίνεται να απασχολεί το Υπουργείο υγείας, μέσα στα όρια της τροϊκανής λογικής της πουριτανικής και προτεσταντικής λιτότητας. Κι όλα αυτά την ίδια στιγμή που διαμορφώνεται πλαίσιο συνεργασία του Ινστιτούτου Ερευνας Νοσημάτων Θώρακα, Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (Ι.Ε.Ν.Θ.Υ.Α.Ε.) με το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.) για τη δημιουργία Κέντρου Αναφοράς Αμιάντου (Κ.ΑΝ.a), που αποτελεί άλλωστε νομοθετική επιταγή και το αντικείμενό του είναι απόλυτη προτεραιότητα για την Υγεία και Ασφάλεια Εργασίας, αλλά και της Δημόσιας Υγείας - Δημόσιας υγιεινής. Αυτόν τον συλλογισμό ουσιαστικά διατύπωσε και ο κ. Σπύρος Δρίβας, Ειδικός Ιατρός Εργασίας, στην πρόσφατη Συνέντευξη Τύπου του Σωματείου Εργαζομένων του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε., όπως γράφει η εφημερίδα Αυγή στις 25.07.2013: «Οσο επιδεινώνεται η Εργασιακή Υγεία τόσο θα επιδεινώνεται και η Δημόσια Υγεία, επισήμανε από την πλευρά του ο Αντιπρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. κ. Σπύρος Δρίβας, υπογραμμίζοντας ότι οι εργαζόμενοι που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας, λόγω επαγγέλματος αναγκάζονται να επωμίζονται οι ίδιοι το οικονομικό βάρος που ο εργοδότης τους όφειλε να αναλάβει». Η σύνδεση της Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας με τη Δημόσια Υγεία - Δημόσια Υγιεινή, όπως με επιστημονική τεκμηρίωση, αναλύθηκε επανειλημμένα στο παρελθόν είναι ουσιαστική. Επομένως και η ενίσχυση των υποδομών των δύο επιστημονικών πεδίων είναι αλληλοϋποστηρικτική. Ιδιαίτερα στην τρέχουσα περίοδο οικονομικής και κοινωνικής κρίσης που βιώνει η Πατρίδα. Ζήτημα, που με βάση δηλώσεις της Προέδρου του Σωματείου Εργαζομένων του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. κ. Εύης Γεωργιάδου, προβάλλει το ίδιο δημοσίευμα: «Αντί να ενταθεί το θέμα της έρευνας και του επαγγελματικού κινδύνου στις σημερινές συνθήκες, ο μοναδικός φορέας στην Ελλάδα για τα θέματα Υγείας, Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας οδηγείται στο κλείσιμο, τόνισε η Πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. κ. Εύη Γεωργιάδου, παραθέτοντας στοιχεία διεθνών και ελληνικών επιστημονικών μελετών σύμφωνα με τα οποία οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης και οι αναδιαρθρώσεις στις εργασιακές σχέσεις αποτελούν παράγοντες που οδηγούν σε αύξηση των εργατικών ατυχημάτων, των ψυχικών διαταραχών και των αυτοκτονιών αλλά και σε προβλήματα υγείας». Το πρόβλημα που εγκύπτει είναι: τί τύπου ενίσχυση απαιτείται, ώστε να υπάρξει στήριξη των δομών και των υποδομών Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία; Ο οικονομικός εξορθολογισμός δεν αρκεί, απαιτείται ανάπτυξη κουλτούρας Αγωγής και Προαγωγής της Εργασιακής Υγείας. Θ.Κ. Κωνσταντινίδης οικονομικά ζητήματα του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. και προγραμματίσθηκαν συναντήσεις. (Αντίστοιχες επαφές έχουν προηγηθεί και με τον κ. Β. Κορκίδη Πρόεδρο της Ε.Σ.Ε.Ε. και τον κ. Γ. Καββαθά, Πρόεδρο της Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε., ο οποίος επισκέφθηκε το Ινστιτούτο και διατύπωσε πρόταση προς τους άλλους Προέδρους των κοινωνικών εταίρων, που είναι ιδρυτικοί φορείς του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. για σύγκληση κοινής σύσκεψης). Ο Πρόεδρος της Γ.Σ.Ε.Ε. κ. Γ. Παναγόπουλος την Τρίτη 23.07.2013 ενημέρωσε τον Πρόεδρο του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. για άμεση επιχορήγηση του Ινστιτούτου. Από την πλευρά των εργαζομένων οργανώθηκε Συνέντευξη Τύπου στις 24.07.2013 και εκδόθηκε σχετικό Δελτίο Τύπου. Δημοσιεύματα στην Εφημερίδα των Συντακτών, στον Ριζοσπάστη και στην Αυγή αναφέρουν ότι ετοιμάζεται εκ νέου η προώθησή στο Δ.Σ. του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. προτάσεων που συζητήθηκαν πριν από κάποιους μήνες στο Δ.Σ. του Ινστιτούτου (για μέτρα όπως η εκ περιτροπής εργασία 2-3 μέρες την εβδομάδα, το κλείσιμο περιφερειακών παραρτημάτων, οι μειώσεις μισθών). Εντωμεταξύ έληξε το ζήτημα της νομιμοποίησης στην Δ.Ο.Υ. και στις Τράπεζες του νέου Αντιπροέδρου κ. Αλέξανδρου Κομίνη, που εξελίσσονταν σε μείζον πολιτικό πρόβλημα, ενώ ταυτόχρονα διαψεύσθηκαν πληροφορίες για πιθανή παραίτηση του Προέδρου του Ινστιτούτου. Τέλος, πληροφορίες από τη Γ.Σ.Ε.Ε. αναφέρουν και πάλι ότι επίκειται αντικατάσταση του κ. Μ. Θεοχάρη, από μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. (καθώς ανέλαβε νέα καθήκοντα στη Γ.Σ.Ε.Ε. και τη θέση του πιθανολογείται να καταλάβει είτε ο Πρόεδρος του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Ρεθύμνου κ. Γ. Νικολιδάκης, είτε ο κ. Μ. Πεπόνης, Πρόεδρος του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Λασιθίου. Ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΩΝ ΙΑΤΡΩΝ ΤΟΥ Γ.Ν.Α. «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» ΚΑΤΑΓΓΕΛΕΙ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ Με επιστολή προς το Σώμα Επιθεωρητών Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας (Σ.Ε.Υ.Υ.Π.), τη Διεύθυνση Κοινωνικής Επιθεώρησης Αθηνών, τη Διεύθυνση του Κέντρου Πρόληψης Επαγγελματικού Κινδύνου (ΚΕ.Π.Ε.Κ.) Αθηνών - Κρήτης, την Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (Ο.Ε.Ν.Γ.Ε.), την Ενωση Ιατρών Νοσοκομείων Αθήνας - Πειραιά (Ε.Ι.Ν.Α.Π.), τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο (Π.Ι.Σ.) και τον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών (Ι.Σ.Α.), ο Σύλλογος Ειδικευομένων Ιατρών του Γ.Ν.Α. «Ευαγγελισμός» καταγγέλλει τις ακατάλληλες συνθήκες εργασίας και την καταπάτηση του ωραρίου εργασίας στο Νοσοκομείο. Η επιστολή, που στάλθηκε στις 24.07.2013, υπογράφεται από τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου Ειδικευομένων Ιατρών του Γ.Ν.Α. «Ευαγγελισμός» κ.κ. Σ. Δρίτσα, Ν. Νανίδη, Θ. Χατζηθεοδώρου και Α. Δουμουλάκη, με κοινοποίηση προς τον Υπουργό και τους Υφυπουργούς Υγείας και τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Υγείας, καθώς και τη Διοίκηση του Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών «Ευαγγελισμός» και το Σωματείο Εργαζομένων Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» (Σ.Ε.Ν.Ε.). Το πλήρες κείμενο της καταγγελίας έχει ως εξής: «Την 21η Ιουλίου του 2013 και ημέρα Κυριακή, πραγματοποιήθηκε έλεγχος από κλιμάκιο του Σ.Ε.Υ.Υ.Π. στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ευαγγελισμός». Μοναδικό αντικείμενο ελέγχου, από τις μαρτυρίες των εργαζομένων, αποτέλεσε η τήρηση ή μή του ωραρίου εργασίας από το προσωπικό, ενώ δεν ελέγχθηκε καμία άλλη παράμετρος της λειτουργίας του νοσοκομείου εν ώρα εφημερίας. Ο Σύλλογος Ειδικευομένων Ιατρών του Γ.Ν.Α. «Ευαγγελισμός» έχει πλέον από έτους προβεί σε τρεις αναλυτικές καταγγελίες προς το Σ.Ε.Υ.Υ.Π. και επτά προς την αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας σχετικά με τις συνθήκες νοσηλείας και εργασίας στο νοσοκομείο μας. Σε τηλεφωνική επικοινωνία, μετά την πάροδο αρκετών μηνών, ενημερωθήκαμε από το Σ.Ε.Υ.Υ.Π. για το ότι ο αριθμός του προσωπικού που εργάζεται σε αυτό δεν επαρκεί ώστε να πραγματοποιηθούν όλοι οι απαραίτητοι έλεγχοι και αυτοψίες και πως η απόφαση για τη διενέργεια μιας αυτοψίας έγκειται στην κρίση του προϊσταμένου υπαλλήλου. Δεν υπήρξε δυστυχώς καμία περαιτέρω ενέργεια ή ενημέρωση του Σ.Ε.Υ.Υ.Π. προς εμάς. Αδυνατούμε να κατανοήσουμε λοιπόν, το πώς τρεις συνεχόμενες καταγγελίες των ίδιων των εργαζομένων για τις άκρως επικίνδυνες και ανθυγιεινές συνθήκες εργασίας και νοσηλείας των πολιτών δεν συνθέτουν λόγο ελέγχου. Αντίθετα, μονήρης προτροπή, πιθανώς από διοικητικό στέλεχος του Υπουργείου Υγείας αποτελεί επαρκή αιτία παρεμπόδισης του έργου του προσωπικού, κατά την ώρα ιδιαίτερα αυξημένου φόρτου εργασίας σε ημέρα γενικής εφημερίας, σχετικά με την τήρηση του ωραρίου του προσωπικού. Γνωρίζουμε ότι οι προϊστάμενοι του κάθε τμήματος είναι οι κατ’ εξοχήν υπεύθυνοι για τον έλεγχο του ωραρίου εργασίας του προσωπικού που υπάγεται υπό την ευθύνη τους, και εφόσον υπήρχε παράβαση αυτού, όφειλαν να προβούν σε σχετική αναφορά. Τούτο δεν συνέβη ποτέ, αλλά ούτε και υπήρξε καταγραφή ανάλογων παραβάσεων από τη Διοίκηση του Νοσοκομείου. Ζητούμε να ενημερωθούμε άμεσα, λοιπόν, απουσία οποιασδήποτε σχετικής καταγγελίας, βάσει ποιών κριτηρίων διατέθηκε τριμελές κλιμάκιο του Σ.Ε.Υ.Υ.Π. προκειμένου να ελέγξει την τήρηση του ωραρίου του προσωπικού, ενώ αντίστοιχος έλεγχος δεν διενεργήθηκε για τις συνθήκες και τον τρόπο λειτουργίας του νοσοκομείου. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι το Σ.Ε.Υ.Υ.Π. αποτελεί ακόμα Ανεξάρτητη Αρχή, η εργασία της οποίας υπηρετεί πρώτα τον εργαζόμενο και τον χρήστη των δημόσιων υπηρεσιών και ότι δεν ταυτίζεται με ομάδα εκφοβισμού στη διάθεση του εκάστοτε διοικητικού υπαλλήλου του Υπουργείου Υγείας. Σε συνέχεια των προηγούμενων καταγγελιών του Συλλόγου Ειδικευομένων Ιατρών του Γ.Ν.Α. «Ευαγγελισμός» και απουσία αποτελεσματικών παρεμβάσεων του Υπουργείου Υγείας και της Διοίκησης του Νοσοκομείου για την επίλυσή τους, ζητούμε άμεσα να προβείτε σε όλους τους απαραίτητους ελέγχους και αυτοψίες, με απαραίτητη προϋπόθεση την παρουσία Ιατρού Εργασίας και συνδικαλιστικών εκπροσώπων του Συλλόγου μας και του Σωματείου Εργαζομένων Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» (Σ.Ε.Ν.Ε.), σχετικά με τα εξής, συνοπτικά, προβλήματα στο Νοσοκομείο μας: 1. Μη τήρηση των απαραίτητων προϋποθέσεων για την προστασία της σωματικής και ψυχολογικής ακεραιότητας των ασθενών, επισκεπτών, και του προσωπικού κατά την παραμονή τους στο Γ.Ν.Α. «Ευαγγελισμός», 2. Μη τήρηση των στοιχειωδών ασφαλών συνθηκών νοσηλείας των ασθενών, 3. Ανεπάρκεια πυρασφάλειας και εξόδων κινδύνου, 4. Κατ’ εξακολούθηση παραβάσεις του προβλεπόμενου ωραρίου εργασίας του προσωπικού. Καταπάτηση του ανώτατου εβδομαδιαίου αριθμού εργατοωρών των Ιατρών, των συνεχόμενων ωρών εργασίας, καθώς και υποχρέωσή τους σε άμισθη υπερωριακή εργασία. Καταπάτηση των ανώτατων ημερήσιων ωρών εργασίας για τους Νοσηλευτές, καθώς και των συνεχόμενων ωρών εργασίας χωρίς ανάπαυση, 5. Μη χορήγηση των προβλεπόμενων ημερών αντισταθμιστικής ανάπαυσης (ρεπό) και του συνόλου της κανονικής αδείας σε Ιατρούς και Νοσηλευτές, 6. Την από διετίας σχεδόν, συνεχή υπερημερία του εργοδότη σχετικά με την πληρωμή των δεδουλευμένων εφημεριών των Ιατρών και των υπερωριών των Νοσηλευτών, 7. Την έλλειψη σε βασικά ιατρικά και φαρμακευτικά υλικά. Την ακαταλληλότητα των κτιριακών υποδομών και του εξοπλισμού για την ασφαλή και απρόσκοπτη εξέταση και περίθαλψη των ασθενών, 8. Τη σημαντική έλλειψη προσωπικού ορισμένων ειδικοτήτων, με αποτέλεσμα να γίνεται επισφαλής η διαφύλαξη της υγείας των ασθενών. Αποτέλεσμα των ελλείψεων είναι επίσης η υπολειτουργία ορισμένων τμημάτων, όπως η μειωμένη διάθεση κλινών Μονάδων Εντατικής Θεραπείας (Μ.Ε.Θ.) λόγω έλλειψης νοσηλευτικού προσωπικού, με άμεση συνέπεια την απώλεια των ζωών των συνανθρώπων μας, 9. Την έλλειψη επαρκούς αριθμού κλινών για την προβλεπόμενη ανάπαυση των εφημερευόντων Ιατρών. Ο Σύλλογος Ειδικευομένων Ιατρών του Γ.Ν.Α. «Ευαγγελισμός» είναι στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία σχετικά με τα ανωτέρω προβλήματα. Αναμένουμε την άμεση ανταπόκριση του Σ.Ε.Υ.Υ.Π., του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) και του ΚΕ.Π.Ε.Κ. προκειμένου να οριστούν ημερομηνίες αυτοψιών από Ελεγκτές, παρουσία Ιατρού Εργασίας, μαζί με συνδικαλιστικούς εκπροσώπους του Νοσοκομείου μας. Καλούμε επίσης τους Ιατρικούς συλλογικούς φορείς να προβούν σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες σχετικά με την αποτροπή πιθανής μελλοντική παρεμπόδισης ή κατεύθυνσης της εργασίας του Σ.Ε.Υ.Υ.Π. από τρίτους». ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ χχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨΨχχχψψψψψψψψψψψχχχχχχχχχχχ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. χχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχ Η κατάσταση στον τομέα της Υγείας και Ασφάλειας Εργασίας έχει χειροτερέψει, προκύπτουν νέες ιδιαιτερότητες και ανάγκες για το σχεδιασμό της πρόληψης λόγω των αλλαγών στις εργασιακές σχέσεις και την οικονομική κρίση, αλλά την ίδια στιγμή φορτηγού πλοίου Tην τελευταία του ο πνοή πάνω στο Οτουπλοίαρχος είναι άμεσα ορατός κίνδυνος κλεισίματος Ελληνικού του Ινστιτούτου Υγιεινής και αισθάνθηκε αδιαθεσία και έχασε τις καράβι εργαζόταν, άφησε ο Αυτά Ασφάλειαςόπου στην Εργασία (ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.). αναφέρθηκαν στη Συνέντευξη Τύπου Του παρασχέθηκαν οι Ελληνας πλοίαρχοςτην πουΤετάρτη ήταν ηλικίας 51 αισθήσεις που οργανώθηκε 24.07.2013 από το του. Σωματείο Εργαζομένων του πρώτες βοήθειες,στις αλλά όταν 4 έφτασε ετών και ήταν ναυτολογημένος στο (που ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. Το σχετικό Δελτίο Τύπου δημοσιεύεται σελίδες και 5) γιατρός στο πλοίοπουδιαπιστώθηκε ο φορτηγό πλοίο στους Argyroula σημαίας επιρρίπτει ευθύνες ιδρυτικούς του φορείς του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. είναι η Γ.Σ.Ε.Ε., Marshall ο Σ.Ε.Β., Islands. η Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε. και η Ε.Σ.Ε.Ε., αλλάθάνατός και στηντου. Κυβέρνηση για την οικονομική του ναυτικού μεταφέρθηκε στην Το πλοίο του βρισκόταν στο που λιμάνι της Ητησωρός αδυναμία ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. του στερεί δυνατότητα να λειτουργήσει με βάση ιατροδικαστική του Υπηρεσία της Οδησσού όταν συνέβη το περιστατικό, τους καταστατικούς του στόχους, αλλά και αρμόδια για τον προσανατολισμό έργου του. για ηγεσίας νεκροψίατηςκαιΓ.Σ.Ε.Ε., νεκροτομή. σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση που ηΟδησσού Ιδιαίτερα επισημαίνεται στην ανακοίνωση στάση της που πρόκειται να σε διενεργηθεί εκδόθηκε στην Αθήνα το Γραφείο όπως αναφέρεται, ως από εργοδότης κρατά Προανάκριση επί μήνες εργαζόμενους ομηρία, Τύπου του Λιμενικού Σώματος. κάλυψη. από το Κεντρικό Λιμεναρχείο Πειραιά. απλήρωτους, χωρίς ασφαλιστική Αναλυτικά το Δελτίο Τύπου στις σελ.4-5 ΠΡΩΤΟΣΕΛΙΔΟ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ xxxxxxxxxΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧxxxxxxxxxxxxΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧxxxxxxxxxxxxxxxxxx Με αφορμή τη Συνέντευξη Τύπου που έδωσε το Σωματείο Εργαζομένων του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. την Τετάρτη 24.07.2013, το ζήτημα της οικονομικής κατάστασης του Ινστιτούτου έλαβε μεγάλη δημοσιότητα στο σύνολο του τύπου. Σχετικό πρωτοσέλιδο δημοσίευμα στην Εφημερίδα των Συντακτών στις 25.07.2013 συνδέει το θέμα με τη γενικότερη κατάσταση και επιρρίπτοντας ευθύνες στη Γ.Σ.Ε.Ε. αναφέρει χαρακτηριστικά: «Με αύξηση εισφορών και ορίων ηλικίας και μείωση συντάξεων και παροχών θα “σωθεί” για μια ακόμα φορά το ασφαλιστικό σύστημα. Ο Υπουργός Εργασίας κ. Γ. Βρούτσης προανήγγειλε ριζικές αλλαγές, βαδίζοντας στην πεπατημένη των προκατόχων του. Ωστόσο, το μείζον πρόβλημα της εισφοροδιαφυγής παραμένει… άλυτο. Η Γ.Σ.Ε.Ε. από την πλευρά της έχει σηκώσει το λάβαρο της “επανάστασης” κατά της κυβερνητικής αναλγησίας και της εργοδοτικής αυθαιρεσίας, έχει όμως αφήσει απλήρωτους τους εργαζόμενους της στο Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.), ενώ κάποιοι από αυτούς είναι και ανασφάλιστοι». Η Εφημερίδα των Συντακτών σε εσωτερική σελίδα είχε αναλυτικό ρεπορτάζ για το ίδιο θέμα. χχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ Ε.Ι.Ν.Α.Π. ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΜΟΙΒΕΣ ΕΦΗΜΕΡΙΩΝ ΣΤΑ ΔΗΜΟΣΙΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ ΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚΚ Τα προβλήματα που έχουν προκύψει με τις πληρωμές των και εφημεριών, το χρονοεπίδομα του καθώς τα προσλήψεις συζητήθηκαν κατά τη συνάντηση αντιπροσωπείας καθώς τα Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΙΝΑΠ και Επιτροπών νοσοκομείων της Αθήνας με τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Νικόλαο Πολύζο, στο πλαίσιο της στάσης των της Κυβέρνησης από τη μέχρι τώρα δέσμευσή της, για επάνοδο στο καθεστώς που υπήρχε μέχρι το Νοέμβριο του 2011. Καθιερώνεται μια πολύπλοκη γραφειοκρατική διαδικασία που θα σημάνει, καθώς τα πιθανότατα, μεγάλες καθυστερήσεις στην πληρωμή των εφημεριών κάθε μήνα. Παρ’ όλα αυτά υπήρξε προφορική δέσμευση ότι θα, ο Γενικός Γραμματέας αναγνώρισε το δίκαιο του αιτήματος και δεσμεύτηκε για άμεσες ενέργειες που θα λύσουν. 2 εργασiαυγεία 5 ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣΟΔΗΓΙΕΣΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣΤΗΣΥΓΕΙΑΣ ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ ΙΑΠΩΝΙΑ: ΤΟ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟ ΩΣ ΝΕΑ ΑΓΟΡΑ (;) XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔΔXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX Το 2050, ο πληθυσμός της Ιαπωνίας θα έχει μειωθεί κατά 31 εκατομμύρια σε σχέση με το 2000. Πρόκειται για πρωτοφανές φαινόμενο για μια αναπτυγμένη χώρα. Έτσι, το ιαπωνικό αρχιπέλαγος κατέφυγε σε μια κλασική μέθοδο: να καθυστερήσει τη συνταξιοδότηση των εργαζόμενων, ενώ παράλληλα ποντάρει στην αύξηση της κατανάλωσης. Η γήρανση – και σε ορισμένες περιπτώσεις – η μείωση του πληθυσμού έχουν σημαντικές οικονομικές, κοινωνικές, ατομικές και οργανωτικές συνέπειες. Η Ιαπωνία είναι ταυτόχρονα η χώρα η οποία έχει περισσότερο πληγεί από αυτές τις βαθύτατες, δομικές αλλαγές, αλλά και η πλέον προηγμένη όσον αφορά την καινοτομία σε αυτόν τον τομέα και τη δημιουργία μιας νέας αγοράς. Η μείωση του πληθυσμού ξεκίνησε ήδη από το 2005. Τον Οκτώβριο του 2010, τα ηλικιωμένα άτομα άνω των 65 ετών αποτελούσαν το 23% του πληθυσμού, ενώ οι άνω των 50 ετών έφταναν το 43%: πρόκειται για τα υψηλότερα ποσοστά σε παγκόσμιο επίπεδο. Από τη μια πλευρά, η βαθύτατη αυτή αλλαγή της κοινωνίας εγκυμονεί αρκετές απειλές: έλλειψη εργατικού δυναμικού, απώλεια τεχνογνωσίας και συρρίκνωση της εσωτερικής αγοράς. Από την άλλη, ανοίγει προοπτικές γι’ αυτό που αποκαλείται «ασημένια αγορά» («silver market», από το ασημογκρίζο χρώμα των μαλλιών των ηλικιωμένων) ή «αγορά της γήρανσης». Σύμφωνα με τις προβλέψεις, το 2025 το ένα τρίτο των Ιαπώνων θα έχει ηλικία μεγαλύτερη των 65 ετών. Η δομή της πυραμίδας των ηλικιών θα χάνει ολοένα περισσότερο την αρχική της, κλασική μορφή και θα φθάσει μάλιστα στο σημείο να αναστραφεί, με τη μορφή της να θυμίζει πλέον εκείνη του τριγωνικού χαρταετού. Ο αριθμός των ηλικιωμένων θα συνεχίσει να αυξάνεται, ενώ ο συνολικός πληθυσμός θα μειωθεί στα 95 εκατομμύρια (έναντι 126,87 εκατομμύρια το 2000) λόγω της υπογεννητικότητας. του κ. Kohlbacher Florian, Le Monde Diplomatique Μετάφραση του κ. Παπακριβόπουλου Βασίλη Ηδη από το 2005, η δημογραφική πτώση συνοδεύεται από μείωση του εργατικού δυναμικού. Εάν δεν ληφθεί κανένα μέτρο για την αύξηση του ενεργού πληθυσμού, τότε θα μειωθεί με θεαματικό τρόπο. Η λύση που συγκεντρώνει την ομοφωνία μέσα στην κοινωνία συνίσταται στην αύξηση του αριθμού των ηλικιωμένων που εργάζονται. Θα μπορούσε επίσης να αυξηθεί και η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας, καθώς το ποσοστό των εργαζόμενων γυναικών είναι χαμηλότερο από εκείνο που παρατηρείται στις υπόλοιπες αναπτυγμένες χώρες (71,6% για την κατηγορία των γυναικών ηλικίας 25-54 ετών, έναντι 75,2 για τις Ηνωμένες Πολιτείες, 81,3% για τη Γερμανία ή 83,8% για τη Γαλλία). Ωστόσο, η αλλαγή της νοοτροπίας [1], η οποία θα επέτρεπε μεγαλύτερο βαθμό ισότητας των φύλων, ενδέχεται να απαιτήσει πολύ καιρό, τη στιγμή που το ζήτημα της γήρανσης έχει ήδη τεθεί. Σύμφωνα με τη Λευκή Βίβλο της Κυβέρνησης, το 2050 ο ενεργός πληθυσμός θα ανέρχεται στα 42,28 εκατομμύρια, έναντι 66,57 εκατομμυρίων το 2006 [2]. Από το 2007, η γενιά των baby-boomers έχει τη δυνατότητα να συνταξιοδοτηθεί. Αυτή η εξέλιξη αναμενόταν ότι θα δημιουργήσει τόσο μεγάλες δυσκολίες, ώστε κάποιοι μίλησαν για νίσεν-νάνα-νεν μοντάι, για το «πρόβλημα του έτους 2007». Βασικά, αφορά τα άτομα που γεννήθηκαν την περίοδο 1947-1949: εάν επεκταθεί αυτός ο ορισμός και για τις δύο επόμενες χρονιές (1950 και 1951), η συγκεκριμένη γενιά φτάνει τα 10,7 εκατομμύρια άτομα, εκ των οποίων τα 8,2 ανήκουν στον ενεργό πληθυσμό: το ποσοστό τους υπερβαίνει το 12% του συνολικού ενεργού πληθυσμού. Εύκολα φαντάζεται κανείς την κατάσταση που θα επικρατούσε εάν αποφάσιζαν όλοι τους να συνταξιοδοτηθούν ταυτόχρονα… Πολλοί ειδικοί φοβούνται ότι το κύμα αποχωρήσεων που αναμένεται θα προκαλέσει σοβαρές δυσλειτουργίες, τόσο στην αγορά, όσο και σε ολόκληρη τη χώρα. Καταρχήν, οι μισθωτοί αυτοί είναι κάτοχοι τεχνογνωσίας και η αποχώρησή τους από την επαγγελματική ζωή ενδέχεται να προκαλέσει την απώλεια πολύτιμης εμπειρίας. Ταυτόχρονα, έχει αρχίσει να διαγράφεται η έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο προέκυψε η ιδέα να παραμείνουν στην ενεργό ζωή οι εργαζόμενοι μέχρι την ηλικία των 65 ετών. Η συγκεκριμένη εξέλιξη υποχρεώνει τις επιχειρήσεις να προσαρμοστούν: καθώς τόσο οι φυσικές όσο και οι ψυχολογικές ανάγκες και ικανότητες αυτής της κατηγορίας εργαζομένων είναι διαφορετικές, είναι πιθανόν ότι οι μέθοδοι εργασίας θα πρέπει να αλλάξουν. Το ζήτημα της τεχνογνωσίας και της εξειδίκευσης καθίσταται ακόμα πιο κρίσιμο από το γεγονός ότι η ιαπωνική οργάνωση της εργασίας στηρίζεται στην άμεση μεταφορά γνώσεων και δεξιοτήτων προς τους νεότερους κατά τη διάρκεια των εργάσιμων ωρών και των βραδινών «κοινωνικών συναντήσεων» των εργαζόμενων. Πράγματι, η μέθοδος που κυριαρχεί είναι η απόκτηση εργασιακών δεξιοτήτων και η επιμόρφωση μέσα στο χώρο εργασίας. Συνεπώς, μεγάλο μέρος της τεχνογνωσίας δεν έχει ποτέ καταγραφεί ρητά και κωδικοποιηθεί. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην περίπτωση των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων, οι οποίες λειτουργούν με το παραδοσιακό σύστημα της μονιμότητας των εργαζόμενων στην εταιρεία και της προαγωγής αυτών με κριτήριο την αρχαιότητά τους. Πρέπει δε να σημειωθεί ότι το σύστημα αφορά τα δύο τρίτα του εργατικού δυναμικού της χώρας. Όμως, η κωδικοποίηση των δεξιοτήτων θα απαιτήσει καιρό. Για την ώρα δεν έχει παρατηρηθεί το κύμα αποχωρήσεων, το οποίο πολλοί φοβούνται. Αντίθετα, σύμφωνα με έρευνα του ιαπωνικού Υπουργείου Υγείας, Εργασίας και Κοινωνικής Βοήθειας [3], ο αριθμός των εργαζόμενων ηλικίας 60-65 ετών αυξήθηκε κατά 9,3% το 2008 και κατά 4% το 2009. Το 2009, εργαζόταν το 76,5% των ατόμων αυτής της κατηγορίας. Μάλιστα, σχεδόν το ήμισυ (49,4%) των ατόμων ηλικίας 65-69 ετών συνεχίζουν να εργάζονται, ενώ, μετά την ηλικία των 70 ετών, σχεδόν ένα άτομο στα πέντε (19,9%) συνεχίζει την επαγγελματική του δραστηριότητα. Η συγκεκριμένη εξέλιξη οφείλεται στην τροποποίηση του νόμου για τη σταθεροποίηση της απασχόλησης των ηλικιωμένων ατόμων, ο οποίος παρέτεινε – σταδιακά, από το 2006 ώς το 2013 [4] – τον εργασιακό βίο από τα 60 στα 65 έτη: μεταξύ 2005 και 2009, ο αριθμός των τακτικά εργαζόμενων μισθωτών ηλικίας 60-64 ετών αυξήθηκε κατά 80,8%, ενώ ο αριθμός των εργαζόμενων άνω των 64 ετών αυξήθηκε κατά 104,9%. Ο στόχος της σημερινής κυβέρνησης είναι η αποχώρηση από την ενεργό ζωή να πραγματοποιείται στην ηλικία των 70 ετών. Βέβαια, ήδη, εδώ και πολύ καιρό, η συνταξιοδότηση πραγματοποιείται σε ηλικία κατά πολύ μεγαλύτερη από το νόμιμο όριο (σχεδόν σε ηλικία 70 ετών για τους άνδρες). Επιπλέον, στην Ιαπωνία υπάρχει μεγάλος αριθμός συνταξιούχων που εργάζονται [5], ενώ οι ηλικιωμένοι αποτελούν σημαντικό τμήμα της αγοράς εργασίας. Εύλογα, οι επιχειρήσεις πιέζουν για αλλαγή της μισθολογικής πολιτικής, η οποία στηρίζεται στην αρχαιότητα και, όπως υποστηρίζουν, αποτελεί αντικίνητρο για τη συνέχιση της απασχόλησης ατόμων με ηλικία μεγαλύτερη των 60 ετών. ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΠΛΗΚΤΡΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΕΥΚΟΛΟΤΕΡΑ ΕΙΚΟΝΙΔΙΑ ΣΤΟ ΚΙΝΗΤΟ Εξάλλου, οι επιχειρηματίες προσπαθούν να κατακτήσουν (ή να δημιουργήσουν) νέες αγορές. Ήδη, οι άνω των 40 αποτελούν την πλειονότητα των καταναλωτών των προϊόντων ορισμένων βιομηχανιών, εκτοπίζοντας τη νέα γενιά, η οποία στο παρελθόν αποτελούσε την πελατεία στην οποία στόχευαν κατά προτίμηση. Η περίπτωση της αγοράς της πάνας μιας χρήσης αποτελεί το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα που φωτίζει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την ιαπωνική πραγματικότητα: για πρώτη φορά στην ιστορία, οι πωλήσεις στις πάνες ακράτειας για ενήλικες έφθασαν στο ίδιο επίπεδο με τις παιδικές. Μάλιστα, κατά τη διάρκεια της επόμενης διετίας, στις πρώτες αναμένεται να καταγραφεί αύξηση κατά 40%, ενώ στις δεύτερες μείωση κατά 10%. Η «ασημένια αγορά» αποδεικνύει ότι η δημογραφική κρίση, η οποία αρχικά εκλαμβανόταν ως κίνδυνος, ενδέχεται να αναδειχθεί και σε μια ευκαιρία για την τόνωση της απασχόλησης. Με άλλα λόγια, η κρίση κρύβει και μια ευκαιρία. Αυτό επιβεβαιώνεται εξάλλου και από τους χαρακτήρες του κινεζο-ιαπωνικού αλφάβητου, στο οποίο το δεύτερο ιδεόγραμμα της λέξης «κρίση» (κίκι) σημαίνει επίσης και «ευκαιρία» (κικάι). Αυτή τη στιγμή, ο επιχειρηματικός κόσμος έχει στραμμένη την προσοχή του σε αυτήν τη γενιά, η οποία και θα αποτελέσει τη σημαντικότερη αγορά (βέβαια, αυτό ισχύει στην περίπτωση του πλέον ευκατάστατου τμήματος αυτής της κατηγορίας πληθυσμού). Οι baby-boomers – οι οποίοι εξακολουθούν να είναι δραστήριοι και γεμάτοι ενεργητικότητα – αποτελούν μια πληθυσμιακή υποομάδα η οποία διαθέτει σημαντικούς οικονομικούς πόρους, είναι γεμάτη περιέργεια για τις τεχνολογικές καινοτομίες και διψάει για καταναλωτισμό. Έτσι, όταν πάρουν τη σύνταξή τους και αποκτήσουν ελεύθερο χρόνο, αποτελούν μια αγορά την οποία εποφθαλμιούν ιδιαίτερα οι επιχειρήσεις. Εξάλλου, σε αυτούς ανήκει ένα μεγάλο μέρος των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων της χώρας, και ιδιαίτερα το δημόσιο χρέος. Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις (οι οποίες χρονολογούνται από το 2009), οι πενηντάρηδες κατέχουν το 21%, οι εξηντάρηδες το 31% και τα άτομα ηλικίας άνω των 70 ετών το 28%. Επιπλέον, οι ηλικιωμένοι Ιάπωνες συνήθως δεν έχουν χρέη και διαθέτουν ιδιόκτητη κατοικία. Μάλιστα, αυτά τα εξασφαλισμένα από οικονομικής άποψης άτομα αποκαλούνται ροζίν κιζόκου («η αριστοκρατική ευγένεια των παλαιών»). Ήδη, οι επιχειρήσεις έχουν κατορθώσει να προσαρμόσουν τα προϊόντα τους σε αυτήν την ηλικιακή κατηγορία και έχουν επινοήσει νέα προϊόντα και τεχνολογίες που απευθύνονται σε αυτήν την πελατεία με τη μεγάλη αγοραστική δύναμη. Το κινητό τηλέφωνο Raku Raku («Εύκολο Εύκολο») αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: τα εικονίδιά του και τα κείμενά του διαβάζονται ευκολότερα, το πληκτρολόγιό του είναι μεγαλύτερο και οι εφαρμογές του ευκολότερες. Αποτελεί μια σύνθεση όλων των τεχνολογικών επιτευγμάτων και χάρη στον σχεδιασμό του προσελκύει αγοραστές από όλες τις ηλικιακές κατηγορίες. Άλλο ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η κονσόλα ηλεκτρονικών παιχνιδιών Wii της Nintendo, η οποία γνωρίζει απίστευτη επιτυχία: γοητεύει ολόκληρη την οικογένεια και γύρω της συγκεντρώνονται άτομα από διαφορετικές γενιές για να παίξουν το ίδιο παιχνίδι, ακόμα και οι παππούδες [6]. Όμως, κι άλλες επιχειρήσεις έχουν υιοθετήσει τη συγκεκριμένη προσέγγιση «Εύκολο Εύκολο»: το 2007, η Panasonic λάνσαρε το Raku Raku Walk, ένα μηχάνημα άσκησης το οποίο απευθύνεται σε άτομα που υποφέρουν από προβλήματα στα γόνατα: ενισχύει τους μύες της γάμπας και ανακουφίζει ταυτόχρονα τις αρθρώσεις. Όσο για την εταιρεία Wacoal, η οποία κατέχει ηγετική θέση στον τομέα των γυναικείων εσώρουχων, δημιούργησε τη μάρκα Raku Raku Partner, η οποία απευθύνεται τόσο στα ηλικιωμένα άτομα, όσο και στο προσωπικό που τα φροντίζει. Για παράδειγμα, τα ιδιαίτερα φαρδιά μανίκια επιτρέπουν στις ηλικιωμένες να βάζουν ή να βγάζουν μόνες τους ορισμένα ρούχα. Επίσης, το κούμπωμα έχει απλοποιηθεί: τα κουμπιά έχουν οβάλ σχήμα ή έχουν αντικατασταθεί από σούστες με προεξέχουσες γωνίες ή από κουμπώματα «κριτς-κρατς». Επίσης, ορισμένα ρούχα σχεδιάζονται κατά τρόπο ώστε να προστατεύουν από τους τραυματισμούς: η Anshin Walker (η λέξη ανσίν σημαίνει «ασφάλεια») διαθέτει στην αγορά, ήδη από το 2007, ένα λαστέξ με ειδικές φουσκωτές ενισχύσεις, οι οποίες προστατεύουν τον μηριαίο αυχένα σε περίπτωση πτώσης, ενώ παράλληλα στηρίζουν τους μύες όταν ο ηλικιωμένος κάθεται ή βαδίζει… Μια άλλη αγορά που γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη είναι εκείνη των κατοικιών ειδικά για ηλικιωμένους. Παραδοσιακά, οι ηλικιωμένοι συνήθιζαν να μένουν μαζί με τα παιδιά τους και τα εγγόνια τους και πολύ συχνά έβλεπε κανείς να συγκατοικούν τρεις γενιές κάτω από την ίδια στέγη. Πλέον, αυτή η κατάσταση αφορά μονάχα το 45% των ατόμων άνω των 65 ετών, έναντι σχεδόν 70% το 1980 [7]. Με τις αλλαγές που συμβαίνουν στη ζωή των νεότερων (κυρίως την αστικοποίηση και την κινητικότητα στην εργασία) και την αύξηση του προσδόκιμου χρόνου ζωής, ολοένα και περισσότεροι συνταξιούχοι αποφασίζουν να μείνουν μόνοι τους: αυτό συνεπάγεται συχνά αλλαγές στην κατοικία τους και τονώνει την αγορά της ανακαίνισης κατοικιών. Άλλοι εγκαθίστανται σε συγκροτήματα κατοικιών που διαθέτουν ιατρική υποστήριξη ή σε γηροκομεία. Στον δυτικό τύπο γίνεται συχνά λόγος για ρομπότ προγραμματισμένα να παρέχουν υπηρεσίες περίθαλψης στους ηλικιωμένους. Ωστόσο, για την ώρα τουλάχιστον, η βιομηχανία δεν έχει ανταποκριθεί στις προσδοκίες που δημιούργησε, όσο κι αν η Ιαπωνία εξακολουθεί να είναι πρωτοπόρος σε αυτόν τον τομέα και το ερευνητικό έργο συνεχίζεται. Βέβαια, με την κρίση [8], οι Ιάπωνες περιορίζουν τις δαπάνες τους. Οι babyboomers που έχουν χρήματα, άρχισαν να αποταμιεύουν για να είναι σε θέση να υποστηρίξουν οικονομικά τα παιδιά τους και τα εγγόνια τους. Από την άλλη πλευρά, για να καλύψουν τις βιοτικές τους ανάγκες, οι Ιάπωνες αντλούν από τις αποταμιεύσεις τους: μάλιστα, ενώ το 1990 αποταμίευαν το 21% του ακαθάριστου εισοδήματός τους, σήμερα αποταμιεύουν μονάχα το 6%. Βέβαια, η Ιαπωνία ενδιαφέρθηκε κυρίως για τους εύπορους ηλικιωμένους με καλή υγεία, και πολύ λιγότερο για τους φτωχούς και άρρωστους. Κι όμως, αυτή ακριβώς η κατηγορία ενδέχεται να αυξηθεί σημαντικά στο μέλλον και τελικά η «ασημένια αγορά» να μοιάζει με κάτι εντελώς διαφορετικό από εκείνο το οποίο είχαν φανταστεί οι εμπνευστές της. Οι μισθολογικές ανισότητες και η φτώχεια που πλήττει πολλούς ηλικιωμένους απειλούν να μετατραπούν σε ωρολογιακή βόμβα [9]. Αυτή τη στιγμή, το 25,4% των ατόμων ηλικίας άνω των 75 ετών ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, έναντι 16,1% κατά μέσο όρο για τις χώρες του Ο.Ο.Σ.Α. και 10,6% για τη Γαλλία. Το γεγονός αυτό θα έπρεπε να σημάνει συναγερμό, τόσο στις αρχές όσο και στις επιχειρήσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να δεσμευτούν ότι θα εξασφαλίσουν στους ηλικιωμένους τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που είναι αναγκαία στην καθημερινή τους ζωή. ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ [1] (ΣτΜ) Η ιαπωνική κοινωνία είναι βαθιά συντηρητική: ελάχιστες γυναίκες κατέχουν θέση στελέχους ή κάνουν καριέρα. Μάλιστα, πολλές από αυτές εργάζονται σε ξένες επιχειρήσεις, οι οποίες βρήκαν σε αυτήν την περίπτωση ένα εξαιρετικά καταρτισμένο και δυναμικό εργατικό δυναμικό, τη στιγμή που οι άνδρες συνάδελφοί τους δυσανασχετούσαν στην ιδέα να εργαστούν για λογαριασμό δυτικών εργοδοτών. [2] «Λευκή Βίβλος για τον πληθυσμό», Υπουργείο Υγείας, Εργασίας και Κοινωνικής Βοήθειας, 2009. [3] «Labour force survey, 2009-2011», Yπουργείο Υγείας, Εργασίας και Κοινωνικής Βοήθειας, 2009. [4] Τον Απρίλιο του 2006, η ηλικία συνταξιοδότησης αυξήθηκε στα 62 έτη, στη συνέχεια στα 63, την περίοδο 2007-2009, στα 64, την περίοδο 2010-2012 και στα 65 το 2013. [5] Οι εργοδότες έχουν τη δυνατότητα να επαναπροσλάβουν τους συνταξιούχους, με λιγότερο ευνοϊκό καθεστώς όμως, και χωρίς τις εγγυήσεις και τα πλεονεκτήματα που απολάμβαναν προηγουμένως. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, οι εργοδοτικές οργανώσεις προτιμούν να συνταξιοδοτούνται οι εργαζόμενοι σε ηλικία 60 ετών και στη συνέχεια να επαναπροσλαμβάνονται με ελαστικές μορφές απασχόλησης και χαμηλότερο μισθό. [6] (ΣτΜ) Από τους πρώτους που προσαρμόστηκαν ήταν η –ανθηρή- ιαπωνική βιομηχανία του πορνό. Ο μέσος όρος της ηλικίας των πρωταγωνιστών των ταινιών, των πορνοπεριοδικών και των μάνγκα του είδους αυτού ανεβαίνει αισθητά, έτσι ώστε να μπορεί ευκολότερα να ταυτιστεί μαζί τους το κοινό που γερνάει. Μάλιστα, εντυπωσιακή αύξηση γνωρίζει και η ειδική κατηγορία ταινιών πορνό στις οποίες πρωταγωνιστούν άνδρες της τρίτης – ή και της τέταρτης – ηλικίας. Μεγάλος σταρ αναδείχθηκε ο – γεννημένος το 1935 – Σιγκέο Τοκούντα, ο οποίος μετά τη συνταξιοδότησή του έχει γυρίσει περισσότερες από 350 ταινίες! Βλ. Γαλέρα, τ. 48, Οκτώβριος 2009, «Πορνοστάρ ετών 70 (και βάλε)». [7] Βλέπε Maren Godzik, «New housing options for the elderly in Japan: The example of Tokyo’s odogawa ward», Imploding Populations in Japan and Germany, Brill, Λέιντε, 2011. [8] (ΣτΜ) Η κρίση για την Ιαπωνία ξεκίνησε το 1992 και συνεχίζεται έως σήμερα με μικρά διαλείμματα. [9] Το ιαπωνικό συνταξιοδοτικό σύστημα δίνει χαμηλές συντάξεις και δεν καλύπτει όλους τους μισθωτούς. Οι δε εργαζόμενοι που εργάστηκαν σε πολλές επιχειρήσεις, για μικρά χρονικά διαστήματα στην καθεμία αν και με πλήρες ωράριο, λαμβάνουν ψίχουλα. Μάλιστα, πολλοί συνταξιούχοι είναι υποχρεωμένοι να συνεχίσουν να εργάζονται για να κατορθώσουν να καλύψουν τις στοιχειώδεις ανάγκες τους. ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΟΡΝΟΣΤΑΡ ΣΤΗΝ ΙΑΠΩΝΙΑ ΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩ Το φαινόμενο της γήρανσης του πληθυσμού στην Ιαπωνία αντανακλάται ακόμα και στη βιομηχανία του σεξ. Σε πολλές νέες παραγωγές ταινιών πορνό, οι πρωταγωνιστές είναι βαθιά στην τρίτη ηλικία! Ανάμεσα στα πολυάριθμα προβλήματα που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η νεοεκλεγμένη Κυβέρνηση του Δημοκρατικού Κόμματος στην Ιαπωνία θα είναι η πρωτοφανής υπογεννητικότητα και η ολοένα μεγαλύτερη γήρανση ενός πληθυσμού που φημίζεται για τη μακροζωία του. Σήμερα, το μερίδιο των ατόμων ηλικίας άνω των 64 ετών – το οποίο έχει ήδη διπλασιαστεί κατά τη διάρκεια της τελευταίας εικοσαετίας – φτάνει το 22,1% του πληθυσμού, ενώ το 2013 θα ανέρχεται στο 25,2% και το 2018 στο 28,6%. Μάλιστα, σύμφωνα με τις προβλέψεις των δημογράφων, το 2042 το ποσοστό τους θα ανέρχεται στο 38%, ενώ ο πληθυσμός της Ιαπωνίας θα έχει μειωθεί κατά 24 εκατ. σε σχέση με τον σημερινό (127 εκατ.) [1]. Ήδη, τα τελευταία χρόνια, ο πληθυσμός της χώρας μειώνεται κατά 0,6% ετησίως. Φυσικά, αυτή η μείωση του πληθυσμού δεν κατάνέμεται ομοιόμορφα στη χώρα, με αποτέλεσμα ορισμένες από τις φτωχότερες επαρχίες να μετατρέπονται σε πραγματικές ερήμους. Ένα από τα πλέον ακραία παραδείγματα αυτού του φαινομένου αποτελεί η Νιικάπου, μια μικρή πόλη στη νήσο Χοκάιντο: ελλείψει μαθητών, η Δημοτική Αρχή αποφάσισε πέρυσι (2008) να κλείσει τα επτά από τα εννέα δημοτικά σχολεία μιας περιφέρειας. Στα τρία από αυτά στεγάστηκαν δημόσιες υπηρεσίες. Καθώς δε για τα υπόλοιπα τέσσερα δεν εκδηλώθηκε το παραμικρό ενδιαφέρον μέσα από τις συνηθισμένες διαδικασίες διαχείρισης ή εκποίησης της δημόσιας περιουσίας, ο Δήμος αποφάσισε να τα βγάλει σε δημοπρασία στο διαδίκτυο, στην ειδικευμένη ιστοσελίδα του ιαπωνικού Yahoo [2]. Από την άλλη πλευρά, η ιαπωνική κοινή γνώμη σοκάρεται από τα ολοένα συχνότερα ρεπορτάζ για τα εγκλήματα που διαπράττουν οι ηλικιωμένοι. Σύμφωνα με τη τελευταία Λευκή Βίβλο για την Εγκληματικότητα που εξέδωσε πρόσφατα η Κυβέρνηση, η «εγκληματικότητα» των ηλικιωμένων (άνω των 64 ετών) αυξάνεται με ραγδαίο ρυθμό: ενώ ο αριθμός τους διπλασιάστηκε κατά τη διάρκεια της τελευταίας εικοσαετίας, ο αριθμός των ηλικιωμένων που καταδικάστηκαν από τα ποινικά δικαστήρια εξαπλασιάστηκε (μάλιστα, σε αυτούς τους αριθμούς δεν περιλαμβάνονται οι παραβάσεις του ΚΟΚ). Η παρατεταμένη οικονομική κρίση, η κατεδάφιση από τη νεοφιλελεύθερη Κυβέρνηση Κοϊζούμι (2001-2006) του ιδιόμορφου, αλλά αρκετά γενναιόδωρου κοινωνικού κράτους ιαπωνικού μοντέλου, αλλά και η διάλυση του κοινωνικού ιστού και των οικογενειακών δεσμών, έχουν οδηγήσει πολλούς ηλικιωμένους στην ανέχεια, στην απομόνωση και στον κοινωνικό αποκλεισμό, συχνά δε και στον αλκοολισμό ή κυριολεκτικά στο δρόμο. Έτσι, για να επιβιώσουν, πολλοί από αυτούς καταφεύγουν σε κλοπές σε καταστήματα ή σε ληστείες, ενώ αυξάνεται ραγδαία ο αριθμός των βίαιων αλκοολικών, αλλά κι εκείνων που σκοτώνουν τους άρρωστους ή κατάκοιτους συντρόφους τους, καθώς δεν έχουν πλέον τα οικονομικά μέσα και το κουράγιο να τους περιθάλψουν μόνοι τους, εγκαταλελειμμένοι όπως είναι από τους πάντες [1]. του κ. Βασίλη Παπακριβόπουλου Γαλέρα, τ. 48, Οκτώβριος 2009 Εξάλλου, για πολλούς από αυτούς, η φυλακή έχει αρχίσει να φαίνεται ένα αξιοζήλευτο καταφύγιο, καθώς προσφέρει στέγη, θέρμανση, φαγητό και μια στοιχειώδη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Μάλιστα, γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, το 70% των ηλικιωμένων αποφυλακισμένων υποτροπιάζει και επιστρέφει στη φυλακή. Ετσι, καθώς οι κλασικές πολιτικές για την αντιμετώπιση της εγκληματικότητας αποδεικνύονται εντελώς ανίσχυρες σ’ αυτήν την ηλικιακή κατηγορία, πολλοί αρχίζουν να συνειδητοποιούν την ανάγκη της επιστροφής σε ένα ισχυρό δίχτυ κοινωνικής προστασίας. Ειδάλλως, ορισμένοι φοβούνται την αναβίωση – με μια σύγχρονη μορφή – ενός σκληρού εθίμου της παλιάς ιαπωνικής υπαίθρου, το οποίο παρουσία- σε με αριστουργηματικό τρόπο ο Σισίρο Φουκουζάβα στη «Μπαλάντα του Ναραγιάμα» (Χρυσός Φοίνικας στο Φεστιβάλ Καννών το 1983): οι φτωχές οικογένειες οδηγούσαν τους ηλικιωμένους που είχαν συμπληρώσει το 70ό έτος στην κορυφή ενός βουνού και τους εγκατέλειπαν να πεθάνουν, έτσι ώστε να μην είναι πλέον βάρος στην οικογένεια και στην κοινότητα. έτσι ώστε να διευκολύνονται οι ηλικιωμένοι με προβλήματα όρασης. Ταυτόχρονα, δημιουργούν χώρους ξεκούρασης με αναπαυτικούς καναπέδες και πολυθρόνες, για να κάνει περισσότερο άνετα τα ψώνια όσων νιώθουν να τους εγκαταλείπουν οι δυνάμεις τους. ΑΛΗΘΙΝΟΙ ...ΠΟΡΝΟΓΕΡΟΙ Βέβαια, πολλές άλλες χώρες πλήττονται από την υψηλή υπογεννητικότητα, χωρίς ωστόσο να έχουν φτάσει σε παρόμοιο σημείο, και χωρίς να βρίσκονται αντιμέτωπες με ένα τόσο ζοφερό μέλλον. Στην Ιαπωνία αυτό το φαινόμενο οφείλεται στον συνδυασμό πλήθους παραγόντων: μεταξύ άλλων, στην αλλαγή νοοτροπίας της νεολαίας και στην πρόσφατη χειραφέτηση των γυναικών, τις οποίες ωστόσο αρνούνται να αποδεχτούν οι πολυάριθμοι υπέρμαχοι της παραδοσιακής – κι εξαιρετικά φαλλοκρατικής – ιαπωνικής κοινωνίας (ενδεικτικά, ο Σιντάρο Ισιχάρα, ο ακροδεξιός και ρατσιστής Κυβερνήτης του Τόκιο, δήλωσε πρόσφατα ότι «μετά την εμμηνόπαυση μια γυναίκα είναι άχρηστη»). Ακόμη, στη διαρκή οικονομική κρίση και στη διάλυση του παλαιού κοινωνικού και οικονομικού μοντέλου, με αποτέλεσμα να έχει αυξηθεί κατακόρυφα η απαισιοδοξία, η εσωστρέφεια, η εργασιακή ανασφάλεια, το πρεκαριάτο και ο αριθμός των εργένηδων. Εξάλλου αυξάνονται και τα άτομα που αποφεύγουν και την παραμικρή ερωτική σχέση (ίσως γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο η Ιαπωνία να έχει μεταβληθεί σε πρωτοπόρο των – συχνά υψηλής τεχνολογίας – συσκευών ερωτικής αυτοϊκανοποίησης). Ωστόσο και η μεταναστευτική πολιτική της χώρας αποτελεί εξίσου σημαντική παράμετρο του προβλήματος. Πράγματι, η Ιαπωνία έχει μια από τις σκληρότερες μεταναστευτικές πολιτικές: οι μετανάστες έρχονται στη χώρα με ιδιαίτερα αυστηρές διαδικασίες, μόνο όταν έχουν σύμβαση εργασίας με κάποια συγκεκριμένη επιχείρηση και οφείλουν να την εγκαταλείψουν αμέσως μόλις αυτή λήξει. Όσο για τους μετανάστες «χωρίς χαρτιά», Όπως είναι φυσικό, η αγορά σπεύδει να προσαρμοστεί σε αυτές τις νέες εξελίξεις. Ανάμεσα στους πρώτους κλάδους, η ανθηρή ιαπωνική βιομηχανία του πορνό (με τζίρο 20 δισ. δολάρια το 2006, έναντι 13,3 δισ. της αντίστοιχης αμερικανικής): ο μέσος όρος ηλικίας των πρωταγωνιστών στις ταινίες, τα περιοδικά, τα κόμικς και τα μάνγκα έχει αρχίσει να ανεβαίνει αισθητά, έτσι ώστε να μπορεί ευκολότερα να ταυτιστεί μαζί τους ένα ολοένα μεγαλύτερο μέρος του ιαπωνικού κοινού, για το οποίο η συνηθισμένη ηλικία των πρωταγωνιστών στον κλάδο (25-30 έτη) αποτελεί πλέον μακρινή ανάμνηση. Ταυτόχρονα, έχει αρχίσει να αυξάνεται σημαντικά και ο αριθμός των ταινιών πορνό στις οποίες πρωταγωνιστούν ηλικιωμένοι της τρίτης – ακόμα και της τέταρτης – ηλικίας, οι οποίες κάποτε αποτελούσαν εντελώς περιθωριακό είδος. Τα τελευταία χρόνια έχουν γυριστεί χιλιάδες ταινίες αυτού του είδους, οι εβδομηντάρες πρωταγωνίστριες δεν εκπλήσσουν πλέον, ενώ αναδείχθηκε κι ένας νέος σουπερστάρ στον κλάδο: ο 74χρονος Σιγκέο Τοκούντα, ο οποίος βρήκε αυτήν τη διέξοδο για να γεμίσει «δημιουργικά» τον ελεύθερο χρόνο του όταν συνταξιοδοτήθηκε, γυρίζοντας ως τώρα περισσότερες από 350 ταινίες! Πιστεύει δε ότι θα κατορθώσει να συνεχίσει τα γυρίσματα και μετά τα 80 του! [3]. Εξίσου μεγάλο ενδιαφέρον γι’ αυτήν την ηλικιακή κατηγορία δείχνουν και τα σουπερμάρκετ: πολλές αλυσίδες εγκαθιστούν ισχυρότερο φωτισμό στα καταστήματά τους και αυξάνουν το μέγεθος της ταμπέλας με τις τιμές και της γραμματοσειράς της, ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΧΕΙΡΑΦΕΤΗΣΗ απελαύνονται αμέσως. Και φυσικά, ούτε λόγος για την αναγνώριση δικαιωμάτων στα παιδιά τους, ακόμα και σε όσα έχουν γεννηθεί στην Ιαπωνία χωρίς να έχουν γνωρίσει άλλο τόπο. Στο κυνηγητό των Αρχών εναντίον τους προστίθεται και η δράση οργανώσεων όπως η ZaiTokuKai (συντομογραφία της φράσης «κοινωνία των πολιτών που δεν αναγνωρίζει κανένα προνόμιο στους ξένους») η οποία πιστεύει ότι «οι ξένοι δεν έχουν κανένα ανθρώπινο δικαίωμα» [4] θεωρώντας τους, όλους εγκληματίες που «απολαμβάνουν εξαιρετικών προνομίων τα οποία θα πρέπει να αναθεωρηθούν». Η τελευταία εκστρατεία της επικεντρώθηκε στη «σκανδαλώδη» απόφαση του Υπουργείου Δικαιοσύνης να επιτρέψει κατ’ εξαίρεση σε μια δεκατριάχρονη Φιλιππινέζα (η οποία είχε γεννηθεί και μεγάλωσε στη χώρα) να μην απελαθεί μαζί με τους άνεργους πλέον γονείς της και να ολοκληρώσει τις σπουδές της στο Γυμνάσιο, μένοντας ακόμα μια χρονιά στην Ιαπωνία. Ετσι, τον Απρίλιο (του 2009) η ZaiTokuKai οργάνωσε διαδηλώσεις μπροστά στο σπίτι και το σχολείο της! Τουλάχιστον, ένας αρκετά σημαντικός αριθμός Ιαπώνων έχει αρχίσει να συνειδητοποιεί αυτόν τον επικίνδυνο κατήφορο: έχει αρχίσει να συγκροτείται ένα μέτωπο από συνδικαλιστές, στελέχη της Αριστεράς, αναρχικούς, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, αγωνιστές του αντιπολεμικού κινήματος, αλλά και του κινήματος των ομοφυλοφίλων. Ηδη, κάθε φορά που η ZaiTokuKai οργανώνει εκδήλωση υπάρχει μια δυναμική αντιδιαδήλωση. ΠΗΓΕΣ 1. Courrier International, Nο 964, 23-29.04.2009, «Japon l'Empire des vieux», «Plutτt la prison que l'isolement et la pauvretι». 2. Liberation, 16-4-09, «Faute d'enfants, le Japon vend ses ecoles». 3. Courrier International, Nο 954, 12-18.02.2009, «Le porno nippon prend des rides». 4. Ηλεκτρονική εφημερίδα www.rue89.com, 16.06.2009, «Quand le Japon dit non au racisme ordinaire». εργασiαυγεία 53 Στο ΡΩΠΑΪΚΕΣΟΔΗΓΙΕΣΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣΤΗΣΥΓΕΙΑΣ Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΙΤΙΑ ΘΑΝΑΤΟΥ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ «ΠΡΟΤΙΜΑΕΙ» ΤΗ ΒΟΡΕΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 30 ΕΤΩΝ ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ ΤΟ «ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΝΙΓΜΑ» ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩ «Μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα ο καρκίνος είναι η δεύτερη αιτία θανάτου στη χώρα μας. Ωστόσο, ακόμη δεν υπάρχει καμία αξιόπιστη καταγραφή, τόσο της θνησιμότητας όσο και των κρουσμάτων ανά γεωγραφική περιοχή, ηλικία, απασχόληση και φύλο, ικανή να οδηγήσει σε ασφαλή συμπεράσματα», επισημαίνει ο Καθηγητής Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου του Harvard και Ακαδημαϊκός της Ακαδημίας Αθηνών κ. Δημήτρης Τριχόπουλος. «Δυστυχώς, ανήκουμε στην εξαίρεση της Ευρώπης ως προς τη συγκέντρωση και επεξεργασία αξιόπιστων στοιχείων για τον καρκίνο. Και είναι κρίμα, καθώς σήμερα το 60% των καρκίνων θεραπεύονται. Ας μην ξεχνάμε πάντως ότι η θνησιμότητα από καρκίνο είναι μικρότερη στην Ελλάδα σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης», σημειώνει ο κ. Τριχόπουλος. Παρά την έλλειψη αξιόπιστων κατάγραφών για την ταυτότητα του καρκίνου στην Ελλάδα, υπάρχουν κάποια στοιχεία που σε συνδυασμό με τα διαθέσιμα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας Ελλάδος (Ε.Σ.Υ.Ε.) μπορούν να υπολογίσουν την επιβάρυνση του ελληνικού πληθυσμού. Σύμφωνα με την βιοστατιστικό κ. Χαρά Τζαβάρα, παρουσιάζεται σημαντική διαφορά θνησιμότητας από καρκίνο μεταξύ Βόρειας και Νότιας Ελλάδας στον πίνακα της λεγόμενης «προτυπωμένης θνησιμότητας» τον οποίο συνέταξε η επιστημονική ομάδα του Καθηγητή κ. Γιάννη Τούντα, για την τριετία 2000-2003. «Σ’ αυτή την περίπτωση χρησιμοποιήθηκε προτυποποιημένος πληθυσμός», εξηγεί ο κ. Τριχόπουλος. «Πρόκειται για θεωρητικό μοντέλο συγκεκριμένων προδιαγραφών, το οποίο εξετάζει πληθυσμό ιδίου φύλου και ηλικίας, ανάλογα με τον τόπο μόνιμης κατοικίας, ώστε να προτυπώσει τη θνησιμότητα». Καλύτερους δείκτες υγείας στην Κρήτη και χειρότερους στην Περιφέρεια της Θράκης είχαν διαπιστωθεί από προηγούμενες μελέτες, σύμφωνα και με τον Καθηγητή Κοινωνικής Ιατρικής κ. Γιάννη Τούντα. Ο ίδιος εξηγεί: «οι νοτιότερες περιοχές τρέφονται καλύτερα και λόγω των συνηθειών τους και λόγω μεγαλύτερης οικονομικής δυνατότητας. Ο χαμηλός οικονομικός δείκτης μειώνει τις δυνατότητες πρόσβασης στα διαγνωστικά κέντρα και τα νοσοκομεία, κατ’ επέκταση την υγειονομική περίθαλψη του πληθυσμού αυτού». Γι’ αυτό και μία άλλη αιτία της διαφοράς στους «δείκτες» του καρκίνου είναι το πόσο προσβάσιμες είναι οι υπηρεσίες υγείας σε έναν πολίτη. «Η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου και ο βαθμός πρόσβασης σε εξειδικευμένες ιατρικές μονάδες, στις οποίες ο ασθενής μπορεί να έχει τη δυνατότητα παροχής χημειοθεραπείας, ακτινοθεραπείας και χειρουργικής αντιμετώπισης έχει αντίκτυπο στο επίπεδο υγείας ενός πληθυσμού», εξηγεί ο Καθηγητής της Ιατρικής Σχολής Αθήνας και Διευθυντής της Θεραπευτικής Κλινικής του Νοσοκομείου «Αλεξάνδρα» κ. Μελέτιος - Αθανάσιος Δημόπουλος. Το Τσερνομπίλ είναι πιθανόν μία ακόμη αιτία που καθορίζει τη γεωγραφία αλλά και μια αύξηση των κρουσμάτων του καρκίνου, όπως καταγράφηκε τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με τον Διευθυντή του Ογκολογικού Τμήματος του 401 Γενικού Στρατιωτικού Νοσοκομείου κ. Χαράλαμπο Χριστοφυλλάκη, παρ’ ότι δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία, παρουσιάζεται μια αύξηση των κρουσμάτων του καρκίνου, ειδικά στη Βόρεια και Κεντρική Ελλάδα, που σχετίζεται, ίσως, χρονικά με το πυρηνικό ατύχημα του Τσερνόμπιλ. «Αυτή η αύξηση της συχνότητας των κρουσμάτων δεν μπορεί να αποδοθεί μόνο στις καλύτερες διαγνωστικές μεθόδους. Το πυρηνικό δυστύχημα του Τσερνόμπιλ τον Απρίλιο του 1986 ίσως να ήταν και να είναι ακόμη επιβαρυντικός παράγοντας για την υγεία του πληθυσμού ορισμένων ελληνικών περιοχών» λέει ο γιατρός. «Πρέπει να επισημανθεί ότι οι κυριότεροι παράγοντες που ευθύνονται για την εμφάνιση του καρκίνου είναι το κάπνισμα, η παχυσαρκία και η ανθυγιεινή διατροφή συμπεριλαμβανόμενης της αυξημένης κατανάλωσης οινοπνεύματος. Ακόμα, η υπερέκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία και ειδικότερα για τον ελλαδικό χώρο οι ιοί της ηπατίτιδας», σημειώνει ο κ. Δημόπουλος. «Έχουμε παρατηρήσει ότι ο συνδυασμός του καπνίσματος με την υπερκατανάλωση κόκκινου κρέατος ευθύνεται για πολλές μορφές καρκίνου. Δυστυχώς, αλλάξαμε τις διατροφικές συνήθειες της υγιεινής μεσογειακής κουζίνας με πρακτικές που σταδιακά οδήγησαν τους Έλληνες στην παχυσαρκία. Ως δεύτερο λοιπόν επιβαρυντικό παράγοντα θα αξιολογούσα την παχυσαρκία και ως τρίτο την έλλειψη άσκησης. Οι διαφορές σε αυτούς τους δείκτες ανά γεωγραφική περιοχή μάς βοηθούν στην “ανάγνωση” των χαρακτηριστικών που εμφανίζει ο καρκίνος στην Ελλάδα. Για παράδειγμα, στη Βόρεια Ελλάδα καπνίζουν σε ορισμένες περιοχές περισσότερο. Στη Θράκη, επειδή υπήρχαν καλλιέργειες καπνού, το κάπνισμα είναι συνυφασμένο με τις συνήθειές τους», σημειώνει ο κ. Τριχόπουλος. «Υπάρχει μόνον η υποψία ότι τα φυτοφάρμακα λειτουργούν επιβαρυντικά και στον καρκίνο», επισημαίνει ο κ. Τριχόπουλος. «Ακόμα δεν έχουμε απόδείξεις που μπορούν να μας οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα. Ωστόσο και με την ύπαρξη βάσιμης υποψίας αποσύρονται». Ο κ. Χριστοφυλάκης εκτιμά ότι: «Η κατάχρηση των φυτοφαρμάκων δείχνει να έχει επηρεάσει τον υδάτινο και υδροφοφόρο ορίζοντα με αποτέλεσμα ο τόπος μόνιμης κατοικίας να παίζει σημαντικό ρόλο ως προς τη μεγαλύτερη ή μικρότερη ποσοτική καταγραφή περιστατικών καρκίνου». «Επιβαρυντικό ρόλο σε κάποιο βαθμό θα μπορούσε να διαδραματίσει και η ρύπανση της ατμόσφαιρας, καθώς και η είσοδος βιομηχανικών ή γεωργικών υπολειμμάτων στην τροφική αλυσίδα. Πάντως, επειδή δεν υπάρχουν αναλυτικά στοιχεία για τους προδιαθεσικούς παράγοντες στις διάφορες περιοχές της Ελλάδας, ούτε στοιχεία που να μπορούμε να εμπιστευθούμε ανά καρκίνο και ανά γεωγραφική περιοχή, δεν είναι ασφαλές να οδηγηθούμε σε κάποια συμπεράσματα», επισημαίνει ο κ. Δημόπουλος. Το κείμενο στηρίζεται σε ρεπορτάζ της κ. Μαρίας Λίλα που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Τα Νέα (13.05.2009), από όπου προέρχονται και τα γραφήματα. ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΩΝ ΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩ Χρόνια οσφυαλγία, φαινόμενα κατάθλιψης, έντονη γενική κόπωση, μειωμένη σωματική δραστηριότητα: τα ευρήματα της έρευνας του Εργαστήριου Κλινικής Εργοφυσιολογίας του Ινστιτούτου Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης Θεσσαλίας Βαρύ είναι το τίμημα της εργασίας των νοσηλευτών στα δημόσια νοσοκομεία. Σχεδόν οι μισοί πάσχουν από σοβαρή χρόνια οσφυαλγία, που πυροδοτεί φαινόμενα κατάθλιψης, έντονης γενικής κόπωσης, μειωμένης σωματικής δραστηριότητας και αυξημένου κινδύνου να ζήσουν λιγότερο από το προσδόκιμο. Αυτό αποκαλύπτει έρευνα που διενεργήθηκε πρόσφατα από το Εργαστήριο Κλινικής Εργοφυσιολογίας του Ινστιτούτου Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης Θεσσαλίας (υπάγεται στο Εθνικό Κέντρο Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης), υπό την εποπτεία του Δρ. Γιώργου Σακκά, Ερευνητή Κλινικής Εργοφυσιολογίας, σε συνεργασία με την Δρ. Χριστίνα Καρατζαφέρη από το Τ.Ε.Φ.Α.Α. του Πανεπιστημίου Θεσσα- λίας, την κ. Ελίζα Κωνσταντινίδου, Φυσικοθεραπεύτρια και τον κ. Νίκο Ρίζο, Νοσηλευτή. Στη μελέτη συμμετείχαν εξήντα εθελοντές νοσηλευτές, που εργάζονταν σε γενικά νοσοκομεία της περιφέρειας με πλήρες ωράριο και οι οποίοι επιλέχθηκαν τυχαία. Αφού έδωσαν το πλήρες ιατρικό ιστορικό τους, συμπλήρωσαν μια σειρά ερωτηματολογίων που αφορούσαν το επίπεδο της ποιότητας ζωής τους, του πόνου οσφυϊκής μοίρας σπονδυλικής στήλης, της κατάθλιψης, του σωματικού πόνου και της γενικής κόπωσης. της κ. Βούλας Κουλισοπούλου Δημοσιογράφου Εφημερίδα Ελευθεροτυπία 14.07.2013 Στη συνέχεια τους ζητήθηκε να φορέσουν στη ζώνη τους για επτά συνεχείς ημέρες ένα επιταχυνσιόμετρο, για να καταγραφεί η απόσταση που διήνυσαν μέσα σε μία εβδομάδα. Παράλληλα, ανάλογα με το αποτέλεσμα που έλαβαν στο ερωτηματολόγιο του πόνου οσφυϊκής μοίρας σπονδυλικής στήλης, οι εθελοντές χωρίστηκαν σε δύο ομάδες, σε αυτούς χωρίς κάποιο πρόβλημα και σε αυτούς με οσφυαλγία. Στόχος της μελέτης αυτής ήταν να αποτιμήσει την επίδραση που μπορεί να ασκεί ο χρόνιος πόνος της μέσης στους νοσηλευτές και πώς αυτός μπορεί να επηρεάσει αντίστοιχα την ποιότητα της ζωής τους, τα επίπεδα σωματικής κόπωσης, την ψυχική τους υγεία και την καθημερινή τους σωματική δραστηριότητα. Τα αποτελέσματα κατέδειξαν ότι το 50% των νοσηλευτών έπασχαν από σοβαρή χρόνια οσφυαλγία, η οποία συνεισέφερε στα επίπεδα γενικής κόπωσης κατά 77%, στα επίπεδα κατάθλιψης κατά 33% και κατά 68% στα επίπεδα ποιότητας ζωής, σε σχέση με τους νοσηλευτές που δεν έπασχαν από οσφυαλγία. Το πιο σημαντικό, όμως, εύρημα ήταν ότι τα άτομα με χρόνια οσφυαλγία είχαν μειωμένα επίπεδα σωματικής δραστη- ριότητας κατά 58% σε σχέση με τους συναδέλφους τους που δεν υπέφεραν. Βάσει της διαπίστωσης αυτής, οι εν λόγω νοσηλευτές κατατάχθηκαν σε χαμηλότερο επίπεδο από τα άτομα που κάνουν «καθιστική ζωή». Για πρώτη φορά διεθνώς, τα αποτελέσματα της έρευνας αυτής κατέδειξαν την άγνωστη σχέση μεταξύ οσφυαλγίας και θνησιμότητας, καθώς μια σειρά παραγόντων, όπως η έντονη κόπωση, η κατάθλιψη, η χαμηλή ποιότητα ζωής και η χαμηλή σωματική δραστηριότητα, αποτελούν σημαντικούς παράγοντες κινδύνου καρδιαγγειακών επεισοδίων και αιτία αιφνίδιου θανάτου. Η οσφυαλγία αποτελεί την πρώτη αιτία αναρρωτικής άδειας στους ασφαλισμένους στα εθνικά συστήματα Υγείας, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στον υπόλοιπο δυτικό κόσμο. Είναι επίσης, σύμφωνα με προγενέστερη έρευνα, ο λόγος που περιορίζει συχνότερα τις καθημερινές δραστηριότητες των ανθρώπων ηλικίας μικρότερης των 45 ετών. Ειδικότερα στην Ελλάδα, η οσφυαλγία και η αυχεναλγία αποτελούν το πρώτο αίτιο μακροχρόνιας λειτουργικής ανικανότητας σε άτομα παραγωγικών ηλικιών και μάλιστα σε ποσοστό 25%, ενώ στη δεύτερη θέση ακολουθούν οι ψυχικές παθήσεις σε ποσοστό 15%. Διεθνώς, το 65%-80% των ατόμων του γενικού πληθυσμού έχει παρουσιάσει τουλάχιστον ένα επεισόδιο οσφυαλγίας κατά τη διάρκεια της ζωής του, ενώ στο 75% των περιπτώσεων η οσφυαλγία υποτροπιάζει τουλάχιστον μία φορά μέσα σε ένα χρόνο. Ανάμεσα στους επαγγελματίες υγείας, οι νοσηλευτές κατέχουν την πρώτη θέση στην εμφάνιση οσφυαλγίας σε ποσοστό 77,1%, ενώ η ετήσια συχνότητα εμφάνισης οσφυαλγίας σε νοσηλευτές σε διάφορες χώρες ποικίλλει μεταξύ 41-86%. Το 35% των νοσηλευτών εμφανίζει από ήπια έως μέτρια συμπτώματα κατάθλιψης, το 43% κόπωση και μειωμένη ενέργεια, το 28% οσφυαλγία, το 30% πόνους σε αρθρώσεις, το 29% προβλήματα ύπνου και το 18% πονοκεφάλους. ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΒΡΕΤΑΝΙΚΗΣ ΚΟΙΝΗΣ ΓΝΩΜΗΣ ΚΑΙ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩ Όπως δείχνει βρετανική έρευνα ίσως ζούμε σε έναν «φανταστικό κόσμο» όσον αφορά σε σημαντικά κοινωνικά θέματα όπως η εγκληματικότητα, η κατάχρηση των κοινωνικών παροχών και η μετανάστευση. Η σύγκριση της αντίληψης που έχουμε για τα πράγματα έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την πραγματικότητα όπως καταγράφεται στα νούμερα. Η έρευνα που πραγματοποίησε η Ipsos MORI για λογαριασμό της βρετανικής Βασιλικής Στατιστικής Εταιρείας και του King’s College του Λονδίνου έγινε σε δείγμα 1.015 ατόμων ηλικίας 16-75 ετών. Ενδεικτικά αναφέρονται μερικά μόνο από τα ευρήματα της έρευνας. Σε γενικές γραμμές, υπάρχει η αντίληψη ότι τα ποσοστά εφηβικής εγκυμοσύνης είναι 25 φορές υψηλότερα από τα επίσημα νούμερα. Μία μεγάλη μερίδα του πληθυσμού εκτιμά πως η εγκληματικότητα συνεχώς ανεβαίνει, όταν επίσημες δημοσκοπήσεις δείχνουν πως καταγράφηκαν ΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩΩ 53% λιγότερα περιστατικά μέσα στο 2012, συγκριτικά με το 1995. Επιπλέον, οι Βρετανοί εκτιμούν πως καταχρώνται 34 φορές περισσότερα χρήματα από κοινωνικές παροχές απ’ ό,τι εκτιμούν οι επίσημες αρχές (24% έναντι 0,7% που ισχύει στην πραγματικότητα). Όταν το κοινό κλήθηκε να επιλέξει ποια κυβερνητική πολιτική θα μπορούσε να εξοικονομήσει περισσότερα χρήματα στο κράτος, το ένα τρίτο υποστήριξε πως θα πρέπει να μπει ανώτατο όριο 26.000 λίρες ανά νοικοκυριό στις κοινωνικές παροχές, καθώς με αυτό τον τρόπο θα εξοικονομηθούν περισσότερα χρήματα από το να αυξηθεί το όριο συνταξιοδότησης στα 66 χρόνια για άντρες και γυναίκες. Το πραγματικό ποσό που μπορεί να εξοικονομηθεί με το πλαφόν είναι 290 εκατ. λίρες, ενώ με την αύξηση της συντάξιμης ηλικίας εξοικονομούνται 20 φορές περισσότερα χρήματα, ήτοι 5 δισ. λίρες. Πάνω από το ένα τέταρτο της βρετανικής κοινής γνώμης πιστεύει πως η χορήγηση οικονομικής βοήθειας προς στο εξωτερικό είναι μία εκ των 2-3 κύριων τομέων στους οποίους ξοδεύει τα περισσότερα χρήματα η βρετανική κυβέρνηση - θεωρώντας πως ξοδεύονται περισσότερα απ’ ό,τι για συντάξεις ή την παιδεία, παρόλο που τα συγκεκριμένα ποσά είναι 74 και 51 φορές μεγαλύτερα αντιστοίχως. Ο μέσος βρετανός πιστεύει πως το 24% του πληθυσμού είναι μουσουλμάνοι, με το πραγματικό ποσοστό να φτάνει μόλις το 5%. Αντίθετα, υποτιμημένο είναι το ποσοστό των χριστιανών (32% έναντι 59% που είναι στην πραγματικότητα). Τέλος, το κοινό πιστεύει πως το 31% του πληθυσμού είναι μετανάστες, όταν τα επίσημα στοιχεία αποκαλύπτουν πως ο πραγματικός αριθμός φτάνει το 13%. Παρόλο που μπορεί να μην αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι άνθρωποι μερικές φορές προχωρούν σε εντελώς λανθασμένες εκτιμήσεις για συγκεκριμένα θέματα, εντούτοις το χάσμα που υπάρχει ανάμεσα σε αυτή την αντίληψη και την πραγματικότητα είναι τεράστιο, με βαθιές επιπτώσεις για την πολιτική και τη διακυβέρνηση μίας χώρας. Τις πταίει όμως γι’ αυτή την τεράστια απόκλιση μεταξύ κοινής γνώμης και πραγματικότητας; Η ίδια η Βασιλική Στατιστική Εταιρεία αποδίδει το γεγονός σε τρεις παράγοντες: στην τάση των πολιτικών να παρουσιάζουν τα νούμερα όπως τους εξυπηρετεί, στην τάση των ευρείας κυκλοφορίας βρετανικών ταμπλόιντ να χρησιμοποιούν τα στατιστικά στοιχεία με σκανδαλοθηρικό τρόπο και στην αδυναμία του κοινού να κατανοήσει τα στατιστικά ευρήματα. Όπως παρατηρεί η βρετανική Guardian η απόκλιση μπορεί ακόμη να οφείλεται στο ότι ο απλός πολίτης συχνά δίνει άλλους ορισμούς στα θέματα από αυτούς που δίνουν οι στατιστικολόγοι. Σίγουρα, λέει η Independent, πολύ μεγάλο μερίδιο ευθύνης φέρουν τα ΜΜΕ και οι πολιτικοί, που αποκρύπτουν τα πραγματικά στοιχεία. Όμως το φταίξιμο δεν βαραίνει αποκλειστικά και μόνο αυτούς. Πέρα από οτιδήποτε άλλο, οι άνθρωποι έχουν χάσει την πίστη τους στα λόγια των πολιτικών και αμφισβητούν ακόμα και αξιόπιστα συμπεράσματα ερευνών. Το πραγματικό πρόβλημα, λέει, είναι πως τα διάφορα γεγονότα μεταφέρονται ως απλά περιστατικά, χωρίς να παρέχεται το γενικότερο πλαίσιο ή η κλίμακα αξιολόγησης. Μπορεί η εισαγωγή της στατιστικής στη δημόσια εκπαίδευση να βελτιώσει λίγο τα πράγματα, ωστόσο δεν λύνει το πρόβλημα. Δεν είναι ότι ο κόσμος δεν καταλαβαίνει τη στατιστική αλλά ότι ουσιαστικά ποτέ δεν έμαθε τα πραγματικά στοιχεία, με αποτέλεσμα να σχηματίζει εντυπώσεις από μεμονωμένα γεγονότα. Εάν οι πολιτικοί θέλουν πραγματικά οι πολίτες να ασχοληθούν ξανά με τη δημοκρατία, θα πρέπει να αρχίσουν να λένε όλη την αλήθεια για να κερδίσουν ξανά την εμπιστοσύνη των πολιτών. 4 εργασiαυγεία 5 ΡΩΠΑΪΚΕΣΟΔΗΓΙΕΣΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣΤΗΣΥΓΕΙΑΣ ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx Με αφορμή τη Συνέντευξη Τύπου που οργάνωσε στις 24.07.2013 το Σωματείο Εργαζομένων ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε., εκδόθηκε το ακόλουθο Δελτίο Τύπου: Το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.), οδηγείται σε υποβάθμιση και τροχιά κλεισίματος. Η υποβάθμιση του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. επιχειρείται την ώρα που η οικονομική κρίση και οι αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις έχουν δραματικές επιπτώσεις στην υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων. Η επιδείνωση της κατάστασης των εργαζομένων σε αυτές τις συνθήκες επιβεβαιώνεται από μια σειρά στοιχεία, όπως αυτά που αναδεικνύονται από τη μελέτη του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. για τις επιπτώσεις της αναδιάρθρωσης του «Καλλικράτη» στους εργαζόμενους στους Δήμους, από το Διεθνές συνέδριο που διοργάνωσε το ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. το 2008, από στοιχεία του Σ.ΕΠ.Ε. για τα εργατικά ατυχήματα και από στοιχεία για τις αυτοκτονίες. Από το 2008 δεν παρέχουν πρωτογενή στοιχεία για τα εργατικά ατυχήματα ούτε το Ι.Κ.Α. ούτε η ΕΛ.ΣΤΑΤ. Οι ευθύνες των ιδρυτικών φορέων των εργοδοτών (Σ.Ε.Β., Ε.Σ.Ε.Ε., Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε.) και ιδιαίτερα της ηγεσίας της Γ.Σ.Ε.Ε., για την πορεία του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. είναι μεγάλες. Η Γ.Σ.Ε.Ε. ως βασικός εργοδότης και βασικός ιδρυτικός φορέας του Ινστιτούτου, αφήνει απλήρωτους και χωρίς ασφαλιστική κάλυψη τους εργαζόμενους, δεν διασφαλίζει τη σταθερή χρηματοδότηση του Ινστιτούτου, αποδέχεται την υποβάθμιση του ερευνητικού έργου και των εργασιών του σε αντίθεση με τους καταστατικούς του στόχους. Σχεδιάζεται κλείσιμο περιφερειακών παραρτημάτων του Ινστιτούτου για τις υποδομές των οποίων δαπανήθηκαν σημαντικά κονδύλια. Σχεδιάζονται αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις των εργαζομένων του Ινστιτούτου (εκ περιτροπής εργασία, μειώσεις μισθών κ.λπ.). Ο προσανατολισμός της δράσης του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. και συνεπώς η διασφάλιση της λειτουργίας και επαρκούς χρηματοδότησής του, αφορά το σύνολο των εργαζομένων. Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΤΕΔΑΦΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Παρόλο που η καταγραφή των εργατικών ατυχημάτων στη χώρα μας είναι ελλιπής (εκτιμάται ότι καταγράφεται περίπου το 39%), σύμφωνα με εκθέσεις του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) από το 1999 έως σήμερα πάνω 1700 εργαζόμενοι έχουν χάσει τη ζωή τους σε χώρους εργασίας, δηλ. κάθε 3 μέρες ένας εργαζόμενος πεθαίνει από εργατικό ατύχημα. Με βάση παλαιότερα (έως το 2007) στοιχεία του Ι.Κ.Α. (που αφορούν μόνο ασφαλισμένους στο συγκεκριμένο φορέα), κάθε 2 ώρες συμβαίνουν 3 εργατικά ατυχήματα. Η κατάσταση αυτή έχει επιδεινωθεί δραματικά στο έδαφος της οικονομικής κρίσης και των αλλαγών στις εργασιακές σχέσεις (επέκταση υπεργολαβιών, ελαστικές μορφές απασχόλησης, συμβάσεις ορισμένου χρόνου, ατομικές συμβάσεις εργασίας, αύξηση των ανασφάλιστων εργαζόμενων κ.λπ.). Σύμφωνα με διεθνείς, ευρωπαϊκές και ελληνικές επιστημονικές μελέτες, οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης και οι αναδιαρθρώσεις στις εργασιακές σχέσεις, η ανεργία, η εργασιακή ανασφάλεια, το άγχος, η υπερωριακή απασχόληση, η πίεση χρόνου, οι μειώσεις προσωπικού κ.λπ. αποτελούν παράγοντες που οδηγούν σε αύξηση των εργατικών ατυχημάτων και σε προβλήματα υγείας που ξεκινούν από μυοσκελετικά και διαταραχές του πεπτικού, έως διάφορες μορφές καρκίνου, θανάτους από καρδιακά προβλήματα, αποβολές, σε αύξηση των ψυχικών διαταραχών και των αυτοκτονιών. Πλήθος σχετικών επιστημονικών εργασιών παρουσιάστηκε και σε σχετικό διεθνές συνέδριο που διοργάνωσε το ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. το 2008 για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων σε ένα μεταβαλλόμενο εργασιακό περιβάλλον. Η κατάσταση αυτή επιβεβαιώνεται στη χώρα μας με την καθημερινότητα που βιώνουν οι εργαζόμενοι, παρόλο που δεν υπάρχουν αξιόπιστα στατιστικά στοιχεία για τα εργατικά ατυχήματα και τις επαγγελματικές ασθένειες. Η καταγραφή ήταν ελλιπής και πριν την όμως είναι οικονομική κρίση, αξιοπρόσεκτο ότι από το 2008 ούτε η ΕΛ.ΣΤΑΤ., ούτε και το Ι.Κ.Α. παρέχουν πλέον στατιστικά στοιχεία για εργατικά ατυχήματα. Η τόσο μεγάλη καθυστέρηση στη δημοσίευσή τους είναι τουλάχιστον προκλητική. Το Σ.ΕΠ.Ε. δημοσιεύει στοιχεία, τα οποία όμως όπως οι ίδιες οι εκθέσεις του αναφέρουν, είναι ελλιπή. Ακόμη βέβαια και από αυτές τις εκθέσεις αναδεικνύεται, για παράδειγμα, ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των ατυχημάτων αφορούν ανειδίκευτους εργαζόμενους ή δεν σχετίζονται άμεσα με κάποιο υλικό παράγοντα (π.χ. κτήρια, μηχανήματα), ζήτημα που αναδεικνύει την επίδραση των εργασιακών σχέσεων και των ψυχοκοινωνικών παραγόντων κινδύνου στην ασφάλεια των εργαζομένων. Τα ζητήματα αυτά επιβεβαιώνονται και από τη μελέτη που πραγματοποίησε πριν 1,5 χρόνο το ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. σχετικά με τις επιπτώσεις της αναδιάρθρωσης του «Καλλικράτη» στην υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων στους Δήμους. Στη μελέτη συμμετείχαν 1600 εργαζόμενοι από 13 «Καλλικρατικούς» Δήμους σε όλη την Ελλάδα. Αναδείχτηκε ότι μέχρι σήμερα δεν έχουν εφαρμοστεί οι προβλέψεις της νομοθεσίας για την υγεία και ασφάλεια στους δήμους και ότι η κατάσταση επιδεινώθηκε με την αναδιάρθρωση του «Καλλικράτη». Αναδείχθηκε ότι η αναδιάρθρωση είχε επίδραση στην αύξηση του φόρτου και του ρυθμού εργασίας, του εργασιακού άγχους, στην επιδείνωση των συνθηκών υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων. Τα όποια στοιχεία υπάρχουν σχετικά με τις αυτοκτονίες είναι επίσης σοκαριστικά. Αναδεικνύεται ότι από το 2010 στη χώρα μας υπήρχε αξιοπρόσεκτη αύξηση των ρυθμών των θανάτων από αυτοκτονίες σε συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες. Παρουσιάστηκε μείωση των αυτοκτονικών στις νεότερες ηλικίες και ο σχεδόν διπλασιασμός των θανάτων ανδρών ηλικιών 30-34 ετών και 50-54 ετών. Τα στοιχεία φανερώνουν την επίδραση της οικονομικής κρίσης στους άμεσα θιγόμενους (ισχυρά ενεργό εργατικό δυναμικό). Το πλήθος των θανάτων από αυτοκτονίες αυξήθηκε το 2011 σε σχέση με το 2010 κατά 27% (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία ΕΛ.ΣΤΑΤ.). Η κατάσταση με τις επαγγελματικές ασθένειες είναι ακόμη χειρότερη. Στην πράξη δεν αναγνωρίζονται από τους δεν ασφαλιστικούς φορείς και καταγράφονται ως τέτοιες. Τα διαθέσιμα στοιχεία είναι μηδαμινά. Χιλιάδες εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας ή πεθαίνουν π.χ. από επαγγελματικό καρκίνο, επωμιζόμενοι οι ίδιοι, δια των εισφορών τους, το οικονομικό βάρος που ο εργοδότης τους θα όφειλε να αναλάβει. Σημαντικοί είναι και οι κίνδυνοι σε νέους κλάδους όπως αυτός της ανακύκλωσης, με στοιχεία που αναδείχθηκαν σε πρόσφατη ημερίδα που διοργάνωσε το Ινστιτούτο. Επίσης, σε χώρους όπως η εκπαίδευση, οι παιδικοί σταθμοί, τα νοσοκομεία, οι τράπεζες και άλλοι χώροι συνάθροισης κοινού, δεν τηρούνται ούτε τα στοιχειώδη μέτρα ασφάλειας για εργαζόμενους, κοινό, μαθητές, σπουδαστές, παιδιά. Ατυχήματα λόγω ελλιπούς συντήρησης και ακατάλληλου ελλιπών μέτρων εξοπλισμού, πυρασφάλειας και αντισεισμικών προδιαγραφών σε κτήρια, ανεπάρκειας εξόδων κινδύνου για ασφαλή εκκένωση σε περίπτωση έκτακτης κατάστασης και πολλά άλλα, είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα. Γενικά, η κατάσταση όσον αφορά στην εργασιακή και δημόσια υγεία και ασφάλεια έχει επιδεινωθεί, ενώ νέες δυσκολίες για την πρόληψη έχουν προκύψει, όπως για παράδειγμα μεθοδολογικές αδυναμίες με τα υπάρχοντα εργαλεία πρόληψης του επαγγελματικού κινδύνου, λόγω των αλλαγών στις εργασιακές σχέσεις (κινητικότητα εργαζομένων, αλλαγές ωραρίων κ.λπ.). Την ίδια στιγμή το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.) οδηγείται σε απαξίωση και τροχιά κλεισίματος! Αντίστοιχα και άλλοι υποστηρικτικοί φορείς της εφαρμογής της νομοθεσίας για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων απαξιώνονται ή κλείνουν (Ι.Ε.Ν.Θ.Υ.Α.Ε., Τομέας Ιατρικής Εργασίας του Θριάσιου Νοσοκομείου, Κέντρο Διάγνωσης και Ιατρικής της Εργασίας του Ι.Κ.Α.). Ποιό έργο έχει προσφέρει μέχρι σήμερα το ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. και τί προοπτικές θα μπορούσε να έχει για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας; Το ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. είναι μη κερδοσκοπικός οργανισμός που ιδρύθηκε το 1992 από τη Γ.Σ.Ε.Ε., το Σ.Ε.Β., την Ε.Σ.Ε.Ε. και τη Γ.Σ.Ε.Β.Ε. Η συνεισφορά του στην κοινωνία με βάση τους καταστατικούς σκοπούς του είναι η έρευνα, η πληροφόρηση και η κατάρτιση για θέματα ΥΑΕ, τόσο στο κέντρο (Αττική), όσο και στην περιφέρεια μέσω των Παραρτημάτων του (Παραρτήματα σε Θεσσαλονίκη, Τρίπολη, Γιάννενα, Βόλο, Κομοτηνή, Ηράκλειο Κρήτης). Οι τομείς στους οποίους έχει δραστηριοποιηθεί τα προηγούμενα χρόνια είναι ενδεικτικά: • Η υλοποίηση δεκάδων ερευνών για την υγεία και την ασφάλεια σε διάφορους τομείς και κλάδους, η συγγραφή/έκδοση μελετών, η εκπόνηση κλαδικών μεθοδολογικών εργαλείων εκτίμησης του επαγγελματικού κινδύνου κ.λπ. Η συνεχής συνεργασία με πανεπιστημιακά και άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα, ερευνητικά ινστιτούτα και άλλους φορείς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. • Η πληροφόρηση εργαζομένων, Τεχνικών Ασφάλειας, Γιατρών Εργασίας, αλλά και φοιτητών, μαθητών κ.λπ., μέσω του Κέντρου Τεκμηρίωσης Πληροφόρησης και των Παραρτημάτων, της βιβλιοθήκης, του ηλεκτρονικού και έντυπου περιοδικού και της ιστοσελίδας μας. • Η εκπαίδευση χιλιάδων εργαζομένων και εργοδοτών, Τεχνικών Ασφάλειας, Γιατρών Εργασίας. • Η διοργάνωση ημερίδων, εθνικών και διεθνών επιστημονικών συνεδρίων. Δεν υπάρχει άλλος εθνικός οργανισμός αντίστοιχος στη χώρα μας, όπως το ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε., που να διαθέτει την τεχνογνωσία, την εμπειρία (εγχώρια, διεθνή, συνεργασία με ευρωπαϊκούς και διεθνείς φορείς), τον εξοπλισμό, τις υποδομές και την πλούσια βιβλιοθήκη για τη συγκεκριμένη θεματολογία. Στις σημερινές συνθήκες, όπου οι όροι υγείας και ασφάλειας επιδεινώνονται λόγω της οικονομικής κρίσης και οι αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις έχουν δημιουργήσει νέους κινδύνους και προβλήματα, ο ρόλος φορέων όπως το ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. θα έπρεπε να ενισχυθεί. Στην πραγματικότητα συμβαίνει το αντίστροφο. ΣΕ ΤΟ ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. ΠΛΗΡΟΥΣ ΑΠΑΞΙΩΣΗΣ ΠΟΡΕΙΑ Η ελλιπής χρηματοδότηση του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. από το Λ.Α.Ε.Κ., σε συνδυασμό με την πολιτική που υλοποιείται από Κυβέρνηση - Τρόικα (Ε.Ε., Δ.Ν.Τ.) και ιδρυτικούς φορείς του Ινστιτούτου, έχει οδηγήσει σε πορεία υποβάθμισης της δράσης του, στην εκτροπή από τον καταστατικό του ρόλο και τελικά σε τροχιά κλεισίματος. Τα τελευταία 3 χρόνια είναι συνεχές το φαινόμενο της μεγάλης καθυστέρησης καταβολής δεδουλευμένων στους εργαζόμενους του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. Σήμερα, βρισκόμαστε και πάλι απλήρωτοι επί μήνες, χωρίς πλήρη ασφαλιστική κάλυψη, με τα χρέη του Ινστιτούτου να ξεπερνούν ήδη το 1 εκατ. €. Πριν από κάποιους μήνες συζητήθηκαν στο Δ.Σ. του Ινστιτούτου μετά από πρόταση του Προέδρου του, προτάσεις για μέτρα όπως η εκ περιτροπής εργασία 2-3 μέρες την εβδομάδα, το κλείσιμο περιφερειακών Παραρτημάτων (για τις υποδομές των οποίων δαπανήθηκαν σημαντικά κονδύλια), οι μειώσεις μισθών, προτάσεις οι οποίες μετά από την αντίσταση των εργαζομένων δεν δρομολογήθηκαν αλλά ετοιμάζεται εκ νέου η προώθησή τους. Την ίδια στιγμή, δεν έχει διασφαλιστεί η επαρκής και σταθερή χρηματοδότηση του Ινστιτούτου, ενώ ουδέποτε εφαρμόστηκε στην πράξη η πρόβλεψη της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 2008-2009 (άρθρο 12, παραγρ. Δ) για την αναπροσαρμογή της χρηματοδότησης από το Λ.Α.Ε.Κ. με βάση τον προϋπολογισμό και τις ανάγκες για έρευνα, πληροφόρηση, κατάρτιση στα θέματα Υ.Α.Ε. για το σύνολο της χώρας. Η κατάσταση αυτή έχει οδηγήσει σε πλήρη υποβάθμιση της δράσης του Ινστιτούτου, το οποίο δεν έχει πλέον τη δυνατότητα να καλύψει τα έξοδά του για ένα πλήθος δραστηριοτήτων: για την εκτέλεση χημικών αναλύσεων, τη μετακίνηση για την πραγματοποίηση δράσεων σε εργασιακούς χώρους, τον εμπλουτισμό της βιβλιοθήκης, την εκτύπωση εκδόσεων, την κάλυψη στοιχειωδών διαχειριστικών εξόδων λειτουργίας κ.λπ. ΟΙ ΕΥΘΥΝΕΣ ΤΗΣ ΗΓΕΣΙΑΣ ΤΗΣ ΓΣΕΕ ΚΑΙ ΤΩΝ ΥΠΟΛΟΙΠΩΝ ΙΔΡΥΤΙΚΩΝ ΦΟΡΕΩΝ Ευθύνη για την παρούσα κατάσταση φέρουν όλοι οι ιδρυτικοί φορείς του Ινστιτούτου (Γ.Σ.Ε.Ε., Σ.Ε.Β., Ε.Σ.Ε.Ε. και Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε,). Ωστόσο, η Γ.Σ.Ε.Ε., ως ο βασικότερος ιδρυτικός φορέας και εκπρόσωπος στη διοίκηση του Ινστιτούτου, και κυρίως ως τριτοβάθμιο συνδικαλιστικό όργανο των εργαζομένων, φέρει τη βαρύτερη. Αποδέχεται τη σημερινή κατάσταση, δηλαδή τη μη διασφάλιση της χρηματοδότησής του Ινστιτούτου, την υποβάθμιση των εργασιών του σε σχέση με τους καταστατικούς σκοπούς του, την υποβάθμιση της πρόληψης των επαγγελματικών κινδύνων. Αποδέχεται, επίσης, την καταπάτηση των δικαιωμάτων εργαζομένων με εργοδότη την ίδια (απλήρωτοι εργαζόμενοι επί μήνες τα τελευταία 3 χρόνια, χωρίς πλήρη ασφαλιστική κάλυψη, με αβέβαιο εργασιακό μέλλον). Ούτε καν στα χαρτιά (π.χ. στον απολογισμό και το πρόγραμμα δράσης του 35ου συνεδρίου της) δεν αναφέρεται σε δράσεις για τη διασφάλιση της χρηματοδότησης του Ινστιτούτου, ενώ αγνοεί προκλητικά το Σωματείο των εργαζομένων. Ευθύνες για την πορεία του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. έχουν και οι φορείς των εργοδοτών (Σ.Ε.Β., Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε., Ε.Σ.Ε.Ε.). Σήμερα που καταργούνται βασικά δικαιώματα των εργαζομένων, θεωρούν ότι δεν χρειάζονται ούτε ως βιτρίνα τη λειτουργία του Ινστιτούτου. Γι’ αυτό και από τη μια δεν διασφαλίζουν τη χρηματοδότηση του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε., ενώ από την άλλη προωθούν αυτοτελείς δράσεις τους (π.χ. προγράμματα Υ.Α.Ε. και δίκτυο πληροφόρησης του Σ.Ε.Β.). Η Ε.Σ.Ε.Ε. εδώ και ένα χρόνο δεν έχει καν εκπρόσωπο στο Δ.Σ. του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. και έχει ήδη ανοίξει το δρόμο με προτάσεις για κλείσιμο παραρτημάτων του Ινστιτούτου και μειώσεις μισθών. Είναι φανερό, ότι οι εργοδοτικοί φορείς έχουν αποφασίσει να αποψιλώσουν το Ινστιτούτο από τις δραστηριότητές του, έτσι ώστε οι υποδομές της αποκλειστικής τους ευθύνης να αναλάβουν την παροχή των σχετικών υπηρεσιών, φυσικά με το αζημίωτο. Η εμπορευματοποίηση των υπηρεσιών Υ.Α.Ε. βρίσκεται, ασφαλώς, στα πλαίσια της λογικής των εργοδοτικών φορέων. Ερωτάται, όμως, η Γ.Σ.Ε.Ε.: υιοθετεί και η ίδια τη λογική αυτή αποδεχόμενη τη σχετική εξέλιξη; Οι ιδρυτικοί φορείς του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. οφείλουν να αναλάβουν τις ευθύνες τους και όσον αφορά στη διαχείριση των πόρων που έχει λάβει το Ινστιτούτο μέχρι σήμερα (χρηματοδοτήσεις από το Λ.Α.Ε.Κ., κοινοτικά προγράμματα κ.ά.). Απαιτούμε την αναλυτική ενημέρωση του σωματείου μας σχετικά με τα οικονομικά του Ινστιτούτου, περιλαμβάνοντας και προηγούμενες διαχειριστικές περιόδους. εργασiαυγεία 55 Στο ΡΩΠΑΪΚΕΣΟΔΗΓΙΕΣΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣΤΗΣΥΓΕΙΑΣ ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΤΟΥ ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ Οι αναλυτικές θέσεις του σωματείου μας αναφέρονται στις σχετικές ανακοινώσεις μας. Η αξιοποίηση του έργου του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. και η περαιτέρω ανάπτυξή του είναι απαραίτητη, ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες. Ο αγώνας για τη σταθερή και επαρκή, με βάση τις ανάγκες, χρηματοδότηση του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. καθώς και ο προσανατολισμός του έργου του, είναι κρίσιμο ζήτημα που αφορά το σύνολο των εργαζομένων. Διεκδικούμε: • Την άμεση καταβολή των δεδουλευμένων και των υπόλοιπων οφειλών στους εργαζόμενους του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. και την πληρωμή του συνόλου των ασφαλιστικών εισφορών στα ταμεία. • Τη διασφάλιση της σταθερής χρηματοδότησης του Ινστιτούτου σύμφωνα με το καταστατικό του πλαίσιο και τη διεκδίκηση από τους ιδρυτικούς φορείς της αύξησης της χρηματοδότησης από το Λ.Α.Ε.Κ. με βάση και τις προβλέψεις του άρθρου 12 της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 2008-2009. • Τον προσανατολισμό του έργου του Ινστιτούτου σύμφωνα με τους καταστατικούς σκοπούς του, με προτεραιότητα σε χώρους, κλάδους και θέματα όπου υπάρχει επιδείνωση της Υ.Α.Ε. λόγω οικονομικής κρίσης και αλλαγών στις εργασιακές σχέσεις. • Πλήρη ασφαλιστικά - εργασιακά κοινωνικά δικαιώματα για όλους με βάση τις σύγχρονες ανάγκες, κατάργηση των αντεργατικών ρυθμίσεων και πολιτικών Κυβέρνησης - Τρόικας (Ε.Ε. - Δ.Ν.Τ.) για Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας (Σ.Σ.Ε.), ασφαλιστικό, φορολογικό κ.λπ. • Την υπογραφή συλλογικής σύμβασης εργασίας για τους εργαζόμενους του Ινστιτούτου με όρους πλήρους και σταθερής εργασίας και με βάση τις ευνοϊκότερες για τον εργαζόμενο κλαδικές - ομοιοεγγελματικές Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας (Σ.Σ.Ε.). ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. ΤΟΥ ΤΟΥ Tα στελέχη του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. έχουν επισκεφθεί περισσότερες από 3.500 επιχειρήσεις σε όλη την Ελλάδα και έχουν διενεργήσει περίπου 12.500 προσδιορισμούς (π.χ. θορύβου, χημικών, δονήσεων, φωτισμού κ.ά.). Έχουν, επίσης, πραγματοποιήσει πολλών ειδών ενημερωτικές δράσεις (σε χώρους εργασίας, σε σχολεία κ.λπ.). Το ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. έχει εκπονήσει 27 ειδικές κλαδικές και άλλες μελέτες. Σε αυτό το πλαίσιο έχουν εκπονηθεί κλαδικά εργαλεία εκτίμησης του επαγγελματικού κινδύνου. Το Εργαστήριο Βιοχημείας Τοξικολογίας του Ινστιτούτου προσδιορίζει πληθώρα ενώσεων στον αέρα των χώρων εργασίας, καθώς και στα βιολογικά υγρά των εργαζομένων. Είναι το μοναδικό στην Ελλάδα που έχει διαπιστευτεί για τον προσδιορισμό του ελεύθερου κρυσταλλικού διοξειδίου του πυριτίου στον αέρα από το Ελληνικό Σύστημα Διαπίστευσης Α.Ε. (Ε.ΣΥ.Δ.) κατά το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ ISO/IEC 170250. Το Κέντρο Τεκμηρίωσης Πληροφόρησης εξυπηρετεί καθημερινά σημαντικό αριθμό επισκέψεων στη Βιβλιοθήκη και απαντά σε πληθώρα αιτημάτων για πληροφόρηση για την υγεία και ασφάλεια (περισσότερα από 20.000 άτομα έχουν αναζητήσει πληροφορίες τα τελευταία 10 χρόνια). Η βάση της νομοθεσίας για θέματα Υ.Α.Ε. του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα του, αριθμεί περισσότερα από 3.000 νομοθετήματα και εμπλουτίζεται συνέχεια. Η βιβλιογραφική βάση δεδομένων του περιλαμβάνει 10.000 τεκμήρια (βιβλία, φυλλάδια, αποδελτιωμένα άρθρα κ.ά.), ενώ η Βιβλιοθήκη διαθέτει περισσότερα από 7.000 βιβλία και 150 τίτλους επιστημονικών περιοδικών εκδόσεων (περίοδος 1994-2006). Ο διαδικτυακός τόπος του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. είναι μια από τις σημαντικότερες πηγές πληροφόρησης σε θέματα επαγγελματικής υγείας και ασφάλειας σε εθνικό επίπεδο και δέχεται πάνω από 193.000 επισκέψεις το μήνα. Είναι δε προσβάσιμη και από άτομα με ειδικές ανάγκες, που χρησιμοποιούν εναλλακτικό εξοπλισμό για να κατανοούν το περιεχόμενό της. Μέσω της ιστοσελίδας μπορεί να γίνει αναζήτηση όπου ο χρήστης μπορεί να μάθει τι έντυπο υλικό υπάρχει στην βιβλιοθήκη του Ινστιτούτου. Από το 1995, το ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε., έχει εκδώσει 135 τίτλους βιβλίων και ενημερωτικών φυλλαδίων και 8 δίσκους (cd/dvd). Συνολικά έχουν τυπωθεί 1.237.452 αντίτυπα ενώ έχουν ήδη διατεθεί πάνω από 800.000. Από το 2000, το Ινστιτούτο εκδίδει τριμηνιαίο περιοδικό με τίτλο «Υγιεινή και ασφάλεια της εργασίας» με περίπου 13.000 αποδέκτες, ενώ από το 2003 στέλνει ηλεκτρονικά μηνιαίο ενημερωτικό δελτίο, «e-δησεόγραμμα», σε 4.000 αποδέκτες. Το Κέντρο Κατάρτισης έχει εκπαιδεύσει περίπου 14.500 άτομα στην Αθήνα και στην υπόλοιπη Ελλάδα μέσω των Παραρτημάτων του: τεχνικούς ασφαλείας, ιατρούς εργασίας, μέλη επιτροπών Υ.Α.Ε., εργοδότες και εργαζόμενους. Σε συνεργασία με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, έχει αναλάβει την εκπαίδευση ένστολων και πολιτικών στελεχών του σε θέματα Υγείας και Ασφάλειας, καθώς και Επιμορφωτικών σεμιναρίων σε Στρατιωτικούς Ιατρούς. Έχει υλοποιήσει εξειδικευμένα σεμινάρια Αμιάντου, Γραπτής Εκτίμησης Επαγγελματικού Κινδύνου, Εργονομίας καθώς και ενδοεπιχειρησιακά σεμινάρια. Υλοποιεί, επίσης, σεμινάρια Υγιεινής και Ασφάλειας Τροφίμων (Ε.Φ.Ε.Τ.). Διοργανώνει ή συμμετέχει ενεργά σε σεμινάρια και ενημερωτικές δραστηριότητες με αντικείμενο την υγεία και την ασφάλεια σε σχολεία γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης. Στο διάστημα Ιουλ. 2007 - Σεπτ. 2008, υλοποίησε για λογαριασμό του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων της Κύπρου, το ευρωπαϊκό πρόγραμμα κατάρτισης: «Ενδυνάμωση του τμήματος επιθεώρησης εργασίας, καθώς και του ευρύτερου δημόσιου τομέα και των ιδιωτικών επιχειρήσεων, με σκοπό τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας στους τομείς των κατασκευών, των εξορυκτικών βιομηχανιών και των λιμενικών εργασιών», στο οποίο εκπαιδεύτηκαν περίπου 2.000 τεχνικά στελέχη κυπριακών επιχειρήσεων, καθώς και επιθεωρητές εργασίας. Το ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. έχει διοργανώσει με μεγάλη επιτυχία 3 σημαντικά διεθνή συνέδρια: «Εργαλεία για την εφαρμογή των Ευρωπαϊκών Οδηγιών στον τομέα της υγείας στην εργασία. Τo παράδειγμα του χημικού κινδύνου» (2003), «Επαγγελματικοί κίνδυνοι για τους εργαζόμενους στον τομέα υγείας: προκλήσεις για την πρόληψη» (2007), «Πρόληψη εργατικών ατυχημάτων σε ένα μεταβαλλόμενο εργασιακό περιβάλλον» (2008). Το 2010 το ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε, διοργάνωσε με μεγάλη επιτυχία το 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο για την Υγεία και την Ασφάλεια της Εργασίας στην Αθήνα, με θέμα «Η πρόληψη συμφέρει όλους». Το συνέδριο το παρακολούθησαν περισσότερα από 1100 άτομα. Έχει διοργανώσει και συμμετάσχει – με ομιλίες στελεχών του και παροχή έντυπου υλικού – σε περισσότερες από 250 ημερίδες. Πρόσφατο παράδειγμα οι ημερίδες που πραγματοποιήθηκαν για την υγεία και ασφάλεια στον κλάδο της ανακύκλωσης (Δεκέμβριος 2012) και στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση (Απρίλιος 2013). Συμμετέχει στο ετήσιο πρόγραμμα «Topic Centres - Work Environment» του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία. Επιπλέον είναι μέλος της Ομάδας Διοίκησης του Consortium των 20 ινστιτούτων που απαρτίζουν το T.C. O.S.H. Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος NEW O.S.H. E.R.A., στο οποίο και συμμετέχει, διαπιστώθηκε ότι οι μοναδικές μελέτες για τους αναδυόμενους κινδύνους στο εργασιακό περιβάλλον στην Ελλάδα, είναι αυτές που έχει εκπονήσει το ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΤΕΡΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΕΚΠΟΝΗΣΕΙ ΤΟ ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. Κλαδικές μελέτες για την υγεία και ασφάλεια: • Βιομηχανία Τύπου. • Κλάδος αμμοβολιστών – βαφέων. • Εργαζόμενοι στις εργασίες αναστήλωσης της Ακρόπολης. • Ορυχεία - Μεταλλεία. • Λατομεία - Σχιστήρια μαρμάρου. • Κλωστοϋφαντουργία. • Χημική βιομηχανία (πλαστικά, χρώματα). • Παραγωγή προϊόντων διύλισης πετρελαίου. • Βιομηχανία μετάλλου, κατασκευής και επεξεργασίας μεταλλικών προϊόντων. • Τεχνικά έργα οδοποιίας. • Υπηρεσίες υγείας (Νοσοκομεία). • Ξενοδοχεία, επισιτισμός. • Μεταφορές (αστικές μεταφορές, μεταφορές επικίνδυνων φορτίων). • Ενέργεια (φυσικό αέριο). • Τηλεπικοινωνίες (τηλεφωνικά κέντρα, συντήρηση κεραιών). • Ταχυδρομικές υπηρεσίες. • Λιμενικές υπηρεσίες. • Βιολογικοί καθαρισμοί. • Διοικητικές υπηρεσίες (χώροι γραφείων). Εργα που εκπονήθηκαν στα πλαίσια προγραμμάτων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Υγεία και την Ασφάλεια στην Εργασία (EU-OSHA) (ενδεικτικά): Αλλες μελέτες: • Μικροοικονομική ανάλυση των συνθηκών υγείας και ασφάλειας στην εργασία. • Συλλογή και επεξεργασία δεδομένων για συγκεκριμένες ομάδες εργαζομένων και κλάδους (Νέοι, ηλικιωμένοι, γυναίκες, μετανάστες, εργαζόμενοι στις μεταφορές, εργαζόμενοι στο HORECA, εργαζόμενοι στη διαχείριση απορριμμάτων, στις κατασκευές, αγρότες) και ειδικά θέματα υγείας και ασφάλειας (δονήσεις, θόρυβος, χημικές ουσίες, λεγιονέλλα, στρες, μυοσκελετικά προβλήματα, στάσεις σώματος, διαχείριση φορτίων, αναπνευστικά προβλήματα, δερματοπάθειες). • Ανάπτυξη νέων μεθόδων βιολογικής παρακολούθησης των εργαζομένων με επαγγελματική έκθεση σε χημικούς βλαπτικούς παράγοντες. • Βιβλιογραφική ανασκόπηση και διερεύνηση πολιτικών για τα κίνητρα των επιχειρήσεων για Υγεία και Ασφάλεια της Εργασίας. • Πολιτικές κάλυψης του επαγγελματικού κινδύνου στην Ε.Ε. και την Ελλάδα, με έμφαση στα βαρέα και ανθυγιεινά. • Μέθοδοι καταγραφής επαγγελματικών ασθενειών. • Ανάπτυξη νέων μεθόδων βιολογικής παρακολούθησης των εργαζομένων με επαγγελματική έκθεση σε καρκινογόνους παράγοντες - Μηχανισμοί ανάπτυξης επαγγελματικών καρκίνων. • Ανάπτυξη συστήματος on line μέτρησης εύφλεκτων αερίων στην πρόληψη ατυχημάτων στη Ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη. • Συμμετοχή των εργαζομένων στη διαχείριση Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας. • Συλλογή ηλεκτρονικών εργαλείων Εκτίμησης επαγγελματικού κινδύνου. • Επισκόπηση της επιβάρυνσης από επαγγελματικές ασθένειες και ατυχήματα. • Υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων έκτακτης ανάγκης. • Ανάπτυξη οδηγιών για την ασφαλέστερη αντιμετώπιση σεισμικών κινδύνων σε εργοστασιακούς χώρους. • Επικίνδυνες (REACH, CLP). • Διαμόρφωση ιατρικών πρωτοκόλλων ικανότητας για εργασία. • Υγεία και ασφάλεια στον κλάδο των κομμωτηρίων. • Διερεύνηση επαγγελματικών ασθενειών σε εργαζόμενους στον τομέα της ζωικής παραγωγής. • Μελέτες πρόληψης επαγγελματικών καρκίνων. • Συνδυασμένη εφαρμογή νομοθεσίας για την Υγεία και Ασφάλεια της Εργασίας και νομοθεσίας για τα Βιομηχανικά Ατυχήματα Μεγάλης Έκτασης, σαν εργαλείο πρόληψης. Αλλα προγράμματα (ενδεικτικά): • Ευρωπαϊκή Επιτροπή Equal: Δίκτυο προώθησης της δια βίου κατάρτισης και εξ αποστάσεως πιστοποίησης δεξιοτήτων στις Μ.Μ.Ε. • Κοινοτική Πρωτοβουλία NOW: Δημιουργία νέων επαγγελματικών ευκαιριών για γυναίκες επιστήμονες, μέσω της πληροφόρησης, εκπαίδευσης και επαγγελματικής προώθησης στα θέματα Διαχείρισης Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας, Περιβάλλοντος και Ποιότητας. • Ανάλυση και εκτίμηση των επιδράσεων της εφαρμογής των νομοθεσιών «Προσωρινά ή κινητά εργοτάξια» και «Σήμανση ασφάλειας και υγείας». • Ανάλυση και εκτίμηση των επιδράσεων της εφαρμογής της νομοθεσίας για τα μέτρα Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας που αφορούν τους εργαζόμενους με σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου ή με σχέση πρόσκαιρης εργασίας «Πρότυπο για την Αξιολόγηση των Συνθηκών Υγιεινής και Ασφάλειας στον Εργασιακό Χώρο». χημικές ουσίες Πρόγραμμα για τις επιπτώσεις της αναδιάρθρωσης «Καλλικράτης»: Το ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. εκπόνησε μελέτη σχετικά με την επίδραση της αναδιάρθρωσης «Καλλικράτης» στους εργαζόμενους στην Τοπική Διοίκηση και ειδικότερα στην υγεία και ασφάλεια. Το πρόγραμμα είχε τίτλο «Hygeia in Kallikratis» και πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με ευρωπαϊκά ινστιτούτα και συγκεκριμένα το PREVENT, το F.I.O.H. και το U.L.B. Προγράμματα που υλοποιούνται σήμερα: • Στο πλαίσιο του Ε.Σ.Π.Α., το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.) ήδη έχει ξεκινήσει την υλοποίηση προγράμματος με τίτλο «Υποστήριξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων για την εκπόνηση Εκτίμησης Επαγγελματικού Κινδύνου (Ε.Ε.Κ.)». Το έργο θα υποστηρίξει συνολικά 1.200 επιχειρήσεις για την εκπόνηση Ε.Ε.Κ. στους κλάδους των συνεργείων αυτοκινήτων, ξυλουργείων, εμπορικών καταστημάτων, φούρνων, εμπορικών καταστημάτων και κομμωτηρίων. Επίσης θα εκδοθούν κλαδικές αναφορές. Επιπλέον στο πλαίσιο του έργου θα εκπονηθούν κλαδικά εργαλεία εκτίμησης του επαγγελματικού κινδύνου. • Πρόγραμμα «THESEIS»: Βασικός στόχος του προγράμματος είναι η ανάπτυξη ενός κατάλληλου ηλεκτρονικού μοντέλου εκπαίδευσης στην επαγγελματική Υγείας και Ασφάλεια των εργαζομένων στον τομέα της διαχείρισης της ρύπανσης σε εταιρίες που σχετίζονται με το περιβάλλον, με έμφαση στις μονάδες επεξεργασίας υγρών αποβλήτων. 6 εργασiαυγεία 5 ΡΩΠΑΪΚΕΣΟΔΗΓΙΕΣΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣΤΗΣΥΓΕΙΑΣ ΧΧ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟ ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx ΧΧ Και ιδού που το έγκριτο Κέντρο Δημογραφικής Έρευνας Max Planck της Γερμανίας ανακαλύπτει σε μια πρόσφατη έρευνα, που διεξήγαγε σε 28 ευρωπαϊκές χώρες και δημοσιεύτηκε στις 10.07.2013 (Goldstein, J. et al., 2013 "Fertility reactions to the 'Great Recession' in Europe: Recent evidence from order-specific data", Demographic Research. vol. 29, art. 4, pp, 85-104) ότι τα ποσοστά των γεννήσεων μειώνονται από το 2008, αμέσως μετά την έναρξη της οικονομικής κρίσης, παράλληλα με την αύξηση της ανεργίας! Και ότι αυτή η μείωση είναι εντονότερη στους νέους κάτω των 25 ετών και στις χώρες της Ν. Ευρώπης, ενώ δεν επηρεάζει τη γονιμότητα των γυναικών άνω των 40 ετών, όσον αφορά την απόκτηση του πρώτου παιδιού! της κ. Χ. Συμεωνίδου πρώην Διευθύντρια Ερευνών Ε.Κ.Κ.Ε. www.avgi.gr Αλλά ας εξετάσουμε τα πράγματα πιο συγκεκριμένα, επικεντρωνόμενοι στην Ελλάδα. Από την εποχή του Μάλθους, η βιβλιογραφία, που αναφερόταν στη δυναμική της γονιμότητας, υποστήριζε ότι η οικονομική δυσπραγία και η αβεβαιότητα στην αγορά εργασίας θα προκαλέσει αναβολή ή αναθεώρηση των σχεδίων του πληθυσμού για απόκτηση παιδιών. Το αξιοσημείωτο όμως ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της παρούσας κρίσης, σε συνάρτηση με τη γονιμότητα, είναι ότι άρχισε ακριβώς την εποχή που τα ποσοστά γεννήσεων στην Ευρώπη είχαν αρχίσει να ανακάμπτουν από την προηγούμενη πτώση ή στασιμότητα. Η κρίση οδήγησε σε ανατροπή της ανάκαμψης αυτής. Αντιπροσωπευτικά παραδείγματα της μείωσης της γονιμότητας ως επακόλουθο της ανεργίας αναφέρονται η Ελλάδα και η Ισπανία, αλλά και οι Βουλγαρία, Κροατία, Τσεχία, Εσθονία, Ουγγαρία, Ρουμανία και Λετονία, ενώ στην Αυστρία, Ελβετία και Γερμανία, οι δείκτες γονιμότητας παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητοι λόγω της, όπως αναφέρεται στη μελέτη, επιτυχούς αντιμετώπισης της κρίσης! Συνοπτικά η μελέτη καταλήγει ότι υπάρχει σημαντική συσχέτιση μεταξύ γονιμότητας και ανεργίας στη Νότια, Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη. Όσον αφορά την Ελλάδα, για να κατανοήσουμε την εξέλιξη της γονιμότητας μετά την κρίση, θα πρέπει να αναφερθούμε στην ιδιαιτερότητα του φαινομένου, σε σχέση με άλλες χώρες της Ευρώπης πριν την κρίση. Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, στην Ελλάδα, που δεν γνώρισε μεταπολεμικά το baby-boom, όπως οι άλλες χώρες της Ευρώπης, ξεκινά η τέταρτη φάση της δημογραφικής μετάβασης, με συνεχιζόμενη μείωση της γονιμότητας. Το 1997, για πρώτη φορά οι θάνατοι υπερτερούν των γεννήσεων. Οδηγούμαστε έκτοτε προς μηδενική ή αρνητική αύξηση του πληθυσμού. Η εξέλιξη της γονιμότητας στην Ελλάδα, οι αιτίες και τα πιθανά μέτρα ανάκαμψης, με ανάλυση τύπου κόστους - οφέλους, εξετάστηκαν διεξοδικά σε σειρά εκτεταμένων ερευνών που εκπονήσαμε στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (Ε.Κ.Κ.Ε.), το 1983, 1997, 1999 και 2004. Από τις έρευνες αυτές είχε φανεί ότι ο επιθυμητός αριθμός παιδιών ήταν σαφώς υψηλότερος του πραγματικού και ξεπερνούσε το επίπεδο αναπλήρωσης των γενεών (2,1 παιδιά ανά γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας). Οι λόγοι της μειωμένης γονιμότητας των γυναικών, πάντα με τη δημογραφική έννοια του όρου, συνοψίζονται στο χαμηλό οικογενειακό εισόδημα και στο ισχνό, ελλειμματικό και πλέον ανύπαρκτο κράτος πρόνοιας. Ο σημαντικός ρόλος των γυναικών στην υποκατάσταση του κράτους πρόνοιας επηρεάζει αρνητικά τη συμμετοχή τους στο εργατικό δυναμικό και επομένως την απόκτηση επιπλέον οικονομικών πόρων για τη δημιουργία μεγαλύτερης οικογένειας. Ανάμεσα στην έμμεσες επιπτώσεις της μείωσης της γονιμότητας, η οποία περαιτέρω επιτείνει τις επιπτώσεις της άγριας πολιτικής της Τρόικας, είναι και η επιδείνωση των παροχών του ασφαλιστικού συστήματος, εφόσον συνεχώς συρρικνούται η αναλογία των οικονομικά ενεργών έναντι των μη ενεργών πολιτών. οικονομικά Βρισκόμαστε δηλαδή σε έναν διαρκώς διευρυνόμενο φαύλο κύκλο. Μια αποτελεσματική πολιτική, που θα επέτρεπε στα ζευγάρια να αποκτήσουν τον αριθμό των παιδιών που επιθυμούν, συνίσταται, με βάση τα αποτελέσματα των παραπάνω ερευνών, σε συνδυασμό διαφόρων μέτρων που να σχετίζονται με: α) εισοδηματική πολιτική που να ευνοεί την οικογένεια με παιδιά (π.χ. ουσιαστικές φοροαπαλλαγές στις οικογένειες, ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών), β) πολιτική εναρμόνισης εργασιακής και οικογενειακής ζωής (π.χ., ρυθμίσεις για τη φύλαξη των παιδιών), γ) ουσιαστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης ανεργίας. Τα μέτρα αυτά φαίνονται σήμερα εντελώς ανέφικτα. Αντίθετα, θεσπίζονται και εφαρμόζονται άλλα «μέτρα», όπως η κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων, η κατάργηση σειράς επιδομάτων όπως: των επιδομάτων γάμου, βρεφονηπιακού σταθμού, παιδικής μέριμνας, κατασκήνωσης, τοκετού, γέννας και πολλών προγεννητικών εξετάσεων και η μείωση – κατά 22% – του επιδόματος φροντίδας του παιδιού για 6 μήνες μετά τον τοκετό, που ήταν ίσο με τον βασικό μισθό. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, η απόκτηση παιδιού γίνεται απαγορευτική στους νέους. Οι 110.000 περίπου γεννήσεις τον χρόνο πριν την κρίση μειώθηκαν στις 85.000, άν και στη μείωση αυτή έχει συμβάλει και η σταδιακή αποχώρηση των μετανα- στριών, που επιστρέφουν στην πατρίδα τους. Καταστρατηγείται επομένως το δικαίωμα στη μητρότητα και πολλές νέες γυναίκες δεν θα αποκτήσουν κανένα παιδί ή δεν θα αποκτήσουν ποτέ τον αριθμό των παιδιών που επιθυμούν, λόγω της ανεργίας των ίδιων ή και των συντρόφων τους ή λόγω της επισφάλειας της τυχόν απασχόλησής τους και των εισοδημάτων τους. Το δημογραφικό ζήτημα μας αφορά όλους. Αποτελεί βασικό στοιχείο ενός προοδευτικού προγράμματος ανόρθωσης της κοινωνίας. Η Αριστερά θα πρέπει να εγκύψει στο σοβαρό αυτό ζήτημα με προτάσεις για ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα δημογραφικής πολιτικής, με άξονα την ισότητα των φύλων. Ο «υποχρεωτικός αλτρουισμός» των γυναικών, στο πλαίσιο ενός κράτους πρόνοιας «λατινικού περιθωρίου», που συνεχώς εξαθλιώνεται, δεν αρκεί για να περισώσει τη διαρκώς επιδεινούμενη δημογραφική εξέλιξη. Οσον αφορά δε την επίδραση της μετανάστευσης στην εξέλιξη αυτή, θα μπορούσε, βραχυχρόνια τουλάχιστον, να συμβάλει στην ανανέωση του πληθυσμού και αυτό να αποτελέσει αντίβαρο στην εξαπλούμενη ξενοφοβία και τον ρατσισμό. ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ ΧΧ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ Ε.Σ.Δ.Υ. ΓΙΑ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΛΙΤΟΤΗΤΑΣ ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΙ ΠΤΩΣΗ ΤΩΝ ΓΕΝΝΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΥΞΗΣΗ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ ΒΡΕΦΩΝ xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx ΧΧ Το Μνημόνιο και η τρόικα δεν σκοτώνουν τελικά μόνο την τσέπη μας, αλλά και τα παιδιά μας. Στα χρόνια της άγριας λιτότητας, ειδικοί επιστήμονες καταγράφουν δραματική πτώση των γεννήσεων αλλά και κατακόρυφη αύξηση των γεννήσεων νεκρών βρεφών, κάτι που αποδίδεται ευθέως στην ανεργία αλλά και στην πτώση του εισοδήματος των Ελλήνων. της κ. Δήμητρας Ευθυμιάδου Δημοσιογράφου Εφημερίδα Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία 14.07.2013 Μεγάλη έρευνα που διεξήγαγε η κ. Εφη Σίμου, Επιστημονική Συνεργάτιδα στον Τομέα Επιδημιολογίας και Βιοστατιστικής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (Ε.Σ.Δ.Υ.), υπό την επιστημονική εποπτεία και ευθύνη της Καθηγήτριας του Τομέα κ. Αναστασίας Ρουμελιώτη, δείχνει ξεκάθαρα τη σταδιακή πτώση των γεννήσεων από τότε που μπήκε στη ζωή μας το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, αλλά και στα επόμενα χρόνια της οικονομικής κρίσης. Ειδικότερα με βάση τα ευρήματα της έρευνας: * Από το 2009 και μετά κατεγράφη πτώση των γεννήσεων 10,13% από το 2009 στο 2011 (2009: 10,45 γεννήσεις ανά 1.000 κατοίκους, 2010: 10,15 γεννήσεις ανά 1.000 κατοίκους, 2011: 9,39 γεννήσεις ανά 1.000 κατοίκους). * Από το 2008 και μετά καταγράφηκε αύξηση των γεννήσεων νεκρών εμβρύων 21,15% από το 2008 στο 2011 (2008: 3,31 γεννήσεις νεκρών ανά 1.000 ζώντα, 2009: 4,28 γεννήσεις νεκρών ανά 1.000 ζώντα, 2010: 4,36 γεννήσεις νεκρών ανά 1.000 ζώντα, 2011: 4,01 γεννήσεις νεκρών ανά 1.000 ζώντα). * Η παραπάνω εξέλιξη συνδέεται με τη δραματική πτώση του ΑΕΠ από το 2009 στο 2011 κατά 14,82%. * Ειδικά η αύξηση στις γεννήσεις νεκρών βρεφών συνδέεται με την αύξηση της ανεργίας και κυρίως των γυναικών από 11,7% το 2008 σε 24,5% το 2011. Οπως εξηγεί η ερευνήτρια της Ε.Σ.Δ.Υ. κ. Εφη Σίμου: «Τα δεδομένα της μελέτης δεν πρέπει να μας εκπλήσσουν, καθώς, όπως έχει παρατηρηθεί στη βιβλιογραφία, συχνά η οικονομική ύφεση συνδέεται με μείωση των γεννήσεων. Από τη μία, οι περίοδοι οικονομικής ευμάρειας και ανάπτυξης φαίνεται ότι συνοδεύονται από περιόδους αυξημένης γεννητικότητας και, από την άλλη, σε περιόδους οικονομικής ύφεσης μειώνονται οι γεννήσεις, ενώ παράλληλα φαίνεται ότι αυξάνονται οι γεννήσεις νεκρών εμβρύων». Βέβαια οι ειδικοί σίγουρα δεν εκπλήσσονται, καθώς ιστορικά κάποιες από τις σημαντικότερες οικονομικές κρίσεις του 20ού αιώνα φαίνεται ότι είχαν επίπτωση στους δείκτες γεννήσεων, για τουλάχιστον όσο διάστημα διήρκεσαν. Η παγκόσμια οικονομική ύφεση του 1929, που συνοδεύτηκε από δραστική αύξηση της ανεργίας και ένα γενικό συναίσθημα ανασφάλειας και αβεβαιότητας, συνδέθηκε με σημαντική πτώση στους δείκτες γεννήσεων. Αργότερα, μετά την οικονομική κρίση του 1973-1975, σημειώθηκε και πάλι πτώση στο δείκτη γεννήσεων. Πιο πρόσφατα, η πτώση της γεννητικότητας στις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 συνδέθηκε με την οικονομική κρίση που ακολούθησε την πτώση του ανατολικού μπλοκ. Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί ιδιαίτερο επιστημονικό ενδιαφέρον για την ενδεχόμενη επίδραση της οικονομικής κρίσης στη γέννηση νεκρών εμβρύων. Σε μελέτη που έγινε στον πληθυσμό της Βρετανίας για τα έτη 2009-2011, οι γεννήσεις νεκρών εμβρύων βρέθηκε ότι σχετίζονταν με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και συνήθειες της μητέρας, όπως το κάπνισμα και η παχυσαρκία, ωστόσο ο σημαντικότερος από όλους τους παράγοντες κινδύνου βρέθηκε να είναι η μη διαγνωσμένη ενδομήτρια καθυστέρηση ανάπτυξης του εμβρύου, υπογραμμίζοντας έτσι τη σημασία της προγεννητικής φροντίδας και της τακτικής παρακολούθησης της εγκύου κατά τη διάρκεια της κύησης. Η ΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΑΕΠ «Η μείωση των γεννήσεων στην Ελλάδα από το 2009 και μετά φάνηκε να συμβαδίζει με την πτώση του ΑΕΠ την ίδια περίοδο. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι οι γεννήσεις σημείωσαν αυξητική τάση από το 2003 έως και λίγο μετά το 2004, περίοδο οικονομικής ευμάρειας και βελτιωμένων συνθηκών διαβίωσης για τον ελληνικό πληθυσμό. Αν και η σύνδεση της μειωμένης γεννητικότητας αποκλειστικά και μόνο με την οικονομική κρίση είναι επισφαλής, το "κόστος" τού να μεγαλώνει κανείς παιδιά στις σύγχρονες κοινωνίες είναι αναμφισβήτητα σήμερα περισσότερο αυξημένο από ποτέ», υπογραμμίζει η κ. Σίμου. Πέραν της οικονομικής ευμάρειας, που ενδεχομένως ενθαρρύνει τα ζευγάρια να δημιουργήσουν οικογένεια, η αύξηση των γεννήσεων έχει συνδεθεί στο παρελθόν και με παράγοντες που δεν συνδέονται παρά μόνον έμμεσα με τις καλές οικονομικές συνθήκες. Ετσι, κατά την τελευταία δεκαετία, τα μέσα στη Βρετανία έκαναν λόγο για περιόδους «έκρηξης» στις γεννήσεις ύστερα από γεγονότα που σηματοδότησαν ένα κλίμα γενικότερης ευφορίας και μειωμένου στρες για το βρετανικό πληθυσμό. Συγκεκριμένα, ενώ ο δείκτης γεννήσεων στη χώρα ώς τις αρχές της δεκαετίας του 2000 σημείωνε συνεχή πτώση, μετά την πρόκριση το 2002 της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου της χώρας στους ημιτελικούς του Παγκόσμιου Κυπέλλου, αλλά και τον εορτασμό την ίδια χρονιά για τα 50 έτη από τη στέψη της βασίλισσας Ελισάβετ, οι γεννήσεις σημείωσαν ανοδική πορεία (κατά 4,25%). Τα αποτελέσματα αυτά θα πρέπει να μας θυμίσουν την ευφορία που ακολούθησε τους Ολυμπιακούς Αγώνες στην Ελλάδα. «Εκείνη την περίοδο οι γεννήσεις αυξήθηκαν από 105.444 το 2004 σε 107.166 το 2005 και 111.625 το 2006 (αύξηση κατά 5,86% από το 2004 στο 2006). Η ίδια τάση διεφάνη και το 2005, έτος που ακολούθησε τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων αλλά και την επιτυχία της κατάκτησης του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος στο ποδόσφαιρο», εξηγεί η κ. Σίμου. Οπως επισημαίνουν οι ερευνητές, στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων θα πρέπει πάντα να λαμβάνουμε υπόψη το γεγονός ότι οι γεννήσεις νεκρών εμβρύων συνδέονται με την ελλιπή πρόσβαση σε υπηρεσίες Υγείας, η οποία αποτρέπει τις εγκύους από τον ολοκληρωμένο περιγεννητικό έλεγχο. Οι αναλύσεις για την ενδεχόμενη επίδραση της οικονομικής κρίσης στις γεννήσεις νεκρών εμβρύων κατέδειξαν σημαντική συσχέτιση του δείκτη με την ανεργία, και κυρίως την ανεργία των γυναικών. Σε πρόσφατη ανακοίνωσή του ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι «αν κάθε γυναίκα είχε δυνατότητα πρόσβασης σε ένα ολοκληρωμένο δίκτυο προγεννητικής φροντίδας, θα οδηγούμασταν σε ραγδαία μείωση των γεννήσεων νεκρών εμβρύων». Το γεγονός ότι η συνεχώς αυξανόμενη ανεργία στη χώρα μας συμβαδίζει με μια αύξηση στις γεννήσεις νεκρών εμβρύων – τη στιγμή που σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες ο δείκτης παρουσιάζει διαρκή μείωση, χάρη στην ανάπτυξη νέων ιατρικών τεχνολογιών – είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό, καθώς διαφαίνεται ότι ένα διογκούμενο ποσοστό γυναικών μένει άνεργο και κατ’ επέκταση ανασφάλιστο, με συνέπεια να παραλείπει σημαντικές εξετάσεις και ελέγχους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. ΙΑΤΡΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ Είναι ενδεικτικό ότι, σύμφωνα με την Ερευνα Συνθηκών Διαβίωσης για το έτος 2011, οι Ελληνες βρίσκονται στην πρώτη θέση μεταξύ των Ευρωπαίων που δηλώνουν ότι παρέλειψαν κάποιου είδους ιατρική φροντίδα (παρ’ ότι την ανάγκη) λόγω κόστους. είχαν Δεδομένου ότι οι γεννήσεις νεκρών εμβρύων είναι σε μεγάλο βαθμό αποτρέψιμες, καθώς σχετίζονται και με την ποιότητα της προγεννητικής φροντίδας, η ανάπτυξη προστατευτικών πολιτικών για τον ανασφάλιστο πληθυσμό καθίσταται αναγκαία. «Η υπογεννητικότητα, σε συνδυασμό με την αύξηση του πληθυσμού άνω των 65 ετών, είναι ανησυχητική για τη γήρανση του ελληνικού πληθυσμού. Σε περιόδους οικονομικής κρίσης, όπως αυτή που διανύουμε, καθίσταται επιτακτική η ανάγκη εφαρμογής πολιτικών οι οποίες αφ’ ενός θα δίνουν κίνητρα στα ζευγάρια για να αποκτήσουν παιδιά, αφ’ ετέρου θα παρέχουν ολοκληρωμένη προγεννητική και περιγεννητική φροντίδα στις εγκύους, ανεξάρτητα από την οικονομική ή την εργασιακή τους κατάσταση», επισημαίνει η ερευνήτρια. ΠΗΓΗ - ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Η ανάλυση των στοιχείων υλοποιήθηκε από την κ. Εφη Σίμου, Επιστημονική Συνεργάτιδα στον Τομέα Επιδημιολογίας και Βιοστατιστικής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (Ε.Σ.Δ.Υ.), υπό την επιστημονική εποπτεία και ευθύνη της Καθηγήτριας του Τομέα κ. Αναστασίας Ρουμελιώτη. Στην ερευνητική ομάδα επίσης συμμετείχαν οι ερευνήτριες κ.κ. Μυρτώ Σταύρου και Ελευθερία Καναβού. εργασiαυγεία 57 ΡΩΠΑΪΚΕΣΟΔΗΓΙΕΣΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣΤΗΣΥΓΕΙΑΣ ΙΑΤΡΟΙ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΕΚΤΕΛΟΥΝ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ ΙΑΤΡΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΤΗΣ ΙΣΧΥΟΥΣΑΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ Ποιοί γιατροί μπορούν να εκτελούν καθήκοντα Ιατρού Εργασίας Καθήκοντα Ιατρού Εργασίας μπορούν να εκτελούν οι ιατροί που κατέχουν και ασκούν την ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας, όπως πιστοποιείται από τον οικείο ιατρικό σύλλογο (Ν. 3850/2010, άρθρο 16). Κατ’ εξαίρεση καθήκοντα Ιατρικής της Εργασίας έχουν δικαίωμα να ασκούν: α) οι ιατροί χωρίς ειδικότητα, οι οποίοι στις 15.5.2009 είχαν συμβάσεις παροχής υπηρεσιών ιατρού εργασίας με επιχειρήσεις και αποδεικνύουν την άσκηση των καθηκόντων αυτών συνεχώς επί επτά τουλάχιστον έτη και β) οι ιατροί οι οποίοι στις 15.5.2009 εκτελούσαν καθήκοντα ιατρού εργασίας χωρίς να κατέχουν ή να ασκούν τον τίτλο της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας, αλλά τίτλο άλλης ειδικότητας. Διαδικασία αναζήτησης ιατρού εργασίας από τις επιχειρήσεις Οι επιχειρήσεις – σύμφωνα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β' 1775/26.08.2009) με Αριθμ. Υ7α/ΓΠ. οικ. 112498 (6) – πρέπει να αναζητούν Ειδικούς Ιατρούς Εργασίας. Σε Νομούς στους οποίους δεν υπάρχουν εγγεγραμμένοι Ειδικοί Ιατροί Εργασίας στους Ιατρικούς Συλλόγους, οι επιχειρήσεις απευθύνονται στους όμορους Νομούς. Σε περίπτωση που δεν εκδηλωθεί ενδιαφέρον από τους όμορους Νομούς, μετά από βεβαίωση των οικείων Ιατρικών Συλλόγων, αναλαμβάνουν καθήκοντα ιατρού Εργασίας με ετήσιες συμβάσεις α) οι ιατροί χωρίς ειδικότητα, οι οποίοι στις 15.5.2009 είχαν συμβάσεις παροχής υπηρεσιών ιατρού εργασίας με επιχειρήσεις και αποδεικνύουν την άσκηση των καθηκόντων αυτών συνεχώς επί επτά τουλάχιστον έτη, και β) οι ιατροί οι οποίοι στις 15.5.2009 εκτελούσαν καθήκοντα ιατρού εργασίας χωρίς να κατέχουν ή να ασκούν τον τίτλο της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας, αλλά τίτλο άλλης ειδικότητας. Με την εγγραφή ειδικευμένων Ιατρών Εργασίας στους αντίστοιχους Ιατρικούς συλλόγους, οι ειδικευμένοι Ιατροί Εργασίας αναλαμβάνουν τις θέσεις αυτές. Υποχρεώσεις των ιατρών χωρίς ειδικότητα και των ιατρών με άλλη ειδικότητα που δικαιούνται να ασκούν καθήκοντα ιατρού εργασίας με την ισχύουσα νομοθεσία Οι ιατροί που έχουν υποβάλλει αίτηση προς απόκτηση της ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας στο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης οφείλουν – σύμφωνα με την κοινή Υπουργική απόφαση (ΦΕΚ Β' 1775/26.08.2009) με Αριθμ. Υ7α/ΓΠ. οικ. 112498 (6) – να συμπληρώσουν άμεσα τα τμήματα που λείπουν από τη βασική τους ειδικότητα – ως υπεράριθμοι – και να δώσουν εξετάσεις για την απόκτηση του τίτλου της ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας (είναι άμισθοι λόγω 2ης ειδικότητας). Οι αιτούντες ιατροί αναλόγως της ειδικότητας που κατέχουν, οφείλουν να συμπληρώσουν τα γνωστικά αντικείμενα της ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας, τα οποία δεν είναι κοινά με τη βασική τους ειδικότητα. Οι ανωτέρω ιατροί οφείλουν να συμπληρώσουν τα τμήματα που λείπουν από τη βασική τους ειδικότητα και να δώσουν εξετάσεις για την απόκτηση της ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας εντός των επομένων οκτώ (8) ετών. Οι ιατροί άνευ ειδικότητας θα πρέπει να ειδικευθούν σύμφωνα με τα Π.Δ. 213/1986 και 415/1994. Οσοι εξ αυτών δεν αποκτήσουν, εντός της προαναφερόμενης προθεσμίας, την ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας, δεν θα έχουν δικαίωμα άσκησης καθηκόντων Ιατρού Εργασίας. ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 8 του Ν. 1568/1985 «Προσόντα γιατρού εργασίας και βοηθητικού προσωπικού», ο γιατρός εργασίας πρέπει να διαθέτει εκτός από την άδεια άσκησης ιατρικού επαγγέλματος και την ειδικότητα της ιατρικής της εργασίας. Μέχρι την καθιέρωση της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας και την απόκτηση της ειδικότητας από ικανό αριθμό γιατρών, μπορούν να ασκούν το αντικείμενο αυτό, στο επίπεδο της επιχείρησης, οι παρακάτω: α) οι κάτοχοι τίτλου ή πτυχίου ειδικότητας ιατρικής της εργασίας της αλλοδαπής. β) οι γιατροί που έχουν την ειδικότητα της παθολογίας, σύμφωνα µε τις ισχύουσες διατάξεις και έχουν παρακολουθήσει ειδικό σεμινάριο ιατρικής και της εργασίας, σύμφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 13 ή διαθέτουν διετή τουλάχιστον εμπειρία σε επιχείρηση. γ) όσοι έχουν ασκήσει καθήκοντα γιατρού εργασίας στο Υπουργείο Εργασίας για πέντε χρόνια τουλάχιστον και μετά την παραίτηση τους από την υπηρεσία. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει γιατρός µε την παραπάνω ειδικότητα, είναι δυνατό να προσληφθεί γιατρός οποιασδήποτε ειδικότητας. Με το άρθρο 9 του Ν. 3144/2003 (Φ.Ε.Κ. 111/τχ.Α/08.05.2003), η παρ. 1 του άρθρου 8 του Ν. 1568/1985 (ΦΕΚ 177/τχ.Α/18.10.1985) "Υγιεινή και Ασφάλεια των εργαζομένων" αντικαθίσταται ως ακολούθως: "1. Ο ιατρός εργασίας πρέπει να κατέχει και να ασκεί την ειδικότητα της ιατρικής της εργασίας, όπως πιστοποιείται από τον οικείο ιατρικό σύλλογο. Όπου στην κείμενη νομοθεσία αναφέρεται ο όρος "ιατρός εργασίας" νοείται εφεξής ο ιατρός που διαθέτει την ειδικότητα της ιατρικής της εργασίας." 2. Κατ' εξαίρεση, τα καθήκοντα του ιατρού εργασίας, όπως αυτά προβλέπονται στο Ν. 1568/1985 (ΦΕΚ 177 Α') "Υγιεινή και Ασφάλεια των εργαζομένων" έχουν δικαίωμα να ασκούν: α) Οι ιατροί χωρίς ειδικότητα, οι οποίοι κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου έχουν συνάψει συμβάσεις παροχής υπηρεσιών ιατρού εργασίας με επιχειρήσεις και αποδεικνύουν την άσκηση των καθηκόντων αυτών συνεχώς επί επτά τουλάχιστον έτη. β) Οι ιατροί οι οποίοι κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου εκτελούν καθήκοντα ιατρού εργασίας χωρίς να κατέχουν ή να ασκούν τον τίτλο της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας, αλλά τίτλο άλλης ειδικότητας. Οι ιατροί των περιπτώσεων α' και β' θα πρέπει μέσα σε πέντε (5) έτη από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου να αποκτήσουν τον τίτλο ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας αφού ολοκληρώσουν τον κύκλο της εκπαίδευσης τους με βάση τις διατάξεις του Π.Δ. 415/1994 "Περί του χρόνου ειδίκευσης ιατρών για απόκτηση ειδικότητας" (ΦΕΚ 236 Α') και του Π.Δ. 213/1986 "Καθιέρωση της ιατρικής ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας" (ΦΕΚ 87 Α') για την απόκτηση του τίτλου της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας και Πρόνοιας, που εκδίδεται ύστερα από γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕ.Σ.Υ.), καθορίζονται για τους ιατρούς της περίπτωσης β' οι όροι και οι προϋποθέσεις για την απόκτηση της ειδικότητας, τα αντικείμενα και ο τρόπος εκπαίδευσης ανάλογα με την ειδικότητα την οποία ήδη κατέχουν και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια. Οι ιατροί των περιπτώσεων α' και β' υποχρεούνται να καταθέσουν αίτηση για εκπαίδευση προς απόκτηση της ειδικότητας μέσα σε προθεσμία έξι (6) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου. Μετά την πάροδο της πενταετίας δεν επιτρέπεται σε ιατρό που δεν κατέχει τον τίτλο της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας και δεν την ασκεί να εργάζεται και να προσφέρει υπηρεσίες ως ιατρός εργασίας. Με το Ν. 3227/2003 η προθεσμία των έξι μηνών, εντός της οποίας οι ιατροί των περιπτώσεων α' και β' της παραγράφου 2 του άρθρου 9 του Ν. 3144/2003 υποχρεούνται να καταθέσουν αίτηση για εκπαίδευση παρατείνεται σε δεκαοκτώ μήνες από τη δημοσίευση του παρόντος. Η περίπτωση β' της παραγράφου 2 του άρθρου 9 του Ν. 3144/2003 (ΦΕΚ 111 Α) αντικαθίσταται ως εξής: "β) Οι ιατροί οι οποίοι κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου εκτελούν καθήκοντα ιατρού εργασίας χωρίς να κατέχουν ή να ασκούν τον τίτλο της ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας, αλλά τίτλο άλλης ειδικότητας, καθώς και ιατροί άλλων ειδικοτήτων οι οποίοι αναλαμβάνουν και εκτελούν καθήκοντα Ιατρού Εργασίας μέχρι τη λήξη της προθεσμίας του παρόντος για την κατάθεση αίτησης για εκπαίδευση για απόκτηση ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας." Με το άρθρο 12 «Δικαίωμα άσκησης καθηκόντων ιατρού εργασίας» του Ν. 3762/2009, η παράγραφος 2 του άρθρου 9 του Ν. 3144/2003 (ΦΕΚ 111 Α΄), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 29 του Ν. 3227/2004 (ΦΕΚ 31 Α΄) και το άρθρο 5 του Ν. 3667/2008 (ΦΕΚ 114 Α΄), αντικαθίσταται ως εξής: «2. Κατ’ εξαίρεση, τα καθήκοντα του ιατρού εργασίας, όπως αυτά προβλέπονται στο Ν. 1568/1985 (ΦΕΚ 177 Α΄) «Υγιεινή και Ασφάλεια των εργαζομένων» έχουν δικαίωμα να ασκούν: α) Οι ιατροί χωρίς ειδικότητα, οι οποίοι κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου έχουν συνάψει συμβάσεις παροχής υπηρεσιών ιατρού εργασίας με επιχειρήσεις και αποδεικνύουν την άσκηση των καθηκόντων αυτών συνεχώς επί επτά (7) τουλάχιστον έτη. β) Οι ιατροί, οι οποίοι κατά τη δημοσίευση του παρόντος εκτελούν καθήκοντα ιατρού εργασίας χωρίς να κατέχουν ή να ασκούν τον τίτλο της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας, αλλά τίτλο άλλης ειδικότητας. γ) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας και Οικονομίας και Οικονομικών, η οποία εκδίδεται εντός δύο (2) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος, καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις, ο χρόνος και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εκπαίδευση και την πιστοποίηση των αναγκαίων προσόντων για την απόκτηση του τίτλου της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας από ιατρούς των περιπτώσεων των εδαφίων α΄ και β΄ της παρούσας, καθώς και για την άσκηση αυτής έως την ολοκλήρωση της διαδικασίας για την απόκτηση του ως άνω τίτλου της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας.» Η κοινή Υπουργική απόφαση (ΦΕΚ Β' 1775/26.8.2009) με Αριθμ. Υ7α/ΓΠ. οικ. 112498 (6) «Ιατροί Εργασίας − Όροι και προϋποθέσεις για την απόκτηση της ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας από ιατρούς άλλων ειδικοτήτων», ορίζει πως: 1. Καθήκοντα Ιατρού Εργασίας εκτελούν: α) Οι ιατροί που έχουν την ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας. β) Οι ιατροί, οι οποίοι κατά τη δημοσίευση του Ν. 3762/2009 (Φ.Ε.Κ.75/τχ.Α/15.05.2009) εκτελούν καθήκοντα ιατρού εργασίας χωρίς να κατέχουν ή να ασκούν τον τίτλο της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας, αλλά τίτλο άλλης ειδικότητας. […Γιατροί που είχαν συνάψει συμβάσεις με επιχειρήσεις μέχρι τον Αύγουστο του 2005 (Ν.3227/2004, Άρθρο 29)]. γ) Οι ιατροί χωρίς ειδικότητα, οι οποίοι κατά τη δημοσίευση του ν. 3762/2009 (Φ.Ε.Κ. 75/Α΄/15.5.2009) έχουν συνάψει συμβάσεις παροχής υπηρεσιών ιατρού εργασίας με επιχειρήσεις και αποδεικνύουν την άσκηση των καθηκόντων αυτών συνεχώς επί επτά (7) τουλάχιστον έτη. Οι επιχειρήσεις πρέπει να αναζητούν Ειδικούς Ιατρούς Εργασίας. Σε Νομούς στους οποίους δεν υπάρχουν εγγεγραμμένοι Ειδικοί Ιατροί Εργασίας στους Ιατρικούς Συλλόγους, οι επιχειρήσεις απευθύνονται στους όμορους Νομούς. Σε περίπτωση που δεν εκδηλωθεί ενδιαφέρον από τους όμορους Νομούς, μετά από βεβαίωση των οικείων Ιατρικών Συλλόγων, αναλαμβάνουν καθήκοντα ιατρού Εργασίας με ετήσιες συμβάσεις ιατροί των περιπτώσεων (β) και (γ). Με την εγγραφή ειδικευμένων Ιατρών Εργασίας στους αντίστοιχους Ιατρικούς συλλόγους, οι ειδικευμένοι Ιατροί Εργασίας αναλαμβάνουν τις θέσεις αυτές. 2. Οι ιατροί της παραγράφου 1 περίπτωση (β) που υποβάλλουν αίτηση προς απόκτηση της ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας στο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης οφείλουν να συμπληρώσουν άμεσα τα τμήματα που λείπουν από τη βασική τους ειδικότητα – ως υπεράριθμοι – και να δώσουν εξετάσεις για την απόκτηση του τίτλου της ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας (είναι άμισθοι λόγω 2ης ειδικότητας). Οι αιτούντες ιατροί αναλόγως της ειδικότητας που κατέχουν, οφείλουν να συμπληρώσουν τα γνωστικά αντικείμενα της ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας, τα οποία δεν είναι κοινά με τη βασική τους ειδικότητα. Οι ανωτέρω ιατροί οφείλουν να συμπληρώσουν τα τμήματα που λείπουν από τη βασική τους ειδικότητα και να δώσουν εξετάσεις για την απόκτηση της ειδικότητας της Ιατρικής της Εργασίας εντός των επομένων οκτώ (8) ετών. Όσοι εξ αυτών δεν αποκτήσουν, εντός της προαναφερόμενης προθεσμίας, την ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας, δεν θα έχουν δικαίωμα άσκησης καθηκόντων Ιατρού Εργασίας. Η παραπάνω Νομοθεσία επικαιροποιείται στο Ν. 3850/2010 «Κύρωση του Κώδικα νόμων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων», με το με το άρθρο 16 που αναφέρεται στα «Προσόντα ιατρού εργασίας και βοηθητικού προσωπικού»: 1. Ο ιατρός εργασίας πρέπει να κατέχει και να ασκεί την ειδικότητα της ιατρικής της εργασίας, όπως πιστοποιείται από τον οικείο ιατρικό σύλλογο. 2. Κατ’ εξαίρεση, τα καθήκοντα του ιατρού εργασίας, όπως αυτά προβλέπονται στον παρόντα κώδικα, έχουν δικαίωμα να ασκούν: α) Οι ιατροί χωρίς ειδικότητα, οι οποίοι στις 15.05.2009 είχαν συμβάσεις παροχής υπηρεσιών ιατρού εργασίας με επιχειρήσεις και αποδεικνύουν την άσκηση των καθηκόντων αυτών συνεχώς επί επτά τουλάχιστον έτη. β) Οι ιατροί οι οποίοι στις 15.5.2009 εκτελούσαν καθήκοντα ιατρού εργασίας χωρίς να κατέχουν ή να ασκούν τον τίτλο της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας, αλλά τίτλο άλλης ειδικότητας. 3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Οικονομικών και Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις, ο χρόνος και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εκπαίδευση και την πιστοποίηση των αναγκαίων προσόντων για την απόκτηση του τίτλου της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας από ιατρούς των περιπτώσεων α΄ και β΄ της προηγούμενης παραγράφου, καθώς και για την άσκηση αυτής έως την ολοκλήρωση της διαδικασίας για την απόκτηση του ως άνω τίτλου της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας. εργασiαυγεία ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ (Ε.Ε.Ι.Ε.Π.) jjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjjj ΗΞxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxΗ Τα κείμενα και τα άρθρα που δημοσιεύονται δεν εκφράζουν αναγκαστικά τις απόψεις του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Εταιρείας Ιατρικής της Εργασίας και Περιβάλλοντος χχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχ Μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Εταιρείας Ιατρικής της Εργασίας και Περιβάλλοντος (Ε.Ε.Ι.Ε.Π.), καθώς και της Επιστημονικής Επιτροπής της περιοδικής έκδοσης είναι οι ιατροί: Πρόεδρος Θ.K. Κωνσταντινίδης <tconstan@med.duth.gr>, Γενική Γραμματέας Πανταζή Ευγενία <pantazimed@yahoo.gr>, Αντιπρόεδρος Δρακόπουλος Βασίλης <drakopoulos@elinyae.gr>, Αντιπρόεδρος Πανταζοπούλου Αναστασία <an.pantazo@gmail.com>, Ταμίας Ορφανίδης Μωυσής <moysisorf@yahoo.gr>, <orfanidis@hotmail.gr>, Μέλος Κουρούκλης Γεώργιος <giorgoskour@in.gr>, και Μέλος Πατούχας Δημήτριος <patcp3@yahoo.gr> <giorgoskour@rrp.demokritos.gr> xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx Εκδότης (Υπεύθυνος σύμφωνα με το Νόμο): Θ.Κ. Κωνσταντινίδης <tconstan@med.duth.gr> Ειδικός Ιατρός Εργασίας, Αν. Καθηγητής Τμ. Ιατρικής Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΜΑΣ ΚΛΕΨΟΥΝ ΜΕ ΒΑΡΥΤΑΤΕΣ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΡΟΛΟ ΤΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΙΝ.Ε.) ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΥΠΝΟ ΜΑΣ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΗΣ Δ.Α.Σ. (Π.Α.Μ.Ε.) χχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχχ Ο καπιταλισμός στοχεύει πλέον στην εμπορική εκμετάλλευση της νύχτας, την οποία έως τώρα δεν είχε αγγίξει, ενώ πειράματα στοχεύουν στην εξάλειψη της ανάγκης για ξεκούραση ώστε να μεγιστοποιηθεί η εκμετάλλευση της εργασίας. Οταν ο Γερμανός φιλόσοφος, της περίφημης Σχολής της Φρανκφούρτης, Χέρμπερτ Μαρκούζε έγραφε στη δεκαετία του 1960 ότι ο σύγχρονος καπιταλισμός έχει στερήσει την ελευθερία μας και την έχει αντικαταστήσει απλά με την ελευθερία επιλογής καταναλωτικών αγαθών, δεν θα μπορούσε μάλλον να φανταστεί ότι στον 21ο αιώνα θα έμπαινε στο στόχαστρο και ο… ύπνος. «Οσοι βρίσκονται στις ζώνες πείνας της κοινωνίας της αφθονίας γίνονται αντικείμενα τόσο κτηνώδους μεταχείρισης, που αναβιώνει τα μεσαιωνικά βασανιστήρια και μερικά άλλα πιο πρόσφατα. Οσο για τους άλλους, λιγότερο απόκληρους, η κοινωνία απαντά στην ανάγκη τους για ελευθερία ικανοποιώντας ανάγκες που κάνουν υποφερτή κι ίσως ανυποψίαστη τη σκλαβιά. Στους τομείς με μεγαλύτερο βαθμό αυτοματισμού, ένα είδος τεχνολογικής κοινότητας συνενώνει τα άτομα στη δουλειά τους. Η μηχανή μοιάζει να επιβάλλει στους χειριστές της έναν υπνωτικό ρυθμό», έλεγε ο Μαρκούζε σε σεμινάριο στο Λονδίνο, το 1967, με θέμα τις «Διαλεκτικές της απελευθέρωσης». του κ. Μιχάλη Ψύλου, Δημοσιογράφου Εφημερίδα των Συντακτών 24.07.2013 Ο συγγραφέας Τζόναθαν Κρέιρι στο νέο του βιβλίο με τίτλο «24/7: Late Capitalism and the Ends of Sleep» (24/7: Ο ύστερος καπιταλισμός και το τέλος του ύπνου) φέρνει στο φως της δημοσιότητας τις προσπάθειες επιστημονικών και στρατιωτικών υπηρεσιών να παρασκευάσουν φάρμακα, που εξαλείφουν την ανάγκη του ύπνου. «Σε αντίθεση με τις αμφεταμίνες, που δίνουν τη δυνατότητα να μείνει κανείς άυπνος πέρα από τις φυσικές δυνατότητές του, τα νέα φάρμακα έχουν στόχο να εξαλείψουν την ανάγκη της ξεκούρασης» γράφει ο Κρέιρι και προσθέτει: «Ετσι θα δημιουργηθούν οι ιδανικοί στρατιώτες (εξ ου και η συμμετοχή του στρατού στις έρευνες), αλλά κυρίως θα φτιαχτούν οι ιδανικοί εργαζόμενοι, ανεξαρτήτως αν πρόκειται για κάποιον κακοπληρωμένο εργάτη στην Κίνα ή έναν καλοπληρωμένο χρηματιστή στη Νέα Υόρκη». Ο Κρέιρι εξετάζει τη σχέση ανάμεσα στη ρύθμιση του αναγκαίου χρόνου αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης – όπως έγραφε ο Μαρξ – και στη σύγχρονη καπιταλιστική οικονομία. Επειδή μέχρι τώρα ο ύπνος ήταν η μοναδική λειτουργία που ο σύγχρονος καπιταλισμός δεν μπορούσε να κατακτήσει και να εμπορευματοποιήσει. «Τώρα όμως είναι αποφασισμένοι να ελέγχουν και το πώς περνάμε και τη νύχτα μας», λέει ο Κρέιρι. O ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΗΣ ΣΙΕΣΤΑΣ Ηδη, στην Ευρώπη, οι Γερμανοί επικυρίαρχοι έχουν βάλει στόχο να καταργήσουν την καθημερινή σιέστα – τον μεσημεριανό ύπνο. Για αιώνες, άλλωστε, οι κάτοικοι των χωρών της Νότιας Ευρώπης είχαν στην παράδοσή τους το μεσημεριανό διάλειμμα – από την έκτη ώρα μετά την ανατολή του ήλιου (sexta hora), μέχρι τις 16:00. Αφηναν τα χωράφια ή τα γραφεία τους και πήγαιναν στο σπίτι τους για να χαλαρώσουν, να φάνε με την οικογένεια ή τους φίλους τους και να αποφορτιστούν από το άγχος της δουλειάς. Σήμερα, η ειδυλλιακή αυτή όψη της ζωής στον ευρωπαϊκό Νότο έχει τελειώσει, στο όνομα της πιο «παραγωγικής αξιοποίησης του χρόνου, που προστάζει η προτεσταντική αλλά και πρωσική αρετή, όπως γράφει το γερμανικό περιοδικό «Der Spiegel». «Πρόκειται για έναν πολιτιστικό αγώνα που αντικατοπτρίζεται ξεκάθαρα στη συζήτηση για τη σιέστα, η οποία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της λατινικής κουλτούρας για ξεκούραση και αναψυχή. Η πουριτανική ηθική, αντίθετα, διεξάγει σταυροφορία εναντίον του ύπνου και της καλής ζωής, επειδή και τα δύο ταυτίζονται με την τεμπελιά και τη βλασφημία. Αυτοί που κοιμούνται ληστεύουν τον Θεό της ημέρας, χωρίς να κερδίζουν τίποτα και σπαταλώντας τα κέρδη που θα μπορούσαν να έχουν, αντί να κοιμούνται. Ο θάνατος της σιέστας είναι αναγκαία προσαρμογή του Νότου στον βορειοευρωπαϊκό πολιτισμό» σημειώνει το γερμανικό περιοδικό. «Η τρόικα ασκεί πλέον έλεγχο στις συμβάσεις εργασίας, στην ηλικία συνταξιοδότησης και απαιτεί περισσότερες ώρες εργασίας. Η σιέστα δεν μπορεί να ξεφύγει από αυτή τη διαδικασία». ΠΡΩΤΑ Η ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑ Ο Αμερικανός ανθρωπολόγος Μάθιου Γουλφ Μέγερ σε μελέτη του με τίτλο «The Slumbering Masses: Sleep, Medicine and Modern American Life» (Οι κοιμώμενες μάζες: Υπνος, ιατρική και σύγχρονος τρόπος ζωής στην Αμερική), σημειώνει ότι «η αρχική πουριτανική προσέγγιση για τον ύπνο, που ήταν προσανατολισμένη στη “χρησιμότητα”, εξακολουθεί να διαμορφώνει την κατανόηση του ύπνου στην Αμερική σήμερα». Στόχος της ιατρικής έρευνας για τον ύπνο στην Αμερική ήταν να «περάσει ακόμα και στον αμερικανικό ύπνο τα στοιχεία της αποτελεσματικότητας και της σωστής διαχείρισης». Σήμερα άλλωστε οι Αμερικανοί πάσχουν από χρόνια έλλειψη ύπνου. ΕΦΙΑΛΤΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ Το Εθνικό Ιδρυμα Υπνου διαπίστωσε ότι πολλοί άνθρωποι κοιμούνται λιγότερο κατά τη διάρκεια της εβδομάδας. Αποτέλεσμα είναι μια αυξανόμενη κατάχρηση υπνωτικών χαπιών. Ο ύπνος υποτάσσεται πλέον στην αποτελεσματικότητα και την παραγωγικότητα. Ο καπιταλισμός συστηματικά μετατρέπει τη νύχτα σε μέρα. Τα πάντα πρέπει να είναι διαθέσιμα, χωρίς διακοπή, γιατί θα μπορούσε να υπάρχει πάντα κάποιος που θέλει να καταναλώσει κάτι και η επιθυμία αυτή πρέπει να εκπληρωθεί… ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΟΥ ΙΝ.Ε. Γ.Σ.Ε.Ε. XXXXXXXXXXXXXXXXΩΩΩΩΩΩ XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXΤΑΙΡΩΝ Το Πανελλήνιο Αγωνιστικό Μέτωπο (Π.Α.Μ.Ε.) ανακοίνωσε επίσημα την αποχώρηση των εκπροσώπων της Δ.Α.Σ. από το Ινστιτούτο Εργασίας (ΙΝ.Ε.) της Γ.Σ.Ε.Ε. καταγγέλλοντας το ρόλο του ως «δουλεμπορικού γραφείου», επειδή, όπως αναφέρει, «διαχειρίζεται δεκάδες προγράμματα προσωρινής, ανασφάλιστης και κακοπληρωμένης δουλειάς», ενώ ταυτόχρονα καταγγέλλει τη λειτουργία του ΙΝ.Ε. ως «εργαλείου αποπροσανατολισμού των εργαζομένων». Το Π.Α.Μ.Ε. με σχετική ανακοίνωσή του, κάνει γνωστή την απόφαση των δυνάμεων της Δ.Α.Σ. να παραιτηθούν από το Διοικητικό Συμβούλιο του ΙΝ.Ε. της Γ.Σ.Ε.Ε., των Παραρτημάτων του και να μη συμμετέχουν στη συγκρότηση του νέου του οργάνου. Το πλήρες κείμενο της ανακοίνωσης του Π.Α.Μ.Ε. έχει ως ακολούθως: «Το Ινστιτούτο Εργασίας της Γ.Σ.Ε.Ε. από την ίδρυσή του είχε ως κύριο στόχο την τεκμηρίωση των θέσεων του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος και ειδικότερα της Γ.Σ.Ε.Ε. Ιδεολογικά, πολιτικά και συνδικαλιστικά το ΙΝ.Ε./Γ.Σ.Ε.Ε. είναι ένα εργαλείο που υπηρετεί τη στρατηγική και την τακτική της Γ.Σ.Ε.Ε., την ενσωμάτωση του Εργατικού Συνδικαλιστικού Κινήματος στη γραμμή της ταξικής συνεργασίας και του κοινωνικού εταιρισμού που αποτελεί και την κυρίαρχη γραμμή της Γ.Σ.Ε.Ε. Οι συνεργασίες με φιλελεύθερους και σοσιαλδημοκράτες οικονομολόγους, η συνεργασία με το Ινστιτούτο Levy Economics έχοντας στόχο "να ενισχυθούν επιστημονικά οι εναλλακτικές προτάσεις από τα συνδικάτα για την έξοδο της Ελλάδας από την κρίση", αποτελούν επεξεργασίες που στη μεγάλη τους πλειοψηφία αποτελούν όχημα για την αφαίρεση κατακτήσεων απ' την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα, μεταφέροντας τα βάρη από την κρίση σε αυτούς. Οι τάχα εναλλακτικές προτάσεις του ΙΝ.Ε. της Γ.Σ.Ε.Ε. που απαντούν στη μείωση της καλπάζουσας ανεργίας βρίσκονται σε προγράμματα όπως αυτά της κοινωφελούς εργασίας που κατά το ΙΝ.Ε. "πρέπει να επεκταθούν, ώστε να αυξηθεί η απασχόληση και να ανακουφιστούν οι άνεργοι", με μισθούς πείνας, χωρίς δικαιώματα συμβάλλοντας στην κατάργηση της σταθερής εργασίας και των Συλλογικών Συμβάσεων. Σήμερα, το ΙΝ.Ε. της Γ.Σ.Ε.Ε. αποτελεί έναν από τους πιο ισχυρούς ντίλερ εργασίας μέσω δεκάδων προγραμμάτων, είναι πρωτοπόρο στην υλοποίηση αυτών. Πιο συγκεκριμένα, διαχειρίζεται προγράμματα επιταγής εισόδου στην εργασία, voucher, προγράμματα κοινωφελούς εργασίας, ευρωπαϊκά προγράμματα κάθε είδους, προγράμματα κατάρτισης. Οι λειτουργίες του και η χρηματοδότησή του συγκροτούν ένα βασικό εργαλείο εκμετάλλευσης και εξαγοράς συνειδήσεων. Είναι μία καλοστημένη μηχανή, που διαχειρίζεται τεράστια ποσά που καταλήγουν έμμεσα στις τσέπες των επιχειρηματιών. Μαζί με τα αρπαχτικά των Μ.Κ.Ο., των Κ.Ε.Κ. και των δουλεμπορικών γραφείων κάνει μπίζνες πάνω στην ανεργία, στην φτώχεια και στην ανέχεια χιλιάδων εργαζόμενων και ανέργων. Τον προηγούμενο χρόνο, το ΙΝ.Ε. της Γ.Σ.Ε.Ε. μπήκε γερά στο σκλαβοπάζαρο με την 5μηνη απασχόληση. Σύμφωνα με τα στοιχεία, πάνω από 20.000 εργαζόμενοι απασχολήθηκαν από το ΙΝ.Ε. Γ.Σ.Ε.Ε. σε προγράμματα κακοπληρωμένης εργασίας που τσάκιζαν εμμέσως την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση. Εκατοντάδες εργαζόμενοι έμεναν απλήρωτοι για μήνες, εργάζονταν σε άθλιες συνθήκες με καταστρατήγηση ακόμα και αυτών των αθλίων ορών εργασίας που προβλέπονται. Σε αρκετές πόλεις πραγματοποιήθηκαν κινητοποιήσεις εγκαλώντας το ΙΝ.Ε. της Γ.Σ.Ε.Ε. ως στυγνό εργοδότη που έπαιρνε προμήθεια 2% από τα προγράμματα για κάθε εργαζόμενο. Είναι προφανές πως η μελετητική δραστηριότητα του ΙΝ.Ε. ακόμα και με το συγκεκριμένο περιεχόμενο που έχει, υποσκελίζεται από τα δεκάδες προγράμματα που υπάρχουν και πρόκειται να πολλαπλασιαστούν. Η εξέλιξη του ΙΝ.Ε. δείχνει πως αποτελεί ένα από τα πιο ισχυρά διαφθορεία. Διαχειρίζεται εκατομμύρια ευρώ από κοινοτικά προγράμματα, είναι ντίλερ μαύρης εργασίας με τους χειρότερους ορούς, προγράμματα που θερίζουν Συλλογικές Συμβάσεις και εργασιακές σχέσεις, που νομιμοποιούν την υποταγή και το συμβιβασμό. Ταυτόχρονα, έχει εξελιχθεί σε βασικό κέντρο αποπροσανατολισμού για τις αιτίες της καπιταλιστικής κρίσης και την έξοδο από αυτήν αναμασώντας και αναπαράγοντας όλες τις αστικές αντιλήψεις και προτάσεις. Σε ένα Ινστιτούτο που διαχειρίζεται την ενσωμάτωση της εργατικής τάξης με μελέτες και έρευνες έχει προστεθεί ως κυρίαρχο αντικείμενο, ο ρόλος του εργοδότη. Οι εργαζόμενοι έχουν ανάγκη από αταλάντευτους αγωνιστές εκπροσώπους σε κάθε όργανο και όχι από διαχειριστές του συστήματος. Ολα αυτά τα χρόνια ως και σήμερα οι εκπρόσωποι μας στα Διοικητικά Συμβούλια συγκρούονταν, διαφωνούσαν, κατάγγελλαν τα προγράμματα και το γενικότερο ρόλο του ΙΝ.Ε. της Γ.Σ.Ε.Ε. Ομως, το ποτήρι ξεχείλισε. Οι συνδικαλιστές που βρίσκονται κάτω από τη σημαία του Π.Α.Μ.Ε. στα Διοικητικά Συμβούλια του ΙΝ.Ε. της Γ.Σ.Ε.Ε. σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο, δε μπορούν να ανεχθούν αυτήν την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί και παγιώνεται. Δε μπορούν να αποδεχτούν τη σήψη και τη σαπίλα του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού που αγκαλιάζει κάθε πλευρά και λειτουργία της συνδικαλιστικής δράσης και παρέμβασης. Δηλώνουμε ότι παραιτούμαστε από το Διοικητικό Συμβούλιο του Ινστιτούτου Εργασίας της Γ.Σ.Ε.Ε., καθώς και από τα Διοικητικά Συμβούλια των Παραρτημάτων και δεν θα συμμετέχουμε στη νέα συγκρότηση του Διοικητικού Συμβουλίου. Η αποδυνάμωση του ανερχόμενου και παλιού εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού, είναι πολιτική αναγκαιότητα. Πρέπει να σπάσει η κυριαρχία του σε θεωρητικό, πολιτικό και συνδικαλιστικό επίπεδο. Να νιώθουν καυτή την ανάσα των εργατών σε κάθε τους πρωτοβουλία και δραστηριότητα. Και με αυτήν τη στάση μας θέλουμε να προβληματίσουμε όλους ανεξαίρετα τους εργαζόμενους, σε κάθε σωματείο, σε κάθε κλάδο και περιοχή. Να ανοίξει πιο αποφασιστικά η συζήτηση για την πορεία του συνδικαλιστικού κινήματος με βάση τις ανάγκες, τις εξελίξεις. Η ανασύνταξη του εργατικού κινήματος θα περάσει από φωτιά και σίδερο. Είναι πλευρά του πολέμου, για να σπάσει οριστικά ο φαύλος κύκλος της εκμετάλλευσης και τα ταξικά δεσμά της».
© Copyright 2024 Paperzz
