Βαρουφάκης-Θεοχαράκης Άσκηση 2.3

Άσκηση 2.3: Γιατί δεν είναι δυνατή µια κατάσταση ισορροπίας τέλειου
ανταγωνισµού στην περίπτωση οικονοµιών κλίµακας (δηλ. συνεχώς πτωτικού
οριακού κόστους, ανεξάρτητα της ποσότητας που παρήχθη); Τι συµπέρασµα
µπορούµε να εξάγουµε από αυτή την απάντηση για αγορές όπως π.χ. εκείνη της
διανοµής ηλεκτρικού ρεύµατος;
Άσκηση 2.3
Όταν η παραγωγή µπορεί να οργανωθεί καλύτερα – δηλαδή µε χαµηλότερο κόστος –
σε µία παραγωγική µονάδα παρά σε περισσότερες, έχοµε το φαινόµενο της υποαθροιστικής (subadditive) συνάρτησης κόστους.
∆ηλαδή το συνολικό κόστος
παραγωγής Q ποσότητας από µία µόνο επιχείρηση είναι µικρότερο από το κόστος της
ίδιας ποσότητας από Ν επιχειρήσεις. Με άλλα λόγια, έχουµε θετικές οικονοµίες
κλίµακας και έτσι όσο περισσότερο παράγει µία επιχείρηση τόσο µειώνεται το µέσο
κόστος παραγωγής. Σε όρους µαθηµατικούς:
 n 
C
q
>
C
(
)
∑
i
 ∑ qi 
i =1
 i =1 
n
Σε απλά ελληνικά,, οριακό κόστος που είναι συνεχώς πτωτικό συνεπάγεται συνεχώς
πτωτικό µέσο κόστος και συνεχώς πτωτικό µέσο κόστος συνεπάγεται υποαθροιστικότητα.
Στην περίπτωση συνεχώς πτωτικού οριακού κόστους κάθε επιχείρηση µπορεί να
µειώσει το κόστος της αυξάνοντας το επίπεδο της παραγωγής της, αλλά αυτό δεν είναι εφικτό για όλες τις επιχειρήσεις. Μια επιχείρηση που θα καλύψει όλη την ζήτηση
έχει το φθηνότερο κόστος. Αυτή δε είναι και η πιο αποτελεσµατική οργάνωση της
παραγωγής. Έτσι, σε αυτές τις περιπτώσεις, όποια επιχείρηση έχει το προβάδισµα
(π.χ. εισέρχεται πρώτη στον κλάδο) επιλέγει µια ποσότητα παραγωγής τόσο µεγάλη
που οι ανταγωνιστές επιχειρήσεις να είναι καταδικασµένες να παράγουν λιγότερο και
άρα σε µεγαλύτερο µέσο κόστος, κάτι που τις οδηγεί στην πτώχευση. Έτσι ο κλάδος
τείνει να µονοπωλείται. Σε αυτές τις περιπτώσεις αναφερόµαστε σε Φυσικό
Μονοπώλιο.
Συνεχίζουµε µε τον ορισµό του φυσικού µονοπωλίου (natural monopoly).
1ος ορισµός1 Ενας κλάδος ορίζεται ως φυσικό µονοπώλιο όταν η συνάρτηση κόστους –
στο σχετικό εύρος παραγωγής – είναι υπο-αθροιστική
2ος ορισµός2 (Ορίσετε για κάθε κλάδο µία συνάρτηση Π (n) που µας δείχνει το καθαρό κέρδος κάθε επιχείρησης όταν λειτουργούν n ανταγωνιστές στον κλάδο. Είναι
λογικό να υποθέσω ότι το Π (n) µειώνεται όσο αυξάνει το n.)
Ένας κλάδος είναι φυσικό µονοπώλιο όταν Π (1) > 0 > Π (2) , δηλαδή όταν µία επιχείρηση είναι βιώσιµη αλλά δύο δεν είναι.
1
W. Baumol, J. Panzar & R. Willig, (1982): Contestable Markets and the Theory of Industry Structure,
Harcourt.
2
J. Tirole (1990): The Theory of Industrial Organization, MIT Press. σ. 20

Download Report