Πρόγραμμα Συνεδρίου BECAN

∆ΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕ∆ΡΙΟ
Το φάσµα της κακοποίησης –
παραµέλησης των παιδιών στα Βαλκάνια
και τον κόσµο εν µέσω κρίσης:
τεκµηριωµένη πρακτική και τεκµήρια από την πρακτική
13 / 14 Σεπτεµβρίου, 2012
Ξενοδοχείο President, Αθήνα
Πληροφορίες
www.becan.eu - www.ich-mhsw.gr
ΠΡΟΣΚΕΚΛΗΜΕΝΟΙ ΟΜΙΛΗΤΕΣ
Prof. M. Ajdukovic (Croatia), Dr. D. Bianchi (Italy), Prof. J. Brkic Smigoc (Bosnia Herzegovina),
Prof. K. Browne (UK), Prof. P. Durning (France), Prof. B. Gudbrandsson (Iceland)
Dr. J. Fluke (USA), Prof. H. Grietens (Netherlands), Prof. V. Ispanovic (Serbia),
Dr. Z. Olmezoglou (Turkey), Dr. B. Van Puyenbroeck (Belgium), Prof. M. Raleva (FYROM),
Prof. M. Roth (Romania), Prof. D. Runyan (USA), Prof. V. Stancheva (Bulgaria)
ΟΡΓΑΝΩΣΗ & ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ
206 Syngrou Ave., 176 72 Athens, Greece
Tel.+30 210 7499300, 210 74 99 353 • Fax: 210 77 05 752
E-mail: efip@triaenatours.gr • Web site: www.triaenatours.gr
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
ΜΕ ΤΗΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟ∆ΟΤΗΣΗ
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ
Το φαινόµενο της κακοποίησης – παραµέλησης των παιδιών έχει περάσει από πολλές φάσεις
αναφορικά µε την κυρίαρχη οπτική µε την οποία αναγνωρίζεται από την παγκόσµια επιστηµονική κοινότητα και το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Έτσι, από το ιατρο-κεντρικό µοντέλο
που κυριαρχούσε τις πρώτες δεκαετίες αναγνώρισής του, πέρασε επηρεαζόµενο από τα κινήµατα των ανθρωπίνων δικαιωµάτων και το γυναικείο κίνηµα στη σηµερινή φάση που πρυτανεύουν οι αρχές της τεκµηριωµένης πρακτικής. Έτσι, οι σύγχρονες αντιλήψεις προσέγγισής
του ιεραρχούν την αναγκαιότητα επαρκών ποιοτικά και ποσοτική εµπειρικών στοιχείων τεκµηρίωσης ως απαραίτητο µέρος κάθε πολιτικής παιδικής προστασίας αλλά και κάθε συστηµατικής κλινικής προσέγγισης. Παράλληλα, ως ανάδραση αλλά και ως συµπληρωµατική της
τεκµηριωµένης πρακτικής, έχει αναδυθεί διεθνώς και το αίτηµα της τεκµηρίωσης µέσα από
την πρακτική, της αποθησαύρισης δηλαδή δεδοµένων µέσα από την καθηµερινή εµπειρία των
κλινικών «πρώτης γραµµής». Η επιτυχία στην συνάντηση των φαινοµενικά ασύµβατων αυτών
όρων φαίνεται να αποτελεί και τη Λυδία λίθο της αποτελεσµατικότητας και της αποδοτικότητας των υπηρεσιών και πολιτικών για την προστασία των παιδιών. Κι ακόµα, αναπαριστά µια
πραγµατική πρόκληση θεωρητικά, επιστηµολογικά αλλά και στην εφαρµοσµένη πρακτική,
καθώς δηµιουργεί πολλαπλά πεδία δηµιουργικού αναστοχασµού των δεδοµένων κάθε επιµέρους επιστηµονικού κλάδου και κάθε πεδίου εφαρµογής τους. Ιδιαίτερα, µάλιστα, σε µια περίοδο οικονοµικής κρίσης η ανάγκη για µεγιστοποίηση του λόγου κόστους – οφέλους των
εργαλείων παρέµβασης αλλά και της εν γένει διαρκούς επικαιροποίησης των εφαρµοζόµενων
γνώσεων και τεχνικών καθίσταται περισσότερο από ποτέ αναγκαία για την αξιοποίηση των
ούτως ή άλλως σε σπανή πόρων ανθρώπινων και υλικών των συστηµάτων παιδικής
προστασίας. Με αυτήν την έννοια, η έρευνα B.E.C.A.N., µια από τις µεγαλύτερες πρωτογενείς
ερευνητικές εργασίες πάνω στο πρόβληµα της κακοποίησης – παραµέλησης των παιδιών, µια
έρευνα σε αντιπροσωπευτικό δείγµα του γενικού παιδικού πληθυσµού 9 Βαλκανικών χωρών
που ανήλθε σε 60.000 παιδιά και τους γονείς τους, µια έρευνα που επιπρόσθετα συµπεριέλαβε
πάνω από 1000 φορείς και οργανισµούς παιδικής προστασίας που δέχονται καταγγελίες
κακοποίησης – παραµέλησης παιδιών, επιχειρεί να συνεισφέρει όχι µόνο στην αποτύπωση της
έκτασης και των χαρακτηριστικών του φαινοµένου στα Βαλκάνια. Αποπειράται να ανατρέψει
µια κατάσταση αποσπασµατικότητας, εµπειρισµού και παράλληλων, µη-διαλεγόµενων
επιστηµονικών λόγων και πρακτικών συντείνοντας στην διεπιστηµονικότητα και
διακλαδικότητα, στην διάχυση της πληροφόρησης για τις πλέον σύγχρονες γνώσεις και
πρακτικές στο πεδίο αυτό, στην προαγωγή της ικανότητας της επιστηµονικής κοινότητας και
των υπηρεσιών στην αναγνώριση και αντιµετώπιση του φαινοµένου αλλά και στην
ευαισθητοποίηση της κοινής γνώµης και των κέντρων λήψης αποφάσεων µε γνώµονα πάντα
την πλέον συντονισµένη, την σύµφωνη µε την πλέον σύγχρονη τεχνογνωσία και την πλέον
αποτελεσµατική προστασία των παιδιών από κάθε µορφής βία ή θυµατοποίηση.
Γιώργος Νικολαΐδης
Ψυχίατρος,
MD, MA, MSc, PhD
Δ/ντης Δ/νσης Ψυχικής Υγείας & Κοινωνικής Πρόνοιας
Κέντρο για την Μελέτη & την Πρόληψη της Κακοποίησης - Παραµέλησης των Παιδιών
Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού
Πέµπτη 13 Σεπτεµβρίου 2012
08:30-09:00: Εγγραφές
09:00-10:00: Εναρκτήρια Διάλεξη - Χαιρετισµοί:
Ανδρέας Λυκουρέντζος, Υπουργός Υγείας **
Αντώνης Ρουπακιώτης, Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και
Ανθρωπίνων Δικαιωµάτων*
Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος, Υπουργός Παιδείας*
Θεόδωρος Παπαθεοδώρου, Υφυπουργός Παιδείας*
Φωτεινή Σκοπούλη, Υφυπουργός Υγείας*
Χριστίνα Παπανικολάου, Γενική Γραµµατεία Δηµόσιας Υγείας*
Ευθυµία Μπέκου, Γενική Γραµµατεία Πρόνοιας*
Βασίλειος Κουλαΐδης, Γενικός Γραµµατέας Παιδείας*
Γεώργιος Μόσχος, Βοηθός Συνηγόρου του Πολίτη, Επικεφαλής του Κύκλου
Προστασίας των Δικαιωµάτων του Παιδιού
Γεώργιος Νικολαΐδης, Ψυχίατρος, Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού
10:00-11:30: Αποτελέσµατα της έρευνας B.E.C.A.N. στην Ελλάδα
Έρευνα πεδίου αυτοαναφερόµενων εµπειριών θυµατοποίησης παιδιών
Κική Πετρουλάκη, Ψυχολόγος, Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού
Έρευνα αναφερόµενων κρουσµάτων θυµατοποίησης παιδιών
Σάκης Ντιναπόγιας, Ψυχολόγος, Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού
Διεύθυνση-Σχολιασµός:
Ράνια Μαχαίρα, Ψυχίατρος - Παιδοψυχίατρος, επ. συν.,
Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού
11:30-12:00: Διάλειµµα καφέ
12:00-13:30: Διεύθυνση: Αθανάσιος Τζαβάρας
Συµπεράσµατα από την έρευνα για την επίπτωση και επιπολασµό
της κακοποίησης και της παραµέλησης των παιδιών
Prof. Kevin Browne, University of Nottingham, United Kingdom
Ηθική και δεοντολογία στην έρευνα και στην πρακτική σύµφωνα
µε τις προβλέψεις της Σύµβασης για τα δικαιώµατα των παιδιού
των Ηνωµένων Εθνών
Donata Bianchi, Instituto degli Innocenti-UNICEF, Italy
Ούτε µε ένα τριαντάφυλλο...
Αθανάσιος Τζαβάρας, Ψυχίατρος- Ψυχαναλυτής, Οµότιµος Καθηγητής
Πανεπιστηµίου Αθηνών
13:30-14:30: Ελαφρύ γεύµα
*
* Έχουν προσκληθεί
Πέµπτη 13 Σεπτεµβρίου 2012
14:30-16:00: Διεύθυνση: Γεράσιµος Κολαΐτης
Φιλική προς το παιδί Δικαιοσύνη: Ένα µοντέλο διεπιστηµονικής
και διακλαδικής αντιµετώπισης της σεξουαλικής κακοποίησης
των παιδιών κάτω από την ίδια στέγη
Dr. Bragi Gudbrandsson, Governmental Agency for Child Protection,
Iceland
Η απαγόρευση της σωµατικής τιµωρίας δεν είναι αρκετή: Απαιτείται
η προαγωγή εναλλακτικών µεθόδων ανατροφής από τους γονείς
Prof. Paul Durning, University of Paris X Nanterre, France
Παρεµβάσεις προαγωγής ψυχικής υγείας µε οικογένειες παιδιών
µε κίνδυνο
Γεράσιµος Κολαΐτης, Παιδοψυχίατρος, Επίκουρος Καθηγητής Ψυχιατρικής,
Διευθυντής Παιδοψυχιατρικής Κλινικής Πανεπιστηµίου Αθηνών
16:00-16:30: Διάλειµµα καφέ
16:30-18:00: Διεύθυνση: Χριστίνα Ζαραφωνίτου
Η ηµιµάθεια είναι επικίνδυνη: Παρατηρήσεις σχετικά µε τις
πολιτικές για την έρευνα που αφορούν στη βία σε βάρος των παιδιών
Dr. Bert Van Puyenbroeck, Child and Family Agency, Belgium
Επιδηµιολογική επιτήρηση του φαινοµένου και των συστηµάτων
ανταπόκρισης στα κρούσµατα κακοποίησης των παιδιών. Μοτίβα
των αποφάσεων και επιλογών
Dr. John Fluke, American Humane Association, Child Protection Services
Research Center, USA
Η χρησιµότητα της ερευνητικά τεκµηριωµένης κοινωνικής πολιτικής
στην αντιµετώπιση της κακοποίησης των παιδιών
Χριστίνα Ζαραφωνίτου, Καθηγήτρια Εγκληµατολογίας, Πάντειο Πανεπιστήµιο
Παρασκευή 14 Σεπτεµβρίου 2012
09:00-10:30: Έρευνα πεδίου αυτοαναφερόµενων εµπειριών θυµατοποίησης παιδιών
Επίπτωση, επιπολασµός και παράγοντες συσχετίσεων της
κακοποίησης των παιδιών στην Κροατία
Prof., Marina Ajdukovic, Ivan Rimac, Miroslav Rajter, Nica Susac,
University of Zagreb, Croatia
Επίπτωση, επιπολασµός και τύποι κακοποίησης και παραµέλησης
παιδιών σε δείγµα παιδιών σχολικής ηλικίας στη Βουλγαρία
Prof. Vaska Stancheva-Popkostadinova, Stefka Chincheva, Stanislava
Stoyanova, Jordan Kalcev, Victoria Sotirov, South-West University
‘Neofit Rilski’, Bulgaria
Επιδηµιολογική µελέτη του B.E.C.A.N. για την κακοποίηση και
παραµέληση των παιδιών σε παιδιά σχολικής ηλικίας στην πΓΔΜ
Prof. Marija Raleva, Izabela Filov. Liljana Trpchevska, Aleksandra Coneva,
Dimitrinka Jordanova Peshevska, Kadri Haxihamza, Florijan Naumov,
University Clinic of Psychiatry, Former Yugoslav Republic of Macedonia
10:30-11:00: Διάλειµµα καφέ
11:00-12:30: Έρευνα πεδίου αυτοαναφερόµενων εµπειριών θυµατοποίησης παιδιών
Τα διδάγµατα από την έρευνα B.E.C.A.N. στην Σερβία
Prof. Veronika Ispanovic-Radojkovic, Lazar Tenjovic, Natasa Hanak,
Ana Vlajkovic, University of Belgrade, Serbia
Επίπτωση και επιπολασµός της κακοποίησης και παραµέλησης
των παιδιών στην Βοσνία Ερζεγοβίνη
Prof. Jelena Brkic Smigoc, University of Sarajevo, Bosnia & Herzegovina
Ποσοτικά δεδοµένα για την κακοποίηση και παραµέληση των παιδιών
και οι συνέπειές τους στις πολιτικές για την ευηµερία του παιδιού
στην Ρουµανία
Prof. Maria Roth, Imola Antal, Agnes David-Kacso, Elemer Mezei,
Corina Voicu, Gabriella Tonk, Babes- Bolyai University, Romania
12:30-14:00: Έρευνα αναφερόµενων κρουσµάτων θυµατοποίησης παιδιών
Έρευνα για τα αναφερόµενα κρούσµατα κακοποίησης και
παραµέλησης των παιδιών στην Κροατία: Τι έχουµε µάθει;
Prof. Marina Ajdukovic, Ivan Rimac, Jelena Ogresta, Lea Skokandic,
University of Zagreb, Croatia
Παρασκευή 14 Σεπτεµβρίου 2012
Ευρήµατα από την έρευνα που αποκόµισε η Βουλγαρία. Επίπτωση
και επιπολασµός των αναφερόµενων κρουσµάτων της κακοποίησης
και παραµέλησης των παιδιών στη Βουλγαρία
Prof. Vaska Stancheva - Popkostadinova, South-West University
"Neofit Rilski", Bulgaria
Αναφορά των κρουσµάτων κακοποίησης και παραµέλησης των παιδιών
στη πΓΔΜ: Ευρήµατα έρευνας των περιστατικών που παραπέµφθηκαν
σε Ιατρικές και Κοινωνικές Υπηρεσίες σε εθνικό επίπεδο
Prof. Marija Raleva, Izabela Filov. Liljana Trpchevska, Aleksandra Coneva,
Dimitrinka Jordanova Peshevska, Kadri Haxihamza, Florijan Naumov,
University Clinic of Psychiatry, Former Yugoslav Republic of Macedonia
14:00-15:00: Ελαφρύ γεύµα
15:00-17:00: Έρευνα πεδίου αυτοαναφερόµενων εµπειριών θυµατοποίησης παιδιών
Συµπεράσµατα από το την έρευνα B.E.C.A.N. της Τουρκίας
Dr. Zeynep Olmezoglu, Ambulance and Emergency Physicians Association, Turkey
Ευρήµατα από την Έρευνα B.E.C.A.N. στην Αλβανία
Dr. Enila Cenko, Prof. Edlira Haxhiymeri, Children’s Human Rights Centre, Albania
Όταν τα παιδιά προσεγγίζουν τις ερευνήτριες: Θέµατα ηθικής
και δεοντολογίας
Γιούλη Παπανικολάου, Κοινωνική Λειτουργός, Μαρία Ψαράκου, Ψυχολόγος,
Ινστιτούτο Υγείας Παιδιού
Διάγνωση παιδικής κακοποίησης: Φως στη σκοτεινή όψη ενός
κοινωνικού προβλήµατος
Κάτια Χατζηγεωργίου, Παιδοψυχίατρος, Μέλος επ. Δικ. Ψ/Χ Παίδων και Εφήβων
17:00-17:30: Διάλειµµα καφέ
17:30-18:00: Κλείσιµο / Συµπεράσµατα
Γεώργιος Νικολαΐδης, Ψυχίατρος, Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού
ΓΕΝΙΚEΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡIΕΣ
Ηµεροµηνία διεξαγωγής 13-14 Σεπτεµβρίου 2012
Τόπος διεξαγωγής President Hotel, Αθήνα
Web site www.president.gr
Επίσηµη γλώσσα
Η επίσηµη γλώσσα του συνεδρίου είναι η Ελληνική.
Θα υπάρξει ταυτόχρονη µετάφραση κατά την διάρκεια παρουσίασης των ξένων οµιλητών
Γραµµατεία Συνεδρίου
Triaena Tours & Congress S.A. Έφη Παπασταυροπούλου
Συγγρού 206, Καλλιθέα • 176 72 Αθήνα • Tηλ: 210-7499300, 337 • Fax: 210-7705752
E-mail: efip@triaenatours.gr • Website: www.triaenatours.gr