‫ﺳﯿﻤﺎی ﺑﺨﺶ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت در اﯾﺮان‬
‫)‪(1382‬‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬
‫ﻋﻨﻮان‬
‫ﺻﻔﺤﻪ‬
‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫‪1‬‬
‫‪ -1‬وﺿﻌﯿﺖ ﻣﻮﺟﻮد‬
‫‪2‬‬
‫‪ -1-1‬ﻣﺨﺎﺑﺮات‬
‫‪2‬‬
‫‪ -2-1‬ﺻﻨﻌﺖ ﻧﺮم اﻓﺰار‬
‫‪8‬‬
‫‪ -3-1‬ﺻﻨﻌﺖ ﺳﺨﺖ اﻓﺰار‬
‫‪10‬‬
‫‪ -4-1‬ﺑﺎزار ﺻﻨﺎﯾﻊ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‬
‫‪13‬‬
‫‪ -5-1‬ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﺘﺨﺼﺺ‬
‫‪16‬‬
‫‪ -6-1‬آﻣﻮزش‬
‫‪18‬‬
‫‪ -7-1‬ﺟﻤﻊ ﺑﻨﺪی‬
‫‪24‬‬
‫‪ -2‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺟﺪاول و ﻧﻤﻮدارﻫﺎ‬
‫‪27‬‬
‫‪ -3‬ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻣﺆاﺧﺬ‬
‫‪28‬‬
‫‪0‬‬
‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﺑﺎ ﺑﯿﺶ از ﻧﯿﻢ ﻗﺮن ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی )‪ (1327-1382‬از ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺗـﺮﯾﻦ ﮐﺸـﻮرﻫﺎی‬
‫در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد و از ﺳﻮی دﯾﮕـﺮ ﺑـﺎ ﺗﺠﺮﺑـﻪ ﺑـﯿﺶ از ﭼﻬـﺎر دﻫـﻪ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ )‪ (1341-1382‬ﻧﯿﺰ در زﻣﺮه اوﻟﯿﻦ ﮐﺸـﻮرﻫﺎی در ﺣـﺎل ﺗﻮﺳـﻌﻪ در اﯾـﻦ زﻣﯿﻨـﻪ‬
‫ﺟﺎی ﻣﯽ ﮔﯿﺮد وﻟﯽ ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻃﻮﻻﻧﯽ در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی و در ﺑﻬـﺮه ﮔﯿـﺮی از ﮐـﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ ﻧـﻪ‬
‫ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﮐﻤﯿﻨﻪ رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺨﺶ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ در ﮐﺸﻮر دﺳﺖ ﻧﯿﺎﻓﺘﻪ ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ اﻣﺮوز در‬
‫ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ آن ﭼﻪ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﺎﺷـﺪ و در ﻗﯿـﺎس ﺑـﺎ دﯾﮕـﺮ ﮐﺸـﻮرﻫﺎی در ﺣـﺎل ﺗﻮﺳـﻌﻪ و ﺣﺘـﯽ‬
‫ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻣﻨﻄﻘـﻪ )ﮐـﻪ دارای ﺳـﺎﺑﻘﻪ ای ﻧـﻪ ﭼﻨـﺪان ﻃـﻮﻻﻧﯽ در اﯾـﻦ ﻣـﻮارد ﻫﺴـﺘﻨﺪ( ﺑـﻪ ﻫـﯿﭻ وﺟـﻪ‬
‫رﺿﺎﯾﺖ ﺑﺨﺶ ﻧﯿﺴﺖ و در ﻃـﯽ اﯾـﻦ دوران ﻃـﻮﻻﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳـﺘﮕﺬاران و ﻣﺠﺮﯾـﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻫـﺎ ﻧـﻪ ﺗﻨﻬـﺎ‬
‫ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ اﻧﺪ ﭘﺎﯾﻪ ﻫﺎی اﯾﺠﺎد ﺻﻨﻌﺖ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت را در ﮐﺸﻮر اﯾﺠﺎد ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺣﺘـﯽ در اراﺋـﻪ‬
‫‪1‬‬
‫ﺧﺪﻣﺎت و ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮی ﻣﻨﺎﺳﺐ از اﯾﻦ ﻓﻨﺎوری ﺿﻌﻒ ﻫﺎ و ﮐﺎﺳﺘﯽ ﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪدی در ﻫﻤﻪ ﺑﺨـﺶ ﻫـﺎ از‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ و دوﻟﺘﯽ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯽ ﺧﻮرد‪.‬‬
‫‪ -1‬وﺿﻌﯿﺖ ﻣﻮﺟﻮد‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﺸـﻮرﻫﺎی ﻋﻀـﻮ ‪ OECD‬در ﺳـﺎل ‪ 1998‬ﻓﻨـﺎوری اﻃﻼﻋـﺎت ﺗﺮﮐﯿﺒـﯽ از ﺻـﻨﺎﯾﻊ‬
‫ﺳﺎﺧﺖ و ﺧﺪﻣﺎت اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﻗـﺎدر ﺑـﻪ ﺿـﺒﻂ‪ ،‬اﻧﺘﻘـﺎل و ﻧﺸـﺎن دادن داده ﻫـﺎ و اﻃﻼﻋـﺎت از ﻃﺮﯾـﻖ‬
‫روش ﻫﺎی اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس اﯾﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺻﻨﺎﯾﻊ ﺳﺎﺧﺖ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪:‬‬
‫ ﺻﻨﺎﯾﻌﯽ ﮐﻪ وﻇﯿﻔﻪ ﭘﺮدازش و ﺑﺮﻗﺮاری ارﺗﺒﺎط از ﺟﻤﻠﻪ اﻧﺘﻘﺎل و ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻃﻼﻋﺎت را اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ‬‫ ﺻﻨﺎﯾﻌﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮدازش اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ‪ ،‬اﻧﺪازه ﮔﯿﺮی و ﯾﺎ ﺿﺒﻂ ﯾﮏ ﭘﺪﯾﺪه‬‫ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﯾﺎ ﮐﻨﺘﺮل ﯾﮏ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺑﭙﺮدازﻧﺪ‪.‬‬
‫در زﻣﯿﻨﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﻧﯿﺰ ﻣﻮاردی ﺟﺰ ﺧﺪﻣﺎت ‪ ICT‬ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫‪ -‬ﻗﺎدر ﺑﻪ ﭘﺮدازش اﻃﻼﻋﺎت و ﺑﺮﻗﺮاری ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از وﺳﺎﯾﻞ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﭼﺎرﭼﻮب اﯾﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﻮﻟﻔﻪ ﻫﺎی اﺻﻠﯽ ﻓﻨـﺎوری اﻃﻼﻋـﺎت ﻋﺒﺎرﺗﻨـﺪ از ﻧـﺮم اﻓـﺰار‪ ،‬ﺳـﺨﺖ اﻓـﺰار و‬
‫ﻣﺨﺎﺑﺮات ﮐﻪ وﺿﻌﯿﺖ ﻫﺮﯾﮏ در ﮐﺸﻮر ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫‪ -1-1‬ﻣﺨﺎﺑﺮات‬
‫در اﯾﺮان ﺷﺮﮐﺖ ﻣﺨﺎﺑﺮات اﯾﺮان دارای اﻧﺤﺼﺎر ﮐﺎﻣﻞ در اراﺋﻪ ﺧﺪﻣﺎت ارﺗﺒﺎﻃﯽ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ در‬
‫ﭼﺎرﭼﻮب ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﻮم ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﺸﻮر اﯾﻦ اﻧﺤﺼﺎر در ﺣﺎل ﺗﻐﯿﯿﺮ اﺳﺖ و ﺑﺎ ﺗﺎﺳﯿﺲ ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﻨﻈﯿﻢ‬
‫ﻣﻘﺮرات و ارﺗﺒﺎﻃﺎت رادﯾﻮﯾﯽ ﮐﺸﻮر)‪ y‬اﻃﻼﻋﺎت یﻓﻨ ﺎور‪ ( Regulatory Author‬اﯾﻦ اﻣﺮ وارد ﻣﺮﺣﻠﻪ‬
‫ﺟﺪﯾﺪی ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﻧﻘﺶ ﺷﺮﮐﺖ ﻣﺨﺎﺑﺮات ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﺎﻣﯿﻦ ﺑﺴﺘﺮ ارﺗﺒﺎﻃﺎت داده ای و ﺷﺒﮑﻪ‬
‫زﯾﺮﺑﻨﺎﯾﯽ ﻣﺤﺪود ﻣﯽ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫ﺷﺮﮐﺖ ﻣﺨﺎﺑﺮات اﯾﺮان ﺗﻨﻬﺎ اراﺋﻪ دﻫﻨﺪه ﺧﺪﻣﺎت در زﻣﯿﻨﻪ ﺧﻄﻮط ﺗﻠﻔﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺷﺒﮑﻪ‬
‫ﻣﺨﺎﺑﺮات اﯾﺮان در ﺳﺎل ‪ 1374‬ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ ‪ 5‬ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺧﻂ ﺑﻮده ﮐﻪ اﯾﻦ رﻗﻢ ﺗﺎ ﭘﺎﯾﺎن ﺳﺎل ‪ 1381‬ﺑﻪ ﺣﺪود‬
‫‪ 12‬ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺧﻂ ﺗﻠﻔﻦ ﺛﺎﺑﺖ و در ﻧﯿﻤﻪ اول ﺳﺎل ‪ 1382‬ﺑﻪ ﺑﯿﺶ از ‪ 13‬ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺧﻂ ﺗﻠﻔﻦ ﺛﺎﺑﺖ‬
‫‪2‬‬
‫رﺳﯿﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﮐﻪ ﺑﺎ رﺷﺪی ﻣﻌﺎدل ‪12‬درﺻﺪ در ﺣﺎل اﻓﺰاﯾﺶ اﺳﺖ ‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺿﺮﯾﺐ ﻧﻔﻮذ ﺗﻠﻔﻦ‬
‫ﺛﺎﺑﺖ در اﯾﺮان ﺑﺮای ﻫﺮ ‪ 100‬ﻧﻔﺮ در ﺳﺎل‪ 1380‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 15/77‬و در ﺳﺎل ‪ 1381‬ﻣﻌﺎدل ‪ 18/66‬ﻣﯽ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺿﻤﻦ آﻧﮑﻪ ﺿﺮﯾﺐ ﻧﻔﻮذ ﺗﻠﻔﻦ ﺛﺎﺑﺖ در ﺑﺰرگ ﺗﺮﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﮐﺸﻮر )ﺗﻬﺮان( ﻣﻌﺎدل ‪ 35/24‬درﺻﺪ‬
‫اﺳﺖ ‪ .‬ﺑﺮﻃﺒﻖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻮﺟﻮد ﺗﻌﺪاد ﺗﻠﻔﻦﻫﺎی ﺛﺎﺑﺖ در اﯾﺮان ﺗﺎ دو ﺳﺎل آﯾﻨﺪه )‪ (1384‬ﺑﻪ‬
‫‪20‬‬
‫ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺧﻂ ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﯿﺪ‪ .‬ﻧﻤﻮدار‪ 1‬ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ ﺧﻄﻮط ﺗﻠﻔﻦ ﻫﺎی ﺛﺎﺑﺖ ﻧﺼﺐ ﺷﺪه در ﮐﺸﻮر‬
‫ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﺎ ﭘﺎﯾﺎن ﺳﺎل ‪ 1380‬ﺗﻌﺪاد ‪ 31893‬روﺳﺘﺎ در ﮐﺸﻮر از ارﺗﺒﺎط ﺗﻠﻔﻨﯽ ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪ‬
‫ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ رﻗﻢ ﺣﺪود ‪ 46‬درﺻﺪ از ﮐﻞ روﺳﺘﺎﻫﺎی دارای ﺳﮑﻨﻪ و درﺣﺪود ‪ 88‬درﺻﺪ روﺳﺘﺎﻫﺎی‬
‫ﺑﺎﻻی ‪ 20‬ﺧﺎﻧﻮار ﮐﺸﻮر را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ دﻫﺪ ‪.‬‬
‫ﻧﻤﻮدار ‪ -1‬ﺗﻌﺪاد ﺧﻄﻮط ﺗﻠﻔﻦ ﺛﺎﺑﺖ ﻧﺼﺐ ﺷﺪه در ﮐﺸﻮر‬
‫‪14000‬‬
‫‪12000‬‬
‫‪10000‬‬
‫‪8000‬‬
‫‪6000‬‬
‫‪4000‬‬
‫‪2000‬‬
‫‪0‬‬
‫‪1382‬‬
‫‪1380‬‬
‫‪1378‬‬
‫‪1376‬‬
‫‪1374‬‬
‫‪1372‬‬
‫‪1369‬‬
‫‪1365‬‬
‫‪1357‬‬
‫ﻣ‪Ĥ‬ﺧﺬ ‪ :‬ﺷﺮﮐﺖ ﻣﺨﺎﺑﺮات اﯾﺮان‬
‫ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮش ﺷﺒﮑﻪ ﻣﺨﺎﺑﺮاﺗﯽ در ﮐﺸﻮر‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ﺧﻄﻮط دﯾﺠﯿﺘﺎﻟﯽ ﺗﻠﻔﻦ ﻫﺎی ﺛﺎﺑﺖ ﻧﯿﺰ‬
‫اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در ﺳﺎل ‪ 1370‬ﺗﻨﻬﺎ در ﺣﺪود ‪ 12/5‬درﺻﺪ از ﺧﻄﻮط ﺗﻠﻔﻦ ﺛﺎﺑﺖ دﯾﺠﯿﺘﺎﻟﯽ ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫ﮐﻪ اﯾﻦ ﻧﺴﺒﺖ در ﺳﺎل ‪ 1381‬ﺑﻪ ﺣﺪود ‪ 88‬درﺻﺪ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ‪ .‬در زﻣﯿﻨﻪ ﺷﺒﮑﻪ ارﺗﺒﺎﻃﺎت‬
‫ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﻧﯿﺰ ﻫﻢ اﮐﻨﻮن دو ﻣﺮﮐﺰ ﺳﻮﺋﯿﭽﯿﻨﮓ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ دﯾﺠﯿﺘﺎﻟﯽ در ﺗﻬﺮان ﺑﺎ ﻣﺠﻤﻮع ﻇﺮﻓﯿﺖ‬
‫‪ 22000‬ﭘﻮرت در ﺣﺎل ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺳﻮﻣﯿﻦ ﻣﺮﮐﺰ ﻧﯿﺰ در ﺷﯿﺮاز ﺑﺎ ﻇﺮﻓﯿﺖ ‪ 9840‬ﭘﻮرت‬
‫راه اﻧﺪازی ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺿﻤﻦ آن ﮐﻪ در راﺳﺘﺎی ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺳﺎزی ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎی ﻣﺨﺎﺑﺮاﺗﯽ ﮐﺸﻮر ﻧﯿﺰ اﻗﺪاﻣﺎﺗﯽ از ﺟﻤﻠﻪ ﺻﺪور‬
‫ﻣﺠﻮز ﺑﺮای ﺗﺎﺳﯿﺲ و ﺑﻬﺮه ﺑﺮداری از ﺷﺒﮑﻪ ﺗﻠﻔﻦ ﺛﺎﺑﺖ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه و ﻫﻔﺖ ﺷﺮﮐﺖ از ﺑﺨﺶ‬
‫‪3‬‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ)ﭼﻬﺎر ﺷﺮﮐﺖ اﺻﻠﯽ و ﺳﻪ ﺷﺮﮐﺖ ذﺧﯿﺮه( ﺷﺮاﯾﻂ ﻻزم ﺟﻬﺖ درﯾﺎﻓﺖ ﻣﺠﻮز ﻣﺬﮐﻮر را اﺣﺮاز‬
‫ﻧﻤﻮده اﻧﺪ ‪.‬‬
‫در ﺑﺨﺶ ﻣﺨﺎﺑﺮات اﯾﺮان از ﺳﻪ ﮐﺎﻧﺎل ارﺗﺒﺎﻃﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ‪:‬‬
‫ ﮐﺎﻧﺎل ﻫﺎی ﻣﺎﯾﮑﺮووﯾﻮ‪ :‬ﺗﻌﺪاد ﮐﺎﻧﺎل ﻫﺎی ﻣﺎﯾﮑﺮوﯾﻮ در ﮐﺸﻮر در ﺳﺎل ‪ 1380‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 448‬ﻫﺰار ﺑﻮده‬‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ ﮐﺎﻧﺎل ﻫﺎی ﻓﯿﺒﺮ ﻧﻮری‪ :‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻃﻮل ﺷﺒﮑﻪ ﮐﺎﺑﻞ ﻓﯿﺒﺮ ﻧﻮری در اﯾﺮان ‪ 23000‬ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ‬‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ ﮐﺎﻧﺎل ﻫﺎی ﻣﺎﻫﻮاره ای‪ :‬در ﺣﺪود ‪ 3500‬ﻣﺪار ﻣﺎﻫﻮاره ای راه اﻧﺪازی ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ارﺗﺒﺎط ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬‫ﺑﺎ ‪ 48‬ﮐﺸﻮر را ﻣﯿﺴﺮ ﻣﯽ ﺳﺎزد‪ .‬در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺎﻫﻮاره ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﺎ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻪ اﯾﺴﺘﮕﺎه زﻣﯿﻨﯽ و ‪ 6‬ﻣﺎﻫﻮاره ﮐﻪ ﺑﺮ ﻓﺮاز اﻗﯿﺎﻧﻮس ﻫﻨﺪ و آﺗﻼﻧﺘﯿﮏ ﻗﺮار دارد‪ ،‬ﺻﻮرت‬
‫ﻣﯽ ﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫در اﯾﺮان ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺗﻠﻔﻦ ﻫﻤﺮاه از ﻧﺴﻞ دوم اﺳﺖ و از ﺳﯿﺴﺘﻢ ‪ GSM‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ‬
‫)ﻧﯿﻤﻪ اول ‪ (1382‬ﺷﺒﮑﻪ ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺳﯿﺎر ﺷﺮﮐﺖ ﻣﺨﺎﺑﺮات اﯾﺮان ﺑﺎ ﻇﺮﻓﯿﺘﯽ ﻣﻌﺎدل دوﻣﯿﻠﯿﻮن و ‪416‬‬
‫ﻫﺰار و‪ 779‬ﻣﺸﺘﺮک در ﺑﯿﺶ از ‪ 493‬ﺷﻬﺮ ﮔﺴﺘﺮده ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻋﻼوه ﺑﺮ آن ‪ 55‬درﺻﺪ از ﺷﻬﺮﻫﺎ و‬
‫‪ 7148‬ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ از ﺟﺎدهﻫﺎی ﮐﺸﻮر ﺗﺤﺖ ﭘﻮﺷﺶ ﺗﻠﻔﻦ ﻫﻤﺮاه ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺿﺮﯾﺐ ﻧﻔﻮذ ﺗﻠﻔﻦ ﻫﻤﺮاه در اﯾﺮان ‪ 3/34‬درﺻﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﺿﺮﯾﺐ ﻧﻔﻮذ ﺗﻠﻔﻦ ﻫﻤﺮاه در ﺑﺰرگ ﺗﺮﯾﻦ ﺷﻬﺮ‬
‫ﮐﺸﻮر )ﺗﻬﺮان( ﻣﻌﺎدل ‪ 15/54‬درﺻﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﺷﺮﮐﺖ ﻣﺨﺎﺑﺮات ﺑﻨﺎ دارد ﺗﺎ ﺳﻪ ﺳﺎل آﯾﻨﺪه ‪ 10‬ﻣﯿﻠﯿﻮن‬
‫ﺧﻂ دﯾﮕﺮ داﯾﺮ ﻧﻤﺎﯾﺪ ﮐﻪ از اﯾﻦ ﻣﯿﺎن ‪ 5‬ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺧﻂ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎی ‪ SMS‬و ‪ WAP‬ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺗﺎزﮔﯽ ﻓﻌﺎل ﮔﺮدﯾﺪه اﻧﺪ‪ .‬در ﻧﻤﻮدار ‪ 2‬ﺗﻌﺪاد ﺳﯿﻢ ﮐﺎرت ﻫﺎی‬
‫ﻣﻮﺟﻮد در ﺳﺎل ﻫﺎی اﺧﯿﺮ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪4‬‬
‫ﻧﻤﻮدار‪ -2‬ﺗﻌﺪاد ﺳﯿﻢ ﮐﺎرت ﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در ﮐﺸﻮر‬
‫‪3000000‬‬
‫‪1000000‬‬
‫ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺳﻴﻢ ﻛﺎﺭﺕ‬
‫‪2000000‬‬
‫‪0‬‬
‫‪1382‬‬
‫‪1381‬‬
‫‪1380‬‬
‫‪1378‬‬
‫‪1379‬‬
‫‪1377‬‬
‫ﻣ‪Ĥ‬ﺧﺬ ‪ :‬ﺷﺮﮐﺖ ﻣﺨﺎﺑﺮات اﯾﺮان‬
‫در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮای اﻓﺰاﯾﺶ ﮐﯿﻔﯿﺖ اﯾﻦ ﺧﻄﻮط در دﺳﺖ اﺟﺮا اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺑﺮﺧﯽ‬
‫از ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﺧﺎورﻣﯿﺎﻧﻪ و ﺷﻤﺎل آﻓﺮﯾﻘﺎ اﯾﺮان رﺗﺒﻪ ﻫﻔﺘﻢ را از ﻧﻈﺮ ﻧﺮخ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﺗﻠﻔﻦ ﺛﺎﺑﺖ و‬
‫ﻫﻤﺮاه دارا ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺟﺪول ‪ 1‬ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ اﯾﻦ اﻣﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺟﺪول ‪ -1‬ﺿﺮﯾﺐ ﻧﻔﻮذ ﺗﻠﻔﻦ ﺛﺎﺑﺖ و ﻫﻤﺮاه در اﯾﺮان در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ‬
‫ﺑﺎ ﺑﺮﺧﯽ از ﮐﺸﻮر ﻫﺎی ﺧﺎورﻣﯿﺎﻧﻪ و ﺷﻤﺎل آﻓﺮﯾﻘﺎ‪1381-‬‬
‫ﺛﺎﺑﺖ ﻫﻤﺮاه‬
‫ﻧﺎم ﮐﺸﻮر‬
‫رﺗﺒﻪی ﻫﻤﺮاه‬
‫‪42‬‬
‫اﻣﺎرات ﻣﺘﺤﺪه ﻋﺮﺑﯽ ‪35‬‬
‫‪1‬‬
‫‪20‬‬
‫‪29‬‬
‫ﺗﺮﮐﯿﻪ‬
‫‪2‬‬
‫‪10‬‬
‫‪5‬‬
‫ﻣﻐﺮب‬
‫‪3‬‬
‫‪6‬‬
‫‪13‬‬
‫اردن‬
‫‪4‬‬
‫‪4‬‬
‫‪14‬‬
‫ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن‬
‫‪5‬‬
‫‪4‬‬
‫‪9‬‬
‫ﻣﺼﺮ‬
‫‪6‬‬
‫‪3/34 18/66‬‬
‫اﯾﺮان‬
‫‪7‬‬
‫‪1‬‬
‫‪9‬‬
‫ﺳﻮرﯾﻪ‬
‫‪8‬‬
‫ﻣﺂﺧﺬ ‪http:// www.shci.ir :‬‬
‫ﺑﺮاﺳﺎس اﻋﻼم ﺷﺮﮐﺖ ﻣﺨﺎﺑﺮات ﺧﻄﻮط ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﻓﯿﺒﺮ ﻧﻮری ﺑﻪﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮدهای در ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان و ﺑﺮﺧﯽ‬
‫ﺷﻬﺮﻫﺎی ﺑﺰرگ و ﻧﯿﺰ در ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺑﯿﻦ ﺷﻬﺮی ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪﻃﻮری ﮐﻪ در ﺣﺎل‬
‫ﺣﺎﺿﺮ ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺑﯿﻦ ﻣﺮاﮐﺰ ﻣﺨﺎﺑﺮاﺗﯽ در داﺧﻞ ﺷﻬﺮﻫﺎی ﺑﺰرگ ﻋﻤﺪﺗﺎ از ﻃﺮﯾﻖ ﻓﯿﺒﺮ ﻧﻮری ﺑﺮﻗﺮار‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯾﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﺮای ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺧﻄﻮط ﻓﯿﺒﺮ ﻧﻮری در دﺳﺖ اﺟﺮا اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ از آن ﻫﺎ‬
‫ﻣﻮرد ﺑﻬﺮهﺑﺮداری ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬از آن ﺟﻤﻠﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﻣﻮارد زﯾﺮ را ﻧﺎم ﺑﺮد‪ :‬ﻃﺮح ﺷﺒﮑﻪ ﻓﯿﺒﺮ ﻧﻮری‬
‫‪5‬‬
‫ﭼﻨﺪ ﻣﻨﻈﻮره در ‪ 25‬اﺳﺘﺎن ﮐﺸﻮر‪ ،‬ﺧﻂ ﺷﻤﺎل‪ -‬ﺟﻨﻮب ‪ ،‬ﺗﻬﺮان‪ -‬اﺻﻔﻬﺎن و ﯾﺰد‪ -‬ﺑﻨﺪرﻋﺒﺎس و ﺧﻂ‬
‫ﺷﺮﻗﯽ‪ -‬ﻏﺮﺑﯽ و ﺧﻂ ﻓﺠﯿﺮه ﺟﻬﺖ ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﻪ ﺷﺒﮑﻪ ﻓﯿﺒﺮ ﻧﻮری ‪ ،FLAG‬ﮐﻪ اﯾﺮان را از‬
‫ﻏﺮب ﺑﻪ ﻓﺮاﻧﮑﻔﻮرت در آﻟﻤﺎن و از ﺷﺮق ﺑﻪ ﺷﺎﻧﮕﻬﺎی در ﭼﯿﻦ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ اﯾﻦ ﺷﺒﮑﻪ از ‪ 33‬ﺷﻬﺮ‬
‫اﯾﺮان ﻣﯽ ﮔﺬرد ‪.‬‬
‫وزارت ﭘﺴﺖ و ﺗﻠﮕﺮاف و ﺗﻠﻔﻦ ﺑﺎ درک اﻫﻤﯿﺖ ﺣﯿﺎﺗﯽ اﯾﺠﺎد ﺷﺒﮑﻪﻫﺎی ارﺗﺒﺎﻃﯽ‪ ،‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی‬
‫ﮔﺴﺘﺮدهای ﺟﻬﺖ اﯾﺠﺎد و ﮔﺴﺘﺮش زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎی ﻻزم ﺑﺮای ﺷﺒﮑﻪ ﻣﻠﯽ دﯾﺘﺎ آﻣﺎده ﮐﺮده و دردﺳﺖ‬
‫اﺟﺮا دارد‪ .‬در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ ﺷﺒﮑﻪ ﻣﻠﯽ دﯾﺘﺎ ﺗﺎ ﭘﺎﯾﺎن ﺳﺎل ‪ 1381‬در ﺑﯿﺶ از ‪ 185‬ﺷﻬﺮ ﺑﺎ ﻇﺮﻓﯿﺖ‬
‫‪ 20000‬ﭘﻮرت‪ ،‬ﻧﺼﺐ و راهاﻧﺪازی ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻇﺮﻓﯿﺖ در اﻧﺘﻬﺎی ﺳﺎل ‪ 1383‬ﺑﻪ ﺑﯿﺶ از ‪60000‬‬
‫ﭘﻮرت ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﯿﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه ﻗﺎﺑﻞ ﺑﻬﺮهﺑﺮداری ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮان ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺗﺎ اﻧﺘﻬﺎی‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﻮم ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎدی‪ ،‬اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﮐﺸﻮر)‪ ( 1383‬ﺑﻪ ﺑﯿﺶ از ‪ 15‬ﻣﯿﻠﯿﻮن ﮐﺎرﺑﺮ‬
‫ﻣﯽرﺳﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻇﺮﻓﯿﺖ اﺗﺼﺎﻻت داﺧﻞ ﺷﻬﺮی در ﺳﺎل ‪ 155 Mbps ،1380‬ﺑﻮده ﮐﻪ در ﺳﺎل ‪ 1381‬ﺑﻪ‬
‫‪ 80Gbps‬رﺳﯿﺪه اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻮرد اﺗﺼﺎﻻت ﺑﯿﻦ ﺷﻬﺮی اﯾﻦ ﻇﺮﻓﯿﺖ در اﻧﺘﻬﺎی ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﻮم ﺗﻮﺳﻌﻪ‬
‫اﻗﺘﺼﺎدی ‪ ،‬اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﮐﺸﻮر )ﺳﺎل‪ ( 1383‬از ‪ 155Mbps‬ﺑﻪ ‪) 2/5Gbps‬ﺑﯿﺶ از ‪ 16‬ﺑﺮاﺑﺮ(‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﯿﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻣﯿﺰان ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ اﯾﺮان در اﯾﻦ ﻋﺮﺻﻪ ﺑﻪ ﻗﺮار ﺟﺪول ‪ 2‬ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪:‬‬
‫ﺟﺪول ‪ -2‬وﺿﻌﯿﺖ ﻋﻤﻠﮑﺮد و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ ای ﺟﻬﺖ ﮔﺴﺘﺮش زﯾﺮﺳﺎﺧﺖ ﻫﺎی ارﺗﺒﺎﻃﯽ‬
‫ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ‬
‫ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ‬
‫ﺳﺎل ‪1383‬‬
‫ﺳﺎل ‪1382‬‬
‫‪300‬‬
‫‪80Gbps‬‬
‫‪3/4Gbps‬‬
‫‪60000‬‬
‫‪67000‬‬
‫‪185‬‬
‫ــــ‬
‫‪80Gbps‬‬
‫‪80Gbps‬‬
‫‪682Mbps 1/1Gbps‬‬
‫‪15000‬‬
‫‪35000‬‬
‫‪17000‬‬
‫‪40000‬‬
‫ﺗﻮﻗﻒ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﺒﮑﻪ ‪X.25‬‬
‫ﺳﺎل ‪1381‬‬
‫ﺳﺎل ‪1380‬‬
‫ﺳﺎل ‪1379‬‬
‫‪120‬‬
‫‪155Mbps‬‬
‫‪155Mbps‬‬
‫‪700‬‬
‫‪2000‬‬
‫‪60‬‬
‫‪2Mbps‬‬
‫‪30Mbps‬‬
‫‪195‬‬
‫‪195‬‬
‫‪17000‬‬
‫ﺗﻌﺪاد ﺷﻬﺮﻫﺎی ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﺷﺒﮑﻪ ﻣﻠﯽ دﯾﺘﺎ‬
‫ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻫﺮ ارﺗﺒﺎط ﺷﻬﺮی‬
‫ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺧﻄﻮط ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ‬
‫ﺗﻌﺪاد ﻣﺸﺘﺮﮐﯿﻦ ﺧﻄﻮط ﭘﺮ ﺳﺮﻋﺖ‬
‫ﺗﻌﺪاد ﭘﻮرتﻫﺎی ﻣﻨﺼﻮﺑﻪ‬
‫ﺗﻌﺪاد ﭘﻮرتﻫﺎی ﻣﻨﺼﻮﺑﻪ ‪X.25‬‬
‫ﻣﺂﺧﺬ‪ :‬ﺷﺮﮐﺖ ﻣﺨﺎﺑﺮات اﯾﺮان‬
‫‪.١‬‬
‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺷﻬﺮﻫﺎ‪ ،‬ﺷﻬﺮکﻫﺎی ﺻﻨﻌﺘﯽ‪ ،‬ﻣﻨﺎﻃﻖ آزاد‪ ،‬ﻣﺮرﻫﺎ و ﺟﺰاﯾﺮ ﮐﯿﺶ‪ ،‬ﻗﺸﻢ‪ ،‬ﺧﺎرک و ‪ ...‬ﺗﺤﺖ ﭘﻮﺷﺶ ﺷﺒﮑﻪ ﻣﻠﯽ دﯾﺘﺎ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪6‬‬
‫‪1‬‬
‫ﯾﮑﯽ از ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﻣﺮاﮐﺰ ﻣﺨﺎﺑﺮاﺗﯽ ﻣﺎﻫﻮارهای در ﺳﻄﺢ ﺧﺎورﻣﯿﺎﻧﻪ‪ ،‬در ﺷﻬﺮ ﺑﻮﻣﻬﻦ واﻗﻊ در ‪35‬‬
‫ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮی ﺷﻤﺎل ﺗﻬﺮان ﻗﺮار دارد‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺮﮐﺰ‪ ،‬ﺧﺪﻣﺎﺗﯽ را ﺑﻪ ‪ 1250‬ﮐﺎﻧﺎل ﺗﻠﻔﻦ اراﺋﻪ ﻣﯽدﻫﺪ و‬
‫ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺗﻠﻔﻦ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ را ﺑﺎ اروﭘﺎ‪ ،‬آﻓﺮﯾﻘﺎ و آﺳﯿﺎ ﺑﺮﻗﺮار ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻃﺒﻖ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮﺟﻮد‪ ،‬اﯾﺮان از ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎی ﻣﺎﻫﻮارهای ﻣﺘﻌﺪدی ﻣﺜﻞ ﻣﺎﻫﻮاره ﻫﻮاﺷﻨﺎﺳﯽ‬
‫‪ NOVA-AVHRR‬و ﻣﺎﻫﻮاره ﻫﺎی ﺳﻨﺠﺶ از دور اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﺜﻞ ‪LANDSAT‬‬
‫و‪ SPOT‬و ﺳﻪ اﯾﺴﺘﮕﺎه زﻣﯿﻨﯽ ﻣﺎﻫﻮارهای ﻣﺨﺎﺑﺮاﺗﯽ )‪ (Intelsat‬در اﻗﯿﺎﻧﻮس آرام و ‪ Inmarsat-A‬در‬
‫اﻗﯿﺎﻧﻮس ﻫﻨﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﻃﺮح ﻣﺎﻫﻮاره ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﻣﺴﺘﻘﻞ زﻫﺮه را ﻧﯿﺰ در دﺳﺖ ﺑﺮرﺳﯽ دارد‪.‬‬
‫ﻃﺒﻖ آﻣﺎر اﻋﻼم ﺷﺪه از ﺳﻮی وزارت ﭘﺴﺖ و ﺗﻠﮕﺮاف و ﺗﻠﻔﻦ ﺑﻪ ‪ U‬اﻃﻼﻋﺎت یﻓﻨ ﺎور در زﻣﯿﻨﻪ‬
‫ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎی ﻣﺨﺎﺑﺮاﺗﯽ ﺗﻌﺪاد ﮐﺎرﺑﺮان اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ در اﯾﺮان ﺑﯿﺶ از ‪ 2/8‬ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ رﺷﺪ‬
‫ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ ‪ 200‬درﺻﺪ ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﯿﺸﺘﺮ اﯾﻦ ﮐﺎرﺑﺮان )‪ 2/4‬ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ( از ﻃﺮﯾﻖ ‪ Dial-up‬و ﺑﺎ‬
‫ﺧﺪﻣﺖ دﻫﯽ ﺑﯿﺶ از ‪ 370‬ﻣﺮﮐﺰ اراﺋﻪ ﮐﻨﻨﺪه ﺧﺪﻣﺎت )‪) (ISP‬ﮐﻪ ‪ 50‬ﺷﺮﮐﺖ درﺟﻪ ﯾﮏ و ﻣﺎﺑﻘﯽ درﺟﻪ‬
‫‪ 2‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ(‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدی ﮐﺎﻓﯽﻧﺖ اﻣﮑﺎن اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ‬
‫را ﺑﺮای ﮐﺎرﺑﺮان ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺿﻤﻦ آن ﮐﻪ اﻣﮑﺎن ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮی از ﺧﻄﻮط اﺳﺘﯿﺠﺎری ﺑﺎ ﭘﻬﻨﺎی‬
‫ﺑﺎﻧﺪ‪ 64 Kbps‬ﺗﺎ‬
‫‪ 2 Mbps‬ﻧﯿﺰ وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫اﺧﯿﺮا ﺷﺮﮐﺖ ﻣﺨﺎﺑﺮات اﯾﺮان اﻗﺪاﻣﺎﺗﯽ را ﺟﻬﺖ ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی دوﻟﺘﯽ اﺗﺼﺎل ﺑﻪ اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ و ﻧﯿﺰ اراﺋﻪ‬
‫ﻣﺠﻮز ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺑﺮای راهاﻧﺪازی اﻧﻮاع ﺧﺪﻣﺎت اﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺼﻮﺑﻪ ﺷﻮراﯾﻌﺎﻟﯽ‬
‫اﻧﻘﻼب ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ اﻧﺠﺎم داده اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺠﻮزﻫﺎ ﺑﺮای ﺗﺄﻣﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ارﺗﺒﺎط اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﭘﺮﺳﺮﻋﺖ و‬
‫ﺧﺪﻣﺎت ﺗﻠﻔﻦ اﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ داﺧﻞ ﺑﻪ ﺧﺎرج داده ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﺼﻮﺑﻪ ﻣﺬﮐﻮر در ﻣﻮرد ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﭼﻬﺎر زﻣﯿﻨﻪ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ‬
‫ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﺗﺎﻣﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ارﺗﺒﺎط اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﭘﺮﻇﺮﻓﯿﺖ )‪(ICP‬‬
‫‪ -2‬واﮔﺬاری ﺧﺪﻣﺎت ﺗﻠﻔﻦ اﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ )‪(VOIP‬‬
‫‪ -3‬اﯾﺠﺎد ﻣﺠﺘﻤﻊ ﺧﺪﻣﺎت اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ )‪(IDC‬‬
‫‪ -4‬اراﺋﻪ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪﻣﺎت ﻧﻘﻄﻪ دﺳﺘﺮﺳﯽ اﻧﺘﻬﺎﺋﯽ )‪(PAP‬‬
‫‪7‬‬
‫ﺿﻮاﺑﻂ ﺻﺪور ﻣﺠﻮز و ﺗﻌﺮﻓﻪ ﻫﺎی اراﺋﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﻧﯿﺰ ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﺪوﯾﻦ ﮔﺮدﯾﺪه اﻧﺪ وﻟﯽ ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ ﮔﺬﺷﺖ‬
‫ﯾﮏ ﺳﺎل )اردﯾﺒﻬﺸﺖ ‪ (1381‬از ﺗﺼﻮﯾﺐ و ﺗﺪوﯾﻦ ﻣﻘﺮرات ﻣﺬﮐﻮر ﻫﻨﻮز در ﻋﻤﻞ روﻧﺪ دﻗﯿﻖ و ﻗﻄﻌﯽ و‬
‫ﺷﻔﺎﻓﯽ ﺑﺮای ﺻﺪور ﻣﺠﻮز ‪ ISP‬ﻫﺎ و ‪ ICP‬ﻫﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﯽ ﺷﻮد و ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی اراﺋﻪ ﮐﻨﻨﺪه ﺧﺪﻣﺎت‬
‫درﺧﺼﻮص ﻋﺪم ﺻﺮاﺣﺖ ﮐﺎﻓﯽ ﻣﺠﻮزﻫﺎی درﯾﺎﻓﺘﯽ‪ ،‬راﻫﮑﺎرﻫﺎی اﺟﺮاﺋﯽ ﺑﺮﻗﺮاری ﻓﯿﻠﺘﺮﯾﻨﮓ و ﻧﺤﻮه‬
‫ﻧﻈﺎرت دوﻟﺖ ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎی ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﻣﺸﮑﻼﺗﯽ را ﻣﻄﺮح ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﻌﺮﻓﻪﻫﺎی ﺷﺮﮐﺖ ﻣﺨﺎﺑﺮات‪ ،‬اﻣﻮر دﯾﺘﺎ در ﺳﺎل ‪ 1382‬ﺑﻬﺎی اراﺋﻪ ﺧﺪﻣﺎت اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﺑﻪ ﺷﺮح‬
‫ﺟﺪول ‪ 3‬اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﺟﺪول ‪ -3‬ﺑﻬﺎی اراﺋﻪ ﺧﺪﻣﺎت اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ‬
‫ردﯾﻒ ﭘﻬﻨﺎی ﺑﺎﻧﺪ و ﺳﺮﻋﺖ ﺗﻌﺮﻓﻪ ﻣﺎﻫﺎﻧﻪ )رﯾﺎل(‬
‫‪3/600/000‬‬
‫‪1‬‬
‫‪64Kbps‬‬
‫‪7/200/000‬‬
‫‪2‬‬
‫‪128 Kbps‬‬
‫‪12/000/000‬‬
‫‪3‬‬
‫‪256 Kbps‬‬
‫‪21/000/000‬‬
‫‪4‬‬
‫‪512 Kbps‬‬
‫‪38/400/000‬‬
‫‪5‬‬
‫‪1Mbps‬‬
‫‪70/000/000‬‬
‫‪6‬‬
‫‪2 Mbps‬‬
‫‪132/000/000‬‬
‫‪7‬‬
‫‪4 Mbps‬‬
‫‪252/000/000‬‬
‫‪8‬‬
‫‪8 Mbps‬‬
‫ﻣ‪Ĥ‬ﺧﺬ ‪www.DCI.ir :‬‬
‫ﺗﻌﺮﻓﻪﻫﺎی ﻓﻮق دارای ‪20‬درﺻﺪ ﺗﺨﻔﯿﻒ ﺑﺮای ﻣﺮاﮐﺰ داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ‪ ،‬ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ و ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ‬
‫ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﻣﺤﺮوم ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺪود ‪ 100‬ﺷﺮﮐﺖ در اﯾﺮان در اﻣﺮ ﺷﺒﮑﻪﺳﺎزی ﻓﻌﺎل ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺷﺒﮑﻪﻫﺎﯾﯽ را ﻧﺼﺐ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ‬
‫اﻏﻠﺐ ﺑﺎ ﮐﺎﺑﻞﻫﺎی ‪ CAT5‬و ﺑﻪﺻﻮرت ﺷﺒﮑﻪﻫﺎی ﻣﺤﻠﯽ اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﺪرﯾﺞ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﯿﺒﺮﻧﻮری و‬
‫ﻧﯿﺰ ﺷﺒﮑﻪﻫﺎی ﺑﯽﺳﯿﻢ آﻏﺎز ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻢاﮐﻨﻮن ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ در ﻫﻤﻪ ﺷﺮﮐﺖﻫﺎ و ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ ﺷﺒﮑﻪﻫﺎی ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮی وﺟﻮد دارد‪ .‬ارزش اﯾﻦ ﺑﺎزار‬
‫ﺑﺮای ﺳﺎل ‪1381‬ﺣﺪود ‪100‬ﻣﯿﻠﯿﻮن دﻻر ﺗﺨﻤﯿﻦ زده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ رﺷﺪ ﺳﺎﻟﯿﺎﻧﻪ ‪ 25‬درﺻﺪی دارد‪.‬‬
‫ﻋﻤﺪه ﺗﺮﯾﻦ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی ﺧﺎرﺟﯽ ﮐﻪ در ﺑﺎزار ﺗﺠﻬﯿﺰات ﺷﺒﮑﻪ ﮐﺸﻮر ﻓﻌﺎﻟﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ اﻫﻤﯿﺖ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ‬
‫از ﺳﯿﺴﮑﻮ‪ 3COM ،‬و ‪. D-link‬‬
‫‪8‬‬
‫‪ -2-1‬ﺻﻨﻌﺖ ﻧﺮم اﻓﺰار‬
‫ﺻﻨﻌﺖ ﻧﺮم اﻓﺰار اﯾﺮان ﯾﮑﯽ از ﮐﻠﯿﺪی ﺗﺮﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﻫﺎی ﺻﻨﻌﺖ اﻃﻼﻋﺎت یﻓﻨ ﺎور اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮای رﺷﺪ‬
‫ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی ﻧﺮم اﻓﺰاری‪ ،‬وﺟﻮد ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻫﺎی اﻧﺴﺎﻧﯽ و ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻫﺎی ﮐﻢ راه اﻧﺪازی و ﺗﻮﺳﻌﻪ ای ﻧﻘﻄﻪ‬
‫ﻗﻮت ﻣﺤﺴﻮب‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬وﻟﯽ ازﺳﻮی دﯾﮕﺮ ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﻣﺤﺪود ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﻣﻌﻨﻮی در ﺑﺮﺧﯽ زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎ‬
‫ﻣﻮاﻧﻊ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ را ﺑﺮ ﺳﺮراه ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آن ﻫﺎ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫دوﻟﺖ ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺣﻤﺎﯾﺖ و ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ از ﺻﻨﻌﺖ ﻧﺮماﻓﺰار اﻗﺪاﻣﺎت ﮔﺴﺘﺮدهای را اﻧﺠﺎم داده ﮐﻪ از اﯾﻦ‬
‫ﻣﯿﺎن ﻣﯽﺗﻮان اﯾﻦ ﻣﻮارد را ﺑﺮﺷﻤﺮد‪:‬‬
‫ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﺮماﻓﺰار ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از ﻓﻨﺎوریﻫﺎی ﻣﻄﺮح‬‫ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﻣﺎﻟﯽ از ﺷﺮﮐﺖﻫﺎی ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨﺪه ﻧﺮماﻓﺰار‬‫‪ -‬ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﻣﻌﻨﻮی ﺑﺮای ﮐﻠﯿﻪ ﻧﺮماﻓﺰارﻫﺎی ﺗﻮﻟﯿﺪ داﺧﻞ‪ ،‬ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮرای اﺳﻼﻣﯽ‬
‫در اداﻣﻪ اﯾﻦﮔﻮﻧﻪ اﻗﺪاﻣﺎت ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ دوﻟﺖ ‪ %1‬از ﮐﻞ ﺑﻮدﺟﻪ ﮐﺸﻮر را در اﺧﺘﯿﺎر ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻧﺮماﻓﺰار ﻗﺮار دﻫﺪ و ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری دراﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﺗﺎ ‪ %100‬اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﺑﺪ‪.1‬‬
‫ارزش ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺑﺎزار ﻧﺮماﻓﺰار اﯾﺮان ﺣﺪود ‪ 200‬ﻣﯿﻠﯿﻮن دﻻر ﺑﺮآورد ﻣﯿﮕﺮدد و ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‬
‫ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﺎزار ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﺎ ﺳﻘﻒ ‪ 500‬ﻣﯿﻠﯿﻮن دﻻر را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫از ﻣﺠﻤﻮع ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی ﺛﺒﺖ ﺷﺪه در ﺷﻮرای ﻋﺎﻟﯽ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ ﮐﺸﻮر ﺗﻨﻬﺎ ‪ %11‬ﺻﺮﻓﺎً ﻧﺮماﻓﺰاری و‬
‫‪ %70‬آن ﻫﺎ ﺑﺨﺸﯽ از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎﯾﺸﺎن ﻧﺮماﻓﺰاری اﺳﺖ‪ .‬ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ ارزان و ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﻢ ﺗﻮﻟﯿﺪ از‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﮔﺴﺘﺮش ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎ در اﯾﻦ ﺻﻨﻌﺖ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺷﺮﮐﺖﻫﺎی ﻧﺮماﻓﺰاری اﯾﺮان ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻮد ﺣﺎﺻﻠﻪ‪ ،‬ﮔﺴﺘﺮش ﺑﺎزار ﻧﺮماﻓﺰار‪،‬ﺟﻠﺐ‬
‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﻫﺎ و ﺑﺎﻻ ﺑﺮدن ﺳﻄﺢ ﺗﻮﻟﯿﺪات ﺧﻮد‪ ،‬ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﻫﻤﮑﺎری ﺑﺎ ﺷﺮﮐﺖﻫﺎی ﻓﻌﺎل در زﻣﯿﻨﻪ ﺻﻨﻌﺖ‬
‫ﻧﺮماﻓﺰار در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﻮرد ﺣﻤﺎﯾﺖ دوﻟﺖ ﻧﯿﺰ ﻫﺴﺖ‪.‬‬
‫اﮔﺮﭼﻪ در ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ دﻻﯾﻞ ﻣﺘﻌﺪد و ﻣﺸﮑﻼت ﺑﺮﻗﺮاری ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺧﺎرﺟﯽ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﭼﻨﺪان‬
‫ﻣﻮﻓﻖ ﻧﺒﻮده اﻧﺪ‪ .‬ﻃﺒﻖ آﻣﺎر ﻏﯿﺮرﺳﻤﯽ ﺻﺎدرات ﻧﺮم اﻓﺰار در ﺳﺎل ‪ 1375‬ﺣﺪود ﯾﮏ ﻣﯿﻠﯿﻮن دﻻر‬
‫ﺑﺮآورد ﻣﯽ ﺷﻮد و در ﻫﻤﺎن ﺳﺎل‪ 26‬ﻣﯿﻠﯿﻮن دﻻر ﺟﻬﺖ واردات ﻣﻠﺰوﻣﺎت ﻧﺮم اﻓﺰاری ﮔﺸﺎﯾﺶ اﻋﺘﺒﺎر‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪1&2 .Iran IT Report at www.IranITReport.com‬‬
‫‪9‬‬
‫ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ ﺗﻼش ﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪدﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ از ﺟﺎﻧﺐ ﻧﻬﺎدﻫﺎی رﺳﻤﯽ و دوﻟﺘﯽ و ﻏﯿﺮرﺳﻤﯽ و ﺻﻨﻔﯽ‬
‫ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻫﯿﭻ وﺟﻪ اﻃﻼع و آﻣﺎری ﺣﺘﯽ ﺗﺨﻤﯿﻨﯽ وﻟﯽ ﻣﻮﺛﻖ از ﻣﯿﺰان ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎی ﻧﺮم اﻓﺰاری در‬
‫ﻗﺎﻟﺐ ﺻﺎدرات ﻧﺮم اﻓﺰار در دﺳﺖ ﻧﯿﺴﺖ ‪ ،‬ﻫﺮﭼﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺧﺎرﺟﯽ اﯾﺠﺎد ﮔﺮدﯾﺪه ﯾﺎ در‬
‫ﺣﺎل ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮی اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ دﯾﮕﺮ ﮐﺸﻮرﻫﺎ‪ ،‬ﻫﻨﺪ و ﮐﺮه‪ ،‬ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮی در ﺻﻨﻌﺖ ﻧﺮماﻓﺰار‬
‫اﯾﺮان دارﻧﺪ‪ .‬زﻣﯿﻨﻪﻫﺎی ﻋﻤﺪه ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﺮماﻓﺰار در اﯾﺮان را ﻣﯽﺗﻮان در ﻣﻮارد آﻣﻮزﺷﯽ‪ ،‬اداری‪ ،‬ﻣﺎﻟﯽ‪،‬‬
‫ﺻﻨﻌﺘﯽ‪ ،‬ﺑﺎﻧﮑﺪاری‪ ،‬ﺑﯿﻤﻪ‪ ،‬ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ و ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺑﺮ ﺷﻤﺮد‪.‬‬
‫‪ -3-1‬ﺻﻨﻌﺖ ﺳﺨﺖ اﻓﺰار‬
‫ﭘﺲ از ﺟﻨﮓ و در دوران ﺑﺎزﺳﺎزی ﮐﺸﻮر‪ ،‬ﻣﺤﻮر ﺗﻮﺟﻪ و راﻫﺒﺮدﻫﺎ ﺑﺪانﺳﻮ ﻫﺪاﯾﺖ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬
‫داﺧﻠﯽ ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺑﻪﺷﺪت ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﺑﺪ و از آن ﺣﻤﺎﯾﺖ ﺑﻌﻤﻞ آﯾﺪ‪ .‬از اﯾﻦرو در ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺑﺨﺶﻫﺎ‪ ،‬ﺷﺮﮐﺖﻫﺎ‬
‫ﺑﻪ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری در ﺗﻮﻟﯿﺪ‪ ،‬ﺗﺸﻮﯾﻖ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻗﺎﻧﻮن ﺣﻤﺎﯾﺖ از ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻣﺠﻠﺲ رﺳﯿﺪ ﮐﻪ‬
‫ﻣﻄﺎﺑﻖ آن‪ ،‬ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺧﺎرﺟﯽ ﮐﻪ در داﺧﻞ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬اﺟﺎزه ورود ﺑﻪ ﮐﺸﻮر را ﻧﻤﯽﯾﺎﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ دوﻟﺖ ﯾﺎراﻧﻪﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪدی ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨﺪﮔﺎن در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ آنﻫﺎ اﺧﺘﺼﺎص‬
‫ارز ﺑﺎ ﻧﺮخ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﻮد‪ .‬در ﺳﺎل ‪ 1376‬ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ ‪ 270‬ﻗﺮارداد ﺟﻬﺖ ﻣﻮﻧﺘﺎژ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ ﻣﻨﻌﻘﺪ ﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻮﺟﺐ آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ ‪ 3‬ﻣﯿﻠﯿﻮن ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‪ ،‬ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ ‪ 250‬ﻫﺰار ﭼﺎﭘﮕﺮ‪ 514 ،‬ﺻﻔﺤﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ‪ 21 ،‬ﻫﺰار‬
‫ﺻﻔﺤﻪ ﮐﻠﯿﺪ‪ 248 ،‬ﮐﯿﺲ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮی و ‪ 69‬ﻫﺰار ‪ UPS‬در اﯾﺮان ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﺟﺪی از ﺗﻮﻟﯿﺪ‪ ،‬ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﯽ ﻫﻢ درﺑﺮداﺷﺖ‪ .‬از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﯿﺰان ﺗﻘﺎﺿﺎی ﺑﺴﯿﺎری از‬
‫ﻣﺤﺼﻮﻻت‪ ،‬ﺑﯿﺶ از ﻋﺮﺿﻪ آن اﺳﺖ و ﺑﻪدﻟﯿﻞ ﺗﻨﻮع و ﻗﯿﻤﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺧﺎرﺟﯽ‪ ،‬ﻗﺎﭼﺎق‬
‫ﻣﺤﺼﻮﻻت و ورود آنﻫﺎ ﺑﻪداﺧﻞ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ دوﻟﺖ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓﺖ ﺑﺮای ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ‬
‫اﯾﻦ ﻣﻌﻀﻞ‪ ،‬ﻣﻮاﻧﻊ ﻏﯿﺮ ﺗﻌﺮﻓﻪای را از ﻣﯿﺎن ﺑﺮدارد‪ ،‬ﺑﻪﻃﻮریﮐﻪ ﻫﺮ ﻓﺮد ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را‬
‫وارد ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﺠﻮزﻫﺎی ﺻﺎدره ﺑﺮای واردات ﺗﺠﻬﯿﺰات راﯾﺎﻧﻪای در ﺳﺎل ‪ ،1379‬ﺑﻪ ﺗﻔﮑﯿﮏ ﻧﻮع‬
‫ﻗﻄﻌﺎت‪ ،1‬ﺑﻪﺷﺮح ﺟﺪول ‪ 4‬اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪ ١‬ﻃﺮح ﺗﮑﻔﺎ‪ ،‬ﺷﺮاﯾﻂ ﻧﻮﯾﻦ و ﻧﻘﺶ ﺛﻨﺎرای‪ ،‬ﺷﺮﮐﺖ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎدرات ﻧﺮم اﻓﺰار ﺛﻨﺎرای‪ ،‬ﺷﻬﺮﯾﻮر ‪1381‬‬
‫‪-‬‬
‫‪10‬‬
‫ﺟﺪول ‪ -4‬ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی راﯾﺎﻧﻪ ای ﻋﻀﻮ‬
‫اﻧﺠﻤﻦ ﺻﻨﻔﯽ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮑﯽ ﻣﯿﻠﯿﻮن دﻻر‬
‫‪1/3‬‬
‫‪5/1‬‬
‫‪5/7‬‬
‫‪9‬‬
‫‪9/9‬‬
‫‪12/1‬‬
‫‪20/8‬‬
‫‪37/4‬‬
‫‪76/4‬‬
‫ﻣﻠﺰوﻣﺎت ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ و ﭼﺎﭘﮕﺮ‬
‫ﺗﺠﻬﯿﺰات ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮﻫﺎی ﺑﺰرگ‬
‫ﺗﺠﻬﯿﺰات ﺷﺒﮑﻪ‬
‫ﺗﺠﻬﯿﺰات وﯾﮋه ‪PLC‬‬
‫ﻓﻼﭘﯽ دﯾﺴﮏ و ﻧﻮار ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‬
‫ﺗﺠﻬﯿﺰات وﯾﮋه‬
‫ﭼﺎﭘﮕﺮ‬
‫ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮﻫﺎی ﻣﺘﻮﺳﻂ و ﮐﻮﭼﮏ‬
‫ﻗﻄﻌﺎت ‪CKD‬‬
‫ﺿﻤﻦ آن ﮐﻪ ارزش ﺻﺎدرات و واردات ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮﻫﺎ و ﻗﻄﻌﺎت و ﻟﻮازم اﻟﺤﺎﻗﯽ آن ﻫﺎ در‬
‫ﺳﺎﻟﻨﺎﻣﻪ آﻣﺎر ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺧﺎرﺟﯽ اﯾﺮان ﺑﺮﺣﺴﺐ ﮔﺮوه ﻫﺎی ‪ CPC‬ﺑﻪ ﺷﺮح ﺟﺪول ‪ 5‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺪول ‪ -5‬ارزش ﺻﺎدرات و واردات ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮﻫﺎ و ﻗﻄﻌﺎت و ﻟﻮازم اﻟﺤﺎﻗﯽ آن ﻫﺎ‬
‫ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﮔﺮوه ﻫﺎی ‪ CPC‬در ﺳﺎﻟﻨﺎﻣﻪ آﻣﺎر ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺧﺎرﺟﯽ اﯾﺮان‬
‫) ﻫﺰاررﯾﺎل(‬
‫ﮐﺪ ﮔﺮوه‬
‫‪CPC‬‬
‫ﺷﺮح‬
‫‪452‬‬
‫ﻣﺎﺷﯿﻦ ﻫﺎی ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﯽ )ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮﻫﺎ(‬
‫و ﻗﻄﻌﺎت و ﻟﻮازم اﻟﺤﺎﻗﯽ آن ﻫﺎ‬
‫ﮐﺪ‬
‫زﯾﺮﻃﺒﻘﻪ ﻫﺎی‬
‫‪CPC‬‬
‫ﺷﺮح‬
‫‪45210‬‬
‫‪45220‬‬
‫‪45230‬‬
‫‪45240‬‬
‫‪45250‬‬
‫‪45260‬‬
‫‪1379‬‬
‫‪1378‬‬
‫ﺻﺎدرات‬
‫واردات‬
‫‪350147‬‬
‫‪177812852‬‬
‫ﺻﺎدرات‬
‫‪1879713‬‬
‫‪1378‬‬
‫ﻣﺎﺷﯿﻦ ﻫﺎی )‪ ADP‬ﭘﺮدازش داده ﻫﺎ‬
‫ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ( ﺑﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ‬
‫آﻧﺎﻟﻮگ ﯾﺎ ﻫﯿﺒﺮﯾﺪ‬
‫ﻣﺎﺷﯿﻦ ﻫﺎی ‪ ADP‬دﯾﺠﯿﺘﺎل ﺑﺎ‬
‫ﺣﺪاﻗﻞ ﯾﮏ ‪) CPU‬دﺳﺘﮕﺎه ﭘﺮدازش‬
‫ﻣﺮﮐﺰی( و ورودی و ﺧﺮوﺟﯽ در ﯾﮏ‬
‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎی ﭘﺮدازش دﯾﺠﯿﺘﺎل ﺑﺮای‬
‫‪) ADP‬ﺷﺎﻣﻞ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎی دارای‬
‫ﺣﺎﻓﻈﻪ و ﯾﺎ ورودی ﯾﺎ ﺧﺮوﺟﯽ در ﯾﮏ‬
‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ(‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎی ورودی ﯾﺎ ﺧﺮوﺟﯽ اﻋﻢ از‬
‫اﯾﻦ ﮐﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺑﻘﯿﻪ ﺳﯿﺴﺘﻢ اراﺋﻪ‬
‫ﺷﺪه ﯾﺎ ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ و اﻋﻢ از اﯾﻦ ﮐﻪ‬
‫دارای ﺣﺎﻓﻈﻪ در ﯾﮏ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎﺷﺪ و‬
‫ﯾﺎ ﻧﺒﺎﺷﺪ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎی ذﺧﯿﺮه ﮐﻨﻨﺪه )ﺣﺎﻓﻈﻪ(‬
‫ﺑﺮای ‪ADP‬‬
‫ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺎﺷﯿﻦ آﻻت ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﯽ )ﺷﺎﻣﻞ‬
‫اﻃﻼع ﺧﻮان ﻫﺎی ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﯾﺎ ﻧﻮری‬
‫ﺻﺎدرات‬
‫‪1380‬‬
‫واردات‬
‫‪286671192‬‬
‫ﺻﺎدرات‬
‫‪418766‬‬
‫‪1379‬‬
‫ﺻﺎدرات‬
‫واردات‬
‫واردات‬
‫‪449461518‬‬
‫‪1380‬‬
‫واردات‬
‫واردات‬
‫ﺻﺎدرات‬
‫‪0‬‬
‫‪13351223‬‬
‫‪0‬‬
‫‪33542873‬‬
‫‪0‬‬
‫‪38323976‬‬
‫‪3163‬‬
‫‪8238249‬‬
‫‪1363409‬‬
‫‪4822608‬‬
‫‪24950‬‬
‫‪24629216‬‬
‫‪0‬‬
‫‪204259‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪.‬‬
‫‪.‬‬
‫‪0‬‬
‫‪65414402‬‬
‫‪0‬‬
‫‪104461870‬‬
‫‪.‬‬
‫‪163802402‬‬
‫‪8785‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪1223487‬‬
‫‪0‬‬
‫‪64664827‬‬
‫‪0‬‬
‫‪29517765‬‬
‫‪0‬‬
‫‪57766134‬‬
‫‪0‬‬
‫‪35954316‬‬
‫‪11‬‬
‫‪45270‬‬
‫‪45280‬‬
‫‪45290‬‬
‫و ﻣﺎﺷﯿﻦ ﻫﺎی اﻧﺘﻘﺎل داده ﻫﺎ ﺑﺮروی‬
‫رﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎی اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ(‬
‫ﻗﻄﻌﺎت و ﻟﻮازم اﻟﺤﺎﻗﯽ ﺑﺮای ﮐﺎﻻﻫﺎی‬
‫زﯾﺮﻃﺒﻘﺎت ‪45210‬ﺗﺎ ‪ ،45260‬ﺑﺠﺰ‬
‫اﻧﻮاع روﮐﺶ و اﻧﻮاع ﺟﻌﺒﻪ و ﻧﻈﺎﯾﺮ‬
‫آن ﻫﺎ ﺑﺮای ﺣﻤﻞ وﻧﻘﻞ‬
‫ﻣﺎﺷﯿﻦ ﻗﺮاﺋﺖ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﯾﺎ اﭘﺘﯿﮑﯽ‪،‬‬
‫ﻣﺎﺷﯿﻦ اﻧﺘﻘﺎل داده ﻫﺎ ﺑﻪ روی ﺣﺎﻣﻞ‬
‫داده ﻫﺎ ﻏﯿﺮﻣﺬﮐﺮ در ﺟﺎی دﯾﮕﺮ‬
‫ﻗﻄﻌﺎت و ﻟﻮازم اﻟﺤﺎﻗﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر‬
‫ﻣﺴﺎوی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای ﮐﺎر ﺑﺎ دو دﺳﺘﮕﺎه‬
‫ﯾﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﻣﺎﺷﯿﻦ ﻫﺎی زﯾﺮﻃﺒﻘﺎت‬
‫‪45210‬ﺗﺎ ‪45260‬‬
‫‪212192‬‬
‫‪60963853‬‬
‫‪450597‬‬
‫‪84457255‬‬
‫‪316290‬‬
‫‪121978153‬‬
‫‪126007‬‬
‫‪0‬‬
‫‪65707‬‬
‫‪0‬‬
‫‪48872‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪123101‬‬
‫‪0‬‬
‫‪396965‬‬
‫‪28653‬‬
‫‪108628‬‬
‫ﻣﺎﺧﺬ ‪ :‬آﻣﺎر ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺧﺎرﺟﯽ ﮐﺸﻮر ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﻫﺎی ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ رﺷﺘﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎ )‪ (ISIC‬و ﮐﺎﻻ ﻫﺎ و ﺧﺪﻣﺎت )‪،(CPC‬‬
‫ﻣﺮﮐﺰ آﻣﺎر اﯾﺮان ‪1378-80‬‬
‫در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺗﻨﻬﺎ ﺣﻤﺎﯾﺘﯽ ﮐﻪ ﻫﻢاﮐﻨﻮن از ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨﺪﮔﺎن داﺧﻠﯽ ﺑﻪﻋﻤﻞ ﻣﯽآﯾﺪ‪ ،‬اﺧﺬ ﺗﻌﺮﻓﻪﻫﺎی‬
‫ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﺮای ﮐﺎﻻﻫﺎی ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه وارداﺗﯽ اﺳﺖ و دوﻟﺖ اﻣﯿﺪوار اﺳﺖ ﮐﻪ از اﯾﻦ ﻃﺮﯾﻖ ﺑﺘﻮاﻧﺪ‬
‫ﻣﺸﮑﻼت ﻧﺎﺷﯽ از ﻗﺎﭼﺎق ﮐﺎﻻ را ﺣﻞ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺬﮐﻮر از ﮐﺸﻮرﻫﺎﯾﯽ ﭼﻮن ﮐﺮه‪ ،‬آﻟﻤﺎن‪ ،‬ﻓﺮاﻧﺴﻪ و ژاﭘﻦ ﺑﻪ اﯾﺮان وارد ﺷﺪه و‬
‫ﺷﺮﮐﺖﻫﺎی ﺳﻮﺋﺪی ﻧﯿﺰ در ﺣﻮزه ﺗﺎﻣﯿﻦ ﺗﺠﻬﯿﺰات ارﺗﺒﺎﻃﺎتراهدور اﯾﺮان‪ ،‬ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮی دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﺮﭼﻪ اﮐﻨﻮن ورود اﻧﻮاع ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮﻫﺎ ﺑﻪ داﺧﻞ ﮐﺸﻮر ﻣﺠﺎز اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎی ﻗﺒﻠﯽ‪،‬‬
‫ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮﻫﺎی ﺷﺨﺼﯽ ﺑﺎ ﻣﺎرک ﺗﺠﺎری در اﯾﺮان ﻧﺎﯾﺎب ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨﺪﮔﺎن داﺧﻠﯽ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮﻫﺎی ﺷﺨﺼﯽ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﮐﻞ ﺗﻘﺎﺿﺎی ﺑﺎزار را ﭘﺎﺳﺦ ﻣﯽدﻫﻨﺪ و ﺑﻪ ﺟﺰ‬
‫دراﯾﻮﻫﺎ و ﺗﺮاﺷﻪﻫﺎ‪ ،‬دﯾﮕﺮ ﻗﻄﻌﺎت ﻣﻮﻧﺘﺎژ داﺧﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ازﺟﻤﻠﻪ اﯾﻦ ﻗﻄﻌﺎت ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﻣﺎﻧﯿﺘﻮر‬
‫اﺷﺎره ﮐﺮد‪ .‬در اﯾﻦ ﺧﺼﻮص ﺣﺪود ‪ 10‬ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨﺪه در اﯾﺮان وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﺎﻧﯿﺘﻮرﻫﺎی‬
‫‪ CRT‬ﻣﻄﺎﺑﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی اﯾﻤﻨﯽ ‪ MPRII‬و ‪ TCO‬ﻣﺸﻐﻮﻟﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﺎرکﻫﺎی ﻣﺸﻬﻮر‬
‫ﻣﺎﻧﯿﺘﻮر را ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﺮده و ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﮐﻞ ﻧﯿﺎز ﺑﺎزار را ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻄﺎﺑﻖ دادهﻫﺎی آﻣﺎری‪ ،‬در ﺳﺎل ‪ 400/000 1379‬دﺳﺘﮕﺎه ﻣﺎﻧﯿﺘﻮر ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ‬
‫ﻫﻨﻮز ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪه ﻧﯿﺎز ﺑﺎزار در زﻣﯿﻨﻪ اﻧﻮاع ﺑﺮدﻫﺎ‪ CPU ،‬ﻫﺎ و اﻧﻮاع ﻣﺪلﻫﺎی ‪ RAM‬ﺑﺼﻮرت ﻗﺎﭼﺎق‬
‫ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮآورد ﻓﺮوش ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ ﺷﺨﺼﯽ در ﺳﺎل ‪ ،1381‬ﺣﺪود ﯾﮏ ﻣﯿﻠﯿﻮن دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻮده اﺳﺖ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ‬
‫ارزش ﺑﺎزار ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮﻫﺎی ﺷﺨﺼﯽ و ﻟﻮازم ﺟﺎﻧﺒﯽ آن ﻣﻌﺎدل رﻗﻤﯽ در ﺣﺪود ﯾﮏ ﻣﯿﻠﯿﺎرد دﻻر‬
‫اﺳﺖ و ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺣﺪود ‪ %20‬اﻓﺰاﯾﺶ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪12‬‬
‫ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﺎزار ﻣﺼﺮف ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ ﺷﺨﺼﯽ در اﯾﺮان‪ ،‬ﺑﻪﺻﻮرت زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫•‬
‫دوﻟﺖ )‪ %70‬ﺑﺎزار( ﺷﺎﻣﻞ‪:‬‬
‫‪-‬‬
‫ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی دوﻟﺘﯽ و وزارﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎ‬
‫‪-‬‬
‫ﻧﯿﺮوﻫﺎی اﻧﺘﻈﺎﻣﯽ‬
‫‪-‬‬
‫ﺑﺎﻧﮏﻫﺎ و ﺷﺮﮐﺖﻫﺎی ﺑﯿﻤﻪ‬
‫‪-‬‬
‫ﮐﺎرﺧﺎﻧﺠﺎت ﺑﺰرگ ﺗﻮﻟﯿﺪی‬
‫•‬
‫ﺑﻨﮕﺎهﻫﺎ و ﻣﺆﺳﺴﺎت ﮐﺎری ﻣﺘﻮﺳﻂ و ﮐﻮﭼﮏ ) ‪ %15‬ﺑﺎزار(‬
‫•‬
‫ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ) ‪ %15‬ﺑﺎزار(‬
‫ﺑﺮآورد ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ در اﯾﺮان ﺣﺪود ‪ 4/5‬ﻣﯿﻠﯿﻮن راﯾﺎﻧﻪ ﺷﺨﺼﯽ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ‬
‫ﻣﯿﺰان رﺷﺪ راﯾﺎﻧﻪ در ﺑﺨﺶﻫﺎی دوﻟﺘﯽ و ﺑﺨﺶﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏ ﺗﺠﺎری ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﯿﺰان‬
‫رﺷﺪ راﯾﺎﻧﻪ در ﺑﺨﺶ ﺧﺎﻧﮕﯽ‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎد ﺑﻮده و ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﯿﺰان ﻧﻔﻮذ اﯾﻦ ﻧﻮع ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮﺣﺪود ‪%6/9‬‬
‫اﺳﺖ و ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽﻫﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻧﺮخ در آﯾﻨﺪه ﻧﺰدﯾﮏ اﻓﺰاﯾﺶ ﺧﻮاﻫﺪ ﯾﺎﻓﺖ‪ ،‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﺗﻌﺪاد‬
‫راﯾﺎﻧﻪ ﻫﺎی روز آﻣﺪ و ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻤﺘﺮ از اﯾﻦ ﻣﻘﺪار ﺑﺮآورد ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -4-1‬ﺑﺎزار ﺻﻨﺎﯾﻊ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‬
‫اﮔﺮﭼﻪ اﯾﺮان ﺗﺤﻮﻻت و ﺑﺤﺮانﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی زﯾﺎدی را ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﮔﺬاﺷﺘﻪ و اﯾﻦ اﻣﺮ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻨﻔﯽ زﯾﺎدی‬
‫ﺑﺮ ﺑﺎزار ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت اﯾﺮان ﮔﺬارده ‪ ،‬اﻣﺎ در ﭘﯽ ﺛﺒﺎت ﻧﺴﺒﯽ اﻗﺘﺼﺎدی در ﭼﻨﺪ ﺳﺎل اﺧﯿﺮ‪ ،‬اﯾﻦ ﺑﺎزار‬
‫از رﺷﺪ ﺳﺮﯾﻊ و ﭼﺸﻤﮕﯿﺮی ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﯾﮑﯽ از وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎی ﺑﺎزار ‪ ICT‬را ﻣﯽ ﺗﻮان اﻧﺤﺼﺎر دوﻟﺖ در ﺻﻨﻌﺖ ﻣﺨﺎﺑﺮات داﻧﺴﺖ ﮐﻪ در‬
‫ﺳﺎل ﻫﺎی اﺧﯿﺮ ﺑﺎ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻫﺎی آزادﺳﺎزی دوﻟﺖ اﯾﻦ اﻧﺤﺼﺎر رو ﺑﻪ ﮐﺎﻫﺶ دارد‪ .‬درﻋﯿﻦ ﺣﺎل درﻣﯿﺎن‬
‫ﺑﺨﺸﯽ از دﺳﺖ اﻧﺪرﮐﺎران‪ ،‬ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن و ﺗﺼﻤﯿﻢ ﺳﺎزان ﻣﯽ ﺗﻮان ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﻮد ﮐﻪ ﺗﻼش دارﻧﺪ ﺗﺎ‬
‫ﺳﯿﺎﺳﺖ ﮔﺬاران را ﺑﻪ اﯾﺠﺎد ﯾﮏ ﺑﺎزار ﻣﺘﻌﺎدل ﻣﯿﺎن ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﯽ و ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺗﺮﻏﯿﺐ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‬
‫ﺑﺪﯾﻦ ﺻﻮرت ﮐﻪ دوﻟﺖ در زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎی اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺨﺎﺑﺮات‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﻤﮑﺎری و ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﺨﺶ‬
‫ﻧﯿﻤﻪ ﺧﺼﻮﺻﯽ و در زﻣﯿﻨﻪ ﻫﺎی ﻏﯿﺮ اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ‪ ،‬ﺑﺎ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ در ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎی ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ‬
‫‪ ICT‬ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬
‫‪13‬‬
‫از ﺳﻮی دﯾﮕﺮ دوﻟﺖ ﺑﺰرﮔﺘﺮﯾﻦ ﮐﺎرﻓﺮﻣﺎی ﺑﺨﺶ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ ﮐﺸﻮر ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﺿﻤﻦ آن ﮐﻪ‬
‫از ﻃﺮﯾﻖ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی ﺑﺰرگ دوﻟﺘﯽ ﻧﻘﺶ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه ای در ﺻﻨﻌﺖ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮏ و ﻣﺨﺎﺑﺮات ﮐﺸﻮر‬
‫دارد ‪ .‬ﺑﺮآورد ﺣﺠﻢ ﺑﺎزار ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت در اﯾﺮان ﮐﺎر ﭼﻨﺪان ﺳﺎدهای ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس‬
‫ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه از ﺳﻮی ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ دوﻟﺘﯽ و ﻏﯿﺮ دوﻟﺘﯽ‪ ،‬ارزش ﺑﺎزار ﻓﻨﺎوری‬
‫اﻃﻼﻋﺎت اﯾﺮان در آﻏﺎز ﻫﺰاره ﺳﻮم‪ ،‬ﺑﯿﻦ ﯾﮏ ﺗﺎ ﯾﮏوﻧﯿﻢ ﻣﯿﻠﯿﺎرد دﻻر ﺗﺨﻤﯿﻦ زده ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ‬
‫رﻗﻢ ﺳﺎﻻﻧﻪ از رﺷﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪14‬‬
‫ﻧﻤﻮﺩﺍﺭ‪ -۳‬ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺣﺠﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ‪ IT‬ﻛﺸﻮﺭ‬
‫‪١۶‬‬
‫‪١۴‬‬
‫ﺧﻮﺵ ﺑﻴﻨﺎﻧﻪ‬
‫ﺑﺪﺑﻴﻨﺎﻧﻪ‬
‫‪١٣٨۶‬‬
‫‪١٣٨۵‬‬
‫‪١٣٨۴‬‬
‫‪١٣٨٣‬‬
‫‪١٣٨٢‬‬
‫‪١٢‬‬
‫‪١٠‬‬
‫‪٨‬‬
‫ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩ ﺩﻻﺭ‬
‫‪۶‬‬
‫‪۴‬‬
‫‪٢‬‬
‫‪٠‬‬
‫‪١٣٨١‬‬
‫ﺳﺎﻝ‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس آﻣﺎر ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه از ﺳﻮی ﺷﻮرای ﻋﺎﻟﯽ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ ﮐﺸﻮر‪ 1،‬آﺧﺮﯾﻦ وﺿﻌﯿﺖ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی‬
‫ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮی ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﺷﺪه در ﺷﻮرای ﻋﺎﻟﯽ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ ﮐﺸﻮر ﮐﻪ اﺣﺮاز ﺻﻼﺣﯿﺖ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ‬
‫‪ 585‬ﺷﺮﮐﺖ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮی ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺟﺪول ‪ 6‬ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ ﺗﻌﺪاد ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎ در ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﺷﻮرای ﻋﺎﻟﯽ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ ﮐﺸﻮر ﻃﯽ ﺳﺎل ﻫﺎی اﺧﯿﺮ‬
‫ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺪول ‪ -6‬ﺗﻌﺪاد ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی راﯾﺎﻧﻪ ای‬
‫ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﺷﺪه در ﺷﻮراﯾﻌﺎﻟﯽ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ ﮐﺸﻮر‬
‫ﺳﺎل‬
‫‪1357‬‬
‫‪1367‬‬
‫‪1377‬‬
‫‪1378‬‬
‫‪1379‬‬
‫‪1380‬‬
‫‪1381‬‬
‫‪1382‬‬
‫ﺗﻌﺪاد ﺷﺮﮐﺖﻫﺎ‬
‫‪32‬‬
‫‪207‬‬
‫‪401‬‬
‫‪527‬‬
‫‪535‬‬
‫‪554‬‬
‫‪550‬‬
‫‪585‬‬
‫‪ -1‬ﺧﺒﺮﻧﺎﻣﻪ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ ‪ ،‬ﻧﺸﺮﯾﻪ دﺑﯿﺮﺧﺎﻧﻪ ﺷﻮرای ﻋﺎﻟﯽ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ‪ ،‬ﺳﺎل ﻫﯿﺠﺪﻫﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره ‪ ،86‬اردﯾﺒﻬﺸﺖ ‪1382‬‬
‫‪15‬‬
‫ﻧﻤﻮدار‪ 4‬ردهﺑﻨﺪی اﯾﻦ ﺷﺮﮐﺖﻫﺎ را ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎی ﺷﻮرای ﻋﺎﻟﯽ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ ﮐﺸﻮر در ﺳﺎل‬
‫‪ 1382‬ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪:‬‬
‫ﻧﻤﻮدار‪ -4‬رده ﺑﻨﺪی ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮑﯽ‬
‫‪300‬‬
‫‪252‬‬
‫‪250‬‬
‫‪214‬‬
‫‪200‬‬
‫‪150‬‬
‫‪69‬‬
‫‪100‬‬
‫‪50‬‬
‫‪50‬‬
‫‪0‬‬
‫ﺩﺭﺟﻪ ‪6‬‬
‫ﺩﺭﺟﻪ ‪4‬‬
‫ﺩﺭﺟﻪ ‪5‬‬
‫ﺩﺭﺟﻪ ‪1‬ﺗﺎ ‪3‬‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮری ﮐﻪ از ﻧﻤﻮدار ﻓﻮق ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﺷﺮﮐﺖﻫﺎی اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮑﯽ ﺑﺰرگ )درﺟﻪ ‪1‬ﺗﺎ ‪ (3‬اﻋﻢ از‬
‫ﺳﺨﺖ اﻓﺰاری ﯾﺎ ﻧﺮم اﻓﺰاری ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ‪ 50‬ﺷﺮﮐﺖ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ و از آن ﻣﯿﺎن ﻧﯿﺰ ﺗﺎﮐﻨﻮن در ﯾﮏ ﻃﺮح‬
‫آﻏﺎزﯾﻦ‪ ،‬ﻫﺸﺖ ﺷﺮﮐﺖ ﻧﺮماﻓﺰاری در زﻣﯿﻨﻪ ﺗﻀﻤﯿﻦ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ اﺧﺬ ﮔﻮاﻫﯿﻨﺎﻣﻪﻫﺎی ‪ISO9001‬‬
‫و اﻃﻼﻋﺎت یﻓﻨ ﺎور‪ Tick‬ﺷﺪهاﻧﺪ و ﺗﻌﺪاد ﺑﯿﺸﺘﺮی ﻫﻢ در ﺣﺎل اﺧﺬ آن ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﺑﺮ اﺳﺎس اﻃﻼﻋﺎت اﻧﺠﻤﻦ ﺻـﻨﻔﯽ ﺷـﺮﮐﺖﻫـﺎی اﻧﻔﻮرﻣـﺎﺗﯿﮑﯽ از ﺗﻌـﺪاد ‪ 381‬ﺷـﺮﮐﺖ‬
‫اﻧﺠﻤﻦ ﮐﻪ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻫﺎی ﻻزم را ﺗﮑﻤﯿﻞ ﮐﺮده اﻧﺪ و در ﯾﮏ ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﺣﻮزه از ﺣﻮزه ﻫﺎی زﯾﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿـﺖ‬
‫دارﻧﺪ‪ ،‬درﺻﺪ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﻫﺮﯾﮏ از ﺣﻮزه ﻫﺎ )ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺣﻮزه ﻫﺎی دﯾﮕﺮ( ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬در‬
‫ﺟﺪول ‪ 7‬آورده ﺷﺪه اﺳﺖ ‪:‬‬
‫ﺟﺪول ‪ -7‬ﺣﻮزه ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی راﯾﺎﻧﻪ ای ﻋﻀﻮ اﻧﺠﻤﻦ ﺻﻨﻔﯽ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮑﯽ‬
‫ردﯾﻒ‬
‫ﻧﻮع ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ‬
‫ﺗﻌﺪاد ﺷﺮﮐﺖ ﻓﻌﺎل‬
‫درﺻﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮐﻞ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎ‬
‫‪1‬‬
‫ﺳﺨﺖ اﻓﺰار‬
‫‪256‬‬
‫‪%67‬‬
‫‪2‬‬
‫ﻧﺮم اﻓﺰار‬
‫‪261‬‬
‫‪%68/5‬‬
‫‪3‬‬
‫اﻧﺘﻘﺎل داده و‪ISP‬‬
‫‪85‬‬
‫‪%22/3‬‬
‫‪4‬‬
‫ﻣﺸﺎوره‬
‫‪126‬‬
‫‪%33‬‬
‫‪5‬‬
‫اﺗﻮﻣﺎﺳﯿﻮن‬
‫‪37‬‬
‫‪%9/7‬‬
‫‪6‬‬
‫ﭘﺸﺘﯿﺒﺎﻧﯽ و آﻣﻮزش‬
‫‪168‬‬
‫‪%44‬‬
‫‪16‬‬
‫‪ -5-1‬ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﺘﺨﺼﺺ‬
‫ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺻﻨﻌﺖ ﻓﻨﺎوری ارﺗﺒﺎﻃﺎت و اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﻗﻮت اﯾﺮان در اﯾﻦ‬
‫ﺻﻨﻌﺖ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﻧﯿﺮوی ﮐﺎر ﻋﻼوه ﺑﺮ آن ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﻧﮕﻬﺪاری از ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎی‬
‫اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ و اﺑﺰارﻫﺎی ارﺗﺒﺎﻃﯽ و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ای ﻣﯽ ﭘﺮدازﻧﺪ‪ ،‬ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ اﯾﺠﺎد داﻧﺶ‪ ،‬اﯾﺪه و اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮرد‬
‫ﻧﯿﺎز ﺑﺮای ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎدی ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ اﻃﻼﻋﺎت را ﻧﯿﺰ دارﻧﺪ‪ .‬ﻣﯿﺰان ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ اﯾﻦ ﺑﺨﺶ درﺳﺎل‬
‫‪ 1381‬در ﺣﺪود ‪ 75.000‬ﻧﻔﺮ ﺑﺮآورد ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮش ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎی اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ و ارﺗﺒﺎﻃﯽ در ﮐﺸﻮر ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺑﺮای ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ در اﯾﻦ ﺻﻨﻌﺖ ﺑﻪ‬
‫وﯾﮋه ﻧﯿﺮوی ﻫﺎی ﺑﺎ ﺗﺨﺼﺺ ﺑﺎﻻ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻤﻮدار ‪ 5‬ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ ﻣﯿﺰان ﺗﺨﺼﺺ ﻧﯿﺮوی ﮐﺎر در‬
‫ﺑﺨﺶ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻗﺘﺼﺎدی ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.1‬‬
‫ﻧﻤﻮدار ‪ -5‬ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺻﻨﻌﺖ اﻃﻼﻋﺎت یﻓﻨ ﺎور در اﯾﺮان‬
‫ﺗﻌﺪاد ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﺗﻤﺎم وﻗﺖ و ﭘﺎرهوﻗﺖ ﺷﺎﻏﻞ در ﺷﺮﮐﺖﻫﺎی ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﺷﺪه در ﺷﻮراﯾﻌﺎﻟﯽ‬
‫اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ ﮐﺸﻮر‪ ،‬در ﺳﺎل ‪ 1382‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 22400‬ﻧﻔﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬از ﺳﻮی دﯾﮕﺮ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﺑﺮرﺳﯽ‬
‫دﯾﮕﺮی ﮐﻪ ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺘﻮﺳﻂ ‪ 53‬درﺻﺪ ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﺷﺮﮐﺖﻫﺎی ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ در‬
‫رﺷﺘﻪ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ دارای ﺗﺤﺼﯿﻼت داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ در ﻣﻘﺎﻃﻊ ﻓﻮق دﯾﭙﻠﻢ ﺗﺎ دﮐﺘﺮی در رﺷﺘﻪﻫﺎی ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ‬
‫‪.Iran IT Report at www.IranITReport.com‬‬
‫‪17‬‬
‫‪1‬‬
‫ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ و ‪10‬درﺻﺪ ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﻧﯿﺰ دارای ﺗﺤﺼﯿﻼت داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ در ﺳﺎﯾﺮ رﺷﺘﻪﻫﺎی داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ ﺑﻮدهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻮزﯾﻊ ﻧﯿﺮوی ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺻﻨﻌﺖ اﻃﻼﻋﺎت یﻓﻨ ﺎور در ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی ﺧﺼﻮﺻﯽ )ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎی ﺷﺎﻏﻠﯿﻦ ﺑﺎ‬
‫ﻣﺪرک‬
‫ﻓﻮق دﯾﭙﻠﻢ( را در ﺟﺪول ‪ 8‬ﻣﯽ ﺗﻮان ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﻮد‪.1‬‬
‫ﺟﺪول ‪ -8‬ﺗﻮزﯾﻊ ﻧﯿﺮوی ﻣﺘﺨﺼﺺ در ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی ﺧﺼﻮﺻﯽ‬
‫ﺗﺤﺼﯿﻼت‬
‫ﻣﺪرک دﮐﺘﺮی‬
‫ﻣﺪرک ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ‬
‫ﻣﺪرک ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ‬
‫‪1372‬‬
‫‪127‬‬
‫‪607‬‬
‫‪2890‬‬
‫‪1375‬‬
‫‪117‬‬
‫‪566‬‬
‫‪2999‬‬
‫‪1378‬‬
‫‪117‬‬
‫‪600‬‬
‫‪2300‬‬
‫ﺟﻤﻊ‬
‫‪3624‬‬
‫‪3682‬‬
‫‪3017‬‬
‫ﺑﺮ ﻃﺒﻖ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺎﻟﻨﺎﻣﻪ آﻣﺎری ﮐﺸﻮر در ﭘﺎﯾﺎن ﺳﺎل ‪ 1380‬ﺗﻌﺪاد ﮐﻞ ﮐﺎرﮐﻨﺎن دوﻟﺖ اﻋﻢ از رﺳﻤﯽ‬
‫و ﻏﯿﺮرﺳﻤﯽ و ﺗﺎﺑﻊ ﻗﺎﻧﻮن ﮐﺎر )ﺑﻪ ﺟﺰ ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﻣﺴﻠﺢ( ‪ 2328635‬ﻧﻔﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺪود ‪48‬درﺻﺪ‬
‫آن ﻫﺎ وزارت در آﻣﻮزش و ﭘﺮورش ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ .‬ﻃﺒﻖ آﻣﺎرﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد ﺣﺪود ‪ 50‬درﺻﺪ ﮐﺎرﮐﻨﺎن‬
‫دوﻟﺖ دارای ﻣﺪارک داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ اﻋﻢ از ﻓﻮق دﯾﭙﻠﻢ ﺗﺎ دﮐﺘﺮی ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﮐﻤﺘﺮ از ‪5‬درﺻﺪ آن ﻫﺎ در‬
‫رﺷﺘﻪﻫﺎی ﻓﺮآوری داده ﻫﺎ ﻣﺸﻐﻮل ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ 529821 .‬ﻧﻔﺮ از ﮐﺎرﮐﻨﺎن دوﻟﺖ ﯾﻌﻨﯽ ‪22/7‬‬
‫درﺻﺪ آن ﻫﺎ در ﺗﻬﺮان ﻣﺴﺘﻘﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﯿﺰان دﺳﺘﻤﺰدﻫﺎ ﻃﯽ ﺳﺎل ﻫﺎی ‪ 1371‬ﺗﺎ ‪ 1381‬در ﺣﻮزه ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺻﻨﻌﺖ اﻃﻼﻋﺎت یﻓﻨ ﺎور‬
‫روﻧﺪ ﺻﻌﻮدی داﺷﺘﻪ اﺳﺖ‬
‫‪2‬‬
‫ﮐﻪ ﺟﺪول ‪ 9‬اﯾﻦ ﻣﻮرد را در ردهﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺨﺶﻫﺎی دوﻟﺘﯽ و‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪:‬‬
‫ﺟﺪول ‪ -9‬روﻧﺪ ﻣﯿﺰان دﺳﺘﻤﺰد اﻓﺮاد در ﺣﻮزه ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺻﻨﻌﺖ اﻃﻼﻋﺎت یﻓﻨ ﺎور )ﻣﺎﻫﺎﻧﻪ(‬
‫در ﺳﺎل ﻫﺎی ‪1381-1371‬‬
‫ﺷﺮح‬
‫ﻣﺪﯾﺮان اﺟﺮاﺋﯽ‬
‫ﻣﺪﯾﺮان ارﺷﺪ‬
‫ﻣﺪﯾﺮان‬
‫ﻧﮕﻬﺪاری و ﺧﺪﻣﺎت‬
‫ﺗﺤﻠﯿﻞ ﮔﺮان‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﺎزان‬
‫ﻋﻤﻮﻣﯽ‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ‬
‫ﻋﻤﻮﻣﯽ‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ‬
‫ﻋﻤﻮﻣﯽ‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ‬
‫ﻋﻤﻮﻣﯽ‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ‬
‫ﻋﻤﻮﻣﯽ‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ‬
‫دﻻر‬
‫‪1371‬‬
‫‪1381‬‬
‫‪700‬‬
‫‪1000‬‬
‫‪500‬‬
‫‪850‬‬
‫‪400‬‬
‫‪700‬‬
‫‪300‬‬
‫‪500‬‬
‫‪150‬‬
‫‪200‬‬
‫‪1700‬‬
‫‪2000‬‬
‫‪1400‬‬
‫‪1600‬‬
‫‪1100‬‬
‫‪1200‬‬
‫‪1000‬‬
‫‪1100‬‬
‫‪500‬‬
‫‪600‬‬
‫‪ ٣‬ﻃﺮح ﺗﮑﻔﺎ‪ ،‬ﺷﺮاﯾﻂ ﻧﻮﯾﻦ و ﻧﻘﺶ ﺛﻨﺎرای‪ ،‬ﺷﺮﮐﺖ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎدرات ﻧﺮم اﻓﺰار ﺛﻨﺎرای‪ ،‬ﺷﻬﺮﯾﻮر ‪1381‬‬
‫‪-‬‬
‫‪.www.sanaray.com‬‬
‫‪18‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ -6-1‬آﻣﻮزش‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﺗﺎ ﭘﺎﯾﺎن ﺳﺎل ‪1381‬ﺗﻌﺪاد ﻓﺎرغاﻟﺘﺤﺼﯿﻼن رﺷﺘﻪﻫﺎی ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮی )ﺷﺎﻣﻞ ﻋﻠﻮم ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‪،‬‬
‫ﮐﺎرﺑﺮد ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‪ ،‬ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‪ ،‬ﻣﻌﻤﺎری ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‪ ،‬ﻫﻮش ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ و رﺑﺎﺗﯿﮏ( در ﮐﻠﯿﻪ ﻣﻘﺎﻃﻊ‬
‫ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ داﻧﺸﮕﺎهﻫﺎی ﮐﺸﻮر ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ ‪ 16‬ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﺗﺨﻤﯿﻦ زده ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺗﻮزﯾﻊ ﻣﺪرک ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ‬
‫آن ﻫﺎ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺷﺮح اﺳﺖ ‪:‬‬
‫ﺟﺪول ‪ -10‬ﺗﻮزﯾﻊ ﻣﺪرک ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ‬
‫ﻓﺎرغ اﻟﺘﺤﺼﯿﻼن داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ در ﺻﻨﻌﺖ اﻃﻼﻋﺎت یﻓﻨ ﺎور‬
‫ﻣﻘﻄﻊ ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ‬
‫درﺻﺪ‬
‫دﮐﺘﺮی‬
‫ﮐﻤﺘﺮ از ‪%0.5‬‬
‫ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ‬
‫‪%4‬‬
‫ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ‬
‫‪%68‬‬
‫ﮐﺎرداﻧﯽ‬
‫‪%28‬‬
‫ﻣﺠﻤﻮع‬
‫‪%100‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﺨﺸﯽ از ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ در ﺻﻨﻌﺖ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت از ﻓﺎرغاﻟﺘﺤﺼﯿﻼن رﺷﺘﻪﻫﺎی‬
‫ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ از ﻗﺒﯿﻞ رﯾﺎﺿﯽ ﮐﺎرﺑﺮدی‪ ،‬ﺻﻨﺎﯾﻊ ﺑﺎ ﮔﺮاﯾﺶﻫﺎی ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺻﻨﻌﺘﯽ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی و ﺗﺤﻠﯿﻞ‬
‫ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﺗﻌﺪاد ﮐﻞ ﻓﺎرغاﻟﺘﺤﺼﯿﻼن رﺷﺘﻪﻫﺎی ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ ﺗﺎ ﺳﺎل‬
‫‪1381‬ﺣﺪود ‪ 25‬ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ در ﻣﺠﻤﻮع ﺗﻌﺪاد ﮐﻞ اﯾﻦ ﻓﺎرغاﻟﺘﺤﺼﯿﻼن ﺑﺮ اﺳﺎس‬
‫ﺗﺨﻤﯿﻦ ﻫﺎی ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ﺗﺎ ﺳﺎل ‪ 1381‬ﺣﺪود ‪ 41‬ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪19‬‬
‫داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی ﮐﺸﻮر ﻃﯽ ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻄـﻮر ﻣﺴﺘﻤﺮﺳـﻬﻤﯿﻪ ﭘـﺬﭘﺮش ﺧـﻮد را در رﺷـﺘﻪ ﻫـﺎی‬
‫ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت اﻓﺰاﯾﺶ داده اﻧﺪ‪ .‬ﺗﻌﺪاد داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﻣﺸـﻐﻮل ﺑـﻪ ﺗﺤﺼـﯿﻞ در رﺷـﺘﻪ ﻫـﺎی‬
‫ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ و ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت در داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎ و ﻣﺮاﮐﺰ آﻣﻮزش دوﻟﺘﯽ درﺳﺎل ﺗﺤﺼـﯿﻠﯽ ‪13 81-82‬در‬
‫ﻣﻘﺎﻃﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺎرداﻧﯽ‪ ،‬ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ‪ ،‬ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷـﺪ و دﮐﺘـﺮا در ﻣﺠﻤـﻮع ‪ 12772‬ﻧﻔـﺮ ﺑـﻮده ﮐـﻪ‬
‫‪ 5075‬ﻧﻔﺮ آن ﻫﺎ را زﻧﺎن ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ داده اﻧﺪ و در ﻫﻤﯿﻦ ﺳﺎل در ﻣﺮاﮐﺰ ﻣﺴﺘﻘﻞ و ﻏﯿﺮدوﻟﺘﯽ ‪3727‬‬
‫ﻧﻔﺮ درﻣﻘﺎﻃﻊ ﮐﺎرداﻧﯽ و ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ در رﺷﺘﻪ ﻫﺎی ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ و ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﺑـﻪ ﺗﺤﺼـﯿﻞ اﺷـﺘﻐﺎل‬
‫داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ در ﻣﺠﻤﻮع ﺑـﻪ ﺟـﺰ داﻧﺸـﺠﻮﯾﺎن داﻧﺸـﮕﺎه آزاد در ﺳﺮاﺳـﺮ ﮐﺸـﻮر در ﺳـﺎل‬
‫ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ ‪ 16499 ،1381-82‬ﻧﻔﺮ در رﺷﺘﻪ ﻫﺎی ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ و ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋـﺎت ﻣﺸـﻐﻮل ﺑـﻪ ﺗﺤﺼـﯿﻞ‬
‫ﺑﻮده اﻧﺪ‪ .‬ﺟﺪاول ‪ 11‬و ‪ 12‬اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻔﺼﯿﻠﯽ ﻓﻮق را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫‪20‬‬
‫ﺟﺪول‪ - 11‬ﺗﻌﺪاد داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی دوﻟﺘﯽ‬
‫رﺷﺘﻪ ﻫﺎی ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ و ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺎل ‪1381-82‬‬
‫ﮔﺮوه ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ‬
‫ﮐﺎرداﻧﯽ‬
‫زن‬
‫رﺷﺘﻪ ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ‬
‫ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ‬
‫زن‬
‫ﺟﻤﻊ‬
‫ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ‬
‫دﮐﺘﺮای ﺗﺨﺼﺼﯽ‬
‫ﺟﻤﻊ‬
‫ﺟﻤﻊ‬
‫زن‬
‫ﺟﻤﻊ‬
‫زن‬
‫ﺟﻤﻊ‬
‫زن‬
‫ﺟﻤﻊ‬
‫**ﻋﻠﻮم اﻧﺴﺎﻧﯽ‬
‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻓﻨﺎوری – اﻧﺘﻘﺎل ﻓﻨﺎوری‬
‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‬
‫ﺟﻤﻊ‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪7‬‬
‫‪8‬‬
‫‪25‬‬
‫‪45‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪7‬‬
‫‪8‬‬
‫‪25‬‬
‫‪45‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪15‬‬
‫‪70‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪15‬‬
‫‪70‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪693‬‬
‫‪1333‬‬
‫‪13‬‬
‫‪56‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪706‬‬
‫‪1389‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪693‬‬
‫‪1333‬‬
‫‪13‬‬
‫‪56‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪706‬‬
‫‪1389‬‬
‫‪448‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪1288‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪61‬‬
‫‪10‬‬
‫‪19‬‬
‫‪573‬‬
‫‪10‬‬
‫‪496‬‬
‫‪2586‬‬
‫‪0‬‬
‫‪61‬‬
‫‪30‬‬
‫‪53‬‬
‫‪1644‬‬
‫‪34‬‬
‫‪1463‬‬
‫‪5958‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪37‬‬
‫‪8‬‬
‫‪9‬‬
‫‪35‬‬
‫‪6‬‬
‫‪45‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪186‬‬
‫‪8‬‬
‫‪48‬‬
‫‪146‬‬
‫‪50‬‬
‫‪255‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪2‬‬
‫‪0‬‬
‫‪6‬‬
‫‪3‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪14‬‬
‫‪0‬‬
‫‪43‬‬
‫‪22‬‬
‫‪0‬‬
‫‪10‬‬
‫‪448‬‬
‫‪61‬‬
‫‪49‬‬
‫‪27‬‬
‫‪588‬‬
‫‪48‬‬
‫‪502‬‬
‫‪2631‬‬
‫‪1288‬‬
‫‪61‬‬
‫‪230‬‬
‫‪61‬‬
‫‪1735‬‬
‫‪202‬‬
‫‪1513‬‬
‫‪6223‬‬
‫‪448‬‬
‫‪1288‬‬
‫‪3755‬‬
‫‪9243‬‬
‫‪140‬‬
‫‪693‬‬
‫‪11‬‬
‫‪89‬‬
‫‪4354‬‬
‫‪11313‬‬
‫‪448‬‬
‫‪1288‬‬
‫‪4448‬‬
‫‪10576‬‬
‫‪168‬‬
‫‪819‬‬
‫‪11‬‬
‫‪89‬‬
‫‪5075‬‬
‫‪12722‬‬
‫**ﻋﻠﻮم ﭘﺎﯾﻪ‬
‫ﻋﻠﻮم ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‬
‫ﺟﻤﻊ‬
‫**ﻓﻨﯽ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‬
‫ﮐﺎرﺑﺮد ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‬
‫ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‬
‫ﻣﻌﻤﺎری ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎی ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮی‬
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‬
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‬
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‪-‬ﻫﻮش ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ و رﺑﺎﺗﯿﮏ‬
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ )ﺳﺨﺖ اﻓﺰار(‬
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ )ﻧﺮم اﻓﺰار(‬
‫ﺟﻤﻊ‬
‫ﺟﻤﻊ ﮐﻞ‬
‫ﻣﺎﺧﺬ ‪ :‬ﻣﻮﺳﺴﻪ ﭘﮋوﻫﺶ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ‪ ،‬وزارت ﻋﻠﻮم‪ ،‬ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت و ﻓﻨﺎوری‪1382 ،‬‬
‫ﺟﺪول ‪ -12‬ﺗﻌﺪاد داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ در ﻣﺮاﮐﺰ ﻣﺴﺘﻘﻞ)داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎ و ﻣﻮﺳﺴﺎت ﻏﯿﺮدوﻟﺘﯽ(‬
‫رﺷﺘﻪ ﻫﺎی ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ و ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺎل ‪1381-82‬‬
‫ﮔﺮوه ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ‬
‫ﮐﺎرداﻧﯽ‬
‫زن‬
‫رﺷﺘﻪ ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ‬
‫ﺟﻤﻊ‬
‫ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ‬
‫زن‬
‫ﺟﻤﻊ‬
‫ﺟﻤﻊ‬
‫زن‬
‫ﺟﻤﻊ‬
‫**ﻋﻠﻮم ﭘﺎﯾﻪ‬
‫ﻋﻠﻮم ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‬
‫ﺟﻤﻊ‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪52‬‬
‫‪52‬‬
‫‪94‬‬
‫‪94‬‬
‫‪52‬‬
‫‪52‬‬
‫‪94‬‬
‫‪94‬‬
‫‪425‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪946‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪0‬‬
‫‪94‬‬
‫‪1061‬‬
‫‪0‬‬
‫‪331‬‬
‫‪2356‬‬
‫‪425‬‬
‫‪94‬‬
‫‪1061‬‬
‫‪946‬‬
‫‪331‬‬
‫‪2356‬‬
‫‪425‬‬
‫‪946‬‬
‫‪1155‬‬
‫‪2687‬‬
‫‪1580‬‬
‫‪3633‬‬
‫‪425‬‬
‫‪946‬‬
‫‪1207‬‬
‫‪2781‬‬
‫‪1632‬‬
‫‪3727‬‬
‫**ﻓﻨﯽ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ‬
‫ﮐﺎرﺑﺮد ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‬
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ )ﺳﺨﺖ اﻓﺰار(‬
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ )ﻧﺮم اﻓﺰار(‬
‫ﺟﻤﻊ‬
‫ﺟﻤﻊ ﮐﻞ‬
‫ﻣﺎﺧﺬ ‪ :‬ﻣﻮﺳﺴﻪ ﭘﮋوﻫﺶ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ‪ ،‬وزارت ﻋﻠﻮم‪ ،‬ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت و ﻓﻨﺎوری‪1382 ،‬‬
‫‪21‬‬
‫اﮔﺮ ﭼﻪ آﻣﺎری از داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ در رﺷﺘﻪ ﻫﺎی ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ و ﻣﺮﺗﺒﻂ در داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی‬
‫آزاد ﺳﺮاﺳﺮ ﮐﺸﻮر در دﺳﺖ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬وﻟﯽ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻋﻼم ﻇﺮﻓﯿﺖ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﮔﺎن اﯾﻦ رﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﮐﻪ‬
‫ﺳﺎل ﺑﻪ ﺳﺎل ﺑﻪ وﯾﮋه در داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی آزاد اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ )اﻣﺴﺎل ‪ 6/8‬ﺑﺮاﺑﺮ داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی دوﻟﺘﯽ اﺳﺖ(‬
‫ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﺮآورد ﮐﺮد ﮐﻪ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ در داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی آزاد دﺳﺖ ﮐﻢ ﺳﻪ ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی دوﻟﺘﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫از ﺳﻮی دﯾﮕﺮ ﺑﺮاﺳﺎس راﻫﻨﻤﺎﻫﺎی اﻧﺘﺨﺎب رﺷﺘﻪ ﻫﺎی ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ آزﻣﻮن ورودی‪ ،‬دوره ﻫﺎی ﮐﺎرداﻧﯽ‪،‬‬
‫ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ و ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ در داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی ﺳﺮاﺳﺮی دوﻟﺘﯽ و آزاد در دوره ﻫﺎی روزاﻧﻪ و ﺷﺒﺎﻧﻪ‬
‫و اﺳﺘﺨﺮاج و ﺟﻤﻊ ﺑﻨﺪی ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻫﺎی اﻋﻼم ﺷﺪه ﺑﺮای رﺷﺘﻪ ﻫﺎی ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ و ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی ﺳﺮاﺳﺮی در ﻣﻘﺎﻃﻊ ﮐﺎرداﻧﯽ و ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ‪ 1442‬ﻧﻔﺮ و‬
‫داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی آزاد ‪ 9910‬ﻧﻔﺮ داﻧﺸﺠﻮ ﺟﻬﺖ ﺳﺎل ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ ‪ 1382-83‬ﻣﯽ ﭘﺬﯾﺮﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﻔﮑﯿﮏ آن ﻫﺎ‬
‫ﺑﻪ ﺷﺮح ﺟﺪول زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫ﺟﺪول ‪ -13‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﭘﺬﯾﺮش داﻧﺸﺠﻮ درداﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی ﺳﺮاﺳﺮی و آزاد در ﻣﻘﺎﻃﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫ﺳﺮاﺳﺮی‬
‫آزاد‬
‫ﺟﻤﻊ‬
‫رﺷﺘﻪ‬
‫‪240‬‬
‫‪6270‬‬
‫‪6510‬‬
‫‪-‬‬
‫‪150‬‬
‫‪150‬‬
‫ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ﻋﻠﻮم ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‬
‫‪210‬‬
‫‪-‬‬
‫‪210‬‬
‫ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ﻧﺮ م اﻓﺰار‬
‫‪425‬‬
‫‪2580‬‬
‫‪3005‬‬
‫ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ ﺳﺨﺖ‪ -‬ﻧﺮم‬
‫‪421‬‬
‫‪-‬‬
‫‪421‬‬
‫ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ﺳﺨﺖ اﻓﺰار‬
‫‪76‬‬
‫‪810‬‬
‫‪886‬‬
‫ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ اﻃﻼﻋﺎت یﻓﻨ ﺎور‬
‫‪45‬‬
‫‪100‬‬
‫‪145‬‬
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ روﺑﺎﺗﯿﮏ‬
‫‪25‬‬
‫‪0‬‬
‫‪25‬‬
‫‪1442‬‬
‫‪9910‬‬
‫‪11352‬‬
‫ﮐﺎرداﻧﯽ ﻧﺮ م اﻓﺰار‬
‫ﮐﺎرداﻧﯽ ﺳﺨﺖ اﻓﺰار‬
‫ﺟﻤﻊ‬
‫ﻣﺎﺧﺬ ‪ :‬راﻫﻨﻤﺎﻫﺎی اﻧﺘﺨﺎب رﺷﺘﻪ ﻫﺎی ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ آزﻣﻮن ورودی‪ ،‬دوره ﻫﺎی ﮐﺎرداﻧﯽ‪ ،‬ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ و ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ‬
‫در داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی ﺳﺮاﺳﺮی دوﻟﺘﯽ و آزاد در دوره ﻫﺎی روزاﻧﻪ و ﺷﺒﺎﻧﻪ ‪1382-83‬‬
‫‪22‬‬
‫از ﺳﻮی دﯾﮕﺮ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﻫﺎی اﻋﻼم ﺷﺪه در ﺳﺎل ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ ‪ 1382-83‬ﺑﺮای ﭘﺬﯾﺮش داﻧﺸﺠﻮ در‬
‫دوره ﻫﺎی ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ در داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی دوﻟﺘﯽ ‪ 265‬ﻧﻔﺮ و در دوره ﻫﺎی ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ‬
‫ارﺷﺪ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ‪ 142‬ﻧﻔﺮ و در ﻣﺠﻤﻮع ‪ 407‬ﻧﻔﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﺴﺘﻤﺮ ﺳﻬﻤﯿﻪ ﭘﺬﯾﺮش داﻧﺸﺠﻮ در رﺷﺘﻪ ﻫﺎی ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ و ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن ﺑﻪ وﯾﮋه در‬
‫داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی آزاد )ﺑﺎ ﻇﺮﻓﯿﺘﯽ ﺣﺪود ‪ 7‬ﺑﺮاﺑﺮ داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی دوﻟﺘﯽ( ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه اﻗﺒﺎل ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ‬
‫ﻓﻨﺎوری اﺳﺖ اﮔﺮﭼﻪ در ﺧﺼﻮص ﮐﯿﻔﯿﺖ آﻣﻮزش و ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻓﺎرغ اﻟﺘﺤﺼﯿﻼن اﻧﺒﻮه داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی‬
‫ﻣﺬﮐﻮر ﺗﺮدﯾﺪﻫﺎی ﺟﺪی وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫آﻣﻮزش اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ در دﺑﯿﺮﺳﺘﺎنﻫﺎی ﮐﺸﻮر‪ ،‬ﻧﯿﺰ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ وزارت آﻣﻮزش و ﭘﺮورش‪،‬‬
‫اداﻣﻪ داﺷﺘﻪ و ﺑﻪوﯾﮋه در ﻣﺪارس ﻏﯿﺮاﻧﺘﻔﺎﻋﯽ و ﻧﻤﻮﻧﻪﻣﺮدﻣﯽ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ در ﺣﺎل ﮔﺴﺘﺮش اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﻧﻈﺎم ﺟﺪﯾﺪ آﻣﻮزش و ﭘﺮورش‪ ،‬آﻣﻮزش ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ در ﻋﻨﺎوﯾﻦ درﺳﯽ داﻧﺶآﻣﻮزان دوره دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن‬
‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺗﺮﺑﯿﺖ ﺗﮑﻨﺴﯿﻦ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‪ ،‬رﺷﺘﻪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ در ﻣﻘﻄﻊ دﯾﭙﻠﻢ و ﻧﯿﺰ‬
‫ﻣﻘﻄﻊ ﮐﺎرداﻧﯽ )ﺗﻮﺳﻂ آﻣﻮزﺷﮑﺪهﻫﺎی ﻓﻨﯽ و ﺣﺮﻓﻪای( ﺑﺮﻗﺮار ﮔﺮدﯾﺪ‪.‬‬
‫در ﺳﺎل ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ ‪ 1381 -82‬ﺟﻤﻊ ﮐﻞ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮﻫﺎ )ﭘﻨﺘﯿﻮم و ﻏﯿﺮ ﭘﻨﺘﯿﻮم( در دﺑﯿﺮﺳﺘﺎنﻫﺎی ﺳﺮاﺳﺮ‬
‫ﮐﺸﻮر ﺑﻪ ‪ 50174‬دﺳﺘﮕﺎه رﺳﯿﺪ ﮐﻪ ‪ 8414‬دﺳﺘﮕﺎه در ﺗﻬﺮان ﻗﺮار داﺷﺖ‪ ،‬ﻫﺮﭼﻨﺪ ﮐﻪ وزارت آﻣﻮزش‬
‫و ﭘﺮورش ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی ﮔﺴﺘﺮده ای )از ﻃﺮﯾﻖ ﻃﺮح ﺗﮑﻔﺎ( ﺑﺮای ﺗﺠﻬﯿﺰ ﻣﺪارس ﺳﺮاﺳﺮ ﮐﺸﻮر ﺑﻪ وﯾﮋه‬
‫دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن ﻫﺎ در دﺳﺖ اﻧﺠﺎم دارد‪.‬‬
‫ﺗﻌﺪاد ﮐﻞ داﻧﺶ آﻣﻮزان دوره ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ ﺳﺮاﺳﺮ ﮐﺸﻮر در ﺳﺎل ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ ‪ ،1381-82‬ﺟﻤﻌﺎ‬
‫‪ 4.780628‬ﻧﻔﺮ ﺑﻮده و در دوره ﭘﯿﺶ داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ ‪ 621.376‬ﻧﻔﺮ ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ ﺑﻮده اﻧﺪ‪.‬‬
‫از ﺣﺪود ‪ 4/8‬ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ داﻧﺶ آﻣﻮزان دوره ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ ‪ 1640489‬ﻧﻔﺮ در ﺷﺎﺧﻪ ﻧﻈﺮی و ﺣﺪود ﯾﮏ‬
‫ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ از آن ﻫﺎ در ﺳﺎل آﺧﺮ ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ )‪448521‬ﻧﻔﺮ ﭘﺴﺮ و‬
‫‪ 553288‬ﻧﻔﺮ دﺧﺘﺮ( ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل ﯾﮏ ﺳﻮم داﻧﺶ آﻣﻮزان ﻣﺬﮐﻮر در رﺷﺘﻪ رﯾﺎﺿﯽ ﻓﯿﺰﯾﮏ درس‬
‫ﻣﯽ ﺧﻮاﻧﻨﺪ و ﺑﻘﯿﻪ در رﺷﺘﻪ ﻫﺎی ﻋﻠﻮم ﺗﺠﺮﺑﯽ‪ ،‬ﻋﻠﻮم اﻧﺴﺎﻧﯽ و ﻏﯿﺮه ﺑﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ اﺷﺘﻐﺎل دارﻧﺪ ‪.‬‬
‫‪23‬‬
‫از ﺟﻤﻠﻪ دروس داﻧﺶ آﻣﻮزان رﺷﺘﻪ رﯾﺎﺿﯽ ﻓﯿﺰﯾﮏ در ﺳﺎل آﺧﺮ ﻣﺒﺎﻧﯽ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ و اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ اﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ داﻧﺶ آﻣﻮزان آﺷﻨﺎﺋﯽ اوﻟﯿﻪ ﻻزم را در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬از ﺳﻮی دﯾﮕﺮ در ﺳﺎل ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ‬
‫‪ 1381-82‬از ﻣﺠﻤﻮع ‪ 308999‬ﻧﻔﺮ داﻧﺶ آﻣﻮزان ﺷﺎﺧﻪ ﻓﻨﯽ‪ -‬ﺣﺮﻓﻪ ای ‪ 46953‬ﻧﻔﺮ در رﺷﺘﻪ‬
‫ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ در ﻗﺎﻟﺐ ﺗﺮﻣﯽ واﺣﺪی و ﺳﺎﻟﯽ واﺣﺪی ﺑﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ اﺷﺘﻐﺎل دارﻧﺪ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ از ﻣﺠﻤﻮع‬
‫‪ 503272‬ﻧﻔﺮ داﻧﺶ آﻣﻮزان ﺷﺎﺧﻪ ﮐﺎروداﻧﺶ ‪ 102751‬ﻧﻔﺮ در رﺷﺘﻪ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ و رﺷﺘﻪ ﻫﺎی ﻣﺮﺗﺒﻂ‬
‫ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺟﺪول‪ 14‬ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه اﻃﻼﻋﺎت ﺗﻔﺼﯿﻠﯽ در اﯾﻦ ﻣﻮرد اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺟﺪول ‪ -14‬ﺗﻌﺪاد داﻧﺶ آﻣﻮزان رﺷﺘﻪ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ در ﺳﺎل ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ ‪1381-82‬‬
‫ﺗﻌﺪاد داﻧﺶ آﻣﻮزان‬
‫رﺷﺘﻪ‬
‫ﺳﺎل دوم‬
‫ﺳﺎل ﺳﻮم‬
‫ﺟﻤﻊ‬
‫‪-----‬‬
‫‪975‬‬
‫‪975‬‬
‫ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ )ﺳﺎﻟﯽ واﺣﺪی(‬
‫ﻓﻨﯽ ﺣﺮﻓﻪ ای‬
‫‪26778‬‬
‫‪19200‬‬
‫‪45978‬‬
‫ﮔﺮاﻓﯿﮏ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮی‬
‫ﮐﺎر و داﻧﺶ‬
‫‪1750‬‬
‫‪989‬‬
‫‪2739‬‬
‫‪43142‬‬
‫‪38561‬‬
‫‪81703‬‬
‫ﮐﺎرﺑﺮی ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‪ -‬ﻧﻘﺸﻪ ﮐﺸﯽ‬
‫"‬
‫"‬
‫‪1801‬‬
‫‪730‬‬
‫‪2531‬‬
‫ﮐﺎرﺑﺮی ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‪ -‬ﮔﺮاﻓﯿﮏ‬
‫"‬
‫"‬
‫‪3597‬‬
‫‪1220‬‬
‫‪4817‬‬
‫ﮐﺎرﺑﺮی ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‪ -‬ﺑﺎﻧﮏ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ‬
‫"‬
‫"‬
‫‪1981‬‬
‫‪1177‬‬
‫‪3158‬‬
‫ﮐﺎرﺑﺮی ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‪ -‬ﻣﺘﺤﺮک ﺳﺎزی‬
‫"‬
‫"‬
‫‪337‬‬
‫‪107‬‬
‫‪444‬‬
‫ﮐﺎرﺑﺮی ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‪ -‬ﺷﺒﮑﻪ‬
‫"‬
‫"‬
‫‪1275‬‬
‫‪200‬‬
‫‪1475‬‬
‫ﺗﻌﻤﯿﺮ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‬
‫"‬
‫"‬
‫‪621‬‬
‫‪209‬‬
‫‪830‬‬
‫دﯾﮕﺮ رﺷﺘﻪ ﻫﺎی ﻣﺮﺗﺒﻂ‬
‫"‬
‫"‬
‫‪-----‬‬
‫‪5054‬‬
‫‪5054‬‬
‫‪81282‬‬
‫‪68422‬‬
‫‪149704‬‬
‫ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ )ﺗﺮﻣﯽ واﺣﺪی(‬
‫ﻓﻨﯽ ﺣﺮﻓﻪ ای‬
‫ﮐﺎرﺑﺮی ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‬
‫"‬
‫"‬
‫ﺟﻤﻊ ﮐﻞ‬
‫ﻣﺎﺧﺬ‪ :‬دﻓﺘﺮ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ و ﺗﻠﻔﯿﻖ ﻃﺮح ﻫﺎ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی و ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ‪ ،‬وزارت آﻣﻮزش و ﭘﺮورش‪1381-82‬‬
‫‪24‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ در ﺳﻄﺢ دﯾﭙﻠﻢ ‪ 149704‬ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﺎص در رﺷﺘﻪ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‬
‫ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﯿﺶ از ‪ 300‬ﻫﺰار ﻧﻔﺮ در ﺣﺪ ﯾﮏ درس ﺑﺎ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ آﺷﻨﺎ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﻘﺒﺎل روز اﻓﺰون از اﯾﻦ رﺷﺘﻪ اﯾﻦ روﻧﺪ ﺑﺎ رﺷﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﻧﯿﺰ ﻣﻮاﺟﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ‪ .‬ﺿﻤﻦ‬
‫اﯾﻨﮑﻪ ﻫﻤﻪ ﺳﺎﻟﻪ داﻧﺶآﻣﻮزان ﮐﺸﻮر ﻃﯽ ﯾﮏ دوره ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ در ﺳﻄﺢ ﻣﻠﯽ ﮔﺰﯾﻨﺶ ﺷﺪه و در اﻟﻤﭙﯿﺎد‬
‫ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ ﺷﺮﮐﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﻣﺴﺘﻤﺮا رﺗﺒﻪ ﻫﺎی اول ﺗﺎ ﺳﻮم ﺟﻬﺎﻧﯽ را ﮐﺴﺐ ﻧﻤﻮده اﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻌﺪاد آﻣﻮزﺷﮕﺎهﻫﺎی آزاد و ﺗﺨﺼﺼﯽ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ ﻫﻢ ﺑﻪﺳﺮﻋﺖ درﺣﺎل اﻓﺰاﯾﺶ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ آﻣﻮزﺷﮕﺎهﻫﺎ ﺑﺎ‬
‫ﭘﺬﯾﺮش ﮐﺎرآﻣﻮز‪ ،‬ﭘﺲ از ﻓﺎرغاﻟﺘﺤﺼﯿﻠﯽ ﺑﻪ آﻧﺎن ﻣﺪرک رﺳﻤﯽ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﺮاﮐﺰ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ‬
‫ﮐﺎرآﻣﻮزان ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ اﻋﻄﺎ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻻزم ﺑﻪذﮐﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ روﻧﺪ ﺗﺄﺳﯿﺲ آﻣﻮزﺷﮕﺎهﻫﺎ در‬
‫ﺳﺎﯾﺮ اﺳﺘﺎنﻫﺎ از رﺷﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻬﺮان ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮاﺳﺎس اﻃﻼﻋﺎت ﮔﺮدآوری ﺷﺪه در اﻧﺠﻤﻦ ﻣﺪﯾﺮان آﻣﻮزﺷﮕﺎه ﻫﺎی راﯾﺎﻧﻪ ای ﮐﺸﻮر‪ ،‬ﺗﻌﺪاد‬
‫آﻣﻮزﺷﮕﺎهﻫﺎی ﺗﺨﺼﺼﯽ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ در ﺳﺮاﺳﺮ ﮐﺸﻮر ﺗﺎ اردﯾﺒﻬﺸﺖ ‪ 1382‬ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ ‪ 1540‬آﻣﻮزﺷﮕﺎه‬
‫دارای ﻣﺠﻮز ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﻮده ﮐﻪ از اﯾﻦ ﻣﯿﺎن ‪ 1260‬آﻣﻮزﺷﮕﺎه ﻓﻌﺎل ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺗﻌﺪاد آﻣﻮزﺷﮕﺎه ﻫﺎی‬
‫ﺗﺨﺼﺼﯽ راﯾﺎﻧﻪ در ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ‪ 530‬آﻣﻮزﺷﮕﺎه دارای ﻣﺠﻮز اﺳﺖ ﮐﻪ از اﯾﻦ ﺗﻌﺪاد ‪ 420‬آﻣﻮزﺷﮕﺎه‬
‫ﻓﻌﺎل ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺪت زﻣﺎن دوره ﻫﺎی آﻣﻮزﺷﯽ اﯾﻦ آﻣﻮزﺷﮕﺎه ﻫﺎ ﯾﮏ اﻟﯽ ﺷﺶ ﻣﺎه را درﺑﺮ ﻣﯽ ﮔﯿﺮد و ﻫﺮ آﻣﻮزﺷﮕﺎه‬
‫در ﺣﯿﻦ دوره آﻣﻮزﺷﯽ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺘﻮﺳﻂ ‪ 100‬اﻟﯽ ‪ 150‬ﮐﺎرآﻣﻮز را ﻣﯽ ﭘﺬﯾﺮد ‪.‬‬
‫‪25‬‬
‫‪ -7-1‬ﺟﻤﻊ ﺑﻨﺪی‬
‫در ﻣﺠﻤﻮع وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎی اﺻﻠﯽ ﺑﺨﺶ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت را در ﮐﺸﻮر ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ زﯾﺮ ﺑﺮﺷﻤﺮد‪:‬‬
‫• اﻧﺤﺼﺎر اراﺋﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﻣﺨﺎﺑﺮاﺗﯽ از ﺳﻮی دوﻟﺖ‪ ،‬ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻋﺪم ﮐﯿﻔﯿﺖ اراﺋﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻪ وﯾﮋه‬
‫در ﺧﺼﻮص ﺗﻠﻔﻦ ﻫﺎی ﻫﻤﺮاه و ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫• ﺿﺮﯾﺐ ﻧﻔﻮذ ﺗﻠﻔﻦ ﺛﺎﺑﺖ ﺣﺪود ‪ 19‬درﺻﺪ )ﺗﻬﺮان ‪35‬درﺻﺪ( و ﺗﻠﻔﻦ ﻫﻤﺮاه ‪ 3/34‬درﺻﺪ )ﺗﻬﺮان‬
‫‪ 15/54‬درﺻﺪ( ‪ 23000 ،‬ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮ ﻓﯿﺒﺮ ﻧﻮری‪ ،‬ﮐﺎرﺑﺮان اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ ﺣﺪود ‪ 3‬ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ )ﺿﺮﯾﺐ‬
‫ﻧﻔﻮذ ﺣﺪود ‪ 4/5‬درﺻﺪ( و ﺗﻌﺪاد راﯾﺎﻧﻪ ﻫﺎی ﺷﺨﺼﯽ ﻗﺮﯾﺐ ﺑﻪ ‪ 4/5‬ﻣﯿﻠﯿﻮن دﺳﺘﮕﺎه )ﺿﺮﯾﺐ‬
‫ﻧﻔﻮذ ﺣﺪود ‪ 7‬درﺻﺪ( ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺴﯿﺎری از ﮐﺸﻮرﻫﺎی در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻘﺎدﯾﺮی‬
‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺮ و ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫• ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺑﺎ ﻗﺮﯾﺐ ﺑﻪ ‪ 1500‬ﺷﺮﮐﺖ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮی ﮐﻪ ‪ 585‬ﺷﺮﮐﺖ از آن ﻣﯿﺎن دارای‬
‫درﺟﻪ ﺑﻨﺪی ﺷﻮرای ﻋﺎﻟﯽ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ ﮐﺸﻮر ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻋﻤﺪه آن ﻫﺎ در ﺗﻬﺮان ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ‬
‫ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ ،‬ﺑﻪ وﯾﮋه در زﻣﯿﻨﻪ اراﺋﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﻧﺮم اﻓﺰاری و ﻃﺮاﺣﯽ و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎی‬
‫ﺑﺰرگ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ و ﺧﻮدﮐﺎرﺳﺎزی ﭘﺎﺳﺨﮕﻮی ﻧﯿﺎزﻫﺎی داﺧﻠﯽ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ‬
‫روز اﻓﺰون ﻧﯿﺎز ﺑﺨﺶ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﺑﻪ وﯾﮋه دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎی دوﻟﺘﯽ ﮐﻪ ﻋﻤﺪه ﺗﺮﯾﻦ ﮐﺎرﺑﺮان‬
‫ﺑﺨﺶ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ در اﯾﺮان ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ درﯾﺎﻓﺖ ﺧﺪﻣﺎت و ﻣﺤﺼﻮﻻت یﻓﻨ ﺎور‬
‫اﻃﻼﻋﺎت از ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﺧﺎرﺟﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﺪه و در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺸﮑﻼت ارﺗﺒﺎﻃﯽ‬
‫ﺑﺎ ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻏﺮﺑﯽ ﻋﻤﺪه ﺗﻮﺟﻪ ﻫﺎ در زﻣﯿﻨﻪ ﻧﺮم اﻓﺰار ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻫﻨﺪ و ﻣﺎﻟﺰی و‬
‫در زﻣﯿﻨﻪ ﺳﺨﺖ اﻓﺰار ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﮐﺮه ﺟﻨﻮﺑﯽ و ﺗﺎﯾﻮان ﻣﻌﻄﻮف ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ ‪.‬‬
‫‪26‬‬
‫• ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺟﻬﺖ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﺋﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﺑﺎزار ﺑﺎ ﮐﻤﺒﻮد ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻣﺘﺨﺼﺺ‬
‫و ﮐﺎرآ‪ ،‬ﻋﺪم ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮی از روش ﻫﺎی ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ و اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ‪ ،‬ﻋﺪم اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻨﺎﺳﺐ از‬
‫اﺑﺰار و ﻋﺪم ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﺑﺰرگ ﻧﺮم اﻓﺰاری ﻣﻮاﺟﻪ اﺳﺖ و از ﺳﻮی دﯾﮕﺮ‬
‫ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺸﺘﺮی ﻋﻤﺪه اﯾﻦ ﺑﺎزار ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻼت ﺟﺪی ﺳﺎﺧﺘﺎری و‬
‫دﯾﻮاﻧﺴﺎﻻری ﭘﯿﭽﯿﺪه و دﺳﺖ و ﭘﺎﮔﯿﺮ ﺟﻬﺖ ارﺟﺎع ﮐﺎر‪ ،‬ﻋﺪم آﮔﺎﻫﯽ ﻣﺪﯾﺮان از ﻧﻘﺎط ﻗﻮت‬
‫و ﺿﻌﻒ ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮی از ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت )ﮐﻪ ﻣﻨﺠﺮﺑﻪ دﻟﺒﺴﺘﮕﯽ و ﺧﻮش ﺑﯿﻨﯽ ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ ﯾﺎ رد‬
‫و ﻃﺮد ﮐﺎﻣﻞ آن ﻣﯽ ﺷﻮد( ‪ ،‬ﻋﺪم وﺟﻮد ﻃﺮح ﻫﺎ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت ﻣﻨﺴﺠﻢ ﺟﻬﺖ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت و ﻋﺪم ﺛﺒﺎت ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻫﺎ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻫﺎ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪.‬‬
‫• اﻧﺪازه ﻫﺎی ﺑﺎزار ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﺣﺪود ‪ 50‬ﻣﯿﻠﯿﻮن دﻻر ﻧﺮم اﻓﺰار‪ 400 ،‬ﻣﯿﻠﯿﻮن دﻻر‬
‫ﺳﺨﺖ اﻓﺰار و ﻗﺮﯾﺐ ﺑﻪ ‪ 1000‬ﻣﯿﻠﯿﻮن دﻻر ﻣﺨﺎﺑﺮات و ﺗﺠﻬﯿﺰات و ﺧﺪﻣﺎت ارﺗﺒﺎﻃﯽ و در‬
‫ﻣﺠﻤﻮع ‪ 1/5‬ﻣﯿﻠﯿﺎرد دﻻر ﯾﺎ ‪ 1200‬ﻣﯿﻠﯿﺎرد ﺗﻮﻣﺎن ﺑﺮآورد ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫• ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺷﺎﻏﻞ در ﺑﺨﺶ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﺣﺪود ‪ 75‬ﻫﺰار ﻧﻔﺮ و ﺷﺎﻏﻠﯿﻦ در ﮐﻞ ﺑﺨﺶ‬
‫ﻓﻨﺎوری ارﺗﺒﺎﻃﺎت و اﻃﻼﻋﺎت‪ 150‬ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﺑﺮآورد ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫• ﻓﺎرغ اﻟﺘﺤﺼﯿﻼن رﺷﺘﻪ ﻫﺎی ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ و رﺷﺘﻪ ﻫﺎی واﺑﺴﺘﻪ از داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی دوﻟﺘﯽ و آزاد در‬
‫ﻣﺠﻤﻮع ‪ 41‬ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺿﻤﻦ آﻧﮑﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻗﺮﯾﺐ ﺑﻪ ‪ 16500‬ﻧﻔﺮ در‬
‫رﺷﺘﻪ ﻫﺎی ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ و ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت در داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی ﺳﺮاﺳﺮی و ﻣﺴﺘﻘﻞ و ﻏﯿﺮدوﻟﺘﯽ‬
‫)ﺑﻪ ﺟﺰ داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی آزاد( ﻣﺸﻐﻮل ﺗﺤﺼﯿﻞ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﺨﻤﯿﻨﯽ ﺣﺪود ‪ 3‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺮای‬
‫داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی آزاد ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﺣﺪود‪ 60‬ﻫﺰار ﻧﻔﺮ در ﺳﻄﻮح ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺎرداﻧﯽ ‪ ،‬ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ‬
‫و ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫‪27‬‬
‫• در ﺳﻄﺢ ﻫﻨﺮﺳﺘﺎن ﻫﺎ و دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن ﻫﺎ ﺷﺎﺧﻪ ﮐﺎر و داﻧﺶ در ﺳﺎل ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ ‪ 1381-82‬ﺑﯿﺶ‬
‫از ‪ 149‬ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ اﺷﺘﻐﺎل دارﻧﺪ و ﻗﺮﯾﺐ ﺑﻪ ‪ 1260‬آﻣﻮزﺷﮕﺎه راﯾﺎﻧﻪ ای ﻓﻌﺎل در‬
‫ﺳﻄﺢ ﮐﺸﻮر و ‪ 420‬آﻣﻮزﺷﮕﺎه ﻓﻌﺎل در ﺳﻄﺢ ﺗﻬﺮان دوره ﻫﺎی آﻣﻮزش راﯾﺎﻧﻪ ﺑﺮﮔﺰار‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫• ﻇﺮﻓﯿﺖ اﻋﻼم ﺷﺪه ﺳﺎل ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ ‪ 1382-83‬ﺑﺮای رﺷﺘﻪ ﻫﺎی ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ و ﻓﻨﺎوری‬
‫اﻃﻼﻋﺎت در ﺳﻄﻮح ﮐﺎرداﻧﯽ و ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ در ﮐﻞ داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی ﺳﺮاﺳﺮی ‪ 1442‬ﻧﻔﺮ و در‬
‫واﺣﺪﻫﺎی ﺗﻬﺮان و ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﻫﺎی داﻧﺸﮕﺎه آزاد در ﻣﺠﻤﻮع ‪ 9910‬ﻧﻔﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و در ﮐﻞ‬
‫داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی دوﻟﺘﯽ و آزاد ‪ 11352‬ﻧﻔﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫• در ﻧﮕﺎﻫﯽ اﺟﻤﺎﻟﯽ ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺬﮐﻮر در ﺑﺨﺶ ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﻗﺮﯾﺐ ﺑﻪ ‪ 70‬ﻫﺰار‬
‫ﻧﻔﺮ در ﮐﺸﻮر دﯾﭙﻠﻢ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﯿﺶ از ‪ 11‬ﻫﺰار ﻧﻔﺮ در رﺷﺘﻪ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ و‬
‫رﺷﺘﻪ ﻫﺎی واﺑﺴﺘﻪ وارد داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ‬
‫ﺣﺪود ‪ 5000‬ﻧﻔﺮ از داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی ﮐﺸﻮر در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻓﺎرغ اﻟﺘﺤﺼﯿﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ )ﮐﻪ اﯾﻦ‬
‫روﻧﺪ در ﻃﯽ ﺳﺎل ﻫﺎی آﺗﯽ ﺑﻪ ﺷﺪت اﻓﺰاﯾﺶ ﺧﻮاﻫﺪ ﯾﺎﻓﺖ و ﻇﺮف ‪ 5‬ﺳﺎل‪ 2‬ﺗﺎ‪ 3‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫ﺷﺪ‪ (.‬ﺿﻤﻦ آﻧﮑﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻗﺮﯾﺐ ﺑﻪ ‪ 75‬ﻫﺰار ﻧﻔﺮ در اﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﮐﺎر‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ و اﯾﻦ درﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ در ﮐﺸﻮر از ﮐﻤﺒﻮد ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ‬
‫ﻣﺘﺨﺼﺺ و ﮐﺎرآ و ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن ﻋﻤﺪه در ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﯽ از ﻋﺪم ﺗﻮاﻧﺎﺋﯽ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﯽ در‬
‫ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﺋﯽ ﺑﻪ ﻧﯿﺎزﻫﺎی ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮی از ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت در ﺧﺼﻮص ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎی ﺑﺰرگ و‬
‫ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺧﺒﺮ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ و اﯾﻦ اﻣﺮ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﻤﯿﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ای ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻃﻮر ﻣﺮﺗﺐ ﺑﻪ ﺑﺎزار ﮐﺎر اﻃﻼﻋﺎت یﻓﻨ ﺎور وارد ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﯿﭻ وﺟﻪ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬
‫‪28‬‬
‫و ﻣﻮردﻧﯿﺎز ﺑﺎزار ﻣﺬﮐﻮر را دارا ﻧﯿﺴﺖ و ﻟﺬا ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی ﻫﺎی ﺟﺪی آﻣﻮزﺷﯽ و ﺣﺮﻓﻪ ای‬
‫را در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﻣﯽ ﻃﻠﺒﺪ‪.‬‬
‫‪29‬‬
‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺟﺪاول و ﻧﻤﻮدارﻫﺎ‬
‫ﻧﻤﻮدار‪ -1‬ﺗﻌﺪاد ﺧﻄﻮط ﺗﻠﻔﻦ ﺛﺎﺑﺖ ﻧﺼﺐ ﺷﺪه در ﮐﺸﻮر‬
‫ﻧﻤﻮدار‪ -2‬ﺗﻌﺪاد ﺳﯿﻢ ﮐﺎرت ﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در ﮐﺸﻮر‬
‫ﻧﻤﻮدار‪ -3‬ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﺣﺠﻢ ﺑﺎزار اﻃﻼﻋﺎت یﻓﻨ ﺎور در ﮐﺸﻮر‬
‫ﻧﻤﻮدار‪ -4‬رده ﺑﻨﺪی ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ‬
‫ﻧﻤﻮدار‪ -5‬ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺻﻨﻌﺖ اﻃﻼﻋﺎت یﻓﻨ ﺎور در اﯾﺮان‬
‫ﺟﺪول ‪ -1‬ﺿﺮﯾﺐ ﻧﻔﻮذ ﺗﻠﻔﻦ ﺛﺎﺑﺖ و ﻫﻤﺮاه در اﯾﺮان در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺑﺮﺧﯽ از ﮐﺸﻮر ﻫﺎی ﺧﺎورﻣﯿﺎﻧﻪ و ﺷﻤﺎل آﻓﺮﯾﻘﺎ‬
‫ﺟﺪول ‪ -2‬وﺿﻌﯿﺖ ﻋﻤﻠﮑﺮد و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ ای ﺟﻬﺖ ﮔﺴﺘﺮش زﯾﺮﺳﺎﺧﺖ ﻫﺎی ارﺗﺒﺎﻃﯽ‬
‫ﺟﺪول ‪ -3‬ﺑﻬﺎی اراﺋﻪ ﺧﺪﻣﺎت اﯾﻨﺘﺮﻧﺖ‬
‫ﺟﺪول ‪ -6‬ﺗﻌﺪاد ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی راﯾﺎﻧﻪ ای ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﺷﺪه در ﺷﻮراﯾﻌﺎﻟﯽ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ ﮐﺸﻮر‬
‫ﺟﺪول ‪ -7‬ﺣﻮزه ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی راﯾﺎﻧﻪ ای ﻋﻀﻮ اﻧﺠﻤﻦ ﺻﻨﻔﯽ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮑﯽ ﮐﺸﻮر‬
‫ﺟﺪول ‪ -4‬ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی راﯾﺎﻧﻪ ای ﻋﻀﻮ اﻧﺠﻤﻦ ﺻﻨﻔﯽ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮑﯽ ﮐﺸﻮر‬
‫ﺟﺪول ‪ -5‬ارزش ﺻﺎدرات و واردات ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮﻫﺎ و ﻗﻄﻌﺎت و ﻟﻮازم اﻟﺤﺎﻗﯽ آن ﻫﺎ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﮔﺮوه ﻫﺎی‬
‫‪ CPC‬در ﺳﺎﻟﻨﺎﻣﻪ آﻣﺎر ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺧﺎرﺟﯽ اﯾﺮان‬
‫ﺟﺪول ‪ -8‬ﺗﻮزﯾﻊ ﻧﯿﺮوی ﻣﺘﺨﺼﺺ در ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی ﺧﺼﻮﺻﯽ‬
‫ﺟﺪول ‪ -9‬روﻧﺪ ﻣﯿﺰان دﺳﺘﻤﺰد اﻓﺮاد در ﺣﻮزه ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺻﻨﻌﺖ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‬
‫در ﺳﺎل ﻫﺎی‬
‫‪1381-1371‬‬
‫ﺟﺪول ‪ -10‬ﺗﻮزﯾﻊ ﻣﺪرک ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ ﻓﺎرغ اﻟﺘﺤﺼﯿﻼن داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ در ﺻﻨﻌﺖ اﻃﻼﻋﺎت یﻓﻨ ﺎور‬
‫ﺟﺪول‪ - 11‬ﺗﻌﺪاد داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی دوﻟﺘﯽ رﺷﺘﻪ ﻫﺎی ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ و ﻓﻨﺎوری‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺎل ‪1381-82‬‬
‫ﺟﺪول ‪ -12‬ﺗﻌﺪاد داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﺗﺤﺼﯿﻞ در ﻣﺮاﮐﺰ ﻣﺴﺘﻘﻞ )داﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎ و ﻣﻮﺳﺴﺎت ﻏﯿﺮدوﻟﺘﯽ( رﺷﺘﻪ‬
‫ﻫﺎی ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ و ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت ﺳﺎل ‪1381-82‬‬
‫ﺟﺪول ‪ -13‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﭘﺬﯾﺮش داﻧﺸﺠﻮ درداﻧﺸﮕﺎه ﻫﺎی ﺳﺮاﺳﺮی و آزاد در ﻣﻘﺎﻃﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫ﺟﺪول ‪ -14‬ﺗﻌﺪاد داﻧﺶ آﻣﻮزان رﺷﺘﻪ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ در ﺳﺎل ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ ‪1381-82‬‬
‫‪30‬‬
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻣ‪Ĥ‬ﺧﺬ‬
‫]‪ - [1‬ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ دﮐﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ رﺿﺎ رﺿﻮی‪ ،‬ﻣﻌﺎون ﻣﺠﺘﻤﻊ ﻫﺎ و ﺷﻬﺮک ﻫﺎی ﻓﻨﺎوری ﺷﺮﮐﺖ ﺷﻬﺮک ﻫﺎی‬
‫ﺻﻨﻌﺘﯽ اﯾﺮان‪1381،‬‬
‫]‪ - [2‬ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ دﮐﺘﺮ ﻋﻠﯽ اﮐﺒﺮ ﺟﻼﻟﯽ‪ ،‬ﻋﻀﻮ ﻫﯿﺌﺖ ﻋﻠﻤﯽ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻢ و ﺻﻨﻌﺖ‪1381 ،‬‬
‫]‪ - [3‬ﺑﺮوﺷﻮر ﻫﻤﺎﯾﺶ ﯾﮑﺼﺪﻣﯿﻦ ﺳﺎل ﺗﻮﻟﺪ ﭘﺮوﻓﺴﻮر ﺣﺴﺎﺑﯽ‪ ،‬ارج ﻧﻬﺎدن ﺑﻪ روح ﭘﮋوﻫﺶ و اﻧﺪﯾﺸﻪ‬
‫اﯾﺮاﻧﯽ‪1381،‬‬
‫]‪ - [4‬ﻃﺮح ﺗﮑﻔﺎ‪ ،‬ﺷﺮاﯾﻂ ﻧﻮﯾﻦ و ﻧﻘﺶ ﺛﻨﺎرای‪ ،‬ﺷﺮﮐﺖ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎدرات ﻧﺮم اﻓﺰار ﺛﻨﺎرای‪ ،‬ﺷﻬﺮﯾﻮر‬
‫‪1381‬‬
‫]‪ - [5‬ﮔﺰارش ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت اﯾﺮان یﻓﻨ ﺎور ‪ Report.comIran‬اﻃﻼﻋﺎت یﻓﻨ ﺎور‪www.Iran‬‬
‫‪ Report at‬اﻃﻼﻋﺎت‬
‫]‪ - [6‬ﺳﺎﻟﻨﺎﻣﻪ آﻣﺎری ﮐﺸﻮر‪ ،1380‬ﻣﺮﮐﺰ آﻣﺎر اﯾﺮان ‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی ﮐﺸﻮر‪ ،‬ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪1381‬‬
‫]‪ - [7‬ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﺠﻮزﻫﺎی ﺻﺎدره ﺟﻬﺖ واردات ﺗﺠﻬﯿﺰات راﯾﺎﻧﻪ ای در ﺳﺎل ‪ ، 1379‬ﺧﺒﺮﻧﺎﻣﻪ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ ‪،‬‬
‫ﻧﺸﺮﯾﻪ دﺑﯿﺮﺧﺎﻧﻪ ﺷﻮرای ﻋﺎﻟﯽ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ اﯾﺮان‪ ،‬ﺑﻬﻤﻦ ‪1381‬‬
‫]‪ - [8‬ﺳﯿﺪ اﺑﺮاﻫﯿﻢ اﺑﻄﺤﯽ ‪ ،‬دوره ﻫﺎی ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت‪ ،‬ﮔﺰارش ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‪ ،‬ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ اﻧﺠﻤﻦ‬
‫اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ اﯾﺮان‪ ،‬ﺷﻤﺎره‪،151‬‬
‫]‪ - [9‬ﮔﺰارش ﻋﻤﻠﮑﺮد اﻣﻮر ارﺗﺒﺎﻃﺎت دﯾﺘﺎ ﺷﺮﮐﺖ ﻣﺨﺎﺑﺮات اﯾﺮان در ﺳﺎل ‪1380‬و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی ﺳﺎل ‪،1381‬‬
‫ﺷﺮﮐﺖ ﻣﺨﺎﺑﺮات اﯾﺮان ‪13811382،‬‬
‫]‪ - [10‬آﻣﺎر آﻣﻮزش و ﭘﺮورش‪ ،‬دﻓﺘﺮ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ و ﺗﻠﻔﯿﻖ ﻃﺮخ ﻫﺎ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی و ﻧﯿﺮوی‬
‫اﻧﺴﺎﻧﯽ‪ ،‬وزارت آﻣﻮزش و ﭘﺮورش‪1381-82 ،‬‬
‫]‪ - [11‬آﻣﺎر آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ ‪ ،‬ﻣﻮﺳﺴﻪ ﭘﮋوﻫﺶ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﯽ‪ ،‬وزارت ﻋﻠﻮم ‪ ،‬ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت و ﻓﻨﺎوری‪،‬‬
‫‪1382‬‬
‫]‪ - [12‬آﻣﺎر آﻣﻮزﺷﮕﺎه ﻫﺎی آزاد ﺗﺨﺼﺼﯽ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‪ ،‬اﻧﺠﻤﻦ ﺗﺨﺼﺼﯽ ﻣﺪﯾﺮان آﻣﻮزﺷﮕﺎه ﻫﺎی راﯾﺎﻧﻪ ای ﮐﺸﻮر‬
‫‪1382 ،‬‬
‫]‪ - [13‬ﻣﺼﻮﺑﺎت ﺷﻮرای اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮏ ﮐﺸﻮر‪ ،‬دﺑﯿﺮﺧﺎﻧﻪ ﺷﻮرای اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮏ ﮐﺸﻮر‪1378 ،‬‬
‫]‪ - [14‬ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺳﺎل ‪ U 2002‬اﻃﻼﻋﺎت یﻓﻨ ﺎور در زﻣﯿﻨﻪ ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎی ﻣﺨﺎﺑﺮاﺗﯽ ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ‬
‫اﯾﺮان‪ ،‬وزارت ﭘﺴﺖ و ﺗﻠﮕﺮاف و ﺗﻠﻔﻦ‪1381 ،‬‬
‫]‪ - [15‬ﺳﻨﺪ راﻫﺒﺮدی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎوری اﻃﻼﻋﺎت و ارﺗﺒﺎﻃﺎت )‪ (ICT‬ﻣﻠﯽ ‪ ،‬وزارت ﭘﺴﺖ و ﺗﻠﮕﺮاف و ﺗﻠﻔﻦ‪،‬‬
‫ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎه‪1381‬‬
‫]‪ - [16‬آﻣﺎر ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺧﺎرﺟﯽ ﮐﺸﻮر‪ ،‬ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﻫﺎی ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ رﺷﺘﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎ)‪ (ISIC‬و ﮐﺎﻻ و‬
‫ﺧﺪﻣﺎت )‪ ،(CPC‬ﻣﺮﮐﺰ آﻣﺎر اﯾﺮان ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی ‪1379-81 ،‬‬
‫]‪ - [17‬آﻣﺎر ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ ‪ ،‬ﺧﺒﺮﻧﺎﻣﻪ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ ‪ ،‬ﻧﺸﺮﯾﻪ دﺑﯿﺮﺧﺎﻧﻪ ﺷﻮرای ﻋﺎﻟﯽ اﻧﻔﻮرﻣﺎﺗﯿﮏ‪ ،‬ﺳﺎل‬
‫ﻫﯿﺠﺪﻫﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎره ‪ ،86‬اردﯾﺒﻬﺸﺖ ‪1382‬‬
‫‪31‬‬
1. Information Technology in Iran: An Overview، ‫ اﻃﻼﻋﺎت یﻓﻨ ﺎور‬Department
Gostaresh Center for Research and Development، April 2002
2. http://www.sanaray.com
3. http://www.SHCI.ir
4. http://www.IRTCA.com
5. http://www.‫ اﻃﻼﻋﺎت یﻓﻨ ﺎور‬RC.ac.ir
6. http://www.DCI.ir
7. http://www.IRAN-telecom.com
8. http://www.ISI.org.ir
9. http://www.irica.com.
10. http://www.esi.org.ir
11. http://www.isc.org.ir
12. http://www.softexport.ir
32