T.c. sALİHLİ KAYMAKAMLIĞI ilçe Miııi Eğitim Müdürlüğü

Türk Psikiyatri Dergisi 2014;25():
Farklı Demansı Olan Üç Olguda Biriktirme Davranışı
BASKIDA
•
Dr. Bilgen BİÇER KANAT1, Dr. Umut ALTUNÖZ2, Psik. Sevinç KIRICI3,
Psik. Gülbahar BAŞTUĞ4, Dr. Erguvan TUĞBA ÖZEL KIZIL5
ÖZET
SUMMARY
Hoarding Behavıour in Three Different Types of Dementia Cases
Giriş: Gereksinim duyulmayan, maddi değeri düşük, kullanılmayacak
durumda olan nesne ya da eşyaların toplanması ve saklanması olarak
tanımlanan biriktirme davranışı yaşlılarda gençlere kıyasla daha sık görülmektedir. Demansta da biriktirme davranışının yaygınlığının %22
civarında olduğu bildirilmektedir. Bu makalede yaşlılarda, özellikle demansı olan yaşlılarda sık görülen bu bozukluğa klinisyenlerin farkındalığını arttırmak amacıyla biriktiriciliği bulunan üç farklı tipte demans
olgusu sunulmuştur.
Introduction: Hoarding behaviour, which is generally defined as
collecting and keeping unnecessary, cheap objects or things that can
not be used, is more common in elderly than young people. The
prevelance of hoarding behaviour in dementia was reported as 22%.
In this paper, three different types of dementia cases are presented in
order to emphasize the clinical awareness for hoarding disorder, which
is common in the elderly, especially those with dementia.
Olgular: Bu olgulardan ilki yakınlarından sözel ve fiziksel ajitasyon
gibi davranış değişiklikleri ortaya çıkmadan önce eski eşyaları biriktirdiği öğrenilen ve frontotemporal demans tanısı alan bir hastadır. İkinci
olgu unutkanlık yakınmaları ile başvuran, Alzheimer Hastalığı’na bağlı
demans tanısı alan ve izleminde kağıt biriktirme davranışı sergileyen
bir hastadır. Diğer olgu ise görsel varsanılar, unutkanlık, eski eşyaları
biriktirme ve depresif belirtileri olan, Lewy Cisimcikli Demans tanısı
alan bir olgudur.
Cases: The first case is a patient with a diagnosis of frontotemporal
dementia who was collecting old things before the appearance of
bahavioural changes like verbal and physical agitation. The second one
is a patient who was admitted with complaints of forgetting, diagnosed
as having Alzheimer’s Disease and presented with paper hoarding
behavior in his clinical follow-up. The last patient was presented with
visual hallucinations, forgetting, collecting old things and depressive
symptoms. He received a diagnosis of Lewy body dementia.
Tartışma: Üç farklı türde demans tanısı alan olguda demansın erken
evrelerinde biriktirme davranışının bulunduğu dikkat çekmektedir.
Yaşlılık çağında başlayan biriktirme davranışının demans için öncül
belirtilerden olabileceği veya demans sürecinde biriktirme davranışının
ortaya çıkabileceği akılda tutulmalıdır.
Discussion: It is prominent that all three different dementia cases
hoarding behavior at early stages of dementia. It should be kept in
mind that hoarding behavior which begins at late life might be a sign of
dementia or it might appear in the dementia process.
Key Words: Hoarding, dementia, elderly
Anahtar Sözcükler: Biriktirme davranışı, demans, yaşlılık
Geliş Tarihi: 12.03.2014 - Kabul Tarihi: 07.11.2014
Bu makale 9-13 Ekim 2012 tarihlerinde 48. Ulusal Psikiyatri Kongresi, Bursa’da poster bildiri (no. 152) olarak sunulmuştur.
1
Uzm., Psikiyatri Kl., Bergama Devlet Hastanesi, İzmir. 2Uzm., Psikiyatri Kl., Şanlıurfa Devlet Hastanesi, Şanlıurfa. 3Psik., 5Doç., Psikiyatri AD., Geriyatrik Psikiyatri
Birimi, Ankara Üniv. Tıp Fak., 4Psik. Doç., Ankara Üniv. Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu, Ankara.
Dr. Erguvan Tuğba Özel Kızıl, e-posta: etozel@ankara.edu.tr
1
GİRİŞ
Kompulsif biriktirme/istifleme genellikle gereksinim duyulmayan, maddi değeri düşük, kullanılmayacak durumda olan
nesne ya da eşyaların toplanması ve saklanması olarak tanımlanmaktadır (Frost ve ark. 1995). Bu durum “sillogomani”
olarak da adlandırılabilmektedir (Clark ve ark. 1975). Yakın
tarihte yapılmış bazı epidemiyolojik araştırmalarda erişkinlerde klinik olarak anlamlı kompulsif biriktirme davranışının sıklığı %2-5 olarak bildirilmiştir (Iervolino ve ark. 2009,
Samuels ve ark. 2008). Yaşam alanını daraltabilen, kişinin evini kullanmasına engel olabilen bu durum kendisinin ve yakın
çevresinin yaşam kalitesini ve işlevselliğini bozan bir halk sağlığı sorunudur. Bu bozukluk günlük aktiviteleri engellemekte
ve beraberinde güvenlik tehdidi (yangın ve düşme nedeniyle) ve ciddi sağlık sorunları (enfeksiyonlar, böcek sokmaları
vb.) oluşturabilmektedir (Frost ve ark. 2000). Özellikle yaşlı
popülasyonu göz önüne alındığında sağlık problemleri daha
ciddi boyutlara taşınmakta, bakımverenler açısından da ciddi
yüke neden olabilmektedir (Frost ve ark. 2000).
Geçmişte Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) ile birlikte tanımlanan kompulsif biriktirme davranışının ayrı bir durum
olabileceği ve farklı bir tanı olarak ele alınması önerilmektedir
(Fontenelle ve ark. 2004, Grisham ve ark. 2005). 2013 yılında yayınlanan DSM-5’te biriktiricilik bozukluğu “Obsesif
Kompulsif ve İlişkili Bozukluklar” başlığı altında ayrı bir tanı
olarak yer almıştır. Bu tanı için nörokognitif bozukluklar dahil
diğer psikiyatrik ve tıbbi durumların dışlanması önerilmektedir. Frontotemporal demans ya da Alzheimer Hastalığı gibi
dejeneratif bozukluklarda toplama davranışının yavaş geliştiği
ve sonradan ortaya çıktığı vurgulanmaktadır. Ayrıca toplama
davranışının yanında bu hastalarda disinhibisyon davranışları, özbakımlarında azalma ve ev içi bakımsızlık bulunduğu
bildirilmiştir (American Psychiatric Association 2013).
OKB hastalarının yaklaşık olarak üçte birinde kompulsif biriktirme görüldüğü bildirilmiştir (Hartl ve ark. 2005).
Kompulsif biriktirme davranışı OKB’nin dışında şizofreni
(Luchins ve ark. 1992), depresyon (Frost ve ark. 2011), anoreksia nervosa (Frankenburg 1984), dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (Hartl ve ark. 2005) ve demans (Hwang
ve ark. 1997, Hwang ve ark. 1998) gibi birçok nöropsikiyatrik bozuklukla ilişkili bulunmuştur. Bununla beraber genellikle yaşlılarda görülen ve sosyal içe çekilme ile seyreden kompulsif biriktiricilik Diyojen sendromu olarak bilinmektedir.
Diyojen sendromuna sahip olguların bazılarında demansın
varlığı bildirilmiştir (Zuliani ve ark. 2013).
Yaşlılarda kompulsif biriktirme davranışının daha fazla görüldüğü öne sürülmekle birlikte, geniş kapsamlı çalışmalara
rastlanmamaktadır. Bir çalışmada huzurevinde kalan yaşlıların %15’inde, toplum içinde yaşayanların %25’inde kompulsif biriktirme davranışı olduğu saptanmıştır (Marx ve
Cohen-Mansfield 2003). Bu çalışmada kompulsif biriktirme
2
davranışı bulunan ve bulunmayan yaşlılar kıyaslandığında işlevsellik, diğer ajitasyon davranışları ve psikotik belirtiler dışında sosyodemografik (yaş, eğitim, cinsiyet vb.) ya da klinik
açıdan (demans, bilişsel bozulma ya da diğer hastalıklar) farklılık bulunmamıştır (Marx ve Cohen-Mansfield 2003).
Demans hastalarında yapılan iki çalışmada biriktirme davranışının sıklığı %36 (Hwang ve ark., 1997) ve %22.6 (Hwang
ve ark. 1998) olarak bildirilmiştir. Biriktirme davranışının
farklı tipte demanslarda görülebildiği ve bu hastalarda tekrarlayıcı davranışlar, hiperfaji ve eşya çalmanın daha yaygın
olduğu saptanmıştır (Hwang ve ark. 1998).
Ülkemizde Altunöz ve ark. (2012) Cohen-Mansfield Ajitasyon
Envanteri kullanarak yaptıkları çalışmalarında istiflemenin
negativizm ile birlikte demans hastalarında diğer ajitasyon
davranışlarından ayrı bir boyut olduğunu göstermişlerdir.
Bu makalede yaşlılarda, özellikle demansı olan yaşlılarda sık
görülen bu bozukluğa klinisyenlerin farkındalığını arttırmak
amacıyla biriktiriciliği bulunan üç farklı tipte demans olgusu
sunulmuştur.
Olgu 1: İB, 74 yaşında, eğitimsiz, emekli işçi, erkek hasta.
Geriyatrik Psikiyatri polikliniğine 4 yıl önce başlayan huzursuzluk, sinirlilik, eşiyle kavga etme, çocuklara küfretme,
kadınlara sözel tacizde bulunma, camide türkü söyleme gibi
uygunsuz davranışlarda bulunma nedeniyle başvurmuştur. Bu
davranış sorunları ortaya çıkmadan birkaç yıl önce hastanın
eski halı, gazete, kalem, çakmak, bitmiş otobüs kartı biriktirdiği, bu eşyalar nedeniyle evde adım atacak yer kalmadığı, bu
eşyaları neden biriktirdiğini açıklayamadığı yakınlarından öğrenilmiştir. Psikiyatrik muayenede düşünce içeriğinde fakirleşme, duygulanımında küntlük ve içgörü kaybı saptanmıştır.
Kraniyel Bilgisayarlı Tomografi‘de diffüz serebral kortikal atrofi, Pozitron Emisyon Tomografi görüntülemesinde bilateral frontal ve temporal lobda hipometabolizma gözlenmiştir.
Nöropsikolojik testleri frontotemporal işlevlerde bozulma
(Tablo 1) ile uyumlu bulunan hasta Neary Tanı Ölçütleri’ne
göre (1998) frontotemporal demans tanısıyla izleme alınmıştır. İzleminde hastaya davranış bozuklukları ve insomnia için
Olanzapin 5mg/gün ile Essitalopram 10mg/gün tedavisi verilmiş, Olanzapinden fayda görmeyince kesilerek Risperidon
1-2mg/gün başlanmış, biriktirme davranışları dahil ajitasyonunun azaldığı öğrenilmiştir. Tedaviye yaklaşık olarak bir yıl
devam edilmiş, sonrasında bradikinezi saptanması nedeniyle
Risperidon dozu azaltılarak kesilmiş ve Ketiapin 25mg/gün
önerilmiştir.
Olgu 2: NB, 66 yaşında, lise mezunu, emekli memur, erkek
hasta. Geriyatrik Psikiyatri polikliniğine 3 yıl önce başlayan,
söylenenleri hatırlayamama, eşyaları koyduğu yeri unutma nedeniyle başvurmuştur. Yapılan psikiyatrik muayenesi
ve nöropsikolojik testlerinde yakın bellek ve dikkat bozukluğu başta olmak üzere, apraksi, lisan bozukluğu ve yürütücü işlevlerde bozukluk saptanmıştır (Tablo 1). Kraniyel
TABLO 1. Olguların Nöropsikolojik Değerlendirme Sonuçları.
Frontotemporal demans olgusu
(1. olgu)
Alzheimer hastalığı olgusu
(2. olgu)
Lewy cisimcikli demans olgusu
(3. olgu)
SMMT puanı
SÇT puanı
24/30 (+)
2/5 (+)
9/30 (+)
0/5 (+)
18/30 (+)
2/5 (+)
CDDÖ puanı
9 (+)
10 (+)
10 (+)
13/30 (+)
23/30 (+)
18/30 (+)
3,3 (-)
4,3 (+)
4,5 (+)
69
23.madde:6/7
24.madde:6/7
106
23.madde:6/7
24.madde:6/7
47
23.madde:5/7
24.madde:5/7
İST-A toplam süre
+ (332 sn)
+ (>300sn)
(119sn)
İST-B toplam süre
+ (>300sn)
+ (>300sn)
+ (305sn)
Nöropsikolojik testler
İFA puanı
BİLKAN puanı
CMAE puanı
+: kesme puanın ya da norm değerlerin altındaki/üstündeki değerlere karşılık gelip, nöropsikolojik test sonucunun normal sınırlar dahilinde olmadığı anlamına
gelmektedir.
-: Nöropsikolojik test sonucunun normal sınırlar dahilinde olduğu anlamına gelmektedir.
Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG)’sinde yaygın kortikal atrofi izlenmiştir. National Institute of Neurological and
Communicative Disorders and Stroke and the Alzheimer’s
Disease and Related Disorders Association (NINCDS–
ADRDA) tanı ölçütlerine göre (1984) Alzheimer Hastalığı’na
bağlı demans tanısıyla izlenen hastanın ilk başvurusundan
yaklaşık bir yıl sonra evden çıkıp gitme ve kağıt biriktirme
(dolaplar dolusu eski gazete ve kağıt) gibi davranışları ortaya
çıkmıştır. Yaklaşık 4 yıldır izlenmekte olan hastaya ilk olarak
Rivastigmin patch 5-10cm2/gün ve Essitalopram 10mg/gün
şeklinde ilaç tedavisi başlanmış, puanlarındaki hızlı düşüş nedeniyle bir yıl sonra Memantin 20mg/gün eklenmiştir. 2 yıl
önce inkontinansı başlayan hastanın ara ara eşine fiziksel şiddet uygulama, evden kaçma gibi davranış bozuklukları olmuş
ve Ketiapin 25-50mg/gün tedaviye eklenmiştir. Biriktirme
davranışı azalan hastanın son puanı 4/30 olarak saptanmıştır.
Olgu 3: CFT, 81 yaşında, lise mezunu, emekli memur, erkek
hasta. Geriyatrik Psikiyatri polikliniğine iştahsızlık, uyuklama, moral bozukluğu, unutkanlık ve böcekler görme yakınmalarıyla kızı ile beraber başvurmuştur. Birkaç aydır eşyalarını koyduğu yerleri unuttuğu, geceleri kalkıp dolaştığı, kabus
gördüğü, uykusunda rüyalarının içeriğine göre hareket ettiği
öğrenilmiştir. Unutkanlığının yaklaşık bir buçuk yıldır olduğu, yavaş yavaş arttığı, ancak son birkaç aydır daha huzursuz,
uykusuz hale geldiği bildirilmiştir. Hastanın kızı babasının
bir süredir evde dolaşan kadınlardan bahsettiğini, ancak son
zamanlarda evde böcekler gördüğünü ve tüm evi kolonyayla yıkadığını anlatmıştır. Ayrıca hastanın sokaktan bulduğu
plastik şişeleri, saksıları, yiyecek kaplarını balkonunda biriktirdiği, bu nedenle balkonun kullanılamayacak hale geldiği
de öğrenilmiştir. Psikiyatrik muayenesinde ve nöropsikolojik değerlendirmesinde depresif duygudurumu, yakın bellek
ve dikkat bozukluğu (Tablo 1), görsel varsanıları ve REM
(Rapid Eye Movement) uykusu davranış bozukluğu olduğu
saptanmıştır. Kraniyel MRG‘de bilateral temporoparietal atrofi izlenmiştir. Hasta Lewy Cisimcikli Demans (Mc Keith
ve ark 2005) tanısı ile takibe alınmıştır. Hastaya Rivastigmin
patch 5-10cm2/gün, Essitalopram 10-15mg/gün, Melatonin
3mg/gün başlanmış, izlemde ajitasyon davranışları artarak devam eden hastaya Ketiapin 50-150mg/gün eklenmiş, ancak
ilaç tedavisinden fayda görmemiştir. Hasta bir yıl kadar önce
akciğer enfeksiyonu nedeniyle ex olmuştur.
Olgulara SMMT (Güngen ve ark. 2002), Saat Çizme Testi
(SÇT) (Can ve ark. 2010), Bilgilendiriciye Uygulanan Bilişsel
Kayıp Anketi (BİLKAN) (Özel-Kızıl ve ark. 2010), İşlevsel
Faaliyetler Anketi (İFA) (Selekler ve ark. 2004), CohenMansfield Ajitasyon Envanteri (CMAE) (Özel-Kızıl ve ark.
2012), Cornell Demansta Depresyon Ölçeği (CDDÖ)
(Amuk ve ark. 2003) ve İz Sürme Testi (İST) (Cangöz ve
ark. 2007) uygulanmıştır. Olgulara ait test sonuçları ve kesme
puanlarına göre değerlendirilmesi Tablo 1’de yer almaktadır.
SMMT için ölçeğin kesme değerinin 24/25 olarak kullanılması önerilmektedir. Beş üzerinden değerlendirilen SÇT için
kesme puanı 3 olarak kullanılmıştır. BİLKAN’ın Türkçe uyarlamasının kesme puanı 3.4 olarak alınmıştır. CMAE çeşitli
ajitasyon belirtilerinin sıklığını değerlendiren Likert tipinde
1- hiçbir zaman ile 7- bir saatte birkaç kez arasında puanlanan toplam 29 maddeden oluşmaktadır. Ölçeğin 23. ve 24.
maddeleri sırasıyla nesne saklama ve nesne biriktirme olup istifçilik ile ilişkilidir. CDDÖ’de 8 ve üzerindeki toplam puan
depresyonu düşündürmektedir. İST A ve B olmak üzere iki
formdan oluşmaktadır. A formunda deneklerden 25’e kadar
sayıları sırayla birleştirmeleri, B formunda ise bir rakam, bir
harf olmak üzere sırasıyla rakamları 1’den 13’e kadar, harfleri
A’dan İ’ye kadar birleştirmeleri istenmektedir. Uygulama süresi değerlendirmeye alınmaktadır.
3
TARTIŞMA
Bu yazıda biriktirme davranışı sergileyen üç farklı tipte demans olgusu sunulmuştur. İlk olguda biriktirme davranışı
diğer frontotemporal demans belirtilerinden önce ortaya
çıkmıştır, diğer iki olguda ise demansın ilerlemesinden sonra
görülmüştür. Olguların hepsinde yapılan nöropsikolojik değerlendirmede frontal işlevlerin etkilendiği ve depresif belirtilerin de bulunduğu dikkat çekmektedir.
İlişkili yazında başta Alzheimer tipi demans olmak üzere farklı demans olgularında biriktiriciliğin görüldüğü bildirilmiştir (Hwang ve ark. 1998, Rabinowitz ve ark. 2005, Nakaaki
ve ark. 2007). Nakaaki ve ark. (2007) tarafından bildirilen
frontotemporal demans olgusunda da çöpleri biriktirme davranışı diğer belirtilerden yaklaşık olarak üç yıl önce ortaya
çıkmış, sonrasında aşırı tatlı tüketme, kumar oynama ve uygunsuz cinsel içerikli davranışlar başlamıştır. Bu çalışmalarda biriktirme davranışı olan demans olgularında beraberinde hiperfaji, çalma ve tekrarlayıcı davranışlar bulunduğuna
da işaret edilmiştir. Bizim olgularımızda ise bu davranışlara
rastlanmamıştır.
Biriktirme davranışı demans olgularında ajitasyon davranışı olarak ele alınmaktadır (Cohen-Mansfield ve ark. 1996).
Olguların üçünde de ajitasyon davranışlarının sıklığını değerlendiren CMAE’nin biriktiricilikle ilgili madde puanları ve
toplam puanlar yüksek bulunmuştur. Demans hastalarında
yapılan faktör analizi çalışmalarında da CMAE’ndeki eşya
saklama (23. madde) ve eşya biriktirme (24. madde) maddelerinin ayrı bir faktör oluşturduğu ve demansın her evresinde
benzer sıklıkta (yaklaşık olarak %20-30) görüldüğü saptanmıştır (Cohen-Mansfield ve ark. 1989, Suh 2004, Rabinowitz
ve ark. 2005, Majic ve ark. 2012). Suh (2004) eşya biriktirme
ve saklama davranışının Alzheimer Hastalığı olanlarda vasküler demans hastalarına göre daha sık (%38/%15) görüldüğünü bulmuştur. Bu bulgulardan yola çıkarak yazarlar demansta
biriktiriciliğin daha özgül psikopatolojik mekanizmaları olabileceğinden bahsetmişlerdir (Majic ve ark. 2012, Zuidema
ve ark. 2007).
Kompulsif biriktiriciliği olan hastaların dikkat (Grisham ve
ark. 2007) ve görsel bellek (Hartl ve ark. 2004) ile karar verme
(Lawrence ve ark. 2006, Nakaaki ve ark. 2007) ve kategorize
etme (Luchian ve ark. 2007, Wincze ve ark. 2007, Grisham
KAYNAKLAR
Altunöz U, Özel Kızıl ET, Kırıcı S ve ark. (2014) Demans Hastalarında Cohen
Mansfield Ajitasyon Envanteri ile Değerlendirilen Ajitasyon Boyutlarının
Araştırılması. Turk Psikiyatri Derg 25 (baskıda, doi: 10.5080/u7628).
American Psychiatric Association (2013) Diagnostic and Statistical Manual
of Mental Disorders, Fifth Edition, Arlington, VA, American Psychiatric
Association s. 247-251.
4
ve ark. 2010) gibi yürütücü işlevleri ölçen nöropsikolojik
testlerde düşük performans sergiledikleri gösterilmiştir. Ek
olarak, beyin hasarı sonrası başlayan kişilik değişiklikleri ve
sosyal işlevsellikte bozulmaya eşlik eden biriktirme davranışının medial prefrontal ve orbitofrontal korteksle ilişkili olduğu
olgular tanımlanmıştır (Volle ve ark. 2002, Anderson ve ark.
2005). Başka bir çalışmada da frontotemporal demans hastalarında görülen kompulsif davranışların bilateral globus pallidus, sol putamen ve sol temporal lob atrofisiyle ilişkili olduğu
saptanmıştır (Perry ve ark. 2012).
Bu çalışmaların sonuçlarından yola çıkılarak demans hastalarında görülen biriktiriciliğin bozulan frontal işlevler ile
ilişkili olduğu düşünülebilir. Nitekim sunulan olgular her ne
kadar farklı demans tanıları almış olsalar da İST ve SÇT ile
değerlendirilen frontal işlevlerinin bozuk olduğu izlenmiştir.
Dolayısıyla, biriktiricilik tıpkı diğer davranışsal/nöropsikiyatrik belirtiler gibi farklı demanslarda ortaya çıkabilen, özellikle frontal lobun disfonksiyonuyla ilişkili, ortak bir belirti
olabilir.
Wang ve ark. (2012) yaptıkları bir çalışmada Alzheimer demansı olan hastalarda biriktiriciliğin özellikleri ve altta yatan
nedenlerini araştırmış; bu davranışların demans belirtileri,
önceki kişilik özellikleri ve geçmişteki ekonomik krizlerin tekrar yaşantılanması ile ilişkili olabileceğini bildirmişlerdir. Bu
yazıda bahsedilen olguların demans öncesinde eşya biriktirme
ya da obsesyon öyküleri bulunmamaktadır.
Demans hastalarında görülen biriktiriciliğin sağaltımında seretonerjik ve antipsikotik ilaçların (Mendez ve Shapira 2008,
Suh ve ark. 2006, Rabinowitz ve ark. 2007) yanısıra davranışsal yöntemlerin kullanılması önerilmektedir (Baker ve ark.
2011).
Sonuç olarak, özellikle yaşlılık çağında ortaya çıkan biriktirme davranışında ayırıcı tanı açısından demansın akla gelmesi gereklidir. Ayrıca demans tanısı alan olgularda da izlemde
biriktirme davranışının ortaya çıkabileceği, klinik değerlendirmede sorgulanması gerektiği düşünülmektedir. Demansta
disinhibisyon nedeniyle ortaya çıkan ve ajitasyon davranışları
arasında sınıflandırılan biriktiriciliğin farklı nedenleri olabileceği gözönünde bulundurulmalı ve her hasta için başta davranışçı olmak üzere uygun sağaltım yöntemleri kullanılarak
bakım veren yükünün azaltılması hedeflenmelidir.
Amuk T, Karadağ F, Oğuzhanoğlu N ve ark. (2003) Reliability and validity of the
Cornell Scale for Depression in Dementia in an elderly Turkish population.
Turk Psikiyatri Derg 14:263-71.
Anderson SW, Damasio H, Damasio AR (2005) A neural basis for collecting
behaviour in humans. Brain 128:201-212.
Baker JC, LeBlanc LA, Raetz PB ve ark. (2011) Assessment and treatment of
hoarding in an individual with dementia. Behav Ther 42:135-42.
Can SS, Özel-Kızıl ET, Varlı M ve ark. (2010) Psychometric Properties of the
Turkish Versions of Three Different Clock Drawing Tests in Patients with
Dementia. Archives of Neuropsychiatry 47:91-95.
Marx MS, Cohen-Mansfield J (2003) Hoarding behavior in the elderly: a
comparison between community-dwelling persons and nursing home
residents. Int Psychogeriatr 15:289-306.
Cangöz B, Karakoç E, Selekler K (2007) İz Sürme Testi’nin 50 yaş ve üzeri Türk
yetişkin ve yaşlı örneklemi üzerindeki norm belirleme ve geçerlik-güvenirlik
çalışmaları. Turkish Journal of Geriatrics 10:73-82.
McKeith I, Dickson D, Lowe J ve ark. (2005) Dementia with Lewy bodies:
diagnosis and management: Third report of the DLB Consortium.
Neurology 65:1863–1872.
Clark AN, Mankikar GD, Gray I (1975) Diogenes syndrome. A clinical study of
gross neglect in old age. Lancet 15;1(7903):366-8.
McKhann G, Drachman D, Folstein M ve ark. (1984) Clinical diagnosis of
Alzheimer’s disease: report of the NINCDS–ADRDA Work Group under
the auspices of Department of Health and Human Services Task Force on
Alzheimer’s Disease. Neurology 34:939–44.
Cohen-Mansfield J, Marx MS, Rosenthal AS (1989) A description of agitation in
a nursing home. J Gerontol 44:77–84.
Cohen-Mansfield J (1996) Conceptualization of agitation: results based on the
Cohen-Mansfield Agitation Inventory and the Agitation Behavior Mapping
Instrument. Int Psychogeriatr 8:309-15.
Mendez MF, Shapira JS (2008) The spectrum of recurrent thoughts and
behaviors in frontotemporal dementia. CNS Spectr 13:202-8.
Güngen C, Ertan T, Eker E, Yaşar R, Engin F (2002) Standardize Mini Mental
Test’in Türk Toplumunda Hafif Demans Tanısında Geçerlik ve Güvenilirliği.
Türk Psikiyatri Dergisi 13:273-281.
Nakaaki S1, Murata Y, Sato J ve ark. (2007) Impairment of decision-making
cognition in a case of frontotemporal lobar degeneration (FTLD) presenting
with pathologic gambling and hoarding as the initial symptoms. Cogn
Behav Neurol 20:121-5.
Fontenelle LF, Mendlowicz MV, Soares ID ve ark. (2004) Patients with obsessivecompulsive disorder and hoarding symptoms: a distinctive clinical subtype?
Compr Psychiatry 45:375-83.
Neary D, Snowden JS, Gustafson L ve ark. (1998) Frontotemporal lobar
degeneration: a consensus on clinical diagnostic criteria. Neurology
51:1546–1554.
Frankenburg FR (1984) Hoarding in anorexia nervosa. Brit J Med Psychol 57:
57-60.
Ozel-Kizil ET, Bastug G, Sakarya D ve ark. (2012) Cohen-Mansfield Ajitasyon
Envanteri’nin Türkçe Uyarlamasının Psikometrik Özellikleri. Türk Geriatri
Dergisi 15:24-29.
Frost RO, Hartl TL, Christian R ve ark. (1995) The value of possessions in
compulsive hoarding: Patterns of use and attachment. Behav Res Ther 33:
897-902.
Frost RO, Steketee G, Williams L (2000) Hoarding: A community health
problem. Health and Social Care in the Community 8:229-234.
Frost RO, Steketee G, Tolin DF (2011) Comorbidity in hoarding disorder.
Depress Anxiety 3;28:876-84.
Ozel-Kizil ET, Turan ED, Yilmaz E ve ark. (2010) Discriminant validity and
reliability of the Turkish version of Informant Questionnaire on Cognitive
Decline in the Elderly (IQCODE-T). Arch Clin Neuropsych 25:139-45.
Perry DC, Whitwell JL, Boeve BF ve ark. (2012) Voxel-based morphometry
in patients with obsessive-compulsive behaviors in behavioral variant
frontotemporal dementia. Eur J Neurol 19:911-7.
Grisham JR, Brown TA, Liverant GI ve ark. (2005) The distinctiveness of
compulsive hoarding from obsessive-compulsive disorder. J Anxiety Disord
19:767-79.
Rabinowitz J, Davidson M, De Deyn PP ve ark. (2005) Factor analysis of the
Cohen-Mansfield Agitation Inventory in three large samples of nursing
home patients with dementia and behavioral disturbance. Am J Geriatr
Psychiatry 13:991–998.
Grisham JR, Brown TA, Savage CR ve ark. (2007) Neuropsychological
impairment associated with compulsive hoarding. Behaviour Research and
Therapy 45, 1471e1483.
Rabinowitz J, Katz I, De Deyn PP ve ark. (2007) Treating behavioral and
psychological symptoms in patients with psychosis of Alzheimer’s disease
using risperidone. Int Psychogeriatr 19:227-40.
Grisham JR, Norberg MM, Williams AD ve ark. (2010) Categorization and
cognitive deﬁcits in compulsive hoarding. Behaviour Research and Therapy,
48:866–872.
Samuels JF, Bienvenu OJ, Grados MA ve ark. (2008) Prevalence and correlates of
hoarding behavior in a community-based sample. Behav Res Ther 46:83644.
Güngen C, Ertan T, Eker E ve ark. (2002) Standardize Mini Mental Test’in
Türk Toplumunda Hafif Demans Tanısında Geçerlik ve Güvenilirliği. Türk
Psikiyatri Dergisi 13:273-281.
Selekler K, Cangöz B, Karakoç E (2004) Norm determination and adaptation
study of Functional Activities Questionnaire on 50+ Turkish elderlys.
Turkish Journal of Neurology 10:102–07.
Hartl T, Frost RO, Allen GJ ve ark. (2004) Actual and perceived memory deficits
in individuals with compulsive hoarding. Depress. Anxiety 20:59–69.
Suh GH (2004) Agitated behaviours among institutionalized elderly with
dementia: validation of the Korean version of the Cohen-Mansfield
Agitation Inventory. Int J Geriatr Psychiatry 19:378–385.
Hartl TL, Duffany SR, Allen GJ ve ark. (2005) Relationships among compulsive
hoarding, trauma, and attention-deficit/hyperactivity disorder. Behav Res
Ther 43:269-76.
Hwang JP, Yang CH, Tsai SJ ve ark. (1997) Behavioural disturbances in
psychiatric inpatients with dementia of the Alzheimer’s type in Taiwan. Int
J Geriatr Psych 12:902-906.
Hwang JP, Tsai SJ, Yang CH ve ark. (1998) Hoarding behavior in dementia: A
preliminary report. Am J Geriat Psychiat 6:285-289.
Iervolino AC, Perroud N, Fullana MA ve ark. (2009) Prevalence and heritability
of compulsive hoarding: a twin study. Am J Psychiatry 166:1156-61.
Lawrence NS, Wooderson S, Mataix-Cols D ve ark. (2006) Decision making and
set shifting impairments are associated with distinct symptom dimensions in
obsessive-compulsive disorder. Neuropsychology 20:409-419.
Luchian SA, McNally RJ, Hooley JM ve ark. (2007) Cognitive aspects of
nonclinical obsessive compulsive hoarding.Behaviour Research and Therapy
45:1657e1662.
Luchins DJ, Goldman MB, Lieb M ve ark. (1992) Repetitive behaviors in
chronically institutionalized schizophrenic patients. Schizophr Res 8:119–
23.
Suh GH, Greenspan AJ, Choi SK (2006) Comparative efficacy of risperidone
versus haloperidol on behavioural and psychological symptoms of dementia.
Int J Geriatr Psychiatry 21:654-60.
Volle E, Beato R, Levy R ve ark. (2002) Forced collectionism after orbitofrontal
damage. Neurology 58:488–490.
Wang JJ, Feldt K, Cheng WY (2012) Characteristics and underlying meaning
of hoarding behavior in elders with Alzheimer’s dementia: caregivers’
perspective. J Nurs Res 20:189-96.
Wincze JP, Steketee G, Frost RO (2007) Categorization in compulsive hoarding.
Behav Res Ther 45:63-72.
Zuidema SU, de Jonghe JF, Verhey FR ve ark. (2007) Agitation in Dutch
institutionalized patients with dementia: factor analysis of the Dutch version
of the Cohen-Mansfield Agitation Inventory. Dementia and Geriatric
Cognitive Disorders 23:35–41.
Zuliani G, Soavi C, Dainese A ve ark. (2013) Diogenes syndrome or isolated
syllogomania? Four heterogeneous clinical cases Aging Clin Exp Res
25:473-8.
Majić T, Pluta JP, Mell T ve ark. (2012) Correlates of agitation and depression
in nursing home residents with dementia. Int Psychogeriatr 24:1779-89.
5

Download Report