KONFEKSİYON ÜRÜNÜ İÇİN ÇEVİK ÜRETİM

XIII. Uluslararası İzmir Tekstil ve Hazır Giyim Sempozyumu
2 – 5 Nisan 2014
KONFEKSİYON ÜRÜNÜ İÇİN ÇEVİK ÜRETİM
Mehmet Küçük, Mücella Güner
Ege University Faculty of Engineering, Department of Textile Engineering, Bornova, İzmir, Turkey
mehmet.kucuk@ege.edu.tr
ÖZET
Ticari anlamda sınırların kalmadığı küreselleşmiş dünyada, zorlu rekabet ortamında rakip firmalara karşı galip
taraf olabilmek, firmaların mevcut üretim yöntemleri ile çok güç bir hal almış ve bundan dolayı yeni fikir ve
yöntemlere ihtiyaç duyulmuştur. Çevik üretim, bu ihtiyaçlar doğrultusunda ortaya çıkmış bir üretim yöntemidir.
Çevik üretim, beklenen ve beklenmeyen şekillerde sürekli olarak değişen çevrede başarılı olma yeteneğidir.
Başka bir ifade ile müşterinin istediği ürünler ve hizmetlerden oluşan ve değişim içindeki pazarlarda teknolojik,
fiziksel ve yönetim organizasyonu açısından hızlı ve etkin hareket ederek başarılı olma yeteneğidir. Çevik
üretim, 21. yüzyılın koşullarında başarılı olabilmek için yalın üretim metotlarından ortaya çıkan bir stratejidir.
Çevik üretim sistemi; TKY, JIT ve Yalın üretim uygulamalarının bir kısmından oluşan bir bileşimdir. Aradaki
fark, Çevik üretimin kişiselleştirilmiş ürünler üzerine yoğunlaşması ve parti büyüklüklerinin Yalın üretim’e göre
daha da az olmasıdır.
Bu çalışmada, yalın üretim sistemiyle üretim aktivitelerini gerçekleştirmekte olan bir firmanın üretim süreci
incelenmiş ve ağ planı hazırlanmıştır. Çevik üretim sistemi ile üretim yapan bir başka firmanın ağ planı da
hazırlanmış ve iki plan karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Ayrıca sayısal veriler yardımıyla değerlendirilerek
çevik üretim yönteminin yalın üretimden farkı ve önemi vurgulanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Tekstil ve konfeksiyon sektörü, çevik üretim, yalın üretim, CPM
1. GİRİŞ
Son yıllarda teknolojinin hızlı gelişimi, başta üretim ve yönetim departmanları olmak üzere
birçok alanda yapılan çalışmaları etkilemiş ve literatürde yeni kavramların ortaya çıkmasına
neden olmuştur [1]. İşletmeler, içerisinde bulundukları çağın koşullarına ayak uydurabilmek
ve ticari faaliyetlerine devam edebilmek için ortaya çıkan bu yeni yöntemleri günlük
hayatlarında kullanmaları gerekmektedir. Bu yeni yöntemlerden biri de “Çevik Üretim”dir.
Çevik üretim kavramı ilk kez 1991 yılında Lehigh Üniversitesi Iacocca Enstitüsü tarafından
yayınlanan “21st Century Manufacturing Enterprise Strategy” isimli raporda yer almıştır.
Sonrasında da, araştırmacılar, yöneticiler ve uzmanlar tarafından üretim modelleri veya
sistemlerinin gelişimindeki son aşama olarak kabul edilmiştir [2].
Çevik üretimin daha iyi bir şekilde anlaşılması amacıyla günümüze kadar kullanılan üretim
yöntemlerinden ve gelişim süreçlerinden kısaca bahsetmekte fayda vardır. Üretim
yöntemlerinin tarihsel gelişimine bakıldığında genel olarak 3 aşamadan söz edilmektedir. Bu
aşamalar şu şekildedir: El sanatı tarzı üretim, seri üretim ve yalın üretim [3]. Bu aşamalara ek
olarak çevik üretimden 4. aşama olarak bahsetmek yanlış olmaz. Günümüze kadar el sanatı
tarzı üretim ve seri üretim ile ilgili fazla sayıda ve çok çeşitli çalışmalar yapıldığı için bu
çalışmada 3. aşama olan yalın üretim ile yeni yönetim sistemi olan çevik üretim
karşılaştırmalı şekilde incelenmiştir. Bu çalışmada, üretim sistemlerinden yalın ve çevik
üretim üzerinde daha fazla durulmuştur.
1. Yalın üretim: Toyota üretim modeli olarak adlandırılan, temelde israfların önlenmesini
felsefe edinen üretim şeklidir.
255
XIII. Uluslararası İzmir Tekstil ve Hazır Giyim Sempozyumu
2 – 5 Nisan 2014
2. Çevik üretim: Ani değişimlere, bölünmelere, global pazarda yüksek kalite isteğine ve
değişen müşteri isteklerine uygun ürün ve servislerle cevap verebilme şeklidir [4].
Yalın ve çeviklik arasındaki temel farklılaştırıcı unsurlar tablo 1’ de görüldüğü gibidir [5].
Tablo 1: Yalın ve çeviklik arasındaki temel farklılaştırıcı unsurlar
Farklılaştırıcı unsurlar
İtici unsurlar
Odak noktası
Tedarikçiler
Organizasyon
Ürün
Süreç
Felsefe
Yalın Üretim
-Pazar
-İsraf ekonomisi
-Tahmin edilebilir ürünler
-Tahmine göre üretim
Teknoloji ve sistemler
Çevik Üretim
- Müşteri
-Çeşit ekonomisi
-Tahmin edilemeyen pazar
-Siparişe göre üretim
İnsan ve bilgi
-Daha az
-Yüksek seviyede güven
-Uzun dönemli ilişki
-İşbirlikçi
-Takım çalışması
-Basık organizasyon şeması
-Seçim imkanı çok
-Yüksek kalite
-Esnek
-Otomatik
Yönetimsel
-Çoktan seçmeli
-Yüksek seviyede güven
-Kısa dönemli ilişki
-Riski/karı paylaşma
-Çok yetenekli
-Yetkilendirilmiş
-Bireysel isteklere uygun
-Amaçlara uygun
-Farklı koşullara uyabilen
-Bilgi esaslı
Liderlik
Günümüz koşullarında işletmelerin ürettikleri mal ve hizmeti alanların ve/veya potansiyel
alıcıların isteklerinin ve gereksinimlerinin farklılaşması ürün dizisi genişliğinin ve “atelye”
tipi üretim sistemine eğilimin artmasına neden olmuştur [6].
2. MATERYAL VE METOT
Bu çalışma, konfeksiyon sektöründe faaliyet gösteren biri çevik üretim, diğeri de yalın üretim
sistemine sahip 2 farklı firma incelenerek gerçekleştirilmiştir. İki firmanın da aldıkları bir
siparişe ait zaman bakımından tüm bilgiler bizzat izlenerek elde edilmişler ve ağ planı
teknikleriyle karşılaştırılmışlardır.
2.1. Materyal
Bu çalışmanın materyalini oluşturan çevik üretim ve yalın üretim süreçlerinin gerçekleşmiş
olduğu firmaların özellikleri aşağıdaki gibidir.
Çevik üretim sistemine sahip firma “hayalinizdeki gömleği yaratmak sadece 5 dakika”
sloganıyla müşterilerinin dikkatini çekmektedir. Sadece gömlek üretimi üzerine yoğunlaşmış
olan bu firma, yalnızca iç piyasadaki müşterilere hizmet vermektedir. Bünyesinde 26 çalışanı
bulunmaktadır. Bu kişilerden 13-14’ ü üretim departmanında çalışmaktayken, 11-12 kişi de
yönetim ve organizasyon işlerini sürdürmektedir. İstanbul’da bulunan firma tüm Türkiye’ ye
hizmet vermektedir. Firma kendi web sitesi ile müşterilerine internet üzerinden de hizmet
sağlamaktadır. Günlük üretim adedi 30 ile 45 gömlek arasında değişmektedir. Yıllık ise
toplamda 4500 ile 6000 adet gömlek üretimi yapılmaktadır. Firma prensiplerince, müşterilere
sipariş alındıktan sonra 3 iş günü içerisinde gömleklerinin kendilerine teslim edileceği, aksi
takdirde ücret alınmayacağı taahhüt edilmektedir. İstenildiği takdirde, gömlek ile birlikte
kişiye özel tasarlanmış gümüş kol düğmeleri de müşterilere sunulmaktadır. Üretim sürecinin
256
XIII. Uluslararası İzmir Tekstil ve Hazır Giyim Sempozyumu
2 – 5 Nisan 2014
son kademesi, ürünlerin ahşap kutular içerisinde paketlenmeye hazırlanmasıdır. Bu ahşap
kutular için de farklı tasarımlar mevcuttur, talep doğrultusunda müşterilerin kendileri de
kutuların üst yüzey tasarımlarını yapabilmektedirler. Kol düğmeleri ve ahşap kutuların
hazırlanılması dışındaki diğer tüm işlemler firma bünyesinde gerçekleştirilmektedir.
Üretim süreci müşterinin, beden ölçülerinin alınması ve ilgili hammadde ve malzeme
kartelâlarından seçim yapması ile başlamaktadır. Hammadde ve malzeme kartelaları her ay
sürekli olarak güncellenmektedir. Ana hammadde olan kumaşlar için, her ay 2 veya 3 kez
kumaş tedarikçileri ziyaret edilmektedir. Tedarikçi firmalarla anlaşmalı olunduğu için, yeni
bir kumaş üretildiğinde, bu kumaştan 1-2 adet gömlek üretilecek miktarda alınmaktadır. Aynı
işlem, düğmeler, gömlek paketleme malzemeleri ve benzeri hammaddeler için de geçerlidir.
Şuanda firma bünyesinde 1 veya 2 adet gömleklik 4000 farklı kumaş çeşidi bulunmaktadır.
Müşterilere gösterilen hammadde ve malzemelerin bulunduğu kartelalar, stokta bulunanlar
doğrultusunda hazırlanmışlardır.
Hammadde ve malzeme seçiminden hemen sonra modele ilişkin farklı seçenekler sunan,
gömleğin her bölümü için ayrı ayrı hazırlanmış model kartelalarının da müşteri tarafından
incelenmesi ve seçim yapması istenilmektedir. Bu kartelalar on dört çeşit yaka, altı çeşit cep
(tek ya da çift cepli ), beş çeşit ön pat, beş çeşit etek, on çeşit manşet ve dört çeşit sırt
modellerinden seçim yapılmasına yardımcı olmaktadır. Bununla birlikte firma gömleğin yaka
içine, cep üstüne veya manşete nakıştan bir de yazı ilave etme fırsatı vermektedir.
Talebe bağlı olarak müşterilerin beden ölçülerini almakla sorumlu grup müşteriye gidip ölçü
alabilmekte veya internet üzerinden müşterilerin kendi beden ölçü bilgilerini girmesiyle de
ölçü alım işlemi tamamlanabilmektedir. Aynı şekilde, modele göre hazırlanan gömlek
bölümlerinin seçiminin yapılması da internet üzerinden sağlanabilmektedir. Beden ölçüleri ve
seçilen hammadde ve malzemelerle ilgili bilgiler firma merkezine gönderilerek, gerekli
hazırlıklara başlanılmaktadır. Öncelikle alınan ölçülere göre kalıplar elde hazırlanmakta ve
kalıba göre kesim işlemleri tamamlanmaktadır. Kesim işlemi ise, her gömlek için tek tek
yapılmaktadır. Daha sonra da bu işlemleri dikim, nakış, kol düğmesi ve kutu hazırlığı, ütü,
paketleme ve nakliye işlemleri izlemektedir. Kol düğmeleri ve ahşap kutular, müşteriden talep
alındıktan sonra, anlaşmalı firmalar bilgilendirilerek 1 gün içerisinde hazırlatılmaktadır.
Firma, ahşap kutuların üzerine lazer markalama veya serigrafi uygulamasıyla logo ve kişi
ismi yazma, istenilen renkte kurdele takma seçenekleri de sunmaktadır. Tüm hazırlıklar
tamamlandıktan ve paketleme işlemi yapıldıktan sonra, ürünler gönderilmeye hazır hale
getirilmektedirler. Ürünlerin müşterilere gönderilmesi için, anlaşmalı olunan kargo şirketi ile
ortak barkotlar oluşturulmuştur. Hangi ürünün üzerine nereye gideceği bilgilerini içeren
yapışkan barkotlar firmada yapıştırılıyor ve kargo şirketi bu barkotlara göre hiç bekleme
yapmadan ürünlerin direkt gönderilmesini sağlıyor.
Ağ planı tekniği ile analiz edilerek incelenecek sipariş, bir bankanın yönetici pozisyonundaki
çalışanlarına gömlek siparişidir. Toplamda 35 adet gömlek siparişi yapılmıştır. Banka
Ankara’ da bulunmaktadır.
Sipariş ile ilgili kayıtlara göre elde edilen bilgiler tablo 2’ de gösterilmiştir.
257
XIII. Uluslararası İzmir Tekstil ve Hazır Giyim Sempozyumu
2 – 5 Nisan 2014
Tablo 2. Çevik üretim sistemine sahip firmanın siparişinden elde edilen işlem süreleri
İşlemler
Geçen süre
(saat)
-
0
> Müşteri talebinin gelmesi, müşteriyle tanışma
1
> Müşterinin beden ölçülerinin alınması
3 saat
2
> Müşterinin model kartelalarından seçimlerini yaparak modelin oluşturulması
1 saat
3
> Müşterinin hammadde ve malzeme seçimlerini yapması
1 saat
4
> %30 ön ödemenin yapılması
½ saat
5
> Müşteriden alınan tüm bilgilerin firmaya gönderilmesi
½ saat
6
> Ürünün üretim formlarının hazırlanması
2 saat
7
> Gümüş kol düğmesi ve ahşap kutu bilgilerinin tedarikçilere bildirilmesi
½ saat
8
> Gümüş kol düğmesi ve ahşap kutuların tedariki
12 saat
9
> Ürün kalıplarının hazırlatılması
6 saat
10 > Kesimin yapılması
3 saat
11 > Dikimin yapılması
5 saat
12 > Ürün nakışlarının işlenmesi
> İplik temizleme, Kalite-kontrol, Ölçü kontrol, Ütü, Paketleme ve Kolileme işlemlerinin
13
yapılması
2 saat
14 > Nakliye
10 saat
15 > %70 kalan ödemenin yapılması
½ saat
1 saat
Yalın üretim sistemine sahip firma İzmir’ de faaliyet göstermekte, hem iç piyasadaki
müşterilere hem de yurt dışı müşterilerine hizmet vermektedir ve toplam çalışan sayısı 75
kişidir. Firma irtibata geçtiği çoğunlukla Avrupa ve İngiltere’den olan müşterilerinin talepleri
ve siparişleri doğrultusunda kendi bünyesinde yalın üretim sistemine uygun bir şekilde üretim
yapmaya çalışmaktadır. Müşterileri için sipariş ettikleri ürünler için gerekli olabilecek
herhangi bir baskı, nakış, yıkama, boyama vb. tüm ihtiyaçlar İzmir’ de bulunan anlaşmalı
firmalarda giderilmektedir.
İncelenen sipariş, firmanın bir iç piyasa müşterisinin tek model 35 adet gömlek üretimi
siparişidir. Sipariş doğrultusunda adedin sayıca az olması sebebiyle firmanın müşterisine bazı
mecburiyetler konusunda bilgi vermesi gerekmektedir. Bu mecburiyetler kumaş ve diğer
aksesuarların minimum sipariş edilebilme miktarlarından kaynaklanmaktadır. Örneğin bir
dokuma kumaş üretimi için kumaş tedarikçilerine minimum 800 metre kumaş siparişi
verilmesi gerekmektedir. Bu siparişte ürün adedi 35 adet ve bu da yaklaşık olarak 55-60 metre
kumaş demektir. Bu nedenle bu sipariş için yeni bir kumaş üretimi yapılamayacaktır. Aynı
sorun aksesuarlar için de geçerlidir. Bu nedenlerden dolayı müşteri firmanın stokunda
bulunan ve daha önceki siparişlerden arta kalan kumaş ve aksesuarları kullanmayı kabul
etmiştir.
Yalın üretim sistemine sahip firmadan toplanılan bilgiler, siparişin alınma günü ile başlayan
ve sonuna (üretilen ürünlerin müşteriye ulaşması) kadar devam eden her bir işlemin
258
XIII. Uluslararası İzmir Tekstil ve Hazır Giyim Sempozyumu
2 – 5 Nisan 2014
gerçekleşme süreleri kayıt edilmiştir. Bu kayıtlara göre elde edilen bilgiler tablo 3’ de
gösterilmiştir.
Tablo 3. Yalın üretim sistemine sahip firmanın siparişinden elde edilen işlem süreleri
İşlemler
Geçen süre
(gün)
-
0
> Müşteriyle tanışma - model dosyalarının alınması
1
> Numune Kalıp Hazırlığı, Kesim, Dikim ve Kalite Kontrolü
3 gün
2
> Numunenin gönderilmesi, Kesin fiyatın bildirilmesi (siparişin onayı)
1 gün
3
> Numune ve Tüm Siparişin Onayı - 50% ödemenin hesaba düşmesi
½ gün
4
> Üretim Kalıbının hazırlanması
½ gün
5
> Kesim işleminin başlayıp-bitmesi
½ gün
6
> Üretimin başlatılması-tamamlanması
2,5 gün
7
> İplik temizleme, Kalite-kontrol, Ütü, Paketleme ve Kolileme işlemlerinin yapılması
1 gün
8
> Yükleme ile ilgili tüm belgelerin hazırlanması ve nakliye tipinin ayarlanması
½ gün
9
> Kalan %50 ödemenin yapılması
½ gün
10
> Yüklemenin yapılması, müşterinin ürünlerini teslim alması
2 gün
2.2. Metot
Firmalar incelenirken, ağ planı tekniklerinden (CPM ve PERT) olan CPM – Critical Path
Method’ undan yararlanılmıştır. Bu metot, bir projeye ilişkin tüm görevlerin listesinin
oluşturulması ve görevlerin hangi sırada gerçekleşeceklerinin ve aralarındaki ilişkilerin
belirtilmesinde yardımcı olur [5].
PERT ve CPM’in her ikisi de, kritik yolun belirlenmesi, istatistiksel yöntemlerin uygulanarak
her görevin olası zamanlarının hesaplanması, sınır zamanlarının hesaplanmasını temel alarak;
1) Tüm projenin ne zaman bitirileceğine,
2) Projeyi geciktirecek kritik aktivitelerin teşhisine,
3) Kritik olmayan aktivitelerin teşhisine,
4) Projenin belirlenen tarihte bitirilme olasılığının (erken ya da geç) teşhisine,
5 ) Herhangi bir anda planlanan ile harcananın tespitine,
6) Projeyi zamanında bitirecek yeterli kaynakların tespitine,
7) Projeyi zamanından önce bitirecek en verimli yolun tespitine yardımcı olmaktadır.
CPM (Critical Path Method), J. E. Kelly ve M. R. Walker tarafından Dupont’daki kimya
fabrikasının inşa ve bakımına yardımcı olmak amacıyla geliştirildi. PERT ile planlama ve
kontrol yapılması metoduna, maliyet konusu da ilave edilerek, CPM metodu geliştirilmiştir.
CPM aktivitelerin sürelerinin belirli olduğunu ve kesinlikle bilindiğini varsayar. Her projenin
bir kritik yolu vardır. Kritik yol, bir aktivitede yer alan ve başlanılmasında, bitirilmesinde
veya tamamlanma süresinde oluşacak herhangi bir gecikmenin tüm projeyi geciktireceği
aktivitelerden oluşan yoldur [5].
İki firmanın siparişleri ile ilgili verilerin toplanması amacıyla, siparişlerin alındığı günden
itibaren, siparişlerin fiziksel ürün haline getirilip, bu ürünlerin müşteriye gönderildiği tarihe
kadar gerçekleştirilen tüm işlemlerin her birinin süreleri kayıt altına alınmıştır. Daha sonra
259
XIII. Uluslararası İzmir Tekstil ve Hazır Giyim Sempozyumu
2 – 5 Nisan 2014
CPM metodu ile bu işlemlerin ağ planı oluşturulmuştur. Şekil 1 ve şekil 2’ de gösterilen ağ
planları, müşterilerin siparişlerinden elde edilen süreler ve iş akışları doğrultusunda
oluşturulmuşlardır. Bu sayede kritik yol ortaya çıkarılmıştır. Kritik yol, CPM ağ planında
ileriye ve geriye zamanlar yazıldıktan sonra erken ve geç tamamlanma sürelerin aynı olduğu
işlemlerin oluşturduğu yoldur [5].
Kritik yol (ağ planı şekillerinde çift ok ile gösterilmiş aktivitelerin oluşturduğu yol) üzerinde
bulunan ve toplam sürece etki eden faaliyetlerin her birinin iyileştirilmesi ile siparişin
tamamlanma süresi kısaltılabilir. Çünkü kritik yol üzerinde bulunan tüm faaliyetlerin
tamamlanma süreleri, siparişin tamamlanma süresini direkt olarak belirlemektedir. Bu yüzden
bu faaliyetler üzerinde yapılabilecek bir iyileştirmeden kaynaklanan tamamlanma sürelerinin
kısalması, siparişin tamamlanma süresini kısaltacaktır [7].
260
XIII. Uluslararası İzmir Tekstil ve Hazır Giyim Sempozyumu
2 – 5 Nisan 2014
Şekil 1. Çevik üretim sistemine sahip firmanın ağ planı
Şekil 2. Yalın üretim sistemine sahip firmanın ağ planı
261
XIII. Uluslararası İzmir Tekstil ve Hazır Giyim Sempozyumu
2 – 5 Nisan 2014
3. BULGULAR
Çalışmada yalın üretim sistemine sahip olan firma, toplamda 35 adet gömlek üretimini, 20-24
adet operatörden oluşan üretim ekibiyle, siparişin alınmasının başından sonuna kadar toplam
11 günde tamamlamıştır. Çevik üretim sistemine sahip olan firma ise, toplamda 35 adet,
kişiye özel olan gömleklerin üretimini, 13-14 adet operatörden oluşan üretim ekibiyle,
siparişin alınmasının başından sonuna kadar yaklaşık olarak 3 işgününde tamamlamıştır.
Çevik üretimin zaman bakımından üstünlüğünün yanında, yalın üretim sistemi ile üretilen
gömleklerin tümü aynı model olup sadece beden değişirken, çevik üretim sistemi ile
üretilenlerin tümü kişiye özel olarak üretilmişlerdir. Bu demektir ki, çevik üretim ile
gömleklerde kişiden kişiye göre model de değişmektedir.
4. SONUÇ VE ÖNERİLER
Firmalar hangi tür üretim sistemine sahip olursa olsunlar, müşteri ortak paydasında
buluşmaktadırlar. Müşteri istekleri her zaman firmaların merkezinde tutulmalıdır.
Günümüzde moda kavramının değişmesi ve gelişmesi, müşteri isteklerinin değişkenliğini son
derece artırmıştır. Son yıllarda firmaların aldıkları siparişlerde az model çok adet kavramları
tamamıyla çok model az adet olarak değişime uğramıştır. Aynı zamanda, kalite ve maliyet ile
rekabet etme dönemi yerini hız, hizmet ve yenilik ile rekabet etmeye bırakmıştır [8]. Bu
nedenle firmalar değişken olan müşteri taleplerine hızlıca ayak uydurmak zorundadırlar.
Çevik üretim sadece üretim hattında veya sadece tedarikçilerle ilişkilerde sınırlı olmayıp
işletme genelinde ve işletmelerin çevrelerine uyum sağlamalarında etkilidir. Çevik üretim
planlanmış ve planlanmamış değişim ve belirsizliğin gelecekte işletmelerin başarısında
önemli etkilere sahip olacağı varsayımlarından hareketle yalın üretime göre daha kapsamlı ve
daha stratejik bir yol haritası olarak görülmektedir [9].
Bu araştırmada belirlenmiş olan süreçlerin en fazla zaman harcanan adımlarında değer akışı
çalışmaları yapılarak sürecin kısaltılması gerçekleştirilebilir. Örnek olarak süreci fazla olan
işlemler, çevik üretim firmasında, dışarıya bağlı olunan adımlardan kol düğmesi ve ahşap
kutu hazırlığı, ürün kalıplarının hazırlanması, nakliye gibi işlemler iken, yalın üretim
firmasında da numune hazırlanması, üretim ve nakliye gibi işlemlerinde çeşitli analizler
yapılarak bu sürelerin kısaltılması sağlanabilir.
Bu çalışma ile, çevik üretim ve yalın üretim arasındaki fark, mali açıdan getirileri (gün
bazında tamamlanan siparişler düşünüldüğünde), müşteri memnuniyeti ve müşteri tatmin
dereceleri ortaya çıkmaktadır. Buradan da anlaşılacağı üzere, firmalar için çeviklik yeteneği
kazanmak ve çevik bir firma olabilmek işletmelerin yeni hedefi olmalıdır.
KAYNAKLAR
[1] SONG, L. and NAGİ, R., “Design and implementation of a virtual information system for agile
manufacturing”, Department of Industrial Engineering, State University of New York at Buffalo,
1997, Vol. 29, pp. 839-857
[2] AKMAN, G. and KESKIN, G. A., “Evaluating Perception Level of Agile Manufacturing in
Manufacturing Firms” DPÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2012, Vol. 28
[3] KASAP, G. C. and PEKER D., “Agile Manufacturing: A Research of Presenting the Agility of a
Primary Automobile Industry Organization”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 2009, Vol. 8, No. 27,
pp. 57-78
[4] BAKI, B., “The Manufacturing Paradigm of 21st Century: Agile Manufacturing”, Karadeniz
Teknik Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2003, Vol. 17, No. 1-2, pp. 291-305
262
XIII. Uluslararası İzmir Tekstil ve Hazır Giyim Sempozyumu
2 – 5 Nisan 2014
[5] GÜNER, M., “Konfeksiyon İşletmelerinde Organizasyon ve Planlama”, Ege Üniversitesi
Mühendislik Fakültesi Tekstil Mühendisliği Bölümü, 2012, pp.103-124
[6] GÖKŞEN, Y., “From Traditional Manufacturing to Agile Manufacturing: A Comparative Study”,
Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2003, Vol. 5, Num.4
[7] GUNASEKARAN, A., “Agile manufacturing: Enablers and an implementation framework”,
International Journal of Production Research, 1998, Vol. 36, No. 5
[8] CHRISTOPHER, M., “The Agile Supply Chain-Competing in Volatile Markets”, Industrial
Marketing Management, 2000, Vol. 29, pp. 37-44.
[9] SHARIFI, H. and ZHANG, Z., “Agile manufacturing in practice”, International Journal of
Operations & Production Management, 2001, Vol. 21, No. 5/6, pp.772-794
1.
263