ISSN: 1306 - 1224 MEDENÎ USÛL VE İCRA İFLÂS HUKUKU DERGİSİ JOURNAL OF CIVIL PROCEDURE, ENFORCEMENT AND INSOLVENCY LAW Bu dergi yılda üç sayı olarak yayımlanan hakemli bir dergidir. This journal is a peer reviewed journal published three times a year. Cilt: 10 / Sayı: 28 Volume: 10 / Issue: 28 2014/2 Medenî Usûl ve İcra – İflâs Hukuku Dergisi Journal of Civil Procedure, Enforcement and Insolvency Law Bu Dergi ULAKBİM (Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi) Ulusal Hukuk Veritabanı’na kabul edilmiş hakemli bir dergidir. This Journal is a peer reviewed Journal and it was recognised as national peer reviewed journal in the National Law Database of ULAKBIM (Turkish Academic Network and Information Center). Cilt: 10 / Sayı: 28 Volume: 10 / Issue: 28 2014/2 Yayın Sahibi / Publisher: Legal Yayıncılık A.Ş adına Sahibi ve Genel Yayın Yönetmeni/On Behalf of Legal Yayıncılık A.S. Publisher and Executive Editor Av./Aal. Lütfürrahman BAŞÖZ (Sertifika No./Certificate No. 27563) Sorumlu Yazı İşleri Müdürü / Responsible Manager: Av. / Aal. Ramazan ÇAKMAKCI Basımcının Adı / Printed by: Kitap Matbaacılık San. Tic. Ltd. Şti. (Sertifika No./Certificate No.: 16053) Tel.: (212) 482 99 10 Basıldığı Yer / Place of Publication: Davutpaşa Cad. No: 123, Kat:1 Topkapı/İstanbul Basım Tarihi / Publication Date: Ekim/October 2014 Yönetim Yeri / Place of Management: Legal Yayıncılık A.Ş. Bahariye Cad. No: 63/6 Kadıköy/İstanbul Tel.: (216) 449 04 85 – 449 04 86 Faks/Fax: (216) 449 04 87 E-posta / E-mail: legal@legal.com.tr İnternet Adresi / Web Address: www.legal.com.tr Yayın Türü / Type of Publication: Bu dergi yılda üç sayı olarak yayımlanan yerel, süreli ve hakemli bir hukuk dergisidir. / This journal is a peer reviewed national law journal published three times a year. ISSN: 1306 - 1224 Dergiye yapılan atıflarda “MİHDER” kısaltması kullanılmalıdır. For citations please use the abbreviation: “MIHDER” Katkıda bulunmak isteyenler için iletişim bilgileri: All correspondence concerning articles and other submissions should be addressed to: E-posta / E-mail: abudak@yeditepe.edu.tr efe.direnisa@yeditepe.edu.tr Telefon / Phone: (216) 578 07 67 Faks / Fax: (216) 578 07 56 Posta Adresi / Postal Address: Prof. Dr. Ali Cem BUDAK Yard. Doç. Dr. Efe DIRENİSA Yeditepe Üniversitesi, Hukuk Fakültesi İnönü Mah. Kayışdağı Cad. 26 Ağustos Yerleşimi 34755 Ataşehir - İstanbul Bu dergide yayımlanan yazılarda ileri sürülen görüşler yazarlara aittir. Articles published in this journal represent only the views of the contributors. Copyright © 2014 Tüm hakları saklıdır. Bu yayının hiçbir bölümü, LEGAL YAYINCILIK A.Ş.’nin yazılı izni olmadan, fotokopi yoluyla veya elektronik, mekanik ve sair suretlerle kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz, kayda alınamaz. All rights reserved. No part of this publication may be copied, reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted, in any form or by means, without the prior expressed permission in writing of the LEGAL YAYINCILIK A.Ş. E d itör / E ditor Prof. Dr. Ali Cem BUDAK (Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi) abudak@yeditepe.edu.tr E d i t ö r Y a r d ı mc ı s ı / A s s o c i a t e E d i t o r Yard. Doç. Dr. Efe DIRENİSA (Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi) efe.direnisa@yeditepe.edu.tr D a n ı ş ma n l a r K u r u l u / A d v i s o r y B o a r d Prof. Dr. Yavuz ALANGOYA (İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Emekli Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Oğuz ATALAY (Gediz Üniversitesi Hukuk Fakültesi) Prof. Dr. Haluk BURCUOĞLU (İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi) Prof. Dr. Nuray EKŞİ (Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi) Prof. Dr. Yusuf KARAKOÇ (Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi) Prof. Dr. Baki KURU (Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Emekli Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Selçuk ÖZTEK (Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Emekli Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Hakan PEKCANITEZ (Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi) Prof. Dr. Polat SOYER (Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi) Prof. Dr. Süha TANRIVER (Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi) Prof. Dr. Bilge UMAR (Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi) Y a y ı n Ku r u l u / E d i t o r i a l B o a r d Prof. Dr. Ali Cem BUDAK (Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi) Prof. Dr. Muhammet ÖZEKES (Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi) Doç. Dr. Murat ATALI (Bilkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi) Doç. Dr. Güray ERDÖNMEZ (Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi) Doç. Dr. Mine AKKAN (Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi) Yard. Doç. Dr. Emel HANAĞASI (Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi) Yard. Doç. Dr. Tolga AKKAYA (Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi) Yard. Doç. Dr. Nedim MERİÇ (Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi) Yard. Doç. Dr. Efe DIRENİSA (Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi) Yard. Doç. Dr. Mustafa GÖKSU (Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi) Yard. Doç. Dr. Evrim ERİŞİR (Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi) Yard. Doç. Dr. Barış TORAMAN (Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi) Araş. Gör. Pınar ÇİFTÇİ (Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi) Av. Mehmet UÇUM (İstanbul Barosu Avukatlarından) Av. Hikmet ÇİÇEK (Ankara Barosu Avukatlarından) MEDENİ USUL VE İCRA İFLAS HUKUKU DERGİSİ YAYIN İLKELERİ PUBLICATION AND SUBMISSION REQUIREMENTS OF JOURNAL OF CIVIL PROCEDURE, ENFORCEMENT AND INSOLVENCY LAW 1. Medeni Usul ve İcra – İflas Hukuku Dergisi (MİHDER), dört ayda bir (yılda üç kez) yayımlanan hakemli bir dergidir. The Journal of Civil Procedure, enforcement and Insolvency Law (MIHDER) is a peer reviewed journal published three times a year. 2. Dergi’de yayımlanabilecek yazılar, medeni usul ve icra – iflas hukuku alanını ilgilendiren içerikte her türlü makale, karar incelemesi ve kitap incelemesi ile çevirilerdir. Yazıların dili, Türkçe veya diğer Avrupa dilleridir. This is a journal of law focusing on legal issues concerning civil procedure law, enforcement law and insolvency law. Articles, case notes and comments, discussions of legislative developments, book reviews and other similar type of papers which are written in Turkish and in other European languages are welcome. 3. Dergi’de yayımlanmak üzere gönderilen yazılar başka bir yerde yayımlanmamış ya da yayımlanmak üzere gönderilmemiş olmalıdır. Articles that will be sent to the editor should not be published elsewhere, nor be submitted to other journals simultaneously. 4. Yazılar Microsoft Word (Microsoft Office 98 ve üzeri versiyonlar) formatında (.doc veya.docx dosya uzantılı olarak) yazılmış olmalıdır. Ayrıca yazılar, aşağıdaki şekil şartlarına uygun olarak kaleme alınmış olmalıdır: Kağıt boyutu: A4 Üst: 2, 5 cm; Alt: 2, 5 cm; Sol: 2 cm; Sağ: 2 cm Metin: Times New Roman, 12 punto, 1.5 satır aralığı, iki yana yaslı Dipnotlar: Sayfa altında, Times New Roman, 10 punto, 1 satır aralığı, iki yana yaslı Articles should be submitted as Microsoft Word (either with.doc or.docx file extensions) documents (Microsoft Office 1998 or higher versions). Articles should be written according to the following style guidelines: Paper size: A4 Top: 2.5 cm; Bottom: 2.5 cm; Left: 2 cm; Right: 2 cm Text body: Times New Roman, 12 points, at 1.5 line spacing, justified Footnotes: Times New Roman, 10 points, at 1 line spacing, justified 5. Her yazı, kaydedildiği bir CD ile ya da elektronik posta yolu ile Microsoft Word formatında editöre teslim edilmelidir. Yazının basılı olarak teslimi gerekmemektedir. Softcopy of the article either on a CD or as an attached Microsoft Word Document via e-mail should be submitted to the editor. There is no need to submit any hardcopy of the article. 6. Yazıyla birlikte yazarın (veya yazarların) adına, unvanına, çalıştığı kuruma, açık adresine, kolay ulaşım sağlanabilecek telefon numaralarına ve elektronik posta adreslerine ilişkin bilgiler de editöre ulaştırılmalıdır. The name (s), formal position (s), institutional affiliation (s) and contact details (especially e-mail (s)) of the author (s) must be clearly included with the submission to the editor. 7. Dergi’ye gönderilen makaleler Türkçe ve İngilizce başlık ile hem İngilizce hem de Türkçe özet kısmı içermelidir. Each submission should contain a Turkish and an English Title, as well as an Abstract part in Turkish and English. 8. Dergi’ye gönderilen makalelerde, ilgili makaledeki konuyu tanımlayan Türkçe ve İngilizce uygun anahtar kelimeler bulunmalıdır. All articles should be accompanied by a sufficient number of keywords in Turkish and English that reflect the content of the article. 9. Dergi’ye gönderilen makalelerde kullanılan kaynaklar, makale sonunda kaynakça olarak alfabetik sırada verilmiş olmalı ve kullanılan kaynaklar dipnotunda veya metin içerisinde kısa olarak yer almalıdır. All references cited in the text should be numbered in the order of mention in the text and should be given in abbreviated form in footnotes. They should be listed in full form at the end of the article in an alphabetically arranged bibliography as well. 10. Dergi’ye gönderilen makalelerin yazım bakımından son denetimlerinin yapılmış olduğu ve basılmaya hazır olarak verildiği kabul edilir. All submissions are regarded as ready to publish and already proofread by the author himself. 11. Yayım Kurulu’nda ilk değerlendirilmesi yapılan makaleler, anonim olarak hakeme gönderilecek, hakemden gelen rapor doğrultusunda makalenin yayımlanmasına, hakemden gelen rapor çerçevesinde düzeltme istenmesine ya da yayımlanmamasına karar verilecek ve yazar durumdan en kısa zamanda ve genellikle e-posta yolu ile haberdar edilecektir. Tamamlanmış veya düzeltilmiş yazı, Yayım Kurulu’nca, tekrar hakeme gönderilebilir. Initial assessment of the articles will be done by the editorial board. After the assessment is completed, the articles will be sent to an anonymous peer reviewer. In accordance with reviewer’s report, amendments may be done or the article may be decided not to be published. After the amendments are completed, the article may be sent to peer reviewer again, by the editorial board. 12. Dergi, hakemin yazarı bilmemesi esasına (kör hakemlik) dayanır. Hakeme gönderilecek makalelerde de yazarın kimliğine ilişkin bilgilerin gizliliği sağlanır. All articles submitted are subject to a blind peer review. The identity of the author (s) and reviewer (s) will not be revealed to the other party. 13. Tüm Hakem Raporları, ULAKBİM (Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi) Hukuk Veri Tabanı Komitesi tarafından denetlenmesine olanak verecek şekilde 5 yıl saklanır. All reviewer reports will be kept for five years under circumstances ULAKBİM (Turkish Akademic Network and Information Center) Law Database Committee is able to examine whenever required. 14. Dergi’ye ait yeni sayı yayımlandıkça, bu sayı tek bir PDF kopyası şeklinde ULAKBİM Online Dergi Takip Sistemine (ODİS) yüklenir. Ayrıca Dergi’nin 2 adet basılı kopyası da ULAKBİM’a kargo ile ulaştırılır. Each Publisher issue of the Journal will be uplouded as a PDF file to the Online Journal Watch System of ULAKBİM (ODİS). Also two copies of the published issue will be delivered to ULAKBİM by cargo. 15. Dergi basıldıktan sonra ilgili sayının yazarlarına ve bu sayıda hakemlik yapmış olanlara ücretsiz olarak gönderilir. Free copies of the published issue will be sent both to the author(s) and to the reviewer(s). EDİTÖRDEN… / FROM THE EDITOR… Bu sayıda medeni usul hukuku ile ilgili iki ve icra – iflas hukukuna ilişkin bir makale yayımlıyoruz. Yard. Doç. Dr. Okan Gündüz, avukat ile müvekkil iletişimine tanınan hukuki imtiyaz konusunu “Avukat – Müvekkil İletişiminin Delil Olarak Kullanılması” başlıklı makalesinde medeni yargılama hukuku açısından ele almıştır. Yard. Doç. Dr. Nilüfer Boran “İtirazın Kaldırılmasında İtiraz Sebepleriyle Bağlılık ve Teksif İlkesi” başlıklı makalesinde borçlunun icra mahkemesindeki yargılamada daha önce itirazında ileri sürdüğü sebeplerle bağlı olması kuralını; bu kuralın dayanağını ve istisnalarını incelemiştir. “Hukuk Yargılamasında Genel Mahkemeler Arasındaki Görev Ayrımının Sorgulanması ve Bir Kanun Taslağı” başlıklı makalesinde Araş. Gör. Emre Kıyak Türk hukukunda genel hukuk mahkemeleri arasındaki görev ayrımının gerekliliğini tartışmış ve çalışmasının sonuç kısmında bu konuyla ilgili bir kanun değişikliği önerisine yer vermiştir. Medeni Usul ve İcra – İflas Hukuku ile ilgili Yargıtay içtihatları ile bu kararlar hakkında kısa içtihat notlarının yer aldığı bölümü bu sayıda Yard. Doç. Dr. Nedim Meriç ve Araş. Gör. Pınar Çiftçi hazırladılar. Yard. Doç. Dr. Barış Toraman’ın hazırladığı mevzuat bölümünde medeni usul ve icra – iflas hukuku ile ilgili yeni mevzuata, Anayasa Mahkemesi karar özetlerine ve seçilmiş Uyuşmazlık Mahkemesi kararlarına yer verilmektedir. Dergimizin yararlı olmasını diliyor, katkı ve eleştirilerinizi bekliyoruz. Editör / Editor Dergimiz Hakkında / About Our Journal Medeni Usul ve İcra – İflas Hukuku Dergisi (MİHDER), yılda üç sayı olarak yayımlanan, hakemin yazarı bilmemesi esasına dayalı hakemli bir hukuk dergisidir. 2005 yılından beri yayın hayatını sürdürmekte olan dergide hakem denetiminden geçmiş makaleler, karar tahlilleri, içtihat ve mevzuat kronikleri ile eser incelemelerine yer verilmektedir. Her sayıda Türk ve yabancı akademisyenler ve hukuk uygulamacıları tarafından kaleme alınan, medeni usul hukuku ve icra – iflas hukuku ile ilgili değerli eserler yayımlanmaktadır. Okuyucularımızın göndereceği medeni usul hukuku ve icra – iflas hukuku alanına ilişkin makaleler ve diğer türdeki eserlerle (karar tahlilleri, eser incelemeleri vb.), dergimizin daha da zenginleşeceğine inanıyoruz. Journal of Civil Procedure, Enforcement and Insolvency Law (MIHDER) is a peer reviewed academic law journal published regularly three times a year, concentrating on issues of civil procedure, enforcement and insolvency law and considers for publication articles, case notes and comments, discussions of legislative developments and book reviews. It has been in publication since 2005. Each issue contains scholarly works concerning civil procedure, enforcement and insolvency law, authored by scholars and practitioners around the globe. We welcome your contributions in the form of articles, notes, comments or reviews on topics reflecting a broad range of perspectives on civil procedure, enforcement and insolvency law; with your contributions and support our journal will progress. MEDENİ USUL VE İCRA – İFLAS HUKUKU DERGİSİ Cilt: 10 / Sayı: 28 2014/2 İÇİNDEKİLER Makaleler..................................................................................................................... 19 Medeni Yargılama Hukukunda Avukat-Müvekkil İletişiminin Delil Olarak Kullanılması Yard. Doç. Dr. Okan GÜNDÜZ ................................................................................... 21 İtirazın Kaldırılmasında İtiraz Sebepleriyle Bağlılık ve Teksif İlkesi Yard. Doç. Dr. Nilüfer BORAN-GÜNEYSU............................................................... 41 Hukuk Yargılamasında Genel Mahkemeler Arasındaki Görev Ayrımının Sorgulanması ve Bir Kanun Taslağı Araş. Gör. Emre KIYAK .............................................................................................. 59 Yargı Kararları........................................................................................................... 87 Derleyenler: Yard. Doç. Dr. Nedim MERİÇ / Araş. Gör. Pınar ÇİFTÇİ Yargıtay Medeni Usul Hukuku Kararları..................................................................... 89 Hukuk Genel Kurulu Kararı.......................................................................................... 91 Hukuk Daire Kararları ................................................................................................ 107 Yargıtay İcra ve İflas Hukuku Kararları .............................................................. 123 Hukuk Genel Kurulu Kararları ................................................................................... 125 Hukuk Daire Kararları ................................................................................................ 134 Mevzuat ve Anayasa Mahkemesi Kararları ........................................................... 149 Hazırlayan: Yard. Doç. Dr. Barış TORAMAN Kanunlar ..................................................................................................................... 151 Anayasa Mahkemesi Karar Özetleri ........................................................................... 158 Uyuşmazlık Mahkemesi Karar Özeti.......................................................................... 163 Mahkeme Kararları Arama Dizinleri ..................................................................... 169 Kavramlara Göre Arama Dizini.................................................................................. 171 Kanun Maddelerine Göre Arama Dizini ..................................................................... 175 LEGAL HUKUK DERGİLERİ SİPARİŞ FORMU ................................................... 177 LEGALBANK ABONELİK FORMU........................................................................ 178 JOURNAL OF CIVIL PROCEDURE, ENFORCEMENT AND INSOLVENCY LAW Volume: 10 / Issue: 28 2014/2 CONTENTS Articles ......................................................................................................................... 19 Use of Attorney-Client Communication as Evidence in Civil Procedure Law Asst. Prof. Dr. Okan GÜNDÜZ.................................................................................... 21 Defendant’s being Bound by His Objection Grounds in Summary Debt Collection Procedure and Maxim of Concentration Asst. Prof. Dr. Nilüfer BORAN-GÜNEYSU ............................................................... 41 Discussing of the Seperation of Subject Matter Jurisdiction Between General Courts in Civil Procedure and a Suggestion for an Amendment of Law Res. Asst. Emre KIYAK............................................................................................... 59 Court Decisions ........................................................................................................... 87 Compiled by: Asst. Prof. Dr. Nedim MERİÇ / Res. Asst. Pınar ÇİFTÇİ Decisions of the Court of Cassation on Matters Relating to Civil Procedure Law....... 89 Decision of Joint Civil Chambers of the Court of Cassation ........................................ 91 Decisions of Civil Chambers of the Court of Cassation ............................................. 107 Decisions of the Court of Cassation on Matters Relating to Enforcement And Insolvency Law ................................................................................................. 123 Decisions of Joint Civil Chambers of the Court of Cassation..................................... 125 Decisions of Civil Chambers of the Court of Cassation ............................................. 134 Legislative Developments and Decisions of the Turkish Constitutional Court .......................................................................................................................... 149 Acts............................................................................................................................. 151 Abstracts of Decisions of the Turkish Constitutional Court ....................................... 158 Abstracts of Decisions of Court of Jurisdictional Disputes ........................................ 163 Index of Court Decisions .......................................................................................... 169 Index of Related Legal Terms..................................................................................... 171 Index of Related Statutory Provisions ........................................................................ 175 ORDERING FORM FOR THE LEGAL LAW JOURNALS..................................... 177 SUBSCRIPTION FORM FOR THE LEGALBANK LEGAL DATABASE............. 178 MAKALELER ARTICLES * Medeni Yargılama Hukukunda Avukat-Müvekkil İletişiminin Delil Olarak Kullanılması Use of Attorney-Client Communication as Evidence in Civil Procedure Law Yard. Doç. Dr. / Asst. Prof. Dr. Okan GÜNDÜZ * İtirazın Kaldırılmasında İtiraz Sebepleriyle Bağlılık ve Teksif İlkesi Defendant’s being Bound by His Objection Grounds in Summary Debt Collection Procedure and Maxim of Concentration Yard. Doç. Dr. / Asst. Prof. Dr. Nilüfer BORAN-GÜNEYSU * Hukuk Yargılamasında Genel Mahkemeler Arasındaki Görev Ayrımının Sorgulanması ve Bir Kanun Taslağı Discussing of the Seperation of Subject Matter Jurisdiction Between General Courts in Civil Procedure and a Suggestion for an Amendment of Law Araş. Gör. / Res. Asst. Emre KIYAK MEDENİ YARGILAMA HUKUKUNDA AVUKAT-MÜVEKKİL İLETİŞİMİNİN DELİL OLARAK KULLANILMASI (USE OF ATTORNEY-CLIENT COMMUNICATION AS EVIDENCE IN CIVIL PROCEDURE LAW) Yard. Doç. Dr. / Asst. Prof. Dr. Okan GÜNDÜZ* ÖZET Bu makalede, Avukat-Müvekkil iletişimine tanınan hukuki imtiyaz konusu, medeni yargılama hukuku açısından ele alınmaktadır. Bu çerçevede, hukuki imtiyazın karşılaştırmalı hukuktaki teorisine ve uygulamada ne şekilde ele alındığına yer verilmekte ve Türk hukuku açısından da incelenme konusu yapılmaktadır. Anahtar Kelimeler: Avukat-Müvekkil İletişimi, Hukuki İmtiyaz, Delil Yasakları. ABSTRACT This article will be elaborating the issue of restricted use of legal privilege relating to the attorney-client communication as evidence in civil procedure law. In this context, the article explains the implementation of such legal privilege and its routes and how it is handled in practice within the framework of comparative law. Legal privilege matter is also reviewed within the perspective of Turkish law. Keywords: Attorney-Client Communication, Legal Privilege, Evidence Restrictions. *** * Okan Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Medeni Usul ve İcra-İflas Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi, e-posta: okan.gunduz@okan.edu.tr 20 Medeni Yargılama Hukukunda Avukat-Müvekkil İletişiminin Delil Olarak Kullanılması ... Avukat-müvekkil iletişimine tanınan hukuki imtiyaz ve bu çerçevede delil yasağı olarak kabul edilmesi meselesi, avukatın sır saklama yükümlülüğünden farklıdır. Burada avukata değil, bizzat yargılamanın tarafına savunma hakkı gerekçesi ile sağlanan bir hukuki himaye söz konusu olmaktadır. Rekabet hukuku uygulamasında kabul gören avukatmüvekkil iletişimi hukuki imtiyazının, karşılaştırmalı hukuktaki teori ve uygulama da göz önüne alınarak, Anayasanın öngördüğü adil yargılanma hakkı ve AİHS hükümleri uyarınca Türk Medeni Yargılama Hukukunda da bir delil yasağı olarak kabul edilmesi gerekir. Makalenin devamına, dergimizin 2014 yılının ikinci sayısı olan 28. sayısından ulaşabilirsiniz MİHDER - Cilt: 10, Sayı: 28, 2014/2 İTİRAZIN KALDIRILMASINDA İTİRAZ SEBEPLERİYLE BAĞLILIK VE TEKSİF İLKESİ (DEFENDANT’S BEING BOUND BY HIS OBJECTION GROUNDS IN SUMMARY DEBT COLLECTION PROCEDURE AND MAXIM OF CONCENTRATION) Yard. Doç. Dr. / Asst. Prof. Dr. Nilüfer BORAN-GÜNEYSU∗ ÖZET Borçlu, icra mahkemesindeki yargılamada, daha önce itirazında ileri sürdüğü sebeplerle bağlıdır. Bu nedenle, itiraz ederken ileri sürmediği sebepleri artık icra mahkemesinde ileri süremez. Borçlu, itirazında belirttiği konular dışında, sadece alacaklının dayandığı senet metninden anlaşılan itirazlarını ileri sürebilir. Bu çalışmada, “Bu düzenleme teksif ilkesinin gereği midir?” ve “Bu ilkenin istisnalarından olan ıslah ile karşı tarafın muvafakati itirazın kaldırılmasında uygulanabilir mi?” sorularının cevabı aranmaya çalışılacaktır. Anahtar Kelimeler: İtirazın kaldırılması, teksif ilkesi, ıslah, karşı tarafın muvafakati, takip ekonomisi. ABSTRACT Before the summary court a debtor is bound by the legal grounds which he invoked in his objection. Therefore, he can not add new grounds to those already invoked. However, debtor, in addition to these grounds, can submit those grounds of objection which can be deduced from the the bill of debt presented by the creditor. In this paper, I shall endeavour to tackle the questions whether this regulation is necessitated by the maxim of concentration and whether the restoration of claims and the consent of the other party could be used in the suspension of objection. ∗ Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Medeni Usul ve İcra – İflas Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi, e-posta: nboran@anadolu.edu.tr 22 İtirazın Kaldırılmasında İtiraz Sebepleriyle Bağlılık ve Teksif İlkesi Keywords: The suspension of objection, the principle of accumulation, restoration of claims, the consent of the other party, the economy of legal proceedings. *** ... İcra ve İflâs Kanunu’nda ilkelere ilişkin açık bir düzenleme bulunmamaktadır. İcra hukukunun niteliğine uygun düştüğü ölçüde, medenî yargılama hukukundaki ilkeler icra hukukunda da uygulanabilir. Medenî yargılama hukukundaki ilkelerden biri de teksif ilkesidir. Bu ilke, tarafların tüm iddia ve savunmalarını, belirli bir zaman dilimi içinde ileri sürmelerini ifade etmektedir. Yargılamada belirlenen zamandan sonra ileri sürülen iddialar kural olarak, mahkeme tarafından dikkate alınmamaktadır. Teksif ilkesinin önemli bir sonucu, davanın değiştirilmesi ve genişletilmesi yasağıdır, bu yasak, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda açıkça düzenlenmiştir. Davacı, kural olarak cevaba cevap dilekçesi verdikten sonra, kanunda belirtilen istisnalar dışında davasını değiştirip genişletemez (HMK m. 141). Bu ilkenin çok katı biçimde uygulanması, hukukî dinlenilme hakkına zarar verebilir. Bu nedenle karşı tarafın muvafakati (HMK m. 141/2) ve ıslah (HMK m. 176) bu konuya ilişkin istisnalardır. Teksif ilkesi ve istisnaları istisnalarının öncelikle icra hukukunda, buna bağlı olarak da uygulanıp uygulanamayacağı sorusuna cevap vermek gerekmektedir. Makalenin devamına, dergimizin 2014 yılının ikinci sayısı olan 28. sayısından ulaşabilirsiniz MİHDER - Cilt: 10, Sayı: 28, 2014/2 HUKUK YARGILAMASINDA GENEL MAHKEMELER ARASINDAKİ GÖREV AYRIMININ SORGULANMASI VE BİR KANUN TASLAĞI (DISCUSSING OF THE SEPERATION OF SUBJECT MATTER JURISDICTION BETWEEN GENERAL COURTS IN CIVIL PROCEDURE AND A SUGGESTION FOR AN AMENDMENT OF LAW) Araş. Gör. / Res. Asst. Emre KIYAK* ÖZET Bu çalışma, Türk hukukunda genel hukuk mahkemeleri arasındaki görev ayrımının gerekliliğini sorgulamak ve bu ayrımın sonuçları ile ilgili bilgi vermek üzere hazırlanmıştır. Çalışmanın sonunda, bu ayrımın usule ilişkin zorluklarını bertaraf etmek üzere çözüm olarak bir kanun tasarısı, gerekçeleriyle birlikte sunulacaktır. Anahtar Kelimeler: Medeni usul hukuku, görev, genel mahkemeler, özel mahkemeler, yazılı yargılama usulü, basit yargılama usulü, usul ekonomisi, makul sürede yargılanma hakkı, kamu düzeni. ABSTRACT This study has been prepared to discuss the necessity of separation of subject matter jurisdiction between general civil courts in Turkish law and to give information about consequences of this separation. End of the study, a legislative amendment will be offered with its reasons, as a solution to remove the procedural difficulties of this separation. Keywords: Civil procedure law, (subject matter) jurisdiction, general (civil) courts, private (civil) courts, written proceeding, basic proceeding, judicial economy, the right to trial within a reasonable time, public order. *** * Atatürk Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Medeni Usul ve İcra – İflas Hukuku Anabilim Dalı, e-posta: ekiyak@atauni.edu.tr 24 Hukuk Yargılamasında Genel Mahkemeler Arasındaki Görev Ayrımının Sorgulanması ve Bir Kanun Taslağı ... Ülkemizde mahkemelerin mevcut iş yükü düşünüldüğünde, bunun azaltılması için makul görünen her türlü tedbire başvurmanın zaruri olacağı açıktır. Mahkemelerin önlerine gelen her davada, görevli olup olmadıklarını tespit etmek üzere yapmış oldukları inceleme için kaybettikleri zaman, tekil bazda düşünüldüğünde kısa görülse de, toplam dava sayısı açısından ortaya çıkacak rakam, bu zaman diliminin aslında o kadar kısa ve göz ardı edilebilir olmadığını gösterecektir. Genel görevli mahkemelerin tek mahkemeye dönüştürülmesi bu inceleme için gereken süreyi mümkün olan en asgari düzeye çekebilmek açısından önemlidir. Hukuk yargılamasında görevli genel mahkemeler arasındaki görev ayrımının kaldırılması, hak arama hürriyetinin kullanılmasını da kolaylaştıracaktır. Zira vatandaşlar, en azından özel mahkemelerin görev alanı dışında kalan hukuk uyuşmazlıkları için, davanın açılacağı mahkemeyi tespit etme külfetinden kurtulmuş olacaktır. Bu noktada, özel mahkemeler açısından anılan incelemenin yine yapılacağı ve bu nedenle sorunun tam olarak çözülmeyeceği ileri sürülebilirse de, tam olarak çözülemeyen bir sorunu, mümkün olduğunca azaltacak yöntemlere başvurmanın makul olmayan bir çözüm şeklinde nitelendirilemeyeceğini unutmamak gerekir. Makalenin devamına, dergimizin 2014 yılının ikinci sayısı olan 28. sayısından ulaşabilirsiniz MİHDER - Cilt: 10, Sayı: 28, 2014/2 Y A R GI KA R A R L A R I COURT DECISIONS * Yargıtay Medeni Usul Hukuku Kararları Decisions of the Court of Cassation on Matters Relating to Civil Procedure Law * Yargıtay İcra ve İflas Hukuku Kararları Decisions of the Court of Cassation on Matters Relating to Enforcement and Insolvency Law Derleyenler:/Compiled by: Yard. Doç. Dr. / Asst. Prof. Dr. Nedim MERİÇ Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Medeni Usul ve İcra İflas Hukuku Anabilim Dalı Dicle University Faculty of Law, Dept. of Civil Procedure and Insolvency Law Araş. Gör. / Res. Asst. Pınar ÇİFTÇİ Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Usul ve İcra İflas Hukuku Anabilim Dalı Dokuz Eylül University Faculty of Law, Dept. of Civil Procedure and Insolvency Law YARGITAY ME D E N İ U S U L HU KU KU KA R A R L A R I DECISIONS OF THE COURT OF CASSATION ON MATTERS RELATING TO CIVIL PROCEDURE LAW * Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararları Decisions of Joint Civil Chambers of the Court of Cassation * Yargıtay Hukuk Daire Kararları Decisions of Civil Chambers of the Court of Cassation HUKUK GENEL KURULU KARARI DECISION OF JOINT CIVIL CHAMBERS OF THE COURT OF CASSATION YARGITAY HUKUK GENEL KURULU Esas No. Karar No. Tarihi: 2013/5-603 İlgili Kanun/Madde 2013/1503 6100 s. HMK/114 30.10.2013 2942 s. KamulaştırmaK/Gç6 • YARGI YOLU • KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMA ÖZETİ: Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsiline ilişkindir. İdare imar planıyla davacıların mülkleri üzerindeki tasarruf etme haklarını kısıtladığı gibi kamulaştırma ya da takas yoluna da gitmemiştir. İdare, imar planı ile maliklerin taşınmaz üzerindeki tasarruf haklarını belirsiz bir süre için kullanılamaz hale getirmiştir. İmar kısıtlamalarından kaynaklanan tazminat davaları idari yargı yerinde görülmelidir. YARGITAY HUKUK GENEL KURULU Esas No. Karar No. Tarihi: 2012/10-1153 2013/245 13.02.2013 İlgili Kanun/Madde 6100 s. HMK/5 2004 s. İİK/67 5521 s. İşMahK/5 • YETKİLİ MAHKEME • TRAFİK KAZASINDAN KAYNAKLANAN ALACAK • SOSYAL GÜVENLİK KURUMU ALACAĞI ÖZETİ: Dava, davalının kusurlu davranışı sonucu meydana gelen trafik kazasında sigortalının yaralanması nedeni ile yapılan tedavi giderlerinin tahsili amacı ile Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali istemidir. 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun işyeri için yetkili olan mahkemede de dava açılabileceği hakkındaki 5. maddesinin sadece işçi sayılan kimselerle işveren veya işveren vekilleri arasında iş akdinden veya İş Kanunu'na dayanan alacak ve hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıklarında uygulanacağı kabul edilmelidir. Bu nedenle Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından açılan davada 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun yetkiyi düzenleyen hükümlerinin uygulanması 1 gerekir. Tüm kararların tam metinlerine, dergimizin 2014 yılının ikinci sayısı olan 28. sayısından ulaşabilirsiniz 1 Aynı yönde karar için bkz. HGK 3.7.2013, 2012/10-1832 2013/1015. HUKUK DAİRE KARARLARI DECISIONS OF CIVIL CHAMBERS OF THE COURT OF CASSATION YARGITAY 1. HUKUK DAİRESİ Esas No. Karar No. Tarihi: 2012/13487 2012/11483 18.10.2012 İlgili Kanun/Madde 6100 s. HMK/200, 202 • DELİL BAŞLANGICI • BANKA DEKONTLARI • İSPAT ÖZETİ: Dava inançlı işlemden kaynaklanmaktadır. 20/6 sayılı İnançları Birleştirme Kararı uyarınca inançlı işlem yazılı delille ispat edilmek zorundaysa da delil başlangıcı niteliğinde olan protokoller, dekontlar 1 ile tanık dinlenilerek ispat faaliyeti yapılabilir. YARGITAY 1. HUKUK DAİRESİ Esas No. Karar No. Tarihi: 2014/7135 2014/8359 22.04.2014 • • • • 1 İlgili Kanun/Madde 6100 s. HMK/114, 382 4721 s. TMK/702, 1027 Tapu Sicil Tüzüğü/75 TAPUDA İSİM TASHİHİ ÖZEL DAVA ŞARTI ÇEKİŞMESİZ YARGI İŞİ YETKİ Gerçeğe yakınlık unsuru ile etkisini doğurmakta olup, çoğu zaman kanuni gerçeklik gücünü taşımamakla veya kanunda öngörülen geçerlilik şekline aykırı olmakla delil gücü kazanamamış belgeler, delil başlangıcı olarak kabul edilirler (bkz. Konuralp, Haluk, Yazılı Delil Başlangıcı, Ankara 2009, s. 122). Dekontların da bu kapsamda üzerlerinde yazılı kayıtlar (taksit, konut kredisi gibi) ile temelde bir inanç ilişkisi bulunduğunu gerçeğe yakın göstermeleri halinde mahkemece tanık ile ispata olanak tanınmalıdır (N.M.). Decisions of the Court of Cassation on Matters Relating to Civil Procedure Law ÖZETİ: 31 İstem, tapu kaydında yanlış yazılan kimlik bilgilerinin düzeltilmesi talebidir. Bu talepte bulunmadan evvel talep edenin Tapu Sicil Tüzüğü’ne göre öncelikle tapu müdürlüğüne başvurması, bu başvurudan sonuç alamaması durumunda mahkemeye başvurması gerekmektedir. Bu zorunluluğun yerine getirilmemesi durumunda davanın usulden reddedilmesi gerekir. HMK.'nin 382/ç-1’ndeki çekişmesiz yargı işi taşınmazın aynına ilişkin bulunduğundan, aynı Kanun'un 12. maddesi uyarınca taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde görülür. YARGITAY 2. HUKUK DAİRESİ Esas No. Karar No. Tarihi: 2013/19835 2014/1007 21.01.2014 İlgili Kanun/Madde 6100 s. HMK/243 • TANIK LİSTESİ • İKİNCİ TANIK LİSTESİ YASAĞI ÖZETİ: Hukuk Muhakemeleri Kanununda tanıkların ne zaman gösterileceği belirtilmemiştir. Ön inceleme duruşmasında taraflar arasındaki uyuşmazlık konusu belirlendikten sonra taraflara delillerini bildirmeleri için süre verilir. Davacı dava dilekçesinde tanık deliline dayanmış, bir tanık ismi bildirmiştir. Ön inceleme duruşmasından önce delil listesiyle diğer tanıklarının isimlerini bildirmesi durumunda bu liste, ikinci tanık listesi olarak kabul edilemez. Davacı tanıklarının usulen celp edilip dinlenmesi gerekir. YARGITAY 2. HUKUK DAİRESİ Esas No. Karar No. Tarihi: 2011/6798 2012/13707 21.05.2012 İlgili Kanun/Madde 6100 s. HMK/116, 307 • YETKİ UYUŞMAZLIĞI • FERAGAT • BOŞANMA DAVASI ÖZETİ: Dava, boşanma davasıdır. Davalının süresinde yetki itirazında bulunup davacının ise davadan feragat etmesi durumunda yetki itirazı ilk itirazlardan olup her şeyden önce bu hususun hadise şeklinde incelenmesi lazım gelir. Yetki uyuşmazlığı çözülmedikçe feragat sebebiyle hüküm tesis edilemez. Feragat sebebiyle dava ancak yetkili mahkemece karara bağlanabilir. MIHDER - Volume: 10, Issue: 28, 2014/2 Yargıtay Medeni Usul Hukuku Kararları 32 YARGITAY 2. HUKUK DAİRESİ Esas No. Karar No. Tarihi: 2013/15291 2013/28266 02.12.2013 İlgili Kanun/Madde 6100 s. HMK/140, 147 • UYUŞMAZLIK KONULARININ TESPİTİ • ÖN İNCELEME DURUŞMASININ MAZERET NEDENİYLE YAPILMAMASI • TAHKİKAT DURUŞMASI ÖZETİ: Ön inceleme duruşmasında davalı vekilinin mazeretinin kabul edilmesi ve duruşmanın bir başka güne bırakılması, zorunlu sebeple yeni bir duruşma gününün tayin edilmiş olması demektir. Ön inceleme duruşmasında yapılması öngörülen işlemlerin bir sonraki duruşmada tamamlanması gerekecektir. Aynı duruşmaya davalı yine mazeret göndererek gelmediğine göre, artık uyuşmazlık konularını tespit ve tarafları sulhe teşvik gibi ön incelemeye ait işlemlerin yapılması da söz konusu olamaz. Mahkemece tahkikata geçilmiş olduğuna göre, davalının tahkikat duruşmasına usulünce davet edilmiş olması gerekir. Tahkikat duruşmasına davalı usulünce davet edilme2 den, yokluğunda hüküm kurulması doğru değildir. YARGITAY 2. HUKUK DAİRESİ Esas No. Karar No. Tarihi: 2012/15600 2013/1962 28.01.2013 İlgili Kanun/Madde 6100 s. HMK/107, 109, 114 • İLK İTİRAZLARIN İLERİ SÜRÜLMESİ VE İNCELENMESİ • ÖN SORUN 2 Kanaatimce mahkemenin tarafın ikinci defa ön inceleme duruşmasında verdiği mazereti kabul etmemesi, mahkemenin uyuşmazlık konularını tespit etmesine engel değildir. Mahkeme bu durumda tahkikat programını oluşturmak amacıyla taraf iddia ve savunmaları kapsamında ortaya çıkan uyuşmazlık konuları hakkında bir belirleme yapabilmelidir. (N. M.) MİHDER - Cilt: 10, Sayı: 28, 2014/2 Decisions of the Court of Cassation on Matters Relating to Civil Procedure Law ÖZETİ: 33 Taraflar arasındaki davada davalı süresinde ilk itirazda bulunmuş, davalının yokluğunda reddedilen ilk itiraz hakkındaki karar davalıya tebliğ edilmemiştir, dava davalının yokluğunda karar bağlanmıştır. İlk itirazlar ön sorunlar gibi davanın esasına girilmeden mahkeme tarafından karara bağlanır. Hâkim, ön sorun hakkındaki kararını taraflara tebliğ veya tefhim eder. Tebligatla ilgili bu yasal zorunluluk yerine getirilmeden hüküm kurulması davanın sonucunu etkileyen 3 bir usul hatası olup, bozmayı gerektirmektedir. YARGITAY 5. HUKUK DAİRESİ Esas No. Karar No. Tarihi: 2010/4373 2010/8199 10.05.2010 • • • • ÖZETİ: İlgili Kanun/Madde 6100 s. HMK/400, 402 2942 s. KamulaştırmaK/10, 27 ACELE KAMULAŞTIRMA DELİL TESPİTİ NİTELİĞİNDE OLMA TEMYİZ EDİLEMEME KAMULAŞTIRMA BEDELİNİN TESPİTİ VE TESCİLİ DAVASI Dava kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmazın idare adına tescili talebidir. Önceden yapılan acele kamulaştırma talepli davada verilen 4 hüküm delil tespiti niteliğinde olup, temyize tabi değildir. 3 Bu Yargıtay kararında, yetki itirazının reddine ilişkin ara kararın tebliğ edilmemesinin neticede verilen hükmü nasıl etkilemiş olabileceği açıklanmamıştır. HMK geçici m. 3 uyarınca uygulanan HUMK m. 428 yerine HMK m. 371 hükmüne atıf yapılması da hatalıdır. 4 Kamulaştırma Kanunu'nun 27. maddesine göre acele kamulaştırma kararında mahkeme kamulaştırılan taşınmazın bedelini tespit etmekte, bu bedelin kararda belirtilen bankaya yatırılmakla taşınmaza el konulacağına karar vermektedir. Kararda da belirtildiği üzere 27. maddeye göre yapılacak tespit ile kamulaştırma bedeli tespit edilmemiş sayılacağından, verilen kararların hukuki nitelik olarak delil tespiti mahiyetinde olması gerekmektedir. Bu nedenle acele kamulaştırma kararı ile tescil kararı verilmediğinden taşınmaz üzerinde taşınmaz sahibinin mülkiyet hakkının kullanımının engellenmesi veya taşınmazın bu karara dayanılarak idare tarafından kullanılması da söz konusu olamamalıdır (Bu hususta ayrıca bkz. Bekir Yıldırım/ Naci Başsorgun, Kamulaştırma, Kamulaştırmasız El Atma ve İmar Mevzuatından Doğan Bedel Davaları, Ankara 2007, s. 803). (N.M.) MIHDER - Volume: 10, Issue: 28, 2014/2 Yargıtay Medeni Usul Hukuku Kararları 34 YARGITAY 8. HUKUK DAİRESİ Esas No. Karar No. Tarihi: 2013/5652 2013/9845 24.06.2013 İlgili Kanun/Madde 6100 s. HMK/5, 6 2004 s. İİK/96 • GENEL YETKİ KURALI • İSTİHKAK DAVASI ÖZETİ: Dava, üçüncü kişinin İİK.'nun 96 ve devamı maddeleri uyarınca açtığı istihkak davası niteliğindedir. Somut olayda dava, HMK. yürürlüğe girdikten sonra açılmış olup, bu Kanun'da 1086 sayılı HUMK.'nun 512. maddesine paralel bir düzenleme getirilmemiştir. Bu durumda İİK.'nun yetkiye ilişkin 4., 50. maddeleri ve HMK.'nun 5., 6. maddeleri uyarınca genel yetki kuralının uygulanması gerekir. Buna göre istihkak davalarının asıl icra takibinin yapıldığı yer mahkemesi ile davalının yerleşim yeri mahkemelerinde açılması müm5 kündür. YARGITAY 11. HUKUK DAİRESİ Esas No. Karar No. Tarihi: 2013/8103 2013/11770 05.06.2013 • • • • ÖZETİ: 5 İlgili Kanun/Madde 6100 s. HMK/17, 116 2004 s. İİK/257 YETKİ SÖZLEŞMESİ MÜNHASIR YETKİ İLK İTİRAZ İHTİYATİ HACİZ TALEBİ Dava, kullandırılan kredilerin ödenmemesi nedeniyle ihtiyati haciz istemine ilişkindir. Mahkemece yargı yerinin Almanya olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı vermiştir. HMK. m. 17'deki yetki kuralı münhasır yetki kuralı olup mahkemece re'sen nazara alınabilecek kesin yetki kuralı değildir. Kaldı ki kredi sözleşmesinde sadece Frankfurt Main mahkemelerinin yetkili olduğu düzenlenmeyip diğer mahkemelerin de yetkili olduğu kararlaştırılmıştır. Bu itibarla davalının yetki ilk itirazı olmaksızın re'sen yetkisizlik sebebiyle istemin reddine karar vermesi hatalıdır. Yargıtay kararında “asıl icra takibini yapıldığı yer mahkemesi”nin niçin yetkili sayıldığı anlaşılmamaktadır. MİHDER - Cilt: 10, Sayı: 28, 2014/2 Decisions of the Court of Cassation on Matters Relating to Civil Procedure Law 35 YARGITAY 18. HUKUK DAİRESİ Esas No. Karar No. Tarihi: 2013/19782 2014/4007 06.03.2014 İlgili Kanun/Madde 6100 s. HMK/110 4721 s. TMK/288 5490 s. NüfusHizmK/36 • GÖREV • OBJEKTİF DAVA YIĞILMASI ÖZETİ: Dava, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 288 ve devam eden maddelerinde düzenlenen soybağının reddi ile 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 36. maddesinde düzenlenen nüfus kaydının düzeltilmesi istemine dair olup her iki davanın birlikte açılması halinde görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesi değil, aile mahke6 mesidir. Tüm kararların tam metinlerine, dergimizin 2014 yılının ikinci sayısı olan 28. sayısından ulaşabilirsiniz 6 Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda görev ile ilgili kurallarda objektif dava birleşmesi şeklinde bizden fazla talebin farklı hukuk mahkemesinin görev alanına girmesi durumunda bir arada dava edilebileceklerine ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Esasen soybağının reddi ile birlikte verilecek inşai hüküm ayrıca nüfus kaydın düzeltilmesi için talepte bulunmayı gereksiz hale getirecektir. (N.M). MIHDER - Volume: 10, Issue: 28, 2014/2 YARGITAY İCRA VE İFLAS HUKUKU KA R A R L A R I DECISIONS OF THE COURT OF CASSATION ON MATTERS RELATING TO ENFORCEMENT AND INSOLVENCY LAW * Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararları Decisions of Joint Civil Chambers of the Court of Cassation * Yargıtay Hukuk Daire Kararları Decisions of Civil Chambers of the Court of Cassation HUKUK GENEL KURULU KARARLARI DECISIONS OF JOINT CIVIL CHAMBERS OF THE COURT OF CASSATION YARGITAY HUKUK GENEL KURULU Esas No. Karar No. Tarihi: ÖZETİ: 2013/19-1520 2014/524 16.04.2014 İlgili Kanun/Madde 2004 s. İİK/67 • CARİ HESAP ALACAĞININ TAHSİLİ • USÛLSÜZ YETKİ İTİRAZI Hukuk Genel Kurulundaki görüşmeler sırasında bir kısım üyelerce, yetki itirazında hangi yer icra dairesinin yetkili olduğunun açıkça yazılmamış olmasına rağmen itiraz dilekçesinin içeriğinden yetkili olduğu ileri sürülen icra dairesinin neresi olduğunun anlaşılabildiği durumlarda itirazın geçerli olduğunun kabul edilmesinin gerektiği, somut olayda da itiraz dilekçesinin başlık bölümünde ikamet adresinin Bağcılar olarak açıklandığı, itirazın yapıldığı cümlenin ise “takip adresimin bulunduğu yer icra müdürlüğü nezdinde ikame olunmak durumundadır” şeklinde olması nedeniyle, ikamet adresinin bulunduğu yerin yani Bağcılar’ın bağlı olduğu Bakırköy icra dairesinin yetkili olduğunun ileri sürüldüğünün kabul edilmesinin gerektiği ileri sürülmüş ise de, çoğunluk tarafından bu görüş, yetki itirazında yetkili icra dairesinin açıkça belirtilmesinin gerektiği, adres olarak belirtilen Bağcılar’da adli birimlerin bulunmadığı, dilekçede yer alan diğer yer ismi olan İstanbul icra dairesi nezdinde de icra takibinin başlatılmış olması nedeniyle yasanın aradığı açıklıkta bir yetki itirazının bulunmadığına karar verilmiştir. YARGITAY HUKUK GENEL KURULU Esas No. Karar No. Tarihi: 2013/12-659 2014/252 05.03.2014 İlgili Kanun/Madde 2004 s. İİK/82/12 • HALİNE MÜNASİP EVİN HACZEDİLEMEYECEĞİ • HACZEDİLMEZLİK ŞİKÂYETİ • EVİN DEĞERİNİN BELİRLENMESİ Yargıtay İcra ve İflas Hukuku Kararları 40 ÖZETİ: İstek, İ.İ.K.’nun 82/12. maddesine dayalı meskeniyet sebebiyle haczedilmezlik şikâyetine ilişkindir. Mahkemece alınan raporlarda, davaya konu taşınmazın değeri belirlenmekle birlikte haline münasip alınabilecek ev değeri belirlenmemiştir. Mahkemece, bilirkişiden ek rapor alınarak, borçlunun taşınmazının bulunduğu Tuzla ilçesinde, haline münasip evi alabileceği değer belirlenmeli, bu değer haczedilen davaya konu evin değerinden az ise mahcuz ev satılarak, haline münasip ev alınması için belirlenen bedelin borçluya verilmesi, kalan miktarın alacaklıya ödenmesi ve mahcuz evin satışının borçlunun haline münasip ev alabileceği miktardan az olmamak üzere yapılmasına karar verilmelidir. YARGITAY HUKUK GENEL KURULU Esas No. Karar No. Tarihi: 2013/19-495 2014/120 19.02.2014 İlgili Kanun/Madde 2004 s. İİK/67 • FATURAYA DAYANAN İTİRAZIN İPTALİ DAVASI • ALACAĞIN TİCARİ DEFTERLER VEYA KAYITLARLA İSPATLANMASI • BİLİRKİŞİ RAPORU ÖZETİ: Taraflar arasındaki ticari ilişki kapsamında davacının alacaklı olduğunun her iki taraf ticari defter ve kayıtları ile belirlendiği ve bilirkişi raporu doğrultusunda takibe konu fatura bedellerinin çekle ödendiğine dair savunmanın kanıtlanamadığından davanın kabulüne, bu miktara ilişkin itirazın iptaline, alacağın % 40’ı oranında icra inkâr tazminatının davalıdan alınıp davacıya verilmesine, %10 kötü niyet tazminatı isteminin ise yerinde görülmediğinden reddine karar verilmesi doğrudur. Tüm kararların tam metinlerine, dergimizin 2014 yılının ikinci sayısı olan 28. sayısından ulaşabilirsiniz MİHDER - Cilt: 10, Sayı: 28, 2014/2 HUKUK DAİRE KARARLARI DECISIONS OF CIVIL CHAMBERS OF THE COURT OF CASSATION YARGITAY 4. HUKUK DAİRESİ Esas No. Karar No. Tarihi: ÖZETİ: 2013/7900 2014/6325 16.04.2014 İlgili Kanun/Madde 2004 s. İİK/67 • İTİRAZIN İPTALİ DAVASI • CEZA MAHKEMESİ KARARININ BEKLETİCİ MESELE YAPILMASI Dava, kurum zararının ödetilmesi istemiyle başlatılan icra takibine davalı tarafından yapılan itirazın iptaline karar verilmesi ilişkindir. Henüz kesinleşmeyen ceza dosyalarına konu olaylar hakkında geniş kapsamlı yapılan kovuşturmada birçok olay ve şahıs hakkında kamu davası açılmış, medikal şirketlerin de bu usulsüz eylem ve işlemlere aracılık ettiği iddia edilmiş ve bir kısım Medikal şirketleri hakkında ceza davası açılmıştır. Dava dosyası kapsamından anlaşılabilen Ağır Ceza Mahkemesi dosyalarında ve davalı Medikal Şirket çalışanı hakkında Medikal 71 Operasyonu kapsamında Medikal Firma ve yetkilileri ile ilgili olarak yine başka bir ceza dosyasında devam eden yargılamada tarafına atılı bir suçlama olup olmadığı hususları araştırılarak, davalıya yönelik ceza dosyalarının Borçlar Kanunu’nun 53. maddesi gereğince sonucu beklenmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek varılacak sonuca göre bir karar verilmelidir. YARGITAY 12. HUKUK DAİRESİ Esas No. Karar No. Tarihi: 2014/12515 2014/15456 29.05.2014 İlgili Kanun/Madde 2004 s. İİK/147/1, 62-72 • TAŞINIR REHNİNİN PARAYA ÇEVRİLMESİ YOLU İLE TAKİP • TAKİBİN DAYANAĞI BELGELERİN TAKİP TALEBİNE EKLENMEMESİ • ÖDEME EMRİNİN İPTALİ Yargıtay İcra ve İflas Hukuku Kararları 42 ÖZETİ: Alacaklı tarafından borçlu aleyhine taşınır rehninin paraya çevrilmesi yolu ile başlatılan takipte, borçlu vekili icra mahkemesinden; takibe dayanak belgelerin ödeme emri ile birlikte kendilerine gönderilmediğini ileri sürerek ödeme emrinin iptalini talep etmiş, mahkemece şikâyetin kabulüne karar verilmiştir. Taşınır rehninin paraya çevrilmesi ile ilgili hükümleri düzenleyen İİK’nun 147/1.maddesinde, ödeme emrine itiraz hakkında İİK’nun 62‘den 72. maddeye kadar olan hükümlerin uygulanacağı öngörülmüştür. İİK’nun 147/1. maddesinde takibin belgeye dayanması halinde, belgenin tasdikli bir örneğinin ödeme emrine ekleneceğine ilişkin aynı Kanun’un 6 l/1. maddesine atıf yapılmamıştır. Mahkemece şikâyetin reddine karar verilmesi gerekir. YARGITAY 12. HUKUK DAİRESİ Esas No. Karar No. Tarihi: ÖZETİ: 2014/12539 2014/15092 27.05.2014 İlgili Kanun/Madde 2004 s. İİK/106, 110, 362 • BORÇLUNUN BAŞKA BİR İCRA TAKİP DOSYASINDAKİ ALACAĞININ HACZEDİLMESİ • HACZEDİLEN PARAYI TALEP ETME SÜRESİ • ALACAK VE PARA HACZİ Dava, haczin kaldırılması istemine ilişkindir. Alacak ve para, menkul hükümlerine göre haczedilir ise de, bu paranın satılarak paraya çevrilmesi söz konusu olamayacağından satış isteme açısından İİK.nın 106. ve 110. maddelerinin tatbiki düşünülemez. Somut olayda; borçlunun başka bir icra takip dosyasındaki alacağı haczedildiğinden İİK.’nın 362. maddesi ve Harçlar Kanunu’nun 36. maddesi gereğince alacaklı on yıl içinde haczedilen parayı talep edebilir. Bu durumda mahkemece şikâyetin reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesi isabetsizdir. YARGITAY 12. HUKUK DAİRESİ Esas No. Karar No. Tarihi: 2014/9341 2014/12812 30.04.2014 İlgili Kanun/Madde 2004 s. İİK/78, 89 • HACİZ MÜZEKKERESİNİN İPTALİ TALEBİ • ADİ ORTAKLIĞIN TÜZEL KİŞİLİĞİNİN BULUNMAMASI MİHDER - Cilt: 10, Sayı: 28, 2014/2 Decisions of the Court of Cassation on Matters Relating to Enforcement and Insolvency Law ÖZETİ: 43 Dava, haciz müzekkeresinin iptali istemine ilişkindir. Adi ortaklıklarda, ortakların borçlarından dolayı takip yapılması halinde, ortağın kar payı veya tasfiye payına haciz konulması mümkün olup, alacaklı tüzel kişiliği bulunmayan ortaklığa ait bir mal veya alacak üzerine haciz koyduramaz. Hakim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır. Hakim, tarafların iddia ve savunmaları ile bağlı olup, talepten fazlasına veya talebin dışında bir şeye hükmedemez. Mahkemece şikâyetin kabulü haciz müzekkeresinin M... İş ortaklığı yönünden iptali gerekir. Haciz müzekkeresinin tümden iptaline karar verilmesi hatalıdır. YARGITAY 12. HUKUK DAİRESİ Esas No. Karar No. Tarihi: ÖZETİ: 2014/9537 2014/11695 21.04.2014 İlgili Kanun/Madde 2004 s. İİK/21/2, 134 • İHALENİN FESHİ • İPOTEK AKİT TABLOSUNDAKİ ADRESE TEBLİGAT • İCRA EMRİNİN VE KIYMET TAKDİRİNİN USÛLSÜZ TEBLİĞİ • SATIŞ İLÂNININ TEBLİĞİ Dava, icra emri, kıymet takdir raporu ve satış ilanının usulüne uygun olarak tebliğ edilmediğinden ihalenin feshine karar verilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece borçluya gönderilen Örnek (6) numaralı icra emrinin ve kıymet takdirinin usulsüz tebliğ edildiği gerekçesiyle ihalenin feshine karar verildiği anlaşılmış ise de Mahkemenin fesih sebebi olarak kabul ettiği bu olgular fesih nedenleri arasında bulunmamaktadır. Diğer taraftan mahkemenin, satış ilanının da usulsüz tebliğ edildiği için ihalenin feshine karar verdiği görülmüştür. Borçlunun adrese dayalı kayıt sisteminde kayıtlı adresinin bulunmaması halinde ipotek akit tablosunda yazılı adresine daha önce usulüne uygun tebligat yapılmamış olsa bile bu adrese Tebligat Kanunu’nun 35.maddesine göre tebligat yapılabilir. Dosya içinde yer alan UYAP sorgularında borçlunun adrese dayalı kayıt sisteminde kayıtlı bir adresinin bulunmadığı anlaşılmıştır. Bu durumda borçlunun ipotek akit tablosunda yazılı adresine Tebligat Kanunu’nun 35.maddesine göre tebligat yapılmasında yasaya aykırılık yoktur. O halde mahkemece, satış ilanının usulüne uygun tebliğ edilmesi gerektiğinin kabulü ile ihalenin feshi isteminin 7 günlük hak düşürücü süre geçtikten sonra yapıldığından bahisle istemin reddine karar verilmesi gerekir. MIHDER - Volume: 10, Issue: 28, 2014/2 Yargıtay İcra ve İflas Hukuku Kararları 44 YARGITAY 12. HUKUK DAİRESİ Esas No. Karar No. Tarihi: ÖZETİ: 2014/9285 2014/11622 21.04.2014 İlgili Kanun/Madde 2004 s. İİK/170 6100 s. HMK/209 • İCRA TAKİBİ DAYANAĞI SENEDİN SAHTELİĞİ İDDİASI • TAKİBİN GEÇİCİ OLARAK DURDURULMASI • BONOYA İLİŞKİN SAHTECİLİK İDDİASI NEDENİYLE TAKİBİN DURDURULMASI • SAHTECİLİK İDDİASININ İMZA İTİRAZI DIŞINDA BİR NEDENE DAYANMASI HALİNDE UYGULANACAK KANUNA İLİŞKİN YARGITAYIN İÇTİHAT DEĞİŞİKLİĞİ Borçlunun takip dayanağı senetle ilgili açılan sahtecilik davası nedeniyle takibin durdurulmasını talep etmesi üzerine takip durdurulmuş, alacaklı mahkemeye şikâyet yoluna başvurmuştur. 6100 Sayılı HMK.’nın 209 maddesinde “adi bir senetteki yazı veya imza inkâr edildiğinde, bu konuda bir karar verilinceye kadar, o senet herhangi bir işleme esas alınamaz.” şeklinde düzenleme bulunmaktadır. Kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile yapılan takipte, takibe konu kambiyo senedi altındaki imzaya itiraz, İİK.’da özel olarak düzenlendiğinden, imza inkârı iddiası hakkında, sonraki genel kanun olan HMK.’nın 209. maddesi uygulanamaz. İmza itirazı, satıştan başka icra takip muamelelerini durdurmaz. Ancak icra mahkemesi itirazla ilgili kararına kadar takibin geçici olarak durdurulmasına karar verebilir. İddianın imza itirazı dışındaki bir nedene dayanması halinde Dairemiz, İcra ve İflas Kanunu’nda bir düzenleme bulunmadığından HMK.’nun 209. maddesinin uygulanması gerektiği görüşünde iken, daha sonra içtihat değişikliğine gidilerek, senet üzerinde bulunan yazıdaki sahtecilik iddiasının borca itiraz niteliğinde olup, bu konunun da İİK’ nun 169/a maddesinde düzenlenmiş olması nedeniyle, HMK.’nun 209. maddesinin bu yönden de uygulama yerinin olmadığı görüşü benimsenmiştir. Takibin kesinleşmesi öncesi veya sonrasında takibe konu senedin sahteliğinin iddia edilmesi, takibin durdurulması sonucunu doğurmaz. HMK. 209. maddesi hükmü, genel mahkemelerde görülen davalarla ilgili olarak senedin hiçbir işleme esas alınamayacağını, başka bir anlatımla delil olarak kullanılamayacağını öngörmekte olup, icra takibine etkisi yoktur. Şikâyetin kabulü gerekir. MİHDER - Cilt: 10, Sayı: 28, 2014/2 Decisions of the Court of Cassation on Matters Relating to Enforcement and Insolvency Law 45 YARGITAY 12. HUKUK DAİRESİ Esas No. Karar No. Tarihi: ÖZETİ: 2014/8604 2014/11026 15.04.2014 İlgili Kanun/Madde 2004 s. İİK/78 • HACİZ İSTEME HAKKI • YENİLEME TALEBİ • YENİLEME HARCI Alacaklının haciz isteme hakkı, ödeme emrinin tebliğ tarihinden itibaren bir yıl geçmekle düşer. Bu durumda takip dosyası işlemden kaldırılacağından alacaklı, haciz isteyebilmek için yenileme talebinde bulunmalı ve bu talep borçluya tebliğ edilmelidir. Diğer taraftan aynı maddenin 5. fıkrasında; ilama dayalı olmayan takiplerde yenileme talebi üzerine harç alınacağı öngörülmüştür. Somut olayda; örnek 10 ödeme emri şikâyetçi borçluya 06.12.2010 tarihinde tebliğ edilmiş olup, alacaklı vekili 14.09.2011 tarihinde borçluya ait araç ve taşınmazların haczini talep etmiş olmakla alacaklının “haciz isteme hakkı” düşmemiştir. Bu durumda alacaklının yeniden haciz isteyebilmesi için İİK.nun 78/5. maddesi gereğince borçluya yenileme emrinin tebliğine ve dolayısıyla yenileme harcı alınmasına gerek yoktur. YARGITAY 12. HUKUK DAİRESİ Esas No. Karar No. Tarihi: ÖZETİ: 2014/5576 2014/8546 25.03.2014 İlgili Kanun/Madde 2004 s. İİK/82/12 • MESKENİYET İDDİASI • TAŞINMAZ ÜZERİNDEKİ HACZİN KALDIRILMASI İSTEMİ • KAYITLI MESKENDE BİZZAT OTURMA • BORÇLUNUN BİRDEN ÇOK TAŞINMAZI OLMASI Meskeniyet şikâyetinde bulunulabilmesi için, borçlunun adına kayıtlı meskende bizzat oturması şart olmadığı gibi birden çok taşınmazı olması halinde de bunlardan biri hakkında meskeniyet şikâyetinde bulunabilir. Bu durumda mahkemece işin esası incelenip sonucuna göre bir karar vermek gerekir. MIHDER - Volume: 10, Issue: 28, 2014/2 Yargıtay İcra ve İflas Hukuku Kararları 46 YARGITAY 12. HUKUK DAİRESİ Esas No. Karar No. Tarihi: ÖZETİ: 2014/4289 2014/6671 10.03.2014 İlgili Kanun/Madde 2004 s. İİK/82/1-3, 85/son • EV EŞYASININ HACZİ • AYNI AMACA HİZMET EDEN BİRDEN ÇOK EV EŞYASI BULUNMASI • LÜZUMLU EV EŞYASI • HACİZDE MENFAATLERİN DENGELENMESİ ZORUNLULUĞU Kural olarak ev eşyasının haczedilemeyeceği, ancak aynı amaca hizmet eden birden fazla eşya var ise birisinin haczedilebileceği kabul edilmelidir. Asıl olan borcun ödenmesi, bir diğer ifadeyle alacaklının alacağına kavuşması olup, haczedilmezliğe dair düzenlemelerin bu bağlamda dar yorumlanması gerekir. Diğer yandan, haczin amacı, borcun tahsilinin sağlanması olup borçluyu taciz etmek ya da baskı kurarak ödemeye zorlama maksadıyla haciz yapılmamalıdır. Aksi halin varlığı başta İ.İ.K.nun genel mantığına ve 85 /son maddesi hükmüne açıkça aykırılık teşkil edeceği gibi, temel hak ve özgürlüklerin korunması ilkesine de ters düşer. Böyle bir durumda pek tabidir ki eski eşya borçluya bırakılıp, muhafazası satışı zahmetsiz olan, taliplisi fazla olacak yeni mal haczedilmelidir. Ancak lüzumlu olmayan ev eşyaları için de haczedilmezlik kuralı uygulanmamalıdır. Burada lüzumlu olan eşyadan ne anlaşılması gerektiğinin üzerinde de durulması gerekir. Mütevazı bir hayat standardının sürdürülebilmesi ve içinde bulunulan sosyal statünün asgari koşullarının muhafazasını temine yarayan, borçlunun yaşamını sürdürebilmesi için gerekli olan her türlü eşya “para, kıymetli evrak, altın, gümüş, değerli taş, antika veya süs eşyası gibi kıymetli şeyler hariç” lüzumlu eşya olarak kabul edilmelidir. Somut olayda yapılan keşif sonrası alınan bilirkişi raporunun incelenmesinde, borçlunun evinde aynı nitelikte eşyalardan birden fazla olduğunun tespit edildiği görülmektedir. O halde mahkemece bilirkişiden ek rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekir. Tüm kararların tam metinlerine, dergimizin 2014 yılının ikinci sayısı olan 28. sayısından ulaşabilirsiniz MİHDER - Cilt: 10, Sayı: 28, 2014/2 MEVZUAT VE ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI LEGISLATIVE DEVELOPMENTS AND DECISIONS OF THE TURKISH CONSTITUTIONAL COURT * Kanunlar Acts * Yönetmelikler Regulations * Anayasa Mahkemesi Karar Özetleri Abstracts of Decisions of the Turkish Constitutional Court * Uyuşmazlık Mahkemesi Karar Özetleri Abstracts of Decisions of Court of Jurisdictional Disputes Hazırlayan: / Prepared for publication by: Yard. Doç. Dr. / Asst. Prof. Dr. Tolga AKKAYA Yard. Doç. Dr. / Asst. Prof. Dr. Barış TORAMAN Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Medeni Usul ve İcra İflas Hukuku Anabilim Dalı Anadolu University Faculty of Law, Dept. of Civil Procedure and Insolvency Mevzuat ve Anayasa Mahkemesi Kararların tamamuna, dergimizin 2014 yılının ikinci sayısı olan 28. sayısından ulaşabilirsiniz MAHKEME KARARLARI ARAMA DİZİNLERİ INDEX OF COURT DECISIONS * Kavramlara Göre Arama Dizini Index of Related Legal Terms * Kanun Maddelerine Göre Arama Dizini Index of Related Statutory Provisions KAVRAMLARA GÖRE ARAMA DİZİNİ INDEX OF RELATED LEGAL TERMS A Acele Kamulaştırma ....................................................................................... 116 Adi Ortaklığın Tüzel Kişiliğinin Bulunmaması ............................................. 138 Alacağın Ticari Defterler Veya Kayıtlarla İspatlanması ................................ 131 Alacak ve Para Haczi...................................................................................... 137 Aynı Amaca Hizmet Eden Birden Çok Ev Eşyası Bulunması ....................... 147 Mahkeme kararları arama dizinlerine dergimizin 28 sayısından ulaşabilirsiniz KANUN MADDELERİNE GÖRE ARAMA DİZİNİ INDEX OF RELATED STATUTORY PROVISIONS Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu (6100) 5 ............................................. 103, 117 6 ..................................................... 117 17 ................................................... 119 107 ................................................. 115 109 ................................................. 115 110 ................................................. 120 Icra ve Iflas Kanunu (2004) 21 ................................................... 140 67 ........................... 103, 125, 131, 134 62-72 .............................................. 136 Mahkeme kararları arama dizinlerine dergimizin 28 sayısından ulaşabilirsiniz LEGAL HUKUK DERGİLERİ SİPARİŞ FORMU ORDERING FORM FOR THE LEGAL LAW JOURNALS LEGALBANK ABONELİK FORMU SUBSCRIPTION FORM FOR THE LEGALBANK LEGAL DATABASE
© Copyright 2024 Paperzz
