2014 Yılı Çalışma Raporu ve 2015 Yılı Proğramı

BATI AKDENĠZ ORMANCILIK ARAġTIRMA
ENSTĠTÜSÜ
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu
2015 Yılı ÇalıĢma Programı
Sant Tel:02423450438
Müd.Tel:02423450442
Faks :02423450450
@-mail :baoram@ogm.gov.tr
Web: http://baoram.ogm.gov.tr/
BATI AKDENĠZ ORMANCILIK ARAġTIRMA ENSTĠTÜSÜ 2014 YILI TEKNĠK KURUL TOPLANTISI PROGRAMI
(09-10 Aralık 2014) YER: ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ FERUDUN KAYA TOPLANTI SALONU
TARĠH
ETKĠNLĠK
SAAT
09:30-10:20
AçılıĢ
10:20-10:40
Çay ve Kahve Arası
1. GÜN
(09.12.2014)
Yeni BaĢlayan Proje GörüĢmeleri
10:40-11:20
Yeni Proje
GörüĢmeleri
Proje Adı: Trüf AĢılı MeĢelerin Dikim Sahasında Trüf Mantarını Tutma BaĢarısının ve
Sahaya Adaptasyonunun Belirlenmesi
Proje Yürütücüsü
Özge ERGÜLER
11:20-12:00
Yeni Proje
GörüĢmeleri
Proje Adı: Isparta Ġli Orman Köylerinde Lavanta YetiĢtiriciliğinin Ekonomik Analizi ve Yöre
Ekonomisine Katkıları
Proje Yürütücüsü
Kader Hale GÜLER
12:00-13:30
Yemek Arası
13:30-14:10
Yeni Proje
GörüĢmeleri
Proje Adı: Akdeniz Ormanlarındaki Bazı Bitki Türlerinin Yanıcılık Sınıflarının Belirlenmesi
Proje Yürütücüsü
CoĢkun Okan GÜNEY
Sonuçlanan Proje GörüĢmeleri
Proje Adı: Peyzaj Tiplerinin ve Fonksiyonlarının Belirlenerek Uygulama Olanaklarının
Ġrdelenmesi (Antalya Ġli Çakırlar Örneği)
14:10-14:50
Proje Sonuç
Raporu
GörüĢmeleri
14:50-15:10
Çay ve Kahve Arası
15:10-15:50
Proje Sonuç
Raporu
GörüĢmeleri
Proje Adı: Uygulamada Kullanılan Polietilen Tüplü, Çıplak Köklü ve ENSO Tipi Sedir
(Cedrus libani A. Rich.) Fidanlarının Arazi Performansı ve Ekonomisinin AraĢtırılması
15:50-16:30
Proje Sonuç
Raporu
GörüĢmeleri
Proje Adı: Kitle Üretimi Yapılan (Calasoma sycophanta L). Larvalarının Laboratuvar
Ortamında ve Doğal Alanlarda ErginleĢme Oranlarının Belirlenmesi
Proje Yürütücüsü
Dr. Cumhur GÜNGÖROĞLU
Proje Yürütücüsü
Dr. NeĢat ERKAN
Proje Yürütücüsü
Ayhan SERTTAġ
2. GÜN
(10.12.2014)
09:00-10:00
Proje Sonuç
Raporu
GörüĢmeleri
10:00-10:40
Devam Eden Projelerinin GörüĢülmesi
10:40-11:00
Çay ve Kahve Arası
11:00-12:00
Devam Eden Projelerinin GörüĢülmesi
12:00-13:30
Yemek Arası
13:30-14:50
Devam Eden Projelerinin GörüĢülmesi
14:50-15:10
Çay ve Kahve Arası
15:10-16:30
Diğer ÇalıĢmaların GörüĢülmesi
16:30
Dilek ve Temenniler, KapanıĢ
Proje Adı: ORKÖY Gün Isı Uygulama Sonuçlarının Değerlendirilmesi (Batı Akdeniz Orman
Köyleri Örneği)
Proje Yürütücüsü
Dr. Ufuk COġGUN
2015 YILI ÇALIġMA PROGRAMINA ALINMASI PLANLANAN PROJELER
(YENĠ BAġLATILACAK PROJELER)
Sıra
No
PROJE NO
PROJE ADI
PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ VE
ARAġTIRMACILAR
Özge ERGÜLER
Dr. Halil Ġbrahim YOLCU,
E. Esra ER,
Hatice DEMĠRBAġ,
Ġsmail KAYA,
Yasemin KORKMAZ YÖNEL
1
Trüf AĢılı MeĢelerin Dikim
Sahasında Trüf Mantarını Tutma
19.7715/2015-2022
BaĢarısının ve Sahaya
Adaptasyonunun Belirlenmesi
2
Isparta Ġli Orman Köylerinde
Lavanta YetiĢtiriciliğinin Ekonomik
19.5003/2015-2016
Kader Hale GÜLER
Analizi ve Yöre Ekonomisine
Katkıları
3
Akdeniz Ormanlarındaki Bazı Bitki
19.4007/2015-2018 Türlerinin Yanıcılık Sınıflarının
Belirlenmesi
CoĢkun Okan GÜNEY
Abdullah SARI,
Dr. Cumhur GÜNGÖROĞLU
2014 YILINDA SONUÇ RAPORU HAZIRLANAN PROJELER
(SONUÇLANAN PROJELER)
Sıra
No
1
PROJE NO
19.3218 /20032012-2014
PROJE ADI VE BÖLÜM
BAġMÜHENDĠSLĠĞĠ
Uygulamada Kullanılan Polietilen
Tüplü, Çıplak Köklü ve Enso Tipi
Sedir Fidanlarının Arazi Performansı
ve Ekonomisinin AraĢtırılması
PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ VE
ARAġTIRMACILAR
Dr. NeĢat ERKAN,
Ali Cem AYDIN
SONUÇ RAPORU
2
19.3303 /20102012-2014
Peyzaj Tiplerinin ve Fonksiyonlarının
Belirlenerek Uygulama Olanaklarının
Ġrdelenmesi (Antalya Ġli Çakırlar
Örneği)”
SONUÇ RAPORU
3
19.4403/20122014
Kitle üretimi Yapılan Calosoma
sycophanta L. Larvalarının
Laboratuar Ortamında ve Doğal
Alanlarda ErginleĢme Oranlarının
Belirlenmesi
SONUÇ RAPORU
4
19.2602/20102030
Serik – TaĢağıl Orman Yangını
Sonrasında Vejetasyon Yapısında
Meydana Gelen DeğiĢimin
Belirlenmesi
Dr. Cumhur GÜNGÖROĞLU,
Doç.Dr. Ali KAVGACI,
Erdal ÖRTEL,
Dr. Mehmet ÇALIKOĞLU,
Dr. Ufuk ÇOġGUN,
Birgül BALCIOĞLU
Ayhan SERTTAġ,
Dr. Cumhur GÜNGÖROĞLU,
Doç. Dr. Hüseyin ÇETĠN,
Kemal YANIKARA,
Emre ÖZ,
Samed KOÇ
Doç. Dr. Ali KAVGACI
Abdurrahman ÇOBANOĞLU
ARA SONUÇ RAPORU
5
19.8206/20122013-2014
Orköy Gün Isı Uygulama
Sonuçlarının Değerlendirilmesi (Batı
Akdeniz Bölgesi Orman Köyleri
Örneği)
6
19.5308/20112013-2014
Antalya Orman Bölge Müdürlüğü‟nde Dr. Zerrin KOġDEMĠR,
Orman Yangınlarında ÇalıĢan
Necmettin AY,
ĠĢçilerin ÇalıĢma KoĢulları ve ĠĢ
K.Hale GÜLER
Doyumu Düzeylerinin Belirlenmesi
Dr. Ufuk COġGUN,
K. Hale GÜLER
2015 YILINDA BAġLATILACAK DĠĞER ÇALIġMALAR
Sıra
No
ÇALIġMA ADI
1
Türkiye Orman Vejetasyonu Veri Bankasının
Kurulması ve Analizi (TOV) - Establishment and
Analysis of Forest Vegetation Database of Turkey
(FVDT)
2
Antalya KoĢullarında Siyah Mersin (Myrtus
communis L.)‟nin Biyolojik, Biyokimyasal
Özelliklerinin Belirlenmesi ve Meyve Kalitesi
Üzerine Hormon Uygulamalarının Etkisi
PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ VE
ARAġTIRMACILAR
Doç. Dr. Ali KAVGACI
Dr. Münevver ARSLAN,
Dr. Süleyman Çoban,
Yard. Doç. Dr. Neslihan
ERDOĞAN,
Özge ERGÜLER,
Dr. Hafize Handan ÖNER,
Mustafa KARAKÖSE,
Prof. Dr. Erkan YALÇIN,
Prof. Dr. Salih TERZĠOĞLU
Esra ALIM
Sadettin GÜLER,
3
Moringa (Moringa oleifera Lam.) Bitkisinin
YetiĢtirilmesi ve Antalya Ekolojik KoĢullarına
Adaptasyonu
Dr. Mehmet ÇALIKOĞLU,
Prof. Dr. Hamide GÜBBÜK,
AyĢe DUDU ÖZCAN
BATI AKDENĠZ ORMANCILIK ARAġTIRMA ENSTĠTÜSÜ
2014 YILI DEVAM EDEN PROJELER
Sıra
No
1
PROJE NO
PROJE ADI
19.1705/1986- Kızılçam (Pinus brutia Ten.) Orijin
1994-2015 Denemeleri
PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ VE
ARAġTIRMACILAR
Dr. Mehmet ÇALIKOĞLU,
Alper Ahmet ÖZBEY,
Aysun BOZA,
Z. Gülçin ALTUN,
Dr. ġükran GÖKDEMĠR,
Suat TOSUN,
Zehra ÖZPAY PALAZOĞLU,
Mustafa ARSLAN,
Hüseyin KARATAY,
Cemil KARZAOĞLU,
ġ. Teoman KAHRAMAN,
A. Haluk TÜRKER,
Dr. Said DAĞDAġ,
Ülkü YURDABAK
2
19.1702/79- Karaçam (Pinus nigra Arnold.) Orijin
94-2005-2025 Denemeleri
Hacer SEMERCĠ,
Zehra ÖZPAY PALAZOĞLU,
Mehmet TOKCAN,
Suat TOSUN,
Mustafa ARSLAN,
A.Haluk TÜRKER,
Dr. Mehmet ÇALIKOĞLU
3
Kızılçam (Pinus brutia Ten.) Tohum
19.1605/1995Bahçesinde Genetik Kazancın
2004-2030
Belirlenmesi
Dr.Mehmet ÇALIKOĞLU,
Dr.H.Ġbrahim YOLCU,
Dr.Murat ALAN
Alper Ahmet ÖZBEY,
4
19.1708/1996- Fıstıkçamı (Pinus pinea L.) Orijin
2016
Denemeleri
Dr. Aysun BOZA,
F.Can ACAR,
Z.Gülçin ALTUN,
Osman POLAT,
Ali TOPAL,
Alper Ahmet ÖZBEY
5
19.1709/1997- Atlas Sediri, Lübnan Sediri ve Kıbrıs
Sediri‟ne Ait Bazı Orijinlerin Batı
2016
Akdeniz Bölgesine Adaptasyonları
Dr.Mehmet ÇALIKOĞLU,
Dr. Halil Ġbrahim YOLCU
6
19.1610/1999- Dallı Servi (Cupressus sempervirens var.
2009-2019 horizantalis ) Orijin Döl Denemeleri
Dr.Mehmet ÇALIKOĞLU,
Alper Ahmet ÖZBEY,
Z. Gülçin ALTUN
7
ANK
Akdeniz Bölgesi Alçak Islah Zonunda (0- Dr. Murat ALAN,
003.1601/199 400 m.) Kızılçam (Pinus brutia Ten .) Döl Dr.Sadi ġIKLAR,
5-2014
Denemeleri
8
ANK
Akdeniz Bölgesi Orta Yükselti KuĢağı
009.1604/199 Islah Zonunda (401-800 m.) Kızılçam
6-2015
(Pinus brutia Ten.) Döl Denemeleri
9
23.1714/1985- Sedir (Cedrus libani A. Rich.) Orijin
93-95-2025 Denemesi
10
Ege ve Batı Akdeniz Bölgesi Doğal
15.1612/2014Kestane (Castanea sativa Mill.)
2017
Popülasyonlarında Üstün Ağaç Seçimi
11
19.1316/2007- Boylu Ardıç‟ın (Juniperus excelsa Bieb.)
2013
Yapay GençleĢtirilmesi
12
13
14
15
Eğirdir Orman Fidanlığında Diken Ardıcı
19.1210/2009- (Juniperus Oxycedrus L.) Fidan
YetiĢtirme Sıklığının Fidan Morfolojisi,
2014
Dikim BaĢarısı ve Fidan GeliĢimi Üzerine
Etkileri
Bük Lütfi Büyükyıldırım AraĢtırma
Ormanındaki Kızılçam Ormanlarında
19.2601/2009TıraĢlama Sonrası Vejetasyon Yapısında
2031
ve Toprak Özelliklerinde Meydana Gelen
DeğiĢimin Belirlenmesi
19.2602/2010- Serik-TaĢağıl Orman Yangını Sonrasında
Vejetasyon Yapısında Meydana Gelen
2030
DeğiĢimin Belirlenmesi
Mekansal Nokta Desen Analizi
Yöntemiyle Toros Sediri (Cedrus libani)
19.2115/2013MeĢcerelerinde Sıklık Bakım ġiddetinin
2015
Belirlenmesi
S.IĢık DERĠLGEN,
Turgay EZEN,
Belma ÇALIġKAN,
Rumi SABUNCU,
Osman POLAT,
Dr. Hikmet ÖZTÜRK,
Dr. Mehmet ÇALIKOĞLU
Dr. Murat ALAN,
Dr. Sadi ġIKLAR,
S.IĢık DERĠLGEN,
Turgay EZEN,
Belma ÇALIġKAN,
Rumi SABUNCU,
Osman POLAT,
Dr. Hikmet ÖZTÜRK,
Dr. Mehmet ÇALIKOĞLU
Hacer SEMERCĠ,
Dr. Mehmet ÇALIKOĞLU,
Aysun BOZA, Z.Gülçin ALTUN,
Hüseyin KARATAY
Z. Gülçin ALTUN,
Alper Ahmet ÖZBEY,
Cemhan BUCAK,
F. Can ACAR
Erdal ÖRTEL,
Doç.Dr. Ali KAVGACI,
H.Cemal GÜLTEKĠN,
Dr.Mehmet ÇALIKOĞLU
Esra ALIM,
Doç.Dr. Ali KAVGACI
Doç.Dr.Ali KAVGACI,
Esra ALIM,
Doç.Dr.Orhan SEVGĠ,
Doç.Dr.BarıĢ TECĠMEN
Doç.Dr. Andraz CARNI
Doç.Dr. Ali KAVGACI,
Abdurrahman ÇOBANOĞLU
Doç. Dr. Ali KAVGACI,
Erdal ÖRTEL,
Yrd.Doç.Dr. Yalçın YILMAZ,
Ġsmet YEġĠL,
Doç.Dr.Orhan SEVGĠ,
Abdurrahman ÇOBANOĞLU
16
Doç. Dr. Ali KAVGACI,
Eğirdir ve Antalya Orman Fidanlıklarında
Dr. Ersin YILMAZ,
19.1211/2014- Yabancı Otla Mücadelede Herbisit
Serpil ERKAN,
2016
Kullanım Olanaklarının ve Fidanlık
Alime KÜÇÜK DĠVRĠK,
Ekonomisine Katkılarının AraĢtırılması
Tahsin ETLĠ
17
Dr. NeĢat ERKAN,
Batı Akdeniz Bölgesinde Kızılçam (Pinus Esra ALIM,
19.6307/2013- brutia L.) MeĢcerelerinde Ġbre Dökümü
Serpil ERKAN,
2016
Miktarı ve Karbon Ġçeriğinin Belirlenmesi Özge ERGÜLER,
Dr. Aydın ÇÖMEZ,
Ali Cem AYDIN
18
Batı Akdeniz Bölgesindeki Kumul
19.6406./2011
Ağaçlandırmalarının Toprak Özellikleri
-2013
Üzerindeki Etkisinin Belirlenmesi
Mehmet TÜRKKAN,
Melihat TERZĠ,
Aysel OKUDAN,
Dr.Halil Ġbrahim YOLCU,
Özge ERGÜLER
19
Doğal Toros Sedirlerinde (Cedrus libani
19.6306/2012A. Rich.) Büyüme Dinamikleri, Karbon
2015
Alımı ve Su Kullanımı
Melahat ġAHĠN,
Dr. NeĢat ERKAN,
Aylin SÖKÜCÜ,
Dr. Akkın SEMERCĠ,
Ali Cem AYDIN,
Abdurrahman ÇOBANOĞLU
20
Güney Anadolu Bölgesindeki Kızılçam
19.3203/1982- (Pinus brutia Ten.) Kültür Ormanlarında
DeğiĢik Silvikültürel Uygulamalara Göre
2017
Artım ve Büyüme ĠliĢkileri ile Değer
GeliĢiminin AraĢtırılması
21
Sedir (Cedrus libani A.Richard.)
19.3219/2003Dikimlerinde Aralık-Mesafenin Büyüme
2022
Üzerine Etkilerinin AraĢtırılması
Dr. NeĢat ERKAN,
A.Cem AYDIN,
Abdülkadir YILDIZBAKAN
22
Kızılçam (Pinus brutia Ten.) Ġle
19.3220/2005- Yapılacak Endüstriyel Plantasyonlara
2024
Esas Olmak Üzere Aralık- Mesafenin
Büyüme Üzerine Etkilerinin Tespiti
Dr. NeĢat ERKAN,
A.Cem AYDIN
23
Batı Akdeniz Bölgesi Karaçam (Pinus
19.3221/2010- nigra Arnold. pallasiana)
2029
Ağaçlandırmalarında Aralık-Mesafenin
Büyüme Üzerine Etkileri
Ali Cem AYDIN,
Dr. NeĢat ERKAN,
Ayhan SERTTAġ,
24
Arıcılık Yapanların ĠĢletme Ekonomisi
19.8205/2011Açısından Ġncelenmesi (Batı Akdeniz
2013-2014
Bölgesi Orman Köyleri Örneği)
Dr. Ufuk COġGUN,
K. Hale GÜLER
25
Olimpos-Beydağları Sahil Milli Parkının
19.5309/2013- Rekreasyonel Olarak Ekonomik Değeri
2015
(Günübirlik Orman Ġçi Dinlenme Yerleri
Örneği)
Erdoğan UZUN,
Doç.Dr. Sultan BEKĠROĞLU,
Uğur TORUNOĞLU
Dr. NeĢat ERKAN,
A.Cem AYDIN,
Prof.Dr.Ünal ELER
26
Toros Sediri (Cedrus libani A. Rich.)'nde
19.3222/2013Biyokütle AraĢtırmaları
2016
27
19.7712/2014- Batı Akdeniz Bölgesi Orman ĠĢletme Dr. Ersin YILMAZ,
K.Hale GÜLER,
2017
ġeflerinin ĠĢ Yükü Analizi
Dr. Süleyman ALKAN
28
Makilik
Alanlarda
Vejeteasyon
Özelliklerinin ve Mekansal Dağılımlarının
19.3801/2014Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi
2017
Sistemleri Kullanılarak Belirlenmesi
(DöeĢemealtı, Düzlerçamıve Asar Örneği)
Dr. Mehmet Ali BAġARAN,
Yrd. Doç. Dr. Muhittin ĠNAN,
Dr. Saime BAġARAN,
Uğur Melih ALKAN,
Mustafa ÜLKÜDÜR,
Hüseyin YURTSEVEN
29
19.4003/2012- Orman Yangın DavranıĢlarının
2015
AraĢtırılması (Antalya Ġli Örneği)
Dr. Cumhur GÜNGÖROĞLU,
Ayhan SERTTAġ,
CoĢkun Okan GÜNEY,
Abdullah SARI,
ġeref ÖZER,
Seyit SAYIN, Orhan AKSOY,
Necip DUMAN,
Mustafa SONGÜR
30
Dr. Cumhur GÜNGÖROĞLU,
Ayhan SERTTAġ,
CoĢkun Okan GÜNEY,
Akdeniz Tipi Ormanlık ve Makilik Abdullah SARI,
19.4004/2012Alanlarda Yanıcı Madde Yükünün ġeref ÖZER,
2014
Tahmin Edilmesi
Dilek URSAVAġ,
Tolga YILMAZ,
Tuğrul ġAHĠN,
Mustafa SONGÜR
31
Ayhan SERTTAġ,
Ay'ın DeğiĢik Evrelerinde Kesilen Dr. Mustafa AVCI,
Kızılçam Emvallerinin Böcek, Fungus Yrd.Doç.Dr. Bilgin GÜLLER,
19.4404/2013Kolonizasyonu Ġle Odun Dayanıklılığı Mustafa ÖZÇELĠK,
2017
Adnan GÜLLER,
Bakımından Belirlenmesi
Abdurrahman ÇOBANOĞLU
Halil SARIBAġAK,
Funda OSKAY
32
YARDOP Uygulamalarının Yangın
19.4005/2013- DavranıĢı Özellikleriyle Ġzlenmesi,
Simülasyonu ve Değerlendirilmesi
2016
(Antalya-Yalçıdibi Örneği)
Dr. Cumhur GÜNGÖROĞLU,
CoĢkun Okan GÜNEY,
Abdullah SARI,
RaĢit Fırat TOPAL,
Gülten ÇAMALAN,
33
Elmalı-Finike Ormanlarında Kurtların
19.8406/2013(Canis Lupus) Habitat Tercihi ve
2016
Üzerlerindeki Baskının Belirlenmesi
Dr. Halil Ġbrahim YOLCU,
Doç.Dr. Aziz ASLAN,
Ayhan SERTTAġ,
Doç.Dr. N. Kemal SÖNMEZ,
Ali Cem AYDIN,
Hasan UYSAL,
Hasan EMĠR,
Abdurrahman ÇOBANOĞLU,
Halil SARIBAġAK,
34
Uzun ve Kısa Süreli Yangın
19.4006-2014- Geciktiricilerin, Kızılçam Orman
2016
Yangınları Üzerine Etkilerinin
Belirlenmesi
35
19.1104/2006- Manavgat Yöresindeki Doğal Menengiç
(Pistacia terebinthus L. subsp. Palaestina Sadettin GÜLER,
2012-2016
Esra ALIM,
Boiss.) Alanlarında Verimli Antepfıstığı
Elde Edebilme KoĢullarının Belirlenmesi Dilek TAġGIN
36
Sandal (Arbutus andrachne L.)‟ın Meyveli
19.7708/2008- ve/veya Yapraklı Sürgün Üretimini
Artırıcı Tekniklerin Belirlenmesi (Isparta2015
Sütçüler-Çandır ve Antalya-SerikHasgebe Örnekleri)
37
Sadettin GÜLER,
Bazı Otsu Formdaki Orman DıĢı Orman Dr. Saime BAġARAN,
19.7712/2012- Ürünleri (ODOÜ)'nin Envanterine Yönelik Dr. Mehmet Ali BAġARAN,
2014
Uygun
Örnekleme
Yönteminin Dr. Zerrin KOġDEMĠR,
Salih YILMAZ,
Belirlenmesi (Antalya-Asar Örneği)
Mustafa ÜLKÜDÜR,
Adil YENĠKÖY
38
Antalya'da Doğadan Toplanan Bazı Odun
19.7713/2013- DıĢı Orman Ürünlerinin Toplama Zamanı
ve Yükseltiye Göre Uçucu Yağ Ġçeriğinin
2015
Belirlenmesi
39
Doç.Dr. Ali KAVGACI,
19.7714/214- Bazı Salep Türlerinin Doğal Ortamda Özge ERGÜLER,
2018
Çoğaltılması
Serpil ERKAN,
Yrd.Doç.Dr. Ġ.Gökhan DENĠZ
Abdullah SARI
Sadettin GÜLER,
Kader Hale GÜLER,
Mustafa DUMAN,
NeĢe CILIZ
Dr. Saime BAġARAN,
Sadettin GÜLER,
Hatice DEMĠRBAġ,
Ramazan TOKER,
Dr. Muharrem GÖLLÜKÇÜ
BATI AKDENĠZ ORMANCILIK ARAġTIRMA ENSTĠTÜSÜ
ĠHTĠSAS GRUPLARINA GÖRE
2014 YILI ÇALIġMA RAPORU ve 2015 YILI PROGRAMI
1- YENĠ ALINAN PROJELER
1.1- 1. ARAġTIRMA ĠHTĠSAS GRUBU (ISLAH) PROJELERĠ :
Yoktur.
1.2- 2. ARAġTIRMA ĠHTĠSAS GRUBU (YETĠġTĠRME) PROJELERĠ
1.2.1- PROJENĠN ADI :
“Trüf Aşılı Meşelerin Dikim Sahasında Trüf Mantarının Tutma Başarısının ve Sahaya
Adaptasyonunun Belirlenmesi”
Projenin Numarası : 19.7715/2015-2022
Proje Sahibi Yürütücü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Diğer Yürütücü KuruluĢ(lar) : Antalya Orman Bölge Müdürlüğü
Proje Yürütücüsü: Özge ERGÜLER
AraĢtırmacılar: Dr. Halil Ġbrahim YOLCU, E. Esra ER, Hatice DEMĠRBAġ, Ġsmail KAYA,
Yasemin KORKMAZ YÖNEL
Talep Eden ve/veya Destekleyen KuruluĢ(lar): Orman Genel Müdürlüğü
DanıĢman Kurum(lar) veya KiĢi(ler): Doç. Dr. Aziz TÜRKOĞLU, Muğla Sıtkı Koçman
Üniversitesi
Önerilen Süre: 96 ay (8 yıl)
BaĢlama Tarihi: 01.01.2015
BitiĢ Tarihi: 31.12.2022
Bütçesi: 34800 TL
PROJENĠN ÖZET TANITIMI:
ÇalıĢma alanı Akseki ve Asar Orman ĠĢletme ġefliği sınırlarında birer hektar, Bük AraĢtırma
Ormanı ve Elmalı Sedir AraĢtırma Ormanında birer deneme alanı olmak üzere dört sahadan
oluĢmaktadır. Bu çalıĢmada sahalara dikilen trüf aĢılı meĢe fidanlarının yaĢam oranı, trüf
mantarının yaĢam oranı, istenmeyen rekabetçi mantar geliĢimi, konukçu meĢe türü ile trüf mantarı
türünün uyumu belirlenecektir. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesinde yerel menĢeili meĢe
tohumlarından çimlendirilerek aĢılanmıĢ 1+0 yaĢlı tüplü fidanlar sahalara dikilecektir. ĠĢletme
ġefliğindeki sahaların kurulumu Antalya Orman Bölge Müdürlüğü, araĢtırma ormanındaki
sahaların kurulumu Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü tarafından 2015 yılı
içerisinde yapılacaktır. Trüf aĢılı fidanları ile kurulan meĢe ağaçlandırma sahalarında 5-10 yıl
sonrasında trüf mantarı hasat edilebilmektedir. Bu nedenle çalıĢma en muhtemel hasat yılı olması
öngörülen 2022 yılının sonunda sonuçlandırılacaktır. ÇalıĢmanın sonucu ile Trüf Ormanı Eylem
Planı kapsamında Genel Müdürlüğümüz adına kurulan dört adet yapay trüf ağaçlandırma
sahasının bilimsel ölçekle değerlendirmesi yapılmıĢ olacak, trüf aĢılı fidanların sahaya
aktarıldığında yaĢanan süreçte fidanların trüf mantarı ile beraber sahaya uyumu tecrübe edilerek
trüf mantarının kültüre alınması ile ilgili sonraki çalıĢmalara ıĢık tutacaktır.
PROJENĠN ÖNEMĠ VE GEREKÇESĠ
Güncel Durum ve Projenin Önemi
Yenilebilen mantarlardan bahsederken toprak üzerindeki Ģapkalı mantarlar akla gelmektedir. Oysa
halk arasında Domalan – Keme (Terfezia arenaria) olarak bilinen ve severek tüketilen toprak
altında yumru Ģeklinde oluĢan mantarlar da mevcuttur. Tuber cinsi trüf mantarları; Çam, Sedir,
Göknar, MeĢe gibi orman ekosisteminin temel yapıtaĢı olan ağaç türleri ile simbiyotik olarak
yaĢarlar. Yenen kısım olan sporokarpları da ağaçların köklerine yakın yerlerde toprağın 5 -20 cm
altında oluĢur. Oldukça güçlü aromaya sahip olan Tuber magnatum, Tuber melanosporum ve
Tuber aestivum gibi türler dünyada seçkin mutfaklarda kullanılmaktadır.
Tuber magnatum (beyaz trüf) dünyanın en pahalı mantarı hatta en pahalı yiyeceğidir. Kilogram
fiyatı 3500 avro olan bu tür dünyada sadece Ġtalya‟ nın alya‟da beyaz trüfün bulunduğu
lokasyonlar Marche, Tuscany, Emılıa-Romagno, Pıedmont bölgeleridir. Kültüre alma çalıĢmaları
olumlu sonuç vermemiĢtir. Bu nedenlerden ötürü en nadide trüf türüdür.
Tuber melonosporum (kıĢlık trüf) Kasım ayının sonundan Mart ayına kadar doğadan
toplanabildiği ve içi ve dıĢının siyah renkte olmasından ötürü kıĢlık siyah trüf denilmektedir.
Dünya üzerinde Akdeniz iklimine sahip ülkelerde doğal olarak bulunur. YetiĢtiriciliği
yapılmaktadır.
Tuber aestivum (yazlık trüf) dünyada en geniĢ yayılıĢ alanına sahip trüf mantarıdır. Avrupa‟ da ve
ülkemizde Denizli, Muğla, Antalya illerinde doğal olarak yetiĢtiği ve birçok ilimizde doğal olarak
bulunmasının mümkün olduğu tespit edilmiĢtir. Kültüre alınan ve dünyada en sık tüketilen trüf
türüdür.
Ülkemizin trüf mantarı ile tanıĢması ilk olarak BirleĢmiĢ Milletler Gıda ve Tarım TeĢkilatı
(F.A.O) ile Orman Genel Müdürlüğü liderliğinde 1991 yılında yürütülen çalıĢmayla baĢlamıĢtır.
Bu çalıĢmada FAO „ dan uzmanlar ülkemizi ziyaret etmiĢ Isparta, Karaman ve Konya‟ da Terfezia
boudieri, Bolu Mudurnu‟ da ve Antalya‟ da Tuber aestivum Denizli Çamelinde Tuber borchii‟
nin varlığı tespit edilmiĢtir. Ancak konuyla ilgili sonraki yıllarda bir yayına rastlanamamıĢtır. 2002
yılında Pamukkale Üniversitesi‟nde fakülte sekreteri görevinde çalıĢan ve doğa meraklısı olan
Niyazi ULUÇOBAN bir köylünün bularak üniversiteye getirdiği trüf mantarını teĢhis etmiĢtir.
2004 yılında Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Biyoloji Bölümü Doktoru Aziz TÜRKOĞLU ile
birlikte ülkemiz ormanlarında doğal olarak yetiĢen trüf mantarlarının tespitine yönelik araĢtırma
çalıĢmaları yürütülmektedir.
Ülkemizin Avrupa ve Asya florası arasındaki yakın konumlanması trüf mantarı gibi ilgi çekici
ektomikorizal mantarlar için yüksek kapasiteye sahip olduğunu göstermektedir. Nitekim
ülkemizde yapılan araĢtırmalarla topraklarımızda bulunan birçok yeni tür bilim dünyasına
sunulmuĢtur (Türkoğlu A., Castellano M. 2014).
Değerli trüf mantarlarının doğada yerinin tespit edilmesi zordur. Toprağın içinde olgunlaĢtığı
zaman yaydığı aromatik koku domuzları ve bazı kemirgenleri cezbeder. Bu özellliğinden ötürü
trüf avcıları bu mantarı doğadan domuz ve eğitilmiĢ köpek yardımıyla toplarlar. Toprak altında
geliĢen trüf mantarının toprağı hafifçe ittirmesinden ötürü toprak üzerinde kabarılık çatlak
oluĢturabilmesi mantarın bulunmasına yardımcı olur. Talebin arzından 10 kat fazla olduğu
bilinmektedir. Dolayısıyla trüf mantarları dünyanın en pahalı yiyeceklerinden biri halini
almıĢlardır. Tuber magnatum 3500 avro/kg, Tuber melanosporum 1000 avro/kg, Tuber aestivum
200 avro/kg civarında piyasa değerine sahiptir. Avrupa‟ da doğadan toplanarak tüketilen trüf
miktarı 19. Yüzyılın baĢında 2000 ton iken savaĢlar ve ormancılık politikalarında doğal
meĢelikliklerin bozularak alanların kereste değeri yüksek nitelikli ağaçların tercih edilmesinden
ötürü 100 tona düĢmüĢtür. Bu nedenle Avrupada, Amerika BirleĢik Devletlerinde ve Yeni Zelanda
gibi dünyanın birçok ülkesinde trüf yetiĢtiriciliğine yönelim artmıĢtır. ġu anda Fransa Ġtalya ve
Ġspanya‟ da verimli trüf bahçeleri kurulması için kırsal arazi sahiplerine terkedilmiĢ tahıl
arazilerini restore edilmesi adına devlet desteği verilmektedir (Bonet, 2005).
Trüf mantarının Ġtalya ve Ġspanya gibi Akdeniz iklim kuĢağındaki ülkelerde doğal olarak
bulunduğu bilinmektedir. Trüf mantarının kendine habitat olarak seçtiği yerlerde yetiĢtiriciliğinin
yapılması yetiĢtiĢtiriciliğe ayrılan bütçeyi azaltmaktadır. Ayrıca hasat edilen mantarın kalitesini de
olumlu etkilemektedir. Nitekim trüf pazarında doğadan toplanan ve hasat edilen mantarların aynı
tür içinde olgunluk, aroma gücü, hasarlı olup olmaması gibi özelliklerine göre kalite sınıflarında
fiyatlandırılması değiĢiklik göstermektedir. Ülkemizin Antalya, Denizli, Muğla gibi Akdeniz iklim
kuĢağında yer alan ana kayaç yapısı kireçli olan illerimiz Tuber aestivum ve Tuber melanosporum
yetiĢtiriciliği için uygun gözükmektedir.
Fransa‟ da yıllık T. melanosporum üretiminin 20 milyon avro (Escafre ve Roussel, 2006), Ġspanya‟
da 7,5 milyon avro (kuzey doğu Ġspanyada on yıllık market satıĢı ortalaması) ve Avusturya‟ da
2012 yılında 4 milyon avro hacminde olduğu hesaplanmıĢtır (Duell,2012). Ġtalya‟ da Tuber cinsi
tüm trüflerin üretim değerinin 1999 yılında 18 milyon avro olduğu bildirilmiĢtir (Pettenella ve ark.
2004).
Gerekçesi
Orman Genel Müdürlüğü‟ nün 2013 yılında yayınlamıĢ olduğu Trüf Ormanı Eylem Planı ile
Orman Bölge Müdürlükleri orman içi boĢluklara trüf aĢılı fidanlar dikmek suretiyle trüf bahçeleri
kuracak, yöre halkına trüf mantarının doğadan toplanması ve yetiĢtiriciliği hakkında eğitimler
verecektir. Bu eylem planında Doğu Akdeniz, Batı Akdeniz, Doğu Karadeniz ve Ege Ormancılık
AraĢtırma Enstitülerinin de birer araĢtırma projesi yapması istenmektedir. Bu araĢtırma projesi ile;
eylem planında belirtildiği üzere Antalya Orman Bölge Müdürlüğünün oluĢturacağı trüf bahçeleri
Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsünün kurduğu iki adet trüf bahçesi ile birlikte bilimsel
ölçekte değerlendirilerek izlenecektir. AraĢtırma sonuçları; iklim ve toprak koĢullarının trüf
mantarı ve konukçu bitki olan meĢe için uygun olduğu bir sahada yapılan trüf yetiĢtiriciliğinde
baĢarı ölçütünü, Genel Müdürlüğümüz tarafından kurularak iĢletmeye hazır getirilen trüf
bahçelerinin ne derece verimde trüf hasatına hazır hale getirilebileceği, bu süreçte yaĢanabilecek
aksaklıklar dokümante edilmiĢ olacaktır.
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesinde mantar sporları ile aĢılanmıĢ fidanlar ile halihazırda
Denizli‟de 2, Muğla‟da 3 ayrı trüf bahçesi oluĢturulmuĢtur. Orman Genel Müdürlüğü‟ nün
hazırlamıĢ olduğu Trüf Orman Eylem Planına göre 16 Orman Bölge Müdürlüğü 2018 yılına kadar
kaynak yöneticisi ve yerel halktan oluĢan 3400 kiĢiye trüf mantarı ile ilgili eğitim verecektir. Trüf
mantarıyla ilgilenen çok sayıda yatırımcı ve giriĢimci bulunduğu dikkate alındığında,
giriĢimcilerin tarım alanlarında veya orman içi boĢluklarda trüf bahçeleri kurma çalıĢmalarının hız
kazanması beklenmektedir.
Bu çalıĢmayla bölgenin iklim ve toprak koĢullarının için uygun olduğu sonucuna varılması
durumunda biyoçeĢitlilik alanında yapılan planlama iĢlerinde trüf yetiĢtiriciliği yer alabilecektir.
Ġspanya‟ nın Sarrion bölgesinde kurulan trüf ağaçlandırma sahalarından 1 hektar araziden yıllık
10-60 kg trüf mantarı hasat edildiği bu hasatın hektar baĢına yıllık 2.900 - 17.000 Dolar gelir
sağladığı hesaplanmıĢtır (Samils, 2002). Üretim verimindeki bu farklılık ve buna bağlı olarak
getirdiği gelirdeki varyasyon alanın yönetim planlarının ya da yetiĢtiricilik rehberliği
eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Trüf yetiĢtiriciliği bilimsel temeller doğrultusunda yapıldığında
gelir sağlayan bir faaliyettir. Ve ülkemizde bu konuda bilgi birikimi yeterli değildir. Bu proje
bölgemizde trüf yetiĢtiriciliği hakkında bilgi üreterek bu konuda sağlıklı uygulamalar yapılmasına
katkı sağlayacaktır.
Trüfün kültüre alınması yoluyla üretilmesi araĢtırmaları 19. yüzyılda baĢlamıĢtır ve 1885 yılında
nihayetinde ektomikorizanın keĢfedilmesine yol açmıĢtır. Ancak 1970 lerin sonuna kadar Ġtalya ve
Fransa‟ da bu mantar ile aĢılı fidelerden verim alınamamıĢtır. Bu ününe rağmen çoğunluğu siyah
trüf olmak üzere tüm diğer trüf türleri yapay bahçelerden çok doğal alanlardan toplanmıĢtır. Trüf
türleri içinden en çok baĢarılı olarak kültüre alınan ünlü „Fransız‟ ya da “Perigord Siyah Trüf”
olarak bilinen Tuber melanosporum ve yazlık trüf olarak bilinen Tuber aestivum dur. Mantarın
aĢılandığı konukçu bitki türleri Corylus avellana, Tilia spp., Quercus spp. Pinus spp. gibi doğada
da trüf mantarı ile ektomikorizal iliĢki kurabilen türlerdir.
Trüf yetiĢtiriciliği baĢlangıç masrafı yüksek, gelir sağlamaya baĢlama süresi 8-10 yılı bulan bir
iĢtir. Bununla birlikte bir kez ürün alınmaya baĢlandığında ağaçların ve mikorizanın birbirleri ve
saha (iklim ve toprak) ile uyumu iyi ise oldukça kazançlı bir yatırım haline dönüĢmektedir. Toprak
özellikleri (ph, tekstür, kireç) ve iklim rejimi uygun olan sahaya sağlıklı bir biçimde trüf mantarı
ile inoküle edilmiĢ fidanların dikimi sonucunda % 80‟ in üzerinde ağaçtan verim alınmasını
sağlamaktadır. Yani dikilen 10 ağaçtan 8‟ inin trüf mantarı verimi olması beklenmektedir.
Ġspanya‟ da ve Amerika‟ da profesyonel trüf bahçeciliği yapan bir çok iĢletmede baĢarı % 100 dür.
Oregonda orman mikolojistleri doğal trüf alanlarının geliĢtirmek için büyük bir potansiyele sahip
olduklarına inanmaktadırlar. Örneğin fidanlıklardaki göknar fidanlarının köklerinin aĢılama
teknikleri ile trüf mantarıyla aĢılanarak bu fidanların dikildiği yeni kurulan ağaçlandırma
sahalarında yerel trüf mantarında belirgin bir artıĢ sağlayacağını belirtmektedirler. Bu iĢ henüz
güvenilir olarak yapılamamasına karĢın çalıĢmalar sürdürülmektedir. Ayrıca, özellikle orman
arazisi sahiplerine ekonomik fayda sağlayabilmesi yönünden büyük bir potansiyel olduğuna
yönelik ek araĢtırmalar yapılmaktadır (Pilz ve ark. 2009).
Trüf mantarı yetiĢtirme koĢullarında çeĢitli değiĢkenlerin rollerinin açıklığa kavuĢturulacağı
araĢtırmalarda; yerli trüf mantarı bolluğu, toprak, orman habitatı ve iklim değiĢkenlerinin
korelasyonunun varlığına bakılır. Yöresel trüf türleri ile bu türlerin coğrafik istekleri türlerin
kültüre almaya uygunluğu ve mutfak değerleri gibi değiĢkenlik göstermektedir.
Mevcut ormanlık sahalarda trüf mantarı üretimini geliĢtirme amaçlı alan planlaması yapılabilir.
Yaz aylarında trüf mantarının olduğu bilinen orman sahalarının sulanması ile bu alanlardan alınan
trüf miktarı arttırılabilir. Ġspanya‟da da denemesi yapılan ve baĢarı sağlanan bir uygulama gibi 15 30 yaĢlarındaki ağaçların kök bölgesine trüf mantarı sporlarının bulamaçlarının enjekte edilmesi
yoluyla yeni trüf kolonilerinin oluĢmasını ve bu kolonilerin daha geniĢ alanlara yayılmasını
sağlanmıĢtır (Morcillo ve ark. 2007).
PROJENĠN AMAÇLARI
Projenin uzun dönemli (kalkınma amacı) ve kısa dönemli amaçları aĢağıdaki gibidir :
Uzun Dönemli Amaçlar (Kalkınma Amacı)
Orman içi boĢlukların trüf mantarı aĢılı fidanlar ile ağaçlandırılması çalıĢmalarında trüf mantarının
konukçu türüne göre fidan kökünde tutunma baĢarısı yani trüf mantarının bahçeye aĢılı olarak
dikilen fidanların ne kadar kısmından verim alınabileceğinin tahmin edilmesine katkı
sağlayacaktır.
Kısa Dönemli Amaçlar
Antalya Orman Bölge Müdürlüğü tarafından kurulan trüf bahçelerinin düzenli olarak kontrolleri
ve izlemesi yapılacaktır.
KAPSAM VE UYGULAMA YERLERĠ
Projenin kapsamını trüf aĢılı meĢe fidanlarının sahaya adaptasyonunun belirlenmesi çalıĢmaları
oluĢturacaktır. AĢılanacak Trüf türleri Tuber aestivum (yazlık trüf) ve Tuber melanosporum (kıĢlık
trüf) dur. Trüf türlerinin aĢılanarak sahaya aktarılacağı konukçu bitkiler en az üç çeĢit konukçu
olmak üzere tür bazında Quercus coccifera, Quercus ithaburensis subsp. macrolepis ve Quercus
cerris olarak düĢünülmektedir.
Proje uygulama yeri olarak, Akseki, Elmalı, Asar ve Bük yöreleri seçilmiĢtir.
Teknik Kurul Kararı:
1.3- 3. ARAġTIRMA ĠHTĠSAS GRUBU (EKOLOJĠ) PROJELERĠ
Yoktur.
1.4- 4. ARAġTIRMA ĠHTĠSAS (ĠġLETME) PROJELERĠ
1.4.1- PROJENĠN ADI :
“Isparta İli Orman Köylerinde Lavanta Yetiştiriciliğinin Ekonomik Analizi ve Yöre
Ekonomisine Katkıları”
Projenin Numarası : 19.5003/2015-2016
Proje Sahibi Yürütücü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Diğer Yürütücü KuruluĢ(lar): Proje Yürütücüsü: Kader Hale GÜLER
AraĢtırmacılar: Talep Eden ve/veya Destekleyen KuruluĢ(lar): Isparta Orman Bölge Müdürlüğü
DanıĢman Kurum(lar) veya KiĢi(ler): Doç.Dr. Mehmet KORKMAZ
Önerilen Süre: 21 Ay
BaĢlama Tarihi: 01.03.2015
BitiĢ Tarihi: 31.12.2016
Bütçesi: 12.450 TL
PROJENĠN ÖZET TANITIMI :
Lavanta (Lavandula spp.), gelir elde edilen odun dıĢı orman ürünlerinden birisi olup, Lamiaceae
familyasından, yarı çalımsı formda çok yıllık değerli bir uçucu yağ bitkisidir (Guenther, 1952).
Lavantanın, Isparta yöresi ekolojik koĢullarına adapte olmayı baĢarmıĢ bir tür olması ve yörede
benzer ekolojik özelliklere sahip bir hayli potansiyel alan bulunduğu dikkate alındığında, lavanta
ticareti içindeki ülkemizin payının büyük oranda artmasının mümkün olabileceği öngörülmektedir.
Bu araĢtırma ile lavanta üreticiliğinin yapıldığı Isparta yöresinde, lavanta üreticilerinin genel bir
profilinin ortaya konulması, lavanta yetiĢtiriciliğinin ekonomik analizinin yapılması, lavanta
üretiminin hem hane halkı düzeyinde hem de yöre ekonomisindeki yerinin belirlenmesi ve
üretimden pazarlamaya kadar olan sürecin analiz edilmesi amaçlanmaktadır. AraĢtırmada, literatür
ve ikincil kaynak analizi, anket, mülakat ve gözlem, veri ve bilgi toplama yöntemleri olarak
kullanılacaktır.
PROJENĠN ÖNEMĠ VE GEREKÇESĠ
Güncel Durum ve Projenin Önemi
BirleĢmiĢ Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) (2004)' tarafından ODOÜ‟leri “ormanlardan,
orman dıĢı alanlardan ve diğer orman dıĢı ağaçlıklardan elde edilen biyolojik kökenli ürünler”
olarak tanımlanmakla birlikte köken olarak bitki ve hayvan kökenli ürünler olmak üzere iki grupta
ele alınmaktadır (Ġlter ve Ok 2007).
Gelir elde edilen odun dıĢı orman ürünlerinden birisi de Çoğu Akdeniz orijinli 39 kadar türü
bulunan Lavantadır.
Lavanta (Lavandula spp.), Lamiaceae familyasından, yarı çalımsı formda çok yıllık değerli bir
uçucu yağ bitkisidir (Guenther, 1952'e atfen Kara 2011).
Türkiye‟de ise ekonomik anlamda sadece Isparta ilinde lavandin (L.x intermedia var. Super A)
türünün kültürü yapılmaktadır.
Lavanta, bu yörenin özellikle sulanmayan, kıraç ve eğimli arazilerine çok iyi uyum sağlamıĢtır.
Bugün Kuyucak baĢta olmak üzere KuĢcular, AydoğmuĢ, Çukurören ve Ardıçlı köylerinde
yaklaĢık 2500 dekar alanda lavanta (L.x intermedia var. Super A) üretimi yapılmakta ve her yıl
Temmuz ayında biçilen lavantadan 500 ton kadar taze saplı lavanta elde edilmektedir. Bunun bir
kısmı yaĢ olarak Keçiborlu‟da bulunan bazı gül yağı fabrikalarında damıtılarak lavanta yağı
üretiminde, bir kısmı da kurutularak lavanta tomurcuğu üretiminde kullanılmaktadır (Baydar,
2010b'e atfen Kara 2011).
Isparta‟da yetiĢtirilen L.x intermedia var. Super A lavandin çeĢidinden, ortalama 500-750 kg/da
saplı taze lavanta verimi alınmaktadır. Kurutma sonrası sapın ayrılmasıyla ortalama 100-150 kg/da
sapsız kuru çiçek verimi elde edilmektedir. 5 kg saplı taze lavandin demeti kurutulduğunda 1 kg
kadar sapsız kuru lavanta çiçeği üretilmektedir. KurutulmuĢ saplı çiçek demetlerinin % 65‟i sap,
% 35‟i çiçektir (Baydar ve ErbaĢ, 2007'e atfen Kara 2011).
Isparta yöresinde, 60 kg saplı taze lavandin çiçeklerinden su buharı distilasyonuyla 1 kg kadar
uçucu yağ elde edilmektedir. Uçucu yağ endüstrisinin büyük geliĢme gösterdiği illerin baĢında
olan Isparta da yağ gülü iĢleyen 20 kadar fabrika bulunmaktadır. Ancak, Isparta ilinde faaliyet
gösteren bu gül yağı fabrikaları büyük bir damıtma kapasitesine sahip olmakla birlikte, yağ gülü
dıĢında iĢleyecek hammadde yokluğundan Mayıs ve Haziran ayları dıĢında senenin 10 ayı atıl
vaziyette kalmaktadır. ĠĢte bu atıl kapasiteden maksimum seviyede yararlanmak için lavanta en
uygun uçucu yağ kaynağı olarak değerlendirilmeyi beklemektedir. (Baydar, 2010b'e atfen Kara
2011).
Günümüzde Agroforestry (Tarımsal Ormancılık) Uygulamaları kapsamında, Ġzmir ili ÇeĢme
ilçesinde, bazı zeytin ağaçlarının altında Lavanta üretimine baĢlanmıĢ, ayrıca özel ağaçlandırma
alanlarında belirli aralıklarla dikilen badem ağaçlarının altında ikincil ürün olarak Lavanta bitkisi
yetiĢtirildiği belirtilmektedir.
Ayrıca, Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı (BAKA) tarafından, lavanta ile ilgili turizm destinasyonu
çalıĢmalarına Nisan 2015‟de baĢlanacağı belirtilmektedir.
Son birkaç yıldan buyana lavanta üretimi yapılan alanlarda gerçekleĢtirilen arıcılık faaliyetleri ile
lavanta balı üretilmeye baĢlanmıĢtır. Güneykent Belediyesi sınırlarında Isparta Orman Bölge
Müdürlüğü tarafından bir adet bal ormanı kurulmuĢ, yine bu alana Eğirdir Orman Fidanlığı
tarafından üretilen 1500 adet lavanta fidesi dikilmiĢtir.
Yine Burdur Orman ĠĢletme ġefliği Karakent Köyü, ArıtaĢı Mevkiinde 2010 yılında 10,0 Ha.
alanda bal ormanı kurulmuĢ, sahaya akasya, badem, ıhlamur ile birlikte 500 kök lavanta
dikilmiĢtir.
Bu süreç içinde Isparta Orman Bölge Müdürlüğü tarafından bir yenisinin daha kurulması
çalıĢmaları sürdürülmektedir. Yine bu çalıĢmalar kapsamında Keçiborlu Orman ĠĢletme ġefliği
tarafından Eğirdir Orman Fidanlığı‟ndan yaklaĢık 5000 adet Lavanta fidanı talep edilmiĢtir.
Eğirdir Orman Fidanlığı‟nda ise lavanta fidanı üretimine baĢlanmıĢ, yaklaĢık 10000 adet fidan
tahsisi gerçekleĢtirilmiĢtir.
Isparta Ġli Keçiborlu Ġlçesi Orman köylerinde yoğun olarak Lavanta üretimi yapılmaktadır.
Lavanta üretiminin yöredeki orman köylerinin kalkınmasında ekonomik olarak çok etkisinin
olduğu düĢünülmektedir. Nitekim Isparta Orman Bölge Müdürlüğü orman köylülerinin
desteklenmesi kapsamında Dinar Orman ĠĢletme Müdürlüğü‟ne bağlı BaĢmakçı Ġlçesi
AĢağıbeltarla Köyünde 9 aileye, Dazkırı Ġlçesi Darıcılar Köyünde 5 aileye gülcülük projesiyle
ilgili ORKÖY kredisi verilerek, gül yetiĢtiriciliği kapsamında 1985 yılından bu yana ilk defa
ORKÖY projesi uygulanmıĢ olacaktır. Gül bitkisi ile benzer koĢullarda yetiĢen, fakat daha az
bakıma ihtiyaç duyan, su ihtiyacı çok az olan ve benzer kullanım alanlarına sahip olan Lavanta
bitkisinin yetiĢtiriciliğinin de Isparta Orman Bölge Müdürlüğü tarafından ORKÖY projelerine
konu edilebileceği kurum tarafından değerlendirilmektedir.
Lavantanın, Isparta yöresi ekolojik koĢullarına adapte olmayı baĢarmıĢ bir tür olması ve yörede
benzer ekolojik özelliklere sahip oldukça fazla potansiyel alan bulunduğu dikkate alındığında,
uluslararası düzeyde Lavanta ticareti içindeki ülkemizin payının büyük oranda artmasının
mümkün olabileceği öngörülmektedir.
Gerekçesi
Yaprak ve çiçekleri doğrudan veya uçucu yağı çıkarılarak çeĢitli sanayilerde kullanım alanı bulan
ve buna yönelik olarak da, yaklaĢık 40 yıldan buyana Isparta ili orman köylerinde üretimi yapılan
lavanta bitkisi de odun dıĢı orman ürünü niteliğindeki türlerdendir.
Bu araĢtırma ile lavanta üreticiliğinin yapıldığı Isparta yöresinde, lavanta üreticilerinin genel bir
profilinin ortaya konulması, lavanta yetiĢtiriciliğinin ekonomik analizinin yapılması, lavanta
üretiminin hem hane halkı düzeyinde hem de yöre ekonomisindeki yerinin belirlenmesi ve
üretimden pazarlamaya kadar olan sürecin analiz edilmesi amaçlanmaktadır.
PROJENĠN AMAÇLARI
Projenin uzun dönemli (kalkınma amacı) ve kısa dönemli amaçları aĢağıdaki gibidir :
Uzun dönemli amaçlar (Kalkınma amacı): Lavanta yetiĢtiriciliğinin ve
üretiminin
yaygınlaĢtırılmasına yönelik politika ve stratejilerin geliĢtirilmesine ve lavantanın bölge ve ülke
ekonomisine olan getirilerin artmasına katkı sağlamak.
Kısa dönemli amaçlar: Isparta Ġli Orman Köylerinde lavanta üreticilerinin genel profilini
belirlemek, lavanta üretiminin ekonomik analizini yapmak, lavanta üretiminin yöre ekonomisine
katkı düzeyi ve üreticilerin toplam gelirleri içindeki payını ortaya koymak, üretim-pazarlama
sürecini analiz etmek.
KAPSAM VE UYGULAMA YERLERĠ
ÇalıĢma; Isparta Ġlinde Lavanta YetiĢtiriciliği yapan orman köylüleri ve Lavanta iĢleyen firma
yöneticileri ve diğer ilgi gruplarını ve proje, Isparta Orman Bölge Müdürlüğü görev ve sorumluluk
alanı içerisinde yer alan ve lavanta üretimi yapılan Kuyucak, AydoğmuĢ ve Çukurören köylerini
kapsamaktadır.
Teknik Kurul Kararı :
1.5- 5. ARAġTIRMA ĠHTĠSAS GRUBU (KORUMA) PROJELERĠ
1.5.1- PROJENĠN ADI :
“Akdeniz Ormanlarındaki Bazı Bitki Türlerinin Yanıcılık Sınıflarının Belirlenmesi”
Projenin Numarası : 19.4007/2015-2018
Proje Sahibi Yürütücü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Diğer Yürütücü KuruluĢ(lar):
Proje Yürütücüsü: CoĢkun Okan GÜNEY
AraĢtırmacı(lar): Abdullah SARI, Dr. Cumhur GÜNGÖROĞLU
Talep eden ve/veya Destekleyen KuruluĢ(lar): Orman Genel Müdürlüğü
DanıĢman Kurum(lar) veya KiĢi(ler): Doç.Dr. KürĢad ÖZKAN
Önerilen Süre: 45 Ay
BaĢlama Tarihi: 01.03.2015
BitiĢ Tarihi: 31.12.2018
Bütçe: 140.000 TL
PROJENĠN ÖZET TANITIMI
Akdeniz iklim kuĢağında yer alan ormanlarımız özellikle yaz aylarında yoğun bir yangın tehlikesi
altındadır. Yanan orman alanını azaltmanın yollarından biri de fiziki ve sosyal tedbirlerin yanı sıra
yanıcı madde miktarını azaltmak ve yangınların büyük alanlara yayılmasını önleyici tedbirler
almaktır. Bunları gerçekleĢtirebilmek içinse özellikle bitki türlerinin ısıya karĢı gösterdikleri
davranıĢlar çok önemlidir. Bu araĢtırma ile Akdeniz bölgesinde çoğunlukla yangına maruz kalan
15 adet bitki türünün yangına karĢı gösterdikleri davranıĢ karakteristikleri belirlenmeye
çalıĢılacaktır. Bu kapsamda bitkilerin en çok yangın çıkan Haziran-Temmuz-Ağustos- Eylül
aylarında ayda iki kez olmak üzere yaprakları toplanacak ve laboratuvara getirilerek burada
yurtdıĢından getirilecek bir cihaz yardımıyla yanma testlerine tabi tutulacaktır. Bu testlerde
tutuĢma sıcaklığı, tutuĢma süresi, maksimum alev yüksekliği ve yanma süresi hesaplanacaktır.
Bununla birlikte kurutma fırınında bitkilerin nemi, kül fırınında ise kütle kaybı hesaplanacaktır.
Bu belirlenen parametrelere göre elde edilen veriler istatiksel analizden geçirildikten sonra bu 15
adet bitki türü arasında yanabilirlik açısından bir sınıflandırmaya gidilecektir. Bu araĢtırma projesi
ile hem yoğun olarak yangın geçiren ormanlarımızdaki bitki türlerinin yanbilirliklerinin
sınıflandırması hedeflenmiĢ hem de son yıllarda yoğun olarak uygulanan yangına dirençli orman
kurma projeleri için bilimsel bir bilgi üreterek fayda sağlanması hedeflenmiĢtir.
PROJENĠN ÖNEMĠ VE GEREKÇESĠ
Akdeniz iklim kuĢağında yer alan ormanlarımız özellikle yaz aylarında yoğun bir yangın tehlikesi
altındadır. Her yıl çıkan orman yangınları sonucunda önemli bir miktarda orman alanı zarar
görmektedir. Yanan orman alanını azaltmanın yollarından biri de fiziki ve sosyal tedbirlerin yanı
sıra yanıcı madde miktarını azaltmak ve yangınların büyük alanlara yayılmasını önleyici tedbirler
almaktır. Orman yangınlarını önleme faaliyetleri kapsamında Orman Genel Müdürlüğü 2008
büyük Serik-TaĢağıl yangını sonrasında YARDOP (yanan orman alanlarının rehabilitasyonu ve
yangına dirençli ormanlar tesisi projesi) tamimi hazırlamıĢ, öncelikli olarak yanan alanlarda bu
tedbirleri uygulamaya baĢlamıĢ, daha sonra ise yanmamıĢ alanlarda da yaygınlaĢtırmıĢtır. Her yıl
OGM 15.000.000 TL YARDOP için harcama yapar hale gelmiĢtir.
Bu projeler kapsamında binlerce hektar olarak ifade edebileceğimiz çok büyük sahalarda
YARDOP tamiminde belirtilen YDZ ( ), ZOAT ( ), YOAT ( ) tesisleri oluĢturulmaktadır. Bu
tesislerde yangına dirençli türler dikilmeye çalıĢılmaktadır. Ancak; yangına dirençli türler
hakkında yeteri kadar bilimsel bilgiye sahip olunduğu tam anlamıyla söylenemez. Bu konuda
ülkemizde yapılmıĢ araĢtırma çalıĢmaları yetersiz kalmakta, yurtdıĢında yapılmıĢ çalıĢmalarda o
ülkelerin bitki türlerine ve Ģartlarına göre yapıldığından bizim ülkemiz açısından
değerlendirilememekte, bu yüzdende yardop uygulamalarında seçilen türlerde daha çok
uygulamada edinilen bilgiler ıĢığında seçilmektedir.
Öte yandan; orman yangınlarında yangın davranıĢını etkileyen faktörlerin baĢında yanıcı madde
gelmektedir. Yangın davranıĢı açısından yanıcı madde özellikleri ve tabi ki yangın anında
bitkilerin ısıya karĢı gösterecekleri davranıĢlar çok önemlidir(Sağlam ve Bilgili, 2002). Örneğin
bir bitkinin hangi sıcaklıkta tutuĢmaya baĢladığı, tutuĢma süresi, ortaya çıkarmıĢ olduğu alevin
yüksekliği, ne kadar süre yandığı gibi özellikleri o bitkinin yanıcılığını belirler. Bitkilerin yanıcılık
özellikleri ise genel olarak o ormandaki yangın davranıĢını etkiler. Yangın yöneticilerinin çıkan
bir yangının davranıĢını önceden tahmin etmeye çalıĢarak, yangını önleme ve mücadele, planlama
ve organizasyonlarını bu doğrultuda yapması muhakkaktır. Bu suretle de bitkilerin yanıcılık
karakteristiklerinin bilinmesi ve buna bağlı olarak yangın davranıĢının nasıl bir seyir izleyeceği
yangın yöneticileri için önemlidir.
Bakanlığımız tarafından 2004-2023 yılları için hazırlanan Türkiye Ulusal Ormancılık Programının
Ormanların korunması, geliĢtirilmesi ve ormanlardan faydalanma ilgili yapılması gereken
eylemler bölümünün 53. Maddesinde “Orman yangınlarının önlenmesine yönelik ulusal orman
yangın planlaması ile kurumsal ve teknik altyapının oluĢturulabilmesi için; meteoroloji istasyon
ağının yangına hassas alanları temsil edecek Ģekilde tamamlanması, yangın karar-destek
sistemlerinin kurulması, yangın bilgi sisteminin geliĢtirilmesi” ve 54. Maddesinde de “Orman
yangınları ve diğer biyotik ve abiyotik zararların (hava kirliliğinin ormanlar üzerine etkileri de
dahil olmak üzere) nedenleri, sonuçları ve önlenmesi için gerekli tedbirlere iliĢkin araĢtırma
çalıĢmalarının gerçekleĢtirilmesi ve bu konularda orman köylüleri ve diğer toplum kesimleri için
bilinçlendirme ve eğitim çalıĢmalarının güçlendirilmesi ve uygulanması” konuları belirlenmiĢtir.
Bu kapsamda yangın karar destek sistemlerinin kurulması ve orman yangınlarının nedenlerinin,
sonuçlarının ve önlenmesi için gerekli tedbirlere iliĢkin araĢtırma çalıĢmalarının gerçekleĢtirilmesi
ulusal ormancılık programında da yerini almıĢtır (Anonim 4, 2004).
Sonuç olarak; ülkemiz ormanları her yıl yüzlerce yangın geçirmekte ve çok büyük alanlar yanarak
zarar görmektedir. OGM ise her yıl YARDOP için 15.000.000 TL para harcamaktadır. Bu
projelerde özellikle doğru bitki kompozisyonlarını oluĢturmak için “yangına dirençli bitkiler”
konusunda sağlıklı ve doğru bilgilere ihtiyaç vardır. Öte yandan yangın yöneticilerinin bitki
türlerinin yangına karĢı gösterdikleri davranıĢ farklılıklarını bilmeleri çok önemlidir. Çünkü
yangını önleme ve mücadele planlama ve organizasyonlarını bu doğrultuda Ģekillendireceklerdir.
HazırlamıĢ olduğumuz bu proje ile Akdeniz ormanlarında yayılıĢ gösteren bu türler arasında
yanıcılık sınıflandırması yapılarak bu eksiklikler giderilmeye çalıĢılacaktır. Proje sonuçları
itibariyle Orman Genel Müdürlüğü‟nün direkt olarak uygulamaya aktarabileceği bir özelliğe
sahiptir.
PROJENĠN AMAÇLARI
Projenin uzun dönemli (kalkınma amacı) ve kısa dönemli amaçları aĢağıdaki gibidir :
Uzun dönemli amaçlar (Kalkınma amacı)
SeçilmiĢ bulunan bitki türlerinin yanıcılık karakteristiklerini ortaya koyarak, yangın yöneticilerine
yangın önleme ve mücadelede kullanabilecekleri bilgiyi üretmek projenin uzun dönemli amacını
oluĢturmaktadır.
Kısa dönemli amaçlar
Projenin kısa dönemli amacı ise farklı bitki türleri arasında yanıcılık farklarının ortaya koyarak
aralarında sınıflandırma yapmaktır.
KAPSAM VE UYGULAMA YERLERĠ
Akdeniz de yangına hassas olan ormanlarda yayılıĢ gösteren 15 adet bitki üründe, araziden
toplanan bitkilerin yaprakları üzerinde laboratuvarda yanıcılık testleri yapılacaktır. Bu testlerde
tutuĢma sıcaklığı, tutuĢma süresi, maksimum alev yüksekliği, yanma süresi gibi parametreler
ölçülecektir. Ayrıca bitkinin nemi ve bitkide yanma sonrasında meydana gelen kütle kaybı oranı
da belirlenecektir. Daha sonra her bitki türü için ölçülecek bu parametrelere bağlı olarak bitkiler
arasındaki yanıcılık sınıfları ortaya konmaya çalıĢılacaktır. Bitki örnekleri Antalya Orman Bölge
Müdürlüğü sınırlarındaki ormanlardan temin edilecektir. Yanıcılık testleri laboratuvar ortamında
kontrollü olarak gerçekleĢtirilecektir.
Teknik Kurul Kararı :
1.6- 6. ARAġTIRMA ĠHTĠSAS GRUBU (ORMAN ÜRÜNLERĠ) PROJELERĠ
Yoktur.
2- SONUÇLANAN PROJELER
2.1- 1. ARAġTIRMA ĠHTĠSAS GRUBU (ISLAH) PROJELERĠ :
Yoktur.
2.2- 2. ARAġTIRMA ĠHTĠSAS GRUBU (YETĠġTĠRME) PROJELERĠ :
2.2.1. PROJENĠN ADI:
“Serik – Taşağıl Orman Yangını Sonrasında Vejetasyon Yapısında Meydana Gelen Değişimin
Belirlenmesi”
Proje Numarası : 19.2602 / 2010-2030
Proje Yürütücüsü : Doç. Dr. Ali KAVGACI
AraĢtırmacı(lar) : Abdurrahman ÇOBANOĞLU
Yürütücü KuruluĢ : Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Bölüm BaĢmühendisliği : Silvilültür ve Orman Botaniği
Uygulama Yerleri : 2008 yılı Serik-TaĢağıl orman yangını sahasında kalan, AkbaĢ ĠĢletme ġefliği
372, 375, 383, 384 ve 386 no.lu örnek alanlar.
Projenin Özeti :
Akdeniz ikliminin egemen olduğu tüm bölgelerde olduğu gibi ülkemizde de her yıl yüzlerce
orman yangını meydana gelmektedir ve bu yangınlardan binlerce hektar orman alanı
etkilenmektedir. Bu nedenle, gerek ülkemizde gerekse Akdeniz Havzasının diğer bölgelerinde
yangın yönetimi ekosistem yönetiminin en önemli konularından biri durumundadır.
Yangın yönetimini en doğru Ģekilde gerçekleĢtirebilmek için, yangınla onun doğrudan etkileĢim
halinde olduğu vejetasyon arasındaki iliĢkilerin ayrıntılarıyla ortaya konması gerekmektedir. Bu
iliĢkilere yönelik olarak bilinmesi gerekli konulardan biri de yangın sonrası vejetasyon
dinamiğidir. Yangın sonrası vejetasyonun vereceği tepkiler, yangın sonrası restorasyon ve doğa
koruma çalıĢmalarının temelini oluĢturmaktadır.
Akdeniz tipi ekosistemlerde yangın sonrası vejetasyon dinamiği bir otosüksesyon yani doğrudan
yapılanma Ģeklinde gerçekleĢmektedir. Buna göre yangın öncesi vejetasyon, yangın sonrası
yeniden hızlı bir Ģekilde oluĢmakta ve vejetasyondaki değiĢim tür değiĢiminin ötesinde yapısal
özelliklerden kaynaklanmaktadır. Ancak son yıllarda yapılan çalıĢmalar, yangın sonrası vejetasyon
dinamiğinin her zaman bir otosüksesyon Ģeklinde gerçekleĢmediğini ortaya koymaktadır. Yangın
rejimindeki değiĢimlerden dolayı (özellikle yangın tekerrüründeki değiĢim) yangın sonrası
vejetasyon dinamiğinde farklılaĢmalar ortaya çıkabilmektedir.
Bu kapsamda gerçekleĢtirmiĢ olduğumuz çalıĢmada, Doğu Akdeniz‟in karakteristik ağaç türü
durumunda olan kızılçam ormanlarının yangın sonrası vejetasyon dinamikleri ortaya konmaya
çalıĢılmaktadır. Bu amaç doğrultusunda a) tohum yayılıĢı ve miktarı, yangın Ģiddetinin toprak üstü
ve altı yenilenme organlarına etkileri, toprağa ulaĢan organik madde miktarı ve toprak besin
maddesindeki muhtemel değiĢimlere etkisi bağlamında yangın Ģeklinin, b) yaratacağı muhtemel
mikroiklim koĢulları ve etkileri bağlamında bakının, c) tohum tutma ve miktarı ile canlılığındaki
farklılıklar nedeniyle yangın öncesi meĢcere tipinin Kızılçamda yangın sonrası doğal gençleĢme
ve vejetasyon dinamiği üzerindeki etkileri incelenmeye çalıĢılmıĢtır. Böyle bir bilgi, kızılçam
ormanlarının yangın sonrası vejetasyon dinamiklerini anlama ve buradan hareketle yangın sonrası
restorasyn çalıĢmalarının kapsamının doğru bir Ģekilde oluĢturulması bakımından önemlidir.
ÇalıĢma yangın Ģekli, yangın öncesi meĢcere tipi ve bakı itibariyle farklı özelliklere sahip 5 farklı
alanda gerçekleĢtirilmektedir (Tablo 1).
Tablo 1. ÇalıĢma yapılan sahaların, meĢçere tipi, yangın Ģekli ve bakı itibariyle özellikleri.
Yangın Öncesi MeĢçere Tipi
Yangın ġekli
Bakı
YaĢlı MeĢçere (YaĢ>50)
Tepe Yangını
Kuzey
Genç MeĢçere (YaĢ=13)
Tepe Yangını
Güney
Genç MeĢçere (YaĢ=13)
Tepe Yangını
Kuzey
YaĢlı MeĢçere (YaĢ>50)
Örtü Yangını
Güney
YaĢlı MeĢçere (YaĢ>50)
Örtü Yangını
Kuzey
Her bir alanda 10x10 m büyüklüğünde 10 adet daimi örnek alan bulunmaktadır (toplam 50 örnek
alan) ve yangın sonrası ilk 5 yıl boyunca bu alanlarda vejetasyon örneklemesi yapılmıĢtır. Bu
çalıĢmaya ek olarak her bir örnek alanın 4 köĢesinde 1x1 m büyüklüğünde tesis edilen alt örnek
alanlarda kızılçam gençliği sayımları gerçekleĢtirilmiĢtir.
ÇalıĢma kapsamında toplanan bitkilerin teĢhisleri tamamlandıktan sonra her bir alana ait tür
zenginliği (tür sayısı- alfa çeĢitlilik), tür çeĢitliliği (Shannon indeks), familya dağılımı (Asteracea,
Fabaceae, Poaceae), yaĢam formu dağılımı (tek yıllık otsu bitki, çok yıllık otsu bitki ve odunsu
bitki) ve yangın sonrası yenilenme stratejisi dağılımı (sürgünden gençleĢme, tohumdan
gençleĢme) hesaplamaları yapılmıĢtır. Bu veriler itibariyle her bir alanın zamana bağlı değiĢim
grafikleri ortaya konulmuĢtur.
Her bir alanın yangın sonrası floristik yapısındaki zamana bağlı farklılaĢmayı anlamak için NMDS
(nonmetric multidimensional scaling) analizi uygulanmıĢtır. Bu analiz R programında
gerçekleĢtirilmiĢtir (R Core Developement Team, 2014). Yangın sonraki vejetasyon dinamiği
üzerinde etkisi olabileceği düĢünülen her bir değiĢkenin (yangın Ģekli, yangın öncesi meĢcere tipi,
bakı) etkisi ise Repeated Measures Anova kullanılarak analiz edilmiĢtir. Bu analiz de R
programında gerçekleĢtirilmiĢtir. Yangın sonrası kızılçam gençleĢmesinin zamana bağlı durumu
ise korelasyon analiziyle ortaya konulmaya çalıĢılmıĢtır.
ÇalıĢma sonucunda, genç meĢcerelerde yangın sonrası kızılçam gençleĢmesine rastlanmazken,
değiĢik yoğunluklarda olmakla birlikte yaĢlı meĢçerelerin tamamında gençleĢmelerin olduğu,
zamana bağlı olarak birey sayısında azalmanın gerçekleĢtiği ancak var olan gençliklerin yeniden
bir orman kurmaya yetecek düzeyde olduğu tespit edilmiĢtir. Bu ise yangın sonrası süksesyonun
her zaman bir otosüksesyon Ģeklinde gerçekleĢmediğini ve yangın öncesi meĢcere tipinin yangın
sonrası süksesyon üzerinde önemli bir etkisinin olduğunu göstermektedir.
Öte yandan, gençlik sayılarının yaĢlı alanlar arasında farklılıklar göstermesi, rekabet iliĢkilerinin
alanlar arasında farklı Ģekilde gerçekleĢeceğine iĢaret etmektedir. Bu ise yangın Ģekli ve bakıya
bağlı olarak otosüksesyonun seyrinin alanlar arasında (yaĢlı meĢcerelerde) farklı olarak
gerçekleĢeceği anlamına gelmektedir.
Yapılan analizler sonucunda yangından sonraki ilk yıla ait floristik yapının devam eden yıllara ait
yapıdan belirgin olarak farklılık gösterdiği görülmüĢtür. Devam eden yıllarda ise, her bir yılda bir
öncekine oranla çok keskin olmamakla birlikte bazı farklılaĢmaların bulunduğu tespit edilmiĢtir.
ÇalıĢma kapsamındaki bütün alanlarda beĢinci yılla birlikte floristik yapıdaki farklılaĢmanın
azaldığı ve daha önceki yıllara benzer bir yapının oluĢtuğu anlaĢılmıĢtır.
ÇalıĢma sonucunda, yangın sonrası tür zenginliğinin zamana bağlı değiĢiminin Ģekli açısından
yanan meĢcerenin yaĢı ve meĢcerenin bulunduğu bakının bir etkisinin olmadığı, buna karĢın
yangın Ģekline bağlı olarak tür zenginliğinin zamana bağlı değiĢiminde farklılıkların ortaya çıktığı
belirlenmiĢtir. Tür çeĢitliliği açısından ise bütün alanlarda zamana bağlı bir azalmanın olduğu ve
değiĢimin Ģekli açısından alanların birbirine benzer bir davranıĢ ortaya koyduğu görülmüĢtür. Bu
ise yangın sonrası bazı türlerin alana egemen olma eğiliminde olduğunu ortaya koymaktadır.
Yangın sonrası yeniden yapılanmada önemli iĢlevlere sahip olan Fabaceae familyasının durumu
incelendiğinde ise, zamana bağlı değiĢiminin Ģekli açısından hiçbir faktörün etkisinin bulunmadığı
anlaĢılmaktadır. Yani bütün alanlar Fabaceae bitkilerin yangın sonrası zamana bağlı değiĢimi
açısından birbirine benzer bir davranıĢ göstermektedirler.
Tek yıllık otsu bitkilerin yangın sonrası davranıĢlarının yangın Ģekli ve meĢcere yaĢına bağlı
olarak farklılık göstermesine karĢın, çok yıllık otsu bitkilerinin zamana bağlı değiĢiminin Ģekli
açısından hiçbir parametrenin etkisinin bulunmadığı tespit edilmiĢtir.
Yangından sonra ilk yıl odunsu türler alana yerleĢmekte ve genel olarak zaman içinde artan yönde
bir eğilim göstermektedirler. Yangın Ģiddeti ve bakı itibariyle farklı özelliklere sahip yaĢlı
meĢçererelerin hiçbiri odunsu tür miktarı açısından farklılık göstermemektedir. Zamana bağlı
değiĢimin Ģekli açısından da yangın Ģekli, bakı ve yangın öncesi meĢcere tipi fark etmeksizin
bütün alanlar benzer davranıĢ göstermektedirler.
ÇalıĢma kapsamındaki bütün alanlar yangın sonrası sürgünden yenilenen türlerin zamana bağlı
değiĢimi açısından benzer bir yapı sergilemektedirler. Buna karĢın, yangın sonrası erken
süksesyon içinde tohumdan gençleĢen bitkilerin zamansal değiĢiminin farklı yangın Ģiddetine
sahip yaĢlı meĢçerelerde farklılık göstermektedir. Farklı meĢcere yaĢına ve farklı bakıya sahip
alanlar ise tohumdan gençleĢen bitkilerin zamana bağlı değiĢimi açısından benzer davranıĢlar
göstermektedirler.
Tüm bu bilgilerden hareketle anlaĢılan, yangın sonrası restorasyon açısından önemli olan noktanın
yangın sonrası ortaya çıkan tablonun en doğru Ģekilde tespit edilmesi olduğudur. Yangın yaĢlı bir
kızılçam ormanında yangın sezonu içinde gerçekleĢmiĢ ise, alanda yeteri tohumlamayı
sağlayabilecek bir tohum bankası mevcut ise, yangın Ģiddeti bu tohum bankası üzerinde öldürücü
etki yapacak seviyelere ulaĢmamıĢsa, toprak koĢulları çimlenme için uygunsa ve mikro iklim
koĢulları da bunu destekliyorsa, alanın yeniden bir kızılçam ormanına dönüĢmesi beklenmesi
gereken bir durum olmaktadır.
Teknik Kurul Kararı:
2.3- 3. ARAġTIRMA ĠHTĠSAS GRUBU (EKOLOJĠ) PROJELERĠ
2.3.1- PROJENĠN ADI:
“Batı Akdeniz Bölgesindeki Kumul Ağaçlandırmalarının Toprak Özellikleri Üzerindeki
Etkisinin Belirlenmesi”
Proje Numarası: 19. 6406/2011- 2013-2014
Proje Yürütücüsü: Mehmet TÜRKKAN
AraĢtırmacı(1ar) : Melihat TERZĠ, Aysel OKUDAN, Dr.Halil Ġbrahim YOLCU,
ERGÜLER
BaĢmühendisliği: Orman Ekolojisi ve Toprak AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Özge
Projenin Uygulama Yerleri: Antalya Orman Bölge Müdürlüğü
Proje özeti:
Teknik Kurul Kararı :
2.4- 4. ARAġTIRMA ĠHTĠSAS GRUBU (ĠġLETME) PROJELERĠ
2.4.1- PROJENĠN ADI :
“Uygulamada Kullanılan Polietilen Tüplü, Çıplak Köklü ve Enso Tipi Sedir Fidanlarının Arazi
Performansı ve Ekonomisinin Araştırılması”
Proje Numarası : 19.3218 /2003-2012-2014
Proje Yürütücüsü : Dr. NeĢat ERKAN
AraĢtırmacı(lar) : Ali Cem AYDIN
Yürütücü KuruluĢ : Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Bölüm BaĢmühendisliği : Orman Amenajmanı ve Hasılat AraĢtırmaları
Uygulama Yerleri : Proje, Burdur-Bucak- Ürkütlü Mevkii ve Antalya Korkuteli-Yelten Mevkii
olmak üzere iki yerde kurulmuĢtur.
Projenin Özeti : Ülkemizde yapılan ağaçlandırmaların önemli bir kısmı olumsuz toprak ve yağıĢ
koĢulları gibi ekolojik bakımdan yeterince uygun olmayan alanlarda yapılmakta olup
ağaçlandırma baĢarısı (yaĢama yüzdesi ve büyüme) düĢük olabilmektedir.
Sedir, ülkemizde doğal yayılıĢ alanlarında Toroslarda ve doğal yayılıĢ alanı dıĢındaki koĢullardaki
ağaçlandırmalarda kullanılan kanaatkar bir türümüzdür (Kantarcı, 1990 ; Boydak ve diğerleri,
1990 ; Erkan, 2006). Ancak ağaçlandırmalarda, özellikle kuraklığın ve olumsuz toprak
koĢullarının bulunduğu yerlerde yeteri miktarda yaĢama oranı ve büyüme performansına
ulaĢabilmek için bazı ilave tedbirlerin alınması gerekmektedir.
Kurak ve yarı kurak alanlarda ağaçlandırma baĢarısını artırmaya yönelik alınabilecek tedbirlerden;
kuraklığa dayanıklı tür seçimi ve derin toprak iĢleme gibi önlemler yanında uygun fidan tipi
kullanma da sayılabilir.
Fidan tiplerinin ağaçlandırmalardaki baĢarısı ile ilgili olarak meslek kamuoyunda değiĢik
değerlendirmeler ve tartıĢmalar mevcut olup bu konuda bir araĢtırma yapılması gerektiği
vurgulanmaktadır Hızal ve ArkadaĢları (2006).
Bu proje ile uygulamada kullanılan değiĢik fidan tipinin tutma baĢarısı ve büyüme performansı
ekonomik yanı ile birlikte değerlendirilmesi amacıyla Korkuteli-Yelten ve Burdur-BucakÜrkütlü‟de iki deneme alanında çalıĢılmıĢtır. Çıplak köklü, ENSO tipi ve tüplü fidan tipleri
arasında fidan yaĢama oranı ve arazi büyüme performansı bakımından bir fark oluĢup oluĢmadığı
ekonomik yanı da dikkate alınarak araĢtırılmıĢtır.
AraĢtırmada materyal olarak 1+0 yaĢlı sedir fidanları kullanılmıĢtır. Deneme raslantı blokları
deneme desenine göre kurulmuĢ, her blok içinde her iĢlem sıra parsel halinde ve tesadüfen
dağıtılmıĢ üç parsel ile, her parselde 10 fidandan toplam 30 fidan ile temsil edilmiĢtir. Deneme
alanlarından 2014 yılı vejetasyon dönemi sonunda yapılan 13. yaĢ, boy ve dikim sonrası 1. yıl (2.
yaĢ) ve 13. yaĢ yaĢama yüzdesi ölçümleri değerlendirilmiĢtir. Bunun için varyans analizi yapılarak
iĢelmler (fidan tipleri) arasında yaĢama yüzdesi ve boy büyümesi bakımından fark olup
olmadığına bakılmıĢtır.
Ekonomik değerlendirmeler için, fidan tipleri itibari ile fidan maliyetleri, 13. yaĢta oluĢan boy
büyüme farklılaĢmaları ve ağaçlandırma tesis maliyetleri hesaplanmıĢ ve değerlendirmeler bunun
üzerinden yapılmıĢtır.
Yelten deneme alanında fidan tiplerini yaĢama yüzdesi bakımından test etmek için varyans analizi
yapılmıĢtır. Analiz sonuçlarına göre fidan tiplerinin 2014 yılı itibariyle 13 yaĢındaki fidanların
yaĢama yüzdesi üzerindeki etkisi P<0.007 düzeyinde anlamlı bulunmuĢtur. Yapılan Duncan çoklu
karĢılaĢtırma sonuçlarına göre de iki grup oluĢmuĢ, polietilen ve Enso tipi fidanlar farklı gruplarda
yer alarak kesin farklılık gösterirken çıplak köklü fidanlar her iki gruba da girmiĢtir. YaĢama
yüzdesi ortalaması polietilen tüplü fidan için %91,2, çıplak köklü fidan için % 81,1 ve Enso tipi
fidan için ise %73,4 olarak hesaplanmıĢtır.
Yelten deneme alanında 2008-2014 yılları arasında yapılan boy ölçmelerine iliĢkin varyans analizi
sonuçlarına göre ise fidan tiplerinin boy büyümesi üzerindeki etkisi istatistik bakımdan P<0.000
düzeyinde anlamlı bulunmuĢtur. Fidan tiplerine ait boy ortalamaların çoklu karĢılaĢtırılması için
yapılan Duncan testi sonuçlarına göre 13. yaĢ boy değerleri iki grupta toplanmıĢ, polietilen tüpü
fidan boyları diğer iki fidan tipinden ayrılarak birinci grubu oluĢturmuĢtur.
Yelten deneme alanında fidan tipleri itibariyle oluĢan bu farklılaĢmalara bakıldığında polietilen
tüplü fidan boy ortalaması 13. yaĢ sonuçlarına göre çıplak köklü ve ENSO tipi fidana göre sırası
ile %23 ve %19 oranında daha fazla olduğu görülmektedir.
Bucak deneme alanında fidan yaĢama yüzdelerinin testi için yapılan varyans analiz sonuçlarına
göre fidan tiplerinin 2014 yılı itibariyle 13 yaĢındaki fidanların yaĢama yüzdesi üzerindeki
etkisinin P<0.035 düzeyinde anlamlı olduğu anlaĢılmıĢtır. Duncan çoklu karĢılaĢtırma sonuçlarına
göre ise iki grup oluĢmuĢ, çıplak köklü ve ENSO tipi fidanlar farklı gruplarda yer alarak kesin
farklılık gösterirken polietilen tüplü fidanlar her iki gruba da girmiĢtir. YaĢama yüzdesi
ortalamaları çıplak köklü, polietilen tüplü ve ENSO tipi fidanlar için sırası ile %93.9, %97.2 ve
%98.8 gibi birbirine oldukça yakın ve çok yüksek oranlar olarak ortaya çıkmıĢtır. Dolayısı ile
yaĢama yüzdeleri arasında her ne kadar istatistiki açıdan anlamlı farklılıklar oluĢmuĢ olsa bile
Bucak deneme alanı için her üç fidan tipi için de baĢarılı bir yaĢama yüzdesinden bahsetmek
mümkündür.
Bucak deneme alanında 2008 - 2014 yılları arası için yapılmıĢ olan boy ölçmelerine iliĢkin yapılan
varyans analizi sonuçları ortalama boylar bakımından fidan tipleri arasında önemli düzeyde
(P<.000) farklılaĢmanın olduğunu göstermiĢtir. Yapılan Duncan test sonuçları iĢlemlerin iki grup
oluĢturduğunu, ENSO tipi ve çıplak köklü fidan boy ortalamalarının sırası ile 196,56 cm ve
202,50 cm lik değerlerle bir grupta, Polietilen tüplü fidan boy ortalamasının ise 240,83 cm ile
farklı bir grupta yer aldığını göstermektedir.
Ekonomik değerlendirme amacı ile fidan üretim ve ağaçlandırma tesis maliyetleri ile 13. yaĢta
ortaya çıkan büyüme performans farklılaĢmasının kıyaslanması yapılmıĢtır.
Fidan maliyet analiz sonuçlarına göre ise 1+0 çıplak köklü fidan fiyatı 0.095 TL/adet, ENSO tipi
fidanın fiyatı 0.356 TL/adet ve 1+0 polietilen tüplü fidanın maliyeti ise 0.436 TL/adet olarak
hesaplanmıĢtır.
Hektar baĢına ağaçlandırma tesis maliyetleri deneme alanları özellikleri de dikkate alınarak analiz
edilmiĢtir. Elde edilen sonuçlara göre Yelten deneme alanında çıplak köklü fidan ile
ağaçlandırmaya kıyasla ENSO tipi fidan kullanımı % 5.9, polietilen tüplü fidan kullanımı ise %
27.5 oranında daha fazla ağaçlandırma tesis maliyetine neden olmaktadır. Bucak deneme alanında
ise bu oranlar sırası ile % 6.4 ve % 30.0 olarak hesaplanmıĢtır.
Diğer yandan fidan tipleri itibariyle deneme alanlarında büyüme performans farklarına bakılmıĢ ve
13. yaĢ ortalama boy değerleri cinsinden polietilen tüplü fidan boyları ENSO ve çıplak köklü
fidanlara göre Yelten deneme sahasında sırası ile %27 ve %22 oranında, Bucak deneme alanında
ise yine sırası ile %23 ve 19% olarak hesaplanmıĢtır.
Gerek yerli ve gerekse yabancı literatür incelendiğinde fidan yetiĢtirme ve ağaçlandırma
maliyetlerinin yüksek olmasına rağmen polietilen tüplü fidanların ağaçlandırma baĢarısı ve
ekonomik açıdan önerilebileceğine iliĢkin çok sayıda değerlendirmelere rastlanmaktadır. Bu
çalıĢmadan elde edilen sonuçlara göre de, yaĢama yüzdesi sonuçlarına dayalı olarak; kuraklığın
hüküm sürdüğü ve yeterince fidan tutma baĢarısının elde edilemediği ağaçlandırma alanlarında
polietilen tüplü fidan kullanımı önerilebilir. Fidan tutma baĢarısı dikimin arkasından yaĢanan
ilkbahar yağmurları ve yaz kuraklığı Ģiddetine de bağlıdır. Bu anlamda bu çalıĢmada dikimin
yapıldığı 2003 yılı ilkbahar aylık toplam yağıĢ miktarlarının uzun yıllar ortalamasından daha
yüksek olduğu görülmektedir. Örneğin Yelten deneme alanında Mart, Nisan, Mayıs ve Haziran
ayları toplam yağıĢları uzun yıllar ortalamaları sırası ile 38, 43, 37, ve 25 mm iken 2003 yılında bu
miktarlar yine sırası ile 89, 63, 76 ve 74 mm olarak gerçekleĢmiĢtir (Anonim1). Bu durum
polietilen tüplü fidan kullanımını daha da önemli kılmaktadır.
Diğer yandan ağaçlandırma kalemleri de dikkate alınarak deneme alanlarında hektar baĢına
ağaçlandırma maliyetleri yukarda da verildiği üzere polietilen tüplü fidan kullanımı için yüksek
olmakla birlikte boylanmanın polietilen tüplü fidanlarda çıplak köklü ve ENSO tiplerine göre
belirgin bir Ģekilde yüksektir.
Bu çalıĢma sonuçları literatür bilgileri ile birlikte değerlendirildiğinde polietilen tüplü fidan
kullanımının teĢvik edilmesinin önerilebileceği kanaatine varılmıĢtır.
Teknik Kurul Kararı :
2.4.2- PROJENĠN ADI :
“Peyzaj Tiplerinin ve Fonksiyonlarının Belirlenerek Uygulama Olanaklarının İrdelenmesi
(Antalya İli Çakırlar Örneği)”
Proje Numarası: 19.3303/2010-2012-2014
Proje Yürütücüsü: Dr. Cumhur GÜNGÖROĞLU
AraĢtırmacı (lar) : Doç.Dr. Ali KAVGACI, Erdal ÖRTEL, Dr. Mehmet ÇALIKOĞLU, Dr. Ufuk
ÇOġGUN, Birgül BALCIOĞLU
Yürütücü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Bölüm BaĢmühendisliği : Orman Amenajmanı ve Hasılat AraĢtırmaları
Uygulama Yerleri: Çakırlar Orman ĠĢletme ġefliği/Antalya
Projenin Özeti : Türkiye Avrupa Peyzaj SözleĢmesini (APS) imzalamıĢ olmakla, bu sözleĢmenin
yükümlülüklerini de üstlenmiĢ durumdadır. Bunun sonucunda 2004 yılında Bakanlığımız Doğa
Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Doğa Koruma Daire BaĢkanlığında Peyzaj ġube
Müdürlüğü kurulmuĢtur. Bu Ģubenin en önemli görev alanlarını, APS‟nin uygulamaya geçirilmesi
oluĢturmaktadır. Ülkemizin farklı karakteristiklere sahip peyzajlarının olduğu göz önüne
alındığında bu alanda yeni projelerin üretilmesi gerekmektedir. Bunun aynı zamanda
sürdürülebilir arazi kullanımını oluĢturacak ulusal politikaların üretilmesi için çok önemli bir altlık
olduğu düĢünülmektedir. Ormanlık alanlardaki peyzaja ait yapısal özelliklerin ve bunların
fonksiyonlarının sürdürülebilir ormancılık planlama ve yönetim çalıĢmalarına entegrasyonun
sağlanması bu projenin temel amacını oluĢturmaktadır. Bu, Orman ĠĢletmelerinin kendi yörelerine
ait doğal kaynak ve arazi kullanım özelliklerini dikkate alan fonksiyon tabanlı bir sürdürülebilir
ormancılığı baĢarıyla uygulamalarınada katkı sağlayacaktır. Projeye söz konusu olan çalıĢma
alanın % 52‟si ormanlık alandır. Proje sahası içerisindeki köylerin çoğu orman köyüdür. Proje
sahası tipik bir havza yapısında olup direkt Antalya Ģehir merkezine açılmaktadır. Projede peyzaj
tipleri APS kapsamında tespit edilerek, yetiĢme ortamı, orman, vejetasyon, arazi örtüsü ve arazi
kullanımı özelliklerine bağlı olarak karakterize edilmektedirler. Bu özelliklerin belirlenmesinde
uzaktan algılamanın band değiĢimleri, NDVI, CBS‟nin konumlandırma, veri yönetimi, zonal
istatistik, overlay gibi mekânsal analizleri kullanılmıĢtır. Peyzaj tipleri APS uygulamalarına
dayanılarak iki kademede tespit edilmiĢtir. Ġlk kademede denizden yükseklik ve anamateryale
dayalı bölgeler ortaya konulmuĢtur. Ġkinci kademede ise arazi örtüsü tipleri ile ikinci bir
sınıflandırma yapılmıĢtır. I. kademede yer alan peyzaj tiplerinin her birinin, yetiĢme ortamı (eğim,
bakı, arazi formları, güneĢlenme endeksi, topografik nemlilik endeksi, sıcaklık ve yağıĢa bağlı
iklim özellikleri, hidrolojik akımlar), orman meĢcere, vejetasyon ve arazi kullanım tiplerine ait
özellikler verilmiĢtir. ÇalıĢmada 70 adet vejetasyon örneği alınarak, vejetasyon tipleri ortaya
konulmuĢ, bu örnek alanlardan edinilen yükseklik ve meĢcere özellikleri kriging yöntemi ile
enterpole edilerek, vejetasyon tipleri haritalanmıĢtır. Yine yörede yaĢayan insanlarla (muhtarlar,
köylüler) ve yörede çalıĢan Ģef ve muhafaza memurları ile yerelde yaĢayan insanlar için sosyal,
kültürel ve ekonomik öncelikler harita üzerinde belirlenmiĢtir. Peyzaja ait habitat, estetik, sosyoekonomik (otlatma ve odun dıĢı orman ürünleri) fonksiyonları ortaya konularak, ormancılık
açısından dikkat edilmesi gereken özellikler, bölme numaraları temelinde belirtilmiĢtir. Bu
fonksiyonların tespit edilebilmesi için eriĢebilirlik, parçalılık, doğallık, potansiyel erozyon riski
yüksek alanlar, hassas kullanımlı alanlar Ģeklinde haritalar çıkarılmıĢtır. Bunların sayesinde
fonksiyonların değerlendirilmesi yapılmıĢtır.
Teknik Kurul Kararı :
2.4.3- PROJENĠN ADI :
“Orköy Gün Isı Uygulama Sonuçlarının Değerlendirilmesi (Batı Akdeniz Bölgesi Orman
Köyleri Örneği)”
Proje Numarası: 19.8206/2012-2013-2014
Proje Yürütücüsü: Dr. Ufuk COġGUN
AraĢtırmacı (lar) : K. Hale GÜLER
BaĢmühendisliği: Halkla ĠliĢkiler ve Sosyal Ormancılık AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Uygulama Yerleri: Antalya ve Isparta Orman Bölge Müdürlüğü
Proje özeti:
Teknik Kurul Kararı:
2.4.4- PROJENĠN ADI:
“Arıcılık Yapanların İşletme Ekonomisi Açısından İncelenmesi (Batı Akdeniz Orman Köyleri
Örneği)”
Proje Numarası: 19. 8205/ 2011-2013-2014
Proje Yürütücüsü: Dr. Ufuk COġGUN
AraĢtırmacı (1ar) : K. Hale GÜLER
BaĢmühendisliği: Halkla ĠliĢkiler ve Sosyal Ormancılık AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Uygulama Yerleri: Antalya ve Isparta Orman Bölge Müdürlüğü
Proje özeti:
Teknik Kurul Kararı :
2.4.5- PROJENĠN ADI:
“Antalya Orman Bölge Müdürlüğünde Orman Yangınlarında Çalışan İşçilerin Çalışma
Koşulları ve İş Doyumu Düzeylerinin Belirlenmesi”
Proje Numarası:19.5308/2011-2013-2014
Proje Yürütücüsü: Dr. Zerrin KOġDEMĠR
AraĢtırmacı (1ar) : Necmettin AY, K. Hale GÜLER
BaĢmühendisliği: Orman ĠĢletmeciliği ve Ekonomi AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Uygulama Yerleri: Antalya Orman Bölge Müdürlüğü
Proje özeti: Bu çalıĢmada Antalya Orman Bölge Müdürlüğünde orman yangınlarında çalıĢan
iĢçilerin çalıĢma koĢulları, demografik özellikleri ve iĢ doyumu düzeylerini belirlemek amacıyla
Antalya Orman Bölge Müdürlüğüne bağlı Orman ĠĢletme Müdürlüklerinde orman yangınlarında
çalıĢan iĢçilerle anket çalıĢması yapılmıĢtır. Ayrıca yapılan arazi incelemelerinde iĢçilerin çalıĢma
koĢulları, çalıĢma ortamları yerinde görülmüĢ orman yangınlarının söndürülme baĢarısının
iyileĢtirilmesine yönelik düĢüncelerine yer verilmiĢtir. ÇalıĢmanın uzun dönemde; ormancılık
sektöründe insan kaynağının iyileĢtirilmesi ve geliĢimine katkıda bulunması, iĢ kazalarının
azalması, kalitenin artması, yangın organizasyonu ve yangın söndürme baĢarısının arttırılmasına
katkı sağlaması beklenen ve özlenen sonuçlardır.
ÇalıĢma 2011-2014 yılları arasındaki 4 yıllık bir zaman dilimini kapsamıĢtır. Gerekli
bilgiler Orman ĠĢletme Müdürlüklerinde müdahale ekiplerinde, kulelerde ve haberleĢmede çalıĢan
iĢçilere uygulanan anket formları ile toplanmıĢtır. AraĢtırmada ilk olarak iĢ doyumu ile ilgili
literatür incelemesi yapılmıĢ ve buradan elde edilen kuramsal bilgilerle ikincil verilerin analizi
gerçekleĢtirilmiĢtir. Anket üç kısımdan oluĢmuĢtur. Anketin ilk bölümünde demografik bilgilere
yer verilmiĢ, ikinci bölümde ise, orman yangınlarında çalıĢan iĢçilerin çalıĢma koĢulları, yangın
sırasında arazide karĢılaĢtıkları sorunlar, yangın organizasyonu ile ilgili düĢünceleri vb. konular
ele alınmıĢtır. Üçüncü bölümde de; bireylerin iĢlerinden aldıkları doyumun düzeyini belirlemek
amacıyla Hackman ve Oldham (1975), tarafından geliĢtirilen iĢ doyumu (Job Satisfaction) ölçeği
kullanılmıĢtır. Ölçekte iĢ doyumuna etki eden, iĢin yapısı, ücret, yükselme olanakları, yönetim ve
iĢ arkadaĢları boyutlarına iliĢkin 14 soruya yer verilmiĢtir. ĠĢ doyumu ile ilgili sorular beĢli Likert
tipi ölçekle, demografik sorular ise kapalı uçlu olarak sunulmuĢtur. Ayrıca deneklerin iĢle ilgili
sorunlarını özgürce ifade edebilecekleri açık uçlu sorulara da yer verilmiĢtir. AraĢtırma % 95
güven düzeyinde, E=0,10 örnekleme hatası ile yürütülmüĢtür. Örnek büyüklüğünün
belirlenmesinde 2010 yılı yangın eylem planı verileri baz alınmıĢtır. Bu çalıĢmada guruplar
arasındaki değiĢkenliğin fazla olması sebebiyle tabakalı örnekleme yöntemlerinden Orantısız
(Optimal) PaylaĢtırma yönteminden yararlanılmıĢtır. Örnekleme sonucunda yapılması gereken
anket sayısı toplamda 226 olarak bulunmuĢtur, ancak istatistik analizlerin daha güvenilir çıkması
ve doğru sonuçlar elde edebilmek için toplam 370 anket değerlendirmeye alınmıĢtır.
ÇalıĢmada kullanılan ölçek; daha önce orman yangınlarında çalıĢan iĢçilerde denenmediği için
ölçeğin güvenilirlik analizi bu çalıĢmada ayrıca yapılmıĢtır. Genel güvenilirlik değeri (Cronbach
Alpha Katsayısı) 0,895 olarak bulunmuĢtur ki bu değer ölçeğin yüksek derecede güvenirliğe sahip
olduğunu göstermektedir. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistik bulguları frekans ve
% değerler olarak hesaplanmıĢtır.
Ayrıca, çalıĢmada, yaĢ, medeni durum, eğitim, kıdem gibi demografik değiĢkenlerin iĢ doyumu
ile olan iliĢkilerine yönelik oluĢturulan hipotezler test edilmiĢtir. Bu hipotezleri test etmek
amacıyla anova testi (tek yönlü varyans analizi) kullanılmıĢ, basit korelasyon analizleri
yapılmıĢtır.
Orman yangınlarında çalıĢan iĢçilerin iĢ doyumu düzeyleri analiz edildiğinde, iĢ doyumu
ölçeğindeki 14 sorunun genel ortalaması 3,06, müdahale ekiplerinin ortalaması 3,11, gözetlemede
çalıĢan iĢçilerin ortalaması 2,92, haberleĢmede çalıĢan iĢçilerin ortalaması da 2,96 olarak
bulunmuĢtur. 25-34 yaĢ grubundaki çalıĢanların 45-54 yaĢ grubuna göre iĢ doyumunun daha
düĢük olduğu görülmüĢtür. Ayrıca ilkokul öğrenim düzeyindeki çalıĢanların, ortaokul, lise ve
yükseköğrenim düzeyindeki çalıĢanlara göre; evli olan çalıĢanların, bekar olan çalıĢanlara göre iĢ
doyumu düzeyleri daha yüksek bulunmuĢtur. AraĢtırmaya katılan iĢçilerin orman yangınlarında
çalıĢma süreleri (kıdem) ile iĢ doyumu düzeyleri arasında pozitif ve anlamlı bir iliĢki olduğu
görülmüĢtür, Antalya Orman Bölge Müdürlüğündeki Orman ĠĢletme Müdürlüklerinin yangına
hassasiyet derecelerindeki farklılıklar ile iĢ doyumu arasında istatistiksel anlamda bir iliĢki
olmadığı görülmüĢtür.
ÇalıĢma koĢulları konusunda, bazı ekip binaları ve kulelerde fiziki ortam koĢullarının
iyileĢtirilmesine ihtiyaç olduğu görülmüĢtür. GörüĢülen iĢçilerin % 50,5‟inin geçici pozisyonda
çalıĢtığı saptanmıĢtır. Geçici pozisyonda çalıĢan iĢçilerin tamamı kadro almak istediklerini dile
getirmiĢlerdir. ĠĢçilerin % 37,6‟sı uzun süren yangınlarda, değiĢim/dinlenme olanağı bulamadığını
belirtmiĢtir. ÇalıĢmada özellikle uzun süren yangınlarda vardiyalı çalıĢmaya geçilmesi ve yangın
sezonunda yangın söndürme iĢi dıĢında yapılan iĢler nedeniye meydana gelen aĢırı yorgunluğun
önüne geçilmesi için iĢ tanımlarının yeniden gözden geçirilmesi önerilmiĢtir.
Ayrıca iĢçilere yangın baĢarısının arttırılması, hava araçlarının kullanılması, iĢlerini daha çok
sevmeleri için neler yapılması gerektiği gibi pek çok konuda sorular sorulmuĢ ve sonuçlar
değerlendirilerek önerilerde bulunulmuĢtur.
Teknik Kurul Kararı :
2.5- 5. ARAġTIRMA ĠHTĠSAS GRUBU (KORUMA) PROJELERĠ
2.5.1- PROJENĠN ADI :
“Kitle üretimi Yapılan Calosoma sycophanta L. Larvalarının Laboratuar Ortamında ve Doğal
Alanlarda Erginleşme Oranlarının Belirlenmesi”
Proje Numarası: 19.4403 / 2012-2014
Proje Yürütücüsü: Ayhan SERTTAġ
AraĢtırmacı(lar) : Dr. Cumhur GÜNGÖROĞLU, Doç. Dr. Hüseyin ÇETĠN, Kemal
YANIKARA, Emre ÖZ, Samed KOÇ
Yürütücü KuruluĢ : Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Bölüm BaĢmühendisliği: Orman Koruma, Yaban Hayatı ve Korunan Alanlar AraĢtırmaları
Uygulama Yerleri: Antalya Orman Bölge Müdürlüğü, Korkuteli Orman ĠĢletme Müdürlüğü
sınırları içerisinde kalan Lütfi Büyükyıldırım Bük AraĢtırma Ormanında ve Antalya ve Bucak
Orman ĠĢletme Müdürlüğü içinden seçilen yerlerde ve Akdeniz Üniversitesi Fen Fakültesi
Biyoloji Bölüm Laboratuvarında uygulanacaktır.
Projenin Özeti : “Kitle üretimi Yapılan Calosoma sycophanta L. Larvalarının Laboratuvar
Ortamında ve Doğal Alanlarda ErginleĢme Oranlarının Belirlenmesi” isimli bu çalıĢmada iki yıl
laboratuvar ve üç yıl arazi çalıĢmaları sonucunda elde edilen bulgular değerlendirilmiĢtir. Proje de
kullanılan Calosoma sycophanta L. Larvaları, Antalya Orman Bölge Müdürlüğü‟nün Böcek
üretim laboratuvarından temin edilmiĢtir. Laboratuvar ortamında yapılan denemelerde ilk yıl steril
olan ve olmayan topraklar kullanılmıĢtır. Ġkinci yıl ise üretim laboratuvarlarında kullanılan toprak
herhangi bir iĢleme tabi tutulmadan kullanılmıĢtır. Ġlk yıl sonuçlarına göre erginleĢme yüzdesi çok
düĢük çıkmıĢtır. Steril toprakta %3, steril olmayan toprakta %6 erginleĢme meydana gelmiĢtir.
Ġkinci yılda erginleĢme oranı %23 olmuĢtur. Erginlerinde %67 si diĢi, %33 ü erkektir.
Laboratuvardaki erginleĢme oranlarının (özellikle 2012 yılındaki) düĢük olmasının nedeninin,
silindirler içerisinde kullanılan toprak türünün kum oranının çok yüksek olması, bu nedenle
toprağın nemini çabuk kaybetmesi ve larvaların pupa beĢiğini yapamamasından dolayı olduğu
kanaatine varılmıĢtır.
Projeden elde edilen arazi denemeleri sonuçlarına göre, larvaların bırakıldığı bakının ve
yükseltinin erginleĢme yüzdeleri üzerine etkili olduğu ve kuzey bakılardaki erginleĢme oranının,
güney bakılardan daha fazla olduğu, farklı toprak derinliklerinin erginleĢme yüzde oranları
üzerinde belirgin bir etkisinin olmadığı tespit edilmiĢtir. Bireylerin pupa beĢiği oluĢturabilmek için
ortalama 12.6 cm (7.5-15.4 cm) derinliği tercih ettiği, en fazla ergin çıkıĢının tespit edildiği 40 cm
derinlikteki silindirlerde ise pupa beĢiğinin ortalama 15.4 cm derinlikte olduğu tespit edilmiĢtir.
En fazla erginleĢme oranı balçık toprak türünde olmuĢtur ve bunu kumlu killi balçık toprak türü
takip etmiĢtir.
Projeden elde ettiğimiz verilere göre doğal ortama bırakılan her 100 C. sycophanta larvasının 35‟i
(%34.75) ergin hale gelmiĢtir. Ergin hale gelen C. sycophanta‟ların % 58 inin diĢi, % 42 sinin
erkek olduğu tespit edilmiĢtir. Kuzey bakılarda güney bakılar a göre diĢi birey ergin çıkma oranı
daha fazla bulunuĢtur. (Kuzey %66 ♀, % 34♂, Güney % 49.75 ♀, %50.25 ♂)
Teknik Kurul Kararı :
2.6- 6. ARAġTIRMA ĠHTĠSAS GRUBU (ORMAN ÜRÜNLERĠ) PROJELERĠ
Yoktur.
3- DEVAM EDEN PROJELER:
3.1- 1. ARAġTIRMA ĠHTĠSAS GRUBU (ISLAH) PROJELERĠ :
3.1.1- PROJENĠN ADI:
“Kızılçam (Pinus brutia Ten.) Orijin Denemeleri”
Proje Numarası: 19.1705/1986-94-2015-2020
Proje Yürütücüsü: Dr. Mehmet ÇALIKOĞLU
AraĢtırmacı(lar) : Alper Ahmet ÖZBEY, Aysun BOZA, Z. Gülçin ALTUN, Dr. ġükran
GÖKDEMĠR, Suat TOSUN, Zehra ÖZPAY PALAZOĞLU, Mustafa ARSLAN, Hüseyin
KARATAY, Cemil KARZAOĞLU, ġ.Teoman KAHRAMAN, A. Haluk TÜRKER, Dr. Said
DAĞDAġ, Ülkü YURDABAK,
BaĢmühendisliği: Tohum, Ağaçlandırma ve Ağaç Islahı AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Ülkemizde ve Kıbrıs‟ta kızılçam doğal yayılıĢ alanlarında bulunan orijinlerin
karĢılaĢtırılması ile bölgesel olarak kızılçam ağaçlandırmalarında kullanılabilecek en uygun
orijinlerin belirlenmesi proje amacıdır.
Bu amaç doğrultusunda, Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti‟nden toplam 50 orijinden
elde edilmiĢ tohumlardan üretilen fidanlar ile Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti‟nde
kurulmuĢ olan 26 deneme alanında çalıĢmalar sürdürülmektedir.
Projenin Uygulama Yerleri: Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti‟nde kurulmuĢ olan 26
deneme alanında çalıĢmalar sürdürülmektedir.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Koruma ve gözlemler sürdürülmüĢtür.
Yapılan ĠĢler: Deneme alanlarında bakım ve gözlem çalıĢmaları sürdürülmüĢtür.
Uygulanan Yöntemler: Projede kızılçam doğal yayılıĢından 50 orijin örneklenmiĢtir. 1989
yılında, biri Kıbrıs‟ta olmak üzere 26 deneme alanında test edilecek Ģekilde kurulmuĢtur. Orijinler
rastlantı blokları deneme desenine göre, üç yinelemeli, her yinelemedeki parsellerde 16 fidan ile
temsil edilmiĢtir.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Proje 5. ve 10. yıl sonuç ara raporları
yayınlanmıĢtır. GazipaĢa-DevrentbaĢı, Tarsus-Kislecik, Marmaris-Hisarönü ve Göynük-Ekinciler
deneme alanlarının olumsuzluklardan dolayı değerlendirme dıĢı bırakılmıĢtır.
Çanakkale Ġntepe-KayıĢlar ve Ġntepe-Yığınçakıl deneme alanları kabuk böceği zararına uğradığı
için Çanakkale Orman ĠĢletme Müdürlüğü tarafından tümü kesilmiĢ olduğundan deneme dıĢı
kalmıĢtır. Denemenin 20. yıl sonuçları teknik bülten olarak yayınlanmıĢtır.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yoktur.
Öneriler: Yoktur.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Deneme alanlarının bakımına ve korunmasına devam edilecektir.
Teknik Kurul Kararı:
3.1.2- PROJENĠN ADI:
“Karaçam (Pinus nigra Arnold.) Orijin Denemeleri”
Proje Numarası: 23.1713,08.170,19.1702-1710/79-94-2005-2025
Proje Yürütücüsü: Hacer SEMERCĠ
AraĢtırmacı (1ar): Zehra ÖZPAY PALAZOĞLU, Mehmet TOKCAN, Suat TOSUN, Mustafa
ARSLAN, A.Haluk TÜRKER, Dr.Mehmet ÇALIKOĞLU
BaĢmühendisliği: Tohum, Ağaçlandırma ve Ağaç Islahı AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Ġç Anadolu Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Karaçamın doğal yayılıĢ alanından seçilen orijinlerin gerek doğal yayılıĢ
alanında, gerekse yetiĢebileceği düĢünülen öteki yörelerde gerçekleĢebilecek ağaçlandırmalarda
uygun orijinlerin saptanmasıdır.
Projenin Uygulama Yerleri: Keçiborlu-Söğütdağı
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: 2011 yılında Karaçam Orijin denemesi sahasında Keçiborlu Orman
ĠĢletme ġefliği tarafından izinsiz yapılan bakım kesimi çalıĢması; zaten çok düĢük sayıda temsil
olunan orijin/deneme ağaçlarına zarar vermiĢti ve genel yaĢama yüzdesinin % 26‟ya düĢmesine
neden olmuĢtu. Ardından Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından Duble yol yapımı projesinin
deneme alanından geçmesi nedeniyle deneme alanının yola bakan cephesi 50 m‟lik Ģerit halinde
etkilenmiĢ ve ilk iki sıradaki ağaçlar bu amaçla Keçiborlu Orman ĠĢletme ġefliği tarafından
kesilmiĢtir. Deneme alanında deneme deseni bozulmuĢ ve bilimsel veri üretme anlamında deneme
sağlığı tamamen ortadan kalkmıĢtır.
Yapılan ĠĢler: Konu ile ilgili rapor hazırlanarak Ġç Anadolu Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü
bilgilendirilmiĢtir.
Uygulanan Yöntemler: Karaçam Orijin denemeleri deneme alanlarında 36 farklı orijinle
Rastlantı Blokları Deneme Desenine göre kurulmuĢtur.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Ġç Anadolu Ormancılık AraĢtırma Müdürlüğü
tarafından 1995 yılında; „‟Türkiye‟de Karaçam (Pinus nigra Arnold. ssp. pallasiana) Orijin
Denemelerinin Ġlk sonuçları ardından 2012 yılında “ Karaçam (Pinus nigra Arnold.) Orijin
Denemeleri”, ikinci Ara Sonuç Raporu Teknik Bülten No:293 olarak yayınlanmıĢtır.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: ĠĢ programında bu dönemde bir çalıĢma yoktur.
Öneriler: Deneme alanında bakım kesimi ve Dinar yolu yapımı nedeniyle çok sayıda ağaç kesimi
yapılmıĢtır. BaĢlangıçta yaĢama yüzdesi % 29 olan deneme alanında bu oran daha da düĢmüĢ ve
deneme sağlığı ortadan kalkmıĢtır. ÇalıĢmanın programdan çıkarılması önerilmektedir.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Batı Akdeniz Bölgesindeki sahanın çıkarılması önerilmektedir.
Teknik Kurul Kararı:
3.1.3- PROJENĠN ADI:
“Kızılçam ( Pinus brutia Ten.) Tohum Bahçelerinde Genetik Kazancın Belirlenmesi”
Proje Numarası: 19.1605/1995-2004-2030
Proje Yürütücüsü: Dr. Mehmet ÇALIKOĞLU
AraĢtırmacı(1ar) : Dr. Halil Ġbrahim YOLCU, Dr. Murat ALAN, Alper Ahmet ÖZBEY
BaĢmühendisliği: Tohum, Ağaçlandırma ve Ağaç Islahı AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Tohum bahçeleri ile bu bahçelerin orijini olan tohum bahçelerini karĢılaĢtırma
ve örneklenen tohum bahçelerinden elde edilebilecek genetik kazancı tahmin etmektir. ÇalıĢma
sonucunda genetik değeri düĢük ve istenmeyen klonlar bahçelerden ayıklanarak genetik kazancın
artırılması sağlanabilecektir.
Projenin Uygulama Yerleri:1-Denizli-YeĢilköy, 2-Bucak-Pamucak, 3-Antalya-Nebiler
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Deneme alanlarının gözlem ve takibi yapılmıĢtır.
Yapılan ĠĢler: Deneme alanlarında koruma ve bakım çalıĢmaları sürdürülmüĢtür.
Uygulanan Yöntemler:3 deneme alanında 5 populasyona ait 130 aile ile Rastlantı Blokları
Deneme Desenine dayalı olarak 4 yinelemeli araziye dikilmiĢtir. Her bir parselde 6 adet fidan
kullanılmıĢtır.
EIde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Denemenin 14 yılında Kızılçam ( Pinus brutia
Ten.) Tohum Bahçelerinde Genetik Kazancın Belirlenmesi” baĢlığı ile Teknik Bülten No:41
yayınlanmıĢtır.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yoktur.
Öneriler: Yoktur.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Deneme alanlarının gözlem ve takibine devam edilecektir.
Teknik Kurul Kararı :
3.1.4- PROJENĠN ADI:
“ Fıstıkçamı (Pinus pinea L.) Orijin Denemeleri “
Proje Numarası: 19. 1708/1996-2016
Proje Yürütücüsü: Dr. Aysun BOZA
AraĢtırmacı (1ar) : F. Can ACAR, Z. Gülçin ALTUN, Osman POLAT, Ali TOPAL, Alper
Ahmet ÖZBEY
BaĢmühendisliği: Tohum, Ağaçlandırma ve Ağaç Islahı AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Ege Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Fıstıkçamının doğal yetiĢme ortamlarında orijin denemeleri kurarak orijinlerin
adaptasyon yeteneklerini, tutma ve geliĢme baĢarısını saptamak ve farklı orijinlere ait gen
kaynaklarını değiĢik ortamlarda koruma altına almaktır.
Projenin Uygulama Yerleri: Antalya-Asar-BaĢköy, Antalya-Asar-Ġncik
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Vejetasyon dönemi sonu gözlemler yapılacaktır.
Yapılan ĠĢler: Son üç yıldır deneme alanlarında boy, çap, tepe çapı, dal açısı, gövde formu
kozalak gözlemi gibi veriler ölçülmektedir.
Uygulanan Yöntemler: Deneme alanları üç yinelemeli, rastlantı blokları deneme desenine göre
kurulmuĢtur.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Fıstıkçamı (Pinus pinea L.) Orijin Denemesi
Onuncu Yıl Ara Sonuçları, Ege Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü tarafından, Teknik Bülten No: 45
olarak yayınlanmıĢtır.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yapılamayan iĢ ve iĢlemler yoktur.
Öneriler: Yoktur.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Deneme alanlarında ölçüm ve gözlemler sürdürülecektir.
Teknik Kurul Kararı:
3.1.5- PROJENĠN ADI:
“Atlas Sediri, Lübnan Sediri ve Kıbrıs Sedirine Ait Bazı Orijinlerin Batı Akdeniz Bölgesine
Adaptasyonları. “
Proje Numarası: 19.1709/1997-2016
Proje Yürütücüsü: Dr. Mehmet ÇALIKOĞLU
AraĢtırmacı (1ar) : Dr. Halil Ġbrahim YOLCU
BaĢmühendisliği: Tohum, Ağaçlandırma ve Ağaç Islahı AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Batı Akdeniz Bölgesine uyum sağlayabilecek sedir türleri ile bunların uygun
orijinlerin saptanması.
Projenin Uygulama Yerleri: Antalya- Elmalı -ġehir Ormanı (yükselti:1100 m), 2- Burdur Çukurören (yükselti:1000 m)
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Deneme alanlarının gözlem, koruma ve takibi yapılmıĢtır.
Yapılan ĠĢler: Deneme alanlarında diri örtü bakımı, ölçüm ve gözlem yapılmıĢtır.
Uygulanan Yöntemler: Bu çalıĢmada; gerekli olan 2+0 yaĢlı fidanlar Eğirdir Orman Fidanlık
Müdürlüğü fidanlığında yetiĢtirilmiĢ (1994-1995 yılları), 1996 yılı mart ayında her iki deneme
alanında (Burdur- Çukurören-21 orijin, Elmalı-25 orijin) fidanlar, Rastlantı Blokları Deneme
Deseni uygulanarak 3 yinelemeli olarak araziye tesis edilmiĢtir. Herbir parselde 25 fidan vardır
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: 1996 Mart ayı içinde Elmalı ve Isparta yörelerinde
kurulan denemelerin 11. yıl sonuçlarına göre; her iki deneme alanında da, gerek yaĢama oranı,
gerekse büyüme bakımından en baĢarılı orijinler Toros Sediri orijinleri olmuĢtur. Atlas sediri
Fransa orijinleri bunları takip etmiĢtir. Her iki deneme alanında yaĢama oranı bakımından yüksek
performans sergileyen Kıbrıs sediri orijinleri, büyüme bakımından geri kalmıĢlardır. Atlas sediri
Fas orijinleri ise, dikkat çeken bir-iki orijin haricinde, genel olarak her iki deneme alanında da
düĢük bir uyum yeteneği sergilemiĢlerdir.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yapılamayan iĢ ve iĢlem yoktur.
Öneriler: Yoktur.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Deneme alanlarında bakım, ölçüm ve gözlem yapılacaktır.
Teknik Kurul Kararı:
3.1.6- PROJENĠN ADI:
“Dallı Servi (Cupressus sempervirens var. horizantalis) Orijin-Döl Denemesi “
Proje Numarası: 19.1610/1999-2009-2019
Proje Yürütücüsü: Dr. Mehmet ÇALIKOĞLU
AraĢtırmacı (lar) : Alper Ahmet ÖZBEY, Z. Gülçin ALTUN
BaĢmühendisliği: Tohum, Ağaçlandırma ve Ağaç Islahı AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Projenin amaçları; Dallı servi gen kaynaklarının korunması, uygulamanın kısa
vadede kaliteli tohum ihtiyacını karĢılamak ve dallı servi ıslah çalıĢmaları için temel populasyonu
oluĢturmaktır.
Projenin Uygulama Yerleri: 1-Antalya-Asar, Araplar yöresi, 2-Muğla, Fethiye-GeyrandağıÇırpı, 3-Ġzmir, Bergama-Kınık
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Deneme alanlarında bakım ve gözlem çalıĢmaları sürdürülmüĢtür.
Yapılan ĠĢler: Deneme alanlarında bakım ve gözlem çalıĢmaları sürdürülmüĢtür.
Uygulanan Yöntemler: 3 deneme alanında 17 populasyona ait 204 aile ile Rastlantı Blokları
Deneme Deseni‟ne dayalı olarak 5 yinelemeli araziye dikilmiĢtir. Her bir parselde 4 adet fidan
kullanılmıĢtır.
EIde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: 17 farklı populasyona ait 204 adet Dallı servi
ailesiyle Antalya-Asar, Fethiye-Çırpı ve Bergama-Kınık‟ta kurulan açık tozlaĢma döl
denemelerinin 8.yaĢında ailelerin boy ve çap değerleri analiz edilmiĢtir. 2010 yılında Batı Akdeniz
Ormancılık AraĢtırma Müdürlüğü tarafından “Dallı Servi Orijin-Döl Denemeleri, Batı Akdeniz
Bölgesine Adaptasyonları” baĢlığı ile Teknik Bülten No:35 olarak yayınlanmıĢtır.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yoktur.
Öneriler: Yoktur.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Deneme alanlarının bakımına ve korunmasına devam edilecektir.
Teknik Kurul Kararı:
3.1.7- PROJENĠN ADI:
“Akdeniz Bölgesi Alçak Islah Zonunda (0-400m) Kızılçam (Pinus brutia Ten.) Döl Denemeleri“
Proje Numarası: ANK-003 1601/1995-2014
Proje Yürütücüsü: Dr. Murat ALAN
AraĢtırmacı(1ar) : Dr. Sadi ġIKLAR, Dr. Murat ALAN, S. IĢık DERĠLGEN, Turgay EZEN,
Belma ÇALIġKAN, Rumi SABUNCU, Osman POLAT, Dr. Hikmet ÖZTÜRK, Dr. Mehmet
ÇALIKOĞLU
BaĢmühendisliği: Tohum, Ağaçlandırma ve Ağaç Islahı AraĢtırmaları
Proje Sahibi Yürütücü KuruluĢ: Orman Ağaçları ve Tohumları Islah AraĢtırma Enstitüsü
Müdürlüğü
Projenin Amacı: Döl denemeleri sonucunda elit ağaçları belirlemek ve böylelikle genotipik
tohum bahçelerinin(1.5 generasyon tohum bahçelerinin) tesisini mümkün kılarak birim alandan
alınacak ürünün kalite ve kantitesini artırmaktır.
Projenin Uygulama Yerleri: 1-Muğla Akçay, Antalya-Düzlerçamı, 3-Antalya Duraliler, 4-Adana
Ceyhan Fidanlığı
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Deneme alanlarında bakım, ölçüm ve gözlem çalıĢmaları
sürdürülmüĢtür.
Yapılan ĠĢler: Deneme alanlarında bakım ve gözlem çalıĢmaları sürdürülmüĢtür.
Uygulanan Yöntemler: 168 adet klon ve 140 plus ağaçla kurulmuĢ bir açık tozlaĢma döl
denemesidir. Her deneme alanında tek ağaç parseli içeren setlere bölünmüĢ Rastlantı Blokları
deneme deseni kurulmuĢtur.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: 8. Yıl sonuçlarına göre en iyi 30 ailenin seçimi ve
bunlarla genotipik tohum bahçelerinin kurulması ile hacim bakımından birinci seri denemelerde
%30 ikinci seri denemelerde %20 kazanç elde edilebileceği saptanmıĢtır.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yoktur.
Öneriler: Yoktur.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Deneme alanlarının bakımına ve korunmasına devam edilecektir.
Antalya Duraliler deneme alanının ölçümü yapılacaktır.
Teknik Kurul Kararı
:
3.1.8- PROJENĠN ADI:
“Akdeniz Bölgesi Orta Yükselti Kuşağı Islah Zonunda (401-800 m) Kızılçam (Pinus brutia
Ten.) Döl Denemeleri”
Proje Numarası: ANK-009 1604/1996-2015
Proje Yürütücüsü: Dr. Murat ALAN
AraĢtırmacı (1ar) : Dr. Sadi ġIKLAR, S. IĢık DERĠLGEN, Turgay EZEN, Belma ÇALIġKAN,
Rumi SABUNCU, Osman POLAT, Dr. Hikmet ÖZTÜRK, Dr. Mehmet ÇALIKOĞLU
BaĢmühendisliği: Tohum, Ağaçlandırma ve Ağaç Islahı AraĢtırmaları
Proje Sahibi Yürütücü KuruluĢ: Orman Ağaçları ve Tohumları Islah AraĢtırma Enstitüsü
Müdürlüğü
Projenin Amacı: Döl denemeleri sonucunda elit ağaçları belirlemek ve böylelikle genotipik
tohum bahçelerinin (1.5 generasyon tohum bahçelerinin) tesisini mümkün kılarak birim alandan
alınacak ürünün kalite ve kantitesini artırmaktır.
Projenin Uygulama Yerleri: 1-Antalya-Korkuteli-Yazır 2-Adana-Pos-Karsantı, 3-Osmaniye
Ürün Orman Fidanlığı
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Deneme alanlarında bakım, aralama iĢaretlemesi yapıldı.
Yapılan ĠĢler: Deneme alanlarında bakım ve gözlem çalıĢmaları sürdürülmüĢtür.
Uygulanan Yöntemler: 75 adet klon ve 270 plus ağaçla kurulmuĢ bir açık tozlaĢma döl
denemesidir. Her deneme alanında tek ağaç parseli içeren setlere bölünmüĢ Rastlantı Blokları
deneme deseni kurulmuĢtur.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: 8. Yıl sonuçlarına göre en iyi 30 ailenin seçimi ve
bunlarla genotipik tohum bahçelerinin kurulması ile hacim bakımından birinci seri denemelerde
%58 kazanç elde edilebileceği saptanmıĢtır.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yoktur.
Öneriler: Yoktur.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Deneme alanlarının bakımına ve korunmasına devam edilecektir.
Teknik Kurul Kararı
:
3.1.9- PROJENĠN ADI:
“ Sedir (Cedrus libani A. Rich.) Orijin Denemeleri “
Proje Numarası : 23.1714 /1985-93-95-2025
Proje Yürütücüsü: Hacer SEMERCĠ
AraĢtırmacı(lar) : Dr. Mehmet ÇALIKOĞLU, Aysun BOZA, Z. Gülçin ALTUN, Hüseyin
KARATAY
BaĢmühendisliği: Tohum, Ağaçlandırma ve Ağaç Islahı AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Ġç Anadolu Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Sedirin doğal yayılıĢ alanlarından seçilen orijinlerin gerek doğal yayılıĢ
alanında gerekse yetiĢtirilmesinde uygun olan yörelerde gerçekleĢtirilecek ağaçlandırmalarda
kullanılması için uygun orijinlerin saptanması bu denemelerin amacını oluĢturmaktadır.
Projenin Uygulama Yerleri: Batı Akdeniz Bölgesinde Isparta-ġarkikaraağaç ĠĢletme Müdürlüğü
1-Kızıldağ orta zon, 2-Kızıldağ yüksek zon, 3-Elmalı ĠĢletmesi Sevindik serisi deneme alanları
mevcuttur.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Koruma ve gözlemler sürdürülmüĢtür.
Yapılan ĠĢler: Deneme alanlarında bakım ve gözlem çalıĢmaları sürdürülmüĢtür.
Uygulanan Yöntemler: Orijinler rastlantı blokları deneme desenine göre, üç yinelemeli ve 35
orijin kullanılarak tesis edilmiĢtir.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Proje 5. ve 10. yıl ve 20. yıl sonuçları Ara Sonuç
Raporu Teknik Bülten olarak yayınlanmıĢtır.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yoktur.
Öneriler: Yoktur.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Deneme alanlarının bakımına ve korunmasına devam edilecektir.
Teknik Kurul Kararı :
3.1.10- PROJENĠN ADI:
“Ege ve Batı Akdeniz Bölgesi Doğal Kestane (Castanea sativa Mill.) Popülasyonlarında Üstün
Ağaç Seçimi”
Proje Numarası: 15.1612/2014-2017
Proje Yürütücüsü: Zeynep Gülçin ALTUN
AraĢtırmacı(lar): Alper Ahmet ÖZBEY, Cemhan BUCAK, F. Can ACAR
BaĢmühendisliği: Tohum, Ağaçlandırma ve Ağaç Islahı AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Ege Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Ġn-situ korunmasını sağlamak, odun dıĢı orman ürünlerinden kestane tohum
kaynaklarının güvence altına almak, yüksek nitelik ve nicelikte kestane tohum üretiminin
sürekliliğini sağlayarak ülke ekonomisine makro ve mikro ölçekte katkıda bulunmak ve kurulacak
tohum bahçeleri için gerekli veriyi üretmek.
Projenin Uygulama Yerleri: Ege ve Batı Akdeniz bölgeleri
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: MeĢçere haritalarından doğal kestane popülasyonları belirlendi.
Üstün ağaç niteliği taĢıyan bireyler iĢaretlendi.
Yapılan ĠĢler: Seçilen bireylerden meyve ve yaprak örnekleri ölçümleri yapıldı.
Uygulanan Yöntemler: Tohumculuk Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğü‟nce belirlenen
skalalar ile tohumlar ölçülmüĢtür.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Yoktur.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yoktur.
Öneriler: Yoktur.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Üstün ağaç adayı bireylerden tohum toplama ve ölçüm iĢlerine
devam edilecektir.
Teknik Kurul Kararı :
3.2- 2. ARAġTIRMA ĠHTĠSAS GRUBU (YETĠġTĠRME) PROJELERĠ
3.2.1. PROJENĠN ADI:
“ Boylu Ardıç’ın (Juniperus excelsa Bieb.) Yapay Gençleştirilmesi “
Proje Numarası: 19.1316/2010-2015
Proje Yürütücüsü: Erdal ÖRTEL
AraĢtırmacı(lar): Doç. Dr. Ali KAVGACI, Dr. Mehmet ÇALIKOĞLU, H. Cemal GÜLTEKĠN
BaĢmühendisliği: Silvikültür ve Orman Botaniği AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Bu çalıĢmanın amacı, Boylu Ardıç (Juniperus excelsa Bieb.) türü için uygun
yapay genleĢtirme yöntemi esaslarını belirlemektir.
Projenin Uygulama Yerleri: Isparta-Yalvaç ve Antalya-Elmalı‟da deneme alanları kurulmuĢtur.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Arazide gerekli ölçüm, gözlem çalıĢmaları yapılmıĢtır. Deneme
alanlarından laboratuvarda analiz yaptırmak üzere toprak örnekleri alınmıĢtır.
Yapılan ĠĢler: Deneme alanlarında ölçme, gözlem bakım ve gözlem çalıĢmaları yapılmıĢ,
laboratuvarda analiz yaptırmak üzere toprak örnekleri alınmıĢtır. Konu ile ilgili literatür çalıĢması
yapılmıĢtır.
Uygulanan Yöntemler: Eğirdir Orman fidanlığında üretilmiĢ Çamdağ orijinli tohum ve 1+0, 2+0
orijinli çıplak ve tüplü fidanlar kullanılacağından, 2+0 çıplak ve tüplü fidan üretimi için gerekli
tahsisler yaptırılmıĢtır. Ancak, projede 2+0 yaĢlı tüplü fidan üretmek için tahsis edilmiĢ olan 600
adet tüplü fidan, fidanlık tarafından sehven baĢka bir kuruma gönderildiği anlaĢılmıĢ olduğundan,
2+0 yaĢlı tüplü fidanların yerine Eğirdir Orman Fidanlığında üretilmekte olan 1+1 yaĢlı Çamdağ
orijinli tüplü fidanların projede kullanılmasına karar verilmiĢtir. Isparta-Yalvaç ve AntalyaElmalı‟da deneme alanları kurulmuĢtur.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Yoktur.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yoktur.
Öneriler: Yoktur.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Deneme alanlarından alınan toprak örneklerinin analizleri bir an
önce yaptırılacak ve tüm veriler bilgisayara girilerek değerlendirilecek, projenin sonuç raporu
yazılacaktır.
Teknik Kurul Kararı:
3.2.2- PROJENĠN ADI:
“Eğirdir Orman Fidanlığı’nda Diken Ardıcı (Juniperus oxycedrus L subsp. oxycedrus) Fidan
Yetiştirme Sıklığının, Fidan Morfolojisi, Arazideki Dikim Başarısı ve Fidan Gelişimine
Etkileri“
Proje Numarası: 19.1210/2009-2014
Proje Yürütücüsü: Esra ALIM
AraĢtırmacı (1ar) : Doç. Dr. Ali KAVGACI
BaĢmühendisliği: Silvikültür ve Orman Botaniği AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Diken Ardıcı fidanlarında, fidanlıkta uygun yetiĢme sıklığını, arazi koĢullarında
ise dikim baĢarısı ve fidan geliĢimi üzerine etkilerini belirlemektir.
Projenin Uygulama Yerleri: Proje de çalıĢmanın fidan üretim aĢaması Eğirdir Orman
Fidanlığında, arazi aĢaması ise Eğirdir Bölgesi sınırları içerisinde gerçekleĢtirilecektir.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Eğirdir Orman Fidanlığı tarafından 2013 yılında ekim yastıklarına
ekilen tohumlarda çimlenmelerin gerçekleĢmediği belirlenmiĢtir. Bu nedenle projede yapılması
gereken ekim sıklığı iĢlemleri uygulanamamıĢtır. Eğirdir Fidanlık Müdürlüğü tarafından 2014 yılı
Ağustos ayında 2 ay soğuk ıslak katlamaya alınan tohumların ekimi gerçekleĢtirilmiĢtir.
Yapılan ĠĢler: Projenin yürütüleceği Eğirdir Orman Fidanlığı ile ilgili görüĢmeler yapılmıĢtır.
2014 yılında katlamaya alınana tohumların ekimleri yapılmıĢtır.
Uygulanan Yöntemler: Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: 2013 yılında ekim yastıklarına ekimi gerçekleĢtirilen Diken
Ardıcı tohumlarının çimlenmemesi nedeniyle projede uygulanması gereken ekim sıklığı iĢlemleri
uygulanamamıĢtır.
Öneriler: Projede tohumlardan kaynaklanan nedenlerden dolayı, ekim sıklığı iĢleminin
uygulanacağı sıklıkta fidan elde edilememiĢtir. 2014 yılında sonuçlanması gereken projenin
uzamasına neden olmuĢtur. Bu nedenle gerekçe raporu ile projenin uzatılması talebinde
bulunulacaktır.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Projenin uzatma talebi kabul görüldüğü taktirde, 2014 yılında ekim
yastıklarına ekilen tohumlardan elde edilen fidanlarda, Nisan-Mayıs aylarında seyreltme iĢlemi
gerçekleĢtirilecektir. Vejetasyon dönemi sonunda yastıklardaki her iĢlem parselinden tesadüfi
olarak alınan 25 adet fidanda fidan boyu (cm), kök boğazı çapı (mm), yan kök sayısı (5 cm den
uzun) (adet), kök uzunluğu (cm), gövde, kök ve fidan taze ile kuru ağırlıkları (g) gibi değerler
ölçülecektir. Ayrıca projenin arazi aĢamasında fidanların dikileceği alanlar belirlenecektir.
Teknik Kurul Kararı:
3.2.3. PROJENĠN ADI:
“Bük Lütfi Büyükyıldırım Araştırma Ormanındaki Kızılçam Ormanlarında Tıraşlama Sonrası
Vejetasyon Yapısında ve Toprak Özelliklerinde Meydana Gelen Değişimin Belirlenmesi”
Proje Numarası: 19.2601 / 2009-2031
Proje Yürütücüsü: Doç. Dr. Ali KAVGACI
AraĢtırmacı (1ar) : Esra ALIM, Doç. Dr. Orhan SEVGĠ, Doç. Dr. BarıĢ TECĠMEN
BaĢmühendisliği: Silvikültür ve Orman Botaniği AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Bük AraĢtırma Ormanındaki kızılçam ormanlarının gençleĢtirilmesinde
uygulanan tıraĢlama yöntemi sonrasında vejetasyon yapısında ve toprak özelliklerinde meydana
gelen değiĢimi belirlemek.
Projenin Uygulama Yerleri: Bük Lütfi Büyükyıldırım AraĢtırma Ormanı
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Vejetasyon ve toprak örnekleme çalıĢmalarına devam edilmiĢtir.
Yapılan ĠĢler: ÇalıĢma 2 farklı yöntemle gençleĢtirilen kızılçam sahalarında (tıraĢlama sonrası
doğal gençleĢtirme ve makinalı arazi hazırlığından sonra dikim) 10*10 m büyüklüğünde toplam
20 adet Ģeklinde tespiti yapılan daimi örnek alanlarında vejetasyon örneklemesi ve toprak
örneklemesi Ģeklinde devam ettirilmektedir. Bu kapsamda tıraĢlama öncesi ve tıraĢlama sonrası 5
yıla ait vejetasyon örneklemesi tamamlanmıĢtır.
Uygulanan Yöntemler: Örnekleme yapılan deneme alanlarındaki bitkilerin örtme dereceleri
Braun Blanquet‟in örtme dereceleri sıkalası kullanılarak tespit edilmektedir. Toprak
örneklemeleriyse her bir örnek alanda 5 farklı alandan sırasıyla 0-5 ve5-15 cm derinliklerden
alınan örneklerin tek bir numune haline getirilmesi Ģeklinde yapılmaktadır.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Proje kapsamında Ģu ana kadar elde edilen veriler
bir bulgu oluĢturmaya ve değerlendirme yapmaya yetecek seviyede değildir.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yoktur
Öneriler: Yoktur
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Vejetasyon ve toprak örnekleme çalıĢmalarına devam edilecektir.
Teknik Kurul Kararı:
3.2.4- PROJENĠN ADI:
“Serik – Taşağıl Orman Yangını Sonrasında Vejetasyon Yapısında Meydana Gelen Değişimin
Belirlenmesi”
Proje Numarası: 19.2602 / 2010-2030
Proje Yürütücüsü: Doç. Dr. Ali KAVGACI
AraĢtırmacı(1ar) : Abdurrahman ÇOBANOĞLU
BaĢmühendisliği: Silvikültür ve Orman Botaniği AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Serik-TaĢağıl bölgesinde 2008 yılı ağustosunda meydana gelen orman yangını
sonrasında vejetasyon yapısında meydana gelen değiĢimi belirlemek.
Projenin Uygulama Yerleri: Antalya Orman Bölge Müdürlüğü, Serik Orman ĠĢletme
Müdürlüğü, AkbaĢ Orman ĠĢletme ġefliği
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Proje kapsamında ilk 5 yıla ait ara sonuç raporu hazırlanmıĢtır.
Yapılan ĠĢler: Gözlemler sürdürülmüĢ ve ara sonuç raporu hazırlanmıĢtır.
Uygulanan Yöntemler: ÇalıĢma 2 farklı bakıyı (güney-kuzey) temsil eden tepe yangını geçirmiĢ
2 adet genç meĢçere; 2 farklı bakıyı temsil eden örtü yangını geçirmiĢ 2 adet yaĢlı meĢçere ve
kuzey bakılı tepe yangını geçirmiĢ 1 adet yaĢlı meĢcere olmak üzere toplam 5 farklı alanda
çalıĢma yürütülmektedir.
Yukarıda belirtilen farklı özelliklere sahip 5 farklı alanda 10*10 m geniĢliğinde toplam 50 adet
daimi deneme alanı bulunmaktadır. Yangın sonrası ilk 5 yıla ait vejetasyon örnekleme çalıĢmaları
tamamlanmıĢtır.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Toplanan bitkilerin teĢhislerinden sonra elde edilen
bilgiler değerlendirilmiĢ ve bir ara sonuç raporu haline getirilmiĢtir.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yoktur
Öneriler: Yoktur
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Örnekleme çalıĢmalarına ve gözlemlere devam edilecektir.
Teknik Kurul Kararı:
3.2.5- PROJENĠN ADI:
“Mekansal Nokta Desen Analizi Yöntemiyle Sıklık Çağındaki Toros Sediri (Cedrus libani)
Meşcerelerinde Bakım Şiddetinin Belirlenmesi”
Proje Numarası: 19.2115 / 2013-2015
Proje Yürütücüsü: Doç. Dr. Ali KAVGACI
AraĢtırmacı (lar): Erdal ÖRTEL, Doç. Dr. Yalçın YILMAZ, Ġsmet YEġĠL,
SEVGĠ, Abdurrahman ÇOBANOĞLU, Doç Dr. H. BarıĢ TECĠMEN
Doç. Dr. Orhan
BaĢmühendisliği: Silvikültür ve Orman Botaniği AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: ÇalıĢmada, mekansal nokta desen analizi yardımıyla Toros Sedirinde yapılacak
sıklık bakımı çalıĢmalarının Ģiddetinin belirlenmesine yönelik katkı sağlanması hedeflenmektedir.
Projenin Uygulama Yerleri: ÇalıĢma KaĢ Orman ĠĢletme Müdürlüğü Gömbe Orman ĠĢletme
ġefliğiyle, Sütleğen Orman ĠĢletme ġefliğinde tespiti yapılan 3 farklı bonitete sahip 3 farklı
sahada (3., 4, ve 5. Bonitet) yürütülmektedir.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Tespiti yapılan sahalarda arazi çalıĢmalarına devam edilmiĢ ve
örnekleme ile gerekli ölçümler tamamlanmıĢtır.
Yapılan ĠĢler: Arazi çalıĢmalarını gerçekleĢtirmek amacıyla tespiti yapılan örnek alanlarda
çalıĢmalara devam edilmiĢtir. Bu kapsamda proje elemanlarının katılımıyla 3 arazi çalıĢması
gerçekleĢtirilmiĢtir. Bu çalıĢmalar sonucunda örnekleme çalıĢmaları tamamlanmıĢtır.
Uygulanan Yöntemler: Arazi örnekleme çalıĢmaları Mekansal Nokta Desen Analizi yöntemiyle
gerçekleĢtirilmektedir. Bu kapsamda her farklı bonitette 10*10 m büyüklüğünde 3 adet örnek alan
belirlenmekte ve bu alanlardaki tüm bireylerin koordinatları belirlenerek, çap ve boy ölçümleri
yapılmaktadır. Sonuçta ise bireylerin alansal konumlarıyla büyüme özellikleri arasındaki iliĢkiler
ilgili fonksiyonlar yardımıyla ortaya konulacaktır.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Proje kapsamında Ģu ana kadar elde edilen veriler
analize tabi tutularak gerekli değerlendirmeler yapılacaktır.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yoktur.
Öneriler: Yoktur.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Proje sonuç raporu yazılacaktır.
Teknik Kurul Kararı:
3.2.6- PROJENĠN ADI:
“Eğirdir ve Antalya Orman Fidanlıklarında Yabancı Otla Mücadelede Herbisit Kullanım
Olanaklarının ve Fidanlık Ekonomisine Katkılarının Araştırılması”
Projenin Numarası: 19.1211/2014-2016
Proje Yürütücüsü: Doç. Dr. Ali KAVGACI
AraĢtırmacılar: Dr. Ersin YILMAZ, Serpil ERKAN, Alime KÜÇÜK DĠVRĠK, Tahsin ETLĠ
BaĢmühendisliği: Silvikültür ve Orman Botaniği AraĢtırmaları
Proje Yürütücü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Orman fidanlıklarında yabancı ot mücadelesinde tohum ekim öncesi, ekim
sonrası ve tohum çimlenme sonrası gibi herbisit uygulama zamanlarının belirlenmesi, etkili dozun
belirlenmesi, yabancı ot çeĢitlerinin belirlenmesi ve iĢçilerce yapılan mücadele ile kimyasal
yönteminin fidanlık maliyetlerinin karĢılaĢtırılmasıdır.
Projenin Uygulama Yerleri: ÇalıĢma; Batı Akdeniz bölgesinde Eğirdir Orman Fidanlık
Müdürlüğü çıplak köklü sedir, Zeytinköy Orman Fidanlık Müdürlüğü fidanlık sahasında ise çıplak
köklü Kızılçam fidanı üretimi yapılan ekim yastıklarında yabancı ot mücadelesinde kullanılacak
herbisit çeĢidi, uygulama dozları ve ekim öncesi, ekim sonrası ve fide çıkıĢ sonrası çalıĢmalarını
kapsamaktadır
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Deneme alanlarında ön değerlendirme ve gözlem amaçlı herbisit
uygulamaları yapılmıĢtır.
Yapılan ĠĢler: Her iki fidanlıkta deneme deseni oluĢturulmuĢ ve herbisit uygulamaları yapılmıĢtır.
Uygulanan Yöntemler: Farklı herbisit çeĢitleri ve farklı uygulama zamanlarının fidecik yaĢama
oranı ve geliĢimine etkisi faktöriyel varyans analizi ile değerlendirilecektir. Her uygulamanın
maliyet analizi yapılacak ve ekonomik olan iĢlemler belirlenecektir.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Henüz yoktur.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Projenin ilk yürütücüsü ve 2 araĢtırmacısı tayin olmuĢtur.
Yapılan ilk herbisit uygulamaları takip edilememiĢtir.
Öneriler: 2014 yılında yapılamayan iĢlerden dolayı önümüzdeki yıl 1 yıl uzatma talep edilme
ihtimali vardır.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Herbisit uygulamaları ve diğer iĢ-zaman ölçümleri 2015
ilkbaharında yapılacaktır.
Teknik Kurul Kararı:
3.3- 3. ARAġTIRMA ĠHTĠSAS GRUBU (EKOLOJĠ) PROJELERĠ
3.3.1- PROJENĠN ADI:
“Batı Akdeniz Bölgesinde Kızılçam (Pinus brutia Ten.) Meşcerelerinde İbre Dökümü Miktarı ve
Karbon İçeriğinin Belirlenmesi”
Proje Numarası: 19.6307/2013-2016
Proje Yürütücüsü: Dr. NeĢat ERKAN
AraĢtırmacı(lar) : Esra ALIM, Serpil ERKAN, Özge ERGÜLER, Dr. Aydın ÇÖMEZ, A. Cem
AYDIN
BaĢmühendisliği: Orman Ekolojisi ve Toprak AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Proje ile LULUCF kılavuzu dikkate alınarak, ülkemizin karbon envanteri yıllık
bildirimleri için gerekli hesaplamaların daha sağlıklı olarak yapılabilmesi için bu hesaplamalara
esas olmak üzere kızılçam ormanlarında değiĢik koĢullarda (meĢcere tipi ve kapalılık) yıllık
döküntü miktarlarının, karbon içeriklerinin belirlenmesi ve meĢcere hacmi ile iliĢkilendirilmesi
amaçlanmaktadır.
Projenin Uygulama Yerleri: Proje Antalya, Korkuteli, Bucak, Kumluca ve Akseki Orman
ĠĢletme Müdürlükleri alanlarından alınan toplam 27 deneme alanında yürütülmektedir.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: MeĢcerede döküntü miktarını en çok etkilediği düĢünülen kapalılık
ve meĢcere çağı (9 seviye: Çzab3, Çzb2 Çzb3, Çzc1, Çzc2, Çzc3, Çzd1, Çzd2 ve Çzd3) 3
tekerrürlü olarak Korkuteli, Bucak, Kumluca ve Akseki Orman ĠĢletme Müdürlükleri alanlarından
alınan toplam 27 deneme alanından verilerin toplanmasına devam edilmiĢtir.
Yapılan ĠĢler: Deneme sahası olarak belirlenmiĢ olan 27 adet noktadan üç aylık dönemler halinde
düzenli olarak veriler toplanmıĢtır.
Uygulanan Yöntemler: MeĢcerede döküntü miktarını en çok etkilediği düĢünülen kapalılık ve
meĢcere çağı (9 seviye: Çzab3, Çzb2 Çzb3, Çzc1, Çzc2, Çzc3, Çzd1, Çzd2 ve Çzd3) 3 tekerrürlü
olarak deneme alanları alınmıĢtır. Üç aylık dönemler halinde tuzaklarda biriken döküntü kabuk,
kozalak, ince dal, yaprak ve diğer olarak tasnif edilecektir. Deneme alanlarındaki kapanlardan
alınacak örnekler karıĢtırılarak her bir deneme alanı için bir örnekte, 65 derecede kuru ağırlık ve
karbon oranları tespit edilecektir.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Bu aĢamada yoktur
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yoktur
Öneriler: Yoktur
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Üç aylık dönemler halinde tuzaklarda biriken döküntü kabuk,
kozalak, ince dal, yaprak ve diğer olarak tasnif edilecek, zarar gören tuzaklar onarılacaktır.
Deneme alanlarındaki kapanlardan alınacak örnekler karıĢtırılarak her bir deneme alanı için bir
örnekte, 65 derecede kuru ağırlıklar belirlenecek, karbon oranlarının tespiti için alınacak örnekler
EskiĢehir Toprak ve Ekoloji AraĢtırma Enstitüsü‟ne gönderilecektir.
Teknik Kurul Kararı :
3.3.2- PROJENĠN ADI:
“Doğal Toros Sedirlerinde (Cedrus libani A. Rich.) Büyüme Dinamikleri, Karbon Alımı ve Su
Kullanımı”
Proje Numarası: 19.6306/2012-2015
Proje Yürütücüsü: Melahat ġAHĠN
AraĢtırmacılar: Dr. NeĢat ERKAN, Aylin SÖKÜCÜ, Dr. Akkın SEMERCĠ, Ali Cem AYDIN,
Abdurrahman ÇOBANOĞLU
BaĢmühendisliği: Orman Ekolojisi ve Toprak AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: AraĢtırma çalıĢmasında; sedirin geliĢmesinde etkili fizyolojik ve ekolojik
koĢullar değerlendirilerek; Doğal Toros sedirlerinde; büyüme dinamikleri, karbon alımı ve su
kullanımı bakımından iklim değiĢikliğine uyum kapasitelerinin ortaya konulması amaçlanmıĢtır.
Projenin Uygulama Yerleri: ÇalıĢma, sedirin en önemli doğal yayılıĢ alanlarından birisi olan
Antalya-Elmalı Sedir AraĢtırma Ormanında Üst orman sınırında (1900-2000m), orta zon (16001700 m) ve alt (1200-1300 m) yükselti zonlarında kurulan üç deneme alanında yürütülmektedir.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu:
Yapılan iĢler: Elmalı Sedir AraĢtırma Ormanında; üst (1900-2000m), orta (1600-1700 m) ve alt
(1200-1300 m) yükselti basamaklarında kurulan üç deneme alanında, dendrometri, ksilem akıĢ,
iklim parametrelerini ve toprak sıcaklığı ölçmelerine devam edilmiĢtir.
Uygulanan Yöntemler:
AraĢtırma çalıĢmasında 3 yıl boyunca sürekli olarak ölçülecek olan yağıĢ, sıcaklık, nispi hava
nemi, ağaç gövde sıcaklığı toprak nemi ve sıcaklığı gibi iklim parametreleri otomatik ve portatif
meteoroloji istasyonları ile sürekli olarak (saatlik) elektronik sensorlar yardımıyla ölçülerek
otomatik olarak (data logger) kayıt yapılmaktadır.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Yapılamayan ĠĢler ve nedenleri: Proje yürütücüsünün Müdürlüğümüzden ve Antalya‟dan
ayrılması nedeni ile 2014 yılı ölçmeleri tamamlanamamıĢtır. 2014 yılı Eylül ayında yapılan
Olağanüstü Teknik Kurulda projenin programdan çıkartılması kararlaĢtırılmıĢtır.
Öneriler:
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: -
Teknik Kurul Kararı :
3.4- 4. ARAġTIRMA ĠHTĠSAS GRUBU (ĠġLETME) PROJELERĠ
3.4.1- PROJENĠN ADI:
“Güney Anadolu Bölgesindeki Kızılçam (Pinus brutia Ten.) Kültür Ormanlarında Değişik
Silvikültürel Uygulamalara Göre Artım ve Büyüme İlişkileri ile Değer Gelişiminin
Araştırılması”
Proje Numarası: 19.3203 /1982-2017
Proje Yürütücüsü: Dr. NeĢat ERKAN
AraĢtırmacı (1ar) : Ali Cem AYDIN, Prof. Dr. Ünal ELER
BaĢmühendisliği: Orman Amenajmanı ve Hasılat AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı Projenin amacı kızılçam kültür ormanlarında değiĢik derecelerde yapılan bakım
kesimlerinin, ortalama tek ağaç ve meĢcere ölçü değerleri ile ağaç kalitesi üzerine etkilerini ortaya
koymaktır.
Projenin Uygulama Yerleri: KaĢ – Kasaba Tekircik ve Eğirdir ĠĢletmesi - AĢağı Narlı
Ağaçlandırma Alanı
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Deneme sahalarında gözlem ve koruma faaliyetleri yapılmıĢtır. AĢağı
Gökdere deneme alanında HES hattı geçirilmesi sırasında deneme alanlarının etkilenme durumu
rapor olarak düzenlenerek Isparta OBM ye yazılmıĢtır.
Yapılan ĠĢler: Deneme sahalarında gözlem ve koruma faaliyetleri yapılmıĢtır.
Uygulanan Yöntemler: Tekircik Ağaçlandırma Alanında üç blokta toplam 24 parselde, AĢağı
Narlı deneme alanında ise iki blokta toplam 12 parselde yürütülmektedir. Denemede mutedil, ve
Ģiddetli aralamaların kontrole göre hacım ve hacım elemanlarındaki değiĢim ölçülmeye
çalıĢılmaktadır.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Projenin ilk beĢ yıllık ölçmeleri 1990 yılında
yapılarak değerlendirilmiĢ, sonuçları Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Teknik Bülten
No 5 olarak yayınlanmıĢtır. Elde edilen sonuçlara göre aralamanın yapıldığı parsellerde ortalama
çap büyümesinin daha fazla olduğu ancak bu parsellerdeki göğüs yüzeyinin beĢ yılın sonunda
kontrol parsellerine ulaĢamadığı anlaĢılmıĢtır. Ayrıca 2000 ve 2010 yıllarına ait ölçmeler de
yapılmıĢ olup değerlendirmesi henüz tamamlanamamıĢtır.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yoktur
Öneriler: Yoktur
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Deneme sahalarında gözlem ve incelemelere devam edilecektir.
Teknik Kurul Kararı :
3.4.2- PROJENĠN ADI:
“Sedir (Cedrus libani A. Richard.) Dikimlerinde Aralık-Mesafenin Büyüme Üzerine
Etkilerinin Araştırılması”
Proje Numarası: 19.3219/2003 – 2022
Proje Yürütücüsü: Dr. NeĢat ERKAN
AraĢtırmacı (lar) : Ali Cem AYDIN, Abdulkadir YILDIZBAKAN
BaĢmühendisliği: Orman Amenajmanı ve Hasılat AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Projenin amacı; ülkemizde yapılmakta olan ağaçlandırma çalıĢmalarına esas
olmak üzere, kullanacak aralık mesafeyi, elde edilecek ürünün kalitesi ve kantitesi bakımından
daha isabetli tespit etmektir.
Projenin Uygulama Yerleri: Burdur-Bucak-Ürkütlü Mevkii, Antalya Korkuteli-Yelten Mevkii
ve Mersin-Silifke-Değirmendere ĠĢletme ġefliği-Topraktepe Mevkii
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Deneme sahalarında gözlem, koruma ve 2013 yılı vejetasyon sonu
ölçümleri yapılmıĢtır.
Yapılan ĠĢler: Deneme sahalarında gözlemler ve 2013 yılı vejetasyon sonu çap ve boy ölçümleri
yapılmıĢtır.
Uygulanan Yöntemler: Projede aralık mesafenin büyüme parametreleri ile gövde kalitesi üzerine
olan etkisini incelemeye yönelik olarak ve Nelder deneme desenini kullanarak 0,90 m ile 4,05 m
arasında değiĢen 17 adet kare dikim aralık mesafesi denenmektedir.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Yoktur
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yoktur
Öneriler: Yoktur
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Deneme sahalarında gözlem, koruma ve ölçüm faaliyetleri
yapılacaktır.
Teknik Kurul Kararı :
3.4.3- PROJENĠN ADI:
“Kızılçam(Pinus brutia Ten.) İle Yapılacak Endüstriyel Plantasyonlara Esas Olmak Üzere
Aralık-Mesafenin Büyüme Üzerine Etkilerinin Tespiti”
Proje Numarası: 19.3220 /2005-2024
Proje Yürütücüsü: Dr. NeĢat ERKAN
AraĢtırmacı (lar) : A. Cem AYDIN
BaĢmühendisliği: Orman Amenajmanı ve Hasılat AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Ülkemizde yürütülmekte olan ağaçlandırma çalıĢmaları ve bu konuda yatırım
yapacak özel sektörün endüstriyel plantasyonlarına esas olmak üzere kullanılacak aralık mesafeyi,
hektarda en yüksek artım ve en yüksek kaliteyi kriterlerine göre belirlenmektir.
Projenin Uygulama Yerleri: Proje, Antalya-Asar Mevkii, Antalya-Nebiler Mevkii ve AntalyaDuacılar Mevkii olmak üzere üç yerde uygulanmaktadır.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Deneme sahalarında gözlem, koruma ve 2013 yılı vejetasyon sonu
ölçümleri yapılmıĢtır.
Yapılan ĠĢler: Deneme sahalarında gözlem, koruma ve 2013 yılı vejetasyon sonu ölçümleri
yapılmıĢtır.
Uygulanan Yöntemler: Projede NELDER deneme deseni uygulanmıĢtır. Deneme deseni 5
derecelik açılarla 72 ıĢından ve 18 çemberden oluĢmuĢtur. En içte ve en dıĢta bulunacak iki sıra
tecrit sırası olarak ayrılmıĢ, diğer 16 sıra değerlendirmeye esas olacaktır. AraĢtırmada iĢlem olarak
aralık mesafe alınmıĢ olup, 1.42 m ile 4.99 m aralığında tedrici olarak değiĢen 16 adet aralıkmesafe denenmiĢtir.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Arazi deneme alanlarında gözlem ve kontroller
sürdürülmüĢ, deneme alanında 5. yaĢ boy ölçmeleri yapılarak değerlendirilmiĢtir. Elde edilen
sonuçlara göre 5. yıl sonunda, kapalılığın oluĢtuğu iç çemberlerde boy geliĢiminin dıĢ çemberlere
göre daha iyi olduğu ortaya çıkmıĢtır.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yoktur
Öneriler: Yoktur.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Deneme alanlarında bakım, gözlem ve koruma çalıĢmaları devam
edecektir. 2015 yılı vejetasyon mevsimi baĢlamadan önce, 2014 yılı vejetasyon sonu çap, boy ve
diğer gerekli ölçmeler yapılacaktır.
Teknik Kurul Kararı :
3.4.4- PROJENĠN ADI:
“Batı Akdeniz Bölgesi Karaçam (Pinus nigra Arnold. pallasiana) Ağaçlandırmalarında AralıkMesafenin Büyüme Üzerine Etkileri”
Proje Numarası: 19.3221 /2010-2029
Proje Yürütücüsü: Ali Cem AYDIN
AraĢtırmacı (1ar) : Dr. NeĢat ERKAN, Ayhan SERTTAġ, Mustafa ÜLKÜDÜR
BaĢmühendisliği: Orman Amenajmanı ve Hasılat AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ : Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Ülkemizde ağaçlandırma çalıĢmalarını yürütmekte olan AGM ve kısmen bu tür
çalıĢmalarda bulunan OGM‟nin karaçam plantasyonlarında kullanacağı hektarda en yüksek
artımın sağlanabileceği aralık-mesafeyi tespit etmek.
Projenin Uygulama Yerleri: Burdur Aziziye, Antalya - Korkuteli Hacıbekar ve Denizli – Çameli
- Değne iĢletmesi
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Denizli Çameli sınırları içerisinde bulunan deneme sahasında toprak
iĢleme, arazi hazırlığı yapılmıĢtır. Diğer sahalar ise kontrol edilmiĢtir.
Yapılan ĠĢler: Denizli Çamelinde tespit edilmiĢ sahada toprak iĢleme iĢleri yapılmıĢtır.
Uygulanan Yöntemler: Projede NELDER deneme deseni uygulanmıĢtır. Deneme deseni 5
derecelik açılarla 72 ıĢından ve 18 çemberden oluĢmaktadır. En içte ve en dıĢta bulunacak iki sıra
tecrit sırası olarak ayrılmıĢ, diğer 16 sıra değerlendirmeye esas olacaktır. AraĢtırmada iĢlem olarak
aralık mesafe alınmıĢ olup, 1.42 m ile 4.99 m aralığında tedrici olarak değiĢen 16 adet aralıkmesafe denenecektir.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Yoktur.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yoktur
Öneriler:
Tayin nedeniyle kurumumuzdan ayrılan Mustafa ÜLKÜDÜR‟ün proje
araĢtırmacılığından çıkartılması.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Çameli iĢletmesinde arazi hazırlığı yapılan sahada fidan aplikasyon
ve dikim iĢleri yapılacaktır, diğer deneme sahalarında gözlem ve incelemelere devam edilecek,
gerekli durumlarda bakım ve tamamlama yapılacaktır.
Teknik Kurul Kararı :
3.4.5- PROJENĠN ADI:
“Olimpos - Beydağları Sahil Milli Parkının Rekreasyonel Olarak Ekonomik Değeri”
Proje Numarası: 19.5309 /2013-2015
Proje Yürütücüsü: Erdoğan UZUN
AraĢtırmacı (1ar) : Doç. Dr. Sultan BEKĠROĞLU, Uğur TORUNOĞLU
BaĢmühendisliği: Orman ĠĢletmeciliği ve Ekonomisi AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Bu çalıĢma sonucunda;

Kemer Beydağları Sahil Milli Park Müdürlüğü görev alanı içerisinde bulunan ve
günübirlik rekreasyon etkinliğine tahsis edilen dört adet Günübirlik Kullanım Alanı (GKA)‟nın
rekreasyonel ekonomik değeri belirlenecek,

Ziyaretçilerin rekreasyonel alanlara yaptıkları ziyaret sayısı ve ziyaret için kullanılan
maliyetler (seyahat maliyeti) ile sosyoekonomik özellikleri arasındaki iliĢkiler ortaya konulacak,

Ziyaretçilerin rekreasyonel alanları için ödemeye istekli olduğu tutar ile sosyoekonomik
özellikleri arasındaki iliĢkiler ortaya konulacak ve

GKA‟larında, günübirlik dinlenmeden farklı bir kullanım söz konusu ise bu kullanıma ait
ekonomik değer de belirlenecektir.
Projenin Uygulama Yerleri: Olimpos Beydağları Sahil Milli Park Müdürlüğü sınırları
içerisindeki Topçam, Küçük Çaltıcak, Büyük Çaltıcak ve Kargıcak olmak üzere dört adet GKA‟ı
çalıĢmanın uygulama yerleridir.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Kemer Beydağları Milli Park alanı içerisinde bulunan Topçam,
Büyük Çaltıcak, Küçük Çaltıcak ve Kargıcak isimli dört adet GKA‟ına gelen ziyaretçilerin
demografik yapıları ve beklentilerinin öngörüsü temelinde anket yöntemiyle, 271 adet veri
toplanmıĢtır.
Elde edilen veriler kullanılarak 22-24 Ekim 2014 tarihler arasında Süleyman Demirel
Üniversitesi‟nde gerçekleĢmiĢ olan “II. Ulusal Akdeniz Çevre ve Orman Sempozyumu„‟na bildiri
ile katkı sağlanmıĢtır.
Yapılan ĠĢler: Projenin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere Topçam, Küçük Çaltıcak, Büyük
Çaltıcak ve Kargıcak isimli dört adet GKA‟ına gelen ziyaretçiler ile anket yöntemiyle, 271 adet
verileri toplanmıĢtır.
Uygulanan Yöntemler: Projenin değerlendirilmesinde kullanılacak olan verilerin toplanmasında
GKA‟na gelen ziyaretçilerle yüz yüze anket yöntemi kullanılmıĢtır. Ayrıca bilimsel çalıĢmalar,
söz konusu GKA‟nın tanıtım dosyaları, bu alanlarla ilgili diğer kurum ve kuruluĢ kayıtları da
değerlendirilecektir.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Bu çalıĢmada, Kemer Beydağları Milli Park alanı
içerisinde bulunan ve Antalya il merkezine 5-20 km mesafede olan Topçam, Küçük Çaltıcak,
Büyük Çaltıcak ve Kargıcak isimli dört adet GKA‟ında, ziyaretçilerin duyu organlarıyla GKA‟nın
varlığını nesnel olarak görmek ve hissetmek (algılama) ile ziyaretçilerin GKA‟ından
beklentilerinin öngörüsü temelinde anket yöntemiyle, 271 adet anket ile ölçümleri yapılmıĢtır.
ÇalıĢma bulguları tamamlanmadığı için algılama ve beklenti temelinde, Günübirlik Kullanım
Alanında yapılan ölçümlerin, yargı temelinde değerlendirme yapmanın doğru olmayacağı
düĢüncesiyle değerlendirme yapılamamaktadır.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yoktur.
Öneriler: Projenin değerlendirilmesinde kullanılacak olan yaklaĢık 30 adet anket eksik olduğu
için 2015 yılı Mayıs ayı içerisinde 15 gün süre ile Doğu Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü
Müdürlüğü‟nce proje yürütücüsünün, projenin uygulama yeri olan Antalya iline görevlendirmesi
yapılmalıdır.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Projenin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere Topçam, Küçük
Çaltıcak, Büyük Çaltıcak ve Kargıcak isimli dört adet Günübirlik Kullanım Alanları (GKA)‟ına
gelen ziyaretçiler ile anket yöntemiyle, yaklaĢık 30 adet veri toplanacaktır.
Anket yöntemiyle elde edilen veriler istatistiksel olarak değerlendirilip ve kaynakçada verilen
diğer çalıĢmalarla kıyaslanarak teknik bülten hazırlanacaktır.
Teknik Kurul Kararı :
3.4.6- PROJENĠN ADI:
“Toros Sediri (Cedrus Libani A. Richard)’nde Biyokütle Araştırmaları”
Proje Numarası: 19.3222 /2013-2016
Proje Yürütücüsü: Ali Cem AYDIN
AraĢtırmacı (lar) : Yoktur.
BaĢmühendisliği: Orman Amenajmanı ve Hasılat AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ : Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı : Bu projede sedir meĢcerelerinin regresyon yöntemi kullanarak toprak üstü ve
toprak altı biyokütle tablolarının düzenlenmesi amaçlanmıĢtır.
Projenin Uygulama Yerleri : Proje sedir meĢcerelerinin doğal yayılıĢ alanları içerisindeki saf
sedir meĢcerelerinde gerçekleĢtirilecektir.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu : Örnek ağaç ve meĢcere ölçümleri ile laboratuvar analizlerine devam
edilmiĢtir.
Yapılan ĠĢler : Deneme sahalarında örnek ağaç seçimleri yapılmaya baĢlanmıĢ, alınan biyokütle
alt örneklerinin laboratuvarda ölçüm faaliyetleri yapılmıĢtır. Ayrıca örnek ağaçlara ait deneme
alanları ölçülerek veri karnelerine iĢlenmiĢtir.
Uygulanan Yöntemler : Kesilecek örnek ağaçlardan elde edilecek biyokütle miktar ve oranları,
saf sedir meĢcerelerine regresyon yöntemi ile uygulanacaktır.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler : Yoktur
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri : Yoktur
Öneriler : Yoktur
2015 Yılı ÇalıĢma Programı : Toprak üstü ve toprak altı örnek ağaçları ile deneme alanlarının
alınmasına ve laboratuvar çalıĢmalarına devam edilecektir.
Teknik Kurul Kararı :
3.4.7- PROJENĠN ADI :
“Batı Akdeniz Bölgesi Orman İşletme Şeflerinin İş Yükü Analizi”
Proje Numarası: 19.7712 / 2014-2017
Proje Yürütücüsü: Dr. Ersin YILMAZ
AraĢtırmacı (1ar) : K. Hale GÜLER, Dr. Süleyman ALKAN
BaĢmühendisliği: Orman ĠĢletmeciliği ve Ekonomi AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Batı Akdeniz Bölgesinde Orman ĠĢletme ġeflerinin iĢ yükü analizini yapmak,
yapılacak çalıĢma sonucunda karar vericilere yeni yapılacak düzenlemelerde ıĢık tutmaktır.
Projenin Uygulama Yerleri: Proje Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğünün
çalıĢma alanı olan Batı Akdeniz bölgesindeki iĢletme Ģefliklerini kapsamaktadır.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu:
Yapılan ĠĢler: ÇalıĢma alanı içinde kalan iĢletme Ģefliklerinin listeleri konusunda ön çalıĢmalar
yapılmıĢtır. Ardından belirlenen iĢletme Ģefliklerinde olası iĢ konularının neler olduğunun
belirlenmesine yönelik iĢ dökümleri listelenmiĢtir. Nihayet deneme mahiyetinde soru formları
üzerinde çalıĢılmıĢtır.
Uygulanan Yöntemler: Henüz araĢtırmanın uygulanmasına yönelik bir yöntem uygulanmamıĢtır.
Ancak önümüzdeki dönemde iĢ yükü analizinin gerçekleĢtirilmesi yönünde teknikler ve
tanımlayıcı istatistikler (sayı ya da frekanslar, yüzdeler, aritmetik ortalama, değiĢim aralığı,
standart sapma) kullanılacaktır. Verilerin normal dağılım gösterip göstermediği irdelendikten
sonra uygun istatistik analiz yöntemlerinden yararlanılacaktır. Bu kapsamda korelasyon analizi,
tek yönlü varyans analizi, khi kare, Kruskall Wallis H testi gibi testlerin kullanılma imkanları
araĢtırılacaktır.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Henüz veri toplanmadığı ve veri analizi yapılmadığı
için elde edilen bulgu yoktur.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yoktur.
Öneriler: Proje ekibine Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmacılarından Mehmet ERPOLAT‟ın katılması uygun olacaktır.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Veri toplamasına baĢlanacaktır. Bu kapsamda öncelikle veri
toplamada kullanılacak veri ve bilgi toplama formlarına son hali verilecektir. Ardından çalıĢılacak
iĢletme Ģefliklerinde gurup toplantılarının yapılmasına ve veri toplama araçlarının doldurtulmasına
baĢlanacaktır.
Teknik Kurul Kararı:
3.4.8- PROJENĠN ADI :
“Makilik Alanların Vejetasyon Özelliklerinin ve Mekânsal Dağılımlarının Uzaktan Algılama ve
Coğrafi Bilgi Sistemleri Kullanılarak Belirlenmesi: Döşemealtı, Düzlerçamı ve Asar Örneği”
Projenin Numarası : 19.3801/2014-2017
Proje Yürütücüsü: Dr. Mehmet Ali BAġARAN
AraĢtırmacılar: Yrd. Doç. Dr. Muhittin ĠNAN, Dr. Saime BAġARAN, Uğur Melih ALKAN,
Mustafa ÜLKÜDÜR, Hüseyin YURTSEVEN
BaĢmühendisliği :Orman Amenajmanı ve Hasılat AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı : Düzlerçamı, Asar ve DöĢemealtı orman iĢletme Ģeflikleri sınırları içerisinde yer
alan ve barındırdığı tür çeĢitliliği yeterince bilinemeyen makilik alanların, sınır ve yapısal
nitelikleri (tür çeĢitliliği, karıĢım oranları, örtme derecesi) ile mekânsal dağılımlarının uzaktan
algılama ve coğrafi bilgi sistemleri yardımıyla tahmin edilmesi. Orman amenajman planının
uygulamasını yapan teknik elemanların makilik alanlarda yapacakları uygulamalarda maki türlerin
hassasiyetlerine uygun sağlıklı ve pratik arazi verileri ile kararlar alabilecekleri metotlar
geliĢtirmek.
Projenin Uygulama Yerleri: ÇalıĢma, Antalya Orman ĠĢletme Müdürlüğü sınırları içerisinde yer
alan ve makinin en çok bulunduğu Düzlerçamı, DöĢemealtı ve Asar orman iĢletme Ģefliği sınırları
içerisindeki makilik alanlarda gerçekleĢtirilecektir. ÇalıĢma alanının toplamı 93325 ha olup,
sahadaki makilik alanlar toplam alanın %37‟sine karĢılık gelmekte olan bu alan yaklaĢık 34666 ha
büyüklüğündedir.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu :
Yapılan ĠĢler :
Uygulanan Yöntemler:
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler:
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri:
Öneriler:
2015 Yılı ÇalıĢma Programı:
Teknik Kurul Kararı :
3.5.-5. ARAġTIRMA ĠHTĠSAS GRUBU (KORUMA) PROJELERĠ
3.5.1- PROJENĠN ADI:
“Orman Yangın Davranışlarının Araştırılması (Antalya İli Örneği)”
Proje Numarası: 19.4003/2012-2015
Proje Yürütücüsü: Dr. Cumhur GÜNGÖROĞLU
AraĢtırmacı (1ar) : Ayhan SERTTAġ, CoĢkun Okan GÜNEY, Abdullah SARI, ġeref ÖZER,
Seyit SAYIN, Orhan AKSOY, Necip DUMAN, Mustafa SONGÜR
BaĢmühendisliği: Orman Yangınları AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Orman yangın davranıĢlarının modellenmesine yönelik olarak Antalya OBM
örneğinde çıkan orman yangın davranıĢlarının takip ve kayıt altına alınması
Projenin Uygulama Yerleri: Antalya Orman Bölge Müdürlüğü
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: 2014 yılı yangın sezonunda proje amaçlarına uygun çalıĢmayı
sağlayacak, havadan çekim yapılmıĢ bir kaç yangın bulunmaktadır. Bu yangınlara ait kamera
görüntüleri temin edilmiĢtir.
Yapılan ĠĢler: Adrasan yangını, yangın sonrası incelenmiĢtir.
Uygulanan Yöntemler: gözlem ve kayıt altına alma
EIde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: yoktur
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yangınların yerden gözlem ve kayıt altına alınmasında bazı
aksaklıklar bulunmaktadır.
Öneriler: Helikopterden çekilen termal kamera görüntülerinin analizinin yapılmasını sağlayacak
görüntü iĢleme tekniklerinin araĢtırılarak, analizlerin harita üzerine aktarılması
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Havadan ve yerden gözlem ve kayıtlara devam edilerek, yangın
yayılıĢının analizini sağlayacak çalıĢmaların yürütülmesi.
Teknik Kurul Kararı :
3.5.2- PROJENĠN ADI:
“Akdeniz Tipi Ormanlık ve Makilik Alanlarda Yanıcı Madde Yükünün Tahmin Edilmesi”
Proje Numarası: 19.4004/2012-2014
Proje Yürütücüsü: Dr. Cumhur GÜNGÖROĞLU
AraĢtırmacı (1ar) : Ayhan SERTTAġ, CoĢkun Okan GÜNEY, Abdullah SARI, ġeref ÖZER,
Dilek URSAVAġ, Tolga YILMAZ, Tuğrul ġAHĠN, Mustafa SONGÜR
BaĢmühendisliği: Orman Yangınları AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Akdeniz tipi ormanlık ve makilik alanlarda yanıcı madde yükü miktarının
yangın davranıĢlarının modellenmesine yönelik tahmin edilmesi
Projenin Uygulama Yerleri: Antalya Orman Bölge Müdürlüğü
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: YaklaĢık 30 günlük arazi çalıĢması yapılmıĢtır.
Yapılan ĠĢler: Projede öngörülen toplam 350 örnek alan çalıĢmasından bu dönemde yaklaĢık 52
adet kızılçam ve 27 adet maki örneklemesi gerçekleĢtirilmiĢtir.
Uygulanan Yöntemler: Yanıcı madde yüklerinin seçilen rasgele alanlardan alınma
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: yoktur
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Örnek alanlarda yapılan iĢlerin (tepe yanıcı maddelerinin
temini, tepe çapı, boy, tepe altı, ölü örtü ve diri örtü, vb.) yoğunluğundan dolayı arazi iĢleri
yoğundur.
Öneriler: ġimdiye kadar alınmıĢ olan mevcut örnek büyüklüğünün yeterli görülerek,
değerlendirmelere baĢlanılması.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Yanıcı madde özelliklerinin tüm alan için haritalanabilmesi için
uzaktan algılama çalıĢmalarının yapılması ve örnek alan bilgilerinden yola çıkılarak, yanıcı
modellerinin değerlendirilmesi.
Teknik Kurul Kararı :
3.5.3- PROJENĠN ADI:
“Ay’ın Değişik Evrelerinde Kesilen Kızılçam Emvallerinin, Böcek, Fungus Kolonizasyonu İle
Odun Dayanıklılığı Bakımından Belirlenmesi”
Proje Numarası: 19.4404 /2013-2017
Proje Yürütücüsü: Ayhan SERTTAġ
AraĢtırmacı (lar) : Prof. Dr. Mustafa AVCI, Yrd. Doç. Dr. Bilgin GÜLLER, Mustafa ÖZÇELĠK,
Adnan GÜLLER, Abdurrahman ÇOBANOĞLU, Halil SARIBAġAK, Funda OSKAY
BaĢmühendisliği: Orman Koruma, Yaban Hayatı ve Korunan Alanlar AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Bu çalıĢmada, Ay‟ın farklı evrelerinde kesilen ağaçlardan elde edilen, iĢlenmiĢ
ve iĢlenmemiĢ olan orman emvallerine arız olan ve ekonomik kayıplara neden olan böcek ve
mantar zararları, orman emvallerinin fiziksel, mekanik ve nem gibi bazı özellikleri ile Ay‟ın
evreleri arasında bir iliĢkinin olup olmadığının ortaya konulması amaçlanmıĢtır.
Projenin Uygulama Yerleri: Antalya Orman Bölge Müdürlüğü, Korkuteli Orman ĠĢletme
Müdürlüğü sınırları içerisinde kalan Lütfi Büyükyıldırım Bük AraĢtırma Ormanında ve Süleyman
Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi laboratuvarlarında uygulanacaktır.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Projenin iĢ programına göre 2014 yılında Ay' ın evrelerine göre
ağaçların kesimlerinin yapılması planlanmıĢtır. Bu amaçla Lütfi Büyükyıldırım Bük AraĢtırma
ormanında önceden belirlenen kesilecek ağaçlardan mart-nisan aylarında her ay evresinde artım
burguları ile artım kalemleri alınmıĢtır. Artım kalemlerinin nem miktarları hassas terazi ile
tartılmıĢtır. Daha sonra artım kalemleri 103 C°‟celik fırında 8 saat kurutma iĢlemine tabi
tutulmuĢlardır. Böylece artım kalemlerinde ki nem miktarları tespit edilmiĢtir. Örnekler SDÜ
Orman Fakültesinden Doç. Dr. Bilgin Güller‟ e teslim edilmiĢtir. Nisan-mayıs aylarında dört farklı
ay evresinde ve her evrede 5 ağaç olmak üzere toplam 20 ağaç kesilmiĢtir. Kesilen ağaçlardan
kesitler alınarak SDÜ Orman Fakültesinde Doktora Öğrencisi olan ve projenin mantar kısmını
yürütecek olan Funda Oskay‟ a teslim edilmiĢtir. Kesilen ağaçlardan istenilen boylarda tomruklar
kestirilmiĢ ve metal plakalarla kodlanmıĢlardır. Bir ay açıkta bekletilen tomruklar daha sonra üstü
kapalı bir eski barakaya taĢınmıĢlardır. Tomrukların bir kısmı hızarda kestirilerek lata haline
getirilmiĢ bunlarda kodlanmıĢ dik olarak bir süre bekletildikten sonra hazırlanan metal raflara
kaldırılmıĢtır. Baraka içine alınan tomrukların alt kısımlarına böcek öğüntüsü olduğunda kolay
görünmesi için siyah renkte kullanılmıĢ röntgen filmleri konulmuĢtur. Odun zararlılarının tespiti
için saçtan yaptırılan silindirlerin içerisine örneklerin konulmasına devam edilmiĢtir.
Projenin 2014 yılı çalıĢma programı kapsamında 2013 yılı kasım-aralık ayında kesilen ve gözlem
binasında bekletilen tomruklardan, altı ayda bir alınması gereken 2 cm enindeki kesitler motorlu
testere ile kesilerek alınmıĢtır.
Projenin 2014 yılı çalıĢma programı kapsamında, 2013 yılı kasım-aralık ayında kesilen ve gözlem
binasında lata olarak bekletilen emvallerden altı ayda bir yapılacak çalıĢmalar için Rezistograf adı
verilen cihaz ile latalar üzerinde amplitute (genlik) değerleri ölçümü yapılmıĢtır. Bu cihaz ile
latalar üzerinde delikler açılmıĢ bunlarla ilgili değerler alınmıĢtır.
2014 yılının Aralık ayı sonunda, altı ayda bir alınması gereken 2 cm enindeki kesitler motorlu
testere ile kesilerek alınacak ayrıca Rezistograf adı verilen cihaz ile latalar üzerinde amplitute
(genlik) değerleri ölçümü yapılacaktır. Gözlemlere devam edilecektir.
Yapılan ĠĢler: Proje kapsamındaki Ay evrelerine göre ağaç kesim iĢleri, tomrukların hazırlanması
ve tomruklardan lataların kestirilmesi iĢleri tamamlanmıĢtır. Altı ayda bir alınacak olan örnek
alımlarının 1. Altı aylık olanları alınmıĢ 2. Altı aylık örnekler aralık ayı sonlarında alınacaktır.
Odun zararlılarının belirlenmesinde kullanılacak olan tuzaklara örneklerin konulması iĢlemine
baĢlanmıĢtır. Aylık olarak gözlemlere devam edilmektedir.
Uygulanan Yöntemler: Orman emvallerinin kesimleri iki ayrı dönemde yapılmıĢtır. Kesim
dönemleri yaz ve kıĢ kesimi Ģeklinde olmuĢtur. Kesimler kasım-aralık aylarında ve nisan-mayıs
aylarında ay takvimi dikkate alınarak yapılmıĢtır. Kesimler Ay‟ın dört evresinde “yeniay, ilk
dördün, dolunay, son dördün” yapılmıĢtır. Her evrede beĢ (5) ağaç olmak üzere toplam kırk (40)
ağaç kesilmiĢtir.
Uygulama açısından göğüs yüzeyi çapı 35 cm‟den büyük olan ağaçlar kesilmiĢ, kesilen ağaçlardan
1 m uzunluğunda tomruklar elde edilmiĢtir. Elde edilen tomruklar doğal ortamda 1 ay
bekletildikten sonra tomrukların bir kısmından farklı ebatlarda latalar elde edilerek izlemeye
alınmıĢtır. Bunun yanında her ay evresi için 40 veya 50cm uzunluğunda oniki adet tomruk
hazırlanmıĢtır. Hazırlanan tomruklar, özel olarak yaptırılan silindir tuzakların içerisine her ay bir
tane olmak üzere yerleĢtirilmeye devam edilmektedir. Böylece aylık olarak tomruklara giren odun
zararlıları kontrollü olarak tespit edilmeye çalıĢılacaktır.
Aylık olarak tomruklar ve latalar kontrol edilerek böcek giriĢ ve çıkıĢ delikleri takip edilerek
Ay‟ın farklı evrelerinin ve kesim zamanlarının tomruk ve latalar üzerinde böcek zararı açısından
bir etkisinin olup olmadığı ortaya konulmaya çalıĢılacaktır. Bunun yanında tomruklarda meydana
gelecek olan mantarlaĢmalarla ilgili gözlemlere de devam edilecektir.
Ayın farklı evrelerinde kesilen ağaç odunlarında fungal kolonizasyon, (1) fungal kolonizasyon
oranının belirlenmesi ve (2) odunu iĢgal eden bu fungusların teshisi amacı ile gerçekleĢtirilecek
çalıĢmalar kapsamında ortaya konulacaktır.
Orman emvallerinin fiziksel, mekanik ve nem gibi bazı özellikleri de incelenecektir. Bunun için
Fractometer cihazı kullanılacaktır.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: ġu anda herhangi bir bulgu elde edilmemiĢtir.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Proje program doğrultusunda devam etmektedir. 2014 yılında
yapılması planlanan iĢler zamanında yapılmaya çalıĢılmaktadır. Fakat projenin mantar bölümünü
yürüten Dr. Funda Oskay‟ın doktorasını tamamlayarak Çankırı Karatekin Üniversitesi Orman
Fakültesine geri dönmesi nedeni ile mantar konusundaki örnekler üzerindeki çalıĢmalarda bazı
aksamalar olmaktadır.
Öneriler: Adnan GÜLLER‟ in Artvin‟ e tayin olması, Mustafa ÖZÇELĠK‟ in emekli olması ve
Halil SARIBAġAK‟ın projeden çıkmak istemesi nedeniyle bu kiĢilerin projeden çıkarılarak, Uğur
Melih ALKAN ve Abdullah BERAM‟ın (SDÜ Orman Fakültesi ) projeye araĢtırmacı olarak dahil
edilmesi gerekmektedir.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Proje programı doğrultusunda, altı ayda bir örnekler alınacak ve
gözlemlere devam edecektir.
Teknik Kurul Kararı :
3.5.4- PROJENĠN ADI:
“YARDOP Uygulamalarının Yangın Davranışı Özellikleriyle İzlenmesi, Simülasyonu ve
Değerlendirilmesi (Antalya-Yalçıdibi Örneği)”
Proje Numarası: 19.4005/2013-2016
Proje Yürütücüsü: Dr. Cumhur GÜNGÖROĞLU
AraĢtırmacı (1ar) :CoĢkun Okan GÜNEY, Abdullah SARI, RaĢit Fırat TOPAL, Gülten
ÇAMALAN
BaĢmühendisliği: Orman Yangınları AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: YARDOP uygulaması yapılan sahaların yangın davranıĢına bağlı yangın
önleyici özelliklerinin değerlendirilmesi
Projenin Uygulama Yerleri: Yalçıdibi Orman ĠĢletme ġefliği/Manavgat
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Uydu görüntüleri ile arazideki durum incelenmiĢtir.
Yapılan ĠĢler: YARDOP sahası civarında bulunan servi ve keçiboynuzları lokasyonları ve yanıcı
madde miktarı için geliĢme çağları incelenmiĢtir.
Uygulanan Yöntemler: yoktur
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: yoktur
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: yoktur
Öneriler: yoktur
2014 Yılı ÇalıĢma Programı: Uzaktan algılama sınıflandırmalarının tamamlanması, değiĢik
geliĢme çağlarındaki servi ve keçiboynuzlarının yanıcı madde miktarının belirlenmesi.
Teknik Kurul Kararı:
3.5.5- PROJENĠN ADI:
“Elmalı-Finike Ormanlarında Kurtların (Canis Lupus) Habitat Tercihi Ve Üzerlerindeki
Baskının Belirlenmesi”
Proje Numarası: 19.8406/2013-2016
Proje Yürütücüsü: Dr. Halil Ġbrahim YOLCU
AraĢtırmacı (1ar) : Doç. Dr. Aziz ASLAN, Ayhan SERTTAġ, Doç. Dr. Namık Kemal
SÖNMEZ, Hasan UYSAL, Hasan EMĠR, Abdurrahman ÇOBANOĞLU, Halil SARIBAġAK
BaĢmühendisliği: Orman Koruma, Yaban Hayatı ve Korunan Alanlar AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Türün korunması ve devamının sağlanması; ekosistem temelli korumaya katkı
sağlaması; Kurt-insan çatıĢmasında çözüm olanakları ortaya koyması amaçlanmıĢtır.
Projenin Uygulama Yerleri: Antalya ilinin Elmalı ve Finike ilçelerini kapsamaktadır.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: AraĢtırma alanlarının takibi, alet ve ekipmanların temini, yakalama
ve tasmalama süreci.
Yapılan ĠĢler: AraĢtırmada hayvan yakalamak için düĢünülen 3 alan Çığlıkara tabiatı koruma
alanı, Sarıkaya yaban hayatı geliĢtirme alanı ve Çamkuyular Sedir araĢtırma ormanında Ocak
ayından Eylüle kadar fotokapanlar ile izlemeler yapılmıĢ ve Sarıkaya dıĢında diğer iki alanın kurt
aktivitesinin yüksek olduğu görülmüĢtür. AraĢtırmada kullanılacak tüm alet ve ekipmanların
temini sağlanmıĢtır. Eylül ayında yakalama süreci baĢlamıĢ ve aynı anda 2 sahaya toplam 10 adet
Kurt ayak kapanı kurulmuĢtur. Ayrıca 13 adet de fotokapan kurularak Kurt ayak kapanları
izlenmiĢtir.
Uygulanan Yöntemler: Ayak kapanları kurularak yakalama çalıĢmaları yapılmaktadır.
EIde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Çamkuyular Sedir AraĢtırma Ormanında ve
Çığlıkara Tabiatı Koruma Alanında Kurtların yaĢadığı bu alanların kurtlar için doğal yaĢam alanı
olduğu belirlenmiĢtir. Yakalama sürecinde 1 adet kızıl Tilki ve birkaç adette baĢıboĢ köpek
yakalanmıĢtır. Bu hayvanlar tekrar salınmıĢtır.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Öneriler: Yoktur.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Yakalama süreci devam edecek olup yakalanan hayvanlara
takılacak olan tasmalar sayesinde hayvanlar izlemeye alınacaktır.
Teknik Kurul Kararı:
3.5.6- PROJENĠN ADI:
“Uzun ve Kısa Süreli Yangın Geciktiricilerin, Kızılçam Orman Yangınları Üzerine Etkilerinin
Belirlenmesi”
Projenin Numarası: 19.4006/2014-2016
Proje Yürütücüsü: Abdullah SARI
AraĢtırmacı(lar): BaĢmühendisliği: Orman Yangınları AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Bu proje ile yangın geciktiricilerin (kısa ve uzun süreli yangın geciktirici) ve
suyun kızılçam orman yangınları üzerindeki etkilerini tespit ederek, yangın söndürme tekniklerine
katkı sağlanması amaçlanmaktadır. Proje içerik olarak, kızılçam yanıcı madde tiplerinde, retardant
ve su uygulamalarının, yangın yayılma oranı, yanıcı madde tüketimi, alev boyuna bağlı olarak
yangın geciktirme /söndürme baĢarısının ölçülmesini kapsamaktadır.
Projenin Uygulama Yerleri: Yanıcı maddeler, Antalya Orman ĠĢletme Müdürlüğü sahalarından
temin edilecektir. Analizler laboratuvar ve arazi Ģartlarında yapılacaktır.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: 2014 Ocak- Nisan mayıs ayları içerisinde Rüzgâr tünelinin
oluĢturulması, kimyasal maddelerin (retardant ve köpük) temini planlanmıĢtı. Ancak Proje teklifi
2014 Mayıs ayı içerisinde onaylanmıĢtır. Projede bütçesinde yer alan malzeme ve ekipman
taleplerinin gerçekleĢtirilmesi için bütçe tahsisine yönelik OGM‟ ye gerekli yazılar yazılmıĢ olup,
bütçe onayı Ekim ayı içerisinde gelmiĢtir. Malzeme alımlarına baĢlanmıĢtır.
Yapılan ĠĢler: Projede kullanılacak malzemelerin(rüzgar tüneli, sensörler, kimyasallar) alım
iĢlemlerine baĢlandı ve alımlar devam etmektedir.
Uygunlanan Yöntemler: Arazide kızılçam ağaçlarından ibreler ve dallardan (0-0,3 cm, 0,3-0,6 ve
0,6-1cm kalınlığında ince dallar) oluĢan yanıcı örnekleri toplanacaktır. Açık alanda ve rüzgâr
tünelinde (laboratuvarda) 3 metre uzunluğunda, 1 metre geniĢliğinde yakıt yatağı oluĢturularak,
yatağın son 1 metresi, 0, 5 metrelik iki eĢit parçaya ayrılacaktır. Araziden toplanan kızılçam yanıcı
örnekleri, bu alanlara eĢit olarak yerleĢtirilerektir. Ġlk 0,5 metreye hiçbir uygulama yapılmayacak,
ikinci 0,5 metrelik bölüme retardant ve su uygulamaları yapılarak, (her bir yakıt türü için ayrı ayrı)
bu kısımlardaki yangın yayılma oranları, yanıcı madde tüketim miktarları ve alev boyları
ölçülerek, yangınlar üzerindeki etkileri belirlenmeye çalıĢılacaktır
Elde edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: ġu anda herhangi bir bulgu elde edilmemiĢtir.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Proje iĢ planında Ocak – Haziran 2014 içerisinde kimyasalların
temini ve Nisan-Haziran 2014 arasında açık alan yakma deneyleri öngörülmüĢtü. Ancak bütçe
Ekim ayı içerisinde onaylanmasından dolayı, malzeme alımları geciktiği için planlanan açık alan
yakma deneyleri yapılamamıĢtır.
Öneriler:
2015 yılı ÇalıĢma Programı: 2014 yılında gerçekleĢtirilemeyen açık alan yakma
deneyleri(Mayıs-Eylül) ve 2015 yılı iĢ programı doğrultusunda açık alan ve laboratuvar yakma
deneyleri yapılacaktır.
Teknik Kurul Kararı:
3.6- 6. ARAġTIRMA ĠHTĠSAS GRUBU (ORMAN ÜRÜNLERĠ) PROJELERĠ
3.6.1- PROJENĠN ADI:
“Manavgat Yöresindeki Doğal Menengiç (Pistacia terebinthus L. subsp. Palaestina Boiss.)
Alanlarında Verimli Antepfıstığı Elde Edebilme Koşullarının Belirlenmesi”
Proje Numarası: 19.1104/2006-2012-2016
Proje Yürütücüsü: Sadettin GÜLER
AraĢtırmacı (lar): Esra ALIM, Dilek TAġGIN
BaĢmühendisliği: Tohum, Ağaçlandırma ve Ağaç Islahı AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Manavgat‟ta, antepfıstığı aĢılanan menengiçlerden dolu meyve elde edebilme
koĢullarını belirlenmektir.
Projenin Uygulama Yerleri: Proje, Manavgat yöresinde bulunan doğal menengiç alanlarını
kapsamaktadır. Uygulama yeri, Manavgat-Değirmenli köyünde bulunan doğal menengiç
alanlarıdır.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Deneme sahasında yıl boyunca gözlem ve incelemeler
sürdürülmüĢtür.
Yapılan ĠĢler: Sahanın genel durumu ve aĢıların geliĢme durumu ile alanın etrafındaki dikenli
telin durumu bakımından gözlem ve incelemelerde bulunulmuĢtur.
Uygulanan Yöntemler: Yoktur.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Yoktur.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Planlanan iĢlerde bu dönem itibariyle eksiklik
bulunmamaktadır ancak proje takviminde; aĢı kaleminin temin edildiği bölgede yaĢanan sorunlar
(aĢı kalemi miktarının yeterli olmaması ekstrem kuraklık gibi) ve deneme alanının bulunduğu
bölgede yaĢanan otlatma zararı nedeniyle gecikmeler olmuĢtur.
Öneriler: Yoktur.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Deneme sahası için; aĢıların genel durumu, büyüme ve geliĢmesi
ve deneme alanının korunması ile bölgede yapılmakta olan otlatmacılık iliĢkisi bakımından genel
bir değerlendirme raporu hazırlanacak, devamında ise yıl boyunca gözlem ve incelemeler
sürdürülecektir.
Teknik Kurul Kararı:
3.6.2- PROJENĠN ADI:
“Sandal (Arbutus andrachne L.)’ın Meyveli ve/veya Yapraklı Sürgün Üretimini Artırıcı
Tekniklerin Belirlenmesi (Isparta-Sütçüler-Çandır ve Antalya-Serik-Hasgebe Örnekleri)”
Proje Numarası: 19.7708/2008-2015
Proje Yürütücüsü: Sadettin GÜLER
AraĢtırmacı (lar): Kader Hale GÜLER, Mustafa DUMAN, NeĢe CILIZ
BaĢmühendisliği: Odun ve Odun DıĢı Orman Ürünleri AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Sandaldan sürgün üretimini artırmak için uygun tekniklerin belirlenmesidir.
Projenin Uygulama Yerleri: Proje, Isparta ve Antalya Orman Bölge Müdürlükleri görev ve
sorumluluk alanlarını kapsamaktadır. Uygulama yerleri ise Isparta-Sütçüler-Çandır Orman ĠĢletme
ġefliği Düzçalı-Küçüksu mevkii ve Antalya-Serik-Pınargözü Orman ĠĢletme ġefliği Hasgebe köyü
mevkiindeki sandal alanlarıdır.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Deneme sahalarında yıl boyunca gözlem ve incelemeler
sürdürülmüĢtür
Yapılan ĠĢler: Sandal ocaklarının geliĢimi, alanda sandal dıĢındaki maki elemanlarının genel
durumu ve sandal ocaklarını baskılama durumu, alanın etrafındaki dikenli telin durumu
bakımından gözlem ve incelemelerde bulunulmuĢtur.
Uygulanan Yöntemler: Yoktur.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Projenin bu aĢamasında herhangi bir değerlendirme
yapılmamaktadır.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yoktur.
Öneriler:
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Deneme sahalarında yıl boyunca gözlem ve incelemeler
sürdürülecek, vejetasyon mevsimi sonunda projede öngörülen ölçüm ve tartımlar yapılarak, proje
sonuç raporu hazırlanacaktır.
Teknik Kurul Kararı:
3.6.3- PROJENĠN ADI:
“Bazı Otsu Formdaki Odun Dışı Orman Ürünleri (ODOÜ)'nin Envanterine Yönelik Uygun
Örnekleme Yönteminin Belirlenmesi (Antalya-Asar Örneği)”
Proje Numarası: 19.7712 / 2012-2014
Proje Yürütücüsü: Sadettin GÜLER
AraĢtırmacı (1ar) : Dr. Saime BAġARAN, Dr. Mehmet Ali BAġARAN, Dr. Zerrin
KOġDEMĠR, Salih YILMAZ Mustafa ÜLKÜDÜR, Adil YENĠKÖY
BaĢmühendisliği: Odun ve Odun DıĢı Orman Ürünleri AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Ormancılıkta kullanılmakta olan Sistematik Örnekleme ve Uzaktan Algılama
yöntemlerinin Odun DıĢı Orman Ürünleri (ODOÜ)‟nin saha ve servet envanterlerinde
kullanılabilirliğinin ve bu kapsamda en uygun örnekleme yönteminin belirlenmesidir.
Projenin Uygulama Yerleri: Antalya Orman Bölge Müdürlüğü, Antalya Orman ĠĢletme
Müdürlüğü, Asar Orman ĠĢletme ġefliği görev ve sorumluluk alanı içerisinde yer alan, otsu
formdaki Adaçayı türünün doğal yayılıĢ alanı, proje uygulama yeri olarak belirlenmiĢtir.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Projede bitki envanterine yönelik elde edilen verilerin elektronik
ortama aktarılması ve bu verilere yönelik istatistik analizlerin yapılması iĢlemleri
gerçekleĢtirilmiĢtir.
Yapılan ĠĢler: Proje yürütücüsü tarafından, 2013 yılı içerisinde gerçekleĢtirilen arazi
çalıĢmalarında, bütün örnek noktalarda bulunan adaçayı bitkilerinin sayımı, boy-çap ölçümleri ve
ağırlık tartımları sonucunda elde edilen veriler elektronik ortama kaydedilmiĢ, bu verilere yönelik
istatistik analizler SPSS paket programında gerçekleĢtirilmiĢ ve proje sonuç raporunun envanter
tekniklerine yönelik bölümü hazırlanmıĢtır.
Uygulanan Yöntemler: Arazi çalıĢmalarında, sistematik örnekleme yöntemi kullanılmıĢ olup,
verilerin değerlendirilmesinde regresyon, korelasyon ve varyans analizi yöntemleri uygulanmıĢtır.
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Yoktur
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Proje, kapsamı bakımından disiplinler arası bir araĢtırma
niteliğinde olduğundan dolayı, iĢ-zaman analizleri, ekonomik analizler, vejetasyon yapısına
yönelik analizler ile uzaktan algılamaya yönelik değerlendirmeleri yapmak üzere, ilgili
disiplinlerden uzmanlar projede araĢtırmacı olarak yer almıĢlardır. Söz konusu araĢtırmacıların
bugüne kadar geçen süreçte, proje sonuç raporunda kendi uzmanlık alanları ile ilgili olan
bölümleri hazırlamamaları dolayısıyla, proje sonuç raporunun yazımı tamamlanamamıĢtır.
Öneriler: Projede araĢtırmacı olarak yer alan Dr. Saime BAġARAN, Dr. Mehmet Ali
BAġARAN, Dr. Zerrin KOġDEMĠR, Salih YILMAZ, Mustafa ÜLKÜDÜR ve Adil
YENĠKÖY‟ün projeden çıkarılması ve proje sonuç raporunun tamamlanabilmesi için projenin 1
(bir) yıl süreyle uzatılması önerilmektedir.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Proje yürütücüsü tarafından, gerekli arazi ve büro çalıĢmaları
yapılarak, proje sonuç raporunun yazımı tamamlanacaktır.
Teknik Kurul Kararı :
3.6.4- PROJENĠN ADI:
“Antalya’da Doğadan Toplanan Bazı Odun Dışı Orman Ürünlerinin Toplama Zamanı ve
Yükseltiye Göre Uçucu Yağ İçeriğinin Belirlenmesi”
Proje Numarası: 19.7713/2013-2015
Proje Yürütücüsü: Dr. Saime BAġARAN
AraĢtırmacı (lar): Sadettin GÜLER, Hatice DEMĠRBAġ, Ramazan TOKER, Muharrem
GÖLLÜKÇÜ
Bölüm BaĢmühendisliği: Odun ve Odun DıĢı Orman Ürünleri AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Antalya‟da doğadan toplanarak ekonomik olarak faydalanılan değiĢik bitkiler
bulunmaktadır. Planlanan bu araĢtırma çalıĢmasında dört bitki türünü hedefleyen araĢtırma
çalıĢması planlanmaktadır. Bu amaçla projede, Kemer, Serik ve Manavgat yörelerinden
toplanacak Salvia tomentosa Miller (Büyük çiçekli adaçayı), Dorystoechas hastata
Boiss.&Heldr.ex Bentham (Gerçek çalba), Origanum minutiflorum O.Schwarz&P.H.Davis (Tota
kekiği, eĢek kekiği, yayla kekiği) ve Myrtus communis L. (Mersin, murt, hambeles) türlerinin
uçucu yağ bileĢenleri üzerinde toplama zamanı ve yükseltinin etkisinin ortaya konulması
amaçlanmaktadır.
Projenin Uygulama Yerleri: Antalya Kemer-Tahtalı Dağı, Serik-Pınargözü, Manavgat
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu:
Uygulanan Yöntemler:
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler:
Yapılamayan ĠĢler ve Sebepleri:
Öneriler:
2015 Yılı ÇalıĢma Programı:
Teknik Kurul Kararı :
3.6.5- PROJENĠN ADI :
“Bazı Salep Türlerinin Doğal Ortamlarda Çoğaltılması”
Projenin Numarası: 19.7714/2014-2018
Proje Yürütücüsü: Doç.Dr. Ali KAVGACI
AraĢtırmacı(lar): Özge ERGÜLER,Serpil ERKAN, Yrd. Doç. Dr. Ġ. Gökhan DENĠZ
Bölüm BaĢmühendisliği: Odun ve Odun DıĢı Orman Ürünleri AraĢtırmaları
Proje Yürütücüsü KuruluĢ: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
Projenin Amacı: Salep elde edilen bazı orkide türlerinin üretim olanaklarını araĢtırmak ve doğada
yaygınlaĢtırılmasına katkı sağlamak.
Projenin Uygulama Yerleri: -Bük Lütfi Büyükyıldırım AraĢtırma Ormanı, Bucak ve Kemer
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu:
Yapılan ĠĢler: Bu çalıĢma döneminde, belirtilen uygulama yerlerinde toplam 3 adet 100x100
m‟lik çalıĢma alanlarının tespiti yapılmıĢ ve alanlar tel ihata ile çevrelenmiĢtir. Ayrıca çalıĢmada
kullanılacak orkide türlerinin toplanacağı potansiyel alanların tespitine yönelik arazi çalıĢmaları
gerçekleĢtirilmiĢtir.
Uygulanan Yöntemler: ÇalıĢma kapsamında Orchis anatolica Boiss., Barlia robertiana (Loisel.)
Greuter, ve Orchis sancta L. salep türlerinin yumruları ve büyüme dokularını içeren yumru
parçaları proje materyali olarak kullanılacaktır. Belirtilen uygulama alanlarında tesis edilen 3 adet
100x100 m büyüklüğündeki deneme alanlarında her bir tür için, 3 tekerrürlü olarak yumru, yumru
parçaları ile topraklı ve topraksız olarak dikim yapılacaktır. Deneme, „Tesadüf Bloklarında
Faktöriyel Düzen Deneme Desenine‟ göre tesis edilecektir
Elde Edilen Bulgular ve Değerlendirmeler: Proje kapsamında değerlendirme yapmaya yetecek
bulgulara henüz ulaĢılamamıĢtır.
Yapılamayan ĠĢler ve Sebepleri: Yoktur.
Öneriler: Proje kurucu ekibinin enstitü dıĢına tayin olmasından dolayı, proje süresi sonunda süre
uzatma talebi istenmesi mümkündür.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: 2015 yılı içinde üretim materyallerinin toplanması ve temini ile
üretim materyallerinin ekimi ve dikiminin tamamlanması planlanmaktadır.
Teknik Kurul Kararı:
4- DĠĞER ÇALIġMALAR
4.1- DEVAM EDEN DĠĞER ÇALIġMALAR
4.1.1- ARAġTIRMANIN ADI:
“Türkiye’de Mantar Meşesi (Quercus suber Oliv.) Yetiştirilmesi”
AraĢtırmayı Yürüten Kurumlar: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar: Bölüm BaĢmühendisliği: Silvikültür ve Orman Botaniği
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2000-2020
AraĢtırmanın Amacı: Özellikle Akdeniz ve Ege bölgelerinde, yangınların sık olduğu alçak
yükseltilerdeki orman alanlarında, uygun arazilerde kullanılacak mantar meĢesi orijinlerini
saptayarak, mantar meĢesinin ağaçlandırmalarda kullanımını artırmak, birçok kullanım alanı olan
mantarın üretimini geliĢtirerek ülke ekonomisine katkıda bulunmaktır.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri: Antalya Duacılar ve KurĢunlu denenme alanları
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Deneme alanlarında gözlemler yapılmıĢtır.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Deneme alanlarında henüz tohum dökümü baĢlamamıĢ
olduğundan henüz tohum temin edilmemiĢtir. Tohum temin edildiği takdirde tohum özelliklerinin
tespiti çalıĢmalarına baĢlanacaktır.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Programdan çıkarılması yararlı olacaktır.
AraĢtırmanın Yürütücüsü ve AraĢtırmacıları: Erdal ÖRTEL, Dr. Mehmet ÇALIKOĞLU, Halil
SARIBAġAK, Yusuf CENGĠZ
Teknik Kurul Kararı:
4.1.2- ARAġTIRMANIN ADI:
“Alıç Taksonlarının Kültüre Alınması Meyve Kalitelerinin Tespitleri Yarı Kurak Alanlarda
Ağaçlandırma Amaçlı Kullanılması”
AraĢtırmayı Yürüten Kurumlar: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar: Yok
Bölüm BaĢmühendisliği: Silvikültür ve Orman Botaniği AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2007-2020
AraĢtırmanın Amacı: Batı Akdeniz Bölgesinde yayılıĢ gösteren alıç taksonlarını tespit ederek,
yarı kurak ağaçlandırma alanlarında ağaçlandırma olanaklarını ortaya koyarak, yöre halkına ek
gelir olanağı sunarak ormanlardaki baskıyı azaltmak, yaban hayatını geliĢtirmeye yardım etmek.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri: Elmalı-Ovacık‟ta kurulu deneme alanında çalıĢma
yürütülmektedir.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Deneme alanlarında bakım, gözlem ve gerekli ölçmeler yapılmıĢtır.
Bölgemizdeki bulunabilecek taksonların incelenmesine devam edilecektir.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: 2015 Yılı ÇalıĢma Programı: AraĢtırmanın Yürütücüsü ve AraĢtırmacıları: Erdal ÖRTEL, Doç.Dr. Ali KAVGACI, Dr.
Mehmet ÇALIKOĞLU, H. Cemal GÜLTEKĠN, Esra ALIM
Teknik Kurul Kararı:
4.1.3- ARAġTIRMANIN ADI:
“Kasnak Meşesi (Qercus vulcanica Willd)’nin Yapay ve Doğal Gençleştirilmesi Olanaklarının
Araştırılması”
AraĢtırmayı Yürüten Kurumlar: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar: Yok
Bölüm BaĢmühendisliği: Silvikültür ve Botanik
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2009-2020
AraĢtırmanın Amacı: Batı Akdeniz Bölgesinde yayılıĢ gösteren endemik bir türümüz olan
Kasnak meĢesinin yapay ve doğal gençleĢtirme olanaklarının ortaya konularak, bu değerli
türümüzün yaygınlaĢtırılmasına katkıda bulunmaktır.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri: Isparta-Yalvaç-Hisarardı ve Antalya-Elmal-Ovacık
mevkilerinde kurulu deneme alanlarında çalıĢma yürütülmektedir. Isparta-Yalvaç-Hisarardı ve
Antalya-Elmalı-Ovacık mevkilerinde, 1+0 çıplak köklü ve 1+0 tüplü fidanlar kullanılarak deneme
alanları kurulmuĢtur.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Isparta-Yalvaç-Hisarardı ve Antalya-Elmalı-Ovacık deneme
alanlarında bakım ve ölçüm çalıĢmaları yapılmıĢtır.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: 2015 Yılı ÇalıĢma Programı: AraĢtırmanın Yürütücüsü ve AraĢtırmacıları: Erdal ÖRTEL, Doç.Dr. Ali KAVGACI, Dr.
Mehmet ÇALIKOĞLU
Teknik Kurul Kararı:
4.1.4- ARAġTIRMANIN ADI:
“Boz Ardıç (Juniperus excelsa Bieb.) Türünde Farklı Fidan Materyali ve Orijinlerin
Denenmesi”
AraĢtırmayı Yürüten Kurumlar: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar: Yok
Bölüm BaĢmühendisliği: Silvikültür ve Orman Botaniği AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2010-2025
AraĢtırmanın Amacı: Ardıç Türkiye‟nin önemli orman ağacı türlerinden birisidir. Uzun yıllardır
fidan üretiminde sorunlar yaĢanmıĢtır. Günümüzde bu sorun çözülmüĢtür. Bu çalıĢma ile boz ardıç
ile yapılacak ağaçlandırmalarda hangi tip fidan kullanılmasının uygun olacağı, yöremize ait dört
orijin üzerinde denenerek, boz ardıcın yapay gençleĢtirilme çalıĢmalarına katkıda bulunmaktır.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri: Elmalı ve Yalvaç
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Elmalı ve Yalvaç‟ta kurulu deneme alanlarında bakım çalıĢmaları,
gözlem ve ölçümler yapılmıĢtır.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: 2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Deneme alanlarında bakım, gözlem ve ölçümler yapılacaktır.
AraĢtırmanın Yürütücüsü ve AraĢtırmacıları : Erdal ÖRTEL, Doç.Dr. Ali KAVGACI,
Mehmet TÜRKKAN, Dr. Mehmet ÇALIKOĞLU, Abdurrahman ÇOBANOĞLU
Teknik Kurul Kararı:
4.1.5- ARAġTIRMANIN ADI:
“Isparta Aksu Vadisi Kızılçam Ormanlarında Görülen Mantar Zarı (Sphaeropsis sapinea (Fr)
Dyko & Sutton) ile Mücadele Olanakları”
AraĢtırmayı Yürüten Kurumlar: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar: Yok
Bölüm BaĢmühendisliği: Silvikültür ve Orman Botaniği AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2013-2020
AraĢtırmanın Amacı: Batı Akdeniz Bölgesinde yayılıĢ gösteren endemik bir türümüz olan
Kasnak meĢesinin yapay ve doğal gençleĢtirme olanaklarının ortaya konularak, bu değerli
türümüzün yaygınlaĢtırılmasına katkıda bulunmaktır.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri: Isparta-Yalvaç-Hisarardı ve Antalya-Elmal-Ovacık
mevkilerinde kurulu deneme alanlarında çalıĢma yürütülmektedir.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Hiçbir çalıĢma yapılmamıĢtır.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: 2015 Yılı ÇalıĢma Programı: AraĢtırmanın Yürütücüsü ve AraĢtırmacıları : Erdal ÖRTEL, Doç.Dr. Ali KAVGACI, Ayhan
SERRTAġ, Doç. Dr. H. Tuğba DOĞMUġ LEHTĠJARVĠ, Asko Tapio LEHTĠJARVĠ, Arif
YILMAZ, Ali DATUMANĠ
Teknik Kurul Kararı:
4.1.6- ARAġTIRMANIN ADI:
“Kokulu Ardıç’ın (Juniperus foetidissima Willd.) Yapay GençleĢtirilmesi Olanakları”
AraĢtırmayı Yürüten Kurumlar: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar: Bölüm BaĢmühendisliği: Silvikültür ve Orman Botaniği
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2012-2017
AraĢtırmanın Amacı: Kokulu ardıç türünde, farklı fidan tiplerinin yapay gençleĢtirme baĢarısına
etkisini ortaya koymaktır.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri: Isparta-Yalvaç-Hisarardı ve Antalya-Elmal-Ovacık
mevkilerinde kurulu deneme alanlarında çalıĢma yürütülmektedir.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Elmalı ve Yalvaç‟ta kurulu deneme alanlarında bakım çalıĢmaları,
gözlem ve kontroller yapılmıĢtır.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Deneme alanlarında vejetasyon sonu ölçüm ve gözlemler,
vejetasyon henüz sona erdiği için yapılmamıĢtır, yapılacaktır.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: AraĢtırmanın Yürütücüsü ve AraĢtırmacıları : Erdal ÖRTEL, Doç.Dr. Ali KAVGACI,
Abdurrahman ÇOBANOĞLU
Teknik Kurul Kararı:
4.1.7- ARAġTIRMANIN ADI:
“Kızılçam Ağaçlandırmalarında Budamanın Büyümeye Etkisi ve Ekonomisi”
AraĢtırmayı Yürüten Kurumlar : Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar : Bölüm BaĢmühendisliği
: Orman Amenajmanı ve Hasılat AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2010-2020
AraĢtırmanın Amacı : ÇalıĢmanın amacı, değiĢik dozlardaki budamanın büyümeye etkisini ve
ortaya çıkacak ekonomik sonuçları araĢtırmaktır.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri : Bük Lütfi Büyükyıldırım AraĢtırma Ormanı, Nebiler
ağaçlandırma alanı, KurĢunlu ağaçlandırma alanı
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu : Deneme alanlarında ölçmeler yapılmıĢ ve veriler değerlendirilerek
sonuçlar elde edilmiĢtir. Sonuçlara iliĢkin rapor Müdürlüğe teslim edilecektir.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri : 2015 Yılı ÇalıĢma Programı : Yeni bir ölçme planlanmadığından programdan çıkartılması
faydalı olacaktır.
AraĢtırmanın Yürütücüsü ve AraĢtırmacıları : Dr. NeĢat ERKAN, Erdoğan UZUN, Ali Cem
AYDIN
Teknik Kurul Kararı :
4.1.8- ARAġTIRMANIN ADI:
“Taşağıl-Serik Orman Yangını Sonrası Dikili Satışın Ekonomik Boyutlarının İncelenmesi”
AraĢtırmayı Yürüten Kurumlar : Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar : Bölüm BaĢmühendisliği : Halkla ĠliĢkiler ve Sosyal Ormancılık AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2010-2013-2014
AraĢtırmanın Amacı : Dikili satıĢ uygulamasının sosyal ve ekonomik boyutlarının irdelenerek
sorunların ve çözüm olanaklarının ortaya konulmasıdır.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri : Antalya Orman Bölge Müdürlüğü çalıĢma alanı
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu : Herhangi bir çalıĢma yapılmamıĢtır.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri : 2015 Yılı ÇalıĢma Programı : AraĢtırmanın Yürütücüsü ve AraĢtırmacıları : Dr. Ufuk COġGUN
Teknik Kurul Kararı:
4.1.9- ARAġTIRMANIN ADI:
“Antalya Yöresindeki Bal Üretim Ormanı Projelerinin Değerlendirilmesi”
AraĢtırmayı Yürüten Kurumlar : Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar : Ġ.Ü. Orman Fakültesi Orman Ekonomisi Anabilim
Dalı
Bölüm BaĢmühendisliği
: Halkla ĠliĢkiler ve Sosyal Ormancılık AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2013-2014
AraĢtırmanın Amacı: Antalya Orman Bölge Müdürlüğü Bünyesinde Kurulan ve Kurulması
Amaçlanan “Bal Ormanı Projelerinin” Tekniğine Uygun Bir Yapıya KavuĢturulmasına Yönelik
ÇalıĢmaları GerçekleĢtirmek
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri : Antalya Orman Bölge Müdürlüğü GündoğmuĢ ve Antalya
Orman ĠĢletme Müdürlükleri
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu : Herhangi bir çalıĢma yapılmamıĢtır.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri : 2015 Yılı ÇalıĢma Programı
:AraĢtırmanın Yürütücüsü ve AraĢtırmacıları : Dr. Ufuk COġGUN, Doç. Dr. Ali KAVGACI,
Yrd. Doç. Taner OKAN
Teknik Kurul Kararı:
4.1.10- ARAġTIRMANIN ADI:
“Antalya Bölgesinde Arazi Meylinin Yüksek Olduğu Yerlerdeki Ağaçlandırma Çalışmalarında
Ekskavatörle Toprak Hazırlığının Ekolojik, Ağaçlandırma Tekniği ve Ekonomik Açıdan
İzlenmesi ve Değerlendirilmesi”
AraĢtırmayı Yürüten Kurumlar : Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar : Yoktur
Bölüm BaĢmühendisliği : Orman Ekolojisi ve Toprak AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2012-2015
AraĢtırmanın Amacı : Antalya yöresinde eğimin yüksek olduğu alanlardaki ağaçlandırmaların
toprak hazırlığında ekskavatör kullanımı yaygınlaĢmaktadır. Bu çalıĢmada ekskavatörle farklı
çalıĢma Ģekli ve toprak hazırlıklarının toprak stabilitesine ve fidan geliĢimine etkisi incelenecek ve
çalıĢma Ģekillerinin ekonomik analizi yapılacaktır.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri : Korkuteli Ġmecik ve Ovacık da ekskavatör ile çalıĢma yapılan
ağaçlandırma alanları
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu : Kontroller yapılmıĢtır.
Yapılamayan iĢler ve nedenleri : 2015 Yılı ÇalıĢma Programı : 3. Yıl sonu fidan yaĢama oranı, fidan geliĢimi bakımından farklı
toprak iĢleme Ģekillerinin etkisi, çukur ve terasların stabilite durumu ve maliyet karĢılaĢtırmaları
bir rapor olarak hazırlanacaktır.
AraĢtırmanın Yürütücüsü ve AraĢtırmacıları : Mehmet TÜRKKAN, Dr. Mehmet
ÇALIKOĞLU, Dr. Zerrin KOġDEMĠR
Teknik Kurul Kararı :
4.1.11- ARAġTIRMANIN ADI:
“Antalya Yöresi Ormanlık Alanlarında Kestane Yetiştirilmesi ve Islahı Olanakları Üzerine
Araştırmalar”
AraĢtırmayı Yürüten Kurumlar: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar : Bölüm BaĢmühendisliği: Tohum, Ağaçlandırma ve Ağaç Islahı AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2012-2016
AraĢtırmanın Amacı: Antalya‟nın bazı ormanlık yörelerinde kestanenin yaygınlaĢtırılmasının
olanakları araĢtırılacak, bu mümkünse bölgede yetiĢen kestaneliklerin ıslah çalıĢmaları için bir
temel populasyon olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceği incelenecektir.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri : Isparta, Ġbradı, Köprüçay
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu : Ege OAE tarafından projelendirilmiĢtir. Enstitümüz bu projenin Batı
Akdeniz ayağını yürütmektedir.
Yapılamayan iĢler ve nedenleri :
2015 Yılı ÇalıĢma Programı : Programdan çıkarılmalıdır.
AraĢtırmanın Yürütücüsü ve AraĢtırmacıları : Dr. Mehmet ÇALIKOĞLU, Dr. H. Ġbrahim
YOLCU, Mehmet TÜRKKAN, Doç.Dr. Ali KAVGACI, Selma COġGUN, Alper Ahmet ÖZBEY
Teknik Kurul Kararı :
4.1.12- ARAġTIRMANIN ADI:
“Batı Akdeniz Bölgesinde Ekoturizm Faaliyeti Yürüten İşletmeler Arasında Network Ağı
Oluşturulması”
AraĢtırmayı Yürüten Kurumlar : Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar : Orman ve Su ĠĢleri Bakanlığı, VI. Bölge Müdürlüğü,
Antalya ġube Müdürlüğü
Bölüm BaĢmühendisliği
: Orman ĠĢletmeciliği ve Ekonomisi AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2012-2014
AraĢtırmanın Amacı: Bu çalıĢmada Batı Akdeniz bölgesinde ekoturizm faaliyetinde bulunan
iĢletmelerin coğrafi bilgi sistemi ortamında konumsal bilgileri ve çalıĢma alanları belirlenerek
iĢletmeler arasında network ağı oluĢturulması amaçlanmaktadır.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri :2014 Yılı ÇalıĢma Raporu : Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri :
2015 Yılı ÇalıĢma Programı : AraĢtırmanın Yürütücüsü ve AraĢtırmacıları : Dr. Mehmet Ali BAġARAN, Dr. Zerrin
KOġDEMĠR, Güray ÇAYIR
Teknik Kurul Kararı :
4.1.13- ARAġTIRMANIN ADI:
“Ophrys lycia (Likya Orkidesi, Kaş Orkidesi) Koruma Projesi”
AraĢtırmayı Yürüten Kurumlar : Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar : Akdeniz Üniversitesi ve Antalya Orman Bölge
Müdürlüğü
Bölüm BaĢmühendisliği : Orman Koruma, Yaban Hayatı ve Korunan Alanlar AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2012-2014
AraĢtırmanın Amacı : Bu projenin amacı, yakın gelecekte ciddi olarak yok olma tehlikesiyle
karĢı karĢıya olan ve Antalya Ġli‟nde yayılıĢ gösteren en acil koruma eylemi gerektiren bitki
türü olan Ophrys lycia Renz & Taubenheim (Likya Orkidesi, KaĢ Orkidesi) türünün gelecek
nesillere ulaĢtırılabilmesi amacıyla kapsamlı araĢtırmalar ve sürdürülebilir koruma çalıĢmaları
yapmaktır. Ayrıca Ülkemizde yayılıĢ gösteren yumrulu Orchidaceae türlerinin hemen hemen
tamamına yakınının salep hammaddesi elde edilmesi amacıyla tehdit altında olduğu düĢünülürse,
birey sayısı artık birkaç yüzle ifade edilen Ophrys lycia türüne ait habitatlarda yaĢanan insan
kaynaklı tahribat, bu türün mevcut ve gelecek nesillerinin koruma altına alınması gerekliliğini
ortaya koymaktadır.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri :
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu : Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri :
2015 Yılı ÇalıĢma Programı : AraĢtırmanın Yürütücüsü ve AraĢtırmacıları : Dr. Mehmet Ali BAġARAN, Mustafa
ÜLKÜDÜR
Teknik Kurul Kararı :
4.1.14- ARAġTIRMANIN ADI:
“Dünyadaki tek otokton Alageyik (Dama dama) populasyonun yeni uygun alanlara
aşılanmasının yayılış modellemesi, alan değerlendirmesi ve populasyon yaşayabilirlik analizi
yöntemleriyle tasarımı ve ilk aşılamanın telemetri ile izlenme”
AraĢtırmayı Yürüten Kurumlar : Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar : ODTÜ ve DKMP
Bölüm BaĢmühendisliği
: Orman Koruma, Yaban Hayatı ve Korunan Alanlar AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2012-2014
AraĢtırmanın Amacı : Tükenme tehlikesi altında olan ve dünyada yerli (otokton) populasyonu
sadece ülkemizde bulunan Alageyik türünün varlığını sürdürmesini sağlamaktır. Projenin alt
hedefleri Ģunlardır:
1. Habitat uygunluk analizi ve bunu izleyecek yerinde değerlendirmeler ile günümüzde sadece bir
lokalitede bulunan alageyiklerin Türkiye‟de asılanabileceği diğer potansiyel yasama alanlarını
saptamak;
2. Saptanan alanların içinde yüksek uygunluk gösterenlerde alageyiklerin asılanmasını simüle
eden populasyon modelleri oluĢturmak ve farklı asılama senaryolarını sınamak;
3. Elde edilen bulgular ıĢığında seçilecek en uygun üç alanda alageyikle rekabet edebilecek otçul
türlerin veya avcısı olabilecek yırtıcı türlerin varlık ve yoğunluklarını fotokapan esaslı yöntemlerle
ortaya koymak;
4. UlaĢılan bulgular yardımıyla alageyiklerin baĢarılı bir Ģekilde yeni alanlara asılanması için
bilimsel temellere dayanan bir plan oluĢturulmasına katkı sağlamak;
5. Türün asılanacağı ilk seçilmiĢ alanda populasyonu bir yıl süreyle telemetri ile izlemek,
modellerin etkinliğini sınamak ve gerekirse yeni önerilerde bulunmak.
AraĢtırmanın Ugulama Yerleri :
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu : Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri :
2015 Yılı ÇalıĢma Programı : AraĢtırmanın Yürütücüsü ve AraĢtırmacıları : Dr. Mehmet Ali BAġARAN
Teknik Kurul Kararı :
4.1.15- ARAġTIRMANIN ADI:
“Burdur Erozyon Alanlarında Bitki örtüsü ve Toprak özelliklerinin İzlenmesi”
AraĢtırmayı Yürüten Kurumlar: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar :Bölüm BaĢmühendisliği: Orman Ekolojisi ve Toprak AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2013-2018
AraĢtırmanın Amacı: Burdur -Büğdüz yöresinde Erozyon ve Toprak Muhafaza Proje çalıĢma
alanında sahanın otlatmadan korunmasının toprak özellikleri, bitki örtüsü ve toprak kaybı
üzerindeki etkilerinin ortaya konulması amaçlanmıĢtır.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri: Burdur-Büğdüz Erozyon alanları
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: -
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: 2015 Yılı ÇalıĢma Programı: AraĢtırmanın Yürütücüsü ve AraĢtırmacıları : Dr. Saime BAġARAN, Melahat ġAHĠN, Dr.
Mehmet Ali BAġARAN, Aysel OKUDAN
Teknik Kurul Kararı :
4.1.16- ARAġTIRMANIN ADI:
“Ormanlardaki Enerji Nakil Hatlarının Altındaki Açıklıkların Bazı Odun Dışı Orman Ürünü
Veren Türlerle Bitkilendirilmesi”
AraĢtırma Yürütücüsü Kurum: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar: Kumluca Orman ĠĢletme Müdürlüğü
Bölüm BaĢmühendisliği: Odun ve Odun DıĢı Orman Ürünleri AraĢtırmaları, Orman Ekolojisi ve
Toprak AraĢtırmaları, Tohum, Ağaçlandırma ve Ağaç Islahı AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2014 - 2016
AraĢtırmanın Amacı: Batı Akdeniz Bölgesinde orman alanları içinde yer alan enerji iletim
hatlarının geçtiği alanlarda ekolojik, edafik ve bitki tür çeĢitliliği yönünden incelemelerde
bulunarak yöredeki uygulamacılar için örnek olabilecek yöre halkına sosyal ve ekonomik fayda
sağlayacak en uygun ekonomik değeri olan odun dıĢı orman ürünleri veren bitki türlerini tespit
etmek amaçlanmıĢtır.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri : Enerji nakil hatları altında yapılacak örnek çalıĢmalar için;
Kumluca Orman ĠĢletme Müdürlüğü, Merkez Orman ĠĢletme ġefliği sınırları içindeki alanlarda
yürütülecektir.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: 2015 Yılı ÇalıĢma Programı: AraĢtırmanın Yürütücüsü ve AraĢtırmacıları : Melahat ġAHĠN, Selma ÇOġGUN, Dr. Saime
BAġARAN, Mehmet TÜRKKAN
Teknik Kurul Kararı :
4.1.17- ARAġTIRMANIN ADI:
“Ormanlardaki Yangın Emniyet Yol ve Şeritlerindeki Toprak Erozyonunu Önlenmesi ve
Bitkilendirmesi”
AraĢtırma Yürütücüsü Kurum: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar: Fethiye Kemer Orman ĠĢletme Müdürlüğü,
Bölüm BaĢmühendisliği: Orman Ekolojisi ve Toprak AraĢtırmaları, Tohum, Ağaçlandırma ve
Ağaç Islahı AraĢtırmaları, Odun ve Odun DıĢı Orman Ürünleri AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2014 - 2016
AraĢtırmanın Amacı: Batı Akdeniz Bölgesinde orman alanları içinde yer alan yangın emniyet
yol ve Ģeritlerinin geçtiği alanlarda ekolojik, edafik ve bitki tür çeĢitliliği yönünden incelemelerde
bulunarak yöredeki uygulamacılar için örnek olabilecek en uygun fiziksel erozyon önleme tekniği
ve yöre halkına sosyal ve ekonomik fayda sağlayacak en uygun ekonomik değeri olan odun dıĢı
orman ürünleri veren bitki türlerini tespit etmek amaçlanmıĢtır.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri : Yangın Emniyet yol ve Ģeritlerinde erozyon önleme amaçlı
bitkilendirmeler ve fiziksel önlemlerin tespit edilmesi denemeleri Muğla Orman Bölge
Müdürlüğü, Kemer Orman ĠĢletme Müdürlüğü‟ Akçay Orman ĠĢletme ġefliği içindeki alanlarda
yürütülecektir.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: 2015 Yılı ÇalıĢma Programı: AraĢtırmanın Yürütücüsü ve AraĢtırmacıları : Melahat ġAHĠN, Selma ÇOġGUN, Dr Saime
BAġARAN, Mehmet TÜRKKAN
Teknik Kurul Kararı:
4.1.18- ARAġTIRMANIN ADI:
“Akdeniz Bölgesinde Servinin Büyüme Performansının Belirlenmesi”
AraĢtırma Yürütücüsü Kurum : Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar : Bölüm BaĢmühendisliği
: Orman Amenajmanı ve Hasılat AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2014-2016
AraĢtırmanın Amacı : ÇalıĢmanın amacı, Akdeniz Bölgesinde doğal veya ağaçlandırma yolu ile
elde edilmiĢ servi alanlarında alınacak geçici deneme alanlarına dayanarak servinin büyüme
performansını ortaya koymaktır.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri : AraĢtırma Batı Akdeniz Bölgesindeki servi alanlarında
yürütülecektir.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu
: Herhangi bir iĢlem yapılamamıĢtır.
Yapılamayan iĢler ve nedenleri : ĠĢ yoğunluğu ve Mustafa ÜLKÜDÜR‟ün Müdürlüğümüz
dıĢına tayin olması nedeni ile bir iĢlem yapılamamıĢtır. Proje Yürütücülüğüne Özgür
KĠRACIOĞLU‟nun getirilmesi, Mustafa ÜLKÜDÜR‟ün araĢtırmacılıktan çıkartılması uygun
olacaktır.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı : Servi meĢcerelerinden deneme alanları alınacaktır.
AraĢtırmanın Yürütücüsü ve AraĢtırmacıları : Dr. NeĢat ERKAN, Ali Cem AYDIN, Mustafa
ÜLKÜDÜR
Teknik Kurul Kararı:
4.1.19- ARAġTIRMANIN ADI:
“Batı Akdeniz Bölgesi Ormancılık Faaliyetlerinde Mikorizal Mantarlardan Faydalanılması
Olanaklarının Araştırılması “
AraĢtırma Yürütücüsü Kurum: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar:
Bölüm BaĢmühendisliği: Orman Ekolojisi ve Toprak AraĢtırmaları, Tohum, Ağaçlandırma ve
Ağaç Islahı AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2014 - 2015
AraĢtırmanın Amacı: Bölgemiz ağaçlandırma çalıĢmalarında mikorizal mantarlar ile aĢılanmıĢ
fidan üretim olanaklarının belirlenmesi. Bölgemizde hangi tür mikorizanın hangi ağaç türüne
aĢılamasının kök enfeksiyon baĢarısını yükselteceğinin tespit edilmesi.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri :
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: ProjelendirilmiĢtir.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: 2015 Yılı ÇalıĢma Programı: ÇalıĢma programdan çıkarılmalıdır.
AraĢtırmanın Yürütücüsü ve AraĢtırmacıları : Özge ERGÜLER
Teknik Kurul Kararı :
4.1.20- ARAġTIRMANIN ADI:
“Isparta Orman Bölge Müdürlüğü
Değerlendirilmesi”
Sınırları
İçerisinde
Özel
Ağaçlandırmaların
AraĢtırma Yürütücüsü Kurum: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar: Isparta Orman Bölge Müdürlüğü
Bölüm BaĢmühendisliği: Tohum, Ağaçlandırma ve Ağaç Islahı AraĢtırmaları, Silvikültür ve
Orman Botaniği AraĢtırmaları, Halkla ĠliĢkiler ve Sosyal Ormancılık AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2014 - 2014
AraĢtırmanın Amacı: Isparta Orman Bölge Müdürlüğü sınırları içerisinde devlet ormanı sayılan
yerlerde odun ve odun dıĢı orman ürünü veren türler ile yapılan özel ağaçlandırma çalıĢmalarında
baĢarı durumunun tespiti.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri: Isparta OBM
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: 2015 Yılı ÇalıĢma Raporu: AraĢtırmanın Yürütücü ve AraĢtırmacıları: Selma COġGUN, K. Hale GÜLER, Erdal ÖRTEL,
Dr. Ufuk COġGUN
Teknik Kurul Kararı :
4.1.21- ARAġTIRMANIN ADI:
“Keçiboynuzu Yetiştiriciliğinin Geliştirilmesi ve Sürdürülebilir Faydalanma” (COSTTÜBĠTAK Projesi)
AraĢtırmayı Yürüten Kurumlar
: Akdeniz Üniversitesi, Ziraat fakültesi
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar : Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü
Müdürlüğü, Orman Genel Müdürlüğü, Antalya Orman Bölge Müdürlüğü
Bölüm BaĢmühendisliği: Odun ve Odun DıĢı Orman Ürünleri AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2013-2016
AraĢtırmanın Amacı: Ülkemizde orman alanlarında her bölgede dominant bir veya birkaç tür
bulunmakta ve diğer türler ikinci planda kalmaktadır. Bu mono kültür yetiĢtiricilik doğal dengenin
bozularak ikincil plandaki türlerin yok olmasına neden olmaktadır. Örneğin Akdeniz bölgesinde
kızılçam dominant tür olarak karĢımıza çıkmakta, bu türün yangına hassas olması ve 20-25 yıl
sonra gelir sağlanabilmesi en önemli dezavantajını oluĢturmaktadır. Oysaki Akdeniz Bölgesi‟nde
sahil kesimindeki makilik alanlarda, önemli Odun DıĢı Orman Ürünleri (ODOÜ)‟nden
keçiboynuzu, delice, sandal, mersin, yüksek kısımlarda ise alıç, ahlat ve benzeri türlere yaygın
olarak rastlanmaktadır. Fakat bu türlerin büyük bir kısmı ekonomik açıdan önemli bir katma
değere sahip değildir. Bu alanlarda doğal floranın yapısını bozmadan doğadaki mevcut türlerin
üretime kazandırılması, doğal dengenin korunması ve verimsiz alanların üretime kazandırılarak
sürdürülebilirliğinin sağlanması açısından son derece önemlidir. Bu nedenle bu projede, Akdeniz
ve Ege Bölgeleri‟nde makilik alanlarda önemli bir yayılıĢ alanına sahip olan keçiboynuzu
seçilmiĢtir. Projede; kontrolsüz koĢullarda tohumlarda çimlenme ve çöğür geliĢimi, vejetatif
çoğaltma, sulanan ve sulanmayan arazilerde farklı üretim materyalleri (generatif ve vejetatif
üretim materyelleri) ile bahçe tesisi, doğadaki genç-verimsiz ve yaĢlı-verimsiz ağaçların üretime
kazandırılması ve restorasyonla boĢlukların tamamlanmasına kadar keçiboynuzunda farklı
amaçlara hitap edecek temel çalıĢmalar planlanmıĢtır. Bu çalıĢmalar sonucunda keçiboynuzu
yetiĢtiriciliğinin geliĢtirilmesi ve sürdürülebilirliğine önemli oranda katkı sağlanmıĢ olacaktır.
Ayrıca özel orman kavramı ülkemiz için henüz yeni telaffuz edilen bir konudur. Bu nedenle
aksiyondan elde edilecek deneyimler, ileride kurulacak özel orman ve ağaçlandırma çalıĢmalarının
geliĢimine katkı sağlayacaktır. Bunun yanı sıra, Avrupa ülkelerinde özel orman kavramı ile ilgili
disiplinler arası yapılan çalıĢmalar ile bu konuda gelecekte yürütülecek araĢtırma projeksiyonları
hakkında fikir sahibi olunarak, bu fikirlerin ülkemizde faaliyete geçirilmesi konularında deneyim
kazanılacaktır.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri: Antalya-Zeytinköy Orman Fidanlığı-Sulanan Alanda Bahçe
Tesisi Deneme Alanı, Antalya-Düzlerçamı-Sulanmayan Alanda Bahçe Tesisi Deneme Alanı,
Antalya-Hurma-Rehabilitasyon-Restorasyon Deneme Alanı, Antalya-Hurma- YaĢlı Ağaçlarda
AĢılama Deneme Alanı, Akdeniz Üniversitesi-Genç Ağaçlarda AĢılama Deneme Alanı, Akdeniz
Üniversitesi-Serada Vejetatif Üretim Deneme Alanı
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: AraĢtırma kapsamında yer alana deneme alanları itibariyle tohum
ekimi, fidan dikimi, çelik alma, aĢı gözü alma, aĢılama, rehabilitasyon ve restorasyon iĢlemleri
gerçekleĢtirilmiĢtir.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri:
Öneriler: ÇalıĢmada araĢtırmacı olarak yer alan ġenay ÇETĠNAY, Dr. Saime BAġARAN‟ın,
tayin olmaları nedeniyle, çalıĢmadan çıkarılmaları önerilmektedir.
2015 Yılı ÇalıĢma Raporu: Deneme alanlarında tamamlama ekimleri ve dikimleri ile
aĢılamaların yenileme ve tamamlama çalıĢmaları gerçekleĢtirilecek ve bütün deneme alanlarında
bakım, gözlem ve ölçümlere, haftalık periyotlar ve programlar kapsamında devam edilecektir.
AraĢtırmanın Yürütücü ve AraĢtırmacıları: Prof. Dr. Hamide GÜBBÜK, ġenay ÇETĠNAY,
Dr. Saime BAġARAN, Sadettin GÜLER, Tahsin ETLĠ
Teknik Kurul Kararı:
4.1.22- ARAġTIRMANIN ADI:
“Expo Çiçeği Şakayık (Paeonia turcica P.H.Davis&Cullen) Üretim Projesi”
AraĢtırmayı Yürüten Kurumlar: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar: Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez AraĢtırma Enstitüsü
Bölüm BaĢmühendisliği: Odun ve Odun DıĢı Orman Ürünleri AraĢtırmaları, Tohum,
Ağaçlandırma ve Ağaç Islahı AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2013-2016
AraĢtırmanın Amacı: Antalya‟da yapılacak Botanik Expo 2016 sembol çiçeği olarak belirlenen
endemik “Türk ġakayığı” Paeonia turcica‟nın üretilerek expo alanında sergilenmesi
gerekmektedir. Bu amaçla Antalya, Burdur ve Denizli yörelerinde doğal yayılıĢı olan
populasyonlarından tohum ve yumru kök toplanarak; Elmalı Sedir AraĢtırma Ormanı Çam
Kuyuları Mevkiinde en az 1000 adet çiçeklenme boyunda bitki, Expo açılıĢ tarihi olan 23 Nisan
2016 tarihinden önce planlanan yerlere saksılı/ saksısız plantasyonu yapılacaktır. Diğer yandan
popülasyon zenginleĢtirme ve hediyelik gibi farklı amaçlarla en az 2000 adet saksılı fidan üretimi
gerçekleĢtirilecektir.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri: Elmalı Sedir AraĢtırma Ormanı Çam Kuyuları Mevkii
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: ÇalıĢmanın baĢlangıcında, çalıĢmanın lideri Erdal KAYA'ya arazi
iĢlerinde yardımcı olmak üzere, Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü'nce,
Enstitü araĢtırmacıları Dr. Saime BAġARAN, Selma COġGUN ve ġenay ÇETĠNAY
görevlendirilmiĢtir. 15.08.2013 tarihinden 27.08.2014 tarihine kadar geçen süreçte görev yapan
söz konusu araĢtırmacıların, 2014 yılı Ağustos ayı içinde Enstitü dıĢına tayin olmaları nedeniyle,
Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü'nce 27.08.2014 tarih ve 15826653305.01.01/1732330 nolu yazı ile çalıĢmanın lideri Erdal KAYA'ya arazi iĢlerinde yardımcı olmak
üzere Orman Yüksek Mühendisi Sadettin GÜLER, Orman Mühendisi Alper Ahmet ÖZBEY,
Biyolog Özge ERGÜLER ve Elmalı Sedir AraĢtırma Ormanı Mühendisi Abdurrahman
ÇOBANOĞLU görevlendirilmiĢ bulunmaktadır.
Proje dosyası üzerinde yapılan incelemede; proje baĢlama tarihi olan 15.08.2013 tarihinden
itibaren, 27.08.2014‟ne kadar geçen süreçte; toplamda 630 adet saksıya Ģakayık yumrusu dikimi
ve 240 adet saksıya ekim yapıldığı görülmüĢtür. Elmalı-Çamkuyuları mevkiinde yer alan üretim
sahasında yapılan gözlem ve tespitlerde ise, 2013 yılı sonbaharında toplam 630 adet saksıda
yumru dikimi ve yaklaĢık 740 civarında saksıda tohum ekimi yapıldığı tespit edilmiĢtir.
Yumru dikimi yapılmıĢ olan toplam 630 adet saksıda bitkilerin tamamına yakınının kökleriyle
birlikte tamamen çürüdüğü ve yaĢama oranının yalnızca % 2 (iki) olduğu ve Tohum Ekimi
yapılmıĢ olan toplam 740 adet saksının hiçbirinde çimlenme olmadığı ve çimlenme oranının % 0
(sıfır) olduğu tespit edilmiĢtir.
19.06.2014 tarihinde, çalıĢmanın lideri Erdal KAYA ile araĢtırmacılar Dr. Saime BAġARAN ve
ġenay ÇETĠNAY tarafından hazırlanmıĢ olan Proje GeliĢme Raporu'nda; 2014 yılı Eylül-Ekim
döneminde, yumru dikimi ve tohum ekimi iĢlemlerinin tamamının yeniden yapılması gerektiği
bildirilmiĢtir.
ÇalıĢmanın lideri Erdal KAYA ile araĢtırmacılar Sadettin GÜLER, Alper Ahmet ÖZBEY, Özge
ERGÜLER ve Abdurrahman ÇOBANOĞLU, çalıĢmanın lideri Erdal KAYA ve beraberinde
getirdiği 3 personel ve Antalya‟dan sağlanan 4 iĢçinin katılımıyla, ġakayık dikim ve ekimlerine
yönelik yumru ve tohum temini için arazi çalıĢması, 3-4 Eylül 2014 tarihleri arasında
gerçekleĢtirilmiĢtir.
Arazi çalıĢması kapsamında, Antalya-Elmalı-Kızılağaç-Kocasedir bölgesinde yer alan
populasyondan Ģakayık bitkileri kendi toprakları ile birlikte saksılara aktarılmıĢ ve Ģakayık
tohumları da toplanarak, bütün materyaller Çamkuyuları üretim alanına nakledilmiĢtir.
Yumru köklerin saksılardan çıkarılarak ön iĢlemlerin uygulanması ve sterilize edilmiĢ dikim harcı
ile saksılara dikilmesi iĢlemleri; Sadettin GÜLER, Alper Ahmet ÖZBEY ve Özge ERGÜLER‟in
katılımıyla, 16-19 Eylül 2014 tarihleri arasında gerçekleĢtirilmiĢtir. Tohumların saksılara ekim
iĢlemi; Sadettin GÜLER ve Özge ERGÜLER‟in katılımıyla, 25 Eylül 2014 tarihinde
gerçekleĢtirilmiĢtir.
Dikim ve ekim faaliyetleri kapsamında, toplam 1027 adet saksıya yumrulu kök dikimi ve 132 adet
saksıya tohum ekimi yapılmıĢtır. Dikim ve ekim iĢlemlerinden hemen sonra sulama yapılmıĢ olup,
sonraki süreçte de sulama ve bakım iĢlemlerine devam edilmektedir. Sulama iĢleminin
sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla, 3 m3 kapasiteli bir su deposu satın alınarak üretim alanının
etrafında uygun bir yere yerleĢtirilmiĢ ve sulama tesisatı hazır hale getirilmiĢtir. Üretim alanının su
ihtiyacı, sürekli iletiĢim ve koordinasyon halinde bulunulan Elmalı Orman ĠĢletme Müdürlüğü
tarafından karĢılanmaktadır.
AraĢtırma deneme sahasında haftada en az 1 defa bakım, gözlem ve kontroller aralıksız
sürdürülmektedir.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: Yoktur.
Öneriler: ÇalıĢmada araĢtırmacı olarak yer alan Dr. Saime BAġARAN, ġenay ÇETĠNAY ve
Selma COġGUN‟un, tayin olmaları nedeniyle, çalıĢmadan çıkarılmaları önerilmektedir.
2015 Yılı ÇalıĢma Raporu: AraĢtırma deneme sahasında sulama, ilaçlama, bakım, gözlem ve
kontrollere devam edilecektir.
AraĢtırmanın Yürütücü ve AraĢtırmacıları: Erdal KAYA, Dr. Saime BAġARAN, ġenay
ÇETĠNAY, Selma COġGUN
Teknik Kurul Kararı:
4.1.23- ARAġTIRMANIN ADI:
“Sürdürülebilir Maki Otlatmacılığında Otlatma Kapasitesinin Belirlenmesi”
AraĢtırmayı Yürüten Kurumlar: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar : Bölüm BaĢmühendisliği: Orman Koruma, Yaban Hayatı ve Korunan Alanlar AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2014-2017
AraĢtırmanın Amacı: Makilik alanlarda sürdürülebilir maki otlatmacılığı için birim alanda
optimum hayvan sayısının tespiti amaçlanmıĢtır.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri: Isparta
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu: Alan tespiti yapılmıĢ ve bütçe hesaplanmıĢtır.
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri:
2015 Yılı ÇalıĢma Raporu: Bütçe desteklenir ise deneme alanı düzenlenip çalıĢma baĢlayacaktır.
AraĢtırmanın Yürütücü ve AraĢtırmacıları: Dr. Halil Ġbrahim YOLCU
Teknik Kurul Kararı:
4.1.24- ARAġTIRMANIN ADI:
“Antalya’da Çiçekçilik ve Çelenk Sektöründe Kullanılan ve Ekonomik Önemi Olan Bazı Odun
Dışı Orman Ürünlerinin Belirlenmesi”
AraĢtırmayı Yürüten Kurumlar : Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar : Bölüm BaĢmühendisliği
: Orman ĠĢletmeciliği ve Ekonomi AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2014-2017
AraĢtırmanın Amacı : Bu çalıĢmada çiçekçilik ve çelenk sektöründe kullanılan ve ekonomik
anlamda önemli olduğu görülen odun dıĢı orman ürünlerinin nerelerden, nasıl toplandığı, orman
iĢletmelerinde ne Ģekilde kayda girdiği incelenecek, toplama zamanlarında ve miktarlarında
türlerin ekolojik isteklerinin dikkate alınıp alınmadığı gözlemlenecektir. Ekonomik açıdan önemli
olduğu belirlenen türler ortaya konarak, ayrıca ele alınacaktır.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri:
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu:Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri: 2015 Yılı ÇalıĢma Raporu:AraĢtırmanın Yürütücü ve AraĢtırmacıları: Dr. Zerrin KOġDEMĠR, ġenay ÇETĠNAY, Esra
ALIM
Teknik Kurul Kararı:
4.1.25- ARAġTIRMANIN ADI:
“Farklı Yaşlardaki Kızılçam İbrelerinde Bitki Besin Maddesi Konsantrasyonlarının Mevsimsel
Değişiminin İncelenmesi’’
AraĢtırmayı Yürütücüsü Kurum: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar: Bölüm BaĢmühendisliği: Orman Ekolojisi ve Toprak AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2014 - 2017
AraĢtırmanın Amacı: Batı Akdeniz Bölgesinde kızılçam ormanlarında değiĢik yaĢlardaki
ibrelerin besin konsantrasyonlarının aylık değiĢimleri incelenerek uygun ibre örneği alma zamanı
tespit edilecektir. Ayrıca endüstriyel plantasyon çalıĢmalarına kaynak olması bakımından bitkinin
gübreleme zamanı tespit edilecektir.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri:
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu:
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri:
2015 Yılı ÇalıĢma Raporu:
AraĢtırmanın Yürütücü ve AraĢtırmacıları: Aysel OKUDAN, Esra ALIM, Özge ERGÜLER
Teknik Kurul Kararı:
4.2. YENĠ ALINMASI PLANLANAN DĠĞER ÇALIġMALAR
4.2.1- ARAġTIRMANIN ADI:
Türkiye Orman Vejetasyonu Veri Bankasının Kurulması ve Analizi (TOV) - Establishment and
Analysis of Forest Vegetation Database of Turkey (FVDT)
AraĢtırmayı Yürüten Kurum: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar: Orman Toprak ve Ekoloji AraĢtırmaları Enstitüsü
Müdürlüğü, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Fakültesi, Ege Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü
Müdürlüğü, Ġstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Fakültesi,
Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakütesi
Bölüm BaĢmühendisliği:
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 01/01/2015 – 31/12/2019
AraĢtırmanın Amacı: Literatürdeki mevcut vejetasyon yayınları ve proje süresince devam
ettirilecek olan vejetasyon alımlarından hareketle geliĢme ve yenilenmeye açık bir Türkiye orman
vejetasyonu veri bankası oluĢturmak. Buradan hareketle mevcut çalıĢmalara dayalı orman
tiplerinin tespitini yapmak.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri: Türkiye Ormanları
2015 Yılı ÇalıĢma Programı:
- Ülkemiz ormanlarında gerçekleĢtirilmiĢ bulunan bitki sosyolojisi çalıĢmalarının bir
listesini oluĢturmak ve bunlara ait bir koleksiyon oluĢturmak.
- TURBOVEG vejetasyon veri bankası yönetimi programına bitki sosyolojisi verilerinin
giriĢine baĢlamak
AraĢtırmanın Yürütücüsü: Doç. Dr. Ali Kavgacı
AraĢtırmanın AraĢtırmacıları: Dr. Münevver Arslan, Dr. Süleyman Çoban, Yard. Doç. Dr.
Neslihan Erdoğan, Özge Ergüler, Dr. Hafize Handan Öner, Mustafa Karaköse, Prof. Dr. Erkan
Yalçın, Prof. Dr. Salih Terzioğlu
Teknik Kurul Kararı :
4.2.2- ARAġTIRMANIN ADI:
Antalya Koşullarında Siyah Mersin (Myrtus communis L.)’nin Biyolojik, Biyokimyasal
Özelliklerinin Belirlenmesi ve Meyve Kalitesi Üzerine Hormon Uygulamalarının Etkisi
AraĢtırma Yürütücüsü Kurum
: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar : Bölüm BaĢmühendisliği
: Orman Ekolojisi ve Toprak AraĢtırmaları BaĢmühendisliği
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri : 2015-2019
AraĢtırmanın Amacı : Türkiye zengin florası sayesinde, çok sayıda tıbbi ve aromatik ürününün
ticarete kazandırılmasında önemli bir potansiyele sahiptir. Ülkemizin mevcut potansiyeli dikkate
alındığında bu türlerin ve uçucu yağ kaynaklarını iyi değerlendiremediği sonucunu ortaya
koymaktadır. Ülkemizde tıbbi ve aromatik bitkilerin gerek ekonomi gerekse insan sağlığı
açısından önemi oldukça büyüktür. Bu bitkilerden elde edilen etkili maddelerin, sentetik yolla elde
edilenlere nazaran etkisinin çok yönlü ve doğal olması, insanların sentetik ürünler yerine doğal
ürünlere yönelmesine neden olmuĢtur. Ayrıca bu bitkilerin ilaç sanayi yanında, meĢrubat, gıda,
parfüm, kozmetik sanayisinde ve zirai mücadele gibi gibi bir çok alanda kullanılması, bu türlerin
tüketimini hızlandırmıĢ, buna bağlı olarak da üretim ve verim potansiyellerinin arttırılma
zorunluluğunu ortaya çıkarmıĢtır.
Siyah mersin‟in meyveleri yüksek antioksidan kapasitesi ve fenolojik içerikleri bakımından son
yıllarda talep gören doğal meyveler arasındadır. Bu tür hastalık ve zararlılara karĢı dayanıklı
olduğundan elde edilen ürünler organik ürün olarak değerlendirilmektedir. Siyah mersin Akdeniz
sahil bandı orman alanlarında doğal olarak yetiĢmekte, genellikle yöre halkı tarafından
toplanmaktadır. Meyveleri sofralık tüketimde, çay, reçel, marmelat, likör, meyve suyu, pastacılık
ve dondurma sektörlerinde kullanılmaktadır. Ayrıca siyah meyvelerin raf ömrünün oldukça uzun
olması taze sofralık tüketim açısından önemli bir özelliktir. Siyah mersin meyvelerinin beyaz
meyvelere göre küçük, çekirdeklerinin ise çok sayıda ve sert yapıda olması siyah meyvelerin
tüketimini sınırlandırmakta ve olumsuz olarak etkilemektedir. Bu türün yapraklarının içerdiği
uçucu yağ ve bileĢenleri bakımından ilaç, kozmetik, parfümeri sektörlerinde önemli ölçüde yer
almaktadır. Fakat yapraklarında hangi dönemde hangi uçucu yağ bileĢenlerinin bulunduğu
bilinmemekte ve doğadan orman köylüsü tarafından bilinçsiz bir Ģekilde toplanmaktadır. Bu
durum uçucu yağ ve bileĢenlerin standartlara uygun olarak elde edilememesine ve kayıp olmasına
neden olmaktadır.
Siyah Mersin meyvelerinin bir çok kullanım alanının ve zengin antioksidan içeriğinin olmasına
rağmen meyve kalitesinin iyileĢtirilmesine yönelik bu güne kadar hiç bir bilimsel çalıĢma
bulunmamaktadır. Siyah Mersin meyvelerinin küçük, çekirdeklerinin ise çok sayıda ve sert olması
meyve tüketimini sınırlandırmaktadır. Bu projede sorunun çözümüne yönelik çiçeklenmenin farklı
dönemlerinde hormon uygulanması ile meyve kalitesi iyileĢtirilmeye çalıĢılacaktır. Bu sayede
meyvelerin ekonomik değeri, kullanım alanları ve ticari potansiyeli arttırılmıĢ olacaktır. Ayrıca
vejetasyon boyunca aylık olarak siyah Mersin meyvelerinde antioksidan kapasitesi ve yaĢ
yapraklarda uçucu yağ ve bileĢenlerinin tespit edilmesi hedeflenmektedir. Bu sayede bitkinin
belirli dönemlerde içerdiği biyokimyasal içerikleri (antioksidan, uçucu yağlar ve bileĢenleri)
belirlenmiĢ olacaktır.
AraĢtırmanın Kapsamı : ÇalıĢma; Antalya‟da doğal olarak yayılıĢ gösteren Siyah Mersin‟in
yetiĢtiği alanlarını ve Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Uygulama Bahçesinde kültüre alınan
Mersin Kolleksiyon bahçesini kapsamaktadır.
AraĢtırmanın Gerekçesi : Mersin (Myrtus communis) ülkemizde doğal olarak yetiĢen önemli
bitkilerden biridir. Meyveleri siyah veya beyaz renkte olan iki tipi bulunmaktadır. Siyah mersin
meyvelerinin antioksidant içeriği beyaz mersin‟e göre oldukça yüksektir. Bu nedenle son
zamanlarda siyah mersin meyvesinin tüketimi artmıĢtır. Ayrıca meyvesi gıda, parfümeri ve ilaç
sanayisi gibi birçok alanda kullanılmaktadır.
Bu çalıĢmada, siyah Mersin‟in yaprak ve meyvelerinin biyolojik ve biyokimyasal özelliklerinin
belirlenmesi ve bazı hormon uygulamaları ile meyve kalitesinin iyileĢtirilmesi amaçlanmıĢtır.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri : AraĢtırma Antalya ili kapsamında yürütülecektir.
2014 Yılı ÇalıĢma Raporu:
Yapılamayan ĠĢler ve Nedenleri:
2015 Yılı ÇalıĢma Raporu:
AraĢtırmanın Yürütücü ve AraĢtırmacıları: Esra ALIM
Teknik Kurul Kararı :
4.2.3- ARAġTIRMANIN ADI:
“Moringa (Moringa oleifera Lam.) Bitkisinin YetiĢtirilmesi ve Antalya Ekolojik KoĢullarına
Adaptasyonu”
AraĢtırmayı Yürüten Kurum: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar: Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri
Bölümü, Antalya Orman Bölge Müdürlüğü
Bölüm BaĢmühendisliği: Odun ve Odun DıĢı Orman Ürünleri AraĢtırmaları, Silvikültür ve
Orman Botaniği AraĢtırmaları
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2015-2019
AraĢtırmanın Amacı:
Oman Genel Müdürlüğü'nün, 06.11.2014 tarih ve 78751944-305.03.01/2257594 sayılı emri gereği
olarak, bu araĢtırma çalıĢması hazırlanmıĢtır.
Bitki (moringagiller) familyasın bir Moringaceae cinsi olup, tropik, sub-tropik ve yarı kurak
denilebilecek alanlarda yetiĢtirilebildiği belirtilmektedir. Anavatanı Himalaya etekleri, Endonezya,
Sri Lanka, Malezya, Filipinler, Meksika ile Orta ve Güney Amerika yetiĢtirildiği ülkeler olan bu
bitkinin, hızlı geliĢen türlerden olduğu, kuraklığa dayanıklı olduğu, soğuğa karĢı hassas olduğu ve
-1 ve -9 °C arasında yaprak dökerek kuruduğu ifade edilmektedir. Ancak derine inen kök yapısı
sebebiyle ertesi yıl kök sürgünleri verebildiği ve toprak istekleri olarak en fakir topraklarda da
yetiĢebildiği belirtilmektedir.
Moringa oleifera, Moringa cinsinin en çok yetiĢtirilen ve bilinen türü olup, „Mucize Ağaç' olarak
da adlandırılmaktadır. Bunun sebebi ise bitkinin hemen her parçasının ayrı bir değerinin olmasıdır.
Bitkinin tohumlarının kuru yemiĢ gibi, kalın köklerinin yaban turpu gibi gıda olarak, yapraklarının
ise sebze ve salata malzemesi olarak kullanıldığı ve bitkinin A ve C vitamini kaynağı olduğu
bildirilmektedir. Potasyumca zengin olduğundan potasyum ve demir ihtiyacının karĢılanmasında
kullanıldığı gibi toz haline getirilerek temizlik ve dezenfeksiyonda da kullanılmakta olduğu ve
tohumlarında bulunan yağın, resim boyalarının yapımında, kökboyası yapımında, saat gibi hassas
makinaların yağlanması ile saç bakım ürünleri ve parfüm yapımında kullanıldığı ifade
edilmektedir. Yağı çıkarılan tohumdan kalan posa, anti bakteriyel olması sebebiyle suların
dezenfeksiyonunda kullanılmakta olduğu ve bitkinin tıbbi olarak afrodizyak etkili olduğu
bildirilmektedir.
Orman Genel Müdürlüğü‟nün söz konusu yazılarında, bitkinin ülkemizde yetiĢtirilmesinin
mümkün olması halinde ülke ekonomisine katkı sağlanabileceği ve bu nedenle iklim özelliklerine
uygun olması sebebiyle Antalya bölgesinde, yetiĢtirme ve adaptasyon özelliklerinin belirlenmesi
amacıyla bu araĢtırmanın baĢlatılmasının gerekliliği ifade edilmiĢtir.
Bu kapsamda ele alınan bu çalıĢmada, Moringa bitkisinin yetiĢtirme tekniklerinin ve Antalya
bölgesi ekolojik koĢullarına adaptasyonunun ortaya konulması amaçlanmıĢtır.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri: AraĢtırma Antalya ili kapsamında yürütülecektir.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: Moringa bitkisi ile ilgili ayrıntılı bir literatür taraması yapılacak,
sonrasında bitkinin vejetatif ve generatif üretim materyalleri temin edilerek, Antalya Orman
Fidanlığında ekim ve dikimler gerçekleĢtirilecektir.
AraĢtırmanın Yürütücü ve AraĢtırmacıları: Sadettin GÜLER, Dr. Mehmet ÇALIKOĞLU,
Prof. Dr. Hamide GÜBBÜK, AyĢe DUDU ÖZCAN
Teknik Kurul Kararı :
4.2.4- ARAġTIRMANIN ADI:
“Antalya Düzlerçamı Yaban Hayatı GeliĢtirme Sahası‟nda Alageyik (Dama dama L.1758)
Populasyonunun Belirlenmesinde Yeni Bir Dolaylı Yöntem (ÇiftleĢme Yalakları) GeliĢtirilmesi”
AraĢtırmayı Yürüten Kurum: Batı Akdeniz Ormancılık AraĢtırma Enstitüsü Müdürlüğü
AraĢtırmayı Yürüten Diğer Kurumlar:
Bölüm BaĢmühendisliği: Orman Koruma, Yaban Hayatı Ve Korunan Alanlar BaĢmühendisliği
AraĢtırmanın BaĢlangıç ve BitiĢ Tarihleri: 2015-2018
AraĢtırmanın Amacı: Geyiklerin envanterinde çiftleĢme yalaklarının sayısı ve kullanılma
durumu ile doğrudan sayım yöntemiyle elde edilen katsayı dikkate alınarak yeni ve sağlıklı bir
dolaylı envanter yöntemi belirlenmesi amaçlanmaktadır.
Gerekçe: Geyiklerde özellikle kapalı orman alanlarında uygulanan envanter metotlarının hata
paylarının çok yüksek olmaları nedeniyle özellikle doğrudan envanter yöntemlerinden elde
edilecek katsayı ile çiftleĢme döneminde olgun erkek bireyler tarafından hazırlanan ve kullanılan
çiftleĢme yalaklarının sayısı kombine edilerek yeni ve güvenilir bir envanter yönteminin
geliĢtirilmesi türün varlığı bakımından önem arz etmektedir.
AraĢtırmanın Uygulama Yerleri: ÇalıĢma; Düzlerçamı Yaban Hayatı GeliĢtirme Sahasında
alageyiklerin doğal yaĢama ortamında yapılacaktır.
2015 Yılı ÇalıĢma Programı: AraĢtırma alanındaki çiftleĢme yalaklarının tespiti.
AraĢtırmanın Yürütücü ve AraĢtırmacıları : U.Melih ALKAN
Teknik Kurul Kararı :