İŞLETME BÖLÜMÜ ANAYASA HUKUKU 29 Mayıs 2014 saat: 10:30 yarıyıl sonu sınavı (toplam 40 çoktan seçmeli soru = 80 puan) A) ÇOKTAN SEÇMELİ SORULAR S-1: Sadece vergi ödeyenler veya belli bir tahsili olanların oy hakkının olması, aşağıdaki ilkelerden hangisinin karşıtıdır? a) Eşit oy b) Genel oy c) Bireysel oy d) Çift dereceli seçim e) İki turlu seçim S-2: Dağdaki çoban ile Aysun Kayacı’nın oyunun aynı değerde olması hangi ilkeden kaynaklanır? a) Eşit oy b) Genel oy c) Bireysel oy d) Çift dereceli seçim e) İki turlu seçim S-3: Seçim çevrelerinin belli bir partinin veya adayın kayırılması amacıyla belirlenmesine ne ad verilir? a) Çoğunluk sistemi b) Dar bölge sistemi c) Gerrymandering d) Blokaj e) D’Hondt S-4: Seçim sistemleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Tek turlu çoğunluk sistemi iki partili sistemi teşvik eder b) Nispi temsil çok partililik doğurur c) Çok parti sistemi istikrarsız demokrasi getirir d) İki parti sistemi görece daha istikrarlıdır e) Çok partili sistem siyasal istikrar getirir S-5: İnsan hakları tasniflerinde aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? a) Negatif statü hakkı—konut dokunulmazlığı b) Pozitif statü hakkı—sağlık hakkı c) Aktif statü hakkı—siyasi partiye üye olma hakkı d) İkinci kuşak haklar—düşünce özgürlüğü e) Üçüncü kuşak haklar—çevre hakkı S-6: Aşağıdaki haklardan hangisi hiçbir suretle kısıtlanamaz? a) Yaşama hakkı b) İşkence görmeme hakkı c) Zorla çalıştırılmama hakkı d) Konut dokunulmazlığı hakkı e) İfade özgürlüğü 1/7 S-7: Olağanüstü hal durumlarında temel hak ve özgürlüklerin sınırlanmasıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Uluslar arası hukuk yükümlülükleri ihlal edilemez b) Anayasaya aykırı tedbirler alınabilir c) Ölçülülük ilkesi geçerlidir d) Olağanüstü yönetim durumlarından birinin varlığı şarttır e) Olağanüstü hallerde dokunulmaz bir alan yoktur S-8: Aşağıdakilerden hangisi 1982 Anayasasında dernek kurma özgürlüğünün sınırlama sebeplerinden değildir? a) Kamu yararı b) Kamu düzeni c) Milli güvenlik d) Genel ahlak e) Genel sağlık S-9: 2010 Anayasa değişikliği ile getirilen ve 2012 yılında uygulamaya geçen hak arama yolu aşağıdakilerden hangisidir? a) Temyiz hakkı b) Tahkim hakkı c) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine bireysel başvuru hakkı d) Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru hakkı e) İdari başvuru yolu S-10: Osmanlı padişahının mutlak yetkilerinin sınırlanabileceği düşüncesi ilk kez hangi belge ile ortaya çıkmıştır? a) Senedi İtitfak b) Tanzimat Fermanı c) Islahat Fermanı d) Kanuni Esasi e) Teşkilatı Esasiye Kanunu S-11: Müslümanlar ile gayrimüslimler arasında eğitim, askerlik, vergi, adalet vb bakımdan eşitliği sağlamayı amaçlayan belge aşağıdakilerden hangisidir? a) Senedi İtitfak b) Tanzimat Fermanı c) Islahat Fermanı d) Adalet Fermanı e) Kanuni Esasi S-12: Aşağıdaki gelişmelerden hangisiyle Osmanlı Devleti gerçek anlamda meşruti monarşiye kavuşmuştur? a) Tanzimat Fermanı b) Adalet Fermanı c) Kanuni Esasi d) 1909 Kanuni Esasi değişiklikleri e) 1922 Saltanatın kaldırılması 2/7 S-13: Osmanlı Devletinde “bakanlar kurulu”, aşağıdakilerden hangisiyle ifade edilirdi? a) Heyeti Ayan b) Heyeti Mebusan c) Heyeti Vükela d) Meclisi Umumi e) Şurayı Devlet S-14: Anayasaların yürürlüğe giriş yöntemiyle ilgili olarak eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? a) Kanuni Esasi—ferman b) 1921 Anayasası—kurucu meclis c) 1924 Anayasası—kurucu meclis d) 1961 Anayasası—kurucu meclis e) 1982 Anayasası—kurucu referandum S-15: 1924 Anayasası ile kurulan hükümet sistemi nasıl ifade edilmektedir? a) Kuvvetler birliği görevler ayrılığı b) Kuvvetler ayrılığı görevler birliği c) Meclis hükümeti d) Rasyonelleştirilmiş parlamenterizm e) Anayasal monarşi S-16: Türkiye’de saf parlamenter sistem ilk kez hangi anayasanın kabulü ile kurulmuştur? a) Kanuni Esasi b) 1921 Anayasası c) 1924 Anayasası d) 1961 Anayasası e) 1982 Anayasası S-17: Aşağıdakilerden hangisi 1961 Anayasası döneminde getirilen yeniliklerden değildir? a) Cumhuriyet senatosunun kurulması b) Anayasa Mahkemesinin kurulması c) Yüksek Hakimler Kurulunun kurulması d) Yükseköğretim Kurulunun kurulması e) Siyasi partilerin anayasal güvenceye kavuşması S-18: Aşağıdakilerden hangisi 12 Mart Rejimi (1971-1973) dönemi anayasa değişikliklerinden değildir? a) Tahkikat Komisyonlarının kurulması b) Devlet Güvenlik Mahkemelerinin kurulması c) Askeri Yüksek İdare Mahkemesinin kurulması d) Devlet memurlarının sendika kurmasının yasaklanması e) TRT’nin özerkliğinin kaldırılması S-19: Laiklik ilkesi hangi yıl anayasaya girmiştir? a) 1923 b) 1924 c) 1928 d) 1937 e) 1945 3/7 S-20: 1982 Anayasasının özellikleriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Kazuistik yöntemle yapılması b) Geçiş dönemi hükümleri ihtiva etmesi c) Katı anayasa oluşu d) Çerçeve anayasa oluşu e) Tıkanıklıkları giderici çözüm yollarına başvurması S-21: Aşağıdakilerden hangisi siyasi partilerin kapatma nedeni değildir? a) Programının AY m.68/4 aykırı olması b) Tüzüğünün AY m.68/4 aykırı olması c) AY m.68/4 aykırı eylemlerin işlendiği odak haline gelmesi d) Yurt dışından mali yardım alması e) Ticaretle uğraşması S-22: Aşağıdakilerden hangisi hukuk devletinin unsurlarından değildir? a) Devlet organlarının hukuka bağlılığı b) Hukuk kurallarının din kurallarına dayanmaması c) İdarenin her türlü eylem ve işleminin yargı denetimine tabi olması d) Anayasa yargısının varlığı e) Yargı bağımsızlığı ve yargıç teminatı S-23: (29 Mayıs 2014 itibariyle) Maliye Bakanı kimdir? a) Ali Babacan b) Nihat Zeybekçi c) Mehmet Şimşek d) Mehmet Şahin e) Nurullah İşler S-24: Aşağıdakilerden hangisi sosyal devletin unsurlarından değildir? a) Gelir dağılımında adalet sağlamak b) Yardıma ihtiyacı olanlara yardım yapmak c) Kamulaştırma d) Herkese insan onuruna yaraşır asgari hayat sağlama e) İdarenin mali sorumluluğu S-25: Aşağıdakilerden hangisi laikliğin unsurlarından değildir? a) İnanç özgürlüğü b) İbadet özgürlüğü c) Devletin dinlere karşı tarafsız oluşu d) Devletin resmi dininin olmaması e) Dinin tarafsız bir resmi kuruluş tarafından kontrol edilmesi S-26: Anayasanın 174. maddesi ne anlama gelmektedir? a) İnkılap Kanunlarının kaldırılmasını yasaklar b) İnkılap Kanunlarının değiştirilmesini yasaklar c) İnkılap Kanunlarının anayasa aykırı olduğu şeklinde yorumlanmasını yasaklar d) İnkılap Kanunlarının anayasa üstü bir konuma getirir e) İnkılap Kanunlarını koruyan madde değiştirilemez 4/7 S-27: Aşağıdakilerden hangisi milletvekili seçilemez? a) Terör suçundan tutuklu olan b) İhaleye fesat karıştırma suçundan tutuklu olan c) Silah altında askerlik görevine devam eden d) Milletvekilliği görevine TBMM kararıyla son verilmiş olan e) En az ilkokul diploması olan S-28: Aşağıdakilerden hangisi yasama sorumsuzluğunun (kürsü dokunulmazlığı)özelliklerinden değildir? a) Hukuki ve cezai sorumluluk getirir b) Kaldırılamaz c) Süreklidir d) Meclisteki yasama faaliyetlerine yöneliktir e) Kişisel suçlardan dolayı yargılamayı erteler S-29: TBMM’nin çalışma düzeniyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Yasama dönemi bir seçimden diğer seçime kadar olan süredir b) Yasama yılı 1 Ekimde başlar c) Birleşim, belli bir anda başlayan ve kapanana kadar devam eden toplantıdır d) 10 milletvekiline sahip bir parti siyasi parti grubu oluşturabilir e) 18 daimi komisyon yanında geçici komisyonlar da kurulabilir S-30: Hangi durumda kanunlar kadük olur? a) Bir kanun teklifinin bir yasama döneminde sonuçlandırılamaması b) Bir kanun teklifinin bir yasama yılında sonuçlandırılamaması c) Bir kanun teklifinin bir yasama tatilinde sonuçlandırılamaması d) Kanun teklifinin TBMM genel kurulunda reddedilmesi e) Belli bir konuda kanun teklifinin yasak olması S-31: Kanunların yapımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Bir kanun teklifi en az TBMM üye tam sayısının ¼ milletvekiliyle olur b) Kanun teklifi TBMM Başkanı tarafından ilgili komisyona gönderilir c) Temel kanunlar dışında kanunlar madde madde görüşülür d) Cumhurbaşkanı tarafından Meclise iade edilen kanun TBMM’de aynen kabul edilirse Cumhurbaşkanı ikinci kez veto edemez e) Kural olarak kanunların tümü Resmi Gazetede yayımlanır S-32: TBMM’nin görev ve yetkilerinden hangisi parlamento kararı şeklinde kullanılmamaktadır? a) Savaş ilanı b) Yurt dışına asker göndermek c) Para basılmasına karar vermek d) Gensoru önergesi e) Yasama dokunulmazlığının kaldırılması S-33: Anayasanın son hali dikkate alındığında, Cumhurbaşkanının görev süresiyle ilgili olarak hangisi doğrudur? a) 5 yıl 1 defa b) 5 yıl 2 defa c) 7+5 yıl 2 defa d) 7 yıl 1 defa e) 7 yıl 2 defa 5/7 S-34: Aşağıdakilerden hangisi bakanların görevlerinin sona ermesi sebeplerinden değildir? a) Görevden azl b) Gensoru yoluyla düşürülme c) Yüce Divana sevk d) Yasama dokunulmazlığının kaldırılması e) İstifa S-35: Anayasa değişikliği ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) En az 184 milletvekili değişiklik teklifi sunabilir b) 330-367 üzeri kabul halinde zorunlu referanduma gidilir c) 330-367 üzeri kabul halinde ihtiyari referanduma gidilir d) 367 ve üzeri oyda Cumhurbaşkanı doğrudan onaylayabilir e) 367 ve üzeri oyda Cumhurbaşkanı referanduma götürebilir S-36: Aşağıdakilerden hangisi ana yargı kollarından değildir? a) Adli yargı b) İdari yargı c) Uyuşmazlık yargısı d) Hukuk yargısı e) Anayasa yargısı S-37: Türkiye’de Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turu hangi tarihte yapılacaktır? a) 12 Haziran 2014 b) 10 Ağustos 2014 c) 24 Ağustos 2014 d) 12 Haziran 2015 e) 10 Ağustos 2015 S-38: Aşağıdakilerden hangisi Cumhurbaşkanının seçimleri yenileme sebeplerinden biri değildir? a) Yeni seçim sonrası TBMM Başkanlık Divanının oluşumunu takiben kırkbeş gün içinde Bakanlar Kurulunun kurulamaması b) Başbakanın istifa etmesinden kırkbeş gün sonra c) Başbakanın istifa etmesi sonrası kırkbeş gün içinde Bakanlar Kurulunun kurulamaması d) Güven istemi reddedilen Bakanlar Kurulunu takiben kırkbeş gün içinde Bakanlar Kurulunun kurulamaması e) Bakanlar Kurulunun güvensizlik oyuyla düşürülmesini takiben kırkbeş gün içinde Bakanlar Kurulunun kurulamaması S-39: 1999 seçimleriyle kurulan TBMM kaçıncı yasama dönemidir? a) 17. Yasama Dönemi b) 18. Yasama Dönemi c) 19. Yasama Dönemi d) 20. Yasama Dönemi e) 21. Yasama Dönemi 6/7 40- Aşağıdakilerden hangisi Bakanlar Kurulunun görev ve yetkilerinden değildir? a) Her alanda genel politika belirlemek b) Anayasa değişikliği yapmak c) Düzenleyici işlemler (KHK, Tüzük vb) yapmak d) Milli savunma e) Dış politika B) UYGULAMA SORUSU (20 PUAN) 12 Haziran 2012 Genel Seçimlerinde, 11 milletvekiline sahip Mersin ilinde seçmenler tarafından 972.046 geçerli oy kullanılmıştır. Türkiye’de milletvekillerinin belirlenmesinde % 10 seçim barajlı d’Hondt sistemi kullanıldığına göre, Mersin ilinde milletvekillerinin partilere dağılımı nasıl olmuştur? (Not: Seçim barajını sadece Adalet ve Kalkınma Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisi geçmiş olup, bağımsızlar baraja tabi değildir) TOPLAM GEÇERLİ OYLARIN SİYASİ PARTİLERE VE BAĞIMSIZ ADAYLARA DAĞILIMI PARTİ ADI ADALET VE KALKINMA PARTİSİ DEMOKRAT PARTİ CUMHURİYET HALK PARTİSİ MİLLET PARTİSİ SAADET PARTİSİ HAK VE EŞİTLİK PARTİSİ HALKIN SESİ PARTİSİ PARTĐLER AKP CHP MHP Bağımsız TOPLAM OYU 311.050 6.392 310.714 2.122 4.863 1.487 3.632 PARTİ ADI MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ DOĞRU YOL PARTİSİ TÜRKİYE KOMÜNİST PARTİSİ MİLLİYETÇİ VE MUHAFAZAKAR PARTİ BÜYÜK BİRLİK PARTİSİ DEMOKRATİK SOL PARTİ BAĞIMSIZLAR TOPLAM OYU 224.477 2.216 1.520 891 6.954 1.852 93.876 1 2 3 4 5 6 SONUÇ 311.050 (1) 310.714 (2) 224.477 (3) 93.876 93.169 (9) 155.525 (4) 155.357 (5) 112.224 (6) 46.938 103.684 (7) 103.572 (8) 74.816 77.763 (10) 77.679 (11) 56.112 62.610 51.842 4 62.143 51.786 4 44.890 37.408 2 31.292 23.469 18.776 15.646 1 Dr. Veysel DİNLER Öğretim Görevlisi +90 364 2257700–1457 veyseldinler@hitit.edu.tr http://web.hitit.edu.tr/veyseldinler www.veyseldinler.com 7/7 Hitit Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü TOKİ Yerleşkesi 19040 Çorum/TURKEY Posta/for correspondence: PK.45 Çorum/TR