BÜLTEN No. 6 8 Ağustos 2014 LĠMĠTED ġĠRKETLERDE PAY DEVRĠNĠN VERGĠSEL SONUÇLARI I. GĠRĠġ 6102 sayılı 14 Şubat 2012 tarihli Türk Ticaret Kanunu (“TTK”) Madde 593 ile limited şirketlerde ispat aracı şeklinde veya nama yazılı olarak pay senedi çıkarılabileceği düzenlenmiştir. İşbu düzenleme limited şirket pay senetlerinin anonim şirketlerde çıkarılan pay senetleri ile aynı nitelikte olup olmadığı sorusunu gündeme getirmiştir. Buna göre, limited şirket pay senetleri anonim şirketlerde çıkarılan pay senetleri ile aynı nitelikte kabul edilmeleri halinde “menkul kıymet” olarak değerlendirilecek ve bunların satışından elde edilen kazanç 193 sayılı ve 31 Aralık 1960 tarihli Gelir Vergisi Kanunu (“GVK”) mükerrer madde 80 ile düzenlenen vergisel sonuçlara tabi olacaktır. II. GVK ĠLE DÜZENLENEN VERGĠSEL SONUÇLAR VE MENKUL KIYMET KAVRAMI GVK Mükerrer Madde 80 uyarınca aşağıda yazılı mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artış kazancı olarak kabul edilecek ve gelir vergisine tabi olacaktır: (i) İvazsız olarak iktisap edilenler ile tam mükellef kurumlara ait olan ve iki yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetleri hariç, menkul kıymetlerin veya diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar1; ve (ii) ortaklık haklarının veya hisse senetlerinin2 elden çıkarılmasından doğan kazançlar3. Bu bağlamda öncelikle ilgili maddede bahsi geçen “menkul kıymet” kavramı incelenmelidir. 6362 sayılı ve 6 Aralık 2012 tarihli Sermaye Piyasası Kanunu (“SPK”) Madde 3 ile “menkul kıymetler” para, çek, poliçe ve bono hariç olmak üzere; (i) paylar, pay benzeri diğer kıymetler ile söz konusu paylara ilişkin depo sertifikaları, (i) borçlanma araçları veya menkul kıymetleştirilmiş varlık ve gelirlere dayalı borçlanma araçları ile söz konusu kıymetlere ilişkin depo sertifikaları olarak tanımlanmıştır. Bunun sonucu olarak, anonim şirket pay senetleri, SPK Madde 3 altında menkul kıymet olarak kabul edilmeleri sebebiyle iktisap edilmelerinden iki yıl süre sonra elden çıkarılmaları halinde gelir vergisine tabi olmamaktadır. Burada önemli olan limited şirket pay senetlerinin “menkul kıymet” olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususudur. 1 GVK Mükerrer Madde 80/1 2 “Hisse senedi” kavramı TTK ile “pay senedi” olarak değiştirilmiştir. 3 GVK Mükerrer Madde 80/4 1 III. LĠMĠTED ġĠRKET PAY SENETLERĠNĠN NĠTELĠĞĠ a) Anonim şirketlerin pay senetleri TTK’nin 484 ve devamı maddelerinde “menkul kıymet” olarak düzenlenmiş olmasına rağmen, limited şirket pay senetlerinin ispat aracı şeklinde veya nama yazılı olarak çıkarılabileceği hüküm altına alınmıştır. Ayrıca söz konusu maddenin gerekçesinde limited şirkette pay senedi çıkarılmasının pay devrini kolaylaştırmayacağı, sadece ispat amacı ile kullanılacağı ve bu maddenin limited şirket esas sermaye paylarını anonim şirket payına dönüştürmeyeceği ve yaklaştırmayacağı belirtilmiştir. b) TTK Madde 595/1 ile limited şirketlerde esas sermaye paylarının devrinin yazılı şekilde yapılacağı ve devir borcunu doğuran işlemlerin noter tarafından onaylanacağı düzenlenmiştir. Anonim şirketlerde ise hamiline yazılı pay senetleri zilyetliğin geçirilmesi ile, nama yazılı pay senetleri ise ciro yolu ile devredilebilmektedir4 ve ayrıca bir noter onayı aranmamaktadır. Böylelikle limited şirketlerde, anonim şirketlerin aksine sermaye paylarının “pay senedinin ciro edilmesi” yoluyla devredilmesi mümkün değildir. c) TTK Madde 595/4 uyarınca limited şirketlerde esas sözleşmeye konulacak bir hüküm ile pay devri yasaklanabilmektedir. Anonim şirketlerde ise pay devri sınırlandırılabilmekte; ancak yasaklanamamaktadır. Burada sayılan nedenlerden dolayı, limited şirket pay senetleri “menkul kıymet” olarak değerlendirilmemekte ve anonim şirket pay senetleri ile aynı nitelikte olduğu kabul edilmemektedir. IV. SONUÇ Anonim şirket pay senetleri “menkul kıymet” olarak değerlendirilmekte ve bunun sonucu olarak yukarıda bahsi geçen GVK Mükerrer Madde 80 uyarınca iktisap edilmelerinden iki yıl süre sonra elden çıkarılmaları halinde gelir vergisine tabi olmamaktadır. Ancak, limited şirket pay senetlerinin anonim şirket pay senetleri ile aynı nitelikte kabul edilmemeleri ve “menkul kıymet” kapsamına girmemeleri sebebiyle bunların satışından elde edilen kazanç elde tutulma süreleri göz önüne alınmaksızın değer artış kazancı sayılacak ve gelir vergisine tabi tutulacaktır. Maliye Bakanlığı tarafından 14 Nisan 2014 tarihinde yayımlanan özelge de yukarıdaki görüşü desteklemektedir. Buna göre, limited şirket payları menkul kıymet olarak kabul edilemeyeceğinden, limited şirket pay senetleri satışı GVK Mükerrer Madde 80 altında hisse senedi olarak değerlendirilemeyecektir. Bununla birlikte, söz konusu pay senetlerinin elden çıkarılmasından elde edilen kazanç, aynı madde kapsamında hisse senedi satışından doğan değer artış kazancı olarak vergilendirilecek ve (elde tutulma sürelerine bakılmaksızın) gelir vergisine tabi olacaktır. Böylelikle Maliye Bakanlığı da tartışmalı olan bu hususu netleştirmiştir. 4 TTK m. 489, 490/2 2
© Copyright 2024 Paperzz
