Sirküler No: 046

Sirküler No: 032
İstanbul, 3 Nisan 2015
Konu: Anayasa Mahkemesi’nin, kanuni temsilcilerin müteselsil
sorumluluğuna ilişkin iptal kararı.
Özet: 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un “Kanuni
temsilcilerin sorumluluğu” başlıklı mükerrer 35. maddesinin;
Kuzey YMM ve Bağımsız
- 5. fıkrasında; amme alacağının doğduğu ve ödenmesi gerektiği zamanlarda
kanuni temsilci veya teşebbüsü idare edenlerin farklı şahıslar olmaları halinde bu
şahısların, amme alacağının ödenmesinden müteselsilen sorumlu
tutulacağına,
Maslak Mahallesi
- 6. fıkrasında ise kanuni temsilcilerin sorumluluklarına dair Vergi Usul Kanunu’nda
yer alan hükümlerin bu sorumluluğu ortadan kaldırmayacağına,
İstanbul - Turkey
ilişkin hükümler yer almaktadır.
Denetim A.Ş.
Eski Büyükdere Cad.
Orjin Maslak Plaza
No: 27 Kat: 1-5 Sarıyer
Tel: +90 (212) 315 30 00
Fax: +90 (212) 234 10 67
www.vergidegundem.com
Anayasa Mahkemesi 19 Mart 2015 tarihinde, yukarıda yer verilen hükümlerin
Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar vermiştir. Söz konusu karar
(Esas Sayısı: 2014/144, Karar Sayısı:2015/29) 3 Nisan 2015 tarihli Resmi
Gazete’de yayımlanmıştır.
www.ey.com
5. fıkraya ilişkin iptal kararının gerekçesinde; kendi kusurundan kaynaklanmayan
bir nedenle başkasının eylem veya ihmali sonucu oluşacak sorumluluğa ortak
olmanın adalet ve hakkaniyetle bağdaşmayacağı belirtilmiştir.
6. fıkraya ilişkin iptal kararının gerekçesinde ise Vergi Usul Kanunu’nun 10.
maddesi ve bu fıkra hükmünün aynı maddi olaya uygulanabilmesi nedeniyle hangi
yasal düzenlemenin uygulanacağı konusundaki belirsizlik olduğu belirtilmiştir.
I. Yasal düzenlemeler
Bu dokümanda yer alan
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un
(AATUHK) mükerrer 35. maddesinde kanuni temsilcilerin sorumluluğuna
ilişkin düzenlemeler yer almaktadır. İlgili maddenin;
açıklamalarımız, konuya
- 5. fıkrasında, amme alacağının doğduğu ve ödenmesi gerektiği
zamanlarda kanuni temsilci veya teşekkülü idare edenlerin farklı şahıslar
olmaları halinde bu şahısların, amme alacağının ödenmesinden
müteselsilen sorumlu olacağı,
Kuzey YMM ve Bağımsız
- 6. fıkrasında ise kanuni temsilcilerin sorumluluklarına dair Vergi Usul
Kanunu’nda yer alan hükümlerin, bu maddede düzenlenen sorumluluğu
ortadan kaldırmayacağı,
hükmü yer almaktadır.
II. İptal talebi
Danıştay 4. Dairesi tarafından, yer verilen AATUHK’nın mükerrer 35.
maddesine 5766 Sayılı Kanun'un 4. maddesi ile eklenen (5) ve (6)
numaralı fıkralarının, Anayasa'nın 2. maddesine aykırılığı savıyla iptali
talebiyle Anayasa Mahkemesine başvurulmuştur.
ilişkin genel bilgiler
içermektedir. EY ve/veya
Denetim A.Ş.’ye, işbu
dokümanın içeriğinden
kaynaklanan veya
içeriğine ilişkin olarak
ortaya çıkan sonuçlardan
dolayı herhangi bir
sorumluluk iddiasında
bulunulamaz.
-2-
Bu başvuru, kanuni temsilci olduğu dönemden kalan şirket vergi borçlarının tahsili amacıyla aracı
haczedilen davacının, söz konusu haciz işleminin iptali talebiyle başvurduğu dava yolunda, temyiz
incelemesinde yapılmıştır.
III. İptal kararının gerekçeleri
Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararının gerekçesinde yer alan ve konuyu özetleyerek Mahkemenin
görüşünü ortaya koyan bölümlere aşağıda yer verilmiştir.
- AATUHK’ın mükerrer 35. maddesinin 5. fıkrasına ilişkin olarak;
“ ….. amme alacağının doğduğu veya ödenmesi gerektiği zamanlarda kanuni temsilcilerin farklı kişiler
olabileceği gerçeği göz önüne alındığında, kural ile getirilen düzenleme vergi ve diğer mali ödev ve
sorumluluklarını zamanında ve eksiksiz olarak yerine getiren kanuni temsilcilerin, sonradan
kendilerinin görevde olmadığı ve müdahale şanslarının bulunmadığı dönemde gerçekleşen bir
eylemden müteselsilen sorumlu tutulmaları sonucunu doğurmaktadır. … bireyin bu şekilde belirsiz
ve güvencesiz bir biçimde kendi kusurundan kaynaklanmayan bir nedenle, başkalarının eylem
veya ihmali sonucunda oluşacak sorumluğa ortak olması adalet ve hakkaniyetle bağdaşmaz.
Dolayısıyla, itiraz konusu kural hukuk devleti ilkesine aykırıdır”.
- AATUHK’ın mükerrer 35. maddesinin 6. fıkrasına ilişkin olarak ise;
“Belirlilik ilkesi, vergi ve diğer kamu alacakları açısından miktar, tarh ve tahsil zamanı ile biçimi gibi
vergi ve diğer alacakların esaslı unsurlarının önceden belli ve kesin olmasını gerektirir.
…itiraz konusu kural nedeniyle, 213 sayılı Kanun kapsamına giren amme alacakları da dahil olmak
üzere tüm amme alacakları için takip yapılması mümkündür. Bu durumda her iki kanunun aynı
maddi olaya uygulanabilmesi nedeniyle, iki ayrı kanuni düzenlemeden hangisinin
uygulanacağı hususunda belirsizlik oluşmaktadır. Dolayısıyla itiraz konusu kural, hukuk
devleti ilkesi ile bağdaşmamaktadır.”
IV. Anayasa Mahkemesi tarafından verilen karar
Anayasa Mahkemesi, Danıştay 4. Dairesi’nin başvuru kararında yer alan gerekçeler ile anayasal
ilkelerden “hukuk devleti” ve “hukuki belirlilik” çerçevesinde AATUHK’ın mükerrer 35. maddesinin 5.
fıkrası ile 6. fıkrasında yer alan düzenlemelerin, Anayasa’nın 2. maddesine aykırı olduğu ve iptali
gerektiği yönünde karar vermiştir.
19 Mart 2015 tarih ve E.2014/144, K.2015/29 sayılı mezkur karar, oyçokluğu ile tesis edilmiş olup 3
Nisan 2015 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.
Saygılarımızla.
Kuzey YMM ve Bağımsız Denetim A.Ş.
Erdal Çalıkoğlu
Sirküler içeriği hakkında ek bilgi gerektiğinde;
- (212) 408 53 20 numaralı telefondan Yusuf Gökhan Penezoğlu (yusuf.penezoglu@tr.ey.com) veya
- (212) 408 51 30 numaralı telefondan Gökçe Sarısu Kanmaz (gokce.sarisu@tr.ey.com)
ile temasa geçmenizi rica ederiz.
Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. EY ve/veya Kuzey YMM ve Bağımsız
Denetim A.Ş.’ye, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı
herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.

Download Report