Preuzmite tekst (PDF, 1.66MB)

MIRJANA DETELIĆ
E P S К A
H I D R O N I M I J A
Посебан отисак из Ономашолошких ирилога
Б Е О Г Р АД
2 009
XIX-XX
Српска академија наука и уметности
Одељење језика и књижевности, Одбор за ономастику
Ономатодошки прилази, књ. XIX-XX
Academic serbe des sciences et des arts
Classe de langue et de litterature, Commission pour I'onomastique
Contributions onomatologiques, № XIX-XX
MIRJANA DETELIĆ
EPSKA HIDRONIMIJA
Ekscerpcija epskih hidronima, koji se ovde prikazuju, vršena je na korpusu
sastavljenom od sledećih štampanih zbirki srpsko-hrvatske hrišćanske i muslimanske deseteračke epike:
— Сабрана дела Вука Караџића, Српске народне пјесме, II-IV, издање о
стогодишњици смрти Вука Стефановића Караџића 1864-1964 и двестогодишшици његова рођења 1787-1987, Просвета, Београд 1986-1988 (skraćenica
Vuk II-IV);
— Српске народне пјесме 1-9, скупио их By к Стеф. Караџић, државно
издање, Београд 1899-1902 (skraćenica Vuk VI-IX);
—' Српске народне пјесме из необјављених рукописа Вука Стеф. Караџића, II-IV, Српска академија наука и уметности, Одељење језика и књижевности, Београд 1974 (skraćenica SANU II-IV);
—• Сима Милутиновић Сарајлија, Пјеванија црногорска и херцеговачка,
приредио Добрило Аранитовић, Никшић, 1990 [Пјеванија церногорска и херцеговачка, сабрана Чубром Чојковићем Церногорцем. Па њим издана истим, у
Лајпцигу, 1837] (skraćenica SM);
— Hrvatske narodne pjesme, skupila i izdala Matica hrvatska. Odio prvi. Junačke pjesme, 1/1-6, Zagreb 1890-1940 (skraćenica MH I-VIil);
— Narodne pjesme muslimana и Bosni i Hercegovini, sabrao Kosta Hormann
1888-1889, knjiga I—II, drugo izdanje, Sarajevo 1933 (skraćenica KH I—II);
— Narodne pjesme muslimana и Bosni i Hercegovini, Iz rukopisne ostavštine
Koste Нбгшаппа, redakcija, uvod i komentari Đenana Buturović, Sarajevo 1966
(skraćenica KH III);
— Muslimanske narodne junačke pjesme, sakupio Esad Hadžiomerspahić, u
Banjoj Luci 1909 (skraćenica EH).
Iza ovih osam naslova stoji 21 torn sa ukupno 1258 epskih pesama kojima je
zajedničko:
— da su sve sakupljene do kraja prve decenije XX veka (najvećim delom tokom druge polovine XIX veka), odnosno u poslednjim trenucima velikog romantičarskog talasa popularnosti narodne poezije i njenog zapisivanja;
— da imaju ujednačenu vrednost (koliko je moguće očekivati u uslovima zapisivanja na terenu i nemogućnosti kontrole nad zapisivacevim redakcijama);
__ 1 _
Mirjana Detelić
450
— da daju (bar u slučaju hrišćanske epike) relativno dobro stratifikovan uzorak jer, uz antologijske, pružaju na uvid i „odbačene", neredigovane pesme (Vukova zaostavština, varijante u Matici hrvatskoj).1
Rezultati ekscerpcije prikazani su u vidu tri tabele:
— Tabela 1: Spisak epskih hidronima
— Tabela 2: Epski hidronimi sa atribucijom
— Tabela 3: Atribucija uz epske hidronime
Spisak epskih hidronirna je dat abecednim redom, a u Tabeli 2 njemu su dodati
i podaci о atribuciji uz hidronime. Tabela 3 prikazuje iste podatke sredene prema
atributima, sa dodatnim podacima о frekventnosti. Atribucijom se ovde smatra jedna
ili više reči koje bliže određuju hidronim uz koji stoje, a odgovaraju na pitanja: šta je
(imenica), kakavlčiji (pridev) i gdejc (predloška konstrukcija) dotični hidronim.
Pri ekscerpciji, uzimani su u obzir samo imenički oblici hidronima, bez pridevskih (most na Kusidi da, most kusidski ne) i apelativnih (Babin bunar da, bunar
ne). Kod apelativa koji dobijaju funkciju hidronima (Jezero, Studenac, Starac Bunar, Čatrnja), primenjen je isti princip о imeničkim i pridevskim oblicima.
Kako je za epiku vrlo važna atribucija uz onime jer se jedino otud može rekonstruisati epska predstava о njima (pa prema tome i о vodama) kao geografskoj i
empirijskoj činjenici, u ekscerpciju su bili uključeni i atributi uz vode — i to imenički, pridevski i kombinovani (predloško-padežne konstrukcije). Veliki broj hidronima javlja se sa jednim ili vise atributa (71 od 168), što se lako može proveriti
pregledom priloženih tabela. Nasuprot tome, bez ikakve atribucije javlja se samo
31 hidronim: Babin bunar, Babura, Begaja, Buna, Cijevna, Crno more, Crnječ, Crvanj, Crvljevica, Detinja, Ibar, Jablanac, Kolubara, Krka, Mali Izvori, Medved potoci, Morava Binca, Moravica, More crveno, Petrovo vrilo, Poljanica, Presjek, Ramov bunar, Skuta, Spreca, Starac Bunar, Studenac, Tamiš, Vuka, Zeleno Jezero,
Željava. Sve ostalo (65) vezuje uz sebe i (+) i (-) atribuciju.
Najčešći atribut uz epske hidronime je imenica voda (114), sa varijantom vodica (5) i u različitim kombinacijama: voda studena (30), ladna (10), hladna (10),
ledena (3), lepa ladna (3) i valovita ladna (1); vodica studena (6), ladna (3) i hladna (1); voda valovita (4) i ostalo (voda velika, debela, begova,pusta ... — ukupno
10). Ostali imenički atributi su: vrelo/vrilo (studeno, ledeno, lijepo), rika (voda), ri~
jeka (studena, krvava), potok (duboki), bara (zelena), bunar (ledeni).
Predloško-padežne konstrukcije (kojima se bliže određuje ubikacija hidronima) javljaju se samo tri puta: niže Biograda (Dunav), na Bojanu (Blato) i vise Podgorice (Zlatica).
1
Iz ovog korpusa izostavljeni su Erlangenski rukopis (priredlo Gerhard Gezeman, SKA, Sremski
Karlovci 1925) i Bugarštice
Valtazara Bogišića ( N a r o d n e pjesme
iz starijih, najviše primorskih
zapisa.
Knjiga prva. Beograd 1878). Erlangenski rukopis nije samo stara zbirka sakupljena u XVIII veku (neke
od pesama u zbirkama Matice hrvatske jos su i starije od toga), već ima i nesređenu grafiju око koje se
još uvek iome kopija (kako čitati neke znake u Gezemanovom izdanju; da li ili ne koristiti crnogorsko
populamo izdanje koje su prirediii Radosav Medenica i Dobrilo Aranitović 1987; prema kom od raspoloživih izdanja citirati stihove itd.), Sa bugaršticama je problem u njihovom dugom stihu koji uslovljava poetiku mnogo drukČiju od deseteračke. Za ekscerpciju samu po sebi to ne bi moralo imati naročitog
značaja, all je za tumačenje ekscerpiranog materijala neophodno da poetika konteksta bude ujednačena.
- 1 8 -
Epska hidronimija
451
Iako ih u apsolutnom iznosu ima sedam (voda, reka/rijeka/rika, vrelo/vrilo,
potok, bara, more, jezero), hidro-geografski apelativi u epici pokazuju ekstremno
neujednačenu frekventnost u korist vode. U kombinaciji sa najfrekventnijim pridevima — hladan/ladan/studen/leden, mutan i valovit/valovan — ona formira dramski
korelativ za epsku radnju i u tome je podredena potrebama epske poetike.
Medu pridevskim atributima najbrojniji su oni iz značenjskog polja hladan
(studen, hladan/ladan, leden), potom valovit, širok, mutan itd. Poseban slučaj je
pridevska grupa tihi/tiji/tio koja se vezuje isključivo za Dunav (Dunaj, Dunavo) i
— samo jednom — za Savu. Takođe poseban slučaj čini i atribut bijeli uz Dunav
(Dunaj), budući da je on u torn sklopu jako redak u srpsko-hrvatskoj epici, a uobičajen u bugarskoj.
Kako se u čitavom korpusu javlja samo ovaj jedan put, 2 epitet beli uz hidronim u potpunosti izneverava ocekivanja vezana za njegov izuzetan opšti značaj u
foikloru. Ne samo da se kompozit bel-, u torn širem kontekstu, javlja kao oznaka
za zapad (npr. u slovenskoj i bugarskoj onomastici — Beli breg, Beli vetar, Bela
voda, Bela rupa, Beli bunar itd.), Ш za desnu pritoku nasuprot crnom za levu (Beli i Crni Drim), 3 ne samo da se vezuje za sjaj, bljesak i belinu bistre tekuće vode i
javlja u mnogim ojkonimima (npr. gradovi na vodama — Beograd, Biograd na
moru — u starini Alba Graeca, Alba Marritima itd.), 4 već i pored svega toga bela
boja uz vodu, tako upotrebljena i sa tim svojstvima, u srpsko-hrvatskoj epici zapravo i ne postoji.
Razlog za to, osim pomenutog dramskog korelativa (dramatični dogadaji u
dramatičnom ambijentu), može biti i prenos kolorističke formule na grad, koji se u
epici ubedljivo najčešće javlja kao beli. Da li ta formula jeste ili nije dobijena reflektovanjem blještave vodene površine na grad iznad nje, ostaje da se vidi. Ako
jeste, time bi se objasnilo zašto se bela voda izgubila iz naše epike, ali bi ostalo nerazjašnjeno zasto imena novijih gradova podizanih uz vodu (Smederevo i Golubac
na Dunavu, Zaslon — današnji Šabac na Savi, Ravan — današnja Ćuprija na Moravi itd.) nisu ni u najdaljoj vezi sa pojmom belo. Takode bi bilo zanimljivo utvrditi
kada je belo kao deo ojkonima prestalo da markira vodu i počelo da se vezuje za
crkvu (Bela Crkva, Beli Manastir, Bela Palanka ...), odnosno da li je u doba pre
hrišćanstva bilo marker za neke druge sakralne građevine. Ako se pođe od negativne pretpostavke — da belo u ojkonimima nije preneseno sa vode, ostaje neobjašnjeno zašto epika na tlu ex-Jugoslavije ostaje bez belih voda, a njoj srodna bugarska
epika ne. Dramski korelativ u torn slučaju nije dovoljan razlog.
I pored toga, hladna, mutna i valovna voda jeste epski topos jednako kao i
beli grad i malo selo;5 potpuni i pouzdani zaključci о ulozi i upotrebi ovog toposa
u epici moći će — medutim — da se donesu tek kada se istraživanja zaokruže ekscerpcijom svih epskih toposa.
2
U slučaju Bele Vode i Bjelice radi se о belom kao delu hidronima, a ne kao о epitetu uz hidronim. Pa i tako, moglo se očekivati da će kompozita bel- biti mnogo više.
3
Добрев 1980; Vuković 1994; Ивић 1999.
4
Skok 1934:70; Ивић 1999.
5
Prema ekscerpciji istog korpusa, Detelić — Iiić 2006, 148-149.
— 3 —
452
Mirjana Detelić
CITIRANA DELA
M. Detelić, M. llić: Beli grad. Poreklo epske formule i slovenskog toponima, BI SANU 93,
Beograd 2006.
M. Detelić: Epski gradovi, Leksikon, ВI SANU 84, Beograd 2007.
И. Добрев: „Белодрешковци, Белая Русь, Бели и Черни Искър", Годишник на Софийский
Университет „Климент Охридски", Факултет по славянски филологии, София, 1980, том 74/3, 199-201.
М. Ивић: ,ЈБело као лингвистички и културолошки проблем", Јужнословенски
филолог,
Београд LV/1999, 3-19,
P. Skok: Dolazak Slovena па Mediteran, Split, 1934.
P. Skok: Etimologijski rječnik hrvatskoga Hi srpskoga jezika I-311, Zagreb 1971-1973.
G. Vuković: „Simbolika boje u leksici i onomastici", Folklor и Vojvodini, Novi Sad 8/3994,
87-90.
Tabela 1: SPISAK EPSKIH HIDRONIMA
1. BABIN BUNAR, Bunar
2. BABURA
3. BAŠA
4. BATAR
5. BEGAJA
6. BEGOVAC
7. BELA VODA
8. BIJELICA, Bjelica
9. BISTRICA
10. BLATO
11. BOBUČ
12. BO JAN A
13. BOSNA
14. BOSUT, Bosuta
15. BRESTICA
16. BUKOVICA
17. BUNA
18. CETINA, Cetinja, Cetinica
19. CIJEVNA
20. CRNO MORE, Černo more
21. CRNJEČ
22. CRVAĆ, Crvač, Crvača, Srvać
23. CRVANJ
24. ČATRNJA
25. ČOBANICA
26. ĆIOTINA
2. DANICA
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
— 62 —
DAŠNICA
DEBELA
DRAGALJ
DRAVA
DRAŽICA
DREMICA
DR1M
DRINA
DRINJAČA
DUBENICA
DUNAV, Dunaj, Dimava,
Dunavo
ĐETINJA
GABAVAC
GAŠČICA, Gaštica
GLAMOČ
GLINA, Glinica
GORAŽDA
GRABARSKA
GRABOVICA
GRAHOVAC
IBAR
IBRŠTICA
JABLANAC
JABUKA
JADAR
JAHORIKA
Epska hidronimija
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
65.
66.
67.
68.
69.
70.
71.
72.
73.
74.
75.
76.
77.
78.
79.
80.
81.
82.
83.
84.
85.
86.
87.
88.
89.
JASENICA
JAVORAK
JORDAN, Jordana, Jordanija
JOŠANICA
KALADŽIJNSKA VODA
KLADA
KOLEŠNICA
KOLUBARA
KOMARNICA
KORANA, Koruna
KORAVA (moguće sinonim
Koranu)
KORITA
KORJENICA
KOSTAJNICA
KRIVAJA
KRKA
KRUŠČICA
KUKAVICA
KUPA
KUSIDA
LAB
LIKA
LIM
MALDANA
MALI IZVORI
MANDINA
MARICA
MARŠULJA
MEDVED POTOC1
MILETIN
MITROVIĆA VRILO
MORAČA
MORAVA
MORAVA BIČA, Morava
Binča, Bič Morava
MORAVICA
MORE CRVENO
90.
91.
92.
93.
94.
95.
96.
97.
98.
99.
100.
101.
102.
103.
104.
105.
106.
107.
108.
109.
110.
111.
112.
113.
114.
115.
116.
117.
118.
119.
120.
121.
122.
123.
124.
125.
126.
127.
128.
453
MORIS
MOŠTANICA
MUKIJEŽ, Mukiješ
NERETVA
NESRETNICA
NESTER (= Dnjestar)
NOŠNICA
PARAC
PERUĆICA
PETROVO VRILO
PIVA
PLAVENAC
POLJANICA
PRELOG
PRESJEK
PROMINA
PRUT, Pruta
RABA
RAMOV BUNAR
RAŠKA
RATNJA
RAVAN
RAVANICA
RESAVA
RUŽICA
SAVA, Sana /verovatno
štamparska greška/
SAVIN A VODA
SAZLIJA
SELJANSKA
SERVANA
SITNICA
SKAKAVICA
SKUTA
SLATINA
SOKOLAC
SPREČA
STARAC BUNAR
STUDENAC
STUPNICA
454
129.
130.
131.
132.
133.
134.
135.
136.
137.
138.
138.
140.
141.
142.
143.
144.
145.
146.
Mirjana Detelić
SUŠICA
SVETINJA
ŠARGANOVO VRELO
ŠARVIZ
ŠARGIZDA
ŠARAC
ŠTIRA
ТАМ IS
TARA
TEFERIČ
TEKIJA
TIMOK
TISA
TOPLICA
TRAVICA
TREBIŠNICA
TRONOŠA
TRUTINA
146.
147.
148.
149.
150.
151.
152.
153.
154.
155.
156.
157.
158.
159.
160.
161.
162.
163.
TUŠIMA, Tušina
UBAVA
UNA
UVAC
VARDAR
VERUŠA
VLAHINJA, Lahinja
VRANJEVAC
VRBAS
VRBOVA
VUKA, Vukova
ZAJOVIĆA BARA
ZELENO JEZERO
ZETA
ZLATICA
ZMAJEVAC
ZRMANJA
ŽELJAVA
Tabela 2: EPSKI HIDRONIMI SA ATRIBUCIJOM
BABIN BUNAR, Bunar
Babin bunar
bez atribucije: Na Kunaru Babinu bunaru (ЈШ II, 40:202)
Bunar
voda: Goniše se do vode Bunara (MH IX, 1: 132)
ladni: Iskraj gore, od ladna Bunara (MH IX, 1: 156)
bez atribucije: Kod Bunara dočekaše bana (MH IX, 1: 133)
BABURA
bez atribucije: Kad dođemo na most na Baburu (SANU III, 66:96)
BAŠA
voda: Dok na Baši vodi vojska dođe (Vuk VIII, 66: 128)
BATAR
voda: Pored Batra vode nek postavi (Vuk IV, 34: 145)
bez atribucije: Iza Batra, sa seta Salaša (Vuk IV, 28:34), Vuk IV, 34
BEGAJA
bez atribucije: Na Begaji и Unđurovini (MH IV, 50:88), MH IV, 48
BEGOVAC
voda studena: Kod Begovca kod vode studene (Vuk VIII, 39: 24)
- 1 8 -
Epska hidronimija
455
BELA VODA
bez atribucije: Od Bele do Vode debete (SANU II, 30:1010)
BIJELICA, Bjelica
Bijelica
voda: Od Jelice do vode B'jelice (Vuk IV, 46: 131)
bez atribucije: Od B'jelice te do Moravice (Vuk IV, 46:136)
Bjelica
voda: Na Bjelicu vodu nateraše (Vuk IV, 45: 328) /takođe i planina i polje
pod istim imenom/
bez atribucije: Niz Bjelicu i niz Moravicu (Vuk II, 31: 45)
BISTRICA 6
voda: Uprimorju kod vode Bistrice (Vuk II, 24: 21), Vuk П, 31; Vuk VI,
43; MH III, 12, 13, 18, 19; MH IV, 30, 36, 43
bez atribucije: Pa odoše Hlivnu i Bistrici (MH III, 13:861), MH III, 11, 13,
18, 19; MH IV, 30, 34; EH 12
BLATO
hladno: Kod Lesendre, nasred Blata hladna (SANU IV, 38: 410)
ladno: Sve je Blato ladno pritisnuto (Vuk IX, 25: 529)
široko: Tišnem lađe niz Blato široko (Vuk VIII, 29: 30), Vuk VIII, 58, 62,
71; Vuk IX, 2, 13, 19, 25, 29; SANU II, 91; SANU IV, 18; SM 9, 85
zeleno: Pa uskoči Blatu zelenome (Vuk VIII, 29: 140),
zeleno na Bojanu: I zeleno Blato na Bojanu (SM 163:8)
duboko: / к duboku Blatu doćeraše (Vuk IX, 25: 580)
ravno: I po ravnu Blatu poćeramo (Vuk IX, 19: 89)
bez atribucije: Na Blato ćeš dočekati Turke (Vuk VIII, 29:76), Vuk IX, 1,
19, 25, 32; SANU IV, 38; SM 15
[u funkciji apelativa: Vuk VI, 44; MH II 8, 26; SM 107]
BOBUČ
voda: Od Gorice do vode Bobuča (SM 85: 7)
BOJANA
voda: Kad je bila na vodu Bojanu (Vuk II, 26: 151), Vuk VII, 10, 21;
SANU II, 15; SANU IV, 16, 25; MH II, 6
voda hladna: Na Bojani, na 'noj vodi hladnoj (MH II, 6: 2)
voda studena: U Bojani и vodi studenoj (Vuk VII, 10: 10), MH II, 14
zelena: Kroz nju teče zelena Bojana (Vuk II, 25: 38)
bez atribucije: A kad dode na most na Bojanu (Vuk IV, 4: 111), Vuk II, 25,
26; Vuk IV, 31, 42; Vuk VI, 45; Vuk VII, 10, 21; Vuk VIII, 4, 47, 62,
73; Vuk IX, 1, 4, 25, 29, 30, 32; SM 10, 15, 136, 163, 168; SANU II,
15, 91; SANU III, 17; SANU IV, 15, 16, 25, 26; MH II, 6
BOSNA
voda ladna: Kad dođoše Bosni vodi ladnoj (Vuk VII, 33: 54)
6
U muslimanskim pesmama se misli na Bistricu kod Livna, a u hrišćanskim na onu na Kosovu.
456
Mirjana Deteiić
BOSUT, Bosuta
Bosut
voda: Baš na ušću kod vode Bosuta (Vuk IV, 30: 120)
Bosuta
voda: Nek te čeka na vodi Bosuti (Vuk II, 75: 106)
BRESTICA
voda studena: Na Bresticu, na vodu studenu (SM 175: 27)
BUKOVICA
voda:
dođoše
vodiosim
Bukovici
(Vuk
11:se158)
[inače Dok
ime za
planinu,
u SANU
IV,VIII,
13 gde
javlja kao „malo selo"]
BUNA
voda: I Bunu ti vodu pregazila (Vuk IV, 57: 198)
без atribucije: Podaj, majko, na Buni čupriju (KH III, 9: 533)
CETINA, Cetinja, Cetinica
Cetina
voda: Gonišarca do Cetine vode (MH II, 15: 142), MH VIII, 8; MH IX, 13
vodica hladna: Na Cetinu, na vodicu hladnu (MH VIII, 29: 11)
vrelo: Pobjegnuše vrelu i Cetini (KH III, 9: 198), KH III, 10
studeno vrelo: Sa studena vrela i Cetine (KH I, 26: 19)
hladna: Kad je doša na Cetinu hladnu (MH II, 15: 143)
bez atribucije: Kada beže na Cetinu pride (MH III, 11: 453), MH IX, 13, 23
Cetinica
studeno vrelo: Od studena vrela s Cetinice (KH И, 49: 335)
Cetinja
voda: Od Žabljaka do vode Cetinje (Vuk II, 89: 373), Vuk III, 76
voda studena: Od studene od vode Cetinje (Vuk II, 89: 547)
voda debela: Na Cetinji na vodi debeloj (Vuk III, 10: 99)
vrelo: Tamo ozdo sa vrela Cetinje (KH III, 9: 984)
bez atribucije: Koji poji konja na Cetinji (Vuk III, 76: 115)
CIJEVNA
bez atribucije: Od Cijevne do vode Morače (Vuk IX, 10: 141)
CRNO MORE, Černo more
Crno more
bez atribucije: Do Crnoga mora dolazio (KH III, 4: 413), MH III, 5
Černo more
bez atribucije: Svu Krimeju do Černoga mora (Vuk VII, 57: 242)
CRNJEČbez atribucije: Na Crnječ ga, braćo, navoziše (SANU IV, 48: 29)
- 14-
Epska hidronimija
457
CRVAĆ, Crvač, Crvača, Srvać
Crvać
voda: Diže četu od vode Crvača (MH III, 6: 8), MH III, 7, 9, 10, 17, 22;
MH IV, 27, 28, 29, 31, 34, 43
voda begova: Do Crvaća i vode begove (MH IV, 29: 928)
ledeni bunar: Kod Crvaća, ledena bunara (MH IV, 37: 406)
bez atribucije: Dok izjaha beže do Crvača (MH III, 7: 680), MH III, 8, 11,
17, 20, 22; MH IV, 27, 28, 29, 31, 37, 43
Crvač
voda: Pogled' beže, do vode Crvača (KH II, 60: 29)
bez atribucije: A kad Rade do Crvača sađe (KH II, 60: 135)
CrvaČa
voda: Na Krbavu do vode Crvače (KH II, 62: 917)
Srvac
bez atribucije: Kod Srvaća bio čador penje (MH III, 21: 326)
CRVANJ
bez atribucije: Tad namignu Crvanj na Morine (KH I, 7: 168)
ČATRNJA
voda: Kada dođe na vodu Čatrnju (Vuk VI, 2: 162), Vuk VI, 53; Vuk VII, 7
voda ladna: Tu ja znadem jednu vodu ladnu, /1 ona se Čatrnja poziva (Vuk
VI, 53: 97,98)
voda studena: Do Čatrnje do vode studene (Vuk VII, 1: 86)
bez atribucije: Dok Zvijere do Čatrnje dode (Vuk VI, 53: 209), Vuk VII, 7
[u funkciji apelativa: Vuk II, 56, 64; Vuk III, 21, 38, 48; Vuk IV, 14; Vuk
VII, 8, 19]
ČOBANICA
voda: A kad vodi Čobanici dode (Vuk VII, 36: 4), SANU III, 7
studena voda: Na studenu vodu Čobanicu (Vuk VII, 36: 3), SANU III, 7
ĆIOTINA
voda: Ukraj vode ukraj Ciotine (Vuk II, 24: 30)
bez atribucije: Jedno Drina, drugo Ćiotina (Vuk III, 89: 55)
DANICA
voda: Povešću ih na vodu Danicu (SM 82: 104)
bez atribucije: Što najprije na Danicu dode (SM 82: 108)
DAŠNICA
voda: A kad bio na vodu Dašnicu (Vuk IV, 43: 55)
DEBELA
voda: Od Bele do vode Debele (SANU II, 30: 1010)
bez atribucije: Od Debele do Vode krvave (SANU II, 30: 1011)
DRAGALJ
voda: Dok dodoše na Dragalj na vodu (Vuk VIII, 55: 70)
[u Vuk IV, 58: zelena planina]
- 1 3 -
458
Mirjana Detelić
DRAVA
voda: I on vodu Dravu prebrodio (SANU II, 56: 188), KH I, 17
voda hladna: Krajem Drave, krajem vode hladne (KH I, 17: 299), KH I, 23
hladna: Pa pređosmo preko Drave hladne (MH IV, 45: 121)
ledena: A ledenoj Dravi na obali (MH IV, 47: 132)
studena: A kad dođe do studene Drave (Vuk III, 8: 11)
bez atribucije: / načini na Dravi mostove (Vuk III, 8: 15), SANU II, 56;
KH I, 17; KH III, 9; MH IV, 50
DRAŽICA
voda: Odjaha ga kod vode Dražice (MH III, 12: 309)
voda studena: Kod Dražice, kod vode studene (MH III, 12: 72)
hladna: Bilom Senju na Dražicu hladnu (MH III, 12: 69)
bez atribucije: Na Dražicu istira đogata (MH HI, 12: 308), MH III, 9
DREMICA
voda studena: Preko vode studene Dremice (Vuk VI, 29: 32)
bez atribucije: Pro Dremice Devičkoj pustinji (Vuk VI, 29: 42)
DRIM
voda: Druga ide preko vode Drima (SM 136: 84)
bez atribucije: Iskraj Drima ljute Arnaute (SM 63: 202)
DRINA
voda: Raču crkvu ukraj vode Drine (Vuk II, 24: 31), Vuk II, 31, 37; Vuk IV,
24, 28, 29, 32, 33, 34, 35; Vuk VII, 45; SM 29; MH I, 36; KH I, 4,15
voda hladna: S one bande Drine vode hladne (SM 29: 42), SM 101; KH I, 4
voda ladna: Ukraj Drine, ukraj vode ladne (Vuk IV, 28: 23), Vuk IV, 33,
34; Vuk VII, 21, 35; SANU II, 63; SANU III, 23, 38
voda pusta plahovita: Pusta Drina voda plahovita (Vuk VIII, 45: 222)
ledena: Što s' ozido na Drini ledenoj (MH III, 5: 990)
studena: Već pobjegoh do studene Drine (Vuk III, 1:41)
studena na valove: U studenu na valove Drinu (KH I, 15: 174)
valovita: Dokle stiže Drini valovitoj (Vuk II, 31: 129), Vuk IV, 30, 32, 35,
45; Vuk VII, 35, 45
valovna: Od zapada do valovne Drine (Vuk IV, 62: 126)
mutna: Dok na mutnu Drinu dolečeše (Vuk VII, 56: 8)
premutna: Pa ti daruj tu premutnu Drinu (KH I, 3: 118)
mutna i pomamna: Dođe Drina mutna i pomamna (KH I, 3: 107)
mutna i krvava: Drina dosla mutna i krvava (KH I, 4:247)
bez atribucije: Dok zapalim Racu ukraj Drine (Vuk IV, 24: 311), Vuk III,
89; Vuk IV, 28, 29, 32, 33, 34, 35, 36, 62; Vuk VII, 35, 45; SM 29, 86,
101; SANU III, 23; MH I, 36; MH III, 5; MH VIII, 18; MH IX, 29; KH
I, 3, 4, 15; KH II, 61, 73
DRINJAČA
voda hladna: Kraj Drinjače, krajem vode hladne (KH II, 73: 464)
voda plahovita: U Drinjači, vodi plahovitoj (KH II, 73: 481)
— 62 —
Epska hidronimija
459
hladna: Otište ga kraj Drinjače hladne (KH II, 73: 459)
pusta: Dok ti siđem do Drinjače puste (KH II, 73: 54)
bez atribucije: Na Drinjači tumbas preturiti (KH II, 73: 55)
DUBENICA
voda Ćepača: Od Čepače vode Dubenice (Vuk IX, 32: 1523)
DUNAV, Dunaj, Dunava, Dunavo
Dunav
voda: I sav Banat do vode Dunava (Vuk II, 98: 15), Vuk III, 9; Vuk VII,
57; SANU II, 59; SANU III, 44, 71; MH I, 50; MH II, 21; SM 104,
148; KH I, 2, 21; KH II, 61
ladna voda: Ladni Dunav vodu preplovila (Vuk VII, 57: 154)
voda lepa ladna: Na Dunavu lepoj vodi ladnoj (Vuk II, 82: 45)
voda studena: I do vode studene Dunava (SM 161)
voda tihi: Pokraj vode tihoga Dunava (Vuk II, 80:3)
rijeka studena: Put Dunava rijeke studene (SM 55: 115)
hladan: Da se vrate do Dunava hladna (KH II, 61: 518)
tihi: Što podavi и tihom Dunavu (Vuk II, 42: 166), Vuk VIII, 48; SANU II,
50; KH I, 21
tiji: Pa otide na tija Dunava (SANU II, 56: 165), SANU III, 71
široki: Pa široki Dunav prijedose (Vuk VI, 44:253)
niže Biograda: Na Dunavu niže Biograda (EH 2: 70)
bez atribucije: Da zavati vode na Dunavu (Vuk II, 14: 3), Vuk II, 42, 81,
98; Vuk IV, 24, 46, 60, 62; Vuk VI, 19, 35, 44, 77; Vuk VII, 57; Vuk
VIII, 33, 73; Vuk IX, 23, 32; SANU II, 59, 66; SANU III, 17, 70; SM
55, 101, 144, 148; MH I, 70; MH II, 43, 44; MH IV, 45, 48; KH I, 2,
15, 19, 21; KH II, 61
Dunaj
voda: Pravo zdravo na Dunaj na vodu (MH I, 33: 121), MH I, 55, 61, 65;
MH II, 72
voda hladna: Iz nje teče Dunaj voda hladna (MH I, 45: 270)
voda ladna: Nit и tebi Dunaj vode ladne (MH II, 34: 30), MH II, 72
voda studena: UDunajut vodi и studenoj (MH II, 20: 381), MH II, 46; MH
IX, 9
vodica studena: U Dunaju, vodici studenoj (MH II, 20: 312)
bijeli: Medver paša od b'jela Dunaja (Vuk VIII, 34: 25)
bez atribucije: Od Dunaja do mora sinjega (Vuk VII, 31: 23), SANU II,
66; SM 55; MH I, 55, 65, 80; MH II, 34, 52; MH IX, 3
Dunava
bez atribucije: Kolika je Sava i Dunava (SANU III, 44: 54)
Dunavo
voda: Otište se niz vodu Dunavo (Vuk II, 101: 52), SM 95, 121, 148
voda studena: Na Dunavo na vodu studenu (Vuk II, 14: 2)
hladno: Valja preči na Dunavo hladno (KH I, 19: 461)
široko: I prepliv'о široko Dunavo (SM 148: 63)
ravno: Kada dodeš и Dunavo ravno (Vuk VI, 35: 183)
-
И
-
Mirjana Deteiić
460
tiho: Da je bad и tiho Dunavo (Vuk II, 12: 35), Vuk II, 14, 75; Vuk III, 8;
SANU II, 50
tijo: Puštio ih na tijo Dunavo (SM 95: 156)
tio: Već me nosi niz tio Dunavo (SANU III, 70: 16), SANU II, 50
bez atribucije; Već naćera Šarca na Dunavo (Vuk II, 42: 97), Vuk II, 75,
94, 97; Vuk IV, 24; SANU III, 70; SM 55, 95, 101; KH I, 2, 15, 19;
MH III, 1; MH IV, 45
ĐETINJA
bez-atribucije: Uz Detinju munje sijevaju (Vuk IV, 27: 10)
GABAVAC
vrilo studeno: Do Gabavca, vrila studenoga (MH VIII, 28: 41)
GAŠČICA, Gaštica
Gaščica
voda: Do Otočca. do vode Gaščice (KH II, 60: 50), KH II, 62
bez atribucije: Jesi I' reko do GašČice saći (KH II, 62: 630)
Gaštica
voda: I Gašticu vodu prometnuše (MH III, 9: 439)
hladna: Na ćupriji na Gaštici hladnoj (MH III, 12: 275)
kleta: Koji zgodi и Gašticu kletu (MH III, 12: 497)
bez atribucije: On ćupriju na Gaštici pride (MH III, 12: 281), MH III, 9, 13
GLAMOČ
voda: Glamoc voda i ta je daleko (SANU III, 32: 6)
GUNA, Glinica
Glina
voda: Glinu vodu na brodovim' pros li (KH I, 33: 43)
bez atribucije: Sveputuju Glini na brodove (KH I, 33: 388), MH IV, 36, 40
Glinica
bez atribucije: Gdje Glinicisjedi na obali (MH IV, 36: 688), MH IV, 40
GORAŽDA
voda: Dok na vodu, na Goraždu, dođe (SM 48: 15)
bez atribucije: I šilje je Vuku na Goraždi (SM 48: 105)
[u SANU IV, 39 kao gora zelena i brdo; inače kao naseljeno mesto]
GRABARSKA
voda: Kod Grabarske vode na obali (MH IV, 38:1026)
bez atribucije: Kod Grabarske kulu načiniti (MH IV, 38: 1017)
GRABOVICA
studena voda: Na studenu vodu Grabovicu (SM 50: 21)
GRAHOVAC
studena rijeka: Do studene Grahovca rijeke (Vuk IX, 14: 593)
-
1 4 -
Epska hidronimija
IBAR
bez atribucije: / kod Ibra vise Karanovca (Vuk II, 37: 30)
IBRŠTICA
studena voda: Od studene vode Ibrštice (SM 134: 4)
JABLANAC
bez atribucije: Na Jablancu vodu uzimati (MH VIII, 1: 14)
JABUKAvoda: A kad bio na vodu Jabuku (SM 153: 8)
bez atribucije: A to s' nešto zasja и Jabuku (SM 153: 9)
JADAR
voda: Pa na Jadar vodu udariše (Vuk IV, 33: 440)
voda ladna: Kade dođe Jadru vodi ladnoj (Vuk IV, 29: 44)
bez atribucije: Dok Srbinji Jadar prebrodiše (Vuk IV, 33: 441)
[u KA II, 55 Jadar-planina]
JAHORIKA
studena voda: Na studenu vodu Jahoriku (Vuk II, 95: 50)
JASENICA
voda tanka: Iznad vode tanke Jasenice (Vuk IV, 40: 2)
JAVORAK
voda: Na Javorak vodu zapanuše (Vuk VII, 49: 48)
voda studena: Na Javorak na vodu studenu (Vuk VII, 49: 33)
bez atribucije: Povešćemo ovce na Javorak (Vuk VII, 49: 32)
JORDAN, Jordana, Jordanija
Jordan
voda hladna: Nego sama Jordan voda hladna (MH I, 1: 31)
bez atribucije: Da ugrabi vode iz Jordana (MH I, 1: 45)
Jordana
voda: Podi vilo na vodu Jordanu (MH I, 45: 841)
rijeka: Same vode sa r'jeke Jordane (MH I, 45: 831)
bez atribucije: Da joj nosi vode sa Jordane (MH I, 45: 856)
Jordanija
voda: A od huke vode Jordanije (MH I, 1: 37)
rika voda: Pokraj rike vode Jordanije (MH I, 1:3)
JOŠANICA
voda: Prijedose vodu Jošanicu (Vuk 11, 40: 197)
KALADŽIJNSKA
voda: Zajmite me vodi Kaladžijnskoj (Vuk II, 8: 270)
velika voda: Iz velike vode Kaladžijnske (Vuk II, 8: 150)
- 1 3 -
461
462
Mirjana Deteiić
KLADA
voda: Tu dodose na Kladu na vodu (SM 16: 49)
KOLEŠNICA
voda: Sluga dođe vodi Kolešnici (KH I, 7: 192)
bez atribucije: Do sabaha Kolešnici dode (KH I, 7: 271)
KQLUBARA
bez atribucije: Pa ih vodi na most Kolubari (Vuk IV, 24: 411)
KOMARNICA
voda: De provrela voda Komarnica (SANU IV, 32: 2)
KORANA, Koruna
Korana
voda: Kadsu došli do vode Korane (Vuk VIII, 37: 97), SANU III, 74; MH
IV, 37, 40, 41; MH IX, 1
hladna: Siđoš' Tršcu i Korani hladnoj (MH IV, 41: 79)
ladna: Kad dođose do Korane ladne (SANU III, 74: 47)
bez atribucije: Pro Korane Turke proćeraše (SANU III, 74: 23), SM 40;
KH II, 59; MH IV, 30
Koruna
voda: Dovesću ih na vodu Korunu (SANU III, 55: 79), SM 65
voda studena: Na Korunu na vodu studenu (SM 65: 139)
bez atribucije: Na Korunu čador razapelo (SM 65: 150)
KORAVA
voda: Konja nagna na vodu Koravu (SANU III, 65: 46)
bez atribucije: Na sastavak Save i Korave (Vuk III, 37: 37), Vuk VI, 49
[u SANU II, 8 — Korava planina]
KORITA
voda: I dodose na vodu Korita (Vuk IX, 2: 194)
KGRJENICA
lijepo vrelo: Kod lijepa vrela Korjenice (Vuk VIII, 40: 2)
[samo ovde, inace oronim]
KOSTAJNICA
voda: Svi ajdemo vodi Kostajnici (SANU III, 11: 38)
[samo ovde, inače ojkonim]
KRIVAJA
voda: I Vazuću kraj vode Krivaje (Vuk II, 24: 33)
KRKA
bez atribucije: Gleda aga Krki na obalu (MH III, 14: 413)
-
1 4 -
Epska hidronimija
463
KRUŠČICA
voda studena: Na Kruščicu, na vodu studenu (SM 122: 31)
KUKAVICA
voda: Та se voda zove Kukavica (MH IV, 31: 151)
ledena voda: Ja ledena vodo Kukavice (MH IV, 31: 201)
KUPA
ledena: Do Karlovca i Kupe ledene (MH III, 25: 533), KH II, 59
bez atribucije: Gdje se Kupa bije i Korana (KH II, 59: 1266), MH IV, 30
KUSIDA
voda; De ja dodoh na vodu Kusidu (Vuk IV, 5: 83)
vodica: Odnese je Kusida vodica (Vuk IV, 5: 86)
studena vodica: Kod Kuside studene vodice (Vuk IV, 5: 62)
bez atribucije: Ugledaše vatru kod Kuside (Vuk IV, 5: 136)
LAB
voda: Od Crnoga drenka do vode Laba (SANU II, 30: 1006)
voda ladna: Ukraj Laba ukraj vode ladne (Vuk II, 31: 78)
bez atribucije: Pokraj Laba i vode Sitnice (Vuk II, 44: 102), Vuk II, 50/IV,
52; SANU II, 30
LIKA
široka: Mrču jaše uz Liku široku (MH III, 17: 12)
bez atribucije. U Trnovcu Lici na obali (MH III, 6: 542), MH III, 8, 9, 17,
20; MH IV, 28, 29, 31, 33, 37, 43
LIM
voda: Na nahiju na kraj vode Lima (Vuk IX, 32: 662)
široki: I svu Pivu do širokog Lima (Vuk VIII, 61: 122), Vuk IX, 32
zeleni: Kreni decu do zelena Lima (Vuk II, 89: 314), SANU IV, 38
bez atribucije: A sa Lima na Carine ravne (SANU IV, 38: 548)
MALDANA
voda: Bas od Save do vode Maldane (SANU III, 76: 9)
MALI IZVORI
bez atribucije: Uz Rudine na Male Izvore (Vuk VIII, 66: 169)
MANDINA
voda: Al' kad dose na vodu Mandinu (Vuk IX, 13: 738)
MARICA
voda: Okreće se niz vodu Maricu (Vuk II, 57: 11), SANU II, 33, 38; MH
II, 5
voda ladna: Kraj Marice, kraj vode ladne (SANU II; 38:27)
lepa voda ladna: Kraj Marice, lepe vode ladne (SANU II, 38: 35)
voda studena: Na Marici na vodi studenoj (Vuk II, 57: 50)
- 1 3 -
464
Mirjana Deteiić
vodica: Prebrodio vodicu Maricu (SANU II, 33: 109)
vodica ladna: Na Maricu, na vodicu ladnu (MH II, 4: 2)
ladna: On otidje na Maricu ladnu (MH II, 4: 66)
bez atribucije: Na Maricu bijelitiplatno (Vuk II, 57: 3), SANU II, 33; SM 158
MARŠULJA
voda studena: Do Maršulje do vode studene (SM 8: 69)
MEDVED POTOCI
bez atribucije: Tale pao и Medved potoke (KH I, 27: 575)
MILETIN
voda: Kada pojdu na Miletin vodu (Vuk III, 84: 19) /blizu Sinja/
MITROVIĆA VRILO
ledeno: I ledena vrila Mitrovića (MH IV, 32: 171)
studeno: Do studena vrila Mitrovića (MH IV, 29: 1111)
bez atribucije: Pa ih spušti vrilu Mitrovića (MH IV, 32: 179)
MORAČA
voda: Dok dodose na vodu Moraču (Vuk IV, 49: 66), Vuk VIII, 5, 73; Vuk
IX, 1, 10, 11; SM 42, 50, 85, 134, 174
krvava rijeka: I Moraču krvavu rijeku (Vuk VIII, 65: 4)
krvava: Pod njom jeste krvava Morača (SANU III, 10: 27)
studena: Na obalu studene Morače (Vuk IX, 10: 506)
brza: A Moraču brzu preploviše (SM 99: 57)
bez atribucije: Na Moraču predvojiše Turke (Vuk IV, 49: 71), Vuk VII,
55; Vuk VIII, 5, 52, 73; Vuk IX, 5, 10; SM 47, 99
MORAVA
voda: Odepravo uz vodu Moravu (Vuk II, 31: 53), Vuk II, 32, 82, 84; Vuk
IV, 31, 38, 40, 45, 46; SANU II, 78; MH I, 69
voda valovita: I Morave, vode valovite (Vuk IV, 45: 3)
ladna: Pa udari niz Moravu ladnu (Vuk IV, 31: 286)
mutna: Pa skočiše и Moravu mutnu (MH I, 69: 128), Vuk II, 84
mutna i krvava: Morava nam mutna i krvava (SANU II, 78: 52)
mala: Iči ćemo niz malu Moravu (SANU IV, 46: 15)
bez atribucije: Da vidite Žiču kraj Morave (Vuk II, 37: 29), Vuk II, 84;
Vuk IV, 31, 37, 38, 41, 45, 46; SANU IV, 48; SM 63, 144; MH I, 69;
MH II, 44, 67
MORAVA BIČA, Morava Binča, Bič Morava
Morava Biča
bez atribucije: Ajde š njome na Moravu Bicu (SM 63: 78)
Morava Binča
bez atribucije: Те ti ajde na Moravu Binču (Vuk IV, 31:93)
Bič Morava
bez atribucije: Ajde š njome na tu Bič-Moravu (SM 63:133)
-
1 4 -
Epska hidronimija
465
MORAVICA
bez atribucije: Niz Bjelicu i niz Moravicu (Vuk II, 31: 45), Vuk III, 53;
Vuk IV, 46; SANU IV, 45
MORE CRVENO
bez atribucije: Dune vetar od Mora crvena (SANU II, 17: 27)
MORIŠ
voda: Ode Jana na vodu Moriša (Vuk II, 101: 94)
bez atribucije: Da zaite vode na Morisu (Vuk II, 101: 58)
MOŠTANICA
voda: Dok dodoše vodi Moštanici (SM 135: 204)
MUKIJEŽ, Mukiješ
Mukijež
voda: Dokle vodu Mukiježa nades (KH III, 4: 722)
Mukiješ
studena voda: Kod studene vode Mukiješa (KH III, 5: 481)
NERETVA
voda: Baciše ih и vodu Neretvu (Vuk VII, 44: 240), Vuk III, 81; MH VIII,
4; MH IX, 13; KH I, 7
voda studena: Kod Neretve kod vode studene (Vuk III, 81: 240), Vuk VII, 44
mutna: Ova knjiga od Neretve mutne (MH IX, 8: 48)
mala: Hajde, brate, uz malu Neretvu (MH VIII, 4: 165)
bez atribucije: Al' j' udrila kroz Mostar Neretva (Vuk VII, 26: 4), Vuk
VII, 44; MH I, 75; MH III, 5; MH IX, 13; KH I, 9
NESRETNICA
voda: Та se voda zove Nesretnica (SM 169: 238)
NESTER
voda: Da bi N ester vodu preplovili (Vuk VII, 57: 224)
[Epsko ime za Dnjestar]
vodica studena: Kod Nestera vodice studene (Vuk VII, 57: 198)
rijeka: U N ester se rjeku salivaše (Vuk VII, 57: 212)
bez atribucije: Suhom vojska kod Nestera dode (Vuk VII, 57: 193)
NOŠNICA
voda: Otle ćemo niz vodu Nošnicu (SANU IV, 45: 29)
PARAC
voda: I na Tamiš i na Parac vodu (Vuk VIII, 32: 27)
PERUĆICA
voda: Osvanuo vodi Perućici (Vuk VIII, 73: 1473)
PETROVO VRILO
bez atribucije: Kraj Petrova vrila udario (MH III, 18: 200)
- 1 3 -
466
Mirjana Detelić
PIVA
voda: Preko Five vode prećeraše (Vuk IX, 19: 49), KH III, 14
voda hladna: A siđoše Pivi vodi hladnoj (KH III, 14: 122)
hladna: I pobjegli preko Pive hladne (KH III, 14: 125)
krvava: Brzom Tarom i Pivom Icrvavom (Vuk IX, 31: 120), Vuk IX, 32;
KH III, 14
valovita: Naćeraše Pivi valovitoj (SANU IV, 38: 387)
bez atribucije: Došla Piva od brda do brda (KH III, 14:167), SANU IV, 38
PLAVENAC
voda: Dok stigoše na vodu Plavenac (KH II, 57: 38)
POLJANICA
bez atribucije: Na Maricu i na Poljanicu (SANU II, 33: 2)
PRELOG
voda: On je Prelog vodu preskočio (MH I, 62: 28)
voda ladna: Tjeraše nas Prelog-vodi ladnoj (MH I, 62: 26)
bez atribucije: / on skoči i Prelog preskoči (MH I, 62: 41)
PRESJEK
voda studena: Od Presjeka od vode studene (Vuk IX, 29: 143)
[samo ovde; u svim drugim primerima — planina, u SANU IV, 46 „brdo
vjetreno"]
PROMINA
voda: Tuc'te Promin kod vode Promine (MH III, 5: 165)
voda ledena: Kod Promine kod vode ledene (MH III, 5: 156)
bez atribucije: Neka Promin biju kod Promine (MH III, 5: 155)
PRUT, Pruta
Prut
rijeka studena: Blizu Pruta rijeke studene (SM 8: 17)
studena rijeka: Blizu Pruta, studene rijeke (SM 4: 123)
bez atribucije: Na Prutu je tumbas naturio (KH I, 20: 208)
Pruta
voda: Na Prutu ih vodu natjeraše (KH I, 20: 213)
voda hladna: Pokraj Prute, pokraj vode hladne (KH I, 20: 9)
mutna i krvava: Dođe Pruta mutna i krvava (KH I, 20: 179)
RABA
voda: Na Rabu je vodu nagonila (SM 15: 192), MH IV, 46, 47
hladna: A mi hladnu Rabu prigazismo (MH IV, 45: 131)
ladna: Lipo ladnoj Rabi do Klakarskog (MH IV, 45: 718)
ledena: Dokse spustiš na Rabu ledenu (MH IV, 46: 288), MH IV, 45, 47
bez atribucije: Spušćasmo se Rabi na Klakarsko (MH IV, 45: 125), MH
IV, 46, 47
- 1 8 -
Epska hidronimija
467
RAMOV BUNAR
bez atribucije: Kad su bili Ramovu bunaru (KH II, 48: 26), KH II, 49
RAŠKA
voda ladna: Više Raške, vise vode ladne (Vuk II, 40: 127)
ladna: Sopoćane navrh Raške ladne (Vuk II, 35: 37)
studena: Od Dunava do Raške studene (Vuk IV, 62: 123)
bez atribucije: Sopoćane Raški na izvoru (Vuk II, 37: 31), Vuk II, 40; SM
123
RATNJA
voda: Preko Ratnje vode pobjegoše (Vuk IV, 49: 48), SM 174
voda kamenita: Do na Ratnju vodu kamenitu (Vuk IV, 48: 200)
voda studena: A do Ratnje do vode studene (Vuk IV, 49: 30)
bez atribucije: Preko Ratnje roblje pregoniše (Vuk IV, 49: 31)
RAVAN
voda: U Resavi kraj vode Ravana (Vuk II, 35: 57)
RAVANICA
studena rijeka: Na studenoj r'jeci Ravanici (Vuk II, 37: 48)
RESAVA
voda: Na brijegu kraj vode Resave (Vuk VI, 28: 2)
lepa voda ladna: Od Resave lepe vode ladne (Vuk II, 81: 54)
bez atribucije: A pokraj njih Mlavu i Resavu (Vuk IV, 46: 21)
[mace kao „zemlja Resava"]
RUŽICA
voda: Do Dubrave i vode Ružice (KH II, 66: 252)
bez atribucije: A Bosnia se kod Ružice brani (KH II, 66: 333)
SAVA, Sana /verovatno štamparska greška/
Sava
voda : Turi oči uz tu vodu Savu (Vuk II, 93: 52), Vuk III, 10, 53; Vuk IV,
33, 35; Vuk VI, 6; Vuk VII, 2, 30; SANU III, 39; EH 5
voda hladna: Ti ćeš naći Save vode hladne (MH I, 35: 82)
voda ladna: Preko Save preko vode ladne (Vuk III, 68: 3), Vuk IV, 35
voda valovita ladna: Savo vodo valovita, ladna (Vuk IV, 30: 142)
voda valovita: Uza Savu vodu valovitu (Vuk IV, 35: 348)
tiha voda: Dokle dode tihoj vodi Savi (Vuk II, 93: 46)
sestra: Turci viču: „Bogom sestro Savo! (Vuk IV, 35: 359)
ladna: On pobježe pokraj Save ladne (SANU III, 73: 129)
valovita: Već otiš'o Savi valovitoj (Vuk IV, 45: 144)
mutna: Mutnu Savu tude prebrodiše (KH I, 10: 126)
mutna i krvava: Leti Sava mutna i krvava (MH I, 35: 83)
bez atribucije : Tuna Marko Savu prebrodio (Vuk H, 59: 57), Vuk II, 91,
92, 93; Vuk III, 9, 37, 52, 68; Vuk IV, 25, 30, 35; Vuk VI, 6, 49, 77;
- 6 9 -
Mirjana Detelić
468
Vuk VII, 30; Vuk VIII, 33; SANU II, 66; SANU III, 44, 73, 76; SM
148; MH I, 35; KH I, 10, 32; EH 5
Sana
bez atribucije: Osvojili Šabac ukraj Sane (Vuk VIII, 38: 9) [verovatno
štamparska greška]
SAVINA VODA
studena vodica: Na studenu Savinu vodicu (SANU IV, 44: 44)
SAZLIJA
voda: Od Kosanice do vode Sazlije (SANU II, 30: 999)
bez atribucije: Od Sazlije do Skoplja grada beloga (SANU II, 30: 1000),
Vuk II, 44, 50
[bara, močvara kod Uroševca, Srbija]
SELJANSKA
voda: Šnjima pođe na vodu Seljansku (Vuk VIII, 29: 100)
SERVANA
voda: Kad je bio na vodi Servani (Vuk II, 69: 3)
SITNICA
voda: Pokraj Laba i vode Sitnice (Vuk II, 44: 102), Vuk II, 47, 50/V, 58;
Vuk IV, 11; Vuk VI, 12, 15, 29; Vuk VII, 23; Vuk VIII, 63, 65; SANU
II, 30, 69, 74; SANU III, 20, 35; SM 72, 94, 99, 125; MH I, 60; KH I,
17; KH III, 3
voda ladna: Kod Sitnice do te vode ladne (Vuk VIII, 63: 90)
voda studena: Kod Sitince kod vode studene (Vuk II, 45: 191), SM 32, 125
vodica: Da dojdemo do vodice Sitnice (MH II, 8: 151)
vodica ladna: Na Sitnici, na vodici ladnoj (MH II, 8: 93)
ladna: Ma kad dođem na Sitnicu ladnu (SANU III, 20: 358)
mutna i povodna: Al' Sitnica mutna i povodna (Vuk H, 47: 128)
bez atribucije: Preko sebe и Sitnicu tura (Vuk II, 50/V: 8), Vuk II, 50/IV,
52, 58; Vuk IV, 11; Vuk VII, 23; Vuk VIII, 63; SANU II, 30, 69, 70, 71;
SANU III, 20, 35, 45; SM 72,79, 94,125; MH I, 60; KH I, 17; KH III, 3
SKAKAVICA
vode: Brie sišli vodi Skakavici (Vuk VIII, 11: 311)
SKUTA
bez atribucije: Pokraj Skute, ispod Krmežina (MH IV, 49: 361)
SLATINA
voda: Na Slatinu vodu dohodiše (Vuk IV, 10: 185), SM 61
bez atribucije: Na Slatini njega nahodiše (Vuk IV, 10: 210)
[inače kao ojkonim]
SOKOLAC
studena vodica: Na Sokolac, studenu vodicu (MH VIII, 28: 66)
- 1 8 -
Epska hidronimija
469
SPREČA
bez atribucije: Viš' Zvornika Spreči na izvoru (Vuk II, 37: 35)
STARAC BUNAR
bez atribucije: Ma dolaze do Starca bunara (SANU III, 76: 46), MH III,
12, 13
STUDENAC
voda: Tu dođoše na vodu Studenac (Vuk VIII, 18: 23)
STUPNICA
voda: A had dode na vodu Stupnicu (Vuk II, 97: 46)
bez atribucije: Zavat'te mi vode sa Stupnice (Vuk II, 97: 53)
SUŠICA
voda: Od Zagrede do vode Sušice (Vuk VIII, 18: 60), SM 84
rijeka: Po brijegu rijeke Sušice (Vuk VIII, 58: 126)
pusta: Sam otide и Sušicu pustu (SM 100: 79)
bez atribucije: Papedesetpošlji и Sušicu (Vuk VIII, 18: 42), Vuk VIII, 58, 73
SVETINJA
hladna: Gospe sađe na Svetinju hladnu (MH IV, 32: 203)
bez atibucije: Na Svetinji, Crljenoj jabuci (MH IV, 32:36)
ŠARGANOVO VRELO
studeno: A studenom vrelu Šarganovu (KH II, 61: 171)
bez atribucije: I ugleda vrelo Sarganovo (KH II, 61: 219)
ŠARVIZ
voda: A Dunajem do Šarviza vode (SANU II, 66: 59)
bez atribucije: A Šarvizom do sinjega mora (SANU II, 66: 60)
ŠARGIZDA
voda: Doklen biše na vodu Šargizdu (Vuk VI, 49: 592)
studena voda: Na studenu na vodu Šargizdu (Vuk VI, 49: 437)
ŠARAC
voda ladna: I ustavi Šarac-vodu ladnu (Vuk III, 12: 54), Vuk IV, 24
ŠTIRA
voda studena: Uza Štiru, uz vodu studenu (Vuk IV, 33: 461)
TAMIŠ
bez atribucije: A Tatara na Tamiš natera (Vuk VIII, 32: 26)
TARA
voda: I Drobnjake sve do vode Tare (Vuk IV, 17: 11), Vuk IX, 16; Vuk
VII, 8
voda ladna: Pa ih nosi Тага voda ladna (Vuk IX, 16: 561), Vuk IX, 33
voda valovita: Žderi, Taro, vodo valovita (Vuk IX, 16: 563)
— 21 —
Mirjana Detelić
470
hladna: Pobjegoše preko Tare hladne (SANU IV, 38: 366)
ladna: Tjeraću ga i do Tare ladne (Vuk VII, 8: 91), Vuk IX, 16
valovita: Zamuti se Тага valovita (Vuk IX, 16: 428)
mutna valovita: Mutna teče Тага valovita (Vuk II, 25: 17)
brza: Brzom Tarom i Pivom krvavom (Vuk IX, 31: 120)
bez atribucije: Omer-paša preko Tare krenu (Vuk IX, 32: 528)
TEFERIČ
studena voda: Kod studene vode Teferica (Vuk IV, 33: 445)
TEKIJA
voda: Kad su došli do vode Tekije (MH VIII, 12: 13)
TIMOK
voda: I Timok su vodu prebrodili (Vuk II, 38: 113), Vuk IV, 62
zlatni potok: Na Timoku zlatnome potoku (Vuk III, 10: 67)
bez atribucije: Dok je meni na Timoku Veljka (Vuk IV, 40: 15), Vuk IV, 62
[za tumačenje „Timoka grada" u KH II, 44 vidi Detelić 207 s.v.j
TISA
voda: Počinuše na Tisu na vodu (Vuk VI, 8: 62), Vuk VI, 72; Vuk VII, 12, 13
voda ladna: Kad dodose Tisi vodi ladnoj (Vuk VI, 72: 139), Vuk VII, 12, 13
pusta: АГ je pusta Tisa ustanula (Vuk VII, 12: 438)
bez atibucije: Svi svatovi Tisu prebrodili (Vuk VII, 12: 364)
[u Vuk VIII, 26 ~ Tisa planina]
TOPLICA
voda ledena: Od Toplice, od vode ledene (MH IV, 49: 318)
voda studena: Na Toplici na vodi studenoj (Vuk HI, 10: 61)
TRAVICA
voda: Niže kule do vode Travice (KH II, 62: 117)
TREBIŠNICA
voda: S I jeve strane vode Trebišnice (Vuk IX, 26: 475)
TRONOŠA
rijeka: Kod Loznice na rjeci Tronoši (Vuk II, 37: 44)
TRUTINA
voda: Pa poćera na vodu Trutinu (Vuk II, 94: 180)
voda studena: Na Trutinu na vodu studenu (Vuk II, 94: 159)
bez atribucije: De je Ivan doš'o na Trutinu (Vuk II, 94: 185)
TUŠIMA, Tušina
TuSima
voda: Pod Malisko kod vode Tušime (Vuk VII, 55: 194)
Tušina
voda: I Tusinu vodu pregazio (Vuk VIII, 11: 94)
- 1 8 -
Epska hidronimija
471
UBAVA
vodica ladna: Od Ubave, od vodice ladne (SANU III, 52: II)
bez atribucije: Mi letimo jutros od Ubave (SANU III, 52: 28)
UNA
hladna: Prenes'te me preko Une hladne (Vuk VIII, 41: 50)
ladna: Vodi vojsku pokraj Une ladne (SANU III, 73: 35)
ledena: Kad ja glemih niz Unit ledenu (MH III, 4: 53), MH IV, 37, 41
studena: I Golubić kod Une studene (MH III, 4: 380), SM 40
bez atribucije: Bačinu Unu prebrodiše (Vuk VIII, 41: 25), SM 40; KH I,
32; MH III, 4, 18; MH IX, 17
UVAC
voda kalovita: I do Uvea vode kalovite (Vuk IV, 62: 124)
valovni: Pravo bježe Uvcu valovnome (Vuk IV, 62: 58)
VARDAR
voda; Do Veleza i vode Vardara (Vuk II, 30: 4), Vuk VI, 29
[u Vuk IV, 8 — Vardar planina]
VERUŠA
voda: Ajd' izidi na vodu Verušu (SM 28: 7)
[u svim ostalim primerima — Veruša „visoka plaina"]
VLAHINJA, Lahinja
Vlahinja
voda: Čekajte ga na vodu Vlahinju (SM 8: 35), SM 99, 140
bez atribucije: Kod Vlahinje trudna počinula (SM 140: 96)
Lahinja
voda: Čekajte me na vodu Lahinju (SM 99: 83)
VRANJEVAC
duboki potok: Viš' Vranjevca duboka potoka (Vuk IV, 26: 196)
VRBAS
voda: Sve odžake kraj vode Vrbasa (MH VIII, 4: 179)
vodica: Već se vrati uz Vrbas vodicu (MH VIII, 4: 198)
studeni: Pa eto me uz Vrbas studeni (MH VIII, 4: 184)
VRBOVA
voda: Kad su bili na vodu Vrbovu (Vuk III, 28: 325)
bez atribucije: Pa objesi agu kod Vrbove (Vuk HI, 28: 334)
VUK A, Vukova
Vuka
bez atribucije: Baš na Vuki ispod Vukovara (SANU II; 56: 184)
Vukova
voda: 1 ti sadi na vodu Vukovu (MH I, 53: 128), MH II, 69
— 21 —
472
Mirjana Detelić
vodica: Da prepliva vodicu Vukovu (MH I, 53: 292), MH II, 69
ZAJOVIĆA BARA
zelena: U zelenu baru Zajoviča (Vuk IV, 58: 382)
ZELENO JEZERO
bez atribucije: Pa su dosli к Zelenu jezeru (MH IX, 24: 10)
[inače svuda apelativ; ovde, prema kontekstu, hidronim]
ZETA
voda: Те ga voda Zeta unijeia (Vuk IV, 9: 156), Vuk VIII, 28, 73; SANU
IV, 19
voda ladna: Dok dođoše Zeti vodi ladnoj (Vuk IV, 9: 104), Vuk IV, 10;
Vuk IX, 4, 10
voda valovita: Krajem Zete vode valovite (Vuk IV, 9: 118), Vuk VIII, 73
rijeka: Od rijeke Zete do Sušice (Vuk VIII, 58: 132)
hladna: Š njim pobježe preko Zete hladne (Vuk IX, 1: 473)
ladna: Prenesoše preko Zete ladne (Vuk VIII, 73: 1807), Vuk IX, 30
studena: I studenu Zetu prijedose (Vuk VIII, 73: 1795)
valovita: Na obalu Zete valovite (Vuk VIII, 58: 212), Vuk VIII, 73
pusta: AV je pusta Zeta ustanula (Vuk IV, 9: 105)
ravna: I Sušica ukraj Zete ravne (Vuk VIII, 73: 2198)
velika: Velika je Zeta ustanula (Vuk VIII, 73: 2197)
bez atribucije: Sjutra Zetu prijeći ne možeš (Vuk VIII, 73: 1789), Vuk
VIII, 74; Vuk IX, 5, 30
ZLATICA
voda: Kad dodoše do vode Zlatice (Vuk IV, 6: 130)
vise Podgorice: Kraj Zlatice vise Podgorice (Vuk IV, 6: 2), Vuk IV, 10, 11
bez atribucije: A kad biše na most od Zlatice (Vuk IV, 6: 135), SANU IV, 34
ZMAJEVAC
voda studena: Od Zmajevca od vode studene (Vuk II, 43: 36)
ZRMANJA
voda: Na Zrmanju vodu doletio (MH IX, 13: 280)
hladna: Jedni idu do Zrmanje hladne (MH III, 11: 100)
bez atribucije: Od Zrmanje pa do Zvonigrada (KH II, 60: 49), MH III, 11
ŽELJAVA
bez atribucije: Od Klokoča na grlo Željave (MH IX, 1: 96), MH IX, 17
Epska hidronimija
473
Tabela 3: ATRIBUCIJA UZ EPSKE HIDRONIME
I - IMENIČKA ATRIBUCIJA
1.1. IMENICA
VODA
ATRIBUT
PRIMER
LOKACIJA
Baša voda
Dok na BaŠu vodu
vojska dođe
Batar voda
Pored Batra vode nek
Vuk IV, 34; 145
postavi
Bijelica voda
Od Jelice do vode
B'jelice
FREKVENCIJA 7
Vuk VIII, 66: 128
Vuk IV, 46: 131
U primorju kod vode
Vuk II, 24: 21
Bistrice
I pošao niz vodu
Bistricu
Vuk II, 31: 60
Sedam baci u vodu
Bistricu
Vuk VI, 43: 267
A od Hlivna i vode
Bistrice
MH III, 12: 944
Bistrica voda
Do Bistrice vode na
obatu
MH III, 18: 460
581
MH III, 19: 197
200
Od bila Hlivna i vode
MH IV, 30: 538
Bistrice
MH IV, 43: 464
Od Glinice do vode
Bistrice
MH IV, 36: 174
Bjelica voda
Na Bjelicu vodu
nateraše
Vuk IV, 45: 328
Bobuč voda
Od Gorice do vode
Bobuča
SM 85: 7
Kad je bila na vodu
Bojanu
Vuk II, 26: 151
Ona side na vodu
Bojanu
Vuk VII, 10: 3
Bojana voda
7
Arapska cifra označava broj stiha u kojem se primer ponavija.
- 6 9 -
19, 133
Mirjana Detelić
474
Bojana voda
Те Bojanu vodu
prebrodio
Vuk VII, 21: 162
Pa mi pade u vodu
Bojanu
SANU II, 15: 41
Dođe Vuče na vodu
Bojanu
SANU IV, 16: 99
Jadan Vuko na vodu
Bojanu
SANU IV, 25; 97
104
U Bojanu vodu
zagazila
MH II, 6; 5
21, 27, 42, 54, 63
Bosut voda
Baš na ušću kod vode
Vuk IV, 30: 120
Bosuta
Bosuta voda
Nek te čeka na vodi
Bosuti
Vuk II, 75: 106
Bukovica voda
Dok dodoše vodi
Bukovici
Vuk VIII, 11: 158
Buna voda
I Bunu ti vodu
pregazila
Vuk IV, 57: 198
Bunar voda
Goniše se do vode
Bunara
MH IX, 1: 132
Goni Šarca do Cetine
MH II, 15: 142
vode
Cetina voda
156
Kad je doša' na vodu
MH VIII, 8: 74
Cetinu
Na Cetinu vodu
doletio
Cetinja voda
221
MH IX, 13: 98
Od Žabljaka do vode
Vuk II, 89: 373
Cetinje
214, 254, 265, 301
404, 549, 574
Pa siđoše na vodu
Cetinju
Vuk III, 76: 113
Crvač voda
Pogled' beže, do
vode Crvaca
KH II, 60: 29
133, 162
CrvaČa voda
Na Krbavu do vode
Crvače
KH II, 62: 917
927, 932, 933, 939,
940
Diže četu od vode
Crvaća
MH III, 6: 8
Svak iziazi do vode
Crvaca
MH III, 7: 654
Doceka ih kod vode
Crvaća
MH III, 10: 412
Crvać voda
- 1 8 -
471
475
Epska hidronimija
MH III, 17: 410
Pred Udbinom kod
vode Crvaća
417, 435, 735
MH IV, 27: 679
Vi ostan'te kod vode
Crvaća
MH III, 22: 393
402, 410, 418, 433
Pa nek sadu do vode
Crvaća
MH IV, 28: 224
255, 314
Izjašite do vode
Crvaća
MH IV, 29: 763
968
Otiskoše od vode
Crvaća
MH IV, 31: 72
Nek izlazi do vode
Crvaća
MH IV, 34: 210
212, 268, 271, 524
Kad izjaha do vode
Crvaća
MH IV, 43: 248
312
Kada dode na vodu
Čatrnju
Vuk VI, 2: 162
Pa dodoše na vodu
Čatrnju
Vuk VI, 53: 111
Pa on side na vodu
Čatrnju
VukVII, 7: 122
A kad vodi Čobanici
dode
Vuk VII, 36: 4
Dokle vodi Čobanici
dode
SANU III, 7: 5
Ciotina voda
Ukraj vode ukraj
Ćiotine
Vuk И, 24: 30
Danica voda
Povešću ih na vodu
Danicu
SM 82: 104
Dašnica voda
A kad bio na vodu
Dašnicu
Vuk IV, 43: 55
Debela voda
Od Bele do vode
Debele
SANU 11, 30: 1010
Dragalj voda
Dok dođoše na
Dragalj na vodu
Vuk VIII, 55: 70
I on vodu Dravu
prebrodio
SANU II, 56: 188
Pa je Dravu vodu
navratio
KH I, 17: 216
Odjaha ga kod vode
Dražice
MH III, 12: 389
Crvać voda
Čatrnja voda
146, 151
161, 174
Čobanica voda
Drava voda
Dražica voda
- 6 9 -
135, 146
364, 369, 370, 378,
737
476
Drim voda
Drina voda
Dubenica voda
Ćepača
Dunaj voda
Dunav voda
Mirjana Detelić
Druga ide preko vode
SM 136: 84
Drima
Raču crkvu ukraj
vode Drine
Vuk II, 24: 31
Zdravo Drinu vodu
prebrodio
Vuk II, 31:130
Kod Sokoia ukraj
vode Drine
Vuk II, 37: 42
Od Vidina рак do
vode Drine
Vuk IV, 28: 622
S vojskom ode uz tu
vodu Drinu
Vuk IV, 29: 43
Srpska vojska Drinu
vodu pređe
Vuk IV, 32: 16
Prelijeću preko vode
Drine
Vuk IV, 33: 90
95, 130, 470, 619,
626
Ali-paša Drini vodi
dođe
Vuk IV, 34: 2
48, 133, 149, 178,
356
Тек što četa Drini
vodi sišla
Vuk VII, 45: 191
208, 242
Da na Drinu vodu
zapanemo
SM 29: 40
43, 45
Kad je došo nasred
vode Drine
MH I, 36: 21
33
Kud god ide, Drini
vodi side
KH I, 4: 248
Pa ondalen preko
vode Drine
KH I, 15: 35
Od Ćepače vode
Dubenice
Vuk IX, 32: 1523
Pravo zdravo na
Dunaj na vodu
MH I, 33: 121
Udri konja na Dunaj
na vodu
MH 1, 55: 387
403
Zagazila u Dunaj u
vodu
MH I, 61: 10
22
Saćeraše u Dunaj u
vodu
MH I, 65: 489
506, 519
I sav Banat do vode
Dunava
Vuk II, 98: 15
Preko Save i vode
Dunava
Vuk III, 9: 22
625
112
477
Epska hidronimija
S vojskom pode put
vode Dunava
Vuk VII, 57; 149
Na brijegu spram
vode Dunava
SANU II, 59: 3
Dodoše na vodu
Dunavu
SANU III, 44; 51
Da me prate do vode
SANU III, 71: 93
Dunava
Dunav voda
Dunavo voda
01 me baci u vodu
Dunavu
MH I, 50: 223
Da je Dunav ne
odnese voda
MH II, 21: 50
Bjesmo jednom na
Dunav na vodu
SM 104: 36
Na obali te vode
Dunava
SM 148: 24
Zdravo Dunav vodu
prelazili
KH I, 2: 1223
Ravnim poljem kraj
vode Dunava
KH I, 21: 190
Niz Dunav se vodu
otisnuti
KH II, 61: 513
Otište se niz vodu
Dunavo
Vuk II, 101: 52
Dok odemo na vodu
Dunavo
SM 95: 146
Doturi ga u vodu
Dunavo
SM 121: 33
Š njim odlazi uz
vodu Dunavo
SM 148: 32
Do OtoČca, do vode
Gaščice
KH II, 60: 50
243
98
53
44
161, 163, 170, 171
Niz Vrhove do vode
GaŠČice
KH II, 62: 66
371, 376, 871, 1035,
1036, 1093, 1106,
1145, 1245, 1250,
1261, 1346, 1359,
1539
Gaštica voda
I GaŠticu vodu
prometnuše
MH III, 9: 430
610
Glamoč voda
Glamoč voda i ta je
daleko
SANU III, 32: 6
Gaščica voda
478
Mirjana Detelić
Glina voda
Glinu vodu na
brodovim' prošli
KH 1, 33: 43
Goražda voda
Dok na vodu, na
Goraždu, dođe
SM 48: 15
Grabarska voda
Kod Grabarske vode
na obali
MH IV, 38: 1026
Jabuka voda
A kad bio na vodu
Jabuku
SM 153: 9
Jadar voda
Pa na Jadar vodu
udariše
Vuk IV, 33: 440
Javorak voda
Na Javorak vodu
zapanuše
Vuk VII, 49: 48
Jordana voda
Pođi vilo na vodu
Jordami
MH I, 45: 841
Jordanija voda
A od huke vode
Jordanije
MH I, 1: 37
Jošanica
Prijeđoše vodu
JoŠanicu
Vuk II, 40: 197
Kaladžijnska voda
Zajmite rne vodi
Kaladžijnskoj
Vuk II, 8: 270
Klada voda
Tu dođoše na Kladu
na vodu
SM 16: 49
Kolešnica voda
Sluga dođe vodi
Kolešnici
KH I, 7: 192
209
Komarnica voda
Đe provrela voda
Komamica
SANU IV, 32: 2
18
Kad su došli do vode
Vuk VIII, 37: 98
Korane
Korana voda
Turci idu kraj vode
Korane
SANU III, 74: 68
A od gore do vode
Korane
MH IV, 40: 1053
Pa Koranu vodu
pregaziše
MH IV, 41: 80
Те Koranu vodu
pregaziše
MH IX, 1: 127
Korava voda
Konja nagna na vodu
SANU III, 65: 46
Koravu
Korita voda
I dođoše na vodu
Korita
Vuk IX, 2: 194
-18-
105
54
846
278, 282, 289, 295
100, 112
Epska hidronimija
479
Dovesću ih na vodu
Korunu
[misli se na Koranu]
SANU HI, 55: 79
108, 114, 127, 177
Sustiže ga na vodu
Korunu
[misli se na Koranu]
SM 65: 51
68, 75, 130, 148, 150
Kostajnica voda
Svi ajdemo vodi
Kostajnici
SANU III, 11: 38
71
Krivaja voda
I Vazuću kraj vode
Krivaje
Vuk II, 24: 33
Kukavica voda
Та se voda zove
Kukavica
MH IV, 31: 151
Kusida voda
Đe ja dođoh na vodu
Vuk IV, 5: 83
Kusidu
Lab voda
Od Cmoga drenka do
SANU II, 30: 1006
vode Laba
Lahinja voda
Čekajte me na vodu
Lahinju
[vide: Vlahinja]
SM 99: 83
Lim voda
Na nahiju na kraj
vode Lima
Vuk IX, 32: 662
Maldana voda
Baš od Save do vode
SANU III, 76: 9
Maldane
Mandina voda
А Г kad doše na vodu
Vuk IX, 13: 738
Mandinu
Koruna voda
Marica voda
Miletin voda
Morača voda
173, 178, 182
158, 183
668
Okreće se niz vodu
Maricu
Vuk II, 57: И
16, 60
Odi, Stevo, na vodu
Maricu
SANU II, 33: 15
67, 81, 89, 98, 114,
162
Pa je baci u vodu
Maricu
SANU П, 38: 104
Pa je baca u vodu
Maricu
MH И, 5: 122
Kada pojdu na
Miletin vodu
Vuk III, 84: 19
Dok dođoše na vodu
Moraču
Vuk IV, 49: 66
Pade Ture u vodu
Moraču
Vuk VIII, 5: 53
I Moraču vodu
prelaziše
Vuk VIII, 73: 2726
18, 31, 47, 49, 56,
69, 79
2756
Mirjana Detelić
480
Morača voda
A Morača voda
uspljuskuje
Vuk IX, 1: 335
Od Cijevne do vode
MoraČe
Vuk IX, 10: 141
554, 587
Hajde s vojskom na
vodu Moraču
Vuk IX, 11:102
157, 163, 251
A kad dode na vodu
MoraČu
SM 42: 90
Od Morače do vode
Ribnice
SM 49: 25
Slomiše ih do vode
Morače
SM 50: 67
Zgnaše Turke na
vodu Moraču
SM 85: 100
Pa Moraču vodu
prijedoše
SM 134: 47
64
Bacio ga u vodu
Moracu
SM 174: 64
65, 75, 76
Ode pravo uz vodu
Moravu
Vuk II, 31: 53
211
U Kruševcu kod vode
Vuk 11, 32: 153
Morave
Morava voda
Otište se niz vodu
Moravu
Vuk II, 82: 40
80
Morava nas voda
odranila
Vuk II, 84: 104
105, 106
Nagone se u vodu
Moravu
Vuk IV, 31: 365
366
Mutaf Lazo od vode
Morave
Vuk IV, 38: 22
I prođoše na vodu
Moravu
Vuk IV, 40: 26
Na Moravu vodu
nagaziše
Vuk IV, 45: 197
Pade Turčin u vodu
Moravu
Vuk IV, 46: 123
A kad dode do vode
Morave
SANU II, 78: 46
Kad je došo do vode
Morave
SANU 11, 78: 10
24, 28, 87
Morava nas voda
othranila
MH I, 69: 125
126
221, 227, 255, 258
Epska hidronimija
Moriš voda
Ode Jana na vodu
Moriša
Vuk II, 101: 94
Moštanica voda
Dok dođoše vodi
Moštanici
SM 135: 204
Mukijež voda
Dokle vodu Mukiježa
KH III, 4: 722
nađeš
481
133, 135
Baciše ih u vodu
Neretvu
Vuk VII, 44: 240
Hajde, sine, uz vodu
Neretvu
MH VIII, 4: 155
Na Neretvu vodu
doletio
MH IX, 13: 119
U Ulogu kraj vode
Neretve
KH I, 7: 130
162
Nesretnica voda
Do napi se vode
Nesretnice
SM 169: 223
238
Nošnica voda
Otle ćemo niz vodu
Nošnicu
SANU IV, 45: 29
Parac voda
I na Tamiš i na Parac
Vuk VIII, 32: 28
vodu
Perućica voda
Osvanuo vodi
Perućici
Vuk VIII, 73: 1474
Preko Pive vode
proćeraše
Vuk IX, 19: 49
Vise Pive, vile vode
side
KH III, 14: 155
Plavenac voda
Dok stigoše na vodu
Plavenac
KH II, 57: 38
Prelog voda
On je Prelog vodu
preskočio
MH I, 62: 28
45
Promina voda
Tuc'te Promin kod
vode Promine
MH III, 5: 165
480,
621,
745,
862,
Pruta voda
Na Prutu ih vodu
natjeraše
KH I, 20: 213
Na Rabu je vodu
nagonila
SM 15: 192
Odvud Raba voda
zaklonila
MH IV, 46: 442
Oni Rabu vodu
prebrodiše
MH IV, 47: 188
Neretva voda
Piva voda
Raba voda
- 6 9 -
481, 575, 582,
675, 721, 739,
759, 764, 776,
864
482
Mirjana Detelić
Preko Ratnje vode
pobjegoše
Vuk IV, 49: 48
I na Ratnju vodu
udario
SM 174: 60
Ravan voda
U Resavi kraj vode
Ravana
Vuk II, 35: 57
Resava voda
Na brijegu kraj vode
Resave
Vuk VI, 28: 2
Ružica voda
Do Dubrave i vode
Ružice
KH II, 66: 252
Turi oči uz tu vodu
Savu
Vuk 11, 93: 52
Na Pocerju pokraj
vode Save
Vuk III, 10: 39
Ratnja voda
Ima Г trave око vode
Vuk III, 53: 123
Save?
124, 133, 134, 151,
168
Po Posavlju око vode
Vuk IV, 33: 400
Save
Те je bio pokraj vode
Vuk IV, 35: 163
Save
Sava voda
U otoku pokraj vode
Save
Vuk VI, 6: 29
Kada dode ukraj vode
Vuk VII, 2: 67
Save
191, 199, 227, 248
Dok na Savu vodu
dolazili
Vuk VII, 30: 387
405, 412, 415, 423
Kada dode preko
vode Save
SANU III, 39: 168
188
U Gradiškom pokraj
vode Save
EH 5: 1100
Sazlija voda
Od Kosanice do vode
SANU II, 30: 999
Saziije
Seljanska voda
Š njima pode na vodu
Vuk VIII, 29: 100
Seljansku
Servana voda
Kad je bio na vodi
Servani
Vuk II, 69: 3
Pokraj Laba i vode
Sitnice
Vuk II, 44: 102
Sitnica voda
363
Kad ja dodo na vodu
Vuk II, 47: 127
Sitnicu
I nagoni na vodu
Sitnicu
Vuk 11, 50/V: 14
315, 317, 502
133, 159
483
Epska hidronimija
I on pade kraj vode
Sitnice
Vuk 11, 58: 3
Sitnica se voda
premostila
Vuk IV, 11: 132
Na Sitnicu vodu
dolazio
Vuk VI, 12: 99
Skakala je po vodi
Sitnici
Vuk VI, 15: 5
Sitnicu je vodu
prebrodio
Vuk VI, 29: 113
Kad su doišli na vodu
Vuk VII, 23: 205
Sitnicu
Sitnica voda
Sitnica ih voda
obranila
Vuk VIII, 63: 221
Od Lisice i vode
Sitnice
Vuk VIII, 65: 2
Od Prištinje do vode
Sitnice
SANU II, 30: 1003
Рак otide na vodu
Sitnicu
SANU II, 74: 19
30, 77, 87, 102
215, 287, 296
Kad dođemo na vodu
SANU III, 20: 385
Sitnicu
Kad su došli na vodu
SANU III, 35: И 5
Sitnicu
128, 143
I preš'o je na vodi
Sitnici
SM 72: 11
134, 154, 156, 172,
181, 186, 262, 293
A kad bio na vodu
Sitnicu
SM 94: 85
304
Na Sitnicu vodu
pregazise
SM 99: 56
Opravi ga na vodu
Sitnicu
SM 125: 55
Druga pala kraj vode
KH I, 60: 3
Sitnice
Na Muhača na vodu
Sitnicu
KH I, 17: 541
Goni konja do vode
Sitnice
KH III, 3: 361
Skakavica voda
Brže sišli vodi
Skakavici
Vuk VIII, 11: 311
Slatina voda
Na Slatinu vodu
dohodiše
Vuk IV, 10: 185
- 6 9 -
95, 136, 148
35
Mirjana Detelić
484
Slatina voda
Treći vjetar od vode
Slatine
SM 61: 26
Studenac voda
Tu dodoše na vodu
Studenac
Vuk VIII, 18: 23
Stupnica voda
A kad dođe na vodu
Stupnicu
Vuk II, 97: 46
Od Zagrede do vode
Sušice
Vuk VIII, 18: 60
Pod Garčiću na vodu
Sušicu
SM 84: 9
Šarviz voda
A Dunajem do
Šarviza vode
SANU 11, 66: 59
77
Šargizda voda
Doklen biše na vodu
Šargizdu
Vuk VI, 49: 592
613, 619
I Drobnjake sve do
vode Tare
Vuk IV, 17: 11
U Banskome blizu
vode Tare
Vuk VII, 8: 2
I Таги je vodu
preminula
Vuk IX, 16: 288
SuŠica voda
Тага voda
Tekija voda
59, 149, 150, 158
616, 617
Kad su došli do vode
MH VIII, 12: 13
Tekije
I Timok su vodu
prebrodili
Vuk II, 38: 114
Od istoka do vode
Timoka
Vuk IV, 62: 125
Počinuše na Tisu na
vodu
Vuk VI, 8: 62
97
Dok na Tisu vodu
nagazio
Vuk VI, 72: 53
54
Tebe Tisa voda
odnijela
Vuk VII, 12: 365
402, 437, 464, 487
I na Tisu vodu
nagaziše
Vuk VII, 13: 189
190, 202, 222, 245
Travica voda
Niže kule do vode
Travice
KH II, 62: 117
399, 541, 661
Trebišnica voda
S I'jeve strane vode
Trebisnice
Vuk IX, 26: 475
Trutina voda
Pa poćera na vodu
Trutinu
Vuk 11, 94: 180
Tušima voda
Pod Malisko kod
vode Tušime
Vuk VIII, 55: 194
Timok voda
Tisa voda
- 1 8 -
195, 200, 212, 216,
290, 314, 324
Epska hidronimija
Tušina voda
Vardar voda
Veruša voda
iVlahinja voda
485
I Tušinu vodu
pregazio
Vuk VIII, 11: 94
Do Veleza i vode
Vardara
Vuk II, 30: 4
Око Skoplja i vode
Vardara
Vuk VI, 29: 77
Ajd' izidi na vodu
Verušu
SM 28: 7
34
Čekajte ga na vodu
Vlahinju
fisto što i Lahinja,
vide]
SM 8: 35
87
Posle njega na vodu
Vlahinju
SM 99: 143
Do PeleŠah i vode
Vlahinje
SM 140: 85
129
96
Vrbas voda
Sve odžake kraj vode
MH VIII, 4: 179
Vrbasa
Vrbova voda
Kad su bili na vodu
Vrbovu
Vuk III, 28: 325
Vukova voda
I ti sadi na vodu
Vukovu
MH I, 53: 128
251, 291, 425
MH II, 69: 128s
251, 291, 425
195
Те ga voda Zeta
unijela
Vuk IV, 9: 156
Dok na Zetu vodu
dolaziše
Vuk VIII, 28: 82
I Zetu ću vodu
prelaziti
Vuk VIII, 73: 2371
Preko Zete vode
pregazili
SANU IV, 19: 108
Zlatica voda
Kad dodoše do vode
Zlatice
Vuk IV, 6: 130
139, 144
Zrmanja voda
Na Zrmanju vodu
doletio
MH IX, 13: 280
281
Zeta voda
2827
VODICA
Kusida vodica
L
Odnese je
Kustda
J
vodica
L, ,
Vuk IV, 5: 86
'
5, 91
Pesme MH I, 53 i MH II, 69 su identične - jedna ista pesma u dve zbirka pod dva razlicita
naslova.
- 6 9 -
Mirjana Detelić
486
Marica vodica
Prebrodio vodicu
Maricu
SANU 11, 33: 109
Sitnica vodica
Da dojdemo do
vodice Sitnice
MH 11, 8: 151
Vrbas vodica
Već se vrati uz Vrbas
MH VIII, 4: 198
vodicu
Vukova vodica
Da prepliva vodicu
Vukovu
MH I, 53: 292
MH II, 69: 292
VRELO
Cetina vrelo
Pobjegnuše vrelu i
Cetini
KH III, 9: 198
Cetinja vrelo
Tamo ozdo sa vrela
Cetinje
KH HI, 9: 984
97, 948
Šarganovo vrelo
I ugleda vrelo
Šarganovo
KH II, 61: 219
414, 736, 747
Jordana rijeka
Same vode sa r'jeke
Jordane
MH I, 45: 831
843, 861
Nester rijeka
U Nester se r'jeku saVuk VII, 57: 212
HvaŠe
Sušica rijeka
Po brijegu rijeke
SuŠice
Tronoša rijeka
Kod Loznice na r'jeci
Vuk II, 37: 44
Tronoši
Zeta rijeka
Od rijeke Zete do
Sušice
RIJEKA
Vuk VIII, 58: 126
Vuk VIII, 58: 132
I.2.DVE IMEN1CE
VODA STUDENAC
Nesretnica voda
studenac
Od Kotara do vode
studenca,
Što se voda
Nesretnica zvaše
SM 169: 211, 212
Pokraj rike vode
Jordanije
MH I, 1: 3
VODA RIKA
Jordanija voda rika
213
- 1 8 -
259
487
Epska hidronimija
1.3. IMEN1CA I PRIDEV
VODA LADNA
Bosna voda ladna
Kad dođoše Bosni
vodi ladnoj
Vuk VII, 33: 54
Čatrnja voda ladna
Tu ja znadem jednu
vodu ladnu,
I ona se Čatrnja
poziva
Vuk VI, 53: 97, 98
Ukraj Drine, ukraj
vode ladne
Vuk IV, 28: 23
Drini vodi ladnoj na
obalu
Vuk IV, 33: 602
Drinu vodu
prebrodiću ladnu
Vuk IV, 34: 12
Iskraj Drine iskraj
vode ladne
Vuk VII, 21: 20
Drina voda ladna
Prijeđoše Drinu vodu
Vuk VII, 35: 36
ladnu
I skočiću u
Drin'-vodu ladnu
SANU II, 63: 32
Dok dodoŠe na
Drin'-vodu ladnu
SANU III, 23: 97
117
1 dođoše na
Drin'-vodu ladnu
SANU HI, 38: 126
140
Nit u tebi Dunaj vode
MH II, 34: 30
ladne
Dunaj voda ladna
605, 620
36, 41
Pa nalazi Dunaj vode
MH II, 72: 16
ladne
Dunav voda ladna
Ladni Dunav vodu
preplovila
Jadar voda ladna
Kade dode Jadru vodi
Vuk IV, 24: 44
ladnoj
Lab voda ladna
Ukraj Laba ukraj
vode ladne
Vuk II, 31: 78
Marica voda ladna
Kraj Marice, kraj
vode ladne
SANU II; 38: 27
Prelog voda ladna
Tjeraše nas
Prelog-vodi ladnoj
MH I, 62: 26
Raška voda ladna
Više Raške, vise vode
Vuk II, 40: 127
ladne
Vuk VII, 57: 154
195
Mirjana Detelić
488
Sava voda ladna
Sitnica voda ladna
Šarac voda ladna
Тага voda ladna
Preko Save preko
vode ladne
Vuk III, 68: 3
Uza Savu, uza vodu
ladnu
Vuk IV, 35: 238
Kod Sitnice do te
vode ladne
Vuk VIII, 63: 90
I ustavi Šarac-vodu
ladnu
Vuk Ш, 12: 54
Ukraj Šarca, ukraj
vode ladne
Vuk IV, 24: 101
Pa ih nosi Тага voda
ladna
Vuk IX, 16: 561
Pokraj Tare pokraj
vode ladne
Vuk IX, 33: 17
73, 94, 110, 129,
146, 166
**
Kad dođoše Tisi vodi
Vuk VI, 72: 138
ladnoj
Tisa voda ladna
A kad dode Tisi vodi
Vuk VII, 12: 103
ladnoj
Dok dodoše Tisi vodi
Vuk VII, 13: 215
ladnoj
Vrbas voda ladna
Pred nami Vrbas,
voda ladna
SANU III, 80: 85
Dok dođoše Zeti vodi
Vuk IV, 9: 104
ladnoj
Zeta voda ladna
Zetu ladnu vodu
pregaziše
Vuk IV, 10: 184
Kade dode Zeti vodi
ladnoj
Vuk IX, 4: 30
I da minu Zetu vodu
[ ladnu
Vuk IX, 10: 68
VODA HLADNA
Bojana voda hladna
Na Bojani, na 'noj
vodi hladnoj
Drava voda hladna
Krajem Drave, krajem KH I, 17: 299
vode hladne
KH I, 23: 408
Drina voda hladna
MH II, 6: 2
S one bande Drine
vode hladne
SM 29: 42
Da se vozi Drinom
vodom hladnom
SM 101: 292
363, 401, 405, 411,
448, 454
Epska hidronimija
Drina voda hiadna
Preskočiše Drinu
vodu hladnu
Drinjača voda hiadna
Kraj Drinjace, krajem
KH II, 73: 464
vode hladne
Dunaj voda hiadna
Iz nje teče Dunaj
voda hiadna
MH I, 45: 270
Javorje voda hiadna
Na Javorje, na tu
vodu hladnu
SM 16: 70
Jordan voda hiadna
Nego sama Jordan
voda hiadna
MH I, 1: 31
Piva voda hiadna
A siđoše Pivi vodi
hladnoj
KH III, 14: 122
Pruta voda hiadna
Pokraj Prute, pokraj
vode hladne
KH I, 20: 9
Sava voda hiadna
Ti ćeš naći Save vode
MH I, 35: 82
hladne
KH I, 4; 259
489
267, 268
166
97, 116, 122, 150,
161, 172
VODA LEDENA
Kukavica voda ledena
Ja ledena vodo
Kukavice!
MH IV, 31: 201
Promina voda ledena
Kod Promine kod
vode ledene
MH III, 5: 156
Toplica voda ledena
Od Toplice, od vode
ledene
MH IV, 19: 318
365, 456
VODA STUDENA
Begovac voda
studena
Kod Begovca kod
vode studene
Vuk VIII, 39: 22
U Bojani u vodi
studenoj
Vuk VII, 10: 10
Na Bojanu, na vodu
studenu
MH II, 14: 109
Brestica voda studena
Na Bresticu, na vodu
studenu
SM 175: 27
Cetinja voda studena
Od studene od vode
Cetinje
Vuk II, 89: 547
Čatrnja voda studena
Do Čatrnje do vode
studene
Vuk VII, 1: 86
Čobanica voda
studena
Na studenu vodu
Čobanicu
Vuk VII, 36: 3
Bojana voda studena
200
490
Mirjana Detelić
Dražšca voda studena
Kod Dražice, kod
vode studene
MH III, 12: 72
Dremica voda studena
Preko vode studene
Dremice
Vuk VI, 29: 32
U Dunaju, vodi u
studenoj
MH II, 20: 381
Dunaj voda studena
Na Dunaju, na vodi
studenoj
MH 11, 46: 68
MH IX, 9: 148
Dunav voda studena
I do vode studene
Dunava
SM 161
Dunavo voda studena
Na Dunavo na vodu
studenu
Vuk II, 14: 2
Grabovica voda
studena
Na studenu vodu
Grabovicu
SM 50: 21
Ibrštica voda studena
Od studene vode
Ibrštice
SM 134: 4
Jahorika voda studena
Na studenu vodu
Jahoriku
Vuk II, 95: 50
Javorak voda studena
Na Javorak na vodu
studenu
Vuk VII, 49: 33
Koruna voda studena
Na Korunu na vodu
studenu
[= Korana]
SM 65: 140
Krušcica voda
studena
Na KruŠčicu, na vodu
SM 122: 31
studenu
Marica voda studena
Na Marici na vodi
studenoj
Maršulja voda
studena
Do Maršulje do vode
SM 8: 69
studene
Mukiješ voda studena
Kod studene vode
Mukiješa
KH III, 5: 481
Kod Neretve kod
vode studene
Vuk III, 81: 240
Na Neretvi na vodi
studenoj
Vuk VII, 44: 77
Nesretnica voda
studenac
Od Kotara do vode
studenca,
Što se voda
Nesretnica zvaše
SM 169: 211, 212
Presjek voda studena
Od Presjeka od vode
studene
Vuk IX, 29: 143
Neretva voda studena
95
12, 23, 88
Vuk II, 57: 50
- 1 8 -
95
Epska hidronimija
Ratnja voda studena
A do Ratnje do vode
studene
491
Vuk IV, 49: 30
Kod Sitnice kod vode
Vuk II, 45: 191
studene
Sitnica voda studena
Na Sitnicu na vodu
studenu
SM 32: 2
SM 125: 30
Šargizda voda
studena
Na studenu na vodu
Šargizdu
Vuk VI, 49: 437
Štira voda studena
Uza Štiru, uz vodu
studenu
Vuk IV, 33: 461
Teferič voda studena
Kod studene vode
Teferiča
Vuk IV, 33: 445
Toplica voda studena
Na Toplici na vodi
studenoj
Vuk III, 10: 61
Trutina voda studena
Na Trutinu na vodu
studenu
Vuk II, 94: 159
Zmajevac voda
studena
Od Zmajevca od vode
Vuk II, 43: 36
studene
48, 67, 87, 127
174
VODA VALOVITA
Morava voda valovita
1 Morave, vode
valovite
Vuk IV, 45: 62
3
Sava voda valovita
Uza Savu vodu
valovitu
Vuk IV, 35: 348
358
Тага voda valovita
Žderi, Taro, vodo
valovita
Vuk IX, 16: 563
Krajem Zete vode
valovite
Vuk IV, 9: 118
Žderi, Zeto, vodo
valovita
Vuk VIII, 73: 2832
Zeta voda valovita
VODA PLAHOVITA
Drinjača voda
plahovita
U Drinjaci, vodi
| plahovitoj
KH II, 73: 481
VODA TIHA
с
,
Sava tiha voda
Dokle dođe tihojJ vodi
L, .
Vuk II, 93: 46
Savi
492
Mirjana Detelić
VODA VELIKA
Kaladžijnska voda
i-i
ivehka
Iz vehke vode
v 1 л?. - 1
jKaladžijnske
L , , .. „ .
Vuk II, 8: 150
I
I
. ,r
165
VODA DEBELA
~ .. .
, . , ,
Cetmia
voda debela
J
Na Cetinji
na vodi
, , , . J
debeloj
Vuk III, 10: 99
VODA KAMENITA
j
Ratnja voda kamenita [ D ° n a , R a t o J U
jkamemtu
Vodu
Vuk IV, 48: 200
|
VODA KALOVITA
Uvac voda kalovita
I do Uvea vode
kalovite
Vuk IV, 62: 124
VODA TANKA
Jasenica voda tanka
p z n a d y ode tanke
jjasemce
K/uk IV, 40: 2
j
VODA BEGOVA
Crvać voda begova
0
Crvaća 1 vode
MH IV, 29: 928
j begove
VODICA LADNA
Marica vodica ladna
Na Maricu, na vodicu
MH II, 4: 2
ladnu
37, 125
Sitnica vodica ladna
Na Sitnici, na vodici
ladnoj
125, 128, 149
Ubava vodica ladna
Od Ubave, od vodice
SANU III, 52: 11
ladne
MH II, 8: 93
VODICA HLADNA
Cetina vodica hladna
Na Cetinu, na vodicu
MH VIII, 2 9 : 1 1
hladnu
VODICA STUDENA
Dunaj vodica studena U Dunaju, vodici
studenoj
M H
j
-18-
2Q;
'
29
1
Epska hidronimija
Kusida vodica
studena
Kod Kuside studene
vodice
Vuk IV, 5: 62
Nester vodica studena
Kod Nestera vodice
studene
Vuk VII, 57: 198
Savina vodica studena
Na studenu Savinu
vodicu
SANU IV, 44: 44
Sokolac vodica
studena
Na Sokolac, studenu
vodicu
MH VIII, 28: 66
493
VRELO STUDENO
,.
, ^ ,
Cetma vrelo studeno
0
Cetinica vrelo
studeno
Šarganovo studeno
vrelo
Sa studena vrela i
L-, . *
Cetme
Od studena vrela s
Cetinice
A studenom vrelu
J Šarganovu
KH I, 26: 19
KH II, 49: 335
KH II, 61: 171
305
VRELO LIJEPO
L . . r.
, Kod hiepa vrela
Konenica hiepo vrelo L, . . ^
\
Korjenice
Vuk VIII, 40: 2
VRILO STUDENO
Gabavac studeno
vrilo
Do Gabavca, vrila
J studenoga
MH VIII, 28: 41
Mitrovića studeno
vrilo
Do studena vrila
1 Mitrovića
MH IV, 29: 1111
VRILO LEDENO
Mitrovića ledeno
[vrilo
I ledena vrila
jMitrovića
MH IV, 32: 171
RIJEKA STUDENA
Grahovac rijeka
studena
Prut rijeka studena
Ravanica rijeka
studena
Do studene Grahovca
Vuk IX, 14: 593
rijeke
Blizu Pruta, studene
rijeke
SM 4: 123
Blizu Pruta rijeke
studene
SM 8: 17
Na studenoj r'jeci
Ravanici
Vuk II, 37: 48
J
Mirjana Detelić
494
RIJEKA KRVAVA
Morača rijeka krvava
I Moraču krvavu
.. ,
rijeku
L , „„.
.
Vuk VIII, 65: 4
POTOK PUBOKI
Vranjevac duboki
potok
Viš' Vranjevca
auboka potoka
j
Vuk
IV, 26: 196
311
РОТОК ZLATNI
Timok zlatan potok
Na Timoku zlatnome
potoku
Vuk III, 10: 67
BARA ZELENA
U zelenu baru
Zajovića zelena bara : ry . ..
Zajovica
L .
.
Vuk IV, 58: 382
BUNAR LEDENI
^
, , j .,
Crvac ledeni bunar
Kod Crvaca, ledena
,
bunara
MH IV, 37: 406
1.4. IMENICA I DVA PRIDEVA
VODA LEPA LADNA
Dunav voda lepa
ledna
Na Dunavu lepoj vodi
Vuk II, 82: 45
ladnoj
Marica voda lepa
ladna
Kraj Marice, lepe
vode iadne
Resava voda lepa
ladna
Od Resave lepe vode
Vuk П, 81: 54
ladne
SANU II, 38: 35
VODA VALOVITA LADNA
Sava voda valovita
, ,
ladna
Savo vodo valovita.
, ,
ladna
L, , , , .
.
Vuk IV, 30: 142
VODA PLAHOVITA PUSTA
Drina voda pusta
plahovita
Pusta Drina voda
plahovita
Vuk VIII, 45: 222
— 62 —
j
H*-
Epska hidronimija
495
II - PRIDEVSKA ATRIBUCIJA
ILL JEDAN PRIDEV
LADAN
Blato iadno
Sve je Blato ladno
pritisnuto
Vuk IX, 25: 529
Bunar ladni
Iskraj gore, od ladna
Bunara
MH IX, 1: 156
Korana ladna
Kad dođoŠe do
Korane ladne
SANU III, 74: 47
Marica ladna
On otidje na Maricu
ladnu
MH II, 4: 66
Morava ladna
Pa udari niz Moravu
ladnu
Vuk IV, 31: 286
Raba ladna
Lipo ladnoj Rabi do
Klakarskog
MH IV, 45: 718
Raška ladna
Sopoćane navrh
Raške ladne
Vuk II, 35: 37
Sava ladna
On pobježe pokraj
Save ladne
SANU III, 73: 124
Sitnica ladna
Ma kad dodem na
Sitnicu ladnu
SANU Ш, 20: 358
Tjeraću ga i do Tare
ladne
Vuk VII, 8: 91
lde vojska kraj em
Tare ladne
Vuk IX, 16: 287
Vodi vojsku pokraj
Une ladne
SANU III, 73: 35
Тага ladna
Una ladna
Prenesoše preko Zete
Vuk VIII, 73: 1807
ladne
Zeta ladna
Dokle sadeš krajem
Zete ladne
311
53
2318, 2997, 3012
Vuk IX, 30: 33
HLADAN
Blato hladno
Kod Lesendre, nasred
SANU IV, 38: 410
Blata hladna
Cetina hladna
Kad je doša na
Cetinu hladnu
MH II, 15: 143
Drava hladna
Pa predosmo preko
Drave hladne
MH IV, 45: 121
— 21 —
155
Mirjana Detelić
496
Dražica hladna
Biiom Senju na
Dražicu hladnu
MH HI, 12: 69
Drinjača hladna
Otište ga kraj
Drinjače hladne
KH II, 73: 459
Dunav hladan
Da se vrate do
Dunava hladna
KH II, 61: 518
Dunavo hladno
Valja preći na
Dunavo hladno
KH I, 19: 461
GaŠtica hladna
Na ćupriji na Gaštici
hladnoj
MH III, 12: 275
Korana hladna
Siđoš' Tršcu i Korani
MH IV, 41: 79
hladnoj
Piva hladna
I pobjegli preko Pive
KH III, 14: 125
hladne
Svetinja hladna
Gospe sade na
Svetinju hladnu
Тага hladna
PobjegoŠe preko Tare
SANU IV, 38: 366
hladne
Una hladna
Prenes'te me preko
Une hladne
Zeta hladna
Š njim pobježe preko
Vuk IX, 1: 473
Zete hladne
Zrmanja hladna
Jedni idu do Zrmanje
MH III, 11: 100
hladne
MH IV, 32: 203
307
280, 498, 823, 925
336
Vuk VIII, 11: 50
LEDEN
Drava ledena
A ledenoj Dravi na
obali
Drina ledena
Što s' ozido na Drini
MH III, 5: 990
ledenoj
MH IV, 47: 132
Do Karlovca i Kupe
ledene
MH III, 25: 533
Od Karlovca i Kupe
ledene
KH II, 59: 1247
Dok se spustiš na
Rabu ledenu
MH IV, 46: 287
Svi plivaju po Rabi
ledenoj
MH IV, 47: 1109
Kad ja glenuh niz
Unu ledenu
MH III, 4: 53
Bilom BiŠću i Uni
ledenoj
MH IV, 37: 381
992, 994, 1005, 1023
Kupa ledena
Raba ledena
Una ledena
- 1 8 -
509
155
Epska hidronimija
Sletio Bišću i Uni
ledenoj
MH IV, 41:971
Drava studena
A kad dode do
studene Drave
Vuk III, 8: 11
Drina studena
Već pobjegoh do
studene Drine
Vuk III, 1: 41
Morača studena
Na obalu studene
MoraČe
Vuk IX, 10: 506
Raška studena
Od Dunava do Raške
Vuk IV, 62: 123
studene
Una ledena
497
STUDEN
I Golubić kod Une
studene
MH III, 4: 380
Kod studene Une i
Korane
SM 40: 110
Vrbas studeni
Pa eto me uz Vrbas
studeni
MH VIII, 4: 184
Zeta studena
1 studenu Zetu
prijeđoše
Vuk VIII, 73: 1795
Dokle stiže Drini
valovitoj
Vuk II, 31: 129
Valovitu Drinu
prebrodiše
Vuk IV, 30: 7
Na Prudove Drini
valovitoj
Vuk IV, 32: 11
Da si brzo Drini
valovitoj
Vuk IV, 35: 100
152
Dok dodoše Drini
valovitoj
Vuk IV, 45: 10
11
Nagna konja Drini
valovitoj
Vuk VII, 45: 241
No sam čuo Drinu
valovitu
Vuk VII, 35: 20
Piva valovita
Naćeraše Pivi
valovitoj
SANU IV, 38: 387
Sava valovita
Već otiš'o Savi
valovitoj
Vuk IV, 45: 144
Una studena
VALOVITI
Drina valovita
- 6 9 -
35
'HP
498
Mirjana Detelić
Zamuti se Тага
valovita
Vuk IX, 16: 428
Na obalu Zete
valovite
Vuk VHI, 58: 212
Pfegaziše Zetu
valovitu
Vuk VIII, 73: 1780
Drina valovna
Od zapada do
valovne Drine
Vuk IV, 62: 126
Uvac valovni
Pravo bježe Uvcu
valovnome
Vuk IV, 62: 58
Тага valovita
Zeta valovita
737
281, 1788, 2317,
2523
VALOVNI
SIROK1
Tišnem lade niz Blato
Vuk VIII, 29: 30
široko
Blato široko
68, 75, 96, 103, 109,
117
Naveze je na Blato
Široko
Vuk VIII, 58: 80
Те široko Blato
zatvoriše
Vuk VIII, 62: 77
Uveze se Blatom
širokijem
Vuk VIII, 71: 718
A cetvrti Blatom
širokijem
Vuk IX, 12: 132
1 na pogled Blata
Širokoga
Vuk IX, 13: 1181
Ter ne budu Blatom
širokijem
Vuk IX, 19: 122
126, 139, 155
Da udari Blatom
širokijem
Vuk IX, 25: 86
508, 511
Zavešću se Blatom
širokijem
Vuk IX, 24: 116
I otide Blatom
širokijem
SANU 11, 91: 8
Pa pobježe Blatom
širokijem
SANU IV, 18: 19
Те idabu Blatom
Širokijem
SM 9: 70
Uveze se Biatu
širokome
SM 85: 3
84, 86, 366
155
25, 46
i
:
Epska hidronimija
499
Dunavo široko
I prepliv'o široko
Dunavo
SM 148: 63
Lika Široka
Mrču jaše uz Liku
široku,
Uprav mostu goni
bjelajskome
MH III, 17: 12, 13
123, 428
I svu Pivu do širokog
Vuk VIII, 61:122
Lima
Lim široki
Nasred Hasa kod
širokog Lima
Vuk IX, 32:516
TIHI, TIJO, TIO
Dunav tihi
Što podavi u tihom
Dunavu
Vuk II, 42: 166
Što se Čuje kraj tiha
Dunava
Vuk VIII, 48: 3
I Semendru na tihu
Dunavu
KH I, 21: 30
On putuje kraj tiha
Dunava
SANU II, 50: 8
Pokraj vode tihoga
Dunava
Vuk II, 80: 3
Da je baci u tiho
Dunavo
Vuk 11, 12: 35
Ja 1' ću skočit' u tiho
Vuk 11, 14: 66
Dunavo
Dunavo tiho
Dunavo tijo
Dunavo tio
Ključe baci u tiho
Dunavo
Vuk 11, 75: 13
I on bježi niz tiho
Dunavo
Vuk HI, 8: 145
Pa otide na tija
Dunava
SANU 11, 56: 165
Da ga nosi niz tija
Dunava
SANU III, 71: 26
Puštio ih na tijo
Dunavo
SM 95: 156
Već me nosi niz tio
Dunavo
SANU III, 70: 16
MUTAN
~ .
,
Drma mutna
Dok na mutnu Drinu L , , . . . .
Vuk VII, 56: 80
^ Л А О*»
, , , .
rir\
7
37, 40, 46
48
181
46, 100
66
Mirjana Detelić
500
Morava mutna
Pa skočiše u Moravu
mutnu
MH I, 69: 128
Neretva mutna
Ova knjiga od
Neretve mutne
MH IX, 8: 48
Sava mutna
Mutnu Savu tude
prebrodiše
KH I, 10: 126
Pa ti daruj tu
premutnu Drinu
KH I, 3: 118
Pod njom jeste
krvava Morača
SANU III, 10: 27
Brzom Tarom i
Pivom krvavom
Vuk IX, 31: 121
Око Tare i Pive
krvave
Vuk IX, 32: 569
Krvava se Piva
zamutila
KH III, 14: 168
MoraČa brza
A Moraču brzu
preploviše
SM 99: 57
Тага brza
Brzom Tarom i
Pivom krvavom
Vuk IX, 31: 121
Pa uskoči Blatu
zelenome
Vuk VIII, 29: 140
I zeleno Blato na
Bojanu
SM 163: 8
Kroz nju teče zelena
Bojana
Vuk II, 25: 38
57
PREMUTAN
Drina premutna
128
KRVAV
Morača krvava
Piva krvava
BRZI
ZELENI
Blato zeleno
Bojana zelena
Kreni decu do zelena
Vuk II, 89: 314
Lima
Lim zeleni
S Kolašina na zelena
SANU IV, 38: 547
Lima
361
Epska hidronimija
501
BIJELI
Medver paša od
b'jela Dunaja
Vuk VIII, 34: 25
Blato ravno
I po ravnu Blatu
poćeramo
Vuk IX, 19: 89
Dunavo ravno
Kada dođeš u Dunavo
Vuk VI, 35: 183
ravno
Zeta ravna
I Sušica ukraj Zete
ravne
Vuk VIII, 73: 2198
Drinjača pusta
Dok ti sidem do
Drinjače puste
KH II, 73: 54
Sušica pusta
Sam otide u Sušicu
pustu
SM 100: 79
Tisa pusta
Al' je pusta Tisa
ustanula
Vuk VII, 12: 438
Zeta pusta
АГ je pusta Zeta
ustanula
Vuk IV, 9: 105
Velika je Zeta
ustanula
Vuk VIII, 73: 2197
Ići ćemo niz malu
Moravu
SANU IV, 46: 15
I duboku Blatu
doćeraše
Vuk IX, 25: 580
Koji zgodi u Gašticu
kletu
MH III, 12: 497
Dunaj bijeli
|
RAVNI
PUSTI
VELIKI
Zeta velika
MALI
Morava mala
DUBOKI
Blato duboko
KLETI
Gaštica kleta
|
Mirjana Detelić
502
11.2. DVA PRIDEVA
MUTAN I POMAMAN
Dode Drina mutna i
pomamna
Drina mutna i
pomamna
KH I, 3: 107
MUTAN I POVODAN
Sitnica mutna i
povodna
AP Sitnica mutna i
povodna
Vuk 11, 47: 128
|
MUTAN I KRVAV
Morava mutna i
krvava
Morava nam mutna i
krvava
SANU II, 78: 52
Pruta mutna i krvava
Dode Pruta mutna i
krvava
KH I, 20: 179
MUTAN VALOVIT
Тага valovita mutna
Mutna teče Тага
valovita
Vuk II, 25: 17
III - PREDLOŠKO-PADEŽNA KONSTRUKCIJA
NIŽE BIOGRADA
Dunav niže Biograda
Na Dunavu niže
Biograda
EH 2: 70
VISE PODGORICE
I
Vuk IV, 6: 2
Kraj Zlatice više
Zlatica više Podgorice
Podgorice
1
Vuk IV, 10: 169
Vuk IV, 11: 34
STUDENA NA VALOVE
Drina studena na
valove
U studenu na valove
Drinu
KH I, 15: 174
183
Epska hidronimija
503
IV - HIDRONIMI BEZ ATRIBUCIJE
Babin Bunar
Na Kunaru Babinu
bunaru,
Tam' imade zeleno
jezero
KH II, 40: 202-203
236
Babura
I zapani na most na
Babure
SANU III, 66: 68
73, 96, 127
Iza Batra, sa sela
Salaša
Vuk IV, 28: 34
Tvrde straže poktaj
Batra baci
Vuk IV, 34: 154
Gledat' hoću sa
pendžera svoga
Do Begaje i
aga-ćuprije
MH IV, 48: 215-216 412, 416, 814
Batar
Begaja
Čuo jesam za dobru
đevojku
Na Begaji u
Undurovini
MH IV, 50: 87-88
Bela
Od Bele do Vode
debele
SANU II, 30: 1010
Bič Morava
Ajde š njome na tu
Bič-Moravu
SM 63: 133
Bijelica
Od B'jelice te do
Moravice
Vuk IV, 46: 136
Pa odoše Hlivnu i
Bistrici
MH III, 13: 861
Kraj Bistrice Hiivno
zapalio
MH III, 18: 65
218, 221, 308, 460,
581,662,1010
Pod njim dorat u
Bistrici frči
MH III, 19: 199
679, 680
92, 98, 200, 348,
609, 1055, 1062,
1079, 1090, 1139,
1754
152, 228
Bistrica
Knjigu posla Hlivnu i
MH IV, 30: 1082
Bistrici
Nosi knjigu Hlivnu i
Bistrici
MH IV, 34: 117
Da bi mene crko do
Bistrice
EH 12: 277
Bjelica
A čuvaj mi devet
vodenica
Niz Bjelicu i niz
Moravicu
Vuk II, 31: 44-45
Blato
Na Blato ćeš dočekati
Vuk VIII, 29: 76
Turke
97, 127
504
Mirjana Detelić
Da čuvaju Biato od
Žabljaka
Ne smijahu Blatom
prolaziti
Blato
Bojana
Vuk IX, 1: 727
Vuk IX, 19: 68
69, 77, 85, 89, 107,
111, 112, 118, 122,
131, 137, 142, 149,
211
Sa kraj Blata opazi je
Vuk IX, 25: 93
straža
572, 686, 688
Vojska turska Blatom
Vuk IX, 32: 1270
zaminula
1533
Sa Žabljaka Blatom
na Seoca
SANU IV, 38: 551
SehratHju Blatom na
Rijeku
SM 15: 35
Ćija sjutra na Bojanu
Vuk II, 26: 7
dode
86, 94, 112, 120, 166
A kad dode na most
na Bojanu
Vuk IV, 4: 111
121
Pošilje jih Skadru na
Bojanu
Vuk IV, 31: 10
243
Na Bojanu
Skadarskom veziru
Vuk IV, 42: 39
Na Bojanu Skadru
bijelomu
Vuk VI, 45: 162
A kad cura na Bojanu
Vuk VII, 10: 8
side
82, 165
No naćera dora na
Bojanu
224
Vuk VII, 21: 161
Kad je došla na most
na Bojanu„
Vuk VIII, 4: 39-40
Ugleda je paša
Skadranine
Uzdalica Skadar na
Bojani
Vuk VIII, 47: 14
Zatvoriše mosta na
Bojani
Vuk VIII, 62: 88
Pa ću doći Skadru na
Vuk VIII, 73: 291
Bojanu
Sa Bojane Skadra
bijeloga
90, 484, 523
4, 94, 284, 2917
Vuk IX, 1: 322
Tadar aber na Bojani
Vuk IX, 4: 89
sprema
65
505
Epska hidronimija
Dovešću ih tebi na
Bojanu
Vuk IX, 25: 497
Pokupiću Skadar na
Bojanu
Vuk IX, 29: 112
A ja Skadru na
Bojanu pođoh
Vuk IX, 30: 14
Na tvrdome Skadru
na Bojanu
Vuk IX, 32: 521
608, 829
Dokle na most od
Bojane dode
SM 10: 60
2, 69
111
Š njom obrnu Skadru
SM 15: 28
kod Bojane
Što su bombe i
lumbarde silne
Razorile Skadru pri
Bojani
SM 136: 160-161
I zeleno Blato na
Bojanu
SM 163: 8
U bijelu Skadru na
Bojanu
SM 168: 4
Prođe Skadar na
Bojanu grada
SANU II, 15: 2
Doklen dode Skadru
na Bojanu
SANU II, 91: 5
Otkivane Skadru na
Bojanu
SANU III, 17: 110
Kade na most od
Bojane dode
SANU IV, 15: 100
U Bojanu konja
ugonio
SANU IV, 25: 98
174
Dokle Skadru na
Bojanu dode
SANU IV, 26: 6
60
Iznesi me na kraj od
Bojane
MH II, 6: 22
Buna
Podaj, majko, na
Buni ćupriju
KH III, 9: 533
Bunar
Kod Bunara docekase
MH IX, 1: 133
bana
Bojana
Cetina
Kada beže na Cetinu
pride
MH Ш, 11: 453
Pa potira dom na
Cetinu
MH IX, 13: 251
- 6 9 -
12
f
I
506
Mirjana Detelić
Cetina
Od Cetine Šarac
Mamut-aga
MH IX, 23: 19
Cetinja
Koji poji konja na
Cetinji
Vuk III, 76: 115
Cijevna
Od Cijevne do vode
Morače
Vuk IX, 10: 141
Do Crnoga mora
dolazio
KH Ш, 4: 413
С т о more
Od Crnoga on okrenu
MH III, 5: 396
mora
Crnjec
Na Crnjec ga, braćo,
navoziše
SANU IV, 48: 29
Crvae
A kad Rade do
Crvača sade
KH II, 60: 135
136, 164, 331
Dok izjaha beže do
Crvaća
MH III, 7: 680
682
Gdje te vila od
Crvaća vice
MH III, 8: 26
42
Pogledale pobre do
Crvaća
MH III, 11: 411
Eno s' čuje kod
Crvaća Tale
MH 111, 17: 612
Crvać
Crvanj
Čatrnja
Černo more
736, 749, 766, 1254
I izveli ate do Crvaća MH IV, 27: 60
62
I ja ću, strina, do
Crvaća saći
MH IV, 28: 225
328
Do Crvaća, pod
Udbinu bilu
MH IV, 29: 896
927, 929
Divno kolo igra kod
Crvaća
MH IV, 31: 17
15, 465
Pa sidoše begu i
Crvaću
MH IV, 37: 592
Kazaše mu kod
Crvaea Turci
MH IV, 43: 139
Tad namignu Crvanj
na Morine
KH I, 7: 168
Dok Zvijere do
Čatrnje dode
Vuk VI, 53: 209
Na Čatrnji trideset
robinja
Vuk VII, 7: 123
Svu Krimeju do
Černoga mora
Vuk VII, 57: 242
— 62 —
244, 282, 285, 293
507
Epska hidronimija
Jedno Drina, drugo
Ciotina /u Foči/
Vuk III, 89: 55
Danica
Što najprije na
Danicu dođe
SM 82: 108
Debela
Od Debele do Vode
krvave
SANU II, 30: 10U
I načini na Dravi
mostove
Vuk III, 8: 15
Baš na Dravi pod
gradom Osekom
SANU II, 56: 187
Krajem Drave, pod
poljem Podravljem
KH I, 17: 654
J Ćiotina
Drava
Pa sam imo na Dravi
KH Ш, 9: 24
ćupriju
I ćupriju Dravi
prevalio
MH IV, 50: 428
Dražica
Na Dražicu istira
đogata
MH III, 12: 308
Dremica
Pro Dremice
Devičkoj pustinji
Vuk VI, 29: 42
Drim
Iskraj Drima ljute
Arnaute
SM 63: 202
Jedno Drina, drugo
Ćiotina /и Foči/
Vuk III, 89: 55
Dok zapalim Raču
ukraj Drine
Vuk IV, 24: 311
624
Daleko je Drini
putovati
Vuk IV, 28: 273
399, 400, 402
Semberiju zemlju pa
do Drine
Vuk IV, 29: 14
15, 16
Ako bude Miioš
pros'о Drinu
Vuk IV, 32: 54
Pa ću šajke spustiti
niz Drinu
Vuk IV, 33: 21
22, 24, 115, 116,
117, 119, 387, 624,
625
Pored Drine razape
šatore
Vuk IV, 34: 4
5, 41, 72, 77, 80,
101, 184, 362, 378
Koji znadu staze
preko Drine
Vuk IV, 35: 50
73, 131
Pa se svagda ukraj
Drine nadi
Vuk IV, 36: 42
66
Drina
- 6 9 -
114
Mirjana Detelić
508
Ukraj Drine na
ravnome Dublju
Vuk IV, 62: 97
Pokraj Drine Zvijezdu
Vuk VII, 35: 21
planinu
Drina
Put Zvornika s onu
stranu Drine
Vuk VII, 45: 21
De nestaše niz Drinu
Drinjaci
SM 86: 63
Da nakupi po Drini
maj store
SM 101: 293
51, 55, 72, 82, 87,
238
303
Hoćeš gradit na Drini
MH 1, 36: 4
cupriju?
20, 67
Navadio Drinu
plivajući
882, 886, 955, 966,
973, 979, 998, 1003,
1012, 1017, 1019,
1026, 1033, 1040,
1041, 1042, 1044,
1048
MH III, 5: 513
Da mu dade od Drine
MH VIII, 18: 146
vedrine
150
Da mu dade od Drine
MH IX, 29: 366
vedrine
370
A1 će blago davat
sirotinji,
A! će blago u Drinu
sipati
KH I, 3: 6
10, 19, 42, 50, 100,
105, 110, 112, 115,
142, 167
Kako li ću Drinu
pregaziti?
KH I, 4: 256
Ako bi me utopila
Drina
KH I, 15: 215
Daj nam Bože od
Drine vedrine
KH II, 61: 662
Drina
Krajem Drine, uza
Posavinu
KH II, 73: 61
139
Drinjača
Na Drinjači tumbas
preturiti
KH 11, 73: 55
57, 112, 113, 482,
484
Od Dunaja do mora
sinjega
Vuk VII, 31: 23
A Dunajem do
Šarviza vode
SANU 11, 66: 59
Kutuzova ispreko
Dunaja
SM 55: 361
Dunaj
- 1 8 -
240, 242
509
Epska hidronimija
Brzo Marko na Dunaj
MH I, 55: 404
dopade
Dunaj
I iznese vilu iz
Dunaj a
MH I, 69: 523
A na ruke bana od
Dunaj a
MH I, 80: 190
192, 223, 244, 250,
253, 258, 289
Na Dunaju devet
divojaka
MH II, 34: 37
42
S trece strane Dunaj
susretio
MH IX, 3: 225
228, 229
Kako utva s krilim po
MH II, 52: 149
Dunaju
U Dunaju vodu
zamutio
MH И, 72: 22
24, 34
Da zavati vode na
Dunavu
Vuk II, 14: 3
183
Za Dunavora skeia
dogodi se
Vuk II, 42: 94
Na Kovinu Dunav
prebrodiše
Vuk П, 81: 7
Zagrabiše vode iz
Dunava
Vuk IV, 24: 58
Jedne к moru, a
druge к Dunavu
Vuk IV, 46: 11
Da skupimo svijet do
Vuk IV, 60: 35
Dunava
Od Dunava do Raške
Vuk IV, 62: 123
studene
Dunav
Pričekaj me malo kraj
Vuk VI, 19: 112
Dunava
Kada dođeš u Dunavu
Vuk VI, 35: 150
blizu
Pod Vidinom Dunav '
Vuk VI, 44: 73
prijeđoše
253
Voziću se Savom do
Dunava
6, 16, 17
Vuk VI, 77: 5
Turska vojska Dunav
Vuk VII, 57: 166
preplovila
Na Surduku Dunav
prebrodio
Vuk VIII, 33: 20
I bogati Srijem po
Dunavu
Vuk VIII, 73: 15
- 6 1
-
Mirjana Detelić
510
Dunav
Dunava
U bogati Srijem kod
Dunava
Vuk IX, 23: 135
I bogati Srijem kod
Dunava
Vuk IX, 32: 53
342
Da se Dunav zubljom
SANU 11, 59: 33
pretvorio
35
Da se vozim Savom
do Dunava
SANU П, 66: 58
76
1 Gavrana ispreko
Dunava
SANU III, 17: 142
Ter na Dunav čekajte
SM 55: 420
Moskove
598, 601
Baš da će me u
Dunav turiti
SM 101: 57
260, 266, 272
Još Gavrana ispreko
Dunava
SM 144: 158
Da on mene do
Dunava dođe
SM 148: 10
2
A u Sale Dunav
preskočio
MH I, 70: 255
379
[tri bila grada] Dva
na moru, treći na
Dunavu!
MH II, 43: 186
490
Marko tira cara do
Dunava
MH II, 44: 286
Na Dunavu niže
Komorhana
MH IV, 45: 43
Imam do tri skele na
Dunavu
MH IV, 48: 32
Od BukreŠa do
Dunava doći /си/
Na Dunavu tumbas
preturiti
KH I, 2: 138 -
Dok mu ate Dunav
preplivao
KH I, 19: 707
Kraj Dunava na
zelenu bašču
KH 1, 21: 138
Ja ti ne ću do
Dunava, Liko
KH II, 61: 520
Kolika je Sava i
Dunava
SANU III, 44: 54
— 62 —
139
117
511
Epska hidronimija
Dunavo
Već naćera Šarca na
Dunavo
Vuk II, 42: 97
Kako baci ključe u
Dunavo
Vuk II, 75: 14
I Dunavo zdravo
prebrodiše
Vuk 11, 94: 142
Otidoše pravo niz
Dunavo
Vuk II, 97: 30
Niz bijelu kulu u
Dunavo
Vuk IV, 24: 73
Otište se lada niz
Dunavo
SANU III, 70: 158
176
К Silistriji, Dunavo
prijedi
SM 55: 578
732
Kod Vidina prebrodit
KH 1, 2: 1087
Dunavo
Uz Dunavo do
Zemuna doći
KH I, 15: 27
106
Da ja curu u Dunavo
bacim
KH 1, 19: 120
127,324,444,511,
534, 658, 660, 666,
684, 704, 705
Gdje Dunavo u more
izliže
MH HI, 1: 325
404, 406, 407
Eno je, pobro, gori uz
MH IV, 45: 42
Dunavo
Đetinja
Uz Đetinju munje
sijevaju
Gaščica
Jesi Г reko do
Gaščice saći
Vuk IV, 27: 10
40
KH II, 62: 630
594, 656, 895, 1041,
1071, 1131, 1252,
1316, 1356, 1359,
1411, 1420, 1431
On ćupriju na Gaštici
281
pride
367, 468, 634, 650,
671, 716, 728, 731,
931
Kraj GaŠtice upravi
dogata
MH III, 13: 226
228, 271, 496, 521,
600, 605
Sve putuju Giini na
brodove
/reka Glinica/
KH I, 33: 388
389
Urodila bilica šenica
Pokraj Gline, ispod
Alatuše
MH IV, 36: 1-2
Gaštica
Glina
Mirjana Detelić
512
Glina
De pogledaj Glini u
brodove
MH IV, 40: 472
MH IV, 36: 274
Glinica
Od Glinice do vode
Bistrice
[reka Glina]
Pa Glinici dode pod
KladuŠu
MH IV, 40: 435
Grabarska
Kod Grabarske kulu
načiniti
MH IV, 38: 1017
Ibar
I kod Ibra više
Karanovca
Vuk 11, 37: 30
Jablanac
Na Jablancu vodu
uzimati
MH VIII, 1: 14
Jabuka
A to s' nešto zasja u
Jabuku
SM 153: 10
Jadar
Dok Srbinji Jadar
prebrodiše
Vuk IV, 33: 441
Jezero
Do Jezera konja
dogonio
[stvarno ime ove
vode je Jezerina]
MH IX, 1: 142
Jordan
Da ugrabi vode iz
Jordana
MH I, 1: 45
Jordana
Da joj nosi vode sa
Jordane
MH I, 45: 856
Javorak
Povešćemo ovce na
Javorak
Vuk VII, 49: 32
Kolešnica
Do sabaha Kolešnici
dode
KH I, 7: 271
Kolubara
Pa ih vodi na most
Kolubari
Vuk IV, 24: 411
442
Pro Korane Turke
proćeraše
SANU 111, 74: 23
100
Neg' udara Una u
Koranu
SM 40: 114
A Korana [žali]
Višnjića Jovana
SM 40: 116
Gdje se Kupa bije i
Korana
KH II, 59: 1266
Gdje se Kupa i
Korana miša
MH IV, 30; 781
Korana
480, 696, 703
688, 695
32
443
867
513
Epska hidronimija
Pa okrenu TrŠcu i
Korani
MH IV, 37: 75
Na sastavak Save i
Korave
Vuk III, 37: 37
Na sastavak Save i
Korave
Vuk VI, 49: 40
Korita
Рак sidoše dolje na
Korita [misli se na
Ivan-begova Korita,
vodu]
Vuk IX, 9: 84
Krka
Da sanose [vino i
rakiju] Krki na obalu
MH III, 14: 411
Gdje se Kupa bije i
Korana
A pod kulom Tvrdan
kapetana
KH II, 59:
1266-1267
Gdje se Kupa i
Korana miša
MH IV, 30: 781
Ugledaše vatru kod
Kuside
Vuk IV, 5: 136
Pokraj Laba i vode
Sitnice
Vuk II, 44: 102
Korana
Korava
Kupa
Kusida
292, 295, 303
414
140, 147
Uvatio i Lab i Sitnicu Vuk II, 50/IV: 30
Lab
NagonjaŠe u Lab i
Sitnicu
Vuk II, 52:44
Od Laba do Velikog
ana
SANU II, 30: 1007
U Trnovcu Lici na
obali
MH HI, 6: 542
Dok beg stiže na
obalu Lici
MH III, 8: 1043
53, 54
Kad on Lici na obalu
MH 111, 9: 421
side
Lika
Pogledaju niz Liku
Vučjaku
MH HI, 17: 10
768
Neg otišće niz Liku
Vučjaku
MH III, 20: 310
499, 648
Ispušta ga Lici na
obalu
MH IV, 28: 726
Na brodovih Liku
prejahaše
MH IV, 29: 250
Mirjana Detelić
514
Otiskoše niz Liku
Vučjaku
MH IV, 31: 73
Goni njega niz Liku
Ribniku
MH IV, 33: 104
Pa ih odbi Lici na
obaiu
MH IV, 37: 1101
A ja odoh na obalu
Lici
MH IV, 43: 1022
Lim
A sa Lima na Carine
ravne
SANU IV, 38: 548
Mali Izvori
Uz Rudine na Male
Izvore
Vuk VIII, 66: 169
Na Maricu bijeliti
platno
Vuk II, 57: 3
Na Maricu i na
Poljanicu
SANU II, 33: 16
Na Maricu s Turcim'
ratujući
SM 158: 9
Take pao u Medved
potoke
KH I, 27: 575
Lika
Marica
Medved potoci
Morača
Morava
121, 126
2, 57, 68, 77, 82, 90,
256
Na Moraču predvojiše
Vuk IV, 49: 71
Turke
76
To je selo do Morače
Vuk VII, 55: 12
blizu
44
Dokle Ture na
Moraču dode
Vuk VIII, 5: 40
44, 46
Na Moraču broda
prebrodila
Vuk VIII, 52: 26
I da skupi Rovca do
Morače
Vuk VIII, 73: 2333
Те premamljuj uz
Moraču Turke
Vuk IX, 5: 294
Ti najavi vojsku na
Moraču
Vuk IX, 10: 568
U Moraču živi Turci
skaču
SM 47: 59
Od Morače do mora
slanoga
SM 99: 8
Da vidite Žiču kraj
Morave
Vuk 11, 37: 29
Pa s bedena u
Moravu gledi
Vuk II, 84: 35
- 1 8 -
588
36, 43
Epska hidronimija
Morava
515
U Leskovcu na
Moravi gradu
Vuk IV, 31: 9
A ne čuješ jade na
Moravi
Vuk IV, 37: 34
Od Morave i od
Šumadije
Vuk IV, 38: 11
Nikad neću vojštit'
na Moravu
Vuk IV, 41: 171
Jer je guja pala kraj
Morave
Vuk IV, 45: 124
212, 261
Do Morave i око
Morave
Vuk IV, 46: 37
98
Otidoše skeli na
Moravu
SANU IV, 48: 60
73
Čekaj mene, pašo, na
SM 63: 79
Moravi
47, 145, 448, 462
376, 377
Po Moravi i око
Morave
SM 144: 109
Nek sipaju Turci u
Moravu
MH I, 69: 59
65, 70, 71, 76, 121
Koji ide moru na
Moravu
MH II, 44: 200
201
Morava Biča
Ajde š njome na
Moravu Biču
SM 63: 78
141, 174, 214, 222
Morava Binča
Те ti ajde na Moravu
Vuk IV, 31: 93
Binču
94, 149, 181, 228,
267
Niz Bjelilcu i niz
Moravicu
Vuk II, 31: 45
U Prilikam' vise
Moravice
Vuk III, 53: 20
Od B'jelice te do
Moravice
Vuk IV, 46: 136
141
Dok sidemo do na
Moravicu
SANU IV, 45: 30
67, 153
More crveno
Dune vetar od Mora
crvena
SANU II, 17: 27
Mori§
Da zaite vode na
Morišu
Vuk H, 101: 58
АГ j ' udrila kroz
Mostar Neretva
Vuk VII, 26: 4
8
Bacio im u Neretvu
giave
Vuk VII, 44: 248
52
Moravica
Neretva
- 6 9 -
Mirjana Detelić
516
Neretva
Ш teče kroz Mostar
Neretva?
MH I, 75: 3
6
U Mostaru roneći
Neretvu
MH ill, 5: 518
893, 950, 958, 960
Na Neretvi peru
peračice
MH IX, 13: 120
Jesi Г čuo ondje kraj
Neretve
KH I, 9: 208-209
Šeher Mostar na
Hercegovini
Nester
Suhom vojska kod
Nestera dode
Vuk VII, 57: 193
Petrovo vrilo
Kraj Petrova vrila
udario
MH III, 18: 200
Piva
Došla Piva od brda
do brda
KH III, 14: 167
170, 245
Poljanica
Na Maricu i na
Poljanicu
SANU II, 33: 2
16, 57, 68, 77, 82,
90,110
Prelog
I on skoči i Prelog
preskoči
MH I, 62: 41
Presjek
Dočekaše u Presjeku
Turke
Vuk IX, 29: 137
199
Prut
Na Prutu je tumbas
naturio
KH 1, 20: 208
212
Spušćasmo se Rabi
na Klakarsko
MH IV, 45: 125
127, 129, 131, 249,
256, 585
Što čuvaju na Rabi
ćuprije
MH IV, 46: 291
434, 483, 800
Trideset ih u Rabu
skočiše
MH IV, 47: 1038
Kad su bili Ramovu
bunaru
KH П, 48: 26
Na Kunaru Ramovu
bunaru
KH 11, 49: 606
Sopoćane Raški na
izvoru
Vuk II, 37: 31
Pokraj Raške pod
Reljine dvore
Vuk 11, 40: 170
Sopoćana kod istoka
Raske
SM 123: 68
Preko Ratnje roblje
pregoniše
Vuk IV, 49: 31
Raba
Ramov bunar
Raška
Ratnja
- 1 8 -
72
517
Epska hidronimija
Ružica
A Bosnić se kod
Ružice brani
KH II, 66: 333
Sana
Osvojili Šabac ukraj
Sane [greška, treba:
Sava]
Vuk VIII, 38: 9
Tuna Marko Savu
prebrodio
Vuk II, 59: 57
1 bijeli ukraj Save
dvori
Vuk II, 91: 101
Ukraj Save pred
bijelom kulom
Vuk II, 92:163
186
Pa se Porča pokraj
Save fula
Vuk II, 93: 47
56, 76, 84
Preko Save i vode
Dunava
Vuk III, 9: 22
Na sastavak Save i
Korave
Vuk III, 37: 37
U pitomoj pokraj
Save drači
Vuk 111, 52: 45
364
134
Daieko je od mora do
Vuk III, 68: 72
Save
ispod Save na kasabe
Vuk IV, 25: 85
tvrde
Sava
Nešto Turak na Savu
udari
Vuk IV, 30: 110
140, 141, 143
I na Savi skele
Subotišta
Vuk IV, 35: 164
175, 217, 218, 244,
247, 267, 279, 355,
366, 367, 379
Tjera doga Savi i
otoci
Vuk VI, 6: 53
55
Na sastavke Save i
Korave
Vuk VI, 49: 40
Voziću se Savom do
Dunava
Vuk VI, 77: 5
АГ na Savu roblje od
Vuk VII, 30: 388
svijeta
Bez skele je Savu
prebrodio
16
397, 407
Vuk VIII, 33: 47
Da se vozim Savom i
SANU II, 66: 58
Dunavom
76
Kolika je Sava i
Dunava
118
SANU III, 44: 54
- 6 9 -
Mirjana Detelić
518
Ni u Šapcu ukraj
Save gradu
SANU III, 73: 34
127
Baš od Save do vode
SANU III, 76: 9
Maldane
Sava
Sazlija
Pored Save i krajem
Dunava
SM 148: 2
Leti Sava mutna i
krvava
MH I, 35: 83
Kad stupiše Savi na
obalu
KH I, 10: 124
Pa na Savu tumbas
namjestiti
KH I, 32: 153
Preko Save aga
prevaiio
EH 5: 142
Od Sazlije do Skoplja
SANU II, 30: 1000
grada beloga
Preko sebe u Sitnicu
tura
Vuk П, 50/V: 8
Uvatio i Lab i Sitnicu Vuk 11, 50/IV: 30
Sitnica
Nagonjaše u Lab i
Sitnicu
Vuk 11, 52: 44
Ja poranih rano na
Sitnicu
Vuk II, 58: 61
Do Sitnice poćeraše
Turke
Vuk IV, 11: 129
131
Prebrodićeš na konju
Sitnicu
Vuk VII, 23: 208
209, 220, 226, 235,
304
Na Sitnicu na Marin'
Vuk VIII, 63: 8
glavicu
54
122, 136, 232
Od Sitnice do
Karnena kruga
SANU II, 30: 1004
Što tri puta prejazi
Sitnicu
SANU II, 69: 37
50, 51
Na Sitnicu, nadno
Kosovoga
SANU 11, 70: 2
3
Đe Sitnica došla u
bregove
SANU II, 71:64
69
Kada oni na Sitnicu
Do'Še
SANU 111, 20: 367
Da mi sina ne
proždre Sitnica
SANU III, 35: 137
- 1 8 -
159
519
Epska hidronimija
A napajat' vodom sa
Sitnice
SANU III, 45: 167
Da uhodi Sitnici
brodove
SM 79: 36
Na Sitnicu tridest
devojakah
SM 94: 86
45
Tekle Ture na Sitnicu
SM 125: 56
dode
76, 96, 116, 137, 172,
173, 202, 206
Preko sebe u Sitnicu
baca
MH I, 60: 57
69, 81
Do Sitnice i
čekmek-ćuprija
KH III, 3: 362
Na Sitnicu na с е к т е
ćupriju
KH I, 17: 542
Skuia
Pokraj Skute, ispod
Krmežina
MH IV, 49: 361
Slatma
Na Slatini njega
nahodiše
Vuk IV, 10: 210
Spreča
Viš' Zvornika Spreči
na izvoru
Vuk II, 37: 35
Srvać [Crvać]
Kod Srvaća bio čador
MH III, 21: 326
penje
Sitnica
Ma dolaze do Starca
bunara
SANU III, 76: 46
Do Jablana i Starca
bunara
MH III, 12: 279
796
Kod Jablana i Starca
bunara
MH III, 13: 224
402, 465, 814
Zavat'te mi vode sa
Stupnice
Vuk II, 97: 53
76
Pa pedeset pošlji u
Sušicu
Vuk VIII, 18: 42
Od rijeke Zete do
Susice
Vuk VIII, 58: 132
1 Sušica ukraj Zete
ravne
Vuk VIII, 73: 2198
2318,2522
Svetinja
Na Svetinji, Crljenoj
jabuci
MH IV, 32: 36
56, 204, 212, 219,
226, 231, 246, 251,
265, 286, 291, 312,
376
Šarviz
A Šarvizom do
sinjega mora
SANU II, 66: 60
78
Starac bunar
Stupnica
Sušica
- 6 1
-
Mirjana Detelić
520
Tamiš
A Tatatra na Tamiš
natera
Vuk VIII, 32: 27
Тага
Omer-paša preko
Tare krenu
Vuk IX, 32: 528
569
Dok je meni na
Timoku Veljka
Vuk IV, 40: 15
22
Kraj Timoka više
Gurgusovca
Vuk IV, 62: 112
Tisa
Svi svatovi Tisu
prebrodili
Vuk VII, 12: 364
Tkrka [Krka]
I na Tkrku [нат Крку]
SANU 11, 84: 102
ocjek'o mu glavu
Trutina
De je Ivan doš'o na
Trutinu
Vuk II, 94: 185
297
Bačinu Unu
prebrodiše
Vuk VIII, 41: 25
39, 55
Žali Una Kurtagića
Muja
SM 40: 115
Preko Une vodu
pregazio
KH I, 32: 604
Unu prišli niže
Golubića
MH Ш, 3: 133
Sjajan misec u Unu
upade
MH III, 4: 78
Timok
Una
S jedne ga strane Una
MH III, 18: 189
zaklonila
Na Krupi je Unu
prebrodio
MH IX, 17: 128
Vrbova
Pa objesi agu kod
Vrbove
Vuk III, 28: 334
Vuka
Baš na Vuki ispod
Vukovara
SANU II; 56: 184
Zeleno jezero
Pa su došli k Zelenu
jezeru
MH IX, 24: 10
Sjutra Zetu prijeći ne
Vuk VIII, 73: 1789
možeš
Zeta
Preko Zete Turke
poćeraše
Hiljadu ih Zeta
potopila
Vuk VIII, 74:
385-386
406, 413, 438, 449,
459, 470
115, 609, 657, 688,
689, 692, 694
196
2378, 2380, 2527,
2826, 2829, 2833,
3017
521
Epska hidronimija
Zeta
Zlatica
Zrmanja
Željava
Nek isturi blizu Zete
vojsku
Vuk IX, 5: 209
Da na Zetu tunbas
naturimo
Vuk IX, 30: 35
A kad biSe na most
od Zlatice
Vuk IV, 6: 135
Od Zrmanje pa do
Zvonigrada
KH II, 60: 49
Do Zrmanje i do
šibenika
MH III, 11: 101
Od Klokoča na grlo
Željave
MH IX, 1; 96
I sađoše u grlo
Željave
MH IX, 17: 122
141
97, 104, 105
Mirjana Detelič
EPIC HIDRONYMY
Summary
The hydronyms considered here were exceфted from a corpus of Serbo-Croatian
Christian and Muslim folk epics made up of 1258 poems, most of them recorded during the 19th century and none after 1910, The results of the excerption are presented
tabularly. The first table gives the list of epic hydronyms (Dunav „Danube", Sitnica),
the second one lists them together with their adjectival or appositional attributions (e.g.
Dunav figures as tihi „still, quiet", Široki „broad, wide", beli „white", voda (studena)
„(cold) water" ), whereas the third table focuses on the attributes themselves, which
prove to be for the most part epic topoi and formulas.
— 21 —