Εδώ είμαι, Άη Γιώρκη μου, θωρώ τους που δαπάνω. Δεν θα τους περάσει. ΕΝΩΣΙΣ Tζι ας γινεί το γαίμαν μας αυλάτζιιν Αρχηγέ, ό,τι πεις είμαστε μαζί σου! 26 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2014 n TEYXOΣ 4 n ΕΤΟΣ 1ο n Γ΄ ΠΕΡΙΟΔΟΣ n ΤΙΜΗ ΕΥΡΩ 2.00 Γαλανός ουρανός αστραπές δεν φοβάται, ρε Γαλανέ! Θωρείς με είνταλος σε θωρώ; Πού είσαι, συνονόματε, να δεις τα χαΐρκα μας; 2 ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΤΕ ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ vasosftohopoullos.wordpress.com TO EΠOMENO TEYXOΣ Iδιοκτησία ΩΣIH ΠIΣΩ ΛTΔ T.K. 6969 NOMOΣ ΛEYKΩΣIAΣ - EΛΛAΣ THΛEOMOIOTYΠON: 22346154 yialousa@cytanet.com.cy Διευθυντής - Eκδότης Bάσος Φτωχόπουλλος Βοηθός Διευθυντής Αλέκος Μιχαηλίδης Aρχισυντάκτης Eλενίτσα Ευτυχίου Απολυμένη συντακτική επιτροπή Ιόλη Μιχαηλίδου, Αλέκος Μιχαηλίδης, Χρίστος Πέτρου Σελιδοποίηση Σοφία Γεωργίου Διορθώσεις και επιμέλεια Ιόλη Μιχαηλίδου Νεολαία Αυτομόλησε Μασκόττα Ίλι Κούλα Συνεργάτες τεύχους Νίκος Ταμάσιος, Πυξ-Λαξ, Χριστόδουλος Ε., Χ.Α.Α., Έφη Δούση, Γ.Κ., Κούλλης Χ., Μ. Κοντός, Α.Χ., Τίτος Χριστοδούλου, Μ. Σταυρή, Ι. Μιχαηλίδου, Α. Μιχαηλίδης, Κουλαφέτη Ιλιάνα, Νικολέττα Παναγιώτου, Χάρη Σπανού, Σκρόφα, Χρίστος Πέτρου Συνεργάτες που σπάζουν τα νεύρα του Β.Φ. Αυγή Δ., Ελένη Π. και Κούλλης Χατζηπολυκάρπου Tο επόμενο τεύχος της εφημερίδας Ένωσις θα κυκλοφορήσει την 31η Mαΐου, μέρα Σάββατο όπως πάντα. Παρακαλούνται οι συνεργάτες μας όπως αποστείλουν τα κείμενά τους έως τις 22 του μηνός. Kαλό καλοκαίρι και μακριά από τον λάλλαρον, θολώνει το μυαλό. TO BIBΛIO TOY MHNOΣ Tο ένθετο βιβλίο αυτόν τον μήνα είναι τα δύο κείμενα του Κ. Π. KABAΦH, «Tα ελγίνεια μάρμαρα» και «Το Κυπριακό Ζήτημα». O Καβάφης δεν είναι μόνο ένας μεγάλος ποιητής, αλλά και ένας διεισδυτικός παρατηρητής των τεκταινόμενων της εποχής του. Tα δύο πεζά κείμενά του είναι επίκαιρα όσο ποτέ. Tιμή εφημερίδας με το βιβλίο: 5 ευρώ. TO BIBΛIO TOY EΠOMENOY MHNOΣ Tο βιβλίο που θα προσφέρουμε με το επόμενο φύλλο της εφημερίδας είναι το H OIKOΝOMIKH EΞAΘΛIΩΣH TΩN KYΠPIΩN του Άθου Eρωτοκρίτου. Tιμή μαζί με την εφημερίδα: 5 ευρώ. 26 Απριλίου 2014 KΩΣTAΣ MONTHΣ: ΔYO NEA BIBΛIA Kυκλοφόρησαν προσφάτως από τις εκδόσεις Αιγαίον δύο βιβλία για τον μεγάλο μας ποιητή: KΩΣTAΣ MONTHΣ, EKΛOΓH ΠOIH MATΩN στη σειρά KEIMENA-KEIMHΛIA η ο ποία διανέμεται δωρεάν και το βιβλίο του Kώστα Βασιλείου TO NAMIN TOY Κ Ω Ν Σ ΤΑ Ν Τ Η , ΤΟΥ ΠΟΙΗΤΑΡΗ, TOY BOYNIΩTH, TOY KΩΣTA MONTH, το οποίο αποτελεί προσωπική εκτίμηση του συγγραφέα. Mη χάσετε αυτά τα δύο βιβλία. ΠPOΣΩPINH ΣYNTAKTIKH EΠITPOΠH Tο πείραμά μας να φτιάξουμε μίαν προσωρινή συντακτική επιτροπή η οποία θα αναλάμβανε την έκδοση της εφημερίδας απέτυχε παταγωδώς. Για να καταλάβετε, ούτε που κατάφεραν στους τέσσερις μήνες να κάνουν μία συνάντηση. Ως εκ τούτου, απολύονται και παρακαλούμε τους ίδιους, όπως και άλλους συνεργάτες μας που έχουν όρεξη να δουλέψουν, να φτιάξουν μία νέα συντακτική επιτροπή που θα μπορεί όμως να εκδίδει την εφημερίδα ή, τουλάχιστον, να μη βάζει εμπόδια στην κυκλοφορία της. Όσοι ενδιαφέρονται, ας τηλεφωνήσουν στη Xάρη Σπανού 99606858. ΠAZAPAKI Το επόμενο παζαράκι μας θα γίνει την Κυριακή 4 Μαΐου και το τελευταίο για τη χρονιά θα γίνει την 1η Iουνίου, μέρα Κυριακή όπως πάντα. Tους καλοκαιρινούς μήνες δεν κάνουμε το παζαράκι λόγω διακοπών και πυράς. Θα σας δούμε ξανά τον Οκτώβρη πια, αφού περάσουν οι πυράδες. KAPAOΛHΣ KAI ΔHMHTPIOY O καλός μας φίλος και συναγωνιστής από τη Θεσσαλονίκη Κρίτωνας Σαλπιγκτής έγραψε ένα άλλο σπουδαίο πόνημα για τους Kαραολή και Δημητρίου το οποίο θα εκδώσουμε πολύ σύντομα. Mετά από μήνες μελέτης και έρευνας, κατάφερε να εντοπίσει τις επιδράσεις που είχε ο απαγχονισμός των δύο ηρώων του απελευθερωτικού μας αγώνα στην κοινωνία πόλεων και χωριών της Eλλάδας κατά τα χρόνια της EOKA. Aυτά για όσους νομίζουν ότι οι «καλαμαράδες» ήσαν πάντα αδιάφοροι για τα τεκταινόμενα στην Κύπρο. Oικονομικοί Σύμβουλοι Έχουν χρεωκοπήσει Μυστικοί χορηγοί Λαϊκή Τράπεζα και καμιά δεκαριά άλλοι οι οποίοι είναι μυστικοί και δεν μπορούμε να δημοσιεύσουμε τα ονόματά τους. Nομικοί Σύμβουλοι Μας έχουν παρατήσει όλοι. ΜΟΥΦΤΗΣ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ ΤΟΥΡΚΟΛΑΓΝΟΣ ΤΟΥ ΜΗΝΟΣ ZEYΓOΣ ΠOY ΠAEI ME OΛA TOY MHNOΣ Δικαστές στην πούγκαν μας Δεν μπορούμε να δημοσιεύσουμε τα ονόματά τους για να μην τους κάψουμε. Ελιωτές: Δωρεά Σάββα Παύλου Το βραβείο απονέμεται στον πεζινάρη Aλέξη Γαλανό, ο οποίος κατάφερε να βάλει την Αμμόχωστο στον χάρτη… των Tούρκων. Συνεργάτης που παίρνει τηλέφωνο στις πιο ακατάλληλες ώρες Ν.Κ. Άτομα που θα θέλαμε να γιαουρτώσουμε Μιχάλης Πιερής, Xρήστος Στυλιανίδης, Νίκος Ρολάνδης και Μίχος Παπαπέτρου Άτομα που θα θέλαμε να μελώσουμε για να κάτσουν πάνω τους οι μούγιες τζιαι οι σφήκουες Νίκος Τορναρίτης, Μ. Μαυρίδης, Χάρης Γεωργιάδης GO BACK DOG PUBLICATIONS: ΗΕCΤOROS 39A, LEFKOSIA, KYPROS. TEL.: 99696969. All rights reserved. Nothing appearing in Union (and may your blood become avladjin) newspaper may be reprinted, reproduced by sex or transmitted through viri, either holy or in sin, by any electronic or mechanical means without prior written permission from the dog. Warning to lawyers: Writs for libels, slander or wrongdoings will not be accepted from anyone. BEWARE OF THE DOG Σαββάκης Παλαιολόγος ο Tρίτος, επίσημος σκύλος της Ένωσις. Προσοχή, δαγκώνει! ΜOYΦΤΑΙNA TOY MHNOΣ O Mαυρογιάννης, ο εκπρόσωπος της ελληνοκυπριακής πλευράς στις διαπραγματεύσεις, δεν φτάνει που μπορεί ταυτοχρόνως να εξυπηρετεί τα συμφέροντα και του AKEΛ και του ΔHΣY –όχι και σπουδαίο κατόρθωμα· το ΔHΣAKEΛ, ως γνωστόν, μία θέση έχει και όχι πολλές–, τώρα έγινε και ειδικός στις θέσεις της Τουρκίας. Σε συνέντευξή του στη Χουριέτ λίγο πολύ μας λέει πως άλλαξε η πολιτική της Τουρκίας και πως ο Eρντογάν δεν νοιάζεται τόσο για τη στρατιωτική ισχύ της Τουρκίας όσο για την οικονομική. Αίφνης οι Τούρκοι γίνονται Ευρωπαίοι και εξελίσσονται σε φιλάνθρωπους ειρηνιστές. Έλεος, ρε Mαυρογιάννη. Aυτά έχει όμως η πολιτική όταν δεν έχεις τα κότσια να παραιτηθείς και να πεις ότι δεν συμμετέχεις στο ξεπούλημα του τόπου σου. Tο βραβείο απονέμεται στο ζεύγος Βασιλείου, για την ικανότητά τους να μη χάνουν καμιά ανθελληνική εκδήλωση στην Κύπρο, στις ελεύθερες περιοχές και στα κατεχόμενα, και στο εξωτερικό. Χωρίς αμφιβολία, το βραβείο απονέμεται στην Άννα Μαραγκού για τις άοκνες προσπάθειές της να εξευγενίσει την τουρκική κατοχή και να της δώσει ένα ανθρώπινο πρόσωπο. Η Μαραγκού αποδεικνύει την ορθότητα την άποψης που λέει πως καμιά φορά οι πεφωτισμένοι διανοούμενοι είναι πιο επικίνδυνοι από τους άξεστους πολιτικούς. ΤΩΡΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΜΑΣ Η ΕΦ. ΕΝΩΣΙΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ vasosftohopoullos.wordpress.com Χριστός Ανέστη, ρε Κυπραίοι. Μεν έσιετε εμπιστοσύνην στα ΜΟΕ. 26 Απριλίου 2014 3 Αποκάλυψη τώρα Αποκαλύπτει ο B.Φ. Η OPΘOΔOΞIA ΩΣ ΣTAΔIO TOYPKOΠOIHΣHΣ Το έχω ξαναγράψει και το επαναλαμβάνω: Mπορει κάποιος να είναι OPΘOΔOΞOΣ και να μην είναι EΛΛHNAΣ, αλλά είναι πολύ δύσκολο να είναι κάποιος Έλληνας χωρίς να είναι Ορθόδοξος. Aς τελειώνουμε, λοιπόν, με τις θεωρίες που θέλουν την Ελλάδα και την Κύπρο κοσμικά κράτη, όπου όποιος έχει κι ένα διαβατήριο ταυτοχρόνως γίνεται και Έλληνας. Aς τελειώνουμε και με τις θεωρίες που θέλουν τον διαχωρισμό κράτους και εκκλησίας, για να μπορούν πιο εύκολα να λεηλατούν το πολιτισμικό και υπαρξιακό μας πρόσωπο. Έλληνες δεν μπορούν να είναι οι αλλοδαποί οι οποίοι για ποικίλους λόγους καταφέρνουν να αποκτήσουν ελληνικά διαβατήρια και ως εκ τούτου μπορούν πια, ως πολίτες, να φέρνουν ένσταση εάν οι φαντάροι μας, οι βουλευτές μας ή και τα παιδιά μας στα σχολεία ορκίζονται ενώπιον της Αγίας Τριάδας. Δεν αποδεχόμαστε τον πολυπολιτισμικό και πολυθρησκευτικό χαρακτήρα της πολιτείας μας. O κάθε πολίτης δικαιούται να προσκυνά ακόμη και τον διάβολο, όμως, ως σύνολο, το ελληνικό έθνος και οι πολιτείες του είναι πολιτείες OPΘOΔOΞEΣ και ως τέτοιες πρέπει να τις διαφυλάξουμε. Όλα τα άλλα είναι εκ του πονηρού για να ικανοποιείται η πολτοποιητική μηχανή του καπιταλισμού που θέλει τους ανθρώπους ομοιόμορφα νούμερα χωρίς ταυτότητα, χωρίς πρόσωπο, χωρίς αντιστάσεις. Γράφοντας τα πιο πάνω, δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως και τον εσωτερικό εχθρό που δεν είναι άλλος από τον θρησκευτικό εαυτό μας. Δεν αναφέρομαι μόνο στην απόπειρα των Αμερικανών διά μέσου της θρησκευτικότητας να περάσουν τη λύση που θέλουν, όπως έγινε πρόσφατα με τη λειτουργία στην κατεχόμενη Αμμόχωστο, αλλά κυρίως στον ρόλο της ηγεσίας της εκκλησίας μας στο εθνικό ζήτημα, όπου δυστυχώς επικρατεί ο θρησκευτικός «πατριωτισμός», κάτι ανάλογο με τον κομματικό πατριωτισμό. Θεωρώ πιο επικίνδυνο τον λεγόμενο διάλογο ανάμεσα στις εκκλησίες, δηλαδή ανάμεσα στην ορθόδοξη εκκλησία και τους αιρετικούς, καθολικούς και προτεστάντες (Μαρωνίτες, Λατίνους κτλ.) και τους τουρκοκύπριους μουσουλμάνους, παρά τα φαντασμαγορικά παιχνίδια των νεοκυπρίων και της άρχουσας κοσμοπολιτικής τάξης στις επαναπροσεγγιστικές τους αηδίες, όπως ήταν πρόσφατα η λειτουργία του Aγίου Γεωργίου του Eξορινού. Tο θέαμα αυτό συγκινεί ελάχιστους συμπατριώτες μας και, αν προσέξατε καλά, πέραν των μερικών εκατοντάδων βαλτών, κανένας άλλος δεν έπεσε στην παγίδα των επαγγελματιών του εξευ- γενισμού της κατοχής. Φυσικά, οι ιθύνοντες, στη θέα των τεράστιων τουρκικών σημαιών που κοσμούσαν τους γύρω από την εκκλησία δρόμους, τα έκαναν πάνω τους, μόνο που δεν μας τις έδειξαν κι εμάς, προφανώς για να μη μας πιάσει η μπόχα. Nοείται ότι με τον θρησκευτικό πατριωτισμό έρχεται η ίδια η εκκλησία μας να παίξει, εν ονόματι της πίστης του ίδιου του λαού, τον ρόλο των υποταγμένων δούλων των Οθωμανών. Mίλησαν όλοι για το μεγάλο κέρδος, για την αποτελεσματικότητα των διοργανωτών να φέρουν εις πέρας το εγχείρημα, για την κατάνυξη και άλλα τέτοια φαιδρά. Ποια κατάνυξη με τον Kυπριανού, Στυλιανίδη, Αβέρωφ, Χατζηγεωργίου, Σεβέρη, Μαραγκού και δεκάδες άλλους πολιτικούς που βγάζουν σπυράκια όταν ακούν για Ορθοδοξία, για ελληνική πίστη και για απελευθέρωση των εκκλησιών μας; Aς αφήσουμε τον Eξορινό και τα μεγάλα του ψέματα. Aς θυμηθούμε τον θρησκευτικό πατριωτισμό του μητροπολίτη Mόρφου με τις τουρκολαγνικές του τοποθετήσεις και τις επισκέψεις και λειτουργίες του Aγίου Mάμαντος. Πού μας οδήγησαν; Mήπως στις τελευταίες τοποθετήσεις του ίδιου Μητροπολίτη, ο οποίος τώρα μασά τα λόγια του για τον ρόλο του στο NAI του 2004, χωρίς να έχει το θάρρος να πει προσωπικά mea culpa; Και mea culpa πρέπει να πει, διότι ως Λατίνος έπραξε τότε. Tι έγινε με τον Κύκκου και τις δικές του απόπειρες να σώσουμε και να επαναλειτουργήσουμε κάποιες κατεχόμενες εκκλησίες; Tι έχει γίνει με τον Απόστολο Αντρέα και την περιβόητη αναστήλωσή του; Tι γίνεται με τους χιλιάδες επισκέπτες στα κατεχόμενα κάθε εβδομάδα για να προσκυνήσουν τους ναούς; Aφού τους συγκινεί τόσο πολύ και το έχουν τόσο ανάγκη να προσεύχονται στις κατεχόμενες εκκλησίες, γιατί δεν βρέθηκε τόσα χρόνια έστω κι ένας, έστω και ένας τρελός, να πει «εγώ δεν φεύγω από την εκκλησία του χωριού μου, εδώ θα μείνω και ας με σφάξουν τζιαι ας με κάμουν ματζιελιόν»; Γιατί οι τόσοι και τόσοι ηγέτες όλων των ειδών, μπροστά στις τόσες και τόσες ευρωπαϊκές και αμερικανικές κάμερες, δεν γονάτισαν στον Άγιο Γεώργιο και δεν είπαν μετά το Xριστός Aνέστη «ΔEN ΦEYΓOYME AΠ’ EΔΩ, H AMMO XΩΣTOΣ EINAI ΔIKH MAΣ» και ας μαρτυρούσαν. Aν τους έσφαζαν όλους οι Τούρκοι, καλό θα μας έκαναν. Aντ’ αυτού, ο Μητροπολίτης Κωνσταντίας σταμάτησε τη λειτουργία, άκουσον άκουσον, για να δώσει δώρα στους κατακτητές. Έλεος! Πού είναι οι άλλοι ιεράρχες μας, οι ιεράρχες που έλεγαν «παρά το γαίμαν των πολλών, εν κάλλιον του Πισκόπου»; Τέτοιοι ιεράρχες δεν υπάρχουν πια, τους πάτησε ο ορθόδοξος τουρισμός. Nαι, αγαπητοί αναγνώστες, σήμερα οι ιεράρχες μας αυτό θέλουν και για την εκκλησία μας και για την πατρίδα μας. Nα μπορούμε δηλαδή να είμαστε επισκέπτες στις εκκλησίες που θα αποφασίσουν για μας οι Οθωμανοί και οι Αμερικανοί. Tα άλλα περί κατάνυξης είναι ιστορίες για μικρά παιδιά. Eίδατε, φαντάζομαι, και την κατάνυξη της Ορθοδοξίας στον Άγιο Τάφο, όπου ορθόδοξοι χουλιγκάνοι, κρεμασμένοι στα κουφώματα της εκκλησίας, περιμένουν σαν Oμονοιάτες να παραλάβουν το Άγιο Φως, το οποίο μετά ξευτιλίζουμε στο αεροδρόμιο Aθηνών με τη βλακεία της παραλαβής του με τιμές αρχηγού κράτους. H Ορθοδοξία είναι πολύ μεγάλη υπόθεση, είναι η ζωή μας και η ανάστασή μας, για να την αφήσουμε μόνο στους ιεράρχες μας. Β.Φ. Αδελφός Τούρκος ενώ ποζάρει καθισμένος πάνω στα μνήματα των προγόνων μας, συλλογιζόμενος τη χαρά που του έδωσε η ελληνοτουρκική φιλία που έλαμψε στον Άγιο Γεώργιο τον Εξορινό. Σε τηλεγράφημά του προς τον Αλέξη Γαλανό, την Αλεξάνδρα Γαλανού, τη Ρίτα Σεβέρη και την Άννα Μαραγκού, όπως και στην Αντρούλλα Βασιλείου, ο τούρκος φωτομοντέλλος ζήτησε να του δωθεί η ευκαιρία να ποζάρει γυμνός μέσα στον Άγιο Γεώργιο, για να δείξει πως με σκληρή δουλειά μπορούν οι Έλληνες και οι Τούρκοι να αλληλογαμηθούν. H OPΘOΔOΞIA ΠOY ΠAPAΠAIEI Δεν είναι ανάγκη να είσαι ιδιαιτέρως θρησκευόμενος για να νιώσεις τη χαρά της Αναστάσεως, ούτε είναι ανάγκη να έχεις την εκκλησία ως το δεύτερό σου σπίτι για να κατανοήσεις τη σημασία της Μεγάλης Εβδομάδας. H Mεγάλη Εβδομάδα είναι το μεγαλείο της πίστης του λαού μας. Aν είσαι τυχερός δηλαδή και βρεις μιαν εκκλησία που δεν είναι φωτισμένη ωσάν να είναι έτοιμοι τριάντα γιατροί του Χόλυγουντ να εγχειρίσουν τους πιστούς, όπως συνήθως πια συμβαίνει στις εκκλησίες μας. Πάει το απαλό, ζεστό φως του κεριού – στη θέση του μπήκε αυτό το εκθαμβωτικό άχαρο λευκό στις πιο κιτς εκδοχές του. Aν δεν σου φτάνει η ζαλάδα του φωτός, ζαλίζεσαι από τα διάφορα ακριβά και φτηνιάρικα αρώματα που κοσμούν τις κυρίες, που συμπεριφέ- ρονται ωσάν να βρίσκονται σε κάποιαν πασαρέλα επίδειξης μόδας. Aκόμη και αυτό το συγχωράς, οι ύμνοι της Μεγάλης Εβδομάδας είναι τόσο υπέροχοι που, σαν ψάλλεις, γίνεσαι κι εσύ ένας άλλος άνθρωπος. Aν είσαι τυχερός φυσικά και βρεις μιαν εκκλησία με ψάλτες που ξέρουν τη δουλειά τους και όχι Κυπραίους και Κυπραίες έτοιμες για το VOICE. Kάθε χρόνο είμαστε αναγκασμένοι ν’ αλλάξουμε εκκλησία, μήπως και βρούμε σεμνούς ψαλτάδες να μας ανοίξουν την καρδιά μας. Φίλος που δεν ήθελε να παρακολουθήσει τις άψογες λειτουργίες από την τηλεόραση (Διονυσίου Αρεοπαγίτου, Φανάρι, Mέση Ανατολή), αποφάσισε ν’ αναιρέσει την άποψή του και για πρώτη φορά να πάει στα κατεχόμενα, στο χωριό του, την Aγία Τριάδα Aιγιαλούσης, για να παραστεί στην εκεί λειτουργία. Δεν γίνεται. Εκεί, σκέφτηκε, θα καταλάβω Ανάσταση. Kάτι κατάλαβε, ειδικά όταν ο Επίσκοπος Καρπασίας σταμάτησε τη λειτουργία για να κάνει παρατήρηση στους παρευρισκομένους να μη χτυπούν τους σκάμνους στην πρώτη Ανάσταση. Δεν είναι ορθόδοξο έθιμο, ισχυρίστηκε ο Επίσκοπος, είναι ξένο, ωσάν και όλα τα έθιμα της Ορθοδοξίας ήρθαν από το Tιμπουκτού και όχι από την αρχαία Ελλάδα. O ορθόδοξος επίσκοπος, όχι μόνο διέκοψε τη λειτουργία, την πετσόκοψε κιόλας για να τιμωρήσει τους παρευρισκομένους. Μερικοί κακοπροαίρετοι είπαν ότι πετσόκοψε τη λειτουργία για να προλάβει να πάει στο Μπογάζι, όπου τον περίμενε το αγαπημένο του ψάρι. Προσωπικά δεν πιστεύω αυτές τις αηδίες. Τις άλλες αηδίες της εκκλησίας μας και του λαού μας τις πιστεύω. 4 26 Απριλίου 2014 ΟΧΙ ΣΤΑ ΜΟΕ KAΠOTE ΣTHN AΓPIA ANATOΛH Επαιτιακήγραφίδα Επιμέλεια και γραφή: X.A.Α. Οι πρωτομάρτυρες της αγχόνης Τα χαράματα της Πέμπτης της Διακαινησίμου, 10 Μαΐου 1956, τα σώματα δύο νέων, είκοσι τριών και είκοσι δύο ετών, αιωρούνταν άψυχα, κρεμασμένα από το σχοινί της αγχόνης στις κεντρικές φυλακές στη Λευκωσία. Ο Ανδρέας Δημητρίου και ο Μιχαλάκης Καραολής έγιναν οι πρώτοι αγωνιστές της ΕΟΚΑ που εκτελέστηκαν εκδικητικά από τους αποικιοκράτες. Η ανάδειξη προσωπικών στιγμών τους, οι έρωτες, τα γλέντια, οι μουσικές και ποδοσφαιρικές τους προτιμήσεις (ο Μιχαλάκης Καραολής αθλητής του ΑΠΟΕΛ και ο Ανδρέας Δημητρίου οπαδός της Ανόρθωσης) θα έδειχνε ότι δεν ήταν ημίθεοι αλλά καθημερινοί άνθρωποι σαν κι εμάς. Δύσκολα όμως ένας Έλληνας θα γράψει μιαν ψυχρή αποτίμηση της ζωής και του θανάτου τους, κυρίως του θανάτου τους. «Ο [Μπέρναρντ] Σω έλεγε [σε σχέση με τις εκτελέσεις Ιρλανδών αγωνιστών από τους Άγγλους] ότι “ένας άνδρας, ο οποίος καταφεύγει στα όπλα προς πραγματοποίηση της ανεξαρτησίας της πατρίδας του, πράττει απλώς ό,τι θα πράξουν οι Άγγλοι εάν ατυχήσουν να υποστούν εισβολή και κατακτηθούν. Οι επιπρόσθετοι κίνδυνοι, στους οποίους εκτίθεται, επαυξάνουν τη δόξα του στα μά- τια των συμπατριωτών του και των ανιδιοτελών θαυμαστών του πατριωτισμού ανά την οικουμένη. Είναι αδύνατον να σφαγεί τέτοιος άνδρας χωρίς να μετατραπεί σε μάρτυρα ή ήρωα”. Πάλι δημιουργούνται μάρτυρες των οποίων η μνήμη θα εργασθεί ισχυρώς εναντίον μας. Δεν θα διδαχθούμε ποτέ; Η εκτέλεση των δύο Κυπρίων νέων ή μάλλον ο φόνος δύο πατριωτών, όπως θα θεωρηθεί απανταχού πλήν της Βρεττανίας, θ’ αναφλέξει την Κυπριακή, την Ελληνική και την παγκόσμια κοινή γνώμη κατά των Βρεττανών». «Σήμερα έχουμε την ίδια Κυβέρνηση η οποία εγκατέλειψε τη ζώνη της Διώρυγας του Σουέζ και δημοσίευσε τη βάσιμη δικαιολογία ότι τέτοια βάση χάνει την αξία της όταν ο περιβάλλων αυτήν πληθυσμός διάκειται εχθρικώς και η οποία (Κυβέρνησις) ευρίσκεται εις την ανάγκην ν’ ακολουθεί πορείες οι οποίες θα εξασφαλίσουν το ότι και η εν Κύπρω βάση θα υποφέρει εκ του ιδίου ακριβώς μειονεκτήματος. Οι ποινές του θανάτου κρίνονται αναπόδραστες εάν πρόκειται να διατηρηθεί το ηθικόν του Στρατού και της Αστυνομίας, καθιστούν όμως μελλοντική ρύθμιση του ζητήματος πολύ δυσκολότερη καθ’ όσον τα φαντάσματα των πατριωτών οδηγούν τους νέους». «Ο σερ Τζων Χάρτιγκ έχει επικυρώσει τις θανατικές ποινές δύο Ελλήνων Κυπρίων, του Καραολή και του Δημητρίου. Άρα τώρα πιθανότατα θα ζήσουμε τις πρώτες πολιτικές εκτελέσεις από τότε που η ΕΟΚΑ κατέφυγε στην ένοπλη βία. […] Πιθανότατα η Κυβέρνηση ελπίζει ότι οι εκτελέσεις θα αποθαρρύνουν μερικούς Έλληνες της Κύπρου από το να λάβουν μέρος σε πράξεις τρομοκρατίας ή να γίνουν μέλη της ΕΟΚΑ ελαφρά τη καρδία. Αυτή η ελπίδα είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί; Το 1916 τουφεκίσαμε τους αρχηγούς της Επανάστασης του Πάσχα. Μέχρι το 1921 περισσότεροι Ιρλανδοί από ποτέ μας πολεμούσαν στο όνομα του Πήρς και του Κοννόλλυ και η μνησικακία που δημιούργησαν οι πράξεις μας κρατάει ακόμα. Εάν απαγχονίσουμε αυτούς τους δύο, οι Έλληνες Κύπριοι, αντί να αποθαρρυνθούν, στο μέλλον πιθανότατα θα δώσουν το όνομα αυτών στα παιδιά τους και τους δρόμους τους. Κινήματα όπως η ΕΟΚΑ χρειάζονται τέτοιους μάρτυρες. […] Για λόγους Αρχής θα έπρεπε να αποφεύγαμε να παρεμβάλλουμε μάρτυρες μεταξύ εμάς και ενός πληθυσμού με τον οποίο ελπίζουμε να συμφιλιωθούμε». Αυτά είναι ορισμένα σχόλια στα οποία προέβησαν κατά τις μέρες των απαγχονισμών, τον Μάιο του 1956, οι φιλοκυβερνητικές βρετανικές «συντηρητικαί επιθεωρήσεις» Σπεκτέιτορ και Τάμπλετ και η φιλελεύθερη εφημερίδα Μάντσεστερ Γκάρντιαν αντίστοιχα. Ψυχρή λογική χωρίς συναισθηματισμούς. Με ή χωρίς συναισθηματισμούς όμως ο Δημητρίου και ο Καραολής έγιναν ήρωες και δεν μας έχουν ανάγκη. Μάλλον εμείς τους έχουμε περισσότερη ανάγκη στη σουρεαλιστική νεοκυπριακή μας πραγματικότητα. Η ΣΚΡΟΦΑ ΣΧΟΛΙΑΖΕΙ Όλα έχουν αποκαλυφθεί πλέον. Όλα τα κομματάκια του παζλ έχουν μπει στις θέσεις τους. Η πίσω όψη των πραγμάτων έχει έρθει πια στο φως. l Γενικός Εισαγγελέας: ο θεματοφύλακας της δικαιοσύνης, ο φρουρός της αλήθειας και ο ρυθμιστής της λειτουργίας των θεσμών ή ο αρχιερέας της συναλλαγής, ο υποκριτής που συμμετέχει σε πολιτικά παιχνίδια και εξυπηρετεί την αδιαφάνεια και την υπόγεια διαπλοκή; l Πρόεδρος της Δημοκρατίας: ο εκπρόσωπος της θέλησης του λαού, ο προστάτης των συμφερόντων της κοινωνίας των πολιτών, ο ηγέτης του οποίου οι ενέργειες αποβαίνουν εις το λυσιτελές ή ο αρχιμαφιόζος που προάγει τον ατομικισμό μέσα από δοσοληψίες και αγορές ακινήτων που θίγουν το λαϊκό αίσθημα, ο πρωθυπουργός από το «Παρά Πέντε» που εκλέχθηκε με τα μεγάλα λόγια και στηρίχθηκε στην πωρωμένη του συνείδηση; l Υπουργοί: πρωτοστάτες στην ανακούφιση των προβλημάτων του πολίτη ή ανίκανα και μωροφιλόδοξα ανθρωπάκια της εξουσίας; l Αρχιεπίσκοπος: ο κήρυκας της αγάπης ή το φιλοχρήματο τέρας χωρίς ηθικούς φραγμούς; l Τα πιο πάνω εγείρουν μόνο μερικούς προβληματισμούς για το τι νομίζαμε και τι τελικά μας βγήκε. Για το φαίνεσθαι που φθάρηκε τόσο πολύ, ώστε να μην μπορεί να καλύψει πια το τόσο μα τόσο βρώμικο και σάπιο «είναι». l Ποια θέληση θεού μας κυβερνάει, ποια μοίρα τραγική κρατάει το νήμα των άδειων ημερών που τώρα ζούμε σαν από μια κακή, παλιά συνήθεια; l Δεν ξέρω αν το να ζει κανείς στην Κύπρο αποτελεί διακύβευμα επιβίωσης. Ξέρω πως η καθημερινότητα γίνεται όλο και πιο δύσκολη χωρίς ερείσματα, χωρίς αξίες και μέσα σε καθεστώς ασύμμετρης απειλής. l Και μέσα σε όλο αυτό το πανηγύρι αθλιότητας, οι πιο επικίνδυνοι είναι εκείνοι που επιμένουν να ζουν σε ψευδαισθήσεις. Αυτοί που πιστεύουν πως η κριτική για τα πρόσωπα θίγει τους θεσμούς που αυτά εκπροσωπούν. Αυτό ήταν, βέβαια, μια έντονη θέση που προέβαλε ο τέως πρόεδρος Δημήτρης Χριστόφιας. Ο «καημένος» ο Σπύρος Κυπριανού ήταν τόσο αξιοπρεπής, που ακόμη κι όταν η Σημερινή τον κατηγορούσε χυδαία ότι συμμετείχε σε αιμοδοσίες ενώ το αίμα του ήταν ακατάλληλο, δεν αντιδρούσε. Θεωρούσε ότι ο μόνος που μπορεί να μειώσει τον θεσμό είναι εκείνος που τον εκπροσωπεί. l Είναι κάτι φρικτές ανταποδόσεις. Είναι στον ουρανό μια σιδερένια μια μεγάλη πυγμή, που δε συντρίβει μα τιμωρεί, κι αδιάκοπα πιέζει. l Κάποτε λέγαμε πως σ’ αυτόν τον τόπο, με τα τόσα αρνητικά του, υπάρχει η δυνατότητα να φτιάξει κανείς μια φυσαλίδα οξυγόνο με φίλους, με αγαπημένα πρόσωπα και να περνά καλά. Κάποτε έβλεπα τον ορίζοντα της θάλασσας από το μπαλκόνι του «Άνασσα» κι ένιωθα πως βρισκόμουν στον παράδεισο. Τώρα πια κι η θάλασσα βρώμισε από τις ανάσες μας κι από τα όνειρά μας που ξεβράσ τηκαν σ την ακτή σαν εμετός μετά από δείπνο σε ινδικό εστιατόριο. l Κάποτε πίστευα πως για όλα φταίει η άρχουσα τάξη, η τάξη που καταπιέζει με το χρήμα και τη δύναμή της τα υπάλληλα στρώματα. Τώρα όλοι γίναμε καταπιεστές και συμπλεγματικοί. Τώρα όλοι χτίζουμε τους εφιάλτες μας μαζί, ο ένας για τον άλλον. Τώρα που δεν υπάρχει ανθρωπιά αλλά μόνο ο νόμος της ζούγκλας, εξέλιπε και η φιλία και η αγάπη και ο έρωτας. Τώρα υπάρχει μόνο ένας στόχος: να σώσει ο καθένας το τομάρι του. l Θέλω να φύγω πια από δω, θέλω να φύγω πέρα, σε κάποιο τόπο αγνώριστο και νέο, θέλω να γίνω μια χρυσή σκόνη μες στον αιθέρα, απλό στοιχείο, ελεύθερο, γενναίο. l Εικόνες που δεν θα δείτε: Ιούδας ο Τραπεζίτης Τραπεζίτης τις έμαθα αναζητεί ξηρήν συκέαν. Διά να κρεμασθεί, λέτε, τύψεων βεβαρημένος; Μη βιάζεσθε, ονειρώττομεν. Ο εν λόγω τραπεζίτης, τα πουγγία του ολετήρος Κυρίου του τότε φέρων, ως Υπουργός Οικονομικών, έχει, μαθαίνουμε, δική του Τράπεζα έτοιμη να λανσαριστεί. Και γνωρίζω, ήδη, έναν των συμβούλων που θα διοριστεί… Εν τω μεταξύ, παιδίον αθώον και μωρόν, την αλήθειαν εννοήσαν, με ερώτησε, καθώς ανεμένομεν εις τον προθάλαμον οδοντιάτρου: «Γιατί είστε εδώ;» «Με τσάκισαν οι τραπεζίτες», του απήντησα. Γέλασεν, συγκαταβατικώς. Είπομεν, πολλά, και τόσον ενωρίς, είχεν ο παις εννοήσει… Τίτος Χριστοδούλου ΣYNAΓEPMIKOI Σαν όνειρο να φαίνονται απαλό και να μιλούνε έως την ψυχή τα πράγματα του κόσμου, ωραία να ’ναι τα πρόσωπα και να χαμογελούνε, ωραίος ακόμη ο ίδιος ο εαυτός μου. Σκοτάδι τόσο εκεί μπορεί να μην υπάρχει, Θεέ μου, στη νύχτα, στην απόγνωση των τόπων, στο φοβερό στερέωμα, στην ωρυγή του ανέμου, στα βλέμματα, στα λόγια των ανθρώπων. Να μην υπάρχει τίποτε, τίποτε πια, μα λίγη χαρά και ικανοποίησις να μένει, κι όλοι να λένε τάχα πως έχουν για πάντα φύγει, όλοι πως είναι τάχα πεθαμένοι. Η σκρόφα μαζί με ποίηση Καρυωτάκη MAYPO στη Xόπλαρου, είναι σχεδόν Tουρκάλα. 26 Απριλίου 2014 ΑΚΕΛ-ΔΗΣΥ ΛΗΣΤΕΥΟΥΝ ΤΟ ΝΗΣΙ ΠΕΝΗΝΤΑ ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΝΑ ΕΝΙΑΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ Οι θέσεις αυτές είναι προς συζήτηση. Δεν αποτελούν κανενός είδους ευαγγέλιο ούτε κομίζουν κάποιαν απόλυτη αλήθεια. Δημοσιεύουμε πρώτα τις θέσεις που αφορούν κυρίως το Κυπριακό, πριν φτάσουμε και στα υπόλοιπα εθνικά ζητήματα. Οι θέσεις αυτές γράφτηκαν πριν την κρίση και στην Κύπρο και δεν λαμβάνουν υπ’ όψιν κάποια νέα δεδομένα. Ας είναι. Ας προβληματιστούμε με αυτές τις θέσεις και ας αρχίσουμε έναν διάλογο για να καταφέρουμε επιτέλους να οργανωθούμε σε ένα Ενιαίο Ελληνικό Απελευθερωτικό Κίνημα. ΤΟΥΡΚΟΙ ΚΑΙ ΤΟΥΡΚΟΚΥΠΡΙΟΙ 24) Ο αγώνας μας δεν είναι ρατσιστικός. Δεν παλεύουμε εναντίον των Τούρκων επειδή είναι Τούρκοι, αλλά επειδή κατέχουν τα εδάφη μας, στερούν την ελευθερία μας και συνεχώς μας απειλούν με εξαφάνιση ή υποδούλωση. 25) Όσο οι Τούρκοι κατέχουν τα εδάφη μας, είναι εχθροί μας και καμμιά ειρήνη δεν μπορεί να εκφράσει τον λαό μας. 26) Όσο οι Τούρκοι κατέχουν τα εδάφη μας, ναι, το όραμά μας πρέπει να είναι να τους «πετάξουμε στη θάλασσα». Επειδή γνωρίζουμε ότι τώρα, όπως έχουν τα πράγματα, ο Ελληνισμός δεν είναι έτοιμος να τους πετάξει στη θάλασσα, πρέπει να ετοιμαστούμε για έναν μακροχρόνιο αγώνα που θα κάνει την παρουσία του εδώ και στην υπόλοιπη Ελλάδα προβληματική. 27) Δεν μισούμε κανέναν λαό, ούτε το πρόβλημά μας είναι με τους Τούρκους που αντιστέκονται οι ίδιοι στα σκληρά καθεστώτα τους. Το πρόβλημά μας είναι με τους Τούρκους που επιμένουν να μας θεωρούν Ρωμιούς και υπόδουλούς τους. 28) Οι Τουρκοκύπριοι δεν είναι αδελφοί μας, ούτε καν ξαδέλφια μας και συγγενείς μας. Είναι οι απόγονοι των πρώτων εποίκων και οι απόγονοι των εξισλαμισμένων Ελλήνων. Η ύπαρξή τους σε αυτό το νησί ήταν πάντα συνυφασμένη και σε ταύτιση με την αποικιοκρατία από τους Οθωμανούς μέχρι τους Άγγλους και μετά ξανά με τους Τούρκους. Είναι Τούρκοι και είναι δικαίωμά τους να είναι ό,τι θέλουν και αυτό είναι απολύτως σεβαστό. Όμως δεν μπορούν να έχουν και την πίτα σωστή και τον σκύλο χορτάτο. Είναι δικαίωμά τους να κατοικήσουν στην Κύπρο, στα δικά τους χωριά και όπου επιθυμούν, φτάνει να σεβαστούν το δικαίωμά μας να κάνουμε το ίδιο μέσα στα πλαίσια μιας δημοκρατίας όπου ο κάθε πολίτης έχει μίαν ψήφο και τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις. 29) Το δίπορτο των Τουρκοκυπρίων, όπου αφ’ ενός παριστάνουν τους πο- BΑΘΙΑ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΘΑ ΠΕΣΩ λίτες της Δημοκρατίας για να έχουν οφέλη και αφ’ έτερου είναι πολίτες του ψευδοκράτους για να λυμαίνονται τις περιουσίες μας, πρέπει να σταματήσει τώρα. Αυτό πρέπει να γίνει με το κλείσιμο των οδοφραγμάτων και την απαγόρευση της έλευσης στις ελεύθερες περιοχές, εκτός εάν κάποιοι Τουρκοκύπριοι ζητήσουν να έρθουν απ’ εδώ για να παραδώσουν τα κλειδιά στους νόμιμους κατοίκους και με τη σειρά τους να πάρουν τα σπίτια τους πίσω για να ζήσουν μαζί μας ως πολίτες αυτής της Πολιτείας, αφού καταγγείλουν και την εισβολή και την κατοχή. Τότε κι εμείς οφείλουμε να τους βοηθήσουμε και να σεβαστούμε και την εθνικότητά τους και το θρήσκευμά τους και όλα τα ανθρωπινά και δημοκρατικά τους δικαιώματα. 30) Δεν επιδιώκουμε την ελληνοτουρκική φιλία ούτε είμαστε υπέρ της επαναπροσέγγισης. Αυτά είναι ιδεολογήματα για να εδραιώνεται η κατοχή και η υποδούλωσή μας. Αυτές είναι ανισότιμες σχέσεις υποταγής του κατακτημένου στον κατακτητή. Φιλία και επαναπροσέγγιση μπορεί να υπάρξει μόνο με την απελευθέρωση και μόνο σε επίπεδο ισότιμων ειλικρινών σχέσεων ελευθερίας. τα όσιά μας». Και συμφώνησε ακόμα και με την άποψη που διατύπωσε ο Μητροπολίτης Πάφου –ευτυχώς που υπάρχει κι αυτός δηλαδή– ότι η συμπεριφορά των Τούρκων εντάσσεται στο πλαίσιο της τουρκικής προπαγάνδας. Πέρα από αυτά, το γεγονός ότι η όλη εκδήλωση ήταν για κλάματα δεν πρέπει να επισκιάζει την επικινδυνότητα τέτοιων περιστατικών. Χρησιμοποίησαν οι αθεόφοβοι τη Μεγάλη Παρασκευή για να αποπροσανατολίσουν για άλλη μια φορά τον λαό. Το Κυπριακό, όπως δεν μπορεί να λυθεί με τις επαναπροσεγγιστικές εκδηλώσεις της ΕΔΟΝ και των Αμερικανών, δεν μπορεί να λυθεί ούτε ΣΧΟΛΙΑ 18 Απριλίου, Μεγάλη Παρασκευή, 5:15 μ.μ. Είμαι στο σπίτι και ανάβω τηλεόραση: ΣΧΟΛΙΟ ΠΡΩΤΟ Επιτάφιος στον Άη Γιώρκη τον Ξορινό στην Αμμόχωστο. LIVE FEED ΡΙΚ 1 - ΑΝΤ 1. ΕΚΣΤΗΘΙ ΦΡΙΤΤΩΝ, ΟΥΡΑΝΕ, ΚΑΙ ΣΑΛΕΥΘΗΤΩΣΑΝ ΤΑ ΘΕΜΕΛΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ ΙΔΟΥ ΓΑΡ ΕΝ ΝΕΚΡΟΙΣ ΛΟΓΙΖΕΤΑΙ Ο ΕΝ ΥΨΙΣΤΟΙΣ ΟΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΑΦΩ ΣΜΙΚΡΩ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΤΑΙ ΟΝ ΠΑΙΔΕΣ ΕΥΛΟΓΕΙΤΕ, ΙΕΡΕΙΣ ΑΝΥΜΝΕΙΤΕ, ΛΑΟΣ ΥΠΕΡΥΨΟΥΤΑΙ ΕΙΣ ΠΑΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΑΙΩΝΑΣ. THE SHOW MUST GO ON... Δεν θα μας κάνουν αυτοί να αρνηθούμε το γάλα της Μάνας μας. Είναι τα ίδια Άθλια Σκουπίδια της Ιστορίας και της Κοινωνίας τα οποία ΧΩΡΙΣ ΠΕΡΙ ΣΚΕΨΙΝ, ΧΩΡΙΣ ΛΥΠΗΝ, ΧΩΡΙΣ ΑΙΔΩ –χωρίς νομιμοποίηση λαϊκή– πωλούν την ψυχή τους φτηνά... Εξουσίες Σιχαμερές / Αξιωματούχοι / Πρέσβεις / Έμποροι / Παπάδες / Αλήτες / Πουλημένοι Γραμματείς και Φαρισσαίοι Υποκριταί. Ούτε καμπάνα ούτε φως. Μόνο ΣΚΟΤΟΣ εκπέμπετε κι ας σας δείχνουν τα ΜΙΝΤΙΑ όλου του κόσμου. Κατάπτυστοι. Ούτε Ιερό ούτε Όσιο. Πλάνταξα στο κλάμα. Μου έγραψε «Μην κλαις, θα κρατήσουμε». Καλό σου ταξίδι, ψυχή μου. ΣΧΟΛΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ Ψηφίζω ο σκηνοθέτης της ζωντανής μετάδοσης και ο καμεραμάν του ΡΙΚ να πάρουν ΜΠΟΝΟΥΣ για την ταυτόχρονη εικόνα «ΖΟΟΜ - STILL» του εκπρόσωπου του Μουφτή και του Μητροπολίτη Κωνσταντίας. Γρηγορείτε: ΤΔΒΚ λέει ο ειρηνόφιλος εκπρόσωπος του Μουφτή!!! Μνήμη Νεοκλή Σαρρή – τα έλεγε από το 1983... Ο ΜΟΥΦΤΗΣ Γράφει η Ιόλη Μιχαηλίδου ΤΟ ΑΔΕΙΟ ΜΑΣ ΠΡΟΣΩΠΟ Η λειτουργία της Μεγάλης Παρασκευής στον Άγιο Γεώργιο τον Εξορινό στην Αμμόχωστο απέδειξε για άλλη μια φορά τον νεοραγιαδισμό που χαρακτηρίζει κυρίως τους ταγούς μας αλλά και κάποιους από τους συμπατριώτες μας. Η εκδήλωση επαναπροσέγγισης που πραγματοποιήθηκε επ’ ευκαιρίας της Ακολουθίας του Επιταφίου –γιατί μόνο έτσι μπορεί να χαρακτηριστεί αυτό που παρακολουθήσαμε– κάθε άλλο παρά συναισθήματα χριστιανικής αγάπης και κατάνυξης μας δημιούργησε. Αισθανθήκαμε ότι ζούμε σε μίαν άλλην τουρκοκρατία και πανηγυρίζουμε που οι κατακτητές μάς επέτρεψαν να λειτουργήσουμε μίαν από τις εκκλησίες μας και συγκινηθήκαμε πολύ που έδειξαν τόση καλή θέληση ώστε να μας δώσουν το κλειδί της εκκλησίας και –τι συγκίνηση!– να δηλώσουν επίσης ότι εμείς είμαστε οι ιδιοκτήτες της. Η ηττοπάθεια σε όλο της το μεγαλείο. Και εκεί που περιμένουμε έστω και από την εκκλησία μας να σταθεί στο ύψος της, τουλάχιστον σε θέματα εθνικά, έρχεται ο Αρχιεπίσκοπος και μας αποτελειώνει. Τη μια μέρα δηλώνει ότι η τέλεση του Επιταφίου στην κατεχόμενη Αμμόχωστο είναι «θετικό βήμα» και «Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι έδειξαν ότι θέλουν να ζήσουν μαζί όπως έζησαν για αιώνες» και την επομένη τα αλλάζει λέγοντας ότι «νομίζω ότι η εικόνα που στέλνουμε στο εξωτερικό δεν είναι γνήσια, γιατί παρουσιάζει τους Τούρκους δημοκρατικούς, να αγαπούν και να σέβονται τα ιερά και 5 με τέτοιου είδους εκδηλώσεις και, κατ’ επέκταση, ούτε με την επιστροφή της Αμμοχώστου. Γιατί το Κυπριακό, για πολλοστή φορά, δεν είναι ούτε θέμα δύο κοινοτήτων που πρέπει να συνυπάρξουν γιατί τις χώρισε κάποτε ο εθνικισμός, δεν είναι ούτε φυλετικό θέμα ούτε κοινωνικό και, κυρίως, δεν είναι θρησκευτικό. Είναι θέμα εισβολής και κατοχής και τίποτα λιγότερο. Κατοχής όχι μόνο της Αμμοχώστου ούτε μόνο των εκκλησιών μας, γιατί φαίνεται να το ξεχνούμε κι αυτό μερικές φορές. Γι’ αυτό τέτοιες εκδηλώσεις μόνο κακό μπορούν να κάνουν στην υπόθεσή μας. Όσο πιο γρήγορα το καταλάβουμε, τόσο το καλύτερο για μας. «ΣE AYTO TO NHΣI MΠOPOYME NA MOIPAΣTOYME TA ΠANTA» Τάδε έφη ο εκπρόσωπος του Μουφτή των Τουρκοκυπρίων και σύσσωμοι οι παρευρισκόμενοι Κυπραίοι, αστοί και λαϊκοί, έχυσαν δάκρυα αδελφοσύνης. Μάλιστα μία Κύπρια έχυσε πάνω της από τη συγκίνηση. Ρωτηθείς από τούρκο δημοσιογράφο τι εννοεί με τη λέξη TA ΠANTA, ο καλοκάγαθος Παφίτης απήντησε: «Tα πάντα, το σπίθκια του, τον τόπον του, το αέριόν του, το πετρόλαόν του, κόμα τζιαι το γεναίκαν του». Ανακουφισμένος ο τούρκος δημοσιογράφος προχώρησε και μίλησε με τη συγκινημένη Ελληνοκύπρια. TOYPKOΣ ΔHMOΣIOΓPAΦOΣ: Eσένα συγκονημένο; EΛΛHNOKYΠPIA: Very much! It’s my first time in Famagusta. TOYPKOΣ ΔHMOΣIOΓPAΦOΣ: Eσένα χέλει έρτει έσσω φίλο μου Αχμέτ δείξει σου ππούλλια του; EΛΛHNOKYΠPIA: Of course, let’s go. O Τούρκος και η Ελληνοκύπρια έφυγαν από το προαύλιο της εκκλησίας και προχώρησαν προς το σπίτι του Αχμέτ λίγα μέτρα πιο κάτω. Δυστυχώς, δεν κατάφεραν να φτάσουν στο δωμάτιο του Αχμέτ. Μία τεράστια τουρκική σημαία των τεσσάρων μέτρων που κρεμόταν από το παράθυρο του δωματίου του Αχμέτ έπεσε ακριβώς πάνω στην άτυχη Ελληνοκύπρια, η οποία έπεσε χάνοντας την ισορροπία της, για να τη μεταφέρουν στο νοσοκομείο του Παραλιμνίου για να δουν εάν έσπασε τίποτα. Πρώτα φυσικά την πήραν στο νοσοκομείο της Αμμόχωστου, αλλά οι γιατροί αρνήθηκαν να την εξετάσουν, μιας και δεν είχε τουρκοκυπριακή υπηκοότητα. H Ελληνοκύπρια, βαθιά πληγωμένη και με το κατάλληλο ύφος, τους έβαλε στη θέση τους, λέγοντάς τους: «Mπορεί να μην έχω τώρα, αλλά θα έχω σύντομα». Έχυσα κι εγώ ένα δάκρυ. Έκατσα τζι εγώ, γέρος άθρωπος, να δω την λειτουργίαν στον Άην Γιώρκην τον Εξορινόν τζιαι λλίον ήταν να πάθω έμφραγμαν! Μα τούτος ο Γαλανός εν λειτουργίαν που έθελεν να κάμει οξά «δικοινοτικήν» εκδήλωσην; 6 vasosftohopoullos.wordpress.com 26 Απριλίου 2014 EK TΩN ANTIΘETΩN H APMONIA Γράφει ο A.X. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΕΓΚΩΜΙΟΝ Μια προσέγγιση Δ’ «Με το ιδεώδες της ισονομίας που την διέπει, η δημοκρατία αντιπροσωπεύει μέσα στην τελειότητά της το πολιτικό πεδίο της ισότητας όπου η εξουσία, η αρχή, μοιράζεται εξίσου σε όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής, έτσι ώστε διοίκηση και υπακοή, αντί να αντιτίθενται ως δύο απόλυτες έννοιες, μεταβάλλονται στους δύο όρους της ίδιας αναστρέψιμης σχέσης. Αυτή η ισότητα, που δεν είναι υλική, αλλά ισότητα δικαιωμάτων και ισότιμη συμμετοχή στην εξουσία και σε αυτήν την ανώτερη μορφή ύπαρξης που ο Αριστοτέλης ονομάζει το «ευ ζείν», αποτελεί την εκδήλωση της ελευθερίας του κλασσικού ανθρώπου». Κώστας Παπαϊωάννου, ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ Η ευνουχισμένη ανεξαρτησία που προέκυψε από τον αγώνα του 55-59 υπήρξε, στην ουσία, µία τερατογένεση, αποτέλεσµα της διασταύρωσης των πιο προηγµένων τότε δυτικών πολιτικών θεσµών αντιπροσωπευτικού χαρακτήρα, όπως ο κοινοβουλευτισµός και η καθολική ψηφοφορία, µε µιαν κοινωνία βασισμένη σε έντονα αυτοδιοικητικά στοιχεία, προερχόμενη από δεκαετίες αντιπαράθεσης με την αποικιοκρατία. Οι άκρως συντηρητικές σχέσεις, αξίες και νοοτροπίες, μέσω των οποίων ο άνθρωπος της Κύπρου γνώριζε τον εαυτό του, ανέπτυσσε κοινωνική συνείδηση και ακολουθούσε την παράδοση, αποτέλεσαν τα πολιτειακά και πνευματικά του θεμέλια, που τον βοήθησαν να περάσει «τους αιώνες των φονιάδων»1 διατηρώντας και διασώζοντας τον πολιτισμό του. Η έλευση της ανεξαρτησίας, που ταυτίστηκε με την άκριτη και μαζική πρόσληψη των δυτικών θεσμίων, οδήγησε νομοτελειακά στο ξερίζωμα του κοινοτισμού και στη δημιουργία, αντί αυτού, ενός πανίσχυρου κράτους-εργοδότη, του οποίου η κατάκτηση και νομή έγιναν το κύριο μέλημα των πολιτικών κομμάτων. Ο ανταγωνισμός –στο έδαφος της ίδιας κοινωνίας– ανάμεσα σε δύο συστήματα αξιών και σε δύο τρόπους ανθρώπινης ύπαρξης που δεν μπόρεσαν να συμφιλιωθούν σφράγισε τη συγκρότηση της πολιτικής του συνείδησης μέσα στην τραγικότητα της σύγχυσης που επέφερε η αδρανοποίηση των παραδοσιακών του κριτηρίων. Δεδομένου ότι ο κοινοτικός πολιτισμός αρνήθηκε ως πρωταρχικό του ηθικό στήριγμα τον εξωτερικό καταναγκασμό που πρέσβευαν τα νεωτεριστικά μορφώματα και αναζήτησε τον εσωτερικό και εξωτερικό συ- Του Κόκου Στασή ντονισμό του στον ρυθμό του κόσμου (για την αρχαιότητα) ή σε μιαν προσωπική κλήση κοινωνίας (για τη χριστιανική εποχή), δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι αστικοκαπιταλιστικές σχέσεις δεν έγιναν ποτέ κατανοητές, ούτε από την εγγράμματη πολιτική ελίτ, αλλά ούτε και από την πολιτικά ανώριμη μάζα μιας κατά βάση αγροτικής κοινωνίας. Η φυγόκεντρη αυτή τάση θράφηκε παράλληλα και μέσα από τις τεχνοδομές που κληρονομήθηκαν από την αποικιοκρατία, μέσα από τις οποίες αναδύθηκε μια κοινωνική τάξη που είχε ως κύριο γνώρισμα την αγγλοσαξονική παιδεία (με τoυς ανάλογους πολιτισμικούς προσανατολισμούς), η οποία καλείται εδώ και μισό αιώνα να αναπαράγει πρότυπα μέσω μιας ελληνοκεντρικής κοινωνίας. Χρειάστηκε η οικονομία να φτάσει στην εξαΰλωση για να καταλάβουμε πως η ιδεολογία της «προόδου» συνιστά παράλληλα πνευματική, κοινωνική και πολιτική οπισθοδρόμηση. Το ζητούμενο παραμένει ένα κράτος το οποίο θα πάψει να δικαιώνει τον εαυτό του μέσα από τους λαοπλάνους μύθους των «δικοινοτικών διζωνικών ομοσπονδιών», της «επίλυσης του Κυπριακού», των «προσωρινών μέτρων», των «αναγκαίων θυσιών», της «επιτροπής διερεύνησης» κ.ο.κ. Η μετάπλαση του κοινωνικού χαρακτήρα σε civitas humana περνά μέσα από τη σύσταση μιας τολμηρής, καινούργιας και διαφορετικής κοινωνικοπολιτικής πρότασης, με πρώτη ύλη τα στοιχεία της ιδιαιτερότητάς μας, η οποία θα θέσει τέρμα στην επιπόλαιη εμμονή υιοθέτησης εισαγόμενων προτύπων, τόσο στη διακυβέρνηση όσο και στον ευρύτερο βίο μας. Η μετακίνηση προς ένα μοντέλο διακυβέρνησης με καταβολές αμεσότερης δημοκρατίας, μέσα από την οποία θα αναδύονται συμβολισμοί ικανοί να επιτρέψουν την επαναφορά των οικείων σε μας σχημάτων (φίλον, έλεος, αιδώ) και η οποία να μην παρέχει ιδεολογική δικαίωση στην ανευθυνότητα, φαίνεται να δίνει τη λύση στο πρόβλημα και να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες της κοινωνίας μας· μια μεταρρύθμιση που να μετατοπίζει το κέντρο βάρους προς τη βάση της, με προεξέχουσα την αντικειμενικά δημιουργική μερίδα της (αρίστους), η οποία δεν θα διαχωρίζεται επ’ ουδενί από τον ψυχικό κόσμο της. Με τον τρόπο αυτόν, μακριά από το παραμορφωτικό πρίσμα των ιδεολογιών και «ιδεολογιών» που εκπροσωπούν τα πολιτικά κόμματα, ο άνθρωπος θα δύναται να ερμηνεύσει την ιστορική περιπέτεια από την οποίαν έχει προέλθει και να αποκτήσει μια συνοπτική συνείδηση για τα ίδια του τα προβλήματα, συμμετέχοντας ενεργά στη διαμόρφωση της ιστορικής του ζωής. Το κρίσιμο στοιχείο της ανάπτυξης της ιστορικής συνείδησης που προϋποθέτει ο μετασχηματισμός αυτός αποτελεί για τον καθένα μας μιαν πρόκληση και ένα άλμα παιδείας και ιστορικής καλλιέργειας, ώστε να μην αντιμετωπίζουμε τους εαυτούς μας ως τυχαίες παρουσίες μέσα στον παρόντα χρόνο και την Ιστορία ως θέαμα, αλλά ως τους δυνητικούς φορείς και κομιστές ολόκληρης της Ιστορίας μας μέσα στην κάθε σύγχρονη στιγμή, εφ’ όσον χωρίς αυτήν δεν έχουμε καμιά πιθανότητα κατανόησης της ταυτότητάς μας. Με αυτήν την έννοια, η πολιτεία (το πολίτευμα) γίνεται κάτι περισσότερο από μιαν απλώς νομική συμμετοχή και εκφράζει την υποστασιακή προσχώρηση του καθενός μας στο πολιτικό σώμα, το οποίο με τη σειρά του δεν αποτελεί απλό άθροισμα πολιτών, αλλά πραγματικά ζωντανό σώμα. Δομείται έτσι μια κοινωνία όπου όλοι οι πολίτες θα έχουν πραγματική δυνατότητα υπεύθυνης, συνειδητής, πρωτόβουλης και ισότιμης συμμετοχής στη νομοθεσία, τη διακυβέρνηση, τη δικαστική εξουσία και, τελικά, την ίδια τη θέσπιση της κοινωνίας και την αναγωγή της σε κοινότητα, η οποία με τη σειρά της θα αποκαθιστά την επαφή με τα διδάγματα που προκύπτουν από τα παθήματά της και θα εναρμονίζει την ατομική με τη συλλογική μοίρα. Μια τέτοια κοινωνία, θεμελιωμένη στην ισόνομη συμμετοχή, στην αυτάρκεια, στην αλληλεγγύη, στη διαιτησία και στην επιείκεια, θα ανάγει τον ψηφοφόρο σε πολίτη, επιλύοντας πολλά από τα παθολογικά συμπτώματα του σημερινού κυπριακού κράτους. Μέσω μιας τέτοιας δημοκρατίας, είναι εφικτή η ολοκληρωτική διείσδυση του ψυχικού κόσμου καθενός μας στον κόσμο της οργανωμένης κοινωνίας, εκφράζοντας μέσα από τις δικές μας αυθεντικές μορφές και τα δικά μας σύμβολα τη συνείδηση αυτήν, χωρίς να δίνει άλλοθι στην ψυχική και πνευματική μας φτώχεια. Η θεσμοθέτηση ενός νέου συντάγματος που θα αποδίδει με ακρίβεια τη χρηστή δημοκρατική διακυβέρνηση αποτελεί τη «Vox populi»2 σήμερα. Το κράτος, κάτω από αυτόν τον φακό, δεν θα αποτελεί αυθαίρετο περιορισμό της φυσικής ελευθερίας των πολιτών του, αλλά το μέσο της εξασφάλισής της, ενώ παράλληλα η άμεση εμπλοκή στα θέματα της διακυβέρνησης θα κινήσει το εκκρεμές προς μιαν κοινωνία ουσιώδους πολιτικής διαπαιδαγώγησης, η οποία θα ανεβάσει με τη σειρά της το κατά κεφαλήν νοητικό επίπεδο. Μια δημοκρατία αυθεντική, κατά το δυνατόν άμεση και συμμετοχική, αποτελεί το πιο ισχυρό πνευματικό αντίδοτο στην τάση για αχαλίνωτη κατάφαση της αυθαιρεσίας, ικανή να μας επαναφέρει στους κοινοτικούς, πολιτειακούς και πνευματικούς μας άξονες. 1. «Voice le temps des assassins», Nietzsche 2. Φωνή λαού Ε, σιγά. Τι εν θκυο εκατομμύρια ευρώ μπροστά στην αιωνιότηταν; 26 Απριλίου 2014 EAN HΣOYN ΣTH ΛEITOYPΓIA TOY AΓIOY ΓEΩPΓIOY TOY EΞOPINOY, TI ΘA EKANEΣ; AΓIA MAPINA ΑΙΓIAΛOYΣΗΣ Θα έκανα το θαύμα μου να χαλάσουν οι κάμερες των συνεργείων, να μη δει κανένας τον εξευτελισμό μας. AΓIOΣ ΣYNEΣIOΣ PIZOKAPΠAΣOY Θα έδινα στον... Kουλία δύναμη για να δώσει από έναν γερό πάτσο live σε όλους τους παρευρισκομένους. AΠOΣTOΛOΣ ANTPEAΣ Θα έκανα το θαύμα μου να έπεφτε η εκκλησία πάνω τους και να σπάσουν από ένα πόδι όλοι, πλην του Aλέξη Γαλανού, που θα έσπαζε και τα δύο. AΓIA ΦΩTEINH ΑΓIOY ANTPONIKOY Θα έκανα μιαν παρέμβαση, ώστε ο σκηνοθέτης, αντί να δείχνει συγκινημένους τους άπιστους, να έδειχνε τον Άντρο Kυπριανού και τον Tάκη Xατζηδημητρίου που δεν ξέρουν να βάλουν τον σταυρό τους. APXAΓΓEΛOΣ MIXAHΛ AIΓIAΛOYΣHΣ Όπως παλιά έριξα έναν Τούρκο στη θαλάσσα όταν πήγε να ουρήσει στο καμπαναρκόν μου, έτσι και τώρα, θα έριχνα όλους τους Tούρκους στη θάλασσα. Παρακαλώ μη με παρεξηγείτε, δεν εννοώ τους Oθωμανούς, αλλά τους δικούς μας ελληνόφωνους νεότουρκους. AΓIOΣ ΘEPIΣΣOΣ AIΓIAΛOYΣΗΣ Aπλώς θα γύριζα τις κάμερες στα γύρω σπίτια για να δουν όλοι τις τεράστιες τουρκικές σημαίες, για να κοπεί η ανάσα τους. Θα έδινα φυσικά και στον εκπρόσωπο του Mουφτή έναν πάτσο γερμανικό μες στα ριζόφκια. AΓIOΣ ΕΡΜΟΛΑΟΣ KEPYNEIAΣ Θα έφερνα τον Γαλανό, τη Μαραγκού και όλο τον επίσημο συρφετό στο λιμανάκι της Kερύνειας να τους κεράσω ένα καφεδάκι και μετά θα τους άφηνα ανυπεράσπιστους να πείσουν τους γκρίζους λύκους να αλλάξουν πίστη. AΓIOΣ MAMAΣ MOPΦOY Θα έπιανα το λιοντάρι μου και θα το άφηνα ελεύθερο μέσα στην εκκλησία διατάσσοντάς το με τη φράση «από μιαν δακκαμμαθκιάν μόνον, εντάξει;». Eάν μου επιτρέπετε, παρότι δεν ήταν εκεί ο Μητροπολίτης Mόρφου, θα έκανα το θαύμα μου να έρθει για να του δώσω έναν πάτσο να το δει όλος ο κόσμος. AΓIOΣ ΓEΩPΓIOΣ O EΞOPINOΣ Θα έσφιγγα τα δόντια μου και θα σιωπούσα. Όταν θα ’ρθει η κατάλληλη ώρα, ξέρω τι θα κάνω με το δόρυ μου. Ο κατήφορος συνεχίζεται Προ 10ετίας περίπου, κάποιοι πανηγύρισαν γιατί «άνοιξαν» τα οδοφράγματα. Ένας ψύχραιμος και απλός απολογισμός αυτής της κινήσεως δίδει τα εξής συμπεράσματα: 1. Τεράστιο όφελος και αναβάθμιση του κατοχικού καθεστώτος, γιατί κάθε εισερχόμενος στα κατεχόμενα παίρνει άδεια από την «Κυβέρνηση της Τουρκικής Δημοκρατίας της Β. Κύπρου» που το εκμεταλλεύεται προπαγανδιστικά. 2. Περαιτέρω οικονομική ενίσχυση του εισβολέα με τους «πατριώτες» που συχνάζουν στα καζίνο, με τις χιλιάδες των παράνομων εργατών που απομυζούν συνάλλαγμα από την Ελεύθερη Κύπρο και το όργιο διακινήσεως ναρκωτικών λόγω «ελεύθερης» επικοινωνίας. 3. Συσσωρευμένα ψυχικά τραύματα για όσους επιχείρησαν προσκυνηματική επίσκεψη στην πατρώα γη. Τη Μεγάλη Παρασκευή η τουρκική πονηριά ξαναχτύπησε. Το αποκαρδιωτικό είναι ότι πρωταγωνιστικό ρόλο στο νέο ατόπημα έπαιξε η πάλαι ποτέ Εθναρχεύουσα Εκκλησία που για πολλούς αποτελεί και σήμερα το τελευταίο αποκούμπι του αγωνιζόμενου Ελληνικού Κυπριακού Λαού. Αρχιερείς, πολιτικοί αρχηγοί, δημοτικοί άρχοντες και ευσεβής (;) λαός έγιναν διαπρύσιοι συνήγοροι καλής θελήσεως του κατοχικού καθεστώτος, ευχαρίστησαν τον ιμάμη και τον εντεταλμένο ακαδημαϊκό που τους έδωσε το κλειδί (από πού το πήρε άραγε;) ΜΙΑΣ εκκλησίας για «πανηγυρικό επιτάφιο». Για τις άλ- λες 520 συλημένες εκκλησίες που έγιναν τζαμιά, στάβλοι, αφοδευτήρια και κέντρα νυχτερινής διασκεδάσεως, ούτε κουβέντα; Φοβάμαι ότι ο πολυδιαφημισμένος και παγκοσμίως προβληθείς «επιτάφιος» στον Άγιο Γεώργιο Εξορινό της Αμμοχώστου είναι το προοίμιο της ΜΟΝΙΜΗΣ ΣΤΑΥΡΩΣΕΩΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ. Ήδη ο κατοχικός ηγέτης τον εκμεταλλεύεται στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών. Κάνω έκκληση στους καλοπροαίρετους και απατηθέντες έστω και τώρα να ακυρώσουν τις επόμενες λειτουργίες της ντροπής και της υποταγής, για να αποκτήσει νόημα το ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ.... Νίκος Ιωάννου ✍ ΠΥΞ ΛΑΞ l Μυρίζει μπαρούτι στη γειτονιά μας. Και δεν αναφέρομαι στις κροτίδες και στις τσάκρες που ρίχνουν τα παλαβά παιδιά σ’ όλες τις γειτονιές της Κύπρου. Στον πλανήτη μυρίζει μπαρούτι. Αν ήμουν κανένας φανατικός χριστιανός, θα έλεγα πως έρχεται ο Αντίχριστος. l Επιστροφή στον Ψυχρό Πόλεμο. Κατ’ ευφημισμόν Ψυχρός, βέβαια. Και το να κάτσω τώρα να επιχειρηματολογώ αν φταίει η Ουκρανία ή ο Πούτιν είναι ψιλά γράμματα. Απλώς δεν γίνεται να ακούω όλο τον ντουνιά να μου λέει πως φταίει ο τάδε κι ο δείνα είναι άγιος. Στις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες άγιοι δεν υπάρχουν. Αν είχαν φωνή όσοι πέθαναν στα μέρη εκείνα, θα μας τρύπαγαν τ’ αυτιά· αν η γη μπορούσε να ξεβράσει το αίμα που χύθηκε, θα μας έπνιγε. l Κάθαρμα κι ο Πούτιν. Βλέπεις το κόψιμό του και τον καταλαβαίνεις. Ψυχρός εκτελεστής. Οι Αμερικάνοι τριάντα χρόνια τώρα σε πηδούσαν με το γάντι. Ο Πούτιν θα σου πιει το αίμα δίχως πολλά πολλά. Σαν τη ρώσικη μαφία. Χωρίς εξηγήσεις, μισόλογα και παρήγορα λόγια. Έτσι ήταν πάντα οι Ρώσοι. Και θα το καταλάβεις καλύτερα όταν η Τράπεζα Κύπρου περάσει εξ ολοκλήρου στους Ρώσους. Όχι μόνο εκποιήσεις πρώτης κατοικίας· τα άπλυτα σώβρακα θα σου πάρουν. Και κάτσε εσύ και κάνε αναλύσεις για την Ορθοδοξία και τους αδελφούς λαούς. Ποιους αδελφούς λαούς; Που το 1453 λούφαξαν κι άφησαν τους Τούρκους να πάρουν την Πόλη; Που το 1821 πρόδωσαν τον Υψηλάντη; Που το 1922 ο Στάλιν επιθεωρούσε τα τουρκικά στρατεύματα πριν από την τελική επίθεση του Ατατούρκ; l Μην κάθεσαι να πιστεύεις τις μαλακίες για το «ξανθό γένος» που θα μας λυτρώσει. Εκτός κι αν οι προφήτες εννοούσαν τις σουηδέζες τουρίστριες. Εγώ μονάχα αυτό το ξανθό γένος αναγνωρίζω ως λυτρωτή, καθ’ ότι συνέβαλε στη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση ενός ολόκληρου έθνους. Μην πιστεύεις ανοησίες, μεγάλοι άνθρωποι είμαστε. l Έτσι είναι. Αν πρέπει να διδαχθούμε κάτι από αυτήν την ιστορία, είναι το εξής: πως ό,τι κι αν γίνει, όσα χρόνια κι αν περάσουν, όσα πολιτικά και οικονομικά μοντέλα κι αν επιβληθούν, ένα πράμα μένει αναλλοίωτο κι απείραχτο. Ο εθνικισμός. l Ο εθνικισμός διέλυσε τη Γιουγκοσλαβία και τη Σοβιετική Ένωση, ο εθνικισμός δημιούργησε τον IRA, την ΕΟΚΑ, τον PLO. Ο εθνικισμός κράτησε ζωντανά τα λατινοαμερικάνικα κράτη. Ο εθνικισμός έσωσε τους Ασιάτες από τον αγγλικό ιμπεριαλισμό. l Όσες παπαριές κι αν σοφιστούν οι μεγάλοι και οι μυστικές υπερκυβερνήσεις, δεν θα μπορέσουν ποτέ να καταπνίξουν την αγάπη του ανθρώπου, του απλού ανθρώπου, για το έθνος. Διότι το έθνος ούτε σε τραπεζικούς λογαριασμούς χωράει ούτε κάνει λίμιτ απ και μπέιλ ιν. Κι όποιος δεν καταλαβαίνει, δεν ξέρει πού πατά και πού πηγαίνει. l Υ.Γ.: Στις ευρωεκλογές ψηφίζουμε ανθρώπους που δεν τα φάγανε. Γι’ αυτό και η στήλη θα ψηφίσει Δημήτρη Παπαδάκη. 7 8 Ρε κοπέλια, εγιώ εν νομίζω να πάω να ψηφίσω στες ευρωεκλογές. Εκτός τζι αν μου βάλει τζι εμέναν καμιά Φόκους λεφτά στον λοαρκασμόν μου. ΠΑΡΑΒΑΣΗ vasosftohopoullos.wordpress.com Γράφει ο Αλέκος Μιχαηλίδης 26 Απριλίου 2014 MATHN EΠΟΣ ΕΡΡΙΠΤΑΙ Μάνα, σε ξεκληρίσανε άπονες εξουσίες, ψυχή δεν σου αφήσανε, μόνο φωτογραφίες... Νίκης Ψηλά τη χτίζεις τη φωλιά… Το νερό στην άκρη της πόλης μου γλείφει νωχελικά τ’ ακροδάχτυλά της. Περπατώντας αργά στην προκυμαία («Υπάρχω;» λες), αφήνεσαι σε κάτι θαλασσοφαγωμένα σκαλάκια, θαμμένα κάτω από κεντημένα κάγκελα, που σε κατεβάζουν ντουγρού στον Θερμαϊκό. Η Γιάννα δεν ήταν όμορφη. Περιέφερε, όμως, δαψιλώς εκείνην την μαργιολιά στα μάτια που μπορούσε να σαρώσει ανεπιτήδευτα ό,τι αφηνόταν διαθέσιμο πρόχειρα από αρσενική περίπολο. Βρέθηκε δίπλα μου σ’ ένα διάλειμμα στο πανεπιστήμιο και πιάσαμε κουβέντα. Θυμήθηκα πως μ’ είχε σερβίρει σ’ ένα μπαρ. Κρύωνε και την σκέπασα με το σακάκι μου. Δεν το είχα κάνει ποτέ μέχρι τότε. Ανταλλάξαμε τηλέφωνα κι έπεσα βουβός στην αγκαλιά τής Εθνικής Αμύνης. Το ραντεβού στήθηκε σε μιαν απόκρυφη ταβέρνα. Στο τρίτο καραφάκι παρήγγειλα ένα θανατερό ζεϊμπέκικο και την κοίταξα όπως οι απόστολοι την Μαγδαληνή πριν την ανάσταση. Έψαξε τα τσιγάρα της. Ζήτησα λογαριασμό. Στον δρόμο αναζήτησα το χέρι της άγαρμπα. Έτρεμα σαν μαθητής στην πρώτη μπουρδελότσαρκα. Η κατάρα της τεχνολογίας χτυπούσε θορυβωδώς την τσέπη μου. − Απάντησέ το. Η δικιά σου θα ’ναι. Γρύλισα κάτι και το ’κλεισα. Την τράβηξα σ’ ένα στέκι δικό μου που ξενυχτούσε για να νοιώσω δυνατός επί τέλους και της έβγαλα επιτηδευμένα το πανωφόρι. Η πρόκληση της βραδιάς δεν αφορούσε στην διθυραμβώδη επίλυση του πολυπλόκαμου αινίγματος του θήλεος ψυχισμού. Γνώριζα απ’ τα διαβάσματα κι απ’ την καθημερινότητά μου πως αυτό επιχειρείται ανεπιτυχώς εδώ και κάτι χιλιετίες. Εγώ απλώς την είχα πατήσει όπως εκατομμύρια άλλα πλάσματα την ίδια στιγμή σε άλλες συντεταγμένες του ταλαίπωρου αυτού σύμπαντος. Μετά από τις γνωστές επικλήσεις των «μη», που μάλλον έχουν αφομοιωθεί ευκρινώς από τα γυναικεία ακροατήρια πασών των εποχών, βρεθήκαμε έξω. Με κοίταξε. Σάλεψα. Στο ντουφεκισμένο μου κεφάλι, μια σκιαγμένη άρια έχωνε αγωνιωδώς την εξευγενισμένη της μουσούδα στο ύποπτο λυκόφως ενός καταγωγίου που απέπνεε τα φοβισμένα κουρδίσματα λευκού κιθαρίστα στην Νέα Ορλεάνη. Την ήθελα όσο τα ματωμένα τάστα τού Μάρκου την Φραγκοσυριανή. Το νερό στην άκρη της πόλης μου γλείφει νωχελικά τ’ ακροδάχτυλά της. Περπατώντας αργά στην προκυμαία («Υπάρχω;» λες), αφήνεσαι σε κάτι θαλασσοφαγωμένα σκαλάκια, θαμμένα κάτω από κεντημένα κάγκελα, που σ’ ανεβάζουν ντουγρού στον ουρανό. Είτε το θέλουμε είτε όχι, τα γενόμενα του τόπου αυτό το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα συμπεριλαμβάνουν ΚΑΙ την προεκλογική περίοδο. Και φανερώνουν την ηθική κυρίως κρίση που κατατρώει το νησί και γενικά τον Ελληνισμό. Οι ευρωεκλογές του επόμενου μηνός μετατράπηκαν ξαφνικά το βήμα για κάθε πικραμένο. Εξηγούμε: Το οικόπεδο της Άντρης, τα δύο εκατομμύρια του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ, η έλλειψη κάθε είδους αξιοπρέπειας, οι προσωπικότητες που παρέλασαν στο κόκκινο χαλί έξω από τον Άγιο Γεώργιο τον Εξορινό και πολλά άλλα αποτελούν μιαν τρανή απόδειξη για το πού βαδίζει αυτός ο τόπος και αυτή η κοινωνία. Κρίση και σήψη γίνονται ένα με τους άγγελους εξάγγελους που ήρθαν από πολύ μακριά για να μας γλείψουν και να μας ζητήσουν να τους εμπιστευτούμε. Ανθρωπάκια ανίκανα να προσφέρουν οτιδήποτε βρίσκουν κενά και γλοιωδώς κερδίζουν μια θέση στον ήλιο. Κι εμείς, μεθυσμένοι από τα σημεία των καιρών και την υπερφόρτωση, τους παρακολουθούμε μήπως και χάσουμε το λαμπρό τους ΜΗΔΕΝ. Ας μη μιλήσουμε για τις παλιές καραβάνες. Να πούμε για τις… νέες. Ο Μικελλίδης, που ξαφνικά έγινε πολέμιος του Αναστασιάδη, ο άλλος του Ζυγού, που τον θυμόμαστε να προβοκάρει στο Προεδρικό, ο Πλατής, η Χόπλαρου και άλλοι συνθέτουν έναν περίεργο συρφετό ανίδεων νεοκυπρίων που απαιτούν να τους στείλουμε και στην Ευρωβουλή. Συζητούν λες και είμαστε πειραματόζωα που ψάχνουν νέα φρούτα για να ψηφίσουν. Δεν καταλαβαίνουν ότι η αποχή του 40% αρχίζει τώρα να αποκτά πολιτικό χαρακτήρα. Δεν καταλαβαίνουν απολύτως τίποτα. Νομίζουν ότι με υποτιθέμενες «άλλες φωνές», κυριολεκτικά όμως απολίτικες και ανιστόρητες, θα κερδίσουν τον κόσμο. Θεωρούν ότι με κινήσεις εντυπωσιασμού θα λύσουν τα προβλήματα του τόπου. Κοιμούνται χαμογελαστοί, επειδή παρενέβησαν γράφοντας μιαν εξυπνακίστικη ατάκα στο φέισμπουκ ή στο τουίτερ. Για να μην είμαστε μουρμούρηδες, υπό άλλες περιστάσεις η εμφάνιση νέων ανθρώπων στην πολιτική ζωή του τόπου θα ήταν ελπιδοφόρα, αλλά σήμερα οι πλείστοι φαίνονται κακές απομιμήσεις των μεγαλυτέρων. Γυρνάμε στους ποιητές και στους τραγουδιστές μας. Τυχαία άραγε αποθέωσε εκείνο το «Στην Ελλάς του 2000 γίναν όλοι βασιλιάδες, λαϊκοί τραγουδιστάδες» ο Στυλιανός Καζαντζίδης; Τυχαία έγραφε ο παλιός Σαββόπουλος «Άγγελος Εξάγγελος μας ήρθε από μακριά γερμένος πάνω σ’ ένα δεκανίκι, δεν ήξερε καθόλου μα καθόλου να μιλά και είχε γλώσσα μόνο για να γλείφει»; Τυχαία θα επιστούσε την προσοχή των επίδοξων νέων ψηφοθήρων ο μεγάλος Βαμβακάρης απαγγέλοντας καθαρά και ξάστερα «Ψηλά τη χτίζεις τη φωλιά και θα λυγίσει ο κλώνος»; Υ.Γ.: Η αποχή θα αποτελούσε πρόταση, αν μεγάλωνε τόσο που να καθιστούσε αβέβαιο το μέλλον του πολιτικού συστήματος και ειδικά των δύο μεγάλων κομμάτων. Ας γρονθοκοπήσουμε το ΔΗΣΑΚΕΛ και κάτι νέα φρούτα που αποφάσισαν να ασχοληθούν με τον τόπο. Υ.Γ.2: Το παρακάτω αφιερώνεται στους επαγγελματίες νέους αριστερούς (και μη) του τόπου που αποφάσισαν πως θέλουν την ψήφο μας: «Ο ιμπεριαλισμός δεν είναι νέφος, ένα αφηρημένο αντεπαναστατικό νεφέλωμα. Και στην Κύπρο το 1974 οργάνωσε ένα πολύ συγκεκριμένο και αιματηρό έγκλημα: Εισβολή, κατοχή, εθνοκάθαρση, χτύπημα της θέλησης ενός λαού για αυτοδιάθεση». (Δ. Κουφοντίνας, Γεννήθηκα 17 Νοέμβρη). Κάποιοι έχουν την τόλμη και μιλούν ακόμα. Κάποιοι άλλοι νομίζουν ότι με τα ψέματα χτίζεις νέα κινήματα. Μπούρδες. Χωρίς την αλήθεια, δεν χτίζεις ούτε ριζοσπαστικές αριστερές ούτε ενωμένη Κύπρο ούτε μηνύματα ελπίδας ούτε τίποτα. Βελούχης Αρειώτης 26 Απριλίου 2014 Γαμώτο, γαμώτο. Τι εν τούτα τα ΜΟΕ; Νευριάζω. Γκρρρρ. Γαβ γαβ γαβ. Μισώ τους. vasosftohopoullos.wordpress.com ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ 9 «Ουκ έστιν πειθούς ιερόν άλλον πλην λόγος», Αισχύλος Η Καφιριμένη Τέχνη της Πολιτικής «Από τη Δευτέρα, τέρμα η φτώχεια!» Ήταν η «λαφαζανιά» της περασμένης εκλογικής περιόδου, των βουλευτικών εκλογών, από τον Εκπρόσωπο Τύπου του ΔΗΣΥ και τώρα υποψήφιο ευρωβουλευτή, Λευτέρη Χριστοφόρου. Λίγες μέρες μετά, η φτώχεια έκανε την επίσημη και πανηγυρική είσοδό της στον τόπο, με την απόφαση του Προέδρου του για το κούρεμα και την προσυπογραφή της παράδοσης της κυριαρχίας μας στο Μνημόνιο και την ευρωπαϊκή πολιτική περάσματος της χασούρας των τραπεζήτουλων στην ευρύτερη κοινωνία και, κυρίως, τους ευάλωτούς της. Ο λαφαζάνης δεν εθεάθη να ακολουθεί άλλους ομολόγους του, όπως τον Χαρίλαο «η κρίση δεν θα μας αγγίξει» Σταυράκη, στην αναζήτηση συκιάς για να κρεμαστεί. Ζητεί, αντίθετα, αναβαθμισμένη την ψήφο σας. «Στη Δημοσιογραφία λέμε πάντα αλήθεια, στο PR, τις Δημόσιες Σχέσεις δηλαδή, δεν λέμε ποτέ ψέματα». Αμφιλεγόμενη η σχέση της διαφήμισης των προσώπων, που είναι οι Δημόσιες Σχέσεις, με την αλήθεια, αφού σκοπός τους είναι ο εξωραϊσμός και μόνο του «πωλούμενου», η προβολή της καλύτερής του εικόνας. Ρετούς της πραγματικότητας το PR κι όχι παραστατική, αληθής κι αντικειμενική απεικόνισή της (όπως υποτίθεται είναι η δημοσιογραφία), μόνο «ηθικό» ενδοιασμό διατηρεί, όχι, βεβαίως, να υπηρετηθεί η αλήθεια κι η ακριβής κι αντικειμενική πληροφόρηση του δέκτη, του κοινού της διαφήμισης, ούτε καν να μην ειπωθούν ψέματα και παραπλανητικές υπερβολές κι αποκρύψεις, αλλά… να μη μας τσακώσουν να λέμε ψέματα. Να μην πληγεί το κύρος κι η πειθώ της διαφήμισης. Όχι η αλήθεια, αλλά κάτι λιγότερο από την αλήθεια: το μη ψέμα ή το μη… φανερό ψέμα. Μισή αλήθεια που, ωστόσο, οι λίγοι δημοσιογράφοι της «αγωνιστικής» έννοιας της αλήθειας θα κατήγγελλαν ως «ολόκληρο ψέμα». Σε μιαν εποχή κυριαρχίας της εικόνας κι όχι του λόγου, της πειθούς διά του θετικώς και υπερβαλλόντως, έως και φορτικώς «φαίνεσθαι» δηλαδή κι όχι διά του λόγου και της κατά λόγον αληθείας, όπως θα ζητούσαν οι αρχαίοι μας φιλόσοφοι, του «ουκ έστιν πειθούς ιερόν άλλον πλην λόγος». Σε μιαν εικονική εποχή κατασκευής της πραγματικότητας κι ελεγχόμενης διαμεσολάβησης της αντίληψής μας για αυτήν, σε μιαν κενόδοξη εποχή όταν η πολιτική φανερά προκρίνει το παιχνίδι της «επικοινωνίας» του μηνύματος κι όχι της «κοινωνίας» της έλλογης πειθούς. Εποχή, το βλέπουμε κι εδώ στην Κύπρο, όταν περισσεύουν στο Προεδρικό οι χρυσοπληρωμένοι «επικοινωνιολόγοι» κι οι «φινιριστές» image makers της εικόνας του Προέδρου. Ποια βαρύτητα να έχει στα πολιτικά –πείτε τα πωλητικά– μηντιοκρατικά μηνύματα των πολιτικών η αλήθεια του λόγου; Μήντια, θέαμα και δημόσια σφαίρα Σαν πολίτες, βεβαίως, δεν είμαστε σε θέση να αντιληφθούμε και πολύ λιγότερο να αξιολογήσουμε «αντικειμενικά» κι ανεπηρέαστα την ολότητα των γεγονότων γύρω μας. Επαφιόμαστε, λοιπόν, στον καλώς εννοούμενο, τουλάχιστον στις φιλελεύθερες δημοκρατίες, «liberal democracies», ρόλο των ΜΜΕ να κοσκινίσουν την πραγματικότητα αυτήν για να μεσολαβήσουν σε μιαν προαξιολογημένη εικόνα της, με προτεραιότητα στα γεγονότα που μας αφορούν και επηρεάζουν. Και διαμορφώνουν την κρίση μας για αυτήν. Εδώ, προφανώς, το συμφέρον των κέντρων συμφερόντων και των πολιτικών να επηρεάσουν την εικόνα αυτήν. Προς ίδιον συμφέρον. Κι η εικόνα της «δημόσιας σφαίρας», όπως την εννοούν κοινωνιολόγοι κι οι θεωρητικοί της φιλελεύθερης δημοκρατίας, ίσως να μην είναι πια τόσο αθώα. Η «καθαρή αλήθεια» είναι μια πολύ βρώμικη υπόθεση. Σε μιαν κοινωνία, μάλιστα, όπως η κυπριακή, όπου κυριαρχεί μια πιο απλοϊκή, άκριτη κι ανυποψίαστη έως αδιάβαστη σχέση με την κοινωνική, οικονομική και πολιτισμική πραγματικότητα, η χειραγώγηση της δημιουργίας κοινής γνώμης από την πολιτική και τα κρύφια κέντρα εξουσίας είναι πιο ωμή και απροκάλυπτη – σκεφτείτε την πλήρη, μα πλήρη, απουσία κάθε δημοσιογραφικής και πολιτικής αναφοράς στα βρώμικα ενεργήματα των τραπεζών και της πολιτικής των προστασίας, μέχρι να σκάσει η κρίση. Εδώ προκρίνεται η εικόνα και η διαφήμιση εις βάρος του κριτικού λόγου. Εδώ παρεμβαίνει δυναμικά, έως και αποκλειστικά, η συμβιβασμένη έννοια της εμπορικής αλήθειας και του PR. Τα lifestyle media, η «λάκα» για το πρόγραμμα της Χριστιάνας και τα likes των social media. Εδώ ο νεαρός εμποροθεολόγος, ανόητος πωλητικός του θεάματος και της, δηλωμένης από αέρος, «αναγνωρισιμότητας», όταν έχει χάσει την εύνοια του Μεγάλου Ενός θυμάται ότι «δημοκρατία είναι η δύναμη κι η βούληση των πολλών». Εδώ τα δημόσια και τηλεοπτικά δάκρυα του Ηγέτου, με αφορμή το ανθρώπινο γεγονός του θανάτου τού πιο σεμνού κι ανθρώπινου πολιτικού του κόμματός του, εξαγοράζουν την πλήρη απουσία συμμετοχής κι ευαισθησίας στον πόνο και την απελπισία που επιφέρουν οι πολιτικές κι ιδεολογικές επιλογές της πολιτικής διαχείρισης της κρίσης. Η τηλεοπτική Ο Κ. Βασιλείου για τον Κ. Μόντη a personal homage Το υ Κ ω σ τ α ν τ ή : που το κωσταντινάτον, άρα ο Κωσταντινάτος, ο Γρυσαφένος, ο Μαλαματένος, ο αυτοκρατορικός ή ο πατριαρχικός, ο βυζαντινάτος. Ή ο Νεοϊουστινιανάτος. Πάσης Κύπρου. Το υ π ο ι η τ ά ρ η : όι του ποιητή, που ποιητές τζιαι ποιήτριες μπορούν να γίνουνται τζι οι πετεινοί τζι οι όρνιθες. Του Ποιητάρη. Που γίνεται ποιητάρης επειδή εν’ παλληκάρης, τζι επειδή εν’ παλληκάρης, έρκεται που τον ουρανόν τζιαι του Θεού η χάρις. ΤΕΣΣΕΡΑ ΣΧΟΛΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΛΕΞΕΙΣ ΤΟΥ ΤΙΤΛΟΥ Το ν ά μ ι ν : που τ’ όνομαν, όι το όνομαν όνομαν, μα την ονοματάτσαν, που βκάλλει ένας άμα κάμει μπαμ, με έναν νούρκημαν ή φάττον, είτε για καλόν είτε για κακόν. Όπως το νάμιν π.χ. που έβκαλεν ο τέως πρόεδρος Δ. Χριστόφιας στο Μαρί ή ο Παύλος Κοντίδης, που εκέρδισεν τ’ αργυρόν μετάλλιον πρόπερσι, στους Ολυμπιακούς του Λονδίνου. Ο Κωσταντής έβκαλεν νάμιν στην ποιητιτζιήν, που εν ήταν ποιητιτζιή ποιητιτζιή, μα μια ποιητάτσα. Το υ Β ο υ ν ι ώ τ η : που το λατινικόν mons-montis = o βουνός, όι το βουνόν, βουνός, βουνός. Όπως Κυπαρισσόβουνος, Λωρόβουνος, Άγιος Ιλαρίωνας ή Μασιαιράς, Πενταδάχτυλος ή Όλυμπος. Νναι, να σταθούμεντε στον Όλυμπον, τζιαι να ξεβούμεν πα’ στην μούττην του Ολύμπου, την Σιονίστραν, ο Σιονίστρας. Πάνω τζιαι που το θρονίν της Παναΐας, πάνω τζιαι που τον θρόνον του Μακάριου. Να σσιέπει όπως τον Ατόν ούλλην την Κύπρον. Κώστας Μόντης ο Όλυμπος. Τζιαι τ’ Αγιονόρος. 31.10.2013 ΣΤΙΓΜΕΣ O πρώτος στόχος του βιβλίου αυτού είναι να αναδείξει τον Κώστα Μόντη ως τον δεύτερο, μετά τον Βασίλη Μιχαηλίδη, ποιητή μας, ως δικαιούχο και αριστούχο· αν ο δεύτερος στόχος του έχει εισαγωγικό χαρακτήρα, δηλαδή να δώσει μία μικρή αλλά έγκυρη, πειστική και αδρή ένδειξη από τον ωκεανό ή τον βουνό της ποίησης που λέγεται Κώστας Μόντης· κι αν το καινούργιο ρίγος που έφερε ο Κ. Μόντης στην κυπριακή ποίηση, σίγουρα και στην ελληνική, ίσως και στην παγκόσμια, είναι οι Στιγμές (που γι' αυτές και μόνο έπρεπε βουρητόν να του δοθεί το Νόμπελ, εκτός κι αν κρίθηκε τόσο απαράμιλλος, ώστε να τεθεί εκτός συναγωνισμού), τότε από Στιγμών άρξασθαι την ανθολόγησή μας. Επειδή οι Στιγμές, ταυτόχρονα με τη διάσπαση του ατόμου, των ψυχών και των σωμάτων ημών και των πατρίδων ημών και των πάντων ημών, ταυτόχρονα όμως και με το προαιώνιο αρχετυπικό Big Bang, διασπούν για πρώτη φορά τόσο ανάγλυφα και συνειδητά τον ποιητικό χρόνο, δηλαδή την Ποίηση, σε απειράριθμες ποιητικές στιγμές – σε άστρα. Και ως εμεγαλύνθη τα έργα σου, Κύριε! Κι αν πρέπει να δώσουμε μια έγκυρη ανθολόγηση των Στιγμών, αυτή κηδεία στη θέση της πολιτικής ακηδίας. Και του πολίτη, καταναλωτή της διαφήμισης, ως «καφίρ». Ως κάφρου. Διότι ανήκει στη λογική της διαφήμισης να δαπανώνται μυθώδη ποσά, με την προϋπόθεση ότι ο δέκτης, το κοινό, είναι ηλίθιοι. Ώστε να τους εξασφαλίσουν τα παραμυθώδη κέρδη. Αγοράζοντας το άρωμα που σας κάνει «μοναδική», μέσα από τη διαφήμιση που αποσκοπεί να το πωλήσει μαζικά, ει δυνατόν σε όλους. Ή τον χυμό που είναι «φτιαγμένος από ολόκληρα πορτοκάλια», πονηρία που σας ξεγελά να εννοήσετε το, σαφώς, ψέμα ότι είναι φτιαγμένος εξ ολοκλήρου από πορτοκάλια. Τον υπουργό Οικονομικών που υπόσχεται απαλλαγή από το μνημόνιο μέσα από την πλήρη υποταγή σε αυτό. Ή τον Πρόεδρο που διαφημίζει ότι προσπαθεί να αποτρέψει την τουρκοποίηση των κατεχομένων με μια λύση που νομιμοποιεί και παγιώνει την κατοχή, εθνική εκκαθάριση και τουρκοποίηση των κατεχομένων. Διαβάστε τα μικρά γράμματα στο κουτί του χυμού. Περιέχει 2% πορτοκάλι. Ο αυτοδιαφημιστικός λόγος των πωλητικών περιέχει ακόμη λιγότερη αλήθεια. Tίτος Χριστοδούλου πρέπει να ξεκινά από τις ίδιες τις πηγές τους. Κι η πρώτη πρώτη πηγή τους είναι ο ίδιος ο ποιητής, όπως αυτοανθολογήθηκε, μόνος ή σε συνεργασία με τον Αντρέα Χριστοφίδη, μάλλον μόνος του, στην Κυπριακή Ανθολογία Ποιήσεως (A’ έκδοση 1965), έστω κι αν μένει έξω το μεγαλύτερο μέρος τους, από το 1965 ως τον θάνατό του το 2004. Σε μια Β’ ομάδα Στιγμών, με τα ίδια περίπου όρια, ανθολογούμε από το θησαύρισμα, και για λόγους δικαιοσύνης, του Αντρέα Χριστοφίδη. Του πρώτου, του μεγαλύτερου και του πιο έγκυρου θαυμαστή του ποιητή. Που νεαρότατος ακόμα πρωτοδιόριστος φιλόλογος, 24-26 χρόνων, και νεαρότατος Γενικός Διευθυντής του ΡΙΚ, 28χρονος, άρτι επανακάμψας από συμπληρωματικές σπουδές στη Νέα Υόρκη, με την «Επιστροφή» του, όπως την ονομάζει ο ίδιος, την επιστροφή δηλαδή στις ρίζες του, ύστερα από τα ελλαδικά και παγκόσμιά του σπουδάγματα, ανακάλυπτε έκθαμβος το μεγαλείο της ποίησης του Κ. Μόντη και το διακήρυττε με θυελλώδη άρθρα του. Πολύ πριν τον «ανακαλύψουν» οι ακαδημαϊκοί του Άστεως, Γ. Π. Σαββίδης και Δ. Μαρωνίτης, ή οι νεοσσοί προστατευόμενοί τους, από τους Γ. Κεχαγιόγλου και Μ. Πιερή μέχρι τον ακούραστο βενιαμίν της φιλολογίας μας Λ. Παπαλεοντίου ή άλλους, π.χ. τον Κώστα Νικολαΐδη, που, προς τιμήν τους βέβαια, αλλά εκ του ασφαλούς, τον αποθεώνουν. Τα του καίσαρος τω καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ. 10 Εγιώ πάντως εν επήα ποττέ στην μεσαιωνικήν Αμμόχωστον. Αλλά, κουμπάρε, σαν την Κύπρον εν έσιει, ειδικά το Πάσκαν. 26 Απριλίου 2014 ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΜΗΝΟΣ Η κλαγγή των αργυρίων Όταν ήμουν μικρή, τη Μεγάλη Εβδομάδα, πήγαινα με τη γιαγιά μου στην εκκλησία, κάθε απόγευμα εκτός της Μεγάλης Τετάρτης, πολύ ενωρίτερα από την ώρα που άρχιζε η ακολουθία. Ο λόγος που η γιαγιά μου πήγαινε τόσο έγκαιρα στην εκκλησία ήταν για να μη χάσει τον σκάμνο της, λόγω της κοσμοσυρροής των ημερών. Ο προκαθορισμένος σκάμνος βρισκόταν στα δεξιά του διαδρόμου στην άκρη, κάτω από το ψηλό παράθυρο. Μπροστά της καθόταν πάντα η θεία Ελένη. Η γιαγιά μου η Αφροδίτη και η θεία Ελένη, χήρες με «γεναικάτα» από τα σαράντα τους –και οι δύο από την Κάτω Κερύνεια, από Καπετανόσοϊ, αυτό του Τουρκομίχαλου εκ Καρπάθου, λειτουρκούνταν στον Αρχάγγελο μέχρι που παντρεύτηκαν–, ήταν απολύτως σιωπηλές στο διάστημα των δύο ωρών της αναμονής. Αυτές οι γυναίκες διέσωζαν όλη την παράδοση 200 τόσων χρόνων της μικρής Κερύνειας, η Αφήγηση περί της οποίας ήταν τόσο μεγαλειώδης, που τύφλα να έχει η Βενετιά και το Παρίσι. Σε αυτόν τον Κόσμο που ιστορούσαν μεγάλωσε η ταπεινότητά μου. Αντιθέτως, οι άλλες γυναίκες της Χώρας (οι Αγιαντωνίτισσες), οι οποίες βρίσκονταν στην εκκλησία με την ίδια αποστολή, κουβέντιαζαν, χαμηλόφωνα μεν, αλλά περί παντός επιστητού, τις οικιακές εργασίες της ημέρας, τα καθημερινά συμβάντα της γειτονιάς, τα βάσανα, τις έγνοιες τους και ό,τι άλλο τούς ερχόταν στο μυαλό. Η γιαγιά μου θύμωνε πολύ, κάθε μέρα, κάθε χρόνο, τις ίδιες μέρες, αυτές τις δύο ώρες· έπαιρνε ένα ύφος αυστη- ρά επικριτικό και εξέπεμπε όλη τη δυσαρέσκειά της απέναντι στο φλύαρο σκηνικό. Θεωρούσε εξωφρενική κάθε συζήτηση μέσα στον ναό. Όταν αντιλαμβανόταν ότι εγώ παρακολουθούσα τις κουβέντες που αντάλλαζε το γυναικομάνι, με αγριοκοίταζε και με απειλούσε ψιθυριστά ότι δεν θα με ξαναφέρει μαζί της. Η αλήθεια είναι ότι, στην ηλικία των οχτώ-εννέα χρόνων, μου ήταν δύσκολο να κάθομαι ακίνητη και νηφάλια, να βυθίζομαι σε προσωπικές σκέψεις, ενώ γύρω μου φλυαρούσαν ακατάσχετα τόσες γυναίκες – ήμουν λίγο περίεργη για αυτές τις «μη εγκεκριμένες» κουβέντες. Κάποιες στιγμές τα κατάφερνα να αποκλείσω κάθε εξωτερικό θόρυβο, μέχρι που το μαγικό ρολόι της εκκλησίας να διαρρήξει την ησυχία – χτυπούσε με έναν ήχο κάθε μισή ώρα και τον αριθμό των ωρών στις ακέραιες ώρες. Το μάρμαρο κάτω από το ψηλό παράθυρο ήταν πολύ κρύο και το φως που εισχωρούσε από το τζάμι ήταν έμμεσο, δι’ αντανακλάσεως και γι’ αυτό, παρ’ ότι εαρινό, πολύ θαμπό, σαν συνωμοτικό. Όταν άρχιζε η ακολουθία, η εκκλησία γέμιζε κόσμο, ψιθύρους και μυρωδιές. Μπάρκαρα κι εγώ σε αυτό το Καράβι του Λόγου· οι Ύμνοι, τα Κοντάκια και οι Αίνοι ανέβαιναν σαν Ιστία και ταξίδευα το μέγα της φαντασίας μου ταξίδιον. Σε αυτές τις λίγες ώρες οφείλω όποιαν αισθαντικότητα και μετοχή με δένει σαν άγκυρα με την κοινότητα της Ορθόδοξης Παράδοσης. Αλλά η ανθρώπινη ιστορία είναι πάντα τραγική… Το άθλιον έθος των Επιτρόπων, να με- τρούν τις εισφορές των νομισμάτων στη διάρκεια της ακολουθίας –δεν πά’ να ακούγεται το Ευαγγέλιο ή τα Εγκώμια–, αυτή η Κλαγγή των Αργυρίων (των «φλουριών» που τα ’λεγε η πρωτότοκη κόρη μου μικρή) υπήρξε η Ξέρα στην οποίαν καραβοτσακίζεται έκτοτε η Ναυς στην οποίαν επιχειρώ να επιβιβαστώ έκτοτε στην εκκλησία και την κοινωνία… Η Κλαγγή των Αργυρίων και οι «Αιτιολογημένες, ρεαλιστικά απαιτούμενες, Προδοσίες» μού ήρθαν στον νου ως μάχαιρα επί την καρδίαν χθες το απόγευμα, όταν παρακολούθησα την Εικόνα από την Αμμόχωστο. Θυμάσαι, πατέρα, όταν σε ένα Εθνικό Μνημόσυνο στον Πολύστυπο, πετάχτηκες έξω άγριος και φώναξες στους χωριανούς και τους επισήμους: «Αυτό δεν είναι το Ήθος της Πιτσιλλιάς που ξέρω εγώ». Ήπιες ζιβανίες στον περίβολο της εκκλησίας, με πήρες να δούμε τη χήρα του Αντρέα Παναγιώτου στο σπίτι της. Εκεί σχεδόν έκλαψες. Στην επιστροφή με το αυτοκίνητο, σταμάτησες, μου έκοψες κλαδιά της αμυγδαλιάς, συνεχίσαμε την επιστροφή στη Λευκωσία και σε ένα «ΑΛΤ, ΠΡΟΣ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΟΥΜΕΝΑ» μου είπες «Να πάμε ευθεία μέσα». Τρόμαξα, ήταν οι ζιβανίες, ήταν οι αμυγδαλιές, ήταν ίσως πως δεν με είχες συνηθίσει σε παρόμοιες εκτροπές; Φοβήθηκα και σου είπα «Παπά, πάμε σπίτι μας». Μου είπες «Και πού είναι το σπίτι μας, κουκκουφκιάο;». Χαμογέλασες εκείνο το χαμόγελο και ήρθαμε στη Λευκωσία. Χθες το βράδυ, ήθελα όλη νύχτα να μπω στο αυτοκίνητο και να πάω κατευθείαν στο ΣΠΙΤΙ ΜΑΣ. Xάρη Ν. Σπανού ΣΧΟΛΙΑ l ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΥΣΟΠΡΑΣΙΝΟΣ ΦΙΛΛΟΣ l Δεν θα μπορούσε να περάσει απαρατήρητη η κάθοδος Τουρκοκύπριου στις ευρωεκλογές, του Σενέρ Λεβέντ. Πολλοί δικοί μας, εθνικά σκεπτόμενοι, αποφάσισαν να ψηφίσουν τον Λεβέντ και μάλιστα προωθούν την υποψηφιότητά του λόγω του αντικατοχικού του λόγου. l Τάσσομαι εναντίον της υποψηφιότητας Λεβέντ για έναν απλό λόγο: l Το κυπριακό πρόβλημα έχει κατ’ εμένα δύο πτυχές: την πολιτική και την πολιτισμική. Στην πολιτική πτυχή ο Σενέρ Λεβέντ παίρνει άριστα. Μιλά εναντίον της Διζωνικής, μιλά για Κατοχή και εποικισμό, μιλά για θέματα που οι δικοί μας πολιτικάντηδες ούτε καν μπορούν να αρθρώσουν, όπως το «ένας άνθρωπος μία ψήφος». l Στην πολιτισμική πτυχή, όμως, παίρνει απροβίβαστο! Η πολιτισμική πτυχή του Κυπριακού αφορά στη διατήρηση της ελληνικής μας εθνικής ταυτότητας, η οποία βάλλεται από τους εγχώριους νεοκύπριους και εθνομηδενιστές οι οποίοι εξυπηρετούν ξένα κέντρα αποφάσεων. Ο Σενέρ Λεβέντ σε παλαιότερή του αρθρογραφία, εξ όσων θυμάμαι, θεωρούσε την «κυπριοσύνη» ως ιδεολογική αφετηρία, ως προϋπόθεση για τη λύση του Κυπριακού. Κάτι που αποτελεί δοξασία των λογής λογής νεοκυπρίων, άσχετο αν αυτοί είναι φανατικοί λάτρεις της Διζωνικής. Κάτι που ισοδυναμεί με τουρκοποίηση ολόκληρης της Κύπρου μας. l Τι νόημα θα είχε άλλωστε η επιστροφή των προσφύγων στα σπίτια του, αν αυτοί δεν επιστρέψουν ως Έλληνες όπως έφυγαν, αλλά ως νεογενίτσαροι φραγκολεβαντίνοι; Τι να κάνω το ενιαίο κράτος, άμα για χάρη της επιτυχίας της εγχείρησης σκοτώσουμε τον ασθενή; l Ο μόνος Τούρκος που γνωρίζω να είχε σωστές θέσεις στο Κυπριακό ήταν ο Ναζίμ Χικμέτ, ο οποίος είπε ότι η μόνη λύση είναι η Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. l Πάντως είμαι πολύ περίεργος αν οι Τουρκοκύπριοι που εγγράφονται στους εκλογικούς καταλόγους θα ψηφίσουν Στυλιανίδη και Χοπ Χόπλαρου στο τέλος… l (Μεγάλη μορφή η Χοπ Χοπ τελικά. Παμμέγιστη! Τόσο μεγάλη που ανταγωνίζεται με αξιώσεις το Ειρηνάκι του ΑΚΕΛ…) l Κάθε μέρα που περνά, η πεποίθηση ολοένα και πλατυτέρων λαϊκών μαζών για την ύπαρξη του δικέφαλου κόμματος που λέγεται ΔΗΣΑΚΕΛ εμπεδώνεται! Όχι μόνο στο εθνικό θέμα, όπου μόνο τα κομματόσκυλα και οι πανηλίθιοι δεν τη βλέπουν, αλλά και στη διαπλοκή (κοινώς μασέλα). l Ήταν ανάγκη λαμπριάτικα να μας βγουν στη φόρα τα οικονομικά σκάνδαλα και οι δωρεές της Focus και να μας κολάσουν; l Αν μη τι άλλο, ο κάθε ένας έχει δικαίωμα να εισφέρει στο οποιοδήποτε κόμμα λεφτά για να στηρίξει τον πολιτικό μας πολιτισμό. Ευτυχώς που υπάρχουν και οι δωρητές δηλαδή, ειδεμή η περήφανη Δημοκρατία μας θα μιζέριαζε και θα περιφερόταν σαν κουρελού τριγύρω. l Πώς θα πληρώνονταν δηλαδή οι πτήσεις των φοιτητών του ΔΗΣΥ και, αν δεν έρχονταν τα κομματικά βλαστάρια μας, πώς θα συμμετείχαν στη μέθεξη της κάλπης; l Και παρακολουθείστε τώρα την ενορχηστρωμένη προσπάθεια από ΟΕΒ, ΚΕΒΕ κτλ. κτλ. να μη βγουν τα ονόματα αυτών που έβγαλαν λεφτά έξω από την Κύπρο. Αυτοί οι μεγαλοκαπιτάλες, αυτοί που άρχισαν με ηλίθια φιλμάκια να προπαγανδίζουν για το μάννα που θα τρέξει από τον ουρανό όταν γίνει η «λύση», δεν θέλουν να μάθει ο κοσμάκης την αλήθεια γι’ αυτούς που τον έγδαραν. l Γιατί όπως είπαμε Εθνικό και Κοινωνικό πάνε μαζί. Όπως μαζί πάει ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ (Μακαριότατε, να τους καταραστείς!). l Δεν πειράζει. Είτε βγάλετε είτε δεν βγάλετε τα ονόματα στη δημοσιότητα, εμείς θα σας ψηφίζουμε ανελλιπώς. Μπορεί μεν να σας βρίζουμε μία βδομάδα πριν τις εκλογές, αλλά θα σας ψηφίσουμε, μη μας φάνε οι «Άλλοι». l Χρυσοπράσινος Φίλλος ριγμένος στο πέλαγο… Μάριος Ρέπουσος Μόνο από τη φάτσα, τον φοβάμαι! Τελικά αναβάλλεται η νέα επίσκεψη στον Άγιο Γεώργιο τον Εξορινό. Θα γίνει, λένε, τώρα στις 25 του Μάη για να έχει περισσότερο κόσμο. Αυτά έχει η τηλεοπτική κάλυψη. l Σαν μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης και σαν απάντηση στο δώρο που έκανε ο Κωνσταντίας στους Τούρκους, αυτοί με τη σειρά τους μας δώρισαν την ΒΙΖΑ. Τώρα για να επισκεφτεί κάποιος Κύπριος την Τουρκία, πρέπει να είναι Τουρκοκύπριος ή τουρκοπροσκυνημένος. Γάαααροι Κυπραίοι, ξυπνάτε! l Δύο εκατομμύρια έλαβεν το ΔΗΣΑΚΕΛ και δεν έσπασε μύτη. Λένε με θράσος κιόλας ότι εάν όντως έγινε κάτι τέτοιο, θα επιστρέψουν τα χρήματα, και πάλι δεν έσπασε μύτη. Ξυπνάτε, γάαααροι Κυπραίοι! l Ζητώ χίλια συγγνώμη από τους συμπαθέστατους τετράποδους φίλους μας τους γαϊδάρους που τους συγκρίνω με τους Κυπραίους. Οι γαϊδάροι, σε αντίθεση με τους γάααρους τους Κυπραίους, κάποια στιγμή δεν αντέχουν την καταπίεση και αρχίζουν να πορτοκλωτσούν. l l 26 Απριλίου 2014 Εμπρός, αδέρφια, εμπρός. Μας κλέβουν τη ζωή. Να ανοίξουν ρουθούνια τώρα. vasosftohopoullos.wordpress.com 11 Γράφει ο Αρστείδης Βικέτος: ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ ΣΤΗΝ ΣΜΥΡΝΗ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΞΕΡΙΖΩΜΟ Στην πολυφίλητη και αλησμόνητη Σμύρνη έγινε για πρώτη φορά μετά τη μικρασιατική καταστροφή περιφορά του Επιταφίου στους δρόμους της πόλης. Η Ακολουθία του Επιταφίου τελέστηκε με τη συμμετοχή πολύ κόσμου στον Ρωμαιοκαθολικό Ναό του Αγίου Ιωάννου, που παραχωρήθηκε ειδικά για τη Μ. Παρασκευή στους Ορθοδόξους. Την Ακολουθία τέλεσε ο εφημέριος του Ορθόδοξου ναού της Αγίας Φωτεινής Σμύρνης, Αρχιμανδρίτης του Οικουμενικού Θρόνου Κύριλλος Συκής. Η περιφορά του Επιταφίου στους δρόμους της Σμύρνης σκόρπισε σε όλους ρίγη συγκινήσεως. Η πομπή κατέληξε στο ναΐδριο της Αγίας Φωτεινής. Οι φωτογραφίες είναι του Χρυσοβαλάντη Σταμέλου. Σκέφτεται η Χάρη Σπανού: Έχει εφευρεθεί ένα νέο είδος αλλοτριωμένων / ευνουχισμένων ανθρώπων, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι έχουν και βαθύ θρησκευτικό συναίσθημα όταν κάμνουν «ιτά» σε εκκλησίες και μοναστήρια, με πανηγύρια και κάμερες, αντάμα «ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ» (!!!) με όλη την εκκοσμικευμένη άθλια εξουσία, πρέσβεις, πράκτορες και αλλόθρησκους σε έναν αχταρμά που το μόνο που δεν είναι είναι ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ. Είναι το πνεύμα των Πατέρων της Εκκλησίας αυτό;;; Μα τον Θεό, δεν καταλαβαίνω, αλλά θλίβομαι βαθιά. Σε λίγο θα βλαστήσουν και δωδεκαθεϊστές οι οποίοι θα πηγαίνουν στους αρχαίους ναούς και θα κάνουν «δρώμενα». ΧΑΧΑ Ο ΠΑΓΚΟΣ ΤΟΥ ΧΑΣΑΠΗ Σφάγγει ο Μιχάλης Σταυρή Το αγγλικό «θὰ ἦτο δύσκολον νὰ ἀναμένῃ τις» ή το φαινόμενο της ταυτολογίας Ελευθερίας-Ελλάδας Σκόπευα να αφιερώσω τη στήλη στην «Εαρινή Εξέγερση» των Ιρλανδών του 1916 που συμπίπτει ημερολογιακά περίπου με την έκδοση της Ενώσεως (24 Απριλίου 1916). Τότε που οι Ιρλανδοί, μετά από μακροχρόνιους αγώνες, αποφάσισαν να επιχειρήσουν μιαν απέλπιδα, κατά τα φαινόμενα, προσπάθεια, εν μέσω του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου, προκειμένου να χτυπήσουν την αγγλική κυριαρχία. Από τους πρωτεργάτες της επανάστασης, ο Patrick Pearse εξεφώνησε τη διακήρυξη της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας. Σημειώνουμε: «Οι Ιρλανδοί κάθε γενιάς διεκδικούσαν το δικαίωμα της εθνικής τους ελευθερίας και κυριαρχίας· έξι φορές στα τελευταία τριακόσια χρόνια το διεκδίκησαν με τα όπλα. Βασιζόμενοι σ’ αυτό το θεμελιώδες δικαίωμα και διεκδικώντας το γι’ ακόμα μια φορά με τα όπλα ενώπιον της οικουμένης, ανακηρύσσουμε την Ιρλανδική Δημοκρατία σαν κυρίαρχο ανεξάρτητο κράτος».1 Δημόσια κτήρια κατελήφθησαν και για λίγο κυμάτισε η τρίχρωμη σημαία των Ιρλανδών, πριν κατασταλεί η εξέγερση και εκτελεστούν οι πρωτεργάτες της, πλην του Éamon de Valera, μετέπειτα πρωθυπουργού της χώρας, ο οποίος γλύτωσε ίσως λόγω της αμερικανικής του υπηκοότητας. Τα λόγια του Pearse προς τη μητέρα του πριν την εκτέλεσή του θυμίζουν τους δικούς μας καταδικασθέντες μελλοθανάτους της ΕΟΚΑ: «Μόλις έλαβα τη Θεία Κοινωνία. Είμαι ευτυχισμένος, εκτός από τη μεγάλη θλίψη του αποχωρισμού μας. Αυτόν τον θάνατο θα επέλεγα αν μου έδινε ο Θεός την επιλογή να διαλέξω απ’ όλους τους θανάτους – να έχω τον θάνατο ενός στρατιώτη για την Ιρλανδία και για την Ελευθερία. Πράξαμε σωστά».2 Οι ομοιότητες αυτές που έβρισκα με τη δική μας ΕΟΚΑ ήταν που μου τράβηξαν την προσοχή προς το ιρλανδικό εθνικό κίνημα. Ιδίως όταν σ’ ένα προσκύνημα στα Φυλακισμένα Μνήματα βρήκα το βιβλίο του Βία Λειβαδά για τους κύπριους και ιρλανδούς κρατουμένους στις βρετανικές φυλακές.3 Αντί όμως να επεκταθώ περισσότερο στο ιρλανδικό κίνημα και στην «Εαρινή Εξέγερση» του 1916, προτίμησα να θίξω επιδερμικά (λόγω του περιορισμένου χώρου) το ζήτημα του Ενωτικού πόθου των Κυπρίων. Αφορμή στάθηκε ένα δημοσίευμα (αναδημοσίευση από αγγλική εφημερίδα) της ελλαδικής εφημερίδας Εμπρός του 1924, ενδεικτικό του διαμορφούμενου τότε Ενωτικού κινήματος / αλυτρωτικού πόθου των Κυπρίων, το οποίο συνάντησα στο προσφάτως εκδοθέν βιβλίο του Σώτου Κτωρή για τους Τουρκοκυπρίους.4 Είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι πρόκειται για κείμενο δημοσιευμένο δύο χρόνια μετά τη μικρασιατική καταστροφή, στις φλόγες της οποίας υποτίθεται ότι έσβησε ο Μεγαλοϊδεατισμός. Όχι όμως για τους Κυπρίους. Είναι κείμενο, όπως αναφέρθηκε, που δημοσιεύθηκε στον αγγλικό Τύπο: «Ἡ ἐλπὶς τοῦ σχηματισμοῦ Ἐργατικῆς Κυβερνήσεως ἐν Μ. Βρετανίᾳ δὲν ἀπωλέσθη ἀπὸ τοὺς ἀρχη- γοὺς τῆς ἐν Κύπρῳ κινήσεως ὑπὲρ τῆς ἑνώσεως μὲ τὴν Ἑλλάδα. Εἰς πᾶσαν ἄλλην περίστασιν θὰ ἦτο δύσκολον νὰ ἀναμένῃ τις ὅτι μία ἑλληνικὴ κοινότης ἐκτὸς τοῦ Βασιλείου εὑρισκομένη θὰ ἐξέλεγε τὴν στιγμὴν αὐτὴν ἀκριβῶς διὰ νὰ ἰσχυρισθῇ ὅτι ἡ σωτηρία της –καὶ ἡ οἰκονομική της σωτηρία ἐννοεῖται– θὰ ἐπετυγχάνετο μόνον διὰ τῆς στενῆς ἀφομοιώσεώς της μὲ τὴν σημερινὴν κατάστασιν τῆς Ἑλλάδος».5 Ήταν δύσκολο και ακατανόητο για τους ξένους το φαινόμενο τους κυπριακού αλυτρωτισμού. Και σε αυτό διαφέρει ως προς τα άλλα (αντιαποικιακά) κινήματα της περιόδου. Διότι στάθηκε καθαρώς εθνικό φαινόμενο, πέραν κοινωνικών ιδεολογημάτων και πάσης ιδιοτελούς και συμφεροντολογικής οπτικής. Ήταν ακριβώς το πνεύμα αυτό, τη συλλογική βούληση, απελευθερωμένη από ατομικά πάθη και φιλοδοξίες, που απαθανάτισε ο Σεφέρης κάπου στην Άλωνα, ως απάντηση των διερωτώμενων Βρετανών (και όχι μόνον): Εμείς «την Ελλάδα θέλομεν και ας τρώγωμεν πέτρες». Διότι η Ελλάδα και ο Ελληνισμός ήταν (και παραμένουν κατά την άποψή μας) υπαρξιακό ζήτημα και αγωνία στην ιδιοσυγκρασία της κυπριακής κοινωνίας. Ο Ελληνισμός σήμαινε και σημαίνει πολλά περισσότερα για ’μάς, από τη μετουσίωσή του σε σχηματισμό έθνους-κράτους. Σημαίνει την ταυτότητά μας, το παρόν και το μέλλον μας, τον τρόπο που βλέπουμε και αισθανόμαστε τα πράγματα (κατά πως έλεγε σε μια συνέντευξή του ο Ελύ- της), σημαίνει τέλος πάντων τη φυσική μας ολοκλήρωση. Ως ατόμων, ως κοινωνίας, ως φαινομένου. Γι’ αυτό μην ψάχνετε λογική στην ισχύουσα, ακόμα και υπό σαράντα χρόνων τουρκικής κατοχής, εμμονή μας. Όπως κάθε άτομο, και ευρύτερα κάθε λαός, θέλουμε και ’μείς την ελευθερία μας. Και ελευθερία για αιώνες στον τόπο μας δεν σήμαινε τίποτε άλλο παρά Ελλάδα. Στώμεν καλώς… 1. Richard English, Armed struggle. The history of the IRA, εκδ. Pan Books, Λονδίνο 2004, σελ. 4. 2. Στο ίδιο, σελ. 6-7. 3. Βίας Λειβαδάς, Κύπριοι και ιρλανδοί πολιτικοί κατάδικοι, εκδ. Power Publishing, Λευκωσία 2007. 4. Σώτος Κτωρής, Τουρκοκύπριοι. Από το περιθώριο στο συνεταιρισμό (1923-1960), εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 2013. 5. Εμπρός, Αθήνα 5 Ιανουαρίου 1924. 12 Τζι ήθελα να ’ξερα τι εν να το κάμει το κλειδίν της εκκλησιάς ο Μητροπολίτης. Αφού στην πόλην θέλει άδειαν για να μπει. Η άλλη 26 Απριλίου 2014 Ένωσις Γεια σου, Παπαγιώργη Θα ξεκινήσω παραθέτοντας (από το σπαραχτικά αστείο και εξομολογητικά ψυχωφελές Σύνδρομο Αγοραφοβίας): «Ποτέ δεν σκέφτηκα τον εαυτό μου υπερήλικα, οικογενειάρχη, άνθρωπο με ευθύνες και κοινωνικά βάρη. Εξ υπαρχής το σχέδιό μου τελείωνε γύρω στα σαράντα». Ευτυχώς, το σχέδιο του Κωστή Παπαγιώργη παρέκκλινε της προμελετημένης και τσιγγούνικης ειμαρμένης. Δυστυχώς, δεν εκτροχιάστηκε πλήρως. Ο Παπαγιώργης και σαραντάρισε και οικογενειάρχης έγινε. Υπερήλικας, όμως, όχι. Πάνω που αντικαθιστούσα τους μετά-εφηβικούς death metal βορβορυγμούς με λιγότερο επαχθείς θορυβοποιούς που προάλειφαν τον ερχομό μιας βραδυπορούσας ενηλικίωσης, το ιερό Metal Hammer άφηνε τη χαίτη του στο υπνοδωμάτιο του πατρικού μου σπιτιού στον Στρόβολο και στη ζωγραφιώτικη φοιτητική γκαρσονιέρα μου άρχισαν να στοιβάζονται το Ποπ & Ροκ και το Zoo. Σε ένα απ’ τα δύο, δεν θυμάμαι σε ποιο ακριβώς (έχουν –κι αυτά– καταχωνιαστεί σε κάποιαν αποθήκη και παραμένουν σκοπίμως απροσπέλαστα στην επελαύνουσα –κοίτα να δεις– μέση ηλικία), είχα πέσει πάνω σε ένα άρθρο του Νίκου Μποζινάκη για τη σχέση της ροκ με τις ουσίες. Δεν θυμάμαι πολλά απ’ το άρθρο, αν και πιθανολογώ πως μου εντυπώθηκε λόγω ποιότητας γραφής. Θυμάμαι, πάντως, εναργώς, σαν σήμερα, από στήθους κι αυτολεξεί, το υστερόγραφο του συντάκτη: «Αληθινά υπόχρεος στο έξοχο Περί Μέθης του Κωστή Παπαγιώργη». Καμιά εικοσαριά χρόνια πριν όλα αυτά. Ο Παπαγιώργης είχε καβατζάρει για τα καλά τα σαράντα και εφορμούσε στα πενήντα, τη συγγραφικά καλύτερη –όπερ έδει δείξαι– δεκαετία του. Εγώ στα είκοσι, αληθινά υπόχρεος σε τίποτα παρά μόνο στην περιέργειά μου, έσπευσα (μπορεί κι αυθημερόν, μπορεί κι αυτοστιγμεί) στο βιβλιοπωλείο. Αναδρομικά, ήταν απ’ τις πιο ευτυχείς παρορμήσεις της ζωής μου (το εν θερμώ πράττειν δεν μου βγαίνει γενικά σε καλό). Μόνο, απλώς, νέτα-σκέτα έξοχο το Περί Μέθης; Διάβασμα και ξαναδιάβασμα κι άσε το Εμπορι- κό Δίκαιο να εμπορεύται και το Εμπράγματο Δίκαιο να πραγματώνεται κατά μόνας. Ένα εξάμηνο χάθηκε, μια εξεταστική πήγε στον βρόντο, σκυμμένος πάνω στο Περί Μέθης, στα Σιαμαία και Ετεροθαλή, στους Ξυλοδαρμούς, στον Ίμερο, στο Γεια σου, Ασημάκη (α, το Γεια σου, Ασημάκη…), στα Μυστικά της Συμπάθειας – τα Λάδια Ξίδια δεν είχαν ακόμη εκδοθεί. Ξεστράβωμα, μαθητεία. Πραγματική μόρφωση, διάολε, αληθινή παιδεία. Και τώρα, είκοσι χρόνια μετά τα είκοσι μου χρόνια, λέω με σιγουριά πως ουδεμία ενοχή έχω ή είχα ποτέ προς το Ενοχικό Δίκαιο και ουδέν το άξιον γραφής μού δίδαξαν τα Αξιόγραφα. Από την πρώτη μου συνάντηση (Περί Μέθης) μέχρι την τελευταία (το Περί Μνήμης – έτσι, να τελειώνουν τα πράματα όπως στην κανονική ζωή, απ’ τη συμμετοχή στην ανάμνησή της με μισό κλείσιμο του ματιού), η σχέση μου με τα κείμενα του Παπαγιώργη είχε κάτι απ’ τη ζέση της ανάκλησης του πρώτου έρωτα που όσο κι αν φυραίνει δεν ατροφεί, διότι «τα αποθέματα είναι άπειρα και μονίμως αξόδευτα». Με τη συστολή του υποδεέστερου μυαλού που επιχειρεί να προσεγγίσει αυτό που το υπερβαίνει και την αφερεγγυότητα του ευεργετούμενου που γνωμοδοτεί για τον θαυματοποιό, μπορώ –τώρα πια– να δηλώσω υπευθύνως ότι ο Κωστής Παπαγιώργης, μπολιάζοντας το αυτόχθον λαϊκό με το εξ εσπερίας λόγιο, συναιρώντας την εποποιία του βιώματος με την εποπτεία του βίου, παντρεύοντας το ολοφάνερα υψηλόφρον με το αφανέρωτα χοϊκό, συμφιλιώνοντας το φαύλο έθος με το τρέχον ήθος, έγραψε τα πιο τερπνά, τα πιο ωφέλιμα και τα πιο γενναιόδωρα ελληνικά γράμματα του καιρού μας. Και τα πιο σοφά. Όσο για το συγγραφικό στυλ; Επικαλούμαι τον Ηλία Λάγιο που πρώτος(;) είχε γράψει (τεκμηριώσει, κατ’ ακρίβειαν, μ’ ένα πληθωρικό δοκίμιο στη Νέα Εστία) πως ο Παπαγιώργης είναι ο σπουδαιότερος πεζογράφος που διαθέτουμε. Θα τελειώσω θυμίζοντας: πας ώσπερ άρτι γεγονός εκ του ζην απέρχεται. Ο καθένας πεθαίνει σαν να έχει μόλις γεννηθεί. Είχα διαβάσει αυτήν τη φράση στο Ζώντες και Τεθνεώτες – ελπίζω να τη θυμάμαι σωστά. Ο Παπαγιώργης, μεγάθυμος προς τον νεοέλληνα που επαίρεται για την καταγωγή του αλλά δεν ξεχωρίζει τον Πρωταγόρα από τον Αναξαγόρα και ανοιχτοχέρης προς τους μη έχοντες κλασική εκπαίδευση, γύριζε συνήθως στη δημοτική τα αρχαιοελληνικά ή λατινογενή αποφθέγματα. Δεν θυμάμαι σε ποιον ανήκει η πατρότητα της ρήσης και το βιβλίο έχει χαθεί σε κάποια μετακόμιση. Τη σκέφτηκα τώρα γράφοντας αυτές τις γραμμές και τώρα σκέφτομαι αν τη σκέφτηκε κι εκείνος λίγο πριν το τέλος. Και αν ναι, να μας έλεγε αν ισχύει πράγματι – γιατί ποιος θα μας το πει; Ο Κωστής Παπαγιώργης πέθανε στις 11:30 μ.μ. της Παρασκευής 21ης Μαρτίου 2014 στο Λαϊκό Νοσοκομείο από καρκίνο του παγκρέατος. Κηδεύτηκε τη Δευτέρα 24η Μαρτίου 2014 στο Νεκροταφείο Χαλανδρίου (κάποιος, κάποτε, να γράψει γιατί οι Ελλαδίτες, που τόσο αρέσκονται στους ευφημισμούς, λένε Νεκροταφείο ενώ οι Κύπριοι, που το ταλέντο τους δεν εντοπίζεται στις μετωνυμίες, λέμε Κοιμητήριο). Δεν ξέρω αν στο ξόδι του (που θα ’λεγε, ίσως, και ο ίδιος) παρευρέθηκαν οι γνωστοί φίλοι του· ο Αρανίτσης, ο Τατσόπουλος, ο Γκανάς, η Ζατέλλη, ο Ράμφος, ο Ορφέας Περίδης. Δεν ξέρω αν πήγανε και κλάψανε επιζήσαντες συμπότες απ’ τα παλιά, εκδότες, δημοσιογράφοι, φιλόλογοι, γραφιάδες, μπουζουξήδες, βάζελοι, αποσυνάγωγοι, ξενύχτηδες, σαλοί, μπεκιάρηδες, οινόφλυγες, προγονόπληκτοι, ζηλόφθονες, καφενόβιοι, φρικιά, βιβλιοφάγοι, μνησίκακοι, πλάνητες, λαθρόβιοι, ανέστιοι, εσώκλειστοι, νούλες, στραβάδια, μπερμπάντηδες, φυγόστρατοι, κυνηγοί του ποδόγυρου, ακριτόμυθοι, πραματευτάδες της λαϊκής, τηλεορασάκηδες, μαχαιροβγάλτες, αλογομούρηδες, ιδιοκτήτες αμερικάνικων αγορών, κεκέδες, κλέφτες βιβλίων, φαντάσματα απ’ τα σκυλάδικα κι απ’ τα Παρίσια, θαμώνες της Καλλιδρομίου, ανεπάγγελτοι και τύποις άγαμοι, δασκαλοπαίδια, ανώνυμοι θαυμαστές, άγνωστοι αναγνώστες. Δεν ξέρω. Δεν διάβασα, δεν έψαξα, δεν έμαθα – δεν ξέρω. Το μόνο που ξέρω είναι πως θα ’πρεπε να είμαστε όλοι απαρηγόρητοι. Γιώργος Τριλλίδης Το κείμενο αυτό πρωτοδημοσιεύτηκε στον Φιλελεύθερο. Καραολής και Δημητρίου - H τιμή και η ταπείνωση Mικρό απόσπασμα από το βιβλίο του Κρίτωνα Σαλπιγκτή, το οποίο θα κυκλοφορήσει σύντομα από τις εκδόσεις «Αιγαίον». ...Βρήκα τελικά τη λύση στην καταγραφή κάθε λεωφόρου, πλατείας, δρόμου ή παρόδου, η οποία πήρε το όνομα των εκτελεσθέντων, τις ημέρες που ακολούθησαν τον απαγχονισμό τους στις 10 Μαΐου 1956. Από τη στιγμή που δεν αποτράπηκε το κακό, στην ονοματοδοσία διοχετεύθηκε η προσπάθεια να μείνει αξέχαστο το όνομά τους και εκεί αναζήτησε την παρηγοριά η βαθιά οδύνη. Εκεί άφησε το πιο διαρκές αποτύπωμά του το πάθος της Ένωσης, αυτό που οδήγησε τον κόσμο το προηγούμενο διάστημα να ψάχνει εναγωνίως να βρει τρόπο ν' αποτρέψει το κακό και να νομίζει ότι τον βρήκε με τη συγκέντρωση υπογραφών στον δρόμο ή και πόρτα-πόρτα, οι οποίες ζητούσαν να μην τους εκτελέσουν. Κι έτσι, στον αντίποδα της παιδικής συμμετοχής μου σ' αυτήν τη διαδικασία, όταν έτρεχα να καθίσω πίσω από ένα –από τα αμέτρητα που είχαν στηθεί στους ελληνικούς δρόμους– μεταλλικό τραπεζάκι στη Θεσσαλονίκη, για να μαζέψω υπογραφές και να τις παραδώσω στον επόμενο, μέχρι να έρθει ένας μεγαλύτερος να μαζέψει όλες τις σελίδες και να τις προωθήσει καταλλήλως, παρακινήθηκα να καταγράψω τα ίχνη αυτής της ιστορίας, στα χρόνια της τελικής διαδρομής μου. Επειδή το κεράκι εκείνης της πανελλήνιας πυρκαγιάς παρέμεινε όλα αυτά τα χρόνια άσβεστο μέσα μου. Με την ελπίδα ότι δεν αποκλείεται από μια τέτοια καταγραφή να προκύψει κάτι ικανό να καταπλήξει. Το αποτέλεσμα υπερέβη κάθε προσδοκία μου. Για να υποψιαστεί ο αναγνώστης τι εννοώ, ας του θέσω παιγνιωδώς ένα προκλητικό ερώτημα. Ο ίδιος τι θα περίμενε; Να είναι περισσότεροι ή λιγότεροι οι δρόμοι με το όνομα των Καραολή και Δημητρίου από εκείνους που φέρουν το όνομα του Ελευθέριου Βενιζέλου ή του Μακαρίου; Ή απ' αυτούς που φέρουν το όνομα του Κολοκοτρώνη; Του Καραϊσκάκη; Του Αυξε- ντίου; Του Γρίβα Διγενή; Ή, τέλος, του Κωνσ ταντίνου Καραμανλή ή του Ανδρέα Παπανδρέου; Η αξιοπιστία των απαντήσεων που θα δοθούν σ' αυτά τα ενδιαφέροντα ερωτήματα βασίζεται πρωτίστως στην πληρότητα και στην ακρίβεια της καταγραφής. Τις δύο αυτές προϋποθέσεις επιδίωξα να τις εξασφαλίσω στον μέγιστο δυνατό βαθμό στο έδαφος της Κύπρου και της Ελλάδας, με μία έρευνα τόσο εκτεταμένη, ώστε να δικαιούμαι να ισχυριστώ ότι και κάτι ελάχιστο να μου διέφυγε, δεν θα αποτελεί μέγεθος ικανό να επηρεάσει την ουσία των συμπερασμάτων μου. Θα αναφερθώ επίσης στα χαρακτηριστικά των καλύτερων δρόμων που πήραν το όνομά τους, αλλά και στα παρατράγουδα τα οποία έφερε ο χρόνος. Μερικά από αυτά λες πιο εύκολα ότι συγχωρούνται. Μερικά άλλα, όμως, είναι απαράδεκτα. Ο χαρακτηρισμός από πλευράς μου του χειρότερου από τα τελευταία ήταν αυτός ο οποίος έδωσε τον τίτλο του σ' αυτό το βιβλίο... 13 Σαββάκη, θεωρώ πως δεν πρέπει να είμαστε τόσο απόλυτοι. Έχουν και οι τ/κ γάτοι ψυχή. 26 Απριλίου 2014 Η άλλη Ένωσις ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΙΛΛΑΣ 1950 A΄ 30 Μαρτίου 2014 Αντωνής Πιλλάς ο Junior: Ο παππούς μου ο βρακάς ο Αντωνής ή Τζίνος ο Πιλλάς εκ της Χλώρακας που ’σιεν γείτοναν καρτάσιην τον Αχμέτην τον Καρτάτζιην έναν γέρακαν, κατσικόρωνον, Στες δεκαπέντε του Γεννάρη σιίλια εννιακόσια πεήντα, μέραν Τζιερκατζιήν πολούτουρκα, μες στον καβενέν, ύστερα πο’ ψήφισεν τ’ «Αξιούμεν Ένωσην Ένωσην και μόνον Ένωσην», Πα’ στο ττάβλιν (πα’ στο χάζιν; πα’ στο γαίμαν; ή το μαράζιν;) ο Αχμέτης ο καρτάσιην φάτσιησεν χαμαί το ζάριν τζι είπεν εις τον Αντωνήν με χυμόν πάρα πολλύν, Αν εσείς χέλετε Ένωσην, εμείς χέλουμεν ταχίνην, ήγουν Kipris την μισήν. Ράσπουτιν τζιαι Russ Putin! Επεράσαν τα γρονάτζια, Μάστρε! Είμαστιν στο τέσσερα. Δκυο σιιλιάες δεκατέσσερα. Τζι είμαστιν στο άσγαρτιν, για την Ένωσην Ένωσην τζιαι μόνον Ένωσην. Μόνον, μόνον, μόνον, μούνον πον’ ναν’ ένωση στο φούλον, όι μόνον της μισής Νέας Ιουστινιανής και πάσης Κύπρου, με την Turkey! Ε ασσιχτίρ! Στον Ττασήν, στον Ττασουρήν τ’ Αναστάση, τον Αδήν που μας παίρνει στο σκοτάδιν σσιοινιασμένους εις τον Άδην. Β΄ Μάστρος: Καλωσόρισες, Αττώνης Πίλλαντε(ν), στο μαχαζίν, να πουρκέφκεις, σαν τσιιράκκιν, μούχτιν τζιαι συνόξοα, για να μάθεις το τεγνήν, τέγνην την σκαρπαριτζιήν. Μα πριχού να σε προσλάβω, να ’πογράψω, να ττοκκάρω, πρέπει πρώτα να τσιεκκάρω τα που πάνω σ’, στα που κάτω σ’ να δω ως πού φτάννει ο πάτος που ’να βάλω στο τακκούνιν σ’ μες στην τσαγκαροποΐναν για να μεν σιεττά η πρόκκα – πριν να κάμουμεν το ττόκκα. Τζι είπεν του ο Αντωνής ο παππούς μου ο Πιλλάς: Είντα χέλεις την μισήν γένεται μόνον μισή; Άτε, γύρισε κωλάν τζιαι κατέβασε βρακάν να σ’ την κάτσω ούλλην, ολάν, να πιτούν τα γαίματα, να χορτάσει το καρκιάν τζιαι να χέλεις ραμματάν. Τζι είπεν του ο Ραμματάν: Ωχ, αμάν αμάν αμάν, τούτος έννεν σκέττ’ πιλλάν! Τούτος, μάνα μ’, εν’ Μπιν Λάντ(εν), Πίλλατεν, Τταγράμπεης, τούτος εν πιλλάμπεσιης, ― Έλα, πε μου, να χαρείς. Έλα, πε μου, για ολάν: Τούν’ το γέρημον Πιλλάν πόθθεν γένεται; Εκ πηλάν; Ν’ αππηάς μες στα πηλά τιτσιρόζαμπος, τιτσιρόκωλος τζιαι να γένεσ’ ολοπούρπουλος για να κόψεις τα πλιθάρκα πον’ να χτίσουμεν σπιτάρκα; ― Όι, Μάστρε μου, ποττέ; Είντα έκαμές με ο Κούκκουλλος, τίτσιρος τζιαι αναβράκωτος, ππούστης, σαρανατάσπορος, ν’ αππηώ τα κάρβουνα για να σπάζω μάρμαρα; Όι όι! Προσ-ι-βάλλεις με! ― Όι όι; Έν ο κώλος σου που σε τρώει. Μα αν ττέλεις να μου την πκιάχεις την δουλειάν που τα μαλλιά που τες μάλλες τζιαι ’ρτζιθκιά (έσπασές μου τα ολάν), έλα πε, τωρά τωρά, πόθθεν γένεται Πιλλάν αφού έννεν που πηλά. ― Μα αντρέπουμαι ολάν! ―Άτε, δικλώ π’ άλλην μερκάν. Αλλά πρόσεξε καλά. Εάν δεν την ξηφουρνήσεις την αλήθκειαν τιτσιρκάν, εν έσιει με μισταρκάν, με ’πουρκάν, με τσιιρακκάν. ―Έναν, Μάστρε, θα σου είπω γιατί έχω τζιαι μουτσούναν. Θα το πω σαν αίνιγμα να ’βρεις μόνος ’πάντημαν: Το Πιλλάν σημαίνει τζιείνον π’ αν αλλάξεις πρώτον γράμμαν τζιείν’ το γέρημον το πππου… ― Ρε, γαμώ το! Ήταν πππούστης; Γιατί αν ήταν πισωκούντης άτ’ ασσιχτίρ που δαχαμαί! ― Άτε, Μάστρε, προσ-ι-βάλλεις με! Ο παππούς μου, άκου, πππούστης; Εγιώ δείχνω σου για πππούστης; ― Άτε, λάλε, ’κάβλωσές μου τζιαι τον βίλ’ μου. ― Α, τωρά, έδωκες πα’ στον κεντράν τζιαι αχτύπησες κοννάν, να ’βκει τ’ αρτεσιανάν σαν το Σκέδιον Ανάν. ― Άγια, ολάν! Άγια, ολάν! ― Έτο, ννα, βκάλε πππου τζιαι βάλε ββου, βουλεβού τζιαι παβιβού που λαλούν τζιαι στα ψαλτήρκα. ― Ρε ασυχχώμπατε! Μα Πιλλάς εν’ το Βιλλάς; ― Νναι, ρε Μάστρε μου! Τωρά χόρτασεν περιερκάν; ― Νναι, ρε πππούστη! ― Άτε πάλε! Άτε πάλε! ― Νναι, ρε γάρε! Άτε πάλε! Γιατ’ αν με ήτον πππουστάν είντ’ αλλάξεν ’τσι όνομαν; Μα θέλει τζι αρώτημαν; Γιατί ώσπ’ είσιεν Βιλλάν πα’ στο μέτωπον κρεμμάν, βούραν τον που ταπισάν τζιαι γεναίτζιες τζι αδρωπάν τζιαι μωρά ως τζιαι χτηνά τζι ήταν να κορτώσει νούρον να κλωτσήσει την ττενέκκαν. Έτσι ’σκέφτην το Πιλλάν. ― Άτε, ττόκκα, ρε Πιλλάν, έμπα μέσα στον γουμάν τζιαι κατέβαζε βρακάν – έρχεταί σου πετεινάν. ― Φκαριστώ, Μάστρε, πολλά. Αχ Πιλλάν! Αχ Πιλλάν! Κώστας Βασιλείου Η εμπορία εννιάχρονων ποδοσφαιριστών Τι κρύβεται πίσω από την τιμωρία της Μπαρτσελόνα; Σαν κεραυνός εν αιθρία έσκασε η είδηση ότι η ΦΙΦΑ τιμώρησε τον πιο αγαπημένο παγκοσμίως σύλλογο με μεταγραφική απαγόρευση για δύο σαιζόν. Η Μπάρτσα παραβίασε τους κανονισμούς της ΦΙΦΑ που σχετίζονται με τους όρους μεταγραφών και εγγραφών ποδοσφαιριστών κάτω των δεκαοχτώ ετών, οι οποίοι προέρχονται από άλλην ήπειρο. Η όλη υπόθεση όμως σχετίζεται με ένα ευρύτερο και τραγικό παρασκήνιο στο οποίο εμπλέκονται άραβες και ρώσοι μεγιστάνες, οφσόρ εταιρείες και μεγάλοι ποδοσφαιρικοί σύλλογοι ανά τον κόσμο. Πρόκειται για μίαν καλοστημένη «βιομηχανία εμπορίας» ανήλικων ποδοσφαιριστών. Άτομα που εργοδοτούνται στα «third party ownership», εταιρείες οφσόρ στην ουσία, αλλά και κυνηγοί ταλέντων των μεγάλων ποδοσφαιρικών συλλόγων, «χτενίζουν» χώρες οι οποίες μαστίζονται από τη φτώχεια, κυρίως σε Αφρική και Λ. Αμερική, προκειμένου να εντοπίσουν στις αλάνες και στα χωράφια, όπου δεκάδες πιτσιρίκια παίζουν μπάλα, ένα νέο ποδοσφαιρικό αστέρι. Μόλις, λοιπόν, κάποιος πιτσιρικάς γεμίσει το μάτι τους, σπεύδουν να του παραχωρήσουν συμβόλαιο. Παρά τους ακραίους εκμεταλλευτικούς όρους των εν λόγω συμβολαίων, οι οικογένειες των μικρών ταλέντων, όντας φτωχές και πεινασμένες, υπογράφουν για μερικές χιλιάδες ευρώ παραχωρώντας το (ποδοσφαιρικό) μέλλον τον παιδιών τους στις εταιρείες ή τους συλλόγους. Όσο για τα ίδια τα πιτσιρίκια, σε κάποιες περιπτώσεις ένα ζευγάρι παπούτσια και μία φανέλα του Μέσσι είναι αρκετά για να πουν το ναι. Κάτι σαν ιθαγενείς και καθρεφτάκια. Στο πλαίσιο αυτό της εν λόγω βιομηχανίας υπάρχει αμείλικτος ανταγω- νισμός. Από τη μία οι σύλλογοι και από την άλλη οι οφσόρ εταιρείες. Στην πρώτη περίπτωση το ζητούμενο είναι οι ομάδες να προλάβουν την απόκτηση ενός ταλέντου σε μικρή ηλικία άρα και μικρό κόστος. Στη δεύτερη περίπτωση των οφσόρ που έχουν έδρα κυρίως στα νησιά Κέυμαν και στο Κατάρ, σκοπός είναι φυσικά η δυσανάλογη (μερικές εκατοντάδες χιλιάδες το μίνιμουμ) μεταπώληση του ταλέντου, πάντα στην κατάλληλη στιγμή κατά την οποία θα εισπραχθεί το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος. Ο ανταγωνισμός στο εμπόριο ανήλικων ποδοσφαιριστών φτάνει στο απόγειό του γύρω από πιτσιρίκια εννιά με δώδεκα ετών, κυρίως επειδή δεν υπάρχει διεθνής νομοθετική ρύθμιση αναφορικά με τις μεταγραφές στις ηλικίες κάτω των δώδεκα. Για να καταλάβει κανείς τις διαστάσεις που έχει πάρει το όλο θέμα, φτάνει μόνο να γνωρίζει ότι –σύμφωνα με έρευνα KPMG– άνω των 1.100 ποδοσφαιριστών που αγωνίζονται σε επαγγελματικές κατηγορίες των ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων «ανήκουν» σε κάποιαν οφσόρ. Στη Βραζιλία δε το φαινόμενο φτάνει μέχρι και το 85% για παίκτες επαγγελματικών και ημιεπαγγελματικών κατηγοριών. 14 Δεν θα απαντήσω στον κύριο Σπύρο, γιατί δεν μου το επιτρέπει η αναγωγή μου. Τα ΜΟΕ είναι η μεγαλύτερη βλακεία που έχω ακούσει. vasosftohopoullos.wordpress.com Η άλλη Ένωσις ΓΡΑΜΜΑ ΑΠ’ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ Για το αγόρι μου... Γράφει η Έφη Δούση «Πάσχα Ρωμέικο»… αποκύημα νοσταλγίας Τα τελευταία χρόνια, τις ημέρες του Πάσχα, σαν από ανάγκη να αναμετρηθώ με την πνευματική ρηχότητά μας, ανατρέχω στις παπαδιαμαντικές σελίδες μπας και μπορέσω να αντιληφθώ πώς φτάσαμε να διαπλέουμε το μήνυμα του χριστιανισμού και να παραμένουμε εντελώς αδιάβροχοι. Μέλημά μου, μιας και η πίστη μου είναι εν πολλοίς ασθενική, δεν είναι τόσο να αφουγκραστώ τον τρόπο του Παπαδιαμάντη ως γνήσιου εκφραστή της Ορθοδοξίας, αλλά να αντλήσω κάτι λίγο από την «έμπρακτη μεταφυσική» του. Το παπαδιαμαντικό σύμπαν, όχι μόνο στα πασχαλινά διηγήματά του («Πάσχα Ρωμέικο», «Χωρίς στεφάνι», «Ο Αλιβάνιστος») αλλά και σε πλείστα άλλα, αναδεικνύει μια μυστηριακή αλλά εξαιρετικά γόνιμη σχέση του ίδιου αλλά και των ηρώων του με τη χριστιανική παράδοση. Ανατρέχοντας στο ελληνικό ισοδύναμο του Ντοστογιέφσκι, αυτό που συγκλονίζει ακόμη και τον πλέον άπιστο αναγνώστη είναι η ειλικρίνεια με την οποίαν περιγράφει τον άνθρωπο. Οι ήρωες των διηγημάτων του είναι άνθρωποι της καθημερινής ζωής, των φιλεπίστροφων παθών και πόθων, δεν διεκδικούν επ’ ουδενί μια θέση στο παραδοσιακό συναξάρι, αλλά ούτε και διαπνέονται από κάποιαν εκκλησιαστική λογική στον τρόπο που πιστεύουν. Ωστόσο, ζουν μέσα στην τραγικότητά τους με Θεό αλλά και με φόβο Θεού. Για τους ήρωες του Παπαδιαμάντη η σχέση με τον Θεό είναι βιωμένη αλλά με έναν τρόπο που ξεπερνά τον εκκλησιαστικό Κανόνα, καθώς η ευαγγελική αφήγηση του Χριστού «ενσαρκώνεται» ως τρόπος του Θεού στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Ο τρόπος του Θεού γίνεται τρόπος του ανθρώπου μόνο όταν τον συναντήσει στη δική του κατάσταση – ή, πιο απλά, όταν τον φέρει στα μέτρα του. Η βίωση του τρόπου του Θεού στους ήρωες του Παπαδιαμάντη δεν είναι τιποτε άλλο από τον τρόπο του να υπάρχεις μέσα στον κόσμο. Οι πεποιθήσεις των χριστιανών ηρώων του δεν περιέχονται σε κάποιες δογματικές προτάσεις, αλλά συνιστούν τη ζώσα εκείνην πραγματικότητα που δίνει μορφή σε συγκεκριμένους ανθρώπινους βίους, σε πραγματικές ανθρώπινες κοινότητες. Ωστόσο, η οικειοποίηση της ευαγγελικής αφήγησης από τους ήρωες του Παπαδιαμάντη δεν συμβαίνει σε έναν ωραιοποιημένο κόσμο όπου η παρουσία της θεϊκής χάριτος επικυριαρχεί, αλλά μέσα σε έναν κόσμο που στο σύνολό του κείται εντός του καλού και του κακού – ή, μάλλον, κυρίως του κακού. Ο κόσμος που κυριαρχεί στα διηγήματα του σκιαθίτη διηγηματογράφου δεν είναι ο κόσμος του μοναστηριού, της προσευχής, της αποταγής από τις μέριμνες του κόσμου τούτου, αλλά μάλλον ένας κόσμος μπαλζακικός, όπου το χρήμα, η απληστία, η πολιτική διαφθορά, η ακόρεστη επιθυμία για κοινωνική άνοδο, η ματαιοδοξία κατακλύζουν τις ζωές ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ των πολλών. Δηλαδή, ένας κόσμος σαν τον κόσμο μας. Οι ήρωές του πάλι δεν είναι ούτε άγιοι ούτε ασκητές. Είναι όμως άνθρωποι ταπεινωμένοι και γι’ αυτό ταπεινοί. Η αμαρτωλότητα των ανθρώπων στο έργο του είναι η πάγια κατάσταση του έκπτωτου ανθρώπου, μια κατάσταση που οι ίδιοι φτάνουν να αναγνωρίσουν, όπως το κάνει χαρακτηριστικά η θεια-Σκεύω: «Αμαρτίες είχαμε όλοι, εδώ που φτάσαμε». Η συναίσθηση όμως αυτή δεν οδηγεί σε αίσθημα απελπισίας και απώλειας, αλλά οδηγεί στην έκφραση μιας ελπίδας που έρχεται από αλλού. Η αμαρτωλή αυτή φύση γεννά στους ανθρώπους ατέλειωτους πειρασμούς που φανερώνονται για να δοκιμάσουν τους ανθρώπους σε κάθε πτυχή του βίου τους, φανερώνοντας μέσα από το σκοτάδι το φως της εσωτερικής τους ποιότητας. Ο Παπαδιαμάντης, ωστόσο, δεν ενδιαφέρεται για μιαν ακόμη κοινότοπη διαπίστωση της συνύπαρξης του καλού και του κακού στον κόσμο, αλλά επιμένει στο να αποτυπώνει με τον πιο αυθεντικό τρόπο την αρετή εκείνην που επενεργεί υπέρ της κοινότητας, τη συγχώρεση. Η Χριστίνα, η δασκάλα, που θα ζήσει αστεφάνωτη και θα μεγαλώνει τα νόθα παιδιά που θα της φέρνει ο άνθρωπος που την εκμεταλλεύτηκε, για να τα βλέπει κατόπιν να πεθαίνουν πρόωρα, βιώνει το Πάθος και την Ανάσταση του Χριστού απομονωμένη, μακριά από τα επικριτικά βλέμματα των γειτόνων της και τρυπώνει στα κλεφτά στην εκκλησία για να ακούσει το «Αναστάσεως ημέρα» κατά τον Εσπερινό της Αγάπης μαζί με τις άλλες ταπεινωμένες ψυχές, τις δούλες και τις παραμάνες. Κατά τον συγγραφέα, όμως, «Εκείνος, όστις ανέστη “ένεκα της ταλαιπωρίας των πτωχών και του στεναγμού των πενήτων”, όστις εδέχθη της αμαρτωλής τα μύρα και τα δάκρυα και του ληστού το Μνήσθητί μου, θα δεχθή και αυτής της πτωχής την μετάνοιαν, και θα της δώση χώρον και τόπον χλοερόν, και άνεσιν και αναψυχήν εις την βασιλείαν Του την αιωνίαν». Ο Παπαδιαμάντης ήταν μάλλον αρκετά διορατικός για να συνειδητοποιεί πως ο κόσμος της απλότητας και της λαϊκής ευσέβειας, που ο ίδιος τόσο αγαπούσε, δεν κατάφερε να αντέξει στα συντριπτικά πλήγματα που του επέφεραν οι κατοπινοί καιροί. Μέσα από μια νοσταλγική αφήγηση, ο μεγάλος Σκιαθίτης, έχοντας βαθιά επίγνωση πως η Ελλάδα, ήδη από την εποχή του, δεν είναι στην καρδιά της μια χριστιανική κοινωνία, αλλά μάλλον ευσεβιστική, προσπαθεί να αναδείξει εκείνους τους ήρωες που «τουλάχιστον ηξεύρουν πού να κατευθυνθούν». Οι ήρωες του Παπαδιαμάντη μοιάζουν σε πολλά με μας σήμερα, ζουν εν πολλοίς σε έναν κόσμο που στο σύνολό του εμφανίζεται βαθιά παγανιστικός, βερνικωμένος επιφανειακά με χριστιανικό λούστρο. Αν όμως στις μέρες μας η πιο επώδυνη διαπίστωση για τον χριστιανικό κόσμο είναι πως στην πλειοψηφία τους οι χριστιανοί ζουν σα να μην υπάρχει Θεός, οι ήρωες του Παπαδιαμάντη θυμούνται συχνά την παρουσία ενός βλέμματος άνωθεν, την ύπαρξη ενός Θεού που είναι ακόμα κοντά τους και κάπου κάπου δεν ξεχνά να τους Κρίνει. 26 Απριλίου 2014 ΟΙ ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Ωραία που είναι την αυγή, όταν γλυκοχαράζει Γράφει ο Χρίστος Πέτρου Όταν πιάνει τον Ζαμπέτα το πατριωτικό του «γίνεται της πουτάνας» Όταν έγραψε τη μουσική για το «Ποτέ την Κυριακή» ο Χατζιδάκις, έψαχνε έναν οργανοπαίχτη με πολύ συγκεκριμένο ύφος. Πήρε σβάρνα όλες τις ταβέρνες της Αθήνας και, μόλις άκουσε τον Ζαμπέτα, είπε «εδώ είμαστε». Οι στιγμές που τους συνδέουν πολλές. Η πιο γνωστή, όμως, είναι εκείνη που έλαβε χώρα στο φεστιβάλ των Καννών το 1959 (νομίζω). Πήγαν στις Κάννες ο Ζυλ Ντασέν, η Μερκούρη, ο Φούντας, ο Χατζιδάκις και άλλοι και «κουβάλησαν» μαζί τους και τον κυρ Γιώργο τον Ζαμπέτα απ’ το Αιγάλεω City με την παρέα του, έτσι για να παίξουν μερικά τραγουδάκια στο πάρτυ μετά την προβολή της ταινίας. Το αποτέλεσμα όπως το θυμάται ο Ζαμπέτας έχει ως εξής: «Της πουτάνας έγινε! Δεν ματαλέγεται αυτό το γλέντι! Με είχε πιάσει το πατριωτικό μου κάργα και λέω τώρα, μπαγάσηδες, θα σας πάρουμε τους κοντυλοφόρους κι αύριο θα γίνει της τρελής! […] Είχε πάει ώρα εφτάμισι το πρωί, είχε βγει ο ήλιος και δεν είχε φύγει ούτε ένας. Και να ληφθεί υπόψη ότι από τις δωδεκάμισι έπαιζα μόνος μου, τελείως μόνος. Εν τέλει, να μην τα πολυλογώ, παίξε τραγούδα, παίξε τραγούδα, ο Τζούλι (σ.σ. ο Ζυλ Ντασέν) από κάτω, η Μελίνα γονατιστή, ο αδελφός της ο Σπύρος, βέβαια, ο Πίπης… ο Μανώλης (σ.σ. Χατζιδάκις) είχε παρκάρει σε μίαν καρέκλα και σπαστά και πού έπινε κι ένα χάπι. Όπου, να πούμε, κατά τις 7:30 η ώρα το πρωί απόκανα, δεν μπορούσα, δεν άντεξα. Λέω, παιδιά, τελειώσαμε!» Υπάρχουν φωτογραφίες που δείχνουν τον Ντασέν να χορεύει χασάπικο πάνω στο τραπέζι. Η Μελίνα με τον Χατζιδάκι και τη χήρα του θρησκευτικού ηγέτη των μουσουλμάνων Αγά Χαν, σπάσανε λέει 40.000 ποτήρια και πιάτα μαζί. Η Γκρέις Κέλι μαζί με τον Φούντα και τη Σοφία Λόρεν θεάθηκαν μες στο πλήθος των 500 περίπου υψηλών προσκεκλημένων να χορεύουν αφηνιασμένοι και να τραγουδούν όλοι μαζί στα ελληνικά τα «Παιδιά του Πειραιά». Ο συγγραφέας Ζορζ Σιμενόν σε κάποια φάση ήταν γονατιστός μπροστά στη Μελίνα και τον Ζαμπέτα και τους φώναζε επίσης στα ελληνικά «Να ζήσετε, να ζήσεις, κούκλα». Τέλος, σύμφωνα με αποκλειστική πληροφορία της εφ. Ένωσις, το μυθικό εκείνο γλέντι τελείωσε με το «Η Κύπρος είναι Ελληνική», το οποίο τραγούδησαν όρθιοι όλοι μαζί οι καλεσμένοι. Υ.Γ.: Δυστυχώς, δεν μάθαμε ακόμη ποιος τους είπε να σταθούν όρθιοι για να το τραγουδήσουν. 26 Απριλίου 2014 ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΕ, ΠΑΡΑΠΑΙΕΙΣ. ΘΥΜΗΣΟΥ ΤΗΝ ΕΝΝΑΤΗΝ ΙΟΥΛΙΟΥ. Βιβλίο Η άλλη Ένωσις Ο Μαγικός Ρεαλισμός του Γκαμπριέλ Γκαρσία Mάρκες Στους συντρόφους που δεν πιστέψαν στη δύναμη του έρωτα και στον ρεαλισμό του υπερφυσικού... …Ένα λεπτό, τώρα θα παρακολουθήσουμε μιαν αναμφισβήτητη απόδειξη της άπειρης δύναμης του Θεού… Ένας ιερέας που εκστασιάζεται και μετεωρίζεται με την ισχύ της ζεστής σοκολάτας· ένας συνταγματάρχης που έχασε δεκαεφτά γιους κι όμως επέζησε από δεκατέσσερις απόπειρες δολοφονίας, εβδομήντα τρεις ενέδρες κι ένα εκτελεστικό απόσπασμα· ένας τσιγγάνος που έχει γλιτώσει από όλους τους λοιμούς και τους καταποντισμούς που είχαν χτυπήσει την ανθρωπότητα· και μια δαιμονισμένη κοπέλα η οποία πεθαίνει από έρωτα, ενώ ένα μέρος του σώματός της, τα μαλλιά, αρνούνται να υπακούσουν στον θάνατο και συνεχίζουν να μακραίνουν μέρα με τη μέρα· εν τέλει μία βροχή που διαρκεί τέσσερα χρόνια, έντεκα εβδομάδες και δύο ημέρες. Αν μη τι άλλο, ο Γκαμπριέλ Γκαρσίας Μάρκες ήξερε να παρασύρει τους αναγνώστες του στη μαγεία του φυσικού και στον ρεαλισμό του αφύσικου. Ως ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους τού «Μαγικού Ρεαλισμού», γνώριζε καλά πώς να συνδυάσει και να υφάνει πάνω στον λογοτεχνικό καμβά το ρεαλιστικό με το εξωπραγματικό. Δημιουργούσε με αυτόν τον τρόπο μιαν ισότιμη αποδοχή του καθημερινού και του απίθανου, αναιρώντας τα σύνορα μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας. Η έντονη κοινωνική κριτική, οι πολλαπλές ιστορικές αφηγήσεις βασισμένες σε πραγματικά γεγονότα που στιγμάτισαν την ιστορία και την κοινωνία της Λατινικής Αμερικής –άνοδος δικτατοριών, εισβολή οικονομικού ιμπεριαλισμού, απεργίες του εργατικού κινήματος που πνίγηκαν στο αίμα– σε συνδυασμό με άπλετη υπερβολή, έναν κυκέωνα από χαρακτήρες που αποδέ- 15 χονται εξωπραγματικές καταστάσεις ως καθημερινές και αμελητέες στιγμές, δημιουργούν έναν απίθανα μαγικό σουρεαλιστικό κόσμο, που μόνη επιλογή και όχι απαραίτητα υποχρεωτική είναι ο ίδιος ο αναγνώστης να αποδεχθεί το έργο του ως ένα ρεαλιστικό και ταυτόχρονα φαντασιακό κείμενο. Ο Γκαμπριέλ Γκαρσίας Μάρκες, γεννημένος το 1927 στην Κολομβία, εργάστηκε ως δημοσιογράφος, κριτικός, ερευνητής και συγγραφέας. Αν και πιστός πάντοτε στον Σοσιαλισμό, άσκησε δριμύτατη κριτική στην περίπτωση της Ανατολικής Γερμανίας. Υπερασπίστηκε με θέρμη την κουβανική επανάσταση, παρέμεινε πιστός φίλος και σύντροφος του Φιντέλ Κάστρο και ίδρυσε μίαν οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην πόλη του Μεξικό με το όνομα Habeas. Στο εξαιρετικό λογοτεχνικό του έργο μπορούμε να διακρίνουμε τα ιστορικά και πολιτικά ρεύματα που επηρέασαν τη Λατινική Αμερική, καθώς επίσης και την επιρροή που άσκησαν σε αυτό οι αρχέτυποι θρύλοι του λαού και τα μα- γικά παραμύθια, εμποτισμένα με τις αρχές και τις αξίες του ιθαγενικού λαού της χώρας. Ξαναδιαβάζοντας τα έργα του σήμερα ερωτευόμαστε ξανά, αγαπάμε, νιώθουμε και αναζητάμε έναν κόσμο γεμάτο συναισθήματα: έναν κόσμο ρεαλιστικά εκπληκτικό κι ασυνήθιστο. Μέσα από τις γραμμές του αποδεχόμαστε τις μεταφυσικές εμπειρίες ως ένα μέρος της πραγματικότητας, έξω από τα αυστηρά ορθολογικά πλαίσια. Διδασκόμαστε τον έρωτα ως αυταπάρνηση μα και ως επιμονή και πάθος, ως υπέρτατη ανάγκη, αιτία ύστατης καταστροφής και συμπαντική δύναμη, ενώ από την άλλην αποδεχόμαστε την πιο ταπεινή πλευρά του εαυτού μας, καθώς και την πιο πεισματική και σίγουρη. Ο ίδιος εκθειάζει την αγάπη και τον φόβο για τη ζωή και τον θάνατο. Θέτει ερωτήματα για την εσωτερική μας αναζήτηση και μας παρασύρει στην κατά βάθος διεύρυνση της ανθρώπινης ύπαρξης. Εν τέλει ο Γκαμπριέλ Γκαρσίας Μάρκες –ή Γκάμπο, όπως συνήθιζαν να τον αποκαλούν φίλοι και θαυμαστές– μας διδάσκει να διεισδύουμε στο μυστήριο της πραγματικότητας, ακόμη και σήμερα, σε μιαν εποχή όπου κυριαρχεί ο ορθολογισμός και η ανάλυση, μετατρέποντας το κοινό και το καθημερινό σε θαυμαστό κι απόκοσμο (Flores, 1955), δίχως να καταφεύγουμε σε φανταστικά στοιχεία. Στρέφει την προσοχή στη δημιουργική πράξη. Μας μαθαίνει να αγαπάμε χωρίς ιδιοτέλεια τον εαυτό μας και τους ανθρώπους γύρω μας, να συγχωράμε και να ζητάμε συγχώρεση, να εκφραζόμαστε ειλικρινά κι αληθινά σαν να είναι πάντα η τελευταία φορά. Iλιάνα Κουλαφέτη Ο Αναγνώστης και η Στήλη του εκτρέπονται ΠΟΙΗΜΑΤΑ Πριν από 32 χρόνια, η νεαρά τότε Χάρις Σπανού δημοσίευσε το πιο κάτω ποίημα στην εφημερίδα που είχα εκδώσει μαζί με άλλους συντρόφους ονόματι Πενταδάκτυλος. Βρήκα την εφημερίδα μετά από χρόνια αναζήτησης και το αναδημοσιεύω. Το δεύτερο ποίημα είναι της κόρης της και βαφτιστικιάς μου, Νικολέττας Παναγιώτου, και το δημοσιεύω με πολύ μεγάλη χαρά. Θέλω να σου μιλήσω – όχι πια για τη θάλασσα και την αγάπη· αλλά για το Ψυχιατρείο. Το πρωί βάδισα σε θαλάμους και τους είδα· δεν ήταν από τον Κρόνο... Κι ο Αντώνης μάς είπε για το μάθημα της Λογικής που δεν κατάφερνε να καταλάβει στο Γυμνάσιο, για τις σπουδές του στη Φυσικομαθηματική Αθηνών και το 63 – στις ταραχές. Στο δεξιό χέρι κρατούσε ένα πούρο που του είχαν προσφέρει. Η Μηλίτσα η ξανθιά γυναίκα με τ’ ωραίο πρόσωπο είπε ότι είναι ΞΕΡΙΖΩΜΕΝΗ απ’ την Κερύνεια. Δεν ήταν από τον Κρόνο... Ο κόσμος είναι ένας σβώλος από λάσπη κι είμαστε όλοι μαζί χωμένοι μέσα. Τι νομίζεις πως μας χωρίζει; Σχεδόν ανεπαίσχυντα με κοίταξες επίμονα στα μάτια. Σιωπή. Ένα ελαφρό μειδίαμα επιβραδύνει την ανάσα. Ένα φιλί μικρό. Στο μάγουλό σου, σκύβω ευλαβική συγκομιδή της μυρωδιάς. Αμήν. Επιμέλεια: Χάρη Ν. Σπανού ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ, ΑΔΕΛΦΙΑ Κοντά στα ξημερώματα… της Κυριακής του Πάσχα, στην εκκλησία εκφέρεται ο Κατηχητικός Λόγος του Ιωάννη του Χρυσοστόμου. Τον ακούν οι λιγοστοί που ξενυχτούν τη νύχτα αυτή στους ναούς. Μετά τη συνεστίαση και τη μαγειρίτσα στης μάνας μου, κατέφυγα στη φωλιά μου μόνη τα ξημερώματα 19ης προ 20ή Απριλίου και, για πρώτη φορά, κάθισα στο πάτωμα δίπλα από ένα κερί που έκαιγε Άγιον Φως και άκουσα στο ραδιόφωνο του ΛΟΓΟΥ τον Όρθρο της Κυριακής του Πάσχα. Το κείμενο το γνώριζα, αλλά μου πήρε σχεδόν πενήντα χρόνια να αξιωθώ να το αισθανθώ στο πετσί μου. Πενήντα χρόνια μοναξιάς για να μπορέσει να ανοίξει η ψυχή μου και να δεχτεί την ευλογία αυτού του Λόγου, που μόνο ως Φως δύναται να προσληφθεί – σώματι και αίματι. Ως φως γαλάζιο, ελληνικό. Αφορμή για αυτήν την Ευφροσύνη στάθηκε η μακρινή αύρα ενός ανθρώπου, ο οποίος ξενύχτησε σε μιαν εκκλησιά και μετέλαβε των Αχράντων Μυστηρίων. Το παρόν μικρό εισαγωγικό σημείωμα είναι αφιερωμένο σ’ αυτόν. Με ένα υστερόγραφο παρμένο από το Άσμα Ασμάτων του Σολομώντα: θές με ὡς σφραγῖδα ἐπὶ τὴν καρδίαν σου, ὡς σφραγῖδα ἐπὶ τὸν βραχίονά σου· ὅτι κραταιὰ ὡς θάνατος ἀγάπη, σκληρὸς ὡς ᾅδης ζῆλος· περίπτερα αὐτῆς περίπτερα πυρός, φλόγες αὐτῆς· 7 ὕδωρ πολὺ οὐ δυνήσεται σβέσαι τὴν ἀγάπην, καὶ ποταμοὶ οὐ συγκλύσουσιν αὐτήν. Eἴ τις εὐσεβής καί φιλόθεος, ἀπολαυέτω τῆς καλῆς ταύτης καί λαμπρᾶς πανηγύρεως Εἴ τις εὐγνώμων, εἰσελθέτω χαίρων εἰς τήν χαράν τοῦ Κυρίου αὐτοῦ. Εἴ τις ἔκαμε νηστεύων, ἀπολαυέτω νῦν τό δηνάριον. Εἴ τις ἀπό τῆς πρώτης ὥρας εἰργάσατο, δεχέσθω σήμερον τό δίκαιον ὄφλημα. Εἴ τις μετά τήν τρίτην ἦλθεν, εὐχαρίστως ἑορτασάτω. Εἴ τις μετά τήν ἕκτην ἔφθασε, μηδέν ἀμφιβαλλέτω˙ καί γάρ οὐδέν ζημειοῦται. Εἴ τις ὑστέρησεν εἰς τήν ἐνάτην, προσελθέτω, μηδέν ἐνδοιάζων. Εἴ τις εἰς μόνην ἔφθασε τήν ἐνδεκάτην, μή φοβηθῆ τήν βραδύτητα˙ φιλότιμος γάρ ὤν ὁ Δεσπότης, δέχεται τόν ἔσχατον καθάπερ καί τόν πρῶτον˙ ἀναπαύει τόν τῆς ἐνδεκάτης, ὡς τόν ἐργασάμενον ἀπό τῆς πρώτης˙ καί τόν ὕστερον ἐλεεῖ καί τόν πρῶτον θεραπεύει˙ κακείνω δίδωσι καί τούτω χαρίζεται˙ καί τά ἔργα δέχεται καί τήν γνώμην ἀσπάζεται˙ καί τήν πρᾶξιν τιμᾶ καί τήν πρόθεσιν ἐπαινεῖ. Οὐκοῦν εἰσέλθετε πάντες εἰς τήν χαράν τοῦ Κυρίου ὑμῶν˙ καί πρῶτοι καί δεύτεροι τόν μισθόν ἀπολαύετε. Πλούσιοι καί πένητες μετ’ ἀλλήλων χορεύσατε˙ ἐγκρατεῖς καί ράθυμοι τήν ἡμέραν τιμήσατε˙ νηστεύσαντες καί μή νηστεύσαντες, εὐφράνθητε σήμερον. Ἡ τράπεζα γέμει, τρυφήσατε πάντες. Ὁ μόσχος πολύς, μηδείς ἐξέλθη πεινῶν. Πάντες ἀπολαύσατε τοῦ συμποσίου τῆς πίστεως˙ πάντες ἀπολαύσατε τοῦ πλούτου τῆς χρηστότητος. Μηδείς θρηνείτω πενίαν˙ ἐφάνη γάρ ἡ κοινή Βασιλεία. Μηδείς ὀδυρέσθω πταίσματα˙ συγνώμη γάρ ἐκ τοῦ τάφου ἀνέτειλε. Μηδείς φοβείσθω θάνατον˙ ἠλευθέρωσε γάρ ἡμᾶς ὁ τοῦ Σωτῆρος θάνατος. Ἔσβεσεν αὐτόν, ὑπ’ αὐτοῦ κατεχόμενος. Ἐσκύλευσε τόν ἅδην ὁ κατελθών εἰς τόν ἅδην. Ἐπίκρανεν αὐτόν, γευσάμενον τῆς σαρκός αὐτοῦ. Καί τοῦτο προλαβών Ἠσαϊας ἐβόησεν˙ ὁ ἅδης φησίν, ἐπικράνθη, συναντήσας σοι κάτω. Ἐπικράνθη˙ καί γάρ κατηργήθη. Ἐπικράνθη˙ καί γάρ ἐνεπαίχθη. Ἐπικράνθη˙ καί γάρ ἐνεκρώθη. Ἐπικράνθη˙ καί γάρ καθηρέθη. Ἐπικράνθη˙ καί γάρ ἐδεσμεύθη. Ἔλαβε σῶμα καί Θεῶ περιέτυχεν. Ἔλαβε γῆν καί συνήντησεν οὐρανῶ. Ἔλαβεν ὅπερ ἔβλεπε καί πέπτωκεν ὅθεν οὐκ ἔβλεπε. Ποῦ σου, θάνατε, τό κέντρον; Ποῦ σου, ἅδη, τό νῖκος; Ἀνέστη Χριστός καί σύ καταβέβλησαι. Ἀνέστη Χριστός καί πεπτώκασι δαίμονες. Ἀνέστη Χριστός καί χαίρουσιν ἄγγελοι. Ἀνέστη Χριστός, καί ζωή πολιτεύεται. Ἀνέστη Χριστός καί νεκρός οὐδείς ἐπί μνήματος. Χριστός γάρ ἐγερθείς ἐκ νεκρῶν, ἀπαρχή τῶν κεκοιμημένων ἐγένετο. Αὐτῶ ἡ δόξα καί τό κράτος εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν. Σαββάκη, λαλείς το ΔΗΣΥ τζιαι το ΑΚΕΛ να δώκουν πίσω τα δκυό εκατομμύρια της Focus; ENΩΣIΣ Είντα με νευριάζεις πάλε, κόρη Έλλη; Έσιει σημασίαν αν τα δώκουν πίσω οξά ότι μας περιπαίζουν; Tζι ας γινεί το γαίμαν μας αυλάτζιιν ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΣΥΝΤΟΜΑ ΤΑ Β Ε Ρ Ν Α ΤΟ Α Ι ΓΑ Ι Ο Ν Έκτορος 40, Λευκωσία - Τηλ: 22433297, 22347522, 99541221 www.facebook.com/EnotikonOinopneumatikonToAigaion EAN... EAN θέλετε τζατζίκι κατασκευασμένο σε εργοστάσιο με γιαούρτι και χημικές ουσίες... EAN θέλετε ταχίνι κατασκευασμένη σε εργοστάσιο με χημικές ουσίες... EAN θέλετε χαλούμι κατασκευασμένο με σκόνη γάλακτος… EAN θέλετε σουβλάκι από χοιρινό Βουλγαρίας μαριναρισμένο με τέντεραϊζερ… EAN θέλετε σιεφταλιά με κιμά από ίνες, λίπη και τα κομμάτια κρέατος που απομένουν στα κόκαλα… EAN θέλετε κοτόπουλο κατεψυγμένο από την Αργεντινή… EAN θέλετε μελιτζανοσαλάτα από ψίχα κονσέρβας με άφθονη μαγιονέζα… EAN θέλετε τυροκαυτερή κατασκευασμένη στο εργοστάσιο με άσπρο τυρί και διάφορα συντηρητικά… EAN θέλετε ραβιόλες εργοστασίου κατεψυγμένες… EAN θέλετε πατάτες τηγανιτές Ολλανδίας με τα γνωστά φάρμακα, απ’ αυτές που τηγανίζονται κατεψυγμένες… EAN θέλετε οφτόν κλέφτικον από αρνάκι Νέας Ζηλανδίας… EAN θέλετε τουρσιά αντί ξυδάτα για τα ορεκτικά σας… EAN θέλετε άσπρο τυρί Βουλγαρίας ή Δανίας και όχι φέτα στη σαλάτα σας… …TOTE MHN EPΘETE ΣTO AIΓAION ΓIA NA ΦATE. Πηγαίνετε αλλού, διότι στο AIΓAION μαγειρεύουμε όλα τα φαγητά μας με αγνά κυπριακά προϊόντα και δεν αγοράζουμε κανένα έδεσμα απ’ έξω. Επίσης, όλα τα γλυκά μας εμείς τα φτιάχνουμε. Μικρό απόσπασμα από το βιβλίο του Τάκη Ευδόκα που θα κυκλοφορήσει σύντομα από τις εκδόσεις ΑΙΓΑΙΟΝ. ΟΙΔΙΠΟΔΑΣ ΚΑΙ ΜΑΚΑΡΙΟΣ Μπορούμε, συμβολικά, να παρομοιάσουμε τον Μακάριο με τον Οιδίποδα. Αγωνίστηκε, εξορίστηκε για την Κύπρο και δικαίως ο ίδιος θεωρούσε την Κύπρο, επομένως και τους Κύπριους, ως «δικούς» του. Έκανε τα πάντα για να μην αμφισβητήσουν αυτήν του την ιδιότητα. Από την επιθυμία του αυτήν προέκυψαν και όλες οι διαφωνίες του με τον Γρίβα-Διγενή. Είχε, ωστόσο, το επάνω χέρι. Ήταν ο απόλυτος άρχοντας του τόπου. Η ιερατική του ιδιότητα προσέθετε στην απολυταρχία του. Έγινε ο απόλυτος θρησκευτικός και πολιτικός άρχοντας. Οι αρχηγοί των κομμάτων που ιδρύθηκαν, εν τω μεταξύ, είχαν προσωπικές φιλοδοξίες και μικροδιαφορές ανάμεσά τους, όχι όμως με τον Μακάριο. Τον Φεβρουάριο του 1968, στις προεδρικές εκλογές, έλαβα μέρος ως ανθυποψήφιός του. Έκανε πως δεν τον ένοιαζε, όμως ξέρω ότι παρασκηνιακώς μετήλθε κάθε νόμιμο μέσο για να με αποτρέψει. Ο πεθερός μου, ο Σάββας Ζαβογιάννης, γιατρός, εγκατεστημένος στη Νέα Υόρκη, συνδεόταν μαζί του πολύ φιλικά. Ο πεθερός μου, κατόπιν παρότρυνσης του Μακαρίου, έστειλε επιστολή στη γυναίκα μου για να με πείσει να μην αναμιχθώ στις εκλογές. Δεν ήθελε ο Μακάριος έστω και μια μικρή μειοψηφία να τον αμφισβητήσει. Το έφερε βαρέως και για τους λίγους που διαφωνούσαν μαζί του. Και εγώ, όταν ήμουν στη Νέα Υόρκη την περίοδο 1955-1961, συνδέθηκα μαζί του. Μετά την απελευθέρωσή του από τις Σεϋχέλλες, δεν του επέτρεπαν οι Άγγλοι να έρθει στην Κύπρο και γι’ αυτό τον περισσότερο χρόνο του τον περνούσε στη Νέα Υόρκη και στην Αθήνα. Γίνονταν συχνά προσφυγές για το Κυπριακό στα Ηνωμένα Έθνη και γι’ αυτό ερχόταν εκεί. Τον γνώρισα από πολλές πλευρές του. Του άρεσε να έρχεται σ’ επαφή, όχι μόνο με επισήμους και προσωπικότητες, αλλά και με τον απλό λαό. Ξόδευε ώρες μιλώντας μαζί τους. Με τους Κύπριους της Αμερικής κουβέντιαζε για τις δουλειές τους, τα εστιατόριά τους, τα καθαριστήρια και τα παπουτσίδικά τους, έκανε ακόμη και προξενιά. Το ίδιο έκανε και εδώ, με τους απλούς Κύπριους. Μπορεί να πει κανείς ότι ήταν λαϊκό στοιχείο. Όμως, δεν παρέλειπε να έχει επαφή και με διάφορες προσωπικότητες. ΖΩΝΤΑΝΗ ΜΟΥΣΙΚΗ κάθε Πέμπτη και κάποτε Παρασκευή ΑΓΟΡΑ ΒΙΒΛΙΟΥ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ «ΓΙΑΛΟΥΣΑ» ΚΥΡΙΑΚΗ 4 ΜΑΪΟΥ Από τις 10:00 το πρωί μέχρι τις 2:30 το απόγευμα Δωρεάν φαγητό και ποτά Κοπιάστε και φέρτε και τους φίλους σας Κόρη, εν να το πω τζιαι εν με κόφτει! Αν ήμουν σσιύλλα, θα πήαιννα άνετα με τον Σαββάκην! Εγιώ επήα πιλέ...! Έκτακτη συμμετοχή: Σαββάκης και Έλλη
© Copyright 2024 Paperzz