1 ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ ΕΛΛΗΝΩΝ ΡΕΦΛΕΞΟΛΟΓΩΝ Μάρτιος/ Απρίλιος/ Μάιος 2014 Περιεχόμενα 03. EDITORIAL Τεύχος 19 05. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΡΕΦΛΕΞΟΛΟΓΙΑΣ Σπαθάρη 2, 114 76 Αθήνα, Πολύγωνο Τηλ. 210-6424818 Fax. 210-6451532 www.reflexology.gr email: info@reflexology.gr 06. ΔΡΑΣΕΙΣ - ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 07. Ποδόλουτρο 08. Ρεφλεξολογία εκτός Αθήνας Εκδότης - Αρχισυντάκτης Φώτης Σκουρλέτης fotiskourletis@yahoo.gr 09. Η Στήλη Του Σίλωνος Σύνταξη ύλης & επιμέλεια μετάφρασης Ευγενία Χαλκίδου evghalkidou@gmail.com 11. Ρεφλεξολογία και ΛεμφικΟ Σύστημα Μεταφράσεις Μαρία Γιαβάνογλου Ράνια Ματζοράκη Γεωργία Μιχαλοπούλου Γεωργία Παπαδημητρίου Ειρήνη Πισσά 13. Η Ρεφλεξολογία Συναντα το βελονισμό 16. ΈΡΕΥΝΑ: ουροποιητικο συστημα Εξώφυλλο Κατερίνα Παπανδρέου 19. Τεχνικη Alexander Σχεδιασμός The Graphics Factory Τηλ. 211-4110580 Κιν. 694-8110473 www.thegraphicsfactory.gr email: info@thegraphicsfactory.gr 21. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ HAGAR BASIS 24. Απο το χτεσ στο σημερα Αλεξάνδρα κολοβου Οι απόψεις που εκφράζονται είναι των συντακτών των κειμένων και όχι απαραίτητα του ΣΕΡ. Το περιεχόμενο του περιοδικού είναι μόνο για ενημερωτικό σκοπό και δεν θα πρέπει να αντικαθιστά οποιαδήποτε ιατρική συμβουλή, διάγνωση ή και θεραπεία που χορηγείται από τον γιατρό σας ή από τον εξειδικευμένο επιστήμονα υγείας. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση υλικού χωρίς τη γραπτή συναίνεση του εκδότη. Μπορείτε να μας επισκεφθείτε και στο www.reflexology.gr 2 _EDITORIAL Μ ετά από απουσία δύο ετών, η επανεκκίνηση της - ηλεκτρονικής πια – Εναρμόνισης στέφθηκε με επιτυχία· 14.000 αναγνώστες είναι αριθμός εντυπωσιακός και για να είμαι ειλικρινής μάλλον ανέλπιστος! Αυτό είναι το πλεονέκτημα της ηλεκτρονικής έκδοσης: διανομή χωρίς περιορισμούς. Πραγματικά, είμαι ευγνώμων σε όλους όσοι συνέβαλαν σε αυτή την προσπάθεια. Διοικητικό Συμβούλιο Ευγενία Δούλβαρη, Λεάνα Κωττάκη, Ξένια Παναγιωτίδου, Αθανάσιος Λυμπεριάδης, Αλεξάνδρα Μπόμπου Σπουδές Η διάρκεια των σπουδών ρεφλεξολογίας είναι 2 ακαδημαϊκά έτη. Στις ώρες διδασκαλίας περιλαμβάνονται ιατρικά μαθήματα και πρακτική εξάσκηση. Οι ελάχιστες εκπαιδευτικές ώρες είναι 460. Αναγνωρισμένες σχολές • Ακαδημία Αρχαίας Ελληνικής & Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής (www.akadimia.gr) • Δίοδος (www.diodosnet.gr) • Κέντρο Ρεφλεξολογίας και Έρευνας (www.kere.gr) • Σύνθεσις (www.e-synthesis.gr) • Natural Health Science (www.nhs.gr) • Life Therapy – Θεσσαλονίκη (www.lifetherapy.gr) Στο site του Σ.Ε.Ρ. λειτουργεί καινούργια υπηρεσία όπου μπορούν όσοι ενδιαφέρονται να βρουν ρεφλεξολόγο – μέλος του σωματείου, αναλόγως την περιοχή τους: Ένα άλλο σημαντικό βήμα που κάναμε είναι η έκδοση του αγγλικού τεύχους. Έχουμε πια τη δυνατότητα ο ρεφλεξολογικός χώρος που έχει διαμορφωθεί στην Ελλάδα να επικοινωνεί με αντίστοιχους του εξωτερικού, να προβάλλεται και να μοιράζεται ιδέες, γνώσεις και εμπειρίες. Είναι μια ακόμα ευκαιρία για εξωστρέφεια και παράλληλα ισχυροποίηση της θέσης της «ελληνικής ρεφλεξολογίας» στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο. Σε αυτό το τεύχος εγκαινιάζουμε δύο καινούργιες στήλες. Η πρώτη ονομάζεται «Ρεφλεξολογία εκτός Αθήνας» και σκοπός της είναι να ενώσει την περιφέρεια με το κέντρο. Οι ρεφλεξολόγοι της περιφέρειας ενίοτε νιώθουν αποκομμένοι και αντιμετωπίζουν ειδικές δυσκολίες αλλά υπάρχουν κοινά στοιχεία που μπορούν να μας φέρουν πιο κοντά. Είναι ένα βήμα που προσπαθεί να καλύψει το έλλειμμα που δημιουργεί ο υπερ-συγκεντρωτισμός της Αθήνας. Η δεύτερη στήλη έχει τίτλο «Από το Χθες στο Σήμερα» και κάθε φορά θα φιλοξενεί έναν από τους πρωτοπόρους της ρεφλεξολογίας στην Ελλάδα. Από αυτή την αναδρομή μπορούμε να μάθουμε, να εμπνευστούμε και να αποτίσουμε το φόρο τιμής που τους αρμόζει… Στην ομάδα του περιοδικού ανήκει πλέον και η Ευγενία Χαλκίδου, την οποία θέλω να καλωσορίσω. Η Ευγενία θα είναι η βασική μου συνεργάτιδα στο κομμάτι της ύλης καθώς και υπεύθυνη μετάφρασης του αγγλικού τεύχους. Η εμπειρία της στο περιοδικό είναι μεγαλύτερη από τη δική μου και η βοήθειά της πολύτιμη. Η πόρτα του περιοδικού είναι πάντα ανοιχτή για αυτούς που επιθυμούν να βοηθήσουν και να προσφέρουν από τον ελεύθερο χρόνο τους. Καλή ανάγνωση! ο εκδότης http://reflexology.gr/ser/index.php/members.html Φώτης Σκουρλέτης 3 20 χρόνια Εκπαιδεύουμε ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ Εναλλακτικών Θεραπειών ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΗΝ: Ρεφλεξολογία Ολιστική μάλαξη Ομοιοπαθητική Φυσικοπαθητική Αγιουρβέδα Βελονισμός Ηλεκτροβελονισμός Βοτανολογία Κινέζικη θεραπευτική Διατροφολογία Ανθοϊάματα Αρωματοθεραπεία www.nhs.gr 210 9837344 4 _Εισαγωγή Ρεφλεξολογίας ΓΝΩΡΙΜΙA με τη Ρεφλεξολογία Η ρεφλεξολογία είναι μια φυσική - χωρίς φάρμακα - ολιστική μέθοδος. Όπως προκύπτει από το πρώτο συνθετικό του ονόματός της (reflex-), πρόκειται για αντανακλαστική θεραπεία. Ασχολείται με τις αντανακλαστικές ζώνες του σώματος, συγκεκριμένα αυτές που αντανακλώνται στα πόδια, στα χέρια, στα αυτιά. Ο ρεφλεξολόγος εφαρμόζει ειδικές τεχνικές μάλαξης και ασκεί ειδικές πιέσεις στα αντανακλαστικά σημεία με σκοπό την εξισορρόπηση, χαλάρωση και ενεργοποίηση των αυτοθεραπευτικών δυνάμεων του οργανισμού. κεφάλαιο στη «Μέθοδο εξέτασης μέσω του ποδιού» και είναι η αρχή καταγεγραμμένων συζητήσεων της σύνδεσης της ζωτικής ενέργειας με σημεία και περιοχές στο πόδι. Από την αρχαία Ελλάδα, σώζονται ως τις μέρες μας διάφορα αρχαία κείμενα αλλά και αρχαιολογικά ευρήματα που απεικονίζουν ανάλογες θεραπείες, όπως μαρτυρεί παράσταση αττικού ερυθρόμορφου αγγείου που παριστάνει τον αθλητή Ιπποδέμοντα να δέχεται μαλάξεις στα πόδια από το δούλο Τρανίωνα. Την περίοδο του Μεσαίωνα υπάρχει μια φανατισμένη προσπάθεια απόρριψης της αρχαίας γνώσης. Οι γνώσεις αυτές διώκονται και τελικώς χάνονται. Πιο συγκεκριμένα, με τη ρεφλεξολογική εργασία βελτιώνονται η κυκλοφορία του αίματος, οι κυτταρικές λειτουργίες και αποβάλλονται τοξίνες από την πάσχουσα περιοχή. Επίσης, απελευθερώνονται φυσικές αναλγητικές ουσίες του οργανισμού, όπως οι ενδορφίνες, που μειώνουν τη μυϊκή ένταση και σταματάει ο πόνος. Είναι ήπια, ακίνδυνη μέθοδος, χωρίς παρενέργειες. Η προέλευσή της βρίσκεται στα βάθη των αιώνων. Τα πόδια στην αρχαιότητα, λόγω άμεσης επαφής με τη γη, απέκτησαν ιδιαίτερο σεβασμό. Κάποιοι αρχαίοι πολιτισμοί έδιναν μεγάλη σημασία στην καλή κατάσταση και περιποίηση των πελμάτων. Η ενασχόληση αυτή και το φυσικό ένστικτο του ανθρώπου άρχισαν να οδηγούν σε κάποιες παρατηρήσεις που συνέδεαν τα πέλματα με τη διατήρηση της υγείας όλου του σώματος. Αρχαιολογικές αναφορές στη ρεφλεξολογία γίνονται στις ανασκαφές στην πυραμίδα του Άνκχαμορ (2330 π.Χ.), τοποθεσία Σάκκαρα, όπου απεικονίζονται θεραπευτές να κάνουν μαλάξεις σε πέλματα και παλάμες ασθενών. Στην Αίγυπτο, την Αραβία, την Ινδία, γύρω στο 3.000 π.Χ., έχουμε τοιχογραφίες σε τάφους όπου απεικονίζονται μαλάξεις και χειρισμοί στα πέλματα που θυμίζουν έντονα τους χειρισμούς αλλά και την εφαρμογή της σύγχρονης Ρεφλεξολογίας. Στο βιβλίο του Κίτρινου Αυτοκράτορα, υπάρχει Τους επόμενους αιώνες, οι αναφορές στη ρεφλεξολογία είναι ελάχιστες. Μεμονωμένοι ιατροί, το 19ο αιώνα, κάνουν τις πρώτες διατυπώσεις για την αυτοθεραπεία του ανθρώπινου οργανισμού μέσω «ζωνών» και «αντανακλαστικών σημείων». Συγγράφουν κάποια βιβλία πιεσοθεραπείας βασισμένα στις πρακτικές τους μελέτες. Η σύγχρονη ρεφλεξολογία ουσιαστικά δημιουργήθηκε τον 20ο αιώνα. Βασίζεται στη θεμελίωση της ζωνοθεραπείας από το Δρ. Ουίλιαμ Φιτζέραλντ (William Fitzgerald). Έπειτα, η Αμερικανίδα φυσιοθεραπεύτρια Γιουνίς Ίνγκαμ (Eunice Ingham) ξεκίνησε να αναπτύσσει τη θεωρία της «Ρεφλεξολογίας του άκρου πόδα». Θεωρείται η μητέρα της σύγχρονης ρεφλεξολογίας. Σήμερα, η ρεφλεξολογία είναι μια αρκετά διαδεδομένη μέθοδος. Στην Ευρώπη, αλλά και σε άλλες περιοχές του κόσμου, αρκετοί άνθρωποι καταφεύγουν σ’ αυτή για την αντιμετώπιση των προβλημάτων τους. Στην Ελλάδα, το 1992, δημιουργείται το Σωματείο Ελλήνων Ρεφλεξολόγων (Σ.Ε.Ρ.), το οποίο είναι μέλος του RiEN (Reflexology in Europe Network) και του ICR (International Council of Reflexologists). 5 Εκδηλώσεις .....έγιναν Τ ην Κυριακή 2 Φεβρουαρίου, στα γραφεία του Σωματείου Ελλήνων Ρεφλεξολόγων πραγματοποιήθηκε ομιλία του Ιωάννη Ντόβρου με θέμα «Ρεφλεξολογία και έρευνα». Τ ην Κυριακή 2 Φεβρουαρίου, στη συνέχεια, έλαβε χώρα η καθιερωμένη κοπή της πίτας του Σωματείου Ελλήνων Ρεφλεξολόγων, στη διάρκεια της οποίας έλαβαν τιμητική διάκριση οι εθελοντές που συνδράμουν με την προσφορά τους στα προγράμματα του σωματείου και είναι οι εξής: Αλεξάνδρα Μαρία Μπρέσκα, Ευαγγελία Κοκκίνου, Μαρουσώ Σπανού, Γιώργος Νικηταΐδης, Γεωργία Μιχαλοπούλου, Γεωργία Τσεκουρά, Ελεάννα Χοστικίδη, Βασιλική Καναβού, Σοφία Μαρινάκη, Σοφία Καψαλάκη, Βαγγέλης Πουπάκης, Φώτης Σκουρλέτης, Κατερίνα Μιχαλοπούλου, Χριστίνα Παλιουδάκη, Μυρτώ Χιονά. Σ τις 14 Φεβρουαρίου πραγματοποιήθηκε εκδρομή – περιήγηση στο Ασκληπιείο της Ακρόπολης. Ευχαριστούμε την ξεναγό-ρεφλεξολόγο κ. Ρίτα Αλικάρη για τη βοήθειά της! ......γίνονται...... Το Σωματείο Ελλήνων Ρεφλεξολόγων δραστηριοποιείται με εθελοντές στα παρακάτω προγράμματα: Ξενώνας Εφήβων & Νέων με Αυτισμό «Αγγέλια» του Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς» Οικοτροφείο Ατόμων με Αυτισμό «Άγιος Νικόλαος» Κοινωνικό Ιατρείο Δήμου Ηλιούπολης Ογκολογικό Νοσοκομείο «Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη» του Νοσοκομείο Παίδων «Αγ. Σοφία», σε συνεργασία με τον Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων Παιδιών με Νεοπλασματικές Παθήσεις «Η ΠΙΣΤΗ» Ιατρείο Θεραπείας Πόνου και Παρηγορητικής Αγωγής του Π.Ν.Α. «Αρεταίειο», σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρία Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας «ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α.» • • • • • θα γίνoυν...... Σ τις 26-27/4/2014, θα διοργανωθεί από το Σωματείο Ελλήνων Ρεφλεξολόγων, σε συνεργασία με τη Hagar Basis, διήμερο σεμινάριο με θέμα “Women’s Health”. Πρόκειται για ένα διήμερο σεμινάριο που δίνει στους ρεφλεξολόγους τα απαραίτητα εργαλεία και τις τεχνικές που μπορούν να εφαρμόσουν κατά τη διάρκεια των φυσικών αλλαγών που χαρακτηρίζουν όλα τα στάδια της ζωής μιας γυναίκας: έμμηνος ρύση, ωορρηξία, εγκυμοσύνη, τοκετός, περιεμμηνόπαυση, κλιμακτήριος, ανάπτυξη της γυναικείας σεξουαλικότητας, όλα αποτελούν φυσιολογικές σωματικές και ψυχολογικές εμπειρίες στη ζωή μιας γυναίκας. Σ Τ Οι πρακτικές τεχνικές που θα διδαχθούν θα εστιάζουν στην στήριξη των γυναικών καθώς περνούν από μυριάδες ορμονικές αλλαγές σε κάθε αλλαγή, καθώς και στη «θεραπεία» συμπτωμάτων που συνδέονται με κάθε ανισορροπία. Περιλαμβάνονται αγωγές για ουρολογικά και γυναικολογικά προβλήματα. Στο τέλος του διημέρου οι συμμετέχοντες θα λάβουν Πιστοποιητικό Παρακολούθησης Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Ανάπτυξης της Ακαδημίας Ρεφλεξολογίας (Reflexology Academy) Αγγλίας. τις 18 Μαΐου θα πραγματοποιηθεί η καθιερωμένη Ημερίδα του Σωματείου Ελλήνων Ρεφλεξολόγων με σημαντικούς καλεσμένους και ενδιαφέροντα θέματα. ο Σωματείο Ελλήνων Ρεφλεξολόγων, σε συνεργασία με την Αλίκη Βυθούλκα, θα διοργανώσουν σεμινάριο στις 28-29/6/2014 με θέμα «Κάθετη Ρεφλεξολογία» (VRT). 6 _συμβουλh Ποδόλουτρο Το ποδόλουτρο, σαν μέθοδος περιποίησης, είναι γνωστό από την αρχαιότητα. Οι αρχαίοι βασιλιάδες δέχονταν με ευχαρίστηση τα ζεστά ποδόλουτρα που ετοίμαζαν οι υπηρέτες τους κι απολάμβαναν την περιποίηση που τους προσέφεραν. Ταυτόχρονα έδειχναν την ανωτερότητά τους κι ο υπηρέτης παρέμενε ταπεινός και δουλικός. Στο πέρασμα των αιώνων υπάρχουν μαρτυρίες που δείχνουν ότι το πλύσιμο και η περιποίηση των ποδιών γινόντουσαν και ως ένδειξη σεβασμού. Αυτός που πλένει τα πόδια κάποιου άλλου δείχνει την ανιδιοτέλειά του, την υποταγή του στον άλλο όχι όμως από φόβο αλλά από αγάπη. Σκύβει πάνω από το πιο ταλαιπωρημένο και εργατικό μέρος του ανθρώπινου σώματος και το φροντίζει, φροντίζει τον άνθρωπο. Στις μέρες μας το ποδόλουτρο θεωρείται κάπως ξεπερασμένο και γίνεται σε ειδικές περιστάσεις. Παρ’ όλα αυτά, επειδή είναι εύκολα υλοποιήσιμο μπορεί να γίνει μέρος της θεραπευτικής μας φροντίδας, αρκεί να του δώσουμε την πρέπουσα σημασία. Ειδικά τις κρύες εποχές του χρόνου μπορεί να φανεί ευεργετικό. Από τη ρεφλεξολογία γνωρίζουμε 2 βασικά πράγματα: 1. Όλο το σώμα αντανακλάται στα πόδια, δηλαδή τα πέλματα είναι μια μικρογραφία του σώματος. 2. Τα πέλματα είναι ευαίσθητα σε εξωτερικά ερεθίσματα. Είναι κάτι σαν ακροδέκτες για τον οργανισμό. Τις περισσότερες ώρες της ημέρας είναι κλεισμένα σε κάλτσες και παπούτσια και πραγματοποιούν ελάχιστες κινήσεις, σε αντίθεση με τα χέρια. Βασιζόμενοι στη ρεφλεξολογική γνώση μπορούμε να πούμε πως το απλό ποδόλουτρο, δηλαδή αυτό που γίνεται μόνο με ζεστό νερό, μπορεί να επιφέρει τα εξής οφέλη: Είσοδος της ζέστης στο σώμα. Λειτουργεί σαν αντίδοτο στα κρύα πόδια του χειμώνα και βοηθάει στην εσωτερική θερμορρύθμιση του σώματος. Καταπραΰνει το νευρικό σύστημα. Ειδικά μετά από μια κουραστική μέρα βοηθάει στην αποβολή του stress και χαρίζει χαλάρωση και ηρεμία. Βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος. Υπάρχει αίσθηση πληρότητας και ευεξίας. Περίπου 10-20 λεπτά αρκούν. Στο τέλος, τα σκουπίζουμε καλά και τα καλύπτουμε με κάλτσες για να παραμείνουν ζεστά. Αν κάποιος επιθυμεί, μπορεί να προσθέσει άλατα στο νερό ή οτιδήποτε άλλο τον ευχαριστεί και να ενδυναμώσει την εμπειρία του ποδόλουτρου. Αν επιθυμεί κάτι πιο συγκεκριμένο, μπορεί να δοκιμάσει μερικές σταγόνες αιθέριων ελαίων. Παρακάτω αναφέρονται μερικά που μπορούν να βοηθήσουν, χωρίς αυτό να σημαίνει πως αντικαθιστούν το θεραπευτή. Οποιοσδήποτε αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα υγείας και χρειάζεται ειδική βοήθεια, καλό θα ήταν να συμβουλευτεί κάποιον αρωματοθεραπευτή πριν τα χρησιμοποιήσει. Επειδή τα αιθέρια έλαια έχουν ισχυρές ιδιότητες θα ήταν φρόνιμο να μην ξεπερνάμε τις 5-6 σταγόνες. Αυτή η ποσότητα είναι επαρκής για να βοηθήσει τον οργανισμό μας. • Λεβάντα: αλλεργίες, δυσπεψία, κατάθλιψη, συνάχι, πονοκέφαλος, stress, υπέρταση • Μελισσόχορτο: αλλεργίες, αϋπνία, κατάθλιψη, stress • Ευκάλυπτος: βήχας, κρυολόγημα, πυρετός, συνάχι • Δενδρολίβανο: ημικρανίες, κακή κυκλοφορία αίματος, κρυολόγημα, υπόταση • Βασιλικός: βήχας, ημικρανίες, κρυολόγημα, πυρετός. Διαβάστε το πλήρες κείμενο εδώ Φώτης Σκουρλέτης Ρεφλεξολόγος www.myreflexologist.gr Το νερό που θα βάλουμε στη λεκάνη πρέπει να είναι ζεστό και όχι καυτό. Αφήνουμε τα πόδια μας μέσα στο νερό μέχρι να γίνει χλιαρό. 7 Ρεφλεξολογία εκτός Αθήνας ΡΑΧΕΣ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αθήνα αλλά από μικρή συνειδητοποίησα πως θα προτιμούσα να ζω κοντά στη φύση. Ευτυχώς το όνειρό μου έγινε πραγματικότητα και ζω στις Ράχες Φθιώτιδας, τον τόπο καταγωγής μου. Παρατηρώντας τη φύση γύρω μου ένιωσα και κατάλαβα πως είμαστε μέρος της και μέσα στην ίδια τη φύση πιθανόν να βρίσκεται και η θεραπεία μας. Ένιωσα, επίσης, πως το άγγιγμα και η πρόθεση συμβάλλουν στην ανακούφιση του σώματος και της ψυχής. Μέσα στις αναζητήσεις μου αγόρασα ένα ρεφλεξολογικό οδηγό, τον οποίο χρησιμοποίησα άμεσα για να βοηθήσω συγγενικό μου πρόσωπο. Το αποτέλεσμα ήταν εκπληκτικό. Αυτό ήταν! Αποφάσισα να σπουδάσω και να ασχοληθώ επαγγελματικά με τη ρεφλεξολογία. Αποφοίτησα το 2010 και έκτοτε ασχολούμαι με αυτή. Είναι δεδομένο πως οι εναλλακτικές μορφές θεραπείας αμφισβητούνται έντονα από το κοινωνικό σύνολο, γεγονός το οποίο παρατηρείται εντονότερα στην επαρχία. Οτιδήποτε καινούργιο, εναλλακτικό και καινοτόμο είναι πιο δύσκολο να μεταδοθεί - και μάλιστα άμεσα - σε μια μικρή κοινωνία. Δεδομένου του τρόπου σκέψης και συνθηκών ζωής των ατόμων που την απαρτίζουν η αμφισβήτηση και η απόρριψη είναι οι πρώτες αντιδράσεις. βιωματικά οι άνθρωποι τη ρεφλεξολογία. Ακολούθησε μικρής διάρκειας συνεργασία με ξενοδοχείο - spa στο Πλατύστομο (περιοχή με ιαματικά νερά) αλλά δεν κράτησε αρκετά λόγω απόστασης. Το τελευταίο διάστημα έχω ξεκινήσει συνεργασία με την τοπική ομάδα ποδοσφαίρου κάνοντας ρεφλεξολογία στους τραυματίες ποδοσφαιριστές και είμαι πολύ ευχαριστημένη από τα αποτελέσματα. Επίσης, είναι στα άμεσα σχέδια μου να πραγματοποιήσω παρουσιάσεις στα πολιτιστικά κέντρα των Ραχών και της Στυλίδας, οι οποίες θα περιλαμβάνουν ομιλία, προβολή διαφανειών μέσω προτζέκτορα, ενημερωτικά φυλλάδια και δωρεάν επίδειξη ρεφλεξολογικής εφαρμογής. Τα 4,5 χρόνια που ασκώ τη ρεφλεξολογία έχω τουλάχιστον καταφέρει να μην ηχεί σαν άγνωστη λέξη στα αυτιά πολλών ανθρώπων χωρίς αυτό να σημαίνει ότι σταματάει η προσπάθεια εδώ. Μια μικρή κοινωνία μπορεί να έχει την τύχη τελικά να γνωρίσει τη ρεφλεξολογία και σε ένα βαθμό να την αγκαλιάσει! Παναγιώτα Μίχου Ρεφλεξολόγος panagiotamichou@yahoo.com Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις αντικειμενικές δυσκολίες συνειδητοποίησα ότι θα έπρεπε να καταβάλλω μεγάλη προσπάθεια ώστε να ενημερώσω τον κόσμο για τη ρεφλεξολογία και να πείσω για τα αποτελέσματά της. Βεβαίως υπήρχε ένα πλεονέκτημα: ήμουν η μόνη ρεφλεξολόγος στην περιοχή. Αρχικά τύπωσα κάρτες και τις μοίρασα σε φαρμακεία και τοπικά καταστήματα. Μοιράζοντας τις κάρτες ταυτόχρονα μιλούσα σε όποιον ενδιαφερόταν για τη ρεφλεξολογία. Αργότερα συνεργάστηκα με ένα από τα καλύτερα γυμναστήρια της Λαμίας όπου προσέφερα δωρεάν την πρώτη συνεδρία με σκοπό να γνωρίσουν 8 Η Στήλη του Σίλωνος Τ ο 1905 πίσω από το A’ Στρατιωτικό Νοσοκομείο (νότια του θεάτρου του Διονύσου) βρέθηκε η μαρμάρινη στήλη του Σίλωνος (4ος π.Χ. αι.). Πρόκειται για μια στενή στήλη, στην οποία απεικονίζεται ένας ανερχόμενος όφις και από πάνω του ένα σανδάλι. Μέσα στο σανδάλι υπάρχει αποτυπωμένη η μορφή ενός ανθρώπου (πιθανότατα ο ίδιος ο Σίλων) ενώ από κάτω διαβάζουμε την επιγραφή «ΣΙΛΩΝ ΑΝΕΘΗΚΕ». Πρόκειται δηλαδή για προσφορά του Σίλωνος. Αλλά προσφορά σε ποιον; Σύμφωνα με τον ιατρό Αρ. Π. Αραβαντινό (1852 – 1923), ο οποίος φωτογράφησε τη στήλη για να τη χρησιμοποιήσει ως εξώφυλλο του βιβλίου του με τίτλο Ασκληπιός και Ασκληπιεία (1907), ανήκε στο Ασκληπιείο Αθηνών και επρόκειτο για προσφορά προς το θεό Ασκληπιό. Ο ιατρός Αραβαντινός, μην μπορώντας να ερμηνεύσει την αποτύπωση του ανθρώπου εντός του σανδαλίου, στάθηκε στην ερμηνεία του συμβόλου του όφεως που συνοδεύει Ανάγλυφο του Σίλωνος πάντα τα αγάλματα τόσο της Υγείας όσο και του Ασκληπιού. Ο όφις, λοιπόν, ο οποίος αποβάλλει το παλαιό του δέρμα και δίνει τη θέση του σε ένα νέο, συμβολίζει την αυτοαναζωογόνηση και αυτοανανέωση του οργανισμού. Η αναφορά αυτή μας παραπέμπει στα «αυτόματα ιόντα» του Ιπποκράτη, τα οποία αναφέρει στους Αφορισμούς (Δ) και δηλώνουν τα εκ φύσεως αποβαλλόμενα με σκοπό την κάθαρση του οργανισμού. Η διαδικασία αυτή πιθανόν να σχετίζεται με την «αρχή της ομοιόστασης», η οποία συντονίζεται από τον κεντρικό λοβό (Νήσος του Reil) και ενεργοποιείται από τους ειδικούς χειρισμούς της ρεφλεξολογίας με σκοπό να επιφέρει την απαιτούμενη αρμονία και ισορροπία στον οργανισμό. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι ο Σίλων αφιέρωσε την στήλη μετά την επιτυχή θεραπεία του και αυτό συμβολίζει η όρθια στάση του αποτυπωμένου ανθρώπου. Το πόδι σαν σύμβολο σχετίζεται άμεσα με την υγεία και την ικανότητα του ανθρώπου να στέκεται όρθιος και να περπατά. Ο Ιπποκράτης αναφέρει ότι η λέξη νούσων – νόσος σημαίνει δεν κινώ τα πόδια μου! Εξετάζοντας την στήλη μέσα από το πρίσμα της ρεφλεξολογίας και διατηρώντας τις σημαντικές περί του όφεως παρατηρήσεις, διαπιστώνουμε ότι στο σύνολό της εκφράζει την αυτοαναζωογόνηση και αυτοανανέωση ολόκληρου του ανθρωπίνου σώματος μέσω των άκρων ποδιών. Επίσης, παρατηρούμε ότι το σανδάλι που αφιέρωσε ο Σίλων είναι το δεξί και ο άνθρωπος που απεικονίζεται φανερώνει τη δεξιά του πλευρά. Το στοιχείο αυτό έρχεται σε συμφωνία με τη θεωρία των δέκα κάθετων ζωνών του Dr.Fitzgerald (1872 – 1942). Δηλαδή, έρχεται σε συμφωνία με το χωρισμό των αριστερών – δεξιών οργάνων και λειτουργιών στο αριστερό και δεξιό, αντίστοιχα, πόδι καθώς, επίσης, και με την αναγνώριση των άκρων ποδιών ως την καλύτερη περιοχή άσκησης των ειδικών πιέσεων από την Eunice Ingham (1889 – 1974). Ταυτίζεται, λοιπόν, η στήλη με τη θεωρία περί αντανακλάσεως του σώματος και στα άκρα πόδια. Νέο Μουσείο Θα παρατηρήσουμε, όμως, ότι η αντανάκλαση αυτή στο πόδι γίνεται κατά αντίθετη φορά σε Ακρόπολης σχέση με τους έως σήμερα διαμορφωμένους, ρεφλεξολογικούς χάρτες. Το κεφάλι βρίσκεται (4ος π.Χ. αι.) στο ύψος της πτέρνας, ενώ τα πόδια στις φάλαγγες. 9 Η Στήλη του Σίλωνος Τέλος, να αναφέρουμε ότι ο Κορνήλιος Κέλσος (1ος μ.Χ. αι.) κατέχοντας την ελληνική ιατρική επιστήμη και τις διδασκαλίες του Ιπποκράτη, μας αναφέρει στο Περί Ιατρικής (Βιβλίο ΙΙ) ότι τα περιττώματα από την κεφαλή και το θώρακα αφαιρούνται τρίβοντας τα χέρια και τα πόδια και παρατηρεί ότι πολλές φορές κάποιο άλλο μέλος πρέπει να τριφτεί από αυτό που πονά! Την ίδια τακτική ασκούμε σήμερα ως ρεφλεξολόγοι φροντίζοντας μέσω των άκρων ολόκληρο το σώμα και χρησιμοποιούμε την τεχνική των συστοίχων-αντιστοίχων για να απαλύνουμε τον πόνο του μέλους που πονά. Βιβλιογραφία: Αραβαντινός Αρ. – Ασκληπιός και Ασκληπιεία, 1907 Δημητράκουλας Σπύρος – Ομοιότητες της Ρεφλεξολογίας με την Ιπποκρατική Ιατρική, 1ο Διεθνές Συνέδριο μη Συμβατικής Ιατρικής 1112/06/2011 Γρηγόρης Δρακόπουλος Ρεφλεξολόγος Δρακόπουλος Γρηγόρης – Ιπποκράτειος Ρεφλεξολογία, 2013 Ασκληπιός (Aρχαιολογικό Mουσείο Επιδαύρου) 10 Ρεφλεξολογία και Λεμφικό Σύστημα Ό πως γνωρίζουμε, τα κύτταρα του ανθρώπου περιβάλλονται από ένα υγρό πλούσιο σε πρωτεΐνες και άλλα θρεπτικά συστατικά που καλείται υγρό των ιστών ή διάμεσο υγρό (μεσοκυττάριο υγρό). Με την ανταλλαγή ουσιών που γίνεται μεταξύ του τοιχώματος των αιμοφόρων, τριχοειδών αγγείων και αυτού του διάμεσου υγρού διατηρείται σταθερή η σύστασή του. Ουσιαστικά, υφίσταται μια δυναμική ισορροπία που αφορά τόσο στην περιεκτικότητα και των δύο (πλάσμα αίματος - διάμεσο υγρό) σε μικρομοριακές ουσίες και ιόντα, όσο και στο ποσό του πλάσματος και του μεσοκυττάριου υγρού. Μερικές, όμως, μεγαλομοριακές ενώσεις (κυρίως μεγάλα μόρια πρωτεΐνης, τοξίνες και φάρμακα ή άλλα χημικά παραπροϊόντα) αλλά και μικροοργανισμοί, οι οποίοι δεν διέρχονται εύκολα ή και καθόλου από τα τριχοειδή του αιμοφόρου συστήματος, μαζί με ένα μέρος από το διάμεσο υγρό διαπερνούν το τοίχωμα των λεμφοφόρων αγγείων και εισέρχονται σ’ αυτά. Το υγρό των ιστών, λοιπόν, το οποίο δεν απομακρύνεται με τα αγγεία του αιμοφόρου συστήματος αλλά με αυτά του λεμφοφόρου αποτελεί τη λέμφο. Η λέμφος είναι υγρό διαφανές και άχρωμο, το οποίο έχει εκτελέσει την λειτουργία του, δηλαδή την θρέψη των ιστών ως μεσοκυττάριο υγρό και πια μέσα στα λεμφαγγεία, ως λεμφικό υγρό, κυκλοφορεί προς μια μόνο κατεύθυνση από τους ιστούς προς το φλεβικό σκέλος της κυκλοφορίας. Όταν κυκλοφορεί μέσα στα λεμφαγγεία, η λέμφος αποτελείται κατά 92-95% από νερό και κατά 5-8% από διαλυμένες ουσίες. Από τις ουσίες αυτές, τα 3-4% είναι λευκώματα και αμινοξέα (προϊόντα διάσπασης των λευκωμάτων των τροφών), το 0,51% είναι λίπη και τα 0,4-0,8% ανόργανα άλατα και διάφορες άλλες ουσίες. Η λέμφος επιτελεί τις ακόλουθες λειτουργίες: Α. Βοηθά στη θρέψη διότι μεταφέρει το λίπος από το λεπτό έντερο στο συκώτι για επεξεργασία. Β. Συμβάλλει σημαντικά στην άμυνα του οργανισμού διότι με την πορεία της μέσα από τα λεμφογάγγλια κατακρατούνται και φαγοκυτταρώνονται μικρόβια και άλλοι μικροοργανισμοί που μεταφέρει. Γ. Απομακρύνει άχρηστα κύτταρα από τον μεσοκυττάριο χώρο και τα μεγάλα μόρια πρωτεΐνης που είναι πολλές φορές υπεύθυνα για την δημιουργία οιδημάτων και κατακρατήσεων νερού. Δ. Διατηρεί τη δυναμική ισορροπία που υπάρχει ανάμεσα στο πλάσμα του αίματος και του διάμεσου υγρού αφού συμβάλλει στη διατήρηση της οσμωτικής σταθερότητας του διάμεσου υγρού. Όπως φαίνεται, η λέμφος επιτελεί σημαντικές λειτουργίες για τον ανθρώπινο οργανισμό. Η Ρεφλεξολογία έχει σαν βασικό σκοπό να βοηθήσει τη λέμφο και γενικότερα το λεμφικό σύστημα. Αυξάνει τον παλμικό ρυθμό των λεμφαγγείων και διευκολύνει την πορεία επιστροφής αυτού του υγρού, προς την κυκλοφορία του αίματος και την καρδιά αφού επιταχύνει την κίνησή του. Όλες οι παραπάνω λειτουργίες της λέμφου και των λεμφαδένων υποστηρίζονται και εντείνονται με τη ρεφλεξολογική παρέμβαση. Η ρεφλεξολογία δρα αντανακλαστικά σε φυσικό επίπεδο με στόχο να υποστηρίξει το λεμφικό σύστημα αλλά και ολόκληρο τον οργανισμό. Μπορεί κάλλιστα να συνδυαστεί με την κλασσική ιατρική ή με οποιαδήποτε άλλη φυσική συμπληρωματική μέθοδο, με καλύτερα αποτελέσματα. Καραμανής Δημήτρης Φυσικοθεραπευτής – Ρεφλεξολόγος Εισηγητής εναλλακτικών ειδικοτήτων www.wellnessacademy.gr 11 12 Η Ρεφλεξολογία συναντά το Βελονισμό Οι μεσημβρινοί είναι τα κανάλια που διατρέχουν το σώμα, σε ολόκληρο το μήκος, το πλάτος και το βάθος του. Πολλές φορές αναφέρονται και ως «ποταμοί» του σώματος. Είναι τα αόρατα ποτάμια, μέσω των οποίων η ενέργεια Qi κυκλοφορεί μέσα στο σώμα. Οι μεσημβρινοί είναι αρχικά έξι. Αυτά τα έξι κανάλια έχουν μια yin και μια yang πλευρά. Η yin πλευρά ενός μεσημβρινού αφορά την κίνησή του στα κάτω άκρα και η yang πλευρά την κίνησή του στα άνω άκρα. Έτσι, προκύπτουν 12 μεσημβρινοί, οι οποίοι ονομάζονται πρωτεύοντες και συνδέονται με τα 12 εσωτερικά όργανα. Οι 12 μεσημβρινοί θεωρούνται οι αιθέριες προεκτάσεις των 12 ζωτικών οργάνων. ΤΑ ΤΕΡΜΑΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ (JING) Τα ενεργειακά κανάλια στο σύνολό τους διαπερνούν το σώμα, από τα βαθύτερα επίπεδα των εσωτερικών οργάνων ως και το εξωτερικό τμήμα του σώματος (δέρμα). Οι μεσημβρινοί βρίσκονται στο δέρμα, στους μυς, στους τένοντες, στα αισθητήρια όργανα, στα ζωτικά όργανα, στα οστά, στο κεφάλι, στον κορμό και στα άκρα, ενώνοντας όλους τους ιστούς, όχι μόνο ανατομικά αλλά και λειτουργικά σε μια αδιάλειπτη ολότητα. Οι πρωτεύοντες μεσημβρινοί, βρίσκονται σε βάθος, μεταξύ του υποδόριου ιστού και επιφανειακών μυϊκών ομάδων και είναι τα μόνα κανάλια (εκτός από δύο εξαιρέσεις βαθύτερων καναλιών, του Renmai και Du-mai) που έχουν προσβάσιμα σημεία συγκέντρωσης της ενέργειας στο σώμα: τα σημεία βελονισμού. Ο κάθε πρωτεύων μεσημβρινός ξεκινάει από ή καταλήγει σε ένα σημείο των άκρων που βρίσκεται στις ονυχοφόρες φάλαγγες των δαχτύλων. Τα τερματικά αυτά σημεία ονομάζονται «jing» που σημαίνει «ανάβλυση». Θεωρούνται στο βελονισμό σημεία-πύλες γιατί μέσα από αυτά εισέρχεται και εξέρχεται από το σώμα κοσμική ενέργεια. Είναι σημεία και περιοχές που το σώμα ανταλλάσει ενέργεια με το εξωτερικό περιβάλλον. Χρησιμοποιούνται π.χ. στην ανάνηψη ως πύλες εισόδου ενέργειας στο σώμα αλλά και σε μια κατάσταση υπερβολικής έντασης, ως πύλες εξόδου ενέργειας. Τα σημεία αυτά είναι, επίσης, πολύ αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση προβλημάτων που παρουσιάζονται κατά μήκος της πορείας κάθε μεσημβρινού στον οποίο ανήκουν, όπως πόνος, μούδιασμα, μυϊκός σπασμός κ.ά. Κάνοντας ρεφλεξολογία με ένα μυτερό εργαλείο ή ακόμα και το νύχι και ασκώντας μια σταθερή ή με ελάχιστη κίνηση πίεση στα σημεία αυτά, μπορεί να προκληθεί μια πολύ ευεργετική θεραπευτική αντίδραση. Εκτός από την πολύ δυνατή ενεργειακή τους δράση, τα σημεία jing, όταν ενεργοποιηθούν, «ανοίγουν» τη ροή της ενέργειας μέσα σε ολόκληρο το κανάλι, προσφέροντας μια πολύ ευχάριστη αίσθηση ελεύθερης κίνησης και ροής στα άκρα. ΕΞΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΒΕΛΟΝΙΣΜΟΥ Κάθε σημείο βελονισμού, όταν ενεργοποιηθεί, δρα με τρόπο ιδιαίτερο και ισχυρό στην κίνηση της ενέργειας στο σώμα. Τα περισσότερα από αυτά έχουν πολυδιάστατη επίδραση. Το κάθε σημείο, πέρα από αυτή τη δυναμική του, λειτουργεί ευεργετικά σε ένα πλήθος συμπτωμάτων και ασθενειών. Αυτό προκύπτει από την ενεργειακή ισορροπία που επιφέρει στον οργανισμό. Η ενεργοποίησή τους αποκαθιστά τη ροή της ενέργειας και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ανακούφιση αλλά και την ίαση ενός ευρέως φάσματος διαταραχών. Το αποτέλεσμα αυτής της διαχείρισης της ενέργειας είναι η αποκατάσταση του φυσιολογικού ρυθμού του σώματος και κατ’ επέκταση η ανακούφιση από τον πόνο ή άλλα ενοχλητικά συμπτώματα και η αναστροφή της αρνητικής εξέλιξης μιας ασθένειας. 13 Υπάρχουν περισσότερα από 397 χαρτογραφημένα σημεία μεσημβρινών. Κάποια, όπως αυτά που παρουσιάζονται εδώ, έχουν πολύ ισχυρή αναλγητική δράση σε ευρείες περιοχές του σώματος. Προσπαθώντας να καλύψω το κεφάλι και τον κορμό επέλεξα τα παρακάτω σημεία με στόχο, μέσω της ενεργοποίησης τους, να ανακουφίζονται άμεσα από οποιοδήποτε σύμπτωμα, και κυρίως αυτό του πόνου, οι αντίστοιχες περιοχές με τους ιστούς και τα ζωτικά όργανα που εμπεριέχουν. Ως ρεφλεξολόγος μπορείς να ενεργοποιήσεις τα σημεία αυτά με το χέρι σου ή με κάποιο εργαλείο, εφαρμόζοντας ρεφλεξολογικές τεχνικές πίεσης μέχρι να ανακουφιστεί η πάσχουσα περιοχή. Συνήθως αυτό επιτυγχάνεται μέσα σε μερικά λεπτά της ώρας! • Το 4 παχύ έντερο (Hegu) βρίσκεται ανάμεσα στον αντίχειρα και στον δείκτη, στη ραχιαία επιφάνεια της παλάμης, κοντά στο μέσον του 2ου μετακάρπιου οστού. Επιδρά στην περιοχή από την κορυφή του κεφαλιού μέχρι το ύψος της κλείδας. Πιο συγκεκριμένα, στο πρόσθιο μέρος του κεφαλιού, το πρόσωπο, τα μάτια, τη μύτη, το στόμα, τα δόντια, τα αυτιά και τον λαιμό και την κλείδα. • Το 6 περικάρδιο (Neiguan) βρίσκεται στην εσωτερική επιφάνεια του χεριού, σε απόσταση τριών δαχτύλων προς τον αγκώνα από την πτυχή του καρπού, ανάμεσα στους δύο τένοντες που διατρέχουν το μέσον του πήχη. Επιδρά στην πρόσθια περιοχή του σώματος από την κλείδα μέχρι το ύψος του ομφαλού. Πιο συγκεκριμένα, σε όλο τον θώρακα και το στέρνο, το διάφραγμα και την άνω κοιλία. • Το 36 στομάχι (Zusanli) βρίσκεται σε εντύπωμα κάτω από το κάτω όριο της επιγονατίδας και εξωτερικά του οστού της κνήμης, προς την περόνη. Επιδρά στην πρόσθια περιοχή του σώματος από το ύψος του στομάχου μέχρι και την ηβική σύμφυση. Πιο συγκεκριμένα, στην άνω και κάτω κοιλιακή χώρα. • Το 6 σπλήνα (Sanyinjiao) βρίσκεται στην εσωτερική επιφάνεια της κνήμης, στο οπίσθιο χείλος του οστού της κνήμης, σε απόσταση τεσσάρων δαχτύλων ευθεία επάνω από το έσω σφυρό. Επιδρά στην περιοχή από τον ομφαλό και κάτω, μέχρι την περιοχή των εξωτερικών γεννητικών οργάνων. Πιο συγκεκριμένα, σε όλη την κάτω κοιλία, τη λεκάνη και τα γεννητικά όργανα. • Το 7 πνεύμονας (Lieque) βρίσκεται στην κερκιδική πλευρά του πήχη, επάνω στη στυλοειδή απόφυση ή αλλιώς σε απόσταση δύο δαχτύλων από τον καρπό, στην άρθρωση του σκαφοειδούς οστού του αντίχειρα και του οστού της κερκίδας. Επιδρά στο οπίσθιο μέρος του σώματος, από την κορυφή του κεφαλιού μέχρι και τους κατώτερους θωρακικούς σπονδύλους. Πιο συγκεκριμένα, στο κεφάλι, τον αυχένα, τις ωμοπλάτες, τα πλευρά και την ευρύτερη περιοχή όλων των θωρακικών σπονδύλων. • Το 40 ουροδόχος κύστη (Weizhong) βρίσκεται πίσω από το γόνατο, στο μέσον της γραμμής του ιγνυακού βόθρου. Επιδρά στην οπίσθια επιφάνεια του σώματος, από το τέλος των θωρακικών σπονδύλων μέχρι και την πτυχή των γοφών. Πιο συγκεκριμένα, σε όλους τους οσφυϊκούς σπονδύλους και την ευρύτερη περιοχή τους, το ιερό οστό, τον κόκκυγα και τους γλουτούς. 14 Η γνώση και η μελέτη των μεσημβρινών είναι πολύτιμη στη θεραπευτική. Οι μεσημβρινοί λειτουργούν ως ασπίδες προστασίας των εσωτερικών ζωτικών οργάνων. Ο μεσημβρινός που πάσχει είναι μια ένδειξη ότι το αντίστοιχο όργανο έχει διαταραχτεί ενεργειακά. Αν αυτό συνεχίζεται σε βάθος χρόνου, το όργανο αυτό θα νοσήσει και ως προς την ανατομική του δομή-yin, αλλά και ως προς τη λειτουργία-yang. Εννοείται ότι άμεσα επηρεάζονται οι ιστοί και τα αισθητήρια όργανα που συνδέονται με το κάθε ζωτικό όργανο. Οι περισσότερες πληροφορίες προέρχονται από το βιβλίο μου «Η Ρεφλεξολογία συναντά τα πέντε στοιχεία και τους μεσημβρινούς (α’ μέρος)» που κυκλοφόρησε το 2013 από τις εκδόσεις «Ακαδημία». Άρτεμις Καρνέζη Καθηγήτρια ρεφλεξολογίας και βελονισμού στην Ακαδημία Αρχ. Ελληνικής και Παρ. Κιν. Ιατρικής simetrakarnezi@hotmail.com 15 _ερευνα ΡΕΦΛΕΞΟΛΟΓΙΑ & ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Οι επιδράσεις της ρεφλεξολογίας στη μείωση των συμπτωμάτων δυσλειτουργίας του ουροποιητικού συστήματος: ερευνητικά ευρήματα. Οι επιδράσεις της ρεφλεξολογίας στην αντιμετώπιση συμπτωμάτων που σχετίζονται με τη δυσλειτουργία του ουροποιητικού συστήματος αποτελούν αντικείμενο ευρέος ερευνητικού ενδιαφέροντος. Συγκεντρωτικές έρευνες που εξετάζουν τα γενικότερα οφέλη της ρεφλεξολογίας σε όλες τις ασθένειες, επισημαίνουν τη βελτίωση των συμπτωμάτων του ουροποιητικού συστήματος ως κλασική επίδραση της εφαρμογής ρεφλεξολογίας (Avis, 2008; Wang και συν, 2008). της κολπικής συστολής βελτιώθηκαν σημαντικά στην πειραματική ομάδα σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου. Τέλος, η καθημερινή δυσφορία μειώθηκε στην περίπτωση της πειραματικής ομάδας ενώ εκείνη της ομάδας ελέγχου ήταν αυξημένη. Τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι η αυτο-ρεφλεξολογία είναι μια αποτελεσματική μέθοδος για τη μείωση συμπτωμάτων του ουροποιητικού συστήματος, όπως η ακράτεια, η αυξημένη πίεση της κολπικής συστολής και η συνεπαγόμενη καθημερινή ταλαιπωρία γυναικών μέσης ηλικίας. Ως εκ τούτου, μπορεί να θεωρηθεί ως μια ανεξάρτητη θεραπευτική παρέμβαση για την ακράτεια ούρων. Η Bardsley (2003) εντοπίζει ότι η λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος (UTI - Urinary Tract Infection) αποτελεί τη συχνότερη λοίμωξη στις γυναίκες που πλήττει έως και το 50% σε κάποια στιγμή της ζωής τους . Αν και συνήθως δεν είναι συχνή στους άνδρες, είναι πιο συχνή μεταξύ των ηλικιωμένων και μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, γεγονός που αναδεικνύει τη σπουδαιότητα τόσο της πρόληψης όσο και της άμεσης θεραπείας των σχετικών συμπτωμάτων. Μένοντας στον πληθυσμό των γυναικών ο σκοπός της μελέτης των Mak και συν (2007) ήταν να εξετάσει κατά πόσον η ρεφλεξολογία έχει ευεργετικά αποτελέσματα σε ασθενείς με ιδιοπαθή υπερδραστηριότητα του εξωστήρα μυός. Εκατόν εννέα γυναίκες με συμπτωματική, ιδιοπαθή υπερδραστηριότητα του εξωστήρα εντάχθηκαν κατόπιν τυχαιοποίησης σε δύο ομάδες: την πειραματική ομάδα, στην οποία ασκήθηκε ρεφλεξολογία και την ομάδα ελέγχου, στην οποία ασκήθηκε απλό μασάζ ποδιών. Η πρωταρχική επίδραση ήταν η αλλαγή στην ημερήσια συχνότητα της ούρησης για την πειραματική ομάδα. Υπήρξε στατιστικώς σημαντική αλλαγή στη συχνότητα ενούρησης κατά τη διάρκεια της ημέρας στην πειραματική ομάδα σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου, στην οποία ασκούνταν απλώς μασάζ. Η μελέτη των Kang και συν (2004) είχε σκοπό να προσδιοριστούν οι επιπτώσεις της αυτο-ρεφλεξολογίας στα πέλματα στη μείωση των συμπτωμάτων ακράτειας ούρων, κολπικής συστολής και καθημερινής ταλαιπωρίας γυναικών μέσης ηλικίας. Με χρήση του οιονεί πειραματικού σχεδίου (quasi-experimental design), συγκεντρώθηκε δείγμα 39 γυναικών μέσης ηλικίας με ακράτεια ούρων. Το δείγμα διαχωρίστηκε στην πειραματική ομάδα (18 άτομα) και στην ομάδα ελέγχου (21 άτομα). Στην πειραματική ομάδα, εφαρμόστηκε αυτο-ρεφλεξολογία στα πέλματα για 30 λεπτά, με συχνότητα τρεις φορές την εβδομάδα για 4 εβδομάδες. Τα ληφθέντα δεδομένα αναλύθηκαν με τη χρήση του SPSS. Προέκυψε ότι το σύμπτωμα της ακράτειας ούρων μειώθηκε στατιστικώς σημαντικά στην πειραματική ομάδα, σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου. Επίσης, η μέγιστη πίεση και η μέση πίεση Υπήρξε, επίσης, μείωση στη συχνότητα της εικοσιτετράωρης ούρησης και στις δύο ομάδες αλλά η αλλαγή δεν ήταν στατιστικώς σημαντική. Κάτι που αξίζει να σημειωθεί είναι το γεγονός ότι οι συμμετέχοντες στην πειραματική ομάδα πίστευαν ότι λάμβαναν πραγματική ρεφλεξολογία σε ποσοστό 88,9% ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για την ομάδα ελέγχου ήταν 67,4%. Η διαφοροποίηση αυτή υποδεικνύει το έλλειμμα των μονά τυφλών 16 _ερευνα ...συνέχεια πειραμάτων έναντι των διπλά τυφλών πειραμάτων, τα οποία ίσως θα έπρεπε να προτιμούνται (Ling, 2008). Όμως οι δυσκολίες του ουροποιητικού συστήματος δεν αφορούν μόνο τη μέση αλλά και την παιδική ηλικία. Η νυχτερινή ενούρηση αποτελεί συχνό παιδικό σύμπτωμα που αποδίδεται σε παράγοντες ψυχοσωματικούς. Ο σκοπός της μελέτης των Sietam και Eriksen (1998) ήταν να διευκρινιστεί αν η ρεφλεξολογία είναι μια κατάλληλη τεχνική αντιμετώπισης της νυχτερινή ενούρησης σε παιδιά ηλικίας 7-11 ετών και ταυτόχρονα να δοκιμαστεί η καταλληλότητα του πειραματικού σχεδιασμού σε έρευνες ρεφλεξολογίας. Έτσι χρησιμοποιήθηκε το μητυφλό πείραμα με σύγκριση μιας πειραματικής ομάδας, στην οποία εφαρμόστηκε ρεφλεξολογία για 14 συνεδρίες σε μια περίοδο τεσσάρων μηνών, με μία ομάδα ελέγχου, στην οποία δεν εφαρμόστηκε ρεφλεξολογία. Φυσικά τα μέλη και των δύο ομάδων είχαν ίδια καταγραφή συμπτωμάτων και οι ομάδες διαμορφώθηκαν έτσι ώστε να είναι συγκρίσιμες (π.χ. ίδιος όγκος ούρων παραγόμενων κατά τη νυχτερινή ενούρηση. Μέχρι το τέλος της μελέτης, δεν υπήρχε στατιστικά σημαντική μείωση του όγκου των ούρων νύχτας σε καμία από τις ομάδες. Δύο παιδιά στην πειραματική ομάδα και ένα παιδί στην ομάδα ελέγχου δεν εμφάνισαν το σύμπτωμα της νυχτερινής ενούρησης κατά τη διάρκεια της μελέτης. Ο μέσος όρος διούρησης στην πειραματική ομάδα έδειξε μια ελαφρά πτωτική τάση (με αυξημένη διούρηση το πρωί) ενώ αντίθετα η ομάδα ελέγχου παρουσίασε μικρή αύξηση στη νυχτερινή διούρηση. Ωστόσο, η εφαρμογή της ρεφλεξολογίας δεν οδήγησε σε στατιστικώς σημαντική πτώση της νυχτερινής ενούρησης σε παιδιά. Δεδομένου ότι η συνολική διούρηση παρέμεινε σταθερή, αυτό θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως αποτέλεσμα άλλων παραγόντων, όπως μια αυξημένη χωρητικότητα της ουροδόχου κύστης αλλά και στις δύο περιπτώσεις οι αλλαγές ήταν μακριά από σημαντικές. Μη σημαντική επίδραση της ρεφλεξολογίας σημειώθηκε επίσης και κατά την προσπάθεια αντιμετώπισης σε ασθενείς με σύνδρομο υπερδραστήριας ουροδόχου κύστης, στους οποίους ήδη χορηγούνταν φαρμακοθεραπεία (Hartmann, 2009). Ιωάννης Ντόβρος Σύμβουλος Ψυχοσωματικής Υγείας (Msc) Εισηγητής Ρεφλεξολογίας www.volosreflexology.blogspot.com Βιβλιογραφία: Avis, A. (2008). Review: reflexology improved urinary symptoms in multiple sclerosis but was not effective for other outcomes in various conditions. Evidence Based Nursing, 11(4), 112-112 Bardsley, A. (2003). Urinary tract infections: prevention and treatment of a common problem. Nurse prescribing, 1(3), 113-117 Hartmann, K.E., McPheeters, M.L., Biller, D.H.., Ward, R.M., McKoy, J.N.., Jerome, R.N., Micucci, S.R., Meints, L., Fisher, J.A., Scott, T.A., Slaughter, J.C., Blume, J.D. (2009). Treatment of overactive bladder in women. Evidence report/technology assessment, 187, 1-120 Kang, H.S., Kim, W.O., Wang, M.J., Cha, N.H. (2004). The Effects of Self-foot Reflexology on Urinary Incontinence in Middle-aged Women. Journal of Korean Academic Adult Nursing, 16(3):482-492 Ling, F.W. (2008). Reflexology Might Help Treat Detrusor Overactivity. Internal Medicine Alert, April Issue, 51-52 Mak, H.-L.J., Cheon, W. C., Wong, T., Liu, W.S.J., Tong, W.M.A. (2007). Randomized controlled trial of foot reflexology for patients with symptomatic idiopathic detrusor overactivity. Internal Urogynecology Journal, 18, 653-658 Sietam, K.S., Eriksen, L. (1998). Treating childhood nocturnal enuresis with reflexology. American Journal of Surgery, 160(39), 5654-5656 Wang, M., Tsai, P., Lee, P., Chang, W., Yang, C. (2008). The efficacy of reflexology: systematic review. Journal of Advanced Nursing, 62(5), 512-520 17 18 ΤΕΧΝΙΚΗ ALEXANDER Η ισορροπία του σώματος – δηλαδή το πώς το σώμα συναντά τη γη την κάθε στιγμή – είναι μια δυναμική διαδικασία που προσλαμβάνεται, αφομοιώνεται, σχεδιάζεται και πυροδοτείται από το νευρικό σύστημα. Το μυϊκό σύστημα, ακολουθώντας τις οδηγίες του νευρικού συστήματος, ενεργοποιείται και ασκεί τη δράση του πάνω στο σκελετό. Το κεντρικό νευρικό σύστημα (Κ.Ν.Σ.) χρησιμοποιεί στοιχεία από το ιδιοδεκτικό και το οπτικό σύστημα. Η ιδιοδεκτικότητα – η αντίληψη του σώματός μας τόσο ως αυτόνομου οργανισμού όσο και σε σχέση με το περιβάλλον – προέρχεται από ένα λεπτό μηχανισμό που συγκεντρώνει πληροφορίες από τους μύες, τους τένοντες, τις αρθρώσεις το δέρμα και το έσω αυτί. Περιλαμβάνει όλους τους τομείς της μυϊκής δραστηριότητας: προσανατολισμό στο χώρο, σχέση των μελών του σώματος μεταξύ τους, αίσθηση κινήσεων κορμού και άκρων, μέτρηση προσπάθειας και έντασης, αντίληψη του πόνου, αίσθηση βάρους. Μεταφέρει διαρκώς πληροφορίες στο ΚΝΣ προς επεξεργασία και απάντηση, μέσα από τις οποίες οργανώνεται η ισορροπία και ο συντονισμός της κίνησης. Στην ιδιοδεκτικότητα οφείλεται η αίσθηση που έχουμε για την κίνηση (κιναίσθηση). Η κιναίσθηση καθηλώνεται / δυσλειτουργεί: • όταν αυτοματοποιούμε τις διαδρομές που ενεργοποιούν την κίνηση • όταν η αισθητηριακή επιλεκτική • όταν η περιττή ένταση παρεμποδίζει τη λειτουργία του ιδιοδεκτικού μηχανισμού • όταν οι εμπειρίες του παρελθόντος/συνήθεια καθορίζουν την ένταση που καταβάλλουμε για τις κινήσεις μας. Τότε, η περιττή ένταση παγιώνεται και το οικείο γίνεται αντιληπτό ως φυσικό. αντίληψη γίνεται Η μη φερεγγυότητα της κιναίσθησης (faulty sensory awareness) αποτελεί βασική ιδέα της Τεχνικής Alexander (T.A.). Οι δάσκαλοι της Τ.Α., μέσα από ένα εξειδικευμένο άγγιγμα, προλαμβάνουν τις αντιδράσεις περιττής έντασης αποκαθιστώντας την ελεύθερη ισορροπία του κεφαλιού και την επιμήκυνση της σπονδυλικής στήλης και οδηγούν το μαθητή σε μια νέα εμπειρία διαχείρισης του εαυτού του. Μέσα από αυτή τη διαδικασία οξύνεται η κιναίσθηση και αποκτά εγκυρότητα. H δυναμική αυτή σχέση ανάμεσα στο κεφάλι και τη σπονδυλική στήλη (primary control) προάγει το συντονισμό της κίνησης και εξασφαλίζει την καλύτερη θέση και λειτουργία των εσωτερικών οργάνων, τη βέλτιστη μεταφορά βάρους μέσω των οστών στη γη και την εξοικονόμηση ενέργειας. Αυτά είναι μερικά από τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε ο F.M. Alexander (1869-1955), Αυστραλός ηθοποιός του σαιξπηρικού θεάτρου. Υπέφερε από αναπνευστική δυσλειτουργία και βραχνάδα που κατέληξαν στην απώλεια της φωνής του κατά τη διάρκεια των παραστάσεων. Υποψιάστηκε ότι ο ίδιος δημιουργούσε το πρόβλημα στον εαυτό του και θέλησε να το διερευνήσει μέσα από την αυτοπαρατήρηση. Συστηματοποίησε τα ευρήματα της έρευνάς του θέλοντας να απαντήσει σ’ ένα θεμελιώδες ερώτημα: «Τι κάνω εγώ ο ίδιος και βλάπτω τον εαυτό μου;» Η έρευνά του είχε σαν αποτέλεσμα τη διεύρυνση και εξέλιξη της επίγνωσης, στο σωματικό - νοητικό - ψυχικό επίπεδο. Ο Alexander διαπίστωσε ότι μέσα από τις αντιδράσεις περιττής μυϊκής έντασης αποσυντόνιζε το μηχανισμό στήριξης του σώματος. Έτσι κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο τρόπος με τον οποίο διαχειριζόμαστε τον εαυτό μας (Use of the self) επιδρά στη λειτουργία του σαν ολότητα. Με τον όρο “Use of the self” εννοούσε όχι μόνο τη σχέση των μελών του σώματος μεταξύ τους αλλά και την ψυχική κατάσταση, μιλώντας για ένα ψυχικό - σωματικό μοτίβο αντίδρασης στα ερεθίσματα. 19 Από αυτήν την οπτική γωνία, η Τεχνική Αlexander (Τ.Α.) είναι μια διαδικασία που φωτίζει τις αντιδράσεις μας απέναντι σε κάθε ερέθισμα και δημιουργεί τη δυνατότητα του μετασχηματισμού και της μεταμόρφωσης. Φωτίζει τις σωματικές διαδικασίες – πώς ισορροπούμε και κινούμαστε πάνω στη γη. Φωτίζει τις ψυχικές και νοητικές διαδικασίες – πώς ο τρόπος σκέψης και τα συναισθήματα επηρεάζουν τη λειτουργία του οργανισμού μας. Επομένως, επανεκπαιδεύοντας τις αντιδράσεις μας αποκτούμε υψηλότερο βαθμό συνειδητότητας του εαυτού μας. Κάθε προσπάθεια να τοποθετήσουμε κάποια μεμονωμένα μέλη του σώματος στη «σωστή θέση» ή να γυμνάσουμε συγκεκριμένες ομάδες μυών απηχεί την αντίληψη ότι: • το θέμα της μη λειτουργικής στήριξης προκαλείται από αδυναμία μυών που πρέπει να δυναμώσουν κατευθύνσεις (directions: συνειδητή προβολή μηνυμάτων / οδηγιών μέσω του νευρικού συστήματος) ώστε να προληφθεί ο αυτοματισμός και να οργανωθεί το σώμα με ένα νέο τρόπο που αξιοποιεί τη βαρύτητα και ενεργοποιεί το φυσικό μηχανισμό στήριξης. Έτσι δημιουργείται μια αίσθηση κεντραρίσματος του εαυτού μας, ελαφράδας και αισιοδοξίας, και κυρίως μια αίσθηση σωματικής και ψυχικής ενότητας. Κάθε ερέθισμα, εσωτερικό και εξωτερικό, κάθε σκέψη, κάθε συναίσθημα, ένας ήχος που θα ακούσουμε, έχουν σαν αποτέλεσμα σειρά μυϊκών αντιδράσεων στον οργανισμό μας. Η Τ.Α. μας δίνει τη δυνατότητα να είμαστε σε εγρήγορση και συνειδητοί απέναντι σε αυτές τις διαδράσεις, να έχουμε την ελευθερία να βρισκόμαστε σε διάλογο χωρίς να μένουμε δέσμιοι της συνήθειάς μας . Αναγνωρίζοντας ότι η συνήθεια μας εμποδίζει να δρούμε στο παρόν, μαθαίνουμε να τη μετασχηματίζουμε. Εκεί ακριβώς μπορεί η Τ.Α. να υποστηρίξει κάθε μορφή θεραπείας, φυσικά και τη ρεφλεξολογία: στη διεύρυνση της επίγνωσης και της συνειδητότητας στο σώμα και στον ίδιο μας τον εαυτό. Βίκυ Παναγιωτάκη Δασκάλα Τεχνικής Alexander www.alexander-technique.gr • το σώμα αποτελεί σύνολο ανεξάρτητων κομματιών • ο ρόλος της ιδιοδεκτικότητας και της αυτοματοποιημένης νευρομυϊκής αντίδρασης είναι ασήμαντος YOGA PILATES WORKSHOPS ΡΕΦΛΕΞΟΛΟΓΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΒΕΛΟΝΙΣΜΟΣ ΟΛΙΣΤΙΚΗ ∆ΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΙΑ • η ψυχοσωματική ενότητα δεν είναι καθοριστική Αλλά έτσι, δεν αντιμετωπίζεται η αιτία. Το σώμα, που σε κάθε έλλειψη ισορροπίας και στήριξης αντιδρά δημιουργώντας περιττή ένταση, επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο λόγω της εκούσιας άσκησης για τη μυϊκή ενδυνάμωση. Ο ήδη επιβαρυμένος ιδιοδεκτικός μηχανισμός καθηλώνεται ακόμη περισσότερο εξαιτίας της αυξανόμενης έντασης και πολλοί τραυματισμοί οφείλονται σε επαναλαμβανόμενες ασκήσεις πάνω σε άκαμπτους μύες. www.horos-net.gr Ο Alexander κατάφερε να μετασχηματίσει (inhibition-αναστολή) τις αυτοματοποιημένες αντιδράσεις περιττής έντασης που ήταν βαθιά ριζωμένες στο νευρικό του σύστημα, όχι με την επιβολή μυϊκής προσπάθειας, αλλά μέσα από μια διαδικασία διευρυμένης συνειδητότητας και επίγνωσης στο εδώ και το τώρα. ΣΦΗΤΤΙΩΝ 10 Κ.ΠΕΤΡΑΛΩΝΑ horos Την αναστολή – βασικό φαινόμενο της φυσιολογίας του νευρικού μας συστήματος – ακολουθούν οι xώροs σωµατείο_ολιστικής γύµνασης _φυσικών συµπληρωµατικών θεραπειών ΚΕΡΑΜΕΙΚΟΣ 20 2103414547 6946061264 _ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Η Hagar Basis είναι διευθύντρια του Reflexology Academy Hagar Basis_ Πείτε μας μερικά πράγματα για εσάς και τη ρεφλεξολογίa. Η ιστορία μου με τη ρεφλεξολογία χρονολογείται από το 1988 αφού είχα μόλις ολοκληρώσει τις σπουδές μου στη ζωγραφική, στο Λονδίνο. Άρχισα να ασχολούμαι με τη ρεφλεξολογία εμπνευσμένη από το βιβλίο του Kevin Kunz και εξασκούσα τις τεχνικές που εμφανίζονται στο βιβλίο στην οικογένεια και τους φίλους μου. Είχα πάντα ένα έντονο ενδιαφέρον και ενθουσιασμό για τις Σ.Ε.Θ. (συμπληρωματικές και εναλλακτικές θεραπείες), από την εσωτερική ως την φυσικοπαθητική θεραπεία. Ένας καλός μου φίλος εκείνη την εποχή ήταν επίσης πρόθυμος να μάθει ρεφλεξολογία και γνώριζε έναν ρεφλεξολόγο, τον Tony Porter. Ο Tony ήταν τότε διευθυντής και εκπαιδευτής στο Διεθνές Ινστιτούτο Ρεφλεξολογίας (IIR) στο Λονδίνο, μία από τις ελάχιστες σχολές της Αγγλίας που εκείνη την εποχή προσέφεραν εκπαίδευση στη ρεφλεξολογία. Γράφτηκα στο μάθημα και ολοκλήρωσα την εκπαίδευσή μου το 1989· αυτό ήταν το σημαντικότερο σημείο καμπής στη ζωή μου, από το οποίο δεν έχω κοιτάξει ποτέ πίσω. Το 1996 μου προσφέρθηκε η θέση της διευθύντριας και εκπαιδεύτριας στο IIR και μεταγενέστερα η διδασκαλία πτυχίου για 16 χρόνια της Πρωτότυπης Μεθόδου Ingham. Το 2012 ίδρυσα την Ακαδημία Ρεφλεξολογίας (Reflexology Academy), μια σχολή που προσφέρει επαγγελματική κατάρτιση, όπως επίσης και μαθήματα συνεχούς επαγγελματικής ανάπτυξης για τους ειδικευμένους ρεφλεξολόγους. Πώς ήρθατε σε επαφή με τον Tony Porter, το δημιουργό της ART (Advanced Reflexology Techniques) ; Η πρώτη μου επαφή με τον Tony Porter ήταν σαν μαθήτριά του, αν και ήμουν μια από τους 60 στην τάξη! Ωστόσο, η ακόλουθη εξέλιξή μου διαμόρφωσε και την προσωπική μου επαφή με τον Τόνι, η οποία και δημιούργησε μεταξύ μας μια ισχυρή σχέση εργασίας. 21 και εκπαιδεύτρια της μεθόδου ART Ο πατέρας μου υπέφερε από χρόνιο πόνο στην πλάτη για πολλά χρόνια και μετά από τη δική μου παρότρυνση δέχθηκε ρεφλεξολογία από τον Tony. Οι θεραπείες είχαν μεγάλη επιτυχία και βοήθησαν να μειωθεί σημαντικά ο πόνος του. Αμέσως μετά την αποφοίτησή μου από το IIR, με έφερε σε μία από τις συνεδρίες ρεφλεξολογίας του. Ήθελε να δουλέψω στα πόδια του Tony σαν δοκιμή για να αποφασίσει, αν ήμουν αρκετά καλή να τον φροντίσω. Η ιδέα ήταν ότι αν πέρναγα τη δοκιμασία, θα αναλάμβανα τις θεραπείες ρεφλεξολογίας που τον βοηθούσαν τόσο πολύ. Αυτό το περιστατικό αποδείχθηκε ότι ήταν τυχερό για εμένα. Όχι μόνο «πέρασα τη δοκιμασία» αλλά ο Tony μου προσέφερε την ευκαιρία να πηγαίνω να τον βοηθώ στα σεμινάρια ρεφλεξολογίας του. Η επιρροή και η καθοδήγηση του Tony με βοήθησαν να σφυρηλατήσω τη δική μου πορεία στη ρεφλεξολογία και τα τελευταία 26 χρόνια έχουμε γίνει καλοί φίλοι. Ποια είναι η ιστορία της ART ; Το 1972 ως θεραπευτής μάλαξης, ο Tony Porter άρχισε να ενδιαφέρεται για τα σημεία ενεργοποίησης των ποδιών - μιας και δεν υπήρχαν διαθέσιμες τότε οι αναφορές που υπάρχουν στις μέρες μας - και έτσι διασκεύασε τη δική του ενστικτώδη προσέγγιση σχετικά με τον τρόπο εργασίας σε αυτά τα σημεία με τους _ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ πελάτες του πετυχαίνοντας εξαιρετικά αποτελέσματα. Την ίδια στιγμή, μέσα από μια τυχαία συνάντηση, έπεσε στα χέρια του το κλασικό έργο «Ιστορίες που μπορούν να πουν τα πόδια» της Eunice Ingham το οποίο άλλαξε τη ζωή του! Το βιβλίο αυτό οδήγησε τελικά τον Tony να συναντήσει τον Dwight Byers, τον ανιψιό της Eunice και διευθυντή του Διεθνούς Ινστιτούτου Ρεφλεξολογίας. Έμαθε τη ρεφλεξολογική μέθοδο Ingham και στη συνέχεια ταξίδεψε σε όλη την Αμερική και αργότερα σε πολλές άλλες περιοχές του κόσμου διδάσκοντας ρεφλεξολογία με τον Dwight. Οι αρχικές τεχνικές που προέκυψαν από τον πειραματισμό του με τα «σημεία ενεργοποίησης» βελτιώθηκαν. Η ART εξελίχθηκε μέσα από τον Tony ο οποίος εργάσθηκε σε 1000 ζεύγη ποδιών συναντώντας και ανταλλάσοντας τεχνικές με πολλούς ρεφλεξολόγους από όλο τον κόσμο. Ποιες είναι οι κύριες διαφορές μεταξύ ART και των άλλων μεθόδων ρεφλεξολογίας ; εικόνα της ρεφλεξολογίας ως ένα απαλό, χαλαρωτικό είδος θεραπείας ομορφιάς και τη σωστή, έγκυρη, επαγγελματική και θεραπευτικά αποτελεσματική ρεφλεξολογία που διδάσκει η ART. και καθένας παίρνει ό,τι του χρειάζεται από την ART και αυτό μεγαλώνει μαζί τους στο πλαίσιο της πρακτικής τους. Οι μαθητές ART διδάσκονται να εργάζονται συνεχώς από το ένα πόδι στο άλλο και όχι χωριστά το κάθε ένα αλλά εργάζονται διαδοχικά και ανά σύστημα. Υπάρχουν πολλοί τύποι χειρισμών που μαθαίνει κανείς στην ART χρησιμοποιώντας τους αντίχειρες, τα δάχτυλα και τη μεσαία επιφάνεια των αρθρώσεων. Ο τύπος της πίεσης που χρησιμοποιείται καθορίζεται από τον πελάτη και την κατάσταση των αντανακλαστικών του, τα οποία με τη σειρά τους επηρεάζουν τη χρησιμοποιούμενη τεχνική. Η ART διδάσκει πώς να ανιχνεύσει κανείς, να ερμηνεύσει και να θεραπεύσει τα «διαταραγμένα» αντανακλαστικά στα πόδια. Η ART απαιτεί λιγότερο χρόνο για κλινικές θεραπείες ρεφλεξολογίας, το οποίο είναι ένα πλεονέκτημα καθώς παράλληλα έχει ένα ευεργετικό αποτέλεσμα για τον πελάτη. Ο επαγγελματίας που εφαρμόζει την ART δεν είναι στατικός, χρειάζεται μια καρέκλα με ροδάκια και είναι υποχρεωμένος να εργάζεται από τα πλάγια αλλά και να μετακινεί το κάθισμα προς τα πάνω ή προς τα κάτω όταν αυτό χρειάζεται. Η σωστή στάση του σώματος είναι υψίστης σημασίας, ειδικά ο τρόπος που ένας ρεφλεξολόγος κάθεται κατά τη διάρκεια της θεραπείας για την ευημερία του ίδιου καθώς και των πελατών του. Οι τεχνικές διδάσκονται κατά τέτοιο τρόπο έτσι ώστε οι αρθρώσεις του αντίχειρα και των δακτύλων να έχουν τη σωστή υποστήριξη για την προστασία των χεριών του επαγγελματία, για μια μακρά και παραγωγική καριέρα. Υπάρχουν πολλοί τύποι εφαρμογών που διδάσκονται και η ομορφιά της ART είναι ότι εξελίσσεται συνεχώς. Καμία τεχνική δεν μπορεί να “ανήκει” Η ART είναι η εξέλιξη της αρχικής ιδέας και η αρχική ιδέα είναι η τεχνική «περπατήματος» του αντίχειρα και των δακτύλων που διδάσκουν οι περισσότερες σχολές ρεφλεξολογίας. Η ART διδάσκει αποτελεσματική κλινική ρεφλεξολογία, οι τεχνικές της οποίας σχηματίζουν μια προηγμένη συμπληρωματική προσέγγιση που μπορεί να ενσωματωθεί εύκολα. Υπάρχει μια τεράστια διαφορά ανάμεσα στη γενικά αποδεκτή 22 Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της ART για τους ρεφλεξολόγους; _ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ θα είναι η έμμηνος ρύση, η γονιμότητα, η έναρξη της εμμηνόπαυσης και η γυναικεία σεξουαλικότητα. Θα πρέπει να εργαστούμε στο ουροποιητικό σύστημα για τη θεραπεία νόσου που συνδέεται με τυχόν ανισορροπίες, το ίδιο και για τις γυναικολογικές παθήσεις. Οι τεχνικές που διδάσκονται θα δείξουν τη δική μου ανάμειξη στην πράξη· θα ενσωματώνουν τόσο τις παραδοσιακές όσο και τις εξελιγμένες προσεγγίσεις στη ρεφλεξολογία. Πείτε μου μερικά πράγματα για τη ρεφλεξολογία στην Αγγλία σήμερα. Η δημοτικότητα της ρεφλεξολογίας έχει αυξηθεί, αν και θα έλεγα ότι ακόμα αντιμετωπίζεται γενικά ως “spa” θεραπεία χαλάρωσης παρά μια σημαντική εξέλιξη στον τομέα της υγείας. Ωστόσο η ρεφλεξολογία αναπτύσσεται θετικά μέσα από τις εθελοντικές υπηρεσίες στο ιατρικό περιβάλλον, όπως στα δημόσια νοσοκομεία και γηροκομεία. Το εθνικό σύστημα υγείας (NHS) δικαιολογεί κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις τις επισκέψεις σε ρεφλεξολόγους, αλλά αυτές είναι περιορισμένες και έτσι οι περισσότεροι ασθενείς πληρώνουν για ιδιωτικές θεραπείες. Τι γίνεται με τις σπουδές και τις προϋποθέσεις στην Αγγλία; Η ρεφλεξολογία δεν είναι νομοθετικά ρυθμισμένη στην Αγγλία. Είναι δυνατό να εκπαιδευθεί κάποιος για 16 ή για 150 ώρες (ανάλογα με τα προσόντα και/ή τη σχολή), να ασφαλιστεί και να αρχίσει να εργάζεται νόμιμα! Είναι ένα άνισο πεδίο ανταγωνισμού και επομένως υπάρχουν πολλοί ρεφλεξολόγοι, οι οποίοι εργάζονται με διαφορετικά επίπεδα δεξιοτήτων και ικανοτήτων. Το επίπεδο 5 είναι το υψηλότερο πρότυπο της ρεφλεξολογικής εκπαίδευσης στην Αγγλία, με τουλάχιστον 150 ώρες κατανεμημένες στη διάρκεια 12 μηνών. Απαιτείται να έχουν ένα ελάχιστο όριο 100 θεραπειών σε περιπτωσιολογικές μελέτες (case studies). Το επίπεδο 5 είναι η μόνη σειρά μαθημάτων στην Αγγλία που είναι πλήρως συμβατή με το βασικό πρόγραμμα ρεφλεξολογίας. Στις 26 & 27 Απριλίου θα έχετε την ευκαιρία να επισκεφθείτε την Ελλάδα για ένα διήμερο σεμινάριο με θέμα: «Η υγεία των γυναικών». Είναι ένα πρακτικό εργαστήριο που διδάσκει τεχνικές για την υποστήριξη των ισχυρών, φυσικών διαδικασιών μεταβολής που είναι μοναδικές σε όλα τα στάδια της ζωής μιας γυναίκας. Το επίκεντρο του μαθήματος 23 Ποια είναι η γνώμη σας σχετικά με το επίπεδο των Ελλήνων ρεφλεξολόγων και τι θα τους συμβουλεύατε για να βελτιωθούν και να προωθήσουν τη ρεφλεξολογία στην Ελλάδα; Βρίσκω πάντα τους Έλληνες ρεφλεξολόγους και μαθητές της ρεφλεξολογίας παθιασμένους με το αντικείμενό τους. Οι Έλληνες ρεφλεξολόγοι συνεχίζουν να με εντυπωσιάζουν με το επίπεδο των γνώσεων τους και τη φυσική, ακαδημαϊκή τους ικανότητα. Υπάρχει μια προφανής όρεξη και προθυμία για γνώση, ένα χαρακτηριστικό που εμπνέει. Οποιαδήποτε συμβουλή θα μπορούσα να δώσω στους άλλους είναι η συμβουλή που προσπαθώ να τηρώ για τον εαυτό μου. Να είστε το καλύτερο που μπορείτε να είστε και ακολουθώντας αυτό, στην πραγματικότητα ανοίγει η πόρτα για τις επιλογές που είναι γραφτό να ζήσετε. Συνέντευξη Φώτης Σκουρλέτης …από το Χθες στο Σήμερα Στη στήλη αυτή που εγκαινιάζεται σε αυτό το τεύχος και ελπίζουμε να διατηρήσουμε και στα επόμενα, θα επιχειρήσουμε να γεφυρώσουμε το χθες με το σήμερα της ρεφλεξολογίας στην Ελλάδα. Κάθε φορά θα παρουσιάζουμε έναν από τους πρωτεργάτες και πρωτοπόρους Έλληνες ρεφλεξολόγους επιχειρώντας μέσα από τις αφηγήσεις του να κάνουμε ένα ταξίδι στο παρελθόν, μαθαίνοντας από τις πολύτιμες εμπειρίες του. Επίσης, θα μάθουμε από πρώτο χέρι τον τρόπο που μπήκαν κάποτε τα θεμέλια ώστε εμείς σήμερα να μπορούμε να βαδίζουμε σ’ ένα ήδη χαραγμένο μονοπάτι και να απολαμβάνουμε τα οφέλη αυτής της διαδρομής. Η στήλη εγκαινιάζεται με την κα. Αλεξάνδρα Κολοβού, η οποία θεωρείται η πρώτη Ελληνίδα Ρεφλεξολόγος και έχει εκδώσει το πρώτο ελληνικό βιβλίο ρεφλεξολογίας. Το κείμενο που ακολουθεί αποτελείται από αποσπάσματα συνέντευξης που έδωσε στο Φώτη Σκουρλέτη, γι’ αυτό και είναι γραμμένο στον α’ ενικό. Αλεξάνδρα Κολοβού από το εκπαιδευτικό πρόγραμμα, δεν ήμουν ευτυχισμένη στο σχολείο. Δεν έτρωγα σωστά, είχα παχύνει πολύ και ο γιατρός διέγνωσε πως κάτι έλειπε από τη διατροφή μου. Αυτό που έλειπε ήταν το ελαιόλαδο, το οποίο πωλούσαν στα φαρμακεία τότε, σαν φάρμακο. Άρχισα να το βάζω πάνω από όλα τα φαγητά και με βοήθησε πολύ στην υγεία μου. Στα 16, πριν τελειώσω το σχολείο μπήκα στη Σχολή Καλών Τεχνών. Με βοήθησε ο διευθυντής της σχολής που είχε πολεμήσει στη μάχη της Κρήτης και λάτρευε την Ελλάδα. Επίσης, εκπαιδεύτηκα σε ανώτερα γραμματειακά καθήκοντα και όταν γύρισα στην Ελλάδα αυτό με βοήθησε να βρω εύκολα δουλειά. Έκανα δύο γάμους και απέκτησα τρία παιδιά. Ο δεύτερος άντρας μου πέθανε εφτά χρόνια μετά το γάμο μας κι έχασα τη γη κάτω απ’ τα πόδια μου. Έμεινα χήρα με τα τρία παιδιά μου, αναγκασμένη να δουλεύω συνέχεια για να τα καταφέρω. Έκανα 3 δουλειές για να τα βγάλω πέρα. «Γεννήθηκα το 1934 στη Βομβάη της Ινδίας από Έλληνες γονείς. Ο πατέρας μου ήταν από τη Ζάκυνθο, η μητέρα μου από την Κεφαλονιά. Τα πρώτα μου χρόνια τα πέρασα στην Ελλάδα αλλά όταν ξεκίνησε ο πόλεμος επιστρέψαμε στη Βομβάη. Ο πατέρας μου εκεί δούλευε σαν επιστάτης στις φυτείες. Πήγαινα σε σκωτσέζικο σχολείο. Η πρώτη γλώσσα ήταν τα αγγλικά και η δεύτερη τα ινδικά. Στο εξοχικό μας, το οποίο ήταν κοντά στη θάλασσα, μοιραζόμαστε την ίδια αυλή με το Μαχάτμα Γκάντι. Τον θυμάμαι κάθε πρωί να βγαίνει στην αυλή με την κατσίκα του. Έτρωγε μόνο φρούτα και γάλα. Μας μάζευε όλα τα παιδιά και μας έλεγε ιστορίες, οι οποίες πάντα είχαν κάποιο συμβολισμό, κάποιο δίδαγμα όπως οι μύθοι του Αισώπου. Το 1948 πήγαμε στην Αγγλία. Από την ελευθερία της Ινδίας βρέθηκα στο αυστηρό, αγγλικό σύστημα. Από μικρή μου άρεσε πολύ η ζωγραφική αλλά επειδή έλειπε εκείνη την εποχή 24 …από το Χθες στο Σήμερα Το δεύτερο παιδί μου, η Τατιάνα, όταν ήταν 12 ετών είχε ένα σοβαρό ατύχημα. Στο μάθημα της Γυμναστικής, έπειτα από μία πτώση, τραυματίστηκε στον 5ο οσφυϊκό σπόνδυλο, ο οποίος άρχιζε να πιέζει τα ισχιακά νεύρα προκαλώντας αφόρητους πόνους και παράλυση των ποδιών· δεν μπορούσε να περπατήσει. Οι γιατροί στην Ελλάδα δεν μπορούσαν να μας βοηθήσουν. Πήγαμε το 1976 στο Λονδίνο. Εκεί της έκαναν μια δύσκολη εγχείρηση, η οποία διήρκησε 8 ώρες. Η αποκατάστασή της δεν ήταν καθόλου εύκολη. Εκείνο τα διάστημα, μας επισκεπτόταν ένας Βέλγος φίλος μου. Μια μέρα, παρατήρησα που έτριβε τα πόδια του και ειδικά τα δάχτυλα. Όταν τον ρώτησα για ποιο λόγο το κάνει αυτό μου απάντησε ότι τον ανακουφίζει από τον πονοκέφαλο! Μου εξήγησε ότι υπάρχουν ζώνες που καταλήγουν στα πέλματα και επηρεάζουν όλο το σώμα. Αυτό το συγκράτησα και άρχισα να δουλεύω στα πέλματα της κόρης μου χωρίς να έχω ιδέα. Το μόνο που έκανα ήταν να επιμένω εκεί που πονούσε. Στις επόμενες επισκέψεις ο γιατρός άρχισε να βλέπει θεαματική βελτίωση. Αποφάσισα να πάω σε μια σχολή αλλά τότε υπήρχε μόνο μία ιδιωτική (σήμερα ανήκει στη Nicolas Hall). Η εκπαίδευση διαρκούσε 2 μήνες και έμοιαζε πιο πολύ με foot massage παρά με τις ‘’πιέσεις της κάμπιας’’. Γυρίσαμε στην Ελλάδα το 1978, έγραψα κάτι σαν βιβλίο – ρεφλεξολογικό οδηγό αλλά στην πραγματικότητα ήταν μόνο σημειώσεις, έφτιαξα 2 εργαλεία (foot roller και ένα ξυλάκι για πιέσεις), τα έβαλα όλα σε ένα μικρό κουτί και άρχισα να επισκέπτομαι φαρμακεία, ομοιοπαθητικούς και καταστήματα υγιεινών τροφών που τότε είχαν πρωτοανοίξει. Χάριζα από ένα κουτί στον καθένα μαζί με ένα ρεφλεξολογικό χάρτη που είχα φτιάξει και τους πρότεινα μια μικρή επίδειξη. Κάποιοι έβγαζαν τα παπούτσια τους επιτόπου και κάναμε πίσω από ένα μικρό παραβάν ή σ’ ένα διπλανό δωματιάκι. Έκανα ακόμα 3 δουλειές και στον ελεύθερο χρόνο μου έκανα συνεδρίες στο σπίτι. Το 1983, έπειτα από μια μεγάλη έρευνα που έκανα, εξέδωσα το βιβλίο μου, το πρώτο ελληνικό βιβλίο ρεφλεξολογίας. Είναι ένας ρεφλεξολογικός οδηγός που απευθύνεται σε όλους τους ανθρώπους ώστε να μπορούν να θεραπεύονται μόνοι στο σπίτι τους. Τα σκίτσα είναι δικά μου. Την ίδια χρονιά με πήρε τηλέφωνο η Ευφροσύνη Στραβελάκη, αφού διάβασε το βιβλίο. Συναντηθήκαμε σε ένα καφενείο στην πλατεία Μαβίλλη και αποφασίσαμε να ψάξουμε να βρούμε κι άλλους ώστε να οργανωθούμε καλύτερα. Η επόμενη συνάντηση έγινε στην γκαλερί Όμικρον, στο Σύνταγμα. Μαζευτήκαμε 6 άτομα (ανάμεσα σε αυτά η Ανθή Βρέττα και η Μαρία Μαντζιβή) και αποφασίσαμε να οργανωθούμε για να φτιάξουμε σωματείο. Αυτός ήταν ο πυρήνας! Ενδιαφέρθηκαν αρκετά άτομα και οι επόμενες συναντήσεις γινόντουσαν σε διάφορα σπίτια όπου τους ενημερώναμε για την εκπαίδευση (δεν υπήρχε ακόμα σχολή στην Ελλάδα) και ανταλλάσσαμε γνώσεις. Το 1992 καταφέραμε να ιδρύσουμε το Σωματείο Ελλήνων Ρεφλεξολόγων (Σ.Ε.Ρ.). Ήμουν η δεύτερη πρόεδρος, μετά τη Στραβελάκη. Τα πράγματα άλλαξαν για μένα και η ρεφλεξολογία ήταν ήδη πια γνωστή. Έκανα αρκετές ομιλίες και σεμινάρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (Ινδία, Η.ΠΑ., Ηνωμένο Βασίλειο). Ερχόταν κόσμος από όλη την Ελλάδα σε μένα. Έφτασα στο σημείο να έχω 200 πελάτες. Στο τέλος, όμως, εξαντλήθηκα. Τα νεφρά μου δεν είχαν ενέργεια να μου δώσουν και το σώμα μου άδειασε. Το 1996 μετά από μια εγχείρηση στο γοφό σταμάτησα να ασκώ τη ρεφλεξολογία. Συνέχισα να κάνω μόνο σε κοντινούς μου ανθρώπους που το είχαν ανάγκη. Το 2008 κατασκεύασα τους πρώτους ρεφλεξολογικούς χάρτες για άτομα με προβλήματα όρασης και ξεκίνησα μια προσπάθεια μαζί με άλλους ρεφλεξολόγους για την ίδρυση αντίστοιχης σχολής.» 25 …από το Χθες στο Σήμερα Μερικές φιλικές συμβουλές «Μην φοβάστε να μιλήσετε για τη ρεφλεξολογία! Τότε που ξεκινήσαμε εμείς ο κόσμος δεν ήξερε και ήταν καχύποπτος αλλά τα χρόνια πέρασαν και τώρα ξέρει.» «Ένας άνθρωπος πριν ξαπλώσει για συνεδρία θα του πεις να βγάλει τα παπούτσια και να περπατήσει ξυπόλητος. Εκεί θα παρατηρήσεις το περπάτημά του. Τα σημεία που πρέπει να είναι σε επαφή με τη γη και δεν είναι, είναι αυτά που έχουν πρόβλημα.» «Όταν ξεκινάω μια συνεδρία, πριν αρχίσω να δουλεύω στα πέλματα, ακουμπάω τα γόνατα του κάθε ανθρώπου. Είναι το σημείο που στηρίζει το σώμα και με βοηθάει να συντονιστώ. Μόλις ακουμπήσεις τα γόνατά του, αμέσως θα χαλαρώσει.» «Πριν τελειώσω τη συνεδρία κρατάω λίγο τα πέλματα για να συνεχίσουν να είναι ζεστά.» «Αν έπρεπε να διαλέξω ένα σημείο, το πιο σημαντικό, αυτό θα ήταν το ηλιακό πλέγμα.» «Κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και δεν πρέπει να δουλεύουμε σε όλους με τον ίδιο τρόπο. Ο δέκτης πρέπει να αισθάνεται ευχάριστα και όχι να πονάει. Έχουμε το πλεονέκτημα η δουλειά μας να φτάνει σε όλα τα σημεία του σώματος.» «Υπάρχουν άτομα που δεν μπορώ να δουλέψω. Δεν ταιριάζουμε με όλους.» «Όταν ο άλλος θέλει να σου μιλήσει πρέπει να τον αφήνεις να το κάνει. Είναι λάθος να του το απαγορεύεις. Κάτι περιμένει από σένα. Ένα θαύμα!» 26