HNK/Ž - Waste management in BiH

Radionica o pravnim i institucionalnim
aspektima upravljanja komunalnim
otpadom u Bosni i Hercegovini
Sadrž
Sadržaj prezentacije
• Kratak uvod u propise i osnovne principe
koji reguliš
regulišu polož
položaj opć
općine i upravljanje
otpadom u BiH/FBiH
BiH/FBiH;;
Hotel “Bevanda” Mostar
27. 11. 2012.
Prezentacija: Polož
Položaj opć
općine u kontekstu
pravnog okvira upravljanja komunalnim
otpadom u Bosni i Hercegovini
Đorđe Stefanović
Stefanović
Municipal Programme for Solid Waste Management in BiH
Pravni sistem upravljanja otpadom u
Bosni i Hercegovini
propisi
Kaznena
politika
i politika
podsticaja
Inspekcijski
nadzor
implementacija
Monitoring i
samomonitoring
Municipal Programme for Solid Waste Management in BiH
• Propisi opć
općina u sektoru upravljanja
otpadom (podaci iz planova upravljanja)
upravljanja)
• Rezultati izvrš
izvršene pravne analize i zaključ
zaključci
sa ranije održ
održanih radionica i sastanaka sa
korisnicima programa
Municipal Programme for Solid Waste Management in BiH
Propisi na BiH nivou
•Ustav Bosne i Hercegovine;
•Zakon o Vijeću ministara (Službeni list BiH 30/03,
42/03, 81/06, 76/07, 81/07, 24/08);
•Zakon o ministarstvima i drugim organima uprave
(Službeni list BiH 5/03, 42/03, 26/04, 42/04, 45/06,
88/07);
•Zakon o upravnom postupku (Službeni list BiH
29/02, 12/04, 88/07, 93/09);
•Zakon o upravi (Službeni list BiH 32/02);
•Zakon o upravnom sporu (Službeni list BiH 19/02,
88/07, 83/08);
•Zakon o javnim nabavkama (Službeni list BiH
49/04);
•Zakon o postupku zaključivanja i izvršavanja
međunarodnih ugovora (Službeni list BiH 29/00);
Municipal Programme for Solid Waste Management in BiH
Osnov za vrš
vršenje zbrinjavanja
komunalno
komunalnog otpada (FBiH)
FBiH)
Osnov za vrš
vršenje zbrinjavanja
komunalng otpada (HNK/Ž
(HNK/Ž)
• Zakon o upravljanju otpadom FBiH (Sl. novine
FBiH 33/03, izmjene i dopune sl. novine 72/09);
• Zakon o principima lokalne samouprave (Sl.
novine FBiH 49/06)
• Zakon o zaštiti okoliša (Sl. novine FBiH 33/03,
39/09);
• Federalna Strategija upravljanja otpadom;
• Federalni Plan aktivnosti upravljanja otpadom.
• Ustav HNK/Ž;
• Zakon o lokalnoj samoupravi HNK/Ž
(Sl.novine HNK/Ž broj:4/00);
• Zakon o komunalnim djelatnostima (Sl.
novine HNK/Ž 04/04),
• Zakon o zaštiti okoliša HNK/Ž (Sl.novine
HNK/Ž broj:3/05),
• Zakonu o upravljanju otpadom HNK/Ž
("Sl.novine HNK/Ž",broj: 6/06),
• Statut Općine/Grada,
• Plan upravljanja otpadom na području HNK/Ž
Municipal Programme for Solid Waste Management in BiH
Municipal Programme for Solid Waste Management in BiH
Obaveznost prikupljanja
komunalnog otpada
Obaveze opš
opština
• Zakon o upravljanju otpadom – utvrđena je
obaveznost prikupljanja komunalnog otpada i
obaveza proizvođača da predaje otpad i da ga
odvaja.
• Obaveza jedinica lokalne samouprave da usvoje
odluke kojima će se precizirati uslovi
prikupljanja;
• Obaveza odabira operatera putem tendera,
otvorene mogućnosti odabira – privatna soba,
pravna osoba, osnivanje preduzeća .
• Deponovanje na regionalnom nivou. Izmjenama
Federalnog zakona 2009. obaveza oslabljena.
• Zakon o principima lokalne samouprave –
definiše prikupljanje i odvoženje otpada
kao izvornu nadležnost i obavezu općina;
• Zakon o komunalnim djelatnostima
“zbrinjavanje otpada iz stambenih i
poslovnih prostora”-djelatnost individualne
komunalne potrošnje;
Municipal Programme for Solid Waste Management in BiH
Municipal Programme for Solid Waste Management in BiH
Obaveze opć
općine (ZKD HNK/Ž
HNK/Ž)
Obaveze operatera i korisnika
usluga (ZKD HNK/Ž
HNK/Ž)
Jedinica lokalne samouprave obezbjeđuje
organizovano obavljanje komunalnih djelatnosti,
a svojom odlukom detaljnije propisuje:
• Pružanje i korišćenje komunalnih usluga vrši se
na osnovu ugovora zaključenog između
davaoca komunalne usluge i korisnika.
• Korisnik plaća utvrđenu cijenu za pruženu
komunalnu uslugu na osnovu računa koji
ispostavlja davalac komunalne usluge. (novi
zakon u RS-račun ima snagu vjerodostojne
isprave).
• U slučaju spora između korisnika i davaoca
komunalne usluga nadležan je sud.
– a) uslove i način obavljanja komunalnih djelatnosti,
– b) materijalne, tehničke i druge uslove za finansiranje,
razvoj, izgradnju i održavanje komunalnih objekata,
– c) uslove za funkcionisanje i tehničko tehnološko
jedinstvo sistema i uređaja,
– d) mogućnost za subvencionisanu cijenu komunalne
usluge, kategorije korisnika i uslove subvencioniranja
i
– e) jedinicu obračuna za svaku vrstu komunalne
usluge i način naplate komunalnih usluga.
Municipal Programme for Solid Waste Management in BiH
Predlož
am implementacije
Predloženi mehaniz
mehaniza
•Uputstvo za prikupljanje, odvajanje i odvoz otpada
– precizira obaveze učesnika u postupanju sa otpadom
– aneksi Uputstva – Pravila koji obrađuju
• a) obaveze pojedinih učesnika
• b) Postupanje sa određenim vrstama otpada
•Planovi upravljanja otpadom na lokalnom nivou
Plan općine sadrži i obaveze koje se tiču pravnih
aspekata;
Plan mora biti usklađen sa planovima viših nivoa.
Komunikacija sa drugim općinama – usuglašen nastup
•Izdavanje dozvola za određene djelatnosti (na kojem nivou)
– Davalac usluga mora imati dozvolu za obavljanje
djelatnosti
– Pojedini pogoni moraju obezbijediti dozvolu za vršenje
djelatnosti
Municipal Programme for Solid Waste Management in BiH
Municipal Programme for Solid Waste Management in BiH
Monitoring i samomonitoirng
• Obaveza ustanovljavanja i vođenja
registra otpada;
• Obaveza izvještavanja organa lokalne
samouprave;
• PRTR;
• Monitoring okoliša;
• Trenutno stanje – moglo bi biti bolje.
Municipal Programme for Solid Waste Management in BiH
Inspekcijski nadzor
• Federalna Uprava za inspekcijske poslove –
Inspektorati;
• Inspekcija za poslove zaštite okoliša;
• Nadležnosti inspektora utvrđene zakonima o
inspektoratima i zakonima o zaštiti životne
sredine i upravljanju otpadom;
• Konstituisani na svim nivoima – potencijalni
konflikt nadležnosti ili izbjegavanje nadležnosti;
• Nezavisni organ koji radi isključivo po zakonu.
Komunalna policija (komunalni
redari, ekoeko-policija)
•
•
•
•
•
Nije uspostavljena (u pripremi);
Vrše poslove u nadležnosti općine;
Konflikt nadležnosti sa inspekcijama;
Ovlaštenja eko-redara??
Odgovarajuće mjere/kazne???
Municipal Programme for Solid Waste Management in BiH
Kaznena politika i politika podsticaja
(eng. “enforcement”
enforcement”)
• Postoje odredbe o prekršajima i krivičnim
djelima;
• Općina može propisati prekršaje samo odlukom
Vijeća općine.
• Koliko ima slučajeva u praksi, da li su izrečene
neke sankcije?;
• Interes sudija i tužilaca da se educiraju u oblasti
zaštite okoline????
• Mjere podsticaja???? (Fond za zaštitu okoliša
FBiH)
Municipal Programme for Solid Waste Management in BiH
Pravni osnov za uspostavu i
finkcionisanje Regionalnih deponija
• Zakon o upravljanju otpadom;
blizina tretman ili odlaganje otpada treba se vršiti u najbližem adekvatnom
postrojenju ili lokaciji, uzimajući u obzir okolinsku i ekonomsku profitabilnost,
regionalnost - razvoj tretmana otpada i izgradnja objekata za njegovo
odlaganje treba se vršiti na način da pokriva potrebe regiona i omogućava
samoodrživost izgrađenih objekata
član 33. stav 2. “Dozvola za nove sanitarne deponije može se izdati samo
za deponovanje na regionalnom nivou.”
• Strategija upravljanja otpadom;
– Faza 1 – regionalne deponije
– Faza 2 – smanjen broj regionalnih deponija
• Pravni osnov funkcionisanja Regionalnih deponijama
(pitanje obaveznosti, pitanje pripadanja pojedinih općina
određenim deponijama);
Municipal Programme for Solid Waste Management in BiH
Zaljuč
Zaljučci sa radionica i sastanaka
Municipal Programme for Solid Waste Management in BiH
Ostalo:
Problemi u implementaciji principa regionalnosti:
– Nije precizirana definicija regionalnih deponija u samom
zakonu,
– Regionalne deponije imaju različiti pravni status.
– Nisu pripremljene sve predviđene deponije ili nisu
dovedene u stanje da zadovoljavaju sve tehničke kriterije.
– Ustanovljavanje transfer stanica? - Udruživanje općina?
– Na deponijama koje su funkciji - ne dovozi se otpad
Otpad se i dalje odlaže na «nelegalnu» općinsku deponiju.
• Plaćanje usluga prikupljanja i odvoza komunalnog
otpada - jedinica lokalne samouprave obezbjeđuje
sredstva operaterima za pokriće dugova (princip
transparentnog trošenja ”sredstava građana?”).
• Plaćanje usluga regionalnim deponijama – postoji dug
opština koje koriste regionalnu deponiju .
• Status preduzeća koja vrše komunalne usluge - analiza
javnih preduzeća kako bi se utvrdile mjere za
konsolidaciju ovih preduzeća
Municipal Programme for Solid Waste Management in BiH
Municipal Programme for Solid Waste Management in BiH
Ostalo:
Ostalo:
• Način određivanja cijena komunalnih usluga i
angažovanje operatera – problem ustanovljavanja
ekonomske cijene usluga
• Propisi se ne provode ili se ne provode u željenoj mjeri.
• Obavljanje komunalnih usluga kao socijalna kategorija
Municipal Programme for Solid Waste Management in BiH
Očekujem vaša pitanja i
komentare.
Hvala na pažnji
djordje.stef@gmail.com
Municipal Programme for Solid Waste Management in BiH
• Problemi sa odlaganjem specifične vrste
otpada: životinjski otpad,
otpad
• medicinski otpad – centri za zbrinjavanje
medicinskog otpada na tretman primaju
samo dio ukupno proizvedenog
medicinskog otpada,
• opasni otpad...
• Ambalažni otpad?
Municipal Programme for Solid Waste Management in BiH

Download Report