Τριµηνιαία Έκδοση της ΕΝΩΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΣΦΑΚΙΑΝΩΝ Ζαλόγγου 13-15 Τ Κ 106 78 - ΑΘΗΝΑ
ΦΥΛΛΟ 147 Έτος 48 ∆ΕΚΕΜΒΡΗΣ 2013 - ΦΛΕΒΑΡΗΣ 2014 Τιµή φύλλου 0, 01 €
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ - ΨΗΦΙΣΜΑ
Να προστατέψουµε τα
διαµάντια µας!
Η Ένωση των Απανταχού Σφακιανών, ως το σωµατείο που αγκαλιάζει πανελλαδικά τους Σφακιανούς και τους καταγόµενους από τα Σφακιά που ζουν και εργάζονται εκτός Κρήτης, εκφράζει
οµόφωνα µε το παρόν ψήφισµά της, την πλήρη συµπαράστασή της στον δίκαιο αγώνα όλων των
φορέων της Κρήτης και συµµετέχει στην παγκρήτια κινητοποίηση της 9ης Μαρτίου, έτσι ώστε
να µην επιτραπεί η καταστροφή του χηµικού οπλοστασίου της Συρίας στην θαλάσσια περιοχή
δυτικά της Κρήτης.
Αυτή τη στιγµή σχεδιάζεται αυθαίρετα η καταστροφή, µε την µέθοδο της υδρόλυσης, µιας τεράστιας ποσότητας περίπου 1.500 (ή ακόµη
περισσότερων) τόνων εξαιρετικά επικίνδυνων χηµικών συστατικών (τα οποία αποτελούν τα λεγόµενα
«πρόδροµα στοιχεία»), που προέρχονται από το χηµικό οπλοστάσιο της Συρίας. Η καταστροφή των χηµικών αυτών πρόκειται να λάβει χώρα εν πλω, σε
απόσταση 500 χιλιοµέτρων δυτικά των ακτών του
νησιού µας, στην θαλάσσια περιοχή µεταξύ Ελλάδας
και Ιταλίας.
Είναι εξαιρετικά ανησυχητικό ότι, αφενός µεν οι
χώρες που διαθέτουν την απαιτούµενη τεχνολογία
και εγκαταστάσεις για την διάλυση τέτοιων χηµικών
όπλων µε την µέθοδο της πυρόλυσης, (όπως οι ΗΠΑ,
η Γερµανία και η Ρωσία) δεν δέχθηκαν καν να µεταφερθούν στο έδαφός τους τα επικίνδυνα
αυτά χηµικά όπλα, και αφετέρου δε ότι δεν έχει επιχειρηθεί ποτέ µέχρι σήµερα η καταστροφή
τέτοιων χηµικών ουσιών εν πλώ και µέσα σε ένα πολύ κλειστό θαλάσσιο περιβάλλον, όπως αυτό
της Μεσογείου.
Τα επικίνδυνα υγρά απόβλητα που αναπόφευκτα θα δηµιουργηθούν από την διαδικασία της
υδρόλυσης, υπάρχει µεγάλη πιθανότητα να καταλήξουν στο θαλασσινό νερό, και να δηµιουργήσουν τεράστια προβλήµατα στο θαλάσσιο περιβάλλον και την θαλάσσια ζωή, ακόµη και αν δεν
φτάσουν ποτέ κοντά στις ακτές της Κρήτης. Ο ∆ιεθνής Οργανισµός για την Απαγόρευση των Χηµικών Όπλων, τόνισε µάλιστα πρόσφατα ότι «δεν συνιστάται η καταστροφή τέτοιων όπλων εν
πλω».
Ο κίνδυνος για τις ακτές της Κρήτης, αλλά και όλης της ανατολικής Μεσογείου, είναι άµεσος
και επικείµενος. Οι συνέπειες µιας τέτοιας πράξης θα είναι καταστροφικές, όχι µόνο για εµάς,
αλλά και για τις επόµενες γενιές. Γι’ αυτό το λόγο, έχουµε χρέος ως Κρητικοί να αγωνιστούµε
µέχρις εσχάτων.
Γιατί ο αγώνας για τα αυτονόητα είναι τόσο καθήκον, όσο και µονόδροµος.
***********
Εξ άλλου η Ένωση Σφακιανών Νοµού Χανίων, ανακοίνωσε το παρακάτω
ΨΗΦΙΣΜΑ
Το ∆Σ της Ένωσης Σφακιανών Νοµού Χανίων, καταδικάζει την εξουδετέρωση και διάθεση
των Χηµικών Όπλων της Συρίας στη Μεσόγειο.
Θεωρούµε ότι το ψήφισµα αυτό εκφράζει την τοπική κοινωνία στο σύνολο της, καθώς και
την απαίτηση µας να ζούµε, εµείς και τα παιδιά µας, σε ένα καθαρό και ελεύθερο περιβάλλον.
Συµµετέχουµε στη διοργάνωση από κοινού πρωτοβουλιών και δράσεων σε Παγκρήτιο επίπεδο για να αναδειχθεί η κλειστή θάλασσα της Μεσογείου, ως τόπος πολιτισµού και ειρήνης
και να οριοθετηθεί ως ζώνη προστατευόµενη από περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις.
Καλούµε όλους να συµµετέχουν µαζικά στην Παγκρήτια Συγκέντρωση - ∆ιαµαρτυρία στο
µαρτυρικό Αρκάδι, την Κυριακή 23/03/2014, και ώρα 12:30.
Έµπρακτα να διαδώσουµε όλοι το αφυπνιστικό µήνυµα:
«Όχι στα χηµικά της Συρίας στη Μεσόγειο, όχι στο θάνατο, ναι στην ειρήνη και τη ζωή».
ΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ
ΕΚΔΟΣΗΣ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΜΑΣ !
Η Συντακτική επιτροπή της εφηµερίδας µας και το ∆. Σ. της Ένωσης των Απανταχού Σφακιανών, ε υ χ α ρ ι σ τ ο ύ ν θερµά όλους όσους έγιναν σ υ ν δ ρ ο µ η
τ έ ς στην εφηµερίδα µας (σας) "ΤΑ ΣΦΑΚΙΑ"!
Ευχαριστούµε περισσότερο, εκείνους που µπόρεσαν - πέραν της ετήσιας συνδροµής των 10 €, να ενισχύσουν την προσπάθεια µας, µε µεγαλύτερα ποσά. ∆υστυχώς η ανταπόκριση, από το σύνολο των παραληπτών της εφηµερίδας, είναι
πολύ µικρή !
Το ετήσιο κόστος έκδοσης και διακίνησής της - παρά τη δραστική
µείωση που καταφέραµε, δυστυχώς δεν καλύπτεται µε τις συνδροµές και τις δωρεές, ούτε κατά το 1/3!
Αντιµετωπίζουµε σοβαρό οικονοµικό πρόβληµα, µε τη συνέχιση της έκδοσης
της! Kάνουµε ό,τι είναι δυνατόν, για να µην διακοπεί η έντυπη έκδοση της! Σ’
αυτήν µας την δύσκολη προσπάθεια, χρειαζόµαστε τη βοήθεια σας !
Κάνουµε ξανά έκκληση στους φίλους αναγνώστες, που µέχρι τώρα το αµέλησαν
ή έληξε η συνδροµή τους, να βοηθήσουν στην στήριξη της έκδοσης της, στέλνοντας την ετήσια σ υ ν δ ρ ο µ ή τους (10 €) !
Κόψτε το ∆ελτάριο ΤΑΧΥΠΛΗΡΩΜΗΣ των ΕΛ.ΤΑ. που υπάρχει σε κάθε φύλλο,
συµπληρώστε τα στοιχεία σας και το ποσόν που θέλετε να στείλετε και δώστε το
στον Ταχυδρόµο ή στο Κατάστηµα των ΕΛ.ΤΑ, χωρίς να πληρώσετε ταχυδροµικά
έξοδα.
Ευχαριστούµε για την ανταπόκριση σας!
ΟΧΙ ΤΑ ΧΗΜΙΚΑ ΤΩΝ ΓΕΡΑΚΙΩΝ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ
ΣΤΙΣ ΘΑΛΑΣΣΕΣ ΜΑΣ!
“Μολύνετε το κρεβάτι σας και µια νύχτα θα πάθετε ασφυξία
από τα ίδια σας τα απορρίµµατα” (Σήατλ - αρχηγός των Ινδιάνων, στον
πρόεδρο των Η.Π.Α. Φράνκλιν Πήρς, το Ι854).
Η σχεδιαζόµενη εξουδετέρωση µε - εν πλω υδρόλυση, των χηµικών όπλων της Συρίας, στη θάλασσα
νότια της Κρήτης, είναι εξαιρετικά επικίνδυνη και θα
καταστρέψει το θαλάσσιο οικοσύστηµα της Μεσογείου, µε απρόβλεπτες συνέπειες στους πληθυσµούς
της Κρήτης, της Λιβύης, της Ιταλίας και της Μάλτας.
Η εγκληµατική αυτή πράξη που
ετοιµάζουν, ενάντια στο περιβάλλον και τους κατοίκους της Μεσογείου, γίνεται εν γνώσει της
ελληνικής κυβέρνησης!
Θα τους αφήσουµε να την πραγµατοποιήσουν ?
Τώρα, περισσότερο από ποτέ
είναι αναγκαία η µέχρις εσχάτων,
κλιµάκωση των αγώνων µας, για
την αποτροπή αυτού του προαναγγελθέντος εγκλήµατος.
Αρκετά έχουν µολύνει την κοινωνία µας µε τα απάνθρωπα µνηµόνια που µας επέβαλαν!
Μην τους επιτρέψουµε να µολύνουν τη γη, τον αέρα και τη θάλασσα που µας δίνουν τη ζωή!
Το ∆.Σ. της Ένωσης των Απανταχού Σφακιανών
στην Ένωση των ∆ελβινακιωτών Αθήνας
Συνάντηση φιλίας και γνωριµίας µε τους αδελφούς Ηπειρώτες !
Πενταµελής αντιπροσωπεία του ∆.Σ.
της Ένωσης µας, επισκεφτήκαµε την
Ένωση ∆ε λβινακιωτών Αθήνας, στην αίθουσα τους στο κέντρο της Αθήνας.
Οι χωριανοί του ήρωα – και δικού µας
ήρωα, Χατζή- Μιχάλη Νταλιάνη, µας υποδέχτηκαν εγκάρδια και µας φιλοξένησαν
µε το απόσταγµα του τόπου τους – το τσίπουρο και νοστιµότατες παραδοσιακές
λιχουδιές.
Γνωριστήκαµε, κουβεντιάσαµε, ανταλλάξαµε ιδέες και εµπειρίες. Μιλήσαµε για
τις πατρίδες µας, για τους αγώνες και
τα προβλήµατα
που µας ταλανίζουν, µέσα
σ΄αυτές τις µικρές συλλογικότητες που
βρεθήκαµε να
παλεύουµε!
Μιλήσαµε για τις
δίδυµες αδελφοποιήσεις των
∆ήµων µας,για τα
Ελεύθερα ∆ηµοτικά Ανοιχτά Πα-
νεπιστήµια, που είχαµε την τιµή και την
ευλογία να δηµιουργήσουν, πρωτοπόροι
δηµοτικοί άρχοντες και φωτισµένοι Πανεπιστηµιακοί, στις ιδιαίτερες πατρίδες µας!
Νιώσαµε πως, εµείς οι «ξενιτεµένοι»
Σφακιανοί και ∆ελβινακιώτες, αργήσαµε
πολύ να γνωριστούµε! Μα η καλή αρχή
έγινε κι αυτόν τον πλούτο, υποσχεθήκαµε
από κοινού, να τον αυγατίσουµε!
Η οµορφιά της γνωριµίας µας κορυφώθηκε, όταν µας προσκάλεσαν - και το
δεχτήκαµε µε χαρά, να εκδράµουµε από
κοινού οι Ενώσεις µας, για να γνωριστούµε
καλύτερα και περισσότεροι!
Σφακιανοί και ∆ελβινακιώτες, στην πρώτη συνάντηση γνωριµίας τους!
Ηµερήσια εκδροµή στα
Σπήλαια των Λιµνών
στην ορεινή Αχαΐα
Κυριακή 11 Μαίου
Σ υ ν δ ι ο ρ γ ά ν ω σ η:
Ένωση ∆ελβινακιωτών Αθήνας &
Ένωση Απανταχού Σφακιανών
Για πληροφορίες - συµµετοχή:
* Σ. Μανουσογιάννης: 697 9981563
* Ν. Κωνσταντουδάκης: 697 6209557
2
Οι Σύλλογοι µας
ΕΝΩΣΗ ΣΦΑΚΙΑΝΩΝ
ΝΟΜΟΥ ΧΑΝΙΩΝ
Η ΕΝΩΣΗ ΣΦΑΚΙΑΝΩΝ ΝΟΜΟΥ ΧΑΝΙΩΝ πραγ- µατοποίησε την ετήσια εκδήλωση της και κοπή της πίτας το
Σάββατο 15 Φλεβάρη 2014 στο Κέντρο «ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ».
Παραβρέθηκαν πολλοί Σφακιανοί και φίλοι των Σφακιών. Στην εκδήλωση τιµήθηκε ο διακεκριµένος διευθυντής δηµιουργικότητας της Google Σφακιανός Σταύρος
Βρανάκης.
Επίσης βραβεύτηκαν και τους δόθηκε χρηµατικό
ποσό: α) Η καλύτερη µαθήτρια της Γ’ Γυµνάσιου Σφα-
κίων Σαβιολή Ευαγγελία του Ανδρέα και
β) Η καλύτερη µαθήτρια της Γ’ Λυκείου Σφακίων
Μπολιώτη Νεφέλη - Γεωργία, για το σχολικό έτος
2012 - 2013.
Μας διασκέδασε τo εξαίρετο συγκρότηµα του
Σφακιανού καλλιτέχνη λυράρη Γιώργη Μαγγελάκη.
Χόρεψε ο Μουσικοχορευτικός Σύλλογος «ΤΑ ΣΦΑΚΙΑ» και τραγούδησε οµάδα ριζίτικου από το Ασκύφου. Ευχαριστούµε τις επιχειρήσεις που µας
πρόσφεραν δώρα για τη λαχειοφόρο
αγορά και συνέβαλαν στην εκδήλωση
µας, καθώς και τις επιχειρήσεις που
πρόσφεραν εδέσµατα και πλούτισαν το
τραπέζι µας:
Απονοµή τιµητικής πλακέτας από τον Πρόεδρο της ΕΝΩΣΗΣ ΣΦΑΚΙΑΝΩΝ
ΝΟΜΟΥ ΧΑΝΙΩΝ Γιάννη Παπαδόσηφο, στον διακεκριµένο Σφακιανό- διευθυντή δηµιουργικότητας της Google Σταύρο Βρανάκη.
Το γλέντι, το ξεφάντωµα κι ο χορός, κράτησαν µέχρι τα ξηµερώµατα.
Tριµηνιαία έκδοση της
Ένωσης των Απανταχού Σφακιανών
Ιδιοκτήτης
‘‘ Ένωση των Απανταχού Σφακιανών’’
ΕΜ. ΜΠΕΝΑΚΗ & ΖΑΛΟΓΓΟΥ 15
ΤΚ 108 78 - Αθήνα
Τηλ. - FAX. : 210 3845143
www.ensfakia.gr
E-mail: info@ensfakia.gr
Εκδότης - ∆ιευθυντής
Βαγγέλης Γουµενάκης
E-mail: vgs@otenet.gr
Συντακτική επιτροπή
Βαγγ. Γουµενάκης, Γερωνυµάκη Καλλιόπη
Γιάν. Πολυράκης, Σ.Μανουσογιαννάκης
Βασ. Θωµάς, Ανδρ. Κούνδουρος
Επιµέλεια φωτογραφιών
Βιβλιοπαρουσίαση
Σήφης Μανουσογιαννάκης
E-mail: sifis_imbros@yahoo.gr
Επιταγές - Εµβάσµατα
Προς : Ένωση Απανταχού Σφακιανών
POSTE RESTANTE Κ.Τ.Α. ΑΙΟΛΟΥ 100
Τ.Κ. 10200 - Αθήνα
Επιµέλεια εντύπου Ηλεκτρονική σελιδοποίηση
Βαγγέλης Γουµενάκης
Σήφης Μανουσογιαννάκης
∆ακτυλογράφηση χειρογράφων
∆ιόρθωση κειµένων
Χριστίνα Γερολυµάτου
∆ιαχωρισµός - Εκτύπωση
Ετικετοποίηση – Συσκευασία
ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ - ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ
‘’ΑΠΑΡΣΙΣ’’
Μυκηνών 9 - Κεραµεικός ΑΘΗΝΑ
Τηλ. 210 3455226
E-mail: aparsis.publ@gmail.com
• ΑΦΟΙ ΧΙΩΤΑΚΗ - Πρωτοχρονιάτικη πίτα
• ΛΥΚΑΚΗΣ ΣΗΦΗΣ - Τσικουδιά για όλη την
εκδήλωση
• ΑΦΟΙ ΣΟΦΟΥΛΗ - Τυρί
• ΤΣΙΤΣΙΡΙ∆ΗΣ ΜΑΝΟΥΣΟΣ - Τυρί
• ΜΑΝΟΥΣΕΛΗΣ ΣΗΦΗΣ - Ανθότυρο
• ΑΦΟΙ ΠΟΛΕΝΤΑ - Ανθότυρο
• ΜΑΛΕΦΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ - Ανθότυρο
• ΚΑΝΤΟΥΝΑΤΑΚΗΣ ΑΝ∆ΡΕΑΣ - Μέλι
• ΑΦΟΙ ΚΑΡΚΑΝΗ - Γιαούρτι
• ΣΤΑΜΑΤΑΚΗΣ ΠΑΥΛΟΣ - Παγωτό
• ΑΦΟΙ ΒΟΤΖΑΚΗ " ΤΑ ΣΦΑΚΙΑ" - Παξιµάδια
• ΑΦΟΙ ΟΡΦΑΝΟΥ∆ΑΚΗ ( ΑΝΩΠΟΛΗ) - Παξιµάδια
• ΠΟΛΕΝΤΑΣ ΠΑΥΛΟΣ (ΧΑΝΙΑ) - Παξιµάδια
Η µικρή Σφακιανοπούλα έκλεψε τη παράσταση
µε τη χορευτική της δεινότητα!
∆ΕΚΕΜΒΡΗΣ 2013 - ΦΛΕΒΑΡΗΣ 2014
Ο Σταύρος Βρανάκης
Ο πατέρας του Σταύρου, έφυγε από τον Καλλικράτη Σφακιών το 1969 και πήγε στον Καναδά. Απέκτησε 3 αγόρια. Ο δευτερότοκος
Σταύρος
γεννήθηκε το 1971 στο
Βανκούβερ του Καναδά,
όπου και σπούδασε.
Δυό σημαντικά πράγματα έγιναν κυρίως στη
ζωή του: έμαθε για το τι
μπορεί να προσφέρει το Internet και πως μπορεί να
σχεδιάσει και να αποτυπώσει τις ιδέες του μέσω υπολογιστή.
Δημιούργησε δική του
εταιρεία στον Καναδά και
αργότερα ήρθε στο ΛονΟ συνεπαρχιώτης µας - δεύτερης
δίνο, δημιουργώντας μια
γενιάς, Σταύρος Βρανάκης
μεγαλύτερη εταιρεία.
Σήμερα είναι Διευθυντής της GOOGLE στο Λονδίνο, στα προγράμματα δημιουργικότητας.
Η προσέγγιση του έργου του είναι απλή : να δημιουργήσει παγκοσμίως θέματα που θα συζητηθούν εκτενώς από διάφορα κοινωνικά στρώματα. Θέματα όπως η παγκόσμια επικοινωνία και η
πολιτική εξέλιξη, είναι αντικείμενα στα οποία οι άνθρωποι θέλουν
να έχουν αλληλεπίδραση και εξέλιξη με την πάροδο του χρόνου,
συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της λαϊκής κουλτούρας.
ΜΕΡΙΚΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ
ΠΟΥ ∆ΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ
1. “ΤΑ ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ” : Με αυτή την εφαρμογή μπορεί κανείς να βλέπει τρισδιάστατα και να περιπλανιέται σε μνημεία, όπως οι πυραμίδες των Μάγια και της Αιγύπτου, σαν να
βρίσκεται στους χώρους αυτούς.
2. Παιδιά του γυμνασίου μπορούν να στέλνουν σχολικές εργασίες
σε διαστημικό σταθμό, όπου τις παραλαμβάνει ο αστροναύτης και
τις μεταδίδει δημόσια.
3. Διαγωνισμός νεαρών επιστημόνων : Παιδιά 13-19 ετών μπορούν να δημοσιεύουν ιδέες τους που πιστεύουν ότι θα κάνουν το
κόσμο μας καλύτερο. Πέρυσι μάλιστα ένα κορίτσι 17 ετών από τη
Φλόριντα, παρουσίασε ως ιδέα έναν τρόπο για να ανιχνευτεί ο
καρκίνος του στήθους.
4. Οργάνωσε την εισαγωγή και προώθηση των τηλέφωνων
iPHONE, τη χρήση της Αmazon, το σύστημα τηλεφώνου ΟΟΥ ΤΟΥ
και την Coca Cola Zero στην αγορά της Μεγάλης Βρετανίας και των
χωρών της Δυτικής Ευρώπης.
5. Δημιούργησε ένα σύστημα μέσα από το οποίο ο κάθε χρήστης θα μπορεί να εμφανίζει ιδεες που θα προωθούν τα θετικά
σημεία της Ελλάδας παγκοσμίως, με σκοπό να αλλάξει η εικόνα
της χώρας μας διεθνώς.
Όπως ο ίδιος λέει “... έπρεπε η Ελλάδα να είναι η Silicon Valley της Ευρώπης”
Είναι παντρεμένος με την Άννα Φυγκετάκη και έχει δυο παιδιά.
Συνάντηση του Περιφερειάρχη Κρήτης
Στ. Αρναουτάκη µε τον Steve Vranakis
(Σταύρο Βρανάκη)
Για θέματα ανάπτυξης, καινοτομίας και τεχνολογίας
Με τον ομογενή Σφακιανό δεύτερης γενιάς Steve Vranakis - Διευθυντικό
στέλεχος της GOOGLE στο Λονδίνο - συναντήθηκε ο Περιφερειάρχης Κρήτης
Σταύρος Αρναουτάκης.
Ο Steve Vranakis βρέθηκε στο Ηράκλειο για να συμμετάσχει στις εκδηλώσεις του TedX, και στη συνέχεια είχε σειρά από συναντήσεις στο πλαίσιο των εργασιών των αποδήμων
του Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών, τόσο
στην Περιφέρεια Κρήτης, όσο και σε τεχνολογικά και
εκπαιδευτικά ιδρύματα
του νησιού.
Οπως ανακοινώθηκε, στη συνάντηση συζήτηση, εκφράστηκε
η από κοινού βούληση
Από τη συνάντηση του Περιφερειάρχη Κρήτης Στ. Αρναουτάκη
για εποικοδομητική συµε τον Σφακιανής καταγωγής Steve Vranakis (Σταύρο Βρανάκη),
νεργασία προς όφελος
για θέµατα ανάπτυξης, καινοτοµίας και τεχνολογίας.
της Κρήτης, ιδιαίτερα
Ο
Κρήτης Σ.
Αρναουτάκης
στη συνάντηση
σεΠεριφερειάρχης
θέματα ανάπτυξης
και
καινοτομίας.
Μάλιστα,µεοτον
S. Vranakis τόνισε ότι “...η
Ελλάδα κατατάσσεται στις πρώτες χώρες παγκοσμίως στην διάθεση άξιων και
εξαιρετικά εξειδικευμένων στις νέες τεχνολογίες νέων ανθρώπων”, γεγονός που
συμβάλει σημαντικά στην δυναμική ανάπτυξη της Κρήτης στην, καθώς και
στην προσέλκυση αξιόλογων επενδύσεων στον τόπο μας.
Ο S. Vranakis κλήθηκε να λάβει μέρος σε συνεδριάσεις του Συμβουλίου Καινοτομίας της Περιφέρειας Κρήτης. Ο ίδιος εξέφρασε την αγάπη του για τον
τόπο καταγωγής του και την πρόθεση να συνεργαστεί ανιδιοτελώς με την Περιφέρεια και τα επιστημονικά – ερευνητικά Ιδρύματα της Κρήτης.
Τον Σταύρο Βρανάκη συνόδευε και ο πατέρας του, που μένει στον Καναδά.
ΣΩΠΑ
Σώπα, µη µιλάς,
είναι ντροπή,
κόψ’ τη φωνή
σου, σώπασε επιτέλους κι αν ο
λόγος είναι αργυρός, η σιωπή
είναι χρυσός.
Τα πρώτα λόγια που άκουσα από παιδί,
έκλαιγα, γέλαγα, έπαιζα µου λέγαν:« σώπα!».
Στο σχολείο µου κρύψανε την αλήθεια τη
µισή, µου λέγανε: «εσένα τι σε νοιάζει;
Σώπα!»
Ο λόγος του µεγάλου, η σιωπή του µικρού.
Έβλεπα αίµατα στο πεζοδρόµιο,
«Τι σε νοιάζει εσένα;», µου λέγανε, «θα βρεις
το µπελά σου, σώπα!».
Σε χρόνια δίσεκτα οι γονείς, οι γείτονες, µε
συµβουλεύανε: «Μη χώνεις τη µύτη σου παντού, κάνε πως δεν καταλαβαίνεις, σώπα!»
Φτιάξαµε το σύλλογο του «Σώπα!». Και µαζευτήκαµε πολλοί,µια πολιτεία ολόκληρη, µια
δύναµη µεγάλη, αλλά µουγκή!
Πετύχαµε πολλά, φτάσαµε ψηλά, µας δώσανε παράσηµα, τα πάντα κι όλα πολύ εύκολα, µόνο µε το «Σώπα!».
Μεγάλη τέχνη αυτό το «Σώπα»!
..... Νοµίζω πως θα ‘ρθει η στιγµή που δεν
θα αντέξω και θα ξεσπάσω και δεν θα φοβηθώ και θα ελπίζω και κάθε στιγµή το λαρύγγι µου θα γεµίζω µε ένα φθόγγο, µε έναν
ψίθυρο, µε ένα τραύλισµα, µε µια κραυγή
που θα µου λέει: ΜΙΛΑ!
Απόσπασµα από το ποίηµα του Αζίζ Νεσίν
(Τούρκου ποιητή)
Οι Σύλλογοι µας
ΑΘΛΗΤΙΚΟΣ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΟΣ
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΣΦΑΚΙΩΝ
Γράφει ο Μανώλης Τζωρτζάκης – Προπονητής Yπεύθ. Ακαδηµιών
Α. Γ. Σ. Σφακίων
Έχοντας ολοκληρώσει τον πρώτο γύρο
του πρωταθλήµατος και βαδίζοντας προς το
τέλος του, η οµάδα µας άρχισε να δείχνει τις
δυνατότητες της.
Αν και τελευταίοι στην βαθµολογία, οι σηµαντικές νίκες που κάναµε και µάλιστα µε τις
οµάδες που βρίσκονται στην πρώτη 5άδα
του πρωταθλήµατος, έχουν δώσει άλλο αέρα
και ώθηση για να παλέψουµε µέχρι τέλους
για την παραµονή στην κατηγορία.
Το ποιό σηµαντικό γεγονός όµως από
αυτές τις εµπειρίες, είναι η απόδειξη σε όλους
των δυνατοτήτων που έχουµε σαν οµάδα και
ότι αυτό που µας λείπει είναι ο αγωνιστικός
ρυθµός. Τα προβλήµατα που αντιµετωπίζουµε λόγο έλλειψης προπονήσεων, αφού τα
περισσότερα
παιδιά
έχουν τις αγροτικές εργασίες τους, αλλά και σχολείο και φροντιστήριο,
ελπίζουµε να λυθούν
σύντοµα µε την τοποθέτηση φωτισµού στο γήπεδο µας.
Κοπή πίτας Α.Γ.Σ.Σφακίων
Το Σάββατο 01.01.2014 στο κέντρο “Ποσειδώνιο” στις Κοµιτάδες, έγινε φέτος η καθιερωµένη κοπή της πρωτοχρονιάτικης
πίτας του συλλόγου µας.
Σε µια πολύ ζεστή βραδιά βρέθηκαν τα
παιδιά της ακαδηµίας µας µε τις οικογένειες
τους, τους αθλητές, τους χορηγούς και τους
φίλους του Α.Γ.Σ.Σφακίων, για να περάσουν
µια όµορφη βραδιά.
Στα πλαίσια της εκδήλωσης, οι χορηγοί
του Συλλόγου µας Αφοί Τσιριντάνη στην
µεγάλη οµάδα και ∆ουρουντάκης Νίκος
στα τµήµατα των ακαδηµιών, µας προσέφεραν αθλητικό υλικό: Στολές και Φόρµες αντίστοιχα, σε όλους τους αθλητές του
Η Ακαδηµία
Σηµαντικό νέο για τα
τµήµατα των ακαδηµιών
µας, είναι η δηµιουργία
σε συνεργασία µε τον
Στο κέντρο “Ποσειδώνιο” στις Κοµιτάδες, έγινε φέτος η καθιερωδήµο Σφακίων, δύο νέων
µένη κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας του Α.Γ.Σ. Σφακίων
τµηµάτων αθλητισµού στ’
Ασκύφου, για αγόρια και κορίτσια ηλικίας από Συλλόγου µας.
Στις δύσκολες οικονοµικές συνθήκες που
6 έως 15 χρονών!
Την περίοδο που µας πέρασε, τα τµήµατα βιώνουµε όλοι, η στήριξη της οµάδας µας
των ακαδηµιών µας αγωνίστηκαν µε τα αντί- µέσω χορηγιών που καλύπτουν βασικές
στοιχα τµήµατα των ακαδηµιών της ∆άφνης ανάγκες του Συλλόγου µας, είναι ζωτικής
Αποκορώνου, ενώ στο προσεχές διάστηµα, σηµασίας για εµάς και γιαυτό το λόγο θέθα διοργανωθούν µια σειρά από φιλικούς λουµε να ευχαριστήσουµε δηµόσια, θερµά
όλους τους χορηγούς, µικρούς και µεγάαγώνες εντός και εκτός Σφακίων.
λους, για την στήριξη και την βοήθεια που
Τα αποτελέσµατα ήταν:
µας προσφέρουν.
Κατηγορία Προπαίδων:
Τον Σύλλογο µας τίµησαν µε την παρου∆άφνη – Σφακιά : 1-0
Σφακιά – ∆άφνη : 1-1
σία τους ο ∆ήµαρχος Σφακίων κ. Παύλος
Κατηγορία Παίδων
Πολάκης και ο Αντιπεριφεριάρχης Χανίων
∆άφνη – Σφακιά : 3-0
κ. Απόστολος Βουλγαράκης.
Σφακιά – ∆άφνη : 4-0
Στον σύντοµο χαιρετισµό τους, µας αναΦιλικός Αγώνας µε τον
κοίνωσαν ότι η Αντιπεριφέρεια Χανίων δηΑ.Ο.Χανιά
µοπράτησε τελικά το έργο µε το οποίο θα
Στην Χριστουγεννιάτικη διακοπή του πρω- τοποθετηθούν φώτα στο δηµοτικό Στάδιο
ταθλήµατος η οµάδα µας, βρήκε την ευκαιρία Φραγκοκαστέλου, ένα έργο που όπως
να διοργανώσει ένα σπουδαίο φιλικό αγώνα έχουµε τονίσει πολλές φορές θα δώσει νέα
µε τον Α.Ο.Χανίων, οµάδα που µετά από ώθηση στην ανάπτυξη του αθλητισµού στο
πολλά χρόνια βρίσκετε ξανά στην Β’ Εθνική δήµο µας λύνοντας ένα µεγάλο πρόβληµα
του συλλόγου µας.
κατηγορία ή αλλιώς Football lege.
Ευελπιστούµε ότι στο επόµενο φίλο της
Στο περιθώριο του αγώνα, ο Σύλλογος µας
τίµησε για την προσφορά του και την επιτυχία εφηµερίδας µας, το έργο αυτό το οποίο
του τον προπονητή του Α.Ο. Χανίων κ. Σε- αποτελεί προσωπική δέσµευση του κ.
Βουλγαράκη απέναντι στο σύλλογο µας, να
έχει αποπερατωθεί.
Στο τέλος της βραδιάς έγινε και η κλήρωση των πλούσιων δώρων του Συλλόγου
µας.
Μιά αναµνηστική φωτογραφία των παραγόντων του Α.Ο. ΧΑΝΙΑ, µε τον ∆ήµαρχο
και τους παράγοντες του Α.Γ.Σ. ΣΦΑΚΙΩΝ
ροπιάν, ο οποίος πριν την έναρξη του φιλικού αγώνα µίλησε στα παιδιά της ακαδηµίας
µας, δίνοντας τους πολύτιµες ποδοσφαιρικές
συµβουλές.
Το σκορ για την ιστορία ήταν 0-4, ενώ µετά
το πέρας του αγώνα η οµάδα µας προσέφερε
παραδοσιακό κέρασµα στην ταβέρνα “Βίγλες” στον Καψοδάσο, όπου οι παίκτες µας
πήραν την ρεβάνς, κερδίζοντας τις εντυπώσεις στην παρέα που ακολούθησε.
Ακολούθησε η παραδοσιακή φιλοξενία
των αθλητών του Α.Ο. ΧΑΝΙΑ, στην ταβέρνα
“Βίγλες” στον Καψοδάσο
Αθλητικές Εκδηλώσεις
2014 ∆ήµου Σφακίων
Ο ∆ήµος Σφακίων και η Κοινωφελής
Επιχείρηση ∆ήµου Σφακίων, βρίσκονται
πολύ κοντά στο να κλείσουν ηµεροµηνίες
για µια σειρά από αθλητικές εκδηλώσεις,
έπειτα από την άκρως επιτυχηµένη περσινή
χρονιά όπου καταφέραµε να αναδείξουµε
τις οµορφιές και τις δυνατότητες για ανάπτυξη - µέσω του αθλητισµού - στο ∆ήµο
µας.
Εκτός τις επιτυχηµένες αθλητικές εκδηλώσεις: Αγώνες Φουσκωτών Σκαφών - Τοξοβολίας - Ποδηλασίας - Ορεινού τρεξίµατος Αγίου Νικήτα - Καλοκαιρινά τουρνουά ποδοσφαίρου, µπάσκετ και βόλεϋ,
θα προστεθούν από φέτος και οι παρακάτω αθλητικές δραστηριότητες:
• Αγώνες Ιστιοπλοΐας
• Αγώνες Κολύµβησης
Για περισσότερες πληροφορίες, στα επόµενα φύλα τις εφηµερίδας µας, ενώ για
όποιον ενδιαφέρετε να συµµετάσχει ή να
βοηθήσει µε οποιονδήποτε τρόπο µπορεί
να απευθυνθεί στο ∆ήµο Σφακίων.
∆ΕΚΕΜΒΡΗΣ 2013 - ΦΛΕΒΑΡΗΣ 2014
3
ΙΔΡΥΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ
ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΑΝΟΙΚΤΟΥ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ
ΣΤΑ ΣΦΑΚΙΑ!
Ύστερα από συνεδρίαση του ∆ηµοτικού Συµβουλίου Σφακίων και σχετική πρόταση - εισήγηση του κ. Απόστολου Παπαιωάννου - Οµότιµου καθηγητή του Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων, απόφασίστηκε οµόφωνα η Ίδρυση ∆ηµοτικού Ελεύθερου
Ανοικτού Πανεπιστηµίου στα Σφακιά, µέσω του
Πανεπιστηµίου
Ιωαννίνων, σε συνεργασία µε το ∆ηµοτικό Λαϊκό
Πανεπιστήµιο ∆ελβινακίου, µε την
ονοµασία “ Γεώργιος Ξενουδάκης”
αφιερωµένο στη
µνήµη του µεγάλου
ευεργέτη.
Η συνεδρίαση του ∆ηµοτικού Συµβουλίου Σφακίων, όπου απόφασίστηκε οµόΟρίστηκε ως
φωνα η Ίδρυση ∆ηµοτικού Ελεύθερου Ανοικτού Πανεπιστηµίου στα Σφακιά, µέσω
του Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων, ύστερα από τη σχετική πρόταση - εισήγηση του κ. Πρόεδρος της ΕπιΑπόστολου Παπαιωάννου - Οµότ. καθηγητή του Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων.
στηµονικής Επιτροπής, ο κ. Απόστολος Παπαϊωάννου, Οµ. καθηγητής του Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων,
ως Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής, ο Παύλος Πολάκης - ∆ήµαρχος Σφακίων
και υπεύθυνη για την περαιτέρω οργάνωση και λειτουργία του, η ∆ηµοτική Σύµβουλος Αφροδίτη
Σφηνιά.
Ένα σύγχρονο
πρόγραµµα
σπουδών µπορεί
να τεθεί σε εφαρµογή σχετικά σύντοµα, µε µικρή
δαπάνη και ευάριθµους διδάσκοντες.
Ενδεικτικά το
πρόγραµµα αυτό
µπορεί να λάβει,
προς το παρόν,
τη µορφή µιας
Πρόεδρος της Επιστηµονικής Επιτροπής του ∆ηµοτικού Ελεύθερου Ανοικτού Πανεπιστηµίου Σφακίων, ορίστηκε ο κ. Απόστολος Παπαϊωάννου, Οµ. καδιάρθρωσης που
θηγητής του Πανεπιστηµίου Ιωαννίνων.
έχει δοκιµαστεί
και σε άλλους ανάλογους θεσµούς, µε µαθήµατα εισαγωγικού χαρακτήρα.
Πρόγραµµα Σπουδών
• Σπουδές πρωτογενούς τοµέα οικονοµίας: γεωπονία, µελισσοκοµία, γεωργικός τοµέας, κτηνοτροφία, κτηνιατρική
• Επιστήµες Υγείας (Ιατρική, Βιολογία)
• Ανθρωπιστικές (Ιστορία, Φιλολογία, Αρχαιολογία)
• Παιδαγωγικές Επιστήµες (Παιδαγωγική, Φιλοσοφία, Ψυχολογία)
• Κοινωνικές (Οικονοµία, Κοινωνιολογία, ∆ιοίκηση, Ανθρωπολογία)
• Θετικές, (Χηµεία, Φυσική, Πληροφορική, Μαθηµατικά)
• Τέχνες, (Εικαστικά, Μουσική, Θέατρο, Ιστορία Τέχνης)
• Ξένες Γλώσσες
• Επαγγελµατικός Προσανατολισµός - Τουρισµός
Ειδικές Επιτροπές Τιµητική, Επιστηµονική και Οργανωτική αναλαµβάνουν την
υποστήριξη του ∆ΕΑΠ.
Όπως ανέφερε, µεταξύ άλλων ο καθηγητής Απόστολος Παπαϊωάννου,
στην εισήγηση του στο ∆ηµοτικό Συµβούλιο,”...τη σύγχρονη κρίση και τα
δραµατικά αδιέξοδα αντιµάχονται ο
πολιτισµός, η δύναµη της ζωντανής
παράδοσης, η υπεράσπιση των εθνικών συµφερόντων και η λειτουργική
αναβίωση των δηµοκρατικών θεσµών, η οποία θα αχρήστευε όλους
τους εξουσιαστικούς µηχανισµούς
της σύγχρονης αντιδραστικής Ευρώπης.
Σε αυτή την καθοριστική, µεταβατική φάση αυτός ο κόσµος ο µικρός,
ο µέγας, των Σφακίων, καλείται να
αναλάβει τον δικό του καθοριστικό
ρόλο και τις ευθύνες του».
Πληροφορίες: Σφηνιά Αφροδίτη
Τηλ 697 9551865.
Η Αίτηση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για φοίτηση στο
∆ηµοτικό Ελεύθερο Ανοικτό Πανεπιστήµιο Σφακίων
4
Ο πρώτος στη ∆υτική Κρήτη
Σταθμός μεταφόρτωσης
απορριμμάτων
δημιουργείται στα Σφακιά
Mετά από µία δεκαετία υποσχέσεων δροµολογείται επιτέλους η λειτουργία του πρώτου
σταθµού
µεταφόρτωσης
απορριµµάτων στη ∆υτική Κρήτη και συγκεκριµένα στα Σφακιά. Ο σταθµός θα ξυπηρετεί τον ∆ήµο Σφακίων αλλά και τη
Γαύδο µειώνοντας σηµαντικά το κόστος µεταφοράς των σκουπιδιών προς τον ΧΥΤΥ στ’
Ακρωτήρι.
Παράλληλα, µε πρωτοβουλία της ∆Ε∆ΙΣΑ
θα ξεκινήσει στη Γαύδο ένα πρόγραµµα
κοµποστοποίησης των οργανικών απορριµ-
στη συνέχεια θα πηγαίνουν στο Ακρωτήρι
για επεξεργασία.
Στα Χανιά η δηµιουργία σταθµών µεταφόρτωσης προκειµένου τα απορρίµµατα να
µην χρειάζεται να µεταφέρονται καθηµερινά από µακρινές περιοχές (Κίσαµο, Κάντανο, Σφακιά, Γεωργιούπολη κ.α.) ήταν στο
επίκεντρο συζητήσεων εδώ και πάνω από
10 χρόνια.
Ωστόσο, ακόµα και γι’ αυτό το θέµα δεν
µπορούσε να υπάρξει η απαιτούµενη συνεργασία και να ξεπεραστούν τα προβλή-
∆ΕΚΕΜΒΡΗΣ 2013 - ΦΛΕΒΑΡΗΣ 2014
Σχέδιο του ∆ήµου Σφακίων για
δηµιουργία Πλανητάριου στον “Ακονέ”
Τις εγκαταλελειµµένες τηλεπικοινωνιακές
εγκαταστάσεις του ΟΤΕ στον “Ακονέ” στ΄
Ασφένδου Σφακίων, διεκδικεί ο ∆ήµος Σφακίων για τη δηµιουργία “Πλανηταρίου”.
νοµη λειτουργία, που δεν απαιτούν χειριστές, φύλακες, γεννήτριες κ.λπ.
Είναι ένα
καταπληκτικό σηµείο καθώς είναι από τις
λίγες κορυφές που υπάρχουν σε όλη την
Κρήτη µε θέα στο Λιβυκό και στο Κρητικό
πέλαγος και είναι προσιτή καθώς µπορεί
να πάει κάποιος µε το αυτοκίνητο».
Η επίσκεψη στον χώρο άφησε πολύ θετικά σχόλια και ήδη ο ∆ήµος έχει σχεδιάζει
πώς θα µπορούσε να αξιοποιηθεί κατάλληλα. «Θέλουµε να κάνουµε ένα πλανητάριο που θα απευθύνεται σε µαθητές
∆ηµοτικών, Γυµνασίων, Λυκείων. Ο
χώρος αυτός θα έχει το µοναδικό προνόµιο, µετά την οµιλία στους µαθητές, που
θα γίνεται µέσα σε κάποιο από τα κτήρια
Οι εγκαταλελειµµένες τηλεπικοινωνιακές εγκα- που υπάρχουν εκεί, να βγαίνουν έξω και
ταστάσεις του ΟΤΕ στον “Ακονέ” Ασφένδου. Τις θα βλέπουν µε τηλεσκόπια αυτά που διδιεκδικεί ο ∆ήµος Σφακίων για τη δηµιουργία
δάχθηκαν. Τα παιδιά από τον Σύλλογο
πλανηταρίου
Φίλων Αστρονοµίας έδειξαν πολύ µεγάλο
Γι’ αυτόν τον λόγο την περιοχή επισκέενδιαφέρον. Εµείς θέλουµε µε αυτή τη
φθηκε o ∆ήµαρχος Π. Πολάκης και µέλη
δράση να δηµιουργηθούν θέσεις εργασίας
του Συλλόγου Φίλων Αστρονοµίας Κρήτης,
και για τα παιδιά και τους ντόπιους καθώς
προκειµένου να διαπιστωθεί η καταλληλότο “πλανητάριο” θα µπορεί να φιλοξενεί έναν
τητά της για δράσεις που έχουν να κάνουν
σηµαντικό αριθµό ανθρώπων που έρχονται
µε την παρατήρηση.
να κάνουν αστροπαρατήρηση. Είναι µακριά
Όπως µας είπε ο ∆ήµαρχος, «Υπάρχει
από οποιαδήποτε πηγή τεχνητού φωτισµού
σοβαρή πιθανότητα ο ΟΤΕ να παραχωρήσει και η ατµόσφαιρα είναι διαυγής. Τα κτίσµατα
τη χρήση ή εξ ολοκλήρου το ακίνητο στην
υπάρχουν και χρειάζονται κάποια επιδιόρπεριοχή “Ακονές” στ’ Ασφένδου που παλιόθωση. Είναι µια δραστηριότητα που εκπέµτερα είχε χρησιµοποιηθεί για τις τηλεπικοιπει πολιτισµό», επεσήµανε ο ∆ήµαρχος Π.
νωνίες και σήµερα δεν λειτουργεί καθώς ο
Πολάκης
ΟΤΕ χρησιµοποιεί άλλες κεραίες µε αυτό
ΣΧΟΛΗ ΓΟΝΕΩΝ ΣΤ’ ΑΣΚΥΦΟΥ
Ο χώρος του πρώην ΧΥΤΑ στα Σφακιά, όπου θα λειτουργήσει ο
πρώτος σταθµός µεταφόρτωσης στη ∆υτ. Κρήτη.
µάτων της.
Ο σταθµός της µεταφόρτωσης θα λειτουργεί στο παλιό ΧΑ∆Α των Σφακίων. Είναι
θέµα χρόνου η έγκριση από το Υ.Π.Ε.Κ.Α.
Τα απορρίµµατα του νησιού της Γαύδου,
που µπορούν να ανακτηθούν και να ανακυκλωθούν, θα πηγαίνουν στα Σφακιά και
από εκεί θα µεταφορτώνονται σε κοντέινερ
που θα τα φέρνει στ’ Ακρωτήρι. Η προγραµµατική σύµβαση έχει προϋπολογισµό
950.000 ευρώ και χρηµατοδοτείται από το
Επιχειρησιακό Πρόγραµµα Περιβάλλον του
Υ.Π.Ε.Κ.Α.
Στη Γαύδο θα τοποθετηθούν δύο µηχανικοί κοµποστοποιητές. Εκεί θα γίνει η διαλογή στην πηγή. Τα οργανικά πορρίµµατα
θα πηγαίνουν στους κοµποστοποιητές και
τα υπόλοιπα που θα είναι ανακυκλώσιµα θα
πηγαίνουν στον σταθµό µεταφόρτωσης των
Σφακίων. Θα φορτώνονται σε κοντέινερ και
Ξεκίνησε το Σάββατο 15 Φεβρουαρίου και θα
συνεχίζεται κάθε
Σάββατο 5.30’ 7.30’ το απόγευµα,
η υλοποίηση της
οµάδας επιµόρφωσης και ενηµέρωσης γονέων στην αίθουσα του γυµναστηρίου στα Ασκύφου
Σφακίων,
Το πρόγραµµα παρέχεται ∆ΩΡΕΑΝ,
και ολοκληρώνεται σε δέκα συνολικά συναντήσεις. Σκοπός του είναι η ψυχολογική υποστήριξη των γονέων, ώστε να
µπορέσουν να ανταποκριθούν µε επιτυχία στο σύνθετο και δύσκολο ρόλο τους
όπως αυτός διαµορφώνεται στις σύγχρονες κοινωνικοοικονοµικές συνθήκες.
Το έργο αυτό, εντάσσεται στην Ειδική
Υπηρεσία ∆ιαχείρισης Ε.Π (Επιχειρησιακό Πρόγραµµα Εκπαίδευση και ∆ια
µατα της εύρεσης κατάλληλων χώρων και
πόρων για τους σταθµούς.
Αναφορικά µε τη χρησιµότητα του σταθµού µεταφόρτωσης στα Σφακιά ο ∆ήµαρχος Παύλος Πολάκης επισηµαίνει πως
«...είναι ένα έργο που το θέλαµε πάρα
πολύ. Αυτός ο σταθµός µεταφόρτωσης θα
µειώσει πολύ το κόστος της µεταφοράς
των απορριµµάτων των δικών µας και της
διαχείρισης της Γαύδου.
. Είναι διαφορετικό πράγµα να πηγαίνει το
καλοκαίρι το απορριµµατοφόρο µία φορά
την ηµέρα και άλλο να πηγαίνει µία φορα
στις 4 µέρες και µία φορά στις 10 µέρες
τον χειµώνα».
Σηµειώνεται ότι για τη συνέχιση της λειτουργίας ανεξέλεγκτων ΧΑ∆Α σ’ όλη τη
χώρα, η Ελλάδα αντιµετωπίζει τον κίνδυνο
άµεσα για µεγάλα πρόστιµα από την Ευρωπαική Ενωση.
Κόψτε µε ψαλίδι πάνω στη διακεκοµµένη
Βίου Μάθηση) του Υπουργείου Παιδείας
και Θρησκευµάτων µε τίτλο Πράξεων««Σχολές Γονέων ΑΠ7, ΑΠ8 και
ΑΠ9» και συγχρηµατοδοτείται από το
Ε.Κ.Τ. (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταµείο)
και το Ελληνικό ∆ηµόσιο.
Για την οργάνωση της οµάδας ήταν
σηµαντική η υποστήριξη της ∆ιεύθυνσης και του εκπαιδευτικού προσωπικού
του ∆ηµοτικού σχολείου, του Νηπιαγωγείου Ασκύφου και του ∆ήµου Σφακίων.
Την οµάδα θα συντονίσει η Ψυχολόγος Χρυσούλα Φασαράκη
Για πληροφορίες και εγγραφές απευθυνθείτε στην Υπεύθυνη Σχολής Γονέων
στο Νοµό Χανίων, Κτιστάκη Μαρία Ψυχολόγο.
Τηλ.693 2211303
Εmail: ktistaki@hotmail.com και την
ιστοσελίδα
www.facebook.com/sholesgoneon
chanion
Ενίσχυση
Νέων
Γεωργών
∆ηµοσιεύθηκε Πρόσκληση υποβολής αιτήσεων Ενίσχυσης µε το Πρόγραµµα: «Εγκατάσταση Νέων Γεωργών», για το έτος 2014.
Η υποβολή αιτήσεων-φακέλων, θα γίνει από
18/03/2014 έως 16/05/2014.
∆ικαιούχοι είναι νέοι ηλικίας 18-40 ετών, µόνιµοι κάτοικοι ορεινών ή µειονεκτικών περιοχών.
Αναλυτικά οι όροι της πρόσκλησης αναφέρονται στην προκήρυξη την οποία οι ενδιαφερόµενοι µπορούν να προµηθευτούν από:
• Τα γραφεία του Αγροτικού Συνεταιρισµού
• Τα γραφεία του ∆ήµου Σφακίων
• Τις ∆ιευθύνσεις Αγρ.Οικονοµίας και Κτηνιατρικής
• Τους δικτυακούς τόπους :
α) www.minagric.gr
β) www.agrotikianaptixi.gr
γ) www.apdkritis.gov.gr
Αξιόλογη η δραστηριότητα
του Συλλόγου Γονέων και Κηδεµόνων
∆ηµοτικού Σχολείου και Νηπιαγωγείου
Ασκύφου
Ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεµόνων ∆ηµοτικού Σχολείου και Νηπιαγωγείου
Ασκύφου, εδώ και µια δεκαετία σχεδόν, προσπαθεί και κάνει διάφορες ενέργειες
για την αναβάθµιση των σχολείων του, την επιµόρφωση των γονέων του και την
δηµιουργική απασχόληση των παιδιών του.
Φέτος µε παρεµβάσεις του συλλόγου και µε την ευγενική χορηγία του κ. Νίκου
Καλογερή,
πραγµατοποιούνται για τα ασκυφιωτάκια
κάθε
Σάββατο, δωρεάν
µαθήµατα ιππασίας στον “Ιππικό
Όµιλο Ασκύφου”.
Ο σύλλογος
κατάφερε να οργανωθούν σχολές
γονέων στο δηµοτικό γυµναστήριο του Ασκύφου,
οι οποίες συνεχίζονται µε µεγάλη
επιτυχία και µε
αριθµό συµµετεΣτ΄ Ασκύφου τα παιδιά απολαµβάνουν την όµορφη φύση, τα αγαθά χόντων άνω των
της και την επαφή µε τα ζώα. Κάθε Σάββατο, παρακολουθούν δωρεάν 15 γονέων.
µαθήµατα ιππασίας µε την ευγενική χορηγία του κ. Νίκου Καλογερή
Παράλληλα
στον ιππικό όµιλο Ασκύφου.
µέσα
στον
Απρίλη ξεκινούν και δύο ακόµη θεµατικές ενότητες από τα Κέντρα ∆ιά Βίου Μάθησης του ∆ήµου Σφακίων µε θέµατα τη γεωργία και τις δαπάνες ενός νοικοκυριού.
Συγχρόνως, µέσα από διάφορες ενέργειες, προσπαθούµε να αναβαθµίσουµε
τα κτίρια των σχολείων µας, τόσο µέσω παρεµβάσεων σε δηµόσιες υπηρεσίες εκπαίδευσης, όσο και αγοράζοντας υλικοτεχνική υποδοµή γι αυτά.
Σ΄ αυτές µας τις προσπάθειες, έχουµε στο πλευρό µας
τον ∆ήµο Σφακίων και τους
συλλόγους διδασκόντων του
∆ηµοτικού Σχολείου και του
Νηπιαγωγείου Ασκύφου και
τους ευχαριστούµε γι΄αυτό.
Ευχαριστούµε πολύ και την
Ένωση των Απανταχού Σφακιανών, για τη διάθεση προσφοράς της.
Με µεγάλη επιτυχία και µε αριθµό συµµετεχόντων ανω
των 15 ατόµων, οι γονείς στ΄ Ασκύφου παρακολουθούν
συστηµατικά κάθε Σάββατο τη σχολή γονέων µε υπεύθυνη την αξιόλογη ψυχολόγο Χρυσούλα Φασαράκη
Κοπή της
βασιλόπιτας
Σε ένα άκρως οικογενειακό και αποκριάτικο κλίµα έγινε η κοπή της πίτας του
Συλλόγου Γονέων και Κηδεµόνων ∆ηµοτικού Σχολείου και Νηπιαγωγείου Ασκύφου, στον πάντα για µας και τα παιδιά µας, φιλόξενο “Λευκορείτη”.
Τα πλούσια εδέσµατα µαζί µε την πολύ καλή περιποίηση, έρχονται να συµπληρώσουν την ατµόσφαιρα. Τα παιδιά διασκεδάζουν σε αποκριάτικους ρυθµούς, οι γονείς συζητούν, γελούν και δοκιµάζουν γεύσεις από τον πλούσιο
µπουφέ.
Θερµά ευχαριστούµε τους γονείς για την ενίσχυση του µπουφέ µε τα δικά τους
εδέσµατα, τους αδελφούς Χιωτάκη για τα σφολιατοειδή και το φούρνο του Καρκάνη Βαγγέλη για την νοστιµότατη βασιλόπιτα.
Παράλληλα µε την κοπή της πίτας, έγινε και η κλήρωση της λαχειοφόρου. Τον
τυχερό λαχνό (µια τηλεόραση plasma ) κέρδισε ένας 25χρονος νεαρός από την
Αθήνα, ο οποίος ετοιµάζει µάλιστα το σπίτι του για να παντρευτεί. Με το καλό
λοιπόν και καλορίζικη...
Σ' αυτό το σηµείο θα θέλαµε να ευχαριστήσουµε ολόψυχα τον συντοπίτη µας
Γεώργιο Καρκαβάτσο, για τις εντατικές προσπάθειες που έκανε (για την διακίνηση των κλήρων) και συνεχίζει να κάνει, για την οικονοµική ενίσχυση των σχολείων του Ασκύφου. Ευχαριστούµε επίσης την Ειρήνη και τη Σταυρούλα
Κορνιζάκη για την εθελοντική βοήθεια τους για την διακίνηση των κλήρων, τον
ιδιωτικό παιδικό σταθµό - νηπιαγωγείο «Λιλιπούπολη» για το άνοιγµα των πυλών
της για τη αγορά κλήρων από τους γονείς των παιδιών της και βέβαια, όλους
εκείνους που θέλησαν να ενισχύσουν αυτή µας την προσπάθεια.
Επιστρέφοντας βέβαια, στην κοπή της πίτας ιδιαίτερη αναφορά αξίζει η παρουσία του δηµάρχου µας Παύλου Πολάκη και του υπεύθυνου της σχολικής επιτροπής Γεώργιου Πρωτοπαπαδάκη όπως επίσης του προέδρου του ∆.Σ του
δήµου Σφακίων του Νεκτάριου Μπούχλη, του προέδρου του Πολιτιστικού Συλλόγου Νεκτάριου Τσιτσιρίδη, των εκπαιδευτικών από το νηπιαγωγείο και το ∆ηµοτικό Σχολείο µας και βέβαια των παιδιών και των γονέων του Ασκύφου, οι
οποίοι αποτελούν για µας την κινητήρια δύναµη για να προσπαθήσουµε για το
καλύτερο για τα σχολεία µας, τα παιδιά µας, τον τόπο µας!
(Από τον Σύλλογο Γονέων και Κηδεµόνων Ασκύφου)
∆ΕΚΕΜΒΡΗΣ 2013 - ΦΛΕΒΑΡΗΣ 2014
Προβλήµατα υποδοµής στο
∆ηµοτικό Σχολείο Ασκύφου!
Από τον Σύλλογο Γονέων & Κηδεµόνων Νηπιαγωγείου και ∆ηµοτικού
Σχολείου Ασκύφου, πήραµε την παρακάτω ενηµερωτική επιστολή για τα
προβλήµατα κτιριολογικής υποδοµής που έχουν τα σχολειά του χωριού.
Πρώτα απ' όλα, µε αυτό µας το γράµµα
θα θέλαµε να σας ευχαριστήσουµε για ό,τι
προσφέρετε στην επαρχία Σφακίων και µε
αφορµή αυτής της αµέριστης υποστήριξης
σας, θα θέλαµε να σας ενηµερώσουµε για
τις δυσκολίες που αντιµετωπίζει το ∆ηµοτικό Σχολειό µας και να ζητήσουµε κάθε
λογής βοήθεια.
Σ' αυτό το σηµείο κρίνουµε απαραίτητο
µια µικρή αναφορά στ' Ασκύφου πολλά από
τα οποία γνωρίζετε αλλά µας κάνει ακόµη
πιο υπερήφανους γράφοντας τα.
Το Ασκύφου είναι ένα ορεινό χωριό
5
παιδί επιδιώκει να πάει.
- Η µία τάξη µάλιστα, λόγω έλλειψης
χώρου στο κεντρικό κτίριο του σχολείου,
στεγάζεται σε προκάτ µε στοιχειώδη µόνωση, σε ένα µέρος δυσπρόσιτο, του οποίου
η υδρορροή θέλει συντήρηση, για να µπορούν τα νερά της βροχής να αποµακρύνονται.
- Ηλεκτρονικοί υπολογιστές δεν υπάρχουν καθόλου στο σχολείο ούτε και βιβλιοθήκες µε ποικιλία βιβλίων για τα παιδιά.
- Μιλώντας για τον προαύλιο χώρο τον
οποίο πολύ θα ζήλευαν λόγω της έκτασής
του και της τοποθεσίας του,
µέσα σε ένα
κτήµα λοιπόν,
µε όµορφες καρυδιές, υπάρχουν διαλυµένες
τραµπάλες, κατεστραµµένες
τσουλήθρες και
µε ένα χώρο
άθλησης,
ο
οποίος
είναι
µέσα στα χαλίκια (τι άθληση
άραγε, θα µποΤο κτίριο του ∆ηµοτικού Σχολείου Ασκύφου, κτισµένο τον 19ο αιώνα, έχει ρούσε να γίνει
σωρεύσει αρκετά προβλήµατα στην υποδοµή και τις εγκαταστάσεις του.
σε τέτοιο δάτων Σφακίων, με 800μ. υψόμετρο, 400 πε- πεδο αν αναλογιστούµε ότι οι βροχοπτώσεις
ρίπου κατοίκους και 65 μαθητές. Οι κάτοι- είναι έντονες και συχνές. Οι µπασκέτες
κοι του ασχολούνται κυρίως με την είναι κατεστραµµένες. Παρεµπιπτόντως, οι
κτηνοτροφία και τη γεωργία. Πρόκειται για τάξεις είναι πολύ µικρές για να µπορέσουν
το μεγαλύτερο χωριό του Δήμου Σφακίων, να καλύψουν την ανάγκη των παιδιών για
με αδιάλειπτη ιστορία από τα προϊστορικά άθληση.
- Τα γήπεδα ποδοσφαίρου και καλαθοχρόνια και από την κάθοδο των Δωριέων.
Πρωτοστάτησε σε όλους τους αγώνες του σφαίρισης χρειάζονται ασφαλτόστρωση και
κρητικού λαού και ανέδειξε σπουδαίους άν- διαγράµµιση για να µπορούν να διεξάγονται οι αθλοπαιδιές µε ασφάλεια στη βάση
δρες των γραμμάτων και των τεχνών.
Μιλώντας λοιπόν, γι' αυτό το περήφανο προδιαγραφών. Η παιδική χαρά από την
χωριό θα πρέπει να αναφέρουµε τις δυσκο- άλλη, χρειάζεται ανάπλαση βάσει προδιαλίες που αντιµετωπίζει το ∆ηµοτικό σχολείο γραφών Ε.Λ.Ο.Τ.
του, το οποίο στεγάζει το µέλλον του χω- Ας πάµε τώρα, στην περίφραξη. Υπάρριού.
χουν δύο είσοδοι και ένα µεγάλο γκρέµισµα
Το ∆ηµοτικό Σχολείο Ασκύφου είναι κτί- στον τοίχο, γεγονός που επιτρέπει σε κάθε
ριο του 19ου αιώνα, µε ό,τι αυτό συνεπά- είδους ζώο να εισέλθει στο χώρο του σχογεται. Ο ∆ήµος σ' αυτές τις δύσκολες λείου, ενώ οι πρόσκαιρες λύσεις που έχουν
οικονοµικές συνθήκες, αδυνατεί να προ- γίνει, δεν έχουν αποδώσει.
σφέρει τα απαιτούµενα, παραµένοντας έτσι
- Σηµειωτέον ότι τα δέντρα που στολίζουν
το σχολείο, ένα µη ασφαλές και ευχάριστο τον προαύλιο χώρο έχουν πολύ µακριά και
περιβάλλον για τα παιδιά.
βαριά κλαδιά, τα οποία µε τους αέρηδες
Εµείς από την µεριά µας, οφείλουµε να και τις βροχοπτώσεις κρίνονται επικίνδυνα
σας αναφέρουµε αναλυτικά πως έχουν τα για την ασφάλεια των παιδιών.
πράγµατα :
Θα µπορούσαµε να σας αναφέρουµε
- Η οροφή έχει αρχίσει να φθείρεται, και πολλά άλλα (όπως π.χ. φανταστείτε τι
ενώ λόγω πολλών σπασµένων κεραµιδιών µάθηµα µπορεί να γίνεται όταν οι 2 τάξεις
της, πολλές φορές η στέγη στάζει. Χρήζει, χωρίζονται µε γυψοσανίδα και για να µπεις
λοιπόν, άµεσης επιδιόρθωσης και ακόµη στη µέσα τάξη πρέπει να περάσεις από την
καλύτερα, αντικατάστασης.
έξω...).
- Οι τάξεις µυρίζουν υγρασία γιατί οι τοίΕπικεντρωθήκαµε όµως στα κυριόχοι, (πολλοί από τους οποίους είναι από γυ- τερα....προβλήµατα τα οποία παρεµποδίψοσανίδες), έχουν ποτίσει υγρασία, ζουν το έργο των δασκάλων, δηµιουργούν
δηµιουργώντας µια ατµόσφαιρα µάλλον αν- δυσαρέσκεια στα παιδιά και µας πληγώνει
θυγιεινή για τα παιδιά. Αν προσθέσουµε και εµάς τους γονείς, αν αναλογιστούµε ότι βριτη δυσκολία καλλωπισµού των τοίχων µε σκόµαστε στο 2014!
διαφόρων ειδών εργασίες και κατασκευές,
Όµως, αυτό το περήφανο χωριό, πρέπει
η αισθητική των τάξεων είναι µάλλον δύ- επιτέλους να βρει την τύχη του... ξεκινώνσκολη (λόγω της υγρασίας δεν µπορεί να τας από το σχολείο.
κολληθεί εύκολα κάτι στους τοίχους).
Στις προσπάθειες µας αυτές για ένα κα- Υπάρχουν επίσης χαλασµένα - σπασµένα λύτερο σχολικό περιβάλλον έχουµε τη σύµσηµεία στους τοίχους, ενώ πολλά από τα φωνη γνώµη του συλλόγου διδασκόντων
έπιπλα- βιβλιοθήκες, είναι κατεστραµµένα του ∆ηµοτικού Σχολείου του Ασκύφου
µε την πάροδο του χρόνου. Οι τουαλέτες και το δήµο Σφακίων και τους ευχαριβρίσκονται σε ένα χώρο 40µέτρα πιο µα- στούµε πολύ γι' αυτή τους τη στήριξη.
κριά από το σχολείο σε ένα µέρος που 6
Προσδοκούµε για µια µελλοντική συνερµήνες συνήθως βρέχει και έχει πολύ κρύο. γασία και γενικότερη στήριξη.
Αν προσθέσουµε το ότι δεν υπάρχει θέρ(Γιά επικοινωνία στο E-mail:
syllogosgoneonaskyfou2014@yahoo.gr)
µανση στο χώρο αυτό φανταστείτε αν ένα
6
Επιστολές
Επιστολή ∆ιαµαρτυρίας
προς τους διοργανωτές της Έκθεσης
“Κρήτη 1866-1913: πορεία
προς την Eνωση”
αναφορά να γίνεται για τον προάγγελο και
πρωταγωνιστή της Ενωσης της Κρήτης µε
τη Μητέρα Ελλάδα, τον µέγιστο πολιτικό
και επαναστάτη της παιδείας, ευεργέτη
Γεώργιο Ξενουδάκη.
Ο Γεώργιος Ξενουδάκης, πτυχιούχος νοµικής στην επανάσταση του 1841, (επανάσταση των Χαιρέτη - Βασιλογιώργη), ήταν
γραµµατέας
της
επαναστατηµένης
Κρήτης, σπεύδοντας στο πλευρό των
συµπατριωτών του.
Με τους θερµούς
και επαναστατικούς
λόγους του στη
βουλή, σαν βουλευτής των απόδηµων
Κρητών (εκλεγείς
από τον Αδάµαντα
της Μήλου και τη
Μινώα της Αργολίδος)
και περιοδεύοντας µε δικούς
του πόρους όλες τις
πρωτεύουσες της
Ευρώπης,
ενηµέρωνε τους αρχηγούς
των κρατών για το
δίκαιο του Κρητικού
αγώνα.
Από τα εγκαίνια της Έκθεσης “Κρήτη, 1866 - 1913: πορεία προς την
Eνωση”στον χώρο εκδηλώσεων της Βουλής
∆υστυχώς καµιά
αναφορά για τον µεγάλο άνδρα!
Βενιζέλος”.
Αλλά καµιά αναφορά δεν γίνεται στην
Την έκθεση εγκαινίασαν ο Πρόεδρος της
Βουλής των Ελλήνων, Ευάγγελος Μεϊµαρά- έκθεση και για όλους τους Σφακιανούς Αγωκης και ο γενικός διευθυντής του Εθνικού νιστές των πολεµικών εκείνων περιόδων.
Ιδρύµατος Ερευνών & Μελετών “Ελευθέ- Σαν να µην υπήρξαν και να µην έλαβαν
ριος Κ. Βενιζέλος”, Νικόλαος Εµµ. Παπα- µέρος σε κανένα αγώνα, παρ΄όλο που πρωταγωνίστησαν σε όλες τις επαναστάσεις και
εξεγέρσεις εντός και εκτός Κρήτης.
Αναφέρω ενδεικτικά ονόµατα καπετάνιων, χωρίς να έχω πρόθεση να αδικήσω
κανένα: Αν αγνώστης Μανουσογιαννάκης
Στρατάρχης έλαβε µέρος σε όλες τις επαναστάσεις, Παρθένιος ΚελαΪδης, Ηλίας ∆εληγιαννάκης, Λυκοβαρδής Αναγνωστάκης,
Καπεταν Πολέντας -Σισανές.
Στον Μακεδονικό αγώνα σχεδόν όλα τα
Σφακιά έλαβαν µέρος: Μακρής ∆ικόνυµος,
Καραβίτης, Βρανάς, Πέρρος, Καούδης κ.α
Αλλά και από τους Βαλκανικούς αγώνες
ο µεγάλος απών ο Αντιστράτηγος και νικητής των περισσοτέρων µαχών Εµµανουήλ
Μανουσογιαννάκης, Υπουργός στρατού και
διοικητής 2ης και 6ης Μεραρχίας και τόσοι
άλλοι .
Ακόµα και το οικογενειακό µας έµβληµα
(του αετού που κρατά στο στόµα το σταυρό
δάκης, παρουσία του περιφερειάρχη και ρίχνει κεραυνούς), σηµαία του ΜανουΚρήτης, Σταύρου Αρναουτάκη, ενώ στο σαναγνώση που τιµήθηκε από τη Κρητική
πλαίσιο των εγκαινίων δόθηκε διάλεξη από πολιτεία, αναγράφεται σαν κειµήλιο από
ιδιωτική συλλογή. Η σηµαία ευρίσκεται και
τον ιστορικό Νίκο Ανδριώτη.
Η έκθεση έχει ήδη παρουσιαστεί στις φυλάσσεται στα Χανιά από το ξάδελφο µου
πρωτεύουσες όλων των Περιφερειακών το Σήφη Μανουσογιαννάκη Πολιτικό ΜηχαΕνοτήτων της Κρήτης, προσφέροντας στον νικό.
Μάλλον θα πρέπει οι διοργανωτές αυτών
επισκέπτη µία συνολική εικόνα των επαναστατικών και πολιτικών γεγονότων που οδή- των εκθέσεων και αναφορών σε γεγονότα
που καθόρισαν την τύχη αυτού του τόπου,
γησαν στην Ενωση.
Η έκθεση στην Αθήνα πραγµατοποιείται να είναι πιο προσεκτικοί, σκύβοντας µε ευµε την υποστήριξη των ακόλουθων Σωµα- λάβεια στις ηρωικές µορφές, που ανιδιοτετείων και Ιδρυµάτων: Πανελλήνια Οµο- λώς και µόνο από πατριωτικό καθήκον
σπονδία Κρητικών Σωµατείων, Παγκρήτιος επιτέλεσαν την αποστολή τους προς την παΕνωσις, Κρητική Εστία, Σύλλογος Κρητών τρίδα.
Πειραιά, Εθνικό Ιδρυµα “Ελευθέριος Κ. ΒεΣήφης Μανουσογιαννάκης
νιζέλος” – Παράρτηµα Αττικής.
Ηλεκτρονικός Μηχανικός
Η έκθεση θα διαρκέσει µέχρι 31 Μαΐου.
Πρόεδρος της Ένωσης των
Θα περίµενε κάποιος επισκεπτόµενος
Απανταχού Σφακιανών
την έκθεση, να δει έστω και µιά ελάχιστη
Έγιναν στον χώρο εκδηλώσεων της
Βουλής, τα εγκαίνια της έκθεσης “Κρήτη,
1866 – 1913: πορεία προς την Eνωση”
που διοργάνωσε το Iδρυµα της Βουλής των
Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισµό και τη
∆ηµοκρατία, σε συνεργασία µε την Περιφέρεια Κρήτης και το “Εθνικό Ιδρυµα Ερευνών και Μελετών ‘Ελευθέριος Κ.
∆ΕΚΕΜΒΡΗΣ 2013 - ΦΛΕΒΑΡΗΣ 2014
Εικόνες ντροπής στον Ακονέ!
ΠΑΡΑΒΙΑΣΑΝ ΜΕ ΠΥΡΟΒΟΛΙΣΜΟΥΣ ΤΙΣ ΠΟΡΤΕΣ
ΚΑΙ ΕΚΛΕΨΑΝ ΤΗ ∆ΕΞΑΜΕΝΗ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ!
Αυτές τις µέρες είναι σε εξέλιξη οι εργασίες του ΟΤΕ, για την αναβάθµιση των
Ασυρµατικών ∆ικτύων και των Υπηρεσιών
ADSL και INTERNET της Επαρχίας µας,
πράγµα για το οποίο έγιναν µεγάλες υπερβάσεις και τεράστιες δαπάνες.
Οι τεχνικοί του ΟΤΕ που επισκέφτηκαν
τις εγκαταστάσεις του στον Ακονέ, για την
συντήρηση του κτηρίου προκειµένου να
στεγάσει τα νέα δίκτυα, αλλά και να ανταποκριθεί και σε άλλες χρήσεις, αντίκρι-
Οι εικόνες µιλούν από µόνες τους! Απίστευτες εικόνες βαρβαρότητας και βανδαλισµών
των εγκαταστάσεων του ΟΤΕ στον Ακονέ, που εκθέτουν για ακόµα µια φορά την επαρχία
µας! Οι πόρτες που οδηγούν στο εσωτερικό του κτηρίου, έχουν πυροβοληθεί και χτυπηθεί
µε βαριά αλλά δεν µπόρεσαν να τις παραβιάσουν! Παραβίασαν την πόρτα του καυστήρα
έκοψαν το σιδηροσωλήνα και έκλεψαν την δεξαµενή πετρελαίου των 2 τόνων!
σαν απίστευτες εικόνες βαρβαρότητας
και βανδαλισµών των εγκαταστάσεων,
που εκθέτουν για ακόµα µια φορά την
επαρχία µας!
Οι καινούργιες πόρτες που οδηγούν
στο εσωτερικό του κτηρίου είχαν πυροβοληθεί και χτυπηθεί µε βαριά αλλά δεν
µπόρεσαν να τις παραβιάσουν!
Παρόλα αυτά, µπόρεσαν να παραβιάσουν την πόρτα του καυστήρα µε αποτέλεσµα να κό ψουν το σιδηροσωλήνα και
να κλέψουν την δεξαµενή πετρελαίου των
2 τόνων!
Οι δολιοφθορές και οι βανδαλισµοί στον
Ακονέ, είναι επαναλαµβανόµενοι!
Το θέµα έχει δηµιουργήσει αλγηνή εντύπωση, δεδοµένου ότι ο ΟΤΕ έχει στενή
συνεργασία µε τον ∆ήµο Σφακίων, για την
αναβάθµιση των υπηρεσιών του προς
τους κατοίκους της επαρχίας µας.
Ειδικά δε για τον Ακονέ, υπάρχει απόφαση από τον ∆ήµο µας, να ζητήσει από
τον ΟΤΕ, την παραχώρηση των εγκαταστάσεων του, για την δηµιουργία Πλανητάριου!
∆υστυχώς κάποιοι ασυνείδητοι (ελπίζουµε όχι συνεπαρχιώτες µας?), δηµιουργούν άλλου είδους σκηνικό, εκθέτοντας
ολόκληρη την επαρχία!
Ο κίνδυνος να βρεθεί η επαρχία, µε την
έναρξη της τουριστικής περιόδου χωρίς
τηλεπικοινωνίες, είναι µεγάλος!
Αναβάθµιση των τηλεπικοινωνιών των Σφακιών
Όπως µας ενηµέρωσαν από τον ΟΤΕ, ξεκίνησε στα Σφακιά, η εγκατάσταση του
νέου εξοπλισµού για την αναβάθµιση των τηλεπικοινωνιών της περιοχής µας. Συγκεκριµένα:
Θα εγκατασταθούν τέσσερεις νέες ζεύξεις :
• Χανιά - Σκλόπα(Ακρωτήρι)
• Σκλόπα - Ακονές
• Ακονές - Αµµουδάρι
• Ακονές- Χώρα Σφακίων
Οι νέες Ζεύξεις τεχνολογίας IP/Ethernet, θα αντικαταστήσουν τις υφιστάµενες
ασύρµατες ζεύξεις παλαιάς τεχνολογίας και θα εξυπηρετήσουν τα ζευκτικά κυκλώµατα τηλεφωνίας και ευρυζωνικότητας της περιοχής, δηλαδή: Ασκύφου, Ίµβρου,
Χώρας Σφακίων, των οικισµών της περιοχής Πατσιανού, Φραγγοκαστέλλου, Λουτρού
και Ανώπολης.
Με τις νέες Ζεύξεις θα γίνει εφικτό να δοθούν στους πελάτες της περιοχής µας
σύγχρονες υπηρεσίες µεγαλύτερης αξιοπιστία και ταχύτητας για το ∆ιαδίκτυο.
Ιστορία
∆ΕΚΕΜΒΡΗΣ 2013 - ΦΛΕΒΑΡΗΣ 2014
ΧΑΪΝΤΟΥΝΤΗ∆ΕΣ
7
Σφακιανοί καπεταναίοι και πειρατές
1659: Ο Μπούρµπαγης και η Σοφία 1672 -1674: Ο Τζουάνος ή Καπετάν Τζοβάνη
Πρώτη περίοδος της Τουρκοκρατίας στην Κρήτη ( Μέρος 5ο)
Από την Άννα Καλογρίδου, Msc. (Master σε Συστήµατα Πολιτισµ. Πληροφοριών & ∆ιαχειρ. της Πολιτισµικής Κληρονοµιάς – ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΚΡΗΤΗΣ) Ηλεκτρονικός, Τµηµατάρχης ΥΠΕΘΑ (Ναύσταθµος Κρήτης) Μέλος Ναυτικού Μουσείου Κρήτης Μέλος ICOM
Τότε, στα 1645, αναφέρεται ότι ο Ματθαίος Καλλέργης µε ένα
σώµα 500 Σφακιανών και σε συνεργασία µε τον κόντε Carlo Celso
Fenarolo από την Brescia, ανέλαβε την υποστήριξη της περιοχής µεταξύ Μαλάξας-Καλαµίου, όταν οι Τούρκοι πολιορκούσαν ακόµη τα
Χανιά (29).
Στη συνέχεια στα 1665 και όσο ακόµη αντιστεκόταν το Μεγάλο
Κάστρο(30), ο παπά-Τζανής από τη Νεάπολη Μεραµπέλλου γίνεται χαίνης, δηλαδή ... επίβουλος, άπιστος, αχάριστος και προδότης
... σύµφωνα µε το κατηγορητήριο του Ιεροδικείου στον Χάνδακα και
δικάζεται τον Σεπτέµβρη του 1672, ένα µόλις µήνα µετά τα γεγονότα
του πρώτου έγγραφου που µελετάµε εδώ “... Ο παπά Τζανής υιός
Φραγκιά ... διαβάζουµε ... πρώην Κετχουντάς-προέδρος Μεραµπέλλου, προ επτά ετών έγινε χαίνης και ... κατέφυγεν εις Σπιναλόγκαν ....”
Από άλλη δίκη που γίνεται επίσης τον Σεπτέµβρη του 1672, αυτή
του εγγράφου 641, µαθαίνουµε για τον εξισλαµισµένο Χουσείν από
το Κάτω Βαρσαµόνερο, Ρεθύµνης “... όστις καίτοι φέρει µουσουλµανικόν όνοµα ... χρησιµεύων ως κολαγούζ-οδηγός εις τους εχθρούς της Σούδας και συνεργαζόµενος µετ’ αυτών ... αφήρεσεν 15
περίπου µουζούρια σίτου -(15 οκάδες το µουζούρι, 125 οκάδες δη-
Attacco dell'armata turca alla Suda Anonimo, 1649 (ΠηγήBiblioteca Nazionale Marciana, Venezia)
λαδή) και 10 πρόβατα ... είναι ληστής και στασιαστής ... δέον να εξοντωθεί...”
Οι Βενετοί βοηθούν, χωρίς να τους κοστίζει δα και τίποτε, τους
καταπιεσµένους ραγιάδες Κρητικούς που εδώ και 24 χρόνια βρισκόντουσαν σε κατάσταση συνεχούς σχεδόν πολέµου, χρησιµοποιώντας τους σε ένα πόλεµο φθοράς εναντίον των Τούρκων όχι
βέβαια επειδή τους συµπονούν ή γιατί τους ενδιαφέρει η ανεξαρτησία των Ρωµιών αλλά γιατί έτσι, εξυπηρετούν τα δικά τους οικονοµικά και πολιτικά συµφέροντα που βρίσκονται ούτως ή άλλως σε
µεγάλο κίνδυνο.
Επιπλέον, οι νέες εµπορικές συµφωνίες των Οθωµανών που ευνοούν όλους τους ραγιάδες εµπόρους στις συνεργασίες τους µε το
εξωτερικό, αποτελούν ισχυρότατο κίνητρο για να επιζητούν οι Κρητικοί την ειρήνη που είναι αναγκαία για το εµπόριο και την οικονοµική ευµάρεια και όχι την αναστάτωση και την ανασφάλεια που θα
προκαλούσε µια νέα εξέγερση εναντίον των Τούρκων, όπως θα ήθελαν οι Βενετοί.
Ο Κιοπρουλής αποδεικνύεται δύσκολος αντίπαλος γιατί πολεµάει τους ∆υτικούς µε όπλα παρόµοια µε τα δικά τους, δυσκολεύοντας έτσι τις προσπάθειες των Βενετών να ξεσηκώσουν τους
ντόπιους εναντίον των Τούρκων. Αν τώρα προσθέσουµε εδώ και την
τακτική θρησκευτικής ανοχής σε αντίθεση µε τη θρησκευτική καταπίεση των Καθολικών, το όνειρο ανάκτησης του νησιού από τους
Τούρκους φαίνεται να αποµακρύνεται για τη Γαληνοτάτη ∆ηµοκρατία του Αγίου Μάρκου.
Γι’ αυτό, όσο περνάει ο καιρός και οι Τούρκοι εγκαθιδρύονται µονιµότερα στο νησί οι επιθέσεις των χαίνηδων οργανώνονται καλύτερα και δεν αποσκοπούν µονάχα σε κλοπές και ληστείες όπως
είδαµε παραπάνω. Σε κάθε περίπτωση πάντως οι αντιοθωµανικές
επιχειρήσεις συντονίζονται και εκπορεύονται κυρίως από τα τρία
Βενετικά νησάκια της Κρήτης, µετατρέποντας τους χαίνηδες, σε πειρατές και κουρσάρους αφού διασχίζουν θάλασσα και χρησιµοποιούν πλοία για να καταφύγουν στο κρησφύγετο τους.
Έτσι για παράδειγµα, και σε δέκα περίπου χρόνια από τώρα, στις
3 Απριλίου 1685 όταν ένας νέος βενετό-τουρκικός πόλεµος θα αρχίσει στα 1684, θα δούµε “... τον παπά-Τζώρτζη, υιό παπα-Γιάννη
από τους Κασάνους Αρκαλοχωρίου ... να βγαίνει από τη σουλτανική
φυλακή όπου βρισκόταν εδώ και ένα χρόνο, µε εγγυητές τον Μαστροµιχάλη και τον Μαστρονικολό από το Βαρβάρω και τον παπά Νι
κολό από τον Θραψανό,... ως βοηθούντος τους εσχάτως αθετή- Petro Doroshenko, Αταµάνο των Κοζάκων επισφραγίζεται µε τη Συνσαντας την συνθήκην και εκ του φρουρίου της Σούδας εξορ- θήκη του Βουκουρεστίου του 1672, όπου µάλιστα ο Σουλτάνος ονοµούντας κουρσάρους και ληστάς χαίνηδες ...”(31)
µάζει τον Doroshenko, Sanjak Bey.
Είναι πολύ πιθανόν, ο εφοδιασµός του Χάνδακα µε τροφές και ποΤο κοινωνικό - οικονοµικό πλαίσιο λεµοφόδια στις 29 Ιουνίου του 1672 (37), να δηλώνει προετοιµασία
Η Κρήτη του 1672/ 74 έχει ενσωµατωθεί πλέον στον φορο- των Οθωµανών για πιθανή επίθεση των Βενετών και αντίστοιχα ποεισπρακτικό µηχανισµό του οθωµανικού κράτους. Οι γενίτσα- λιορκία της Κρήτης µε την ευκαιρία της οθωµανικής εµπλοκής στον
ροι, τα πεζοπόρα δηλαδή τµήµατα του στρατού κατοχής πόλεµό µε τους Πολωνούς. Το τελευταίο που θα ήθελε προφανώς ο
πληρώνονται άµεσα από τα φορολογικά έσοδα του νησιού ενώ πασάς του Χάνδακα θα ήταν να βρεθεί σε πόλεµο στην Κρήτη µε τον
το ιππικό -οι σπαχήδες, πληρώνονται από τα τιµάριά τους Βενετικό στόλο γύρω από το νησί και τον στρατό του απλήρωτο.
όπως έχουµε προαναφέρει, µε αποτέλεσµα να µην επιβαρύνε- Γνωρίζουµε επίσης ό,τι στις 18 Μαρτίου η Αγγλία και στις 6 Απριλίου
1672, η Γαλλία κηρύσσουν τον πόλεµο στην Ολλανδία. Η Ολλανδία
ται ο κρατικός προϋπολογισµός.
Όταν όµως ο πασάς δεν φροντίζει για την είσπραξη των αποτελεί αυτή την εποχή τη µεγαλύτερη Ναυτική ∆ύναµη του ∆υτικού
ανάλογων ποσών ή όταν εκείνος ή οι διάφοροι φοροεισπρά- κόσµου µε τεράστια οικονοµικά συµφέροντα στο εµπόριο Μπαχαρικτορες δεν αποδίδουν τα χρήµατα που εισπράττουν στο δηµό- κών, στις θάλασσες των Ανατολικών Ινδιών στην Ασία, στο εµπόριο
σιο ταµείο, τότε, οι γενίτσαροι που µένουν απλήρωτοι µε τους Ισπανούς των ∆υτικών Ινδιών στην Αµερική, στο εµπόριο της
ειδοποιούν όπως φαίνεται τον Σουλτάνο, όπως διαβάζουµε σε Βαλτικής αλλά και στη Μεσόγειο.
Ας µην ξεχνάµε επίσης ότι η Ολλανδία και η Ισπανία προµηθεύουν
ένα φερµάνι, “... ότι έφθασεν εις την αυτοκρατορικήν µου ακοήν
η πληροφορία ...” (32), απειλώντας µε δηµόσιες εξεγέρσεις και µε ασηµένια νοµίσµατα τον Σουλτάνο που έχει κλείσει τα Νοµισµαθέτοντας έτσι σε κίνδυνο τη δηµόσια ασφάλεια και την ίδια τη τοκοπεία της Αυτοκρατορίας από τα 1650 περίπου. Η τιµωρία των
πειρατών της Μπαρµπαριάς από τα Μπεηλίκια Αλγερίας και Τριποσταθερότητα, αλλά και το κύρος του Σουλτανικού θρόνου.
Στις 29 Φεβρουαρίου 1672, για παράδειγµα, στην αρχή του λίτιδας που ρηµάζουν µέχρι και τις ακτές της Προβηγκίας, δίνει µια
χρόνου της δίκης του πρώτου µας εγγράφου (630), ο Βεζίρης εξαιρετική δικαιολογία στη Γαλλία για να κλιµακώσει τον πόλεµο της
Χάνδακος Ιµπραχήµ Πασάς, γενικός διοικητής του νησιού, εναντίον των Ολλανδών και στη Μεσόγειο, χωρίς να προσβάλλει ιδιπαίρνει ένα φερµάνι από την Αδριανούπολη µε το οποίο ο Σουλ- αίτερα τον Σουλτάνο στον οποίο είναι υποτελείς οι πειρατές.
Όπως προαναφέραµε, κατέφθασε στο λιµάνι του Χάνδακα, στις 29
τάνος του γνωστοποίει ότι παρέµεινε σε εκκρεµότητα ένα υπόλοιπο από την είσπραξη των φόρων των ετών 1670 και 1671 το Ιουνίου του 1672, µια µεγάλη ναυτική µοίρα που αποτελείται από 11
οποίο οφείλει να εισπράξει για να εξοφληθούν οι αποδοχές των πλοία. ∆ιοικητής είναι ο Αλή Πασάς Καπουδάν Πασάς Κωνσταντινουπόλεως, και παραδίδει µε ιεροδικαστική πράξη στον Χάνδακα “ ...
γενιτσάρων του νησιού.(33)
Το συνολικό ποσόν που αναλογεί στους φόρους δύο χρό- 360 τόνους στάρι, 357 τόνους dari couscous, 4.053 τουφέκια, 500 καννων µαζί µε τον κεφαλικό φόρο της Κρήτης ανέρχεται σε 202 τάρια (35,4 τόνοι) ακατέργαστον σίδηρον ... δοκάρια Νικοµήδειας εξ
φορτία και 29.754 άσπρα όπου 200 φορτία είναι 20 εκατοµµύ- πήχεων, 1.000 δοκάρια Μαύρης Θάλασσης πέντε πήχεων ... 1.290
ρια άσπρα εποµένως µιλάµε για 22.029.754 άσπρα, ποσόν αρ- σανίδια Νικοµήδειας ...”
Την αποστολή συνόδευε και (ο γνωστός µας;) Ελχάτζ Αχµέτ Αγάς
κετά κοντά στο έλλειµµα του συνολικού κρατικού
µε την ιδιότητα του µέλους στην ακολουθία του Αρχιδεφτερδάρη Κωνπροϋπολογισµού 1669-70, όπως φαίνεται στον πίνακα 2.
Τρία συνεχόµενα σχεδόν Σουλτανικά φερµάνια απευθύ- σταντινούπολης “... ως εντεταλµένος δια την παραλαβήν των φορτωνονται στον Πασά που είναι ο ∆ιοικητής του νησιού, στον ∆ε- θέντων εκ Κωνσταντινουπόλεως ειδών...”
Γιατί χρησιµοποιήθηκαν τόσα πολεµικά πλοία και µάλιστα µε συφτερδάρη Κρήτης που είναι ο προϊστάµενος της Εφορίας του
νησιού και στον Ιεροδίκη Χάνδακος που είναι ο ανώτατος ∆ι- νοδεία ναυάρχου για αυτή τη µεταφορά? Ίσως επειδή η είσοδος του
καστής του Χάνδακα. Έτσι, ο ” ... Defterdar Girit Μεχµέτ Εφέν- Γαλλικού στόλου στη Μεσόγειο αναγκάζει τους Οθωµανούς να δείτης ενάγει ... για παράδειγµα, στις 5 Μαΐου 1672, δύο χωριά ξουν δυναµική παρουσία στα Κρητικά τους σύνορα, δεδοµένου ότι
από το Μεραµπέλλο, τα Θεοφιλιανά για 28.532 άσπρα και τη αφ’ ενός οι Ολλανδοί είναι Σύµµαχοι του Σουλτάνου και αφετέρου οι
Νεάπολη για 1.171 άσπρα από φόρους του 1669 που οι εναγώ- Συνοµιλίες Συµµαχίας Γαλλίας - Οθ. Αυτοκρατορίας, δεν βρίσκονται
µενοι εκπρόσωποι των χωριών δηλώνουν όµως ότι τα πλήρω- σε καθόλου καλό δρόµο.
Στα 1673 πάντως καταλήγουν οι ∆ιαπραγµατεύσεις του Κιοπροσαν στον Ελχάτζ Αχµετ Αγά και παρουσιάζουν αποδεικτικό της
υλή µε τον de Nointel, ανανεώνοντας τις παλιές ∆ιοµολογήσεις (Caπληρωµή τους” (34)
Ο έφορος συνεχίζει τις µηνύσεις και στις 10 Μάιου 1672 pitulations), µε συµφερότερους όρους για τη Γαλλία και µάλιστα, σε
ενάγει ακόµη δύο χωριά “ ... για καθυστέρηση πληρωµής φόρων όµοια βάση µε εκείνες των αντίστοιχων Εµπορικών Συνθηκών του
έτους 1669, ύψους 7.572 άσπρων...” Είναι τα χωριά Μελιδο- Σουλτάνου µε τη Βενετία, την Ολλανδία και την Αγγλία.
Εποµένως οι ραγιάδες της Κρήτης που συµµετέχουν µε τους φόχώρι, και Καβεργιάννη(διάβ. Φαβριανά) στα νότια του Kandiye
sanjak-νοµού Χάνδακα (35). “... Οι χριστιανοί απολογούµενοι ρους που πληρώνουν στην οικονοµική στήριξη της οθωµανικής πολέγουσιν... και πάλι ... ότι επλήρωσαν το ποσόν τούτο εις τον λεµικής µηχανής και µε τα λιµάνια τους να ορίζουν τα νοτιοδυτικά
Ελχάτζ Αχµέτ Αγά εντεταλµένον την είσπραξην του φόρου τού- θαλάσσια σύνορα της Οθωµανικής Αυτοκρατορίας µε τη ∆ύση, είναι,
του κατά το έτος εκείνο και παρουσιάζουσι την χορηγηθείσαν χωρίς εκείνοι να το γνωρίζουν, άρρηκτα συνδεδεµένοι µε την πολιτική
οικονοµία της Μεσογείου που και αυτή µε τη σειρά της συµµετέχει στα
εξοφλητικήν απόδειξην...”
Την ίδια µέρα µε το Μελιδοχώρι ενάγονται και οι κάτοικοι αντιµαχόµενα Ευρωπαϊκά συµφέροντα και τη ∆ιεθνή Πολιτική Οικοτου χωριού Αλιτζάν (διάβ.: Αλιτζανή-σηµερινό Αρχοντικό) επαρ- νοµία.
Τα δύο έγγραφα που µελετάµε εδώ βρίσκονται χρονικά, µεταξύ της
χίας Μονοφατσίου για 73.744 άσπρα, επίσης φόρους του 1699.
Κι’ αυτοί παρουσιάζουν απόδειξη είσπραξης από τον ίδιο Ελ- κήρυξης του πολέµου της Γαλλίας και της Αγγλίας εναντίον της Ολχάτζ Αχµέτ Αγά (36) που είναι ... µέλος της Ακολουθίας του Def- λανδίας (έγγραφο 630/ 1672) και στην Υπογραφή της Συνθήκης του
Westminster όπου ο Charles II της Αγγλίας, συµφωνεί µε τον William
terdar Girit , Μεχµέτ Εφέντη...
Από τα παραπάνω φαίνεται ξεκάθαρα ότι ο Ελχάτζ Αχµέτ III-Πρίγκιπα της Οράγγης, της Ολλανδίας, για την παύση του πολέΑγάς είναι ένας από εκείνους που δεν έχουν αποδώσει στο ∆η- µου, αφήνοντας τον Λουδοβίκο 14ο να συνεχίσει µόνος του τον πόµόσιο Ταµείο της Κρήτης τα ποσά που είχε εισπράξει για λογα- λεµο εναντίον των Ολλανδών. Το έγγραφο 733 που µελετάµε εδώ,
ριασµό του κράτους πριν τρία χρόνια και φαίνεται επίσης ότι το δηλαδή, δικάζεται στις 22 Φεβρουαρίου 1674 τρείς ηµέρες µετά τη
1672 είναι µια χρονιά όπου οι Οθωµανοί προσπαθούν να γεµί- Συνθήκη Λήξης του δεύτερου Άγγλο-ολλανδικού πολέµου.
σουν τα ταµεία τους για να πληρώσουν τους γενίτσαρους της (29) (Valiero, 1679)
(30) όπως φαίνεται από την περίπτωση του εγγράφου αρ. 640
Κρήτης.
(ΣΤΑΥΡ.Β’)
Γνωρίζουµε ότι στις 5 Ιουνίου 1672, ο Σουλτάνος επικεφα- (31) Έγγραφο αρ. 822 α’ (ΣΤΑΥΡ.Β’)
λής του φοβερού Οθωµανικού στρατού ξεκινάει πόλεµο εναν- (32) Έγγραφο αρ. 553 (ΣΤΑΥΡ.Β’)
τίον του Πολωνού, στρατηγού, Jan Sobiesky, συµµάχου του (33) Έγγραφο αρ. 551 (ΣΤΑΥΡ.Β’)
(34) Έγγραφο αρ. 585 (ΣΤΑΥΡ.Β’)
Γερµανού Αυτοκράτορα, που έχει εισβάλλει στην Ουκρανία. Οι (35) Έγγραφο αρ. 578 (ΣΤΑΥΡ.Β’)
Κοζάκοι της Ουκρανίας που αυτή την εποχή πολεµούν στη Γα- (36) Έγγραφο αρ. 583 (ΣΤΑΥΡ.Β’)
λικία εναντίον του Αυτοκράτορα, στρέφονται µε τη σειρά τους )37 Έγγραφα αρ. 592, 593, 594, 595 και 600 (ΣΤΑΥΡ.Β’)
Συνεχίζεται
στους Τούρκους για βοήθεια. Η Συµµαχία του Σουλτάνου µε τον
8
ΙΣΤΟΡΙΑ
Οι Βρετανοί Σύνδεσµοι
στην περίοδο της κατοχής
∆ΕΚΕΜΒΡΗΣ 2013 - ΦΛΕΒΑΡΗΣ 2014
Του Αθανασίου Πολάκη - ∆ασκάλου, Ιστορικού (Μέρος 2ο)
- Με το πρώτο σκέλος (εθνική ενότητα). Από αυτή προήλθαν σχεδόν όλα τα κατρακυλίσµατα και η τραγική κατάληξη
του αντιστασιακού κινήµατος. Πήγαινε (η ηγεσία) να κάµει
ενότητα µε όλα τα αντεθνικά και αντικοινωνικά στοιχεία, τους
παθιασµένους εχθρούς του λαού και της Εθνικής Αντίστασης
(φασίστες, τεταρταυγουστιανούς, µοναρχικούς, δοσίλογους,
αντικοµµουνιστές κ.λπ.)
- Με το δεύτερο σκέλος (συµµαχική ενότητα). ∆εν ήταν
ικανή η ηγεσία του τότε Κ.Κ.Ε. να αξιολογήσει τον περιστασιακό χαρακτήρα και την προσωρινότητα της συµµαχίας του
καπιταλιστικού κόσµου µε την Ε.Σ.Σ.∆.. «Όσοι είναι σύµµαχοι
µε την Ε.Σ.Σ.∆. είναι και δικοί µας» διακήρυσσε. Αποτελέσµατα:
α) ∆ ε ν κ α τ ά γ γ ε λ ν ε:
• τη δόλια και ολοφάνερη πρακτική των Άγγλων πρακτόρων της Β.Σ.Α. δηλαδή την υπονόµευση της Εθνικής Αντίστασης, κυρίως του ΕΑΜ,
• την ίδρυση και ενίσχυση των Ταγµάτων Ασφαλείας και την
επαφή τους µε την Γκεστάπο, µε παρότρυνση των Άγγλων,
• την ίδρυση αντι-ΕΑΜικών οργανώσεων, τον εξοπλισµό και
Ο Γιώργης Σιάντος (18901947). Κορυφαίο στέλεχος
του εργατικού κινήµατος
στην Ελλάδα, καθοδηγητής του ΚΚΕ, του ΕΑΜ και
της ΠΕΕΑ. Ήταν γραµµατέας του ΚΚΕ από το 1941
µέχρι το 1944 και είχε την
κυριότερη ευθύνη για την
πολιτική του κόµµατος την
περιόδο αυτή.
Γιάννης Ιωαννίδης (19001967). Οργανωτικός Γραµµατέας του ΚΚΕ στην
περίοδο της κατοχής και του
εµφυλίου πολέµου. Γεννήθηκε στον Πύργο της Βουλγαρίας. Υπήρξε επί 33
χρόνια (1928-1961) µέλος
της ΚΕ του κόµµατος. Πέθανε το 1967 στο Βουκουρέστι, πολιτικός πρόσφυγας.
την ανοχή των ενεργειών τους κατά το ΕΑΜ,
• την προώθηση µοναρχικών αξιωµατικών στις αντιστασιακές οργανώσεις, ιδίως στην ΕΚΚΑ και Ε∆ΕΣ κ.ά.. Κατάγγελνε
µόνο την ελληνική αντίδραση, ενώ αυτή ήταν εντολοδόχος της
αγγλικής πολιτικής.
β) ∆ ε ν χ τ υ π
ο ύ σ ε τους υποχωρούντες Γερµανούς.
Το
απαγόρευαν οι
«προστάτες» και
υπάκουαν οι ηγέτες του Κ.Κ.Ε., για
χάρη της συµµαχικής ενότητας.
Μόνο ο Άρης
αντιλήφθηκε το
δόλιο ρόλο των Άγγλων πρακτόρων.
Τόνιζε λοιπόν
τούτα τα προφηO Άρης Βελουχιώτης (1905 –1945)
τικά:«…Μια ωραία
πρωία θα κάνουν
απόβαση, εντελώς αναίµακτα, στη χώρα µας… θα την κάνουν εναντίον µας, γιατί άλλος λόγος δεν συντρέχει. Αν επρόκειτο γι’ άλλο Μέτωπο θα πήγαιναν στη Γαλλία. Θα
επιβάλλουν ένα φασιστικό καθεστώς…» (9)
Μετά την επιστροφή της Αντιστασιακής Αντιπροσωπείας
από το Κάιρο, ο Άρης έγραφε: « … δικαιώνονται οι φόβοι µου
για τα σχέδια των Εγγλέζων ενάντια το δηµοκρατικό κίνηµα
του λαού µας. Αυτό θα φανεί καθαρότερα την ώρα που θα
πλησιάζουµε στην απελευθέρωση της πατρίδας µας.» (10)
Ο Άρης έλεγε ακόµα για τους πράκτορες της Β.Σ.Α.:
α) Είναι αντικαταστάτες των Γερµανών. (Όταν πρωτοσυνάντησε τους πρώτους που πέσανε στην Ευρυτανία.
β) Είναι κατάσκοποι και θα κοιτάξουν να µας ζέψουν
στο ζυγό τους, αφού µας βάλουν να σφαχτούµε.
γ) Να τους διώξουµε. Ζηµιά µας κάνουν και τελικά θα
µας κάψουν.
Όταν διέλυσαν την ΕΚΚΑ, έφτασε ο Μάγιερς αγανακτισµένος να λέει στον Άρη: «Όταν φύγουν οι Ιταλοί και οι
Γερµανοί θα έρθουν εδώ αµέτρητες βρετανικές δυνάµεις». Και ο Άρης του απαντά: «Και γιατί θα έρθουν; Για
τουρισµό, αφού θα έχουν φύγει οι Γερµανοί; Γιατί δεν έρχεσθε τώρα να τους διώξετε; Γιατί δεν µας δίνετε όπλα
να τους πολεµήσουµε εµείς; Μήπως για να µας τιµωρήΗ ηγεσία της SOE 133 οµάδας στην Αράχωβα (Οκτώσουν γιατί σκοτώνουµε Γερµανούς;» (11)
Για τον αντικαταστάτη του Μάγιερς, δηλαδή τον Κρις βριος 1943) J. Stevens, P. McMüller, D. Campbell, A.
Γιούντχάους, βλέποντας τις δολιότητές του ο Άρης έλεγε Andrius, W. Red
«Οι µακροπρόθεσµοι πολιτικοστρατιωτικοί µας στόχοι
στον Ιωαννίδη: «Θα τον σκοτώσω». Για όλα τούτα οι πράείναι να κρατήσουµε την Ελλάδα µέσα στην σφαίρα επιρκτορες έτρεφαν µεγάλο µίσος εναντίον του Άρη.
ροής µας και να παρεµποδίσουµε τη ρωσική κυριαρχία
στην περιοχή, η οποία θα απειλούσε σοβαρά τη στρατη∆ιοικητική διαίρεση της SOE στην Ελλάδα
γική µας θέση στην Ανατολική Μεσόγειο» Αναφέρει η Έκθεση των Βρετανικών Μυστικών Υπηρεσιών τις 6-5-44 µε
Για καλύτερη και αποδοτικότερη εκτέλεση του έργου
τίτλο : Η and ling of the Greek Situation» (Στο συλλογικό
τους στην κατεχόµενη Ελλάδα, η Β.Σ.Α. χώρισε τούτη σε
ΤΟΜΟ εκδ. «ΘΕΜΕΛΙΟ» 226).
7 τµήµατα – περιοχές : 1) Ανατολική Ρούµελη, 2) ∆υτική
Ρούµελη, 3) Θεσσαλία, 4) Ήπειρος, 5) Μακεδονία, 6) ΠεΚαι τώρα θα ιστορήσουµε τα έργα τους. Πρώτα θα αναλοπόννησος, 7) Κρήτη (12).
φέρουµε του Αρχηγού Έντυ Μάγιερς (1906 – 1997) και
Ο αριθµός των µελών της Β.Σ.Α. δεν ήταν σταθερή. Σε
του Υπαρχηγού της ΒΣΑ Γιούντχάους – Κρις (1917 –
κάθε τέτοιο τµήµα, υπήρχαν 60 – 70 πράκτορες.
2002). Και οι δύο τους είχαν κοινό γνώρισµα, πάθος ανΑς δούµε τις πηγές :
τικοµουνιστικό και κοινή αποστολή τη διάδοση, στήριξη
α) Ο Χατζής, ∆΄, 22, σηµ. 35η : Στο τέλος της Κατοχής
και επιβολή της αγγλικής πολιτικής, µεταπολεµικά στη
υπήρχαν υπήρχαν στον ΕΛΑΣ 113 άτοµα, στον Ε∆ΕΣ 45
χώρα µας.
και περίπου 35 στις Εθνικιστικές Συµµορίες. Κατά αποΟ Έντυ Μάγιερς
λογισµούς των Βρετανών 378 άτοµα (απ’ αυτούς 11 Αµερικάνοι, 35 άλλων εθνοτήτων).
Ο Έντυ Μάγιερς (1906 – 1997), ήταν ο πρώτος Αρχηβ) Ο Κρις στο βιβλίο του : σε 400 (σελ. 156, σηµ. 1η)
γός
της ΒΣΑ στα Ελληνικά βουνά µέχρι το 1943 (Αύγουγ) Ο Ενεπεκίδης 188 : σε 300 άτοµα στα µέσα του
στος).
Έγραψε τις αναµνήσεις του µε τίτλο «Ελληνική
1944. Απ’ αυτούς 10 – 15 Αµερικάνοι υπό τον Ταγµαπεριπλοκή».
Στην πατρίδα µας εκδόθηκε το 1975 σε µετάρχη Wyans
τάφραση
του
Λουκά Θεοδωρόπουλου. Μεροληπτικό και
δ) Ο Μαθιόπουλος, στο βιβλίο του: “Η Ελληνική Αντίλογοκριµένο
από
τις Αρχές της πατρίδας του.
σταση 1941 – 44 και οι Σύµµαχοι”, παραθέτει δύο γερΉταν
πιο
ρεαλιστής
από τον Κρις. Αρχικά πιο ήπιος ανµανικές εκθέσεις για τον αριθµό των µελών της Β.Σ.Α.
τικοµµουνιστής,
αλλά
αργότερα κατέληξε παθιασµένος.
Η 1η Έκθεση (σελ. 374) αναφέρει πως τον Απρίλη 1944
Αρχικά,
τόνιζε,
για
το
πολιτειακό
της πατρίδας µας, την
υπήρχαν στα Ελληνικά βουνά 174 µέλη: (158 Αξιωµατιανάγκη
διεξαγωγής
ελεύθερου
∆ηµοψηφίσµατος,
για να
κοί και 16 Υπαξιωµατικοί). Απ’ αυτούς βρίσκονταν : στον
αποφανθεί
ο
λαός
σχετικά.
Αυτή
του
όµως
η
γνώµη
και
ΕΛΑΣ 102 Αξιωµατικοί και 11 Υπαξιωµατικοί, στον Ε∆ΕΣ
πρόταση
θεωρήθηκε
από
την
ηγεσία
της
Ελληνικής
Αρι21 Αξιωµατικοί και 35 χωρίς µονάδα). Η 2η Έκθεση (σελ.
474), υπ’ αριθ. 16/1-5-44 Στρατιάς ΝΑ Ευρώπης, σε 300 στεράς φιλοΕΑΜισµός, όπως και σε αρκετούς Αριστερούς.
Όµως ο καθηγητής Χ. Φλαϊσερ στο Β΄ τόµο σελ. 197 λέει
– 400 άτοµα.
ε) Ο Γ. Ανδρικόπουλος : Κρίσιµη χρονιά, Α΄ τόµος, έγ- σχετικώς : «….. δεν έκρυβε την απέχθειά του για τους Έλγραφο υπ’ αριθ. 157. Ο Λόρδος Σέλµποριν στις 14-7- ληνες αριστερούς, πράγµα τότε (και τώρα) άγνωστο στον
1944 γνώριζε στον Τσώρτσιλ τη «∆ιάταξη των Συµµαχικών ΕΑΜικό κόσµο» (13) .
Η πρότασή του για το ∆ηµοψήφισµα δεν άρεσε στην
Στρατ. Αποστολών».
Βρετανική
πολιτική (Τσωρτσιλική δηλ.) που απαιτούσε την
Βρετανοί
επαναφορά
της Μοναρχίας στη χώρα µας, τον τοποτηΒρετανοί
ΟR
Αµερικάνοι Ξένοι ΣΥΝΟΛΟ
Αξιωµατικοί
(άλλοι
ρητή των βρετανικών συµφερόντων. Τούτο στάθηκε και η
βαθµοί)
βασική αιτία ανάκλησής του από το F.O. και η αντικατάΣτο ΕΑΜ
48
53
8
21
130
στασή του στην ηγεσία της ΒΣΑ στην Ελλάδα) από τον πιο
Στον Ε∆ΕΣ
15
6
3
1
25
ικανό του και πιο παθιασµένο αντικοµµουνιστή ΓιούντχάΣε πόλεις
0
0
0
16
16
ους – Κρις.
Είπαµε πιο πάνω για την παθιασµένη αντικοµµουνιστική
ΣΥΝΟΛΟ
63
59
11
38
171
του κατάληξη. Αρκετές φορές τόνιζε τον αντικοµµουνισµό
του «Εαµική δολιότητα». Στις 20-5-43 έγραφε : «Σε κανένα
Έλληνα δεν έχω εµπιστοσύνη. Λιγότερο από όλους στο
Ασύρµατοι 30 DSR : Αξιωµατικοί 18 – ΟR 130 148
ΟG: Αξιωµατικοί 6 – ΟR 63 69
ΕΑΜ…∆εν έχω συναντήσει έναν τίµιο Έλληνα. ∆εν µπορείς
----------------να τους εµπιστεύεσαι» (14) .
328
Το αποκορύφωµα της αντικοµµουνιστικής του παθολοΣε κάθε κλιµάκιο υπήρχε ασύρµατος, µε τον οποίο γίας ήταν το κατάπτυστο έγγραφο : «ΑΝΑΦΟΡΑ» (12-8-43)
επικοινωνούσαν µεταξύ τους (τα κλιµάκια) µέσα στη στο ΣΜΑ (15). Μ’ αυτή γνώριζε στους προϊσταµένους του
χώρα, αλλά και το Κάιρο (Στρατηγείο Μέσης Ανατολής, στη Μέση Ανατολή πως έδωσε στους εδώ (την Ελλάδα)
τον Πρεσβευτή τους στην Αίγυπτο).
υφισταµένους του τις εξής οδηγίες :
Από το 1943 και εξής, οι πράκτορες τούτοι ενέτειναν
1. Να υπονοµεύουν την ύπαρξη και το έργο του ΕΑΜ –
τις πολιτικές τους δραστηριότητες, όπως τους τόνιζαν και ΕΛΑΣ.
οι πολιτικοί τους προϊστάµενοι. «Όλοι οι Βρετανοί Σύνδε2. Να συγκροτούν αντι-ΕΑΜικές οργανώσεις.
σµοι, σε µονάδες του ΕΛΑΣ θα πρέπει να κάνουν σαφές
3. Να έρχονται σε συνεργασία µε την Κατοχική κυβέρπως η Αγγλία επιθυµεί την αναίµακτη επιστροφή του Γε- νηση στη χώρα µας, για κατάδοση στις Κατοχικές Αρχές
ωργίου, επικεφαλής των στρατευµάτων του» διέτασσε ο ανδρών του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ, µε σκοπό την εξόντωσή τους,
Λήπερ στις 8-10-1943 (το παραθέτει ο Φλαϊσερ Β΄, 212).
Συνέχεια στη σελίδα 10
ΙΣΤΟΡΙΚΟ
ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ
∆ΕΚΕΜΒΡΗΣ 2013 - ΦΛΕΒΑΡΗΣ 2014
ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ (ΕΛΛΗΝΙΚΟ) ΝΑΥΤΙΚΟ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 1974
9
( Συγκρότηση - Πραξικόπηµα και Τουρκική εισβολή)
Του Σήφη Μανουσογιαννάκη Αντιναυάρχου ΠΝ (ε.α)
Το Κυπριακό πρόβληµα έχει ρίζες τόσο βαθιές και
σύνθετες ώστε µια τεράστια βιβλιογραφία να συνοδεύει
κάθε φάση της εξέλιξης του είτε σε πολιτικό επίπεδο, είτε
σε διπλωµατικό, είτε σε στρατιωτικό. Προκειµένου να γίνει
αντιληπτή η συγκρότηση και η δράση ενός επιµέρους
τοµέα όπως του Κυπριακού Ναυτικού κρίνεται απαραίτητη
µια σύντοµη ιστορική αναδροµή στα γεγονότα και στις εµπλεκόµενες δυνάµεις που τα διαµόρφωσαν έτσι ώστε να
γίνουν κατανοητές οι ενέργειες όλων εκείνων που εκόντες
άκοντες έπαιξαν κάποιο ρόλο σ’ αυτά.
Μετά τον Β Παγκόσµιο Πόλεµο οι Κύπριοι υπό την ηγεσία του Αρχ. Μακαρίου απαίτησαν την ένωση της Κύπρου
µε την Ελλάδα µε νοµική και πολιτική βάση την αρχή της
αυτοδιάθεσης των λαών. Η διακήρυξη αυτή εκδόθηκε από
την Γενική Συνέλευση των Ηνωµένων Εθνών τον Νοέµβριο του 1950. Κατ αυτήν « ένας λαός που τελεί σε µόνιµη σχέση µε συγκεκριµένο εδαφικό χώρο έχει το
δικαίωµα να διαµορφώνει την πολιτειακή του υπόσταση µε δηµοκρατικό πολίτευµα και διακριτές τις
εξουσίες του». Το 1950 διοργανώθηκε Πανκύπριο δηµοψήφισµα για την ένωση µε την Ελλάδα. Υπέγραψαν υπέρ
της ένωσης το 97,5% µεταξύ των οποίων και µεµονωµένοι
Τουρκοκύπριοι. Οι Άγγλοι πρότειναν στους Κυπρίους νέο
σχέδιο Συντάγµατος το οποίο τους παραχωρούσε µια
µορφή «∆ιοικητικής Αυτονοµίας». Οι Κύπριοι το απέρριψαν γιατί τους στερούσε το άµεσο δικαίωµα της αυτοδιάθεσης. Τον ∆εκέµβριο του 1952 νέο ψήφισµα της Γενικής
Συνέλευσης του ΟΗΕ ζητούσε από τα κράτη µέλη του να
«προαγάγουν το δικαίωµα των λαών για αυτοδιάθεση
και να διευκολύνουν την άσκηση του δικαιώµατος τούτου στα εδάφη που είχαν υπό την διοίκηση τους µε την
διενέργεια δηµοψηφίσµατος» Το 1953 επιχειρήθηκε
από τον Αρχ. Μακάριο η εγγραφή για συζήτηση του Κυπριακού στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Η Ελληνική κυβέρνηση δεν υποστήριξε τις προσπάθειες του. Ένα χρόνο
µετά το 1954 η κυβέρνηση του Αλεξ. Παπάγου κατέθεσε
την πρώτη προσφυγή για το Κυπριακό στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Παρά ταύτα η Αγγλία αδιαφόρησε για τις
αποφάσεις του ΟΗΕ και δια στόµατος του Υφυπουργού
Αποικιών Χένρυ Χόπκινσον δήλωνε στις 28-7-1954 πως «
ορισµένες περιοχές µέσα στην Κοινοπολιτεία λόγω
των ιδιαζουσών συνθηκών δεν µπορούν να περιµένουν ότι θα ήταν ποτέ δυνατόν να καταστούν πλήρως
ανεξάρτητεςD.».(1)
Την 1η Απριλίου 1955 άρχισε επίσηµα ο ένοπλος απελευθερωτικός αντιαποικιακός αγώνας της ΕΟΚΑ µε στόχο
την Αυτοδιάθεση-Ένωση. Πολιτικός αρχηγός του αγώνα ο
Μακάριος και στρατιωτικός ο Γ. Γρίβας-∆ιγενής. Κατά την
διάρκεια του τετράχρονου αγώνα ο οποίος έλαβε παλλαϊκό
χαρακτήρα υπήρξαν στιγµές απαράµιλλης ανδρείας και
ηρωισµού των Κυπρίων που προκάλεσαν διεθνή θαυµασµό.
Μέσα σε αυτό το κλίµα και κυρίως υπό την πίεση που
άσκησε ο ξεσηκωµός του Κυπριακού λαού και η ένοπλη
δράση της ΕΟΚΑ η Αγγλική διπλωµατία προώθησε την
λύση της ανεξαρτησίας της Κύπρου µε µειωµένη εθνική
κυριαρχία. Μετά την αποµάκρυνση της
από την Ιορδανία, το Ιράκ, και τη διώρυγα του Σουέζ η Κύπρος παρέµενε η µόνη της αποικία στην Μ.Ανατολή και
αγωνιζόταν να µην την χάσει. Σαν µέσο για την επίτευξη
του στόχου της χρησιµοποίησε τους Τουρκοκυπρίους αναβαθµίζοντας τον ρόλο τους. Γνώριζε βέβαια ότι οι Τουρκοκύπριοι ελέγχονταν από την Τουρκία την οποία µε αυτόν
τον τρόπο καθιστούσε µέρος του προβλήµατος παρά το
γεγονός ότι µε την Συνθήκη της Λοζάνης του 1923 η Τουρκία είχε απεµπολήσει κάθε δικαίωµα της στο νησί.
Οι ΗΠΑ που από το 1957 είχαν ενεργή ανάµιξη στο Κυπριακό προωθούσαν λύσεις που θα ήταν κοινά αποδεκτές
τόσο από την Ελλάδα όσο και από την Τουρκία. Αυτό δήλωνε η άποψη « λύση στα πλαίσια του ΝΑΤΟ». Η βασική
τους επιδίωξη ήταν να αποκλείσουν κάθε πιθανότητα ένοπλης σύρραξης µεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και να αποκλείσουν την πιθανότητα διολίσθησης της Κύπρου προς
τον Σοβιετικό συνασπισµό.(2)
Το 1956 η Τουρκική κυβέρνηση καθόρισε τους στρατηγικούς της στόχους για το Κυπριακό. Ανέθεσε στον καθηγητή του Συνταγµατικού ∆ικαίου Νιχάτ Ερίµ την εκπόνηση
σχεδίου για την επανάκτηση της Κύπρου. Το σχέδιο που
συνέταξε ο Νιχάτ Ερίµ περιελάµβανε τις ακόλουθες πέντε
βασικές αρχές που παρατίθενται κατωτέρω γιατί αποτελούν έκτοτε τις Τουρκικές πάγιες θέσεις για την Κύπρο.
Οι διεκδικήσεις στην Κύπρο θα πρέπει να στηρίζονται σε πολιτικούς λόγους χωρίς να διαταράσσονται οι σχέσεις µε την Μεγάλη Βρετανία.
Στο νησί υπάρχουν δύο διαφορετικές κοινότητες
η κάθε µία από τις οποίες έχει το δικαίωµα της αυτοδιάθεσης. Η λύση θα αποφασισθεί µε διαφορετικά
δηµοψηφίσµατα.
Η αρχή της αυτοδιάθεσης θα πρέπει να εφαρµοσθεί µε την µετακίνηση Ελληνικού πληθυσµού για
να υπάγονται στην διοίκηση της επιθυµίας τους
αλλά και για να µην καταπατούνται τα δικαιώµατα
της Τουρκικής κοινότητας που είναι µειοψηφία και
να διασφαλίζεται επίσης η ασφάλεια της Τουρκίας.
Η Τουρκία θα πρέπει να καθορίσει την ασφαλέστερη µορφή διχοτόµησης, λαµβάνοντας υπ όψιν
τα οικονοµικά και στρατιωτικά της συµφέροντα
καθώς και τα συµφέροντα των Τουρκοκυπρίων.
Στην ασφάλεια της περιοχής που θα παραχωρηθεί
στους Ρωµιούς της Κύπρου θα πρέπει να συµµετέχει και η Τουρκία γιατί το θέµα σχετίζεται τόσον µε
την ασφάλεια της ίδιας όσον και µε αυτή της Μ.Ανατολής.
Πρέπει να επιδιωχθεί η ελεύθερη µετάβαση
Τούρκων προς την Κύπρο. Υπό την προϋπόθεση
ότι θα λάβουµε τα µέτρα µας το σύνολο του Τουρκικού πληθυσµού µπορεί να αυξηθεί στο ποσοστό
που ανερχόταν επί Οθωµανικής Αυτοκρατορίας.
Τότε δεν θα ανησυχούµε για την έκβαση του δηµοψηφίσµατος που θα γίνει είτε για τον καθορισµό του
συνόλου της νήσου είτε για τη διχοτόµηση. (3)
Για επίτευξη των ανωτέρω θέσεων ιδρύθηκε το 1957
στο Γενικό Επιτελείο της Τουρκίας η OHD ( ∆ιεύθυνση
Ειδικού Πολέµου) στην οποία ανατέθηκε η συγκρότηση
στην Κύπρο της ΤΜΤ (Τουρκικής Οργάνωσης Αντίστασης). Σκοπός της ήταν ο απόλυτος πολιτικός και στρατιωτικός έλεγχος της Τουρκοκυπριακής κοινότητας από
την Άγκυρα, ώστε να αποτελέσει αφ ενός πολιτικό
φορέα των επιδιώξεων της, και αφ ετέρου ένα σηµαντικό αντίβαρο έναντι της ΕΟΚΑ. Στόχος της ήταν να
αριθµεί περί τους 10.000 µαχητές µέχρι το 1960.(4)
Στην Ελλάδα από την περίοδο του Ψυχρού Πολέµου
καµιά κυβέρνηση δεν είδε την Τουρκία ως εθνικό κίνδυνο. Μέσα στο έντονα µετεµφιλιακοπολεµικό κλίµα
που επικρατούσε και της αυξηµένης πολιτικής επιρροής
των ΗΠΑ στις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις φόβους
προκαλούσε ο κοµµουνιστικός κίνδυνος από βορρά και
το Κυπριακό εθεωρείτο σαν πονοκέφαλος που δηλητηρίαζε τις φιλικές και συµµαχικές σχέσεις µε τους δυτικούς εταίρους. Οι Ελληνικές κυβερνήσεις επιζητούσαν
την Ένωση ως λύση του Κυπριακού προκειµένου να
µην γίνει η Κύπρος, Κούβα. «Το δίληµµα είναι: Νατοποίηση ή Κούβα» έγραφε ο Γεώργιος Παπανδρέου
προ της επισκέψεως του στην Αµερική στον Πρόεδρο
Τζόνσον. Και λέγοντας νατοποίηση εννοούσε την
Ένωση µε την Ελλάδα. (5)
Τον Σεπτέµβριο 1955, µετά από πρόσκληση της Αγγλίας, η Ελλάδα και η Τουρκία έλαβαν µέρος σε τριµερή
διάσκεψη για τι Κυπριακό στο Λονδίνο. Ήταν η πρώτη
επίσηµη εµπλοκή της Τουρκίας στο Κυπριακό γεγονός
που θεωρήθηκε ως µεγάλη διπλωµατική επιτυχία για
την Τουρκία και αποτυχία για την Ελλάδα αφού καθιστούσε τους Τούρκους ισότιµους συνοµιλητές.
Τον Φεβρουάριο του 1959 οι κυβερνήσεις της Αγγλίας της Ελλάδας και της Τουρκίας προσυπέγραψαν
στην Ζυρίχη την συµφωνία παραχώρησης ανεξαρτησίας στην Κύπρο. Η Συµφωνία επικυρώθηκε στο Λονδίνο τον ίδιο µήνα µε την συµµετοχή και των
εκπροσώπων της Ελληνοκυπριακής και Τουρκοκυπριακής κοινότητας της Κύπρου. Στις 13-12-1959 εξελέγη Πρόεδρος της δηµοκρατίας ο Αρχ. Μακάριος και
Αντιπρόεδρος ο Φ. Κιουτσούκ. Στις 16-8-1960 τέθηκε
σε εφαρµογή το Σύνταγµα της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας
και στις 31-7-1960 έγιναν οι πρώτες βουλευτικές εκλογές. Η Κυπριακή ∆ηµοκρατία αναγνωρίσθηκε ως ανεξάρτητο κράτος από το σύνολο των χωρών και έγινε
αποδεκτή ως πλήρες µέλος του ΟΗΕ.(6)
Οι Άγγλοι είχαν επιτύχει τον στρατηγικό τους
στόχο, δηλαδή την άσκηση κυριαρχικών δικαιωµάτων
στο 3% του Κυπριακού εδάφους και την συµµετοχή
τους στις Κυπριακές εξελίξεις ως εγγυήτρια δύναµη.
Οι Τούρκοι δεν τον είχαν επιτύχει. ∆εν είχαν επι-
τύχει ούτε την διχοτόµηση, ούτε τον γεωγραφικό διαχωρισµό των δύο κοινοτήτων. Εξέλαβαν όµως τις
Συνθήκες ως ένα ενδιάµεσο στάδιο που αργότερα θα
µπορούσαν να τροποποιήσουν ώστε να επιτύχουν
το επιθυµητό για αυτούς αποτέλεσµα στα πλαίσια
των στόχων που είχαν καθορίσει. Για το λόγο αυτό
κάτω από την καθοδήγηση της Άγκυρας οι Τουρκοκύπριοι έφεραν προσκόµµατα στην οµαλή λειτουργία του Συντάγµατος.
Οι Έλληνες δεν πέτυχαν την ένωση. Η ανεξαρτησία όµως και ο έλεγχος που θα ασκούσαν ως εγγυήτρια δύναµη πάνω στην Κυπριακή κυβέρνηση
ικανοποιούσε προς το παρόν τις Ελληνικές κυβερνήσεις. Όχι όµως και τον λαό.
Η Κυπριακή κυβέρνηση είδε τις Συνθήκες ως ενδιάµεση λύση προς τον στόχο της Αυτοδιάθεσης, και
πίστευε ότι θα µπορούσε να τις ανατρέψει µέσω του
ΟΗΕ και του Κινήµατος των Αδεσµεύτων προς τους
οποίους στράφηκε ο Μακάριος, ο οποίος είχε δει, ότι
οι Συµφωνίες αυτές δεν θα ευδοκιµούσαν και θα απέβαιναν εκ των πραγµάτων ανενεργές. Η δυναµική
µειοψηφία των Γριβικών δεν δέχθηκε τις Συµφωνίες.
Η περίοδος από τον Νοέµβριο του 1963 που ο
Μακάριος έθεσε το θέµα της αναθεώρησης του Συντάγµατος µέχρι το 1974 που πραγµατοποιήθηκε το
πραξικόπηµα εναντίον του είναι η πλέον δραµατική
στην πορεία του Κυπριακού προβλήµατος. Περιλαµβάνει προσπάθειες των Τουρκοκυπρίων για δηµιουργία αυτόνοµων θυλάκων εντός του Κυπριακού
εδάφους, εκκαθαριστικές επιχειρήσεις της Εθν.
Φρουράς εναντίον των Τουρκοκυπρίων (γεγονότα
Κοφίνου), χάραξη της «πράσινης Γραµµής», επέµβαση της Τουρκικής αεροπορίας, απειλές των Τούρκων για απόβαση, υποβολή διχοτοµικών σχεδίων για
λύση, δηµιουργία της ΕΟΚΑ Β, σχέδια ανατροπής
του Μακαρίου, απόπειρα πραξικοπήµατος το 1972,
εκκλησιαστική κρίση, βοµβιστικές επιθέσεις, δολοφονίες πολιτών, απαγωγές υπουργών, δολοφονίες
υπουργών και απόπειρες εναντίον του ίδιου του Μακάριου. Ο Μακάριος στράφηκε προς την Σοβιετική
Ένωση και τους Αδέσµευτους τόσο για πολιτική όσο
και για στρατιωτική βοήθεια. Οι Αµερικανοί, το ΝΑΤΟ
και η Ελλάδα φοβόντουσαν διολίσθηση του Μακαρίου προς το αποκαλούµενο «Σιδηρούν Παραπέτασµα».(7)
Βρισκόµαστε στην καρδιά του Ψυχρού Πολέµου.
Σε αντίθεση µε τους Τούρκους και τους Τουρκοκύπριους η Ελληνικές κυβερνήσεις και η Κυπριακή ηγεσία σπάνια είχαν συναντίληψη και κοινή πολιτική.
Στην Κύπρο την πλειοψηφία του λαού την ήλεγχε ο
Μακάριος αλλά οι οπαδοί του Γρίβα (οι ενωτικοί) ήταν
µεν µειοψηφία αλλά πολύ δυναµική. Στην Ελλάδα ο
Μακάριος άρχισε να αµφισβητείται από τους πολιτικούς. Το κλίµα στην Κύπρο άρχισε να µεταβάλλεται
και οι Έλληνες Αξιωµατικοί ήταν πλέον επιθυµητοί
στην Κύπρο µόνο από τη µειοψηφία των ενωτικών.
Το «Εφεδρικό Σώµα» (στρατιωτική-αστυνοµική οργάνωση) δηµιούργηµα του Μακαρίου, ασκούσε έντονες ψυχολογικές πιέσεις εναντίον των εξ Ελλάδας
στρατιωτικών.
Στην περίοδο αυτή η πολιτική των ΗΠΑ υπήρξε
σταθερά κατευναστική. Μέληµα τους η αποφυγή
αποσταθεροποίησης της νοτιανατολικής πτέρυγας
του ΝΑΤΟ. Η αποφυγή διολίσθησης της Κύπρου
προς τον Σοβιετικό συνασπισµό και η αναζήτηση της
λύσεως στα πλαίσια του ΝΑΤΟ. Είχαν ήδη αποτρέψει το 1964 µια απόπειρα Τουρκικής εισβολής, µια
σύρραξη µεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας το 1967, και
το 1972 µια απόπειρα πραξικοπήµατος εναντίον του
Μακαρίου από την χούντα.
---------------------------------------------(1) Γ.ΤΕΝΕΚΙ∆Η-Γ.ΚΡΑΝΙ∆ΙΩΤΗ, Κύπρος ιστορία και προβλήµατα του λαού της, ΕΣΤΙΑ, Αθήνα 1981
(2) Μ.ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟ∆ΟΥΛΟΥ, Η Ιστορία µιας Εποχής,
Ι.Φλώρος, Αθήνα 1987
(3) ΠΟΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ.
(4) Μ.ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟ∆ΟΥΛΟΥ, Ως άνω
(5) Μ.ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟ∆ΟΥΛΟΥ , Ως άνω
(6) Γ.ΤΕΝΕΚΙ∆ΗΣ-Γ.ΚΡΑΝΙ∆ΙΩΤΗΣε , Ως άνω
(7) Μ.ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟ∆ΟΥΛΟΥ, Ως άνω
Συνέχεια στη σελίδα 10
10
ΙΣΤΟΡΙΑ
Οι Βρετανοί Σύνδεσµοι
στην περίοδο της κατοχής
Του Αθανασίου Πολάκη - ∆ασκάλου, Ιστορικού
«… ώστε να µην µπορούν, όταν έρθει η
στιγµή, να βλάψουν
τα αγγλικά συµφέροντα».
4. Να υποστηρίζουν
αντιστασιακές οργανώσεις φιλικές τους
και υποταχτικές τους.
Θα πάµε τώρα σε
µία άλλη πηγή : Συλλ.
ΤΟΜΟΣ: “Από την Αντίσταση στον Εµφύλιο”, ΑΘΗΝΑ «ΝΕΑ
ΣΥΝΟΡΑ» «ΠΡΑΚΤΙΚΑ
ΣΥΜΠΟΣΙΟΥ»
επιµ.
Μάριον Σαράφη, της
ΕΛ.Ε.Μ.Ε.Π (Ελληνική
Εταιρεία Μελέτης ΕλΟ ηγέτης του ΕΛΑΣ Στρατηγός
ληνικού Πολιτισµού)
Στέφανος Σαράφης (1890-1957)
να δούµε µερικές από
τις πρακτικές των πρακτόρων της ΒΣΑ (κατά τις οδηγίες Μάγιερς).
α) Επιδίωκαν να πείσουν τον Ελληνικό λαό για την χρησιµότητα της Μοναρχίας.
β) Οι πράκτορες της ΒΣΑ έπαιξαν πολιτικό ρόλο.
γ) Χάρις στο έργο των πρακτόρων, ο Τσώρτσιλ ενισχύθηκε στην
µοναρχική του επιδίωξη.
δ) Η παρουσία της ΒΣΑ στην Ελλάδα έθεσε τα θεµέλια στις επιδιώξεις του Τσώρτσιλ, για τη µεταπολεµική τύχη της χώρας µας.
ε) Οι τρικλοποδιές των πρακτόρων της ΒΣΑ εµπόδισαν την πρωτοβουλία των µαζών. (σε διάφορες σελίδες 186, 187, 193, 192,
220 κ.α.)
Ο Μάγιερς πλησίασε τον Σαράφη και τον συµβούλευε να µην
προσχωρήσει στον ΕΛΑΣ, λέγοντάς του: «Ίδρυσε δική σου οµάδα
και θα σε εφοδιάσουµε µε όλα (χρήµα, όπλα, εφόδια) και θα σε
υποστηρίξουµε µε κάθε τρόπο. Θα σε κάµω ισχυρό». Όµως οι δολιότητές του συνεχίζονταν. Με υποκίνησή του λιποτάχτησαν από
τον ΕΛΑΣ ο Κωστόπουλος, Κωστορίζος (Γκέκας). Συνελήφθησαν αργότερα από τον ΕΛΑΣ (26-2-43) και λευτέρωσε µετά τους αντάρτες
τους.
Στο διάστηµα αυτό επεµβαίνει ο Μάγιερς και µπροστά στον Βελουχιώτη, αρχίζει βρισιές και απειλές, για τις συλλήψεις αυτές.
Απευθυνόµενος
στον Άρη : «Μόνο πόλεµο θα κάνετε, τον
οποίο εµείς θα καθοδηγούµε». Και η απάντηση του Άρη : «Από
µας τέτοια δολιότητα
µην
περιµένετε»
(Χατζή, Β΄, 394).
Ο Έντυ ελάχιστα
πράγµατα γνώριζε για
την κατάσταση στην
κατεχόµενη Ελλάδα,
όταν έφτασε. Τον ενηµέρωνε ο Ζέρβας, µονόπλευρα
και
Ο αρχηγός του Ε∆ΕΣ
αντικοµµουνιστικά.
ΕνΝαπολέων Ζέρβας ( 1891- 1957)
διαφερόταν για στρατιωτικές επιχειρήσεις. Φοβόταν όµως την άνδρωση του λαϊκού
κινήµατος και, προπαντός, τη συνεργασία των αντιστασιακών κινηµάτων της Βαλκανικής. Γι’
αυτό, µε εντολή των προϊσταµένων του, προβαίνει σε δύο ενέργειες :
α) την ενοποίηση των αντιστασιακών οργανώσεων της χώρας
µας και τη συγκρότηση του
Κ.Γ.Σ.Α. (Κοινού Γενικού Στρατηγείου Ανταρτών), θέτοντάς το υπό
το Σ.Μ.Α. (16)
β) χάλκευσε, µε τη βοήθεια και
ντόπιων αντιδραστικών στοιχείων
και οργανώσεων, το κατάπτυστο
«ΣΥΜΦΩΝΟ Ιωαννίδη – ∆ασκάλωφ», για δήθεν παραχώρηση της
Μακεδονίας στους Σλάβους (17).
∆ική του ενέργεια και η αποΟ αρχηγός της ΕΚΚΑ
στολή της αντιστασιακής Αντι
∆ηµ. Ψαρρός (1893- 1944)
∆ΕΚΕΜΒΡΗΣ 2013 - ΦΛΕΒΑΡΗΣ 2014
( Συνέχεια από τη σελ. 8 )
προσωπείας στο Κάϊρο (Αύγουστος 1943), για το πολιτειακό. Τη
συνόδευσε κιόλας. Αλλά δεν ξαναεπέστρεψε στην Ελλάδα.
∆εν κατανόησε τη βρετανική εξωτερική πολιτική και το διεθνές
περιβάλλον µέσα στο οποίο δρούσε. Θέλησε να κρατήσει συµβιβαστική στάση απέναντι στο ΕΑΜ, τον βασικό αντίπαλο και εµπόδιο
των συµφερόντων και µεταπολεµικών σχεδίων της αγγλικής πολιτικής, του Τσώρτσιλ (Συντηρητικών), όσο και του Άτλυ (Εργατικών),
οι οποίοι συνέχισαν την πολιτική των προκατόχων τους.
Ακόµη µία γενική προσπάθεια του Έντυ: Το Φλεβάρη του 1943
επιχείρησε τη συγκρότηση ΒΑΛΚΑΝΙΚΗΣ ∆ΥΝΑΜΗΣ, αντίπαλης στα
υπάρχοντα αντιστασιακά κινήµατα στις χώρες αυτές, απόλυτα
ελεγχόµενης από το ΣΜΑ. Την προσπάθεια συνέχισε αργότερα ο
αντικαταστάτης του (ο Κρις), αλλά απέτυχε και αυτός. «Ο Έντυ
υπήρξε έρµαιο του αντιδηµοκρατικού και αντικοµµουνιστικού του
πάθους» τονίζει ο Κ. Καραγιώργης στο : «Από τη Βάρκιζα στον Εµφύλιο» Αθηνά «ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ» 2002, σελ. 191.
Ο Κρις Γιούντχαους
(Γενικές του απόψεις)
Από το Σεπτέµβριο του 1943 γίνεται Αρχηγός της ΒΣΑ. Παθιασµένος αντικοµµουνιστής, πιο ικανός από τον Μάγιερς (18). Για το
κίνηµα της Εθνικής Αντίστασης πίστευε πως δεν ήταν αυθόρµητο,
γέννηµα από τα µέσα, αλλά επιβλήθηκε απ’ έξω. Το υποτιµούσε,
όπως και τον δηµιουργό του (τον Ελληνικό λαό), για τον οποίο,
έλεγε, πως άγεται και φέρεται από µειοψηφική δύναµη. ∆ηλαδή
θεωρούσε τον λαό, άβουλο. ∆εν πίστευε στη φθορά του αστικού
πολιτικού κόσµου και της Μοναρχίας, εξαιτίας της στάσης τους στο
δικτατορικό καθεστώς της 4ης Αυγούστου και την Εθνική Αντίσταση.
Αναγνώριζε ξεκάθαρα (εµµέσως) το ρόλο της βρετανικής επέµβασης στην Κατοχή (µε τη ΒΣΑ) και στην απελευθέρωση (∆εκεµβριανά), για την υπονόµευση και εκµηδένιση του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ και
τη διατήρηση του παλιού πολιτικού καθεστώτος στην µεταπολεµική Ελλάδα, του υποτακτικού της βρετανικής πολιτικής.
Οπαδός της αποικιοκρατίας και του βρετανικού µεγαλείου, υποστήριζε την αγγλοαµερικανική σύµπραξη, µε την αυταπάτη πως θα
διατηρούσε την αποικιακή Αυτοκρατορία µε τη βοήθεια των ΗΠΑ
και ακούραστα και µεθοδικά εργάστηκε (µαζί µε τον Λήπερ) για
επιβολή και δικαίωση της βρετανικής πολιτικής στην Ελλάδα.
...............................................
(9) Στο Π.Γ. της Κ.Ε. του Κ.Κ.Ε.στις 22-9-1943
(10) ∆ες δυό ακόµα επιστολές του Άρη προς τον Σαµαρινιώτη, το καλοκαίρι
του 1943, στον Φ. Οικονοµίδη: «Οι προστάτες», σελ. 480-484.
(11) Στους : α) Χαριτόπουλου Α΄, 155, 156, 209, 376, Β’ 59, β) Χατζή Α΄,
414, γ) Ν. Παπακόγκου : Καπετάν Μάρκος Α΄, 23.
(12) α) Βλαντά 84, β) Ενεπεκίδη 188, γ) Μάγιερς 122 (για 4 περιοχές :
Ήπειρο, Ρούµελη, Όλυµπο, Μακεδονία). Ο Καπ. Λευτεριάς : Αναµνήσεις «ΒΙΒΛΙΟΡΑΜΑ» 2003, σελ. 56, αναφέρει 260 πράκτορες στο τέλος της Κατοχής.
(13) Και οι πολιτικές υπηρεσίες της χώρας τον θεωρούσαν ευνοϊκά διακείµενο στο ΕΑΜ. Ο Υπουργός της Μέσης Ανατολής το 1943 τόνιζε : «Ήταν επιθυµητό πρόσωπο για το ΕΑΜ» (στα Μ.Α.Φ.Ο 285, 289). Και η επιστροφή του
στην Ελλάδα θα ισοδυναµούσε µε την συνέχιση της υποστήριξης στο ΕΑΜ».
Πάλι καλά που δεν τον εξαφάνισαν οι Μυστικές Υπηρεσίες της Αγγλίας,
όπως το 1942 στην Ήπειρο, το Λώρενς θεωρώντας τον και αυτόν φίλο του
ΕΑΜ. (∆ες Νίτσα Κολιού : Άγνωστες πτυχές της Κατοχής και της Αντίστασης
1941 – 45, Βόλος 1985, Α΄ τόµος 502 – 504, Χατζή Β΄, 174).
(14) ∆ες Εφηµερίδα «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» (φύλλο 4-1-98, σελ. 9η).
(15) Το κείµενό της είναι σε πολλές πηγές : α) Νενεδάκη 410 – 412, β)
«ΑΥΛΟΣ» τόµος Γ΄, 921 – 922, γ) Ροδάκη : Ο ∆εκέµβριος 1944, 43 – 44, δ)
Χατζή 151 – 152 και ε) 3η ΛΕΥΚΗ ΒΙΒΛΟΣ ΕΑΜ 49 – 50 κ.α. Βέβαια το έγγραφο αυτό το διέψευσε, πολύ καθυστερηµένα και ατεκµηρίωτα, γι’ αυτό και
δεν πείθει. (δες Από την Αντίσταση στον Εµφύλιο, σελίδες 233 – 234).
(16) Το Κ.Γ.Σ.Α. ιδρύθηκε τις 6-6-1943. Ήταν ένα από τα λάθη της κατοχικής
ηγεσίας του ΚΚΕ.
(17) Το άθλιο τούτο κείµενο : α) Ροδάκη : Ο ∆εκέµβριος 1944, σελ. 39
β) Πυροµάγλου : Ο Καρτάλης και η Εποχή του, σελ. 397 γ) Χατζή Γ΄, 45 49
δ) Μαθιόπουλου : Η Ελληνική Αντίσταση και οι «Σύµµαχοι», 269 – 270.
Για τον Κρις, δες Παπακόγκου : Γράµµατα για τον Άρη, 54 – 55 (από το
Β. Σαµαρινιώτη – Ανδρ. Τζίµα.
(18) Ο Τσώρτσιλ στις 15-7-44 έλεγε στον Ήντεν : «- είναι ένας εξαιρετικός
και πολύ ικανός άνθρωπος» (στου Ανδρικόπουλου : Κρίσιµη χρονιά Α΄, έγγραφο 160). Ο Κρις πέθανε στις 16-2-2001.
Και ο σχολιαστής στην εφηµερίδα «ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ», φύλλο 22-2-2001, σελ.
6η, τον χαρακτηρίζει «Χασάπη της Αντίστασης», γιατί «στα ελληνικά βουνά
ήταν εκφραστής της σκληρής γραµµής του Τσώρτσιλ κατά των Κοµουνιστών».
Το 1945 περιόδευσε την Ελλάδα για «εθνική διαφώτιση» (στον Κλόουζ : Ο
Ελληνικός Εµφύλιος πόλεµος 1943 – 1950. ΑΘΗΝΑ «ΦΙΛΙΣΤΩΡ» 1996, σελ.
202).
Συνεχίζεται
ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ
(ΕΛΛΗΝΙΚΟ) ΝΑΥΤΙΚΟ ΜΕΧΡΙ ΤΟ
1974
( Συγκρότηση - Πραξικόπηµα
και Τουρκική εισβολή)
Του Σήφη Μανουσογιαννάκη
Αντιναυάρχου ΠΝ (ε.α)
Συνέχεια από τη σελίδα 9
Το 1974 τα πράγµατα είχαν διαφοροποιηθεί. Ήταν η εποχή που ο Νίξον αντιµετώπιζε το σκάνδαλο Ουώτεργκειτ και
στην ουσία ο Κίσινγκερ εφάρµοζε την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Μια πολιτική
που χαρακτηρίστηκε σε σεµινάριο που
έγινε το 1975 στην Ουάσιγκτον «µε έλλειψη αφοσίωσης σε ένα σύστηµα αξιών
που ένα έθνος όπως οι Ηνωµένες Πολιτείες έχει ευγενικά υπερασπιστεί τόσον
καιρό».(8) Έχει αποδειχθεί πλέον από
πολλούς ερευνητές η ανάµιξη του Στέιτ
Ντιπάρτµεντ τόσο στην σχεδίαση του πραξικοπήµατος όσον και στις εξελίξεις µετά
από αυτό.
Η πολιτική της Αγγλίας υπήρξε ανάλογη εκείνης των ΗΠΑ, των οποίων ΗΠΑ η
Αγγλία, είναι ένας πιστότατος ακόλουθος.
Ύστερα από το πραξικόπηµα η Βουλή των
Κοινοτήτων διόρισε εξαµελή ειδική επιτροπή (Select Committee) για να εξετάσει
την πολιτική της Βρετανικής κυβέρνησης
σχετικά µε τα γεγονότα του 1974 που αναφερόταν στο πραξικόπηµα και την εισβολή. Στο βασικό της συµπέρασµα
αναφέρει «∆εν υπάρχει λόγος αµφιβολίας
ότι κατά την διάρκεια της επίσκεψης του
στο Λονδίνο ο Ετζεβίτ εισηγήθηκε κοινή
αγγλο-τουρκική επέµβαση6.Η Βρετανία
είχε το νοµικό δικαίωµα να επέµβει, είχε
την ηθική υποχρέωση να επέµβει είχε την
στρατιωτική ικανότητα να επέµβει. ∆εν
επενέβει για λόγους που η κυβέρνηση αρνείται να δώσει66Πολιτικοί υπολογισµοί
πρέπει να έπαιξαν τον ρόλο τους». Ένα
περίπου χρόνο αργότερα ο Τούρκος πρόεδρος Κοροτούρκ δήλωσε σε δηµοσιογράφους ότι οι Βρετανοί ενεθάρρυναν την
Τουρκία να προχωρήσει στην εισβολή. Ο
Κοροτούρκ έλεγε τον Μάιο 1975 ότι η
Τουρκική πρόθεση ήταν να γίνει µια αναίµακτη επιχείρηση και γι’ αυτό έστειλαν τον
πρωθυπουργό τους στο Λονδίνο. Όµως οι
Βρετανοί απάντησαν ότι δεν µπορούσαν
να βοηθήσουν µε συµµετοχή τους στην
επιχείρηση και οι Τούρκοι αν µπορούσαν
ας προχωρούσαν µόνοι τους.(9)
Οι Ελληνικές κυβερνήσεις είχαν αρχίσει να συζητούν την Ένωση µε παράλληλη
παροχή εδαφικών ανταλλαγµάτων προς
τους Τούρκους, προκειµένου να ικανοποιηθεί η απαίτηση τους για εξασφάλιση των
νοτίων συνόρων τους (σχέδιο Άτσεσον). Η
αρχική θέση στο σχέδιο και τις παραλλαγές του ήταν αρνητική. Στην συνέχεια ο
Έλληνας Πρωθυπουργός Γ.Παπανδρέου
διαφοροποίησε την θέση του από την
οποία εκπορεύτηκε η περίφηµη δήλωση
του «όταν σου χαρίζουν µια πολυκατοικία
µπορείς να δώσεις ένα διαµέρισµα», για
να διατυπώσει αργότερα την τελική του
θέση µε την φράση «Η Ελλάς ουδέν ζητεί
διατί να δώσει; Η Τουρκία ουδέν δίδει
διατί να πάρει;».(10) Ο Κ.Μητσοτάκης σε
επιστολή του στην εφηµερίδα ΤΑ ΝΕΑ στις
14-7-2009 ανέφερε ότι το Υπουργικό Συµβούλιο στην Ελλάδα οµόφωνα είχε αποδεχτεί το σχέδιο Άτσεσον. (11)
-------------------------(8) Μ.ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟ∆ΟΥΛΟΥ, Ως άνω
(9) Μ.ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟ∆ΟΥΛΟΥ, Ως άνω
(10) Μ.ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟ∆ΟΥΛΟΥ, Ως άνω
(11) Μ.ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟ∆ΟΥΛΟΥ, Ως άνω
Συνεχίζεται
Επιστολές
Ανοικτή επιστολή του
Σταύρου Καυκαλά προς την
Επιτροπή Ονοµατοδοσίας
∆ήµου Χανίων
Κύριοι,
έµαθα πριν από δύο περίπου µήνες ότι
δώσατε το όνοµα του Γεωργίου Ξενουδάκη, µεγάλου αγωνιστή της ελευθερίας
και Ενωσης της Κρήτης µε τη µητέρα
Ελλάδα, σε πάροδο της οδού Μπολιώτη.
Η απόφασή σας αυτή προφανώς από
άγνοια της ιστορίας και της προσωπικότητας ενός ανθρώπου που ανάλωσε όλη
του τη ζωή αγωνιζόµενος µε την πένα
και τον λόγο, προποµπός, της Ενωσης
της Κρήτης µε τη µητέρα Ελλάδα, ενός
µεγάλου ευεργέτη των Σφακίων που
έχτισε µε δικά του χρήµατα 13 σχολεία
από τον Βα τουδιάρη µέχρι τη Γαύδο,
αφήνοντας όλη του την περιουσία για τα
παιδιά των Σφακίων από την οποία (µερίσµατα των µετοχών του στην Εθνική
Τράπεζα), πληρώ νονταν και οι δάσκαλοι αυτών των σχολείων για πολλές δεκαετίες, αλλά και στις µέρες µας το
Κληροδότηµα Ξενουδάκη αποτελεί ένα
σοβαρό βοήθηµα για τα παιδιά των Σφακίων µε οικονοµική ενίσχυση φοιτητών,
µε φροντιστήρια, µαθήµατα, Μ.Υ. κλπ.,
αποτελεί όχι µόνο ύβρη στη µνήµη του
Γεωργίου Ξενουδάκη, αλλά και προσβολή για όλους εµάς τους Σφακιανούς.
Για ενηµέρωσή σας, σας επισυνάπτω
δυο µικρά βιβλία, ένα που αναφέρεται
στην ιστορία της δύσκολης ζωής του
(1816-1888) και ένα µε τους λόγους που
εκφωνούσε στη Βουλή των Ελλήνων,
αγωνιζόµενος να πείσει τους τότε κυβερνήτες να βοηθήσουν για τηναπελευθέρωση της Κρήτης και τηνΈνωσή της µε
την ελεύθερη Ελλάδα.
Τα βιβλία αυτά τα έχουµε δώσει και
παλαιότερα στον ∆ήµο Χανίων, γιατί το
αίτηµα είναι παλιό, αλλά θα παρέπεσαν
κάπου και ότι θα σας τα στείλουµε άλλη
µια φορά για µας δεν είναι κόστος.
Σε κουβέντα που έκανα παλαιότερα,
όταν ήµουν αντιδήµαρχος Σφακίων, µου
έλεγαν ότι θα έδιναν το όνοµα Γεώργιος
Ξενουδάκης, σε έναν από τους νέους
δρόµους που θα άνοιγαν για να µην
δοθεί ένα τόσο µεγάλο όνοµα σε µικρή
οδό. Τελικά δόθηκε σε πάροδο, αν και
νέοι φαρδιοί δρόµοι ανοίχτηκαν.
Η επιστολή µου αυτή κοινοποιείται και
στον δήµαρχο και φίλο Μανώλη Σκουλάκη, µε την ελπίδα ότι µε την ενηµέρωση που θα έχει από τη σύζυγο του
Πόπη, που γεννήθηκε και µεγάλωσε
στην Ίµβρο Σφακίων, που είχε γεννηθεί
και ο Γεώργιος Ξενουδάκης, θα παρέµβει για να διορθωθεί το λάθος και να
δοθεί το όνοµα Γεώργιος Ξενουδάκης σε
δρόµο πλατύ κα µεγάλο, όπως του αξίζει
και όχι σε πάροδο.
Ευχαριστώ για την κατανόησή σας και
εύχοµα καλές γιορτές σε όλους σας.
Σταύρος Καυκαλάς, πρώην πρόεδρος
Κοινότητας Ασκύφου και αντιδήµαρχος
Σφακίων
Επιτυχία του συνεπαρχιώτη µας προέδρου της
Λέσχης Ορνιθολογίας Χαδάκη
νίων Σταύρου Ψαρουδ
Ένα µεγάλο
µπράβο στο συνεπαρχιώτη
µας
Σταύρο Ψαρουδάκη , που έφερε την οµάδα των
ορνιθολόγων µε
τον Iταλό καθηγητή στα Σφακιά
και συγκεκριµένα
Ο Ασκυφιώτης πρόστο φαράγγι του
εδρος της Λέσχης ΟρνιMανικά στη Σκαθολογίας Χανίων
Σταύρος Ψαρουδάκης λωτή, όπου -όπως
διαπίστωσε ο καθηγητής - υπάρχει η µεγαλύτερη φωλιά από
όρνεα (καναβούς) ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ (πάνω από
60 άτοµα του είδους στην ίδια σπηλιά, στη
δυτική πλευρά του φαραγγιού).Αναµένοουµε
τη συνέχεια στο θέµα!
∆ΕΚΕΜΒΡΗΣ 2013 - ΦΛΕΒΑΡΗΣ 2014
ΣΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΚΟΥΝ∆ΟΥΡΟ
Σαν το πουλί που λάβωσε ο κυνηγός στο δάσος
και σβήνει αργά και σπαρταρά και θέλει να πετάξει,
έτσι βαθιά σε πλήγωσε ο τοξευτής του κόσµου.
Σαν το λιοντάρι πάλεψες, µε νύχια και µε δόντια
όπως ταιριάζει σε λαµπρό της Κρήτης παλικάρι,
που δεν κιοτεύει, δε λυγά, παλεύει απεγνωσµένα.
Και πολεµώντας, έπεσες σταµάτησε η καρδιά σου
τα µάτια που ΄βγαζαν φωτιές, σβήσαν και δε θωρούνε.
Τώρα, η ψυχή σου Γιάννη µου, λεύτερη ταξιδεύει
σαν το γεράκι, τον αητό, τα σύννεφα διαβαίνει
και χύνεται γεµάτη ορµή ψηλά στα κορφοβούνια.
Θωρεί της Κρήτης τα βουνά τους κάµπους, τα χαράκια,
του Ψηλορείτη χαίρεται την οµορφιά, το χιόνι.
Πετάει προς τον Οµαλό, στον κάµπο των Μουσούρων
και στο φαράγγι σταµατά της Σαµαριάς, στα γκρέµνα,
ν' ακούσει την γλυκιά λαλιά του κότσυφα, του σπίνου
και τα µαντάτα απ' τα Σφακιά που φέρνει ο αγέρας,
όπως διαβαίνει βιαστικά µέσ' από το χαράκι.
Ύστερα ρίχνεται µ' ορµή στα χάος, στο φαράγγι,
κατηφορίζει, χύνεται, προς το Νοτιά, τον κόλπο.
Σε βράχο του Εµπρόσγιαλου, κάθεται κι ατενίζει
τους γλάρους να αργοπετούν και να βουτούν στο κύµα,
καΐκια να σαλπάρουνε, τις βάρκες ν' αρµενίζουν.
Κι όπως φυσάει δροσερό, θαλασσινό αγέρι,
φέρνει χιλιάδες µυρωδιές, ευωδιαστές, θεσπέσιες,
από κοχύλια, βότσαλα κι απ' την βρεµένη άµµο.
Συνεπαρµένη η ψυχή λογίζεται, αγαλλιάζει.
Στον τόπο αυτό που αγαπώ και που λατρεύω τόσο
εδώ να µείνω λαχταρώ, κοχύλι του να γίνω,
βράχος στην ακροθαλασσιά, πέτρα πάνω στους λόφους,
ή κάποιο αγριολούλουδο την άνοιξη να ανθίζω
στο χώµα των προγόνων µου. Εδώ θέλω να µείνω.
Ηρακλής Σπύρογλου
ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ
Θερµά συγχαρητήρια στον αγαπητό µας εξάδελφο και ανιψιό Τζαρδή Περικλή του Ιωσήφ,
που επάξια προήχθη στην θέση του Συντονιστή
∆/ντή Α’ Χειρουργικής Κλινικής του Ελληνικού
Ερυθρού Σταυρού στην Αθήνα
Σου ευχόµαστε από την ψυχή µας, να ζεις
πάντα ευτυχισµένες επαγγελµατικές ,οικογενειακές και προσωπικές στιγµές.
Αγλαΐα χήρα Ιωάννου Κουριδάκη
Μανόλης Κουριδακης
Οικ. Νίκου & Κατερίνας Κουριδάκη
Μιχάλης Αναγνωστάκης
Για την εκλιπούσα
Ευαγγελία Μπικουβάρη
Ο ∆ήµαρχος και το ∆ηµοτικό Συµβούλιο Σφακίων, εκφράζουν τα θερµά τους
συλλυπητήρια για το θάνατο της Ευαγγελίας Σταύρου Μπικουβάρη, η οποία
εν ζωή είχε δωρίσει στο ∆ήµο µας το ακίνητο στην Τοπική Κοινότητα Ασκύφου,
το οποίο έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό
Πρόγραµµα και πρόκειται να υλοποιηθεί
άµεσα µε σκοπό τη δηµιουργία Κέντρου
Πληροφόρησης Εθνικού ∆ρυµού Σαµαριάς.
Αντί στεφάνου στη µνήµη της και σε
ένδειξη ευγνωµοσύνης θα κατατεθεί
χρηµατικό ποσόν υπέρ του Πολυδύναµου Περιφερειακού Ιατρείου της Χώρας
Σφακίων.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΡΙΟ
Επιθυµώ να ευχαριστήσω και δηµόσια το
διακεκριµένο χειρουργό και ∆ήµαρχο του
∆ήµου Σφακιων κ. ΠΟΛΑΚΗ ΠΑΥΛΟ, για τον
άριστο επαγγελµατισµό του µετά την επιτυχή έκβαση της επέµβασης που µου
έκανε στην κλινική ΤΣΕΠΕΤΗ.
Με εκτίµηση
Στέλιος Κόττας
Αυτοί που έφυγαν
Καγιαδάκης Γεώργιος του
Βαρδή
11
Γιανουλάκης Γεώργιος
Στα 84 του χρόνια, την εποµένη των
Χριστουγέννων,
έφυγε εντελώς ξαφνικά
Έφυγε από τη ζωή στις 20 του Φλεβάρη,
από
τη
ζωή,
ο
ωραίος
άνθρωπος Γιώργης
ο Γιώργης Καγιαδάκης. Ζούσε στη ΣαλαΓ
ι
α
ν
ο
υ
λ
ά
κ
η
ς
.
Αγάπησε
τους χωριανούς
µίνα µε την οικογένεια του. Εργάστηκε
του
και
αγαπήθηκε
απ’
αυτούς. Ετάφη στο
στην Αστυνοµία kαι ευτύχησε να δει τους
νεκροταφείο
του
Αγ
Νεκταρίου
Σφακίων.
γιούς του Βαρδή και Στέλιο, να σταδιοδροΣτα
παιδιά
του,
τη
σύζυγο
και
τους
συγµούν. H τύχη του φέρθηκε σκληρά τα τεγενείς
του,
εκφράζουµε
τα
θερµά
µας
λευταία χρόνια, καθηλώνοντας τον
συλλυπητήρια.
κρεβάτι.
***
Στην οικογένεια του, εκφράζουµε τα
Αθητάκη Πηνελόπη
θερµά µας συλλυπητήρια.
***
(το γένος Πρωτοπαπαδάκη)
Ζερβού Ελένη
(το γέν. Μανουσέλη)
Έφυγε από τη ζωή η Πηνελόπη
Αθητάκη, πριν εκπνεύσει το 2013. Στις 12
Έφυγε µια αρχόντισσα Σφακιανή, αγω- του Γενάρη, στον Ιερό Ναό της Παναγίας
νίστρια στη ζωή. Τα τελευταία χρόνια υπέ- στη Ανώπολη Σφακίων, τελέστηκε 40ήµερο µνηµόσυνο, υπέρ αναπαύσεως της
µενε µε θάρρος και δύναµη τα βάσανα
που της επεφύλασσε η µοίρα µε την αρρώ- ψυχής της.
Στους συγγενείς της εκλιπούσης, εκφράστια της. ∆εν λύγιζε εύκολα, αλλά τελικά η
ζουµε
τα θερµά µας συλλυπητήρια.
κατάσταση της υγείας της επιδεινώθηκε
***
και έτσι µε το χάραµα του νέου έτους µας
Μ
π
ι
κ
ο
υ
β
ά
ρη Ευαγγελία
αποχαιρέτησε.
Πάλεψε πολύ τα πέτρινα µετακατοχικά
του Σταύρου
χρόνια. Παρ’ όλο που είχε µεγάλη αγάπη
Έφυγε από τη ζωή η Ελένη Μπικουγια τα γράµµατα, δεν µπόρεσε να συνεχίβάρη. Το ∆. Σ. της Ένωσης µας, εκφράζει
σει µετά το γυµνάσιο.
τα θερµά συλλυπητήρια στους συγγενείς
Κατάφερε όµως να µεταφέρει τον πόθο
της, καθώς και την ευαρέσκεια µας προς
της για τα γράµµατα, στα παιδιά της. Με
την µακαρίτισσα, για την παραχώρηση
µεγάλες θυσίες, τα µόρφωσε και έβγαλε
στον ∆ήµο Σφακίων, του «οικήµατος Μπιδύο λάµπρους επιστήµονες .
κουβάρη» στ Ασκύφου, για να χρησιµοποιΑς είναι ελαφρύ το χώµα της Σφακιαηθεί ως χώρος πολιτισµού (Κέντρο
νής γης που δέχτηκε την αγαπηµένη µας
Πληροφόρησης του Εθνικού ∆ρυµού Σαθεία.
µαριάς).
Στα παιδιά και τα’ αδέλφια της, εκφρά***
ζουµε τα θερµά µας συλλυπητήρια.
***
Σαβιολής Γεώργιος
Έφυγε από τη ζωή ο Γιώργης, προδοµένος από τη καρδιά του. Καλός οικογενειάρχης και εργατικός, εργαζόταν στο ∆ήµο
Σφακίων. H εξόδιος ακολουθία εψάλλει
στον ναό της Ζωοδόχου Πηγής στη Ανώπολη Σφακίων.
Στη σύζυγο, τα παιδιά και τους συγγενείς του, εκφράζουµε τα θερµά µας συλλυπητήρια.
Ο ∆ήµος Σφακίων, αντί στεφάνου κατέθεσε 100€ για το Ιατρείο, στη µνήµη του.
Γεννήσεις
Σους αγαπητούς
µας φίλους Παναγιώτη και Αθηνά
Σαρή το γένος
Αµοιραδάκη, που
απέκτησαν το
πρώτο τους παιδί
αγόρι, ευχόµαστε
να τους ζήσει και
να το καµαρώνουν.
***
Ο Αγαπητός µας φίλος Γιάννης Πολυράκης - καθηγητής του ΕΜΠ και αντιπρόεδρος της Ένωσης, µας έγινε
παππούς.
Ο γιός του Γιώργος και η νύφη του,
έφεραν στον κόσµο, ένα χαριτωµένο
αγοράκι.
Ευχόµαστε στους γονείς, στον παππού
Γιάννη και στη γιαγιά Έλενα, να τους
ζήσει το νέο βλαστάρι της οικογένειας,
να ευτυχίσει, και να το καµαρώνουν ευτυχισµένοι!
Σ. Μαν.
Γαρεφαλάκης Νικόλαος
του Αθανασίου
Ένας καλός συµπατριώτης έφυγε από τη
ζωή. Η εξόδιος ακολουθία εψάλλει στον
Άγιο Αθανάσιο Καψοδάσου, όπου και
ετάφη.
Στην οικογένεια του εκφράζουµε τα
θερµά µας συλλυπητήρια, καθώς και την
ευαρέσκεια µας για το σεβαστό ποσόν
που έδωσαν αντί στεφάνου, για το Π.Π.Ιατρείο Σφακίων. Να είναι ελαφρύ το χώµα
της Σφακιανής γης που δέχτηκε τον καλό
µας συµπατριώτη.
Σ. Μαν.
ΓΙΩΡΓΙΟΣ ΚΑΓΙΑ∆ΑΚΗΣ
‘Ενας λεβέντης Σφακιανός, άνοιξε τα φτερά του
στης Σαλαµίνας το νησί, έφτιαξε τη φωλιά του.
Εκεί απόχτησε παιδιά, απόχτησ’ εγγονάκια
στο όµορφο αυτί νησί, φυτρώσαν Καγιαδάκια.
Ήταν ο Γιώργης ο Καγιάς, ο πάντα µετρηµένος
που τη ζωή του πέρασε άξιος και τιµηµένος.
Πάντα µ’ αξιοπρέπεια ήταν στην κοινωνία
έντιµα υπηρέτησε, εις την αστυνοµία .
Μα η µοίρα τον εφθόνησε, που ζούσε ευτυχισµένος
και το σκληρό της χτύπηµα δέχτηκε ο καηµένος.
Πολλά βασανιστήρια ή9ελε να του δώσει
δυό χρόνια στο κρεβάτι του τον είχε καθηλώσει.
Σχεδόν δυό χρόνια τον φτωχό, φυτό τον είχε κάνει
µέχρι που αποφάσισε και να τονε πεθάνει.
Tο δύο δεκατέσσερα, είκοσι του Φλεβάρη
ο χάρος αποφάσισε να ‘ρθει να τονε πάρει.
Κρίµα που θα'πρεπε να ζει κ' είχε καιρό ακόµη
την όµορφη του φαµελιά να τηνε καµαρώνει.
Έφυγές και µας άφησες, Γιώργη αγαπητέ µας
µα η µνήµη σου παντοτινά θα µείνει στις καρδιές µας.
Κρίµα που φεύγουν οι καλοί από την Κοινωνία
Ας είν’ το χώµα ελαφρό κι η µνήµη αιωνία!
Κανάκης Ι, Γερωνυµάκης
ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ
Θα θέλαµε να ευχαριστήσουµε θερµά το Μουσικοχορευτικό Σύλλογο Επαρχίας
Σφακίων "Τα Σφακιά", για την ευγενική χορηγία του ποσού των 350 ευρώ για
φαρµακευτική ενίσχυση του Πολυδύναµου Περιφερειακού Ιατρείου Χώρας Σφακίων και του Περιφερειακού Ιατρείου Ανώπολης.
Εκ µέρους των Π.Π.Ι. Χώρας Σφακίων
και Π.Ι. Ανώπολης
12
Nέοι συνδροµητές
της εφηµερίδα µας
• Βαρδουλάκη Σοφία - Καλλιθέα 20 €
• Παπαδάκη - Μιχαλάκη Γεωργία - Γλυφάδα 50 €
• Νικολουδάκης Στυλιανός - Αιγάλεω 30 €
• Πραµατευτάκης Ιωσήφ - Γλυκά νερά 30 €
• Θεοδοσοπούλου ∆εσποινα - Νέα Πεντέλη 20 €
• Παπαλυµπερίου - Μπούχλη Ανδριάνα - Παγκράτι 20 €
• Κριαράς Παύλος - Ταύρος 10 €
• Ψαρρός Στυλιανός - Αθήνα 20 €
• Ψαρρού Μαρία - Πετράλωνα 20 €
• Μανουσέλη Βιργινία - Αθήνα 20 €
• Μπολιώτης Εµµανουήλ Γιάννης - Αθήνα 20 €
• Ντάσιος - Κοντός Γιώργης - Άνω Πατήσια 20 €
• Μπολιώτη Γεωργία - Αθήνα 15 €
• ∆ουνδουλάκης Νίκος - Ψυχικό 20 €
• Τζαρδής Περικλής - Ψυχικό 30 €
• Γλυνιαδάκη Σοφία - Αγ ∆ήµήτριος 20 €
• Πετράκης Γιώργος - Αθήνα 10 €
• Σαβιολή Στυλιανή Ανδρέου - Πειραιάς 50 €
• Κριαράς Παντελής - Αθήνα 20 €
• Χ - Μαρία - Αθήνα 40 €
• Τ - Θοδωρής - Πειραιάς 30 €
• Ξηρά Αγγελική - Αθήνα 70 €
• Γερωνυµάκης Σταύρος - Χανιά 50 €
• Ψαρρός Ελευθέριος Μάρκου - Σπάρτη 10 €
• Παπαδοµαρκάκης Πέτρος - Αθήνα 50 €
• Τσαγκαράκη Ευαγγελία - Αθήνα 20 €
• Καραµπάση - Λεντάκη Έφη - Αθήνα 30 €
• Κοτσίφης Ανδρέας - Αθήνα 100 €
• Κωσταντινίδης Αντώνης - Αθήνα 10 €
• Πολάκης Παύλος - Σφακιά 30 €
• Κελαϊδής Παναγιώτης - Μεγάλα Χωράφια 30 €
• Σαµαριτάκης Γεώργιος - Πέραµα Πειραιά 30 €
• Χιωτάκη Νίκη - Θεσσαλονίκη 10 €
• Μπολιώτης Προκόπης - Πεύκη Αττικής 25 €
• Φυντριλάκης Αλέξανδρος - Ηράκλειο Κρήτης 30 €
• ΜπαΪλάκης Παύλος Μανούσου - Χανιά 20 €
• Σοφούλη Μαρία - Σκαλωτή Σφακίων 50 €
• ΣεΪµενάκης Γεώργιος - Καλαµάκι Αθήνα 20 €
• Μανουσογιαννάκης Ιωσήφ - Χανιά 30 €
• Κοντορινάκης Ιωάννης Ευστρατίου - Ανώπολη 20 €
• Μαλεφάκης Εµµανουήλ Ιωάννου - Άγιος Ιωάννης 20 €
• Μανουσέλης Ιωάννης - Θεσσαλονίκη 50 €
• Κανδηράκης Αθανάσιος - Φραγκοκάστελλο 10 €
• Μπραουδάκης Νικόλαος - Χώρα Σφακίων 20 €
• Μοράκης Ανδρέας και Μιχαήλ - Αθήνα 20 €
• Μανουσέλης Ιωάννης - Χανιά 50 €
• Περράκης ∆αµουλής - Χώρα Σφακίων 30 €
• Σφηνιάς Ιωσήφ Νικολάου - Νοµικιανά 10 €
• Σφηνιάς Ιωάννου Ιωσήφ - Νοµικιανά 10 €
• Σηφοστρατουδάκης Γεώργιος - Άγιος Νεκτάριος 20 €
• ∆αµανάκης Κωσταντίνος - Βαλσαµόνερο Ρεθύµνου 100€
• Φέσσα - Ψαρρού Πόπη - Ρέθυµνο 20 €
• Πολέντας Γεωργίου Εµµανουήλ - Χανιά 10 €
• Ψαρουδάκης Σταύρος - Σούδα Χανίων 20 €
• Μπούχλης Γεώργιος - Χανιά 10 €
• Μανταδάκης Μάρκος - Χανιά 30 €
• Μανταδάκη-Σολινταδάκη Άννα - Χανιά 30 €
• Σαµαριτάκης Φώτης - Χανιά 50 €
• Σαβιολή Στέλλα - Πειραιάς 50 €
• Ασπιώτη ∆έσποινα και Αχιλλέας - Αθήνα 20 €
• Πρωτοπαπαδάκη Ευαγγελία - Ανώπολη Σφακίων 20 €
• Κουλιέρης Ανδρέας - Ανώπολη 20 €
• Πλυµάκης Αντώνης - Χανιά 20 €
• Πολέντας Μανούσος - Χανιά 50 €
• Κοντορινάκης Μανούσος - Ανώπολη 10 €
• Χοµπιτάκης Κωσταντίνος, Ιερέας - Ίµπρος Σφακίων 50 €
(συνδροµή για εφηµερίδα Πατηρ Κωνσταντίνος,
Ιωάν. Χοµπιτάκης - Χανιά και Παντελάκης Ιωάννης Χανιά)
• ∆εληγιαννάκης Γεώργιος - Κοµητάδες 30 €
• Αλιγιζάκης Γεώργιος - Κάντζα Παλλήνης 20 €
• Παπαδάκης Γεώργιος - Συκιές Θεσ/νίκης 10 €
• Βουρδουµπάς Μιχαήλ - Ρούσσος - Θεσσαλονίκη 10 €
• Κούνδουρος Ρούσσου Ιωάννης - Αθήνα 50 €
• Γιανναράκης Γιώργος - Ταύρος 20 €
• Νικηφοράκη - Μαυροµάτη Γεωργία - Πάτρα 50 €
• Λυκάκης Σταµάτης - Ασκύφου Σφακίων 20 €
• Πρώιµου Μαριλένα - Αθήνα 10 €
• Αλεξανδράκης Γεώργιος - Χολαργός 10 €
• Ζαφειρίου Γεωργία - Ταύρος 30 €
• Γερωνυµάκη Ζιζή - Ν. Κηφισιά 20 €
• Μανουσέλης Γεώργιος - Ροδάκινο 30 €
• Βαρδουλάκης Γεώργιος - Ιωάννινα 20 €
• Γεωργεδάκης Ιωάννης - Άγιος Ιωάννης Σφακίων 10 €
• Πετρουλάκης Γιώργος - Αθήνα 10 €
• Πετρουλάκη Πολύµνια - Αθήνα 10 €
• Κατσανεβάκη Γεωργ. Ζαµπία - Αθήνα 20 €
• Κατσανεβάκη Γεωργ. Μανωλία - Ηράκλειο Κρήτης 20 €
• Κατσανεβάκη Γεωργ. Ασηµένια - Ίµβρος Σφακίων 10 €
• Νικολουδάκης Στέλιος - Αθήνα 20 €
∆ωρεές προς την ΄Ενωση
και την εφηµερίδα µας
(στη µνήµη αγαπηµένων τους προσώπων)
• Σαβιολή Γεωργία - Πειραιάς 200 € (στη μνήμη του
θείου της Εμμανουήλ Αναγνωστάκη)
• Προκοπάκη Όλγα - Ρέθυμνο 50 € (στη μνήμη των
γονέων και συγγενών της)
• Φουντουλάκης Ιωάννης - Κομιτάδες 100 € (στη
μνήμη του εγγονού του Δεληγιαννάκη Στρατή)
• Μπούχλης Γεώργιος - Χανιά 40 € (στη μνήμη του
αδελφού του Νικολάου)
• Ελένη Κούνδουρου - Αθήνα 50€ (στη μνήμη του
άνδρα της Ιωάννη Κούνδουρου)
• Κούνδουρος Τίτος - Αθήνα 200 € (στη μνήμη του
Ιωάννη Κούνδουρου)
• Κούνδουρος Ανδρέας - Αθήνα 200 € (στη μνήμη του
Ιωάννη Κούνδουρου)
• Ζερβού Μαργαρίτα - Ρέθυμνο 100 € (στη μνήμη της
μητέρας της Ελένης)
• Μανουσογιαννάκης Γεωργίου Ιωσήφ - Αθήνα 400 €
(στη μνήμη των γονιών και του αδελφού του Μανώλη)
∆ ω ρ ε έ ς για το
Π. Π. Ιατρείο Σφακίων
Προσφορά αντί Στεφάνου, στο Πολυδύναµο Περεριφερειακό Ιατρείο Σφακίων, στη µνήµη του Νικολάου Αθανασίου Γαρεφαλάκη
• Γαρεφαλάκης Αντώνιος & Γαρεφαλάκη- Ζησιµοπούλου Ελένη 200€
• Γαρεφαλάκη Μανωλία σύζυγος & παιδιά Αθανάσιος και Αικατερίνη 400€
• Οικ. Ερασµίας Κανδηράκη 200 €
• Οικ. Αθηνάς Κανδηράκη 50 €
• Οικ. Αθανασίου Γαρεφαλή 50 €
• Οικ. Αθανασίου Λεδάκη του Ευστρατίου 50 €
• Οικ. Αθανασίου Λεδάκη του Γεωργίου 50 €
• Οικ. Νικολάου Γεωργιλιδάκη 50 €
• Οικ. Γεωργίας Γεωργιλαδάκη 50 €
• Οικ. Μαρίας Γεωργιλιδάκη 50 €
• Οικ. ∆έσποινας Γεωργιλιδάκη 50 €
• Οικ. Αντωνίου Γουµενάκη 50 €
• Οικ. Ρουκουνάκη 50 €
• Οικ. Χρόνη Παπαδάκη 20 €
• Οικ. Αικατερίνη Παναυλάκη 20 €
• Οικ. Γιάννης Σιάχος 10 €
• Οικ. Αθανασίου Καούδη 30 €
• Οικ. Γιάννη & Βούλας Γιαννακάκη 50 €
• Οικ. Μαρκουτσάκη Ανδριανή 50 €
Προσφορά της Αθηνάς Αµοιραδάκη 50€, για το
Π.Π.Ιατρείο
∆ΕΚΕΜΒΡΗΣ 2013 - ΦΛΕΒΑΡΗΣ 2014
∆ΩΡΕΕΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ
ΕΝΟΡΙΑ ΧΩΡΑΣ ΣΦΑΚΙΩΝ
Το Εκκλησιαστικό Συµβούλιο της Ενορίας Χώρας Σφακίων ευχαριστεί αυτούς
που προσφέρουν µε οποιοδήποτε τρόπο, στο έργο της, όπως:
1. Στη µνήµη Ιωάννου Βαρδουλάκη (από Αµερική) προσέφεραν: • Tα αδέλφια Παντελής Γρηγόρης και Κλεονίκη • Tα αδέλφια του Μαρία Μανώλης Βαγγελιώ • Κελαϊδή ∆έσποινα • Σαβιολής Αντρέας Κελαϊδή Μαρία
• Βαρδουλάκης Ηλίας • Βαρδουλάκη Φλώρα • Αγγελική και Αθανασία Λαγώνικα • Μαρία Βαρδουλάκη • Φασούλη Ευαγγελία • Ανώνυµη
• Μαρία Βαρδουλάκη • Μαρία Βαρδουλάκη
2. ∆ωρεά βιβλία και ηµερολόγια τοίχουέτους 2014
Ιερέας Εµµανουήλ Καγιαφτάκης
3. Ευχαριστούµε ιδιαιτέρως για την δωρεάν µελέτηγια τον ιερό ναό των 12
αποστόλων Χώρας Σφακίων, τον κ. Μιχάλη Ανδριανάκη και το συνεργείο του, επίσης τον Ιωάννη Μπατζέλη πολιτικό µηχανικό και χωριανό, που δείχνει µεγάλο ενδιαφέρον για την αναστύλωση του ναού.
Επίσης τον Εµµανουήλ Ξηραδάκη εργολάβο οικοδοµών και τον Ανδρέα Βοτζάκη, που τοποθέτησαν σιδερένιους πύργουςγια την υποστύλωση του ναού.
4.Βοτζάκης Νταµουλής του Ανδρέα και της Ελένης όπου πλήρωσε περίπου
για τοποθέτηση και βάψιµο, καινούργια κάγκελα στον ιερό ναό Τίµιου Σταυρού
Χώρας Σφακίων.
5.Γλεντούσης ∆ηµήτριος δωρεάν 20 τ.µ. πλακάκια για το σπίτι της ενορίας
6.Σηφαλός Χρήστος δωρεάν εργασία στον Άγιο Παντελεήµονα
7.Βοτζάκης Ιωάννης δωρεάν εργασία στην ενορία
8.Γεώργιος ∆ουρουντάκης από Αθήνα εις µνήµη Ιωάννου Τζαρδή ένα ορειχάλκινο κηροπήγιο στον Άγιο Παντελεήµονα
9.Μπασδάνη Ελένη δώρο για το σπίτι της ενορίας (δυο πολυέλεα και ένα φωτιστικό) αρίστης ποιότητας
10. Xρυσοχοείο Κυριακάκης Θ.Γ. δωρεά ένα χρυσό σταυρό για την κοπή της
πρωτοχρονιάτικης πίτας της ενορίας ,(το κέρδισε η Αθηνά Αµοιραδάκη).
Επίσης προσέφεραν δωρεάν µια ασηµένια εικόνα της Παναγίας για την κοπή
της πρωτοχρονιάτικης πίτας του Συλλόγου γονέων και κηδεµόνων Γυµνασίου Γενικού Λυκείου Χώρας Σφακίων (την κέρδισε η µαθήτρια Εµµµανουέλα Τζωρτζάκη)
11. Ιωάνννα Καγιαφτάκη πρεσβυτέρα δωρεάν είδη για την ενορία. Επίσης αφιέρωσε στον ιερό ναό Χριστού ένα χρυσό σταυρό µε την αλυσίδα του.
12. Aνώνυµη για την ενορία
13. Ελένη Μπασδάνη εις µνήµη Ιωάννου Μπασδάνη και Σοφίας Κουκουνάρη
στην ενορία
14. Κοσµία Μπασδάνη εις µνήµη Σοφίας Κουκουνάρη
15.Γεώργιος Κουκουνάρης εις µνήµη Σοφίας Κουκουνάρη
16. Oικογένεια Αθανασίου Κουκουνάρη εις µνήµη Σοφίας Κουκουνάρη
17. Γεώργιος Κουκουνάρης του Χαραλάµπους από το Φραγκοκάστελλο δωρεάν ηλεκτρολογικές εργασίες στο σπίτι της ενορίας
18. Κλεονίκη Βαρδουλάκη πλήρωσε για εργασίες στο Άγιο Παντελεήµονα
Ευχόµαστε υγεία ευλογία και πρόοδο στους προσφέροντας για το έργο της εκκλησίας.
Πρωτ.Αθανάσιος Κουκουνάρης Ιερέας Χώρας Σφακίων
∆ωρεά υπέρ του I. Ν. Αγίου Γεωργίου
Ανώπολης Σφακίων
Στη µνήµη της Αργυρώς Πολοαναγνωστάκη (το γένος Καλιντεράκη)
κατέθεσαν, αντί στεφάνου, υπέρ του Ι. Ν. Αγ. Γεωργίου Ανώπολης,
Τα αδέλφια:
* Κατίνα και Μανώλης Φαρσαράκης 100€
* Παύλος και Λόρεν Καλιντεράκη 100€
Τα παιδιά:
* ∆έσποινα και Γιάννης Παπαδοµανωλάκης 100€
* Σοφία και Νίκος Τρικουνάκης 100€
* Άννα και Γιάννης Λιονουδάκης 100€
* Ευαγγελία και Νικόλαος Καραγάκης 100€
* Γεωργία και Γεώργιος Μαρουλάκης 100€
ΚΕΝΤΡΟ ∆ΙΑ ΒΙΟΥ
ΜΑΘΗΣΗΣ ∆. ΣΦΑΚΙΩΝ
Με γοργούς ρυθµούς κατασκευάζεται το Νέο Πολυδύναµο Περιφερειακό
Ιατρείο Σφακίων, συνολικού προϋπολογισµού µε τον εξοπλισµό 875.000 €. Το
έργο προβλέπεται να ολοκληρωθεί µέχρι το καλακαίρι.
Ευχαριστήριο από τον ∆ήµαρχο Σφακίων
Να ευχαριστήσω θερµά τον ∆ουρουντάκη Μανούσο, ο όποιος µετά από αίτηµα µας, παραχώρησε δωρεάν την απαιτουµένη έκταση από οικόπεδο ιδιοκτησίας της οικογενείας του, ώστε να διαµορφωθεί µε ασφάλεια η είσοδος-έξοδος
της οδικής σύνδεσης µε τον επαρχιακό δρόµο του νέου Πολυδύναµου Περιφερειακού Ιατρείου Χώρας Σφακίων που κατασκευάζουµε τώρα. Τέτοιες ενέργειες
είναι παράδειγµα προς µίµηση και δείχνουν το δρόµο για να πάει µπροστά ο
τόπος µας.
Παύλος Πολάκης - ∆ήµαρχος Σφακίων
Το Κ.∆.Β.Μ. του ∆ήµου Σφακιών καλεί όλους τους
ενδιαφερόµενους πολίτες να υποβάλλουν αίτηση για
συµµετοχή στις ακόλουθες 25-ωρες θεµατικές ενότητες- προγράµµατα γενικής εκπαίδευσης ενηλίκων:
1. Επιχειρηµατικότητα και Τουριστική - Πολιτισπκή Ανάπτυξη .
2. Υπολογίζοντας τις δαπάνες του νοικοκυριού.
3. Γεωργία και Φυσικοί Πόροι.
4. Συλλογικές Περιβαλλοντικές δράσεις.
5. Οικολογικές λύσεις για το σπίτι.
6. Αγωγή Υγείας-Πρώτες Βοήθειες.
7. ∆ιαµόρφωση κω διακόσµηση εσωτερικών
χώρων.
8. Γαλλικά γα τον τουρισµό.
9. Γερµανικά για τον τουρισµό.
10. ∆ιαχείριση διαπροσωπικών σχέσεων.
11. Εθελοντικές δράσεις στην τοπική κοινωνία.
12. Φωτογραφία.
Τα προσφερόµενα προγράµµατα µπορούν να παρακολουθήσουν ενήλικες κάθε εθνικής προέλευσης,
ηλικίας και µόρφωσης. Για την ένταξη των ενδιαφεροµένων στα τµήµατα απαιτείται η συµπλήρωση
σχετικής αίτησης, καθώς επίσης και η προσκόµιση
φωτοαντιγράφου του ∆ελτίου Αστυνοµικής Ταυτότητας ή ∆ιαβατηρίου.
Για πληροφορίες και εγγραφές :
∆ΗΜΑΡΧΕΙΟ ΣΦΑΚΙΩΝ Υπεύθυνη Εκπαίδευσης
Κυριακή Σουµπεκλή ΤΗΛΕΦΩΝΟ 697 4204956
∆ΕΚΕΜΒΡΗΣ 2013 - ΦΛΕΒΑΡΗΣ 2014
βιβλιοπαρουσιαση
Η ΝΕΑ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΟΥ
ΓΙΑΝΝΗ ΠΟΛΥΡΑΚΗ
“Ωδή στη µάνα”
Μία ωδή στην Ελληνίδα µάνα αποτελεί η νέα ποιητική συλλογή του συγγραφέα - γεωπόνου Γιάννη I. Πολυράκη που παρουσιάστηκε στο Πολιτιστικό
Κέντρο της Ι. Μ. Κυδωνιάς και Αποκορώνου.
Το βιβλίο αποτελείται από 65 ποιήµατα µε αναφορές στη δική
του µάνα, αλλά και στις µανάδες όλου του κόσµου και όλων των
εποχών
Όπως ανέφερε ο συγγραφέας «στα είκοσι χρόνια που "έφυγε"
η µητέρα µου, ήρθε η θύµησή της µέσα σε µιά νοσταλγική
σκέψη. Και η νοσταλγία είναι πιο οδυνηρή από τπ θλίψη του
πόνου εκείνων των ηµερών. ∆ιότι τη θλίψη του πόνου των ηµερών τη µοιράζεσαι µαζί µε άλλους και διαχέεται ο καηµός. Η
νοσταλγία που βιώνεις µόνος και είναι βαθιά η "µαχαιριά". Γι'
αυτό κάθισα µε δάκρυα στα µάτια και δεν το κρύβω διότι τα δάκρυα είναι λόγια της ψυχής- και έγραψα 65 ποιήµατα για όλες τις
Το νέο βιβλίο του Γιάννη
µάνες, τη µάνα του Χριστού, τη δική µου µάνα, τη µάνα του στραΠολυράκη αποτελείται από
65 ποιήµατα µε αναφορές
τιώτη, του ναυτικού, του ξενιτεµένου, του φυλακισµένου, του
στη δική του µάνα, αλλά
εξαρτηµένου, του πάσχοντος».
και στις µανάδες όλου του
Για το βιβλίο µίλησε η φιλόλογος - δηµοσιογράφος κ. Βίκυ
κόσµου και όλων των εποΚόλλια, η οποία επεσήµανε πως «η ποιητική συλλογή του κ.
χών.
Γιάννη Πολυράκη ήταν µία συγκλονιστική, προσωπική εµπειρία,
καθώς και εγώ η ίδια είµαι µητέρα, αλλά πέραν τούτου αυτό που µε εξέπληξε ήταν ότι κάλυψε
πάρα πολλές πλευρές - δράσεις της µητέρας. Τον πόνο της µητέρας µε τα χρώµατά του, τα
Από τη παρουσίαση του βιβλίου, ο ποιητής µε τους οµιλητές της της βραδιάς.
σχήµατά του µέσα απ' τον χρόνο σε διάφορες εποχές. Και που συνέδεσε πολύ όµορφα µε την
Ελλάδα, µε την ανθρωπιά, µε την ξενιτιά. Νοµίζω, ότι το βιβλίο "µυρίζει" Ελλάδα Αυτή η µητέρα του Γιάννη Πολυράκη είναι η Ελληνίδα µητέρα, είναι η αιώνια µητέρα».
Την εκδήλωση συντόνισε ο δάσκαλος - λογοτέχνης Βαγγέλης Κακατσάκης, ο οποίος ανέφερε ότι «το βιβλίο του Γιάννη Πολυράκη ξεκινά µε µία ωδή στη µητέρα του, την οποία ευχαριστεί για όλα αυτά που του πρόσφερε στη ζωή, όµως ασχολείται και µε τη µάνα του κάθε
ανθρώπου. Η µάνα είναι ο κόσµος όλος, στην κυριολεξία, κάτι που ο συγγραφέας αναδεικνύει
µε τον καλύτερο τρόπο. Έχει έναν ιδιαίτερο τρόπο να προσεγγίζει τα πράγµατα, χρησιµοποιεί
τον δεκαπεντασύλλαβο στίχο, µε λόγιες λέξεις που προσδίδουν µία µεγαλοπρέπεια στην ποίησή του. Είναι ένας πραγµατικός ποιητής ο Γιάννης Πολυράκης, διότι υµνεί όχι µόνο τη δική
του µάνα, αλλά τις µάνες όλου του κόσµου».
Αποσπάσµατα του βιβλίου διάβασαν η Ρόζα Μοτάκη - Κονταδάκη, δικηγόρος, υπεύθυνη
του Τοµέα Πολιτισµού του ∆ικηγορικού Συλλόγου Χανίων και η Αννα Μακράκη - Καρέλλα, ραδιοφωνική παραγωγός, τ. διευθύντρια της ΕΡΑ Χανίων.
Την εκδήλωση διοργάνωσαν η Ένωση Πνευµατικών ∆ηµιουργών Χανίων και η Ένωση
Σφακιανών Νοµού Χανίων.
Ευχαριστίες της Ένωσης Απανταχού Σφακιανών
Η Ένωση των Απανταχού Σφακιανών, ευχαριστεί θερµά:
1. Τον κ. Ευτύχιο Σφουγκατάκη – ∆ασκαλάκη - νοµικό συγγραφέα, για την δωρεά
50 βιβλίων της πρόσφατης συγγραφικής εργασίας του µε το τίτλο:«« Σφακιά - Σφακιανοί: Αγώνες, ήθη και πολιτισµός», για τη βιβλιοθήκη της Ένωσης και για τους συµπατριώτες µας.
2. Το “ Ίδρυµα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισµό και τη ∆ηµοκρατία”, για τη δωρεά βιβλίων, για τον εµπλουτισµό της βιβλιοθήκης µας και ιδιαίτερα την κ. Έλενα Αντωναράκου, για την βοήθεια και συµβολή της.
3. Τον γιατρό κ. Παναγιώτη Γρυλάκη, για την ευγενική δωρεά αρκετών βιβλίων,
προς εµπλουτισµό της βιβλιοθήκης της Ένωσης.
4. Τον κ. Γεώργιο Αλιγιζάκη - νοµικό, για την δωρεά των υπέροχων ποιητικών συλλογών του.
5. Τους Εκδοτικούς οίκους των φίλων Ηλία Μπαρτζουλιάνου και Γεωργίου Αναστασάκη, για τη δωρεά βιβλίων προς την Ένωση.
Ευχαριστούµε ακόµα, τον Γιώργη Παττακό, για την δωρεά του, σε κάθε εκδήλωση της Ένωσης µας, αναµνηστικών δώρων για τα παιδιά που χορεύουν στις εκδηλώσεις µας.
Τέλος, θέλουµε να ευχαριστήσουµε την κ. Γεωργία Σαβιολή του Γεωργίου, η
οποία εκτελώντας την διαθήκη του θείου της αειµνήστου Εµµανουήλ Αναγνωστάκη,
προσέφερε - µέσω της Ένωσης µας - το ποσόν των 20.000€ (ως όριζε η διαθήκη
του), στο γηροκοµείο Χανίων. Το ποσόν αυτό, παρέδωσε ο Πρόεδρος της Ένωσης
µας, στον διευθυντή του γηροκοµείου Χανίων.
13
Μιχαλάκης ∆ηµήτριος του Αθαν.
(Συνταξ. Εκπαιδευτικός)
Το 1991 εκδόθηκε η ποιητική
συλλογή του, «Το Σχολειό απαγγέλει». Αναφέρεται στους συναδέλφους του δασκάλους, απευθύνοντας
τους µια παραίνεση: “Τριάντα δύο
χρόνια διακονώ στο ναό του πνεύµατος, στον
οποίο και συ
τώρα προσφέρεις µε
απλοχεριά τις
υπηρεσίες
σου, για τη
διαµόρφωση
της νέας γενιάς, της χρυσής ελπίδας
του έθνους
µας, το αύριο
της πατρίδας µας, το µέλλον της Ελληνικής φίλης µας -”
Και καταλήγει: “- Σου εύχοµαι
ολόψυχα κουράγιο. Άντλησε όση δύναµη µπορείς, Ψυχική και σωµατική
και αγωνίσου ορθός. Η διαδροµή δεν
είναι εύκολη και οµαλή. Θα βρεις τριβόλους και παγίδες στο διάβα σου.
Λίγες θα είναι οι στιγµές της χαράς και
της ανεµελιάς. Από σένα θα εξαρτηθεί
πόσο θα µπορέσεις να παλέψεις, για
να κάνεις τις λίγες καλές στιγµές, πολλές. Όταν θα αγωνίζεσαι να ξεπεράσεις κάποια δύσκολη στιγµή, πάρε
ένα βιβλίο και αν νοµίζεις ότι κι αυτό
που κρατάς στο χέρι σου τώρα µπορεί να βοηθήσει, ξεφύλλισε το -»
Παραθέτοµε ένα αξιόλογο ποίηµα
από την ποιητική συλλογή του και το
αφιερώνοµε σε όλους τους εκπαιδευτικούς της επαρχίας µας
ποίηση
Ευχαριστούµε για την ευγενική προσφορά του στην Ένωση µας, της ποιητικής συλλογής του, που αναφέρεται
στο σχολειό και γενικότερα στην διατριβή των νέων. Την αγωνία των δασκάλων, για να µάθουν τα παιδιά
γράµµατα, τόσο στις µεγαλουπόλεις
όσο και στην εγκαταλελειµµένη ύπαιθρο6
Στο ∆άσκαλο
Σμίλεψε Δάσκαλε σοφέ,
γενιών ανθούς αγνές ψυχές,
για να γενεί αν θες ποτέ,
κάλλιο το αύριο απ' το χθες.
Στάσου ορθός και δυνατός,
στο μετερίζι του λαού:
Σκόρπιζε γνώσης πάντα φως.
Είσαι του Έθνους ο δαυλός.
Στης πόλης την ξεδιαντροπιά
ή στου χωριού την ερημιά,
θα σου ποτίσουνε χολή.
Μη φοβηθείς. Δείξε πυγμή.
Θα σε χλευάσουν μια φορά,
θα σε παινέσουνε μπροστά.
Μ' αν κάποτε τους χρειαστείς,
θα ψάξεις και δε θα τους βρεις.
Κάνε η αγάπη κι η αρετή,
να γίνουν των λαών τροφή.
Πλάσε του γένους τους βλαστούς,
ειρήνης να γευτούν καρπούς.
Περήφανα τότε θα λες,
σ' όλων των τόνων τις φωνές.
Φύτεψα 'γω πορτοκαλιές
της γνώσης άνθη... αγκαλιές.
Να το θυµάσαι Μαρία
Θα’ ρθεί καιρός που θα αλλάξουν τα πράγµατα.
Να το θυµάσαι Μαρία.
Θυµάσαι Μαρία στα διαλείµµατα εκείνο το παιχνίδι
που τρέχαµε κρατώντας τη σκυτάλη
-µη βλέπεις εµένα- µην κλαις. Εσύ είσαι η ελπίδα.
....................
∆ε θα υπάρχουνε πόρτες κλειστές µε γερµένους απέξω.
Και τη δουλειά θα τη διαλέγουµε
δε θα’µαστε άλογα να µας κοιτάνε στα δόντια.
Οι άνθρωποι - σκέψου! θα µιλάνε µε χρώµατα κι άλλοι µε νότες.
Να φυλάξεις µονάχα σε µια µεγάλη φιάλη µε νερό
λέξεις και έννοιες σαν και αυτές
απροσάρµοστοι – καταπίεση – µοναξιά – τιµή – κέρδος – εξευτελισµός
για το µάθηµα της ιστορίας.
Είναι Μαρία - δε θέλω να λέω ψέµατα - δύσκολοι καιροί.
Και θα έρθουνε κι άλλοι.
∆εν ξέρω - µην περιµένεις και από µένα πολλάτόσα έζησα, τόσα έµαθα, τόσα λέω κι απ’ όσα διάβασα ένα κρατάω µόνο:
“Σηµασία έχει να παραµένεις άνθρωπος”!
Θα την αλλάξουµε τη ζωή! Παρ’ όλα αυτά Μαρία.
Κατερίνα Γώγου, Ιδιώνυµο 1980
Όποιος σπίτι µένει σαν αρχίζει ο αγώνας
Όποιος σπίτι µένει σαν αρχίζει ο αγώνας
κι αφήνει άλλους ν' αγωνιστούν για τη υπόθεσή του
πρέπει προετοιµασµένος να ' ναι : γιατί
όποιος δεν έχει τον αγώνα µοιραστεί
Θα µοιραστεί την ήττα.
Ούτε µια φορά δεν αποφεύγει τον αγώνα
αυτός που θέλει τον αγώνα ν' αποφύγει : γιατί
θ' αγωνιστεί για την υπόθεση του εχτρού
όποιος για τη δικιά του υπόθεση δεν έχει αγωνιστεί.
Μπέρτολντ Μπρεχτ
∆ΕΚΕΜΒΡΗΣ 2013 - ΦΛΕΒΑΡΗΣ 2014
14
ο χορος της ενωσης των
απανταχου σφακιανων
” Θωρώ φίλους και χαίροµαι ,δικούς κι αναντρανίζω
κι από τα φίλα της καρδιάς σας σε καλωσορίζω”
Είκοσι του Γενάρη Κυριακή µεσηµέρι,πραγµατοποιήθηκε ο
ετήσιος χορός της Ένωσης µας, στο Κέντρο “ΚΑΣΤΡΟ”.
Κόσµος πολύς, αµείωτο το κέφι, πλούσια τα εδέσµατα και
καλή µουσική από το συγκρότηµα του Αντώνη Κεχαγιαδάκη.
Ενθουσίασε µε τη παρουσία του, το χορευτικό συγκρότηµα
του Συλλόγου Κρητών Ηλιούπολης, µε τη καθοδήγηση του
χοροδιδασκάλου ∆ηµήτρη Φανουριάκη, σ’ ένα ρεσιτάλ
χορών: Από τη δυτική Κρήτη, το κάστρο και τους όµορφους
Σητειακούς χορούς της Ανατολικής Κρήτης.
Παρευρέθηκε ο ∆ήµαρχος Σφακίων Πολάκης Παύλος,
που µας µετέφερε τους αγωνιστικούς χαιρετισµούς από την
ιδιαίτερη πατρίδα µας τα Σφακιά, µας ενηµέρωσε για τα έργα
που συνεχίζονται στα χωριά µας και την ανέγερση του νέου
Π.Π .Ιατρικού κέντρου.
Επίσης παρευρέθηκαν: O πρόεδρος της οµοσπονδίας
Αποκορώνου κ. Τερεζάκης Γιάννης, o πρόεδρος της πολιτιστικής κίνησης Μυλοπόταµου κ. Τρούλης Σπύρος, ο πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου ∆ελβινακίου Ηπείρου και
αρκετοί πρόεδροι Κρητικών σωµατείων.
Ξεφάντωσαν µαζί µας οι γιατροί µας Αλέξανδρος Μπουγκάς, Μάνος Ιωαννίδης και ο Ζαχαρίας Ουρανός, καθώς
επίσης και πολλοί φίλοι εργαζόµενοι από τον όµιλο της
Μotor oil Ελλάς.
Ήταν κατά γενική οµολογία µια ευχάριστη συνάντηση φίλων
και συµπατριωτών.
Να ευχαριστήσουµε από καρδιάς τους φίλους και συµπατριώτες που µας βοήθησαν στη λαχειοφόρο διαδικασία,
Ο ∆ήµαρχος Σφακίων Παύλος Πολάκης, µας µετέφερε τους αγωνιστικούς χαιρετισµούς από την ιδιαίτερη πατρίδα µας τα Σφακιά, µας
ενηµέρωσε για τα έργα που συνεχίζονται στα χωριά µας και την ανέγερση του νέου Π.Π. Ιατρείου Σφακίων
Ένα τσούγκρισµα του ποτηριού, συνοδευόµενο από µιά εγκάρδια
ευχή, σε κάθε προσκεκληµένο µας χωριστά, από τον πρόεδρο Σήφη
Μανουσογιάννη. Κι όσα δεν µπόρεσε να τα πει µε λόγια, µας τα ΄πε χορεύοντας ένα σεµνό συρτό!
Γέµισε ασφικτικά το Κέντρο, στο ετήσιο χορό της Ένωσης µας. Το κέφι αµείωτο, πλούσια τα εδέσµατα και καλή
ηµουσική από το συγκρότηµα του Αντώνη Κεχαγιαδάκη
προσφέροντας πλούσια εδέσµατα,
δώρα και καταλύµατα στα Σφακιά,
για ευχάριστη διαµονή
των φίλων µας.
Ιδιαίτερα ευχαριστούµε τους:
Aφοι Σοφούλη Σκαλωτή, Aφοι Κολοµβούνη Αθήνα, Αφοι Ορφανουδάκη Ανώπολη, Αφοi Νικηφοράκη
Ιµπρος, Αφοi Χατζηδάκη Ιµβρος,
,Αφοι Γερονυµάκη( Βάταλος)
Φραγκοκάστελλο, τον Στέλιο Γλυνιαδάκη (Λάκοι) Σκαλωτή, τον
Γιώργη Γλυνιαδάκη (Λάκοι) Σκαλωτή, τον Τσουπάκη Γιώργο Φραγκοκάστελλο, τον Μανώλη
Φασουλάκη Χώρα Σφακίων, τον
Βαγγέλη Καρκάνη Ασκύφου, τον
Γιώργο Βοτζουράκη Ασκύφου, τον
Σαβουιδάκη Θεόδωρο, τον ∆ηµήτρη Σταµατάκη Αθήνα, τους
εκδότες απο την Αθήνα Ηλία Μπουρζουλιάνο και Γιώργη
Αναστασάκη, τον Μιχάλη Πολυχρονάκη και τον Στέλιο Νικολουδάκη.
Ευχόµαστε σε όλους υγεία και καλή χρονιά.
Φωτο πάνω: Tο χορευτικό συγκρότηµα του Συλλόγου Κρητών Ηλιούπολης, µε τη καθοδήγηση του χοροδιδασκάλου του, ∆ηµήτρη Φανουριάκη,
Eνθουσίασε µε τη παρουσία του, σ’ ένα
ρεσιτάλ χορών, από τη δυτική Κρήτη,
το κάστρο και τους όµορφους Σητειακούς χορούς της Ανατολικής Κρήτης.
Φωτο δεξιά: Στιγµιότυπο από την
επίδοση τιµητικής πλακέτας από τον
πρόεδρο της Ένωσης µας Σήφη Μανουσογιάννη, στον ∆ηµήτρη Φανουριάκη - χοροδιδάσκαλο του χορευτικού
οµίλου του Συλ. Κρητών Ηλιούπολης,
για την προσφορά του στην παράδοση
και τη βοήθεια του στην Ένωση µας.
Ο πρόεδρος της Ένωσης Σήφης Μανουσογιάννης, ο Γ. Γραµµατέας Βασίλης Θωµάς και ο
Ειδ. Γραµµατέας Αντρέας Κούνδουρος, καλοσώρισαν τους καλεσµένους µας και τους ενηµέρωσαν για τις δραστηριότητες της ΄Ενωσης µας.
Τα εν ∆ήµω...
Το Πανεπιστηµίο των
Ορέων στο Ασκύφου
Στην συνάντηση στο Καφενείο των
Ορέων των ανδρών, στ’ Ασκύφου “Λευκορίτης”, επιστήµονες διαφορετικών γνωστικών
αντικειµένων, ο καθ. Οφθαλµολογίας, κ. Ι.
Παλλήκαρης, ο καθ. Οινολογίας ΤΕΙ Κρήτης, κ. ∆. Λυδάκης, ο κ. Σπ. Λιονάκης, Γεωπόνος, ∆εντροκόµος, ο κ. Α. Στεφανάκης,
Κτηνίατρος, Πρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ Κρήτης και
ο κ. Ζ. Κυπριωτάκης, Καθηγητής Βοτανικής, ΤΕΙ Κρήτης, συζήτησαν µε τους κατοίκους, θέµατα σχετικά µε
την τοπική οικονοµία, για
το κρασί, το λάδι και τις
ανανεώσιµες πηγές ενέργειας, µε αγωνία και διάθεση να βοηθήσουν µε
όλους τους τρόπους και τα
µέσα που διαθέτουν, τους
ανθρώπους των χωριών,
ώστε να µείνουν και να δηµιουργήσουν στο τόπο
τους.
Επίσης και όλους
όσους επιστρέφουν από
τις πόλεις,να στραφούν
στη γη και στα παραδοτέα
των γονέων τους και µέσα
Εξετάσεις από Οµάδα Νευροχειρουργικής στ' Ασκυφου
από αυτά, να ζήσουν χαρούµενοι, απολαµβάνοντας αυτό που οι
κατοίκων του Ασκύφου.
ίδιοι παράγουν και όχι να ζουν µε την αγωΣε συνεργασία µε τις κλινικές του
νία του εύκολου κέρδους, του δανεισµού και
ΠAΓΝΗ και του ΒΕΜΜΟ - Ινστιτούτο
των επιδοτήσεων.
Οπτικής και Όρασης, της ΟφθαλµολοΣτο Καφενείο των γυναικών στο Αµµουγίας, µε τον καθ. Ι. Παλλήκαρη και την
δάρι, η κ. Βαρβάρα Τερζάκη-Παλλήκαρη,
οµάδα των εθελοντών ιατρών, της ΩΡΛ, µε τον επ.
καθ. Ε. Προκοπάκη, της
Ακτινολογίας µε τον κ. Κ.
Ψαθάκη, της Οµάδας
Νευροχειρουργικής µε τον
επ. Καθ. Α. Βάκη, της
Ατοµικής και Οικογενειακής Υποστήριξης µε τον
καθ. Ν. Παρίτση, της Κλινικής Κοινωνικής & Οικογενειακής Ιατρικής
µε τον καθ. Χ. Λιονή, εξέτασαν και υποστήριξαν
περί τους 170 κατοίκους
ασθενείς, κυρίως ηλικιωµένους και παιδιά, στο
χωριό Ασκύφου.
Οφθαλµολογική εξέταση στο Ασκύφου
Στην Αλληλοδιδασκαη Πηνελόπη Gandhi, ο κ. M. Κολιοραδάλία των µαθητών που υλοποιήθηκε ανάκης, σχολικός σύµβουλος και η κ. Καίτη
µεσα στα σχολεία του 9ο ∆ηµοτικού
Γαρεφαλάκη, συστηµική σύµβουλος ΨυχοΣχολείου Ρεθύµνου, µε υπεύθυνο το διευλογίας , µαζί µε υφάντριες από όλη την
θυντή του σχολείου, κ. Κ. ΠαπαδοµανωΚρήτη, συζήτησαν µε τις γυναίκες της πελάκη και του ∆ηµοτικού σχολείου Ασκύφου ριοχής και τις τοπικές υφάντρες, για την αξία
µε υπεύθυνο το διευθυντή Αντ. Μακρή, οι
του χειροποίητου και της υφαντικής τέχνης
µαθητές ανέπτυξαν τα θέµατα «Το ταξίδι
στην Κρήτη, την αποστολή Πηνελόπη
του Μικρού Πρίγκιπα στην γειτονιά
Gandhi, τις τοπικές τεχνικές, τα ξόµπλια,
του Ήλιου», «Η φροντίδα του αλόγου».
την ηθική και τον πολιτισµό του αργαλειού.
Μεγάλη ανταπόκριση βρήκε το Πανεπιστήµιο των Ορέων στο ∆ήµο Σφακίων και
συγκεκριµένα τους οικισµούς Αµµουδάρι,
Καρές, Πετρές και Γωνί του Οροπεδίου
Ασκύφου, το τριήµερο από την Παρασκευή
13 έως και την Κυριακή 15 ∆εκεµβρίου
2013, µε τις οµάδες των εθελοντών του.
Η αγάπη και η ευγνωµοσύνη, έκδηλη
στα πρόσωπα και στις συµπεριφορές των
Η κοπή της πίτας
της Ένωσης µας
Την Κυριακή 12 του Γενάρη το
µεσηµέρι, στην αίθουσα της Ένωσης µας, έγινε η πατροπαράδοτη
κοπή της βασιλόπιτας. Μας τίµησαν µε τη παρουσία τους, πολλοί
συµπατριώτες και φίλοι µας, καθώς
και πολλοί εκπρόσωποι Κρητικών συλλόγων της
Αθήνας.
Ανταλλάξαµε εγκάρδιες ευχές για το νέο
χρόνο, απολαύσαµε νόστιµους µεζέδες και τσικουδιά, ευφρανθήκαµε τις γλυκιές δοξαριές
του Μιχάλη Πολυχρονάκη, καµαρώσαµε τους
λεβέντες χορευτές του Γιώργη του Πετράκη, χορέψαµε µαζί τους. Πήραµε δύναµη και κουράγιο για τους αγώνες της καινούριας χρονιάς.
∆ΕΚΕΜΒΡΗΣ 2013 - ΦΛΕΒΑΡΗΣ 2014
ΚΟΠΗ ΠΙΤΑΣ ΚΑΙ ΧΟΡΟΕΣΠΕΡΙ∆Α
Πολιτιστικός Σύλλογος
Ασκύφου
15
Βολουδάκης, ο Αντιπεριφερειάρχης
Στις 18 Φλεβάρη 2014, έκοψε την
πίτα του ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ασκύ- Νίκος Καλογερής και ο δήμαρχος Σφακίων Παύλος Πολάκης.
φου στο κέντρο «ΕΣΠΕΡΟΣ» των αδελφών Πιπερή.
Η εκδήλωση στέφθηκε
με μεγάλη επιτυχία.
Η συμμετοχή του κόσμου- φίλων και συνδημοτών - ήταν μεγάλη, η
περιποίηση άψογη και τα
διάφορα εδέσματα πλούσια, καλομαγειρεμένα και
αρίστης ποιότητας.
Την διασκέδαση ανέλαβε με επιτυχία το παραΑσκύφου: Η πάχνη πάνω από το χωριό.
δοσιακό συγκρότημα
Μανωλαράκη.
Η σχεδόν καθολική συμμετοχή των
Με μοναδικό τρόπο ερμήνεψαν σφαΑσκυφιωτών, είναι άξια ιδιαίτερης
κιανό τραγούδι της τάβλας, ομάδα από
μνείας γιατί χωρίς αυτούς η επιτυχία δεν
νέα παιδιά του χωριού μας υπό την
θα ήταν σημαντική.
φροντίδα και την καθοδήγηση του δαΝα ευχηθούμε όλοι μας, ο Πολιτιστισκάλου τους Νεκτάριου Μπούχλη.
Ιδιαίτερες ευχαριστίες
θέλει να εκφράσει το Δ.Σ. του
συλλόγου, στον χορευτικό
σύλλογο του Σίφη Παπασηφάκη, στην διεύθυνση του
κέντρου «ΕΣΠΕΡΟΣ» για την
πολύ καλή συνεργασία και
την άψογη συμπεριφορά του
προσωπικού του, στους φίλους από το ιστορικό χωριό
Θέρισο που μας τίμησαν με
H ομάδα Ριζίτικου από νέα παιδιά του Ασκύφου με τη
φροντίδα και την καθοδήγηση του δασκάλου τους Νετην παρουσία τους, στους
κτάριου Μπούχλη, σε παλιότερη εκδήλωση.
γείτονες και φίλους Ασηγωνιώτες που έδωσαν βροντερό
κός Σύλλογος Ασκύφου να έχει πάντα
παρόν, στους συνεπαρχιώτες από τα
επιτυχίες σε όλες του τις δραστηριότηάλλα χωριά των Σφακίων που θέλησαν
τες και τα μέλη να συνεχίσουν έτσι με
να στηρίξουν την προσπάθεια του συλλόγου Ασκύφου, καθώς και τους δωρο- όρεξη και συντονισμένες προσπάθειες
να προωθούν τα κοινωνικά και πολιτιθέτες που προσέφεραν όμορφα δώρα
στικά πράγματα στο χωριό μας, γιατί το
για να έχει, όπως και είχε επιτυχία η λααπαιτούν οι εποχές περισσότερο από
χειοφόρος αγορά.
Μας τίμησαν επίσης με την παρουσία οποτεδήποτε.
(Από τον Πολιτιστικό Σύλλογο)
τους ο βουλευτής Χανίων Μανούσος
16
«Οι ενωτικές επαναστάσεις 1841 - 1913 και η
κοινωνικοπολιτική κατάσταση στην Κρήτη»
∆ΕΚΕΜΒΡΗΣ 2013 - ΦΛΕΒΑΡΗΣ 2014
Το 3ο και τελευταίο µέρος της Τριλογίας Εκδηλώσεων Μνήµης µε τίτλο «Η Πορεία προς την Ένωση
της Κρήτης 1913-2013», παρουσιάστηκε στην κατάµεστη αίθουσα της Ένωσης Απανταχού Σφακιανών
Την ∆ευτέρα 20 Ιανουαρίου 2014 το βράδυ, παρουσιάστηκε στην
κατάµεστη αίθουσα της Ένωσης Απανταχού Σφακιανών, το 3ο και
τελευταίο µέρος της Τριλογίας Εκδηλώσεων Μνήµης µε τίτλο «Η Πορεία Προς Την Ένωση 1913-2013», το οποίο ήταν αφιερωµένο στις
κρητικές επαναστάσεις των ετών 1841-1913, µε τίτλο εκδήλωσης «Οι
ενωτικές επαναστάσεις 1841 – 1913 και η κοινωνικοπολιτική κατάσταση στην Κρήτη».
Ως ιστορική και πληροφοριακή βάση για την εκδήλωση αυτή,
χρησιµοποιήθηκε το ανέκδοτο βιβλίο (και έργο ζωής) “Ιστορία της
Κρήτης”, του Σφακιανού δασκάλου και ιστορικού Θανάση Πολάκη,
ο οποίος επιµελήθηκε και µας έστειλε το βασικό κείµενο της εκδήλωσης.
Την µουσική επένδυση της εκδήλωσης αυτής ανέλαβε ο γνωστός τραγουδιστής και συνθέτης Νίκος Ανδρουλάκης, µε συνοδεία
Ακολούθησε µια ακόµη µουσική ανάσα, µε την απόδοση από
το Νίκο Ανδρουλάκη του ριζίτικου τραγουδιού «Ο ∆ιγενής», οι
στίχοι του οποίου παραπέµπουν σε εκείνη την εποχή των ακριτών και των ηρώων.
Κατόπιν, ο Γ. Γραµµατέας ξεκίνησε την ανάγνωση του Α’ µέρους του έργου του Θ. Πολάκη, που αναφερόταν στην χρονική
περίοδο από το 1841 έως το 1866. Η περίοδος αυτή ξεκινάει µε
την αποτυχηµένη ενωτική «Επανάσταση του Χαιρέτη», η οποία
ξέσπασε στις 22-2-1841, και κράτησε λίγους µόλις µήνες, αφής
στιγµής όλες οι εµπλεκόµενες µεγάλες δυνάµεις εργάστηκαν
εναντίον της.
Την επανάσταση του 1841 ακολούθησε µια νέα περίοδος
Οθωµανικής κυριαρχίας στην Κρήτη, η οποία (κατόπιν συνεχών
αντιδράσεων του Κρητικού λαού) οδήγησε στην πρώτη γραπτή
παραχώρηση δικαιωµάτων στον χριστιανικό
πληθυσµό του νησιού (διάταγµα «Χάτι Χουµαγιούν», 1856). Κατόπιν, έγινε λεπτοµερής
µνεία για την επόµενη µεγάλη και γνωστή επανάσταση, αυτή του Αρκαδίου, των ετών 18661869, η οποία κατέληξε στην ψήφιση ενός
ακόµη καταστατικού χάρτη δικαιωµάτων του
Κρητικού λαού, του λεγόµενου «Οργανικού
Νόµου» (1868). Ακολούθησε δεύτερο ριζίτικο
τραγούδι από το Νίκο Ανδρουλάκη, «Τον αντρειωµένο µην τον κλαίς», αφού έτσι το επέβαλε η περίσταση.
Τον λόγο έλαβε µετά ο Ειδ. Γραµµατέας της
Ένωσης, Α. Κούνδουρος, για την ανάγνωση
Κατάµεστη η αίθουσα της Ένωσης Απανταχού Σφακιανών, στην εκδήλωση η οποία
του Β’ µέρους της ιστορικής αφήγησης, που
κράτησε αµείωτο το ενδιαφέρον των παρισταµένων για πάνω από 2 ώρες.
είχε ως θέµα την περίοδο από την επανάσταση
στο λαούτο τον καταξιωµένο λαουτιέρη Νίκο Καραβυράκη.
του 1878, έως την περίοδο που η Κρήτη κέρδισε την αυτονοµία
Η εκδήλωση ξεκίνησε µε ένα κατανυκτικό και παλαιϊκό ταξίµι στο της (1898).
λαούτο του Νίκου Καραβυράκη, το οποίο εισήγαγε τους παριστάµεΗ Επανάσταση του 1878, ξεκίνησε µετά τον Ρωσο-Τουρκικό
νους στο κλίµα της ηρωικής εκείνης εποχής, όπου οι Κρητικοί έπαιρ- πόλεµο του 1877 (στον οποίο η Τουρκία ηττήθηκε), και έτσι
ναν τα όπλα περίπου ανά µια γενεά, µέχρι να κάνουν πράξη τον αναγκάστηκε για µια ακόµη φορά να παραχωρήσει –ξανά αυτοδιακαή πόθο της ελευθερίας και της Ένωσης µε την µητέρα Ελλάδα. νόητα- δικαιώµατα στον Κρητικό λαό µε την «Σύµβαση της ΧαΜετά την µουσική εισαγωγή, ο Γ. Γραµµατέας της Ένωσης Β. λέπας» (1878), την οποία οι Κρητικοί αποδέχθηκαν ως
«προσωρινή λύση, µέχρι την τελική ένωση µε την Ελλάδα».
Η µη τήρηση όµως και αυτής της σύµβασης από τον
Τούρκο κατακτητή, οδήγησε σε νέα επανάσταση, αυτή του
1895 (η επονοµαζόµενη και «τυχερή»), µε ηγετική φυσιογνωµία τον Σφακιανό δικαστή και επαναστάτη Μανούσο Κούνδουρο. Σε εκείνη την επανάσταση, το τότε Ελληνικό Κράτος
απέστειλε για πρώτη φορά στρατιωτική δύναµη σε ενίσχυση
των επαναστατών, ενώ τότε η Τουρκία βρήκε αφορµή και κήρυξε τον πόλεµο του 1897 εναντίον της Ελλάδας, ο οποίος καΟ Πρόεδρος της Ένωσης Σ. ΜαΟ Γ. Γραµµατέας της Ένωσης Β.
τέληξε στην ατιµωτική ήττα και την επιβολή διεθνούς κατοχής
νουσογιάννης, διάβασε απόσπασµα
Θωµάς, διάβασε αποσπάσµατα από
από το τέλος του έργου του Ν. Κατους λόγους του µεγάλου οραµατιστή και και ελέγχου.
ζαντζάκη «Ο Καπετάν Μιχάλης»
ευεργέτη Γεωργίου Ξενουδάκη
Στην Κρήτη, οι αρχηγοί των µεγάλων δυνάµεων, επέβαλαν
Θωµάς, διάβασε ένα απόσπασµα από τους λόγους του µεγάλου ορα- το καθεστώς αυτονοµίας, και ο τουρκικός στρατός, µην µποµατιστή και ευεργέτη Γεωργίου Ξενουδάκη, αναφερόµενο στις συ- ρώντας να φέρει αντίδραση, αποχώρησε οριστικά στις 3-11νεχείς θυσίες του 1898.
Κρητικού λαού
Σε διαλείµµατα της ανάγνωσης του Α. Κούνδουρου, το µέλος
για την Ένωση µε του ∆Σ της Ένωσης Μ. Παπαδογιάννη, διάβασε επιστολές και
την πατρίδα, αλλά ψηφίσµατα της εποχής.
και στην εθνική
Στην συνέχεια, πήρε το λόγο ο Γ. Γραµµατέας για την ανάκαι ηθική υποχρέ- γνωση του Γ’ µέρους, που αφορούσε στην περίοδο της Κρητικής
ωση που είχε η Πολιτείας (1898-1912).
µητέρα Ελλάδα,
Η Κρήτη έγινε προσωρινά αυτόνοµο κράτος, υπό την “αιγίδα”
να τείνει την χείρα των µεγάλων δυνάµεων και απέκτησε αρµοστές τον Πρίγκηπα
βοηθείας προς Γεώργιο και τον Αλέξανδρο Ζαΐµη. Σχηµατίστηκε κυβέρνηση
την Κρήτη, µε (µε έναν από τους υπουργούς της τον Ε. Βενιζέλο), και ψηφίκαι όχι στηκε το «Σύνταγµα της Κρητικής Πολιτείας», αφού σίγησε
Την µουσική επένδυση της εκδήλωσης, ανέλαβε ο έργα
γνωστός τραγουδιστής και συνθέτης Νίκος Ανδρου- λόγια, προκειµέ- προσωρινά η κλαγγή των όπλων.
λάκης, µε συνοδεία στο λαούτο τον καταξιωµένο
νου «µη η Ελλάς
Η αυταρχικότητα όµως του Πρίγκηπα Γεώργιου, τον έφερε σε
λαουτιέρη Νίκο Καραβυράκη.
α δ ι α φ ο ρ ο ύ σ α , σύγκρουση µε το λαϊκό αίσθηµα, µε αποτέλεσµα να ξεσπάσει το
απωλέσει την ηγεµονίαν της Μεσογείου».
Κίνηµα του Θερίσσου (1905), µε ηγέτη τον Ελευθέριο Βενιζέλο.
Μετά το απόσπασµα από την οµιλία του Γ. Ξενουδάκη, ο Νίκος Ακολούθησε το Κίνηµα του Γουδή (1909) στην Ελλάδα, και η
Ανδρουλάκης απέδωσε το τραγούδι «Όµορφη που ‘ναι η Κρήτη», ανάδειξη του Ελευθερίου Βενιζέλου σε κεντρικό πρόσωπο της
καταχειροκροτούµενος από το κοινό. Σειρά πήρε ύστερα ο Πρόεδρος πολιτικής σκηνής, ως πρωθυπουργού. Η περίοδος της Κρητικής
της Ένωσης, Σ. Μανουσογιάννης, ο οποίος ανέγνωσε απόσπασµα αυτονοµίας, κλείνει µε την κήρυξη των Βαλκανικών Πολέµων, το
από το τέλος του γνωστού έργου του Ν. Καζαντζάκη «Ο Καπετάν Μι- 1912.
χάλης». Το απόσπασµα αφορούσε στις τελευταίες στιγµές του καΣτο τελευταίο µουσικό διάλειµµα, ακούστηκε ένα ταµπαχαπετάνιου-ήρωα, ο οποίος επέλεξε αβίαστα να δώσει την τελική µάχη νιώτικο τραγούδι «Τα βάσανα µε θρέφουνε», ίσως ενδεικτικό των
εναντίον του βάρβαρου κατακτητή, ενάντια στη λογική, τους αριθ- τελευταίων ετών της συνύπαρξης του χριστιανικού µε τον µουµούς και το συµφέρον, που επέτασσαν την υποταγή και την υπο- σουλµανικό πληθυσµό στην Κρήτη.
δούλωση. ∆εν µπορούσε να υπάρξει καλύτερη εισαγωγή για το
Μετά ο Ειδ. Γραµµατέας διάβασε το ∆’ µέρος του έργου του
κυρίως θέµα της εκδήλωσης, µια και αυτή ακριβώς η στάση ζωής και Θ. Πολάκη, που αναφερόταν στην Ένωση της Κρήτης µε την
θανάτου, ήταν αυτή που επέλεξε ο λαός της Κρήτης σε όλες τις επα- Ελλαδα, από το 1913 και έπειτα, η οποία έµεινε να εορτάζεται
ναστάσεις για την Ένωση µε την µητέρα Ελλάδα.
µε επίσηµη ηµεροµηνία την 1-12-1913.
Χαρακτηριστική είναι και η µαρµάρινη πλάκα που τοποθετήθηκε
στο Φρούριο του Φιρκά των Χανίων, εκείνη την ηµέρα της ύψωσης
της γαλανόλευκης σηµαίας, που διαβάζει: «Τουρκοκρατία εν Κρήτη,
1669-1913, ήτοι 267 έτη, 7 µήνες και 7 ηµέρες αγωνίας».
Αυτές είναι και οι κινητήριες δυνάµεις της κρητικής ιστορίας,
ήτοι: η άρνηση της ξένης εξουσίας, η
απόρριψη της βίας και της αυθαιρεσίας, η δικαιοσύνη απέναντι στην αδικία, η πρόοδος απέναντι στη
στασιµότητα ή την οπισθοδρόµηση.
Μετά το τέλος της ιστορικής αφήγησης, η οποία αξίζει να σηµειωθεί
ότι, σε όλη την διάρκειά της συνοδευόταν από την αδιάκοπη προβολή
σχετικών ιστορικών εικόνων (πάνω
Το µέλος του ∆. Σ. της Ένωσης Μ. Παπαδογιάννη, διά- από 75 τον αριθµό) στην µεγάλη
βασε επιστολές και ψηφίσµατα οθόνη της αίθουσας, οι οποίες συνότης εποχής.
δευαν το κείµενο, έτσι ώστε να είναι
πιο εύληπτο και να κρατά αµείωτο το ενδιαφέρον των ακροατών, ο
Αντιπρόεδρος της Ένωσης, Β. Γουµενάκης ανέγνωσε τα συµπεράσµατα του συγγραφέα Θ. Πολάκη, τόσο για την πορεία και το
αποτέλεσµα των ενωτικών επαναστάσεων, αλλά και για τις πολιτικές, οικονοµικές και κοινωνικές συνθήκες που επικράτησαν στην
Κρήτη όλη αυτή την µεγάλη ιστορική περίοδο.
Μετά την ανάγνωση του σύντοµου και επιστηµονικά τεκµηριωµένου ιστορικού δοκιµίου του συγγραφέα Θανάση Πολάκη, ο
οποίος φάνταζε να είναι παρών σε όλη την διάρκεια της εκδήλωσης,
ακόµη και αν στην πραγµατικότητα βρισκόταν στο Ρέθυµνο, όπου
κατοικεί µόνιµα, ακούστηκε πάλι η διαχρονική και στεντόρεια φωνή
Την εκδήλωση έκλεισε ο Ειδ. ΓραµΟ Αντιπρόεδρος της Ένωσης,
Β. Γουµενάκης, ανέγνωσε τα συµ- µατέας Ανδρέας Κούνδουρος , ο οποίος
περάσµατα του συγγραφέα Θαν.
συνόψισε τα συµπεράσµατα και τους
Πολάκη, για τις αιτίες και τα συµ- προβληµατισµούς ολόκληρης της τριλοφέροντα που κράτησαν δεκαετίες γίας εκδηλώσεων της Ένωσης µας µε
υπόδουλη την Κρήτη, παρά το
αίµα και τις αµέτρητες θυσίες του τίτλο «Η Πορεία προς την Ένωση,
1913 -2013.
κρητικού λαού.
του µεγάλου πολιτικού και ευεργέτη, Γεωργίου Ξενουδάκη, ο οποίος
εδώ και 130 χρόνια, είχε προειδοποιήσει για την διφορούµενη και
υπονοµευτική πολιτική των µεγάλων ∆υνάµεων
στα
ελληνικά
πράγµατα, σε όλο
το ιστορικό γίγνεσθαι της Ελλάδας, από την
απελευθέρωση
του 1830 έως και
Η σηµαντική αυτή εκδήλωση, κράτησε αµείωτο το εν- σήµερα. Φωνή, η
διαφέρον των παρισταµένων για πάνω από 2 ώρες.
οποία δεν σταµατά να είναι απελπιστικά επίκαιρη και στις µέρες µας.
Μετά, τα φώτα της αίθουσας χαµήλωσαν, και ακούστηκε η φωνή
ενός ακόµη µέγιστου Κρητικού, του Νίκου Καζαντζάκη, ο οποίος
στην τελευταία συνέντευξή του πριν πεθάνει το 1953, στο γαλλικό
ραδιόφωνο, τόνισε τις ίδιες προειδοποιήσεις του Γ. Ξενουδάκη, ως
παραίνεση στους Έλληνες της εποχής, για να µην επαναλάβουν τα
λάθη του παρελθόντος. ∆υστυχώς όµως, ούτε και αυτός βρήκε «ευήκοα ώτα»…
Την εκδήλωση, η οποία κράτησε αµείωτο το ενδιαφέρον των παρισταµένων για πάνω από 2 ώρες, ανέλαβε να κλείσει ο Ειδ. Γραµµατέας Ανδρέας Κούνδουρος, ο οποίος κατάφερε να συνοψίσει σε
λίγα λεπτά της ώρας τα συµπεράσµατα και τους προβληµατισµούς
ολόκληρης της τριλογίας εκδηλώσεων της Ένωσης των Απανταχού
Σφακιανών, µε τίτλο «Η Πορεία προς την Ένωση, 1913-2013», καταχειροκροτούµενος από τους ακροατές.
Μετά το τέλος της εκδήλωσης και κατά τη διάρκεια του καθιερωµένου σφακιανού κεράσµατος που επακολούθησε, πολλοί παρευρισκόµενοι έδωσαν συγχαρητήρια σε όλους τους συντελεστές και
εξέφρασαν την άποψη ότι, αυτή η παρουσίαση, µαζί µε την µουσική της επένδυση, επιβάλλεται αφενός µεν να προβληθεί σε µεγαλύτερες διαστάσεις και σε πιο ευρύ κοινό, αλλά και αφετέρου να
βρει µιµητές από φορείς και σωµατεία της κρητικής παροικίας στην
Αττική, αλλά και στην Κρήτη.

Δρόμοι της Ειρήνης

139 τα σφακια: δεκ 2011 ιαν φεβ 2012

ΔΙΝΟΥΝ ΠΛΑΣΤΕΣ ΕΓΓΥΗΤΙΚΕΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ

Φύλλο 146 - Κεντρική

σεπτεμβρης - νοεμβρης 2012

μαης 2013

προγραμμα παρουσιασεων

140 τα σφακια: μαρτης μαης 2012

Κατεβάστε το pdf αρχείο

Η μάχη του Φαρδυκάμπου (Μάρτιος 1943)

για τις κρίσεις πανικού!

οκτωβριος 2011 - Βουργαρέλι Άρτας