La Quotidiana, 24.10.2014

SurSElvA
venderdi, ils 24 d’october 2014
9
Davos onn da cant cun Clau Scherrer
Il Chor viril Lumnezia ha entschiet la sessiun da cant 2014/2015
Program da cant
Gia questa fin d’jamna vegn il Chor viril
Lumnezia a separticipar alla fiasta da
commemoraziun per il scribent e promotur da lungatg e cultura Toni Halter
che ha liug sonda suentermiezdi a Vella.
Il 77avel onn da cant dil Chor viril
Lumnezia vegn a star ell’enzenna dils
concerts da cumiau cun Clau Scherrer.
Quels vegnan ad haver liug ils 9 da matg
2015 ella baselgia s. Martin a Trun ed ils
10 da matg en halla plurivalenta a Vella.
Damai ch’in concert ha liug en baselgia
e l’auter en halla vul ins era tener quen
da quei cun in program different. Il program tscharnius dil dirigent fa cueida als
cantadurs e vegn per franc era a delectar
igl auditori. Sco cooperaturs al concert
d’uonn ha il Chor viril Lumnezia envidau da formaziun «De Canto» che vegn
dirigida da Retus Giger.
a martin cabalzar
Suenter 11 onns d’engaschi cumplein
ed encorunau da success remetta il dirigent Clau Scherrer la direczun musicala dil Chor viril lumnezia sin la fin
digl onn da cant 2014/2015. Il Chor ei
stau surprius e perplex da quella novitad, ha denton capientscha per quella
decisiun persunala da siu valent e zun
appreziau dirigent. Avon 10 onns ha il
giuven musicist Clau Scherrer surpriu la
bitgetta dil Chor viril Lumnezia da Marcus Zarn. Il niev dirigent ha fatg ina lavur
nunstunclenteivla e menau il chor da vallada enteifer quei decenni al sumfil musical. E Clau Scherrer sincerescha ch’el
hagi fatg il pass alla demissiun cun grev
cor, tonpli ch’il Chor viril Lumnezia seigi
carschius ad el a cor. El hagi astgau guder
cul chor muments musicals che hagien
fatg pial gaglina, hagi appreziau l’organisaziun nuncumplicada e gudiu la buna
atmosfera che regia ellas retschas dil
chor. Ils cantadurs seigien denton era stai
«flots tips» ed umens grads. El decuors
dils davos onns seigien sias incumbensas
musicalas denton carschidas ad in crescher ed il resguard enviers l’atgna giuvna
famiglia hagi la finala sfurzau el da
tschentar prioritads e prender ina decisiun che seigi ida vess. Ina certa fluctuaziun ella direcziun d’in chor sappi denton
era esser ina schanza ed el seigi satisfatgs
da saver surdar a siu successur in «grondius chor», manegia Scherrer. Per siu meriteivel engaschi ha Clau Scherrer retschiert in ferm e liung applaus.
revista digl onn vargau
Alla radunonza generala da dumengia
vargada, cumbinada cugl emprem exercezi a Cuschnaus ha il parsura dil chor
Victor Blumenthal schau passar cuorta-
Per il Chor viril lumnezia vegn igl onn da cant 2014/2015 ad esser il davos onn da cant sut la direcziun da Clau Scherrer.
mein revista digl onn vargau ch’ei staus
cumpleinamein ell’enzenna dils dus concerts annuals. Avon in grond ed engrazieivel auditori ha il Chor viril Lumnezia
astgau concertar ton a Trun sco a Vella.
Ina tempra speciala ha il virtuos accordeonist Raphael Brunner dau al concert.
In bien resun ha era la serada da cant
aviert e da cumpignia a Cuschnaus giu.
Il concert ei vegnius registraus e perpetnisaus sin in disc cumpact ch’ei vegnius
surdaus als cantadurs. Bien grau sa il parsura cunzun al dirigent Claus Scherrer
che ha cumpilau in program variont ed
interessant ed ha capiu da motivar ils
cantadurs. Cunzun la canzun franzosa
«Saltarelle» cantada tut ordadora dil chor
ha apparentamein fatg impressiun res-
tonta sil publicum. In engraziament ademetta il parsura era als vicedirigents Curdin Casaulta ed Alexi Nay, sco era als gidonters Conradin Caduff e Norbert Capeder ch’ein promts da segidar sch’ei fa
basegns. D’in ordvart favoreivel quen
cun in tschec gudogn sa il cassier Beat
Gabriel rapportar. Grazia ad in generus
sustegn dalla fundaziun Linsi ha il chor
saviu acquistar agens podests da concert.
Bien grau sa il cassier era als numerus
commembers passivs per lur sustegn.
Elecziuns e honoraziuns
Damai ch’ils suprastonts en uffeci ch’ein
uonn en roda d’elecziun ein stai promts
da star vinavon sin lur post ein las elecziuns stadas liquidas en in gienà e cun
foto a. beeli
acclamaziun. Quei ein il dirigent Clau
Scherrer (mo per 1. onn), il vicedirigent
Curdin Casaulta, il vicepresident Silvio
Riedi ed il revisur Arno Deplazes. Suenter
haver adempliu siu survetsch duront 22
onns ha il bandierel Arthur Tenz saviu
surdar la bandiera a Fridolin Albin.
En renconuschientscha da sia appartenenza da 35 onns al Chor viril Lumnezia ei Giachen Casanova vegnius undraus
cul commembradi d’honur. In buccalin
pil commembradi da 20 onns ha Curdin
Casaulta retschiert. Per motivs da vegliadetgna ni sanadad han deplorabalmein 9
cantadurs stuiu declarar lur extrada.
Novs cantadurs ein perquei zun beinvegni al proxim exercezi che ha liug dumengia sera a Cuschnaus.
Fulminont finale
a Meirigen
Igl onn da cant 2015 vegn a vegnir terminaus culla participaziun dalla Fiasta
da cant federala che ha liug ils 13/14 da
zercladur a Meiringen el cantun Berna.
Sper la producziun da pag ha il Chor viril
Lumnezia era la cuida da cooperar ad in
grond concert da gala culs treis gronds
chors romontschs dil Grischun, la Ligia
Grischa (dirigent Christoph Cajöri), il
Chor viril Surses (dirigent Luzius Hassler) ed il Chor viril Lumnezia (dirigent
Clau Scherrer). Denter auter vegnan ins
era ad interpretar cun quella caschun ovras dil valent cumponist grischun Gion
Antoni Derungs che cumpleness 2015
siu 80avel anniversari. Ton per Clau
Scherrer dil Chor viril Lumnezia sco per
Luzi Hassler dil Chor viril Surses vegn
quei ad esser la davos producziun cun
«lur» chors.
Chors mieran – chors neschan
La scena da cant sursilvana semida cuntinuadamein
■ (anr/abc) Avon dus onns ha Flavio
Bundi da Glion encuretg glieud per formar in chor da project. El ha buca giu
breigias d’anflar cantaduras e cantadurs. Il chor liber cul num
«kontra.cant» ei seprofilaus onn vargau cul project «In onn cun Alfons Tuor» e cun in emprem disc cumpact. Dumengia proxima ein ils ambassadurs
dil cant sursilvan ad Interlaken. Daferton cuntinuescha la midada da
structura dils chors sursilvans. La tgira
dil lungatg romontsch e siu scazi da canzuns hagi in plaz special el repertori, e
quei scazi veglien els presentar inagada
ordeifer il cantun. Finamira seigi explicit
d’avischinar glieud dalla Bassa alla cultura cantica grischuna e cunzun romontscha, scriva «kontra.cant» en siu invit pil
concert. Dumengia proxima sepresenta
il chor sursilvan ad Interlaken. Il chor da
project ha il dirigent e cumponist da Glion Flavio Bundi fundau avon dus onns.
Quel vul s’exponer sco ambassadur dalla
cultura sursilvana ch’ei pil mument en
ina situaziun ambivalenta.
Chors da tschien onns calan
«Ils Sursilvans ein attaschai al cant, els
contan bia e bugen, ei dat massa chors che
tgiran quella cultura»:. Aschia vegn ei descret dapertut. Igl adjectiv «massa» ei
plaunsiu surfatg. Dapi la fiasta da cant districtuala 1998 a Vella sereducescha il
diember cuntinuadamein. Lu fagevan 58
chors part dall’uniun tetgala, ussa eis ei
aunc cerca 30. Ed il regress cuntinuescha.
En tuttas regiuns dalla Surselva calan uniuns da cant d’exister, uniuns ch’ein sestentadas duront tschien e dapli onns per
quell’expressiun d’identitad ed unitad.
Cantar en in chor da project ei limitau sin in cert
temps, cantaduras e cantadurs ein motivai, quei
ch’ei d’engrau alla scena
da cant dalla Surselva.
mad
Ina dallas nodas-casa culturalas dalla
Surselva para d’esser sin ballontscha. La
tendenza negativa ei denton buca schi
dramatica, ins constattescha pilpli ina
midada da structuras. Las uniuns da cant
cun statuts e formalitads paran d’esser
antiquadas. La giuventetgna – e buca mo
lezza – sesenta memia ligiada e serrada en
structuras. In exempel ei il Chor Surselva
che exercitescha cun Rest Giusep Tuor dapi zacons onns buca pli sco uniun tradiziunala, mobein sco chor da project. Tgi
che ha gust da separticipar ad in program
da Haydn, ad in program spagnol ni ad
in cun schlaghers talians separticipescha,
autruisa lai el star. Cantaduras e cantadurs ein s’emanzipai enviers il squetsch
social dil stuer separticipar en ina uniun
cun program static che consista dil concert annual e dils exercezis jamnils per la
fiasta da cant. La glieud tscherca dapli e
selai trer da projects creativs.
Ambassadurs sursilvans
ella Part Sura Bernesa
Ch’ei vegni buca pli cantau en Surselva
constat aschia buca. Els vitgs mauncan
bein ils dirigents e las dirigentas, insumma
glieud che trai il carr. Gliez ha connex cullas structuras e la politica dils vitgs. E
savens era cun uniuns che repondereschan buca ad uras lur situaziun. Chors
che piardan lur dirigent ni dirigenta han
perquei grondas breigias d’anflar successurs. E la decisiun da sligiar il chor cunquei spert tratga. Aschia schabegiau a Va-
lendau, Pigniu, Surcuolm, Riein, Degen,
Cumbel-Morissen, Trun. Ulteriurs exempels suondan ils proxims onns.
Cantau vegn ei perquei tuttina, semplamein cun autras structuras. Quei muossa il chor «kontra.cant». La tendenza ei
stada da constattar gia avon prest 15 onns,
cu Clau Scherrer ha fundau Cantus Firmus. Lu eis ei vegniu pretendiu che quei
chor concurrenzeschi ils chors dils vitgs.
Senza raschun, pertgei sco quei ch’ei semuossa, sesenta la glieud meglier en chors
libers. E la glieud selai trer da buns dirigents «libers», cunzun la giuventetgna sesenta pli aviarta en in ensemble ni formaziun senza structuras administrativas. En
in chor da project exerciteschan els per in
temps limitau in program adattau, ein
motivai e selaian menar. Els vegnan per
tgirar il cant cun glieud che ha il medem
interess, e buca per far in survetsch a zatgi
ni per obligaziun al generalesser. Els han
plascher da cantar – e portan aschia vinavon il cant sursilvan.
En quei senn exercitescha «kontra.
cant» actualmein in program cul tetel
«Tgei ei il carstgaun?». Dumengia proxima
ein ils Sursilvans ad Interlaken. Il dirigent
Flavio Bundi ha gia in pulit bien num ella
scena da chors. El cumpona diligentamein
e sias partituras exercitescha el cun «kontra.cant». La fin da settember d’uonn ha il
pianist, cumponist e dirigent gudignau igl
emprem premi alla concurrenza da cumposiziuns «Alpenchorfestival» a Brig-Glis.
Els concerts che han liug ussa presenta Flavio Bundi sias novas cumposiziuns e talas
dil Norveges Ola Gjeilo.
Ils concerts da «kontra.cant» han liug: Dumengia, ils 26-10, allas 17.00, ella baselgia catolica
Interlaken BE; Numnasontga, igl 1-11, ella baselgia claustrala a Mustér, allas 20.00; dumengia, ils 2-11, allas 17.00, ella baselgia catolica
a Glion. Cooperaziun: Alexandra Günther (gegia), Niklaus von Arb (cello) e Clau Maissen
(saxofon).
reclama
Ilanzer Geschenkkarte
Freude schenken
Die kleine feine Geschenkidee
in 20 Ilanzer Geschäften erhältlich