bulten - eylul 2014

EYLÜL
BÜLTEN
'in Katkılarıyla
2014 Ağustos PTF: 177,67 TL/MWh
2014 Ağustos SMF: 179,50 TL/MWh
İÇİNDEKİLER
ETD'den Haberler
Piyasa Yorumu
Sektörden Haberler
Bakım /Arıza Bildirimleri
Duyurular
2
6
7
10
12
AĞUSTOS 2014
Geçen yılın aynı ayına göre Ağustos ayı elektrik üretimindeki artış %11,3
olurken, tüketimde ise %11,5 artış gerçekleşti.
Ağustos ayı boyunca en yüksek ani puant 41.003 MW ile 14 Ağustos günü, en
düşük ani puant ise 03 Ağustos 2014 günü 30.583 MW ile gerçekleşti. Ayın ani
puant ortalaması ise 37.639 MW olarak tespit edildi. Temmuz ayında aynı rakam
35.644 MW seviyesinde idi.
2014 yılının ilk 8 ayında barajlara gelen su miktarı 21.125.483 milyon m3
olurken, aynı rakam 2013 yılında 42.097.947 milyon m3 seviyesinde idi.
ENTSO-E bağlantısı kapsamında Bulgaristan ve Yunanistan ile ticaret için
kapasite ihalesinde Türkiye-Yunanistan yönü fiyatı 0.00 €/MW, Yunanistan Türkiye yönü 2.59 €/MW, Bulgaristan-Türkiye yönü ise 20,00 €/MW oldu. Türkiye
Bulgaristan yönü ihalesi ise iptal edildi.
EPİAŞ Ana Sözleşmesi ve Çalışma Esaslarına İlişkin Yönetmelik EPDK
tarafından yayımlandı. Özel sektör katılımcılarının C Grubu Hisse Alım Başvuru
Süreci tamamlandı.
TEİAŞ, enerji iletim hatlarında ilk canlı bakımı Ankara'da gerçekleştirdi.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), enerji sektöründe lisans sahibi
olmasına karşın, yatırım sürecini başlatmamış olan projelerin lisanslarını iptal
etmeye başladı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, doğalgaza Eylül ayında zam
yapılmayacağını söyledi.
2014 AĞUSTOS:
Üretim: 23,73 TWh
Tüketim: 24,10 TWh
İthalat:
0,59 TWh
İhracat:
0,21 TWh
24 Eylül Çarşamba günü, All Energy Turkey 2014 Konferansı kapsamında ETD
olarak Toptan Elektrik Ticareti Paneli ve Perakende Elektrik Ticareti Paneli olmak
üzere iki oturum yapılacaktır.
Toplam Kurulu Güç: 68.236 MW
Ağustos Ayı Kurulu Güce Katılım: 805 MW
ETD Bülten'e ücretsiz üyelik, soru ve yorumlarınız için etd@etd.org.tr adresinden bize ulaşabilirsiniz
Eylül 2014
ETD’ den Haberler
Enerji Ticareti ve Risk Yönetimi
Semineri Düzenlendi
TT
G
Selman GEZER / ETD – sgezer@etd.com.tr
OTC Alt Çalışma Grubumuz, ülkemizde bu piyasada işlem
yapmanın önündeki engeller ve sorunlar, bunların çözüm
yolları ile ilgili öneriler ve çalışmalar, bu piyasada ticaret
yapmayı kolaylaştıracak ve hacmi artıracak uluslar arası
standart ve normların yerleştirilmesine dönük çalışmalar, yine
bu piyasalarda yapılabilecek ticaret ve işlemlerin
çeşitlendirilmesi ve yeni ürün ve ortamların geliştirilmesine
dönük çalışmalara devam etmekte.
Bu bağlamda bir yandan enerji piyasalarının tüm paydaşları
ile çalışmalarına devam ederken bir yandan da piyasanın
katılımcıları olarak ETD üyelerine dönük bilgilendirme
seminerleri organize etmekte. Böyle bir organizasyon da, risk
algısı ve yönetimi ile ilgili bilinç seviyesinin tezgah üstü
piyasadaki ticaret hacminin ve kalitesinin artmasındaki önemi
daikkate alınarak gerçekleştirildi. 28 Ağustos tarihinde, A Plus
firması tarafından ETD üyelerine Enerji Ticareti ve Risk
Yönetimi Semineri verildi.
Yoğun ilgi ile katılımın olduğu bu seminerde, Elektrik
Piyasasında Risk Tanımı ve Risk Yaklaşımı,
Elektrik
Piyasasında Risk Hesaplaması ve Risk Araçları ve Risk
Yönetimi konuları ele alındı. Örnek sorular ve vaka
çalışmaları ile uygulamalı hale getirilen seminer, böylece özet
bir Risk Yönetimi Eğitimi halini almış oldu. Eğitim sonrasında
katılımcılara seminer ve içeriği ile ilgili anket dağıtıldı. A Plus
firmasından edindiğimiz bilgiye göre katılımcıların çok olumlu
cevaplarla geri dönüşlerini belirtmiş olmaları bizleri de
fazlasıyla memnun etti.
PS
G
Serbest Tüketici Rehberi Hazırlandı
Selman GEZER / ETD – sgezer@etd.com.tr
Tanıtım ve Eğitim (TE) Grubumuz' un başlangıçta belirlediği en önemli hedeflerden birisi bilgilendirme çalışmalarıydı
Bu kapsamda özellikle serbest tüketici limitinin düşmesi ve
hatta sıfıra inmesiyle çok daha fazla önem kazanacak olan
bir çalışma olarak serbest tüketici kılavuzu hazırlıkları sona
erdi. Serbest tüketicilik ve elektrik piyasası ile ilgili tanımlar,
doğru bilinen yanlışlar, serbest tüketiciliğin gelişimi, dikkat
edilmesi gereken hususlar, portföye giriş süreci ve işleyiş,
elektrik enerjisi faturanızı anlamak, tarife tanımlaması ve
kontrolü, sıkça sorulan sorular gibi konu başlıklarını içeren
geniş kapsamlı doküman Eylül ayı içerisinde Yönetim
Eylül 2014
Kurulumuz' un onayıyla yayıma hazır hale gelecek. Daha
sonra ise daha çok anlık süreç bilgilerini içeren özet
niteliğinde bir broşür oluşturularak en geniş kapsamda
dağıtılacak şekilde hazırlanması planlanmakta.
Bu ay sonunda yapacağımız Genel Kurul sonrasında da TE
Grubumuz, ETD bünyesindeki eğitimleri ve ETD dışındaki
muhataplara yönelik bilgilendirme çalışmalarına yeni
faaliyetleriyle devam edecek.
2
PS
G
Elektrik Piyasasında Köklü
Değişiklikler
Selman GEZER / ETD – sgezer@etd.com.tr
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından çok uzun bir süredir üzerinde çalışılan Yeni Dengeleme ve
Uzlaştırma Yönetmeliği (DUY) taslağını son kez görüşe açtı. En son yaklaşık 9 ay önce kamuoyu görüşüne açılmış olan
taslakta çok fazla değişiklik olduğu konusunda bilgilerin ardından sektörden gelen yoğun talep üzerine, daha önce
yeniden paylaşılması düşünülmeyen taslak kamuoyu ile tekrar paylaşıldı. Nihai taslakta ise elektrik piyasasında köklü
değişikliklerin planlandığı görüldü.
Özellikle Dengeden Sorumlu Grup mekanizmasının
mevzuattan tamamen kaldırılması, yani sistemden
çıkartılması, sektörümüzün tüm segmentleri açısından en
önemli ve olumsuz değişiklik olarak dikkat çekmekte.
Şirketlerin portföylerini kendi aralarında dengeleyerek
sistem dengesine sağladıkları katkının zayıflayacak olması,
bu düzenlemenin özellikle rüzgar gibi yenilenebilir
kaynaklarla üretim yapan tesislerin YEKDEM
mekanizmasına kayması sebebiyle büyük bir portföyün
piyasa dışına çıkacak olması, yine YEKDEM' e geçişin
tercih edilecek olması beklentisi dolayısıyla Sıfır Bakiye
Düzeltme Kalemi' nde hedeflenen düşüşü sağlamada
yetersiz kalacak olması sebebiyle bu düzenlemenin
yeniden gözden geçirilmesinin yerinde olacağını
düşünmekteyiz. Kaldı ki dengesizlik tutarı formulasyonunda
yapılan katsayı düzenlemesi ile birleşince çifte
cezalandırma yaratacak ve özellikle portföyünü en optimum
şekilde yöneterek fiilen dengesizliği olmayan fakat sayaç
okumalardan kaynaklı olarak uzlaştırmada dengesizliği
görünen şirketler için de ayrıca bir haksızlığa sebep
olabilecektir. ETD olarak tüm piyasa katılımcılarının kendi
sebep oldukları yükleri kendilerinin taşıyacakları bir sitemi
baştan beri savunmaktayız. Dolayısıyla mekanizmaların
tam olarak geliştirilmeden yaptırım hükümlerinin getirilmesi
maksadı aşan ve asıl beklenen işlevi yerine getirmekten
uzak düzenlemeler olarak kalacaktır.
Yeni DUY Taslağı' nda yine serbest tüketici kayıt ve tedarikçi
değişim süreçleri ile ilgili de önemli değişiklikler görülmekte.
Özellikle serbest tüketicilerin kayıt ve portföy değişiklikleri
ile ilgili tüm itiraz ve ret süreçlerinin kaldırılmış olması ile
sayaç okuma ve uzlaştırma süreçlerindeki zaman
dilimlerinin uzatılması ile ilgili düzenlemeler, perakende
satış süreç ve politikalarını önemli oranda değiştirecektir. Bu
değişikliklerin mali mevzuat açısından getireceği sonuçlar
da bu taslağın Kurul tarafından kabulü ve yürürlüğe girmesi
halinde önemli tartışmaları beraberinde getirebilecektir.
Uzlaştırmanın aylık olarak yapıldığı ve tedarik şirketlerinin
aylık yükümlülüklerinin olduğu bir sistemde sayaç
okumalarının, nihai uzlaştırmaların, geriye dönük
düzeltmeler gibi geçmişe dönük hesapları etkileyecek
unsurların da tamamının, mevcut durumda yaşanan
gecikmelerin fiili bir gerçek olarak kabul edilip yasal hale
getirilmek yerine aylık sürece paralel şekilde
Eylül 2014
kurgulanması ve işlemesinin sağlanması gerekir. ETD
olarak çok uzun zamandır vurguladığımız sıfır bakiye
düzeltme tutarı konusunda ise bazı olumlu gelişmeleri
görmek sevindirici oldu. Özellikle bu tutarın TEİAŞ
tarafından tarife yoluyla karşılanmasının hükme
bağlanması, öngörülebilirlik açısından mevcut sorunları
önemli ölçüde çözecektir. Ancak bu değişiklik için öngörülen
sürenin mutlaka 2015 yılı başına çekilmesi gereklidir. Zira
mevcut gelinen durumun devamı halinde 2015 yılı boyunca
sıfır bakiye tutarının tamamen öngörülemez şekilde
şirketlerin kendi maliyet hesaplamalarına yüklenmesi,
serbest tüketicilerin tedarik seçeneklerinin önemli ölçüde
azalmasına sebep olacaktır. Ayrıca bu tutarın
hesaplanmasında kullanılan formülde olumlu bazı
değişiklikler olmakla beraber talep tarafı katılımı konusunda
ilerleme sağlanması halinde önemli bir büyüklüğe
ulaşabileceğini umut ettiğimiz bekleme yedeklerinin
formülden çıkartılmaması uygun olacaktır. Son olarak bu
aşamada geleceğe dönük bir planlama yapılırken YEKDEM
farklarından kaynaklanan yükün de tarife kapsamına
alınması ile ilgili çalışmaların yapılması ve tamamlanması
yerinde olacaktır.
Piyasaların işleyişi ile ilgili teknik konuların detayına çok
fazla girmemekle birlikte özellikle paylaşılacak veriler ile ilgili
düzenlemeye de dikkat çekmeliyiz. ETD olarak
kurulumuzdan bu yana piyasanın geleceği için hayati bir
öge olarak gördüğümüz şeffaflık konusu açısından piyasa
işletmecisinin piyasa katılımcılarıyla paylaşması gereken
verilerle ilgili bir geliştirme çabası memnuniyet vericidir.
Ancak bu kapsam, istenen piyasa yapısının beklenen
işlevlerini yerine getirir hale gelmesi için çok yeterli değil.
Tam bir serbest piyasa hedefiyle uyumlu olarak Kamu
şirketleri dahil olmak üzere tarafların veri paylaşımını esas
alan bir yaklaşıma kavuşması ve düzenlemelerin bunu
zorlayıcı şekilde olması büyük önem taşımaktadır.
Mevzuat ve Uygulamalar (MU) Alt Çalışma Grubumuz
öncülüğünde ETD üyelerinin temsilcilerinin katıldığı bir
toplantıyla, tüm bu noktalar çerçevesinde Yeni DUY Taslağı
ile ilgili Derneğimizin görüşleri de oluşturuldu ve EPDK ile
paylaşıldı. Daha sonra ise EPDK tarafından sektörün
önemli temsilcisi olan Derneklerden birisi olarak bir
toplantıya davet edildik ve bu toplantı vesilesiyle de
görüşlerimizi bir kez daha EPDK ile paylaşmış olduk.
3
TT
G
EPİAŞ Kuruluş Süreci Resmen Başladı
Selman GEZER / ETD – sgezer@etd.com.tr
Organize toptan enerji piyasalarımızın önemli bir kısmı olacak olan spot fiziki piyasanın işletmecisi olması 2013 yılının
Mart ayında yasalaşan Yeni Elektrik Piyasası Kanunu' nda öngörülmüş olan EPİAŞ' ın kuruluş süreci resmen başladı.
EPİAŞ'ın Ana Sözleşmesi ve Çalışma
Esasları'na İlişkin Yönetmelik Enerji
Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul)
tarafından onaylanmıştı. Ayrıca EPDK
Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı
tarafından yapılan bir toplantıda, Ana
Sözleşme, Yönetmelik ve hisse
dağıtımı ile ilgili çalışma, aralarında
ETD'nin de yer aldığı sektör temsilcisi
sivil toplum kuruluşları ile paylaşılarak
sonuçlandırılmıştı.
Temmuz ayının başında EPDK
tarafından yapılan duyuru ile resmi
sürecin ilk adımı olarak başlayan özel
sektör şirketlerinin hissedarlık
başvurusu süreci, Ağustos ayının
sonunda sona erdi.
EPDK'nın yayımladığı bilgi notuna göre
114 şirket EPİAŞ' dan C Grubu hisse
alımı için başvuru yaptı. Bu şirketlerden
büyük bölümü elektrik şirketleri olarak
göze çarptı. Toplam 14 şirket en üs
limitte pay alımı için başvururken 41
şirket ise en alt limitte pay alım
başvurusunda bulundu.
Bundan sonraki süreç, EPDK'nın
başvuruları değerlendirerek belirlenen
kriterler çerçevesinde geçerli
başvurulara göre hisse
Eylül 2014
dağılımını yapması, her bir şirketin
hisse miktarının ilanı ve sermaye
yatırma çağrısı ile devam edecek.
Bu süreçte yasal prosedürün
devamının yanı sıra ilk Yönetim Kurulu
üyelerinin atanması ve Piyasa İzleme
Komitesi'nin belirlenmesi gibi kurgunun
arkasında yatan mantığa işlerlik
kazandıracak adımlarda izlenecek yol
takip edilecek gibi görünmekte.
Özellikle ilk üyelerin belirlenmesinde
hissedarlığı kesinleşen özel sektör
şirketlerinin katılacakları bir sürecin
işletilmesini umut ediyoruz. Bu şekilde
bir istişare süreciyle Piyasa İzleme
Komitesi üyelerinin atanmasına ilişkin
kriterlerin de belirlenerek şeffaf şekilde
ilan edildikten sonra EPDK tarafından
seçilme ve EPİAŞ Yönetim Kurulu
tarafından atanma işlemlerinin devam
etmesi uygun olacaktır. Özellikle bu
Komite üyeleri için kriterlerin ve seçim
yönteminin belirtilmemiş olması,
başlangıçta doğru, iyi işleyen, standart
süreçlere sahip ve keyfiliğe yer
bırakmayacak bir kurguyu eksik
bırakacaktır.
ETD olarak EPİAŞ sürecinin en
başından beri olduğu gibi ilgili
muhatapları ve taraflarıyla
paylaşılmakta ve doğru sonuçlara
ulaşılmasına katkı sunulmaya
çalışılmaktadır.
Organize piyasamızın diğer önemli
ayağı olan vadeli ve türev işlemlerin
yapılacağı BİST tarafında ise maalesef
gelişmeler istenen hızla ilerlemiyor. Bir
yandan mevcut finansal uzlaştırmalı
kontratların işlem hacimleri
artamazken, bu piyasanın ilerlemesine
katkısı olacağı düşüncesiyle
savunduğumuz fiziki teslimatlı
kontratların piyasaya girmesinin de
yakın zamanda gerçekleşemeyeceği
kesinleşti. BİST ve Takasbank ile
yürüttüğümüz mutat toplantıların
sonuncusunda, fiziki teslimatlı
kontratların 2016 yılı son çeyreğinden
önce işleme başlayamayacağı
kesinleşmiş oldu.
Nasdaq ile yapılan işbirliğine ilişkin
çalışmalardan kaynaklanan bu
gecikmenin, mevcut ürünlerin işlem
hacminde arzu edilen artışa engel
olmamasını ümit ediyoruz. Bunun için
BİST tarafından davet edildiğimiz
üzere yeni sistemin kurgulanmasına
ilişkin Nasdaq, BİST ve Takasbank
arasında yürütülen çalışmalarda ETD
olarak destek vermeye çalışacağız.
4
Doğalgaz' da Beklenen Gelişme
TT
G
Selman GEZER / ETD – sgezer@etd.com.tr
Doğalgaz, ülkemizde elektrik üretiminin yarısında kullanılıyor. Dolayısıyla elektrik piyasasının en önemli unsurlarından
birisi. Ancak maalesef doğalgaz piyasasının gelişimi ve serbestleşmesi, elektrik piyasasını oldukça geriden takip
etmekte. Bu da elektrik piyasasında yapılan bütün çalışmaların eksik kalmasına neden olmakta. ETD olarak doğalgaz
piyasası ile ilgili çalışmalarımızı da artırmak için Doğalgaz Alt Çalışma Grubu kurulmuştu. Ancak başlangıçta yapılan
bazı toplantı ve görüşmelerde, gerekli adımların atılmasının yeni Doğalgaz Piyasası Kanunu'na bağlı görüldüğü
anlaşılmıştı.
Doğalgaz Piyasası Kanunu Değişikli Tasarısı'nın Türkiye
Büyük Millet Meclisi'ne gönderilmesini ve burada
görüşülerek yasalaşması ise uzun süredir beklenmekteydi.
Nihayetinde Tasarı Ağustos ayı içerisinde Bakanlar Kurulu
tarafından imzalanarak Başbakanlık tarafından TBMM' ne
gönderildi. Özellikle BOTAŞ'ın fonksiyonlarına göre üç ayrı
şirket olarak ayrıştırılması, doğalgaz piyasası işletiminin
EPİAŞ altında tüm enerji piyasaları ile koordine hale
getirilmesinin öngörülmesi, tezgahüstü piyasada
gerçekleşecek ticaret hacmini artırmaya yönelik
değişiklikleri, doğalgaz piyasasının serbestleşmesi yolunda
atılması gereken adımların önünü açabilecek olumlu
unsurlar olarak görmek istiyoruz. Öte yandan özellikle
ithalat ve ihracat alanında bazı kısıtlamaların
mevcut halinde kalması ile piyasaya giriş engellerinin
devam edecek olması, serbestleşme ile tam ve adil ekabet
yapısının tamamlanmasının daha da gecikeceği yönünde
olumsuz bir izlenim oluşturmakta.
Bu durumda Kanun Tasarısı'nın yasama tatilinin hemen
ardından en kısa süre içerisinde TBMM Sanayi, Ticaret,
Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu'nda
tartışılmaya başlanmasını ve bu tartışmalarda arzu edilen
olumlu değişikliklerin Tasarı' ya eklenmesini ümit ediyoruz.
Daha sonra ise en kısa zamanda TBMM Genel Kurulu'nda
görüşülerek yasalaşmasını ve doğalgaz piyasası için
planlanan adımların olumlu sonuçlarıyla serbestleşme
yolunda daha ileri adımlar atılmaya başlanabilmesini
beklemeye devam etmekteyiz.
ETD 2014 Yılı Olağan Genel Kurulu
30 Eylül 2014'te Yapılacak
Enerji Ticareti Derneği 2014 Yılı Olağan Genel Kurul
Toplantısı 30 Eylül 2014 Salı günü saat 14:00' da 19 Mayıs
Mah. 19 Mayıs Cad. No:37 UBM Plaza Kat:5 Daire: 15 Şişli /
İSTANBUL adresindeki Dernek merkezimizde yapılacaktır.
Yeterli çoğunluk sağlanamaması durumunda ise 15 Ekim
2014 Çarşamba günü saat 14:00' de aynı adreste çoğunluk
aranmaksızın toplanılacaktır.
2014 Yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı'nda Yönetim Kurulu
ve Denetim Kurulu seçimleri yapılacaktır.
Toplantı gündemi yandaki gibidir:
GÜNDEM:
Açılış
Genel Kurul Başkanlık Divanı Seçimi
Saygı Duruşu
Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu ve Denetim Kurulu Raporu'
nun okunması ve görüşülmesi,
Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu' nun ibrası
Yeni Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu asil ve yedek
üyelerinin seçilmesi,
Yönetim Kurulu tarafından önerilen tüzük değişikliklerinin
görüşülmesi,
Dilek ve Öneriler
Kapanış.
Olağan Genel Kurul' da üye şirketlerimizi temsil edecek ve oy kullanacak kişiler ile ilgili bir değişiklik ya da kayıtlı temsilciler
haricinde vekaleten temsil ve oy kullanma olması halinde tarafımıza en geç 26 Eylül 2014 Cuma günü 17:00' a kadar ulaşmış
olacak şekilde yazılı olarak bildirilmesi gerekmektedir. İlgili yazıların fiziksel gönderiminin yanında aynı zamana kadar
etd@etd.org.tr adresine ulaşmış olması da kabul edilecektir. E-posta adresine gönderilen bildirimler ile ilgili olarak herhangi bir
aksaklık veya teknik sorundan Derneğimiz sorumlu tutulamayacaktır.
Tüm ETD Üyeleri' ne saygıyla duyurulur.
Eylül 2014
5
Ağustos Ayında
Elektrik piyasasında gelişmeler
2014 yılının 8 ayını geride bırakırken, kuraklıkla verilen
savaşın sonuna gelindi. Eylül ayına girerken barajların su
seviyesi %15,35 seviyesine kadar indi, önceki yıla göre
%41 düşüş gerçekleşti. Hidrolik kaynakların elektrik üretimi
azaldı, bazı ilçelerin birkaç günlük içme ve kullanma suyu
kaldı. İstanbul'u besleyen 10 barajın 7'si ise kritik kot olan
%15'in altında kaldı.
Öte yandan iki seçimi geride bıraktıktan sonra beklentiler
zam ihtimaline çevrildi. Eylül ayında zam yok diyen Bakan
Yıldız'ın açıklamalarından sonra, gözler Ekim ayına
çevrildi. Sektörün ortalama beklentisinin %15 ile %20
arasında olmasına rağmen 2015 genel seçimleri öncesi
zam yapılmaması da büyük bir olasılık olarak görülüyor.
BOTAŞ'ın 2013 gelir tablosuna bakıldığında ise, 2012'nin
aksine 1,5 milyar TL kar ettiği görülüyor. Bilanço ve gelir
tabloları, 2013 yılında önemli kar kaydeden BOTAŞ'ın
döviz kurundan zararlarını önemli ölçüde kapattığını
gösteriyor. Hazinenin 2013 toplam KİT (Kamu İktisadi
Teşebbüsleri) gelirlerinin neredeyse %40'ına denk gelen
bu rakam, BOTAŞ'ın 2014'te ne kadar kar zarar edeceği
konusunda merak uyandırıyor.
pay, arz edilen 24.629.108 payın 1,59 katı oldu. Bu
gelişmeden sonra, EPİAŞ tarafından başvuruların
uygunluğu incelenecek ve uygun bulunanların sahip
olabileceği pay miktarı ve ödeme tutarına ilişkin kararlar
açıklanacak. Bu gelişme, sektörün EPİAŞ konusunda
pozitif beklentiler içinde olduğunu gösterdi.
2014 yılı elektrik ticareti için belirsizliklerin yılı olmaya
devam ediyor. İlk sekiz ayda Gün Öncesi Piyasası fiyatları
beklentilerin çok üzerinde gerçekleşti. Güvenli sular gibi
gözüken Eylül ayı da şaşırtmaya devam etti. Tüketim
rekorları kıran Ağustos ayını 177,67 TL/MWh ortalama ile
kapatan PTF, Eylül ayının ilk haftasında Ağustos ayının 10
lira üzerine çıkarak, 187,70 TL/MWh'e kadar yükseldi,
geçtiğimiz yıl Eylül ayının tam 30 TL üzerinde çıkmış oldu.
Tezgahüstü piyasalarda fiyatlara anında etki eden bu
yükseliş, Ekim ayı ürününü de yukarı yönlü trendine ekledi.
Traderlar Eylül ayının 175-177 bandında kapanmasını
bekliyorlar.
Ağustos ayının sonunda, EPAİŞ C Grubu hisselerinin
başvuru sürecinin sonuna gelindi. Başvuru tarihinin son
haftasında toplam 114 şirket EPİAŞ'a ortaklık için
başvurdu. Bu şirketlerin 100'ünün elektrik, 14'ünün ise
doğalgaz sektörüne ait olduğu açıklandı. Piyasa
katılımcıları tarafından toplam talep edilen
Eylül 2014
6
Sektörden Haberler
Enerji'nin zirvesi
Gaziantep'te buluşacak
Türkiye Enerji Zirvesi'nin beşincisi 11-12 Eylül tarihlerinde Gaziantep'te
düzenleniyor. Enerji Fuarcılık tarafından düzenlenen ve elektrik, doğal gaz,
petrol ve LPG piyasalarının kamu temsilcileriyle buluşacağı Zirve tarihi önem
taşıyor.
Enerji Bakanı Taner Yıldız'ın Zirve
Başkanlığı'nda, TBMM Enerji
Komisyonu Başkanı Halil Mazıcıoğlu,
EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, ÖİB
Başkanvekili Ahmet Aksu, Rekabet
Kurumu Başkanı Prof. Dr. Nurettin
Kaldırımcı başta olmak üzere çok
sayıda önemli ismi ağırlayacak Zirve,
Aile ve Sosyal Politikalar eski Bakanı
ve Gaziantep Büyükşehir Belediye
Başkanı Fatma Şahin'in ev
sahipliğinde gerçekleştirilecek. 4
piyasanın tek çatı altında kamuyla
buluşacağı Türkiye Enerji Zirvesi'nde,
elektrik, doğal gaz, petrol ve LPG
sektörlerinin tüm piyasa oyuncuları
bir araya gelerek iki gün boyunca pek
çok önemli konuyu masaya
y a t ı r a c a k l a r. K o n f e r a n s l a r
Başkanlığını EPDK eski Kurul Üyesi
Fatih Dönmez'in yapacağı Zirve'nin
konu ve konuşmacıları, katılımcı bir
yaklaşımla sektör temsilcilerinde
oluşan Danışma Kurulu tarafından
belirlendi. Enerji Bakanı Taner Yıldız
ve EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz'ın
katılacakları iki özel oturumun da
yapılacağı zirve pek çok yerli ve
yabancı akademisyene de ev
sahipliği yapacak. Zirvede, Birincil
Kaynaklar Açısından Türkiye Enerji
Stratejileri, Büyük Tüketiciler
Perspektifi ile Enerji Piyasası,
Otomotiv yakıtlarında gelecek
öngörüleri, Elektrik ve Doğal Gaz
P i y a s a l a r ı n d a Ti c a r e t N a s ı l
Gelişecek?, Elektrik ve Doğal Gaz
Dağıtım ve İletiminde Beklentiler,
Gelişmeler, Akaryakıt ve LPG
Sektöründe Serbest Piyasa ve
Rekabetin Önündeki Engeller, Yerel
Girişimcilerin Enerji Piyasasından
Beklentileri Uluslararası
Yatırımcıların Türkiye Enerji
Piyasasına Bakışı, Türkiye'de
Yenilenebilir Enerji Kaynakları gibi
son derece önemli konular, her biri
alanında uzman konuşmacılar
tarafından masaya yatırılacak.
Güneş enerjisi yatırımı için
6 milyar Euro'luk talep
geldi
Enerji Bakan Yardımcısı
Murat Mercan
Görevinden İstifa Etti
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nda
Bakan Yardımcısı olarak görev yapan
Murat Mercan görevinden istifa etti.
Kabine değişince bakan
yardımcılıklarının otomatikman
düştüğünü ancak ardından atamaların
tekrar yapıldığını belirten yetkililer,
Mercan'ın yeniden görev almayı kabul
etmediğini ve görevden ayrıldığını
belirttiler.
Afşin-elbistan Termik
Santrali'nde Çıkan
Yangında 1 Ünite Devre
Dışı Bırakıldı
Kahramanmaraş'ta bulanan AfşinElbistan Termik Santrali'nde kömür
taşıyan bant yollarında çıkan yangında
150 metrelik alan zarar gördü, 1 ünite
devre dışı bırakıldı. Olay, dün Afşin
İlçesi'nde bulunan A Santrali'nde
meydana geldi. İddiaya göre, B
Santrali'ne kömür taşıyan bant
yollarında henüz bilinmeyen nedenle
yangın çıktı. İtfaiyenin müdahalesi
sonucu söndürülen yangın nedeniyle
150 metre uzunluğundaki bant yolunda
hasar meydana geldi. Bant yollarındaki
hasar nedeniyle 1 ünitede enerji
üretimine ara verildi, tek üniteyle üretim
yapıldığı öğrenildi.
Güneş enerjisi yatırımı için 6 milyar Euro'luk talep geldi. Türkiye'nin 27 bölgesi
için açılan güneş enerjisi ihalelerine belirlenen kapasitenin 11 katı fazla başvuru
yapıldı. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'na (EPDK) yapılan başvurular
içinde en fazla Konya için talep geldi. Konya'da 62 şirket yatırım için yarışacak.
Yenilenebilir Enerji Kanunu'nda Türkiye'de 600 megavatlık güneş enerjisi
santrali kurulması kararına yer verilmişti. Bunun ardından yapılan çalışmalarda
yatırımcıların 27 bölgede güneş enerjisi yatırımı yapılması için alan belirlendi.
EPDK, geçtiğimiz yıl şirketlerden alınan yatırım başvurularını ve tüm
Türkiye'deki güneş enerjisi sahalarını tek tek belirledi, ardından şirketlerin
başvuru süreçlerini tamamladı.
Eylül 2014
7
STFA Yatırım Holding, Enerji Grubu
şirketi Enerya'da Partners Group ile
ortak oldu
STFA Yatırım Holding, enerji yatırımlarını yürüten şirketi Enerya'ya yüzde 30 hisse ile ortak olması için dünyanın en
önemli finans kuruluşlarından biri olan İsviçreli Partners Group ile anlaştı. Anlaşma ile Partners Group bu büyüklükte bir
yatırımla ilk kez Türkiye enerji pazarına girdi. Türkiye enerji sektöründe en önemli oyunculardan biri olan Enerya, hızlı
büyümesini uluslararası piyasalarda söz sahibi bir yabancı ortakla birlikte sürdürecek.
Partners Group ile STFA Yatırım
Holding, 4 Eylül Perşembe günü
Çırağan Sarayı'nda STFA Yatırım
Holding CEO'su Mehmet Ali Neyzi,
Enerya Genel Müdürü Aslan Uzun ve
Partners Group adına Özel Finans
Yatırımları Başkanı ve Yönetim Kurulu
Üyesi René Biner ve Özel Altyapı
Yatırımları Başkanı Brandon Prater'ın
katılımı ile düzenlenen imza töreni ile
ortaklıklarını açıkladılar.
30 milyar Euro iş hacmi ile dünyanın en
büyük özel sermaye, altyapı ve
gayrimenkul yatırım şirketlerinden biri
olan İsviçreli Partners Group,
uluslararası yatırımcıları için yönettiği
fonlar ile, Kuzey Amerika'da toplam
1500 MWlik kapasiteli iki doğal gaz
çevrim santrali İspanya'da Madrid'te
doğal gaz dağıtımını yürüten
“Madrileña Red de Gas” şirketi
Meksika'da günlük 1.2 milyar mmbtu
kapasiteye sahip boru hattı operatörü
“Fermaca”
ve Japonya'da ülke
çapında güneş tarlaları altyapı
kurulumu ve inşası yapan “Japan
Solar” gibi yatırımlar yapıyor.
Grup bu anlaşma çerçevesinde STFA
Yatırım Holding ile Enerya çatısı altında
güçlerini birleştirecek, başta doğal gaz
dağıtımı olmak üzere
Eylül 2014
enerji sektöründe ortak yatırımlar
yapacak.
STFA Yatırım Holding CEO'su Mehmet
Ali Neyzi, Türkiye'nin artan enerji talebi
ve hızlı büyüyen ekonomisi ile özellikle
Avrupalı büyük yatırımcılar için enerji
sektöründe çok cazip bir ülke haline
geldiğinin altını çizdi. Neyzi,
“Türkiye'de enerjiye önümüzdeki 10 yıl
içinde 120 milyar dolar yatırım
yapılması gerekiyor. Bu büyük yatırım
alanı elbette önemli yatırımcılar
açısından da Türkiye'yi cazip bir ülke
haline getiriyor. Partners Group da
Türkiye'de enerji sektörünü yakınen
takip etmekteydi. İki büyük şirket olarak
ortak yürüme kararı aldık. Enerya'da
Partners Group ile ortak olan STFA
Yatırım Holding enerji sektörü
yatırımlarına hız vererek organik ve
inorganik büyümeye devam edecek.”
dedi.
Toplantıda konuşan Enerya Genel
Müdürü Aslan Uzun, “10 yıldır Antalya,
Konya, Karaman, Ereğli, Erzincan,
Denizli, Aydın, Aksaray, Çorum, Niğde
ve Nevşehir illerinin doğal gaz
dağıtımını yürütüyoruz. Enerya
Türkiye'nin 2. en yaygın doğal gaz
dağıtım şirketi olarak 11 şehirde
bugüne kadar 450 milyon
TL'lik yatırım ile 6500 km'lik dağıtım ağı
kurdu. 10 yıl içinde hızlı bir yatırım planı
ile bulunduğumuz illerde nüfusun
ortalama yüzde 85'ine hizmet
götürerek 2014 sonu itibarıyla 800
binden fazla aboneye, 1,5 milyar TL'lik
ciroya ve toplamda 2,8 milyar
metreküplük hacme ulaştık. Partners
Group ile yaptığımız bu anlaşma ile
birlikte daha da güçlenen yeni yapımız
ile başta doğal gaz dağıtımı olmak
üzere elektrik ve yenilenebilir enerji
yatırımlarımıza hız vereceğiz.“ dedi.
Brandon Prater, Partners Group Özel
Altyapı Yatırımları Bölüm Başkanı,
törende yaptığı konuşmada,
“Uluslararası bir yatırımcı olarak bu
büyüyen pazarda yerimizi güçlü bir
grup olan STFA ile konumlama kararı
aldık. Önümüzdeki yıllarda, Enerya'nın
Türkiye doğal gaz dağıtımındaki payını
ilerletmeyi hedefliyoruz. Amacımız, her
iki tarafın katkıları ile Enerya
platformunu geliştirmek ve bu sayede
sürekli ve sağlam bir büyümeye
ulaşmaktır.” dedi. Yatırım bankacılığı
hizmetleri ve varlık yönetimi grubu
ÜNLÜ&Co bu işlemde STFA Yatırım
Holding'ın danışmanlığını üstlenmiştir.
8
Kemerköy Ve Yeniköy
Termik Santralleri'nin
Satışı Onaylandı
Özelleştirme Yüksek Kurulu(ÖYK),
Kemerköy ve Yeniköy Termik Santralleri,
Yeniköy Linyitleri İşletmesi, ilgili Maden
Ruhsatları ve Kemerköy Liman
Sahasının (Kemerköy ve Yeniköy Termik
Santralleri ile Kemerköy Liman Sahası)
bir bütün halinde satışına onay verdi.
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı(ÖİB)
konu ile ilgili kararı Resmi Gazete'de
yayımlandı. Buna göre, Kemerköy ve
Yeniköy Termik Santralleri, Yeniköy
Linyitleri İşletmesi, ilgili Maden
Ruhsatları ve Kemerköy Liman
Sahası'nın 2 milyar 671 miyon dolar
bedelle en yüksek teklifi veren IC İçtaş
Enerji Üretim ve Ticaret A.Ş.ye İhale
Şartnamesi çerçevesinde satışına karar
verildi.
Güney Akım'da Türkiye
Ve Yunanistan Tercih
Edilebilir
Güney Akım'da Türkiye ve Yunanistan'ın
tercih edilebileceği iddia edildi. Rus
basını, Rus doğalgazını Avrupa'ya
ulaştıracak Güney Akım boru hattı
projesinde Bulgaristan-SırbistanMacaristan-Slovenya rotasından
vazgeçilerek, hattın İtalya ve
Avusturya'ya Türkiye ve Yunanistan
üzerinden ulaştırılabileceğini yazdı.
Pazartesi günü Rus Vzglyad gazetesinde
yayımlanan Oleg Makarenko imzalı
makalede, Bulgaristan'ın Güney Akım
boru hattının inşaatını askıda tutması
ihtimaline karşı Gazprom'un da bir 'B
planı' bulunduğu iddia edildi. Brüksel'in,
boru hattı için Rusya ile imzaladıkları ikili
anlaşmayı gözden geçirmemeleri
halinde ihlal prosedürü başlatacaklarını
açıklamasının ardından Sofya yönetimi,
Güney Akım'ın inşaatını askıya almıştı.
Eylül 2014
Yıldız: Kuraklık, enerji
üretiminde yabancı
kaynağı artıracak
Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, kurak geçen mevsim şartlarının
enerji üretimini olumsuz etkilediğini söyledi. Enerjinin 4'te birini sudan üretirken
şu anda 5'te bir seviyesinin üretildiğini ifade eden Yıldız, "Yerli kaynakla birlikte
yabancı kaynak oranı tabii ki az yağış ile birlikte değişecektir. Türkiye'nin
aleyhine rakamlarla değişecektir. Bu tercih ettiğimiz durum değildir. Yağış
miktarımız düşük kalmıştır. HES'lerden istediğimiz enerji üretimini
sağlayamayacağız." diye konuştu.
Cihan'ın haberine göre, Bakan Yıldız, TPO tesislerinde gazetecilerle bir araya
gelerek basın mensuplarını soruları cevapladı. Yıldız açıklamasında, 2013
yaz ayında 61 bin 151 megawatlık (MW) kurulu gücün olduğunu belirterek,
Türkiye'nin kurulu gücü 2014 Ağustos ayı sonunda yüzde 11,5 artışla 68 bin
236 MW'ye çıktığını kaydetti. Yıldız, santral sayısının ise yüzde 21 artışla
861'den 1041 sayısına ulaştığını, son bir ay içinde 731 MW gücünde 14
santralin devreye alındığını bildirdi. Devreye alınan santrallerin 95 MW'lik
kısmının rüzgar santral olduğunu aktaran Yıldız, "İlk defa üretimin yüzde 5'lik
kısmının toplam kurulu güçler içerisindeki payı ilk defa yüzde 5'lere ulaştı.
Zaman zaman hızı eleştirebiliriz. Yaptığımız çalışmaların rüzgar
santrallerinde meyvelerini alıyoruz." dedi. Yıldız, elektrik üretiminin ise 4,7
oranında arttığını ifade ederek, Türkiye'nin sismik aramaları yapmak için de
tersanelerinde yüzde 100 yerli bir sismik gemi inşa ettiğini de sondaj
çalışmaları içinde bir 1 milyar dolar değerinde bir gemi siparişinin verildiğini
bildirdi. TANAP'ı besleyecek boru hattının temelinin 20 Eylül'de
Azerbaycan'da, Türkiye ayağının ise gelecek yıl Mart ayında atmayı
planladıklarını dile getirdi. Kurak geçen mevsimin hidroelektrik santrallerini
nasıl etkilediğini sorulması üzerine de Bakan Yıldız, "Alternatif enerji kullanma
zorunlu buradan çıkıyor. Bazen suyunuz çok olur, bazen rüzgar çok eser.
2007 yılından bu yana en düşük su seviyelerini görüyoruz. Enerji üretimi
açısından yüzde 26-27'lere kadar, ürettiğimiz enerjinin dörtte birini sudan
üretirken, şu anda beşte bir seviyesini üretiyoruz. Bu Türkiye'nin yerli
kaynakları açısından bir kayıptır. Bunu, doğal gaz ile diğer kaynaklarla telafi
etmek zorundayız. Bir ülkenin enerji yapısı kurgulanırken alternatif
kaynaklarla birbirini ikam etmesi lazım. İlk defa Türkiye Cumhuriyeti
döneminde 41 bin MW'lik puantlara ulaştı. Bu büyük bir miktar. Kurulu
gücümüzde o anda emre amade 45 MW elektrik kapasitemiz vardır. Hala
yüzde 10-12 arzımız talepten daha fazla demektir. Arzla ilgili sıkıntımız
bulunmamaktadır. Bu enerjinin tasarruflu kullanılmayacağı anlamına
gelmez." ifadelerini kullandı.
9
Eylül 2014
10
Eylül 2014
11
ETD Bülten'e ücretsiz üyelik, soru ve yorumlarınız için etd@etd.org.tr adresinden bize ulaşabilirsiniz
Eylül 2014
12