2014 Avrupa İstihdam Monitörü - Eurofound

Günümüzde Avrupa’daki istihdam
kutuplaşmasına ve yükselmesine etki eden
faktörler: 2014 Avrupa İstihdam Monitörü
Yönetici özeti
Giriş
Politika bağlamı
2008’de Büyük Durgunluk başlamadan önce istihdam
Akıllı, sürdürülebilir ve kapsayıcı bir gelişme için
yaratmanın altın çağında, Avrupa iş piyasası yaklaşık 30
oluşturulan AB’nin Avrupa 2020 stratejisinde yüksek
milyon yeni iş ilave etti. Ardından, bu iş piyasaları altı
seviyelerde istihdam ve verimliliği teşvik etmeye olan
milyon işten çıkarma gerçekleştirdi ve 2013 yılında işsizlik
bağlılık ortaya konulmaktadır. Bu, bundan önceki
%11 ile zirve yaparak son on yılı aşkın dönemdeki en
Lizbon gündeminin – ‘daha fazla ve daha iyi iş’ –
yüksek değere ulaştı.
amacına yeniden odaklanılması anlamına gelir.
Uzayan işsizlik kuyrukları sorununa hitap edecek
Bu üçüncü yıllık Avrupa İstihdam Monitörü raporu, 2011’in
daha
ikinci çeyreği ile 2013’ün ikinci çeyreği arasındaki iki yıllık
genişleyen ve bütünleşmiş bir küresel ekonomide
dönemde Üye Devlet ve Avrupa Birliği seviyesindeki
yaşayan
istihdamda oluşan son zamanlardaki değişiklikleri detaylı
yükseltme konusunda bir kez daha başarılı olmak
olarak incelemektedir. Rapor iş odaklı bir yaklaşım
istiyorsa, Avrupa’nın daha iyi ve daha verimli işlere
uygulamakta olup, işleri maaşlara göre sıralamakta ve en
özellikle ihtiyacı vardır.
fazla
işe
ihtiyaç
vatandaşlarının
duyulmaktadır.
yaşam
Ancak
standartlarını
düşük maaşlıdan en yüksek maaşlıya değişen eşit
kategoride
Avrupa Komisyonu’nun 2012 İstihdam Paketi,
gruplamaktadır. Her ülkedeki her bir beşte birlik kesim için
istihdam artışının görülmesinin en olası olduğu bazı
başlangıç ve bitiş dönemleri arasındaki (işe alınan kişiler
sektörleri tespit etmektedir – sağlık hizmetleri, bilgi ve
açısından) net istihdam değişikliği, safi bir kazanç ya da
iletişim teknolojileri, kişisel hizmetler ve hane
kayıp olup olmadığını saptamak için toplanmıştır. Bu
hizmetleri ve bunların yanı sıra tanımlaması güç olsa
analitik yaklaşım istihdam değişikliklerinin nicel (ne kadar
da gelecek vaat eden ‘yeşil işler’ kategorisi. Bu
işin yaratıldığını ve yok edildiğini) ve nitel (hangi sektör ve
raporda benimsenen iş odaklı yaklaşım, hem büyüyen
mesleklerin en çok etkilendiğini) olarak tanımlanmasını
hem de gerileyen sektör ve mesleklerdeki istihdam
mümkün kılmaktadır.
seviyeleri ve iş kalitesi üzerine güncel bilgileri
boyutlardaki
(beşte
birlik
kesim)
beş
sağlamaktadır.
Rapor ayrıca istihdam yapısında yakın zamanlarda oluşan
değişikliklerin
olası
incelemektedir:
işlerin
etmenlerinden
kavramsal
ve
bazılarını
rutin
görev
Özellikle gelişmiş ekonomilerin istihdam yapılarının
ne ölçüde kutuplaştığını ve böylece orta maaşlı işlerin
içerikleriyle ölçülen teknolojik gelişmeler; görevlerin sınır
‘küçülmesine’
ya
da
yüksek
seviyede
vasıflı
ötesi yapılabilirliği ya da doğrudan uluslararası ticaretle
çalışanların artmasıyla oluşan yükselmeye (çok
ölçülen küreselleşme ve ticaret; iş piyasası kurumları.
vasıflı, yüksek maaşlı işlerde büyüme) yol açmasını
değerlendirmek için odaklı yaklaşım kullanılmıştır.
Bazı iş piyasalarındaki istihdamın kutuplaşmasıyla
ilgili olarak, bu araştırma artan eşitsizlik hakkındaki
daha kapsamlı endişelerle de bağlantılıdır.
Temel bulgular
İstihdamda yarı zamanlı işlerin payının yakın
zamanlarda güçlü şekilde artması, istihdam
İstihdam yapısında son zamanlarda yaşanan
değişiklikler
ilişkisinin standartlığının bozulmasının uzun
zamanlı bir eğilim olmasına katkıda bulunan ana
2011-2013 döneminde, AB28’deki istihdam
etmen olmuştur. Yarı zamanlı istihdamda
seviyeleri 1,3 milyon civarında azalmıştır. Net
geleneksel olarak kadınlar hâkim olsa da, son
istihdam kayıplarının çoğu, inşaat ve imalat
zamanlardaki büyüme kadınlar ve erkekler
sektöründeki orta maaşlı ve düşük ila orta maaşlı
arasında eşit dağılmıştır. Kadınlar için yeni yarı
arası işlerde görülmeye devam etmiştir.
zamanlı istihdam büyük olasılıkla yüksek maaşlı
işlerde olurken, erkekler için muhtemelen düşük
İstihdam büyümesi, yüksek maaşlı ve çok vasıflı
maaşlı işlerde olmuştur.
işlerde istikrarını korumuştur. Maaş dağılımının
sadece en üst beşte birlik kesiminde yer alan
işlerde net istihdam büyümesi görülmüştür.
Yapısal değişikliğe etki eden faktörler
1995-2007 yılları arasında gerçekleşen uzun bir
ekonomik genişleme dönemi boyunca, Avrupa
Hizmet sektörü şu anda istihdamın %70’ine
çapında istihdamda en sık görülen yapısal
tekabül etmektedir. Bilgiye dayalı hizmetler
değişim eğilimi yükselme olmuştur ve bu, işlerin
istihdam büyümesinin ana kaynağı olmuştur. En
kavramsal içerikleriyle hayli bağlantılıdır. Bir başka
yüksek istihdam büyümesine sahip iki iş, bu
deyişle, son yıllarda Avrupa çapında istihdamın en
kategorideki yüksek maaşlı (en yüksek beşte
tutarlı şekilde genişlediği işler, bilgi işlem
birlik kesimdeki) işler olmuştur: sağlık sektöründe
görevlerinin en yoğun olduğu işlerdir.
çalışan sağlık uzmanları ve bilgisayar
programlaması, danışma ve ilgili faaliyetlerde
Bu alanda yapılmış önceki araştırmaların aksine,
çalışan bilgi ve iletişim teknolojisi uzmanları.
işlerin rutin içerikleri ile iş yapılarının kutuplaşması
arasında net bir bağlantı bulunmamıştır. Rutin
Son zamanlardaki istihdam değişiklikleri 2008-
içeriğin istihdam yükselmesiyle negatif bağlantılı
2010 dönemindeki kriz döneminin zirvesinde
olduğu doğru olsa da (en yüksek rutin seviyesi
görülenden daha az kutuplaştırıcı olmuştur. 2011-
sahip işler, düşük seviyeye sahip olanlara oranla
2013’teki toplam değişiklik eğilimi, 2008-2010
daha az büyümüştür), bu etki kutuplaşma yerine
dönemindeki yükselişle beraber kutuplaşma
yükselmeye katkıda bulunma eğiliminde olmuştur.
gösteren yapıya nazaran, biraz kutuplaşmayla
beraber yükselen bir yapı göstermektedir.
Bazı durumlarda, işlerin sınır ötesinde
yapılabilirliğinin önemli ölçüde kutuplaşmayla
En yüksek beşte birlik kesimde son zamanlarda
bağlantılı olduğu gözükmektedir. Daha az sosyal
görülen istihdam büyümesinde en büyük pay
etkileşim gerektiren işler genellikle mesleki
kadınlarındır. Buna karşın, orta maaşlı işlerde
yapıların ortasında bulunmaktadır; bu işler, bu
istihdam düşüşünde ve düşük maaşlı işlerdeki
çalışmada araştırılan dönem süresince diğer
büyümede erkekle daha büyük paya sahiptir.
işlere nazaran göreceli olarak daha az gelişmiştir.
Kadınlar daha fazla yükselirken, erkekler için
istihdam değişiklikleri açık bir şekilde
Ancak, önemli ölçüde, iş kutuplaşması vakaları ne
kutuplaştırıcı olmuştur.
teknolojik değişikliğin ana etmenleri ne de
küreselleşme ile açıklanabilmiştir. Bu durum
üçüncü bir etmene işaret etmektedir: iş piyasası
politikaları ve ilgili kurumlar. Bunu deneysel olarak
sınamak diğer iki faktöre göre daha güçtür.
Ayrıntılı bilgi
“Drivers of recent job polarisation and upgrading in Europe: European
Jobs Monitor 2014” (Günümüzde Avrupa’daki istihdam kutuplaşmasına ve
yükselmesine etki eden faktörler: 2014 Avrupa İstihdam Monitörü)
hakkındaki rapor aşağıdaki adreste bulunmaktadır:
http://www.eurofound.europa.eu/ef1419.htm
Daha fazla bilgi için Araştırma Müdürü Enrique Fernández-Macías ile
iletişime geçiniz: efe@eurofound.europa.eu
EF/14/19/TR 1